text
stringlengths 80
6.25k
| text_len
int64 32
3.12k
| src
stringclasses 7
values |
|---|---|---|
gemaakt ter hoogte van de navel Hierbij blijft na verloop van tijd meestal geen enkel litteken over omdat het enige litteken wegvalt in de navel De techniek is in principe toe te passen bij alle operaties die via de gewone laparoscopie uitgevoerd kunnen worden In <LOCATIE> en België wordt deze techniek sinds ### op enkele plaatsen toegepast voor met name galblaasverwijderingen (cholecystectomie) en darmoperaties Daarnaast zijn enkele baarmoederverwijderingen (hysterectomie) en nieroperaties via deze techniek uitgevoerd De standaard kijkoperatie (laparoscopie) vereist verschillende (<DATUM> kleine incisies (sneetjes) van maximaal # cm verspreid over de buik Met de LESS-techniek (LESS-chirurgie), kan de chirurg, gynaecoloog of uroloog, de volledige operatie door één enkele incisie uitvoeren Als de insnijding in de navel wordt gemaakt, is het litteken verborgen en gewoonlijk bijna onzichtbaar Bij een standaard kijkoperaties zijn altijd meerdere littekens na afloop zichtbaar Naast dit cosmetisch verschil hebben vergelijkende studies aangetoond dat de postoperatieve pijn minder is na een LESS operatie Daarnaast zou de LESS techniek ook theoretisch mogelijk het herstel na de operatie bevorderen omdat minder beschadigingen gemaakt worden aan de complete buikwand (huid, bloedvaten, spierweefsel, perintoneum (buikvlies)) Dit is echter nog niet bewezen in vergelijkende studies (###) Een mogelijk nadeel van de LESS-techniek zou zijn dat de kans op een navelbreuk (Hernia umbilicalis) groter is omdat de incisie in de navel bij een LESS-procedure groter is dan bij een standaard kijkoperatie Ook dit is nog niet bewezen in vergelijkende studies (###) De speciale trocar wordt ingebracht door een kleine insnijding van ongeveer # tot <DATUM> cm lang Met name bij operaties in de buikholte zoals bijvoorbeeld galblaasverwijdering (cholecystectomie), blindedarmoperaties (appendectomie), operaties aan de eileiders, eierstokken of baarmoeder (hysterectomie), wordt de insnijding gemaakt in de navel zodat het overblijvende litteken zal wegvallen in de navel en een vrijwel littekenvrij resultaat wordt bereikt Bij LESS-chirurgie aan de nieren wordt ook wel de incisie gemaakt in de flank van de patiënt ter hoogte van de nier Terwijl de toegang tot de buik via de LESS chirurgie techniek anders is dan bij een standaard kijkoperatie, is de daadwerkelijke chirurgische procedure die binnen het lichaam plaatsvindt, hetzelfde als de standaard laparoscopie Deze techniek wordt in een beperkt aantal ziekenhuizen in <LOCATIE> en België uitgeoefend De meeste ervaring -qua aantallen per operatie en qua aantallen verschillende operaties- is opgebouwd in het <PERSOON> Ziekenhuis te <PERSOON> (meer dan ### operaties) De meest uitgevoerde operaties via de LESS techniek zijn galblaasverwijderingen en darmoperaties In principe zijn alle standaard laparoscopische operaties geschikt op via LESS-chirurgie uit te voeren Broomethaan Broomethaan, vaak ook ethylbromide genoemd en dan afgekort als EtBr, is een organische verbinding die tot de klasse van de halogeenalkanen hoort Het is een kleurloze, vluchtige, vloeistof met een typerende geur die lijkt op de geur van ether Broomethaan kan worden bereid door de elektrofiele additie van waterstofbromide aan etheen.
| 556 |
www
|
wordt ingebracht door een kleine insnijding van ongeveer # tot <DATUM> cm lang Met name bij operaties in de buikholte zoals bijvoorbeeld galblaasverwijdering (cholecystectomie), blindedarmoperaties (appendectomie), operaties aan de eileiders, eierstokken of baarmoeder (hysterectomie), wordt de insnijding gemaakt in de navel zodat het overblijvende litteken zal wegvallen in de navel en een vrijwel littekenvrij resultaat wordt bereikt Bij LESS-chirurgie aan de nieren wordt ook wel de incisie gemaakt in de flank van de patiënt ter hoogte van de nier Terwijl de toegang tot de buik via de LESS chirurgie techniek anders is dan bij een standaard kijkoperatie, is de daadwerkelijke chirurgische procedure die binnen het lichaam plaatsvindt, hetzelfde als de standaard laparoscopie Deze techniek wordt in een beperkt aantal ziekenhuizen in <LOCATIE> en België uitgeoefend De meeste ervaring -qua aantallen per operatie en qua aantallen verschillende operaties- is opgebouwd in het <PERSOON> Ziekenhuis te <PERSOON> (meer dan ### operaties) De meest uitgevoerde operaties via de LESS techniek zijn galblaasverwijderingen en darmoperaties In principe zijn alle standaard laparoscopische operaties geschikt op via LESS-chirurgie uit te voeren Broomethaan Broomethaan, vaak ook ethylbromide genoemd en dan afgekort als EtBr, is een organische verbinding die tot de klasse van de halogeenalkanen hoort Het is een kleurloze, vluchtige, vloeistof met een typerende geur die lijkt op de geur van ether Broomethaan kan worden bereid door de elektrofiele additie van waterstofbromide aan etheen Voorbeelden hiervan zijn de reactie op basis van een sterk zuur (waterstofbromide in combinatie met zwavelzuur) De reactie kan ook uitgevoerd worden met behulp van fosfortribromide Broomethaan wordt in organische synthese voornamelijk gebruikt in alkyleringen Er kan bijvoorbeeld een Grignard-reagens uit gevormd worden, of in een Friedel-Craftsalkylering gebruikt worden Broomethaan is ontvlambaar, schadelijk voor de gezondheid en carcinogeen<PERSOON> ("<PERSOON>") <PERSOON>, <DATUM> â <LOCATIE>, <DATUM> was een Nederlandse immunoloog Hij was een van de oprichters van Eurotransplant Van <PERSOON> was de zoon van architect <PERSOON> en jonkvrouw <PERSOON> was zijn stiefvader <PERSOON> was een halfzus van <PERSOON-##> In ### ging Van <PERSOON> geneeskunde studeren aan de Rijksuniversiteit Leiden, waar hij in ### promoveerde Als onderzoeker was hij vooral geïnteresseerd in het immuunsysteem, onder meer de diversiteit van de antigeen-presenterende eiwitten (HLAâs) In zijn eerste onderzoeken naar afstoting liet hij stukjes huid van collega's op zijn eigen arm transplanteren Van <PERSOON> was een van de oprichters van Eurotransplant, een organisatie voor orgaandonatie Hij werkte in ### mee aan de eerste Nederlandse niertransplantatie en was in ### betrokken bij de eerste beenmergtransplantatie Van ### tot ### was Van <PERSOON> hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Leiden Van <PERSOON> ontving vele prijzen en eredoctoraten In ### kreeg hij de Wolfprijs voor geneeskunde, samen met <PERSOON-##> en <PERSOON-##> Snell Van <PERSOON> overleed in ### op <LEEFTIJD>-jarige leeftijd.
| 583 |
www
|
met zwavelzuur) De reactie kan ook uitgevoerd worden met behulp van fosfortribromide Broomethaan wordt in organische synthese voornamelijk gebruikt in alkyleringen Er kan bijvoorbeeld een Grignard-reagens uit gevormd worden, of in een Friedel-Craftsalkylering gebruikt worden Broomethaan is ontvlambaar, schadelijk voor de gezondheid en carcinogeen<PERSOON> ("<PERSOON>") <PERSOON>, <DATUM> â <LOCATIE>, <DATUM> was een Nederlandse immunoloog Hij was een van de oprichters van Eurotransplant Van <PERSOON> was de zoon van architect <PERSOON> en jonkvrouw <PERSOON> was zijn stiefvader <PERSOON> was een halfzus van <PERSOON> In ### ging Van <PERSOON> geneeskunde studeren aan de Rijksuniversiteit Leiden, waar hij in ### promoveerde Als onderzoeker was hij vooral geïnteresseerd in het immuunsysteem, onder meer de diversiteit van de antigeen-presenterende eiwitten (HLAâs) In zijn eerste onderzoeken naar afstoting liet hij stukjes huid van collega's op zijn eigen arm transplanteren Van <PERSOON> was een van de oprichters van Eurotransplant, een organisatie voor orgaandonatie Hij werkte in ### mee aan de eerste Nederlandse niertransplantatie en was in ### betrokken bij de eerste beenmergtransplantatie Van ### tot ### was Van <PERSOON> hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Leiden Van <PERSOON> ontving vele prijzen en eredoctoraten In ### kreeg hij de Wolfprijs voor geneeskunde, samen met <PERSOON> en <PERSOON-##> Snell Van <PERSOON> overleed in ### op <LEEFTIJD>-jarige leeftijd van <PERSOON> <INSTELLING> voor Klinisch Transfusiegeneeskundig Onderzoek" geopend Dit <INSTELLING> houdt zich bezig met onderzoek en onderwijs binnen de transfusie- en transplantatiegeneeskunde Amusie Amusie is het ontbreken van muzikaal gehoor Het verschijnsel komt voor in vele vormen, die niet noodzakelijk gelijktijdig voorkomen, zodat het met een gedeeltelijke amusie nog mogelijk is om een muziekbeleving te hebben In andere gevallen wordt muziek niet als zodanig beleefd, maar ervaren als onaangenaam geluid Amusie hoeft daarbij geen invloed te hebben op spraakherkenning of de waarneming van omgevingsgeluiden Te onderscheiden zijn onder meer Tonsilloliet Een tonsilloliet, beter bekend als een amandelsteen, is een cluster kalkhoudende materie, dat zich kan vormen in de diepe inhammen die zich bevinden net achter de mondholte (de zogenaamde "amandelcrypten") of in de keelamandelen zelf Amandelstenen kunnen de grootte van een maiskorrel aannemen en zijn vaak wit of crèmekleurig Ze bestaan voornamelijk uit collageen, maar hebben hun sterke en onaangename geur te wijten aan onder andere waterstofsulfide en methaanthiol Ze ontstaat in de amandelgroeven Amandelgesteente ontwikkelt zich vaker bij volwassenen dan bij kinderen <PERSOON-##> tonsillolieten veroorzaken meestal geen opmerkelijke symptomen; ook grotere tonsilollieten worden vaak alleen maar per toeval ontdekt tijdens het maken van röntgenfoto's De meest voorkomende symptomen zijn onder meer een metaalsmaak in de mond, irritatie, verdichting of verspanning van de keel en hoestaanvallen Soms is het gevoel dat er iets in de keel vastzit aanwezig.
| 557 |
www
|
Klinisch Transfusiegeneeskundig Onderzoek" geopend Dit <INSTELLING> houdt zich bezig met onderzoek en onderwijs binnen de transfusie- en transplantatiegeneeskunde Amusie Amusie is het ontbreken van muzikaal gehoor Het verschijnsel komt voor in vele vormen, die niet noodzakelijk gelijktijdig voorkomen, zodat het met een gedeeltelijke amusie nog mogelijk is om een muziekbeleving te hebben In andere gevallen wordt muziek niet als zodanig beleefd, maar ervaren als onaangenaam geluid Amusie hoeft daarbij geen invloed te hebben op spraakherkenning of de waarneming van omgevingsgeluiden Te onderscheiden zijn onder meer Tonsilloliet Een tonsilloliet, beter bekend als een amandelsteen, is een cluster kalkhoudende materie, dat zich kan vormen in de diepe inhammen die zich bevinden net achter de mondholte (de zogenaamde "amandelcrypten") of in de keelamandelen zelf Amandelstenen kunnen de grootte van een maiskorrel aannemen en zijn vaak wit of crèmekleurig Ze bestaan voornamelijk uit collageen, maar hebben hun sterke en onaangename geur te wijten aan onder andere waterstofsulfide en methaanthiol Ze ontstaat in de amandelgroeven Amandelgesteente ontwikkelt zich vaker bij volwassenen dan bij kinderen <PERSOON> tonsillolieten veroorzaken meestal geen opmerkelijke symptomen; ook grotere tonsilollieten worden vaak alleen maar per toeval ontdekt tijdens het maken van röntgenfoto's De meest voorkomende symptomen zijn onder meer een metaalsmaak in de mond, irritatie, verdichting of verspanning van de keel en hoestaanvallen Soms is het gevoel dat er iets in de keel vastzit aanwezig Drie keer per dag spoelen met water waar wat zout in opgelost is of mondwater kan helpen In ernstige gevallen kan men de amandelen en de amandelgroeven laten verwijderen (tonsillectomie) Syndroom van Aicardi-Goutières Het syndroom van Aicardi-Goutières is een genetische aandoening waarbij de hersenen verkalken De aandoening is ongeneeslijk en zeldzaam Echter, de symptomen kunnen behandeld worden en de verslechtering kan worden vertraagd Het syndroom van Aicardi-Goutieres werd oorspronkelijk beschreven door<PERSOON> in ### Door hun studie werd het geplaatst onder "Cree encephalitis" en "pseudo-TORCH syndrome" en wordt gecatalogiseerd onder leukodystrofie Later werk verbond het syndroom van Aicardi-Goutières met het chromosoom #p## en suggereerde dat de twee, samen met de "pseudo-TORCH"-syndroom dezelfde aandoening waren Het syndroom van Aicardi-Goutières is zeer zeldzaam, er zijn slechts ongeveer ## gevallen beschreven Mede daarom is er geen geld voor onderzoek uit reguliere fondsen beschikbaar In <LOCATIE> is ten minste één geval bekend In ### kwam de aandoening in het nieuws doordat zanger en kroegbaas <PERSOON> een benefietconcert gaf waarbij ruim ⬠### ### werd opgehaald Het concert was bedoeld voor een kleine jongen van zes jaar die aan de aandoening leed Door deze aandoening verkalkten de hersenen van het jongetje, wat er uiteindelijk toe leidde dat hij het contact met de wereld om zich heen verloor Kinderarts/immunoloog <PERSOON> (<INSTELLING>) in <LOCATIE> kon hiermee drie jaar onderzoek naar de ziekte doen Scandiumfluoride Scandiumfluoride is het scandiumzout van waterstoffluoride, met als brutoformule ScF.
| 546 |
www
|
helpen In ernstige gevallen kan men de amandelen en de amandelgroeven laten verwijderen (tonsillectomie) Syndroom van Aicardi-Goutières Het syndroom van Aicardi-Goutières is een genetische aandoening waarbij de hersenen verkalken De aandoening is ongeneeslijk en zeldzaam Echter, de symptomen kunnen behandeld worden en de verslechtering kan worden vertraagd Het syndroom van Aicardi-Goutieres werd oorspronkelijk beschreven door<PERSOON> in ### Door hun studie werd het geplaatst onder "Cree encephalitis" en "pseudo-TORCH syndrome" en wordt gecatalogiseerd onder leukodystrofie Later werk verbond het syndroom van Aicardi-Goutières met het chromosoom #p## en suggereerde dat de twee, samen met de "pseudo-TORCH"-syndroom dezelfde aandoening waren Het syndroom van Aicardi-Goutières is zeer zeldzaam, er zijn slechts ongeveer ## gevallen beschreven Mede daarom is er geen geld voor onderzoek uit reguliere fondsen beschikbaar In <LOCATIE> is ten minste één geval bekend In ### kwam de aandoening in het nieuws doordat zanger en kroegbaas <PERSOON> een benefietconcert gaf waarbij ruim ⬠### ### werd opgehaald Het concert was bedoeld voor een kleine jongen van zes jaar die aan de aandoening leed Door deze aandoening verkalkten de hersenen van het jongetje, wat er uiteindelijk toe leidde dat hij het contact met de wereld om zich heen verloor Kinderarts/immunoloog <PERSOON> (<INSTELLING>) in <LOCATIE> kon hiermee drie jaar onderzoek naar de ziekte doen Scandiumfluoride Scandiumfluoride is het scandiumzout van waterstoffluoride, met als brutoformule ScF Scandiumfluoride kan bereid worden door reactie tussen het amfotere scandiumoxide en ammoniumwaterstoffluoride Scandiumfluoride kristalliseert uit in een trigonaal kristalstelsel Het behoort tot ruimtegroep hR## Ieder scandiumatoom wordt in het kristalrooster omringd door # fluoratomen Hoewel het slecht tot matig oplosbaar is in water, kan het goed opgelost worden in een fluoriderijke oplossing Hierbij wordt het ScF-ion gevormd Scandiumfluoride wordt gebruikt optische coatings, als katalysator, in keramiek voor elektronica, in lasers en als precursor voor de extractie van elementair scandium <PERSOON> ('s-Hertogenbosch, <DATUM> â <LOCATIE>, <DATUM> was een vooraanstaande Nederlandse psychiater in de ##e eeuw Ramaer studeerde geneeskunde, eerst in <LOCATIE> en later in <LOCATIE>, nadat zijn ouders daarheen verhuisd waren In ### beantwoordde hij een prijsvraag over âhet oxygeniumâ en werd daarvoor bekroond met een gouden medaille Op <DATUM> promoveerde hij op zijn dissertatie "De aethiopica generis humani varietate" Daarna verbleef hij enige tijd in het buitenland en bezocht Wenen, München, Marseille en Parijs Na zijn terugkomst vestigde hij zich als arts in <LOCATIE> Op <DATUM> werd hij bij besluit van de Gedeputeerde Staten van Gelderland benoemd als arts bij het krankzinnigengesticht in <LOCATIE> Op <DATUM> kwam hij daar in dienst en een jaar later werd hij bevorderd tot eerste geneesheer, in welke functie hij werkzaam bleef tot <DATUM> Hij voerde er vele verbeteringen door, met name gericht op de behandeling van patiënten.
| 564 |
www
|
reactie tussen het amfotere scandiumoxide en ammoniumwaterstoffluoride Scandiumfluoride kristalliseert uit in een trigonaal kristalstelsel Het behoort tot ruimtegroep hR## Ieder scandiumatoom wordt in het kristalrooster omringd door # fluoratomen Hoewel het slecht tot matig oplosbaar is in water, kan het goed opgelost worden in een fluoriderijke oplossing Hierbij wordt het ScF-ion gevormd Scandiumfluoride wordt gebruikt optische coatings, als katalysator, in keramiek voor elektronica, in lasers en als precursor voor de extractie van elementair scandium <PERSOON> ('s-Hertogenbosch, <DATUM> â <LOCATIE>, <DATUM> was een vooraanstaande Nederlandse psychiater in de ##e eeuw Ramaer studeerde geneeskunde, eerst in <LOCATIE> en later in <LOCATIE>, nadat zijn ouders daarheen verhuisd waren In ### beantwoordde hij een prijsvraag over âhet oxygeniumâ en werd daarvoor bekroond met een gouden medaille Op <DATUM> promoveerde hij op zijn dissertatie "De aethiopica generis humani varietate" Daarna verbleef hij enige tijd in het buitenland en bezocht Wenen, München, Marseille en Parijs Na zijn terugkomst vestigde hij zich als arts in <LOCATIE> Op <DATUM> werd hij bij besluit van de Gedeputeerde Staten van Gelderland benoemd als arts bij het krankzinnigengesticht in <LOCATIE> Op <DATUM> kwam hij daar in dienst en een jaar later werd hij bevorderd tot eerste geneesheer, in welke functie hij werkzaam bleef tot <DATUM> Hij voerde er vele verbeteringen door, met name gericht op de behandeling van patiënten Hij was mede-oprichter van de "Nederlandsche Maatschappij ter bevordering der Geneeskunst", de huidige KNMG Op <DATUM> werd hij benoemd tot geneesheer-directeur van het krankzinnigengesticht <PERSOON> en bleef daar werkzaam tot <DATUM> Hierna vestigde hij zich in Den Haag als vrijgevestigd arts, maar bleef wel verbonden aan het gesticht <PERSOON> Op <DATUM> werd hij benoemd tot "inspecteur der gestichten voor krankzinnigen" Deze functie verwisselde hij op <DATUM-##> met die van "inspecteur voor het <PERSOON>-toezicht op krankzinnigen" en verhuisde in maart ### naar <LOCATIE> In deze verschillende betrekkingen heeft hij grote invloed uitgeoefend op de ontwikkeling en verbetering van de behandeling van psychiatrische patiënten in <LOCATIE> en stond hij mede aan basis van de oprichting van de Nederlandse vereniging voor psychiatrie, de beroepsvereniging voor psychiaters, in ### Ramaer stond bekend om zijn toewijding, hartelijke belangstelling, kritische blik en omvangrijke kennis Ramaer was de vader van <PERSOON> De krankzinnigenwet was de benaming voor twee Nederlandse wetten uit de ##e eeuw die de opname en verzorging van psychiatrische patiënten regelde Ze werd in ### vervangen door de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz) <PERSOON> ### kent <LOCATIE> de wetten zorg en dwang (Wzd) en verplichte opname ggz (Wvggz) De eerste krankzinnigenwet werd voorafgegaan door een Koninklijk Besluit van koning <PERSOON> I op <DATUM-##> het "Menschlievend Besluit".
| 567 |
www
|
de "Nederlandsche Maatschappij ter bevordering der Geneeskunst", de huidige KNMG Op <DATUM> werd hij benoemd tot geneesheer-directeur van het krankzinnigengesticht <PERSOON> en bleef daar werkzaam tot <DATUM> Hierna vestigde hij zich in Den Haag als vrijgevestigd arts, maar bleef wel verbonden aan het gesticht <PERSOON> Op <DATUM> werd hij benoemd tot "inspecteur der gestichten voor krankzinnigen" Deze functie verwisselde hij op <DATUM> met die van "inspecteur voor het <PERSOON>-toezicht op krankzinnigen" en verhuisde in maart ### naar <LOCATIE> In deze verschillende betrekkingen heeft hij grote invloed uitgeoefend op de ontwikkeling en verbetering van de behandeling van psychiatrische patiënten in <LOCATIE> en stond hij mede aan basis van de oprichting van de Nederlandse vereniging voor psychiatrie, de beroepsvereniging voor psychiaters, in ### Ramaer stond bekend om zijn toewijding, hartelijke belangstelling, kritische blik en omvangrijke kennis Ramaer was de vader van <PERSOON> De krankzinnigenwet was de benaming voor twee Nederlandse wetten uit de ##e eeuw die de opname en verzorging van psychiatrische patiënten regelde Ze werd in ### vervangen door de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz) <PERSOON> ### kent <LOCATIE> de wetten zorg en dwang (Wzd) en verplichte opname ggz (Wvggz) De eerste krankzinnigenwet werd voorafgegaan door een Koninklijk Besluit van koning <PERSOON> I op <DATUM> het "Menschlievend Besluit" Een van de problemen was dat legale opname van een krankzinnige eigenlijk alleen mogelijk was nadat deze onder curatele was geplaatst Daarvoor gold echter een ingewikkelde en tijdrovende procedure In het algemeen bleef het bij goede voornemens, maar vanaf ### werden in het krankzinnigenhuis <PERSOON> van prof <PERSOON> (###-###) pogingen ondernomen om het oude dolhuis om te bouwen en in organisatie te verbeteren op een zodanige wijze dat het met enig recht een geneeskundig gesticht genoemd mocht worden De eerste Nederlandse krankzinnigenwet dateert van <DATUM> In deze wet stond niet zozeer het belang van de krankzinnige, maar dat van de maatschappij centraal Een krankzinnige kon een gevaar betekenen voor de maatschappij, de maatschappij moest dus tegen de lijder beschermd kunnen worden, maar een opname diende in een rechtsstaat uiteraard wel gebaseerd te zijn op een rechterlijke uitspraak Deze wet gaf de overheid onder meer de bevoegdheid om inrichtingen te sluiten wanneer ze tot verslechtering van de aandoeningen leidden De instellingen werden gesplitst in geneeskundige gestichten en in bewaarplaatsen voor chronische, ongeneeslijke krankzinnigen Deze laatste instellingen zouden op den duur verdwijnen De oprichting van nieuwe bewaarplaatsen was niet toegestaan Om in aanmerking te komen voor de kwalificatie âgeneeskundig gestichtâ moesten de dol- en gasthuizen ingrijpend gerenoveerd worden Ze zouden minimaal moeten beschikken over gescheiden afdelingen voor beide seksen; binnen die afdelingen diende men de patiënten in te delen in hogere stand, burgerstand en lagere stand.
| 545 |
www
|
was geplaatst Daarvoor gold echter een ingewikkelde en tijdrovende procedure In het algemeen bleef het bij goede voornemens, maar vanaf ### werden in het krankzinnigenhuis <PERSOON> van prof <PERSOON> (###-###) pogingen ondernomen om het oude dolhuis om te bouwen en in organisatie te verbeteren op een zodanige wijze dat het met enig recht een geneeskundig gesticht genoemd mocht worden De eerste Nederlandse krankzinnigenwet dateert van <DATUM> In deze wet stond niet zozeer het belang van de krankzinnige, maar dat van de maatschappij centraal Een krankzinnige kon een gevaar betekenen voor de maatschappij, de maatschappij moest dus tegen de lijder beschermd kunnen worden, maar een opname diende in een rechtsstaat uiteraard wel gebaseerd te zijn op een rechterlijke uitspraak Deze wet gaf de overheid onder meer de bevoegdheid om inrichtingen te sluiten wanneer ze tot verslechtering van de aandoeningen leidden De instellingen werden gesplitst in geneeskundige gestichten en in bewaarplaatsen voor chronische, ongeneeslijke krankzinnigen Deze laatste instellingen zouden op den duur verdwijnen De oprichting van nieuwe bewaarplaatsen was niet toegestaan Om in aanmerking te komen voor de kwalificatie âgeneeskundig gestichtâ moesten de dol- en gasthuizen ingrijpend gerenoveerd worden Ze zouden minimaal moeten beschikken over gescheiden afdelingen voor beide seksen; binnen die afdelingen diende men de patiënten in te delen in hogere stand, burgerstand en lagere stand Overigens bleven de inrichtingen wel voorzien van een degelijke omheining, opdat de patiënt niet in de verleiding zou komen om te vluchten De patiënt zelf, de familie, of de officier van justitie konden bij de president van de arrondissementsrechtbank een verzoek om opname indienen Dit verzoek diende vergezeld te gaan van een ondersteunende verklaring van een zenuwarts De president kon een voorlopige machtiging tot opname verlenen Vervolgens moest de behandelend arts gedurende vier weken een dagelijks ziekteprotocol bijhouden, waarna de rechtbank besliste over een proefperiode van maximaal één jaar <PERSOON> was tweemaal een herhaling van deze machtiging mogelijk Uiteindelijk werd de patiënt onder curatele geplaatst Binnen dit formele raamwerk bewerkstelligde de wet belangrijke verbeteringen in de dagelijkse verzorging van de patiënten Het zedenkundig regime was erop gericht onrust bij de patiënten zo veel mogelijk te voorkomen en eventueel tegen te gaan Arbeid, ontspanning en onderwijs voor patiënten vormden min of meer verplichte onderdelen van de morele of zedenkundige behandeling Voor zover mogelijk moesten de krankzinnigen hieraan deelnemen <PERSOON>, discipline en regelmaat waren het best voor de patiënt Zo vergrootte hij zijn kans op genezing Als gevolg van de wet werd het aantal gestichten dat aan de eisen voldeed groter Daarnaast kwam een controle op gang, welke door twee inspecteurs, een ambtenaar en een arts, werd uitgeoefend Al spoedig na de invoering werden onvolkomenheden en lacunes ontdekt waarin de wet niet voorzag De gerezen bezwaren overtuigden de regering van de noodzaak van een wetswijziging.
| 513 |
www
|
verleiding zou komen om te vluchten De patiënt zelf, de familie, of de officier van justitie konden bij de president van de arrondissementsrechtbank een verzoek om opname indienen Dit verzoek diende vergezeld te gaan van een ondersteunende verklaring van een zenuwarts De president kon een voorlopige machtiging tot opname verlenen Vervolgens moest de behandelend arts gedurende vier weken een dagelijks ziekteprotocol bijhouden, waarna de rechtbank besliste over een proefperiode van maximaal één jaar <PERSOON> was tweemaal een herhaling van deze machtiging mogelijk Uiteindelijk werd de patiënt onder curatele geplaatst Binnen dit formele raamwerk bewerkstelligde de wet belangrijke verbeteringen in de dagelijkse verzorging van de patiënten Het zedenkundig regime was erop gericht onrust bij de patiënten zo veel mogelijk te voorkomen en eventueel tegen te gaan Arbeid, ontspanning en onderwijs voor patiënten vormden min of meer verplichte onderdelen van de morele of zedenkundige behandeling Voor zover mogelijk moesten de krankzinnigen hieraan deelnemen <PERSOON>, discipline en regelmaat waren het best voor de patiënt Zo vergrootte hij zijn kans op genezing Als gevolg van de wet werd het aantal gestichten dat aan de eisen voldeed groter Daarnaast kwam een controle op gang, welke door twee inspecteurs, een ambtenaar en een arts, werd uitgeoefend Al spoedig na de invoering werden onvolkomenheden en lacunes ontdekt waarin de wet niet voorzag De gerezen bezwaren overtuigden de regering van de noodzaak van een wetswijziging Deze wet draagt de officiële naam "Wet tot regeling van het Staatstoezicht op Krankzinnigen en Krankzinnigengestichten" Eind ##e eeuw werd afschaffing van mechanische dwang een algemeen ideaal De nieuwe krankzinnigenwet van <DATUM> had onder meer als doel de introductie van de no-restraintbehandeling in alle instituten te bevorderen De wet kwam tot stand na een lang en moeizaam incubatieproces, waarin voor meerdere zwakke punten van de bestaande wet oplossingen werden gezocht Hiertoe behoorden onder meer problemen rond de onder curatelestelling, het plaatsgebrek voor herstelbare patiënten ten gevolge van de toevloed van chronische patiënten, de te omslachtige toelatingsprocedure voor zwakzinnigen (destijds werd zwakzinnigheid als een vorm van krankzinnigheid beschouwd) De nieuwe wet bracht een aantal veranderingen De provincies kregen de verantwoordelijkheid voor de aanwezigheid van voldoende verpleegplaatsen Het bestaande staatstoezicht werd in de wet opgenomen en strekte zich voortaan ook uit tot krankzinnigen die niet in gestichten worden verpleegd De procedures werden op enkele punten versoepeld - zo kon een verzoek tot opname uitgaande van de lijder of zijn familie voortaan via de kantonrechter worden geregeld - en er kwamen meer waarborgen tegen opnames op onjuiste gronden Daarnaast kreeg de burgemeester de bevoegdheid iemand onmiddellijk in bewaring te stellen, wanneer er "een ernstig vermoeden bestond dat hij ten gevolge van krankzinnigheid een zo onmiddellijk dreigend gevaar opleverde voor zichzelf, voor anderen of voor de openbare orde" Na opname moest de behandelend arts veertien dagen lang een dagelijks ziekteprotocol bijhouden.
| 507 |
www
|
op Krankzinnigen en Krankzinnigengestichten" Eind ##e eeuw werd afschaffing van mechanische dwang een algemeen ideaal De nieuwe krankzinnigenwet van <DATUM> had onder meer als doel de introductie van de no-restraintbehandeling in alle instituten te bevorderen De wet kwam tot stand na een lang en moeizaam incubatieproces, waarin voor meerdere zwakke punten van de bestaande wet oplossingen werden gezocht Hiertoe behoorden onder meer problemen rond de onder curatelestelling, het plaatsgebrek voor herstelbare patiënten ten gevolge van de toevloed van chronische patiënten, de te omslachtige toelatingsprocedure voor zwakzinnigen (destijds werd zwakzinnigheid als een vorm van krankzinnigheid beschouwd) De nieuwe wet bracht een aantal veranderingen De provincies kregen de verantwoordelijkheid voor de aanwezigheid van voldoende verpleegplaatsen Het bestaande staatstoezicht werd in de wet opgenomen en strekte zich voortaan ook uit tot krankzinnigen die niet in gestichten worden verpleegd De procedures werden op enkele punten versoepeld - zo kon een verzoek tot opname uitgaande van de lijder of zijn familie voortaan via de kantonrechter worden geregeld - en er kwamen meer waarborgen tegen opnames op onjuiste gronden Daarnaast kreeg de burgemeester de bevoegdheid iemand onmiddellijk in bewaring te stellen, wanneer er "een ernstig vermoeden bestond dat hij ten gevolge van krankzinnigheid een zo onmiddellijk dreigend gevaar opleverde voor zichzelf, voor anderen of voor de openbare orde" Na opname moest de behandelend arts veertien dagen lang een dagelijks ziekteprotocol bijhouden q ontslag In het eerste geval diende gedurende het eerste halfjaar minstens wekelijks en daarna minstens maandelijks een ziekteprotocol worden bijgehouden Een rechterlijke machtiging tot verlenging kon na een half jaar worden aangevraagd en deze werd verleend voor een periode van maximaal één jaar Ontslag kon door het gesticht worden verleend Wanneer een verzoek om ontslag van de kant van de patiënt of zijn familie door het gesticht werd afgewezen, dan besliste de rechtbank Dit laatste gebeurde ook wanneer de officier van justitie ontslag verzocht en het gesticht weigerde Na de invoering van deze wet werden tot de Eerste Wereldoorlog ## nieuwe gestichten opgericht Een groeiend aantal patiënten moest onderdak krijgen Na het aanvankelijk optimisme, bleek de nieuwe Wet ook geen waarborg voor voldoende verpleegruimte "Het einde van het tijdperk van schromelijke overvulling der gestichten" was dan ook nog niet nabij Teneinde toch iets aan dit chronisch plaatsgebrek te doen besloot de regering in ###, middels een post op de begroting, het voormalig grootarsenaal te <PERSOON> tot (tweede) Rijksgesticht in te richten In ### was al het Rijkskrankzinnigengesticht te <LOCATIE> opgericht Er was echter een wijziging van artikel ## (Wet van <DATUM> Stb ###) voor nodig, voordat het parlement ermee instemde Bovendien zouden ten laste <PERSOON> komende patiënten kunnen worden uitbesteed aan particulieren, door middel van opname en verpleging in een pleeggezin De mogelijkheid voor deze zogenaamde Gezinsverpleging werd, evenals het toezicht daarop, ingepast bij de wetswijziging van <DATUM> (Stb ###).
| 535 |
www
|
maandelijks een ziekteprotocol worden bijgehouden Een rechterlijke machtiging tot verlenging kon na een half jaar worden aangevraagd en deze werd verleend voor een periode van maximaal één jaar Ontslag kon door het gesticht worden verleend Wanneer een verzoek om ontslag van de kant van de patiënt of zijn familie door het gesticht werd afgewezen, dan besliste de rechtbank Dit laatste gebeurde ook wanneer de officier van justitie ontslag verzocht en het gesticht weigerde Na de invoering van deze wet werden tot de Eerste Wereldoorlog ## nieuwe gestichten opgericht Een groeiend aantal patiënten moest onderdak krijgen Na het aanvankelijk optimisme, bleek de nieuwe Wet ook geen waarborg voor voldoende verpleegruimte "Het einde van het tijdperk van schromelijke overvulling der gestichten" was dan ook nog niet nabij Teneinde toch iets aan dit chronisch plaatsgebrek te doen besloot de regering in ###, middels een post op de begroting, het voormalig grootarsenaal te <PERSOON> tot (tweede) Rijksgesticht in te richten In ### was al het Rijkskrankzinnigengesticht te <LOCATIE> opgericht Er was echter een wijziging van artikel ## (Wet van <DATUM> Stb ###) voor nodig, voordat het parlement ermee instemde Bovendien zouden ten laste <PERSOON> komende patiënten kunnen worden uitbesteed aan particulieren, door middel van opname en verpleging in een pleeggezin De mogelijkheid voor deze zogenaamde Gezinsverpleging werd, evenals het toezicht daarop, ingepast bij de wetswijziging van <DATUM> (Stb ###) Daardoor werd de mogelijkheid geopend voor universitair onderwijs in de psychiatrie en wetenschappelijk onderzoek in psychiatrische klinieken Ook konden nu instellingen van liefdadigheid meer dan twee krankzinnigen gaan verplegen Voor andere, ook noodzakelijk geachte zaken, zoals de regeling van de zwakzinnigenverpleging, het oprichten van bewaarplaatsen 'nieuwe stijl', het optreden tegen verzorgers wegens aan het licht gekomen mishandelingen van krankzinnigen werden echter geen regelingen getroffen In ### werd de wet opnieuw veranderd Het betrof hier de wijziging van artikel ##, waardoor de verpleegde het recht verkreeg zelf zijn ontslag uit het gesticht te verzoeken Door deze bepaling werd voor het eerst een - zij het nog klein - recht aan de patiënt toegekend Herhaalde malen werd in de loop der jaren gewezen op het feit dat de wet van ### niet meer in overeenstemming was met de ontwikkeling van de zorg voor de psychiatrische patiënt, zowel in de inrichting als daarbuiten Nadat in ### een poging tot algehele herziening van de wet was mislukt, vormde de overgang van de bemoeiingen met het krankzinnigenwezen van het ministerie van binnenlandse zaken naar dat van sociale zaken in ### een aanleiding voor hernieuwde activiteit op dit gebied De door de regering in ### ingestelde Reorganisatiecommissie voor de Geestelijke Volksgezondheid adviseerde in ### opnieuw tot algehele wetsherziening Mede door de zich in de jaren daarna snel wijzigende inzichten in de psychiatrie heeft het tot ### geduurd voordat door de Tweede <PERSOON> een eerste wetsontwerp Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen, dat de oude Krankzinnigenwet dient te vervangen, werd aangenomen.
| 568 |
www
|
de psychiatrie en wetenschappelijk onderzoek in psychiatrische klinieken Ook konden nu instellingen van liefdadigheid meer dan twee krankzinnigen gaan verplegen Voor andere, ook noodzakelijk geachte zaken, zoals de regeling van de zwakzinnigenverpleging, het oprichten van bewaarplaatsen 'nieuwe stijl', het optreden tegen verzorgers wegens aan het licht gekomen mishandelingen van krankzinnigen werden echter geen regelingen getroffen In ### werd de wet opnieuw veranderd Het betrof hier de wijziging van artikel ##, waardoor de verpleegde het recht verkreeg zelf zijn ontslag uit het gesticht te verzoeken Door deze bepaling werd voor het eerst een - zij het nog klein - recht aan de patiënt toegekend Herhaalde malen werd in de loop der jaren gewezen op het feit dat de wet van ### niet meer in overeenstemming was met de ontwikkeling van de zorg voor de psychiatrische patiënt, zowel in de inrichting als daarbuiten Nadat in ### een poging tot algehele herziening van de wet was mislukt, vormde de overgang van de bemoeiingen met het krankzinnigenwezen van het ministerie van binnenlandse zaken naar dat van sociale zaken in ### een aanleiding voor hernieuwde activiteit op dit gebied De door de regering in ### ingestelde Reorganisatiecommissie voor de Geestelijke Volksgezondheid adviseerde in ### opnieuw tot algehele wetsherziening Mede door de zich in de jaren daarna snel wijzigende inzichten in de psychiatrie heeft het tot ### geduurd voordat door de Tweede <PERSOON> een eerste wetsontwerp Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen, dat de oude Krankzinnigenwet dient te vervangen, werd aangenomen Na een lang voorbereidingstraject gingen op <DATUM> de Wet zorg en dwang en de Wet verplichte opname GGZ in werking, ter vervanging van de Wet bopz Een van de grote kritiekpunten op de bopz was dat de zorg voor mensen met dementie, of een verstandelijke beperking een hele andere praktijk kende, dan die binnen de GGZ Door de regelgeving op te splitsen in twee verschillende wetten, tracht de overheid hieraan tegemoet te komen <PERSOON>), ### - Londen, <DATUM> was een Brits medicus, microbioloog en bacterioloog Griffith deed onderzoek in de microbiologie en is vooral bekend om zijn experiment van ###, waarmee hij het verschijnsel van transformatie bij bacteriën ontdekte Griffith studeerde aan de universiteit van Liverpool genetica Hij werkte daarna als arts en als onderzoeker in een ziekenhuis in Liverpool Hij deed onderzoek naar ziekten als tuberculose voor de Britse regering Het laboratorium waar hij werkte werd in de Eerste Wereldoorlog door het Ministry of Health (Britse ministerie van gezondheidszorg) overgenomen Gedurende de jaren ## van de twintigste eeuw deed Griffith hier onderzoek naar de bacterie die longontsteking veroorzaakt, "Streptococcus pneumoniae" Griffith zou nog enkele andere pathogene bacteriën onderzoeken, zoals "Streptococcus pyogenes", die roodvonk en kraamvrouwenkoorts kan veroorzaken De Duitse bacterioloog <PERSOON> had eerder ontdekt dat van "Streptococcus pneumoniae" vier stammen bestonden, waarvan alleen stam II dodelijk kon zijn.
| 546 |
www
|
lang voorbereidingstraject gingen op <DATUM> de Wet zorg en dwang en de Wet verplichte opname GGZ in werking, ter vervanging van de Wet bopz Een van de grote kritiekpunten op de bopz was dat de zorg voor mensen met dementie, of een verstandelijke beperking een hele andere praktijk kende, dan die binnen de GGZ Door de regelgeving op te splitsen in twee verschillende wetten, tracht de overheid hieraan tegemoet te komen <PERSOON>), ### - Londen, <DATUM> was een Brits medicus, microbioloog en bacterioloog Griffith deed onderzoek in de microbiologie en is vooral bekend om zijn experiment van ###, waarmee hij het verschijnsel van transformatie bij bacteriën ontdekte Griffith studeerde aan de universiteit van Liverpool genetica Hij werkte daarna als arts en als onderzoeker in een ziekenhuis in Liverpool Hij deed onderzoek naar ziekten als tuberculose voor de Britse regering Het laboratorium waar hij werkte werd in de Eerste Wereldoorlog door het Ministry of Health (Britse ministerie van gezondheidszorg) overgenomen Gedurende de jaren ## van de twintigste eeuw deed Griffith hier onderzoek naar de bacterie die longontsteking veroorzaakt, "Streptococcus pneumoniae" Griffith zou nog enkele andere pathogene bacteriën onderzoeken, zoals "Streptococcus pyogenes", die roodvonk en kraamvrouwenkoorts kan veroorzaken De Duitse bacterioloog <PERSOON> had eerder ontdekt dat van "Streptococcus pneumoniae" vier stammen bestonden, waarvan alleen stam II dodelijk kon zijn Griffiths experiment liet zien dat het destijds gangbare idee dat een bepaalde stam bacteriën altijd dezelfde eigenschappen heeft niet klopt Nadat Neufeld Griffiths resultaten had gereproduceerd publiceerde Griffith zijn ontdekking in ### Er werd eerst vermoed dat de factor die de eigenschappen van de bacteriën bepaalt, een eiwit moest zijn Nadat andere mogelijkheden min of meer door eliminatie waren uitgesloten, toonden de Amerikaanse onderzoekers <PERSOON> in ### aan dat de eigenschappen van bacterie op bacterie moeten worden overgegeven door DNA De ontdekking dat organismen door middel van DNA eigenschappen doorgeven werd echter pas in de jaren ## algemeen aanvaard, nadat de structuur van DNA ontcijferd was Secretie Secretie (uit het Latijn, secerneren betekent afzonderen) is het afscheiden van lichaamsvocht Hieronder valt Naratriptan Naratriptan (INN) is een geneesmiddel dat behoort tot de groep van triptan-antimigrainemiddelen Dit zijn selectieve serotonine(#-HT)-agonisten (ATC-code N##CC) Naratriptan is ontwikkeld door de Britse Glaxo Group en kwam in ### internationaal op de markt GlaxoSmithKline verkoopt het onder de merknaam "Naramig" In ### verschenen de eerste generieke geneesmiddelen op basis van naratriptan, zoals "Acralid" van Eurogenerics dat op <DATUM> in België werd vergund, "Naratriptan Teva" of "Naratriptan Sandoz" Naratriptan werkt enkel tijdens een migraineaanval; het kan de aanval niet voorkomen Tijdens een migraineaanval verwijden de bloedvaten in de hersenen sterk; naratriptan doet ze weer vernauwen Door het selectief activeren van de serotoninereceptoren #-HT en #-HT zorgt naratriptan er ook voor dat er minder stoffen vrijgezet worden die ontstekingen kunnen veroorzaken, waardoor de hoofdpijn vermindert.
| 563 |
www
|
heeft niet klopt Nadat Neufeld Griffiths resultaten had gereproduceerd publiceerde Griffith zijn ontdekking in ### Er werd eerst vermoed dat de factor die de eigenschappen van de bacteriën bepaalt, een eiwit moest zijn Nadat andere mogelijkheden min of meer door eliminatie waren uitgesloten, toonden de Amerikaanse onderzoekers <PERSOON> in ### aan dat de eigenschappen van bacterie op bacterie moeten worden overgegeven door DNA De ontdekking dat organismen door middel van DNA eigenschappen doorgeven werd echter pas in de jaren ## algemeen aanvaard, nadat de structuur van DNA ontcijferd was Secretie Secretie (uit het Latijn, secerneren betekent afzonderen) is het afscheiden van lichaamsvocht Hieronder valt Naratriptan Naratriptan (INN) is een geneesmiddel dat behoort tot de groep van triptan-antimigrainemiddelen Dit zijn selectieve serotonine(#-HT)-agonisten (ATC-code N##CC) Naratriptan is ontwikkeld door de Britse Glaxo Group en kwam in ### internationaal op de markt GlaxoSmithKline verkoopt het onder de merknaam "Naramig" In ### verschenen de eerste generieke geneesmiddelen op basis van naratriptan, zoals "Acralid" van Eurogenerics dat op <DATUM> in België werd vergund, "Naratriptan Teva" of "Naratriptan Sandoz" Naratriptan werkt enkel tijdens een migraineaanval; het kan de aanval niet voorkomen Tijdens een migraineaanval verwijden de bloedvaten in de hersenen sterk; naratriptan doet ze weer vernauwen Door het selectief activeren van de serotoninereceptoren #-HT en #-HT zorgt naratriptan er ook voor dat er minder stoffen vrijgezet worden die ontstekingen kunnen veroorzaken, waardoor de hoofdpijn vermindert Naratriptan is verkrijgbaar in tabletvorm met #,# mg actieve stof (als naratriptanhydrochloride) Het is even werkzaam als sumatriptan, maar werkt langzamer Naratriptan begint één uur na inname te werken en na ongeveer vier uur is het effect het grootst De belangrijkste bijwerkingen zijn maag-darmklachten, duizeligheid, vermoeidheid, sufheid en grieperig gevoel Heilige Geesthofje (Den Haag) Het Heilige Geesthofje is een hofje aan de <LOCATIE>-### in Den Haag Het hofje werd in ### opgericht en bestaat uit vier vleugels om een binnenplein, met aan de straatzijde een poortgebouw met regentenkamer uit ### Op het binnenplein staat een Juttepeer, die werd geplant in ### en deze is mogelijk de oudste perenboom in <LOCATIE> De boom draagt nog steeds elk jaar zijn vruchten Enkele woningen van het hofje grenzen aan de raamprostitutie in de <LOCATIE>Schaambeenvoeg De schaambeenvoeg, schaamvoeg, symfyse, symphysis pubica of symphysis ossium pubis is een fibrocartilagineuze botverbinding, een gewricht, die het linker en rechter heupbeen verbindt De heup bestaat uit de drie botten die in de puberteit aan elkaar groeien het zitbeen, het darmbeen en het schaambeen De schaambeenvoeg is de verbinding tussen het schaambeen van de linker en van de rechter heup Het schaambeen heeft vlak naast de voeg een vooruitstekend knobbeltje, het tuberculum pubicum Bij lichamelijk onderzoek kan dit tuberculum goed worden gevoeld, het is palpeerbaar Het vormt de mediale aanhechtingsplaats van de liesband, van het "ligamentum inguinale" <PERSOON>.
| 564 |
www
|
tabletvorm met #,# mg actieve stof (als naratriptanhydrochloride) Het is even werkzaam als sumatriptan, maar werkt langzamer Naratriptan begint één uur na inname te werken en na ongeveer vier uur is het effect het grootst De belangrijkste bijwerkingen zijn maag-darmklachten, duizeligheid, vermoeidheid, sufheid en grieperig gevoel Heilige Geesthofje (Den Haag) Het Heilige Geesthofje is een hofje aan de <LOCATIE>-### in Den Haag Het hofje werd in ### opgericht en bestaat uit vier vleugels om een binnenplein, met aan de straatzijde een poortgebouw met regentenkamer uit ### Op het binnenplein staat een Juttepeer, die werd geplant in ### en deze is mogelijk de oudste perenboom in <LOCATIE> De boom draagt nog steeds elk jaar zijn vruchten Enkele woningen van het hofje grenzen aan de raamprostitutie in de <LOCATIE>Schaambeenvoeg De schaambeenvoeg, schaamvoeg, symfyse, symphysis pubica of symphysis ossium pubis is een fibrocartilagineuze botverbinding, een gewricht, die het linker en rechter heupbeen verbindt De heup bestaat uit de drie botten die in de puberteit aan elkaar groeien het zitbeen, het darmbeen en het schaambeen De schaambeenvoeg is de verbinding tussen het schaambeen van de linker en van de rechter heup Het schaambeen heeft vlak naast de voeg een vooruitstekend knobbeltje, het tuberculum pubicum Bij lichamelijk onderzoek kan dit tuberculum goed worden gevoeld, het is palpeerbaar Het vormt de mediale aanhechtingsplaats van de liesband, van het "ligamentum inguinale" <PERSOON> werd op <DATUM> in <LOCATIE> geboren Zijn vader was <PERSOON>, die als arts in <LOCATIE> werkte en later secretaris van de grietenij <LOCATIE> was <PERSOON> was zijn moeder Zij was de dochter van <PERSOON>, die hoogleraar rechten in <LOCATIE> was Zijn beide ouders verloor hij al op jonge leeftijd Eerst zijn moeder toen hij nog een kind was, zijn vader overleed vlak voor zijn promotie <PERSOON> ging op <LEEFTIJD>-jarige leeftijd geneeskunde studeren in <LOCATIE> Hij studeerde op <DATUM> af op de dissertatie "Sanguinis circulantis historia cum experimentis ad eam illu strandum institutis" Na enkele maanden als praktiserend arts in <PERSOON> gevestigd te zijn geweest, werd hij "inwonend geneesheer" in het Buitengasthuis in <LOCATIE> In ### werd <PERSOON> als hoogleraar in de anatomie en fysiologie benoemd aan de hogeschool in <LOCATIE>, als opvolger van professor Bleuland In die tijd bestond de geneeskundestudie uit waarneming aan het ziekbed (klinisch onderzoek) en het bestuderen van klassieke medische teksten <PERSOON> benadrukte het belang van de wetenschappelijke methode in de geneeskunde sterk, waarvoor hij veel waardering oogstte Zijn eigen onderzoek was met name anatomisch van aard, maar in ### ontdekte hij dat aanwezigheid van elastinevezels in sputum een belangrijke aanwijzing waren voor vernietiging van longweefsel bij tuberculosepatiënten.
| 532 |
www
|
werd op <DATUM> in <LOCATIE> geboren Zijn vader was <PERSOON>, die als arts in <LOCATIE> werkte en later secretaris van de grietenij <LOCATIE> was <PERSOON> was zijn moeder Zij was de dochter van <PERSOON>, die hoogleraar rechten in <LOCATIE> was Zijn beide ouders verloor hij al op jonge leeftijd Eerst zijn moeder toen hij nog een kind was, zijn vader overleed vlak voor zijn promotie <PERSOON> ging op <LEEFTIJD>-jarige leeftijd geneeskunde studeren in <LOCATIE> Hij studeerde op <DATUM> af op de dissertatie "Sanguinis circulantis historia cum experimentis ad eam illu strandum institutis" Na enkele maanden als praktiserend arts in <PERSOON> gevestigd te zijn geweest, werd hij "inwonend geneesheer" in het Buitengasthuis in <LOCATIE> In ### werd <PERSOON> als hoogleraar in de anatomie en fysiologie benoemd aan de hogeschool in <LOCATIE>, als opvolger van professor Bleuland In die tijd bestond de geneeskundestudie uit waarneming aan het ziekbed (klinisch onderzoek) en het bestuderen van klassieke medische teksten <PERSOON> benadrukte het belang van de wetenschappelijke methode in de geneeskunde sterk, waarvoor hij veel waardering oogstte Zijn eigen onderzoek was met name anatomisch van aard, maar in ### ontdekte hij dat aanwezigheid van elastinevezels in sputum een belangrijke aanwijzing waren voor vernietiging van longweefsel bij tuberculosepatiënten <PERSOON> had hij al de gelegenheid om kennis te maken met de toenmalige situatie in de psychiatrische zorg en ook een van zijn eerste geschriften (###) laat reeds interesse in deze patiënten zien Toen hij, in ###, in <LOCATIE> kwam, nam hij plaats in het bestuur van het daar aanwezige krankzinnigengesticht Zoals elders in <LOCATIE> was van een geneeskundige behandeling van krankzinnigen geen sprake De lijders werden in 'het dolhuis' opgeborgen, uiterst gebrekkig verpleegd, niet zelden mishandeld, bij feestelijke gelegenheden voor het publiek, ter bespotting, tentoongesteld en wel als beklagenswaardig, maar niet als ziek beschouwd <PERSOON> overtuigde zijn medebestuurders dat krankzinnigen als zieken beschouwd en behandeld moesten worden en dat dus een hervorming van het gesticht noodzakelijk was Na bij verschillende partijen geld geworven te hebben en met financiële ondersteuning van de provincie werd het gesticht hervormd en stond het binnen korte tijd als een vooraanstaande en succesvolle inrichting bekend Dit leidde ertoe dat de regering aan <PERSOON> vroeg om advies te geven over de behandeling van psychiatrische patiënten in <LOCATIE>, wat uiteindelijk resulteerde in de krankzinnigenwet van ### Opvallend maar niet verbazingwekkend is zijn stellingname tegen straf en lichamelijk geweld Al in een rede van ### laat hij daarover geen misverstanden bestaan "Alle lichamelijke straf als slagen en wat dies meer zij moet op het strengste verboden worden, zodat het als een onherroepelijke wet moet worden aangemerkt, dat een knecht of dienstmeid, welke overtuigd wordt, een krankzinnige geslagen te hebben, ogenblikkelijk het huis moet verlaten".
| 553 |
www
|
in de psychiatrische zorg en ook een van zijn eerste geschriften (###) laat reeds interesse in deze patiënten zien Toen hij, in ###, in <LOCATIE> kwam, nam hij plaats in het bestuur van het daar aanwezige krankzinnigengesticht Zoals elders in <LOCATIE> was van een geneeskundige behandeling van krankzinnigen geen sprake De lijders werden in 'het dolhuis' opgeborgen, uiterst gebrekkig verpleegd, niet zelden mishandeld, bij feestelijke gelegenheden voor het publiek, ter bespotting, tentoongesteld en wel als beklagenswaardig, maar niet als ziek beschouwd <PERSOON> overtuigde zijn medebestuurders dat krankzinnigen als zieken beschouwd en behandeld moesten worden en dat dus een hervorming van het gesticht noodzakelijk was Na bij verschillende partijen geld geworven te hebben en met financiële ondersteuning van de provincie werd het gesticht hervormd en stond het binnen korte tijd als een vooraanstaande en succesvolle inrichting bekend Dit leidde ertoe dat de regering aan <PERSOON> vroeg om advies te geven over de behandeling van psychiatrische patiënten in <LOCATIE>, wat uiteindelijk resulteerde in de krankzinnigenwet van ### Opvallend maar niet verbazingwekkend is zijn stellingname tegen straf en lichamelijk geweld Al in een rede van ### laat hij daarover geen misverstanden bestaan "Alle lichamelijke straf als slagen en wat dies meer zij moet op het strengste verboden worden, zodat het als een onherroepelijke wet moet worden aangemerkt, dat een knecht of dienstmeid, welke overtuigd wordt, een krankzinnige geslagen te hebben, ogenblikkelijk het huis moet verlaten" Hij liet de wetenschappelijke wereld een veelheid aan boeken na die in hun tijd toonaangevend genoemd mochten worden Ook over zijn psychiatrische inzichten zijn we goed geïnformeerd, omdat hij daarover een leerboek naliet, dat postuum in ### werd uitgegeven Enkele van de beste kenmerken van de latere Nederlandse psychiatrie zijn er in te vinden De oorspronkelijke Nederlandse uitgaven zijn zeer zeldzaam, maar er zijn nog enige Duitse exemplaren In ### trouwde <PERSOON> met <PERSOON> (### - <DATUM> en in ### met Geertruid <PERSOON> (<DATUM> - <DATUM> , dochter van hoogleraar <PERSOON> in <LOCATIE> en <PERSOON> Uit beide huwelijken werden zeven kinderen geboren Na een korte ziekte overleed hij onverwacht op <DATUM> In ### werd op de <PERSOON>, onder grote belangstelling, een monument ter ere van zijn nagedachtenis onthuld, met een toespraak van <PERSOON> cordis Een myxoma cordis is een zeer zeldzame, meestal goedaardige, primaire tumor (een nieuwe groei van weefsel) van het hart Het is de meest voorkomende van alle goedaardige harttumoren Myxoma cordis is de benaming voor een "intracardiale tumor", die dus voorkomt in het hart Vijfenzeventig procent van alle myxomen zijn te vinden in het linkeratrium, de hartholte waar het zuurstofrijke bloed uit de longen binnenkomt Tumoren die in het hart zelf ontstaan, worden primaire tumoren genoemd; ze kunnen in elk deel van het hart optreden.
| 560 |
www
|
aan boeken na die in hun tijd toonaangevend genoemd mochten worden Ook over zijn psychiatrische inzichten zijn we goed geïnformeerd, omdat hij daarover een leerboek naliet, dat postuum in ### werd uitgegeven Enkele van de beste kenmerken van de latere Nederlandse psychiatrie zijn er in te vinden De oorspronkelijke Nederlandse uitgaven zijn zeer zeldzaam, maar er zijn nog enige Duitse exemplaren In ### trouwde <PERSOON> met <PERSOON> (### - <DATUM> en in ### met Geertruid <PERSOON> (<DATUM> - <DATUM> , dochter van hoogleraar <PERSOON> in <LOCATIE> en <PERSOON> Uit beide huwelijken werden zeven kinderen geboren Na een korte ziekte overleed hij onverwacht op <DATUM> In ### werd op de <PERSOON>, onder grote belangstelling, een monument ter ere van zijn nagedachtenis onthuld, met een toespraak van <PERSOON> cordis Een myxoma cordis is een zeer zeldzame, meestal goedaardige, primaire tumor (een nieuwe groei van weefsel) van het hart Het is de meest voorkomende van alle goedaardige harttumoren Myxoma cordis is de benaming voor een "intracardiale tumor", die dus voorkomt in het hart Vijfenzeventig procent van alle myxomen zijn te vinden in het linkeratrium, de hartholte waar het zuurstofrijke bloed uit de longen binnenkomt Tumoren die in het hart zelf ontstaan, worden primaire tumoren genoemd; ze kunnen in elk deel van het hart optreden Bijna alle andere myxomen zijn te vinden in het rechteratrium Het is zeer zeldzaam een myxoom te vinden in een van de hartkamers De tumor heeft een van de twee algemene vormen een ronde, stevige massa, of een onregelmatig gevormde, zachte, geleiachtige massa Deze tumoren zijn zeldzaam en kunnen goedaardig of kwaadaardig zijn Zij zijn verbonden aan het endocard, de binnenbekleding van het hart De cellen die deel uitmaken van de tumor zijn spoelvormige cellen en zijn ingebed in een matrix die rijk is aan mucopolysachariden (een groep van koolhydraten) Een myxoom kan calcium bevatten, die weergegeven wordt op de röntgenfoto De tumor krijgt de bloedtoevoer van de haarvaten die het bloed toevoeren van het hart naar de tumor Trombi bloedstolsels kunnen worden bevestigd aan de buitenkant van myxoom Er zijn drie belangrijke syndromen die verband houden met myxomen Embolische voorvallen gebeuren als stukjes van de tumor afbrokkelen, of als de trombi die bevestigd zijn aan de buitenkant van de tumor, zijn losgelaten en in het bloed zijn terechtgekomen Gelatineachtige myxomen emboliseren vaker dan de meer vaste vorm van deze tumor En myxoom kan ook de bloedstroom in het hart hinderen, meestal op een hartklep De mitralisklep is de hartklep die het meest getroffen wordt De beperkingen van de doorbloeding kan leiden tot pulmonale (acute) congestie, embolisatie en hartklep ziekte Embolisatie kan leiden tot ernstige gevolgen In het geval van het linkeratrium myxoom, ervaart ##-##% van de patiënten embolisatie.
| 537 |
www
|
alle andere myxomen zijn te vinden in het rechteratrium Het is zeer zeldzaam een myxoom te vinden in een van de hartkamers De tumor heeft een van de twee algemene vormen een ronde, stevige massa, of een onregelmatig gevormde, zachte, geleiachtige massa Deze tumoren zijn zeldzaam en kunnen goedaardig of kwaadaardig zijn Zij zijn verbonden aan het endocard, de binnenbekleding van het hart De cellen die deel uitmaken van de tumor zijn spoelvormige cellen en zijn ingebed in een matrix die rijk is aan mucopolysachariden (een groep van koolhydraten) Een myxoom kan calcium bevatten, die weergegeven wordt op de röntgenfoto De tumor krijgt de bloedtoevoer van de haarvaten die het bloed toevoeren van het hart naar de tumor Trombi bloedstolsels kunnen worden bevestigd aan de buitenkant van myxoom Er zijn drie belangrijke syndromen die verband houden met myxomen Embolische voorvallen gebeuren als stukjes van de tumor afbrokkelen, of als de trombi die bevestigd zijn aan de buitenkant van de tumor, zijn losgelaten en in het bloed zijn terechtgekomen Gelatineachtige myxomen emboliseren vaker dan de meer vaste vorm van deze tumor En myxoom kan ook de bloedstroom in het hart hinderen, meestal op een hartklep De mitralisklep is de hartklep die het meest getroffen wordt De beperkingen van de doorbloeding kan leiden tot pulmonale (acute) congestie, embolisatie en hartklep ziekte Embolisatie kan leiden tot ernstige gevolgen In het geval van het linkeratrium myxoom, ervaart ##-##% van de patiënten embolisatie De derde in verband met het myxoom, heten constitutionele syndromen, aspecifieke symptomen veroorzaakt door het myxoom Er is geen bekende veroorzaker van myxomen De belangrijkste symptomen geproduceerd door een myxoom zijn generiek en niet specifiek Deze omvatten koorts, gewichtsverlies, bloedarmoede, een verhoogd aantal witte bloedcellen (WBC), een dalend aantal bloedplaatjes en het fenomeen van Raynaud Ook kunnen stukjes van het myxoom losraken, waarna ze door het bloed worden meegevoerd naar andere organen en daar kunnen ze leiden tot afsluiting van bloedvaten De gevolgen daarvan hangen af van het bloedvat dat wordt afgesloten Zo kan een afgesloten bloedvat in de hersenen resulteren in een herseninfarct, terwijl bij een afgesloten bloedvat in de longen de patiënt pijn heeft en bloed ophoest De meeste patiënten met myxoma cordis zijn tussen ##-<LEEFTIJD> jaar Het komt ook vaker voor bij vrouwen dan bij mannen Harttumoren zijn moeilijk vast te stellen omdat ze relatief zeldzaam zijn en omdat de symptomen lijken op die van allerlei andere aandoeningen Er zijn verschillende methoden om harttumoren te diagnosticeren Met echocardiografie kan de tumor zichtbaar worden gemaakt Bij een ander, minder vaak toegepast onderzoek wordt via een katheter contrastvloeistof in het hart gebracht waardoor de tumor op een röntgenopname zichtbaar wordt Ook een computertomografie ("CT-Scan") en MRI-scan worden wel toegepast.
| 498 |
www
|
De derde in verband met het myxoom, heten constitutionele syndromen, aspecifieke symptomen veroorzaakt door het myxoom Er is geen bekende veroorzaker van myxomen De belangrijkste symptomen geproduceerd door een myxoom zijn generiek en niet specifiek Deze omvatten koorts, gewichtsverlies, bloedarmoede, een verhoogd aantal witte bloedcellen (WBC), een dalend aantal bloedplaatjes en het fenomeen van Raynaud Ook kunnen stukjes van het myxoom losraken, waarna ze door het bloed worden meegevoerd naar andere organen en daar kunnen ze leiden tot afsluiting van bloedvaten De gevolgen daarvan hangen af van het bloedvat dat wordt afgesloten Zo kan een afgesloten bloedvat in de hersenen resulteren in een herseninfarct, terwijl bij een afgesloten bloedvat in de longen de patiënt pijn heeft en bloed ophoest De meeste patiënten met myxoma cordis zijn tussen ##-<LEEFTIJD> jaar Het komt ook vaker voor bij vrouwen dan bij mannen Harttumoren zijn moeilijk vast te stellen omdat ze relatief zeldzaam zijn en omdat de symptomen lijken op die van allerlei andere aandoeningen Er zijn verschillende methoden om harttumoren te diagnosticeren Met echocardiografie kan de tumor zichtbaar worden gemaakt Bij een ander, minder vaak toegepast onderzoek wordt via een katheter contrastvloeistof in het hart gebracht waardoor de tumor op een röntgenopname zichtbaar wordt Ook een computertomografie ("CT-Scan") en MRI-scan worden wel toegepast Gewoonlijk zal alleen aan deze diagnose worden gedacht als er een reden is om te veronderstellen dat er een tumor in het hart aanwezig is De tumor moet chirurgisch worden verwijderd Myxomen kunnen teruggroeien als ze niet volledig zijn verwijderd De overleving van deze operatie is uitstekend De klachten die voor de tijd aanwezig waren, zijn na verwijdering van het myxoom meestal verdwenen Succesvolle verwijdering van de tumor bevrijdt de patiënt van deze ziekte Een embolie uit een myxoom kan overleven in andere delen van het lichaam Echter, er is geen bewijs dat een myxoom is gemetastaseerd (in staat om de ziekte van het ene gebied naar het andere te verplaatsen), waardoor tumoren in andere delen van het lichaam verder leven Bètahistine Bètahistine is een stof die structureel verwant is aan histamine Bètahistine is ook een histamine-H-receptoragonist Het werkt bloedvatenverwijdend (vasodilatator) en verbetert de bloeddoorstroming in het binnenoor Het wordt voorgeschreven bij storingen van het evenwichtsorgaan, zoals bij de ziekte van Menière Bètahistine heeft een gunstige invloed op duizeligheid en tinnitus en vermindert de aanvallen van draaiduizeligheid (vertigo) Bètahistine kan evenwel asthma bronchiale en maagzweren verergeren Bètahistine wordt oraal ingenomen in tabletten, waarin de stof als een zout aanwezig is, gewoonlijk het dimesilaat (methaansulfonaat) Meer recent is ontdekt dat bètahistine het niveau van bepaalde neurotransmitters verhoogt en op deze manier een rol speelt bij de regeling van het eetgedrag en van gemoedsstemming; het wordt onderzocht als een mogelijk middel tegen obesitas en depressie Good Automated Manufacturing Practice Good Automated Manufacturing Practice (GAMP) is een standaard met betrekking tot veiligheid van farmaceutische producten.
| 527 |
www
|
chirurgisch worden verwijderd Myxomen kunnen teruggroeien als ze niet volledig zijn verwijderd De overleving van deze operatie is uitstekend De klachten die voor de tijd aanwezig waren, zijn na verwijdering van het myxoom meestal verdwenen Succesvolle verwijdering van de tumor bevrijdt de patiënt van deze ziekte Een embolie uit een myxoom kan overleven in andere delen van het lichaam Echter, er is geen bewijs dat een myxoom is gemetastaseerd (in staat om de ziekte van het ene gebied naar het andere te verplaatsen), waardoor tumoren in andere delen van het lichaam verder leven Bètahistine Bètahistine is een stof die structureel verwant is aan histamine Bètahistine is ook een histamine-H-receptoragonist Het werkt bloedvatenverwijdend (vasodilatator) en verbetert de bloeddoorstroming in het binnenoor Het wordt voorgeschreven bij storingen van het evenwichtsorgaan, zoals bij de ziekte van Menière Bètahistine heeft een gunstige invloed op duizeligheid en tinnitus en vermindert de aanvallen van draaiduizeligheid (vertigo) Bètahistine kan evenwel asthma bronchiale en maagzweren verergeren Bètahistine wordt oraal ingenomen in tabletten, waarin de stof als een zout aanwezig is, gewoonlijk het dimesilaat (methaansulfonaat) Meer recent is ontdekt dat bètahistine het niveau van bepaalde neurotransmitters verhoogt en op deze manier een rol speelt bij de regeling van het eetgedrag en van gemoedsstemming; het wordt onderzocht als een mogelijk middel tegen obesitas en depressie Good Automated Manufacturing Practice Good Automated Manufacturing Practice (GAMP) is een standaard met betrekking tot veiligheid van farmaceutische producten De "<PERSOON> Good Automated Manufacturing Practice (GAMP) Guide for Validation of Automated Systems in Pharmaceutical Manufacture" van de ISPE beschrijft een serie principes en procedures die leiden tot een garantie dat farmaceutische producten de vereiste kwaliteit hebben Een van de basisbeginselen van GAMP is dat kwaliteit niet steekproefsgewijs kan worden getest, maar dat deze kwaliteitscontrole moet worden uitgevoerd in alle fases van het productieproces Het gevolg hiervan is dat GAMP alle aspecten van de productie beslaat de ruwe materialen, de productiefaciliteit en -apparatuur, de training en hygiëne van de medewerkers Een essentieel middel om op deze manier het einddoel (een kwaliteitsgarantie voor het eindproduct) te bereiken, is het gebruik van Standard Operating Procedures (SOPs) GAMP werd opgericht ### in het Verenigd Koninkrijk als gevolg van steeds verdergaande eisen van de Amerikaanse Food and Drug Administration op het gebied van good manufacturing practice (GMP) in de productie Sinds ### werkt de organisatie samen met de ISPE en werd de eerste GAMP-gids gepubliceerd Standard operating procedure Een standard operating procedure, veelal afgekort SOP genoemd, is een schriftelijke werkinstructie waarin uitgebreid wordt beschreven hoe een bepaalde handeling uitgevoerd dient te worden, met als doel uniformiteit te creëren in de uitvoering van de handeling en daardoor in het eindresultaat ervan SOPs worden veelvuldig gebruikt binnen de farmaceutische industrie en in klinische studies, waarbij het van belang is dat telkens exact dezelfde procedures gevolgd worden en dat deze ook zorgvuldig gedocumenteerd worden.
| 531 |
www
|
(GAMP) Guide for Validation of Automated Systems in Pharmaceutical Manufacture" van de ISPE beschrijft een serie principes en procedures die leiden tot een garantie dat farmaceutische producten de vereiste kwaliteit hebben Een van de basisbeginselen van GAMP is dat kwaliteit niet steekproefsgewijs kan worden getest, maar dat deze kwaliteitscontrole moet worden uitgevoerd in alle fases van het productieproces Het gevolg hiervan is dat GAMP alle aspecten van de productie beslaat de ruwe materialen, de productiefaciliteit en -apparatuur, de training en hygiëne van de medewerkers Een essentieel middel om op deze manier het einddoel (een kwaliteitsgarantie voor het eindproduct) te bereiken, is het gebruik van Standard Operating Procedures (SOPs) GAMP werd opgericht ### in het Verenigd Koninkrijk als gevolg van steeds verdergaande eisen van de Amerikaanse Food and Drug Administration op het gebied van good manufacturing practice (GMP) in de productie Sinds ### werkt de organisatie samen met de ISPE en werd de eerste GAMP-gids gepubliceerd Standard operating procedure Een standard operating procedure, veelal afgekort SOP genoemd, is een schriftelijke werkinstructie waarin uitgebreid wordt beschreven hoe een bepaalde handeling uitgevoerd dient te worden, met als doel uniformiteit te creëren in de uitvoering van de handeling en daardoor in het eindresultaat ervan SOPs worden veelvuldig gebruikt binnen de farmaceutische industrie en in klinische studies, waarbij het van belang is dat telkens exact dezelfde procedures gevolgd worden en dat deze ook zorgvuldig gedocumenteerd worden Standaarden als ISO ### (voor de farmacie) en de Good clinical practice (voor klinische studies) stellen strikte eisen aan procedures en documentatie, en vormen veelal de basis van gebruikte SOPs Een bekend voorbeeld van SOPs zijn de controlelijsten die piloten volgen voorafgaand aan en tijdens een vlucht (zie externe link) Rupsendoder De rupsendoder ("Cordyceps militaris") is een paddenstoel uit de klasse van de Sordariomycetes, familie Cordycipitaceae De zwam wordt # tot # centimeter hoog, en is een half tot # centimeter dik De kleur van de zwam is oranjegeel tot oranje, de steel is meestal wat bleker Op de hoed bevinden zich fijne wratjes De zwam groeit op poppen van vlinders in diverse biotopen In <LOCATIE> is de soort vrij algemeen GGZ Friesland GGZ Friesland is de grootste aanbieder van geestelijke gezondheidszorg in de Nederlandse provincie Friesland De organisatie biedt hulp bij alle voorkomende psychische problemen Op meer dan ### locaties in heel Friesland werken ruim ### medewerkers Zorgverleners zijn geregistreerd in het BIG-register en de behandelingen zijn gebaseerd op de landelijke behandelrichtlijnen In ### fuseerde het Psychiatrisch Ziekenhuis <LOCATIE> met het Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Zuid-<PERSOON> Friesland, <INSTELLING> Friesland, <INSTELLING> Friesland en Kinder- en Jeugd Psychiatrisch <INSTELLING> Het Groene Hart Daarmee ontstond het conglomeraat Stichting GGZ Friesland Tegenwoordig worden op <PERSOON> Lankum door GGZ Friesland patiënten behandeld met een psychische stoornis en <PERSOON> ### is op <PERSOON> Lankum onder meer nog een verblijfsafdeling voor forensische psychiatrie en voor schizofreniepatiënten gevestigd.
| 557 |
www
|
strikte eisen aan procedures en documentatie, en vormen veelal de basis van gebruikte SOPs Een bekend voorbeeld van SOPs zijn de controlelijsten die piloten volgen voorafgaand aan en tijdens een vlucht (zie externe link) Rupsendoder De rupsendoder ("Cordyceps militaris") is een paddenstoel uit de klasse van de Sordariomycetes, familie Cordycipitaceae De zwam wordt # tot # centimeter hoog, en is een half tot # centimeter dik De kleur van de zwam is oranjegeel tot oranje, de steel is meestal wat bleker Op de hoed bevinden zich fijne wratjes De zwam groeit op poppen van vlinders in diverse biotopen In <LOCATIE> is de soort vrij algemeen GGZ Friesland GGZ Friesland is de grootste aanbieder van geestelijke gezondheidszorg in de Nederlandse provincie Friesland De organisatie biedt hulp bij alle voorkomende psychische problemen Op meer dan ### locaties in heel Friesland werken ruim ### medewerkers Zorgverleners zijn geregistreerd in het BIG-register en de behandelingen zijn gebaseerd op de landelijke behandelrichtlijnen In ### fuseerde het Psychiatrisch Ziekenhuis <LOCATIE> met het Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Zuid-<PERSOON> Friesland, <INSTELLING> Friesland, <INSTELLING> Friesland en Kinder- en Jeugd Psychiatrisch <INSTELLING> Het Groene Hart Daarmee ontstond het conglomeraat Stichting GGZ Friesland Tegenwoordig worden op <PERSOON> Lankum door GGZ Friesland patiënten behandeld met een psychische stoornis en <PERSOON> ### is op <PERSOON> Lankum onder meer nog een verblijfsafdeling voor forensische psychiatrie en voor schizofreniepatiënten gevestigd Indien noodzakelijk kan de patiënt direct opgenomen worden in een kliniek De crisisdienst is ## uur per dag telefonisch bereikbaar GGZ Friesland werkt met zorgprogrammaâs Een dergelijk programma richt zich op de behandeling van één type aandoening middels een zorgplan, waarbij meerdere disciplines betrokken kunnen zijn Iedere patiënt met dezelfde aandoening doorloopt een vaste structuur, ook wel genoemd "ketenzorg" en "geprotocolleerd werken" Middels indicatoren kan het verloop van de behandeling worden vastgesteld Elk zorgprogramma bevat ook een onderdeel dat zich richt op preventie c q opsporing van risicogroepen GGZ Friesland kent verschillende hulpprogramma's GGZ Friesland heeft vestigingen in <PERSOON> en <PERSOON> baron <PERSOON>, <DATUM> â Winksele, <DATUM> (ook <PERSOON>) was een Belgisch hartchirurg en hoogleraar Stalpaert werd geboren als zoon van Odilon Stalpaert en <PERSOON> Hij doorliep de lagere school en de Latijns-Griekse humaniora aan het Sint-Lodewijkscollege in <PERSOON> Hij was er zeer actief, onder meer als hoofdman van de studentenbond In oktober ### begon hij de studies geneeskunde aan de Katholieke Universiteit Leuven Ook daar was hij actief in studentenverenigingen, zoals de club van Bruggelingen âMoeder Brugseâ, waar hij penningmeester van werd In ### behaalde Stalpaert zijn diploma van doctor in de genees-, heel- en verloskunde en besliste zich te specialiseren in de chirurgie Zijn specialisatie vond plaats van ### tot ###.
| 551 |
www
|
## uur per dag telefonisch bereikbaar GGZ Friesland werkt met zorgprogrammaâs Een dergelijk programma richt zich op de behandeling van één type aandoening middels een zorgplan, waarbij meerdere disciplines betrokken kunnen zijn Iedere patiënt met dezelfde aandoening doorloopt een vaste structuur, ook wel genoemd "ketenzorg" en "geprotocolleerd werken" Middels indicatoren kan het verloop van de behandeling worden vastgesteld Elk zorgprogramma bevat ook een onderdeel dat zich richt op preventie c q opsporing van risicogroepen GGZ Friesland kent verschillende hulpprogramma's GGZ Friesland heeft vestigingen in <PERSOON> en <PERSOON> baron <PERSOON>, <DATUM> â Winksele, <DATUM> (ook <PERSOON>) was een Belgisch hartchirurg en hoogleraar Stalpaert werd geboren als zoon van Odilon Stalpaert en <PERSOON> Hij doorliep de lagere school en de Latijns-Griekse humaniora aan het Sint-Lodewijkscollege in <PERSOON> Hij was er zeer actief, onder meer als hoofdman van de studentenbond In oktober ### begon hij de studies geneeskunde aan de Katholieke Universiteit Leuven Ook daar was hij actief in studentenverenigingen, zoals de club van Bruggelingen âMoeder Brugseâ, waar hij penningmeester van werd In ### behaalde Stalpaert zijn diploma van doctor in de genees-, heel- en verloskunde en besliste zich te specialiseren in de chirurgie Zijn specialisatie vond plaats van ### tot ### In ### kwam Stalpaert naar Leuven terug als hartchirurg Zijn aanstelling gebeurde op verzoek van professor <PERSOON>, die als gastchirurg opereerde in Leuven, maar van oordeel was dat een voltijdse hartchirurg dringend nodig werd Zijn eerste assistent in Leiden was voor hem de aangewezen man Het jaar daarop namen de mogelijkheden toe door de aankoop van een hart-longmachine In ### werd een 'Hartcentrum' opgericht voor de coördinatie tussen de ziekenhuizen en met nog steeds, tot in ###, <PERSOON> als gastchirurg Van ### tot ### organiseerde Stalpaert de thoracale en cardiovasculaire chirurgie in de universitaire ziekenhuizen Sint-Rafaël, Gasthuisberg en Sint-<PERSOON> in Pellenberg In het universitaire curriculum werd Stalpaert Eén van de pioniers in België van de open hartoperaties, de bypasses en de inplanting van hartkleppen, werd hij een gereputeerde hartchirurg die in Leuven een groot aantal chirurgen in deze specialiteit opleidde Het ingrijpen voor overbruggingen en voor het plaatsen van hartkleppen kon hij uitvoeren met een strikt minimum aan onvermijdelijke mislukkingen In augustus ### plaatste hij een hartklep bij de toenmalige Belgische eerste minister <PERSOON-##> Na zijn emeritaat bleef hij nog vijf jaar de hartchirurgie beoefenen in het Algemeen Ziekenhuis Sint-<PERSOON-##> in <PERSOON>, waar hij zijn loopbaan was begonnen In de loop van zijn carrière was Stalpaert actief in heel wat professionele organisaties en verenigingen, onder meer Stalpaert publiceerde circa ### wetenschappelijke studies en bijdragen, onder dewelke Daarnaast nog circa ### studies opgesteld in samenwerking met collega's en assistenten <PERSOON-##>'s hof <PERSOON-##>'s hof is een hofje in de Nederlandse stad Leiden.
| 588 |
www
|
van professor <PERSOON>, die als gastchirurg opereerde in Leuven, maar van oordeel was dat een voltijdse hartchirurg dringend nodig werd Zijn eerste assistent in Leiden was voor hem de aangewezen man Het jaar daarop namen de mogelijkheden toe door de aankoop van een hart-longmachine In ### werd een 'Hartcentrum' opgericht voor de coördinatie tussen de ziekenhuizen en met nog steeds, tot in ###, <PERSOON> als gastchirurg Van ### tot ### organiseerde Stalpaert de thoracale en cardiovasculaire chirurgie in de universitaire ziekenhuizen Sint-Rafaël, Gasthuisberg en Sint-<PERSOON> in Pellenberg In het universitaire curriculum werd Stalpaert Eén van de pioniers in België van de open hartoperaties, de bypasses en de inplanting van hartkleppen, werd hij een gereputeerde hartchirurg die in Leuven een groot aantal chirurgen in deze specialiteit opleidde Het ingrijpen voor overbruggingen en voor het plaatsen van hartkleppen kon hij uitvoeren met een strikt minimum aan onvermijdelijke mislukkingen In augustus ### plaatste hij een hartklep bij de toenmalige Belgische eerste minister <PERSOON> Na zijn emeritaat bleef hij nog vijf jaar de hartchirurgie beoefenen in het Algemeen Ziekenhuis Sint-<PERSOON> in <PERSOON>, waar hij zijn loopbaan was begonnen In de loop van zijn carrière was Stalpaert actief in heel wat professionele organisaties en verenigingen, onder meer Stalpaert publiceerde circa ### wetenschappelijke studies en bijdragen, onder dewelke Daarnaast nog circa ### studies opgesteld in samenwerking met collega's en assistenten <PERSOON>'s hof <PERSOON>'s hof is een hofje in de Nederlandse stad Leiden Het complex bestaat uit ## woningen en ligt aan de <PERSOON>'s hof De ingang van het hofje bevindt zich aan de <LOCATIE>tussen huisnummers ## en ## en bevat de tekst ""Geeft god alleen de eer voor goede dognie rijke neeven ende nigten deed <PERSOON> dit bij sijn leeven stigten, ###"" Na de ingang bevindt zich een poort met de tekst ""Dus was mijn sin Een yder praat na syn begrip ~ maer soo t niet staat tot uw genoegen blyft dan buyten k kan met myn poort uw mond niet sluyten ### ~"" In ### vond een uitbreiding plaats waardoor er twee binnenpleintjes ontstonden met in het midden een regentenkamer Deze regentenkamer is later als school gebruikt en werd in ### verbouwd tot woningen In ### is het hofje gerestaureerd Het heeft de status rijksmonument en is inschreven onder nummer ### in het monumentenregister Iatrochemie De iatrochemie â afgeleid van het Griekse ("iatrós", arts) en ("chemeia", letterlijk 'de kunst van het (metaal)gieten') â ook als chemiatrie of chymiatrie aangeduid, is een op alchemie gebaseerde medische leer gegrondvest door Paracelsus in de ##e eeuw Paracelsus poogde een precieze samenhang te vinden tussen een medicament en de ziekte die daarmee behandeld moest worden Daartoe stelde hij zijn leer van de microkosmos â de mens â en de macrokosmos â zijn omgeving, op.
| 589 |
www
|
Het complex bestaat uit ## woningen en ligt aan de <PERSOON>'s hof De ingang van het hofje bevindt zich aan de <LOCATIE>tussen huisnummers ## en ## en bevat de tekst ""Geeft god alleen de eer voor goede dognie rijke neeven ende nigten deed <PERSOON> dit bij sijn leeven stigten, ###"" Na de ingang bevindt zich een poort met de tekst ""Dus was mijn sin Een yder praat na syn begrip ~ maer soo t niet staat tot uw genoegen blyft dan buyten k kan met myn poort uw mond niet sluyten ### ~"" In ### vond een uitbreiding plaats waardoor er twee binnenpleintjes ontstonden met in het midden een regentenkamer Deze regentenkamer is later als school gebruikt en werd in ### verbouwd tot woningen In ### is het hofje gerestaureerd Het heeft de status rijksmonument en is inschreven onder nummer ### in het monumentenregister Iatrochemie De iatrochemie â afgeleid van het Griekse ("iatrós", arts) en ("chemeia", letterlijk 'de kunst van het (metaal)gieten') â ook als chemiatrie of chymiatrie aangeduid, is een op alchemie gebaseerde medische leer gegrondvest door Paracelsus in de ##e eeuw Paracelsus poogde een precieze samenhang te vinden tussen een medicament en de ziekte die daarmee behandeld moest worden Daartoe stelde hij zijn leer van de microkosmos â de mens â en de macrokosmos â zijn omgeving, op De behandeling bestond hierin, dat de patiënt een medicijn kreeg toegediend dat van het ziekteveroorzakende mineraal gemaakt was Het samenstellen van dit geneesmiddel geschiedde volgens alchemistische methoden, door Paracelsus ook wel spagyriek genoemd Deze leer hield geen stand, omdat uit zijn geschriften niet duidelijk werd, hoe een ziekte precies in verband gebracht kon worden met minerale invloeden<PERSOON> (###â###) poogde deze theorie verder te ontwikkelen, maar faalde vanwege hetzelfde probleem De recepturen van Paracelsus die werkzaam waren bleven behouden; de achterliggende theorie werd verworpen De onderzoekingen van Van Helmont leidden tot de oprichting van de iatrochemische school in de ##e en ##e eeuw, met als voorvechters <PERSOON> (###â###) en <PERSOON> (###â###) Zij herformuleerden Galenus' leer in chemische terminologieën als "zuren" en "logen" en probeerden de fysiologie en de pathogenese aan de hand van deze chemische tegenstellingen te verklaren De eerste leerstoelen voor de iatrochemie werden aan de Duitse universiteiten in de ##e eeuw bekleed door Belangrijke vroege vertegenwoordigers van de iatrochemie waren Van <PERSOON> en zijn gelijknamige zoon In de loop van de ##e eeuw poogde vooral Sylvius de iatrochemie een rationele basis te verlenen Chemie en farmacie vormden lange tijd één en hetzelfde vakgebied; deze verbinding werd pas in de ##e eeuw losgelaten In ### werd aan de universiteit van Uppsala de nieuwe leerstoel voor chemie aan de filosofische faculteit opgericht, bekleed door <PERSOON>, dit tot ongenoegen van de medische faculteit aldaar De reden voor deze beslissing was van economische aard.
| 605 |
www
|
was Het samenstellen van dit geneesmiddel geschiedde volgens alchemistische methoden, door Paracelsus ook wel spagyriek genoemd Deze leer hield geen stand, omdat uit zijn geschriften niet duidelijk werd, hoe een ziekte precies in verband gebracht kon worden met minerale invloeden<PERSOON> (###â###) poogde deze theorie verder te ontwikkelen, maar faalde vanwege hetzelfde probleem De recepturen van Paracelsus die werkzaam waren bleven behouden; de achterliggende theorie werd verworpen De onderzoekingen van Van Helmont leidden tot de oprichting van de iatrochemische school in de ##e en ##e eeuw, met als voorvechters <PERSOON> (###â###) en <PERSOON> (###â###) Zij herformuleerden Galenus' leer in chemische terminologieën als "zuren" en "logen" en probeerden de fysiologie en de pathogenese aan de hand van deze chemische tegenstellingen te verklaren De eerste leerstoelen voor de iatrochemie werden aan de Duitse universiteiten in de ##e eeuw bekleed door Belangrijke vroege vertegenwoordigers van de iatrochemie waren Van <PERSOON> en zijn gelijknamige zoon In de loop van de ##e eeuw poogde vooral Sylvius de iatrochemie een rationele basis te verlenen Chemie en farmacie vormden lange tijd één en hetzelfde vakgebied; deze verbinding werd pas in de ##e eeuw losgelaten In ### werd aan de universiteit van Uppsala de nieuwe leerstoel voor chemie aan de filosofische faculteit opgericht, bekleed door <PERSOON>, dit tot ongenoegen van de medische faculteit aldaar De reden voor deze beslissing was van economische aard Ook van de kant van de farmacie werd de iatrochemie steeds verder verdrongen door de vertegenwoordigers van rationeel-empirische geneeskunde, in het bijzonder <PERSOON> in <LOCATIE>, <PERSOON> in Duitsland en <PERSOON> in Engeland BRMO Bijzonder Resistente Micro-Organismen (BRMO) zijn bacteriën zoals ESBL-positieve bacteriën en MRSA, die resistent zijn voor meerdere soorten antibiotica Omdat behandeling van infecties met deze resistente micro-organismen minder goed mogelijk is, is het van het allergrootste belang binnen bijvoorbeeld een ziekenhuis maatregelen te treffen die gericht zijn op Het voorkómen van resistentieontwikkeling wordt nagestreefd door het hanteren van een rationeel, terughoudend antibioticabeleid door de Stichting Werkgroep Infectie Preventie (WIP), een afvaardiging van het <INSTELLING> De Werkgroep Infectie Preventie (WIP) heeft een aantal definities voor BRMO's opgesteld, deze zijn (nowiki)*(/nowiki) Het gaat hier uitsluitend om ciprofloxacine en/of levofloxacine, omdat "Acinetobacter" intrinsiek resistent zijn tegen norfloxacine Aorta-insufficiëntie Onder aorta-insufficiëntie verstaan we de toestand waarin tijdens de diastole dus bij een gesloten aortaklep bloed terug kan vloeien van de aorta naar de linkerhartkamer, doordat de aortaklep niet goed kan sluiten Een aorta-insufficiëntie kan grofweg op twee manieren ontstaan # Door beschadiging van de aortaklep waardoor deze niet meer goed sluit De aortaklep is een "halvemaanvormige klep" die bestaat uit drie halvemaanvormige zakjes, die samen de opening van de aorta afsluiten Door een ontsteking kan het weefsel van deze klep te stug worden, en kan er zich zelfs kalk in de klep afzetten, waardoor die niet meer goed sluit Voorbeelden #.
| 589 |
www
|
werd de iatrochemie steeds verder verdrongen door de vertegenwoordigers van rationeel-empirische geneeskunde, in het bijzonder <PERSOON> in <LOCATIE>, <PERSOON> in Duitsland en <PERSOON> in Engeland BRMO Bijzonder Resistente Micro-Organismen (BRMO) zijn bacteriën zoals ESBL-positieve bacteriën en MRSA, die resistent zijn voor meerdere soorten antibiotica Omdat behandeling van infecties met deze resistente micro-organismen minder goed mogelijk is, is het van het allergrootste belang binnen bijvoorbeeld een ziekenhuis maatregelen te treffen die gericht zijn op Het voorkómen van resistentieontwikkeling wordt nagestreefd door het hanteren van een rationeel, terughoudend antibioticabeleid door de Stichting Werkgroep Infectie Preventie (WIP), een afvaardiging van het <INSTELLING> De Werkgroep Infectie Preventie (WIP) heeft een aantal definities voor BRMO's opgesteld, deze zijn (nowiki)*(/nowiki) Het gaat hier uitsluitend om ciprofloxacine en/of levofloxacine, omdat "Acinetobacter" intrinsiek resistent zijn tegen norfloxacine Aorta-insufficiëntie Onder aorta-insufficiëntie verstaan we de toestand waarin tijdens de diastole dus bij een gesloten aortaklep bloed terug kan vloeien van de aorta naar de linkerhartkamer, doordat de aortaklep niet goed kan sluiten Een aorta-insufficiëntie kan grofweg op twee manieren ontstaan # Door beschadiging van de aortaklep waardoor deze niet meer goed sluit De aortaklep is een "halvemaanvormige klep" die bestaat uit drie halvemaanvormige zakjes, die samen de opening van de aorta afsluiten Door een ontsteking kan het weefsel van deze klep te stug worden, en kan er zich zelfs kalk in de klep afzetten, waardoor die niet meer goed sluit Voorbeelden # Een ernstige (opening bij gesloten klep van meer dan #,# cm²; dat is meer dan ##% van de opening bij geopende klep) aorta-insufficiëntie veroorzaakt een "volumeoverbelasting" van de linkerhartkamer Doordat het bloed dat al weggepompt is, opnieuw moet worden weggepompt, raakt de linkerhartkamer overbelast en ontstaat hartfalen Patiënten klagen over moeheid en kortademigheid, eventueel in aanvallen Bij lichamelijk onderzoek valt een geruis aan het hart op, vaak ook in de systole, maar, kenmerkender, in de diastole De diastole is de periode na de tweede harttoon, dat wil zeggen als de aortaklep dicht behoort te zijn Het verschil tussen de systolische en de diastolische bloeddruk, de polsdruk geheten, normaal ongeveer ##-## mm Hg, is verhoogd, wel tot ### mm Hg Hierdoor zijn overal aan de slagaders overdreven pulsaties te voelen Op het elektrocardiogram en de thoraxfoto is linkerventrikeldilatatie waar te nemen Door middel van echocardiografie kan men de afwijkende klep bestuderen en (met behulp van Doppleronderzoek) de afwijkende bloedstroom in kaart brengen Met een hartkatheterisatie kan dit vervolgens nog veel preciezer De klep, en eventueel een stuk van de aortaboog kan vervangen worden tijdens een "openhartoperatie" Bugchasing Bugchasing is het opzettelijk aangaan van onbeschermde seksuele contacten met seropositieve personen door iemand die zelf niet seropositief is Er is dus sprake van vrijwillige hiv-besmetting, of men neemt in ieder geval het risico hierop voor lief Seropositieven die zich lenen voor dit soort contacten worden ook wel aangeduid als gift givers.
| 567 |
www
|
gesloten klep van meer dan #,# cm²; dat is meer dan ##% van de opening bij geopende klep) aorta-insufficiëntie veroorzaakt een "volumeoverbelasting" van de linkerhartkamer Doordat het bloed dat al weggepompt is, opnieuw moet worden weggepompt, raakt de linkerhartkamer overbelast en ontstaat hartfalen Patiënten klagen over moeheid en kortademigheid, eventueel in aanvallen Bij lichamelijk onderzoek valt een geruis aan het hart op, vaak ook in de systole, maar, kenmerkender, in de diastole De diastole is de periode na de tweede harttoon, dat wil zeggen als de aortaklep dicht behoort te zijn Het verschil tussen de systolische en de diastolische bloeddruk, de polsdruk geheten, normaal ongeveer ##-## mm Hg, is verhoogd, wel tot ### mm Hg Hierdoor zijn overal aan de slagaders overdreven pulsaties te voelen Op het elektrocardiogram en de thoraxfoto is linkerventrikeldilatatie waar te nemen Door middel van echocardiografie kan men de afwijkende klep bestuderen en (met behulp van Doppleronderzoek) de afwijkende bloedstroom in kaart brengen Met een hartkatheterisatie kan dit vervolgens nog veel preciezer De klep, en eventueel een stuk van de aortaboog kan vervangen worden tijdens een "openhartoperatie" Bugchasing Bugchasing is het opzettelijk aangaan van onbeschermde seksuele contacten met seropositieve personen door iemand die zelf niet seropositief is Er is dus sprake van vrijwillige hiv-besmetting, of men neemt in ieder geval het risico hierop voor lief Seropositieven die zich lenen voor dit soort contacten worden ook wel aangeduid als gift givers In zowel <LOCATIE> en België als in het buitenland wordt bug chasing meer en meer serieus genomen door de medische stand en de autoriteiten Het vrijwillig besmetten met aids loopt zonder medische behandeling dodelijk af De term bugchasing is afkomstig uit het <PERSOON>, en betekent letterlijk 'keverjagen' Een bug is in het <PERSOON> een kever, maar wordt overdrachtelijk gebruikt voor vrijwel alle geleedpotigen, micro-organismen en virussen Een bug chaser gaat dus op zoek naar het hiv als een jager <PERSOON> gift (het geschenk) is eufemistisch voor het verlangde hiv Bij bug chasers en gift givers kan onderscheid worden gemaakt naarmate ze actief of passief op zoek naar besmetting zijn <PERSOON> en <PERSOON> deden in ### onderzoek naar de internet profielen van #,### bug chasers en gift givers De volgende categorieën konden worden onderscheiden Hetzelfde onderzoek concludeerde dat bug chasing en gift giving een geïsoleerd sociaal fenomeen was, en dat het om een relatief kleine groep ging Bug chasers zijn in principe altijd barebackers, maar barebackers zijn niet per definitie bug chasers en zullen dan ook in principe niet willen barebacken met iemand die hiv of iets anders 'onder de leden' heeft Verder dient eveneens een scherp onderscheid te moeten worden gemaakt tussen bug chasers enerzijds, en onvrijwillig besmetten anderzijds Dit onderscheid kwam met name naar voren bij de Groninger hiv-zaak, waarbij de slachtoffers voor de seksfeestjes hadden aangegeven slechts veilig te willen vrijen en waarbij de daders hen vervolgens gedrogeerd, onbeschermd verkracht en besmet hadden.
| 560 |
www
|
het buitenland wordt bug chasing meer en meer serieus genomen door de medische stand en de autoriteiten Het vrijwillig besmetten met aids loopt zonder medische behandeling dodelijk af De term bugchasing is afkomstig uit het <PERSOON>, en betekent letterlijk 'keverjagen' Een bug is in het <PERSOON> een kever, maar wordt overdrachtelijk gebruikt voor vrijwel alle geleedpotigen, micro-organismen en virussen Een bug chaser gaat dus op zoek naar het hiv als een jager <PERSOON> gift (het geschenk) is eufemistisch voor het verlangde hiv Bij bug chasers en gift givers kan onderscheid worden gemaakt naarmate ze actief of passief op zoek naar besmetting zijn <PERSOON> en <PERSOON> deden in ### onderzoek naar de internet profielen van #,### bug chasers en gift givers De volgende categorieën konden worden onderscheiden Hetzelfde onderzoek concludeerde dat bug chasing en gift giving een geïsoleerd sociaal fenomeen was, en dat het om een relatief kleine groep ging Bug chasers zijn in principe altijd barebackers, maar barebackers zijn niet per definitie bug chasers en zullen dan ook in principe niet willen barebacken met iemand die hiv of iets anders 'onder de leden' heeft Verder dient eveneens een scherp onderscheid te moeten worden gemaakt tussen bug chasers enerzijds, en onvrijwillig besmetten anderzijds Dit onderscheid kwam met name naar voren bij de Groninger hiv-zaak, waarbij de slachtoffers voor de seksfeestjes hadden aangegeven slechts veilig te willen vrijen en waarbij de daders hen vervolgens gedrogeerd, onbeschermd verkracht en besmet hadden Uit onderzoek komen de volgende opgegeven redenen naar voren Voor gift givers kunnen de motieven bestaan uit Gift givers kunnen bovendien aanvoeren dat het verzoek gebaseerd op de weloverwogen beslissing van de bug chaser was om onbeschermde seks met een seropositief persoon te hebben en zodoende de besmetting op te lopen Bug parties zijn (onbeschermde) seksfeestjes waaraan seropositieve en niet-seropositieve mannen deelnemen De deelnemers kunnen elkaar kennen en weten dan meestal ook wie hiv-positief is Soms worden de feestjes uitdagender gemaakt door deelnemers uit te nodigen die elkaar niet kennen en geheim te houden wie seropositief is Zo ontstaat een 'Russische Roulette'-achtig seksfeest, wanneer bijvoorbeeld een man of enkele mannen seropositief zijn en de rest niet Wanneer infectie plaatsvindt, is deze meestal pas na ongeveer een half jaar medisch aantoonbaar en heeft de seropositieve persoon medische behandeling nodig met behulp van hivremmers/ART (antriretrovirale medicatie) <PERSOON> na ongeveer tien jaar zal het hiv-virus het immuunsysteem zodanig hebben aangetast dat er minder dan ### T-helpercellen per microliter bloed aanwezig zijn, we spreken dan van aids Hoewel aanvankelijk afgedaan als broodje-aapverhaal, is het nu publiek geaccepteerd dat opzettelijke hiv-besmetting, vrijwillig of onvrijwillig, wel degelijk plaatsvindt In ### publiceerde <PERSOON> een artikel in het blad Rolling Stone, waarin gesuggereerd werd dat ## % van alle hiv-besmettingen opzettelijk was De geciteerde gezondheidsinspecteur <PERSOON> gaf later aan dat zijn woorden opzettelijk uit hun context waren gehaald, maar het tijdschrift weigerde het artikel te herroepen of te rectificeren.
| 555 |
www
|
Uit onderzoek komen de volgende opgegeven redenen naar voren Voor gift givers kunnen de motieven bestaan uit Gift givers kunnen bovendien aanvoeren dat het verzoek gebaseerd op de weloverwogen beslissing van de bug chaser was om onbeschermde seks met een seropositief persoon te hebben en zodoende de besmetting op te lopen Bug parties zijn (onbeschermde) seksfeestjes waaraan seropositieve en niet-seropositieve mannen deelnemen De deelnemers kunnen elkaar kennen en weten dan meestal ook wie hiv-positief is Soms worden de feestjes uitdagender gemaakt door deelnemers uit te nodigen die elkaar niet kennen en geheim te houden wie seropositief is Zo ontstaat een 'Russische Roulette'-achtig seksfeest, wanneer bijvoorbeeld een man of enkele mannen seropositief zijn en de rest niet Wanneer infectie plaatsvindt, is deze meestal pas na ongeveer een half jaar medisch aantoonbaar en heeft de seropositieve persoon medische behandeling nodig met behulp van hivremmers/ART (antriretrovirale medicatie) <PERSOON> na ongeveer tien jaar zal het hiv-virus het immuunsysteem zodanig hebben aangetast dat er minder dan ### T-helpercellen per microliter bloed aanwezig zijn, we spreken dan van aids Hoewel aanvankelijk afgedaan als broodje-aapverhaal, is het nu publiek geaccepteerd dat opzettelijke hiv-besmetting, vrijwillig of onvrijwillig, wel degelijk plaatsvindt In ### publiceerde <PERSOON> een artikel in het blad Rolling Stone, waarin gesuggereerd werd dat ## % van alle hiv-besmettingen opzettelijk was De geciteerde gezondheidsinspecteur <PERSOON> gaf later aan dat zijn woorden opzettelijk uit hun context waren gehaald, maar het tijdschrift weigerde het artikel te herroepen of te rectificeren Hierin wordt zowel het bug chasing als de hiermee verbonden normalisatie en idealisatie van aids uitgemeten Nadat in <LOCATIE> een aantal gevallen van opzettelijke onvrijwillige hiv-besmetting plaatsvond (met name de Groninger hiv-zaak), kwam ook in het Nederlandse taalgebied bug chasing meer in de publieke belangstelling Mitralisklep De mitralisklep, valvula mitralis of tweeslippige klep is de hartklep tussen linkerboezem en linkerkamer Het is dus een van de twee atrioventriculaire kleppen De klep sluit tijdens de systole om te voorkomen dat het bloed weer wordt teruggepompt, de longaders in De klep bestaat uit twee klepbladen of "slippen", het voorste en het achterste, die samen # tot # cm² beslaan Aan de randen van de slippen zitten peesdraden, "chordae tendineae" Deze hechten aan de papillaire spieren, die onderdeel uitmaken van het spierweefsel van de linkerventrikel, de linkerkamer Daardoor kan een intacte mitralisklep tijdens de systole niet doorslaan, waardoor mitralisinsufficiëntie zou ontstaan Na de systole daalt de druk in de linkerkamer snel doordat het spierweefsel verslapt Hierna zuigt de linker ventrikel actief bloed aan Daardoor gaat de mitralisklep open en stroomt er bloed van het linkeratrium, de linkerboezem naar de linkerventrikel Ongeveer ## tot ##% van het bloed dat de kamer binnenkomt doet dat tijdens deze eerste fase Hierna vult de kamer zich langzamer, uiteindelijk zorgt de activiteit van het atrium, de boezem vlak voor de systole nog voor extra vulling Het sluiten van de mitralisklep is met de stethoscoop te horen als de eerste harttoon.
| 553 |
www
|
Hierin wordt zowel het bug chasing als de hiermee verbonden normalisatie en idealisatie van aids uitgemeten Nadat in <LOCATIE> een aantal gevallen van opzettelijke onvrijwillige hiv-besmetting plaatsvond (met name de Groninger hiv-zaak), kwam ook in het Nederlandse taalgebied bug chasing meer in de publieke belangstelling Mitralisklep De mitralisklep, valvula mitralis of tweeslippige klep is de hartklep tussen linkerboezem en linkerkamer Het is dus een van de twee atrioventriculaire kleppen De klep sluit tijdens de systole om te voorkomen dat het bloed weer wordt teruggepompt, de longaders in De klep bestaat uit twee klepbladen of "slippen", het voorste en het achterste, die samen # tot # cm² beslaan Aan de randen van de slippen zitten peesdraden, "chordae tendineae" Deze hechten aan de papillaire spieren, die onderdeel uitmaken van het spierweefsel van de linkerventrikel, de linkerkamer Daardoor kan een intacte mitralisklep tijdens de systole niet doorslaan, waardoor mitralisinsufficiëntie zou ontstaan Na de systole daalt de druk in de linkerkamer snel doordat het spierweefsel verslapt Hierna zuigt de linker ventrikel actief bloed aan Daardoor gaat de mitralisklep open en stroomt er bloed van het linkeratrium, de linkerboezem naar de linkerventrikel Ongeveer ## tot ##% van het bloed dat de kamer binnenkomt doet dat tijdens deze eerste fase Hierna vult de kamer zich langzamer, uiteindelijk zorgt de activiteit van het atrium, de boezem vlak voor de systole nog voor extra vulling Het sluiten van de mitralisklep is met de stethoscoop te horen als de eerste harttoon Atrioventriculaire kleppen De atrioventriculaire kleppen of valvae atrioventriculares zijn de hartkleppen tussen de beide atria of boezems en de beide ventrikels of hartkamers De AV-klep tussen de linkerkamer en de linkerboezem is de mitralisklep, terwijl die tussen de rechterkamer en de rechterboezem de tricuspidalisklep is Aan het begin van de systole sluiten beide atrioventriculaire kleppen en wordt de eerste harttoon gehoord Tijdens de systole houden de beide kleppen het bloed tegen dat terug zou vloeien naar de atria Doordat de druk links zes keer zo hoog is als rechts, raakt de mitralisklep vaker beschadigd dan de tricuspidalisklep Copynumbervariaties Onder een copynumbervariatie (CNV) of (copynumber-)polymorfie (CNP) worden mutaties verstaan waarbij bepaalde stukken DNA op een chromosoom ontbreken (deletie) of het te veel aanwezig zijn (duplicatie), of waarbij in het genoom enkele chromosomen ontbreken of meervoudig aanwezig zijn Het gaat dan om puntmutatie (basensubstitutie en frameshiftmutatie), segmentmutatie (grootschalige mutaties of chromosomale mutaties) en ploïdiemutatie (genoommutaties) Uit vergelijkingen tussen de lengte van chromosomen kan een lengteverschil naar voren komen Copynumbervariaties spelen een belangrijke rol in de genetische variatie tussen individuen Daarnaast vormen ze de basis van verschillende mentale handicaps en ontwikkelingsstoornissen Bij de mens kan copynumbervariatie spontaan optreden binnen het DNA en dan directe gevolgen hebben voor het fenotype Een dergelijke spontane mutatie wordt een de-novosituatie genoemd en deze komt in de meeste gevallen voor Copynumbervariatie kan ook optreden bij een ongelijke crossing-over bij meiose.
| 531 |
www
|
Atrioventriculaire kleppen De atrioventriculaire kleppen of valvae atrioventriculares zijn de hartkleppen tussen de beide atria of boezems en de beide ventrikels of hartkamers De AV-klep tussen de linkerkamer en de linkerboezem is de mitralisklep, terwijl die tussen de rechterkamer en de rechterboezem de tricuspidalisklep is Aan het begin van de systole sluiten beide atrioventriculaire kleppen en wordt de eerste harttoon gehoord Tijdens de systole houden de beide kleppen het bloed tegen dat terug zou vloeien naar de atria Doordat de druk links zes keer zo hoog is als rechts, raakt de mitralisklep vaker beschadigd dan de tricuspidalisklep Copynumbervariaties Onder een copynumbervariatie (CNV) of (copynumber-)polymorfie (CNP) worden mutaties verstaan waarbij bepaalde stukken DNA op een chromosoom ontbreken (deletie) of het te veel aanwezig zijn (duplicatie), of waarbij in het genoom enkele chromosomen ontbreken of meervoudig aanwezig zijn Het gaat dan om puntmutatie (basensubstitutie en frameshiftmutatie), segmentmutatie (grootschalige mutaties of chromosomale mutaties) en ploïdiemutatie (genoommutaties) Uit vergelijkingen tussen de lengte van chromosomen kan een lengteverschil naar voren komen Copynumbervariaties spelen een belangrijke rol in de genetische variatie tussen individuen Daarnaast vormen ze de basis van verschillende mentale handicaps en ontwikkelingsstoornissen Bij de mens kan copynumbervariatie spontaan optreden binnen het DNA en dan directe gevolgen hebben voor het fenotype Een dergelijke spontane mutatie wordt een de-novosituatie genoemd en deze komt in de meeste gevallen voor Copynumbervariatie kan ook optreden bij een ongelijke crossing-over bij meiose Er ontstaan dan afwijkingen binnen het chromosoom, in de vorm van deleties of duplicaties Het betreft hier een algemeen voorkomend natuurlijk proces, dat naast de crossing-over bijdraagt aan de soortvariatie Vastgesteld is dat ongeveer #,#% van het menselijk genoom onderhevig is aan dergelijke variaties Het proces lijkt willekeurig Copynumbervariatie wordt met name waargenomen in die delen van het chromosoom die een herhaling in de sequentie van de basevolgorde kennen (Low copy repeats) Bij een aantal afwijkingen bij de mens als gevolg van een copynumbervariatie komt voor, dat een van de ouders drager is van de afwijking, zonder dat dit verder een duidelijk effect heeft op de ontwikkeling van de ouder Soms komt er bij de ouder een milde vorm voor die zich uit in psychische problemen of leerstoornissen Om hier duidelijkheid over te krijgen moeten de chromosomen van de beide ouders onderzocht worden Het verschijnsel van copynumbervariatie speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van soorten Door de spontane mutaties kunnen er specifieke afwijkingen plaatsvinden die verrassende consequenties hebben Bij de mens uit zich dit onder andere in de vorm van verscheidene verstandelijke handicaps, ontwikkelingsstoornissen en andere aangeboren afwijkingen Hiertegenover staat het verschijnsel van mensen die topprestaties kunnen leveren op hun kennis- of vaardigheidsvlak Oorspronkelijk werd ervan uitgegaan dat het menselijke DNA op hoofdlijnen er hetzelfde uitzag en dat wijzigingen in het menselijk DNA alleen voortkwamen uit de Mendeliaanse genetica Door onderzoek naar het DNA bij mensen kwam het inzicht dat er structuurfouten op kunnen treden in het menselijke DNA.
| 522 |
www
|
vorm van deleties of duplicaties Het betreft hier een algemeen voorkomend natuurlijk proces, dat naast de crossing-over bijdraagt aan de soortvariatie Vastgesteld is dat ongeveer #,#% van het menselijk genoom onderhevig is aan dergelijke variaties Het proces lijkt willekeurig Copynumbervariatie wordt met name waargenomen in die delen van het chromosoom die een herhaling in de sequentie van de basevolgorde kennen (Low copy repeats) Bij een aantal afwijkingen bij de mens als gevolg van een copynumbervariatie komt voor, dat een van de ouders drager is van de afwijking, zonder dat dit verder een duidelijk effect heeft op de ontwikkeling van de ouder Soms komt er bij de ouder een milde vorm voor die zich uit in psychische problemen of leerstoornissen Om hier duidelijkheid over te krijgen moeten de chromosomen van de beide ouders onderzocht worden Het verschijnsel van copynumbervariatie speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van soorten Door de spontane mutaties kunnen er specifieke afwijkingen plaatsvinden die verrassende consequenties hebben Bij de mens uit zich dit onder andere in de vorm van verscheidene verstandelijke handicaps, ontwikkelingsstoornissen en andere aangeboren afwijkingen Hiertegenover staat het verschijnsel van mensen die topprestaties kunnen leveren op hun kennis- of vaardigheidsvlak Oorspronkelijk werd ervan uitgegaan dat het menselijke DNA op hoofdlijnen er hetzelfde uitzag en dat wijzigingen in het menselijk DNA alleen voortkwamen uit de Mendeliaanse genetica Door onderzoek naar het DNA bij mensen kwam het inzicht dat er structuurfouten op kunnen treden in het menselijke DNA Hierbij vindt er een volledige duplicatie plaats van een chromosoom Met de ontwikkeling van de technische mogelijkheden in het kader van het onderzoek naar het DNA is het mogelijk geworden om steeds verder in detail het DNA te onderzoeken Hierbij kwamen gaandeweg steeds meer oorzaken van syndromen die bij mensen kunnen optreden in beeld Door zogenoemd microarrayonderzoek kan op dit moment onderzoek worden gedaan naar de individuele baseparen, waardoor op dit moment in beeld kan worden gebracht waar in het DNA copynumbervariatie optreedt Hierdoor zijn er momenteel ontwikkelingen gaande waardoor onder andere de oorzaken van autisme en schizofrenie in beeld komen Afwijkingen bij de mens die voortkomen uit copynumbervariatie zijn onder andere <PERSOON>, <DATUM> - Nashville, <DATUM> was een Canadees-Amerikaans arts en medisch onderzoeker Avery was een pionier op het gebied van moleculaire biologie en immunologie Samen met <PERSOON> lukte het hem in ### aan te tonen dat DNA het molecuul is dat voor het doorgeven van erfelijke eigenschappen zorgt In ### verhuisden Avery's ouders vanuit de V S naar Halifax in Canada, waar zijn vader voorganger was van de <PERSOON> Hier werd Oswald Avery geboren als tweede zoon De kinderen speelden een actieve rol in de religieuze activiteiten van de baptistische gemeenschap Het gezin verhuisde in ### naar New York Toen Avery <LEEFTIJD> jaar oud was overleden zijn vader en oudere broer.
| 507 |
www
|
vindt er een volledige duplicatie plaats van een chromosoom Met de ontwikkeling van de technische mogelijkheden in het kader van het onderzoek naar het DNA is het mogelijk geworden om steeds verder in detail het DNA te onderzoeken Hierbij kwamen gaandeweg steeds meer oorzaken van syndromen die bij mensen kunnen optreden in beeld Door zogenoemd microarrayonderzoek kan op dit moment onderzoek worden gedaan naar de individuele baseparen, waardoor op dit moment in beeld kan worden gebracht waar in het DNA copynumbervariatie optreedt Hierdoor zijn er momenteel ontwikkelingen gaande waardoor onder andere de oorzaken van autisme en schizofrenie in beeld komen Afwijkingen bij de mens die voortkomen uit copynumbervariatie zijn onder andere <PERSOON>, <DATUM> - Nashville, <DATUM> was een Canadees-Amerikaans arts en medisch onderzoeker Avery was een pionier op het gebied van moleculaire biologie en immunologie Samen met <PERSOON> lukte het hem in ### aan te tonen dat DNA het molecuul is dat voor het doorgeven van erfelijke eigenschappen zorgt In ### verhuisden Avery's ouders vanuit de V S naar Halifax in Canada, waar zijn vader voorganger was van de <PERSOON> Hier werd Oswald Avery geboren als tweede zoon De kinderen speelden een actieve rol in de religieuze activiteiten van de baptistische gemeenschap Het gezin verhuisde in ### naar New York Toen Avery <LEEFTIJD> jaar oud was overleden zijn vader en oudere broer Avery blonk uit in literatuur en retoriek en sloot vriendschap met zijn studiegenoot <PERSOON>, die later een bekend religieus leider van de baptistische gemeenschap werd Desondanks koos Avery niet voor een opleiding tot voorganger maar besloot hij arts te worden Hij behaalde zijn medische graad in ### Uit frustratie dat veel patiënten niet te genezen bleken ging Avery in ### aan het Hoaghland Laboratorium in <PERSOON> werken, het eerste <INSTELLING> voor microbiologisch onderzoek in de Verenigde Staten Hij gaf ook les aan de verpleegkundigen van het ziekenhuid in Long Island Aanvankelijk bestudeerde Avery yoghurtculturen, maar al snel verschoof zijn aandacht naar pathogene bacteriën Zijn onderzoek was erop gericht door de chemie van bacteriën meer te weten te komen over hun biologische werking In de Eerste Wereldoorlog diende Avery van september ### tot januari ### in het US Army Medical Corps In ### ging hij aan het Rockefeller Institute werken, waar hij tot ### zou blijven werken, hoewel hij al in ### met emeritaat ging Daarna verhuisde hij naar Nashville in Tennessee, waar zijn broer en familie woonden Hij overleed in ### In het begin van de ##e eeuw was vast komen te staan dat eigenschappen doorgegeven worden door middel van genen en chromosomen, die zich in de celkern van organismen bevinden Onbekend was in welke stof de genen en chromosomen zich bevinden.
| 517 |
www
|
in literatuur en retoriek en sloot vriendschap met zijn studiegenoot <PERSOON>, die later een bekend religieus leider van de baptistische gemeenschap werd Desondanks koos Avery niet voor een opleiding tot voorganger maar besloot hij arts te worden Hij behaalde zijn medische graad in ### Uit frustratie dat veel patiënten niet te genezen bleken ging Avery in ### aan het Hoaghland Laboratorium in <PERSOON> werken, het eerste <INSTELLING> voor microbiologisch onderzoek in de Verenigde Staten Hij gaf ook les aan de verpleegkundigen van het ziekenhuid in Long Island Aanvankelijk bestudeerde Avery yoghurtculturen, maar al snel verschoof zijn aandacht naar pathogene bacteriën Zijn onderzoek was erop gericht door de chemie van bacteriën meer te weten te komen over hun biologische werking In de Eerste Wereldoorlog diende Avery van september ### tot januari ### in het US Army Medical Corps In ### ging hij aan het Rockefeller Institute werken, waar hij tot ### zou blijven werken, hoewel hij al in ### met emeritaat ging Daarna verhuisde hij naar Nashville in Tennessee, waar zijn broer en familie woonden Hij overleed in ### In het begin van de ##e eeuw was vast komen te staan dat eigenschappen doorgegeven worden door middel van genen en chromosomen, die zich in de celkern van organismen bevinden Onbekend was in welke stof de genen en chromosomen zich bevinden Hoewel Avery in ### al met emeritaat ging, voerde hij in het volgende jaar samen met MacLeod en McCarty een serie experimenten uit om te ontdekken welke stof in bacteriën voor de overdracht van pathogene eigenschappen verantwoordelijk was De experimenten waren in feite een kwestie van trial-and-error, waarbij telkens een bepaalde stof uit de pathogene bacteriën gehaald werd voordat ze met onschadelijke bacteriën in aanraking werden gebracht Op deze wijze waren Avery, MacLeod en McCarty in staat aan te tonen dat de eigenschappen doorgegeven werden door DNA Dit resultaat werd in ### bevestigd door experimenten van <PERSOON> en <PERSOON> In ### zouden <PERSOON> en <PERSOON> de structuur en eigenschappen van het molecuul voor het eerst correct beschrijven De identificatie van DNA vormde de basis van de gehele moderne genetica Volgens de <PERSOON> was Avery de belangrijkste geleerde die nooit de Nobelprijs voor zijn werk ontving De krater Avery op de <PERSOON> is naar Oswald Avery genoemd Mitralisstenose Mitralisstenose is een hartaandoening waarbij de mitralisklep niet goed meer opent tijdens de diastole Mitralisstenose wordt vrijwel altijd veroorzaakt door acuut reuma Verkalking van de klep of aangeboren afwijkingen van de mitralisklep (zoals een spleet in de klep) komen maar zelden voor Mitralisstenose kan ook het gevolg zijn van bacteriële endocarditis De oppervlakte van de opening van de mitralisklep is ongeveer # tot # cm Bij een gezond hart opent de klep zich tijdens de diastole zodat er bloed vanuit het linkeratrium (de linkerboezem) de linkerventrikel (de linkerkamer) in kan stromen.
| 549 |
www
|
uit om te ontdekken welke stof in bacteriën voor de overdracht van pathogene eigenschappen verantwoordelijk was De experimenten waren in feite een kwestie van trial-and-error, waarbij telkens een bepaalde stof uit de pathogene bacteriën gehaald werd voordat ze met onschadelijke bacteriën in aanraking werden gebracht Op deze wijze waren Avery, MacLeod en McCarty in staat aan te tonen dat de eigenschappen doorgegeven werden door DNA Dit resultaat werd in ### bevestigd door experimenten van <PERSOON> en <PERSOON> In ### zouden <PERSOON> en <PERSOON> de structuur en eigenschappen van het molecuul voor het eerst correct beschrijven De identificatie van DNA vormde de basis van de gehele moderne genetica Volgens de <PERSOON> was Avery de belangrijkste geleerde die nooit de Nobelprijs voor zijn werk ontving De krater Avery op de <PERSOON> is naar Oswald Avery genoemd Mitralisstenose Mitralisstenose is een hartaandoening waarbij de mitralisklep niet goed meer opent tijdens de diastole Mitralisstenose wordt vrijwel altijd veroorzaakt door acuut reuma Verkalking van de klep of aangeboren afwijkingen van de mitralisklep (zoals een spleet in de klep) komen maar zelden voor Mitralisstenose kan ook het gevolg zijn van bacteriële endocarditis De oppervlakte van de opening van de mitralisklep is ongeveer # tot # cm Bij een gezond hart opent de klep zich tijdens de diastole zodat er bloed vanuit het linkeratrium (de linkerboezem) de linkerventrikel (de linkerkamer) in kan stromen Daardoor kan de ventrikel zich snel vullen Bij een doorstroomopening van minder dan # cm wordt de bloedstroom door de klep gehinderd waardoor een drukverval over de klep ontstaat Daardoor heeft de kamer meer tijd nodig om zich te vullen, worden de drukken in het linkeratrium en de longaders te hoog, en zijn er problemen, wanneer het hart snel moet kloppen (bijvoorbeeld bij inspanning) Bij een doorlaatopening van de mitralisklep van kleiner dan # cm, zal de druk in het linkeratrium toenemen Normaal is die # mm Hg, bij een ernstige mitralisstenose kan deze druk wel ## mm Hg worden Deze druk wordt ook overgedragen op de haarvaten in het longweefsel, waardoor er vocht uit de bloedvaten treedt en in de longen komt (longoedeem) De voortdurende drukbelasting van het linkeratrium maakt dat het toeneemt in grootte Daardoor kan atriumfibrilleren ontstaan, dit maakt de diastolische vulling van de ventrikel weer minder effectief, doordat het atrium het bloed nu aan het eind van de diastole niet meer een extra zetje kan geven Voor mensen die al problemen hebben met hun mitralisklep is dat extra zetje juist belangrijk Een mitralisstenose wordt meestal in de loop van jaren geleidelijk erger, maar in het eindstadium treedt meestal een snelle verergering op De eerste harttoon kan extra luid en zelfs voelbaar zijn, omdat het extra kracht kost om de mitralisklep te sluiten Als de pulmonale hypertensie ernstig is, zal ook de tweede harttoon over het gebied van de pulmonalisklep luider zijn dan normaal.
| 529 |
www
|
een doorstroomopening van minder dan # cm wordt de bloedstroom door de klep gehinderd waardoor een drukverval over de klep ontstaat Daardoor heeft de kamer meer tijd nodig om zich te vullen, worden de drukken in het linkeratrium en de longaders te hoog, en zijn er problemen, wanneer het hart snel moet kloppen (bijvoorbeeld bij inspanning) Bij een doorlaatopening van de mitralisklep van kleiner dan # cm, zal de druk in het linkeratrium toenemen Normaal is die # mm Hg, bij een ernstige mitralisstenose kan deze druk wel ## mm Hg worden Deze druk wordt ook overgedragen op de haarvaten in het longweefsel, waardoor er vocht uit de bloedvaten treedt en in de longen komt (longoedeem) De voortdurende drukbelasting van het linkeratrium maakt dat het toeneemt in grootte Daardoor kan atriumfibrilleren ontstaan, dit maakt de diastolische vulling van de ventrikel weer minder effectief, doordat het atrium het bloed nu aan het eind van de diastole niet meer een extra zetje kan geven Voor mensen die al problemen hebben met hun mitralisklep is dat extra zetje juist belangrijk Een mitralisstenose wordt meestal in de loop van jaren geleidelijk erger, maar in het eindstadium treedt meestal een snelle verergering op De eerste harttoon kan extra luid en zelfs voelbaar zijn, omdat het extra kracht kost om de mitralisklep te sluiten Als de pulmonale hypertensie ernstig is, zal ook de tweede harttoon over het gebied van de pulmonalisklep luider zijn dan normaal Een laagfrequent diastolisch geruis is hoorbaar, het neemt vlak voor de systole enigszins toe, kan het beste worden gehoord aan de hartpunt en straalt niet uit Dit geluid is laagfrequent en kan dus goed worden beluisterd met de kelk van de stethoscoop in de linker zijligging Bij verder gevorderde ziekte kunnen verschijnselen van atriumfibrilleren en/of van hartfalen worden waargenomen Atriumfibrilleren komt zelfs zeer vaak voor bij deze stenose In combinatie met atriumfibrilleren ontbreekt het presystolisch luider worden van het diastolisch geruis Vrijwel alle verschijnselen nemen toe bij inspanning, zwangerschap, koorts en dergelijke De diagnose "mitralis stenose" is met echocardiografie gemakkelijk te stellen vergroting van het linkeratrium, een dikke en verkalkte mitralisklep met een vernauwde opening, verminderde opening van de slippen van de mitralisklep en verhoogde stroomsnelheid van het bloed in de diastole Met Doppleronderzoek kan een drukval over de klep gemeten worden Met gelijktijdige rechts- en links- katheterisatie is veel exacter onderzoek mogelijk Via de katheter rechts kan de pulmonale wiggedruk gemeten, en daarmee is de gemiddelde druk in de haarvaten van de longen bekend, waarvan de druk in het linkeratrium kan worden afgeleid Tegelijkertijd meet men links de druk in de linkerventrikel Door deze metingen te combineren kan het diastolische drukverval over de mitralisklep gemeten worden Daaruit kan worden afgeleid hoe ernstig de patiënt eraan toe is Experiment van Griffith Het experiment van Griffith was een experiment met virulente bacteriën dat voor het eerst werd uitgevoerd door de Britse bacterioloog <PERSOON> (### - ###).
| 532 |
www
|
hoorbaar, het neemt vlak voor de systole enigszins toe, kan het beste worden gehoord aan de hartpunt en straalt niet uit Dit geluid is laagfrequent en kan dus goed worden beluisterd met de kelk van de stethoscoop in de linker zijligging Bij verder gevorderde ziekte kunnen verschijnselen van atriumfibrilleren en/of van hartfalen worden waargenomen Atriumfibrilleren komt zelfs zeer vaak voor bij deze stenose In combinatie met atriumfibrilleren ontbreekt het presystolisch luider worden van het diastolisch geruis Vrijwel alle verschijnselen nemen toe bij inspanning, zwangerschap, koorts en dergelijke De diagnose "mitralis stenose" is met echocardiografie gemakkelijk te stellen vergroting van het linkeratrium, een dikke en verkalkte mitralisklep met een vernauwde opening, verminderde opening van de slippen van de mitralisklep en verhoogde stroomsnelheid van het bloed in de diastole Met Doppleronderzoek kan een drukval over de klep gemeten worden Met gelijktijdige rechts- en links- katheterisatie is veel exacter onderzoek mogelijk Via de katheter rechts kan de pulmonale wiggedruk gemeten, en daarmee is de gemiddelde druk in de haarvaten van de longen bekend, waarvan de druk in het linkeratrium kan worden afgeleid Tegelijkertijd meet men links de druk in de linkerventrikel Door deze metingen te combineren kan het diastolische drukverval over de mitralisklep gemeten worden Daaruit kan worden afgeleid hoe ernstig de patiënt eraan toe is Experiment van Griffith Het experiment van Griffith was een experiment met virulente bacteriën dat voor het eerst werd uitgevoerd door de Britse bacterioloog <PERSOON> (### - ###) Hij had daarmee het verschijnsel van genetische transformatie ontdekt Dit vormde een belangrijke stap naar de ontdekking van de rol van DNA bij de overdracht van erfelijke eigenschappen In zijn experiment gebruikte Griffith twee verschillende stammen van pneumokok-bacteriën ("Streptococcus pneumoniae") op proefmuizen De Duitse bacterioloog <PERSOON> (###-###) had eerder ontdekt dat de pneumokok-bacterie in drie stammen (I, II en III) onderverdeeld kan worden en hoe deze stammen van elkaar onderscheiden kunnen worden De stam met de naam II-R bleek niet dodelijk te zijn wanneer ze in een proefmuis werd ingebracht het afweersysteem van de muizen herkent de bacterie en vernietigt ze Bacteriën van de stam met de naam III-S omhullen zichzelf met een capsule van polysacharide, waardoor ze onherkenbaar worden voor het afweersysteem van de muis Proefmuizen die deze stam toegediend kregen stierven Tot Griffith zijn experiment beschreef dachten bacteriologen dat de stammen vast stonden en dat een individuele bacterie ofwel tot de ene, ofwel tot de andere stam behoort Griffith doodde bacteriën van de virulente III-S-stam door verhitting en bracht de dode bacteriën ook in een proefmuis in De muis overleefde dit, zodat duidelijk was dat de bacteriën gedood waren Verrassend genoeg bleek een mengsel van gedode virulente bacteriën en onschadelijke bacteriën van de II-R-stam wel dodelijk te zijn In het bloed van de gedode muizen trof Griffith zowel bacteriën van de II-R- als van de III-S-stam aan.
| 538 |
www
|
Hij had daarmee het verschijnsel van genetische transformatie ontdekt Dit vormde een belangrijke stap naar de ontdekking van de rol van DNA bij de overdracht van erfelijke eigenschappen In zijn experiment gebruikte Griffith twee verschillende stammen van pneumokok-bacteriën ("Streptococcus pneumoniae") op proefmuizen De Duitse bacterioloog <PERSOON> (###-###) had eerder ontdekt dat de pneumokok-bacterie in drie stammen (I, II en III) onderverdeeld kan worden en hoe deze stammen van elkaar onderscheiden kunnen worden De stam met de naam II-R bleek niet dodelijk te zijn wanneer ze in een proefmuis werd ingebracht het afweersysteem van de muizen herkent de bacterie en vernietigt ze Bacteriën van de stam met de naam III-S omhullen zichzelf met een capsule van polysacharide, waardoor ze onherkenbaar worden voor het afweersysteem van de muis Proefmuizen die deze stam toegediend kregen stierven Tot Griffith zijn experiment beschreef dachten bacteriologen dat de stammen vast stonden en dat een individuele bacterie ofwel tot de ene, ofwel tot de andere stam behoort Griffith doodde bacteriën van de virulente III-S-stam door verhitting en bracht de dode bacteriën ook in een proefmuis in De muis overleefde dit, zodat duidelijk was dat de bacteriën gedood waren Verrassend genoeg bleek een mengsel van gedode virulente bacteriën en onschadelijke bacteriën van de II-R-stam wel dodelijk te zijn In het bloed van de gedode muizen trof Griffith zowel bacteriën van de II-R- als van de III-S-stam aan De verklaring was dat de chemische stof die op moleculaire schaal de eigenschappen van de bacterie bepaalt na de dood door andere bacteriën kan worden opgenomen In ### zouden de Amerikaanse onderzoekers <PERSOON> een experiment uitvoeren waarmee ze aantoonden dat dit de stof DNA was In ### werd dit bevestigd door het experiment van Hershey en Chase Pulmonalisstenose Een pulmonalisstenose is een vernauwing van de hartklep tussen longslagader en rechterventrikel Hoewel een "pulmonalisstenose " veroorzaakt kan worden door acuut reuma of door exotische oorzaken als een harttumor, is de aandoening in de meeste gevallen aangeboren Hoewel net als bij de aortastenose de oorzaak boven de klep (in de longslagader dus) of onder de klep gelegen kan zijn, betreft het meestal een verkeerd aangelegde klep Die is dan misvormd, koepelvorming met een kleine opening Belangrijk is, of er tevens een ventrikelseptumdefect is De tetralogie van Fallot wordt gekenmerkt door een pulmonalisstenose, een ventrikelseptumdefect, een naar rechts verplaatste ("overrijdende") aorta en rechterventrikelhypertrofie Deze kinderen hebben een cyanose, dat wil zeggen, ze zien blauw door zuurstofgebrek Ook bij een intact harttussenschot zal de druk in de rechterkamer toenemen en de ejectieduur langer worden Er treedt ook hier rechterventrikelhypertrofie op Door de hoge druk zal vaak een rechts-links-shunt optreden door bijvoorbeeld een atriumseptumdefect of een open foramen ovale, de opening in het boezem-tussenschot die voor de geboorte noodzakelijk is, maar zich bij gezonde baby's sluit na de geboorte.
| 537 |
www
|
eigenschappen van de bacterie bepaalt na de dood door andere bacteriën kan worden opgenomen In ### zouden de Amerikaanse onderzoekers <PERSOON> een experiment uitvoeren waarmee ze aantoonden dat dit de stof DNA was In ### werd dit bevestigd door het experiment van Hershey en Chase Pulmonalisstenose Een pulmonalisstenose is een vernauwing van de hartklep tussen longslagader en rechterventrikel Hoewel een "pulmonalisstenose " veroorzaakt kan worden door acuut reuma of door exotische oorzaken als een harttumor, is de aandoening in de meeste gevallen aangeboren Hoewel net als bij de aortastenose de oorzaak boven de klep (in de longslagader dus) of onder de klep gelegen kan zijn, betreft het meestal een verkeerd aangelegde klep Die is dan misvormd, koepelvorming met een kleine opening Belangrijk is, of er tevens een ventrikelseptumdefect is De tetralogie van Fallot wordt gekenmerkt door een pulmonalisstenose, een ventrikelseptumdefect, een naar rechts verplaatste ("overrijdende") aorta en rechterventrikelhypertrofie Deze kinderen hebben een cyanose, dat wil zeggen, ze zien blauw door zuurstofgebrek Ook bij een intact harttussenschot zal de druk in de rechterkamer toenemen en de ejectieduur langer worden Er treedt ook hier rechterventrikelhypertrofie op Door de hoge druk zal vaak een rechts-links-shunt optreden door bijvoorbeeld een atriumseptumdefect of een open foramen ovale, de opening in het boezem-tussenschot die voor de geboorte noodzakelijk is, maar zich bij gezonde baby's sluit na de geboorte Hoewel ze een blozend vollemaansgezicht hebben, is ##% van de kinderen zonder klachten Bij een ernstige stenose staan snelle vermoeidheid en kortademigheid op de voorgrond Indien nodig, bijvoorbeeld bij een hoge druk in de rechterkamer, is operatie noodzakelijk Indien mogelijk zal men de klep oprekken met behulp van een ballon, indien nodig kan men een plastiek of een klepvervanging doen <PERSOON> (volkskundige) <PERSOON> (<PERSOON>, <DATUM> â <PERSOON>, <DATUM> was een Belgische volkskundige en apotheker <PERSOON> was de zoon van apotheker <PERSOON> (###-###) en <PERSOON>, die zeven kinderen hadden <PERSOON> (###-###) en <PERSOON> werden Scheutist, in Mongolië <PERSOON-##> (###-###) werd priester van het bisdom <PERSOON> Het gezin woonde in de apotheek 'In den Cleynen Thems' in de Brugse <LOCATIE>Vanaf ### tot aan de retorica ###-### volgde <PERSOON> de volledige lagere- en middelbareschooljaren aan het Sint-Lodewijkscollege in <PERSOON> Hij was er actief in de 'Lettergilde', het Sint-Vincentiusgenootschap en de studentenbond Hij ging voor apotheker studeren aan de Katholieke Universiteit Leuven en was er actief in de studentenclub Moeder Brugse, in ###-### als preses In ### behaalde hij zijn diploma Hij liep stage bij de Antwerpse apotheker en esperantist <PERSOON-##> Die trouwde op <DATUM> met <PERSOON-##>, de jongere zuster van <PERSOON-##>.
| 580 |
www
|
Bij een ernstige stenose staan snelle vermoeidheid en kortademigheid op de voorgrond Indien nodig, bijvoorbeeld bij een hoge druk in de rechterkamer, is operatie noodzakelijk Indien mogelijk zal men de klep oprekken met behulp van een ballon, indien nodig kan men een plastiek of een klepvervanging doen <PERSOON> (volkskundige) <PERSOON> (<PERSOON>, <DATUM> â <PERSOON>, <DATUM> was een Belgische volkskundige en apotheker <PERSOON> was de zoon van apotheker <PERSOON> (###-###) en <PERSOON>, die zeven kinderen hadden <PERSOON> (###-###) en <PERSOON> werden Scheutist, in Mongolië <PERSOON> (###-###) werd priester van het bisdom <PERSOON> Het gezin woonde in de apotheek 'In den Cleynen Thems' in de Brugse <LOCATIE>Vanaf ### tot aan de retorica ###-### volgde <PERSOON> de volledige lagere- en middelbareschooljaren aan het Sint-Lodewijkscollege in <PERSOON> Hij was er actief in de 'Lettergilde', het Sint-Vincentiusgenootschap en de studentenbond Hij ging voor apotheker studeren aan de Katholieke Universiteit Leuven en was er actief in de studentenclub Moeder Brugse, in ###-### als preses In ### behaalde hij zijn diploma Hij liep stage bij de Antwerpse apotheker en esperantist <PERSOON-##> Die trouwde op <DATUM> met <PERSOON-##>, de jongere zuster van <PERSOON-##> Terug in <PERSOON> richtte hij mee de kring 'Eigen Volk, Eigen <PERSOON-##>' op, waar hij secretaris van werd Het hoofddoel was het samen liederen zingen en <PERSOON> liet er zich als tenor gelden In ### volgde hij zijn vader op in de apotheek en in ### trouwde hij met Hélène Van Caillie Ze kregen negen kinderen <PERSOON> ontpopte zich als een kruidenkenner en schreef hierover talrijke bijdragen in het "Belgisch Pharmaceutisch Tijdschrift" en in "Biekorf" Toen in <PERSOON> in ### de <PERSOON-##> Folkloristen werd opgericht, werd <PERSOON> er de eerste hoofdman-voorzitter van Deze <PERSOON-##> richtte in ### een Folkloremuseum op onder het Belfort en <PERSOON> schonk er een volledige oude apotheek aan Het jaar daarop begon de <PERSOON-##> met een jaarlijkse "Volkskundige Almanak" genaamd "'t <PERSOON-##>" en de eerste drie jaar was <PERSOON> er de hoofdredacteur van In ### schreef <PERSOON> een 'lijflied' voor de apothekers, dat op muziek werd gezet door <PERSOON-##> was een uitstekend luisteraar naar de volkse verhalen en uitdrukkingen, die hij onder meer in zijn officina veelvuldig te horen kreeg en optekende Ze werden de inspiratiebron voor zijn 'vertelsels over 't Brugsch volk', die hij als korte verhalen in Biekorf publiceerde In ### liet hij er zeven bundelen door de uitgever Cayman, die pas in ### verschenen onder de titel "Brugsch Volk" Het werd een bibliofiele uitgave, met illustraties door de Brugse tekenaar en schilder René De <PERSOON-##> (###-###) Postuum verschenen in ### nog andere vertellingen onder de titel "Hier weerom Brugsch Volk", met tekeningen door <PERSOON-##>.
| 680 |
www
|
er zich als tenor gelden In ### volgde hij zijn vader op in de apotheek en in ### trouwde hij met Hélène Van Caillie Ze kregen negen kinderen <PERSOON> ontpopte zich als een kruidenkenner en schreef hierover talrijke bijdragen in het "Belgisch Pharmaceutisch Tijdschrift" en in "Biekorf" Toen in <PERSOON> in ### de<PERSOON> Folkloristen werd opgericht, werd <PERSOON> er de eerste hoofdman-voorzitter van Deze <PERSOON> richtte in ### een Folkloremuseum op onder het Belfort en <PERSOON> schonk er een volledige oude apotheek aan Het jaar daarop begon de <PERSOON> met een jaarlijkse "Volkskundige Almanak" genaamd "'t <PERSOON>" en de eerste drie jaar was <PERSOON> er de hoofdredacteur van In ### schreef <PERSOON> een 'lijflied' voor de apothekers, dat op muziek werd gezet door <PERSOON> was een uitstekend luisteraar naar de volkse verhalen en uitdrukkingen, die hij onder meer in zijn officina veelvuldig te horen kreeg en optekende Ze werden de inspiratiebron voor zijn 'vertelsels over 't Brugsch volk', die hij als korte verhalen in Biekorf publiceerde In ### liet hij er zeven bundelen door de uitgever Cayman, die pas in ### verschenen onder de titel "Brugsch Volk" Het werd een bibliofiele uitgave, met illustraties door de Brugse tekenaar en schilder René De <PERSOON> (###-###) Postuum verschenen in ### nog andere vertellingen onder de titel "Hier weerom Brugsch Volk", met tekeningen door <PERSOON> de aortaklep is de pulmonalisklep opgebouwd uit drie halvemaanvormige zakjes, met de opening naar de longslagader Als de rechterkamer samentrekt, duwt het bloed de zakjes tegen de wand en staat de klep wijd open Als de kamer zich ontspant, worden de zakjes gevuld met bloed uit de longslagader en sluiten de opening van de longslagader af De pulmonalisklep bevindt zich links schuin voor de aortaklep De aortaboog buigt zich van rechts naar links en van achter naar voor en weer naar achteren over de zich in tweeën vertakkende longslagader heen De klep is gesloten tijdens de diastole en voorkomt dan dat bloed dat tijdens de systole de longslagader in is gepompt, weer wordt teruggezogen naar de rechterventrikel Tijdens de systole staat de klep open, de sluiting als de kamers weer ontspannen, draagt bij aan de tweede harttoon en markeert het begin van de diastole In de rechterkamer heerst een lage druk, daarom is de bijdrage van de pulmonalisklep aan de tweede harttoon (P#) meestal minder dan die van de aortaklep (<PERSOON-##> de inademing kun je de splijting van de tweede toon bij jonge mensen horen Refractiechirurgie Refractiechirurgie is een ambulante medische behandeling om het gezichtsvermogen van brildragers te verbeteren door het hoornvlies met een computergestuurde laserstraal dunner te maken Hierbij verandert de kromming van het hoornvlies en daardoor ook de lichtbreking en de lenswerking van het oog Ooglaseren is een populaire benaming voor deze behandeling.
| 564 |
www
|
is de pulmonalisklep opgebouwd uit drie halvemaanvormige zakjes, met de opening naar de longslagader Als de rechterkamer samentrekt, duwt het bloed de zakjes tegen de wand en staat de klep wijd open Als de kamer zich ontspant, worden de zakjes gevuld met bloed uit de longslagader en sluiten de opening van de longslagader af De pulmonalisklep bevindt zich links schuin voor de aortaklep De aortaboog buigt zich van rechts naar links en van achter naar voor en weer naar achteren over de zich in tweeën vertakkende longslagader heen De klep is gesloten tijdens de diastole en voorkomt dan dat bloed dat tijdens de systole de longslagader in is gepompt, weer wordt teruggezogen naar de rechterventrikel Tijdens de systole staat de klep open, de sluiting als de kamers weer ontspannen, draagt bij aan de tweede harttoon en markeert het begin van de diastole In de rechterkamer heerst een lage druk, daarom is de bijdrage van de pulmonalisklep aan de tweede harttoon (P#) meestal minder dan die van de aortaklep (<PERSOON> de inademing kun je de splijting van de tweede toon bij jonge mensen horen Refractiechirurgie Refractiechirurgie is een ambulante medische behandeling om het gezichtsvermogen van brildragers te verbeteren door het hoornvlies met een computergestuurde laserstraal dunner te maken Hierbij verandert de kromming van het hoornvlies en daardoor ook de lichtbreking en de lenswerking van het oog Ooglaseren is een populaire benaming voor deze behandeling Bij grotere oogafwijkingen kan niet tot # worden gecorrigeerd omdat het hoornvlies dan te dun wordt De meest uitgevoerde behandeling is de behandeling waarbij als voorbereiding op de eigenlijke operatie eerst met behulp van een laser een hoornvliesflapje wordt los gemaakt Nadat dit hoornvliesflapje opzij wordt geklapt, volgt de eigenlijke behandeling waarna de flap weer wordt teruggeklapt Deze groeit gewoonlijk vanzelf weer vast Gewoonlijk zijn de resultaten van de behandeling na enige weken stabiel In ### werd door Zeiss de SMILE techniek ontwikkeld Deze techniek wint aan populariteit en biedt het voordeel dat de risico's verbonden aan de flap vermeden worden De oogarts zal per patiënt bekijken welke techniek het meest geschikt is Refractiechirurgie wordt uitgevoerd in gespecialiseerde oogklinieken of ziekenhuizen Refractiechirurgie is in gebruik gekomen in de jaren tachtig en sindsdien zijn de technische details meermaals veranderd Tegenwoordig is de kans op complicaties tijdens en kort na de behandeling met #,# tot #% gering Het oog is min of meer bolvormig doordat het een vloeistof onder druk bevat in een elastisch membraan Aan de voorkant van het oog bevindt zich het hoornvlies Wanneer de dikte hiervan veranderd wordt, bijvoorbeeld bij refractiechirurgie, maar ook bij de oude techniek van de keratotomie, zal het oog door de druk van binnen uit van vorm veranderen De belangrijkste lichtbrekende functie van het oog, namelijk de kromming van het hoornvlies, wordt zodoende beïnvloed.
| 496 |
www
|
omdat het hoornvlies dan te dun wordt De meest uitgevoerde behandeling is de behandeling waarbij als voorbereiding op de eigenlijke operatie eerst met behulp van een laser een hoornvliesflapje wordt los gemaakt Nadat dit hoornvliesflapje opzij wordt geklapt, volgt de eigenlijke behandeling waarna de flap weer wordt teruggeklapt Deze groeit gewoonlijk vanzelf weer vast Gewoonlijk zijn de resultaten van de behandeling na enige weken stabiel In ### werd door Zeiss de SMILE techniek ontwikkeld Deze techniek wint aan populariteit en biedt het voordeel dat de risico's verbonden aan de flap vermeden worden De oogarts zal per patiënt bekijken welke techniek het meest geschikt is Refractiechirurgie wordt uitgevoerd in gespecialiseerde oogklinieken of ziekenhuizen Refractiechirurgie is in gebruik gekomen in de jaren tachtig en sindsdien zijn de technische details meermaals veranderd Tegenwoordig is de kans op complicaties tijdens en kort na de behandeling met #,# tot #% gering Het oog is min of meer bolvormig doordat het een vloeistof onder druk bevat in een elastisch membraan Aan de voorkant van het oog bevindt zich het hoornvlies Wanneer de dikte hiervan veranderd wordt, bijvoorbeeld bij refractiechirurgie, maar ook bij de oude techniek van de keratotomie, zal het oog door de druk van binnen uit van vorm veranderen De belangrijkste lichtbrekende functie van het oog, namelijk de kromming van het hoornvlies, wordt zodoende beïnvloed De gebruikte laser straalt met ultraviolet licht Dit wordt al in de bovenste laag van het hoornvlies volledig geabsorbeerd en veroorzaakt zoveel warmte, dat het hoornvlies ter plekke verdampt De korte duur van de lichtimpuls maakt het mogelijk de hoeveelheid verwijderd weefsel precies te controleren Deze lasertherapieën kunnen worden toegepast bij bijziendheid, verziendheid en cilindrische afwijkingen bij personen in de leeftijd van ##-<LEEFTIJD> jaar De therapie is vooral geschikt voor sterktes tussen de +#,## dpt en -#,## dpt en cilindrische afwijkingen tot #,## dpt LASIK (laser-'in situ'-keratomileusis) wordt toegepast bij bijziendheid, verziendheid en cilindrische afwijkingen, bij personen in de leeftijd van ##-<LEEFTIJD> jaar met een sferische afwijking tussen de +#,## dpt en -#,## dpt met een cilinderafwijking tot #,## dpt Deze lasertechniek kan worden toegepast voor myopie en astigmatisme Bij Relex SMILE is de insnede in het hoornvlies kleiner dan bij LASIK en PRK Hierdoor blijft het hoornvlies in theorie sterker, en is in studies aangetoond dat er minder droogte ontstaat Bij de keratomie (soms "krasjes" genoemd) worden in het hoornvlies kleine sneetjes aangebracht om de kromming te veranderen Deze techniek geldt als verouderd en werd eind jaren ## begin ### volledig vervangen door laserbehandelingen en kunstlenzen In de voorste oogkamer, voor de eigen ooglens, kan een lensje geïmplanteerd worden als de ruimte het bij de individuele patiënt toelaat Als er toch al sprake is van beginnende cataract, kan de eigen ooglens compleet vervangen worden door een kunstlens met een aangepaste dioptriecorrectie Oogaccommodatie (scherpstellen) is dan echter niet meer mogelijk, zodat een leesbril, bifocale bril of multifocale bril nodig is.
| 567 |
www
|
veroorzaakt zoveel warmte, dat het hoornvlies ter plekke verdampt De korte duur van de lichtimpuls maakt het mogelijk de hoeveelheid verwijderd weefsel precies te controleren Deze lasertherapieën kunnen worden toegepast bij bijziendheid, verziendheid en cilindrische afwijkingen bij personen in de leeftijd van ##-<LEEFTIJD> jaar De therapie is vooral geschikt voor sterktes tussen de +#,## dpt en -#,## dpt en cilindrische afwijkingen tot #,## dpt LASIK (laser-'in situ'-keratomileusis) wordt toegepast bij bijziendheid, verziendheid en cilindrische afwijkingen, bij personen in de leeftijd van ##-<LEEFTIJD> jaar met een sferische afwijking tussen de +#,## dpt en -#,## dpt met een cilinderafwijking tot #,## dpt Deze lasertechniek kan worden toegepast voor myopie en astigmatisme Bij Relex SMILE is de insnede in het hoornvlies kleiner dan bij LASIK en PRK Hierdoor blijft het hoornvlies in theorie sterker, en is in studies aangetoond dat er minder droogte ontstaat Bij de keratomie (soms "krasjes" genoemd) worden in het hoornvlies kleine sneetjes aangebracht om de kromming te veranderen Deze techniek geldt als verouderd en werd eind jaren ## begin ### volledig vervangen door laserbehandelingen en kunstlenzen In de voorste oogkamer, voor de eigen ooglens, kan een lensje geïmplanteerd worden als de ruimte het bij de individuele patiënt toelaat Als er toch al sprake is van beginnende cataract, kan de eigen ooglens compleet vervangen worden door een kunstlens met een aangepaste dioptriecorrectie Oogaccommodatie (scherpstellen) is dan echter niet meer mogelijk, zodat een leesbril, bifocale bril of multifocale bril nodig is Deze implantlenzen zijn doorgaans niet of slechts gedeeltelijk terugbetaald door de ziekteverzekering Er zijn ook enkele nadelen aan verbonden zoals contrastverlies en halo's Naja philippinensis Naja philippinensis is een slang uit de familie koraalslangachtigen (Elapidae) De soort werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door <PERSOON> in ### Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam "Naja naja philippinensis" gebruikt In de Engelse taal worden vaak de namen 'Filipijnse brilslang' en 'Filipijnse cobra' gebruikt De slang komt voor in Azië en is endemisch op de Filipijnen De soort komt alleen voor die op de Filipijnse eilanden Luzon, Mindoro, Catanduanes en Masbate "Naja philippinensis" is met een gemiddelde lichaamslengte van #,## een relatief kleine cobra De slang wordt beschouwd als de giftigste slang van de Filipijnen, nog voor de veel grotere koningscobra ("Ophiophagus hannah") De Naja philippinensis is gekend voor het spuiten van gif, tot zo'n # meter ver Het gif is van neuro-toxische aard Bronnen Calcificatie Men spreekt van calcificatie of verkalking, wanneer kalkzouten zich afzetten in levend of dood weefsel In de geneeskunde spelen verkalkingen in vele organen een rol, zoals de aders, de pijnappelklier en de borst Verkalking kan in organismen optreden in littekenweefsel, in gedegenereerd weefsel (dystrofe calcificatie) en in alle weefsels door een te hoog kalkgehalte in het bloed (metastatische calcificatie) <PERSOON> kan zich in plaques afzetten Afzetting van kalkzouten op voorwerpen heet kalkaanslag CAPaward.
| 577 |
www
|
implantlenzen zijn doorgaans niet of slechts gedeeltelijk terugbetaald door de ziekteverzekering Er zijn ook enkele nadelen aan verbonden zoals contrastverlies en halo's Naja philippinensis Naja philippinensis is een slang uit de familie koraalslangachtigen (Elapidae) De soort werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door <PERSOON> in ### Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam "Naja naja philippinensis" gebruikt In de Engelse taal worden vaak de namen 'Filipijnse brilslang' en 'Filipijnse cobra' gebruikt De slang komt voor in Azië en is endemisch op de Filipijnen De soort komt alleen voor die op de Filipijnse eilanden Luzon, Mindoro, Catanduanes en Masbate "Naja philippinensis" is met een gemiddelde lichaamslengte van #,## een relatief kleine cobra De slang wordt beschouwd als de giftigste slang van de Filipijnen, nog voor de veel grotere koningscobra ("Ophiophagus hannah") De Naja philippinensis is gekend voor het spuiten van gif, tot zo'n # meter ver Het gif is van neuro-toxische aard Bronnen Calcificatie Men spreekt van calcificatie of verkalking, wanneer kalkzouten zich afzetten in levend of dood weefsel In de geneeskunde spelen verkalkingen in vele organen een rol, zoals de aders, de pijnappelklier en de borst Verkalking kan in organismen optreden in littekenweefsel, in gedegenereerd weefsel (dystrofe calcificatie) en in alle weefsels door een te hoog kalkgehalte in het bloed (metastatische calcificatie) <PERSOON> kan zich in plaques afzetten Afzetting van kalkzouten op voorwerpen heet kalkaanslag CAPaward In ### maakte dit programma een eenmalige comeback bij SBS# onder de oude titel "Mis(s)verkiezing" Dit programma werd gepresenteerd door de toen naar SBS# overgestapte <PERSOON> en <PERSOON> In ### en ### werd naar een idee van <PERSOON> een Mis(s)verkiezing gehouden voor vrouwen met een handicap In ### werden in samenwerking met de TROS en de <PERSOON> in plaats hiervan de CAPawards ingesteld De prijzen werden tijdens het televisieprogramma "Aan talent geen gebrek" van de TROS uitgereikt Uit negen kandidaten werden door een jury drie winnaars gekozen in drie categorieën, zij kregen elk een zilveren CAPaward De kijkers kozen vervolgens de winnaar van de gouden CAPaward Deze winnaar werd een jaar lang ambassadeur van de stichting Onbeperkt <LOCATIE> De gouden CAPawards werden in ### en ### uitgereikt door premier <PERSOON> Tijdens de liveshow in ### werd door hem per abuis de verkeerde winnaar bekendgemaakt In ### werden geen CAPawards uitgereikt, <PERSOON> had het te druk met het van de grond krijgen van een Europese variant In ### werden de "CAPPIES" ingesteld, een juniorvariant van de CAPaward Prijzen werden uitgereikt in de categorieën 'sport', 'muziek' en 'vrije tijd' De winnaar werd een jaar lang kinderambassadeur van de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind Sugammadex Sugammadex (Merknaam.
| 539 |
www
|
SBS# onder de oude titel "Mis(s)verkiezing" Dit programma werd gepresenteerd door de toen naar SBS# overgestapte <PERSOON> en <PERSOON> In ### en ### werd naar een idee van <PERSOON> een Mis(s)verkiezing gehouden voor vrouwen met een handicap In ### werden in samenwerking met de TROS en de <PERSOON> in plaats hiervan de CAPawards ingesteld De prijzen werden tijdens het televisieprogramma "Aan talent geen gebrek" van de TROS uitgereikt Uit negen kandidaten werden door een jury drie winnaars gekozen in drie categorieën, zij kregen elk een zilveren CAPaward De kijkers kozen vervolgens de winnaar van de gouden CAPaward Deze winnaar werd een jaar lang ambassadeur van de stichting Onbeperkt <LOCATIE> De gouden CAPawards werden in ### en ### uitgereikt door premier <PERSOON> Tijdens de liveshow in ### werd door hem per abuis de verkeerde winnaar bekendgemaakt In ### werden geen CAPawards uitgereikt, <PERSOON> had het te druk met het van de grond krijgen van een Europese variant In ### werden de "CAPPIES" ingesteld, een juniorvariant van de CAPaward Prijzen werden uitgereikt in de categorieën 'sport', 'muziek' en 'vrije tijd' De winnaar werd een jaar lang kinderambassadeur van de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind Sugammadex Sugammadex (Merknaam Die spierverslappers worden bij bepaalde operaties gebruikt om de spieren van de patiënt te verslappen, waardoor de operatie makkelijker is uit te voeren Sugammadex kan aan het einde van de operatie de werking van de spierverslappers versneld ongedaan maken "Bridion" is een oplossing van het natriumzout van sugammadex Het is ontwikkeld door <PERSOON> is uitgevonden in de Newhouse research site in Schotland De wetenschappers die de molecule hebben ontwikkeld werkten voor het farmaceutisch bedrijf Organon Organon werd later overgenomen door Schering-Plough in ### Hierna is Schering-Plough overnomen door Merck in ### Vandaag de dag is sugammadex gepatenteerd door Merck Op <DATUM> ###, heeft Schering-Plough een New Drug Application ingediend bij de FDA maar deze werd afgewezen in augustus, ### De EMA heeft het geneesmiddel goedgekeurd voor verkoop en gebruik in Europa op <DATUM> ### Sugammadex is een gemodificeerd γ-cyclodextrine Cyclodextrines zijn macrocyclische verbindingen met een "holte" als een afgeknotte kegel, die lipofiele moleculen kunnen "inkapselen" De wijziging bestaat uit acht carboxyl-thio-ethergroepen die op het cyclodextrine zijn aangebracht Daardoor vergroot de holte van het cyclodextrine Deze negatief geladen groepen binden zich aan de positief geladen ammoniumgroep van rocuronium- of vecuroniumbromide, en vormen zo een stabiel complex, waarbij de spierverslapper (een steroïde) ingekapseld wordt door het lipofiele deel van sugammadex en daardoor zijn activiteit verliest Sugammadex heeft een aantal voordelen ten opzichte van het traditioneel gebruikte neostigmine De spieren herstellen zich sneller met sugammadex Sugammadex heeft ook niet de ongewenste neveneffecten (zoals hartritmestoornissen of bronchoconstrictie) van neostigmine, dat een acetylcholinesterase-inhibitor is De vaakst voorkomende bijwerking van sugammadex is een tijdelijke onaangename smaak in de mond.
| 574 |
www
|
ongedaan maken "Bridion" is een oplossing van het natriumzout van sugammadex Het is ontwikkeld door <PERSOON> is uitgevonden in de Newhouse research site in Schotland De wetenschappers die de molecule hebben ontwikkeld werkten voor het farmaceutisch bedrijf Organon Organon werd later overgenomen door Schering-Plough in ### Hierna is Schering-Plough overnomen door Merck in ### Vandaag de dag is sugammadex gepatenteerd door Merck Op <DATUM> ###, heeft Schering-Plough een New Drug Application ingediend bij de FDA maar deze werd afgewezen in augustus, ### De EMA heeft het geneesmiddel goedgekeurd voor verkoop en gebruik in Europa op <DATUM> ### Sugammadex is een gemodificeerd γ-cyclodextrine Cyclodextrines zijn macrocyclische verbindingen met een "holte" als een afgeknotte kegel, die lipofiele moleculen kunnen "inkapselen" De wijziging bestaat uit acht carboxyl-thio-ethergroepen die op het cyclodextrine zijn aangebracht Daardoor vergroot de holte van het cyclodextrine Deze negatief geladen groepen binden zich aan de positief geladen ammoniumgroep van rocuronium- of vecuroniumbromide, en vormen zo een stabiel complex, waarbij de spierverslapper (een steroïde) ingekapseld wordt door het lipofiele deel van sugammadex en daardoor zijn activiteit verliest Sugammadex heeft een aantal voordelen ten opzichte van het traditioneel gebruikte neostigmine De spieren herstellen zich sneller met sugammadex Sugammadex heeft ook niet de ongewenste neveneffecten (zoals hartritmestoornissen of bronchoconstrictie) van neostigmine, dat een acetylcholinesterase-inhibitor is De vaakst voorkomende bijwerking van sugammadex is een tijdelijke onaangename smaak in de mond Bij standaard gebruik wordt er een dosis toegediend van # mg/kg bij een zwak/medium blok, bij een diep blok wordt er # mg/kg toegediend Voor een onmiddellijke opheffing van het blok drie minuten nadat er een maximum van #,# mg/kg rocuronium is gegeven wordt er ## mg/kg sugammadex toegediend Merk op dat alle toedieningen onder de vorm zijn van een eenmalige snelle bolus injectie en direct geïnjecteerd moeten worden in een ader of IV Er is geen dosis aanpassing vereist wanneer de patiënt ouder is dan <LEEFTIJD> jaar, aan obesitas lijdt of een ander geslacht heeft Bundel van His De bundel van His of de fasciculus atrioventricularis bestaat uit hartspierweefsel dat gespecialiseerd is in het doorgeven van elektrische signalen uit de AV-knoop via de bundeltakken naar het myocard van de ventrikels, zodat die regelmatig en geordend samen kunnen trekken Hartspiercellen trekken uit zichzelf regelmatig samen, en wanneer ze met elkaar in contact staan, doen ze dat synchroon De cellen die het snelste ritme hebben, bepalen de snelheid De eigen frequentie van het myocard van de ventrikels ligt rond de ## keer per minuut De AV-knoop en de bundel zijn sneller, ##-## keer per minuut Bij gezonde mensen geeft echter de sinusknoop het tempo aan van ongeveer ## per minuut, deze bepaalt dus het ritme De sinusknoop en de AV-knoop staan beide onder invloed van het autonome zenuwstelsel; waardoor het "sympathische zenuwstelsel" het hartritme kan versnellen bij inspanning of onder invloed van emoties, en het "parasympathische zenuwstelsel" het ritme kan vertragen.
| 568 |
www
|
dosis toegediend van # mg/kg bij een zwak/medium blok, bij een diep blok wordt er # mg/kg toegediend Voor een onmiddellijke opheffing van het blok drie minuten nadat er een maximum van #,# mg/kg rocuronium is gegeven wordt er ## mg/kg sugammadex toegediend Merk op dat alle toedieningen onder de vorm zijn van een eenmalige snelle bolus injectie en direct geïnjecteerd moeten worden in een ader of IV Er is geen dosis aanpassing vereist wanneer de patiënt ouder is dan <LEEFTIJD> jaar, aan obesitas lijdt of een ander geslacht heeft Bundel van His De bundel van His of de fasciculus atrioventricularis bestaat uit hartspierweefsel dat gespecialiseerd is in het doorgeven van elektrische signalen uit de AV-knoop via de bundeltakken naar het myocard van de ventrikels, zodat die regelmatig en geordend samen kunnen trekken Hartspiercellen trekken uit zichzelf regelmatig samen, en wanneer ze met elkaar in contact staan, doen ze dat synchroon De cellen die het snelste ritme hebben, bepalen de snelheid De eigen frequentie van het myocard van de ventrikels ligt rond de ## keer per minuut De AV-knoop en de bundel zijn sneller, ##-## keer per minuut Bij gezonde mensen geeft echter de sinusknoop het tempo aan van ongeveer ## per minuut, deze bepaalt dus het ritme De sinusknoop en de AV-knoop staan beide onder invloed van het autonome zenuwstelsel; waardoor het "sympathische zenuwstelsel" het hartritme kan versnellen bij inspanning of onder invloed van emoties, en het "parasympathische zenuwstelsel" het ritme kan vertragen Vervolgens gaat de prikkel via de bundel van His naar drie bundeltakken de rechter, de linker voorste en de linkerachterste Via deze bundels en de purkinjevezels die er op aansluiten, verspreidt de prikkel in #,## tot #,## seconde over het gehele myocard Een functiestoornis van de bundel van His zal een AV-blok veroorzaken Als het blok eerstegraads is is de P-Q-tijd op het ECG verlengd, maar zullen er niet veel klachten zijn Bij een tweedegraadsblok, komt slechts een deel van de impulsen door (<DATUM> bv) en kan er een trage pols optreden Een derdegraadsblok maakt de hartkamers afhankelijk van het eigen ritme van het myocard, de pols is dan ongeveer ## en de patiënt voelt zich beroerd Vaak zal dan een pacemaker nodig zijn Wanneer een van de bundeltakken niet functioneert, is aan het ECG te zien dat de prikkel een andere weg neemt, maar heeft de patiënt geen klachten Er is dan sprake van een rechter- of linkerbundeltakblok (RBTB of LBTB) of linker anterior fasciculairblok (LAFB), ECG-diagnoses die meestal niet veel gevolgen hebben Als er meer takken uitvallen is het te vergelijken met een AV-blok MHC <LOCATIE> Mixed Hockeyclub <LOCATIE> is een Nederlandse hockeyclub uit <LOCATIE> De vereniging werd opgericht in ### en is de enige hockeyvereniging in <LOCATIE> De vereniging telt meer dan ### leden en vele teams die in alle klassen uitkomen bij de jeugd en volwassenen in de bondscompetitie.
| 569 |
www
|
Vervolgens gaat de prikkel via de bundel van His naar drie bundeltakken de rechter, de linker voorste en de linkerachterste Via deze bundels en de purkinjevezels die er op aansluiten, verspreidt de prikkel in #,## tot #,## seconde over het gehele myocard Een functiestoornis van de bundel van His zal een AV-blok veroorzaken Als het blok eerstegraads is is de P-Q-tijd op het ECG verlengd, maar zullen er niet veel klachten zijn Bij een tweedegraadsblok, komt slechts een deel van de impulsen door (<DATUM> bv) en kan er een trage pols optreden Een derdegraadsblok maakt de hartkamers afhankelijk van het eigen ritme van het myocard, de pols is dan ongeveer ## en de patiënt voelt zich beroerd Vaak zal dan een pacemaker nodig zijn Wanneer een van de bundeltakken niet functioneert, is aan het ECG te zien dat de prikkel een andere weg neemt, maar heeft de patiënt geen klachten Er is dan sprake van een rechter- of linkerbundeltakblok (RBTB of LBTB) of linker anterior fasciculairblok (LAFB), ECG-diagnoses die meestal niet veel gevolgen hebben Als er meer takken uitvallen is het te vergelijken met een AV-blok MHC <LOCATIE> Mixed Hockeyclub <LOCATIE> is een Nederlandse hockeyclub uit <LOCATIE> De vereniging werd opgericht in ### en is de enige hockeyvereniging in <LOCATIE> De vereniging telt meer dan ### leden en vele teams die in alle klassen uitkomen bij de jeugd en volwassenen in de bondscompetitie De vereniging heeft haar complex met drie velden en een clubhuis aan de Bosrand In ### zijn de twee oude velden vervangen door drie nieuwe velden, waaronder een waterveld en twee semi-watervelden Veel gehandicapten hockeyen in <LOCATIE> Dit is namelijk een van de weinige clubs waar dit mogelijk is Dit wordt begeleid door de Edese hockeyers Samen hebben ze erg veel plezier De club staat open voor iedereen met een lichte vorm van een handicap Gehandicapten spelen in hun eigen G-team Het is niet toegestaan met de 'reguliere competitie' deel te nemen Ook doet MHC <LOCATIE> aan Sport High school, hockeyen tijdens schooltijd Dit wordt mogelijk gemaakt door Pallas Athene college Leng (melk) Leng is een vorm van schimmelvorming Wanneer vaatwerk niet goed wordt schoongemaakt, veroorzaakt een bacil slijm- en draadvorming Het ziet er dan uit als een roomwitte laag over het vaatwerk Ook wanneer brood of graanproducten te lang liggen, raken ze bedorven Dezelfde schimmel zorgt dan voor een soort witte uitslag op het product Waarschijnlijk is de benaming afkomstig van het werkwoord "lengen", wat in dit geval betekent dat het rijpingsproces ervoor zorgt dat het product in kwestie te lang bewaard wordt Leng is niet te verwarren met het gistingsproces, maar deelt wel bepaalde proceseigenschappen Chronische inflammatoire bindweefselziekten Polymyositis Polymyositis (vrij vertaald als "ontsteking (-itis) van meerdere (poly-) spieren (-myos-)") is een zeldzame auto-immuunziekte waarbij spieren chronisch ontstoken zijn en als gevolg daarvan kapotgaan.
| 556 |
www
|
drie velden en een clubhuis aan de Bosrand In ### zijn de twee oude velden vervangen door drie nieuwe velden, waaronder een waterveld en twee semi-watervelden Veel gehandicapten hockeyen in <LOCATIE> Dit is namelijk een van de weinige clubs waar dit mogelijk is Dit wordt begeleid door de Edese hockeyers Samen hebben ze erg veel plezier De club staat open voor iedereen met een lichte vorm van een handicap Gehandicapten spelen in hun eigen G-team Het is niet toegestaan met de 'reguliere competitie' deel te nemen Ook doet MHC <LOCATIE> aan Sport High school, hockeyen tijdens schooltijd Dit wordt mogelijk gemaakt door Pallas Athene college Leng (melk) Leng is een vorm van schimmelvorming Wanneer vaatwerk niet goed wordt schoongemaakt, veroorzaakt een bacil slijm- en draadvorming Het ziet er dan uit als een roomwitte laag over het vaatwerk Ook wanneer brood of graanproducten te lang liggen, raken ze bedorven Dezelfde schimmel zorgt dan voor een soort witte uitslag op het product Waarschijnlijk is de benaming afkomstig van het werkwoord "lengen", wat in dit geval betekent dat het rijpingsproces ervoor zorgt dat het product in kwestie te lang bewaard wordt Leng is niet te verwarren met het gistingsproces, maar deelt wel bepaalde proceseigenschappen Chronische inflammatoire bindweefselziekten Polymyositis Polymyositis (vrij vertaald als "ontsteking (-itis) van meerdere (poly-) spieren (-myos-)") is een zeldzame auto-immuunziekte waarbij spieren chronisch ontstoken zijn en als gevolg daarvan kapotgaan Deze aandoening heeft sterke overeenkomsten met dermatomyositis, ook een chronische spierontsteking (-myositis) De ontstekingen bevinden zich in de spieren en worden veroorzaakt door een gestoorde functie van het eigen afweersysteem Cytotoxische T-cellen, een bepaald soort ontstekingscellen, lijken op spiercellen een bepaald antigeen te herkennen Als gevolg van deze herkenning gaan deze T-cellen de spiercellen aanvallen Spierzwakte is vaak een van de eerste symptomen van polymyositis <PERSOON> met polymyositis kunnen bijvoorbeeld hun armen niet meer goed heffen of hebben moeite met traplopen Bij de acute vorm met uitgesproken klachten is een snelle en intensieve behandeling met een corticosteroïde zoals prednisolon noodzakelijk Soms in combinatie met corticosteroïden immuunsuppressieve medicatie zoals azathioprine (Imuran) Soms wordt ook methotrexaat (MTX of Ledertrexate) of cyclofosfamide (Endoxan) gebruikt Fysiotherapie en kinesitherapie zijn nodig om blijvende letsels te voorkomen Het blijft echter een ernstige ziekte met soms dodelijke afloop (##%) en soms restletsel zoals spiersamentrekkingen of misvormingen Als de eerste aanval overwonnen is, merkt men een herstel van ##% van de patiënten Peesdraden De peesdraden of chordae tendineae zijn kleine pezen, die in het hart de atrioventriculaire kleppen met de hartspier verbinden De chordae tendineae zijn grotendeels bindweefselstructuren ze bestaan voor ##% uit collageen en voor ##% uit elastine en endotheel Tijdens de diastole stroomt er bloed door de openstaande atrioventriculaire kleppen, de kamers zijn ontspannen en de chordae tendineae staan niet onder spanning.
| 531 |
www
|
met dermatomyositis, ook een chronische spierontsteking (-myositis) De ontstekingen bevinden zich in de spieren en worden veroorzaakt door een gestoorde functie van het eigen afweersysteem Cytotoxische T-cellen, een bepaald soort ontstekingscellen, lijken op spiercellen een bepaald antigeen te herkennen Als gevolg van deze herkenning gaan deze T-cellen de spiercellen aanvallen Spierzwakte is vaak een van de eerste symptomen van polymyositis <PERSOON> met polymyositis kunnen bijvoorbeeld hun armen niet meer goed heffen of hebben moeite met traplopen Bij de acute vorm met uitgesproken klachten is een snelle en intensieve behandeling met een corticosteroïde zoals prednisolon noodzakelijk Soms in combinatie met corticosteroïden immuunsuppressieve medicatie zoals azathioprine (Imuran) Soms wordt ook methotrexaat (MTX of Ledertrexate) of cyclofosfamide (Endoxan) gebruikt Fysiotherapie en kinesitherapie zijn nodig om blijvende letsels te voorkomen Het blijft echter een ernstige ziekte met soms dodelijke afloop (##%) en soms restletsel zoals spiersamentrekkingen of misvormingen Als de eerste aanval overwonnen is, merkt men een herstel van ##% van de patiënten Peesdraden De peesdraden of chordae tendineae zijn kleine pezen, die in het hart de atrioventriculaire kleppen met de hartspier verbinden De chordae tendineae zijn grotendeels bindweefselstructuren ze bestaan voor ##% uit collageen en voor ##% uit elastine en endotheel Tijdens de diastole stroomt er bloed door de openstaande atrioventriculaire kleppen, de kamers zijn ontspannen en de chordae tendineae staan niet onder spanning Zoals een parachutescherm aan de lijnen vastzit en zo weerstand kan bieden tegen de luchtstroom, zo zitten de klepslippen van de mitralisklep en de tricuspidalisklep vast aan de peesdraden en bieden zo weerstand tegen de bloedstroom Als de hartkamers samentrekken, dan sluiten de kleppen om terugstroom van het bloed van de kamers naar de boezems te voorkomen De klepslippen sluiten de klepopening af en worden op de plaats gehouden door de peesdraden <PERSOON> in WestpreuÃen, <DATUM> - Neurenberg, <DATUM> was tandarts van onder meer <PERSOON> en andere nazi-prominenten (ref name="(WEBLINK)")(WEBLINK)(/ref) Blaschke volgde tussen ### en ### de opleiding tandheelkunde in Philadelphia en Londen Hij sloot de opleiding met succes af en kreeg de doctorstitel Hierna volgde Blaschke nog een vakopleiding tot kaakchirurg In ### opende hij in Berlijn zijn eigen praktijk Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende Blaschke als militaire tandarts in Frankfurt (Oder) Vanaf de herfst van ### lieten de nazileiders <PERSOON> en <PERSOON> zich door Blaschke behandelen In ### trad hij toe tot de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP; lidmaatschapsnummer ### ###) <PERSOON> behandelde hij onder meer <PERSOON> en <PERSOON> Eind ### behandelde Blaschke voor het eerst <PERSOON> Hij omschreef dit na de oorlog als volgt Vanaf dat moment fungeerde Blaschke als Hitlers persoonlijke tandarts, oftewel "Leibzahnarzt" In ### trad hij toe tot de Schutzstaffel (lidmaatschapsnummer ###).
| 556 |
www
|
zo zitten de klepslippen van de mitralisklep en de tricuspidalisklep vast aan de peesdraden en bieden zo weerstand tegen de bloedstroom Als de hartkamers samentrekken, dan sluiten de kleppen om terugstroom van het bloed van de kamers naar de boezems te voorkomen De klepslippen sluiten de klepopening af en worden op de plaats gehouden door de peesdraden <PERSOON> in WestpreuÃen, <DATUM> - Neurenberg, <DATUM> was tandarts van onder meer <PERSOON> en andere nazi-prominenten (ref name="(WEBLINK)")(WEBLINK)(/ref) Blaschke volgde tussen ### en ### de opleiding tandheelkunde in Philadelphia en Londen Hij sloot de opleiding met succes af en kreeg de doctorstitel Hierna volgde Blaschke nog een vakopleiding tot kaakchirurg In ### opende hij in Berlijn zijn eigen praktijk Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende Blaschke als militaire tandarts in Frankfurt (Oder) Vanaf de herfst van ### lieten de nazileiders <PERSOON> en <PERSOON> zich door Blaschke behandelen In ### trad hij toe tot de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP; lidmaatschapsnummer ### ###) <PERSOON> behandelde hij onder meer <PERSOON> en <PERSOON> Eind ### behandelde Blaschke voor het eerst <PERSOON> Hij omschreef dit na de oorlog als volgt Vanaf dat moment fungeerde Blaschke als Hitlers persoonlijke tandarts, oftewel "Leibzahnarzt" In ### trad hij toe tot de Schutzstaffel (lidmaatschapsnummer ###) In ### werd Blaschke benoemd tot "Oberster Zahnarzt" bij de "Reichsartz SS" Tevens kreeg hij in oktober ### de rang van SS-Brigadeführer toegewezen Blaschke bleef tot Hitlers dood de persoonlijke tandarts van de Führer Na de oorlog werd Blaschke gevangengenomen door de Sovjets In ### werd hij vrijgelaten en ging hij, tot aan z'n pensionering aan de slag als tandarts in Neurenberg Daar stierf hij op <LEEFTIJD>-jarige leeftijd Het graf van Blaschke ligt op St <PERSOON> begraafplaats in Neurenberg Carboxyhemoglobine Carboxyhemoglobine (COHb) is een stabiele chemische verbinding tussen koolstofmonoxide en hemoglobine die gevormd wordt in de rode bloedcellen Hemoglobine is een eiwit dat zich in de rode bloedcellen (erytrocyten) bevindt en verantwoordelijk is voor het binden en transporteren van zuurstof van de longen naar de weefsels in het lichaam Hemoglobine bestaat uit # subeenheden, of ketens, die ieder een haemgroep bevatten Iedere haemgroep bevat één ijzeratoom, waar zuurstof aan kan binden Koolmonoxide (CO) kan zich, net als zuurstof, reversibel aan een ijzeratoom van het hemoglobine binden om zo carboxyhemoglobine te vormen De binding tussen koolmonoxide en hemoglobine is ### keer sterker dan de binding tussen zuurstof en hemoglobine Doordat koolmonoxide met hogere affiniteit aan hemoglobine bindt, zal er bij blootstelling aan koolmonoxide, door competitie om de bindingsplaats, minder zuurstof aan hemoglobine gebonden zijn Er is dan dus ook minder zuurstof beschikbaar voor de weefsels Onder normale omstandigheden komt bij de afbraak van haem een kleine hoeveelheid koolmonoxide vrij, waardoor het gehalte carboxyhemoglobine ongeveer #% van het totale hemoglobine bedraagt.
| 576 |
www
|
rang van SS-Brigadeführer toegewezen Blaschke bleef tot Hitlers dood de persoonlijke tandarts van de Führer Na de oorlog werd Blaschke gevangengenomen door de Sovjets In ### werd hij vrijgelaten en ging hij, tot aan z'n pensionering aan de slag als tandarts in Neurenberg Daar stierf hij op <LEEFTIJD>-jarige leeftijd Het graf van Blaschke ligt op St <PERSOON> begraafplaats in Neurenberg Carboxyhemoglobine Carboxyhemoglobine (COHb) is een stabiele chemische verbinding tussen koolstofmonoxide en hemoglobine die gevormd wordt in de rode bloedcellen Hemoglobine is een eiwit dat zich in de rode bloedcellen (erytrocyten) bevindt en verantwoordelijk is voor het binden en transporteren van zuurstof van de longen naar de weefsels in het lichaam Hemoglobine bestaat uit # subeenheden, of ketens, die ieder een haemgroep bevatten Iedere haemgroep bevat één ijzeratoom, waar zuurstof aan kan binden Koolmonoxide (CO) kan zich, net als zuurstof, reversibel aan een ijzeratoom van het hemoglobine binden om zo carboxyhemoglobine te vormen De binding tussen koolmonoxide en hemoglobine is ### keer sterker dan de binding tussen zuurstof en hemoglobine Doordat koolmonoxide met hogere affiniteit aan hemoglobine bindt, zal er bij blootstelling aan koolmonoxide, door competitie om de bindingsplaats, minder zuurstof aan hemoglobine gebonden zijn Er is dan dus ook minder zuurstof beschikbaar voor de weefsels Onder normale omstandigheden komt bij de afbraak van haem een kleine hoeveelheid koolmonoxide vrij, waardoor het gehalte carboxyhemoglobine ongeveer #% van het totale hemoglobine bedraagt Koolmonoxide is een kleurloos, reukloos en smaakloos gas dat onder andere vrijkomt bij de onvolledige verbranding van koolstofhoudende brandstoffen Koolmonoxide bindt met hoge affiniteit (### maal sterker dan zuurstof) aan hemoglobine, waardoor er bij blootstelling aan koolmonoxide uiteindelijk een zuurstof tekort in de weefsels zal ontstaan Veelvoorkomende oorzaken van een koolmonoxidevergiftiging zijn De ernst van de klachten is onder andere afhankelijk van de concentratie koolmonoxide waaraan men is blootgesteld en de duur van de blootstelling De eerste symptomen van een koolmonoxidevergiftiging zijn hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid en overgeven Bij langere blootstelling kunnen ernstigere symptomen als ademnood, coma en uiteindelijk zelfs de dood optreden Bij een lichte koolmonoxidevergiftiging kan het opzoeken van frisse lucht voldoende zijn Bij ernstiger koolmonoxidevergiftiging bestaat de behandeling uit het toedienen van zuurstof, eventueel onder hoge druk Het zuurstof zal, door competitie om de bindingsplaats, het koolmonoxide van hemoglobine verdrijven Carboxyhemoglobine kan op een klinisch-chemisch laboratorium worden bepaald, veelal op bloedgasapparatuur Men meet het percentage carboxyhemoglobine ten opzichte van het totaal hemoglobine Lijst van hartaandoeningen Dit artikel geeft een lijst van aandoeningen van cardiologische aard Hartaandoeningen zijn aandoeningen aan het hart <PERSOON> (fysioloog) <PERSOON> (Leeds, <DATUM> â Cambridge, <DATUM> was een Brits fysioloog Samen met de Britse gynaecoloog <PERSOON> was hij een pionier op het gebied van in-vitrofertilisatie bij mensen Hij kreeg hiervoor in ### de Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde.
| 526 |
www
|
onder andere vrijkomt bij de onvolledige verbranding van koolstofhoudende brandstoffen Koolmonoxide bindt met hoge affiniteit (### maal sterker dan zuurstof) aan hemoglobine, waardoor er bij blootstelling aan koolmonoxide uiteindelijk een zuurstof tekort in de weefsels zal ontstaan Veelvoorkomende oorzaken van een koolmonoxidevergiftiging zijn De ernst van de klachten is onder andere afhankelijk van de concentratie koolmonoxide waaraan men is blootgesteld en de duur van de blootstelling De eerste symptomen van een koolmonoxidevergiftiging zijn hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid en overgeven Bij langere blootstelling kunnen ernstigere symptomen als ademnood, coma en uiteindelijk zelfs de dood optreden Bij een lichte koolmonoxidevergiftiging kan het opzoeken van frisse lucht voldoende zijn Bij ernstiger koolmonoxidevergiftiging bestaat de behandeling uit het toedienen van zuurstof, eventueel onder hoge druk Het zuurstof zal, door competitie om de bindingsplaats, het koolmonoxide van hemoglobine verdrijven Carboxyhemoglobine kan op een klinisch-chemisch laboratorium worden bepaald, veelal op bloedgasapparatuur Men meet het percentage carboxyhemoglobine ten opzichte van het totaal hemoglobine Lijst van hartaandoeningen Dit artikel geeft een lijst van aandoeningen van cardiologische aard Hartaandoeningen zijn aandoeningen aan het hart <PERSOON> (fysioloog) <PERSOON> (Leeds, <DATUM> â Cambridge, <DATUM> was een Brits fysioloog Samen met de Britse gynaecoloog <PERSOON> was hij een pionier op het gebied van in-vitrofertilisatie bij mensen Hij kreeg hiervoor in ### de Nobelprijs voor Fysiologie of <PERSOON> was de zoon van <PERSOON> en <PERSOON> Na de Manchester Central High School diende hij in het Britse leger om daarna zijn landbouwstudie af te ronden aan de Bangor-universiteit in Wales Aansluitend studeerde hij aan het Instituut van Dierlijke Genetica van de Universiteit van Edinburgh In ### ontving hij er zijn Ph D en in ### trad hij als docent toe tot de Universiteit van Cambridge In ### werd hij er hoogleraar In ### trad hij in het huwelijk met <PERSOON>, de dochter van de natuurkundige <PERSOON> en kleindochter van <PERSOON> huwelijk werden vijf dochters geboren Rond ### begon <PERSOON-##> onderzoek te doen naar in-vitrofertilisatie (ivf) bij mensen nadat de Chinese voortplantingsbioloog <PERSOON-##> (###-###) met succes in-vitrofertilisatie had toegepast op konijnen In ### slaagde <PERSOON-##> erin om een menselijke eicel te bevruchten buiten het lichaam om in een laboratorium Samen met Steptoe wilde <PERSOON-##> de volgende stap nemen de bevruchte eicellen terugplaatsen in de baarmoeder Hun betrachting ondervond veel verzet en felle kritiek van de katholiek kerk en van collega-wetenschappers, waaronder een ethische afwijzing van de Britse regering om hun werk te subsidiëren, alsook vele rechtszaken Dankzij private giften konden ze toch hun onderzoek voortzetten Zijn doorbraak kwam in ### toen het echtpaar <PERSOON-##> en <PERSOON-##> zich bij hen meldde wegens ongewenste kinderloosheid De behandeling slaagde en op <DATUM> werd 's werelds eerste reageerbuisbaby, <PERSOON-##>, geboren Daarna begonnen <PERSOON-##> een eigen ivf-kliniek tegen kinderloosheid, de "<PERSOON-##>.
| 593 |
www
|
hij in het Britse leger om daarna zijn landbouwstudie af te ronden aan de Bangor-universiteit in Wales Aansluitend studeerde hij aan het Instituut van Dierlijke Genetica van de Universiteit van Edinburgh In ### ontving hij er zijn Ph D en in ### trad hij als docent toe tot de Universiteit van Cambridge In ### werd hij er hoogleraar In ### trad hij in het huwelijk met <PERSOON>, de dochter van de natuurkundige <PERSOON> en kleindochter van <PERSOON> huwelijk werden vijf dochters geboren Rond ### begon <PERSOON> onderzoek te doen naar in-vitrofertilisatie (ivf) bij mensen nadat de Chinese voortplantingsbioloog <PERSOON> (###-###) met succes in-vitrofertilisatie had toegepast op konijnen In ### slaagde <PERSOON> erin om een menselijke eicel te bevruchten buiten het lichaam om in een laboratorium Samen met Steptoe wilde <PERSOON> de volgende stap nemen de bevruchte eicellen terugplaatsen in de baarmoeder Hun betrachting ondervond veel verzet en felle kritiek van de katholiek kerk en van collega-wetenschappers, waaronder een ethische afwijzing van de Britse regering om hun werk te subsidiëren, alsook vele rechtszaken Dankzij private giften konden ze toch hun onderzoek voortzetten Zijn doorbraak kwam in ### toen het echtpaar <PERSOON> en <PERSOON> zich bij hen meldde wegens ongewenste kinderloosheid De behandeling slaagde en op <DATUM> werd 's werelds eerste reageerbuisbaby, <PERSOON>, geboren Daarna begonnen <PERSOON> een eigen ivf-kliniek tegen kinderloosheid, de "<PERSOON-##> Het gasthuis werd op <DATUM> (op het opschrift staat ###) opgericht aan de Nieuwe Kijk in 't <LOCATIE>(nr ##-##) door <PERSOON-##> (of Varwers), de weduwe van ene <PERSOON-##> Varvers, als gasthuis voor vijf of zes vrouwen De Sitter schrijft in ### dat sinds ### de helft van de acht inwonende vrouwen moest bestaan uit hervormden <PERSOON-##> schrijft in ### dat de helft uit katholieken moest bestaan In ### verliet de laatste conventuaal het gasthuis Daarna liet de voogdij het pand restaureren en verkocht ze daarop in ### Iets eerder, in ###, was de voogdij van het gasthuis financieel deelnemer geworden van de Stichting Verenigde Groninger Gasthuizen, die in ### het Ripperdahuis en het Gorechthuis bouwde aan de <LOCATIE> Kauwgoed Kauwgoed ("Sceletium tortuosum"), ook wel Kanna, <PERSOON-##>, of Kougoed, is een in Zuid-Afrika voorkomende vetplant uit de ijskruidfamilie die bekendstaat vanwege zijn psycho-actieve en anti-depressieve werking De plant is al sinds pre-historische tijden in gebruik bij de jager-verzamelaars en boeren die in Zuid-Afrika rondwaren De eerste meldingen van deze plant stammen al uit ###, <PERSOON-##> schreef erover De gefermenteerde plant wordt oorspronkelijk gekauwd, waarbij door het inslikken van het vrijkomende speeksel de psycho-actieve stoffen opgenomen worden Tegenwoordig wordt het meestal gesnoven of gerookt Soms wordt kauwgoed verwerkt in thee, zalfjes en gelcapsules Kauwgoed verbetert bij inname de stemming, vermindert angst en stress en onderdrukt het hongergevoel.
| 618 |
www
|
Het gasthuis werd op <DATUM> (op het opschrift staat ###) opgericht aan de Nieuwe Kijk in 't <LOCATIE>(nr ##-##) door <PERSOON> (of Varwers), de weduwe van ene <PERSOON> Varvers, als gasthuis voor vijf of zes vrouwen De Sitter schrijft in ### dat sinds ### de helft van de acht inwonende vrouwen moest bestaan uit hervormden <PERSOON> schrijft in ### dat de helft uit katholieken moest bestaan In ### verliet de laatste conventuaal het gasthuis Daarna liet de voogdij het pand restaureren en verkocht ze daarop in ### Iets eerder, in ###, was de voogdij van het gasthuis financieel deelnemer geworden van de Stichting Verenigde Groninger Gasthuizen, die in ### het Ripperdahuis en het Gorechthuis bouwde aan de <LOCATIE> Kauwgoed Kauwgoed ("Sceletium tortuosum"), ook wel Kanna, <PERSOON>, of Kougoed, is een in Zuid-Afrika voorkomende vetplant uit de ijskruidfamilie die bekendstaat vanwege zijn psycho-actieve en anti-depressieve werking De plant is al sinds pre-historische tijden in gebruik bij de jager-verzamelaars en boeren die in Zuid-Afrika rondwaren De eerste meldingen van deze plant stammen al uit ###, <PERSOON> schreef erover De gefermenteerde plant wordt oorspronkelijk gekauwd, waarbij door het inslikken van het vrijkomende speeksel de psycho-actieve stoffen opgenomen worden Tegenwoordig wordt het meestal gesnoven of gerookt Soms wordt kauwgoed verwerkt in thee, zalfjes en gelcapsules Kauwgoed verbetert bij inname de stemming, vermindert angst en stress en onderdrukt het hongergevoel Gebruikers beschrijven eveneens een versterkt inlevingsvermogen in anderen In hoge doseringen kunnen bijwerkingen optreden zoals hoofdpijn, misselijkheid en paniekaanvallen De plant zou geen hallucinogene werking bezitten, in tegenstelling tot wat sommige literatuur vermeldt Kauwgoed werkt synergetisch in combinatie met sommige andere psychoactieve middelen, zoals onder andere cannabis "Sceletium tortuosum" heeft een anxiolytische werking en verbetert de gemoedstoestand Het voornaamste alkaloïde betreft mesembrine, dat werkt als een selectieve serotonine-heropnameremmer en als een potente inhibitor van het enzym phosphodiesterase # (PDE#) Er is weinig bekend over de interacties van Sceletium tortuosum, maar het zou niet gecombineerd moeten worden met Serotonineheropnameremmers, MAO-remmers, benzodiazepinen, of met hart-medicatie Nederlandsche Kininefabriek De Nederlandsche Kininefabriek was een fabriek in <LOCATIE> sinds ### die kinine maakte uit de bast van op Java aangeplante kinabomen ("Cinchona officinalis") Deze aanplant begon zich aldaar vanaf ### te ontwikkelen en de Javaanse kinaplantages waren uiteindelijk goed voor ##% van de wereldproductie Het procedé om kinine-extract uit de kina-bast te vervaardigen was reeds in ### ontdekt Hiertoe was onder meer zwavelzuur nodig en kwamen aromatenhoudende afvalproducten vrij Niet alleen in Bandung werd een kinafabriek opgericht (deze functioneert nog steeds), maar ook in <LOCATIE> werd een aantal van dergelijke fabrieken gestart De eerste fabriek werd gesticht in <LOCATIE> in ### Later kwam ook de Nederlandsche Kininefabriek te <LOCATIE>, die in ### begon als een farmaceutisch bedrijfje dat chloroform, ether, zinksulfiet en schietkatoen vervaardigde Deze werd opgericht door <PERSOON>.
| 599 |
www
|
inlevingsvermogen in anderen In hoge doseringen kunnen bijwerkingen optreden zoals hoofdpijn, misselijkheid en paniekaanvallen De plant zou geen hallucinogene werking bezitten, in tegenstelling tot wat sommige literatuur vermeldt Kauwgoed werkt synergetisch in combinatie met sommige andere psychoactieve middelen, zoals onder andere cannabis "Sceletium tortuosum" heeft een anxiolytische werking en verbetert de gemoedstoestand Het voornaamste alkaloïde betreft mesembrine, dat werkt als een selectieve serotonine-heropnameremmer en als een potente inhibitor van het enzym phosphodiesterase # (PDE#) Er is weinig bekend over de interacties van Sceletium tortuosum, maar het zou niet gecombineerd moeten worden met Serotonineheropnameremmers, MAO-remmers, benzodiazepinen, of met hart-medicatie Nederlandsche Kininefabriek De Nederlandsche Kininefabriek was een fabriek in <LOCATIE> sinds ### die kinine maakte uit de bast van op Java aangeplante kinabomen ("Cinchona officinalis") Deze aanplant begon zich aldaar vanaf ### te ontwikkelen en de Javaanse kinaplantages waren uiteindelijk goed voor ##% van de wereldproductie Het procedé om kinine-extract uit de kina-bast te vervaardigen was reeds in ### ontdekt Hiertoe was onder meer zwavelzuur nodig en kwamen aromatenhoudende afvalproducten vrij Niet alleen in Bandung werd een kinafabriek opgericht (deze functioneert nog steeds), maar ook in <LOCATIE> werd een aantal van dergelijke fabrieken gestart De eerste fabriek werd gesticht in <LOCATIE> in ### Later kwam ook de Nederlandsche Kininefabriek te <LOCATIE>, die in ### begon als een farmaceutisch bedrijfje dat chloroform, ether, zinksulfiet en schietkatoen vervaardigde Deze werd opgericht door <PERSOON>, die bij de oprichting van de Bandungse kinafabriek betrokken was, en samen begonnen ze op <DATUM> de "de <PERSOON>", die een jaar later werd hernoemd tot "<PERSOON>" De markt voor kinine werd op dat moment gedomineerd door Duitse farmaceuten die als een kartel optraden in de aankoop van kininebast op de kininebeurs in <LOCATIE>, destijds de belangrijkste ter wereld De NKF wist buiten dit kartel te opereren door via oude contacten in Nederlands-Indië zelf kininebast te verwerven buiten de Amsterdamse beurs om Ook verkocht het zijn kinine in landen waar het Duitse kartel minder druk kon uitoefenen zoals in de Verenigde Staten Dit noopte het Duitse kartel in ###, tijdens de Kinine-conventie, tot het doen van zeer gunstige voorstellen om de NKF binnen hun gelederen te krijgen Binnen tien jaar was dit bedrijfje uitgegroeid tot een kininefabriek Het was gevestigd op het landgoed "Op Buuren" en zette de toon voor de industrialisatie van een deel van de oevers <PERSOON> Door dit alles groeide <LOCATIE> uit tot een industrieplaats De fabriekslocatie zou overigens in de loop der jaren ernstig vervuild raken, wat begin ##e eeuw resulteerde in de grootste private bodemsanering van <LOCATIE> Het bedrijf ging in ### op in de ACF, de Kinineproductie werd ondergebracht in de dochteronderneming ACF Chemiefarma en in ### in ACF Chemie Deze kwam in ### in handen van DSM.
| 559 |
www
|
van de Bandungse kinafabriek betrokken was, en samen begonnen ze op <DATUM> de "de <PERSOON>", die een jaar later werd hernoemd tot "<PERSOON>" De markt voor kinine werd op dat moment gedomineerd door Duitse farmaceuten die als een kartel optraden in de aankoop van kininebast op de kininebeurs in <LOCATIE>, destijds de belangrijkste ter wereld De NKF wist buiten dit kartel te opereren door via oude contacten in Nederlands-Indië zelf kininebast te verwerven buiten de Amsterdamse beurs om Ook verkocht het zijn kinine in landen waar het Duitse kartel minder druk kon uitoefenen zoals in de Verenigde Staten Dit noopte het Duitse kartel in ###, tijdens de Kinine-conventie, tot het doen van zeer gunstige voorstellen om de NKF binnen hun gelederen te krijgen Binnen tien jaar was dit bedrijfje uitgegroeid tot een kininefabriek Het was gevestigd op het landgoed "Op Buuren" en zette de toon voor de industrialisatie van een deel van de oevers <PERSOON> Door dit alles groeide <LOCATIE> uit tot een industrieplaats De fabriekslocatie zou overigens in de loop der jaren ernstig vervuild raken, wat begin ##e eeuw resulteerde in de grootste private bodemsanering van <LOCATIE> Het bedrijf ging in ### op in de ACF, de Kinineproductie werd ondergebracht in de dochteronderneming ACF Chemiefarma en in ### in ACF Chemie Deze kwam in ### in handen van DSM De handelspoot die sinds ### bestond, werd in ### samengevoegd in een joint venture met die van Gist-Brocades onder de naam Brocacef <LOCATIE> Chemie Farmacie NV <LOCATIE> Chemie Farmacie NV (ACF) was een Nederlands chemie- en farmaceutisch bedrijf dat ontstond in ### na een fusie van de Amsterdamse Kininefabriek, de Nederlandse Kininefabriek en de <PERSOON>, die al een verregaande samenwerking hadden toen ze samen optrokken bij de inkoop van kinabast via het Kinabureau als "Combinatie N V en Amsterdamsche, Bandoengsche en Nederlandsche Kininefabriek" ("De Combinatie") en sinds ### onder de naam "<PERSOON> voor Chemische Industrie" (NedChem) NedChem werd vervolgens hernoemd tot ACF Chemiefarma In ### werd ACF Chemiefarma opgesplitst in ACF Farma en ACF Chemie ACF Chemie werd in ### overgenomen door DSM In ### gingen de handelspoot van ACF samen met de handelspoot van de Koninklijke Gist-Brocades NV over tot een joint-venture onder de naam Brocacef, dat zich vooral als groothandel in geneesmiddelen profileerde Beide moedermaatschappijen bezaten ##% van de aandelen In ### werd ACF overgenomen door het Duitse Phoenix Groep (zelf onderdeel van Schulze) <LOCATIE> Farma <LOCATIE> Farma is een farmaceutisch bedrijf <PERSOON> provincie Zuid-<PERSOON>, dat is ontstaan in ### De geschiedenis van het bedrijf ving aan in ### toen chemicus <PERSOON> een chemisch laboratorium begon "voor het bereiden van preparaten en het uitwerken van chemische procédéâs voor de techniek".
| 570 |
www
|
in ### samengevoegd in een joint venture met die van Gist-Brocades onder de naam Brocacef <LOCATIE> Chemie Farmacie NV <LOCATIE> Chemie Farmacie NV (ACF) was een Nederlands chemie- en farmaceutisch bedrijf dat ontstond in ### na een fusie van de Amsterdamse Kininefabriek, de Nederlandse Kininefabriek en de <PERSOON>, die al een verregaande samenwerking hadden toen ze samen optrokken bij de inkoop van kinabast via het Kinabureau als "Combinatie N V en Amsterdamsche, Bandoengsche en Nederlandsche Kininefabriek" ("De Combinatie") en sinds ### onder de naam "<PERSOON> voor Chemische Industrie" (NedChem) NedChem werd vervolgens hernoemd tot ACF Chemiefarma In ### werd ACF Chemiefarma opgesplitst in ACF Farma en ACF Chemie ACF Chemie werd in ### overgenomen door DSM In ### gingen de handelspoot van ACF samen met de handelspoot van de Koninklijke Gist-Brocades NV over tot een joint-venture onder de naam Brocacef, dat zich vooral als groothandel in geneesmiddelen profileerde Beide moedermaatschappijen bezaten ##% van de aandelen In ### werd ACF overgenomen door het Duitse Phoenix Groep (zelf onderdeel van Schulze) <LOCATIE> Farma <LOCATIE> Farma is een farmaceutisch bedrijf <PERSOON> provincie Zuid-<PERSOON>, dat is ontstaan in ### De geschiedenis van het bedrijf ving aan in ### toen chemicus <PERSOON> een chemisch laboratorium begon "voor het bereiden van preparaten en het uitwerken van chemische procédéâs voor de techniek" Na enkele jaren werd Van Dorp overgeplaatst naar <LOCATIE>, alwaar hij hoofd werd van het Nederlandsche Visserijproefstation Zijn laboratorium verhuisde mee en heeft bestaan tot ### Het vervaardigde preparaten op bestelling In ### richtte Van Dorp de "Naamloze Vennootschap Sociëteit voor <PERSOON>" op, die zich bezighield met het extraheren van cacaoboterpulp om daaruit coffeïne en theobromine te winnen Hieruit zijn uiteindelijk drie bedrijven voortgekomen, en wel Quantitative structure-activity relationship Een quantitative structure-activity relationship (meestal afgekort tot QSAR) is een door statistische analyse gevonden kwantitatief verband tussen de moleculaire structuur van een stof en de activiteit (of een andere eigenschap) van die stof Daarnaast wordt de term ook gebruikt voor de techniek waarbij men zo'n verband opstelt De activiteit in QSAR verwijst naar biologische activiteit de mate waarin een stof (doorgaans op de gewenste wijze) invloed uitoefent op biologische processen, een belangrijke maat voor de werkzaamheid van een stof die mogelijk toepassing kan vinden als geneesmiddel QSAR wordt van oudsher veel gebruikt in de farmaceutische industrie, en is vooral een zinvolle techniek als men van een zeer grote verzameling kandidaat-moleculen een eerste selectie wil maken zonder alle individuele moleculen daadwerkelijk in het laboratorium te moeten onderzoeken Dit kost immers zeer veel tijd en geld In plaats van de activiteit kan men een willekeurige getalsmatig uit te drukken eigenschap gebruiken, en men spreekt in dat verband ook wel van quantitative structure-property relationship (QSPR) Men kiest een handelbare verzameling moleculen waarvan men experimenteel, in het laboratorium, de gewenste eigenschap(pen) bepaalt, uitgedrukt als een getalwaarde.
| 584 |
www
|
werd van het Nederlandsche Visserijproefstation Zijn laboratorium verhuisde mee en heeft bestaan tot ### Het vervaardigde preparaten op bestelling In ### richtte Van Dorp de "Naamloze Vennootschap Sociëteit voor <PERSOON>" op, die zich bezighield met het extraheren van cacaoboterpulp om daaruit coffeïne en theobromine te winnen Hieruit zijn uiteindelijk drie bedrijven voortgekomen, en wel Quantitative structure-activity relationship Een quantitative structure-activity relationship (meestal afgekort tot QSAR) is een door statistische analyse gevonden kwantitatief verband tussen de moleculaire structuur van een stof en de activiteit (of een andere eigenschap) van die stof Daarnaast wordt de term ook gebruikt voor de techniek waarbij men zo'n verband opstelt De activiteit in QSAR verwijst naar biologische activiteit de mate waarin een stof (doorgaans op de gewenste wijze) invloed uitoefent op biologische processen, een belangrijke maat voor de werkzaamheid van een stof die mogelijk toepassing kan vinden als geneesmiddel QSAR wordt van oudsher veel gebruikt in de farmaceutische industrie, en is vooral een zinvolle techniek als men van een zeer grote verzameling kandidaat-moleculen een eerste selectie wil maken zonder alle individuele moleculen daadwerkelijk in het laboratorium te moeten onderzoeken Dit kost immers zeer veel tijd en geld In plaats van de activiteit kan men een willekeurige getalsmatig uit te drukken eigenschap gebruiken, en men spreekt in dat verband ook wel van quantitative structure-property relationship (QSPR) Men kiest een handelbare verzameling moleculen waarvan men experimenteel, in het laboratorium, de gewenste eigenschap(pen) bepaalt, uitgedrukt als een getalwaarde Wanneer de gewenste eigenschappen al bekend en getabelleerd zijn voor een redelijk grote verzameling verbindingen, kan men die natuurlijk ook gebruiken Het is ook mogelijk om deze eigenschappen op een computationele manier te berekenen Vervolgens berekent men voor ieder van die moleculen een verzameling kwantitatieve eigenschappen (descriptoren) en probeert men die met een regressie-analyse te correleren aan de gewenste eigenschap Descriptoren kunnen in theorie iedere berekenbare (of al gemeten) eigenschap van een molecuul zijn - van een eenvoudige descriptor als het aantal atomen in het molecuul tot een gecompliceerde (en computationeel dure) als het energieverschil tussen de HOMO en de LUMO Andere nuttige descriptoren zijn de polariseerbaarheid, het dipoolmoment, de activiteitscoëfficiënt, het moleculair volume, de octanol-water-partitiecoëfficiënt en het aantal acceptoren en donoren voor waterstofbruggen Uiteindelijk bepaalt men een klein aantal descriptoren die het sterkst gecorreleerd zijn met de gewenste eigenschap en onderling niet te sterk gecorreleerd zijn (want dat geeft dubbele en dus overbodige informatie) en stelt men de QSAR op, die de gewenste eigenschap geeft als functie van die paar descriptoren Bij geneesmiddelen kan dit bijvoorbeeld de berekening van een inhibitieconstante zijn Met die QSAR kan men dan voor de hele collectie kandidaat-moleculen (dat kunnen er duizenden zijn) een theoretische waarde voor de gewenste eigenschap bepalen, zodat men daaruit de meest veelbelovende kan halen die aan een nader onderzoek kunnen worden onderworpen.
| 525 |
www
|
de gewenste eigenschappen al bekend en getabelleerd zijn voor een redelijk grote verzameling verbindingen, kan men die natuurlijk ook gebruiken Het is ook mogelijk om deze eigenschappen op een computationele manier te berekenen Vervolgens berekent men voor ieder van die moleculen een verzameling kwantitatieve eigenschappen (descriptoren) en probeert men die met een regressie-analyse te correleren aan de gewenste eigenschap Descriptoren kunnen in theorie iedere berekenbare (of al gemeten) eigenschap van een molecuul zijn - van een eenvoudige descriptor als het aantal atomen in het molecuul tot een gecompliceerde (en computationeel dure) als het energieverschil tussen de HOMO en de LUMO Andere nuttige descriptoren zijn de polariseerbaarheid, het dipoolmoment, de activiteitscoëfficiënt, het moleculair volume, de octanol-water-partitiecoëfficiënt en het aantal acceptoren en donoren voor waterstofbruggen Uiteindelijk bepaalt men een klein aantal descriptoren die het sterkst gecorreleerd zijn met de gewenste eigenschap en onderling niet te sterk gecorreleerd zijn (want dat geeft dubbele en dus overbodige informatie) en stelt men de QSAR op, die de gewenste eigenschap geeft als functie van die paar descriptoren Bij geneesmiddelen kan dit bijvoorbeeld de berekening van een inhibitieconstante zijn Met die QSAR kan men dan voor de hele collectie kandidaat-moleculen (dat kunnen er duizenden zijn) een theoretische waarde voor de gewenste eigenschap bepalen, zodat men daaruit de meest veelbelovende kan halen die aan een nader onderzoek kunnen worden onderworpen Cruciaal bij QSAR is onder meer dat de beperkte set moleculen waarvan men initieel in het laboratorium de eigenschappen bepaalt (de zogeheten "training set") voldoende representatief is voor de gehele collectie die men wil doorrekenen Om een extreem voorbeeld te noemen wanneer de "training set" enkel alifatische moleculen bevat, moet men niet vreemd opkijken wanneer de QSAR weinig zinvolle voorspellingen geven voor aromatische verbindingen Daarnaast moet ook de set descriptoren die men gebruikt, voldoende relevante descriptoren bevatten Dat is vaak een lastige keuze wanneer men alle mogelijke descriptoren meeneemt, wordt de analyse te traag en ingewikkeld Daarom kiest men vaak descriptoren waarvan men op goede chemische of fysische gronden al vermoedt dat die van invloed kunnen zijn Uiteraard loopt men ook bij een goede keuze van "training set" en descriptoren altijd het risico op grond van een QSAR-analyse een uitzonderlijk goed molecuul weg te gooien een statistische correlatie is geen oorzakelijk verband en zegt soms helemaal niets over "hoe" het molecuul doet wat het doet Nicarbazine Nicarbazine is een coccidiostaticum, een diergeneeskundig middel dat toegevoegd wordt aan het voeder van mestkippen ter preventie van coccidiosis Dit is een infectie door microscopische, eencellige Coccidia-parasieten Chemisch is het een equimolair complex van twee verbindingen, die een elektronendonor/acceptorpaar vormen "N,N"'-bis(#-nitrofenyl)ureum dat elektronenarme amidegroepen bevat is de acceptor en #,#-dimethyl-#(#"H")-pyrimidinon (ook bekend onder de naam van het tautomeer #-hydroxy-#,#-dimethylpyrimidine), met elektronenrijke stikstofatomen is de donor Het wordt sedert ### gebruikt, toen de Food and Drug Administration in de Verenigde Staten een eerste toelating verleende voor nicarbazine Het werd door Merck & Co gepatenteerd.
| 564 |
www
|
representatief is voor de gehele collectie die men wil doorrekenen Om een extreem voorbeeld te noemen wanneer de "training set" enkel alifatische moleculen bevat, moet men niet vreemd opkijken wanneer de QSAR weinig zinvolle voorspellingen geven voor aromatische verbindingen Daarnaast moet ook de set descriptoren die men gebruikt, voldoende relevante descriptoren bevatten Dat is vaak een lastige keuze wanneer men alle mogelijke descriptoren meeneemt, wordt de analyse te traag en ingewikkeld Daarom kiest men vaak descriptoren waarvan men op goede chemische of fysische gronden al vermoedt dat die van invloed kunnen zijn Uiteraard loopt men ook bij een goede keuze van "training set" en descriptoren altijd het risico op grond van een QSAR-analyse een uitzonderlijk goed molecuul weg te gooien een statistische correlatie is geen oorzakelijk verband en zegt soms helemaal niets over "hoe" het molecuul doet wat het doet Nicarbazine Nicarbazine is een coccidiostaticum, een diergeneeskundig middel dat toegevoegd wordt aan het voeder van mestkippen ter preventie van coccidiosis Dit is een infectie door microscopische, eencellige Coccidia-parasieten Chemisch is het een equimolair complex van twee verbindingen, die een elektronendonor/acceptorpaar vormen "N,N"'-bis(#-nitrofenyl)ureum dat elektronenarme amidegroepen bevat is de acceptor en #,#-dimethyl-#(#"H")-pyrimidinon (ook bekend onder de naam van het tautomeer #-hydroxy-#,#-dimethylpyrimidine), met elektronenrijke stikstofatomen is de donor Het wordt sedert ### gebruikt, toen de Food and Drug Administration in de Verenigde Staten een eerste toelating verleende voor nicarbazine Het werd door Merck & Co gepatenteerd Nicarbazine wordt ook gecombineerd met narasin, dat ook werkzaam is tegen "Clostridium" College ter Beoordeling van Geneesmiddelen Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) is een zelfstandig bestuursorgaan (zbo) binnen de Rijksoverheid, onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Het CBG beoordeelt en bewaakt de balans tussen de werkzaamheid en de bijwerkingen en risico's, en de kwaliteit van geneesmiddelen voor mens en dier Het CBG is medeverantwoordelijk voor de geneesmiddelentoelating in de Europese Unie en eindverantwoordelijk voor de Nederlandse markt Het College wordt conform de Geneesmiddelenwet benoemd door de minister van VWS en bestaat uit artsen, apothekers en andere wetenschappers Het agentschap CBG is onderdeel van het ministerie van VWS Het is verantwoordelijk voor de voorbereiding en uitvoering van besluiten van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, en voor de geneesmiddelenbewaking in <LOCATIE> De veiligheid van nieuwe voedingsmiddelen voor de mens wordt ook door het CBG beoordeeld Het CBG beheert de Geneesmiddeleninformatiebank], de officiële <INSTELLING> van informatie over alle geneesmiddelen die in <LOCATIE> zijn toegelaten Het CBG werkt nauw samen met ketenpartners en het zorgveld, waaronder de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO), Zorginstituut <LOCATIE> (ZIN), de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), Bijwerkingencentrum Lareb, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (<INSTELLING>), de KNMP, het NHG, Patiëntenfederatie <LOCATIE>, het Informatieberaad Zorg, de Nederlandse Hartstichting, de Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB) en het Nivel Het CBG is onderdeel van het Europese netwerk van medicijnagentschappen.
| 574 |
www
|
narasin, dat ook werkzaam is tegen "Clostridium" College ter Beoordeling van Geneesmiddelen Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) is een zelfstandig bestuursorgaan (zbo) binnen de Rijksoverheid, onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Het CBG beoordeelt en bewaakt de balans tussen de werkzaamheid en de bijwerkingen en risico's, en de kwaliteit van geneesmiddelen voor mens en dier Het CBG is medeverantwoordelijk voor de geneesmiddelentoelating in de Europese Unie en eindverantwoordelijk voor de Nederlandse markt Het College wordt conform de Geneesmiddelenwet benoemd door de minister van VWS en bestaat uit artsen, apothekers en andere wetenschappers Het agentschap CBG is onderdeel van het ministerie van VWS Het is verantwoordelijk voor de voorbereiding en uitvoering van besluiten van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, en voor de geneesmiddelenbewaking in <LOCATIE> De veiligheid van nieuwe voedingsmiddelen voor de mens wordt ook door het CBG beoordeeld Het CBG beheert de Geneesmiddeleninformatiebank], de officiële <INSTELLING> van informatie over alle geneesmiddelen die in <LOCATIE> zijn toegelaten Het CBG werkt nauw samen met ketenpartners en het zorgveld, waaronder de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO), Zorginstituut <LOCATIE> (ZIN), de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), Bijwerkingencentrum Lareb, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (<INSTELLING>), de KNMP, het NHG, Patiëntenfederatie <LOCATIE>, het Informatieberaad Zorg, de Nederlandse Hartstichting, de Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB) en het Nivel Het CBG is onderdeel van het Europese netwerk van medicijnagentschappen Het CBG is in ### opgericht na de zogenaamde âsoftenon affaireâ waarbij het gebruik van thalidomide door de moeder tijdens de zwangerschap zeer schadelijk was voor de ongeboren vrucht Sindsdien gelden er strenge eisen wat betreft werkzaamheid, veiligheid en kwaliteit van medicijnen In ### startte het CBG het "Programma Goed Gebruik" dat tot doel heeft het goed medicijngebruik te stimuleren Het verbeteren van de informatievoorziening aan zorgverleners en patiënten staat hierbij centraal Gammaproteobacteria Gammaproteobacteria is een klasse van medisch en wetenschappelijk belangrijke bacteriën Tot de klasse behoren onder andere de Enterobacteriaceae (bijvoorbeeld "Escherichia coli"), Vibrionaceae en Pseudomonadaceae Enkele bekende voorbeelden van humane pathogenen die tot deze klasse behoren zijn "Salmonella" (voedselinfecties), "Yersinia" (de pest), "Vibrio cholerae" (cholera), "Escherichia coli" (voedselvergiftiging) en "Pseudomonas aeruginosa" (longinfecties bij patiënten met mucovisidose) Alle proteobacteria, en dus ook de gammaproteobacteria zijn gram-negatief Er zijn gammaproteobacteria die in staat zijn om aan fotosynthese te doen en oxideren waterstofsulfide (in plaats van water), waardoor ze zwavel in intracellulaire granules opstapelen Sommige gammaproteobacteria oxideren methaan of metalen Narasin Narasin is een coccidiostaticum en antibioticum dat toegevoegd wordt aan het voeder van mestkippen Coccidiostatica zijn middelen tegen coccidiose, een darminfectie die de kuikens verzwakt en hun groei benadeelt Narasin is een polyethermonocarbonzuur (een monobasisch carbonzuur met vijf cyclische etherringen) geproduceerd door fermentatie van een stam van "Streptomyces aureofaciens" <PERSOON> verkreeg in ### een octrooi voor de stof De chemische structuur gelijkt op die van monensin en salinomycine; het zijn allemaal ionofore polyethercarbonzuren.
| 587 |
www
|
âsoftenon affaireâ waarbij het gebruik van thalidomide door de moeder tijdens de zwangerschap zeer schadelijk was voor de ongeboren vrucht Sindsdien gelden er strenge eisen wat betreft werkzaamheid, veiligheid en kwaliteit van medicijnen In ### startte het CBG het "Programma Goed Gebruik" dat tot doel heeft het goed medicijngebruik te stimuleren Het verbeteren van de informatievoorziening aan zorgverleners en patiënten staat hierbij centraal Gammaproteobacteria Gammaproteobacteria is een klasse van medisch en wetenschappelijk belangrijke bacteriën Tot de klasse behoren onder andere de Enterobacteriaceae (bijvoorbeeld "Escherichia coli"), Vibrionaceae en Pseudomonadaceae Enkele bekende voorbeelden van humane pathogenen die tot deze klasse behoren zijn "Salmonella" (voedselinfecties), "Yersinia" (de pest), "Vibrio cholerae" (cholera), "Escherichia coli" (voedselvergiftiging) en "Pseudomonas aeruginosa" (longinfecties bij patiënten met mucovisidose) Alle proteobacteria, en dus ook de gammaproteobacteria zijn gram-negatief Er zijn gammaproteobacteria die in staat zijn om aan fotosynthese te doen en oxideren waterstofsulfide (in plaats van water), waardoor ze zwavel in intracellulaire granules opstapelen Sommige gammaproteobacteria oxideren methaan of metalen Narasin Narasin is een coccidiostaticum en antibioticum dat toegevoegd wordt aan het voeder van mestkippen Coccidiostatica zijn middelen tegen coccidiose, een darminfectie die de kuikens verzwakt en hun groei benadeelt Narasin is een polyethermonocarbonzuur (een monobasisch carbonzuur met vijf cyclische etherringen) geproduceerd door fermentatie van een stam van "Streptomyces aureofaciens" <PERSOON> verkreeg in ### een octrooi voor de stof De chemische structuur gelijkt op die van monensin en salinomycine; het zijn allemaal ionofore polyethercarbonzuren In tegenstelling tot nicarbazine heeft narasin ook een antibiotische werking, onder meer tegen Clostridium Spijsverteringsklier De spijsverteringsklier of het hepatopancreas is een orgaan van het spijsverteringskanaal van geleedpotigen en weekdieren Het biedt de functies die bij zoogdieren afzonderlijk worden verstrekt door de lever en de alvleesklier Deze klier produceert de spijsverteringsenzymen en draagt bij aan de absorptie van voedsel Endodermis De endodermis is de binnenste laag van de cortex van de wortel en dient als fysiologische barrière tussen de cortex en de centrale cilinder De endodermis komt ook bij rizomen voor De horizontale en radiale wanden van de dicht tegenelkaar liggende cellen, die één cellaag dik is, bevatten een wasachtige stof (suberine), de schede van Caspary, waardoor deze laag cellen voor water ondoordringbaar is Op dwarsdoorsnede van de schede zijn de bandjes van Caspari te zien als punten van Caspary In de lengterichting is de celwand gegolfd Door deze schede kan water slechts in één richting stromen namelijk naar het midden van de wortel waar de centrale cilinder ligt De primaire endodermis, vooral bij dicotylen, bestaat uit cellen waarbij de horizontale en radiale wanden lignine en suberine bevatten Alle celwanden van de secundaire endodermis, die bij naaktzadigen voorkomt, bevatten een dunne laag suberine-achtige stof, endodermine Alleen speciale doorlaatcellen laten nog water door Deze doorlaatcellen liggen tegenover xyleemstralen van de centrale cilinder.
| 532 |
www
|
tot nicarbazine heeft narasin ook een antibiotische werking, onder meer tegen Clostridium Spijsverteringsklier De spijsverteringsklier of het hepatopancreas is een orgaan van het spijsverteringskanaal van geleedpotigen en weekdieren Het biedt de functies die bij zoogdieren afzonderlijk worden verstrekt door de lever en de alvleesklier Deze klier produceert de spijsverteringsenzymen en draagt bij aan de absorptie van voedsel Endodermis De endodermis is de binnenste laag van de cortex van de wortel en dient als fysiologische barrière tussen de cortex en de centrale cilinder De endodermis komt ook bij rizomen voor De horizontale en radiale wanden van de dicht tegenelkaar liggende cellen, die één cellaag dik is, bevatten een wasachtige stof (suberine), de schede van Caspary, waardoor deze laag cellen voor water ondoordringbaar is Op dwarsdoorsnede van de schede zijn de bandjes van Caspari te zien als punten van Caspary In de lengterichting is de celwand gegolfd Door deze schede kan water slechts in één richting stromen namelijk naar het midden van de wortel waar de centrale cilinder ligt De primaire endodermis, vooral bij dicotylen, bestaat uit cellen waarbij de horizontale en radiale wanden lignine en suberine bevatten Alle celwanden van de secundaire endodermis, die bij naaktzadigen voorkomt, bevatten een dunne laag suberine-achtige stof, endodermine Alleen speciale doorlaatcellen laten nog water door Deze doorlaatcellen liggen tegenover xyleemstralen van de centrale cilinder Bij vele grassen zijn de dikkere wanden ook nog verkiezeld Sommige plantensoorten hebben grote hoeveelheden amyloplasten in de endodermiscellen, de zetmeelschede Endodermiscellen kunnen echter ook minder zetmeelkorrels, statolieten, bevatten, die betrokken zijn bij de positieve geotropie van de wortels Wortelhaar Een wortelhaar (pilus radicalis) of rizoïde wordt gevormd door de rhizodermis Bij vele plantensoorten kunnen alle rhizodermiscellen wortelharen vormen, bij andere soorten vormen gespecialiseerde rhizodermiscellen (trichoblasten) de wortelharen De wortelharen zijn lange, buisjesvormige structuren, die bijna loodrecht op de wortel staan en # - ## micrometer in doorsnee en ## - ### micrometer lang zijn Ze hebben maar een beperkte levensduur en worden meestal niet ouder dan # - # dagen Ze zijn dan ook meestal alleen bij de punt van een groeiende wortel te vinden Bij sommige soorten echter, zoals sommige steppegrassen, enkele granen en tradescantia, blijven ze afhankelijk van de groeiomstandigheden over een grotere lengte levend Via de wortelharen neemt de plant water en voedingsstoffen op Door de wortelharen wordt het oppervlak van de wortel sterk vergroot Zo heeft een roggeplant bijvoorbeeld ongeveer ## miljard wortelharen met een totale lengte van ## ### km De ondergrondse oppervlakte van de plantendelen is meestal groter dan de bovengrondse oppervlakte, wat gunstig is voor de waterhuishouding van de plant De wortelharen zijn omgeven met een door de celwand gevormd koolhydraathoudend slijm, waardoor het contact met de omgeving intensiever verloopt In watercultuur worden door de meeste landplanten geen wortelharen gevormd, maar in vochtige lucht juist zeer lange Niet alle plantensoorten vormen wortelharen, zo ontbreken ze bij alle naaktzadigen.
| 534 |
www
|
Endodermiscellen kunnen echter ook minder zetmeelkorrels, statolieten, bevatten, die betrokken zijn bij de positieve geotropie van de wortels Wortelhaar Een wortelhaar (pilus radicalis) of rizoïde wordt gevormd door de rhizodermis Bij vele plantensoorten kunnen alle rhizodermiscellen wortelharen vormen, bij andere soorten vormen gespecialiseerde rhizodermiscellen (trichoblasten) de wortelharen De wortelharen zijn lange, buisjesvormige structuren, die bijna loodrecht op de wortel staan en # - ## micrometer in doorsnee en ## - ### micrometer lang zijn Ze hebben maar een beperkte levensduur en worden meestal niet ouder dan # - # dagen Ze zijn dan ook meestal alleen bij de punt van een groeiende wortel te vinden Bij sommige soorten echter, zoals sommige steppegrassen, enkele granen en tradescantia, blijven ze afhankelijk van de groeiomstandigheden over een grotere lengte levend Via de wortelharen neemt de plant water en voedingsstoffen op Door de wortelharen wordt het oppervlak van de wortel sterk vergroot Zo heeft een roggeplant bijvoorbeeld ongeveer ## miljard wortelharen met een totale lengte van ## ### km De ondergrondse oppervlakte van de plantendelen is meestal groter dan de bovengrondse oppervlakte, wat gunstig is voor de waterhuishouding van de plant De wortelharen zijn omgeven met een door de celwand gevormd koolhydraathoudend slijm, waardoor het contact met de omgeving intensiever verloopt In watercultuur worden door de meeste landplanten geen wortelharen gevormd, maar in vochtige lucht juist zeer lange Niet alle plantensoorten vormen wortelharen, zo ontbreken ze bij alle naaktzadigen <PERSOON>, <DATUM> - Bazel, <DATUM> was een Zwitsers arts, vakreferent psychopathologie en politicus, alsmede de burgerrechtenactivist geïnteresseerd in justitiële dwaling Sutermeister was de kleinzoon van de Zwitserse schrijver <PERSOON> (###-###); hij had twee zussen en drie broers, onder hen de componist <PERSOON> (###-###) Hij studeerde theologie in Duitsland, maar onderbrak de studie In ### kreeg hij zijn PhD aan de Universiteit van Basel Tijdens de volgende jaren publiceerde hij meer dan ### wetenschappelijke artikelen in Medische tijdschriften, vooral over psychosomatische geneeskunde Tegelijkertijd probeerde hij een habilitatie (Geschiedenis van de geneeskunde) te halen aan de Universiteit van <LOCATIE>, maar zonder succes In ### hij raakte betrokken in het rechtszaak van <PERSOON> In ### werd hij namens de Lijst van Onafhankelijken (LdU) in de Grote Raad van <LOCATIE> gekozen In ### werd hij namens dezelfde politieke partij in de "Gemeinderat van <LOCATIE>" gekozen, maar verloor de verkiezing in ### Sutermeister is vooral bekend als schrijver van de autobiografische novelle "Zwischen zwei <PERSOON>" (###) alsmede de wetenschappelijke werken "Schiller als Arzt" (###) en "" (###) Transferverpleegkundige Een transferverpleegkundige of liaisonverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding die verantwoordelijk is voor de nazorg van een patiënt die vanuit een gezondheidsinstelling met ontslag gaat, waarvoor thuiszorg hulpmiddelen geregeld moet worden of naar een andere zorginsteling overgeplaatst wordt.
| 586 |
www
|
(Schlossrued, <DATUM> - Bazel, <DATUM> was een Zwitsers arts, vakreferent psychopathologie en politicus, alsmede de burgerrechtenactivist geïnteresseerd in justitiële dwaling Sutermeister was de kleinzoon van de Zwitserse schrijver <PERSOON> (###-###); hij had twee zussen en drie broers, onder hen de componist <PERSOON> (###-###) Hij studeerde theologie in Duitsland, maar onderbrak de studie In ### kreeg hij zijn PhD aan de Universiteit van Basel Tijdens de volgende jaren publiceerde hij meer dan ### wetenschappelijke artikelen in Medische tijdschriften, vooral over psychosomatische geneeskunde Tegelijkertijd probeerde hij een habilitatie (Geschiedenis van de geneeskunde) te halen aan de Universiteit van <LOCATIE>, maar zonder succes In ### hij raakte betrokken in het rechtszaak van <PERSOON> In ### werd hij namens de Lijst van Onafhankelijken (LdU) in de Grote Raad van <LOCATIE> gekozen In ### werd hij namens dezelfde politieke partij in de "Gemeinderat van <LOCATIE>" gekozen, maar verloor de verkiezing in ### Sutermeister is vooral bekend als schrijver van de autobiografische novelle "Zwischen zwei <PERSOON>" (###) alsmede de wetenschappelijke werken "Schiller als Arzt" (###) en "" (###) Transferverpleegkundige Een transferverpleegkundige of liaisonverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding die verantwoordelijk is voor de nazorg van een patiënt die vanuit een gezondheidsinstelling met ontslag gaat, waarvoor thuiszorg hulpmiddelen geregeld moet worden of naar een andere zorginsteling overgeplaatst wordt Een transferverpleegkundige kan in verschillende gezondheidsinstellingen werken zoals een ziekenhuis, verpleeghuis en verzorgingshuis Een transferverpleegkundige heeft in de desbetreffende instelling zijn eigen kantoor om zijn werkzaamheden uit te kunnen voeren Voorbeelden van taken van de transferverpleegkundige Een aantal voorbeelden van indicaties die een transferverpleegkundige regelt is In <LOCATIE> zijn de transferverpleegkundige en de huisarts de enigen die ook zorg met spoed bij het CIZ aan kunnen vragen In <LOCATIE> duurt de opleiding tot transferverpleegkundige circa één jaar en is op Hbo-niveau te volgen Om toegelaten te kunnen worden dient men de beschikken over een diploma verpleegkunde Hartfalenverpleegkundige Een hartfalenverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding om mensen met de cardiologische aandoening hartfalen te begeleiden Een hartfalenverpleegkundige werkt meestal in het ziekenhuis Op de polikliniek heeft een hartfalenverpleegkundige zijn eigen spreekkamer waar de hartfalenverpleegkundige de patiënten ontvangt Naast de polikliniek is een hartfalenverpleegkundige soms ook te vinden op de verpleegafdeling met name de afdeling cardiologie De hartfalenverpleegkundige bezoekt dan hartfalenpatiënten die een consult voor de hartfalenverpleegkundige hebben, maar in het ziekenhuis opgenomen liggen Hieronder enkele voorbeelden van taken van de hartfalenverpleegkundige Een hartfalenverpleegkundige beschikt over meer kennis betreft cardiologische ziektebeelden dan een 'gewone' verpleegkundige Tevens moet en hartfalenverpleegkundige ook ECG's en echocardiografie kunnen lezen Een hartfalenverpleegkundige heeft ook enige kennis betreft medicatie omtrent hartfalen Een hartfalenverpleegkundige mag geen medicatie voorschrijven, maar kan wel zijn/haar bevindingen overmaken aan een cardioloog, die hiermee rekening kan houden om een behandelplan samen te stellen De opleiding hartfalenverpleegkundige bestaat uit een paar bijeenkomsten, waarin de theorie over hartfalen en overige hartaandoeningen besproken en getoetst wordt.
| 589 |
www
|
werkzaamheden uit te kunnen voeren Voorbeelden van taken van de transferverpleegkundige Een aantal voorbeelden van indicaties die een transferverpleegkundige regelt is In <LOCATIE> zijn de transferverpleegkundige en de huisarts de enigen die ook zorg met spoed bij het CIZ aan kunnen vragen In <LOCATIE> duurt de opleiding tot transferverpleegkundige circa één jaar en is op Hbo-niveau te volgen Om toegelaten te kunnen worden dient men de beschikken over een diploma verpleegkunde Hartfalenverpleegkundige Een hartfalenverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding om mensen met de cardiologische aandoening hartfalen te begeleiden Een hartfalenverpleegkundige werkt meestal in het ziekenhuis Op de polikliniek heeft een hartfalenverpleegkundige zijn eigen spreekkamer waar de hartfalenverpleegkundige de patiënten ontvangt Naast de polikliniek is een hartfalenverpleegkundige soms ook te vinden op de verpleegafdeling met name de afdeling cardiologie De hartfalenverpleegkundige bezoekt dan hartfalenpatiënten die een consult voor de hartfalenverpleegkundige hebben, maar in het ziekenhuis opgenomen liggen Hieronder enkele voorbeelden van taken van de hartfalenverpleegkundige Een hartfalenverpleegkundige beschikt over meer kennis betreft cardiologische ziektebeelden dan een 'gewone' verpleegkundige Tevens moet en hartfalenverpleegkundige ook ECG's en echocardiografie kunnen lezen Een hartfalenverpleegkundige heeft ook enige kennis betreft medicatie omtrent hartfalen Een hartfalenverpleegkundige mag geen medicatie voorschrijven, maar kan wel zijn/haar bevindingen overmaken aan een cardioloog, die hiermee rekening kan houden om een behandelplan samen te stellen De opleiding hartfalenverpleegkundige bestaat uit een paar bijeenkomsten, waarin de theorie over hartfalen en overige hartaandoeningen besproken en getoetst wordt Mammacareverpleegkundige Een mammacareverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding die zowel vrouwelijke als mannelijke patiënten begeleidt, waarbij de diagnose borstkanker is vastgesteld Mammacareverpleegkundigen zijn te vinden op de polikliniek van een ziekenhuis In sommige ziekenhuizen bestaat hiervoor zelfs de zogenaamde "Mammapoli" De verpleegkundige begeleidt patiënten, nadat zij van de arts te horen hebben gekregen Borstkanker te hebben De verpleegkundige zal de patiënt voorlichten over de behandelmethodes, operaties, onderzoeken en eventuele veranderingen in de leefstijl De mammacareverpleegkundige werkt nauw samen met de chirurg en oncoloog en kan in overleg met een van deze medisch-specialisten een patiënt op laten nemen in het ziekenhuis wanneer zich vervelende symptomen voordoen t g v de borstkanker Ook kan de verpleegkundige een patiënt doorverwijzen naar een andere discipline Een mammacareverpleegkundige is niet bevoegd diagnoses te stellen en medicatie voor te schrijven Deze verpleegkundige zal niet aan het bed van een patiënt te vinden zijn Hooguit om de patiënt en familie voor te lichten De opleiding tot mammacareverpleegkundige duurt circa ## maanden, waarbij deze een groot deel stage loopt Donovanosis Donovanosis of granuloma inguinale is een bacteriële seksueel overdraagbare aandoening die in westerse gebieden eerder zeldzaam voorkomt Donovanosis kan men herkennen aan zweertjes op de geslachtsdelen Het wordt veroorzaakt door "Klebsiella granulomatis", voorheen bekend als "Calymmatobacterium granulomatis" Deze ziekteverwekker veroorzaakt pijnloze maar bloedende zweren op de geslachtsorganen, de inguinale plooien en het perineum Deze zweren ontstaan als nodulaire laesies die evolueren in zweren en uiteindelijk, mede door secundaire infecties, aanzienlijke weefselschade kunnen veroorzaken.
| 525 |
www
|
verpleegkundige met een vervolgopleiding die zowel vrouwelijke als mannelijke patiënten begeleidt, waarbij de diagnose borstkanker is vastgesteld Mammacareverpleegkundigen zijn te vinden op de polikliniek van een ziekenhuis In sommige ziekenhuizen bestaat hiervoor zelfs de zogenaamde "Mammapoli" De verpleegkundige begeleidt patiënten, nadat zij van de arts te horen hebben gekregen Borstkanker te hebben De verpleegkundige zal de patiënt voorlichten over de behandelmethodes, operaties, onderzoeken en eventuele veranderingen in de leefstijl De mammacareverpleegkundige werkt nauw samen met de chirurg en oncoloog en kan in overleg met een van deze medisch-specialisten een patiënt op laten nemen in het ziekenhuis wanneer zich vervelende symptomen voordoen t g v de borstkanker Ook kan de verpleegkundige een patiënt doorverwijzen naar een andere discipline Een mammacareverpleegkundige is niet bevoegd diagnoses te stellen en medicatie voor te schrijven Deze verpleegkundige zal niet aan het bed van een patiënt te vinden zijn Hooguit om de patiënt en familie voor te lichten De opleiding tot mammacareverpleegkundige duurt circa ## maanden, waarbij deze een groot deel stage loopt Donovanosis Donovanosis of granuloma inguinale is een bacteriële seksueel overdraagbare aandoening die in westerse gebieden eerder zeldzaam voorkomt Donovanosis kan men herkennen aan zweertjes op de geslachtsdelen Het wordt veroorzaakt door "Klebsiella granulomatis", voorheen bekend als "Calymmatobacterium granulomatis" Deze ziekteverwekker veroorzaakt pijnloze maar bloedende zweren op de geslachtsorganen, de inguinale plooien en het perineum Deze zweren ontstaan als nodulaire laesies die evolueren in zweren en uiteindelijk, mede door secundaire infecties, aanzienlijke weefselschade kunnen veroorzaken Omdat deze ziekteverwekker te bestrijden is met antibiotica blijven de incidentie en de ernst van de gevallen meestal beperkt in onze streken In tropische regio's kan donovanosis zich presenteren als een ernstige chronische aandoening met mogelijke complicaties als secundaire infecties en lymfe-oedeem Ook kunnen bepaalde types van carcinoom zich ontwikkelen uit de littekens en laesies Overdracht gebeurt vooral via de seksuele route De besmettelijkheid lijkt eerder beperkt want herhaalde contacten blijken noodzakelijk om tot besmetting te komen Ook via de fecale route en tijdens de bevalling kunnen overdracht plaatsvinden De incubatieperiode kan variëren van # dag tot één jaar, met een gemiddelde van ongeveer ## dagen De behandeling bestaat uit een zware en langdurige antibioticakuur Co-trimoxazol of doxycycline zijn aangewezen met ciprofloxacine of erythromycine als alternatieven eventueel gecombineerd met een aminoglycoside <PERSOON> (<PERSOON>) <PERSOON>-Hyllner (Göteborg, <DATUM> is een Nederlands bestuurder en voormalig politicus Ze was van ### tot ### staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kabinet-<PERSOON> werd geboren in Zweden en woonde een tijd in Göteborg Zij studeerde geneeskunde aan de <PERSOON> en specialiseerde zich tot verpleeghuisarts Daarna heeft ze als verpleeghuisarts en manager in de ouderenzorg gewerkt bij verscheidene zorginstellingen, waaronder de stichting SHDH in <LOCATIE> Van ### tot ### was ze voorzitter van de beroepsvereniging van verpleeghuisartsen (NVVA, later 'Verenso' geheten).
| 536 |
www
|
Omdat deze ziekteverwekker te bestrijden is met antibiotica blijven de incidentie en de ernst van de gevallen meestal beperkt in onze streken In tropische regio's kan donovanosis zich presenteren als een ernstige chronische aandoening met mogelijke complicaties als secundaire infecties en lymfe-oedeem Ook kunnen bepaalde types van carcinoom zich ontwikkelen uit de littekens en laesies Overdracht gebeurt vooral via de seksuele route De besmettelijkheid lijkt eerder beperkt want herhaalde contacten blijken noodzakelijk om tot besmetting te komen Ook via de fecale route en tijdens de bevalling kunnen overdracht plaatsvinden De incubatieperiode kan variëren van # dag tot één jaar, met een gemiddelde van ongeveer ## dagen De behandeling bestaat uit een zware en langdurige antibioticakuur Co-trimoxazol of doxycycline zijn aangewezen met ciprofloxacine of erythromycine als alternatieven eventueel gecombineerd met een aminoglycoside <PERSOON> (<PERSOON>) <PERSOON>-Hyllner (Göteborg, <DATUM> is een Nederlands bestuurder en voormalig politicus Ze was van ### tot ### staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kabinet-<PERSOON> werd geboren in Zweden en woonde een tijd in Göteborg Zij studeerde geneeskunde aan de <PERSOON> en specialiseerde zich tot verpleeghuisarts Daarna heeft ze als verpleeghuisarts en manager in de ouderenzorg gewerkt bij verscheidene zorginstellingen, waaronder de stichting SHDH in <LOCATIE> Van ### tot ### was ze voorzitter van de beroepsvereniging van verpleeghuisartsen (NVVA, later 'Verenso' geheten) In ### trad ze om persoonlijke redenen tussentijds af Tevens was ze lid van de Commissie van Uitvoering Verpleeghuisartsen Van ### tot ### werkte <PERSOON>-Hyllner als docent verpleeghuisgeneeskunde aan de faculteit geneeskunde van de Vrije Universiteit Sinds ### was ze werkzaam als specialist ouderengeneeskunde en arts bij thuiszorgorganisatie <PERSOON> is bestuurslid van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen Tevens was zij coördinator van de samenwerking tussen deze maatschappij en de Nationale DenkTank en was zij coördinator "health" van de Unie van de Soroptimistclubs in <LOCATIE>, Suriname en de <PERSOON> werd het weekend voor haar benoeming lid van het CDA, nadat ze door <PERSOON> gevraagd was om staatssecretaris te worden Rondom haar benoeming ontstond een meningsverschil binnen de gedoogcoalitie omdat <PERSOON>, als dochter van een Nederlandse moeder en Zweedse vader, zowel de Zweedse als de Nederlandse nationaliteit heeft De PVV eiste in een motie dat ze het Zweedse paspoort opgaf, maar hiervoor kreeg de partij geen steun Premier <PERSOON>, die bij de presentatie van het voorgaande kabinet bezwaar had gemaakt tegen de tweede (Turkse) nationaliteit van PvdA-staatssecretaris <PERSOON-##>, steunde zijn staatssecretaris en verklaarde dat een Zweeds paspoort in tegenstelling tot een Turkse nationaliteit geen probleem vormde, omdat de Turkse staat rechten en plichten aan zijn onderdanen oplegt (zoals het dienen in het leger), en dit bij de Zweedse nationaliteit niet het geval is <PERSOON> zag zich in januari ### geconfronteerd met de 'zaak-<PERSOON-##>'.
| 564 |
www
|
redenen tussentijds af Tevens was ze lid van de Commissie van Uitvoering Verpleeghuisartsen Van ### tot ### werkte <PERSOON>-Hyllner als docent verpleeghuisgeneeskunde aan de faculteit geneeskunde van de Vrije Universiteit Sinds ### was ze werkzaam als specialist ouderengeneeskunde en arts bij thuiszorgorganisatie <PERSOON> is bestuurslid van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen Tevens was zij coördinator van de samenwerking tussen deze maatschappij en de Nationale DenkTank en was zij coördinator "health" van de Unie van de Soroptimistclubs in <LOCATIE>, Suriname en de <PERSOON> werd het weekend voor haar benoeming lid van het CDA, nadat ze door <PERSOON> gevraagd was om staatssecretaris te worden Rondom haar benoeming ontstond een meningsverschil binnen de gedoogcoalitie omdat <PERSOON>, als dochter van een Nederlandse moeder en Zweedse vader, zowel de Zweedse als de Nederlandse nationaliteit heeft De PVV eiste in een motie dat ze het Zweedse paspoort opgaf, maar hiervoor kreeg de partij geen steun Premier <PERSOON>, die bij de presentatie van het voorgaande kabinet bezwaar had gemaakt tegen de tweede (Turkse) nationaliteit van PvdA-staatssecretaris <PERSOON>, steunde zijn staatssecretaris en verklaarde dat een Zweeds paspoort in tegenstelling tot een Turkse nationaliteit geen probleem vormde, omdat de Turkse staat rechten en plichten aan zijn onderdanen oplegt (zoals het dienen in het leger), en dit bij de Zweedse nationaliteit niet het geval is <PERSOON> zag zich in januari ### geconfronteerd met de 'zaak-<PERSOON> diende de oppositie tweemaal een motie van afkeuring in over het persoonsgebonden budget, maar desondanks lukte het haar om de veranderingen in de langdurige zorg en het pgb toch geaccepteerd te krijgen Op <DATUM> ontstond wat beroering in het parlement toen <PERSOON> in een commissiedebat over de pgb voorzitter <PERSOON> het zwijgen oplegde door haar hand voor de mond van de voorzitter te plaatsen en haar afkeuring uit te spreken <PERSOON> betreurde het incident achteraf Als staatssecretaris zette <PERSOON> zich in voor de verankering van het jaarlijkse programma in de week van de Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust (<DATUM> Zij vond het Nationaal Comité # en <DATUM> bereid de organisatie van de Nationale Holocaust Herdenking â voordien Auschwitzherdenking â praktisch te ondersteunen en zette extra financiële middelen in Ze bleef ook na haar staatssecretariaat betrokken bij de initiatieven en activiteiten van het Nederlands Auschwitz Comité Zij maakt deel uit van het Comité van Aanbeveling van het Holocaust Namenmonument <LOCATIE> In maart ### presenteerde <PERSOON> "Ouderen in veilige handen" tegen mishandeling van senioren Later dat jaar kwam zij met de eerste app van de rijksoverheid die een meldcode Huiselijk Geweld en/of Kindermishandeling bevat Ook bracht <PERSOON> meer samenhang in de aanpak van verschillende vormen van geweld in huiselijke kring en in de jeugd- en zorgsector onder de noemer "Geweld in afhankelijkheidsrelaties" Ambulanceverpleegkundige (<LOCATIE>).
| 548 |
www
|
diende de oppositie tweemaal een motie van afkeuring in over het persoonsgebonden budget, maar desondanks lukte het haar om de veranderingen in de langdurige zorg en het pgb toch geaccepteerd te krijgen Op <DATUM> ontstond wat beroering in het parlement toen <PERSOON> in een commissiedebat over de pgb voorzitter <PERSOON> het zwijgen oplegde door haar hand voor de mond van de voorzitter te plaatsen en haar afkeuring uit te spreken <PERSOON> betreurde het incident achteraf Als staatssecretaris zette <PERSOON> zich in voor de verankering van het jaarlijkse programma in de week van de Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust (<DATUM> Zij vond het Nationaal Comité # en <DATUM> bereid de organisatie van de Nationale Holocaust Herdenking â voordien Auschwitzherdenking â praktisch te ondersteunen en zette extra financiële middelen in Ze bleef ook na haar staatssecretariaat betrokken bij de initiatieven en activiteiten van het Nederlands Auschwitz Comité Zij maakt deel uit van het Comité van Aanbeveling van het Holocaust Namenmonument <LOCATIE> In maart ### presenteerde <PERSOON> "Ouderen in veilige handen" tegen mishandeling van senioren Later dat jaar kwam zij met de eerste app van de rijksoverheid die een meldcode Huiselijk Geweld en/of Kindermishandeling bevat Ook bracht <PERSOON> meer samenhang in de aanpak van verschillende vormen van geweld in huiselijke kring en in de jeugd- en zorgsector onder de noemer "Geweld in afhankelijkheidsrelaties" Ambulanceverpleegkundige (<LOCATIE>) In de ambulancezorg in <LOCATIE> onderscheidt men twee soorten ambulanceverpleegkundigen met ieder hun eigen bijbehorende opleiding Een ambulanceverpleegkundige op de Low Care-auto voert alleen geplande ritten uit Deze ritten betreffen het verplaatsen van patiënten tussen verschillende instellingen of tussen een instelling en een thuisadres Het gaat hierbij om patiënten die immobiel zijn en die niet met een (rolstoel)taxi vervoerd kunnen worden Ze kunnen eventueel (lage doseringen) zuurstof toegediend krijgen Een ambulanceverpleegkundige op de A-wagen voert buiten de "Low Care-ritten" ook de spoedeisende ritten uit De verpleegkundige is dan meestal de eerst verantwoordelijke bij spoedeisende zaken zoals patiënten met een hartinfarct, een verkeersongeval of mensen met benauwdheidsklachten Het is de taak van deze verpleegkundige om de patiënt te onderzoeken, een (werk)diagnose te stellen en de patiënt volgens protocol te behandelen Hiertoe bestaat het Landelijk Protocol Ambulancezorg (LPA) Deze verpleegkundige is ook een van de weinige verpleegkundigen die tot bepaalde hoogte medische diagnoses mag stellen en de hierbij behorende medicatie toe mag dienen zonder dat een arts dit heeft voorgeschreven De ambulanceverpleegkundige komt tijdens spoedeisende interventies patiënten tegen uit allerlei leeftijdscategorieën (van pasgeboren tot hoogbejaard) en met uiteenlopende gezondheidsproblemen, van lichamelijke klachten tot psychische en sociale problematiek De ambulanceverpleegkundige werkt onder verantwoording van de Medisch Manager Ambulancezorg Bij grootschalige incidenten zal het Mobiel Medisch Team (MMT) ter plaatse komen, waarna het MMT-team de ambulanceverpleegkundigen zal ondersteunen in de hulpverlening.
| 527 |
www
|
men twee soorten ambulanceverpleegkundigen met ieder hun eigen bijbehorende opleiding Een ambulanceverpleegkundige op de Low Care-auto voert alleen geplande ritten uit Deze ritten betreffen het verplaatsen van patiënten tussen verschillende instellingen of tussen een instelling en een thuisadres Het gaat hierbij om patiënten die immobiel zijn en die niet met een (rolstoel)taxi vervoerd kunnen worden Ze kunnen eventueel (lage doseringen) zuurstof toegediend krijgen Een ambulanceverpleegkundige op de A-wagen voert buiten de "Low Care-ritten" ook de spoedeisende ritten uit De verpleegkundige is dan meestal de eerst verantwoordelijke bij spoedeisende zaken zoals patiënten met een hartinfarct, een verkeersongeval of mensen met benauwdheidsklachten Het is de taak van deze verpleegkundige om de patiënt te onderzoeken, een (werk)diagnose te stellen en de patiënt volgens protocol te behandelen Hiertoe bestaat het Landelijk Protocol Ambulancezorg (LPA) Deze verpleegkundige is ook een van de weinige verpleegkundigen die tot bepaalde hoogte medische diagnoses mag stellen en de hierbij behorende medicatie toe mag dienen zonder dat een arts dit heeft voorgeschreven De ambulanceverpleegkundige komt tijdens spoedeisende interventies patiënten tegen uit allerlei leeftijdscategorieën (van pasgeboren tot hoogbejaard) en met uiteenlopende gezondheidsproblemen, van lichamelijke klachten tot psychische en sociale problematiek De ambulanceverpleegkundige werkt onder verantwoording van de Medisch Manager Ambulancezorg Bij grootschalige incidenten zal het Mobiel Medisch Team (MMT) ter plaatse komen, waarna het MMT-team de ambulanceverpleegkundigen zal ondersteunen in de hulpverlening Het verschilt per dienst welke eisen er aan deze ambulance-begeleiders gesteld worden Om ambulanceverpleegkundige (die spoedeisende ritten uitvoert) te kunnen zijn, wordt veel geëist Ambulanceverpleegkundigen hebben een gespecialiseerde opleiding gevolgd en begeleide stage gelopen op de ambulance voor ze zelfstandig aan de slag mogen Tijdens de opleiding leert de ambulanceverpleegkundige te werken volgens de ABCDE-methodiek (afgeleid van de PHTLS-principes) en deze methodiek toe te passen in uiteenlopende praktijksituaties Ook leert zij hoe te handelen in verschillende situaties en leert zij de geldende protocollen op juiste wijze toe te passen In ### heeft Ambulance Zorg <LOCATIE> (AZN), de brancheorganisatie voor de Nederlandse ambulancezorg, met het College Zorg Opleidingen (CZO) afgesproken dat de ambulanceopleidingen door het CZO geaccrediteerd zouden worden Het is sindsdien het CZO dat de opleidingseisen voor ambulanceverpleegkundigen vastlegt Iedere instelling die daarvoor geaccrediteerd is door het CZO kan de opleiding tot ambulanceverpleegkundige aanbieden Bij het succesvol voltooien van de opleiding ontvangen de studenten dan een CZO-diploma Het CZO-diploma ambulanceverpleegkundige is sinds eind ### ingeschaald als niveau # volgens het Nederlands Kwalificatieraamwerk (NQLF), wat overeenkomt met het niveau van een hbo-bacheloropleiding (het behaalde CZO-diploma is echter geen hbo-bachelordiploma) De niveaus van het Nederlands Kwalificatieraamwerk komen overeen met die van het Europees Kwalificatieraamwerk (EQF) Er bestaan enkele door het CZO vastgelegde trajecten om ambulanceverpleegkundige te worden Voor het 'korte traject' moet men al als verpleegkundige geregistreerd zijn in het BIG-register, beschikken over een CZO-diploma IC-verpleegkundige, SEH-verpleegkundige of anesthesiemedewerker en enige ziekenhuiservaring hebben.
| 537 |
www
|
zijn, wordt veel geëist Ambulanceverpleegkundigen hebben een gespecialiseerde opleiding gevolgd en begeleide stage gelopen op de ambulance voor ze zelfstandig aan de slag mogen Tijdens de opleiding leert de ambulanceverpleegkundige te werken volgens de ABCDE-methodiek (afgeleid van de PHTLS-principes) en deze methodiek toe te passen in uiteenlopende praktijksituaties Ook leert zij hoe te handelen in verschillende situaties en leert zij de geldende protocollen op juiste wijze toe te passen In ### heeft Ambulance Zorg <LOCATIE> (AZN), de brancheorganisatie voor de Nederlandse ambulancezorg, met het College Zorg Opleidingen (CZO) afgesproken dat de ambulanceopleidingen door het CZO geaccrediteerd zouden worden Het is sindsdien het CZO dat de opleidingseisen voor ambulanceverpleegkundigen vastlegt Iedere instelling die daarvoor geaccrediteerd is door het CZO kan de opleiding tot ambulanceverpleegkundige aanbieden Bij het succesvol voltooien van de opleiding ontvangen de studenten dan een CZO-diploma Het CZO-diploma ambulanceverpleegkundige is sinds eind ### ingeschaald als niveau # volgens het Nederlands Kwalificatieraamwerk (NQLF), wat overeenkomt met het niveau van een hbo-bacheloropleiding (het behaalde CZO-diploma is echter geen hbo-bachelordiploma) De niveaus van het Nederlands Kwalificatieraamwerk komen overeen met die van het Europees Kwalificatieraamwerk (EQF) Er bestaan enkele door het CZO vastgelegde trajecten om ambulanceverpleegkundige te worden Voor het 'korte traject' moet men al als verpleegkundige geregistreerd zijn in het BIG-register, beschikken over een CZO-diploma IC-verpleegkundige, SEH-verpleegkundige of anesthesiemedewerker en enige ziekenhuiservaring hebben Verpleegkundigen die aan deze eisen voldoen, kunnen solliciteren naar een positie als ambulanceverpleegkundige bij een Regionale Ambulancevoorziening (RAV) van hun voorkeur Indien de verpleegkundige aangenomen wordt, moet deze op korte termijn de opleiding tot ambulanceverpleegkundige volgen Deze opleiding bestaat uit een theoretisch deel dat gevolgd wordt aan een door het CZO geaccrediteerd opleidingsinstituut en een begeleide stage bij de RAV (die hiervoor ook geaccrediteerd moet zijn door het CZO) Het theoretisch deel beslaat minstens ### uren en de begeleide stage minstens ### praktijkuren, waarbij de student-ambulanceverpleegkundige door een volleerd ambulanceverpleegkundige begeleid wordt De student-ambulanceverpleegkundige moet daarnaast minstens ## uren per week tewerkgesteld zijn op de ambulance bij de RAV voor zijn stage Vanwege een stijgend tekort aan gekwalificeerd ambulancepersoneel op de arbeidsmarkt werkt het CZO al enkele jaren aan nieuwe trajecten om ambulanceverpleegkundige te worden, om zo het beroep toegankelijker te maken Het 'middellange CC-traject' voor cardiaccareverpleegkundigen was in ### hiervan het eerste Voor dit traject moeten verpleegkundigen in het BIG-register zijn ingeschreven en beschikken over een CZO-diploma cardiaccareverpleegkundigen Omdat het CZO pas sinds ### diploma's voor cardiaccareverpleegkundigen afgeeft, bestaan er specifieke voorwaarden voor zij met een voor ### behaald niet-CZO-diploma Cardiaccareverpleegkundigen moeten een langere opleiding volgen om ambulanceverpleegkundige te worden dan de studenten van het 'korte traject' Voor cardiaccareverpleegkundigen geldt dat ze minstens ### uren theorie en minstens ### uren praktijkstage moeten presteren, en eveneens minstens ## uren per week tewerkgesteld moeten zijn op de ambulance <PERSOON> ### werkt het CZO aan opleidingseisen voor een 'middellang traject' tot ambulanceverpleegkundige voor recoveryverpleegkundigen ('RC-traject') en mediumcareverpleegkundigen ('MC-traject').
| 584 |
www
|
de verpleegkundige aangenomen wordt, moet deze op korte termijn de opleiding tot ambulanceverpleegkundige volgen Deze opleiding bestaat uit een theoretisch deel dat gevolgd wordt aan een door het CZO geaccrediteerd opleidingsinstituut en een begeleide stage bij de RAV (die hiervoor ook geaccrediteerd moet zijn door het CZO) Het theoretisch deel beslaat minstens ### uren en de begeleide stage minstens ### praktijkuren, waarbij de student-ambulanceverpleegkundige door een volleerd ambulanceverpleegkundige begeleid wordt De student-ambulanceverpleegkundige moet daarnaast minstens ## uren per week tewerkgesteld zijn op de ambulance bij de RAV voor zijn stage Vanwege een stijgend tekort aan gekwalificeerd ambulancepersoneel op de arbeidsmarkt werkt het CZO al enkele jaren aan nieuwe trajecten om ambulanceverpleegkundige te worden, om zo het beroep toegankelijker te maken Het 'middellange CC-traject' voor cardiaccareverpleegkundigen was in ### hiervan het eerste Voor dit traject moeten verpleegkundigen in het BIG-register zijn ingeschreven en beschikken over een CZO-diploma cardiaccareverpleegkundigen Omdat het CZO pas sinds ### diploma's voor cardiaccareverpleegkundigen afgeeft, bestaan er specifieke voorwaarden voor zij met een voor ### behaald niet-CZO-diploma Cardiaccareverpleegkundigen moeten een langere opleiding volgen om ambulanceverpleegkundige te worden dan de studenten van het 'korte traject' Voor cardiaccareverpleegkundigen geldt dat ze minstens ### uren theorie en minstens ### uren praktijkstage moeten presteren, en eveneens minstens ## uren per week tewerkgesteld moeten zijn op de ambulance <PERSOON> ### werkt het CZO aan opleidingseisen voor een 'middellang traject' tot ambulanceverpleegkundige voor recoveryverpleegkundigen ('RC-traject') en mediumcareverpleegkundigen ('MC-traject') Tot recent was de Academie voor Ambulancezorg de enige opleidingsinstelling in <LOCATIE> die de theoretische opleiding tot ambulanceverpleegkundige aanbood De voorganger van de Academie was de Stichting Opleidingen Scholingen Ambulancehulpverlening (SOSA); vandaar werd er ook wel gesproken van de SOSA-opleiding Een voordeel van deze centraal gegeven opleiding was dat elke ambulanceverpleegkundige op dezelfde manier was opgeleid, waardoor er bij grote rampen gemakkelijk en gecoördineerd kan samengewerkt worden In november ### is Ambulancezorg <LOCATIE> echter ook met een opleiding tot ambulanceverpleegkundige gestart De eisen om aan deze opleiding te kunnen beginnen zijn een verpleegkundige BIG-registratie met een hbo-bachelordiploma, minstens drie jaar werkervaring, een geldig rijbewijs B en een registratie in het Kwaliteitsregister V&V Een aanvullende verpleegkundige specialisatie, zoals dat voorheen werd geëist, is geen toelatingseis bij deze nieuwe opleiding Zonder aanvullende vooropleidingen waarvoor vrijstellingen verkregen zouden kunnen worden, duurt de opleiding van Ambulancezorg <LOCATIE> ## maanden (op basis van een ##-urige werkweek) Meestal is het hebben van rijbewijs A of B een vereiste, afhankelijk van het voertuig waar men mee wil werken Een soloambulanceverpleegkundige of "rapid responder", kan afhankelijk van het gebied waar hij of zij werkt ingezet worden met een motor of een auto In <LOCATIE> bestaan sinds ### de zogenaamde ambulanceteams, welke per fiets opereren Een ambulanceverpleegkundige mag medisch handelingen zelfstandig (volgens Landelijk Protocol Ambulance) uitvoeren Hieronder een aantal voorbeelden De ambulanceverpleegkundige heeft op een paar handelingen na dezelfde bevoegdheden hierin als de Belgische MUG-arts Een ambulanceverpleegkundige werkt samen met de ambulancechauffeur.
| 584 |
www
|
<LOCATIE> die de theoretische opleiding tot ambulanceverpleegkundige aanbood De voorganger van de Academie was de Stichting Opleidingen Scholingen Ambulancehulpverlening (SOSA); vandaar werd er ook wel gesproken van de SOSA-opleiding Een voordeel van deze centraal gegeven opleiding was dat elke ambulanceverpleegkundige op dezelfde manier was opgeleid, waardoor er bij grote rampen gemakkelijk en gecoördineerd kan samengewerkt worden In november ### is Ambulancezorg <LOCATIE> echter ook met een opleiding tot ambulanceverpleegkundige gestart De eisen om aan deze opleiding te kunnen beginnen zijn een verpleegkundige BIG-registratie met een hbo-bachelordiploma, minstens drie jaar werkervaring, een geldig rijbewijs B en een registratie in het Kwaliteitsregister V&V Een aanvullende verpleegkundige specialisatie, zoals dat voorheen werd geëist, is geen toelatingseis bij deze nieuwe opleiding Zonder aanvullende vooropleidingen waarvoor vrijstellingen verkregen zouden kunnen worden, duurt de opleiding van Ambulancezorg <LOCATIE> ## maanden (op basis van een ##-urige werkweek) Meestal is het hebben van rijbewijs A of B een vereiste, afhankelijk van het voertuig waar men mee wil werken Een soloambulanceverpleegkundige of "rapid responder", kan afhankelijk van het gebied waar hij of zij werkt ingezet worden met een motor of een auto In <LOCATIE> bestaan sinds ### de zogenaamde ambulanceteams, welke per fiets opereren Een ambulanceverpleegkundige mag medisch handelingen zelfstandig (volgens Landelijk Protocol Ambulance) uitvoeren Hieronder een aantal voorbeelden De ambulanceverpleegkundige heeft op een paar handelingen na dezelfde bevoegdheden hierin als de Belgische MUG-arts Een ambulanceverpleegkundige werkt samen met de ambulancechauffeur CCU-verpleegkundige Een CCU-verpleegkundige (voluit "coronary-care-unit-verpleegkundige"), cardiac-care-verpleegkundige of coronary-care-verpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding die werkzaam is op de hartbewakingsafdeling (CCU) Een CCU-verpleegkundige werkt met patiënten met levensbedreigende aandoeningen van cardiologische aard, waarbij de vitale functies ## uur per etmaal bewaakt moeten worden Een CCU-verpleegkundige werkt veel met medische apparatuur Ook maakt de CCU-verpleegkundige in een aantal ziekenhuizen deel uit het van reanimatieteam De opleiding voor deze specialisatie is een verpleegkundige vervolgopleiding (basis verpleegkunde opleiding is vereist) van circa <LEEFTIJD> jaar die alleen in BBL-variant te volgen is Hierbij wordt stage gelopen op de CCU en op de intensievezorgafdeling Hartbewakingsafdeling Een hartbewakingsafdeling, ook coronary care unit (CCU), is een afdeling in een ziekenhuis waar patiënten met ernstige hart- en vaataandoeningen behandeld en in de gaten gehouden worden Op de afdeling worden de patiënten ## uur per dag bewaakt met behulp van medische apparatuur om snel op te kunnen treden bij complicaties en de lopende behandelingen te kunnen uitvoeren en de effecten ervan te monitoren Op de CCU werken diverse specialistisch geschoolde mensen De cardioloog, een arts die gespecialiseerd is in hart- en vaatziekten is meestal meerdere malen door visites aanwezig en kan ook worden opgeroepen De CCU-verpleegkundige, een verpleegkundige die zich gespecialiseerd heeft is aanwezig voor de verzorging en monitoring De thoraxchirurg kan ingeschakeld worden voor operatieve ingrepen Ook zijn er ondersteunend een pacemaker-technicus, een specialist op het gebied van pacemakers en de ICD en een hartfalenverpleegkundige aanwezig Lithiumtherapie Onder lithiumtherapie wordt het gebruik verstaan van het lithium-ion, <PERSOON>, als medicatie.
| 577 |
www
|
een verpleegkundige met een vervolgopleiding die werkzaam is op de hartbewakingsafdeling (CCU) Een CCU-verpleegkundige werkt met patiënten met levensbedreigende aandoeningen van cardiologische aard, waarbij de vitale functies ## uur per etmaal bewaakt moeten worden Een CCU-verpleegkundige werkt veel met medische apparatuur Ook maakt de CCU-verpleegkundige in een aantal ziekenhuizen deel uit het van reanimatieteam De opleiding voor deze specialisatie is een verpleegkundige vervolgopleiding (basis verpleegkunde opleiding is vereist) van circa <LEEFTIJD> jaar die alleen in BBL-variant te volgen is Hierbij wordt stage gelopen op de CCU en op de intensievezorgafdeling Hartbewakingsafdeling Een hartbewakingsafdeling, ook coronary care unit (CCU), is een afdeling in een ziekenhuis waar patiënten met ernstige hart- en vaataandoeningen behandeld en in de gaten gehouden worden Op de afdeling worden de patiënten ## uur per dag bewaakt met behulp van medische apparatuur om snel op te kunnen treden bij complicaties en de lopende behandelingen te kunnen uitvoeren en de effecten ervan te monitoren Op de CCU werken diverse specialistisch geschoolde mensen De cardioloog, een arts die gespecialiseerd is in hart- en vaatziekten is meestal meerdere malen door visites aanwezig en kan ook worden opgeroepen De CCU-verpleegkundige, een verpleegkundige die zich gespecialiseerd heeft is aanwezig voor de verzorging en monitoring De thoraxchirurg kan ingeschakeld worden voor operatieve ingrepen Ook zijn er ondersteunend een pacemaker-technicus, een specialist op het gebied van pacemakers en de ICD en een hartfalenverpleegkundige aanwezig Lithiumtherapie Onder lithiumtherapie wordt het gebruik verstaan van het lithium-ion, <PERSOON>, als medicatie Lithiumcarbonaat (LiCO) en Lithiumcitraat (LiCHO) , worden zowel onder de stofnaam als onder merknamen op de markt gebracht Lithiumverbindingen als medicijn zijn opgenomen in de lijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO In de negentiende eeuw werd Lithium toegepast als behandeling van jicht omdat het urinezuur kon afdrijven; maar het bleek in de benodigde dosering giftig te zijn Vanwege een verondersteld verband tussen urinezuur en manische en depressieve stoornissen, gebruikten de <PERSOON> en <PERSOON> in New York lithium sedert ### voor de behandeling van de bipolaire stoornis Rond het jaar ### raakte deze toepassing van lithium in onbruik, mogelijk omdat de industrie niet wilde investeren in een geneesmiddel waar geen patent op aangevraagd kon worden Toen de waarde van een zoutloos dieet bij bepaalde aandoeningen bekend werd, kregen patiënten lithium voorgeschreven als zoutvervanger In ### stopte ook dit gebruik toen er rapporten verschenen over sterfgevallen en ernstige bijwerkingen De bruikbaarheid van lithiumzouten voor de behandeling van manie werd in ### opnieuw ontdekt door de Australische psychiater <PERSOON> ontdekte dat zijn proefdieren rustig werden van een injectie lithiumuraat Cade stelde voor om lithiumzouten als tranquillizer te gebruiken, en had vooral succes bij manische patiënten De behandeling werd wereldwijd niet onmiddellijk geaccepteerd, omdat kleine overschrijdingen van de dosis al gevaarlijk konden zijn en men slechte ervaringen had met het gebruik als tafelzout Langzamerhand werd Lithium een geaccepteerd middel Het is niet precies bekend hoe lithium werkt.
| 544 |
www
|
Lithiumcarbonaat (LiCO) en Lithiumcitraat (LiCHO) , worden zowel onder de stofnaam als onder merknamen op de markt gebracht Lithiumverbindingen als medicijn zijn opgenomen in de lijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO In de negentiende eeuw werd Lithium toegepast als behandeling van jicht omdat het urinezuur kon afdrijven; maar het bleek in de benodigde dosering giftig te zijn Vanwege een verondersteld verband tussen urinezuur en manische en depressieve stoornissen, gebruikten de <PERSOON> en <PERSOON> in New York lithium sedert ### voor de behandeling van de bipolaire stoornis Rond het jaar ### raakte deze toepassing van lithium in onbruik, mogelijk omdat de industrie niet wilde investeren in een geneesmiddel waar geen patent op aangevraagd kon worden Toen de waarde van een zoutloos dieet bij bepaalde aandoeningen bekend werd, kregen patiënten lithium voorgeschreven als zoutvervanger In ### stopte ook dit gebruik toen er rapporten verschenen over sterfgevallen en ernstige bijwerkingen De bruikbaarheid van lithiumzouten voor de behandeling van manie werd in ### opnieuw ontdekt door de Australische psychiater <PERSOON> ontdekte dat zijn proefdieren rustig werden van een injectie lithiumuraat Cade stelde voor om lithiumzouten als tranquillizer te gebruiken, en had vooral succes bij manische patiënten De behandeling werd wereldwijd niet onmiddellijk geaccepteerd, omdat kleine overschrijdingen van de dosis al gevaarlijk konden zijn en men slechte ervaringen had met het gebruik als tafelzout Langzamerhand werd Lithium een geaccepteerd middel Het is niet precies bekend hoe lithium werkt Uiteindelijk is het effect dat de afscheiding van noradrenaline minder wordt en de afscheiding van serotonine toeneemt Lithium heeft geen duidelijk gedragseffect wanneer gezonde mensen een therapeutische dosis innemen Lithium wordt vooral gebruikt bij de behandeling van manie In het beginstadium wordt het vaak gecombineerd met antipsychotica, omdat het effect soms even op zich laat wachten Het middel wordt als iemand lijdt aan een bipolaire stoornis ook gebruikt om manische of depressieve episodes te voorkomen Lithium heeft meer effect bij het voorkomen van manie dan van depressie Bij iemand die uitsluitend aan depressies lijdt, kan lithium het effect van andere antidepressiva versterken In uitzonderingsgevallen wordt het ook bij andere psychiatrische aandoeningen voorgeschreven Gebruikers worden vaak gevolgd via bezoeken aan een zogenoemde "lithiumpoli" Hier worden met lithiumcarbonaat behandelde patiënten gecontroleerd volgens een vast schema Er wordt gevraagd hoe de stemming van de patiënt is en of er bijwerkingen zijn opgetreden De nierfunctie is hierbij het belangrijkst grote urineproductie (bijvoorbeeld meer dan #,# liter per ## uur) verdient aandacht, maar ook de zoute smaak in de mond, want dit kan duiden op een (dreigende) beschadiging van de nier (nefrogene diabetes insipidus) Controle van gewicht en halsomvang zijn eveneens van belang In het bloed worden de hoeveelheden lithium, creatinine, TSH en natrium bepaald De gewenste dosering wordt vastgesteld door middel van een bloedspiegelbepaling.
| 509 |
www
|
het effect dat de afscheiding van noradrenaline minder wordt en de afscheiding van serotonine toeneemt Lithium heeft geen duidelijk gedragseffect wanneer gezonde mensen een therapeutische dosis innemen Lithium wordt vooral gebruikt bij de behandeling van manie In het beginstadium wordt het vaak gecombineerd met antipsychotica, omdat het effect soms even op zich laat wachten Het middel wordt als iemand lijdt aan een bipolaire stoornis ook gebruikt om manische of depressieve episodes te voorkomen Lithium heeft meer effect bij het voorkomen van manie dan van depressie Bij iemand die uitsluitend aan depressies lijdt, kan lithium het effect van andere antidepressiva versterken In uitzonderingsgevallen wordt het ook bij andere psychiatrische aandoeningen voorgeschreven Gebruikers worden vaak gevolgd via bezoeken aan een zogenoemde "lithiumpoli" Hier worden met lithiumcarbonaat behandelde patiënten gecontroleerd volgens een vast schema Er wordt gevraagd hoe de stemming van de patiënt is en of er bijwerkingen zijn opgetreden De nierfunctie is hierbij het belangrijkst grote urineproductie (bijvoorbeeld meer dan #,# liter per ## uur) verdient aandacht, maar ook de zoute smaak in de mond, want dit kan duiden op een (dreigende) beschadiging van de nier (nefrogene diabetes insipidus) Controle van gewicht en halsomvang zijn eveneens van belang In het bloed worden de hoeveelheden lithium, creatinine, TSH en natrium bepaald De gewenste dosering wordt vastgesteld door middel van een bloedspiegelbepaling De spiegel moet gecontroleerd worden omdat deze kan wijzigen bij een veranderde vochtbalans, zoals bij warm weer, koorts en diarree met uitdroging Talrijke geneesmiddelen verstoren de bloedspiegel de meest gebruikte zijn diuretica, RAS-remmers, NSAID's en COX-#-remmers Volgens het protocol zullen ook de nierfunctie en de schildklier worden gecontroleerd De kans op bijwerkingen is minder als lithium in één gift voor de nacht wordt gegeven Trillende handen, een zoute smaak in de mond, dorst, veel urineren zijn veel voorkomende bijwerkingen Wanneer het urineren te erg wordt, is medische aandacht nodig om te voorkomen dat er renale diabetes insipidus ontstaat Lithiumcarbonaat kan de oorzaak zijn van een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) Een vergiftiging door lithiumcarbonaat kan leiden tot verwardheid, onrust, trillen en zelfs de dood Blootstelling aan lithiumcarbonaat tijdens de zwangerschap kan leiden tot geboorteafwijkingen, de Nederlandse Gezondheidsraad heeft lithiumcarbonaat ingedeeld in de categorie geneesmiddelen die schade toebrengen aan de ongeboren vrucht In een studie werd een dergelijk verband niet gevonden bij lage doseringen, mogelijk treedt er dus alleen bij hogere doseringen schade op Lithiumcarbonaat wordt via de moedermelk doorgegeven en kan mogelijk schade toebrengen aan de zuigeling <PERSOON> (gynaecoloog) <PERSOON>, <DATUM> â aldaar, <DATUM> was een van de voorlopers van de huidige gynaecologen en wordt wel "de vader van de Britse verloskundigen" genoemd Smellie was de zoon van Archibald Smellie en <PERSOON> In ### trouwde Smellie met Eupham Borland Het echtpaar had geen kinderen Smellie praktiseerde al geneeskunde voordat hij een diploma had, maar verkreeg later, in ###, zijn doctorsgraad bij de Universiteit Glasgow.
| 545 |
www
|
Talrijke geneesmiddelen verstoren de bloedspiegel de meest gebruikte zijn diuretica, RAS-remmers, NSAID's en COX-#-remmers Volgens het protocol zullen ook de nierfunctie en de schildklier worden gecontroleerd De kans op bijwerkingen is minder als lithium in één gift voor de nacht wordt gegeven Trillende handen, een zoute smaak in de mond, dorst, veel urineren zijn veel voorkomende bijwerkingen Wanneer het urineren te erg wordt, is medische aandacht nodig om te voorkomen dat er renale diabetes insipidus ontstaat Lithiumcarbonaat kan de oorzaak zijn van een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) Een vergiftiging door lithiumcarbonaat kan leiden tot verwardheid, onrust, trillen en zelfs de dood Blootstelling aan lithiumcarbonaat tijdens de zwangerschap kan leiden tot geboorteafwijkingen, de Nederlandse Gezondheidsraad heeft lithiumcarbonaat ingedeeld in de categorie geneesmiddelen die schade toebrengen aan de ongeboren vrucht In een studie werd een dergelijk verband niet gevonden bij lage doseringen, mogelijk treedt er dus alleen bij hogere doseringen schade op Lithiumcarbonaat wordt via de moedermelk doorgegeven en kan mogelijk schade toebrengen aan de zuigeling <PERSOON> (gynaecoloog) <PERSOON>, <DATUM> â aldaar, <DATUM> was een van de voorlopers van de huidige gynaecologen en wordt wel "de vader van de Britse verloskundigen" genoemd Smellie was de zoon van Archibald Smellie en <PERSOON> In ### trouwde Smellie met Eupham Borland Het echtpaar had geen kinderen Smellie praktiseerde al geneeskunde voordat hij een diploma had, maar verkreeg later, in ###, zijn doctorsgraad bij de Universiteit Glasgow Hij vond een "machine" uit, een soort pop, om te gebruiken voor zijn leerlingen en was succesvol in het onderwijs Hij hielp arme vrouwen bij de bevalling, mits zij toestemden in de aanwezigheid van zijn studenten bij de bevalling Zo zette hij een trend om medisch geschoolde personen bij de bevalling te betrekken Smellie beschreef de bevalling, ontwierp tangen voor tangverlossingen, en ontwierp ook een manier om het hoofd van de baby geboren te doen worden bij een stuitligging Smellie was echter een voorstander van een natuurlijke geboorte en gebruikte de tang zo min mogelijk Voor Smellie was het leven van de moeder meer waard dan dat van de baby Hij aarzelde dan ook niet om het hoofd van de foetus te doorboren en de hersenen te vernietigen teneinde het leven van de moeder te redden Het gerucht gaat dat Smellie betrokken was bij moord, of dat hij geen aandacht had voor de lijken die hij gebruikte voor sectie Deze verdenking geldt ook voor zijn leerling <PERSOON> en diens broer <PERSOON> De verdenking voor deze theorie is gebaseerd op het grote aantal zwangere lichamen die Hunter kon verkrijgen Het graf van <PERSOON> (en later dat van zijn echtgenote, die overleed op <DATUM> staat nog steeds in het onderdeel van de St Kentigerns van de begraafplaats van Lanark Diabetesverpleegkundige Een diabetesverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding die patiënten met Diabetes Mellitus begeleidt.
| 534 |
www
|
Hij vond een "machine" uit, een soort pop, om te gebruiken voor zijn leerlingen en was succesvol in het onderwijs Hij hielp arme vrouwen bij de bevalling, mits zij toestemden in de aanwezigheid van zijn studenten bij de bevalling Zo zette hij een trend om medisch geschoolde personen bij de bevalling te betrekken Smellie beschreef de bevalling, ontwierp tangen voor tangverlossingen, en ontwierp ook een manier om het hoofd van de baby geboren te doen worden bij een stuitligging Smellie was echter een voorstander van een natuurlijke geboorte en gebruikte de tang zo min mogelijk Voor Smellie was het leven van de moeder meer waard dan dat van de baby Hij aarzelde dan ook niet om het hoofd van de foetus te doorboren en de hersenen te vernietigen teneinde het leven van de moeder te redden Het gerucht gaat dat Smellie betrokken was bij moord, of dat hij geen aandacht had voor de lijken die hij gebruikte voor sectie Deze verdenking geldt ook voor zijn leerling <PERSOON> en diens broer <PERSOON> De verdenking voor deze theorie is gebaseerd op het grote aantal zwangere lichamen die Hunter kon verkrijgen Het graf van <PERSOON> (en later dat van zijn echtgenote, die overleed op <DATUM> staat nog steeds in het onderdeel van de St Kentigerns van de begraafplaats van Lanark Diabetesverpleegkundige Een diabetesverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding die patiënten met Diabetes Mellitus begeleidt Op de polikliniek in het ziekenhuis of in de huisartsenpraktijk heeft een diabetesverpleegkundige zijn eigen spreekkamer waar de diabetesverpleegkundige de patiënten ontvangt Diabetesverpleegkundige die werkzaam zijn in het ziekenhuis zijn soms ook te vinden op de verpleegafdeling met name de afdelingen interne geneeskunde/endocrinologie en de kraamafdeling voor zwangere vrouwen met zwangerschapsdiabetes Enkele voorbeelden van taken van een diabetesverpleegkundige Veel Nederlandse diabetesverpleegkundigen zijn lid van de EADV, de beroepsorganisatie voor diabeteszorgverleners, opgericht in ### De letters "EADV" staan voor "Eerste Associatie van Diabetes Verpleegkundigen" Deze naam wordt niet meer voluit gebruikt, omdat ook andere diabeteszorgverleners zich bij de vereniging kunnen aansluiten, zoals praktijkondersteuners van huisartsen De opleiding tot diabetesverpleegkundige duurt circa <LEEFTIJD> jaar Men moet minimaal in het bezit zijn van een diploma verpleegkunde Hijger Een hijger is een persoon die anderen via de telefoon lastig valt met doorgaans seksueel getinte geluiden zoals hijgen Het kan onderdeel zijn van stalking en mensen kunnen zich erdoor bedreigd voelen <PERSOON> niet iedereen raakt ervan van slag en in de loop van de jaren zijn strategieën bedacht om een hijger te demotiveren Hijgen was een fenomeen dat in <LOCATIE> zijn hoogtepunt bereikte in de periode ###-###, maar het komt nog steeds voor De moderne nummerherkenning- en blokkering hebben het veel eenvoudiger gemaakt ongewenste telefoontjes af te schermen Nurse practitioner Een nurse practitioner is een verpleegkundige die in <LOCATIE> de hbo-masteropleiding Advanced Nursing Practice (ANP) heeft gevolgd Een nurse practitioner bevindt zich qua bevoegdheid tussen een arts en verpleegkundige.
| 532 |
www
|
ziekenhuis of in de huisartsenpraktijk heeft een diabetesverpleegkundige zijn eigen spreekkamer waar de diabetesverpleegkundige de patiënten ontvangt Diabetesverpleegkundige die werkzaam zijn in het ziekenhuis zijn soms ook te vinden op de verpleegafdeling met name de afdelingen interne geneeskunde/endocrinologie en de kraamafdeling voor zwangere vrouwen met zwangerschapsdiabetes Enkele voorbeelden van taken van een diabetesverpleegkundige Veel Nederlandse diabetesverpleegkundigen zijn lid van de EADV, de beroepsorganisatie voor diabeteszorgverleners, opgericht in ### De letters "EADV" staan voor "Eerste Associatie van Diabetes Verpleegkundigen" Deze naam wordt niet meer voluit gebruikt, omdat ook andere diabeteszorgverleners zich bij de vereniging kunnen aansluiten, zoals praktijkondersteuners van huisartsen De opleiding tot diabetesverpleegkundige duurt circa <LEEFTIJD> jaar Men moet minimaal in het bezit zijn van een diploma verpleegkunde Hijger Een hijger is een persoon die anderen via de telefoon lastig valt met doorgaans seksueel getinte geluiden zoals hijgen Het kan onderdeel zijn van stalking en mensen kunnen zich erdoor bedreigd voelen <PERSOON> niet iedereen raakt ervan van slag en in de loop van de jaren zijn strategieën bedacht om een hijger te demotiveren Hijgen was een fenomeen dat in <LOCATIE> zijn hoogtepunt bereikte in de periode ###-###, maar het komt nog steeds voor De moderne nummerherkenning- en blokkering hebben het veel eenvoudiger gemaakt ongewenste telefoontjes af te schermen Nurse practitioner Een nurse practitioner is een verpleegkundige die in <LOCATIE> de hbo-masteropleiding Advanced Nursing Practice (ANP) heeft gevolgd Een nurse practitioner bevindt zich qua bevoegdheid tussen een arts en verpleegkundige Hij houdt in overleg met een arts zelfstandig spreekuur, kan huisbezoeken afleggen en medische behandelingen uitvoeren Om de masteropleiding voor nurse practitioner te kunnen volgen, dient men in bezit te zijn van een diploma verpleegkunde op hbo-niveau met minimaal twee jaar praktijkervaring op het gebied waarin men zich verder wil specialiseren Kinderverpleegkundige Een kinderverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding die werkzaam is op de afdeling kindergeneeskunde Een kinderverpleegkundige geeft in principe dezelfde zorg als bij volwassen patiënten, maar wel nadrukkelijk rekening houdend met specifieke (on)mogelijkheden van kinderen Per ziekenhuis verschilt de leeftijdsbovengrens ## dan wel <LEEFTIJD> jaar De kinderverpleegkundige is verantwoordelijk voor de zorg van kinderen met de meest uiteenlopende ziektes op verschillende specialismes Een van de grote verschillen met volwassenen is dat een kinderverpleegkundige ook vaak te maken krijgt met kinderziekten en dat het begeleiden van zieke kinderen en de ouders andere vaardigheden en technieken vereist Als kinderverpleegkundige mag je niet op alle specialismen werken Voor sommige specialismen dient men een extra opleiding te volgen Enkele voorbeelden zijn In Duitsland duurt de opleiding tot kinderverpleegkundige minimaal drie jaar en maximaal vijf jaar Om toegelaten te kunnen worden dient men in het bezit te zijn van een diploma verpleegkunde In <LOCATIE> duurt de opleiding circa # à #,<LEEFTIJD> jaar Om toegelaten te kunnen worden dient men in het bezit te zijn van een diploma verpleegkunde Difenylkwik Difenylkwik is een kleurloze, kristallijne organokwikverbinding met als brutoformule CHHg.
| 532 |
www
|
Hij houdt in overleg met een arts zelfstandig spreekuur, kan huisbezoeken afleggen en medische behandelingen uitvoeren Om de masteropleiding voor nurse practitioner te kunnen volgen, dient men in bezit te zijn van een diploma verpleegkunde op hbo-niveau met minimaal twee jaar praktijkervaring op het gebied waarin men zich verder wil specialiseren Kinderverpleegkundige Een kinderverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding die werkzaam is op de afdeling kindergeneeskunde Een kinderverpleegkundige geeft in principe dezelfde zorg als bij volwassen patiënten, maar wel nadrukkelijk rekening houdend met specifieke (on)mogelijkheden van kinderen Per ziekenhuis verschilt de leeftijdsbovengrens ## dan wel <LEEFTIJD> jaar De kinderverpleegkundige is verantwoordelijk voor de zorg van kinderen met de meest uiteenlopende ziektes op verschillende specialismes Een van de grote verschillen met volwassenen is dat een kinderverpleegkundige ook vaak te maken krijgt met kinderziekten en dat het begeleiden van zieke kinderen en de ouders andere vaardigheden en technieken vereist Als kinderverpleegkundige mag je niet op alle specialismen werken Voor sommige specialismen dient men een extra opleiding te volgen Enkele voorbeelden zijn In Duitsland duurt de opleiding tot kinderverpleegkundige minimaal drie jaar en maximaal vijf jaar Om toegelaten te kunnen worden dient men in het bezit te zijn van een diploma verpleegkunde In <LOCATIE> duurt de opleiding circa # à #,<LEEFTIJD> jaar Om toegelaten te kunnen worden dient men in het bezit te zijn van een diploma verpleegkunde Difenylkwik Difenylkwik is een kleurloze, kristallijne organokwikverbinding met als brutoformule CHHg Afkortingen voor de notatie zijn afgeleid van de Engelse term voor fenyl ("phenyl") of het gebruik van de Φ als symbool voor de fenylgroep PhHg, HgPh, ΦHg of HgΦ Zoals in vrijwel alle organokwikverbindingen is de geometrie rond het kwikatoom lineair De standaard, commerciële, bereiding van difenylkwik verloopt via de reactie van kwik(II)chloride met methyltrifenyltin in de molverhouding <DATUM> in ethanol Daarnaast zijn er in het verleden diverse andere syntheseroutes naar deze stof beschreven In ### werd de synthese beschreven uitgaande van fenylkwikacetaat met benzeen in aanwezigheid van basisch natriumstanniet (NaSnO) In ### werd de synthese beschreven op basis van fenylmagnesiumbromide en kwik(II)halides Difenylkwik kan ook bereid worden uit de reactie van broombenzeen met natriumamalgaam <PERSOON>, <DATUM> - Bois-et-Borsu, <DATUM> was een Belgisch fysioloog, farmacoloog en radiobioloog Hij was hoogleraar aan de <PERSOON> en kreeg in ### de Francquiprijs voor biologische en medische wetenschappen Hij was de zoon van apotheker <PERSOON> en voltooide zijn middelbare studies aan het provinciaal atheneum van Morlanwelz Bacq studeerde vanaf ### geneeskunde aan de Université libre de Bruxelles (ULB) en behaalde er het artsendiploma in ### Tijdens de laatste jaren van zijn studies deed hij onderzoek in de elektrocardiografie en won een reisbeurs Hij vervolledigde zijn studies te Parijs aan het Collège de France en volgde er fysiologie bij André Mayer Hij deed er onderzoek naar de werking van het metabolisme.
| 542 |
www
|
zijn afgeleid van de Engelse term voor fenyl ("phenyl") of het gebruik van de Φ als symbool voor de fenylgroep PhHg, HgPh, ΦHg of HgΦ Zoals in vrijwel alle organokwikverbindingen is de geometrie rond het kwikatoom lineair De standaard, commerciële, bereiding van difenylkwik verloopt via de reactie van kwik(II)chloride met methyltrifenyltin in de molverhouding <DATUM> in ethanol Daarnaast zijn er in het verleden diverse andere syntheseroutes naar deze stof beschreven In ### werd de synthese beschreven uitgaande van fenylkwikacetaat met benzeen in aanwezigheid van basisch natriumstanniet (NaSnO) In ### werd de synthese beschreven op basis van fenylmagnesiumbromide en kwik(II)halides Difenylkwik kan ook bereid worden uit de reactie van broombenzeen met natriumamalgaam <PERSOON>, <DATUM> - Bois-et-Borsu, <DATUM> was een Belgisch fysioloog, farmacoloog en radiobioloog Hij was hoogleraar aan de <PERSOON> en kreeg in ### de Francquiprijs voor biologische en medische wetenschappen Hij was de zoon van apotheker <PERSOON> en voltooide zijn middelbare studies aan het provinciaal atheneum van Morlanwelz Bacq studeerde vanaf ### geneeskunde aan de Université libre de Bruxelles (ULB) en behaalde er het artsendiploma in ### Tijdens de laatste jaren van zijn studies deed hij onderzoek in de elektrocardiografie en won een reisbeurs Hij vervolledigde zijn studies te Parijs aan het Collège de France en volgde er fysiologie bij André Mayer Hij deed er onderzoek naar de werking van het metabolisme Hij bestudeerde er de zenuwprikkeloverdracht In ### keerde Bacq terug naar België Hij kreeg een mandaat als onderzoeker van het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek dat liep tot in ### Eerst was hij assistent aan de ULB maar vanaf ### was hij werkzaam in het laboratorium van professor <PERSOON> hij in ### het aggregaat voor hoger onderwijs had behaald met een proefschrift over experimentele fysiologie werd hij in ### benoemd tot docent Hij gaf er de cursus "Fysiologie van de dieren", een vak dat hij overnam van professor Frédéricq In ### werd hij er benoemd tot hoogleraar en volgde op de leerstoel "Algemene pathologische fysiologie" <PERSOON> op Later doceerde hij er eveneens cursussen in de farmacologie en de radiobiologie In ### ging hij op emeritaat In ### werd Bacq lid van de Académie royale de médecine de Belgique nadat hij er in ### al corresponderend lid van was geworden In ### was hij de voorzitter van de academie In ### werd Bacq eveneens lid van de Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique nadat hij er in ### corresponderend lid van was geworden Hij was vanaf ### eveneens corresponderend buitenlands lid van de Russische Academie van Wetenschappen In ### was hij voorzitter van het wetenschappelijk comité van de Verenigde Naties die de effecten van de radioactiviteit bestudeerde.
| 562 |
www
|
de zenuwprikkeloverdracht In ### keerde Bacq terug naar België Hij kreeg een mandaat als onderzoeker van het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek dat liep tot in ### Eerst was hij assistent aan de ULB maar vanaf ### was hij werkzaam in het laboratorium van professor<PERSOON> hij in ### het aggregaat voor hoger onderwijs had behaald met een proefschrift over experimentele fysiologie werd hij in ### benoemd tot docent Hij gaf er de cursus "Fysiologie van de dieren", een vak dat hij overnam van professor Frédéricq In ### werd hij er benoemd tot hoogleraar en volgde op de leerstoel "Algemene pathologische fysiologie" <PERSOON> op Later doceerde hij er eveneens cursussen in de farmacologie en de radiobiologie In ### ging hij op emeritaat In ### werd Bacq lid van de Académie royale de médecine de Belgique nadat hij er in ### al corresponderend lid van was geworden In ### was hij de voorzitter van de academie In ### werd Bacq eveneens lid van de Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique nadat hij er in ### corresponderend lid van was geworden Hij was vanaf ### eveneens corresponderend buitenlands lid van de Russische Academie van Wetenschappen In ### was hij voorzitter van het wetenschappelijk comité van de Verenigde Naties die de effecten van de radioactiviteit bestudeerde In zijn geboortestad <PERSOON> is een straat naar hem vernoemd Bacq deed onderzoek op het gebied van de fysiologie en de farmacologie van het autonome zenuwstelsel Hij was de pionier van de vergelijkende fysiologie en farmacologie en speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de moleculaire farmacologie, waarbij hij een aantal specifieke therapeutische instrumenten op punt stelde Na de Tweede Wereldoorlog onderzocht hij de toxicologie van de oorlogsgassen Hij bestudeerde de prikkeling van de zenuwen door middel van kaliumionen Terwijl hij onderzoek deed op chemische signalisatie in zenuwimpulsen ontdekte hij chemische processen die stralingswerende eigenschappen hebben tegen ioniserende straling Genitale prolaps Een verzakking of urogenitale prolaps van de inwendige vrouwelijke geslachtsorganen betekent het uitzakken van de vagina Meestal zakt niet alleen de vagina uit, maar ook de orgaanstructuren die ermee verbonden zijn, de baarmoeder (uterus), blaas, plasbuis (urethra) en endeldarm (rectum) De inwendige geslachtsorganen liggen in het kleine bekken in de buikholte (abdomen) De onderkant van de buikholte wordt afgesloten door de bekkenbodem De bekkenbodem bestaat uit een stelsel van spieren en vorm- en steungevende bindweefsels genaamd fasciën Het geheel zorgt ervoor dat de urine, ontlasting en evt foetus het lichaam niet zomaar kunnen verlaten Ook blijven organen als de blaas, endeldarm en baarmoeder op hun plaats Deze organen zitten ook vast aan de bekkenwand met speciale ophangbanden, de ligamenten De bekkenbodem is echter belangrijker dan de ligamenten wat betreft het op de plaats houden van de organen.
| 538 |
www
|
onderzoek op het gebied van de fysiologie en de farmacologie van het autonome zenuwstelsel Hij was de pionier van de vergelijkende fysiologie en farmacologie en speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de moleculaire farmacologie, waarbij hij een aantal specifieke therapeutische instrumenten op punt stelde Na de Tweede Wereldoorlog onderzocht hij de toxicologie van de oorlogsgassen Hij bestudeerde de prikkeling van de zenuwen door middel van kaliumionen Terwijl hij onderzoek deed op chemische signalisatie in zenuwimpulsen ontdekte hij chemische processen die stralingswerende eigenschappen hebben tegen ioniserende straling Genitale prolaps Een verzakking of urogenitale prolaps van de inwendige vrouwelijke geslachtsorganen betekent het uitzakken van de vagina Meestal zakt niet alleen de vagina uit, maar ook de orgaanstructuren die ermee verbonden zijn, de baarmoeder (uterus), blaas, plasbuis (urethra) en endeldarm (rectum) De inwendige geslachtsorganen liggen in het kleine bekken in de buikholte (abdomen) De onderkant van de buikholte wordt afgesloten door de bekkenbodem De bekkenbodem bestaat uit een stelsel van spieren en vorm- en steungevende bindweefsels genaamd fasciën Het geheel zorgt ervoor dat de urine, ontlasting en evt foetus het lichaam niet zomaar kunnen verlaten Ook blijven organen als de blaas, endeldarm en baarmoeder op hun plaats Deze organen zitten ook vast aan de bekkenwand met speciale ophangbanden, de ligamenten De bekkenbodem is echter belangrijker dan de ligamenten wat betreft het op de plaats houden van de organen Het type verzakking wordt genoemd naar de locatie ervan Een uitzakking van de vagina kan optreden door enerzijds (chronische) verhoging van de druk in de buikholte, en anderzijds door vermindering van de steunfunctie van de bekkenbodem Verhoging van druk in de buikholte komt voor bij Vermindering steunfunctie van de bekkenbodem is het gevolg van beschadiging van het collageen en de spieren in het kleine bekken Dit kan ontstaan door zwangerschap en bevallen, door veroudering en menopauze, door spierziekten of aangeboren bindweefselafwijkingen, door het langdurig tillen van zware voorwerpen of door zenuwontsteking in het buikgebied "Zwangerschap en bevalling" kunnen leiden tot direct letsel aan de bekkenbodem Denk aan uitscheuringen (rupturen) of het oprekken van de weefsels door de uitdrijving van het kind Ook kan daarbij de zenuw die naar het kleine bekken gaat (n pudendus) beschadigd raken Hierdoor kan de besturing door de zenuwen (innervatie) van een belangrijke spier van de bekkenbodem (musculus levator ani) verstoord raken, waardoor vermindering van spierweefsel (spieratrofie) en dus krachtverlies ontstaat "Veroudering" leidt tot veranderingen van de neurogene innervatie; dat betekent dat er minder zenuwprikkels naar de spieren van het kleine bekken gaan Ook ontstaan er veranderingen in het bindweefsel waardoor dit slapper wordt "Menopauze of overgang" luidt het einde in van de vruchtbare periode van een vrouw, waarin zij steeds minder oestrogenen zal produceren Oestrogenen zijn steroïd hormonen die onder meer zorgen voor een stevige vaginawand.
| 504 |
www
|
de vagina kan optreden door enerzijds (chronische) verhoging van de druk in de buikholte, en anderzijds door vermindering van de steunfunctie van de bekkenbodem Verhoging van druk in de buikholte komt voor bij Vermindering steunfunctie van de bekkenbodem is het gevolg van beschadiging van het collageen en de spieren in het kleine bekken Dit kan ontstaan door zwangerschap en bevallen, door veroudering en menopauze, door spierziekten of aangeboren bindweefselafwijkingen, door het langdurig tillen van zware voorwerpen of door zenuwontsteking in het buikgebied "Zwangerschap en bevalling" kunnen leiden tot direct letsel aan de bekkenbodem Denk aan uitscheuringen (rupturen) of het oprekken van de weefsels door de uitdrijving van het kind Ook kan daarbij de zenuw die naar het kleine bekken gaat (n pudendus) beschadigd raken Hierdoor kan de besturing door de zenuwen (innervatie) van een belangrijke spier van de bekkenbodem (musculus levator ani) verstoord raken, waardoor vermindering van spierweefsel (spieratrofie) en dus krachtverlies ontstaat "Veroudering" leidt tot veranderingen van de neurogene innervatie; dat betekent dat er minder zenuwprikkels naar de spieren van het kleine bekken gaan Ook ontstaan er veranderingen in het bindweefsel waardoor dit slapper wordt "Menopauze of overgang" luidt het einde in van de vruchtbare periode van een vrouw, waarin zij steeds minder oestrogenen zal produceren Oestrogenen zijn steroïd hormonen die onder meer zorgen voor een stevige vaginawand "Aangeboren bindweefselafwijkingen" zoals het syndroom van Marfan, het syndroom van Ehlers-Danlos en het hypermobiliteitssyndroom kunnen veel invloed hebben het steunweefsel is bij zulke mensen ongewoon rekbaar en meegevend Het langdurig tillen van zware voorwerpen op de verkeerde manier kan lijden tot een blaasverzakking Wanneer dit op de verkeerde manier wordt gedaan, rekken de banden en spieren steeds verder op Hierdoor worden de organen naar beneden gedrukt Een "zenuwontsteking" zoals gordelroos (herpes zoster) kan eveneens belangrijke zenuwen in de buik beschadigen waardoor de steunfunctie van de bekkenbodem afneemt Niet alle klachten hoeven aanwezig te zijn bij een verzakking of prolaps Er zijn veel verschillende prolapsen waarbij verschillende weefselstructuren aangedaan kunnen zijn Dit heeft verschillende symptomen tot gevolg Ook komt de ernst van de klacht niet altijd overeen met de omvang van de verzakking De ideale behandeling van een prolaps moet er op gericht zijn de steunfunctie van de aangedane weefselstructuren te herstellen Er zijn drie behandelopties pessariumtherapie, bekkenbodem-fysiotherapie en operatieve behandelingen, bijv met bekkenbodemmatjes Bekkenfysiotherapie De bekkenfysiotherapeut onderzoekt het functioneren van de bekkenbodemspieren en de aard van de verzakking Het doel is om de balans weer te herstellen tussen de buikdruk en de draagkracht van de bekkenbodem Daarnaast is het toiletgedrag belangrijk, met zo min mogelijk perskracht lozen van urine of ontlasting Pessarium Indien bekkenfysiotherapie onvoldoende helpt kan een pessarium (ring) ingebracht worden Deze verbetert niet de verzakking zelf, maar verhelpt soms wel de klachten De ring spant de vaginawand op, maar de ring moet wel enige steun vinden op de bekkenbodem, die dus niet al te slap mag zijn.
| 524 |
www
|
mensen ongewoon rekbaar en meegevend Het langdurig tillen van zware voorwerpen op de verkeerde manier kan lijden tot een blaasverzakking Wanneer dit op de verkeerde manier wordt gedaan, rekken de banden en spieren steeds verder op Hierdoor worden de organen naar beneden gedrukt Een "zenuwontsteking" zoals gordelroos (herpes zoster) kan eveneens belangrijke zenuwen in de buik beschadigen waardoor de steunfunctie van de bekkenbodem afneemt Niet alle klachten hoeven aanwezig te zijn bij een verzakking of prolaps Er zijn veel verschillende prolapsen waarbij verschillende weefselstructuren aangedaan kunnen zijn Dit heeft verschillende symptomen tot gevolg Ook komt de ernst van de klacht niet altijd overeen met de omvang van de verzakking De ideale behandeling van een prolaps moet er op gericht zijn de steunfunctie van de aangedane weefselstructuren te herstellen Er zijn drie behandelopties pessariumtherapie, bekkenbodem-fysiotherapie en operatieve behandelingen, bijv met bekkenbodemmatjes Bekkenfysiotherapie De bekkenfysiotherapeut onderzoekt het functioneren van de bekkenbodemspieren en de aard van de verzakking Het doel is om de balans weer te herstellen tussen de buikdruk en de draagkracht van de bekkenbodem Daarnaast is het toiletgedrag belangrijk, met zo min mogelijk perskracht lozen van urine of ontlasting Pessarium Indien bekkenfysiotherapie onvoldoende helpt kan een pessarium (ring) ingebracht worden Deze verbetert niet de verzakking zelf, maar verhelpt soms wel de klachten De ring spant de vaginawand op, maar de ring moet wel enige steun vinden op de bekkenbodem, die dus niet al te slap mag zijn De ring kan tijdens de menstruatie en tijdens de geslachtsgemeenschap blijven zitten Operatie Als genoemde methoden niet of onvoldoende helpen is de enige oplossing een operatie Een operatie heft de verzakking op Indien er een operatie wordt voorgesteld voor uw verzakking is het ook belangrijk na de operatie bekkenfysiotherapie in te zetten om te leren de bekkenbodem goed te gebruiken voor de ondersteuning van de organen en de buikdruk zo veel mogelijk te verminderen Zo wordt getracht een recidief van de klachten na de operatie te voorkomen Syndroom van <PERSOON> Het syndroom van <PERSOON> is een aangeboren afwijking gekenmerkt door een verkleind cerebellum en cysten in het vierde ventrikel Een belangrijke hersenafwijking bij het syndroom van <PERSOON> is de afwezigheid van de vermis, het middenstuk van het cerebellum Tevens treedt er een vergroting van alle ventrikels op Symptomen van het syndroom treden vaak op als baby Een belangrijk symptoom is vertraagde motorische ontwikkeling en een progressief toenemende grootte van de schedel In oudere kinderen met het syndroom is er vaak sprake van geïrriteerdheid, overgeven en convulsies Longworm Longworm de term voor een serie aandoeningen die veroorzaakt worden door parasitaire rondwormen die voorkomen bij zoogdieren, zoals koeien, paarden, schapen, honden, katten en zeehonden De veroorzakers zelf worden ook longworm genoemd maar zijn onderling zeer verschillende biologische soorten Aandoeningen veroorzaakt door deze rondwormen komen vooral voor bij jongvee/jongen, hoewel hij tegenwoordig ook steeds meer bij volwassen dieren gesignaleerd wordt.
| 505 |
www
|
ring kan tijdens de menstruatie en tijdens de geslachtsgemeenschap blijven zitten Operatie Als genoemde methoden niet of onvoldoende helpen is de enige oplossing een operatie Een operatie heft de verzakking op Indien er een operatie wordt voorgesteld voor uw verzakking is het ook belangrijk na de operatie bekkenfysiotherapie in te zetten om te leren de bekkenbodem goed te gebruiken voor de ondersteuning van de organen en de buikdruk zo veel mogelijk te verminderen Zo wordt getracht een recidief van de klachten na de operatie te voorkomen Syndroom van <PERSOON> Het syndroom van <PERSOON> is een aangeboren afwijking gekenmerkt door een verkleind cerebellum en cysten in het vierde ventrikel Een belangrijke hersenafwijking bij het syndroom van <PERSOON> is de afwezigheid van de vermis, het middenstuk van het cerebellum Tevens treedt er een vergroting van alle ventrikels op Symptomen van het syndroom treden vaak op als baby Een belangrijk symptoom is vertraagde motorische ontwikkeling en een progressief toenemende grootte van de schedel In oudere kinderen met het syndroom is er vaak sprake van geïrriteerdheid, overgeven en convulsies Longworm Longworm de term voor een serie aandoeningen die veroorzaakt worden door parasitaire rondwormen die voorkomen bij zoogdieren, zoals koeien, paarden, schapen, honden, katten en zeehonden De veroorzakers zelf worden ook longworm genoemd maar zijn onderling zeer verschillende biologische soorten Aandoeningen veroorzaakt door deze rondwormen komen vooral voor bij jongvee/jongen, hoewel hij tegenwoordig ook steeds meer bij volwassen dieren gesignaleerd wordt Echter, niet alle soorten rondwormen in deze groepen zijn longwormen De longworm "Dictyocaulis arnfieldi" (Dictyocaulidae), komt bijvoorbeeld wijd verspreid voor bij paardachtigen in de Verenigde Staten De longworm verspreidt zich bij weidedieren via het gras, waar het met de uitwerpselen terechtkomt De volwassen wormen produceren in de longen eitjes Die worden opgehoest, en doorgeslikt, waardoor ze in het maag-darmkanaal komen In het maag-darmkanaal komen de larven uit de eitjes, die zich ontwikkelen tot het L#-stadium Er trekken larven van de darmen naar de longen waar ze zich tot volwassen wormen ontwikkelen die eitjes leggen, die weer worden opgehoest De andere larven komen met de uitwerpselen in de weide terecht Koppelgenoten eten van het besmette gras, waardoor deze ook besmet worden Hier begint de ontwikkelcyclus van voren af aan De cyclus van de opname van besmettelijke larfjes tot de uitscheiding van de nieuwe generatie larfjes is ongeveer # tot # weken De eerste besmetting in het weideseizoen ontstaat via voorgaande beweiding met pinken of koeien, maar soms ook door overwinterende larven Larven kunnen een jaar buiten het lichaam overleven Uitbraken van de ziekte treden vooral op in de tweede helft van het weideseizoen De symptomen zijn hoesten en lichte tot zware ademhalingsmoeilijkheden Longworm wordt bestreden door middel van een speciaal beweidingsschema in combinatie met strategisch ontwormen Ook is vaccinatie mogelijk Dit moet door een dierenarts gedaan worden.
| 499 |
www
|
soorten rondwormen in deze groepen zijn longwormen De longworm "Dictyocaulis arnfieldi" (Dictyocaulidae), komt bijvoorbeeld wijd verspreid voor bij paardachtigen in de Verenigde Staten De longworm verspreidt zich bij weidedieren via het gras, waar het met de uitwerpselen terechtkomt De volwassen wormen produceren in de longen eitjes Die worden opgehoest, en doorgeslikt, waardoor ze in het maag-darmkanaal komen In het maag-darmkanaal komen de larven uit de eitjes, die zich ontwikkelen tot het L#-stadium Er trekken larven van de darmen naar de longen waar ze zich tot volwassen wormen ontwikkelen die eitjes leggen, die weer worden opgehoest De andere larven komen met de uitwerpselen in de weide terecht Koppelgenoten eten van het besmette gras, waardoor deze ook besmet worden Hier begint de ontwikkelcyclus van voren af aan De cyclus van de opname van besmettelijke larfjes tot de uitscheiding van de nieuwe generatie larfjes is ongeveer # tot # weken De eerste besmetting in het weideseizoen ontstaat via voorgaande beweiding met pinken of koeien, maar soms ook door overwinterende larven Larven kunnen een jaar buiten het lichaam overleven Uitbraken van de ziekte treden vooral op in de tweede helft van het weideseizoen De symptomen zijn hoesten en lichte tot zware ademhalingsmoeilijkheden Longworm wordt bestreden door middel van een speciaal beweidingsschema in combinatie met strategisch ontwormen Ook is vaccinatie mogelijk Dit moet door een dierenarts gedaan worden Bij normaal weidegebruik zijn de kalveren na vaccinatie beschermd tegen de gevolgen van longworminfecties Voor een goede bescherming moeten de kalveren tweemaal worden gevaccineerd met een tussentijd van vier weken Twee weken na de tweede vaccinatie is het jongvee beschermd en kan het de weide ingaan Recessus costomediastinalis De recessus costomediastinalis is een potentiële ruimte in de thorax, aan de rand van het mediastinum en de costale pleura Het helpt de longen te vergroten tijdens diepe inspiratie, hoewel de rol niet zo belangrijk is als de recessus costodiaphragmaticus, die meer volume heeft De long breidt uit naar de recessus costomediastinalis zelfs tijdens rustige inspiratie De recessus costamediastinalis is het duidelijkst zichtbaar in de cardiale inkeping van de linkerlong Lormetazepam Lormetazepam (merknaam Loramet) is een kortwerkend geneesmiddel uit de groep benzodiazepinen De voornaamste toepassing van Lormetazepam is het behandelen van slapeloosheid Het is daarvoor een zeer geschikt middel maar zoals aan alle benzodiazepinen zijn er ook nadelen aan verbonden Patiënten kunnen er snel aan verslaafd geraken en er treedt ook gewenning op zodat patiënten steeds meer moeten innemen om hetzelfde effect te krijgen Meestal worden ze daarom kortdurig voorgeschreven Benzodiazepinen als lormetazepam versterken in de hersenen de werking van de neurotransmitter GABA (gamma-aminobutyric acid, gamma-aminoboterzuur) GABA is van nature in de hersenen aanwezig als signaalstof; activering van de GABA-receptoren (meer specifiek de receptoren van het GABA-A subtype) vermindert stress en onrust Benzodiazepinen binden zich aan de GABA-A-receptoren en zorgen ervoor dat het effect van GABA op deze receptoren versterkt wordt Angsten, stress en dergelijke verminderen dan.
| 519 |
www
|
Voor een goede bescherming moeten de kalveren tweemaal worden gevaccineerd met een tussentijd van vier weken Twee weken na de tweede vaccinatie is het jongvee beschermd en kan het de weide ingaan Recessus costomediastinalis De recessus costomediastinalis is een potentiële ruimte in de thorax, aan de rand van het mediastinum en de costale pleura Het helpt de longen te vergroten tijdens diepe inspiratie, hoewel de rol niet zo belangrijk is als de recessus costodiaphragmaticus, die meer volume heeft De long breidt uit naar de recessus costomediastinalis zelfs tijdens rustige inspiratie De recessus costamediastinalis is het duidelijkst zichtbaar in de cardiale inkeping van de linkerlong Lormetazepam Lormetazepam (merknaam Loramet) is een kortwerkend geneesmiddel uit de groep benzodiazepinen De voornaamste toepassing van Lormetazepam is het behandelen van slapeloosheid Het is daarvoor een zeer geschikt middel maar zoals aan alle benzodiazepinen zijn er ook nadelen aan verbonden Patiënten kunnen er snel aan verslaafd geraken en er treedt ook gewenning op zodat patiënten steeds meer moeten innemen om hetzelfde effect te krijgen Meestal worden ze daarom kortdurig voorgeschreven Benzodiazepinen als lormetazepam versterken in de hersenen de werking van de neurotransmitter GABA (gamma-aminobutyric acid, gamma-aminoboterzuur) GABA is van nature in de hersenen aanwezig als signaalstof; activering van de GABA-receptoren (meer specifiek de receptoren van het GABA-A subtype) vermindert stress en onrust Benzodiazepinen binden zich aan de GABA-A-receptoren en zorgen ervoor dat het effect van GABA op deze receptoren versterkt wordt Angsten, stress en dergelijke verminderen dan Men moet dan het gebruik stap voor stap afbouwen zodat de hersenen de tijd krijgen om de natuurlijke balans in de hersenen te herstellen Lormetazepam bevat een stereocentrum en bestaat uit twee enantiomeren Dit is een racemaat, dwz een <DATUM> mengsel van (" R ") - en de (" S ") - vorm Minamataziekte De Minamataziekte (æ°´ä¿£ç
, "Minamata-byÅ") is een neurologisch syndroom dat veroorzaakt wordt door een zware kwikvergiftiging, waarbij methylkwik de boosdoener is De symptomen zijn ataxie, spierverzwakking, vernauwing van het gezichtsveld en aantasting van het gehoor en het spraakvermogen In extreme gevallen veroorzaakt het krankzinnigheid, verlamming, coma of de dood Bij zwangere vrouwen heeft methylkwik ook invloed op de foetus De ziekte is genoemd naar de Japanse vissersplaats Minamata waar de ziekte in ### voor het eerst werd geconstateerd Inwoners kregen in grote aantallen de bovenstaande symptomen Ook waren er kinderen met aangeboren afwijkingen Aanvankelijk werd gedacht aan een besmettelijke ziekte, wat de slachtoffers in een sociaal isolement bracht In de jaren daarna werd het verband gelegd met de lozing van afvalwater van een chemische fabriek In ### brak de ziekte ook uit in de Niigata-prefectuur Samen met de Yokkaichi-astma en de Itai-itai-ziekte, worden deze twee uitbraken gerekend tot de vier grote vervuilingsziektes van Japan Kwik is een voor de mens toxisch zwaar metaal Het kan het lichaam binnendringen bij inademen, inslikken of via huidcontact.
| 535 |
www
|
Men moet dan het gebruik stap voor stap afbouwen zodat de hersenen de tijd krijgen om de natuurlijke balans in de hersenen te herstellen Lormetazepam bevat een stereocentrum en bestaat uit twee enantiomeren Dit is een racemaat, dwz een <DATUM> mengsel van (" R ") - en de (" S ") - vorm Minamataziekte De Minamataziekte (æ°´ä¿£ç
, "Minamata-byÅ") is een neurologisch syndroom dat veroorzaakt wordt door een zware kwikvergiftiging, waarbij methylkwik de boosdoener is De symptomen zijn ataxie, spierverzwakking, vernauwing van het gezichtsveld en aantasting van het gehoor en het spraakvermogen In extreme gevallen veroorzaakt het krankzinnigheid, verlamming, coma of de dood Bij zwangere vrouwen heeft methylkwik ook invloed op de foetus De ziekte is genoemd naar de Japanse vissersplaats Minamata waar de ziekte in ### voor het eerst werd geconstateerd Inwoners kregen in grote aantallen de bovenstaande symptomen Ook waren er kinderen met aangeboren afwijkingen Aanvankelijk werd gedacht aan een besmettelijke ziekte, wat de slachtoffers in een sociaal isolement bracht In de jaren daarna werd het verband gelegd met de lozing van afvalwater van een chemische fabriek In ### brak de ziekte ook uit in de Niigata-prefectuur Samen met de Yokkaichi-astma en de Itai-itai-ziekte, worden deze twee uitbraken gerekend tot de vier grote vervuilingsziektes van Japan Kwik is een voor de mens toxisch zwaar metaal Het kan het lichaam binnendringen bij inademen, inslikken of via huidcontact Dit zijn eiwitten die onder andere zenuwen ondersteunen Daardoor beschadigt kwik het zenuwstelsel Een "gewone" kwikvergiftiging vertoont dan verschijnselen als verminderd zicht, gehoor en spraakvermogen, alsook oriëntatieverlies Ook de inwendige organen en het gebit worden aangetast In Minamata echter, waren de symptomen veel erger De hoeveelheden kwik die hun lichaam vernietigden waren ongezien Het gebied raakte vervuild door de lozing van industriële afvalstoffen, die kwik bevatten Het ging hier met name om de productie van aceetaldehyde, waarbij kwik(II)sulfaat als katalysator werd gebruikt en het giftige methylkwik, een organische kwikverbinding, als nevenproduct ontstond Dit kwam in het water terecht, en daarmee in de voedselketen vissen sloegen deze verbinding op in het lichaam (bioaccumulatie) en consumptie van die vissen bracht kwik in het lichaam van mensen Toen de oorzaak nog onbekend was, sprak men eerst van een "autisme-epidemie" Kwikvergiftiging en zwaar autisme vertonen immers vele gelijkenissen, zoals het afwijkend gedrag en de spasmen, die dan als tics aangezien worden In ### stichtte Shitagau Noguchi de "Japan Nitrogenous Fertilizer Company" (æ¥æ¬çªç´ è¥ææ ªå¼ä¼ç¤¾, "Nihon Chisso HiryÅ Kabushiki Kaisha"), ofwel de Chisso Corporation In dat jaar werd de chemische fabriek in Minamata geopend die meststoffen zou produceren Het project werd toegejuicht door de lokale bevolking, omdat het nieuwe banen zou creëren en aldus hun stad zou vooruithelpen Sinds het begin van de industriële revolutie in Japan, eind ##de eeuw, bleef de economische groei voortduren Over de hele natie ontwikkelde de snel gevormde industrie zich verder en algauw besloot ook Chisso om zijn chemische productie uit te breiden.
| 580 |
www
|
kwik het zenuwstelsel Een "gewone" kwikvergiftiging vertoont dan verschijnselen als verminderd zicht, gehoor en spraakvermogen, alsook oriëntatieverlies Ook de inwendige organen en het gebit worden aangetast In Minamata echter, waren de symptomen veel erger De hoeveelheden kwik die hun lichaam vernietigden waren ongezien Het gebied raakte vervuild door de lozing van industriële afvalstoffen, die kwik bevatten Het ging hier met name om de productie van aceetaldehyde, waarbij kwik(II)sulfaat als katalysator werd gebruikt en het giftige methylkwik, een organische kwikverbinding, als nevenproduct ontstond Dit kwam in het water terecht, en daarmee in de voedselketen vissen sloegen deze verbinding op in het lichaam (bioaccumulatie) en consumptie van die vissen bracht kwik in het lichaam van mensen Toen de oorzaak nog onbekend was, sprak men eerst van een "autisme-epidemie" Kwikvergiftiging en zwaar autisme vertonen immers vele gelijkenissen, zoals het afwijkend gedrag en de spasmen, die dan als tics aangezien worden In ### stichtte Shitagau Noguchi de "Japan Nitrogenous Fertilizer Company" (æ¥æ¬çªç´ è¥ææ ªå¼ä¼ç¤¾, "Nihon Chisso HiryÅ Kabushiki Kaisha"), ofwel de Chisso Corporation In dat jaar werd de chemische fabriek in Minamata geopend die meststoffen zou produceren Het project werd toegejuicht door de lokale bevolking, omdat het nieuwe banen zou creëren en aldus hun stad zou vooruithelpen Sinds het begin van de industriële revolutie in Japan, eind ##de eeuw, bleef de economische groei voortduren Over de hele natie ontwikkelde de snel gevormde industrie zich verder en algauw besloot ook Chisso om zijn chemische productie uit te breiden Al het afvalwater stortte men in de baai van Minamata De visbestanden leden onder de vervuiling De visvangst leverde minder op Chisso loste dit op door akkoorden te sluiten met de vissers In deze jaren werkte een kwart van heel Minamata bij de chemische fabriek Naarmate deze groeide en uitbreidde, verkreeg ook de stad meer inkomsten, dankzij werk en belastingen In ### zette Chisso de productie van ethanol op gang Kwiksulfaat werd als een katalysator gebruikt, waardoor kwik in het afvalwater terechtkwam Het bedrijf deed niets aan de lozingen, ook niet toen tekenen van kwikvergiftiging duidelijk aanwezig waren Eerst begonnen de katten zich vreemd te gedragen Ze renden rondjes, sprongen op en neer of liepen achter hun staart aan tot ze stierven van uitputting Ze werden al snel de zelfmoordkatten van Minamata genoemd Lokaal werd er gesproken over "de dansende kattenziekte" (ç«è¸ãç
, "neko odori byÅ") Maar ook honden begonnen te verdwijnen Wat later vielen vogels rechtstreeks uit de lucht en de vissers vingen mutanten met twee of drie hoofden in hun netten De bevolking was gealarmeerd, maar niemand kende de oorzaak In ### werd de eerste mens met Minamata onderzocht Het was een vijf jaar oud meisje, en ironisch genoeg werd ze op <DATUM> voor analyse naar het Chisso bedrijfshospitaal gebracht Ze kon moeilijk spreken en lopen, en ze had spasmen Twee dagen later vertoonde haar zus dezelfde symptomen, en vervolgens haar buurmeisje.
| 565 |
www
|
Al het afvalwater stortte men in de baai van Minamata De visbestanden leden onder de vervuiling De visvangst leverde minder op Chisso loste dit op door akkoorden te sluiten met de vissers In deze jaren werkte een kwart van heel Minamata bij de chemische fabriek Naarmate deze groeide en uitbreidde, verkreeg ook de stad meer inkomsten, dankzij werk en belastingen In ### zette Chisso de productie van ethanol op gang Kwiksulfaat werd als een katalysator gebruikt, waardoor kwik in het afvalwater terechtkwam Het bedrijf deed niets aan de lozingen, ook niet toen tekenen van kwikvergiftiging duidelijk aanwezig waren Eerst begonnen de katten zich vreemd te gedragen Ze renden rondjes, sprongen op en neer of liepen achter hun staart aan tot ze stierven van uitputting Ze werden al snel de zelfmoordkatten van Minamata genoemd Lokaal werd er gesproken over "de dansende kattenziekte" (ç«è¸ãç
, "neko odori byÅ") Maar ook honden begonnen te verdwijnen Wat later vielen vogels rechtstreeks uit de lucht en de vissers vingen mutanten met twee of drie hoofden in hun netten De bevolking was gealarmeerd, maar niemand kende de oorzaak In ### werd de eerste mens met Minamata onderzocht Het was een vijf jaar oud meisje, en ironisch genoeg werd ze op <DATUM> voor analyse naar het Chisso bedrijfshospitaal gebracht Ze kon moeilijk spreken en lopen, en ze had spasmen Twee dagen later vertoonde haar zus dezelfde symptomen, en vervolgens haar buurmeisje Op <DATUM> sprak de bedrijfsdokter van een nog onbekende epidemie Dit geldt als de ontdekking van de Minamataziekte Omdat de ziekte zich verspreidde onder de bevolking van Minamata, werd in eerste instantie gedacht dat het besmettelijk was Daarom werden zieken in quarantaine gebracht en hun huizen werden gereinigd Dit stigmatiseerde de patiënten Ze werden sociaal uitgesloten uit vrees voor besmetting De situatie was zo bedreigend, dat eind mei al de Strange Disease Countermeasures Committee (å¥ç
対çå§å¡ä¼, "KibyÅ Taisaku Iinkai") werd opgericht Deze deed onderzoek in de hoop snel een oplossing te vinden De symptomen werden nauwkeurig onderzocht en de verspreiding in kaart gebracht Al snel ontdekte men de link met het consumeren van vis De Minamataziekte kwam voor in vissersgemeenschappen en visetende katten bleken er zeer gevoelig voor Op <DATUM> werd officieel bekendgemaakt dat de Minamataziekte een vergiftiging door zware metalen was, hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door vis- en zeevruchtenconsumptie Hierna volgde onderzoek van het afvalwater van de Chisso fabriek Daarin vonden de onderzoekers vele zware metalen terug, onder andere arseen, lood, koper, kwik, mangaan, seleen en thallium Het was nog niet duidelijk welke de veroorzaker was <PERSOON> in ### wees de Britse neuroloog <PERSOON> op de overeenkomsten met kwikvergiftiging Het onderzoek focuste nu op het voorkomen van kwik in de regio De concentraties in de baai waren ontstellend hoog In de omgeving waar het afvalwater geloosd werd, zat er maar liefst twee kilogram kwik in elke ton modder.
| 545 |
www
|
<DATUM> sprak de bedrijfsdokter van een nog onbekende epidemie Dit geldt als de ontdekking van de Minamataziekte Omdat de ziekte zich verspreidde onder de bevolking van Minamata, werd in eerste instantie gedacht dat het besmettelijk was Daarom werden zieken in quarantaine gebracht en hun huizen werden gereinigd Dit stigmatiseerde de patiënten Ze werden sociaal uitgesloten uit vrees voor besmetting De situatie was zo bedreigend, dat eind mei al de Strange Disease Countermeasures Committee (å¥ç
対çå§å¡ä¼, "KibyÅ Taisaku Iinkai") werd opgericht Deze deed onderzoek in de hoop snel een oplossing te vinden De symptomen werden nauwkeurig onderzocht en de verspreiding in kaart gebracht Al snel ontdekte men de link met het consumeren van vis De Minamataziekte kwam voor in vissersgemeenschappen en visetende katten bleken er zeer gevoelig voor Op <DATUM> werd officieel bekendgemaakt dat de Minamataziekte een vergiftiging door zware metalen was, hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door vis- en zeevruchtenconsumptie Hierna volgde onderzoek van het afvalwater van de Chisso fabriek Daarin vonden de onderzoekers vele zware metalen terug, onder andere arseen, lood, koper, kwik, mangaan, seleen en thallium Het was nog niet duidelijk welke de veroorzaker was <PERSOON> in ### wees de Britse neuroloog <PERSOON> op de overeenkomsten met kwikvergiftiging Het onderzoek focuste nu op het voorkomen van kwik in de regio De concentraties in de baai waren ontstellend hoog In de omgeving waar het afvalwater geloosd werd, zat er maar liefst twee kilogram kwik in elke ton modder In het haar van zieke inwoners was de concentratie ### ppm, oftewel ### kwikdeeltjes per miljoen Bij gezonde inwoners was dat ### ppm Dat is respectievelijk ### keer en ## keer een normale hoeveelheid Ideaal is dat een menselijk lichaam volkomen vrij is van kwik, maar het toen gemeten Japanse gemiddelde was # ppm Nu was de oorzaak van de ziekte ontsluierd De minamataziekte werd gedefinieerd als "vergiftigingsziekte die voornamelijk het centrale zenuwstelsel aantast en die veroorzaakt wordt door het consumeren van grote hoeveelheden vis en schelpdieren afkomstig uit de baai van Minamata en omgeving" De voornaamste oorzaak is een soort samenstelling van organisch kwik De Chisso fabriek werd als schuldige beschouwd en er werd een onderzoek naar de fabriek ingesteld Om zichzelf in te dekken, stopte het bedrijf met afvalwater lozen in de baai toen het onderzoek zich daarop concentreerde De fabriek loosde nu rechtstreeks in de Minamatarivier Het gevolg was een grote vissterfte en de verspreiding van de ziekte naar andere visserssteden langs de kust Chisso bleef de vermoorde onschuld spelen en sponsorde zelf onderzoeken, die andere oorzaken moesten blootleggen Hajime Hosokawa, de directeur van het fabrieksziekenhuis, liet experimenten uitvoeren op katten Al deze experimenten wezen naar het afvalwater als de boosdoener Chisso besloot de resultaten geheim te houden en stopte de experimenten Op <DATUM> werd de Chisso fabriek verplicht een zuiveringsinstallatie te bouwen Het vervuilde water mocht bovendien niet meer in de Minamatarivier terechtkomen.
| 540 |
www
|
In het haar van zieke inwoners was de concentratie ### ppm, oftewel ### kwikdeeltjes per miljoen Bij gezonde inwoners was dat ### ppm Dat is respectievelijk ### keer en ## keer een normale hoeveelheid Ideaal is dat een menselijk lichaam volkomen vrij is van kwik, maar het toen gemeten Japanse gemiddelde was # ppm Nu was de oorzaak van de ziekte ontsluierd De minamataziekte werd gedefinieerd als "vergiftigingsziekte die voornamelijk het centrale zenuwstelsel aantast en die veroorzaakt wordt door het consumeren van grote hoeveelheden vis en schelpdieren afkomstig uit de baai van Minamata en omgeving" De voornaamste oorzaak is een soort samenstelling van organisch kwik De Chisso fabriek werd als schuldige beschouwd en er werd een onderzoek naar de fabriek ingesteld Om zichzelf in te dekken, stopte het bedrijf met afvalwater lozen in de baai toen het onderzoek zich daarop concentreerde De fabriek loosde nu rechtstreeks in de Minamatarivier Het gevolg was een grote vissterfte en de verspreiding van de ziekte naar andere visserssteden langs de kust Chisso bleef de vermoorde onschuld spelen en sponsorde zelf onderzoeken, die andere oorzaken moesten blootleggen Hajime Hosokawa, de directeur van het fabrieksziekenhuis, liet experimenten uitvoeren op katten Al deze experimenten wezen naar het afvalwater als de boosdoener Chisso besloot de resultaten geheim te houden en stopte de experimenten Op <DATUM> werd de Chisso fabriek verplicht een zuiveringsinstallatie te bouwen Het vervuilde water mocht bovendien niet meer in de Minamatarivier terechtkomen Op <DATUM> was de installatie klaar Met een plechtige ceremonie werd deze in gebruik genomen De directeur van Chisso dronk een glas gezuiverd water, een symbolische daad Maar wat niemand wist, was dat het afvalwater van de ethanalproductie helemaal niet door de installatie liep Het bedrijf sloeg deze stap kwaadwillig over Volgens enkelen werd dit gedaan zodat het bedrijf alsnog kon beweren onschuldig te zijn Als de vervuiling, en dus de ziekte, zou aanhouden na de ingebruikname van een zuiveringsinstallatie, dan zouden zij vrijgepleit worden De reden kan evenwel ook gemakzucht of kostenbesparing geweest zijn Tot ### zou het zo doorgaan Daarna stopte het bedrijf met kwiksulfaat te gebruiken in het productieproces In die tijd zijn er officieel <DATUM> overleden aan de Minamataziekte, op een totaal van <DATUM> erkende slachtoffers Het ware aantal ligt vele malen hoger Een groot aantal mensen werden simpelweg niet geregistreerd, en sommige overlijdens werden geclassificeerd als overlijden door onbekende oorzaak Soms was onduidelijk wat de oorzaak was van ernstige gezondheidsklachten van kustbewoners Dit was vooral het geval bij kinderen Hun moeders hadden geen symptomen, maar hadden tijdens de zwangerschap kwik doorgegeven aan hun baby De kinderen werden geboren met spasmen, gebreken aan de zintuigen zoals slechthorendheid of blindheid, en hadden soms verlamde leden of andere fysieke afwijkingen De gehandicapte kinderen en de vervuiling in Minamata werden maar zelden met elkaar in verband gebracht.
| 511 |
www
|
Op <DATUM> was de installatie klaar Met een plechtige ceremonie werd deze in gebruik genomen De directeur van Chisso dronk een glas gezuiverd water, een symbolische daad Maar wat niemand wist, was dat het afvalwater van de ethanalproductie helemaal niet door de installatie liep Het bedrijf sloeg deze stap kwaadwillig over Volgens enkelen werd dit gedaan zodat het bedrijf alsnog kon beweren onschuldig te zijn Als de vervuiling, en dus de ziekte, zou aanhouden na de ingebruikname van een zuiveringsinstallatie, dan zouden zij vrijgepleit worden De reden kan evenwel ook gemakzucht of kostenbesparing geweest zijn Tot ### zou het zo doorgaan Daarna stopte het bedrijf met kwiksulfaat te gebruiken in het productieproces In die tijd zijn er officieel <DATUM> overleden aan de Minamataziekte, op een totaal van <DATUM> erkende slachtoffers Het ware aantal ligt vele malen hoger Een groot aantal mensen werden simpelweg niet geregistreerd, en sommige overlijdens werden geclassificeerd als overlijden door onbekende oorzaak Soms was onduidelijk wat de oorzaak was van ernstige gezondheidsklachten van kustbewoners Dit was vooral het geval bij kinderen Hun moeders hadden geen symptomen, maar hadden tijdens de zwangerschap kwik doorgegeven aan hun baby De kinderen werden geboren met spasmen, gebreken aan de zintuigen zoals slechthorendheid of blindheid, en hadden soms verlamde leden of andere fysieke afwijkingen De gehandicapte kinderen en de vervuiling in Minamata werden maar zelden met elkaar in verband gebracht In ### dook de Minamataziekte plots op in de streek van de Aganorivier Dit ligt in de Niigata prefectuur, waardoor deze tweede uitbraak de naam "de Niigata-Minamataziekte" (æ°æ½æ°´ä¿£ç
, "Niigata Minamata-byÅ") kreeg Of soms simpelweg "de tweede Minamataziekte" (第äºæ°´ä¿£ç
, "Dai-ni Minamata-byÅ") Door eerdere ervaring in Minamata konden de instanties snel reageren Net zoals in Minamata was het begonnen met zieke katten, waarna ook mensen ziek werden Tadao Tsubaki, professor aan de universiteit van Niigata, merkte de gelijkenissen op Hij onderzocht het haar van patiënten Na het bespeuren van kwikvergiftiging, alarmeerde hij het bestuur van Niigata De onderzoeksgroep van de universiteit van Kumamoto had de eerste uitbraak in Minamata onderzocht en werd nu gekozen om deze epidemie te doorgronden Hajime Hosokawa, de voormalige bedrijfsarts van de Chisso fabriek, vervoegde hen Hij had al veel expertise dankzij de experimenten die hij in Minamata had uitgevoerd In maart ### stelden ze al een rapport op Net als in Minamata lag de oorzaak bij een fabriek die afvalwater loosde Het betrof de Showa Denko fabriek in Kanose, die de Aganorivier bevuilde En alweer kregen mensen het kwik binnen door vis te eten Showa Denko ontkende ook alle aantijgingen, net zoals Chisso had gedaan Ze beweerden dat er tijdens de aardbeving in Niigata, anno ###, een landbouwkundig ongeval was gebeurd Het gevonden kwik zou daarvandaan komen Het menselijk leed bleef in Niigata echter beperkt.
| 536 |
www
|
op in de streek van de Aganorivier Dit ligt in de Niigata prefectuur, waardoor deze tweede uitbraak de naam "de Niigata-Minamataziekte" (æ°æ½æ°´ä¿£ç
, "Niigata Minamata-byÅ") kreeg Of soms simpelweg "de tweede Minamataziekte" (第äºæ°´ä¿£ç
, "Dai-ni Minamata-byÅ") Door eerdere ervaring in Minamata konden de instanties snel reageren Net zoals in Minamata was het begonnen met zieke katten, waarna ook mensen ziek werden Tadao Tsubaki, professor aan de universiteit van Niigata, merkte de gelijkenissen op Hij onderzocht het haar van patiënten Na het bespeuren van kwikvergiftiging, alarmeerde hij het bestuur van Niigata De onderzoeksgroep van de universiteit van Kumamoto had de eerste uitbraak in Minamata onderzocht en werd nu gekozen om deze epidemie te doorgronden Hajime Hosokawa, de voormalige bedrijfsarts van de Chisso fabriek, vervoegde hen Hij had al veel expertise dankzij de experimenten die hij in Minamata had uitgevoerd In maart ### stelden ze al een rapport op Net als in Minamata lag de oorzaak bij een fabriek die afvalwater loosde Het betrof de Showa Denko fabriek in Kanose, die de Aganorivier bevuilde En alweer kregen mensen het kwik binnen door vis te eten Showa Denko ontkende ook alle aantijgingen, net zoals Chisso had gedaan Ze beweerden dat er tijdens de aardbeving in Niigata, anno ###, een landbouwkundig ongeval was gebeurd Het gevonden kwik zou daarvandaan komen Het menselijk leed bleef in Niigata echter beperkt Er is één schrijnende misstap begaan Ondertussen was bekend dat ook foetussen, embryo's en baby's aangetast werden Zwangere vrouwen stonden onder druk om hun kind te aborteren Een heleboel vrouwen lieten hun vrucht afdrijven Dit heeft de geboorte van veel misvormde kinderen voorkomen, maar het leidde eveneens tot heel wat emotioneel leed Vreemd genoeg heeft de uitbraak in Niigata de toestand in Minamata vooruit geholpen Het snelle en efficiënte optreden werd als voorbeeld gesteld Nieuwe onderzoeken startten en Chisso werd ook voor de rechter gedaagd De bevolking van Niigata had geen nauwe banden met het bedrijf en diende al snel een aanklacht in, namelijk in ### Dat is drie jaar na de bevestiging van de uitbraak, en een jaar voordat de bewoners van Minamata een aanklacht indienden tegen Chisso Corporations Zij deden dit in ###, dertien jaar na de eerste uitbraak Omdat Chisso grote schade aan de visserij had toegebracht, eisten deze als eerste een compensatie Chisso hield de boot af, wat leidde tot een bestorming van de fabriek Arbeiders van de Chisso fabriek hielden een staking omdat ze vonden dat hun bedrijf de inwoners van Minamata slecht behandelde Op <DATUM> werd een schikking bereikt Chisso betaalde voor de gestorven slachtoffers tussen #,# en # miljoen yen per overleden persoon Aan de nog levende zieken werd eenmaal # tot #,# miljoen yen uitbetaald Daarna ontvingen ze nog jaarlijks een som tussen ### ### en ### ### yen Het proces duurde ondertussen voort en eindigde na vier jaar.
| 567 |
www
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.