author
stringclasses
244 values
pl_number
float64
1
1k
pl_head
stringlengths
6
90.1k
salutation
stringlengths
0
29k
text
stringlengths
0
1.51M
notes
stringlengths
0
109k
brackets
stringlengths
0
207k
author_viaf_link
stringclasses
243 values
recipients
listlengths
0
0
date
stringclasses
1 value
Paschalis II
538
DXXXVIII. Ecclesiae S. Salvatoris Lateranensis privilegia confirmat. [COCQUELINES, Ampl. Collect. II, 134.]
PASCHALIS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis ROCIO priori venerabilis basilicae S. Salvatoris, ejusque fratribus tam praesentibus quam futuris regularem vitam professis, in perpetuum, salutem et apostolicam benedictionem.
Quanto Lateranensis ecclesia amplioris dignitatis ex antiqua institutione esse cognoscitur, tanto magis eumdem venerabilem locum in majori reverentia decet haberi, et ad ejus incrementum tam spiritualiter quam temporaliter a nobis et aliis Dei fidelibus operam dari. Nec dubium, quod si religiosorum virorum petitionibus paterna benignitate annuimus, nostris opportunitatibus clementem Dominum reperimus. Eapropter, dilecti in Domino filii, ob reverentiam Salvatoris, beatique Joannis Baptistae concedimus et confirmamus vobis vestrisque successoribus in perpetuum totam et integram parochiam, ut in vita nostra et post obitum specialis oratio jugiter fiat pro nobis ad Dominum, videlicet ab ecclesia S. Nicolai de Forna per viam quae venit a Stephano in Coelio monte, et usque ad supradictam nostram basilicam Salvatoris, et a porta monasterii Sanctorum Quatuor Coronatorum descendente per clivium in via Majori, et exinde per stratam ex utraque parte usque ad campum Lateranensem, et revolvente supra ecclesiam Sancti Marcellini, et Petri usque ad ecclesiam S. Bartholomaei de capite Merulonei, et deinde a S. Daniel, et exinde descendente ad portam ecclesiae Urbis, et vertente ante ecclesiam S. Nicolai de Hospitali, ad supradictam basilicam Salvatoris. Statuimusque, atque etiam auctoritate sedis apostolicae stabilimus, ut parochia ipsa deinceps nulli alii ecclesiae, vel monasteriis, aut piis locis, de spiritualibus atque divinis rebus teneatur penitus respondere, sed quiete ac libere sub praefatae basilicae Salvatoris jure, nomine parochiali in perpetuum maneat, salvo tamen jure haereditario quod infra supradictos fines ad praefatas ecclesias, vel monasteria, aut pia loca pertinere dignoscitur. Praecipimus itaque ut nulli personae fas, in supradicta parochia ecclesias aedificare, aut altare erigere, vel aliquam religionem ibidem restituere praeter supradictam Salvatoris basilicam. Statuentes apostolica censura sub divini judicii obsecratione, et anathematis interdicto, ut nullus unquam nostrorum successorum, vel alia quaelibet magna parvaque persona hujus nostri privilegii donum infringere aut inquietare praesumat. Si quis praeterea, quod non credimus, contra hoc nostrum apostolicum praeceptum venire aut agere tentaverit, anathematis vinculo sit innodatus, et a regno Dei et Domini nostri Jesu Christi sit alienus. Qui vero pio intuitu custos et observator hujus nostri privilegii exstiterit, benedictionis gratiam a misericordissimo Domino nostro consequi mereatur in saecula saeculorum. Amen, amen, amen. Ego Paschalis catholicae Ecclesiae episcopus. Ego Lambertus Ostiensis episcopus interfui et subscripsi. Ego Vincentius Portuens. episcopus subscripsi. Ego Cinthius Sabinensis episcopus interfui et subscripsi. Ego Denigo Tusculanus episcopus interfui et subscripsi. Ego Contradus Praenestinus episcopus subsc. Ego Leo Albanensis episcopus interfui et subscrc. Ego Benedictus presbyter cardinalis tituli Eudoxiae interfui et subsc. Ego Theobaldus presbyter cardin. tituli Pamachi subscripsi. Ego Raynerius presbyter cardin. tit. S. Eusebii subscr. Ego Arnaldus presbyter cardinalis tit. S. Clementis interfui et subscr. Ego Raynerius presbyter cardinalis tit. S. Marcellini et Petri subscr. Ego Otho presbyt. card. tit. Pastoris subscripsi. Ego Petrus presbyt. card. tit. Equitii subscr. Ego Amicus presbyt. card. . . . . interfui et subsc. Ego Paulus presbyt. card. S. Sixti subscr. Ego Jonatas diacon. card. SS. Cosmae et Damiani subscr. Ego Theoninus diaconus card. S. Mariae in porticu interfui et subscr. Ego Gregorius card. diaconi S. Angeli subscr. Ego Joannes diac. card. S. Luciae interfui et subscr. Ego Gregorius diac. card. S Luciae interfui et subsc. Datum Laterani per manus Joannis sanctae Romanae Ecclesiae diacon. card. ac bibliothecarii, VI Kal. Januarii, indictione XV, Incarnationis Dominicae 1116, pontificatus autem domni Paschalis papae anno VII.
http://viaf.org/viaf/79143533
[]
Herbertus de Boseham
1
EPISTOLA PRIMA [AD . . . . . . . . . .]
. . . . . . . . . . . . . . . . cretio tua, serenissime consul. Detracto igitur huic epistolae solemni illo rhetoricorum ornatu, in hoc tenui simplicis eloquii schemate me gloriae tuae oculis praesumpsi ingerere, praesertim cum talia referantur, quae tuum sicut spero delectabunt auditum. Nam, cum saecularium et maxime divinarum historiarum utriusque legis multam tibi scientiarum Dominus dederit peritiam, certus sum evangelicae historiae veritatem eo devotius te amplexaturum auditam, quo ipsum Evangelium caeteris omnibus Scripturarum scientiis praemineat. Ego tamen recolo, sed dubius an a pectore claritudinis tuae exciderit, me de instituta materia, videlicet super Anna quae dicitur trinuba et super nomine Salomae quod Marcus ponit, cum hoc anno tecum facerem iter, nonnulla quidem, sed breviter et intercise ut inter viandum fieri solet contulisse, et quia sensum meum quem interloquebar tibi satis tunc sedere conjeci, ex tunc sacrarum litterarum tractatores, praecipue illos quibus praepositi veritas amplius clarescere debuit conquisivi legi, et ut res dubia patefieret testimoniorum hinc inde carptis prout praesens epistola edocet defloravi. Et praeterea veniens ad nos dilectus socius noster magister Joannes Saresberiensis, notus tibi ut arbitror, quamdam schedulam ex parte cujusdam fratris magistri Willelmi Londoniensis viri, ut scitis, litterati et, ut creditur, religiosi, qui apud Sanctum Dionysium monachus est, detulit, quae Claudii super Matthaeum praetitulabatur; ubi continebatur Claudium illum juxta Origenis suspicationem opinari illam, quam Matthaeus dicit matrem filiorum Zebedaei, a Marco Salome proprio nomine vocitari, quoniam ob id schedulam dictus frater mihi facta operose expositorum indagatione transmisit, quia sciens illum aliquam in litteris habere virtutem, super nomine Salomae hoc anno sollicitaveram. Cum enim me sedulo interrogante Salomae juxta nostrorum fabulam tertium fuisse Annae virum contenderet, ego qua id Scripturae auctoritate defenderet saepe et saepius sicut mos est sciscitabar. Et, ne inter verborum pugnas ad Hieronymum in epistola contra Heliudium, ut caeteri solent, proclamaret, citius obstruxi viam, rem optime expertam asseverans, quod in tota epistola nulla seu Annae seu alicujus Annae viri etiam mentio habeatur, nec etiam novum Salomae reperiri. Videtur potius in ea epistola Hieronymus non astruere, sed adimere istam de tribus Annae viris assertionem. Ait enim quod Maria quae Jacobi minoris scribitur mater, fuerit uxor Alphaei et soror Mariae matris Domini, quam Mariam Cleophae Joannes evangelista cognominat: A patre, inquit, sive a gentilitate familiae aut quacunque alia causa ei nomen imponens. Pariter et Beda cernens ubi vetulus bos scilicet Hieronymus altius pedem figere metuit, titubando sequens articulato incedit gradu, super evangelistas in explanationibus suis dicens Mariam illam uxorem Alphaei ideo a Joanne Mariam Cleophae cognominatam, quia vel idem Alphaeus etiam Cleophas dictus sit, vel quod ipsa Maria defuncto post natum Jacobum Alphaeo Cleophae nupserit. Ecce quia Beda Hieronymum secutus nil praesumit asserere; alias tamen quam Hieronymus ponens cognominis Cleophae conjecturas. Et altera quidem quam subjicit opinio assertioni de tribus illis Annae viris invenitur multum adversa. Quoniam Cleophas, quem illi asserunt virum Annae et patrem Mariae, juxta hanc quam Beda ponit conjecturam, vir ejusdem Mariae aestimatur. Unde, si vera est contrariorum assertio, non possum admirari quomodo tanti doctores, tanti etiam historiarum indagatores, et qui explanandi studio super evangelistas adeo desudarunt, evangelicam historiam, quam moderni sciunt, veteres ignorarint, quinimo opiniones veritati historiae tam absurde dissonas perpetuis garrularum litterarum mandaverint monumentis: vix possem credere nos animales et carneos super evangelica praesertim historia didicisse, quod praecipuos illos et primos illos doctores Ecclesiae latuisset: qui nec etiam legere sufficimus quanta illi scripserunt. Hos igitur Annae trinubae assertores velut aliquorum apocryphorum deliramenta sectantes omittamus: et diligentius intueamur quod illi praefati doctores Hieronymus et Beda non asserant Mariam Cleophae sic cognominatam a patre, sed ambigui scilicet et stylo verecunde parcentes, verebantur rem incertam infra certae definitionis fines concludere. Miror igitur admodum unde tam inverecundus error acciderit, ut ad rei incertae assertionem librati tanti viri dogmati, Hieronymi dico, calumnia strueretur, et ut Hispanae neniae authenticae fiant ecclesiastici falso provocatur auctoritas. Arbitror tamen quod his diebus erroris maxime invaluerit, occasione magistri mei suavis recordationis Petri Pariensis episcopi, qui, cum in epistola ad Galatas super locum illum: Alium autem apostolorum neminem vidi nisi Jacobum fratrem Domini , vulgatam illam Annulae trinubae edisserat historiam, seorsim in margine nomen Hieronymi minio colore signavit; at si illam Annae historiam Hieronymus in epistola contra Heliudium eisdem verborum filis contexerat, cum tamen illi historiae Hieronymus, sicut jam diximus et experti novimus, nec in uno apice auctoritatem testimonii conferat; nunquid igitur magister Petrus, ut Scripturarum calumniator notatus, in causa erit erroris et culpa? Non fatebor: malo inpraesentiarum lubricam scriptoris manum notare et imperitiam quam tantum doctorem calumniae causari vel erroris. Verum excusatus hinc excusabitur inde, quod super praefatum epistolae ad Galatas locum celebrem illam Annae historiae nullam, ut videtur, Scripturae secutus auctoritatem non tardo et titubante ambigui sermonis gradu, sed constanti et concito absque ullo haesitationis scrupulo prosequatur: adeo etiam ut si apocryphorum deliramenta sectaretur, nec ubi sic relatum sit facile reperiatur, cum nec etiam in apocrypho illo qui de infantia Salvatoris inscribitur, ulla de tribus Annae viris mentio fiat nisi duntaxat Joathim. Verum nec ob id praefato doctori, qui modernis temporibus in ecclesiasticis dogmatibus parem non habuit, audeo inpraesentiarum temeritatis vel ignorantiae impingere notam, nec in quoquam accusare praesumo; ne quis tamen hinc aestimet me adeo in doctorum meorum laude procacem ut ipsorum velim sequi vitia seu penitus ignorantiam tollere vel tueri errantes. Sed scio valde periculosum esse et non facile veniam de servo alterius, nedum de magistro proprio judicare, praesertim cum ille tanta et tam studiose legerit, quae nos epicura animalia Pelusiotae et torpore glires vix perfunctorie transcurrimus, imo quorum multa nec etiam vidimus. Semoveatur igitur nunc ab hac praesenti collatione nostra tanti doctoris auctoritas, qui profecto nec dubito, si adviveret, variis et validis Scripturarum testimoniis valde militiae suae armis scripta sua fortius contra aemulos suos defenderet, qui tamen inpraesentiarum in relatione praefata quem secutus fuerit auctorem ignoratur. Hujus igitur auctoritate remota, quem in praesenti nec penitus excuso, nec ut jam dixi temere accusare praesumo, certa praeponamus incertis, et nomen Salomae quod Marcus ponit mulieris ibi esse nomen non viri, non disputatione lubrica, sed firmis Scripturarum testimoniis defendamus. Accedat primus maximus ille et antiquissimus Scripturarum interpres: Origenem dico, qui sicut historiarum fide celebre est, centum et quinquaginta annis et amplius adhuc ante Ambrosium, Hieronymum, Augustinum et reliquos sacrarum litterarum interpretes, die noctuque in divinarum legum explanationibus desudavit, et primus absque exemplo et solus sine socio quantum litteris illis potuisset edocuit, quem utinam tam Catholicum suscepissemus dogmatisten quam fidum admiramur interpretem. Hic, inquam, accedat primus, qui eo magis veritatem evangelicae historiae et Domini in carne conversantis consortes cognoscere debuit, quo et primis illis nascentis Ecclesiae temporibus vicinior fuit: prius itaque evangelistae verba ponamus: Erant autem inquit Matthaeus, ibi mulieres videntes a longe, quae secutae fuerant Jesum a Galilaea ministrantes ei, inter quas erat Maria Magdalene et Maria Jacobi et Joseph mater et mater filiorum Zebedaei . Ecce verba evangelistae, super quem in commentario suo Origenes inter alia sic edisserit: « Si autem, inquit, oportet opinari et dicere etiam nomen matris filiorum Zebedaei, dico quoniam haec ipsa fuerat Salome pacifica appellata. Opinatus sum autem hoc videns apud Matthaeum et Marcum tres praecipuas mulieres nominatas, de quibus praesens sermo habetur; et duas quidem esse praesens evangelista exponit Mariam Magdalenam et Mariam Jacobi, tertiam autem dicit matrem filiorum Zebedaei; apud Marcum autem tertia illa Salome appellatur. » Et infra: « Et hoc observa, quoniam superius duae istae Mariae et mater filiorum Zebedaei quam aestimamus Salomen, de longe spectabant mirabilia quae in passione fiebant, et corpus ejus suspensum in ligno. » Audivimus Origenem; cui et super eumdem evangelistae locum in explanatione sua super eumdem evangelistam Claudius consonat, post supraposita evangelistae verba ita inquiens: « De his mulieribus magna quam saepe ambiguitas nascitur, sicut in hoc loco, ubi Matthaeus dicit matrem filiorum Zebedaei fuisse cum reliquis duabus. » Marcus Salomen illam fuisse commemorat. Nec igitur mirum, cum utrique eorum, licet tres nominaverint, plures fuisse insinuent, quae fuerant eum secutae a Galilaea et erant aspicientes de longe, inter quas erant istae tres, de quibus Matthaeus dicit, et Marcus similiter nominat, nisi quia pro matre filiorum Zebedaei Salomen ac si alteram ponit. Poterat enim esse ut illa esset quae de his multis a Marco tertia poneretur. Nihil enim interest ad veritatem, quas mulieres idem pariter quas singuli ex his omnibus nominaverint. Suspicatur tamen Origenes eamdem Salomen fuisse matrem filiorum Zebedaei quae mater ita vocatur, et post pauca idem Claudius. Unde liceat opinari et dicere nomen matris filiorum Zebedaei quod ipsa sit quae a Marco Salome vocatur. Quoniam utrasque praecipuas absque dubio inter caeteras uterque evangelista ex nomine designavit, et ideo forte Salome vocatur, quia Salome pacifica interpretatur. Unde, quia reliquae duae magni meriti erant, non immerito suspicor et hanc tertiam ipsam esse matrem filiorum Zebedaei, quae et apud Marcum et ipsa tertia Salome vocatur. Joannes etiam Chrysostomus in homilia quadam de passione Domini super Matthaeum nomen Salome, quod Marcus ponit, proprium fuisse filiorum Zebedaei, caeteris fortius et expressius, non lubrico, sed rotundo sermone asserverat. Cujus huic epistolae non inserui, quia inter scribendum haec Senonis reperire non potui. Item in martyrologio quod in Ecclesia Dei per totum anni circulum legitur, in capitulo cui XI Kal. Novemb. inscribitur, sic habetur: « Apud Adrianopolim Thraciae, natalis sanctorum martyrum Philippi episcopi, Eusebii, Hermetis, » et infra: « item sanctae Salomae quae in Evangelio legitur circa Domini sepulturam sollicita. » Ex his omnibus luce clarius liquet per nomen Salomae, quod Marcus ponit, mulierem illam quae a Matthaeo mater filiorum Zebedaei dicitur a Marco sic tanquam nomine proprio designari. Item aliunde docemur manifeste quod Salome nomen mulieris sit. Unde Hieronymus in libro Hebraicorum nominum dicit quod Salome pacifica interpretatur et in libro antiquitatum Josephi filia Herodis ubique dicitur Salome utpote quae sic suo nomine appelletur. Cum autem, ut jam dixi, apud Sanctum Dionysium essem et praefatum magistrum Willelmum Londoniensem non quidem procaciter, sed sedulo tamen et instanter super jam saepe dicto nomine Salomae convenirem, inter modestas verborum pugnas quidam alius frater magister Willelmus nomine, quondam officio medicus, nunc vero ut speratur sicut habitum monachi et animum gerens, supervenit, qui ut altercationis causam advertit, audientia postulata, aiebat se inter Syros aliquanto tempore conversatum, et ibi esse Ecclesiam in honore trium Mariarum dedicatam quam Syri summa venerantur devotione, adjiciens quod sicut juxta populi terrae traditionem acceperat, una sit Maria Magdalena, secunda Maria Jacobi et Joseph mater, tertia mater filiorum Zebedaei, quae et Maria juxta Syros sit appellata, et tunc ad me verbum specialiter dirigens: « Potuit, inquit, et haec eadem, sicut tu secundum majorum testimonia probabiliter disputas, et Salome appellari. » -- « Esto, dixi, in hac parte contentiosum funem non traho, dummodo constet nomen Salomae a Marco in designatione mulieris poni. » In hoc, inquam, contentiosus non ero. Siquidem didici Scripturae consuetudinem eumdem hominem diversis nominibus appellare, quod tamen in feminis multo rarius obtinet. Verumtamen quod mulier illa evangelica, de qua jam multum sermonem serui, non solum Salome sed et Maria dicta sit, probabilem hinc sumo conjecturam: solent siquidem multae Ecclesiae ab antiquo per singulos anni circulos in diluculo resurrectionis Dominicae ad devotionis augmentum, trium Mariarum Dominum in sepulcro operose et devote cum unguentis quaerentium, non irreligiosas ostentare praestigias, et quae sunt hae tres Mariae, verius, ut arbitror, non intimabitur, quam si una dicatur Maria Magdalena, altera Maria Jacobi et Joseph mater, et tertia Maria quae et Salome, mater filiorum Zebedaei. Verum, ut jam diximus, in hac parte contentiosus non ero; duntaxat Salome nomen mulieris fuisse in Marco obtentum fuerit. Verum ab hac assertione, non dico opinione, poterit nos aliquantisper amovere illud quod de his mulieribus in quadam homilia Paschali legitur, quam vidi Gregorii inscriptam: Maria Magdalene, inquit Marcus evangelista, et Maria Jacobi emerunt aromata, ut venientes ungerent Jesum , etc. Commendat, inquit Gregorius, lectio evangelica sanctarum mulierum devotionem, et infra: Maria Magdalene, inquit, ipsa soror Lazari, quae unxit Dominum unguento . Maria Jacobi mater est Jacobi junioris et Joseph et soror matris Domini. Maria Salome a viro vel avito dicta est. Tradunt enim eam duos viros habuisse, Cleopham scilicet et Salomam, ipsam quoque volunt esse, quae alibi Maria Cleophae appellatur. Ecce verba homiliae quam Gregorii praescriptam legi, cujus tamen procul dubio non est, potius inter apocrypha computatur, quae tamen, sicut intitulatur, si esset Gregorii vel cujusvis ecclesiastici, nec sic pro Annae trinubae assertoribus faceret, sed potius obviat, refert siquidem opinionem secundum quam Cleophas quem isti novae historiae assertores faciunt virum Annae et patrem Mariae, ipsius Mariae conjux aestimatur. Sentio, domine in Christo mihi amantissime, dum propere Scripturas hinc inde pro viribus meis spoliarem ut ipsarum testimoniis quomodovis propositis veritas magis ac magis ornata claresceret, me subito sermonis impetu velut effreni equo evectum, regulares epistolae metas excessisse, adeo ut nec videar epistolae nec multiplicibus occupationibus tuis pepercisse. Sed advertat dominus meus, quia cum sim canis mortuus et pulex unus contra magnos et modernos novae historiae imo inveteratae fabulae assertores novae susceperim disputationis gressum. Unde et necesse fuit singula diligentius prosequi, et non disputationis lubrico, sed evidentibus et irrefragabilibus majorum testimoniis falsitatem convellere. Id autem in calce sermonis adjicio, quod sicut nunc et alias tibi de his, quae me in Scripturis persaepe torquent, persaepe scriberem, nisi vererer me inquietudinem magis praestare quam officium, inter tam magna et multiplicia negotia quae tibi rara hora deesse possunt aut desunt, utpote cui totum debeo modicum id quod sum, siquidem praesentem mei et meorum in exsilio quod adhuc tam juste pressuram magnifica et celebris liberalitas vestra mitigavit. Ad quam sicut celebre est, nemo confugiens confusus abiit, ob id etiam potissimum ascribendum persaepe vix contineo stylum, quod non solum modernos principes, sed et multos et nominatos hujus officii viros in amore litterarum et adepto ipsarum culmine excesseris. Porro, si Pythagoras adviveret, ob amorem istum praecipuum et ob alias si attendimus naturae bene institutae dotes, divae recordationis Constantini magni spiritum in vos descendisse proclamaret. Sed non pergo nunc gratiarum nostrarum ulterius dona prosequi. Sufficit quae universi norunt tetigisse: praesertim ne videar inpraesentiarum non propter propositum, sed potius propter enumerandum gratiarum vestrarum catalogum coeptum instituisse sermonem, id in fine orans, quod si forte nuntii domini regis Anglorum in celsitudinis tuae conspectu opinionem domini Cantuariensis seu parvitatis meae labiis detrahentibus gravare attentaverint, ne adhibeat fidem prudentia tua. Nam, licet demus poenas pro meritis, collocati in obscuris sicut mortui saeculi, in nos tamen quotidie psallunt qui vinum bibunt, et me persertim hominem exsulem et obscurum, quod modo manibus nequeunt, linguis suis ubique consectantur, objicientes mihi quod anno praeterito domino regi Angliae nescio quae Andegavis in superbia et in abusione locutus fuerim, quae tamen illa fuerint, credo me tibi fideliter retulisse. Sed esto; David mansuetudinem deprecabor, et Semei non verebor opprobrium; eo ipso potius peccatorum meorum vulnera curabuntur, et ponens interim ori meo custodiam in necessariam misericordiae vocem erumpam: Miserere mei, Domine, miserere mei, quia repletus sum despectione, factus opprobrium abundantibus et despectio superbis .
(Gal. I) ( sic ) (Matth. XXVII) (Marc. XVI, 1) (Joan. XI, 2) (nescio si prudentia tua nunc recolat) (Psal. CXXII)
[ Deest initium, uno aut pluribus foliis e cod. C.C.C. Cantabrig. amissis ] [dis] [verba]
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
2
EPISTOLA II. EPISTOLA HERBERTI IN PERSONA THOMAE CANTUARIENSIS ARCHIEPISCOPI EXSULANTIS AD ALEXANDRUM PAPAM CONTRA GILBERTUM LONDONIENSEM EPISCOPUM JAM EXCOMMUNICATUM.
Amantissimo sibi in Christo Patri et domino ALEXANDRO, Dei gratia summo pontifici. THOMAS Cantuariorum Ecclesiae exsul miserabilis, debitam cum omni devotione obedientiam.
Quod tam crebris et querulis vocibus tantae majestatis me praesentiae ingero, non quidem irreverentia in causa est, sed et pressura quae et nunc cogit ut non lenta, sed de more luctuosa currat oratio, et eo nunc luctuosius, quo periclitor gravius a malo utique domestico et intestino. Ecce enim illam justissimi ut creditur anathematis censuram in fratrem, et utinam vere fratrem! Londoniensem episcopum promulgatam, quam caeteri fratres nostri provinciales episcopi exaudito litterarum nostrarum tenore, ut vere justam approbarunt, solus ipse contemnet, solus et totus in ira et disceptatione positus, totum per contentionem agens furor ei sicut jam dicitur secundum similitudinem serpentis, sicut aspidis surdae et obturantis aures suas, ne vocem sapientis incantantis exaudiat. Et quod adhuc plango lacrymosius quia caeteris detestabilius est, isto furoris sui et impatientiae spiritu rumpit professionis et obedientiae vincula, matris suae latera concutit et se excutit foras. Inter caetera siquidem ad infirmandum in ipsum latam sententiam convocato ad id universo civitatis clero, multis quoque astantibus et audientibus publice attestatus est se neque ratione personae suae neque Ecclesiae nunc sibi creditae, metropoli Ecclesiae seu metropolitani personae ullo professionis aut obedientiae vinculo astringi. Ratione personae non teneri se asserit, quia facta est translatio personae absque nova professionis vel obedientiae exhibitione. Et inclinavit profecto ex hoc in hoc utinam exinanita fuisset fex ejus. « Pariter et Ecclesia ad quam translatus est ipsum liberat penitus, inquit, quia et ipsa ab antiquis ut refert paganorum temporibus, ab omni Cantuariensis Ecclesiae subjectione libera fuit. » Unde et se de jure archipraesulem debere fieri publice contendebat et archipraesulatum sibi frontose nimis vindicare non erubuit. Haec autem non in angulo, sed universo, ut jam dixi, ad id ipsum convocato civitatis clero, multis quoque de populo astantibus et audientibus gesta sunt. Unde, sicut jam diu clamavit mundus, manifeste nunc testantur opera. Prodiit enim quasi ex adipe diu operum iniquitas, nec amplius tegi poterat, ira et impatientia pessimis usa consultoribus. Accedit autem malorum cumulo quod hanc tam detestandam concisionem et tam exsecrabilia manifestae inobedientiae verba sub alarum vestrarum velamento coalitura existimat. Qui ut accepit me sacerdotio meo posse libere fungi, mox nescio ad quod ut dicit provocationis non refugium, sed suffugium convolavit, necdum profecto in ullo gravatus, sed gravare intendens, nisi quod forte suum reputabat gravamen, si non me in priora conjecto vincula militiae meae arma ademisset. Quin potius in nullo gravatus non modicum gravavit appellans. Nam eo ipso pacis ecclesiasticae auram, quae etiam a pacis inimicis et ipsam diu desperantibus putabatur, statuit in procellam et fluctus aliquantisper sedatos superbiae suae vento amplius excitavit. Evigilet se igitur, pater clemens et juste judex, consideratio vestra. Evigilet se ad tam iniquae appellationis abusionem, ne ad invocationem tanti et tam sancti nominis tui, quasi sub alarum vestrarum umbra exstinguatur obedientia et foveatur iniquitas. Excutiat se potius excussorum filius, moveatur miseratio, moveatur et indignatio vestra: alteram quippe debetis laeso, alteram laedenti, ne in potestate tanta periclitetur aut clementiae pietas aut zeli rectitudo. Non enim erit quis innocens, si aut puniat illum cui parcendum est, aut parcat ei qui fuerat puniendus. Proinde moveat vos, clementissime Pater, hinc censura justitiae, inde compassio misericordiae, ut ita in vicario Christi et Christo Domini justitia et pax osculentur se invicem. « Amant enim se duo haec, ait quidam, ut qui facit justitiam inveniat pacem, et non aliter. » Moveat igitur vos mea meorumque pressura et causa pressurae et prae caeteris naufragium naviculae, in qua te jubente ascendi in altum, ut retia laxarem in capturam. Eam siquidem vosmet meo credidistis regimini, quam tamen meis manibus sine vestris viribus praesertim inter tantas seditionum et dissensionum tempestates nequaquam gubernare sufficio. Advertat etiam miseratio vestra quantis fuerit navicula haec ab antiquis illis parentum nostrorum temporibus jactata fluctibus, tunsa quidem persaepe sed fracta nunquam, quinimo semper liberam de medio petrarum dabat vocem, non ut confracta sed solida. Siquidem quae nunc in tanta pressura cernitur Cantuariensis Ecclesia, ab apostolicae sedis obedientia, cui vos nunc Domino Ecclesiam suam miserante praesidetis non dico recessit, sed nec etiam in modico, etsi in corde maris sita, nullo terrenarum potestatum metu seu gratia titubavit. Pro ipsa igitur apostolatui vestro ad hos dies adeo devota et a vobismet mihi credita, totis animi viribus et genibus provolutus ego et passionis meae socii supplicamus, quatenus rectore ipsius filiis etiam periclitantibus ipsa saltem in singularis vestri primatus fortitudine in statu suo et gradu pristino integra conservetur. In fine autem praesentium intimamus quod circa ipsorum finem accepimus, moveri videlicet quam plurimos plurimum eo quod nuntius domini regis Anglorum Reginaldus Saresberiensis archidiaconus a vobis revertens, et per nostri exsilii civitatem transitum faciens, multa, ut dicitur, in superbia et in abusione locutus est, addens inter alia et de se loquens, quod etsi ipse non esset Cantuariensis archiepiscopus ipse tamen Cantuariensis archiepiscopi vinctos anathemate solveret et adhuc rerum Cantuariensis Ecclesiae invasores ab omni ablatorum, tam mobilium quam immobilium, restituione ex toto liberaret, in verbi sui testimonium nescio quos mercatores secum ductos velut digito ostentans, quibus vestro nomine se pecuniam soluturum divulgabat his aliis aliquid, nihil autem mihi et verbis his: nec confundor enim nec moveor, quia, velit, nolit mundus, si quid possem ad gloriam, verum ad Ecclesiae ignominiam vel detrimentum miserante Domino facturus sum nihil, nec unquam res sive vasa templi sanguine Christi elaborata et dicata pauperibus ipsius etiam Christi deputata obsequiis Balthasar, me assentiente, in lasciviae suae usus convertet: quin potius calamitosae et exsularis vitae meae residuum juvante et jubente te vicario Christi et christo Domini superimpendere paratus sum.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
3
EPISTOLA III. EPISTOLA HERBERTI IN PERSONA THOMAE CANTUARIENSIS ARCHIEPISCOPI CONTRA EUMDEM.
Reverendissimo Patri et domino ALEXANDRO, Dei gratia summo pontifici, THOMAS, miserae Cantuariensis Ecclesiae minister humilis et miserabilis exsul, salutem et omnem cum summa devotione obedientiam.
Cum ego pauper et dolens tantae majestatis regiam clamoribus querulis ad omnia et saepe urgentia praesentis agonis mei pericula crebro nimis et importune pulsaverim, nunc eo instantius quo urgeor gravius, ad solitum praesidium recurrimus. Pulsa igitur verecundia et quodammodo majestatem non pensans, nudum et omni ope destitutum humana tantae majestatis me oculis ingero, qui potius in hoc paupere et tenui membranulae schemate quotquot sumus coloris et migrationis filii, pietatis tantae pedibus advolvimur, regiam illam clementiam quadam lacrymarum nostrarum dextra et diuturna jam vitae nostrae miseria pulsantes, ut misericordiae vestrae januas miserabilis ingrediatur oratio nostra: nunc praesertim cum allophytus ille nunc demum revelatus corporis sui mole parvitatem meam despiciens universum Israelem singulari certamine provocet, ut ita in se summam belli et totius praelii pondus excipiens Philistaea omnis victoria et ipse prae caeteris victoriae gloria ponatur. Sed quid? Goliam significo, utinam vel solum se Goliam exhibuisset, quin potius periculosior est. Nam sicut clamat mundus, testantur opera, filium adversus patrem quibus potest consiliis instruit, ut idem sit nobis achitophel in abscondito et Golias in aperto. Et attendat paulisper discretio vestra, si non ipsius opera testimonium his quae de ipso dicuntur perhibeant. Prima objectio. Primo in Anglia apud Northamptune, cum in tanto versarer discrimine adeo ut ipsi et aliis fratribus et coepiscopis nostris a divinis districte praeciperem cessare officiis, si propriae meae personae violentae quod multi tunc juste intuebantur, mitterentur manus, multis qui tunc aderant coepiscopis nostris audientibus, clericis etiam nonnullis, iste confestim appellavit, quasi ex eo gravaretur, si non mihi vincula fuissent injecta. Quam iniqua fuerit haec appellatio, et quantam adversus appellantem faciat praesumptionem, vestra, si placeat, consideratio haec. Secunda objectio. Praeterea Senonis in sublimitatis vestrae praesentia advocans quantum adversus parvitatem meam linguam suam acuerit, et nisi cohibuisset miseratio vestra, quantis probris et contumeliis lacerasset ipsum patrem suum jam exsulantem et absentem, excidisse non arbitror. Unde et eo solo maledici meruit quod patris sui pudenda revelare attentavit. Tertia objectio. Praeterea me Senonis a vexationibus meis et angustiis ad clementiae vestrae sinum properante, nec a jam saepe dicto fratre et utinam vero fratre exspectatum idem tempore in terram reversus una cum caeteris, nisi quia inter caeteros major necdum accepto super hoc regis mandato spoliavit et universa Ecclesiae bona fecit confiscari. Quarta objectio. Praeterea hoc nulla commentitia et concinnata fraude valebit, seu in tantae majestatis oculis audebit tegere: quin sciens et prudens ante propriam sui excommunicationem ex nomine meis excommunicatis communicaverit. Illud etiam anathematis vinculum quo inpraesentiarum innodatus est, ut certissime mei persuasum est, solvit ecclesiam intrans ipsis etiam missarum assistens solemnibus. Quinta objectio. Qualiter etiam sacros vestrae excellentiae apices suppresserit et parvitatis meae mandata contempserit, omnino auditum est. Sexta objectio. Quoties vero et ob quas causas super iisdem negotii articulis appellaverit, et idiotae et plebeii per vicos et plateas garriunt, sperant quod ad invocationem sancti nominis tui quasi sub alarum tuarum regimine persequentium nos iniquitas et injustitia coalescere potuissent. Septima objectio. Novissime etiam dum consueto hoc non refugio uteretur sed suffugio, quod caeteris omnibus longe coelestibus judico, non clam sed coram populo, cubile patris attentavit ascendere, et se de jure metropolitanum esse publice contendere non erubuit; adjiciens etiam quia inclinavit ex hoc in hoc ex Herefordia Londoniensis factus, Cantuariensi vero metropolitano nullo astringi professionis seu obedientiae vinculo, cum in sui translatione haec exacta non fuerint. De quibus tamen memini me alias vestrae plenius charitati scripsisse. Ipsa igitur Cantuariensis Ecclesia tam multiplices illecebrosae artis nexus ultra non sustinens, illius caput contrivit, cujus toties calcaneo fuerat insidiatus. Sed non pergo nunc alterius illius exagitare excessus: sufficiat tetigisse. Praeteritis enim multis ea duntaxat recolo quae lapides et marmora clamant. Horum etiam multa ex multorum revelatione ad vos commeantium effugisse non arbitror. In omnibus enim his coram populo processit in campum armatus ut Philistis bella dimicare. Verum Golias in campo, in conclavi Achitophel erat, adeo etiam ut nuntiis domini regis proxime a sanctitate vestra revertentibus, Ricardo videlicet Barre et Radulfo archidiacono, verbum pacis, quod tunc sedulo quidem et officiose tractabatur, una cum archidiabolo illo Galfrido Ridel concilii sui nisibus ruperit. In cujus etiam spe verbi ego cum coexsulibus meis conscientia regis et voluntate Pontiseram jam usque processeram, apud Calvum montem cum venerabili fratre nostro domino Rotomagensi habiturus colloquium; deinde juxta eventum colloquii ad regem qui ob id propius se accessurum disposuerat processurus. Verum in eo articulo jam dicti regis nuntiis adventantibus, sicut a Chusi fideliter accepi, omnis ille apparatus frustratus est consilio Achitophel forsitan a nuntiis aliquo in meae depressionis augmentum et restitutionis suae spem certam accipiens. Sed esto: Dominus mihi adjutor , non timebo quid faciat mihi caro . Spero etiam certissime quod, te duce, te rectore, procella mea statuetur in auram et tempestas erumpens super caput impii veniet. Unde ego sicut ipsorum minimus ita hodie et miserrimus et quoquot passionis istius socii sunt, sanctitatis vestrae genibus provolutis et manibus expansis supplicamus et quantas audemus majestati tantae porrigimus preces: Dissipa, Domine, concilium Achitophel et percute caput de domo impii. Et sicut inde David vice fungeris opus id probet; singulari solertia et fortitudine tua Golias alter prosternatur et caput amittat, quod, ut jam supra monstravimus, in tam multas artes vertit et fraudes. Nam tu solus in militia tanto certamini habilis aestimaris. Et tunc profecto in decem millibus juvencularum psallentium testimonio triumphabis. Nam pestilente pereunte alii manus suas lavabunt in sanguine peccatoris, juxta quod unus sanctorum ait: « Melius esse ut paucorum damnatione plurimi liberentur quam eorum absolutione plures periclitentur. » Alioquin certe injusta misericordia est. Consulite ergo, Eliae zelum et gladius Phinees a cordis vestri ne excidat manibus; et videte quo zelo dignus sit qui operatus est sic, qui patrem suum retrusit in carcerem, nudavit et adhuc tenet in vinculis, et quod plango lacrymosius, quia caeteris detestabilius est, patris sui sponsam zelatus est sibi, et non in conclavi hoc, sed, ut supra diximus, publice cubile patris violare attentavit, protestans, populo et clero civitatis suae audiente, se jure debere metropolim obtinere, nec Cantuariensi ullo astringi professionis seu obedientiae vinculo. Igitur an absolutionem seu condemnationem meruerit tam malitiosa operatus, tam superba locutus, singularis primatus vestri consideratio haec. Et, si forsan secundum ecclesiasticum morem anathematis absolutionem impetravit, an in hoc ipso parvitati meae, quam adeo contumaciter contempsit, quin potius an matri suae Ecclesiae, cujus publice et tam impudenter rupit professionis et obedientiae vincula, debeat reservari auctoritas; vestra itidem consideratio haec: et ut tantae majestati non tam temere quam timide haec loquor, singulis studiose oppressis in hanc spem non esset absonum et pro certo ad Ecclesiae pacem fieret expeditior via, si qualis accedit talis reverteretur. Alioquin scitote et ego certus sum, quod sicut jam saepe accidit, curabitur contritio nostra cum ignominia. Dicent enim: Pax, pax, et non est pax . Haec idcirco adeo et confidens dixerim, quod ex solo justitiae metu humiliatio erit et ad pacem accessus, quam sola justitia poterit, juxta quod egregius ille doctor pariter et rector: « Amant, inquit, se haec duo, » etc. etc., etc. . . . . . . . . .. . . . . . . Videar forte in suggillationem personae Londoniensis nimius, et odio potius quam ex judicio tam dura tam amara scripsisse. Sed testis est mihi is cui omnis voluntas loquitur, et cui nunc sermo in vinculis meis quomodo cupiam eum in visceribus Christi Jesu, qui etsi mihi filialem, ego tamen illi, Dominus scit, affectum patris non subtraxi: id magis et magis inter vincula mea desiderans ut digne ambulassemus vocatione qua vocati sumus, cum omni humilitate et mansuetudine alter alterius onera portantes. Adverto me jam in tanta sermonis longitudine epistolarem omnem brevitatem excessisse. Unde vereor tantae majestatis offendisse auditum, ad alia tam magna et tam multiplicia mortalis vitae hujus negotia intentum. Sed spero quod qui tam paterno tam materno etiam affectu compatitur meis afflictionibus, facile indulgentiam tribuat verborum excessibus: praesertim cum brevi non potuisset stringi sermone quod sensibus et doloribus dilatatum est. Praeterea alias breviores, quas etiam praeter has vestrae transmitto sanctitati, jam scripseram litteras, cum ecce subito cursor intraret qui profectionem Londoniensis ad curiam et alia pleraque hic contenta nuntiaret. Unde tantis novis supervenientibus nova scribere necessarium et post priorum litterarum finem harum inchoare principium. Spiritus consilii et scientiae doceat vos de omnibus, charissime mihi Pater.
(Psal. CXVII) (Psal. LV) (Ezech. XIII)
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
4
EPISTOLA IV. EPISTOLA HERBERTI IN PERSONA STEPHANI MELDENSIS EPISCOPI AD ALEXANDRUM PAPAM PRO THOMA CANTUARIENSI ARCHIEPISCOPO EXSULANTE.
Etsi tibi, Pater sancte, omnium sollicitudo Ecclesiarum de singularis primatus tui excellentia sit commissa, specialius tamen illi Ecclesiae filii a te consolationem et protectionem demerentur, qui ex adverso ascendere non metuunt et terrenis potestatibus, ne quod Ecclesiae est usurpent, libere contradicunt. Proinde est quod ego episcoporum minimus pro venerabili fratre nostro filio tuo Thoma Cantuariensi archiepiscopo viro, ut creditur, Deo amabili, et matri nostrae sanctae Romanae Ecclesiae fideli genibus provolutus, quantas valeo et audeo majestati tantae porrigo preces, qui pro tuo nomine et Ecclesiae tuitione, sicut novit Ecclesiarum orbis, tam gravia passus est, et supra spem omnium, cum esset nutritus in palatiis, contubernalis et condiscipulus Augustorum, contempta principis gratia et universa gloria domus ejus, solus pastorales sudores aggressusest, et ob id torcular calcavit solus, nisi quia effusus est furor juxta planctum prophetae: Super parvulum foris et super concilium juvenum simul. Vir etiam cum uxore expulsus est et senes cum pleno dierum: transierunt domus eorum ad alteros, agri et uxores pariter . Respicias igitur, amantissime Pater, super filios tuos, qui cum ipso tam dire tam inhumane proscripti sunt et ejecti. Respicias, pastor bone, super oves pascuae tuae: exturba et dissipa, judex sancte, tuam dissipantes haereditatem, ne potestas tanta sine causa gladium portet, nunc praesertim cum in Christum Malchus et in vasa templi Balthasar manus extendit. Et quia Christi vicarius es, opus id probet, leva manus tuas in superbias eorum qui malignantur in sancto. Increpa feras arundinis, confringe in die irae tuae reges et in nationibus judica, ut quemadmodum es pater misericordiarum, sis et dominus ultionum judex justus et fortis, terribilis et auferens spiritum principum, terribilis apud reges terrae, ut sicut Christi te scimus vicarium sic Christi ministerium impleas.
Oro igitur et iterum oro: vicarius Christi christus Domini Christi injuriam amodo ne dissimulet. Verumtamen verbum illud tritum jam et commune nobis scriptum est, quod sapientibus nostris caro revelavit et sanguis: Exspecta, inquiunt, reexspecta, non est tempus vindictae sed sustinentiae in tanta, inquit, multitudine inimicorum Ecclesiae. Oro, Pater, sustine paulisper, et supporta me tantae majestati, non tam temere quam timide haec loquentem: mira certe imo monstruosa sapientia haec ut tunc sine causa portetur gladius sacerdotii quia multi sunt adversarii Christi, quasi athletis Christi ad tempus cedere, curvare genua, solvere manus, et gladium in vaginam convertere tutius sit adversariorum multitudine territis. O caeca mundi sapientia supina nimis et crassa, enervans omnem fortitudinem fidei, suffocans censuram judicii et quae lucernam justitiae ponat sub modio. Pro quibus propheta: Aperi, Domine, oculos eorum, ut videant, quia plures nobiscum sunt . Non diffiteor tamen persaepe parendum tempori, interdum aliqua dissimulanda, sustinenda multa: dispensanda vero nonnulla, at id quidem bene fieri si salva justitia fiat. Sed ut taceam tam dirum et Christianorum principum temporibus inauditum exsilium, ubi unius percussione tot et tanti mulctantur: quomodo erit salva justitia ubi secundo vinctus ducitur Christus ante praesidem, et Petro adimitur sui apostolatus officium, Anglorum vero Ecclesia sicut jam omnino auditum est exauctorata, passim trahuntur clerici ad judicia saeculi, sacerdotes ligandi et solvendi potestatem exercere non audent? Age igitur, homo Dei, quorum tenes haereditatem, induere fortitudinem: excute te, fili excussorum, ut sis disciplinatorum virga, ineruditorum baculus, superborum malleus et oppressorum levamen. Et quia semel coepi, loquar ad dominum meum, cum sim pulvis et cinis. Non infirmetur in tribulatione virtus tua, alioquin verendum ne una scintilla quae in occidente in corde maris exorta est, nisi citius oppressa fuerit, totum Ecclesiarum orbem populetur. Angelus magni consilii tecum sit.
(Jer. VI) (IV Reg. VI)
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
5
EPISTOLA V. EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS AD WILLELMUM SENONENSEM ARCHIEPISCOPUM JAM ROMAM PROFECTUM.
Quibus nunc potest vehiculis parvitas mea sublimitatis tuae se praesentiae ingerit, quin potius tecum litterarum schemate quotquot sumus migrationis filii pedibus tuae pietatis advolvimur, regiam illam clementiae tuae pulsantes ut ostium misericordiae tuae ingrediatur oratio nostra, cujus si non audis clamorem vocis exaudias vel clamorem sanguinis; ad te enim clamat sanguis noster, nunc praesertim validius quo tentamur periculosius. Siquidem in specie peregrini absconderunt nunc superbi laqueum nobis. Ille, ille nempe ad nos in specie peregrini accessit. Peregrinus quidem accessit, sed peregrinus diu non latuit. Simulans enim se cogitare cogitationes pacis, pacis nostrae, admittebatur benigne loquens et ipse pariter quae pacis erant. Unde et speciem tam bonam cernentes, multorum oculi tenebantur, fiducialiter pacifica praestolantes. Sed demum verborum aucupiis oculos suos depraedatos querebantur. Nam, cum jam ab omnibus consummationis totius finis speraretur, peregrinus noster per quosdam sibi bene notos anfractus a via recta deflexerat et deprehensus est devotus ille non quidem cogitationes pacis, sed potius afflictionis cogitasse. Quippe cum prius pacem offerret, postea pacis osculum pernegabat. Quo audito, haerent circumstantes, haesitant mediatores, stupet populus, admirantur universi, et frustrantur spes omnium. Quibusdam proclamantibus illum non solum ecclesiastici, sed et totius humani moris subversorem, quin potius ipsam naturae legem offendere, quae dilectionis signum et pacis noscitur homines docuisse ut in illo praecipue membro appareat signum concordiae, unde rixa et jurgia oriri consueverunt. Alii non istud opertae in corde seductionis manifeste speciem declarare testabantur, diabolicam etiam excedere praesumptionem, qua non dignaretur homo communicare homini quod homini exhibuerit Dominus, et ipse enim in signum reconciliationis et pacis osculatus est me osculo oris sui. Ego vero ut domino meo secretius loquar, rem tacitus considerans, aestimo non sine causa, quin potius divino nutu pacis osculum nobis fuisse denegatum, quod videlicet illius pax, quam quaerimus, et nostra justitia quam fovemus, convenire non possint, illius regnum et sacerdotium nostrum. Alias quippe legimus pacis et justitiae osculum: Justitia, inquit, et pax osculatae sunt . Utinam tamen juxta quod propheta de se optat essem vir non habens spiritum et mendacium loquerer. Praeterea scriptam domini Cantuariensis petitionem pacis nostrae formam continentem et prudentium arbitrio moderate satis et discrete conceptam, oblatam sibi et perlectam primo quidem videbatur admittere: sed postea, ut mos hominis est, nescio quibus utens mollitis sermonibus scriptae petitionis variavit sententiam, ita ut juxta quod consuevit perfidia nihil faciens, totum fecisse videretur. Et sic frustrati discessimus nihil praeter quam nostras angustias reportantes. Age ergo, homo Dei, para te, superborum baculum, tyrannorum malleum et oppressorum levamen, ut quorum sortitus es ministerium, sortiaris et zelum, et alterum nobis Mattathiam exhibeas adversus Antiochi sacrilegia: ignito eloquio tuo frigida Israelitarum corda excitando sollicite provideas ne flabris leprosorum exstinguatur. Nam quod nunc solum residuum est, ad te sunt oculi nostri, quin potius tota Anglicana Ecclesia, cujus tu adhuc parvulus suxisti ubera, ad te suspirat et hostias exspectat pacificas, nunc praesertim cum per temetipsum introieris in sancta. Quod praefatus ille peregrinus noster metuens, miro modo consternatus est, qui ex solo tuae profectionis metu, dolo et calliditate quadam ut jam diximus, humilitatem praetendit et etiam peregrinum simulavit: in qua profecto peregrinatione ex tui absentia occasione captata Gallicanos fluvios multa jam ex parte videtur absorbuisse, adeo etiam ut Jordanis ipse in os ejus dicatur influxisse, hac arte et nos absorbere attentans, ni fallor: scit quid dicam prudentia tua. Unde necesse est in brevi medicinalis occurrat virtus consilii tui, ne non solum partem terrae quam petit et in spe certa jam obtinere videtur, sed totam, quod absit, terram absorbeat. Id autem in calce sermonis ego et passionis meae socii provoluti tunc genibus tuae supplicamus discretioni, ne unquam te volente, te assentiente damna patrimonio Christi sanguine elaborato et viduae doti illata superiori auctoritate compellamur remittere. Quippe hoc esset exemplum perniciosum inducere et nos ipso de indebito contaminare consensu; justificare etiam manifesti sacrilegii reum, praesertim cum regula divini juris sit non remitti peccatum, nisi restituatur ablatum, et iterum: Veram poenitentiam non agi, sed simulari potius, quandiu penes furem raptoremve res ablata constiterit, nisi forte arctatus excusetur inopia. Praeterea ne excommunicati nostri praeterquam praestita juxta morem ecclesiasticum cautione absolvantur, vestra item sollicitudo et consideratio haec, ne quod semel bisve secus actum est, ad Ecclesiae laesionem possit converti. Unde expressum super hoc Romani pontificis multum acceptaremus mandatum. Audivimus proxime aliquos in nostri suggillationem pro persona Londoniensi scriptis suis testimonia in curia perhibituros, quorum unus cismarinus in Normannia, ut dicitur, episcopus est, qui tamen an episcopus sit, licet in episcopis jam senuerit, ignoratur, imo quod verius est, si quis Christum bene recogitet, non dico episcopum sed nec etiam Christianum vere profitebimur, nisi forte verba non opera faciant Christianum, cujus profecto omnis virtus in ore est, lingua aurea, et ferreum cor, cujus epistolare eloquium quod proxime vidimus, contra nos operose sed viperee nimis conceptum, nimio candore deforme mentitur idolum, quin potius verum idolum est, quia falsum est quod conflavit, et spiritus non est in eo. Is est qui in ore suo pacem nobiscum loquebatur et nunc occulte ponit insidias, unde periculosior est de quibuslibet propheta dicit. Sagitta vulnerans lingua eorum: dolum locutus est . Verum non pergo nunc ulterius istius exagitare ignominiam: sufficit tetigisse, praesertim cum sciam nec dubitem, me tacente, ex jam dictis personae circumstantiis personam ipsam cum universis idiomatibus suis, menti tuae mox occurrisse: sed speramus quod hi et horum similes nobis sine causa adversantes tua majestate praesente, praestante Domino, revertentur confusi. Inter quos etiam nonnulli mulcti dicuntur, ut nobis potius quam vobis obsistant cum domino suo somniantes vos in terra ipsorum cismarina nescio quam legationem petiturum. Verum parum eorum somnia curantes cum universa Ecclesia et nos pariter inter monachos et petras delitescentes in nostra oramus pressura, ut veniens venias cum exsultatione prosequentes, de cujus munere venit quod tanti pontificis ministerio visitavit plebem suam: qui pro filiis captivitatis legatione fungatur, qui ad justitiam majorum nostrorum nobis corda conciliet et vota intimet miserorum. Angelus magni consilii sit nobiscum, qui aptet nos in omni bono, ut intelligatis quae recta sunt et opere semper compleatis.
(Psal. LXXXIV) (Jer. IX)
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
6
EPISTOLA VI EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS AD EUMDEM CONTRA LONDONIENSEM EPISCOPUM ROMAM JAM PROFICISCENTEM.
Reverendissimo Patri et domino suo in Christo amantissimo W. Dei gratia Senonensi archiepiscopo et apostolicae sedis legato suus HERBERTUS miserabilis nunc et exsul, modicum id quod nunc potest.
Etsi tanta cui scribitur jusserit silere auctoritas, rupit tamen silentium charitas; quae ut mors valida est et plerumque majestatem pensare non novit, juxta quod etiam ait gentilis ille poeta: Non bene conveniunt nec in una sede morantur Majestas et amor: unde et subjectam membranulam totam jam charitatis igne accenderem, si non me instantium curarum algor premeret et urgens necessitas ad alia calamum detorqueret. Ecce enim draco ille magnus, serpens antiquus, gladio verbi Dei vulneratus, vel demum nunc de fovea lubrici erroris exire cogitur. Scimus vero quod de malo ad malum egreditur, ut qui prius fraudulenter incessit, amodo fiat manifestus fratrum suorum accusator, et induet arma calumniae multo plus graviora quam pugnae. Unde quam citius sive in solitudine sive in urbe sive viatorum sive stationarium oppressorum clamor clementiae vestrae aures attigerit, necesse est ut subveniat miseratio vestra, ut militiae vestrae armis collidas vasa iniquitatis bellantia. Sic enim congregatio hypocritae sterilis erit, cum ignis vester devoraverit tabernacula eorum qui munera libenter accipiunt. Illa tamen leprosorum flabra huic sancto inimica igni semper mihi suspecta sunt; cernunt, domine mi, locutio haec. Ut autem sublimitati vestrae non tam temere quam timide, quod negotio proficeret, eloquar: si forte nos viatorem reperimus, expedit ut vestrum aliquis una cum nostris remittatur, alioquin profecto nisi illi dominatores nostri vereantur faciem vestram, veremur nos ne absorbeamur a dracone et illi repleant ventrem suum de teneritudine nostra. Ni fallor, scit et nunc quid verbis propheticis significem prudentia vestra. Verum, ne sanctitatis vestrae auditum insipientiae meae verbis diutius morer, id in calce sermonis adjicio, quantum omnis Ecclesia in miserationibus domino Cantuariensi, nunc praesertim in hac profectione nostra exhibitis, vestram supra modum charitatem concelebret et pacem nobis opera vestra, favente Domino, redditam seu etiam justitiam, si pacem praecesserit, in miserationum vestrarum catalogo audio jam et gaudeo numerari. Unum autem est, quod celare non possum, falsiloquos quosdam regis Anglorum nuntios, revertentes a curia, ventosis verbis totam terram implevisse, qui causam vestrae profectionis et negotii intima cuicunque disseminabant et auditoribus etiam sibilabant invitis. Ricardus autem Barre erat princeps prophetiae. Unum scio quod iis si consilia vestra credidistis, proditores sunt; si vero non credidistis, mendaces. Vestrorum tamen nonnulli ad credendum leviores, ad ventum hunc moti sunt. Plurimi vero ut domino meo verum dicens non parcam, justius conqueruntur quod nullam videlicet absentiae vestrae tam longe per proprios nuntios vestros seu litteras consolationem meruerunt, et ut in hoc audeam justa omnino querimonia haec. Verum excessus hi veniam facile impetrabunt, si absentiae desolatio cita praesentiae vestrae laetitia compensetur, quod nobis praestet magnus ille dux itineris vestri qui sicut operatur, prosperum faciet vobis iter, Deus salutarium nostrorum.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
7
EPISTOLA VII. EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS AD EUMDEM PRO EODEM.
Qua verborum facundia quibusve linguae praeconiis tot et tantas miserationes vestras ab initio passionum nobis exhibitas condigne efferamus, invenire non possumus; sed nunc praesertim cum amplior miserendi praestaretur occasio, ad nostra sananda vulnera omnibus patuerunt viscera misericordiae vestrae. Omnes a minimo usque maximum cognoverunt, et apostolicum virum praedicant, qui onus nostrum tanta charitate supportaverit. Unde divina miseratione tribuente merces erit operi vestro et spes novissimis vestris. Nos autem non solum confratres et amici, sed ego et passionis meae socii scabellum facti sumus pedum vestrorum. Verum periclitantibus adhuc servis necessarium est, domine mi, auxilii vestri porrigere manus, maxime his qui domi manus pessimorum confortavit, conversus sit nunc demum ad cursum suum, et quasi equus impetu vadat ad praelium captate forte David absentia ut libere exprobret Israel, cum non sit qui ejus possit vel audeat ludere impetum. Hic est Londoniensis, qui jam coepit mendacii conficere iter. Unde nos leonis metuentes violentiam qui draconis jam pridem experti sumus insidias, ad alarum vestrarum suffugimus velamentum: ut si forte vos in diversorio invenerimus, Davidicam adhibeatis solertiam et fortitudinem, ne ad praelium procederetis contra Israelem praevaleat impetus. Potius in hostem retorqueatur totius plebis opprobrium. Spiritus consilii et scientiae vobiscum sit, qui pro pueris nostris huic certamini minus idoneis, doceat manus ad praelium et digitos nostros ad bellum.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
8
EPISTOLA VIII. EPISTOLA HAEC IN PERSONA TH. CANT. ARCH. AD UNIVERSOS TOTIUS ANGLIAE CLERICOS ET LAICOS ABSOLVENS EOS A JURAMENTO QUOD CONTRA DOMINUM PAPAM ET IPSUM FECERANT, VIDELICET QUOD NEC NUNTIUM NEC LITTERAS IPSORUM RECIPERENT ET RECIPIENTES PRODERENT.
Sciatis, charissimi, quod ex multa tribulatione, etc. Impressa est inter epistolas S. Th. sub num. 78.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
9
EPISTOLA IX. EPISTOLA HERBERTI IN PERSONA THOMAE CANTUARIENSIS ARCHIEPISCOPI AD UNIVERSOS ANGLIAE EPISCOPOS ET ABBATES COMMONENS NE FALSIS NUNTIORUM REGIS ANGLIAE RUMORIBUS CREDANT QUOS DE IPSO CIRCUMQUAQUE DISSEMINABANT ET NE NOVA REGI EXHIBEANT JURAMENTA VEL OBLIGATIONEM ALIAM NOVAM.
THOMAS, Dei gratia Cant. Ecc. min. hum. et ap. sed. leg. ven. fra. suo H. WINTON. ep. et reliquis omn. confr. et coep. suis, abba. etiam per prov. constit. nec non et ven. fra. suo HUG. Dunel. ep. viriliter agere et confortari in Domino.
Gratias ago Domino meo cui nunc servio. Vide inter epp. S. Thomae, ep. 79.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
10
EPISTOLA X. EPISTOLA HAEC IN PERSONA THOMAE CANT. ARCH. AD ROGERIUM WIGORNIENSEM EPISCOPUM.
THOMAS, Dei gratia Cantuariensis Ecclesiae minister humilis, venerabili fratri suo ROGERIO Wigorniensi episcopo, quod bene incoepit meliori fine concludere.
Quid nobis de vestra transfretatione placeat charitati vestrae nos saepius scripsisse meminimus et de vestra non minimum gaudemus obedientia. Verum, quoniam districtiora credimus tempora imminere, et inimicorum castigationem crudelem, adhuc iteramus mandatum firmiter injungentes et in virtute obedientiae praecipientes ne ullo modo transfretare attentetis, donec super Ecclesiae negotio domini papae et nostrum mandatum receperitis. In eadem etiam virtute obedientiae praecipimus ne contra matris vestrae Cantuariensis Ecclesiae dignitatem ad filium domini regis coronandum ullo unquam tempore metu cujusquam seu gratia praebeatis assensum. Quin potius si tantam Ecclesiae libertatem periclitari seu etiam vacillare noveritis, sicut decet tantum filium viriliter vos opponatis. Et quia scio nuntios domini regis a curia proxime revertentes, linguas habere latas et in ventum multa seminasse, illum quem non dubito gestarum rerum veritatem quam peroptime novit relaturum fideliter, qui et ipse posterior a curia recessit, ad vos destinare curavimus, ut consolationes nostrae laetificent quoque animam vestram. Praeterea desideramus vos monitum fore ut rescriptum litterarum, quas vobis dirigimus, confratribus et coepiscopis nostris mittere curetis, domino videlicet Wintoniensi et domino Exoniensi, scripto etiam proprio consolans eos et hortans, ut nobis pariter stent Domini praelia strenue dimicando, et tunc praesertim ut Dominici gregis arietes se opponant, si super coronando regis filio nostra auctoritate seclusa conveniantur. Angelus magni consilii et nostra benedictio vobiscum sit, fili mi charissime.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
11
EPISTOLA XI. EPISTOLA HERBERTI IN PERSONA THOMAE CANT. ARCHIEPISCOPI AD ROBERTUM SANCTI AUDOMARI PRAEPOSITUM.
THOMAS, Dei gratia Cantuariensis Ecclesiae minister humilis, dilecto et dilectori amico suo R. Sancti Audomari praeposito, sic transire per bona temporalia, ut non amittat aeterna.
Quod nec tanta inaequalitate temporis, nec ullo sortis nostrae lubrico nostrae ille charitatis fervor refriguerit ipsa operum attestatione novimus et tenemus, et totius charitatis largitori devotas gratias agimus de cujus id munere venit, ut vel unum mihi adversitatis inter tot prosperitatis amicos reservaverit. Si igitur sub tanti temporis lapsu vobis minime scripserim oblivioni nequaquam imputandum est vel desidiae. Ob id siquidem intercurrens suspendi mandatum, quia super verbo illo quod conversus noster ad vos destinatus detulit, vestrum in dies exspectabam responsum. Quod ut promoveatis officio adhuc desideramus et postulamus affectu. Quod autem litteris charitatis vestrae inseruistis rumores super negotio nostro non secundum cor vestrum accepisse, quod significare volueritis nequaquam mihi admodum liquet, nam illo miserante qui etiam in ira sua miserationes suas continere non potest, pro rerum conditione et statu temporis prospere erga nos universa geruntur. Adversa etenim nostra sic modificat medicinalis sapientia Dei, ut faciat patienter et aequo animo perpeti per quae promittitur coelestis janua aperiri; adeo ut ipsum reputetur Dei medicina, quod est saeculi plaga et quod est persequentis flagellum sit patientis solatium. Verum, dum huc illuc evolverem quid praetacti verbi contineret involucrum, suspicabar forte vos moveri pro litteris quibusdam a Romano pontifice obtentis: quibus videtur dominum Anglorum regem et personas regni et regnum a nostro eximere pontificio. Sed intendere debet prudentia vestra quod hujusmodi valeat in brevi exspirare mandatum. Unde nec nos ipsi in aliquo inpraesentiarum adversus dominum papam moti sumus nec causamur injuriam. Verum, nolit, velit mundus, contra mundum magnum, tribuente Domino, certabimus agonem supernae vocationis palmam in anteriora sectantes. Sed haec hactenus. Caeterum, ut cum fiducia diligenti loquar, non possum satis admirari quod in facto istorum regum ad gloriam Domini vestri mihi in Christo amantissime et vestram non intendatis industrius. Nostis siquidem omne consilium fore reprobum quod nota comitatur vel sequitur, quam profecto jam contra nos buccinat orbis et videtur non nova attestatio operis. Unde vos tanquam praedilectis dilectiorem exhortamur in Domino ut videatis quomodo caute ambuletis, nec adeo uni vos praebeatis benevolum, ut gloriae nominis vestri sustineatis detrimentum et alter vos perpetuo odiat: potius consideratione adhibita ambo obnoxii sint. Intelligenti dictum est satis. Pro causa Ecclesiae et nostrae jam saepe rogatum rogamus adhuc, utpote cui post Deum debemus modicum id quod nunc scimus et quidquid unquam poterimus, prout expedire noveritis, diligentem et citam adhibere vos curam. Valeat et vigeat erga nos, charissime mi in Christo, vestra dilectio.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
12
EPISTOLA XII. EPISTOLA HERBERTI AD NICOLAUM PRIOREM INFIRMORUM DE MONTE ROTOMAGI.
Dilecto sibi in Christo, N. homini Dei, H. THOMAE Cantuariorum archiepiscopi miserabilis nunc et insignis exsulis socius, modicum id quod potest.
Suscepi charitatis tuae litteras, quibus si bene recolo monuisti, ut ego quibus possem modis efficerem, ne Cantuariensis ille a coepto fervore desisteret. Sed non est opus unguentis balsamum vel solem facibus adjuvare nec est necesse ad cursum anhelos urgere calcaribus. Cerno athletam Christi dimicare fortiter et quovis hortatore suo fortiorem, nec in cursu certaminis verborum stimulis indigere. Cerno, inquam, unicum diebus nostris ac verum athletam Christi doctum ab illo, unctum de illo, venditum cum illo, fugisse ut ille, sed gloriosum in illo, adversus quem amici sui et proximi appropinquaverunt, fremuerunt gentes, astiterunt reges et principes convenerunt, per omnia illius factus imitator qui fide et patientia haereditavit promissiones. Unde et contra mundum in theatro hujus mundi spectaculum factus et angelis et hominibus legitime magnum certat agonem et palmam supernae vocationis in anteriora sectatur, ad quam ut perseverando perveniat non mea hominis peccatoris exhortatione, sed gregis tui potius infirmi corpore et spiritu fortioris et tuae propriae orationis fortitudine indiget. Scripsissem plurima nisi ex scripti tui brevitate tuas quotidianas necessitates didicissem. Unde et ego sollicitudinis tuae circa plurima non immemor et scribendi non vivendi quidem a te ipso formam accipiens, paucis pauca respondi, magis tamen plura scribens tibi quam scripseris, reddens cum fenore quae accepi, sed id pro certo noveris, mi charissime, pars animae meae, et alter Nicolaus, mihi in praesentis exsilii mei naufragio, quod quae nunc accipis volo ut tu reddas cum fenore, et quoniam, ut aestimo, magnum gestas in pectore inferiorem non sentiam in sermone. Valeat pauper Christi in Domino.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
13
EPISTOLA XIII. EPISTOLA HERBERTI AD PRIOREM WIBERTUM CANTUARIENSIS ECCLESIAE ET AD TOTUM CONVENTUM.
Dilectis sibi in Christo priori Sanctae Trinitatis et reliquis ejusdem loci fratribus Deo devotis, H. THOMAE Cant. archiepiscopi miserabilis nunc et insignis exsulis socius lacrymis et oratione pugnare.
Cum ego arriperem stylum ut praesentis paginae opus exararem, haesitavit mox animus, tremuit manus, et revocato dolore, oculi lacrymis implebantur, vestrae admodum desolationi compatiens, quibus jam lugubre illud sponsae canticum competit: Percusserunt me et vulneraverunt me; tulerunt pallium meum custodes murorum . Pallium nempe decoris vestri ablatum est et vos confusionem et moerorem induistis; lugetis Jonam devoratum et Joseph venditum, nec potestis aequo animo patris vestri miserias et matris vestrae injurias tolerare. Nunc autem contra luctum consolationis arma sumenda sunt, ut spes vestra possit habere victoriam. Igitur inter nascentis mundi exordia videamus Abel in campo, Noe in diluvio, Job in sterquilinio, Danielem in lacu, et quia longum esset singulas justorum generationes percurrere, quorum profecto tot sunt flagellati quot justi; familiarius et attentius Salvatoris nostri labores, contumelias, et injurias cernimus, cujus civitatem pater hic noster indignus admodum regeret, si imperatoris sui sudores bellicos et militiae agones recusaret: sumimus itaque nobis exemplum ab homine et auxilium a potente: exeuntes cum eo extra castra et imperium ejus portantes. Adjicitur etiam consolationi, quia peculiare vestrum est patres vestros per miserias hujusmodi et passiones transire et tribulationis igne examinari, exinaniri nequaquam. Unde et ego jam vobis consolationem super consolationem adjiciam, et ut fidenter aliquid eloquar, vocem illam vobis aptare audeo: Quia transivimus per ignem et aquam, et educti sumus in refrigerium . Jonas quidem devoratus jam de visceribus belluae eductus est, et Joseph a fratribus suis venditus vivit profecto et dominatur. Verumtamen tunicam polymitam cruentam patri suo ostenderunt, dicentes quia fera pessima devoraverit eum. Nam qui fuerant missi nostro Joseph varia crimina objicere attentarunt, vocantes eum hominem flagitiosum, pacis regni et Ecclesiae turbatorem: sed omnes in astutia sua comprehensi sunt, nec est creditum verbis eorum, quorum unus qui abstemius est, cum sitiret sanguinem innocentis et domini Cantuariensis personam laedere adhuc in pluribus attentaret, imperatum est a summo patrum patre, ut parcius ageret, cujus cum tam brevi interlocutione diu praemeditata intercideretur narratio, non currendo ut prius, sed in narrando gradu testudineo incedebat, vix tria verba simul, non enuntians, sed singultiens. Alius vero qui maxime gloriari solet de humanae sapientiae verbis, mox ut est locutus, nec vox erat ei nec sensus, sic loquens, ut qui pueriles litteras et primas dictionum juncturas ignoraret. Unde quamplurimi stupebant et mirabantur, totum id illi tribuentes qui linguas prudentum disertas facit et disertorum infatuat. Ego neminem nominabo, arbitror etenim quia ex jam dictis etiam non dicta sitis perfacile percepturi. Adhuc alia et de aliis scriberem, nisi quod singula prosequi angustiam excederet epistolarem et unius lucubratiunculae opus. Ut igitur brevitate servata omnia semel et in summa dicantur, sicut vidimus et sicut audivimus, cum pudore et confusione revertuntur qui quaerebant animas nostras, et quibus, ut jam diximus, Deus subtraxit vocem, ut vix possent audiri, exauditi non sunt. Consolamini itaque, consolamini in verbis istis, in nullo haesitantes, sed scientes pro certo quia magnus ille Deus Hebraeorum qui Joseph vestrum eduxit de carcere, adhuc modicum et magnum faciet eum in terra. Vos autem interim viriliter agite et confortetur cor vestrum pro civitate vestra tam sancta et civitatis custode lacrymis dimicate et psalmis, memores quia ad Ezechielis lacrymas centum octoginta quinque millia Assyriorum ab uno angelo una nocte deleta sunt. Joseph itidem laudes concinebat Domino et Dominus pro laudante superabat. Moyses contra Amalech non gladio, sed oratione pugnabat. Vigilate itaque nunc et orate eo nunc instantius quo gravius ipsam matrem vestram affligi conspicitis, ab ipsis quidem domesticis ejus et filiis, providentes prae omnibus pauperi Jesu Christi pastori dico vestro et patri, qui ut omnis lingua testatur magni illius prophetae discipulus reliquit domum suam, dimisit haereditatem suam, qui amore justitiae postposuit gratiam principum, minas etiam sprevit et demum exsilii aspera et paupertatis onera non abhorruit, potius amplexatur devotus, nec dubitavit humeros suos supponere virorum oneribus et pastorales sustinere sudores cum fuisset ad haec tempora in domibus regum nutritus et tot et tantarum ut mundus praedicat filius deliciarum: nunc vero non habet ubi caput suum reclinet, nisi quod in ipso principes alieni et gentes, ad quas sumus expulsi, non hominem se putant venerari sed Deum. Decet vero famam sanctitatis vestrae ipsius per omnia et super omnes sollicitudinem gerere, ipsi jugi die ac nocte in spiritualibus, in temporalibus vero frequenter et supra etiam possibilitatis vestrae modum cum omni hilaritate providentes. Valeant orationes vestrae.
(Cant. V) (Psal. LXV)
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
14
EPISTOLA XIV. EPISTOLA EPISCOPORUM CANTUARIENSIS PROVINCIAE ET ALIARUM PERSONARUM, QUAE PER EAMDEM PROVINCIAM VARIIS LOCIS CONSTITUTAE SUNT, MISSA AD TH. CANT. ARCHIEPISCOPUM, CUM ADHUC IN EXSILIO PONTINIACI MORARETUR IN QUA ET IPSORUM APPELLATIO INSERITUR.
Ven. Patri et domino, etc
Quae, Pater, in longinquo, etc.
[ eadem est cum epistola 436 inter Epistolas Gil. Fol. ]
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
15
EPISTOLA XV. EPISTOLA HERBERTI AD UNIVERSOS CANTUARIENSIS PROVINCIAE EPISCOPOS ET RELIQUAS PER EAMDEM PROVINCIAM PERSONAS VARIIS LOCIS CONSTITUTAS, EDITA IN PERSONA TH. CANT. ARCHIEPISCOPI ET CONTINENS RESPONSIONEM AD LIBELLUM EORUMDEM EPISCOPORUM APPELLATORIUM.
THOMAS, Dei gratia Cantuariensis Ecclesiae minister humilis, dilectis sibi in Christo fratribus ejusdem Ecclesiae filiis coepiscopis suis et reliquis ecclesiarum Dei ministris per provinciam constitutis, quae recta sunt intelligere ac novissima providere.
Exspectans exspectavi in dies si quis de amicis meis et notis super me intelligeret, hominem novissimum et tanquam morti destinatum, sperans me a vobis saltem, fratres, aliquam vel sero consolationem recepturum in hoc magno certamine passionum. Et ecce mihi in eremo Pontiniaci commoranti scripta vestra demum perlata sunt quae videbantur et amorem sonare pariter et querelam: amorem, quia ut longiora percurram brevius scripsistis esse solatio me post discessum meum fama celebri perhibente nil altum sapere, etc. . . .. . . . . . . . . . . . , Sed, ut ad appellationem a vobis factam revertamur, ex jam dictis liquido vobis constare debet, etsi non ore, conscientia tamen vestra mihi testimonium perhibente, quam iniqua sit appellatio haec. Praeterea, sicut vos ipsi scribitis, jam dudum super eodem in facie Ecclesiae appellastis, si super alio vos videritis. Sed illius appellationis prosequendae tempus, quod etiam non nisi urgentissima ratione conceditur, jam fere exactum est. Biennium enim est: quare nec cum infra tantum tempus, quod non nisi urgentissima de causa indultum est, appellationem prosecuti non sitis, appellatio ista vetus nunc innovata nullum appellatoribus remedium pariter, praesertim cum judicis copiam haberetis, etc. . . . .
[ Haec ex epistola prolixa excerpta sufficiant: nam nihil est nisi rhetoricus libellus a bono Herberto nostro concinnatus. Epistola quam revera sanctus Thomas ad episcopos Angliae remisit, jam inter epistolas S. Thomae sub n. 75 edita est. ]
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
16
EPISTOLA XVI. EPISTOLA LUMBARDI IN PERSONA CANTUARIENSIS ARCHIEPISCOPI RESPONSALIS AD APPELLATIONEM EPISCOPORUM ANGLIAE SCRIPTO FACTAM.
Vestrae fraternitatis litteras benigne suscepi diligenterque inspexi, in quibus quod injuriis dominum meum regem affecisse, quibus ipsum et ejus regnum turbaverim dicor, me vehementer turbat. Injurias intulisse siquidem mihi conscius non sum, sed atroces me pertulisse scio ac per reges et regna divulgatum plurimum doleo. Nam injuriari nemo dicitur, cui non est injuriandi animus, nisi quis minus prudenter injuriam interpretari velit, quod minis quibus terrebar serpentinis suggestionibus et fraudulentis suasionibus quibus ad renuntiandum Cantuariensis Ecclesiae administrationi callide inducebar, nequaquam cessi nec acquievi, quod quidem nec debui nec potui. Sicut enim dominari ambientes temere impudenterque ad regiminis locum praepropere festinantes Patrum instituta repellunt, principum quoque edicta severissime puniunt, ita a Domino vocato atque canonica electione promoto susceptum onus recusare eorumdem inhibentibus sanctionibus minime licet. Proinde, si non cessi, juri parui, nemini injuriam intuli. Nemo etenim boni viri arbitratu injuriam fecisse dicetur, quem in facto quo super arguitur canonum mandatis obtemperasse, liquido claret. In discessu quoque meo vel ex eo nulli me injuriam intulisse arbitror. Discessi quidem atque doctorem nostrum Christianae religionis institutorem, cujus omnis actio nostrae vitae debet esse institutio ac morum informatio, ejus quoque discipulos doctores nostros imitatus, fratribus filiisque matris meae persequentibus me fugi; fugi, inquam, nulla animi facilitate ductus, sed eo metu qui in constantissimum hominem caderet actus, nonnullis quorum consilio talia geri constabat, in faciem dicentibus mihi non modicum gaudendum, si necdum archiepiscopus sed Thomas remanere possem. Horum in me debacchantium furorem et animi domini mei regis motum magis suggestum quam innatum declinare volens discessi. Fuga itaque mea rationabilem, justam, urgentissimam quoque habuit causam. Eapropter non ut pavidi, meticulosi, facilis, levis, et inconstantis hominis, sicut Assur sine causa calumniatus est, fuga mea fuit, sed ut constantis et providi, etsi non constantis et providi. In quo si totius negotii circumstantia et ea quae probabiliter metuebantur, diligenter attendantur attentiusque considerentur, domini mei regis famae plurimum fuisse provisum luce clarius constabat. Qui sapiens est intelligat et vos prudentes estis ut quae loquor facile intelligatis. Et quidem post discessum meum ne verius dixerim ejectionem, solitudinem petii, mensam quam Dominus in conspectu nostro adversus eos qui tribulant nos paravit ante me proposui, orationi vacans, lectioni insistens; si quomodo deperdita tempora reparare et diebus quibus vidi et operatus sum mala bona videre et operari valerem. Cumque de proposito in silentio et humilitate perseveranter haec agerem, Cantuariensis Ecclesiae filiorumque ejus redemptionem sperans, nuntiatum est Job domum ruisse, in ruina filios oppressos exspirasse: nuntiatum est et mihi Cantuariensis Ecclesiae et pauperum bona occupata atque invasa, monachos et clericos crudelius quam prius vexari. Silui tamen patientibus compatiens, pro excedentibus gemens, exitus aquarum uberrimos oculis meis educentibus, quia non custodiebant legem tuam, Domine. Exspectans adhuc eram, spem aliquam habens atque consolationem suscipiens, virga et baculo Domini consolantibus me, sed qui matrem suam persequebantur apposuerunt et adhuc peccare, passim omnis ordinis clericos ad saecularia judicia trahentes. Si qui vero fori praescriptionem opponere velint, vel ad appellationis remedium confugere desiderent, lacerantur quaestionibus, et exquisitis suppliciis, quasi in principis animam cogitaverint, subjiciuntur, ecclesiasticis etiam judicibus sicut fertur id interdum fieri decernentibus. His contingentibus mihi silere jam non licuit, ne in conquestionem illam quandoque prorumpere cogerer: Vae mihi, quia tacui et silui a bonis ; ideoque dolor meus renovatus est . Propterea domino meo regi in omni humilitate consilium exhibendo scripsi, quatenus tam enormiter delinquentes coerceret. Suggessi quidem suasique, sed, vae mihi, non persuasi; commonitorium emisi, sed non admisit; comminatorium proponendo sibi quam horrendum sit in manus Dei viventis incidere edixi, sed repulit; in quibus salutationis officia non omisi, sed cum omni devotione in viis Domini eum prosperari desideravi.
In his omnibus nihil odiose, nil indevote, et omnino nihil nisi quod fidelis domino, pater filio, mandavi, eo intuitu eoque fine desiderato, ut ab his in quibus deviare dignoscitur revocetur. Cur ergo a spe reconciliationis meae ac domini mei si tamen eam concepistis decideritis, non intelligo: quave de causa extracto gladio pugna conseri dicatur, ubi fidelis ad dominum tam sincera auditur devotio, non intelligo. Sane magis erat ut me sui aemulum animae suae inimicum, atque mei officii contemptorem de silentio conjectaret, cum de optimo probatoque consilio omnino, quod Deus avertat! fidelem suum repelleret pastorem contemneretque. Enimvero si dominum meum ad quod debui fideliter admonui, si divinum judicium sibi verendum beneficiorum collatorum contemplatione atque pro officii mihi injuncti debito proposui, jam non est unde mihi indignetur potius quam gratificetur. In id universa studia mea conferam, laboribus labores addam, me quoque ipsum si oportuerit superimpendam, quatenus ad meliora dominus meus reformetur. Ad bonum ergo admonitio, a malo ut revocetur correctio, pro pertinacia increpatio, gloriam et famam mihi in Christo comparant, eademque a turpi ingratitudinis nota me pariter tuentur. A quo ne securim et regni inquietationem excipiant etiam si possem frustra quis timeret, cum ne Christi Ecclesiae statum per quem reges feliciter et in pace regnant, deformari patiantur: sed in melius reformare studeat, opportune et importune instare. Obsecrabo igitur, arguam, increpabo dominum meum severiter, sed et clementer, quatenus ipsum in Christo magis promerear exinde sibi futurus gratior. Haec domino meo, qui me ad digniora erexit, pro beneficiis collatis ac dignitate mihi concessa ad ejus correctionem non ad confusionem retribuo. Quae nequaquam retribuerem nisi in Christi visceribus eum amplecti desiderarem. Corripit enim pater filium quem diligit, et juxta Sapientis eloquium: Meliora sunt vulnera diligentis, quam fraudulenta oscula odientis . Eli sacerdos quia filios non corripuit, repente interire meruit. Si ingratitudinis reus dominum meum odire possem, ab his omnino silerem, oleo peccatoris ejus caput perungerem. Parietem quem aedificavit, non destruerem, sed linirem. Itaque erga eum mea sincera devotio et mihi credita dispensatio efficiunt alterum, ut eum a viis Domini declinare nolim, alterum ut in declinantem judicis severitate quandoque fungar. Suadetis mihi, fratres, patientiam, ut in ea obtineam quod in forti manu, sicut dicitis, obtineri non potest. Scriptum revera quoniam doctrina viri per patientiam dignoscitur. Caeterum Scripturae sacrae judicio tacere et non pro persona quam quis gerit delinquentium excessus corripere, nullo pacto patientia, sed plectibilis probatur negligentia. Non enim caret scrupulo societatis occultae qui manifesto facinori desinit obviare, et error cui non resistitur, approbatur, veritas cum minime defensatur opprimitur: formidandum est nobis, ut multis videtur, ne patientia haec officium coelestis praetoris terribiliter contra nos inducat. Quae autem ad patientiam, sicut plurimorum habet opinio, plectendam magis quam admittendam persuadendum validiora inducitis, in domini mei regis confusionem et si diligenter advertitis in notam indelebilem, apud graves et maturos viros redundat. Nunquid enim regiae majestatis vox haec esse potest, ut apostatet, a lege Dei declinet, ipsamque violet et profanet, seseque schismaticorum haereticorum sacrilegis coetibus immisceat, nisi enormiter delinquere et omnino irreligiose excedere patienter feratur. Quos velut schismaticos et haereticos, Alexandrum papam in patrem et dominum non minus devote quam sponte suscipiens, prorsus abjuravit. Quos oraculis suis insectari debet severissimis edictis subjugare, in eorum profanum collegium migrabit, si devote admoneatur, si juste corripiatur. Videte quid de paucis multa conjicientibus segregaveritis. Consultius tacita haec essent quam publicata scripto: legi atque in conjecturam rei dispendiose retorqueri absit quod in mente domini mei regis illustris discreti ac providi principis, cui regna obediunt et populorum millia obsequuntur, cuique divinitus datum est victoriosissime de hostibus triumphare! Absit, inquam, ut hos conatus hasque minas conceperit! Prope est ut talia praetendere sit in haeresim labi fratres, nolite, quaeso, nolite cum dispendio famae domini nostri regis, et sub praetextu metus, qui in virum probum venire non debet, procurare et quidquam contra religionem sanctamque Romanam Ecclesiam matrem nostram moliri: frustra jacitur rete ante oculos pennatorum. Ab hujusmodi adinventionum suspicione alios apud nos ita immunes esse vellem, sicut apostasiae criminis similiumque vos insontes fore religio deposcit et ego desidero. Sin vero justus est conceptus metus, lapsus, et praecipue domini nostri regis, quod Deus sua clementissima pietate avertat, occurrite ut amici, sed Christi, ut judices, sed Moysi vestigiis inhaerentes, non palpantes delinquentem, sed divino judicio terrentes resipiscere nolentem. Palpare enim hoc est mortificare, non animas curare. Arguere enim et increpare, id est curare. Hic est labor meus, haec est gloria, haec est fama, cujus in Christo cupidus sum, ut dominum meum arguam, increpem, quatenus curare ac sanare ipsumque a proposito minus justo revocare valeam. Quem nedum satisfacientem sed etiam satisfacere volentem mater sua Cantuariensis Ecclesia expansis brachiis suscipere et in sinu suo velut charissimum filium fovere, parata invenitur et ego in ea de caetero ipsius omnes in Christo voluntates secundum scientiam atque possibilitatem meam sequi promptissimus reperiar. Verum, exigentibus peccatis meis, nec satisfactionem obtulisse nec satisfacere voluisse a quoquam accepi. Etenim satisdare aut satisfacere velle nequaquam dicitur, qui ad nutum suum ea exhibere offert. Nempe satisdare dominis sicut satisfacere. Satisfacere vero quis ei dicitur, cujus desiderium legitime implet. Qui ergo eorum judicio cavere atque satisfacere offert, quos jus omne ab ejus judicio contra satisdantem qui agit prorsus coercet aut interveniens causa jure inducta ut suspicio tantisper a judicandi officio suspendit minus legitime satisdare ac satisfacere idcirco quia nec satisdare nec satisfacere desiderat. Nam quoties minus legitime cautum vel satisdatum est, non videtur cautum aut satisdatum ut satisdatio non facti duntaxat, sed et juris nomen sit. Vos siquidem cum Ecclesiae Cantuariensis et nostri filii sitis, sanctorum Patrum decreta et consiliorum instituta meos judices esse non patiuntur. Quae praelatos minorum deliberationibus submitti praecise inhibent, eundumque ad superioris judicis examen, querelis adversus episcopos emergentibus decernunt. Eaproter cum minus canonice objecta reverentia patri debita, me pastorem, etsi peccatorem, praelatum quanquam indignum olim judicare praesumpseritis, alias etiam legitimi judices meritissima causa facti estis suspecti. Quos omnis ratio omniaque jura tam a judicio longe faciunt: quam arbitrio procul repelli permittunt. Ex his attente considerantibus nedum satisfacere voluisse sed contempsisse, praesertim cum in dies manus suas contra Cantuariensem Ecclesiam matrem suam aggregaverit, perspicuum fore haud haesito. Porro satisdare satisque facere contemnentem, saepe saepiusque admonitum diutius quidem exspectatum, nec parentem velut contumacem universa jura condemnari decrevere. Unde dominus justissimus legislator noster eum qui tertio admonitus sacerdoti et Ecclesiae non paret, sicut ethnicum et publicanum, mandat haberi. Quod Romani pontifices sicut Dei mandatum firmiter observari censuerunt. Principem quoque ternis litteris, aut uno edicto pro omnibus peremptorio citatum, suique praesentiam minime exhibentem condemnari sanxerunt. Ejusmodi comminari qui omni jure posset condemnari non est impetu ferri, sed indulgenti ratione duci. Itaque satisdare satisfacereque contemnentis condemnatio, nedum comminatio omni jure subnixa si procedat firmissime obtinebit. Vos tamen cum sanctum canibus datum, margaritas porcis expositas, lapides sanctuarii in platearum capitibus dispersos cernatis, etiam de comminatione et quod longe minus est de admonitione, adversus me indignamini. Fratres, nolite errare, Deus non irridetur, cujus increpatio super me et super vos dicentis: Canes muti non valentes latrare : et item prophetae: Tui viderunt tibi falsa et stulta, nec aperiebant tibi iniquitatem tuam . Quod quamvis subditis dicatur in praelatorum increpationem retorquetur. Amoveamus ergo silentium; delinquentibus scelera nuntiemus, ne divinum incurramus judicium et gehennae aeternae incidamus supplicium. Constituti enim sunt sacerdotes judices super gentes et regna, ut evellant et destruant, disperdant et dissipent et leges iniquas evacuent, quatenus aedificent et plantent, et leges aequiores inducant. Labia siquidem sacerdotis custodiunt scientiam et legem requirent ex ore ejus ; non ipsi de ore principis. Legem utique a sacerdote requirunt terrarum populi, principes Christiani. Quorum est ecclesiasticis institutis parere, non leges iniquas sacerdotibus et Dei ministris indicere. Non his dissensit Justinianus, piissimus princeps, dicens: Nostrae leges non dedignantur imitari sacros canones. Vae his qui condunt leges iniquas iniquis judiciis suis Dei judicia subvertentes. Vae asseclis et eorum imitatoribus. Legem nobis posuit Dominus, legem sanctam et immaculatam, animas convertentem, Evangelii legem loquor, apostolorum instituta, Romani pontificis decreta: quibus cum ligandi solvendique potestatem tam reges et principes quam populos universos contulerit, condendi quoque leges quibus arctarentur omnes auctoritatem concessit. Quam Romanam Ecclesiam obtinere incunctanter scimus. Cujus institutionibus his qui contrarias sancit non solum ut contumax, sed velut haereticus si canonicis scriptis creditur, justissime coercetur. Proinde ne silentio meo praesumeretur consensus, de consensu procederet reatus, consuetudines quas avitas dicitis, sanctae Romanae Ecclesiae matris nostrae sanctionibus contrarias cum auctoribus observatoribus et defensoribus anathematizavit; quas ut anathematizatas habeatis, vobis praecipiendo mandavi et mando; alioquin metuendum et vobis ne Dominus accinctus fortitudine apprehensis scuto et armis terribilis exsurgat in adjutorium legis suae, perdatque universos legem sibi contrariam statuentes observantes pariter et defendentes. Consuetudines vero regni legitimas observandas omnique devotione amplectendas censeo, quas velit nolit inimicus homo reverenter observabo. Duo quidem judiciorum more solito canonum et legum tramite custodito operatus sum. De utroque me lapidare quaeritis, et antequam vobis qualiter quibusve ex causis ea fecerim innotuerit de sententia inique lata et judicio perverso mihi insultastis. Verum justissimo Dei judicio contra vos actum existimo, ut in laqueum quem mihi parabatis, incideritis. Cum enim, quo pacto et quatenus ea fecerim, ignari essetis, sicut vestro significatis scripto, dicentes primo mihi fuisse de re cognoscendum, deinde super re cognita ferendam sententiam, nihilominus tamen super eo quod justissime factum est me condemnastis, in eodem vos ipsos condemnantes. Nam in fratrem nostrum Saresberiensem episcopum pro eo quod contra domini papae mandatum et contra nostrum prohibitionem sub excommunicationis poena emissam, Joannem de Oxenfordia ipso jure excommunicatum in decanum promovit, potius decernentibus canonibus deponendum, suspensionis sententiam ejus inobedientia mihi prius cognita de ipsius confessione non post judicium cognoscenda rationabiliter tuli. Cujus in praesentiarum non prosequimur delictum, ne ipsius cogamur augere supplicium. Joannes vero de Oxenfordia pro vulgatissimo crimine, quod si vellet inficiari patrati sceleris flagrantisque adhuc maleficii evidentia ipsum convincente non auderet, excommunicatum denuntiavi et anathematizavi. Notum est enim et notorium quomodo minister vinculi iniquitatis atque colligationis impietatis fuerit, cujus ministerio ope et consilio schisma fere sopitum excitatum manifestissime cognoscitur. Ex quo non minus haereticus quam schismaticus esse convincitur. Nam haeretici justissima interpretatione probantur, qui vel levi argumento a tramite catholicae religionis, vel unitate Romanae Ecclesiae deviasse deteguntur. Leve autem non est, sed validissimum argumentum haereseos criminis in conspectu regis Teutonicorum et in populorum praesentia commissi. Cujus fere per universum orbem distraxerunt programmata iniquitatis vinculum Joannis ministerio colligatum continentia. Quem nec domini mandatum a crimine excusat cum etiam servis in his quae habent facinoris atrocitatem dominis obsequium praestantibus minime ignoscatur. Commisit ergo Joannes piaculare flagitium quod nulla poenitentia perpetuo eum comitante infamia obliterari potest. Lapsus est enim in haeresim et schisma damnatum, de participio et damnatorum consortio excommunicatus ideoque Romani pontificis sententia illaqueatus, a cujus vinculo quemquam praeter Romanum pontificem, aut citra ejus mandatum eum absolvere posse, non est mihi liquidum. Nam quicunque erroris vel schismatis semol damnati contagio se maculaverit, principis sententia damnationis obstrictum fore canones censuerunt. In quem non nova scita promulgata sed in auctorem jam prolata exercenda sunt: scilicet ne judex eum quasi non damnatum damnet, sed damnatum pronuntiet. Quem ergo jura delicti genere damnatum et excommunicatum declarant, nec non deponendum sanciunt, hunc si excommunicatum denuntiavi et velut anathematizatum abstineri mandare ausus sum, mirando succensetis. Potius de silentio contra me justissime indignaremini qui de canonum observantia in me scandalizari videmini. Cavete a fermento Joannis, ne, quod absit! de ipsius participatione commaculemini, cui nostrum nullus communicare debet etiam si inconsulto animi calore ut me calumniamini ipsum excommunicassem. Si forte veneranda consilia nobis observare licet in quibus ei quem episcopus etiam iracundus cito et aspere commotus excommunicavit, antequam legitime examinetur et plene cognoscatur utrum excommunicari meruerit, neminem communicare debere sancitum perspicue patet, fortius a Joanne cum ipsum jure mandante velut anathematizatum abstineri mandaverim vobis abstinendum est. Ut enim canonica decernit sanctio, excommunicato absque sui ordinis periculo scienter nemo communicat. Haec si quis studiosius attendat, fratrem nostrum Saresberiensem episcopum ad tempus juste suspensum, Joannem Oxenford. anathematizatum fore et ejusmodi non irrationabiliter denuntiatum esse advertet. Propterea si appellationis obstaculum ne, sicut dictante justitia et jure mandante, in praefatos animadverti vos aut vobis forte subditos procaciter resistentes publice ac pertinaciter delinquentes corripiam, opponitis, videritis vos ipsi utrum appellatio ne contra inobedientes et publice delinquentes judiciarius vigor exerceatur emissa sit admittenda. Profecto ut versuti juris et appellationis subornatae praestigia delinquentium ultionem excludant, ac sic delinquendi libertatem inducant, periniquum videtur. Sin vero ne vos injuste condemnem, sicut illos nostrum quidam me corripuisse opinantur, quod tamen secus esse sapienti persuasum est, appellando intelligitis more suo et jure optimo, procedit appellatio, eamque promptus exaudio. Absit a me ut contemptis Patrum institutionibus in vos quidquam statuere praesumam! Quod autem ne in dominum nostrum regem, sicut summa deposcit justitia, animadvertam appellastis, satis mirari nequeo. Cum appellationi a me celebriter exhibitae reverentia debita omnino contempta, ipsum me exspoliasse eosque quibus Cantuariensis Ecclesiae et pauperum bona administranda commiseram repulisse, clericis meis ecclesias suas contra omne jus et fas abstulisse, senes cum junioribus, lactentes cum lactentibus proscripsisse, nobis, et utinam non universo fere orbi, manifestissime notum sit! Non enim ignoratis, fratres, eum legis beneficio indignum, qui in eam committere non desistit, praesertim ejus legis cujus observantiam in alterius contempsit jacturam. Jure siquidem gentium approbata est aequitas in paribus causis, paria jura desiderans. Sane indignari nemo debet id in se quandoque pati, quod in alterius persona aequum fore crediderit. Quare prius est ut dominus meus rex ecclesiastica jura observet, non conculcet, ab Ecclesiae Cantuariensis et mea meorumque injuria desistat, si appellationis remedium imploratum, si tamen imploret, aut sibi ab aliis implorari placeat, juste obtinere velit. Incognita est juri jurisque peritis appellatio ne qui ecclesiarum et pauperum bona usurpaverunt, usurpata quo pacto volunt consumunt, corripiantur exhibita. Appellationis enim beneficium non rerum ecclesiasticarum invasoribus aliosque opprimentibus, sed oppressis et injuste gravatis legum et canonum clementia in remedium contulit. Quo jure, qui appellationis jura subvertit, appellat? Quo canone, qui canonicis sanctionibus sua proponit instituta perversa, canonum invocat auxilia? Qua lege, qui leges iniquas in subversionem Ecclesiae Dei et ministrorum ejus oppressionem condit, legum implorat remedium? Fratres, quae scribitis quaeque ipse mecum sollicitus revolvo et anxius, me adeo angunt, ne quid mihi et Cantuariensis Ecclesiae magis expediat, plene discernere valeam.
(nam prudenter timetur quod facile contingere potest,) (Isa. VI) (Psal. XXXVIII) (Prov. XXVII) (Isa. LVI) (Thren. II) (Malac. II) (Isa. X)
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
17
EPISTOLA XVII. EPISTOLA CANTUARIENSIS THOMAE ARCHIEPISCOPI EXSULANTIS, RESPONSALIS AD APPELLATIONEM EPISCOPORUM ANGLIAE SCRIPTO FACTAM ET AD QUAEDAM ALIA SIBI AB IISDEM OBJECTA.
THOMAS D. g., etc.
Fraternitatis vestrae scriptum quod tamen, etc.
[ Vide Epist. S. Thomae, infra, sub num. 75.]
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
18
EPISTOLA XVIII EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS AD WILLELMUM CARNOTENSEM ELECTUM.
Cum ergo arriperem calamum ut verborum filis epistolaris eloquii talarem fulgidam et polymitam vestem texerem, in quo et charitatis mutuae praestarem officium, subito cecidit manus, obriguerunt digiti et stylus ipse quasi esset dolentis animi conscius obducitur situ; objurgans et dehortans, ne dictionum solemnia et verborum lenocinia quaererem: nam qui quotidie cogor amara bibere, dulcia mihi amantissime quando possum tibi propinare. Dicit siquidem Scriptura quod musica in luctu importuna narratio est; cithara vero mea in luctum versa est, organum meum in vocem flentium, nam ut reliquam exsulantium multitudinem taceam, quae tam injusta unius percussione multatur et exsulare compellitur, ubi nulli parcitur sexui, nulli defertur aetati, in me tamen prae caeteris confirmatae sunt irae et Anglorum regis irruit furor, qui me in meo jam confirmavit exsilio et eo regnum agente omnem mihi spem reversionis ademit, sed benedictus Dominus Pater misericordiarum et Deus totius consolationis, qui consolatur nos in omni tribulatione nostra, eo enim ipso me juxta Evangelii vocem beatum pronuntio, siquidem persecutionem patiens et socius propter justitiam patientis. Memor etiam quia tyrannus omnis coelestis opificis malleus est et modico tempore sinitur malignari. Praeterea Dominus mihi in tribulatione hac auxilium dedit certum spei meae refugium, tu enim solus post Deum refugium meum es a tribulatione quae circumdedit me, sed haec cursim et succincte pertranseo, ne in adversitate positus pro praeteritae dilectionis munere tua potius quam te videar quaesivisse. Scias etiam, amantissime mihi in Christo, veram esse illam de Romanis sententiam quam condiximus, cum mutuis aliquando et secretis foveremur alloquiis, qui ponunt lucem tenebras et tenebras lucem: quorum dextra repleta est muneribus, et quaestum aestimant pietatem; solum quae sua sunt quaeritantes, non quae Jesu Christi, et utinam quae sua, si ab alienis cor manusque continerent! Fratres est profecto juxta prophetam Ephraim quasi columba non habens cor, arietes non invenientes pascua, abierunt absque fortitudine, ante faciem subsequentis, sapienti dictum est satis. Ut tamen aliquid apertius eloquar, illi qui se faciunt summos Christianae militiae duces nullatenus audent ex adverso ascendere, murum se opponere pro domo Dei, sed jam terga praebuerunt et lucernam justitiae posuerunt sub modio, plus regem illum Anglorum quam angelorum Dominum metuentes, et certe nisi me augustia temporis, etiam styli verecundia prohiberent, tanta de iis modo ingererem, quod ne dicam brevem, sed etiam omnem epistolarem excederem modum. Attamen de ipsorum insufficientia imo potius de consummata malitia disserens cogor finem facere ubi finis non est.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
19
EPISTOLA XIX. EPISTOLA HERBERTI JAM EXSULANTIS AD GREGORIUM ABBATEM DE MALMESBERIA.
Amantissimo sibi in Christo abbati de Malmesberia, suus H., miserabilis nunc et exsul, gaudere cum gaudentibus et cum flentibus flere.
Quod mihi vel nunc ut tuae charitatis scripta destinarem, sera sed optata diu occasio obtulit, omne mihi gaudium est. Supplicavit horum bajulus ut alicui de amicis meis in Anglia scriptas porrigerem preces: annui cito et arripui calamum quo aptato vix formato primi characteris apice mox tremuit manus, haesitavit animus, dehortans mihi ne scriberem, eo quo vix unus adversitatis amicus cum tam multi prosperitatis sint, et ut illum Cant. insignem a nobis vero elongati sunt amici et proximi et noti nostri a miseria. Scio etenim fama celebri divulgante jam ad aures vestras pervenisse, de his quae his diebus facta sunt, quot et quanta videlicet propter justitiam sustinuerit opprobria Cantuariensis noster, cujus passionum ego socius sum, verum sicut abundant passiones Christi in nobis, ita et per Jesum Christum abundat consolatio nostra. Compatiuntur enim nobis et reges et regna, compatiuntur etiam nec haesito, supernae illius civitatis concives, utpote quorum multi per easdem passiones et miserias transierunt. Siquidem ipsorum in Psalmo vox est: Transivimus per ignem et aquam , et horum permulti transierunt, qui eamdem Salvatoris civitatem, sacrosanctam loquor Cantuariensem Ecclesiam, dum adhuc in tabernaculo carnis militarent, inter pericula rexerunt tam prudenter, contra hostes dimicaverunt tam fortiter et triumphaverunt tam potenter, et ut quod dicimus certius doceatur exemplis, inter alios quamplures ex his qui de terra Aegypti sunt et qui civitatem jam dictam inter praesentis vitae rexerunt pericula, quorum revera omnium enarrare gregatim catalogum epistolaris eloquii brevitatem offenderet: sufficit interim tres in medium revocare, Dunstanum videlicet, Elphegum et Anselmum, quorum memoria in benedictione est et nomina scripta in libro vitae. Jungamus ergo et tolerantiam earumdem passionum ac miseriarum, in quibus nos adhuc pro tempore versamur, et in quibus et ipsi dum adhuc in carne essent versati sunt, nec est ambiguum inter quot et quanta pericula hanc quam domus Salvatoris ecclesiam rexerint pro qua etiam usque ad sanguinem restiterunt: levemus oculos et respiciamus praenominatos tres vigiles, medium si non vultus vulnus tamen discernit. Medius enim eorum stat quem nos scimus roseus et super dilectos rubicundus, stat enim martyr tripudians et triumphans toto lacero corpore: ni fallor, Elphegus est iste cujus vulnera vestra testantur verba, adeo ut et in ipsius corpore vulnerum adhuc exstent cicatrices crudi, aspersio sanguinis et verberum livor, imperatoris sui characterem gerens et pro civitate sibi credita quae sustinuerit summo omnium Patri repraesentans, eo ipso Salvatoris sui imago et Crucifixi sequela; et puto veniente die Domini hujuscemodi commilitones Christi una cum Christo tali corporis schemate apparebunt et videbunt tunc in quem pupugerunt, roseum illum martyrum chorum saucium caput cum membris, imperatorem cum suis, illam agni familiam occisi ab origine mundi. Sed transeamus nunc sociam illam ovium occisionis multitudinem; Elphegus in ore est qui fortior stetit inter ictus lapidum in exsilio, quam Adam inter ligna deliciarum in paradiso, fortior fuit inter lapides quam Adam inter poma. Adam odore pomi olfacto mox cecidit et vincitur. At inter lapides stetit Elphegus immobilis. O quoties, ut arbitror, inter lapides pro suis exsecutoribus exorabat ut et in hoc se alterum nobis Stephanum exhiberet! Quoties omnis ad ictus prostratus vel genua curvans tam piis precibus tam devotis pulsabat coelos, et penetrasse non diffido precibus certe sanguine respersis et lacrymis orans et ingeminans: « Pater sancte, non pro mundo rogo, sed pro his quos dedisti mihi, pro civitate tua sancta quam mihi indigno commisisti! » Id ipsum etiam in praesentis vitae naufragio inter tabellas suas, Dunstanum pariter et Anselmum orasse non dubium est, qui, etsi calicem non ex integro cum Elphego, guttas tamen ejusdem amarissimas ebiberunt, quorum uterque proscriptus bis exsulare adactus est, terram in corde maris sitam multa cum difficultate egressi, persaepe etiam urgente principum commotione incerto se navigio commiserunt, sustinuerunt injurias pelagi propter justitiam, nihil secum portantes. Horum praeconiis ego totus jam devotus insisterem, nisi quod nec nova referre ignoranti nec tanta materia epistolari angustia pateretur arctari. Ut igitur morem geram epistolae legentibus auribus parcam, aliquid tamen de praefatis vigilibus addens eo quod ab ipsorum recordatione inter praesentes angustias avellar invitus. Nam potissimum hos tres vigiles in sancta summae Trinitatis ecclesia, tanquam civitate regis magni cernimus esse constitutos, qui eam speramus protegant die ac nocte, id est in vita et morte sua. Nec enim eos tam inhumanos fore arbitrandum est ut cujus fuerunt in vita rectores ac principes, ejus sint in morte contemptores, quin etiam credibilius tanto in morte hunc ipsorum potentius protegant, quanto amplius post ipsam confirmatus est principatus eorum. Cui namque posset venire in dubium ipsam, quam adhuc peregrini inter pericula rexerunt tam prudenter, pro qua et inter hostes militaverunt tam fortiter et de hostibus triumphaverunt tam potenter, nunc facti cives et domestici Dei deserant tam crudeliter, praetereant tam ingratanter, pro qua tanquam boni vigiles saepe in orationibus pernoctantes tam crebras, tam devotas fuderunt orationes, furtivis frequenter respersas lacrymis et ejulatibus interruptas, eo magis lucidas quo magis absconditas et eo puriores quo secretiores. Denique et eorum sepulcra sunt apud nos gloriosa; in honore corpora et in magnificentia spiritus. Quaero ergo, nihilne nobis amplius miserebuntur? qui et se per easdem passiones et miserias transisse meminerunt quod Cantuariensi nostro causam suam commiserunt et sedem. Quid ergo, ipsi per ignem transierunt et aquam et nos in mediis ignibus et fluctibus delinquunt nec saltem manum apponent periclitantibus filiis? Non est ita, bene tecum agitur, o Salvatoris, o magni regis civitas! O mater nostra Cantuariensis Ecclesia, de coelo et de terra veniet auxilium tibi: qui custodiunt te non dormitant neque dormiunt, custodes tui angeli sancti: vigiles tui spiritus et animae justorum sunt: de tuo utero sunt egressi a quibus auxilium flagitas. Vigiles etiam tui sanctum est Ecclesiae Cantuariensis collegium et quotquot sacri sunt in ecclesia Anglorum conventus, qui die noctuque psalmis et hymnis et canticis instant spiritualibus, qui pro nostrae imo Salvatoris domus defensione frequenter in lacrymis et orationibus pernoctantur. In his spem nostram ponentes, celebre nobis inter mala solatium est nec absorbemur a tristitia, potius ut verum fatear laetatur et exsultat anima mea. Laetatur certe et exsultat, quia est nobis auxilium in patria, est et in via, habemus arma a dextris et a sinistris. Laetamur, inquit, et exsultamus, quia coelestis illa curia ex nobis habet quibus sit cura nostri, qui nos suis protegant meritis informent exemplis et confirment miraculis: laetamur quod angeli nostri ascenderunt ad cives suos, qui pro filiis captivitatis legatione fungantur, corda nobis concilient beatorum, vota illis intiment miserorum. Benedictus Dominus Deus Israel, qui tantorum pontificum ministerio visitavit plebem suam, et nunc assumptus iis in sanctam civitatem nostram non desinunt consolari civitatem captivam.
(Psal. LXV)
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
20
EPISTOLA XX. EPISTOLA HERBERTI AD ALEXANDRUM PAPAM IN PERSONA TH. CANT. ARCHIE. IN EXSILIO POSITI.
Domino et Patri suo A. Dei gratia summo pontifici, ejus filius T. Cantuariae dictus episcopus, abundare fortitudinis spiritu.
Omne gaudium existimo, dilecte Pater, eo quod tribulationum vestrarum ego particeps esse meruerim, sperans quoniam sicut fui socius passionis, sic ero et consolationis. In Christo namque Jesu cooperante confido et bonam nobiscum spem reporto, quia eo duce perveniemus ad bravium qui nos movit ad cursum, et eo jubente sub regimine vestro perveniemus ad portum qui movit procellae spiritum. Dixit enim et stetit spiritus procellae et exaltati sunt fluctus ejus. Ascendunt usque ad coelos . Sed quid? Post usque abyssos descendunt ; nam fluctus maris sunt, et ecce qui ecclesiasticae pacis auram turbaverunt, turbati sunt et moti sunt sicut ebrius, et omnis sapientia eorum devorata est . Effusa est contentio super principes et erraverunt in invio et non in via. Nam sicut verbum celebre est et litteris mihi significatum accepi, insignis ille schismaticus qui singularem quaerit in mundo principatum, multos vero in errore consortes, animo mirabiliter consternatus est, conquerens se ab homine, sicut dicit, iniquo et doloso deceptum Anglorum rege, eo quod secum in veritate non steterit, praesertim cum statuerit quod absque occasione post festum Beati Michaelis ad octo dies venire ad colloquium suum et jurare faceret sexaginta episcopos antipapae illi Guidoni Cremensi: nunc vero occasionem quam amovit praetendat guerram videlicet quam in Wallia habet. Hinc, sicut aiunt, dissolvetur omnino amicitiae foedus quod constat in Christi morte contractum. Squama siquidem squamae conjuncta est, sed spiraculum vitae non ingredietur per eas. Nam Dominus est qui dissipat consilia gentium et reprobat consilia principum, et adhuc litterae multum constanter asserebant, quod Trevensis et Magdeburgensis et Saxeburgensis cum quibusdam suffraganeis suis, et filius regis Conradi, et dux Orientis avunculus ejus, et dux Bertolphus de Ciringia, et dux Welpho et Fredericus frater domini Moguntini, et alii quam plures fautores juraverunt de novo imperatore faciendo, nisi iste de parte Ecclesiae et libertate Alemanniae ad eorum arbitrium steterit. Praeterea ille alius, qui parvitatem meam imo in me celsitudinem vestram tam pertinaci mente et tam gravi persequitur plaga, confusione duntaxat et pudore induitur, eo quod in abundantia virtutis suae adversus inerme hominum genus exbraccatum et pannosum praevalere non possit, quem et gravant multiplices suorum defectus nec minus sumptus quotidiani, utpote qui in gente inculta et tenui nequaquam alia valeat invenire spolia praeterquam hostium capita. Unde et periculosa congressio ubi redemptio corporis non nisi anima est, et grandis sollicitudo ubi dies singuli cum mortibus quotidianis exspectantur et sumptibus. Nudius tertius ad Christianum illum Francorum regem Ludovicum venerabilis frater noster Rotomagensis archiepiscopus destinatus venit. Quem admonitione sedula, crebra prece et persuasione multa de confoederatione facienda cum Anglorum rege in aure sollicitans, convocatis omnibus qui tunc intererant, palam responsum tulit dicente rege quod Anglorum rex satis ei fuerat obligatus, et adjiciens quod de caetero nunquam cum eo novum amicitiae foedus contraheret, si non prius quodcunque imperatori juraverat id totum objuraret. Rex ita coram omnibus quasi pro jam facto hominem deridens, et ad perjuria facilem notans; Rotomagensis vero respondit Anglorum regem imperatori nil contra Francorum regem seu regni ipsius coronam jurasse, et in hunc modum discessit. Haec omnia mihi ipse rex Francorum significavit. Intimatum etiam mihi est quod jam dictus frater Rotomagensis litteras a rege Angliae recepit, quibus contineatur regem velle ut revertar in Angliam, si tamen judicio episcoporum terrae et aliorum quos vocaturus sit me super his quae objiciet supponere velim. Praeterea de consuetudinibus, imo de subversionibus illis quas redegit in scriptum, nullam, sicut asserit, arbitratur iniquam seu legi Dei adversam. Si qua tamen fuerit, id quorumdam fratrum nostrorum coepiscoporum, quos jam ipse selegit et designat, committet examini, videlicet Eboracensis archiepiscopi, Londoniensis episcopi, Wigorniensis episcopi, Herefordiensis, aliis citra mare adjunctis Rotomagensi archiepiscopo, et episcopo Baiocensi; appellationes vero ad vos omnino diffitetur inhibitas; has etiam regis litteras Rotomagensi cum suis propriis ut mihi relatum est vestrae jam sanctitati transmisit. Quia certe factum praesumitur rege conscio et volente. Accepi etiam fratrem nostrum Londoniensem itidem vestrae beatitudine litteras quasdam destinasse, quibus doceatur regem sicut dicit nequaquam me coegisse ut terram exirem, et potius velle nunc reditum meum, si tamen judicio paream super his, sicut jam diximus, quae mihi objecturus sit. Id etiam demum in litteris supplicat, ne terra sub interdicto ponatur, et ideo nunc, Pater sancte, evigilet discretio vestra, nam singula verba haec retia sunt, quae frustra ante oculos pennatorum jaciuntur. Quale est enim quod inter praefatos episcopos, illos iniquarum legum quaerit examinatores qui fuerunt auctores, praeterea cum non sit minorum judicum discussio haec, quorum super ecclesiasticis nulla sanctio nullave interpretatio, dispensatio vero in paucis commissa est. At vestra in his singularis consideratio est. Quod vero appellationes diffitetur inhibitas, lingua certe aequitati favet, sed manus multum adversa est. Nec est enim qui auderet ob appellationis suffragium, singularis primatus tui nomen confiteri in terra. Trahuntur passim omnes ad curiam sicut populus ita et sacerdos, et Christus a Pilato judicatur adhuc. Quod vero de reversione mea significat, interposita conditione praefata, oculi ejus in pauperem respiciunt, sed insidiatur quasi leo in spelunca sua. Insidiatur certe ut rapiat pauperem dum attrahit eum. Evigilet se igitur patris mei sapientia ad istos qui mihi tenduntur laqueos, et attendat quanta sit persecutio mea violenta et fraudulenta, ubi vis et dolus comparantur, ubi malitia potentiam sociam habet. Unde et vereor sciens et prudens mihi injicere compedes, intercipi laqueis, incidere foveam. Vereor me secundo in flammam mittere. Transivi semel per ignem et aquam; secundo jam opus erit ut pro incerto vel nullo commodo certis me opponam periculis, praesertim cum in illo conventu nequaquam liceret mihi dicere veritatem impune qui pro jam dicta veritate et apostolicae sedis obedientia, tantam jam sentio severitatem, ut a filiis Ephrem qui mecum arcum intenderunt sed sine me in die belli conversi sunt, arguar perjurium incurrisse et majestatem regiam minuisse. At satis impudenter militem in praelio dimicantem objurgat mulier manens in domo. Quod vero dicit dominus rex, me minime coegisse ad exitum, spero non esse opus nunc quasi de novo exitus mei astruere causas, allegare metus argumenta et fugae meae apologeticum scribere. Nec enim reor, benigne Pater, a memoria vestra excidisse quot et quanta sustinuerim in profundo pericula, ex quo jubente te remigavi in altum ut retia laxarem in capturam, in tam gravi vitae meae naufragio, ut relicta sindone nudus vix evaserim, demum in laboribus plurimis, ad sinum misericordiae vestrae velut ad portum voluntatis deductus. Quod etsi ego siluero, mundus clamat. Forte et dum ista recolo et quae mundus novit loquenti vestra compatitur mihi clemens paternitas. Qui cum essem nutritus in palatio contubernalis et condiscipulus Augustorum, solus tamen pastorales sudores aggressus sum, solus attentavi resistere, solus Christi injurias propulsare, solus patris mei nomen confiteri in terra, et ideo torcular calcavi solus. Praeterea nulla ratione nisi prius praestita impunitate corporis mei reverterer ad gentem quae quaerit animam meam, facta etiam ex integro mihi et spoliatis pro me ablatorum restitutione. Nam recolat, quaeso, discretio vestra, quanta rerum damna tempore istius regis sustinuerit Anglorum Ecclesia in episcoporum expulsionibus, prius expulso sanctae recordationis Joanne Wigorniensi episcopo post venerabili fratre meo filio vestro Henrico Wintoniensi qui sine omni restitutione plus quam tria marcarum millia perdidit. Unde et usque adhuc facilitas veniae tribuit securitatem delinquendi. Sed faciant cum domino rege adversus parvitatem meam, quantum Deo permittente libuerit et licuerit, includant, excludant, proscribant: ego certe, Dei gratia inspirante et persequente, decrevi pati pro lege Dei mei, nec, ullo cogente metu seu favore aliquo eorum, unquam ero consentaneus in culpa, quorum nolo esse consors in poena. Decrevi etiam satius in exsilio mori, quam tribuere hoc exemplum grassandi in dotem viduae et patrimonium Crucifixi. Tu vero de caetero, sancte Pater, memento quia pater es cujus est misereri semper et parcere. Nec attendas flagellum meum quia homo valde peccator sum. Sed si manus Domini tetigit me et adhuc extenta est super me, permitte me solum ebibere calicem miseriae meae. Respice super filios tuos, qui mecum sine causa tam dire tam inhumane proscripti sunt et ejecti, quia licet sint feliciter miseri, quos constat non meruisse quae perferunt, ipsorum tamen tribulatio meam miseriam cumulat. Respicias igitur, pastor bone, super oves pascuae tuae. Vestrum enim est oves errantes et dissipatas per nebulas et avia deserti quaerere et ad pascua reducere. Quia Christi vicarius es, opus id probet. Leva manus in superbias eorum qui malignantur in sancto. Increpa feras arundinis; dissipa gentes quae bella volunt; confringe in die irae tuae reges et in nationibus judica, ut quemadmodum es Pater misericordiarum, sis et dominus ultionum, judex justus et fortis, terribilis et auferens spiritum principum, terribilis apud reges terrae, ut sicut Christi te scimus vicarium Christi ministerium impleas. Oro igitur et iterum oro, vicarius Christi, christus Domini, Christi injuriam amodo ne dissimulet. Verum verbum illud tritum jam et commune mihi suspectum est quod sapientibus nostris caro revelavit et sanguis: Exspecta, inquit, reexspecta , non est tempus vindictae sed sustinentiae in tanta, inquiunt, multitudine inimicorum Ecclesiae. Oro, Pater, sustine paulisper et supporta me tantae majestati non tam temere quam timide haec loquentem: mira certe, imo monstruosa sapientia haec ut tunc sine causa portetur gladius sacerdotii, quia multi sunt adversarii Christi, quasi athletis Christi ad tempus cedere, curvare genua, solvere manus, et gladium in vaginam convertere tutius sit adversariorum multitudine territis. O caeca mundi sapientia supina nimis et crassa, enervans omnem fortitudinem fidei, suffocans censuram judicii et quae lucernam justitiae ponat sub modio. Pro quibus propheta: Aperi, Domine, oculos eorum, ut videant, quia plures nobiscum sunt . Non diffiteor tamen persaepe parendum tempori, interdum aliqua dissimulanda sustinenda multa: dispensanda vero nonnulla, at id quidem bene fieri si salva justitia fiat. Sed ut taceam tam dirum et Christianorum principum temporibus inauditum exsilium, ubi unius percussione tot et tanti multantur, et multa alia enormia quae in Anglorum fiunt Ecclesia, quomodo erit salva justitia, ubi secundo vinctus ducitur Christus ante praesidem, ubi et Petro adimitur sui apostolatus officium. Nam passim trahuntur clerici ad judicia saeculi, sacerdotes ligandi et solvendi potestatem libere exercere non audent. Age igitur, homo Dei, quorum tenes haereditatem induere fortitudinem: excute te, fili excussorum, accingere gladio tuo super femur tuum; exturba et dissipa tuam haereditatem dissipantes, ne potestas tanta sine causa gladium portet, nunc praesertim cum in Christum Malcus et in vasa templi Balthasar manus extenderit. Nam confido in Domino quia ut viderit gladium venientem super terram buccina insonante, inimicus ille convertetur in fugam, qui eo quod ex adverso non ascenderimus gloriatur nos terga praebuisse et linguas taurorum abscidisse, sicut propheta suus Merlinus inter caetera istud longe ante de eo sicut gloriatur vaticinatus est et linguas, inquit, taurorum abscidet. Qui tamen nunc ex solo metu, et tuae majestatis offensa dolo et calliditate quadam se humiliat. Nam viri callidi et dolosi proprium esse solet tunc humilitatem praetendere, cum metus in causa est vel aliquid obtinere voluerit. De qualibus Scriptura dicit: Est qui humiliatur nequiter et interiora ejus sunt plena dolo . Tu igitur princeps Christianae militiae expergiscere, gladium tuum amodo non recondas, sed exseras, praesertim cum alter ejus immineat gladius, non verbi dico sed ferri, ut ita uterque Ecclesiae serviat. Nam propterea irritavit te, Domine, quia dixit in corde suo: Non requiret , imo quod verius non audebit, inquit, requirere. Sed exsurge, Domine, in ira tua et retribue abundanter facientibus superbiam et murmur universae terrae pro sanguine meo, adversum te ulterius ne dissimules, aut si murmur terrae non audis exaudias clamorem sanguinis. Clamavit enim sanguis meus ad te de terra. Age ergo, vindica sanguinem servorum tuorum, non unius dico sed multorum. Memento, quia brevis est dies tuus, ideo operare, dum in die es, dum in via es, dum adhuc in pugna es, non differas ultionem quia tempus justitiae est. Non recondas gladium, quia tempus belli est. Non abjicias sarculum, quia tempus putationis est, ut tanquam prophetarum filius facias opus prophetae, evellas et destruas et dissipes et aedifices et plantes, si quo minus sanguis meus ab omnium judice de manibus tuis requiretur. Haec praedico tibi et iterum praedico, ad justitiae ostium pulsans, ne si forte ab hac luce ad regnum tuum migraveris, improperetur tibi a coelesti militia, quod filium tuum in profundo in tam gravi naufragio ad te clamantem dereliqueris, nec periclitanti pro te apposueris manum. Ubi et interrogabit te summus omnium judex cur non posueris animam tuam pro me qui ipsius exemplo meam jam semel posui pro te, ipse vero pro me et te. Ubi etiam interrogabit te summus ille omnium judex quare justitiam et veritatem tuam absconderis, vel ad tempus etiam conculcari sustinueris, quasi impotens sit primos et graves adversantium sibi impetus sustinere, nisi ipse in primis conculcetur qui et justitia et veritas est. Nisi fallor nullus erit tunc locus dissimulationis in causa liquido judicio veritatis, ubi ipsa veritas judex. Dispensatio quidem seu dissimulatio, in caeteris quidem utilis est si non violetur justitia, alioquin plurimum timoris habet modicum fidei fortitudinis nihil. Unde et quidam ait: « Agnosce vocem ejus quia de parentibus tuis est. » Verbum Dei non est alligatum, noluit dispensare, noluit dissimulare, donec carcerales evasisset angustias, donec solveretur a catena, sed cum omni fiducia operabatur in vinculis, non dico ne periclitaretur, sed ne etiam minus dilataretur justitia. O quam felicia illa apostolorum tempora, quando nec purpurati nec infulati, nec deaurati incedebant, non micabant gemmis, non florebant sericis, non pennis coronabantur, non auro argentove suffarcinati, non stipati mitratorum corona nec erant examine ministrorum. Tunc absque velamine inde se nudos contemplabantur quod homines nati essent ad laborem, non ad honorem, ad miseriam non ad gloriam. Memor esto, sancte Pater, hujus tam sanctae cognationis tuae quae fuit ab initio. Consideres opera; opera Adriani, Anastasii, Eugenii, sed prae caeteris Petri et Pauli, et aliorum in istorum catalogo, a quibus tota tua emanavit tam generosa posteritas, ut in auro intextis et sericis agnoscas te excussorum filium et piscatorum haeredem. Puto si isti parentes tui mecum adhuc in carne viverent, adjuvarent et naufraganti filio apponerent manum. Nec ob id ista locutus sum quin sperem te facturum similiter, qui tibi tam nobile genus vindicas constantia animi, fortitudine fidei et praeclara morum haereditate. Spero quidem nec haesito, quin te duce, te rectore, navicula mihi credita in portu voluptatis deducatur, et procella mea statuetur in auram.
(Psal. CVI) (ibid.) (ibid.) (Isa. XXVIII) (IV Reg. VI) (Eccli. XIX) (Psal. IX) (Psal. VII)
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
21
EPISTOLA XXI. EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS AD HENRICUM BAIOCENSEM EPISCOPUM IN NOVITATE PROMOTIONIS EJUS; IN QUA EPISTOLA NONNULLA SUMPTA SUNT EX TRACTATU BERNARDI CLARAEVALLENSIS QUEM FECIS AD PRECES PAPAE EUGENII.
Inter scribendum haec, imo priusquam scriberem, mox steti et haesi et cum stylum et tabulas arripuerim, necdum exaratis aliquibus praesentis eloquii notis suspendi organa mea, dubius admodum quo dictionis genere ego loquerer nunc ad dominum meum. Nam diversos etiam et adversos scribendi characteres imperabant hinc clara et gloriosa mutatio nominis tui, inde vero dura et aspera sors exsilii mei . . . . . . . . .
. . . . . . . .
[ Hortatoria, quae sequuntur usque ad finem epistolae, nec ad sancti Thomae historiam spectantia, nec aliter unius assis aestimanda, omitto ]
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
22
EPISTOLA XXII. EPISTOLA B. ABBATIS SANCTI CRISPINI SUESSIONENSIS AD HERBERTUM.
Charissimo et praecordiali amico suo magistro II., frater ille sanctorum ecclesiae martyrum Crispini et Crispiani minister humilis, viam veritatis eligere.
Exspectans exspectavi promissi terminum et nihil accepi. Quod si tibi a languescenti memoria vel promissum vel promissi terminus fortassis excidit, neutrum in nostra periisse pro certo noveris. De synodis et ad populum sermones termino statuto transmittendos vel a te ipso deferendos mihi promisisti. Terminus praeteriit, promissum infra praeteritum adhuc languescit. Sine itaque ut quod penes te inclusum est et intra terminum a te valeat promissum egredi et ad me cui promissum debetur ingredi, ne videaris veritatem amplius transgredi. Si a veritatis via scienter aut ignoranter aberrasti, tibi licet adhuc ad eam regredi. Viam ergo veritatis festinanter eligere, dum liceat, libeat, neque quod processit de labiis tuis omnino irritum facias. Et si me ad tempus ab exspectatione mea confusum doleo, latori praesentium secure potes committere quod cum acceptum legero, confusionis dolorem penitus expellit ab animo. Votis itaque meis et precibus, magister optime, magistrorum mihi charissime, satisfacere festina, ita ut nunquam portitorem nostrum vacuum ad nos remittendi occasionem perquiras. Excellentissimum et dilectissimum dominum Cantuariensem archiepiscopum ex parte nostra officiosissime salutare non differas, cujus ad obsequium nostra paratus sum exponere omnia cum corpore simul et anima. Valeas et tu ipse non pro merito, sed ut desidero. Auferet enim a te salutem meritum, eamdem vero mediante Jesu Christo conferet nostrum in bonis desiderium. Quam etiam ut desiderem affectuosius, efficiat precor in suo reditu praesentium bajulus mihi sic inquiens: « Hoc vobis mittit magister Herbertus amicus vester fidelis et veracissimus. » Vale iterum. Suppono vobis et vale tertium. Tu siquidem nosti triplicem difficile rumpi funiculum. Cave ne alii publices quod praesens pagella continet.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
23
EPISTOLA XXIII. EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS AD B. ABBATEM SANCTI CRISPINI MAGNI SUESSIONENSIS.
Domino charissimo et honorando in Christo B. abbati, H., in Domino salutem.
Lectus dignationis tuae sermo hinc mihi praestitit gratiam hinc incussit timorem: incusat me hinc, blanditur inde. Nam, ut litterae tuae sonant, aestimas me juste arguendum tanquam promissi mei immemorem, sed mox velut charitatis consilio tribuis indulgentiam ad illius quod promissum est solutionem invitans. Videris etiam me levitatis arguere quod juxta promissum tempus non venerim. Sed meminisse debueras quia non est hominis via ejus nec viri est ut ambulet et dirigat gressus suos, praesertim cum ego sim homo sub potestate constitutus, cui si dicitur: « Vade, et vado et dominis meis obtempero. » Verum cum essem apud te, sperabam me in modico reversurum et promisi ut credidi. Cum ergo non venerim nunquid levitate usus sum ut sit apud me. Est et non? aestimo quia judicio beatitudinis tuae non solum qui verum sed et is qui falsum dicit quod putat verum, liber a mendacio sit; alioquin apostolus pariter arguatur qui juxta promissum nequaquam ad Corinthios venerit. At vera amicitia quod sentit dissimulare non debet. Proinde est quod correptionem tuam acceptavi eo ipso indicans, quia trahere velis ut invitum ut veniam et videam te. Spero autem et adhuc quod proficiscens in Flandriam facturus sum transitum per vos et sine dilatatione. Interim vero pollicitationis meae pignus accipias, aliquas videlicet schedulas vel paucas quas per hunc bajulum destino, quas a nobis elaboratas dignatus es postulare, qui in urbe ut videtur similavi fastidiens et pretiosis epulis saturatus cibarii panis nostri et rusticani oleris alimenta desideras: quibus nunc in solitudine Pontiniaci pauper vita mea ne in via deficiat sustentatur. Haec igitur accipe non tuam sed potius turbae discumbentis refectionem, in quibus tamen si qua forte fragmenta quae tuum quaerant refocillare spiritum repereris, gratiae non mihi sed patrifamiliae referantur, de cujus plenitudine quae dispensatur accepta sunt. Scripsissem plurima nisi quia me urgebat subita et inopinata profectio, ut vix una lucubratiuncula exaraverim, unde si juxa amantis votum parvae et incomptae sint litterulae hae, ne mireris. Scis enim ipse non omnino bene fieri quod praepropere vel occupato animo fiat: praeterea memento quam paucioribus tuis ista redduntur, cum tamen tu totus in libris sis. Nunc omnia super omnia, quaeso, ut impensas ad Dominum fundas preces quo possit dominus Cantuariensis et qui tribulationis suae socii sunt in isto certamine victoriam consequi. Simulque ut omnes fratres qui tecum sunt meo nomine salutentur, impendio precor, et ut memoriam tribulationis nostrae in orationibus suis habeant, moveatis affectuose.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
24
EPISTOLA XXIV. EPISTOLA HERBERTI AD ALEXANDRUM PAPAM IN PERSONA HENRICI COMITIS TRECENSIS.
Unico et summo Dei gratia Romano pontifici A., filius suus H. Trecarum comes Palatinus, quae vera sunt intelligere ac novissima providere.
Quod in praesentiarum aures clementiae vestrae pulso et filialis dilectio monuit, et generalis quaedam Ecclesiae necessitas compulit; nam gloria nominis vestri quae usque ad hos dies toto orbe admirabilis claruit, jam facta est subsannatio et illusio his qui in circuitu nostro sunt multis in opprobium versa. Quoniam ecce inimici vestri sonuerunt et qui oderunt vos extulerunt caput, nuntios dico Anglorum regis, qui revertentes de curia ad ignominiam magnifici viri et omni laude digni archiepiscopi Cantuariensis, imo verius ad sanctae Ecclesiae depressionem, omnes petitiones suas impletas esse gloriantur et circumquaque divulgant, videlicet quod famosas illas consuetudines, imo verius Ecclesiae Dei subversiones, ob quas dominus Cantuariensis exsulare dignoscitur, susceperitis, ut sit ab omni episcopali jurisdictione exemptus, ipsum etiam Anglorum regem suis legibus cleri privilegia solventem tanto honoraveritis privilegio, ut sit ab omni episcopali jurisdictione exemptus, factus prae caeteris regibus specialiter vester filius qui prae caeteris vestram iram et indignationem promeruit. Adjiciunt etiam quod omnem domini Cantuariensis auctoritatem suspenderitis quousque e latere vestro nescio quos cardinales miseritis, qui plenam jurisdictionem habentes causam quae inter saepe dictum archiepiscopum et Anglorum regem vertitur dirimant. Inter hos etiam vulgatissimus ille schismaticus, cujus etsi nomen taceo ex perjurio ad singularis primatus vestri diminutionem tam enormiter perpetrato notissimus est, tanto prae caeteris est elevatus, quanto amplius est exaltatus; quia sicut jactitat vix adhuc absolutus mox vestra manu propria per annulum aureum in decanum restitutus est, et post etiam, quod prae caeteris stuporem auget, ipsum sicut regem suum in specialem filium suscepistis, nulli, sicut gloriatur, juri episcopali subjectos. His auditis, Pater sancte, commota est terra et conturbata; rex ipse noster obstupescit, principes admirantur, irascuntur populi, et sacerdotes confusi sunt: omnes vero compatiuntur et condolent tum propter ecclesiae subversionem quam metuunt, tum propter etiam viri amabilis Deo et hominibus desolationem praesentem, qui cum esset in domibus regum nutritus et tantam, sicut novit orbis, haberet gloriam saeculi et favorem, non recusavit tamen humeros suos virorum oneribus supponere, et omnia mundi pretiosa pro justitia Christi alta mente calcare. Ego etiam, qui non modicum honorem vestrum et gloriam et diligebam et diligo, admodum contristatus sum et conturbatus, anceps tamen et dubius an si ut linguosi illi disseminant confracta sit virga fortis, baculus gloriosus, et terra de qua panis oriebatur tam subito igne subversa sit; necdum tamen plene acquiesco auditis. Proinde, Pater sancte, filii tui non spernatis sermonem prudentiae et fidelis tuis consilium. Parcite gloriae vestrae, parcite et famae, parcite Ecclesiae Dei, parcite athletae Christi juxta illius inclyti decessoris vestri formam, quanto infirmior, estote fortior et potentior. Exsurge igitur, Domine, in ira tua, et disperde linguas magniloquas, ut labor labiorum ipsorum operiat eas. Alioquin profecto sciatis, et in brevi est, quod principes terrae super populum vestrum malignabunt consilium et adversus electos vestros cogitabunt.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
25
EPISTOLA XXV. EPISTOLA HERBERTI AD A. PAPAM IN PERSONA MATTHAEI PRAECENTORIS SENONENSIS.
Unico et summo Dei gratia sanctae sedis apostolicae pontifici A., filius suus M. Senonensis Ecclesiae minimus, in omnibus subjectionem et fidem.
Quia semel coepi, loquar ad dominum meum, cum sim pulvis et cinis, nam hinc zelans haec suasit charitas, inde vero instans urget necessitas. Vox enim auditionis ecce venit et terra commota est; periit cor regis et cor principum, sacerdotes obstupuerunt et dissolutae sunt omnium manus; celebris siquidem est et in ore omnium vox, quod inter tot Ecclesiae inimicos in propria viscera convertitis manus, quia Christi hostibus traditus sit unicus ille et singularis diebus nostris Christi athleta; filius dico vester Cantuariensis archiepiscopus, qui propter gloriam nominis vestri sicut omnis Ecclesiarum orbis praedicat sprevit gratiam principum, confusionem sustinuit et improperium, dimisit denique domum suam, reliquit haereditatem suam. Auget etiam malorum scandalum quod vulgatissimus ille schismaticus Joannes de Oxenforde vestra quae omni praeest auctoritate absolutus Saresberiensis decanatus tam facile restitutionem meruerit, quasi sit ei in justitiam reputatum publicum illud perjurium schismatis quod, sicut mundus novit clamat, tam enormiter in Alemannia perpetravit, cujus occasione insignem illum schismaticum qui singularem quaerit in mundo principatum: multos vero in errore consortes ad gloriae vestrae depressionem suscitavit. Quin et Joannes iste et alii regis Anglorum nuntii a curia revertentes dilataverunt os suum et adversus Cantuariensem nostrum, vel ut interpretemur verius ad Ecclesiae Dei oppressionem, cuncta se impetrasse gloriantur, et ex hoc, ut multi nomini vestro sancto detrahant, multam causam viri isti linguosi praebuerunt. Et hinc est quod universam Ecclesiae faciem confusio operit. Timor enim et tremor venerunt super nos, quoniam in auditu hoc dii fortes terrae vehementer elevati sunt, exspectantes in dies quod si in stadio praefatus Christi athleta defecerit, ipsi sint bravium accepturi vestrum humiliando populum et patrum vestrorum se immiscendo haereditati. Quia igitur semel coepi, loquar ad dominum meum cum sim pulvis et cinis. Non infirmetur in tribulatione virtus vestra, sed praecipita, Domine, et divide linguas eorum, ut sciat universa terra quia locuti sunt adversus justum iniquitatem in superbia et in abusione, et fiat manus tua super filium dexterae tuae et muta fiant labia dolosa. Alioquin tanta jam praesens est turbatio quantam huic scripto horrui credere, et tamen devotus vester et fidelis vestrae sanctitati non debuit penitus subticere. Tribuat vobis Deus, summe Pater, secundum cor vestrum et omne consilium vestrum confirmet.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
26
EPISTOLA XXVI. EPISTOLA HERBERTI AD REIMUNDUM DIACONUM CARDINALEM ROMANAE ECCLESIAE IN PERSONA TH. CANTUARIENSIS.
Ven. Patri suo et fratri in Christo charissimo magistro REIMUNDO Romanae Ecclesiae Dei gratia diacono cardinali de Sancta Maria inviolata, T. Cant. Ecclesiae minister humilis miserabilis nunc et exsul, modicum id quod nunc potest.
Qui quotidie cogor amara bibere, dulcia vobis, sancte Pater et amantissime mihi frater in Christo, propinare non possum. Superstitiosi potius est inter ejulatus et lacrymarum sordes velle sibi comparare gloriam de specie exquisiti sermonis. Et idem est, chare mihi in Christo, quod in praesentiarum nolui me de potestate labiorum jactare qui in praesentibus miseriis vix subsisto, nolui, inquam, me loquacitate extollere, quem pro facinoribus suis sicut mortuum saeculi in obscuris collocavit Altissimus. Venio igitur ad vos non indoctis humanae sapientiae verbis sed in verbo crucis, quod quidem pereuntibus stultitia est; his autem qui salvi fiunt, id est nobis, virtus Dei est, nos etenim sumus qui Christum crucifixum praedicamus. Qui proposito vobis gaudio, etc. . . . . . Audivimus enim famam et inimici Ecclesiae missi ad curiam in omni loco jactitant, quod contempserunt nos principes vestri, quinimo tradiderunt nos in manum inimicorum nostrorum, etc. . . . . .. . . . . . . . . . . oro ut pro praesenti tribulatione nostra et Ecclesiae causa precibus et exhortationibus scripto directis, sicut optime nosti, apud Romanum pontificem et confratres vestros intercedatis, etc. . . . . . . . . . .
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
27
EPISTOLA XXVII. EPISTOLA HERBERTI AD CHRISTIANUM FRANCORUM REGEM LUDOVICUM IN PERSONA TH. CANTUARIENSIS ARCHIEPISCOPI.
Christianissimo et illustri Francorum regi L., T. Cant. Eccles. minister humilis miserabilis nunc et exsul insignis, coronam vitae immarcescibilis.
Gloria in excelsis Deo qui in istis diebus tam fortem, tam excisam columnam in domo sua constituit, qui et inter tenebrosas procellas Ecclesiae suae naufragantis, fecit luminare magnum in firmamento coeli, etc. . . . . . . inter caetera quia memor nostri Pontiniaci in solitudine exsulantis, etc. . . . . . . .
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
28
EPISTOLA XXVIII. EPISTOLA HERBERTI AD WALDEMARUM REGEM DACORUM IN PERSONA THOMAE CANTUARIENSIS ABCHIEPISCOPI.
Nobili et illustri Dei gratia Dacorum regi WALDEMARO, T. eadem gratia Cant. archiepiscopus et apostolicae sedis legatus, sic uti bonis transitoriis frui ut mereatur aeternis.
Ex aliorum relatione gloriae vestrae credidimus intimatum quanta et nobis et nostris rex Anglorum intulerit mala ex eo tempore quo ad pontificii dignitatem vocavit nos Deus, ira et inclementia quae nequaquam regem decent, pessimis usus consultoribus, qui etiam nos adhuc persequi non desistit, sed benedictus Deus quia non habet tantas vires ad nocendum, quantos habet conatus. His siquidem in cujus manu corda sunt regum Christianum Francorum regem Ludovicum et principes regni sui et magnates ut omnem nobis honorem et reverentiam summam exhibeant convertit. Verum quoniam magnitudo nominis vestri et aequitas regia qua vos Rex regum decoravit ex fama celebri nobis innotuit, volumus quoque ut excellentiae vestrae ex proprio mandato nostro nostra innotescat persecutio, quatenus majorem in oculis vestris inveniamus gratiam. Et si ita fortassis decreverit Deus, consilii et auxilii vestri munimine contra inimicos nostros roborati felicitatis vestrae et pacis in Christo mereamur participes fieri, pro cujus gloria nunc opprobria, delicta omnia sustinemus. Nam me tacente satis novit mundus quam fideliter, quam magnifice jam dicto Anglorum regi servierimus ante promotionem nostram, cum adhuc mundo militaremus. Supplicamus igitur excellentiae vestrae, rex illustris, ut nobis vestrum significetis beneplacitum, et his quae hic non scripsimus sed per venerabilem fratrem nostrum intimamus, aures clementiae vestrae benigne accommodetis, et tanquam a nobismet dictis fidem omnem adhibeatis. Ille vos custodiat et augeat qui regibus salutem dat.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
29
EPISTOLA XXIX. EPISTOLA HERBERTI AD WILLELMUM VIZELIACENSEM ABBATEM CONSULTANTEM SUPER QUIBUSDAM HAERETICIS DEPREHENSIS QUI VULGO DICUNTUR DAGENEIS SEU DEONAS.
Litteras charitatis vestrae gratanter suscepimus: nunc itaque super ea quibus consuluistis, ut charissimo fratri benigne consilium dare utinam tantae foret discretionis quantae charitatis est! Delegavit nobis pia mansuetudo vestra quid de his haereticis qui apud vos Deonas appellantur, deprehensis et palam etiam convictis agendum sit. Ad haec nos divinum jus consulentes in hujuscemodi haereticos poenam expressim scripto jure latam nequaquam reperire valuimus. Siquidem inimicae potestatis soboles nuper exortae sunt et in angelis Christum lacerant et quos possunt labe occulta inficiunt: negotium enim in tenebris perambulans est. Verum quoniam totum hujus capitis corpus, etsi diversae facies, in posterioribus tamen non discrepat, sed igne corrumpente quem omnes concorditer caudis trahunt, alienigenarum messes incendunt. Unde quorum est vanitas una, poena dispar non erit. Similis enim culpae et poenae individua contubernia sunt. Proinde per juris consequentiam quia poena in alios prodita est ordinaria et canonica et in hos similis juris rigor exercendus. De poena vero haereticorum Liberius papa indistincte loquens sic ait: « Qui contra pacem Ecclesiae, etc., si dignitatem aut cingulum militiae habent nudetur iis; si autem privati, si quidem nobiles sunt, suarum substantiarum proscriptionem patiantur, si autem ignobiles, non solum corpore verberentur, sed exsilio perpetuo castigentur. » Sunt et multa alia juris vincula, quibus hujuscemodi vesanae bestiae ne terrae et mari noceant constringuntur, ne lubrici evolvant, rerum damnis coerciti et exsiliis. Sed est admodum lubricum draconem in ancistro tenere ne effugere valeat. Unde isti super quibus requisistis angulosi veritatis exsufflatores et ipsius corporis quietem sibilis suis et aculeis perturbantes tuendi solius capitis causa reliquum forte corpus concisioni et injuriae exponunt vel etiam jam exposuerunt in rerum proscriptione, nihil damni arbitrantes potius ob hoc etsi non apostolico gaudio, apostolorum tamen more gaudentes ea duntaxat parte sui a periculo libera quae venenatas in se continet linguas. Quibus igitur sunt stringendi vinculis, qualiter serpentes isti proterendi ne halitu suo pestifero temperatum fidei nostrae inficiant aerem? Quid juris est? nudi sunt et exui non possunt, praeterea Ecclesia carcerem exsiliorum non habet, potius totus hic mundus corporis Christi carcer est exsulantis adhuc, exsiliorum insulae Augusti sunt, non crucifixi. Praeterea si veteris legis quaereremus censuram, jus quaestionem non haberet, nam cadunt in ore gladii. Item si jus Romanum accedat, et ipsum erit in expedito, nam supplicium ultimum sequitur. Sed nos qui novis supervenientibus projecimus vetera, quibus et novus rex et nova lex est, zizania prohibemur colligere, ne simul cum iis eradicemus et triticum, in hos serpentes novos quosdam juris novos aculeos dirigemus quibus mitis ac mansueti Domini mortis sacramenta dispensantibus judicium sanguinis agitare non licet, nec etiam truncationes membrorum quibuslibet personis aut per nos inferre aut inferendas praecipere, praesertim cum corporali poenae veteris legis successerit spiritualis in novo cujus nos ministri sumus, nisi quod quaedam modica corporalis coercitio nobis credita est, modica adeo ut non queat dici ultio delicti sed disciplina magistri: hoc est per verbera sola castigatio corporis, mortis corporalis seu cujuslibet membri truncatione semota. Igitur isti, quia praeterquam in ipsis forte in quo puniantur non habent restat ut velut infames caedibus publicis deputentur. Verum quoniam in villa vestra saeculare vos habere jurisdictionem allegatis, non arbitror vos juris ordinem convertere si jam dictos vestro tradatis defensori, non dico ut corporaliter puniat sed ut coram se eos audiri faciat et terminum causae legibus suis humanis consentaneum imponat. Prae caeteris tamen mihi videtur consultius ut ad clementissimum principem Christianissimum videlicet Francorum regem sub digna custodia dirigantur, praesertim si in errore permanserint incorrigibiles. Utpote qui de communi jure ecclesiarum omnium regni defensor sit jure et praesummus et praecipuus custos, quod sicut recolo non negatis et ne istud quod dico de meo afferre videar, audiamus quid Pelagius papa Narsae patricio scripserit. Noli, inquit, dubitare hujuscemodi homines principali auctoritate deprimere, quia Regulae Patrum hoc specialiter constituerunt, ut si qua ecclesiastici officii persona cui subjectus restiterit, vel seorsum collegerit aut aliud altare erexerit seu schisma fecerit, iste excommunicetur atque damnetur. Quod si forte et hic contempserit et permanserit divisiones et schismata faciendo, per potestates publicas opprimatur. Ecce verba patris nostri sanctae memoriae Pelagii. Quare si ecclesiasticae personae in errore permanentes et incorrigibiles, per publicas potestates debent opprimi certius et privari. Angelus magni consilii sit vobiscum ut intelligatis quae recta sunt et opere faciatis.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
30
EPISTOLA XXX. EPISTOLA HERBERTI AD BARTHOLOMAEUM EXONIENSEM EPISCOPUM.
Dilecto et dilectori magistro et patri suo Exoniensi episcopo, suus H. miserabilis nunc et exsul, modicum id quod nunc potest.
Qui quotidie cogor amara bibere dulcia vobis, Pater sancte, propinare non possum. Superstitiosi potius est inter ejulatus et lacrymarum sordes velle sibi gloriam comparare de specie exquisiti sermonis. Inde est quod in praesentiarum nolui me de potestate labiorum jactare qui in praesentibus miseriis vix subsisto; nolui, inquam, me loquacitate extollere, quem pro suis facinoribus sicut mortuum saeculi in obscuris collocavit Altissimus. Sed sanctitati vestrae inde absque fucati tinctione eloquii perpaucis mentem meam expono. Haesitans tamen et dubius, nam sicut clamat mundus testantur opera quod urna videlicet sortis nostrae sinistra quotquot nobis erant ad dextram prostrati sunt. Consideramus enim ad dextram et videmus sed non cognoscimus. Verum pristinae charitatis non immemor, quae nec vetustate temporis nec sortis lubrico solet excidere, confortatus sum et confirmatus. Bajulus horum juvenis probus et discretus, et tam domino meo archiepiscopo quam mihi charus admodum et acceptus, ad nos de Anglia veniens sollicitavit me ut pro ipso alicui amicorum meorum in Anglia scriberem, cui instanti dum saepe et saepius me in terra illa oblivionis amicum non habere replicarem, secus sperans de vobis vestri demum recordatus est, cum omni instantia rogans ut vobis pro ipso scriberem, cujus tandem misertus ut nostri aliquando misereatur Deus, preces quantas in praesentiarum audeo et valeo sanctitati vestrae porrigo: quatenus ipsum pietatis intuitu et precum mearum interventu in vestro retineatis obsequio saltem ad modicum tempus, vel si hoc nullo modo placet alicui de amicis vestris officiose et cum affectu commendetis et id profecto discretio vestra noverit quod minister officiosus est et alicujus probi obsequio vehementer idoneus, cui nisi provideatis, revertetur ad nos, nec enim nostrae esset onerosus paupertati nisi quia dulcedine natalis soli attrahitur. De his quae geruntur circa nos istorum lator plene vos instruere poterit. Siquidem satius judicavi celanda hinc in aure quam oculis in scriptura committere, quae quibuscunque loquatur quidquid in se habuerit sub ipsa oculorum luce manifestat.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
31
EPISTOLA XXXI. EPISTOLA HEBERTI AD BALDEWINUM EXONIENSEM ARCHIDIACONUM.
Dilecto sibi in Christo et, ut spero, diligenti ociossuo magistro B. Exoniensi archidiacono suus, H. miserabilis nuncet exsul, modicum id quod nunc potest.
Charissime mihi in Christo, venio ad vos non in sublimitate sermonis aut in persuasibilibus humanae sapientiae verbis, sed in verbo crucis, quod quidem pereuntibus stultitia est, his autem qui salvi fiunt, id est nobis, virtus Dei. Nos etenim sumus qui Christum crucifixum praedicamus, qui proposito nobis gaudio sustinemus crucem, confusione contempta, malentes cum populo Dei affligi quam temporalis peccati habere jucunditatem. Unde et inculta oratio duram scribentis sortem absque ulla elegantia et dictionum solemnibus indicat. Satis namque indecens inter ructus et singultus fletuum festivis rhetoricorum membris et articulis in dictionibus lascivire. Verum inter uberes et saecularium et divinarum litterarum divitias tuas, in hoc tenui schemate amicum tuum de longinquo venientem excipias, virum certe dolorum, qui non habet decorem nec faciem. Verumtamen non ut te contristem haec scribo, sed ne in his diebus nubis et caliginis oblivionis me umbra operiat: facti enim sumus tanquam vas perditum et oblivioni dati tanquam mortui a corde.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
32
EPISTOLA XXXII. EPISTOLA HERBERTI AD ALEXANDRUM PAPAM IN PERSONA A. SILVANECTENSIS EPISCOPI.
ALEXANDRO summo Dei gratia sanctae Romanae Ecclesiae pontifici, A. Silvanectensis dictus episcopus, salutem in Christo et debitam patri obedientiam.
Etsi vobis, Pater sancte, omnium Ecclesiarum sollicitudo commissa sit, specialius tamen illi Ecclesiae filii a vobis consolationem et protectionis auxilium demerentur, qui ex adverso ascendere non metuunt, et terrenis potestatibus, ne quod ecclesiae est usurpent, libere contradicunt. Proinde est quod ego pro filio vestro fratre nostro T. Cantuariensi archiepiscopo, viro, sicut scitur, religioso et matri nostrae sanctae Romanae Ecclesiae fideli, ego episcoporum minimus quantas audeo et valeo sanctitati, etc., etc., etc. . . . . . . .
[ Caetera hujus epistolae in epp. 24, 25, non iisdem verbis sed in eumdem modum expressa invenio. ]
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
33
EPISTOLA XXXIII. EPISTOLA HERBERTI IN PERSONA WILLELMI SENONENSIS ARCHIEPISCOPI AD ALEXANDRUM PAPAM CONTRA INTERFECTORES SANCTI THOMAE CANTUARIENSIS ARCHIEPISCOPI ET MARTYRIS.
Inter scribendum haec, imo priusquam, etc
[ Vide Epistol. S. Thom. ]
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
34
EPISTOLA XXXIV. EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS POST SANCTI TH. MARTYRIUM AD ALEXANDRUM PAPAM CONQUERENS QUOD DOMINO SUO IN GLORIA ET SOCIIS IN PACE SOLUS ESSET IN CERTAMINE.
Quod tantae majestatis oculis parvitas mea non minus impudenter quam irreverenter se ingerit, quaeso, Pater, ne causemini praesumptionem quia urget pressura. Pudor sane reclamat et reverentia, sed dolor superat, cujus plerumque vis nec praestolari judicium nec temperare consilio, nec pudore frenari, nec rationi subjici solet. Vim ergo patiens, domine, ad te vocifero. Ecce enim Robertus ille in conspectu Domini venator, qui proprium patrem suum in mortem venatus est et ipsius sanguine incrassatus, extendit adhuc rete suum ut reliquias etiam interfecti patris congreget, et incorporetur sibi. Illos siquidem qui tam fortis athletae prius exsulis, nunc vero martyris in exsilio onera tam fortiter quidem sicut mundus novit comportarunt, nunc quaerit in spiritu interficere forte postea in carne perempturus. Nam qui hostes reputari noluerint, compellit ad juramenta, si licita, vos videritis. Juramenti vero forma haec est: « Ego enim juro domino regi Anglorum, tam patri quam filio, quod pacem ipsius servabo, et quod nullum detrimentum suorum regalium per me sustinebit et quod non egrediar de terra ipsius absque ipsius licentia, neque litteras ultra mare mittam. » Et, ut caetera taceam, quid in hoc juramento regalium nomine intelligere velit etiam tardioribus manifestum. Ad tale juramentum plerosque jam de nostris compulit; magistrum videlicet Joannem de Saresberia, dominum Gunterium et alios. Verum si ita jurantes celsitudini vestrae in aliquo videntur excessisse, profecto non modicam habent excusationem de peccato, qui inter crudelissimas manus et in corde maris sunt inclusi. At certe longe aliud esset de parvitate mea judicium si, quod absit! proprio ductus arbitrio ita juraturus accederem: praesertim cum proxima ante excessum martyris die nobis nihil tam horrendum suspicari audentibus, volente ipso martyre Dei et jubente, una cum dilecto socio nostro magistro Alexandro terram egressus sim et ita favens Dominus, cujus oculi semper prospiciunt super fidem, me incontaminatum huic negotio per gratiam suam reservavit, nec exsilii mei gloriam ignominiae infici naevo sustinuit. Sed quid nomino exsilii gloriam qui martyrii palmam videre non merui? Quin potius torcular calcavit solus et de gentibus non erat nisi cum eo. Hinc est quod quoties ipsius ante mentis meae oculos exsilium pono, meum toties exsilium plango. Vereor nempe cum forti illo athleta frustra me in tentationibus suis laborasse, perseverasse non dico, cum consummationi interesse fuerit denegatum. Unde et mihi nunc est duplex incendium tribulationis. Me quippe lugeo discessisse, decessisse illum. Verum in discessu meo video infirmitati meae Domino miserante prospectum, quia in tanto malorum metu fugissem forsitan et abscondissem me ab eo. Sed nec etiam sic consolationem recipio, quin potius ingemisco, sicut homo sine adjutorio. En enim imbecillitatis meae innixus baculo currebam ut potui, cum Isachar illo forti pro viribus portabam onera et cum altero Jeroboal communia Israelis pericula prout datum erat propulsabam. Sed praecessit velocior et fortior jam bravium apprehendit: ego vero jam sensim in cursu deficio utpote imbecillitatis meae baculo destitutus. Gemo nunc sub sarcina illius humeris subductis, qui totus totum portabat, et qui mihi totum erat. Quaeso, Pater sancte, ne indignetur majestas tanta, si paululum ante ipsam tribulationem meam pronuntio. Pudet certe praesumptionis quam altum sapere videor et audere plus forte quam expediat. Audeo sane pietatis memor, immemor majestatis. Praeterea doloris vis educit spiritum meum et alternatim nunc verborum, nunc lacrymarum fila extrahit ab invito. Exeat enim foras necesse est ignis flamma quo intus triste pectus adurit et interiora depascitur. Exeat sane necesse est ad oculos tam pii patris qui sciens quam injustus sit dolor meus planctum humanius aestimet, dulcius consoletur. Recordabitur forte filii sui domini mei et mihi multus erit ad miserandum nunc praesertim cum ipso vero Christi martyre post pugnam tam gloriose triumphante, in me, adhuc ipsum affligant in me, etc., etc. Oro igitur, clementissime Pater, oro tam litteris quam lacrymis et a tanta majestate non quidem tam temere quam timide supplico, quid liceat expediatve parvitati meae significare non indignemini, ne si forte diutius exsulare contigerit errori, id verius quam prudentiae et superbiae potius quam justitiae imputetur, etc. Super hoc ipso etiam adjectis si placet gratiarum actionibus domino Senonensi scribatis necesse est: ipsius enim charitatis viscera mihi per filii vestri vulnera patuerunt, etc. . . . . . . . . Juxta quod uni ex fratribus de Pontiniaco, sicut pro certo creditur tam affectu quam habitu monacho, rubris indutus et crucem suam bajulans, sciscitanti quomodo se haberet, respondit: « Dic fratribus meis quod ego vici mundum, » et deinde vulnerum ei monstravit cicatrices, etc.
[ Sequuntur pauca de virtute miraculosa S. Thomae, inutilia. ]
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
35
EPISTOLA XXXV. EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS POST SANCTI THOMAE MARTYRIUM AD JOANNEM SARESBERIENSEM.
Quoties vel membranula litterarum vestrarum ad me usque pervenerit, sic est mihi ipsa in hoc tribulationis tempore quasi nubes in tempore siccitatis. Siquidem in aestu praesentis hujus meae pressurae grande mihi praestat refrigerium litteratoria confabulatio tua, ubi absentem corpore spiritu intueor praesentissimum, etc., etc., etc. Nec enim sicut scribis dominum archidiaconum Cantuariensem asserere, absentia mea propriae voluntati debet ascribi ut de caetero non debeam exsulem gerere. Cujus profecto assertio nequaquam malevolentis sicut reor calumniam, sed sicut certissime scio, veritatis ignorantiam habet. Exsilii quippe mei causa justa est, quae etiam etsi in se justa non fuisset, justificata est superioris auctoritatis accedente mandato. Hoc tamen in brevi scribo, non tam totum proferens quam ex modico ostendens quid taceam. Sic enim arbitror expedire adhuc, praesertim cum sapiens ex paucis multa conjiciat.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
36
EPISTOLA XXXVI. EPISTOLA HERBERTI POST SANCTI TH. MARTYRIUM AD GUNTHARIUM QUEMDAM SOCIUM SUUM.
Gloria in excelsis Deo, cujus dono inenarrabili tristitia vestra incredibilis in totius mundi gaudium versa est, adeo quod eam persecutionis auctores consolationis nostrae sint participes, quia aperuit Dominus manum suam et implet omne animal ubertate, vulnerati cujusdam et in sepulcro dormientis odore suavi et vivifico trahens et attrahens universos. Unde et jam praesentialiter et visibiliter sententiae illius veritatem experimur, quod stultum est Dei sapientius est hominibus, et quia stultus factus est omnis homo a scientia. Verum circa hoc immorari non oportet, quae tu fidelius et, etc., etc. . .
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
37
EPISTOLA XXXVII. EPISTOLA IN PERSONA WILLELMI ARCHIEPISCOPI AD VIZELIACENSEM ABBATEM.
WILLELMUS D. gra. Senon. arch. apost. sedis legatus, venerabili fratri G. Vizel. abbati et dilectis filiis suis ejusdem loci conventui, salutem et gloriam quam dabit Dominus.
Nos qui teneros humeros virorum oneribus supposuimus, pastorali sarcinae in nullo commodius possumus praevidere quam si ad comportandam Ecclesiae fabricam tales in ea instituamus personas, quae scientia litterarum et morum honestate praefulgeant, et quarum virtutes eidem ecclesiae magis videantur conferre quam sibi de collato beneficio accrevisse. Tunc enim domus Domini procul dubio decoratur, cum in ordinatione illius ab eo qui praeest secundum scientiam zelus Dei accenditur, quod non caro, aut sanguis, aut triplex illa munerum famosa acceptio aut generis nobilitas, sed potius merita personaliter pensantur. Proinde est quod nos inspirante Domino personae duntaxat causam judicantes et dilecti filii vestri fratris nostri domini G. prioris de Vilmustir scientiam commendantes et vitam, monasterio sanctae Columbae senis in abbatem et Patrem Domino, sicut credimus, revelante fratrum quoque loci omnium unanimiter accedentibus votis decrevimus praeferendum. Et ut invocatione ista eo sancta quo consona sanctorum canonum limitemur et formam, rogamus te dominum abbatem et exhortamur in Domino quatenus illum ad nos cum omni celeritate mittatis, ab omni quo non tibi tenetur professionis et obedientiae vinculo absolutum et liberum, ut ita emancipato filio et converso in multarum gentium patrem primogenitorum jure benedictionem haereditet. Unde et patri dabit gloriam et confratribus gratiam super gratiam cumulabit.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
38
EPISTOLA XXXVIII. EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS POST SANCTI THOMAE MARTYRIUM AD JOANNEM PICTAVIENSEM EPISCOPUM.
Omnes novimus quod omnes vidimus, veram in adversis charitatem non deseri. Hujus veritas sententiae visibiliter quidem in te et sensualiter experta est. Quod et ego inter adversa mea saepe et saepius recolens calamum adhuc reprimere volui, sed nequaquam diutius valui. Unde et tetros hos atramenti tramites et inclytos litterularum praesentium sulcos me quodammodo invito et reclamante exaravit. Verebar quippe me tam multis occupationibus tuis importunum ingerere. Verumtamen vel nunc silentium rumpere hinc suasit charitas, inde vero praesentis infirmitatis meae necessitas compulit. Existimo enim tanto te nunc mihi affectuosius compati quanto nunc amplius his diligitur pro quo patior adhuc. Quanto etiam plaga mea crudelior. Videre q., etc., etc., etc. . . . Fortis ille athleta, etc. . . . . astitit mihi in visu et confortavit me et consolatione quidem plus quam dici queat perfecta. Multa quidem et alia saepe et saepius referuntur, quae si cognovisses et tu, gaudium pariter praeberent et miraculum, etc. . . . viri etiam mihi pacifici mandant et remandant, scribunt et consulunt ut revertar; adjiciunt fatue me gerere exsulem cum mihi pax regis et patriae cinis offeratur . . . . .
Dominos etiam cardinales, sicut spero, multum mihi benignos vivi sermonis tui hortatus faciat, si placet, benigniores. Proxime venit ad nos serviens quidam Cantia oriundus in domo domini mei aliquanto tempore conversatus, homo certe peccati et totius mendacii et dolositatis habitaculum, qui hoc anno et totam Franciam circuivit, et de sanguine gloriosi martyris nostri partem non modicam, pileum etiam in quo noster passus est habere se undique disseminavit, volens sic sibi hominum gratiam et pecuniam comparare, cujus nomen indicabit praesentium portitor, si forte ad vos venerit, quia sic se dicebat venturum, talem sicut talem excipite, et quia novi vos nostris satis benignum, volo vos esse praemunitum et ab ipsius cavere fermento. Dominos etiam cardinales super hoc ipso praemuniatis si placet. Scio enim quod ad ipsos cum plena falsitatum crumena sit accessurus.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
39
EPISTOLA XXXIX. EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS POST SANCTI THOMAE MARTYRIUM AD DUOS CARDINALES ALBERTUM ET THEODWINUM AD CURANDAM TANTAE ECCLESIAE PLAGAM MISSOS, QUO TEMPORE REX ANGLORUM IN HIBERNIAM PROFECTUS EST, SE UT DICEBATUR ABSENTANS.
Id in primis scribo quod nocte et die in cavernula mea latitans abundantius oro et desidero, videlicet ut de exspectatione vestra tam diutina multam et diutinam sentiat Ecclesia commoditatem. Quod tamen, sicut videtur, nequaquam ille desiderat qui ad mundi extima a facie Ecclesiae fugisse dicitur, vestram sanctam sicut adhuc indicio est, volens sic frustrare intentionem et Ecclesiae laborantis protelare pressuram. Nescio tamen an faciem Dei ita fugiens manus Dei omnino evaserit qui ibidem dicitur variis et crebris angustiis subjacare, etc. . . . .
Sunt per vicos et plateas garrientes quod uterini vestri vobiscum fraudulenter incedant et multa super dorsum vestrum fabricet, quibus causam Ecclesiae quam fovendam suscepistis, tam contentiose quam invidiose omnino quaerunt exstinguere, ut ita negotium inter manus vestras pereat, etc. . . . . Unde et, sicut aiunt, ut in his regionibus amplius vos odibiles et in legationis vestrae partibus magis contemptibiles redderent, Aquilonaris ille Satanas sui consilii viribus solutus est ex quo certe omnium inimicorum Ecclesiae cornua non parum sunt exaltata, et illi praesertim unicorni nostro omnis nec dubito poenitentiae excidit timor. Quis enim teneri in vinculis metuat vel vinciri cum ille ita a vinculis sit solutus? Hoc certe opus est, unde sancti regis nostri cor, sicut ipse mihi secreto testatus est, omnino sicut dicit Romano pontifici periit. Hoc est unde obstupescunt sacerdotes, consternantur principes et dissolutae sunt omnium manus. Et hoc certe est unde apud nos et minus estis amabiles, et in legationis vestrae partibus minus terribiles credo. Qualiter tamen et per quos id actum sit existimo sancti Patres prudentiam vestram me multo verius nosse. Unum autem scio, quod ego latere vos nolo. Quidam proxime a curia rediens mihi olim familiaris vir testimonii boni et in litteris etiam potens, inter caetera mihi retulit se a famosissimo illo sacrilego parricida Willelmo videlicet de Tracy, sicut dicitur poenitentiae causa in hoc anno ad dominum papam profecto, secretissima legationis verba accepisse duntaxat domino regi Angliae intimata. Ego vero horum sollicitus indagator cum multa hinc inde, sicut mos est, arcana scrutantium volverem et revolverem, demum a detestando illo regi significatum conjeci ne aliquo modo contra honorem suum seu etiam animum vestris obsecundet mandatis, significans dominum papam et cardinales omnes domino regi multum et supra quam credi possit propitios, adjiciens inter signum quod in oppido quodam Normanniae quod Argentium dicitur, in domo regia pileum super caput suum rex posuerit. Subjecit etiam his qui mecum loquebatur mandatum hoc de aliquibus fratrum nostrorum processisse, qui sicut jam multi buccinant Ecclesiae negotium ut supra tetigimus nollent in manibus vestris prosperari. Adhuc sacrilegus ille insignis super mandato illo flagitio regem quantum poterat excusare nitebatur. Unde a multis de industria missus et subornatus ad curiam venisse aestimatur. Videte igitur Patres sancti et discreti, videte quomodo caute ambuletis, intelligentes tempus pessimum esse, quia omnis frater fratrem supplantans supplantabitur, et omnis amicus fraudulenter incedet. A minimo enim usque ad maximum omnes avaritiae student, et a propheta usque ad sacerdotem cuncti faciunt dolum. Unde et sanant contritionem Ecclesiae ad ignominiam vivificantes animas quae non vivunt et mortificantes quae non moriuntur. Ego vero in obscuris sicut mortuus saeculi collocatus et ea quae desunt passionum domini mei Christi martyris in me ipso adimplens, in calce sermonis oro et opto vos spiritu consilii et scientiae abundare in omnibus, et cum acceperitis tempus pressurae meae memores fore. Volo autem prudentiam vestram scire quod proxime audivi auditum a domino, cujus mandato arctatus sum, ne regredi valeam etsi velim, quod et dilecto socio meo Gunthario nuper reverso ut vestrae id indicet sanctitati injunctum est.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
40
EPISTOLA XL. PETITIO EXSULANTIS HERBERTI POST DOMINI SUI SANCTI THOMAE MARTYRIUM AD ALEXANDRUM PAPAM POSTULANS UT ILLIUS SANCTI MARTYRIS SOLEMNITATEM OMNI ECCLESIARUM ORBE MANDET CELEBRARI, COMPROBANS QUOD NEQUAQUAM MARTYRIUM, SICUT A ROMANO DEBERI CANONIZARI PONTIFICE, SED NULLO EXSPECTATO MANDATO MOX MARTYRIS PALMAM GLORIA SEQUI DEBEAT.
Ego Herbertus sanctitatis vestrae servus vinctus Jesu Christi totis mentis meae genibus majestatis tantae pedibus advolvor, orans, etc. . . . .
Praesertim cum jam nonnulli de latere vestro revertentes vestrum super me bene placitum varie testificati sint. Alia vero praesenti scripto non inserta quae per dominum Meldensem electum sanctitati vestrae eo commodius quo secretius necessarium duxi intimare, etc., etc. . . . .
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
41
EPISTOLA XLI. EPISTOLA ALEXANDRI PAPAE CONSOLATORIA AD HERBERTUM POST DOMINI SUI SANCTI THOMAE MARTYRIUM EXSULANTEM.
ALEXANDER episcopus, servus sevorum Dei, dilecto filio magistro HERBERTO, salutem et apostolicam benedictionem.
Devotionis tuae litteras paterna benignitate recepimus, et intellectis anxietatibus et angustiis, molestiis et pressuris, quas aequo animo toleras, tibi tanquam devoto et speciali Ecclesiae filio sincera mentis affectione compatimur et libenter in quibus possumus gratae consolationis solatium impertimur. Sane quod sanctae recordationis Thomae, quondam Cantuariensi archiepiscopo, ita constanti animo adhaesisti ut eum in exsilio suae persecutionis nolueris dimittere, et nunc tenaciter verbo et opere memoriam ejus observes, gratum gerimus et acceptum, et devotionis tuae constantiam in hac parte prout convenit dignis in Domino laudibus commendamus, firmum gerentes propositum et voluntatem te sicut honestum et litteratum virum arctiori charitate diligere; et de incremento et utilitate tua vigili studio et sollicitudine cogitare. Unde pro statu tuo vigiles admodum et solliciti existentes, dilectis filiis nostris Alberto titulo Sancti Laurentii in Lucina et Theodwino titulo Sancti Vitalis, presbyteris cardinalibus apostolicae sedis legatis, firmiter dedimus in mandatis, ut tibi et aliis clericis ac laicis praefati archiepiscopi gratiam et pacem regis Anglorum acquirant et nos in terra faciant reduci et ibidem secure manere. Si autem forte secundum desiderium nostrum non potuerint apud praefatum proficere regem et tibi ejus pacem et gratiam invenire, tua intererit nobis significare, qualiter tuae possimus provisioni commodius intendere et in quo tibi honeste valeamus et utiliter providere. Nos enim necessitatibus tuis libenti animo intendere cupimus, et tibi tanquam speciali et devoto Ecclesiae filio efficaciter in eo quod nos decuerit et expedire viderimus, auctore Domino curabimus providere. Tu ergo confortare in Domino et in eo spem tuam et fiduciam ponas, qui non derelinquit sperantes in se, sed et post nubilum faciat tranquillum et cum tentatione proventum. Datum Tusculani VIII Kal. Julii.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
42
EPISTOLA XLII. EPISTOLA HERBERTI EXSULANTIS POST SANCTI THOMAE MARTYRIUM AD HUGONEM DUNELMENSEM EPISCOPUM.
Venerabili Patri et domino in Christo amantissimo II. Dei gratia Dunelmensi episcopo, HERBERTUS suus exsul adhuc miserabilis, modicum id quod nunc potest.
Cognito quod horum bajulus ad vos usque haberet profectionem, per tenue hoc litterularum nuntium intercurrens parvitatis meae memoriam excellentiae me vestrae ingerere duxi necessarium, ne me in obscuris sicut mortuum saeculi collocatum et ea quae desunt passionum gloriosi nunc martyris Christi in me ipso adimplentem, in his diebus nubis et caliginis oblivionis verbum operiat, praesertim cum noverim vos prae caeteris nostrae tam diutinae condoluisse afflictioni, et adhuc certi sumus quod quemadmodum martyris nostri gaudetis gloriae ita et compatimini vinculis. Vinctus est enim adhuc, vinctus revera, cum nec Ecclesia in sanguine pro ipsa fuso servitutis adhuc evaserit jugum nec ullum libertatis redemptae consecuta sit praemium. Unde qualiter nunc licet et audet inter pressuras et suspiria novi redemptoris sui gloriam praeconizat hymnizans pariter et plorans; vacuis etiam adhuc sedibus quas translati de saeculo qui praecesserunt nos patres reliquerunt, Balthasar omnibus templi utensilibus abutente. In me ipso etiam qui loquor, imo corporis hujus membro eo miserabilius quo innocentius afflictus videbitur adhuc et proscriptus, si Scriturae testimonium et pii Patris pensemus affectum, etc. etc.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
43
EPISTOLA XLIII. EPISTOLA CARDINALIUM MISSORUM A LATERE DOMINI PAPAE AD REGEM ANGLIAE CONTINENS FORMAM PACIS INTER ECCLESIAM ET IPSUM FACTAM POST MORTEM SANCTI THOMAE CANTUARIENSIS ARCHIEPISCOPI ET MARTYRIS.
HENRICO Dei gratia illustri Anglorum regi, duci Normanniae et Aquitaniae et comiti Andegaviae, ALBERTUS dignatione divina titulo Sancti Laurentii in Lucina et Theodwinus titulo Sancti Vitalis presbyteri cardinales, apostolicae sedis legati, salutem in eo qui dat salutem regibus.
Ne in dubium, etc. Hoc sane coram multitudine personarum juravistis vos pro divinae reverentia majestatis. Juravit et filius vester, excepto eo quod personam vestram specialiter contingebat. Et juravistis ambo quod a domino papa Alexandro et cath . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . vobis velitis quam citius exhibere, nam per ipsam ab adversitatis nostrae crebris anxietatibus procul dubio nos possetis liberare. Teste me ipso apud Turre. XXIII die Julii.
[ Haec epistola inter Epp. Gil. Fol. No. 385 impressa est, sed haec pauca, quae sequuntur, ad finem adjecta habet. ] [olicis ejus successoribus. . . . [ Post vocem dimidiam cath, quae ad imam paginam est, videtur excidisse folium, nam quae sequuntur et finem epistolae faciunt, minime cohaerent cum superioribus. ]
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
44
EPISTOLA XLIV. EPISTOLA RESPONSALIS AD EUMDEM.
Domino suo suus. Celsitudinis vestrae qua debuit devotione parvitas mea suscepit litteras. Quibus inspectis et perlectis anima mea sicut ex susceptione est exhilarata, ita et mox ex perlectis est perturbata. Scribitis enim vos non posse non mirari quod « in persecutionibus nostris litteras nostrae consolationis » postquam ultimam mihi rescripsistis non receperitis, « quae nostrae severitatem fortunae delinirent. » Ita scriptum vidi, legi et relegi. Et eo ipso in me ipso magis ac magis conturbabar, suspicatus ex hoc et veritus nullas penitus litteras parvitatis meae nomine ad beatitudinem vestram devenisse, praesertim cum nec in prioribus nec in posterioribus dignationis vestrae litteris ullam de receptis meis feceritis mentionem. Quod quidem necessarium propter bajulorum negligentias qui de facili spondent bajulandi officium sed eadem levitate calce averso flocci pendunt. Scio, certe scio me omne dignationis vestrae scriptum, nisi forte bajuli incuria fuerit, litteratorio officio praevenisse et sicut justum erat necdum salutatum salutasse; et sanctitati vestrae sicut in hac forma et in haec verba scripsisse: « Domino suo suus. Inter scribendum haec, imo priusquam scriberem, mox steti et haesi, dubius admodum quo dictionis genere vestram alloquerer paternitatem. Verum si interioris hominis vestri statum cognoscerem, nec haesitantis fluctuaret animus, nec scribentis erraret calamus. » Et caetera quae in eodem scripto continentur. Quod si scriptum tale in sanctitatis vestrae manus devenerit, gaudeo. Sin autem, non meae tarditati seu negligentiae, sed bajuli culpae ascribendum; et earum bajulum charissimi mei thesauri vestri servientem Gaufridum nomine de suppressione, quin potius de suffocatione interpello. Et quod de mentione litterarum per longa terrarum et maris spatia destinatarum omissa supra tetigimus, magis quam reprehensione deinceps, correctione propter bajulorum incuriam indiget. De his igitur hactenus. Et amodo beatitudinis vestrae litteris respondendum. Quibus verbum insertum est quod inter legendum plus notavi, in quo plus steti et haesi. Siquidem in eo et verbum persecutionis insertum reperi et vestrae severitatem fortunae, etc., etc. . . . . . . . . . . . . . . . paternitatis vestrae scripto mihi nescio quo in aure quasi dulci quodam susurrio instillante: Nil mihi rescribas, attamen ipse veni. Super quo celsitudini vestrae genibus advolutis gratias et item gratias ago. Et quidem opusculo super psalmos ab Hebraica veritate a Patre Hieronymo translatos completo, in quo jam per annos desudavi, spero me volente Domino vos visurum et vel in transitu tam desiderato vestro colloquio frui.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
45
EPISTOLA XLV. EPISTOLA WILLELMI ELIENSIS AD HERBERTUM.
WILLELMUS Dei gratia Eliensis episcopus, apostolicae sedis legatus, et domini regis cancellarius, dilectissimo suo magistro H. DE BOSEHAM, salutem et absentis amici memoria non carere.
Gratissima vestrae consolationis verba animo gratulanti suscepimus, quae tanto fortiorem nobis in adversitatibus vestris animum recrearunt, quanto vos cognovimus incommoda fortunae temporalis virilius superasse. Quis enim tam dulce solatium in tanta sortis tempestate nobis praebere potuisset, nisi qui ejusdem sortis modum et exitum cognovisset? Epistolaris igitur dulcedo vestrae magnitudinis mentem nobis hilarem reddit, spem tribuit resurgendi, et materiam doloris et tristitiae, quae non meritis nostris sed sola malignantium invidia nos oppressit, pro parte maxima moderatur. Unde gratias quantas possumus et sufficimus vestrae referimus dilectioni. Caeterum favente Deo noviter venturum esse credimus, quem exspectamus, quem desideramus, cujus adventus nobis et omnibus amicis nostris plenum sed plenissimum gaudium propinabit, pro quo et tanta et tam gravia sustinuisse ad gloriam nostram magis quam ad dispendium reputamus. Nec vos gravat conscientia quam sanam esse cognovimus, nisi tantummodo quod tanta inhumanitas, tanta etiam immoderata persecutio et crudelitas, quae contra dominum regem et nos factae sunt, tam lento pede debitum sibi finem sortiuntur. Et praeterea noveritis quod desiderio intimo desideravimus ut opusculum super psalmos ab Hebraica veritate a Patre Hieronymo translatos vestra discretio complevisset, ut impedimento non esset quidquam ulterius, quin vestra praesentia et optatis colloquiis uteremur.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Herbertus de Boseham
46
EPISTOLA XLVI. EPISTOLA HERNULFI LUXOVIENSIS EPISCOPI AD THOMAM CANTUARIENSEM ARCHIEPISCOPUM EXSULANTEM.
Magnam mihi, etc. Exstat sub num. 34 inter epistolas Arnulfi Luxoviensis mox edendi.
http://viaf.org/viaf/227066592
[]
Adrianus I
1
EPISTOLA PRIMA. AD PIPPINUM REGEM.
Item exemplar epistolae Constantini papae neophyti ad domnum Pippinum regem directae, in qua continetur quod a populo Romano per violentiam electus et in sede apostolica intromissus fuit, postulans ut in gratia domni regis Pippini permanere possit, sicut antecessores sui fuerunt. Et inde de epistola Theodori patriarchae Jerosolymitani, et de aliis epistolis Alexandrini et Antiocheni patriarcharum. Et in embolo de Georgio, Marino et Petro.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, Patrologiae tomo XCVIII, col. 235.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
2
EPISTOLA II. AD PIPPINUM REGEM.
Exemplar epistolae ejusdem Constantini papae neophyti ad domnum Pippinum regem directae, in qua continentur gratiarum actiones, et de obitu domni Pauli papae, et postulat ut in gratia domni Pippini regis permanere possit, sicuti antecessores sui fuerunt.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 233.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
3
EPISTOLA III. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de fide et constantia ipsius, et Anastasio misso ipsius apostolici, qui in Francia demoratus fuerat.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 311.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
4
EPISTOLA IV. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continentur gratiarum actiones pro exaltatione sanctae Dei Ecclesiae, et de missis domini regis, qui autumni tempore Romam venire debuerunt.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 291.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
5
EPISTOLA V. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continentur uberrimae benedictiones pro exaltatione sanctae Dei Ecclesiae, et de epistola Joannis patriarchae Gradensis.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 288.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
6
EPISTOLA VI. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae per Andream et Anastasium, pro justitia sanctae Dei Ecclesiae, et de Leone archiepiscopo, qui jam ad praefatum dominum regem properavit.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 286.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
7
EPISTOLA VII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae per Gausfridum abbatem, in qua continetur de victoria ipsius praedicti regis, et de episcopis Pisano et Lucano, ut ad proprias sedes atque ecclesias pro sua pietate remeare concederet.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 280.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
8
EPISTOLA VIII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de fide vel constantia ipsius apostolici erga praedictum regem.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 340.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
9
EPISTOLA IX. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de Mauricio episcopo, quod Histrienses ei oculos eruissent.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni tomo ut supra, col. 320.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
10
EPISTOLA X. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum regem directae, in qua continetur de transitu Constantini imperatoris et de Reginaldo duce Clusinae, praefatus papa postulans ut ipsum actum domnus rex ei habere non permitteret, eo quod multa mala in Castello Felicitatis indesinenter agere non desistebat . . . .
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 295.
[ Lamb. add. Carolum] [ducatum]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
11
EPISTOLA XI. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de camerado, vel trabibus, seu lignamine, quod necesse erat ad ipsam ecclesiam sancti Petri faciendam et de corpore sancto, quod Fulgatus petiit.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 224.
[Fulradus]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
12
EPISTOLA XII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae pro exaltatione sanctae Ecclesiae et de orationibus ipsius apostolici.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 315.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
13
EPISTOLA XIII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur quod Neapolitani cum Graecis civitatem Terracinensem invasissent.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 321.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
14
EPISTOLA XIV. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de venundatione mancipiorum genti paganae Saracenorum factae, et praedictus papa excusans Romanos nunquam tale scelus perpetrasse, sed a Langobardis et Graecis eos traditos esse dicit.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 317.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
15
EPISTOLA XV. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de trabibus majoribus ad ecclesias restaurandas, quas domnus rex ei dare praeceperat: et ipsos actores negligentes nihil exinde, sicut eis a dicto rege injunctum fuerat, fecisse dicit, et de stanno ad ipsam ecclesiam sancti Petri recooperiendam.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 394.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
16
EPISTOLA XVI. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de mosivo atque marmore palatii Ravennatae civitatis. Praedictus papa domni regis ditioni, vel quidquid exinde facere voluisset, libenti animo se tribuere dicit.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 371.
[musivo] [Ravennatis]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
17
EPISTOLA XVII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de territorio Savinense, qualiter Itherius et Maginarius missi domni regis ipsum territorium in integro partibus sancti Petri reddere voluerunt, sed propter iniquos homines minime potuerunt.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 331.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
18
EPISTOLA XVIII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continentur gratiarum actiones pro exaltatione sanctae Dei Ecclesiae, et de territorio Savinense, quemadmodum praedictus rex sancto Petro pollicitus fuerat, quod in integro contradere juberet.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 328.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
19
EPISTOLA XIX. AD CAROLUM REGEM.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni tomo ut supra, col. 354.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
20
EPISTOLA XX. AD CAROLUM REGEM.
Indicat quomodo contentionem monachorum ad se missorum composuerit. Et quod Potho abbas cum decem monachis ad Carolum regem proficisci voluerit, ut ibidem quoque de objectis criminibus se purgaret.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 360.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
21
EPISTOLA XXI. AD CAROLUM REGEM
Paulus presbyter, Venerandus presbyter, Foroaldus, Adalbertus, Gaudiosus, Benedictus diaconus, Josue diaconus, Hermenfridus, Raginbertus, Autscarius , Gregorius, Agemodus, David, Gaidualdus, Ariolfus, Stephanus, Garibaldus, Gregorius, Savinus, Aldosinto, Rothbertus, Rathis, Haribertus, Leo, Martinianus, Allo, Majo, Beaptulfus , Cunualdus, Leminosus, Magnus, Ursus, Authaldus, Aldefusus, Petrus Ansualdus, Allo, Petrus, Gratiosus Faroaldus, Ursus, Adualdus.
Destinavit nobis, etc. Reliqua vide inter Opera Caroli B. Magni, tomo ut supra, col. 308.
[ Lamb., Autcarius] [ Lamb., Scaptulfus]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
22
EPISTOLA XXII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de monasterio sancti Hilarii confessoris in Calligata. Orat ne ipsum seu hospitales, qui per Alpes collium siti sunt in susceptione peregrinorum, ut a nulla magna parvaque persona invadi sineret; ut Gundibrando duci Florentino mandet, ut quae eidem monasterio abstulit reddat.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 369.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
23
EPISTOLA XXIII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de fide vel dilectione quam erga beatum apostolorum principem Petrum habere pollicitus est, ut inconcussa et indissolubilis permaneat, et nulla callida versutia ab apostolico amore ejus animus disjungi possit.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 356.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
24
EPISTOLA XXIV. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de sacratione Petri episcopi, seu et de territorio Savinensi.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 348.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
25
EPISTOLA XXV. AD CAROLUM REGEM.
De episcopis vel presbyteris, ut non militarem induerent armaturam, sed spiritalem, id est jejuniis et orationibus vacarent, seu de venalitate, vel captivatione hominum, vel aliis illicitis causis, quae a pravis hominibus perpetrata erant, seu de visione Joannis monachi, quae falsa vel inanis esse videbatur.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 365.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
26
EPISTOLA XXVI. AD CAROLUM REGEM.
Item epistola ad domnum Carolum regem directa, in qua continentur gratiarum actiones pro exaltatione sanctae Dei Ecclesiae, et de territorio Savinense, qualiter Machinarius fidelissimus ejusdem praecelsi regis, ipsum territorium cum integritate partibus sancti Petri contradere voluit, sed propter iniquos atque perversos homines minime potuit.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 352.
[Maginarius]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
27
EPISTOLA XXVII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de abbate venerabilis monasterii sancti Vincentii, qui apud domnum regem insons accusatus fuerat, et inde ablatus, ut eum venusto cultu ac vibrantissimo animo clementissime susciperet, quia falsa crimina ei objiciebantur.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 359.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
28
EPISTOLA XXVIII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continentur gratiarum actiones, seu benedictiones pro cruce quam ei miserat, et de territorio Populoniensi seu Rosellensi, ut domnus rex suos idoneos missos dirigeret, qui sub integritate ipsas civitates cum suburbana earum ei contradere debuissent.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 396.
[suburbanis]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
29
EPISTOLA XXIX. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continentur gratiarum actiones seu benedictiones pro exaltatione sanctae Dei Ecclesiae, et de sacramentario exposito a sancto Gregorio immistum, quatenus eum domnus rex poposcerat per Joannem monachum atque abbatem civitatis Ravennatium miserat.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 434.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
30
EPISTOLA XXX. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de Constantino et Paulo ducibus ipsius apostolici, qui apud praefatum regem a perversis hominibus gratis accusati fuerant, postulans, ut unum ex ipsis, scilicet Paulum, quem ejus obtutibus praesentandum miserat, ut benigne eum suscipere dignaretur.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 418.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
31
EPISTOLA XXXI. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de Veneciis , ut de Ravenna, seu Pentapoli expellerentur, nec non et de Garamanno duce, qui possessiones Ravennatis ecclesiae violenter invasisset vel exspoliasset.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 386.
[ Lamb., Veneticis]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
32
EPISTOLA XXXII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continentur gratiarum actiones, et de Rosellis, et Populonio, et de civitatibus Beneventanis, vel de insidiis Graecorum.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter B. Caroli Magni Opera, tomo ut supra, col. 411
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
33
EPISTOLA XXXIII. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de missis Offae regis Anglorum, qui simul cum missis praefati regis Caroli Roma properarent, et qualiter praedictus papa ipsos missos Anglorum honorabiliter suscepisset, quemadmodum ei praedictus rex Carolus per suos legatos mandaverat, seu et de aliis capitulis.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 420.
[ Lamb., Romam]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
34
EPISTOLA XXXIV. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de praeda Persarum in finibus Graecorum facta, et de discordia quae inter ipsos erat.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 355.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
35
EPISTOLA XXXV. AD CAROLUM REGEM.
Item exemplar epistolae ejusdem papae ad domnum Carolum regem directae, in qua continetur de dioecesis vel parochiis episcoporum partibus Italiae atque Tusciae, quas alterutrum invadentes, et de veste monachica, quam contra sanctos canones relinquentes, iterum saecularibus vestibus induebantur, et sibi illicito matrimonio sociabant.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 424.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
36
EPISTOLA XXXVI. AD EGILAM EPISCOPUM.
Item exemplar epistolae Adriani papae ad Egilam episcopum in partibus Spaniae missae pro fide orthodoxa tenenda, et pro jejunio sexta feria, et sabbato celebrando.
Adrianus episcopus, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 333.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
37
EPISTOLA XXXVII. AD EGILAM EPISCOPUM.
Item exemplar epistolae Adriani papae ad Egilam episcopum, seu Joannem presbyterum de eorum sacratione vel constantia in partibus Spaniae praedicandum, et de paschali festivitate, et de praedestinatione hominis, sive ad bonum sive ad malum, et de coinquinatione eorum tam in escis quamque in potu, seu et de diversis erroribus et de eorum pseudosacerdotibus, qui vivente viro sortiuntur uxores, et de libertate arbitrii, vel multis aliis capitulis in partibus illis contra fidem catholicam ortis.
Adrianus episcopus, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 336.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
38
EPISTOLA XXXVIII. AD EPISCOPOS SPANIAE.
Item exemplar epistolae Adriani papae directae omnibus episcopis per universam Spaniam commorantibus, maxime tamen Eliphando vel Ascharico cum eorum consentaneis, pro haeresi vel blasphemia, quod Filium Dei adoptivum nominant, cum multis capitulis sanctorum Patrum eos reprehendens. Nec non et de paschali festivitate, seu et de sanguine pecudum et suillo, et sanguine suffocato, quem in errorem praedicantes dicunt, ut qui ea non ederit rudis et ineruditus est, quos sub anathematis vinculo obligatos et ab Ecclesia extraneos dicit. Similiter et de praedestinatione Dei, quod si quis ad bonum praedestinatus esset, contra malum resistere necesse illi non erat; si vero ad malum notus , bonum illi exercere nihil proderit. Pro quo capitulo apostolicis adhortationibus eos castigans, nec non et de hoc, quia communem vitam cum Judaeis, et non baptizatis paganis, tam in escis quam in potu, seu et in diversis erroribus nihil pollui se inquiunt, nec non et de filiabus eorum, quas populo gentili tradunt; vel de sacrationibus eorum, seu et de mulieribus, quae vivente viro sibi maritum sortiuntur, simulque et de libertate arbitrii, vel aliis multis, quae enumerare longum est, eos castigans eum sanctorum Patrum traditionibus.
Adrianus papa, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni tomo ut supra, col. 374.
[ Lamb., natus]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
39
EPISTOLA XXXIX AD CAROLUM REGEM.
Regem orat, primum ut ejus filium tunc natum in baptismo suscipiat; deinde ut Ecclesiam ipse Constantini exemplo exaltare pergat, tum promissa largiendo, tum a Longobardis erepta diversis locis patrimonia restituendo.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 504.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
40
EPISTOLA XL. AD CAROLUM REGEM.
Petit ut Leonem archiepiscopum Ravennatem coerceat, qui jura Ecclesiae Romanae in Exarchatu et Pentapoli sibi arrogabat.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 283.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
41
EPISTOLA XLI. AD CAROLUM REGEM.
Queritur se despectum a Possessore episcopo et Rabigaudo abbate, missis Caroli; orat ut moerorem suum consoletur, et ducatum Spoletinum, quem sancto Petro obtulit, reipsa cito tradi jubeat.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 297.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
42
EPISTOLA XLII. AD CAROLUM REGEM.
Petit auxilium adversus quatuor duces Italiae, qui inter se et cum Graecis conspirant contra Ecclesiam Romanam, et Carolum.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 300.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
43
EPISTOLA XLIII. AD CAROLUM REGEM.
Gratulatur sibi de eo quod ex Caroli missis cognorat, ipsum brevi Romam esse venturum.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 302.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
44
EPISTOLA XLIV. AD CAROLUM REGEM.
De Saxonibus ad paganismum reversis, docet quae illis indici poenitentia debeat, si redire iterum ad Ecclesiam velint.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 390.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
45
EPISTOLA XLV. AD CAROLUM REGEM.
Praemissis mutuae benevolentiae argumentis, respondet se adniti ne Longobardorum episcopi alter alterius dioeceses invadant; et de consecrationibus episcoporum, per Italiam et Tusciam, sedulo cavere ut secundum canones fiant. Suadet denique ut qui ultro citroque ad regem vel ad pontificem commeant, sine regis et pontificis epistolis non eant.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 427.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
46
EPISTOLA XLVI. AD CAROLUM REGEM.
Gratulatur Carolo de Saxonibus subactis atque ad Christi cultum et baptisma perductis; triduanasque litanias, ut Carolus optat, eo nomine indicit.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Baroli Magni, tomo ut supra, col. 387.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
47
EPISTOLA XLVII. AD CAROLUM REGEM.
Pallii usum concedit Ermemberto archiepiscopo Bituricensi.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 392.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
48
EPISTOLA XLVIII. AD CAROLUM REGEM.
Respondet de Ravennatum episcoporum electionibus, quod sine regiorum missorum interventu, a clero et plebe, suscepta pontificis Romani admonitione, secundum canones fieri solitae sint.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 416.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
49
EPISTOLA XLIX. AD CAROLUM REGEM.
Indicat missos Caroli Benevento fugere coactos esse, propterea quod Arichisi ducis relicta, et Beneventani, cum Graecis adversus Carolum et Ecclesiam Romanam conspirarint.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 402.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
50
EPISTOLA L. AD CAROLUM REGEM.
Beneventanam conspirationem ab Arichiso duce initam altius repetit, copiosius exponit, sicut a Gregorio Capuano presbytero acceperat
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 407.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
51
EPISTOLA LI. AD CAROLUM REGEM.
Adalgisum in Calabriam venisse confirmat: orat ut copias contra illum mittat, et ut promissas in ducatu Beneventano Ecclesiae civitates per missos suos tradi jubeat.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 398.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
52
EPISTOLA LII. AD CAROLUM RRGEM.
Refelluntur objectiones contra septimam synodum.
Domno excellentissimo, etc. Reliqua vide inter Opera B. Caroli Magni, tomo ut supra, col. 1247.
http://viaf.org/viaf/13102089
[]
Adrianus I
53
EPISTOLA LIII, Qua conceditur privilegium monasterio sancti Dionysii in Parisiaco, ut proprium ei liceat habere episcopum.
Adrianus episcopus servus servorum Dei, Maginario religioso abbati venerabilis monasterii sancti Christi martyris Dionysii, siti in Parisiaco, ubi venerabile sancti corpus quiescit, et per eum eidem venerabili monasterio in perpetuum.
Tum summae apostolicae dignitatis apex in hoc divini prospectus nitore dignoscitur praefulgere, cum in exercendis Dei laudibus sui impensius studebit laboris exhibere certamen. Ob hoc debita nos ejusdem apostolicae pastoralis compulit sollicitudinis cura, quaeque ad stabilitatem piorum pertinere dignoscitur locorum, ubertim promulgari, atque olitanam consuetudinem eisdem venerabilibus locis apostolicae institutionis censura confirmari. Igitur quia postulastis a nobis, quatenus privilegium, quod praedecessoris nostri sanctae recordationis domni Stephani junioris papae in praedicto monasterio vestro apostolica ejus sanxit auctoritas, demum confirmaremus: idcirco vestris annuentes votis, praelati praedecessoris nostri institutionis decretum prorsus apostolicis infulis sancimus, simulque eadem roboramus apostolica in aevo serie. Quapropter auctoritate beati Petri apostolorum principis fulti, in jam dicto venerabili monasterio statuentes promulgamus, ut penitus liceat ibidem habere episcopum, sicut a priscis temporibus et usque hactenus fuit, per cujus praedicationem populus qui a diversis regionibus devota mente quotidie ad sancta ejusdem martyris Christi monasterii limina convenerit, remedium consequi mereatur animarum. Et quando episcopus praefati sancti loci de hoc saeculo migraverit, et alius ab abbate et monachis dignus electus fuerit, sine qualibet controversia pro longitudine itineris, a vicinis episcopis, sicut mos exstitit, consecretur. Quod si pro qualibet occasione aut invidia ordinandi se distulerint, tunc licentiam tribuimus ut ad sedem apostolicam, cum testimonio abbatis et monachorum, propriis eorum manibus simul decretum subscriptum ferens, consecrationis causa adveniat et consecrationem accipiat, quia nolumus ut lumen quod ibidem hactenus tanto tempore per episcoporum praedicationem claruit, nostris temporibus exstinguatur. Et nemo episcoporum parochianis in praefato monasterio, in cellis, ecclesiis, vel titulis, seu oraculis, sub ditione ipsius constitutis ordinationes facere, sive pro chrismate conficiendo, ut quacunque exquisita re, agere, aut distringere, vel ad se presbyteros convocare praesumat. Sed per hanc auctoritatem apostolici privilegii nostri, episcopus ex ipso venerabili monasterio canonice curam pastoralem sollicitudinis ministerii sui, in praelatis adjacentibus locis habeat et quaeque emendanda et corrigenda sunt, cum consensu abbatis sui canonica institutione et secundum ordinem cuncta peragat. Si vero quaelibet discordia inter vicinos episcopos, seu episcopum praedicti monasterii, quod non optamus, orta fuerit, nullus audeat, abbate minime annuente, saepius nominati monasterii episcopum distringere vel in qualibet judicare parte. Quod si abbas ejusdem monasterii ullo modo voluerit inter eos declamari, nostris apostolicis eveniant obtutibus concordia reformandi. Statuentes apostolica censura sub divini judicii obtestatione, et anathematis interpositionibus, ut nullus unquam nostrorum successorum pontificum, aut qualibet dignitatis praeditus potestate, vel alia quacunque magna parvaque persona, praesumat contra hoc nostrum apostolici privilegii praeceptum agere: potius autem firmum atque stabile nostris temporibus illud decernimus permanendum. Si quis autem quolibet tempore, quod nullo modo credimus, hujus decretum privilegii apostolica auctoritate firmatum, in totum vel in parte temerare tentaverit, suamque praesumptionem digna emendatione minus correxerit, sciat se auctoritate domini beati apostolorum principis Petri anathematis vinculo esse innodatum, et a regno Dei alienum, atque cum diabolo et ejus atrocissimis pompis aeterni incendii supplicio deputatum et perpetuae condemnationi summissum. At vero qui observator et custos hujus nostri apostolici privilegii exstiterit, benedictionis gratiam vitamque aeternam a misericordissimo Domino Deo nostro consequi mereatur. Scriptum per manum Christophori notarii et scriniarii sedis nostrae, in mense Junio, indictione IX. Bene valete. Datum Kalendis Juliis per manum Anastasii primicerii, regnante Domino Deo et salvatore Jesu Christo, cum Deo Patre omnipotente, et Spiritu sancto, per infinita saecula. Anno, Deo propitio, pontificatus domini nostri in apostolica sacratissima beati Petri sede XV, indictione IX.
[ Hard. praefatis]
http://viaf.org/viaf/13102089
[]