text
stringlengths
80
6.25k
text_len
int64
32
3.12k
src
stringclasses
7 values
Gastroenterological Association Accuracy of revised <INSTELLING> guidelines, microsatellite instability, and immunohistochemistry for the identification of patients with hereditary nonpolyposis Plaschke J, <PERSOON> E et al Lower incidence of colorectal cancer and later age of disease onset in ## families with pathogenic MSH# germline mutations compared with families with MLH# or MSH# mutations the <PERSOON>, UK Protocol for the management of patients with polyposis A guide for Ponz de <PERSOON> M et al Genetic testing among high-risk individuals in families with hereditary nonpolyposis colorectal cancer <PERSOON> bij Chronisch-somatische <PERSOON> H et al Is it acceptable to approach colorectal cancer patients at diagnosis to discuss genetic testing? A pilot study <PERSOON> HC Risk of colorectal and endometrial cancer for carriers of mutations of the hMLH# and hMSH# gene correction for ascertainment J Med Genet ###;#<DATUM> # Ramsey SD, <PERSOON> S, <PERSOON> towards genetic screening for predisposition to colon cancer among cancer patients, their relatives and members of the community Results of focus group interviews <PERSOON> JE et al Prevention and Observation of Surgical End Points Study Group Prophylactic oophorectomy in carriers of BRCA# or <PERSOON-##> IC, Strong SA, Hull TL et al Mucosectomy vs stapeled ileal pouch-anal anastomosis in patients with familial adenomatous polyposis functional outcome and neoplasia <PERSOON-##> JP, Järvinen HJ Surveillance for endometrial cancer in hereditary nonpolyposis colorectal cancer syndrome <PERSOON-##> ###;#<DATUM> # <PERSOON-##> DK, <PERSOON-##> cancer prevention ### screening recommendations of the American College of <PERSOON-##> MP et al Reconsidering the family history in <PERSOON-##> CS, <PERSOON-##> for periampullary polyps in <PERSOON-##> GT, Deapen D, <PERSOON-##> to screening examinations for colorectal cancer after diagnosis in a first-degree relative <PERSOON-##> MJ Maatschappelijk werk in de (Intramurale) <PERSOON-##> treatment of an intra-abdominal desmoid tumour in a patient with familial <PERSOON-##> JH Proximal adenomas in hereditary non-polyposis colorectal cancer are prone to rapid malignant transformation Gut ###;## ###-#.
483
nvmdl
<PERSOON> JE et al Prevention and Observation of Surgical End Points Study Group Prophylactic oophorectomy in carriers of BRCA# or <PERSOON> IC, Strong SA, Hull TL et al Mucosectomy vs stapeled ileal pouch-anal anastomosis in patients with familial adenomatous polyposis functional outcome and neoplasia <PERSOON> JP, Järvinen HJ Surveillance for endometrial cancer in hereditary nonpolyposis colorectal cancer syndrome <PERSOON> ###;#<DATUM> # <PERSOON> DK, <PERSOON> cancer prevention ### screening recommendations of the American College of <PERSOON> MP et al Reconsidering the family history in <PERSOON> CS, <PERSOON> for periampullary polyps in <PERSOON-##> GT, Deapen D, <PERSOON-##> to screening examinations for colorectal cancer after diagnosis in a first-degree relative <PERSOON-##> MJ Maatschappelijk werk in de (Intramurale) <PERSOON-##> treatment of an intra-abdominal desmoid tumour in a patient with familial <PERSOON-##> JH Proximal adenomas in hereditary non-polyposis colorectal cancer are prone to rapid malignant transformation <PERSOON-##> AG Gynecologic screening in hereditary <PERSOON-##> JH Hyperplastic polyps in hereditary nonpolyposis Robb KA, <PERSOON-##> and psychosocial factors associated with perceived risk for <PERSOON-##> J, <PERSOON-##> MA et al Evaluation of a large, population-based sample supports a CpG island methylator phenotype in colon cancer <PERSOON-##> D, <PERSOON-##> DG et al Autosomal recessive colorectal adenomatous polyposis due to inherited mutations of <PERSOON-##> B et al <PERSOON-##> influence of mutation site and age on the severity of duodenal polyposis in patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> et al Tweede Nationale Studie, <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> J et al Outcome of preventive surgery and screening for breast and ovarian cancer in BRCA mutation carriers <PERSOON-##> KM, Lynch HT, <PERSOON-##> MF, Soliman <PERSOON-##> MB et al Prophylactic surgery to reduce the risk of gynecologic cancers in the <PERSOON-##> J Med ###;##<DATUM> # Scholefield JH, <PERSOON-##> AG, Shorthouse AJ Current surgical practice in screening for colorectal cancer.
495
nvmdl
<PERSOON> AG Gynecologic screening in hereditary <PERSOON> JH Hyperplastic polyps in hereditary nonpolyposis Robb KA, <PERSOON> and psychosocial factors associated with perceived risk for <PERSOON> J, <PERSOON> MA et al Evaluation of a large, population-based sample supports a CpG island methylator phenotype in colon cancer <PERSOON> D, <PERSOON> DG et al Autosomal recessive colorectal adenomatous polyposis due to inherited mutations of <PERSOON> B et al <PERSOON> influence of mutation site and age on the severity of duodenal polyposis in patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> et al Tweede Nationale Studie, <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> J et al Outcome of preventive surgery and screening for breast and ovarian cancer in BRCA mutation carriers <PERSOON-##> KM, Lynch HT, <PERSOON-##> MF, Soliman <PERSOON-##> MB et al Prophylactic surgery to reduce the risk of gynecologic cancers in the <PERSOON-##> J Med ###;##<DATUM> # Scholefield JH, <PERSOON-##> AG, Shorthouse AJ Current surgical practice in screening for colorectal cancer Hereditary nonpolyposis colorectal cancer in ## families differences and similarities between mutation-positive and <PERSOON-##> NL Familial T-cell non-Hodgkin lymphoma caused by biallelic <PERSOON-##> preparation for colonoscopy in very old patients a randomized prospective trial comparing oral sodium phosphate and polyethylene glycol electrolyte lavage <PERSOON-##> RJ Choice of prophylactic surgery for the large bowel component of familial <PERSOON-##> treatment of a desmoid tumour with doxorubicin <PERSOON-##> B et al <PERSOON> impact of proband mediated information dissemination in families with a BRCA<DATUM> gene mutation J Med Genet ###;## e## <PERSOON-##> randomized study of sulindac versus calcium and calciferol for upper gastrointestinal polyps in familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> JG, Markowitz AJ et al Value of Immunohistochemical detection of DNA mismatch repair proteins in predicting germline mutation in hereditary colorectal Sieber OM, <PERSOON-##> AL, <PERSOON-##> J, <PERSOON-##> J, <PERSOON-##> AJ et al Disease severity and genetic pathways in attenuated familial adenomatous polyposis vary greatly but depend on the site of the germline Sieber OM, <PERSOON-##> RK et al Multiple colorectal adenoma, classic adenomatous polyposis, and germ-line mutations in <PERSOON-##> J Med ###;##<DATUM> #.
538
nvmdl
and similarities between mutation-positive and <PERSOON> NL Familial T-cell non-Hodgkin lymphoma caused by biallelic <PERSOON> preparation for colonoscopy in very old patients a randomized prospective trial comparing oral sodium phosphate and polyethylene glycol electrolyte lavage <PERSOON> RJ Choice of prophylactic surgery for the large bowel component of familial <PERSOON> treatment of a desmoid tumour with doxorubicin <PERSOON> B et al <PERSOON> impact of proband mediated information dissemination in families with a BRCA<DATUM> gene mutation J Med Genet ###;## e## <PERSOON> randomized study of sulindac versus calcium and calciferol for upper gastrointestinal polyps in familial adenomatous polyposis <PERSOON> JG, Markowitz AJ et al Value of Immunohistochemical detection of DNA mismatch repair proteins in predicting germline mutation in hereditary colorectal Sieber OM, <PERSOON> AL, <PERSOON-##> J, <PERSOON-##> J, <PERSOON-##> AJ et al Disease severity and genetic pathways in attenuated familial adenomatous polyposis vary greatly but depend on the site of the germline Sieber OM, <PERSOON-##> RK et al Multiple colorectal adenoma, classic adenomatous polyposis, and germ-line mutations in <PERSOON-##> J Med ###;##<DATUM> # Trends, Prognoses en Implicaties Zorgvraag Signalerings Commissie Kanker van KWF Kankerbestrijding De rol van voeding bij het ontstaan van <PERSOON-##> genetic diagnosis (PGD) for heritable neoplasia <PERSOON-##> of residual rectal mucosa after proctocolectomy and ileal pouch-anal reconstruction with the double stapling technique <PERSOON-##> E, <PERSOON-##> G et al How successful are oncologists in identifying patient distress, perceived social support, and need for psychosocial counselling? <PERSOON-##> R, <PERSOON-##> P et al Cardiovascular risk associated with celecoxib in a clinical trial for colorectal adenoma prevention <PERSOON-##> <INSTELLING> et al Use of molecular tumor characteristics to prioritize mismatch repair gene testing in early-onset colorectal cancer <PERSOON-##> RKS Upper gastrointestinal cancer in patients <PERSOON-##> of predictive genetic testing in management of hereditary non-polyposis colorectal cancer (HNPCC) <PERSOON-##>' and professionals opinions of services for people at an increased risk of colorectal cancer; an exploratory qualitatieve study Fam Cancer.
482
nvmdl
Implicaties Zorgvraag Signalerings Commissie Kanker van KWF Kankerbestrijding De rol van voeding bij het ontstaan van <PERSOON> genetic diagnosis (PGD) for heritable neoplasia <PERSOON> of residual rectal mucosa after proctocolectomy and ileal pouch-anal reconstruction with the double stapling technique <PERSOON> E, <PERSOON> G et al How successful are oncologists in identifying patient distress, perceived social support, and need for psychosocial counselling? <PERSOON> R, <PERSOON> P et al Cardiovascular risk associated with celecoxib in a clinical trial for colorectal adenoma prevention <PERSOON> <INSTELLING> et al Use of molecular tumor characteristics to prioritize mismatch repair gene testing in early-onset colorectal cancer <PERSOON> RKS Upper gastrointestinal cancer in patients <PERSOON> of predictive genetic testing in management of hereditary non-polyposis colorectal cancer (HNPCC) <PERSOON-##>' and professionals opinions of services for people at an increased risk of colorectal cancer; an exploratory qualitatieve study <PERSOON-##> effect of celecoxib, a cyclooxygenase-# inhibitor, in familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> MF, Bishop DT Feasibility of family based screening for colorectal neoplasia experience in one general surgical practice <PERSOON-##> EN, <PERSOON-##> S et al Screening for familial ovarian cancer failure of current protocols to detect ovarian cancer at an early stage according to the international St <PERSOON-##> DJ, McDermott FT, Hopper JL, Debney EA, <PERSOON-##> WR, Hughes ES Cancer risk in relatives of patients with common colorectal cancer <PERSOON-##> Med ###;#<DATUM> ## Stopfer JE Genetic counseling and clinical cancer genetics services <PERSOON-##> NJ, <PERSOON-##> SK Current ideas in desmoid tumours; <PERSOON-##> the family know balancing ethics and effectiveness when notifying relatives about genetic testing for a familial disorder J Med Genet ###;## <PERSOON-##> JJ, Tjandra JJ Which is the optimal bowel preparation for colonoscopy - a meta-analysis <PERSOON-##> SM Association of <PERSOON-##> preparation for colonoscopy a randomized prospective trial comparing sodium phosphate and polyethylene glycol in a predominantly elderly population <PERSOON-##> JJ, Tagkalidis P.
478
nvmdl
<PERSOON> effect of celecoxib, a cyclooxygenase-# inhibitor, in familial adenomatous polyposis <PERSOON> MF, Bishop DT Feasibility of family based screening for colorectal neoplasia experience in one general surgical practice <PERSOON> EN, <PERSOON> S et al Screening for familial ovarian cancer failure of current protocols to detect ovarian cancer at an early stage according to the international St <PERSOON> DJ, McDermott FT, Hopper JL, Debney EA, <PERSOON> WR, Hughes ES Cancer risk in relatives of patients with common colorectal cancer <PERSOON> Med ###;#<DATUM> ## Stopfer JE Genetic counseling and clinical cancer genetics services <PERSOON> NJ, <PERSOON> SK Current ideas in desmoid tumours; <PERSOON-##> the family know balancing ethics and effectiveness when notifying relatives about genetic testing for a familial disorder J Med Genet ###;## <PERSOON-##> JJ, Tjandra JJ Which is the optimal bowel preparation for colonoscopy - a meta-analysis <PERSOON-##> SM Association of <PERSOON-##> preparation for colonoscopy a randomized prospective trial comparing sodium phosphate and polyethylene glycol in a predominantly elderly population <PERSOON-##> JJ, Tagkalidis P JL et al Value of the congenital hypertrophy of the retinal pigment epithelium in the diagnosis of familial <PERSOON-##> hyperphosphatemia from a phosphosoda bowel preparation <PERSOON-##> J et al Revised <INSTELLING> Guidelines for hereditary nonpolyposis colorectal cancer (Lynch syndrome) and microsatellite instability J <PERSOON-##> JI, Hawk ET, Barrett JC Testing guidelines for hereditary non-polyposis colorectal <PERSOON-##> G, <PERSOON-##> FH, Kleibeuker JH et al Hereditary nonpolyposis colorectal cancer results of long-term surveillance in ## families <PERSOON-##> JT, <PERSOON-##> G et al Cancer risk in families with hereditary nonpolyposis colorectal cancer diagnosed by mutation analysis Gastroenterology Vasen HFA, van der <PERSOON-##> CG et al Molecular genetic tests as a guide to surgical management of familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> JP, Lynch HT New clinical criteria for hereditary nonpolyposis colorectal cancer (HNPCC, Lynch syndrome) proposed by the International Collaborative Group on HNPCC Vasen HF, Stormorken A, <PERSOON-##> G et al MSH# mutation carriers are at higher risk of cancer than MLH# mutation carriers a study of hereditary nonpolyposis <PERSOON-##> CR.
521
nvmdl
et al Value of the congenital hypertrophy of the retinal pigment epithelium in the diagnosis of familial <PERSOON> hyperphosphatemia from a phosphosoda bowel preparation <PERSOON> J et al Revised <INSTELLING> Guidelines for hereditary nonpolyposis colorectal cancer (Lynch syndrome) and microsatellite instability J <PERSOON> JI, Hawk ET, Barrett JC Testing guidelines for hereditary non-polyposis colorectal <PERSOON> G, <PERSOON> FH, Kleibeuker JH et al Hereditary nonpolyposis colorectal cancer results of long-term surveillance in ## families <PERSOON> JT, <PERSOON> G et al Cancer risk in families with hereditary nonpolyposis colorectal cancer diagnosed by mutation analysis Gastroenterology Vasen HFA, van der <PERSOON> CG et al Molecular genetic tests as a guide to surgical management of familial adenomatous polyposis <PERSOON> JP, Lynch HT New clinical criteria for hereditary nonpolyposis colorectal cancer (HNPCC, Lynch syndrome) proposed by the International Collaborative Group on HNPCC Vasen HF, Stormorken A, <PERSOON-##> G et al MSH# mutation carriers are at higher risk of cancer than MLH# mutation carriers a study of hereditary nonpolyposis <PERSOON-##> R et al Early detection of breast and ovarian cancer in families with BRCA mutations <PERSOON-##> GN High frequency of MYH gene mutations in a subset of patients with familial adenomatous polyposis Gastroenterology ###;### ###<DATUM> <PERSOON-##> SW, Gritz ER, <PERSOON-##> SK, <PERSOON-##> CI, Perz CA, Baile WF et al Correlates of psychologic distress in colorectal cancer patients undergoing genetic testing for hereditary colon cancer <PERSOON-##> tot <PERSOON-##> G, <PERSOON-##> BG, Kleibeuker JH et al Surveillance for <PERSOON-##> tot <PERSOON-##>P, Cats> A, <PERSOON-##> G et al Decision analysis in the surgical treatment of colorectal cancer due to a mismatch repair gene defect Gut Vrouenraets BC, van <PERSOON-##>P, Bemelman> WA, Offerhaus GJ, Slors JF Adenocarcinoma in the anal canal ileal pouch-anal anastomosis for familial adenomatous polyposis using a double-stapled technique <PERSOON-##> M et al Genetic testing in hereditary non-polyposis colorectal cancer families with a MSH#, MLH#, or MSH# mutation <PERSOON-##> JT, Vasen HF et al Long term follow-up of HNPCC gene mutation carriers.
509
nvmdl
<PERSOON> R et al Early detection of breast and ovarian cancer in families with BRCA mutations <PERSOON> GN High frequency of MYH gene mutations in a subset of patients with familial adenomatous polyposis Gastroenterology ###;### ###<DATUM> <PERSOON> SW, Gritz ER, <PERSOON> SK, <PERSOON> CI, Perz CA, Baile WF et al Correlates of psychologic distress in colorectal cancer patients undergoing genetic testing for hereditary colon cancer <PERSOON> tot <PERSOON> G, <PERSOON> BG, Kleibeuker JH et al Surveillance for <PERSOON> tot <PERSOON-##>P, Cats> A, <PERSOON-##> G et al Decision analysis in the surgical treatment of colorectal cancer due to a mismatch repair gene defect Gut Vrouenraets BC, van <PERSOON-##>P, Bemelman> WA, Offerhaus GJ, Slors JF Adenocarcinoma in the anal canal ileal pouch-anal anastomosis for familial adenomatous polyposis using a double-stapled technique <PERSOON-##> M et al Genetic testing in hereditary non-polyposis colorectal cancer families with a MSH#, MLH#, or MSH# mutation <PERSOON-##> JT, Vasen HF et al Long term follow-up of HNPCC gene mutation carriers <PERSOON-##> GM, Halling KC et al MYH mutations in patients with attenuated and classic polyposis and with young-onset colorectal cancer without polyps <PERSOON-##> current status of chemoprevention in <PERSOON-##> 'new genetics' and primary care GPs' views on their role and the ireducational needs <PERSOON-##> HT Cancer risk in mismatch repair gene mutation carriers <PERSOON-##> R Low-dose chemotherapy of desmoid tumours Cancer ###;#<DATUM> # Weitzel JN Genetic cancer risk assessment Putting it all together Cancer ###;##(## Suppl) ###-## communication framing and verbal versus numerical information <PERSOON-##> ER, McKusick VA Hereditary benign and malignant lesions of the large bowel World Health Organization Classification of Tumours Pathology and Genetics Tumours of the <PERSOON-##>, L A , eds , <PERSOON-##> WB, West CR, Borer JS, Gorelick PB, Lavange L, Pan SX, et al Risk of cardiovascular events in patients receiving celecoxib a meta-analysis of randomized clinical trials <PERSOON-##> L, <PERSOON-##> counseling and interpretation of.
521
nvmdl
<PERSOON> GM, Halling KC et al MYH mutations in patients with attenuated and classic polyposis and with young-onset colorectal cancer without polyps <PERSOON> current status of chemoprevention in <PERSOON> 'new genetics' and primary care GPs' views on their role and the ireducational needs <PERSOON> HT Cancer risk in mismatch repair gene mutation carriers <PERSOON> R Low-dose chemotherapy of desmoid tumours Cancer ###;#<DATUM> # Weitzel JN Genetic cancer risk assessment Putting it all together Cancer ###;##(## Suppl) ###-## communication framing and verbal versus numerical information <PERSOON> ER, McKusick VA Hereditary benign and malignant lesions of the large bowel World Health Organization Classification of Tumours Pathology and Genetics Tumours of the <PERSOON>, L A , eds , <PERSOON> WB, West CR, Borer JS, Gorelick PB, Lavange L, Pan SX, et al Risk of cardiovascular events in patients receiving celecoxib a meta-analysis of randomized clinical trials <PERSOON> L, <PERSOON-##> counseling and interpretation of Dis Colon Dowling DJ, St <PERSOON-##> DJ, Macrae FA, Hopper JL Yield from colonoscopic screening in people with a strong family history of common colorectal cancer <PERSOON-##> LM, Rooney PS, Hardcastle JD, Armitage NC Endoscopic screening of relatives of patients with Syrigos KN, Charalampopoulos A, <PERSOON-##> VA, Leicester RJ Colonoscopy in asymptomatic individuals with a family history of colorectal cancer <PERSOON-##> AH, Skinner CS, Rawl SM, Moser BK, Champion VL, <PERSOON-##> LL et al Patients' interest in discussing cancer risk and risk management with primary care physicians <PERSOON-##> EMA, <PERSOON-##> LDV et al Colorectal cancer in the family psychosocial distress and social issues in the years following genetic counselling Hereditary Cancer in <PERSOON-##> RW, et al Interpretation of immunohistochemistry for mismatch repair proteins is only reliable in a specialized setting <PERSOON-##> CJ, Bannon SA, et al Comparison of attitudes regarding preimplantation genetic diagnosis among patients with hereditary cancer syndromes Fam Cancer ### <PERSOON-##>;##(#) ##<DATUM> doi <INSTELLING> AS, Mensenkamp AR, Adang EM, et al Fourfold increased detection of Lynch syndrome by raising age limit for tumour genetic testing from ## to ## years is cost-effective <PERSOON-##> ### Oct;##(##) ###-#.
559
nvmdl
DJ, St <PERSOON> DJ, Macrae FA, Hopper JL Yield from colonoscopic screening in people with a strong family history of common colorectal cancer <PERSOON> LM, Rooney PS, Hardcastle JD, Armitage NC Endoscopic screening of relatives of patients with Syrigos KN, Charalampopoulos A, <PERSOON> VA, Leicester RJ Colonoscopy in asymptomatic individuals with a family history of colorectal cancer <PERSOON> AH, Skinner CS, Rawl SM, Moser BK, Champion VL, <PERSOON> LL et al Patients' interest in discussing cancer risk and risk management with primary care physicians <PERSOON> EMA, <PERSOON> LDV et al Colorectal cancer in the family psychosocial distress and social issues in the years following genetic counselling Hereditary Cancer in <PERSOON> RW, et al Interpretation of immunohistochemistry for mismatch repair proteins is only reliable in a specialized setting <PERSOON> CJ, Bannon SA, et al Comparison of attitudes regarding preimplantation genetic diagnosis among patients with hereditary cancer syndromes Fam Cancer ### <PERSOON-##>;##(#) ##<DATUM> doi <INSTELLING> AS, Mensenkamp AR, Adang EM, et al Fourfold increased detection of Lynch syndrome by raising age limit for tumour genetic testing from ## to ## years is cost-effective <PERSOON-##> ### Oct;##(##) ##<DATUM> ; Dutch Society for Clinical Genetics Informing family members of individuals with Lynch syndrome a guideline for clinical geneticists <PERSOON-##> H, et al <PERSOON-##> consequences of predictive genetic testing for Lynch syndrome and associations to surveillance behaviour in a #-year follow-up study Fam Cancer Bleiker EM, Esplen MJ, Meiser B, et al ### years Lynch syndrome what have we learned about <PERSOON-##> RW, et al Identification of novel variants in colorectal cancer families by high-throughput exome sequencing Cancer Epidemiol Biomarkers Prev ### Jul;##(#) ###-## doi <PERSOON-##> J, et al Panel-Based Testing for Inherited Colorectal Cancer A descriptive study of clinical testing performed by a <PERSOON-##> ### Feb # doi <DATUM> cge ### DeRycke MS, Gunawardena SR, Middha S, et al Identification of novel variants in colorectal cancer families by high-throughput exome sequencing <PERSOON-##> LA Diagnostic cancer genome sequencing and the contribution of germline <PERSOON-##> RC, et al Contribution of bi-allelic germline MUTYH mutations to early-onset and familial colorectal cancer and to low number of adenomatous polyps case-series and <PERSOON-##> LA, et al Prevalence of germline <PERSOON-##>#, STK##, and ENG mutations in patients with moderate-load colorectal polyps Gastroenterology ### <PERSOON-##>;###(#).
621
nvmdl
for Clinical Genetics Informing family members of individuals with Lynch syndrome a guideline for clinical geneticists <PERSOON> H, et al <PERSOON> consequences of predictive genetic testing for Lynch syndrome and associations to surveillance behaviour in a #-year follow-up study Fam Cancer Bleiker EM, Esplen MJ, Meiser B, et al ### years Lynch syndrome what have we learned about <PERSOON> RW, et al Identification of novel variants in colorectal cancer families by high-throughput exome sequencing Cancer Epidemiol Biomarkers Prev ### Jul;##(#) ###-## doi <PERSOON> J, et al Panel-Based Testing for Inherited Colorectal Cancer A descriptive study of clinical testing performed by a <PERSOON> ### Feb # doi <DATUM> cge ### DeRycke MS, Gunawardena SR, Middha S, et al Identification of novel variants in colorectal cancer families by high-throughput exome sequencing <PERSOON> LA Diagnostic cancer genome sequencing and the contribution of germline <PERSOON> RC, et al Contribution of bi-allelic germline MUTYH mutations to early-onset and familial colorectal cancer and to low number of adenomatous polyps case-series and <PERSOON> LA, et al Prevalence of germline <PERSOON>#, STK##, and ENG mutations in patients with moderate-load colorectal polyps Gastroenterology ### <PERSOON-##>;###(#) ### e<DATUM> doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### <PERSOON-##> C, et al A post-hoc comparison of the utility of sanger sequencing and exome sequencing for the diagnosis of heterogeneous diseases <PERSOON-##> JB, Howarth KM, et al Germline mutations affecting the proofreading domains of POLE and POLD# predispose to colorectal adenomas and carcinomas Nat Genet ### Feb;##(#) ###-## doi <PERSOON-##> R, et al Exome resequencing identifies potential tumor-suppressor genes that predispose to colorectal cancer Hum Mutat ### Jul;##(#) ###-## doi <DATUM> humu ### <PERSOON-##> AE, Katainen R, et al Exome sequencing in diagnostic evaluation of colorectal cancer predisposition in young patients <PERSOON-##> ### <PERSOON-##>;##(#) ##<DATUM> doi <PERSOON-##> F, et al New insights into POLE and POLD# germline mutations in familial colorectal cancer and polyposis <PERSOON-##> ### Jul #;##(##) ##<DATUM> de <PERSOON-##> RD, et al Germline mutations in the spindle assembly checkpoint genes BUB# and BUB# are risk factors for colorectal cancer Gastroenterology ### <PERSOON-##>;###(#) ##<DATUM> doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### <PERSOON-##> DEE, et al Psychosocial Aspects of Hereditary Cancer (PAHC) questionnaire.
674
nvmdl
### e<DATUM> doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### <PERSOON> C, et al A post-hoc comparison of the utility of sanger sequencing and exome sequencing for the diagnosis of heterogeneous diseases <PERSOON> JB, Howarth KM, et al Germline mutations affecting the proofreading domains of POLE and POLD# predispose to colorectal adenomas and carcinomas Nat Genet ### Feb;##(#) ###-## doi <PERSOON> R, et al Exome resequencing identifies potential tumor-suppressor genes that predispose to colorectal cancer Hum Mutat ### Jul;##(#) ###-## doi <DATUM> humu ### <PERSOON> AE, Katainen R, et al Exome sequencing in diagnostic evaluation of colorectal cancer predisposition in young patients <PERSOON> ### <PERSOON>;##(#) ##<DATUM> doi <PERSOON> F, et al New insights into POLE and POLD# germline mutations in familial colorectal cancer and polyposis <PERSOON> ### Jul #;##(##) ##<DATUM> de <PERSOON> RD, et al Germline mutations in the spindle assembly checkpoint genes BUB# and BUB# are risk factors for colorectal cancer Gastroenterology ### <PERSOON-##>;###(#) ##<DATUM> doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### <PERSOON-##> DEE, et al Psychosocial Aspects of Hereditary Cancer (PAHC) questionnaire <PERSOON-##> DEE, et al <PERSOON-##> effect of routine assessment of specific psychosocial problems on personalized communication, counselors' awareness, and distress levels in cancer genetic counseling practice A randomized controlled trial Journal of <PERSOON-##> EM, Ausems MG, et al Routine assessment of psychosocial problems after cancer genetic counseling Results from a randomized controlled trial <PERSOON-##> EMA, Esplen MJ, Meiser B, et al ### years Lynch Syndrome What have we learned about diagnosis for later onsetinheritedcancerpredispositions Fam Cancer ### Mar;#(#) #-## doi <PERSOON-##> AH, Leschot NJ Prenatal diagnosis for hereditary predisposition to mammary and ovarian carcinoma--defining a position <PERSOON-##> A, De <PERSOON-##> of ### cycles of PreimplantationGenetic Diagnosis for single gene disorder s <PERSOON-##> y <PERSOON-##> aboutreproductivedecision making amongindividualsundergoing BRCA<DATUM> genetictesting in a multicentre Spanish cohort Hum Reprod ### Apr;##(#) ###-# doi <DATUM> j pec ##<DATUM-##> ### Epub ### <PERSOON> #.
617
nvmdl
<PERSOON> DEE, et al <PERSOON> effect of routine assessment of specific psychosocial problems on personalized communication, counselors' awareness, and distress levels in cancer genetic counseling practice A randomized controlled trial Journal of <PERSOON> EM, Ausems MG, et al Routine assessment of psychosocial problems after cancer genetic counseling Results from a randomized controlled trial <PERSOON> EMA, Esplen MJ, Meiser B, et al ### years Lynch Syndrome What have we learned about diagnosis for later onsetinheritedcancerpredispositions Fam Cancer ### Mar;#(#) #-## doi <PERSOON> AH, Leschot NJ Prenatal diagnosis for hereditary predisposition to mammary and ovarian carcinoma--defining a position <PERSOON> A, De <PERSOON> of ### cycles of PreimplantationGenetic Diagnosis for single gene disorder s <PERSOON> y <PERSOON> aboutreproductivedecision making amongindividualsundergoing BRCA<DATUM> genetictesting in a multicentre Spanish cohort Hum Reprod ### Apr;##(#) ###-# doi <DATUM> j pec ##<DATUM> ### <PERSOON-##> the acceptability of preimplantationgenetic diagnosis andprenatal diagnosis for managing inheritedpredispositiontocancer <PERSOON-##> PN, <PERSOON-##> of PGD of familialadenomatous polyposis <PERSOON-##> toreproductivegenetictesting in womenwho had a positive BRCA test beforehavingchildren a qualitative analysis Eur J Hum Genet ### <PERSOON-##>;##(#) <DATUM> doi <DATUM> ejhg ##<DATUM> <PERSOON-##> diagnosis (PGD) forheritableneoplasia <PERSOON-##> MA, Ford JM Cancer risk reductionandreproductive concerns in female BRCA<DATUM> mutation carriers <PERSOON-##> LE vd, <PERSOON-##> ME, <PERSOON-##> DE, Aaronson NK Routine assessment of psychosocial problems after cancer genetic counseling Results from a randomized <PERSOON-##> effect of routine assessment of specific psychosocial problems on personalized communication, counselors' awareness, and distress levels in cancer genetic counseling practice A randomized controlled <PERSOON-##> HV, Patenaude AF ### years Lynch Syndrome What have we learned about psychosocial issues? Familial Cancer ###, ## (#).
474
nvmdl
inheritedpredispositiontocancer <PERSOON> PN, <PERSOON> of PGD of familialadenomatous polyposis <PERSOON> toreproductivegenetictesting in womenwho had a positive BRCA test beforehavingchildren a qualitative analysis Eur J Hum Genet ### <PERSOON>;##(#) <DATUM> doi <DATUM> ejhg ##<DATUM> <PERSOON> diagnosis (PGD) forheritableneoplasia <PERSOON> MA, Ford JM Cancer risk reductionandreproductive concerns in female BRCA<DATUM> mutation carriers <PERSOON> LE vd, <PERSOON> ME, <PERSOON> DE, Aaronson NK Routine assessment of psychosocial problems after cancer genetic counseling Results from a randomized <PERSOON-##> effect of routine assessment of specific psychosocial problems on personalized communication, counselors' awareness, and distress levels in cancer genetic counseling practice A randomized controlled <PERSOON-##> HV, Patenaude AF ### years Lynch Syndrome What have we learned about psychosocial issues? Familial Cancer ###, ## (#) <PERSOON-##> for Clinical Genetics Informing family members of individuals with Lynch syndrome a guideline for clinical geneticists Fam Cancer ### <PERSOON>;##(#) ###-## doi Baglietto L, et al Risks of Lynch syndrome cancers for MSH# mutation carriers Journal of the National Barrow E, et al Cumulative lifetime incidence of extracolonic cancers in Lynch syndrome a report of ### families with proven mutations Clinical genetics, ### ##(#) ##<DATUM> <PERSOON-##> of gynecologic cancers in <PERSOON-##> hereditary non-polyposis colorectal cancer families Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica, ### ##(##) ###-## Bonadona V, et al Cancer risks associated with germline mutations in MLH#, MSH#, and MSH# genes in Lynch syndrome JAMA the journal of the American Medical Association, ### ###(##) ##<DATUM> Borras E, et al MLH# founder mutations with moderate penetrance in Spanish Lynch syndrome families <PERSOON-##> LG, et al , Risk and epidemiological time trends of gastric cancer in Lynch syndrome carriers in the Dowty JG, et al Cancer risks for MLH# and MSH# mutation carriers Human mutation, ### ##(#) ###-# <PERSOON-##> MJ, et al Risk of colorectal and endometrial cancers in EPCAM deletion-positive Lynch Mukherjee B, et al.
541
nvmdl
<PERSOON> for Clinical Genetics Informing family members of individuals with Lynch syndrome a guideline for clinical geneticists Fam Cancer ### <PERSOON>;##(#) ###-## doi Baglietto L, et al Risks of Lynch syndrome cancers for MSH# mutation carriers Journal of the National Barrow E, et al Cumulative lifetime incidence of extracolonic cancers in Lynch syndrome a report of ### families with proven mutations Clinical genetics, ### ##(#) ##<DATUM> <PERSOON> of gynecologic cancers in <PERSOON> hereditary non-polyposis colorectal cancer families Acta obstetricia et gynecologica Scandinavica, ### ##(##) ###-## Bonadona V, et al Cancer risks associated with germline mutations in MLH#, MSH#, and MSH# genes in Lynch syndrome JAMA the journal of the American Medical Association, ### ###(##) ##<DATUM> Borras E, et al MLH# founder mutations with moderate penetrance in Spanish Lynch syndrome families <PERSOON> LG, et al , Risk and epidemiological time trends of gastric cancer in Lynch syndrome carriers in the Dowty JG, et al Cancer risks for MLH# and MSH# mutation carriers Human mutation, ### ##(#) ###-# <PERSOON> MJ, et al Risk of colorectal and endometrial cancers in EPCAM deletion-positive Lynch Mukherjee B, et al Ramsoekh D, et al Cancer risk in MLH#, MSH# and MSH# mutation carriers; different risk profiles may influence clinical management Hereditary cancer in clinical practice, ### #(#) ## Senter L, et al <PERSOON> clinical phenotype of Lynch syndrome due to germ-line PMS# mutations Steinke V, et al Colorectal, endometrial and metachronous colorectalendometrial cancer risks in Lynch <PERSOON> E, et al Calculation of risk of colorectal and endometrial cancer among patients with Lynch Talseth-Palmer BA, et al MSH# and PMS# mutation positive Australian Lynch syndrome families novel mutations, cancer risk and age of diagnosis of colorectal cancer Hereditary cancer in clinical practice, Therkildsen C, et al Cancer risks and immunohistochemical profiles linked to the <PERSOON> RS, et al Risk of urothelial bladder cancer in Lynch syndrome is increased, in particular among MSH# mutation carriers Journal of medical genetics, ### ##(#) ###-## <PERSOON-##> P, et al <PERSOON> risk of extra-colonic, extra-endometrial cancer in the Lynch syndrome <PERSOON-##> JT, et al Cancer risk in Lynch syndrome families diagnosed with a PMS# mutation Familial Stuckless S, et al Impact of gynecological screening in Lynch syndrome carriers with an MSH# mutation Evans DG, et al Risk-reducing surgery for ovarian cancer outcomes in ### surgeries suggest a low peritoneal primary risk European journal of human genetics <PERSOON-##> O, et al <PERSOON-##>-analysis.
656
nvmdl
carriers; different risk profiles may influence clinical management Hereditary cancer in clinical practice, ### #(#) ## Senter L, et al <PERSOON> clinical phenotype of Lynch syndrome due to germ-line PMS# mutations Steinke V, et al Colorectal, endometrial and metachronous colorectalendometrial cancer risks in Lynch <PERSOON> E, et al Calculation of risk of colorectal and endometrial cancer among patients with Lynch Talseth-Palmer BA, et al MSH# and PMS# mutation positive Australian Lynch syndrome families novel mutations, cancer risk and age of diagnosis of colorectal cancer Hereditary cancer in clinical practice, Therkildsen C, et al Cancer risks and immunohistochemical profiles linked to the <PERSOON> RS, et al Risk of urothelial bladder cancer in Lynch syndrome is increased, in particular among MSH# mutation carriers Journal of medical genetics, ### ##(#) ###-## <PERSOON> P, et al <PERSOON> risk of extra-colonic, extra-endometrial cancer in the Lynch syndrome <PERSOON> JT, et al Cancer risk in Lynch syndrome families diagnosed with a PMS# mutation Familial Stuckless S, et al Impact of gynecological screening in Lynch syndrome carriers with an MSH# mutation Evans DG, et al Risk-reducing surgery for ovarian cancer outcomes in ### surgeries suggest a low peritoneal primary risk European journal of human genetics <PERSOON> O, et al <PERSOON>-analysis <PERSOON> review Oral bowel preparation for colonoscopy <PERSOON> JJ Low-volume PEG plus ascorbic acid versus high-volume PEG as bowel preparation for colonoscopy <PERSOON-##> HJ, et al Randomized trial of low-volume PEG solution versus standard PEG + electrolytes for bowel cleansing before colonoscopy <PERSOON-##> ###;#<DATUM> ## Eun CS, <PERSOON-##> YS, et al <PERSOON> timing of bowel preparation is more important than the timing of colonoscopy in determining the quality of bowel cleansing <PERSOON-##> hyperphosphatemia following Fleet Phospo-Soda in a patient with colonic <PERSOON-##> MF, et al Bowel preparation for colonoscopy European Society of Health Canada Pico-Salax (sodium picosulfate/magnesium citrate) and convulsions <PERSOON-##> FP, Bohen EM, Osgard EM, et al Association of oral sodium phosphate purgative use with acute <PERSOON-##> B, et al Preparation before colonoscopy a randomized controlled trial <PERSOON-##> TF <PERSOON>-analysis Randomized controlled trials of #-L polyethylene glycol and sodium phosphate solution as bowel preparation for colonoscopy <PERSOON-##> G, et al A randomized controlled trial of four precolonoscopy bowel cleansing Katz PO, <PERSOON-##> DK, Epstein M, et al A dual-action, low-volume bowel cleanser administered the day before colonoscopy.
599
nvmdl
Systematic review Oral bowel preparation for colonoscopy <PERSOON> JJ Low-volume PEG plus ascorbic acid versus high-volume PEG as bowel preparation for colonoscopy <PERSOON> HJ, et al Randomized trial of low-volume PEG solution versus standard PEG + electrolytes for bowel cleansing before colonoscopy <PERSOON> ###;#<DATUM> ## Eun CS, <PERSOON> YS, et al <PERSOON> timing of bowel preparation is more important than the timing of colonoscopy in determining the quality of bowel cleansing <PERSOON> hyperphosphatemia following Fleet Phospo-Soda in a patient with colonic <PERSOON> MF, et al Bowel preparation for colonoscopy European Society of Health Canada Pico-Salax (sodium picosulfate/magnesium citrate) and convulsions <PERSOON> FP, Bohen EM, Osgard EM, et al Association of oral sodium phosphate purgative use with acute <PERSOON> B, et al Preparation before colonoscopy a randomized controlled trial <PERSOON-##> TF <PERSOON-##>-analysis Randomized controlled trials of #-L polyethylene glycol and sodium phosphate solution as bowel preparation for colonoscopy <PERSOON-##> G, et al A randomized controlled trial of four precolonoscopy bowel cleansing Katz PO, <PERSOON-##> DK, Epstein M, et al A dual-action, low-volume bowel cleanser administered the day before colonoscopy <PERSOON-##> TW, Abdinoor <INSTELLING>, Szary NM, et al Bowel preparation with split-dose polyethylene glycol before <PERSOON-##> cleansing for colonoscopy Prospective randomized assessment of efficacy and of induced mucosal abnormality with three preparation agents <PERSOON-##> G, et al Effective bowel cleansing before colonoscopy A randomized study of split-dosage versus non-split dosage regimens of high-volume versus low-volume polyethylene glycol solutions Gastrointest Endosc ###;#<DATUM> ## doi <DATUM> j gie ##<DATUM> ### <PERSOON-##> D, et al Consensus guidelines for the use of bowel preparation prior to colonic diagnostic procedures colonoscopy and small bowel video capsule endoscopy <PERSOON-##> P, et al A pooled analysis of the outcome of prospective colonoscopic surveillance for familial colorectal cancer <PERSOON-##> ### Feb ##;###(#) ###-## doi <DATUM> ijc ### <PERSOON-##> M, et al Follow-up na <PERSOON-##> M, et al Low-volume plus ascorbic acid vs high-volume plus simethicone bowel preparation before colonoscopy <PERSOON-##> ###;## ###–## <PERSOON-##> DK, Katz PO, Bertiger G, et al Split-dose administration of a dual-action, low-volume bowel cleanser for colonoscopy <PERSOON> SEE CLEAR i study Gastrointest Endosc ###;#<DATUM> ## Seo EH, <PERSOON-##> TO, Park MJ, et al.
627
nvmdl
<PERSOON> TW, Abdinoor <INSTELLING>, Szary NM, et al Bowel preparation with split-dose polyethylene glycol before <PERSOON> cleansing for colonoscopy Prospective randomized assessment of efficacy and of induced mucosal abnormality with three preparation agents <PERSOON> G, et al Effective bowel cleansing before colonoscopy A randomized study of split-dosage versus non-split dosage regimens of high-volume versus low-volume polyethylene glycol solutions Gastrointest Endosc ###;#<DATUM> ## doi <DATUM> j gie ##<DATUM> ### <PERSOON> D, et al Consensus guidelines for the use of bowel preparation prior to colonic diagnostic procedures colonoscopy and small bowel video capsule endoscopy <PERSOON> P, et al A pooled analysis of the outcome of prospective colonoscopic surveillance for familial colorectal cancer <PERSOON> ### Feb ##;###(#) ###-## doi <DATUM> ijc ### <PERSOON> M, et al Follow-up na <PERSOON> M, et al Low-volume plus ascorbic acid vs high-volume plus simethicone bowel preparation before colonoscopy <PERSOON> ###;## ###–## <PERSOON-##> DK, Katz PO, Bertiger G, et al Split-dose administration of a dual-action, low-volume bowel cleanser for colonoscopy <PERSOON-##> SEE CLEAR i study Gastrointest Endosc ###;#<DATUM> ## Seo EH, <PERSOON-##> TO, Park MJ, et al preparation determines satisfactory bowel preparation quality <PERSOON-##> observational prospective study <PERSOON-##> JJY, Tjandra JJ Which is the optimal bowel preparation for colonoscopy - A meta-analysis <PERSOON-##> hyperphosphatemia from a phosphosoda bowel preparation ### <PERSOON-##> MC, et al High detection rate of adenomas in familial colorectal cancer Gut ### <PERSOON-##>;##(#) #<DATUM> doi <DATUM> gut ### ### <PERSOON-##> nieuwe surveillance richtlijn voor adenoompatiënten - ter update van de CBO-richtlijn 'Follow-up na poliepectomie' (###) <LOCATIE> Department of <PERSOON-##> A, et al ; LIMO Study Group Yield of routine molecular analyses in colorectal cancer patients ≤## years to detect underlying Lynch syndrome <PERSOON-##> ### Apr;###(#) ###-## doi <DATUM> path ### <PERSOON-##> WA, et al Somatic mutations in MLH# and MSH# are a frequent cause of mismatch-repair deficiency in Lynch syndrome-like tumors Gastroenterology ### Mar;###(#) ##<DATUM> e# doi <DATUM> j gastro ##<DATUM-##> ### <PERSOON-##> HJ, et al Somatic aberrations of mismatch repair genes as a cause of microsatellite-unstable cancers <PERSOON-##> ### Dec;###(#) ###-## doi <DATUM> path ###.
699
nvmdl
satisfactory bowel preparation quality <PERSOON> observational prospective study <PERSOON> JJY, Tjandra JJ Which is the optimal bowel preparation for colonoscopy - A meta-analysis <PERSOON> hyperphosphatemia from a phosphosoda bowel preparation ### <PERSOON> MC, et al High detection rate of adenomas in familial colorectal cancer Gut ### <PERSOON>;##(#) #<DATUM> doi <DATUM> gut ### ### <PERSOON> nieuwe surveillance richtlijn voor adenoompatiënten - ter update van de CBO-richtlijn 'Follow-up na poliepectomie' (###) <LOCATIE> Department of <PERSOON> A, et al ; LIMO Study Group Yield of routine molecular analyses in colorectal cancer patients ≤## years to detect underlying Lynch syndrome <PERSOON> ### Apr;###(#) ###-## doi <DATUM> path ### <PERSOON> WA, et al Somatic mutations in MLH# and MSH# are a frequent cause of mismatch-repair deficiency in Lynch syndrome-like tumors Gastroenterology ### Mar;###(#) ##<DATUM> e# doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### <PERSOON> HJ, et al Somatic aberrations of mismatch repair genes as a cause of microsatellite-unstable cancers <PERSOON> ### Dec;###(#) ###-## doi <DATUM> path ### <PERSOON-##> LJ, Thibodeau SN, et al Frequency of loss of hMLH# expression in colorectal carcinoma increases with advancing age <PERSOON-##> TL, et al Heritable somatic methylation and inactivation of MSH# in families with Lynch syndrome due to deletion of the #' exons of TACSTD# Nat Genet ### <PERSOON>;##(#) #<DATUM> doi <DATUM> ng ### <PERSOON-##> H, et al Germline hypermethylation of MLH# and EPCAM deletions are a frequent cause of Lynch syndrome Genes Chromosomes Cancer ### Aug;##(#) ###-## doi <PERSOON-##> LE, Venkatachalam R, et al Recurrence and variability of germline EPCAM deletions in Lynch syndrome Hum Mutat ### Apr;##(#) ###-## doi <DATUM> humu ### <PERSOON-##> JD, et al Risk of colorectal adenoma and carcinoma after colectomy for colorectal cancer in patients meeting <LOCATIE> criteria <PERSOON-##> S, Win AK, Parry B, et al Metachronous colorectal cancer risk for mismatch repair gene mutation carriers the advantage of more extensive colon surgery <PERSOON-##> JM, et al Metachronous serrated neoplasia is uncommon after right colectomy in patients with methylator colon cancers with a high degree of microsatellite instability Dis.
642
nvmdl
<PERSOON> LJ, Thibodeau SN, et al Frequency of loss of hMLH# expression in colorectal carcinoma increases with advancing age <PERSOON> TL, et al Heritable somatic methylation and inactivation of MSH# in families with Lynch syndrome due to deletion of the #' exons of TACSTD# Nat Genet ### <PERSOON>;##(#) #<DATUM> doi <DATUM> ng ### <PERSOON> H, et al Germline hypermethylation of MLH# and EPCAM deletions are a frequent cause of Lynch syndrome Genes Chromosomes Cancer ### Aug;##(#) ###-## doi <PERSOON> LE, Venkatachalam R, et al Recurrence and variability of germline EPCAM deletions in Lynch syndrome Hum Mutat ### Apr;##(#) ###-## doi <DATUM> humu ### <PERSOON> JD, et al Risk of colorectal adenoma and carcinoma after colectomy for colorectal cancer in patients meeting <LOCATIE> criteria <PERSOON> S, Win AK, Parry B, et al Metachronous colorectal cancer risk for mismatch repair gene mutation carriers the advantage of more extensive colon surgery <PERSOON> JM, et al Metachronous serrated neoplasia is uncommon after right colectomy in patients with methylator colon cancers with a high degree of microsatellite instability Dis Quality of life after surgery for colon cancer in patients with Lynch syndrome partial versus subtotal colectomy <PERSOON> B, et al Risk of metachronous colon cancer following surgery for rectal cancer in mismatch repair gene mutation carriers <PERSOON-##> testen voor Lynch syndroom en familiale adenomateuze polypose Samenvatting Brussel Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE); ### <PERSOON-##> RP, Nagengast FM, et al Erfelijke darmkanker opsporen door tumoronderzoek <PERSOON-##> increased detection of Lynch syndrome by raising age limit for tumour genetic testing from ## to ## years is cost-effective <PERSOON-##> (KCE) Erfelijke vormen van kanker aan de dikke darm, <PERSOON-##> B, et al Value of pedigree/clinical data, immunohistochemistry and microsatellite instability analyses in reducing the cost of determining hMLH# and hMSH# gene mutations in patients with colorectal cancer <PERSOON-##> R, et al Cost-effectiveness of microsatellite instability screening as a method for detecting hereditary nonpolyposis colorectal cancer <PERSOON-##> Med ###;###(# <PERSOON-##> CM, Allen BA, Terdiman JP, et al Comparison of selection strategies for genetic testing of patients with hereditary nonpolyposis colorectal carcinoma effectiveness and cost-effectiveness Cancer.
561
nvmdl
cancer in patients with Lynch syndrome partial versus subtotal colectomy <PERSOON> B, et al Risk of metachronous colon cancer following surgery for rectal cancer in mismatch repair gene mutation carriers <PERSOON> testen voor Lynch syndroom en familiale adenomateuze polypose Samenvatting Brussel Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE); ### <PERSOON> RP, Nagengast FM, et al Erfelijke darmkanker opsporen door tumoronderzoek <PERSOON> increased detection of Lynch syndrome by raising age limit for tumour genetic testing from ## to ## years is cost-effective <PERSOON> (KCE) Erfelijke vormen van kanker aan de dikke darm, <PERSOON> B, et al Value of pedigree/clinical data, immunohistochemistry and microsatellite instability analyses in reducing the cost of determining hMLH# and hMSH# gene mutations in patients with colorectal cancer <PERSOON> R, et al Cost-effectiveness of microsatellite instability screening as a method for detecting hereditary nonpolyposis colorectal cancer <PERSOON> Med ###;###(# <PERSOON> CM, Allen BA, Terdiman JP, et al Comparison of selection strategies for genetic testing of patients with hereditary nonpolyposis colorectal carcinoma effectiveness and cost-effectiveness Cancer <PERSOON-##> economic viewpoint on alternative strategies for identifying persons <PERSOON-##> EMM, et al Cost effectiveness of a new strategy to identify <PERSOON-##> X, et al Accuracy of revised <INSTELLING> guidelines, microsatellite instability, and immunohistochemistry for the identification of patients with <PERSOON-##> E, et al Novel strategy for optimal sequential application of clinical criteria, immunohistochemistry and microsatellite analysis in the diagnosis of hereditary nonpolyposis <PERSOON-##> DG, et al Cost analysis of biomarker testing for mismatch repair deficiency <PERSOON-##> HL, <PERSOON-##> LQ, <PERSOON-##> HY, et al Clinical features and mismatch repair genes analyses of Chinese suspected hereditary non-polypsis colorectal cancer A cost-effective screening strategy proposal <PERSOON-##> SD, Hampel H, et al <PERSOON-##> cost-effectiveness of genetic testing strategies for Lynch syndrome among newly diagnosed patients with colorectal cancer <PERSOON-##> JL, Burt RW, et al Lynch syndrome screening implementation Business analysis Ladabaum U, <PERSOON-##> J, et al Strategies to identify the Lynch syndrome among patients with <PERSOON-##> S, et al <PERSOON-##> a gastrointestinal pathologist identify microsatellite instability in colorectal cancer with reproducibility and a high degree of specificity? Familial Cancer ###;##(#) ###-## <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> B, et al Influence of patient preferences on the cost-effectiveness of.
572
nvmdl
viewpoint on alternative strategies for identifying persons <PERSOON> EMM, et al Cost effectiveness of a new strategy to identify <PERSOON> X, et al Accuracy of revised <INSTELLING> guidelines, microsatellite instability, and immunohistochemistry for the identification of patients with <PERSOON> E, et al Novel strategy for optimal sequential application of clinical criteria, immunohistochemistry and microsatellite analysis in the diagnosis of hereditary nonpolyposis <PERSOON> DG, et al Cost analysis of biomarker testing for mismatch repair deficiency <PERSOON> HL, <PERSOON> LQ, <PERSOON> HY, et al Clinical features and mismatch repair genes analyses of Chinese suspected hereditary non-polypsis colorectal cancer A cost-effective screening strategy proposal <PERSOON> SD, Hampel H, et al <PERSOON> cost-effectiveness of genetic testing strategies for Lynch syndrome among newly diagnosed patients with colorectal cancer <PERSOON-##> JL, Burt RW, et al Lynch syndrome screening implementation Business analysis Ladabaum U, <PERSOON-##> J, et al Strategies to identify the Lynch syndrome among patients with <PERSOON-##> S, et al <PERSOON> a gastrointestinal pathologist identify microsatellite instability in colorectal cancer with reproducibility and a high degree of specificity? Familial Cancer ###;##(#) ###-## <PERSOON-##> M, <PERSOON-##> B, et al Influence of patient preferences on the cost-effectiveness of Economic and Practical Factors in Diagnosing HNPCC Using Clinical Criteria, Immunohistochemistry and <PERSOON-##> P, et al Incidence of hereditary nonpolyposis colorectal cancer and the feasibility of molecular screening for the disease <PERSOON-##> J Med ###;###(##) ###<DATUM> Samowitz WS, Curtin K, <PERSOON> HH, et al <PERSOON> colon cancer burden of genetically defined hereditary Palomaki GE, McClain <PERSOON-##> S, et al EGAPP supplementary evidence review DNA testing strategies aimed at reducing morbidity and mortality from Lynch syndrome <PERSOON-##> J, et al Recommendations from the EGAPP Working Group Genetic testing strategies in newly diagnosed individuals with colorectal cancer aimed at reducing morbidity and mortality from Lynch syndrome in relatives Genetics in <PERSOON-##> A, et al Recommendations to improve identification of hereditary and <PERSOON-##> CR, Thibodeau SN, Hamilton SR, et al <PERSOON-##> on Microsatellite Instability for cancer detection and familial predisposition development of international criteria for the <PERSOON-##> JP, et al A novel approach to estimate the proportion of hereditary nonpolyposis colorectal cancer of total colorectal cancer burden <PERSOON-##> ML, Bernstein I, et al Hereditary non-polyposis colorectal cancer clinical features and survival Results from the <PERSOON-##> register <PERSOON-##> ###;##(#) ###-#.
605
nvmdl
Diagnosing HNPCC Using Clinical Criteria, Immunohistochemistry and <PERSOON> P, et al Incidence of hereditary nonpolyposis colorectal cancer and the feasibility of molecular screening for the disease <PERSOON> J Med ###;###(##) ###<DATUM> Samowitz WS, Curtin K, <PERSOON> HH, et al <PERSOON> colon cancer burden of genetically defined hereditary Palomaki GE, McClain <PERSOON> S, et al EGAPP supplementary evidence review DNA testing strategies aimed at reducing morbidity and mortality from Lynch syndrome <PERSOON> J, et al Recommendations from the EGAPP Working Group Genetic testing strategies in newly diagnosed individuals with colorectal cancer aimed at reducing morbidity and mortality from Lynch syndrome in relatives Genetics in <PERSOON> A, et al Recommendations to improve identification of hereditary and <PERSOON> CR, Thibodeau SN, Hamilton SR, et al <PERSOON> on Microsatellite Instability for cancer detection and familial predisposition development of international criteria for the <PERSOON-##> JP, et al A novel approach to estimate the proportion of hereditary nonpolyposis colorectal cancer of total colorectal cancer burden <PERSOON-##> ML, Bernstein I, et al Hereditary non-polyposis colorectal cancer clinical features and survival Results from the <PERSOON-##> register <PERSOON-##> microsatellite instability and clinical outcome in young patients with <PERSOON-##> L, et al Survival analysis in families affected by hereditary non-polyposis <PERSOON-##> H, et al Controlled ##-year trial on screening for colorectal cancer in families with hereditary nonpolyposis colorectal cancer Gastroenterology ###;###(#) ###-## Stupart DA, Goldberg PA, Algar U, et al Surveillance colonoscopy improves survival in a cohort of subjects with a single mismatch repair gene mutation <PERSOON-##> TG, et al Clinical impact of molecular genetic diagnosis, genetic counseling, and management of hereditary cancer <PERSOON-##> of cancer in families <PERSOON-##> K, et al Genetic counseling for families with inherited susceptibility to <PERSOON-##> issues in genetic testing for breast cancer susceptibility <PERSOON-##> M, et al Psychosocial impact of genetic testing in familial College voor zorgverzekeringen (CVZ) Richtlijnen voor farmaco-economisch onderzoek, geactualiseerde US Cancer Statistics Working Group United States cancer statistics ###-### incidence and mortality web-based report Atlanta US Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention and National Cancer Institute; ### Available from (WEBLINK) <PERSOON-##> WL, <PERSOON-##> E, et al Screening for the Lynch syndrome (hereditary nonpolyposis aimed at reducing morbidity and mortality from Lynch syndrome Genet Med.
580
nvmdl
Tumor microsatellite instability and clinical outcome in young patients with <PERSOON> L, et al Survival analysis in families affected by hereditary non-polyposis <PERSOON> H, et al Controlled ##-year trial on screening for colorectal cancer in families with hereditary nonpolyposis colorectal cancer Gastroenterology ###;###(#) ###-## Stupart DA, Goldberg PA, Algar U, et al Surveillance colonoscopy improves survival in a cohort of subjects with a single mismatch repair gene mutation <PERSOON> TG, et al Clinical impact of molecular genetic diagnosis, genetic counseling, and management of hereditary cancer <PERSOON> of cancer in families <PERSOON> K, et al Genetic counseling for families with inherited susceptibility to <PERSOON> issues in genetic testing for breast cancer susceptibility <PERSOON> M, et al Psychosocial impact of genetic testing in familial College voor zorgverzekeringen (CVZ) Richtlijnen voor farmaco-economisch onderzoek, geactualiseerde US Cancer Statistics Working Group United States cancer statistics ###-### incidence and mortality web-based report Atlanta US Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention and National Cancer Institute; ### Available from (WEBLINK) <PERSOON> WL, <PERSOON> E, et al Screening for the Lynch syndrome (hereditary nonpolyposis aimed at reducing morbidity and mortality from Lynch syndrome <PERSOON-##> J, et al Correlation of mismatch repair genes immunohistochemistry and <PERSOON-##> J, <PERSOON-##> G, et al Evaluation of microsatellite instability and immunohistochemistry for the prediction of germ-line MSH# and MLH# mutations in hereditary <PERSOON-##> LJ, Krause-<PERSOON-##> R, et al <PERSOON-##> reliability of immunohistochemistry as a prescreening method for the diagnosis of hereditary nonpolyposis colorectal cancer (HNPCC)--results of an international <PERSOON-##> CC, et al Genetic counseling considerations in the evaluation of endoscopic surveillance of patients with Lynch syndrome Endoscopy ###;##(#) ###-## doi <PERSOON-##> JJ, et al Increased colorectal cancer risk during follow-up in patients with hyperplastic polyposis syndrome a multicentre cohort study <PERSOON-##> V, et al Increased colorectal cancer risk in first-degree relatives of patients with hyperplastic polyposis syndrome Gut ###;#<DATUM> # doi <DATUM> gut ### ### <PERSOON-##> S, et al Increased polyp detection using narrow band imaging compared with high resolution endoscopy in patients with hyperplastic polyposis syndrome Endoscopy Cheah PY, et al Germline bone morphogenesis protein receptor #A mutation causes colorectal tumorigenesis in hereditary mixed polyposis syndrome <PERSOON-##> E, et al Hyperplastic polyposis syndrome phenotypic presentations and the role Clendenning, et al.
597
nvmdl
<PERSOON> J, et al Correlation of mismatch repair genes immunohistochemistry and <PERSOON> J, <PERSOON> G, et al Evaluation of microsatellite instability and immunohistochemistry for the prediction of germ-line MSH# and MLH# mutations in hereditary <PERSOON> LJ, Krause-<PERSOON> R, et al <PERSOON> reliability of immunohistochemistry as a prescreening method for the diagnosis of hereditary nonpolyposis colorectal cancer (HNPCC)--results of an international <PERSOON> CC, et al Genetic counseling considerations in the evaluation of endoscopic surveillance of patients with Lynch syndrome Endoscopy ###;##(#) ###-## doi <PERSOON> JJ, et al Increased colorectal cancer risk during follow-up in patients with hyperplastic polyposis syndrome a multicentre cohort study <PERSOON> V, et al Increased colorectal cancer risk in first-degree relatives of patients with hyperplastic polyposis syndrome Gut ###;#<DATUM> # doi <DATUM> gut ### ### <PERSOON-##> S, et al Increased polyp detection using narrow band imaging compared with high resolution endoscopy in patients with hyperplastic polyposis syndrome Endoscopy Cheah PY, et al Germline bone morphogenesis protein receptor #A mutation causes colorectal tumorigenesis in hereditary mixed polyposis syndrome <PERSOON-##> E, et al Hyperplastic polyposis syndrome phenotypic presentations and the role Clendenning, et al MUTYH and GREM# Are Not Common in Individuals with <PERSOON-##>M, Hazewinkel> Y, et al Nederlandse Richtlijn Coloscopie Surveillance ### East JE, Saunders BP, Jass JR Sporadic and Syndromic Hyperplastic Polyps and Serrated Adenomas of the Colon Classification, Molecular Genetics, Natural History, and <PERSOON-##> JE, <PERSOON-##> CA, Cruz-Correa M, et al Serrated polyposis rapid and relentless <PERSOON-##> JA, et al Phenotypic characteristics and risk of cancer development in hyperplastic polyposis Case series and literature review <PERSOON-##> ###;## ###–# doi Doi Gala MK, et al Germline mutations in oncogene-induced senescence pathways are associated with <PERSOON-##> Y, et al Yield of Screening Colonoscopy in First-degree Relatives of <PERSOON-##> KS, et al Yield of Screening Colonoscopy in First-degree Relatives of <PERSOON-##> KM a <PERSOON-##> S, et al Incidence of Colonic Neoplasia in Patients with Serrated Polyposis Syndrome Who Undergo Annual Endoscopic Surveillance Gastroenterology Published Online Hyman NH, <PERSOON-##> polyposis and the risk of colorectal cancer Dis Colon Jaeger E, et al Hereditary mixed polyposis syndrome is caused by a ##-kb upstream duplication that leads to increased and ectopic expression of the BMP antagonist GREM# Nature Genetics ###;#<DATUM> ### Jasperson KW, et al.
598
nvmdl
with <PERSOON>M, Hazewinkel> Y, et al Nederlandse Richtlijn Coloscopie Surveillance ### East JE, Saunders BP, Jass JR Sporadic and Syndromic Hyperplastic Polyps and Serrated Adenomas of the Colon Classification, Molecular Genetics, Natural History, and <PERSOON> JE, <PERSOON> CA, Cruz-Correa M, et al Serrated polyposis rapid and relentless <PERSOON> JA, et al Phenotypic characteristics and risk of cancer development in hyperplastic polyposis Case series and literature review <PERSOON> ###;## ###–# doi Doi Gala MK, et al Germline mutations in oncogene-induced senescence pathways are associated with <PERSOON> Y, et al Yield of Screening Colonoscopy in First-degree Relatives of <PERSOON> KS, et al Yield of Screening Colonoscopy in First-degree Relatives of <PERSOON> KM a <PERSOON> S, et al Incidence of Colonic Neoplasia in Patients with Serrated Polyposis Syndrome Who Undergo Annual Endoscopic Surveillance Gastroenterology Published Online Hyman NH, <PERSOON-##> polyposis and the risk of colorectal cancer Dis Colon Jaeger E, et al Hereditary mixed polyposis syndrome is caused by a ##-kb upstream duplication that leads to increased and ectopic expression of the BMP antagonist GREM# Nature Genetics ###;#<DATUM> ### Jasperson KW, et al colonic phenotype, extracolonic features, and familial risk in a large cohort <PERSOON-##> R, et al Management of Portuguese patients with hyperplastic polyposis and screening of at-risk first-degree relatives a contribution for future guidelines based on a clinical study <PERSOON-##>, et al <PERSOON-##> growing complexity of the intestinal polyposis syndromes Am J Med Genet Ngeow J, et al Prevalence of germline <PERSOON-##>#, STK## and ENG mutations in patients <PERSOON-##> A, et al Serrated polyposis prospective study of first-degree relatives <PERSOON-##> polyposis prospective study of first-degree relatives <PERSOON-##> lesions and hyperplastic (serrated) polyposis relationship with colorectal cancer <PERSOON-##> J a, et al Serrated lesions of the colorectum review and recommendations from an expert panel <PERSOON> ###;### ###–##; quiz ###, ### doi <DATUM> ajg ##<DATUM> <PERSOON-##> IS, et al Serrated polyps of the large intestine current understanding of diagnosis, pathogenesis, and clinical management <PERSOON-##> polyps of the colon and rectum and serrated polyposis; WHO classification of tumours of the digestive system <PERSOON-##> KC, <PERSOON-##> DK Failure to recognize serrated polyposis syndrome in a cohort with large sessile.
585
nvmdl
phenotype, extracolonic features, and familial risk in a large cohort <PERSOON> R, et al Management of Portuguese patients with hyperplastic polyposis and screening of at-risk first-degree relatives a contribution for future guidelines based on a clinical study <PERSOON>, et al <PERSOON> growing complexity of the intestinal polyposis syndromes Am J Med Genet Ngeow J, et al Prevalence of germline <PERSOON>#, STK## and ENG mutations in patients <PERSOON> A, et al Serrated polyposis prospective study of first-degree relatives <PERSOON> polyposis prospective study of first-degree relatives <PERSOON> lesions and hyperplastic (serrated) polyposis relationship with colorectal cancer <PERSOON> J a, et al Serrated lesions of the colorectum review and recommendations from an expert panel <PERSOON> ###;### ###–##; quiz ###, ### doi <DATUM> ajg ##<DATUM> <PERSOON-##> IS, et al Serrated polyps of the large intestine current understanding of diagnosis, pathogenesis, and clinical management <PERSOON-##> polyps of the colon and rectum and serrated polyposis; WHO classification of tumours of the digestive system <PERSOON-##> KC, <PERSOON-##> DK Failure to recognize serrated polyposis syndrome in a cohort with large sessile Gastrointest Endosc ###;#<DATUM> ## doi <DATUM> j gie ##<DATUM> ### Whitelaw SC, et al Clinical and molecular features of the hereditary mixed polyposis syndrome <PERSOON-##> RJ, Buchanan DD, et al Cancer risks for relatives of patients with serrated polyposis Am Zorcolo L, et al MUTYH-associated colon disease adenomatous polyposis is only one of the possible phenotypes A family report and literature review Tumori ### <PERSOON-##>-Oct;##(#) ###-## families with proven mutations Clinical genetics, ### ##(#) #<DATUM> Lynch syndrome JAMA the journal of the <PERSOON-##> LG, et al Risk and epidemiological time trends of gastric cancer in Lynch syndrome carriers in the Dowty JG, et al Cancer risks for MLH# and MSH# mutation carriers Human mutation, ### ##(#) p influence clinical management Hereditary cancer in clinical practice, ### #(#) p ## Senter L et al <PERSOON> clinical phenotype of Lynch syndrome due to germ-line PMS# mutations Talseth-Palmer BA et al MSH# and PMS# mutation positive Australian Lynch syndrome families novel among MSH# mutation carriers Journal of medical genetics, ###; ##(#) ###-## peritoneal primary risk Eur J Hum Genet ### Nov;##(##) ###<DATUM> Schmeler KM, Lynch HT, <PERSOON-##> LM, et al Prophylactic surgery to reduce the risk of gynecologic cancers in the Lynch syndrome <PERSOON-##> J Med.
669
nvmdl
Gastrointest Endosc ###;#<DATUM> ## doi <DATUM> j gie ##<DATUM> ### Whitelaw SC, et al Clinical and molecular features of the hereditary mixed polyposis syndrome <PERSOON> RJ, Buchanan DD, et al Cancer risks for relatives of patients with serrated polyposis Am Zorcolo L, et al MUTYH-associated colon disease adenomatous polyposis is only one of the possible phenotypes A family report and literature review Tumori ### <PERSOON>-Oct;##(#) ###-## families with proven mutations Clinical genetics, ### ##(#) #<DATUM> Lynch syndrome JAMA the journal of the <PERSOON> LG, et al Risk and epidemiological time trends of gastric cancer in Lynch syndrome carriers in the Dowty JG, et al Cancer risks for MLH# and MSH# mutation carriers Human mutation, ### ##(#) p influence clinical management Hereditary cancer in clinical practice, ### #(#) p ## Senter L et al <PERSOON> clinical phenotype of Lynch syndrome due to germ-line PMS# mutations Talseth-Palmer BA et al MSH# and PMS# mutation positive Australian Lynch syndrome families novel among MSH# mutation carriers Journal of medical genetics, ###; ##(#) ###-## peritoneal primary risk Eur J Hum Genet ### Nov;##(##) ###<DATUM> Schmeler KM, Lynch HT, <PERSOON> LM, et al Prophylactic surgery to reduce the risk of gynecologic cancers in the Lynch syndrome <PERSOON> EM, et al <PERSOON> impact of hormone replacement therapy on menopausal symptoms in younger high-risk women after prophylactic salpingo-oophorectomy <PERSOON> Lu KH Hereditary gynecologic cancers differential diagnosis, surveillance, management and surgical Genta RM Review article after gastritis--an imaginary journey into a Helicobacter-free world <PERSOON> incidence of Helicobacter pylori infection <PERSOON> S, et al Helicobacter pylori infection and the development of gastric cancer <PERSOON-##> K, et al Revised guidelines for the clinical management of Lynch syndrome (HNPCC) recommendations by a group of European experts Gut ### <PERSOON-##>;##(#) ###-## doi Chou R, <PERSOON-##> adults for bladder cancer a review of the evidence for the U S preventive services task force <PERSOON-##> P, et al Risk of desmoid tumours after open and laparoscopic colectomy in patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> N, et al Somatic APC mosaicism a frequent cause of familial adenomatouspolyposis (FAP) Hum Mutat ### Oct;##(##) ###-## PubMed PMID <PATIENTNUMMER># <PERSOON-##> E, et al.
638
nvmdl
<PERSOON> EM, et al <PERSOON> impact of hormone replacement therapy on menopausal symptoms in younger high-risk women after prophylactic salpingo-oophorectomy <PERSOON> Lu KH Hereditary gynecologic cancers differential diagnosis, surveillance, management and surgical Genta RM Review article after gastritis--an imaginary journey into a Helicobacter-free world <PERSOON> incidence of Helicobacter pylori infection <PERSOON> S, et al Helicobacter pylori infection and the development of gastric cancer <PERSOON> K, et al Revised guidelines for the clinical management of Lynch syndrome (HNPCC) recommendations by a group of European experts Gut ### <PERSOON>;##(#) ###-## doi Chou R, <PERSOON> adults for bladder cancer a review of the evidence for the U S preventive services task force <PERSOON> P, et al Risk of desmoid tumours after open and laparoscopic colectomy in patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> N, et al Somatic APC mosaicism a frequent cause of familial adenomatouspolyposis (FAP) Hum Mutat ### Oct;##(##) ###-## PubMed PMID <PATIENTNUMMER># <PERSOON-##> E, et al the E###X mutation report of a case Dis Colon Rectum ### Aug;##(#) ###-##; discussion ##<DATUM> <PERSOON-##> EC, et al Somatic APC mosaicism an underestimated cause of polyposis coli <PERSOON-##> M,et al Detection of APC germ line mosaicism in patients with de novo familial adenomatous polyposis a plea for the protein truncation test J Med Genet ### Aug;##(#) #<DATUM> doi <DATUM> jmg ##<DATUM> <PERSOON-##> JH, et al Unexplained polyposis a challenge for geneticists, pathologists and gastroenterologists Clin Genet ### <PERSOON>;##(#) ##-## doi <DATUM> j ###-### ### ### x Epub ### Schwab AL, Tuohy TM, Condie M, et al Gonadal mosaicism and familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> MS, Hollmann MW, et al Collaborative LAFA Study Group Small bowel obstruction, incisional hernia and survival after laparoscopic and open colonic re study) <PERSOON-##> ### Aug;###(#) ###<DATUM> doi <DATUM> bjs ### Epub ### <PERSOON> ## <PERSOON-##> MA, et al Significantly increased pregnancy rates after laparoscopic <PERSOON-##> of cancer and secondary proctectomy.
598
nvmdl
report of a case Dis Colon Rectum ### Aug;##(#) ###-##; discussion ##<DATUM> <PERSOON> EC, et al Somatic APC mosaicism an underestimated cause of polyposis coli <PERSOON> M,et al Detection of APC germ line mosaicism in patients with de novo familial adenomatous polyposis a plea for the protein truncation test J Med Genet ### Aug;##(#) #<DATUM> doi <DATUM> jmg ##<DATUM> <PERSOON> JH, et al Unexplained polyposis a challenge for geneticists, pathologists and gastroenterologists Clin Genet ### <PERSOON>;##(#) ##-## doi <DATUM> j ###-### ### ### x Epub ### Schwab AL, Tuohy TM, Condie M, et al Gonadal mosaicism and familial adenomatous polyposis <PERSOON> MS, Hollmann MW, et al Collaborative LAFA Study Group Small bowel obstruction, incisional hernia and survival after laparoscopic and open colonic re study) <PERSOON> ### Aug;###(#) ###<DATUM> doi <DATUM> bjs ### Epub ### <PERSOON> ## <PERSOON> MA, et al Significantly increased pregnancy rates after laparoscopic <PERSOON> of cancer and secondary proctectomy <PERSOON> PP, <PERSOON-##> RK, <PERSOON-##> SK Risk factors for secondary proctectomy in patients <PERSOON-##> CM, Büchler <PERSOON-##> MK, <PERSOON-##> versus conventional ileoanal pouch procedure in patients undergoing elective restorative proctocolectomy (LapConPouch Trial)-a randomized controlled trial Knudsen AL, <PERSOON-##> IJ; AFAP Study Group Attenuated familial adenomatous polyposis results from an international collaborative study <PERSOON-##> history, surgery, and APC mutation are risk factors for desmoid tumors in familial adenomatous polyposis an international cohort study <PERSOON-##> CG, Evaluation of management of desmoid tumours associated with familial adenomatous polyposis in Dutch patients <PERSOON-##> ### <PERSOON> #;###(#) ##-## <PERSOON-##> AC, Will OC, <PERSOON> RF, et al Mucosectomy with handsewn anastomosis reduces the risk of adenoma formation in the anorectal segment after restorative proctocolectomy for familial adenomatous <PERSOON-##> of ileal pouch neoplasms in patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> ### Oct ##;##(##) ###-## with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> FM, Vasen HF.
590
nvmdl
### <PERSOON> PP, <PERSOON> RK, <PERSOON> SK Risk factors for secondary proctectomy in patients <PERSOON> CM, Büchler <PERSOON> MK, <PERSOON> versus conventional ileoanal pouch procedure in patients undergoing elective restorative proctocolectomy (LapConPouch Trial)-a randomized controlled trial Knudsen AL, <PERSOON> IJ; AFAP Study Group Attenuated familial adenomatous polyposis results from an international collaborative study <PERSOON> history, surgery, and APC mutation are risk factors for desmoid tumors in familial adenomatous polyposis an international cohort study <PERSOON> CG, Evaluation of management of desmoid tumours associated with familial adenomatous polyposis in Dutch patients <PERSOON-##> ### <PERSOON-##> #;###(#) ##-## <PERSOON-##> AC, Will OC, <PERSOON-##> RF, et al Mucosectomy with handsewn anastomosis reduces the risk of adenoma formation in the anorectal segment after restorative proctocolectomy for familial adenomatous <PERSOON-##> of ileal pouch neoplasms in patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> ### Oct ##;##(##) ###-## with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> FM, Vasen HF West NJ, <PERSOON> SK, Phillips RK, et al Eicosapentaenoic acid reduces rectal polyp number and size in <PERSOON-##> N, et al Laparoscopic versus open total mesorectal excision for rectal cancer Cochrane Database Syst Rev ### Apr ##;# CD### doi <DATUM> <PATIENTNUMMER># CD### <INSTELLING># colectomy in patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> DA, et al Pancreaticoduodenectomy for advanced duodenal and ampullary adenomatosis in familial adenomatous polyposis HPB (Oxford) ### <PERSOON-##> enteroscopic evaluation of jejunal polyposis in patients with familial adenomatous polyposis and advanced duodenal polyposis <PERSOON-##> EM Jejunal cancer in patients with familial adenomatous polyposis Clin Gastroenterol Hepatol ### Aug;#(#) #<DATUM> de <PERSOON-##> JP, et al Pancreas-preserving total duodenectomy versus standard pancreatoduodenectomy for patients with familial adenomatous polyposis and polyps in the duodenum <PERSOON-##> H, et al Surgical management for advanced duodenal adenomatosis and duodenal cancer in Dutch patients with familial adenomatous polyposis a nationwide <PERSOON-##> EW, et al Prevalence and phenotypes of APC and MUTYH mutations in patients with multiple colorectal adenomas <PERSOON-##> EC, et al Somatic APC mosaicism an underestimated cause of polyposis coli.
557
nvmdl
Eicosapentaenoic acid reduces rectal polyp number and size in <PERSOON> N, et al Laparoscopic versus open total mesorectal excision for rectal cancer Cochrane Database Syst Rev ### Apr ##;# CD### doi <DATUM> <PATIENTNUMMER># CD### <INSTELLING># colectomy in patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON> DA, et al Pancreaticoduodenectomy for advanced duodenal and ampullary adenomatosis in familial adenomatous polyposis HPB (Oxford) ### <PERSOON> enteroscopic evaluation of jejunal polyposis in patients with familial adenomatous polyposis and advanced duodenal polyposis <PERSOON> EM Jejunal cancer in patients with familial adenomatous polyposis Clin Gastroenterol Hepatol ### Aug;#(#) #<DATUM> de <PERSOON> JP, et al Pancreas-preserving total duodenectomy versus standard pancreatoduodenectomy for patients with familial adenomatous polyposis and polyps in the duodenum <PERSOON> H, et al Surgical management for advanced duodenal adenomatosis and duodenal cancer in Dutch patients with familial adenomatous polyposis a nationwide <PERSOON> EW, et al Prevalence and phenotypes of APC and MUTYH mutations in patients with multiple colorectal adenomas <PERSOON> EC, et al Somatic APC mosaicism an underestimated cause of polyposis coli Nat <PERSOON> S, et al Somatic APC mosaicism a frequent cause of familial Al-<PERSOON-##> NH, Maynard J, et al Inherited variants of MYH associated with somatic G C--)T A mutations in colorectal tumors Nat Genet ### Feb;##(#) ###-## Epub ### <PERSOON-##> ## attenuated or atypical phenotype <PERSOON-##> ### Aug ##;###(#) ###-## <PERSOON-##> H, et al MUTYH-Associated Polyposis ### Oct # In Pagon RA, <PERSOON-##> MP, Ardinger HH, et al , editors GeneReviews® [Internet] Seattle (WA) University of <PERSOON-##> MA, <PERSOON-##> human homologue mutations and colorectal cancer a multisite case-control study Gastroenterology ### Apr;###(#) ###-## doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### Epub ### Dec ## Win AK, Dowty JG, Cleary SP, et al Risk of colorectal cancer for carriers of mutations in MUTYH, with and without a family history of cancer Gastroenterology ### <PERSOON-##>;###(#) ##<DATUM> e<DATUM> doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### Epub ### <PERSOON-##> ## <PERSOON-##> N, et al Analysis of MUTYH genotypes and colorectal phenotypes in patients With MUTYH-associated polyposis Gastroenterology ### Feb;###(#) ###-#.
647
nvmdl
<PERSOON> S, et al Somatic APC mosaicism a frequent cause of familial Al-<PERSOON> NH, Maynard J, et al Inherited variants of MYH associated with somatic G C--)T A mutations in colorectal tumors Nat Genet ### Feb;##(#) ###-## Epub ### <PERSOON> ## attenuated or atypical phenotype <PERSOON> ### Aug ##;###(#) ###-## <PERSOON> H, et al MUTYH-Associated Polyposis ### Oct # In Pagon RA, <PERSOON> MP, Ardinger HH, et al , editors GeneReviews® [Internet] Seattle (WA) University of <PERSOON> MA, <PERSOON> human homologue mutations and colorectal cancer a multisite case-control study Gastroenterology ### Apr;###(#) ###-## doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### Epub ### Dec ## Win AK, Dowty JG, Cleary SP, et al Risk of colorectal cancer for carriers of mutations in MUTYH, with and without a family history of cancer Gastroenterology ### <PERSOON>;###(#) ##<DATUM> e<DATUM> doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### Epub ### <PERSOON> ## <PERSOON-##> N, et al Analysis of MUTYH genotypes and colorectal phenotypes in patients With MUTYH-associated polyposis Gastroenterology ### Feb;###(#) ##<DATUM> Crit Rev Oncol Hematol ### Jul;##(#) #-## doi <DATUM> j critrevonc ##<DATUM> ### <PERSOON-##> N, et al Analysis of MUTYH genotypes and colorectal phenotypes in patients With MUTYH-associated polyposis Gastroenterology ### Feb;###(#) ##<DATUM> doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### <PERSOON-##> FJ, Nagengast FM et al Germline mutations in APC and MUTYH are responsible for the majority of families with attenuated familial adenomatous polyposis Clin Genet ### <PERSOON>;##(#) ###-## <PERSOON-##> FJ, Vasen HF, et al Cost-utility analysis of genetic screening in families of patients with germline MUTYH mutations <PERSOON-##> N, et al Evidence for accelerated colorectal adenoma--carcinoma <PERSOON-##> CM, et al Identification of patients with (atypical) MUTYH-associated polyposis by KRAS# c ##G ) T prescreening followed by MUTYH hotspot analysis in formalin-fixed paraffin-embedded tissue Clin Cancer Res ### <PERSOON> #;##(#) ###-## doi <PERSOON-##> PA, Egan KM, et al Genetic polymorphisms in base-excision repair pathway genes and risk of breast cancer Cancer Epidemiol Biomarkers Prev ### Feb;##(#) ##<DATUM> Beiner ME, <PERSOON-##> S, et al Mutations of the MYH gene do not substantially contribute to the risk of breast cancer Breast Cancer Res Treat ### Apr;###(#) ###-#.
749
nvmdl
Crit Rev Oncol Hematol ### Jul;##(#) #-## doi <DATUM> j critrevonc ##<DATUM> ### <PERSOON> N, et al Analysis of MUTYH genotypes and colorectal phenotypes in patients With MUTYH-associated polyposis Gastroenterology ### Feb;###(#) ##<DATUM> doi <DATUM> j gastro ##<DATUM> ### <PERSOON> FJ, Nagengast FM et al Germline mutations in APC and MUTYH are responsible for the majority of families with attenuated familial adenomatous polyposis Clin Genet ### <PERSOON>;##(#) ###-## <PERSOON> FJ, Vasen HF, et al Cost-utility analysis of genetic screening in families of patients with germline MUTYH mutations <PERSOON> N, et al Evidence for accelerated colorectal adenoma--carcinoma <PERSOON> CM, et al Identification of patients with (atypical) MUTYH-associated polyposis by KRAS# c ##G ) T prescreening followed by MUTYH hotspot analysis in formalin-fixed paraffin-embedded tissue Clin Cancer Res ### <PERSOON> #;##(#) ###-## doi <PERSOON> PA, Egan KM, et al Genetic polymorphisms in base-excision repair pathway genes and risk of breast cancer Cancer Epidemiol Biomarkers Prev ### Feb;##(#) ##<DATUM> Beiner ME, <PERSOON> S, et al Mutations of the MYH gene do not substantially contribute to the risk of breast cancer Breast Cancer Res Treat ### Apr;###(#) ##<DATUM> ###/s###-###-###<DATUM> polyposis display histopathological similarities to microsatellite unstable carcinomas BMC Cancer ### Croitoru ME, Cleary SP, Di <PERSOON-##> N, et al Association between biallelic and monoallelic germline MYH gene mutations and colorectal cancer risk <PERSOON-##> ### Nov #;##(##) ##<DATUM> # <PERSOON-##> LM, Boardman LA, et al MYH mutations in patients with attenuated and classic polyposis and with young-onset colorectal cancer without polyps <PERSOON-##> A, et al Gastrointestinal Oncology Group of the Spanish Gastroenterological Association Identification of MYH mutation carriers in colorectal cancer a multicenter, case-control, population-based study <PERSOON-##> J, et al Comprehensive analysis of the contribution of germline MYH variation to early-onset colorectal cancer <PERSOON-##> C, et al Contribution of common monoallelic MUTYH gene variants in German patients with familial colorectal cancer <PERSOON-##> S, et al <PERSOON-##> role of MYH gene in genetic predisposition to colorectal cancer another piece of the puzzle Cancer Lett ### <PERSOON-##> ##;###(#) ###-## doi <DATUM> j canlet ##<DATUM-##> ### <PERSOON-##> FM, Offerhaus GJ, <PERSOON-##> DH, et al Increased risk of thyroid and pancreatic carcinoma in familial.
695
nvmdl
<DATUM> s###-###-###<DATUM> polyposis display histopathological similarities to microsatellite unstable carcinomas BMC Cancer ### Croitoru ME, Cleary SP, Di <PERSOON> N, et al Association between biallelic and monoallelic germline MYH gene mutations and colorectal cancer risk <PERSOON> ### Nov #;##(##) ##<DATUM> # <PERSOON> LM, Boardman LA, et al MYH mutations in patients with attenuated and classic polyposis and with young-onset colorectal cancer without polyps <PERSOON> A, et al Gastrointestinal Oncology Group of the Spanish Gastroenterological Association Identification of MYH mutation carriers in colorectal cancer a multicenter, case-control, population-based study <PERSOON> J, et al Comprehensive analysis of the contribution of germline MYH variation to early-onset colorectal cancer <PERSOON> C, et al Contribution of common monoallelic MUTYH gene variants in German patients with familial colorectal cancer <PERSOON> S, et al <PERSOON> role of MYH gene in genetic predisposition to colorectal cancer another piece of the puzzle Cancer Lett ### <PERSOON> ##;###(#) ###-## doi <DATUM> j canlet ##<DATUM> ### <PERSOON-##> FM, Offerhaus GJ, <PERSOON-##> DH, et al Increased risk of thyroid and pancreatic carcinoma in familial Adenomatous polyposis an association with carcinoma of the thyroid <PERSOON-##> S Is screening for thyroid carcinoma indicated in familial adenomatous polyposis? <PERSOON-##> K, et al Thyroid neoplasia and familial adenomatous polyposis/Gardner's Perrier ND, van Heerden JA, Goellner JR, et al Thyroid cancer in patients with familial adenomatous <PERSOON-##> BA, <PERSOON-##> PG et al Genotype and phenotype of patients with both familial adenomatous polyposis and thyroid carcinoma <PERSOON-##> AC Occurrence of thyroid carcinoma in Dutch patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> epidemiological study and report of new cases <PERSOON-##> W, et al Prevalence of thyroid cancer in familial adenomatous polyposis syndrome and the role of screening ultrasound examinations <PERSOON-##> G, et al <PERSOON> prevalence of thyroid cancer and benign thyroid disease in patients with familial adenomatous polyposis may be higher than previously recognized <PERSOON-##> thyroid carcinoma in <PERSOON-##> patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> Dis, ###<DATUM> #) ##-## Jarrar AM, Milas M, <PERSOON-##> J, et al Screening for thyroid cancer in patients with familial adenomatous Ito Y , et al.
581
nvmdl
an association with carcinoma of the thyroid <PERSOON> S Is screening for thyroid carcinoma indicated in familial adenomatous polyposis? <PERSOON> K, et al Thyroid neoplasia and familial adenomatous polyposis/Gardner's Perrier ND, van Heerden JA, Goellner JR, et al Thyroid cancer in patients with familial adenomatous <PERSOON> BA, <PERSOON> PG et al Genotype and phenotype of patients with both familial adenomatous polyposis and thyroid carcinoma <PERSOON> AC Occurrence of thyroid carcinoma in Dutch patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON> epidemiological study and report of new cases <PERSOON> W, et al Prevalence of thyroid cancer in familial adenomatous polyposis syndrome and the role of screening ultrasound examinations <PERSOON> G, et al <PERSOON> prevalence of thyroid cancer and benign thyroid disease in patients with familial adenomatous polyposis may be higher than previously recognized <PERSOON-##> thyroid carcinoma in <PERSOON-##> patients with familial adenomatous polyposis <PERSOON-##> Dis, ###<DATUM> #) ##-## Jarrar AM, Milas M, <PERSOON-##> J, et al Screening for thyroid cancer in patients with familial adenomatous Ito Y , et al difference in clinicopathological features of FAP-associated and sporadic patients <PERSOON-##> T et al Cribriform-morular variant of Papillary Thyroid Carcinoma Clue to Early Detection of Familial Adenomatous Polyposis-associated <PERSOON-##> N, <PERSOON-##> D, et al Expanded extracolonic tumor spectrum in MUTYH-associated <PERSOON-##> M, et al Genetic alterations in thyroid carcinoma associated with familial adenomatous polyposis clinical implications and suggestions for early detection <PERSOON-##> HR Familial adenomatous polyposis associated with sporadic MEN # and thyroid carcinoma <PERSOON-##> JK Cribriform-morular variant of papillary carcinoma a distinctive variant representing the sporadic counterpart of familial adenomatous polyposis-associated thyroid carcinoma? <PERSOON-##> RA, <PERSOON-##> VW, Sood R et al Cribriform-morular variant of papillary thyroid carcinoma an indication to screen for occult FAP Fam Cancer ### Dec;##(#) ###-## Fenton PA, Clarke SE, <PERSOON-##> Wet al Cribriform variant papillary thyroid cancer a characteristic of familial <PERSOON-##> impact of familial adenomatous polyposis on the tumorigenesis and mortality at the several organs Its rational treatment <PERSOON-##> M, et al Germline mutations of the APC gene in patients with familial adenomatous polyposis-associated thyroid carcinoma results from a European cooperative study <PERSOON-##> DD, Moir CR, et al <PERSOON> natural history of familial adenomatous polyposis syndrome a.
563
nvmdl
patients <PERSOON> T et al Cribriform-morular variant of Papillary Thyroid Carcinoma Clue to Early Detection of Familial Adenomatous Polyposis-associated <PERSOON> N, <PERSOON> D, et al Expanded extracolonic tumor spectrum in MUTYH-associated <PERSOON> M, et al Genetic alterations in thyroid carcinoma associated with familial adenomatous polyposis clinical implications and suggestions for early detection <PERSOON> HR Familial adenomatous polyposis associated with sporadic MEN # and thyroid carcinoma <PERSOON> JK Cribriform-morular variant of papillary carcinoma a distinctive variant representing the sporadic counterpart of familial adenomatous polyposis-associated thyroid carcinoma? <PERSOON> RA, <PERSOON> VW, Sood R et al Cribriform-morular variant of papillary thyroid carcinoma an indication to screen for occult FAP Fam Cancer ### Dec;##(#) ###-## Fenton PA, Clarke SE, <PERSOON> Wet al Cribriform variant papillary thyroid cancer a characteristic of familial <PERSOON-##> impact of familial adenomatous polyposis on the tumorigenesis and mortality at the several organs Its rational treatment <PERSOON-##> M, et al Germline mutations of the APC gene in patients with familial adenomatous polyposis-associated thyroid carcinoma results from a European cooperative study <PERSOON-##> DD, Moir CR, et al <PERSOON-##> natural history of familial adenomatous polyposis syndrome a <PERSOON-##> SL, <PERSOON-##> T, et al , Familial adenomatous polyposis-associated thyroid cancer a clinical, pathological, and molecular genetics study <PERSOON-##> F, et al , Papillary thyroid carcinoma in three siblings with familial adenomatous <PERSOON-##> JP, <PERSOON-##> A, et al , Thyroid carcinoma in two sisters with familial polyposis of the colon Case reports and review of the literature <PERSOON-##> K, et al , Sisters with familial adenomatous polyposis affected with thyroid carcinoma, desmoid tumour and duodenal polyposis <PERSOON-##> H FAP associated thyroid carcinoma in mother and her daughter Fam Cancer Steinhagen E, <PERSOON> VW, <PERSOON> RA, et al , Results of a prospective thyroid ultrasound screening program in Alle werkgroepleden zijn afgevaardigd namens wetenschappelijke verenigingen of namens patiëntenverenigingen en hebben daarmee het mandaat voor hun inbreng (zie bijlage #) Bij de samenstelling van de werkgroep is zo veel mogelijk rekening gehouden met landelijke spreiding en inbreng Leven met Kanker Beweging (voorheen Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties) De richtlijn revisie in ### is gefinancierd door de SKMS, VKGN, NVVH, NVVP en IKNL De inhoud van de Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep gemandateerd door de wetenschappelijke.
563
nvmdl
<PERSOON> SL, <PERSOON> T, et al , Familial adenomatous polyposis-associated thyroid cancer a clinical, pathological, and molecular genetics study <PERSOON> F, et al , Papillary thyroid carcinoma in three siblings with familial adenomatous <PERSOON> JP, <PERSOON> A, et al , Thyroid carcinoma in two sisters with familial polyposis of the colon Case reports and review of the literature <PERSOON> K, et al , Sisters with familial adenomatous polyposis affected with thyroid carcinoma, desmoid tumour and duodenal polyposis <PERSOON> H FAP associated thyroid carcinoma in mother and her daughter Fam Cancer Steinhagen E, <PERSOON> VW, <PERSOON> RA, et al , Results of a prospective thyroid ultrasound screening program in Alle werkgroepleden zijn afgevaardigd namens wetenschappelijke verenigingen of namens patiëntenverenigingen en hebben daarmee het mandaat voor hun inbreng (zie bijlage #) Bij de samenstelling van de werkgroep is zo veel mogelijk rekening gehouden met landelijke spreiding en inbreng Leven met Kanker Beweging (voorheen Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties) De richtlijn revisie in ### is gefinancierd door de SKMS, VKGN, NVVH, NVVP en IKNL De inhoud van de Om de beïnvloeding van de richtlijnontwikkeling of formulering van de aanbevelingen door conflicterende belangen te minimaliseren zijn de leden van werkgroep gemandateerd door de wetenschappelijke ingevuld Hiermee geven de werkgroepleden aan onafhankelijk gehandeld te hebben bij het opstellen van de richtlijn Potentiële conflicterende belangen zijn besproken Waar nodig zijn werkgroepleden met belangenverstrengeling vervangen door een ander gemandateerd werkgroeplid De bevindingen zijn #a Bij patiënten met Lynch syndroom, wat is het risico op deze lynch #b Bij patiënten met Lynch syndroom, welke controles op ovarium, #c Bij patiënten met Lynch syndroom, wat is het beleid ter voorkoming van lynch syndroom- geassocieerde tumoren ovarium, endometrium, Is het bij patiënten met colorectaal carcinoom ((<LEEFTIJD> jaar, ##-<LEEFTIJD> jaar en )## EB jaar) kosteneffectief om een MSI/IHC onderzoek uit te voeren (om Lynch doelmatigheids-vr ##a Wat is de prevalentie van somatische mutaties in het APC gen in poliepen of tumoren bij patiënten met adenomateuze polyposis zonder ##a Bij patiënten met serrated polyposis syndroom en ‘mixed' polyposis, CB welke DNA diagnostiek moet ingezet worden om een evt erfelijke ##b Bij patiënten met serrated polyposis syndroom en ‘mixed' polyposis, welke surveillance zorgt voor een lagere carcinoom incidentie, minder ##c Bij eerstegraads familieleden van patiënten met serrated polyposis syndroom en ‘mixed' polyposis, welke surveillance zorgt voor een lagere CRC op zeer jonge ##a Bij patiënten met CRC op zeer jonge leeftijd ((##) welke DNA diagnostiek moet worden ingezet om erfelijk CRC aan te tonen/uit te ##b Bij patiënten met CRC op zeer jonge leeftijd ((##), welke surveillance ##b Bij patiënten met adenomateuze polyposis zonder APC of MUTYH mutatie, welke surveillance zorgt voor een lagere incidente carcinoom, ##c.
601
nvmdl
geven de werkgroepleden aan onafhankelijk gehandeld te hebben bij het opstellen van de richtlijn Potentiële conflicterende belangen zijn besproken Waar nodig zijn werkgroepleden met belangenverstrengeling vervangen door een ander gemandateerd werkgroeplid De bevindingen zijn #a Bij patiënten met Lynch syndroom, wat is het risico op deze lynch #b Bij patiënten met Lynch syndroom, welke controles op ovarium, #c Bij patiënten met Lynch syndroom, wat is het beleid ter voorkoming van lynch syndroom- geassocieerde tumoren ovarium, endometrium, Is het bij patiënten met colorectaal carcinoom ((<LEEFTIJD> jaar, ##-<LEEFTIJD> jaar en )## EB jaar) kosteneffectief om een MSI/IHC onderzoek uit te voeren (om Lynch doelmatigheids-vr ##a Wat is de prevalentie van somatische mutaties in het APC gen in poliepen of tumoren bij patiënten met adenomateuze polyposis zonder ##a Bij patiënten met serrated polyposis syndroom en ‘mixed' polyposis, CB welke DNA diagnostiek moet ingezet worden om een evt erfelijke ##b Bij patiënten met serrated polyposis syndroom en ‘mixed' polyposis, welke surveillance zorgt voor een lagere carcinoom incidentie, minder ##c Bij eerstegraads familieleden van patiënten met serrated polyposis syndroom en ‘mixed' polyposis, welke surveillance zorgt voor een lagere CRC op zeer jonge ##a Bij patiënten met CRC op zeer jonge leeftijd ((##) welke DNA diagnostiek moet worden ingezet om erfelijk CRC aan te tonen/uit te ##b Bij patiënten met CRC op zeer jonge leeftijd ((##), welke surveillance ##b Bij patiënten met adenomateuze polyposis zonder APC of MUTYH mutatie, welke surveillance zorgt voor een lagere incidente carcinoom, ##c zorgt voor een lagere incidentie carcinoom, minder operaties en betere ##c Bij familieleden van patiënten met CRC op zeer jonge leeftijd ((## Bij patiënten met CRC met FAP/MAP en hun eerstegraads familieleden scopieën bij FAP met FAP/MAP, welke frequentie van scopieen zorgt voor een betere en MAP, met name overleving en kwaliteit van leven? # Wat is het risico op colorectaal carcinoom bij familiair colorectaal carcinoom? # Wat zijn de klinische en diagnostische kenmerken van patiënten met familiaire en erfelijke # Wat zijn de klinische en diagnostische kenmerken van patiënten met adenomateuze polyposis # Welke testen kunnen het beste gebruikt worden voor het opsporen van colorectale carcinomen die # Wat is het restrisico op een kiembaanmutatie in een mismatch repair (MMR) gen wanneer bij # Welke colonoscopische surveillance is bij Lynch syndroom geïndiceerd? # Welke voorbereiding kan het best worden gebruikt voor het reinigen van het colon voor een surveillance colonoscopie met betrekking tot effectiviteit, veiligheid en acceptatie? # Hoe kan de compliance met preventieve maatregelen van het ‘at-risk' individu worden geoptimaliseerd ten aanzien van periodiek darmonderzoek en controle op overige met Lynch ## Bij welke personen met familiair colorectaal carcinoom is colonoscopische surveillance zinvol voor ## Welke operatie verdient de voorkeur bij een patiënt met Lynch syndroom, in geval er een indicatie bestaat voor een colectomie een subtotale colectomie of een meer beperkte colectomie? ## Welk beleid voor colorectale polyposis komt in aanmerking bij patiënten met FAP, AFAP en MAP? ##.
644
nvmdl
voor een lagere incidentie carcinoom, minder operaties en betere ##c Bij familieleden van patiënten met CRC op zeer jonge leeftijd ((## Bij patiënten met CRC met FAP/MAP en hun eerstegraads familieleden scopieën bij FAP met FAP/MAP, welke frequentie van scopieen zorgt voor een betere en MAP, met name overleving en kwaliteit van leven? # Wat is het risico op colorectaal carcinoom bij familiair colorectaal carcinoom? # Wat zijn de klinische en diagnostische kenmerken van patiënten met familiaire en erfelijke # Wat zijn de klinische en diagnostische kenmerken van patiënten met adenomateuze polyposis # Welke testen kunnen het beste gebruikt worden voor het opsporen van colorectale carcinomen die # Wat is het restrisico op een kiembaanmutatie in een mismatch repair (MMR) gen wanneer bij # Welke colonoscopische surveillance is bij Lynch syndroom geïndiceerd? # Welke voorbereiding kan het best worden gebruikt voor het reinigen van het colon voor een surveillance colonoscopie met betrekking tot effectiviteit, veiligheid en acceptatie? # Hoe kan de compliance met preventieve maatregelen van het ‘at-risk' individu worden geoptimaliseerd ten aanzien van periodiek darmonderzoek en controle op overige met Lynch ## Bij welke personen met familiair colorectaal carcinoom is colonoscopische surveillance zinvol voor ## Welke operatie verdient de voorkeur bij een patiënt met Lynch syndroom, in geval er een indicatie bestaat voor een colectomie een subtotale colectomie of een meer beperkte colectomie? ## Welk beleid voor colorectale polyposis komt in aanmerking bij patiënten met FAP, AFAP en MAP? ## ## Wat is bij FAP het risico op desmoïdtumoren en welke mogelijkheden voor behandeling zijn er? ## Wat is idealiter de taakverdeling tussen huisarts, behandelend specialist, patholoog en klinisch geneticus bij het indiceren en verwijzing voor erfelijkheidsonderzoek en preventieve controles voor ## Welke vorm van Lynch syndroom diagnostiek wordt in welke laboratoriumsetting verricht? ## Wat is de rol van algemene ziekenhuizen versus gespecialiseerde centra ? ## Wat is de rol van lokale en landelijke registratie? ## Waaruit bestaat de psychosociale begeleiding bij erfelijkheidsadvisering die wordt gegeven in de ## Wat is de optimale vorm en inhoud van de psychosociale begeleiding in de eerste, tweede en ## Wat zijn de verwachtingen van de patiënt t a v psychosociale begeleiding rond ## Hoe kunnen at-risk familieleden die niet bekend zijn in een klinisch genetisch <INSTELLING> worden ## Welke speciale voorzieningen zijn er nodig bij voorlichting aan (ouders met) kinderen met FAP? ## Welke begeleiding is wenselijk t a v kinderwens, zwangerschap, prenatale diagnostiek en ## Welke maatregelen zijn nodig om nadelige effecten m b t maatschappelijke gevolgen (verzekering, Evidence tabel <PERSOON>-analyses van observationeel onderzoek risico op CRC bij familiaire <PERSOON>-analyses van observationeel onderzoek risico op colorectaal carcinoom (CRC) bij FDR first degree relative, CRC colorectaal carcinoom, CC coloncarcinoom, RC rectumcarcinoom * Het risico bij voorkomen van CRC in de familie kan worden geclassificeerd als type I relatief risico als de.
611
nvmdl
Wat is bij FAP het risico op desmoïdtumoren en welke mogelijkheden voor behandeling zijn er? ## Wat is idealiter de taakverdeling tussen huisarts, behandelend specialist, patholoog en klinisch geneticus bij het indiceren en verwijzing voor erfelijkheidsonderzoek en preventieve controles voor ## Welke vorm van Lynch syndroom diagnostiek wordt in welke laboratoriumsetting verricht? ## Wat is de rol van algemene ziekenhuizen versus gespecialiseerde centra ? ## Wat is de rol van lokale en landelijke registratie? ## Waaruit bestaat de psychosociale begeleiding bij erfelijkheidsadvisering die wordt gegeven in de ## Wat is de optimale vorm en inhoud van de psychosociale begeleiding in de eerste, tweede en ## Wat zijn de verwachtingen van de patiënt t a v psychosociale begeleiding rond ## Hoe kunnen at-risk familieleden die niet bekend zijn in een klinisch genetisch <INSTELLING> worden ## Welke speciale voorzieningen zijn er nodig bij voorlichting aan (ouders met) kinderen met FAP? ## Welke begeleiding is wenselijk t a v kinderwens, zwangerschap, prenatale diagnostiek en ## Welke maatregelen zijn nodig om nadelige effecten m b t maatschappelijke gevolgen (verzekering, Evidence tabel <PERSOON>-analyses van observationeel onderzoek risico op CRC bij familiaire <PERSOON>-analyses van observationeel onderzoek risico op colorectaal carcinoom (CRC) bij FDR first degree relative, CRC colorectaal carcinoom, CC coloncarcinoom, RC rectumcarcinoom * Het risico bij voorkomen van CRC in de familie kan worden geclassificeerd als type I relatief risico als de de aandoening bij de indexpersoon beschouwd wordt als risicofactor voor verwanten De vermelde gegevens uit Baglietto ### zijn gebaseerd op ## type I studies; de type II studies leverden onvoldoende Tabel # Relatief risico schattingen naar aantal en leeftijd eerstegraads familieleden met CRC IKNL (Integraal Kankercentrum <LOCATIE>) is het kennis- en kwaliteitsinstituut voor professionals en bestuurders in de oncologische en palliatieve zorg IKNL draagt bij aan het verbeteren van de zorg rond kanker door het verzamelen van gegevens, het opstellen van richtlijnen, het bewaken van kwaliteit en het faciliteren van samenwerkingsverbanden Ons doel is de beste zorg voor iedere patiënt IKNL werkt aan multidisciplinaire richtlijnontwikkeling voor de oncologische en palliatieve zorg Naast het reviseren van richtlijnen faciliteert IKNL ook het onderhoud, het beheer, de implementatie en de evaluatie De kwaliteit van ontwikkelen, implementeren en evalueren van evidence en consensus based richtlijnen waarborgt IKNL door aan te sluiten bij de criteria opgesteld in de Richtlijn voor Richtlijnen (maart ###), Bij elke module staat aangegeven volgens welke methodiek deze is uitgewerkt Elke module van de richtlijn is volgens een vast stramien opgebouwd de uitgangsvraag en aanbevelingen, de onderbouwing (samenvatting literatuur, referentielijst, conclusies , de overwegingen en de Consensus based teksten zijn gebaseerd op evidence Deze evidence is door de werkgroepleden zelf verzameld en verwerkt Voor consensus based richtlijnteksten is er geen systematisch literatuuronderzoek uitgevoerd en worden de artikelen niet methodologisch beoordeeld Er wordt geen level of evidence toegekend aan de studies en er wordt geen niveau van bewijs toegekend aan de conclusies De.
595
nvmdl
risicofactor voor verwanten De vermelde gegevens uit Baglietto ### zijn gebaseerd op ## type I studies; de type II studies leverden onvoldoende Tabel # Relatief risico schattingen naar aantal en leeftijd eerstegraads familieleden met CRC IKNL (Integraal Kankercentrum <LOCATIE>) is het kennis- en kwaliteitsinstituut voor professionals en bestuurders in de oncologische en palliatieve zorg IKNL draagt bij aan het verbeteren van de zorg rond kanker door het verzamelen van gegevens, het opstellen van richtlijnen, het bewaken van kwaliteit en het faciliteren van samenwerkingsverbanden Ons doel is de beste zorg voor iedere patiënt IKNL werkt aan multidisciplinaire richtlijnontwikkeling voor de oncologische en palliatieve zorg Naast het reviseren van richtlijnen faciliteert IKNL ook het onderhoud, het beheer, de implementatie en de evaluatie De kwaliteit van ontwikkelen, implementeren en evalueren van evidence en consensus based richtlijnen waarborgt IKNL door aan te sluiten bij de criteria opgesteld in de Richtlijn voor Richtlijnen (maart ###), Bij elke module staat aangegeven volgens welke methodiek deze is uitgewerkt Elke module van de richtlijn is volgens een vast stramien opgebouwd de uitgangsvraag en aanbevelingen, de onderbouwing (samenvatting literatuur, referentielijst, conclusies , de overwegingen en de Consensus based teksten zijn gebaseerd op evidence Deze evidence is door de werkgroepleden zelf verzameld en verwerkt Voor consensus based richtlijnteksten is er geen systematisch literatuuronderzoek uitgevoerd en worden de artikelen niet methodologisch beoordeeld Er wordt geen level of evidence toegekend aan de studies en er wordt geen niveau van bewijs toegekend aan de conclusies De • Eén systematische review die ten minste enkele • Eén diagnostische studie (van goede of matige • Eén RCT van goede kwaliteit en voldoende • Eén RCT van matige kwaliteit of onvoldoende Naast de conclusies uit de literatuur zijn er andere overwegingen die kunnen meespelen bij het formuleren van de aanbeveling Deze aspecten worden besproken onder het kopje ‘Overwegingen' in de richtlijntekst Hierin wordt de context van de dagelijkse praktijk beschreven en vindt een afweging plaats van de voor- en Eén of meerdere conclusies leiden tot één aanbeveling Bij consensus based richtlijnen kan als hulpmiddel voor de formulering van de aanbeveling één checklist ‘Overwegingen' ingevuld Deze checklist en de bijbehorende uitleg kunnen ook worden gebruikt bij het schrijven van de overwegingen Als een bepaald diagnostisch instrument of bepaalde behandeling volgens de conclusies niet werkzaam is, dient geen gebruik gemaakt te worden van dit diagnostisch instrument of deze behandeling Overwegingen dragen dan niet bij en worden niet beschreven # Klinische relevantie bepalen door professionals en evt literatuuronderzoek • Sterkte van het effect vergeleken met geen interventie • Consistentie van het beschikbare bewijs uit de verschillende studies • Voorbeeld een bepaalde behandeling kan een significante verbetering van symptomen geven die patiënten echter niet als zodanig ervaren, dus klinisch niet relevant # Veiligheidsissues bepalen door professionals en evt literatuuronderzoek ♦ Bijwerkingen, risico's of complicaties op korte en lange termijn ♦ Gebruik bij co-morbiditeit / gelijktijdig gebruik medicatie en/of interventie # Patiëntenperspectief.
587
nvmdl
• Eén systematische review die ten minste enkele • Eén diagnostische studie (van goede of matige • Eén RCT van goede kwaliteit en voldoende • Eén RCT van matige kwaliteit of onvoldoende Naast de conclusies uit de literatuur zijn er andere overwegingen die kunnen meespelen bij het formuleren van de aanbeveling Deze aspecten worden besproken onder het kopje ‘Overwegingen' in de richtlijntekst Hierin wordt de context van de dagelijkse praktijk beschreven en vindt een afweging plaats van de voor- en Eén of meerdere conclusies leiden tot één aanbeveling Bij consensus based richtlijnen kan als hulpmiddel voor de formulering van de aanbeveling één checklist ‘Overwegingen' ingevuld Deze checklist en de bijbehorende uitleg kunnen ook worden gebruikt bij het schrijven van de overwegingen Als een bepaald diagnostisch instrument of bepaalde behandeling volgens de conclusies niet werkzaam is, dient geen gebruik gemaakt te worden van dit diagnostisch instrument of deze behandeling Overwegingen dragen dan niet bij en worden niet beschreven # Klinische relevantie bepalen door professionals en evt literatuuronderzoek • Sterkte van het effect vergeleken met geen interventie • Consistentie van het beschikbare bewijs uit de verschillende studies • Voorbeeld een bepaalde behandeling kan een significante verbetering van symptomen geven die patiënten echter niet als zodanig ervaren, dus klinisch niet relevant # Veiligheidsissues bepalen door professionals en evt literatuuronderzoek ♦ Bijwerkingen, risico's of complicaties op korte en lange termijn ♦ Gebruik bij co-morbiditeit / gelijktijdig gebruik medicatie en/of interventie # Patiëntenperspectief ♦ Voorkeuren / te verwachten compliance / te verwachten tevredenheid / kwaliteit van leven ♦ Voorbeeld diagnostiek of behandeling waarvoor minder ziekenhuisbezoek nodig is; behandeling die makkelijker toe te dienen is; behandeling die sneller effect laat zie • Risico's die professional loopt bij het toepassen van de interventie / tijdbesparing of het verlies aan • Houding, normen en waarden van de professional • Voorbeeld een nieuwe techniek die nog niet alle professionals beheersen # Kosteneffectiviteit bepalen door professionals, indien gewenst en mogelijk kosteneffectiviteitsanalyse • Kosteneffectiviteit in verhouding tot bestaande ingrepen/behandelingen voor deze ziekte • De wijze waarop de organisatie van de zorg aangeboden dient te worden / grootte van de • Voorbeeld een bepaalde diagnostiek of behandeling kan alleen in bepaalde centra worden uitgevoerd in verband met de aanwezigheid van faciliteiten zoals een PET scan • Vergoeding door verzekeraars / Industriële belangen / Ethische overwegingen / Juridische • Voorbeeld indien twee behandelingen even effectief zijn waarvan één behandeling wordt vergoed, Hoge mate van bewijs Verzwakt concept Aanbeveling Er wordt geadviseerd Lage mate van bewijs Versterkt concept Aanbeveling Er wordt geadviseerd In de praktijk kunnen er per uitgangsvraag meerdere conclusies zijn Indien er meerdere conclusies bij de uitgangsvraag zijn geformuleerd is het van belang de conclusies te prioriteren De conclusie die het meest van belang is voor het formuleren van de aanbeveling wordt meegenomen in de checklist ‘formuleren van de onderbouwing (samenvatting literatuur, referentielijst, conclusies en evidence tabellen), de overwegingen en de verantwoording.
600
nvmdl
te verwachten compliance / te verwachten tevredenheid / kwaliteit van leven ♦ Voorbeeld diagnostiek of behandeling waarvoor minder ziekenhuisbezoek nodig is; behandeling die makkelijker toe te dienen is; behandeling die sneller effect laat zie • Risico's die professional loopt bij het toepassen van de interventie / tijdbesparing of het verlies aan • Houding, normen en waarden van de professional • Voorbeeld een nieuwe techniek die nog niet alle professionals beheersen # Kosteneffectiviteit bepalen door professionals, indien gewenst en mogelijk kosteneffectiviteitsanalyse • Kosteneffectiviteit in verhouding tot bestaande ingrepen/behandelingen voor deze ziekte • De wijze waarop de organisatie van de zorg aangeboden dient te worden / grootte van de • Voorbeeld een bepaalde diagnostiek of behandeling kan alleen in bepaalde centra worden uitgevoerd in verband met de aanwezigheid van faciliteiten zoals een PET scan • Vergoeding door verzekeraars / Industriële belangen / Ethische overwegingen / Juridische • Voorbeeld indien twee behandelingen even effectief zijn waarvan één behandeling wordt vergoed, Hoge mate van bewijs Verzwakt concept Aanbeveling Er wordt geadviseerd Lage mate van bewijs Versterkt concept Aanbeveling Er wordt geadviseerd In de praktijk kunnen er per uitgangsvraag meerdere conclusies zijn Indien er meerdere conclusies bij de uitgangsvraag zijn geformuleerd is het van belang de conclusies te prioriteren De conclusie die het meest van belang is voor het formuleren van de aanbeveling wordt meegenomen in de checklist ‘formuleren van de onderbouwing (samenvatting literatuur, referentielijst, conclusies en evidence tabellen), de overwegingen en de verantwoording diagnostische interventies hanteren we de EBRO-methodiek, voor therapeutische interventies de GRADE De antwoorden op de uitgangsvragen (derhalve de aanbevelingen in deze richtlijn) zijn voor zover mogelijk Aanbevelingen werden gebaseerd op ‘beste evidence' en daarom werd naast selectie op relevantie tevens geselecteerd op bewijskracht Hiervoor werd gebruik gemaakt van de volgende hiërarchische indeling van Waar deze niet voorhanden waren werd verder gezocht naar vergelijkend cohortonderzoek De geselecteerde artikelen zijn vervolgens beoordeeld op de kwaliteit van het onderzoek door middel van het invullen van de checklist critical appraisal Hierbij is het wetenschappelijk bewijs beoordeeld op vertekening (bias) en gegradeerd naar mate van bewijs In de laatste kolom van de evidence tabellen wordt een samenvatting gegeven van de critical appraisal (zie bijlage ##/ zie evidence tabellen bijlage ##) De mate van bewijskracht en het niveau van bewijs zijn in de conclusies van de verschillende hoofdstukken of paragrafen weergegeven De belangrijkste literatuur waarop de conclusies zijn gebaseerd, is daarbij besliskundig onderzoek naar de effecten van diagnostiek op klinische uitkomsten, waarbij resultaten van onderzoek van A#-niveau als basis worden gebruikt en voldoende rekening wordt gehouden met onderlinge Onderzoek ten opzichte van een referentietest, waarbij van tevoren criteria zijn gedefinieerd voor de te onderzoeken test en voor een referentietest, met een goede beschrijving van de test en de onderzochte klinische populatie; het moet een voldoende grote serie van opeenvolgende patiënten betreffen, er moet gebruik gemaakt zijn van tevoren gedefinieerde afkapwaarden en de resultaten van de test, en de ‘gouden standaard' moeten onafhankelijk zijn beoordeeld.
578
nvmdl
therapeutische interventies de GRADE De antwoorden op de uitgangsvragen (derhalve de aanbevelingen in deze richtlijn) zijn voor zover mogelijk Aanbevelingen werden gebaseerd op ‘beste evidence' en daarom werd naast selectie op relevantie tevens geselecteerd op bewijskracht Hiervoor werd gebruik gemaakt van de volgende hiërarchische indeling van Waar deze niet voorhanden waren werd verder gezocht naar vergelijkend cohortonderzoek De geselecteerde artikelen zijn vervolgens beoordeeld op de kwaliteit van het onderzoek door middel van het invullen van de checklist critical appraisal Hierbij is het wetenschappelijk bewijs beoordeeld op vertekening (bias) en gegradeerd naar mate van bewijs In de laatste kolom van de evidence tabellen wordt een samenvatting gegeven van de critical appraisal (zie bijlage ##/ zie evidence tabellen bijlage ##) De mate van bewijskracht en het niveau van bewijs zijn in de conclusies van de verschillende hoofdstukken of paragrafen weergegeven De belangrijkste literatuur waarop de conclusies zijn gebaseerd, is daarbij besliskundig onderzoek naar de effecten van diagnostiek op klinische uitkomsten, waarbij resultaten van onderzoek van A#-niveau als basis worden gebruikt en voldoende rekening wordt gehouden met onderlinge Onderzoek ten opzichte van een referentietest, waarbij van tevoren criteria zijn gedefinieerd voor de te onderzoeken test en voor een referentietest, met een goede beschrijving van de test en de onderzochte klinische populatie; het moet een voldoende grote serie van opeenvolgende patiënten betreffen, er moet gebruik gemaakt zijn van tevoren gedefinieerde afkapwaarden en de resultaten van de test, en de ‘gouden standaard' moeten onafhankelijk zijn beoordeeld er in principe een onderlinge afhankelijkheid en dient de analyse hierop te Vergelijking met een referentietest, beschrijving van de onderzochte test en van de onderzochte populatie, maar niet de kenmerken die verder onder Tabel # Niveau van bewijskracht van de conclusie op basis van het aan de conclusie ten grondslag Eén systematische review (A#) of ten minste Het is aangetoond dat Eén of meerdere conclusies leiden tot één aanbeveling Bij evidence based richtlijnen kan als hulpmiddel het opstellen van Deze tekst wordt weergegeven in de richtlijn • Bijwerkingen, risico's of complicaties op korte en lange termijn • Gebruik bij co-morbiditeit / gelijktijdig gebruik medicatie en/of interventie • Voorkeuren / te verwachten compliance / te verwachten tevredenheid / kwaliteit van leven • Voorbeeld diagnostiek of behandeling waarvoor minder ziekenhuisbezoek nodig is; behandeling die makkelijker toe te dienen is; behandeling die sneller effect laat zien # Kosteneffectiviteit bepalen door professionals, indien gewenst en mogelijk kosteneffectiviteits-analyse In de praktijk kunnen er per uitgangsvraag meerdere conclusies zijn, met verschillend niveau van bewijs Indien er meerdere conclusies bij de uitgangsvraag zijn geformuleerd is het van belang de conclusies te prioriteren Het niveau van bewijs van de conclusie die het meest van belang is voor het formuleren van de In het kader van de revisie van deze richtlijn is een economische evaluatie uitgevoerd Dit is gedaan conform de aanbevelingen uit de ‘Handleiding voor kostenonderzoek methoden en referentieprijzen voor In de gereviseerde richtlijn staat beschreven welke overwegingen zijn gemaakt bij de keuze van het.
570
nvmdl
analyse hierop te Vergelijking met een referentietest, beschrijving van de onderzochte test en van de onderzochte populatie, maar niet de kenmerken die verder onder Tabel # Niveau van bewijskracht van de conclusie op basis van het aan de conclusie ten grondslag Eén systematische review (A#) of ten minste Het is aangetoond dat Eén of meerdere conclusies leiden tot één aanbeveling Bij evidence based richtlijnen kan als hulpmiddel het opstellen van Deze tekst wordt weergegeven in de richtlijn • Bijwerkingen, risico's of complicaties op korte en lange termijn • Gebruik bij co-morbiditeit / gelijktijdig gebruik medicatie en/of interventie • Voorkeuren / te verwachten compliance / te verwachten tevredenheid / kwaliteit van leven • Voorbeeld diagnostiek of behandeling waarvoor minder ziekenhuisbezoek nodig is; behandeling die makkelijker toe te dienen is; behandeling die sneller effect laat zien # Kosteneffectiviteit bepalen door professionals, indien gewenst en mogelijk kosteneffectiviteits-analyse In de praktijk kunnen er per uitgangsvraag meerdere conclusies zijn, met verschillend niveau van bewijs Indien er meerdere conclusies bij de uitgangsvraag zijn geformuleerd is het van belang de conclusies te prioriteren Het niveau van bewijs van de conclusie die het meest van belang is voor het formuleren van de In het kader van de revisie van deze richtlijn is een economische evaluatie uitgevoerd Dit is gedaan conform de aanbevelingen uit de ‘Handleiding voor kostenonderzoek methoden en referentieprijzen voor In de gereviseerde richtlijn staat beschreven welke overwegingen zijn gemaakt bij de keuze van het Beschreven is wat de tijdshorizon van het kostenonderzoek was en welk perspectief (bijvoorbeeld perspectief van de verzekeraar, zorgorganisatie, patiënt, overheid en/of werkgever) naast het Het maatschappelijk perspectief houdt rekening met alle actoren in de samenleving; alle kosten moeten worden meegenomen, ongeacht wie de kosten draagt Dit betekent dat niet alleen de kosten binnen de gezondheidszorg in de economische evaluatie worden betrokken, maar dat ook de kosten in andere sectoren, alsmede de kosten gedragen door patiënten en familie worden beschouwd Beschreven is welke kostencategorieën (zie figuur #) in de economische evaluatie zijn meegenomen Hierbij is een onderscheid gemaakt naar directe kosten binnen en buiten de gezondheidszorg en indirecte Per kostencategorie is beschreven welke eenheden hierin een rol spelen (zie figuur #) als gevolg van gewichtsverlies, een pruik als verpleeghuis, verzorgingshuis, als gevolg van aan huis bezorging van De wijze waarop de volumemetingen van de geselecteerde eenheden heeft plaatsgevonden is beschreven Er bestaat een verscheidenheid aan bronnen die gehanteerd kunnen worden voor het verzamelen van volumegegevens waaronder klinische studies, registratie binnen zorgorganisaties, expert opinion, DBC Informatie Systeem, landelijke registraties, literatuur en zelfrapportage van patiënten Deze bronnen kunnen ingedeeld worden in primaire data en secundaire data Primaire data berusten op waarneming door de onderzoeker zelf (bijvoorbeeld op basis van vergelijkende klinische trials) en worden meestal prospectief verzameld Secundaire data berusten op waarneming door andere onderzoekers (bijvoorbeeld op basis van de resultaten uit gepubliceerde medische en gezondheid economische literatuur) en worden derhalve altijd retrospectief verzameld In de praktijk blijkt de meting van de eenheden vaak beperkt te.
580
nvmdl
het kostenonderzoek was en welk perspectief (bijvoorbeeld perspectief van de verzekeraar, zorgorganisatie, patiënt, overheid en/of werkgever) naast het Het maatschappelijk perspectief houdt rekening met alle actoren in de samenleving; alle kosten moeten worden meegenomen, ongeacht wie de kosten draagt Dit betekent dat niet alleen de kosten binnen de gezondheidszorg in de economische evaluatie worden betrokken, maar dat ook de kosten in andere sectoren, alsmede de kosten gedragen door patiënten en familie worden beschouwd Beschreven is welke kostencategorieën (zie figuur #) in de economische evaluatie zijn meegenomen Hierbij is een onderscheid gemaakt naar directe kosten binnen en buiten de gezondheidszorg en indirecte Per kostencategorie is beschreven welke eenheden hierin een rol spelen (zie figuur #) als gevolg van gewichtsverlies, een pruik als verpleeghuis, verzorgingshuis, als gevolg van aan huis bezorging van De wijze waarop de volumemetingen van de geselecteerde eenheden heeft plaatsgevonden is beschreven Er bestaat een verscheidenheid aan bronnen die gehanteerd kunnen worden voor het verzamelen van volumegegevens waaronder klinische studies, registratie binnen zorgorganisaties, expert opinion, DBC Informatie Systeem, landelijke registraties, literatuur en zelfrapportage van patiënten Deze bronnen kunnen ingedeeld worden in primaire data en secundaire data Primaire data berusten op waarneming door de onderzoeker zelf (bijvoorbeeld op basis van vergelijkende klinische trials) en worden meestal prospectief verzameld Secundaire data berusten op waarneming door andere onderzoekers (bijvoorbeeld op basis van de resultaten uit gepubliceerde medische en gezondheid economische literatuur) en worden derhalve altijd retrospectief verzameld In de praktijk blijkt de meting van de eenheden vaak beperkt te Een primaire dataverzameling is vaak tijdrovend, waardoor het in veel gevallen niet mogelijk is een groot aantal patiënten te includeren Secundaire data zijn in veel gevallen niet representatief voor de patiënten die het onderwerp zijn van de Ook is beschreven op welke wijze de uitkomsten van de economisch evaluatie invloed hebben gehad op ## Taakverdeling tussen eerste, tweede en derde lijn Taakverdeling tussen eerste, tweede en derde lijn bij het indiceren, verwijzen voor Deze richtlijn is goedgekeurd op <DATUM> IKNL bewaakt samen met betrokken verenigingen de houdbaarheid van deze en andere onderdelen van de richtlijn Zo nodig zal de richtlijn tussentijds op beroepsbeoefenaren die de richtlijn autoriseren Het Integraal Kankercentrum <LOCATIE> draagt zorg voor Bevorderen van het toepassen van de richtlijn in de praktijk begint met een brede bekendmaking en Bij verdere implementatie gaat het om gerichte interventies om te bevorderen dat professionals de nieuwe kennis en kunde opnemen in hun routines van de oncologische en palliatieve zorgpraktijk, inclusief borging Als onderdeel van elke richtlijn stelt IKNL een implementatieplan op Activiteiten en interventies voor verspreiding en implementatie vinden zowel op landelijk als regionaal niveau plaats Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme Het implementatieplan bij deze richtlijn (bijlage X) is een belangrijk hulpmiddel om effectief de aanbevelingen uit deze richtlijn te implementeren voor de verschillende disciplines Er zijn, waar mogelijk, tijdens het ontwikkelen van de richtlijn indicatoren voor de evaluatie van de aanbevelingen in de richtlijn opgesteld.
558
nvmdl
Een primaire dataverzameling is vaak tijdrovend, waardoor het in veel gevallen niet mogelijk is een groot aantal patiënten te includeren Secundaire data zijn in veel gevallen niet representatief voor de patiënten die het onderwerp zijn van de Ook is beschreven op welke wijze de uitkomsten van de economisch evaluatie invloed hebben gehad op ## Taakverdeling tussen eerste, tweede en derde lijn Taakverdeling tussen eerste, tweede en derde lijn bij het indiceren, verwijzen voor Deze richtlijn is goedgekeurd op <DATUM> IKNL bewaakt samen met betrokken verenigingen de houdbaarheid van deze en andere onderdelen van de richtlijn Zo nodig zal de richtlijn tussentijds op beroepsbeoefenaren die de richtlijn autoriseren Het Integraal Kankercentrum <LOCATIE> draagt zorg voor Bevorderen van het toepassen van de richtlijn in de praktijk begint met een brede bekendmaking en Bij verdere implementatie gaat het om gerichte interventies om te bevorderen dat professionals de nieuwe kennis en kunde opnemen in hun routines van de oncologische en palliatieve zorgpraktijk, inclusief borging Als onderdeel van elke richtlijn stelt IKNL een implementatieplan op Activiteiten en interventies voor verspreiding en implementatie vinden zowel op landelijk als regionaal niveau plaats Deze kunnen eventueel ook op maat gemaakt worden per instelling of specialisme Het implementatieplan bij deze richtlijn (bijlage X) is een belangrijk hulpmiddel om effectief de aanbevelingen uit deze richtlijn te implementeren voor de verschillende disciplines Er zijn, waar mogelijk, tijdens het ontwikkelen van de richtlijn indicatoren voor de evaluatie van de aanbevelingen in de richtlijn opgesteld worden vastgesteld in hoeverre de richtlijn wordt nageleefd De informatie uit het documentatieproject vormt input voor bijstelling van de implementaite en bij de revisie van richtlijn Op <DATUM> hebben wij, om commentaar op de conceptversie van de richtlijn Erfelijke Darmkanker te verzamelen, een enquête verstuurd naar betrokken verenigingen en relevante landelijke en regionale werkgroepen/netwerken Deze enquête bood ook aan individuele professionals de gelegenheid om (op persoonlijke titel) op deze conceptversie te reageren De termijn om van deze gelegenheid gebruik te maken, liep tot <DATUM> De ontvangen commentaren zijn daarna op <DATUM> in de richtlijnwerkgroep besproken De werkgroep heeft bekeken of en hoe commentaren aanleiding gaven tot In totaal hebben ## respondenten inhoudelijk gereageerd op één of meer van de (concept) gereviseerde modules Deze ## respondenten zijn als volgt verdeeld over de verschillende beroepsgroepen VKGN, ##; V&VN, ##; NVOG, ##; NVVP, ##; NVMDL, #; NVVH, #; Stichting Olijf, #; VKGL, #; NVPO/NIP, #, Leven met Kanker Beweging, #; NHG, #; NIV, # NVU, #; STOET, # De respondenten die hooguit persoonlijke gegevens invulden (zonder inhoudelijk commentaar te geven) en dubbeltellingen (respondenten die meermaals opnieuw begonnen aan het invullen) zijn verwijderd Aan de overige respondenten is een overzicht teruggekoppeld met de reacties op de geleverde Op <DATUM> heeft de werkgroep de richtlijn inhoudelijk vastgesteld De definitieve tekst van de richtlijn is daarna ter autorisatie aangeboden aan de betrokken verenigingen/organisaties (bijlage # zie.
586
nvmdl
hoeverre de richtlijn wordt nageleefd De informatie uit het documentatieproject vormt input voor bijstelling van de implementaite en bij de revisie van richtlijn Op <DATUM> hebben wij, om commentaar op de conceptversie van de richtlijn Erfelijke Darmkanker te verzamelen, een enquête verstuurd naar betrokken verenigingen en relevante landelijke en regionale werkgroepen/netwerken Deze enquête bood ook aan individuele professionals de gelegenheid om (op persoonlijke titel) op deze conceptversie te reageren De termijn om van deze gelegenheid gebruik te maken, liep tot <DATUM> De ontvangen commentaren zijn daarna op <DATUM> in de richtlijnwerkgroep besproken De werkgroep heeft bekeken of en hoe commentaren aanleiding gaven tot In totaal hebben ## respondenten inhoudelijk gereageerd op één of meer van de (concept) gereviseerde modules Deze ## respondenten zijn als volgt verdeeld over de verschillende beroepsgroepen VKGN, ##; V&VN, ##; NVOG, ##; NVVP, ##; NVMDL, #; NVVH, #; Stichting Olijf, #; VKGL, #; NVPO/NIP, #, Leven met Kanker Beweging, #; NHG, #; NIV, # NVU, #; STOET, # De respondenten die hooguit persoonlijke gegevens invulden (zonder inhoudelijk commentaar te geven) en dubbeltellingen (respondenten die meermaals opnieuw begonnen aan het invullen) zijn verwijderd Aan de overige respondenten is een overzicht teruggekoppeld met de reacties op de geleverde Op <DATUM> heeft de werkgroep de richtlijn inhoudelijk vastgesteld De definitieve tekst van de richtlijn is daarna ter autorisatie aangeboden aan de betrokken verenigingen/organisaties (bijlage # zie meestal retrospectief ongecontroleerd onderzoek, en onze eigen ervaring Indeling van de onderbouwing naar de mate van bewijskracht systematische reviews die ten minste enkele onderzoeken van A#-niveau betreffen, waarbij de gerandomiseerde klinische trials van matige kwaliteit of onvoldoende omvang of ander onderzoek naar de effecten van diagnostiek op klinische uitkomsten bij een prospectief gevolgde goed gedefinieerde patiëntengroep met een tevoren gedefinieerd beleid op grond van de te onderzoeken testuitslagen, of besliskundig onderzoek naar de effecten van basis worden gebruikt en voldoende rekening wordt gehouden met onderlinge onderzoek ten opzichte van een referentietest, waarbij van tevoren criteria zijn gedefinieerd voor de te onderzoeken test en voor een referentietest, met een goede beschrijving van de test en de onderzochte klinische populatie; het moet een voldoende grote serie van opeenvolgende patiënten betreffen, er moet gebruik zijn gemaakt van tevoren gedefinieerde zijn beoordeeld Bij situaties waarbij multipele, diagnostische tests een rol spelen, is er in vergelijking met een referentietest, beschrijving van de onderzochte test en populatie, maar niet de kenmerken die verder onder niveau A staan genoemd; ten minste één systematische review (A#) of twee onafhankelijk van elkaar uitgevoerde onderzoeken # ten minste twee onafhankelijk van elkaar uitgevoerde onderzoeken van niveau B; # mening van deskundigen, bijvoorbeeld de werkgroepleden systematische reviews die tenminste enkele onderzoeken van A#-niveau betreffen, waarbij de gerandomiseerd vergelijkend klinisch onderzoek van goede kwaliteit (gerandomiseerde, dubbelblind gerandomiseerde klinische trials van matige kwaliteit of onvoldoende omvang of ander vergelijkend D mening van deskundigen, bijvoorbeeld de werkgroepleden onderzoek naar de effecten van diagnostiek op klinische uitkomsten bij een prospectief gevolgde goed.
607
nvmdl
In ### heeft de Landelijke Werkgroep Gastro-Intestinale Tumoren (LWGIT), welke wordt ondersteund door IKNL, verzocht om een richtlijn Hepatocellulair carcinoom (HCC) te ontwikkelen Naar aanleiding hiervan is een landelijke richtlijnwerkgroep Hepatocellulair carcinoom opgericht In deze werkgroep zijn zorgverleners vanuit verschillende (para)medische disciplines betrokken (zie bijlage #) Een overzicht van alle leden van de werkgroep is opgenomen in bijlage # (zie bijlage #) De richtlijn is tot stand gekomen op basis van twaalf geprioriteerde knelpunten Naar aanleiding van deze knelpunten zijn zeven uitgangsvragen geformuleerd die volgens de evidence based methodiek zijn uitgewerkt De vijf andere De richtlijn is zoveel mogelijk gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek of consensus Het betreft een document met aanbevelingen ter ondersteuning van de dagelijkse praktijkvoering van zorgverleners die betrokken zijn bij patiënten met een (mogelijk) HCC De richtlijn bevat aanbevelingen van algemene aard Het is mogelijk dat deze aanbevelingen in een individueel geval niet van toepassing zijn De richtlijn kan door de professional gebruikt worden bij de klinische besluitvorming Bij de besluitvorming is de professional zich ervan bewust dat keuzes altijd gemaakt worden in samenspraak met de patiënt (shared decision making) Het is van belang de patiënt goed te informeren over de verschillende opties en hem/haar te betrekken bij de besluitvorming omdat dit, in de velden waar dit onderzocht is, leidt tot een hogere patiënttevredenheid en betere uitkomsten van zorg ## ## ## #<DATUM> ### Voor de gehele juridische betekenis van de richtlijn wordt verwezen naar de bijlagen (zie bijlage #) De richtlijn HCC geeft aanbevelingen over surveillance van risicogroepen, diagnostiek, behandeling, nacontrole, nazorg en organisatie van zorg bij patiënten met (een mogelijk) HCC De richtlijn beoogt hiermee de kwaliteit van de zorgverlening te verbeteren, het klinisch handelen meer te baseren op wetenschappelijk bewijs dan op ervaringen en meningen, de transparantie te vergroten en de diversiteit De richtlijn is van toepassing op alle volwassen patiënten met een HCC en op volwassen patiënten met een verhoogd risico op HCC die opname in een surveillance programma behoeven Waar de richtlijn zich beperkt tot patiënten met een gevorderde fibrose of cirrose wordt dit aangegeven De richtlijn is bestemd voor alle professionals die betrokken zijn bij de surveillance, diagnostiek, behandeling en begeleiding van patiënten met een HCC, zoals chirurgen, internisten, maag-darm-lever (MDL) artsen, huisartsen, oncologieverpleegkundigen, verpleegkundig specialisten, MDL Tevens is de richtlijn gebruikt bij het ontwikkelen van een patiëntenvoorlichtingtekst van KWF Kankerbestrijding Naast informatie over de diagnostiek en de behandeling wordt informatie gegeven over De werkgroep is in mei ### voor de eerste maal bijeengekomen Op basis van een eerste inventarisatie van de knelpunten door de werkgroepleden is, door middel van een enquête onder professionals die betrokken zijn bij patiënten met (een verhoogd risico op) HCC, een knelpunteninventarisatie gehouden Na het versturen van de enquête hebben ## professionals gerespondeerd en knelpunten geprioriteerd en/of ingebracht De meest relevante knelpunten zijn uitgewerkt tot twaalf uitgangsvragen (zie bijlage #) Voor iedere uitgangsvraag werd uit de richtlijnwerkgroep een subgroep geformeerd.
594
nvmdl
#) De richtlijn HCC geeft aanbevelingen over surveillance van risicogroepen, diagnostiek, behandeling, nacontrole, nazorg en organisatie van zorg bij patiënten met (een mogelijk) HCC De richtlijn beoogt hiermee de kwaliteit van de zorgverlening te verbeteren, het klinisch handelen meer te baseren op wetenschappelijk bewijs dan op ervaringen en meningen, de transparantie te vergroten en de diversiteit De richtlijn is van toepassing op alle volwassen patiënten met een HCC en op volwassen patiënten met een verhoogd risico op HCC die opname in een surveillance programma behoeven Waar de richtlijn zich beperkt tot patiënten met een gevorderde fibrose of cirrose wordt dit aangegeven De richtlijn is bestemd voor alle professionals die betrokken zijn bij de surveillance, diagnostiek, behandeling en begeleiding van patiënten met een HCC, zoals chirurgen, internisten, maag-darm-lever (MDL) artsen, huisartsen, oncologieverpleegkundigen, verpleegkundig specialisten, MDL Tevens is de richtlijn gebruikt bij het ontwikkelen van een patiëntenvoorlichtingtekst van KWF Kankerbestrijding Naast informatie over de diagnostiek en de behandeling wordt informatie gegeven over De werkgroep is in mei ### voor de eerste maal bijeengekomen Op basis van een eerste inventarisatie van de knelpunten door de werkgroepleden is, door middel van een enquête onder professionals die betrokken zijn bij patiënten met (een verhoogd risico op) HCC, een knelpunteninventarisatie gehouden Na het versturen van de enquête hebben ## professionals gerespondeerd en knelpunten geprioriteerd en/of ingebracht De meest relevante knelpunten zijn uitgewerkt tot twaalf uitgangsvragen (zie bijlage #) Voor iedere uitgangsvraag werd uit de richtlijnwerkgroep een subgroep geformeerd methodoloog het literatuuronderzoek Dit betrof het uitvoeren van een systematische literatuursearch, het kritisch beoordelen van de literatuur en het verwerken van de literatuur in evidence tabellen (zie bijlage ##) Daarnaast werd door de methodoloog een concept literatuurbespreking met bijbehorende conclusies aangeleverd voor deze uitgangsvragen De werkgroepleden pasten vervolgens de concept literatuurbespreking en conclusies aan en stelden overige overwegingen en aanbevelingen op volgens de werkgroepleden de relevante bestaande literatuur Op basis hiervan hebben de werkgroepleden de wetenschappelijke conclusies, overige overwegingen en aanbevelingen geformuleerd Er is voor de consensus-based beantwoording geen systematisch literatuuronderzoek verricht door een externe Om rekening te houden met het patiëntenperspectief zijn aan de hand van telefonische interviews in juni ### ervaringen van patiënten met de zorgverlening geïnventariseerd Tevens waren de patiëntvertegenwoordigers aanwezig bij alle vergaderingen van de richtlijnwerkgroep De patiëntvertegenwoordigers hebben de conceptteksten beoordeeld ten einde het patiëntenperspectief in de De werkgroep heeft gedurende vijf maanden gewerkt aan de tekst van de conceptrichtlijn Alle teksten zijn tijdens plenaire vergaderingen besproken en na verwerking van de commentaren door de werkgroep De conceptrichtlijn is op <DATUM> naar alle betrokken wetenschappelijke-, beroeps- en patiëntenverenigingen en naar de landelijke en regionale tumorwerkgroepen gestuurd voor commentaar d m v een enquête Alle commentaren werden vervolgens beoordeeld door de richtlijnwerkgroep Voor een overzicht van de commentaren en op welke wijze hier mee om is gegaan wordt verwezen naar bijlage ## De richtlijn is in een plenaire vergadering op <DATUM> inhoudelijk vastgesteld Ten slotte is de.
577
nvmdl
Dit betrof het uitvoeren van een systematische literatuursearch, het kritisch beoordelen van de literatuur en het verwerken van de literatuur in evidence tabellen (zie bijlage ##) Daarnaast werd door de methodoloog een concept literatuurbespreking met bijbehorende conclusies aangeleverd voor deze uitgangsvragen De werkgroepleden pasten vervolgens de concept literatuurbespreking en conclusies aan en stelden overige overwegingen en aanbevelingen op volgens de werkgroepleden de relevante bestaande literatuur Op basis hiervan hebben de werkgroepleden de wetenschappelijke conclusies, overige overwegingen en aanbevelingen geformuleerd Er is voor de consensus-based beantwoording geen systematisch literatuuronderzoek verricht door een externe Om rekening te houden met het patiëntenperspectief zijn aan de hand van telefonische interviews in juni ### ervaringen van patiënten met de zorgverlening geïnventariseerd Tevens waren de patiëntvertegenwoordigers aanwezig bij alle vergaderingen van de richtlijnwerkgroep De patiëntvertegenwoordigers hebben de conceptteksten beoordeeld ten einde het patiëntenperspectief in de De werkgroep heeft gedurende vijf maanden gewerkt aan de tekst van de conceptrichtlijn Alle teksten zijn tijdens plenaire vergaderingen besproken en na verwerking van de commentaren door de werkgroep De conceptrichtlijn is op <DATUM> naar alle betrokken wetenschappelijke-, beroeps- en patiëntenverenigingen en naar de landelijke en regionale tumorwerkgroepen gestuurd voor commentaar d m v een enquête Alle commentaren werden vervolgens beoordeeld door de richtlijnwerkgroep Voor een overzicht van de commentaren en op welke wijze hier mee om is gegaan wordt verwezen naar bijlage ## De richtlijn is in een plenaire vergadering op <DATUM> inhoudelijk vastgesteld Ten slotte is de • Checklist overige overwegingen en formuleren van aanbevelingen (zie bijlage #) Primaire leverkanker is wereldwijd de zesde meest voorkomende vorm van kanker en de derde meest voorkomende oorzaak van overlijden door kanker ## In meer dan ##% van de patiënten met primaire leverkanker is er sprake van een hepatocellulair carcinoom (HCC) De incidentie van HCC neemt wereldwijd toe Op basis van gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie laten wij hieronder ook de trends zien van de incidentie en het behandelingsresultaat voor HCC in <LOCATIE> ### In de Westerse wereld komt HCC naar verhouding weinig voor ##<DATUM> In de periode ### - ### werd er in totaal bij ### patiënten in <LOCATIE> primaire leverkanker vastgesteld Op basis van de gegevens van de Nederlandse Kankerregistratie steeg de incidentie van kanker aan de lever en intrahepatische galwegen in de periode ### - ### per jaar van ### naar ### De incidentie van primaire leverkanker was drie maal hoger bij mannen dan bij vrouwen Ongeacht het geslacht was er echter in de onderzochte periode sprake van een significante toename van primaire leverkanker Omgerekend naar de Europese standaardbevolking was er een significante stijging van #,# per ### ### in ### naar #,# in ### Voor vrouwen was er een significante stijging van #,# per ### ### in ### naar #,# in ### Van alle patiënten met leverkanker was er in ##% van de gevallen (n = ###) sprake van HCC Er was.
620
nvmdl
overige overwegingen en formuleren van aanbevelingen (zie bijlage #) Primaire leverkanker is wereldwijd de zesde meest voorkomende vorm van kanker en de derde meest voorkomende oorzaak van overlijden door kanker ## In meer dan ##% van de patiënten met primaire leverkanker is er sprake van een hepatocellulair carcinoom (HCC) De incidentie van HCC neemt wereldwijd toe Op basis van gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie laten wij hieronder ook de trends zien van de incidentie en het behandelingsresultaat voor HCC in <LOCATIE> ### In de Westerse wereld komt HCC naar verhouding weinig voor ##<DATUM> In de periode ### - ### werd er in totaal bij ### patiënten in <LOCATIE> primaire leverkanker vastgesteld Op basis van de gegevens van de Nederlandse Kankerregistratie steeg de incidentie van kanker aan de lever en intrahepatische galwegen in de periode ### - ### per jaar van ### naar ### De incidentie van primaire leverkanker was drie maal hoger bij mannen dan bij vrouwen Ongeacht het geslacht was er echter in de onderzochte periode sprake van een significante toename van primaire leverkanker Omgerekend naar de Europese standaardbevolking was er een significante stijging van #,# per ### ### in ### naar #,# in ### Voor vrouwen was er een significante stijging van #,# per ### ### in ### naar #,# in ### Van alle patiënten met leverkanker was er in ##% van de gevallen (n = ###) sprake van HCC Er was Bij vrouwen was er een lichte, In de periode ### - ### onderging ##% van alle patiënten met HCC een gedeeltelijke leverresectie, radiofrequentie ablatie (RFA) of een levertransplantatie Het aantal lokale behandelingen met een curatieve opzet steeg van ## tot ##% in de periode ###-### Ook kregen steeds meer patiënten een palliatieve en in de periode ###-### was dit ##% Het aantal patiënten dat niet een directe interventie, maar alleen de beste ondersteunende behandeling kreeg aangeboden, nam in deze periode af van ##% tot ##% De relatieve overleving voor patiënten met HCC is tussen ### en ### duidelijk verbeterd De <LEEFTIJD>-jaars overleving nam significant toe van ## tot ##% De <LEEFTIJD>-jaars overleving nam eveneens significant toe van # naar ##% De <LEEFTIJD>-jaars, <LEEFTIJD>-jaars, en <LEEFTIJD>-jaars overleving voor HCC patiënten na een primair chirurgische ##% tussen de periodes ###-### en ###-### (alle P (#,###) De <LEEFTIJD>-jaars overleving voor HCC patiënten die systemische antitumorale behandeling en/of bestraling kregen bleek tussen deze periodes gestegen van ##% tot ##% (P = #,##) De <LEEFTIJD>-jaars en <LEEFTIJD>-jaars overleving voor HCC patiënten die een andere of geen therapie kregen steeg tussen deze periodes van respectievelijk ## en #% tot ## en #% (P = #,### Welke patiënten met chronische leverziekten van niet virale oorsprong moeten gescreend worden op HCC (CB)? Hoe vaak moet er gescreend worden op HCC, elke # of elke ## maanden(EB)? Men dient surveillance op HCC te verrichten middels echografie.
744
nvmdl
periode ### - ### onderging ##% van alle patiënten met HCC een gedeeltelijke leverresectie, radiofrequentie ablatie (RFA) of een levertransplantatie Het aantal lokale behandelingen met een curatieve opzet steeg van ## tot ##% in de periode ###-### Ook kregen steeds meer patiënten een palliatieve en in de periode ###-### was dit ##% Het aantal patiënten dat niet een directe interventie, maar alleen de beste ondersteunende behandeling kreeg aangeboden, nam in deze periode af van ##% tot ##% De relatieve overleving voor patiënten met HCC is tussen ### en ### duidelijk verbeterd De <LEEFTIJD>-jaars overleving nam significant toe van ## tot ##% De <LEEFTIJD>-jaars overleving nam eveneens significant toe van # naar ##% De <LEEFTIJD>-jaars, <LEEFTIJD>-jaars, en <LEEFTIJD>-jaars overleving voor HCC patiënten na een primair chirurgische ##% tussen de periodes ###-### en ###-### (alle P (#,###) De <LEEFTIJD>-jaars overleving voor HCC patiënten die systemische antitumorale behandeling en/of bestraling kregen bleek tussen deze periodes gestegen van ##% tot ##% (P = #,##) De <LEEFTIJD>-jaars en <LEEFTIJD>-jaars overleving voor HCC patiënten die een andere of geen therapie kregen steeg tussen deze periodes van respectievelijk ## en #% tot ## en #% (P = #,### Welke patiënten met chronische leverziekten van niet virale oorsprong moeten gescreend worden op HCC (CB)? Hoe vaak moet er gescreend worden op HCC, elke # of elke ## maanden(EB)? Men dient surveillance op HCC te verrichten middels echografie • Alle patiënten met chronische hepatitis B en cirrose • De volgende groepen patiënten met chronische hepatitis B zonder cirrose ♦ Patiënten afkomstig uit sub-Sahara Afrika ) <LEEFTIJD> jaar Er wordt geadviseerd om een interval van # maanden aan te houden voor surveillance De diagnostische waarde van echografie voor surveillance op HCC in patiënten met verhoogd risico is onderzocht in vier systematische reviews De systematische review van Colli et al identificeerde ## studies met patiënten met cirrose of chronische hepatitis In ## studies betrof het uitsluitend patiënten met cirrose (de etiologie van de cirrose werd overigens niet gespecificeerd) ## De sensitiviteit varieerde in deze ## studies van ##-##% en de specificiteit van #<DATUM> De auteurs rapporteren een gepoolde sensitiviteit van ##% (##%CI ##-##) en een gepoolde specificiteit van ##% (##%CI ##-##) voor # studies waarbij leverhistologie na resectie of transplantatie als referentiestandaard beschikbaar was (dit laatste leidt tot potentiële bias) In deze studies zijn bovendien zowel cirrose patiënten als patiënten met chronische Singal et al vatten de resultaten van HCC surveillance uit ## studies samen (alleen patiënten met cirrose, etiologie niet gespecificeerd) ### Echografie had een gepoolde sensitiviteit van ##% (##%CI ##-##) voor het opsporen van HCC in een vroeg stadium (binnen <LOCATIE>criteria één nodus (# cm of maximaal drie nodi ( # cm in diameter, zonder macroscopisch vasculaire invasie) Bij het gelijktijdig gebruik van andere testen daalde de sensitiviteit naar ##% (##%CI <DATUM> #) De sensitiviteit was gemiddeld ##% (##%CI.
772
nvmdl
hepatitis B zonder cirrose ♦ Patiënten afkomstig uit sub-Sahara Afrika ) <LEEFTIJD> jaar Er wordt geadviseerd om een interval van # maanden aan te houden voor surveillance De diagnostische waarde van echografie voor surveillance op HCC in patiënten met verhoogd risico is onderzocht in vier systematische reviews De systematische review van Colli et al identificeerde ## studies met patiënten met cirrose of chronische hepatitis In ## studies betrof het uitsluitend patiënten met cirrose (de etiologie van de cirrose werd overigens niet gespecificeerd) ## De sensitiviteit varieerde in deze ## studies van ##-##% en de specificiteit van #<DATUM> De auteurs rapporteren een gepoolde sensitiviteit van ##% (##%CI ##-##) en een gepoolde specificiteit van ##% (##%CI ##-##) voor # studies waarbij leverhistologie na resectie of transplantatie als referentiestandaard beschikbaar was (dit laatste leidt tot potentiële bias) In deze studies zijn bovendien zowel cirrose patiënten als patiënten met chronische Singal et al vatten de resultaten van HCC surveillance uit ## studies samen (alleen patiënten met cirrose, etiologie niet gespecificeerd) ### Echografie had een gepoolde sensitiviteit van ##% (##%CI ##-##) voor het opsporen van HCC in een vroeg stadium (binnen <LOCATIE>criteria één nodus (# cm of maximaal drie nodi ( # cm in diameter, zonder macroscopisch vasculaire invasie) Bij het gelijktijdig gebruik van andere testen daalde de sensitiviteit naar ##% (##%CI <DATUM> #) De sensitiviteit was gemiddeld ##% (##%CI een interval tussen zes en twaalf maanden De specificiteit voor het aantonen van HCC werd niet berekend omdat die maar in zes van de ## studies vermeld werd Eén systematische review beperkt zich tot patiënten met chronische hepatitis C infectie In deze review zijn zeven studies naar de diagnostische accuratesse van echografie opgenomen Er werd niet gerapporteerd welk deel van de patiënten cirrose had De sensitiviteit van echografie varieerde van ##-##% en de De systematische review van De Masi et al is van lagere kwaliteit ## Het aantal studies dat werd geïdentificeerd is niet vermeld, de studies werden niet beoordeeld op kwaliteit en hun kenmerken worden niet beschreven Er werd een sensitiviteit gevonden van ##-##% en een specificiteit van ##-##% voor de Effect op morbiditeit, c q vaststellen HCC haard in behandelbaar stadium Gebo et al identificeerde één cohort studie over surveillance van chronische hepatitis C patiënten ## De surveillance bestond uit #-maandelijkse echografie en alfafoetoproteïne (AFP)-bepaling en werd vergeleken met ‘usual care' in een ‘disease control' groep De incidentie van HCC was <DATUM> in de surveillance groep en <DATUM> in de ‘disease control' groep ##% van de patiënten in de surveillance groep en ##% van de patiënten in de ‘disease control' groep had slechts één laesie (# cm (p-waarden of Een Cochrane review over chronische hepatitis B patiënten identificeerde twee studies ### De eerste van deze twee studies vergeleek #-maandelijkse surveillance met echografie en AFP met follow-up zonder surveillance [<PERSOON> et al ] In de surveillance groep werden meer gevallen van reseceerbaar HCC.
705
nvmdl
niet berekend omdat die maar in zes van de ## studies vermeld werd Eén systematische review beperkt zich tot patiënten met chronische hepatitis C infectie In deze review zijn zeven studies naar de diagnostische accuratesse van echografie opgenomen Er werd niet gerapporteerd welk deel van de patiënten cirrose had De sensitiviteit van echografie varieerde van ##-##% en de De systematische review van De Masi et al is van lagere kwaliteit ## Het aantal studies dat werd geïdentificeerd is niet vermeld, de studies werden niet beoordeeld op kwaliteit en hun kenmerken worden niet beschreven Er werd een sensitiviteit gevonden van ##-##% en een specificiteit van ##-##% voor de Effect op morbiditeit, c q vaststellen HCC haard in behandelbaar stadium Gebo et al identificeerde één cohort studie over surveillance van chronische hepatitis C patiënten ## De surveillance bestond uit #-maandelijkse echografie en alfafoetoproteïne (AFP)-bepaling en werd vergeleken met ‘usual care' in een ‘disease control' groep De incidentie van HCC was <DATUM> in de surveillance groep en <DATUM> in de ‘disease control' groep ##% van de patiënten in de surveillance groep en ##% van de patiënten in de ‘disease control' groep had slechts één laesie (# cm (p-waarden of Een Cochrane review over chronische hepatitis B patiënten identificeerde twee studies ### De eerste van deze twee studies vergeleek #-maandelijkse surveillance met echografie en AFP met follow-up zonder surveillance [<PERSOON> et al ] In de surveillance groep werden meer gevallen van reseceerbaar HCC ##; ##% CI # ##-## ##) Dezelfde data werden een tweede keer gerapporteerd in de latere publicatie van <PERSOON> ### Ook in deze publicatie werd HCC in een vroeger stadium gedetecteerd in de surveillance groep (OR # ## ##%CI # ##-## ##) Het aandeel van patiënten met cirrose werd niet De tweede studie van de Cochrane review evalueerde het effect van het toevoegen van echografie aan #-maandelijkse surveillance met alfafoetoproteïne (AFP) Het aantal gevallen van HCC was niet significant verschillend tussen de twee groepen (OR # ## ##%CI # <DATUM> Het aandeel van patiënten met cirrose De huidige literatuurstudie identificeerde ook nog een gecontroleerde maar niet gerandomiseerde studie van Santagostino ### Deze studie evalueerde bij hemofiliepatiënten (waarvan ##% met cirrose) het effect van #-maandelijkse of ##-maandelijkse surveillance met echografie en AFP De incidentie van Bij surveillance is het effect op mortaliteit een belangrijker uitkomst dan het effect op overleving Ziekte-specifieke overleving wordt namelijk vertekend door lead time bias (eerdere detectie van een ziekte door een gericht screeningsprogramma) In de Cochrane review werd er één studie geïdentificeerd die mortaliteit rapporteert ### Deze is dezelfde studie als de in de huidige literatuurstudie geïdentificeerde studie van <PERSOON> et al ### Er werden geen resultaten voor totale mortaliteit gerapporteerd Hoewel de HCC-gerelateerde mortaliteit in de publicatie van <PERSOON> significant lager was in de surveillance # #<DATUM> Deze Cochrane review is gebaseerd op de publicatie van <PERSOON> et al De reden voor deze.
685
nvmdl
##% CI # ##-## ##) Dezelfde data werden een tweede keer gerapporteerd in de latere publicatie van <PERSOON> ### Ook in deze publicatie werd HCC in een vroeger stadium gedetecteerd in de surveillance groep (OR # ## ##%CI # ##-## ##) Het aandeel van patiënten met cirrose werd niet De tweede studie van de Cochrane review evalueerde het effect van het toevoegen van echografie aan #-maandelijkse surveillance met alfafoetoproteïne (AFP) Het aantal gevallen van HCC was niet significant verschillend tussen de twee groepen (OR # ## ##%CI # <DATUM> Het aandeel van patiënten met cirrose De huidige literatuurstudie identificeerde ook nog een gecontroleerde maar niet gerandomiseerde studie van Santagostino ### Deze studie evalueerde bij hemofiliepatiënten (waarvan ##% met cirrose) het effect van #-maandelijkse of ##-maandelijkse surveillance met echografie en AFP De incidentie van Bij surveillance is het effect op mortaliteit een belangrijker uitkomst dan het effect op overleving Ziekte-specifieke overleving wordt namelijk vertekend door lead time bias (eerdere detectie van een ziekte door een gericht screeningsprogramma) In de Cochrane review werd er één studie geïdentificeerd die mortaliteit rapporteert ### Deze is dezelfde studie als de in de huidige literatuurstudie geïdentificeerde studie van <PERSOON> et al ### Er werden geen resultaten voor totale mortaliteit gerapporteerd Hoewel de HCC-gerelateerde mortaliteit in de publicatie van <PERSOON> significant lager was in de surveillance # #<DATUM> Deze Cochrane review is gebaseerd op de publicatie van <PERSOON> et al De reden voor deze Beide publicaties over dezelfde groep patiënten rapporteren hetzelfde aantal HCC gevallen, maar verschillende getallen voor de HCC-gerelateerde mortaliteit In de publicatie van <PERSOON> zijn er ## sterfgevallen in de surveillance groep en ## in de ‘disease control' groep In de Cochrane review spreekt men daarentegen van ## sterfgevallen in de surveillance groep en ## in de ‘disease control' groep De auteurs van de Cochrane review vonden meerdere discrepanties tussen de resultaten in <PERSOON> et al en in eerdere publicaties van dezelfde studie Dit leidt tot veel onzekerheid over de betrouwbaarheid en <PERSOON> De systematische review van <PERSOON> Coon ### over surveillance van cirrose patiënten bevatte geen enkele randomized controlled trial De hierboven besproken studie van <PERSOON>/<PERSOON> werd wel geïdentificeerd maar niet geïncludeerd omdat het niet louter om cirrose patiënten ging Het is aangetoond dat patiënten met chronisch leverlijden een verhoogd risico op HCC hebben, afhankelijk van onderliggende oorzaak van het leverlijden en mate van leverschade <PERSOON> ### guidelines ## EASL guideline ### ## Het is aangetoond dat surveillance middels echografie met een interval van # maanden, HCC bij patiënten vaker in een vroeg stadium (binnen <LOCATIE>criteria) detecteert dan surveillance middels echografie met een Er zijn aanwijzingen dat surveillance met een interval korter dan # maanden geen meerwaarde heeft boven De werkgroep is van mening dat er geen direct bewijs is dat surveillance middels echografie (ongeacht het.
643
nvmdl
Beide publicaties over dezelfde groep patiënten rapporteren hetzelfde aantal HCC gevallen, maar verschillende getallen voor de HCC-gerelateerde mortaliteit In de publicatie van <PERSOON> zijn er ## sterfgevallen in de surveillance groep en ## in de ‘disease control' groep In de Cochrane review spreekt men daarentegen van ## sterfgevallen in de surveillance groep en ## in de ‘disease control' groep De auteurs van de Cochrane review vonden meerdere discrepanties tussen de resultaten in <PERSOON> et al en in eerdere publicaties van dezelfde studie Dit leidt tot veel onzekerheid over de betrouwbaarheid en <PERSOON> De systematische review van <PERSOON> Coon ### over surveillance van cirrose patiënten bevatte geen enkele randomized controlled trial De hierboven besproken studie van <PERSOON>/<PERSOON> werd wel geïdentificeerd maar niet geïncludeerd omdat het niet louter om cirrose patiënten ging Het is aangetoond dat patiënten met chronisch leverlijden een verhoogd risico op HCC hebben, afhankelijk van onderliggende oorzaak van het leverlijden en mate van leverschade <PERSOON> ### guidelines ## EASL guideline ### ## Het is aangetoond dat surveillance middels echografie met een interval van # maanden, HCC bij patiënten vaker in een vroeg stadium (binnen <LOCATIE>criteria) detecteert dan surveillance middels echografie met een Er zijn aanwijzingen dat surveillance met een interval korter dan # maanden geen meerwaarde heeft boven De werkgroep is van mening dat er geen direct bewijs is dat surveillance middels echografie (ongeacht het worden of er een indicatie voor surveillance bestaat # In Tabel # zijn de categorieën patiënten Tabel # Patiënten met chronische leverziekten die in aanmerking komen voor surveillance op Hoewel de volgende groepen een verhoogd risico op HCC hebben in geval van cirrose zijn er onvoldoende Surveillance dient verricht te worden middels echografie De positief en negatief voorspellende waarde van echografie om HCC in een relatief vroeg stadium (binnen de <LOCATIE>criteria) te detecteren voor Bepaling van serum alfafoetoproteine (AFP) is weinig sensitief en specifiek voor HCC en dient niet voor surveillance gebruikt te worden, ook niet als toevoeging aan echografie <DATUM> Dit geldt ook voor andere serummarkers voor HCC Gezien de stralenbelasting, is er geen plaats voor surveillance middels CT-scan Er zijn geen gegevens beschikbaar over surveillance middels MRI-scan <DATUM> EASL ###] De sensitiviteit van echografie om HCC in een vroeg stadium (binnen de <LOCATIE>criteria) te detecteren is op basis van de meta-analyse van Singal ##% ### Studies met een surveillance interval ( # maanden hadden in deze meta-analyse een gepoolde sensitiviteit van ##% (##% betrouwbaarheidsinterval van ##-##%), terwijl studies met een surveillance interval van <DATUM> maanden een gepoolde sensitiviteit hadden van ##% (##% betrouwbaarheidsinterval van ##-##%) Er is echter geen direct bewijs dat detectie door surveillance met behulp van echografie tot een lagere mortaliteit leidt Dit hoofdstuk is onderverdeeld in subhoofdstukken en/of paragrafen Om de inhoud te kunnen bekijken klikt Er wordt geadviseerd om voor het stellen van de diagnose en het stadiëren van een HCC gebruik te maken.
630
nvmdl
de categorieën patiënten Tabel # Patiënten met chronische leverziekten die in aanmerking komen voor surveillance op Hoewel de volgende groepen een verhoogd risico op HCC hebben in geval van cirrose zijn er onvoldoende Surveillance dient verricht te worden middels echografie De positief en negatief voorspellende waarde van echografie om HCC in een relatief vroeg stadium (binnen de <LOCATIE>criteria) te detecteren voor Bepaling van serum alfafoetoproteine (AFP) is weinig sensitief en specifiek voor HCC en dient niet voor surveillance gebruikt te worden, ook niet als toevoeging aan echografie <DATUM> Dit geldt ook voor andere serummarkers voor HCC Gezien de stralenbelasting, is er geen plaats voor surveillance middels CT-scan Er zijn geen gegevens beschikbaar over surveillance middels MRI-scan <DATUM> EASL ###] De sensitiviteit van echografie om HCC in een vroeg stadium (binnen de <LOCATIE>criteria) te detecteren is op basis van de meta-analyse van Singal ##% ### Studies met een surveillance interval ( # maanden hadden in deze meta-analyse een gepoolde sensitiviteit van ##% (##% betrouwbaarheidsinterval van ##-##%), terwijl studies met een surveillance interval van <DATUM> maanden een gepoolde sensitiviteit hadden van ##% (##% betrouwbaarheidsinterval van ##-##%) Er is echter geen direct bewijs dat detectie door surveillance met behulp van echografie tot een lagere mortaliteit leidt Dit hoofdstuk is onderverdeeld in subhoofdstukken en/of paragrafen Om de inhoud te kunnen bekijken klikt Er wordt geadviseerd om voor het stellen van de diagnose en het stadiëren van een HCC gebruik te maken Vanuit het Bij sterke aankleuring in de arteriële fase en tevens vroege uitwas (‘washout') kan bij een laesie van groter Er wordt geadviseerd om wanneer er na het gebruik van één dynamische beeldvormende techniek bij een laesie van groter dan één cm nog twijfel over de diagnose bestaat, een aanvullende dynamische beeldvormende techniek toe te passen Wanneer er hierna nog steeds twijfel over de diagnose bestaat kan follow up middels beeldvorming (<DATUM> maanden interval gedurende <LEEFTIJD> jaar) of biopsie overwogen worden Er wordt geadviseerd om bij laesies kleiner dan één cm follow-up middels beeldvorming (<DATUM> maanden interval gedurende <LEEFTIJD> jaar) te verrichten om groei of stabiliteit vast te stellen Bij beeldvormend onderzoek moet men onderscheid maken tussen beeldvorming ten behoeve van surveillance en beeldvorming ten behoeve van diagnostiek van een eerder gevonden leverhaard In hoofdstuk surveillance wordt de beeldvorming bij surveillance beschreven In dit hoofdstuk wordt de beeldvorming voor de diagnostiek van HCC beschreven De plaats en de rol van de verschillende beeldvormende technieken in dit hoofdstuk is beperkt gehouden tot beeldvorming bij patiënten met cirrose of chronische hepatitis omdat het hepatocellair carcinoom (HCC) bij deze patiëntengroep veruit het meeste voorkomt en deze patiëntengroep in de literatuur het beste bestudeerd is Bij patiënten zonder cirrose of chronische hepatitis spelen andere klinische gegevens een rol bij de evaluatie en kan de plaats van beeldvorming en/of biopsie anders zijn dan in de in deze richtlijn beschreven patiëntengroep In zeven studies wordt de waarde van meerfasen-CT met intraveneus contrast voor de diagnose HCC.
613
nvmdl
aankleuring in de arteriële fase en tevens vroege uitwas (‘washout') kan bij een laesie van groter Er wordt geadviseerd om wanneer er na het gebruik van één dynamische beeldvormende techniek bij een laesie van groter dan één cm nog twijfel over de diagnose bestaat, een aanvullende dynamische beeldvormende techniek toe te passen Wanneer er hierna nog steeds twijfel over de diagnose bestaat kan follow up middels beeldvorming (<DATUM> maanden interval gedurende <LEEFTIJD> jaar) of biopsie overwogen worden Er wordt geadviseerd om bij laesies kleiner dan één cm follow-up middels beeldvorming (<DATUM> maanden interval gedurende <LEEFTIJD> jaar) te verrichten om groei of stabiliteit vast te stellen Bij beeldvormend onderzoek moet men onderscheid maken tussen beeldvorming ten behoeve van surveillance en beeldvorming ten behoeve van diagnostiek van een eerder gevonden leverhaard In hoofdstuk surveillance wordt de beeldvorming bij surveillance beschreven In dit hoofdstuk wordt de beeldvorming voor de diagnostiek van HCC beschreven De plaats en de rol van de verschillende beeldvormende technieken in dit hoofdstuk is beperkt gehouden tot beeldvorming bij patiënten met cirrose of chronische hepatitis omdat het hepatocellair carcinoom (HCC) bij deze patiëntengroep veruit het meeste voorkomt en deze patiëntengroep in de literatuur het beste bestudeerd is Bij patiënten zonder cirrose of chronische hepatitis spelen andere klinische gegevens een rol bij de evaluatie en kan de plaats van beeldvorming en/of biopsie anders zijn dan in de in deze richtlijn beschreven patiëntengroep In zeven studies wordt de waarde van meerfasen-CT met intraveneus contrast voor de diagnose HCC Bij de geïncludeerde patiënten was de mediane prevalentie van HCC ##% (range ##,<DATUM> ) De gerapporteerde sensitiviteitswaarden varieerden van ##% tot ##% Omdat de meeste studies geen specificiteit vermelden, is het moeilijk hieraan een conclusie te verbinden In de studie van <PERSOON> ## vond men dat de sensitiviteit van axiale scans gelijk is aan die van coronale scans en een combinatie van de twee Dit gold ook voor laesies ≤ twee cm Sp specificiteit, T transversaal; T + C; transversaal + coronaal (zie bijlage ##) De waarde van de MRI voor de diagnose van het HCC werd in zeven studies (zie tabel #) onderzocht ## ## ## ## ## ## ## De mediane HCC prevalentie was ##% (range #<DATUM> ) De studie van Forner is methodologisch gezien het sterkst Afhankelijk van het resultaat van de MRI (respectievelijk conclusief of verdacht), was de sensitiviteit voor de diagnose HCC ##% en ##% bij haarden ≤ twee cm Forner benadrukt ook het belang van het aankleuringspatroon (vroege arteriële aankleuring en snelle uitwas ‘wash out' in de late fase) Indien zowel enhancement in de arteriële fase als ‘washout' in de late fase vereist zouden zijn voor de diagnose HCC, bedroeg de sensitiviteit en specificiteit ##% respectievelijk ##% [Rimola ###] In een andere studie wordt een sensitiviteit en specificiteit voor de diagnose van HCC (≤ één cm) met behulp van dynamische MRI van ##% en ##% (PPV ##%; NPV ##%) gemeld ## De studie.
665
nvmdl
Bij de geïncludeerde patiënten was de mediane prevalentie van HCC ##% (range ##,<DATUM> ) De gerapporteerde sensitiviteitswaarden varieerden van ##% tot ##% Omdat de meeste studies geen specificiteit vermelden, is het moeilijk hieraan een conclusie te verbinden In de studie van <PERSOON> ## vond men dat de sensitiviteit van axiale scans gelijk is aan die van coronale scans en een combinatie van de twee Dit gold ook voor laesies ≤ twee cm Sp specificiteit, T transversaal; T + C; transversaal + coronaal (zie bijlage ##) De waarde van de MRI voor de diagnose van het HCC werd in zeven studies (zie tabel #) onderzocht ## ## ## ## ## ## ## De mediane HCC prevalentie was ##% (range #<DATUM> ) De studie van Forner is methodologisch gezien het sterkst Afhankelijk van het resultaat van de MRI (respectievelijk conclusief of verdacht), was de sensitiviteit voor de diagnose HCC ##% en ##% bij haarden ≤ twee cm Forner benadrukt ook het belang van het aankleuringspatroon (vroege arteriële aankleuring en snelle uitwas ‘wash out' in de late fase) Indien zowel enhancement in de arteriële fase als ‘washout' in de late fase vereist zouden zijn voor de diagnose HCC, bedroeg de sensitiviteit en specificiteit ##% respectievelijk ##% [Rimola ###] In een andere studie wordt een sensitiviteit en specificiteit voor de diagnose van HCC (≤ één cm) met behulp van dynamische MRI van ##% en ##% (PPV ##%; NPV ##%) gemeld ## De studie Mita ### ## ## (##) # Patiënten met cirrose en een * Conclusief resultaat op CEUS, ♯ Verdacht resultaat op CEUS In tien studies met in totaal ### patiënten wordt de contrastechografie voor de diagnose HCC onderzocht (tabel #)## ## ## ### ## ## ## ## ### De prevalentie van HCC varieerde tussen #<DATUM> , de mediaan was ##,#% De studie van Forner was methodologisch gezien het sterkst ## In deze studie werden de resultaten opgesplitst naargelang de echo een conclusief resultaat opleverde of het resultaat slechts een verdenking op HCC betrof Zoals te verwachten heeft een conclusief resultaat een lagere sensitiviteit maar een hogere specificiteit dan een verdacht resultaat (##% en ##% tegen ##% en ##%) De sensitiviteit in de overige studies varieerde van ## tot ##%, de specificiteit van #<DATUM> (tabel #) Slechts één publicatie heeft de waarde van de contrastechografie bij leverhaarden ≤ één cm onderzocht De sensitiviteit was Omdat het literatuuronderzoek slechts de laatste <LEEFTIJD> jaar omvat, is de werkgroep van mening dat er een overselectie is ontstaan van contrastechografie studies (deze techniek is pas recent ingevoerd) In de klinische praktijk is er nog geen brede ervaring met contrastechografie en wordt contrastechografie vooralsnog uitsluitend gebruikt ter lokalisering van een laesie voorafgaand aan een biopt of percutane behandeling met RFA of voor het nader karakteriseren van één bepaalde met andere technieken gevonden laesie De tien gevonden studies hadden methodologische beperkingen waardoor de diagnostische Luo ### #<DATUM> (###) Patiënten met verdachte ##,#.
738
nvmdl
### ## ## (##) # Patiënten met cirrose en een * Conclusief resultaat op CEUS, ♯ Verdacht resultaat op CEUS In tien studies met in totaal ### patiënten wordt de contrastechografie voor de diagnose HCC onderzocht (tabel #)## ## ## ### ## ## ## ## ### De prevalentie van HCC varieerde tussen #<DATUM> , de mediaan was ##,#% De studie van Forner was methodologisch gezien het sterkst ## In deze studie werden de resultaten opgesplitst naargelang de echo een conclusief resultaat opleverde of het resultaat slechts een verdenking op HCC betrof Zoals te verwachten heeft een conclusief resultaat een lagere sensitiviteit maar een hogere specificiteit dan een verdacht resultaat (##% en ##% tegen ##% en ##%) De sensitiviteit in de overige studies varieerde van ## tot ##%, de specificiteit van #<DATUM> (tabel #) Slechts één publicatie heeft de waarde van de contrastechografie bij leverhaarden ≤ één cm onderzocht De sensitiviteit was Omdat het literatuuronderzoek slechts de laatste <LEEFTIJD> jaar omvat, is de werkgroep van mening dat er een overselectie is ontstaan van contrastechografie studies (deze techniek is pas recent ingevoerd) In de klinische praktijk is er nog geen brede ervaring met contrastechografie en wordt contrastechografie vooralsnog uitsluitend gebruikt ter lokalisering van een laesie voorafgaand aan een biopt of percutane behandeling met RFA of voor het nader karakteriseren van één bepaalde met andere technieken gevonden laesie De tien gevonden studies hadden methodologische beperkingen waardoor de diagnostische Luo ### #<DATUM> (###) Patiënten met verdachte ##,# hepatocholangiocarcinoom ### In deze studie werden twee types vergeleken, de F-fluorocholine PET/CT en de FDG PET/CT De specificiteit van FDG-PET/CT was significant hoger (##% tegen ##%) maar de sensitiviteit was niet significant verschillend (##% tegen ##%) Omdat de resolutie van PET/CT voor kleine laesies beperkt is en HCC in een aanzienlijk deel van de gevallen geen FDG opneemt lijkt de waarde van In de studie van Khalili waren er geen significante verschillen in sensitiviteit van CT-scan, contrastechografie of MRI-scan (p=#,#) ## In deze studie was MRI-scan wel specifieker dan In de studie van Khalili werden verschillende strategieën onderzocht waarin beeldvormende technieken werden gecombineerd ## Wanneer twee verschillende beeldvormende technieken werden gebruikt, waarbij beide positief voor HCC moesten zijn om de diagnose HCC te kunnen stellen, daalde de sensitiviteit Strategieën waarin een tweede techniek slechts werd ingezet als de eerste techniek negatief was, hadden Forner evalueerde de diagnostische waarde van het toevoegen van MRI-scan aan contrast echografie ## In alle gevallen was de specificiteit en PPV ###% De sensitiviteit en NPV waren het hoogste indien een verdacht resultaat op CEUS gevolgd door een verdacht resultaat op MRI-scan voldoende waren voor het stellen van de diagnose HCC De laagste sensitiviteit en NPV werden bereikt als een conclusief resultaat bij beide onderzoeken vereist was voor het stellen van de diagnose HCC De studie van Di <PERSOON> ## rapporteerde dat de sensitiviteit van een MRI-scan significant hoger was dan die van een CT-scan voor het stellen van de diagnose van HCC.
681
nvmdl
deze studie werden twee types vergeleken, de F-fluorocholine PET/CT en de FDG PET/CT De specificiteit van FDG-PET/CT was significant hoger (##% tegen ##%) maar de sensitiviteit was niet significant verschillend (##% tegen ##%) Omdat de resolutie van PET/CT voor kleine laesies beperkt is en HCC in een aanzienlijk deel van de gevallen geen FDG opneemt lijkt de waarde van In de studie van Khalili waren er geen significante verschillen in sensitiviteit van CT-scan, contrastechografie of MRI-scan (p=#,#) ## In deze studie was MRI-scan wel specifieker dan In de studie van Khalili werden verschillende strategieën onderzocht waarin beeldvormende technieken werden gecombineerd ## Wanneer twee verschillende beeldvormende technieken werden gebruikt, waarbij beide positief voor HCC moesten zijn om de diagnose HCC te kunnen stellen, daalde de sensitiviteit Strategieën waarin een tweede techniek slechts werd ingezet als de eerste techniek negatief was, hadden Forner evalueerde de diagnostische waarde van het toevoegen van MRI-scan aan contrast echografie ## In alle gevallen was de specificiteit en PPV ###% De sensitiviteit en NPV waren het hoogste indien een verdacht resultaat op CEUS gevolgd door een verdacht resultaat op MRI-scan voldoende waren voor het stellen van de diagnose HCC De laagste sensitiviteit en NPV werden bereikt als een conclusief resultaat bij beide onderzoeken vereist was voor het stellen van de diagnose HCC De studie van Di <PERSOON> ## rapporteerde dat de sensitiviteit van een MRI-scan significant hoger was dan die van een CT-scan voor het stellen van de diagnose van HCC dan dynamische MRI, meerfasen-CT met intraveneus contrast of dynamische MRI+ meerfasen-CT-scan In de studie van <PERSOON> was de sensitiviteit significant hoger bij dynamische + hepatobiliaire fase MRI dan bij dynamische MRI-scan alleen of meerfasen-CT-scan met intraveneus contrast, ook bij laesies (#cm ## Het is aannemelijk dat de sensitiviteit van dynamische meerfasen CT-scan met intraveneus contrast voor de diagnose HCC varieert van ## tot ##% Er zijn aanwijzingen dat de specificiteit, de positief voorspellende waarde en de negatief voorspellende waarde in de onderzochte populaties ##%, ##% en Het is aannemelijk dat de sensitiviteit van dynamische MRI-scan met intraveneus contrast voor de diagnose HCC varieert van ## tot ###%, en de specificiteit van ## tot ###% Het is aannemelijk dat de sensitiviteit van contrastechografie voor de diagnose hepatocellulair carcinoom varieert van ## tot ##% afhankelijk van de gehanteerde criteria voor het stellen van de diagnose HCC De waarde van de contrast-echografie staat echter nog niet vast en dit onderzoek kan nog niet worden aanbevolen als het onderzoek van keuze voor het stellen van de diagnose <PERSOON> ### ##; Luo ### ##; Luo ### ##; Mita In de eerder verschenen richtlijnen van EASL-EORTC en AASLD worden op grond van de literatuur als beeldvormende diagnostiek bij verdenking op HCC of ter verdere evaluatie van een met surveillance echografie gevonden nodus in de lever, meerfasen-CT-scan met intraveneus contrast of dynamische MRI-scan met intraveneus contrast aanbevolen [EASL-EORTC; AASLD] Dit wordt verder ondersteund.
632
nvmdl
MRI, meerfasen-CT met intraveneus contrast of dynamische MRI+ meerfasen-CT-scan In de studie van <PERSOON> was de sensitiviteit significant hoger bij dynamische + hepatobiliaire fase MRI dan bij dynamische MRI-scan alleen of meerfasen-CT-scan met intraveneus contrast, ook bij laesies (#cm ## Het is aannemelijk dat de sensitiviteit van dynamische meerfasen CT-scan met intraveneus contrast voor de diagnose HCC varieert van ## tot ##% Er zijn aanwijzingen dat de specificiteit, de positief voorspellende waarde en de negatief voorspellende waarde in de onderzochte populaties ##%, ##% en Het is aannemelijk dat de sensitiviteit van dynamische MRI-scan met intraveneus contrast voor de diagnose HCC varieert van ## tot ###%, en de specificiteit van ## tot ###% Het is aannemelijk dat de sensitiviteit van contrastechografie voor de diagnose hepatocellulair carcinoom varieert van ## tot ##% afhankelijk van de gehanteerde criteria voor het stellen van de diagnose HCC De waarde van de contrast-echografie staat echter nog niet vast en dit onderzoek kan nog niet worden aanbevolen als het onderzoek van keuze voor het stellen van de diagnose <PERSOON> ### ##; Luo ### ##; Luo ### ##; Mita In de eerder verschenen richtlijnen van EASL-EORTC en AASLD worden op grond van de literatuur als beeldvormende diagnostiek bij verdenking op HCC of ter verdere evaluatie van een met surveillance echografie gevonden nodus in de lever, meerfasen-CT-scan met intraveneus contrast of dynamische MRI-scan met intraveneus contrast aanbevolen [EASL-EORTC; AASLD] Dit wordt verder ondersteund typische aankleuringspatroon na intraveneuze contrastmiddeltoediening, waarbij HCC sterke aankleuring in de arteriële fase vertoont en vroege uitwas van contrastmiddel (‘wash out') in de latere fasen Bij nodi groter dan één cm kan met een CT- of MRI-scan, waarop bovengenoemde typische kenmerken beiden duidelijk aanwezig zijn, de diagnose HCC met voldoende zekerheid gesteld worden Wanneer er echter na een CT- of MRI-scan twijfel bestaat over de diagnose kan aanvullend een tweede dynamische techniek gebruikt worden Deze situatie zal zich meestal voordoen bij laesies tussen de # en # cm Wanneer er ook met het gebruik van twee dynamische beeldvormende technieken geen zekere diagnose gesteld kan worden, kan uit twee strategieën gekozen worden Er kan op korte termijn herhaalde beeldvorming (follow-up interval <DATUM> maanden) verricht worden Bij onveranderd beeld moet de beeldvorming elke <DATUM> maanden herhaald worden Als na <LEEFTIJD> jaar geen verandering is opgetreden, kan aangenomen worden dat het een benigne laesie betreft Het alternatief is om een biopsie te verrichten van de afwijking Bij verrichten van biopsie wordt aangeraden niet alleen een biopt uit de afwijking te verrichten maar ook een biopt uit niet door de afwijking aangedane lever ter stagering van de ernst van de onderliggende leverziekte Hiervan kan worden afgezien als uit de klinische gegevens het bestaan van een levercirrose al duidelijk was Bij nodi kleiner dan één cm kan de diagnose HCC niet makkelijk gesteld worden op beeldvorming alleen Er kan er dan voor gekozen worden om beeldvorming op korte termijn.
606
nvmdl
intraveneuze contrastmiddeltoediening, waarbij HCC sterke aankleuring in de arteriële fase vertoont en vroege uitwas van contrastmiddel (‘wash out') in de latere fasen Bij nodi groter dan één cm kan met een CT- of MRI-scan, waarop bovengenoemde typische kenmerken beiden duidelijk aanwezig zijn, de diagnose HCC met voldoende zekerheid gesteld worden Wanneer er echter na een CT- of MRI-scan twijfel bestaat over de diagnose kan aanvullend een tweede dynamische techniek gebruikt worden Deze situatie zal zich meestal voordoen bij laesies tussen de # en # cm Wanneer er ook met het gebruik van twee dynamische beeldvormende technieken geen zekere diagnose gesteld kan worden, kan uit twee strategieën gekozen worden Er kan op korte termijn herhaalde beeldvorming (follow-up interval <DATUM> maanden) verricht worden Bij onveranderd beeld moet de beeldvorming elke <DATUM> maanden herhaald worden Als na <LEEFTIJD> jaar geen verandering is opgetreden, kan aangenomen worden dat het een benigne laesie betreft Het alternatief is om een biopsie te verrichten van de afwijking Bij verrichten van biopsie wordt aangeraden niet alleen een biopt uit de afwijking te verrichten maar ook een biopt uit niet door de afwijking aangedane lever ter stagering van de ernst van de onderliggende leverziekte Hiervan kan worden afgezien als uit de klinische gegevens het bestaan van een levercirrose al duidelijk was Bij nodi kleiner dan één cm kan de diagnose HCC niet makkelijk gesteld worden op beeldvorming alleen Er kan er dan voor gekozen worden om beeldvorming op korte termijn Biopteren van laesies (# cm is technisch moeilijk en kan leiden tot sampling error Ondanks de recente veelbelovende studies is de waarde van contrast-echografie nog niet duidelijk De waarde lijkt vooralsnog beperkt tot nadere evaluatie of bevestiging van de diagnose van één focale leverlaesie, die met een andere techniek reeds is vastgesteld Ook kan contrast-echografie een rol spelen bij planning en evaluatie van lokale behandeling van HCC De werkgroep is van mening dat de volgende items in een radiologieverslag van patiënten met HCC • CT karakteristieken aankleuring en uitwas tumor(en), typische kenmerken HCC • Aantal tumoren, grootte tumoren (grootste diameter, locatie in de lever) (altijd volgens Couinoud • Vasculaire betrokkenheid tumor(en), vooral ingroei vena portae-systeem en andere grote vaten • Doorgankelijkheid vena porta, levervenen, arteria hepatica • Tekenen van portale hypertensie (de aan/afwezigheid van ascites, de aan/afwezigheid van • Metastasen op afstand en indien deze aanwezig zijn de plaats ervan De werkgroep is van mening dat de volgende minimumeisen ten aanzien van de gebruikte techniek bij ♦ #-fasen CT-scan van de lever met intraveneus contrast, waarbij blanco fase, arteriële fase, ♦ Dynamische T#-gewogen series lever met intraveneus contrast, waarbij minstens blanco De werkgroep is van mening dat voor radiologische follow-up na behandeling van patiënten met HCC de volgende methode dient te worden gehanteerd Follow-up kan zowel met CT-scan als MRI-scan gedaan worden, bij voorkeur steeds met dezelfde modaliteit en techniek Bij de evaluatie van tumorrespons na systemische behandeling of lokale behandeling dient niet alleen.
596
nvmdl
(# cm is technisch moeilijk en kan leiden tot sampling error Ondanks de recente veelbelovende studies is de waarde van contrast-echografie nog niet duidelijk De waarde lijkt vooralsnog beperkt tot nadere evaluatie of bevestiging van de diagnose van één focale leverlaesie, die met een andere techniek reeds is vastgesteld Ook kan contrast-echografie een rol spelen bij planning en evaluatie van lokale behandeling van HCC De werkgroep is van mening dat de volgende items in een radiologieverslag van patiënten met HCC • CT karakteristieken aankleuring en uitwas tumor(en), typische kenmerken HCC • Aantal tumoren, grootte tumoren (grootste diameter, locatie in de lever) (altijd volgens Couinoud • Vasculaire betrokkenheid tumor(en), vooral ingroei vena portae-systeem en andere grote vaten • Doorgankelijkheid vena porta, levervenen, arteria hepatica • Tekenen van portale hypertensie (de aan/afwezigheid van ascites, de aan/afwezigheid van • Metastasen op afstand en indien deze aanwezig zijn de plaats ervan De werkgroep is van mening dat de volgende minimumeisen ten aanzien van de gebruikte techniek bij ♦ #-fasen CT-scan van de lever met intraveneus contrast, waarbij blanco fase, arteriële fase, ♦ Dynamische T#-gewogen series lever met intraveneus contrast, waarbij minstens blanco De werkgroep is van mening dat voor radiologische follow-up na behandeling van patiënten met HCC de volgende methode dient te worden gehanteerd Follow-up kan zowel met CT-scan als MRI-scan gedaan worden, bij voorkeur steeds met dezelfde modaliteit en techniek Bij de evaluatie van tumorrespons na systemische behandeling of lokale behandeling dient niet alleen de afname/toename/stabiliteit van het deel van de tumor(en) dat aankleurt, omdat hiermee tumornecrose door de behandeling weergegeven kan worden De beoordeling van tumorrespons berust op een Welke methode van biopteren verkleint het risico op het ontstaan van metastasen door needle tract Er wordt geadviseerd biopten van een voor HCC verdachte nodus alleen te verrichten in centra met Er wordt geadviseerd géén tumorbiopt van een voor HCC-verdachte nodus te verrichten tenzij # Bij een cirrotische lever twee dynamische radiologische afbeeldingstechnieken geen definitief # Er sprake is van een suspecte focale afwijking in een niet-cirrotische lever; # Het biopt van belang is om tot een zinvolle besluitvorming omtrent de therapeutische strategie # Er deskundige pathologie expertise voorhanden is om het biopt te beoordelen Hierbij kan het nodig zijn speciale immunohistochemische technieken te verrichten in de differentiaal diagnose Een histologisch naaldbiopt van een voor HCC-verdachte leverlaesie is geïndiceerd bij persisterende twijfel aan de diagnose HCC na het verrichten van radiologische beeldvorming Eén goede systematische review evalueerde de literatuur over het risico op needle tract seeding na leverbiopsie bij patiënten met een leverlaesie verdacht voor een HCC ### Needle tract seeding wordt gebruikt als term voor ‘entmetastasen in het biopsiekanaal of traject van de biopsie' <PERSOON> includeerden # prospectieve en # retrospectieve studies met in totaal ### patiënten die een biopsie van een leverlaesie ondergingen ### ## patiënten ontwikkelden needle tract seeding in een periode met een mediaan van ## maanden De incidentie per individuele studie varieerde tussen #% en <DATUM> .
613
nvmdl
tumor(en) dat aankleurt, omdat hiermee tumornecrose door de behandeling weergegeven kan worden De beoordeling van tumorrespons berust op een Welke methode van biopteren verkleint het risico op het ontstaan van metastasen door needle tract Er wordt geadviseerd biopten van een voor HCC verdachte nodus alleen te verrichten in centra met Er wordt geadviseerd géén tumorbiopt van een voor HCC-verdachte nodus te verrichten tenzij # Bij een cirrotische lever twee dynamische radiologische afbeeldingstechnieken geen definitief # Er sprake is van een suspecte focale afwijking in een niet-cirrotische lever; # Het biopt van belang is om tot een zinvolle besluitvorming omtrent de therapeutische strategie # Er deskundige pathologie expertise voorhanden is om het biopt te beoordelen Hierbij kan het nodig zijn speciale immunohistochemische technieken te verrichten in de differentiaal diagnose Een histologisch naaldbiopt van een voor HCC-verdachte leverlaesie is geïndiceerd bij persisterende twijfel aan de diagnose HCC na het verrichten van radiologische beeldvorming Eén goede systematische review evalueerde de literatuur over het risico op needle tract seeding na leverbiopsie bij patiënten met een leverlaesie verdacht voor een HCC ### Needle tract seeding wordt gebruikt als term voor ‘entmetastasen in het biopsiekanaal of traject van de biopsie' <PERSOON> includeerden # prospectieve en # retrospectieve studies met in totaal ### patiënten die een biopsie van een leverlaesie ondergingen ### ## patiënten ontwikkelden needle tract seeding in een periode met een mediaan van ## maanden De incidentie per individuele studie varieerde tussen #% en <DATUM> # ### patiënten met needle tract seeding per ### patiënten die een biopsie ondergingen (##%CI # ###-# ###) Dit kwam overeen met een incidentie van # ### patiënten per jaar met needle tract seeding per ### patiënten (##%CI # ###-# ###) In de acht studies geïncludeerd in de review <PERSOON> et al werden de patiënten met needle tract seeding behandeld met lokale excisie met vrije sectieranden en/of lokale radiotherapie In de subgroep van patiënten die nadien definitieve leverresectie ondergingen had needle tract seeding geen impact op overleving In de grootste studie ontwikkelden vier van de ### patiënten (<DATUM> ) een lokale uitzaaiing na biopsie met een Vim Silverman naald en vijf van de ### patiënten (<DATUM> ) na biopsie met een Trucut naald ## In een andere studie werd een ##G naald gebruikt, waarbij geen enkele van de ### geïncludeerde patiënten needle tract seeding ontwikkelde ## In het literatuuronderzoek werd geen enkele vergelijkende studie teruggevonden die het effect van biopteren met verschillende naalden evalueerde op het ontstaan van metastasen door needle tract Er zijn aanwijzingen dat een biopsie van een leverlaesie verdacht voor een HCC gepaard gaat met een risico op needle tract seeding van <DATUM> In een meta-analyse van geopereerde patiënten leek needle tract seeding geen effect op overleving van patiënten te hebben Niveau # <PERSOON> ##<DATUM> na adequate beeldvorming tussen het bestaan van een HCC, een andere maligne aandoening (zoals een cholangiocarcinoom of metastasen van een andere primaire tumor) of een niet-maligne laesie.
649
nvmdl
met needle tract seeding per ### patiënten die een biopsie ondergingen (##%CI # ###-# ###) Dit kwam overeen met een incidentie van # ### patiënten per jaar met needle tract seeding per ### patiënten (##%CI # ###-# ###) In de acht studies geïncludeerd in de review <PERSOON> et al werden de patiënten met needle tract seeding behandeld met lokale excisie met vrije sectieranden en/of lokale radiotherapie In de subgroep van patiënten die nadien definitieve leverresectie ondergingen had needle tract seeding geen impact op overleving In de grootste studie ontwikkelden vier van de ### patiënten (<DATUM> ) een lokale uitzaaiing na biopsie met een Vim Silverman naald en vijf van de ### patiënten (<DATUM> ) na biopsie met een Trucut naald ## In een andere studie werd een ##G naald gebruikt, waarbij geen enkele van de ### geïncludeerde patiënten needle tract seeding ontwikkelde ## In het literatuuronderzoek werd geen enkele vergelijkende studie teruggevonden die het effect van biopteren met verschillende naalden evalueerde op het ontstaan van metastasen door needle tract Er zijn aanwijzingen dat een biopsie van een leverlaesie verdacht voor een HCC gepaard gaat met een risico op needle tract seeding van <DATUM> In een meta-analyse van geopereerde patiënten leek needle tract seeding geen effect op overleving van patiënten te hebben Niveau # <PERSOON> ##<DATUM> na adequate beeldvorming tussen het bestaan van een HCC, een andere maligne aandoening (zoals een cholangiocarcinoom of metastasen van een andere primaire tumor) of een niet-maligne laesie risico op needle tract seeding moeten de voordelen en risico's goed tegen elkaar worden afgewogen Voor niet-cirrotische levers stelt de EASL richtlijn (clinical practice guidelines management of hepatocellular carcinoma) dat de pathologische diagnose is gebaseerd op de definities van de ‘International Consensus Group for Hepatocellular Neoplasia' Hierin wordt aanbevolen om ten aanzien van diagnostiek een biopsie te nemen van alle nodules in niet-cirrotische levers en bij cirrotische levers indien er sprake is van een onduidelijke of atypische beeldvorming Er kan overwogen worden om bij een interventie met radiofrequente ablatie (RFA), de interventie en het biopt in één sessie te doen Dit lijkt de kans op uitzaaiing te verkleinen, alhoewel hier geen gerandomiseerd Welke prognostische factoren moeten er beschreven worden in het PA verslag van het resectiepreparaat van HCC patiënten? Wat is de toegevoegde waarde van aanvullende kleuringen van het biopt voor diagnosestelling van HCC(CB)? Wat moet er beschreven worden in het PA verslag van het biopt bij Er wordt geadviseerd in de conclusie van het pathologieverslag van het resectiepreparaat van een HCC de • tumorgrootte (de maximale diameter van de grootste nodus) • aantal en afmetingen overige tumorhaarden en indien van toepassing aanwezigheid satelietnodi (metastasen rondom moederhaard, in diverse studies gedefinieerd als ≤ # cm in grootte en ≤ # cm Er wordt geadviseerd in de conclusie van het pathologieverslag een beoordeling te vermelden van het omringende leverweefsel (op maximale afstand van de tumor) in termen van gradering en stadiering.
626
nvmdl
op needle tract seeding moeten de voordelen en risico's goed tegen elkaar worden afgewogen Voor niet-cirrotische levers stelt de EASL richtlijn (clinical practice guidelines management of hepatocellular carcinoma) dat de pathologische diagnose is gebaseerd op de definities van de ‘International Consensus Group for Hepatocellular Neoplasia' Hierin wordt aanbevolen om ten aanzien van diagnostiek een biopsie te nemen van alle nodules in niet-cirrotische levers en bij cirrotische levers indien er sprake is van een onduidelijke of atypische beeldvorming Er kan overwogen worden om bij een interventie met radiofrequente ablatie (RFA), de interventie en het biopt in één sessie te doen Dit lijkt de kans op uitzaaiing te verkleinen, alhoewel hier geen gerandomiseerd Welke prognostische factoren moeten er beschreven worden in het PA verslag van het resectiepreparaat van HCC patiënten? Wat is de toegevoegde waarde van aanvullende kleuringen van het biopt voor diagnosestelling van HCC(CB)? Wat moet er beschreven worden in het PA verslag van het biopt bij Er wordt geadviseerd in de conclusie van het pathologieverslag van het resectiepreparaat van een HCC de • tumorgrootte (de maximale diameter van de grootste nodus) • aantal en afmetingen overige tumorhaarden en indien van toepassing aanwezigheid satelietnodi (metastasen rondom moederhaard, in diverse studies gedefinieerd als ≤ # cm in grootte en ≤ # cm Er wordt geadviseerd in de conclusie van het pathologieverslag een beoordeling te vermelden van het omringende leverweefsel (op maximale afstand van de tumor) in termen van gradering en stadiering In de differentiaal diagnose tussen dysplasie en HCC kan het nodig zijn aanvullend immunohistochemisch onderzoek te doen met aanvullende kleuringen voor Glypican# (GPC#), Heat Shock Protein ## (HSP##) en Voor aanvullend immunohistochemisch onderzoek in de differentiaal diagnose tussen HCC en metastasen van onbekende primaire tumoren, wordt verwezen naar de richtlijn ‘Primaire tumor onbekend' De werkgroep is van mening dat bij de verslaglegging van biopten voor diagnosestelling van HCC de • het vermelden van een differentiatiegraad op biopsiemateriaal wordt niet aanbevolen • op biopten kan eveneens het omringend leverweefsel worden beoordeeld indien dit aanwezig of De werkgroep is van mening dat overwogen dient te worden de diagnostiek in samenspraak met gespecialiseerde centra te verrichten Dit is van belang gezien de relatief lage incidentie van levertumoren en de complexe diagnostiek, met name in de differentiaal diagnose tussen dysplasie en HCC en ook in het licht van eventueel aanvullend onderzoek en kleuringen Hierbij kan paneldiagnostiek worden overwogen In een groot aantal studies zijn de histomorfologische en immunohistochemische prognostische factoren onderzocht voor de totale en/of ziektevrije overleving bij patiënten die een resectie of levertransplantatie Daarom werden de volgende inclusiecriteria gebruikt bij de selectie van studies voor deze richtlijn Vierentwintig studies voldeden aan al deze drie criteria en worden hieronder besproken De representativiteit van de studiepopulaties is niet altijd even duidelijk Bovendien was de inclusie van de patiënten slechts in een vijftal studies consecutief De definities van de onderzochte parameters zijn in de meeste studies (rechtstreeks of indirect) wel af te leiden, maar ze zijn niet uniform Daardoor is een goede.
573
nvmdl
zijn aanvullend immunohistochemisch onderzoek te doen met aanvullende kleuringen voor Glypican# (GPC#), Heat Shock Protein ## (HSP##) en Voor aanvullend immunohistochemisch onderzoek in de differentiaal diagnose tussen HCC en metastasen van onbekende primaire tumoren, wordt verwezen naar de richtlijn ‘Primaire tumor onbekend' De werkgroep is van mening dat bij de verslaglegging van biopten voor diagnosestelling van HCC de • het vermelden van een differentiatiegraad op biopsiemateriaal wordt niet aanbevolen • op biopten kan eveneens het omringend leverweefsel worden beoordeeld indien dit aanwezig of De werkgroep is van mening dat overwogen dient te worden de diagnostiek in samenspraak met gespecialiseerde centra te verrichten Dit is van belang gezien de relatief lage incidentie van levertumoren en de complexe diagnostiek, met name in de differentiaal diagnose tussen dysplasie en HCC en ook in het licht van eventueel aanvullend onderzoek en kleuringen Hierbij kan paneldiagnostiek worden overwogen In een groot aantal studies zijn de histomorfologische en immunohistochemische prognostische factoren onderzocht voor de totale en/of ziektevrije overleving bij patiënten die een resectie of levertransplantatie Daarom werden de volgende inclusiecriteria gebruikt bij de selectie van studies voor deze richtlijn Vierentwintig studies voldeden aan al deze drie criteria en worden hieronder besproken De representativiteit van de studiepopulaties is niet altijd even duidelijk Bovendien was de inclusie van de patiënten slechts in een vijftal studies consecutief De definities van de onderzochte parameters zijn in de meeste studies (rechtstreeks of indirect) wel af te leiden, maar ze zijn niet uniform Daardoor is een goede acht studies in China <TELEFOONNUMMER><DATUM> <TELEFOONNUMMER># vier studies in Japan ## #<DATUM> ##, vier in Taiwan <TELEFOONNUMMER># en één in Singapore ## Vijf studies werden uitgevoerd door een internationale groep, waarvan vier studies dezelfde populatie betroffen <TELEFOONNUMMER> en één studie vermoedelijk eveneens deels dezelfde populatie betrof ### Twee studies Tumorgrootte werd niet steeds op dezelfde manier gedefinieerd Zo zijn er studies die de diameter van de grootste nodus als parameter namen ### ##, terwijl andere studies de som van de diameter van alle nodi tezamen als parameter namen #<DATUM> De meeste studies namen echter de grootste diameter van de tumor als parameter ## #<DATUM> <TELEFOONNUMMER>#of gaven geen duidelijke definitie <TELEFOONNUMMER> ## ## <TELEFOONNUMMER> Van de ## studies die het effect van tumorgrootte op totale overleving bestudeerden waren er slechts zes die vonden dat tumorgrootte een significante prognostische factor voor overleving was ## ## ## #<DATUM> ### Daarentegen vonden vijf van de zeven studies die het effect van tumorgrootte op de ziektevrije overleving bestudeerden dat tumorgrootte hiervoor een prognostische factor was <TELEFOONNUMMER> Het aantal nodi werd in ## studies als prognostische factor bestudeerd Minagawa et al beschouwden hierbij intrahepatische metastasen ook als HCC nodi ## In drie andere studies werd het aantal nodi en intrahepatische metastasen expliciet als afzonderlijke parameters beschouwd ### ## ##.
589
nvmdl
studies in China <TELEFOONNUMMER><DATUM> <TELEFOONNUMMER># vier studies in Japan ## #<DATUM> ##, vier in Taiwan <TELEFOONNUMMER># en één in Singapore ## Vijf studies werden uitgevoerd door een internationale groep, waarvan vier studies dezelfde populatie betroffen <TELEFOONNUMMER> en één studie vermoedelijk eveneens deels dezelfde populatie betrof ### Twee studies Tumorgrootte werd niet steeds op dezelfde manier gedefinieerd Zo zijn er studies die de diameter van de grootste nodus als parameter namen ### ##, terwijl andere studies de som van de diameter van alle nodi tezamen als parameter namen #<DATUM> De meeste studies namen echter de grootste diameter van de tumor als parameter ## #<DATUM> <TELEFOONNUMMER>#of gaven geen duidelijke definitie <TELEFOONNUMMER> ## ## <TELEFOONNUMMER> Van de ## studies die het effect van tumorgrootte op totale overleving bestudeerden waren er slechts zes die vonden dat tumorgrootte een significante prognostische factor voor overleving was ## ## ## #<DATUM> ### Daarentegen vonden vijf van de zeven studies die het effect van tumorgrootte op de ziektevrije overleving bestudeerden dat tumorgrootte hiervoor een prognostische factor was <TELEFOONNUMMER> Het aantal nodi werd in ## studies als prognostische factor bestudeerd Minagawa et al beschouwden hierbij intrahepatische metastasen ook als HCC nodi ## In drie andere studies werd het aantal nodi en intrahepatische metastasen expliciet als afzonderlijke parameters beschouwd ### ## ## studies die het effect van het aantal nodi op totale overleving bestudeerden werd het aantal nodi als prognostische factor aangetoond ## ## ## ## <TELEFOONNUMMER> In drie van de zes studies die het effect van het aantal nodi op de ziektevrije overleving bestudeerden, was dit een significante prognostische factor De aanwezigheid van dochternodi of tumorsatellieten bleek een prognostische factor voor ziektevrije overleving in twee van de vier studies die dit onderzochten ### ### In geen enkele van deze vier studies bleek dit echter een prognostische factor voor totale overleving In twee studies bleek de aanwezigheid van intrahepatische metastasen een prognostische factor voor recidiefvrije overleving ## ## In één van twee andere studies was dit bovendien een prognostische factor voor totale overleving ### Slechts in een minderheid van de ## studies die tumordifferentiatie bestudeerden werd dit als prognostische factor onderzocht Meestal werd hierbij de Edmondson gradering gebruikt In vier van de ## studies die dit onderzochten was tumordifferentiatie een prognostische factor voor totale overleving ## #<DATUM> ## In één van de drie studies die hiernaar keken was differentiatie een prognostische factor voor In twee andere studies werd cytonucleaire graad als prognostische parameter beschreven ### ## Vaatinvasie wordt niet steeds op dezelfde manier gedefinieerd Sommige studies onderzochten microvasculaire invasie ## ## ### ##, anderen macrovasculaire invasie ###, weer andere beiden ## <TELEFOONNUMMER> Vijf studies onderzochten specifiek invasie van de vena hepatica ## #<DATUM> ### of de vena porta.
624
nvmdl
het effect van het aantal nodi op totale overleving bestudeerden werd het aantal nodi als prognostische factor aangetoond ## ## ## ## <TELEFOONNUMMER> In drie van de zes studies die het effect van het aantal nodi op de ziektevrije overleving bestudeerden, was dit een significante prognostische factor De aanwezigheid van dochternodi of tumorsatellieten bleek een prognostische factor voor ziektevrije overleving in twee van de vier studies die dit onderzochten ### ### In geen enkele van deze vier studies bleek dit echter een prognostische factor voor totale overleving In twee studies bleek de aanwezigheid van intrahepatische metastasen een prognostische factor voor recidiefvrije overleving ## ## In één van twee andere studies was dit bovendien een prognostische factor voor totale overleving ### Slechts in een minderheid van de ## studies die tumordifferentiatie bestudeerden werd dit als prognostische factor onderzocht Meestal werd hierbij de Edmondson gradering gebruikt In vier van de ## studies die dit onderzochten was tumordifferentiatie een prognostische factor voor totale overleving ## #<DATUM> ## In één van de drie studies die hiernaar keken was differentiatie een prognostische factor voor In twee andere studies werd cytonucleaire graad als prognostische parameter beschreven ### ## Vaatinvasie wordt niet steeds op dezelfde manier gedefinieerd Sommige studies onderzochten microvasculaire invasie ## ## ### ##, anderen macrovasculaire invasie ###, weer andere beiden ## <TELEFOONNUMMER> Vijf studies onderzochten specifiek invasie van de vena hepatica ## #<DATUM> ### of de vena porta In één studie wordt lymfovasculaire invasie als parameter onderzocht ## Andere studies geven geen duidelijke definitie van vaatinvasie ### #<DATUM> ##<DATUM> ### Ongeacht de definitie wordt in de overgrote meerderheid van deze studies vaatinvasie als prognostische factor voor totale en/of ziektevrije In slechts drie van de zeven studies die dat onderzochten bleek de resectiemarge een prognostische factor voor totale overleving ## #<DATUM> In geen enkele studie bleek dit een prognostische factor voor ziektevrije De aanwezigheid van een fibreus tumorkapsel werd in ## studies bestudeerd In slechts twee van de zeven studies die het effect van de aanwezigheid van een fibreus tumorkapsel op totale overleving bestudeerden, werd dit als prognostische factor aangetoond ##<DATUM> De aanwezigheid van een fibreus tumorkapsel werd wel als prognostische factor aangeduid voor ziektevrije overleving in drie van de vijf De lokalisatie van de tumor (één leverkwab, twee leverkwabben) werd in acht studies onderzocht Slechts in één van de zes studies die dit onderzochten bleek de lokalisatie een prognostische factor voor totale overleving ### In twee van de vier studies die dit onderzochten was de lokalisatie een prognostische factor In twee studies werd het aantal betrokken segmenten als prognostische factor voor totale en/of ziektevrije overleving beschreven ## ## Andere prognostisch ongunstige parameters waren galweginvasie ##, Het volgende morfologische kenmerk bleek ook een prognostische factor voor totale en/of ziektevrije De onderstaande morfologische kenmerken bleken geen prognostische factoren voor totale en/of Er zijn verschillende stadiëringssystemen beschreven en in studies met elkaar vergeleken, o a.
622
nvmdl
studie wordt lymfovasculaire invasie als parameter onderzocht ## Andere studies geven geen duidelijke definitie van vaatinvasie ### #<DATUM> ##<DATUM> ### Ongeacht de definitie wordt in de overgrote meerderheid van deze studies vaatinvasie als prognostische factor voor totale en/of ziektevrije In slechts drie van de zeven studies die dat onderzochten bleek de resectiemarge een prognostische factor voor totale overleving ## #<DATUM> In geen enkele studie bleek dit een prognostische factor voor ziektevrije De aanwezigheid van een fibreus tumorkapsel werd in ## studies bestudeerd In slechts twee van de zeven studies die het effect van de aanwezigheid van een fibreus tumorkapsel op totale overleving bestudeerden, werd dit als prognostische factor aangetoond ##<DATUM> De aanwezigheid van een fibreus tumorkapsel werd wel als prognostische factor aangeduid voor ziektevrije overleving in drie van de vijf De lokalisatie van de tumor (één leverkwab, twee leverkwabben) werd in acht studies onderzocht Slechts in één van de zes studies die dit onderzochten bleek de lokalisatie een prognostische factor voor totale overleving ### In twee van de vier studies die dit onderzochten was de lokalisatie een prognostische factor In twee studies werd het aantal betrokken segmenten als prognostische factor voor totale en/of ziektevrije overleving beschreven ## ## Andere prognostisch ongunstige parameters waren galweginvasie ##, Het volgende morfologische kenmerk bleek ook een prognostische factor voor totale en/of ziektevrije De onderstaande morfologische kenmerken bleken geen prognostische factoren voor totale en/of Er zijn verschillende stadiëringssystemen beschreven en in studies met elkaar vergeleken, o a TNM classificatie en de AJCC/UICC TNM classificatie (zesde editie) ## ### Hieruit komt geen eenduidig beeld naar voren welk systeem het beste onderscheidend vermogen heeft om de prognose van de patiënt te voorspellen De UICC TNM classificatie is voor het laatst herzien in ##<DATUM> De histologie van de niet door de tumor aangedane lever bleek in een groot aantal studies een prognostische factor voor totale overleving (zeven van de ## studies) ## ## <TELEFOONNUMMER> en/of ziektevrije overleving (drie van de vier studies) #<DATUM> ### In de meeste studies werd een vergelijkbare classificatie Als aanvullende parameter in het niet door tumor aangetaste leverdeel bleek ook aanwezigheid van steatose (één studie) een prognostische factor voor totale en/of ziektevrije overleving ### Er zijn aanwijzingen dat de volgende morfologische kenmerken van het resectiepreparaat van de lever, • histologie van de niet door tumor aangedane lever Zoals aangegeven in de EASL richtlijn, kan worden overwogen aanvullende kleuringen te doen voor de detectie van progenitorcel karakteristieken, zoals keratine ## ## In diverse studies is keratine ## positiviteit geassocieerd met een slechtere prognose ## ## Op basis van onze literatuurstudie met de gehanteerde inclusiecriteria (n) ###) kwamen immunohistochemische markers in het algemeen en progenitorcel markers in het bijzonder niet als prognostisch significant naar voren Dit kan worden verklaard doordat in Welke lokale behandeling wordt aanbevolen bij HCC patiënten die niet in aanmerking komen voor chirurgische resectie? Wat is de plaats van stereotactische radiotherapiebehandeling bij HCC patiënten?.
614
nvmdl
en de AJCC/UICC TNM classificatie (zesde editie) ## ### Hieruit komt geen eenduidig beeld naar voren welk systeem het beste onderscheidend vermogen heeft om de prognose van de patiënt te voorspellen De UICC TNM classificatie is voor het laatst herzien in ##<DATUM> De histologie van de niet door de tumor aangedane lever bleek in een groot aantal studies een prognostische factor voor totale overleving (zeven van de ## studies) ## ## <TELEFOONNUMMER> en/of ziektevrije overleving (drie van de vier studies) #<DATUM> ### In de meeste studies werd een vergelijkbare classificatie Als aanvullende parameter in het niet door tumor aangetaste leverdeel bleek ook aanwezigheid van steatose (één studie) een prognostische factor voor totale en/of ziektevrije overleving ### Er zijn aanwijzingen dat de volgende morfologische kenmerken van het resectiepreparaat van de lever, • histologie van de niet door tumor aangedane lever Zoals aangegeven in de EASL richtlijn, kan worden overwogen aanvullende kleuringen te doen voor de detectie van progenitorcel karakteristieken, zoals keratine ## ## In diverse studies is keratine ## positiviteit geassocieerd met een slechtere prognose ## ## Op basis van onze literatuurstudie met de gehanteerde inclusiecriteria (n) ###) kwamen immunohistochemische markers in het algemeen en progenitorcel markers in het bijzonder niet als prognostisch significant naar voren Dit kan worden verklaard doordat in Welke lokale behandeling wordt aanbevolen bij HCC patiënten die niet in aanmerking komen voor chirurgische resectie? Wat is de plaats van stereotactische radiotherapiebehandeling bij HCC patiënten? behandelingsmodaliteiten voor patiënten met een HCC In deze richtlijn wordt niet verder ingegaan op leverresectie en transplantatie Zeer summier samengevat gelden voor patiënten met een HCC in een niet-cirrotische lever de algemene principes en voorwaarden voor het uitvoeren van leverresecties Deze patiëntenzorg alsmede de ingreep valt in de categorie "hoog-complex, laag-volume" en dient als zodanig in een expertise <INSTELLING> uitgevoerd te worden Dit geldt in nog sterkere mate voor een HCC in een cirrotische lever Het BCLC schema wordt hierbij gevolgd Een gedegen hepatologische evaluatie evenals een precieze tumorstadiëring is van het grootste belang om tot de juiste keuze van de uit te voeren behandeling te komen In het algemeen kan men stellen dat bij patiënten met maximaal Child Pugh A score, in afwezigheid van portale hypertensie een resectie met acceptabel lage morbiditeit en mortaliteit kan worden uitgevoerd Voor de indicatiestelling en wijze van selectie voor levertransplantatie wordt verwezen naar het LOL(Landelijk Overleg Levertransplantatie)-protocol Dit protocol is te raadplegen via de Patiënten met een HCC met Child-Pugh A-B (bij voorkeur ( #) levercirrose (tabel #) en een ECOG performance status van #-# (tabel #) komen in aanmerking voor (niet) chirurgische behandeling ##, zie figuur # Het bespreken van een patiënt in een multidisciplinair teamverband is daarbij noodzakelijk Child-Pugh status, zie tabel #; PS Performance status, zie tabel # Fully active, able to carry on all pre-disease performance without restriction Restricted in physically strenuous activity but ambulatory and able to carry out work of a light or sedentary nature, e.
623
nvmdl
In deze richtlijn wordt niet verder ingegaan op leverresectie en transplantatie Zeer summier samengevat gelden voor patiënten met een HCC in een niet-cirrotische lever de algemene principes en voorwaarden voor het uitvoeren van leverresecties Deze patiëntenzorg alsmede de ingreep valt in de categorie "hoog-complex, laag-volume" en dient als zodanig in een expertise <INSTELLING> uitgevoerd te worden Dit geldt in nog sterkere mate voor een HCC in een cirrotische lever Het BCLC schema wordt hierbij gevolgd Een gedegen hepatologische evaluatie evenals een precieze tumorstadiëring is van het grootste belang om tot de juiste keuze van de uit te voeren behandeling te komen In het algemeen kan men stellen dat bij patiënten met maximaal Child Pugh A score, in afwezigheid van portale hypertensie een resectie met acceptabel lage morbiditeit en mortaliteit kan worden uitgevoerd Voor de indicatiestelling en wijze van selectie voor levertransplantatie wordt verwezen naar het LOL(Landelijk Overleg Levertransplantatie)-protocol Dit protocol is te raadplegen via de Patiënten met een HCC met Child-Pugh A-B (bij voorkeur ( #) levercirrose (tabel #) en een ECOG performance status van #-# (tabel #) komen in aanmerking voor (niet) chirurgische behandeling ##, zie figuur # Het bespreken van een patiënt in een multidisciplinair teamverband is daarbij noodzakelijk Child-Pugh status, zie tabel #; PS Performance status, zie tabel # Fully active, able to carry on all pre-disease performance without restriction Restricted in physically strenuous activity but ambulatory and able to carry out work of a light or sedentary nature, e , light house work, office work Ambulatory and capable of all selfcare but unable to carry out any work activities Up and Capable of only limited selfcare, confined to bed or chair more than ##% of waking hours Completely disabled Cannot carry on any selfcare Totally confined to bed or chair Bij de behandeling van geselecteerde patiënten met HCC ( vijf cm die niet in aanmerking komen voor een chirurgische resectie of transplantatie dient behandeling met RFA de eerste keus te zijn Bij kleine HCC's dient er enkel in uitzonderlijke gevallen (contra-indicatie voor RFA) gekozen te worden Een groot aantal systematische reviews evalueerde de effectiviteit van radiofrequentie ablatie (RFA) bij patiënten met een HCC die niet in aanmerking kwamen voor transplantatie of chirurgische resectie Sommige hiervan bevatten gedateerde informatie ## en/of zijn van onvoldoende kwaliteit #<DATUM> en worden dan ook buiten beschouwing gelaten Vijf systematische reviews van goede methodologische kwaliteit In vier systematische reviews ## ## #<DATUM> werd een meta-analyse gedaan van vijf gerandomiseerde studies ## ## #<DATUM> ## die RFA vergeleken met percutane alcoholinjectie (PEI) De totale <LEEFTIJD>-jaars overleving was significant beter na behandeling met RFA (OR # ##, ##%CI # ##-# ##, p(# ###) ## De ziektevrije <LEEFTIJD>-jaars overleving was eveneens significant beter na RFA (OR # ##, ##%CI # #<DATUM> ##, en varieerde tussen ##% en ##% na RFA en tussen ##% en ##% na PEI ### Ook het risico op lokaal recidief was significant lager na RFA (OR #.
660
nvmdl
, light house work, office work Ambulatory and capable of all selfcare but unable to carry out any work activities Up and Capable of only limited selfcare, confined to bed or chair more than ##% of waking hours Completely disabled Cannot carry on any selfcare Totally confined to bed or chair Bij de behandeling van geselecteerde patiënten met HCC ( vijf cm die niet in aanmerking komen voor een chirurgische resectie of transplantatie dient behandeling met RFA de eerste keus te zijn Bij kleine HCC's dient er enkel in uitzonderlijke gevallen (contra-indicatie voor RFA) gekozen te worden Een groot aantal systematische reviews evalueerde de effectiviteit van radiofrequentie ablatie (RFA) bij patiënten met een HCC die niet in aanmerking kwamen voor transplantatie of chirurgische resectie Sommige hiervan bevatten gedateerde informatie ## en/of zijn van onvoldoende kwaliteit #<DATUM> en worden dan ook buiten beschouwing gelaten Vijf systematische reviews van goede methodologische kwaliteit In vier systematische reviews ## ## #<DATUM> werd een meta-analyse gedaan van vijf gerandomiseerde studies ## ## #<DATUM> ## die RFA vergeleken met percutane alcoholinjectie (PEI) De totale <LEEFTIJD>-jaars overleving was significant beter na behandeling met RFA (OR # ##, ##%CI # ##-# ##, p(# ###) ## De ziektevrije <LEEFTIJD>-jaars overleving was eveneens significant beter na RFA (OR # ##, ##%CI # #<DATUM> ##, en varieerde tussen ##% en ##% na RFA en tussen ##% en ##% na PEI ### Ook het risico op lokaal recidief was significant lager na RFA (OR # ##-# ##) ## Er werd geen significant verschil gevonden voor complicaties Germani voerde ook subanalyses naar het effect van de tumorgrootte op het resultaat van de behandeling ## Totale overleving na RFA was significant beter dan na PEI voor tumoren groter dan # cm (OR # ##, Ook het risico op lokaal recidief was significant lager na RFA voor tumoren groter dan # cm (OR # ##, Na deze reviews werd nog een zesde gerandomiseerde studie gepubliceerd die RFA vergeleek met PEI ## In deze studie werd ### patiënten met een HCC nodus van hoogstens drie cm gerandomiseerd tussen RFA (N=###) en PEI (N=###) Er werd geen overlevingsvoordeel gevonden met RFA (HR # ##, ##%CI # #<DATUM> p=# ##) De totale <LEEFTIJD>-jaars overleving bedroeg ##% na RFA en ##% na PEI Het percentage lokale recidieven was significant lager na RFA (na <LEEFTIJD> jaar <DATUM> vs <DATUM> , p=# ###) Ernstige complicaties verschilden niet significant tussen beide interventies (# #% na RFA vs <DATUM> na PEI) Een belangrijke methodologische tekortkoming van deze studie is dat ## patiënten die gerandomiseerd werden voor RFA behandeld werden met PEI en uitgesloten werden uit de analyse Germani et al ## vonden één gerandomiseerde studie die RFA vergeleek met percutane azijnzuurinjectie (PAI) ## Daarnaast voerden zij een indirecte meta-analyse uit van enerzijds de vijf studies die RFA vergeleken met PEI en anderzijds van twee studies die PEI vergeleken met PAI ## Zowel de directe (OR.
716
nvmdl
##-# ##) ## Er werd geen significant verschil gevonden voor complicaties Germani voerde ook subanalyses naar het effect van de tumorgrootte op het resultaat van de behandeling ## Totale overleving na RFA was significant beter dan na PEI voor tumoren groter dan # cm (OR # ##, Ook het risico op lokaal recidief was significant lager na RFA voor tumoren groter dan # cm (OR # ##, Na deze reviews werd nog een zesde gerandomiseerde studie gepubliceerd die RFA vergeleek met PEI ## In deze studie werd ### patiënten met een HCC nodus van hoogstens drie cm gerandomiseerd tussen RFA (N=###) en PEI (N=###) Er werd geen overlevingsvoordeel gevonden met RFA (HR # ##, ##%CI # #<DATUM> p=# ##) De totale <LEEFTIJD>-jaars overleving bedroeg ##% na RFA en ##% na PEI Het percentage lokale recidieven was significant lager na RFA (na <LEEFTIJD> jaar <DATUM> vs <DATUM> , p=# ###) Ernstige complicaties verschilden niet significant tussen beide interventies (# #% na RFA vs <DATUM> na PEI) Een belangrijke methodologische tekortkoming van deze studie is dat ## patiënten die gerandomiseerd werden voor RFA behandeld werden met PEI en uitgesloten werden uit de analyse Germani et al ## vonden één gerandomiseerde studie die RFA vergeleek met percutane azijnzuurinjectie (PAI) ## Daarnaast voerden zij een indirecte meta-analyse uit van enerzijds de vijf studies die RFA vergeleken met PEI en anderzijds van twee studies die PEI vergeleken met PAI ## Zowel de directe (OR ##, ##%CI # <DATUM> als indirecte vergelijking (OR # ##, ##%CI # <DATUM> toonde geen significant RFA resulteerde wel in significant minder recidieven ter plaatse van de ablatieplek (directe vergelijking OR Het is aangetoond dat bij de totale groep van patiënten met een irresectabel HCC radiofrequentie ablatie leidt tot een significant betere totale en ziektevrije overleving dan percutane alcoholinjectie <PERSOON> ##<DATUM> Het is aannemelijk dat het overlevingsvoordeel van radiofrequentie ablatie ten opzichte van percutane alcoholinjectie vooral geldt voor patiënten met een HCC groter dan # cm Er zijn aanwijzingen dat bij patiënten met een HCC radiofrequentie ablatie en percutane azijnzuurinjectie leiden tot een vergelijkbare overleving, maar dat radiofrequentie ablatie leidt tot significant minder In de praktijk wordt percutane azijnzuurinjectie (PAI) voor behandeling van HCC in <LOCATIE> niet of nauwelijks toegepast De kosten van PEI behandeling zijn aanzienlijk lager dan die van ablatie De werkgroep is van mening dat er geen eenduidige aanbeveling kan worden gegeven over de plaats van lokale ablatie versus partiële leverresectie bij de behandeling van patiënten met kleine resectabele HCC's Er kan overwogen worden om bij patiënten met een klein HCC (( # cm) RFA toe te passen In vier gerandomiseerde studies werden lokaal ablatieve methoden vergeleken met resectie bij patiënten met kleine, resectabele HCC's (binnen de zogenaamde <LOCATIE>Criteria) ## ## ## ## Eén van deze studies is in het Chinees met alleen de beschikbaarheid van een Engelstalig abstract.
662
nvmdl
##, ##%CI # <DATUM> als indirecte vergelijking (OR # ##, ##%CI # <DATUM> toonde geen significant RFA resulteerde wel in significant minder recidieven ter plaatse van de ablatieplek (directe vergelijking OR Het is aangetoond dat bij de totale groep van patiënten met een irresectabel HCC radiofrequentie ablatie leidt tot een significant betere totale en ziektevrije overleving dan percutane alcoholinjectie <PERSOON> ##<DATUM> Het is aannemelijk dat het overlevingsvoordeel van radiofrequentie ablatie ten opzichte van percutane alcoholinjectie vooral geldt voor patiënten met een HCC groter dan # cm Er zijn aanwijzingen dat bij patiënten met een HCC radiofrequentie ablatie en percutane azijnzuurinjectie leiden tot een vergelijkbare overleving, maar dat radiofrequentie ablatie leidt tot significant minder In de praktijk wordt percutane azijnzuurinjectie (PAI) voor behandeling van HCC in <LOCATIE> niet of nauwelijks toegepast De kosten van PEI behandeling zijn aanzienlijk lager dan die van ablatie De werkgroep is van mening dat er geen eenduidige aanbeveling kan worden gegeven over de plaats van lokale ablatie versus partiële leverresectie bij de behandeling van patiënten met kleine resectabele HCC's Er kan overwogen worden om bij patiënten met een klein HCC (( # cm) RFA toe te passen In vier gerandomiseerde studies werden lokaal ablatieve methoden vergeleken met resectie bij patiënten met kleine, resectabele HCC's (binnen de zogenaamde <LOCATIE>Criteria) ## ## ## ## Eén van deze studies is in het Chinees met alleen de beschikbaarheid van een Engelstalig abstract gerandomiseerde trials lieten geen significant verschil in overleving zien tussen resectie en ablatie ## ## ## Eén studie liet een betere survival zien in de groep die een partiële leverresectie onderging in vergelijking met RFA ## De <LEEFTIJD>-jaars overleving tussen deze groepen was respectievelijk ## ##% versus ## ##% Alle vier studies lieten zien dat de lokaal ablatieve methode minder morbiditeit gaf dan resectie In de studies waarvan een Engelstalig artikel beschikbaar is, zijn door ons belangrijke (methodologische) tekortkomingen geconstateerd In de studie van <PERSOON> werden slechts kleine aantallen patiënten geïncludeerd zonder poweranalyse ## Bij <PERSOON> was de nulhypothese dat er een verschil van recidief zou zijn van ##% per jaar ## Hierop is de powerberekening verricht Als gevolg van de resulterende kleine aantallen was het verschil in <LEEFTIJD>-jaars overleving tussen resectie en ablatie van respectievelijk #<DATUM> versus Ook in de meest recente, grote studie van <PERSOON>, die een overlevingsvoordeel voor resectie liet zien, waren duidelijke tekortkomingen ## In deze studie was er sprake van een hoog percentage "lost to follow up" in de resectiegroep (<DATUM> ), er was geen sprake van een uniforme RFA methode en er was sprake van een inclusie van tumoren tot # cm Ten slotte moet opgemerkt worden dat alle studies voornamelijk patiënten met hepatitis B betroffen, die geschikt waren voor chirurgische resectie De resultaten kunnen daarom niet zonder meer naar de totale groep van patiënten met HCC geëxtrapoleerd worden.
614
nvmdl
gerandomiseerde trials lieten geen significant verschil in overleving zien tussen resectie en ablatie ## ## ## Eén studie liet een betere survival zien in de groep die een partiële leverresectie onderging in vergelijking met RFA ## De <LEEFTIJD>-jaars overleving tussen deze groepen was respectievelijk ## ##% versus ## ##% Alle vier studies lieten zien dat de lokaal ablatieve methode minder morbiditeit gaf dan resectie In de studies waarvan een Engelstalig artikel beschikbaar is, zijn door ons belangrijke (methodologische) tekortkomingen geconstateerd In de studie van <PERSOON> werden slechts kleine aantallen patiënten geïncludeerd zonder poweranalyse ## Bij <PERSOON> was de nulhypothese dat er een verschil van recidief zou zijn van ##% per jaar ## Hierop is de powerberekening verricht Als gevolg van de resulterende kleine aantallen was het verschil in <LEEFTIJD>-jaars overleving tussen resectie en ablatie van respectievelijk #<DATUM> versus Ook in de meest recente, grote studie van <PERSOON>, die een overlevingsvoordeel voor resectie liet zien, waren duidelijke tekortkomingen ## In deze studie was er sprake van een hoog percentage "lost to follow up" in de resectiegroep (<DATUM> ), er was geen sprake van een uniforme RFA methode en er was sprake van een inclusie van tumoren tot # cm Ten slotte moet opgemerkt worden dat alle studies voornamelijk patiënten met hepatitis B betroffen, die geschikt waren voor chirurgische resectie De resultaten kunnen daarom niet zonder meer naar de totale groep van patiënten met HCC geëxtrapoleerd worden Primair moet bepaald worden of levertransplantatie mogelijk is Waarbij naar het LOL(Landelijk Overleg Levertransplantatie)-protocol voor indicatiestelling en selectie voor levertransplantatie wordt verwezen Dit Het is van belang dat er zeer laagdrempelig en voorafgaand aan ingrepen met een levercentrum overlegd wordt Het is aangetoond dat lokale ablatie gepaard gaat met minder complicaties dan resectie bij Er zijn aanwijzingen dat bij patiënten met kleine HCC's (( # cm) lange overleving kan worden bereikt met lokale ablatie versus partiële leverresectie bij de behandeling van patiënten met resectabele HCC's binnen Bij gecompromitteerde leverfunctie en/of wanneer om andere redenen resectie niet mogelijk is, dient (RFA) (eventueel Percutane Ethanol Injectie (PEI)) overwogen te worden Op voorwaarde dat er sprake is van ( # tumorhaarden met een maximale diameter van # cm, mits de Child Pugh score niet hoger dan zeven is In de systematische review van Tiong worden enkel observationele studies besproken die RFA vergeleken met resectie bij patiënten met HCC ### In deze studies is sprake van bias doordat RFA vaak werd toegepast als alternatieve behandeling bij patiënten die geen resectie konden ondergaan Acht studies includeerden enkel patiënten die binnen de <LOCATIE>criteria vielen Geen enkele van deze acht studies vond een significant verschil in totale overleving Patiënten behandeld met resectie hadden wel een significant lager aantal locaal recidief en een betere ziektevrije overleving (mediane vijfjaars ziektevrije overleving Acht studies includeerden uitsluitend patiënten die buiten de <LOCATIE>criteria vielen ### Deze studies omvatten sterk heterogene studiepopulaties Hoewel de suggestie wordt gewekt dat overleving na resectie.
614
nvmdl
Waarbij naar het LOL(Landelijk Overleg Levertransplantatie)-protocol voor indicatiestelling en selectie voor levertransplantatie wordt verwezen Dit Het is van belang dat er zeer laagdrempelig en voorafgaand aan ingrepen met een levercentrum overlegd wordt Het is aangetoond dat lokale ablatie gepaard gaat met minder complicaties dan resectie bij Er zijn aanwijzingen dat bij patiënten met kleine HCC's (( # cm) lange overleving kan worden bereikt met lokale ablatie versus partiële leverresectie bij de behandeling van patiënten met resectabele HCC's binnen Bij gecompromitteerde leverfunctie en/of wanneer om andere redenen resectie niet mogelijk is, dient (RFA) (eventueel Percutane Ethanol Injectie (PEI)) overwogen te worden Op voorwaarde dat er sprake is van ( # tumorhaarden met een maximale diameter van # cm, mits de Child Pugh score niet hoger dan zeven is In de systematische review van Tiong worden enkel observationele studies besproken die RFA vergeleken met resectie bij patiënten met HCC ### In deze studies is sprake van bias doordat RFA vaak werd toegepast als alternatieve behandeling bij patiënten die geen resectie konden ondergaan Acht studies includeerden enkel patiënten die binnen de <LOCATIE>criteria vielen Geen enkele van deze acht studies vond een significant verschil in totale overleving Patiënten behandeld met resectie hadden wel een significant lager aantal locaal recidief en een betere ziektevrije overleving (mediane vijfjaars ziektevrije overleving Acht studies includeerden uitsluitend patiënten die buiten de <LOCATIE>criteria vielen ### Deze studies omvatten sterk heterogene studiepopulaties Hoewel de suggestie wordt gewekt dat overleving na resectie Het is aannemelijk dat resectie en ablatie bij patiënten met HCC binnen de <LOCATIE>criteria tot een vergelijkbare overleving leidt Bij patiënten die niet aan de <LOCATIE>criteria voldoen zijn er onvoldoende data Bij patiënten met een HCC binnen de <LOCATIE>criteria met een matig gecompromitteerde leverfunctie (verhoogd bilirubine, tekenen van portale hypertensie, maar Child Pugh classificatie ( #) is radiofrequentie Hoewel er geen harde evidentie bestaat voor een vergelijkbare effectiviteit van resectie en ablatie van een beperkt HCC, gaat ablatie met aanzienlijk minder complicaties gepaard Om die reden dient ablatie sterk overwogen te worden indien resectie met een verwachte hoge morbiditeit gepaard zal gaan Dit geldt met name voor patiënten met een gecompromitteerde leverfunctie of patiënten die om andere redenen een hoog risico op complicaties hebben na een partiële leverresectie (bijvoorbeeld co-morbiditeit) Er wordt geadviseerd om bij patiënten met een irresectabel HCC de voorkeur te geven aan radiofrequentie In de studie van Tiong ### werd één gerandomiseerde studie gevonden die RFA vergeleek met LITT bij patiënten met één HCC-haard van maximaal vier cm of maximaal drie HCC-haarden van maximaal drie cm ## Er werden geen significante verschillen gevonden in totale of ziektevrije overleving Een subanalyse toonde aan dat patiënten met een Child-Pugh A (HR # ##, p=# ###) en HCC-haarden van maximaal #,# cm Er zijn aanwijzingen dat radiofrequentie ablatie en laser geïnduceerde thermotherapie van patiënten met een irresectabel HCC leiden tot een vergelijkbare overleving Patiënten met een Child-Pugh A en HCC.
597
nvmdl
is aannemelijk dat resectie en ablatie bij patiënten met HCC binnen de <LOCATIE>criteria tot een vergelijkbare overleving leidt Bij patiënten die niet aan de <LOCATIE>criteria voldoen zijn er onvoldoende data Bij patiënten met een HCC binnen de <LOCATIE>criteria met een matig gecompromitteerde leverfunctie (verhoogd bilirubine, tekenen van portale hypertensie, maar Child Pugh classificatie ( #) is radiofrequentie Hoewel er geen harde evidentie bestaat voor een vergelijkbare effectiviteit van resectie en ablatie van een beperkt HCC, gaat ablatie met aanzienlijk minder complicaties gepaard Om die reden dient ablatie sterk overwogen te worden indien resectie met een verwachte hoge morbiditeit gepaard zal gaan Dit geldt met name voor patiënten met een gecompromitteerde leverfunctie of patiënten die om andere redenen een hoog risico op complicaties hebben na een partiële leverresectie (bijvoorbeeld co-morbiditeit) Er wordt geadviseerd om bij patiënten met een irresectabel HCC de voorkeur te geven aan radiofrequentie In de studie van Tiong ### werd één gerandomiseerde studie gevonden die RFA vergeleek met LITT bij patiënten met één HCC-haard van maximaal vier cm of maximaal drie HCC-haarden van maximaal drie cm ## Er werden geen significante verschillen gevonden in totale of ziektevrije overleving Een subanalyse toonde aan dat patiënten met een Child-Pugh A (HR # ##, p=# ###) en HCC-haarden van maximaal #,# cm Er zijn aanwijzingen dat radiofrequentie ablatie en laser geïnduceerde thermotherapie van patiënten met een irresectabel HCC leiden tot een vergelijkbare overleving Patiënten met een Child-Pugh A en HCC Er is beperkte ervaring opgedaan met laser geïnduceerde thermotherapie in vergelijking met Er wordt geadviseerd om bij de behandeling van patiënten met HCC de voorkeur te geven aan RFA boven Tiong et al vonden drie observationele studies die RFA vergeleken met MWA ### In twee studies werden geen significante verschillen gevonden in totale en ziektevrije overleving In de derde studie was totale Er zijn geen goede vergelijkende studies over de vergelijkbaarheid van RFA versus MWA De rol van microwave coagulatie therapie (MWA) is onvoldoende onderzocht en dient eerst uitgezocht te worden in een gerandomiseerde studie met RFA als controle Voor de locoregionale behandeling van HCC bij patiënten met intermediate stage disease wordt De werkgroep is van mening dat bij een HCC groter dan vijf cm en intermediate stage disease Er wordt geadviseerd om bij patiënten met een niet-resectabel HCC en een indicatie voor TACE te kiezen voor TACE met drug-eluting beads gezien het geringere aantal bijwerkingen ten opzichte van De werkgroep is van mening dat het in de praktijk in geselecteerde gevallen mogelijk is om goede lokale tumorcontrole te verkrijgen door een combinatie van TACE en radiofrequentie ablatie te gebruiken (bijvoorbeeld door met TACE een HCC te verkleinen zodat deze binnen de behandelgrootte voor RFA Voor transarteriële chemo-embolisatie (TACE) werden verscheidene systematische reviews gevonden die de effectiviteit ervan evalueerden bij patiënten met een HCC die niet in aanmerking kwamen voor een chirurgische resectie of transplantatie Sommige hiervan bevatten gedateerde informatie ## en/of zijn van.
575
nvmdl
laser geïnduceerde thermotherapie in vergelijking met Er wordt geadviseerd om bij de behandeling van patiënten met HCC de voorkeur te geven aan RFA boven Tiong et al vonden drie observationele studies die RFA vergeleken met MWA ### In twee studies werden geen significante verschillen gevonden in totale en ziektevrije overleving In de derde studie was totale Er zijn geen goede vergelijkende studies over de vergelijkbaarheid van RFA versus MWA De rol van microwave coagulatie therapie (MWA) is onvoldoende onderzocht en dient eerst uitgezocht te worden in een gerandomiseerde studie met RFA als controle Voor de locoregionale behandeling van HCC bij patiënten met intermediate stage disease wordt De werkgroep is van mening dat bij een HCC groter dan vijf cm en intermediate stage disease Er wordt geadviseerd om bij patiënten met een niet-resectabel HCC en een indicatie voor TACE te kiezen voor TACE met drug-eluting beads gezien het geringere aantal bijwerkingen ten opzichte van De werkgroep is van mening dat het in de praktijk in geselecteerde gevallen mogelijk is om goede lokale tumorcontrole te verkrijgen door een combinatie van TACE en radiofrequentie ablatie te gebruiken (bijvoorbeeld door met TACE een HCC te verkleinen zodat deze binnen de behandelgrootte voor RFA Voor transarteriële chemo-embolisatie (TACE) werden verscheidene systematische reviews gevonden die de effectiviteit ervan evalueerden bij patiënten met een HCC die niet in aanmerking kwamen voor een chirurgische resectie of transplantatie Sommige hiervan bevatten gedateerde informatie ## en/of zijn van Eén Cochrane review evalueerde de effectiviteit van TACE of transarteriële embolisatie (TAE) ten opzichte van hetzij nep-behandeling (‘sham'), hetzij placebo hetzij geen behandeling ## Zes studies vergeleken TACE met een controlebehandeling, terwijl drie trials TAE evalueerden De totale mortaliteit verschilde niet controlebehandeling, ook niet wanneer enkel de studies met de beste methodologische kwaliteit Het resultaat van deze Cochrane review komt echter niet overeen met de resultaten van twee eerdere reviews In deze reviews werd de effectiviteit van TACE ten opzichte van geen behandeling geëvalueerd ## ## De conclusie was, dat TACE leidt tot een significant betere <LEEFTIJD>-jaars overleving respectievelijk OR # ##, ##%CI # ##-# ##, P= # #<DATUM> en OR # ##, ##%CI # ##-# ##, P= ### ## De verklaring van deze discrepantie is, dat de Cochrane review # studies bevat die in de eerdere reviews geëxcludeerd waren of ten tijde van de eerdere reviews nog niet gepubliceerd waren # #<DATUM> Twee van deze studies bestaan uit afwijkende patiëntenpopulaties ten opzichte van de meeste TACE-studies waarin intermediate disease behandeld wordt en bevatten een overpresentatie van early disease # of advanced disease ## In de studie van Pelletier is een kortere minimum follow-up dan in de andere reviews aangehouden ## TACE werd met RFA vergeleken in een gerandomiseerde studie ### In totaal werden ## patiënten met een niet-resectabel HCC gerandomiseerd voor <PERSOON> (N=##), RFA gecombineerd met TACE (N=##) of RFA gecombineerd met TACE en Lentinan (een schimmelextract) (N=##) De tumordiameters varieerden van <DATUM> tot ##.
640
nvmdl
(TAE) ten opzichte van hetzij nep-behandeling (‘sham'), hetzij placebo hetzij geen behandeling ## Zes studies vergeleken TACE met een controlebehandeling, terwijl drie trials TAE evalueerden De totale mortaliteit verschilde niet controlebehandeling, ook niet wanneer enkel de studies met de beste methodologische kwaliteit Het resultaat van deze Cochrane review komt echter niet overeen met de resultaten van twee eerdere reviews In deze reviews werd de effectiviteit van TACE ten opzichte van geen behandeling geëvalueerd ## ## De conclusie was, dat TACE leidt tot een significant betere <LEEFTIJD>-jaars overleving respectievelijk OR # ##, ##%CI # ##-# ##, P= # #<DATUM> en OR # ##, ##%CI # ##-# ##, P= ### ## De verklaring van deze discrepantie is, dat de Cochrane review # studies bevat die in de eerdere reviews geëxcludeerd waren of ten tijde van de eerdere reviews nog niet gepubliceerd waren # #<DATUM> Twee van deze studies bestaan uit afwijkende patiëntenpopulaties ten opzichte van de meeste TACE-studies waarin intermediate disease behandeld wordt en bevatten een overpresentatie van early disease # of advanced disease ## In de studie van Pelletier is een kortere minimum follow-up dan in de andere reviews aangehouden ## TACE werd met RFA vergeleken in een gerandomiseerde studie ### In totaal werden ## patiënten met een niet-resectabel HCC gerandomiseerd voor <PERSOON> (N=##), RFA gecombineerd met TACE (N=##) of RFA gecombineerd met TACE en Lentinan (een schimmelextract) (N=##) De tumordiameters varieerden van <DATUM> tot ## De gemiddelde totale overleving was significant beter in de groep behandeld met Lentinan, maar verschilde niet significant tussen de RFA (<DATUM> maanden) en TACE groep (<DATUM> maanden) De totale <LEEFTIJD>-jaars overleving bedroeg #<DATUM> in de RFA groep versus #<DATUM> in de TACE Deze studie had belangrijke methodologische beperkingen Niet alleen waren de patiëntengroepen klein, maar was er ook geen duidelijkheid over de blindering van de toewijzing van de behandelarm Door <PERSOON> werden twee kleine gerandomiseerde studies gevonden die de toegevoegde waarde van TACE aan PEI evalueerden ### In totaal werden ## patiënten toegewezen aan de combinatie van TACE en PEI en ## patiënten aan PEI alleen In één studie was de tumordiameter maximaal drie cm, in de andere studie bedroeg de gemiddelde tumordiameter meer dan vijf cm De toevoeging van TACE aan PEI (OR # ##, ##%CI <DATUM> ##, p=# ##) ten opzichte van PEI alleen De <LEEFTIJD>-jaars overleving verschilde niet Een derde kleine studie randomiseerde ## patiënten met maximum drie HCC laesies van tussen twee en vier cm diameter voor de combinatie van TACE en PEI (N=##) of PEI alleen (N=##) ## Noch de tumorvrije overleving (<DATUM> versus <DATUM> maanden) verschilden signficant Lokale recidieven traden significant minder op na behandeling met TACE en PEI (<DATUM> versus #<DATUM> , p=# ###) Een alternatief voor de klassieke TACE-behandeling is TACE met zogenaamde drug-eluting beads (DEB) Twee gerandomiseerde studies rapporteerden overlevingscijfers voor behandeling met DEB-TACE In de.
707
nvmdl
De gemiddelde totale overleving was significant beter in de groep behandeld met Lentinan, maar verschilde niet significant tussen de RFA (<DATUM> maanden) en TACE groep (<DATUM> maanden) De totale <LEEFTIJD>-jaars overleving bedroeg #<DATUM> in de RFA groep versus #<DATUM> in de TACE Deze studie had belangrijke methodologische beperkingen Niet alleen waren de patiëntengroepen klein, maar was er ook geen duidelijkheid over de blindering van de toewijzing van de behandelarm Door <PERSOON> werden twee kleine gerandomiseerde studies gevonden die de toegevoegde waarde van TACE aan PEI evalueerden ### In totaal werden ## patiënten toegewezen aan de combinatie van TACE en PEI en ## patiënten aan PEI alleen In één studie was de tumordiameter maximaal drie cm, in de andere studie bedroeg de gemiddelde tumordiameter meer dan vijf cm De toevoeging van TACE aan PEI (OR # ##, ##%CI <DATUM> ##, p=# ##) ten opzichte van PEI alleen De <LEEFTIJD>-jaars overleving verschilde niet Een derde kleine studie randomiseerde ## patiënten met maximum drie HCC laesies van tussen twee en vier cm diameter voor de combinatie van TACE en PEI (N=##) of PEI alleen (N=##) ## Noch de tumorvrije overleving (<DATUM> versus <DATUM> maanden) verschilden signficant Lokale recidieven traden significant minder op na behandeling met TACE en PEI (<DATUM> versus #<DATUM> , p=# ###) Een alternatief voor de klassieke TACE-behandeling is TACE met zogenaamde drug-eluting beads (DEB) Twee gerandomiseerde studies rapporteerden overlevingscijfers voor behandeling met DEB-TACE In de niet in aanmerking kwamen voor resectie of RFA , gerandomiseerd voor DEB-TACE (N=##) of embolisatie (<PERSOON> overleving verschilde niet significant tussen beide behandelgroepen (<LEEFTIJD>-jaars overleving #<DATUM> na DEB-TACE versus ## #% na embolisatie) Na een jaar waren er wel meer recidieven in de groep Sacco et al randomiseerden ## patiënten met HCC naar klassieke TACE (N=##) of DEB-TACE (N=##) ### Ook zij vonden geen significant verschil in totale overleving (<LEEFTIJD>-jaars overleving #<DATUM> na klassieke TACE p=# ##) en recidiefvrije overleving (#<DATUM> versus #<DATUM> , p=# ##) verschilden niet significant <PERSOON> et al vonden in totaal vijf studies die de combinatie van TACE en RFA evalueerden ### Eén studie die combinatietherapie vergeleek met TACE alleen was echter pseudo-gerandomiseerd en wordt hier buiten beschouwing gelaten ### Een andere studie werd teruggetrokken wegens de verdenking op vervalste gegevens ## Deze studie werd dan ook terecht uitgesloten in de meta-analyse van <PERSOON> et al Van de drie overblijvende gerandomiseerde studies vergeleek één studie combinatietherapie met TACE alleen ### Zoals hierboven besproken werden ## patiënten met een niet-resectabel HCC gerandomiseerd naar <PERSOON> (N=##), RFA en TACE (N=##) of RFA, TACE en Lentinan (N=##) De gemiddelde totale overleving was significant beter in de groep behandeld met Lentinan, maar verschilde niet significant tussen de combinatiegroep (<DATUM> maanden) en TACE groep (<DATUM> maanden) De totale <LEEFTIJD>-jaars overleving Drie gerandomiseerde studies, waaronder de studie van <PERSOON> et al.
715
nvmdl
niet in aanmerking kwamen voor resectie of RFA , gerandomiseerd voor DEB-TACE (N=##) of embolisatie (<PERSOON> overleving verschilde niet significant tussen beide behandelgroepen (<LEEFTIJD>-jaars overleving #<DATUM> na DEB-TACE versus ## #% na embolisatie) Na een jaar waren er wel meer recidieven in de groep Sacco et al randomiseerden ## patiënten met HCC naar klassieke TACE (N=##) of DEB-TACE (N=##) ### Ook zij vonden geen significant verschil in totale overleving (<LEEFTIJD>-jaars overleving #<DATUM> na klassieke TACE p=# ##) en recidiefvrije overleving (#<DATUM> versus #<DATUM> , p=# ##) verschilden niet significant <PERSOON> et al vonden in totaal vijf studies die de combinatie van TACE en RFA evalueerden ### Eén studie die combinatietherapie vergeleek met TACE alleen was echter pseudo-gerandomiseerd en wordt hier buiten beschouwing gelaten ### Een andere studie werd teruggetrokken wegens de verdenking op vervalste gegevens ## Deze studie werd dan ook terecht uitgesloten in de meta-analyse van <PERSOON> et al Van de drie overblijvende gerandomiseerde studies vergeleek één studie combinatietherapie met TACE alleen ### Zoals hierboven besproken werden ## patiënten met een niet-resectabel HCC gerandomiseerd naar <PERSOON> (N=##), RFA en TACE (N=##) of RFA, TACE en Lentinan (N=##) De gemiddelde totale overleving was significant beter in de groep behandeld met Lentinan, maar verschilde niet significant tussen de combinatiegroep (<DATUM> maanden) en TACE groep (<DATUM> maanden) De totale <LEEFTIJD>-jaars overleving Drie gerandomiseerde studies, waaronder de studie van <PERSOON> et al RFA alleen <DATUM> ### Eén studie werd alleen als abstract gepubliceerd # <PERSOON>-analyse van deze drie studies toonde alleen een significant verschil voor de <LEEFTIJD>-jaars overleving ten voordele van combinatietherapie (OR Na publicatie van de meta-analyse van <PERSOON> et al werd nog een vierde kleine studie gepubliceerd die de combinatie van TACE en RFA vergeleek met RFA alleen Morimoto et al randomiseerden ## patiënten met een niet-resectabel solitair HCC van <DATUM> - # cm ## Ook zij vonden geen significant verschil in totale Er zijn aanwijzingen dat transarteriële chemo-embolisatie in vergelijking met placebo, nep-behandeling of geen behandeling leidt tot een betere totale overleving bij patiënten met een intermediate stage HCC Op grond van de literatuur is er geen conclusie mogelijk over de waarde van TACE versus RFA bij HCC Over het effect van de toevoeging van transarteriële chemo-embolisatie (TACE) aan percutane alcoholinjectie (PEI) op overleving van patiënten met HCC bestaan tegenstrijdige resultaten Een conclusie Er zijn aanwijzingen dat transarteriële chemo-embolisatie (TACE) met drug-eluting beads niet leidt tot een betere overleving dan klassieke transarteriële chemo-embolisatie bij patiënten met een niet-resectabel Er zijn aanwijzingen dat bij patiënten met een HCC groter dan vijf cm de combinatie van transarteriële chemo-embolisatie (TACE) en radiofrequentie ablatie niet leidt tot een betere overleving dan TACE alleen Het is aannemelijk dat bij patiënten met een HCC de combinatie van transarteriële chemo-embolisatie (TACE) en radiofrequentie ablatie niet leidt tot een betere overleving dan radiofrequentie alleen.
676
nvmdl
#<DATUM> Eén studie werd alleen als abstract gepubliceerd # <PERSOON>-analyse van deze drie studies toonde alleen een significant verschil voor de <LEEFTIJD>-jaars overleving ten voordele van combinatietherapie (OR Na publicatie van de meta-analyse van <PERSOON> et al werd nog een vierde kleine studie gepubliceerd die de combinatie van TACE en RFA vergeleek met RFA alleen Morimoto et al randomiseerden ## patiënten met een niet-resectabel solitair HCC van <DATUM> - # cm ## Ook zij vonden geen significant verschil in totale Er zijn aanwijzingen dat transarteriële chemo-embolisatie in vergelijking met placebo, nep-behandeling of geen behandeling leidt tot een betere totale overleving bij patiënten met een intermediate stage HCC Op grond van de literatuur is er geen conclusie mogelijk over de waarde van TACE versus RFA bij HCC Over het effect van de toevoeging van transarteriële chemo-embolisatie (TACE) aan percutane alcoholinjectie (PEI) op overleving van patiënten met HCC bestaan tegenstrijdige resultaten Een conclusie Er zijn aanwijzingen dat transarteriële chemo-embolisatie (TACE) met drug-eluting beads niet leidt tot een betere overleving dan klassieke transarteriële chemo-embolisatie bij patiënten met een niet-resectabel Er zijn aanwijzingen dat bij patiënten met een HCC groter dan vijf cm de combinatie van transarteriële chemo-embolisatie (TACE) en radiofrequentie ablatie niet leidt tot een betere overleving dan TACE alleen Het is aannemelijk dat bij patiënten met een HCC de combinatie van transarteriële chemo-embolisatie (TACE) en radiofrequentie ablatie niet leidt tot een betere overleving dan radiofrequentie alleen Echter omdat hierin studies met afwijkende patiëntenpopulaties en korte follow-up opgenomen zijn en omdat eerdere reviews wel een overlevingsvoordeel voor TACE lieten zien wordt geconcludeerd, dat er aanwijzingen zijn, dat TACE een overlevingsvoordeel (<LEEFTIJD>-jaars overleving) heeft bij patiënten met In de praktijk is het vaak niet goed mogelijk om bij een HCC groter dan vijf cm een complete ablatie met RFA te verkrijgen en er wordt daarom vaak voor TACE als primaire behandeling gekozen De keuze van de techniek hangt verder ook af van het aantal, de grootte en de lokatie van de HCC's, waarbij RFA de eerste keuze is bij een beperkt aantal kleine laesies met gunstige ligging Wanneer dit niet mogelijk is zal In de praktijk is de percutane alcoholinjectie vrijwel geheel door RFA vervangen en daarom zal de Transarteriële chemo-embolisatie (TACE) met drug-eluting beads is duurder Op grond van het gunstige veiligheidsprofiel en geringere aantal bijwerkingen kan er toch voor TACE met drug-eluting beads leiden tot een betere overleving dan RFA alleen, is het in de praktijk soms wel mogelijk om goede lokale tumorcontrole te verkrijgen door een combinatie van TACE en radiofrequentie ablatie te gebruiken De werkgroep is van mening dat, gezien de lage incidentie van de HCC in <LOCATIE>, de (systemische) behandeling dient te worden gecentraliseerd en deze zoveel mogelijk in studieverband dient plaats te Voor patiënten met een HCC, Child-Pugh A levercirrose en BCLC stadium B, die progressief zijn na eerdere locoregionale therapie en voor wie deze locoregionale therapie niet meer mogelijk is, is sorafenib.
590
nvmdl
korte follow-up opgenomen zijn en omdat eerdere reviews wel een overlevingsvoordeel voor TACE lieten zien wordt geconcludeerd, dat er aanwijzingen zijn, dat TACE een overlevingsvoordeel (<LEEFTIJD>-jaars overleving) heeft bij patiënten met In de praktijk is het vaak niet goed mogelijk om bij een HCC groter dan vijf cm een complete ablatie met RFA te verkrijgen en er wordt daarom vaak voor TACE als primaire behandeling gekozen De keuze van de techniek hangt verder ook af van het aantal, de grootte en de lokatie van de HCC's, waarbij RFA de eerste keuze is bij een beperkt aantal kleine laesies met gunstige ligging Wanneer dit niet mogelijk is zal In de praktijk is de percutane alcoholinjectie vrijwel geheel door RFA vervangen en daarom zal de Transarteriële chemo-embolisatie (TACE) met drug-eluting beads is duurder Op grond van het gunstige veiligheidsprofiel en geringere aantal bijwerkingen kan er toch voor TACE met drug-eluting beads leiden tot een betere overleving dan RFA alleen, is het in de praktijk soms wel mogelijk om goede lokale tumorcontrole te verkrijgen door een combinatie van TACE en radiofrequentie ablatie te gebruiken De werkgroep is van mening dat, gezien de lage incidentie van de HCC in <LOCATIE>, de (systemische) behandeling dient te worden gecentraliseerd en deze zoveel mogelijk in studieverband dient plaats te Voor patiënten met een HCC, Child-Pugh A levercirrose en BCLC stadium B, die progressief zijn na eerdere locoregionale therapie en voor wie deze locoregionale therapie niet meer mogelijk is, is sorafenib De werkgroep is van mening dat, gezien de onbekende meerwaarde van sorafenib voor patiënten met gevorderd HCC en Child-Pugh B levercirrose, de behandeling van deze patiënten alleen in studieverband Tot voor kort was er geen effectieve systemische therapie beschikbaar voor patiënten met hepatocellulair carcinoom #<DATUM> Sorafenib, een multikinase remmer, is recent in vier gerandomiseerde studies vergeleken met placebo bij patiënten met een gevorderd hepatocellulair carcinoom en gecompenseerd leverlijden <PERSOON> voerden een meta-analyse uit van drie van deze studies ### In deze studies werden in totaal ### patiënten gerandomiseerd voor sorafenib en ### voor placebo ## <DATUM> Deze patiënten waren niet eerder behandeld met systemische therapie Behandeling met sorafenib leidde tot een significant langere en <DATUM> maanden, en in de placebo-groep tussen <DATUM> en <DATUM> maanden Het absolute verschil in mediane overleving tussen de sorafenib- en placebogroep varieerde tussen <DATUM> en <DATUM> maanden De tijd tot progressie was significant langer onder behandeling met sorafenib (HR # ##, ##%CI # ##-# ##) De belangrijkste bijwerking van sorafenib was het hand-voet-syndroom (OR ## ##, ##%CI # ##-## ##) Ook diarree trad frequenter op na sorafenib, hoewel niet significant (OR # ##, ##%CI # #<DATUM> In de vierde gerandomiseerde studie werden ### patiënten met een niet-resectabel hepatocellulair carcinoom dat werd behandeld met TACE, gerandomiseerd tussen adjuvante behandeling met sorafenib (N=###) of met placebo (<PERSOON> behandeling met sorafenib na TACE verbetert de overleving Het is aangetoond dat behandeling met sorafenib leidt tot een betere overleving ten opzichte van een.
640
nvmdl
meerwaarde van sorafenib voor patiënten met gevorderd HCC en Child-Pugh B levercirrose, de behandeling van deze patiënten alleen in studieverband Tot voor kort was er geen effectieve systemische therapie beschikbaar voor patiënten met hepatocellulair carcinoom #<DATUM> Sorafenib, een multikinase remmer, is recent in vier gerandomiseerde studies vergeleken met placebo bij patiënten met een gevorderd hepatocellulair carcinoom en gecompenseerd leverlijden <PERSOON> voerden een meta-analyse uit van drie van deze studies ### In deze studies werden in totaal ### patiënten gerandomiseerd voor sorafenib en ### voor placebo ## <DATUM> Deze patiënten waren niet eerder behandeld met systemische therapie Behandeling met sorafenib leidde tot een significant langere en <DATUM> maanden, en in de placebo-groep tussen <DATUM> en <DATUM> maanden Het absolute verschil in mediane overleving tussen de sorafenib- en placebogroep varieerde tussen <DATUM> en <DATUM> maanden De tijd tot progressie was significant langer onder behandeling met sorafenib (HR # ##, ##%CI # ##-# ##) De belangrijkste bijwerking van sorafenib was het hand-voet-syndroom (OR ## ##, ##%CI # ##-## ##) Ook diarree trad frequenter op na sorafenib, hoewel niet significant (OR # ##, ##%CI # #<DATUM> In de vierde gerandomiseerde studie werden ### patiënten met een niet-resectabel hepatocellulair carcinoom dat werd behandeld met TACE, gerandomiseerd tussen adjuvante behandeling met sorafenib (N=###) of met placebo (<PERSOON> behandeling met sorafenib na TACE verbetert de overleving Het is aangetoond dat behandeling met sorafenib leidt tot een betere overleving ten opzichte van een Child-Pugh A levercirrose en BCLC stadium B, die progressief zijn na eerdere locoregionale therapie en voor wie deze locoregionale therapie niet meer mogelijk is Er zijn geen aanwijzingen dat behandeling met sorafenib in aansluiting op een toegepaste TACE leidt tot Gezien het weinig frequent voorkomen van hepatocellulair carcinoom in <LOCATIE> verdient het de voorkeur de (systemische) behandeling te centraliseren en deze zoveel mogelijk in studieverband te laten Omdat in de besproken fase III studies ## ## voornamelijk patiënten met Child Pugh A behandeld zijn, kan geen uitspraak gedaan worden over de meerwaarde van sorafenib voor patiënten met gevorderd HCC en Child-Pugh B levercirrose Daarom wordt geadviseerd de behandeling van deze patiënten alleen in Er is een grote variatie tussen patiënten wat betreft blootstelling aan sorafenib bij een standaard dosering van ### mg per dag Hiermee zou rekening moeten worden gehouden Er is behoefte aan prospectieve farmacokinetische studies om de optimalisatie van de dosering bij de individuele patiënt mogelijk te maken De werkgroep is van mening dat de behandeling van stereotactische radiotherapie voor patiënten met een hepatocellulair carcinoom in studieverband een optie kan zijn Geen enkele gerandomiseerde studie vergeleek stereotactische radiotherapie (SBRT) met een andere behandeling of met afwachtend beleid bij patiënten met HCC Eén prospectieve gecontroleerde studie met een klein aantal geïncludeerde patiënten vergeleek SBRT met #D-conformele radiotherapie (#DCRT) bij patiënten met een niet-resectabel HCC en tumortrombus in de vena porta ## In deze studie was de behandeling gericht op de portale trombus Een respons (compleet of.
646
nvmdl
A levercirrose en BCLC stadium B, die progressief zijn na eerdere locoregionale therapie en voor wie deze locoregionale therapie niet meer mogelijk is Er zijn geen aanwijzingen dat behandeling met sorafenib in aansluiting op een toegepaste TACE leidt tot Gezien het weinig frequent voorkomen van hepatocellulair carcinoom in <LOCATIE> verdient het de voorkeur de (systemische) behandeling te centraliseren en deze zoveel mogelijk in studieverband te laten Omdat in de besproken fase III studies ## ## voornamelijk patiënten met Child Pugh A behandeld zijn, kan geen uitspraak gedaan worden over de meerwaarde van sorafenib voor patiënten met gevorderd HCC en Child-Pugh B levercirrose Daarom wordt geadviseerd de behandeling van deze patiënten alleen in Er is een grote variatie tussen patiënten wat betreft blootstelling aan sorafenib bij een standaard dosering van ### mg per dag Hiermee zou rekening moeten worden gehouden Er is behoefte aan prospectieve farmacokinetische studies om de optimalisatie van de dosering bij de individuele patiënt mogelijk te maken De werkgroep is van mening dat de behandeling van stereotactische radiotherapie voor patiënten met een hepatocellulair carcinoom in studieverband een optie kan zijn Geen enkele gerandomiseerde studie vergeleek stereotactische radiotherapie (SBRT) met een andere behandeling of met afwachtend beleid bij patiënten met HCC Eén prospectieve gecontroleerde studie met een klein aantal geïncludeerde patiënten vergeleek SBRT met #D-conformele radiotherapie (#DCRT) bij patiënten met een niet-resectabel HCC en tumortrombus in de vena porta ## In deze studie was de behandeling gericht op de portale trombus Een respons (compleet of behandeld met #DCRT (p=# ##) De mediane overleving van de ## evalueerbare patiënten bedroeg # # maanden in de SBRT groep versus <DATUM> maanden in de #DCRT groep (p=# ###) In totaal rapporteerden ## case series gegevens over overleving en respons in ### patiënten met HCC <DATUM> ## <TELEFOONNUMMER> <DATUM> ## ## #<DATUM> ### Andolino et al includeerden alle patiënten van Cardenes et al ## en Price et al ### en deze # studies worden dan ook niet apart beschreven De reeksen bestudeerden zeer heterogene populaties qua leeftijd, tumor diameters, en aanwezigheid van vasculair invasie Het percentage patiënten met Child-Pugh klasse A cirrose varieerde van ##% tot ###% Deze heterogene populaties maken een vergelijking van de resultaten bijzonder moeilijk overleving varieerde tussen ##% en ##% Drie reeksen rapporteerden een <LEEFTIJD>-jaars overleving die varieerde tussen ##% en ##% #<DATUM> ## Drie andere studies rapporteerden een <LEEFTIJD>-jaars ziektevrije overleving die Toxiciteit werd niet steeds volgens hetzelfde systeem geëvalueerd, wat een globaal overzicht moeilijk maakt De belangrijkste bijwerking was gestoorde leverbiochemie (#-##%) Andere bijwerkingen waren hypoalbuminemie (#-##%), thrombocytopenie (#-##%) en een gestegen INR (#-#%) Geen enkele patiënt met Child-Pugh A kregen ernstige bijwerkingen, terwijl dit wel bij patiënten met Child-Pugh B cirrose het geval was # ## ## De te verwachten toxiciteit is in deze groep blijkbaar ernstiger vanwege de slechtere leverfunctie Specifieke voorschriften en extra zorg zijn daarom in deze patiëntengroep geboden.
668
nvmdl
met #DCRT (p=# ##) De mediane overleving van de ## evalueerbare patiënten bedroeg # # maanden in de SBRT groep versus <DATUM> maanden in de #DCRT groep (p=# ###) In totaal rapporteerden ## case series gegevens over overleving en respons in ### patiënten met HCC <DATUM> ## <TELEFOONNUMMER> <DATUM> ## ## #<DATUM> ### Andolino et al includeerden alle patiënten van Cardenes et al ## en Price et al ### en deze # studies worden dan ook niet apart beschreven De reeksen bestudeerden zeer heterogene populaties qua leeftijd, tumor diameters, en aanwezigheid van vasculair invasie Het percentage patiënten met Child-Pugh klasse A cirrose varieerde van ##% tot ###% Deze heterogene populaties maken een vergelijking van de resultaten bijzonder moeilijk overleving varieerde tussen ##% en ##% Drie reeksen rapporteerden een <LEEFTIJD>-jaars overleving die varieerde tussen ##% en ##% #<DATUM> ## Drie andere studies rapporteerden een <LEEFTIJD>-jaars ziektevrije overleving die Toxiciteit werd niet steeds volgens hetzelfde systeem geëvalueerd, wat een globaal overzicht moeilijk maakt De belangrijkste bijwerking was gestoorde leverbiochemie (#-##%) Andere bijwerkingen waren hypoalbuminemie (#-##%), thrombocytopenie (#-##%) en een gestegen INR (#-#%) Geen enkele patiënt met Child-Pugh A kregen ernstige bijwerkingen, terwijl dit wel bij patiënten met Child-Pugh B cirrose het geval was # ## ## De te verwachten toxiciteit is in deze groep blijkbaar ernstiger vanwege de slechtere leverfunctie Specifieke voorschriften en extra zorg zijn daarom in deze patiëntengroep geboden te komen over de rol van stereotactische radiotherapie (SBRT) bij patiënten met een HCC Er zijn aanwijzingen dat stereotactische radiotherapie een hoge kans op (complete of partiële) response <PERSOON> ##<DATUM> <PERSOON> ### ##; Seo Patiënten die behandeld zijn met stereotactische radiotherapie (SBRT) hebben een kans op (complete en partiële) respons die in de meeste series boven ##% ligt Op grond van de literatuur is er meer steun voor de behandeling met SBRT bij patiënten met cirrose Child-Pugh A dan Child-Pugh B cirrose Bij patiënten met Child-Pugh A cirrose is er een beperkte kans op toxiciteit De toxiciteit voor patiënten met cirrose Child-Pugh B is hoger Gerandomiseerde studies die SBRT vergelijken met andere behandelopties zijn in De werkgroep is van mening dat Yttrium-## radio-embolisatie bij voorkeur uitgevoerd moet worden in een onderzoeksetting en alleen verricht dient te worden bij patiënten met <PERSOON>-arteriële Yttrium-## radio-embolisatie (##Y-RE) is een nieuwe behandeling voor patiënten met een intermediate stage HCC Studies waarin patiënten met HCC worden behandeld met radio-embolisatie rapporteren een mediane overleving van <DATUM> # maanden ### De potentiële voordelen van de behandeling bij een intermediate stage HCC ten opzichte van TACE, voor de uitkomstmaten totale overleving en kwaliteit van leven, zijn nog niet vastgesteld Evenals bij TACE moet radio-embolisatie worden uitgevoerd bij patiënten met Child-Pugh A-B ((#) Er zijn geen resultaten uit gerandomiseerd.
680
nvmdl
komen over de rol van stereotactische radiotherapie (SBRT) bij patiënten met een HCC Er zijn aanwijzingen dat stereotactische radiotherapie een hoge kans op (complete of partiële) response <PERSOON> ##<DATUM> <PERSOON> ### ##; Seo Patiënten die behandeld zijn met stereotactische radiotherapie (SBRT) hebben een kans op (complete en partiële) respons die in de meeste series boven ##% ligt Op grond van de literatuur is er meer steun voor de behandeling met SBRT bij patiënten met cirrose Child-Pugh A dan Child-Pugh B cirrose Bij patiënten met Child-Pugh A cirrose is er een beperkte kans op toxiciteit De toxiciteit voor patiënten met cirrose Child-Pugh B is hoger Gerandomiseerde studies die SBRT vergelijken met andere behandelopties zijn in De werkgroep is van mening dat Yttrium-## radio-embolisatie bij voorkeur uitgevoerd moet worden in een onderzoeksetting en alleen verricht dient te worden bij patiënten met <PERSOON>-arteriële Yttrium-## radio-embolisatie (##Y-RE) is een nieuwe behandeling voor patiënten met een intermediate stage HCC Studies waarin patiënten met HCC worden behandeld met radio-embolisatie rapporteren een mediane overleving van <DATUM> # maanden ### De potentiële voordelen van de behandeling bij een intermediate stage HCC ten opzichte van TACE, voor de uitkomstmaten totale overleving en kwaliteit van leven, zijn nog niet vastgesteld Evenals bij TACE moet radio-embolisatie worden uitgevoerd bij patiënten met Child-Pugh A-B ((#) Er zijn geen resultaten uit gerandomiseerd In de praktijk worden de begrippen nacontrole, nazorg en follow-up niet altijd duidelijk van elkaar onderscheiden In het rapport van de Gezondheidsraad ‘Nacontrole in de oncologie' worden de begrippen nazorg en nacontrole gedefinieerd ## Nazorg is een essentieel onderdeel van de individuele patiëntenzorg na behandeling voor kanker Het behelst drie elementen # Voorlichting, begeleiding, ingaan op klachten en symptomen, signaleren van directe of late effecten van ziekte en behandeling en aandacht voor sociale gevolgen # Detectie van nieuwe manifestaties van de primair behandelde kanker of nieuwe daarmee # Evaluatie van het medisch handelen en de gevolgen daarvan Nazorg is ook voorzorg Fysieke en psychosociale gevolgen van kanker en de behandeling daarvan kunnen reeds direct na diagnose en tijdens behandeling optreden Tijdige behandeling van klachten door vroegsignalering startend direct na diagnose kan ziektelast verminderen en erger voorkomen Het initiatief voor een contact kan zowel uitgaan van de arts als van de patiënt Nazorg heeft als eerste doel om ziektelast te beperken door verbetering van de kwaliteit van leven en verlenging van de levensduur In dit hoofdstuk worden de drie elementen van nazorg gehanteerd, zoals gedefinieerd door de Nacontrole is gedefinieerd als de programmatische aanpak van nazorg, die bestaat uit terugkerende contacten tussen de patiënt en zijn behandelaren en die verband houdt met de behandelde vorm van Dit hoofdstuk is gebaseerd op de richtlijnen Herstel na Kanker, Detecteren behoefte psychosociale zorg en De vroege gevolgen van kanker (zowel fysiek als psychosociaal) vergen een systematische aanpak Deze.
584
nvmdl
niet altijd duidelijk van elkaar onderscheiden In het rapport van de Gezondheidsraad ‘Nacontrole in de oncologie' worden de begrippen nazorg en nacontrole gedefinieerd ## Nazorg is een essentieel onderdeel van de individuele patiëntenzorg na behandeling voor kanker Het behelst drie elementen # Voorlichting, begeleiding, ingaan op klachten en symptomen, signaleren van directe of late effecten van ziekte en behandeling en aandacht voor sociale gevolgen # Detectie van nieuwe manifestaties van de primair behandelde kanker of nieuwe daarmee # Evaluatie van het medisch handelen en de gevolgen daarvan Nazorg is ook voorzorg Fysieke en psychosociale gevolgen van kanker en de behandeling daarvan kunnen reeds direct na diagnose en tijdens behandeling optreden Tijdige behandeling van klachten door vroegsignalering startend direct na diagnose kan ziektelast verminderen en erger voorkomen Het initiatief voor een contact kan zowel uitgaan van de arts als van de patiënt Nazorg heeft als eerste doel om ziektelast te beperken door verbetering van de kwaliteit van leven en verlenging van de levensduur In dit hoofdstuk worden de drie elementen van nazorg gehanteerd, zoals gedefinieerd door de Nacontrole is gedefinieerd als de programmatische aanpak van nazorg, die bestaat uit terugkerende contacten tussen de patiënt en zijn behandelaren en die verband houdt met de behandelde vorm van Dit hoofdstuk is gebaseerd op de richtlijnen Herstel na Kanker, Detecteren behoefte psychosociale zorg en De vroege gevolgen van kanker (zowel fysiek als psychosociaal) vergen een systematische aanpak Deze • regelmatig signaleren van de vroege gevolgen van kanker met behulp van (gevalideerde) • behandelen van de vroege gevolgen en verwijzen op indicatie Verken één jaar na afronding van de primaire kankerbehandeling de resterende gevolgen van (de behandeling van) kanker en de behoefte aan nazorg, en sluit het nazorgtraject zo mogelijk af Zo nodig kan dit leiden tot een deelscenario voor nazorg of tot verwijzing Geef bij het afsluiten van de nazorg de patiënt en zijn huisarts goede voorlichting en instructie over mogelijke late gevolgen en hoe daarmee om te gaan Informeer de patiënt bij welke zorgverlener hij bij het optreden van klachten terecht kan en neem dit op in het nazorgplan Geadviseerd wordt om voor elke patiënt een individueel nazorgplan te maken dat is afgestemd op zijn Het nazorgplan wordt ingezet, tenminste op de volgende momenten • bij heroverweging van de nazorg één jaar na afronding van de behandeling • indien wijzigingen optreden in de medisch en/of psychosociale situatie van de patiënt • andere momenten van heroverweging van de nazorg Geadviseerd wordt om het nazorgplan van de patiënt op te nemen in elektronische databases en dossiers en te gebruiken voor interdisciplinaire overdracht, o a naar de huisarts De Gezondheidsraad ## concludeert dat veel patiënten, na een in opzet curatieve behandeling voor kanker, met klachten kampen Deze klachten kunnen beperkt dan wel uitgebreid zijn, zowel van lichamelijke als psychische aard zijn, en vroeg dan wel later optreden Het gaat hierbij veelal om lichamelijke gevolgen die.
558
nvmdl
van kanker met behulp van (gevalideerde) • behandelen van de vroege gevolgen en verwijzen op indicatie Verken één jaar na afronding van de primaire kankerbehandeling de resterende gevolgen van (de behandeling van) kanker en de behoefte aan nazorg, en sluit het nazorgtraject zo mogelijk af Zo nodig kan dit leiden tot een deelscenario voor nazorg of tot verwijzing Geef bij het afsluiten van de nazorg de patiënt en zijn huisarts goede voorlichting en instructie over mogelijke late gevolgen en hoe daarmee om te gaan Informeer de patiënt bij welke zorgverlener hij bij het optreden van klachten terecht kan en neem dit op in het nazorgplan Geadviseerd wordt om voor elke patiënt een individueel nazorgplan te maken dat is afgestemd op zijn Het nazorgplan wordt ingezet, tenminste op de volgende momenten • bij heroverweging van de nazorg één jaar na afronding van de behandeling • indien wijzigingen optreden in de medisch en/of psychosociale situatie van de patiënt • andere momenten van heroverweging van de nazorg Geadviseerd wordt om het nazorgplan van de patiënt op te nemen in elektronische databases en dossiers en te gebruiken voor interdisciplinaire overdracht, o a naar de huisarts De Gezondheidsraad ## concludeert dat veel patiënten, na een in opzet curatieve behandeling voor kanker, met klachten kampen Deze klachten kunnen beperkt dan wel uitgebreid zijn, zowel van lichamelijke als psychische aard zijn, en vroeg dan wel later optreden Het gaat hierbij veelal om lichamelijke gevolgen die psychosociale problemen en algemene klachten Algemene problemen kunnen zijn op het gebied van relaties met partner en gezin, sociale contacten, problemen met maatschappelijke participatie, <PERSOON> gevolgen zijn die gevolgen die de patiënt direct na diagnose en tijdens behandeling of in de eerste periode (tot één jaar) na de behandeling ervaart De Gezondheidsraad stelt dat tijdige behandeling door vroege signalering, de ziektelast van vroege gevolgen kan verminderen De zorg met betrekking tot vroege gevolgen valt primair onder de verantwoordelijkheid van de behandelend specialist Uiteraard kunnen Hier valt te denken aan een verpleegkundig specialist of een gespecialiseerd verpleegkundige Zij/hij heeft meer tijd en aandacht voor de hier genoemde factoren dan de specialist en kan daarmee de specialist Patiënten met een HCC hebben in een vroeg stadium van de ziekte over het algemeen geen klachten Voorbeelden van klachten bij een verder gevorderd stadium zijn vermoeidheid, buikpijn, slechte eetlust, Patiënten met een cirrose hebben een verhoogd risico op een HCC De vroege gevolgen voor deze groep patiënten zijn vaak gerelateerd aan leverfalen Symptomen van leverfalen zijn icterus, ascites, jeuk, Psychische klachten die voorkomen zijn problemen met concentratie en geheugen, angst, depressie, woede, verdriet, verminderd zelfbeeld, vermoeidheid, eenzaamheid, twijfels over de prognose en psychische problemen met betrekking tot controles (zie richtlijn ‘Herstel na Kanker') Late gevolgen zijn die gevolgen die nog niet bestaan, of althans nog geen klachten geven, bij het einde van de behandeling Zolang onduidelijk is of de detectie van deze late gevolgen in een asymptomatische fase.
571
nvmdl
zijn op het gebied van relaties met partner en gezin, sociale contacten, problemen met maatschappelijke participatie, <PERSOON> gevolgen zijn die gevolgen die de patiënt direct na diagnose en tijdens behandeling of in de eerste periode (tot één jaar) na de behandeling ervaart De Gezondheidsraad stelt dat tijdige behandeling door vroege signalering, de ziektelast van vroege gevolgen kan verminderen De zorg met betrekking tot vroege gevolgen valt primair onder de verantwoordelijkheid van de behandelend specialist Uiteraard kunnen Hier valt te denken aan een verpleegkundig specialist of een gespecialiseerd verpleegkundige Zij/hij heeft meer tijd en aandacht voor de hier genoemde factoren dan de specialist en kan daarmee de specialist Patiënten met een HCC hebben in een vroeg stadium van de ziekte over het algemeen geen klachten Voorbeelden van klachten bij een verder gevorderd stadium zijn vermoeidheid, buikpijn, slechte eetlust, Patiënten met een cirrose hebben een verhoogd risico op een HCC De vroege gevolgen voor deze groep patiënten zijn vaak gerelateerd aan leverfalen Symptomen van leverfalen zijn icterus, ascites, jeuk, Psychische klachten die voorkomen zijn problemen met concentratie en geheugen, angst, depressie, woede, verdriet, verminderd zelfbeeld, vermoeidheid, eenzaamheid, twijfels over de prognose en psychische problemen met betrekking tot controles (zie richtlijn ‘Herstel na Kanker') Late gevolgen zijn die gevolgen die nog niet bestaan, of althans nog geen klachten geven, bij het einde van de behandeling Zolang onduidelijk is of de detectie van deze late gevolgen in een asymptomatische fase langdurig onder controle te houden Het is van belang de patiënt en zijn huisarts goede voorlichting en instructie over mogelijke late gevolgen te geven en hoe daarmee om te gaan De patiënt moet geïnformeerd worden bij welke zorgverlener hij bij het optreden van deze klachten terecht kan Er zijn geen late gevolgen bekend na de behandeling van patiënten met een HCC Patiënten behandeld in verband met een HCC en met een cirrose hebben wel een verhoogde kans op een verminderde leverfunctie door de cirrose Hierbij zijn dezelfde symptomen te signaleren als bij leverfalen Nazorg begint met het systematisch signaleren van klachten Een basisset van klachtensignalering dient bij elke patiënt standaard toegepast te worden In de richtlijn ‘Detecteren van behoefte aan psychosociale zorg' wordt een signaleringsinstrument (de Lastmeter) aanbevolen Aanvullend kunnen signalerings- en diagnostische instrumenten worden ingezet voor specifieke klachten Voor deze instrumenten wordt Veel nazorg is zelfzorg door de patiënt Zorgprofessionals hebben de belangrijke taak de patiënt te ondersteunen in deze zelfzorg, het zogenaamde zelfmanagement Informatie over diagnose en behandeling blijkt meestal goed voorhanden, maar informatie betreffende psychosociale gevolgen, gevolgen op langere termijn, leefstijl en financiële consequenties is vaak gebrekkig Zorgverleners kunnen de besluitvorming van patiënten ondersteunen door het gebruik van nazorgplannen ### Een voorbeeld nazorgplan HCC waarin ook verwijzingen naar betrouwbare bronnen voor informatie zijn vermeld is opgenomen in de bijlagen (zie bijlage ##) Bij de patiëntenvereniging kan men terecht voor informatie, lotgenotencontact en belangenbehartiging De patiëntenvereniging voor HCC is de Nederlandse Leverpatiënten Vereniging.
575
nvmdl
patiënt en zijn huisarts goede voorlichting en instructie over mogelijke late gevolgen te geven en hoe daarmee om te gaan De patiënt moet geïnformeerd worden bij welke zorgverlener hij bij het optreden van deze klachten terecht kan Er zijn geen late gevolgen bekend na de behandeling van patiënten met een HCC Patiënten behandeld in verband met een HCC en met een cirrose hebben wel een verhoogde kans op een verminderde leverfunctie door de cirrose Hierbij zijn dezelfde symptomen te signaleren als bij leverfalen Nazorg begint met het systematisch signaleren van klachten Een basisset van klachtensignalering dient bij elke patiënt standaard toegepast te worden In de richtlijn ‘Detecteren van behoefte aan psychosociale zorg' wordt een signaleringsinstrument (de Lastmeter) aanbevolen Aanvullend kunnen signalerings- en diagnostische instrumenten worden ingezet voor specifieke klachten Voor deze instrumenten wordt Veel nazorg is zelfzorg door de patiënt Zorgprofessionals hebben de belangrijke taak de patiënt te ondersteunen in deze zelfzorg, het zogenaamde zelfmanagement Informatie over diagnose en behandeling blijkt meestal goed voorhanden, maar informatie betreffende psychosociale gevolgen, gevolgen op langere termijn, leefstijl en financiële consequenties is vaak gebrekkig Zorgverleners kunnen de besluitvorming van patiënten ondersteunen door het gebruik van nazorgplannen ### Een voorbeeld nazorgplan HCC waarin ook verwijzingen naar betrouwbare bronnen voor informatie zijn vermeld is opgenomen in de bijlagen (zie bijlage ##) Bij de patiëntenvereniging kan men terecht voor informatie, lotgenotencontact en belangenbehartiging De patiëntenvereniging voor HCC is de Nederlandse Leverpatiënten Vereniging bevorderen en kunnen mogelijk het risico op late gevolgen van kanker en op andere ziekten verlagen ## Naast de standaardbegeleiding, zoals voorlichting, steun en advies bij zelfzorg, zijn verschillende behandelingen voor specifieke lichamelijke, psychische en sociale gevolgen van kanker effectief gebleken Voor de behandeling van pijn wordt verwezen naar de richtlijn ‘Pijn bij kanker' In de richtlijn ‘Algemene De symptomen van leverfalen dienen door een ervaren hepatoloog behandeld te worden De richtlijn ‘Jeuk' [IKNL ###] kan ondersteunend zijn in de behandeling van jeuk Naast behandeling van specifieke klachten zijn psychologische behandeling en oncologische revalidatie in te zetten bij klachten en ter verbetering van de kwaliteit van leven In de richtlijn ‘Oncologische revalidatie' zijn beslisbomen opgenomen voor de verwijzing en revalidatie bij specifieke klachten De Gemiddeld genomen nemen algemene klachten en klachten van distress af in de loop van één tot twee jaar ##<DATUM> Het advies is dan ook om één jaar na afronding van de primaire kankerbehandeling de systematiek van signalering en nazorg ten aanzien van restklachten te heroverwegen en zo mogelijk af te sluiten Zo nodig kan dit leiden tot een deelscenario voor nazorg of tot verwijzing Het advies van de Gezondheidsraad is om na afloop van de kankerbehandeling voor elke patiënt een nazorgplan te maken, dat ter beschikking komt van de patiënt, de huisarts en andere betrokken partijen Het nazorgplan bevat op zijn minst informatie over lichamelijke en psychosociale gevolgen van ziekte en behandeling, over de wenselijkheid en inrichting van de nazorg, het moment van heroverweging en over.
580
nvmdl
op late gevolgen van kanker en op andere ziekten verlagen ## Naast de standaardbegeleiding, zoals voorlichting, steun en advies bij zelfzorg, zijn verschillende behandelingen voor specifieke lichamelijke, psychische en sociale gevolgen van kanker effectief gebleken Voor de behandeling van pijn wordt verwezen naar de richtlijn ‘Pijn bij kanker' In de richtlijn ‘Algemene De symptomen van leverfalen dienen door een ervaren hepatoloog behandeld te worden De richtlijn ‘Jeuk' [IKNL ###] kan ondersteunend zijn in de behandeling van jeuk Naast behandeling van specifieke klachten zijn psychologische behandeling en oncologische revalidatie in te zetten bij klachten en ter verbetering van de kwaliteit van leven In de richtlijn ‘Oncologische revalidatie' zijn beslisbomen opgenomen voor de verwijzing en revalidatie bij specifieke klachten De Gemiddeld genomen nemen algemene klachten en klachten van distress af in de loop van één tot twee jaar ##<DATUM> Het advies is dan ook om één jaar na afronding van de primaire kankerbehandeling de systematiek van signalering en nazorg ten aanzien van restklachten te heroverwegen en zo mogelijk af te sluiten Zo nodig kan dit leiden tot een deelscenario voor nazorg of tot verwijzing Het advies van de Gezondheidsraad is om na afloop van de kankerbehandeling voor elke patiënt een nazorgplan te maken, dat ter beschikking komt van de patiënt, de huisarts en andere betrokken partijen Het nazorgplan bevat op zijn minst informatie over lichamelijke en psychosociale gevolgen van ziekte en behandeling, over de wenselijkheid en inrichting van de nazorg, het moment van heroverweging en over Het individuele nazorgplan is tumorspecifiek gemaakt voor HCC en is Een herziening van het nazorgplan is nodig indien nieuwe gegevens bekend zijn over de (late) gevolgen van kanker en als zich nieuwe zorgvragen voordoen Bijvoorbeeld het moment van heroverweging van de nazorg, een jaar na afronding van de primaire behandeling Als vervolgens de nazorg wordt afgesloten, wordt aanvullende informatie in het nazorgplan opgenomen mogelijk specifieke late gevolgen van de behandeling, signalen die aanleiding moeten zijn om een arts te raadplegen en de afspraken over de coördinatie en taakverdeling tussen hulpverleners Het standaard opnemen van nazorgplannen van patiënten in elektronische databases en dossiers biedt een goede mogelijkheid voor monitoring van Bij patiënten met (verdenking op) HCC dient vroege detectie van nieuwe manifestaties van kanker plaats te vinden aangezien er voldoende wetenschappelijk bewijs is dat deze detectie tot winst in duur of kwaliteit van leven kan leiden De winst is in een vroeg stadium effectiever is dan in een later stadium als er klachten ontstaan De detectie moet worden uitgevoerd in een programmatische aanpak (zie tabel #) <PERSOON> uitgewerkte en beschikbare programma's van vroege detectie in het individuele nazorgplan toe Informeer de patiënt over de mogelijkheden en beperkingen van vroege detectie van nieuwe manifestaties van HCC Eerlijkheid over de beperkingen van het opsporen verdient de voorkeur boven het zinloos opsporen van onbehandelbare ziekte Het voorkomt valse hoop en gaat onnodige medicalisering tegen.
551
nvmdl
Het individuele nazorgplan is tumorspecifiek gemaakt voor HCC en is Een herziening van het nazorgplan is nodig indien nieuwe gegevens bekend zijn over de (late) gevolgen van kanker en als zich nieuwe zorgvragen voordoen Bijvoorbeeld het moment van heroverweging van de nazorg, een jaar na afronding van de primaire behandeling Als vervolgens de nazorg wordt afgesloten, wordt aanvullende informatie in het nazorgplan opgenomen mogelijk specifieke late gevolgen van de behandeling, signalen die aanleiding moeten zijn om een arts te raadplegen en de afspraken over de coördinatie en taakverdeling tussen hulpverleners Het standaard opnemen van nazorgplannen van patiënten in elektronische databases en dossiers biedt een goede mogelijkheid voor monitoring van Bij patiënten met (verdenking op) HCC dient vroege detectie van nieuwe manifestaties van kanker plaats te vinden aangezien er voldoende wetenschappelijk bewijs is dat deze detectie tot winst in duur of kwaliteit van leven kan leiden De winst is in een vroeg stadium effectiever is dan in een later stadium als er klachten ontstaan De detectie moet worden uitgevoerd in een programmatische aanpak (zie tabel #) <PERSOON> uitgewerkte en beschikbare programma's van vroege detectie in het individuele nazorgplan toe Informeer de patiënt over de mogelijkheden en beperkingen van vroege detectie van nieuwe manifestaties van HCC Eerlijkheid over de beperkingen van het opsporen verdient de voorkeur boven het zinloos opsporen van onbehandelbare ziekte Het voorkomt valse hoop en gaat onnodige medicalisering tegen leven kan opleveren ## ## Het vermoeden bestaat echter dat in andere gevallen de huidige vorm van vroege detectie niet effectief is, de kwaliteit van leven kan verminderen en de ziektelast kan verhogen ### De Gezondheidsraad geeft in haar rapport aan dat vroege detectie van nieuwe manifestaties van kanker alleen dient plaats te vinden bij winst in duur of kwaliteit van leven De winst is in een vroeg stadium effectiever dan in een later stadium als er klachten ontstaan De vroege detectie moet alleen worden uitgevoerd in een programmatische aanpak Deskundige evaluatie van de literatuur en de vertaalslag naar Voor patiënten die een behandeling voor HCC ondergaan hebben is vroege detectie van een lokaal recidief of de novo tumor zinvol aangezien kleine tumoren lokaal behandeld kunnen worden, dit vergroot de kans op overleving Alleen als de index tumor gepaard ging met een verhoogd alfa-FoetoProteine (AFP) kan AFP ook in de follow-up gebruikt worden ter detectie van recidief ziekte Er is geen evidence wat het beste follow-up schema na bijvoorbeeld TACE, RFA of operatie is Een voorbeeld van een veel gebruikt schema voor follow-up is weergegeven in tabel # Voor vroeg detectie van het HCC wordt geadviseerd, zoals weergegeven in tabel # iedere drie maanden het alfa-FoetoProteïne (AFP) te bepalen indien deze bij de eerste manifestatie van het HCC verhoogd was Daarnaast wordt Na vijf jaar kan de detectie voor patiënten met een cirrose hervat worden zoals aanbevolen in hoofdstuk Surveillance Voor patiënten zonder cirrose kan de detectie beëindigd worden.
547
nvmdl
de huidige vorm van vroege detectie niet effectief is, de kwaliteit van leven kan verminderen en de ziektelast kan verhogen ### De Gezondheidsraad geeft in haar rapport aan dat vroege detectie van nieuwe manifestaties van kanker alleen dient plaats te vinden bij winst in duur of kwaliteit van leven De winst is in een vroeg stadium effectiever dan in een later stadium als er klachten ontstaan De vroege detectie moet alleen worden uitgevoerd in een programmatische aanpak Deskundige evaluatie van de literatuur en de vertaalslag naar Voor patiënten die een behandeling voor HCC ondergaan hebben is vroege detectie van een lokaal recidief of de novo tumor zinvol aangezien kleine tumoren lokaal behandeld kunnen worden, dit vergroot de kans op overleving Alleen als de index tumor gepaard ging met een verhoogd alfa-FoetoProteine (AFP) kan AFP ook in de follow-up gebruikt worden ter detectie van recidief ziekte Er is geen evidence wat het beste follow-up schema na bijvoorbeeld TACE, RFA of operatie is Een voorbeeld van een veel gebruikt schema voor follow-up is weergegeven in tabel # Voor vroeg detectie van het HCC wordt geadviseerd, zoals weergegeven in tabel # iedere drie maanden het alfa-FoetoProteïne (AFP) te bepalen indien deze bij de eerste manifestatie van het HCC verhoogd was Daarnaast wordt Na vijf jaar kan de detectie voor patiënten met een cirrose hervat worden zoals aanbevolen in hoofdstuk Surveillance Voor patiënten zonder cirrose kan de detectie beëindigd worden De resultaten van studies naar patiëntenpreferenties voor nazorg en nacontrole zijn niet eenduidig Uit sommige onderzoeken blijkt dat patiënten meer follow-up willen (omdat deze consulten voor de geruststelling zorgen dat ‘alles goed is') Uit andere onderzoeken blijkt dat zij minder follow-up willen Er kan wel geconcludeerd worden dat patiënten duidelijke en eenduidige informatievoorziening over de Het rapport van de Gezondheidsraad geeft aan dat er structurele aandacht moet zijn voor genuanceerde voorlichting over de mogelijkheden en beperkingen van vroege detectie van nieuwe manifestaties van kanker Eerlijkheid over de beperkingen verdient de voorkeur boven het zinloos opsporen van onbehandelbare ziekte Het voorkomt valse hoop en gaat onnodige medicalisering tegen Er is een handreiking voor oncologische professionals beschikbaar voor het voorlichten van patiënten over de De kwaliteit van de medische zorg kan geëvalueerd worden onder voorwaarden en met expliciete De effectiviteit en kwaliteit van de oncologische zorg kan samen met de wetenschappelijke verenigingen en Overweeg bij de verbetering van de nazorg een herinrichting van het gehele oncologische zorgproces met Het rapport van de Gezondheidsraad [###] beschrijft dat de evaluatie van de medische zorg vaak wordt genoemd als doelstelling van nazorg Deze doelstelling komt de individuele patiënt slechts indirect ten goede De kwaliteit van de medische zorg kan geëvalueerd worden onder voorwaarden De richtlijn ‘Herstel na kanker' beveelt aan dat indien de nazorg benut wordt voor de evaluatie van het medisch handelen, dit enkel met expliciete voorlichting en informed consent van de patiënt kan gebeuren Daarbij wordt voor de evaluatie van het medisch handelen een systematische aanpak aanbevolen.
561
nvmdl
en nacontrole zijn niet eenduidig Uit sommige onderzoeken blijkt dat patiënten meer follow-up willen (omdat deze consulten voor de geruststelling zorgen dat ‘alles goed is') Uit andere onderzoeken blijkt dat zij minder follow-up willen Er kan wel geconcludeerd worden dat patiënten duidelijke en eenduidige informatievoorziening over de Het rapport van de Gezondheidsraad geeft aan dat er structurele aandacht moet zijn voor genuanceerde voorlichting over de mogelijkheden en beperkingen van vroege detectie van nieuwe manifestaties van kanker Eerlijkheid over de beperkingen verdient de voorkeur boven het zinloos opsporen van onbehandelbare ziekte Het voorkomt valse hoop en gaat onnodige medicalisering tegen Er is een handreiking voor oncologische professionals beschikbaar voor het voorlichten van patiënten over de De kwaliteit van de medische zorg kan geëvalueerd worden onder voorwaarden en met expliciete De effectiviteit en kwaliteit van de oncologische zorg kan samen met de wetenschappelijke verenigingen en Overweeg bij de verbetering van de nazorg een herinrichting van het gehele oncologische zorgproces met Het rapport van de Gezondheidsraad [###] beschrijft dat de evaluatie van de medische zorg vaak wordt genoemd als doelstelling van nazorg Deze doelstelling komt de individuele patiënt slechts indirect ten goede De kwaliteit van de medische zorg kan geëvalueerd worden onder voorwaarden De richtlijn ‘Herstel na kanker' beveelt aan dat indien de nazorg benut wordt voor de evaluatie van het medisch handelen, dit enkel met expliciete voorlichting en informed consent van de patiënt kan gebeuren Daarbij wordt voor de evaluatie van het medisch handelen een systematische aanpak aanbevolen kwaliteit van de oncologische zorg kan systematisch geëvalueerd worden samen met de wetenschappelijke verenigingen, betrokken partijen en beschikbare databases Indicatoren om de kwaliteit van kankerzorg te toetsen en te verbeteren dienen op landelijk niveau gemaakt te worden De Gezondheidsraad ## stelt dat er in de oncologische nazorg kansen zijn voor meer doelmatigheid door taakherschikking te combineren met een verandering in inrichting van het zorgproces Dit betekent het zorgproces inrichten naar de behoeften van de patiënten, multidisciplinair, als samenhangend geheel van zorg en met als belangrijk principe het zelfmanagement Een transmurale ketenbenadering lijkt een goede De diagnostiek van een patiënt die een voor maligniteit verdachte levertumor heeft, dient te worden De leverwerkgroep heeft minimaal eenmaal per week een multidisciplinair overleg (MDO) De bespreking wordt genotuleerd met een besluitenlijst per patiënt De besluitenlijst maakt onderdeel uit van het medisch Tijdens het MDO worden de diagnostische bevindingen gezamenlijk besproken Aanwezig zijn minimaal • Het opstellen van een zo goed mogelijk behandelplan en harmonisatie van de begeleiding van de patiënt in geval er sprake is van een maligne levertumor • Het opstellen van het beleid in geval er onzekerheid is over de diagnose bepalen of er nog nadere diagnostiek noodzakelijk is of dat met grote zekerheid gezamenlijk vastgesteld kan worden dat het De diagnostiek en begeleiding van patiënten met een focale afwijking in de lever dient plaats te vinden door leden van de leverwerkgroep De behandeling en begeleiding van patiënten bij wie een maligne.
550
nvmdl
kwaliteit van de oncologische zorg kan systematisch geëvalueerd worden samen met de wetenschappelijke verenigingen, betrokken partijen en beschikbare databases Indicatoren om de kwaliteit van kankerzorg te toetsen en te verbeteren dienen op landelijk niveau gemaakt te worden De Gezondheidsraad ## stelt dat er in de oncologische nazorg kansen zijn voor meer doelmatigheid door taakherschikking te combineren met een verandering in inrichting van het zorgproces Dit betekent het zorgproces inrichten naar de behoeften van de patiënten, multidisciplinair, als samenhangend geheel van zorg en met als belangrijk principe het zelfmanagement Een transmurale ketenbenadering lijkt een goede De diagnostiek van een patiënt die een voor maligniteit verdachte levertumor heeft, dient te worden De leverwerkgroep heeft minimaal eenmaal per week een multidisciplinair overleg (MDO) De bespreking wordt genotuleerd met een besluitenlijst per patiënt De besluitenlijst maakt onderdeel uit van het medisch Tijdens het MDO worden de diagnostische bevindingen gezamenlijk besproken Aanwezig zijn minimaal • Het opstellen van een zo goed mogelijk behandelplan en harmonisatie van de begeleiding van de patiënt in geval er sprake is van een maligne levertumor • Het opstellen van het beleid in geval er onzekerheid is over de diagnose bepalen of er nog nadere diagnostiek noodzakelijk is of dat met grote zekerheid gezamenlijk vastgesteld kan worden dat het De diagnostiek en begeleiding van patiënten met een focale afwijking in de lever dient plaats te vinden door leden van de leverwerkgroep De behandeling en begeleiding van patiënten bij wie een maligne De diagnostiek van een voor maligniteit verdachte focale afwijking in de lever dient bij voorkeur plaats te vinden op een polikliniek met een beperkte wachttijd (maximaal # werkdagen) Deze polikliniek is op een dergelijke wijze georganiseerd, dat alle diagnostische onderzoeken (anamnese, onderzoek, lab, onderzoek, eerste revisie elders verricht beeldmateriaal, aanvullend beeldvormend onderzoek) op één dag In alle gevallen geldt, dat het aantal bezoeken aan deze polikliniek tot een minimum beperkt dient te blijven Vaak kan na de wekelijkse MDO vergadering de uitslag verteld worden Dit geldt vooral voor patiënten bij wie geen afwijkingen worden aangetoond of waar een benigne afwijking aangetoond wordt Steeds wordt gestreefd naar het minimaliseren van de tijd tussen de diagnostische tests en het geven van De leverwerkgroep heeft wekelijks een multidisciplinair overleg (MDO) Tijdens dit overleg worden de diagnostische bevindingen gezamenlijk besproken Hierbij dient de verpleegkundig specialist structureel aanwezig te zijn De werkgroep is van mening dat de aanwezigheid van een verpleegkundig specialist levertumoren bijdraagt aan de kwaliteit van functioneren van de leverwerkgroep • Het opstellen van het nadere diagnostisch beleid wanneer onzekerheid over de diagnose bestaat dan wel met grote zekerheid gezamenlijk vaststellen dat het geen maligniteit betreft • Het opstellen van een zo goed mogelijk behandelplan en harmonisatie van de begeleiding in geval • Het bespreken van patiënten waarbij metastasen zijn vastgesteld • Andere situaties op gebied van leverpathologie, waarbij multidisciplinaire afstemming gewenst is De diagnose maligniteit dient op professionele wijze door de hoofdbehandelaar aan de patiënt te worden verteld.
557
nvmdl