context
stringlengths 217
1.95k
| question
stringlengths 12
148
| answer
stringlengths 3
799
| wiki_id
int64 200
4.45M
|
|---|---|---|---|
Piksel (, skraćeno od -{picture element}-, deo slike) je u rasterskoj grafici najmanji deo digitalne slike kojem se mogu dati boja i druge osobine, ili koji se može obrađivati. Piksel je takođe najmanja adresibilna tačka koju monitor može da predstavi. Kod monitora sa katodnom cevi jedan piksel čine tri jako bliske tačke redom crvene, zelene i plave boje. Menjanjem intenziteta boje svake od ove tri tačke menja se ukupna boja celog piksela. Kod -{TFT}- ili -{LCD}- ekrana pikseli su unapred čvrsto definisani kao mali kvadrati ili pravougaonici. Svaki od njih je podeljen na još tri površine koje se zovu subpikseli i takođe su crvene, zelene, odnosno plave boje. | Šta je najmanja adresibilna tačka koju monitor može da predstavi? | Najmanja adresibilna tačka koju monitor može da predstavi je piksel. | 233,638 |
Hari Hanter Lot (, Filadelfija 13. januar 1880 — Jezero Vort, Florida, 5. februar 1949) je bivši američki veslač, osvajač zlatne medalje na Letnjim olimpijskim igrama 1904. u Sent Luisu. U to vreme je bio student medicine na Džeferson uliverzitetu u Fijadelfiji i veslao je u klubu Vesper iz istog grada. Ubrzo nakon olimpijskih igara diplomirao je i specijalizovao otorinolaringologiju. Kasnije je postao profesor na Džeferson univerzitetu, specijalizovanom za bolesti uha. Na igrama 1904. Lot je učestvovao samo u takmičenjima osmeraca. Njegova ekipa je na stazi dugoj 1,5 milju (2.414 m) zauzeo prvo mesto sa vremenom od 7:50,0 minuta. | Kada je Hari Lot osvojio zlatnu medalju na Letnjim olimpijskim igrama? | Hari Lot je osvojio zlatnu medalju na Letnjim olimpijskim igrama 1904. godine. | 493,639 |
Iranski Kurdistan je deo istorijske regije Kurdistan, koji se nalazi u sastavu Irana. Prostor je poznat i kao Istočni Kurdistan i obuhvata zapadne delove Irana, odnosno provincije (ili delove provincija) Kurdistan, Zapadni Azerbejdžan, Kermanšah i Ilam. Prema procenama, u Iranu živi između 6.500.000 i 7.900.000 Kurda. Na području Iranskog Kurdistana je 1946. godine, uz podršku Sovjetskog Saveza, formirana kratkotrajna kurdska Republika Mahabad, koja je prestala da postoji iste godine. | Koje provincije obuhvata Iranski Kurdistan? | Iranski Kurdistan obuhvata provincije Kurdistan, Zapadni Azerbejdžan, Kermanšah i Ilam. | 803,937 |
Salih Mustafa (; Priština, 1. januar 1972) albanski je vojni komandant terorističke Oslobodilačke vojske Kosova (OVK). Dana 12. juna 2020. godine prebačen je u Kosovska specijalizovana veća i Kancelarija specijalnog tužilaštva zbog opužnice za „proizvoljno zatvaranje… okrutno postupanje… mučenje… i ubistvo” civila tokom rata na Kosovu i Metohiji 1999. godine, posebno za naređivanje mučenja zatvorenika u logoru u Zalašu. Suđenje je počelo 15. septembra 2021. i prvo je saslušanje u Kosovskim specijalizovanim većima. Na suđenju su svedočili i svedoci koje je Mustafa mučio ili naredio njihovo mučenje. Rođen je 1. januara 1972. godine u Prištini, u tadašnjoj Socijalističkoj Republici Srbiji. Završio je studije ekonomije, a nakon završetka rata na Kosovu i Metohiji radio je kao savetnik u Ministarstvu odbrane Kosova. Tokom rata na Kosovu i Metohiji, služio je u redovima Oslobodilačke vojske Kosova (OVK) kao komandant terorističke jedinice koja je delovala u Labskom polju. Godine 2021. optužen je za ratne zločine za dela počinjena nad civilima zatočenim u logoru u Zlašu tokom aprila 1999. godine. U decembru 2022. osuđen je na 26 godina zatvora zbog ubistva jedne i teškog zlostavljanja još šest osoba. | Kada je Salih Mustafa prebačen u Kosovska specijalizovana veća? | Salih Mustafa je prebačen u Kosovska specijalizovana veća 12. juna 2020. godine. | 4,357,412 |
Kapajeni su izumrli starosedelački narod koji je naseljavao severozapadnu Argentinu i sever regiona Kujo. Naseljavali su provincije Rioha, Katamarka i San Huan. Nastanjivali su plodne doline Famatine, Sanagaste, Guandakole i Jaćala. Susedi su im bili, na severnom delu Dijagite, a u južnom delu Varpe. Ime ovog naroda Kapak ñan u prevodu znači veliki put, zato se dovodi u vezu sa takozvanim „Putem Inka”. Kapajeni su imali mnoge zajedničke kulturne karakteristike (na primer upotreba jezika kakan) kao Dijagite, Kalćakui i Olongaste. Kapajeni su poznavali tehnologiju tkanja i preli su vunu gvanakoa i lama. Takođe su poznavali metalurgiju bakra i zlata. Izgradili su kanale i kanale za navodnjavanje kako bi navodnjavali svoje poljoprivredno zemljište. Uzgajali su kukuruz, krompir i kinoa. Široko su koristili keramiku, prvenstveno u proizvodnji pogrebnih urni, geometrijski ukrašene bojama crne, crvene i bele. Njihove kuće su bile od blata i ćerpiča i ponekad su bile izgrađene u podnožju velikog drveta koje se koristilo kao krov. Ova tehnologija izgradnje, i dalje postoji u Riohanskoj oblasti Vinčini. Oko 1480. godine, Inke su izvršile invaziju na zemlje Dijagita i Kapajena, i uključile njihove teritorije u Inka carstvo . Od 1607. špansko osvajanje rezultiralo je njihovom raspršivanjem i kasnijim izumiranjem krajem 18. veka. | Koji je prevod imena Kapak ñan? | Veliki put | 1,982,265 |
FK Apolon 2018 je fudbalski klub iz Kovača, Srbija. Trenutno se takmiči u Međuopštinskoj ligi FSRO, šestom nivou fudbalskog takmičenja u Srbiji. Klub je osnovan 1974. godine. Boje kluba su crvena i žuta. Klub je do jula 2018. nosio naziv OFK Radnički, a potom preimenovan u Apolon 2018, prema zahtevu i rešenju Agencije za privredne registre. | Koje su boje kluba? | Crvena i žuta. | 550,088 |
Vilijam Mark Prajs (; Bartlesvil, SAD, 15. februar 1964) je bivši američki košarkaš i trener. Najveći deo igračke karijere je nastupao za Klivlend kavalirse, sa kojima je u sezoni 1991/92, u ekipi koju je predvodio zajedno sa Bredom Doertijem i Lerijem Nensom stigao do finala Istočne konferencije, gde su izgubili od Čikago bulsa sa 4:2 u seriji. Na draftu 1986. odabrali su ga Dalas maveriksi kao 25. pika u drugoj rundi. Igrao je u NBA za četiri kluba: Klivlend kavalirsi, Vašington bulets, Golden Stejt voriorsi i Orlando medžik. Četiri puta je nastupio na Ol-star meču. Postao je član „50-40-90 Kluba”, a reč je o igračima koji su u jednoj sezoni imali procenat šuta iz igre veći od 50%, procenat šuta za tri veći od 40% i procenat slobodnih bacanja veći od 90%. Članovi ovog elitnog NBA kluba su još samo Leri Bird, Stef Kari, Redži Miler, Dirk Novicki, Kevin Durant i Stiv Neš. | Sa kojim igračima je Mark Prajs stigao do finala Istočne konferencije? | Mark Prajs je stigao do finala Istočne konferencije sa Bredom Doertijem i Lerijem Nensom. | 1,617,184 |
Četvrta sezona televizijske serije Lud, zbunjen, normalan je premijerno emitovana na Federalnoj televiziji BiH u periodu od 2. januara do 26. juna 2011. godine. Nekoliko godina kasnije, situacija u kući Fazlinovića je izmenjena. Faruk i Ajna žive zajedno sa Izetom u stanu, a stalno prisustvo ženske osobe među okorelim muškim navikama stvara niz novih komičnih sitiacija. Prilike dodatno komplikuje dolazak Ajninog oca, kapetana ratne mornarice bivše JNA, koji se, igrom slučaja, takođe useljava u stan Fazlinovića, što između njega i Izeta rađa stalne sukobe i nesporazume. U svemu tome, brojne zavrzlame nastaju i sa Bubinom rođakom Zumrom, koja sada radi kao kućna pomoćnica kod Fazlinovića. Damir je konačno stao na svoje noge. Završio je fakultet i specijalizovao plastičnu hirurgiju, oženio se i preselio u stan nekadašnjeg komšije Enesa Hadžiedhemćumurovića. Ima svoju privatnu ordinaciju. Njegova žena je trudna i u prvoj epizodi novog ciklusa rađa sina. Ponosni pradeda Izet ulaže sve napore ne bi li "izetizirao" praunuka i trudi se svim silama da sve vreme provodi sa njim. Studio Akord je prestao da postoji i pretvoren je u radio stanicu, a glavne zvezde noćnog programa su Čombe i Refko. | Šta se dešava sa Bubinom rođakom Zumrom u novoj sezoni? | Zumra radi kao kućna pomoćnica kod Fazlinovića. | 1,298,212 |
Kapšozero (; ) morensko je jezero na severozapadu evropskog dela Ruske Federacije. Nalazi se na teritoriji Tihvinskog rejona, na krajnjem istoku Lenjingradske oblasti. Geografski pripada području Vepskog pobrđa. Iz njega otiče reka Kapša preko koje je povezano sa basenom reke Neve i Baltičkog mora. Sa maksimalnom dužinom od 13 kilometara, i širinom od svega 1 kilometra jezero ima dosta izduženu fizinomiju. Ukupna površina akvatorije je 4 km², dok je površina slivnog područja oko 362 km². Zanimljivo je da se jezero Kapšo na karti Novgorodskog namesništva iz 1792. pominje pod imenom Korobinsko jezero, dok se u Indeksu naseljenih mesta Novgorodske gubernije iz 1910. vodi pod imenom Korbensko jezero. | Kako se jezero Kapšozero nazivalo prema starim kartama? | Jezero Kapšozero se nazivalo Korobinsko jezero prema starim kartama. | 1,299,452 |
Letonija je učestvovala na 33. Evropskom prvenstvu u dvorani 2015 održanom u Pragu, Češka, od 5. do 8. marta. Ovo je dvanaesto evropsko prvenstvo u dvorani od 1992. godine od kada je Letonija prvi put učestvovala. Reprezentaciju Letonije predstavljalo je 11 takmičara (9 muškaraca i 2 žene) koji su se takmičili u 8 discipline (6 muških i 2 ženske). Na ovom prvenstvu Letonija nije osvojila nijednu medalju. U tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara) Letonija je sa 1 učesnikom u finalu delila 31. mesto sa 1 bodom. | Koliko je takmičara predstavljalo Letoniju na ovom prvenstvu? | Na ovom prvenstvu Letoniju je predstavljalo 11 takmičara. | 1,282,622 |
Zgura (ili troska, drozga, šljaka) (CaSiO3) dobija se pri proizvodnji gvožđa u visokim pećima kao ostatak. Naglim hlađenjem tekuće zgure koja pliva na rastaljenom gvožđu ona se granulira u zrna klinkerskog oblika. Postoje dva oblika zgure, bazična i kisela. Bazična zgura sadrži najmanje 50% bazičnih oksida CaO i Al2O3 a ostatak je najvećim dijelom SiO2. Kisela zgura sadrži dosta manje od 50% bazičnih oksida CaO i Al2O3 a preovladava SiO2. Kao vezivni materijal koristi se samo bazična zgura. Zgura sama nema vezivna svojstva ali svojstva dobije nakon dodavanja katalizatora (vapno, gips). Glavni mineral bazične zgure je belit koji ima produkte hidratacije skoro identične kao i hidrati belita iz cementnog klinkera. Odnosno proces hidratacije zgure i proces hidratacije portland cementnog klinkera su istog osnovnog tipa. | Koji su sastojci kisela zgura? | Kisela zgura sadrži dosta manje od 50% bazičnih oksida CaO i Al2O3 a preovladava SiO2. | 325,108 |
Igls () američka je rok grupa, najpoznatija po svom čuvenom hitu -{Hotel California}- iz 1976. godine. Grupa je osnovana 1971. godine, i tokom karijere je prodala oko 150 miliona albuma. Dva njihova albuma: -{Their Greatest Hits 1971-1975}- i -{Hotel California}- spadaju u najprodavanije albume svih vremena u SAD. | Koji je bio prvi hit grupe Igls? | Prvi hit grupe Igls bio je -{Hotel California}- iz 1976. godine. | 1,994,541 |
Ženska teniska reprezentacija Srbije predstavlja Srbiju u Fed kup teniskom takmičenju, a njom upravlja Teniski savez Srbije. Najveći uspeh je ostvarila plasmanom u finale 2012. godine, kada je reprezentacija proglašena za najbolji ženski tim od strane Olimpijskog komiteta Srbije. Reprezentaciji Srbije se kao pravnoj naslednici pripisuju svi rezultati bivših država (SCG, SRJ, SFRJ) što je značajno prilikom određivanja domaćinstva i odabira podloge u susretima Fed kupa. Učinak teniserki koje su nastupale za reprezentaciju u Fed kupu od 1969. Imena aktivnih igračica su podebljana. | Ko predstavlja Srbiju u Fed kup teniskom takmičenju? | Ženska teniska reprezentacija Srbije. | 515,570 |
Trener je osoba koja vodi, podučava i trenira sportiste ili sportske klubove. Pored fizičke i tehničke pripreme, trener takođe može da vrši i psihičku pripremu sportista u cilju što bolje pripreme istog za takmičenja koja mu predstoje. Kad se radi o timskim sportovima, trener, pored već pomenutih funkcija, vrši i odabir strategije koju će tim primeniti u predstojećim utakmicama. Takođe, trener je zadužen da posmatra i proučava rivale i rivalske strategije. | Koji su zadaci trenera pored fizičke i tehničke pripreme sportista? | Trener takođe vrši psihičku pripremu sportista, odabir strategije za tim u utakmicama i proučava rivale i rivalske strategije. | 288,853 |
Bahame su učestvovali na Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani 2003. održanom u Birmingemu od 14. do 16. marta deseti put, odnosno učestvovala je na svim prvenstvima do danas. Reprezentaciju Bahama predstavljalo je 6 takmičara (2 muškarca i 4 žena), koji su se takmičili u 4 discipline (3 muške i 1 ženska). Na ovom prvenstvu Bahame su po broju osvojenih medalja delile 14. mesto sa dve osvojene medalje (srebrna i bronzana).. U tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara) Bahame je sa 2 učesnika u finalu delila 19. mesto sa 13 bodova. | Kako su se Bahame plasirale po broju osvojenih medalja na ovom prvenstvu? | Bahame su se plasirale na 14. mesto po broju osvojenih medalja sa dve osvojene medalje (srebrna i bronzana). | 1,400,925 |
1815. — Napoleon se ponovo vratio na vlast. U Ratu sedme koalicije poražen je u bici kod Vaterloa i prognan je na ostrvo Sveta Helena u južnom Atlantskom okeanu. 1815. — završio je Bečki kongres, na kojemu su određene nove granice u Evropi. Austrijskom carstvu je pripala Dalmacija i zapadna Istra i posjedi u Sjevernoj Italiji. 1819. — Španijska kolonija Nova Granada je proglasila nezavisnost kao Republika Gran Kolumbija pod vođstvom predsjednika Simona Bolivara. | Kada je Napoleon poražen u bici kod Vaterloa? | Napoleon je poražen u bici kod Vaterloa 1815. godine. | 394,480 |
Maja Zrnić je bila srpska novinarka i književnica erotske literature, čiji rad obuhvata samo dva romana objavljena u osamdesetim. Ćerka je izdavača Ivana Zrnića, jednog od vodećih izdavača u Beogradu između dva svetska rata. Njen otac Ivan i majka Jovana su ubijeni u Logoru Jasenovac 1942. godine. Nema mnogo podataka o njoj. Oba romana objavila je izdavačka kuća Književne novine iz Beograda, u ediciji Super roman, i bili su veoma popularni i kontroverzni i danas delimično uživaju kultni status. Možda je objavila još romana pod pseudonimima, ali jedina dva za koja se zna uredio je Dragoš Kalajić. Prvi roman Afera govori o sunovratu porodica visokog društva predratnog Beograda, skandalima i aferama i miks je erotske literature i krimi romana. Govori o pokušaju ubistva uglednog biznismena Žorža Mladenovića, vlasnika prestoničkih novina, ali sadrži i homoseksualnu temu odnosno zavođenje Žoržovog sina od strane njegovog očuha naklonjenog istom polu, kao i razvratnost i dekadentnost bogataške dece tadašnje prestonice. Roman Valentino bio je kontroverzan zbog scene vođenja ljubavi u advokatskoj kancelariji, između glavne junakinje Jelisavete i njenog pravnika. Ovaj roman je u delovima objavljivan i na stranicama Politike. | Kako se zvao drugi roman Maje Zrnić? | Drugi roman Maje Zrnić se zvao "Valentino". | 4,398,267 |
Planina Teror je veliki štitasti vulkan koji čini istočni deo Rosovog ostrva, kod obale Antarktika. Uglavnom je pokriven snegom i ledom. Teror je drugi po veličini od četiri vulkana koji čine Rosovo ostrvo, udaljen 30 km zapadno od Erebusa, najvećeg vulkana na ostrvu. Vulkan je dobio naziv prema drugom brodu istraživača Antarktika Džejmsa Klarka Rosa. Kapetan tog broda bio je Frensis Krozije, po kome je obližnji rt Krozije dobio ime. | Kome je Teror dobio naziv? | Teror je dobio naziv po drugom brodu istraživača Antarktika Džejmsa Klarka Rosa. | 4,360,496 |
Suspirija () je italijansko-američki horor film iz 2018. godine, režisera Luke Gvadanjina, rimejk istoimenog italijanskog filma iz 1977, čiji su tvorci Dario Arđento i Darija Nikolodi. Glavne uloge tumače Dakota Džonson, Tilda Svinton, Mija Got, Angela Vinkler i Kloi Grejs Morec, dok je muziku za film komponovao Tom Jork. Glavna glumica iz originalnog filma, Džesika Harper, ima kameo pojavljivanje. Gvadanjino je rimejk najavio još 2008. godine, kada je otkupio autorska prava na originalni film. Snimanje je počelo u Varezeu 31. oktobra 2016. Film je premijerno prikazan 1. septembra 2018, na Filmskom festivalu u Veneciji, nakon čega ga je produkcijska kuća Amazon Studios distribuirala u bioskopima. Izazvao je veoma pomešane ocene kritičara i ostvario komercijalni neuspeh. Rimejk Suspirije je na različitim filmskim festivalima bio nominovan za 98 nagrada, od čega je osvojio 24. Uprkos komercijalnom neuspehu, Gvadanjino je najavio da ima u planu i rimejkove preostala dva filma iz trilogije Tri majke, Inferna (1980) i Majke suza (2007). Godine 1977. mlada devojka Suzi Banion odlazi iz Ohaja na plesnu akademiju Markos u Nemačkoj. Njen dolazak podudara se sa nestankom jedne od učenica, Pet Hingl. Ona je nestala nakon što je svom psihijatru otkrila da sumnja u to da njihovu školu vodi koven veštica... | Kada je premijerno prikazan film Suspirija? | Film Suspirija je premijerno prikazan 1. septembra 2018. godine. | 4,335,075 |
Kosmos-673 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-673 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 16. avgusta 1974. Raketa-nosač R-7 Semjorka () (8K71, NATO oznaka -{SS-6 Sapwood}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 3800 kilograma. Kosmos-673 je bio satelit namijenjen za elektronsko izviđanje, javljanje i navođenje. | Koja je masa satelita Kosmos-673 pri lansiranju? | Masa satelita Kosmos-673 pri lansiranju iznosila je 3800 kilograma. | 321,740 |
Italija je bila jedna od 14 zemalja učesnica na Olimpijskim igrama 1896 u Atini, i jedna od četiri zemlje koje nisu osvojile medalje uz Švedsku, Čile i Bugarsku. Na igrama je trebalo da učestvuje i atletičar Karlo Airoldi, ali je diskvalifikovan pre početka takmičenja jer je prekršio pravila amaterizma pošto je na nekoj trci primio novčanu nagradu, što je u to vreme naročito u atletici bilo strogo zabranjeno. | Koliko zemalja je učestvovalo na Olimpijskim igrama 1896? | Na Olimpijskim igrama 1896 u Atini učestvovalo je 14 zemalja. | 308,069 |
Terazosin (Hitrin, -{Zayasel}-) je selektivni antagonist alfa-1 adrenergičkog receptora koji se koristi za lečenje simptoma uvećane prostate (BPH). On takođe deluje tako što snižava krvni pritisak, te je stoga lek prvog izbora za osobe sa hipertenzijom i uvećanom prostatom. Najčešće pojave su vrtoglavica, mamurluk, glavobolja, konstipacija, gubitak apetita, izmemoglost, nazalna kongestija ili suve oči. Ovi simptomi obično nestaju nakon nekoliko dana upotrebe. Terapija treba uvek da počne sa niskim dozama. Seksualne nuspojave se retko javljaju. | Koji su najčešći simptomi koji se mogu javiti prilikom uzimanja terazosina? | Najčešći simptomi koji se mogu javiti prilikom uzimanja terazosina su vrtoglavica, mamurluk, glavobolja, konstipacija, gubitak apetita, iznemoglost, nazalna kongestija ili suve oči. | 616,667 |
Sabahudin Kovačevič (; rođen 26. februara 1986. u Jesenicama, SR Slovenija) profesionalni je slovenački hokejaš na ledu koji igra na poziciji odbrambenog igrača. Kovačevič je igračku karijeru započeo u sezoni 2002/03. igrajući za juniorsku ekipu Jesenica i povremeno nastupajući u seniorskom pogonu ekipe iz Kranjske Gore. Od sezone 2005/06. nastupa za seniorsku ekipu HK Akronija iz Jesenica sa kojom je za 5 sezona osvojio 4 titule državnog prvaka (sezone 2005/06, 2007/08, 2008/09. i 2009/10). Nakon nekoliko meseci provedenih u Italiji i Danskoj u sezoni 2011/12. angažman pronalazi u HK Popradu u slovačkoj ekstraligi gde je igrao dve sezone. Od sezone 2013/14. nastupa za kazahstansku Sariarku iz Karagandija koja se takmiči u Višoj hokejaškoj ligi (VHL). Nakon nekoliko nastupa za omladinsku i juniorsku selekciju Slovenije, debitovao je i za seniorski tim u kvalifikacijama za ZOI 2010, a od Svetskog prvenstva 2009. redovno nastupa na svetskim prvenstvima. Deo je olimpijskog tima Slovenije na Zimskim olimpijskim igrama 2014. u Sočiju. | Na kojem takmičenju je debitovao za seniorski tim Slovenije? | Debitovao je za seniorski tim Slovenije u kvalifikacijama za ZOI 2010. | 910,670 |
Tiransko-dračka nadbiskupija (, ) je rimokatolička nadbiskupija i metropolija, sa sedištem u Tirani, glavnom gradu Albanije. Druga odrednica iz naziva nadbiskupije odnosi se na obližnji grad Drač, prethodno sedište nadbiskupije. Prema stanju iz 2020. godine, obuhvata 19 katoličkih župa, sa 37 sveštenika. Nastala je 1209. godine, neposredno nakon mletačkog osvajanja Drača (1205), pod prvobitnim nazivom: Dračka nadbiskupija. Nakon preseljenja nabiskupskog sedišta u Tiranu, naziv je 1992. godine promenjen u: Dračko-tiranska nadbiskupija. Nedugo potom, redosled imenskih odrdnica je zamenjen, tako da naziv od 2005. glasi: Tirsansko -dračka nadbiskupija. Tom prilikom je ustanovljena i istoimena metropolija (crkvena oblast), kojoj su pripale još dve biskupije: Rešenska i Valonska. Nadležni skadarsko-pilotski nadbiskup je Arjan Dodaj. | Kako se naziva metropolija kojoj pripadaju biskupije Rešenska i Valonska? | Tiransko-dračka metropolija. | 4,332,617 |
Šargija je trzalački instrument dugog vrata, dugačak najčešće 95-100 cm. Koristi se u narodnoj muzici balkanskih zemalja, uključujući Srbiju, Bosnu, Hrvatsku i Albaniju. Šargija vodi poreklo iz Bosne, iz vremena vladavine Osmanskog carstva. Sviraju je Srbi, Bošnjaci, Albanci i Hrvati. Šargija je sličana dvožičanoj ćifteliji, ali ima više žica i izgleda kao primitivni saz. Korpus šargije je kruškolik, a vrat je dugačak (oko 50 cm). Korpus ima nekoliko manjih i jedan veći otvor. Čivije se nalaze na glavi i spreda i sa strane. Šargija ima 4, 5, 6, 7 i (ređe) više žica i oko 12 prečnika. Telo može biti napravljeno od odvojene bačve ili isklesan iz jednog komada drveta. Na najvišoj žici se svira melodija, dok ostale žice služe kao bordunska pratnja. Ima zvečeći zvuk, kao turski saz. Šargiju obično prati violina. Uz svirku šargije se uglavnom igra, ali se pevaju i pesme. Njome prate srpske junačke pesme i svirači u Krajini, a narodna pesma je spominje kao sedefli šargiju. | Ko su svirači šargije? | Srbi, Bošnjaci, Albanci i Hrvati. | 496,016 |
Opera i teatar Madlenijanum (latinicom češće -{Madlenianum}-, po zvaničnoj stranici) prva je privatna opera i pozorišna kompanija, kako u Srbiji, tako i u jugoistočnoj Evropi , Osnovala ga je Madlena Cepter, supruga Filipa Ceptera, srpskog biznismena. Ime Madlenijanuma potiče od imena Madlene Cepter. Opera i teatar Madlenijanum osnovan je 25. decembra 1997. godine, a prva premijera izvedena je 26. januara 1999, u zgradi u kojoj se prethodno nalazila druga zgrada Narodnog pozorišta u Beogradu. Nakon sedam godina rada i pet različitih faza rekonstrukcije, 19. aprila 2005, potpuno renovirano, rekonstruisano i konceptualno obogaćeno zdanje otvorilo je svoja vrata za javnost. Nalazi se u starom gradskom jezgru Zemuna, koji je prostorno kulturno-istorijska celina od izuzetnog značaja. U pozorištu se prikazuju opera, balet, koncerti, kao i dramski i muzički program. | Koliko faza rekonstrukcije je prošlo zdanje Madlenijanuma pre otvaranja za javnost? | Pet različitih faza rekonstrukcije. | 487,301 |
Arvernus () je u galo-rimskoj mitologiji bio više epitet boga Marsa nego pravo božanstvo, mada postoje izvori koji ga tretiraju kao lokalnog plemenskog boga. Njegovo ime - Merkur Arvernus navodi na galsko pleme Arverne koji su izuzetno poštovali Marsa. Nastanjivali su oblast današnjeg Liona . Nije nemoguće da je Arvernus, zapravo bio drevno keltsko božanstvo, slično Marsu i ujedinjeno s njim u istom kultu. | Gde su Arverni nastanjivali? | Arverni su nastanjivali oblast današnjeg Liona. | 221,468 |
Agatonas Jakovidis (, okolina Soluna, 1955 — Solun, 2020) bio je grčki pevač narodne muzike rebetiko stila. Zajedno sa muzičkom grupom Koza mostra bio je deo Grčke delegacije na Pesmi Evrovizije 2013. u Malmeu (Švedska) sa pesmom -{Alcohol Is Free}-, na kojoj je ova zemlja zauzela 6. mesto u finalu. Jakovidis je rođen u seocetu Evangelismos nedaleko od Soluna 1955. od roditelja izbeglih iz Male Azije. Profesionalno je počeo da se bavi narodnom grčkom muzikom 1973, a prvi album objavio je 1977. godine. | Kako se zvala pesma koju je pevao na Pesmi Evrovizije 2013.? | Pesma se zvala "Alcohol Is Free". | 728,829 |
Šesti vaterpolo turnir na olimpijskim igrama održan je 1924. u Parizu, Francuska. Za olimpijski turnir se prijavio do tada rekordan broj od ukupno 13 reprezentacija. Turnir su završile svih 13 reprezentacija a pobednik turnira je po prvi put put postala reprezentacija Francuske a za njom su sledile Belgija i SAD. Na turniru je učestvovalo trinaest reprezentacija sa ukupnim brojem od sto i jednog igrača. Svakoj reprezentaciji je bilo dozvoljeno da ima jedanaest igrača: (*) Beleška: U zagradi pored imena reprezentacije je broj igrača koji su igrali bar na jednoj utakmici | Kada je održan šesti vaterpolo turnir na Letnjim olimpijskim igrama? | Šesti vaterpolo turnir na Letnjim olimpijskim igrama održan je 1924. godine u Parizu, Francuska. | 415,734 |
Dren Ukimeraj ( ; Priština, 10. novembar 2001) kosovski je plivač čija specijalnost su trke slobodnim stilom, a povremeno nastupa i u trkama leđnim stilom. Član je plivačkog kluba Zenit iz Prištine. Ukimeraj je debitovao na međunarodnim plivačkim takmičenjima tokom 2016, a prvo veće takmičenje na kome je učestvovao te godine je bilo Evropsko juniorsko prvenstvo održano u mađarskom gradu Hodmezevašarhelju. Godinu dana kasnije po prvi put je nastupio na nekom od velikih takmičenja u konkureknciji seniora, na Evropskom prvenstvu u malim bazenima u Kopenhagenu. Tokom 2018. Ukimeraj je nastupio na tri velika takmičenja. Prvo se takmičio na Mediteranskim igrama u Taragoni (gde je zauzeo poslednja mesta u sve tri kvalifikacione trke u kojima se takmičio), zatim na Evropskom prvenstvu u Glazgovu, a potom i na Svetskom prvenstvu u malim bazenima u Hangdžouu. Na svetskim prvenstvima u velikim bazenima je debitovao u korejskom Kvangdžuu 2019. gde je nastupio u kvalifikacionim trkama na 100 slobodno (103) i 200 slobodno (64. mesto). | U kojim trkama je Ukimeraj nastupio na Svetskom prvenstvu u malim bazenima u Hangdžouu? | Ukimeraj je nastupio na Svetskom prvenstvu u malim bazenima u Hangdžouu u trkama na 100 slobodno i 200 slobodno. | 4,206,313 |
Flavije Konstancije (? — 2. septembar 421), ili Konstancije -{III}- je bio rimski vojskovođa i na kraju rimski car. Tokom druge decenije petog veka je već neformalno držao vlast, a 421. je za kratko postao savladar Honorija, cara Zapadnog rimskog carstva. Konstancije je rođen u Naisu, današnjem Nišu. Bio je vojnik od karijere. Kao -{magister militum}- pod Honorijem, uspešno je branio Zapadno rimsko carstvo. Naročito se istakao u gušenju pobune uzurpatora Konstantina. Za te zasluge dobio je titulu patricija i sticao sve više uticaja nad nesposobnim Honorijem. Godine 417. se oženio Honorijevom polu-sestrom Galom Placidijom, a 8. februara 421. postao je Honorijev savladar — no u stvari on je vladao čitavim Zapadom. Istočnorimski car Teodosije II nije želeo da prizna Konstancijevo imenovanje za savladara. Navodno je Konstancije rešio da zbog toga zarati sa Istokom, ali pre nego što je išta mogao da uradi, iznenada je umro 2. septembra iste godine. Konstancije je sa Galom Placidijom imao dvoje dece: budućeg cara Valentinijana III i Justu Gratu Honoriju. Konstancijev uspeh u okviru carske porodice, dao je nadu i drugim vojnim komandantima na Zapadu da će i sami moći postati carevi. Ali, to je samo uspelo Petroniju Maksimu (vladao je doduše još kraće od Konstancija), dok su zaslužni varvarski komandanti bili neuspešni u tome (Aecije i Ricimer). | Gde je Konstancije rođen? | Konstancije je rođen u Naisu, današnjem Nišu. | 96,353 |
Park prirode je prostor dobro očuvanih prirodnih odlika hidrografije, pedologije, flore i faune, kao i geomorfološki i geoloških karakteristika reljefa. U njemu preovlađuju prirodni ekosistemi i promene su svedene na minimum. Prema Zakonu o zaštiti prirode Republike Srbije, član 34. — U parku prirode zabranjena je svaka privredna i druge delatnost, kao i bilo kakva delovanje kojima se ugrožavaju njegova vrednosti i karakteristike. Mere zaštite, način obavljanja privrednih delatnosti i korišćenje prirodnih vrednosti u parku prirode, bliže se utvrđuju aktom o proglašenju zaštićenog područja. Na prostoru Republike Srbije nalazi se 13 parkova prirode. | Koje su karakteristike parka prirode prema Zakonu o zaštiti prirode Republike Srbije? | Karakteristike parka prirode prema Zakonu o zaštiti prirode Republike Srbije su dobro očuvane prirodne odlike hidrografije, pedologije, flore i faune, kao i geomorfološki i geoloških karakteristika reljefa, preovlađivanje prirodnih ekosistema i minimalne promene. | 440,414 |
Osnovana je 1993. godine na Cetinju, kao jedna od nevladinih organizacija koje promovišu crnogorski nacionalni identitet odvojen od srpskog, crnogorski jezik i jedan je od najjačih podržavaoca nezavisne Crne Gore. Njen osnivač i dugogodišnji predsjednik bio je poznati jugoslovenski i crnogorski komunistički političar Božina Ivanović. Kroz svoje istraživanje bavila se raznim analizama, mnogi od kojih su kontroverzni, a prošlih godina smatrani pseudoistraživanjem s političkom pozadinom. Od procesa ostvarenja crnogorske nezavisnosti, koji je dostigao vrhunac referendumom 2006. godine, promovisana je u javnosti kao znamenita NVO. 2008. godine, nakon usvajanja ustava koji je proglasio crnogorski jezik zvaničnim, usvojen je u Skupštini Crne Gore Zakon o Matici crnogorskoj na predlog Socijaldemokratske partije Crne Gore i Liberalne partije Crne Gore uz žustre rasprave, kojim je Matica crnogorska postala subvencionisana od strane države kao državna institucija. Oktobra 2023. Matice se oglasila sa stavom da je protiv redovnog popisa stanovništva u Crnoj Gori, objašnjavajući svoj stav, kako navode, neadekvatnim uslovima i mogućnošću falsifikovanju demografskih podataka u korist Srpskog sveta. | Zašto se Matica crnogorska izjasnila protiv redovnog popisa stanovništva u Crnoj Gori? | Matica crnogorska se izjasnila protiv redovnog popisa stanovništva u Crnoj Gori zbog neadekvatnih uslova i mogućnosti falsifikovanja demografskih podataka u korist Srpskog sveta. | 163,780 |
Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. u Republici Srbiji je bio drugi popis u Republici Srbiji od kada je ponovo samostalna država. Trebao je da bude održan 2021. godine, ali je zbog pandemije kovida 19 pomeren za oktobar 2022. Popis je bio sproveden od 1. do 31. oktobra, dok je u sledećim mestima popis naknadno produžen za do 7 dana: neke opštine Grada Beograda, Užicu, Valjevu, Smederevu, Pančevu, Šapcu, Novom Sadu i Subotici. Preliminarne rezultate koji sadrže broj popisanih stanova, lica i domaćinstava biće objavljeni do kraja novembra, a konačni rezultati, po raznim obeležjima, biće sukcesivno objavljivani od proleća 2023. godine. | Kada je trebalo da bude održan popis stanovništva 2021. godine? | Popis stanovništva je trebalo da bude održan 2021. godine. | 4,344,834 |
Slobodan Janjuš (Sarajevo, 7. januar 1952) bivši je srpski i jugoslovenski fudbaler, igrao je na poziciji golmana. Rođen je 7. januara 1952. godine u Sarajevu. Fudbalsku karijeru je započeo u sarajevskom Željezničaru, gde je i ponikao. Branio je na svim utakmicama u sezoni 1971/72. kada je sa Željezničarom osvojio titulu prvaka Jugoslavije. Iz Željezničara je otišao u Vojvodinu. Posle Vojvodine prelazi u Radnički iz Pirota, odakle se vratio u Sarajevo, ali ne na Grbavicu, nego u fudbalski klub Sarajevo. Sa Sarajevom je stigao do finala Kupa Jugoslavije 1983. godine, poraženi su sa 3:2 od Dinama iz Zagreba. Igrao je za još nekoliko jugoslovenskih prvoligaša: Olimpiju iz Ljubljane, a zatim odlazi u zagrebački Dinamo, pa u Sutjesku iz Nikšića. Pred kraj igračke karijere, Janjuš se vratio u sarajevski Željezničar. | Gde je Slobodan Janjuš rođen? | Slobodan Janjuš je rođen u Sarajevu. | 3,932,759 |
Princ Abdulah je bio najstariji sin princa Bajazita. Imao je rođenu sestru, sultaniju Ajnišah. Njegov deda sultan Mehmed ga je postavio za namesnika Trabzona. Nakon smrti njegovog dede i rata sa princom Džemom, njegov otac ga je imenovao namesnikom Karamana. Tu ostaje sve do svoje smrti naredne godine. Njegovo telo je prebačeno u Bursu, i sahranjen je u mauzoleju koji je izgradila njegova majka. Princ Mahmud je imao sina rođenog 1481. godine, koji je umro 1489. godine u Istanbulu. Iza njega ostale su dve kćeri: sultanija Ajnišah () (1482 — 1540); dobila je ime u čast njene tetke. Bila je udata 1498. godine za Ahmed-bega. Zabeleženo je 1529. godine da je bila supruga Nuri-bega. Umrla je 1540. godine. Njeno telo je sahranjeno pored njenog oca i bake u Bursi. sultanija Šahnisa () (1484 — nakon 1540); rođena nakon smrti svog oca. Udata je prvi put 1502. godine za prica Mehmeta, sina njenog strica princa Šehinšaha. Nakon što je njenog prvog supruga pogubio sultan Selim, udata je 1513. godine za Mirza Mehmed-pašu (umro 1517), bivšeg supruga njene tetke Fatme. Treći i poslednji put je udata za Nuri-bega 1518. godine. Umrla je 1540-ih. Iz drugog braka je imala dva sina: | Ko je postavio princa Abdulaha za namesnika Trabzona? | Njegov deda sultan Mehmed ga je postavio za namesnika Trabzona. | 4,362,619 |
Aleksandar Okolić (Modriča, 26. jun 1993) je srpski odbojkaš. Visok je 205 cm i igra na poziciji srednjeg blokera u PAOK-u i u reprezentaciji Srbije. Okolić je odbojkom počeo da se bavi u rodnoj Modriči. Njegov talenat nije ostao neprimijećen, pa se, kao petnaestogodišnjak, 2008. preselio u Beograd, odnosno Crvenu zvezdu, sa kojom je osvojio četiri titule prvaka Srbije (2011/12, 2012/13, 2013/14, 2014/15) i tri titule pobjednika Kupa Srbije (2010/11, 2012/13, 2013/14). Okolić je prošao praktično sve mlađe kategorije srpske reprezentacije. Sa kadetima je bio evropski (2011) i svjetski prvak (2011), dok je za seniorski tim debitovao u pripremnoj utakmici protiv Slovenije, maja 2014. Nije ga bilo na Svjetskom prvenstvu 2014. ali je, po dolasku Nikole Grbića na mjesto selektora, postao standardni prvotimac. Osvajač je srebrne medalje u Svjetskoj ligi 2015. Odličnim servisima u finišu petog seta polufinalne utakmice (protiv SAD) dao je veliki doprinos prolasku u finale. Sa reprezentacijom je osvojio zlatnu medalju u Parizu na Evropskom prvenstvu 2019. godine pobedom u finalu protiv Slovenije sa 3:1. | Koje medalje je osvojio sa reprezentacijom Srbije? | Aleksandar Okolić je osvojio srebrnu medalju u Svjetskoj ligi 2015. i zlatnu medalju na Evropskom prvenstvu 2019. godine. | 1,336,751 |
Srbija i Crna Gora su drugi put učestvovale na 10. Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2005. održanom u Helsinkiju od 6. do 14. avgusta pod ovim imenom. Reprezentaciju Srbije i Crna Gore predstavljala su 4 atletičara (3 muškarca i 1 žena) koji su se takmičili u 4 discipline (3 muške i 1 ženska). Na ovom prvenstvu takmičari Srbije i Crne Gore nisu osvojili nijednu medalju. U tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara) Srbija i Crna Gora je sa 1 učesnicom u finalu delila 59. mesto sa 2 boda.. | Sa koliko bodova je Srbija i Crna Gora delila 59. mesto u tabeli uspešnosti? | Srbija i Crna Gora je delila 59. mesto sa 2 boda. | 1,403,209 |
Kosmos-1335 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1335 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 29. januara 1982. Raketa-nosač R-14 Čusovaja () (8K65, NATO oznaka -{SS-5 Skean}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. | Koliko je stepeni dodato raketi-nosaču za postavljanje satelita u orbitu? | Dodat je jedan stepen raketi-nosaču za postavljanje satelita u orbitu. | 322,589 |
Pandžapci su indoarijska etnička grupa koja živi u južnoj Aziji. Njihova provincija Pandžab je bila dom nekih od najstarijih civilizacija na svetu. Temelj pandžapskog identiteta je prvenstveno lingvističke prirode, pa se Pandžapcima smatraju oni ljudi kojima je pandžapski jezik, koji pripada indoarijskoj jezičnoj porodici, maternji. Međutim. u poslednje vreme se pandžapski nacionalni osećaj proširio i među emigrantima pandžapskog porekla koji održavaju pandžapske kulturne običaje, iako više ne govore pandžapskim jezikom. Pandžapci uglavnom žive u pandžapskim oblastima Pakistana i Severne Indije. U Pakistanu Pandžapci (Zapadni Pandžapci) čine najveću etničku grupu (oko 44% ukupnog stanovništva) i uglavnom žive u provinciji Pandžab. U Indiji Pandžapci žive u širokoj oblasti Pandžaba koji čine države Pandžab, Harijana, Himalski Pradeš, Delhi te Uniska teritorija Čandigarh. Osim ovih oblasti, brojne pandžapske zajednice se mogu naći u oblastima Džamu i Džamu i Kašmir te državama Radžastan, Utarančal i Utar Pradeš. Takođe postoji i veliki broj pandžapskih emigrantskih zajednica raširenih po svetu, posebno u Britaniji, Kanadi, SAD, Keniji, Tanzaniji, Ugandi, zemljama Persijskog zaliva, Hongkongu, Maleziji, Singapuru, Australiji i Novom Zelandu. Pandžapsi su etničkom, lingvističkom i kulturnom smislu srodni drugim indoarijskim narodima južne Azije. Procenjuje se da danas ima oko 120 miliona Pandžabaca širom sveta. | Gde uglavnom žive Pandžapci u Pakistanu? | Pandžapci uglavnom žive u provinciji Pandžab u Pakistanu. | 399,888 |
Povratak u mrak je strip epizoda Dilana Doga objavljena u Srbiji u svesci #200. u izdanju Veselog četvrtka. Na kioscima se pojavila 9. juna 2023. Koštala je 350 dinara (2,9 €; 3,3 $). Imala je 94 strane. Originalna epizoda pod nazivom Riturno al buio objavljena je premijerno u #409. regularne edicije Dilana Doga u Italiji u izdanju Bonelija. Izašla je 30. septembra 2020. Koštala je 4,9 €. Scenario je napisao Klaudio Kjaveroti, a epizodu nacrtao Điđi Simeoni. Naslovnu stranu nacrtao Điđi Kavenago. Voštani čovek se prvi put pojavio u #34 epizodi Tama, koja je u bivšoj Jugoslaviji izašla u maju 1990. godine. Epizodu je takođe nacrtao Klaudio Kjaveroti. | Kada je originalna epizoda pod nazivom "Riturno al buio" premijerno objavljena u Italiji? | Originalna epizoda pod nazivom "Riturno al buio" premijerno je objavljena u Italiji 30. septembra 2020. godine. | 4,384,168 |
Srbija je učestvovala na 23. Evropskom prvenstvu 2016. održanom u Amsterdamu, Holandija, od 6. do 19. jula. Reprezentaciju Srbije na njenom petom učešću na evropskim prvenstvima na otvorenom od 2006. godine od kada Srbija učestvuje samostalno pod ovim imenom, predstavljalo je 11 sportista (5 muškaraca i 6 žena), koji su se takmičili u 9 disciplina. U ukupnom plasmanu Srbija je sa jednom zlatnom i jednom bronzanom medaljom podelila 14. mesto sa Hrvatskom i Grčkom, što je najbolji plasman Srbije na Evropskim prvenstvima na otvorenom do danas. Ivana Španović je osvojila zlatnu medalju nakon 26 godina, a to je ujedno i prva zlatna medalja za Srbiju na prvenstvu od njene nezavisnosti. U tabeli uspešnosti (prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara)) Srbija je sa sedam učesnika u finalu zauzela 20 mesto sa 20 bodova, od 38 zemalja koje su imale predstavnike u finalu. Prvoplasirani je dobijao 8 bodova, a poslednji, osmi 1 bod. | Koliko sportista je predstavljalo Srbiju na Evropskom prvenstvu u atletici 2016? | Na Evropskom prvenstvu u atletici 2016. godine Srbiju je predstavljalo 11 sportista. | 1,407,484 |
Dragutin (Stojana) Matić (Dubovo, 1891 — ?) bio je srpski vojnik. Navodi se kao jedan od najboljih srpskih mitraljezaca. Nosilac je Karađorđeve zvezde sa mačevima. Rođen je 1891. godine u Dubovu, srez dubrički, od oca Stojana i majke Rumene. Matić je kao redov učestvovao u Drugom balkanskom ratu a u bitkama na Ceru i Kolubari istakao se kao hrabar mitraljezac u Gvozdenom puku. Kao i ostali Topličani sa tim pukom prošao je golgotu Albanije i učestvovao u svim borbama na Solunskom frontu. Bio je jedan od najboljih mitraljezaca u puku. Odlikovan je Srebrnim vojničkim ordenom KZ sa mačevima za podvige koje je učinio na Solunskom frontu. Posebno se istakao u jesen 1916. godine na Kamenitim čukama, kada je sa svojim mitraljezom preciznim rafalima odbio nekoliko neprijateljskih juriša i omogućio svom puku da održi položaj. Za ovaj podvig je pohvaljen u naredbi komandanta armije koja se čitala pred svim jedinicama. Odlikovan je francuskim ordenom Ratnog krsta sa zvezdom, kao i svim spomenicama. Posle ratova vratio se na svoje imanje u Dubovo i sa suprugom Stojanom imao je sinove Vojislava, Mirisava i Vidosava i kćeri Stojanku i Vericu. | Kako se istakao u bitkama na Ceru i Kolubari? | Matić se istakao kao hrabar mitraljezac u Gvozdenom puku. | 1,988,917 |
Zastava M07 je snajperska puška kalibra 7.62x51mm, konstruisana u fabrici Zastava oružje iz Kragujevca. Funkcioniše kao puška repetirka sa obrtnočepnim zatvaračem, na bazi čuvenog sistema Mauzer 98. Kompanija Zastava proizvodi i civilnu verziju M07 Match, dok se vojna još uvek nalazi u fazi ispitivanja, pre nego što bude uvedena u naoružanje neke vojne ili policijske jedinice. Pod istom oznakom se proizvodi i teški mitraljez M07, namenjen montiranju na vozila. Zastava M07 je zasnovana na Mauser principu. Cijev je izrađena od hrom-vanadijum čelika metodom hladnog kovanja, što joj garantuje veliku tačnost, preciznost i dugotrajnost. Sanduk mehanizma je poligonalnog oblika, sa integralnom Pikatini šinom koji omogućava postavljanje optičkih uređaja. Mehanička kočnica ima 3 položaja: ukočeno, otkočeno i siguran položaj. Kod sigurnog položaja je moguće odbraviti mehanizam ali nije moguće opaljenje. Navoj na ustima cijevi omogućava montažu pratećih uređaja, a zaštićen je navojnim prstenom. Kundak ima mogućnost prilagođavanja ergonomiji strijelca. Promjena dužine kundaka ostvaruje se promjenom broja umetaka. Promjena visine se ostvaruje pomjeranjem potkova i pomjeranjem obrazine. Preklapajuće dvonožno postolje može da se podesi prema veličini zaklona iza koga se strijelac nalazi. Punjenje se vrši iz odvojivog magacina, kapaciteta 5 metaka. Iskopčavanje magacina se vrši pritiskom na dugme, na desnoj strani karabina. | Koja je funkcija puške Zastava M07? | Funkcija puške Zastava M07 je snajperska. | 579,866 |
Više od igre je jugoslovenska televizijska serija, snimljena u produkciji Televizije Beograd, 1976. godine. Serija ima 9 epizoda i premijerno je emitovana od 14. aprila 1977. do 12. juna 1977. godine. Autori serije bili su režiser Zdravko Šotra i scenarista Slobodan Stojanović. Serija se odvija u Gradini, izmišljenoj varošici u Srbiji i prati zbivanja u periodu od 1931. do 1941. godine. Godina 1931. je bila godina u kojoj je vladala velika ekonomska kriza, 1937. je godina preporoda i sudara s fašizmom, a 1941. je godina ustanka. Serija beleži sve događaje prateći ih u maloj sredini. Poseban segment serije čini i rivalstvo između dva fudbalska kluba - „Građanskog“ i „Radničkog“, gde je loptačka igra samo povod, a sve ono „više od igre“ je suština. Nagradu za najbolji Glumački par godine po izboru čitalaca TV Novosti dobili su Ljiljana Dragutinović za ulogu Milice i Petar Božović za ulogu Danila na Filmskim susretima u Nišu 1978. godine. | Gde se odvijaju zbivanja u seriji? | Zbivanja u seriji se odvijaju u Gradini, izmišljenoj varošici u Srbiji. | 301,710 |
Narodna partija Srpske (NPS) je parlamentarna stranka u Republici Srpskoj, sa sjedištem u Banjaluci. Osnovana je 15. decembra 2020. godine izdvajanjem nekoliko tadašnjih poslanika i ministara iz Demokratskog narodnog saveza. Predsjednik i osnivač stranke je Darko Banjac, dotadašnji poslanik DNS-a u desetom sazivu Narodne skupštine Republike Srpske. Pored Banjca, stranci se priključio i poslanik Diko Cvjetinović, te ministri Senka Jujić i Đorđe Popović, svi iz DNS-a. 15. marta 2021. godine stranci su pristupili narodni poslanici Željko Babić, do tada član Srpske demokratske stranke, i Dragan Galić, do tada član Partije demokratskog progresa. Željko Babić je potom 10. februara 2022. godine napustio Narodnu partiju Srpske i pridužio se Socijalističkoj partiji, tako da je Narodna partija Srpske do kraja Desetog saziva narodne skupštine Republike Srpske imala 3 poslanika. | Kada je Željko Babić napustio Narodnu partiju Srpske? | Željko Babić je napustio Narodnu partiju Srpske 10. februara 2022. godine. | 4,252,269 |
Manastir je smešten u ataru sela Ulije, iznad Leposavića. Potiče iz 13. veka. Obnovljen je 2018. godine uz blagoslov vladike Raško-prizrenskog Teodosija. Manastir Sveta Petka, jedan od dva ženska manastira na severu Kosmeta, vekovima je na brdu Gradac, na 560 metara nadmorske visine podno visova Kopaonika. Manastir spominje Banjska povelja Svetog kralja Milutina. U povelji se pominje selo Ulije sa Crkvom Ulaska Hrista u Jerusalim – Cveti, koje kralj, pored ostalih sela, daruje manastiru Svetog arhiđakona Stefana u Banjskoj. Kao mnoge i ova crkva je srušena pred naletom Osmanskih turaka . Manastirski hram posvećen je Raspeću Hristovom, u narodu je poznata i pod imenom Veliki petak. Crkva je podignuta 1935. na ostacima ranije crkve nepoznatog arhitektonskog sklopa i vremena izgradnje. To je manja jednobrodna građevina sa polukružnom apsidom na istoku i manjim pravougaonim naosom sa ulazom na zapadu. Severna i južna fasada naosa i apside razuđene su sa po dva prozora od kojih su na apsidi gornji delovi rešeni poluobličasto. U sastavu crkve nad zapadnim ulazom je zvonik koji nadvisuje krov rađen na dve vode nad poluobličastim svodom naosa. Krov apside je postavljen nešto niže u odnosu na krov naosa. Zidana je komadima pritesanog i tesanog kamena vazanih krečnim malterom a na njenom južnom zidu nalazi se ugrađen raniji nadgrobnik koji nosi karakteristike 17. veka. Sa njene istočne strane crkve nalazi se novi konak a zapadno groblje. Počev od 2007. crkva je izgradnjom konaka i useljavanjem monahinja pretvorena u manastir . | Gde se nalazi manastir Ulije? | Manastir Ulije se nalazi iznad sela Leposavića, na brdu Gradac, na 560 metara nadmorske visine. | 4,282,257 |
Valčitransko blago () jeste arheološki nalaz ostave ranih predmeta tračke kulture. Naučnici datiraju blago u 1300. godinu PH. Otkrila su ga 28. decembra 1924. dva brata koji su radili u svom vinogradu u blizini sela Valčitran, 22 kilometra jugoistočno od Plevena. | Kako su datirali blago naučnici? | Naučnici su datirali blago u 1300. godinu PH. | 4,315,576 |
Myoglossata je kladus u sklopu podreda Glossata koji je u sklopu reda leptira (leptiri i moljci). Obuhvata porodicu Neopseustidae i kladus Neolepidoptera. Myoglossata se smatra kladusom, odnosno grupom organizama sačinjenih od jednog zajedničkog pretka i svih njegovih potomaka. Karakteristični su po „unutrašnjim ustima”. Ovi dodati unutrašnji galealni mišići su jedinstveni za Myoglossata-u i razvijaju se nakon što se galeae promene oblik u iscrpljive delove. | Koji su karakteristični delovi tela Myoglossata? | Karakteristični delovi tela Myoglossata su "unutrašnja usta" i dodati unutrašnji galealni mišići. | 3,870,564 |
Klasa fin je olimpijska disciplina u jedrenju. Osmislio ju je švedski dizajner kanua, Rikard Sarbi, 1949. za Olimpijske igre 1952. u Helsinkiju. Od ovih igara, klasa fin je bila na programu svih olimpijada do sada. Oblik i dimenzije same jedrilice nisu menjane od njene prvobitne verzije, ali se od kasnih 60-ih za izradu jarbola koristi aluminijum umesto drveta. U najnovije vreme, za jarbole se upotrebljavaju karbonska vlakna, a za jedra se koristi kevlar. | Koje materijale se koriste za izradu jarbola u najnovije vreme? | Za izradu jarbola u najnovije vreme koriste se karbonska vlakna. | 263,542 |
Alija Dalipović pevač je romske i narodne muzike. Tokom života u Jugoslaviji snimao je za velike produkcijske kuće poput Jugotona, Radio-televizije Beograd, Diskosa, kao i za arhivu radio Beograda, radio Prištine i radio Skoplja. Od 1980. godine živi sa porodicom u Čikagu i vlasnik je dve radio stanice: „Romski dukat” i „Radio nostalgija”. Sa 14 godina započeo je karijeru kao vokalni solista i igrač u KUD-u „Đoka Pavlović”, koji je predvodio Borivoje Ilić, urednik radio Beograda. Sa pesmom „Zajdi, zajdi” 1968. godine pobedio je na takmičenju „Zlatni slavuj” u Smederevskoj Palanci. Glas je usavršavao kod Miodraga Todorovića Krnjevca. Svoju prvu ploču za RTB sa pesmom „Znam da moram biti sam” snimio je 1972. godine. Za arhivu Radio Beograda snimao je makedonske i kosovske narodne pesme. Drugu singl ploču snimio je u saradnji sa Draganom Aleksandrićem za produkcijsku kuću Diskos. Član je „Beogradske estrade”, Udruženja profesionalnih muzičara Srbije „Melos” i Udruženja estradnih umetnika i izvođača Srbije. Među većim hitovima u karijeri izdvajaju se pesme „Maruška”, „Ti si slatki otrov”, „Ja radosti nemam”, „Ciganka me jedna voli”, „Čudna ženo” i „Što sudbino oči nemaš”. Godine 2011. snimio je himnu posvećenu Novaku Đokoviću. Osnivač je i vlasnik radio stanice „Romski dukat” iz Čikaga koja se od 1992. godine emituje na prostoru severnozapadne Amerike, a od 1998. godine vlasnik je i „Radio nostalgije”. | Gde je Alija Dalipović živeo od 1980. godine? | Od 1980. godine Alija Dalipović živi u Čikagu. | 4,374,612 |
Ponikao je u Kopaoniku iz Brusa, a potom je prošao sve mlađe selekcije Partizana. Debitovao je u seniorskom fudbalu u ekipi Teleoptika, a prvi profesionalni ugovor sa Partizanom je potpisao u julu 2007. Odigrao je jednu prvenstvenu utakmicu za Partizan na početku sezone 2007/08, nakon čega je vraćen na pozajmicu u Teleoptik. Sa ekipom Teleoptika se 2009. plasirao u Prvu ligu Srbije, a potom je odigrao i prvi deo sezone 2009/10. u ovom klubu. U januaru 2010. odlazi na šestomesečnu pozajmicu u superligaša Hajduk iz Kule. Nakon toga dve sezone nastupa za superligaša Smederevo, a potom u istom rangu takmičenja igra i za Novi Pazar. U februaru 2014. potpisuje za Dordoj iz Biškeka. Narednog meseca sa ovim klubom osvaja Superkup Kirgistana. Tokom prvog dela sezone 2014/15. je odigrao dve prvenstvene utakmice za slovačkog prvoligaša Zlate Moravce. U avgustu 2015. je potpisao za superligaša Rad, odakle nakon jedne polusezone prelazi u prvoligaša Kolubaru, a potom je u istom rangu takmičenja igrao i za užičku Slobodu koju je napustio leta 2017. | Gde je Branislav Stanić ponikao? | Branislav Stanić je ponikao u Kopaoniku iz Brusa. | 920,788 |
Površina okruga je 861,13 km². Krajem 2007. imao je 117.594 stanovnika. Ima 26 naselja, od kojih je sedište uprave u Degendorfu. Kroz okrug protiče reka Dunav pravcem istok-zapad. Sa njene severne strane strmo se uzdižu padine Bavarske šume, dok je južno seosko područje. Sa juga se u Dunav uliva reka Izar. | Koliko je stanovnika imao okrug krajem 2007. godine? | Krajem 2007. godine okrug je imao 117.594 stanovnika. | 296,131 |
Nikola Boalo, pseudonim Depreo (, pseudonim Despréaux, 1. novembar 1636 — 13. mart 1711) bio je francuski pisac, pesnik i teoretičar književnosti. Napisao je „Pesničko umeće“ (L'Art poétique, 1669-1674), kritičko delo u stihu o književnicima savremenicima. U njemu je definisao ulogu književnog stvaraoca i kodifikovao različite lirske, dramske i epske žanrove. Delo je imalo veliki uspeh i bilo je prihvaćeno kao neka vrsta zakonika u književnom stvaralaštvu svoje epohe. | Koji žanrovi su kodifikovani u delu "Pesničko umeće"? | U delu "Pesničko umeće" su kodifikovani lirski, dramski i epski žanrovi. | 161,477 |
Herbert Dž. Tejlor (18. april 1893—1. maj 1978) je bio preduzetnik, javna ličnost i mecena hrišćanskih organizacija koje su pripadale Sjedinjenim Američkim Državama. Tejlor je osnovao Fondaciju hrišćanskih radnika () 1939. godine. Bio je predsednik Rotari Internationala 1954-55 i direktor Prve narodne banke Baringtona (Ilinois). Tejlor je takođe bio i plodan autor i stvorio je test četiri pitanja. Bio je na naslovnoj strani Njuzvika 28. februara 1955. godine. Bio je metodista i imao je dve ćerke, Gloriju Beverli i Romanu Estelin. Živeo je sa suprugom u Park Ridžu, Ilinoisu. Umro je 1. maja 1978. godine. Tejlor je tokom 1930—ih godina osmislio poznati test četiri pitanja. Test se sastoji od 4 pitanja na koje se mora dobiti tačan odgovor: Tejlor je 1940-ih bio međunarodni direktor Rotarija i predložio je test organizaciji. Rotari Internacional ga je usvojio kao standardan deo svoje etike. Nikada se nije menjao i danas ga koriste svi Rotarijanci. Predstavlja standard po kom se sva ponašanja trebaju testirati. Rasprostranjen je širom sveta i koristi se u privatnom i poslovnom životu | Kada je Herbert Tejlor umro? | Herbert Tejlor je umro 1. maja 1978. godine. | 1,412,737 |
Inglis, je jedan od značajnih poljoprivrednih centara u oblasti Parkland u Zapadnom delu pokrajine Manitoba, Kanada. Centar je poznat i kao „glavi grad Manitobe za proizvodnju ječma” i najznačajnija oblast za proizvodnju žitarica i stoke. Okružen je nacionalnim i pokrajinskim parkovima, jezerom, rekom Asinibojne i dolinom reke Šel (). Centar Inglis je poznat i po pet drvenih silosa za žito, izgrađenih od 1922—1941 godine koji, su zbog svoje autentičnosti kao jedini preostali silosi iz prve polovine 20. veka, proglašeni za Nacionalnu i istorijsku znamenitost Kanade. Ovih pet poslednji drveni silosi u Kanadi, sačuvano je zahvaljujući velikim naporima grupe entuzijasta i ministarstva kulture pokrajine Manitoba. Inglis se nalazi na granici između Manitobe i Saskačevana, 19 km severno od Rasela, 33 km južno od Roblina, 4 km istočno od raskrsnice autoputa 83 sa autoputom 366. Inglis, se nalazi u srcu oblasti Parkland okružen mnogim popularnim parkovima. Zapadno od sela nalazi se Pokrajinski park Esesipi i Prerijsko jezero, na istoku je Nacionalni park Rajding mauntin , a na severu Pokrajinski park Dak mauntin. | Kako su sačuvani poslednji drveni silosi u Kanadi? | Poslednji drveni silosi u Kanadi su sačuvani zahvaljujući velikim naporima grupe entuzijasta i ministarstva kulture pokrajine Manitoba. | 1,411,697 |
Lukavsko jezero (; ) veštačko je akumulaciono jezero u jugozapadnom delu Brestske oblasti u Republici Belorusiji. Smešteno je na oko 16 km severoistočno od administrativnog centra Malarickog rejona grada Malarite. Sagrađeno je 1980. na mestu nekadašnjeg ledničkog Lukavskog jezera koje je presušilo. Osnovna namena jezera je snabdevanje vodom okolnin naselja i poljoprivrednih površina. Površina jezera je 5,4 km², prosečna dubina 4,3 metra (maksimalno 11,5 m), a površina slivnog područja 112 km². Jezero je okruženo nasipom dužine 9,5 km. Zapremina jezera je 23,2 km³. Kolebanje nivoa jezera na godišnjem nivou je 3,1 metar. | Koja je osnovna namena jezera? | Osnovna namena jezera je snabdevanje vodom okolnih naselja i poljoprivrednih površina. | 781,223 |
Hromatida je uzdužna polovina metafaznog hromozoma. Pre nego što se izvrši replikacija DNK, hromozom ima jedan molekul DNK koji se povezuje sa proteinima i nagradi jednu hromatidu. Posle replikacije hromozom dobija još jedan potpuno identičan molekul DNK (hromatidu), zahvaljujući semikonzervativnosti replikacije. Broj hromatida je promenljiv u toku ćelijskog ciklusa. Pošto se replikacija dešava za vreme S faze interfaze ćelijskog ciklusa; hromozom se sastoji od: 46 hromatida, odnosno, onoliko hromatida koliko i hromozoma, u periodu od anafaze mitoze pa do S faze narednog ćelijskog ciklusa; Drugačije rečeno, u ćeliji se pre deobe broj hromatida duplira da bi se mitozom ravnomerno podelile novonastalim kćerkama ćelijama. veoma je važno da novonastale ćelije dobiju isti genetički materijal kao što je imala ćelija od koje su nastale. | Koliko hromatida se nalazi u hromozomu tokom anafaze mitoze? | U hromozomu se nalazi 46 hromatida tokom anafaze mitoze. | 41,133 |
Kosmos-1715 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1715 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 8. januara 1986. Raketa-nosač R-7 Semjorka () (8K71, NATO oznaka -{SS-6 Sapwood}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 6000 kilograma. Kosmos-1715 je bio vojni satelit za fotografsku kartografiju. | Kada je lansiran satelit Kosmos-1715? | Satelit Kosmos-1715 je lansiran 8. januara 1986. | 322,985 |
Amazonski feminizam () je struja unutar feminizma koja ističe fizičku spretnost žena kao sredstvo za postizanje rodne ravnopravnosti. Sledbenici ovog pravca smatraju da fizički snažne žene (akcione heroine u fikciji, atletičarke, žene koje se bave borilačkim veštinama, ekstremnim sportovima, žene u vojsci i slično) predstavljaju odraz feminizma. Amazonski feminizam suprotstavlja se stereotipnom viđenju žene kao pasivne, slabe, bespomoćne, kao i ideji da postoje tipična karakteristike i interesovanja u zavisnosti od pola. Poreklo termina „amazonski feminizam“ vezuje se za različite izvore, uključujući Tomasa Gramstada. On je težio ka tome da poveže jedinstveno viđenje heroizma Ajn Rand i tada modernu feminističku ideologiju amazonskog koncepta. Ovo je delimično inspirisano knjigom „Potraga za ženom ratnicom“ (). Početkom sedamdesetih godina 20. veka Glorija Stajnem skrenula je pažnju javnosti na ovaj koncept navodeći akcionu heroinu Čudesnu ženu () kao feminističku ikonu i kritikujući Di-Si Komiks 1968. zbog promene moći ove strip junakinje. Nakon kritika Stajnemove, Di-Si je odlučio da Čudesnoj ženi vrati nekadašnje moći (laso istine, neuništive rukavice i druge), a njena popularnost među mladim čitateljkama počela je da raste. | Kako je Di-Si Komiks reagovao na kritike Glorije Stajnem? | Di-Si Komiks je odlučio da Čudesnoj ženi vrati nekadašnje moći nakon kritika Glorije Stajnem. | 958,166 |
Srebrna flota je naziv upotrebljavan od 16. do 18. veka za sastave španskih galeona koji su od 1561. godine jedanput godišnje prevozili plemente metale (srebro i zlato) iz kolonija u novootkrivenim predelima Amerike u Evropu. Svake godine, u septembru, isplovljavale su dve eskadre galeona iz Sevilje, a 1717-1790. iz Kadisa; jedna je plovila za Verakruz sa robom za Meksiko i druge zemlje srednje Amerike, a druga za Portobelo sa robom za Peru i Čile. Na povratku, ukrcavši dragocenosti iz tamošnjih španskih poseda, sjedinile bi se u Havani na Kubi i kao Srebrna flota plovile za metropolu. Te redovne plovidbe omogućavale su Englezima i Holanđanima da sistematski i organizvano napadaju flotu nanoseći Španiji velike gubitke. | Kako se nazivao sastav španskih galeona koji su prevozili plemenite metale iz Amerike u Evropu? | Srebrna flota. | 920,040 |
Arkejn () je animirana striming-televizijska serija. Opisana kao „serija događaja”, smeštena je u univerzum video-igre League of Legends. Serija je najavljena na proslavi 10. godišnjice video-igre. Producirali su je -{Riot Games}- i -{Fortiche}-, francuski studio sa sedištem u Parizu koji je pružao usluge animacije. Smeštena u prošlost, prepričava priče o poreklu nekoliko likova iz Piltovera i Zauna. Kao i igra na kojoj se temelji, Arkejn je namenjen publici „16+“ i bavi se nekim temama za odrasle. Usred velikog sukoba između gradova Piltovera i Zauna, dve sestre bore se na suprotnim stranama u radu između čarobnih tehnologija i suprotstavljenih uverenja. | Koje teme obrađuje serija Arkejn? | Serija Arkejn obrađuje teme sukoba između gradova Piltovera i Zauna, kao i suprotstavljenih uverenja i čarobnih tehnologija. | 4,272,431 |
Kako sam zavoleo fudbal je pozorišna predstava koju je režirao Vladan Đurković prema komadu Tamare Bijelić. Priča komada prati život Dragana, mladića iz Koteža, studenta prve godine menadžmenta treći put kao i članova njegove porodice. Majka Mirjana je domaćica bez zaposlenja, ona uživa u dekorisanju prostorija i sređivanju Draganovog života. Njegov otac Zdravko je automehaničar po struci i ima zaposlenu sestra Saša. Oni izdržavaju Dragana i Mirjanu. Trenutke odmora porodica provodi gledajući fudbal. Ovo je priča i o Anasasiji Beli, poznatijoj kao Bi, ćerki biznismena i majke lekarke, šarmantnoj ali nadobudnoj devojci iz centra u koju se Dragan zaljubljuje, posle čega nastaje pometnja u njegovom životu i međuporodičnim odnosima. | Kako se zove majka Dragana? | Mirjana | 4,268,817 |
Mnogi ga opisuju kao veliko dlakavo stvorenje. Mnogi naučnici misle da bi on mogao biti izumrla vrsta lenjivca zvanog megaterium. Ljudi koji su ga videli govore da je visok oko 2 metra, da ispušta kiseli odbojni truli smrad kojim može da ubije čoveka, a sve biljke oko njega da istrule i da ima ogromne kandže. Stanovnici sela u Amazoniji tvrde da često iz šume čuju glasne zvukove i da mnogi i vide ogromno biće dok šetaju šumom. Glasine o pojavljivaju mapinguarija se čuju u Brazilu i Boliviji. Neki ljudi ga pokušavaju dozvati tako što imitiraju zvukove koje čuju u šumi za koje misle da ih on pravi. | Šta misle mnogi naučnici o mapingvariju? | Mnogi naučnici misle da bi mapingvarij mogao biti izumrla vrsta lenjivca zvanog megaterium. | 919,795 |
Ibrahim-paša Bušatlija od Skadra (?-1810) bio je plemić iz porodice Bušatlija iz Albanije pod kontrolom Otomanskog carstva u blizini Skadra. Bio je brat Kara Mahmud paše, koga su Crnogorci pogubili u bici na Krusima i guverner Skadra postavljen od strane Otomanske carevine. Za vreme vladavine Skadrom, postavljen je za beglerbega Rumelije. Učestvovao je u gušenju Prvog srpskog ustanka. 1806. godine po ratnom planu koji su izradili francuski oficiri, trebalo je da Turci izvrše koncentrične napade na ustaničku teritoriju iz više pravaca. Prva vojska iz Bosne predvođena Sulejman-pašom Skopljakom i Kulin-kapetanom potučena je na Mišaru u avgustu 1806., dok su druge dve vojske krenule sa juga. Ibrahim paša je napao Deligrad u septembru 1806. godine sa vojskom satavljenom od regularnih vojnika nizama, konjicom i sa 17 topova i kumbara, međutim bio je odbijen i primoran da se povuče jer su mu bile ugrožene linije snabdevanja usled noćnog napada Stanoja Glavaša na Prokuplje, čime je bio ugrožen i Niš. Ibrahim paša je umro 1810-te godine. | Šta se dogodilo kada je Ibrahim-paša napao Deligrad 1806. godine? | Ibrahim-paša je napao Deligrad 1806. godine sa vojskom, ali je bio odbijen i primoran da se povuče zbog noćnog napada Stanoja Glavaša na Prokuplje, što je ugrozilo njegove linije snabdevanja. | 3,916,125 |
U Prvom anglo-holandskom pomorskom ratu pred nadmoćnim holandskim pomorskim snagama u Livornu, u Italiji, 1652. godine sklonio se deo engleske eskadre, gde je ostao blokiran šest meseci. Pri pokušaju blokiranih da iz Livorna probiju blokadu i sjedine se sa engleskim brodovima Porto Langona, ispred Livorna je 4. marta 1653. godine holandska eskadra pod komandom admirala Johana van Galena () porazila engleske brodove, više brodova je zaplenila, mnoge je potopila, a ostale je prisilila da napuste Sredozemno more. Time je bila obustavljena svaka plovidba i pomorska trgovina engleskih brodova sa lukama u Mediteranu. | Gde se sklonio deo engleske eskadre u Prvom anglo-holandskom pomorskom ratu? | Deo engleske eskadre se sklonio u Livornu, u Italiji. | 1,273,625 |
Paja Patak (strip-magazin) je jedan od listova koji će samo kratko vreme uveseljavati brojne ljubitelje stripova u Kraljevini Jugoslaviji. Prvi broj "Paja Patka" pojavio se 2. oktobra 1938. godine, a kao vlasnik i odgovorni urednik potpisao se Đurađ M. Jeličić. Stip magazin "Paja Patak" je imao 16 strana i štampan je na uobičajenom formatu 21×29 cm. Kao i većina sličnih izdanja prodavan je po ceni od 1 dinar. "Paja Patak" je prestao da izlazi već sledeće 1939. godine. Razlog kratkog trajanja ovog strip magazina je, po svemu sudeći, izuzetna popularnost Mike Miša i već stečena navika čitalaca. Tokom 1938. i 1939. godine dogodilo se gašenje nekoliko tek započetih izdavačkih poduhvata koji nisu bili u stanju da izdrže konkurenciju "Mike Miša", a ta sudbina je bila namenjena i nedeljniku "Paja Patak". | Zašto je "Paja Patak" prestao da izlazi? | "Paja Patak" je prestao da izlazi zbog izuzetne popularnosti Mike Miša i već stečene navike čitalaca. | 1,304,987 |
Dischidodacylus (Dišidodakilus — „razdvojeni prsti”) je izumrli ihnorod placentalni sisara iz izumrlog reda Hyaenodonta, koji je u periodu kasnog eocena nastanjivao područje Sjeverne Amerike. Dischidodacylus stevensi je naziv za jedinku nepoznate vrste sisara iz reda Hyaenodonta, koja je iza sebe ostavila dobro očuvane otiske stopala na prostoru fosilni lokaliteta u okrugu Bruster (Teksas). Ovi otisci su dugi 67 mm i široki 58 mm. Mogući kandidati među znanim predstavnicima reda Hyaenodonta koji su mogli da ostave ove otiske su vrste iz roda Hyaenodon. | Kako se zove jedinka nepoznate vrste sisara iz reda Hyaenodonta koja je ostavila otiske stopala? | Dischidodacylus stevensi. | 4,207,819 |
FK Dandi junajted () je škotski profesionalni fudbalski klub iz Dandija. Osnovan je 1909. kao Dandi Hibernijan tako da je 2009. proslavljena stogodišnjica postojanja kluba. Sadašnje ime klub nosi od 1923. Dandi junajted nosi nadimak Strahote, a navijači se nazivaju Arapi. Klub igra u narandžastoj opremi od 1960-ih, a na trenutnom stadionu, Tanadajs parku, igra od osnivanja. Dandi junajted trenutno igra u Premijer ligi Škotske i od oktobra 2006. je pod vođstvom trenera Krejga Levina. Osvojio je Premijer ligu Škotske jednom, jednom Kup Škotske i dva puta Škotski Liga kup. U Evropskim takmičenjima najveći uspesi su finale UEFA kupa 1986/87. i polufinale Evropskog kupa u sezoni 1983/84. Na stadionu Tanadajs park Dandi junajted igra od osnivanja. Stadion se nalazi oko 160 metara od Dens parka, stadiona gradskog rivala Dandija. Kao domaćin, klub je samo jednu utakmicu odigrao na drugom stadionu. To je bilo u Škotskom Liga kupu u martu 1947. protiv Rendžersa, kada zbog snega nije moglo da se igra na Tanadajs parku, pa je meč odigran na Dens parku. Glavna tribina, izgrađena 1962, bila je prva noseća tribina na škotskim stadionima. Dugo nakon izgradnje stadion je imao mali broj sedećih mesta. U kasnim 80-im stadion je imao samo 2.252 stolice od ukupnog kapaciteta od 22.310. Klub je objavio svoju zvaničnu dvoranu slavnih 2008, sa sedam imena.Za narednih deset godina sledeći igrači su postali njeni članovi: | Kako se zovu navijači FK Dandi junajted? | Navijači FK Dandi junajted se nazivaju Arapi. | 413,344 |
Takmičenje u bacanju kugle u muškoj konkurenciji na 11. Evropskom prvenstvu u atletici za mlađe seniore 2017. u Bidgošću održano je 13. i 14. jula 2017. na stadionu Žđislav Kšiškovjak. Takmičenje je održano 13. jula 2017. godine. Takmičari su bili podeljeni u dve grupe. Kvalifikaciona norma za finale iznosila je 18,40 metara (KV), koju su ispunila 8 takmičara a 4 se kvalifikovalo na osnovu postignutog rezultata (kv).,,. | Kada je održano takmičenje u bacanju kugle za muškarce na Evropskom prvenstvu u atletici za mlađe seniore 2017? | Takmičenje u bacanju kugle za muškarce na Evropskom prvenstvu u atletici za mlađe seniore 2017. održano je 13. jula 2017. | 1,986,958 |
Kabinet Sjedinjenih Američkih Država () ili Predsednički kabinet () se sastoji od najviših funkcionera izvršne vlasti u federalnoj vladi SAD. Prvi kabinet je sastavio predsednik Džordž Vašington tako što je imenovao četvoricu najbližih saradnika — državnog sekretara Tomasa Džefersona, sekretara za finansije Aleksandera Hamiltona, sekretara za rat Henrija Noksa i vrhovnog advokata Edmunda Radolfa, koji su mu pomagali u vršenju dužnosti. Kasnije se kabinet širio uvođenjem novih funkcionera koji imaju rang i ovlašćenja analogna ministrima u drugim vladama. | Kako se kabinet proširivao tokom vremena? | Kabinet se proširivao uvođenjem novih funkcionera sa rangom i ovlašćenjima analogna ministrima u drugim vladama. | 455,213 |
Okrug Kavan (, ) je jedan od 32 istorijska okruga na ostrvu Irskoj, smešten u njegovom središnjem delu, u pokrajini Alster. Danas je okrug Kavan jedan od 26 zvaničnih okruga Republike Irske, kao osnovnih upravnih jedinica u državi. Sedište okruga je istoimeni grad Kavan. Okrug Kavan se nalazi u središnjem delu irskog ostrva i severnom delu Republike Irske i graniči se sa: Reljef: Veći deo okruga Kavan je brežuljkasto područje, 50-150 metara nadmorske visine. Mestimično se izdižu niska brda, jedino se na krajnjem severozapadu obrazuje planina Brajfn (665 m n.v.). Klima Klima u okrugu Kavan je umereno kontinentalna sa izrazitim uticajem Atlantika i Golfske struje. Stoga grad odlikuje blaga i veoma promenljiva klima. Vode: Okrug Kavan je izvorište mnogih reka na ostrvu. Na severozapadu okruga izvire najduža irska reka Šenon. Pored toga, tu izviru i reke Irn, Blekvoter i Bojn. Okrug je veoma poznat po brojnim jezerima, pa se često naziva i „Zemljom jezera“. Jezera su mahom manja, ali su neka velika i značajna po državu. Tu se ubrajaju Šilejn (jug), Uter (sredina), Gouna (jugozapad). Po podacima sa Popisa 2011. godine na području okruga Kavan živelo je preko 72 hiljade stanovnika, većinom etničkih Iraca. Ovo je za 3,5 puta manje nego na Popisu 1841. godine, pre Irske gladi i velikog iseljavanja Iraca u Ameriku. Međutim, poslednje tri decenije broj stanovnika okruga raste po stopi većoj od 1% godišnje. Gustina naseljenosti - Okrug Kavan ima gustinu naseljenosti od 38 st./km², što je osetno manje od državnog proseka (oko 60 st./km²). Južni deo okruga je bolje naseljen nego severni, pogranični. | Kako se zove planina koja se obrazuje na krajnjem severozapadu okruga Kavan? | Planina Brajfn. | 551,444 |
Redondilja () je strofa u španskoj poeziji od četiri stiha (četvorostih). Razlika u odnosu na katren je u broju stihova, ovde ih ima najviše osam (). Najčešće su to osmerci. Rima je asonantska ili konsonantska, mada je konsonantska češće korišćena. Ima obgrljenu rimu abba. Pojavljuje se u španskoj književnosti u -{XII}- veku, iako se ne koristi kao nezavisna strofa sve do -{XVI}- veka. Tokom srednjeg veka koristi se na početku ili na kraju pesama, kancona ili desira, viljansika, kantiga, na kraju naracije ili na kraju priča sa poukom kao što su priče XVI i LI u knjizi . U baroku postala je jedna od najkorišćenijih strofa. Najčešće su je koristili Konde de Viljamedijana, Lope de Vega i Baltasar Alkasar. Tokom neoklasicizma u Španiji se manje koristi. U pozorištu je više zastupljena, nego u poeziji. | Koje su karakteristike redondilje u španskoj poeziji? | Redondilja je strofa od četiri do osam stihova sa asonantnom ili konsonantnom rimom, često obgrljenom rimom abba. Pojavljuje se u španskoj književnosti od XII veka, ali se ne koristi kao nezavisna strofa sve do XVI veka. Najviše su je koristili u baroku Konde de Viljamedijana, Lope de Vega i Baltasar Alkasar. | 449,744 |
Crkva Svete Prepodobnomučenice Paraskeve u Stancima, naseljenom mestu na teritoriji opštine Aleksinac, pripada Eparhiji niškoj Srpske pravoslavne crkve. Crkva posvećena Svetoj Petki podignuta je 1910. godine, trudom sveštenika Ilije Jankovića. Osvećena je 8. avgusta 1912. godine od strane episkopa niškog Domentijana. Godine 1980. godine obnovljena u potpunosti. Prema predanju smatra se da je ovde nekada u 18. veku na saboru Turci ubili mnogo pravoslavnih Srba, što potvrđuju nađene kosti u podnožju same porte do puta. | Šta se smatra da su Turci uradili na saboru u 18. veku u Stancima? | Na saboru u 18. veku u Stancima, Turci su ubili mnogo pravoslavnih Srba. | 4,369,482 |
Jovan Pantić (Valjevo, 1950) srpski je akademski slikar, konzervator i restaurator, magistar umetnosti i nekadašnji predavač na Fakultetu primenjenih umetnosti i Akademiji SPC za umetnosti i konzervaciju u Beogradu. Diplomirao je na Likovnoj grupi Više pedagoške škole u Beogradu i Slikarskom odseku Fakulteta likovnih umetnosti u Beogradu, a zvanje magistra umetnosti stekao na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu iz oblasti konzervacija slika. Početkom devedesetih pohađao je -{Getty Conservation Institute}- u Kaliforniji i -{Royal Danish Academy of Fine Arts}-, -{School of Conservation}- u Kopenhagenu. Radio je u Narodnom muzeju u Beogradu. Učestvovao je na restauraciji slika na platnu i drvetu iz zbirki Narodnog muzeja u Beogradu, Novom Sadu, Čačku, Valjevu, Kragujevcu, Smederevu, Vranju, Nišu, Jagodini, Zemunu, Užicu, Arilju, Vršcu... Ikona i predmeta iz Pećke patrijaršije, Dečana, Hilandara, Mileševe, Blagoveštenja pod Kablarom... Ikonostasa iz Zapadne Slavonije, Dalmatinske Zagore i Kninske Krajine, Hercegovine, Mađarske, Rumunije... Zbirki slika Narodne banke, Skupštine i Vlade Srbije, Galerije SANU..., kao i dela Renoara, Juthvela, Lubarde, Konjevića, Milunovića, Jovanovića, Orfelina, Svobode, Predića Dobitnik je brojnih nagrada i priznanja iz oblasti zaštite kulturnih dobara. Redovni je član Udruženja likovnih umetnika Srbije, Društva konzervatora Srbije i Udruženja konzervatora, restauratora i ljubitelja umetnosti „Reantika”. Izlagao je na 17. grupnih i 8 samostalnih izložbi. | Kojim udruženjima je Jovan Pantić redovni član? | Jovan Pantić je redovni član Udruženja likovnih umetnika Srbije, Društva konzervatora Srbije i Udruženja konzervatora, restauratora i ljubitelja umetnosti „Reantika”. | 1,993,708 |
Žan -{I}- Posthumni (; Pariz, 15. novembar 1316 — Pariz, 20. novembar 1316) je bio francuski i navarski kralj, kao i grof Šampanje, od svog rođenja, pa do svoje smrti. Njegov otac, član dinastije Kapeta, Luj X, je preminuo 5. juna 1316. godine, ostavivši svoju suprugu, Klementiju, trudnu. Žan -{I}- je tako postao kralj u trenutku svog rođenja. Smrt Žana -{I}- u petom danu života je bacila određene sumnje na njegovog strica, regenta i naslednika, Filipa -{V}-. Postojale su glasine da je novorođeni kralj zamenjen drugim, mrtvim, novorođenčetom, a jedan čovek je pedesetih godina 14. veka tvrdio da je kralj Žan -{I}-. | Ko je tvrdio da je kralj Žan -{I}-? | Jedan čovek je tvrdio da je kralj Žan -{I}-. | 532,277 |
Džan Jaman (; Istanbul, 8. novembar 1989) turski je glumac. Poznat je po ulozi Ferita Aslana u seriji Pun mesec (2017), Džana Divita u seriji Sanjalica (2020—2021), Ozgura Atasoja u seriji Gospodin Pogrešni (2020) i Frančeska Demira u seriji Viola boje mora (2022). Rođen je 8. novembra 1989. godine u Istanbulu. Deda po ocu mu je Albanac sa Kosova i Metohije, a baba Albanka iz Severne Makedonije. Nećak je fudbalskog trenera Fuata Jamana. Od ranog detinjstva, obe babe su bile uključene u njegovo vaspitanje i negu zbog finansijskih poteškoća koje su imali njegovi roditelji, koji su se razveli kada je imao pet godina. Tečno govori turski, italijanski, engleski i nemački jezik, a takođe se služi i španskim. | Ko je nećak fudbalskog trenera Fuata Jamana? | Džan Jaman je nećak fudbalskog trenera Fuata Jamana. | 4,367,720 |
Magdalena Erikson (8. septembar 1993.) je švedska fudbalerka koja igra na poziciji odbrambenog igrača. Trenutno nastupa za engleski klub Bajern Minhen kao i za reprezentaciju Švedske. Erikson je fudbalsku karijeru započela s lokalnim timom Enskede IK, ali ju je otac ohrabrio da se pridruži klubu Hammarby IF DFF kako bi poboljšala svoju igru. Sa 17 godina ušla je u prvi tim kluba u sezoni 2011. godine. U novembru 2011. godine Erikson je napustila klub i pridružila se rivalskom timu Djurgården. Nakon postignutog jednog gola u 19 nastupa u sezoni 2012. godine, ona je napustila klub jer su bili suočeni sa ispadanjem iz lige. U julu 2017. godine, posle skoro 5 godina u timu Linköpings potpisala je dvogodišnji ugovor sa ženskom ekipom kluba Čelsi. Dana 20. avgusta 2018. produžila je ugovor do 2021. godine. Dana 6. septembra 2019, klub je objavio da će Magdalena biti novi kapiten. Kao švedska reprezentativka, Eriksonova je bila deo pobedničke ekipe na Evropskom prvenstvu U-19 2012. godine. U novembru 2013., selektorka reprezentacije pozvala je Magdalenu u trening kamp za seniore u Bosonu. Ona je debitovala za seniorski tim Švedske u prijateljskom porazu od Francuske u Amienu od 3: 0, 8. februara 2014. Početkom 2014, imala je povredu kolena nakon sudara sa sopstvenim golmanom, zbog čega je bila povređena tri meseca. Bila je deo švedske ekipe koja je osvojila srebro na Letnjim olimpijskim igrama 2016. godine. U julu 2017. godine, selektorka je odabrala nju za švedsku ekipu UEFA za Euro 2017. Magdalena je diplomirala političke nauke i trenutno je na kursu iz feminističke teorije i analize intersekcijske moći. | Kako je Magdalena započela svoju fudbalsku karijeru? | Magdalena je započela svoju fudbalsku karijeru s lokalnim timom Enskede IK, a potom se pridružila klubu Hammarby IF DFF kako bi poboljšala svoju igru. | 4,148,632 |
Lijam Dejvis (; 4. april 2000) zimbabveanski je plivač čija specijalnost su trke prsnim stilom. Višestruki je nacionalni rekorder i prvak u velikim i malim bazenima. Dejvis je debitovao na međunarodnoj sceni na svetskom juniorskom prvenstvu u Indijanapolisu 2017. godine. U decembru 2018. debitovao je u seniorskoj konkurenciji, nastupajući na svetskom prvenstvu u malim bazenima u kineskom Hangdžouu. Prvi nastup na svetskim prvenstvima u velikim bazenima imao je u korejskom Kvangdžuu 2019, gde je plivao u kvalifikacionim trkama na 100 prsno (68. mesto) i 200 prsno (48. mesto). | Gde je Lijam Dejvis debitovao u seniorskoj konkurenciji? | Lijam Dejvis je debitovao u seniorskoj konkurenciji na svetskom prvenstvu u malim bazenima u kineskom Hangdžouu. | 4,152,769 |
Ova stranica daje rezime trećeg kruga takmičenja u OFK zoni u Kvalifikacijama za Svetsko prvenstvo u fudbalu 2014. godine u Brazilu. U trećoj rundi takmičile su se reprezentacije koje su se plasirale u polufinale na OFK kupu nacija 2012. godine na Solomonovim Ostrvima. Mečevi su se igrali u periodu od 7. septembra 2012 do 26. marta 2013. godine. Prvoplasirana reprezentacija se plasirala u baraž u kojem će igrati sa ekipom koja je osvojila 4. mesto u KONKAKAF kvalifikacijama. | Koje reprezentacije su se takmičile u trećem krugu kvalifikacija za Svetsko prvenstvo u fudbalu 2014. godine? | Reprezentacije koje su se takmičile u trećem krugu kvalifikacija su one koje su se plasirale u polufinale na OFK kupu nacija 2012. godine na Solomonovim Ostrvima. | 747,841 |
Senhit Zadik (rođena kao Senhit Zadik Zadik; 1. oktobar 1979), poznata kao Senhit (ili Senit) jeste italijanska pevačica. Poznata je po predstavljanju San Marina na izboru za Pesmu Evrovizije u tri navrata. Senhit je rođena u Bolonji, u Italiji, 1. oktobra 1979. godine. Njeni roditelji su poreklom iz Eritreje. Karijeru je započela nastupajući u mjuziklima kao što su poput „Fame”, „The Lion King” i „Hair” u Švajcarskoj i Nemačkoj. Godine 2002. vratila se u Italiju, a 2006. godine objavljuje svoj prvi album Senit. Posle godinu dana objavila je novi album Un tesoro è necessariamente nascosto, a 2009. godine objavila je prvi album na engleskom jeziku So High. Godine 2011. predstavljala je San Marino na Pesmi Evrovizije 2011, u Diseldorfu. Na takmičenju je pevala pesmu „Stand By”. Nije se plasirala u finale iz prvog polufinala. U polufinalu je bila 16. sa 34 boda. Godine 2012. izdala je singl „AOK”, koji je napravljen za tržište Sjedinjenih Američkih Država. Dana 30. juna 2017. objavila je EP „Hey Buddy”. Sanmarinska televizija ju je odabrala za predstavnicu San Marina na Pesmi Evrovizije 2020. u Roterdamu. Pesma kojom je trebalo da predstavlja San Marino odlučena je pomoću onlajn-glasanja obožavalaca. Od dve pesme u ponudi izabrana je pesma „Freaky!”; druga pesma je bila pesma „Obsessed”. Ipak, 18. marta 2020. otkazana je Pesma Evrovizije 2020. zbog pandemije kovida 19. Senhit je 16. maja 2020. potvrđena kao predstavnica San Marina na Pesmi Evrovizije 2021. u programu Evrovizija: Evropo nek zasijaju svetla. Njena pesma „Adrenalina” objavljena je 7. marta 2021. | Kako se zove prvi album koji je Senhit objavila? | Senit je objavila prvi album pod nazivom "Senit" 2006. godine. | 4,164,769 |
Glogovo je udaljeno oko 13 km istočno od Gračaca. Glogovo se graniči sa selima Velika Popina, Vučipolje, Kijani, Gubavčevo Polje i Dabašnica. U Glogovu se nalaze izvori pijaće vode Pišteljak, Trešnja i Točak. U Glogovu se nalazila pravoslavna crkva Jablanica najvjerovatnije iz grčkog doba koja se u 18. vijeku srušila, da bi se od ostataka te crkve kod izvora Trešnja sazidala kapela koja je 1947. godine srušena od strane komunista. Od njenog kamena sagrađena je zadružna štala čiji ostaci su i dalje tamo. U klancu Jadikovcu, između Glogova i Gubavčeva Polja, 1810. godine odigrala se bitka između Francuza i Austrijanaca, u kojoj su Austrijanci odneli pobjedu, jedan poginuli francuski kapetan sahranjen je na Kapetanovom brdu u Glogovu koje je po njemu i dobilo ime. Glogovo se od raspada Jugoslavije do avgusta 1995. godine nalazilo u Republici Srpskoj Krajini. Prema popisu stanovništva iz 1991. godine, naselje Glogovo je imalo 66 stanovnika, među kojima je bilo 65 Srba i 1 Hrvat. Prema popisu stanovništva iz 2011. godine, naselje Glogovo je imalo 11 stanovnika, svi srpske nacionalnosti. | Kada se odigrala bitka između Francuza i Austrijanaca u blizini Glogova? | Bitka između Francuza i Austrijanaca u blizini Glogova odigrala se 1810. godine. | 223,684 |
Kosmos-2053 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-2053 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 27. decembra 1989. Raketa-nosač je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. | Koliko je godina prošlo od lansiranja satelita Kosmos-2053? | Od lansiranja satelita Kosmos-2053 prošlo je 32 godine. | 323,458 |
Melek je lepa i mlada žena koja živi srećnim životom sa suprugom i dvoje dece, vlasnica poslastičarnice. Sa druge strane, njen suprug Ali, radi na univerzitetu kao profesor istorije. Jednog dana, njihov savršeni život će se okrenuti naglavačke. Na dan kada proslavlja kupovinu kuće, Melek je uhapšena zbog sumnje da je počinila ubistvo mladog čoveka. Ubrzo, Melek biva osuđena na doživotnu robiju, budući da su njeni otisci prstiju pronađeni na pištolju kojim je čovek ubijen. Ali pokušava da dokaže nevinost svoje žene, međutim, ne uspeva da pronađe nijedan dokaz koji bi je oslobodio krivice. Želeći svoj život natrag, Ali postaje opsednut idejom da izvuče Melek iz zatvora. Iako nije počinio nijedno krivično delo, odlučuje da spasi ženu organizujući bekstvo uz pomoć Kedija, čoveka koji je uspešno bežao iz zatvora više puta. Tako Ali uz pomoć Kedija razrađuje detaljan plan kako bi izvukao Melek iz zatvora za samo 20 minuta... | Šta radi Ali? | Ali radi na univerzitetu kao profesor istorije. | 671,987 |
Kosmos-75 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-75 je lansiran sa kosmodroma Tjuratam, Bajkonur, SSSR, 16. jula 1965. Raketa-nosač R-14 Čusovaja () (8K65, NATO oznaka -{SS-5 Skean}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 50 kilograma. Kosmos-75 je bio komunikacioni satelit. | Koja je raketa-nosač bila korišćena za lansiranje satelita Kosmos-75? | Raketa-nosač R-14 Čusovaja. | 320,950 |
Kosmos-515 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-515 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 18. avgusta 1972. Raketa-nosač R-7 Semjorka () (8K71, NATO oznaka -{SS-6 Sapwood}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 6300 kilograma. Kosmos-515 je bio osmatrački satelit. | Koliko je satelita lansirano u okviru programa Kosmos? | Preko 2400 satelita. | 321,581 |
Diplomirao je na grupi za jugoslovenske i opštu književnost na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu. Piše poeziju i eseje. Pojedine pesme prevođene su mu na više jezika. Radi kao urednik u Radio-televiziji Srbije. Živi u Beogradu. Milijan Despotović: “Memorija jezika“ – UKS, Požega: Narodna biblioteka : Svitak : Razvigor, 2011 ("Svetlost kao narator života", esej o knjizi: Vojislava Karanovića: "Dah stvari“) | Kako se zove knjiga Milijana Despotovića o Vojislavu Karanoviću? | "Svetlost kao narator života" | 211,054 |
Formil peptidni receptori (FPR) su članovi klase G protein-spregnutih receptora koji učestvuju u hemotaksi. Ovi receptori su originalno identifikovai po njihovoj sposobnosti da vežu -{N}--formil peptide kao što je -{N}--formilmetionin proizveden degradacijom bilo ćelija bakterija ili domaćina. Formil peptidni receptori učestvuju posredovanju responsa imunskih čelija na infekciju. Ti receptori mogu takođe da suzbijaju imunski sistem pod određenim uslovima. Formil peptidni receptor (FPR) pripada klasi receptora sa sedam hidrofobnih transmembranskih domena. FPR konformacija je stabilizovana sa nekoliko interakcija. One obuhvataju formiranje potencijalnog sonog mosta između -{Arg84-Arg205, Lys85-Arg205,}- i -{Lys85-Asp284}- koji pomažu u određivanju tri-dimenzione strukture transmembranskih domena, kao i pozitivno naelektrisanih ostataka (-{Arg, Lys}-) koji interaguju sa negativno naelektrisanim fosfatima. Osim toga ostatak -{Arg163}- može da interaguje sa ligand vezujućim džepom druge ekstracelularne petlje. U pogledu vezivanja formil -{Met-Leu-Phe}- peptida, postoji nekoliko dodatnih potencijalnih interakcija kao što su vodonične veze između -{Arg84}- i -{Lys85}- prve ekstracelularne petlje i -{N}--formil grupe liganda, kao i peptidne snove formil -{Met-Leu-Phe}- koja može da formira slične interakcije. Za formil--{Met}- funkcionalna grupa liganda je pokazano da formira disulfidne mostove sa -{Cys}- ostacima, i interaguje sa -{Arg163}-. (Važno je napomenuti da neke od interakcija koje stabilizuju konformaciju receptora mogu takođe da utiču na vezivanje liganda.) | Kako je stabilizovana konformacija formil peptidnog receptora? | Konformacija formil peptidnog receptora je stabilizovana formiranjem potencijalnih sonih mostova između određenih ostataka, interakcijom pozitivno naelektrisanih ostataka sa negativno naelektrisanim fosfatima, kao i vodoničnim vezama i interakcijama sa ligandima. | 522,462 |
Italijaje učestvovala na 33. Evropskom prvenstvu u dvorani 2015 održanom u Pragu, Češka, od 5. do 8. marta. Ovo je trideset treće Evropsko prvenstvo u atletici u dvorani od njegovog osnivanja 1970. godine na kojem je Italija učestvovala, odnosno učestvovala je na svim takmičenjima do danas. Reprezentaciju Italije predstavljalo je 22 sportista (10 muškaraca i 12 žena) koji su se takmičili u 16 discipline (7 muških i 9 ženskih). Takmičar u troskoku Fabricio Donato nije nastupio zbog povrede iako se nalazi na spisku reprezentacije. Na ovom prvenstvu Italija je zauzela 17 mesto po broju osvojenih medalja sa 3 osvojene medalje (2 srebrne i 1 bronzana). Pored toga oborena su 3 lična rekorda i ostvaren je 9 najboljih ličnih rezultata sezone. U tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara) Italija je sa 7 učesnika u finalu zauzela 10 mesto sa 32 boda. | Na kojem mestu se Italija nalazila u tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima? | Italija se nalazila na 10. mestu u tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima. | 1,273,531 |
Aluminijum sulfat je dosta zastupljen u hemijskoj industriji. Koristi se za proizvodnju papira, prečišćavanje vode za piće i prečišćavanje otpadnih voda. Aluminijum sulfat se može dobiti rastvaranjem aluminijum hidroksida, Al(OH)3, u sumpornij kiselini, H2SO4 Ta reakcija se odvija na sledeći način: | Kako se može dobiti aluminijum sulfat? | Aluminijum sulfat se može dobiti rastvaranjem aluminijum hidroksida, Al(OH)3, u sumpornoj kiselini, H2SO4. | 32,595 |
Natrijum sulfid je hemijsko jedinjenje sa formulom -{Na}-2-{S}-, ili češće u hidratnom obliku, -{Na2S·9H2O}-. Oba oblika su bezbojne u vodi rastvorne soli koje formiraju jake alkaline rastvore. Kad su izloženi vlažnom vazduhu, -{Na2S}- i njegovi hidrati emituju vodonik sulfid, koji ima zadah pokvarenh jaja. Neki komercijalni uzorci su specificirani kao -{Na2S·xH2O}-, gde je težinski procenat -{Na2S}- specificiran. -{Na2S}- poprima antifluoritnu strukturu, što znači da -{Na}-+ centeri zauzimaju mesta fluorida u -{CaF}-2 poretku, a veći -{S}-2− zauzimaju mesta -{Ca}-2+. U rastvoru se soli disociraju. Dianjon -{S}-2− nije prisutan u značajnim količinama u vodi. Sulfid je suviše jaka baza da koegzistira sa vodom. U laboratoriji, anhidratna so se može pripremiti redukcijom sumpora natrijumom u anhidratnom amonijaku. Alternativno, sumpor se može redukovati natrijumom u suvom -{THF}--u sa katalitičkom količinom naftalena: | Kako se može pripremiti anhidratna so natrijum sulfida? | Anhidratna so natrijum sulfida može se pripremiti redukcijom sumpora natrijumom u anhidratnom amonijaku ili redukcijom sumpora natrijumom u suvom -{THF}--u sa katalitičkom količinom naftalena. | 609,338 |
U teoriji grafova, komponente povezanosti usmerenog grafa mogu biti nađene koristeći algoritam koji vrši pretragu u dubinu u kombinaciji sa dva steka: jedan koji pamti čvorove u datoj komponenti (povezanosti) i drugi koji pamti čvorove u tekućoj pretrazi u dubinu. Neke verzije algoritma predložili su , , , , i ; od ovih, Dijkstrin algoritam je bio prvi koji je postigao linearno vreme. Algoritam prvo uradi pretragu u dubinu datog grafa G, koristeći dva steka S i P. Stek S sadrži sve čvorove koji još uvek nisu pripisani nijednoj komponenti povezanosti, u poretku u kom ih pretraga u dubinu smešta na stek. Stek P sadrži čvorove za koje još nije utvrđeno da pripadaju različitim komponentama povezanosti. Takođe koristi brojač S- broj do sada smeštenih čvorova, koji koristi da bi utvrdio brojeve čvorova u preorder obilasku. Skida čvor sa steka R sve dok se na vrhu steka pojavi element koji ima preorder broj manji ili jednak preorder broju čvora u. Skida element sa steka S sve dok ne skine čvor v i skinute čvorove pridružuje novoj komponenti povezanosti. Glavni algoritam sastoji se od petlje koja obilazi čvorove grafa i poziva ovu rekurzivnu pretragu za svaki čvor kome još uvek nije dodeljen broj dobijen preorder obilaskom. Kao i gore pomenuti, Tarjanov algoritam za nalaženje komponenti povezanosti, takođe koristi pretragu u dubinu zajedno sa stekom koji pamti koji čvorovi još uvek nisu dodeljeni nijednoj komponenti povezanosti, i koji pridružuje ove čvorove novoj komponenti kada se trenutna komponenta ne može više proširiti. Međutim, umesto drugog steka, Tarjanov algoritam koristi niz prethodno uređenih brojeva, pomoću kog određuje kad treba formirati novu komponentu. | Kako se koristi brojač S u algoritmu? | Brojač S se koristi da bi se utvrdili brojevi čvorova u preorder obilasku. | 741,828 |
Ana Alusijan je bila ćerka Alusijana i prva žena Romana Diogena, koji je nakon njene smti stupivši u brak sa caricom Evdokijom Mekremvolitisom, udovicom cara Konstantina X Duke, postao car Roman IV Diogen. Majka Konstantina Diogena i baka Ane Diogen, a preko njene unuke i Ane, predak je vladara Srbije iz dinastije Vukanović. | Koji je bio zvanje cara Romana IV Diogena pre braka sa caricom Evdokijom Mekremvolitisom? | Roman IV Diogen je bio vojvoda pre braka sa caricom Evdokijom Mekremvolitisom. | 4,357,374 |
Virusna replikacija je skup biohemijskih procesa koji se odvijaju u zaraženoj ćeliji virusom koji imaju efekat stvaranja novih jedinica virusa. Ovaj način množenja se naziva i parazitsko množenje u kojem se DNK virusa množi pomoću zaražene ćelije i dolazi do multiplikacije virusa. Svaki virus ima veoma specifične načine replikacije, u zavisnosti da li je to virus DNK ili RNK virus. 1. Pričvršćivanje ili adsorpcija: Ovo je prvi kontakt između virusa i ćelije. Proteini virusa se vežu za ćelijsku membranu ćelije. Eukariotski reseptori mogu biti glikoproteini ili glikosfingolipidi. Bakteriofagni receptori su glikoproteini ili lipopolisakaridi. Biljne ćelije nemaju specijalne receptore za viruse. 2. Penetracija: U zavisnosti od virusa, postoji nekoliko mehanizama pomoću kojih virus ulazi u ćeliju. Kod bakteriofaga samo virusni gen ulazi u ćeliju. Kod životinjskih virusa, virus ulazi pinocitozom. Ovaj tip ulaza se primećuje kod golih virusa. 3. Dekapitacija: Nakon penetracije i dekapitacije dolazi do oslobađanja nukleinske kiseline koja je umotana u proteinski kapsid. U zavisnosti od virusa, dekapsidacija se može odvijati u citoplazmi ili u jezgru. 4. Replikacija ili umnožavanje virusa: tokom ove faze dolazi do replikacije genoma, ekspresija gena u obliku mRNK ( transkripcija ) i prevođenja mRNK u proteine ćelijskom granelom. U zavisnosti od vrste virusa i prirode njihovog genoma, mehanizam umnožavanja virusa može biti veoma različit. Tokom ovog ciklusa nemoguće je izolovati česticu virusa. | Kako se ekspresuju geni virusa u obliku mRNK? | Geni virusa se ekspresuju u obliku mRNK putem transkripcije i prevođenja mRNK u proteine pomoću ćelijske granelom. | 4,127,301 |
Crveni konj (mak. Crveniot konj) je jugoslovenski i makedonski film, po scenariju Taška Georgievskog i Stoleta Popova, koji je ujedno i režirao film. Film je snimljen 1981. godine, a po žanru je ratni, istorijski i drama. Glavne uloge u filmu tumače Velimir Bata Živojinović, Ilija Džuvalekovski i Meto Jovanovski. Film je snimljen po istoimenom romanu Taška Georgievskog. U sastavu Demokratske armije Grčke (DAG), protiv monarhofašističkog režima borili su se grčki i makedonski narod. Potpomognuta zapadnim silama i Amerikom, desnica je porazila DAG 1949. godine, dok su njihovi borci razoružani i prebačeni na brod. Dok se prevoze brodom, oni su ubeđeni da idu na novo bojište, gde će opet dobiti oružje i nastaviti sa borbom. Umesto toga, borci budu prebačeni u Uzbekistan, gde postaju angažovani na radu u pirinčanim poljima i metalurškom kombinatu. Tokom radova, Boris, udovac i otac tri ćerke zaljubljuje se u Olgu. Njegov prijatelj Vani, ne ume da se snađe u novoj zemlji, potisnut nostalgijom i bolešću, umire. Njegova smrt izuzetno potresa Borisa, ali istovremenu daju mu silu da savlada svoje unutrašnje konflikte i da se vrati u rodno zemlju. Dok putuje, susreće seljaka koji prodaje svog neobičnog crvenog konja, koga Boris kupuje. Sa konjem ulazi u selo, gde seljaci nisu prijateljski nastrojeni prema njemu i posle svađe oni mu ubijaju konja. | Šta se događa sa crvenim konjem koji Boris kupuje? | Seljaci mu ubijaju konja. | 1,612,635 |
Radmila Đurić (rođena kao Đorđević; Valjevo, 15. april 1966) srpska je novinarka i televizijska voditeljka. Rada je rođena 15. aprila 1966. godine u Valjevu. Sa ocem Aleksandrom, majkom Mirjanom i tri godine starijim bratom Dragoljubom živela je u Lajkovcu. Aleksandar je radio kao železničar, a porodica je živela u Lajkovcu sve do njegove smrti. Radin otac je umro kada je ona imala devet godina. Nakon toga, majka joj je dobila posao u Požarevcu, pa su se tamo i preselili. Zbog posla majke i oca, dosta vremena je provodila sa babom, za koje je želela da postane harmonikašica. Diplomirala je na Fakultetu političkih nauka u Beogradu. Volontirala je, a kasnije i radila na Radio Lazarevcu. Godine 1993, Radio-televizija Srbije je raspisala konkurs za novinare, a Rada je izabrana kao jedan od najboljih kandidata za taj posao. Posao dobija kao deo emisije Jutarnji program RTS-a. Snimala je priloge i za druge emisije, za četiri godine je radila kao honorarac. Godine 1998, dobija priliku da vodi emisiju Beogradska hronika. Tokom 2015. godine, uređivala je i vodila autorsku emisiju A sada Rada, za koju je snimila dve sezone i 53 epizode. Nakon skoro 30 godina rada na Radio-televiziji Srbije, 2020. godine prelazi na kanal Nova, gde se pridružuje timu emisije Među nama, umesto Nataše Miljković, zajedno sa Majom Nikolić. 15. marta 2021. na istoj televiziji započinje svoju autorsku emisiju Da sam ja neko, a od septembra iste godine ta emisija se emituje na televiziji N1. | Kada je Radin otac preminuo? | Radin otac je preminuo kada je imala devet godina. | 4,153,692 |
Kanada je učestvovala na Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2015. održanom u Pekingu od 22. do 30. avgusta petnaesti put, odnosno učestvovala je na svim prvenstvima do danas. Reprezentaciju Kanade predstavljala su 45 takmičara (21 muškarca i 24 žene) koji su se takmičili u 31 disciplini (14 muških i 17 ženskih)., Na ovom prvenstvu Kanada je po broju osvojenih medalja delila 7. mesto sa 8 osvojenih medalja (dve zlatne, tri srebrna i tri bronzane). Pored medalja, Kanada je ostvarila i sledeće rezultate: oborena su tri nacionalna i sedam lična rekorda i ostvarena su pet najbolja nacionalna i deset lična rezultata sezone. U tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara) Kanada je sa 12 učesnika u finalu zauzela 9. mesto sa 65 bodova. | Koliko puta je Kanada učestvovala na Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom do 2015. godine? | Kanada je učestvovala petnaesti put. | 1,347,010 |
Vučja jabuka () je zeljasta biljka iz familije -{Aristolochiaceae}-. Ranije se smatrala lekovitom i upotrebljavana je širom Balkana, ali se u poslednje vreme (kao izvor aristolohinske kiseline) smatra uzročnikom balkanske endemske nefropatije. Višegodišnja zeljasta biljka sa žućkastosmeđim rizomom. Stabljika je visoka do jednog metra, uspravna, žuto zelena, neprijatnog mirisa. Listovi su na dugačkim drškama, jajastog oblika, a pri osnovi srcasti usečeni. Cvetovi su zigomorfni, hermafroditni i nalaze se u pazuhu listova. Listići cvetnog omotača su žuti, srasli u cev, koja je pri osnovi proširena, a u gornjem delu je jezičasti izdužena. Plodnik ima šest žigova ispod kojih su 6 sraslih prašnika. Plod je mnogosemena čaura. Cveta od maja do juna. | Kako se danas smatra Vučja jabuka? | Danas se Vučja jabuka smatra uzročnikom balkanske endemske nefropatije. | 434,280 |
Gradski ansambl narodnih igara i pesama Požarevac (GANIP) radi kao organizacioni deo Centra za kulturu u Požarevcu. Osnovan je sa ciljem da folklornu umetnost promoviše kroz vrhunsko umetničko i visoko stručno izvođenje i da nesebično čuvaju i neguju posebne vrste umetnosti kroz igru, pesmu, muziku, kostim, narodne instrumente, običaje i dr. Ansambl je izuzetno veliki kolektiv, koji okuplja više od dve stotine zaljubljenika-amatera u folklornu umetnost. Rad u Ansamblu organizovan je na sledeći način: Posebna pažnja poslednjih godina posvećena tradicionalnoj srpskoj muzici kroz rad Etno horića i veoma uspešne Ženske pevačke grupe. Pored održavanja samostalnih koncerata, Ženska pevačka grupa pobeđivala je na takmičenjima u Valjevu i Negotinu, prenoseći dobar glas požarevačkih devojaka i promovišući grad Požarevac širom Srbije. Tokom svog postojanja Ansambl je svoj repertoar obogatio sa više od 40 koreografija eminentnih srpskih koreografa. Pored velikih koncerata koje održava u Centru za kulturu, Ansambl je veliki promoter folklorne umetnosti po našem kraju, pa i celoj Srbiji sarađujući sa drugim KUD-ovima. Takođe, svaku umetničku sezonu obeleži bar po jedno učešće na nekom od velikih evropskih festivala. Do sada su gostovali u Španiji (Ronda, Saragosa, Kadiz), Grčka (Janjina, Larisa, Lefkada), Poljska (Olštin, Zakopane), Rumunija (Pitešti, Galati), Turska (Ankara, Kušadasi, Izmir), Mađarska (Đenđeš), Francuska (Marsej), Makedonija (Ohrid). | Sa kojim drugim KUD-ovima Ansambl sarađuje? | Ansambl sarađuje sa drugim KUD-ovima. | 4,298,436 |
Šapur I (r. 215., Firuzabad - †272, Bišapur) je bio persijski kralj (car) i vladao je od 241. do 272. godine godine nove ere. Dve godine kasnije iznenadio je Rimljane jer je uspeo da ih porazi. Šapur je bio najveći od sasanidskih šahova i vladao je trideset godina. Šapur I je 260. godine u bici kod Edese zarobio rimskog imperatora Valerijana i prisilio ga na predaju. Zatim je naredio da ga ubiju, prepariraju i javno izlože. Šapur je želeo da postane najveći car na svetu, a njegova prestonica, Ktesifon, blizu Vavilona, bila jedan od najlepših gradova tog vremena. Oko 275. godine nove ere Šapur I je izgradio prelepu palatu u Ktesifonu u Vaviloniji, od koje su ostale samo ruševine. Ktesifon je postao bogat grad i centar oblasti, održavajući veze sa zapadom i Kinom. | Ko je bio zarobljen u bici kod Edese? | Rimski imperator Valerijan. | 211,240 |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.