Datasets:
arsalagrey
/
pashto-books

Dataset card Data Studio Files Community
1
text
stringlengths
0
136
00019653 6
‎-٧۷۴-‏ د سکندر بېګم واکمني
‏په ‎٧٢‏ جولای. ۱۸۴۷ کې د بهوپال په يوه ځانګړي رابلل شوي
دربار کې د انګرېزانو استازي جې- ډي کنینګم د خپل حکومت له
خوا اعلان وکړ چې سکندر ر بېګم به د بهوپال د نوابۍ سرپرسته او د
خپلې نهه کلنې لور شاهجهان له خوا واکمنه وي. په دې اعلان سره د
هغې د ‎١٢‏ کالو د نوابۍ دوره پیل شوه. لومړیو دیارلسو کالو کې دا
د خپلې لور شاهجهان سرپرسته وه او وروسته اته کاله یې خپله واک
سم ې
‏سکندر بېګم اوس د ۷ کالو وه دا په وجود او شخصیت کې د
خپلې مور قد سیې بېګم په څېر وه. د خپلې مور غوندې يې د ژوند
ښې شېبې په کورنيو سازشونو. جنګونو او ځان ساتلو کې تېرې
شوې وې. له وړوکوالي نه پوهېده چې پر اوږٍو به یې دروند پېټی
اېښودل کېږٍي. دې په ماشوموالې کې د اس سپرلي. د تورې او نېزې
وهل او د غشي ویشتلو تربيه اخېستې وه. د خپلې مور قدسیې بېګم
په نوابۍ کې دې د پوځي ډلګيو مشري کوله او پوځي مهماتو کې به
پخپله هم شریکه وه دا هم د خپلې مور په شان د عقيدې ټینګه
مسلمانه وه. خو پرده به یې نه کوله. په بهوپال کې دننه به یې مخ نه
پټاو. خو کله چې به په سفر تله نو د ورېښمو سپینه بورقه به يې
اغوستله. او د هغې له پاسه به یې د مرغلرو تاج هم اېښودلو. دې ډېر
ساده ژوند تېرولو. خو په رسمي مراسمو او دربار کې لکه د نارینه
نوابانو غوندې په دبدبه اورعب کښېناستله له خپلو درباريانو سره
به یې په سخته لهجه خبرې کولې او هېچا ددې په حضور کې سترګې
نشوې اوچتولی
‏بهوپال ‏ د هندوستان پښتانه
00065١ 661٨
د سکندر بېګم واکمني 0
د سکندر بېګم لومړی مهم کار دا و. چې هغې د بهوپال د پوځ
کنډکونه رسمي کړل. له دې وړاندې به د اورکزیو د کورنۍ ځانانو د
خپلو ډلګیو مشري کوله او نظم به په کې نه و
سکندر بېګم په لومړي ځل د پوځيانو د معاش سيسټم معرفي کړ
د دوی لپاره یې بارکونه جوړکړل د سپرو او د پلي لښکر ډلګۍ یې
بېلې کړې او يوه منظمه توپخانه يې بر ابره کړه. د سرکاري وسلو د
ثبت او ساتنې لپاره یې بېل وسله تون جوړکړ. هغې په خپله د پوځي
رسم ګزشت پرېډ) معاینه کوله ددې دويم کار رداو . چې د بهوپال
مځکې یې کچ کړې بهوپال یې په دريو اننظامي برخو وويشلو چې
هرې برخې کې يوويشت ولسوالۍ وې. د هرې ولسوالۍ حدونه یې
وټاکل او په لومړي ځل د بهوپال په سرحدونو د نښې ستنې ودرول
شوې.
د هرې يوې ولسوالۍ يو ولسوال يا ناظم او عامل وټاکل شو او
دوی ته به معاش ورکول کېده. د مالیې راټولو لپاره یې ۵۰ سپاره او
۰ پلي افسران وټاکل. د خپلې نوابۍ په لومړي ی وکال کې دننه هغې
د بهوپال ۳۰ لکه روپۍ پور پرې کړ. چې زياتره پیسې ددې خاوندد
خپلو خرڅونو لپاره اخیستې وې.
دې د لومړي ځل لپاره د پولیس نظام هم جوړکړ. چې لرې پرتې
سیمې به يې اداره کولې. ددې برسېره يې د ګمرک «محصول او
استخباراتو څانګې رامنځ ته کړې چې دې ته به يې د مځکو د
حاصلاتو او د عامو خلکو د مشکلاتو خبرونه راوړل دعدلیې نوی
سیسټم يې معرفي کړ. . چې په کې قاضیان او وکیلان يې له بهوپاله
بهر له نورو سیمو راوغوښتل ددې هدف دا و چې خلکو سره انصاف
وشي. د عدالت او قاضي د فیصلې پر ضد د اپيل حق هم خلکو ته
بهوپال ‏ د هندوستان پښتانه
9۷ ۲ ۲ 0001963
د
سک رګم واکمني
ورکړی شو. قوانين يې داسې جورکړل چې د هندو او مسلمان د
دواړو خیال په کې ساتل کېده.
د سکندر بېګم په نوابۍ کې په بهوپال کې د لومړي ځل لپاره خپله
سیکه جوړه شوه او د ډاک «پوست نظام معارفي کړی شو چې له
بهوپاله بهر يې هم دفترونه لرل دې د لومړي ځل لپاره د محاسبې
مشر وټاکلو. چې د ټولو ادارو حساب کتاب وګوري او د فساد او
رشوت مخه ونیول شي. د هغې اصلاحات په دریو څانګو کې شوي
وو سیاست. تعلیم او حکومت.
په بهوپال کې لومړۍ ولسي جرګه یا مجلس ددې په وخت کې جوړ
شو چې د یوه ټاکلي پارلمان دنده یې پر مخ بیوله. په دې پارلمان کې
بېلا بېلو مذهبونو او د سیمو خلک چې پکې سپین ږیرې. تعلیم
یافته. بې تعليمه مذهبي| و مسلکي هر ډول کسان شامل وو دې
شورا به قوانین جوړول او پر ستونزو به یې ازاد بحث کاوه. چې هغه
وخت یو ډېر پر مختللی ګام و. دغې شورا د بیان د | زادۍ قانون جوړ
کړ او په ډېرو رايو سره ومنل شو.دې شورا له ۱۸۴۷ نه تر ۱۸۲۴
پورې ۱۳۴ قوانین جوړ کړي وو.
د تعليم په ډګر کې يې نه یوازې د هلکانو او نجونو ښوونځي جوړ
کړل. بلکې له یمن او سعودي عربستان نه يې استاذان او عالمان
راوبللء چې د نواب کورنۍ ښځو او سړیو ته به يې د قرآن او حدیث
درس ورکاوه. د استاذانو د هستوګنې لپاره وړیا ځایونه جوړشول او
له دې پرته ورته مځکې او نغدې پیسې هم ورکول کېدې. د سکندر
بېګم په امیرانو کې یو تن مولوي جمال الدين نوميده چې د هغې د