Search is not available for this dataset
text
stringlengths 8
240k
|
---|
آز مبانی بیوشیمی
|
زیستشناسی سلولی و مولکولی
|
آز مبانی بیوشیمی
|
آززیست سلولی و مولکولی
|
زیستشناسی سلولی و مولکولی ، آمار
|
آززیست سلولی و مولکولی
|
آز شیمی آلی
|
زیستشناسی سلولی و مولکولی ، ژنتیک
|
زیستشناسی سلولی و مولکولی ، فیزیک ، ریاضی
|
زیستشناسی سلولی و مولکولی ، فیزیک
|
اکولوژی عمومی هم نیاز
|
تکامل موجودات زنده
|
اصول و روشهای رده بندی
|
آز تشریح و مورفولوژی
|
تشریح و مورفولوژی
|
آز تشریح و مورفولوژی
|
اصول رده بندی وتشریح و مرفولوژی
|
آز تشریح و مرفولوژی
|
آز مبانی بیوشیمی
|
آز فیزیولوژی گیاهی
|
فیزیولوژی گیاهی هم نیاز
|
آز فیزیولوژی گیاهی هم نیاز
|
آز فیزیولوژی گیاهی
|
فیزیولوژی گیاهی هم نیاز
|
رشد و نمو
|
مبانی فیزیولوژی جانوری
|
آز مبانی بیوشیمی
|
آز فیزیولوژی جانوری
|
اصول و روشهای رده بندی
|
شصت و هشت
|
تعرق فرایندی در گیاهان است که طی آن رطوبت از ریشهها تا منافذ کوچکی در سطح زیرین برگ حمل میشود . این رطوبت تبدیل به بخار شده و در اتمسفر آزاد میشود . تعرق ذاتاً تبخیر آب از برگهای گیاه است .
|
تعرق همچنین شامل فرایندی بنام نیز میشود که از دست دادن آب به شکل مایع از برگ یا ساقه گیاهان اساساً از میان روزنههای آبی است . مطالعات نشان داده که حدود ده درصد از رطوبت موجود در اتمسفر توسط گیاهان طی عمل تعرق آزاد شده است . نود درصد باقیمانده را اساساً تبخیر از سطح اقیانوسها ، دریاها و آبهای دیگر دریاچهها ، رورخانهها و تشکیل میدهد .
|
تعرق و برگهای گیاه
|
گیاهان ریشههایشان را در خاک فرو میکنند تا از طریق آن آب و مواد غذایی جذب کرده و به ساقهها و برگها برسانند . مقداری از این آبها طی پدیده تعرق به هوا بر میگردد . تعرق تا حد زیادی به شرایط آب و هوایی بستگی دارد مانند درجه حرارت ، رطوبت ، وجود روشنایی و شدت آن ، تراکم بخار ، نوع خاک و اشباع بودن آن ، باد ، شیب زمین ، آب بکار برده شده .
|
در طول دورههای خشکی تعرق باعث از دست دادن رطوبت در منطقه بالایی خاک میشود که میتواند روی گیاهان و محصولات غذایی زمین اثر بگذارد .
|
چه میزان آب در گیاهان بخار میشود ؟
|
تعرق گیاه نسبتاً نامرئی است از آنجایی که آب از سطح برگها بخار میشود شما نمیتوانید خارج شدن آن را ببینید و فقط نم برگها را میبینیم . تنها به این دلیل که شما نمیتوانید آب را ببینید دلیل بر این نیست که وارد هوا نمیشود . در طول دوره رشد فصلی یک برگ بیشتر از وزن خودش آب بخار میکند یک ذرت در هر روز حدود چهار هزار سه هزار گالن چهارصد یازده پانزده هزار و یکصد لیتر آب آزاد میکند . و یک درخت بلوط میتواند هر سال چهل هزار گالن یکصد و پنجاه و یک هزار لیتر آب تبخیر کند .
|
فاکتورهای جوی تأثیرگذار روی فتو سنتز
|
فاکتورهایی وجود دارد که تعرق را نسبتاً محدود میکنند
|
درجه حرارت تعرق با بالا رفتن درجه حرارت بالا میرود مخصوصاً در دوره رشد فصلی وقتی که هوا در نتیجه تابش شدید خورشید گرم میشود . درجه حرارت بالا باعث میشود که سلولهای گیاهی که روزنهها را کنترل و آب را به اتمسفر آزاد میکنند باز شوند اما درجه حرارت سرد باعث بسته شدن روزنهها میشود .
|
رطوبت نسبی با بالا رفتن رطوبت نسبی اطراف گیاه تعرق نسبتاً پایین میآید برای گیاه تبخیر کردن آب در هوای خشک آسانتر از هوای اشباع شده است .
|
باد و حرکت هوا با افزایش حرکت هوای اطراف گیاه تعرق نیز بیشتر میشود . این پدیده تا اندازهای به رطوبت نسبی هوا وابسته است با تبخیر شدن آب توسط گیاه آب اشباع در هوای اطراف برگ باقی میماند . اگر هیچ بادی نیاید یعنی هوای اطراف برگ حرکت زیادی نداشته باشد رطوبت نسبی بالا میرود . باد هوای اطراف را حرکت میدهد که در نتیجه آن هوای اطراف برگ در حالت مرطوبتری محاصره میگردد .
|
میزان رطوبت خاک وقتی رطوبت کاهش مییابد گیاهان پیر میشوند در هنگام پیر شدن که نتیجه آن از دست دادن برگ است و در نتیجه آب کمتری از دست میدهند .
|
نوع گیاه گیاهان تعرق را با سرعتهای مختلفی انجام میدهند بعضی گیاهان که در مناطق خشک زندگی میکنند نظیر و با خروج کمتر آب از طریق تعرق با مشکل کم آبی مبارزه میکنند .
|
تعرق و آب زمین در خیلی از مناطق لایه بالایی خاک جایی که ریشه گیاهان در آب قرار دارد و اغلب خیس به نظر میآید اما کاملاً اشباع نیست . خاک بالای آب زمانی خیس میشود که طی باران آب از بالا به آن برسد اما اگر مدام به آن آب نرسد خشک میشود . اگرچه زیر ریشههای گیاهان آبهای زیرزمینی قرار دارد ولی گیاهان با راهکارهایی از این آب استفاده نمیکنند در مناطقی که سطح آب زیر زمینی به سطح زمین نزدیک است مثل کنار دریاچهها و اقیانوسها ریشه گیاهان میتواند به آن ناحیه نفوذ کند و برای گیاه این امکان را فراهم کند که به طور مستقیم آبی را که از سیستم آب زیرزمینی است با عمل تعرق از خود خارج کند .
|
این آب شامل مواد معدنی محلول است که از طریق ریشهها وارد گیاه شده و از طریق آوندهای چوبی در گیاه بالا آمده تا به روزنههای موجود در برگها برسد و طی این عمل مواد معدنی به مناطقی که به آنها نیاز دارند میرسد برای تعیین شدت حرکت میتوان از شدت خروج بخار آب از برگ به سمت اتمسفر استفاده کرد . وقتی آب از برگها بخار میشود ریشه نیز برای جبران آب بیشتری را طی مکش میکشد .
|
بیشتر میزان آبی که به اتمسفر بخار میشود اصلاً وارد سلولها نشده است . در یک روز گرم برگهای یک بلوط جوان و بزرگ میتوانند طی تعرق دویست لیتر پنجاه و سه گالن در ساعت آب از دست بدهد در یک هکتار از یک جنگل گرمسیری این رقم به دویست هزار لیتر پنجاه و سه هزار گالن میرسد این رقم بیست برابر سرعت بخار آب از دریاچه یا دریا میباشد . تعرق بخش عظیمی از آبی که به زمین وارد شده به اتمسفر آزاد میکند و نقش بسیار مهمی در چرخه عمومی آب در کره زمین را به عهده دارد . چون آب معمولاً دارا ی منابع محدودی است اغلب گیاهان تعرق خود را کنترل میکنند سطح یک برگ ، اپیدرم دارای یک پوشش ضد آب و موم مانند است کوتیکول که میزان تعرق را کاهش میدهد داخل برگ دارای لایههای اسفنجی از سلولها و فضاهای هوایی میباشد در واقع کمبود آب در این مکان صورت میگیرد چنان که آب از سطح سلول به درون فضای هوا تبخیر میشود و سپس به صورت بخار آب به درون سوراخهای میکروسکوپی یا روزنهها در اپیدرم وارد میشوند هر روزنه توسط سلول خاص به نامهای سلولهای نگهبان احاطه شده است . دیواره داخلی سلولهای نگهبان به سمت روزنه ضخیمتر و سفتتر از دیواره به سمت خارج هستند .
|
زمانیکه گیاه بر اثر تعرق فراوان پژمرده میشود سلولهای نگهبان به دلیل کمبود آب چروکیده میشوند و همین امر ، باعث میشود که روزنه بسته شود حال تعرق به میزان قابل توجهی کاهش مییابد . گیاه جذب آب را از ریشه ادامه میدهد و در این حین سلولهای گیاه متورم میشوند . با متورم شدن سلولهای نگهبان دیواره نازکتر بیرونی آنها راحتتر از دیواره داخلی کشیده و به همین خاطر دیواره داخلی ضخیم ، خمیده میشود روزنه بین سلول باز و پهنتر میشود . بخار آب زیادی از این روزنهها خارج میشود تا زمانیکه گیاه دوباره شروع به پژمرده شدن کند . این سیستم متعادل کننده ، بوسیله تعرق کمبود آب گیاه را تنظیم میکند . غلظت هورمون آبسیزیک اسید زمانیکه گیاه پژمرده میشود افزایش مییابد و این هورمون سبب میشود که سلولهای نگهبان ، روزنه را ببندند . از روزنهها بخار آب خارج میشود و در عوض دیاکسید کربن اتمسفر هوا برای عمل فتوسنتز از این طریق به گیاه وارد میشود روزنههای بسته تعرق را کاهش میدهند و فتوسنتز را محدود میکنند ، بنابراین گیاه باید بین دو عمل تعادل ایجاد کند . بیشتر گیاهان فقط در سطح زیرین برگ روزنه دارند بنابراین گیاهان نسبت به گیاهانی که در سطح رویی خود دارای روزنه هستند آب کمتری را از دست میدهند . همچنین روزنهها برای تبادل گاز در شبها و صبح باز میشوند ظهر هنگام و بعدازظهر کوچکتر میشوند .
|
گیاهان در مکانهایی که باد میورزد ، خشک و یا گرم هستند برای کاهش تبخیر و تعرق سازگاریهای فراوانی را کسب کردهاند بعضیها مانند بوتهها دارای برگهای پیچ خورده هستند و روزنهها در درون این پیچها قرار گرفتهاند ، جاییکه باد تقریباً نفوذ نمیکند کرکها برگ عمل بادشکنهای کوچک را انجام میدهند و باعث کاسته شدن عمل تبخیر میشوند . برگهای گیاهان دامنه کوه نزدیک به زمین میرویند و از بادهای خشک در اماناند .
|
کاکتوسهای بیابان دارای کوتیکولهای ضخیم و مومی هستند و مقدار کمی روزنه فرورفته دارند . بعضی از آنها روزنههای خود را در شبهای خنک برای کاهش تعرق باز میکنند و اجازه میدهند که دی اکسید کربن وارد شود که این گازها به فرمهای شیمیایی ذخیره میشوند تا در روز بعد مورد استفاده قرار بگیرند در مقایسه با برگهای مناطق گرمسیری مشابه ، کاکتوس تنها سی آب خود را از دست میدهد .
|
در زمستان ، آب به دلیل اینکه خاک یخ زده است کمتر در دسترس قرار میگیرد . درختان برگ ریز تعرق و فتو سنتز را با از دست دادن برگهای خود متوقف میسازنند . برگهای سوزنی تیره مخروطیان دارای کوتیکول ضخیم و مومی هستند و همچنین روزنهها در شیارهای عمیق فرو رفتهاند تا تبخیر کاهش یابد . این سازگاری به مخروطیان این توانایی را داده است تا برگهای سوزنی خود را حتی در زمستان حفظ کنند .
|
الله توکلی ، محمد نیا ، پهلوان نشان
|
نشاسته ها در مجموعه بسیار متفاوتی از گیاهان وعمدتا در اندامهای ذخیره مثل غده ها و دانهها یافت میشوند . نشاسته عنصر اصلی و مهم غذای مصرفی انسانها و حیوانات میباشد . به دلیل وجود گلیکوزید سیانوژنی در نشاسته ، همه آنها بدون پخته شدن قابل خوردن نمیباشند مانند کاساوا . حدود چهار پنجم غذای مصرفی جهان ، با احتساب میزان کالری موجود در هر یک ، از طریق سه محصول دانهای شکل یعنی ذرت ، گندم و برنج و سه محصول غده دار سیب زمینی معمولی ، سیب زمینی شیرین و کاساوا تأمین میگردد . نشاسته به نسبت وزن خود جزء مهمی از بخشهای خوراکی این محصولات را تشکیل میدهد بهطوریکه شصت تا نود از ظرفیت خالص آنها را تشکیل میدهد . نشاسته علاوه بر فواید خود در رابطه با علم تغذیه ، یکی از اجزای مهم در تولید زنجیره وسیعی از محصولات صنعتی نظیر کاغذ ، منسوجات و مصالح ساختمانی میباشد . علاوه بر موارد فوق ، نشاسته تغییر یافته از نظر ساختمان شیمیایی ، و نیز مشتقات نشاسته در صنعت کاربرد فراوان دارند . ذرت در سرتاسر جهان بهعنوان یک منبع اصلی نشاسته در امر تجارت معرفی گردیده است درحالیکه نشاسته گندم از اهمیت ناچیزی در این صنعت برخوردار میباشد . نشاسته در بیشتر گیاهان مهم نقش بسیار مؤثری دارد زیرا بهعنوان یک ماده نگهدارنده اصلی مواد غذایی عمل مینماید . این ماده بهعنوان یک دانه نامحلول در آب ، بهشکل مخلوطی از آمیلوز و آمیلوپکتین در ته ظرف تهنشین میشود . در طول فتوسنتز در برگ گیاهان ، نشاسته بهعنوان یک ذخیره موقت در بخش متابولیسمی جداگانهای که کلروپلاست نامیده میشود انباشته میشود . در هنگام تاریکی شب نشاسته بار دیگر خود را سازماندهی میکند .
|
در برخی از مراحل رشد گیاه ، ذخیره طولانیتر نشاسته در اندامهای ذخیرهای صورت میگیرد اما در سایر موارد از نشاسته برای رشد و نمو گیاه استفاده میشود . در گیاهان غلهای نشاسته در درون بافت آندواسپرم دانه گیاه قرار میگیرد . در سیب زمینی اندام ذخیره غدههای آن میباشند . در گوجه فرنگی مانند سایر میوهها نشاسته کمی پیش از رسیده شدن میوه بهطور موقت در درون آن قرار میگیرد . در زمان رسیدن گوجه فرنگی نشاسته بتدریج تجزیه شده و به ساکارز تبدیل میگردد . در بافت ذخیرهای گیاه همانند دانههای غلهای در حال رشد ، آخرین مراحل بیوسنتز به یک مکان متابولیسمی جداگانه در درون تک یاخته محدود میگردد . این اندام درون سلولی آمیلوپلاست نام دارد و شامل یک دانه نشاستهای است که اطراف آن را پلاستید استروما محصور شده بوسیله یک پرده غشایی دو لایه فرا گرفته است .
|
الهام بزکان ، حدیث محبعلی ، مریم یاسینی
|
طیف جذبی رنگیزه ها
|
یکی از مولکولهای بسیار مهم برای عملکرد گیاه رنگیزه ها هستند . رنگیزههای گیاهی شامل انواع متنوعی از مولکولها هستند . از جمله پورفیرین ها ، کاروتنوئیدها و آنتوسیانین ها . همه رنگیزههای بیولوژیکی به طور انتخابی طول موجهای نوری متنوعی را جذب و طول موجی دیگر را منعکس میکنند . نوری که جذب میشود باید توسط گیاه برای عکسالعملهای قوی شیمیایی استفاده شود در حالی که طول موجهای نوری منعکس شده رنگ رنگیزه را تعیین میکند که به چشم دیده میشود . رنگیزهها همچنین برای جذب گرده افشان ها استفاده میشوند . کلروفیل رنگیزه ابتدایی در گیاهان است که یک پورفیرین است که طول موجهای قرمز و آبی را جذب میکند و سبز را باز میتاباند . تعداد زیادی از انواع کلروفیل ها وجود دارند . اما همه آنها در یک گیاه به صورت یکجا حضور ندارند . در بسیاری از گیاهان کلروفیل و اغلب وجود دارند . کلروفیلهای دیگر عبارتند از کلروفیل ، کلروفیل وکلروفیل . کلروفیل ها در قسمتهایی که فتوسیستم نامیده میشوند قرار دارند ، فتوسیستم ها درغشای تیلاکوئیدی کلروپلاست ها هستند . وظیفه اصلی کلروفیل جذب انرژی نورانی و انتقال آن به مرکز فعالیت کلروفیل مربوط به فتوسیستم است . کلروفیل تقریباً بیشترین جذب را در طول موجهای چهارصد و شصت و پنج تا ششصد و شصت و پنج نانومتر دارد .
|
رنگیزههای فرعی ، نوع دیگری از رنگیزه ها هستند که قادرند نور را جذب کنند . کلروفیل و سبز هستند و بیشترین جذب را در طول موجهای چهارصد و پنجاه نانومتر بنفش آبی و ششصد و پنجاه نانومتر قرمز از طیف نور دارند . به همین دلیل برگها رنگهای سبز ، زرد و بخشهای نارنجی از طیف را استفاده نمیکنند . به همین دلیل گیاهان رنگیزههای اضافی دارند تا بتوانند طول موجهای مختلف از نور را که کلروفیل آنها را جذب نمیکند جذب کنند . کاروتنوئیدها تترا ترپنوئیدهای قرمز و پرتقالی یا زرد هستند آنها به عنوان رنگیزههای ضروری در گیاهان عمل میکنند و به فرآیند فتوسنتز با جمع آوری طول موجهای نوری کمک میکنند البته نه آنهایی که توسط کلروفیل جذب میشوند .
|
لوتئین رنگیزه زرد که در میوهها و سبزیها پیدا شده و لیکوپن رنگیزه قرمز در گوجه فرنگی هستند . کاروتنوئیدها نشان دادهاند که عمل آنتیاکسیدانی دارند و قدرت بینایی را در انسان بالا میبرند . کاروتن یک رنگیزه نارنجی است که قادر به فتوسنتز است . این رنگیزه انرژی نور را به کلروفیل انتقال میدهد . همچنین هنگام فتوسنتز این رنگیزه ها در مقابل نور خیلی زیاد اثر محافظت کنندگی دارند یعنی از فتواکسیداسیون جلوگیری میکنند . فئوفتین به رنگ قهوهای خاکستری و فئوفتین به رنگ قهوهای زرد هستند . گزانتوفیل ها رنگیزههای زرد رنگی در گروه کاروتنوئیدها هستند به نظر میرسد که این رنگیزه ها در طول موج چهارصد پانصد و سی نانومتر بیشترین جذب را دارند . اینها در فتوسنتزبا کلروفیل درگیر هستند . کلروفیل اغلب خیلی بیشتر از گزانتوفیل ها است و به همین دلیل برگها سبز دیده میشوند . هنگام پاییز برگها تغییر رنگ میدهند کلروفیل از بین میرود و گزانتوفیل ها باعث میشوند تا رنگ زرد معلوم شود . رنگیزههای آنتوسیانین اغلب قرمز ارغوانی یا آبی هستند . این رنگیزه ها در مقابل نور فرابنفش و آبی سبز از گیاه حفاظت میکنند .
|
طیفسنجی در اصل مطالعه اثر متقابل بین پرتوها و ماهیتی مثل عملکرد طول موج است . در حقیقت از نظر تاریخی طیفسنجی به استفاده از تجزیه نور مرئی بر اساس طول موجهای آن به وسیله یک منشور برمیگردد . اخیراً این مفهوم توسعه داده شده و هر اندازهگیری کمی مثل عملکرد طول موج یا فرکانس را شامل میشود . بنابراین طیفسنجی همچنین میتواند به پاسخ در میدان متناوب یا تنوع فرکانس برگردد . برای توسعه این حوزه ، مفهوم انرژی به عنوان یک متغیر اضافه میشود . رابطه ؟ یکی از نزدیکترین روابط برای فوتون ها شناخته شده است . پاسخ به عملکرد طول موج یا به طور معمول فرکانس به طیف بینی برمیگردد .
|
لیلا پرویزی ، مژگان بهزادی ، لیلا احمدی
|
انتشار زمانی اتفاق میافتد که در سیستم توازن برقرار نباشد به عنوان مثال ، تصور کنید شما قطرهای جوهر را در ظرف آبی وارد کنید در لحظه اول تمام مولکولهای جوهر در مکان کوچکی قرار دارند و سپس درمسیرهای نامنظمی شروع به حرکت میکنند آنها در خطوط مستقیمی حرکت میکنند و فقط زمانی مسیر خود را تغییر میدهند که با یکدیگر یا با مولکولهای آب برخورد کنند بعضی از مولکولهای جوهر که نزدیک لبههای قطره هستند از وسط قطره فرار میکنند . میتوان گفت که اغلب مولکولها از مرکز قطره در مسیرهای مختلفی حرکت میکنند حتی گاهی در مسیر برگشت به مرکز قرار میگیرند اگرچه تعداد آنهایی که در مسیر رفت قرار دارند بیشتر از آنهایی هستند که برمیگردند تا جایی که به شیشههای ظرف برسند . سپس آنها نیز دوباره در مسیر برگشت قرار میگیرند . این کار ادامه مییابد تا تعداد مولکولهای مسیر رفت و برگشت با هم برابر شود در این لحظه انتشار متوقف میشود که این یک تعادل پویا میباشد به طوری که مولکولها حرکت ندارند سر جای خود میلرزند .
|
عوامل مختلفی در سرعت انتشار یک مولکول مؤثرند اولین عامل انرژی است که میزان آن را درجه حرارت تعیین میکند . مولکولها در سیستمی با درجه حرارت بالاتر انرژی بالاتری دارند و سریعتر حرکت میکنند و بنابراین سریعتر نیز انتشار مییابند . اندازه مولکول نیز بر روی سرعت انتشار آن اثر میگذارد . در دمای برابر مولکولهای کوچکتر سریعتر حرکت میکنند . زیرا حرکت مولکول بزرگتر نیازمند انرژی بیشتری نیز میباشد . سایر عوامل مانند بار ذره مثبت یا منفی و ماهیت ماده نیز مؤثر است .
|
انتشار در غشای سلول نیز اتفاق میافتد . غشا به مولکولهای کوچک امکان میدهد که به راحتی از آن عبور کنند مانند ، ، و یعنی نسبت به آنها تراواست . اگر یک سلول در حلالی مثل آب نظیر آنچه در اقیانوسها حاکم است که دارای اکسیژن میباشد قرار گیرد ، مولکولهای اکسیژن به سمت سلول حرکت میکنند و همینطور میتوانند با سرعت ثابتی از آن خارج شوند تا یک تعادل پویا را ایجاد کند . به هر حال اگر سلول از این اکسیژنهایی که به طرفش میآیند تعدادی را استفاده کند اکسیژنهای بیشتری به سمت آن میآیند و میزان کمتری از آن خارج میشود . لذا اکسیژن از جایی که غلظت بالاتری دارد به ناحیهای با غلظت پایینتر حرکت میکند انتشار .
|
اسمز نوع خاصی از انتشار است . در این شرایط مولکول بزرگی در آب حل میشود . این مولکول آن قدر بزرگ است که نمیتواند از سوراخهای غشای سلولی عبور کند لذا نمیتواند از یک سمت غشا به سمت دیگر آن انتشار یابد اما مولکولهای آب قادرند این کار را انجام دهند به همین دلیل به این غشا نیمه نفوذپذیر میگویند . به هر حال در یک طرف غشا که حلشونده وجود دارد آنها به مولکولهای در حال حرکت آب برخورد میکنند و تمایل دارند مانع حرکت آنها شوند ، بنابراین مولکولهای آب بیشتری به سمت حلشونده حرکت میکنند و مولکولهای کمتری از آن دور میشوند . اگر حلشونده در یک سلول باشد نیز همین مسئله اتفاق میافتد . اگر آب زیادی وارد سلول شود غشای سلول شبیه به بادکنک میشود و سلول میترکد لذا سلولها مکانیسمهایی برای جلوگیری از ورود بیش از حد آب به داخل دارند .
|
اسمز انتقال آب خالص از میان یک غشا نیمه تراوا است که به خاطر اختلاف غلظت محلول به یک سو رانده میشود . یک مدل این مسئله را روشن میکند در زمان دو حجم برابر ، از ماده حل شده موجود است . غلظت در حجم و غلظت در حجم داریم . اجازه بدهید فرض کنیم که ، برابر است و دو حجم توسط یک غشا انعطافپذیر که نسبت به آب تراوا اما نسبت به ماده حل شده ناتراواست از هم جدا شدهاند . در زمان میخواهیم چگونگی جنبش غشا را مشاهده کنیم غلظت میخواهد با برابر شود از آنجایی که آب قادر است به راحتی از غشا عبور کند حجم پس از تعادل دو برابر حجم میشود . محلول با غلظت بیشتر حجم بیشتری دریافت میکند که به علت نیروی اسمز است که جریان خالص آب را از محلول با یک پتانسیل آب بالا به پتانسیل آب پایینتر ایجاد میکند . پتانسیل آب اینگونه توصیف میشود که جریان آب خالص از محلول با غلظت کمتر به محلول با غلظت بیشتر برقرار میشود . آب تنها در جهت پتانسیل پایینتر جریان مییابد یا به عبارت دیگر در طول کاهش شیب پتانسیل . این فرایند نیاز به انرژی ندارد .
|
اسمز فشار هیدروستاتیکی روی غشا ایجاد میکند ، فشار اسمزی یا پتانسیل اسمز که اندازهاش یا است به غلظت محلول بستگی دارد . فشار اسمزی فقط به تعداد ذرات حلشده بستگی دارد نه نوع آن که مولاریته است . یک محلول که توسط غشا نیمه تراوا از محلول دیگر جدا میشود میتواند سه حالت اسمزی داشته باشد
|
ایزوتونیک در یک محلول ایزوتونیک فشار در دو طرف غشا یکسان است .
|
یک محلول هیپوتونیک تعداد کمتری ذرات حل شده نسبت به محلولی دارد که با آن مقایسه میشود در حالی که یک محلول هیپرتونیک تعداد ذرات حل شونده بیشتری دارد .
|
در حالت تعادل محلول همیشه ایزوتونیک است .
|
اسمز غشاهای بیولوژیکی
|
هر سلولی دائماً با پدیده فشار اسمزی درگیر است . سلولهای درون دیواره که در محلولهای آبی زندگی میکنند معمولاً هیپرتونیکاند . آنها در معرض جریان مداوم آب هستند که منتج به فشار روی قسمت داخلی غشا میشود .
|
بعضی از مژکداران مانند پارامسی و تاژکداران اوگلنا ارگان مخصوص به نام واکوئل ضرباندار دارند که آب را دوباره به خارج پمپ میکند و نیاز به تأمین انرژی دارد . اطراف سلولهای قرمز خون اریتروسیتها ایزوتونیک است پلاسمای خون اگر خون با آب رقیق شود از آنجایی که غشاهایشان نمیتواند فشار اسمزی داخل سلولها را تحمل کند سلول میترکد . بنابراین خون همیشه با یک محلول ایزوتونیک رقیق شده است .
|
موقعیت سلولهای گیاهی متفاوت است آنها توسط یک دیواره سلولی سخت احاطه شدهاند . در محلول هیپوتونیک آنها تنها میتوانند تا جایی آب جذب کنند که پتانسیل آب خارج و داخل برابر شود . محلول در داخل سلولهای گیاهی در معرض فشار هیدروستاتیک اضافی است . سلولهای گیاه یونها قندها اسیدهای آلی و اسیدهای آمینه و مواد دیگر را در غلظت نسبتاً بالایی در واکوئلهایشان ذخیره میکنند . مواد حل شونده باعث جریان آب میشوند در این روش سلولهای گیاهی میتوانند یک فشار درونی مثبت و بزرگی به نام فشار اسمزی ایجاد کنند که روی حفظ استحکام و سختی بافتهای گیاهی اثر قطعی دارد . هر سلول روی سلولهای مجاورش یک فشار ایجاد میکند این فشارها کشش بافت بزرگ را زیاد میکنند گیاهانی که آب از دست میدهند پژمرده خواهند شد چون فشار اسمزی کاهش مییابد و استحکام بافتها نمیتواند حفظ شود اگر سلولها هنوز زنده باشند میتوانند با فشار اسمزی دوباره ثابت شوند که یک پدیده متداول در زندگی هر روزه است . پژمرده شدن گیاهان با آب دادن از بین میرود . اگر سلولهای گیاهی در یک محلول هیپوتونیک قرار بگیرند در محلول پتاسیم نیترات آب از پروتوپلاسم خارج میشود این پدیده پلاسمولیز نام دارد . در پروسه معکوس سلولها را در محلول هیپوتونیک قرار میدهیم دپلاسمولیز
|
الله توکلی ، محمد نیا ، پهلوان نشان
|
فسفر نقش مهمی در سلامتی ریشه و توانایی گیاهان برای بهتر عمل کردن در برابر بیماریهای خاک از جمله پوسیدگی ریشه در گیاه آووکادو بازی میکند . ریشهها وقتی که فسفر کافی وجود دارد رشد میکنند .
|
فسفر یکی از هفده عامل شیمیایی مورد نیاز جهت رشد و ترمیم گیاه است که اغلب به نام ماده انرژیزا تعریف میشود زیرا این عنصر به ذخیره و انتقال انرژی در طول فتوسنتز کمک میکند تمام گیاهان در طول دوره رشد سریع خود به فسفر نیاز دارند . اغلب گیاهان یکساله گیاهانی که رشد ، ترمیم و مرگ آنها طی یکسال است از زمان شروع رشد خود به مقادیر زیادی از فسفر نیاز دارند . گیاهانی مانند کاهو که در هوای سرد میرویند و ریشههای آنها محدود و رشد بخش هوایی آنها سریع است نیز به مقادیر بالایی فسفر نیاز دارند . حبوبات نیز نیاز وافری به فسفر دارند . بوتهها و درخت مو به خصوص آنهایی که در مناطق گرم با تابستان طولانی رشد میکنند به مقادیر محدودی از کود فسفری نیاز دارند .
|
فسفر در خاک اغلب به صورت ترکیبات شیمیایی وجود دارد که نمیتواند به سرعت به وسیله گیاه جذب شود لذا کشاورزان همگی فسفر را به خاک اضافه میکنند .
|
منبع اصلی برای دست یابی به کود فسفری صخرههایی فسفاته است سنگ معدن فسفات کلسیم که در لایههای زمین یافت میشود صخرههای فسفاته خرد و آسیاب میگردند سپس تحت تأثیر موادی چون سولفور ، فسفر یا نیتریک اسید قرار میگیرند تا فسفاتهای محلول متنوعی حاصل شود که به عنوان کود مصرف میگردد . هم چنین موادی چون مونوآمونیوم فسفات ، دی آمونیوم فسفات و سوپرفسفات نیز تولید میگردد .
|
انواع ، فرمها و نوع جذب توسط گیاه
|
همه گیاهان فسفر را نیاز دارند . گیاهان بیشتر اوقات فسفر را به فرم و گاهی جذب میکنند . فرم یونی که جذب میشود بستگی به خاک دارد . در خاکهای با پایین آسانتر جذب میشود و در خاکهایی با بالا جذب میشود بهترین محدوده جذب فسفر بین تا است . این یونهای فسفاته به سهولت با خاک واکنش داده و بخشی از اجزای آن در تثبیت میگردند . تثبیت از شستشوی فسفات جلوگیری میکند اما البته آن را فرمی تغییر میدهد که گیاهان نمیتوانند از آن استفاده کنند . در کشاورزی سعی میشود تا وضعیت تولید گیاهان از نظر مقدار فسفر مناسب باشد .
|
فسفر در کودها به فرم وجود دارد ، این شکل یکی از سه نوع کود صنعتی است که به دو فرم مایع و گرانولار وجود دارند ، کودهای آلی مثل حاوی مقادیر محدودی از فسفر هستند . کشاورزان اغلب فسفر را در اطراف ناحیه ریشه اضافه میکنند ، این کار فسفر را برای جذب شدن در درسترس گیاه قرار میدهد . آنها اغلب فسفر را زمانی در خاک مخلوط میکنند که گیاهان به صورت نشا هستند یا از جای دیگری انتقال داده شدهاند .
|
رشد سریع ، ریشه زایی و رشد عادی را تحریک میکند .
|
برای تقسیم سلولی و تشکیل ، ضروری است .
|
توانایی گیاه را در جهت جذب آب و عناصر غذایی دیگر افزایش میدهد .
|
رشد نشا و تولید گل در گیاه را تحریک میکند .
|
اندازه گیاه و توانایی تحمل شرایط نامساعد محیطی را در آنها افزایش میدهد .
|
به فتوسنتز و تولید غذا کمک میکند
|
با ذخیره و انتقال انرژی ارتباط مستقیم دارد و سبب ایجاد میوههای با کیفیت و مقاوم در برابر بیماریها میگردد .
|
رشد کند ، ضعف و توقف رشد گیاهان و ارغوانی شدن برگهای مسن ، چون فسفر جزء عناصر الزامی در گیاهان است . عنصری سیال است لذا نشانههای کمبود ابتدا در اندامهای مسن اتفاق میافتد .
|
میثاقالله توکلی ، فهیمه محمد نیا ، ساغر پهلوان نشان
|
فسفر نقش مهمی در سلامتی ریشه و توانایی گیاهان برای بهتر عمل کردن در برابر بیماریهای خاک از جمله پوسیدگی ریشه در گیاه آووکادو بازی میکند . ریشهها وقتی که فسفر کافی وجود دارد رشد میکنند .
|
فسفر یکی از هفده عامل شیمیایی مورد نیاز جهت رشد و ترمیم گیاه است که اغلب به نام ماده انرژیزا تعریف میشود زیرا این عنصر به ذخیره و انتقال انرژی در طول فتوسنتز کمک میکند تمام گیاهان در طول دوره رشد سریع خود به فسفر نیاز دارند . اغلب گیاهان یکساله گیاهانی که رشد ، ترمیم و مرگ آنها طی یکسال است از زمان شروع رشد خود به مقادیر زیادی از فسفر نیاز دارند . گیاهانی مانند کاهو که در هوای سرد میرویند و ریشههای آنها محدود و رشد بخش هوایی آنها سریع است نیز به مقادیر بالایی فسفر نیاز دارند . حبوبات نیز نیاز وافری به فسفر دارند . بوتهها و درخت مو به خصوص آنهایی که در مناطق گرم با تابستان طولانی رشد میکنند به مقادیر محدودی از کود فسفری نیاز دارند .
|
فسفر در خاک اغلب به صورت ترکیبات شیمیایی وجود دارد که نمیتواند به سرعت به وسیله گیاه جذب شود لذا کشاورزان همگی فسفر را به خاک اضافه میکنند .
|
منبع اصلی برای دست یابی به کود فسفری صخرههایی فسفاته است سنگ معدن فسفات کلسیم که در لایههای زمین یافت میشود صخرههای فسفاته خرد و آسیاب میگردند سپس تحت تأثیر موادی چون سولفور ، فسفر یا نیتریک اسید قرار میگیرند تا فسفاتهای محلول متنوعی حاصل شود که به عنوان کود مصرف میگردد . هم چنین موادی چون مونوآمونیوم فسفات ، دی آمونیوم فسفات و سوپرفسفات نیز تولید میگردد .
|
انواع ، فرمها و نوع جذب توسط گیاه
|
همه گیاهان فسفر را نیاز دارند . گیاهان بیشتر اوقات فسفر را به فرم و گاهی جذب میکنند . فرم یونی که جذب میشود بستگی به خاک دارد . در خاکهای با پایین آسانتر جذب میشود و در خاکهایی با بالا جذب میشود بهترین محدوده جذب فسفر بین تا است . این یونهای فسفاته به سهولت با خاک واکنش داده و بخشی از اجزای آن در تثبیت میگردند . تثبیت از شستشوی فسفات جلوگیری میکند اما البته آن را فرمی تغییر میدهد که گیاهان نمیتوانند از آن استفاده کنند . در کشاورزی سعی میشود تا وضعیت تولید گیاهان از نظر مقدار فسفر مناسب باشد .
|
فسفر در کودها به فرم وجود دارد ، این شکل یکی از سه نوع کود صنعتی است که به دو فرم مایع و گرانولار وجود دارند ، کودهای آلی مثل حاوی مقادیر محدودی از فسفر هستند . کشاورزان اغلب فسفر را در اطراف ناحیه ریشه اضافه میکنند ، این کار فسفر را برای جذب شدن در درسترس گیاه قرار میدهد . آنها اغلب فسفر را زمانی در خاک مخلوط میکنند که گیاهان به صورت نشا هستند یا از جای دیگری انتقال داده شدهاند .
|
رشد سریع ، ریشه زایی و رشد عادی را تحریک میکند .
|
برای تقسیم سلولی و تشکیل ، ضروری است .
|