Datasets:
codersan
/
sentenceSim_merged_v6

Dataset card Data Studio Files
xet
Community
s1
stringlengths
2
365
s2
stringlengths
2
344
lens1
int64
2
365
lens2
int64
2
344
__index_level_0__
int64
0
126k
اولین انتقال و نفوذ طبیعی فرهنگ و تمدن اسلامی به اروپا از طریق کانون های جغرافیایی مصر، اندلس و سیسیل انجام گرفت و آنچه توانست به روند این انتقال سرعت بخشد جنگ های صلیبی بود.
نخستین انتقال و نفوذ طبیعی فرهنگ و تمدن اسلامی به اروپا از طریق کانون های جغرافیایی مصر، اندلس و سیسیل بود و جنگ های صلیبی توانست این روند را سریع کند.
174
151
0
ویژگی های هنر عصر اموی: ۱- تلفیقی بودن ۲- بازنمایی نوعی تفنن و تفریح ۳- نقاشی های تزئینی و تندیس های بی کیفیت
نقاشی های تزئینی و تندیس های بی‌کیفیت، یکی از ویژگی های هنر عصر اموی است.
109
73
1
قبه الصخره یکی از تجلی گاه های زیبایی و ظرافت هنر اسلامی محسوب می شود و به فرمان عبدالملک بن مروان برای برگزاری روز عرفه ساخته شد.
قبه الصخره به فرمان عبدالملک بن مروان و برای برگزاری روز عرفه بنا گردید.
130
72
2
در دوران نبوت، مسجد النبی اولین آموزشگاه آن دوره بود.
نخستین آموزشگاه عصر نبوت، مسجد النبی است.
53
41
3
رواج و پیدایش علم کلام، از مهمترین نتایج ورود اندیشه ها به جهان اسلام و تلاش و مساعی معتزلیان و مناظرات آنان با مخالفان بود.
یکی از مهمترین نتایج ورود اندیشه‌ها به عالم اسلام و سعی و تلاش معتزلیان، رواج علم کلام است.
124
91
4
پروین اعتصامی بیشتر به دلیل به کار بردن سبک شعریِ مناظره در شعرهایش، معروف است. شعر پروین از دیدگاه طرز بیان مفاهیم و معانی، بیشتر به صورت «مناظره» و «سؤال و جواب» است. در دیوان او بیش از هفتاد نمونه مناظره آمده که وی را از این لحاظ در میان شاعران فارسی برجسته ساخته‌است.
سبک شعری پروین اعتصامی بیشتر سبک مناظره است.
271
44
5
زادروز پروین اعتصامی (بیست و پنجم اسفندماه)، به عنوان «روز بزرگداشت پروین اعتصامی» نام‌گذاری شده‌است.
۲۵ اسفند در تقویم ایرانی، روز بزرگداشت پروین اعتصامی می باشد.
101
61
6
رخشندهٔ اعتصامی معروف به پروین اعتصامی (زادهٔ ۲۵ اسفند ۱۲۸۵ در تبریز – درگذشتهٔ ۱۵ فروردین ۱۳۲۰ در تهران) شاعر ایرانی است که به عنوان «مشهورترین شاعر زن ایران» از او یاد شده‌است.
پروین اعتصامی معروفترین شاعر زن ایران می باشد.
178
46
7
رابعه بلخی را مادر شعر پارسی خوانده‌اند. او بحور و اوزانی را وارد شعر پارسی نموده که تا پیش از آن کسی در آن اوزان شعر نمی‌سروده‌است.
"مادر شعر پارسی" لقب "رابعه بلخی" می باشد.
132
42
8
اقبال لاهوری نخستین کسی بود که ایدهٔ یک کشور مستقل را برای مسلمانان هند مطرح کرد که در نهایت منجر به ایجاد کشور پاکستان شد.
کشور پاکستان به پیشنهاد اقبال لاهوری ایجاد شد.
123
46
9
مهمترین نشانه های فرمانروایی شاهان هخامنشی، لباس با شکوه، دبوس، تخت شاهی و تاج آنان بود. یکی دیگر از نشانه های فرمانروایی گزیدن نامی در شان فرمانروایی آنان بود. به طوری که از نام داریوش (دارنده نیکی) بر می آید، باید او این نام را به هنگام تخت نشینی برای خود برگزیده باشد.
از نشانه های فرمانروایی شاهان هخامنشی گزیدن نامی در خور بود.
271
60
10
محمد اقبال لاهوری یا علامه اقبال، شاعر، فیلسوف، سیاست‌مدار و متفکر مسلمان پاکستانی بود که اشعار زیادی نیز به زبان‌های فارسی و اردو سروده‌است. اقبال در این کشور به‌طور رسمی «شاعر ملی» خوانده می‌شود.
اقبال لاهوری، شاعر ملی پاکستان است.
197
35
11
معبد چغازنبیل نیایشگاهی باستانی است که در زمان ایلام (ایلامی‌ها) و در حدود سال۱۲۵۰ پیش از میلاد ساخته شده است عظمت این معبد نشان دهنده اوج شکوه تمدن و هنر و معماری ایلامیان است.
اوج شکوفایی هنر ایلامی در معبد چغازنبیل متجلی است.
177
50
12
مادها پس‌ از پیروزی‌ بر آشوریان‌ و تشکیل‌ دولتی‌ نسبتا مقتدر و رسیدن‌ به‌ ثروت‌، به‌ جواهرسازی‌ توجه‌ خاصی‌ نشان‌ دادند. داریوش‌ به‌ هنگام‌ ساخت‌ کاخ‌ شوش‌ جواهرسازانی را به کار گرفت که همگی از‌ این قوم بودند.
داریوش به هنگام ساخت کاخ شوش، از جواهرسازان قوم ماد استفاده کرد.
209
64
13
شاخه غربی راه شاهی از شوش به سارد و لیدی می رسید و شاخه شرقی این راه درون ایران کنونی بود و از شوش به اکباتان و ری و پارت و بخش های شرقی امپراتوری هخامنشی راه می یافت.
شاخه ی غربی جاده شاهی شهرهای سارد و شوش را به یکدیگر متصل میکرد.
167
64
14
ریاض‌العارفین تذکره‌ای از رضاقلی‌خان هدایت دربارهٔ ۳۵۴ از عارفان شاعر یا شاعران عارف ایران است.
"ریاض العارفین" از آثار "رضاقلی‌خان هدایت" می باشد.
95
51
15
در عراق سه گروه بزرگ فرهنگی وجود دارد: عرب های شیعه (۵۵%)، عرب های سنی (۲۵%) و کردهای سنی (۲۰%)
۵۵ درصد از جمعیت عراق را عرب های شیعه تشکیل داده اند.
95
53
16
تمایل‌ بابلی‌ها به‌ پیمان‌ با‌ کرزوس‌، با اینکه‌ هیچ‌ نوع‌ کمک‌ ملموسی‌ را از آن‌ها به کرزوس در تاریخ یافت نشده، بهانه‌ حمله‌ کوروش به بابل و بین النهرین را مهیا کرده‌ بود، و ‌میل‌ درونی‌ کورش‌ به‌ کشورگشایی‌ و گسترش‌ قلمرو نیز مزید بر علت بود.
بهانه ای که کوروش را به فکر حمله به بین النهرین انداخت تمایل پیمان بابل با کرزوس بود.
244
85
17
رضاقلی خان طبرستانی ملقب به لَلِـه‌باشی در ۱۸ خرداد ۱۱۷۹ در تهران متولد شد. رضاقلی خان در شیراز به تحصیل دانش پرداخت. در سفر فتحعلی شاه به اصفهان مورد توجه شاه قرار گرفت و لقب امیرالشعرایی یافت.
فتحعلی شاه به "رضاقلی خان طبرستانی"، عنوان "امیرالشعرایی" داد.
195
62
18
مجمعُ‌الفُصحاء (تألیف ۱۲۸۴ قمری) تذکرهٔ ادبی مفصلی از رضاقلی‌خان هدایت طبرستانی در شرح احوال و منتخباتی از اشعار ۸۶۷ شاعر در دو مجلد تدوین یافته‌است. از آنجا که این کتاب بزرگترین تذکرهٔ شاعران پارسی‌گوی است، از مآخذ بزرگ شعر فارسی به شمار می‌رود و بسیارند شاعرانی که جز در این تذکره نام و اثری از ایشان بر جای نمانده‌است
بزرگترین تذکره شاعران فارسی‌گو، کتاب "مجمعُ‌الفُصحاء " است.
320
59
19
ابن خلدون معتقد است خودکامگی و ناز و نعمت و تجمل، حکومت را در سراشیبی سالخوردگی قرار می دهد.
ابن خلدون بر این نظر است که خودکامگی و ناز و نعمت و تجمل، منجر به سالخوردگی حکومت می شود.
92
89
20
کوتیر-ناهونته پادشاه ایلام فرمانروایی بابل را به یکی از بازماندگان کاسی سپرد اما او شورش کرد. کوتیر-ناهونته برای تلافی این کار سه سال با او می جنگد تا بر او پیروز می شود و دوباره بابل را فتح می کند. به این ترتیب آخرین شاه کاسی از ایلامیان شکست خورده و فرمانروایی کاسی ها بر بابل در سال ۱۱۵۷ پیش از میلاد خاتمه می یابد.
در سال ۱۱۵۷ ق.م کوتیر-ناهوته حکمران ایلام برای گرفتن انتقام بابل را فتح میکند.
318
78
21
فروغی بسطامی در نوجوانی در زمان فتحعلی شاه، مدتی را در شهر بسطام به سر برد؛ وزهمان‌روی به بسطامی منتسب گشت. او چندی را نیز در شهر کرمان، در خدمت حسنعلی میرزا شجاع‌السلطنه گذراند که در همان دوران، بنا به درخواست شجاع‌السلطنه، تخلص خود را به نام فرزند او «فروغ‌الدوله»، فروغی نهاد. فروغی بسطامی تا پیش از آن در شعرهایش، تخلص مسکین را به‌کارمی‌برد.
اولین تخلص فروغی بسطامی "مسکین" بود.
345
36
22
قاآنی در ادبیات عرب و فارسی مهارت کافی یافت و به حکمت نیز علاقه سرشاری داشت ، از این رو فتحعلی‌شاه او را «مجتهدالشعراء» لقب داد و محمدشاه نیز قاآنی را «حسان‌العجم» می‌خواند، زیرا آنچنان در قصیدهسرایی توانایی داشت که مایهٔ شگفتی خوانندگان بود.
لقب "مجتهدالشعراء" از سوی فتحعلی‌شاه به قاآنی داده شد.
242
54
23
قاآنی علاوه بر دیوان اشعارش که در حدود هفده هزار بیت است؛ کتابی منثور به نام پریشان به تقلید از گلستان سعدی نگاشته که افزون بر تحمیدیه‌ها، هزلیات و حکایاتی پندآموز و تمثیل‌وار و گاهی با واژه‌های رکیک را دربردارد.
کتاب "پریشان" اثر قاآنی به تقلید از کتاب گلستان سعدی نوشته شده است.
212
67
24
میرزا حبیب‌الله متخلص به قاآنی، فرزند محمّدعلی گلشن از شاعران و قصیده‌سرایان بزرگ دربار فتحعلی شاه قاجار، محمّدشاه قاجار و آغاز پادشاهی ناصرالدین‌شاه قاجار بود.
قاآنی شاعر دوران قاجار، با سه پادشاه قاجار هم دوره بود.
160
55
25
کتاب مینوی خرد را احمد تفضلی به فارسی امروزی ترجمه کرده‌است و در سال ۱۳۵۴ چاپ شده‌است.
مترجم کتاب مینوی خرد، احمد تفضلی است.
86
37
26
مسلمه بن احمد مجریطی اولین دانشمند ریاضی دان و نجوم شناس اندلسی است. یکی از کتاب های وی در زمینه مثلثات، به نام «مسائل من حساب المثلثات الکروی» است که پایه علم مثلثات و جبر قرار گرفت.
کتاب «مسائل من حساب المثلثات الکروی» که پایه علم مثلثات و جبر قرار گرفت، از مسلمه بن احمد مجریطی است.
183
101
27
ابومنصور محمد بن عبدالرزاق حاکم توس بود. که به دستور او، وزیرش ابو منصور معمری داستان‌ها و افسانه‌های باستانی ایران را طی سال‌های ۴۵ تا ۳۳۹ هجری قمری جمع‌آوری کرده و تحت عنوان شاهنامه ابومنصوری تدوین کردند که بعدها تبدیل به منبع اصلی فردوسی برای سرودن شاهنامه شد.
کتاب "شاهنامه ابومنصوری" به دستور "ابومنصور محمد بن عبدالرزاق" نوشته شد.
263
72
28
قیصرنامه منظومه‌ای حماسی است که در سال ۱۲۹۲ قمری توسط ادیب پ‍ی‍ش‍اوری سروده شد. این منظومه شامل بیش از چهارده‌هزار بیت در قالب مثنوی می‌باشد.
مثنوی "قیصرنامه" از آثار "ادیب پیشاوری" می باشد.
141
48
29
خَلیل‌الله خَلیلی مشهور به استاد خلیلی، شاعر فارسی‌گوی معاصر افغان است.جدای مناصب اجرایی، موقعیتی بود که خلیلی در عالم ادب کسب کرد و به‌زودی نامدارترین شاعر افغانستان بدل گشت.
مشهورترین شاعر افغانستان، "خَلیل‌الله خَلیلی" است.
175
50
30
مسعود سعد سلمان که مدت درازی در زندان بوده‌است نخستین شاعر فارسی‌زبان است که زندان‌نامه(حبسیه) سروده، طبیعتاً سایر زندان‌نامه‌سرایان حتی تا روزگار ما گوشه‌چشمی به حبسیات او داشته‌اند.
نخستین شاعر ایرانی که به سرودن "حبسیه" پرداخت، "مسعود سعد سلمان" می باشد.
183
73
31
کتاب "احیاء علوم‌الدین" مشهور به "احیاء العلوم" از آثار شناخته‌شدهٔ ابوحامد محمد غزالی است که به زبان عربی نوشته شده. این کتاب که محتوای دینی، اخلاقی و عرفانی دارد همواره مورد توجه عالمان شیعه و سنی بوده‌است.
کتاب "احیاء علوم‌الدین" به زبان عربی نگاشته شده است.
208
52
32
علاوه بر ترجمه و تألیف کتاب‌ها و مقالات مختلف، تبحر و تخصص "حسین خدیوجم" به‌طور عمده در تصحیح و مقابله کتب تاریخی بود. یکی از مهم‌ترین کارهای او تصحیح و چاپ ترجمه فارسی "احیاء علوم الدین" محمد غزالی است. وی بعد از بررسی و مقابله ۱۴ نسخه مختلف از این کتاب و بعد از صرف ۱۵ سال وقت آن را عرضه داشته‌است.
ترجمه فارسی کتاب "احیاء علوم الدین" از آثار محمد غزالی توسط "حسین خدیوجم" انجام شد.
300
83
33
ابوالعلای معری به رهین المحبسین (به معنای گروگان دو زندان) ملقب بود و با اینکه او در نه سالگی خیام درگذشته است، اما در بین ادیبان به خیام عرب شهرت دارد.
ابوالعلای معری، به "خیام عرب" شهرت دارد.
152
40
34
ابوالعَلاء مَعَرّی (به عربی: أبو العلاء المعری) یا ابوالعلی معری با نام کامل أحمد بن عبدالله بن سلیمان القضاعی التنوخی المعری ، ملقب به "رهین المحبسین" (به معنای گروگان دو زندان)، شاعر و فیلسوف بزرگ و بی بدیل و نابینای عرب، در روز جمعه ۲۷ ربیع‌الاول سال ۳۶۳ هجری (۹۷۳ میلادی) در شهر معره نعمان در نزدیکی شهر حلب در سوریه به دنیا آمد.
"رهین المحبسین" لقب ابوالعلای معری می باشد.
333
43
35
طه حسین رمان‌ها و رساله‌های بسیاری نوشت ولی بخاطر زندگینامه خودنوشته‌اش به نام آن روزها (به عربی: الایام) شهرت یافته‌است.
معروف ترین کتاب "طه حسین"، "آن روزها" نام دارد.
121
47
36
مهم‌ترین‌ نشان‌ ظاهری‌ فرمانروایی‌ شاهان‌ هخامنشی‌، در کنار لباسی‌ باشکوه‌ و دبوس‌ و تخت‌ شاهی‌، تاج‌ آنان‌ بود. هخامنشیان‌ همان‌ تاجی‌ را بر سر می‌نهادند که‌ داریوش‌ طراح آن‌ بود.
در کنار لباس باشکوه و دبوس و تخت شاهی مهمترین نشان ظاهری فرمانروایان هخامنشی تاج بود.
181
85
37
یکی از نام‌آوران اولین دوره عصر ترجمه (از خلافت منصور عباسی تا وفات هارون الرشید)، جورجیس بن بختیشوع نام داشت که در آن دوره رئیس بیمارستان و دارالعلم جندی شاپور بود.
در دوره منصور، رئیس دارالعلم و بیمارستان جندی شاپور، جورجیس بن بختیشوع بود.
165
75
38
پس از مرگ داریوش، فرزندش خشایارشا بر تخت شاهی نشست. خشایارشا در اولین برنامه خود پس از نشستن به تخت با لشکری به سوی مصر رفت و توانست شورشی را که در آن جا بر پا شده بود فرو بنشاند. او برادر خود هخامنش را ساتراپ مصر کرد.
خشایارشا پس از به تخت نشستن، خواباندن شورش مصر را نخستین برنامه خود قرار داد.
218
77
39
پس از شکست سپاه داریوش توسط اسکندر، هنگامی که اسکندر به نزدیکی تخت جمشید رسید، تیرداد خزانه دار به وی پیغام داد که شهر بی دفاع است و او باید زود بیاید و تخت جمشید و خزانه را پیش از آن که اوباش آن را غارت کنند تحویل بگیرد.
تیرداد برای تحویل دادن خزانه تخت جمشید به اسکندر، پیامی به وی داد.
221
66
40
در سال ۳۳۳ پیش از میلاد ، نبرد ایسوس بین سپاه اسکندر و داریوش (آخرین پادشاه هخامنشی) رخ داد، در این جنگ داریوش شکست خورد و خانواده اش شامل مادر و همسر داریوش و دختران داریوش که استاتیرا و درییه تیس بودند، همگی اسیر شدند.
خانواده داریوش در جنگ ایسوس با اسکندر اسیر شدند.
220
48
41
«آپادانا» یا کاخ بار داریوش و خشایارشا که اریک اشمیت، حفار تخت‌جمشید آن را «عالی‌ترین، باشکوه‌ترین و وسیع‌ترین ساختمان‌های تخت‌جمشید» خوانده، مشتمل است بر یک تالار چهارگوش مرکزی با ۳۶ ستون و سه ایوان، در جهت‌های شمال، شرق و غرب هر یک با ۱۲ ستون می باشد.
منظور از آپادانا کاخ بزرگ تخت جمشید است که تالار و ایوان های آن مجموعا ۷۲ ستون دارد.
253
84
42
مسعودی معتقد است منصور عباسی، خلیفه ای بود که برای اولین بار از زبان های بیگانه برای او آثاری به عربی ترجمه کردند.
به عقیده مسعودی، تا پیش از منصور عباسی برای هیچ خلیفه‌ای آثار خارجی به عربی ترجمه نشده بود.
114
91
43
چون از دیرباز نشانه‌هایی از طغیان در رفتار اواگوراس، فرمانروای قبرس به چشم می‌خورد، اردشیر دوم هخامنشی، پس از پیمان آنتالکیداس و فراغت از مسائل آسیای صغیر، داماد خود اُرِنْتِس را مأمور سرکوب اواگوراس کرد که طی نبردی به نام نبرد قبرس، اواگوراس شکست خورد.
جنگ قبرس در زمان اردشیر دوم صورت گرفت.
253
38
44
روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه خاطرات محمد حسن صنیع‌الدوله ملقب به «اعتمادالسلطنه» است. این کتاب از منابع سودمند مطالعهٔ تاریخ سیاسی و اجتماعی دوره قاجاریه محسوب می‌شود.
روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه در مورد وقایع تاریخی دوره "قاجاریه" می باشد.
167
73
45
حاج علی خان مقدم مراغه‌ای ملقب به حاجب‌الدوله، ضیاءالملک و سرانجام اعتمادالسلطنه، از رجال عهد قاجار است. دلیل عمدهٔ شهرت وی حمل نامهٔ قتل امیر کبیر به دستور ناصرالدین شاه قاجار است. پس از آنکه دشمنان امیرکبیر، ناصرالدین شاه را نسبت به او بدگمان کردند، فرمان قتلش را از شاه گرفتند. حاج علی خان مأمور قتل امیرکبیر شد.
"حاج علی خان مراغه‌ای"، مأمور قتل امیرکبیر بود.
315
47
46
کتاب به سوی اصفهان نوشته «پییر لوتی» نویسنده و جهانگرد نامدار فرانسوی است، که در سال ۱۹۰۴ (میلادی) به رشته نگارش درآورده است.
کتاب "به سوی اصفهان" از آثار "پیر لوتی" می باشد.
125
48
47
محمدعلی موحد در زمینه مسایل حقوقی نیز صاحب نظر بوده و دو کتاب «درس‌هایی از داوری‌های نفتی» و «نفت ما و مسائل حقوقی آن» به عنوان کتاب درسی در دوره کارشناسی ارشد حقوق تجارت به عنوان منبع درسی معرفی شده‌است. موحد نخستین بار مسایل حقوقی نفت را وارد متون درسی دانشگاه کرد.
"محمدعلی موحد" برای اولین بار موارد حقوقی نفتی را وارد دروس دانشگاهی کرد.
267
73
48
ابوریحان بیرونی در کتاب «قانون مسعودی» عملی کردن روش محاسبه شعاع زمین توسط خود را گزارش می‌دهد.
کتاب قانون مسعودی اثر ابوریحان بیرونی است.
95
42
49
سفرنامه ی ابن بطوطه که «تُحفَة اَلنُظار فی غَرائِب اَلأمَصار وعَجائِب اَلأسَفار» نام دارد، در قرن هشتم هجری و به دستور یکی از امرای مغرب نگاشته شده‌است. محتویات آن حاصل مشاهدات خود ابن بطوطه است.
سفرنامه ی ابن بطوطه در قرن هشتم هجری نوشته شده است.
195
51
50
اندلس مهم‌ترین مرکز رشد فلسفه بود که از همان طریق دستاوردهای علمی جهان اسلام به اروپا منتقل شد.
مهمترین مرکز رشد فلسفه و مسیر انتقال دستاوردهای جهان اسلام به اروپا، اندلس بود.
95
79
51
ابن‌بطوطه ،این جهانگرد معروف مراکشی که از مردمان بربر یا آمازیغی بود، در خلال سفر طولانی خود، چهار بار به ایران یا به قول خودش «فارس» یا «بلاد عجم» وارد شده‌است و در تمام سفرهای شرقی خود از زبان فارسی برای ارتباط با غیرعرب‌ها استفاده کرد.
ابن بطوطه، جهانگرد مشهور مراکشی چهار بار به ایران سفر داشته است.
238
64
52
سفرنامه ابن بطوطه که مدت ۲۹ سال و نیم به طول انجامیده، در روز پنجشنبه ۶ تیر سال ۷۰۴ هجری خورشیدی آغاز شد و با بازگشت ایشان به شهر فاس پایتخت ابی عنان المرینی پادشاه مراکش در پایان دی ماه سال ۷۳۳ خورشیدی پایان یافت.
سفرنامه ابن بطوطه "۲۹ سال و نیم " به طول انجامید.
214
49
53
از آنجا که کتاب "سفرنامه ابن بطوطه" یکی از کتاب‌های فراگیر جغرافیایی است و اهمیت تاریخی نیز دارد، به ۴۰ زبان زنده جهان برگردان شده‌است. نخستین برگردان آن به زبان انگلیسی بوده، سپس به زبان فرانسوی و به زبان پرتغالی برگردان شده‌است.
کتاب سفرنامه ابن بطوطه به چهل زبان زنده دنیا ترجمه شده است.
230
59
54
جلیل شهناز، علاوه برنواختن تار، که ساز اختصاصی اوست، با نواختن ویولون، سنتور و تمبک و آواز و سه تار نیز آشنایی دارد.
ساز تخصصی جلیل شهناز، "تار" می باشد.
116
36
55
محمدرضا شجریان در سال ۱۳۸۷ یک گروه موسیقی بنیان‌گذاری کرد و آن را به افتخار جلیل شهناز (نوازندهٔ نامی تار)، گروه شهناز نامید.
بنیان‌گذار گروه موسیقی "شهناز"، محمدرضا شجریان است.
125
51
56
جایزه پیکاسو، جایزه‌ای است که هر پنج سال یک‌بار از سوی سازمان یونسکو به هنرمندی که برای شناساندن فرهنگ و هنر کشورش می‌کوشد، اهدا می‌شود. محمدرضا شجریان خواننده ایرانی، تنها هنرمندی است که در سال ۱۳۷۸ این جایزه را دریافت کرد.
محمدرضا شجریان، هنرمند ایرانی برنده جایزه "پیکاسو" می باشد.
224
59
57
استاد محمدرضا شجریان در قرائت قرآن نیز فعالیت داشته و "دعای ربنا "معروف‌ترین تلاوت قرآنیِ اوست که تنها اثر وی می باشد که توسط سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری به عنوان اثر ملی ثبت شده‌است.
دعای ربنای استاد محمدرضا شجریان، تلاوت قرآنی وی می باشد که به عنوان اثر ملی ثبت شده است.
196
88
58
قصر عمره یکی از آثار بسیار زیبای عصر اموی است که به فرمان ولید بن عبدالملک ساخته شد. از شگفت های این قصر، سقف فلکی آن است که با علایمی از موجودات کیهانی و مجموعه ستارگان و تصاویر بدیع فضایی مزین شده است.
قصر عمره در عصر اموی به دستور ولید بن عبدالملک با سقف فلکی و موجودات کیهانی ساخته شد.
203
85
59
مسجد جامع کوفه از مساجد کهن اسلامی است که با انتقال مرکزیت خلافت از مدینه منوره به کوفه در عهد امام علی (ع) مورد توجه فرهیختگان عصر قرار گرفت و فقط این توجه، منجر به رشد علمی و سیاسی آن مسجد شد.
توجه بسیاری از فرهیختگان به مسجد جامع کوفه باعث رشد علمی و سیاسی این مرکز شد.
194
77
60
پس از اتحاد ماد و پارس بدست کوروش بزرگ، (۵۵۰ ق . م ) برای اولین بار اصطلاح شاهنشاه بکار رفت. این بدان جهت بود که مردم آریایی و غیر آریایی فلات ایران و پیرامون آن به کشور هخامنشی پیوستند و خصوصا پادشاهان و شهریاران آنها نیز برتری کوروش را پذیرفتند.
نخستین بار اصطلاح شاهنشاه با کوروش معمول شد.
247
44
61
پادشاهان آشوری حمله های خونین به سرزمین مادها داشتند. مهمترین علت این لشکرکشی ها این بود که ثروت و اسبان مادها را تصاحب کنند و خود توانگر شوند. سازمان ارتش آشور، برای ارابه های جنگی و به ویژه سواران، نیاز به اسب داشت و در آن روزگار، پرورش اسب تنها در نقاط کوهستانی - یعنی ماد و اورارتو و آسیای کوچک – انجام میگرفت.
آشوریها اسب مورد نیاز خود را اغلب از ماد تهیه میکردند.
314
54
62
در سال ۴۸۰ پیش از میلاد، در زمان فتح آتن به ابتکار خشایارشا موقتا پلی بزرگ از قایق بر روی بغاز (آبراه) داردانل توسط مهندسان مصری و فنیقی ساخته شد که نیروی زمینی ایران توانست از روی آن عبور کرده و وارد خاک یونان شود.
پل موقت عظیم بر آبراه داردانل در زمان خشایارشاه هخامنشی ساخته شد.
215
65
63
اردشیر سوم در ۳۳۸ پ. م به دسیسه باگواس، خواجه دربار مسموم شد و مرد. او را در تخت جمشید به خاک سپردند. ارسس، فرزند او نیز که پس از وی به پادشاهی رسید، بعدها به دست باگواس به همراه دیگر اعضای خانواده اش کشته شد.
اردشیر سوم توسط باگواس کشته شد.
209
31
64
در نبرد سالامیس ایرانیان با محاصره یونانیان، آنان را در جزیره سالامیس گیر انداختند ولی نیروی دریایی ایران برخلاف کشتی‌های یونانی که آرایش صف را اختیار کرده بودند به دلیل تنگی جا بطور ستونی اقدام به حمله کرد و ناگهان زیر آتش نیروهای دشمن قرار گرفت. جنگ تا شب ادامه داشت و در این جنگ بیش از نیمی از کشتیهای ایران نابود شد و بنابراین سپاه ایران اقدام به عقب نشینی کرد.
در نبرد سالامیس نیروی دریایی ایران آسیبی شدید دید.
365
50
65
اونتاش نپیریشا یا اونتاش گال یا اونتاش هومبان پادشاه بزرگ عیلامی است که در زمان او هنر عیلامی بخصوص در معماری و کنده کاری به اوج خود می‌رسد. این پادشاه شهری جدید به نام «دور اونتاش» را بر پا نموده و زیگورات عظیم چغازنبیل را در آن می‌سازد.
در زمان اونتاش نپیریشا، هنر عیلامی به اوج خود رسید.
238
51
66
در تمدن ایلامی در کنار اینشوشینک که خدای واضع قانون بود، ناهونته در مقام خدای اجرای قانون و تعیین‌ میزان‌ بهره‌ و تعیین‌ اوزان‌ عمل می‌کرد و حکم از سوی او صادر می‌شد و روحانیان تنها در مقام شاهد در دادگاه حضور داشتند.
مقام «خدای اجرای قانون» در ایلام را ناهونته عهده دار بود.
217
57
67
کاسیان‌ بر بابل‌ حکومت‌ می‌راندند، که‌ سلسله‌ جدیدی‌ در ایلام به‌ دست‌ ایگه‌-هالکی‌ بنیان‌گذاشته‌ شد. دوره‌ طلایی‌ ایلامی‌ها در زمان این سلسله بود و تاریخ کلاسیک ایلام، با تاسیس این سلسله رقم خورد که‌ کاملا از زیر نفوذ بابل‌ بیرون‌ رفتند و هنرایلامی‌ در همه‌ عرصه‌ها، به‌ اوج‌ شکوفایی‌ خود رسید.
موسس دوره کلاسیک ایلام ایگه هالکی بود.
295
38
68
برپایه‌ی نبشته های کهن بدست آمده از سرزمین ایلام است که می‌توان مطمئن بود که ایلامیان دستگاه دیوانی و دارایی بسیار پیشرفته‌ای داشته‌اند، و به همین دلیل هخامنشیان بهترین دبیران خود را از میان ایلامیان برگزیده بودند و بایگانی گسترده و بزرگ آن‌ها که امروزه به دست ما رسیده به دبیری و زبان ایلامی است.
بهترین دبیران هخامنشی ایلامی بودند.
297
35
69
پس از فراخوانده شدن سرآمدان نجوم از ایران و هند توسط منصور، ستاره شناسان هندی در دربار منصور حاضر شدند و کتاب سند هند کبیر را در نجوم و حساب به دربار آوردند که توسط ابراهیم فزاری به عربی ترجمه و توسط محمد بن موسی خوارزمی خلاصه شد.
در عهد منصور، ابراهیم فزاری کتاب سند هند کبیر را ترجمه و خوارزمی خلاصه کرد.
230
75
70
گنزم‌ یا خزانه‌ شاهی‌ قلب‌ تپنده‌ نظام‌ شاهنشاهی‌ هخامنشی‌ بود‌. رئیس‌ خزانه‌ تخت‌ جمشید یا خزانه‌دار کل‌ که گنزه ‌بره‌ نامیده میشد، رئیس‌ همه‌ خزانه‌های‌ پارس‌بود، که‌ عده‌ زیادی‌ کارگر و کارمند در آن‌ها مشغول‌ به‌ کار بودند.
«گنزم» به خزانه شاهی در نظام هخامنشی اطلاق می شد.
227
49
71
پس‌ از به‌ سلطنت‌ رسیدن‌ خشایارشاه، دیگر هرگز قدرت‌ بی‌چون‌ وچرای‌ روزگار کوروش‌ و داریوش‌ در خاندان‌ هخامنشی‌ به‌ دید نیامد. بیشترین ‌وقت‌ و همت‌ خشایارشاه صرف‌ گستراندن‌ تخت‌ جمشید شد و در حقیقت‌ عظمت ‌تخت‌ جمشید را باید به‌ پای‌ او نوشت‌. این‌ توجه ‌ویژه‌ نیز ناشی‌ از تربیت‌ حرمسرایی‌ خشایارشاه و علاقه‌ او به‌ چاردیواری‌ کاخ‌های‌سلطنتی‌ است‌.
بیشتر وقت خشایارشاه صرف گسترش تخت جمشید شد.
347
43
72
استر دختر ابیحایل و برادرزاده مردخای بود، او از شخصیت‌های مهم یهودی یا عهد عتیق در انجیل و شخصیت محوری کتاب استر است. بنا به مندرجات این کتاب، وی همسر و ملکه خشایار پادشاه پارسی بود.
استر همسر یهودی خشایارشاه بود.
182
30
73
مغ‌کشی جشنی بود که پارسی‌ها در زمان حکومت هخامنشیان، هر ساله به خاطر بزرگداشت قتل گئومات و پادشاهی داریوش بزرگ، گرامی می‌داشتند.
جشن مغ کشی به مناسبت کشته شدن گئومات و پادشاهی داریوش برگزار می شد.
128
67
74
کمبوجیه در سال ۵۲۳ ق. م از مصر به طرف ایران حرکت کرد که در شام خبر شورش یک نفر از مغان به اسم گئومات به گوشش رسید. در راه، هنگام سوار شدن بر اسب حلقه غلاف خنجر کمبوجیه پاره شد و خنجر عریان در ران او فرو رفت و زخمی شد. بر اثر این زخم ، کمبوجیه در شام درگذشت.
کمبوجیه هنگام بازگشت از مصر به ایران زخم برداشت و از دنیا رفت.
257
62
75
بردیا، نام پسر کوچک‌تر کوروش بزرگ هخامنشی و برادر کمبوجیه دوم بود. وی سومین پادشاه هخامنشیان بود.
«بردیا» پسر کوروش بود.
97
22
76
کوروش در روستایی به نام پارسوماش که در حال حاضر شامل شهرهای بختیاری نشین (لرزبانها) میشود به دنیا آمده (نزدیکی های مسجد سلیمان) است. او‌ پس‌ از تصرف‌ سرزمین‌های‌ آسیای‌ مقدم‌ مانند آشور، فینیقیه‌ و فلسطین‌ و همچنین‌ مطیع‌ کردن‌ قوم‌های‌ دوردست‌ شرق‌ ایران‌ و رخنه‌ تا رود سند محل معروف به‌ پاسارگاد را به عنوان پایتخت خود ساخت.
پاسارگاد را کوروش به عنوان پایتخت بنا نهاد.
327
43
77
لیدیه دولتی بود در مغرب آسیای صغیر (ترکیه ی فعلی) که پادشاه آن کرزوس پسر آلیات وقتی به تخت شاهی نشست تصمیم به حمله به دولت نوپای هخامنشی و سرزمین پارس را عملی کرد. وقتی این خبر به کوروش رسید، کوروش با شجاعت تمام تصمیم به جنگ گرفت و با سپاهی عظیم راهی لیدی شد و این جنگ نخستین جنگ خارجی او بود.
اولین جنگ خارجی کوروش با لیدیه بود.
293
35
78
ماندانا یا ماندانای مادی (تولد حدود ۵۸۴ پیش از میلاد)، یک شاهدخت مادی بود، که بعدها به همسری کمبوجیه یکم درآمد و ملکه او شد. وی مادر کوروش بزرگ، شاهنشاه ایران و مؤسس سلسله هخامنشی است.
«ماندانا» مادر کوروش بود.
184
25
79
انشان‌ یا انزان واحدی‌ سیاسی‌ در شمال‌ شرقی‌ و شرق‌ قلمرو ایلام‌ و به‌ ظن‌ قوی‌ در فارس‌ بوده‌ است‌. هینتس،‌‌ انشان‌ را از کوه‌های‌ بختیاری‌ تا کویر لوت‌ و کرمان‌ امروزی‌ می‌داند.
به احتمال زیاد «انشان» در فارس بوده است.
179
40
80
دیاکو ماد مردی که اصالتا از مردم ماد بود، نخستین فرمانروای تاریخ ایران است. بدیهی است که پیش از روایتی که دیاکو را نخستین فرمانروای مادی می شناسد، سرزمین ماد باز هم امیران و شاهک هایی داشته است که خبری از آنها نیست و در حال حاضر افتخار عنوان نخستین شاه حکومت ماد، از آن دیاکو است.
نخستین پادشاه شناخته شده مادها دیاکو بود.
280
41
81
ماندانا دختر آستیاگ آخرین شاه ماد، همسر کمبوجیه شاه پارس پهناور و مادر کورش بزرگ پادشاه عدالت پرور ایران است.
آستیاگ حاکم ماد و پدربزرگ کوروش بود.
109
36
82
آریا نامی است که به هندیان و ایرانیان که در طول هزاره سوم پ. م به فلات ایران و شبه قاره هند کوچ کرده‌اند، داده شده‌است. اکثر مورخان بر این باور اند که آریایی عنوان مردم هند باستان و ایران باستان است که به زبان‌های آریایی سخن می‌گفتند.
نظر غالب درباره خاستگاه آریاییان، هند و ایران است.
234
50
83
زیگورات دوراونتاش یا همان معبد چغازنبیل در جنوب غربی ایران، در استان خوزستان و در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شوش و ۳۵ کیلومتری غرب شهر باستانی شوشتر واقع است.
معبد چغازنبیل در فاصله ۴۰ کیلومتری شوش واقع شده است.
153
52
84
تاریخ‌ ایلام‌ نو (۶۴۰-۷۵۰ ق م) با به تخت نشینی هومبان_نیکاش، موسس سلسله جدید ایلام، رقم خورد. شاهان‌ این سلسله‌ جدید خود را از شوتروکیان‌ ایلام‌ باستان‌ می‌دانند.
بنیانگذار سلسله جدید در ایلام هومبان-نیکاش بود.
162
47
85
داریوش پادشاه هخامنشی نخستین کسی بود که در سنگ نبشته هایش از ایلام با نام خوزا یاد میکند و در متن‌های‌ یونانی‌ خوزی‌ها ظاهرا همان‌ قوم‌ سرکشی‌ اند که‌ بر سر راه‌ شوش‌ به‌ تخت‌ جمشید از سپاه‌ اسکندر برای‌ عبور از این‌ راه‌ باج‌ خواستند.
در نبشته های داریوش برای ایلام نام (خوزا) بکار رفته است.
235
56
86
باید نخستین‌ آشنایی‌ با حضور ایلامی‌ها را مدیون‌ تورات‌ بود که‌ بیشتر از ۲۰ بار نام‌ عیلام را که شکل سامی ایلام است‌ را آورده‌ است‌.
اولین آشنایی ما با تمدن ایلام از تورات است.
132
43
87
ابن خلدون، متفکر بزرگ تونسی، تنها اندیشمندی بود که اعتراف می کند به این که بیشتر دانشوران اسلام از ایرانیان اند؛ خواه در علوم شرعی و خواه در دانش های عقلی.
ابن خلدون در خصوص نقش ایرانیان در تمدن اسلامی تأکید کرده که بیشتر دانشوران اسلام هم در علوم شرعی و هم در دانش های عقلی از ایرانیان اند.
155
135
88
شاخصه های تمدن اسلامی عبارتند از: ۱- قوانین دینی ۲- نگرش توحیدی ۳- عامل خردورزی ۴- علم و دانش اندوزی ۵- رعایت حقوق مظلومان و مستضعفان ۶- هجرت ۷- تسامح و تساهل
شاخصه‌های تمدن اسلامی شامل تسامح و تساهل، خردورزی و دانش اندوزی است.
158
68
89
سایت انجمن آسیا محمدرضا شجریان را پرآوازه‌ترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی، روزنامهٔ ونکوورسان او را یکی از مهم‌ترین هنرمندان موسیقی جهان و همچنین رادیوی عمومی ملی (NPR) در سال ۲۰۱۰ وی را یکی از ۵۰ صدای برتر جهان معرفی کرده‌است.
مشهورترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی محمدرضا شجریان است.
226
55
90
سده پانزدهم میلادی، عصر اختراع صنعت چاپ و پیدایش علوم جدید و سرانجام کشف آمریکا و آغاز دوره مدرن است.
دوره مدرن از قرن ۱۵ میلادی و با ابداع صنعت چاپ آغاز شد.
101
55
91
«الههٔ ناز» نام یک تصنیف یا ترانهٔ اجرا شده توسط غلامحسین بنان است که نخستین بار در سال ۱۳۳۳ خورشیدی از رادیو ایران پخش شد و نزد توده‌های مردم با استقبال عجیب و غیرمنتظره‌ای مواجه گردید که باعث شهرت این ترانه شد.
ترانه "الهه ناز" توسط غلامحسین بنان اجرا شد و به شهرت رسید.
212
59
92
غلامحسین بنان خوانندهٔ موسیقی کلاسیک ایرانی است که از سال‌های ۱۳۰۶ تا سال ۱۳۴۷ در زمینهٔ موسیقی ملی ایران فعالیت داشت. او عضو شورای موسیقی رادیو، استاد آواز هنرستان موسیقی تهران و بنیان‌گذار انجمن موسیقی ایران بوده‌است.
انجمن موسیقی ایران توسط غلامحسین بنان تاسیس شد.
219
47
93
سومین مورد از عوامل انحطاط تمدن ها، اختلاف طبقاتی است. این آفت، دامنگیر اجتماعاتی است که در آن قسط و عدل جای خود را به ظلم و زیاده طلبی می بخشد.
یکی از عوامل انحطاط تمدن ها، اختلاف طبقاتی است و اجتماعاتی که در آن زیاده خواهی و ستم جای قسط و عدل را گرفته، دچار این آفت می شوند.
144
131
94
مجموعه‌ای از اشعار رهی معیری با عنوان سایه عمر در سال ۱۳۴۵ به چاپ رسید. رهی بی‌تردید یکی از چند چهره ممتاز غزل‌سرای معاصر است.
مجموعه شعر "سایه عمر" از آثار رهی معیری، از غزل سرایان معاصر می باشد.
126
69
95
اشکال تمدن بر اساس نوع تکوین به پنج دسته تقسیم می شود که برخی از این دسته ها عبارتند از: تمدن های قبیله ای، یکجا نشین و شهر نشین.
اشکال تمدن بر اساس نوع تکوین دسته بندی می شوند.
129
47
96
ژان کریستف رمانی اثر رومن رولان، نویسندهٔ فرانسوی است که در شمار مشهورترین آثار ادبی جهان است.
رمان ژان کریستف شاهکار رومن رولان است.
94
38
97
ناپلئون بناپارت تصمیم گرفت لوئیزیانا را در ۱۸۰۳ به ایالات متحده آمریکا بفروشد و به حضور فرانسه در این منطقه پایان دهد.آمریکا بخشی از خرید لوئیزیانا را در معاهده ۱۸۱۸ به پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند واگذار کرد.
کشور آمریکا ناحیه لوئیزیانا را از فرانسه خریداری کرد.
217
53
98
آقای بودیمیر بالیوشویچ، آموزگاری ۵۰ ساله، کوشیده بود همراه با چهار تن از دوستانش از «گتوئی» بگریزد. یکی از کولیان شهر به نام آقای اگرون پیشنهاد کرده بود که با دریافت یک هزار و ۲۰۰ مارک آلمان (۶۰۰ یورو) برای هر نفر، آنها را به شهر «روژایه» در قره طاغ (مونته نگرو) برساند.
قره طاغ نام دیگر ناحیه مونته نگرو است.
271
38
99