Datasets:
codersan
/
sentenceSim_merged_v6

Dataset card Data Studio Files
xet
Community
s1
stringlengths
2
365
s2
stringlengths
2
344
lens1
int64
2
365
lens2
int64
2
344
__index_level_0__
int64
0
126k
شفاف‌ترین اقدامی که برای رژیم شاه هزینه سنگینی داشت، «لایحه کاپیتولاسیون» و تصویب آن در مجلس شورای ملی بود که مصونیت قضایی مستشاران و مأموران آمریکایی را در ایران تضمین می‌کرد.
لایحه کاپیتولاسیون شفاف ترین اقدامی بود که برای رژیم شاه هزینه سنگینی داشت.
176
75
800
کتاب منظوم "حدیقةالحقیقه" اثر سنایی که در قالب مثنوی سروده شده‌است، محتوای عرفانی دارد. این منظومه را الهی‌نامه یا فخری‌نامه سنایی نیز خوانده‌اند. کار سرودن حدیقةالحقیقه در سال ۵۲۵ ق پایان یافته‌است و پنج تا حدود دوازده هزار بیت است.
نام دیگر کتاب "حدیقةالحقیقه" از سنایی فخری‌نامه است.
233
52
801
در دوران رضاشاه به سفارش شورای عالی معارف مقرر شد با بررسی نظام آموزش و پرورش کشورهای اروپائی‌، الگوئی برای نظام آموزشی کشور انتخاب گردد. سرانجام سیستم آموزشی مدارس فرانسه به عنوان الگوی مدارس‌ ایرانی پذیرفته شد.
نظام آموزشی کشور فرانسه به عنوان الگوی مدارس ایرانی در زمان رضاشاه پذیرفته شد.
212
78
802
مغالطه شامل گزینش و استفاده از اظهارات درست یا نادرست، مشروح یا مغشوش و منطقی یا غیرمنطقی است، به این منظور که بهترین یا بدترین مورد ممکن را برای یک فکر، برنامه ، شخص یا محصول ارائه شود.
مغالطه شامل گزینش و استفاده از اظهاراتی درست یا نادرست است تا بهترین یا بدترین مورد ممکن برای یک اندیشه یا محصول ارائه شود.
186
123
803
با توجه به موضوع و جامعه هدف، شایعات گوناگونی تولید می شوند که عبارتند از شایعات تفرقه افکن، هراس آور، امید بخش، آتشین، خزنده، دلفینی یا غواصی.
حلزونی از انواع شایعات نیست.
143
28
804
جوزف نای نظریه پرداز مشهور جنگ نرم طی سخنانی در شورای انگلستان دایره جنگ نرم را تأثیرگذاری بر «قلب‌ها و اذهان» ذکر کرد. اصطلاح قدرت نرم به نام او به ثبت رسیده است.
جوزف نای از نظریه پردازان جنگ نرم است.
163
38
805
اسکاچپول معتقد است آغاز و انجام تمام انقلاب‌ها در جوامع مدرن باید در یک ارتباط نزدیک با نابرابری‌ها و فشارهای بین‌المللی ناشی از توسعه اقتصاد سرمایه داری دیده شود. او برخی از صاحب‌نظران را به لحاظ بی توجهی به شرایط تاریخی و بین‌المللی مورد انتقاد قرار داده است.
اسکاچپول انقلاب را ناشی از فشارهای بین‌المللی در اثر توسعه اقتصاد سرمایه داری می‌داند.
261
86
806
شیخ فضل‌الله نوری الگوهایی ارائه داد که به مشروطه مشروعه مشهور شد.
طرح مشروطه مشروعه از شیخ فضل‌الله نوری است.
66
43
807
پافشاری و مبارزه‌های مردم برای تشکیل عدالتخانه و به دست آوردن حق تصمیم‌گیری در امور خویش، سرانجام باعث شد که مظفرالدین شاه قاجار فرمان تشکیل عدالتخانه را صادر کند و عدالتخانه تشکیل شود.
تأسیس عدالتخانه از اقدامات مظفرالدین شاه قاجار بوده است.
185
56
808
نهضت آزادی در سال ۱۳۴۰ وقتی از جبهه ملی جدا شد، توقع این بود تبدیل شود به یک جریانی که شعارش این بود: «ایرانی، اسلامی و مصدقی»
نهضت آزادی از حزب جبهه ملی جدا شد.
126
34
809
آیت الله حائری شکل دیگری از مبارزه نهاد دینی را پدید آورد که پی ریزی حرکت فرهنگی حوزوی و اصیل شیعی در برابر امواج فزاینده و مخرب غرب گرایی بود.اگر علمای پیش از وی در بعد سیاسی و انقلابی با دو ضلع استعمار و استبداد درگیر بودند، او به ضلع سوم یعنی لائیتیسم در حال پیشروی توجه کرد و به مقابله با آن پرداخت.
آیت الله حائری برای اولین بار مبارزه با لائیتیسم را آغاز کرد.
303
61
810
پس از کشته شدن حسنعلی منصور، " امیر عباس هویدا" بر کرسی نخست وزیری تکیه زد.امیرعباس هویدا، فردی است که از بهمن ۱۳۴۳ تا مرداد ۱۳۵۶، طولانی‌ترین دوران صدارت را در تاریخ ایران دارا بود.
هویدا از سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۶ عهده دار سمت نخست وزیری بود.
183
54
811
اروپای قرن نوزدهم که تحت تأثیر شرایط انقلاب صنعتی قرار داشت، به پیشرفت های فراوانی در زمینه فناوری رسیده بود.
اروپای قرن نوزدهم تحت تاثیر انقلاب صنعتی قرار داشت.
110
51
812
نارضایتی عمیق اولین عنصر مهم در وقوع هر انقلاب و از دیگر سو زمینه ظهور و گسترش سایر عوامل و شرایط وقوع آن است.
نخستین عامل مهم در وقوع انقلاب نارضایتی عمیق است.
110
49
813
سنایی دیوان مسعود سعد سلمان را، هنگامی که مسعود در اسارت بود، برای او تدوین کرد و با اهتمام سنایی، دیوان مسعود سعد همان زمان ثبت و پراکنده شد و این نیز از بزرگواری سنایی حکایت می‌کند.
سنایی دیوان "مسعود سعد سلمان" را تدوین کرد.
183
43
814
مثنوی سیرالعباد الی المعاد (به معنای: رهسپاری بندگان به جایگاه بازگشت) یکی از آثار سنایی غزنوی است که در آن از موضوعات اخلاقی سخن رفته و آن را در سرخس سروده و با مدح سیف الدین محمد بن منصور قاضی سرخس به پایان برده‌است.
مثنوی سیرالعباد الی معاد اثر سنایی غزنوی می باشد.
218
49
815
ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی یا حکیم سنایی از بزرگ‌ترین صوفیان و شاعران قصیده‌گو و مثنوی‌سرای زبان پارسی است که در سدهٔ پنجم هجری می‌زیسته‌است. وی شاعری است که برای نخستین بار عرفان را به صورت جدی وارد شعر فارسی کرد.
سنایی برای اولین بار عرفان را وارد شعر فارسی کرد.
221
49
816
انواع دادگاه‌ها در سیستم قضایی هند عبارتند از: دادگاه عالی هند، دادگاه عالی ایالتی، دادگاه‌های سی‌شن، دادگاه‌های سی‌شن اضافی، دادگاه‌های تالی، دادگاههای مدنی منصف، دادگاه‌های سازش‌.
دادگاه های تالی متعلق به کشور هند است.
181
38
817
ریاست سازمان قضایی نیروهای مسلح با حکم ریاست قوه قضائیه منصوب می شود و در قبال وی مسؤول است.
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح توسط رئیس قوه قضاییه منصوب می شود.
92
65
818
به منظور ایجاد وحدت رویه قضایی، هیأت عمومی دیوان عالی کشور با ترکیب کامل به ریاست رئیس دیوان عالی و با حضور دادستان کل کشور تشکیل شده و اقدام به صدور رأی وحدت رویه می‌نماید.
ایجاد وحدت رویه قضایی از وظایف هیأت عمومی دیوان عالی کشور است.
173
62
819
در نزد ایرانیان باستان سلطنت عطیه ای الهی شمرده می شد زیرا اعتقاد داشتند اهورا مزدا شاهنشاه را توسط نیرویی معنوی که آن را خورنه، خورنو یا « فرّ شاهی» می گفتند بر می گزیند و تا زمانی که از وی خشنود باشد این فرّه ایزدی برقرار می ماند. در شاهنامه، این فرّه، در هیئت غرم (میش کوهی یا قوچ جنگی) روایت شده است.
در شاهنامه قوچ جنگی سمبل فرشاهی (خورنه) بوده است.
304
49
820
نقش مربوط به مهری استوانه‌ای شکل زمان هخامنشیان در موزه لوور است که زنی را در حال آرایش نشان میدهد. زنی متشخص در حالی که روی چهارپایه‌ای نشسته است به آینه نگاه می‌کند و همانند امروزی ها در حال آراستن خود است و ندیمه‌ای که در پشت سر او ایستاده است مشغول باد زدن اوست.
مهری که شبیه یکی از صحنه های آرایش امروزی است و زنی را روی صندلی نشان میدهد که در حال آرایش است در موزه لوور نگهداری میشود.
266
123
821
اسکندر با قشون خود بطرف ماد رفت و روز دوازدهم به این مملکت رسید. اسکندر بعد از فتح همدان سواره نظام تسالی را مرخص کرد و به پارمینون دستور داد که تمام خزائن پارس را در این شهر جمع کند.
پس از فتح همدان اسکندر سواران تسالی را ترخیص کرد.
183
49
822
شکست لیدی به وسیله کورش در ۵۴۷ ق م مصادف با اولین سال تماس ایرانیان با یونانیان است. با تسخیر لیدی و دستیابی ایرانیان به معماران یونانی، زمینه تحولی بنیادی در معماری ایران و هنر پیکر تراشی فراهم آمد.
تحول بنیادی در هنر معماری ایران و هنر پیکر تراشی پس از تسخیر لیدی روی داد.
199
74
823
در لوحه های گلی ایلامی از گویش ایلامی استفاده شده زیرا زبان منقرض شده مردم ایلام باستان است. و در لوحه های ایلامی به طبقاتی همچون ۱- شلوپ (آزادان) و ۲- گردیای نیم آزاده و ۳- لیبپ برمیخوریم.
گروه آزادان در لوحه های ایلامی شلوپ نامیده میشدند.
189
50
824
در بین ایرانیان باستان برای نوشیدن ابزارگوناگونی لازم بود که از ابداعات کهن ایرانیان درعهد کهن ساخت جام هایی به شکل کله جانوران قوی بنیه بود که به آن‌ها ریتون گفته میشد و براین باور بودند ضمن نوشیدن از این جام ها زور و قوه جانور به آنها منتقل میشود.
ریتون ابداعی ایرانی بود و به شکل سر جانوران ساخته میشد.
250
55
825
داریوش به اسکولاکس دریانوردی کاریایی اهل کاریاندا مأموریت داد که در رود سند تا دهانه اش به اکتشاف بپردازد و سپس به سوی غرب به دریای سرخ برود. سفر اکتشافی او به‌طور غیرعادی دو سال و نیم به طول انجامید.
مدت دریانوردی اکتشافی اسکولاکس ۳۰ ماه بود.
200
42
826
در اوستا اسب در معنای آزادی، انرژی خورشیدی، پیروزی، تحمل و سرعت آمده است و قوچ در معنای آرامی، باروری، تحمل، تواضع، خورشید، دانایی، رام کردن، صلح، محافظت، مولّد حرارت، نیرومندی و وقار می باشد.
در اوستا اسب نماد پیروزی بوده است.
192
34
827
هر عضو دربار شاهنشاهی هخامنشیان که به نحوی با سازمان اداری سر و کار داشت می بایستی همیشه مهر خود را به همراه داشته باشد. از همین روی بسیاری از کارمندان مهر خود را از گردن خویش می آویختند و نگه داری میکردند که بهترین شیوه بود. مجسمه کوچکی از عاج که متاسفانه سر آن از میان رفته به خوبی نمایانگر این امر است.
بهترین راه نگهداری از مهر در زمان هخامنشی آویختن از گردن بوده است.
305
66
828
پیش از اردشیر دوم سلطنت با نام اهورا مزدا آغاز می‌شد، اما در زمان اردشیر دوم پرستش آناهیتا باب شد و نام او بر سنگ‌ها حک شد که نخستین سند مکتوب که نام این الهه در آن قید شده مربوط به این دوران است.
اولین سندی که در آن به نام آناهیتا اشاره شده است مربوط به زمان اردشیر دوم است.
197
78
829
سرزمین ساکنین گیلان امروزی در زمان مهاجرت آریائی‌ها و در دوره امپراطوری ماد براساس نام قوم ساکن آن کادوسیه نامیده می‌شد.
کادوسیه منطبق با ناحیه گیلان امروزی بود.
120
40
830
مذاکرات صلح در ۳۸۷ ق‌م به پیمان آنتالکیداس منجر شد که از هر نظر به نفع ایران بود و اردشیر دوم را به افتخاراتی رساند که خود کوششی برای به دست آوردن آنها نکرده بود: تمام شهرها و جزایر آسیای صغیر از جمله قبرس از آن ایران شد و استقلال بقیۀ شهرهای یونانی‌نشین محفوظ ماند.
در زمان اردشیر دوم تمام شهرها و جزایر آسیای صغیر از جمله قبرس به ایران واگذار شد.
266
81
831
تیسافرن پسر ویدرن برادر استاتیرا زن اردشیر دوم بوده‌است. پس از آنکه او، پیسوتنس حاکم لیدی که به فکر استقلال افتاده بود و شورش کرد را با حسن تدبیر وادار به تسلیم و آن غائله را رفع کرد، از طرف شاهنشاه وقت به فرمانروایی لیدی منصوب گردید.
پیسوتنس در لیدی شورش کرد.
234
25
832
فرستادن خاک و آب به ایران در زمان هخامنشیان به معنای تسلیم شدن یا مطیع شدن یک حکومت در برابر امپراتوری هخامنشی بود. سال ۴۸۱ قبل از میلاد، خشایارشاه سفیران زیادی را برای طلب کردن خاک و آب به شهرهای مختلف یونان فرستاده بود. اما شهرهای اسپارت و آتن را بیش از حد دست کم گرفته بود و فکر میکرد آنان مطیع او هستند و از این دو آب و خاک طلب نکرد.
خشایار شاه از دولت شهرهای آتن و اسپارت یونان درخواست خاک و آب نکرد.
337
67
833
به خاطر دقت و هوشیاری نیبور در سال ۱۸۰۲، یعنی سی و هشت سال پس از بازدید و کاوش های نیبور از تخت جمشید، خط میخی برای اولین بارخوانده شد و با خوانده شدن خط میخی تاریخ پیش از اسلام ایران به مرور از تاریکی به روشنایی کشانیده شد و پس از این کشف این مساله جدی شد.
در نتیجه کاوشهای نیبور تاریخ پیش از اسلام ایران به طور جدی مطرح شد.
257
67
834
کانال سوئز آبراهی است که رود نیل را به دریای سرخ پیوند می دهد. ساخت این آبراه سرگذشتی طولانی دارد . هرودت، فرعون نخائو را نخستین کس و آغازگر ساخت آبراه می داند.
به گفته هرودت اولین بار کانال سوئز توسط نخائو حفر شد.
160
53
835
پس از فتح هند و تحصیل طلای فراوان داریوش اقدام به ضرب سکه طلا به نام داریکه نمود.
ضرب سکه معروف به داریکه حاصل فتح هند قلمداد شده است.
81
52
836
کاخ آپادانای شوش قصر زمستانی شاهان هخامنشی و داریوش بوده‌است. این کاخ به دستور داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در شوش (شهر باستانی) روی آثار و بقایای عیلامی بنا نهاده شد.
کاخ زمستانی داریوش در شوش بنا شد.
165
33
837
یکی از مهمترین کتیبه‌های داریوش سنگ‌نوشته بیستون است که فهرست نام ملل تابع هخامنشی یا ساتراپی‌ها به تعداد۲۳ ساتراپ در آن معرفی شده است.
در سنگ نبشته بیستون تعداد ساتراپیها ۲۳ تاست.
135
44
838
پس از قتل بردیای دروغین هم قسم‌ها در شورای مشورتی جمع شدند تا درباره طرز حکومت مشورت کنند، بعضی طرفدار حکومت مردم بودند و برخی به حکومت الیگارشی عقیده داشتند. هوتانه که طرفدار حکومت ملی و مردمی بود خود را کنار کشید و بین شش نفر دیگر قرار بر این شد که در طلیعه صبح از شهر خارج شوند و چون به محل معینی رسیدند، اسب هر کدام که شیهه کشید، شاه شود و داریوش شاه شد.
در شورای مشورتی پس از قتل بردیای دروغین نظر هوتانه، بر حکومت مردم بود.
358
70
839
قدیمیترین سند از منابع مکتوب که به نام اریارمنه اشاره می‌کند، اثر هرودت است که نوشته شده داریوش بزرگ با به دست گرفتن قدرت در ‌سنگ نبشته بیستون پدر خود را ویشتاسپ و پدر ویشتاسپ را ارشام و پدر آرشام را اریارمنه می‌خواند.
کهن ترین سند مکتوب که به نام اریارمته اشاره کرده هرودت است.
218
59
840
تنها راه چاره‌ی کمبوجیه برای تصرف شمال آفریقا بدون سپاه فینیقی‌ها، تسخیر واحه آمون در غرب مصر در صحرای لیبی و همچنین تسخیر سرزمین نوبیا بود. سپاهیان کمبوجیه که به واحه آمون در لیبی رسیده بودند، در یک طوفان شن، مطلقاً دفن شدند و از میان رفتند.
نتیجه لشکرکشی سپاهیان کمبوجیه به آمون دفن شدن در طوفان شن بود.
242
62
841
مهم‌ترین اتفاق دوران فرمانروایی کمبوجیه دوم، فتح مصر بود. سپاه او در ماه مه سال ۵۲۵ پیش از میلاد خود را به پلوزیوم رساند و با سپاه مصر درگیر شدند و سرانجام بر سپاه فرعون مصر پسامتیخ سوم غلبه کرد.
در زمان حمله کمبوجیه دوم به مصر پسامتیخ سوم فرعون مصر بود.
195
58
842
استوانه کوروش یا منشورِ کوروش لوحی از گِلِ پخته ‌است که در سال ۵۳۸ پیش از میلاد به فرمانِ کوروش بزرگ هخامنشی نگاشته شده‌ است. که این استوانه در «بخش ایران باستان» موزه بریتانیا در شهر لندن نگهداری می‌شود.
استوانه کوروش در موزه بریتانیا قرار دارد.
204
41
843
در بهار سال ۵۴۵ پیش از میلاد کروزوس پادشاه لیبی با سپاه خود راه شرق را در پیش گرفت و از رود هالیس گذشت و کاپادوکیه را تسخیر کرد. در این فاصله کوروش از ماد و از راه ارمنستان خود را به منطقه پتریا رساند و نبرد سختی به نام نبرد پتریا بین طرفین درگرفت که بی‌نتیجه پایان یافت.
بین کوروش و کروزوس نبردی به نام پتریا روی داد.
271
46
844
سارگون دوم شاه آشور در سال ۷۱۵ پیش از میلاد، متوجه شد که دیاکو با روساس اول، شاه اورارتو متحد شده‌است. او دیاکو را زیر نظر گرفت و در طی جنگ خود با منائیان بار دیگر وارد ماد شد تا چنان‌که مدعی بود، به «هرج‌ومرج» آن‌جا پایان دهد.
روساس اول پادشاه اورارتو و سارگون پادشاه آشور با دیاکو هم عصر بوده اند.
227
71
845
مار که‌ در فرهنگ‌ ایلام‌ نقش‌ تعیین‌کننده‌ای‌ دارد و تصویر دو مارِ به هم پیچیده تنها نماد حاصلخیزی، باروری و رفاه است‌ و نقش مار بر روی کوزه ها و سرپوش ظروف به عنوان نگهبانی و حراست دائمی در مقابل ابلیس ظاهر می شد.
در فرهنگ ایلامی مار به صورت جفت، سمبل باروری بود و در مقام عنصری نگهبان حضوری دائمی داشت.
214
89
846
شیوه حکومت ایلامی‌ها تا قبل از سده دوازدهم پیش از میلاد، حکومتی سه نفره بود. به این صورت که علاوه بر شاه، دو زمام‌دار مقتدر دیگر که مرئوس شاه محسوب می‌شوند، در حکومت بر ایلام سهیم بودند. این دو نفر، برادر و پسر شاه بودند که برادر جوان‌تر شاه نایب‌السلطنه و جانشین او بود و پس از شخص شاه، مقام برتر را داشت و پس از او حاکم شوش بود که می‌بایست پسر شاه باشد.
نایب السلطنه و جانشین بعدی شاه در ایلام برادر شاه بود.
356
54
847
پروفسور والتر هینتس آلمانی برای نخستین بار با تکیه بر کتیبه ها و نگاره های به دست آمده ، تاریخ و تمدن ایلام را کاویده است و درباره ی مردمان اولیه ی ایلام اظهار نظر کرده است.
نخستین منبع ایلام شناسی متعلق به پروفسور هینتس است.
173
51
848
آنه‌ماری شیمل می‌گوید حدود سال ۷۵۰ ه‍.ق در شیراز و دیگر شهرهای ایران شاعران کم‌شمار نبودند و به‌باور ادوارد بِراوْن، سدهٔ هشتم هجری، پربارترینِ روزگارِ ادبیِ ایران بوده که تحت حمایتِ شماری از حکومت‌های کوچک قرار داشته که سعی در رقابت برای پشتیبانی از شاعران و نویسندگان داشتند.
به عقیده ادوارد بِراوْن، پربارترین زمان در ادبیات فارسی قرن هشتم هجری است.
277
74
849
یکی از دلایل اصلی دیکتاتوری و استبداد حکومت در بریتانیا، نحوه تعیین پادشاه یا ملکه به این مقام است که کلاً انتصابی است. انتصابی که به صورت موروثی است.
در کشور انگلستان رژیم سلطنتی به صورت موروثی می باشد.
150
52
850
هرساله در تاریخ ۲۰ مهرماه مراسم بزرگ‌داشت حافظ در محل آرامگاه او در شیراز با حضور پژوهشگران ایرانی و خارجی برگزار می‌شود. مطابق تقویم رسمی ایران این روز، روز بزرگداشت حافظ نامیده شده‌است.
۲۰ مهر در تقویم ایرانی، روز بزرگداشت حافظ می باشد.
187
50
851
آرامگاه سعدی در شمال شرقی شیراز، در دامنهٔ کوه پهندژ و در کنار باغ دلگشا واقع شده‌است. این مجموعه با عنوان سعدیه نیز نامیده می‌شود.
آرامگاه سعدی در شهر شیراز قرار دارد.
131
36
852
گوته، شاعر بلندآوازه آلمانی، یکی از شاعران اروپایی است که در خلق آثار خود به ادبیات شرقی و به‌طور خاص، ادبیات فارسی توجه ویژه‌ای داشت. یکی از کتاب‌های وی با نام دیوان غربی-شرقی، به‌طور کاملاً مشهود تحت تأثیر اشعار حافظ سروده‌شده است.
کتاب دیوان غربی-شرقی از گوته از حافظ، شاعر ایرانی تاثیر پذیرفته است.
233
68
853
مغالطه شامل گزینش و استفاده از اظهارات درست یا نادرست، مشروح یا مغشوش و منطقی یا غیرمنطقی است.متخصصان جنگ نرم، آن را با «تحریف» یکسان می دانند.
متخصصان جنگ نرم مغالطه را مترادف با تحریف می دانند.
144
51
854
«دونالد شاو» و «مک‌کومبز مکسول» واضع نظریه برجسته‌سازی هستند.
اصطلاح برجسته سازی را نخستین باردونالد شاو و مک‌کومبز به کار بردند.
61
67
855
شایعات انتقال شفاهی پیام هایی هستند که برای برانگیختن باور مخاطبان و همچنین تاثیر در روحیه آنان ایجاد می شوند.
انتقال شفاهی پیام که برای برانگیختن باور مخاطبان و تاثیر در روحیه آنان صورت می گیرد، شایعه است.
111
95
856
ستاد جنگ‌های نامنظم نام ستادی بود که برای فرماندهی جنگ‌های چریکی برپا شد. فرماندهی این ستاد با مصطفی چمران وزیر دفاع وقت بود.
ستاد جنگ‌های نامنظم با مدیریت دکتر چمران اداره می‌شد.
125
53
857
در نظریه توقعات فزاینده، جیمز دیویس ادعا می کند که انقلاب از محرومیت نسبی ناشی می‌شود نه از محرومیت مطلق.
نظریه توقعات فزاینده از جیمز دیویس است.
107
39
858
یکی از رخدادها و تحوّلات مهمّ نهاد دینی در دوره پهلوی، تأسیس «حوزه علمیّه قم» به کوشش آیت الله شیخ عبدالکریم حائری است. عمده ترین نتیجه تأسیس حوزه علمیّه قم، انتقال مرکزیّت مرجعیّت شیعه از «عتبات عالیات» و «حوزه علمیّه نجف اشرف» به این حوزه بود که تأثیرات فراوانی بر جامعه و مردم ایران بر جای نهاد.
عمده ترین نتیجه تاسیس حوزه علمیه قم توسط آیت الله حائری انتقال مرجعیت از نجف به قم بود.
298
87
859
عقاید سیاسی غزالی پیرامون خلافت و سلطنت در ایجاد سازش و اتحاد میان این دو شکل گرفته و بیشتر حاصل مصلحت اندیشی او در توجیه اوضاع موجود است؛ تا از این طریق مقام و شان از دست رفته خلافت را بار دیگر احیاء کند و میان منصب خلافت و سلطنت رابطه نوینی را ایجاد کند.
غزالی به پیوستگی و اتحاد میان خلافت و سلطنت می اندیشید.
256
55
860
غزها از زمان ورود سلجوقیان به ایران عنصری پایدار در ترکیب جمعیتی جامعه خراسان شدند. با این وجود غزها در سال ۵۴۸ ه.ق شورش نمودند و موجب سقوط حکومت سلطان سنجر سلجوقی شدند. شورش غزها باعث به اسارت و حبس رفتن سلطان سنجر، استیلای صحراگردان بر شهرهای عمده خراسان و زوال و نابودی قدرت سلجوقیان در شمال شرقی ایران شد.
شورش غزها در خراسان موجب زوال و نابودی قدرت سلجوقیان در این ولایت شد.
309
69
861
دیوان انشاء در نقاط مختلف سرزمین هاى اسلامى به نام هاى «دیوان رسائل»، «دیوان ترسل» و «دیوان الطغراء» نیز نامیده مى‌شد. مهم‌ترین وظیفه این دیوان تنظیم و ارسال نامه‌هاى دولتى به ‌ویژه فرمان هاى خلیفه مسلمین به سراسر نقاط قلمرو عالم اسلام بود.
دیوان الطغراء، همان دیوان انشاء بود.
240
36
862
از زمان مرگ ملکشاه تا هنگام جانشینی برکیارق اوضاع سلجوقیان نابسامان بود و آنها وارد نزاع‌های خانوادگی شدند. پس در چنین شرایطی بهترین تصمیم این بود، که اسماعیلیان اقتدار و نفوذ خود را در ایران افزایش دهند، و زمینه برای گسترش آنها در قلعه‌های اطراف دامغان و ناحیه شرقی کوهستان های البرز و چند قلعه در منطقه مرزی خوزستان و فارس فراهم آمد.
خرابی و آشفتگی اوضاع حکومت سلجوقی، زمینه را برای گسترش اسماعیلیه در کوهستان و فارس مساعد ساخت.
335
94
863
یکی از رویدادهای مهم علمی- مذهبی نیمه دوم قرن پنجم قمری، تأسیس مدارس نظامیه توسط خواجه نظام‌الملک طوسی وزیر مقتدر سلجوقیان بود که مذهب شافعی را تایید و تبلیغ میکردند.
نظامیه هایی که خواجه نظام الملک تأسیس کرد، فقه شافعی را تبلیغ می کرد.
166
69
864
رستم بن مرزبان دشمنزیار بنیانگذار سلسله کاکویان و از دودمان باوند تبرستان است. وی با حمایت آل‌بویه شاخه ری، توانست در بخش‌های مرکز و غرب ایران سلسله آل کاکویه را بنیاد کند.
رستم بن مرزبان دشمنزیار، مؤسس سلسله کاکویان بود.
172
48
865
پادوسپانیان که آل پادوسبان نیز نامیده شده‌اند، سلسله‌ای ساسانی‌تبار بودند که این سلسله پس از دودمان یاماتو در ژاپن طولانی‌ترین سلسله جهان است که از ۲۲ تا ۱۰۰۶ هجری قمری (در حدود هزار سال) در رویان، نور، کجور و رستمدار حکومت کردند.
پادوسپانان سالیان زیادی در رستمدار ، رویان و نور و کجور حکومت کردند.
230
68
866
اوغوزها که در منابع اسلامی «غز» نامیده شده و از قرن یازدهم میلادی در منابع غزنوی با نام ترکمن معروف شده اند.
در منابع غزنوی غزها را ترکمن می نامیدند.
108
40
867
در سال ۳۸۵ قمری / ۹۹۳ میلادی امیر ابو العباس مأمون بن محمد با کشتن ابوعبدالله بن احمد حکومت آنان را منقرض کرد و حکومت مامونیان بر سر کار آمد. مأمون پس از قدرت گرفتن در خوارزم لقب خوارزمشاه را برای خود انتخاب کرد و بدین گونه دومین سلسله خوارزمشاهی تأسیس شد.
دودمان مأمونیان پس از قدرت گرفتن در خوارزم به خود لقب خوارزمشاه دادند.
256
70
868
آل کاکویه یا بنی کاکویه اصفهان دودمانی از امرای دیلمی (باوندیان) بودند که در دوره فروپاشی دیلمیان در باختر ایران روی کار آمدند. آن‌ها نخستین کسانی بودند که از تجزیه ی امپراتوری آل بویه سود بردند.
اولین کسانی که از تجزیه امپراتوری آل بویه سود بردند، بنی کاکویه اصفهان بودند.
195
77
869
تبارنامه ی کامل سلسله آل بویه نخستین بار در کتابی به نام (التاجی) فی اخبار بنی بویه از ابواسحاق صابی آمده است که به دستور عضدالدوله برای ستایش دیلمیان و حکمرانی آنها نوشته شده است.
تبارنامه کامل آل بویه اولین بار در کتاب التاجی صابی تألیف گردید.
180
64
870
قرن چهارم قمری در واقع عصر طلایی و شکوفایی تمدن اسلامی است. این امر که باعث بروز و ظهور استعدادهای بالقوه ملل و اقوام دیگر در گستره‌ی نظام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شد، شکوفایی و عظمت مسلمانان را به همراه داشت.
قرن چهارم به عصر طلایی برای مسلمانان شهرت دارد.
208
47
871
سبکتکین در واقع یکی از غلامان ترک تبار بود که در غزنه حکومت را در دست گرفت. گردش چرخ سلطنت غزنوی هزینه های سنگین می طلبید. از دیدگاه سبکتکین مؤثرین راه اداره و بقای دولت و تأمین هزینه های مالیِ اردو کشی های نظامی، توسعه طلبی بود.
به نظر سبکتکین بهترین راه برای تأمین بقای دولت غزنه در پیش گرفتن سیاست توسعه طلبی بود.
229
86
872
حُدودالعالم من المشرق الی المغرب، از کتاب‌های منثور فارسی سده ۴ ق است. حدودالعالم، نخستین کتاب جغرافیا به زبان فارسی است. این کتاب به امیر «ابوحارث محمد فریغونی»، از حکمرانان سرزمین گوزگان، واقع در شمال افغانستان امروزی اهدا شده و تدوین این کتاب احتمالاً جهت راهنمایی او بوده است.
کتاب حدود العالم نخستین رساله جغرافیایی به فارسی، برای امیر فریغونی نوشته شده بود.
280
82
873
در زمان سامانیان عامه مردم خراسان و ماوراء النهر به حکومت وفادار بودند. حکومتی که در نظر مردم و علمای آن دیار حامی اسلام و مملکت، دادگر و دین پرور و مشوق علم و پناه دانشمندان به شمار میرفت چنان محبوبیتی به دست آورده بود که بتواند با وفاداری مردم دوام و دیر پایی خویش را تضمین کند و بیشتر از آنچه انتظار میرفت بتواند بر اریکه قدرت بماند.
انقراض دولت سامانی به دلیل وفاداری مردم به آل سامان، دیرتر از آنچه انتظار می رفت اتفاق افتاد.
336
93
874
کشاورزی از اواخر روزگار سامانیان در نیمه دوم قرن ۴ هجری قمری کم‌کم دچار اختلال شد. از خصایص دوره آخر دولت سامانی در ماوراءالنهر و خراسان زوال طبقه دهقان و زوال مناطق روستایی بود که موجب فقر و بی‌نوایی دهقانان گردید. در این دوره طبقه دهقان قدرت و نفوذ خود را از دست داده و در شهرها تورم کارگر به وجود آمد.
از خصایص دوره آخر دولت سامانی در ماوراءالنهر و خراسان زوال طبقه دهقان بود.
304
74
875
ابودلف معاصر با نصربن احمد سامانی است. در همین روزگار پادشاه چین، برای جلب دوستی امیر نصر سامانی فرستاده ای به بخارا گسیل داشت و به خویشاوندی دو خاندان اظهار تمایل نمود. چون سفیر چین قصد بازگشت می نماید، امیر نصر، ابودلف خزرجی را برای همراهی با سفیر پادشاه چین به عنوان سفیر خود تا سندابیل پایتخت چین، مأمور می کند.
ابودلف از سوی امیر نصر سامانی به عنوان سفیر به چین رفت.
315
55
876
نوح یکم سامانی (نوح بن نصر) معروف به امیر حمید و دارای کنیه ابومحمد (۳۴۳ – ۳۳۱ ه‍. ق) از پادشاهان سامانی بود. نوح بن نصر در سال ۳۳۱ ه‍.ق به جای پدر در بخارا فرمانروای فرارود شد.
امیر حمید لقب نوح بن نصر سامانی بود.
177
36
877
رزیق، جدِ طاهر بن حسین، نخستین والی طاهری خراسان بود. طاهر بن حسین، یکی از سرداران مأمون عباسی بود که از طرف او امیر خراسان شد و بعد از آن که عدم اطاعت خود را از مأمون اعلام کرد، اولین حکومت مستقل ایرانی بعد از اسلام را به نام طاهریان تشکیل داد.
رزیق جد موسس سلسله ی ایرانی طاهریان بود.
245
40
878
متنفذترین و محترم‌ترین بخش جمعیت محلی در دوره سلجوقی گروهی بودند که طبقات مذهبی را تشکیل می‌دادند و بسیاری از آنان پیروان زیادی در میان مردم داشتند. طبقات مذهبی در اصنافی سازمان یافته بودند در شهرهای بزرگ، شافعیان و حنفیان و هر مذهب دیگری یک رئیس داشتند که گاه منشور منصب خود را از سلطان می‌گرفتند.
در دوران سلجوقی متنفذترین و محترمترین بخش جمعیت محلی را گروه مذهبی تشکیل می دادند.
298
82
879
خلاصه اینکه اقتصاد ایران در قرن نوزدهم با توجه به شاخصه های کشاورزی و صنعتی , اقتصادی معیشتی بود.
ایران در قرن نوزدهم اقتصاد معیشتی داشت.
97
39
880
کار اصلی دیوان رسایل و انشا (دیوان طغرا) عبارت از کشیدن خط قوسی بر روی نامه‌ها و فرمان‌ها بود که به معنای مهر تایید سلطان بر اجرای یک فرمان محسوب می‌شد که به رئیس این دیوان طغرایی گفته می‌شد. دیوان اشراف نیز همانند دیوان استیفا مامورانی داشت که به آن‌ها مشرف می‌گفتند و زیر دست رئیس دیوان اشراف که به وی مشرف کل می‌گفتند به فعالیت می‌پرداختند.
رئیس دیوان انشاء، طغرایی خوانده می شد.
344
38
881
پس از مرگ سلطان مسعود در ۵۴۷ ق. خلیفه عباسی المقتفی که از تباهی های امیران سلطان مسعود در بغداد همچون مسعود بلالی در ترس و وحشت بود، ۶۰ تن از امرای اقطاعی و صاحب منصبان سلاجقه را از عراق بیرون راند.
خلیفه المقتفی پس از مرگ سلطان مسعود، امرا و صاحب منصبان سلجوقیان را از عراق بیرون کرد.
199
86
882
ملکشاه بر اثر بیماری، درمی‌گذرد و سلطان تکش پسر دوم خود یعنی علاءالدین محمد خوارزمشاه را به جانشینی او برمی‌گزیند. این انتصاب موجب اعتراضاتی از سوی فرزندان ملکشاه به خصوص هندو خان شد. هندو خان، نیز ادعای جانشینی پدرش را کرد.
اعتراض هندو خان بن ملکشاه بر سر جانشینی علاء الدین محمد خوارزمشاه بود.
224
70
883
هنگامی که مسعود بلالی و ابن‌القش با جلب رضایت سلطان محمد سلجوقی به بغداد تاختند، یحیی ابن هبیره آنان را درهم شکست و در پی این واقعه لقب «سلطان العراق ملک الجیوش» به ابن هبیره داده شد.
یحیی ابن هبیره بعد از شکست مسعود بلالی ملقب به «سلطان العراق و ملک الجیوش» شد.
183
78
884
ابوکالیجار مرزبان بویهی پسر سلطان‌الدوله دیلمی، هفتمین تن از پادشاهان دیلمی فارس، ملقب به عزالملوک، عمادالدین، عماد لِدین ﷲ و عمادالدوله بود. او پس از مرگ پدر، به دعوت اوحد ابومحمد بن مکرم، برای استقرار بر تخت به شیراز خوانده شد. به دستور وی برای نخستین بار گرداگرد شیراز را حصار و بارو کشیدند.
اولین بار عمادالدین ابو کالیجار بویهی بر گرد شیراز دیوار کشید.
294
62
885
آلتونتاش در بهار ۴۲۳ق/۱۰۳۲م با لشکر خود برای نبرد با علی‌تگین رهسپار ماوراءالنهر شد. علی‌تگین به دبوسیه عقب‌نشینی کرد. در نبرد دبوسیه، آلتونتاش در مصاف با نیروهای اصلی علی‌تگین که سلجوقیان نیز در میان آنان بودند، پیروزی قطعی به دست نیاورد و خود نیز به سختی زخمی شد.
سلجوقیان در نبرد دبوسیه با التونتاش جنگیدند.
265
44
886
در سده‌ی چهارم قمری/دهم میلادی قرلق‌ها مسلمان شدند و نخستین پادشاه آن‌ها سُتوک (سُتُق) بُغراخان بود که بعد از مسلمان شدن نامش را به عبدالکریم تغییر داد. او از کاشغر بر قوم خود فرمانروایی می‌کرد.
نخستین پادشاه قرلقان که اسلام پذیرفت، ستوک بغراخان بود.
195
55
887
سلطان محمود غزنوی همواره دقت داشت تا نام خلیفه را در سکه هایش بگنجاند و از غنایم جنگی هدایایی برای خلیفه به بغداد بفرستد. او در تمام فعالیت ها همچون پادشاهی مستقل عمل میکرد جزآن که به خاطر قبول سیادت رحمانی و روحانی خلفا بر روی تمام سکه هایی که از سال ۳۸۹ق/۹۹۹م ضرب کرده برای خود لقب ولی امیرالمومنین را نقش کرده است.
سلطان محمود غزنوی برای نشان دادن قبول سیادت روحانی خلفا بر روی سکه هایی که از سال ۳۸۹ق. ۹۹۹م. ضرب کرده، لقب ولی امیرالمؤمنین را به خود داده است.
317
144
888
جیهانی شخصیتی فاضل، ادیب، فیلسوف و منجم و از پیشگامان علم جغرافیا بوده است. این وزیر دانشمند و باکفایت سامانی بر اثر فشار فقهای‌ بخارا و به‌ اتهام‌ زندقه‌، الحاد، کفر و ترویج آن برکنار شده‌ و به‌ بی‌کفایتی‌ و تفرعن‌ متهم‌ گردید.
جیهانی، وزیر سامانیان دانشمند و جغرافیدان بود؛ لیکن به گمان داشتن اعتقادات کفر آمیز و یا احتمال ترویج آن، از کار برکنار شد.
228
123
889
غسان بن عباد، یکی از والیان خراسان در مدتی از خلافت مأمون عباسی بود. او به سفارش مامون نوح بن اسد را به حکومت سمرقند، احمد بن اسد را به امارت فرغانه و یحیی بن اسد را به حکومت شاش و اشروسنه فرستاد و حکومت هرات را به الیاس بن اسد داد.
حکومت شهرهای (سمرقند - فرغانه - شاش - هرات) توسط «غسان بن عباد» والی مأمون عباسی در خراسان به ترتیب به نوح - أحمد - یحیی - الیاس سپرده شد.
232
138
890
خَلَف بن اَحمَد (خلف بن ابو جعفر بن لیث) ملقب به امیر خلف بانو، آخرین امیر صفاری بود که بر سیستان حکم راند. در زمان او ، و به دستورش، تفسیری بزرگ شامل صد جلد برای قرآن نوشته شد. دوران فرمانروایی این واپسین امیر صفاری که خلیفه به او لقب ولی الدوله داده بود حدود چهل سال به طول انجامید.
امیر خلف صفاری از خلیفه لقب «ولی الدوله» گرفت و به سفارش وی تفسیری صد جلدی از قرآن نوشته شد.
284
92
891
در سال ۲۴۸ق/ ۸۶۲ م یکی از فرماندهان سپاه یعقوب بیش از ده هزار تن از خوارج سیستان را وارد سپاه یعقوب کرد. خوارج سپاه یعقوب دسته ویژه ایی را به نام «جیوش الشراه» تشکیل می دادند. یعقوب همه یاران و مهتران خوارج را خلعت داد و عارض را فرمان داد تا نام هایشان را در دیوان عرض ثبت کنند و به آنها بیستگانی (مواجب) دهند.
در سال ۲۴۸ق. ۸۶۲م. دسته ای به نام جیوش الشراه که از خوارج سیستانی بودند به یعقوب پیوستند و از دیوان وی مواجب (بیستگانی) می گرفتند.
310
130
892
بنا به گفته بارتولد: عهد سیادت دودمان سامانیان و طاهریان در خراسان را بهتر است عصر استبداد مطلقه منوره بدانیم. طاهریان و سامانیان می‌کوشیدند حکومت و قدرت استوار، و آرامش در کشور به وجود آورند.
بارتولد، دوره حکومت طاهریان در خراسان را «عصر استبداد مطلقه منوره» خوانده است.
192
78
893
اروپای قرن نوزدهم که تحت تأثیر شرایط انقلاب صنعتی قرار داشت، به پیشرفت های فراوانی در زمینه فناوری رسیده بود. بنابراین به دنبال منطقه نفوذی برای خود بود.
اروپای قرن نوزدهم به دنبال منطقه نفوذی برای خود بود.
153
52
894
کودتاچیان از پیکره قدرت حاکم بر می­خیزند و پایگاه مردمی ندارند در حالی که عنصر اصلی تشکیل دهنده انقلاب خود مردم هستند که در مقابل قدرت حاکم قرار دارند.
کودتاچیان از پیکره قدرت حاکم بر میخیزند و پایگاه مردمی ندارند.
151
62
895
شهید مطهری معتقد است انقلاب، طغیان و عصیان مردم علیه نظام حاکم موجود برای ایجاد وضع مطلوب است.
شهید مطهری انقلاب را مقوله عصیان و طغیان می داند.
94
49
896
از آنجا که گفتمان انقلاب بر پایه سیادت معنویت و دین سالاری است، طبعادر مسیر خود چالش هایی چون سکولاریسم را پیش روی خود خواهد داشت.
گفتمان انقلاب برپایه سیادت معنویت و دین سالاری قرار دارد.
131
57
897
بحران مالی ۲۰۰۷–۲۰۰۸ که به بحران مالی جهانی و بحران مالی ۲۰۰۸ نیز مشهور است، توسط بسیاری از اقتصاددانان به عنوان بدترین بحران مالی از زمان رکود بزرگ دههٔ ۱۹۳۰ شناخته می‌شود. بحران مالی جهانی از آمریکا آغاز و دامنگیر اکثر کشورها شد.
در سال ۲۰۰۸ بحران مالی دامنگیر آمریکا شد.
232
41
898
توماس وودرو ویلسون رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا پیشنهادهای خود را برای دنیای پس از جنگ جهانی اول اعلام کرد. این پیشنهادها به اعلامیه چهارده ماده‌ای ویلسون مشهور است.پیشنهادهای ویلسون شامل سه محور عمده بود.محور سوم دربرگیرنده مجمعی از کشورها بود که برای حفظ صلح فعالیت می‌کرد.
در پایان جنگ جهانی اول ویلسون رئیس جمهور آمریکا اصول چهارده گانه ای را برای صلح پایدار اعلام کرد.
277
97
899