id
int64 1
12.6k
| class_label
stringclasses 634
values | wiki_id
stringlengths 2
7
| wiki_url
stringlengths 32
160
| wiki_title
stringlengths 1
102
| wiki_full_text
stringlengths 62
295k
| context_paragraph
stringlengths 5
17.4k
⌀ | keyword_count
int64 0
21
| keywords_used
stringlengths 14
77
|
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
7,370 |
ShoeStore
|
225979
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wim%20Kersten
|
Wim Kersten
|
Wim Kersten ('s-Hertogenbosch, 14 augustus 1924 – aldaar, 16 oktober 2001) was een Nederlands componist, tekstschrijver en zanger. Hij werd vooral bekend als lid van het carnavalsduo De Twee Pinten, later als tekstschrijver van chansons.
Wim Kersten maakte van 1968 tot 1972 samen met Joep Peeters deel uit van het duo De Twee Pinten. Zij manifesteerden zich door feestmuziek en waren met name actief tijdens carnaval. Wim Kersten schreef de liedjes. In de periode 1970-1973 scoorden zij enkele hits, zoals Bij ons staat op de keukendeur (1969), Geef mij de liefde en de gein (1971) en Zwaaien en zwieren (1972). In het laatstgenoemde jaar verliet Wim het duo en maakte plaats voor Rein Matrona.
Wim Kersten bracht enkele solo-singles uit: Op woensdagmorgen (Krijg je rode rozen) (1976) en Bloemetjesgordijn (1980). Dit laatste nummer bereikte nummer 22 in de Top 40 en werd zijn grootste en enige hit.
Toen in 1975 een wedstrijd werd uitgeschreven ter gelegenheid van de viering van het 700-jarig bestaan van Amsterdam, werd Kersten eerste met Er is een Amsterdammer doodgegaan, dat door onder anderen John Kraaijkamp en Manke Nelis is vertolkt.
In 1978 werkte hij samen met Gerrit den Braber aan Toch ben je oma, een nummer voor Louis Neefs..
Kersten was gehuwd met Rietje Mulders. Hij bleef zijn hele leven in zijn geboorteplaats actief, waar hij samen met zijn vrouw op het Kerkplein of Amadeiroplein (carnavalsnaam) een schoenenzaak uitbaatte. Wim en Rietje woonden boven deze schoenenzaak, in het centrum van de stad, tot ze in 1989 naar Den Bosch-zuid verhuisden.
Omroep Brabant houdt al vele jaren de verkiezing Kies je kraker. Elk jaar wordt de beste carnavalskraker van jaar gekozen. In 2021 kon men stemmen op de populairste kraker aller tijden. ‘Bij ons staat op de keukendeur’ is verkozen door het publiek tot populairste Carnavalskraker aller tijden. De zoon van Wim Kersten Willem-Jan had de eer de prijs in ontvangst te nemen uitgereikt door Niek en Danny die in 2020 een medley met liedjes De Twee Pinten uitbrachten.
Nederlands tekstdichter
Nederlands zanger
|
Kersten was gehuwd met Rietje Mulders. Hij bleef zijn hele leven in zijn geboorteplaats actief, waar hij samen met zijn vrouw op het Kerkplein of Amadeiroplein (carnavalsnaam) een schoenenzaak uitbaatte. Wim en Rietje woonden boven deze schoenenzaak, in het centrum van de stad, tot ze in 1989 naar Den Bosch-zuid verhuisden.
| 2 |
schoenenwinkel, schoenenspeciaalzaak, schoenenzaak
|
3,163 |
Message
|
285857
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Slagen%20van%20Lexington%20en%20Concord
|
Slagen van Lexington en Concord
|
De Slagen van Lexington en Concord werden in de vroege morgen van 19 april 1775 uitgevochten tussen Britse soldaten en Amerikaanse burgermilities, de Minutemen. Met de slagen van Lexington en Concord begon de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog. De dichter Ralph Waldo Emerson, noemde de slagen in een van zijn gedichten "the shot heard around the world" (het schot dat rond de wereld gehoord werd).
Het Britse leger, dat in Boston gelegerd was, had rapporten ontvangen over een wapenopslagplaats van de revolutionairen in Concord. De Britten maakten een plan om deze wapens in beslag te nemen, maar de plannen lekten uit en de rebellen verplaatsten hun voorraden naar veilige plaatsen. Toen een Britse legereenheid van 700 man op 18 april op weg ging naar Concord om de gerapporteerde wapens in beslag te nemen, hing de koster van de Old North Church (Noordkerk) twee lantaarns aan de torenspits om de revolutionair Paul Revere te waarschuwen. Revere leende een paard, en reed met een aantal kameraden in de nacht naar Lexington om de plaatselijke burgermilitie te waarschuwen. Na zijn boodschap in Lexington afgeleverd te hebben, reed hij door in de richting van Concord, maar werd aangehouden door een Britse patrouille, en gevangengenomen. Ieder schoolkind in de Verenigde Staten kent het verhaal van Paul Revere's Ride (de rit van Paul Revere).
Na door Revere gewaarschuwd te zijn, wachtte een groep van ongeveer 77 Minutemen op het gemeenschappelijke grasveld in het centrum van Lexington de Britse eenheid op. Het is onduidelijk wie het eerste schot afvuurde. De slag duurde maar een paar minuten, waarna de revolutionairen door de Britse overmacht gedwongen werden zich terug te trekken. Er waren onder de Amerikanen acht doden en tien gewonden, en een Britse soldaat werd verwond. Na de overwinning trok de Britse eenheid vol goede moed door naar Concord.
Ook in Concord waren de revolutionairen uiteindelijk gewaarschuwd, en hadden stelling genomen om de Britten op te wachten bij de "North Bridge" (Noordbrug) over de Concord River. Deze keer wisten de rebellen de Britten op de vlucht te jagen, en daarmee brachten ze de onoverwinnelijk geachte Britse soldaten de eerste nederlaag toe in de Britse koloniën in Noord-Amerika. De Britten trokken terug naar Boston en werden onderweg nog door andere Minutemen aangevallen. De ervaring die de Minutemen daar opdeden zou aantonen dat de guerrilla oorlogvoering voor de kolonisten de beste strategie tegen de Britten was. De Slagen van Lexington en Concord zetten 16.000 New Englanders aan om de strijdende opstandelingen te vervoegen voor een belegering van Boston. Uiteindelijk zou dit de Britten dwingen om de volgende maart te evacueren.
Lexington
Geschiedenis van Massachusetts
1775
|
Het Britse leger, dat in Boston gelegerd was, had rapporten ontvangen over een wapenopslagplaats van de revolutionairen in Concord. De Britten maakten een plan om deze wapens in beslag te nemen, maar de plannen lekten uit en de rebellen verplaatsten hun voorraden naar veilige plaatsen. Toen een Britse legereenheid van 700 man op 18 april op weg ging naar Concord om de gerapporteerde wapens in beslag te nemen, hing de koster van de Old North Church (Noordkerk) twee lantaarns aan de torenspits om de revolutionair Paul Revere te waarschuwen. Revere leende een paard, en reed met een aantal kameraden in de nacht naar Lexington om de plaatselijke burgermilitie te waarschuwen. Na zijn boodschap in Lexington afgeleverd te hebben, reed hij door in de richting van Concord, maar werd aangehouden door een Britse patrouille, en gevangengenomen. Ieder schoolkind in de Verenigde Staten kent het verhaal van Paul Revere's Ride (de rit van Paul Revere).
| 1 |
bericht, boodschap, communicatie
|
2,667 |
PeopleAudience
|
2902919
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Play5
|
Play5
|
Play5 is een Vlaamse commerciële televisiezender. De zender werd gestart onder de naam VIJFtv op 1 oktober 2004. Op 3 september 2012 wijzigde de zender van naam en ging verder als VIJF. Op 28 januari 2021 kreeg de zender de huidige naam Play5. De zender is onderdeel van Telenet, dat ook Play4, Play6, Play7, Play More en Play Sports in handen heeft.
Het best bekeken programma is de voorlaatste aflevering van het negende seizoen van Temptation Island, die werd uitgezonden op woensdag 5 april 2017. Het haalde 502.563 kijkers (uitgesteld: 691.864 kijkers) en een marktaandeel van meer dan 35% bij de vrouwen in de leeftijdscategorie 20-49. Met uitgestelde kijkers erbij haalt het tweede seizoen gemiddeld 631.000 kijkers.
Ontvangst
Play5 is te ontvangen via alle analoge- en digitaletelevisieaanbieders in Vlaanderen en Brussel. Ook via de ether is de zender te ontvangen.
Sinds één september 2012 is Play5 ook in een hd-versie beschikbaar bij Belgacom TV. Telenet volgde op 17 september 2012. Bij de overige aanbieders is er enkel standaard definitie.
Geschiedenis
De zender werd in oktober 2004 opgericht onder de naam VIJFtv als tweede zender van SBS Belgium en later als onderdeel van ProSiebenSat.1 Media. Het was een zusterzender van VT4. De doelgroep van de zender bestond uit vrouwen tussen 20 en 49 jaar. VIJFtv brak door in 2005, toen binnen een jaar een marktaandeel van 5 procent werd opgebouwd. Het eerste dat VIJFtv uitzond was een voetbalwedstrijd, namelijk de UEFA Cup wedstrijd VFL Bochum - Standard. Zo hoopte de zender dat mannen de zender zo snel mogelijk zouden programmeren op het tv-toestel.
In januari 2006 werden de uitzenduren verdubbeld en sindsdien zond VIJFtv 24 uur per dag uit. Sinds 4 januari dat jaar werd ook de succesvolle Amerikaanse soap Mooi en Meedogenloos (originele titel: The Bold and the Beautiful) uitgezonden op VIJFtv. Die liep eerst op Eén en later op VTM. Als gevolg van die verschuiving versterkte VIJFtv de vooravond en zodoende ook het marktaandeel.
VIJFtv had van 2 januari 2006 tot en met 30 november 2006 een kinderuurtje in de ochtend met Ernst, Bobbie en de rest, Cédric, The Koala Brothers en Titeuf.
Tijdens het WK voetbal op het vroegere KANAALTWEE en het ex-VT4, zond VIJFtv 'vrouwvriendelijke' programma's uit. Dat deed ze onder de slogan 'Vrouwen weten waarom'. Op 27 augustus 2007 onderging VIJFtv een metamorfose. Haar look werd aangepast en samen met vijftien nieuwe station idents en drie omroepers (Els Tibau, Sophie Dewaele en Gene Thomas) moest dat de zender definitief op de Vlaamse markt plaatsen. Vele andere BV's kregen een eigen programma op de zender: onder andere Peter Van Asbroeck en Lien Van de Kelder kregen een eigen programma. Felice keerde ook terug met Te nemen of te laten, net als Tante Kaat en Marlène de Wouters. Daarnaast bleef VIJFtv ook enkele buitenlandse topreeksen uitzenden, zoals Grey's Anatomy, Private Practice en Sex and the City. Begin 2009 werd besloten om de omroepers te vervangen door een vaste stem, die de VIJFtv-programma's offscreen aankondigde.
Na de overname van de zender door De Vijver Mediaholding in 2011 werd de zender omgedoopt in VIJF. De nieuwe zender ging op 3 september 2012 van start. Naast de nieuwe naam werd een nieuwe uitstraling gecreëerd waarin verschillende vrouwen centraal stonden. Avonden als 'I love donderdagfilm' en 'waargebeurd op maandag' zijn behouden gebleven in de programmatie. De grootste verandering was de terugkomst van Mooi & Meedogenloos dat enige tijd te zien was op VT4 en een dagelijks nieuw programma Grootse plannen. Eind 2012 had VIJF zo'n 6,4% marktaandeel bij de doelgroep vrouwen (20-49 jaar). In het voorjaar van 2013 pakt VIJF uit met de slogan, ZO Vijf.
Op 28 januari 2021 kreeg de zender met Play5 de huidige naam.
Programma's
Greep uit het aanbod
Chateau Meiland
The Block Australia
Big Brother
wtFOCK (met de start van GoPlay, verhuisd naar GoPlay als GoPlay original)
Panna (clips op GoPlay, afleveringen op Play5 en GoPlay)
Criminal Minds
Charmed
Elementary
Temptation Island
Zo Man Zo Vrouw
Voormalige programma's
All You Need is Jani
Alles uit Liefde
Army Wives
Astrid
Astrid in Wonderland
Be (be)You(tiful)
Cash or Trash
Checklist
De Huisdokter
Dirty, Sexy Money
Dr. Phil
Drop Dead Diva
Friends
Grootse Plannen
Mooi en Meedogenloos
Oh My God
Petit Chateau
Private Practice
Rizzoli & Isles
Singl3s, Vlaamse versie van het programma Girlfri3ends
Storywood (showbizzprogramma met Anke Buckinx)
Straffe Verhalen: waargebeurd met Bieke Ilegems
The Vampire Diaries
Verboden Liefde
Zo Man Zo Vrouw (Verhuisd naar VIER sinds 2018)
Gezichten
Enkele van de televisiegezichten van VIJF zijn:
Jani Kazaltzis
Annelien Coorevits
Enkele van de vroegere schermgezichten:
Roel Vanderstukken
Bieke Ilegems
Michèle Van Sebroeck
Karen Damen
Geert Hunaerts
Jan Kooijman
Beeldmerk
Tijdlijn
Externe link
Play5 op GoPlay.be
Vlaamse televisiezender
SBS Belgium
|
Geschiedenis
De zender werd in oktober 2004 opgericht onder de naam VIJFtv als tweede zender van SBS Belgium en later als onderdeel van ProSiebenSat.1 Media. Het was een zusterzender van VT4. De doelgroep van de zender bestond uit vrouwen tussen 20 en 49 jaar. VIJFtv brak door in 2005, toen binnen een jaar een marktaandeel van 5 procent werd opgebouwd. Het eerste dat VIJFtv uitzond was een voetbalwedstrijd, namelijk de UEFA Cup wedstrijd VFL Bochum - Standard. Zo hoopte de zender dat mannen de zender zo snel mogelijk zouden programmeren op het tv-toestel.
| 1 |
doelgroep, doelgroepkenmerken, publieksgroep
|
2,755 |
Season
|
1857456
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Andy%20van%20der%20Meijde
|
Andy van der Meijde
|
Andy van der Meijde (Arnhem, 30 september 1979) is een Nederlands voormalig profvoetballer die als rechtsbuiten speelde.
Na een verhuurperiode bij FC Twente maakte Van der Meijde tussen 2000 en 2003 furore bij Ajax, de club die hem ook opleidde. Hij won er de landstitel, beker en Johan Cruijff Schaal en maakte vervolgens de overstap naar het buitenland. Bij Internazionale en Everton wist hij het mede door privéproblemen echter niet waar te maken. Van der Meijde stond kortstondig onder contract bij PSV, alvorens hij in 2011 zijn loopbaan beëindigde. Tussentijds speelde hij zeventien interlands voor het Nederlands Elftal en was hij actief op Euro 2004.
Na zijn profcarrière kwam in 2012 zijn biografie Geen genade uit. Deze werd een bestseller en onthulde hoe verslavingen zijn spelersloopbaan en privéleven verwoestten. Hierop volgend werd Van der Meijde bekend als tv-persoonlijkheid door optredens in verschillende realityprogramma's.
Clubcarrière
Ajax
Van der Meijde begon met voetballen bij amateurclub Vitesse 1892 uit Arnhem. Hij werd gescout door Ajax en in 1993 kwam hij daar in de jeugdopleiding te spelen. Hij behoorde tot de zogenoemde Golden Boys-generatie; de succesvolle A1 uit 1997/98 waarvan Van der Meijde als een van de weinigen echt door wist te breken. Zijn debuut in het eerste elftal maakte hij op 12 november 1997 in een wedstrijd tegen FC Twente. Zijn Europese debuut maakte hij op 17 maart 1998, uit bij Spartak Moskou (1-0 verlies) in de UEFA Cup.
FC Twente (huurbasis)
Omdat de Amsterdamse club vond dat Van der Meijde niet genoeg progressie maakte, werd hij een seizoen uitgeleend aan FC Twente. Op 15 augustus 1999 debuteerde hij voor die club. Op 24 augustus 1999 maakte hij zijn eerste officiële doelpunt voor Twente in een bekerwedstrijd tegen SV Urk die met 9-0 werd gewonnen. Dit was ook zijn allereerste officiële doelpunt in het betaald voetbal. Zijn eerste doelpunt in de Eredivisie scoorde hij op 4 december 1999 uit bij MVV (2-0 winst). In het seizoen 1999/2000 speelde hij uiteindelijk 32 wedstrijden, waarin hij in totaal twee doelpunten maakte.
Ajax (tweede periode)
Onder Ajax' nieuwe hoofdtrainer Co Adriaanse kon Van der Meijde bij aanvang van het seizoen 2000/2001 weer aansluiten bij Ajax 1. Op 18 februari 2001 scoorde hij zijn eerste officiële doelpunt voor Ajax in de competitiewedstrijd tegen Sparta (9-0 winst). Dat seizoen speelde hij 27 competitiewedstrijden.
Van der Meijde groeide vervolgens uit tot basisspeler in een elftal met spelers als Zlatan Ibrahimović, Christian Chivu, Maxwell, Rafael van der Vaart, Wesley Sneijder, Nigel de Jong en John Heitinga. Onder Ronald Koeman, opvolger van Adriaanse na diens ontslag in november 2001, werd in 2002 de dubbel gewonnen en haalde Ajax in 2003 de kwartfinale van de Champions League, die verloren werd van AC Milan door een goal in de laatste minuut. Van der Meijde scoorde zijn enige Europese doelpunt voor Ajax in de CL-wedstrijd uit bij AS Roma (1-1). Dit doelpunt scoorde hij slechts 36 seconden na de aftrap.
Internazionale
In de zomer van 2003 werd Van der Meijde door Ajax voor zeven miljoen euro getransfereerd naar Internazionale (kortweg Inter), spelend in de Italiaanse Serie A. Op 31 augustus 2003 maakte hij zijn debuut in een competitiewedstrijd thuis tegen Modena (2-0 winst). Zijn eerste competitiedoelpunt scoorde hij op 22 november 2003 thuis tegen Reggina. Op 17 september 2003 maakte Van der Meijde zijn Europese debuut voor Internazionale in de Champions League-wedstrijd uit tegen Arsenal. Daarin scoorde hij ook meteen zijn eerste Europese doelpunt voor Inter.
Met Internazionale won Van der Meijde in 2005 de Coppa Italia. Hij was er echter nooit zeker van een basisplaats en wist het er uiteindelijk niet waar te maken. Desondanks kwam hij in twee seizoenen tot 53 officiële wedstrijden.
Everton
In 2005 vertrok Van der Meijde bij Inter en ging hij naar Everton. Zijn debuut maakte hij op 29 oktober 2005 in een competitiewedstrijd uit bij Birmingham City (1-0 winst). In vier seizoenen Premier League speelde hij uiteindelijk slechts 24 wedstrijden, waarin hij niet scoorde.
Een van Van der Meijdes weinige hoogtepunten (op het voetbalveld) was in februari 2009 de assist die hij gaf op Dan Gosling, die daarmee tegen aartsrivaal Liverpool de winnende treffer scoorde in de vierde ronde van de FA Cup.
Van der Meijde kwam in zijn periode in Engeland vooral negatief in het nieuws met berichten over disciplinaire geldstraffen en schorsingen, een ziekenhuisopname na een avondje stappen, (terecht gebleken) beschuldigingen van alcoholisme en een inbraak in zijn woning.
Nadat zijn contract afliep in juni 2009 werd hij clubloos. Hierop trainde hij mee bij zijn voormalige club Ajax, waar hij bij het jeugdelftal zijn conditie op peil hield.
PSV
Op 3 maart 2010 tekende Van der Meijde een contract bij PSV voor de rest van het seizoen 2009/2010. PSV nam in dit contract een eenzijdige optie op om dit daarna eventueel met twee jaar te verlengen. Van der Meijde werd buiten de transferperiode aangetrokken, maar dit was toegestaan vanwege zijn clubloze status. Trainer Fred Rutten wilde hem hebben om het verlies van Danko Lazović op te vangen. Die vertrok in maart naar Zenit Sint-Petersburg in Rusland. Rutten was eerder Van der Meijdes trainer bij FC Twente. Op 25 mei 2010 maakte PSV bekend geen gebruik te maken van de tweejarige optie in het contract met Van der Meijde. Hij is voor het eerste elftal van PSV in geen enkele officiële wedstrijd in actie gekomen.
Doordat hij geen andere geschikte club meer kon vinden besloot hij op 25 februari 2011 te stoppen als prof. Hij ging verder in het amateurvoetbal en speelde bij WKE en WSV.
In 2015 besloot hij het voetbal weer op te pakken en ging Van der Meijde met ingang van het seizoen 2015/2016 spelen voor ASV Alexandria uit Apeldoorn.
Interlandcarrière
Nederlands Elftal
Na als jeugdspeler van Ajax voor alle vertegenwoordigende elftallen van de KNVB al wedstrijden gespeeld te hebben maakte Van der Meijde op 19 mei 2002 onder bondscoach Dick Advocaat zijn debuut voor het Nederlands Elftal. In een met 2-0 gewonnen oefenwedstrijd tegen de Verenigde Staten nam hij de tweede treffer voor zijn rekening.
Op Euro 2004 was Van der Meijde in vier van van de vijf wedstrijden basisspeler. Op dat toernooi gaf hij in de groepswedstrijd tegen Duitsland een belangrijke assist op Ruud van Nistelrooij, die daarmee de 1-1-eindstand bepaalde. Na het EK, waar Nederland de halve finale haalde, werd Van der Meijde niet meer opgeroepen. In totaal speelde hij zeventien interlands.
Statistieken
1 N.B. Dit betreft een clubtotaal, dus een totaal van beide periodes bij AFC Ajax.
Erelijst
Ajax
Eredivisie: 1997/98, 2001/02
KNVB beker: 1997/98, 1998/99, 2001/02
Johan Cruijff Schaal: 2002
Internazionale
Coppa Italia: 2004/05
Geen genade
In november 2012 kwam zijn biografie Geen genade uit. In het boek, geschreven door toenmalig VI-journalist Thijs Slegers, staat beschreven hoe Van der Meijdes drang naar seks, drank en drugs zijn carrière als profvoetballer en privéleven ruïneerde. Geen genade werd een bestseller en werd meer dan honderdduizend keer verkocht. Het boek staat op de negende plaats van de bestverkochte boeken van Nederland in 2012. In januari 2013 werd bekend dat het boek verfilmd gaat worden. Robert Jan Westdijk zal de film regisseren.
Privéleven
Van der Meijde is vader van vijf dochters en een stiefzoon.
Van der Meijde liet ooit de naam van voetbalclub Ajax in Gotische letters op zijn kuit tatoeëren. Dit werd een onderwerp van gesprek nadat hij in maart 2010 een contract tekende bij titelconcurrent PSV. In een televisie-interview met Omroep Brabant op 4 maart 2010 vertelde Van der Meijde niettemin dat de bewuste tatoeage 'al lang weg was' en dat dit al zo was voordat hij in Eindhoven tekende. Tijdens zijn periode bij Everton heeft hij zijn Ajax-tatoeage om laten zetten in een afbeelding van een koi-karper. Later, na zijn periode bij PSV, heeft hij het oude logo van Ajax op zijn been laten tatoeëren. Tegenwoordig traint hij intensief bij Faldir Chahbari om kickbokser te worden.
Media
Van der Meijde, die tijdens zijn voetbalcarrière bekendstond om de grappen die hij uithaalde met publiek en tegenstanders, werd na zijn spelersloopbaan actief in de media. Zo was hij onder andere te zien bij Sterren Dansen op het IJs, Jouw vrouw, mijn vrouw VIPS, Sterren Springen en VTBL. Verder was Van der Meijde tijdens het WK Voetbal in Brazilië te zien als scheidsrechter van Veronica's WK in Lingerie.
De grootste bekendheid vergaarde Van der Meijde met zijn eigen realitysoap Andy & Melisa. Hierin werd het dagelijks leven van de ex-voetballer en zijn familie gevolgd. De series van Andy & Melisa waren zowel bij SBS6 als RTL 5 te zien. Sinds 2016 is Van der Meijde ook succesvol op YouTube met zijn eigen serie Bij Andy in de auto, waarin bekende voetballers, artiesten en Influencers bij hem instappen voor een goed gesprek. In 2019 nam hij een manager (Danny Membre eigenaar RUMAG) in de arm voor zijn zakelijke begeleiding. Hierna werd onder andere bewerkstelligd dat de voorheen enkel online uitgezonden serie tevens op FOX Sports werd uitgezonden. In 2020 werd de serie genomineerd voor de Televizier-Ster Online-videoserie. Ook werd hij het gezicht van de Nederlandse fastfoodketen New York Pizza en werd hij de nieuwe Koning Toto. De Nederlandse sportzender RTL 7 heeft de rechten van Andy in de auto voor 1 jaar ingekocht.
Sinds het tv seizoen 2022/2023 is Van der Meijde één van de vaste gezichten van Talpa TV. Van der Meijde is onder andere vaste gast in de Veronica Inside-opvolger Veronica Offside met Wilfred Genee. Daarnaast is Van der Meijde samen met zijn Veronica Offside collega Wesley Sneijder te zien in het programma Andy VS Wesley: Scoren in de Kelderklasse bij Veronica. De andere Talpa zender SBS6 bracht met de terugkeer van Van der Meijde bij de zendergroep ook hun Reallife soap Andy & Melisa terug op tv dat tot deze comeback op tv doorging als vlog op internet.
Theater
In 2017 toerde Van der Meijde door Nederland met de theatershow FC De Rebellen, samen met onder anderen oud-voetballers Glenn Helder, John de Wolf en Sjaak Polak. Sinds begin oktober 2018 toert Van der Meijde samen met zijn vrouw rond met hun eigen theatershow Andy & Melisa Live on tour.
Zie ook
Lijst van spelers van Ajax
Lijst van spelers van FC Twente
Lijst van spelers van Internazionale
Lijst van spelers van PSV
Lijst van spelers van het Nederlands voetbalelftal
Externe link
Profiel en statistieken van Andy van der Meyde op footballdatabase.com
Meijde, van der Andy
Meijde, van der Andy
|
Sinds het tv seizoen 2022/2023 is Van der Meijde één van de vaste gezichten van Talpa TV. Van der Meijde is onder andere vaste gast in de Veronica Inside-opvolger Veronica Offside met Wilfred Genee. Daarnaast is Van der Meijde samen met zijn Veronica Offside collega Wesley Sneijder te zien in het programma Andy VS Wesley: Scoren in de Kelderklasse bij Veronica. De andere Talpa zender SBS6 bracht met de terugkeer van Van der Meijde bij de zendergroep ook hun Reallife soap Andy & Melisa terug op tv dat tot deze comeback op tv doorging als vlog op internet.
| 1 |
media seizoen, tv seizoen, videogame seizoen
|
5,892 |
UserPlusOnes
|
970493
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Command%20%26%20Conquer%3A%20Red%20Alert%202
|
Command & Conquer: Red Alert 2
|
Command & Conquer: Red Alert 2 (vaak afgekort tot Red Alert 2 of RA2) is een real-time strategyspel ontwikkeld door Westwood Pacific. Het spel wordt uitgegeven door EA Games en kwam in Europa op 27 oktober 2000 uit voor Microsoft Windows. Het is het tweede deel in de Red Alert-reeks binnen de Command & Conquer-serie en volgt Command & Conquer: Red Alert op. In 2001 kwam een uitbreidingspakket voor Red Alert 2 uit, Yuri's Revenge genaamd en in 2008 kwam als vervolg op het spel Command & Conquer: Red Alert 3 uit.
Ontwikkeling
Ondanks het succes van het in 1996 uitgekomen Command & Conquer: Red Alert werd Westwood Studios kort na de uitgave van het spel in de verkoop gezet samen met andere eigendommen van de door financiële problemen geteisterde eigenaar van de studio, de Spelling Entertainment Group. De studio werd eind 1998 voor 122,5 miljoen dollar door Electronic Arts gekocht, enkel nadat de activa van de Spelling Group los van elkaar werden aangeboden. Als onderdeel van de overeenkomst werd de in Irvine gevestigde ontwikkelstudio van Virgin Interactive (tevens een dochteronderneming van de Spelling Group) ook overgenomen door Electronic Arts. De studio werd hernoemd naar Westwood Pacific en onder direct toezicht van Westwood Studios geplaatst. De studio begon zijn werk aan een vervolg op Red Alert, een voor de ontwikkelaars nieuwe serie, terwijl Westwood Studios zich bezighield met het afmaken van Command & Conquer: Tiberian Sun en de verdere ontwikkeling van Command & Conquer: Renegade.
Het spel werd voor het eerst aangekondigd in april van 2000 en was ook aanwezig op de Electronic Entertainment Expo (E3) van dat jaar.
In juli 2000 kondigde Westwood aan dat Red Alert 2 op 15 september 2000 de release to manufacturer-status zou bereiken, wat tot gevolg zou hebben dat het spel ergens midden oktober uit zou komen. Op 21 oktober 2000 kwam Red Alert 2 uit in Noord-Amerika; zes dagen later, op 27 oktober, was het spel beschikbaar in Europa.
Gameplay
Command & Conquer: Red Alert 2 is een real-time strategyspel in 2D, met een isometrische tekentechniek waarbij een tweedimensionaal spel de illusie wekt van een driedimensionale wereld. De speler heeft de controle over alle eenheden van zijn eigen factie en moet proberen die van de tegenstander te elimineren. In de singleplayer wint de speler als alle primaire missies zijn voltooid. De multiplayermodus vereist de speler om alle vijandelijke eenheden en gebouwen te vernietigen.
De speler kan gebouwen, infanterie en voer-, vaar- en vliegtuigen kopen voor geld dat verdiend wordt door het mijnen van erts, en het pompen van olie door jaknikkers in te nemen. De speler begint met enkel een bouwwerf en ontgrendeld nieuwe gebouwen en eenheden door, als ware het een skill tree, nog ongebouwde constructies te bouwen. Eenheden hebben op persoonlijk niveau ook een vorm van progressie via het veteraansysteem. Elke eenheid kan maximaal twee maal opwaarderen (eerst tot "veteraan" en daarna tot "elite"), waar elk niveau hoger de eenheid in kwestie sneller, preciezer en schadebestendiger maakt. Het eliteniveau bereiken gaat gepaard met het krijgen van zelfgenezend vermogen. Enkele eenheden krijgen daarnaast ook een speciale functie; zo kan een Tesla Trooper meerdere vijanden tegelijk aanvallen en wordt bij een War Miner bijvoorbeeld zijn machinegeweer vervangen door een sterker en efficiënter kanon.
De grafische gebruikersomgeving wordt voornamelijk gebruikt voor de minimap en de bouwopties, maar toont ook de huidige geldvoorraad, het stroomverbruik en enkele formatieopties voor eenheden. Tussen missies wordt de speler via Full Motion Video's (FMV's) op de hoogte gebracht van vorderingen in het verhaal. Tijdens missies wordt op bepaalde momenten de minimap vervangen door een FMV om veranderende of nieuwe missiedoelen door te geven.
{| class="wikitable" style="float:right;"
|+ Spelmodi in Command & Conquer: Red Alert 2'''s multiplayer
|-
! Spelmodus !! Omschrijving
|-
| Battle || De speler kan allianties met andere spelers sluiten
|-
| Free For All || De speler kan geen allianties met andere spelers sluiten
|-
| Cooperative || Twee spelers spelen samen tegen computerbestuurde vijanden
|-
| Unholy Alliance || De spelers beginnen met zowel een geallieerde als een Sovjet-Russische basis
|-
| Megawealth || De spelers kunnen enkel geld verdienen door het veroveren van jaknikkers
|-
| Land Rush || Alle spelers starten op één centraal punt op de map
|-
| Meat Grinder || De spelers zijn gelimiteerd tot landeenheden
|-
| Naval Warfare || De spelers zijn gelimiteerd tot vaartuigen
|}
Multiplayer
De speler kan in de multiplayermodus met maximaal vier spelers spelen, via zowel internet als LAN-verbindingen. De speler kan in de multiplayer als 9 verschillende landen spelen, elk deel van of de geallieerden of de Sovjet-Unie. Elk land heeft één eenheid of gebouw die exclusief door dat land kan worden gebruikt. De speelbare geallieerde landen zijn de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk en Zuid-Korea; de landen van de Sovjet-Unie zijn Rusland, Cuba, Libië en Irak.Command & Conquer: Red Alert 2 zag de introductie van verschillende spelmodi (zie tabel). Niet alle maps zijn speelbaar in elke modus. Daarnaast zag de multiplayer ook de introductie van een laddertoernooi en een "World Domination Tour", vergelijkbaar met die uit Command & Conquer: Tiberian Sun.
Eenheden
De eenheden van beide kanten zijn verschillend van elkaar, op enkele basiseenheden als een engineer en attack dog na. De gevechten focussen zich op voornamelijk land- en zeegevechten. Luchtvaartuigen kunnen enkel op land- of zeedoelen schieten en zijn dus niet bij machte om andere luchtvaartuigen neer te halen.
Verhaal Red Alert 2 vervolgt het verhaal van de geallieerden in Command & Conquer: Red Alert. Nu de Sovjet-Unie in puin ligt na de tegenaanval van de geallieerden, wordt een lid van Huis Romanov, Alexander Romanov (Nicholas Worth), aangewezen als de nieuwe premier. Romanov houdt de schijn op dat hij zich schikt in de nieuwe situatie waar de Sovjet-Unie fungeert als een vazalstaat, maar bouwt in de tussentijd een groot leger op voor een invasie van de Verenigde Staten.
Het spel begint met de start van de Sovjet-Russische invasie die de Amerikaanse strijdkrachten verrassen. Als antwoord hierop beveelt de Amerikaanse president Michael Dugan (Ray Wise) tot het afvuren van kernraketten op de Sovjet-Unie. Yuri (Udo Kier), leider van het "Soviet Psychic Corps", gebruikt zijn paranormale hersenspoelingskrachten op het personeel van de kernwapenbasis waardoor de deuren van de raketsilo's niet worden geopend en de raketten in de silo's ontploffen. De Verenigde Staten wordt binnen luttele uren door de Sovjet-Russische strijdkrachten overspoeld.
De speler speelt als commandant van verscheidene eenheden. De briefing van elke missie wordt vaak geïnitieerd door de leider van de campagne (ofwel premier Romanov of president Dugan) die de situatie van het conflict toelicht, gevolgd door de specifieke informatie van de missie door de Amerikaanse luitenant Eva Lee (Athena Massey) of de Sovjet-Russische luitenant Zofia (Aleksandra Kaniak).
Geallieerde campagne
De campagne van de geallieerden begint met een team van speciale eenheden, onder leiding van Tanya Adams (Kari Wührer), die de opdracht hebben om de Sovjet-Russische invasie van New York tegen te gaan. Nadat de invasie succesvol wordt gestopt in de stad begeven Tanya en de speler zich naar Colorado Springs, alwaar zij proberen de United States Air Force Academy proberen te bevrijden. De speler leert daarna dat Yuri een "Psychic Beacon" heeft ontwikkeld, een apparaat dat iedereen in een groot gebied na een korte tijd van blootstelling hersenspoelt. Zowel de Amerikaanse president Michael Dugan, generaal Ben Carville (Barry Corbin) als vele ambtenaren worden beïnvloed wat leidt tot de Amerikaanse capitulatie. Nadat de speler de hersenspoelstellage heeft vernietigd, vluchten de president en aanhang naar het nog veilige Canada terwijl Washington D.C. in de handen van de Sovjet-Unie komt.
Als de Amerikaanse overheid zich vestigt in Canada, leert de speler dat er in Chicago eenzelfde hersenspoelapparaat is geplaatst, ditmaal met een versterker dat de reikwijdte van de machine vergroot waardoor bij gebruik het complete land beïnvloed zou worden. In reactie beginnen de Amerikanen snel aan een offensief op Chicago en weten zowel de machine als de versterker te vernietigen. Als wraakactie meldt de Sovjet-Russisch generaal Vladimir (Adam Gregor) dat Chicago nu geen nut meer voor hem heeft en lanceert een kernraket die de stad compleet vernietigd.
De interesse van de leiders van Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk wordt meteen gewekt en ze stemmen in om de Verenigde Staten te helpen, mits de Amerikanen eerst raketsilo's van de Sovjet-Unie in Polen onschadelijk maken. President Dugan zet de speler op de zaak en samen met Tanya worden de silo's heimelijk onbruikbaar gemaakt. Met de extra mankracht van de Europese landen start het Amerikaanse leger een amfibische aanval om Washington D.C. opnieuw in handen te krijgen. De operatie slaagt en de speler moet direct een aanval weren die door de Sovjet-Unie werd gelanceerd op de Hawaïaanse eilanden.
Ondanks het succes, heeft de Sovjet-Unie nog een groot deel van de Verenigde Staten in bezit en door het verliezen van een groot gebied rond de Mississippi wordt de beweging van militaire eenheden tussen de westelijke en oostelijke staten vermoeilijkt. Derhalve wordt door de Amerikanen de strategische gelegen stad Saint Louis bevrijd. Ondertussen komen Amerikaanse geheime diensten erachter dat Sovjet-Russische onderzoekers in Tulum, Mexico bezig zijn met de productie van een replica van de Amerikaanse "prism technology", een wapensysteem dat met gerichte energiestralen vijanden kan uitschakelen. Het onderzoeksstation wordt compleet vernietigd en alle informatie over de technologie beschermd.
De speler wordt dan voor de tweede maal naar Europa gestuurd, ditmaal om het laboratorium van Albert Einstein (Larry Gelman) in het Zwarte Woud te beschermen. Einstein heeft op dat moment al een prototype van een "Chronosphere", een apparaat met de mogelijkheid om troepen over de hele wereld te teleporteren. Nadat de veiligheid van Einstein is verzekerd, meldt hij dat ze het best de Chronosphere kunnen stationeren op Florida Keys, een eiland dicht bij Cuba gelegen. Hiervandaan gebruiken de Amerikaanse troepen de teleportatiemogelijkheden door eerst Sovjet-Russische raketsilo's onschadelijk te maken en daarna om te teleporteren naar het centrum van Moskou, de hoofdstad van de Sovjet-Unie. Na het verslaan van de Zwarte Garde en het innemen van het Kremlin, wordt premier Romanov gepakt door het team van Tanya. De Sovjets tekenen voor een nederlaag en verliezen hierdoor de oorlog.
Sovjet-Russische campagne
De campagne van de Sovjet-Unie begint met een briefing van premier Alexander Romanov over de geplande invasie in de Verenigde Staten. De eerste opdracht aan de speler is om het hoofdkantoor van de Amerikaanse strijdkrachten, het Pentagon, te vernietigen. Direct daarna wordt een invasie in Florida gelanceerd ter vernietiging van een groot deel van de Amerikaanse vloot aan de oostkust van de Verenigde Staten, die de invasie vanuit de Sovjet-Unie zou dwarszitten. Terwijl de speler grotendeels verantwoordelijk is voor de overwinningen, eist generaal Vladimir (Adam Gregor) alle lof op. Terwijl de generaal schittert door afwezigheid tijdens briefings, adviseert Yuri om New York in te nemen met een "Psychic Beacon", een apparaat dat iedereen in een groot gebied na een korte tijd van blootstelling hersenspoelt. De speler volgt zijn advies en als een geallieerd onderzoeksstation eenmaal is ingenomen, wordt de "Psychic Beacon" ingezet en staat de hele stad onder de controle van de Sovjets.
Om de succesvolle aanvallen van de Sovjets tegen te gaan, lanceren geallieerde strijdkrachten een amfibische aanval vanuit Korea op Vladivostok. De invasie wordt echter met brute kracht teruggeslagen. Door de vorderingen in de situatie, kiezen zowel Duitsland als Frankrijk ervoor om zich met de geallieerden te vervoegen en troepen naar Polen te sturen om daar de Amerikaanse strijdkrachten te helpen met het gevecht tegen de Sovjets. Door het grootschalige vertrek van Franse soldaten uit Frankrijk start de Sovjet-Unie met een aanval op Parijs. De Eiffeltoren (in het spel "Paris Tower" genoemd) wordt door de Sovjets gebruikt als een grote teslatransformator (tesla coil) door enkele "Tesla Troopers", eenheden die elektrische stralen kunnen afvuren, de Eiffeltoren onder stroom te laten zetten. De elektrische Eiffeltoren zorgt in een mum van tijd voor de verovering van Parijs. Daarnaast worden enkele andere slagen op Europese grond door de Sovjets gewonnen, waardoor de Europese landen die versterking verschaften aan de Verenigde Staten nu zelf hulp nodig hebben.
Yuri krijgt dan van premier Romanov de volledige militaire leiding. Generaal Vladimir beschuldigt Yuri ervan zijn paranormale hersenspoelingskrachten gebruikt te hebben om de macht in handen te krijgen, al ontkend Yuri alle beschuldigingen. De speler leert dat de Amerikanen een "Chronosphere" hebben ontwikkeld waarmee troepen over de hele wereld kunnen teleporteren en dat de Amerikanen van plan zijn dit apparaat te gebruiken om af te reizen naar een Sovjet-Russisch onderzoeksstation "van essentiële waarde" in het Oeralgebergte. De speler krijgt dan de opdracht om het onderzoeksstation te verdedigen en kort nadat de locatie veilig is, meldt Yuri dat Romanov vermoord is door generaal Vladimir. Hij beveelt de speler daarna om naar Washington D.C. te reizen om Vladimir te vermoorden. Het Witte Huis wordt ingenomen en Vladimir wordt met behulp van hersenspoeling gevangengenomen. Een volgende missie zorgt ervoor dat president Michael Dugan, en daardoor indirect het leger, onder controle van de Sovjets komt te staan door hersenspoeling.
De Sovjets komen erachter dat de Amerikanen een superwapen ontwikkelen dat krachtig onweer kan creëren en daarmee veel schade aan kan richten. In reactie hierop wordt opnieuw een amfibische aanval gestart om het "Weather Control Device", gestationeerd op de Britse Maagdeneilanden, te vernietigen. De speler leert daarna van luitenant Zofia dat er bewijs is dat Yuri premier Romanov hersenspoelde. De speler trekt met een groot aantal troepen naar Moskou om de strijd aan te gaan met Yuri. Als deze gewonnen is en er verondersteld wordt dat Yuri dood is, blijkt dat de Amerikanen in Alaska nog een "Chronosphere" hebben. Deze wordt snel vernietigd en de wereld staat vrij om overgenomen te worden door de Sovjet-Unie.
Yuri's Revenge
In het uitbreidingspakket Yuri's Revenge heeft Yuri zich afgescheiden van de Sovjets en probeert hij met een eigen leger de hele wereld over te nemen. De singleplayer bevat compleet nieuwe campagnes voor zowel de geallieerden als de Sovjet-Unie. In de multiplayer is Yuri als een nieuwe speelbare partij met een variëteit aan psychische technologie beschikbaar.
Ontvangst
Recensies
Het spel is door recensenten goed ontvangen en heeft op beide Metacritic en GameRankings een gemiddelde score van rond de 8,5.
Eurogamer gaf het spel een negen en benoemde praktisch exclusief pluspunten, waaronder de Full Motion Video's tijdens het spelen, de nieuwe superwapens en de gebalanceerde eenheden van de verschillende mogendheden. Benoemd werd echter ook dat de kunstmatige intelligentie af en toe te wensen overlaat. Het Duitse computerspeltijdschrift PC Player gaf het spel een 8,5 en benoemde het begin 2001 het beste strategiespel van het vorige jaar.
Verkoop
In de eerste week na de release van Red Alert 2 verscheepte EA Games één miljoen exemplaren van het spel. Al is het aantal verscheepte exemplaren niet indicatief voor het totaal aantal verkochte spellen, bereikte het spel die week de toppositie op de verkooplijsten. In de maand die volgde, zou het het meest verkopende spel blijven.
Van de Verband der Unterhaltungssoftware Deutschland kreeg het spel een "Gold-Award" voor het verkopen van meer dan honderdduizend exemplaren in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland.
Controverse
De achterkant van de omslag toont onder andere een richting het World Trade Center vliegend vliegtuig met de zinsnede "The invasion has begun" (Nederlands: "De invasie is begonnen"). Nadat de aanslagen op 11 september 2001 zich hadden voltrokken en EA Games de gelijkenissen tussen de aanslag en de omslag van het spel zag, werd ervoor gekozen om een nieuwe cover te produceren zonder de tekst. Het was aan individuele retailers zelf om te kiezen of ze de herziene uitgave gratis wilden laten vervangen.
Muziek
De muziek in Red Alert 2 is gecomponeerd door Frank Klepacki en geproduceerd door Westwood. Alle nummers uit het spel werden uiteindelijk verkocht als Red Alert 2 Original Soundtrack. De totale speelduur van de speellijst is 63 minuten en negentien seconden. Het themalied van het spel is een herschreven versie van de "Hell March" uit de eerste Red Alert. De soundtrack bestaat uit heavy metal-nummers met een hoog tempo. Hiervoor werd gekozen nadat het in 1999 uitgekomen Command & Conquer: Tiberian Sun'' veel kritiek kreeg van fans voor de orkestrale ambientsoundtrack.
Systeemeisen
Computerspel uit 2000
Red Alert 2
Windows-spel
|
Eurogamer gaf het spel een negen en benoemde praktisch exclusief pluspunten, waaronder de Full Motion Video's tijdens het spelen, de nieuwe superwapens en de gebalanceerde eenheden van de verschillende mogendheden. Benoemd werd echter ook dat de kunstmatige intelligentie af en toe te wensen overlaat. Het Duitse computerspeltijdschrift PC Player gaf het spel een 8,5 en benoemde het begin 2001 het beste strategiespel van het vorige jaar.
| 1 |
gebruikersinteractie, pluspunten, gebruikersacties
|
1,826 |
CheckInAction
|
636933
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pilersuisoq
|
Pilersuisoq
|
Pilersuisoq is een supermarktketen in Groenland met 68 vestigingen in kleine nederzettingen verspreid over het land en in kleine dorpen, waar de ketens Pisiffik en Brugseni supermarktketens niet aanwezig zijn. Net als het moederbedrijf KNI A/S is het hoofdkantoor gevestigd in de tweede stad van Groenland, Sisimiut. De directeur van de keten is sinds 2008 Lars Behrendt.
Onderdelen
De keten bestaat uit 68 locaties die bevoorraad worden door de Royal Arctic Line, een zeetransportbedrijf van de Groenlandse regering. De bevoorrading vindt echter plaats in een zeer lage frequentie, bijvoorbeeld Ittoqqortoormiit maar 2 keer per jaar en Qaanaaq zelfs maar één keer per jaar.
Bevoorrading van de oostkust van Groenland kan efficiënter worden bevoorraad vanaf IJsland door het dunner worden van het ijs in de Straat Denemarken en het zuidelijke deel van de Groenlandzee. Dit voorstel is gedaan in 2010 tijdens een bijeenkomst van Groenland met IJsland en de Faeröereilanden in Tasiilaq. De Naalakkersuisut moet hier nog op reageren.
Post en bank
De Pilersuisoq-winkels hebben een geïntegreerd kantoor van het nationale postbedrijf Post Greenland en medewerkers die werken voor de nationale bank Bank of Greenland.
Belastingvrije winkels
Naast de supermarkten beheerd Pilersuisoq ook de Belastingvrije winkels op de luchthavens Kangerlussuaq en Narsarsuaq.
Heilports
Passagiers voor de helikoptervluchten vanaf de Helikopterhaven van het dorp kunnen inchecken bij de Pilersuisoq winkels bij het Post Greenland kantoor. De passagiers ontvangen hierbij geen instapkaart maar de bagage wordt gelabeld, tenzij de passagier niet via een lokale helikopterhub gaat. Bagage wordt vervoerd met een tractor van de Pilersuisoq naar de helikopterhaven.
Groenlandse supermarktketen
|
Heilports
Passagiers voor de helikoptervluchten vanaf de Helikopterhaven van het dorp kunnen inchecken bij de Pilersuisoq winkels bij het Post Greenland kantoor. De passagiers ontvangen hierbij geen instapkaart maar de bagage wordt gelabeld, tenzij de passagier niet via een lokale helikopterhub gaat. Bagage wordt vervoerd met een tractor van de Pilersuisoq naar de helikopterhaven.
| 1 |
inchecken, aankomstregistratie, bevestiging
|
1,582 |
RadioEpisode
|
2090185
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Labyrint%20%28NTR/VPRO%29
|
Labyrint (NTR/VPRO)
|
Labyrint is een voormalig Nederlands(talig) wetenschappelijk radio- en televisieprogramma dat in 2010 voortkwam uit een samenwerking tussen de VPRO en Teleac (vanaf 1 september 2010 NTR).
Iedere week besprak Labyrint een ander wetenschappelijk fenomeen en bracht zware academische stof in begrijpelijke taal. Vaak werd in het programma een centrale vraag gesteld, die dan werd uitgediept. Er was ook een aangepaste versie van het tv-programma voor de bètavakken in de bovenbouw van het middelbaar onderwijs, genaamd Labyrint voor de tweede fase.
Op 15 november 2012 werd bekend dat Labyrint na 2013 zou stoppen. De NTR ging in 2014 verder met het televisieprogramma De Kennis van Nu en De Kennis van Nu Radio.
Externe link
Officiële website
Documentaireprogramma op televisie
Documentaireprogramma op radio
Radioprogramma van de VPRO
Programma van de NTR
Radioprogramma van Radio 1 (Nederland)
Wetenschappelijk televisieprogramma
Televisieserie gebaseerd op een radioprogramma
|
Documentaireprogramma op televisie
Documentaireprogramma op radio
Radioprogramma van de VPRO
Programma van de NTR
Radioprogramma van Radio 1 (Nederland)
Wetenschappelijk televisieprogramma
Televisieserie gebaseerd op een radioprogramma
| 3 |
radioaflevering, radioserie, radioprogramma
|
5,116 |
Airport
|
5081425
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Key%20West%20International%20Airport
|
Key West International Airport
|
Key West International Airport (IATA: EYW, ICAO: KEYW) is een vliegveld 2 km ten oosten van het centrum van de stad Key West, aan de zuidoostelijke kust van het eiland Key West, deel van de Florida Keys in het zuiden van de Amerikaanse staat Florida. In 2016 verwerkte de luchthaven 380.505 passagiers. De luchthaven ligt in Monroe County, de county is eveneens eigenaar en uitbater van de luchthaven.
De luchthaven heeft slechts een landingsbaan, met de beperkte lengte van 1.463 m. Om die reden zijn er regelmatig gewichtsbeperkende maatregelen voor de reizigers van kracht.
De luchthaven werd geopend in 1913. Key West ligt 208 km ten zuidwesten van de luchthaven van Miami en 171 km noordnoordoost van de luchthaven van Havana. De eerste vlucht was een vlucht naar Cuba. In 1928 begon de pas opgerichte maatschappij Pan American Airways van op deze luchthaven ook met als eerste route de verbinding Key West - Havana in Cuba. De luchthaven werd veelvuldig ingezet voor militair gebruik tijdens de Tweede Wereldoorlog De City of Key West gaf de eigendomsrechten van de Key West Municipal Airport in 1953 aan Monroe County die de naam van de luchthaven wijzigde naar Key West International Airport. Monroe County kon eveneens bij de Federal Aviation Administration fondsen claimen voor de verdere uitbouw van het vliegveld.
De luchthaven heeft lijnvluchten van Silver Airways, Elite Airways, Cape Air, United Express, American Eagle, Delta Air Lines en Delta Connection. De belangrijkste luchtvaartmaatschappij in 2010 was AirTran Airways. Na de overname in 2011 van AirTran door Southwest Airlines werd dit netwerk verder uitgebaat, eerst verder onder de AirTran naam, nadien als Southwest. In 2014 stopte Southwest evenwel alle routes van en naar Key West. In 2017 waren de belangrijkste routes de verbinding met Atlanta uitgevoerd door Delta Air Lines en Delta Connection, goed voor zo'n 164.000 reizigers en de korte verbinding met Miami door American Eagle goed voor zo'n 90.000 reizigers per jaar.
Vliegveld in de Verenigde Staten
Florida Keys
|
De luchthaven werd geopend in 1913. Key West ligt 208 km ten zuidwesten van de luchthaven van Miami en 171 km noordnoordoost van de luchthaven van Havana. De eerste vlucht was een vlucht naar Cuba. In 1928 begon de pas opgerichte maatschappij Pan American Airways van op deze luchthaven ook met als eerste route de verbinding Key West - Havana in Cuba. De luchthaven werd veelvuldig ingezet voor militair gebruik tijdens de Tweede Wereldoorlog De City of Key West gaf de eigendomsrechten van de Key West Municipal Airport in 1953 aan Monroe County die de naam van de luchthaven wijzigde naar Key West International Airport. Monroe County kon eveneens bij de Federal Aviation Administration fondsen claimen voor de verdere uitbouw van het vliegveld.
| 7 |
luchthaven, vliegveld, vliegstation
|
2,778 |
SportsEvent
|
4328056
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dutch%20Darts%20Masters%202015
|
Dutch Darts Masters 2015
|
De Dutch Darts Masters 2015 is de vierde van negen European Tour evenementen van de PDC Pro Tour 2015. Het toernooi werd gehouden van 5 tot 7 juni in Venray.
Michael van Gerwen wist dit evenement te winnen door in de finale Justin Pipe met 6–0 te verslaan.
Prijzengeld
Het totale prijzengeld is ten opzichte van de voorgaande edities met £15,000 verhoogd en bedraagt £115,000.
Gekwalificeerde spelers
De 48 gekwalificeerde spelers bestaan uit de top 16 van de PDC ProTour Order of Merit op 8 maart 2015. De overige 32 plaatsen gingen naar de spelers van drie kwalificatie evenementen - 20 naar de UK Qualifier (gehouden in Barnsley op 13 maart), acht naar de European Qualifier (gehouden in Venray op 4 juni) en vier naar de Home Nations Qualifier (gehouden een dag eerder voor dit evenement).
Schema
Dartswedstrijd in Nederland
Darts in 2015
PDC Pro Tour
Sport in Venray
Sportevenement in Limburg (Nederland)
|
Dartswedstrijd in Nederland
Darts in 2015
PDC Pro Tour
Sport in Venray
Sportevenement in Limburg (Nederland)
| 1 |
sportevenement, sportwedstrijd, teamsport
|
8,710 |
Volcano
|
185762
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Blup%20Blup
|
Blup Blup
|
Blup Blup is een vulkaan en eiland behorend tot Papoea-Nieuw-Guinea. Het eiland, gelegen in de Bismarckzee, is 7 km² groot en de stratovulkaan is 402 m hoog. De vulkaan is gevormd tijdens het Pleistoceen.
Er komen vier zoogdiersoorten op het eiland voor: kortstaartbuideldas, suikereekhoorn, het knaagdier Melomys rufescens en de rat Rattus praetor.
Externe link
Blup Blup of Volcano World
Papoea-Nieuw-Guinees eiland
Vulkaan in Papoea-Nieuw-Guinea
Stratovulkaan
|
Blup Blup is een vulkaan en eiland behorend tot Papoea-Nieuw-Guinea. Het eiland, gelegen in de Bismarckzee, is 7 km² groot en de stratovulkaan is 402 m hoog. De vulkaan is gevormd tijdens het Pleistoceen.
| 4 |
vulkaan, stratovulkaan, schildvulkaan
|
1,520 |
PaintAction
|
4088912
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Simson%20en%20Delila
|
Simson en Delila
|
Simson en Delila is een schilderij van Rembrandt in de Gemäldegalerie van de Staatliche Museen zu Berlin.
Voorstelling
Het stelt Simson voor, een figuur uit het Bijbelboek Rechters, die het volk Israël moest beschermen tegen invallen van de Filistijnen. Hij stond bekend om zijn grote fysieke kracht. Op een dag ontmoette hij de Filistijnse vrouw Delila. Delila vroeg Simson waarin zijn geweldige kracht schuilde en hoe hij overmeesterd kon worden. Uiteindelijk vertelde Simson haar dat hij zijn kracht zou verliezen als zijn haar zou worden afgeschoren. Terwijl hij sliep riep Delila een man en liet hem de zeven haarlokken van Simsons hoofd afscheren, waarna Simson door de Filistijnen werd overmeesterd. Zijn ogen werden uitgestoken en hij werd naar Gaza gebracht om in een gevangenis graan te malen.
Rembrandt beeldde het moment af waarop Simson in de schoot van Delila in slaap was gevallen. Op de achtergrond staan twee Filistijnse handlangers in de aanval. De voorste handlanger kijkt angstig naar Delila, maar Delila probeert hem gerust te stellen door hem alvast een van de afgeknipte haarlokken van Simson te laten zien.
Toeschrijving en datering
Het schilderij is linksonder gemonogrammeerd en gedateerd ‘RHL 1628’, waarbij RHL staat voor ‘Rembrandt Harmensz. Leydensis’ (Rembrandt Harmensz. van Leiden). De auteurs van het Corpus of Rembrandt Paintings twijfelen echter over de echtheid hiervan en dateren het schilderij op stilistische gronden 1629/1630.
Herkomst
Het werk wordt in 1632 voor het eerst genoemd in een inventaris van de eigendommen van Frederik Hendrik van Oranje in Den Haag (inventarisnummer 49; als Jan Lievens). Later werd het overgebracht naar Huis Honselaarsdijk, een buitenverblijf van de prinsen van Oranje bij Rijswijk, waar het in 1707 genoemd wordt in een inventaris (nummer 39). Na de dood van Willem III van Oranje werd het huis samen met de inboedel geërfd door Frederik I van Pruisen. Zijn erfgenaam, Frederik de Grote, liet het werk vermoedelijk in 1742 overbrengen naar Berlijn, waar het in 1793 wordt vermeld in de Berliner Stadtschloss (als Govert Flinck). Hier bleef het tot 1906, toen het werd overgebracht naar de Gemäldegalerie van de Staatliche Museen zu Berlin.
Werk van Rembrandt
Schilderij in de Staatliche Museen zu Berlin
1620-1629
Fictief duo
|
Toeschrijving en datering
Het schilderij is linksonder gemonogrammeerd en gedateerd ‘RHL 1628’, waarbij RHL staat voor ‘Rembrandt Harmensz. Leydensis’ (Rembrandt Harmensz. van Leiden). De auteurs van het Corpus of Rembrandt Paintings twijfelen echter over de echtheid hiervan en dateren het schilderij op stilistische gronden 1629/1630.
| 2 |
schilderen, schilderkunst, schilderij
|
9,655 |
LegalService
|
1674459
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Erik%20E.%20de%20Vos
|
Erik E. de Vos
|
Erik Edwin de Vos (Amsterdam, 7 januari 1962), ook bekend onder het pseudoniem Minne Kavoulis, is een Nederlandse filmjournalist, regisseur, fotograaf en advocaat.
Biografie
De Vos deed eindexamen aan het Montessori Lyceum Amsterdam en studeerde fotografie aan de Rietveld Academie in Amsterdam. Ook volgde hij een opleiding meercamera-regie aan de Media Academie in Hilversum. In 2005 studeerde hij af als meester in de rechten aan de Universiteit van Amsterdam.
De eerste publicaties van De Vos verschenen in 1986 in het filmblad Skoop, waar op dat moment documentairemaker en schrijver Huib Stam hoofdredacteur was. Toen Skoop in 1992 werd opgeheven wegens een telkens verder dalend abonnee-bestand, ging hij verder bij HP/De Tijd. Niet veel later maakte hij de overstap naar lokale televisie.
In de seizoenen 1993 - 1996 was hij regisseur en eindredacteur van het filmprogramma Filmspot op de Amsterdamse zender AT5, met Jac. Goderie als presentator. Filmspot gebruikte onder regie van De Vos vreemde kleuren, ongebruikelijke hoeken en een razende montage (filmfragmenten van hoogstens enkele seconden waren geen uitzondering). Dit zorgde ervoor dat het programma de aandacht van landelijke omroepen trok. Uiteindelijk was het de AVRO die het op de landelijke zender bracht. Na het eerste nationale seizoen en tegenvallende kijkcijfers haakte De Vos af als regisseur. De AVRO zette door met een nieuwe regisseur, maar staakte de uitzendingen halverwege het tweede seizoen.
In 1996 begon De Vos onder het pseudoniem Minne Kavoulis aan de opnamen van de lowbudget speelfilm Liefde en Geluk, gebaseerd op een eigen scenario. De film ging in 1997 op het Nederlands Film Festival in première, maar werd het slachtoffer van een hetze tegen filmsubsidie in de roddelrubriek De Geruchtenmachine van De Filmkrant. Het duurde uiteindelijk tot 1999 voordat Liefde en Geluk door filmdistributeur Het Filmmuseum in een beperkte roulatie vertoond werd in de Amsterdamse bioscoop Kriterion.
Na Liefde en Geluk werkte De Vos samen met Ronald Giphart voor filmproducent San Fu Maltha aan een scenario voor een romantische komedie, Echte Liefde, dat echter nooit verfilmd werd. Giphart verwerkte delen van het onvoltooide scenario in de televisieserie De co-assistent. In de interviewbundel De liefde die Feyenoord heet beschreven Giphart en Rob van Scheers een middag met De Vos bij een voetbalwedstrijd van Feyenoord. Daarna werd het stil rond de filmmaker.
De band met Jac. Goderie bleef bestaan, en voor Goderies blad Preview maakte De Vos glamour-foto's van bekende Nederlandse acteurs en actrices. Hierbij gebruikte hij weer een pseudoniem, St. Cyr de Bennet. Onder eigen naam publiceerde De Vos foto's in onder meer Viva, Esquire, Marie Claire, Playboy Magazine, de Duitse Vogue en Elle.
De Vos regisseerde bedrijfsfilms voor productiemaatschappij Shooting Star, en maakte filmprogramma's voor Canal+. Een tweede film kwam echter niet van de grond, waarna hij in drie jaar een meestertitel behaalde aan de Universiteit van Amsterdam. In 2005 werd hij advocaat bij het advocatenkantoor NautaDutilh in Amsterdam. In 2009 begon hij een eigen advocatenkantoor, Kracht advocatuur.
Filmografie
Liefde en geluk (internationaal uitgebracht als Love and Happiness), 1997 (onder pseudoniem Minne Kavoulis)
Externe links
Officiële website Erik E. de Vos
Vos, Erik E. de
|
De Vos regisseerde bedrijfsfilms voor productiemaatschappij Shooting Star, en maakte filmprogramma's voor Canal+. Een tweede film kwam echter niet van de grond, waarna hij in drie jaar een meestertitel behaalde aan de Universiteit van Amsterdam. In 2005 werd hij advocaat bij het advocatenkantoor NautaDutilh in Amsterdam. In 2009 begon hij een eigen advocatenkantoor, Kracht advocatuur.
| 2 |
advocatenkantoor, juridische dienst, rechtsbijstand
|
12,034 |
Enumeration
|
5778014
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20vlaggen%20van%20Kirgizische%20deelgebieden
|
Lijst van vlaggen van Kirgizische deelgebieden
|
Dit artikel bevat een lijst van vlaggen van Kirgizische deelgebieden. Kirgizië is onderverdeeld in zeven oblasten (meervoud: oblastlar) en twee steden (shaar).
Vlaggen van oblasten
Vlaggen van gemeenten
Kirgizische
Vlaggen
|
Dit artikel bevat een lijst van vlaggen van Kirgizische deelgebieden. Kirgizië is onderverdeeld in zeven oblasten (meervoud: oblastlar) en twee steden (shaar).
| 1 |
lijst, classificatie, categorie
|
10,886 |
InviteAction
|
1332161
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Albani%C3%AB%20op%20de%20Olympische%20Zomerspelen%202008
|
Albanië op de Olympische Zomerspelen 2008
|
Albanië nam deel aan de Olympische Zomerspelen 2008 in Peking, China. Albanië debuteerde op de Zomerspelen in 1972 en deed in 2008 voor de zesde keer mee. Net als bij alle eerdere deelnames werd geen medaille gewonnen.
Deelnemers en resultaten
De deelnemer bij het judo nam deel op uitnodiging van de Olympische tripartitecommissie.
(m) = mannen, (v) = vrouwen
Atletiek
Gewichtheffen
Judo
Schietsport
Worstelen
Zwemmen
Land op de Olympische Zomerspelen 2008
2008
|
Deelnemers en resultaten
De deelnemer bij het judo nam deel op uitnodiging van de Olympische tripartitecommissie.
| 1 |
uitnodiging, uitnodigen, evenement uitnodiging
|
5,356 |
InstallAction
|
172834
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Internet%20Information%20Services
|
Internet Information Services
|
Internet Information Services (voorheen Internet Information Server, afgekort IIS) is een webserver voor Windows-machines die serverdiensten voor het internet aanbiedt. Het is ontwikkeld door Microsoft en wordt standaard meegeleverd in versies van Windows Server.
Een server (of computer) waarop een webserverpakket geïnstalleerd wordt, wordt eveneens een webserver genoemd. Oorspronkelijk was IIS een onderdeel van het Option Pack voor Windows NT, maar later werd het een integraal onderdeel van Windows 2000 en Windows Server 2003.
Microsoft Web Platform Installer is een installatieprogramma om de installatie van IIS, ASP.NET en PHP te vereenvoudigen. Ook software van derden wordt ondersteund, zoals Drupal en Wordpress.
Versies
In IIS 7.5 worden FTP-, SMTP-, NNTP- en HTTP- en HTTPS-protocollen ondersteund. Eerdere versies hadden ook een Gopher-server.
IIS 1.0, Windows NT 3.51 - verkrijgbaar als gratis extra module
IIS 2.0, Windows NT 4.0
IIS 3.0, Windows NT 4.0 Service Pack 3
IIS 4.0, Windows NT 4.0 Option Pack
IIS 5.0, Windows 2000
IIS 5.1, Windows XP Professional
IIS 6.0, Windows Server 2003 en Windows XP Professional x64 Edition
IIS 7.0, Windows Vista en Windows Server 2008
IIS 7.5, Windows 7 en Windows Server 2008 R2
IIS 8, Windows 8 en Windows Server 2012
IIS 8.5, Windows 8.1 en Windows Server 2012 R2
IIS 10.0, Windows 10 en Windows Server 2016
Eigenschappen
De webserver zelf is niet in staat om serverside processen uit te voeren, maar laat dit over aan ISAPI-applicaties. Microsoft levert zelf een aantal van dergelijke applicaties voor bijvoorbeeld Active Server Pages en ASP.NET. Daarnaast worden onder andere PHP en Perl ondersteund door applicaties van derden. Vanaf Windows Server 2003 worden alle ISAPI-handlers echter uitgeschakeld en draait de server onder een account met weinig rechten. De reden hiervoor is dat IIS in het verleden het slachtoffer werd van aanvallen op gaten in de beveiliging, zoals de wormen Code Red en Nimda.
Zie ook
Apache, de meest gebruikte webserver
Lijst van FTP-serversoftware
Externe links
Officiële website
Perl en Python voor IIS
Internet
webserver-software
|
Eigenschappen
De webserver zelf is niet in staat om serverside processen uit te voeren, maar laat dit over aan ISAPI-applicaties. Microsoft levert zelf een aantal van dergelijke applicaties voor bijvoorbeeld Active Server Pages en ASP.NET. Daarnaast worden onder andere PHP en Perl ondersteund door applicaties van derden. Vanaf Windows Server 2003 worden alle ISAPI-handlers echter uitgeschakeld en draait de server onder een account met weinig rechten. De reden hiervoor is dat IIS in het verleden het slachtoffer werd van aanvallen op gaten in de beveiliging, zoals de wormen Code Red en Nimda.
| 3 |
installeren, applicatie, installatieactie
|
752 |
Distance
|
884415
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Europese%20weg%20262
|
Europese weg 262
|
/
/
|}
|}
De Europese weg 262 of E262 is een Europese weg die loopt van Kaunas in Litouwen naar Ostrov in Rusland.
Algemeen
De Europese weg 262 is een Klasse B-verbindingsweg en verbindt het Litouwse Kaunas met het Russische Ostrov en komt hiermee op een afstand van ongeveer 410 kilometer. De route is door de UNECE als volgt vastgelegd: Kaunas - Ukmergė - Daugavpils - Rēzekne - Ostrov.
Nationale wegnummers
De E262 loopt over de volgende nationale wegnummers, van zuidwest naar noordoost:
262
Europese weg 262
Europese weg 262
Europese weg 262
|
Algemeen
De Europese weg 262 is een Klasse B-verbindingsweg en verbindt het Litouwse Kaunas met het Russische Ostrov en komt hiermee op een afstand van ongeveer 410 kilometer. De route is door de UNECE als volgt vastgelegd: Kaunas - Ukmergė - Daugavpils - Rēzekne - Ostrov.
| 1 |
afstand, lengtemaat, meeteenheid
|
1,360 |
Festival
|
563946
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Junior%20Eurovisiesongfestival%202007
|
Junior Eurovisiesongfestival 2007
|
Het Junior Eurovisiesongfestival 2007 vond plaats in Rotterdam, Nederland en werd gepresenteerd door Sipke Jan Bousema en Kim-Lian van der Meij.
Het was het vijfde festival dat die naam droeg, maar er waren enkele wijzigingen ten opzichte van voorgaande jaren. Zo werd de leeftijdsgrens verlegd: in voorgaande jaren konden kinderen van acht tot vijftien jaar oud meedoen, in 2007 werd de ondergrens verlegd naar tien jaar oud. Er wordt wel gezegd dat dit gedaan is zodat mensen minder makkelijk kunnen kiezen voor de factor schattigheid.
Ook waren er dit jaar vier debutanten namelijk: Armenië, Bulgarije, Georgië en Litouwen. Kroatië en Spanje trokken zich dan weer terug.
Dit jaar werd het Junior Eurovisiesongfestival gewonnen door Wit-Rusland, door Aleksej Zjigalkovitsj met S droezjami. Wit-Rusland had ook in 2005 het EBU-festival gewonnen. Wit-Rusland won met één punt verschil van debuutland Armenië. Servië vervolledigde de top 3, op enkele punten achter Armenië.
België en Nederland eindigden respectievelijk 15de en 11de.
Een nieuwigheid dit jaar was dat de totale opbrengst van de televoting werd geschonken aan UNICEF.
Resultaten
Scorebord
12 punten
Trivia
Wit-Rusland won voor de tweede keer in drie jaar tijd.
Voor het derde jaar op rij won het laatste land dat optrad.
Dit jaar was de eerste keer dat Cyprus geen 12 punten aan Griekenland gaf.
Voor het tweede jaar op rij ontvangt Zweden haar hoogste punten uit Nederland.
Frida Sandén is de jongere zus van Molly Sandén, die op het Junior Eurovisiesongfestival 2006 meedeed voor Zweden.
Debuterende landen
Terugtrekkende landen
Externe links
Officiële website Junior Eurovisiesongfestival
Officiële Belgische website Junior Eurovisiesongfestival
Officiële Nederlandse website Junior Eurovisiesongfestival
|
Externe links
Officiële website Junior Eurovisiesongfestival
Officiële Belgische website Junior Eurovisiesongfestival
Officiële Nederlandse website Junior Eurovisiesongfestival
| 3 |
festival, evenement, culturele bijeenkomst
|
2,297 |
WearAction
|
549766
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Evolutie%20van%20de%20mens
|
Evolutie van de mens
|
De evolutie van de mens, het proces waardoor de moderne mens is ontstaan uit eerder levende primaten, is onderwerp van studie van meerdere wetenschappelijke disciplines. Biologische antropologie, waaronder paleoantropologie, antropologie en genetica zijn hierbij de belangrijkste. Het begrip mens, in de context van de menselijke evolutie, verwijst naar het geslacht Homo. De studies over de menselijke evolutie gaan meestal ook over andere hominiden, zoals gorilla's, chimpansees en Australopithecus.
Geschiedenis vóór het ontstaan van het geslacht Homo
In de evolutionaire geschiedenis van de primaten kan op grond van thans bekende archeologische vondsten van fossiele botresten zo'n 60 miljoen jaar worden teruggegaan. De primaten vormen een van de oudste overlevende zoogdiergroepen. De meeste paleontologen denken dat de primaten een gemeenschappelijke voorouder hebben met de vleermuizen, een andere zeer oude lijn, en dat deze voorouder samen leefde met de laatste dinosauriërs gedurende het late Krijt.
De oudst bekende primaten komen uit Noord-Amerika, maar ze kwamen ook wijdverspreid voor in Eurazië en Afrika gedurende de tropische omstandigheden in het Paleoceen en Eoceen. De primaten stierven bijna overal uit (behalve in Afrika en Zuid-Azië) met een verandering van het klimaat, die gekenmerkt werd door de vorming van het eerste Antarctische ijs in het vroege Oligoceen, ongeveer 40 miljoen jaar geleden. Uit deze overlevende tropische populatie kwamen alle levende primaten voort, te weten de:
lemuren van Madagaskar,
loriachtigen van Zuidoost-Azië,
galago's of "bush babies" van Afrika en de
antropoïden, zoals de
breedneusapen: de apen van de Nieuwe Wereld en de
smalneusapen: de apen uit de Oude Wereld, de mensapen en de mensen.
De vroegst bekende smalneusaap is Kamoyapithecus uit het Priabonien bij Eragaleit in de noordelijke Keniaanse Grote Slenk of Grote Riftvallei. Dit fossiel is 24 Ma (miljoen jaar) oud. De voorouders worden algemeen beschouwd als nauwe verwanten van de 35 Ma oude in Faium gevonden fossielen van de geslachten Aegyptopithecus, Propliopithecus, en Parapithecus. Er zijn geen fossielen van de tussenliggende 11 Ma. Met behulp van de Noord-Afrikaanse fossielen kunnen er geen nauw verwante voorouders van de Zuid-Amerikaanse breedneusapen, waarvan de oudste fossielen dateren uit 30 Ma, geïdentificeerd worden. Mogelijk zijn het andere voorouders, die leefden in West-Afrika en ergens tijdens het Oligoceen verwikkeld raakten in de nog steeds mysterieuze trans-Atlantische wedren, waarbij primaten, boa constrictors, knaagdieren en Cichlidae uit Afrika in Zuid-Amerika terechtkwamen.
In het vroege Mioceen (22 Ma) wijst de rijkdom aan soorten van aan het bos aangepaste smalneusapen in Oost-Afrika op een lange voorgeschiedenis van diversifiëring. Omdat fossielen van 20 Ma ook fragmenten bevatten van Victoriapithecus, de vroegst bekende Cercopithecoidea, worden de nauwst aan de nog levende apen en mensen verwante soorten geschaard onder de groep die de naam Hominoidea heeft gekregen. In deze groep, die gaat tot 13 Ma, zijn de geslachten Proconsul, Rangwapithecus, Dendropithecus, Limnopithecus, Nacholapithecus, Equatorius, Nyanzapithecus, Afropithecus, Heliopithecus, en Kenyapithecus ondergebracht, die alle afkomstig zijn uit Oost-Afrika.
De aanwezigheid van fossiele vondsten van andere veralgemeende non-cercopitheciden uit het midden-Mioceen op plaatsen ver weg van de grotvondsten van Otavipithecus in Namibië, zoals Pieroloapithecus en Dryopithecus in Frankrijk, Spanje en Oostenrijk, laat een grote verscheidenheid van vormen in Afrika en het Middellandse Zeegebied zien gedurende het relatief warme en gelijkmatige klimaat in het vroege- en midden-Mioceen. De jongste (9 Ma) Miocene hominoïde, Oreopithecus, is gevonden in een bruinkoollaag in Italië. Van Graecopithecus freybergi, gevonden in Griekenland en Bulgarije (7,2 Ma) vertoont het gebit menselijke eigenschappen. Dat was voor enkele onderzoekers aanleiding te veronderstellen dat de gemeenschappelijke voorouder van aap en mens in Zuid-Europa heeft geleefd. Rond zes miljoen jaar geleden viel de Middellandse Zee droog (de Messiniaanse Crisis). Diverse diersoorten konden toen tussen Europa en Afrika migreren totdat 5,3 miljoen jaar geleden het bekken zich weer vulde (Zancliaanse Vloed).
Moleculair onderzoek maakt aannemelijk dat de lijn van de gibbons (familie Hylobatidae) ontstond tussen 18 en 12 Ma en die van de orang-oetans (subfamilie Ponginae) rond 12 Ma. Er zijn geen fossielen die duidelijk de voorouders van de gibbons aangeven. Mogelijk behoorden die tot een tot nu toe onbekende Zuidoost-Aziatische hominoïde populatie. Fossiele proto-orang-oetans worden misschien vertegenwoordigd door de fossiele vondsten van de Ramapithecus in India en de Griphopithecus in Turkije, die ongeveer 10 Ma oud zijn.
Resultaten van moleculair onderzoek geven aanleiding te veronderstellen dat tussen 8 en 4 Ma zich eerst de gorilla's en daarna de chimpansees (geslacht Pan) hebben afgesplitst van de lijn die naar de mens leidt. Er zijn geen fossiele resten van beide groepen gevonden, mogelijk doordat de botten in het regenwoud niet gefossiliseerd zijn. Gedacht wordt dat Homininae een van de zoogdiergroepen zijn die zich aangepast hebben aan het open grasland, dat ongeveer 8 Ma geleden ontstond door de toenemend seizoensgebonden klimaten (de andere zijn antilopen, hyena's, honden, varkens, olifanten en paarden). Hun fossielen zijn relatief goed bekend. De vroegste zijn de
Sahelanthropus tchadensis (7-6 Ma) en
Orrorin tugenensis (6 Ma), gevolgd door:
Ardipithecus (5,5-4,4 Ma), met de soorten
Ar. kadabba en
Ar. ramidus;
Australopithecus (4-2 Ma), met de soorten
Au. anamensis,
Au. afarensis,
Au. africanus,
Au. bahrelghazali
Au. garhi en
Au. sediba;
Homo naledi Laatste vondsten met eigenschappen van Australopithecus en vroege mens. Datering is nog onzeker
Paranthropus (3-1,2 Ma), met de soorten
P. aethiopicus,
P. boisei en
P. robustus;
Homo (2 Ma-heden).
Het geslacht Homo
Het Latijnse woord homo betekent "mens" en is oorspronkelijk door Carl Linnaeus gekozen in zijn classificatiesysteem. Voor meer informatie hierover wordt verwezen naar het artikel over de mens.
In de tegenwoordig gehanteerde taxonomie is de moderne mens (Homo sapiens) de enige nog overlevende soort van het geslacht Homo. Het onderzoek naar de wortels van de mens laat zien dat er andere, nu uitgestorven, soorten zijn geweest. Sommige van deze soorten zijn misschien de voorouders van de mens geweest, terwijl er waarschijnlijk vele soorten "neven" van ons zijn geweest, die verder afgesplitst zijn van onze ouderlijke lijn. Op dit moment is er geen overeenstemming tussen onderzoekers welke van deze groepen beschouwd moeten worden als aparte soorten of ondersoorten. In sommige gevallen is dit een gevolg van de schaarste aan fossielen, in andere gevallen van de geringe verschillen gebruikt voor de indeling van de soorten in het geslacht Homo.
DNA-onderzoek geeft aanleiding voor de veronderstelling dat veel van deze "soorten" onderling vruchtbaar waren en er genetische uitwisseling bestond tussen bijvoorbeeld neanderthalers, denisovamensen en de moderne mens. Tevens lijken er in Afrikaanse populaties van moderne mensen DNA-sporen te zijn van een Afrikaanse uitgestorven mensachtige (Archaic African hominins) die daarin 35.000 jaar geleden terechtkwamen. Wetenschappers gaan ervan uit dat tijdens de hele menselijke evolutie er altijd verschillende menssoorten naast elkaar hebben geleefd en er soms genetische uitwisselingen waren.
In 2021 werden er artefacten gevonden van de vroege Homo sapiens op de site van de Ga-Mohana Hill North Rockshelter in de Kalahari-woestijn, Zuid-Afrika, gedateerd op 105.000 jaar geleden. Het gaat om 22 witte kristallen en struisvogeleieren, die waarschijnlijk als waterhouders werden gebruikt.
Vroege ontwikkeling menselijke eigenschappen
Omstreeks 2,5 miljoen jaar geleden begonnen de vermoedelijke voorouders van Homo met het sporadisch eten van vlees, en ongeveer twee miljoen jaar geleden werd dit een vast bestanddeel van het menu, waarbij ook het vervaardigen opkwam van de eerste, nog primitieve vormen van stenen werktuigen die als messen en schrapers werden gebruikt.
Ongeveer 1,6 miljoen jaar geleden verdroogde Afrika door de klimaatveranderingen en ontstond veel open savanneterrein. Onze voorouders gingen veel meer vlees eten en de jacht en het open terrein vereiste dat er grote afstanden afgelegd werden en hard gerend werd om voldoende voedsel te vergaren. Er zijn twee grote aanpassingen:
Menselijke huid: Om oververhitting te vermijden verloor de vroege mens zijn beharing en kreeg hij veel eccriene zweetklieren die waterig zweet afgeven direct op de opperhuid en niet via de haren (apocriene zweetklieren en talgklieren). Sommige zoogdieren met een vacht, zoals paarden, zweten ook, maar dit is veel minder efficiënt omdat het koeleffect van de verdamping aan het uiteinde van de haren niet in direct contact is met het lichaam. Als gevolg van het verlies van haar moet de huid veel steviger worden (de huid heeft geen bescherming meer en moet tegen ruwe behandeling kunnen) en moet de huid worden beschermd tegen uv-straling door pigmentatie. Er is geen rechtstreeks bewijs voor het naakt zijn daar alleen beenderen overblijven. Uit DNA-studies van de genen van de menselijke huid blijkt dat veel veranderingen omstreeks 1,6 miljoen jaar geleden hebben plaatsgevonden. Een efficiënt koelsysteem liet de verdere groei van de hittegevoelige hersenen toe. Het dragen van kleren zou pas veel later gebeuren. Uit DNA-studies zou blijken dat de kleerluis mogelijk pas 170.000 jaar geleden ontwikkelde wanneer kleding werd gedragen. Haar ter bescherming van het hoofd tegen de hitte is wel gebleven. Dit was kroeshaar, vlak haar is pas een zeer late ontwikkeling bij de moderne mens.
Slanker lichaam met langere benen om snel en efficiënt lange afstanden te kunnen afleggen (en hardlopen). De grotere oppervlakte-volumeratio helpt ook om oververhitting te vermijden. Het rechtoplopen (bipedie) kwam al veel eerder in de evolutie van de mens voor (zie Australopithecus), maar het lichaam was nog gedeeltelijk aangepast voor het leven in de bomen.
Evolutie schedelgrootte, bevalling en vroege kindertijd
De overgang naar bipedie heeft gevolgen voor het geboortekanaal. Een groot geboortekanaal en het efficiënt rechtop lopen gaat niet goed samen. Bij een chimpansee zijn de benen verder van elkaar en gaan de dijbenen loodrecht naar beneden, terwijl die bij mensen tijdens het wandelen lichtjes naar binnen gaan. De voeten worden immers meer voor elkaar dan naast elkaar gezet om links/rechts schommelingen te vermijden tijdens het wandelen. Vrouwen hebben bredere heupen dan de man om de baby te dragen en toch een aanvaardbare efficiëntie bij het rechtop lopen. Anderhalf miljoen jaar geleden begon de steeds grotere hoofdgrootte van baby's evolutionair een probleem te worden. Nog steeds is de bevalling bij mensen moeilijk en zonder medische assistentie (bijvoorbeeld o.a. keizersnede) sterven veel vrouwen bij de geboorte van hun kind. Er kwamen diverse aanpassingen:
Het kinderhoofd draait een kwartslag tijdens de bevalling voor een betere doorgang. De schouders van de baby zijn eveneens een obstakel. Die moeten los van elkaar draaien.
Het kinderhoofd is licht vervormbaar zodat het zich beter kan aanpassen aan de geboortekanaal. De schedelnaden en fontanelen blijven het eerste jaar open zodat de hersenen ruimte hebben om te kunnen doorgroeien.
In tegenstelling tot de apen en andere dieren, krijgen vrouwen meestal assistentie tijdens de bevalling.
De grootte van het pasgeborene hoofd wordt beperkt door de hersenen na de geboorte flink te laten doorgroeien. Bij mensen is het hoofd bij de geboorte maar 29% van een volwassen hoofd. (Dit is bij chimpansees 47-48%.) Hierdoor zijn de hersenen van een pasgeborene minder ontwikkeld dan bij andere dieren. Bij veel andere dieren kunnen pasgeborenen al heel snel zichzelf verplaatsen maar blijven wel afhankelijk van de ouder voor voedsel, opvoeding en bescherming. Jonge apen (en waarschijnlijk onze voorouders) grijpen zich vast aan het lichaam/vacht op de rug van de moeder en gaan overal mee.
Pasgeboren kinderen zijn voor lange tijd zeer hulpeloos en kwetsbaar. Pas na 10 maanden begint de kruipfase. In een gevaarlijke leefomgeving zoals de savanne met roofdieren, moeten de ouders evolutionair zich aanpassen om de kinderen te beschermen en te verzorgen. Daar er geen overblijfselen zijn, behalve stenen werktuigen, is niet te achterhalen hoe de leefgemeenschap zich hierop aanpaste. Er zijn hypothesen dat de leefgemeenschappen over beschermde (schuil)plekken beschikten, waar de baby's veilig door oppassers bewaakt konden worden. Ook is er een hypothese dat baby's in draagdoeken gedragen konden worden voor de langere afstanden, zodat de armen vrijgehouden konden worden. De prehistorische voorbeelden van draagdoeken voor baby's zijn een soort leren rugzak versterkt met stukken hout. Geweven manden zijn ook mogelijk. De kleine babylichamen, zonder vacht, dienen ook beschermd te worden tegen de kou, zeker als ze niet tegen een warm lichaam aanliggen.
Bij vergelijkende studies blijkt er een sterke correlatie tussen intelligentie en de duur van de afhankelijkheid (borstvoeding). Deze correlatie is zelfs sterker dan die met de relatieve hersengrootte. Het lijkt erop dat een intelligent brein het beste ontwikkelt met zo weinig mogelijke voorprogrammering (instincten, reflexen). In de hulpeloze fase zijn de hersenen actief met het observeren en allerlei verbanden te leggen. Een extreem tegenvoorbeeld is de vlinder die zich ontpopt uit haar cocon en zo kan wegvliegen en volledig kan functioneren en reageren op haar omgeving.
De correlatie tussen de relatieve hersengrootte (encefalisatiequotiënt) en intelligentie is beperkt. Er zijn veel andere factoren die een rol spelen. De meeste hersenactiviteit vindt plaats bij synapsen in de hersenschors. Dit vraagt veel energie met een bijhorende bloedsomloop die hierop voorzien is. De hersenen wordt gevoed door een slagader die door een nauwe opening in de schedel, de apertura externa canalis carotici gaat. Door de grootte van deze opening kan bepaald worden hoeveel bloed naar de hersenen gaat en daarmee de energiedensiteit van de hersenen. In vergelijkende studies met de voorouders, de huidige mens en de huidige mensapen, blijkt dat er een sterke groei is in de stofwisseling van de hersenen tijdens de evolutie van de mensapen en de mens. De australopithecus, die een vergelijkbare hersengrootte als een gorilla heeft, heeft echter een mindere bloedsomloop in de hersenen dan een gorilla. Daaruit zou de conclusie getrokken kunnen worden dat een gorilla slimmer zou zijn.
Van Homo ergaster naar Homo sapiens
Hoewel onder paleoantropologen weinig overeenstemming bestaat over de te gebruiken namen voor de verschillende uitgestorven mensensoorten kan men de ontwikkeling wel in grote lijnen samenvatten.
De eerste fase is die van Homo ergaster met als Aziatische tak Homo erectus. Deze werden vroeger en ook nog door sommige huidige geleerden als één soort, Homo erectus gezien. Homo habilis is voorgesteld als nog oudere voorganger.
Vanuit Homo ergaster ontstond, mogelijk via H. antecessor, als volgend stadium Homo heidelbergensis, waaronder ook Afrikaanse fossielen als de rhodesiëmens ingedeeld worden.
In Europa ontstond vanuit Homo heidelbergensis de neanderthaler, in Azië de denisovamens. Deze beide soorten werden grotendeels verdrongen door de expansie van de uit de Afrikaanse H. heidelbergensis ontstane vroege moderne mens.
De moderne mens en zijn expansie buiten Afrika
De tijdlijn voor het ontstaan van de vroege moderne mens als soort is nog onderwerp van debat. Op basis van DNA-onderzoek werd verondersteld dat de eerste moderne mensen zo'n 200.000 jaar geleden ontstonden in Oost-Afrika. In juni 2017 publiceerde het Britse tijdschrift Nature twee artikelen over menselijke resten op de locatie Jebel Irhoud, nabij het tegenwoordige Marrakesh in Marokko. Het eerste, van Jean-Jacques Hublin et al., beschreef de gevonden resten en werktuigen als die van moderne mensen. Het tweede artikel, van Daniel Richter et al., betrof de datering van de gevonden resten. De resultaten suggereerden dat de oorsprong van de moderne mens zo'n 300.000 jaar geleden moet worden gezocht, in een groter gebied in Afrika dan alleen Oost-Afrika.
De fysieke kenmerken van deze vroege mens zijn bijna gelijk aan die van de moderne mens en de technologie was al redelijk ver gevorderd. Met een veronderstelde geleidelijke evolutie is de grens enigszins arbitrair en blijvend punt van discussie. De expansie van de moderne mens over heel de wereld begon rond 71.000 v.Chr. vanaf de kustgebieden van Zuid-Afrika. De verspreiding van de moderne mens ging snel en had grote ecologische gevolgen door het uitsterven van veel diersoorten.
In een grot in Zuid-Griekenland zijn beenderen gevonden van moderne mensen. Op basis van de uranium-thoriumdatering concluderen de onderzoekers dat deze botten rond de 210 duizend jaar oud zijn. Sommige wetenschappers hebben echter twijfels over de conclusies en willen nader onderzoek. Er wordt verondersteld dat er meerdere migratiegolven waren van de moderne mens naar Europa, maar dat sommige niet succesvol waren en de neanderthalers weer de overhand kregen. In dezelfde grot werd ook een neanderthaler gevonden van 40 duizend jaar later (170 duizend jaar geleden). Binnen de ontdekkingsgeschiedenis van de neanderthaler zijn zeer complexe migraties verondersteld.
120.000 tot 90.000 v.Chr.: spreiding naar het Midden-Oosten.
71.000 tot 70.000 v.Chr.: spreiding in Afrika. (Door een glaciale periode tussen 74.000 en 60.000 jaar v.Chr. verslechterde de leefbaarheid van veel gebieden in Afrika. De nieuwe mens kon zich evenwel beter aanpassen aan de omstandigheden.)
55.000 v.Chr.: aankomst in Zuidoost-Azië. De denisovamens stierf uit.
45.000 v.Chr.: aankomst in West-Europa en het uitsterven van de neanderthaler. Er was wel beperkte genetische uitwisseling, waarbij ongeveer 1 tot 4% DNA bij West-Europeanen van neanderthaleroorsprong is. De wolharige mammoet, wolharige neushoorn, reuzenhert en holenbeer stierven uit.
45.000 v.Chr.: aankomst in Australië. Dit is gebeurd met zeewaardige boten. Hier was geen eerdere menssoort en veel diersoorten stierven uit.
40.000 v.Chr.: oversteek naar Tasmanië. Ook hier stierven veel diersoorten uit.
35.000 v.Chr.: uitbreiding naar Arctische gebieden
16.000 v.Chr.: aankomst in Amerika. Binnen een paar millennia bereikte de mensheid het uiterste zuiden van Zuid-Amerika. Uitsterven van de megafauna in Noord-Amerika. Er zijn stenen werktuigen gevonden in Florida van 14.550 jaar geleden. Een DNA-profiel van een bewoner van het gebied rond het Baikalmeer van 24.000 jaar geleden geeft aanwijzingen dat de Amerikaanse indianen voor ongeveer een derde van Europese afkomst zijn en voor twee derde Oost-Aziatisch. De migratie naar Amerika zou ook eerder kunnen zijn omdat er aanwijzingen zijn dat er wel mensen konden leven in het hoge noorden tijdens de ijstijd.
Uit DNA-onderzoek blijkt dat het overgrote deel van het DNA-materiaal van de moderne mens afkomstig is van migranten uit Afrika van rond 75.000 v.Chr. Er zijn echter sporen van een eerdere migratie rond 90.000 v.Chr. uit Afrika.
Alleen Madagaskar (tot rond het jaar 1) en sommige eilanden bleven vrij van mensen tot in de moderne tijd.
Een mogelijke verklaring voor het succes van deze mensensoort is dat de mensheid in het Afrikaanse zuidkustgebied versneld evolueerde door de hevige territoriale strijd om de schaarse voedselbronnen van schelpdieren aan de kust. Volgens deze hypothese heeft het alleen zin om tijd en energie te besteden aan het verdedigen van een territorium als er een grote en betrouwbare voedselbron is. Alleen goed georganiseerde grote groepen konden zich handhaven en indien nodig verzamelen, maar ook in kleine groepen leven. Dit vereist een goede samenwerking binnen en buiten de groep. Bovendien ontwikkelden ze effectieve projectielwapens (o.a. pijl-en-boog), waarmee vijanden bestreden konden worden en de jacht vergemakkelijkt en minder gevaarlijk werd.
Bij het ontstaan van de anatomisch moderne mens heeft vermenging met andere mensensoorten een rol gespeeld. De neanderthaler en Homo denisova hebben vermoedelijk een bijdrage aan het menselijke DNA geleverd. Zo heeft de mens 2,5% neanderthaler-DNA in zich, behalve de mensen die uit Afrika ten zuiden van de Sahara afkomstig zijn: zij hebben geen neanderthalergenen. Aboriginals hebben ook 2,5% neanderthaler-DNA, maar ook nog 5% denisova-DNA. Het afweersysteem van de huidige mensen is deels van hen afkomstig. Hierdoor konden de moderne mensen met ziekten omgaan die niet in Afrika voorkwamen maar werden de moderne mensen ook gevoeliger voor auto-immuunziekten.
Bij Afrikanen ten zuiden van de Sahara zijn eveneens DNA-sporen van een of meer archaïsche mensensoorten aangetroffen.
Deze vermenging wordt bevestigd door een hernieuwde analyse van een schedelfragment dat in 1965 gevonden is in Nigeria. Hieruit blijkt dat deze schedel over zowel archaïsche als moderne kenmerken beschikt. Bovendien laat de ouderdom van 13.000 BP zien dat de moderne mens en archaïsche mensen nog zeer recent samen voorkwamen.
Migraties binnen Europa
Uit DNA-onderzoek blijkt dat aanzienlijke volksmigraties van het oosten naar het westen omstreeks 4500 jaar geleden plaatsvonden. Minimaal 70% van het DNA is afkomstig van de immigranten, in Groot-Brittannië loopt dit zelfs op tot 90%. Latere bekende migraties zijn de Kelten en de verschillende volkeren (o.a. Saksen) die het Romeinse Rijk binnenvielen tijdens het verval ervan. Ook in andere gebieden van de wereld kwamen volksmigraties voor. Deze migraties maken het lastig om oudere DNA-veranderingen te traceren. Zo is er de mogelijkheid dat de neanderthalers in West-Europa veel seksueel contact hadden met de moderne mens, maar dat dit DNA later verdrongen werd door de immigraties. Er zijn vele andere hypothesen mogelijk. Hiervoor zijn onderzoeken van DNA van voor de migraties noodzakelijk.
Sociale ontwikkeling
Monogamie
De mens heeft tijdens zijn evolutie altijd in groepsverband geleefd. In tegenstelling tot de meeste apen zoals gorilla's wordt verondersteld dat onze voorouders grotendeels monogaam waren. Dit wordt afgeleid uit de beperkte seksuele dimorfie bij onze voorouders. Bij polygame dieren zijn de mannelijke dieren sterker en groter in verband met de competitie om het bezit van vrouwen. Homo erectus heeft minder seksuele dimorfie dan de Australopithecus-voorgangers. Een van de theorieën is dat langdurige afhankelijkheid, voeding en opvoeding van kinderen de gezamenlijke inspanning van de twee ouders noodzakelijk maakte. Er zijn weinig conclusies te trekken uit het onderzoek van fossielen en de vergelijkende statistische studies (polygaam/monogaam, levensomstandigheden, levenswijze en interacties in de groep) van verschillende diersoorten.
Grootouders
De gemiddelde leeftijd van volwassenen (reproductie leeftijd) steeg tijdens de lange evolutie van de mens zeer geleidelijk, maar steeg explosief 30.000 jaar geleden bij de opkomst van de moderne mens. In deze studies wordt gekeken naar de ratio van volwassenen die de grootouderleeftijd bereikten (2 x de beginvolwassenleeftijd die bepaald wordt door de eruptie van de derde molaar die in de meeste mensensoorten tot nu toe gelijk loopt met het begin van de reproductieleeftijd). Bij neanderthalers (van 130.000 tot 30.000 jaar geleden) waren er voor elke tien volwassenen die stierven in de leeftijd tussen 15 en 30 jaar, maar vier volwassenen die na 30 jaar stierven (en potentiële grootouders zijn). Voor de moderne Europese mens (van 30.000 tot 20.000) zijn de verhoudingen: voor tien jonge volwassenen waren er potentieel twintig grootouders ouder dan 30 jaar. Het is gissen naar de verklaring hiervoor: was het culturele aanpassing in levenswijze die samenhing met allerlei andere ontwikkelingen zoals de technologische vooruitgang of speelt de biologische evolutie ook een rol? De rol van grootouders heeft wel verstrekkende gevolgen: betere en langere termijn kennisoverdracht, meer hulp en ondersteuning bij de opvoeding. Doordat ouderen ook na de reproductieve leeftijd een positieve bijdrage leveren aan de overlevingskansen van kinderen, zal het natuurlijke selectieproces ook selecteren voor hogere leeftijden.
Symbolen, religie, abstractie en kunst
In grotschilderingen en het bestaan van symbolische voorwerpen toont aan de mensen ook een 'spirituele wereld' en/of 'geloof' hadden. De oudste bekende grotschilderkunst (44000 jaar geleden in Indonesië) bevat theriantropische (half menselijke/half dierlijke) figuren.
Gebruik van werktuigen en technieken
De vervaardiging en het gebruik van werktuigen, dat kenmerkend is voor de mens en in de dierenwereld bij enkele soorten slechts incidenteel voorkomt, is niet alleen een blijk van intelligentie, maar heeft mogelijk ook in een zichzelf versnellende wisselwerking de evolutie van de mens beïnvloed. Naast werktuigen moet ook gedacht worden aan allerlei gebruiksvoorwerpen, kleding, valstrikken zetten voor de jacht, bouwen van beschutting, etc. Gedurende de laatste 2 of 3 miljoen jaar is het menselijk brein driemaal zo groot geworden. Een brein vraagt veel energie en dat van de hedendaagse mens gebruikt ongeveer 20 watt (ongeveer 1675 kilojoule of 400 kilocalorie per dag), hetgeen overeenkomt met een vijfde van de totale menselijk energieconsumptie. Vroege hominiden, zoals apen, waren hoofdzakelijk planteneters (vruchten, bladeren en wortels), nu en dan aangevuld met vlees, meestal aas. Vlees heeft een hogere voedingswaarde dan plantaardig voedsel, maar voor het jagen op grote dieren waren werktuigen zoals speren onontbeerlijk. Zodoende kon door het vervaardigen van werktuigen een groter en complexer brein onderhouden worden terwijl daarmee weer inventievere (vernieuwende) en efficiëntere werktuigen gemaakt konden worden. Wanneer precies begonnen werd met het maken van werktuigen is moeilijk aan te geven, omdat de meest primitieve werktuigen moeilijk te onderscheiden zijn van natuurlijk gevormde voorwerpen. Er is enig bewijs dat de australopithecinen (4 miljoen jaar geleden (4Ma)) gebroken beenderen als werktuig gebruikten, maar dit is nog aan discussie onderhevig. De technologiekennis werd van generatie tot generatie overgedragen en ontwikkelde zich langzaam. Individuen hoefden zeker niet zelf het wiel uit te vinden of superintelligent te zijn.
Stenen werktuigen
De oude steentijd begint ergens tussen 2 en 5 miljoen jaar geleden in Oost-Afrika, toen de eerste hominiden (Homo habilis) gereedschappen uit steen gingen maken. Dit waren kiezelsteenwerktuigen en bijlen, die gemaakt werden door ronde kiezelstenen doormidden te slaan. Het is echter buitengewoon moeilijk met zekerheid te zeggen of een losse steen ('zonder context') met een breukvlak en een scherpe kant het resultaat is van een bewuste bewerking of van een toevallige gebeurtenis; die beslissing wordt veel gemakkelijker door het vinden van grote aantallen van dergelijke stenen in lokale concentraties waar ze op andere, overigens vergelijkbare plaatsen ontbreken. De oudste vondsten zijn daarom altijd controversieel.
De periode van 700.000 tot 300.000 jaar geleden is ook bekend als het Acheuléen, toen Homo ergaster (of erectus) grote stenen handbijlen maakte uit vuursteen en kwartsiet. In het begin waren deze werktuigen vrij grof gemaakt (Vroeg Acheuléen), maar in de latere periode verfijnd door meer kleine slagen aan de kanten van de steensplinters.
350.000 jaar geleden werd de meer verfijnde zogenoemde Levalloistechniek ontwikkeld. Hierbij werden door een serie van opeenvolgende slagen schrapers, snijwerktuigen, naalden en platte naalden gemaakt. 50.000 jaar geleden werden door de neanderthalers en de geïmmigreerde vroege moderne mensen steeds meer verfijnde en gespecialiseerde vuursteenwerktuigen gemaakt, zoals messen en klingen. In deze periode werd ook begonnen met het maken van werktuigen uit botten.
Het maken van gesofisticeerde stenen werktuigen vereist veel kennis, praktijkervaring, vooruit plannen (hoe het doel bereikt moet worden) en laat niet de minste fout toe. Een moderne mens heeft ongeveer 300 praktijkuren nodig om de techniek goed te beheersen. Hierdoor moest het brein ontwikkeld zijn om deze werkzaamheden aan te kunnen. Volgens sommige wetenschappers kan het maken van deze werktuigen de hoofdoorzaak zijn van het ontwikkelen van het brein in plaats van andere oorzaken zoals de ontwikkeling van complexe sociale interacties.
Benen werktuigen
Naast stenen werktuigen zijn er ook beenderen die bewerkt zijn tot werktuigen. Beenderen hebben een hardheid die tussen het zachtere hout en de hardere steen ligt. De benen werktuigen werden vermoedelijk aangemaakt met de hulp van stenen werktuigen. Omgekeerd werden benen werktuigen soms gebruikt tijdens de aanmaak van stenen werktuigen. De eerste benen werktuigen van 1,5 miljoen jaar geleden zijn ontdekt in Afrika.
Ongetwijfeld zijn ook houten en van andere materialen gemaakte werktuigen door de vroege mensen gebruikt, maar deze zijn niet bewaard gebleven op archeologische vindplaatsen. De meeste menselijke overblijfselen zijn gevonden in grotten, maar dat betekent niet dat de meeste mensen in grotten leefden. Er werden behuizingen gebouwd van allerlei materialen, waaronder beenderen. In Oekraïne is een neanderthalerhuis gevonden gemaakt van mammoetbeenderen.
Gebruik van vuur
De ontwikkeling van de beheersing van vuur was van groot belang in de ontwikkeling van de mens. Het verhitten van voedsel maakte veel meer voedselbronnen beschikbaar. Veel planten zijn pas eetbaar nadat ze gekookt zijn. Vlees wordt veel eetbaarder na verhitting. De oudste erkende kampvuurresten zijn van ongeveer 790.000 jaar geleden, hoewel er indicaties zijn van vuurhaarden van menselijke oorsprong van 1 miljoen tot 1.5 miljoen jaar geleden.
Voetstappen
Er zijn gefossiliseerde mensachtige voetstappen op verschillende plaatsen en periodes gevonden. De oudste is van 3,6 miljoen jaar geleden.
Ontwikkeling van taal
Rondom de evolutionaire geschiedenis van de menselijke taal zijn nog veel vragen onbeantwoord. Taal laat geen fossielen achter en daarbij heeft de mensheid in haar geschiedenis tot voor kort weinig aandacht besteed aan de ontwikkeling van taal. Gesproken taal bestond immers al lang voordat bijvoorbeeld het schrift werd uitgevonden.
De Universiteit van Oxford bestudeert het zogenaamde FOXP2-gen. Dit specifieke onderzoek vond zijn oorsprong in het bestuderen van een 16-tal mensen uit één familie waarvan velen met een spraakgebrek. Hierbij hebben de wetenschappers met succes het afwijkende FOXP2-gen geïsoleerd. Andere wetenschappers daarentegen zijn nog niet overtuigd dat er een verband bestaat tussen de eerste ontwikkeling van taal en mutatie in dit gen.
In het algemeen wordt aangenomen dat de ontwikkeling van taal samenhangt met de geleidelijke toename van de hersenmassa (en daarmee gepaard gaande intelligentie), of de ontwikkeling van een klein gebiedje in de hersenen (module) dat deze taken op zich neemt.
Een project van de KNAW dat de evolutie van taal bestudeerde liep van januari 2007 tot december 2011.
Tabel met Homo-soorten
Over de dun gedrukte soorten is nog veel discussie over het feit of ze wel aparte soorten zijn.
Een belangrijke vraag is hoe de laatste stadia van de evolutie van de mens, vanaf het ontstaan van H. habilis, zijn verlopen. Al geruime tijd is er een verhit debat aan de gang over de vraag of de moderne mens afstamt van
een kleine groep in Afrika die zich vrij kort geleden over de hele wereld heeft verspreid en daarbij andere vormen uit het geslacht Homo, vooral H. erectus, heeft verdrongen (bekend als de Out of Africa)
of van
een groep H. erectus, die zich veel eerder over de aarde heeft verspreid en door genetische uitwisseling toch één soort is blijven vormen, het zogenaamde multiregionale model.
Permanente evolutie
De evolutionaire ontwikkeling van de Homo sapiens is niet tot stilstand gekomen. Natuurlijke omstandigheden, zoals het klimaat en geografische ligging vormen belangrijke evolutionaire factoren. Daarnaast zijn met de komst van de landbouw en veeteelt de leefomstandigheden, eetpatronen en samenlevingsvormen van de mens veranderd. De veel grotere gemeenschappen die landbouw mogelijk maakten en het bestaan van steden met veel mensen, maakten de mens veel kwetsbaarder voor allerlei besmettelijke ziekten. De grotere gemeenschappen maken ook meer takenverdelingen en specialisaties mogelijk. (De vroegere mens was meer een alleskunner.) De evolutionaire druk werkt dan ook in een andere richting dan vroeger met alleen jager-verzamelaarstammen.
Onderzoeken laten zien dat de moderne mens sinds 40.000 jaar geleden genetisch snel aan het veranderen is. Dit is sinds de introductie van de landbouw aan het versnellen. De Amerikaanse antropologen Henry Harpending en John Hawks vergeleken 270 mensen van vier verschillende etnische groepen: Chinezen, Japanners, de Noord-Europeanen en bewoners uit Afrika, (Yoruba) uit Nigeria. Minstens 7 procent van de genen zijn in de laatste 5000 jaar veranderd. Zo heeft de mogelijkheid om ook als volwassenen lactose te kunnen verteren zich tussen de 10.000 en 6.000 jaar geleden verspreid. Lactose moet na consumptie in de dunne darm gesplitst worden door het enzym lactase in kleinere suikers, glucose en galactose. Het lichaam kan namelijk alleen deze kleinere suikers opnemen en als energiebron gebruiken. Op het moment dat het enzym lactase ontbreekt of onvoldoende aanwezig is, wordt lactose niet gesplitst en kan het lichaam deze niet opnemen. De lactose komt terecht in de dikke darm waar het gaat gisten en kan leiden tot verschijnselen als overmatige gas- en zuurproductie, opgeblazen gevoel, winderigheid en diarree. In dat geval spreken we van lactose-intolerantie. Nu kan er bij circa 95 % van alle mensen zowel uit Noordelijk Duitsland als bij de Massai deze genetische aanpassing worden geconstateerd. In Zuid-Europa, Azië en ook Afrika ligt het percentage lactose-intolerantie beduidend hoger. Deze snelle evolutionaire aanpassing had te maken met de opkomst van veeteelt. Melk en andere melkproducten konden opgenomen worden, waardoor een extra voedselbron aangeboord werd. Deze genetische aanpassing hield in dat de betreffende mensen een hogere overlevings- en voortplantingskans hadden.
Er zijn anatomische aanwijzingen dat de moderne mens in het laatpaleolithicum schoenen droegen. De kleine tenen werden minder robuust door het gebruik van schoenen. Met migratie van de moderne mens naar koudere gebieden paste die zich aan met de ontwikkeling van complexe kleding om zich tegen de kou te beschermen. Dit in tegenstelling tot de neanderthalers waarvan het lichaam evolueerde om beter tegen de kou te beschermen. Het dragen van warme kleding heeft een rechtstreekse invloed op de evolutie van de mens. Bij onze huidige levenswijze hoeft het menselijk lichaam zich nauwelijks aan te passen aan de wisselende buitentemperaturen. Wordt het kouder, dan wordt er warmere kleding aangetrokken.
Ook urbanisatie is een selectieve evolutiefactor die geleid heeft tot genetische veranderingen bij de moderne mens. Een nieuw onderzoek van Barnes et al. toont aan dat in die gebieden met een lange geschiedenis van stedelijke nederzettingen bij de huidige inwoners vaker de genetische variant aangetroffen wordt die weerstand biedt tegen besmetting door tuberculose en lepra.
Volgens Cochran en Harpending gaan de mensen ten gevolge van de enorme bevolkingsgroei en veranderende levensomstandigheden genetisch gezien meer en meer van elkaar afwijken. Pas als de bevolkingsgroei en de leefsituatie stabiliseren zal deze ontwikkeling gestopt worden.
Volgens een studie van de Universiteit van Oxford, gepubliceerd in het tijdschrift Biology Letters, hebben mensen in het noordelijke deel van de wereld grotere hersenen en ogen. De hersenen van noordelingen zijn groter omdat ze meer 'visieruimte' in hun hersenen nodig hebben. Zo kunnen zij omgaan met het weinige licht op hoge breedtegraden. Om diezelfde reden zijn ogen van noordelingen ook groter. Verder van de evenaar is er minder licht beschikbaar, waardoor mensen steeds grotere ogen moesten ontwikkelen. Hun hersenen hebben bovendien meer ruimte nodig voor de extra visuele input.
Het heeft niets te maken met intelligentie.
Omgevingsaanpassingen
Tibetaanse hooglandbewoners waren van oorsprong Han-Chinezen, maar wijken nu in enkele opzichten genetisch van deze af. Zij hebben een gen dat het vermogen van de longen om zuurstof op te nemen verbeterd heeft. Dit is opmerkelijk. Wanneer het lichaam geconfronteerd wordt met een milieu met een lage zuurstofconcentratie, reageert het gewoonlijk door het vormen van meer rode bloedcellen, waarin zich hemoglobine bevindt dat de zuurstof bindt. Met uitzondering van de Tibetaanse hooglanders hebben andere hooglandvolkeren, bijvoorbeeld de inwoners van het Andesgebergte in Zuid-Amerika, een blijvend verhoogde hemoglobinewaarde. Opmerkelijk is dat het bloed van het Tibetaanse hooglandvolk even weinig hemoglobine bevat als dat van mensen die op zeeniveau leven. Dit kenmerk wordt gestuurd door een gen dat EPAS1+ wordt genoemd. De onderzoekers vonden een speciale variant van deze erfelijke factor bij slechts negen percent van de Han-Chinezen. Daartegenover werd dit gen bij 87 percent van Tibetaanse volk aangetroffen. Een aanwijzing voor het feit dat dit gen werkelijk de oorzaak van dit mechanisme is: als een Han-Chinees van het vlakke land naar de bergen reist, stijgt zijn hemoglobinewaarde. Hij reageert dus op de gebruikelijke manier op grote hoogten.
Deze reactie van het lichaam op grote hoogten heeft grote nadelen: door een verhoogd aantal rode bloedcellen wordt het bloed dikker. De vaten slibben sneller dicht. Daardoor neemt het risico op cardiovasculaire ziekten en trombose enorm toe. Ook komt de doorbloeding van de placenta van zwangere vrouwen in het gedrang, zodat het ongeboren leven te weinig voeding krijgt. Kinderen komen dan ook vaak met een te laag gewicht ter wereld. De Tibetaanse bevolking heeft dus een voor hen gunstige oplossing voor dit probleem verworven. Wellicht zorgt het betreffende gen voor een beter transport van zuurstof. Deze aanpassing vond zeer snel plaats. Rond 2750 voor Christus vestigden zich Han-Chinezen op de Tibetaanse hoogvlakte. Hieruit is het Tibetaanse volk ontstaan met een eigen cultuur en een genetische aanpassing aan het leven op grote hoogten.
Bij de menselijke evolutie speelt ook de aanpassing aan ziekten een rol. Sikkelcelanemie is hiervan een goed voorbeeld. Sikkelcelanemie is een recessief overervende aandoening, waarbij het hemoglobine abnormaal is. Deze afwijking komt vooral voor in etnische groepen uit landen waar malaria heerst. Degenen die heterozygoot zijn voor de afwijking hebben evolutionair gezien een grotere overlevingskans in malariagebieden. Dit komt doordat de malariaparasiet zich in bloedcellen met hemoglobine S minder makkelijk kan handhaven. In normale bloedcellen kan deze parasiet zich wel vermenigvuldigen. In die gebieden is deze afwijking een voordeel. Onduidelijk is hoe snel deze aanpassing heeft plaatsgevonden. Dat het voorkomen van sikkelcelanemie niet verdwenen is daar waar malaria uitgeroeid is, heeft wellicht te maken met de menselijke zorg, cultuur. Mensen met deze afwijking blijven in leven en kunnen zich voortplanten. Ook dit toont dat natuurlijke selectie een rol speelt: het aantal mensen met sikkelcelanemie neemt af waar malaria niet endemisch is. In de Verenigde Staten, waar malaria bijna niet voorkomt, lijdt circa 0,25% van de Afro-Amerikanen aan deze erfelijke ziekte. In West-Afrika heeft circa 4% van de bevolking de sikkelcelziekte.
Ook huidskleur toont aan dat de mens zich aan zijn omgeving heeft aangepast, maar dat hij door zijn cultuur een actieve rol in zijn eigen evolutie speelt. Een donkere huidskleur biedt betere bescherming tegen de zon dan een lichte huid. Daarom hebben mensen met een donkere huidskleur in gebieden waar de zon veel schijnt een voordeel ten opzichte van mensen met een lichtere huidskleur. Hierdoor werd in de loop van de tijd een donkere huidskleur uiteindelijk een erfelijke eigenschap binnen een bepaalde bevolkingsgroep. Een donkere huidskleur is nadelig in geografische gebieden waar het minder licht is. Vitamine D wordt in de huid gevormd onder invloed van zonlicht. Een donkere huid maakt minder vitamine D aan. Een tekort kan de botvorming verstoren. In de VS bestaat er bij de gekleurde inwoners veelal een chronisch tekort aan vitamine D. Dit moet aangevuld worden door vitamine D-rijk voedsel of medicijnen. Door achter de oorzaak van verschillende botziekten ten gevolge van vitamine D-deficiëntie te komen heeft de mens vele nadelige kanten van het hebben van een donkere huid kunnen oplossen.
De invloed van de cultuur zien we vooral bij de genetische kenmerken de kleur van de ogen en bleke huidskleur. Bij een ander onderzoek onderzochten wetenschappers intensief het menselijke genoom. Op meer dan 300 plaatsen in het erfelijke bezit zijn in een zeer korte tijd veranderingen opgetreden. Een van deze recente mutaties betreft de genen die bij de Noord-Europeanen een bleke huid en de blauwe ogen veroorzaken. Dat deze eigenschappen zich konden doorzetten heeft wellicht te maken gehad met de partnerkeuze: het werd wellicht als aantrekkelijk ervaren.
Bekende onderzoekers naar de evolutie van de mens
Het gebied van het onderzoek naar de geologische en biologische geschiedenis van de aarde droeg aanvankelijk de Engelse verzamelnaam natural history. Sinds de publicaties van Charles Darwin en de vondsten van de eerste neanderthalers en de Pithecanthropus (later: Homo erectus) werd steeds vaker specifiek gesproken over de evolutie van de mens, als alternatieve verklaring voor de Schepping. In de jaren 70 van de 19e eeuw verschenen Man a special creation - or, the preordained evolution of species van William Sharpe en Darwinism and design - or, creation by evolution van George Saint Clair, waarna deze term steeds meer gemeengoed werd.
Zie ook
Enkele-oorspronghypothese
Kosmische kalender
Multiregionaal model
Hominoidea voor de taxonomie van de Hominoidea
Sapiens: een kleine geschiedenis van de mensheid
Antropologie
Geschiedenis van de biologie
Evolutiebiologie
Charles Darwin
|
Er zijn anatomische aanwijzingen dat de moderne mens in het laatpaleolithicum schoenen droegen. De kleine tenen werden minder robuust door het gebruik van schoenen. Met migratie van de moderne mens naar koudere gebieden paste die zich aan met de ontwikkeling van complexe kleding om zich tegen de kou te beschermen. Dit in tegenstelling tot de neanderthalers waarvan het lichaam evolueerde om beter tegen de kou te beschermen. Het dragen van warme kleding heeft een rechtstreekse invloed op de evolutie van de mens. Bij onze huidige levenswijze hoeft het menselijk lichaam zich nauwelijks aan te passen aan de wisselende buitentemperaturen. Wordt het kouder, dan wordt er warmere kleding aangetrokken.
| 3 |
aantrekken, kleding, aankleden
|
7,680 |
Embassy
|
1928878
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlands-Turkse%20betrekkingen
|
Nederlands-Turkse betrekkingen
|
De Nederlands-Turkse betrekkingen zijn de internationale betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Het was in 1612 de Nederlandse diplomaat Cornelis Haga die het recht van de Turkse sultan Ahmed I verkreeg om onder Nederlandse vlag handel te drijven in Istanboel. Hiermee was het Ottomaanse Rijk het vierde land (na Spanje, Frankrijk en Engeland) dat de onafhankelijkheid van de Republiek der Verenigde Nederlanden erkende. De eerste onderlinge economische en culturele contacten tussen de twee landen ontstonden echter al enkele decennia eerder, halverwege de 16e eeuw. In 1923 was Nederland het eerste land dat de onafhankelijkheid van de Turkse Republiek erkende.
Landenvergelijking
Geschiedenis
De eerste handelscontacten tussen Nederland en Turkije stammen uit de middeleeuwen, toen Nederlanders, veelal op doorreis naar het Heilige land, als pelgrim of op kruistocht, het Byzantijnse Rijk (het oostelijk deel van het Romeinse Rijk) bezochten. In de 16e eeuw namen de handelscontacten toe. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog was het Ottomaanse Rijk een bondgenoot van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in de de strijd tegen Spanje. Tijdens het twaalfjarige bestand onthielden de Staten-Generaal elke maritieme steun aan de Turken. Een gehucht in Zeeuws-Vlaanderen kreeg van Prins Maurits de naam Turkeye. Bij de hagenpreken werd - onder het motto "Liever Turks dan paaps" - vaak verwezen naar de religieuze tolerantie van de Ottomaanse sultan, wat tot een voorbeeld verwerd van de protestanten.
In 1612 kwam de eerste Nederlandse ambassadeur, Cornelis Haga, in Istanboel aan en werden diplomatieke betrekkingen aangeknoopt. Ook culturele overwegingen speelden een rol in de Nederlandse belangstelling voor het Ottomaanse Rijk. Zo vonden bijvoorbeeld zeldzame manuscripten hun weg naar Nederlandse bibliotheken. Eind zestiende eeuw kwam de tulp vanuit Kazachstan naar Europa, die in Nederland eerst tot een periode van tulpengekte leidde en zich langzamerhand tot nationaal symbool ontwikkelde. De oosterse literatuur die veel Nederlanders op hun reizen door het Ottomaanse Rijk verzamelden vond zijn weg naar de universiteit van Leiden, die hierdoor de belangrijkste plek werd voor Europese onderzoekers naar oosterse geschiedenis, talen en culturen.
De handelsbetrekkingen bleven zich voorspoedig ontwikkelen. Vanaf de 17e eeuw vestigen zich enkele honderden handelaren uit de lage landen in de belangrijkste Ottomaanse steden. Nadat Cornelis Haga in deze steden, zoals Thessaloniki, İzmir en Aleppo, consulaten had opgezet versterkte de positie van Nederland in de Levantijnse handel. De handel concentreerde zich voornamelijk rond Izmir, waar in de tweede helft van de 17e eeuw al 15 Nederlandse handelshuizen stonden. Dit zou in de komende eeuwen blijven groeien tot ruim 20 pakhuizen in de 19e eeuw. Enkele Nederlandse families bleven tot in de 20e eeuw in Izmir handel drijven, en nazaten van Nederlandse handelaren wonen ook in de 21e eeuw nog in Turkije.
Een deel van deze Nederlandse handelaren waren in feite Sefardische Joden die eerst uit Iberië waren gevlucht naar Nederland. Zij hadden van de handelsmogelijkheden in het Ottomaanse Rijk gehoord via hun familie of handelsrelaties die de andere kant op waren gevlucht. Nederlanders hadden een wat bevoorrechte positie binnen het Ottomaanse Rijk; zo hoefden zij geen belasting te betalen en konden zij zich vrij door het Rijk bewegen. Voor Nederlands-Sefardische Joden speelde ook mee dat zij hun geloof konden belijden.
Vanuit deze vriendschappelijke en economische achtergrond heeft Nederland een wat uitzonderlijke positie ten opzichte van Turkije vergeleken met andere West-Europese landen. De Nederlander Pieter van Woensel, een arts uit de 18e eeuw, is een van de weinige West-Europese schrijvers die openlijk over een genocide op de Tataren spreekt tijdens de Russisch-Turkse oorlogen op zijn reis door delen van Rusland en het Ottomaanse Rijk. In de 19e eeuw maakt de Nederlandse schilder Marius Bauer reizen door het Ottomaanse Rijk, waar hij veel interesse toont in de islamitische bevolking en architectuur. Dit is bijzonder omdat de meeste Europese intellectuelen (met name schrijvers) op hun reizen door het Rijk voornamelijk oog hadden voor de christelijke minderheden. Tijdens de Turkse Onafhankelijkheidsoorlog in de 20e eeuw spreken Nederlandse kranten openlijk hun steun uit aan de Turken, wat een opmerkelijke positie was in Europa gezien belangrijke handelspartners van Nederland zoals Engeland, Frankrijk en Italië in deze oorlog verwikkeld waren tegen de Turken. Uiteindelijk zou het aan het begin van de 21e eeuw ook onder Nederlands voorzitterschap zijn dat de toetredingsonderhandelingen van Turkije tot de EU worden ingezet.
Na de stichting van de Turkse Republiek in 1923 sloot Nederland in 1924 een vriendschapsverdrag met Turkije. In 1935 werd onder auspiciën van Koningin Wilhelmina en president Atatürk een Nederlands-Turkse vereniging opgericht. Nederlandse bedrijven bleven belangstelling voor Turkije tonen: zo vestigden onder meer Philips, Unilever, Shell en de Hollandsche Bank-Unie (later overgenomen door ABN-AMRO) zich in Turkije. In 1958 werd het Nederlands Historisch-Archeologisch Instituut in Istanbul (thans: Nederlands Instituut in Turkije) gevestigd.
Een Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Turkije werd in 1963 ondertekend waarna Turkse gastarbeiders vanaf 1964 naar Nederland kwamen. In de jaren na de staatsgreep van 1980 kwam een groep vluchtelingen naar Nederland. Heden ten dage zijn er in Nederland ruim 360.000 inwoners van Turkse afkomst. Het openstellen van de Turkse economie na het herstel van de democratie in 1983 leidde tot een intensivering van de handelsbetrekkingen.
Viering 400 jaar bilaterale betrekkingen
In 2012 werd het 400-jarig jubileum van de vriendschap tussen Turkije en Nederland gevierd. Om dit vier eeuwen bestaan te vieren werden in beide landen veel cultuurhistorische evenementen georganiseerd. De plannen werden al bedacht tijdens de kabinetsperiode van Balkenende en werden voortgezet door het kabinet onder leiding van premier Mark Rutte. Bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken werd een speciale vertegenwoordiger aangesteld die zich met de viering bezighield en alle activiteiten coördineerde. Oud-minister Ben Bot zei in het kader van de vieringen: "Turkije is een van de weinige landen waarmee de band nooit is onderbroken, ook niet tijdens oorlogen of wat voor ellende ook. Dat is zeer uitzonderlijk."
De viering begon halverwege april 2012 met de opening van het Turkse paviljoen op de Floriade 2012 in Venlo door de Turkse president Abdullah Gül, wiens naam in het Turks overigens "roos" betekent. De meeste activiteiten vonden plaats tussen maart en november 2012. Van 17 tot en met 19 april 2012 bracht de Turkse president een staatsbezoek aan Nederland, dat enigszins tumultueus verliep, vanwege protest van Geert Wilders tegen de komst van Gül naar Nederland. Van 13 tot en met 15 juni 2012 bracht koningin Beatrix een officieel bezoek aan Turkije.
Politiek
Kenmerkend voor de band tussen de beide landen is het grote aantal wederzijdse bezoeken van politici en bestuurders dat van oudsher plaatsvindt.
Mede in het kader van het Maatschappelijke Transformatie (Matra) programma heeft Nederland sinds 1994 actief bijgedragen aan de bevordering van de veiligheid, samenwerking en de overgang naar een pluriforme, democratische rechtsstaat in de landen in Midden- en Oost-Europa. Sinds 2001 valt ook Turkije onder het bilaterale Matra Programma. Hiermee ondersteunt Nederland, middels instrumenten van het Matra pre-accessieprogramma, Matra-klassiek en Kleine Ambassade Projecten, activiteiten die het proces van verandering stimuleren van de staat, zijn instituties, organisaties van burgers en hun onderlinge verbanden. Een en ander vindt mede plaats tegen de achtergrond van de toenemende Europese integratie in het algemeen en de EU-uitbreiding in het bijzonder.
De Nederlandse vertegenwoordiging in Turkije bestaat uit de Ambassade in Ankara en het Consulaat-Generaal in Istanboel. De Ambassade in Ankara houdt zich onder meer bezig met politiek, economie, asielzaken, milieu, landbouw, natuurbeheer en visserij, defensie, sociale zaken, culturele samenwerking, consulaire aangelegenheden. De handelsafdeling richt zich met name op het beantwoorden van schriftelijke handelsaanvragen, het volgen van de macro-economische ontwikkelingen en het bijstaan van bedrijven bij het contact met de Turkse overheid.
Het Consulaat-Generaal te Istanboel is gericht op economische, culturele en consulaire aangelegenheden. Istanboel is de economische hoofdstad van Turkije en het overgrote deel van het internationale bedrijfsleven heeft er zijn hoofdkantoren gevestigd. Bij het Turkse bedrijfsleven (met name het midden- en kleinbedrijf) bestaat een groeiende belangstelling voor Nederlandse producten.
Nederland en Turkije zijn beide lid van de Raad van Europa, de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO), de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), de World Trade Organization (WTO) en de Unie voor het Middellandse Zeegebied. Ook is Nederland een lid van de Europese Unie en Turkije een kandidaat-lid.
Wittenburg-conferentie
De Wittenburg-conferentie is een Nederlands-Turkse bijeenkomst die om en om in Nederland en Turkije wordt gehouden. De bijeenkomst is bedoeld om de onderlinge samenwerking te verbeteren. Er wordt gesproken over sociale, economische, culturele en veiligheidsthema's.
Affaire Yunus
In maart 2013 uitte premier Erdoğan tijdens een officieel bezoek aan Nederland kritiek op de opvang bij lesbische pleegouders van het Turks-Nederlandse pleegkind Yunus. Vicepremier Lodewijk Asscher vond de bemoeienis van Turkije ‘volstrekt ongepast’ en noemde het ‘aanmatigend’ als een buitenlandse mogendheid een oordeel heeft over het beleid van de Nederlandse pleegzorg. Erdoğan wilde dat het Turkse ministerie van familiezaken en het Ministerie van Veiligheid en Justitie met elkaar zouden overleggen over de opvang van kinderen van Turkse afkomst, maar premier Mark Rutte wees dit voorstel af. Rutte verklaarde dat bij plaatsing van een kind in een pleeggezin altijd wordt gekeken of zijn achtergrond overeenkomt met die van het pleeggezin. Als dat niet lukt, gaat het belang van het kind voor en wordt er geen onderscheid gemaakt op basis van geloof of seksuele geaardheid. De kwestie bleek door verschillende Nederlandse media onzorgvuldig te zijn verslagen. Zo zou volgens sommige media Bureau Jeugdzorg hebben gemeld dat de pleegouders met het kind waren ondergedoken na dreigementen, terwijl volgens Bureau Jeugdzorg slechts was gemeld dat werd overwogen de pleegouders en het kind tijdelijk elders onder te brengen. Door enkele Turkse Nederlanders werd opgeroepen tot een demonstratie, waarbij slechts 40 mensen aanwezig waren. Tegelijkertijd waren er echter ook vier demonstraties tegen de komst van premier Erdoğan.
Enkele media meldden in maart 2013 dat Turkije zich tot het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wilde wenden om de hereniging van Yunus met zijn biologische ouders af te dwingen. Een dergelijke stap werd echter ontkend door de Turkse regering en is ook niet genomen.
Arrestatie en uitwijzing van Nederlandse journalisten
In een ofwel zeer ongelukkige samenloop van omstandigheden, of een (on)diplomatieke schoffering van Nederland, werd tijdens het bezoek van de Nederlandse minister van buitenlandse zaken Bert Koenders aan Turkije op 6 januari 2015 de Nederlandse journaliste Fréderike Geerdink gearresteerd op verdenking van het verspreiden van "propaganda voor een terroristische organisatie en negatieve uitingen tegen de regering". Op hetzelfde moment gaf president Erdoğan een toespraak waarin hij zei dat er "nergens in de wereld, ook niet in Europa, een vrijere pers is dan in Turkije". De arrestatie leidde tot een schokgolf in Turkije en Nederland. Het is de eerste keer sinds 1996 dat een buitenlandse journalist verdacht is van zulke zaken. Tijdens haar verhoor werd ze gevraagd of ze een 'buitenlandse agent' was. Na enkele uren werd Geerdink in vrijheid gesteld, mogelijk onder invloed van minister Koenders.
Op de tweede dag van het bezoek van Koenders werd nog een Nederlandse journalist korte tijd vast gehouden, Mehmet Ülger. Volgens Ülger was het een pesterij gericht aan het adres van de nieuwe minister Koenders. Koenders was juist naar het land afgereisd om de relatie te verbeteren. Nederland was traditioneel de grootste bondgenoot van Turkije binnen de EU; zo was het Nederland dat de aanzet tot de lidmaatschapsonderhandelingen gaf, en is de rapporteur voor de voortgang aan het Europees parlement altijd een Nederlander geweest. Enkele weken voor de gebeurtenis was de relatie al op een dieptepunt beland, toen Nederland als enig EU-lid voorstelde om de toetredingssteun voor Turkije drastisch te verlagen wegens voortdurende mensenrechtenschendingen en een publicatie op de website van het Turkse ministerie van buitenlandse zaken waarin elementen van de Nederlandse samenleving 'racistisch' werden genoemd.
Maart 2017, diplomatiek conflict naar aanleiding van geweigerde ministers
In het kader van een referendum over een grondwetswijziging voerden diverse Turkse ministers begin 2017 campagne voor de 'ja'-stem onder hun in Europa verblijvende staatsburgers. Dit leidde in diverse landen tot een diplomatiek conflict, dat in Nederland snel escaleerde. De Nederlandse regering, met de eigen Tweede Kamerverkiezingen op komst, verklaarde het voeren van campagne ongewenst en probeerde de Turkse ministers te weren.
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlüt Çavuşoğlu, wilde op 11 maart 2017 een toespraak houden op een bijeenkomst bij het Turkse consulaat te Rotterdam. Op 6 maart gaf minister van buitenlandse zaken Bert Koenders in een note verbale aan dat dit niet toegestaan zou worden. Hierop was er telefonisch contact tussen Koenders en Çavuşoğlu, alsmede tussen de premiers Mark Rutte en Binali Yıldırım. De Nederlandse regering verklaarde in persberichten dat een bezoek ongewenst was om redenen van openbare-ordehandhaving; de Turkse gemeenschap in Nederland was vanuit Turkije opgeroepen massaal deel te nemen aan de manifestatie. De Nederlandse en Turkse autoriteiten waren nog in gesprek over een compromis, toen de Turkse minister, in reactie op steeds weer nieuwe Nederlandse eisen die als voorwaarde voor het bezoek gesteld werden, in een televisie-uitzending dreigde Nederland te treffen met politieke en economische sancties, mocht hij geen toestemming krijgen. In verwijzing hiernaar brak de Nederlandse regering de onderhandelingen af en trok de landingsrechten in van het vliegtuig dat de minister vervoerde.
De Turkse regering reageerde door minister van Familiezaken Kaya te sturen. Die was al in Duitsland en toog per auto naar Rotterdam, waar ook een menigte Turkse Nederlanders zich verzamelde bij het consulaat, daartoe opgeroepen door de Union of European Turkish Democrats. Burgemeester Ahmed Aboutaleb, naar eigen zeggen 'misleid' door de Turkse consul-generaal, stelde een noodverordening in en zond de ME om de demonstranten in bedwang te houden. De politie hield Kaya uit het consulaat (waar zij onschendbaarheid zou hebben genoten) en verzocht haar Nederland zo snel mogelijk weer te verlaten. Haar lijfwacht en de Turkse consul van Deventer werden gearresteerd. Kaya weigerde eerst zelfs maar haar auto te verlaten. Toen men een takelwagen liet komen en die aanstalten maakte haar met auto en al op een oplegger te tillen en naar Duitsland te transporteren, verliet ze haar voertuig. Na een urenlange patstelling werd zij onder luid protest aan het begin van de nacht onder gemaskerde politiebewaking in een Nederlandse auto naar de Duitse grens gebracht, waar ze in een Nijmeegs politiebureau met haar lijfwacht en automobiel werd verenigd en door een Duits politie-escorte de grens overgebracht. Indertijd nam de pers aan dat ze tot ongewenst vreemdeling was verklaard. Later bleek dat nooit gebeurd te zijn: juridisch gezien was ze vrijwillig vertrokken. Turkije stelde daarop diplomatieke sancties in tegen Nederland; in Rotterdam braken die nacht rellen uit.
Eerder op de dag had president Erdoğan Nederland fascistisch en nazistisch genoemd. Ook zei hij dat Nederland zware sancties te wachten stond na de weigering en uitzetting van de diplomaten. De Nederlandse ambassadeur, die op dat moment niet in Turkije was, werd niet toegestaan naar zijn post in Ankara terug te keren, en de Turkse ambassadeur in Den Haag werd in juni teruggehaald naar Turkije. In februari 2018 besloot het Nederlandse kabinet de ambassadeur in Turkije formeel terug te trekken.
Diplomatie
Economie
De handelsbetrekkingen tussen Turkije en Nederland worden tegenwoordig gekenmerkt door een omvangrijke Nederlandse export naar Turkije, die in 2006 3,3 miljard euro bedroeg. De belangrijkste exportproducten zijn machines en vervoermaterieel, chemische producten en fabricaten. De Nederlandse export naar Turkije laat ten opzichte van 2005 een stijging van 8,7 procent zien en illustreert hiermee de bloeiende commerciële relaties tussen beide landen. De Nederlandse invoer uit Turkije was € 1,8 miljard in 2006 en omvatte diverse goederen, waaronder een omvangrijke invoer aan voedingsmiddelen.
Als exportland voor Turkije staat Nederland hiermee op de negende plaats, na de andere belangrijke importeurs van Turkse goederen, Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Italië. Nederland is een van de grootste investeerders in Turkije, samen met Duitsland en het Verenigd Koninkrijk.
Turkije is een populaire vakantiebestemming onder de Nederlandse vakantiegangers. In 2009 brachten meer dan 1,1 miljoen Nederlandse toeristen een bezoek aan Turkije. Vanaf 2015 (vluchtelingencrisis, diverse aanslagen) en vooral 2016 (mislukte coup en een groot aantal aanslagen) is het aantal toeristen naar Turkije sterk gedaald.
Cultuur
Turkije neemt als herkomstland maar ook als opkomende culturele “hub” in het Nederlandse Internationaal Cultuurbeleid (ICB) een belangrijke plaats in.
Nederland heeft een beleidsplan opgesteld om de culturele uitwisseling met de Mediterrane en Arabische wereld te intensiveren. Speciale aandacht wordt besteed aan de relaties met de herkomstlanden, waaronder Turkije. De SICA is in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap bezig met verkenningsmissies om te inventariseren in welke disciplines en in welke landen de komende jaren wederzijds zal worden geïnvesteerd.
Nederlandse instituten zoals SICA, stichting Kosmopolis, Pera, het NIHA (Ankara, 2006-2016), het Turkije Instituut (Den Haag/Leiden, 2007-2015) en het NIT (Istanboel, 1958-heden) dragen (of droegen) allen in hun missie mede bij aan culturele interactie tussen Nederland en Turkije en de bevordering van wederzijds begrip.
Zie ook
Turken in Nederland
Nederlanders in Turkije
Buitenlandse zaken van Nederland
Liever Turks dan paaps
Externe links
Ambassade van Nederland in Ankara
Ambassade van Turkije in Den Haag
Consulaat-Generaal van Nederland in Istanbul
Consulaat-Generaal van Turkije in Rotterdam
Diplomatieke missies van Nederland in Turkije
Diplomatieke missies van Turkije in Nederland
Turkije
Internationale betrekkingen van Turkije
|
De Turkse regering reageerde door minister van Familiezaken Kaya te sturen. Die was al in Duitsland en toog per auto naar Rotterdam, waar ook een menigte Turkse Nederlanders zich verzamelde bij het consulaat, daartoe opgeroepen door de Union of European Turkish Democrats. Burgemeester Ahmed Aboutaleb, naar eigen zeggen 'misleid' door de Turkse consul-generaal, stelde een noodverordening in en zond de ME om de demonstranten in bedwang te houden. De politie hield Kaya uit het consulaat (waar zij onschendbaarheid zou hebben genoten) en verzocht haar Nederland zo snel mogelijk weer te verlaten. Haar lijfwacht en de Turkse consul van Deventer werden gearresteerd. Kaya weigerde eerst zelfs maar haar auto te verlaten. Toen men een takelwagen liet komen en die aanstalten maakte haar met auto en al op een oplegger te tillen en naar Duitsland te transporteren, verliet ze haar voertuig. Na een urenlange patstelling werd zij onder luid protest aan het begin van de nacht onder gemaskerde politiebewaking in een Nederlandse auto naar de Duitse grens gebracht, waar ze in een Nijmeegs politiebureau met haar lijfwacht en automobiel werd verenigd en door een Duits politie-escorte de grens overgebracht. Indertijd nam de pers aan dat ze tot ongewenst vreemdeling was verklaard. Later bleek dat nooit gebeurd te zijn: juridisch gezien was ze vrijwillig vertrokken. Turkije stelde daarop diplomatieke sancties in tegen Nederland; in Rotterdam braken die nacht rellen uit.
Eerder op de dag had president Erdoğan Nederland fascistisch en nazistisch genoemd. Ook zei hij dat Nederland zware sancties te wachten stond na de weigering en uitzetting van de diplomaten. De Nederlandse ambassadeur, die op dat moment niet in Turkije was, werd niet toegestaan naar zijn post in Ankara terug te keren, en de Turkse ambassadeur in Den Haag werd in juni teruggehaald naar Turkije. In februari 2018 besloot het Nederlandse kabinet de ambassadeur in Turkije formeel terug te trekken.
| 5 |
ambassade, diplomatiek gebouw, consulaat
|
11,300 |
BusinessEntityType
|
12485
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Naamloze%20vennootschap
|
Naamloze vennootschap
|
De naamloze vennootschap (NV (België) of nv) is een rechtspersoon waarvan het maatschappelijk kapitaal verdeeld is in aandelen die in beginsel vrij overdraagbaar zijn.
De naamloze vennootschap is 'naamloos' omdat er geen verplichting bestaat tot het houden van een register van aandeelhouders. De vennoten blijven als het ware buiten beeld; zij zijn anoniem. Het is de meest geschikte vennootschap voor grootschalig aandeelhouderschap van vennoten die elkaar niet hoeven te kennen. Als de aandelen aan toonder zijn, dan is het mogelijk dat zelfs de vennootschap of het bestuur niet alle vennoten of aandeelhouders kent. Beperkte aansprakelijkheid en rechtspersoonlijkheid zijn logischerwijs verbonden met deze anonimiteit.
België
De naamloze vennootschap in Belgisch recht wordt geregeld in het Wetboek van Vennootschappen (Boek VIII, artikels 437 t.e.m. 673). Het is een vennootschapsvorm die aan de onderneming beperkte aansprakelijkheid verleent en het is de enige vennootschapsvorm in België waarvan de aandelen verhandelbaar zijn op de beurs.
Enkele kenmerken van de naamloze vennootschap in België:
Aantal aandeelhouders: minimaal één. Er zijn 3 vormen van bestuur: monetisch bestuur, duaal bestuur en enige bestuurder.
Kapitaal: Wettelijk minimum kapitaal van 61.500 euro. Dit bedrag moet tevens volledig volgestort zijn. Bovendien geldt er een stortingsplicht van 1/4 op elk aandeel voor het gedeelte boven de som van 61.500 euro. Voor de inbreng in natura is altijd een verslag van een bedrijfsrevisor vereist. De tussenkomst van de bedrijfsrevisor is ook vereist als aandeelhouders, vennoten of bestuurders binnen de twee jaar na de oprichting een goed willen inbrengen dat aan henzelf toebehoort en minstens 10 % van het kapitaal vertegenwoordigt.
Aandelen: op naam of gedematerialiseerd. De aandelen zijn vrij overdraagbaar, wanneer niets werd vastgelegd in de statuten, zonder enige beperking. Er is een beperking in verkrijging van eigen aandelen door een nv: maximaal 20% van het geplaatste kapitaal, gebruikte bedragen moeten uitkeerbaar zijn. Dit wil zeggen dat als het geplaatste kapitaal 1.000.000 euro bedraagt, een NV maximaal ter waarde van 200.000 euro eigen aandelen mag bezitten. Hierbij is het geplaatst kapitaal het kapitaal waarop geldig is ingeschreven (ongeacht of er ook al betaald is, er moet gewoon iemand zijn die de verplichting heeft opgenomen om het bedrag te betalen).
Om te beletten dat de vennootschap haar eigen aandelen zou kopen met geld dat ze niet echt heeft, moet het bedrag dat gebruikt wordt, voor winstuitkering vatbaar zijn.
Akte: notariële akte noodzakelijk
Financieel Plan: noodzakelijk
Overdracht van aandelen: in de regel vrij
Bestuur: door een raad van bestuur (RvB) met minstens drie bestuurders, die optreden als college. Als er slechts twee aandeelhouders zijn, volstaat een RvB met twee bestuurders tot het moment dat er drie aandeelhouders zijn.
In het Franstalig België spreken we van een société anonyme (S.A.).
Nederland
De Nederlandse naamloze vennootschap is een rechtspersoon waarvan het maatschappelijk kapitaal verdeeld is in aandelen die aan toonder of op naam luiden en die in beginsel vrij overdraagbaar zijn. De overdraagbaarheid van aandelen op naam kan statutair worden beperkt op grond van artikel 2:87 BW.
De wettelijke aspecten van de nv zijn geregeld in de artikelen 64 t/m 174a van Boek 2 van het Nederlandse Burgerlijk Wetboek (titel 4: Naamloze vennootschappen). Een nv kan als enige rechtspersoon een beursnotering aanvragen. Het kapitaal van een NV kan worden ingebracht door een zeer groot aantal personen, zeker wanneer de nv beursgenoteerd is.
Oprichting
Om een nv op te richten moet aan de volgende eisen voldaan zijn:
oprichting van de nv geschiedt door middel van een notariële akte (art. 2:64 lid 2 BW) (dit is een ontstaansvoorwaarde);
bij oprichting van de nv moet het geplaatste en gestorte kapitaal minstens € 45.000 bedragen (art. 2:67 lid 2 BW);
de statuten dienen aan de eisen der wet te voldoen.
Geen oprichtingsvereiste maar wel verplicht:
de nv moet worden ingeschreven in het handelsregister.
De minister van Justitie hoeft geen "Verklaring van Geen Bezwaar" meer af te geven. Dit is namelijk afgeschaft per 1 juli 2011;
Zeggenschap
Het hoogste orgaan van de nv is de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA), die minstens eenmaal per jaar bijeenkomt. De dagelijkse leiding van de nv berust bij de raad van bestuur (RvB) (ook wel genoemd de directie). De RvB wordt door de AVA benoemd en ontslagen. In de statuten van de nv kan echter bepaald zijn dat er door de AVA een raad van commissarissen (RvC) wordt benoemd die eveneens namens de AVA toezicht houdt op de RvB. Voor grotere naamloze vennootschappen (structuurvennootschap) is een RvC verplicht.
Uit de aard der zaak weet de RvB (die zich met de dagelijkse gang van zaken van de nv bezighoudt) veel meer van de nv en haar onderneming dan de AVA. Met name in het verleden stond de RvC (die wettelijk bezien toezicht op de RvB moet houden) te weinig kritisch tegenover de RvB. De Commissie Tabaksblat heeft vele voorstellen gedaan om tot een beter ondernemingsbestuur te komen. Dit is de Code-Tabaksblat.
Aansprakelijkheid
Tot op het moment dat aan alle oprichtingseisen is voldaan, zijn de oprichters van de nv hoofdelijk aansprakelijk. De bestuurders van de nv zijn onder normale omstandigheden niet aansprakelijk voor schulden van de nv. In geval van faillissement kunnen de bestuurders echter hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld als er sprake is van onbehoorlijk bestuur, terwijl dat onbehoorlijke bestuur tevens een belangrijke oorzaak van het faillissement is. In een aantal gevallen kan een nv ook haar (ex-)bestuurder aansprakelijk stellen wegens wanbeleid. De grote risico's die bestuurders geacht worden te lopen, zijn redenen waarom zij in een aantal gevallen zeer goed betaald worden, een gegeven dat onderwerp is van discussie.
Wanneer aan de eisen is voldaan zijn de aandeelhouders alleen aansprakelijk tot het bedrag waarvoor zij deelnemen in de nv: bij een faillissement worden aandelen waardeloos, maar de aandeelhouders kunnen er geen restschuld aan overhouden. Dit kan uiteraard wel als aandelen worden gekocht met geleend geld, zoals bij aandelenlease.
Fiscale aspecten
Over de winst van de nv dient door de nv in beginsel vennootschapsbelasting betaald te worden. De AVA beslist op welke wijze de winst na de vennootschapsbelasting wordt verdeeld. Het aan de aandeelhouders uit te keren deel van de winst wordt dividend genoemd. De nv is in beginsel verplicht over dividendbetalingen namens de aandeelhouders dividendbelasting in te houden en aan de fiscus af te dragen. De aldus geheven dividendbelasting kan door de aandeelhouder in beginsel verrekend worden met de eventueel door hen verschuldigde vennootschapsbelasting dan wel inkomstenbelasting. Het niet-uitgekeerde deel van de winst wordt opgenomen in de algemene- of winstreserve, bijvoorbeeld om toekomstige bedrijfsuitbreidingen te realiseren.
Suriname
In Suriname is geen besloten vennootschap ingevoerd en is de naamloze vennootschap de aangewezen rechtsvorm voor ondernemingen.
Enkele andere vormen van vennootschappen
Stille handelsvennootschap: SHV (alleen in België)
Tijdelijke maatschap (alleen in België)
Maatschap
Vennootschap onder firma: vof of VOF
Commanditaire vennootschap: cv (Nederland) of CommV (België)
Commanditaire vennootschap op aandelen: cv (Nederland) of Comm.VA (België)
Besloten vennootschap: BV/SRL, de vroegere bvba/SPRL (België)
Coöperatieve vennootschap: CV (alleen in België)
Bedrijfsvorm
Belgische rechtspersoon
Nederlandse rechtspersoon
|
Suriname
In Suriname is geen besloten vennootschap ingevoerd en is de naamloze vennootschap de aangewezen rechtsvorm voor ondernemingen.
| 1 |
bedrijfsvorm, rechtsvorm, organisatievorm
|
10,259 |
InteractionCounter
|
746609
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Paul%20Watzlawick
|
Paul Watzlawick
|
Paul Watzlawick (Villach, 25 juli 1921 - Palo Alto (Californië), 31 maart 2007) was een Oostenrijks-Amerikaanse psycholoog en filoloog die bekendstaat als een van 's werelds meest vooraanstaande communicatiewetenschappers. Hij is vooral bekend door de door hem opgestelde vijf communicatieaxioma's.
Na zijn middelbareschoolopleiding in Villach studeerde hij aan de Universiteit van Venetië psychologie en filologie tot 1949. Daarna werkte bij het C.G. Jung-Instituut Zürich . In 1957 zette hij zijn onderzoekscarrière voort aan de Universiteit van El Salvador. In 1960 werd hij door Don. D. Jackson gevraagd om in Palo Alto bij het Mental Research Institute te komen werken. Het MRI was baanbrekend in de psychotherapie doordat ze een nieuwe korte vorm van psychotherapie ontwikkelden die meestal aangeduid wordt met de naam brief strategic therapy. Vanaf 1967 doceerde hij psychiatrie aan de Stanford Universiteit. Watzlawick woonde en werkte destijds in Californië.
Hij behoort tot de stroming van het constructivisme.
Axioma's
Watzlawick heeft in zijn werk De pragmatische aspecten van de menselijke communicatie (1974), vijf axioma’s opgesteld. Deze niet-bewezen stellingen, die wel als grondslag worden aanvaard, zijn de basis voor iedere communicatie.
Axioma I
Het is onmogelijk om niet te communiceren.Alles wat je doet, ook ‘niets’ doen, heeft invloed. Ieder gedrag is een vorm van communicatie. Omdat er niet zoiets bestaat als anti-gedrag, is het onmogelijk om niet te communiceren.
Twee soorten taal:
Digitale taal = overeengekomenVoorbeeld: Gesproken, geschreven taal, gebaren waarover regels zijn opgesteld, waarvan iedereen weet wat en hoe.Digitale taal heeft geschiedenis.
Analoge taal = niet overeengekomenVooral non-verbaal (lichaamstaal), onvoorspelbaar, anders in verschillende groepen.Analoge taal is er alleen in het hier en nu.
Storing in de communicatie kan ontstaan als:
de communicatie ontkend wordt (niet antwoorden);
de communicatie afgewezen wordt (‘Met jou wil ik niets te maken hebben’);
de communicatie eenzijdig wordt beëindigd.
Axioma II
Iedere communicatie bezit een inhouds- en betrekkingsaspect. Laatstgenoemde classificeert de eerste en is daarmee dus een metacommunicatie.
Naast de inhoud van een interactie speelt ook altijd de relatie tussen de personen in de communicatie een rol. Als deze goed is dan is er meer wederzijds begrip en dat heeft invloed op de inhoud.
Als ik wat zeg, zeg ik iets over hoe ik wil dat de ander met mij omgaat
Inhoud: letterlijke boodschap
Betrekking: de relatie met de ander
Storing in de communicatie kan ontstaan als:
een slechte relatie het praten over de inhoud bemoeilijkt;
onenigheid over de inhoud op de relatie wordt overgedragen;
men probeert de relatie uit de communicatie te houden.
Axioma III
De aard van een betrekking is afhankelijk van de interpunctie van de interacties tussen de communicerende personen.Interpunctie is het interpreteren van interacties in termen van oorzaak en gevolg. De zender en ontvanger interpreteren hun eigen gedrag als een reactie op dat van de ander. Een voorbeeld hiervan is een conflict waarbij er steeds heftiger op elkaar wordt gereageerd. Er wordt bijvoorbeeld boos gereageerd omdat de ander dit ook deed. Op een gegeven moment kan niemand meer vaststellen wie of wat de oorzaak van de ruzie was. Men is dan geneigd om toch een punt te noemen dat de oorzaak was van de ruzie. Dit verstoort echter de communicatie. Men heeft een keuze in de manier waarop men reageert op de ander. Dit biedt de mogelijkheid om afstand te nemen, in gesprek te blijven, de inhoud niet uit het oog te verliezen en de relatie veilig en goed te houden.
Ieder zijn waarheid:
Wat ik bedoel is niet per se waar voor de ander
Bij interpunctie wordt de oorzaak niet meer circulair gezien, maar wijst men 1 oorzaak aan (dezelfde werkelijkheid wordt door 2 personen op een andere manier verklaard)
Storing in de communicatie kan ontstaan als:
het eigen gedrag gerechtvaardigd wordt door het gedrag van de ander;
er selffulfilling prophecy optreedt: men neemt een houding aan waardoor een reactie wordt uitgelokt, vervolgens ziet men zich bevestigd in zijn mening en verandert de houding niet.
er onder dwang een punt in de communicatie wordt genoemd als oorzaak.
Axioma IV
Mensen communiceren zowel digitaal als analoog.Niet alleen het gesproken woord, ook wel digitale communicatie genoemd, maar ook niet-verbale, analoge uitingen, zoals lachen en wegkijken, hebben een boodschap. De digitale communicatie is gericht op de inhoud en de analoge communicatie zegt meer over de betrekking/relatie. Deze twee moeten bij succesvolle communicatie overeenstemmen met elkaar. Men moet dus non-verbaal ondersteunen wat men met woorden zegt.
Gebruik dit als voorbeeld voor gedragswetenschappen.
Storing in de communicatie kan ontstaan als:
Inconsistentie tussen communicatiekanalen: de analoge communicatie verkeerd wordt geïnterpreteerd;
Inconsistentie in 1 communicatiekanaal: een van de gesprekspartners zich niet bewust is van zijn eigen analoge communicatie;
Paradoxale opdracht: de analoge en digitale communicatie niet overeenstemmen;
Dubbele binding: als een van de beide vormen overheerst.
Axioma V
Communicatie tussen mensen is symmetrisch of complementair, afhankelijk of de relatie gebaseerd is op gelijkheid of verschil.In de communicatie kan er sprake zijn van het weg proberen te nemen van verschillen, er moet overeenstemming worden bereikt. Ook kan er nadruk worden gelegd op de verschillen, zodoende kan men elkaar aanvullen en tot inzichten of leren komen. Beide vormen zijn nodig om communicatie succesvol te laten zijn.
Vormen van communiceren die steeds terugkomen:
Complementaire actiepatronen
Symmetrische actiepatronen
Storing in de communicatie kan ontstaan als:
de gesprekspartners enkel overeenkomsten zoeken;
de gesprekspartners te veel op hun standpunten blijven staan en geen overeenkomsten zoeken;
er gebruik wordt gemaakt van macht, hierdoor ontstaat afhankelijkheid of onzelfstandigheid.
Amerikaans hoogleraar
Amerikaans psycholoog
Oostenrijks psycholoog
Communicatiewetenschapper
|
Vormen van communiceren die steeds terugkomen:
Complementaire actiepatronen
Symmetrische actiepatronen
| 2 |
gebruikersactiviteit, interactiegegevens, actiepatronen
|
12,529 |
CompoundPriceSpecification
|
5129834
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wegbeprijzing
|
Wegbeprijzing
|
Wegbeprijzing (Engels: road pricing) is een aantal diverse maatregelen, meestal van overheidswege, om automobilisten te laten betalen voor het gebruik van de weg. Dit en aanvulling of alternatief voor reguliere belasting op het bezit van de auto, zoals de motorrijtuigenbelasting. In Nederland wordt vaak de term rekeningrijden gebruikt als verzamelnaam, maar dat is slechts een van de verschillende vormen van wegbeprijzing, zij het wel de bekendste. Waar in dit artikel automobilisten wordt geschreven, wordt meestal ook motorrijders bedoeld.
Doelen
Redenen voor het invoeren van wegbeprijzing kunnen zijn:
financieren van bouw en onderhoud van wegen, tunnels en bruggen. Zo hebben Frankrijk en Italië een traditie van tolwegen, die privaat onderhouden worden en terugverdiend worden door tolgeld te vragen van de weggebruikers. In Nederland wordt tol slechts geheven op dure bruggen en tunnels totdat deze afbetaald zijn, zoals de Prins Willem-Alexanderbrug tot 1996 en de Westerscheldetunnel tot 2033.
genereren van algemene overheidsinkomsten. Voorbeeld is het kwartje van Kok in Nederland. Meestal is de opbrengst niet het primaire doel van wegbeprijzing, maar soms wordt een overheid daarvan wel verdacht. Zo denken de Zweden dat het stadbestuur van Gotenburg de plaatselijke congestiebelasting heeft ingevoerd om een treintunnel te financieren.
buitenlandse automobilisten laten meebetalen aan de weginfrastructuur. Voorbeelden zijn het Autobahnvignette in Zwitserland en de Vignettenpflicht in Oostenrijk. Deze Alpenlanden hebben last van het vele transitverkeer, terwijl de nationale economie daarvan weinig profiteert.
zwaar vrachtverkeer extra laten meebetalen aan de weginfrastructuur. Wegen hebben namelijk veel meer te lijden van zware vrachtauto's dan van lichte personenauto's en motorfietsen. Voorbeelden van maatregelen zijn LKW-Maut in Duitsland en Viapass in België.
verminderen van verkeerscongestie op drukke plaatsen en tijden. Voorbeelden van maatregelen zijn de London congestion charge en Electronic Road Pricing in Singapore. Nederland heeft veel plannen gehad om de verkeerscongestie met een spitsheffing te bestrijden, zoals rekeningrijden en de kilometerheffing, maar die zijn tot dusver nooit gerealiseerd.
ontmoedigen van vervuilende en lawaaiige vormen van autogebruik. Vooral grote steden lijden onder luchtvervuiling en geluidshinder door gemotoriseerd wegverkeer. Voorbeelden van maatregelen zijn de London low emission zone en het inmiddels afgeschafte Ecopass in Milaan.
In de laatste twee gevallen probeert de overheid het gedrag van automobilisten te veranderen. Door toepassen van het prijsmechanisme, eventueel met differentiatie van het tarief naar tijd, plaats en milieufactoren, verwacht men dat automobilisten op minder drukke tijden en plaatsen gaan rijden of kiezen voor schonere alternatieven: de fiets, het openbaar vervoer of carpoolen. Uit de praktijkervaringen in Londen en Stockholm is gebleken dat hoge tarieven nodig zijn om verkeerscongestie daadwerkelijk te verminderen.
In Nederland is veel weerstand tegen verdere verhoging van de autokosten, daarom verwacht de Nederlandse overheid meer van variabilisatie van de autokosten. Uit theoretisch onderzoek blijkt namelijk dat gelijktijdige verlaging van de vaste autokosten en verhoging van de variabele autokosten door wegbeprijzing, kan leiden tot flinke afname van verkeerscongestie, luchtvervuiling en het aantal verkeersdoden, zonder lastenverzwaring voor de gemiddelde automobilist.
Alternatieve maatregelen om het gebruik van de auto te beïnvloeden zijn onder meer carpoolstroken, milieustickers, een restrictief parkeerbeleid, belonen van spitsmijden en verhandelbare kilometerrechten.
Vormen
Er zijn verschillende uitvoeringsvormen van wegbeprijzing, die met elkaar gecombineerd kunnen worden:
brandstofaccijns, een extra belasting die automobilisten moeten betalen bij de aankoop van brandstof. Voor de overheid is dit een eenvoudig en goedkoop middel om automobilisten extra te belasten. Nadeel is dat brandstofprijzen daardoor al gauw hoger worden dan die in omringende landen, waardoor meer autombilisten over de grens gaan tanken, ten nadele van de tankstations in eigen land.
tolvignetten die automobilisten op hun voertuigen moeten aanbrengen voordat zij bepaalde of alle wegen van een land mogen berijden. Deze vignetten kunnen worden gekocht bij douanekantoren, tankstations, kiosken in het land zelf en daarbuiten via het internet of bij organisaties zoals de ANWB. Vaak is er keuze uit vignetten die tien dagen, een maand en een jaar geldig zijn. Tolvignetten zijn er in verschillende vormen:
stickers die op de binnenkant van de voorruit moeten worden geplakt. Controle geschiedt door personeel op plaatsen waar automobilisten toch al moeten stoppen of met mobiele of vaste camera's langs of boven de weg die zowel de vignetten als de kentekens fotograferen. Voordeel van stickers is de relatieve eenvoud voor gebruikers.
transponders die achter de voorruit moeten worden aangebracht. Controle geschiedt automatisch door portalen met radiobakens en camera's boven de weg. Voordeel is dat automobilisten eventueel anoniem kunnen blijven.
elektronische of digitale vignetten: boekingen via het internet op basis van het kenteken. Controle geschiedt automatisch met camera's langs of boven de weg die kentekens fotograferen. Voordeel is dat men niks op het voertuig hoeft aan te brengen.
In de laatste twee gevallen gaat het eigenlijk om eenvoudige vormen van elektronische tolheffing. Steeds vaker kunnen automobilisten kiezen tussen stickers en digitale vignetten.
fysieke tolheffing, waarbij automobilisten moeten stoppen bij een tolstation om ter plekke te betalen voor het gebruik van een tolweg, tolbrug of toltunnel. Bijna altijd is er een slagboom om te voorkomen dat men doorrijdt zonder te betalen. Voordeel is dat men anoniem met contant geld kan betalen. Nadeel van fysieke tolheffing is dat de tolstations continu bemensd moeten worden, dat vaak grote tolpleinen nodig zijn en dat automobilisten soms lang moeten wachten. Veel tolstations bieden daarom een vlottere doorgang voor automobilisten met een transponder, zoals de Télépéage in Frankrijk.
elektronische tolheffing, waarbij automobilisten nergens hoeven te stoppen, maar automatisch betalen voor het gebruik van wegen, bruggen en tunnels. De feitelijke betaling kan vooraf, ter plekke of achteraf geschieden. Voordeel van elektronische tolheffing is dat de doorstroming van het verkeer niet of nauwelijks wordt gehinderd. En dat het toltarief gemakkelijk kan worden gedifferentieerd naar tijd en plaats. Nadeel is dat automobilisten eventueel een apparaat in het voertuig moeten (laten) monteren en soms een overeenkomst met de tolorganisatie moeten ondertekenen. Er zijn verschillende varianten:
met tolpoorten, waarbij het gebruik wordt geregistreerd door elektronische tolpoorten. Nadeel is dat tolpoorten gemakkelijk kunnen leiden tot sluipverkeer. Elektronische tolpoorten zijn er in varianten:
tolpoorten met alleen camera's die kentekens van alle passerende voertuigen fotograferen. Met behulp van automatische kentekenherkenning worden de voertuigen en hun kentekenhouder geïdentificeerd. Periodiek krijgen de kentekenhouders een rekening toegestuurd. Voordeel hiervan is dat automobilisten geen voertuigapparaat nodig hebben. Nadeel is dat de tolorganisatie inzicht kan krijgen in het reisgedrag van alle automobilisten. Voorbeeld is de Congestion Tax in Stockholm.
tolpoorten met camera's en DSRC-bakens die tijdens de passage van een voertuig een eventueel aanwezig voertuigapparaat detecteren. De camera's fotograferen alleen als de elektronische identificatie mislukt is. Periodiek krijgen de kentekenhouders een rekening toegestuurd. Voordeel hiervan is dat automobilisten kunnen volstaan met een relatief eenvoudig apparaat in hun voertuig, zoals een DSRC-transponder. Nadeel is dat kentekenhouders een overeenkomst met de tolorganisatie moeten ondertekenen. Voorbeeld is autoPASS in Noorwegen.
tolpoorten met camera's en DSRC-bakens die tijdens de passage van een voertuig een elektronische betaling afhandelen met een chipkaart die in het voertuigapparaat is gestoken. De camera's fotograferen alleen als de betaling mislukt is. Voordeel is dat kentekenhouders eventueel anoniem kunnen blijven. Nadeel is dat het voertuigapparaat zo geavanceerd moet zijn om elektronische betalingen te kunnen afhandelen. Voorbeeld is Electronic Road Pricing in Singapore.
zonder tolpoorten, waarbij het weggebruik wordt geregistreerd door apparatuur in het voertuig zelf. Deze gebruiksregistratie wordt periodiek verzonden naar of uitgelezen door de tolorganisatie om de betaling af te handelen. Voordeel hiervan is dat op alle wegen van een land tol kan worden geheven, zonder overal tolpoorten te plaatsen. En dat alle gereden kilometers worden belast, waarbij het toltarief eventueel kan worden gedifferentieerd naar milieufactoren. Nadeel is dat alle voertuigen moeten worden voorzien van een geavanceerd en fraudebestendig voertuigapparaat met een satellietnavigatie-ontvanger en mobiele communicatie-zender. Een voorbeeld is Viapass voor zware vrachtauto's in België.
Doelgroepen
Wegbeprijzing is in beginsel vaak bedoeld voor al het gemotoriseerde wegverkeer, maar gewoonlijk worden hogere tarieven gehanteerd voor zwaardere voertuigen. Bepaalde voertuigcategorieën worden soms vrijgesteld, meestal betreft dat auto's van hulpdiensten, soms ook motorfietsen en oldtimers.
Soms proberen overheden alleen specifieke doelgroepen te belasten, vaak gaat het dan om vrachtauto's en bussen, zoals bij Eurovignet. Niet alle doelgroepen laten zich apart behandelen. Zo wilde Duitsland tolvignetten verplicht stellen voor alleen buitenlandse automobilisten. Maar binnen de Europese Unie is deze discriminatie niet toegestaan, daarom is besloten toch alle automobilisten te belasten. In navolging van Zwitserland wilde Oostenrijk aan zijn landsgrenzen het autoverkeer controleren op tolvignetten, maar aan de binnengrenzen van de Europese Unie mogen automobilisten niet worden aangehouden. Daardoor was Oostenrijk aangewezen op controle met camera's in het hele land.
In de Nederlandse plannen voor wegbeprijzing werden buitenlandse automobilisten juist vrijgesteld, omdat zij moeilijk verplicht kunnen worden een voertuigapparaat te installeren in hun auto en wegens de moeizame invordering van verschuldigde bedragen.
Landelijke plannen in Nederland
Het Nederlandse ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft sinds 1989 diverse grootschalige plannen voor wegbeprijzing gehad. Sommige plannen bleven slechts ideeën, andere plannen waren ver ontwikkeld, maar tot invoering is het nooit gekomen, afgezien van Eurovignet voor het vrachtverkeer. Hieronder een overzicht van plannen die de pers hebben gehaald:
Rekeningrijden I van 1987 tot 1989 onder minister Smit-Kroes. Dit plan werd afgeblazen nadat bleek dat de technologie voor elektronische tolpoorten nog niet zover was ontwikkeld dat deze konden functioneren op drukke snelwegen met meerdere rijstroken.
Tolheffing van 1990 tot 1991 onder minister Maij-Weggen: op hoofdwegen in de Randstad zouden 24 tolstations komen waar automobilisten zowel op klassieke wijze bij een tollenaar in een huisje of automatisch achteraf kunnen betalen. De tolpleinen zouden zes tot elf rijstroken breed worden. Dit plan sneuvelde door gebrek aan politieke steun.
Spitsbijdrage, vaak ook spitsvignet, van 1992 tot 1994 onder minister Maij-Weggen: hierbij zouden automobilisten voor het rijden in de Randstad op hoofdwegen tijdens de ochtendspits 5 gulden moeten betalen, telefonisch of bij een betaalautomaat op parkeerplaatsen en bij benzinestations. Controle zou geschieden met camera's op portalen en mobiele cameraposten langs de weg. Dit plan werd afgeblazen onder politieke druk, vooral die van, toen nog kamerlid, Jorritsma.
Rekeningrijden II van 1994 tot 2001 onder de minister Jorritsma en haar opvolger Netelenbos: hierbij zouden elektronische betaalpoorten worden geplaatst op snelwegen rond de vier grote steden. Het passeren van een betaalpoort tijdens de ochtendspits zou de automobilist 5 gulden gaan kosten bij automatische betaling ter plekke met chipknip of chipper in een zogenaamde autobetaalbox en 7 gulden bij betaling per bankoverschrijving achteraf. Dit plan was dicht bij invoering maar werd toch afgeblazen door minister Netelenbos. Dit gebeurde onder grote maatschappelijke druk, vooral die van de ANWB, en het idee dat een kilometerheffing eerlijker zou zijn.
Kilometerheffing van 2001 tot 2002 onder minister Netelenbos: automobilisten zouden in heel Nederland per kilometer moeten betalen, waarbij het tarief zou afhangen van plaats, tijd en voertuigkenmerken. Iedere auto zou worden voorzien van een zogenaamde mobimeter, dat alle gereden kilometers zou registreren met behulp van GPS en de verschuldigde bedragen zou doorgeven met behulp van GSM aan een tolorganisatie die periodiek een rekening zou sturen aan de kentekenhouder. Dit plan werd afgeblazen door minister De Boer na de val van kabinet-Kok II.
Kilometerprijs, vaak ook kilometerheffing of rekeningrijden, van 2005 tot 2010 onder de ministers Peijs en Eurlings: een verder uitgewerkte vorm van Kilometerheffing, waarbij de huidige vaste autobelastingen, MRB, BZM en de BPM, zouden worden omgezet naar de kilometerprijs. Er zou een basistarief komen voor elke kilometer gereden in Nederland. Dit tarief zou verschillen per voertuigcategorie: hoe lager de CO2-uitstoot hoe lager het tarief. Voor specifieke trajecten en tijdsvensters zou er bovendien een spitstarief gelden. Dat tarief zou voor alle voertuigen gelijk zijn. Dit plan werd afgeblazen onder politieke druk, vooral van het CDA.
Al deze plannen ontmoetten veel weerstand uit de maatschappij.
Fervente automobilisten vonden dat de auto opnieuw de melkkoe van de overheid dreigde te worden.
Vooral de autolobby stond steeds klaar met kritiek.
Daarnaast leverden privacywaakhonden kritiek dat de technologie voor wegbeprijzing te gemakkelijk kan worden misbruikt ten koste van de privacy van de automobilist.
Overigens waren de bovengenoemde ministers van Verkeer en Waterstaat niet altijd grote voorstanders van de plannen die op hun ministerie werden ontwikkeld. Oud-ministers lieten zich soms kritisch uit over de plannen van hun opvolgers.
Toch groeit het besef dat een vorm van wegbeprijzing onontkoombaar is, ook binnen de autolobby.
Volgens een enquête in 2018/2019 is een meerderheid van de Nederlanders voorstander van het betalen per gereden kilometer in plaats van een vast bedrag per auto. Daarbij gaat de voorkeur uit naar een vast tarief per kilometer, onafhankelijk van plaats, tijd of CO2-uitstoot.
Externe links
Tolweg op wegenwiki.nl
Electronic Toll Collection op wegenwiki.nl
Milieuzones op anwb.nl
2006 Thijs Martens, Katholieke Universiteit Leuven, scriptie Rekeningrijden: de oplossing van het mobiliteitsprobleem?
2008 Mathieu Mombarg, Universiteit van Tilburg, scriptie Privacy aspecten van de kilometerprijs
2010 Stefan Eisses, Rapp Trans, presentatie tijdens congres InfoSecurity 2010 Privacy en Security bij Rekeningrijden en Kilometerheffing
2012 Ben Immers en Diana Vonk Noordegraaf, TrafficQuest, rapport Variabel beprijzen - State-of-the-Art achtergronddocument
2016 Leaseplan, trendrapport Rekeningrijden kan Nederlands wagenpark flink vergroenen
2017 Nederlandse rijksoverheid, website Kamerbrief met overzicht wegbeprijzing en wegenbelastingen die in de buurlanden worden gehanteerd
2017 PWC, VITO, Tabula Rasa, rapport Onderzoek naar en uitwerken van een plan van aanpak bij de mogelijke introductie van een slimme kilometerheffing voor lichte voertuigen
Tolheffing
Verkeerskunde
|
Doelen
Redenen voor het invoeren van wegbeprijzing kunnen zijn:
financieren van bouw en onderhoud van wegen, tunnels en bruggen. Zo hebben Frankrijk en Italië een traditie van tolwegen, die privaat onderhouden worden en terugverdiend worden door tolgeld te vragen van de weggebruikers. In Nederland wordt tol slechts geheven op dure bruggen en tunnels totdat deze afbetaald zijn, zoals de Prins Willem-Alexanderbrug tot 1996 en de Westerscheldetunnel tot 2033.
genereren van algemene overheidsinkomsten. Voorbeeld is het kwartje van Kok in Nederland. Meestal is de opbrengst niet het primaire doel van wegbeprijzing, maar soms wordt een overheid daarvan wel verdacht. Zo denken de Zweden dat het stadbestuur van Gotenburg de plaatselijke congestiebelasting heeft ingevoerd om een treintunnel te financieren.
buitenlandse automobilisten laten meebetalen aan de weginfrastructuur. Voorbeelden zijn het Autobahnvignette in Zwitserland en de Vignettenpflicht in Oostenrijk. Deze Alpenlanden hebben last van het vele transitverkeer, terwijl de nationale economie daarvan weinig profiteert.
zwaar vrachtverkeer extra laten meebetalen aan de weginfrastructuur. Wegen hebben namelijk veel meer te lijden van zware vrachtauto's dan van lichte personenauto's en motorfietsen. Voorbeelden van maatregelen zijn LKW-Maut in Duitsland en Viapass in België.
verminderen van verkeerscongestie op drukke plaatsen en tijden. Voorbeelden van maatregelen zijn de London congestion charge en Electronic Road Pricing in Singapore. Nederland heeft veel plannen gehad om de verkeerscongestie met een spitsheffing te bestrijden, zoals rekeningrijden en de kilometerheffing, maar die zijn tot dusver nooit gerealiseerd.
ontmoedigen van vervuilende en lawaaiige vormen van autogebruik. Vooral grote steden lijden onder luchtvervuiling en geluidshinder door gemotoriseerd wegverkeer. Voorbeelden van maatregelen zijn de London low emission zone en het inmiddels afgeschafte Ecopass in Milaan.
In de laatste twee gevallen probeert de overheid het gedrag van automobilisten te veranderen. Door toepassen van het prijsmechanisme, eventueel met differentiatie van het tarief naar tijd, plaats en milieufactoren, verwacht men dat automobilisten op minder drukke tijden en plaatsen gaan rijden of kiezen voor schonere alternatieven: de fiets, het openbaar vervoer of carpoolen. Uit de praktijkervaringen in Londen en Stockholm is gebleken dat hoge tarieven nodig zijn om verkeerscongestie daadwerkelijk te verminderen.
In Nederland is veel weerstand tegen verdere verhoging van de autokosten, daarom verwacht de Nederlandse overheid meer van variabilisatie van de autokosten. Uit theoretisch onderzoek blijkt namelijk dat gelijktijdige verlaging van de vaste autokosten en verhoging van de variabele autokosten door wegbeprijzing, kan leiden tot flinke afname van verkeerscongestie, luchtvervuiling en het aantal verkeersdoden, zonder lastenverzwaring voor de gemiddelde automobilist.
Alternatieve maatregelen om het gebruik van de auto te beïnvloeden zijn onder meer carpoolstroken, milieustickers, een restrictief parkeerbeleid, belonen van spitsmijden en verhandelbare kilometerrechten.
| 1 |
samengestelde tariefregeling, prijsmechanisme, gecombineerde kostenberekening
|
2,482 |
EmploymentAgency
|
733537
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Luba
|
Luba
|
Luba Uitzendbureau, een Nederlands uitzendbureau
Luba (Abra), een gemeente in de Filipijnse provincie Abra
Luba (Equatoriaal-Guinea), een stad in Equatoriaal-Guinea
Luba (volk), een volk in zuidoost Congo-Kinshasa (Zaire)
|
Luba Uitzendbureau, een Nederlands uitzendbureau
Luba (Abra), een gemeente in de Filipijnse provincie Abra
Luba (Equatoriaal-Guinea), een stad in Equatoriaal-Guinea
Luba (volk), een volk in zuidoost Congo-Kinshasa (Zaire)
| 2 |
uitzendbureau, arbeidsbemiddeling, werkgelegenheid
|
4,861 |
MusicRelease
|
4726148
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nooit%20meer%20Tarzan
|
Nooit meer Tarzan
|
{{Infobox muziekalbum
| titel = Nooit meer Tarzan
| cover =
| soort = Studioalbum
| artiest = De Dijk
| opname =
| datum =
| jaar = 1983
| genre = rock, funk, soul, blues
| duur = 35:28
| label = Dureco, CNR Records
| producer = Frank Klunhaar
| hitlijsten =
| review =
| chronologie =
| vorige album = 1982De Dijk
| volgende album = 1985Elke dag een nieuwe hoed
| single1 = Slow motion
| datum1 = 1983
| single2 = Nooit meer Tarzan
| datum2 = 1983
}}Nooit meer Tarzan'' is het tweede studioalbum van de Nederlandse band De Dijk, uitgebracht in 1983. Het album is opgenomen en gemixt in de Dureco Studio te Weesp. De teksten van alle nummers zijn geschreven door Huub van der Lubbe.
Nummers
Muziekalbum uit 1983
Muziekalbum van De Dijk
|
Muziekalbum uit 1983
Muziekalbum van De Dijk
| 2 |
muziekuitgave, albumrelease, muziekalbum
|
6,896 |
ArtGallery
|
26994
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Paramaribo
|
Paramaribo
|
Paramaribo is de hoofdstad van Suriname en wordt informeel vaak Foto genoemd (Foto = stad/centrum Fort in het Sranantongo, verwijzend naar Fort Zeelandia). De stad is gelegen aan de westoever van de rivier de Suriname, op ongeveer 10 kilometer van de Atlantische Oceaan. De stad Paramaribo heeft samen met de directe omgeving de bestuurlijke status van een district. In 2012 woonden er ruim 240.000 mensen in de stad, dit loopt op tot circa 380.000 inwoners wanneer het verstedelijkte gebied om Paramaribo heen, het district Wanica en delen van Commewijne, worden meegenomen. Ruim de helft van de Surinaamse bevolking woont daardoor in of nabij de hoofdstad.
Ook in het verleden vormde Paramaribo het belangrijkste bevolkingscentrum van de toenmalige kolonie. Uit deze periode stammen nog veel monumentale houten gebouwen, die de binnenstad van Paramaribo sinds 2002 een vermelding op de UNESCO Werelderfgoedlijst oplevert. Langs de Surinamerivier tot aan de Jodensavanne en de iets ten noorden van de stad uitmondende Commewijnerivier werden vele plantages gesticht, die bescherming genoten van Fort Zeelandia, later aangevuld door het Fort Nieuw-Amsterdam op de andere oever van de Surinamerivier in het district Commewijne. In de 18e eeuw reikten de in cultuur gebrachte gronden reeds dieper het binnenland in. Een groot deel van de voormalige plantages zijn inmiddels verdwenen en grote delen van de stad zijn gebouwd op de voormalige plantagegronden, de geheel gerenoveerde plantage Frederiksdorp toont echter nog steeds hoe het gebied buiten Paramaribo er vroeger uitzag.
Geschiedenis
Stichting en wisselende overheersing
Paramaribo ontstond op een rits waar tegenwoordig de Henck Arronstraat over loopt. Het was een gunstig gelegen plaats die droog bleef door zijn verhoogde ligging en de kreek die ernaast liep, en bovendien bestand was tegen erosie vanwege de hardere grond waaruit hij bestond. De plek werd daarom ook al bewoond door de inheemsen, die er een dorp hadden met de naam Parmirbo, Parmurbo of Parmarbo, waarvan de naam "Paramaribo" is afgeleid. De betekenis in de Tupi–Guarani taal die zij spraken, is para "grote rivier" en maribo "inwoners".
In 1613 werd er een Amsterdamse factorij gesticht. Dertig jaar later, in 1644 vestigde de Fransman Pierre de Noailly zich er met een zestigtal landgenoten. Zij bouwden een klein houten fort, maar vertrokken al snel weer als gevolg van de malaria en aanvallen van inheemsen.
Na de succesvolle kolonisatie door de Engelsen onder leiding van Francis Willoughby in 1650 vergrootte William Byam het fort, dat hij naar zijn opdrachtgever Fort Willoughby noemde, en het bijhorende dorp. De hoofdstad was toen echter Thorarica, een landinwaarts gelegen plaatsje ten zuiden van Paramaribo. De eerste plantages werden in deze periode gesticht langs de Surinamerivier. Het hoogtepunt van de landbouw op de plantages lag echter halverwege de 18e eeuw, toen de kolonie niet meer Engels was. Inmiddels waren er gedurende de eerste helft van deze eeuw vele nieuwe plantages gesticht, met name langs de Commewijnerivier.
Nederlandse overname
In 1667 werd het gebied veroverd door een Zeeuwse expeditie met zeven schepen onder Abraham Crijnssen. De Zeeuwen doopten fort Willoughby om tot Fort Zeelandia en Paramaribo tot "Nieuw Middelburg", een naam die nooit aansloeg. Fort Zeelandia werd het centrum van de nieuwe kolonie.
In de jaren na de Zeeuwse verovering groeide Paramaribo weinig tot niet. Bij zijn aankomst in 1683 beschreef gouverneur Van Sommelsdijck het als een "vlek", bestaande uit "zeven- of achtentwintig Huizen, meest Herbergen en Smokkelaarskroegen". Hierna begon de vestiging echter snel te groeien. Herlein, die de stad in 1712 bezocht, schreef dat er toen ongeveer vijfhonderd huizen waren, hoewel dit wellicht een overschatting is. Ze bleef echter beperkt tot de hogergelegen grond tussen de Sommeldijckse Kreek, de Knuffelsgracht en de Klipstenenstraat.
In de loop van de 18de eeuw werd de stad fors naar het westen toe, langs de Surinamerivier, en landinwaarts uitgebreid. In 1800 kende de stad ongeveer 1.100 huizen en 12.000 inwoners. Deze uitbreiding gebeurde planmatig, op bevel van het koloniale bestuur. Een belangrijke figuur voor de vroege geschiedenis van Paramaribo is dan ook de landmeter en stedenbouwkundige Franciscus Lieftinck, die een belangrijk deel van het oude Paramaribo ontwierp. Dit deel van de stad heeft dan ook een grotendeels rechthoekig stratenpatroon, ondanks de kromming van de Surinamerivier.
Ontstaan van een vrije gekleurde bevolking
Na 1800 en tot ongeveer 1880 nam de stad niet meer sterk in omvang toe. De oorspronkelijke percelen waren groot en de huizen klein. In de loop van de tijd vergrootte men de huizen en bouwde slavenwoningen en bijgebouwen bij. De bevolking steeg dus nog wel, maar dit gebeurde door een toename van de bevolkingsdichtheid.
Een andere belangrijke demografische ontwikkeling die in deze periode in de stad plaatsvond was dat er een steeds grotere groep van vrije niet-blanken ontstond, dit waren voornamelijk slaven die waren vrijgekocht of zichzelf vrijkochten en hun afstammelingen. In 1791 vormden blanken 53% van de vrije bevolking in Paramaribo, in 1862, het jaar voor de emancipatie, was dit teruggelopen tot 13%. De totale vrije bevolking nam daarbij toe van 3.760 naar 13.510 personen. Dit betekent dat een groot deel van de vrije bevolking gekleurd was en hoewel er voor deze groep lang weinig aandacht is geweest zijn toch enkele van hen bekend geworden, waaronder zakenvrouw Elisabeth Samson en onderwijzeres Maria Vlier, schrijfster van het eerste Surinaamse geschiedenisboek.
In de 18e en de eerste helft van de 19e eeuw werd de binnenstad zwaar geteisterd door enkele verwoestende branden. In periodes van droogte waren de houten huizen een gemakkelijke prooi voor een eenmaal ontstaan vuur. In 1763 werd na een stadsbrand verordonneerd, dat de daken niet meer mochten worden bedekt met pinabladeren. Maar de sindsdien gebruikte houten dakpannen waren niet echt een oplossing.
De Stadsbrand van 1821 en de Stadsbrand van 1832 behoorden tot de grootste stadsbranden in Paramaribo en legden respectievelijk het noordelijke en zuidelijke deel van het centrum in de as. De brand uit 1832 is later bekend geworden als Cojo branti, nadat er in de maanden na de brand ook verschillende andere branden uitbraken in de kolonie werden drie verdachte slaven terechtgesteld. Tegenwoordig wordt hun actie gezien als daad van verzet tegen het koloniale-bestuur en het slavenbestaan, in 2000 werd er een monument onthuld en het plein omgedoopt tot Kodjo, Mentor en Presenti-plein. Een gevolg van de grote brand was dat enkele straatwanden niet meer werden opgebouwd om brandoverslag te voorkomen. Huizen die van steen of klei werden gebouwd leverden bovendien belastingvoordelen op.
Na de afschaffing van de slavernij in 1863, en het aflopen in 1873 van de tienjarige periode van "staatstoezicht" (gedwongen arbeid), trokken veel ex-slaven naar de stad. Dit kon niet meer volledig door een verhoging van de bevolkingsdichtheid opgevangen worden. In 1874 vond een eerste verkaveling plaats ten westen van de Wanicastraat. Dit markeert de overgang van een geplande stadsuitbreiding naar een uitbreiding door particulieren zonder grote inmenging van de overheid, zoals het ook vandaag de dag het geval is. Dit leidde bijvoorbeeld bij het verkeer en de afwatering tot problemen die tot de dag van vandaag voortduren.
20e eeuw en Surinaamse onafhankelijkheid
Van oudsher woonden arme en rijke inwoners in de stad door elkaar. Op de erven van grote woningen werden huisjes voor de slaven gebouwd; later vestigden zich hier de armen. Vanaf 1950 ontwikkelt de overheid grote bouwprojecten en zijn veel meer gefortuneerde inwoners naar het zuidwesten van de stad getrokken. Grootschalige sloppenwijken zoals deze voorkomen in grote steden in andere delen van Zuid-Amerika, zijn echter nooit in Paramaribo ontstaan.
In 1987 vond in Suriname een bestuurlijke herindeling plaats. District Paramaribo werd hierbij onderverdeeld in 12 ressorten (wijken).
Geografie
Ligging
Paramaribo ligt in de kustvlakte van de Atlantische Oceaan op de linkeroever van de Surinamerivier. In tegenstelling tot het overgrote deel van het land ligt de stad niet op het Guianaschild, maar op de uit sedimentgesteente bestaande kustvlakte, op slechts enkele meters boven zeeniveau. Het terrein is overwegend vlak en door de lage ligging vaak drassig, met zogenaamde swampen of moerassen. Voor de kust komen modder- en zandbanken voor met aan de oevers van oorsprong mangrovebos.
Klimaat
Suriname heeft een tropisch regenwoudklimaat, met een grote en kleine regentijd en twee droge tijden, die echter ook gemiddeld meer dan 60 mm neerslag per maand kennen en waardoor het dus ook in de droge tijd regelmatig regent. De temperatuur is gedurende het jaar zeer constant, deze schommelt tussen 24 en 36 graden Celsius. Gedurende de regentijd is de gemiddelde temperatuur 27,3 graden, terwijl die tijdens de droge tijd oploopt naar 32 graden Celsius. De droogste periode van het jaar duurt van september tot november. Jaarlijks valt er ruim 2100 mm neerslag.
Bezienswaardigheden
Voor een overzicht van monumenten zie:
Lijst van monumenten in Paramaribo
Binnenstad
De historische binnenstad van Paramaribo, die sinds juli 2002 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat, is vrijwel volledig opgetrokken uit hout. Vele monumentale gebouwen zijn bewaard gebleven en vormen het aanzicht van Paramaribo. De binnenstad kent een unieke architectuur, waarbij vrijwel alleen met het lokaal ruim voorhanden zijnde materiaal hout is gewerkt. Dit is onder meer een gevolg van de verschillende overheersers, de vele verschillende culturen van de mensen die in Suriname zijn komen wonen en door de eigen architectuur van godsdienstige gebouwen. Uiteindelijk zijn hierdoor meegebrachte tradities vermengd met lokale gebruiken, wat tot de bijzondere binnenstad heeft geleid die is erkend door de UNESCO.
Het Onafhankelijkheidsplein vormt het hart van de republiek Suriname, vele belangrijke (overheids)gebouwen zijn rondom dit plein gelegen.
De Nationale Assemblée, het parlement van Suriname.
Ministerie van Financiën, werd gebouwd na de grote stadsbrand van 1832 en geeft de nationale tijd aan.
Hof van Justitie, werd in baksteen opgetrokken, nadat het voorgaande gebouw zwaar door houtrot was aangetast.
Presidentieel paleis of Gouverneurshuis is tegenwoordig in gebruik voor formele ontvangsten.
Huis Du Plessis, deed lange tijd dienst als Ministerie van Binnenlandse Zaken.
De Congreshal is een congrescentrum uit 1999.
De Palmentuin is direct achter het Gouverneurshuis gelegen.
Fort Zeelandia (nu hoofdvestiging van het Surinaams Museum), vormt de oorsprong van de stad, rondom het fort werd de kolonie gesticht.
Het Wachthuis in het buitenfort.
Gebouw 1790 is de ruïne van het afgebrande levensmiddelenmagazijn in het fort.
De naastgelegen rij koloniale officierswoningen aan de Zeelandiaweg.
De Waterkant is een van de belangrijkste straten van de stad, aan de Surinamerivier bevinden zich vele monumentale panden.
Het Ministerie van Sociale Zaken zetelt in verschillende monumentale panden aan de Waterkant.
De Waag had vroeger een groot economisch belang, goederen werden hier gewogen om accijns te bepalen.
De begraafplaats Nieuwe Oranjetuin werd in de tweede helft van de 18e eeuw gesticht, en kent vele gemetselde grafmonumenten.
De Hendrikschool, opgericht in 1887, was als (M)ULO lange tijd de hoogste opleiding in Suriname.
Het Carillon werd geschonken door de Tweede Kamer van Nederland bij de onafhankelijkheid van Suriname in 1975.
Huis Colaco Belmonte is een van de vele bijzondere monumentale gebouwen in de oude binnenstad.
Het Bettencourtgebouw is een warenhuis, dat tussentijds ook als havengebouw heeft dienstgedaan.
Modernistische architectuur
Naast de vele houten monumenten zijn er in Paramaribo ook architectonisch waardevolle moderne gebouwen gebouwd. Een aanzienlijk deel van deze gebouwen is tot stand gekomen in de jaren 50 en 60 van de twintigste eeuw. Met ir. P.J. Nagel vestigde zich een architect in Suriname, die beïnvloed was door de strakke moderne architectuur uit de jaren 30 in Europa. Doordat hij in een periode actief was waarin veel publieke voorzieningen in Paramaribo werden gerealiseerd, was hij in staat belangrijke gezichtsbepalende gebouwen te ontwerpen en zo mede de stad vorm te geven. Belangrijke werken van hem zijn onder andere Buiten-Sociëteit Het Park, tegenwoordig de zetel van De Nationale Assemblée, het nationale voetbalstadion en het hoofdkantoor van de Overzeese Gas- en Elektriciteitsmaatschappij N.V.
Bioscoop Tower, voormalige bioscoop, gebouwd in art-decostijl.
De Centrale Markt van Paramaribo ligt aan het eind van de Waterkant en is een grote overdekte hal van twee verdiepingen waar kooplui verse etenswaar, kleding en diverse andere spullen verkopen. Andere markten zijn onder meer de Wakapasi, de Kwattamarkt, de Saoenahmarkt en de Kong Ngie Tong Sang-zondagmarkt.
Het gebouw van 'De Surinaamsche Bank is een modernistisch gebouw ontworpen door Peter Nagel en hoofdkantoor van de grootste handelsbank van Suriname.
Het Hoofdpostkantoor opende in 1959 en is eveneens ontworpen door Peter Nagel.
Assuria Hermitage High-Rise, het hoogste gebouw van Suriname (stand 2022)
Religieuze gebouwen
De culturele diversiteit van Suriname komt onder andere tot uiting in vele verschillende religieuze gebouwen. Beroemd zijn een van de grootste houten kerken van het westelijk halfrond en de moskee en synagoge die gebroederlijk zij aan zij staan op de Keizersstraat.
De Sint-Petrus-en-Pauluskathedraal, (voluit: de Kathedrale Basiliek van Sint Petrus en Paulus), het grootste houten gebouw van Latijns-Amerika.
De naast elkaar gelegen Moskee Keizerstraat en de Synagoge Neve Shalom aan de Keizerstraat. Niet ver van deze plek staan ook een katholieke kerk en een hindoeïstische tempel.
Tzedek ve-Shalom voormalige synagoge, was in gebruik tot de fusie met Neve Shalom.
Arya Diwaker, is een hindoeïstische vereniging en een van de grootste hindoetempels in Suriname.
Surya Mandir is een sinds 1984 in aanbouw zijnde hindoeïstische tempel aan de Zinniastraat.
De Centrumkerk op het Kerkplein (zie ook Hervormde Kerk in Suriname).
Maarten Lutherkerk gebouwd voor de Evangelisch-Lutherse kerk.
Grote Stadskerk, van de Evangelische Broedergemeente aan de Steenbakkerijstraat.
St. Rosakerk rooms-katholieke kerk aan de Prinsenstraat.
Het Bisschopshuis is een van de oudste panden in Paramaribo en diende vanaf 1921 tot bisschoppelijke woning, tegenwoordig is het bisschoppelijke museum in het pand gevestigd.
Culturele voorzieningen
De culturele diversiteit van de stad komt ook tot uiting in het diverse culturele aanbod, dat soms specifiek Surinaams is, maar ook een link kan hebben met de landen van herkomst van bevolkingsgroepen. Belangrijke culturele instellingen in de stad zijn:
Thalia is een Surinaams toneelgenootschap en theater, opgericht in 1837.
Kong Ngie Tong Sang is een Chinees-Surinaamse vereniging, opgericht in 1888.
Cultuurtuin is een park aan de noordkant van de stad waar sinds de koloniale tijd een botanische tuin is gelegen, daarnaast liggen ook de dierentuin, het nationale voetbal- en cricketstadion van Suriname aan het park.
Nationale Volksmuziekschool
Conservatorium van Suriname
Kunst en musea
Het Surinaams Museum bevindt zich in het Fort Zeelandia.
Het Maritiem Museum is op aanvraag geopend.
Het Lalla Rookh Museum, gewijd aan de Hindoestaanse cultuur.
Villa Zapakara is een kindermuseum, dat sinds 2009 interactieve tentoonstellingen organiseert.
Het openluchtmuseum Fort Nieuw-Amsterdam aan de rechterzijde van de Surinamerivier in het district Commewijne.
De Nationale Kunstbeurs, loopt jaarlijks van eind oktober tot begin november.
De Hal, centrum voor exposities en shows.
Readytex Art Gallery, kunstgalerie met werk van een aantal kunstenaars.
G-Art Blok, kunstgalerie en opleidingscentrum.
De KuS, kunstgalerie.
Monumenten
Verspreid door de binnenstad is een groot aantal monumenten opgericht, enkele van de meest belangrijke en opvallende monumenten zijn:
Het standbeeld van Kwakoe is een monument ter herdenking van de afschaffing van de slavernij.
Baba en Mai is het Hindoestaanse immigratiemonument van Khedoe aan de Kleine Combéweg.
Het Helstonemonument, ter ere van de belangrijke Surinaamse componist, bevindt zich op het Kerkplein.
Het Standbeeld van Henck Arron, de eerste premier in 1975 van Suriname en de geestelijk vader van de onafhankelijkheid.
Standbeeld van Johan Adolf Pengel, minister-president in de jaren 60, staat op het Onafhankelijkheidsplein.
Standbeeld van koningin Wilhelmina, is na de onafhankelijkheid van Suriname verplaatst naar een locatie bij Fort Zeelandia.
Het Dankbaarheidsmonument werd in 1955 door Nederland aan Suriname geschonken als dank voor de hulp tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.
Het Monument van de Revolutie is in 1984 opgericht ter herdenking van de Sergeantencoup in 1980.
Sportgebouwen
André Kamperveenstadion, het nationale voetbalstadion van Suriname.
Dr. Ir. Franklin Essed Stadion
Voorwaartsveld
Dr. E. Snellen Park, het cricketstadion in Paramaribo en zetel van de Surinaamse Cricket Bond.
Anthony Nesty Sporthal, de nationale sporthal voor indoor sporten en grote concerten van (internationale) artiesten.
Overige bezienswaardigheden
Paramaribo Zoo is de dierentuin van Suriname.
De Goslar is een Duits koopvaardijschip dat in 1940 tot zinken is gebracht in de Surinamerivier en sindsdien op een zandbank in de rivier ligt als monument uit de Tweede Wereldoorlog.
De Jules Wijdenboschbrug over de Surinamerivier, in de volksmond "Bosje Brug".
Weg naar Zee is een plek en daarnaar vernoemd ressort naar de meest dichtbij zijnde kust van de oceaan.
Grote evenementen
Als hoofdstad en belangrijkste bevolkingskern van Suriname worden alle nationale feestdagen uitgebreid in Paramaribo gevierd. De diversiteit in etniciteiten maakt dat iedere grotere bevolkingsgroep zijn eigen nationale feestdag kent, vaak gekoppeld aan belangrijke religieuze feestdagen. Zo worden belangrijke religieuze feesten als Holi-Phagwa, Kerstmis en Pasen en het Suikerfeest en Offerfeest, gevierd vaak ook door mensen van buiten de traditioneel hiermee geassocieerde bevolkingsgroepen. Daarnaast zijn er enkele grote met name in Suriname of Paramaribo gevierde evenementen:
Avondvierdaagse, april, een vierdaags wandelevenement met elementen van het Zuid-Amerikaanse carnaval, zo lopen de meeste deelnemers uitbundig verkleed.
Fête de la Cuisine, juni, een jaarlijks terugkerend culinair festival om de Surinaamse keuken verder te ontwikkelen.
Ketikoti, 1 juli, de nationale feestdag ter ere van de afschaffing van de slavernij, met de o.a. de Bigi Spikri-optocht.
SuriPop, juli/augustus, een sinds 1982 gehouden tweejaarlijks festival voor componisten.
Dag der Inheemsen, 9 augustus, de nationale feestdag ter ere van de inheemse bevolking, vanaf 6.00 uur in de ochtend worden verscheidene ceremonies ten uitvoer gebracht, met name bij de Palmentuin.
Srefidensi Dey, 25 november, de nationale feestdag met jaarlijks terugkerende festivals ter herdenking van de Surinaamse onafhankelijkheid.
Surifesta, oudjaarsweken/nieuwjaarsweek, de grootse viering van het owru yari, door CNN in de top 10 van oudejaarsfeesten wereldwijd geplaatst.
Voor een totaaloverzicht van evenementen zie: Lijst van evenementen in Suriname
Bestuurlijke indeling
Het district Paramaribo bestaat uit de stad en het gebied ten noorden van de stad. Het ligt ingeklemd tussen de districten Wanica in het westen en Commewijne in het oosten, en de monding van de rivier de Suriname in het noorden.
Ressorten
Het district Paramaribo bestaat uit twee bestuursressorten met daarin bij elkaar twaalf ressorten, vergelijkbaar met wijken. Het betreft de volgende indeling:
Districtscommissarissen
De twee bestuursressorten Noordoost en Zuidwest worden elk bestuurd door een districtscommissaris.
Demografie
Het district Paramaribo heeft een oppervlakte van 182 km² en had 240.924 inwoners bij de volkstelling in 2012, wat een bevolkingsdichtheid van 1.324 inw/km² geeft. Qua oppervlakte is het daarmee het kleinste district van Suriname, maar qua aantal inwoners het meest bevolkte: de helft van de Surinaamse bevolking woont in Paramaribo. Ook direct buiten de stad is er in het een afgelopen decennium een sterke bevolkingsgroei opgetreden, de omliggende districten zijn daardoor meer verstedelijkt en kunnen inmiddels worden gezien als één metropolitaan gebied of agglomeratie. De gezamenlijke oppervlakte is circa 650 km² met 380.000 inwoners.
Bevolkingssamenstelling
De bevolking van Paramaribo bestaat uit een mengeling van de verschillende bevolkingsgroepen en culturen. De grootste bevolkingsgroepen in Paramaribo zijn: Creolen (26%), Hindoestanen (23%), mensen van gemengde afkomst (18%), Marrons (16%) en Javanen (10%).
De statistieken maken het niet altijd even gemakkelijk om de etnische afkomst te duiden, aangezien veel mensen in een of meer groepen zouden kunnen vallen. Zo zijn er bijvoorbeeld verschillende termen in gebruikt voor Surinamers met een Afrikaanse achtergrond; creolen, marrons en Afro-Surinamers, die deels overlappen. In de achtste volkstelling van 2012 groeide de groep marrons met 62%, naast de sterke natuurlijke groei zal waarschijnlijk ook de zelfidentificatie van deze groep een rol spelen. Daarnaast hebben veel Surinamers die zich sterk verbonden voelen met een van de groepen ook voorouders uit een andere groep, zij beschrijven zich echter lang niet altijd als van "gemengde afkomst".
Religie
Ongeveer 48% van de bevolking van Paramaribo is christelijk, 14% hindoe, 9% moslim, 4% heeft een ander geloof, 4% heeft geen geloof en 21% gaf bij de volkstelling geen antwoord op deze vraag.
Taal
De meest gesproken taal in de huishoudens van Paramaribo was in 2004 voor:
66,4% Nederlands
9,2% Sranantongo
8,6% Sarnami Hindoestani
4,0% Saramaccaans
2,8% Aucaans
2,4% Javaans
2,2% Engels
1,8% Chinees
Het Nederlands is dus verreweg de meest gesproken taal en wordt in veel andere huishoudens nog als tweede taal gesproken. Niettemin blijft het Surinaams een belangrijke taal voor de informele communicatie, in veel gevallen worden het Nederlands en Surinaams door elkaar gebruikt, vaak zelfs binnen dezelfde zin. Afhankelijk van de situatie en persoon wordt er in deze gevallen nauwelijks tot overwegend Sranantongo vermengd in het Nederlands.
Onderwijs
Op het gebied van onderwijs is Paramaribo verreweg de belangrijkste stad van het land. De Anton de Kom Universiteit van Suriname is de enige universiteit in het land, en bezit vijf faculteiten en 19 studierichtingen: de Faculteit der Maatschappijwetenschappen (FMijW), de Faculteit der Medische Wetenschappen (FMeW), de Faculteit der Technologische Wetenschappen (FTeW), Faculteit der Humaniora (FHum) en de Faculteit der Wis- en Natuurkundige Wetenschappen (FWNW).
Naast de universiteit bestaan er een aantal hogeronderwijsinstituten, waaronder:
International Business School Americas Europe (IBSAE), een privaat hogeronderwijsinstituut.
Instituut voor de Opleiding van Leraren (I.O.L.).
Academie voor Hoger Kunst- en Cultuuronderwijs (AHKCO).
FHR Lim A Po Institute for Social Studies, een vestiging van de Nederlandse hbo-instelling Hogeschool Inholland.
Daarnaast bestaan er nog enkele beroepsgerichte opleidingen, het Instituut voor Middelbaar Economisch en Administratief Onderwijs (Imeao), het Natuurtechnisch Instituut (Natin)
en de pedagogische academies.
Media
Het overgrote deel van de nationale nieuwsmedia is gevestigd in Paramaribo, waaronder een viertal Nederlandstalige kranten. In toenemende mate zijn er ook online-nieuwsplatforms, die soms ook vanuit Nederland worden bijgehouden en Surinaams of Caraïbisch nieuws brengen aan de Surinaamse gemeenschap in Nederland. Naast de geschreven media zijn er vele radio- en televisiebedrijven actief, gezamenlijk worden hun belangen behartigd in de Vereniging Radio- & Televisiebedrijven Suriname, die eveneens in Paramaribo is gevestigd.
Kranten
De belangrijkste kranten in Paramaribo zijn:
De West werd opgericht in 1909 en is daarmee de oudste nog bestaande krant van het land. De West heeft tegenwoordig een oplage van 7000 exemplaren.
De Ware Tijd, opgericht in 1957 was het oorspronkelijk een avondblad, maar komt inmiddels uit in de ochtend. In Nederland verschijnt sinds begin 2005 ook een weekeditie van deze krant, met het Surinaamse nieuws van de afgelopen week, gebaseerd op eerder verschenen berichten in de Surinaamse editie. Daarnaast bracht De Ware Tijd tot medio 2005 een maandblad uit, het opinieblad Paramaribo Post.
Dagblad Suriname: Deze krant bestaat sinds 2002 en werd opgericht als alternatief voor de al bestaande kranten De Ware Tijd en De West.
Times of Suriname: Ondanks de Engelstalige naam is deze krant volledig in het Nederlands opgesteld. De krant werd opgericht in 2003 en is daarmee de jongste krant van het land.
Radio en televisie
Een overzicht van enkele belangrijke televisiezenders, gevestigd in Paramaribo.
Surinaamse Televisie Stichting (STVS), is een staatszender die in 1965 werd opgericht.
Algemene Televisie Verzorging (ATV), opgericht in 1983 is de zender eigendom van staatsbedrijf Telesur.
Apintie Televisie zendt uit sinds 1997 in het Nederlands en Sranantongo.
Ampie's Broadcasting Corporation Suriname (ABC) is een commerciële zender opgericht door André Kamperveen.
Rapar Broadcasting Network (RBN TV), zendt uit in het Nederlands en Sarnami Hindustani.
TV Trishul, is eveneens op de Hindoestaanse bevolking gericht en heeft uitzendingen in het Nederlands en Sarnami Hindustani.
Surinaams Chinees Televisie Station (SCTV), is een Surinaams-Chinese zender die veel programma's brengt van de Chinese staatstelevisie China Central Television (CCTV).
Enkele belangrijke radiozenders die te ontvangen zijn in Paramaribo:
SRS is de afkorting voor Stichting Radio-omroep Suriname. De SRS is een radiostation dat op initiatief van de Surinaamse overheid, op 14 augustus 1965 in dienst werd gesteld. De SRS huist in een pand aan de Jacques van Eerstraat in Paramaribo.
Radio Apintie is de naam van de commerciële zender die in 1958 met uitzendingen begon, de zender heeft programma's in het Nederlands en het Surinaams.
Radio 10 is een commerciële radiozender die op 10 december 2006 werd opgericht en zijn naam ontleende aan zijn oprichtingsdatum.
Gezondheid
Net als op veel andere vlakken is Paramaribo ook in de gezondheidszorg de belangrijkste stad van het land. In de stad bevinden zich verschillende ziekenhuizen, die zijn ontstaan vanuit verschillende achtergronden. De belangrijkste ziekenhuizen zijn:
Het Academisch Ziekenhuis is het academische en grootste ziekenhuis van Suriname.
's Lands Hospitaal is het oudste ziekenhuis van Suriname.
Het Sint Vincentius Ziekenhuis is een door rooms-katholieke zusters opgericht hospitaal.
Het Diakonessenhuis is een protestants-christelijk ziekenhuis.
Militair Hospitaal Dr. F.A.C. Dumontier is een militair ziekenhuis
Sport en recreatie
Sport
De Surinaamse Voetbal Bond zetelt in Paramaribo, net als de meeste clubs die deel uitmaken van de SVB Hoofdklasse, het hoogste voetbalniveau van Suriname. Met 23 titels is SV Robinhood de recordkampioen van Suriname. SV Transvaal won 19 keer het landskampioenschap en slaagde er tevens in tweemaal de CONCACAF Champions League te winnen. Daarnaast bereikten de twee clubs samen nog achtmaal de finale, Robinhood (5 maal) en Transvaal (3 maal), van dit toernooi. Andere succesvolle clubs uit Paramaribo zijn SV Walking Boyz Company, SV Leo Victor, Politie Voetbal Vrienden en Super Red Eagles.
Naast het voetbal worden diverse andere teamsporten beoefend, waarvan volleybal en basketbal de meest gevolgde zijn. Daarnaast heeft de stad internationaal zeer competitieve atleten, zwemmers, baanwielrenners en denksporters voortgebracht. Het Wereldkampioenschap dammen 1988 werd in Paramaribo gehouden, met verscheidene Surinaamse deelnemers, waaronder Surinaams recordkampioen John Sadiek.
De bekendste zwemmer, voormalig olympisch kampioen Anthony Nesty, werd geboren op Trinidad en Tobago, maar leerde zwemmen in Paramaribo. Andere vooraanstaande zwemmers uit Paramaribo zijn op dit moment Chinyere Pigot, Renzo Tjon-A-Joe en Xiomara Getrouw.
Vogelsport
In Paramaribo worden zondags op verschillende plaatsen zangvogelwedstrijden gehouden. Tot in de jaren 2010 hoorde hier ook de Vogeltjesmarkt op het Onafhankelijkheidsplein bij. De zangvogelsport wordt in heel Suriname en in de Surinaamse diaspora beoefend. Als regel geldt dat de vogel met de meeste slagen de wedstrijd wint.
Recreatie
Paramaribo kent verschillende recreatieve verenigingen waar men, wanneer men lid is, van tal van recreatieve voorzieningen gebruik kan maken en aan sporten kan deelnemen. Bekende verenigingen zijn Oase en De Witte Lotus, beide in Zorg en Hoop.
Naast recreatieve verenigingen liggen ten zuiden van Paramaribo verschillende populaire ressorts waar aan (artificiële) stranden langs rivieren of kreken kan worden gezwommen. Deze zijn veelal gericht op dagrecreatie voor inwoners uit de stad en toeristen. Bekende recreatieparken zijn White Beach bij Domburg, Colakreek bij Zanderij en Bersaba bij Republiek.
Transport
Openbaar vervoer
In de stad ligt een netwerk van particuliere maar door de overheid uitgestippelde en gesubsidieerde busroutes. De exploitatie van die routes is voor het grootste gedeelte uitgegeven aan particuliere concessiehouders verenigd in de Particuliere Lijnbushouders Organisatie, die daarmee het openbaar vervoer verzorgen. De kleine bussen kunnen overal stoppen langs hun vaste route om mensen in en uit te laten. De bussen vertrekken op het moment dat ze vol zitten vanuit het centrum van de stad naar de buitenwijken.
Wegverkeer
Paramaribo is het knooppunt voor het wegvervoer van Suriname. De Oost-Westverbinding van de grens met Guyana bij Nieuw-Nickerie tot aan Albina, aan de grens met Frans-Guyana is een van de belangrijkste wegen in het land. Bij Paramaribo is in 2000 op deze verbinding de Jules Wijdenboschbrug geopend over de Surinamerivier. In noord-zuidrichting zijn er twee belangrijke verbindingen, naar Indira Gandhiweg naar Zanderij en de Martin Luther Kingweg die via de Afobakaweg vanaf Paranam naar Afobaka en Pokigron voert, het zuidelijkste punt van het Surinaamse wegennet.
Spoorvervoer
De Lawaspoorweg werd tussen 1903 en 1912 aangelegd en was in gebruik tot het midden van de jaren tachtig. De spoorlijn was bedoeld voor het vervoer van goud en passagiers vanuit Benzdorp in het Lawagebied naar Paramaribo. De route liep van het Vaillantsplein in Paramaribo tot aan station Kabel, vernoemd naar de 300 meter lange kabelbaan daar. Na het nemen van de kabelbaan moesten de passagiers een tweede treintje nemen dat hen naar station Dam bracht. Door de stijging van het water zijn uiteindelijk beide plaatsen verzonken in het Brokopondostuwmeer. Het gedeelte tussen Onverwacht en Brownsweg bleef uiteindelijk nog over, maar werd door de toenemende stijging later ook gesloten. Het traject tussen Paramaribo en Onverwacht is geheel verdwenen en op de overige delen van de lijn heeft de natuur vrij spel. De overblijfselen van de dieseltreinen staan in Onverwacht.
In 2016 verschenen nieuwsberichten dat het Nederlandse bedrijf Strukton een tram zal aanleggen naar Onverwacht, waarmee de oude spoorlijn over een nieuw tracé in ere zou worden hersteld voor reizigersvervoer, een opleveringstermijn is nog niet duidelijk.
Watertransport
Paramaribo bezit de belangrijkste en grootste haven van Suriname, de Jules Sedney Haven onder beheer van N.V. Havenbeheer Suriname. Een groot deel van de in- en export van Surinaamse goederen vindt plaats door deze haven.
Hoewel de Jules Wijdenboschbrug de verbinding tussen Paramaribo en de aan de overzijde van de Surinamerivier gelegen plaatsen in het district Commewijne, en dan met name Meerzorg en Nieuw-Amsterdam aanzienlijk heeft verbeterd, vindt er op grote schaal vervoer over de rivier plaats met korjalen, kleine veerboten. Er bevinden zich twee belangrijke veersteigers in de stad, een aan de Waterkant in het centrum van Paramaribo, vlak bij het centrale busstation, en een in het noorden van de stad, de Veersteiger Leonsberg.
Luchtvaart
Paramaribo heeft een regionaal vliegveld Zorg en Hoop, vanwaaruit naar de vliegvelden en airstrips in de rest van het land kan worden gevlogen. In vliegbewegingen gemeten is het de drukste luchthaven van het land. Internationale vluchten komen echter aan op Johan Adolf Pengel International Airport bij Zanderij, ruim 40 kilometer ten zuiden van de stad. Er zijn verbindingen met Amsterdam, Willemstad, Oranjestad, Port of Spain, Georgetown, Belém, Cayenne, Kralendijk, Philipsburg, Miami en Paramaribo-Zorg en Hoop. Verder bevindt zich aan de westkant van de stad nog de Gummels Heliport dat gespecialiseerd is in het verwerken van helikoptervluchten.
Geboren in Paramaribo
Partnersteden
Antwerpen (België)
Hangzhou (China)
Willemstad (Curaçao)
Yogyakarta (Indonesië)
Galerij
Video's
Zie ook
Lijst van monumenten in Paramaribo
Frimangron, een van de eerste volkswijken
Externe link
Drone-video van Keti Koti Motor Ride 2022, toertocht met motoren in met name Paramaribo
Hoofdstad in Zuid-Amerika
Stad in Suriname
|
Kunst en musea
Het Surinaams Museum bevindt zich in het Fort Zeelandia.
Het Maritiem Museum is op aanvraag geopend.
Het Lalla Rookh Museum, gewijd aan de Hindoestaanse cultuur.
Villa Zapakara is een kindermuseum, dat sinds 2009 interactieve tentoonstellingen organiseert.
Het openluchtmuseum Fort Nieuw-Amsterdam aan de rechterzijde van de Surinamerivier in het district Commewijne.
De Nationale Kunstbeurs, loopt jaarlijks van eind oktober tot begin november.
De Hal, centrum voor exposities en shows.
Readytex Art Gallery, kunstgalerie met werk van een aantal kunstenaars.
G-Art Blok, kunstgalerie en opleidingscentrum.
De KuS, kunstgalerie.
| 6 |
kunstgalerie, kunstmuseum, galerie
|
8,088 |
WPFooter
|
266783
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Frame%20%28HTML%29
|
Frame (HTML)
|
Een frame in de terminologie van HTML is een optioneel onderdeel van een webpagina. De meest gangbare Nederlandse vertaling is deelpagina.
Een webpagina kan opgebouwd zijn uit meerdere afzonderlijke documenten, die ondergebracht zijn in een hoofddocument. In het hoofddocument kan met een frame de url, de positie en afmetingen van een ander HTML-document worden aangegeven. Het hoofddocument bevat in dat geval de frameset: het raamwerk van deelpagina's.
Door het gebruik van frames is het mogelijk om een webpagina slechts gedeeltelijk te vervangen met een andere pagina. Dit heeft zekere voordelen, omdat dan bijvoorbeeld het onderdeel van het document dat bedoeld is voor navigatie kan blijven staan, terwijl in een ander deel van het document een andere inhoud kan worden getoond als respons op een klik in het navigatiegedeelte.
Het gebruik van frames heeft echter ook een aantal belangrijke nadelen, zie verderop in dit artikel.
Geschiedenis
Ondersteuning voor frames werd door Netscape ingevoerd met de webbrowser Netscape Navigator 2.0. Vrijwel alle moderne browsers ondersteunen frames. De W3C heeft frames opgenomen in de standaard voor HTML (4.0) en XHTML (1.0), maar beveelt de toepassing van frames niet aan.
Een variant van de frames werd als inline frame (iframe) door Microsoft geïntroduceerd met Internet Explorer versie 3.0.
Technisch
Bij het gebruik van frames wordt het hoofddocument in zijn geheel opgesplitst in afzonderlijke documenten met een eigen URL. Tekst, plaatjes en andere informatie uit het hoofddocument wordt niet getoond, tenzij de browser geen frames ondersteunt - maar dan worden de aangegeven onderliggende documenten niet getoond.
Als een browser ondersteuning biedt voor frames, dan worden de frames behandeld als aparte vensters met een eigen geschiedenis en eventueel een eigen naam. In een hyperlink kan worden aangegeven in welk venster het nieuwe document verschijnt (met het target attribuut). Frames vertonen - indien nodig - ieder een eigen scrollbar.
Frames kunnen ook met behulp van HTML-scripting worden aangestuurd. Hierdoor is het bijvoorbeeld mogelijk om de inhoud van meerdere frames aan te passen in reactie op één muisklik.
Onzichtbaar frame
Onzichtbare frames (hidden frame in het Engels) kunnen worden gebruikt om buiten het zicht van de gebruiker informatie te verwerken. Een onzichtbaar frame kan namelijk wel informatie bevatten die met een script kan worden verwerkt tot zichtbare informatie. De opkomst van AJAX-technologie heeft het gebruik van onzichtbare frames voor een mix van client-side en server-side toepassingen enigszins verdrongen. In de discussie over hoe vernieuwend de AJAX-technologie is, wordt er echter wel verwezen naar onzichtbare frames als argument om aan te tonen dat AJAX niet wezenlijk vernieuwend is.
Geneste frames
Frames kunnen in principe oneindig worden genest. De frames in een document worden gedefinieerd in een frameset, waarbij het zichtbare vlak van het document in de browser wordt onderverdeeld in kleinere rechthoeken. Ieder van deze rechthoeken kan echter ook weer uit frames bestaan.
Het nesten van frames kan zowel direct in het hoofddocument zelf gebeuren (een frameset plaatsen in een frame) als in het afzonderlijke document (het document dat in een frame wordt geplaatst bestaat zelf ook uit een frameset).
Frame busting
Met frame busting wordt een techniek bedoeld die ervoor zorgt dat een webpagina niet in een frame kan worden gezet. Beter gezegd: zodra een pagina in een frame wordt gezet, zorgt een script ervoor dat de pagina uit het frame breekt.
Deze techniek wordt gebruikt omdat met behulp van frames ook pagina's van een andere website kunnen worden getoond alsof het een eigen pagina is. In sommige websites wordt op deze manier geprobeerd om inhoud van andere websites te gebruiken voor eigen doeleinden. Frame busting is bedoeld om dit tegen te gaan.
Bezwaren
Er worden diverse bezwaren aangevoerd tegen het gebruik van frames, en in veel websites worden frames inmiddels niet meer gebruikt. Het is echter niet zo dat frames volledig uit de gratie zijn, ook bedrijven als Microsoft en Google maken op delen van hun websites nog gebruik van frames.
Bezwaren die tegen het gebruik van frames worden ingebracht zijn onder andere:
Zoekmachines kunnen niet goed met frames omgaan. Gevonden zoekresultaten verwijzen naar het document met de betreffende inhoud, ongeacht of dat document bedoeld is als onderdeel van een frameset.
Het gevolg is dat bezoekers bijvoorbeeld de navigatie niet zien, die bij het betreffende document zou moeten horen.
Bookmarks werken niet goed. Het is wel mogelijk om een subdocument afzonderlijk te bookmarken, maar als de pagina dan weer geopend wordt, is de context van het hoofddocument afwezig.
Problemen met het printen van webpagina's met frames.
Uitklapmenu's (en 'layers' in het algemeen) zijn gevangen in hun eigen frame, hetgeen impliceert dat de subitems van een (gewoon) navigatiemenu niet op de hoofdpagina verschijnen.
Aan deze bezwaren kan redelijk goed tegemoet worden gekomen door toepassing van een eenvoudig JavaScript dat de betreffende pagina alsnog in de juiste frameset toont en van een techniek waarmee een (dynamische) frameset getoond wordt via een iframe dat de gehele pagina beslaat . Nadelen van deze technieken zijn dat de gebruiker (uiteraard) JavaScript ingeschakeld moet hebben, en dat er veelal een gekunsteld adres in de adresbalk van de browser komt te staan.
Externe links
Frames in HTML-documenten (W3C)
Why Frames Suck (Most of the Time)
Menu on top of a frameset
Gebruik geen HTML-frames
HTML
Webdesign
|
Door het gebruik van frames is het mogelijk om een webpagina slechts gedeeltelijk te vervangen met een andere pagina. Dit heeft zekere voordelen, omdat dan bijvoorbeeld het onderdeel van het document dat bedoeld is voor navigatie kan blijven staan, terwijl in een ander deel van het document een andere inhoud kan worden getoond als respons op een klik in het navigatiegedeelte.
| 1 |
paginaonderkant, navigatiegedeelte, eindsectie
|
12,208 |
Organization
|
2275591
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/VV%20APWC
|
VV APWC
|
APWC is een op 3 mei 1923 opgerichte amateurvoetbalclub uit Amersfoort, Nederland. De thuiswedstrijden worden op Sportpark De Koppel gespeeld.
Het standaardelftal van de club speelt na het behalen van het klasse kampioenschap in het seizoen 2014/15 in de vijfde klasse zondag (5D) van het district West-I in de Derde klasse zondag (2020/21).
Het eerste elftal werd in het seizoen 1993/94, spelend in de derde klasse, uit de competitie gezet en kwam in het seizoen 1994/95 niet in competitieverband uit vanwege een uitsluiting. In het seizoen 2011/12 werd niet aan de competitie deelgenomen nadat de voltallige selectie in de zomer van 2011 (evenals een groot gedeelte van het bestuur) opstapte. In 2012/13 volgde een herstart in de zesde klasse.
Competitieresultaten 1927–2018
|
|
|
|
|
|}
Bekende (oud-)spelers
John van den Brom
Brahim Darri
Muslu Nalbantoğlu
Externe link
Officiële website
APWC
Sportvereniging in Amersfoort
|
APWC
Sportvereniging in Amersfoort
| 1 |
organisatie, bedrijf, vereniging
|
11,086 |
Sculpture
|
1344028
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20beelden%20in%20Hilversum
|
Lijst van beelden in Hilversum
|
Dit is een (onvolledige) chronologische lijst van beelden in Hilversum. Onder een beeld wordt hier verstaan elk driedimensionaal kunstwerk in de openbare ruimte van de Nederlandse gemeente Hilversum, waarbij beeld wordt gebruikt als verzamelbegrip voor sculpturen, standbeelden, installaties, gedenktekens en overige beeldhouwwerken.
Voor een volledig overzicht van de beschikbare afbeeldingen zie: Beelden in Hilversum op Wikimedia Commons.
Zie ook
In bronnen genoemde objecten die echter niet aangetroffen zijn, staan hier vermeld op de bijbehorende Overlegpagina.
Hilversum
|
Dit is een (onvolledige) chronologische lijst van beelden in Hilversum. Onder een beeld wordt hier verstaan elk driedimensionaal kunstwerk in de openbare ruimte van de Nederlandse gemeente Hilversum, waarbij beeld wordt gebruikt als verzamelbegrip voor sculpturen, standbeelden, installaties, gedenktekens en overige beeldhouwwerken.
| 2 |
beeldhouwwerk, sculptuur, standbeeld
|
3,084 |
GovernmentBuilding
|
38124
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Salt%20Lake%20City
|
Salt Lake City
|
Salt Lake City is de hoofdstad van Utah, een van de staten van de Verenigde Staten van Amerika. In de Bos' Schoolatlas der geheele aarde uit 1877 wordt de plaats nog Grote Zoutmeerstad genoemd. Salt Lake City werd in die tijd namelijk ook in het Engels Great Salt Lake City genoemd.
Volgens de volkstelling van 2000 bedroeg het aantal inwoners van Salt Lake City 181.743 (tegenover 159.936 in 1990). In 2013 werd het aantal inwoners geschat op 191.180. Het aantal inwoners van de gehele agglomeratie bedraagt ruim 1 miljoen.
Geschiedenis
Op 24 juli 1847 werd Salt Lake City gesticht door 143 mannen, 3 vrouwen en 2 kinderen. De nederzetting werd gevestigd aan de oostkust van het Great Salt Lake (het Grote Zoutmeer). De eerste Europeanen die zich vestigden in het gebied dat thans bekendstaat als Utah, waren Mormoonse pioniers die trachtten te ontsnappen aan geloofsvervolging. Op de bewuste ochtend sprak Brigham Young, die de groep Mormonen leidde na de dood van hun leider Joseph Smith Jr., de woorden: "dit is de plek". Hij verwees daarbij naar een visioen dat hij zou hebben gehad dat hem vertelde waar hij de Mormonen zich moest laten vestigen.
Met de komst van spoorwegarbeiders en mijnwerkers kwamen ook andere gezindten in de stad. Sinds 1891 is Salt Lake City de zetel van een rooms-katholiek bisdom.
Salt Lake City is thans niet alleen de hoofdstad, maar inmiddels ook uitgegroeid tot de grootste stad van Utah. De stad zelf heeft een rechthoekig stratenstelsel waarbij de meeste straten precies van noord naar zuid, of van oost naar west, lopen. Het beginpunt van het stratenstelsel is de zuidoosthoek van Temple Square, de locatie van de Salt Lake City tempel van de Mormonen. De adressen zijn de coördinaten in dit stelsel.
Sport
In 2002 werden in Salt Lake City de Olympische Winterspelen gehouden.
Voor deze Winterspelen werd onder meer de ijsbaan Utah Olympic Oval gebouwd. Door de hoge ligging boven zeeniveau, geldt deze ijsbaan sindsdien als de snelste in de wereld. Er zijn dan ook vele wereldrecords geschaatst. Salt Lake City was met deze ijsbaan gastheer van het WK sprint in 2005 en 2013. Het WK afstanden werd er georganiseerd in 2001, 2007, en 2020.
Salt Lake City is de thuishaven van de Utah Jazz uit de NBA (National Basketball Association). Daarnaast speelt voetbalclub Real Salt Lake in de Major League Soccer.
Geografie
De stad is gelegen in een grote vallei, de Salt Lake Valley. Vanuit de stad zijn skigebieden in de bergen binnen een half uur te bereiken. Dankzij de nabijheid van deze sneeuwgebieden heeft de stad de reputatie dat zij de beste sneeuw op aarde heeft. Ten oosten en zuiden van Salt Lake City zijn diverse bosgebieden zoals Wasatch-Cache National Forest, Asley National Forest, Uinta National Forest, Manti-la Sal National Forest, Fishlake National Forest en Dixie National Forest.
De stad heeft een totale oppervlakte van 285,9 km², waarvan 3,3 km² water.
Klimaat
In januari is de gemiddelde temperatuur -2,3 °C, in juli is dat 25,5 °C. Jaarlijks valt er gemiddeld 411,0 mm neerslag (gegevens op basis van de meetperiode 1961-1990).
Ondanks de ligging van Salt Lake City in (aan de rand van) de halfwoestijn van het Grote Bekken, kent de stad nog relatief veel neerslag. Met een jaarlijkse neerslag van 410 mm is het een van de natste gebieden in de woestijn van het Grote Bekken. Het klimaat van de stad wordt getypeerd als een warm landklimaat met neerslag gedurende het hele jaar (Köppen Dfa). De zomers zijn er heet en de winters zijn er koel tot koud met sneeuwval. Door de relatief droge zomers leunt het klimaat er echter ook dicht aan bij het mediterraan landklimaat (Dsa) en in de laagste delen van de agglomeratie, waar de winters warmer zijn, leunt het klimaat nauw aan bij een warm mediterraan klimaat (Csa) (afhankelijk van de grens tussen gematigd C-klimaat en continentaal D-klimaat).
Het grote zoutmeer ten noordwesten van de stad heeft een matigend effect op het winterweer in de stad. De temperatuur komt slechts zelden onder de -20 °C. Ook de zomer heeft door het zoutmeer een gematigd karakter, alsmede door het feit dat de stad op een hoogte van 1300 meter boven de zeespiegel ligt. Elk jaar zijn er wel een paar dagen met temperaturen boven de 37 °C. Deze dagen zijn echter niet ondraaglijk omdat de vochtigheidsgraad in deze droge omgeving bijzonder laag is. Van november tot maart kunnen er sneeuwbuien vallen, maar deze buien leveren in de vallei slechts zelden meer dan 30 cm sneeuw op. Plaatsen in de buurt (in de bergen) krijgen vaak het veelvoudige daarvan. Van juli tot september heerst er een regenseizoen. Dat brengt af en toe hevige onweersbuien. Juli is echter de droogste maand van het jaar. De meeste neerslag valt in de maanden maart tot en met mei.
Demografie
De bevolking is voor 11% ouder dan 65 jaar en bestaat voor 33,2% uit eenpersoonshuishoudens. De werkloosheid bedraagt 3,5% (cijfers volkstelling 2000).
Ongeveer 18,8% van de bevolking van Salt Lake City bestaat uit hispanics (van oorsprong Spaanstalige Amerikanen), 1,9% is van Afrikaanse oorsprong en 3,6% van Aziatische oorsprong.
Het aantal inwoners is van 159.952 in 1990 gestegen naar 181.743 in 2000 en naar 191.180 in 2013.
Stadsdelen van Salt Lake City
Avenues
Capitol Hill
Central City
Downtown – stadscentrum
East Bench
Fairpark
Federal Heights
Glendale
Poplar Grove
Rose Park
Sugar House
9th & 9th
Bezienswaardigheden en gebouwen in en rond Salt Lake City
Parken en andere plaatsen
Temple Square - The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints
Main Street Plaza
Hogle Zoo
Universiteit van Utah
Red Butte Garden and Arboretum
Salt Lake City begraafplaats
Gilgal Sculpture Garden
Liberty Park
Memory Grove
Sugar House Park
International Peace Gardens
Utah Museum of Natural History
Olympische attracties
Salt Lake 2002 Olympic Cauldron Park - bij het Rice-Eccles Stadium
Salt Lake 2002 Olympic Legacy Plaza - in het Gateway District
Utah Olympic Oval
Religieuze gebouwen
LDS
Salt Lake City Temple bij Temple Square
Salt Lake Tabernacle
Salt Lake Assembly Hall bij Temple Square
Salt Lake Conference Center
Joseph Smith Memorial Building
LDS Church Office Building
Lion House (voormalig huis van Brigham Young)
Beehive House
19th Ward Chapel
Andere
Cathedral of the Madeleine (Rooms-katholiek)
St. Mark's Cathedral
First Presbyterian Church of Salt Lake
White Memorial Chapel
Community of Christ
Overheidsgebouwen
Utah State Capitol
Salt Lake City and County Building
Scott Matheson Courthouse
Frank E. Moss Courthouse
Thomas Kearns Home
Salt Lake City Council Hall bij Capitol Hill
Onderwijs/Kunst en cultuur
Park Building
J. Willard Marriott Library
Utah Museum of Fine Arts
Salt Lake City Public Library
Family History Library
Abravanel Hall
Capitol Theatre
Simmons Pioneer Memorial Theatre
Clark Planetarium
Hansen Planetarium
Utah Museum of Natural History
Clift Building
Commercieel
Kearns Building
Crossroads Mall
EnergySolutions Arena
Deseret News Building
First Security Building
Gateway Mall
Jon M. Huntsman Center
One Utah Center
Rio Tinto Stadium
Salt Lake City Union Pacific Depot
Salt Lake City International Airport
Salt Lake Regional Medical Center
Salt Palace
Tribune Building
Wells Fargo Center
ZCMI Center Mall
Monumenten
Brigham Young Monument
Eagle Gate
Seagull Monument
This Is The Place Monument
Evenementen
Evenementen zijn onder andere Pioneer Day op 24 juli, het Sundance Film Festival en de Salt Lake City Marathon.
Verkeer en vervoer
Het openbaar vervoer wordt verzorgd door Utah Transit Authority (UTA). Sinds 1999 bestaat ook Salt Lake City Light Rail.
Er zijn twee grote wegen naar Salt Lake City en wel de Interstate 15 naast de Interstate 80. Salt Lake City International Airport ligt circa 6 km ten westen van downtown.
Plaatsen in de nabije omgeving
De onderstaande figuur toont nabijgelegen plaatsen in een straal van 12 km rond Salt Lake City.
Geboren in Salt Lake City
Frank Borzage (1894-1962), filmregisseur
Lee Barnes (1906-1970), atleet
Paul Langton (1913-1980), acteur
Loretta Young (1913-2000), actrice
Parley Baer (1914-2002), acteur en radio-dj
Shep Houghton (1914-2016), acteur
Art Lund (1915-1990), acteur en zanger
Robert Walker (1918-1951), acteur
Keene Curtis (1923-2002), acteur
Stephen Covey (1932-2012), auteur
Bob Bennett (1933-2016), politicus
Wilford Brimley (1934-2020), acteur
Sky Saxon (1937-2009), zanger
John Warnock (1940-2023), techondernemer
Paul McCarthy (1945), beeldhouwer, installatie- en performancekunstenaar
Gary Ridgway (1949), seriemoordenaar
Kim Peek (1951-2009), autistisch savant
Roseanne Barr (1952), comédienne, actrice en politica
Tracy Hickman (1955), schrijver
Charles Mason (1955), componist en muziekpedagoog
Valerie Valentine (1955), danseres
Tony Anselmo (1960), Disney-animator en stemacteur (stem van Donald Duck)
Marty Jemison (1965), wielrenner
Jon Schmidt (1966), componist en pianist
Matthew Davis (1978), acteur
David Zabriskie (1979), wielrenner
Patrick Fugit (1982), acteur
Lindsay Pulsipher (1982), actrice
Kikkan Randall (1982), langlaufster
Kaycee Stroh (1984), actrice, zangeres en danseres
Derek Hough (1985), acteur, danser, choreograaf, muzikant
Rosie Brennan (1988), langlaufster
Madison Riley (1990), actrice
Sarah Hendrickson (1994), schansspringster
Nathan Chen (1999), kunstschaatser
Externe links
Website van de gemeente Salt Lake City
The Downtown Alliance
Salt Lake Convention & Visitors Bureau
Hoofdstad van een Amerikaanse staat
|
Overheidsgebouwen
Utah State Capitol
Salt Lake City and County Building
Scott Matheson Courthouse
Frank E. Moss Courthouse
Thomas Kearns Home
Salt Lake City Council Hall bij Capitol Hill
| 1 |
overheidsgebouw, regeringsgebouw, bestuursgebouw
|
3,140 |
LikeAction
|
5243315
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/That%27s%20What%20I%20Like
|
That's What I Like
|
"That's What I Like" is een nummer van de Amerikaanse singer-songwriter Bruno Mars van zijn derde studioalbum 24K Magic (2016). Het lied is geschreven door Mars, Philip Lawrence, Christopher Brody Brown, James Fauntleroy, Johnathan Yip, Ray Romulus, Jeremy Reeves en Ray McCullough II. De voormalige drie produceerden het nummer onder de naam Shampoo Press & Curl, terwijl de laatste vier, als The Stereotypes, het co-produceerden. Atlantic Records bracht het nummer op 30 januari 2017 uit op Hot AC radio in de Verenigde Staten, als de tweede single van het album. Het nummer is een hiphop-soul, nieuwe jack swing, R&B en funk- nummer. De songtekst gaat over extravagantie, een luxueuze levensstijl en liefde.
"That What I Like" ontving gemengde beoordelingen van muziekcritici, van wie sommigen het nummer als een van de beste op 24K Magic beschouwden, terwijl anderen de lyrische inhoud ervan bekritiseerden. Het nummer was een commercieel succes in de VS, waar het piekte op nummer één in de Billboard Hot 100 ; het bereikte nummer drie in Canada en nummer vier in Nieuw-Zeeland. Het nummer kreeg zeven keer platina door de Recording Industry Association of America (RIAA) en vier keer platina door Music Canada (MC). Het nummer bereikte ook de top tien in Australië, België en Portugal. Het nummer was 's werelds vierde best verkochte digitale single van 2017.
Achtergrond en ontwikkeling
In september 2014 tweette Mars: "Nu is het tijd om hoofdstuk 3 te schrijven", erop wijzend dat hij aan nieuwe muziek werkte. Na de release van de succesvolle single " Uptown Funk " (2014) van Mark Ronson en Mars, ging de zanger naar de studio om meer nummers op te nemen, en zei dat hij geen plannen had om een nieuw album uit te brengen "totdat het klaar is". Het nummer was gepland in maart 2016, maar het optreden van Mars op de Super Bowl-rusttijd stelde het enkele maanden uit. Destijds waren er al zeven nummers opgenomen.
Videoclip
Achtergrond en concept
Op 1 maart 2017 kondigde Mars op zijn Twitter-account aan dat hij de bijbehorende videoclip had gefilmd voor "That What I Like"; hij zei: "Ik ben net klaar met de videoclip! Ik ga het bewerken, een bubbelbad nemen en dan feesten. Geef me 2 uur! Laat het aftellen beginnen #TWIL ". De visual werd geregisseerd door Mars en Jonathan Lia . De muziekvideo werd gefilmd met een grijze achtergrond in Los Angeles met behulp van een stationaire camera gedurende de hele opname. Verschillende handgetekende animaties "met betrekking tot de teksten" verschenen en verdwenen buiten beeld; om dit effect te creëren, filmde Lia Mars terwijl het nummer op halve snelheid werd gespeeld. De video is op 1 maart 2017 uitgebracht via YouTube .
Live optredens
Mars 'eerste live-optreden van "That What I Like" vond plaats tijdens de 59e jaarlijkse Grammy Awards op 12 februari 2017. Mars danste synchroon met zijn back-upzangers, en tegen het einde van het nummer maakte hij een "doo-wop harmoniserende" breakdown terwijl hij in interactie was met vrouwen in de menigte en zijn falsettozang gebruikte. De voorstelling werd goed ontvangen door critici.
Mars voerde het nummer later live uit tijdens de Brit Awards 2017 op 21 februari
"That What I Like" was het zevende nummer op de setlist van Mars 'derde wereldtournee, 24K Magic World Tour (2017–18).
Nummer van Bruno Mars
Single uit 2017
|
"That's What I Like" is een nummer van de Amerikaanse singer-songwriter Bruno Mars van zijn derde studioalbum 24K Magic (2016). Het lied is geschreven door Mars, Philip Lawrence, Christopher Brody Brown, James Fauntleroy, Johnathan Yip, Ray Romulus, Jeremy Reeves en Ray McCullough II. De voormalige drie produceerden het nummer onder de naam Shampoo Press & Curl, terwijl de laatste vier, als The Stereotypes, het co-produceerden. Atlantic Records bracht het nummer op 30 januari 2017 uit op Hot AC radio in de Verenigde Staten, als de tweede single van het album. Het nummer is een hiphop-soul, nieuwe jack swing, R&B en funk- nummer. De songtekst gaat over extravagantie, een luxueuze levensstijl en liefde.
| 1 |
like, positief sentiment, waardering
|
5,925 |
JobPosting
|
737387
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Multiculturele%20Televisie%20Nederland
|
Multiculturele Televisie Nederland
|
Multiculturele Televisie Nederland (MTNL) is een Nederlandse televisieproducent. MTNL maakt tv-programma's die multiculturele onderwerpen belichten en herkenbaar zijn voor een breed publiek.
Geschiedenis
MTNL heette tot 2001 MTV-Amsterdam (Migranten Televisie Amsterdam). In eerste instantie zond de zender alleen uit via de Amsterdamse kabel op het A1-kanaal van UPC.
Onder de oprichters van Migranten Televisie Amsterdam waren Gerard Reteig (hoofdredacteur tot 1 januari 2007) en Peter Schaapman. In de beginjaren van Migranten Televisie volgden veel allochtone programmamakers er een opleiding, onder wie presentator Prem Radhakishun. Ook Ahmed Aboutaleb, Noraly Beyer, Ivette Forster en Samira Bouchibti (Abbos) hebben banden met Migranten Televisie.
In 2001 werd de naam MTV-Amsterdam veranderd in MTNL. Tot eind 2004 werden er programma's gemaakt in het Nederlands, Turks, Marokkaans, Surinaams en Papiaments, vanaf 2005 werd er alleen nog in het Nederlands uitgezonden. In 2006 was er voor het eerst een MTNL-programma te zien op de landelijke televisie. Het opinieprogramma 'Boter Kaas en Eieren' werd onder de vlag van de RVU wekelijks uitgezonden op Nederland 2.
Tegenwoordig produceert MTNL programma's voor onder andere de VPRO, NCRV en AT5. Naast landelijke uitzendingen op Nederland 2 zijn de programma's te zien op lokale en regionale zenders in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag en Flevoland. Op het hoofdkantoor in Amsterdam werken ongeveer 40 mensen, daarnaast is er ook een redactie in Rotterdam.
Na het vertrek van Gerard Reteig werd Bart Römer in 2007 de nieuwe hoofdredacteur. In 2010 werd hij opgevolgd door de huidige hoofdredacteur en algemeen directeur Jos Campman.
Van 1984 tot 2007 was Gerard Reteig directeur en hoofdredacteur van MTV/MTNL. Bij zijn pensioen kreeg hij als afscheidscadeau een jaarlijks terugkerende lezing, gekoppeld aan zijn naam: de Gerard Reteiglezing. Deze lezing moet de journalistiek vertegenwoordigen waar Reteig zich hard voor heeft gemaakt. Een verhalende, geëngageerde vorm van journalistiek met een interculturele blik. De eerste lezing werd verzorgd door Anil Ramdas, het jaar daarop gevolgd door Naema Tahir. In 2010 was de beurt aan de Canadese professor Lorna Roth.
In 2012 werd aangekondigd dat het kabinet de subsidie van MTNL stopzet. MTNL houdt dus op te bestaan.
Programma's
MTNL maakte drie wekelijkse programma's:
Z.O.Z.: In dit discussieprogramma spreekt Anil Ramdas met gasten uit politiek en cultuur over onderwerpen die spelen op het snijvlak van samenleving en diversiteit. Z.O.Z. wordt door de VPRO uitgezonden op Nederland 2, door de NCRV op het digitale kanaal Spirit24 en door verschillende lokale en regionale tv-zenders.
FullColor: Een realistisch programma over multiculturele bewoners van de Randstad in het spitsuur van hun leven. Het programma is opgebouwd uit de terugkerende items Held, Heen & Weer, Belicht, Succes, Pubers en Klein Onderhoud. Van FullColor worden wekelijks eigen edities gemaakt voor Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Flevoland.
Hotspot: Videoclips van eigen bodem, van talentvolle artiesten die in de reguliere media nauwelijks of geen kans krijgen. Hiphop, R&B en alle andere vormen van 'black music' komen aan bod. Hotspot wordt gepresenteerd door rapper/acteur Negativ en is te zien op lokale en regionale zenders in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag.
Bijzondere uitzendingen
In februari 2008 maakten televisiemakers Vincent van der Lem en Ersin Kiris in opdracht van MTNL De Tegenfilm, over het mogelijke gevaar van Geert Wilders. De Tegenfilm zoekt naar de grenzen van vrijheid van meningsuiting en bestrijdt Wilders met zijn eigen wapens.
In mei 2008 zond MTNL de 4-delige televisieserie Marokkaanse Trouwma's uit. Programmamaker Samira el Kandoussi ging op zoek naar de strijd tussen Marokkaanse vrouwen en mannen, hun vooroordelen over elkaar en hun onbeantwoorde verlangens. De serie gaf een nog niet eerder vertoond kijkje in de keuken van de Marokkaanse dating ofwel huwelijksstrijd.
In september 2008 zond MTNL een uniek portret uit van Daniël Uneputty, president van de Hells Angels Amsterdam. MTNL-journalist Albitha Wambrauw kon vanwege haar eigen achtergrond een openhartig en persoonlijk portret maken van Unu de vader, Unu de Molukker en Unu de Hells Angel.
In februari 2010 liet MTNL ter ere van haar 25-jarig bestaan de film Mohammed van Oranje maken. In de film is te zien wat er gebeurt als kroonprinses Amalia in 2035 trouwt met Mohammed.
Externe link
Officiële website
Nederlands televisiebedrijf
|
Tegenwoordig produceert MTNL programma's voor onder andere de VPRO, NCRV en AT5. Naast landelijke uitzendingen op Nederland 2 zijn de programma's te zien op lokale en regionale zenders in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag en Flevoland. Op het hoofdkantoor in Amsterdam werken ongeveer 40 mensen, daarnaast is er ook een redactie in Rotterdam.
| 1 |
vacature, baan, werk
|
11,057 |
RejectAction
|
1225066
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gied%20ten%20Berge
|
Gied ten Berge
|
Egidius Joannes Josef Melchior (Egidius of Gied) ten Berge (Haarlem, 1 mei 1948) is een Nederlandse socioloog, theoloog, publicist en vredesactivist.
Ten Berge deed in 1966 eindexamen hbs-a aan het Triniteitslyceum in Haarlem en in 1973 aan de Rijksuniversiteit Leiden doctoraalexamen wijsgerige en empirische sociologie. Hij werkte van 1973 - 1975 aan het Polemologisch Instituut van de RU Groningen. Hij kwam in 1977 in dienst van het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) en werkte van 1994 tot 2008 bij Pax Christi Nederland. In 2011 studeerde hij aan de Faculteit Katholieke Theologie van de Universiteit van Tilburg af als theoloog. Hij is een zoon van de dichter Willem ten Berge.
IKV-campagne
Ten Berge werd bij zijn dienstweigering in 1973 begeleid door de toenmalige IKV-secretaris Jan ter Laak. Vanaf 1977 detacheerde het IKV hem bij het Polemologisch Instituut van RU in Groningen. Hij werkte er samen met de IKV-voorzitter Ben ter Veer. Voor de IKV-campagne Help de kernwapens de wereld uit: om te beginnen uit Nederland deed hij daar - in samenwerking met Mient Jan Faber en de historicus Herman de Lange - een onthullend onderzoek naar Nederlandse wapensystemen die nucleaire taken vervulden.
Zijn bestuurslidmaatschap van de PSP, eind jaren zeventig, bracht hem zowel in aanvaring met de marxistische vleugel, als met het militante antimilitarisme binnen die partij.
In 1981 werd hij doelwit van een perscampagne, onder meer in De Telegraaf en het Reformatorisch Dagblad, waarin hij werd voorgesteld als een communistische infiltrant binnen het IKV. Toen hij een van de aanstichters, de journalist Van Nieuwenhuijsen in Vrij Nederland blameerde voor diens werk, werd Ten Berge door deze voor de rechter gedaagd, maar de rechter stelde hem in het gelijk. Tijdens de jaren 80 liep hij net als andere IKV-ers, vanwege zijn contacten met Oost-Duitse dissidente vredesactivisten, in het bijzonder Rainer Eppelmann, een inreisverbod voor de DDR op.
In het IKV en Pax Christi maakte hij deel uit van verscheidene strategiegroepen. Hij was meerdere jaren de chroniqueur van de IKV-campagne, alsmede hoofdredacteur van diverse publicaties, zoals de Vredeskrant van het IKV en de Liturgiekrant voor de Vredesweek, de jaarlijkse uitgave van Pax Christi voor de kerken en het bijzonder onderwijs.
Pacifisme
Ten Berge nam zowel in de PSP als het IKV actief deel aan discussies over de politieke en morele betekenis van actieve geweldloosheid en directe actie door de vredesbeweging en later over de verhoudingen nationalisme, religie en geweld. Ten aanzien van de Golfoorlog en de oorlog in Afghanistan behoorde hij tot de pacifisten in beide organisaties. In een briefwisseling met Mient Jan Faber in Hervormd Nederland (4 mei 2002, met vervolg: 25 mei 2002, 27 juli 2002) bleek er tussen beiden een verschil van inzicht over de opstelling van het IKV t.a.v. de rol die de Nederlandse militairen in Srebrenica gespeeld hebben. Er was volgens Ten Berge - ook door de vredesbeweging - te lang vastgehouden aan het concept van safe havens, waardoor het drama van de massamoord mede zou zijn ontstaan.
Hij noemde zich wel een 14 karaats en geen 18 karaats pacifist. Samen met Fred van Iersel hekelde hij de opvatting van Kerk en Vrede dat een oproep van Duitse intellectuelen voor de-escalatie omarmde en daarvoor de verantwoordelijkheid vooral bij het Westen legde. “Onze vijand heet Poetin”, stelden Ten Berge en Van Iersel, “algemene de-escalatie-oproepen, zonder politiek-morele inhoud en alleen aan het Westen geadresseerd, zijn geen typische taak voor een christelijke vredesbeweging”. In een interview met "De Bezieling" maart 2022 verdedigde Ten Berge de rechtmatigheid van de militaire verdediging van Oekraïne tegen de Russische agressor: "Ik ben wel van de vredesbeweging, maar niet van de lieve vrede".
Identiteit van de vredesbeweging
Ten Berge was de secretaris van een commissie die op verzoek van de bisschoppenconferentie in 1994 en 1995 een omvangrijke consultatie organiseerde in meer dan honderd parochies en maatschappelijke organisaties, om te peilen welke vredesvraagstukken de toen voorgenomen bisschoppenbrief 'Tot vrede in staat' moest behandelen.
Als lid van Pax Christi maakte hij deel uit van een identiteitscommissie van Vastenaktie en publiceerde in die hoedanigheid in 1994 in het Tijdschrift voor Geestelijk Leven (TGL) het in meerdere periodieken naderhand opnieuw verschenen artikel over vernieuwing van het vasten. In dit artikel, "Van vastenplicht tot vastenbehoefte", actualiseert hij onder meer de oude vastenmotieven van 'ontlediging', 'zelfbeheersing', 'boetedoening' en het liefdegebod 'draagt elkanders lasten', door ze te verbinden met begrippen als 'loslaten', 'training' en 'afzien uit solidariteit'.
De laatste jaren voor zijn vertrek uit vaste dienst in 2008 kritiseerde hij de koers van de vredesbeweging. Hij keerde zich tegen een te vergaande professionalisering, die ten koste zou gaan van de identiteit en de betrokkenheid van de achterban. “Er komt binnen de vredesbeweging bijna nergens meer geloofstaal voor, terwijl ook de taal van de sociale bewegingen is verdrongen”, zei hij in het herdenkingsboek IKV 1966-2006: veertig jaar mobiliseren voor vrede. Als projectorganisatie was de vredesbeweging “in een proces van ontdemocratisering” terechtgekomen, waar de leden weinig invloed meer op hebben.
In 2004 en 2006 nam hij, in samenwerking met Toine van Teeffelen het initiatief tot zogenaamde 'solidariteitspelgrimages' naar Betlehem om zo de achterban bij het vredeswerk in het Midden-Oosten te betrekken. Ook speelde hij een rol in het werven van steun in de kerken voor de vrouwenvredesbeweging op de Molukken.
Hij was vanuit Pax Christi in 2002 en 2003, samen met het tv-programma KRO De Wandeling een van de initiatiefnemers van de 'Adventstochten' voor de vrede.
In 2006 schreef hij met zijn vrouw, de historica Wantje Fritschy, een boek over zijn pelgrimage naar Santiago de Compostela, waarin ook geschreven wordt over de pelgrimage als een traditie van de vredesbeweging, die al teruggaat op de Godsvredebeweging van de Abdij van Cluny, maar ook nu nog in rituele en moreel-politieke zin kan worden uitgewerkt.
In 2008 verscheen zijn boek 'Vredesbeweger' met negen essays over de periode 1973-2008.
Theoloog
Na zijn pensionering voltooide Ten Berge in 2011 cum laude een Master comparatieve interreligieuze theologie en publiceerde aansluitend een boek over theologische verschillen en geschillen binnen christendom, jodendom en islam over ‘het Land’ (‘Het Beloofde Land’, Israël en Palestina). Hierin concludeert hij onder meer dat het hedendaagse filosofische vertoog over universaliteit en particulariteit structureel en inhoudelijk zeer sterk aansluit bij het theologische debat over het Land en dat beide disputen daarom inzichtelijk voor elkaar kunnen werken. Hij let daarbij in het bijzonder op de opmerkelijke verwantschap tussen Palestijnse christelijke theologen zoals Naim Ateek, Mitri Raheb, Michel Sabbah en Yohanna Katanacho, joodse bevrijdingstheologen als Marc Ellis en Mark Braverman en moslimbevrijdingstheologen als Hanifī en Hamid Dabashi, die allen iedere verstatelijking van hun religies afwijzen en universaliteit en integratie boven particulariteit stellen. Ten Berge was van 2010 tot 2018 voorzitter van het Steuncomité Israëlische Vredes- en Mensenrechtenorganisaties (SIVMO) en medeoprichter van de Stichting Kairos Palestina Nederland.
In de bijlage Letter en Geest van Trouw van 12 november 2011 pleitte Ten Berge vanwege de groeiende levensbeschouwelijke diversiteit ten aanzien van het huwelijk en andere levensverbintenissen voor een pragmatische benadering: beperk bij de overheid alle duurzame levensverbintenissen tot partnerregistraties aan het loket en staak alle huwelijksrituelen op het stadhuis, daarmee zou het probleem van de ‘weigerambtenaar’ ook zijn opgelost. Hij kreeg hiervoor positieve reacties van de hoogleraar protestantse ethiek Frits de Lange en de fractieleider van de ChristenUnie, Arie Slob.
In 2016 verscheen een theoretisch, kwalitatief en theologisch onderzoek naar een geëngageerde vorm van de christelijke pelgrimage naar Israël en Palestina: ‘Kom en zie! Nieuwe pelgrims in het Heilige Land’. Het boek vormt een antwoord op een oproep van Kairos Palestina in Bethlehem en is een bijdrage aan het thema Pilgrimage for Justice and Peace van de Wereldraad van Kerken. Ten Berge noemt in zijn boek de wijze waarop paus Franciscus in 2014 door beide delen van het Heilige Land trok 'een voorbeeld' voor een nieuw type pelgrim: 'meervoudig verbonden, maar niet neutraal'.
In 2020 promoveerde Gied ten Berge bij prof. dr. Paul van Geest en prof. dr. Paul Post aan de Tilburg University op het proefschrift: “Het Palestijnse ‘Kom en zie’-initiatief in cultuurwetenschappelijk en historisch-theologisch perspectief”.
Publicaties (beknopt overzicht)
Gied ten Berge, Herman de Lange e.a., De kernwapens in Nederland, IKV-Geschrift nr. 2, ’s-Gravenhage 1978.
'Het IKV en Burgerlijke Ongehoorzaamheid',in: Wending, 4 april 1981.
"Moet de vredesbeweging sussen of in verzet?", in: Oost Europa Verkenningen, nr. 65 (themanummer 'De vredesbeweging en Oost-Europa, een dialoog met hindernissen'), februari 1983, p. 11-14
De slag om Genève, De Horstink, Amersfoort, 1983.
(Red.), Voor God en vaderland. Nationalisme en religie, Kok, Kampen 1992. /CIP
'Vredesspiritualiteit bij kenterend getij', in: Koos van der Bruggen (red.) Tijd van oorlog, tijd van vrede. Over het werk van de vredesbeweging, aangeboden aan bisschop H. Ernst, Kok, Kampen 1993.
Van vastenplicht tot vastenbehoefte, 1994, in: Tijdschrift voor Geestelijk Leven (TGL), januari/februari, Verbum Brussel 1992.
"Nationalism and Religion", in: Duŝan Janiċ (ed.) Religion and War, European Movement in Serbia, The Haque 1994.
Wim Bartels, Gied ten Berge, Paul van Geest (red.), Jeruzalem, stad van vrede, vrede voor de stad, Kampen 2000.
Gied ten Berge, Karel Blei, Fred van Iersel, Harry Zeldenrust, Een jaar na 11 september, verzoening van culturen. Beschouwingen en een appèl aan onze kerken, Utrecht/Den Haag 2002.
'De oorlog in Irak. Bewerking van een lezing voor een symposium voor katholieke aalmoezeniers op 4 september 2003', in: Streven, Antwerpen/Amsterdam november 2003.
Gied ten Berge en Wantje Fritschy, Pelgrimeren naar de Morendoder. Onderweg naar Jacobus van Compostela, Valkhof Pers, Nijmegen 2006.
'Imagination – Mene Tekels on the Wall', in: Toine van Teeffelen (ed.), Challenging the Wall, toward a pedagogy of hope, AEI/Open Doors, Betlehem 2007.
Vredesbeweger. Ervaringen in de vredesbeweging 1973-2008, Valkhof Pers, Nijmegen 2008.
Nieuwe wereld, omgaan met oude verschillen - Vredesweek 2009, in: IKOS Onderwijsblad, jrg. 20, nr. 3, juli 2009
Land van mensen. Christenen, joden en moslims tussen confrontaties en dialoog, Valkhof Pers, Nijmegen 2011
Geen ja-woord meer op het stadhuis, Trouw Letter&Geest, 12 november 2011
Our Frame: Words and Images of Hope, in: Kairos for Global Justice, Preface by Patriarch Emeritus Michel Sabbah, Bethlehem 2011/2012
Key Note speech over Boycot, Desinvestering en Sancties (BDS) 16 oktober 2012, Boxtel: https://web.archive.org/web/20140316010137/http://cms.kairospalestina.nl/UserFiles/Files/Keynote_GTB_%20voor_BDS_discussie_Boxtel20121012.pdf
Kom en zie! Nieuwe pelgrims in het Heilige Land. Valkhof Pers, Nijmegen 2016
Het Palestijnse ‘Kom en zie’-initiatief in cultuurwetenschappelijk en historisch-theologisch perspectief”. Netherlands Studies in Ritual and Liturgy 23. Groningen 2020. ISBN 978-94-6375-861-1 https://www.pthu.nl/irilis/news-events/News/nsrl23-pelgrimeren-met-een-mis/
Met pacifisme helpt de vredesbeweging haar kerken niet, in: Trouw 20 mei 2022, samen met Fred van Iersel, een reactie op een eerder opinie bijdrage van drie Kerk en Vrede leden. https://www.trouw.nl/opinie/met-pacifisme-helpt-de-vredesbeweging-haar-kerken-niet~be28a880/
Vredeswerker Gied ten Berge: Oekraïners lijden voor onze vrijheid, in: De Bezieling, maart 2022, https://debezieling.nl/vredeswerker-gied-ten-berge-oekrainers-lijden-voor-onze-vrijheid/
Nederlands activist
Nederlands socioloog
Nederlands theoloog
Nederlands vredesactivist
Nederlands pacifist
|
IKV-campagne
Ten Berge werd bij zijn dienstweigering in 1973 begeleid door de toenmalige IKV-secretaris Jan ter Laak. Vanaf 1977 detacheerde het IKV hem bij het Polemologisch Instituut van RU in Groningen. Hij werkte er samen met de IKV-voorzitter Ben ter Veer. Voor de IKV-campagne Help de kernwapens de wereld uit: om te beginnen uit Nederland deed hij daar - in samenwerking met Mient Jan Faber en de historicus Herman de Lange - een onthullend onderzoek naar Nederlandse wapensystemen die nucleaire taken vervulden.
| 1 |
weigering, afwijzing, afkeuring
|
12,476 |
BreadcrumbList
|
2727942
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/HTTrack
|
HTTrack
|
HTTrack is een gratis en open source webcrawler en offline browser, die is ontwikkeld door Xavier Roche en vrijgegeven is onder de GNU General Public License.
Met de crawler kan men websites van het Internet op de lokale computer downloaden. Standaard rangschikt HTTrack de site die is gedownload op grond van de relatieve linkstructuur van de website. Deze site die is gedownload kan vervolgens met een web browser lokaal worden geopend en bekeken.
HTTrack is ook in staat om een bestaande mirrorsite te updaten en om downloads die tussentijds zijn afgebroken voort te zetten. HTTrack kan volledig geconfigureerd worden met opties en include of exclude filters, en heeft een geïntegreerd hulpsysteem. De crawler heeft een eenvoudige versie die op de commandoregel werkt, alsmede twee versies met een grafische interface, te weten WinHTTrack en WebHTTrack. WinHTTrack kan ook aangeroepen worden in scripts en cronjobs.
HTTrack gebruikt de webcrawler om een website te downloaden. Mogelijk kan niet een gehele site worden gedownload vanwege restricties die de ontwikkelaar van een website heeft ingesteld, zoals met robots.txt. Eenvoudige links die door Javascript, Applets en Flash worden gegenereerd kunnen door de applicatie worden verwerkt, maar voor complexere links, bijvoorbeeld die door subroutines, functies, en server side image maps worden gegenereerd geldt dit niet.
Externe links
HTTrack
Demonstratie van het gebruik WinHTTrack
Internet
|
Met de crawler kan men websites van het Internet op de lokale computer downloaden. Standaard rangschikt HTTrack de site die is gedownload op grond van de relatieve linkstructuur van de website. Deze site die is gedownload kan vervolgens met een web browser lokaal worden geopend en bekeken.
| 1 |
linkstructuur, padvolgorde, webpagina-keten
|
7,825 |
Motel
|
80112
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Woodstock%20%28New%20York%29
|
Woodstock (New York)
|
Woodstock is een kleine plaats in de Amerikaanse staat New York, gelegen in Ulster County. Er woonden in 2000 ongeveer 6241 mensen. Het is vooral bekend geworden dankzij het Woodstock Music and Art Festival, dat eigenlijk ongeveer 65 km van Woodstock in het dorp Bethel gehouden werd. Het festival was wel gepland in Woodstock, maar 4 weken vóór het festival werd de vergunning ingetrokken. Elliot Tiber, die een motel met 80 kamers bezat in Bethel, zo'n 65 kilometer verderop, bood aan het festival op zijn terrein te houden, hij had daar al een vergunning voor, die hij verkocht aan de organisatoren van het festival voor 1 dollar (hij had er immers ook 1 dollar voor betaald) De vergunning was eigenlijk voor een 'kamermuziekconcert'. De aangeboden 15 hectare was te klein voor het Woodstock festival. Hij vond Max Yasgur, een melkveehouder die zijn 2,4 km² land beschikbaar stelde voor $75.000. Vier jaar later overleed Yasgur aan een hartinfarct.
Geschiedenis
De stichters van Woodstock kwamen rond 1770 in het gebied wonen, dat nu tot Woodstock gerekend wordt. De stad werd in 1787 gesticht.
Bekende inwoners
In Woodstock is een grote kunstenaarsgemeenschap en veel muzikanten en andere artiesten wonen er of hebben er gewoond.
Zangers en andere musici
Daevid Allen
De leden van The Band: Rick Danko, Garth Hudson, Richard Manuel, en Robbie Robertson
David Bowie
Paul Butterfield
Jack DeJohnette
Bob Dylan
Tony Levin
Thelonious Monk
Van Morrison
Bonnie Raitt
Mick Ronson
Todd Rundgren
Artiesten
Anton Refregier
Acteurs
Jennifer Connelly
Ethan Hawke
Piper Laurie
Lee Marvin
Uma Thurman
Liv Tyler
Wetenschap
John Dewey, stichter van het Pragmatisme
Geboren
Noelle Parker (25 december 1971), actrice
Fiona Dourif (30 oktober 1981), actrice
Plaatsen in de nabije omgeving
De onderstaande figuur toont nabijgelegen plaatsen in een straal van 16 km rond Woodstock.
Externe link
Plaats in New York (staat)
|
Woodstock is een kleine plaats in de Amerikaanse staat New York, gelegen in Ulster County. Er woonden in 2000 ongeveer 6241 mensen. Het is vooral bekend geworden dankzij het Woodstock Music and Art Festival, dat eigenlijk ongeveer 65 km van Woodstock in het dorp Bethel gehouden werd. Het festival was wel gepland in Woodstock, maar 4 weken vóór het festival werd de vergunning ingetrokken. Elliot Tiber, die een motel met 80 kamers bezat in Bethel, zo'n 65 kilometer verderop, bood aan het festival op zijn terrein te houden, hij had daar al een vergunning voor, die hij verkocht aan de organisatoren van het festival voor 1 dollar (hij had er immers ook 1 dollar voor betaald) De vergunning was eigenlijk voor een 'kamermuziekconcert'. De aangeboden 15 hectare was te klein voor het Woodstock festival. Hij vond Max Yasgur, een melkveehouder die zijn 2,4 km² land beschikbaar stelde voor $75.000. Vier jaar later overleed Yasgur aan een hartinfarct.
| 1 |
motel, motorhotel, wegrestaurant
|
1,720 |
WPSideBar
|
5782176
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Apache%20OpenOffice
|
Apache OpenOffice
|
Apache OpenOffice is een opensource-kantoorsoftwarepakket dat wordt verspreid onder versie 2.0 van de Apache-licentie. OpenOffice 3.4, de eerste versie uitgebracht door Apache, werd uitgebracht op 7 mei 2012.
Er zijn versies beschikbaar voor Linux, Windows, en macOS.
Geschiedenis
In april 2011 besliste Oracle om te stoppen met de ontwikkeling met een commerciële variant van OpenOffice.org en om het softwarepakket te herleiden tot een puur gemeenschapsgebaseerd project. Het succes van LibreOffice speelde waarschijnlijk mee in de beslissing van Oracle om de commerciële kant van OpenOfice.org op te geven. Heel wat werknemers en bedrijven waren inmiddels overgestapt op de fork LibreOffice.
In juni 2011 droeg Oracle het gehele Openoffice.org project, inclusief de broncode, over aan de Apache Software Foundation, dat het project sinds december 2011 Apache OpenOffice noemt (.org is dus weggevallen uit de naam). Met de overdracht aan de Apache Software Foundation is ook de licentievorm gewijzigd. Werd OpenOffice.org gepubliceerd onder de LGPL-licentie, Apache OpenOffice wordt onder de Apache-licentie (versie 2.0) verspreid.
In juli 2011 kondigde IBM aan dat het de code van Lotus Symphony en het ODF Toolkit aan Apache OpenOffice zou bijdragen. Deze code omvat onder andere de implementatie van IAccessible2, dat de toegankelijkheid onder Windows zou verbeteren.
Begin september 2016 stuurde de vicepresident van AOO een e-mail getiteld "What would OpenOffice retirement involve?" in reactie op vragen van het bestuur van ASF over het uitblijven van (veiligheids-)updates en nieuwe versie-releases. Het uitfaseren/"met pensioen sturen" van het programma werd door hem als een van mogelijke oplossingen genoemd om de gevolgen van langdurige onderbezetting van het ontwikkelteam te ondervangen. Als een van de oorzaken voor de onderbezetting werd het overstappen van steeds meer ontwikkelaars naar LibreOffice genoemd.
Licentie
OpenOffice wordt verspreid onder de Apache-licentie, versie 2.0. Het pakket werd voor versie 3.4 verspreid onder de LGPL. Voorheen was dit een dubbellicentie van SISSL en LGPL.
Doelstelling
OpenOffice is een opensourceproject met als doelstelling: De ontwikkeling van hét internationaal toonaangevende kantoorpakket, dat door de voornaamste besturingssystemen wordt ondersteund, en dat toegang biedt tot alle functionaliteit en gegevens via open, componentgebaseerde API's en een op XML gebaseerd bestandsformaat.
OpenOffice is bovendien het product dat in deze context wordt ontwikkeld: een voor iedereen vrij kantoorpakket met modules voor tekstverwerking, spreadsheet, vectorgrafiek, HTML-bewerking en presentatie. Qua functieomvang en bediening is het vergelijkbaar met de bekende (niet gratis) kantoorpakketten. Het is goed bruikbaar zijn voor thuisgebruik en in veel gevallen ook in bedrijven. Sommige computerwinkels bieden OpenOffice.org aan als optie bij het kopen van een computer. Programmeurs mogen de broncode als startpunt gebruiken, aanpassingen aanbrengen en eventueel commercialiseren.
OpenOffice.org wordt - naast LibreOffice - algemeen gezien als belangrijkste alternatief voor marktleider Microsoft Office. OpenOffice.org hanteert het standaarddocumentformaat OpenDocument, waardoor met name overheidsorganisaties in verschillende landen (die steeds meer verplicht worden om een open bestandsformaat te gebruiken) ertoe neigen om over te stappen.
Modules
Het pakket bestaat uit de volgende programma's:
Writer voor tekstdocumenten en HTML-documenten (vergelijkbaar met Microsoft Word)
Calc voor werkbladen (spreadsheets) (vergelijkbaar met Microsoft Excel)
Base voor databases (sinds OOo 2.0) (vergelijkbaar met Microsoft Access)
Draw voor tekeningen (vectorgrafiek)
Impress voor presentaties (vergelijkbaar met Microsoft PowerPoint)
Math voor formules
Deze programma's kunnen bestanden in verschillende formaten openen en opslaan. Standaard worden documenten opgeslagen als XML-bestand. Andere bestandsformaten worden ook ondersteund, zoals de meeste bestanden uit de Microsoft Office-bundel. Ook bestaat er de mogelijkheid om PDF te exporteren.
OpenOffice kan worden uitgebreid met zogenaamde extensies: gebruikers kunnen extensies downloaden van een aparte website; ontwikkelaars van extensies vinden de nodige informatie in de wikipagina's van het project.
Versiegeschiedenis
Versie 4.0
Versie 4.0 van Apache OpenOffice is de eerste waarin een belangrijk deel code overgenomen wordt van Lotus Symphony, namelijk de . De sidebar verschijnt rechts in de interface, waar in vroegere versies van Writer en Impress de task panel verscheen. De sidebar laat de gebruiker toe veel gebruikte functies snel te bereiken.
Wat toegankelijkheid betreft, werd de ondersteuning voor de v2.0.3 onder Windows hersteld. De integratie van de code voor IAccessible2, een toegankelijkheids-API die de op Windows moet vervangen en die in geïntegreerd was, is gepland voor versie 4.1.
De introductie van de kan de werking van sommige extensies negatief beïnvloeden. Compatibiliteitsproblemen werden besproken op verschillende mailinglijsten (zie bijv. Marcelly en Delist) en op de wiki. Informatie voor ontwikkelaars werd onder andere bekendgemaakt op het forum en de wiki.
Versie 4.1
Bij de introductie van OpenOffice 4.1 werd vooral de ondersteuning van IAccessible2 onder de aandacht gebracht. Deze toegankelijkheids-API zorgt voor een betere ondersteuning voor assistieve technologieën zoals schermlezers op Microsoft Windows. Een andere toevoeging is de mogelijkheid om geselecteerde stukken tekst van een commentaar te voorzien.
Internationale versies
OpenOffice is beschikbaar in enkele tientallen talen. De vertaling van de gebruikersinterface en de hulpinformatie wordt uitgevoerd door localisatieprojecten.
Zie ook
LibreOffice, een actief ontwikkelde afstammeling van OpenOffice.org
Externe links
De Nederlandstalige OpenOffice.org-wiki
OpenOffice.org, informatie en downloaden
Release notes
Opensourcesoftware en vrije software
OpenOffice
Alternatieve economie
Software geschreven in C++
Software geschreven in Java
|
Versie 4.0
Versie 4.0 van Apache OpenOffice is de eerste waarin een belangrijk deel code overgenomen wordt van Lotus Symphony, namelijk de . De sidebar verschijnt rechts in de interface, waar in vroegere versies van Writer en Impress de task panel verscheen. De sidebar laat de gebruiker toe veel gebruikte functies snel te bereiken.
| 2 |
zijbalk, webpagina-element, sidebar
|
5,852 |
PeopleAudience
|
924897
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bye%20Bye%20Birdie
|
Bye Bye Birdie
|
Bye Bye Birdie is een Amerikaanse muziekfilm uit 1963 onder regie van George Sidney. De film is gebaseerd op een musical van Michael Stewart, die in 1960 op Broadway te zien was. De film werd een kassucces en werd twee keer genomineerd voor een Academy Award.
De film betekende voor actrice-zangeres Ann-Margret haar grote doorbraak. Dick Van Dyke en Paul Lynde, allebei acteurs uit de film die ook in de musical te zien waren, waren niet tevreden met de film, omdat, volgens Van Dyke, de aandacht te veel gericht was op Ann-Margret.
Verhaal
Rockster Conrad Birdie, die veel weg heeft van Elvis Presley, laat de harten van alle tienermeiden smelten. Wanneer hij het leger in moet, eindigt meteen daarbij Alberts carrière als songwriter en staken al de meiden in Washington. Rosie DeLeon, Alberts secretaresse en bijna verloofde, komt met een idee. Het is haar bedoeling om Birdie nog één liedje te laten zingen, dat geschreven is door Albert, voor de nationale televisie op de Ed Sullivan-show. Hierbij moet Birdie afscheid nemen door één vrouwelijke fan te zoenen. Kim McAfee wordt, vlak nadat ze een vaste relatie is aangegaan met Hugo Peabody, geselecteerd. Ondertussen heeft Albert zo zijn problemen, wanneer hij zijn angstaanjagende moeder moet vertellen dat hij gaat trouwen met Rosie.
Wanneer de Ed Sullivan-show bezet blijkt te zijn, wordt een klein stadje in Ohio als nieuwe locatie gekozen. Birdie wordt hier een sensatie, wat ook verschillende conflicten opwekt.
Rolverdeling
Janet Leigh - Rosie DeLeon
Dick Van Dyke - Albert F. Peterson
Ann-Margret - Kim McAfee
Maureen Stapleton - Moeder Mae Peterson
Bobby Rydell - Hugo Peabody
Jesse Pearson - Conrad Birdie
Paul Lynde - Harry McAfee
Mary LaRoche - Doris McAfee
Michael Evans - Claude Paisley
Robert Paige - Bob Precht
Gregory Morton - Maestro Borov
Bryan Russell - Randolph McAfee
Milton Frome - Mr. Maude
Ed Sullivan - Zichzelf
Kim Darby - Student
Ontvangst
De film lokte in Nederland destijds wisselvallige reacties uit van de pers. De meeste critici waren unaniem eens dat het verhaal flinterdun is en het spel van de acteurs, met enige uitzondering, te wensen overlaat; sommigen schreven echter met enkele bewondering voor het entertainmentgehalte van de film en erkenden dat de makers van Bye Bye Birdie de doelgroep succesvol hebben bereikt.
Recensent van Het Parool schreef een negatieve review: "Onder de acteurs treft men de kundige Maureen Stapleton aan in een dwaas moederrolletje - en ook Dick van Dyke, maar lang zo leuk niet als in zijn tv-show, die in een half uur meer esprit biedt dan deze film in twee uur. Laten we zeggen dat Bye Bye Birdie een enorm gekleurd paasei is, heel zachtgekookt."
Ook criticus van De Tijd was niet onder de indruk en schreef: "De opzet is kennelijk satirisch bedoeld en de regisseur George Sidney, die zich overigens de vergeefse moeite heeft bespaard om van het infantiele verhaaltje nog iets te maken, heeft voor een paar uitstekende dans- en shownummers gezorgd, waarin de fraaie decors, het gedurfde gebruik van camera, kleur en trucopnamen, de goede choreografie en een vlotte montage opvallen. Van de medewerkenden Dick van Dyke, het nieuwe sterretje Ann-Margret, Bobby Rydell en Jesse Pearson valt, met uitzondering van Janet Leigh, niet zoveel goeds te vertellen. En of men zich, zoals bijvoorbeeld met Singin' in the Rain het geval is, na meer dan tien jaar, of zelfs maar tien weken, nog een scène uit Bye Bye Birdie zal kunnen herinneren, valt sterk te betwijfelen."
Recensent van De Telegraaf was ietwat positiever gestemd over de musical schreef: "Het is een ongeschreven wet bij het verschijnen van de held in wiegende beweging te geraken en vervolgens het bewustzijn te verliezen. George Sidney heeft er in zijn musical op een amusante manier de spot mee gedreven. 't Is alles natuurlijk hyper-Amerikaans en er is allerlei bijwerk dat minder interesseert - ook al omdat de acteurs-prestaties niet superieur zijn - maar het is fris en vrolijk en de teenagers zullen er ongetwijfeld van genieten."
Criticus van De Volkskrant noemde de film "de gebruikelijke, gladde verfilming van een Broadway-succes: amusement rond een gewichtloos verhaaltje, dat in vrij kinderlijke stijl wordt gespeeld, gezongen en gedanst. Wie de zaak nader wil bekijken - maar het staat iedere toeschouwer vrij dat al of niet te doen - ontdekt echter dat deze musical wemelt van de Amerikaanse complexen, die hier zoal niet aangevallen, dan toch de bedrijven door heel listig ontwapend worden. [..] Voor wie voor onvergelijkelijk Amerikaans theaterwerk voelt en voor wie zich in een romantisch schuimbad wil dompelen, heeft Bye Bye Birdie veel te bieden."
Nummers
De volgende nummers werden in de film gezongen:
"Bye Bye Birdie" – Kim
Opening Credits – Columbia Studio Orchestra, Johnny Green
"The Telephone Hour" - Kids
"How Lovely to Be a Woman" – Kim
"We Love You Conrad" (Film Version)
"Honestly Sincere" – Conrad
"Hymn for a Sunday Evening" – Kim, Doris, Harry, Randolph
"One Boy" – Kim, Rosie, Hugo
"Put On a Happy Face" – Rosie, Albert
"Kids" – Harry, Randolph, Mae, Albert
"One Last Kiss" (Gym Rehearsal Outtake) – Conrad
"A Lot of Livin' to Do" – Conrad, Kim, Hugo
Shriner's Ballet – Columbia Studio Orchestra, Johnny Green
"One Last Kiss" – Conrad
"Rosie" – Albert, Rosie, Kim, Hugo
"Bye Bye Birdie" (Reprise) – Kim
Amerikaanse film
Tienerfilm
Romantische komedie
Muziekfilm
Toneelstukverfilming
Film van Columbia Pictures
Film uit 1963
Film van George Sidney
|
Ontvangst
De film lokte in Nederland destijds wisselvallige reacties uit van de pers. De meeste critici waren unaniem eens dat het verhaal flinterdun is en het spel van de acteurs, met enige uitzondering, te wensen overlaat; sommigen schreven echter met enkele bewondering voor het entertainmentgehalte van de film en erkenden dat de makers van Bye Bye Birdie de doelgroep succesvol hebben bereikt.
| 1 |
doelgroep, doelgroepkenmerken, publiek
|
7,356 |
SeaBodyOfWater
|
5352108
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tagam%C3%B5isa%20%28schiereiland%29
|
Tagamõisa (schiereiland)
|
Tagamõisa (Duits en Zweeds: Hundsort) is een schiereiland aan de noordwestkant van het Estische eiland Saaremaa.
Beschrijving
Het schiereiland Tagamõisa (Estisch: Tagamõisa poolsaar, ook wel Tagala poolsaar) vormt de noordwestpunt van het eiland Saaremaa. Het is 15 km lang en 8 km breed en telt ongeveer 100 permanente bewoners. Het noordelijkste deel, bij de plaats Undva, staat bekend onder de naam Undva nina, ‘neus van Undva’. Ten zuidoosten daarvan ligt de steile kust Undva pank, een hoogte van 2,5 meter over een afstand van 350 meter. Aan de westkant van Tagamõisa ligt Harilaid, een schiereiland binnen een schiereiland. Harilaid is onbewoond.
Ten westen van Tagamõisa ligt de baai van Kihelkonna (Estisch: Kihelkonna laht), ten oosten de baai Tagalaht. Op het schiereiland liggen meer dan twintig meren. De grootste zijn Killatu järv, Laialepa laht, Naale laht, Põdragu järv, Saka järv, Sarapiku järv en Taugabe järv.
De westkust van het schiereiland ligt in het Nationaal park Vilsandi. Een ander natuurgebied is het Tagamõisa hoiuala in het noorden van het schiereiland. In het centrum ligt Tagamõisa puisniit, een beschermd weidelandschap.
Geschiedenis
Het schiereiland werd voor het eerst vermeld in een document uit 1566 onder de naam Hondsoort. Het belangrijkste landgoed op Tagamõisa, dat het grootste deel van het schiereiland besloeg, was dat van het dorp Tagamõisa, dat ontstond in 1562. Het heette oorspronkelijk Nemmal, maar werd op het eind van de 17e eeuw herdoopt in Taggamois. In 1603 werd het een kroondomein. Kleine delen van Tagamõisa lagen op de landgoederen van Lümanda en Pajumõisa, die allebei voor het grootste deel buiten het schiereiland lagen. In 1919 onteigende het onafhankelijk geworden Estland de landgoederen en deelde ze op in kleine kavels, die meestal naar de voormalige pachters op het landgoed gingen.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Tagamõisa de plaats waar de Duitsers voor het eerst voet aan wal zetten bij de Operatie Albion. Ze landden er op 11 oktober 1917 en hadden op 16 oktober het hele eiland Saaremaa in handen.
Na de Tweede Wereldoorlog had het Rode Leger een paar bases op Tagamõisa. Ze zijn na 1991 ontmanteld.
Tagamõisa lag tot in 2017 in de gemeente Kihelkonna en besloeg bijna de helft van het grondgebied van die gemeente. In oktober van dat jaar fuseerden alle gemeenten op het eiland Saaremaa tot één gemeente, de gemeente Saaremaa.
Haven
De belangrijkste haven op Tagamõisa is Veeremäe aan de oostkust. De plaats is tevens het eindpunt van de Tugimaantee 78, de secundaire weg van Kuressaare via Kihelkonna naar Veeremäe.
Vuurtoren
Kiipsaare, de enige vuurtoren op Tagamõisa, staat op het schiereiland Harilaid. De vuurtoren werd in 1933 gebouwd in gewapend beton. In 1992 werd hij buiten gebruik gesteld. Door kustafslag staat hij inmiddels geheel in zee en dankzij een weke ondergrond staat hij scheef.
Plaatsen
Op het schiereiland liggen de volgende 16 plaatsen, die allemaal tot de gemeente Saaremaa behoren:
Kalmu, Kehila, Kõruse, Kõruse-Metsaküla, Kuralase, Kurevere, Lätiniidi, Neeme, Sepise, Tagamõisa, Tammese, Tohku, Undva, Vaigu, Vaigu-Rannaküla, Veeremäe.
Foto’s
Externe links
Tagamõisa in de Eesti Entsüklopeedia
Informatie over het dorp en het schiereiland Tagamõisa (gearchiveerd)
Estisch schiereiland
Oostzee
Saaremaa
|
Vuurtoren
Kiipsaare, de enige vuurtoren op Tagamõisa, staat op het schiereiland Harilaid. De vuurtoren werd in 1933 gebouwd in gewapend beton. In 1992 werd hij buiten gebruik gesteld. Door kustafslag staat hij inmiddels geheel in zee en dankzij een weke ondergrond staat hij scheef.
| 1 |
zee, zeewaterlichaam, zeebekken
|
12,414 |
UserTweets
|
4733568
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Smaad%20%28Nederland%29
|
Smaad (Nederland)
|
Smaad is in het Nederlandse strafrecht een belediging waarbij iemands eer of goede naam wordt aangetast door een concrete beschuldiging, die gedaan wordt met het doel daaraan ruchtbaarheid te geven. Wanneer smaad gepleegd wordt door middel van een geschrift, afbeelding of geluidsdrager spreekt men van smaadschrift.
Smaad en smaadschrift behoren tot de uitingsdelicten en zijn in Nederland als misdrijven al sinds de invoering van het Wetboek van Strafrecht in 1886 daarin strafbaar gesteld. Sindsdien zijn de bepalingen over smaad en smaadschrift door de wetgever niet wezenlijk veranderd. Ze zijn alleen aangepast aan technologische en maatschappelijke ontwikkelingen.
Smaad verschilt van andere beledigingsvormen door het vereiste van een concrete beschuldiging en door het doel daaraan ruchtbaarheid te geven. De beschuldiging hoeft niet onwaar te zijn; ook een beschuldiging die betrekking heeft op een ware gedraging kan smaden. Iemand die te goeder trouw kon aannemen dat de beschuldiging op waarheid berustte en bovendien het algemeen belang diende is echter niet strafbaar. Hetzelfde geldt voor iemand die handelde tot noodzakelijke verdediging. Onder omstandigheden kan ook de vrijheid van meningsuiting een veroordeling wegens smaad in de weg staan.
Laster is in het Nederlandse strafrecht een gekwalificeerde vorm van smaad. Er is sprake van laster wanneer alle bestanddelen van smaad vervuld zijn en de pleger bovendien weet dat de beschuldiging niet waar is.
Geschiedenis
Het woord smaad is afgeleid van het Middelnederlandse woord smade, dat 'aantasting van iemands waardigheid' betekent. Het is verder verwant aan het Oudhoogduits smahen dat de betekenis heeft van 'vernederen, kleineren, geringschatten'. In die betekenis van 'opzettelijk grieven' werd het woord ook gebruikt in juridische teksten. Omstreeks 1300 verwees de Sachsenspiegel bijvoorbeeld naar de 'smatheit mit worten oder mit tat'.
In de zeventiende eeuw maakte Hugo de Groot een dogmatisch onderscheid tussen de belediging door woorden, die hij 'lasteringh' noemde, en de belediging door daden (de 'hoon'). Met een incorrecte verwijzing naar de Sachsenspiegel stelde hij 'smaet' gelijk aan mondelinge belediging door 'lasteringh'. Naar aanleiding van de theorieën van rechtsgeleerden als Hugo De Groot, werden langzaamaan verschillende vormen van belediging van elkaar onderscheiden. In de Duitse, en in mindere mate de Nederlandse, rechtspraktijk begon men eenvoudige belediging middels scheldwoorden te onderscheiden van de grievende lasteringen. Het woord smaad werd in de rechtspraktijk echter nog gebruikt in de algemene betekenis van 'vernedering en grievende uiting', zoals in een Utrechtse verordening die het 'smedelijke rimen ende andere scrifte' verbood.
In die betekenis hanteerde het Crimineel Wetboek voor het Koningrijk Holland van 1809 (het eerste Nederlandse strafwetboek) ook de term. Dat Wetboek kende een bepaling die, onder andere, 'smadelijke bedrijven' jegens een ander als hoon strafbaar stelde. Het Crimineel Wetboek gold slechts twee jaar. In 1810 werd het Koninkrijk Holland ingelijfd in het Eerste Franse Keizerrijk, waarna het Wetboek in 1811 werd vervangen door de Code pénal. De Code bevatte een paragraaf met opschrift 'lastering, smaadwoorden of smaadredenen, geheimverbreking'. Daarin werd strafbaar gesteld het uiten en verspreiden van 'smaad- of scheldwoorden' (in het Frans injures) die geen tenlastelegging van een bepaald feit bevatten maar slechts een specifieke ondeugd inhielden. Daarnaast werden alle andere 'smaadwoorden of beleedigende uitdrukkingen' (injures ou expressions outrageantes) als overtredingen strafbaar gesteld. In zowel het Crimineel Wetboek als de Code pénal was echter nog geen sprake van een specifiek delict smaad en werd het woord in de alledaagse betekenis van 'vernederen, kleineren en beledigen' gebruikt.
Ontwerp Wetboek van Strafrecht
Op 28 september 1870 werd bij koninklijk besluit no. 21 een staatscommissie ingesteld voor de samenstelling van een nieuw Wetboek van Strafrecht. Voor de bepalingen inzake belediging wilde de Commissie breken met het eerdere systeem van de Code pénal. Voorzitter De Wal stelde voor om het Italiaanse ontwerpstrafwetboek van 1870 als voorbeeld te nemen.
Het Italiaanse ontwerp onderscheidde drie soorten strafbare belediging. Allereerst openbaar gemaakte en verspreide smaadschriften (libello famoso). Daarnaast eerroof (diffamazione) door mededeling van de belediging aan meerdere personen. Tot slot eenvoudige belediging (ingiuria) die niet aan de vereisten van smaadschrift en eerroof voldeed. Het voorontwerp vertaalde diffamazione nog als eerroof. De Pinto stelde voor om deze naam te veranderen, omdat het een misdrijf betrof dat veel lichter was dan laster, wat niet uit het woord eerroof bleek. Volgens De Pinto paste het woord 'smaad' hier veel beter, ook vanwege het nauwe verband tussen eerroof en smaadschrift. De Commissie deelde deze bezwaren en nam de benaming smaad over.
De Staatscommissie bracht op 13 mei 1875 verslag uit aan de Koning, waarna het ontwerp nog op enkele punten werd gewijzigd door de regering. Op 22 februari 1879, werd het Oorspronkelijk Regeeringsontwerp (O.R.O.) voor een Wetboek van Strafrecht naar de Tweede Kamer gestuurd. Nu het Italiaanse ontwerpstrafwetboek als uitgangspunt was genomen week de regeling van strafbare belediging in het O.R.O. op belangrijke punten af van de Code pénal. Volgens de regering was deze wijziging noodzakelijk omdat het oude systeem in de rechtswetenschap en de rechtspraktijk geen navolging meer kende. Bovendien waren de beledigingsbepalingen uit de Code pénal, en dan met name de laster, nog steeds niet in het 'volksbewustzijn' doorgedrongen. Een van de wijzigingen was het aantal zelfstandige beledigingsdelicten. De Code pénal onderscheidde drie verschillende beledigingsvormen, namelijk laster, hoon en scheldwoorden. Het nieuwe wetboek kende slechts twee hoofdvormen. In navolging van het Italiaanse ontwerp werd er onderscheid gemaakt tussen smaad/smaadschrift en eenvoudige belediging. De eenvoudige belediging was een restcategorie voor beledigingen die niet de kenmerken van smaad of smaadschrift bezaten. Laster verdween als zelfstandig delict en werd een gekwalificeerde vorm van smaad.
In zijn proefschrift over strafbare belediging stelt Janssens dat de ontwerpbepaling inzake smaad ook overeenkomsten vertoont met het in 1819 in Frankrijk ingevoerde delict diffamation. Onder andere de term 'eer of goede naam' zou zijn oorsprong vinden in deze Franse wet. Naast overeenkomsten zijn er echter ook duidelijke verschillen. De Franse wet uit 1819 maakte het mogelijk om ook een collectiviteit (bijvoorbeeld een rechtspersoon of een bestuursorgaan) te beledigen. De Nederlandse ontwerpbepaling daarentegen erkende slechts individuen als slachtoffer van belediging. De delicten smaad en smaadschrift werden in een afzonderlijke titel met opschrift beleediging geplaatst. De tekst in het O.R.O. luidde:
Behandeling O.R.O. in de Tweede Kamer
De Commissie van Rapporteurs van de Tweede Kamer kon zich in de ontwerpbepaling van artikel 279 O.R.O. niet goed vinden. Zij was het met de regering eens dat het oude stelsel van laster in de Code pénal niet effectief was, maar zij kon zich evenmin vinden in het nieuwe stelsel. Het grootste probleem met de oude lasterbepaling was dat die alleen betrekking had op mededelingen die in het openbaar gedaan werden, terwijl de meest strafwaardige laster vaak in het geheim werd gedaan en dus aan bestraffing ontsnapte. De Commissie vond de nieuwe smaadbepaling op dat punt onduidelijk geformuleerd en willekeurig omschreven, waardoor het doel voorbijgestreefd werd. Zij vond het onder meer inconsistent dat de mededeling van een beschuldiging aan één persoon onvoldoende is om smaad op te leveren, maar de mededeling aan twee personen met een tussenpoos van meerdere jaren wel. Immers, de mededeling aan twee personen kan voor de beledigde zonder gevolgen blijven, terwijl de bekendmaking aan één persoon grote gevolgen kan hebben voor de gesmade persoon. Ook vond de Commissie dat het ontwerp zijn doel voorbij streefde door strafvervolging mogelijk te maken wanneer de smaad in een beperkte kring zou blijven.
Om aan deze bezwaren tegemoet te komen stelde zij voor om het doel van de belediger – de beschuldiging breed bekend maken – centraal te stellen. Aan het ontwerp werd de bepaling toegevoegd dat de smaad werd gedaan "in het openbaar of met het kennelijk doel om het ter kennisse van het publiek te brengen" of "om daaraan ruchtbaarheid te geven". Een minderheid kon zich niet verenigen met de woorden 'in het openbaar', omdat er zo te veel nadruk kwam te liggen op de plek waar de smaad werd gepleegd. Bovendien was de toevoeging volgens hen overbodig omdat zij al besloten lag in het doel om de smaad ter kennis van het publiek te brengen (of daaraan ruchtbaarheid te geven). Tot slot werd voorgesteld om de zinsnede in de ontwerptekst 'onder welke inkleeding ook' te schappen, omdat die niets toevoegde. De Commissie was ook van mening dat de uitzondering van huisgenoten in het tweede lid van artikel 279 O.R.O. beter geschrapt kon worden. De uitzondering was door de regering aan het ontwerp van de Staatscommissie toegevoegd. De toelichting in de memorie van toelichting was summier: de regering meende dat tegenover huisgenoten de vrijheid van spreken volledig gerespecteerd moest worden door gesprekken binnen de huishoudelijke kring te vrijwaren van strafvervolging voor smaad. De toevoeging was echter geen lang leven beschoren. In het regeringsantwoord op het verslag ging de minister zonder veel woorden akkoord met de voorgestelde redactiewijzigingen.
Bij de behandeling door de Tweede Kamer bestond er ook enige onduidelijkheid over de opzet die vereist wordt. Volgens de memorie van toelichting was er geen sprake van belediging als de pleger geen opzet om te beledigen had. Maar volgens diezelfde memorie van toelichting was het voornaamste vereiste van belediging ook het oogmerk om iemands eergevoel te krenken (de zogenoemde animus injuriandi). De redactie in het O.R.O. weerspiegelde dit, door bij smaad "het oogmerk om te beledigen" te eisen. De Commissie van Rapporteurs las in dit oogmerk echter een motief van de dader – namelijk datgene wat de dader met de belediging wilde verkrijgen – en kon zich daar niet mee verenigen. De minister concludeerde in het regeringsantwoord dat men het in essentie eens was over de vereiste animus injuriandi en koos vervolgens zelfstandig voor een nieuwe redactie waarin het oogmerk om te beledigen werd geschrapt.
Naast deze wijzigingen werd het delict smaadschrift (in artikel 280 O.R.O.) op voorstel van de Commissie samengevoegd met de smaadbepaling. Ook werd er, naar aanleiding van de discussies daarover in het parlement, een derde lid toegevoegd dat de reikwijdte van de bepaling beperkte indien smaad gepleegd werd in het algemeen belang of ter noodzakelijke verdediging. Al deze wijzigingen werden verwerkt in het Gewijzigd Ontwerp. Bovendien werd het artikelnummer gewijzigd naar artikel 261. De redactie van de smaadbepaling, zoals die uiteindelijk in 1881 werd aangenomen, luidde:
Ontwikkeling na 1886
De bepalingen in het Wetboek van Strafrecht met betrekking tot smaad zijn in de loop der jaren weinig aangepast. De eerste aanpassing deed zich in 1934 voor, toen de wetgever de beledigingsdelicten uitbreidde met de strafbaarstelling voor onder andere groepsbelediging (art. 137c Sr). In het tweede lid van artikel 261 werd aan de definitie van smaadschrift de passage "of door geschriften waarvan de inhoud openlijk ten gehore wordt gebracht" toegevoegd. Naast geschreven en gedrukte smaadschriften werd het daardoor ook strafbaar om een smaadschrift via een geluidsdrager te verspreiden. De wetgever dacht hierbij voornamelijk aan destijds nieuwe technieken als de grammofoonplaat.
De tweede wijziging kwam in 1978. Daarbij werden de in het derde lid opgesomde rechtvaardigingsgronden gewijzigd. Het woord 'klaarblijkelijk' werd verwijderd, en er werd toegevoegd dat iemand "te goeder trouw heeft kunnen aannemen dat het te laste gelegde waar was en dat het algemeen belang de telastelegging eiste". De wetgever voegde deze zin toe om meer ruimte te geven aan politieke uitingen die in het kader van het maatschappelijk debat werden gedaan. Met deze laatste wijziging kreeg het smaaddelict zijn huidige vorm.
Smaad
Smaad is een zogenoemd klachtdelict (artikel 269 Sr), wat betekent dat het delict alleen vervolgd kan worden als het slachtoffer een klacht heeft ingediend. Een klacht is een aangifte met uitdrukkelijk verzoek tot vervolging. Zonder deze klacht is het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk in zijn vervolging. Het bestaan van een klacht verplicht het OM echter niet om daadwerkelijk tot vervolging over te gaan: met het klachtvereiste biedt de wetgever het slachtoffer enkel de mogelijkheid om te voorkomen dat het strafproces zorgt voor een verdere verspreiding van de belediging. Het persoonlijke belang van het slachtoffer om niet met deze negatieve gevolgen te worden geconfronteerd gaat dus boven het algemene belang van de strafvervolging.
Bij de totstandkoming van het Wetboek van Strafrecht ging de wetgever er nog van uit dat alleen privépersonen het slachtoffer van belediging konden zijn. Sinds 1986 erkent de Hoge Raad ook rechtspersonen als slachtoffer van smaad. Ook andere collectieven, zoals het openbaar gezag, kunnen volgens de Hoge Raad beledigd worden.
Naast een geldige klacht is voor een veroordeling voor smaad ook vereist dat aan alle bestanddelen van het delict is voldaan. Het delict kent er vier: opzet, aanranding van de eer of goede naam, tenlastelegging van een bepaald feit, en het kennelijke doel om hieraan ruchtbaarheid te geven.
Opzet
In het strafrecht wordt met 'opzet' bedoeld dat de dader willens en wetens of doelgericht met betrekking tot een bepaald gevolg heeft gehandeld. Er spelen daarom drie zaken met betrekking tot het strafrechtelijk opzet. Allereerst welke bestanddelen van de delictsomschrijving onder het opzetvereiste vallen, vervolgens wat de inhoud van het strafrechtelijk opzet is en tot slot welke eisen met betrekking tot het bewijs gesteld worden. Met betrekking tot de eerste vraag, de bestanddelen die opzettelijk moeten zijn gepleegd, is het algemene uitgangspunt dat opzet betrekking heeft op alle bestanddelen die na woord opzettelijk in de delictsomschrijving volgen. Voor smaad betekent dit dat de krenkende aantasting van de eer of goede naam en het doel om daaraan ruchtbaarheid te geven met opzet moeten zijn gepleegd.
Over de inhoud van de vereiste opzet bij smaad bestaat enige discussie. De uiteindelijk gekozen redactie ('hij die opzettelijk iemands eer of goede naam aanrandt ...') laat in beginsel voorwaardelijk opzet toe. In de literatuur plaatsen sommigen echter kanttekeningen bij de stelling dat voorwaardelijk opzet verenigbaar is met de gehele smaadbepaling. De bezwaren draaien om de vraag of het verplichte doel om ruchtbaarheid aan de beschuldiging te geven zich daartoe wel leent. Iemand die met voorwaardelijk opzet handelt aanvaardt slechts het aannemelijke risico op verspreiding, terwijl iemand die als doel heeft om een concrete beschuldiging te verspreiden al snel met bewustheid van dat gevolg handelt.
De Hoge Raad heeft de kwestie nog niet geslecht. Wel heeft de Hoge Raad nadere invulling gegeven aan het schuldbestanddeel opzet bij de aantasting van de eer of goede naam. Het accent ligt daar voornamelijk op het weten-aspect van opzet. Voldoende is dus dat de dader wetenschap had dat de tenlastelegging krenkend voor het slachtoffer was. In een arrest uit 1980 oordeelde de raad dat met opzet geen oogmerk om te beledigen bedoeld is. In datzelfde arrest blijkt ook dat de Hoge Raad opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn voldoende vindt om een krenking aan te nemen. De ondergrens van het schuldbestanddeel wordt bereikt indien de dader niet willens en wetens heeft gehandeld, maar slechts een verwijt wordt gemaakt. Zo ging de raad niet akkoord met de motivering van het gerechtshof dat de verdachte redelijkerwijs moest begrijpen dat de beschuldiging beledigend was.
Aan het bewijs van opzet worden geen hoge eisen gesteld. De wetenschap van het beledigende karakter kan door de rechter worden afgeleid uit de objectieve omstandigheden van de krenking, bijvoorbeeld de vorm van en de wijze waarop de uiting is gedaan. Daarbij valt ook te denken aan de manier waarop de beschuldiging onder het publiek wordt verspreid. Als daaruit het nodeloos grievende karakter van de beschuldiging blijkt kan de rechter al snel het opzet om te beledigen aannemen.
Aanranding van eer of goede naam
Smaad is een vorm van strafbare belediging. De wet zelf geeft geen definitie van het begrip belediging. Het wordt doorgaans omschreven als 'aanranding van de eer of goede naam'. Voor een veroordeling van smaad is het noodzakelijk dat de eer of goede naam is geschaad. In rechtspraak en literatuur komen verschillende invullingen van het begrip voor. Het is vaste rechtspraak van de Hoge Raad dat een uitlating beledigend is "wanneer zij de strekking heeft de ander bij het publiek in een ongunstig daglicht te stellen en hem aan te randen in zijn eer en goede naam". In de lagere rechtspraak komen ook andere formuleringen voor, zoals "in het openbaar in diskrediet brengen", "op onaanvaardbare wijze de waardigheid en menselijkheid aantasten" of "in een kwaad daglicht stellen".
Machielse stelt dat onder het begrip eer valt het "respect, waarop iemand als mens, als zedelijk wezen, aanspraak mag maken". Hij meent dat men, door zich minachtend uit te laten over een ander persoon, de mens als geheel niet respecteert. Iemand die een ander als mens respecteert, maakt een ander namelijk niet belachelijk. Volgens Machielse geldt dit ook indien men de bekwaamheid van een ander in zijn beroep of ambt op ernstige wijze aanvalt. Janssens beschrijft het begrip kortweg als "het respect dat iemand als mens toekomt". Tussen de begrippen eer en goede naam bestaat wel een subtiel verschil. Eer heeft betrekking op de krenking van iemands eigen eergevoel. De goede naam daarentegen betreft iemands eer in de ogen van anderen. De goede naam veronderstelt dus het begrip van de eer en de belediging van de goede naam zal daarom altijd tegenover anderen moeten plaatsvinden.
De aanranding
Voor een veroordeling voor smaad moet de eer of goede naam ook aangerand zijn. De invulling van het begrip verschilt van het gebruik elders in het Strafwetboek, zoals bij noodweer. Daar heeft het woord de betekenis van een overrompelende aantasting van een rechtsgoed. Machielse ziet de betekenis bij smaad als het "op krenkende wijze aantasten" van de eer of goede naam. Janssens leest het begrip aanranding neutraler, namelijk als het schaden of aantasten van iemands reputatie in het openbaar. In de literatuur bestaat ook onenigheid over de vraag of de term aanranding de wederrechtelijkheid van de gedraging omvat. In zijn proefschrift over de eer of goede naam stelt Hazendonk dat de aanranding bij smaad gelezen moet worden als wederrechtelijke aantasting. Zijn opvatting wordt in de literatuur niet gevolgd, omdat dit zou betekenen dat het opzet van de pleger ook op de wederrechtelijkheid van de gedraging moet zijn gericht (zogenoemd boos opzet). Dat zou betekenen dat niet alleen de krenking van de eer of goede naam moet worden bewezen, maar ook dat de pleger zich bewust was van het ongeoorloofde van zijn handeling. In hun handboek over uitingsdelicten wijzen Janssens en Nieuwenhuis erop dat het nooit de bedoeling van de wetgever is geweest om zo een zwaar opzetvereiste bij smaad te introduceren.
Tenlastelegging van een bepaald feit
Voor een veroordeling voor smaad is het niet voldoende dat iemands eer of goede naam wordt geschaad. De wet schrijft een bindend middel voor waarmee de aantasting van iemands reputatie moet worden gedaan, namelijk 'door telastlegging van een bepaald feit'. Het begrip feit heeft een beperkende werking. Niet elke beschuldiging van een bepaald feit is geschikt om iemands eer of goede naam te schaden. Zo zal de beschuldiging dat iemand zonder fietsbel heeft gefietst (een overtreding van de Wegenverkeerswet 1994) geen smaad opleveren.
Uit de wetsgeschiedenis blijkt het begrip op dezelfde manier moet worden geïnterpreteerd als het begrip faits (daden) in artikel 367 Code pénal. De Code pénal bevatte een nadere specificatie van daden die de iemands reputatie kunnen aantasten. Het betrof daden welke de beledigde blootstelden aan "lijf- of boetstraffelijke vervolging" of "de verachting en den haat der burgeren". In het huidige recht geldt deze tweedeling nog steeds. Een beschuldiging levert alleen een bepaald feit op, en dus smaad, als de gesmade een misdrijf ten laste wordt gelegd, of als de beschuldiging een daad betreft die in de maatschappij als moreel verwerpelijk wordt gezien. Door deze gelijkschakeling is de jurisprudentie met betrekking tot de oude faits-rechtspraak nog steeds relevant.
Niet alleen aan het feit zelf, maar ook aan de bepaaldheid van het feit worden eisen gesteld. Er is volgens de Hoge Raad sprake van een bepaald feit indien "het feit op een zodanige wijze door de betrokkene is tenlastegelegd dat het een duidelijk te onderkennen concrete gedraging aanwijst". De beschuldiging moet op een dusdanige manier gebeuren dat niet alleen duidelijk is wat voor soort daad de gesmade heeft begaan, maar dat tevens blijkt welke precieze daad bedoeld wordt, het zogenoemde faits précis.
De jurisprudentie wat wel en geen tenlastelegging van een concrete gedraging is, is echter sterk casuïstisch van aard. Er is in ieder geval geen sprake van, indien iemand slechts een bepaalde eigenschap wordt toegeschreven. Ook indien de beschuldiging in algemene termen wordt gedaan is er geen sprake van een bepaald feit. De beschuldiging hoeft echter niet precies aan te geven waar en wanneer de gedragingen zouden hebben plaatsgevonden. Ook is het niet nodig dat de gesmade met naam en toenaam wordt genoemd. Het is voldoende indien uit de woorden de conclusie kan worden getrokken dat de gesmade persoon bedoeld wordt in de tenlastelegging. Dit betekent dat niet alleen een directe beschuldiging smaad oplevert, maar dat bijvoorbeeld een vragende vorm of indirecte beschuldiging al voldoende is voor smaad.
Waarheidsgehalte van de beschuldiging
In tegenstelling tot de laster, behoeft het ten laste gelegde feit bij smaad niet in strijd met de waarheid te zijn. In tegenstelling tot de overtuiging van het volksbewustzijn kan iemand die meent niets anders dan de waarheid te verkondigen toch veroordeeld worden wegens smaad. Dat de wetgever in 1886 ook het verkondigen van de waarheid onder het begrip smaad heeft willen laten vallen blijkt uit de (inmiddels grotendeels vervallen) bijzondere regeling van het onderzoek naar de waarheid in artikel 263-265 (oud) Sr. Het onderzoek naar de waarheid was alleen toegestaan indien de verdachte stelde dat hij in het algemeen belang of ter noodzakelijke verdediging handelde, of als de beschuldiging tegen een ambtenaar in zijn functie was gericht. Aangezien het onderzoek naar de waarheid in de meeste gevallen uitgesloten was, vond de wetgever de (on)waarheid van de beschuldiging in beginsel van geen belang voor de strafbaarheid van smaad. Op zichzelf heft dus de waarheid van de beschuldiging de strafbaarheid van de uiting niet op.
Ook thans kent de wet nog een regeling (in artikel 265 Sr) die betrekking heeft op het bewijs van de waarheid van een geuite beschuldiging. Een onherroepelijke veroordeling van de gesmade wegens een strafbaar feit wordt als voldoende bewijs gezien van de waarheid van de beschuldiging van dat strafbare feit. Veroordeling voor laster is dan uitgesloten. Janssens en Nieuwenhuis wijzen erop dat – hoewel nog steeds denkbaar – een veroordeling voor smaad dan haast onverdedigbaar is. Bovendien kan de beschuldigde zich er ook op beroepen dat de beschuldiging ter noodzakelijke verdediging of te goeder trouw en in het algemeen belang was.
Kennelijk doel om daaraan ruchtbaarheid te geven
Naast het verplichte middel moet smaad ook gepleegd worden met een verplicht doel. Dit doel is het 'geven van ruchtbaarheid'. Volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad wordt daarmee "het ter kennis van het publiek brengen" bedoeld. Met een zodanig publiek doelt de Hoge Raad op "een bredere kring van betrekkelijk willekeurige derden". In beginsel is er geen sprake van het geven van ruchtbaarheid indien de beschuldiging algemeen bekend is (onder een bepaalde groep). Het medium waarmee de beschuldiging ter kennis van het publiek wordt gebracht maakt in beginsel geen onderscheid; het kan om zowel oude als nieuwe media gaan, zoals weblogs, Facebook of Twitter. Wel speelt de vraag hoe ruim het bereik van het medium moet zijn. Er is niet zonder meer sprake van ruchtbaarheid indien men de beschuldiging stuurt naar een beperkte groep functionarissen of toezichthouders. De Hoge Raad bepaalde dat het sturen van een brief met beschuldigingen naar een burgemeester niet valt onder het begrip ruchtbaarheid.
Daarentegen bepaalde de Hoge Raad dat er wel sprake was van het geven van ruchtbaarheid in een casus waarbij de beschuldiging werd geuit op een afgeschermde Hyves-pagina waar circa twintig tot vijfentwintig mensen toegang tot hadden. Daarbij speelde met name een rol dat de personen vrijelijk over de uitlating konden beschikken en dat te verwachten was dat de uitlating verder zou worden verspreid. De beschuldiging moet wel gedaan zijn met het 'kennelijk doel' om deze ter kennis van het publiek te brengen. Als dit kennelijke doel niet vast komt te staan, dan is er geen sprake van smaad. Volgens Janssens volstaat echter opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn op het geven van ruchtbaarheid, dit omdat het geven van ruchtbaarheid het kennelijke doel moet zijn. Volgens hem is het daarom voldoende dat de dader zich bewust was dat anderen kennis konden nemen van de beschuldiging. Daarnaast wordt in de literatuur aangenomen dat het woord kennelijk zo opgevat dat de bedoeling van de dader afgeleid kan worden uit de omstandigheden en uit de handeling zelf.
Kruipende laster
Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat de wetgever niet alleen de publieke smaad strafbaar wilde stellen, maar ook de kruipende laster. Dit zijn beschuldigingen die weliswaar in het geheim (meestal tegen één persoon) zijn gedaan, maar waarvan de dader wel de bedoeling had dat zij onder het publiek bekend zouden worden. Uit de rechtspraak blijkt dat er ook sprake kan zijn van het geven van ruchtbaarheid, indien iemand de beschuldiging maar aan één persoon richt. Er zal dus sprake van smaad zijn indien de beschuldiging maar aan één persoon wordt medegedeeld, terwijl de dader verwacht dat deze persoon de beschuldiging verder zal verspreiden. Immers is er in dat geval ook voldaan aan het kennelijke doel om de beschuldiging onder een bredere kring van betrekkelijk willekeurige derden te verspreiden.
Smaadschrift
Een in de wet omschreven vorm van smaad is smaadschrift, dat zwaarder bestraft kan worden. Smaadschrift verschilt van smaad door het middel waarmee het misdrijf wordt gepleegd, namelijk geschriften of afbeeldingen. Ook het openlijk ten gehore brengen van zo'n geschrift valt onder smaadschrift. Vereist is verder dat de geschriften of afbeeldingen openbaar gemaakt worden. Omdat het effect van de beschuldiging zodoende vergroot wordt, rechtvaardigt dit een hoger strafmaximum, namelijk een gevangenisstraf van ten hoogste een jaar, tegenover zes maanden bij gewone smaad.
Door middel van geschriften of afbeeldingen
Wat een 'geschrift' is volgt voor een groot deel uit de wetshistorie en jurisprudentie van het delict (valsheid in geschrift) (artikel 225 Sr). Wil er sprake zijn van een geschrift, dan moet de informatie op een duurzame en leesbare manier vastgelegd zijn. Daar valt ook elektronische informatie onder. De Hoge Raad overwoog in een arrest van 15 januari 1991 dat het gerechtshof informatie op een magneetschrijf aan mocht merken als geschrift. Voor de raad was het voldoende dat er sprake was van enige duurzaamheid bij het vastleggen van de informatie (de informatie op de bestanden werd tussentijds ook weggeschreven naar andere bestanden). Volgens Janssens en Nieuwenhuis worden er daarom geen hoge eisen aan de duurzaamheid gesteld. Zij stellen daarom dat een sms-bericht wel onder een geschrift valt, maar een bericht op teletekst in beginsel niet. Ook e-mails en tweets zullen onder het begrip geschrift vallen.
Opmerkelijk is verder dat geluidsdragers ook onder het begrip geschrift vallen. Dit is in 1934 in de wet ingevoerd. Deze aanpassing zorgde ervoor dat de smaadschriftbepaling aan de (destijds nieuwe) technologie van de grammofoonplaat werd aangepast. De term 'afbeelding' levert veel minder problemen op. Tekeningen en foto's vallen hier in ieder geval onder. Daarnaast behoren ook (bewegende) plaatjes, film en video hiertoe. Een interessant geval deed zich in 1937 bij de Hoge Raad voor. Het gerechtshof had een passage die bestond uit een afbeelding met onderschrift, die beide op op zichzelf niet beledigend waren maar tezamen wel, aangemerkt als een geschrift. De verdachte beriep zich erop dat een afbeelding volgens de wetsgeschiedenis bezwaarlijk als geschrift kon worden aangemerkt. De Hoge Raad overwoog echter dat een geschrift door de toevoeging van een afbeelding niet ophoudt een geschrift te zijn en casseerde niet.
Verspreid, openlijk tentoonstellen, aanslaan of openlijk ten gehore brengen
Bij 'verspreiden' wordt algemeen aangenomen dat het gaat om de verspreiding van meerdere geschriften of afbeeldingen. In de literatuur bestaat discussie over de vraag of verspreiding ook mogelijk is door één geschrift onder het publiek te verspreiden via het internet, of een ander niet-fysiek medium. Volgens Janssens en Nieuwenhuis zal er dan ten minste sprake moeten zijn van het kopiëren en vastleggen van bestanden. Zij menen dat de scheiding tussen smaad en smaadschrift te veel zou vervagen als men als criterium slechts het verspreiden van de inhoud zou gebruiken. Het 'tentoonstellen' en 'aanslaan' kan juist wel door het gebruik van één geschrift of afbeelding. Met tentoonstellen wordt bedoeld dat het geschrift of de afbeelding wordt opgehangen op een voor het publiek toegankelijke plek. Graffiti valt hieronder, net zoals het tonen van een poster voor een televisiecamera. Het aanslaan van een geschrift of afbeelding is een verouderde term voor het aanplakken van affiches, posters en andere aanplakbiljetten.
Door de wetswijziging van 1934 is het openlijk ten gehore brengen van geschriften aan het delict smaadschrift toegevoegd. In de jaren 30 dacht de wetgever daarbij voornamelijk aan een grammofoonplaat, maar ook geschriften die door moderne geluidsdragers of door middel van radio, televisie of internet openlijk ten gehore gebracht worden vallen hieronder. Deze wijziging is volgens Janssens opmerkelijk doordat de wetgever hiermee brak met het vereiste dat een geschrift leesbaar diende te zijn. Wel was er nog steeds sprake van (op een geluidsdrager) duurzaam vastgelegde informatie. Janssens en Nieuwenhuis zijn daarom van mening dat een live-interview, in tegenstelling tot een van tevoren opgenomen of een voorgelezen interview, geen smaadschrift kan opleveren.
Het derde lid: de bijzondere strafuitsluitingsgronden
Het derde lid van artikel 261 Sr bevat twee bijzondere redenen die aanleiding kunnen geven tot uitsluiting van de strafrechtelijke aansprakelijkheid (strafuitsluitingsgrond). De eerste reden is dat de dader ter noodzakelijke verdediging heeft gehandeld, en de tweede is dat de dader te goeder trouw kon aannemen dat de tenlastelegging waar was en het algemeen belang diende. Volgens de literatuur en een oud arrest van de Hoge Raad gaat het in deze gevallen om rechtvaardigingsgronden. Als de pleger een succesvol beroep doet op zo een uitzondering is hij niet strafbaar voor het plegen van smaad.
Noodzakelijke verdediging
Bij de noodzakelijke verdediging staat de objectieve strekking van het gedrag centraal. De pleger moet zich enerzijds hebben willen verdedigen en anderzijds moest die verdediging ook noodzakelijk zijn geweest. Het gaat om een soortgelijke rechtvaardigingsgrond als de noodweerexceptie. Omdat de noodzakelijke verdediging niet nader gepreciseerd is, hoeft de verdediging (anders dan bij noodweer) niet gelijk op de aantasting te volgen. Logischerwijs moet er wel sprake zijn van een aantasting van een belang, omdat er anders geen sprake van verdediging kan zijn. De exceptie geldt voor zover het plegen van smaad noodzakelijk is. Wie in zijn verdediging smaad pleegt, maar daarbij verder gaat dan noodzakelijk kan geen beroep meer doen op deze uitzondering. Daarnaast moet de pleger ook geen ander middel dan het plegen van smaad ter beschikking hebben gehad om zich te verdedigen. Men spreekt in dit verband ook wel van de vereisten van proportionaliteit en subsidiariteit. Wie dus straffeloos wil blijven moet zich met geen ander middel kunnen verdedigen dan met smaad, en moet in zijn beschuldiging niet verder gaan dan noodzakelijk.
Het te beschermen belang zal meestal van een ideële aard zal zijn, bijvoorbeeld iemands goede reputatie of het belang van een goede voorlichting. Door de redactie van de uitzondering is het duidelijk dat men de belangen van anderen kan verdedigen. Wel zal er voor de pleger een noodzaak moeten bestaan om deze belangen te verdedigen, bijvoorbeeld omdat hiertoe een verplichting bestaat. Men kan hierbij denken aan belangenverenigingen die opkomen voor financiële belangen of voor consumentenbelangen. Ook kan men hierbij denken aan smaad die smaad die ter terechtzitting wordt gepleegd bij het voeren van een verweer. Op grond van het recht op een eerlijk proces moet het de verdachte geoorloofd zijn om alle verweren te voeren die zijn standpunt kunnen ondersteunen, ook indien dit een ander zou kunnen kwetsen. Hetzelfde zal voor de raadsman gelden, die op grond van het verdedigingsbelang felle kritiek uit op het slachtoffer, of een stelling poneert die voor een ander smadelijk kan zijn.
Algemeen belang
De tweede rechtvaardigingsgrond betreft de situatie waarbij iemand te goeder trouw heeft kunnen aannemen dat beschuldiging waar is én waarbij hij te goeder trouw heeft kunnen aannemen dat het algemeen belang de tenlastelegging eiste. Het begrip goede trouw is in 1978 ingevoegd, omdat de minister van Justitie vond dat iemand alleen straffeloos mocht blijven als degene te goede trouw overtuigd was van de waarheid en de noodzaak tot publicatie – en dus niet alleen als objectief gezien het algemeen belang de beschuldiging eiste. Men spreekt van ook wel van objectieve goede trouw, omdat de rechter beoordeelt of de pleger gehandeld heeft overeenkomstig een normaal mens in dezelfde positie. De goede trouw wordt daardoor deels losgekoppeld van wat de pleger zelf voor ogen stond. Van de pleger wordt daarom verwacht dat hij redelijkerwijs mocht veronderstellen dat hij het algemeen belang diende en dat de beschuldiging waar was. Het is onvoldoende als hij slechts meende of dacht dit belang te dienen of indien hij lichtvaardig van de juistheid van de beschuldiging uitging. Anderzijds is het ook onvoldoende als pas achteraf komt vast te staan dat de beschuldiging in het algemeen belang was of dat de beschuldiging waar was en de pleger zelf niet in die veronderstelling verkeerde.
Verhouding tot andere beledigingsdelicten
Het delict van smaad staat in een bijzonder nauwe verhouding tot enkele andere beledigingsdelicten in het Wetboek van Strafrecht. De laster in artikel 262 Sr is bijvoorbeeld een gekwalificeerde vorm van smaad. Eenvoudige belediging wordt in artikel 266 Sr ten opzichte van smaad negatief omschreven als "elke opzettelijke belediging die niet het karakter van smaad of smaadschrift draagt". Naast deze delicten bevinden zich nog de lasterlijke aanklacht en smaad tegen overledenen in de beledigingstitel die varianten vormen op smaad. Daarnaast zijn in artikel 267 Sr nog enkele strafverzwarende omstandigheden opgenomen, zoals bij majesteitsschennis, bij belediging van een ambtenaar in functie, of bij belediging van een openbaar lichaam of een openbare instelling. Artikel 271 Sr bevat het verspreidingsdelict van de beledigingstitel. Het stelt onder andere strafbaar het in voorraad hebben van een beledigend (smaad)schrift. Tot slot smaad ook een rol bij de strafbare dwang (artikel 284 Sr) en afdreiging (artikel 318 Sr). Bij deze delicten is smaad het middel waarmee de strafbare dwang of de afdreiging wordt uitgevoerd: onder bedreiging van het openbaren van smadelijke beschuldigingen wordt getracht het slachtoffer te bewegen om iets te doen, niet te doen of om een voorwerp af te geven.
Laster
Laster is smaad of smaadschrift gepleegd terwijl de dader weet dat het ten laste gelegde feit in strijd met de waarheid is. Dit extra bestanddeel geeft laster zijn eigen verwerpelijke karakter en rechtvaardigt de hogere strafbedreiging. Een feit is in strijd met de waarheid als het niet heeft plaatsgevonden of als het anders heeft plaatsgevonden dan zoals het ten laste is gelegd. Daarnaast nemen Janssens en Nieuwenhuis aan dat een feit leugenachtig is als het weliswaar heeft plaatsgevonden, maar indien de dader weet dat dit feit door een ander dan de beledigde is begaan. Mede door de vrij hoge drempel die het lasterdelict stelt aan de wetenschap van het onware feit zijn er vrij weinig vervolging voor laster. Het schuldbestanddeel 'wetende dat' is een bijzonder opzetvereiste dat in beginsel alle vormen van schuld omvat, tenzij uit de wetshistorie blijkt dat het bij een specifiek delict een andere invulling heeft. In 2014 bepaalde de Hoge Raad het bestanddeel bij laster alleen daadwerkelijk weten omvat. Dit sluit voorwaardelijk opzet uit. Voor een veroordeling voor laster is het dus onvoldoende als de pleger slechts de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat de beschuldiging in strijd met de waarheid was.
Artikel 265 Wetboek van Strafrecht bevat nog een bijzondere regeling met betrekking tot het waarheidsgehalte van een beschuldiging. Het is een overblijfsel van een oudere regeling van het lasterproces die in 1978 grotendeels is geschrapt. Het artikel bepaalt dat een veroordeling van de beledigde voldoende is om de waarheid van het ten laste gelegde feit aan te nemen; een veroordeling voor laster is dan uitgesloten, een veroordeling voor smaad is dan (hoewel onwaarschijnlijk) nog wel mogelijk. Anderzijds is een onherroepelijke vrijspraak voldoende om het de onwaarheid van het feit aan te nemen. Janssens en Nieuwenhuis menen dat deze regeling beter geschrapt kan worden. Zij wijzen erop dat de vraag of iemand veroordeeld of ontslagen wordt van alle rechtsvervolging afhankelijk is van diverse technisch-juridische omstandigheden die weinig met het waarheidsgehalte van de beschuldiging te maken hebben. Daarnaast wijzen zij erop dat een uitspraak in beginsel alleen gevolgen heeft voor de partij bij die uitspraak. Een lasterende derde staat daar volgens hen volledig buiten.
Eenvoudige belediging
Eenvoudige belediging (artikel 266 Wetboek van Strafrecht) is het tweede zelfstandige kerndelict van strafbare belediging. Zij onderscheidt zich van smaad door een negatief geformuleerd bestanddeel. Eenvoudige belediging is namelijk 'elke zelfstandige belediging die niet het karakter van smaad of smaadschrift draagt'. Hier valt in de eerste plaats te denken aan de formeel eenvoudige belediging, zoals het uiten van scheldwoorden of het beledigen door feitelijkheden. Daarnaast valt ook de materieel eenvoudige belediging hieronder (dit is een beschuldiging die de vereiste concreetheid voor smaad mist). Beide delicten verschillen ook van elkaar door het onderliggende rechtsbelang dat de wetgever door strafbaarstelling wil beschermen. Bij smaad is dit rechtsbelang specifiek de bescherming van de eer een goede naam van personen terwijl bij eenvoudige belediging het accent ligt op een respectvolle bejegening die een ieder toekomt.
De formulering van artikel 266 lijkt te impliceren dat smaad en eenvoudige belediging elkaar uitsluiten. Deze stelling wordt door Janssens op verschillende punten gerelativeerd. Allereerst kan een uiting zowel een tenlastelegging van een concreet feit als ook scheldwoorden bevatten. In dat geval is er sprake van meerdaadse samenloop tussen smaad een eenvoudige belediging. Ook de rechtspraktijk heeft er volgens Janssens toe bijgedragen dat het negatief verwoorde bestanddeel gemakkelijk kan worden omzeild. Volgens de Hoge Raad is niet de daadwerkelijk gedane uitlating, maar de uiting zoals die door de rechter bewezen wordt verklaard, doorslaggevend voor de kwalificatie van het delict. Daardoor is het mogelijk dat de rechter de verdachte gedeeltelijk vrijspreekt van een tenlastelegging voor smaad en het overige bewezen verklaart en kwalificeert als eenvoudige belediging. Hierbij is de rechter uiteraard gebonden aan de tenlastelegging van de officier van justitie en kan hij geen feiten bewezen verklaren die daarin niet opgenomen zijn.
Lasterlijke aanklacht en smaad tegen overledene
Smaad en de lasterlijke aanklacht (artikel 268 Sr) komen in zoverre met elkaar overeen dat het slachtoffer geschaad wordt in zijn eer of goede naam. Daarnaast is er ook een overeenkomst met laster doordat de pleger moet weten dat de schriftelijke aanklacht niet waar is. De delicten verschillen echter van elkaar door de onderliggende gedraging waarmee de reputatie wordt geschaad. Bij artikel 268 Sr is dit het doen van een valse klacht of valse aangifte bij de overheid. Niet alleen de klacht of aangifte die noopt tot strafrechtelijk optreden valt onder het delict, ook de valse mededeling die tot administratief optreden kan leiden is strafbaar. Voor zover er bij het indienen van de aanklacht sprake is van een bepaald feit, en voor zover de indiening geschiedt met het doel om daaraan ruchtbaarheid te geven, is er sprake van eendaadse samenloop met smaad of laster. Met beide strafbaarstellingen probeerde de overheid immers overwegend hetzelfde rechtsgoed te beschermen.
De smaad tegen overledenen (artikel 270 Sr) is een wat vreemde eend in de bijt. Op het eerste gezicht lijkt het delict het smaden van de overledene strafbaar te stellen, maar in wezen is strafbaar gesteld het opzettelijk grieven van de nabestaanden.
Van directe belediging van de nabestaanden is immers geen sprake; hun eer noch goede naam wordt rechtstreeks gekrenkt. Voor strafbaarheid is vereist dat de pleger de nabestaanden grieft door ten aanzien van een overledene een beschuldiging te doen die als hij nog leefde smaad of smaadschrift jegens hem zou opleveren. Het rechtstreeks willen beledigen van de overledene is niet vereist, en overigens ook niet mogelijk – aangenomen wordt dat men een overledene niet meer kan beledigen. Voldoende is dat de pleger wist dat de eer of goede naam zou zijn aangerand als de overledenen nog bij leven was. Volgens Janssens en Nieuwenhuis moet de pleger ook opzet hebben om de nabestaanden te grieven. Zij pleiten ervoor om, hoewel het niet in de wet staat, dit als impliciet bestanddeel in de strafbaarstelling in te lezen.
Vrijheid van meningsuiting
Tussen het recht op de vrijheid van meningsuiting en de strafbaarstelling van smaad bestaat een zekere spanning. Het recht op de vrijheid van meningsuiting is vastgelegd in artikel 7 Grondwet, artikel 10 Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), en artikel 19 Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. Voor de Nederlandse rechtspraktijk is het EVRM veruit het belangrijkste instrument. Wil een veroordeling voor smaad in overeenstemming met het EVRM zijn, dan moet het eerst een driestappentest doorlopen. Allereerst moet iedere beperking van de vrijheid van meningsuiting bij wet geregeld zijn (prescribed by law). Daarnaast moet de veroordeling een van de in artikel 10 EVRM genoemde doelen dienen, zoals de bescherming van de goede naam of rechten van anderen (in the interests of the protection of the reputation or rights of others). Tot slot moet de veroordeling ook noodzakelijk zijn in een democratische samenleving (necessary in a democratic society). Het uitgangspunt is daarbij dat een veroordeling voor een beledigende uiting die in het maatschappelijk debat is gedaan al snel een schending van artikel 10 EVRM oplevert, omdat zij gezien de context niet noodzakelijk is in een democratische samenleving.
De rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) biedt veel ruimte aan (beledigende) uitingen die worden gedaan in de media. Ook aan forse kritiek op politici wordt veel ruimte gegeven. De reden hiervan is dat het EHRM de media ziet als belangrijke spil in de bewaking van de democratische rechtsorde, doordat zij misstanden en excessen aan het daglicht brengen. Journalisten dienen hun beschuldigingen echter wel te kunnen onderbouwen met feiten en omstandigheden uit grondig onderzoek, en zij dienen daarbij ook binnen hun beroepsregels te blijven. Het EHRM biedt de lidstaten echter een brede beoordelingsruimte om van journalisten te verlangen dat zij hun beschuldigingen onderbouwen met bewijs. De rechtspraak van het EHRM vindt ook toepassing binnen de Nederlandse rechtspraak. Daarbij wordt niet elke kritische uiting als bijdrage aan het maatschappelijke debat gezien. Zo achtte de Hoge Raad de veroordeling van een journalist voor smaad toelaatbaar omdat deze zich bij zijn grievende beschuldiging op geruchten had gebaseerd en deze geruchten vervolgens als vaststaande feiten had gepresenteerd. Een geslaagd beroep op artikel 10 EVRM leidt in beginsel tot vrijspraak, omdat het recht op de vrijheid van meningsuiting als bestanddeel in de strafbepaling wordt ingelezen.
Janssens en Nieuwenhuis stellen de vraag of er naast het mensenrechtenkader van het EVRM nog wel behoefte is aan de bijzondere strafuitsluitingsgronden in het derde lid van artikel 261 Sr. De Hoge Raad is van mening dat de wettelijke uitzonderingsgronden nog een zelfstandig bestaansrecht hebben naast artikel 10 EVRM. Janssens en Nieuwenhuis bepleiten echter om de uitzonderingen verdragsconform uit te leggen. Iets wat volgens hen door de redactie van beide excepties ook mogelijk is. In de gevallen waar artikel 10 EVRM een bredere bescherming biedt pleiten zij voor rechtstreekse toepassing van het verdragsrecht.
Bronnen
Referenties
Noten
Misdrijf
Wetboek van Strafrecht
|
Door middel van geschriften of afbeeldingen
Wat een 'geschrift' is volgt voor een groot deel uit de wetshistorie en jurisprudentie van het delict (valsheid in geschrift) (artikel 225 Sr). Wil er sprake zijn van een geschrift, dan moet de informatie op een duurzame en leesbare manier vastgelegd zijn. Daar valt ook elektronische informatie onder. De Hoge Raad overwoog in een arrest van 15 januari 1991 dat het gerechtshof informatie op een magneetschrijf aan mocht merken als geschrift. Voor de raad was het voldoende dat er sprake was van enige duurzaamheid bij het vastleggen van de informatie (de informatie op de bestanden werd tussentijds ook weggeschreven naar andere bestanden). Volgens Janssens en Nieuwenhuis worden er daarom geen hoge eisen aan de duurzaamheid gesteld. Zij stellen daarom dat een sms-bericht wel onder een geschrift valt, maar een bericht op teletekst in beginsel niet. Ook e-mails en tweets zullen onder het begrip geschrift vallen.
| 1 |
tweets, gebruikersinteracties, Twitterberichten
|
325 |
MotorcycleDealer
|
436244
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Piet%20van%20Wijngaarden
|
Piet van Wijngaarden
|
Piet van Wijngaarden (Papendrecht, 19 december 1898 – Rotterdam, 2 november 1950) was een Nederlands motorcoureur en motorfietshandelaar.
Hij won de eerste twee uitvoeringen van de TT van Assen in 1925 en 1926. De TT van Assen was tot 1927 nog een nationale wedstrijd met alleen Nederlandse deelnemers. Door zijn drukke werkzaamheden als eigenaar van "Het Motorpaleis" in Rotterdam reed Van Wijngaarden bijna uitsluitend in de TT van Assen. De trainingsweek, die hij met zijn team doorbracht op het logeeradres van de familie Mulder in Hooghalen, gebruikte hij ook als korte vakantie. Als importeur en dealer van diverse Britse merken reisde hij ook veel naar het Verenigd Koninkrijk.
Piet van Wijngaarden ging na zijn schooltijd werken in de rijwielhandel Duimel in Dordrecht, maar hij wilde al snel een eigen motorzaak beginnen.
1923 en 1924
In 1923 huurde hij in Rotterdam een pand waarin hij rijwielen en autobanden verkocht. Hij kocht bij de gebroeders Burlage in Den Haag een 500cc Norton en zij wilden hem wel ondersteunen in zijn plannen. De gebroeders Burlage waren destijds Norton-importeur en stelden Piet van Wijngaarden aan als agent van Norton en AJS in Rotterdam. Karel Burlage was toen al actief grasbaanraces en was de eerste Nederlander die deelnam aan de Grand Prix van België in 1924. Hij droeg zijn enthousiasme voor de wedstrijdsport al snel op Van Wijngaarden over en de broers Burlage wilden dat Piet voor het merk Norton deelnam aan de eerste Nederlandse Tourist Trophy op het circuit Rolde - Borger.
1925
In de trainingsdagen vóór de race werd Piet geplaagd door pech en lekke banden, maar tijdens de 500cc-race ging alles goed, vooral toen de favoriet Bertus van Hamersveld met zijn halve Harley-Davidson uitviel. Piet won zijn allereerste wegrace en was daarmee meteen Nederlands kampioen 500cc én houder van de "Wegwedstrijd Beker" die door "Het Motorrijwiel" (voorloper van het blad "Motor") was uitgeloofd. Piet van Wijngaarden was met grote aarzeling naar Assen gegaan, en had zijn ouders niet eens verteld dat hij zou deelnemen, maar na zijn overwinning kreeg hij de smaak te pakken en in augustus 1925 schreef hij zich in voor een grasbaanrace op Duindigt. Hij werd hier slechts derde en stopte meteen met grasbaanraces.
1926
Nadat hij in 1926 aanvankelijk een ronde achterstand had opgelopen door technische problemen won hij de TT van Assen opnieuw, met een half uur voorsprong op Maarten Flinterman. Het gevolg van deze successen was dat "agent" Van Wijngaarden in het Rotterdamse "Motorpaleis" inmiddels een grotere omzet draaide dan de gebroeders Burlage en hij werd de nieuwe importeur voor Norton.
1927
In 1927 was de Asser TT voor het eerst internationaal. Er kon niet behoorlijk getraind worden door hevige stortregens en rukwinden en bovendien had men bij de Norton van Piet van Wijngaarden een verkeerde bus olie in het carter gegoten. Het hele smeersysteem moest worden schoongemaakt maar desondanks liep de motor in de negende ronde stuk. De race werd gewonnen door de Ier Stanley Woods met een Norton, maar de Nederlandse titel ging naar Bertus van Hamersveld, inmiddels ook op een Norton.
1928
In 1928 kregen de "Internationale" en de "Nationale" rijders aparte races. In de Internationale race veroorzaakte Piet van Wijngaarden een ongeval waardoor hijzelf en Bertus van Hamersveld uitvielen. Van Hamersveld vatte het echter sportief op, hoewel Van Wijngaarden zich erg ongemakkelijk voelde door het voorval. In de Nationale race bleef Van Wijngaarden lang achter de Gillet van Van Hamersveld hangen, naar eigen zeggen om van diens stijl te leren. Van Hamersveld voelde zich juist opgejaagd en draaide zijn motor stuk, waarschijnlijk over de toeren gejaagd waardoor een klepstoter en een inlaatklepveer braken. Van Wijngaarden won aldus de Nationale race in 1928. De internationale 500cc-race werd gewonnen door Graham Walker met een Rudge. In dat jaar schreef Piet van Wijngaarden zich ook in voor de GP van Duitsland op de Nürburgring. Hij werd daar in de 500cc-klasse tiende, vlak achter Stanley Woods.
1929
Het Motorpaleis importeerde inmiddels ook het merk Sunbeam. Dit waren luxer uitgevoerde, dure motorfietsen. Sunbeam was net van eigenaar gewisseld en eigendom geworden van ICI. Piet kwam overeen in de 350cc TT te starten met een aangepast Sunbeam Model 8, dat toen nog maar net op de markt was. In de 500cc-klasse bleef hij op een Norton rijden. In die klasse leverde hij een flink gevecht met zijn protegé Arie van der Pluym (Sunbeam), maar die viel in de laatste ronde met pech uit waardoor Piet van Wijngaarden dankzij een zesde plaats opnieuw Nederlands kampioen werd. De race werd gewonnen door Ernie Nott (Velocette). In de 350cc-race kon Van Wijngaarden aanvankelijk bij een kopgroep van vijf rijders blijven, maar door problemen met zijn carburateur viel hij uiteindelijk uit.
1930
In februari 1930 kreeg Piet van Wijngaarden een verkeersongeval waardoor hij in het ziekenhuis belandde, maar een paar weken later was hij toch fit genoeg om met zijn "leerling" Arie van der Pluym naar Engeland af te reizen. In tegenstelling tot Piet reed Arie wel graag baanwedstrijden en ze wilden in Birmingham een Norton DT (Dirt Track) los praten. Dat lukte en van der Pluym had er veel succes mee. In dat jaar startte Van Wijngaarden in de 350cc TT van Assen met een Velocette. Hij was dealer van dit merk geworden. De 350cc Velocette K-serie was in 1929 bijna niet te kloppen geweest: Toni Ulmen won de Eilenriederennen, Freddie Hicks won de 350cc zijspanklasse van het Europees kampioenschap wegrace, de Junior TT, de TT van Assen en de GP van Frankrijk, O. Sabruale won de GP van Hongarije, Eric N. Lea won het Manx Amateur Road Race Championship en Billy McCracken won de North West 200. Omdat er in het geval van Van Wijngaarden werd gesproken van een "fabrieksmachine" moet het een KTT Mk II zijn geweest. Fabrieksracer of niet, de machine was niet snel genoeg en Piet van Wijngaarden gaf het in de zesde ronde van de TT van Assen op. In de 500cc-klasse, die werd gewonnen door Graham Walker, werd Piet van Wijngaarden opnieuw Nederlands kampioen nadat zowel Willy van Gent (AJS) als Arie van der Pluym (Sunbeam) waren uitgevallen.
1931
Een vreemd fenomeen deed zich in 1931 voor: Aanvankelijk werd gemeld dat Piet van Wijngaarden niet aan de Dutch TT zou deelnemen. Hij stond echter wel degelijk in de startlijst, maar onder een schuilnaam. Hans Davids reed al met de schuilnaam "Camshaft" ("nokkenas"), maar nu stond bij de 500cc-klasse ook "Camshaft Sr., Norton". Dat was Piet van Wijngaarden. Waarom hij dit deed is niet bekend. Veel succes had hij er niet mee: Piet werd zowel in de 350- als in de 500cc-klasse achtste en daardoor gingen de Nederlandse titels naar Willy van Gent en Jan Rijk.
1932
In 1932 kwam Piet van Wijngaarden in februari met een flinke longontsteking uit Engeland terug en zijn deelname aan de TT van Assen was bijna uitgesloten. Hij kreeg op het laatste moment toestemming van zijn arts en startte in de 350cc-klasse, waarin hij Nederlands kampioen werd.
1933
In 1933 besteedde Van Wijngaarden veel tijd aan het ondersteunen van baanrenners. Cees van Rijssel en Jan van Rijn kregen een 250cc Panther en Gerrit Kops kreeg een machine die ook "Panther" werd genoemd maar die door zijn afwijkende uiterlijk protesten van andere rijders opriep. Na onderzoek bleek het te gaan om een Excelsior frame met een JAP-motorblok. Het bleek wel aan de reglementen te voldoen maar werd hierna "Motorpaleis Special" genoemd.
1934
In 1934 was Piet van Wijngaarden twee weken lang 350cc kampioen van Nederland. Hij had enkele jaren eerder Arie van der Pluym in contact gebracht met de Husqvarna-fabriek en met een dergelijke machine won Van der Pluym de 350cc-race. Hij was onderweg tijdens een gevecht met René Milhoux gevallen en daarbij was hij een stukje uitlaatpijp verloren. Omdat Van der Pluijm met een incomplete motorfiets over de streep gekomen was kreeg Van Wijngaarden de krans van de Nederlandse kampioen omgehangen. Hij wilde die aan Van der Pluym geven, maar die sloeg dit gebaar af. Enkele weken later besloot de protestcommissie van de KNMV dat de titel toch aan Van der Pluym toekwam. In 1934 opende Piet van Wijngaarden een tweede zaak aan de Parkstraat in Den Haag die tot 1942 zou bestaan. Toen moest ze door oorlogsomstandigheden sluiten.
1935
Het Motorpaleis voorzag ook in 1935 weer enkele coureurs van motorfietsen, zoals Van Dalsum en Bangert die allebei een 350cc Norton kregen. Piet van Wijngaarden moest voor zijn eigen trainingen in Assen een motorfiets lenen, want hij moest wachten op de 350cc-machine die Norton-teamchef Joe Craig voor hem zou meebrengen. In de race werd hij na een val slechts zesde en de Nederlandse titel ging naar Jan Bosman, terwijl Walter Rusk de wedstrijd met een Norton won.
1936
De resultaten van 1936 zijn niet bekend, maar Piet van Wijngaarden kwam er met een 350 cc Norton aan de start, hoewel hij met Gilera had onderhandeld over de aanschaf van de net verschenen Gilera Rondine, een spectaculaire 500cc vierclinder met een compressor.
1937
Dankzij zijn vriendschap met Joe Craig kreeg Piet van Wijngaarden in 1937 eindelijk zijn fel begeerde 350cc fabrieksracer. Van Wijngaarden werd er vijfde mee in de TT van Assen en daarmee ook Nederlands kampioen 350cc.
1938
In 1938 bouwde Van Wijngaarden zijn racecarrière af. Hij was manager van een nieuwe pupil, Jan Bosman, toen die in Limburg de 500cc Seniorenklasse van de Nationale wegraces won. Doordat het Norton-team niet naar Assen kwam moest Piet voor zichzelf een productieracer gaan halen in Birmingham. Hij werd er opnieuw de beste Nederlander mee, maar dit was zijn laatste race geweest.
1940 en later
Tijdens het bombardement op Rotterdam ging het Motorpaleis verloren, maar Piet van Wijngaarden vond een nieuw pand aan de Schepenstraat. Om het hoofd boven water te houden werkte hij ook voor de Wehrmacht, wat hem na de Tweede Wereldoorlog werd aangerekend. Daarom zat hij vanaf september 1945 drie maanden in een interneringskamp. Piet kwam daar niet meer bovenop. Zijn gezondheid verslechterde en na een periode van ziekte overleed hij op 2 november 1950, 51 jaar oud. Hij werd bijgezet in het familiegraf van de familie Van Wijngaarden op de begraafplaats Nieuw Eykenduynen in Den Haag. Zijn weduwe Nellie hertrouwde met Joe Craig. Joe was sinds 1949 weduwnaar en was in 1955 naar Nederland gekomen na zijn vertrek bij Norton. Joe verongelukte in 1957 en werd in hetzelfde graf bijgezet.
Piet van Wijngaardenprijs
Het Motorpaleis werd voortgezet door compagnon J. Moerkerk, die in 1951 de Piet van Wijngaardenprijs voor de best eindigende Nederlander in de TT van Assen instelde.
Wijngaarden, Piet
|
Piet van Wijngaarden (Papendrecht, 19 december 1898 – Rotterdam, 2 november 1950) was een Nederlands motorcoureur en motorfietshandelaar.
| 1 |
motorfietshandelaar, motorzaak, motorwinkel
|
11,604 |
Painting
|
3791520
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Het%20laantje%20van%20Middelharnis
|
Het laantje van Middelharnis
|
Het laantje van Middelharnis is een schilderij van de Nederlandse landschapsschilder Meindert Hobbema, geschilderd in 1689, olieverf op doek, 103,5 × 141 centimeter. Het toont een niet meer herkenbaar landschap op Goeree-Overflakkee. Het schilderij bevindt zich thans in de collectie van het National Gallery te Londen.
Hobbema en Engeland
In de achttiende en negentiende eeuw was het werk van Hobbema zeer gewild bij Engelse verzamelaars. Veel van zijn werken verdwenen overzee. Het laantje van Middelharnis werd in 1815 door de gemeente Middelharnis in Dordrecht verkocht voor 1000 gulden. In 1828 dook het werk weer op in Edinburgh waar het werd geveild voor ruim 200 pond. Spoedig daarna werd het voor 800 pond te Londen verworven door Robert Peel, die het in 1835 tentoonstelde in de British Institution. In 1871 schonk zijn zoon het aan de National Gallery.
Hobbema zou van grote invloed zijn op de Engelse landschapsschilders, waaronder Thomas Gainsborough en John Crome. De laatste zou vlak voor zijn dood in 1821 uitgeroepen hebben: "Oh, Hobbema, oh mijn grote Hobbema, hoe heb ik je bemind mijn vriend".
Afbeelding
Het Laantje van Middelharnis lijkt op het eerste oog een eenvoudig klassiek Hollands landschap: een heldere dag, rijen bomen langs een pad dat het schilderij doorsnijdt, gebouwen in de verte die de lucht aan de horizon accentueren, een vlak landschap met sloten dat getuigt van zorgvuldige ontginning en intensief gebruik. Hobbema voegt de elementen in het schilderij echter dusdanig samen dat een extra dimensie ontstaat.
De gehele compositie is gecentraliseerd en de aandacht wordt zowel op het midden, op de verre afstand als op de onmiddellijke voorgrond gericht. De jonge populieren die de weg omzomen zijn extreem verkort en vormen een symmetrische V-vorm, die op de grond herhaald wordt door de terugwijkende stammen langs de kant van de weg. Door lijnen te trekken langs de toppen van de bomen en de rand van de weg ontstaat een centraal verdwijnpunt dat de kijker onweerstaanbaar het schilderij in trekt. Dit effect wordt nog versterkt door de zich naar de kijker toe begevende man met zijn hond, de diepe sporen in het pad en de nauwelijks herkenbare mensen in de verte. Ook de opvallend lage horizon, waaraan nog net enkele masten herkenbaar zijn, draagt daaraan bij. Het beeld van een verdwijnend pad, zoals dat ook wel voorkomt in de freudiaanse droomleer, is er een van verleiding. De laan opent zich wijd naar de kijker toe en krijgt daardoor een obsessieve, bijna hypnotische aantrekkingskracht. Het verleent het schilderij iets monumentaals dat de som van zijn delen overstijgt.
Restauratie
Hobbema liet zich imponeren door de weidse vlakten van het landschap, maar vooral ook door de door de wind gedreven heldere wolken daarboven, die een groot deel van het schilderij innemen. Tijdens het schoonmaken van het schilderij in de negentiende eeuw werd de lucht echter zwaar beschadigd. De tegenwoordige luchtschildering is dan ook grotendeels het werk van latere restaurateurs. De grote wolk rechts is het best bewaarde deel.
Röntgenfoto's hebben uitgewezen dat Hobbema op de voorgrond nog twee extra bomen schilderde, die later werden overgeschilderd. Bepaalde afgebroken slijtageplekken in de luchtpartij kunnen erop wijzen dat ook dit is besloten door latere restaurateurs. De National Gallery houdt het erop dat Hobbema het zelf heeft gedaan.
Literatuur
Marina Vaizey: Een kijk op 100 beroemde schilderijen. Deltas, 1994.
Externe links
'Het laantje van Middelharis' op de website van de National Gallery
Webpagina over 'Het laantje van Middelharnis'
Noten
Schilderij van de Nederlandse Gouden Eeuw
Schilderij in de National Gallery (Londen)
Landschapschilderij
|
Schilderij van de Nederlandse Gouden Eeuw
Schilderij in de National Gallery (Londen)
Landschapschilderij
| 3 |
schilderij, kunstwerk, schilderkunst
|
5,864 |
WPFooter
|
4067364
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Baron%201898
|
Baron 1898
|
Baron 1898 is een stalen vloerloze duikachtbaan in het Nederlandse attractiepark de Efteling. De attractie staat in Ruigrijk, tussen de Vliegende Hollander, de Gondoletta en de Piraña. De achtbaan opende voor bezoekers op 1 juli 2015, nadat op 30 juni de officiële opening had plaatsgevonden.
Opzet
Verhaal en thema
Baron 1898 is gethematiseerd naar een Nederlandse goudmijn. Het verhaal vertelt over Gustave Hooghmoed, die op een dag goud vindt in een grot (de Heksenbult) en er een prachtig mijncomplex genaamd Baron 1898 van bouwt. De witte wieven zijn het hier echter niet mee eens: zij bewaken het goud en proberen dan ook te voorkomen dat Baron Hooghmoed kompels vindt om af te dalen in de mijnschacht en goud te delven.
In de attractie wordt de bezoeker kompel voor de Baron. De witte wieven saboteren de afdaling, waardoor de kabel knapt als de bezoeker bovenaan de mijnschacht hangt.
De Efteling bracht op 30 juni 2015 een speelfilm uit van 13 minuten, die het verhaal in bewegend beeld laat zien. Ook werd al eerder bekendgemaakt dat in september een boek over de attractie geschreven door Jacques Vriens uit zou komen.
Het verhaal van Baron 1898 heeft veel overeenkomsten met dat van Villa Volta en de Vliegende Hollander. Alle drie de attracties draaien om een eenzame man die door hoogmoedig handelen te maken krijgt met een heftige vloek die de attractie saboteert.
Wachtrij
De wachtrij voor Baron 1898 begint naast de ingang van het mijncomplex en strekt zich uit tussen het mijncomplex en de helix, camelback en remmen van de baan. Aan het begin van de wachtrij moet gekozen worden tussen de gewone wachtrij en de single-riders-line. Vanaf dit punt is de wachtrij, als die helemaal vol staat, ongeveer 60 minuten. Later in deze rij volgt een volgende splitsing voor de front-seat en de tweede en derde rij voor het treintje. Volgens een bijstaand bord is de wachttijd vanaf daar ongeveer 30 minuten voor de front-seat en 15 minuten voor de andere twee rijen, maar in werkelijkheid is dit iets langer, zeker voor de front-seat. Aan het einde van de wachtrij komen de rijen voor front-seat, het overige treintje en de single riders weer naast elkaar uit, waar een medewerker kaartjes uitdeelt aan de bezoekers. Met dit kaartje ligt de plek in het treintje vast. Hierna mogen de bezoekers in groepen van 36 personen het gebouw betreden.
De wachtrij moet een naaldbos voorstellen, waar vroeger voor de mijnen hout vandaan gehaald werd. Er loopt dan ook een klein spoortje tussendoor, inclusief overweg met de wachtrij zelf. Het treintje met boomstammen dat op het spoortje staat rijdt echter niet.
Voor mindervaliden heeft Baron 1898 een aparte wachtrij: vlak bij de Game Gallery begint een paadje dat aan de andere kant van de remmen bij het ophaalgebouw uitkomt. Hier bevindt zich een kleine lift waarmee mindervaliden naar de eerste verdieping van het ophaalgebouw gehesen kunnen worden, waarna ze binnen verder kunnen wachten. Zij slaan de voorshows over en komen direct in de vertrekhal.
Voorshows
De medewerker aan het einde van de wachtrij stuurt bezoekers in twee 'ploegen' het mijncomplex in. Iedere ploeg bestaat uit 18 personen, waardoor er iedere keer 36 bezoekers het gebouw betreden. De twee ploegen blijven de rest van de tijd door hekjes van elkaar gescheiden.
Als eerste betreden de twee ploegen een kleine wachtruimte, waar gewacht kan worden totdat de eerste voorshow klaar is om te starten. In de wachtruimte zijn verschillende bordjes te zien, waaronder een herdenkingssteen voor de eerst gelegde steen, een buste van Gustave Hooghmoed en een antieke prikklok met bijbehorende kast.
Wanneer de deuren openslaan betreden de bezoekers de eerste voorshow. De ruimte is gedecoreerd als kleedlokaal: de wanden zijn betegeld en het plafond hangt vol met mijnpakken. Het kleedlokaal heeft in het midden een flinke zeshoekige verlaging met daarin een kleedbank en oude grammofoonspeler. Boven de deuren naar de eerste ruimte zijn twee projectieschermen opgehangen, die gebruikt worden in de show. In de show vertelt Gustave Hooghmoed, met de stem van Paul van Gorcum, over zijn mijn, heet hij de bezoekers welkom en vertelt hij dat hij blij is nieuwe kompels te ontvangen en dat rijkdom voor hen in het verschiet ligt. Plotseling gaat ergens een luikje open en komen er drie witte wieven naar binnen. Zij waarschuwen de mijnwerkers en raden hen aan niet verder te gaan.
Kompels ga niet verder maar keer huiswaarts
Wij witte wieven waken over het goud
U zijt gewaarschuwd!
De Baron wordt boos en beveelt de bezoekers verder te lopen naar het loonlokaal. Tijdens de show worden op het rechterscherm foto's van de mijn getoond en op het linkerscherm Engelse vertalingen van het verhaal.
De tweede voorshow is gedecoreerd als loonlokaal. Bezoekers gaan eerst met een trap omhoog en passeren hierbij een klein kantoortje. Boven, in het loonlokaal, bevinden zich drie loketten met daarboven een klein balkon waar een animatronic van de Baron staat, die de bezoekers toespreekt en aanwijzingen geeft. In een andere muur zitten drie deuren. In deze ruimte staat een medewerker, die de kaartjes van de bezoekers van een van de ploegen inneemt en deze bezoekers achter de juiste deur sorteert in rijen van zes. Achter deze deuren bevindt zich het treintje, waardoor de bezoekers zo in kunnen stappen. Als de eerste ploeg weg is, gebeurt hetzelfde met de tweede ploeg.
Dat Van Gorcum door de Efteling is uitgekozen als stemacteur lijkt geen toeval te zijn, na zijn rol als De Baron. Het uiterlijk van Hooghmoed heeft ook veel gelijkenissen met De Baron uit de televisieseries van Bassie en Adriaan.
Station
Na de deuren komt de bezoeker terecht in het ophaalgebouw, waar het treintje al klaarstaat voor vertrek. Eventuele tassen kunnen in speciale hiervoor gebouwde carrousels gelegd worden, die veilig vergrendeld worden. Het ophaalgebouw ziet eruit als een fabriekshal, met pijpleidingen en een groot ijzeren hek voor het treintje.
Als het treintje gaat rijden, gaat dit hek open en ziet de bezoeker rechts de grote, draaiende stoommachine. Boven in de ruimte zitten drie ketels. Opnieuw verschijnen witte wieven, zingend dat ze de bezoekers, de kompels, gewaarschuwd hebben en de rit zullen saboteren.
U was gewaarschuwd, ongehoorzamen!
Wij witte wieven waken over het goud en saboteren uw afdaling
Hoogmoed komt voor den val!
De passagiers worden hierna omhoog getakeld.
De attractie heeft een chicken exit voor bezoekers die alleen de voorshows willen zien. Dit is handig voor bezoekers die de achtbaan niet in durven. Bij de medewerker aan het einde van de wachtrij krijgen deze bezoekers, die 'Kompels Bovengronds' worden genoemd, een speciaal kaartje als ze aangeven dat ze niet in de achtbaan willen gaan. Na de voorshows kunnen ze via het station naar de uitgang lopen en de attractie verlaten.
Rit
De ketting brengt het treintje in slechts enkele seconden naar 30 meter hoogte. De lifthill heeft een hoek van 45 graden. Bovenaan de schachttoren rijdt het treintje een stukje verder naar beneden, waarna hij voor twee seconden stil gehangen wordt. Bij deze stop-before-you-drop kijken de bezoekers 35 meter recht naar beneden. Hierna 'breekt' door de witte wieven de kabel en valt het treintje 37,5 meter naar beneden, met een steile hoek van 87 graden. Het treintje schiet een tunnel in: de goudmijn, die gevuld is met mist: de witte wieven. Hierna komt de baan de tunnel weer uit en gaat door een Immelmann, een halve looping gevolgd door een halve kurkentrekker. Direct hierna wordt van het treintje een actiefoto genomen. Vervolgens gaat het treintje met een zero-g-roll, een uitgerekte kurkentrekker, over het plein heen waarna een zeer scherpe spiraal volgt. Daarna komen nog een kleine camelback, of bunny-hop en een bocht en draait het treintje de remsectie op, waar hij langzaam wordt afgeremd en het ophaalgebouw terug in rijdt.
Vlak voor de zero-gravity roll wordt een onride foto genomen.
Als bezoekers uitstappen kunnen ze hun eventuele bagage pakken en via een trap over de baan en een gangetje naar buiten lopen. Hierbij passeren ze allerlei historische attributen die echt gebruikt zijn in de oude mijnen. Eenmaal buiten komen de bezoekers nog door het schoorsteenhuisje, dat de balie van de actiefoto herbergt.
Geschiedenis
Al in 2002 hadden Michel den Dulk en Lex Lemmens samen een plan bedacht voor een duikachtbaan gedecoreerd als een oude fabriek. Dit bleef echter tussen hen in en is dan ook nooit uitgevoerd.
In 2011 werd duidelijk dat er een attractie bij moest komen voor jongeren. De directie ging op zoek naar een geschikte attractie en kwam uit bij de duikachtbaan van Bolliger & Mabillard. Voordelen van dit type waren het succes in andere parken en het feit dat duikachtbanen nog redelijk uniek waren in de wereld: er stonden er toentertijd slechts acht.
Tegelijkertijd met de aanstelling van Fons Jurgens als voorzitter Raad van Bestuur op 18 april 2014, maakte de Efteling bekend een nieuwe achtbaan te bouwen. Enkel de bouwer (B&M), attractiesoort (duikachtbaan), hoogte (37,5 meter) en het feit dat het geen vervanger zou worden voor de Python werden bekendgemaakt.
Inspiratie
Het ontwerpteam van de Efteling heeft voor de realisatie van de achtbaan inspiratie opgedaan in diverse voormalige mijnbouw complexen zoals Oranje-Nassau 1 in Heerlen en Zeche Zollverein in Essen. Voor diverse objecten in de attractie die dienen als decoratie werd een oproep naar de buitenwereld gedaan.
Bouw
De werktitel tijdens de bouw van de attractie was 'Hoogmoedt', verwijzend naar het spreekwoord 'hoogmoed komt voor de val'.
In juli 2014 werden de eerste piketpaaltjes gespot. Het oude pad van 't Seylend Fregat naar de Meermin werd afgezet en het kleine parallelpaadje geasfalteerd.
In augustus 2014 begon de Efteling met het kappen van bomen op het bouwterrein en het aanleggen van een bouwweg met bouwketen van vanachter de Piraña naar het bouwterrein. De kanovijver werd verkleind en wat verder leeggepompt. Op het bouwterrein werden de eerste leidingen al aangelegd.
In september 2014 werd begonnen met het graven van de tunnel. Een Efteling-fansite achterhaalde bouwtekeningen, waarop de grove vormen van het stationsgebouw al te zien waren. Een nieuw wandelpad werd aangelegd, bijna parallel aan het noodpad en de eerste fundering verschenen op de bouwplaats.
In oktober 2014 werd volop doorgewerkt aan de tunnel en aan de rest van het terrein. In het nieuwe pad werd een bruggetje geplaatst. Op de plek van het stationsgebouw werden de eerste palen van het skelet geplaatst. Ook maakte de Efteling de naam van de achtbaan (Baron 1898), de plek van de attractie, al was die al lang duidelijk (tussen de Vliegende Hollander en de Gondoletta), een concept-art van het mijncomplex met schachttoren van de hand van Sander de Bruijn en een deel van het verhaal bekend.
In november 2014 werd het grootste deel van skelet van het mijncomplex neergezet en werd begonnen met het metselen van de muren. Het nieuwe pad ging open en het tijdelijke pad verdween. Ook arriveerden de eerste twee baandelen, die het stationsgebouw in werden gehesen.
In december 2014 vocht de Efteling tegen de tijd om het gebouw op tijd dicht te krijgen. De footers voor de baan werden geplaatst.
In januari 2015 werd doorgegaan met eerdere werkzaamheden.
In februari 2015 begon de bouw van de grote schachttoren. De remsectie en de baandelen in de tunnel met de eerste helft van de Immelmann werden geplaatst. Langzaamaan werd ook begonnen met het aankleden en de afwerking van het mijncomplex. In deze maand gaf de Efteling ook een persconferentie waarbij onder andere het baanverloop werd bekendgemaakt.
In maart 2015 werd het hoogste punt van de baan bereikt met het plaatsen van de bovenkant van de lifthill. Iets later werd ook de rest van de lifthill op zijn plaats gezet. De rest van de maand werd de rest van de baan geplaatst, met op 20 maart het laatste baandeel. Verder werd er gewerkt aan de afwerking van het mijncomplex.
In april 2015 arriveerden de twee enorme wielen voor bovenaan de schachttoren. Het gebouw naderde voltooiing en er werd begonnen met de wachtrij en het Melkhuysje. De bel kwam aan en het eerste stuk van het nieuwe plein werd toegankelijk.
In mei 2015 kwamen de treintjes aan, gevolgd door de eerste testrit op 8 mei. De hele verdere maand werden er testritten gemaakt met de treinen. Voor de rest werd het geheel afgewerkt.
In juni verdween de bouwweg. Er werd beplanting aangebracht en het totale gebied werd afgemaakt.
Opening
Op 25 juni 2015 had het personeel de eer om alvast een rit te maken. Dinsdagochtend 30 juni 2015 vond de officiële persopening plaats met de eerste rit voor genodigden en daarna ritten voor de pers en winnaars van verschillende winacties. 's Middags mochten enkele duizenden abonnementhouders de achtbaan testen. Op 1 juli 2015 was de achtbaan voor het eerst geopend voor reguliere bezoekers, wat resulteerde in een wachttijd van ruim drie uur.
Drie weken na de opening stond de achtbaan twee keer kort na elkaar stil. Op 13 juli 2015 stond de achtbaan drie kwartier stil op het hoogste punt, vlak voor de vrije val. De bezoekers moesten eruit gehaald worden. De oorzaak was een doorgebrande zekering. Zes dagen later stond de attractie opnieuw stil. Op zondag 19 juli wilden de treinen niet meer vertrekken. Omdat het ditmaal erg moeilijk was om de oorzaak van deze storing te vinden, moest de attractie twee dagen dicht. Uiteindelijk bleek een kapotte schakelaar de oorzaak te zijn van deze tweede storing. Op 21 augustus 2019 was er een uur lang een storing: de wagentjes vielen rond 12.30 uur stil op een hoogte van tussen de 20 en 40 meter.
Bouwfoto's
Muziek
De muziek van Baron 1898 werd gecomponeerd door René Merkelbach en ingespeeld door het Brussels orkest. De zanglijnen van de witte wieven zijn ingezongen door Anneke van Giersbergen, maar ontbreken op de soundtrack-cd. Rondom de attractie is de muziek vrolijker; vroeger speelden mijnwerkers namelijk samen in fanfares. Binnen wordt de muziek grimmiger. De stem van de baron in het gebouw werd ingesproken door Paul van Gorcum.
Dj Hardwell maakte voor de Efteling een remix van de muziek. Deze single werd aan de eerste enkele duizend gasten gratis uitgedeeld. In november 2021 is het bord dat gewijd was aan hem weggehaald. De reden is onbekend.
Trivia
Tijdens de bouw visten twee fans een plastic zak met daarin bouwtekeningen op uit het water rond Baron 1898. Hierdoor lekte de grove indeling van het mijncomplex uit. Het is nog altijd niet duidelijk of deze plastic zak per ongeluk te water was geraakt of dat de Efteling deze expres in het water heeft gegooid.
De kleine bogen tussen de schachttoren en de lifthill pasten niet. Dit is opgelost door twee extra onderdelen te maken, die het uiteinde van de bogen verbinden met de plaats waar ze eigenlijk uit zouden moeten komen.
Onder de schachttoren bevindt zich een klein horecapunt genaamd het Melkhuysje. Hier worden churros en 'mijnshakes' verkocht. Volgens de Efteling past dit goed bij de mijnbouw: kompels dronken vroeger melk wanneer ze uit de mijn terugkwamen.
Stalen achtbaan
Attractie in de Efteling
Achtbaan in Nederland
Attractie van Bolliger & Mabillard
|
In juli 2014 werden de eerste piketpaaltjes gespot. Het oude pad van 't Seylend Fregat naar de Meermin werd afgezet en het kleine parallelpaadje geasfalteerd.
In augustus 2014 begon de Efteling met het kappen van bomen op het bouwterrein en het aanleggen van een bouwweg met bouwketen van vanachter de Piraña naar het bouwterrein. De kanovijver werd verkleind en wat verder leeggepompt. Op het bouwterrein werden de eerste leidingen al aangelegd.
In september 2014 werd begonnen met het graven van de tunnel. Een Efteling-fansite achterhaalde bouwtekeningen, waarop de grove vormen van het stationsgebouw al te zien waren. Een nieuw wandelpad werd aangelegd, bijna parallel aan het noodpad en de eerste fundering verschenen op de bouwplaats.
In oktober 2014 werd volop doorgewerkt aan de tunnel en aan de rest van het terrein. In het nieuwe pad werd een bruggetje geplaatst. Op de plek van het stationsgebouw werden de eerste palen van het skelet geplaatst. Ook maakte de Efteling de naam van de achtbaan (Baron 1898), de plek van de attractie, al was die al lang duidelijk (tussen de Vliegende Hollander en de Gondoletta), een concept-art van het mijncomplex met schachttoren van de hand van Sander de Bruijn en een deel van het verhaal bekend.
In november 2014 werd het grootste deel van skelet van het mijncomplex neergezet en werd begonnen met het metselen van de muren. Het nieuwe pad ging open en het tijdelijke pad verdween. Ook arriveerden de eerste twee baandelen, die het stationsgebouw in werden gehesen.
In december 2014 vocht de Efteling tegen de tijd om het gebouw op tijd dicht te krijgen. De footers voor de baan werden geplaatst.
In januari 2015 werd doorgegaan met eerdere werkzaamheden.
In februari 2015 begon de bouw van de grote schachttoren. De remsectie en de baandelen in de tunnel met de eerste helft van de Immelmann werden geplaatst. Langzaamaan werd ook begonnen met het aankleden en de afwerking van het mijncomplex. In deze maand gaf de Efteling ook een persconferentie waarbij onder andere het baanverloop werd bekendgemaakt.
In maart 2015 werd het hoogste punt van de baan bereikt met het plaatsen van de bovenkant van de lifthill. Iets later werd ook de rest van de lifthill op zijn plaats gezet. De rest van de maand werd de rest van de baan geplaatst, met op 20 maart het laatste baandeel. Verder werd er gewerkt aan de afwerking van het mijncomplex.
In april 2015 arriveerden de twee enorme wielen voor bovenaan de schachttoren. Het gebouw naderde voltooiing en er werd begonnen met de wachtrij en het Melkhuysje. De bel kwam aan en het eerste stuk van het nieuwe plein werd toegankelijk.
In mei 2015 kwamen de treintjes aan, gevolgd door de eerste testrit op 8 mei. De hele verdere maand werden er testritten gemaakt met de treinen. Voor de rest werd het geheel afgewerkt.
In juni verdween de bouwweg. Er werd beplanting aangebracht en het totale gebied werd afgemaakt.
| 1 |
footer, webpagina-element, onderaan-pagina
|
11,108 |
SoftwareApplication
|
1121038
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Unison
|
Unison
|
Unison File Synchronizer is een bestandssynchronisatieprogramma voor Windows, Mac OS X, Linux en FreeBSD. Het laat toe om twee kopieën van bepaalde bestanden en mappen op te slaan op verschillende hosts, of verschillende schijven op een dezelfde host. Als een van deze bestanden of mappen veranderen, worden de kopieën up-to-date gebracht door het verwerken van de veranderingen.
Unison maakt de verbinding met behulp van SSH. Deze functie moet men aanzetten en de gebruiker moet “full shell access” hebben.
Eigenschappen
Unison combineert eigenschappen van versiebeheersystemen (zoals bijvoorbeeld BitKeeper, Subversion), gedistribueerde bestandsystemen (CODA) en mirror applicaties (rsync, Intellisync, Reconcile, ...).
Verschillen die Unison onderscheidt van de rest:
Eenvoudige back-up of mirroring programma's hebben meestal problemen met het up-to-date houden van twee exacte kopieën van een bestandenstructuur. Updates met fouten worden gedetecteerd en getoond. Updates zonder problemen worden automatisch verspreid.
Unison ondersteunt zowel Windows als Unix-systemen. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om een Windows-machine te synchroniseren met een Unix-server.
Unison werkt tussen eender welke machines die verbonden zijn met het internet. Een verbinding via een directe socket verbinding of geëncrypteerd (SSH) tunneling. Netwerkbandbreedte wordt in het oog gehouden zodat trage verbindingen ook mogelijk zijn. Bestandoverdracht van kleine updates naar grote updates zijn geoptimaliseerd door middel van een compressie protocol dat sterk lijkt op die van rsync.
Unison is een gebruikers-niveau programma. Dat wil zeggen dat de kernel of gebruikersvoorrechten niet aangepast moeten worden.
Indien er zich een fout optreedt zoals een verbindingsfout of verkeerde uitschakeling laat het de kopieën in een juiste staat achter.
Unison heeft duidelijke en nauwkeurige specificaties.
Gratis met de volledige broncode beschikbaar onder de GNU General Public License.
Zie ook
rsync
ActiveSync
BitKeeper
Intellisync
CODA
Subversion
Externe link
Unison File Synchronizer
Netwerkprotocol
Algoritme
Netwerksoftware
Opensourcesoftware en vrije software
Software geschreven in OCaml
|
Eigenschappen
Unison combineert eigenschappen van versiebeheersystemen (zoals bijvoorbeeld BitKeeper, Subversion), gedistribueerde bestandsystemen (CODA) en mirror applicaties (rsync, Intellisync, Reconcile, ...).
| 1 |
softwareapplicatie, computerprogramma, applicatie
|
7,952 |
ReplyAction
|
1058655
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Samir%20Nasri
|
Samir Nasri
|
Samir Nasri (Marseille, 26 juni 1987) is een Franse voormalig profvoetballer van Algerijnse afkomst die doorgaans als aanvallende middenvelder speelde. Hij kwam tussen 2004 tot en met 2020 onder andere uit voor Olympique Marseille, Arsenal, Manchester City, Sevilla FC en RSC Anderlecht. Hij debuteerde in maart 2007 in het Frans voetbalelftal.
Clubcarrière
Samir Nasri is afkomstig uit de jeugdopleiding van Olympique Marseille, waarvoor hij van 2004 tot 2008 in het eerste team speelde. In de zomer van 2008 haalde trainer Arsene Wenger hem naar Arsenal. Nasri maakte tijdens zijn debuut twee doelpunten, tegen West Bromwich Albion. Hij brak op 21 juli 2009 tijdens een training van Arsenal in Oostenrijk zijn kuitbeen.
Op voorspraak van zijn ex-ploegmaat Vincent Kompany kwam hij in het seizoen 2019/20 naar RSC Anderlecht maar dat werd geen groot succes. Sindsdien zat hij zonder ploeg en deed hij TV werk als analist. Hij kondigde op 26 september 2021 officieel het einde van zijn spelerscarrière aan.
Clubstatistieken
Interlandcarrière
Nasri doorliep sinds zijn veertiende levensjaar alle Franse jeugdelftelftallen en maakte op 28 maart 2007 zijn debuut in het Franse A-elftal. Zijn eerste doelpunt in het shirt van Les Bleus maakte hij tegen Georgië. Dit gebeurde in een EK voetbal 2008-kwalificatieduel, dat met 1-0 gewonnen werd. Hij nam met Les Bleus eveneens deel aan het EK voetbal 2012 in Polen en Oekraïne, waar de ploeg van bondscoach Laurent Blanc in de kwartfinales werd uitgeschakeld door titelverdediger Spanje: 2-0.
Na afloop van die nederlaag reageerde Nasri furieus toen een Franse journalist hem om een reactie vroeg. Volgens de voetballer was de verslaggever uit op schandalen. "Donder op!", was daarop de reactie van de verslaggever, waarna Nasri reageerde met een scheldkanonnade en zijn ondervrager (tevergeefs) vroeg mee naar buiten te gaan om het "als mannen onder elkaar" op te lossen. Op dinsdag 26 juni meldden Franse media dat Nasri mogelijk een tweejarige schorsing van de Franse voetbalbond boven het hoofd hing wegens wangedrag tijdens de EK-eindronde. Om dezelfde reden wachtte ook Hatem Ben Arfa, Yann M'Vila en Jérémy Ménez een mogelijke schorsing.
Nasri kreeg van bondscoach Didier Deschamps geen uitnodiging voor het WK voetbal 2014 in Brazilië, omdat hij een negatieve invloed op de spelersgroep zou hebben. Volgens de krant L'Explication zouden Hugo Lloris, Mickaël Landreau en Laurent Koscielny hun beklag bij de trainer hebben gedaan over de 'slechte houding en invloed' van Nasri.
Erelijst
Individueel
Ligue 1 talent van het jaar: 2006/07
Zie ook
Lijst van Premier League-winnaars
Lijst van spelers van Arsenal FC
Lijst van spelers van Olympique Marseille
Lijst van spelers van Manchester City FC
Nasri, Samir
|
Na afloop van die nederlaag reageerde Nasri furieus toen een Franse journalist hem om een reactie vroeg. Volgens de voetballer was de verslaggever uit op schandalen. "Donder op!", was daarop de reactie van de verslaggever, waarna Nasri reageerde met een scheldkanonnade en zijn ondervrager (tevergeefs) vroeg mee naar buiten te gaan om het "als mannen onder elkaar" op te lossen. Op dinsdag 26 juni meldden Franse media dat Nasri mogelijk een tweejarige schorsing van de Franse voetbalbond boven het hoofd hing wegens wangedrag tijdens de EK-eindronde. Om dezelfde reden wachtte ook Hatem Ben Arfa, Yann M'Vila en Jérémy Ménez een mogelijke schorsing.
| 2 |
antwoordactie, reactie, repliek
|
4,871 |
Occupation
|
1414413
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Frederick%20de%20Vrij
|
Frederick de Vrij
|
Frederick de Vrij (1579 - 1648) was een zeventiende-eeuwse Amsterdamse regent, die op vele terreinen van het economische, politieke, culturele en kerkelijke leven actief geweest is.
Van beroep was hij koopman en ook geruime tijd zeepzieder. In Amsterdam vervulde hij diverse politieke en maatschappelijke functies: hij was onder meer schepen (1612), burgemeester (1620), weesmeester (1629 - 1646) en commissaris van de Wisselbank (1626-1628). Van 1623 tot 1625 was hij Gecommitteerde Raad. Hij maakte ook verschillende keren deel uit van de Amsterdamse kerkenraad, was afgevaardigde naar de Synode van Dordrecht en had zitting in verschillende commissies die de besluiten van deze Synode moesten uitvoeren.
Frederick de Vrij vertaalde een Engels piëtistisch geschrift van William Perkins in het Nederlands, schreef een boek over de godsdiensttwisten (Historie ofte kort ende waerachtich verhael vanden oorspronck ende voortganck der kerkelycke beroerten in Hollandt, Amsterdam 1621) en was bovendien auteur van diverse stichtelijke werken en van een lijvig dichtwerk, de Anatomia, dat is de ontleedinge van den Geestelijken mensch.
De Vrij kan gerekend worden tot de piëtistische stroming binnen de Nederlandse Kerk, die met de term "Nadere Reformatie" wordt aangeduid. Deze stroming legde de nadruk op persoonlijke geloofsbeleving die zichtbaar gemaakt moest worden in een godzalige levenswandel. Tijdens de godsdiensttwisten stond hij de aan kant van de contra-remonstranten.
Persoon in de Nederlanden in de 17e eeuw
Schepen van Amsterdam
Burgemeester van Amsterdam
|
Van beroep was hij koopman en ook geruime tijd zeepzieder. In Amsterdam vervulde hij diverse politieke en maatschappelijke functies: hij was onder meer schepen (1612), burgemeester (1620), weesmeester (1629 - 1646) en commissaris van de Wisselbank (1626-1628). Van 1623 tot 1625 was hij Gecommitteerde Raad. Hij maakte ook verschillende keren deel uit van de Amsterdamse kerkenraad, was afgevaardigde naar de Synode van Dordrecht en had zitting in verschillende commissies die de besluiten van deze Synode moesten uitvoeren.
| 1 |
beroep, beroepencategorie, kwalificaties
|
12,448 |
AutoPartsStore
|
4439560
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Stadhouderskade%20100-101
|
Stadhouderskade 100-101
|
Het complex Stadhouderskade 100-101 betreft een bedrijfspand met bovenwoningen, dat gelegen is aan de Stadhouderskade, de zuidoever van de Singelgracht in Amsterdam-Zuid, De Pijp. Het is verbonden met de Tweede Jacob van Campenstraat 145-147.
Op deze plaats heeft waarschijnlijk tot 1907 een woonhuis gestaan. Het is onbekend wat daarmee gebeurd is. In februari 1907 kwam echter nieuws dat de architecten Alphonsus Maria Leonardus Aloysius Jacot en Willem Oldewelt voor deze plek een garagebedrijf met bovenwoningen hebben ontworpen voor de Automobiel Import Maatschappij voorheen M.W. Aertnys. Het gebouw werd werkelijk uit de grond gestampt, want in februari 1907 waren de tekeningen nog geëxposeerd, terwijl men hoopte in april 1907 open te gaan. Er werd een showroom, een atelier, een herstelplaats maar ook een garage ingericht. Vanuit hier zouden voorlopig Darracq-auto’s verkocht worden vanuit Darracq Palace. In 1916 trok Tasche & Co Automobielen in het pand en gaf er een nieuwe naam aan Wolseley Palace. Die groeide snel uit jaar jas en moest in 1923 alweer verhuizen, in dit geval naar Stadhouderskade 142. Vervolgens kreeg Jan Kuijt de opdracht om het bedrijfsgedeelte te verbouwen tot confectiefabriek. Die heeft er slechts enkele jaren gebruik van kunnen maken, want in de jaren dertig kwam hier de Hupmobile-vertegenwoordiger (weer auto's). Ook daarna zat er in de firma Kimman nog een autohandelaar in het gebouw gevestigd. Deze voerde zijn bedrijf hier uit van de jaren veertig tot de late jaren tachtig. In de late jaren negentig vestigt zich hier Albert Heijn, die niet kon wachten tot de oplevering van het complex aan het Marie Heinekenplein.
Het gebouw wijkt zeer af van de belendende gebouwen. Voor wat betreft architectuur is duidelijk te zien dat het pand uit later datum stamt dan de omringende gebouwen. Vooral de lichte kleur en de asymmetrie vallen hier op. Het heeft de karakteristieken van de Um 1800 Bewegung.
Bouwwerk in Amsterdam-Zuid
Stadhouderskade
|
Op deze plaats heeft waarschijnlijk tot 1907 een woonhuis gestaan. Het is onbekend wat daarmee gebeurd is. In februari 1907 kwam echter nieuws dat de architecten Alphonsus Maria Leonardus Aloysius Jacot en Willem Oldewelt voor deze plek een garagebedrijf met bovenwoningen hebben ontworpen voor de Automobiel Import Maatschappij voorheen M.W. Aertnys. Het gebouw werd werkelijk uit de grond gestampt, want in februari 1907 waren de tekeningen nog geëxposeerd, terwijl men hoopte in april 1907 open te gaan. Er werd een showroom, een atelier, een herstelplaats maar ook een garage ingericht. Vanuit hier zouden voorlopig Darracq-auto’s verkocht worden vanuit Darracq Palace. In 1916 trok Tasche & Co Automobielen in het pand en gaf er een nieuwe naam aan Wolseley Palace. Die groeide snel uit jaar jas en moest in 1923 alweer verhuizen, in dit geval naar Stadhouderskade 142. Vervolgens kreeg Jan Kuijt de opdracht om het bedrijfsgedeelte te verbouwen tot confectiefabriek. Die heeft er slechts enkele jaren gebruik van kunnen maken, want in de jaren dertig kwam hier de Hupmobile-vertegenwoordiger (weer auto's). Ook daarna zat er in de firma Kimman nog een autohandelaar in het gebouw gevestigd. Deze voerde zijn bedrijf hier uit van de jaren veertig tot de late jaren tachtig. In de late jaren negentig vestigt zich hier Albert Heijn, die niet kon wachten tot de oplevering van het complex aan het Marie Heinekenplein.
| 1 |
autohandelaar, voertuigwinkel, automobielzaak
|
7,080 |
FilmAction
|
1385266
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Twilight%20%282008%29
|
Twilight (2008)
|
Twilight is een Amerikaanse romantische fantasyfilm uit 2008 onder regie van Catherine Hardwicke. Het verhaal is gebaseerd op het eerste deel van de gelijknamige boekenreeks van Stephenie Meyer. Het eerste vervolg The Twilight Saga: New Moon verscheen in 2009.
De film won meer dan twintig prijzen, waaronder de People's Choice Award voor favoriete film van het jaar en de publieksprijs tijdens de World Soundtrack Awards 2010, voor de filmmuziek van Carter Burwell.
Verhaal
De zeventienjarige Isabella 'Bella' Swan (Kristen Stewart) is een kind van gescheiden ouders. Ze woont in Phoenix bij haar moeder Renée (Sarah Clarke) en stiefvader Phil Dwyer (Matt Bushell), Phil reist nogal veel omdat hij op een hoog niveau honkbal speelt. Haar moeder Renée blijft altijd thuis voor Bella, maar Bella weet dat het haar ongelukkig maakt en verhuist daarom naar Forks, een plaatsje met 3120 inwoners in de staat Washington. Ze gaat er bij haar vader Charlie Swan (Billy Burke) wonen, de lokale commissaris van politie. Daardoor ziet ze voor het eerst in jaren Billy Black (Gil Birmingham) terug en ook zijn zoon Jacob (Taylor Lautner), met wie ze als klein meisje in de zandbak speelde. Zij wonen in het plaatselijke Indianenreservaat en zijn bevriend met Charlie. Charlie heeft een auto van Billy gekocht als cadeau voor Bella, zodat ze zelf naar haar nieuwe school kan rijden.
Wanneer ze op haar nieuwe school aan komt rijden, merkt ze dat haar grote, ouderwetse wagen aardig afsteekt tegen de moderne gestroomlijnde voertuigen die verder op de parkeerplaats staan. Door haar schoonheid vindt ze niettemin al snel aansluiting. Haar leeftijdsgenoten Eric Yorkie (Justin Chon) en Mike Newton (Michael Welch) strijden vrijwel direct om haar aandacht en zodoende maakt ze ook kennis met Angela (Christian Serratos) en Jessica Stanley (Anna Kendrick), die op hun beurt aandacht van de jongens proberen te krijgen. Terwijl ze in de aula zitten te lunchen, komt er een groep zich afwijkend gedragende jongeren samen binnen. Jessica legt Bella uit dat het allemaal leden van de familie Cullen zijn, die feitelijk geen bloedverwanten, maar allemaal door dokter Carlisle Cullen (Peter Facinelli) geadopteerde kinderen zijn. Daarom is het biologisch gezien geen probleem dat zowel Rosalie (Nikki Reed) en Emmett (Kellan Lutz) als Alice (Ashley Greene) en Jasper (Jackson Rathbone) samen koppels vormen. Hun vijfde 'broer' Edward (Robert Pattinson) is de enige vrijgezel van de groep. De Cullens socialiseren uitsluitend met elkaar en mijden de rest van de school als een besmettelijke ziekte. Bella krijgt door dat Edward continu naar haar staart en wordt er ongemakkelijk van maar staart toch terug. Ze heeft het gevoel dat er iets vreemds met hun aan de hand is.
Edward begint Bella te ontlopen, maar wanneer ze samen een practicum moeten doen tijdens de tweede biologieles die ze samen volgen verontschuldigt hij zich voor zijn gedrag tijdens de eerste lunchpauze en de eerste biologieles en stelt zich aan haar voor. Het klikt zodanig goed dat ze na de les doorkletsen. Daarbij merkt Bella voor het eerst iets opvallends op aan Edward. Zijn ogen lijken een andere kleur te hebben dan een paar dagen eerder. De volgende dag staat ze op de parkeerplaats naast haar auto wanneer een medeleerling de controle over zijn busje verliest en hard op Bella afrijdt. Voor deze haar raakt, staat vanuit het niets Edward ineens naast haar. Hij zorgt er met één hand voor dat het busje tot stilstand komt en doet dit met zo'n kracht dat er een deuk ontstaat waar zijn hand tegen het voertuig duwt. Bella en Edward kijken alleen maar naar elkaar; voordat de school komt kijken of dat Bella oké is, is Edward alweer weg. Bella vraagt zich af hoe Edward de bus heeft gestopt. Ze ziet later in het ziekenhuis, waar Bella naartoe was gebracht, nog wel hoe hij voor zijn daad op zijn kop krijgt van Carlisle en Rosalie. Wanneer Bella Edward later aanspreekt over zijn opmerkelijk daad, probeert hij haar in eerste instantie wijs te maken dat ze er meer in ziet dan het was, maar besluit met de opmerking dat er toch niemand is die haar zal geloven. Bella was niettemin niet van plan er met iemand over te praten. Edward intrigeert haar namelijk hoe langer hoe meer. Ze begint over hem te dromen, denkt ze.
Bella blijft Edward opzoeken. Edward zegt dat ze dat beter niet zou moeten doen, maar wil dat tegelijkertijd wel graag. Ze vraagt of hij met haar en haar nieuwe vrienden mee wil naar het strandje van La Push, maar dat weigert hij. Op het strand komt ze Jacob weer tegen. Hij legt uit dat alle Cullens het strandje mijden omdat het in het Indianenreservaat ligt. Volgens een oude legende zou Jacobs Quileute-stam afstammen van de wolven en zijn de Cullens nakomelingen van een andere stam. In vervlogen tijden zou er een afspraak tussen de groepen zijn gemaakt. De Cullens zegden daarbij toe van Quilote-gebied weg te blijven en de Quilotes zouden dan de 'ware aard' van de Cullens niet onthullen. Meer wil Jacob niet vertellen, maar Bella zoekt zelf door in boeken en op het internet. Wanneer ze vervolgens alleen over straat terugloopt vanuit een boekwinkel, begint een groep jongens haar lastig te vallen. Weer duikt Edward vanuit het niets op. Hij laat haar in zijn auto stappen en verjaagt de jongens door ze in de ogen te staren. Wanneer hij met Bella wegrijdt, dringt hij erop aan dat ze hem probeert af te leiden met luchtige onderwerpen. Hij staat stijf van de adrenaline. Hij neemt haar mee naar een restaurant om samen te eten, maar neemt zelf niets. Alle aanwijzingen hebben haar ervan overtuigd dat Edward een vampier is. Bella confronteert hem hiermee in het bos en Edward geeft het toe. Hij vindt dat hij eigenlijk van begin af aan bij haar weg had moeten blijven, maar voelt een enorme behoefte om haar te beschermen en komt daardoor toch steeds weer bij haar uit. Een van Edwards bovennatuurlijke gaven is gedachten lezen, maar bij Bella lukt hem dat niet en dat fascineert hem. Nu ze zijn geheim kent, hoeft hij zijn gevoelens voor haar niet meer te verstoppen. De liefde is wederzijds. De volgende dag tonen ze zich op school openlijk als een stel.
In de daaropvolgende tijd leert Bella Edward én zijn gaven beter kennen. Hij is weliswaar zeventien, maar is dat al sinds 1918. Hij is bovenmenselijk snel en sterk en kan gedachten lezen. Dat laatste is een gave die hij als enige van zijn 'familie' heeft. De familie bestaat stuk voor stuk uit vampiers en staat onder leiding van Carlisle, de eerste van hen die ooit tot vampier werd gemaakt. Andere Cullens hebben andere gaven die hun uniek maakt. Zo kan Alice in de toekomst kijken, hoewel wat ze ziet nog wel veranderd kan worden. Alle Cullens leven volgens de onderlinge afspraak om als 'vegetariër' te bestaan. Dat wil in hun geval zeggen dat ze geen menselijke slachtoffers maken, alleen dierlijke. De behoefte om mensen te eten is er wel en is bijna onweerstaanbaar zodra er bloed te ruiken valt, maar moet te allen tijde weerstaan worden. Edward heeft geen grotere hoektanden dan normale mensen. Hij blijft uit de zon omdat hij daarin te zien is zoals hij werkelijk is. Alles aan hem is als gemaakt om aan te trekken en te doden. Edward neemt Bella ook voor het eerst mee naar het huis waar hij en zijn familie woont. Het ligt midden in de bossen, is groot, luxueus en allesbehalve een zompige ruïne zoals in reguliere vampierverhalen. Hij heeft geen bed omdat hij nooit slaapt. Bella maakt bij Edward thuis kennis met zijn 'moeder', Carlisles vrouw Esme (Elizabeth Reaser). Rosalie ziet de komst van het menselijke meisje niet zo zitten vanwege het risico dat ze met zich meebrengt, maar de rest van de familie verwelkomt Bella hartelijk. De reden dat Jasper altijd met een voor hem kenmerkende stuurse blik rondloopt, blijkt dat hij de nieuwste 'vegetariër' is en daarom nog de minste ervaring heeft met het onderdrukken van zijn natuurlijke behoefte om mensen aan te vallen.
Edward staat erop zich ook officieel aan Charlie voor te stellen en doet dit voordat hij Bella meeneemt naar het honkbaluitje van zijn familie. Het wordt haar daar duidelijk waarom de familie alleen gaat sporten als het onweert. De familieleden geven de bal stuk voor stuk zo'n klap dat elk contact met de knuppel als een donderslag rondgalmt. Bella kijkt haar ogen uit als de familieleden hun kracht en snelheid toepassen tijdens het spel. Zijzelf is scheidsrechter. Hun honkbalspel trekt niettemin ook de drie nomadische vampiers James (Cam Gigandet), Victoria (Rachelle Lefevre) en Laurent (Edi Gathegi) aan. Zij zijn allesbehalve vegetariërs en verantwoordelijk voor de recente dood van onder meer Charlies vriend Waylon Forge (Ned Bellamy). De Cullens proberen te verhinderen dat die Bella opmerken als menselijk, maar James ruikt het de eerste de beste keer dat er een windvlaag vanuit haar richting zijn kant opkomt. Omdat de Cullens direct pal voor haar gaan staan, zegt Laurent toe dat ze Bella met rust laten en door zullen reizen. Edward heeft niettemin James gedachten gelezen. Die is niet van plan te rusten voordat hij Bella te pakken heeft en ziet de weerstand van de Cullens enkel als een grote uitdaging. Het is aan Edward en zijn familie om het meisje van zijn dromen te redden, maar Laurent waarschuwt ze dat hij in zijn 300 jaar nog nooit een begaafdere jager dan James is tegengekomen. Bovendien staat Victoria hem bij en houdt alleen Laurent zich aan zijn woord. James is alleen te stoppen door hem op een brandstapel te gooien voordat hij Bella te pakken heeft. Bovendien staat hij zichzelf in zijn jacht alle mogelijke tactieken toe, inclusief het betrekken van Bella’s familie en vrienden in zijn tactieken.
Productie
De onafhankelijke filmstudio Summit Entertainment begon onmiddellijk na oprichting in april 2007 aan een filmbewerking van het gelijknamige roman van Meyer. In oktober dat jaar werden Hardwicke en Rosenberg aangekondigd als de regisseur en scriptschrijver. Al twee weken later werd Kristen Stewart gekozen in de vrouwelijke hoofdrol. De mannelijke hoofdrolspeler, Robert Pattinson, werd pas in december 2007 bevestigd.
Toen alles gereedstond, begon in februari 2008 het filmen, dat eindigde in mei 2008. De film moest in de Verenigde Staten verschijnen op 12 december 2008, maar de datum werd vervroegd tot 21 november, toen bleek dat Harry Potter and the Half-Blood Prince (2009) niet op die datum uitgebracht kon worden en er een vervanger nodig was. In Nederland werd vervolgens besloten de film op 4 december 2008 uit te brengen. In België werd de film reeds een week eerder, op 26 november 2008, uitgebracht.
Rolverdeling
Isabella "Bella" Swan (gespeeld door Kristen Stewart) is een 17-jarige meisje dat van Arizona naar Forks verhuist waar haar vader Charlie woont. Op haar nieuwe middelbare school wordt ze verliefd op de mysterieuze Edward Cullen.
Edward Cullen (gespeeld door Robert Pattinson) is sinds 1918 geen dag ouder dan 17 geworden. Deze vampier wordt verliefd op Bella. Hij kan sneller rennen dan de rest van zijn familie en kan gedachten lezen.
Carlisle Cullen (gespeeld door Peter Facinelli) is een vampier die al ouder dan 300 jaar is (geboren rond 1640). Hij lijkt echter niet veel ouder dan dertig, hoewel hij 24 was toen hij vampier werd en dient als vaderfiguur van de familie Cullen. Ook is hij dokter in het plaatselijke ziekenhuis.
Esmé Cullen (gespeeld door Elizabeth Reaser) is een vampier en echtgenote van Carlisle. Ze dient als de moederfiguur van de familie.
Alice Cullen (gespeeld door Ashley Greene) is een vampier die in de toekomst kan kijken. Ze is samen met Jasper en wordt de beste vriendin van Bella. (de dingen die ze ziet staan vast, de toekomst die Alice ziet is de waarheid en kan niet veranderen)(als Alice de toekomst ziet, is dit maar een klein stukje daarvan; Alice ziet dus visioenen van de toekomst).
Jasper Hale (gespeeld door Jackson Rathbone) is de vriend van Alice. Jasper heeft een speciale gave om de emoties van de mensen rondom hem aan te voelen en te beïnvloeden. Hij leeft nog niet erg lang van dierenbloed i.p.v. mensenbloed, en heeft daarom moeite om bij mensen, die bloeden, in de buurt te zijn.
Rosalie Hale (gespeeld door Nikki Reed) is beschreven als het mooiste familielid. Ze is samen met Emmett. Rosalie is de gene die het bestaan als vampier het minste accepteert. Ze accepteert Bella's keuze om vampier te worden dus niet.
Emmett Cullen (gespeeld door Kellan Lutz) is de gespierde vriend van Rosalie. hij is de sterkste van de Cullens.
Laurent (gespeeld door Edi Gathegi) hulpje van James en Victoria, vriend van Irina.
James (gespeeld door Cam Gigandet) is lid van de nomadische vampiergroep en dreigt Bella te vermoorden (hij heeft een talent voor spoorzoeken, ál zijn menselijke zintuigen zijn daardoor veel sterker dan bij de andere vampiers).
Victoria (gespeeld door Rachelle Lefevre) is de partner van James en de leider van Laurent en James.
Renée Dwyer (gespeeld door Sarah Clarke) is Bella's moeder die in Florida woont met haar nieuwe echtgenoot Phill.
Charlie Swan (gespeeld door Billy Burke) is Bella's vader en hoofd van de politie in Forks.
Jacob Black (gespeeld door Taylor Lautner) is een oude jeugdvriend van Bella, die later in New Moon beter besproken wordt, ook hij voelt iets voor Bella.
Jessica Stanley (gespeeld door Anna Kendrick) is de beste vriendin van Bella.
Filmmuziek
De score voor Twilight die tijdens de film wordt gebruikt is in elkaar gezet door Carter Burwell en de verdere filmmuziek is gekozen door music supervisor Alexandra Patsavas. Meyer heeft daarbij meegeholpen. De lp bestaat uit muziek van onder andere Paramore, die speciaal een single heeft opgenomen en uitgebracht getiteld "Decode", Muse en Linkin Park; de bands waar Meyer naar luisterde tijdens het schrijven van de boeken. De muziek is uitgebracht onder het label Chop Shop Records in samenwerking met Atlantic Records. Het debuteerde in de lijst van 22 november op 1 in de Amerikaanse Billboard 200. Het verkocht 165 000 exemplaren - waarvan 29% digitaal - en bereikte een platina status.
Nummers
"Supermassive Black Hole" (Muse) – 03:29
"Decode" (Paramore) – 04:22
"Full Moon" (The Black Ghosts) – 03:50
"Leave Out All the Rest" (Linkin Park) – 03:20
"Spotlight" (Twilight Mix) (Mute Math) – 03:20
"Go All the Way (Into the Twilight)" (Perry Farrell) – 03:27
"Tremble for My Beloved" (Collective Soul) – 03:53
"I Caught Myself" (Paramore) – 03:55
"Eyes on Fire" (Blue Foundation) – 05:01
"Never Think" (Robert Pattinson) – 04:29
"Flightless Bird, American Mouth" (Iron and Wine) – 04:00
"Bella's Lullaby" (Carter Burwell) – 02:19
"Let Me Sign" (Robert Pattinson) - 02:06
"My Love" (Sia)
"Heavy In Your Arms" (Florence + The Machine)
Film uit 2008
Amerikaanse film
Actiefilm
Dramafilm
Romantische film
Thriller (film)
Twilight
|
Toen alles gereedstond, begon in februari 2008 het filmen, dat eindigde in mei 2008. De film moest in de Verenigde Staten verschijnen op 12 december 2008, maar de datum werd vervroegd tot 21 november, toen bleek dat Harry Potter and the Half-Blood Prince (2009) niet op die datum uitgebracht kon worden en er een vervanger nodig was. In Nederland werd vervolgens besloten de film op 4 december 2008 uit te brengen. In België werd de film reeds een week eerder, op 26 november 2008, uitgebracht.
| 1 |
filmmaken, filmen, filmopname
|
924 |
MusicVideoObject
|
5269012
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Torn%20Apart
|
Torn Apart
|
Torn Apart is een single van de Britse band Bastille, van hun derde mixtape VS. (Other People's Heartache, Pt. III). De single werd in november 2014 als download uitgebracht. Het nummer stond op twee cd's van MNM; De Langste Liefde en MNM Party 2015.
Achtergrond
Op 21 oktober 2014 kondigde Bastille hun derde mixtape aan, VS. (Other People's Heartache, Pt.III). Dit gebeurde met het uitbrengen van Torn Apart, samen met GRADES en Lizzo. Het nummer werd als single uitgebracht op 30 november 2014. VS. (Other People's Heartache, Pt.III) werd uitgebracht op 8 december 2014.
Muziekvideo
Een muziekvideo bij het nummer werd op YouTube geplaatst op 21 november 2014. De video duurt 3 minuten en 5 seconden. Onder meer actrices Dawna Lee Heising en Nickie Jean spelen hier een rol in.
Single uit 2014
Nummer van Bastille
|
Muziekvideo
Een muziekvideo bij het nummer werd op YouTube geplaatst op 21 november 2014. De video duurt 3 minuten en 5 seconden. Onder meer actrices Dawna Lee Heising en Nickie Jean spelen hier een rol in.
| 2 |
muziekvideo, muziekclip, videobestand
|
1,589 |
RealEstateAgent
|
569679
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zadelhoff
|
Zadelhoff
|
Willem van Zadelhoff, een Nederlandse schrijver
Peter van Zadelhoff, een Nederlandse (radio)journalist en presentator
Cor van Zadelhoff, een Nederlandse bedrijfsmakelaar en vastgoedhandelaar
Jan van Zadelhoff, politicus en Tweede Kamerlid voor de SDAP
DTZ Zadelhoff, een Nederlandse bedrijfsmakelaar / vastgoedadviesbureau
|
Willem van Zadelhoff, een Nederlandse schrijver
Peter van Zadelhoff, een Nederlandse (radio)journalist en presentator
Cor van Zadelhoff, een Nederlandse bedrijfsmakelaar en vastgoedhandelaar
Jan van Zadelhoff, politicus en Tweede Kamerlid voor de SDAP
DTZ Zadelhoff, een Nederlandse bedrijfsmakelaar / vastgoedadviesbureau
| 4 |
makelaar, vastgoed, onroerend goed
|
9,392 |
AutoDealer
|
4944382
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pon%20Holdings
|
Pon Holdings
|
Pon Holdings is een Nederlands familiebedrijf dat wereldwijd actief is.
Het is een van de grootste fietsproducenten ter wereld, en een van de grootste bedrijven in Nederland met een omzet van meer dan € 7,5 miljard en ruim 12.000 medewerkers in 36 landen, van wie 6000 in Nederland. In Nederland is Pon Holdings onder andere importeur van auto's van Volkswagen, Audi, SEAT, Škoda, Lamborghini en Porsche en eigenaar van de fietsmerken Gazelle, Santa Cruz Bicycles, Cervélo en Union.
Geschiedenis
Pon Holdings werd door Mijndert Pon in 1895 opgericht in Amersfoort.
Geschiedenis van voor de oprichting van de Pon Holding
1895: Mijndert Pon, vader van Ben Pon (senior), leidde een fietsenmakersbedrijf. Zijn zonen Ben en Wijnand werden eigenaren van dat bedrijf.
1931: Oprichting van Pon's Automobielhandel (destijds een keten van autodealers) door Ben en Wijnand
1936: Importlicentie van Continental AG en Federal
1947: Importlicentie van Volkswagen
1948: Importlicentie van Porsche
1986: Overname importlicentie van SEAT
1988: Overname Transmark Groep, Motrac (Linde)
1992: Overname importlicentie Škoda
1995: Overname BelCompany in samenwerking met Macintosh Retail Group
1998: Overname Pon North America
2003: Overname Geveke N.V., oprichting van Pon Equipment & Power Systems
2005: Oprichting Pon Logistic Solutions, Shanghai, China
2011: Overname Koninklijke Gazelle
2011: Overname importlicentie Cervélo
2015: Koopt meerderheidsbelang in Imtech Marine
2016: Het bedrijf schikt voor 12 miljoen euro een corruptieonderzoek rond politie- en legerauto's.
2019: Verwerving Urban Arrow
2020: Pon koopt resterende aandelen RH Marine Group (voormalig Imtech Marine), met RH Marine (Rotterdam), Radio Holland Group (Rotterdam), Van Berge Henegouwen (VBH) (Amsterdam) en Aerius Marine (Hamburg).
2021: Overname Urus Group, Mike's Bikes en Dorel Sports
2022: Overname Veloretti
Externe link
Website Pon Holdings
Conglomeraat
Volkswagen
Economie in Amsterdam
|
Geschiedenis van voor de oprichting van de Pon Holding
1895: Mijndert Pon, vader van Ben Pon (senior), leidde een fietsenmakersbedrijf. Zijn zonen Ben en Wijnand werden eigenaren van dat bedrijf.
1931: Oprichting van Pon's Automobielhandel (destijds een keten van autodealers) door Ben en Wijnand
1936: Importlicentie van Continental AG en Federal
1947: Importlicentie van Volkswagen
1948: Importlicentie van Porsche
1986: Overname importlicentie van SEAT
1988: Overname Transmark Groep, Motrac (Linde)
1992: Overname importlicentie Škoda
1995: Overname BelCompany in samenwerking met Macintosh Retail Group
1998: Overname Pon North America
2003: Overname Geveke N.V., oprichting van Pon Equipment & Power Systems
2005: Oprichting Pon Logistic Solutions, Shanghai, China
2011: Overname Koninklijke Gazelle
2011: Overname importlicentie Cervélo
2015: Koopt meerderheidsbelang in Imtech Marine
2016: Het bedrijf schikt voor 12 miljoen euro een corruptieonderzoek rond politie- en legerauto's.
2019: Verwerving Urban Arrow
2020: Pon koopt resterende aandelen RH Marine Group (voormalig Imtech Marine), met RH Marine (Rotterdam), Radio Holland Group (Rotterdam), Van Berge Henegouwen (VBH) (Amsterdam) en Aerius Marine (Hamburg).
2021: Overname Urus Group, Mike's Bikes en Dorel Sports
2022: Overname Veloretti
| 1 |
autodealer, autobedrijf, autohandelaar
|
8,712 |
WPAdBlock
|
1245837
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pay-per-click
|
Pay-per-click
|
Pay-per-click (PPC) is een advertentiemodel dat wordt ingezet door advertentienetwerken, waarbij adverteerders betalen als een bezoeker klikt op een advertentie. Pay-per-clickadvertenties worden geplaatst op zoekmachines, inhoudelijke websites en blogs. De advertenties kunnen ook verstuurd worden in een e-mail.
Soorten
Pay-per-click met sleutelwoorden
Adverteerders betalen voor sleutelwoorden waarvan zij verwachten dat hun klanten die intoetsen als ze een bepaald product of dienst zoeken. Als een gebruiker een woord gebruikt dat de adverteerder als sleutelwoord heeft opgegeven, of als de gebruiker een relevante pagina op een website bezoekt, dan kan de advertentie van de adverteerder worden getoond. Deze advertenties worden meestal onder het kopje Sponsored links of Ads getoond naast of onder of boven de inhoud van de webpagina zelf. De webmaster kan zelf bepalen waar de advertenties komen te staan.
Pay-per-click op basis van inhoud
Op inhoudelijke sites, zoals nieuwswebsites en weblogs, zal een advertentienetwerk aan de hand van de inhoud van de website proberen relevante advertenties te plaatsen. De gebruiker moet dit in geval geen zoekopdracht starten.
Advertentienetwerken
De grootste aanbieders van advertentieruimte waren in 2008 Google AdWords, Yahoo! Search Marketing en Microsoft adCenter. Ook Facebook, Twitter, Ask.com, LookSmart, Miva, Yandex en Baidu kunnen tot de advertentieplatformen gerekend worden.
Minimumprijzen per klik, ook wel Costs Per Click (CPC) genoemd, variëren afhankelijk van het advertentienetwerk. Onpopulaire zoektermen kosten meestal minder dan populaire zoektermen.
Klikfraude
Het pay-per-clicksysteem is gevoelig voor klikfraude, hoewel de meeste advertentiebedrijven zoals Google beweren geautomatiseerde beveiliging hierop te hebben.
Sleutelwoorden
Adverteerders bieden op sleutelwoorden (woorden of zinnen, eventueel modelnummers). Wanneer een gebruiker zoekt naar dat sleutelwoord, verschijnt de lijst van advertentielinks. De adverteerder die het meest betaalt krijgt de meest prominente plek. Sleutelwoorden, waarnaar ook verwezen wordt als zoektermen, zijn de basis van pay-per-clickadverteren. De sleutelwoorden worden behandeld als geheimen door de adverteerders. Er bestaan bedrijven die adverteerders helpen met het ontwikkelen van een gepaste sleutelwoordstrategie.
Pay-per-delivery
Pay-per-delivery (PPD) is een variant op pay-per-click die gebruikt wordt bij e-mailmarketing, waarbij marketingcampagnes via e-mail aangerekend worden op basis van het aantal succesvol bezorgde e-mails.
eCPC
eCPC staat voor Effective Costs Per Click. Indien een adverteerder inkoopt per weergave van een advertentie en de kliks meet kunnen de kosten worden teruggerekend per klik, dit wordt de eCPC genoemd. Hierdoor kunnen de prestaties van advertenties met elkaar vergeleken worden.
Zie ook
Internetreclame
Zoekmachineoptimalisatie (SEO)
Internet
|
Advertentienetwerken
De grootste aanbieders van advertentieruimte waren in 2008 Google AdWords, Yahoo! Search Marketing en Microsoft adCenter. Ook Facebook, Twitter, Ask.com, LookSmart, Miva, Yandex en Baidu kunnen tot de advertentieplatformen gerekend worden.
| 1 |
advertentieblok, reclameblok, advertentieruimte
|
11 |
AddAction
|
980739
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Grandma%27s%20Boy%20%281922%29
|
Grandma's Boy (1922)
|
Grandma's Boy is een stomme film uit 1922 onder regie van Fred C. Newmeyer. Toen het scenario geschreven werd, was het de bedoeling dat het een ernstige film zou worden. Harold Lloyd veranderde het later in een komedie door middel van het toevoegen van humoristische scènes.
Verhaal
De film draait om Sonny, een verlegen jongen die om hulp vraagt van zijn grootmoeder als hij voor de zoveelste keer gepest wordt. Zij geeft hem een soort amulet die ervoor zorgt dat hij moedig wordt als hij deze draagt.
Rolverdeling
|-
| Harold Lloyd || Sonny (Grandma's Boy)
|-
| Mildred Davis || His Girl
|-
| Anna Townsend || His Grandma
|-
| Charles Stevenson || His Rival/Union General
|}
Amerikaanse film
Komische film
Stomme film
Film uit 1922
Film in het publiek domein
|
Grandma's Boy is een stomme film uit 1922 onder regie van Fred C. Newmeyer. Toen het scenario geschreven werd, was het de bedoeling dat het een ernstige film zou worden. Harold Lloyd veranderde het later in een komedie door middel van het toevoegen van humoristische scènes.
| 1 |
toevoegen, collectie, bewerken
|
11,001 |
Person
|
13283
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Robert%20Johnson
|
Robert Johnson
|
Robert Leroy Johnson (Hazlehurst (Mississippi), 8 mei 1911 – Three Forks (Mississippi), 16 augustus 1938) was een Amerikaanse bluesartiest. Hoewel hij vroegtijdig op 27-jarige leeftijd overleed en een twintigtal nummers heeft nagelaten, is hij een voorbeeld voor veel blueszangers en -gitaristen.
Johnson had tijdens zijn leven slechts een bescheiden hit met de naam “Terraplane Blues”. Nadat Columbia Records in 1961 de lp “King of the Delta Blues” uitbracht werd hij bekend onder een breder publiek.
Johnsons belang voor de muziekgeschiedenis ligt in de mix die hij maakte van bestaande Delta blues en andere invloeden. Kenmerkend is de ritmische, doorrollende (slide-)gitaarmuziek. Tijdens zijn leven speelde hij met latere bluesgiganten als Muddy Waters en Howlin' Wolf.
Het blad Rolling Stone plaatste hem in 2003 op plaats 71 van de meest gewaardeerde gitaristen aller tijden. Ook werd hij opgenomen in de Mississippi Musicians Hall of Fame.
Biografie
Johnson en zijn moeder woonden op diverse plantages in de Mississippi Delta. Johnson heeft in zijn jeugd verscheidene vaderfiguren gehad. Er is weinig bekend over zijn biologische vader, Noah Johnson, waarmee de moeder nooit is getrouwd. De moeder woonde kortstondig met haar eerste echtgenoot, Robert Dodds, in Memphis. Johnson bracht het grootste deel van zijn jeugd door in Robinsonville, met zijn moeder en haar tweede echtgenoot Dusty Willis. In 1929 trouwde Johnson met de 16-jarige Virginia Travis. Virginia en de baby stierven in 1930 tijdens de bevalling.
In Robinsonville ontmoette Johnson de bluesmusici Willie Brown, Charley Patton en Son House. Geen van allen was onder de indruk van zijn talent. Dit veranderde nadat hij na afwezigheid van een jaar weer naar Robinsonville terugkeerde. In dat tijdsbestek leerde Johnson met behulp van onder meer Ike Zimmerman de gitaar te beheersen. Volgens de overlevering sloot Johnson in die periode op een kruispunt een overeenkomst met de duivel en verwierf zo zijn talent als gitarist, zanger en songwriter. Dit alles in ruil voor de bepaling dat hij nog maar acht jaar te leven zou hebben.
Na een kort oponthoud in Robinsonville trok Johnson verder naar Helena (Arkansas). Hier speelde hij met onder meer met Howlin' Wolf en Elmore James. Johnson reisde door Mississippi, Arkansas, Texas, Tennessee en zelfs zo ver noordelijk als Chicago en New York. In 1936-1937 nam hij een aantal nummers op in San Antonio (Texas) en Dallas (Texas).
Johnson overleed op 27-jarige leeftijd in de buurt van Greenwood (Mississippi). Na een van zijn optredens zou hij vergiftigde whisky hebben gedronken. Hij overleed enkele dagen later. Zijn doodsoorzaak is echter nooit officieel bekendgemaakt. Officieel is niet bekend waar Johnson is begraven. Er komen drie locaties in aanmerking en er bestaan twee verschillende grafstenen, die beide pas later zijn geplaatst.
Johnson in populaire cultuur
In 1986 werd de film Crossroads uitgebracht, waarin de speurtocht naar een verloren nummer van Robert Johnson een thema is.
In 1994 kwam er in de VS een postzegel uit met Johnsons gezicht erop. Deze was gemaakt van een van de twee foto's die van hem bekend zijn. De sigaret is echter weggeretoucheerd.
In 1995 schreef Sherman Alexie de roman Reservation Blues, waarin Robert Johnson een van de romanfiguren is. Johnson heeft in 1938 zijn eigen dood in scène gezet om de duivel te misleiden. Na 60 jaar gaat hij naar Big Mom in een Spokane-indianenreservaat om zijn pact met de duivel te verbreken. Hij geeft zijn gitaar aan de hoofdpersoon in het verhaal, Thomas Builds-the-fire, die een all-Indian rock-'n-rollband begint.
In 2009 werd de aflevering van Supernatural, seizoen 2 aflevering 8, genaamd "Crossroad Blues" waar de jonge Robert Johnson, gespeeld door La Monde Byrd, waar hij de afspraak maakt met de crossroads demon, waardoor hij een van de beste bluesgitaristen wordt aller tijden. Het nummer "Crossroad Blues" op de de achtergrond wordt gespeeld door de echte Robert Johnson. Het nummer "Hellhound on My Trail" behoort ook tot de soundtrack van deze aflevering.
Met terugwerkende kracht wordt Johnson ook wel tot de oorspronkelijke 27 club gerekend.
Nummers
Covers
Hoewel alle in 1936 en 1937 geregistreerde nummers van Robert Johnson later zijn uitgebracht op verschillende verzamelalbums, zijn enkele van deze nummers vooral bekend als covers door andere artiesten. Bekende covers van door Johnson geschreven nummers waren:
Dinah Washington - Walking Blues (1946)
Howlin' Wolf - Dust My Broom (1964)
Ike & Tina Turner - Dust My Broom (1966)
Cream - Cross Road Blues (als Crossroads, 1966)
Led Zeppelin - Traveling Riverside Blues (1969)
Rolling Stones - Love in Vain (op Let It Bleed, 1969)
Lucinda Williams - Ramblin' on My Mind (op Ramblin' on My Mind, 1979)
The Gun Club - Preaching The Blues (op Fire of Love, 1981)
Red Hot Chili Peppers - They're Red Hot (op Blood Sugar Sex Magik, 1991)
Eric Clapton ("Both of the Robert Johnson albums actually cover all of my desires musically. Every angle of emotion is expressed on both those albums") bracht in 2004 Me and Mr. Johnson uit, een album met uitsluitend covers van Johnsons songs.
Externe link
Amerikaans gitarist
Amerikaans blueszanger
Amerikaans zanger
27 club
|
In 1995 schreef Sherman Alexie de roman Reservation Blues, waarin Robert Johnson een van de romanfiguren is. Johnson heeft in 1938 zijn eigen dood in scène gezet om de duivel te misleiden. Na 60 jaar gaat hij naar Big Mom in een Spokane-indianenreservaat om zijn pact met de duivel te verbreken. Hij geeft zijn gitaar aan de hoofdpersoon in het verhaal, Thomas Builds-the-fire, die een all-Indian rock-'n-rollband begint.
In 2009 werd de aflevering van Supernatural, seizoen 2 aflevering 8, genaamd "Crossroad Blues" waar de jonge Robert Johnson, gespeeld door La Monde Byrd, waar hij de afspraak maakt met de crossroads demon, waardoor hij een van de beste bluesgitaristen wordt aller tijden. Het nummer "Crossroad Blues" op de de achtergrond wordt gespeeld door de echte Robert Johnson. Het nummer "Hellhound on My Trail" behoort ook tot de soundtrack van deze aflevering.
Met terugwerkende kracht wordt Johnson ook wel tot de oorspronkelijke 27 club gerekend.
| 1 |
persoon, individu, mens
|
3,417 |
WholesaleStore
|
1163737
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Centrale%20Markthallen
|
Centrale Markthallen
|
De Centrale Markthallen vormen een bedrijventerrein ten noorden van de Jan van Galenstraat in Amsterdam-West, voornamelijk gericht op de groothandel in levensmiddelen. Het terrein met een oppervlakte van 40 hectare is bedoeld als groothandelsmarkt en is niet openbaar toegankelijk. De officiële naam was bij de opening in 1934 Centrale Markt, vanaf 1977 Centrale Groothandelsmarkt en sinds 1998 Food Center Amsterdam.
Geschiedenis
Op het terrein aan de Kostverlorenvaart was al sinds het eind van de 18e eeuw een vuilnisbelt, de Centrale Asch- en Vuilnisbelt gevestigd, zodoende had het een aansluiting op de Spoorlijn Amsterdam - Haarlem.
Het terrein werd in 1934 geopend onder de naam 'Centrale Markt', met tien insteekhavens, pakhuizen en in het midden de grote markthal met klokkentoren. Het werd in gebruik genomen door de Dienst voor het Marktwezen van de gemeente Amsterdam en was mede een initiatief van de Amsterdamse wethouder Monne de Miranda. De Centrale Markt had als doel de levensmiddelenvoorziening in Amsterdam te verbeteren. Van 1895 tot 1934 was de centrale (groenten)markt in de open lucht achter de Marnixstraat aan het einde van de Elandsgracht gevestigd, en voor 1895 aan de Prinsengracht. De namen Appeltjesmarkt en Groenmarktkade langs de Singelgracht herinneren hier nog aan.
Tweede Wereldoorlog
In de Tweede Wereldoorlog misbruikte de Duitse bezetter de stadsmarkten en de Centrale Markt om greep te krijgen op Joodse ondernemers in Amsterdam. Een deel van de Centrale Markt werd de 'Joodse Markt' en Joodse bezoekers kregen een rode letter 'J' op hun marktpas. De toenmalige joodse directeur van het marktwezen, Abraham van der Laan, werd in 1941 ontslagen. Hoewel de markt in de greep was van de bezetter, was hij ook een haard van verzet. Via de Centrale Markt werd voorkomen dat Joodse mensen op transport werden gezet, omdat via valse documenten kon worden 'aangetoond' dat zij onmisbaar waren voor de voedselvoorziening in Amsterdam. In de kelders van de markthal zaten vele Joodse burgers in onderduik tot na de bevrijding. Ondanks dat in 1943 een eenheid Duitse militairen op een van de pieren werd gelegerd, heeft het Duits gezag deze onderduikers nooit ontdekt.
Na de oorlog werd op 15 oktober 1959 bij de viering van het 25-jarig bestaan van de Centrale Markthallen in de grote markthal een reliëf van Hildo Krop onthuld, ter nagedachtenis aan de vele Joodse kooplieden die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Sam de Hond (1914-2002), een van de Joodse marktkooplieden die de oorlog overleefde en een belangrijke rol heeft gespeeld in het verzet, was hierbij aanwezig. De bescheiden De Hond weigerde het monument te onthullen.
Na de oorlog: veranderingen in de ontsluiting
Tot eind jaren vijftig werd veel groente en fruit door tuinders per schuit aangevoerd uit de polders buiten Amsterdam. Tot in de jaren zeventig beschikte het terrein over een eigen spooraansluiting. In 1969 werden de eerste vier havens gedempt en in 1978 nog eens vijf, omdat de aanvoer steeds minder per boot en steeds meer per vrachtwagen plaatsvond. Na heftige discussie over verplaatsen van de markt in de jaren 70, werd in 1978 het besluit genomen de markt te handhaven. Het terrein kreeg de naam Centrale Groothandelsmarkt. Na 1980 werd het terrein gemoderniseerd met de bouw van koelhuizen en een abattoir (1984). Alle oude pakhuizen werden gesloopt en door de gemeente herbouwd in de visgraatstructuur van de oude pieren, een keuze die later betreurd zou worden, omdat dit de doorstroom van verkeer niet bevorderde. De nieuwe panden werden gebouwd in opdracht van de Dienst Marktwezen, en daarna met erfpacht verkocht aan de grossiers op het terrein. Alleen de centrale hal, het koelhuis en de marktkantine Marcanti zijn nog overgebleven van de oorspronkelijke inrichting van het terrein. In 1998 ging het complex Food Center Amsterdam heten en werd de toegangspoort geautomatiseerd. De Dienst voor het Marktwezen werd opgeheven en de taken werden ondergebracht bij andere gemeentediensten, waaronder het Food Center zelf.
Muurschildering van Keith Haring
Op een van de gebouwen - het voormalige koelhuis - is een muurschildering van Keith Haring te zien. Haring schilderde in 1986 dit enorme fabeldier in zijn kenmerkende stijl op de gevel. Toen het voormalig koelhuis in gebruik was als depot voor het Stedelijk Museum, en last van vocht had, werd de schildering omstreeks 1988 met gevelplaten afgedekt. Na drie decennia is de schildering in 2018 weer zichtbaar gemaakt door de platen te verwijderen. De schildering verkeerde in redelijke staat maar moest wel worden gerestaureerd. In 2019 was het geld daarvoor bijeengebracht. De restauratie vond plaats in 2020. Het koelhuis met de muurschildering werd in 2021 aangewezen als gemeentelijk monument.
Op het terrein is ook nog een monument te vinden voor de voormalige spoorlijnen die over de Markt liepen. Anno 2019 verkeert dit monument in een erbarmelijke toestand.
De grote markthal
De grote markthal uit 1934, ontworpen door de architect Nicolaas Lansdorp, is midden op het terrein gelegen, meet 70 bij 100 meter, en was met een netto vloeroppervlak van 6.000 vierkante meter lang de grootste markthal van Europa. Oorspronkelijk had de hal een toren met klok die voor velen in Amsterdam gold als het belangrijkste uurwerk in hun dagelijks bestaan. De toren is vermoedelijk in de jaren tachtig afgebroken wegens schade aan het beton. De architectuur van de markthal vormde een harmonieus geheel met de voormalige pakhuizen op de (verdwenen) pieren en met het gebouw Marcanti aan de Jan van Galenstraat. De pakhuizen zijn echter begin jaren tachtig gesloopt.
De Markthal heeft sinds 2007 de status van rijksmonument vanwege onder meer de cultuurhistorische en architectonische waarden. De grote Centrale Markthal verloor in 2006 zijn functie en kwam leeg te staan. De markthal werd in 2016 eigendom van de Nationale Maatschappij tot Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel Erfgoed (BOEi).
Het reliëf van Hildo Krop is een paar jaar geleden tijdelijk uit de hal verwijderd om het te beschermen tegen vandalisme, met de intentie het terug te plaatsen.
Toekomst van het terrein
Na 2000 kwam de toekomst van het centrum ter discussie te staan. Uiteindelijk leidde dit tot een plan van Ballast Nedam om de bedrijven op te schuiven naar het noorden en te ontsluiten vanaf de Haarlemmerweg, de zogenaamde noordelijke ontsluiting. De grote hal moet een publieksfunctie krijgen met bijvoorbeeld een overdekte dagmarkt en horecavoorzieningen. Inmiddels is een plan gemaakt voor een nieuwe woonwijk, het Marktkwartier, op het zuidelijke deel van het terrein bij de Jan van Galenstraat, waarvan de ontwikkeling begon in 2015. In 2020 werd het te bouwen aantal woningen verhoogd tot 1.700, waarvan een kwart huurwoningen in de sociale sector. De bouw zal 2021 beginnen.
Galerij
De markthal kort na de bouw.
Noten
Externe links
Food Center Amsterdam
De Centrale Markthallen op de Beeldbank Amsterdam
Gemeente Amsterdam: Herstructurering Food Center (gearchiveerd)
Markt in Amsterdam
Bouwwerk in Amsterdam-West
Rijksmonument in Amsterdam
Bedrijventerrein in Nederland
Bouwwerk van Nicolaas Lansdorp
|
De Centrale Markthallen vormen een bedrijventerrein ten noorden van de Jan van Galenstraat in Amsterdam-West, voornamelijk gericht op de groothandel in levensmiddelen. Het terrein met een oppervlakte van 40 hectare is bedoeld als groothandelsmarkt en is niet openbaar toegankelijk. De officiële naam was bij de opening in 1934 Centrale Markt, vanaf 1977 Centrale Groothandelsmarkt en sinds 1998 Food Center Amsterdam.
| 3 |
groothandel, groothandelswinkel, zakelijke verkoop
|
7,708 |
Flight
|
4007345
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Guus%20Kiel
|
Guus Kiel
|
Gustav Karl Philipp (Guus) Kiel (Etzenhausen-Dachau, 26 augustus 1913 – Beekbergen, 28 oktober 2013) was een Nederlands sergeant-vlieger van de Koninklijke Luchtmacht, die in mei 1940 als een van de zogenoemde "meivliegers" tegen de Duitse Luftwaffe heeft gevochten.
Voor zijn "bijzonder moedige en beleidvolle daden" werd hij in 1949 door koningin Juliana bij Koninklijk Besluit onderscheiden met het Vliegerkruis. Het Koninklijk Besluit noemde zijn "daden van initiatief, moed en volharding gedurende een of meer vluchten in een luchtvaartuig, tegenover de vijand onderscheiden, door in de vroege morgen van 10 Mei 1940 als bestuurder van een D XXI vliegtuig van het vliegveld Ypenburg opstijgende een groot aantal vijandelijke vliegtuigen aan te vallen, waarbij hij de motor van een vijandelijk transportvliegtuig in brand schoot. Voorts nadat hij een afdeling vijandelijke jagers had aangevallen tot zijn munitie was verschoten en hij mede wegens benzinegebrek op het vliegveld Noordwijkerhout moest landen, aldaar opnieuw op te stijgen en, hoewel zonder munitie, weer naar het vliegveld Ypenburg te vliegen, waarbij hij bij een aanval van vijf vijandelijke jagers boven Wassenaar werd neergeschoten en zwaar werd gewond.
Kiel was drager van het Draaginsigne Gewonden en het Draaginsigne Veteranen.
Hij was onderscheiden met het Amerikaanse Purple Heart voor gewonde militairen.
Literatuur
Henny Meijer en Rob Vis, "Het Vliegerkruis - Voor initiatief, moed en volharding" 1997
Externe link
In memoriam op de website van de Vereniging van Dragers van Militaire Dapperheidsonderscheidingen
Kiel (Guus)
Kiel (Guus)
|
Voor zijn "bijzonder moedige en beleidvolle daden" werd hij in 1949 door koningin Juliana bij Koninklijk Besluit onderscheiden met het Vliegerkruis. Het Koninklijk Besluit noemde zijn "daden van initiatief, moed en volharding gedurende een of meer vluchten in een luchtvaartuig, tegenover de vijand onderscheiden, door in de vroege morgen van 10 Mei 1940 als bestuurder van een D XXI vliegtuig van het vliegveld Ypenburg opstijgende een groot aantal vijandelijke vliegtuigen aan te vallen, waarbij hij de motor van een vijandelijk transportvliegtuig in brand schoot. Voorts nadat hij een afdeling vijandelijke jagers had aangevallen tot zijn munitie was verschoten en hij mede wegens benzinegebrek op het vliegveld Noordwijkerhout moest landen, aldaar opnieuw op te stijgen en, hoewel zonder munitie, weer naar het vliegveld Ypenburg te vliegen, waarbij hij bij een aanval van vijf vijandelijke jagers boven Wassenaar werd neergeschoten en zwaar werd gewond.
| 1 |
vlucht, lijnvlucht, vliegtuigvlucht
|
9,400 |
BankOrCreditUnion
|
2549425
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jan%20Hodshon
|
Jan Hodshon
|
Jan Hodshon (Amsterdam, 12 juli 1758 - Amsterdam, 25 februari 1827) was president van de De Nederlandsche Bank.
Hij was firmant van de firma Joan Hodshon. Toen De Nederlandsche Bank werd opgericht in 1814, was Hodshon een van de twee directeuren die door de Kroon krachtens een overgangsbepaling in het Octrooi zonder voordracht waren benoemd. Hij werd opgevolgd door de andere directeur die op deze wijze was benoemd, Jaques Teysset.
Nederlands bankier
Lid van de Vergadering van Notabelen
|
Jan Hodshon (Amsterdam, 12 juli 1758 - Amsterdam, 25 februari 1827) was president van de De Nederlandsche Bank.
| 1 |
bank, kredietunie, financiële instelling
|
11,674 |
RealEstateAgent
|
198668
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vastgoed
|
Vastgoed
|
Vastgoed, onroerend goed en onroerende zaak zijn begrippen uit het spraakgebruik en het recht voor een afgeperkt stuk grond en de bouwwerken (opstal) op deze grond. De term vastgoed komt uit het spraakgebruik en de handel, de termen onroerend goed en onroerende zaak zijn juridische begrippen voor niet-verplaatsbare goederen. De term goed of zaak verwijst naar het materiële karakter. Vastgoed betreft dus niet-verplaatsbare materiële zaken. De term immobiliën komt uit de Franse taal, het is een synoniem voor onroerend goed en wordt vooral in Vlaanderen gebruikt, in de Duitse taal is dit het gebruikelijke woord voor vastgoed. deze term verwijst naar het immobiele, niet-verplaatsbare karakter van vastgoed.
Wettelijk begrip
Volgens het Nederlandse Burgerlijk Wetboek:
Onroerend zijn de grond, de nog niet gewonnen delfstoffen, de met de grond verenigde beplantingen, alsmede de gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere gebouwen of werken. (Nederlandse B.W., boek 3, art. 3, lid 1)
Volgens het Belgische Burgerlijk Wetboek:
Goederen zijn onroerend, of uit hun aard, of door hun bestemming, of door het voorwerp waarop zij betrekking hebben. (Belgisch BW, boek 2, art 517)
Beide gaan hierbij terug op de Code Napoléon.
Met ingang van 1 januari 1992 is het begrip goed in het Nederlandse Nieuw Burgerlijk Wetboek (NBW) gewijzigd in zaak, waardoor sindsdien door juristen gesproken moet worden van onroerende zaken in plaats van onroerende goederen.
De zakelijke rechten die op een onroerende zaak zijn gevestigd, zoals eigendomsrecht, recht van opstal, appartementsrechten, recht van vruchtgebruik en recht van erfpacht, worden overgedragen en gevestigd via een notariële akte, die wordt ingeschreven in het kadaster.
Volgens vaste jurisprudentie is de verbondenheid geen vereiste meer om een zaak als onroerende te betitelen. Een stacaravan die gedurende langere tijd op dezelfde plek verblijft is daarmee onroerend. Door natrekking worden alle zaken die met de grond duurzaam verenigd zijn eigendom van de eigenaar van de grond tenzij daarvoor een opstalrecht is gevestigd.
Over onroerende zaken wordt door Nederlandse gemeenten onroerende-zaakbelasting (OZB) geheven.
Gebruik, functies en aard
In de meeste landen worden de onroerende zaken geregistreerd in een openbaar register, in Nederland het kadaster, met daarin de essentiële kenmerken van het object: ligging, aard, grootte, eigenaar, waarde, transportdata, etc. Hierdoor draagt het kadaster bij aan de maatschappelijke orde. Het laat overheden toe belastingen te heffen op een ordelijke wijze.
Vastgoed kan een belangrijke functie in de economie van een land of streek hebben, bijvoorbeeld door schaarste, duurzaamheid of waarde. Omdat vastgoed noodzakelijk is voor de mens, hetzij als grond om voedsel te telen of als plaats voor een opstal, hetzij als gebouw om in te wonen of er activiteiten onder te brengen, besteedt deze veel middelen aan het verkrijgen en onderhouden van vastgoed.
Grond kan niet worden geproduceerd en gaat nooit verloren. De aard van grond kan echter wel wijzigen, door menselijke tussenkomst of door natuurlijke evolutie, en daardoor kan ook het nut ervan grondig veranderen. Voorbeelden hiervan zijn:
droogleggingen, waarbij visgronden of veengronden omgevormd worden tot landbouwgronden;
uitgravingen, waarbij landbouwgronden omgevormd worden tot groeven en nadien vaak tot binnenwateren;
erosie, waarbij landbouwgronden uitspoelen en omgevormd worden tot rotsgronden.
Opstallen (gebouwen) worden geproduceerd en onderhouden door de bouwsector. De verhandeling van vastgoed (grond en opstallen) geschiedt op de vastgoedmarkt.
Vastgoedeconomie
Het vak vastgoedeconomie richt zich op het onderzoek naar de factoren die de werking van de vastgoedmarkt bepalen. Belangrijke studie-onderwerpen zijn:
de samenhang tussen o.a. vastgoedvoorraad, vastgoedproductie, aankoopprijs, waarde-ontwikkeling en de huur. Deze samenhang kan onder meer op inzichtelijke en consistente wijze worden gemodelleerd in het vierkwadrantenmodel van Fisher-DiPasquale-Wheaton. Leegstand, dat wordt uitgedrukt in aantal/percentage objecten en aantal/percentage vierkante meters, en is uitgesplitst naar type vastgoed, regio en type gebied;
het cyclische karakter van vraag en aanbod, waarbij is vastgesteld dat er een aanzienlijk faseverschil tussen beide optreedt dat veroorzaakt wordt door de lange ontwikkel- en productietijd (varkenscyclus en spinnenwebtheorema);
de portfoliobenadering van vastgoedvoorraden, waarbij rendementen worden gestabiliseerd door een adequate spreiding en diversificatie (qua markten en regio's) van de objecten;
de relatie tussen financiële en onroerendgoedmarkten.
Vastgoedsector
De vastgoedsector groepeert bedrijven die vastgoed promoten of die de rol van bemiddelaar of adviseur vervullen in de aankoop, verkoop of verhuur voor derden, of die instaan voor het beheer van vastgoed. Aandelen van bedrijven in de vastgoedsector worden vastgoedaandelen genoemd.
Vastgoed beursindex
European Public Real Estate Association-index (EPRA-index)
Opleiding
Vastgoed is in Vlaanderen ook een opleiding op niveau (professionele) bachelor. Studenten worden er opgeleid in het beheer van vastgoed. De opleiding heeft zowel een technische component met bouwtechnische vakken (zoals constructieleer, isolatietechnieken, verbouwingstechnologie, interieurwijziging,...) als een economisch-juridische component met onder meer bouwvoorschriften, huurwetgeving, boekhouding,... Hogescholen die deze bachelor aanbieden zijn er onder meer in Mechelen, Gent en Aalst. In het TSO bestaat ook een studierichting (zevende specialisatiejaar) immobiliënbeheer. Hier ligt het accent op voornamelijk administratieve bezigheden in verband met verhuur en verkoop van onroerend goed.
In Nederland zijn er diverse hogescholen die een professionele bacheloropleiding Vastgoedkunde (bouwtechnische bedrijfskunde) aanbieden, waaronder de Hanzehogeschool Groningen, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Rotterdam en Saxion Hogescholen. De opleiding Vastgoed & Makelaardij aan de hogeschool voor de MER, Fontys, te Eindhoven, houdt een meer (bedrijfs)economisch-juridische studie in, hier wordt men opgeleid tot vastgoeddeskundige. Aan het Van Hall Larenstein te Velp kan men als onderdeel van de hbo-opleiding Bos & Natuurbeheer afstuderen in de richting van Vastgoed en grondtransacties (Rentmeestersopleiding). Aan de Rijksuniversiteit Groningen kan een Master of Science Vastgoed gevolgd worden aan de Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen. Ook zijn er diverse aanbieders van professionele Masteropleidingen, zoals de Amsterdam School of Real Estate (ASRE) en TiasNimbas Business School.
Naast de hogescholen biedt ook het mbo een aantal vooropleidingen die goed aansluiten bij de hbo-hogescholen. Nimeto-Utrecht verzorgt de opleiding binnen de sector Vastgoed en Makelaardij de opleidingen Vastgoedadviseur & Projectmanager en Assistent Makelaar. Daar binnen houden we ons bezig met de 8 smartgebieden uit de themakaart bouw verdeeld over de uitstroomrichtingen; vastgoedbeheer, vastgoedtransformatie en vastgoedonderhoud en/of vastgoedinstandhouding. Ook wordt er aandacht besteed aan projectinrichting voor uiteenlopende vastgoedobjecten bij renovaties en vastgoedtransformatie.
Ook bestaan er in Nederland diverse particuliere aanbieders van vastgoedonderwijs, vaak voor de examens van SVMNIVO tot Vastgoeddeskundige (Makelaar en/of Taxateur). Een instelling die daar voor opleidt is bijvoorbeeld KMR Vastgoed Opleidingen te Leiden en ook de Academie voor Vastgoed te Nieuwegein. Deze laatste vormt een onderdeel van de NVM.
Zie ook
Goederenrecht
Eigendom
Goederen en zaken
Onroerende goederen (België)
Grondwaardebelasting
Pacht
Agrarische sector
Gedwongen onderhandse verkoop
Huis onder water
Opstal (bouwwerk)
Vastgoedzeepbel
Externe link
Artikel: Wat in/aan een huis is onroerend of roerend?
|
Naast de hogescholen biedt ook het mbo een aantal vooropleidingen die goed aansluiten bij de hbo-hogescholen. Nimeto-Utrecht verzorgt de opleiding binnen de sector Vastgoed en Makelaardij de opleidingen Vastgoedadviseur & Projectmanager en Assistent Makelaar. Daar binnen houden we ons bezig met de 8 smartgebieden uit de themakaart bouw verdeeld over de uitstroomrichtingen; vastgoedbeheer, vastgoedtransformatie en vastgoedonderhoud en/of vastgoedinstandhouding. Ook wordt er aandacht besteed aan projectinrichting voor uiteenlopende vastgoedobjecten bij renovaties en vastgoedtransformatie.
| 2 |
makelaar, vastgoedmakelaar, onroerendgoedmakelaar
|
4,341 |
PaymentStatusType
|
4423747
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/FOCWA
|
FOCWA
|
FOCWA (Federatie van Ondernemers in de Carrosserie- en Wagenbouw en Aanverwante bedrijven) is een Nederlandse vereniging die in 1936 werd opgericht als brancheorganisatie voor schadeherstelbedrijven. FOCWA behartigt de belangen van circa 1.800 leden en adviseert deze ondernemers bij sociale, juridische, economische en technische vraagstukken. FOCWA ondersteunt de leden op het gebied van techniek en innovatie, scholing en opleiding, kwaliteits-, milieu- en arbozorg, individuele bedrijfsadvisering en -begeleiding, communicatie en public relations.
De organisatie heeft algemene leverings- en betalingsvoorwaarden opgesteld voor de aangesloten bedrijven. Ook heeft de organisatie een kwaliteitskeurmerk voor autoschadeherstel ingevoerd, de FOCWA Standaard. Deze is per 1 oktober 2018 vervangen door de Branchenormering Schadeherstel, die de brancheverenigingen FOCWA en BOVAG samen hebben opgesteld. De organisatie bracht een tijdschrift uit met als titel "Carrosserie", waarvan de laatste uitgave in november 2016 verscheen.
Historie
De organisatie is in 1936 opgericht als "Federatie van Ondernemers in de Carrosserie- en Wagenbouw en Aanverwante bedrijven". De toenmalige voorzitter stelde dat er een centrum voor de carrosseriebranche moest worden opgericht met mogelijkheden voor scholing van medewerkers en ondernemers; de ministeries werd daartoe om hulp gevraagd. Als een van de oorzaken van de slapte in de branche noemde hij het toenemen van beunhazerij. Daarnaast was ook het natuurlijk verloop van arbeidsplaatsen die moesten worden ingevuld bij de FOCWA-bedrijven. Het schade-aanbod was gedurende twee jaar met 10 à 15 procent teruggelopen, wat mede werd veroorzaakt doordat garagebedrijven zelf tot schadeherstel overgingen. De vereniging zou het publiek houvast bieden, door aan haar leden hoge eisen te stellen. Later is de tegenwoordige FOCWA ontstaan uit een losse federatie van vier organisaties en de Nederlandse bond van Carrosserie- en Wagenmakers-patroons.
Vanaf 1 januari 2016 stelt FOCWA duidelijkere eisen aan het lidmaatschap. Er wordt een gedifferentieerde aanpak doorgevoerd waarbij onderscheid wordt gemaakt in twee verschillende clusters: cosmetisch herstel en complex herstel.
Organisatiestructuur
FOCWA was voorheen een koepelorganisatie, die sinds 2010 bestond uit drie zelfstandige verenigingen: Vereniging FOCWA Schadeherstel, Vereniging FOCWA Specialisten en Vereniging CarrosserieNL.
In 2016 ging Vereniging CarrosserieNL samen met de RAI Vereniging, afdeling Speciale Voertuigen, verder als RAI CarrosserieNL.
In augustus 2018 zijn de overgebleven verenigingen gefuseerd tot één FOCWA, mede op verzoek van de leden. Zo wilde FOCWA de kwaliteit van de dienstverlening verder uitbouwen. Na de fusie zijn de volgende secties als zelfstandige vakgroepen in het bestuur vertegenwoordigd:
Individueel opererende schadeherstelbedrijven
Ketenbedrijven in schadeherstel
Caravan- en camperservicebedrijven,
Autoruitherstelbedrijven
Specialismen
De belangen van andere vakgroepen worden in het bestuur behartigd door het bestuurslid met wie zij de meeste verwantschap hebben.
Kwaliteitsborging
De ‘FOCWA Standaard’ was een nieuwe kwaliteitsnorm die voor alle FOCWA Schadeherstelleden vanaf 1 mei 2017 verplicht werd gesteld. De in de ‘FOCWA Standaard’ opgenomen kwaliteitseisen waren gekoppeld aan de schadeherstel activiteiten die door een FOCWA Schadeherstel lid werden uitgevoerd. De desbetreffende schadeherstel activiteiten waren onderverdeeld in twee categorieën: Cosmetisch Schadeherstel en Complex Schadeherstel. Afhankelijk van de categorie dienen alle leden van FOCWA aan de kwaliteitseisen te voldoen. Een onafhankelijke instantie controleerde de leden op criteria als opleiding, uitrusting en apparatuur, bedrijfsvoering en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Afhankelijk van de bevindingen kreeg de ondernemer al dan niet het certificaat FOCWA Standaard toegekend.
Vanaf 1 oktober 2018 werken brancheverenigingen FOCWA en BOVAG met hetzelfde kwaliteitskeurmerk voor schadeherstellers. De Branchenormering Schadeherstel vervangt daarmee de FOCWA Standaard en BOVAG Erkend Schadeherstel. De brancheverenigingen hebben de normering invulling gegeven in samenwerking met een College van Deskundigen, waarin marktpartijen en opdrachtgevers deelnamen. Schadeherstellers moeten zich onder de nieuwe norm iedere twee jaar laten certificeren door de aangewezen onafhankelijke instellingen. Om de kwaliteitsnorm in stand te houden hebben FOCWA en BOVAG de Stichting Branchenormering Schadeherstel opgericht.
In deze stichting hebben FOCWA en BOVAG ook een gezamenlijke branchenorm voor ruitschadeherstelbedrijven ondergebracht. Deze norm trad op 1 juni 2019 in werking en is per 1 juni 2020 verplicht voor alle bedrijven die lid zijn van een van beide organisaties. Het keurmerk kwam wederom in samenwerking met het College van Deskundigen tot stand en moet de kwaliteit van ruitschadeherstel borgen.
In mei 2019 kondigde FOCWA aan dat het tevens een label voor merkspecifiek schadeherstel gaat ontwikkelen. Daarmee kunnen universele schadeherstellers aantonen dat ze ook schades aan nieuwe auto’s kunnen herstellen, ongeacht de complexe materiaalsoorten en elektronica in moderne voertuigen. Dat is in lijn met het ADAS-convenant, dat FOCWA en 41 overheids-, opleidings- en dataorganisaties in juni 2019 ondertekenden. Daarin stelden zij ten doel het veilige gebruik van Advanced Driver Assistance Systems (ADAS) in drie jaar tijd te verhogen met minimaal twintig procent.
Overige initiatieven
Ieder jaar organiseert FOCWA Schadeherstel een groot congres voor leden en stakeholders uit de schadeherstelbranche. Op het congres gaan zij het gesprek aan over ondernemerschap, ontwikkelingen in de markt en het vakmanschap van schadeherstel.
Op 19 juni 2019 startte FOCWA samen met brancheorganisaties VACO en Stiba het Young Automotive Management-programma. Daarmee willen de organisaties onder meer thematische netwerkbijeenkomsten en een verdiepende leergang aanbieden aan jonge ondernemers en leidinggevenden in de automotivesector.
Onder al haar aangesloten leden verspreidt FOCWA het FOCWA-magazine. Om de kennis over technologische ontwikkelingen in de schadeherstelsector te versterken brengt FOCWA vanaf juni 2019 eveneens het “FOCWA Kantinejournaal” uit, gericht op werknemers van alle aangesloten bedrijven. Dit is een periodiek verschijnende krant in aanvulling op het FOCWA-magazine, met daarin vooral aandacht voor technische vraagstukken.
Externe link
Officiële website
Referenties
Nederlandse verkeers- en vervoersorganisatie
Nederlandse brancheorganisatie
|
De organisatie heeft algemene leverings- en betalingsvoorwaarden opgesteld voor de aangesloten bedrijven. Ook heeft de organisatie een kwaliteitskeurmerk voor autoschadeherstel ingevoerd, de FOCWA Standaard. Deze is per 1 oktober 2018 vervangen door de Branchenormering Schadeherstel, die de brancheverenigingen FOCWA en BOVAG samen hebben opgesteld. De organisatie bracht een tijdschrift uit met als titel "Carrosserie", waarvan de laatste uitgave in november 2016 verscheen.
| 1 |
betalingsstatus, betalingsproces, betalingsvoorwaarden
|
2,772 |
SomeProducts
|
806675
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bifidobacterium
|
Bifidobacterium
|
Bifidobacterium is een geslacht van grampositieve, strikt anaerobe, niet-sporenvormende, onbeweeglijke en staafvormige bacteriën. Ze zijn in staat om glucose tot melkzuur en azijnzuur af te breken en halen hieruit hun energie. Dit gebeurt volgens een eigen gecompliceerd stofwisselingsproces. Er zijn geen pathogene soorten bekend. Een aantal stammen wordt in probiotica gebruikt.
De belangrijkste soorten zijn:
B. adolescentis
B. bifidum
B. breve
B. infantis
B. longum
Deze bacteriën komen van nature voor in de darmflora van mens en dier, meer bepaald in de dikke darm. Bij zuigelingen, die borstvoeding krijgen, maken de bifidobacteriën zelfs 95% uit van de totale darmflora. De soorten die voorkomen in het menselijk spijsverteringsstelsel onderscheiden zich van dierlijke bifidobacteriën. Zo is bijvoorbeeld B. animalis, die voorkomt bij dieren, beter bestand tegen zure milieus en wordt daarom toegepast in verschillende soorten probiotische yoghurts.
Fysiologische effecten
Sommige stammen van bifidobacteriën begunstigen de darmomgeving door de microflora te verbeteren, constipatie te verhinderen, en daardoor de eigenschappen van ontlasting positief te beïnvloeden. Ze produceren zowel azijnzuur als melkzuur, typisch in een 3:2 verhouding. Een ander belangrijk effect van bifidobacteriën is dat sommige soorten het immuunsysteem stimuleren.
Toepassingen
Vanwege hun gunstige effecten worden sommige stammen toegepast in de levensmiddelenindustrie, geneeskunde en diervoeding als probiotica. Het ultieme doel is de omgeving van het maag-darmstelsel te verbeteren en darminfecties te verhinderen. De meeste toepassingen bevinden zich in de zuivelindustrie, vooral in gefermenteerde producten zoals yoghurt. Bifidobacteriën zijn anaeroob en sterven daarom snel af in contact met zuurstof uit de lucht. Na openen verliest een product met bifidobacteriën dus snel zijn gunstige werking.
Bifidus
De term (actieve) bifidus wordt regelmatig gebruikt in reclame-uitingen van fabrikanten die producten maken, waarin bifidobacteriën zijn verwerkt. Bifidus is echter niets meer dan een reclameterm en zegt niets over welke soort (of stam) daadwerkelijk in het product is gebruikt (en ook niet óf er daadwerkelijk bifidobacteriën zijn gebruikt), noch over de hoeveelheid of werking. Aangezien het geen betekenis heeft, mag het ook niet voorkomen in de ingrediëntendeclaratie.
Bacterie
Borstvoeding
|
Toepassingen
Vanwege hun gunstige effecten worden sommige stammen toegepast in de levensmiddelenindustrie, geneeskunde en diervoeding als probiotica. Het ultieme doel is de omgeving van het maag-darmstelsel te verbeteren en darminfecties te verhinderen. De meeste toepassingen bevinden zich in de zuivelindustrie, vooral in gefermenteerde producten zoals yoghurt. Bifidobacteriën zijn anaeroob en sterven daarom snel af in contact met zuurstof uit de lucht. Na openen verliest een product met bifidobacteriën dus snel zijn gunstige werking.
| 1 |
producten, soortgelijke producten, productkenmerken
|
1,343 |
EmploymentAgency
|
1935697
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Fabriek%20%28Wilhelminaoord%29
|
Fabriek (Wilhelminaoord)
|
De fabriek, een mandenmakerij, weverij en smederij, is een monumentaal gebouw in Wilhelminaoord van de Maatschappij van Weldadigheid.
Geschiedenis
In het begin van de 19e eeuw stichtte de Maatschappij van Weldadigheid in het kader van de armoedebestrijding enkele kolonies in het zuidwesten van de Nederlandse provincie Drenthe. In deze kolonies kregen arme gezinnen, die afkomstig waren uit het hele land, een stukje grond en een woning waardoor zij in staat gesteld werden om in hun eigen levensonderhoud te voorzien. Halverwege de 19e eeuw bleek het succes minder groot dan door de stichter van de kolonies, Johannes van den Bosch, was verwacht. De Maatschappij van Weldadigheid verzette de bakens en bouwde enkele grote boerderijen, waaronder de Hoeve Koning Willem III in Frederiksoord en de Hoeve De Dankbaarheid (later Hoeve Prinses Marianne genoemd) in Wilhelminaoord. De kleine kavels van de oorspronkelijke kolonisten werden samengevoegd tot een grote landbouwkavel van circa 50 hectare, waardoor een grootschalige vorm van landbouw mogelijk werd. De kolonisten werkten als arbeiders onder leiding van een bedrijfsleider op de hoeve. De nieuwe opzet bleek succesvol. Vanaf 1869 werd winst gemaakt.
De kolonies boden in eerste instantie vooral landarbeid aan de kolonisten. Omdat het aantal kolonisten dat ongeschikt was voor de landarbeid steeds groter werd, zocht de leiding van de maatschappij van Weldadigheid naar alternatieve werkgelegenheid. Aan deze groep kolonisten werden fabrieksmatige werkzaamheden aangeboden. In eerste instantie werden vooral zaken voor de eigen behoefte van de kolonies gefabriceerd zoals kousengarens, touw, kledingstukken, dekens en linnengoed. Op die manier werd voorkomen dat er concurrentievervalsing zou optreden met het vrije bedrijfsleven. Later, toen de financiering van de kolonies een probleem begon te worden, werden er ook goederen geproduceerd voor de export naar Nederlands Indië. Johannes van den Bosch, oprichter van de kolonies, was in deze periode minister van Koloniën.
Ook in Wilhelminaoord werden fabrieksmatige activiteiten ontplooid. Het eerste fabrieksgebouw ging door brand verloren en werd omstreeks 1900 vervangen door een nieuw gebouw. In dit gebouw werden een mandenmakerij, een mattenweverij, een smederij, een ververij en een kokerij ondergebracht.
De voormalige fabriek van Wilhelminaoord is erkend als een rijksmonument en wordt verhuurd aan particulieren.
Externe link
Rijksmonument in Westerveld
Bouwwerk in Westerveld
Maatschappij van Weldadigheid
Industrieel erfgoed in Nederland
Wilhelminaoord
|
De kolonies boden in eerste instantie vooral landarbeid aan de kolonisten. Omdat het aantal kolonisten dat ongeschikt was voor de landarbeid steeds groter werd, zocht de leiding van de maatschappij van Weldadigheid naar alternatieve werkgelegenheid. Aan deze groep kolonisten werden fabrieksmatige werkzaamheden aangeboden. In eerste instantie werden vooral zaken voor de eigen behoefte van de kolonies gefabriceerd zoals kousengarens, touw, kledingstukken, dekens en linnengoed. Op die manier werd voorkomen dat er concurrentievervalsing zou optreden met het vrije bedrijfsleven. Later, toen de financiering van de kolonies een probleem begon te worden, werden er ook goederen geproduceerd voor de export naar Nederlands Indië. Johannes van den Bosch, oprichter van de kolonies, was in deze periode minister van Koloniën.
| 1 |
uitzendbureau, arbeidsbemiddeling, werkgelegenheid
|
12,131 |
LegalService
|
1497739
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mischa%C3%ABl%20Modrikamen
|
Mischaël Modrikamen
|
Mischaël Modrikamen (Couillet, 22 februari 1966) is een Belgisch advocaat uit Brussel, lid van het gelijknamige advocatenkantoor Modrikamen en politicus.
Jeugd en studies
De vader van Mischaël Modrikamen, Marcel Modrikamen behoorde tot het Verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij werd socialistisch schepen van Couillet en in 1984 voorzitter van de socialistische ziekenbond voor de streek van Charleroi. Op 18 februari 1991 werd Marcel Modrikamen slachtoffer van een aanslag die hem een arm kostte en leidde tot zijn vroegtijdige dood in 1995. Volgens zijn zoon was de reden van de aanslag dat zijn vader onregelmatigheden had ontdekt in het beheer van het ziekenhuis Institut Gailly, waarvan hij de voorzitter was.
Mischaël Modrikamen deed zijn studies in Couillet, vervolgens in de athenea van Charleroi en Marcinelle, en ten slotte aan de Université Libre de Bruxelles.
Advocaat
Modrikamen was als raadsman gespecialiseerd in complexe geschillen en in het vennootschaps- en financieel recht.
Hij was de advocaat van de persgroep IPM, uitgever van La Libre Belgique en La Dernière Heure.
Hij specialiseerde zich in het vertegenwoordigen van de kleine aandeelhouders.
Hij maakte naam met rechtszaken tegen de toenmalige ASLK en de Nationale Bank van België. In 1998 vocht hij in een rechtszaak in opdracht van een paar honderd CERA-aandeelhouders de fusie tussen de Kredietbank en de CERA aan. Dit leverde de CERA-aandeelhouders 3 miljard euro op.
Fortis
De raadsman kwam eind 2008 en begin 2009 in het nieuws rond de rechtszaak aandeelhouders Fortis Bank versus de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij.
Modrikamen had uit naam van 2.400 aandeelhouders van Fortis Holding gevraagd om de beslissing van de algemene vergadering van 28 april te laten opschorten. Toen werd besloten om Fortis Bank te verkopen aan BNP Paribas. Modrikamen eiste ook dat BNP Paribas geen onderdelen van die bank mocht verkopen en dat de bank de naam Fortis zou behouden. Daarnaast mocht de Nederlandse overheid geen onderdelen van Fortis Nederland verkopen. Met die maatregel wilden Modrikamen en zijn klanten de ontmanteling van Fortis Holding "bevriezen" in afwachting van een uitspraak ten gronde, waarbij de verkoop van onderdelen zou nietig verklaard worden. De Belgische en Nederlandse staat en de Franse bank BNP Paribas wilden daar niet van horen en stelden bovendien dat de rechtbank in Brussel daarover niet kon beslissen. De rechtbank heeft ten slotte wel beslist, namelijk dat de verkoop van onderdelen niet bevroren werd. Wat de Nederlandse situatie betreft, verklaarde de rechtbank zich onbevoegd.
Joodse verenigingen
Van 2000 tot 2003 was Modrikamen voorzitter van de Communauté israélite libérale de Belgique.
Hij was rond dezelfde tijd de advocaat van de Joodse gemeenschap betreffende de onderhandelingen over de tijdens de oorlog geroofde goederen.
In een Vrije Tribune verschenen in La Libre Belgique op 24 november 2002, vergeleek hij de oproep van Oxfam tot het boycotten van Israëlische producten met de acties van de nazi's in de jaren dertig tegen Joodse producten.
In verdenking
Modrikamen was voorzitter van de Raad van bestuur van de vennootschap Donaldson, die failliet ging. De omstandigheden waarin dit gebeurde hadden tot gevolg dat hij op 25 maart 2010 in verdenking werd gesteld voor valsheid in geschrifte en witwassen.
Hij was van oordeel dat het de bedoeling was hem te hinderen in zijn politiek engagement en legde op zijn beurt klacht neer tegen onbekenden voor lasterlijke aanklachten.
Politieke partij
Op 11 september 2009 kondigde Modrikamen de oprichting aan van een nieuwe rechtse politieke partij, de Parti Populaire (Personenpartij). Deze partij werd op 26 november 2009 officieel voorgesteld. Rudy Aernoudt en hij traden op als co-voorzitters.
Modrikamen nam deel aan de verkiezingen van 13 juni 2010 maar werd niet verkozen. Zijn partijgenoot Laurent Louis werd echter in het arrondissement Nijvel verkozen.
Inwendige twisten hadden tot gevolg dat Rudy Aernoudt in augustus 2010 uit de partij werd gezet, die van toen af een uitsluitend Franstalige koers volgde.
Op 23 december 2010 werd het vertrek van Modrikamen aangekondigd uit de advocatenassociatie die hij had opgericht en die voortaan werd verder gezet door de vennoten Olivier Bonhivers, Yasmine Dehaene en Cyrille Barette onder de naam Bonhivers. Modrikamen kondigde aan dat hij zich voortaan hoofdzakelijk wilde wijden aan de door hem opgerichte politieke partij. Hij bleef echter als advocaat actief, samen met advocaat Arnauts, onder meer in het dossier Fortis.
Europese Unie
Eind september 2018 onderhandelen Modrikamen en Steve Bannon met Luigi Di Maio (M5S) over rechtse samenwerking in het Europarlement.
Einde
Bij de verkiezingen van 2019 haalde zijn partij geen enkele zetel binnen. Nadien besloot Modrikamen te stoppen met politiek.
Publicatie
Fortis, tot de laatste snik, 2009, uitg. Borgerhoff & Lamberigts, 144 pag. -
Externe links
Webstek van de advocatenassociatie Modrikamen
Webstek Parti Populaire - Personenpartij
Belgisch advocaat
Belgisch partijvoorzitter
PP-politicus (België)
|
Mischaël Modrikamen (Couillet, 22 februari 1966) is een Belgisch advocaat uit Brussel, lid van het gelijknamige advocatenkantoor Modrikamen en politicus.
| 1 |
advocatenkantoor, juridisch advies, juridische dienstverlening
|
11,015 |
Pond
|
570054
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Buulder%20Aa
|
Buulder Aa
|
De Buulder Aa is een riviertje in de Nederlandse provincie Noord-Brabant.
Loop
Het brongebied bevindt zich ten oosten van de Belgische plaats Hamont. Tot de bovenloop behoren de Erk of Kranjesbeek en de Kattenkuilbeek. De beek stroomt in noordelijke richting en overschrijdt de Belgisch-Nederlandse grens nabij de buurtschap Toom, die zich ten westen van Budel bevindt. De beek stroomt verder tussen Budel en Gastel en buigt af in noordoostelijke richting. Ze stroomt ten oosten van Soerendonk en langs Kasteel Cranendonck. Bij de brug in de weg van Maarheeze naar Soerendonk neemt zij de gekanaliseerde Boschloop op. Iets verderop bevindt zich een waterzuiveringsinstallatie die haar effluent op de Buulder Aa loost. De Buulder Aa buigt dan af in noordwestelijke richting om ten zuidoosten van Leende uit te monden in de Strijper Aa, waarna beide riviertjes gezamenlijk als Groote Aa hun weg vervolgen.
Het natuurlijk debiet van het riviertje bedraagt 0,25 - 0,5 m3/sec.
Natuurgebieden
Langs het beekje bevinden zich, in stroomafwaartse richting, een aantal natuurgebieden, en wel:
Asbroek, met visvijvers
Burgskens
Buulderbroek
Cranendonckse Bos met Kasteel Cranendonck
Dalen
Aasdonken
Ulkedonken
Renheide
Meneeuwsels
Heerenbeemden
Beekherstel
Vanaf 2012 wordt beekherstel uitgevoerd in de middenloop van de Buulder Aa, vanaf de zuiveringsinstallatie tot nabij Renheide. Hier wordt de loop weer meanderend gemaakt en wordt de passeermogelijkheid van de stuwen voor vis hersteld. Ook wordt een waterbergingsgebied ingericht.
Externe link
Waterschap
Beek in Noord-Brabant
Dal van de Kleine Dommel
Geografie van Cranendonck
Stroomgebied van de Maas
|
Natuurgebieden
Langs het beekje bevinden zich, in stroomafwaartse richting, een aantal natuurgebieden, en wel:
Asbroek, met visvijvers
Burgskens
Buulderbroek
Cranendonckse Bos met Kasteel Cranendonck
Dalen
Aasdonken
Ulkedonken
Renheide
Meneeuwsels
Heerenbeemden
| 1 |
vijver, waterpartij, tuinvijver
|
8,608 |
SelfStorage
|
5424941
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Stichting%20Agrarische%20Kernbedrijven%20Nickerie
|
Stichting Agrarische Kernbedrijven Nickerie
|
Stichting Agrarische Kernbedrijven Nickerie (SAKN), ook wel Lands(bedrijf) Agrarische Kernbedrijven Nickerie, is een voormalig Surinaams staatsbedrijf. Het was eigendom van het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij.
De SAKN was actief binnen de rijstsector van Nickerie, onder meer met een droogfaciliteit voor padie (ongepelde rijst) en opslagfaciliteiten. Daarnaast trad het prijsregulerend op in de sector om een hogere prijs voor de boeren te garanderen. Deze rol werd in de jaren 1990 overgenomen door Jaimangal NV die door de Federatie van Agrariërs en Landarbeiders (FAL) was opgezet.
In 2013 was er geen activiteit meer binnen het bedrijf. DNA-lid Rashied Doekhie nam toen het initiatief om de SAKN nieuw leven in te blazen, met goedkeuring van president Desi Bouterse. Het plan was niet om het te herstarten als staatsbedrijf, omdat daar de slagingskans gering van werd geacht, maar het te laten exploiteren door een commercieel bedrijf. Gedacht werd aan de overname door een Chinees bedrijf. In 2015 bleek de voorraad aan machines van de SAKN te zijn verkocht en de ontvangen gelden ervan te zijn verdwenen.
Zie ook
Landbouw in Suriname
Surinaams staatsbedrijf
Surinaamse stichting
Land- en tuinbouw in Suriname
Nickerie
Voormalig Surinaams bedrijf
|
De SAKN was actief binnen de rijstsector van Nickerie, onder meer met een droogfaciliteit voor padie (ongepelde rijst) en opslagfaciliteiten. Daarnaast trad het prijsregulerend op in de sector om een hogere prijs voor de boeren te garanderen. Deze rol werd in de jaren 1990 overgenomen door Jaimangal NV die door de Federatie van Agrariërs en Landarbeiders (FAL) was opgezet.
| 1 |
zelfopslag, opslagruimte, opslagfaciliteit
|
1,165 |
AccountingService
|
2851894
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Algemeen%20Boerensyndicaat
|
Algemeen Boerensyndicaat
|
Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS vzw) is een Belgische belangenvereniging voor boeren, actief in het Vlaamse landsgedeelte. Voorzitter is Hendrik Vandamme en de hoofdzetel is gelegen te Roeselare. Het ABS is nauw verbonden met NAC vzw, het Nationaal Agrarisch Centrum, eveneens gevestigd in Roeselare. Binnen haar werking heeft het Algemeen Boerensyndicaat een Adviesbureau (het AABS), dat adviezen verleent aan land- en tuinbouwers inzake bedrijfsbegeleiding, bedrijfseconomische boekhouding, milieu-, fiscaal- en juridisch advies.
Geschiedenis
Op 11 november 1962 werd het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) vzw opgericht als onafhankelijk syndicaat voor land- en tuinbouwers. Het ABS profileerde zich langzaam maar zeker van een drukkingsgroep naar een erkende landbouworganisatie, en dit in eerste plaats ter verdediging van de familiale landbouwbedrijven. De voorbije decennia werd het ABS verder uitgebouwd en groeide het uit tot de tweede grootste landbouworganisatie in Vlaanderen na de Boerenbond.
In de jaren 90 werden gesprekken aangeknoopt met het Boerenfront (BF) die leidden tot een (formele) fusie. Officieel bleef het Boerenfront echter bestaan en behield ze haar eigen werking.
Politiek
Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) vzw profileert zich als onafhankelijk en politiek neutraal.
Nauwe band met Waalse FWA
De tegenhanger van het ABS iN het zuiden van het land is de Fédération Wallonne de l'Agriculture (FWA). In Wallonië is de FWA de grootste vertegenwoordiger van de landbouwsector en absorbeerde begin dit decennium de Waalse poot van de Boerenbond.
Link met Crelan
Zowel ABS als het Waalse FWA hebben een gepriviligieerde band met de bank Crelan, als opvolger van het vroegere Landbouwkrediet. Beide instellingen hebben vertegenwoordigers in de Raad van Bestuur van de financiële instelling.
Structuur
Voorzitter - ondervoorzitters
Huidig voorzitter is Hendrik Vandamme, landbouwer (akkerbouw) uit Oostende. Hendrik Vandamme is tevens voorzitter van de SALV, de Strategische Adviesraad voor Landbouw en Visserij, die de Vlaamse Regering en het Vlaams Parlement adviseert over landbouw en visserij in de brede zin van het woord.
Ondervoorzitters van het ABS zijn Paul Cerpentier (varkenshouder) uit Kemzeke, deelgemeente van Stekene, en Koen De Busschop (aspergekweker) uit Bilzen.
Algemeen Secretaris
Huidig algemeen secretaris is Guy Depraetere (bio-boer) uit Lierde.
Directeur
Directeur is Eric Claeys.
Historisch overzicht 'voorzitters'
Ledenblad
Het ledenblad van de organisatie is het wekelijks tijdschrift 'de Drietand'.
|
Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS vzw) is een Belgische belangenvereniging voor boeren, actief in het Vlaamse landsgedeelte. Voorzitter is Hendrik Vandamme en de hoofdzetel is gelegen te Roeselare. Het ABS is nauw verbonden met NAC vzw, het Nationaal Agrarisch Centrum, eveneens gevestigd in Roeselare. Binnen haar werking heeft het Algemeen Boerensyndicaat een Adviesbureau (het AABS), dat adviezen verleent aan land- en tuinbouwers inzake bedrijfsbegeleiding, bedrijfseconomische boekhouding, milieu-, fiscaal- en juridisch advies.
| 1 |
accountancy, boekhouding, financiële diensten
|
7,848 |
MusicVideoObject
|
5517841
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Leave%20the%20Door%20Open
|
Leave the Door Open
|
" Leave the Door Open " is de debuutsingle van het Amerikaanse superduo Silk Sonic, bestaande uit Bruno Mars en Anderson. Paak dat deel uitmaakt van hun aankomende debuutstudioalbum, An Evening with Silk Sonic. De single werd uitgebracht op 5 maart 2021 door Aftermath Entertainment en Atlantic Records. Leave the Door Open is geschreven door Mars, Brandon Anderson, Dernst Emile II en Christopher Brody Brown. De productie werd eveneens verzorgd door Mars in samenwerking met D'Mile. Leave the Door Open is een R&B en soulnummer, beïnvloed door een rustige storm en geïnspireerd door de "1970s Philadelphia soul" -groepen. De teksten worden beschreven als een "gedetailleerde erotische uitnodiging" en tegelijkertijd een liefdeslied.
Muziekcritici gaven "Leave the Door Open" positieve recensies, waarbij sommigen zowel de zang van de zanger als de compositie van het nummer prezen. Het nummer was een commercieel succes en piekte op nummer één in de Amerikaanse Billboard Hot 100. Het nummer stond ook in de top tien van Australië, België (Vlaanderen), Canada en Portugal.
De begeleidende videoclip, die werd geregisseerd door Florent Dechard en Mars, werd uitgebracht op dezelfde datum als het nummer. Ter promotie van "Leave the Door Open" traden Mars en Paak op tijdens de 63e Grammy Awards.
Videoclip
De videoclip voor "Leave the Door Open" ging in première naast de release van het nummer op 5 maart 2021 en werd geregisseerd door Mars en Florent Dechard. De muziekvideo speelt zich af in een Motown-tapijtstudio "badend in warm licht" en amberkleurige tinten. Silk Sonic en de band dragen "zonnebrillen en vintage bedrukte shirts" terwijl ze het nummer uitvoeren.
Awards en nominaties
NPO Radio 2 Top 2000
Single uit 2021
Nummer van Silk Sonic
|
Videoclip
De videoclip voor "Leave the Door Open" ging in première naast de release van het nummer op 5 maart 2021 en werd geregisseerd door Mars en Florent Dechard. De muziekvideo speelt zich af in een Motown-tapijtstudio "badend in warm licht" en amberkleurige tinten. Silk Sonic en de band dragen "zonnebrillen en vintage bedrukte shirts" terwijl ze het nummer uitvoeren.
| 1 |
muziekvideo, muziekclip, videoclips
|
2,836 |
VacationRental
|
2971246
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerk%20van%20Etersheim
|
Kerk van Etersheim
|
De kerk van Etersheim werd rond 1900 gebouwd ten behoeve van de hervormde gemeente van de Noord-Hollandse plaats Etersheim in de gemeente Edam-Volendam.
Geschiedenis
De eerste kerk van Etersheim is samen met het oude dorp verzwolgen in de toenmalige Zuiderzee. Een nieuw dorp Etersheim, inclusief kerk, werd westelijker van de oorspronkelijke ligging, binnen de bescherming van de zeedijk, opnieuw opgebouwd. Ook deze 17e- of 18e-eeuwse kerk bestaat niet meer. De stenen van deze kerk werden hergebruikt bij de nieuwbouw die eind 19e eeuw, begin 20e eeuw plaatsvond. Deze nieuwe kerk kwam gereed in 1901. In 1984 moest de toren, vanwege de bouwvallige staat, worden afgebroken. Er resteert van de toren nog slechts een afgeknot onderstuk. Links van de kerk ligt, op een hoger gelegen terrein, het kerkhof. Rechts van de kerk staat de voormalige pastorie.
Door het teruglopend aantal kerkbezoekers werd de kerk afgestoten voor het kerkelijk werk. Het gebouw deed vervolgens dienst als theater. Ook de Amsterdamse satanskerk huurde het gebouw enige tijd. Daarna werd het gebouw geschikt gemaakt voor particuliere bewoning. Het gebouw doet tevens dienst als bed & breakfastaccommodatie.
Kerkgebouw in Edam-Volendam
Protestants kerkgebouw in Nederland
Voormalig kerkgebouw in Noord-Holland
Neogotisch kerkgebouw in Nederland
|
Door het teruglopend aantal kerkbezoekers werd de kerk afgestoten voor het kerkelijk werk. Het gebouw deed vervolgens dienst als theater. Ook de Amsterdamse satanskerk huurde het gebouw enige tijd. Daarna werd het gebouw geschikt gemaakt voor particuliere bewoning. Het gebouw doet tevens dienst als bed & breakfastaccommodatie.
| 1 |
vakantieverhuur, vakantiewoning, accommodatie
|
12,415 |
VacationRental
|
5318671
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschenkwoningen
|
Geschenkwoningen
|
Geschenkwoningen zijn woningen die na de Watersnoodramp van 1953 door diverse landen aan Nederland zijn geschonken om de woningnood in de door de watersnood getroffen gebieden te lenigen. Ze werden ook wel 'watersnoodwoningen' genoemd.
Na de Watersnoodramp van 1953 stuurden vooral Scandinavische landen ruim 800 zogenaamde geschenkwoningen naar Nederland. De geschenkwoningen kwamen uit Noorwegen (ruim 325), Denemarken, Zweden (ieder rond de 230), Finland (15) en Oostenrijk (circa 70). De Noorse koning Haakon stelde 326 prefabwoningen beschikbaar. Ook in Engeland werden Noorse geschenkwoningen gebouwd. Daarnaast waren er nog 140 vakantiewoningen op Schouwen-Duiveland, die niet voor permanente bewoning waren bedoeld, maar waar wel nog lang mensen gewoond hebben.
Er waren diverse types, waaronder eenlaags bungalows, en ook huizen met een boven- en benedenverdieping en twee-onder-een-kapwoningen. In de Scandinavische landen was de bouw van prefab houten huizen in de voorgaande decennia op gang gekomen en zo konden er bouwpakketten naar Rotterdam worden verscheept, vanwaar zij werden overgebracht naar hun bestemming. In 1946 ontwierpen de Noren de Noorse prefabwoning als zogenaamde crisiswoning voor de Noorse wederopbouw. Dit gebeurde om de woningnood in Noorwegen, ontstaan als gevolg van de Duitse verwoestingen in de Tweede Wereldoorlog, zo snel mogelijk op te lossen.
De prefab-woningen werden verdeeld over de drie provincies: Noord-Brabant, Zeeland en Zuid-Holland. De meeste woningen gingen naar Fijnaart en Heijningen, Kerkwerve, Nieuw-Vossemeer, Oosterland, Oude-Tonge, Ouwerkerk, Nieuwerkerk en Stavenisse. De Oostenrijkse vakantiewoningen gingen naar Haamstede, Renesse en Westenschouwen. Daarvan zijn er inmiddels veel verdwenen.
In Zuid-Holland staan en stonden de meeste geschenkwoningen in de Alblasserwaard, op Goeree-Overflakkee en in de Hoeksche Waard. Omdat het Zeeuwse eiland Schouwen-Duiveland zwaar was getroffen én bestond uit maar liefst achttien gemeentes, kreeg dat gebied de meeste geschenkwoningen, 340 in totaal.
Sinds de bouw in 1953-'54 zijn er honderden huizen afgebroken en nog veel meer werden vaak onherkenbaar verbouwd. Er resten nog een beperkt aantal originele exemplaren.
Erfgoedvereniging Heemschut en de betrokken provincies spannen zich sinds 2018 in om een aantal van deze woningen voor de toekomst te bewaren als tastbare herinnering aan de Watersnoodramp van 1953.
In het Streekmuseum de Meestoof in Sint-Annaland (Tholen) is een uit Stavenisse afkomstige geschenkwoning ingericht als museumwoning / watersnoodwoning. Ook in Heijningen (gemeente Moerdijk) is een geschenkwoning ingericht als museumwoning / watersnoodwoning. In september 2013 is in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem een Noorse Watersnoodwoning uit Raamsdonksveer herbouwd.
Literatuur
Huizen van hout – Woningen geschonken na de watersnoodramp – Deel 3: 'Uitgavenreeks Nationaal Kennis- en Herinneringscentrum Watersnood 1953'
Woning
Geschiedenis van Noord-Brabant
Geschiedenis van Zeeland
Geschiedenis van Zuid-Holland
|
Na de Watersnoodramp van 1953 stuurden vooral Scandinavische landen ruim 800 zogenaamde geschenkwoningen naar Nederland. De geschenkwoningen kwamen uit Noorwegen (ruim 325), Denemarken, Zweden (ieder rond de 230), Finland (15) en Oostenrijk (circa 70). De Noorse koning Haakon stelde 326 prefabwoningen beschikbaar. Ook in Engeland werden Noorse geschenkwoningen gebouwd. Daarnaast waren er nog 140 vakantiewoningen op Schouwen-Duiveland, die niet voor permanente bewoning waren bedoeld, maar waar wel nog lang mensen gewoond hebben.
| 1 |
vakantieverhuur, vakantiewoning, vakantiehuis
|
211 |
FireStation
|
1321603
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Veiligheidsregio%20Frysl%C3%A2n
|
Veiligheidsregio Fryslân
|
Een veiligheidsregio is een samenwerkingsverband van de hulpverleningsdiensten op basis van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen en de wet Veiligheidsregio's, ten behoeve van fysieke veiligheid. De Veiligheidsregio Fryslân valt geografisch samen met de Nederlandse provincie Friesland.
Regioprofiel
Inwoners: 646.060 (2013, CBS)
Landoppervlakte: 3349 km² (plus 2392 km² wateroppervlak)
Een aanzienlijk deel van het land ligt net onder de zeespiegel. De regio kent een complex systeem aan meren, kanalen en dijken.
Het grootste deel van de Waddenzee valt onder de Veiligheidsregio Fryslân. Tot de regio behoren de bewoonde eilanden Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog.
Gemeente Schiermonnikoog is qua inwoneraantal de kleinste gemeente van Nederland (ca. 950 inwoners).
Risico's
Terrein
BRZO (Besluit Risico's Zware Ongevallen 2015): enkele locaties bij Heerenveen, Drachten en Surhuisterveen.
De Veiligheidsregio Fryslân kent veel meren en kanalen, terwijl veel land net onder zeeniveau ligt. Excessief hemelwater kan voor wateroverlast zorgen.
De Veiligheidsregio Fryslân kent punten voor gaswinning in het uiterste noorden, onder meer op Oost-Ameland, bij Blija en bij Anjum. De discussie over gaswinning in de Waddenzee door de NAM duurt voort.
Kwetsbare locaties voor drinkwaterwinning op Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog, Weststellingwerf, Ooststellingwerf en bij Noordbergum
Het westen van Vlieland wordt voor militaire doeleinden gebruikt.
Infrastructuur
Vervoer van gevaarlijke stoffen over de snelwegen van en naar industriegebied Eemsmond in Groningen en/of Duitsland.
De Afsluitdijk kan bij stormachtig weer gevaar opleveren voor het verkeer.
Energietransport: 400MVA-schakelstation/-krachtcentrale tussen Noordbergum en Bergum.
Ondergrondse buisleidingenstraat voor transport van olie en gas van Workum naar Medemblik in Noord-Holland (zie stippellijn op kaart).
De regio kent één militair vliegveld: de Vliegbasis Leeuwarden. Daarnaast zijn er twee kleine civiele vliegvelden bij Drachten en op Ameland.
Sociaal-fysiek
Wadlooproutes van Het Bildt naar Terschelling en van Dongeradeel naar Ameland en de Engelschmanplaat, alleen onder begeleiding.
Heerenveen kent twee relatief grote stadions: Het Abe Lenstra Stadion en het schaatsstadion Thialf. Bij grote bezoekersaantallen kan dit leiden tot risico's voor de openbare orde en de veiligheid.
Geen grote attractieparken in deze regio; wel veel watersport.
Oerol Festival op Terschelling in de zomer kan bij warmte en grote drukte gevaar opleveren voor de openbare orde en de veiligheid, net als de Open Dagen van de Vliegbasis Leeuwarden en de Sneekweek in Sneek.
Instanties
Brandweer. De regio telt 65 brandweerkazernes. Ongeveer 1150 vrijwilligers en 150 beroeps dragen zorg voor de brandveiligheid, brandbestrijding en hulpverlening bij incidenten.
GHOR/GGD
Gemeenten: 18.
Voorzitter van de Veiligheidsregio: Sybrand Buma, burgemeester van Leeuwarden.
Provincie
Ambulancevervoer: in de gehele regio verzorgd door de RAV Fryslân.
Politie: De veiligheidsregio is congruent met de grenzen van de politieregio. Korpsgrootte: ongeveer 1600 medewerkers.
Justitie: Rechtbank (arrondissement) en Gerechtshof (ressort) zetelen in Leeuwarden.
Waterschappen: de regio valt binnen het gebied van Wetterskip Fryslân, behalve het gebied Lauwersmeer, dat hoort bij Waterschap Noorderzijlvest. Daarnaast kende de Veiligheidsregio Fryslân nog het kleinste waterschap van Nederland: Blija Buitendijks, maar deze is in 2018 opgeheven.
Rijkswaterstaat: de regio valt binnen de regionale dienst Noord.
ProRail, beheerder van het spoorwegennet.
Reddingsbrigade: de regio heeft een convenant met de KNRM.
Drinkwaterbedrijf: de regio valt geheel binnen het verzorgingsgebied van Vitens.
Ziekenhuizen: De regio kent ziekenhuizen met klinische faciliteiten in Leeuwarden, Harlingen, Dokkum, Sneek, Heerenveen en Drachten.
Defensie: de veiligheidsregio valt in het RMC verzorgingsgebied Noord, dat zetelt in Havelte.
Energiesector: Het beheer van het elektriciteitsnet wordt verzorgd door Liander, behalve in de gemeente Leeuwarden, waar Enexis het energienet beheert.
Kustwacht
Convenant
Het Veiligheidsbestuur en het Regionaal College hebben een gezamenlijke bestuurscommissie.
In formele zin bestaat de veiligheidsregio uit een convenant tussen de Hulpverleningsdienst Fryslân en de Regiopolitie Fryslân. Het convenant stemt de besluitvorming over veiligheid, rampenbeheersing en openbare gezondheid op elkaar af. De diensten overleggen bestuurlijk gezamenlijk in een bestuurscommissie.
In 2011 verenigen de Meldkamers van Leeuwarden, Groningen en Assen zich in Meldkamer Noord-Nederland te Drachten.
Externe links
Officiële website
Brandweer Fryslân
GGD Fryslân
Geografie van Friesland
Friesland
|
Instanties
Brandweer. De regio telt 65 brandweerkazernes. Ongeveer 1150 vrijwilligers en 150 beroeps dragen zorg voor de brandveiligheid, brandbestrijding en hulpverlening bij incidenten.
GHOR/GGD
Gemeenten: 18.
Voorzitter van de Veiligheidsregio: Sybrand Buma, burgemeester van Leeuwarden.
Provincie
Ambulancevervoer: in de gehele regio verzorgd door de RAV Fryslân.
Politie: De veiligheidsregio is congruent met de grenzen van de politieregio. Korpsgrootte: ongeveer 1600 medewerkers.
Justitie: Rechtbank (arrondissement) en Gerechtshof (ressort) zetelen in Leeuwarden.
Waterschappen: de regio valt binnen het gebied van Wetterskip Fryslân, behalve het gebied Lauwersmeer, dat hoort bij Waterschap Noorderzijlvest. Daarnaast kende de Veiligheidsregio Fryslân nog het kleinste waterschap van Nederland: Blija Buitendijks, maar deze is in 2018 opgeheven.
Rijkswaterstaat: de regio valt binnen de regionale dienst Noord.
ProRail, beheerder van het spoorwegennet.
Reddingsbrigade: de regio heeft een convenant met de KNRM.
Drinkwaterbedrijf: de regio valt geheel binnen het verzorgingsgebied van Vitens.
Ziekenhuizen: De regio kent ziekenhuizen met klinische faciliteiten in Leeuwarden, Harlingen, Dokkum, Sneek, Heerenveen en Drachten.
Defensie: de veiligheidsregio valt in het RMC verzorgingsgebied Noord, dat zetelt in Havelte.
Energiesector: Het beheer van het elektriciteitsnet wordt verzorgd door Liander, behalve in de gemeente Leeuwarden, waar Enexis het energienet beheert.
Kustwacht
| 3 |
brandweer, brandweerkazerne, hulpdienst
|
5,832 |
ComputerStore
|
15117
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Harde%20schijf
|
Harde schijf
|
Een harde schijf, van het Engelse hard disk drive of HDD, is een vorm van extern geheugen, een elektromechanisch computeronderdeel waarop gegevens bewaard kunnen worden. Met de aanduiding harde schijf kan men de eigenlijke schijf bedoelen, waarop in de vorm van magnetische polarisatie de gegevens zijn geschreven, maar meestal bedoelt men het hele apparaat met schijven, lees- en schrijfkoppen en besturingselektronica, samen in een behuizing. In IT-documentatie wordt de term vaste schijf gebruikt, omdat de schijf vast in de computer gemonteerd wordt. De gegevens zijn permanent, in tegenstelling tot het vluchtige random-access memory (RAM), en blijven ook bewaard als de computer uit staat. Een harde schijf is tegenwoordig altijd voorzien van een besturingseenheid, de controller. Dit is een elektronische schakeling die de toegang tot de data op de schijf regelt.
Anno 2018 zijn er wereldwijd slechts drie grote fabrikanten van harde schijven, dit zijn Seagate (40%), Western Digital (37%) en Toshiba (23%).
Geschiedenis
Het gebruik van ferromagnetisme voor het opslaan van geluid, de voorloper van de latere magneetbanden, was al uitgevonden in 1898 (telegrafoon); maar pas in 1947 kreeg magnetisch computergeheugen enige aandacht. Een van de eerste voorbeelden was een trommelgeheugen, ontwikkeld aan de Universiteit van Californië te Berkeley. De trommel bestond uit een aluminiumbuis van 8 duim (20 cm) diameter en 20 duim (50 cm) lang, bedekt met een dun laagje ijzeroxide, verticaal gemonteerd en rechtstreeks gekoppeld aan een elektromotor van 3600 omwentelingen per minuut. Langs de cilinder waren 50 lees/schrijfkoppen gemonteerd, wat een totale capaciteit van ongeveer 500.000 bits opleverde.
Vanaf de jaren 1950 won de ringkern (een ring van ferriet) de voorkeur als geheugenelement. Wegens de persistentie van ferromagnetisme was er daarbij geen onderscheid tussen intern en secundair computergeheugen. Pas na de beschikbaarheid van goedkope transistoren werd magnetisch geheugen verdrongen naar de rol van secundair, permanent geheugen.
De ontwikkeling van de harde schijf kwam in een stroomversnelling toen IBM in mei 1955 een product aankondigde met de ongehoorde capaciteit van 5 miljoen karakters van 7 bits. Een belangrijk nadeel van dit ontwerp was dat de lees/schrijfkoppen in contact stonden met de schijven, wat zowel de kop als de schijf deed slijten. Reeds tussen 1952 en 1954 was een ingenieursteam onder leiding van R. Johnson tot het besef gekomen dat, mits het juiste ontwerp, de koppen op een afstand van de schijf konden opgehangen worden.
Op 13 september 1956 introduceerde IBM dan de eerste harde schijf met contactloze koppen: Random Access Method of Accounting and Control. De RAMAC bestond uit 50 gestapelde magnetische schijven met een diameter van 61 cm (24 inch). Er waren twee speelkoppen. De totale capaciteit van deze schijf was 5 MB.
Sinds de introductie van de RAMAC groeide elk jaar de opslagcapaciteit van harde schijven, terwijl ze steeds kleiner werden.
De prijs van harde schijven is in de loop der jaren drastisch gedaald. Ter illustratie, een advies van het Nederlandse Ministerie van OCW aan de Bibliotheekraad uit 1980 over automatisering van de gegevensopslag noemt een prijs van rond de 200 gulden (ongeveer 90 euro) per megabyte. Eind 2013 kostte een harde schijf van 2 terabyte (2.000.000 megabyte) ongeveer 90 euro.
Toepassingen
Meestal worden op de harde schijf van een computer het besturingssysteem, de programma's en de gegevens van de gebruiker bewaard. Daarnaast kan een computer de harde schijf tijdelijk als geheugen gebruiken, wanneer er geen RAM meer over is. Linux doet dit door middel van een speciale swap-partitie, terwijl Windows de "pagefile" op de systeemschijf zet (of op een door de gebruiker gedefinieerde partitie). In Windows bestaat eveneens een zogeheten hibernate/hibernation-bestand, dat wordt gebruikt wanneer het systeem in slaapstand gaat. Daarin worden de gegevens opgeslagen die weer gebruikt worden om het systeem snel uit de slaapstand te halen.
Constructie en interface
De harde schijf heet hard omdat hij bestaat uit een of meer niet-flexibele ronde platen, in tegenstelling tot de flexibele floppy's die bij oudere minicomputers het enige opslagmedium waren. De platen zijn bedekt met een microndunne magnetiseerbare laag. Deze platen worden platters genoemd. Op een beweegbare arm, de actuator, zitten de lees- en schrijfkoppen. Die arm heeft een spoel die kan bewegen tussen sterke magneten. Door de spoel van meer en minder spanning (positief - negatief) te voorzien kan de arm zeer precies worden gestuurd. De informatie wordt met de koppen op de schijf gezet en weer teruggelezen. Omdat de kop hiervoor moet worden verplaatst en soms moet worden gewacht tot het juiste gedeelte van de schijf onder de kop doordraait, is de harde schijf een aantal ordes van grootte trager dan geheugen in geïntegreerde schakelingen. De opslagcapaciteit van harde schijven is de laatste decennia enorm toegenomen.
Vanwege de geringe omvang van de magnetische gebieden, ontstaat in moderne schijven het gevaar dat de magnetische toestand verloren kan gaan als gevolg van thermische effecten. Dit is een thermisch geïnduceerde magnetische instabiliteit, die bekendstaat als superparamagnetisme. Om dit tegen te gaan, worden de platters bedekt met twee parallelle magnetische lagen, gescheiden door een drieatoomlaag van het niet-magnetische element ruthenium. Daarnaast worden de twee lagen in tegengestelde richting magnetisch gemaakt, zodat een versterkend effect optreedt. Een andere technologie die wordt gebruikt om thermische effecten tegen te gaan, en een hogere opslagdichtheid te krijgen, is perpendiculaire (loodrechte) opname. Deze technologie werd vanaf 2007 in veel harde schijven gebruikt.
In 2004 werd een nieuw concept geïntroduceerd om de opslagdichtheid verder te verhogen. Hiervoor wordt opnamemateriaal gebruikt dat bestaat uit een combinatie van harde en zachte magnetische lagen.
Aansluitmethoden
De gebruikelijkste manieren om een harde schijf in een computer aan te sluiten zijn:
ST-506, interface in de IBM PC XT en AT, hiervoor is een aparte harddiskcontrollerkaart nodig. Tot midden jaren 1990 in gebruik.
Integrated Drive Electronics (IDE) of Parallel ATA (PATA). Dit is een verouderde standaard die tot 2004 werd gebruikt.
Serial ATA (SATA). Vanaf 2004 wordt voornamelijk SATA gebruikt.
SCSI. Dit is een verouderde standaard voor servers.
Serial Attached SCSI (SAS). Dit wordt vanaf 2006 gebruikt in servers en is een verbeterde SCSI.
Harde schijven kunnen ook extern op de computer worden aangesloten. De gebruikte verbindingen zijn:
Universal Serial Bus (USB).
FireWire-poort (ook wel IEEE 1394 genoemd).
iLink. Dit is een propriëtaire interface van Sony en lijkt op Firewire maar is niet daarmee compatibel.
eSATA (external Serial ATA). Dit is officieel niet precies hetzelfde als de gewone SATA, maar vaak wordt een gewone interne SATA-poort ook als externe SATA-poort gebruikt. Bij korte kabels geeft dat geen problemen.
Network-attached storage (NAS). Een harde schijf (of ook vaak meerdere) in een netwerk. Dat kan ook draadloze NAS zijn, waarbij de harde schijf via wifi benaderd wordt.
Storage area network (SAN) wordt bij grotere systemen toegepast.
Solid state drives (SSD) kunnen ook SATA- en SAS-aansluitingen hebben, maar sinds 2009 worden voor SSD's steeds meer andere aansluitingen ontwikkeld.
Geschiedenis van aansluitmethoden
De oorspronkelijke pc heeft geen aansluitingen voor harde schijven. Een ISA-insteekkaart kon worden gebruikt, met daarop de elektronica om de harde schijf te besturen. Die insteekkaart of controller hoort bij een bepaald type harde schijf zoals ST506 of ESDI. Hierbij worden twee flatcables gebruikt; een brede voor de besturing van de harddisk en een smalle voor de data-overdracht.
Korte tijd bestonden er ISA-insteekkaarten met daarop een kleine harde schijf gemonteerd. De zogenoemde harde kaart.
Als vervolg op de ST506 kwam de IDE-aansluiting. De IDE-aansluiting was lange tijd de standaard en maakte een einde aan de onduidelijkheden. Een enkele flatcable werd gebruikt voor de gegevensoverdracht, en een stekker met +5 V en +12 V zorgde voor de voeding.
Bij een IDE-aansluiting kunnen op de brede kabel twee schijven worden aangesloten, een met het besturingsprogramma (Master), en een als Slave. Jumpers, kleine doorverbinders aan de achterzijde van de harddisk, geven aan of de schijf dienstdoet als alleen master, master met slave present, single of master en cable select.
Omdat de IDE-verbinding voor servers traag was, werd in servers vaak SCSI gebruikt als verbinding.
Om de snelheid van data-overdracht te vergroten, werd SATA ontwikkeld. Bij de SATA-aansluiting hoeft geen master of slave ingesteld te worden. Toch kan in het BIOS een harde schijf nog steeds als master of als slave gezet worden, om compatibel te zijn met de software.
Sommige desktop-computers hebben een slede voor een harde schijf. De verbinding is dan vaak een SATA-verbinding. Het voordeel daarvan is, dat gebruikers gemakkelijk van harde schijf kunnen wisselen, zonder de computerkast te hoeven openen.
In servers werd niet overgestapt naar SATA, maar werd de oude SCSI verbeterd en ook serieel gemaakt. Zo ontstond SAS. Er zijn wel uitzonderingen: Dell heeft servers die wel SATA ondersteunen. Hierbij is bijvoorbeeld te denken aan de Dell PowerEdge-servers (zoals de R200-serie).
Voor servers bestaan er verschillende systemen om meerdere harde schijven in rekken te plaatsen.
In 2009 zijn er al harde schijven met een optische interface via een glasvezel, maar het is niet duidelijk of dat een standaard zal worden.
Memory in Chip
Fabrikanten van harde schijven slaan vaak gegevens over mechanische problemen van de harde schijf op in een Electronically Erasable Programmable Read Only Memory (EEPROM) in de controller. Om dergelijke gegevens op te vragen is een standaard ontwikkeld die S.M.A.R.T. (Self Monitoring Analysis and Reporting Technology) heet. Als gegevens nog leesbaar zijn, maar minder betrouwbaar, dan kan via S.M.A.R.T. een waarschuwing gegeven worden dat de harde schijf binnenkort stuk zou kunnen gaan.
Ook kunnen gegevens zijn opgeslagen zoals de maximale temperatuur die de schijf ooit heeft gehad.
Indeling op harddisk
Een harde schijf is in de fabriek geformatteerd (het zogenoemde low-level format) en is verdeeld in cilinders of tracks en sectoren. De gebruikersgegevens worden opgeslagen als een lange rij bits. De mappenstructuur van de schijf wordt bepaald door het bestandssysteem dat de conversie tussen mappen en bestanden enerzijds en bits anderzijds verzorgt.
De formattering op laag niveau verdeelt de schijf in sectoren, de kleinste eenheid die in één bewerking door een lees/schrijfkop kan verwerkt worden. Elke sector krijgt een uniek nummer, zodat de diskcontroller (het stuurorgaan van de harde schijf) straks weet hoe de koppen moeten worden gepositioneerd.
Recentere schijven hebben echter een complexe structuur, waarbij de buitenste sporen meer sectoren hebben dan de binnenste sporen. Bij deze schijven kan de low-levelformattering uitsluitend door de fabrikant worden uitgevoerd.
De low-levelformattering wordt gewoonlijk door de producent gedaan met formatteringsroutines die specifiek voor de betrokken harde schijf geschreven zijn. Indien andere routines gebruikt worden, bijvoorbeeld Calibrate of Spinrite, die op BIOS-niveau werken, kan de schijf definitief onbruikbaar worden.
Het kan zijn dat er tijdens het formatteren slechte plekken op de schijf of diskette worden gevonden. Dit noemt men beschadigde sectoren (bad blocks of bad sectors). Veel moderne harddisks constateren de slechte blokken automatisch en proberen ze door een speciaal gereserveerd blok te herstellen. Voor het besturingssysteem is dit niet zichtbaar.
Traditionele harde schijven lezen of schrijven gegevens aan een constant aantal bits per seconde, en het aantal sectoren is hetzelfde voor alle tracks. De dichtheid van de bits op het magnetisch materiaal (uitgedrukt in bijvoorbeeld bits per meter) is dan omgekeerd evenredig met de straal van de track, zodat aan de buitenkant van de schijf niet de volle capaciteit benut wordt. Daarom gebruiken recentere ontwerpen de techniek van zoned bit recording (bitregistratie in zones), ook wel multiple zone recording genoemd: tracks worden gegroepeerd in zones volgens hun afstand tot de as van de schijf, waarbij de tracks in verschillende zones een verschillend aantal sectoren kunnen bevatten.
Maatvoeringen
De oorspronkelijke afmetingen van harde schijven waren gerelateerd aan de maten van floppy disk drives (FDD). Lengte en breedte kwamen overeen, de hoogte werd gevarieerd. De namen waaronder deze bekendstaan (de "form factor"), zoals 3,5" en 2,5", zijn nominaal, ze komen slechts bij benadering overeen met de werkelijke maten. Beide maten worden hieronder genoemd.
Nominaal 5¼", dat is 133,35 mm, feitelijk 146,1 mm (lengte) × 41,4 mm (dikte) × 203 mm (breedte).
Deze maat, voor het eerst gebruikt door Seagate in 1980, was oorspronkelijk even hoog als een volledige hoogte van een toenmalige floppydrive met 5¼" diameter, namelijk 82,55 mm. Dit is bijna twee keer zo hoog als tegenwoordig wordt gebruikt voor cd- en dvd-drives: 41,4 mm ("halve hoogte") en al snel hadden ook harde schijven dit formaat. De Quantum Bigfoot-HDD was de laatste met deze lengte en breedte maar dan met "low-profile" (~25 mm) en "ultra-low-profile" (~20 mm) hoge versies.
Nominaal 3½", dat is 88,9 mm, feitelijk 146 mm × 25,4 mm × 101,6 mm.
Deze kleinere maat was oorspronkelijk 41,4 mm hoog maar is tegenwoordig vervangen door de variant van 25,4 mm en wordt gebruikt in de huidige desktopcomputers.
Nominaal 2½", dat is 63,5 mm, feitelijk 69,85 mm × 9,5 mm × 100 mm.
Deze kleinere maat is geïntroduceerd door PrairieTek in 1988; er is geen corresponderende FDD. Het is de meest gebruikte maat in mobiele apparaten, met name laptops. Ook wordt dit formaat steeds meer in (rack-mounted) servers gebruikt. In een 1u-server passen meestal maar twee 3,5"-schijven, tegenover vier 2,5"-schijven. Vandaag de dag is de meest voorkomende hoogte 9,5 mm, maar er bestaan ook varianten van 19 mm, 17 mm, 12,5 mm, 7 mm en 5 mm.
Nominaal 1,8", dat is 45,72 mm, feitelijk 71 mm × 8 mm × 54 mm.
Deze maat is oorspronkelijk geïntroduceerd door Integral Peripherals in 1993. Hij wordt gebruikt in digitale audiospelers en subnotebooks. Dit formaat is populair in iPods en andere mp3-spelers met een harde schijf.
Nominaal 1", dat is 25,4 mm, feitelijk 42,8 mm × 5 mm × 36,4 mm.
Deze maat is geïntroduceerd in 1999 als IBM's Microdrive en past in een CF Type II slot. Samsung noemt dezelfde maat "1,3"" in hun productliteratuur.
Nominaal 0,85", dat is 21,59 mm, feitelijk 32 mm × 5 mm × 24 mm.
Toshiba kondigde deze vormfactor aan in januari 2004 voor gebruik in mobiele telefoons en soortgelijke apparaten, inclusief met SD/MMC-slot-compatibele HDD's geoptimaliseerd voor video-opslag op 4G-apparaten. Toshiba verkocht versies van 4 GB (MK4001MTD) en 8 GB (MK8003MTD) en heeft het Guinness World Record voor de kleinste harde schijf.
De kleinere maten 1" en 0,85" zijn bezig te verdwijnen vanwege de komst van solid-state disks (flash-disks).
In 1999 werd door IBM de Microdrive op de markt gebracht, een zeer kleine (42 × 36 mm) en platte (5 mm) harde schijf van 170 en 340 megabyte, die als CompactFlash-kaart in een laptop, pda of digitale camera gestoken konden worden. Deze harde schijven zijn net als de andere schijfformaten gestaag in capaciteit gegroeid, 4 en 6 gigabyte-varianten worden (in 2005) gebruikt in mp3-spelers, zoals de iPod.
Partitioneren
Harddisks kunnen worden opgedeeld in meerdere partities. Daarvoor kunnen diverse redenen zijn:
Gegevens zoals documenten kunnen zo worden gescheiden van het besturingssysteem, zodat het besturingssysteem makkelijker te vervangen is zonder gegevensverlies;
Partities zijn meestal nodig om meerdere besturingssystemen op één harddisk te installeren;
Partities zijn nodig als men meerdere bestandssystemen, zoals FAT en NTFS, naast elkaar wil gebruiken.
Sommige fabrikanten gebruiken een herstelpartitie, zodat het apparaat terug te brengen is in de staat zoals het apparaat werd gekocht.
Er zijn diverse programma's om harddisks te partitioneren. Bij het partitioneren kunnen de gegevens op de harddisk verloren gaan. Het is daarom zeer raadzaam om voor het partitioneren eerst een back-up te maken.
Fragmentatie
Omdat bestanden meestal groter zijn dan een sector en de vrije sectoren in de loop van de gebruikstijd verspreid over de schijf komen te liggen, zal fragmentatie optreden. Bij fragmentatie zal een bestand niet in aaneengesloten sectoren worden opgeslagen, maar het bestand zal worden verdeeld over de vrije ruimtes. Dit heeft tot gevolg dat de leeskop vaker naar een track en/of sector moet zoeken en de benodigde tijd voor lezen en schrijven toeneemt. Verschillende bestandssystemen zijn meer of minder gevoelig voor fragmentatie. Het proces om bestanden weer aaneengesloten op een harde schijf te plaatsen, heet defragmentatie.
Sommige database-systemen maken niet gebruik van een bestandssysteem en schrijven de data als bits weg op de juiste plaats op de harde schijf. Dit verbetert de prestaties, die met een RAID-configuratie nog verhoogd worden.
Adressering
Een computerprogramma dat een schijf leest of beschrijft, zal meestal werken met bestanden. Het besturingssysteem bepaalt waar het bestand zich bevindt. Uiteindelijk wordt er een sector van de schijf gelezen of beschreven.
Het BIOS bevat routines om een sector van de schijf te lezen of te beschrijven. Ze kunnen worden aangeroepen met INT 0x13.
Cilinder, kop, sector
De oudste schijven kunnen geadresseerd worden met drie bytes, namelijk voor cilinder, kop en sector. In INT 0x13 (functie 0x02 en 0x03) geeft men dan op:
Dit biedt ruimte voor een schijf met 256 koppen, wat erg veel is, en 256 cilinders, wat spoedig erg weinig bleek te zijn. Daarom werd besloten bits van het cilindernummer bij de kop en de sector op te nemen:
LBA
Ook dit was spoedig onvoldoende. De volgende generatie schijven werd uitgerust met LBA (logical block addressing). De schijf presenteert zich als een schijf met 1024 cilinders, 32 koppen en 63 sectoren en de controller van de schijf rekent deze waarden om naar de werkelijke waarden: meer cilinders en minder koppen. Bovendien heeft de schijf wellicht meer sectoren langs de rand van de schijf, zodat er geen vast aantal sectoren meer is. De controller zorgt daarvoor.
Doorlopend volgnummer
De adressering van de vorige paragraaf biedt ruimte voor maximaal 2 GiB. Moderne schijven zijn veel groter. Om eens en voor altijd een oplossing te geven, werd besloten de sectoren sequentieel te nummeren. De programmering wordt daardoor vereenvoudigd: men hoeft niet meer een volgnummer op te delen in cilinder, kop en sector. De sectoren kregen een volgnummer van 64 bits.
Er waren nu nieuwe functies (0x42 en 0x43) nodig in INT 0x13. De functies 0x02 en 0x03 zijn dus verouderd. Aan de functies wordt een volgnummer van 64 bits meegegeven, wat ruimte biedt voor schijven die bijna tien miljard keer zo groot zijn als de huidige schijven van 1 TiB.
Een probleem is echter nog de standaard in de partitietabellen (zie MBR) waarin schijven van maximaal 4 TiB worden ondersteund.
Betrouwbaarheid
Gegevens die op de harde schijf zijn opgeslagen, blijven over het algemeen minstens 10 jaar intact.
De betrouwbaarheid wordt voor een deel bepaald door het merk en de serie. Sommige series harde schijven blijken in de praktijk veel meer uitval te hebben dan andere. Dit heeft in het verleden geleid tot de ondergang van enkele merken van harde schijven.
Vroeger had de temperatuur van de harde schijf grote invloed op de levensduur. Toen gold de vuistregel dat de levensduur zou halveren bij iedere 10 graden meer. Tegenwoordig zijn harde schijven voor desktop-computers echter geoptimaliseerd om te werken tussen 30 en 40 graden. Harde schijven voor in een laptop zijn soms geschikt tot 60 graden, en kunnen jarenlang op 50 graden blijven werken.
Om harde schijven in een desktop-computer niet te warm te laten worden, zijn er speciale behuizingen en ventilatoren om harde schijven te koelen. Voor laptops zijn er koelers met ventilatoren die onder de laptop geplaatst worden.
De mechanische constructie is tegenwoordig ook veel beter dan bij harde schijven van voor 1995. Maar vooral mechanische schokken tijdens gebruik kunnen nadelig zijn. Tegenwoordig is, met name in harde schijven van laptops, een valbeveiliging ingebouwd die de koppen onmiddellijk parkeert bij versnelling of schokken.
Om gegevensverlies bij een falende schijf te beperken kunnen meerdere schijven in een redundant array of independent disks (RAID) configuratie gebruikt worden.
Geluid
Een harde schijf produceert de volgende geluiden:
Een laagfrequente trilling door het ronddraaien van de schijven. Deze is meestal niet hoorbaar, maar wel te voelen als een aangesloten harde schijf los in de hand wordt gehouden.
Geruis door het ronddraaien van de schijven. Dit geluid is vooral bij oude harde schijven goed hoorbaar, maar is meestal niet hinderlijk. Sinds 2002 hebben vrijwel alle harde schijven vloeistoflagers, waardoor dit geluid sterk is verminderd.
Een hoge toon door het ronddraaien van de schijven en door de trilling die de motor veroorzaakt. Deze hoge toon wordt meestal luider als er onbalans is, bijvoorbeeld wanneer de harde schijf gevallen is. Ook wordt deze toon luider in de loop van de jaren. Wanneer deze toon plotseling toeneemt en in de loop van weken of maanden nog sterker wordt, kan dit duiden op onbalans van de schijven en kan de harde schijf minder betrouwbaar worden. De kast van de computer kan dit geluid versterken.
Een grommend/reutelend geluid van de arm waarop de lees/schrijfkop zich bevindt. Dit is alleen te horen als de harde schijf gegevens moet verwerken. Dit geluid kan soms versterkt worden door de computerkast, vooral als die van dun metaal gemaakt is. Sinds 2000 hebben de meeste harde schijven mogelijkheden om dit geluid te verminderen. De arm met de lees/schrijfkop wordt dan minder snel heen en weer bewogen. Het nadeel hiervan is dat de data minder snel opgevraagd kunnen worden. Dit komt simpelweg doordat de arm met de lees/schrijfkop minder snel bij de plaats van bestemming is.
Er bestaan verschillende manieren om de geluiden te verminderen, bijvoorbeeld door de harde schijf niet tegen het metaal van de computer aan te schroeven, maar dat via rubbertjes te doen.
De harde schijf afdanken of repareren
Bij meerdere onderzoeken bleek in 2005 dat harde schijven die tweedehands worden aangeboden, in meer dan de helft van de gevallen nog persoonlijke gegevens bevatten. Dat kan gaan om e-mailgegevens, maar ook om creditcardnummers of andere vertrouwelijke gegevens.
Het wordt dan ook dringend aangeraden gegevens grondig te verwijderen voordat men een schijf afdankt. Zonder meer verwijderen van bestanden is onvoldoende, want daarmee worden alleen de indexen (of zelfs alleen de partitietabel) verwijderd zodat veel gegevens nog teruggehaald kunnen worden. Volledig wissen (alle sectoren wissen) is veiliger, maar volgens sommigen zijn ook dan de gegevens met gespecialiseerde apparatuur nog te herstellen.
Het kan een probleem zijn als een schijf voor reparatie ingestuurd moet worden, aangezien een defecte schijf niet zelf gewist kan worden. Erger: vaak wordt de schijf niet direct gerepareerd maar omgeruild, en na reparatie wordt de schijf (als 'refurbished') aan een andere klant gegeven. Nu valt te verwachten dat een fabrikant wel iets beters te doen heeft dan een ingestuurde schijf te onderzoeken op achtergebleven gegevens, en bovendien zal een scrupuleuze fabrikant de schijf grondig wissen, voordat hij opnieuw in omloop wordt gebracht. Bevat een schijf echter zeer vertrouwelijke gegevens, dan kan men beter van reparatie afzien.
Gegevens wissen van de harde schijf
Op een FAT-schijf onder DOS en versies van Microsoft Windows tot en met 3.11 wordt als 'verwijderd'-markering de eerste letter van de naam van het bestand vervangen door een teken (hexadecimaal E5), en de gegevensblokken die het bestand bezette worden als "vrij" gemarkeerd. De gegevens van het bestand staan echter nog steeds op de harde schijf en zijn met speciale (data recovery-)programma's terug te vinden, zolang ze maar niet overschreven worden.
Een harde schijf bevat in tegenstelling tot een bandrecorder geen wiskop. De oude magnetische gegevens worden dus niet eerst gewist, maar de nieuwe informatie wordt eroverheen geschreven. Daardoor wordt de nieuwe magnetische informatie nog enigszins beïnvloed door de vorige informatie. Dit is normaal gesproken geen enkel probleem, omdat de elektronica van de harde schijf het altijd naar de correcte bit (een "1" of een "0") vertaalt.
Volgens het Amerikaanse NIST, Special Publication 800-88, en ook het Duitse BSI, kunnen harde schijven effectief 'geschoond' worden door de gegevens een maal te overschrijven. Diverse studies hebben dat aangetoond. Volgens de studie Overwriting Hard Drive Data: The Great Wiping Controversy is de kans dat een byte (één karakter) juist wordt geïnterpreteerd, met MFM (Magnetic Force Microscopy) 0,97% voor een in gebruik zijnde harde schijf. Het zou een forensisch expert circa 3,8 miljoen jaar kosten om een harde schijf van 100 GB volledig te beoordelen. Een andere wijze van datavernietiging is het mechanisch versnipperen of doorboren van de harde schijf. Dit heeft echter tot gevolg dat er een afvalstroom ontstaat en de computer waaruit de harde schijf is verwijderd, veelal nagenoeg geen restwaarde meer heeft. Met de wetenschap dat een eenmalige overschrijving van de harde schijf veilig is, kunnen organisaties zowel economisch als maatschappelijk verantwoorde beslissingen nemen over de juiste wijze van datavernietiging.
Andere opslagmedia met roterende schijven
Naast de harde schijf bestaan er ook andere ronddraaiende opslagmedia waarop informatie kan worden gelezen en/of geschreven: bijvoorbeeld diskettes, cd-roms, cd-r's, dvd's, zipdisks, jazdisks, bernouillidrives, hd-dvd's, blu-raydisks enzovoort. De prijs per gigabyte kan erg verschillen doordat sommige zojuist genoemde producten nieuw/nieuwer zijn dan de andere producten.
Toekomst
Gedurende een relatief lange periode, ruwweg de jaren 1980 tot halfweg de jaren 1990, hield de kostendaling van hardeschijfgeheugen gelijke tred met de kostendaling van halfgeleidergeheugen (chips). De gemiddelde benodigde oppervlakte om een bit op te slaan (in vierkante micrometer) was merkwaardig genoeg ongeveer gelijk:
Vanaf 1991 ontstond de solid-state drive (SSD) die ongeveer 10 keer sneller is met lezen en schrijven dan een conventionele harde schijf. Moderne SSD's hebben een toegangstijd van amper 0,1 milliseconde, dit kan de opstartsnelheid van een computer significant versnellen. Een SSD heeft echter een hogere prijs per gigabyte dan de conventionele harde schijf, hoewel de prijzen vanaf 2010 drastisch zijn gedaald.
Kleine netbooks hebben vaak geen harde schijf meer, maar een vorm van flashgeheugen. Het flashgeheugen kan in de vorm van een vervangbare SSD zijn, maar het geheugen kan ook direct in de netbook gesoldeerd zijn.
Voor grote hoeveelheden gegevensopslag is de harde schijf voorlopig nog onmisbaar, aangezien de SSD's met grotere capaciteiten relatief duurder zijn. Pas als de SSD's van grotere capaciteit betaalbaar worden, of als er nieuwe goedkopere technieken worden uitgevonden om nog meer gegevens op te kunnen slaan voor een lagere prijs dan de SSD, zal de harde schijf wellicht verdwijnen.
Trivia
Op 13 september 2006 bestond de harddisk vijftig jaar. De eerste schijf van dit type (de RAMAC van IBM) had een capaciteit van 5 MB en woog ongeveer 1000 kg. Omgerekend betekent dit een gemiddelde volumetoename van ongeveer 47 procent per jaar.
In augustus 2006 kondigde Hitachi aan datzelfde jaar harde schijven van 3,5 inch met een capaciteit van 1 terabyte te gaan produceren.
Begin april 2007 werd de eerste harde schijf met een capaciteit van 1 terabyte gespot in een winkel in Japan. De schijf bestaat uit vijf schijven van 200 GB, draait met 7200 toeren per minuut en heeft 32 MB cachegeheugen aan boord. Medio 2007 zijn schijven van 1 terabyte verkrijgbaar in de computerwinkels. Sinds begin februari 2009 zijn er ook de eerste schijven van 2 TB (2048 GB) verkrijgbaar, die bestaan uit 4 schijven van 512 GB. Sinds maart 2011 worden ook schijven van 3 TB aangeboden.
Eind oktober 2011 zijn de prijzen van harde schijven fors gestegen door tekorten op de markt die zijn ontstaan door de zware overstromingen in Thailand, een van de grootste exporteurs van harde schijven. Dit had tot gevolg dat de prijzen hoog bleven tot medio derde kwartaal 2012.
In het laatste kwartaal van 2012 was de eerste harde schijf van 4 TB (4096 GB) verkrijgbaar in de computerwinkels.
Sinds juni 2014 zijn er harde schijven van 6 TB (6144 GB) te koop in Europa, sedert begin maart/april 2015 van 8 TB (8192 GB).
Vanaf begin 2018 zijn er schijven van 12 TB.
Sedert begin 2019 zijn er schijven van 14 TB.
Sinds de 2de helft van 2019 zijn er schijven van 16 TB.
Medio 2020 verschenen de eerste harde schijven van 20 TB.
Begin 2022 werden de eerste schijven met een capaciteit van 22 TB geleverd.
Zie ook
HAMR
Opslagmedium
|
Trivia
Op 13 september 2006 bestond de harddisk vijftig jaar. De eerste schijf van dit type (de RAMAC van IBM) had een capaciteit van 5 MB en woog ongeveer 1000 kg. Omgerekend betekent dit een gemiddelde volumetoename van ongeveer 47 procent per jaar.
In augustus 2006 kondigde Hitachi aan datzelfde jaar harde schijven van 3,5 inch met een capaciteit van 1 terabyte te gaan produceren.
Begin april 2007 werd de eerste harde schijf met een capaciteit van 1 terabyte gespot in een winkel in Japan. De schijf bestaat uit vijf schijven van 200 GB, draait met 7200 toeren per minuut en heeft 32 MB cachegeheugen aan boord. Medio 2007 zijn schijven van 1 terabyte verkrijgbaar in de computerwinkels. Sinds begin februari 2009 zijn er ook de eerste schijven van 2 TB (2048 GB) verkrijgbaar, die bestaan uit 4 schijven van 512 GB. Sinds maart 2011 worden ook schijven van 3 TB aangeboden.
Eind oktober 2011 zijn de prijzen van harde schijven fors gestegen door tekorten op de markt die zijn ontstaan door de zware overstromingen in Thailand, een van de grootste exporteurs van harde schijven. Dit had tot gevolg dat de prijzen hoog bleven tot medio derde kwartaal 2012.
In het laatste kwartaal van 2012 was de eerste harde schijf van 4 TB (4096 GB) verkrijgbaar in de computerwinkels.
Sinds juni 2014 zijn er harde schijven van 6 TB (6144 GB) te koop in Europa, sedert begin maart/april 2015 van 8 TB (8192 GB).
Vanaf begin 2018 zijn er schijven van 12 TB.
Sedert begin 2019 zijn er schijven van 14 TB.
Sinds de 2de helft van 2019 zijn er schijven van 16 TB.
Medio 2020 verschenen de eerste harde schijven van 20 TB.
Begin 2022 werden de eerste schijven met een capaciteit van 22 TB geleverd.
| 2 |
computerwinkel, elektronica, pc-shop
|
9,531 |
DownloadAction
|
1449702
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/NNTPGrab
|
NNTPGrab
|
NNTPGrab is een open source-newsreader voor Usenet en is beschikbaar voor Windows, Mac en Linux. De maker van NNTPGrab is 'Alguno', de beheerder van OpenFTD. De huidige versie is 0.7.2, uitgebracht op 28 mei 2012.
Functies
Het programma is meertalig, Nederlands en Engels
Importeren van NZB-bestanden wordt ondersteund
Downloaden over een beveiligde verbinding (SSL)
Geïntegreerde NZB-zoekdienst
Automatische PAR2-verificatie en reparatie
Automatisch uitpakken van RAR-bestanden
Automatisch importeren van NZB-bestanden
Bedienbaar op afstand
Ondersteuning voor downloaden van meerdere servers tegelijkertijd
Ondersteuning om de computer automatisch af te sluiten na het voltooien van downloads
Webinterface
Externe links
Projectpagina (gearchiveerd)
Handleiding (gearchiveerd)
Nieuwsgroep
Opensourcesoftware en vrije software
Internetsoftware
|
Functies
Het programma is meertalig, Nederlands en Engels
Importeren van NZB-bestanden wordt ondersteund
Downloaden over een beveiligde verbinding (SSL)
Geïntegreerde NZB-zoekdienst
Automatische PAR2-verificatie en reparatie
Automatisch uitpakken van RAR-bestanden
Automatisch importeren van NZB-bestanden
Bedienbaar op afstand
Ondersteuning voor downloaden van meerdere servers tegelijkertijd
Ondersteuning om de computer automatisch af te sluiten na het voltooien van downloads
Webinterface
| 2 |
downloaden, bestandsoverdracht, gegevensoverdracht
|
9,385 |
AssessAction
|
2160161
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Filip%20Watteeuw
|
Filip Watteeuw
|
Filip Jozef Watteeuw (Moorslede, 10 september 1962) is een Belgisch politicus en lid van Groen.
Levensloop
Jeugd
Filip Watteeuw werd geboren in het West-Vlaamse Moorslede als derde kind van Marc Watteeuw en Jeanne Durnez. Hij studeerde aan het Klein Seminarie in Roeselare. Hij werd Master in de Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening aan de Katholieke Universiteit Leuven. Vooraf behaalde hij al een Bachelor in de Toegepaste Psychologie (IPSOC) en een Master in de Criminologische Wetenschappen aan de Universiteit Gent.
Professionele carrière
Voor hij voltijds met politiek bezig was, was hij personeelsverantwoordelijke in het Elisabethziekenhuis te Sijsele en lector aan de Arteveldehogeschool te Gent, een functie die hij uitoefende tot juni 2009. Hij was medeoprichter van de Agalev-afdeling te Moorslede en nam er in 1988 voor het eerst deel aan de gemeenteraadsverkiezingen. Hij verhuisde in 1990 naar Gent en werd in 1995 partijsecretaris van Agalev Gent. Hij was een van de drijvende krachten achter de volksraadpleging over de Belfortparking.
In 1998 volgde hij Dirk Holemans op als politiek secretaris van Agalev Gent. Hij was voor het eerst verkozen als gemeenteraadslid bij de lokale verkiezingen van 2000. Hij werd voorzitter van de Gentse Groen!-fractie in maart 2002 en bleef dat tot hij in september 2009 de functie doorgaf aan Elke Decruynaere. Bij de rechtstreekse Vlaamse verkiezingen van 7 juni 2009 trok hij de Oost-Vlaamse lijst. Hij werd verkozen en werd midden juli 2009 voorzitter van de Groen!-fractie in het Vlaams Parlement. Bij de verkiezingen van 2010 was hij lijstduwer in Oost-Vlaanderen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers.
Bij de Gentse gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2012 stond Watteeuw op de voorlaatste plaats van de kartellijst sp.a-Groen. Hij werd er met 3270 voorkeurstemmen verkozen en werd in 2013 schepen van Openbare Werken en Mobiliteit in het nieuwe stadsbestuur. Omdat het cumuleren van een schepen- en een parlementair ambt bij Groen niet toegestaan is, legde Watteeuw zijn ambt als Vlaams Parlementslid neer. Eind november 2012 werd hij als fractievoorzitter al vervangen door Elisabeth Meuleman. Björn Rzoska volgde hem begin januari 2013 op als Vlaams volksvertegenwoordiger.
In 2017 introduceerde hij, in de hoedanigheid van schepen van mobiliteit, een mobiliteitsplan voor Gent. Het mobiliteitsplan omvatte onder meer een circulatieplan om de verkeersstroom in en uit de stad te regelen en het stadscentrum te ontlasten van doorgaand verkeer. Dit circulatieplan werd meteen een strijdpunt voor met name oppositiepartij N-VA, die vreesde voor het wegtrekken van de middenstand en bedrijven uit de binnenstad. Een eerste evaluatie, dat het winkelgedrag weliswaar slechts indirect mat, en een meting van de luchtkwaliteit in de binnenstad draaiden voornamelijk positief uit voor het plan. Tevens werd het autovrij gebied vergroot. Een ander onderdeel was het parkeerplan waarbij nieuwe parkeertariefzones werden ingevoerd, alsook extra park-and-ride-zones en meer fietsenstallingen werden voorzien.
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 werd Watteeuw eerste schepen van Gent, bevoegd voor Mobiliteit, Publieke Ruimte en Stedenbouw.
Uitslagen verkiezingen
Externe link
Persoonlijke website
Vlaams Parlementslid
Groen-politicus
Schepen van Gent
|
In 2017 introduceerde hij, in de hoedanigheid van schepen van mobiliteit, een mobiliteitsplan voor Gent. Het mobiliteitsplan omvatte onder meer een circulatieplan om de verkeersstroom in en uit de stad te regelen en het stadscentrum te ontlasten van doorgaand verkeer. Dit circulatieplan werd meteen een strijdpunt voor met name oppositiepartij N-VA, die vreesde voor het wegtrekken van de middenstand en bedrijven uit de binnenstad. Een eerste evaluatie, dat het winkelgedrag weliswaar slechts indirect mat, en een meting van de luchtkwaliteit in de binnenstad draaiden voornamelijk positief uit voor het plan. Tevens werd het autovrij gebied vergroot. Een ander onderdeel was het parkeerplan waarbij nieuwe parkeertariefzones werden ingevoerd, alsook extra park-and-ride-zones en meer fietsenstallingen werden voorzien.
| 1 |
beoordeling, evaluatie, inschatting
|
2,053 |
MotorcycleRepair
|
3986776
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Santiago%20Herrero
|
Santiago Herrero
|
Santiago Herrero (Madrid, 6 mei 1943 - Douglas, 10 juni 1970) was een Spaans motorcoureur.
Biografie
Toen hij pas 12 jaar oud was kocht Santiago Herrero zijn eerste motorfiets. In 1962 kreeg hij zijn racelicentie. Hij kwam uit met een Derbi die hij zelf onderhield. Al snel kocht hij een Bultaco 125 Tralla waarmee hij opviel bij Luis Bejarano, de eigenaar van het merk Lube. Die bood hem een baan bij zijn wedstrijdafdeling in Bilbao aan. In 1964 eindigde Herrero als vierde in het Spaanse 125 cc-kampioenschap en in 1965 werd hij tweede. In dat jaar beëindigde men bij Lube echter de productie. Santiago Herrero besloot daarop zijn eigen motorwerkplaats in Bilbao te beginnen. Hij kocht een Bultaco en ging als privérijder weer racen. In die tijd had Eduardo Giró een nieuwe Ossa-racer met een monocoque-frame ontwikkeld. Ook hij zag het talent van Herrero, als coureur maar ook als technicus. Hij vroeg Herrero de Ossa 250 cc racer verder te ontwikkelen. Herrero won daarmee de Spaanse 250 cc-titel in 1967.
Wereldkampioenschap wegrace
In het seizoen 1968 trad Santiago voor het eerst in het wereldkampioenschap wegrace aan. In die tijd waren er nog vrijwel geen technische beperkingen voor de motorfietsen en hij moest met zijn eenvoudige eencilinder Ossa met 20 pk aantreden tegen de viercilinder Yamaha RD 05 A's van Phil Read en Bill Ivy, waarvan het vermogen werd geschat op 60 à 65 pk. De Ossa had wel een gewichtsvoordeel van ca. 20 kg en het monocoque-frame was bijzonder stijf. In de Grand Prix van Spanje wist Herrero lang de tweede plaats vast te houden, tot hij uitviel. In de Lightweight 250 cc TT op het eiland Man werd hij zevende. In de laatste race van het seizoen, de GP des Nations op Monza kwam hij op het podium. Hij werd derde achter Read en Ivy en haalde daarmee de 8 punten die hem op de zevende plaats in de eindstand van de 250 cc klasse brachten. Hij werd ook opnieuw Spaans kampioen.
In 1969 was Yamaha officieel uit het WK gestapt, waardoor de viercilinder tweetakten verdwenen. De Yamaha TD 2 productieracer was echter ook erg snel, en de fabriek gaf hier en daar ook nog steun aan coureurs als Kent Andersson en Rodney Gould. Bovendien reed de 250 cc viercilinder van Benelli nu het hele seizoen mee. Toch won Herrero al in de openingsrace in Spanje, met 25 seconden voorsprong op Andersson. In Spanje kreeg hij ook een 50 cc Derbi. Daarmee vocht hij vijf ronden lang met de Nederlander Aalt Toersen (Van Veen-Kreidler), maar toen viel Herrero.
In Duitsland viel Herrero uit, maar in Frankrijk pakte hij in de derde ronde de leiding om die niet meer af te staan. Nadat hij in de Lightweight 250 cc TT derde was geworden stond hij zelfs aan de leiding van het wereldkampioenschap. Vooral de derde plaats op de Snaefell Mountain Course, 60 km lang met zeer snelle stukken, werd als een bijzondere prestatie beschouwd, gezien het beperkte vermogen van de Ossa. Inmiddels was Kel Carruthers door Benelli aangetrokken omdat hun fabrieksrijder Renzo Pasolini geblesseerd was geraakt. Tijdens de TT van Assen trainde Santiago Herrero met een watergekoelde versie van zijn Ossa, maar hij reed in de race met de luchtgekoelde machine. Hij werd derde nadat Rodney Gould problemen had gekregen met zijn bougies. In de 50 cc race werd hij zevende. In de 250 cc GP van België reed Carruthers aan de leiding toen hij een paar keer misschakelde, waardoor Herrero en Gould hem konden passeren. Herrero won die race. In de 50 cc race reed Herrero aan de leiding met zijn Derbi, maar hij stond die af aan zijn teamgenoot Barry Smith. Een tactische zet, want Smith was de best geklasseerde Derbi-coureur in het kampioenschap. In de natte 250 cc race in de DDR kwam Herrero aan de leiding, maar hij moest het gevecht aangaan met Renzo Pasolini, dat hij nipt wist te winnen. In de 50 cc race eindigde hij op de tweede plaats, 20 meter achter zijn teamgenoot Ángel Nieto. In Tsjecho-Slowakije vocht Santiago Herrero in de 250 cc klasse om de eerste plaats met Pasolini. In de twaalfde ronde werd die echter overgenomen door Kent Andersson en in de veertiende ronde vielen Herrero en Pasolini allebei. Herrero kon nog in de pit komen om zijn stuurhelften te laten repareren, maar daardoor had hij al een ronde achterstand. In de 50 cc race viel hij uit door een gebroken zuiger. Ook in de Ulster Grand Prix viel Santiago Herrero in de 250 cc race. In de tweede ronde gleed hij tijdens het gevecht met Rodney Gould een akker in, waarbij hij zijn arm brak. Hij was toen in de 50 cc race al uitgevallen door een blokkerende achterrem. Herrero kwam daarna niet meer aan de start in de 50 cc klasse. In de 250 cc Grand Prix des Nations werd Herrero vijfde, waardoor hij met nog één race te gaan aan de leiding van het wereldkampioenschap stond, met slechts een punt voorsprong op Kel Carruthers. De wereldtitel ging voor Herrero verloren door een val in de zevende ronde van de laatste race, de natte GP van Joegoslavië. Hij werd in de eindranglijst zelfs nog gepasseerd door Kent Andersson, waardoor hij slechts derde werd. Voor de derde opeenvolgende keer werd hij Spaans 250 cc-kampioen.
In de tweede week van januari 1970 ging Santiago Herrero naar de Triumph-fabriek, waar hij een Triumph T150 Trident leende om de Snaefell Mountain Course op het eiland Man nog eens te verkennen. Het tekende zijn professionele instelling. Dit was het moeilijkste circuit en daar moest hij goed beslagen ten ijs komen, want de Ossa was er zeer in het nadeel. In de openings-Grand Prix (Duitsland) viel hij uit, maar in Frankrijk leverde hij een geweldige prestatie. Hij kon de Yamaha's van Gould en Andersson goed bijhouden. Andersson viel uit, maar Herrero viel. Hij kon nog wel verder rijden, maar lag nu derde achter László Szabó (MZ). Herrero heroverde de tweede plaats in een hevig gevecht met Szabó, die derde werd. De 250 cc race in Joegoslavië was erg spannend, vooral dankzij het geweldige rijden van Santiago Herrero. Aanvankelijk ontstond er een flink gevecht om de leiding tussen Kel Carruthers en Kent Andersson. Herrero was toen nog in een gevecht om de derde plaats gewikkeld met Dieter Braun (MZ). Toen diens koppeling begon te slippen dichtte Herrero het gat met Andersson. Uiteindelijk wist Herrero een gaatje van 2 seconden te slaan, maar Carruthers had inmiddels 5 seconden voorsprong genomen en die kon Herrero met zijn eencilinder Ossa niet meer dicht rijden. Nu lachte het geluk hem echter toe, want in de laatste ronde liep de Yamaha van Carruthers heel even op één cilinder om daarna vast te slaan. Herrero won aldus, Andersson werd tweede en Gould werd derde. Hoewel de Yamaha's onverslaanbaar werden geacht, ging Ossa-rijder Santiago Herrero opnieuw als leider in het wereldkampioenschap naar het eiland Man.
Overlijden
Tijdens de Lightweight 250 cc TT op 8 juni viel Santiago Herrero bij Braddan en verloor een minuut met het weer rijklaar maken van zijn machine. Herrero was ondanks zijn tijdverlies nog steeds vierde. In de vierde ronde schoof Stan Woods (Yamaha) door naar de tweede plaats, nu de Yamaha van Rodney Gould duidelijk langzamer werd. Woods stopte in de vijfde ronde om aan zijn motor te werken, waardoor Herrero weer naar de tweede plaats kwam. Bij de 13e mijlpaal, kort voor het binnenrijden van Kirk Michael, viel hij echter over gesmolten asfalt. Hij sloeg tegen een boom en moest per helikopter worden overgebracht naar het ziekenhuis. Ook Stan Woods viel op dezelfde plaats en brak daarbij zijn enkel. Santiago Herrero overleed twee dagen na zijn val in het ziekenhuis. Ossa stopte onmiddellijk en voorgoed met haar deelname aan wegraces.
Wereldkampioenschap wegrace resultaten
Races in vetgedrukt geven behaalde polepositions aan; races in cursief geven een snelste ronde tijdens de race aan.
Herrero, Santiago
|
Biografie
Toen hij pas 12 jaar oud was kocht Santiago Herrero zijn eerste motorfiets. In 1962 kreeg hij zijn racelicentie. Hij kwam uit met een Derbi die hij zelf onderhield. Al snel kocht hij een Bultaco 125 Tralla waarmee hij opviel bij Luis Bejarano, de eigenaar van het merk Lube. Die bood hem een baan bij zijn wedstrijdafdeling in Bilbao aan. In 1964 eindigde Herrero als vierde in het Spaanse 125 cc-kampioenschap en in 1965 werd hij tweede. In dat jaar beëindigde men bij Lube echter de productie. Santiago Herrero besloot daarop zijn eigen motorwerkplaats in Bilbao te beginnen. Hij kocht een Bultaco en ging als privérijder weer racen. In die tijd had Eduardo Giró een nieuwe Ossa-racer met een monocoque-frame ontwikkeld. Ook hij zag het talent van Herrero, als coureur maar ook als technicus. Hij vroeg Herrero de Ossa 250 cc racer verder te ontwikkelen. Herrero won daarmee de Spaanse 250 cc-titel in 1967.
| 1 |
motorfietsreparatie, motorwerkplaats, motoronderhoud
|
11,890 |
BodyOfWater
|
5554405
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kernwier
|
Kernwier
|
Kernwier (Mastocarpus stellatus) is een roodwier uit de klasse Florideophyceae. Het wordt het meest verzameld in Noord-Atlantische regio's zoals Ierland en Schotland, samen met Iers mos (Chondrus crispus), gedroogd en verkocht om te koken en als basis voor een drankje dat bekendstaat om verkoudheid en griep af te weren.
Kenmerken
Kernwier is een kleine (tot 17 cm lang) rode alg. De bladeren zijn gekanaliseerd met een verdikte rand en worden breder van een smalle steel met schijfachtige houvast. De kanalisatie is vaak licht en is het meest zichtbaar aan de basis van het blad. Volwassen planten hebben opvallende gezwellen van korte, opstaande papillen (reproductieve lichamen) op de bladeren. De plant is donker roodbruin tot paars van kleur en kan verbleken. Deze zeewier komt in gehele getijdengebied voor, maar groeit vaak hoger op de dijk dan Iers mos.
Verspreiding
Kernwier komt voor in de oostelijke Atlantische Oceaan vanuit IJsland via Scandinavië, de Britse Eilanden en Spanje via Noord- en West-Afrika en de Canarische Eilanden, maar ook op de zuidelijke Orkneyeilanden. In de westelijke Atlantische Oceaan wordt hij gevonden aan de kust van Noord-Amerika van Nova Scotia via Maine en New Hampshire tot North Carolina, maar ook aan de tropische of subtropische kusten van de westelijke Atlantische Oceaan. In de Middellandse Zee is hij bekend uit Italië, Griekenland en Turkije. Wat de Stille Oceaan betreft is slechts één vondst bekend, en wel uit Japan.
Rhodophyta
|
Verspreiding
Kernwier komt voor in de oostelijke Atlantische Oceaan vanuit IJsland via Scandinavië, de Britse Eilanden en Spanje via Noord- en West-Afrika en de Canarische Eilanden, maar ook op de zuidelijke Orkneyeilanden. In de westelijke Atlantische Oceaan wordt hij gevonden aan de kust van Noord-Amerika van Nova Scotia via Maine en New Hampshire tot North Carolina, maar ook aan de tropische of subtropische kusten van de westelijke Atlantische Oceaan. In de Middellandse Zee is hij bekend uit Italië, Griekenland en Turkije. Wat de Stille Oceaan betreft is slechts één vondst bekend, en wel uit Japan.
| 5 |
zee, meer, oceaan
|
5,586 |
Table
|
1611565
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wijken%20en%20buurten%20in%20Ameland
|
Wijken en buurten in Ameland
|
De Nederlandse gemeente Ameland is voor statistische doeleinden onderverdeeld in wijken en buurten. De gemeente is verdeeld in de volgende statistische wijken:
Wijk 00 (CBS-wijkcode:006000)
Een statistische wijk kan bestaan uit meerdere buurten. Onderstaande tabel geeft de buurtindeling met kentallen volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (2008):
|}
Geografie van Ameland
|
Een statistische wijk kan bestaan uit meerdere buurten. Onderstaande tabel geeft de buurtindeling met kentallen volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (2008):
| 1 |
tabel, webpagina-element, gegevensweergave
|
7,404 |
Table
|
125775
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympische%20Zomerspelen%201988
|
Olympische Zomerspelen 1988
|
De Olympische Zomerspelen van de XXIVe Olympiade werden in 1988 gehouden in Seoel, Zuid-Korea. Seoel werd in 1981 tijdens een congres in Baden-Baden gekozen (vóór de Japanse stad Nagoya).
De mascotte van Seoul was Hondori.
Deelnemers
Aantal deelnemers
8.453 (6.249 mannen en 2.202 vrouwen) uit 159 landen
Jongste deelnemer
() Nádia Cruz (13 jaar, 74 dagen)
Oudste deelnemer
() Durward Knowles (70 jaar, 323 dagen)
Hoogtepunten
Ondanks aanvankelijke twijfel over de keus van Zuid-Korea als gastland voor de Spelen vanwege de voortdurende spanningen met het noordelijke buurland Noord-Korea en de mensenrechtensituatie deden zich geen noemenswaardige incidenten voor. Noord-Korea probeerde een boycot tot stand te brengen bij de communistische landen, maar alleen Cuba, Ethiopië en Nicaragua gaven hieraan gehoor.
De Spelen van Seoel waren een groot succes. Nadat de drie voorgaande Spelen telkens door een grote boycot waren getroffen, waren in Seoel bijna 160 landen aanwezig die alle werelddelen vertegenwoordigden. Het was ook de eerste keer dat de grote mogendheden het vreedzaam tegen elkaar opnamen. De Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en de Volksrepubliek China waren alle drie van de partij in Seoel.
Zwemster Kristin Otto (DDR) won zes gouden medailles. Verder waren er in het zwembad meerdere gouden medailles weggelegd voor Matt Biondi (5) en Janet Evans (3).
Anthony Nesty uit Suriname werd de eerste zwarte zwemmer die een gouden medaille won. Hij is, ook na de Spelen van 2016, nog altijd de enige olympische kampioen uit Suriname.
De Amerikaanse sprintster Florence Griffith-Joyner won drie gouden medailles. Griffith won de 100 m, de 200 m en de 4 x 100 m. Op de 200 m liep ze een nieuw wereldrecord: 21.34.
Christa Rothenburger werd de eerste en laatste atleet die in een jaar op zowel de zomer- als de winterspelen een medaille wist te winnen. Zij won een zilveren medaille bij het wielrennen, nadat ze eerder bij de spelen in Calgary goud had gewonnen bij het langebaanschaatsen.
De schoonspringer Greg Louganis wist zijn titels op beide duikonderdelen met succes te verdedigen, hoewel hij zijn hoofd stuitte aan de duikplank tijdens de finale vanaf de driemeterschans.
Tennis stond opnieuw op het olympisch programma, nadat het sinds 1924 niet meer op de lijst stond. Nadat Steffi Graf eerder dat jaar al alle vier de grandslamtoernooien wist te winnen, werd ze nu ook olympisch tenniskampioen. Ze versloeg daarvoor in de finale Gabriela Sabatini. Het olympisch mannentoernooi werd gewonnen door de Tsjechoslowaak Miloslav Mečíř, die in de finale de Amerikaan Tim Mayotte versloeg.
Er was ook een aantal dopingincidenten. De Canadese sprinter Ben Johnson moest de gouden medaille die hij won op de 100 meter weer inleveren nadat bij een dopingcontrole bleek dat hij anabole steroïden (stanozolol) had gebruikt. Johnson werd uit het olympisch dorp gezet en hij werd geschorst door de internationale atletiekfederatie. De gouden medaille werd aan de nummer twee, Carl Lewis, toegekend. Ook twee Bulgaarse gewichtheffers werden betrapt op dopinggebruik. Het hele Bulgaarse gewichthefteam trok zich daarop terug.
De atletiek werd gedomineerd door zwarte atleten uit Amerika en Afrika. Ze wonnen alle loopnummers behalve de marathon, die gewonnen werd door een Europeaan, de Italiaan Gelindo Bordin.
Carl Lewis kon zijn superprestatie van vier jaar eerder niet evenaren, maar won toch nog twee titels: de 100 m (na de diskwalificatie van Ben Johnson) en het verspringen.
In de lange-afstandsnummers toonden de Kenianen hun meesterschap. Paul Ereng won de 800 m, Peter Rono de 1500 m en John Ngugi de 5000 m. Ook de gouden en zilveren posities in de 3000 meter steeple werden door Kenia bezet: Julius Kariuki won voor Peter Koech.
Bij het turnen won de Sovjet-atleet Vladimir Artemov viermaal goud: de meerkamp voor teams, de meerkamp-individueel, aan de brug en aan het rekstok. Bij de dames won de Roemeense Daniela Silivaş driemaal goud (balk, brug met ongelijke leggers en op de grond), tweemaal zilver (meerkamp teams en individueel) en een keer brons (sprong).
Tafeltennis deed zijn intrede op de Spelen. Zuid-Korea en China haalden beide twee titels. China leverde zelfs het volledige podium bij het vrouwen enkelspel.
Badminton, bowlen, honkbal, taekwondo en judo voor vrouwen waren op deze Spelen een demonstratiesport. In het taekwondo won het gastland 9 van de 16 te vergeven medailles.
Sporten
Tijdens deze Spelen werd er gesport binnen 23 sporten. Als demonstratie sporten stonden badminton, bowlen, honkbal, taekwondo en judo voor vrouwen op het programma.
Olympische sporten
Mutaties
Deelnemende landen
Er namen 159 landen deel aan deze Spelen. Acht landen maakten hun debuut : Aruba, Amerikaans-Samoa, Cookeilanden, Guam, Maldiven, Vanuatu, Saint Vincent en de Grenadines en Zuid-Jemen. Ook Brunei nam voor het eerst deel, maar namens het land was alleen een official en geen sporter vertegenwoordigd.
Het nummer achter het deelnemend aan geeft aan hoeveel sporters namens dat land meededen.
Arubaanse prestaties
Bij hun eerste deelname werd Aruba vertegenwoordigd door acht olympiërs in vijf sporten. In de atletiek namen Evelyne Farrell en Cornelia Melis deel, bij het boksen Jeffrey Nedd en Hubert Wester, in het judo Victor Maduro, bij het schermen Austin Thomas bij de onderdelen floret en degen en namen Roswitha Lopez en Yvette Thuis in de zwemsport discipline synchroonzwemmen solo en bij de duetten deel. Op dit laatste onderdeel werd met de 15e plaats de beste klassering behaald.
Belgische prestaties
De Belgische atleten behaalden twee bronzen medailles op deze Spelen.
Frans Peeters behaalde de derde plaats in het kleiduifschieten.
Robert Van de Walle, die goud haalde op de Spelen van 1980, haalde in het judo in de klasse -95 kg weer een medaille, maar van brons deze keer.
Er was ook nog een puike prestatie van judoka Ingrid Berghmans. Zij haalde goud, maar aangezien judo voor vrouwen nog maar een demonstratiesport was, werd ze niet in de officiële medaillelijst meegerekend.
Medailles
Nederlandse prestaties
Goud was er voor de roeiers Nico Rienks en Ronald Florijn bij de dubbel twee. Na een rustige start wisten ze met een tussen sprint na ongeveer 800 meter de koppositie over te nemen en stonden deze vervolgens niet meer af.
Met een lange sprint wist Monique Knol de dameswegwedstrijd te winnen.
Voor Regilio Tuur was uiteindelijk geen medaille weggelegd. Maar de geweldige klap waarmee hij de Amerikaan Kelcie Banks Knock-out sloeg, maakte hij wel in een keer naam in bij het boksen.
Annemiek Derckx en Annemarie Cox haalden brons in de K2 (kajak).
Medailles
Nederlands-Antilliaanse prestaties
Bij hun achtste deelname werden de Nederlandse Antillen vertegenwoordigd door drie olympiërs in drie sporten. Bij het zeilen op het onderdeel plankzeilen behaalde Jan Boersma de eerste medaille voor de Nederlandse Antillen, hij veroverde de zilveren medaille. Jeanne Y. Lopes nam deel in de schietsport en Hilton Woods nam deel aan het baanzwemmen.
Medailles
Surinaamse prestaties
Namens Suriname namen zes olympiërs deel in vier sporten. Bij het baanzwemmen behaalde Anthony Nesty de eerste medaille voor Suriname. Hij won de gouden medaille op het onderdeel 100 meter vlinderslag. In de atletiek namen Tommy Asinga, Ivette Bonapart en Letitia Vriesde deel, bij judo Mohamed Madhar en in de wielersport Realdo Jessurun.
Medailles
Medaillespiegel
Er werden 739 medailles uitgereikt. Het IOC stelt officieel geen medailleklassement op, maar geeft desondanks een medailletabel ter informatie. In het klassement wordt eerst gekeken naar het aantal gouden medailles, vervolgens de zilveren medailles en tot slot de bronzen medailles.
In de volgende tabel staat de top-10 en het resultaat van de Nederlandstalige landen. Het gastland heeft een blauwe achtergrond en het grootste aantal medailles in elke categorie is vetgedrukt.
Zie de medaillespiegel van de Olympische Zomerspelen 1988 voor de volledige weergave.
|
Medaillespiegel
Er werden 739 medailles uitgereikt. Het IOC stelt officieel geen medailleklassement op, maar geeft desondanks een medailletabel ter informatie. In het klassement wordt eerst gekeken naar het aantal gouden medailles, vervolgens de zilveren medailles en tot slot de bronzen medailles.
| 1 |
tabel, webtabel, datatabel
|
5,793 |
MenuSection
|
367618
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Horeca%20en%20winkels%20op%20Nederlandse%20treinstations
|
Horeca en winkels op Nederlandse treinstations
|
NS Stations Retailbedrijf (voorheen Servex) is een horeca- en retailbedrijf, onderdeel van de Nederlandse Spoorwegen, dat onder andere veel eetgelegenheden op spoorwegstations in Nederland uitbaat.
Op stations beheert NS Stations Retailbedrijf commerciële ruimtes in de stationshal, op de perrons en dergelijke. Verder verzorgt het bedrijf de automaten op stations (exclusief die voor vervoerbewijzen) en de catering in de treinen. Het fungeerde als uitbater van het stadslandgoed de Kemphaan in Almere.
NS Stations Retailbedrijf is onderdeel van de NS en ontstond in 1973 voor het beheer van kiosken en restauraties op de stations. Het bedrijf ontplooit activiteiten op zo'n 90 stations in Nederland.
Tot 14 mei 2012 was NS Stations Retailbedrijf bekend onder de naam Servex. De naam Servex verdween en de activiteiten maken sindsdien integraal onderdeel uit van de stationsorganisatie van de Nederlandse Spoorwegen: NS Stations.
Horeca- en winkelformules op NS-stations
Uitgebaat door NS Stations Retailbedrijf
Formules van nationale en internationale ketens, waarvan de vestigingen op de stations door NS Stations Retailbedrijf worden uitgebaat:
AH to go
HEMA (op 1 oktober 2018 heeft HEMA deze overgenomen en beheert HEMA de negen franchiselocaties zelf)
Rituals (per 1 april 2022 zijn deze winkels eigen beheer van Rituals)
Starbucks
Smullers (niet langer in beheer van NS Stations)
TRECK/Broodzaak (niet langer in beheer van NS Stations)
Eigen formules van NS Stations Retailbedrijf:
Automaten
Julia's
Luca's by Julia's (opgericht december 2021)
Kiosk
Railcatering (opgeheven per 1 februari 2021)
Fiets & Service
StationsHuiskamer
Kiosk
Kiosk heeft een assortiment aan producten die de reiziger nodig zou kunnen hebben. Zo kan hier verse koffie, thee, broodjes, snoep en koek gehaald worden maar ook tijdschriften en beltegoed. Er zijn vestigingen met een uitgiftebalie en inloopwinkels waar soms ook treinkaartjes worden verkocht. Enkele zaken verkopen ook snacks. Sinds april 2020 wordt er door Kiosk geen tabaksartikelen meer verkocht.
AH to go
AH to go is een winkelformule van Albert Heijn voor gemakswinkels met, naast vestigingen elders, in 2008 31 vestigingen op diverse grote NS-stations; op station Amsterdam Centraal zijn er drie, twee van NS Stations Retailbedrijf in het NS-gedeelte, en een van Ahold zelf in het metrostation. Men verkoopt onder meer drank, kant-en-klaarmaaltijden, frisdrank, koffie en thee, warme broodjes. Daarnaast is er een eenvoudig assortiment aan dagelijkse boodschappen. Bier is verkrijgbaar tegen een flink hogere prijs dan andere AH-vestigingen (maar het is wel gekoeld). De vestigingen van AH to go op de NS-stations zijn eigendom van Stationsfoodstore, een onderdeel van NS Stations Retailbedrijf. Stationsfoodstore is een franchisenemer van Ahold (AH supermarkten).
Tijdens de Coronapandemie, was AH to go tot in juni 2020 op de meeste stations de enige winkel waar voedsel en drank te koop was.
Smullers
Smullers is een snackbarketen met 36 vestigingen.
Julia's
Julia's is een restaurantformule in Italiaanse stijl en producten, waar verse meeneem pastamaaltijden verkocht worden. De maaltijden worden bereid in een open keuken. Er zijn andere Italiaanse producten verkrijgbaar, zoals Illy-koffie, belegde ciabatta's, saladegerechten en tiramisu.
De formule is door NS Stations Retailbedrijf ontwikkeld. In november 2008 werd een pilot-store geopend in de Westtunnel van Station Amsterdam Centraal. Er volgden vestigingen in de stations Amsterdam Amstel, Amsterdam Sloterdijk, Amsterdam Zuid, Amersfoort Centraal, Arnhem Centraal, Groningen, Leeuwarden, Leiden Centraal, Utrecht Centraal, Rotterdam Centraal, Den Haag Centraal, Nijmegen en Zwolle.
Railcatering
Railcatering werd ingezet op een beperkt aantal Intercitytreinen rondom Utrecht en Almere. Hierbij was een verkoper aan boord met een rugtas en een bak voor, die verschillende producten van de Kiosk verkocht, waaronder koeken, chocolade en snoep, koffie en thee. De aanwezigheid van een railcateraar werd via de omroep kenbaar gemaakt. Tot circa 2003 werd Railcatering uitgevoerd met een karretje. Het gebruik van deze karretjes verklaart de liftdeuren in de oudere VIRM-dubbeldekkers. Mede dankzij de coronacrisis, waarbij de Railcatering al maanden niet meer in de treinen werd ingezet, maar bij andere formules van NS Retail werkte, heeft NS Retail besloten om per februari 2021 permanent te stoppen met de Railcatering.
StationsHuiskamer
Op enkele stations in Nederland is de formule StationsHuiskamer aanwezig. Op de grotere stations gaat het om een ruime lunchroom/koffiebar, op kleinere stations zijn de winkels vergelijkbaar met Kiosk, maar dan met een zitgelegenheid voor reizigers die op de trein moeten wachten.
Uitgebaat door HMSHost
TRECK (voorheen Broodzaak, en daarvoor C'est du Pain)
TRECK verkoopt belegde en luxe broodjes en koek, koffie, thee, melk, sappen en frisdranken. Tot 2008 heetten de winkels C'est du Pain, daarna is die naam geleidelijk verdwenen. Sinds eind 2018 is deze formule door HMSHost van NS Stations Retailbedrijf overgenomen. In mei 2019 werd bekend dat HMSHost de 29 locaties van Broodzaak ombouwt naar het concept Treck.
Burger King
Er zijn 27 Burger King-vestigingen op stations en twee daarbuiten. NS Stations Retailbedrijf was tot 2015 de grootste franchisenemer van Burger King in Nederland. Eind 2015 is de exploitatie van Burger King van NS Stations Retailbedrijf overgegaan naar HMSHost.
De vier grootste Burger King-vestigingen die HMSHost exploiteert op de stations zijn station Amsterdam Centraal, Amsterdam Bijlmer ArenA, Amsterdam Amstel en Utrecht Centraal. Een aantal van de stationsvestigingen zijn zogenaamde 'compact stores'. Deze zijn kleiner en bieden een beperkter assortiment.
La Place Express
La Place en La Place Express hebben eveneens enkele horecafaciliteiten op stations.
NS Stations Retailbedrijf en zijn voorgangers in het nieuws
2005: cao-conflict
Eind 2005 was Servex in het nieuws omdat er een conflict ontstond tussen werknemers en werkgevers over de cao van het bedrijf, wat resulteerde in stakingen bij sommige vestigingen.
2009: discriminatie
In juli 2009 kwam Servex negatief in het nieuws omdat de door geëxploiteerde AH to go-winkels Marokkaanse Nederlanders als personeelsleden zou weren. Dit zou blijken uit een overzicht van de afdeling personeelszaken van de Albert Heijn to go-winkels.
Op 1 april 2010 is de Commissie Gelijke Behandeling na onderzoek tot de conclusie gekomen dat Servex, het hoofdkantoor van de AH to Go's op de stations, discriminatie op grond van ras en leeftijd heeft toegelaten.
De Commissie heeft ook kunnen vaststellen dat er daadwerkelijk een 22-jarige sollicitant geweigerd is vanwege zijn leeftijd, terwijl niet duidelijk was dat het om een functie ging waarvoor een dergelijk onderscheid is toegelaten.
Externe link
Website van NS Stations Retailbedrijf
Restaurant in Nederland
Nederlandse Spoorwegen
Horeca
Restaurantketen
|
Julia's
Julia's is een restaurantformule in Italiaanse stijl en producten, waar verse meeneem pastamaaltijden verkocht worden. De maaltijden worden bereid in een open keuken. Er zijn andere Italiaanse producten verkrijgbaar, zoals Illy-koffie, belegde ciabatta's, saladegerechten en tiramisu.
| 1 |
menusectie, gerechten, menucategorieën
|
7,256 |
ParkingFacility
|
907226
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Corio%20Center%20Heerlen
|
Corio Center Heerlen
|
Het Corio Center is een modern winkelcentrum in het centrum van Heerlen. Het werd vernoemd naar de vroegere Romeinse nederzetting Coriovallum waar de plaats Heerlen tegenwoordig ligt.
Het Corio Center bestaat uit 15.000 m² winkeloppervlakte, 51 woningen en een parkeergarage met 550 plaatsen. Het winkelcentrum bestaat uit twee verdiepingen. Er zijn drie ingangen: Saroleastraat, Honingmannstraat en Stationstraat.
Het Corio Center staat op de plek waar tot 1985 het (voormalige) hoofdkantoor van de Staatsmijnen stond. Het winkelcentrum werd ontworpen door Arno Meijs Architecten en opende zijn deuren in maart 1998.
Externe link
Officiële website
Bouwwerk in Heerlen
Winkelcentrum in Nederland
|
Het Corio Center bestaat uit 15.000 m² winkeloppervlakte, 51 woningen en een parkeergarage met 550 plaatsen. Het winkelcentrum bestaat uit twee verdiepingen. Er zijn drie ingangen: Saroleastraat, Honingmannstraat en Stationstraat.
| 1 |
parkeerplaats, parkeergarage, parkeerterrein
|
10,739 |
Crematorium
|
5088115
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Arbeiders%20Vereeniging%20Voor%20Lijkverbranding
|
Arbeiders Vereeniging Voor Lijkverbranding
|
De Arbeidersvereeniging voor lijkverbranding (AVVL) was een Nederlandse uitvaartorganisatie, gericht op crematies. De AVVL werd opgericht in 1919.
Ontstaan
In het begin van de 20ste eeuw vonden er in Nederland sporadisch crematies plaats. Crematies waren bij wet verboden en het cremeren werd veelal op religieuze gronden afgewezen.
Door een maas in de wet - crematie was strafbaar, maar er stond niet nader aangegeven wie er in zo'n geval dan strafbaar was - werd er echter wel degelijk gecremeerd. Zo was er bij begraafplaats Westerveld in Driehuis een crematorium (op dat moment het enige van Nederland; gebouwd door de Vereniging voor Facultatieve Lijkverbranding), en werd er ook wel uitgeweken naar het buitenland. Het transport van een lichaam naar dergelijke oorden was voor de minder bedeelden echter onbetaalbaar. Dankzij de AVVL konden arbeiders zich voortaan verzekeren van een crematie. Verder had de AVVL de missie om de dood en de invulling van de uitvaart meer bespreekbaar te maken.
Fusie
Op 17 juni 2001 fuseerde de AVVL met de Nederlandse Uitvaart en Verzekeringsassociatie (NUVA) tot Yarden.
Zie ook
Koninklijke Vereniging voor Facultatieve Crematie
Externe link
Propagandafilm van de AVVL uit 1935 (zwart/wit, zonder geluid)
Uitvaartorganisatie
Voormalige Nederlandse verzekeringsmaatschappij
|
Door een maas in de wet - crematie was strafbaar, maar er stond niet nader aangegeven wie er in zo'n geval dan strafbaar was - werd er echter wel degelijk gecremeerd. Zo was er bij begraafplaats Westerveld in Driehuis een crematorium (op dat moment het enige van Nederland; gebouwd door de Vereniging voor Facultatieve Lijkverbranding), en werd er ook wel uitgeweken naar het buitenland. Het transport van een lichaam naar dergelijke oorden was voor de minder bedeelden echter onbetaalbaar. Dankzij de AVVL konden arbeiders zich voortaan verzekeren van een crematie. Verder had de AVVL de missie om de dood en de invulling van de uitvaart meer bespreekbaar te maken.
| 1 |
crematorium, crematiecentrum, crematievoorziening
|
711 |
Corporation
|
1227207
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Adriaan%20Volker
|
Adriaan Volker
|
Adriaan Volker (Sliedrecht, 14 juli 1827 - aldaar, 29 november 1903) was een Nederlandse aannemer van baggerwerken.
Carrière
Op zijn twintigste erfde Volker het baggerbedrijf van zijn vader en voer dagelijks de Merwede over om te baggeren. Ook legde hij bij Papendrecht en Hardinxveld kribben en strekdammen aan. Toen Volker steeds meer opdrachten kreeg, richtte hij samen met zijn neef Dirk Volker uit Dordrecht een familiebedrijf op, de Adriaan Volker Maatschappij, waarmee ze al snel landelijk bekend werden.
Volkers ondernemerschap ontstond pas echt toen hij in 1860 de eerste Rijksstoombaggermolens 1 t/m 6 op de Merwede zag verschijnen en hij er toen zelf 1 liet bouwen in 1863 en in 1864 werd zijn eerste stoombaggermolen in gebruik genomen voor de aanleg van het Kanaal door Zuid-Beveland . Enkele andere particulieren waren hem al voor geweest met de aankoop van een stoombaggermolen, zoals te lezen valt in het boek Diepers en Delvers en het Groot Baggermolen Boek.
Hij was ook betrokken bij de aanleg van het Noordzeekanaal en mede verantwoordelijk voor het verder uitgraven van de Nieuwe Waterweg. In ditzelfde kader verrichtte hij veel werk voor de aanleg van de Nieuwe Merwede. Aanvankelijk was het de bedoeling geweest dat deze rivier zichzelf op natuurlijke wijze zou uitschuren (overeenkomstig de berekeningen van Pieter Caland), maar toen dit veel te langzaam bleek te gaan werd alsnog gekozen voor kunstmatige uitbaggering. Volker zorgde dat de rivier op diepte werd gebracht, waarna ze zichzelf voortaan op diepte zou houden. Hij bouwde samen met een paar vrienden ruim twintig hopperzuigers, waarmee de rivierbedding werd verbreed en verdiept. Ook zorgde hij er met een stoomijsbreker voor dat het ijs 's winters in beweging bleef en naar de zee werd afgevoerd, zodat de Nieuwe Merwede niet dichtvroor. Zodoende was de Nieuwe Waterweg in 1885 helemaal af.
Samen met zijn vriend Pieter Bos maakte Volker zich hard voor de oprichting van een Zuiderzeevereniging, die er in 1886 uiteindelijk kwam. Zowel Volker als Bos waren lid van de oprichtingsvergadering.
In de jaren 1880, toen hij vermogend was geworden – enkel het baggerwerk in de Nieuwe Merwede had hem al meer dan een miljoen opgeleverd –, verlegde Volker zijn werkzaamheden naar andere Europese landen. Hij baggerde onder meer aan de Spaanse noordkust, in samenwerking met onder andere de firma K.L. Kalis Wzn. en Co Volkers kantoor bevond zich in deze dagen op de Sliedrechtse Molendijk.
Onderscheiding
Voor zijn verdiensten werd hij tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw benoemd, hoewel hij dit eerbetoon zelf overbodig vond.
Privé
Volker trouwde op 12 juli 1855 met zijn eerste vrouw Aagje en kreeg vier kinderen. Aagje stierf later aan de cholera, waarna Volker hertrouwde.
Ondanks zijn grote rijkdom hield Volker zijn hele leven lang vast aan een sobere levensstijl. Ook zijn begrafenis was zeer ingetogen, zonder kransen of toespraken, zoals hij van tevoren gewenst had.
Externe links
Adriaan Volker, nationaalbaggermuseum.nl
Nederlands ondernemer
Nederlands waterbouwkundige
|
Carrière
Op zijn twintigste erfde Volker het baggerbedrijf van zijn vader en voer dagelijks de Merwede over om te baggeren. Ook legde hij bij Papendrecht en Hardinxveld kribben en strekdammen aan. Toen Volker steeds meer opdrachten kreeg, richtte hij samen met zijn neef Dirk Volker uit Dordrecht een familiebedrijf op, de Adriaan Volker Maatschappij, waarmee ze al snel landelijk bekend werden.
| 2 |
bedrijf, vennootschap, organisatie
|
1,408 |
HowToItem
|
64528
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Orthese
|
Orthese
|
Een orthese is een uitwendig gedragen hulpmiddel ter correctie van standafwijkingen of abnormale beweeglijkheid van gewrichten of van de wervelkolom. Ook een 'beugel' ter correctie van het gebit heet een orthese. Hulpmiddelen ter vervanging van een ledemaat of lichaamsdeel heten prothesen.
Dit hulpmiddel kan twee verschillende functies vervullen:
de ontlastende/ondersteunende functie en
een corrigerende functie (tegengaan van kromgroeien).
Voorbeelden zijn: een kniebrace, een breukband tegen liesbreuken, een bandje voor tenniselleboog, een inlegzool tegen fasciitis plantaris, een enkel-voetorthese, een ligorthese, een zitorthese etc.
Vroeger werden deze beugels gemaakt van leren kokers en metalen frames. Het nadeel van die materialen is het grote gewicht. Moderne beugels zijn gemaakt van lichte materialen, speciaal gebreid textiel, koolstofvezelcomposieten, titanium en aluminium , en thermoplastisch vervormbare kunststoffen. Daardoor weegt de orthese tegenwoordig weliswaar weinig, maar is het vaak moeilijker om in een orthese van deze materialen kleine wijzigingen te realiseren, die soms nodig zijn om schuur- of drukplekken op de huid tegen te gaan. De oude (been)beugels met leren kokers en metalen frames zijn ondanks hun gewicht nog veel in gebruik.
Orthesen worden vervaardigd of aangepast door de medisch-orthopedisch instrumentmaker. Diverse fabrikanten in binnen- en buitenland leveren ook kant-en-klare prothesen of halffabricaten.
Zie ook
Prothese
Orthopedisch hulpmiddel
|
Een orthese is een uitwendig gedragen hulpmiddel ter correctie van standafwijkingen of abnormale beweeglijkheid van gewrichten of van de wervelkolom. Ook een 'beugel' ter correctie van het gebit heet een orthese. Hulpmiddelen ter vervanging van een ledemaat of lichaamsdeel heten prothesen.
| 2 |
hulpmiddel, benodigdheid, instructie-item
|
5,179 |
CableOrSatelliteService
|
1115948
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kabeltex
|
Kabeltex
|
Kabeltex is de enige aanbieder van kabeltelevisie op het waddeneiland Texel. Het bedrijf is in 1988 opgericht door aannemer Jaap Drijver. Dit nadat Drijver zich realiseerde dat andere kabelmaatschappijen geen brood zagen in de aanleg van dergelijke voorzieningen op het eiland.
De beginjaren van het bedrijf waren moeilijk, veel potentiële abonnees zagen het nut niet in van een aansluiting op de kabel. Maar na lang doorzetten en veel investeringen is nu ca. 90% van de Texelse huishoudens aangesloten op het kabelnetwerk.
De aanleg van het kabeltelevisienetwerk geschiedde als volgt:
1988 - Den Burg
1992 - Oudeschild
1994 - De Koog
1996 - De Waal en Oosterend
1997 - Eierland en De Cocksdorp
1998 - Den Hoorn
2000 - 't Horntje
Nederlands televisiebedrijf
Internetprovider
Nederlands telecommunicatiebedrijf
Texel
|
Kabeltex is de enige aanbieder van kabeltelevisie op het waddeneiland Texel. Het bedrijf is in 1988 opgericht door aannemer Jaap Drijver. Dit nadat Drijver zich realiseerde dat andere kabelmaatschappijen geen brood zagen in de aanleg van dergelijke voorzieningen op het eiland.
| 1 |
kabeltelevisie, satelliettelevisie, mediadiensten
|
5,876 |
ItemAvailability
|
1481908
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sun%20SPOT
|
Sun SPOT
|
Sun SPOT (Sun Small Programmable Object Technology)
is een draadloze-sensornetwerktechnologie, gemaakt door het Amerikaanse bedrijf Sun Microsystems.
De doelstelling bestaat erin een hardware- en softwareplatform te creëren om WSN-toepassingen te kunnen ontwikkelen in de JAVA-programmeertaal. Uniek aan dit apparaat is dat het gebouwd is op een Sqauwk Virtuele Machine. Het netwerk is gebaseerd op de IEEE 802.15.4-standaard, waarbovenop ZigBee gebruikt kan worden.
Hardware
Er bestaan twee versies van de sunSPOT-toestellen. Een basisstation bevat enkel een rekengedeelte met netwerkmogelijkheden. Ze krijgen hun stroom via een USB-aansluiting.
Daarnaast zijn er ook toestellen met daarbovenop een ingebouwde batterij en een sensormodule met ingebouwde RGB-leds, sensoren, druktoetsen en I/O pinnen. De mobiele sensormodules zijn hierdoor iets dikker.
Het volledig samengestelde apparaat past in de palm van een hand.
Processor
180 MHz 32 bit ARM920T core - 512K RAM - 4M Flash
Sensoren en actuatoren
2G/6G 3-assen accelerometer
Temperatuur sensor
Licht sensor
8 RGB-LEDs
6 analoge inputs
2 drukknoppen
5 I/O aansluitingen voor algemeen gebruik en 4 output aansluitingen die hoge stromen aankunnen.
Batterij
een herlaadbare 3,7V-lithium-ionbatterij van 750 mAh
30 uA deep sleep mode
Automatisch batterijbeheer is ingebouwd in de softwarelaag.
Netwerkmogelijkheden
2.4 GHz IEEE 802.15.4 netwerkmogelijkheid met ingebouwde antenne
USB-aansluiting
Software
De software voor de sunSPOTs wordt volledig in java ontwikkeld. Er wordt gebruikgemaakt van een compacte J2ME[Squawk virtuele machine] die zonder besturingssysteem rechtstreeks op de processor draait.
Ontwikkelhulpmiddelen
Standaard Java IDE's zoals NetBeans kunnen gebruikt worden om toepassingen voor de SunSPOT's te ontwikkelen.
Het beheer en gebruiksklaar maken van toepassingen gebeurt met behulp van "SPOTworld"
Beschikbaarheid
De SunSPOT ontwikkelpakketten zijn beschikbaar sinds april 2007 in de Verenigde Staten. Het introductiepakket bestaat uit twee sensormodules, een basisstation, ontwikkelhulpmiddelen een usb kabel en een systeem om de spots ergens aan vast te kunnen klikken.
De software is compatibel met Windows XP, Mac OS X 10.4 en de meest voorkomende Linux-distributies.
Het pakket wordt op verschillende hogescholen gebruikt om leerlingen op een eenvoudige manier met WSN-netwerken te laten experimenteren.
Open source
Zowel de virtuele machine, de drivers en toepassingen en de sunSPOT code zijn volledig open source.
Externe links
Officiële website
Open source
Bronnen
Computernetwerk
Sensor
Sun Microsystems
|
Beschikbaarheid
De SunSPOT ontwikkelpakketten zijn beschikbaar sinds april 2007 in de Verenigde Staten. Het introductiepakket bestaat uit twee sensormodules, een basisstation, ontwikkelhulpmiddelen een usb kabel en een systeem om de spots ergens aan vast te kunnen klikken.
De software is compatibel met Windows XP, Mac OS X 10.4 en de meest voorkomende Linux-distributies.
Het pakket wordt op verschillende hogescholen gebruikt om leerlingen op een eenvoudige manier met WSN-netwerken te laten experimenteren.
| 1 |
beschikbaarheid, voorraadstatus, productopties
|
6,106 |
VideoGallery
|
83356
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/MTV%20Video%20Music%20Awards%202004
|
MTV Video Music Awards 2004
|
De MTV Video Music Awards werden in 2004 uitgereikt op zondag 29 augustus, te Miami. Jay-Z en Outkast waren met ieder vier prijzen de grote winnaars. No Doubt en Usher wonnen er ieder twee.
Winnaars
Beste video: Outkast (Hey ya)
Beste video (man): Usher, Lil' Jon en Ludacris (Yeah)
Beste video (vrouw): Beyonce (Naughty girl)
Beste video (band): No Doubt (It's my life)
Beste rapvideo: Jay-Z (99 problems)
Beste R&B-video: Alicia Keys (If I ain't got you)
Beste hiphopvideo: Outkast (Hey ya)
Beste dans in video: Usher, Lil' Jon en Ludacris (Yeah)
Beste rockvideo: Jet (Are you gonna be my girl?)
Beste popvideo: No Doubt (It's my life)
Beste nieuwe artiest: Maroon 5 (This love)
MTV2 award: Yellowcard (Ocean avenue)
Publieksprijs: Linkin Park ("Breaking the Habit")
Doorbraakvideo: Franz Ferdinand (Take me out)
Beste regie: Jay-Z (99 problems)
Beste choreografie: The Black Eyed Peas (Hey mama)
Beste special effects: Outkast (Hey ya)
Meeste artistieke waarde: Outkast (Hey ya)
Beste bewerking: Jay-Z (99 problems)
Beste cinematografie: Jay-Z (99 problems)
Beste soundtrack van een videospel: Tony Hawk's Underground
MTV Video Music Awards
Muziek in 2004
|
Winnaars
Beste video: Outkast (Hey ya)
Beste video (man): Usher, Lil' Jon en Ludacris (Yeah)
Beste video (vrouw): Beyonce (Naughty girl)
Beste video (band): No Doubt (It's my life)
Beste rapvideo: Jay-Z (99 problems)
Beste R&B-video: Alicia Keys (If I ain't got you)
Beste hiphopvideo: Outkast (Hey ya)
Beste dans in video: Usher, Lil' Jon en Ludacris (Yeah)
Beste rockvideo: Jet (Are you gonna be my girl?)
Beste popvideo: No Doubt (It's my life)
Beste nieuwe artiest: Maroon 5 (This love)
MTV2 award: Yellowcard (Ocean avenue)
Publieksprijs: Linkin Park ("Breaking the Habit")
Doorbraakvideo: Franz Ferdinand (Take me out)
Beste regie: Jay-Z (99 problems)
Beste choreografie: The Black Eyed Peas (Hey mama)
Beste special effects: Outkast (Hey ya)
Meeste artistieke waarde: Outkast (Hey ya)
Beste bewerking: Jay-Z (99 problems)
Beste cinematografie: Jay-Z (99 problems)
Beste soundtrack van een videospel: Tony Hawk's Underground
| 12 |
videogalerij, mediagalerij, video
|
7,388 |
SpreadsheetDigitalDocument
|
248231
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Calligra%20Sheets
|
Calligra Sheets
|
Calligra Sheets is een vrije spreadsheet die deel uitmaakt van Calligra Suite, een kantoorsoftwarepakket voor de KDE omgeving. Onder de oude naam KSpread maakt het programma deel uit van het pakket KOffice.
Enkele van de opties van Sheets zijn: meerdere bladen per document, uitgebreide opmaakmogelijkheden, ondersteuning voor meer dan 100 ingebouwde functies, sjablonen, grafieken, spellingscontrole, hyperlinks, en sorteren van gegevens.
Het eigen formaat van Sheets is XML, gecomprimeerd met ZIP. Sheets heeft echter ook de mogelijkheid om verschillende andere formaten te importeren, zoals Microsoft Excel, Applix Spreadsheet, Quattro Pro, CSV en ODS (LibreOffice Calc en OpenOffice.org Calc).
Externe link
calligra.org/sheets/
Calligra Suite
KOffice
Spreadsheet
|
Calligra Sheets is een vrije spreadsheet die deel uitmaakt van Calligra Suite, een kantoorsoftwarepakket voor de KDE omgeving. Onder de oude naam KSpread maakt het programma deel uit van het pakket KOffice.
| 1 |
spreadsheet, werkblad, Excel-bestand
|
10,500 |
SpreadsheetDigitalDocument
|
223422
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Apache%20OpenOffice%20Calc
|
Apache OpenOffice Calc
|
Apache OpenOffice Calc is een onderdeel van het pakket Apache OpenOffice dat ook Writer, Base, Impress, Draw en Math bevat. Het programma draait op een groot aantal besturingssystemen waaronder Windows, Solaris, Linux en Mac OS X.
Calc is een digitaal rekenblad dat sterk lijkt op oudere versies van Excel (2003/98) en ongeveer dezelfde functies bezit. Bestanden kunnen ook opgeslagen worden in het pdf-formaat.
Externe link
Productpagina
Spreadsheet
OpenOffice
|
Spreadsheet
OpenOffice
| 1 |
spreadsheet, werkblad, Excel-bestand
|
7,056 |
ElectronicsStore
|
578435
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Saturn%20%28winkel%29
|
Saturn (winkel)
|
Saturn is een Duitse elektronicasupermarkt. Ze maakt, evenals MediaMarkt, deel uit van de Media-Saturn Holding, die op zijn beurt weer deel uitmaakt van de METRO Group. De vestiging te Hamburg is de grootste elektronicawinkel ter wereld. In 2003 lag de omzet van de Saturn-Markt rond 1,9 miljard euro.
Geschiedenis
Saturn wordt ook "de blauwe reus" genoemd. De eerste vestiging werd in 1962 geopend aan de Hansaring te Keulen. De eigenaar, het echtpaar Waffenschmidt, bood op een oppervlakte van 120 m² diverse elektronica aan, overwegend aan diplomaten. Pas vanaf 1969 werd er elektronica aan particulieren verkocht.
In de jaren tachtig ontstond een grote vestiging aan de Theresienhöhe in München, in 1985 volgde een vestiging in Frankfurt am Main. Saturn werd in 1990 door de MediaMarkt-Holding verworven. Beide ondernemingen gingen daarna op in de Media-Saturn-Holding GmbH.
Doorgaans bedraagt de oppervlakte van een vestiging tussen 2500 m² en 10.000 m². Een uitzondering en meteen de grootste elektronicamarkt in Europa bevindt zich met 18.000 m² in Hamburg. Deze grote oppervlakte hangt samen met de fusie van de winkels Horten en Kaufhof in het midden van de jaren negentig, twee elektronicawarenhuizen vlak bij elkaar.
Europa telt ongeveer 200 vestigingen, waarvan 129 in Duitsland, 26 in Frankrijk, 11 in Oostenrijk, 11 in Italië, 12 in Polen, 9 in Spanje, 7 in Turkije, 4 in Hongarije en in Zwitserland een. In het 3e kwartaal van 2014 zijn alle 13 Saturn-vestigingen in Nederland omgebouwd naar MediaMarkt.
Benelux
In 2006 werd de eerste Nederlandse vestiging geopend in winkelcentrum Zuidplein te Rotterdam, die echter in februari 2014 weer werd gesloten. Later openden ook vestigingen in andere provincies.
In België werd de eerste vestiging geopend in Antwerpen. Andere filialen waren er in Wilrijk, Luik, Brugge en Kortrijk. Op 30 september 2013 maakte Saturn echter bekend dat alle vestigingen, met uitzondering van Antwerpen, zouden worden veranderd in MediaMarkt. De vestiging in Antwerpen werd gesloten. Daarmee trok het merk Saturn zich terug uit België.
Op 27 juni 2014 werd door het bedrijf bekendgemaakt dat de naam Saturn uit Nederland zou worden teruggetrokken. Ook in Nederland ging men verder met de naam MediaMarkt. De Media-Saturn Holding gaf als reden voor het besluit op dat de beide merken, op de namen na, te weinig onderscheidend zijn. Wel wil men in een aantal filialen van De Bijenkorf een exclusieve afdeling openen.
Elektronicabedrijf
Duitse winkelketen
Economie in Beieren
Ingolstadt
|
Saturn is een Duitse elektronicasupermarkt. Ze maakt, evenals MediaMarkt, deel uit van de Media-Saturn Holding, die op zijn beurt weer deel uitmaakt van de METRO Group. De vestiging te Hamburg is de grootste elektronicawinkel ter wereld. In 2003 lag de omzet van de Saturn-Markt rond 1,9 miljard euro.
| 1 |
elektronicawinkel, elektronicazaak, elektronica speciaalzaak
|
10,344 |
Occupation
|
2096110
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Koninklijke%20Vereniging%20voor%20Lichamelijke%20Opvoeding
|
Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding
|
De Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding (KVLO) is een Nederlandse vereniging en vakbond voor docenten van het vak lichamelijke opvoeding, ook wel bewegingsonderwijs genoemd, in het basisonderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs.
De KVLO werd opgericht in 1862 en is daarmee de oudste nog bestaande beroepsvereniging en vakbond. De vereniging telt ruim elfduizend leden en staat onder voorzitterschap van Anton Binnenmars. Ze vertegenwoordigt docenten en combinatiefunctionarissen/buurtsportcoaches die werkzaam zijn in en rondom de school op het gebied van bewegen en sport.
Externe link
Officiële website
Onderwijs in Nederland
Lichamelijke Opvoeding
|
De Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding (KVLO) is een Nederlandse vereniging en vakbond voor docenten van het vak lichamelijke opvoeding, ook wel bewegingsonderwijs genoemd, in het basisonderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs.
| 3 |
beroep, vak, professie
|
4,888 |
Park
|
4604600
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nationaal%20park%20Cheile%20Bicazului-H%C4%83%C8%99ma%C8%99
|
Nationaal park Cheile Bicazului-Hășmaș
|
Nationaal park Cheile Bicazului-Hășmaș (Roemeens: Parcul Național Cheile Bicazului-Hășmaș) is een nationaal park in Roemenië (districten Neamţ en Harghita). Het park werd opgericht in 2000 en is 65,75 vierkante kilometer groot. Het landschap bestaat uit de kloof van de Bicaz-rivier en de Hășmaș-bergen met bossen en meren (het 'rode Meer' Lacu Roşu).
Externe link
officiële website nationaal park
steekkaart protected planet
Cheile Bicazului-Hășmaș
Natura 2000 in Roemenië
|
Nationaal park Cheile Bicazului-Hășmaș (Roemeens: Parcul Național Cheile Bicazului-Hășmaș) is een nationaal park in Roemenië (districten Neamţ en Harghita). Het park werd opgericht in 2000 en is 65,75 vierkante kilometer groot. Het landschap bestaat uit de kloof van de Bicaz-rivier en de Hășmaș-bergen met bossen en meren (het 'rode Meer' Lacu Roşu).
| 3 |
park, stadspark, natuurgebied
|
11,754 |
TVSeason
|
2306034
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Overspel%20%28televisieserie%29
|
Overspel (televisieserie)
|
Overspel is een Nederlandse thrillertelevisieserie van Frank Ketelaar van de VARA. De titel is ontleend aan het wederzijdse overspel van de fotografe Iris Hoegaarde (Sylvia Hoeks) met de advocaat Willem Steenhouwer (Fedja van Huêt). Andere hoofdrollen worden vervuld door Kees Prins, Ramsey Nasr, Rifka Lodeizen en Guido Pollemans. Het eerste seizoen, uitgezonden vanaf 8 september 2011, bestaat uit twaalf afleveringen.
Naar aanleiding van de goede ontvangst werd meteen getekend voor een tweede seizoen van tien nieuwe afleveringen van vijftig minuten, die vanaf 26 oktober 2013 te zien waren bij de VARA. De kern van hoofdrolspelers is dezelfde gebleven en de nieuwe gezichten zijn onder anderen Sophie van Winden, Kees Boot, Mike Reus en Frederik Brom. Nog voordat het tweede seizoen begon kondigde de VARA een derde seizoen aan. Dat werd in het najaar van 2015 uitgezonden en was het eind van de serie.
Opstart en ontvangst
De VARA brengt elk televisieseizoen een thrillerserie op de buis. Na formats als Bureau Kruislaan, Unit 13, Ernstige Delicten, Vuurzee en Deadline werd begin 2010 groen licht gegeven voor de opnames van Overspel.
Al meteen na de eerste uitzending werd Overspel verkocht aan de Vlaamse zender VTM. In najaar 2013 maakte de Amerikaanse zender ABC een eigen versie, genaamd Betrayal. Hiermee is het de tweede serie die naar de Verenigde Staten gaat, na Penoza.
Prijzen en nominaties
Seizoen 1
De ambitieuze fotografe Iris Hoegaarde is getrouwd met officier van justitie Pepijn van Erkel. Samen hebben ze een zoon. Via haar werk als fotografe komt Iris in contact met advocaat Willem Steenhouwer. Het duurt niet lang voordat de twee een affaire beginnen. Steenhouwer is werkzaam voor zijn schoonvader Huub Couwenberg, een bouwondernemer die verdacht wordt van louche zaken. Het Openbaar Ministerie, met name Pepijn van Erkel, probeert een zaak tegen hem te krijgen. Wanneer Willem en Iris dit ontdekken, groeien ze nog meer naar elkaar toe.
Seizoen 2
Steenhouwer en Hoegaarde proberen een nieuw leven op te bouwen. Dan verdwijnt Steenhouwer na een confrontatie met Couwenberg, een ruzie en vervolgens een zelfmoordpoging van Elsie.
Seizoen 3
Couwenberg zit in de gevangenis voor chantage van wethouder Royackers. Maar hij is niet veroordeeld voor alles wat hij zijn voormalige advocaat heeft aangedaan. Dit onrecht vreet aan Steenhouwer, terwijl hij probeert een gewoon leven op te bouwen met Hoegaarde. Hij lijkt zijn kans op recht te krijgen als de mysterieuze Anna zich meldt, die ook een grote wrok tegen zijn grote vijand lijkt te hebben. Ondertussen is de familie Couwenberg in rep en roer omdat zoon Björn in het huwelijk wil treden met een hoertje van wie hij denkt dat ze echt verliefd op hem is.
Rolverdeling
= Hoofdrol
= Bijrol
Muziek
Tijdens de beginleader van de serie klinkt The Tracks of My Tears, een Motown-nummer uit 1965 van Smokey Robinson & The Miracles.
Muziek uit 2e helft jaren 60 en 1e helft jaren 70 is een belangrijk verhaalmotief. In elke aflevering, op een voor hem cruciaal moment, trekt Huub Couwenberg zich terug om op zijn platenspeler een hitsingle uit die periode te draaien.
Op de soundtrack stond onder meer het nummer FRESH! van T.I.M., de rockband van Koos van Dijk.
Muziek uit de serie
Een overzicht van de muziek die in Overspel te horen is.
Seizoen 1
Home Is Where the Heart Is – Gladys Knight & the Pips
Papa Was a Rollin' Stone – The Temptations
Nights In White Satin – The Moody Blues
Storm and Thunder – Earth & Fire
The Tracks of My Tears – Smokey Robinson & The Miracles (titelsong)
Child in Time – Deep Purple
New York Mining Disaster 1941 – Bee Gees
Sebastian – Cockney Rebel
Riders on the Storm – The Doors
When You Are a King – White Plains
These Dreams – Jim Croce
Seizoen 2
Tears in the Morning – The Beach Boys
White Rabbit – Jefferson Airplane
Since I Fell for You – Lenny Welch
Scarborough Fair – Simon & Garfunkel
Monday, Monday – The Mamas and the Papas
I'd Rather Go Blind – Etta James
Yesterday When I Was Young – Charles Aznavour
Albatross – Fleetwood Mac
I've Got Dreams to Remember – Otis Redding
Need Your Love So Bad – Fleetwood Mac
Georgia on My Mind – Ray Charles
Black Sabbath – Black Sabbath
Time in a Bottle – Jim Croce
Dazed and Confused – Led Zeppelin
Where Do You Go To (My Lovely) – Peter Sarstedt
Disney Girls – The Beach Boys
Seizoen 3
Crying - Roy Orbison
Afleveringen
Nederlandse dramaserie
Nederlandse misdaadserie
Programma van de VARA
|
Opstart en ontvangst
De VARA brengt elk televisieseizoen een thrillerserie op de buis. Na formats als Bureau Kruislaan, Unit 13, Ernstige Delicten, Vuurzee en Deadline werd begin 2010 groen licht gegeven voor de opnames van Overspel.
| 1 |
tv-seizoen, televisieseizoen, serie-seizoen
|
2,540 |
Hotel
|
1065525
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Familiebedrijf
|
Familiebedrijf
|
Een familiebedrijf of familiaal bedrijf is een bedrijf dat in aanzienlijke mate wordt beheerd door een familie. Volgens de Europese definitie van familiebedrijven gehanteerd door het CBS is een onderneming, ongeacht grootte, een familiebedrijf, als:
De meerderheid van de besluitvormingsrechten in het bezit is van de natuurlijke perso(o)n(en) die de onderneming opgericht heeft, of in het bezit is van de natuurlijke perso(o)n(en) die het aandelenkapitaal van de onderneming verworven heeft, of in het bezit is van hun echtgenoten, ouders, kinderen of directe erfgenamen van kinderen.
De meerderheid van de besluitvormingsrechten zijn indirect of direct.
Ten minste één vertegenwoordiger van de familie of verwanten is formeel betrokken bij het bestuur van de onderneming.
Beursgenoteerde ondernemingen voldoen aan de definitie van familiebedrijf als de persoon die de onderneming opgericht of verworven heeft (aandelenkapitaal) of hun familieleden of afstammelingen 25 procent van de beslissingsbevoegdheid bezitten. De definitie omvat ook eerste generatie familiebedrijven die nog niet aan een volgende generatie zijn overgedragen.
In Nederland zijn 271.790 familiebedrijven. Dat is 70 procent van alle bedrijven met meer dan één werkzame persoon. In de industrie is 70 procent een familiebedrijf; in de horeca 81 procent en in de landbouw zelfs 92 procent.
Kenmerken
Uit onderzoek door Nyenrode komen een aantal eigenschappen van het familiebedrijf naar voren, waarvan de belangrijkste zijn:
Paternalisme, wat inhoudt dat er een wederzijdse betrokkenheid bestaat tussen bedrijf en medewerkers. Wel zijn er in een familiebedrijf vaste gewoontes en tradities aan te treffen waar de medewerkers zich aan moeten conformeren. In de negatieve zin kan paternalisme ook tot bemoeizucht leiden.
Het ondernemerschap is vaak erg creatief en innovatief. Vernieuwingen kunnen snel worden doorgevoerd en familiebedrijven hebben de neiging zich voortreffelijk aan veranderende omstandigheden aan te kunnen passen.
Evolutie van familiebedrijven
Sommige familiebedrijven zijn al oud en blijven zich tot een niche-markt beperken. Een voorbeeld van een dergelijk bedrijf is Koninklijke Peijnenburg B.V.. Andere bedrijven zijn innovatief en groeien snel, bijvoorbeeld het fietsenbedrijf van Eddy Merckx. Een (te) snel groeiend familiebedrijf kan in moeilijkheden geraken, al dan niet door overschatting van hun kunnen. Voorbeelden hiervan zijn Baan en Lernout & Hauspie.
Een zeer groot en internationaal opererend familiebedrijf is Heineken. Ook Philips heeft lange tijd het karakter van een familiebedrijf gehad. Vele grote bedrijven zijn oorspronkelijk familiebedrijven of ontstonden door fusies van vele dergelijke bedrijven, bijvoorbeeld IJsboerke of AkzoNobel.
Uiteindelijk zijn er nog familiebedrijven die zeer snel groeien, mede door overnames. De VDL Groep is een dergelijk bedrijf.
Familiebedrijven blijken beter dan gemiddeld bestand tegen slechtere economische tijden en andere negatieve invloeden van buitenaf doordat ze vaak gefinancierd zijn met veel eigen kapitaal en de familie bereid is om ver te gaan om de onderneming in stand te houden, mocht dit nodig zijn. Soms echter heeft een bedrijf kapitaal nodig of wil de eigenaar het verkopen. Het familiebedrijf verliest dan zijn zelfstandigheid en wordt opgenomen in een concern. Het gebeurt meer dan eens dat de activiteiten van het bedrijf na enige tijd worden overgeheveld naar een andere vestiging van dit concern. Verkoop kan ook plaatsvinden als er geen geschikte opvolger is.
Het min of meer erfelijk leiderschap heeft als nadeel dat het gevaar bestaat dat minder bekwame mensen aan het bewind komen. In de 19e eeuw kwam het herhaaldelijk voor dat verwende fabrikantenzoontjes de moeizaam opgebouwde zaak te gronde richtten.
Oude familiebedrijven
Familiebedrijven ontstaan vaak uit ambachtelijke bedrijven.
Uit onderzoek van Nyenrode Business Universiteit en Baker Tilly Berk blijkt dat onderstaande familiebedrijven tot de oudste familiebedrijven van Nederland behoren:
1652: Knaapen Groep te Son
1662: Handelshuis Van Eeghen Groep te Amsterdam
1662: Hotel Wesseling te Dwingeloo
1667: MHB te Herveld
1674: Aalberts Bouw te Loosdrecht
1680: Bavaria Brouwerij te Lieshout
1688: Silvera International te Almere
1691: Nolet Jeneverstokerij-Distilleerderij te Schiedam
1695: Drankenfabrikant Koninklijke De Kuyper te Schiedam
1698: Aannemers- en timmerbedrijf Roozemond te Stavenisse
1700: Vergeest Metaalbewerking te Druten
Bekende oude familiebedrijven in Vlaanderen zijn:
Jules Destrooper
Massive, gestart als smid in Wommelgem
Het oudste familiebedrijf ter wereld is momenteel Hoshi Ryokan, een hotel uit 717 in de Japanse stad Komatsu. Tot 2006 was de Japanse tempelbouwer Kongō Gumi, dat in 578 ontstond door toedoen van prins Shotoku Taishi, het oudste familiebedrijf ter wereld. Dit bedrijf ging na 1428 jaar echter failliet en werd overgenomen door Takamatsu Corporation, waarvan het sindsdien een dochteronderneming is.
Varia
Sinds 2013 publiceert Elsevier Weekblad jaarlijks de EW 200 of Top 200 Familiebedrijven, waarin familiebedrijven zijn gerangschikt naar omzet, maar die ook informatie geeft over winst en oprichtingsjaar.
Externe links
Onderzoeksrapport: Marketing en het familiebedrijf, onderzoek uit 2015 van Nyenrode Business Universiteit, Baker Tilly Berk, ING en NPM Capital
Onderzoeksrapport: Goed ondernemingsbestuur bij familiebedrijven, onderzoek uit 2013 van Nyenrode Business Universiteit, Baker Tilly Berk en ING
Onderzoeksrapport: Met het familiebedrijf de crisis door!, onderzoek uit 2011 van Nyenrode Business Universiteit en Baker Tilly Berk
website van het Centrum van het Familiebedrijf
FBNed: Vereniging Familiebedrijven Nederland voor en door ondernemende families en hun bedrijven
journalistieke nieuwssite voor familiebedrijven
Rapport van Nyenrode over het familiebedrijf
Johan Lambrecht: "Het roer uit handen” (2006)
Voetnoten
Bedrijfsvorm
|
Oude familiebedrijven
Familiebedrijven ontstaan vaak uit ambachtelijke bedrijven.
Uit onderzoek van Nyenrode Business Universiteit en Baker Tilly Berk blijkt dat onderstaande familiebedrijven tot de oudste familiebedrijven van Nederland behoren:
1652: Knaapen Groep te Son
1662: Handelshuis Van Eeghen Groep te Amsterdam
1662: Hotel Wesseling te Dwingeloo
1667: MHB te Herveld
1674: Aalberts Bouw te Loosdrecht
1680: Bavaria Brouwerij te Lieshout
1688: Silvera International te Almere
1691: Nolet Jeneverstokerij-Distilleerderij te Schiedam
1695: Drankenfabrikant Koninklijke De Kuyper te Schiedam
1698: Aannemers- en timmerbedrijf Roozemond te Stavenisse
1700: Vergeest Metaalbewerking te Druten
| 1 |
hotel, accommodatie, logies
|
4,828 |
Mass
|
3052316
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Meteoro%C3%AFde%20bij%20Tsjeljabinsk
|
Meteoroïde bij Tsjeljabinsk
|
Op 15 februari 2013 ontplofte een meteoroïde nabij Tsjeljabinsk in het Russische Oeralgebied. Rond 9.15 uur plaatselijke tijd werden aldaar verschillende explosies gehoord en werd er een vuurbal in de hemel waargenomen.
Waarnemingen
Omwonenden zagen zeer heldere brandende objecten in de lucht in de oblasten Tsjeljabinsk, Sverdlovsk, Tjoemen en Orenburg, Basjkirostan en naburige regio's in Kazachstan. Amateurvideo's toonden een vuurbal, strepen langs de hemel en een luide supersonische korte knal daarna. Op sommige momenten was het object zo helder dat het schaduwen veel sterker dan de opgaande zon wierp, en de NASA bevestigde later dat de bolide inderdaad helderder dan de zon was. De weersatelliet Meteosat 9 maakte een opname van het object kort nadat het de atmosfeer was binnengedrongen.
De kernwapenwaakhond CTBTO nam de gebeurtenis ook waar. Infrageluid werd waargenomen op 17 stations van deze in Wenen gevestigde organisatie, waarvan de verste, op Antarctica, op 15.000 km afstand lag. Het infrageluid werd geproduceerd doordat de meteoroïde een hogere snelheid had dan de geluidssnelheid. Dit veroorzaakte een schokgolf die zich als infrageluid, onhoorbaar voor de mens, voortplantte. De CTBTO concludeerde al snel dat er geen sprake was van een kernexplosie, omdat de verplaatsing van de bron waarneembaar was.
Technische details
Binnenkomst
Volgens het Russische Federale Ruimteagentschap werden de eerste schattingen geclassificeerd als een meteoroïde die bewoog met ongeveer 108.000 kilometer per uur (30 kilometer per seconde), ongeveer 88 maal de geluidssnelheid. Volgens de Russische Academie van Wetenschappen ging de meteoroïde de atmosfeer binnen met circa 54.000 kilometer per uur (15 kilometer per seconde).
De NASA schatte dat de meteoroïde een diameter van 17 m en een massa van 9.000 ton had. De vrijgekomen energie werd geschat op 500 kiloton TNT. Ter vergelijking: de atoombom die boven Hiroshima ontplofte (Little Boy) had een explosiekracht van 'slechts' 15 kiloton TNT.
De schokgolf van de meteoriet was zo hevig dat de golf twee keer de aarde rondging. De metingen zijn gedaan door een netwerk van sensoren die bewijs voor kernproeven moeten registreren.
Volgens het Russisch Aardrijkskundig Genootschap veroorzaakte het passeren van de meteoroïde boven Tsjeljabinsk drie ontploffingen van verschillende zwaarte. De eerste explosie was de krachtigste, voorafgegaan door een heldere flits die ongeveer vijf seconden duurde. Schattingen van de hoogte varieerden van 70 tot 30 kilometer, met een intensiteit van ongeveer 500 kiloton. Het hypocentrum van de explosie was gelegen in het zuiden van Tsjeljabinsk, in Jemanzjelinsk en Joezjno-oeralsk. De schokgolf bereikte Tsjeljabinsk twee minuten later.
Er werden drie plaatsen gevonden waar brokstukken waren ingeslagen: twee in een gebied rond het Tsjebarkoelmeer en één nabij de stad Zlato-oest, zo'n tachtig kilometer verder naar het noordwesten. Een van de brokstukken die in de buurt van Tsjebarkoel was neergekomen, had een krater van zes meter doorsnede veroorzaakt.
De meteoriet was een chondriet. Dat blijkt uit onderzoek van Russische wetenschappers. Waarschijnlijk zal hij Tsjebarkoelmeteoriet genoemd worden.
Vernieling en gewonden
Ongeveer 1200 mensen in de oblast Tsjeljabinsk zochten medische hulp, onder wie 159 kinderen. Honderdtwaalf personen werden in een ziekenhuis opgenomen; ten minste drie waren ernstig gewond. De meesten waren gewond geraakt als gevolg van ruiten die sneuvelden door de supersonische knal. Na de ontploffing gingen autoalarmen af en telefoonnetwerken werden onderbroken. Kantoorgebouwen in het centrum van Tsjeljabinsk werden geëvacueerd. Lessen in alle scholen van Tsjeljabinsk werden geannuleerd, voornamelijk vanwege gebroken ruiten. Ten minste twintig kinderen raakten gewond toen om 9.22 uur de ramen van een school en kleuterschool barstten.
Zo'n 20.000 reddingswerkers waren die dag ingeschakeld voor hulpverlening.
De autoriteiten van Tsjeljabinsk vroegen ouders hun kinderen van school op te halen en thuis te houden. Een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken liet weten dat ongeveer 600 m² van een dak op een zinkfabriek was ingestort.
De gouverneur van de oblast Tsjeljabinsk, Michail Joerevitsj, liet weten dat de instandhouding van het cv-systeem van de stad het primaire doel is van de overheid. Hij schatte de schade als gevolg van de gebeurtenissen op niet minder dan 1 miljard roebel (ongeveer 25 miljoen euro). Autoriteiten van Tsjeljabinsk verklaarden dat, met uitzondering van de balkonbeglazing, de gebroken ruiten van flatgebouwen op kosten van de staat zullen worden vervangen.
Een van de gebouwen die door de ontploffing beschadigd werden, was het sportpaleis Traktor, de thuisbasis van Traktor Tsjeljabinsk van de Kontinental Hockey League (KHL). De arena, waar diverse evenementen gepland waren, werd gesloten voor inspectie.
De meteoroïde bij Tsjeljabinsk is naar men aanneemt de grootste meteoroïde die de aarde geraakt heeft sinds de explosie in Toengoeska in 1908.
Planetoïde
De gebeurtenis vond op dezelfde dag plaats als het passeren van de planetoïde 2012 DA14, die de Aarde op 15 februari 2013 tot op 27.700 km naderde. Aangezien deze planetoïde een geheel andere baan had en er meer dan twaalf uur tussen zat, is het niet aannemelijk dat er een causaal verband tussen de twee natuurverschijnselen bestond.
Zie ook
Toengoeska-explosie
Sichote-Alinmeteoriet
Peekskill-meteoriet
Internationale Dag van de Planetoïde
Externe links
Geschiedenis van Rusland
Meteoroïde
Natuurramp in 2013
Tsjeljabinsk
|
De NASA schatte dat de meteoroïde een diameter van 17 m en een massa van 9.000 ton had. De vrijgekomen energie werd geschat op 500 kiloton TNT. Ter vergelijking: de atoombom die boven Hiroshima ontplofte (Little Boy) had een explosiekracht van 'slechts' 15 kiloton TNT.
| 1 |
massa, gewicht, eenheid
|
7,516 |
ArtGallery
|
831652
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pieter%20Brattinga
|
Pieter Brattinga
|
Pieter Brattinga (Hilversum, 31 januari 1931 - Kootwijk, 8 juli 2004) was een Nederlands grafisch ontwerper die met name bekendheid verwierf als promotor van vormgeving.
Werkzaamheden
Van 1951 tot 1974 was Brattinga director of design bij Steendrukkerij De Jong & Co in Hilversum, waarvoor hij ook tentoonstellingen maakte en waar hij de fameuze Kwadraatbladen uitgaf.
Tussen 1960 en 1964 was hij hoogleraar en voorzitter van de faculteit visuele communicatie aan het Pratt Institute in Brooklyn, New York.
In 1964 richtte hij zijn eigen bureau Form Mediation International op.
In 1963 was Brattinga ook betrokken bij de oprichting van de International Council of Graphic Design Associations (Icograda) waar hij tot 1970 secretaris-generaal van bleef.
Vanaf 1969 heeft Brattinga diverse postzegels ontworpen voor de PTT, onder andere de bevrijdingszegels uit 1985, de zilveren jubileumzegel voor koningin Juliana der Nederlanden en de zegel ter gelegenheid van de 60e verjaardag van haar echtgenoot, prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld.
In 1972 opende Brattinga zijn Print Gallery in zijn woonhuis aan de Amsterdamse Prinsengracht nummer 628. In de loop van jaren hebben talloos veel grafisch ontwerpers hun experimenteel drukwerk in deze galerie kunnen exposeren.
Van 1971 tot 1995 ontfermde Brattinga zich als oprichter en directeur in het rechtenbureau Mercis over de zakelijke belangen en de auteursrechten van jeugdvriend Dick Bruna. Het is zeker voor een groot deel aan Brattinga te danken dat Dick Bruna's Nijntje wereldwijd beroemd werd, speciaal ook in Japan, waar Brattinga voor Bruna goede contacten legde.
Karakterisering
Brattinga's biografe, Geneviève Waldman, koos als algemene karakterisering van de vele functies van Brattinga het woord 'communicatie', en, in navolging van de Nederlandse grafisch ontwerper Gerard Wernars, voor de aanduiding 'een creatief organisator'. Want "Brattinga bracht voortdurend mensen met elkaar in contact, speelde een bemiddelende rol tussen ontwerpers en kunstenaars enerzijds en zakenmensen, museummedewerkers en ambtenaren anderzijds, en probeerde steeds met behulp van woord en/of beeld informatie over te dragen." Recensenten noemden hem een 'kosmopoliet', 'duizendpoot', 'polyglot' en 'alleskunner'.
Externe links
Website DESIGNWS.COM: Simon Vinkenoog over Pieter Brattinga
Pieter Brattinga op website NAGO
De Volkskrant, 13 juli 2004, Anne van Driel, Comfort van de lezer stond altijd voorop – Pieter Brattinga groeide op tussen de letterkasten van zijn vaders drukkerij. Collega's noemden hem meer zakenman dan ontwerper. Toch leverde hij een essentiële bijdrage aan het imago van de Nederlandse vormgeving...
Het Financieele Dagblad, 27 augustus 2015, Gaby de Groot Carlo Molenaar, Wat heeft ‘cashkonijn’ Nijntje financieel opgeleverd?
Nederlands grafisch ontwerper
Nederlands hoogleraar
Ontwerper van Nederlandse postzegels
|
In 1972 opende Brattinga zijn Print Gallery in zijn woonhuis aan de Amsterdamse Prinsengracht nummer 628. In de loop van jaren hebben talloos veel grafisch ontwerpers hun experimenteel drukwerk in deze galerie kunnen exposeren.
| 1 |
kunstgalerie, kunstmuseum, galerie
|
3,113 |
ImageGallery
|
371005
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/El%20Bruc
|
El Bruc
|
El Bruc is een gemeente in de Spaanse provincie Barcelona in de regio Catalonië met een oppervlakte van 47 km². El Bruc telt inwoners ().
Demografische ontwikkeling
Bron: INE, 1857-2011: volkstellingen
Fotogalerij
Externe links
El Bruc
Bruc
|
Fotogalerij
| 1 |
afbeeldingengalerij, fotogalerij, mediagalerij
|
8,250 |
Crematorium
|
1484893
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Essenhof
|
Essenhof
|
De Essenhof is een algemene begraafplaats in de stad Dordrecht, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland.
Ter aarde bestellen
Tot 1829 werden doden begraven in de kerk of in het kerkhof ernaast. In Dordrecht gebeurde dat o.a. bij de laat-middeleeuwse Grote of Onze Lieve Vrouwekerk, die na een stadsbrand in 1457 werd herbouwd, en bij de Augustijnerkerk en de Nieuwekerk. In en om deze kerken werd begraven, totdat het in 1829 verboden werd.
Om het kerkhof van de herbouwde Onze Lieve Kerk werd een muur gebouwd. In 1704 werd het kerkhof hier gesloten, maar binnen liggen nog grafzerken in de vloer, waarvan de oudste uit de 17e eeuw is. Johanna Lugten werd als laatste in deze kerk begraven op 27 juni 1829.
Begraven
Op 14 maart 1928 werd landgoed Het Blauwhuis aan de Dubbeldamseweg gekocht om er een begraafplaats te maken. In een dienstwoning uit 1802 woont de beheerder. Het oudste graf is van de bleker Lambert van Ooijen, van 1 juli 1829.
Begin 20e eeuw, als er een spoorlijn komt, wordt ook de stad in de richting van de begraafplaats uitgebreid. In 1938 wordt door architect A.J. Argelo een aula in neobarokke stijl gebouwd, die sinds de bouw van het nieuwe uitvaartcentrum niet meer gebruikt wordt. Op dit oude deel van de begraafplaats wordt nog steeds begraven. Veel graven hebben een monument.
Pieter Johannes Veth is hier begraven in 1895.
Crematorium
Sinds 1988 is er een crematorium gebouwd, een nieuwe aula en een kantoor.
Rijksmonument
De Algemene Begraafplaats De Essenhof is een rijksmonument, net als het ernaast gelegen Joodse begraafplaats, waar het oudste graf uit 1871 is.Om het oude gedeelte van de algemene begraafplaats te vinden, moet men de oude ingang zoeken. Behalve de dienstwoning uit 1802 is er ook een aula uit 1938.
Externe link
Beschrijving op Dodenakkers.nl
Begraafplaats in Dordrecht
Crematorium in Nederland
|
Crematorium
Sinds 1988 is er een crematorium gebouwd, een nieuwe aula en een kantoor.
| 2 |
crematorium, crematiecentrum, crematievoorziening
|
1,668 |
TattooParlor
|
1588447
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/LA%20Ink
|
LA Ink
|
LA Ink is een Amerikaanse realityshow over de dagelijkse bezigheden van tatoeagestudio High Voltage Tattoo in Los Angeles. Het programma is een spin-off van Miami Ink. Het programma is op de Amerikaanse televisie in première gegaan op 7 augustus 2007 en het liep vier seizoenen, tot 15 september 2011. LA Ink wordt in de Verenigde Staten uitgezonden op TLC. In Nederland werd LA Ink in eerste instantie op Discovery Channel uitgezonden, en sinds 2011 op TLC.
Geschiedenis
De studio is eigendom van tatoeageartiest Kat Von D, die eerder te zien was in Miami Ink. In 2007 heeft zij de televisieshow na een woordenwisseling met Miami Ink-eigenaar Ami James verlaten en is teruggekeerd naar Los Angeles, waar zij een eigen studio opende. TLC heeft haar daarna een eigen televisieprogramma aangeboden. Kat Von D werkt in haar eigen studio samen met Corey Miller, Hannah Aitchison, Kim Saigh en Kats beste vriendin Pixie Acia die manager was van de studio.
Pixie werd ontslagen als manager en verliet de show aan het einde van seizoen twee, na een discussie met een andere medewerker, die beweerde dat zij haar werk niet voldoende deed. In de loop van de serie verlieten eveneens Aitchison en Saigh de tatoeagestudio. Ze werden vervangen door onder anderen Dan Smith en Amy Nicoletto. Miller en Nicoletto stapten uiteindelijk beiden over naar tatoeagesalon van Craig Jackman. Vanaf seizoen drie werden eveneens de beslommeringen in Jackmans tatoeagesalon, American Electric, gevolgd.
In elke aflevering zijn verschillende klanten te zien, met hun verhalen en motivatie om een tatoeage te laten zetten. Als toevoeging wordt er gekeken naar het persoonlijke leven van de verschillende artiesten met het onderliggende idee van vrouwelijke emancipatie in een door mannen gedomineerde industrie.
Externe links
LA Ink op TLC
LA Ink op Internet Movie Database
Website van High Voltage Tattoo
Amerikaans televisieprogramma
Programma van Discovery Channel
|
Pixie werd ontslagen als manager en verliet de show aan het einde van seizoen twee, na een discussie met een andere medewerker, die beweerde dat zij haar werk niet voldoende deed. In de loop van de serie verlieten eveneens Aitchison en Saigh de tatoeagestudio. Ze werden vervangen door onder anderen Dan Smith en Amy Nicoletto. Miller en Nicoletto stapten uiteindelijk beiden over naar tatoeagesalon van Craig Jackman. Vanaf seizoen drie werden eveneens de beslommeringen in Jackmans tatoeagesalon, American Electric, gevolgd.
| 3 |
tattoo, tatoeage, tattooshop
|
5,575 |
SteeringPositionValue
|
548766
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Stichting%20TEE%20Nederland
|
Stichting TEE Nederland
|
De Stichting TEE Nederland heeft zich tot doel gesteld een in 1957 gebouwd Nederlands-Zwitsers TEE-treinstel in oude staat te herstellen.
Het heeft, oorspronkelijk met vijf treinstellen, vanaf 1957 dienstgedaan op de trajecten Amsterdam - Zürich en Amsterdam - Parijs, na 1964 ook tussen Zürich en München. Bij een ernstig ongeval in 1971 werd het stel RAm 501 volledig vernield. De overige vier werden in 1974 buiten dienst gesteld, en in 1977 verkocht aan de Canadese Ontario Northland Railway (ONR). Ze hebben tot halverwege de jaren negentig dienstgedaan op de lijn Toronto – Moosonee, zij het dat sinds 1979 locomotieven van het type EMD FP 7 de plaats van de motorwagens hadden ingenomen. De TEE's werden op een rangeerterrein geplaatst. Hier werd een TEE aangestoken die vervolgens geheel uitbrandde.
In 1997 kocht de vereniging TEE Classics vijf van de overgebleven bakken, waaronder twee stuurstandrijtuigen, en liet die naar Hamburg vervoeren. Deze kwamen in het bezit van de Stichting TEE Nederland, die ze op 25 en 26 juni 2006 vanuit Duitsland naar Zwolle liet vervoeren. Het treinstel staat sinds 2007 op het emplacement Dijksgracht te Amsterdam te wachten op herstel.
De motorwagen zal opnieuw moeten worden gebouwd. Het verbouwen van een stuurstandrijtuig tot motorwagen is niet mogelijk. In september 2007 kwamen twee SACEM-dieselmotoren (afkomstig uit een gesloopte Plan U) in het bezit van de stichting.
Kort voor het 50-jarig jubileum van de Trans Europ Express (2 juni 1957 - 2 juni 2007) werd de kop van een van de stuurstandrijtuigen in de oude rode TEE-kleur teruggeschilderd.
Op 23 december 2020 maakte de stichting bekend dat de rijtuigen overgedragen worden aan het Nederlands Transport Museum in Nieuw-Vennep waar ze gerestaureerd zullen worden. Op 5 januari 2021 werden de rijtuigen in eigendom overgedragen. De Stichting TEE Nederland wordt opgeheven. Voor het transport naar Nederlands Transport Museum in Nieuw-Vennep en herstelwerkzaamheden daarna worden fondsen geworven.
Externe link
Stichting TEE Nederland
Railgebonden mobiel erfgoed
TEE
Trans Europ Express
Nederlands spoorwegmaterieel
Nederlands treinstel
|
In 1997 kocht de vereniging TEE Classics vijf van de overgebleven bakken, waaronder twee stuurstandrijtuigen, en liet die naar Hamburg vervoeren. Deze kwamen in het bezit van de Stichting TEE Nederland, die ze op 25 en 26 juni 2006 vanuit Duitsland naar Zwolle liet vervoeren. Het treinstel staat sinds 2007 op het emplacement Dijksgracht te Amsterdam te wachten op herstel.
| 1 |
stuurpositie, stuurstand, stuurwaarde
|
6,173 |
ActionStatusType
|
876878
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Principe%20van%20Le%20Chatelier
|
Principe van Le Chatelier
|
Het principe van Le Chatelier of het principe van de kleinste dwang is een thermodynamisch principe dat in de scheikunde gebruikt wordt om te voorspellen hoe het chemisch evenwicht van een bepaalde reactie zal verschuiven als één of meerdere van de reactiecondities gewijzigd worden.
Het principe kan als volgt samengevat worden:
Het principe is vernoemd naar de Franse scheikundige Henry Louis Le Chatelier, die het in 1884 formuleerde. Het wordt ook wel het principe van Le Chatelier en Van 't Hoff genoemd, naar de Nederlandse scheikundige Jacobus van 't Hoff. Het principe is gebaseerd op het feit dat de evenwichtsconstante voor een gegeven reactie constant is bij een bepaalde temperatuur.
Verstoring van het chemisch evenwicht
Concentratie
Als de concentratie van een van de reactiepartners verandert, zal het evenwicht zodanig verschuiven dat die concentratieverandering wordt tegengewerkt. Dit kan worden geïllustreerd met de reactie van koolstofmonoxide en waterstofgas tot methanol.
Als de CO-concentratie wordt verhoogd, zal het systeem die concentratieverandering proberen ongedaan te maken door het evenwicht naar rechts te verschuiven, en dus zal de concentratie aan methanol toenemen. Omgekeerd zal, als de CO-concentratie wordt verlaagd, het evenwicht naar links verschuiven. De hoeveelheid methanol zal dan verminderen.
Dit principe is een gevolg van het feit dat de evenwichtsconstante voor deze reactie constant is bij een bepaalde temperatuur. De verhouding van reactieproducten en reagentia ligt vast. Iedere verandering in concentratie verstoort het evenwicht en zal tot gevolg hebben dat het evenwicht wordt hersteld.
Chromaat-dichromaatevenwicht
Een klassiek voorbeeld van een zichtbare verschuiving van een chemisch evenwicht is een waterige oplossing van kaliumdichromaat waaraan natriumhydroxide wordt toegevoegd. Het dichromaat-anion is in water steeds in evenwicht met het chromaat-anion:
In water ligt het evenwicht naar de linkerzijde, waardoor de oplossing oranje is gekleurd (er is dus veel meer dichromaat dan chromaat aanwezig). Wanneer natriumhydroxide wordt toegevoegd, zal het evenwicht verschuiven, omdat de hydroxide-ionen reageren met de protonen in de oplossing. Hierbij wordt water gevormd. Het evenwicht zal naar rechts verschuiven om de verminderde protonenconcentratie weer te verhogen. Bijgevolg zal er dichromaat worden omgezet in chromaat en zal de oplossing verkleuren tot geel. Bij voldoende aanzuren van de oplossing wordt het evenwicht naar links gedreven en zal de oplossing opnieuw oranje kleuren.
Temperatuur
De verhoging of verlaging van de temperatuur kan een significante invloed uitoefenen op de ligging van het evenwicht. Als voorbeeld kan de synthese van ammoniak uit stikstofgas en waterstofgas gelden, een exotherme reactie (ΔH° = -46,11 kJ/mol):
Als de temperatuur wordt verhoogd, zal het systeem ervoor zorgen dat er minder warmte vrijkomt. Het evenwicht zal dus naar links verschuiven. Bij een temperatuursdaling zal het systeem daarentegen meer warmte produceren: het evenwicht zal dan naar rechts verschuiven.
In het Haber-Boschproces, dat in de industrie wordt toegepast voor de synthese van ammoniak, moet er een keuze gemaakt worden wat de temperatuur betreft: de reactiesnelheid stijgt namelijk met de temperatuur, maar hoe hoger de temperatuur is, hoe lager het rendement (wegens verschuiving van het evenwicht). Bij industrieel toegepaste exotherme reacties is het dus belangrijk om een compromis te vinden tussen chemische kinetiek en thermodynamica. Een katalysator (ijzer) biedt in dit voorbeeld soelaas: de reactiesnelheid is aldus voldoende hoog bij een relatief lage temperatuur.
Thermodynamische beschrijving
In thermodynamische termen kan worden aangetoond dat de variatie van de evenwichtsconstante met de temperatuur (bij constante druk) kan worden gerelateerd aan de reactie-enthalpie:
Dit verband is de van 't Hoff-vergelijking en toont aan dat de verandering van de evenwichtsconstante met de temperatuur wordt bepaald door de standaard reactie-enthalpie.
Totale druk of volume
Als voorbeeld voor druk- dan wel volumeverandering kan het evenwicht tussen stikstofdioxide (oranjebruin) en distikstoftetraoxide (lichtgeel) gelden:
Het aantal mol links bedraagt 1, terwijl het aantal mol rechts 2 bedraagt. Via de wet van Avogadro staat vast dat een gelijk aantal mol gas een gelijk volume inneemt. De deeltjes aan de rechterzijde van de reactie nemen dus een groter volume in.
In het geval dat men de druk verhoogt (of het volume verkleint), zal het evenwicht verschuiven naar de zijde van het kleinste aantal deeltjes. In dit geval is dat de kant van di-stikstoftetraoxide. Het gas zal dus lichtgeel verkleuren. Wanneer de druk wordt verlaagd, kunnen de deeltjes meer ruimte innemen en zal het evenwicht verschuiven naar de zijde met het grootste aantal deeltjes. In bovenstaand geval is dit naar de kant van stikstofdioxide. Het gas zal nu bruiner verkleuren.
Ook bij reacties in oplossing geldt hetzelfde principe, omdat de concentratie evenredig is met de druk (het aantal deeltjes per volume). Een concentratietoename heeft dus hetzelfde effect als een druktoename, terwijl een verdunning hetzelfde oplevert als een drukverlaging.
Zie ook
Gemeenschappelijk ioneffect
Thermodynamica
Le Chatelier
|
Het principe van Le Chatelier of het principe van de kleinste dwang is een thermodynamisch principe dat in de scheikunde gebruikt wordt om te voorspellen hoe het chemisch evenwicht van een bepaalde reactie zal verschuiven als één of meerdere van de reactiecondities gewijzigd worden.
| 1 |
actieconditie, handelingstoestand, uitvoeringsstatus
|
7,749 |
HotelRoom
|
1239501
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nervous%20Man%20in%20a%20Four%20Dollar%20Room
|
Nervous Man in a Four Dollar Room
|
"Nervous Man in a Four Dollar Room" is een aflevering van de Amerikaanse televisieserie The Twilight Zone. Het scenario van de aflevering werd geschreven door Rod Serling.
Plot
Opening
Verhaal
Een onzekere en onsuccesvolle gangster genaamd Jackie zit in een goedkope, vieze hotelkamer te wachten op zijn baas George. George wil dat Jackie een barman uit de weg ruimt. Zo niet, dan zal George Jackie vermoorden. Zodra George vertrekt, komt Jackie in conflict met zijn geweten.
Om zijn zenuwen wat te kalmeren probeert Jackie een sigaret op te steken, maar kan geen lucifers vinden. Dan ziet hij sigaretenrook bij de spiegel vandaan komen. In de spiegel ziet hij niet gewoon zijn spiegelbeeld, maar een compleet andere versie van zichzelf. De Jackie in de spiegel is sterk en zelfverzekerd. Jackie raakt wat aan de praat met zijn spiegelbeeld en krijgt te horen wat voor slechte wending zijn leven genomen heeft; hij luistert enkel nog naar anderen, maar niet langer naar zichzelf.
George keert terug en is razend dat Jackie niet gedaan heeft wat hij moest doen. Jackie reageert stug met de opmerking dat hij ontslag neemt en verkoopt de verbaasde George een dreun. George vertrekt geschrokken. Vervolgens belt Jackie een piccolo om uit te checken. Vlak voor hij vertrekt, draait hij zich om naar de spiegel zodat de kijker kan zien dat de zenuwachtige Jackie en zijn zelfverzekerde alter ego van plek hebben gewisseld. De zelfverzekerde Jackie zegt de zenuwachtige Jackie dat hij wat veranderingen zal gaan aanbrengen in hun leven.
Slot
Rolverdeling
Joe Mantell : Jackie Rhoades
William D. Gordon : George
Trivia
De afleveringen "The Last Night of a Jockey" en "Shatterday" bevatten een soortgelijke plot.
De aflevering werd geparodieerd in de serie Married... with Children. In de betreffende aflevering ontmoet Bud Bundy zijn tegenpool uit de spiegel, die meteen zijn leven overneemt.
Aflevering van The Twilight Zone
|
Verhaal
Een onzekere en onsuccesvolle gangster genaamd Jackie zit in een goedkope, vieze hotelkamer te wachten op zijn baas George. George wil dat Jackie een barman uit de weg ruimt. Zo niet, dan zal George Jackie vermoorden. Zodra George vertrekt, komt Jackie in conflict met zijn geweten.
| 1 |
hotelkamer, hotelruimte, accommodatie
|
6,909 |
AutoRepair
|
1190948
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rob%20McKinnon
|
Rob McKinnon
|
Robert McKinnon (Glasgow, 31 juli 1966) is een voormalig Schots voetballer. De verdediger speelde onder andere voor Hartlepool United, Motherwell en het Nederlandse FC Twente.
Carrière
McKinnon speelde in zijn jeugd voor Rutherglen Glencairn en startte zijn professionele voetbalcarrière bij Newcastle United, waar hij echter weinig tot spelen kwam. In 1986 werd hij ingelijfd door Hartlepool United, uitkomend in de Football League. Hij werd in 1988 door de supporters gekozen tot Speler van het seizoen en maakte in het seizoen 1990/1991 deel uit van het team dat promotie afdwong. In zes seizoenen kwam hij tot 247 competitiewedstrijden, waarna hij overstapte naar Motherwell. Voor de ploeg uit de Schotse Premier League kwam hij in vier seizoenen 152 keer uit.
In deze periode speelde McKinnon tevens zijn enige drie interlands voor het Schotse nationale team: In 1993 tegen Malta en in 1995 tegen Japan en Faeröer. Zijn debuut maakte hij op 17 november 1993 in de met 2-0 gewonnen WK-kwalificatiewedstrijd tegen Malta.
In de zomer van 1996 werd de inmiddels 30-jarige McKinnon door trainer Hans Meyer naar FC Twente gehaald. Zijn debuut voor de Enschedese club, een bekerwedstrijd tegen Ajax 2 op 14 augustus 1996, luisterde hij op met een doelpunt. In zijn tweede seizoen bij Twente kwam hij uit in de UEFA Cup. McKinnon speelde in twee seizoenen 50 wedstrijden voor de Tukkers. Hij was mateloos populair bij de supporters, maar vertrok desondanks in de zomer van 1998 wegens privé-omstandigheden terug naar Schotland. Hij tekende een contract bij Heart of Midlothian FC, dat hem echter uitleende aan achtereenvolgens Hartlepool United en Carlisle United. Zijn laatste seizoenen speelde McKinnon bij Clydebank, waar hij aanvoerder was. In 2002 stopte hij met professioneel voetbal.
Na zijn loopbaan was hij korte tijd voetbaltrainer. Tegenwoordig heeft hij samen met zijn vader en broer een autoreparatiebedrijf. Tevens werkt hij mee aan een sportprogramma op een lokaal radiostation in Edinburgh.
Zie ook
Lijst van spelers van FC Twente
Lijst van spelers van Heart of Midlothian FC
Lijst van spelers van Newcastle United FC
McKinnon, Rob
|
Na zijn loopbaan was hij korte tijd voetbaltrainer. Tegenwoordig heeft hij samen met zijn vader en broer een autoreparatiebedrijf. Tevens werkt hij mee aan een sportprogramma op een lokaal radiostation in Edinburgh.
| 1 |
autogarage, autoreparatiebedrijf, autoservice
|
4,790 |
InformAction
|
5744086
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jeju-opstand
|
Jeju-opstand
|
De Jeju-opstand vond plaats van 3 april 1948 tot 21 september 1954 op het Zuid-Koreaanse eiland Jeju. De opstand werd met veel geweld neergeslagen waarbij naar schatting zo’n 30.000 mensen omkwamen. De regering heeft lange tijd de opstand stilgezwegen, maar met de komst van meer democratische presidenten is het verloop van de opstand en het harde optreden van de opstand onderzocht en zijn excuses aangeboden.
Context
Na de Japanse overgave waren Amerikaanse soldaten naar het Koreaans schiereiland gekomen. Boven de 38e breedtegraad was het Sovjetleger aanwezig en ten zuiden ervan de Amerikanen. Zij namen de wapens van de Japanse soldaten in en zorgden voor een tijdelijk bestuur tot het moment een nieuwe regering kon worden gevormd. In het noorden waren de communisten, met hulp van de Sovjet-Unie, snel aan de macht gekomen en in het zuiden was de politieke situatie zeer fluïde waarbij alle partijen, zowel van linkse als rechtse signatuur, vooralsnog een kans kregen.
Aanleiding
Op 1 maart 1947 werd in heel Korea de opstand van 1 maart 1919 herdacht. In 1919 was dit een belangrijke protestbeweging van het Koreaanse volk om onafhankelijk te worden van het Keizerrijk Japan. In Jeju kwamen veel mensen bijeen om dit te herdenken. Tegen het einde van de bijeenkomst trokken de mensen weg, maar een kind kwam onder de hoeven van een politieagent te paard. De agent deed niets om het gewonde kind te helpen en haalde hiermee de woede van de omstanders op zich. De agent vluchtte naar een politiepost waarna andere agenten op de menigte begonnen te schieten met zes doden en acht gewonden tot gevolg. In de weken erna werden de organisatoren van de herdenkingsdienst van 1 maart gearresteerd.
Park Gyeong-hun, een door de Amerikanen benoemde gouverneur van het eiland, trad af en Yu Hae-jin nam op 10 april 1947 zijn positie over. Yoo stond een harde aanpak voor en haalde mensen van het vasteland naar het eiland om als extreemrechtse paramilitaire eenheden, bekend als Northwest Youth League en Korean National Youth Association, te opereren. Het Amerikaanse leger, onder bevel van USAMGIK, benoemde het eiland een "rood bolwerk" waar communisten de boventoon voerden en de arrestaties namen toe.
Escalatie
Het verzet tegen de repressie door de politie en de angst voor Amerikaanse overheersing op het eiland leidde tot een opstand van linkse rebellen. Op 3 april 1948 vielen ze over het hele eiland politieposten en faciliteiten van de Northwest Youth League aan. Er volgde gesprekken en een overeenkomst werd bereikt russen de rebellen en de autoriteiten onder leiding van kolonel Kim Ik-ryeol. Op 28 april 1948 was een overeenkomst getekend en de volgende 72 uur zou de rust worden hersteld, de rebellen leverden de wapens in ruil voor garanties voor hun veiligheid. Dit bestand werd bijna direct geschonden met name door leden van de paramilitaire organisatie. Kim werd ontslagen en Park Jin-gyeong nam zijn positie over vanaf 6 mei 1948. Hij was de man van de harde aanpak. De politie en het leger namen wraak met veel geweld. Park zelf werd vermoord door zijn ondergeschikten, die zich verzetten tegen de wrede en willekeurige militaire operatie.
Op 15 augustus 1948 werd Zuid-Korea een onafhankelijk land met Rhee als eerste president. Rhee was een fel anticommunist en zag de opstand op Jeju als een bedreiging. Song Yo-cha werd benoemd tot legercommandant en hij kreeg de opdracht de rust op het eiland te herstellen. Op 17 oktober 1948 begon hij zijn actie. Om de opstandelingen in het bergachtige binnenland te isoleren, werden alle dorpen op meer dan vijf kilometer van de kust met de grond gelijk gemaakt. Op 17 november werd de staat van beleg afgekondigd.
Volgens officiële Zuid-Koreaanse cijfers werden tussen april 1948 en mei 1949 zo’n 270 van de in totaal 400 dorpen op het eiland weggevaagd. Na deze acties werden de aanvallen over en weer minder, in 1952 waren er waarschijnlijk niet meer dan 68 rebellen en op 21 september 1954 werden de laatste restrictieve maatregelen op het eiland beëindig. Meer dan 27.000 mensen kwamen om, voornamelijk burgers, maar de schattingen over de slachtoffers lopen sterk uiteen.
Onderzoek en excuses
Tijdens de dictatuur van Rhee werden alle activiteiten tegen of schandelijke klachten over het leger of politie, die tegen de communisten vochten, beschouwd als handelingen die de vijand ten goede komen. Dit werd zwaar gestraft. Rhee werd afgezet in 1960 maar andere militaire leiders met dictatoriale trekken kwamen aan de macht. Tot het einde van de jaren tachtig deed de overheid alles om de gebeurtenissen te verzwijgen. De nabestaanden mochten niet naar het vasteland van Korea om te werken en herdenkingsevenementen waren ten strengste verboden.
Met de democratisering van Zuid-Korea kwam het stilzwijgen van de gebeurtenissen voorzichtig tot een einde. In 1999 stelde president Kim Dae-jung een Waarheids- en Verzoeningscommissie in. In oktober 2003 bood Roh Moo-hyun als eerste Zuid-Koreaanse president formeel zijn excuses aan voor de meedogenloze onderdrukking van de opstand. Op 3 april 2006 was hij eveneens de eerste president die de herdenkingsbijeenkomst in Jeju heeft bijgewoond. In maart 2009 onthulde de commissie dat tenminste 20.000 mensen bij de opstand zijn omgekomen. De meest gewelddadige periode was van 11 oktober 1948 tot 1 maart 1949 met bijna 10.000 bevestigde doden.
In 2019 sprak een rechtbank in Jeju 18 overlevenden vrij. Volgens de rechtbank waren deze mensen ten onrechte beschuldigd, aangeklaagd en veroordeeld van hun aandeel in de opstand. Op 3 april 2019 boden de Zuid-Koreaanse politie en het ministerie van Defensie voor het eerst hun excuses aan voor de bloedbaden.
Monument
Het Jeju 4·3 Peace Park werd geopend in maart 2008. Het streeft de slachtoffers te eren, het publiek te informeren over de gebeurtenissen en het onderzoek voort te zetten naar de invloed van het bloedbad op de eilandbewoners. In het park is een altaar en een museum.
Elk jaar op 3 april verzamelen ongeveer 10.000 Jeju-bewoners zich voor dit altaar om hun dierbaren te eren, terwijl lokale en centrale overheidsfunctionarissen hun respect tonen en rouwen naast degenen die het meest direct worden getroffen door de acties van de regering.
Naslagwerk
The Massacres at Mt. Halla, Cornell University Press, Ithaca and London (2014)
Externe link
Jeju4.3 From Truth to Peace
Geschiedenis van Zuid-Korea
Jeju-do
|
Monument
Het Jeju 4·3 Peace Park werd geopend in maart 2008. Het streeft de slachtoffers te eren, het publiek te informeren over de gebeurtenissen en het onderzoek voort te zetten naar de invloed van het bloedbad op de eilandbewoners. In het park is een altaar en een museum.
| 1 |
informeren, notificatie, communicatie
|
2,629 |
MusicRelease
|
1200494
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Just%20a%20Collection%20of%20Antiques%20and%20Curios
|
Just a Collection of Antiques and Curios
|
Just a Collection of Antiques and Curios is een live muziekalbum van de Britse band Strawbs. Claire Deniz en Ron Chesterman hadden aangegeven niet verder te willen onder de ambities van Dave Cousins. Toetsenist Rick Wakeman kwam Strawbs verstrekken, later volgden de tandem Hudson en Ford. Na maar 6 weken repeteren stonden ze in de Queen Elizabeth Hall voor een concert. Het album wordt beschouwd als de ommekeer naar de symfonische rock, maar folk zou altijd aanwezig blijven in hun muziek.
Musici
Dave Cousins – zang, gitaar, dulcimer;
Tony Hooper – zang, akoestische gitaar, tamboerijn
John Ford – zang, basgitaar;
Rick Wakeman – orgel, piano, klavecimbel, celeste;
Richard Hudson – conga, tamboerijn, sitar, zang en bekkens.
Op het programma staan de volgende composities:
Martin Luther King’s dream (Cousins)(2:53)
The antique suite (Cousins)(12:13)
...the reaper...
...we must cross the river...
...antiques and curios...
...hey, it’s been a long time...
Temperament of mind (Wakeman)(5:00)(LP omdraaien)
Fingertips (Cousins)(6:13)
Song of a sad little girl (Cousins)(4:18)
Where is this dream of your youth (Cousins)(9:10).
The vision of the lady of the lake (Cousins)(10:03)
We’ll meet again sometime (Cousins)(4:17)
Forever (Cousins Hooper)(3:32)
Het album viel op door de zeer technisch spelende Wakeman, voor luisteraars van klassieke muziek klinkt het te rommelig en rafelig, maar voor de popmuziek was het bijna ongekend zoals hij speelde (Temperament of mind). Het zijn allemaal bekende fragmenten voor piano die aan elkaar gesmeed zijn. Zijn solo in Where is this dream lag veel meer in zijn aard; een steeds verder uitgebouwde solo, die duidelijk liet horen welke kant het zou op gaan met deze band en met Wakeman.
Destijds waren livealbums al heel gewoon; bijzonder aan dit album is dat van de oorspronkelijke tracks (1-6) alleen Where is this dream voorkomt op een eerdere uitgave. De tracks 7 en 8 zijn bonustracks van hetzelfde concert; track 9 is een single, die eigenlijk thuishoort op Dragonfly, maar dat album is anno 2008 nog niet op een legale cd verkrijgbaar. A & M Records is enige tijd geleden opgegaan in Universal, dus het zal er waarschijnlijk ook niet meer van komen.
Het is het eerste Strawbsalbum dat wereldwijd wordt uitgebracht. Er zijn drie cd-versies van; A&M Japan, Si-Wan (illegaal) en de A&M Records uitgavemet de bonustracks.
Muziekalbum uit 1970
Muziekalbum van Strawbs
Muziekalbum van Rick Wakeman
Muziekalbum uitgegeven door A&M Records
|
Muziekalbum uit 1970
Muziekalbum van Strawbs
Muziekalbum van Rick Wakeman
Muziekalbum uitgegeven door A&M Records
| 4 |
muziekuitgave, albumrelease, muziekalbum
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.