id
int64 1
12.6k
| class_label
stringclasses 634
values | wiki_id
stringlengths 2
7
| wiki_url
stringlengths 32
160
| wiki_title
stringlengths 1
102
| wiki_full_text
stringlengths 62
295k
| context_paragraph
stringlengths 5
17.4k
⌀ | keyword_count
int64 0
21
| keywords_used
stringlengths 14
77
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
11,876 |
Bakery
|
2226726
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Frankrijk%20%28Epcot%29
|
Frankrijk (Epcot)
|
Het paviljoen van Frankrijk is een themagebied in het Amerikaanse attractiepark Epcot. Het thema van dit gebied is georiënteerd rondom Frankrijk en maakt deel uit van het grotere themagebied World Showcase. Het gebied werd geopend op 1 oktober 1982, tezamen met het park zelf.
Beschrijving
Het paviljoen van Frankrijk is vormgegeven als een stereotypische weergave Parijs, met op de achtergrond een verkleinde replica van de Eiffeltoren. Het paviljoen is toegankelijk vanaf de promenade rondom het World Showcase Lagoon. Vanuit het paviljoen van het Verenigd Koninkrijk ligt een pleintje met midden daarop een typisch Parijse paal voor posters een affiches. Aan het pleintje ligt tevens horecapuntje Crepes des Chefs de France.
Vanaf het pleintje loopt één straat recht het paviljoen in richting de ingang van attractie Impressions de France. Op deze straat liggen waterbekkens met fonteinen. Rechts van deze straat liggen parfumerie Plume et Palette en souvenirwinkel La Signature. Op de kopse kant van de straat ligt de ingang naar Impressions de France. Links van deze straat loopt een klein zijstraatje langs verschillende andere souvenirwinkels, zoals L'Esprit de la Provence en Souvenirs de France. Tevens liggen aan deze straat tafelbedieningsrestaurant Monsieur Paul en ijssalon L'Artisan des Glaces. De zijstraat mondt uit in Boulangerie-Pâtisserie Les Halles, een bakkerij waar Franse gebakjes en broden worden verkocht. Tussen het zijstraatje en de voorzijde van het paviljoen ligt tafelbedieningsrestaurant Chefs de France.
In het paviljoen lopen regelmatig figuren uit de films Belle en het Beest, De Aristokatten en Doornroosje rond. Ook loopt de jongleur Serveur Amusant zo nu en dan door het paviljoen heen.
Faciliteiten
Trivia
De werknemers in het paviljoen die in contact komen met de gasten komen oorspronkelijk uit Frankrijk zelf. Disney regelt via haar internationale programma's dat werknemers bij haar paviljoens ook de nationaliteit hebben van dat paviljoen.
Zie ook
Frankrijk
De films Belle en het Beest, De Aristokatten en Doornroosje
Epcot
Themagebied in attractiepark
|
Vanaf het pleintje loopt één straat recht het paviljoen in richting de ingang van attractie Impressions de France. Op deze straat liggen waterbekkens met fonteinen. Rechts van deze straat liggen parfumerie Plume et Palette en souvenirwinkel La Signature. Op de kopse kant van de straat ligt de ingang naar Impressions de France. Links van deze straat loopt een klein zijstraatje langs verschillende andere souvenirwinkels, zoals L'Esprit de la Provence en Souvenirs de France. Tevens liggen aan deze straat tafelbedieningsrestaurant Monsieur Paul en ijssalon L'Artisan des Glaces. De zijstraat mondt uit in Boulangerie-Pâtisserie Les Halles, een bakkerij waar Franse gebakjes en broden worden verkocht. Tussen het zijstraatje en de voorzijde van het paviljoen ligt tafelbedieningsrestaurant Chefs de France.
| 1 |
bakkerij, broodwinkel, patisserie
|
7,519 |
AssessAction
|
3052742
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Trofiegraad
|
Trofiegraad
|
De trofiegraad (Grieks: τροφη = voeding) geeft de voedselrijkdom van het water of van de bodem aan. De voedselrijkdom wordt mede bepaald door de aanwezigheid van de voedingsstoffen nitraat en fosfaat. Deze stoffen zijn belangrijk voor de voeding van planten. Binnen de trofie is er een schaalverdeling.
Vaak wordt de trofiegraad samen met de saprobie (de hoeveelheid afbreekbaar organische stof) gebruikt voor de beoordeling van een water-ecosysteem.
Water
Voor zoet oppervlaktewater is er een indeling in enkele categorieën voor de voedselrijdom in oligotroof, mesotroof, eutroof en hypertroof water.
Oligotroof oppervlaktewater bevat weinig voedingsstoffen (nutriënten) en er zal weinig plantengroei en algengroei plaatsvinden. Het water is helder en na de zomer is de verzadiging met zuurstof 70%.
Mesotroof oppervlaktewater bevat meer nutriënten dan oligotroof water. Het water is nog steeds helder. In het water groeit echter wel fytoplankton. Na de zomer is de verzadiging met zuurstof 30 tot 70%.
Eutroof oppervlaktewater is rijk aan nutriënten, bijvoorbeeld fosfaten. Hierdoor kan fytoplankton zich sterker vermeerderen. De transparantie van het water neemt hierdoor af. In het hypolimnion van het water bevindt zich nauwelijks zuurstof. Het epilimnion is oververzadigd met zuurstof door de fotosynthese van de algen en waterplanten.
In hypertroof (of polytroof) oppervlaktewater is in de zomer door de algengroei de zuurstofvoorraad grotendeels verbruikt. Door het lage zuurstofgehalte treedt er vaak vissterfte op.
Zie ook
Limnologie
Eutrofiëring
Trofische niveaus
Oppervlaktewater
Ecologie
Biochemie
|
Vaak wordt de trofiegraad samen met de saprobie (de hoeveelheid afbreekbaar organische stof) gebruikt voor de beoordeling van een water-ecosysteem.
| 1 |
beoordeling, evaluatie, inschatting
|
11,850 |
AmusementPark
|
4439347
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Symbolica
|
Symbolica
|
Symbolica is een spoorloze darkride in het Nederlandse attractiepark de Efteling. De attractie is gebaseerd op de verhalen rondom de parkmascotte Pardoes. Met een kostprijs van 35 miljoen euro is dit de duurste Efteling-attractie in de geschiedenis van het park, en de duurste attractie in de Benelux. De attractie werd midden in het park op de Pardoes Promenade gebouwd in het themagebied Fantasierijk. Hiervoor moest het centrale verdeelplein, de Brink, wijken.
Geschiedenis
In 2010 kwam de Efteling met het nieuws naar buiten dat men een darkride wilde openen in 2012 vanwege het 60-jarig jubileum van het park. Op de centrale Brink zou een soortgelijk paleis gebouwd worden als het uiteindelijke Symbolica, maar dan groter in omvang. De wachtrijen zouden zich ten noorden van het de attractie bevinden en achter het gebouw moest een uitkijkpunt komen, zodat bezoekers over de achtergelegen vijver uit konden kijken.
Net als de uiteindelijke attractie Symbolica zou de attractie in het teken staan van de mascotte Pardoes, waarbij de voertuigen door zijn paleis zouden passeren zoals een observatorium. Voor het transportsysteem werd samengewerkt met het Vekoma. De voertuigen zouden rijdende tribunes worden die vastzaten aan een robotarm, zodat de tribune in diverse richtingen kan draaien en kantelen: een soort van robocoaster maar dan trager en groter. Vanwege problemen met het transportsysteem sneuvelde het plan in de ontwerpfase.
In 2015 werd het plan weer opgepakt en in 2016 werd het nieuws naar de buitenwereld gecommuniceerd. De nieuwe attractie kreeg een andere naam, een nieuw transportsysteem en een volledig nieuw ontwerp. Verschillende elementen uit het oorspronkelijke attractieontwerp zijn terug te vinden in Symbolica, zoals het Observatorium. Ook het plein voor Symbolica draagt de naam Hartenhof. In het oorspronkelijke plan waren rond Hartenhof ook andere gebouwen inbegrepen, met daarin horeca en een toiletgebouw. Dit is er ook daadwerkelijk gekomen in de vorm van Polles Keuken.
De bouw startte uiteindelijk op 11 januari 2016. In de dagen voor de opening, op 1 juli 2017, mochten abonnementhouders, personeel en pers al een kijkje nemen in de attractie. Symbolica was tot en met 20 september 2018 de enige trackless darkride in Nederland. Het was voor deze datum echter niet de eerste trackless darkride, maar de derde attractie van dit soort in Nederland. De overige twee stonden in Yumble Roermond en Ecodrome. Beide zijn inmiddels verwijderd.
In april 2018 ontving de attractie de Thea Award voor uitstekende prestatie. Ook werden er in het voorjaar proeven gestart met de toepassing van de Boarding Pass.
Bouwfoto's
Technisch
Symbolica is een trackless darkride van de Nederlandse fabrikant ETF Ride Systems. Hierdoor ontbreekt de energievoorziening via de rails. Om die reden heeft elk voertuig een accupakket aan boord die energie levert voor circa veertien uur. Genoeg om in theorie 120 keer de attractie te berijden. Een rit in Symbolica duurt zeven minuten. De maximumsnelheid van de voertuigen is 4,3 km/u. Er zijn in totaal 34 voertuigen, waarvan twee voertuigen aangepast zijn voor gehandicapten. Het station voor gehandicapten bevindt zich tussen het in- en uitstapstation. De entree voor gehandicapten is bij de uitgang.
Hoewel de darkride spoorloos lijkt, is er wel degelijk een fysieke rails aanwezig. Dit zijn kabels die ondergronds liggen. Het nadeel hiervan is dat de route wijzigen lastig is. De bekabeling zal dan heraangelegd moeten worden. Per voertuig is plaats voor zes volwassenen. Hierdoor heeft Symbolica een theoretische capaciteit van 1400 personen per uur.
De voertuigen zijn door de Efteling zelf ontworpen. Opvallende details zijn de fantasiebol voor op het voertuig en de brandstoffles achter op het voertuig. De voertuigen hebben tevens speakers aan boord waardoor diverse geluidseffecten hoorbaar zijn.
Opzet
Wachtrij
Het begin van de wachtrij bevindt zich voor het paleis. Direct bij de toegangspoort wordt de reguliere wachtrij gesplitst met de single riders-rij. In de zuilen van de toegangspoort staan de wachttijden per rij aangegeven. De wachtrij bevindt zich in de Paleistuin. Een klein deel hiervan is overdekt. De paleistuin die plekken versierd met vaandels en overige versieringen. Langs de wachtrij staan ook diverse borden in verschillende talen opgesteld, waaronder in geheimtaal. Ook hangt er een groot bord met een gouden kam, spiegel, tandenborstels en parfumflesjes. Deze maken duidelijk dat je er prachtig uit moet zien voor de audiëntie. In de gehele tuin is muziek te horen en eenmaal in de zowel tijd klinkt de stem van O.J. Punctuel door de speakers, in de vorm van koperen hoorns, waarin hij diverse regels en aankondigingen voorleest. Na de paleistuin komen bezoekers via een trap op het bordes terecht bij de hoofdentree van het paleis. Boven de entree bevindt zich een opvallend ornament.
Voorshow
Direct na het betreden van de hoofdentree betreedt men een ruimte die Vestibule heet. De ruimte kenmerkt zich door een brede trap, waarop een animatronic van O.J. Punctuel te vinden is. Ook hangt er een portret van de koning aan de muur. Tijdens de voorshow wil O.J. Punctuel een briefing houden, maar wordt vrijwel direct onderbroken door Pardoes. Een animatronic van Pardoes verschijnt bovenaan de trap vanachter een gordijn. Hij wil bezoekers rondleiden door het paleis. Hij spreekt hardop een toverspreuk uit, waarna de trap zich splitst en een ingang verschijnt. Lakei O.J. Punctuel is duidelijk geïrriteerd.
Catacomben
Direct achter de gesplitste trap betreden bezoekers een trappenhuis die de naam Catacomben draagt. In de catacomben hebben de reguliere wachtrij en de single riders rij een 'eigen' trap in het trappenhuis. In de catacomben staan borden met uitleg over de voertuigen, ook wel Fantasievaarders genoemd. Tevens is de ruimte matig verlicht, hangen er spinnenwebben er liggen er diverse voorwerpen waaronder een helm en gereedschap. Onder in de catacomben staat een miniatuurversie van een Fantasievaarder.
Onder in het trappenhuis eindigt de single riders wachtrij die direct uitmondt in het station. De reguliere wachtrij komt nog in een andere ruimte, waarin bezoekers de mogelijkheid hebben om uit drie tours te kiezen: Heldentour (blauw), Schattentour (rood) en Muziektour (groen). Wachtenden in de single rider wachtrij hebben deze mogelijkheid niet.
Het station bevindt zich ook in de catacombe, maar oogt sfeervoller. Drie voertuigen staan achter elkaar opgesteld, waarnaast elk een vaandel hangt waarop de naam van de tour inclusief bijbehorende kleur staat aangegeven. Onder de vaandels staan diverse objecten opgesteld, waaronder een ouderwetse brandstofpomp. De voertuigen staan met hun rug naar de bedieningsruimte. Onder het raam van deze ruimte bevindt zich een digitale klok die bij het vertrek een groep voertuigen begint af te tellen. Dit is voor het personeel een meetinstrument om te bepalen wanneer de voertuigen dienen te vertrekken. Wanneer de digitale klok optelt, betekent dit dat het vertrek van de voertuigen vertraagd is. Hierdoor kan een spookfile ontstaan in de darkride.
Observatorium
Vanuit het station rijdt de Muziektour eerst langs een deur. Tijdens het passeren beweegt het slot, waarna de voertuigen een nis inrijden langs een wenteltrap. De nis mondt uit in het observatorium. Een ronde zaal die oogt als een museumbibliotheek, zoals de ovale zaal in het Teylers Museum. In de zaal staan diverse boeken en meetinstrumenten. Op het plafond zijn diverse sterrenbeelden te zien en draaien diverse planeten langzaam in de rondte. Blikvanger is de animatronic van Tovenaar Almar die midden in de ronde zaal staat. Schuin achter Almar bevindt zich Pardoes zich die tevoorschijn komt wanneer het eerste voertuig passeert. Pardoes betovert elk voertuig, waardoor ze tijdelijk extra snelheid maken.
Panorama Salon
In Panorama Salon rijden de voertuigen een balkon op, waarna er uitzicht is over een miniatuurversie van een stad genaamd Hartenstad. Er zijn diverse vlinders zichtbaar en er zijn windeffecten voelbaar. In de ruimte waar de balkons zich bevinden, staan op een tafel een aantal stolpen met vlinders. Achter de tafel hangt een schilderij van het bijbehorende landschap met een vulkaan. Het schilderij is geschilderd door Diego Terroba.
Botanicum
Vanuit Panorama Salon rijden de bezoekers een grote ruimte in die vol staat met diverse flora: het Botanicum. Het Botanicum is gedecoreerd naar een botanische tuin. De voertuigen begeven zich door de kas als het licht dooft en de twinkels van Pardoes zorgen ervoor dat een walvis-achtig dier zich laat zien. Het dier veroorzaakt barsten in het glas waardoor het water de kas in stroomt, door kortsluiting met het water valt het licht in de kas ook uit. De voertuigen verlaten het Botanicum, terwijl Pardoes achter een groep planten staat en bezoekers de weg wijst.
Poorten Passage
De voertuigen rijden in een rijtje achter elkaar een statige gang in met links en rechts diverse gordijnen waarboven de namen van de diverse tours staan. Hier zal de groep voertuigen van elkaar scheiden. Aan de linkerkant van de gang staan namen van niet-bestaande tours geschreven: Floratour, Keukentour en Faunatour. Aan de rechterkant bevinden zich de Heldentour, Schattentour en Muziektour. Achter het gordijn bevindt zich een ruimte met diverse voorwerpen en een spiegel. De rit wordt onderbroken door een vermomde O.J. Punctuel die de passagiers kwaad toespreekt op het overtreden van de regels. Pardoes komt in de spiegel tevoorschijn en helpt de passagiers verder door zijn Twinkeltoorts te gebruiken, hij zet de tour weer voort.
Verborgen Fantasie Depot
Het Verborgen Fantasie Depot is een opslagplaats van het paleis. De gehele ruimte staat vol pilaren en kasten waarin-, op- en aan allerlei voorwerpen staan en hangen. Een blikvanger is een boek in een kast dat uit zichzelf van bladzijde wisselt. Elk van de drie tours volgt zijn eigen route door het Depot, richting een van de in totaal de drie nissen in de ruimte die specifiek zijn voor de tour die je volgt.
Muziektour: Er staat een orgel opgesteld bestaand uit diverse instrumenten. Via het paneel kunnen diverse geluidseffecten geactiveerd worden die door het muziekinstrument afgespeeld wordt. Aan het einde speelt de orgel het muziekje van Pardoes Promenade af.
Schattentour: Het voertuig rijdt een ruimte vol spiegels in. Aan een van de spiegelwanden hangt een massieve diamant van 160 kilo uit glashelder acrylaat (PMMA). Via de panelen kan de kleur van de diamant aangepast worden.
Heldentour: Het voertuig gaat naar een nis met daarin twee harnassen met schild en hellebaard. Deze kunnen middels het dashboard tot een gevecht worden bewogen, waarbij een van de harnassen de helm verliest of zijn broek afzakt.
Koninklijke Champagne Voorraad
De Koninklijke Champagne Voorraad is feitelijk niks meer dan een gang met aan beide zijden kasten vol wijnflessen. Maar ze staan nogal onder druk, want overal hoor en zie je het ploppen en sissen van de kurken die van de flessen afschieten.
Provisie Passage
Provisie Passage is een zeer korte scène die zich in dezelfde gang als de wijnvoorraad bevindt. De voertuigen rijden langs de deuropening van de keuken waar een animatronic van Polle, de kok, naar buiten komt lopen met een kar vol pannenkoeken. Vol schrik keert hij met de kar terug
Koningszaal
De Koningszaal is het hoogtepunt van de audiëntie. Er staan vier animatronics opgesteld van O.J. Punctuel, Koning Pardulfus, Pardijntje en Pardoes. Tevens dansen vier statische poppen in paren van twee door de Koningszaal. In de zaal zit de koning aan een tafel vol met voedsel en drank. Het voedsel uit de tafel lijkt uit een grote toeter, de Hoorn des overvloeds, te komen die zich aan het einde van de tafel vanuit de muur lijkt te komen. Pardoes staat op de tafel met zijn Twinkeltoorts.
Aan de zijkanten van de zaal bevinden zich Nikkelen Nelissen. De passagiers van de Schattentour, die als eerste de zaal in komen, begeven zich eerst naar de hoek van de zaal waar zich een gigantische taart bevindt. Ondertussen spreekt Pardoes een kleine spreuk uit over de zaal en verlicht enkele dansende figuren en de taart in de hoek. Wanneer de Vaarders allemaal in de zaal zijn kan het feest beginnen, Pardoes roept: 'Illumina Fantasia' en daarmee komt de gehele zaal tot leven: uit de taart komt een vrouw vol tatoeages met een grote appel in haar hand, de dansende figuren maken hun rondjes, de Nikkelen Nelissen musiceren, de kroonluchters glitteren en de feestlampjes knipperen met de maat van de muziek.
Galerij der Fantasievollen
De Galerij der Fantasievollen is een gang waaraan diverse schilderijen hangen, waarop bewegende beelden van de diverse bewoners te zien zijn. Tevens worden de onride foto's getoond die in de Poorten Passage genomen zijn.
Uitgang
Het uitstapstation is gescheiden van het instapstation. Feitelijk ligt dit station in een souvenirwinkel. Hier kunnen bezoekers hun onride foto aanschaffen of overige souvenirs.
Entertainment
Het plein voor Symbolica is een van de plaatsen waar mascotte Pardoes en Pardijntje geregeld te vinden zijn. Ook is O.J. Punctuel in de omgeving van het paleis te vinden. Tijdens het Negen Pleinen Festijn van 2018 en 2019 wordt de Symbolicaanse Hofdans opgevoerd door de hofhouding van Symbolica. In de editie van 2018 was ook O.J. Punctuel te zien tijdens de hofdans.
Inspiratie en architectuur
Symbolica is ontworpen door het huidige team van ontwerpers, bestaande uit onder anderen Sander de Bruijn en Karel Willemen. Het is vormgegeven als kasteel met hoge kasteelmuren rondom. Blikvangers van Symbolica zijn de hoge, gestucte torens met glas-in-loodramen en koepeltjes. Aan de achterkant van het gebouw staan enkele rotspartijen. Bij de rotspartijen is een kleine waterval. De hoogste toren van Symbolica is 29,8 meter hoog.
Bij het ontwerpen heeft het ontwerpteam zich laten inspireren door diverse kastelen en landhuizen in Europa. Ook in kastelen is het vaak mogelijk om een bepaalde rondleiding te kiezen, waarbij slechts een deel van het bouwwerk getoond wordt. Ook is de darkride Mystic Manor in Hong Kong Disneyland een bron van inspiratie geweest voor het team van ontwerpers.
Het exterieur van het kasteel toont qua architectuur diverse kunststromingen zoals de Romantiek en de Gotiek. Zo ogen de vensters in de torens Gotisch evenals de erker boven de entree.
Easter Eggs
In Symbolica zijn een aantal Easter eggs te vinden:
Op een van de boekenplanken in het observatorium liggen meerdere boeken met de titel: De legendes van Knoet. Dit is een verwijzing naar Henny Knoet, de bedenker van Pardoes.
In de botanische kas zijn naambordjes geplaatst bij de beplanting. Op een van de bordjes staat Flos Reijnders, een verwijzing naar Peter Reijnders die de techniek van diverse sprookjes ontworpen heeft in de beginjaren van het attractiepark.
In het Verborgen Fantasie Depot bevindt zich achter een spinnenweb een gouden beeldje van een wachter. Het is een verwijzing naar de wachters bij de entree van de De Indische Waterlelies.
Op de pagina's van het zelf bladerende boek in het Verborgen Fantasie Depot zijn ontwerptekeningen van Symbolica te vinden.
In het Verborgen Fantasie Depot bevinden zich miniatuur modellen van diverse gondels die te vinden zijn in de stoomcarrousel.
Trivia
De fabelvis in het Botanicum stond van november 2020 stil door een technische storing. Vanaf februari 2022 beweegt de vis weer ter plaatste, maar niet naar onder zoals het origineel was bij de opening van de attractie.
Darkride in Nederland
Attractie in de Efteling
Trackless darkride
Attractie van ETF Ride Systems
|
Symbolica is een spoorloze darkride in het Nederlandse attractiepark de Efteling. De attractie is gebaseerd op de verhalen rondom de parkmascotte Pardoes. Met een kostprijs van 35 miljoen euro is dit de duurste Efteling-attractie in de geschiedenis van het park, en de duurste attractie in de Benelux. De attractie werd midden in het park op de Pardoes Promenade gebouwd in het themagebied Fantasierijk. Hiervoor moest het centrale verdeelplein, de Brink, wijken.
| 1 |
pretpark, attractiepark, themapark
|
5,217 |
Continent
|
1432265
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Armorica%20%28continent%29
|
Armorica (continent)
|
Armorica (soms ook wel Cadomia genoemd) was een klein continent (microcontinent of terrein) in het Paleozoïcum, dat tijdens de Hercynische orogenese aan de zuidelijke rand van Euramerika (Europa en Noord-Amerika samen) kwam vast te liggen.
Omvang
De terreinen die vroeger het microcontinent Armorica vormden, zijn nu terug te vinden in het Armoricaans Massief (Bretagne en omliggend gebied), de Saxothuringische en Moldanubische Zones van Midden-Duitsland, de Hercynische massieven van de Alpen, delen van het Iberisch Schiereiland, Hongarije en de massieven van Griekenland. Op de meeste plekken zijn de Paleozoïsche gesteenten van Armorica overdekt met jongere gesteenten, in de Alpen en op het Balkanschiereiland zijn de gesteenten van voormalig Armorica gedeformeerd tijdens de Alpiene orogenese.
Plaattektonische geschiedenis
Armorica maakte aan het einde van het Proterozoïcum deel uit van de noordelijke rand van Gondwana. Hier vond tussen 650 en 550 miljoen jaar geleden de Cadomische orogenese plaats, waarbij een eilandboog met Gondwana accretiseerde. De korst van het latere Armorica werd hierbij gevormd. Nog voor het Cambrium vond erosie van het terrein plaats, waarna Vroeg-Cambrische gesteentelagen discordant over de Cadomische gesteenten werden afgezet.
In het Laat-Ordovicium (450 miljoen jaar geleden) begonnen een aantal kleine continentale fragmenten zich van Gondwana los te maken, waarvan Armorica de westelijkste was. Deze microcontinenten worden samen de Hunterreinen genoemd. De oceaan die tussen Gondwana en deze terreinen ontstond wordt Paleo-Tethysoceaan genoemd. Ten noorden van de Hunterreinen lag de Rheïsche Oceaan, die onder de Hunterreinen subduceerde en daardoor kleiner werd. Armorica bewoog richting het paleocontinent Euramerika, dat ten noorden van de Rheïsche Oceaan lag.
Tijdens het Vroeg-Devoon (rond 410 miljoen jaar geleden) vond aan de zuidelijke rand van Euramerika extensie plaats, waardoor een klein oceanisch bekken gevormd werd (het Rhenohercynisch Bekken). De rand van dit bekken kwam in het Midden-Devoon (390 miljoen jaar geleden) in botsing met Armorica. Tegelijkertijd bewoog Gondwana noordwaarts om in het Laat-Carboon (rond 300 miljoen jaar geleden) met Euramerika te collideren. Tijdens deze fase subduceerden zowel de Paleo-Tethysoceaan als de oceanische korst van het Rhenohercynisch Bekken en ontstond de Hercynische gebergtegordel.
Paleocontinent
|
In het Laat-Ordovicium (450 miljoen jaar geleden) begonnen een aantal kleine continentale fragmenten zich van Gondwana los te maken, waarvan Armorica de westelijkste was. Deze microcontinenten worden samen de Hunterreinen genoemd. De oceaan die tussen Gondwana en deze terreinen ontstond wordt Paleo-Tethysoceaan genoemd. Ten noorden van de Hunterreinen lag de Rheïsche Oceaan, die onder de Hunterreinen subduceerde en daardoor kleiner werd. Armorica bewoog richting het paleocontinent Euramerika, dat ten noorden van de Rheïsche Oceaan lag.
| 1 |
continenten, werelddeel, landvorm
|
11,418 |
EntertainmentBusiness
|
2289342
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Andy%20Sergeant
|
Andy Sergeant
|
Andy Sergeant (Deinze, 30 januari 1988) is een Vlaams zanger, pianist, componist en producent.
Carrière
Andy Sergeant begon in 2006 samen met Thomas Hendriks het duo A.T.P. De Nederlandse dj en producer Armin Van Buuren koos het nummer 'Driftations' als Tune of the Week in zijn wekelijks radioprogramma A State of Trance. Onder hun alias Casaya maakte het tweetal daarnaast ook hardstyle. Het nummer 'Endless Desires' zorgde in 2007 voor een top 10-notering in de Vlaamse Ultratop Dance.
In de zomer van 2009 stond Andy tweemaal op het podium van het VTM-programma Hit the Road als pianist van zanger Niels Destadsbader. Hierna werd hij de vaste pianist van Niels Destadsbader en werkte hij als componist samen met Niels aan eigen songs. Daarnaast werd hij ook vaste pianist in de liveband van Arne Vanhaecke, die die periode aan de slag was als presentator van VTM Kazoom.
Andy Sergeant was in maart 2011 een van de vier finalisten tijdens een wedstrijd op de Belgische radiozender MNM. Presentator Peter Van De Veire zocht de beste vertolking van het Gorki-nummer 'Mia'. In datzelfde jaar schreef Sergeant ook samen met Niels Destadsbader de begingeneriek voor de VRT/Ketnet-serie De elfenheuvel, een serie die liep van 2011 tot 2013.
In 2014 koos Andy voor een solocarrière. In februari verscheen de eerste single 'Taking Control', de voorbode van het album 'What I Want' dat in april uitkwam. Sergeant schreef zelf alle nummers van het album, en liet zich in de studio omringen door Vincent Pierins, Herman Cambré en Tom Lodewijckx. Als zomersingle in 2014 kiest Sergeant voor 'Moving Out'. Later dat jaar kondigde Sergeant aan dat hij een theatertournee zal doen in de winter van 2014 met als titel 'Wintertime Music'. Hierin bracht hij de warmste popmuziek voor de koudste maanden van het jaar.
Sindsdien laat Andy zich omringen door zijn eigen live band waarmee hij optreedt in Nederland. Op dit moment tourt hij met eigen materiaal tijdens 'The Originals', een formule waarbij Andy uitsluitend zelfgeschreven nummers brengt in vernieuwende, unplugged versies.
In 2016 richtte Andy ‘Momenten’ op. Een concept waarbij zangers-pianisten live muziek brengen tijdens huwelijksceremonies, recepties, uitvaarten of andere feestjes. Op dit moment bestaat Momenten uit een team van professionele zangers-pianisten.
In 2018 bracht Andy een theatervoorstelling onder de naam 'To Love And Back', waarin hij twee uur lang de geneugten en valkuilen van relaties naar voor bracht, zichzelf begeleidend op piano en aangevuld met innemende projecties.
Exact 5 jaar na het verschijnen van zijn eerste single 'Taking Control', brengt hij op 14 februari 2019 een vernieuwde versie van dit nummer uit, als voorloper van zijn 'The Originals'-tour.
Daarnaast is Andy ook oprichter en zaakvoerder van Double Eight, een entertainmentbedrijf. Double Eight is een one-stop-shop voor mensen die een muzikale vraag hebben. Artiesten (zowel beginnend als professioneel) kunnen aankloppen bij Double Eight voor coaching, songwriting, muziekproducties en artist branding. Maar ook organisatoren vinden bij Double Eight steeds een antwoord op de vraag naar muzikale live acts.
Discografie
Singles
2014 - Taking Control (A. Sergeant)
2014 - What I Want (A. Sergeant)
2014 - Moving Out (A. Sergeant)
2014 - Scars (A. Sergeant)
2019 - Taking Control (the originals) (A. Sergeant - J. Braet)
2022 - Until The Battle Is Over (the originals) (A. Sergeant - J. Braet)
2022 - Until The Battle Is Over (A. Sergeant - J. Braet)
Album
2014 - What I Want
Songwriter / Producer
Singles
2007 - A.T.P – Driftations (T. Hendriks – A. Sergeant)
2007 - DJ W4cko & Casaya - Endless Desires (T. Hendriks - W. Huyge - A. Sergeant)
2008 - Casaya & Cartesis – Can’t Believe This (T. Hendriks – A. Sergeant – G. Verdickt)
2010 - A.T.P feat Cartesis – New Day (T. Hendriks – A. Sergeant – G. Verdickt - J. Vervloet)
2011 - Niels Destadsbader - Vrij (N. Destadsbader - P. Depoot - A. Sergeant)
2011 - Niels Destadsbader - Vannacht (N. Destadsbader - P. Depoot - A. Sergeant)
2011 - Niels Destadsbader - Hou Je Me Vast (N. Destadsbader - P. Depoot - A. Sergeant)
2012 - Niels Destadsbader - Helemaal Weg Van Jou (N. Destadsbader - A. Sergeant)
2012 - Bram Bierkens - De Zomer Komt Er Aan (U. Mechels - A. Sergeant)
2013 - BlitZ - Rakketak Boem Boem (P. Beheydt - J. Declerck - J. De Clercq - A. Sergeant)
2013 - Fabian Feyaerts - Ondersteboven (C. Vrancken - A. Sergeant)
2013 - BlitZ - Jij Wordt Koning (P. Beheydt - J. Declerck - J. Braet - A. Sergeant)
2014 - Andy Sergeant - Taking Control (A. Sergeant)
2014 - Andy Sergeant - What I Want (A. Sergeant)
2014 - Andy Sergeant - Moving Out (A. Sergeant)
2014 - Andy Sergeant - Scars (A. Sergeant)
2015 - Romina - Living (J. Braet - A. Sergeant)
2015 - Gilles Simoens - Meisje Van De Markt (J. Braet - A. Sergeant)
2016 - Mathiz - Kleine Kunstenaar (Mathiz - A. Sergeant)
2016 - Niels Destadsbader - Het Licht Gaat Uit (N. Destadsbader - P. Depoot - A. Sergeant)
2016 - Niels Destadsbader - Onderweg Naar Jou (N. Destadsbader - A. Sergeant)
2018 - Glen Van Parys - Morgen (J. Braet - A. Sergeant)
2018 - Coco Jr. - Het Licht Blijft Aan (N. Destadsbader - P. Depoot - A. Sergeant)
2018 - K’s Choice - Catch Me When I Fall (S. Bettens - N. Destadsbader - P. Depoot - A. Sergeant)
2019 - Andy Sergeant - Taking Control (the originals) (A. Sergeant - J. Braet)
2021 - Glen Van Parys - Neem Mijn Hand (J. Braet - A. Sergeant)
2022 - TRINXX - Dare To Be Different (J. Braet - A. Sergeant)
Album
2012 - BlitZ - Hitz!
2014 - BlitZ - Wakabamba
2014 - Andy Sergeant - What I Want
Tv-melodie
2011-2013 - begingeneriek De elfenheuvel (VRT/Ketnet)
Externe links
Officiële website
Officiële Facebookpagina
Double Eight
Vlaams pianist
Belgisch componist
Vlaams zanger
Vlaams producent
|
Daarnaast is Andy ook oprichter en zaakvoerder van Double Eight, een entertainmentbedrijf. Double Eight is een one-stop-shop voor mensen die een muzikale vraag hebben. Artiesten (zowel beginnend als professioneel) kunnen aankloppen bij Double Eight voor coaching, songwriting, muziekproducties en artist branding. Maar ook organisatoren vinden bij Double Eight steeds een antwoord op de vraag naar muzikale live acts.
| 1 |
entertainmentbedrijf, amusementsbedrijf, recreatiebedrijf
|
4,704 |
DownloadAction
|
5127615
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/NZB
|
NZB
|
Een NZB is een op XML-gebaseerd bestandsformaat voor het ophalen van berichten vanaf een NNTP-server. NZB-bestanden worden doorgaans toegepast in het binaries gedeelte van Usenet, anders dan in het tekstgeoriënteerde Usenet. Het NZB-bestand bevat slechts de verwijzingen (de z.g. message-ID) naar waar deze bestanden te downloaden zijn.
Met een NZB-compatibele newsreader kunnen de bestanden worden geïmporteerd om zo de juiste bestanden te downloaden. De newsreader leest alle Message-ID's in het NZB-bestand en decodeert deze naar een binair bestand (meestal met yEnc of UUencode).
Nieuwsgroep
Bestandsformaat
XML-gebaseerde standaard
|
Een NZB is een op XML-gebaseerd bestandsformaat voor het ophalen van berichten vanaf een NNTP-server. NZB-bestanden worden doorgaans toegepast in het binaries gedeelte van Usenet, anders dan in het tekstgeoriënteerde Usenet. Het NZB-bestand bevat slechts de verwijzingen (de z.g. message-ID) naar waar deze bestanden te downloaden zijn.
| 1 |
downloaden, bestandsoverdracht, gegevensoverdracht
|
2,176 |
Reservoir
|
802893
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Watertoren%20%28Oude%20Pekela%29
|
Watertoren (Oude Pekela)
|
De watertoren in Oude Pekela is ontworpen door architect H.F. Mertens en is gebouwd in 1938. De watertoren heeft een hoogte van 48 meter en één waterreservoir van 1000 m³.
Mertens ontwierp ook de watertorens in Bilthoven (1926), Soest (1926) en Stadskanaal (1935). Hij baseerde zich in zijn ontwerp op werk uit 1912 van Michel de Klerk.
De toren staat aan de noordzijde van de Winschoterweg. De toren is gebouwd omdat het pompstation in Onnen niet altijd de benodigde druk kon leveren. De watertoren is inmiddels een rijksmonument, sinds 2008 niet meer in gebruik bij het Waterbedrijf Groningen en in 2013 in de verkoop gezet. In 2014 werd de toren verkocht aan een vastgoedhandelaar, waarna in 2016 een particulier het gebouw als woning kocht.
Bronnen
Externe link
Oude Pekela
Rijksmonument in Pekela
|
De watertoren in Oude Pekela is ontworpen door architect H.F. Mertens en is gebouwd in 1938. De watertoren heeft een hoogte van 48 meter en één waterreservoir van 1000 m³.
| 1 |
reservoir, kunstmatig meer, wateropslag
|
10,001 |
Aquarium
|
5093841
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Maddalena%20%28Genua%29
|
Maddalena (Genua)
|
Maddalena (Ligurisch: Madænn-a) is een historische wijk in de Italiaanse stad Genua. Het is een van de oude sestieri, en nog steeds een van de quarteri in de huidige stad. De centrumwijk heeft ongeveer 5.500 inwoners op een oppervlakte van 0,27 km². De wijk maakt samen met de wijken Prè, Molo, Oregina, Lagaccio, San Nicola, Castelletto, Manin, San Vincenzo en Carignano het stadsdeel Municipio I (Centro Est) uit.
De wijk Maddalena is sinds de 12e eeuw vernoemd naar de kerk Chiesa di Santa Maria Maddalena. De kerk zelf dateert uit de 17e eeuw, maar daarvoor was er al in de 12e eeuw een kapel met dezelfde naam.
De wijk ligt in het oude centrum van Genua, tussen de wijken Prè en Molo direct aansluitend aan de oude haven, begrensd door het Piazza Banchi in het zuidoosten en de Via Lomellini in het noordwesten. Een karakteristiek kenmerk van deze wijk is het dichte raster van steegjes dicht bij de Via della Maddalena en de Via San Luca, richting Via Garibaldi, de 16e-eeuwse "Strada Nuova" ("nieuwe straat"), met de Palazzi dei Rolli, de luxueuze paleizen van de oligarchische families van de Republiek van Genua.
Aan de oude haven bevindt zich het Piazza Caricamento, een groot plein tegenover de oude haven. Aan de stadskant liggen onder meer de oude palazzata di Sottoripa met de Morchitoren. Aan de havenkant werd in 1992 het Aquarium van Genua gebouwd en recenter nog uitgebreid.
Wijk in Genua
|
Aan de oude haven bevindt zich het Piazza Caricamento, een groot plein tegenover de oude haven. Aan de stadskant liggen onder meer de oude palazzata di Sottoripa met de Morchitoren. Aan de havenkant werd in 1992 het Aquarium van Genua gebouwd en recenter nog uitgebreid.
| 1 |
aquarium, zeeaquarium, openbaar aquarium
|
12,611 |
OrderItem
|
559580
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Apple%20Retail%20Store
|
Apple Retail Store
|
De Apple Store is een winkelketen van Apple die handelt in computers en consumentenelektronica. Apple heeft 522 winkels in 25 landen.
Ontwerp en geschiedenis
De winkels bieden het volledige Apple-assortiment hard- en software aan. De winkels zijn ingedeeld in zogenaamde solution zones (oplossingsgebieden) voor films, foto's, muziek en kinderen. Er is ook een geselecteerd assortiment aan accessoires van derden beschikbaar. Veel winkels bieden een presentatieruimte voor presentaties en workshops. Elke Apple Store biedt gratis workshops over Apple producten aan. Roosters daarvan worden gepubliceerd op de website van elke winkel.
De eerste Apple Store werd op 19 mei 2001 in McLean geopend. Flagship Stores (vlaggenschipwinkels, beste retailwinkels van Apple) zijn er in Amsterdam, New York (SoHo en Fifth Avenue), Los Angeles, Chicago, San Francisco, Londen, Tokio, Boston en Osaka. Apple heeft vele prijzen ontvangen voor de architectuur en inrichting van de flagshipstores.
Openingen van de winkels
De openingen van nieuwe winkels blijken een gebeurtenis te zijn bij betrokken Mac-gebruikers. De evenementen trekken vaak duizenden klanten die vroeg in de morgen of zelfs 's nachts voor de deur staan te wachten. Vroeg aanwezig zijn biedt een aantal voordelen, zoals een gratis T-shirt voor de eerste duizend klanten. Verdergaat een opening gepaard met grote kortingen op producten.
Nederland
Op 3 maart 2012 werd de eerste Apple Store van de Benelux geopend. De winkel is in het Hirschgebouw aan het Leidseplein te Amsterdam. Zeven dagen per week is de winkel open en beschikbaar voor klanten. De Amsterdamse Apple Store is de grootste ter wereld als het gaat om het aantal uitgestalde producten. Ook is hier de langste Genius Bar te vinden.
Op 7 december 2013 werd in Haarlem de tweede Nederlandse Apple Store geopend. De oppervlakte van de winkel bedraagt ca. 500 m², het is daarmee niet de grootste Apple Store, maar alle Apple producten en gangbare accessoires zijn er verkrijgbaar. In de winkel is ook een Genius Bar (360 graden) en er kan gebruikgemaakt worden van de Apple Store-app. Boven de winkel bevinden zich appartementen en kantoorruimte van Apple.
Op 9 augustus 2014 werd in de Passage in Den Haag de derde winkel van Apple geopend. Deze winkel is qua winkeloppervlak vergelijkbaar met Haarlem maar heeft meer de stijl van de Amsterdamse winkel.
België
Op 4 september 2015 maakte Apple officieel bekend dat de eerste Apple Store van België op 19 september zou openen. De Apple Store is gelegen in de Gulden-Vlieslaan in Brussel. Kenmerkend bij de aankondiging is het gebruik van illustraties gemaakt door Belgische striptekenaars.
Genius Bar
Alle winkels bieden een 'Genius Bar', waar eigenaars van Apple producten technische onderwerpen kunnen bespreken of hun producten ter reparatie kunnen aanbieden. In de beginperiode kregen bezoekers een gratis flesje water van Evian aangeboden. Dit is sinds februari 2002 niet meer het geval.
In een klein aantal winkels zit tegenwoordig een iPod Bar. Deze was voor het eerst te zien in een winkel in Tokio. Deze iPod Bar is vergelijkbaar met de Genius Bar, maar is in het leven geroepen om zaken die betrekking hebben op de iPod op een andere plek af te handelen dan de zaken met betrekking tot de computers van Apple.
Sommige winkels bieden een variant op de Genius Bar, The Studio, waar klanten in eenzelfde inrichting als de Genius Bar geholpen kunnen worden met projecten als het organiseren van een fotoalbum, het componeren van muziek en videomontage. Waarschijnlijk wordt dit ook uitgerold naar oudere winkels.
Apple Premium Reseller
Apple wordt op het Europese vasteland ook vertegenwoordigd door Apple Premium Resellers (voorheen Apple Centre). Dit zijn zelfstandige winkels die gespecialiseerd zijn in producten van Apple. De reden voor de naamswijziging is dat het duidelijker is dat de Apple Premium Resellers geen deel uitmaken van Apple zelf. Er werd gespeculeerd dat de naamswijziging te maken had met de oprichting van de Apple Stores, het retailconcept waarbij de winkels eigendom van Apple zijn.
In België is er Lab9 die Apple vertegenwoordigt als grootste Apple Premium Reseller met voorlopig 26 winkels, in Nederland is dit aMac met ondertussen al meer dan 50 winkels.
Apple Shop
Sinds 2007 heeft Apple ook Apple Shops in Nederland die volgens een shop-in-shopconcept in winkels van Apple Authorised Reseller Media Markt zijn gevestigd. Veel van deze winkels hebben een gedeelte afgestaan aan Apple, waarin Apple volgens eigen concept de inrichting verzorgt. Daarnaast wordt elke Apple Shop geleid door medewerkers van Apple, die Apple Solutions Consultants (ASC's) worden genoemd. In tegenstelling tot de medewerkers van de Apple Store die onderdeel zijn van Apple Retail worden deze ASC's aangestuurd door Apple Corporate. De ASC's worden in de Shops bijgestaan door Apple-specialisten in dienst van het filiaal die met regelmaat door Apple worden getraind. Deze Shops zijn echter geen aparte winkels: de uiteindelijke verkooptransactie vindt plaats bij de kassa van het Media Markt-filiaal.
Vestigingen
De eerste twee Apple Stores werden geopend in de Verenigde Staten in 2001. In 2003 werd de eerste winkel in Japan geopend, dit was tevens de eerste winkel buiten de Verenigde Staten. Daarna kwamen er winkels in het Verenigd Koninkrijk, Canada, Italië, Australië, China, Hongkong, Zwitserland, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Zweden, Nederland en België.
Zie ook
Gijzeling Apple Store Amsterdam
Externe links
Apple Winkel Amsterdam
Apple Winkel Den Haag
Apple Winkel Haarlem
Officiële website
Apple
|
Apple Shop
Sinds 2007 heeft Apple ook Apple Shops in Nederland die volgens een shop-in-shopconcept in winkels van Apple Authorised Reseller Media Markt zijn gevestigd. Veel van deze winkels hebben een gedeelte afgestaan aan Apple, waarin Apple volgens eigen concept de inrichting verzorgt. Daarnaast wordt elke Apple Shop geleid door medewerkers van Apple, die Apple Solutions Consultants (ASC's) worden genoemd. In tegenstelling tot de medewerkers van de Apple Store die onderdeel zijn van Apple Retail worden deze ASC's aangestuurd door Apple Corporate. De ASC's worden in de Shops bijgestaan door Apple-specialisten in dienst van het filiaal die met regelmaat door Apple worden getraind. Deze Shops zijn echter geen aparte winkels: de uiteindelijke verkooptransactie vindt plaats bij de kassa van het Media Markt-filiaal.
| 1 |
regelnummer, leveringsdetails, kooptransactie
|
246 |
HomeAndConstructionBusiness
|
1264520
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bouwend%20Nederland
|
Bouwend Nederland
|
Bouwend Nederland is een Nederlandse brancheorganisatie voor bedrijven in de bouw- en infrastructuursector. De vereniging kent ongeveer 4300 leden.
De huidige voorzitter is Arno Visser. Hij heeft Maxime Verhagen op 16 maart 2023 opgevolgd.
Vereniging
De vereniging Bouwend Nederland kent een algemeen bestuur, bestaande uit 27 leden, en een bestuur, met 7 leden. In beide bestuurslagen zijn grote, middelgrote en kleine ondernemingen in woning- en utiliteitsbouw en infrastructuur vertegenwoordigd.
Geschiedenis
Bouwend Nederland is opgericht op 22 december 2004 toen het Algemeen Verbond Bouwbedrijf met (BouwNed), VIANED, Bolegbo-vok en vocBetonbouw fuseerden. De voorzitter van de grootste vereniging, Elco Brinkman werd voorzitter van de nieuwe organisatie.
Brinkman werd in juli 2013 door Maxime Verhagen opgevolgd als voorzitter.
Activiteiten
Volgens de statuten is de doelstelling van Bouwend Nederland: Bouwend Nederland stelt zich ten doel het behartigen van de belangen van haar leden in de sectoren bouw en infrastructuur, het afsluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten, het verstrekken van informatie en adviezen aan de leden, het verlenen van diensten aan de leden en het creëren van ledenbinding, alsmede al hetgeen met het vorenstaande verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn in de ruimste zin des woords. De vereniging heeft drie daarvoor drie kerntaken; belangenbehartiging, brancheontwikkeling en ledenservice.
Als speerpunten noemt Bouwend Nederland:
Woningmarkt
Duurzaamheid
Aanbesteden en contracten
Water
Mobiliteit
Ketenoptimalisatie
Modern personeelsbeleid
AOW
CAO
Bouwend Nederland heeft medio 2013 4.500 aangesloten bedrijven, deze betalen 0,26 promille van hun jaaromzet in Nederland aan contributie.
Externe link
Website van Bouwend Nederland
Nederlandse werkgeversorganisatie
Beroep in de bouw
Nederlandse brancheorganisatie
|
Geschiedenis
Bouwend Nederland is opgericht op 22 december 2004 toen het Algemeen Verbond Bouwbedrijf met (BouwNed), VIANED, Bolegbo-vok en vocBetonbouw fuseerden. De voorzitter van de grootste vereniging, Elco Brinkman werd voorzitter van de nieuwe organisatie.
Brinkman werd in juli 2013 door Maxime Verhagen opgevolgd als voorzitter.
| 1 |
bouwbedrijf, woningbouw, constructiebedrijf
|
219 |
FurnitureStore
|
21923
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Opmeer
|
Opmeer
|
Opmeer () is een dorp en een gemeente in de regio West-Friesland in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt inwoners (, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 41,68 km² (waarvan 0,31 km² water).
Kernen binnen de gemeente Opmeer
De huidige gemeente Opmeer bestaat sinds 1979 en omvat volgende kernen.
Opmeer
Hoogwoud, sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
Aartswoud, sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
De Weere, sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
Gouwe, sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
Spanbroek, sinds 1959 onderdeel van de gemeente Opmeer
Wadway (gedeeltelijk), sinds 1959 onderdeel van de gemeente Opmeer
Zandwerven, sinds 1959 onderdeel van de gemeente Opmeer
Buurtschappen:
Abbekerkeweere, sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
Harderwijk, sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
De Kaag, sinds 1959 onderdeel van de gemeente Opmeer
De Snip, sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
Lagehoek
Langereis, sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
Paradijs, sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
De Kolk sinds 1979 onderdeel van de gemeente Opmeer
Opmeer
Opmeer vormt de hoofdkern van de gelijknamige gemeente, deze kern ligt het meest centraal en hier is dan ook het gemeentehuis gevestigd. Opmeer komt sinds 1310 al in beschrijvingen voor als Opmeer. De plaatsnaam verwijst naar het feit dat de plaats boven een meer was gelegen.
Hoogwoud
De gemeente Hoogwoud werd in 1979 samengevoegd met de gemeente Opmeer. De kern Hoogwoud heeft ongeveer 3.000 inwoners. De plaatsnaam Hoogwoud komt al voor in 1289 als Hoechhoutswouder en in 1396 als Hogherswoude. Lang werd gedacht dat deze naam ter onderscheiding was van een toen nabijgelegen Nederwoude. De oudste naam duidt er echter op dat de plaats gesitueerd was op een wat hoger gelegen woudgebied.
Spanbroek
Het aantal inwoners in de woonplaats Spanbroek is met 923 personen toegenomen van 3.709 in 2013 tot 4.632 in 2022 (dat is 25%). Spanbroek was tot 1 juli 1959 een zelfstandige gemeente, waartoe ook Zandwerven behoorde. Ook Noord-Spierdijk, Zuidermeer en deel van Spierdijk hebben een tijd van die gemeente deel uitgemaakt. Het dorp was tot het begin van 20e eeuw een typisch agrarische kern, die vanaf de jaren zestig van 20e eeuw uitgebreid werd met nieuwbouwwijken. Aan het eind van die eeuw was de plaats samengesmolten met Opmeer. Aan de buitenranden vindt men nog het oude open karakter, vooral ten zuiden van Spanbroek rond Zandwerven.
Aartswoud
Aartswoud maakte tot 1979 deel uit van de gemeente Hoogwoud, na het opgaan van deze gemeente in de gemeente Opmeer werd ook Aartswoud onderdeel van deze gemeente. De plaatsnaam komt in 1319 voor als Edaertswoud, de naam zou verwijzen dat dit het woud was van familie of persoon Edaert, een Friese naam. Later werd de naam verbasterd naar onder meer Aertswoud (1450) en Aertzwoude (1573) tot aan de huidige spelling.
De Weere
De Weere was tot 1979 gelegen in de gemeente Hoogwoud, die toen opging in de gemeente Opmeer. De plaatsnaam De Weere komt al in 1745 voor als zodanig voor. Er is een document waar het De Winckeler Weer wordt genoemd, waarbij Winckeler een familienaam is, mogelijk een bijnaam ter onderscheiding van andere De Weere's. De plaatsnaam is namelijk een veel voorkomende veldnaam-toponiem in West-Friesland. Het toponiem betekent land dat gelegen is tussen twee afwateringssloten waarbij het land een redelijke omvang had. De Weere is een echt lintdorp. Het dorp ligt in de lengte tussen de Oosterboekelweg en Vekenweg. De hoofdstraat heet de Driestedenweg. Sinds de 20e eeuw wordt bij het dorp ook de doodlopende weg Tropweere gerekend, daarvoor werd dat nog als een eigen maar kleine plaats gerekend. Tropweere verwijst overigens naar het feit dat het boven het dorp is gelegen. Onder het dorp wordt ook de buurtschappen Harderwijk en Abbekerkeweere gerekend.
Wadway
Wadway is gelegen tussen de dorpen Spanbroek en Wognum. De plaats wordt al in de 11e eeuw wordt de plaats genoemd, als Wadwey. In 1310 komt het voor als Watwey. De plaatsnaam is een samenstelling van Wad, wat doorwaadbare plaats betekent en Way, dat weg betekent. De kern van het dorp is behoort tot de gemeente Opmeer. Hoewel het een eigen kern is, wordt het soms toch bij de grote plaatsen onderverdeeld. In die optiek wordt het gedeelte in de gemeente Opmeer bij het dorp Spanbroek gerekend en het gedeelte in de gemeente Medemblik bij het dorp Wognum. Wadway heeft ongeveer 420 inwoners.
Zandwerven
Zandwerven maakte tot 1959 deel uit van de gemeente Spanbroek en is sinds dat jaar onderdeel van de gemeente Opmeer. Het is bekend dat het gebied rondom Zandwerven in ieder geval al vanaf 2000 jaar v.Chr. door mensen bewoond is. Wel werd uit deze opgravingen, nabij Zandwerven duidelijk dat de bewoners meer dan eens last hadden van het water en hun heil zochten op de hoger gelegen kreekrug.
Gouwe
Gouwe is vooral agrarisch met in de kern van het dorp ook niet-agrarische bewoning. Gouwe was tot 1979 gelegen in de gemeente Hoogwoud, die toen opging in de gemeente Opmeer. De plaats met ongeveer 220 inwoners (2004) is gelegen tussen de dorpen Aartswoud en Sijbekarspel. De plaatsnaam is afgeleid van het water dat langs de plaats loopt, dat ook de gouwe heet. Gouw of gouwe is een veelvoorkomende waterduiding in West-Friesland. Het water van de Gouwe is met vergelijking tot het land vrij hoog gelegen.
Buurtschappen
Behalve bovenstaande dorpen maken ook de ondergenoemde buurtschappen deel uit van de gemeente Opmeer.
Abbekerkerweere
Abbekerkeweere was tot 1979 gelegen in de gemeente Hoogwoud, die toen opging in de gemeente Opmeer. Het is gelegen in tussen Abbekerk en De Weere. Het is van oorsprong de weg tussen die twee plaatsen, hieraan kwam wat bewoning en ontstond een buurtschap. De plaatsnaam is een samensmelting van de twee genoemde plaatsnamen. De bebouwing van Abbekerkeweere valt formeel onder De Weere, waartoe het tegenwoordig zelf grotendeels binnen de woonkern, de binnenkom valt. Op de grens met Abbekerk is een klein stuk weilandbos gelegen.
De Kaag
De Kaag is een polderbuurt in de Kaagpolder in het buitengebied van Spanbroek, tussen Spanbroek en Obdam. Het was dan ook tot 1959 gelegen de gemeente Spanbroek, die toen opging in de gemeente Opmeer.
De Snip
De Snip was tot 1979 gelegen in de gemeente Hoogwoud, die toen opging in de gemeente Opmeer. Het is gelegen rond de kruising van de Langereis met de Westerboekelweg.
Harderwijk
Harderwijk valt formeel onder De Weere, en beide waren tot 1979 gelegen in de gemeente Hoogwoud, die toen opging in de gemeente Opmeer. Het is gelegen tussen de dorpen Lambertschaag en De Weere. De plaatsnaam zou mogelijk afgeleid zijn van de naam van een familie of persoon Harde die hier ooit woonde. Vrij vertaald betekent het dan de plaats van Harde. Anderen denken dat het dezelfde grondslag heeft als het grotere 'broertje' Harderwijk in de provincie Gelderland en vele plaatsen in Engeland met de naam Hardwick of Hardwicke, namelijk die van plaats van de schapenherders en schapenboerderij.
Lagehoek
De buurtschap valt formeel ook onder het dorp Opmeer. Het is gelegen in de polder De Lage Hoek, waaraan het dus ook de plaatsnaam heeft ontleend. De buurtschap en polder zijn gelegen ten westen van het dorp Opmeer. Een deel van de polder is een natuurreservaat dat eigendom is van Landschap Noord-Holland. De rest van de polder waarin heeft naast een natuur- ook een agrarische functie.
Langereis
De oostkant van Langereis was tot 1979 gelegen in de gemeente Hoogwoud, die toen opging in de gemeente Opmeer. Het is gelegen tussen Veenhuizen, Aartswoud en Winkel. De westkant van de buurschap valt onder de gemeente Hollands Kroon. De plaatsnaam is afgeleid van het water waar het aan ligt. De naam komt van oorsprong af van de rivier de Reise of Reis die er liep van het Berkmeer tot in de Zuiderzee totdat deze werd rechtgetrokken als een afwateringskanaal. Die riviernaam was afgeleid van het Germaanse benaming voor stromen en zich bewegen, rîsan. Het kanaal was vrij lang voor afwateringskanaal dus noemde men het De Lange Reise, die benaming komt uit 1598 en gold toen ook al voor de ontstaande kern van bewoning langs het kanaal. In 1745 wordt het geschreven als De Lange Reys, het heeft vanaf dan niet meer de betekenis van de oude rivier maar verwijst het naar het feit dat het nogal tijd kostte als men langs het hele kanaal reisde.
Paradijs
Paradijs is gelegen tussen De Weere en Gouwe. Paradijs valt onder het dorp De Weere. Paradijs is een niet al te grote buurtschap, het bestaat slechts uit een aantal huizen en een groot boerenbedrijf met een stolpboerderij.
De Kolk
De Kolk is gelegen tussen Aartswoud en Lambertschaag aan de N239 / Westfriesedijk (Deel van de Westfriese Omringdijk). De kolk bestaat uit een aantal woonhuizen, een Boerderij en de poldermolen Westuit Nr. 7
Geschiedenis
Het gebied was in de Nieuwe Steentijd reeds bewoond getuige de archeologische vondsten zoals het skelet van Cees de steentijdman.
Stadsrechten
De plaatsen Opmeer en Spanbroek kregen in 1414 als één plaats stadsrechten ('Opmeer en Spanbroek'). Dit was onderdeel van een bestuurlijke hervorming waarbij vrijwel het gehele West-Friese platteland in een of andere vorm stadsrechten kreeg.
In Opmeer was het rechthuis van de stede gevestigd, daterend uit 1598. Dit gebouw, in de 20ste eeuw ook bekend als 'Het Koopmanshuis', stond aan De Waterkant op de locatie waar tot 1 december 2020 een filiaal van de Rabobank was gevestigd.
Het raadhuis, dat ook dateert uit 1598, staat nog steeds in Spanbroek op de splitsing Hertog Willemweg - Spanbroekerweg. De stede was ook verantwoordelijk voor een aantal kleinere omliggende plaatsen zoals Noord-Spierdijk, Spierdijk, Zandwerven en Zuidermeer. Ook Obdam en Hensbroek maakten korte tijd deel uit van de stede Opmeer en Spanbroek. Al in 1434 echter vormden Hensbroek en Obdam samen een eigen heerlijkheid, inclusief enkele stedelijke rechten. Deze rechten werden serieus uitgebreid in 1456 tot een bijna vol stadsrecht. Bij het ontstaan van de gemeenten in de 19e eeuw werd de stede opgeheven en werden Opmeer en Spanbroek afzonderlijke gemeenten. Deze 'scheiding' duurde tot 1959, toen de gemeenten Opmeer en Spanbroek fuseerden tot de gemeente Opmeer.
De kernen Hoogwoud en Aartswoud, die tegenwoordig deel uitmaken van de gemeente Opmeer, maakten geen deel uit van de stede Opmeer en Spanbroek. Hoogwoud verkreeg zelf stadsrechten in 1414.
Slag bij Hoogwoud
In 1256 vond, waarschijnlijk nabij het Berkmeer de slag van Hoogwoud plaats. Willem II van Holland sneuvelde in deze slag tegen de West-Friezen. In het gemeentewapen van de gemeente Opmeer is dit feit symbolisch weergegeven. Willem II werd na te zijn omgekomen 'begraven' achter de haardplaat van een boerderij in Hoogwoud, er wordt beweerd dat dit de huidige museum boerderij is maar aangezien deze uit 1857 stamt is dit onwaarschijnlijk net als de Willemshoeve welke uit 1700 stamt. Zijn zoon, Floris V had diverse pogingen ondernomen om zijn vader terug te vinden en in eigen gebied te begraven. Dat feit lukte met een slag in 1282, waarbij Hoogwoud werd geplunderd en de bevolking voor een groot deel uitgemoord door de Hollanders.
Het Huis van Hoogwoud
Uit een pentekening uit begin 18e eeuw, blijkt dat ten noorden van Hoogwoud, tussen de Koningspade en de Herenweg een kasteel heeft gestaan, het Huis van Hoogwoud. Huis was in die tijd een gangbare benaming voor kasteel. Waarschijnlijk werd dit kasteel begin 15e eeuw voor het eerst bewoond door Eduard van Holland, ridder en zoon van graaf Willem VI van Holland en halfbroer van Jacoba van Beieren. Later nam het adellijke huis Egmont zijn intrede. Dit verklaart ook de gracht om het kasteel. Het aanleggen van een gracht om een ‘huis’ was in die tijd alleen voorbehouden aan adellijke families. Waarschijnlijk is het kasteel, kort na de verkoop in 1607 door Lamoraal van Egmont, gesloopt. Naast de 18e-eeuwse pentekening is er niet veel meer informatie over het kasteel beschikbaar. De vraag rijst dan ook of er daadwerkelijk een kasteel heeft gestaan, of dat het een Herenhuis was. Gezien de gelijkenis van de tekening met de kastelen van Schagen en Purmerend en het feit dat de familie Egmont tot de hogere adel in Holland werden gerekend, kan worden aangenomen dat het daadwerkelijk om een kasteel ging.
Zeehaven Aartswoud
In de middeleeuwen en tot aan de drooglegging van het Ouderlandentocht en het latere Wieringermeer lag Aartswoud nog aan de Zuiderzee. Het ligt nu nog altijd aan de Westfriese Omringdijk. De kern had dan ook een haven waar vanuit walvisvaarders richting de Poolzee vertrokken om daar op de walvissen te jagen. Opschriften op huizen en boerderijen in Aartswoud herinneren nog aan deze tijd. Verhalen gaan dat de (stompe) toren in het dorp als vuurtoren fungeerde. Dit ondanks het feit dat de zee bij Aartswoud als zeer gevaarlijk te boek stond. Het ontsteken van de vuurtoren was dus om schepen, expres, in moeilijkheden te brengen. Bij een schipbreuk kon de (arme) bevolking van het dorp profiteren van de goederen die aanspoelden aan de kust. Hoewel het een voor die tijd gebruikelijke techniek was, is het niet bekend hoe vaak deze door de Aartswouders is toegepast.
Heerlijkheden binnen de gemeente
In de middeleeuwen, toen van de huidige gemeente Opmeer nog geen sprake was, was het gebied dat nu de gemeente Opmeer vormt, opgedeeld in drie heerlijkheden. Een heerlijkheid was een bestuursvorm voortkomend uit een feodale onderverdeling van het overheidsgezag. Veel heerlijkheden waren in handen van de adel zo ook in Opmeer. De drie heerlijkheden binnen Opmeer waren allen hoge heerlijkheden, dit hield in dat de landsheer het recht had om misdadigers ter dood te laten veroordelen en te executeren.
Heerlijkheid Opmeer
Hoge (of vrije) Heerlijkheid Opmeer
Groot: 439 morgen en 514,5 roede
Aantal huizen: 72
Waarde heerlijkheid: 12.000 gulden (in 1762)
Heerlijkheid Spanbroek
Hoge (of vrije) Heerlijkheid Spanbroek
Groot: 1.061 morgen en 215,5 roede
Aantal huizen: 140
Waarde heerlijkheid: 13.200 gulden (in 1766)
Heerlijkheid Hoogwoud
Hoge (of vrije) Heerlijkheid Hoogwoude en Aertswoude
Groot: 2.037 morgen en 561 roede
Aantal huizen: 277
Waarde heerlijkheid: onbekend
Gemeentewapen en Vlag
Op 1 april 1980 verleende Hare Majesteit koningin Juliana de gemeente Opmeer het recht van het voeren van een gemeentewapen, waarvan de officiële omschrijving luidt:
"Gevierendeeld: I in zilver een leeuw van keel; Il in azuur een korenschoof van goud; III in azuur een uitgerukte lindeboom van zilver; IV in goud een leeuw met afgehouwen kop van keel, met neerhangende tong, getongd en genageld van azuur. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels en gehouden rechts door een adelaar van zilver, gebekt, getongd en gepoot van keel, en links door een leeuw van goud, getongd en genageld van keel."
In het nieuwe wapenschild bevinden zich de elementen van de oude wapens van de voormalige gemeenten Hoogwoud, Aartswoud, Spanbroek en Opmeer. De vlag van Opmeer bestaat uit een rode leeuw in een geel vlak. Boven en onder het gele vlak twee blauwe banen, links een rode baan.
Geografie
Ligging
De onderstaande figuur toont nabijgelegen plaatsen in een straal van 20 km hemelsbreed rond Opmeer.
Uitbreidingen
Het dorp was tot het begin van 20e eeuw een typisch agrarische kern. De grote groei begon vanaf ongeveer 1960. Nieuwe woonwijken werden aangelegd. Wijken die ontstonden:
Bomenwijk
Bloemenwijk
Planetenwijk
Wijde Klaver
De Glazen Wagen
Wijde Klaver Oost
Hoogwoud Oost
Nieuwbouwproject De Weere
's Heerenweide (reeds in gefaseerde uitvoering)
Aan het eind van de 20e eeuw zijn Opmeer en Spanbroek samengesmolten tot één kern. Binnen de dorpen is veel van de karakteristieke bebouwing verdwenen, maar aan de buitenranden / toegangswegen treft men nog het oude, open karakter.
Politiek
College van B&W
De gemeente Opmeer wordt bestuurd door de burgemeester en wethouders. In de geschiedenis zijn er afwisselend steeds 2 of 3 wethouders. Gezien de grootte van de gemeente werden deze allen in deeltijdfunctie aangesteld. Per 25 mei 2022 is er voor het eerst één fulltime wethouder aangesteld (wethouder Buis) en twee deeltijdwethouders.
Het college van burgemeester en wethouders is sinds 25 mei 2022:
Burgemeester: dhr. G.J. van den Hengel (VVD) (sinds 1 juli 2021);
Wethouder: dhr. R.W. Tesselaar (CDA);
Wethouder: dhr. V.B. Buis (VVD)
Wethouder: dhr. H.P.J.M. ter Veen (PvdA).
Gemeenteraad
Huidige gemeenteraad
Huidige samenstelling van de gemeenteraad anno 2022 is:
De huidige coalitie wordt sinds 2020 gevormd door het CDA, VVD en de PvdA.
Gemeenteraadsverkiezingen vanaf 1982
Verkeer en vervoer
Auto
De gemeente ligt aan de N241, tussen Opmeer en Hoogwoud. In het noorden ligt Aartswoud aan de N239. Via de N241 wordt Opmeer aangesloten op de A7. De hoofdwegen binnen de gemeente zelf zijn:
Breestraat
Pade
Herenweg
Spanbroekerweg
Koninginneweg / Lindengracht
Openbaar vervoer
De volgende buslijnen rijden door de plaats Opmeer:
Fietstunnel
Gelijktijdig met de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 werd een raadgevend referendum georganiseerd over de aanleg van een fiets- en voetgangerstunnel onder de N241, op deze manier zou de verkeersveiligheid in dit gebied toenemen. Vanwege de locatiekeuze van de gemeente is dit plan tijdens het referendum verworpen door de kiezer.
Tramlijn
Begin 20e eeuw was het dorp aangesloten op de tramlijn Wognum - Schagen. Er waren haltes in Opmeer (Halte Opmeer-Spanbroek) en Hoogwoud. De lijn, geëxploiteerd door De Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM of HSM) werd geopend in 1898 en in 1930 weer gesloten. Het station aan de Breestraat in Opmeer is nog aanwezig, op dit moment is er een meubelzaak in gevestigd. Ook het stationsgebouw in Hoogwoud bestaat nog steeds. Bij de Langereis zijn ook nog de landhoofden te zien van de voormalige spoorbrug over de ringvaart.
Industrie
Binnen de gemeente bevinden zich een aantal industriegebieden:
De Veken
Industrieterrein Hoogwoud
Industrieterrein De Wijzend
Laatstgenoemde is geheel in een woonwijk gelegen en kan daardoor niet of nauwelijks uitbreiden. Bovendien zal de industrie hier in de lange termijn visie van de gemeente moeten verdwijnen en plaats maken voor woningbouw. Het ten oosten van Opmeer gelegen industriegebied de Veken is verreweg het grootse industriegebied van Opmeer. Dit is een industrieterrein met regionaal aanzien. Recentelijk is begonnen met verdere uitbreiding van dit gebied (Planfase 3).
Scholing en educatie
Binnen de gemeente Opmeer bevinden zich enkele basisscholen, sommige zijn openbaar en sommige hebben een rooms-katholieke achtergrond.
OBS De Adelaar, Hoogwoud
OBS De Akker, Opmeer
OBS De Dubbele Punt, Aartswoud
RKBS Bonifatius, Spanbroek
RKBS Het Ruimteschip, Opmeer
RKBS Petrus Canisius, De Weere
RKBS St. Wulfram, Hoogwoud
Tot 2004 bevond zich in Opmeer een locatie van de praktijkschool West-Friesland; De Schakel. Deze is inmiddels verhuisd naar Stede Broec. Voortgezet onderwijs is al voor langere tijd uit de gemeente verdwenen. In 1996 sloot de mavo Edmar Vergouwen haar deuren. Vanwege de groei van de gemeente komen er zo nu en dan stemmen vanuit de lokale politiek om de mogelijkheid te onderzoeken of voortgezet onderwijs binnen de gemeente mogelijk is. Van concrete plannen hierin is echter geen sprake.
In Spanbroek heeft ook een huishoudschool gestaan, de Lidwina huishoudschool. Later werd in dit pand het Scheringa Museum voor Realisme gevestigd. Na het faillissement van dit museum is het pand verkocht aan een commercieel bedrijf.
De gemeentelijke bibliotheek staat aan de Breestraat in Opmeer. De bibliotheek in Hoogwoud is al enige jaren gesloten, maar fungeert nu vooral als dependance van de bibliotheek van Opmeer.
Cultuur
Musea
Scheringa Museum voor Realisme
In Spanbroek was het Scheringa Museum voor Realisme (voorheen Frisia Museum voor het Magisch Realisme geheten) gevestigd. Dit bood onderdak aan een particuliere collectie magisch realistische schilderijen van onder andere Carel Willink, Wim Schuhmacher, Pyke Koch, Raoul Hynckes en Dick Ket. Voorts waren er schilderijen te zien van kunstenaars die het realisme in Nederland tijdens het interbellum vertegenwoordigen, zoals Jan Mankes, Charley Toorop, Edgar Fernhout en Jan van Tongeren. Tevens bevat het museum internationale realistische werken uit het interbellum, zoals van Giorgio de Chirico, Tamara de Lempicka, René Magritte, Paul Delvaux, en Salvador Dalí. Het naoorlogse realisme was vertegenwoordigd door werk van onder meer Lucian Freud en Marlene Dumas. De collectie was bijeengebracht door Dirk Scheringa. Anno 2010 is het museum wegens het faillissement van DSB Beheer B.V., de feitelijke eigenaar van het museum en de collectie kunstwerken gesloten en de nieuwbouw aan de Breedstraat in Opmeer stilgelegd. In 2021 werd het voor het museum bestemde gebouw gekocht door een vastgoedontwikkelaar, die er een woon-zorgbestemming aan zal geven.
Museumboerderij West-Frisia
Dit museum aan de Koningspade in Hoogwoud is gehuisvest in de in 1857 gebouwde boerderij West Frisia. Het museum (de boerderij en een collectie van typische gebruiksvoorwerpen uit verschillende tijden) is tot stand gekomen dankzij voormalig eigenaar en beheerder Adriaan Donker. De boerderij West-Frisia is een typische veeboerderij zoals die vroeger te vinden waren in Noord-Holland boven het IJ. Ter nagedachtenis van de moord op graaf Willem II heeft Adriaan Donker toentertijd een kapel opgericht die naast de boerderij staat. De graaf is echter nooit in de boerderij begraven geweest zoals her en der wordt beweerd aangezien hij in 1256 werd vermoord en in 1282 door zijn zoon werd gevonden, 600 jaar voor de boerderij werd gebouwd.
Theaterkerk Wadway
Wadway is landelijk bekend door Theaterkerk Wadway. Het betreft een aan de eredienst onttrokken kerkgebouw waarin een theater is gevestigd. Het originele kerkgebouw dateert uit 1547 en stond bekend als de Magdalena Kerk of Hervormde Kerk van Wadway. Rond de jaren vijftig van de 20e eeuw raakte de kerk in verval. In 1966 verwierf Stichting Wadway de kerk; het gebouw werd gerestaureerd en sinds 1966 wordt het geëxploiteerd als theater. De kerk is een geliefde cultuurtempel bij publiek en artiesten.
Monumenten
Binnen de kernen van de gemeente Opmeer ligt een aantal rijksmonumenten en oorlogsmonumenten. Daarnaast beschikt de gemeente over een groot aantal woningen en stolpen die bestempeld zijn met het predicaat karakteristiek en daardoor vallen onder beschermd dorpsgezicht.
Lijst van rijksmonumenten in Opmeer
Lijst van oorlogsmonumenten in Opmeer
Kunst in de openbare ruimte
In de gemeente Opmeer zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:
Lijst van beelden in Opmeer
Recreatie
Binnen de gemeente bevinden zich een aantal kleine boeren campings. Verder is er een groter recreatiepark gevestigd, genaamd; recreatie- / bungalowpark West-Friesland.
Verenigingsleven
De gemeente Opmeer kent een rijk verenigingsleven; er zijn tal van sportverenigingen. Ook worden er, gedurende het hele jaar, tal van activiteiten georganiseerd
Sport
De gemeente Opmeer beschikt over een grote variëteit aan sportverenigingen, de meeste geconcentreerd op het recreatieterrein de Weijver. Het evenemententerrein dat Hoogwoud van Opmeer scheidt. Sportverenigingen in de gemeente Opmeer: (verder aan te vullen)
VVS '46 (voetbal)
AGSV (voetbal)
HOSV (voetbal)
De Grasshoppers (voetbal)
DWB (voetbal)
WFHC Spire (hockey)
Hikiwake (judo)
Meteoor (handbal)
HoogOp (tennis)
Ânchàhèe (Yoga)
Elk jaar wordt aan het begin van het nieuwe voetbalseizoen het Gemeente Opmeer Voetbal Toernooi gespeeld, wisselend op een van de terreinen van de vijf voetbalclubs
Evenementen
Een jaarlijks terugkerend evenement is de jaarmarkt van Opmeer. Deze wordt gehouden in het centrum van Opmeer en Spanbroek; op de eerste zaterdag in september. Rondom de markt, die ieder jaar een ander thema heeft, worden tal van festiviteiten georganiseerd.
Tevens wordt ieder jaar een Kerstcross gehouden op 26 december, tweede kerstdag. Deze hardloopwedstrijd wordt soms ook de hel van het Noorden genoemd, dit vanwege de moeilijkheidsgraad van het parkoers en de soms koude temperaturen.
Verder is Opmeer vooral bekend van haar Landbouwtentoonstelling en het Zomerpopfestival welke beide jaarlijks gehouden worden op het recreatieterrein de Weijver.
Bekende inwoners van Opmeer
Geboren in Opmeer
Hendrik Bosch (1776 in Spanbroek – 1864) officier en koloniaal bestuurder van de Goudkust
Johan Carel Marinus Warnsinck (1882 in Hoogwoud - 1943) Marieke officier en marien historicus
Albert Langereis (1888 in Hoogwoud – 1966) schutter, deed mee aan de Olympische Spelen van 1924
Robert Slippens (geboren 1975 in Opmeer) wielrenner, deed mee aan drie Olympische Spelen
Jan Agema (1919 in Opmeer - 2011) Civiel ingenieur, hoogleraar bij de TU Delft, betrokken bij de Deltawerken
Stedenbanden
Opmeer werkt internationaal samen met het Zweedse Svedala. Hier is officieel echter geen sprake van een stedenband. De stedenband met het Poolse Goleniów werd in 2011 beëindigd.
Externe link
Website van de gemeente
Plaats in Noord-Holland
|
Tramlijn
Begin 20e eeuw was het dorp aangesloten op de tramlijn Wognum - Schagen. Er waren haltes in Opmeer (Halte Opmeer-Spanbroek) en Hoogwoud. De lijn, geëxploiteerd door De Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM of HSM) werd geopend in 1898 en in 1930 weer gesloten. Het station aan de Breestraat in Opmeer is nog aanwezig, op dit moment is er een meubelzaak in gevestigd. Ook het stationsgebouw in Hoogwoud bestaat nog steeds. Bij de Langereis zijn ook nog de landhoofden te zien van de voormalige spoorbrug over de ringvaart.
| 1 |
meubelwinkel, interieurzaak, meubelzaak
|
2,995 |
Crematorium
|
49864
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bilthoven
|
Bilthoven
|
Bilthoven is een van de zes dorpen in de Nederlandse gemeente De Bilt (provincie Utrecht). Op had Bilthoven inwoners.
Voorzieningen
In Bilthoven zijn onder andere gevestigd: het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de Werkplaats Kindergemeenschap (WP), Het Nieuwe Lyceum (HNL) voor voortgezet onderwijs, het Crematorium Den en Rust, de Stichtsche Cricket en Hockey Club (SCHC) en de begraafplaats Brandenburg met een koepelvormige aula van architect P.J. Vermaak.
Geschiedenis
De geschiedenis van Bilthoven gaat terug tot 20 augustus 1863, toen de spoorlijn Utrecht - Amersfoort in gebruik werd genomen en bij de kruising van de spoorlijn met de Soestdijkseweg een station werd geopend.
Het nieuwe station werd Station De Bilt genoemd, hoewel het op een halfuur lopen van De Bilt lag. Pas omstreeks 1900 verschenen de eerste villa's rond het nieuwe station. Als gevolg van deze spoorverbinding met de stad en het feit dat de grond relatief goedkoop was, nam het aantal villa's rond het station na 1900 snel toe. Het dorpje dat hierdoor langzaamaan ontstond, werd aangeduid met de naam De Bilt-Station. Deze naam bleek echter voor verwarring te zorgen. Mensen die in De Bilt op bezoek wilden gaan, bleken regelmatig de trein naar Station De Bilt te nemen en omgekeerd namen mensen die in De Bilt-Station wilden zijn vaak in Utrecht de tram naar De Bilt.
Om deze reden werd in 1917 besloten de naam van het nieuwe dorp te wijzigen. Tijdens een raadsvergadering op 23 mei 1917 werden diverse namen voorgesteld, waaronder De Bilt-Buiten, Biltwijk en De Leyen. Uiteindelijk werd gekozen voor de naam Biltsche Duinen. Deze naam stuitte echter op bezwaar van de Spoorwegen. Daarom werd op 11 oktober 1917 een nieuwe raadsvergadering aan de naamgeving van het dorp gewijd. In deze nieuwe raadsvergadering werden wederom diverse namen besproken, zoals Leyenhoven, De Bilt-Hoog en Bilthof. Een meerderheid van de raad ging uiteindelijk akkoord met de naam Bilthoven, voorgesteld door het raadslid Melchior.
In 1926 stichtte Kees Boeke in Bilthoven de Werkplaats Kindergemeenschap, waar onder anderen prinses Beatrix en haar zussen op school gingen.
Van Bilthoven-Noord was in die tijd nog geen sprake. Dat bestond toen nog geheel uit bos en behoorde tot het landgoed Eyckenstein in Maartensdijk, dat door de familie Van Boetzelaer werd bewoond. Nadat mr. Willem Carel baron van Boetzelaer in 1934 was overleden, werd het landgoed in vier delen opgesplitst. De erfgenaam van het zuidelijkste deel (dat bijna tot aan het station reikte) heeft dit deel aan projectontwikkelaars verkocht, waarna geleidelijk de huidige villawijk is ontstaan.
Geboren in Bilthoven
Zie ook
Lijst van rijksmonumenten in Bilthoven
Lijst van straten in de gemeente De Bilt - De Bilt
Station Bilthoven
Watertoren (Bilthoven)
Noorderkerk (Bilthoven)
Componistenbuurt (Bilthoven)
Plaats in Utrecht
|
Voorzieningen
In Bilthoven zijn onder andere gevestigd: het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de Werkplaats Kindergemeenschap (WP), Het Nieuwe Lyceum (HNL) voor voortgezet onderwijs, het Crematorium Den en Rust, de Stichtsche Cricket en Hockey Club (SCHC) en de begraafplaats Brandenburg met een koepelvormige aula van architect P.J. Vermaak.
| 1 |
crematorium, crematie, uitvaart
|
5,795 |
MonetaryAmountDistribution
|
155081
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwartiel
|
Kwartiel
|
In de statistiek is een kwartiel een van de drie waarden die een geordende set data, de steekproef of populatie, in vier (zo goed mogelijk) gelijke delen opdeelt. Elk deel is in dat geval een kwart van de dataset. Men spreekt van eerste, tweede en derde kwartiel en noteert deze als , en .
In deze systematiek worden de uitersten van de dataset, het minimum en het maximum wel genoteerd als en . Met de zo bepaalde vijf kwartielen kan een dataset kort samengevat worden in wat de vijf-getallensamenvatting heet.
Definitie
Kwartielen van een set data
Voor het eerste kwartiel geldt:
ten minste 1/4 van de data is niet groter dan
ten minste 3/4 van de data is niet kleiner dan
Voor het tweede kwartiel geldt:
ten minste 1/2 van de data is niet groter dan
ten minste 1/2 van de data is niet kleiner dan
Voor het derde kwartiel geldt:
ten minste 3/4 van de data is niet groter dan
ten minste 1/4 van de data is niet kleiner dan
Formeel genoteerd geldt dus voor de kwartielen van de data
:
Kwartielen van een kansverdeling
Voor de kwartielen van de kansverdeling van een stochastische variabele geldt:
;
.
Bepaling
De bovenstaande definitie bepaalt niet in alle gevallen eenduidig de kwartielen.
In het geval van een eindige dataset bijvoorbeeld die bestaat uit 8 data, delen de kwartielen weliswaar de dataset in precies vier gelijke delen, maar zijn de kwartielen niet eenduidig bepaald. Voor het eerste kwartiel komen alle getallen in aanmerking tussen de tweede en derde in grootte. Voor de hand liggend is het gemiddelde van het 2e en het 3e getal als te kiezen, maar men moet zich terdege realiseren dat er daarbij sprake is van een keuze. Is het aantal data geen viervoud, dan is een verdeling van de dataset in vier gelijke delen onmogelijk. Ook in dat geval moet men kiezen voor een specifieke methode voor het bepalen van de kwartielen.
Er zijn meerdere methoden bekend voor het berekenen van de kwartielen. In ieder statistisch softwarepakket is gekozen voor een specifiek algoritme, waardoor verschillende pakketten ook verschillende waarden voor de kwartielen kunnen leveren.
Kwartielen vormen een bijzonder geval van percentielen. In het lemma over percentielen worden tien verschillende methoden voor het berekenen van percentielen, en dus ook van kwartielen, gegeven. Zie ook de website van Mathworld.
Een van de methoden waarmee kwartielen worden berekend
Een veel gebruikte manier om van een geordende set van data de kwartielen te bepalen is als volgt:
,
daarin is de nintfunctie, voor het afronden naar de dichtstbijzijnde gehele waarde.
Interkwartielafstand
Het verschil tussen het eerste en het derde kwartiel wordt interkwartielafstand genoemd, een maat voor de spreiding van de data.
Zie ook
kwintielen, die de set in 5 gelijke delen opdelen;
decielen die de set in 10 gelijke delen opdelen;
percentielen, die de set in 100 gelijke delen opdelen
Externe link
Quartile, Mathworld
Liggingsmaat
|
Kwartielen vormen een bijzonder geval van percentielen. In het lemma over percentielen worden tien verschillende methoden voor het berekenen van percentielen, en dus ook van kwartielen, gegeven. Zie ook de website van Mathworld.
| 3 |
statistische verdeling, geldbedragen, percentielen
|
67 |
Bridge
|
5209840
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Statensingel%20%28Maastricht%29
|
Statensingel (Maastricht)
|
De Statensingel is een straat of singel aan de rand van het centrum van de Nederlandse stad Maastricht. De ongeveer 750 meter lange straat was oorspronkelijk langer; in 1985 werd de Frontensingel afgesplitst. De Statensingel is een schakel in de Maastrichtse singelring, hoewel de verkeersdruk na het omleggen van het Noorderbrugtracé enigszins is afgenomen. De straat heeft een gevarieerde bebouwing met onder andere herenhuizen en arbeiderswoningen.
Naamgeving, ligging en verkeer
De Statensingel, het Statenkwartier en het voormalige bastion Staten-Generaal (bij de Verlengde Zakstraat) zijn alle genoemd naar de Staten-Generaal van de Nederlanden, die van 1632 tot 1794 (met kleine onderbrekingen) medeheer waren van het tweeherige Maastricht. De naam is gekozen naar analogie van andere singelnamen op de linker Maasoever, die eveneens verwijzen naar voormalige machthebbers: Prins Bisschopsingel, Hertogsingel en Fransensingel.
De Statensingel ligt in het westelijk deel van het Maastrichtse stadscentrum en vormt daar de grens tussen de centrumbuurt Statenkwartier en het Frontenkwartier in Maastricht-Noordwest. De singel is aangelegd op een helling, wat in het straatbeeld onder andere zichtbaar is door de trapsgewijs oplopende gevels. Het hoogteverschil bedraagt 18 meter: van 52 m NAP in het noordoosten tot 70 m NAP in het zuidwesten. De straat loopt min of meer in een rechte lijn tussen de Frontensingel in het noordoosten en het Koningin Emmaplein in het zuidwesten. De straat begint bij de T-kruising met de Maagdendries. Het eindpunt bij het Koningin Emmaplein is een rotonde, waar de Brusselsestraat, de Hertogsingel en de Sint Annalaan bij elkaar komen. Daartussen liggen aan beide zijden vier zijstraten, van noordoost naar zuidwest: Capucijnenstraat / Cabergerweg, Laagfrankrijk, Kazemattenstraat en (Verlengde) Zakstraat. Op de eerstgenoemde na, lopen deze straten naar het noorden toe dood op de Hoge Fronten.
De Statensingel was tot het verleggen van het Noorderbrugtracé in 2018 een van de drukste verkeerswegen van Maastricht. Doordat het verkeer vanaf de brug niet langer naar de singelring wordt geleid, is de drukte sterk afgenomen. De weg bestaat uit een middendeel voor het doorgaand verkeer met twee rijbanen, deels met voorsorteerstroken en busbanen, en twee ventwegen met voetpaden. De ventwegen doen tevens dienst als fietspaden en zijn voorzien van parkeerstroken. Tussen de hoofdrijbanen en de ventwegen staan bomen.
Geschiedenis
De geschiedenis van het gebied rond de Statensingel loopt tot eind 19e eeuw parallel met die van de vesting Maastricht. Na de sloop van de vestingwerken werd de straat aangelegd als onderdeel van een rustige singelweg, die door de bouw van twee extra Maasbruggen in de tweede helft van de 20e eeuw transformeerde tot een van de hoofdverkeersstructuren in Maastricht.
Vestinggordel (tot 1867)
Omstreeks 1300 bleek de eerste middeleeuwse stadsmuur van Maastricht te krap. Door de bouw van een tweede enceinte werden de langs de uitvalswegen ontstane voorsteden binnen de ommuurde stad gebracht. De muur was omstreeks 1400 voltooid. De muur had op de linker Maasoever een lengte van 3575 m en een hoogte variërend van 6 tot 9 m. In het westelijk deel kwamen twee nieuwe stadspoorten: de Brusselsepoort en de Lindenkruispoort. Daartussen bevonden zich zes waltorens. De namen van enkele torens zijn overgeleverd: de Kackenberch, de Crotentoren, de Boenentoren, de toren "der Hont", de "toren achter de Cellebroeders" en de Sint-Joristoren (de tweede toren vanaf de Lindenkruispoort). Die laatste namen vinden mogelijk hun verklaring in het feit dat elk klooster en kerspel, ook het Cellebroedersklooster en de Sint-Joriskapel, de taak had een deel van de hoofdwal te onderhouden en verdedigen. Aan de veldzijde lag een (droge) gracht, die min of meer het tracé van de huidige Statensingel volgde. In de 16e eeuw werden de muurtorens omgebouwd tot rondelen door ze te verlagen en vol te storten met aarde, zodat er zwaar geschut kon worden opgesteld. Op het Cellebroedersrondeel stond een bekend kanon, de 'Kwade Griet' ("'t geschut dye Quoede Gryt genant"). De stadsmuur werd aan de binnenzijde versterkt met een aarden wal, zodat deze beter bestand was tegen de sterk toegenomen vuurkracht van het geschut. Op twee plekken werden katten of caveliers opgeworpen: de kat Nassau en de kat Hoog Frankrijk. De katten waren voorzien van ondergrondse kruitmagazijnen. Bij de Lindenkruispoort en de Brusselsepoort bevonden zich kazernes.
Na de verovering van Maastricht door Frederik Hendrik werden in dit gebied diverse buitenwerken aangelegd, namelijk het hoornwerk bij de Brusselsepoort (A op de maquette hiernaast) en het hoornwerk Hoog Frankrijk. Later in de 17e eeuw kwamen daar enkele vrijliggende, bemuurde bastions bij: Maria en Oranje (B, C). Dat deze buitenwerken bij lange na niet voldeden bleek bij het beleg van 1673, toen de stad in minder dan twee weken door Lodewijk XIV werd ingenomen. De Franse vestingbouwer Vauban stelde diverse verbeteringen voor, waarvan tijdens de vijf jaar durende bezetting in het noordelijk deel van de Hoge Fronten de lunetten Condé en Orleans (D, E) werden gerealiseerd. In 1688 kwamen de bastions Saxen, Holstein en Dopff (F, G, H) gereed, naar plannen van toenmalig ingenieur-fortificatiemeester Daniël van Dopff (later militair gouverneur van Maastricht). Het Brusselsehoornwerk bleef gehandhaafd, maar werd uitgebreid met een ravelijn en een lunet (A1, A2). Op de door de Fransen omstreeks 1750 gebouwde Maquette van Maastricht zijn deze werken duidelijk te herkennen. Een kwart eeuw later zou het gebied onherkenbaar veranderd zijn.
In 1772 werd Carel Diederik du Moulin (1728-1793) directeur van het Departement van Fortificatiën van Overmaze, waaronder ook de vesting Maastricht ressorteerde. In de plannen van Du Moulin moest het merendeel van de hierboven opgesomde werken verdwijnen. Daarvoor in de plaats kwamen er vier nieuwe bastions: Louise, Prins Frederik, Stadhouder en Erfprins. De bastions Saxen en Holstein zouden worden gemoderniseerd. De plannen van Du Moulin werden vanaf 1773 uitgevoerd door zijn opvolger François de Veye. Eind 1777 waren de werkzaamheden voltooid. De Linie van Du Moulin gold daarna als ondoordringbaar.
Singelweg (1867–1950)
Na de opheffing van de vestingstatus van Maastricht in 1867 werden in opdracht van het Ministerie van Oorlog grote delen van de middeleeuwse stadsmuren en de buitenwerken geslecht. De Brusselsepoort, de Lindenkruispoort en het daartussen gelegen deel van de walmuur werden tussen 1867 en 1874 afgebroken. Met het puin werd de stadsgracht opgevuld. Al in 1867 kwam de ontmantelingscommissie met een eerste schets voor de uitleg van de stad. De gemeente Maastricht volgde in hetzelfde jaar met een "Project van percees en boulevards". Beide gingen uit van een singel- of boulevardstructuur rondom de ontmantelde stad, zoals dat door de rijksingenieur F.W. van Gendt voor de meeste voormalige vestingsteden werd voorgesteld. Van Maastrichtse zijde waren achtereenvolgens de stadsarchitecten A. Cuypers, J.H. Nivel en vanaf 1873 W.J. Brender à Brandis verantwoordelijk voor de uitwerking van de plannen. Pas met laatstgenoemde kwam er schot in de plannen. Begonnen werd met het noordwestelijk deel, aangezien daar de belangrijkste industrieën gevestigd waren, die in die tijd in Maastricht het primaat hadden. Tussen 1874 en 1876 kwamen de huidige Statensingel, Frontensingel en Fransensingel tot stand. Van het zuidelijk deel van de 'boulevard' werd aanvankelijk slechts een klein deel in het Villapark aangelegd; de aanleg van de Hertogsingel moest tot 1891-93 wachten en het westelijk deel van de Prins Bisschopsingel tot 1920. Omstreeks 1900 werd de Cabergerweg aangelegd.
Aan de stadszijde van de Statensingel verrezen vanaf circa 1880 de eerste woningcomplexen voor arbeiders en beambten, die zo dicht mogelijk bij de fabrieken aan de Boschstraat en het Bassin gebouwd werden. Meer naar het zuiden kwamen herenhuizen en middenstandswoningen. Vanaf 1898 liep een stoomtramlijn door de nog grotendeels onbebouwde straat. Deze verbond het goederenstation Boschpoort via het tramstation aan het Koningin Emmaplein met Maasmechelen en Maaseik. De lijn leidde een kwakkelend bestaan en werd in 1943 opgeheven (zie ook: Buurtspoorwegen van de provincie Limburg). De noordzijde van de straat bleef tot eind jaren '20 onbebouwd, waarschijnlijk vanwege de vestingwerken met hun ondergrondse gangenstelsels, waarvan de sloop tijdrovend en kostbaar was. Voor het begin van de Tweede Wereldoorlog was de straat voltooid. Aan het einde van de oorlog verbleven veel Maastrichtenaren vanwege het voortdurend luchtalarm in de kazematten van de Hoge Fronten ("de katsj") achter de Statensingel; in de weken voor de bevrijding van Maastricht op 14 september 1944 min of meer permanent.
Ring Maastricht (na 1950)
Door het toenemend autobezit werd het verkeer op de Statensingel vanaf de jaren 1950 geleidelijk intensiever. In 1964 werd de keibestrating vervangen door asfalt. Na de ingebruikname van de John F. Kennedybrug (1968) en de Noorderbrug (1984) was de Ring Maastricht gesloten en ging de Statensingel tot de drukste doorgaande wegen behoren. Het noordelijk deel van de Statensingel kreeg bij die gelegenheid de naam Frontensingel. In 2010 werd een milieuzone ingesteld om vervuilende vrachtwagens te weren. Van 2014-2018 werd het tracé van de Noorderbrugaanlanding op de westelijke Maasoever verschoven, zodat dit niet langer aansloot op de singels. De verkeersintensiteit op de Frontensingel en Statensingel is daarna afgenomen, waardoor de barrièrewerking van deze straten tussen de binnenstad en het nieuwe Frontenpark is verkleind. Tevens zijn de twee delen van het park, de Hoge en Lage Fronten, middels een tunnel onder de Cabergerweg met elkaar verbonden. Op de hoek van de Maagdendries en de Statensingel verrees in 2012 een groot appartementengebouw als onderdeel van het Plan Lindenkruis.
Architectuur, bezienswaardigheden
Volkshuisvesting
Aan de Statensingel liggen voorbeelden van volkshuisvesting uit verschillende periodes. Deze liggen met name in het noordelijk deel van de straat. Diverse woningbouwcomplexen hebben de status van gemeentelijk monument. Van de kleine, uit één verdieping bestaande arbeidershuisjes bij de hoek met de Capucijnenstraat (bouwjaar onbekend) zijn er nog slechts twee in originele staat (plus een rijtje aan de Capucijnenstraat); de andere woningen zijn in de jaren 1970 of '80 uitgebreid met een extra verdieping. Op nummer 65-79 ligt een rijtje van acht beambtenwoningen uit 1880, mogelijk de oudste huizen in de straat. Ze zijn gebouwd in opdracht van fabrieksdirecteur Pierre (II) Regout. Op nr. 65-67 is een jaarsteen ingemetseld met het opschrift "R-P 1880", wat staat voor Regout-Polis (en het bouwjaar). Statensingel 81-113 (samen met Herbenusstraat 64-96) bestaat uit 34 arbeiderswoningen uit 1900. Statensingel 115-145 is onderdeel van een cluster traditionalistische arbeiderswoningen, ontworpen door Joseph Cuypers in 1919 voor de Bouwvereniging St. Mathias. Opvallend is het gebruik van diverse soorten Limburgse mergel in combinatie met baksteen, soms in speklagen, meestal met een plint van Kunrader kalk. Statensingel 86-136 is een complex van arbeiderswoningen, gebouwd in 1929 in opdracht van de woningbouwvereniging Sint Mathias in traditioneel-ambachtelijke stijl. Het aansluitende rijtje met de nrs. 26-84, in 1930 ontworpen door Alphons Boosten, wijkt qua vormgeving slechts in detail af. Ze zijn iets groter van opzet, maar hebben dezelfde kenmerkende rode pannendaken.
Overige gebouwen
De vier herenhuizen op nrs. 1-7 dateren waarschijnlijk uit omstreeks 1900. Op nr. 13 ligt een voormalige brouwerij in neoromaanse stijl uit 1904, eigendom van de bekende bierbrouwersfamilie Rutten; op de hoek ernaast ligt een koffiehuis uit dezelfde periode. Op de nummers 138 en 140 liggen de voormalige coöperatieve zuivelfabriek St. Servatius met de bijbehorende directeurswoning, beide omstreeks 1930 gebouwd door A. Deusen en/of W.J. Sandhövel. Tussen de Kazemattenstraat en het Koningin Emmaplein staan voornamelijk herenhuizen; aan de oneven zijde (zuidoostzijde) daterend uit het eerste decennium van de 20e eeuw; aan de even zijde voornamelijk uit de jaren 1930. Statensingel 18 is een stadswoning van Jean Huysmans uit 1949.
Natuur, cultuurhistorie en kunst
De natuurontwikkeling in het Frontenpark is grotendeels spontaan verlopen. Door middel van begrazing door schapen wordt getracht de begroeiing onder controle te houden. Op en tussen de voormalige verdedigingsmuren, aarden wallen en droge grachten groeien algemene en zeldzame plantensoorten. Ook komen er enkele beschermde diersoorten voor, onder andere muurhagedis, levendbarende hagedis, bruine kikker, hazelworm en wijngaardslak. Verder kunnen er diverse soorten muizen en vleermuizen, vossen, bunzingen, egels en een vijftigtal soorten vogels worden aangetroffen.
De Linie van Du Moulin is het best bewaarde gedeelte van de vestinggordel van Maastricht. Vlak achter de Statensingel ligt het bastion Saxen. Het oorspronkelijke bastion dateert uit 1688, was echter in 1771 al enigszins aangepast, en werd in 1776 door de aannemer J. Cazaux opnieuw verbouwd naar het ontwerp van Du Moulin. Cazaux voegde onder andere de concaaf gebogen flanken toe en in de keel van het bastion een kazemat en kruitkelder. De gerestaureerde kazemat heeft een bakstenen frontmuur met een deur en twee vensters.
De muurschildering Grenzenloos samenwerken van de Belgische kunstenaar Eddie van Hoef uit 1991 is sinds 2012 door een nieuwbouwproject op de hoek van de Maagdendries aan het oog onttrokken. Slechts een klein deel is in de hal van het appartementengebouw gekopieerd. Enkele huizen verderop, op nr. 9, is de pui van een opvanghuis van het Leger des Heils met een muurschildering bedekt. In de tuin van het kantoor- en woongebouw Frontenveste (hoek Cabergerweg) bevindt zich een stalen kunstwerk van Jef Ubaghs uit 1984, Samenwerken genaamd.
Zie ook
Ring Maastricht
Statenkwartier
Frontenpark
Straat in Maastricht
Voormalige gracht in Maastricht
Statenkwartier (Maastricht)
Maastricht-Noordwest
|
Ring Maastricht (na 1950)
Door het toenemend autobezit werd het verkeer op de Statensingel vanaf de jaren 1950 geleidelijk intensiever. In 1964 werd de keibestrating vervangen door asfalt. Na de ingebruikname van de John F. Kennedybrug (1968) en de Noorderbrug (1984) was de Ring Maastricht gesloten en ging de Statensingel tot de drukste doorgaande wegen behoren. Het noordelijk deel van de Statensingel kreeg bij die gelegenheid de naam Frontensingel. In 2010 werd een milieuzone ingesteld om vervuilende vrachtwagens te weren. Van 2014-2018 werd het tracé van de Noorderbrugaanlanding op de westelijke Maasoever verschoven, zodat dit niet langer aansloot op de singels. De verkeersintensiteit op de Frontensingel en Statensingel is daarna afgenomen, waardoor de barrièrewerking van deze straten tussen de binnenstad en het nieuwe Frontenpark is verkleind. Tevens zijn de twee delen van het park, de Hoge en Lage Fronten, middels een tunnel onder de Cabergerweg met elkaar verbonden. Op de hoek van de Maagdendries en de Statensingel verrees in 2012 een groot appartementengebouw als onderdeel van het Plan Lindenkruis.
| 3 |
brug, civiele structuur, overspanning
|
595 |
ActionAccessSpecification
|
11351
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bestuursrecht%20%28Nederland%29
|
Bestuursrecht (Nederland)
|
Het bestuursrecht (ook wel administratief recht genoemd) regelt de manier waarop het openbaar bestuur kan ingrijpen in de openbare rechtsorde. In tegenstelling tot de rechtspositie van burgers in het privaatrecht, waar burgers alles mogen, tenzij het bij wet verboden is, mag in het bestuursrecht een bestuursorgaan niets, tenzij het wordt toegestaan door een wettelijk voorschrift. Dit is het legaliteitsbeginsel.
Net als het privaatrecht heeft ook het bestuursrecht een formeel, oftewel procesrechtelijk deel.
Het materiële deel van het bestuursrecht bestaat uit allerlei beleidsterreinen, bijvoorbeeld:
Ambtenarenrecht: dit recht heeft betrekking op de rechtspositie van de ambtenaar
Belastingrecht
Verkeershandhaving
milieuvergunningen
Ruimtelijke ordeningsrecht: besluiten in het kader van bestemmingsplannen
Vreemdelingenrecht en asielbeleid
Bouwrecht: dit regelt de verlening van bouwvergunningen, aanlegvergunningen en handhavingsbeleid
Socialezekerheidsrecht: dit heeft betrekking op het recht van de burger op een bepaalde uitkering, zoals een werkloosheidsuitkering of een uitkering volgens de Wet werk en bijstand
Overige bestuursrechtelijke zaken waaronder subsidies, naturalisaties, onderwijs- en waterschapszaken
Nog een kenmerkend verschil met het privaatrecht is dat een privaatrechtelijke overeenkomst alleen rechtsgevolgen heeft voor de partijen bij die overeenkomst. Een besluit van een bestuursorgaan heeft altijd consequenties, hoe klein ook, voor iedere burger. Als de inspecteur van belastingen belastinggeld teruggeeft, betekent dat voor iedereen minder geld in de staatskas. Afgifte van een parkeervergunning aan iemand, betekent dat het aantal beschikbare parkeerplaatsen met 1 afneemt, en de kans voor iemand anders op een parkeervergunning wordt eveneens kleiner.
Geschiedenis
Het bestuursrecht is in vergelijking met andere rechtsgebieden relatief nieuw. De opkomst van het bestuursrecht is een gevolg van de grote uitbreiding en intensivering die de overheidsbemoeienis met de maatschappij sinds het einde van de 19e eeuw heeft ondergaan. Het doel ervan is tweeledig: enerzijds biedt dit recht aan overheidsorganen legitimiteit, anderzijds vervult het de functie de in principe aan de overheid onderworpen burgers een bepaalde mate van bescherming tegen overheidshandelen, met name de handelingen welke een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht zijn, te bieden.
Ook door het groeien van de overheid (verzorgingsstaat) en de daarmee gepaard gaande decentralisatie, een proces dat gaande is sinds de 19e eeuw, is de noodzaak voor een bestuursrecht ontstaan. Dit recht is van toepassing op alle bestuursorganen binnen de zogenoemde gedecentraliseerde eenheidsstaat.
In Nederland
De algemene regels van het bestuursrecht zijn terug te vinden in de Algemene wet bestuursrecht, afgekort Awb. Deze wet bestaat pas sinds 1994, daarvóór bestonden er in Nederland géén algemene regels, alles was verschillend per beleidsterrein.
Naast de algemene wet zijn er specifieke wetten en zogeheten kaderwetten. Een kaderwet is een wet die voor een bepaald beleidsterrein "algemene" regels stelt. De Algemene Wet inzake Rijksbelastingen is een voorbeeld van een kaderwet, de Wet op de Loonbelasting 1964 is een specifieke wet.
Centraal begrip in het Nederlandse bestuursrecht is het besluit. Een besluit is 1) een schriftelijke 2) beslissing 3) van een bestuursorgaan dat een publiekrechtelijk rechtsgevolg heeft (zie art. 1:3 Awb). Indien aan deze eisen is voldaan, is sprake van een besluit in de zin van de Awb. Het besluit tot aankoop door de gemeente van een doos potloden is geen besluit aangezien de gemeente hier een privaatrechtelijke rechtshandeling verricht (het kopen van een doos potloden is niet exclusief voorbehouden aan een bestuursorgaan). Het verlenen van een bouwvergunning door het college van burgemeester en wethouders levert wel een besluit op omdat dit een publiekrechtelijke rechtshandeling betreft.
Besluiten zijn te verdelen in:
besluiten van algemene strekking, en
beschikkingen.
Beschikkingen hebben maar één direct belanghebbende, of een kleine, concrete groep direct belanghebbenden. Bijvoorbeeld: de afgifte van een parkeervergunning, deze richt zich specifiek op één auto. Anders dan boven vermeld, is er bij een groot aantal besluiten geen sprake van vermindering van kansen voor anderen als er iets is toegekend; bijvoorbeeld bij DWI-uitkeringen. Daar staat immers geen quotum op.
Andere besluiten zijn besluiten van algemene strekking (b.a.s.).
Of er sprake is van een beschikking of een b.a.s., is niet altijd duidelijk. Hiertoe kan gebruikgemaakt worden van drie criteria:
persoonscriterium
zaakcriterium
samenhangcriterium
Bestuursorgaan
Bestuursorganen zijn de actoren in het bestuursrecht. Zij zijn degenen die over het algemeen bevoegdheden krijgen toebedeeld, en zij zijn degenen die besluiten nemen. Bestuursorganen zijn onder meer minister, Gedeputeerde Staten, college van burgemeester en wethouders en UWV.
Belanghebbende
Onder belanghebbende wordt verstaan (art. 1:2 lid 1 Awb): degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken. De belanghebbende is onder andere degene die rechtsbescherming kan krijgen tegen een besluit.
Besluit
Een besluit is een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan dat een publiekrechtelijke rechtshandeling inhoudt (art. 1:3 lid 1 Awb).
Subsidies
De subsidie houdt in dat men recht heeft op financiële middelen van een bestuursorgaan met het oog op financiering van bepaalde activiteiten (art. 4:21 lid 1 Awb). De subsidie heeft altijd een wettelijke basis (art. 4:23 lid 1 Awb).
Per subsidietijdvak wordt er een ‘subsidieplafond’ (maximaal te ontvangen subsidie) vastgesteld (art. 4:22 Awb). Het subsidieplafond wordt vóór het begin van elk subsidietijdvak vastgesteld (art. 4:27 lid 1 Awb).
Bij subsidies zijn er twee soorten beschikkingen mogelijk:
Beschikking omtrent subsidieverlening (art. 4:29 en volgende Awb). Deze kan worden ingetrokken (art. 4:48 Awb).
Beschikking omtrent subsidievaststelling (art. 4:42 en volgende Awb): het bedrag van de subsidie wordt vastgesteld en geeft aanspraak op betaling (art. 4:42 Awb), binnen vier weken na de vaststelling van de subsidie (art. 4:52 lid 2 Awb), waarbij betaling in gedeelten mogelijk is.
Intrekking van zo'n beschikking is eveneens mogelijk (art. 4:49 Awb). Door het subsidie verstrekkende bestuursorgaan kunnen verplichtingen worden opgelegd aan het ontvangende bestuursorgaan (art. 4:37 e.v. Awb).
Bij een subsidie aan een rechtspersoon (bijvoorbeeld stichting) worden toezichthouders aangewezen door het bestuursorgaan (art. 4:59 Awb).
De aanvraag moet uiterlijk drie maanden vóór de aanvang van het boekjaar geschieden (art. 4:60 Awb). Hierbij moet een activiteitenplan worden vastgesteld (art. 4:61 lid 1 sub a en 4:62 Awb).
Vervolgens wordt de subsidie verleend (art. 4:66 en volgende Awb): de subsidie wordt slechts verleend aan een rechtspersoon met volledige rechtsbevoegdheid (art. 4:66 Awb). Ze kan voor 1 boekjaar of meerdere boekjaren worden verleend (art. 4:67 lid 1 Awb).
Het boekjaar staat gelijk aan het kalenderjaar (art. 4:68 Awb). De subsidieontvanger is verplicht de administratie bij te houden (art. 4:69 Awb) en moet verschillen tussen werkelijke en begrote uitgaven meteen melden aan het subsidieverstrekkende bestuursorgaan (art. 4:70 Awb).
De subsidie wordt per boekjaar vastgesteld (art. 4:73 Awb) en binnen zes maanden na afloop van het boekjaar moet een aanvraag worden gedaan tot subsidievaststelling (art. 4:74 Awb). De aanvraag moet een financieel verslag (balans + exploitatierekening) en een activiteitenverslag bevatten. De subsidieontvanger moet het financiële verslag door een accountant laten onderzoeken.
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
Zorgvuldige voorbereiding (art. 3:2 Awb): het bestuursorgaan moet bij de voorbereiding van het besluit de nodige kennis omtrent de relevante feiten en de af te wegen belangen vergaren (zie hiervoor bij de voorbereiding tot het nemen van een besluit). Dit valt onder het zorgvuldigheidsbeginsel.
Zorgvuldige besluitvorming: de plicht tot belangenafweging (art. 3:4 lid 1 Awb) + arrest Doetinchemse woonruimteverordening (HR 25-2-1949, NJ 1949, 558). Hierbij gaat het om het toekennen van gewicht aan de verschillende belangen. Hieruit vloeien weer twee beginselen voort:
Het verantwoordelijkheidsbeginsel: rekening houden met de eisen die het orgaan aan wie verantwoording moet worden afgelegd, aan de belangenafweging stelt.
Legaliteitsbeginsel: het bestuursorgaan moet zich aan het recht houden bij de uitoefening van zijn bevoegdheid (geschreven + ongeschreven recht).
Het verbod op misbruik van bevoegdheid (détournement de pouvoir) (art. 3:3 Awb): wanneer het bestuursorgaan de bevoegdheid voor een ander doel gebruikt dan waarvoor ze is verleend. De bevoegdheid van het bestuursorgaan staat meestal in een wet, zoals de Gemeentewet of Provinciewet.
Algemeen verbindende voorschriften (avv's) mogen niet worden getoetst aan een algemeen beginsel van behoorlijk bestuur.
Verder heeft een bestuursorgaan nog een doorzendplicht als het iets ontvangt, wat niet voor hem bestemd is (art. 2:3 Awb). Dit is geen algemeen beginsel van behoorlijk bestuur.
Bestuursorganen gebruiken in hun contact met de burgers de Nederlandse taal (art. 2:6 Awb) en de Friese taal mag gebruikt worden als het bestuursorgaan in de provincie Friesland is gevestigd (art. 2:7 Awb).
Elektronisch verkeer (bijvoorbeeld per e-mail) tussen het bestuursorgaan en de burger is ook mogelijk, als de burger die mogelijkheid heeft geopend (art. 2:14 lid 1 Awb).
Voorts zijn er nog tal van algemene beginselen van behoorlijk bestuur, zoals het vertrouwensbeginsel of het motiveringsbeginsel; sommige zijn wel in de Awb gecodificeerd, andere zijn ongeschreven recht.
Het toegepaste rechtsgebied door het bestuur
Bij de relatie overheid – burger kunnen twee rechtsgebieden worden toegepast: privaatrecht en publiekrecht. Dit zijn de twee wegen die de overheid kan bewandelen. (Ook wel tweewegenleer genoemd)
Vóór het zogenaamde “Windmill-arrest” uit 1990, was de overheid vrij in de keuze tussen privaatrecht en publiekrecht, ook als er een specifieke publiekrechtelijke regeling was. De enige beperking hierbij was, dat de privaatrechtelijke bevoegdheden de publiekrechtelijke regeling niet op onaanvaardbare wijze mocht doorkruisen. En er gold een ongeschreven regel van minimale belangenaantasting: de overheid mocht nooit het privaatrecht toepassen, als dit voor de burger minder bescherming zou bieden dan het publiekrecht.
De regels hierbij zijn gevormd door de jurisprudentie van de Hoge Raad. Hieronder volgen een paar rechtsregels:
Wanneer iets (bijvoorbeeld verhaal van kosten) langs publiekrechtelijke weg is uitgesloten, is dat ook niet mogelijk langs privaatrechtelijke weg (arrest “Rize K.”, HR 11-12-1992, AB 1993, 301).
Aan het zwijgen van de Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) over het wel of niet toestaan om contractueel (privaatrechtelijk) verdergaande eisen in te stellen, leidde de Hoge Raad af dat deze wet hieraan niet in de weg staat (“Lelystad-arrest”, HR 8-7-1991, NJ 1991, 691).
Deze arresten zijn dus na het Windmill-arrest (HR 26-1-1990, NJ 1991, 393) gewezen.
De beperkingen bij het toepassen van het privaatrecht door de overheid zijn:
Er kan strijd zijn met de redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 BW), ook op grond van bestuursrechtelijke regels.
Wanneer een beding deel uitmaakt van algemene voorwaarden zijn de regels voor de algemene voorwaarden uit het Burgerlijk Wetboek (afd. 6.5.3) ook van toepassing.
Verder zijn ook de regels van onrechtmatige daad (art. 6:162 BW) en wanprestatie/contractbreuk (art. 6:74 BW) van toepassing.
De overheid is bij het privaatrecht ook gebonden aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur (a.b.b.b.'s). (zie hiervoor).
Bestuursbevoegdheden
Het bestuursorgaan verkrijgt zijn bevoegdheid door middel van “attributie”. En via mandaat of delegatie kan het bestuursorgaan beschikken over zijn bevoegdheid en aan een ander overdragen.
Het verschil tussen delegatie en mandaat is, dat bij delegatie degene die de bevoegdheid ontvangt, deze onder zijn eigen verantwoordelijkheid gaat uitoefenen (art. 10:13 Awb). En bij mandaat blijft het overdragende bestuursorgaan echter nog steeds verantwoordelijk (art. 10:1 Awb).
Delegatie
Uit de wet moet blijken, dat het bestuursorgaan bevoegd is tot delegatie (art. 10:15 Awb). Dit geldt ook voor subdelegatie (onderdelegatie): degene aan wie gedelegeerd is, delegeert weer aan een ander.
Delegatie aan ondergeschikten is niet toegestaan (art. 10:14 Awb).
Wanneer een bestuursorgaan zijn bevoegdheid heeft gedelegeerd, dan kan het deze bevoegdheid niet meer uitoefenen (art. 10:17 Awb).
Aan de delegatie kunnen voorwaarden worden verbonden, door middel van een geclausuleerde delegatie.
Het bestuursorgaan kan het delegatiebesluit altijd weer intrekken (art. 10:18 Awb).
Mandaat
Er zijn drie soorten mandaat:
Beslissingsmandaat: de beslissing wordt geheel overgelaten aan de gemandateerde.
Uitvoeringsmandaat: de mandaatgever neemt zelf de principebeslissing, maar laat de nadere formulering en de motieven daartoe aan de gemandateerde over.
Ondertekeningsmandaat: de verleende machtiging houdt niet meer in dan ondertekening namens de mandaatgever.
Bij een mandaat worden er in naam van een bestuursorgaan (mandaatgever) besluiten genomen (art. 10:1 Awb). Voor mandaatverlening is geen wettelijke grondslag vereist, zoals bij delegatie.
De mandaatgever blijft bevoegd de gemandateerde bevoegdheid uit te oefenen, in tegenstelling tot bij delegatie (art. 10:7 Awb).
Bij mandaat van verschillende personen mag van hen worden verlangd dat ze een gelijk beleid voeren bij de uitoefening van hun bevoegdheid.
Alleen voor de verlening van een algemeen mandaat geldt de eis, dat dit schriftelijk moet zijn (art. 10:5 lid 2 Awb) en dit geldt ook voor de intrekking ervan (art. 10:8 lid 2 Awb).
Met toestemming van de mandaatgever mag de gemandateerde zijn mandaat ook weer aan een ander overdragen door middel van ondermandaat (art. 10:9 lid 1 Awb).
Hoe het bestuursorgaan de betreffende bevoegdheid mag gebruiken, blijkt uit de regelgeving die op de bestuursbevoegdheid van toepassing is. De speelruimte (discretionariteit), die het bestuursorgaan bij zijn bevoegdheid uitoefenen heeft, onderscheidt men in beoordelingsruimte en beleidsvrijheid (“naar het oordeel van”, “achten” en “vinden”).
Bij beoordelingsruimte toetst de rechter integraal (volledig) of het betreffende bestuursorgaan zijn bevoegdheid juist heeft gebruikt.
Bij beleidsvrijheid toetst de rechter marginaal (terughoudend) of het betreffende bestuursorgaan in redelijkheid tot het betreffende besluit heeft kunnen komen.
Verder is er nog speelruimte bij de handeling van het bestuursorgaan: beleidsruimte en beleidsvrijheid.
Attributie
Een persoon of college kan op grond van een wettelijk voorschrift beschikken over een bevoegdheid tot het nemen van besluiten. In dit geval kan het bestuursorgaan waaronder die persoon of dat college werkzaam is, per geval of in het algemeen instructies geven over de uitoefening van deze bevoegdheid (art. 10:22 Awb).
Openbaarheid van bestuur
Op grond van art. 110 Grondwet moet openbaarheid van overheidsinformatie door Nederland wettelijk geregeld zijn. Dit is gebeurd in de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) uit 1992. Andere EU-lidstaten kennen met de Wob vergelijkbare regelgeving. Sedert de inwerkingtreding is de Wob op enkele punten gewijzigd, onder meer ten aanzien van de beslistermijn die voor het overheidsorgaan geldt.
Bij een informatieverzoek op grond van deze wet kan slechts gevraagd worden om informatie neergelegd in documenten, die bovendien betrekking dienen te hebben op een bestuurlijke aangelegenheid (een aangelegenheid ten aanzien waarvan het bestuursorgaan beleid voert of althans zou kunnen voeren).
In de toekomst zal naar verluidt de Wob een plaats krijgen in hoofdstuk 2 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) inzake het “verkeer tussen burgers en bestuursorganen”. Ook zou de Wob volgens een wetenschappelijk advies dan enerzijds uitgebreid worden en anderzijds meer absolute uitzonderingsgronden gaan behelzen. In 2006 heeft prof. B.M.J. van der Meulen aan de toenmalige minister voor Bestuurlijke Vernieuwing een voorontwerp voor een Algemene wet overheidsinformatie uitgebracht. Inmiddels lijkt dit ontwerp naar de achtergrond te zijn geraakt. Voorts is vanuit Tweede Kamerlid Mariko Peters een initiatiefwetsvoorstel in de maak, in verband met het recht op openbaarheid van overheidsinformatie. Vanuit overheidsinstanties zelf wordt de laatste tijd ook vaker gerept over misbruik van de Wob, bijvoorbeeld omdat het eigenlijke doel van een Wob-verzoek gelegen zou kunnen zijn in het frustreren van de normale gang van zaken bij de overheid of zelfs het kunnen incasseren van de schadevergoeding in geval een besluit op een verzoek niet op tijd genomen zou zijn. Erg overtuigend ogen deze verdachtmakingen niet: immers ten principale kan iedere wettelijke regeling worden misbruikt. Dit zal steeds zeer zorgvuldig tegen het belang van openbaarheid van overheidsinformatie dienen te worden afgewogen.
Er wordt binnen de wet onderscheid gemaakt tussen actieve openbaarheid (informatie uit eigen beweging): zie artikel 8 en passieve openbaarheid zie artikel 3.
De Wob kent een “informatiestelsel” en geen documentenstelsel zoals de Archiefwet: op grond van de Wob is er slechts een recht op informatie uit documenten. Niettemin kan het zo zijn dat een bestuursorgaan afschriften van originele documenten verstrekt, met name om redenen van doelmatigheid.
De passieve openbaarheid houdt in, dat de burger op verzoek informatie kan krijgen. In art. 1a Wob staat aangegeven welke bestuursorganen onder de wet vallen. De burger kan zich echter ook richten tot een onder verantwoordelijkheid van een bestuursorgaan werkzame instelling, dienst of bedrijf (art. 3 lid 1 Wob). (Merk op dat de redactie onder definities (artikel 1) tevens spreekt over overheidsorgaan.)
De bestuurlijke aangelegenheid moet worden vermeld bij het verzoek tot informatie (art. 3 lid 2 Wob). Aangezien de wet slechts op bestuurlijke aangelegenheden ziet, valt het privaatrechtelijk overheidshandelen er in ieder geval buiten. Medewerkers van bestuursorganen moeten de verzoeker behulpzaam zijn; traineren van een verzoek is dus niet toegestaan.
De burgers hebben allemaal een gelijk recht op informatie en men hoeft dus geen belanghebbende te zijn bij de aangelegenheid waarover informatie wordt gevraagd. Als een document voor de één openbaar is, is het voor een ieder openbaar.
Met name rijksdepartementen plaatsen beslissingen op Wob-verzoeken, vaak ook de verzoeken zelf en de verstrekte documenten daarom nogal eens op hun website.
Na ontvangst van het verzoek tot informatie, geldt een beslistermijn van vier weken op het verzoek en deze termijn kan nog met vier weken worden verdaagd (verlengd), dus in totaal acht weken (art. 6 Wob). Als het bestuursorgaan heeft besloten de informatie te verstrekken, kan het orgaan de feitelijke verstrekking nog twee weken uitstellen, om belanghebbenden de gelegenheid te bieden bezwaar te maken en eventueel een voorlopige voorziening aan te vragen. De oude beslistermijn van twee weken is nog in stand gebleven voor Wob-verzoeken over milieu-informatie (art. 6 lid 6 sub a Wob) en deze beslissing op een Wob-verzoek kan slechts worden verdaagd als de omvang of gecompliceerdheid van de milieu-informatie dit rechtvaardigt (art. 6 lid 6 sub b Wob).
Hierna is er sprake van fictieve weigering (art. 6:2 sub b Awb)door het bestuursorgaan en kan de verzoeker hiertegen beroep instellen bij de bevoegde rechtbank (sector bestuursrecht).
Een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan op een verzoek om informatie is een besluit in de zin van artikel 1:3 lid 1 Awb.
Alle documenten vallen onder een verzoek op grond van de Wob (art. 1 lid 1 sub a). Adviezen van de Raad van State en andere adviescommissies van vóór 1 mei 1980 worden echter niet openbaar gemaakt. (art. 13 Wob).
Het verzoek tot informatie kan worden geweigerd op een aantal gronden, waarbij men onderscheid maakt tussen “absolute weigeringsgronden” en “relatieve weigeringsgronden”.
De absolute weigeringsgronden (art. 10 lid 1 Wob) zijn onder andere: - gevaar voor de Kroon (regering + Koninklijk Huis) bij openbaarmaking van de gegevens.
schade voor de staatsveiligheid bij openbaarmaking van de gegevens.
vertrouwelijk medegedeelde bedrijfs- en fabricagegegevens.
De relatieve weigeringsgronden (art. 10 lid 2 Wob) houden in, dat het gaat om een weigering na een belangenafweging tussen enerzijds het algemene publieke belang van de openbaarheid en anderzijds het in de uitzonderingsgrond geformuleerde bijzondere belang.
Wanneer onder andere de “opsporing en vervolging van strafbare feiten” (art. 10 lid 2 sub c Wob) en “de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer” (art. 10 lid 2 sub e Wob) zwaarder weegt dan het belang van de burger bij de informatie, wordt deze informatie uit de documenten niet vrijgegeven.
Persoonlijke beleidsopvattingen worden ook niet openbaar gemaakt (art. 11 lid 1 Wob).
Handhaving
In hoofdstuk 5, titel 1 (titel 5.1) van de Algemene wet bestuursrecht is de (algemene) handhavingsbevoegdheid door bestuursorganen vastgelegd.
In de Algemene wet bestuursrecht zijn alleen bestuursrechtelijke (administratieve sancties) opgenomen. Deze hebben een wettelijke grondslag nodig: legaliteitsbeginsel (zie ook art. 5:4 Awb).
Sancties zijn over het algemeen facultatief en niet verplicht: het bestuursorgaan zal over het algemeen zelf uitmaken of het een sanctie zal treffen of niet.
Binnen de bestuurlijke sancties worden onderscheiden de reparatoire (herstel-) en de strafrechtelijke (punitieve) sancties (art. 5:2 Awb). De bevoegdheid tot het opleggen van een bestuurlijke sanctie moet bij of krachtens de wet zijn verleend (art. 5:4 lid 1 Awb) en de bestuurlijke sanctie wordt pas opgelegd als het een overtreding betreft van een wettelijk voorschrift (art. 5:4 lid 2 Awb).
Als er sprake is van een rechtvaardigingsgrond wordt er door het bestuursorgaan geen bestuurlijke sanctie opgelegd. Ook kan er niet meer dan één herstelsanctie per overtreding worden opgelegd (art. 5:6 Awb). Zodra het gevaar voor de overtreding dreigt, kan de herstelsanctie worden opgelegd (art. 5:7 Awb).
Bij overtreding van twee of meer voorschriften kan het bestuursorgaan voor elk overtreden voorschrift een bestuurlijke sanctie opleggen (art. 5:8 Awb).
De herstelsancties zijn nu al opgenomen in hoofdstuk 5 van de Algemene wet bestuursrecht. Hierbij wordt de overtreding hersteld tot de situatie van vóór de overtreding. Herstelsancties zijn: bestuursdwang en de dwangsom.
Strafrechtelijke sancties hebben tot doel een persoon te straffen. Hierop is art. 6 Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) van toepassing. Een voorbeeld hiervan is de bestuurlijke boete die in de toekomst in hoofdstuk 5 van de Algemene wet bestuursrecht zal worden opgenomen. Hierbij geldt een toerekenbaarheidsvereiste (eisen van schuld en verwijtbaarheid). Twee of meer strafrechtelijke sancties ter zake van hetzelfde feit zijn in strijd met het ne bis in idem-beginsel (art. 68 Wetboek van Strafrecht).
Bestuurlijke en strafrechtelijke sancties kunnen wel samengaan, tenzij uitzonderingen op grond van de wet gelden hierover (bijvoorbeeld art. 27d Wet boeten en maatregelen sociale zekerheid).
Toezicht op de naleving (titel 5.2 Awb)
Met het toezicht op de naleving van bestuursrechtelijke regels zijn toezichthouders belast (art. 5:11 Awb) en deze moeten zich altijd kunnen legitimeren (art. 5:12 Awb). De toezichthouder mag ook van andere personen verlangen dat ze zich legitimeren (art. 5:16a Awb).
De toezichthouder mag slechts van zijn bevoegdheden gebruiken voor zover dat redelijkerwijs voor de vervulling van zijn taak noodzakelijk is (art. 5:13 Awb).
Een toezichthouder mag eventueel onder begeleiding van de 'sterke arm' (politie) en met medeneming van de benodigde apparatuur elke plaats betreden met uitzondering van een woning zonder toestemming van de bewoner (art. 5:15 Awb). Ook mag de toezichthouder inlichtingen vorderen (art. 5:16 Awb).
Een toezichthouder mag inzage vragen in zakelijke stukken en hiervan kopieën maken en als het kopiëren daar ter plaatse niet mogelijk is, mag hij ze korte tijd voor dat doel meenemen onder afgifte van een schriftelijk bewijs (art. 5:17 Awb). Een toezichthouder kan ook monsters nemen en verpakkingen openen om zaken te onderzoeken (art. 5:18 Awb). Ook kan het voorkomen dat de toezichthouder vervoermiddelen moet onderzoeken (art. 5:19 Awb).
Iedereen is verplicht binnen de door hem gestelde redelijke termijn medewerking te verlenen aan de toezichthouder, tenzij een beroepsgeheim dit verhindert (art. 5:20 Awb).
Herstelsancties (titel 5.3 Awb)
In titel 5.3 van de Awb zijn in het kader van de vierde tranche de herstelsancties opgenomen. Hieronder vallen de (last onder) bestuursdwang en de (last onder) dwangsom.
Bestuursdwang
De last onder bestuursdwang is een herstelsanctie en kan een last tot geheel of gedeeltelijk herstel van de overtreding inhouden (art. 5: 21 aanhef en sub a Awb) Ook kan het betekenen dat het bestuursorgaan feitelijk handelt om op te treden tegen hetgeen in strijd met het bij of krachtens enig wettelijk voorschrift gestelde verplichtingen is of wordt gedaan, gehouden of nagelaten (art. 5:21 aanhef en sub b Awb).
Aan het toepassen van de 'last onder bestuursdwang' gaat een beschikking vooraf, die te nemen herstelmaatregelen vermeldt en de termijn waarbinnen deze moeten worden uitgevoerd (art. 5:24 Awb).
De kosten van bestuursdwang zijn voor de overtreder, tenzij dit redelijkerwijs niet of niet volledig mogelijk is (art. 5:25 lid 1 Awb).
Bij het toepassen van bestuursdwang hebben de daartoe bevoegde personen toegang tot elke plaats en kunnen ze woningen binnentreden (art. 5:27 Awb). Ook is het tot bestuursdwang bevoegde bestuursorgaan gerechtigd om gebouwen en terreinen te verzegelen (art. 5:28 Awb). Het bestuursorgaan kan daarbij zaken meevoeren en opslaan voor zover deze relevant zijn voor de toepassing van de bestuursdwang (art. 5:29 lid 1 Awb). Het bestuursorgaan kan deze meegevoerde of opgeslagen zaak verkopen als deze niet binnen dertien weken (circa drie maanden) nadat deze is meegevoerd, kan worden teruggeven (art. 5:30 lid 1 Awb).
Bij een spoedeisend belang kan de bestuursdwang ook zonder last worden uitgegeven (art. 5:31 lid 1 Awb).
De aanvrager van de last onder bestuursdwang, kan na afloop van de termijn van de 'last' van art. 5:24 lid 2 Awb om bestuursdwang verzoeken (art. 5:31a Awb).
Wanneer de last onder bestuursdwang wordt ingetrokken, vervalt de beschikking omtrent de toepassing van bestuursdwang (art. 5:31b Awb).
Tegen de last onder dwangsom staat bezwaar, beroep en hoger beroep open volgens de regels van art. 5:31c Awb.
Bij een gemeente is het college van B&W (burgemeester en wethouders) (gemeentebestuur) bevoegd tot bestuursdwang (art. 125 lid 1 Gemeentewet) en de burgemeester van de betreffende gemeente wanneer het een van zijn bevoegdheden aangaat (art. 125 lid 3 Gemeentewet).
Bij een provincie is het college van GS (Gedeputeerde Staten) (provinciebestuur) bevoegd (art. 122 lid 1 Provinciewet) en de commissaris van de Koning (CvdK) is bevoegd wanneer het een van zijn bevoegdheden aangaat (art. 122 lid 4 Provinciewet).
Dwangsom als herstelsanctie ('Last onder dwangsom')
In plaats van bestuursdwang kan het bestuursorgaan aan de overtreder een dwangsom opleggen (art. 5:31d - 5:39 Awb). Men kan niet zowel een dwangsom opleggen als bestuursdwang toepassen: Als het bestuursorgaan bevoegd is een last onder bestuursdwang op te leggen, mag het in plaats daarvan een last onder dwangsom opleggen (art. 5:32 lid 1 Awb). Soms wordt in het belang van het toepasselijke voorschrift niet gekozen voor een dwangsom (art. 5:32 lid 2 Awb).
De 'last onder dwangsom' omschrijft de te nemen herstelmaatregelen (art. 5:32a lid 1 Awb). Het bedrag van de dwangsom wordt door het bestuursorgaan vastgesteld in een 'bedrag ineens' of in een 'bedrag per tijdseenheid' (in termijnen) (art. 5:32 b lid 1 Awb).
De dwangsom moet binnen zes weken worden betaald nadat zij automatisch ('van rechtswege') is verbeurd (art. 5:33 Awb). Als de dwangsom een jaar na de beschikking van de 'last onder dwangsom' nog steeds niet is verbeurd, kan de overtreder het bestuursorgaan verzoeken de last onder dwangsom op te heffen (art. 5:34 lid 2 Awb). De verjaringstermijn van een dwangsom is één jaar na de dag waarop zij is verbeurd (art. 5:35 Awb).
Vóórdat het bestuursorgaan een gaat aanmanen tot betaling van de dwangsom, geeft het nog een beschikking af over de invordering van de dwangsom (art. 5:37 lid 1 Awb). En een belanghebbende kan ook een aanvraag doen tot een dergelijke beschikking, waarna het bestuursorgaan hierop beslist binnen vier weken (art. 5:37 lid 2 en 3 Awb).
Wanneer de beschikking tot 'last onder dwangsom' vervalt, vervalt daarmee ook een beschikking tot invordering van de dwangsom (art. 5:38 lid 1 Awb). Als de 'last onder dwangsom' is gewijzigd, kan het bestuursorgaan een nieuwe daaraan aangepaste beschikking tot invordering van de dwangsom afgeven (art. 5:38 lid 2 Awb).
Tegen zowel 'de last onder dwangsom' als tegen de beschikking tot invordering van de dwangsom staat bezwaar, beroep en hoger beroep open volgens de regels van art. 5:39 Awb.
Bestuurlijke boete als strafrechtelijke sanctie (titel 5.4 Awb)
Onder bestuurlijke boete wordt verstaan "de bestraffende sanctie, inhoudende een onvoorwaardelijke verplichting tot betaling van een geldsom." (art. 5:40 lid 1 Awb). De bestuurlijke boete kan door het bestuursorgaan worden opgelegd aan een overtreder, maar alleen als hem de overtreding valt te verwijten (art. 5:41 Awb). Er is dus verwijtbaarheid vereist.
Als de overtreder is overleden, wordt er ook geen bestuurlijke boete opgelegd (art. 5:42 lid 1 Awb). Dit is in overeenstemming met art. 75 van het Wetboek van Strafrecht. Ook het ne bis in idem-beginsel (art. 68 Wetboek van Strafrecht) uit het strafrecht keert hier terug: er wordt door het bestuursorgaan geen bestuurlijke boete aan de overtreder opgelegd voor een feit waarvoor eerder een bestuurlijke boete werd opgelegd. De overtreder kan dus niet twee keer voor hetzelfde feit een bestuurlijke boete krijgen.
Het bestuursorgaan mag verder geen bestuurlijke boete opleggen voor een overtreding waarvoor al een strafvervolging is ingesteld en het onderzoek ter terechtzitting al is begonnen of een strafbeschikking is uitgevaardigd (art. 5:44 lid 1 Awb). Als de overtreden gedraging ook een strafbaar feit oplevert, wordt deze aan de officier van justitie voorgelegd, tenzij met het Openbaar Ministerie is afgesproken dat hiervan kan worden afgezien of wanneer bij wettelijk voorschrift is bepaald dat hiervan kan worden afgezien (art. 5:44 lid 2 Awb).
Wanneer er overeenkomstig art. 5:53 Awb een bestuurlijke boete van meer dan € 340 kan worden opgelegd, vervalt de bevoegdheid tot het opleggen van de bestuurlijke boete vijf jaren nadat de overtreding heeft plaatsgevonden (art. 5:45 lid 1 Awb). In de overige gevallen is deze termijn drie jaren (art. 5:45 lid 2 Awb). De vervaltermijn wordt opgeschort tot onherroepelijk op een bezwaar- of beroepschrift is beslist wanneer deze is ingediend.
De wet bepaalt de maximum hoogte van de bestuurlijke boete die kan worden opgelegd (art. 5:46 lid 1 Awb). Wanneer er een klacht is ingediend bij het Gerechtshof inzake het niet vervolgen van een verdachte, kan het Gerechtshof op grond van art. 12i van het Wetboek van Strafvordering alsnog de vervolging van de verdachte bevelen. In dat geval vervalt een eventuele bestuurlijke boete die al is opgelegd wegens dit feit (art. 5:47 Awb).
Met betrekking tot de procedurele aspecten van de bestuurlijke boete is bepaald dat het bestuursorgaan en de aangewezen toezichthouder een rapport van de overtreding kunnen opstellen (art. 5:48 lid 1 Awb). Toch treedt een eventueel proces-verbaal van bijvoorbeeld de politie, als dit proces-verbaal is opgemaakt, hiervoor in de plaats (art. 5:48 lid 4 Awb). Het bestuursorgaan moet de overtreder, als hij daarom vraagt, de gegevens laten inzien en afschriften laten vervaardigen (art. 5:49 lid 1 Awb).
Als er een rapport is opgemaakt over de bestuurlijke boete, beslist het bestuursorgaan binnen dertien weken (circa drie maanden) na dagtekening van dat rapport tot oplegging van de bestuurlijke boete (art. 5:51 lid 1 Awb). Hiertoe geeft het bestuursorgaan een beschikking af, die de naam van de overtreder en het bedrag van de bestuurlijke boete vermeldt (art. 5:52 Awb).
Intrekking van een begunstigende beschikking (vergunning)
Een andere sanctie kan zijn, dat het bestuursorgaan een eerder verleende begunstigende beschikking (vergunning) intrekt. Deze intrekking kan met terugwerkende kracht (ex tunc) plaatsvinden, maar ook vanaf het moment van intrekking de geldigheid van de vergunning ontnemen is mogelijk (ex nunc) door middel van opzegging.
Wanneer er in een wet iets is opgenomen over intrekking van vergunningen, is intrekking slechts mogelijk via die weg en die gronden. Een voorbeeld is art. 59 Woningwet inzake de intrekking van een bouwvergunning.
Wanneer de wet er echter over zwijgt, hangt het van de interpretatie van die wet en de aard van de beschikking af. De vergunning kan in zo'n geval worden ingetrokken om de volgende gronden: - de beschikking is op grond van onjuiste gegevens verleend, de juiste gegevens hadden tot een weigering van de vergunning geleid en de betrokkene kan van die onjuiste of onvolledige opgave in redelijkheid een verwijt worden gemaakt.
De intrekking van een begunstigende beschikking, zoals een vergunning, kan zowel een reparatoir als een punitief karakter hebben.
Toezicht op het bestuur
Een hoger bestuursorgaan heeft de mogelijkheid in het besturen door een ander bestuursorgaan in te grijpen.
Dit kan zowel door middel van positief als door middel van negatief toezicht. Het positieve toezicht houdt in, dat er via een aanwijzing of een bevel een bepaald positief handelen van een ander bestuursorgaan wordt afgedwongen.
Het negatieve toezicht valt uiteen in een preventief toezicht (vooraf) en een repressief toezicht (achteraf).
Preventief toezicht
Goedkeuring van besluiten (art. 10:25 en volgende Awb): besluiten kunnen slechts bij of krachtens de wet aan goedkeuring worden onderworpen (art. 10:26 Awb).
Een goedkeuring voor bepaalde tijd, onder voorwaarden en intrekking van goedkeuring zijn niet toegestaan (art. 10:29 lid 2 Awb).
Een rechterlijke uitspraak heeft voorrang boven een goedkeuringsbesluit (art. 10:28 Awb).
Een goedkeuringsbesluit wordt vaak gegeven in een verklaring van geen bezwaar.
Toestemming: het hogere bestuursorgaan kan aan bepaalde besluiten van lagere bestuursorganen zijn toestemming verbinden.
Repressief toezicht
Vernietiging (art. 10:33 en volgende Awb): spontane vernietiging is niet hetzelfde als administratief beroep (art. 1:5 lid 2 Awb). De verschillen tussen beide begrippen zijn:
Bij administratief beroep is het hoofddoel rechtsbescherming en bij vernietiging bestuurlijk toezicht.
Bij vernietiging is er geen initiatief van de belanghebbende nodig en bij administratief beroep wel.
Bij administratief beroep heeft de appellant aanspraak op een beslissing en bij vernietiging niet.
Bij administratief beroep zijn er beroepsgronden en bij vernietiging zijn er vernietigingsgronden (art. 10:35 Awb): strijd met het recht en strijd met het algemeen belang.
De vernietiging kan alleen op grond van een wet in formele zin geschieden (art. 10:34 Awb).
Een besluit waartegen nog bezwaar of administratief beroep openstaat, kan niet worden vernietigd (art. 10:38 lid 2 Awb).
Schorsing (art. 10:43 en volgende Awb): Gedurende het onderzoek tot vernietiging kan een besluit niet worden geschorst (art. 10:43 Awb). De schorsingsduur wordt bepaald bij het schorsingsbesluit, mag niet langer zijn dan 1 jaar en kan worden opgeheven (art. 10:44 Awb).
Bestuursprocesrecht
Op het bestuursprocesrecht is art. 6 EVRM van toepassing. Dit houdt in, dat alle burgers hierop een beroep kunnen doen (arrest Aral, HR 6-2-1987, AB 1987, 272). Hieruit vloeien een aantal eisen voor inzake ‘fair trial’:
openbaarheid van de zitting (lid 1).
hoor en wederhoor tijdens een mondelinge behandeling of zitting (lid 2)
rechtspraak in twee feitelijke instanties en binnen een redelijke termijn (lid 3)
recht hebben op een tolk als de verdachte of getuigen weten wat de gang van zaken is (lid 3a)
Bestuursorganen kunnen zowel als verweerder als in de hoedanigheid van eiser optreden.
Gedragingen van bestuursorganen die voor bezwaar en beroep vatbaar zijn
Voor bezwaar en beroep vatbaar, zijn: besluiten (art. 8:1 Awb) (zie voor dit begrip, hiervoor). Geen beroep kan worden ingesteld tegen een algemeen verbindend voorschrift of beleidsregel (art. 8:3 Awb): Algemene maatregelen van bestuur (Amvb's), verordeningen van ministers, gemeenteraden, provinciale staten, waterschapsbesturen en andere organen.
Beroepsgerechtigden
Mensen die bezwaar en beroep in kunnen stellen, zijn altijd belanghebbenden (art. 1:2 Awb) (zie voor dit begrip hiervoor).
Bezwaar- en beroepstermijn
De termijn van bezwaar en beroep is in hoofdstuk 6 van de Algemene wet bestuursrecht geregeld.
De duur van de termijn bedraagt zes weken (art. 6:7 Awb).
Begin van deze termijn: de dag na de peildatum (art. 6:8 Awb) en de peildatum is de dag waarop het besluit is bekendgemaakt (art. 3:41; 3:42; 3:43 Awb), want dan treedt het besluit in werking (art. 3:40 Awb).
Wanneer er eerst goedkeuring moet zijn van een hoger bestuursorgaan, kan daartegen geen bezwaarschrift worden ingediend (art. 7:1 lid 1 sub b Awb) en gaat de beroepstermijn in op de dag van bekendmaking van het goedkeuringsbesluit. (art. 6:8 lid 3 Awb).
Voortijdig ingediend (prematuur) bezwaar- of beroepschrift: er volgt geen ‘niet-ontvankelijkheidsverklaring’ wanneer het besluit al tot stand gekomen is of de burger redelijkerwijs kon verwachten dat het besluit tot stand zou komen (art. 6:10 Awb).
Te laat ingediend bezwaar- of beroepschrift: niet-ontvankelijkheid, tenzij er sprake is van een verschoonbare termijnoverschrijding (art. 6:11 Awb), bijvoorbeeld wegens een plotseling optredende ziekte waardoor men niet in staat is om zijn belangen door een ander te laten behartigen (de drempel voor verschoonbaarheid is heel hoog, het komt weinig voor dat hiervan sprake is).
Bij bezwaar of beroep tegen een niet tijdig genomen besluit door het bestuursorgaan (fictieve weigering) geldt er geen termijn (art. 6:12 Awb). De fictieve weigering is voor het bezwaar en beroep met een ‘gewoon besluit’ gelijkgesteld (art. 6:2 sub b Awb).
Het bestuursorgaan dat ten onrechte een bezwaar- of beroepschrift ontvangt heeft een doorzendplicht om het aan het juiste bestuursorgaan/rechterlijke instantie te laten bezorgen (art. 6:15 lid 1 Awb).
Het gevolg van het indienen van een bezwaar- of beroepschrift is, dat de benaderde instantie een beslissing of uitspraak moet gaan voorbereiden. Een uitzondering hierop is, dat het bezwaarschrift wordt ingetrokken (art. 6:21 Awb). Vóór het horen van de belanghebbenden kan dit schriftelijk en alleen tijdens het horen kan dit mondeling.
Tijdens het bezwaar of beroep wordt de werking van het bestreden besluit niet geschorst (dus nog een tijdje in stand) (art. 6:16 Awb). Dit geldt ook in hoger beroep (art. 6:24 lid 1 Awb).
Het bestuursorgaan mag tijdens de bezwaar- of beroepsprocedure een nieuw besluit nemen om tegemoet te komen aan degene die bezwaar of beroep heeft ingesteld (art. 6:18 lid 1 Awb) en moet dit onmiddellijk melden aan de beoordelende instantie (lid 2).
Dit nieuwe besluit mag niet met het oude, bestreden besluit overeenstemmen (lid 3), tenzij er sprake is van gewijzigde omstandigheden die dit wel rechtvaardigen (sub a) of het bestuursorgaan daar los van het bezwaar of beroep ook toe bevoegd zou zijn (sub b).
Het bezwaar- of beroepschrift tegen het oude besluit is ook gericht tegen het nieuw genomen besluit, tenzij deze helemaal aan het bezwaar of beroep tegemoet is gekomen (art. 6:19 lid 1 Awb).
Bezwaarschriftprocedure
Het orgaan dat het besluit heeft genomen beslist ook op het bezwaarschrift.
Administratief beroep
Een ander bestuursorgaan is de beoordelende instantie. Dit komt weinig meer voor. Voorheen was een bekend voorbeeld de bouwvergunning, waarbij er beroep tegen een weigering van B&W mogelijk was op de gemeenteraad. Zo kon de gemeenteraad tegen de zin van B&W een bouwvergunning alsnog verlenen. Hiervan maakten burgers nogal eens gebruik en kregen soms om politieke redenen hun zin in plaats van op grond van bestuursrechtelijk correcte overwegingen, getuige het feit dat diverse van dit soort raadsbesluiten door de Kroon werden vernietigd (verreweg de meeste vernietigings -KB's gingen over bouwvergunningen). Vandaar dat althans déze mogelijkheid van administratief beroep uit de Woningwet is geschrapt.
Fasen:
Indiening beroepschrift (art. 6:4 lid 2 en 6:5 Awb).
De belanghebbenden worden in de gelegenheid gesteld te worden gehoord (art. 7:16 lid 1 Awb).
Beslistermijn (art. 7:24 Awb): - de beslistermijn is 16 weken als het beroepsorgaan tot een andere rechtspersoon behoort.
De beslistermijn is zes weken als het beroepsorgaan tot dezelfde rechtspersoon behoort.
De beslissing in administratief beroep kan inhouden: niet-ontvankelijkheid van het beroep, ongegrondverklaring van het beroep, gehele of gedeeltelijke gegrondverklaring van het beroep of vernietiging van een oude beslissing + nieuwe beslissing in plaats daarvan (art. 7:25 Awb).
Rechtstreeks beroep bij de bestuursrechter (prorogatie)
In de Awb bestaat een mogelijkheid tot prorogatie. In dit geval zal de belanghebbende in het bezwaarschrift aan het betreffende bestuursorgaan verzoeken om de bezwaarprocedure over te slaan en direct beroep aantekenen bij de bestuursrechter op grond van art. 7:1a van de Algemene wet bestuursrecht. Het verzoek tot rechtstreeks beroep wordt in ieder geval afgewezen als het een bezwaarschrift wegens fictieve weigering (het niet tijdig nemen van een besluit) betreft (art. 7:1a lid 2 sub a Awb) of wanneer tegen hetzelfde besluit een ander bezwaarschrift is ingediend zonder dat dit bezwaarschrift 'kennelijk niet-ontvankelijk' is (art. 7:1a lid 2 sub b Awb).
Het bestuursorgaan beslist zo spoedig mogelijk op het verzoek tot rechtstreeks beroep bij de bestuursrechter (art. 7:1a lid 4 Awb) en bij instemming met dit verzoek zendt het bestuursorgaan het bezwaarschrift meteen door aan de bestuursrechter.
De bestuursrechter verwijst echter terug naar het betreffende bestuursorgaan als deze van oordeel is dat er ten onrechte rechtstreeks beroep bij hem is ingediend (art. 8:54a van de Algemene wet bestuursrecht). Het bestuursorgaan behandelt dan het oorspronkelijke beroepschrift weer als een bezwaarschrift (art. 8:54a lid 2 Awb). De beslistermijn is dan hetzelfde zoals in art. 7:10 Awb: namelijk zes weken en als er een bezwaarcommissie is benoemd, tien weken na ontvangst van het bezwaarschrift (art. 8:54a lid 2 Awb).
De prorogatie in het bestuursrecht is ingevoerd met de Wet rechtstreeks beroep die op 1 september 2004 in werking trad.
Sinds 1994 mag onder art 8:69 Wab de rechter alleen toetsen op de rechtmatigheid van een besluit niet op de inhoud. Voor de Burger kan dit vervelende gevolgen hebben, zoals het zich niet gehoord voelen. Zie https://openaccess.leidenuniv.nl/handle/1887/11859 sectie 12.
Rechtbank, sector bestuursrecht
Aan een proces bij de bestuursrechter gaat een bestuursrechtelijke voorprocedure vooraf (bezwaar of administratief beroep).
In principe worden bestuursrechtelijke zaken door een enkelvoudige kamer behandeld (art. 8:10 lid 1 Awb), tenzij de zaak hiervoor ongeschikt is. In dat geval vindt verwijzing naar een meervoudige kamer plaats (art. 8:10 lid 2 Awb). Andersom kan ook (art. 8:10 lid 3 Awb).
Relatieve competentie bestuursrechter: de rechter die bij de zetel van de gemeente, provincie, waterschap of politieregio hoort, waar tegen bezwaar was ingesteld (voorafgaande aan de procedure bij de bestuursrechter) (art. 8:7 Awb).
De als eerste benaderde rechtbank gaat voor als bevoegde rechtbank (art. 8:8 Awb). Bij geschillen tussen rechtbanken over de relatieve competentie is de hogere beroepsrechter (voor bestuurszaken) bevoegd. Dit is de Afdeling Bestuursrechtspraak Raad van State of de Centrale Raad van Beroep (hierover later meer) (art. 8:9 Awb).
Fasen: 1. Indiening beroepschrift (art. 6:4 lid 3; 6:5; 8:1 Awb). Het griffierecht wordt geheven van de indieners van het beroepschrift (art. 8:41 lid 1 Awb).
Er is gewoon procesvertegenwoordiging mogelijk voor onbekwame personen, zoals minderjarigen en onder curatele gestelden door respectievelijk hun wettelijk vertegenwoordigers en hun curator (art. 8:21 lid 1 en 8:22 Awb).
2. a. De bestuursrechter kan eventueel voorafgaande beslissingen nemen, zoals “verwijzing naar een andere rechtbank, waar al een zaak in behandeling is die nauw verwant is met deze zaak” (art. 8:13 Awb), voeging en splitsing waarbij zaken over hetzelfde onderwerp worden gevoegd bij dezelfde rechtbank en splitsing bij het omgekeerde geval (art. 8:14 Awb).
b. Beslissing tot een bijzondere procedure: versnelde behandeling of vereenvoudigde behandeling. Versnelde behandeling vindt plaats bij spoedeisendheid en in het belang van het onderzoek (art. 8:52 Awb).
Vereenvoudigde behandeling kan - alleen als partijen niet zijn uitgenodigd of opgeroepen - plaatsvinden, als een onderzoek ter zitting niet nodig is (art. 8:54 Awb), in de gevallen dat de rechtbank kennelijk onbevoegd is, het beroep kennelijk niet-ontvankelijk is, het beroep kennelijk ongegrond is of het beroep kennelijk gegrond is.
Het onderzoek ter zitting vindt in dat geval niet plaats. Tegen de uitspraak na vereenvoudigde behandeling kan de belanghebbende of het bestuursorgaan verzet instellen bij de rechtbank (art. 8:55 lid 1 Awb).
3. Wisseling van stukken (art. 6:14 lid 2 Awb): - verweerschrift moet binnen vier weken na de dag van verzending van het beroepschrift worden verzonden (art. 8:42 lid 1 Awb). In de praktijk houden veel bestuursorganen zich niet aan deze termijn.
dossier bestuursorgaan wordt ingediend (art. 8:42 lid 1 Awb)
er is derdeninbreng mogelijk (art. 8:43 lid 2 Awb)
mogelijkheid tot repliek en dupliek (verweer van de eiser op het verweerschrift en verweer op het repliek) (art. 8:43 lid 1 Awb).
4. Eigen onderzoek door de bestuursrechter: - comparitie (verschijning van partijen) (art. 8:44 Awb)
- Verzoek om inlichtingen (art. 8:45 Awb)
- Oproeping van getuigen (art. 8:46 Awb), deskundigen (art. 8:47 Awb)
- Onderzoek ter plaatse (art. 8:50 Awb)
5. De partijen worden ten minste drie weken voor de zittingsdatum uitgenodigd door de rechtbank (art. 8:56 lid 1 Awb)
6. De partijen kunnen tot tien dagen vóór de zitting nadere stukken indienen (art. 8:58 lid 1 Awb).
De bestuursrechter kan besluiten, dat het onderzoek ter zitting achterwege blijft indien alle partijen daarvoor hun toestemming hebben gegeven (art. 8:57 Awb).
7. Onderzoek ter zitting: - De zitting is in beginsel openbaar (art. 8:62 lid 1 Awb; art. 121 Grondwet; art. 6 EVRM).
- De griffier maakt aantekeningen in de vorm van een proces-verbaal van de zitting (art. 8:61 lid 1 + 3 Awb).
- De rechtbank kan bepalen dat het onderzoek ter zitting wordt geschorst en dat het vooronderzoek wordt hervat (art. 8:64 lid 1 Awb).
- De partijen kunnen het laatste woord voeren (art. 8:65 lid 2 Awb)
- De bestuursrechter sluit het onderzoek ter zitting wanneer zij van oordeel is, dat het is voltooid (art. 8:65 lid 1 Awb). Daarna deelt de bestuursrechter de datum mee van de uitspraak (art. 8:65 lid 3 Awb).
8. Beraadslaging in de raadkamer: dit geeft soms nog aanleiding tot heropening van de zaak (art. 8:68 Awb).
9. Uitspraak: - de beslistermijn voor de schriftelijke uitspraak bedraagt in beginsel zes weken na het sluiten van de zitting (art. 8:66 lid 1 Awb) en de mondelinge uitspraak kan meteen na het sluiten van de zitting.
- De rechter doet uitspraak over het ingestelde beroep (art. 8:70 Awb).
Mogelijke uitspraken: - gegrondverklaring van het beroep (art. 8:72 lid 1 Awb) à gehele of gedeeltelijke vernietiging van het bestreden besluit.
> Bijzondere uitspraken: - het geheel of gedeeltelijk in stand blijven van de gevolgen van een vernietigd besluit (art. 8:72 lid 3 Awb).
- Het stellen van een termijn voor het nemen van een nieuw besluit of het verrichten van een andere handeling (art. 8:72 lid 4 Awb).
- Het stellen van een uitspraak in plaats van het vernietigde besluit (zelf in de zaak voorzien) (art. 8:72 lid 4 Awb). De rechter gaat dan op de stoel van het bestuursorgaan zitten, hetgeen naar zijn aard alleen mag als er rechtens maar één mogelijk gevolg is na gegrondverklaring van het beroep en vernietiging van het besluit.
- Het opleggen van een dwangsom aan het bestuursorgaan (art. 8:72 lid 7 Awb).
- Veroordeling tot schadevergoeding(art. 8:73 Awb).
- Vergoeding van griffierecht door de verliezende partij (art. 8:74 Awb).
- Veroordeling in de proceskosten (kosten die zijn gemaakt in verband met de behandeling van het beroep bij de rechtbank) (art. 8:75 en 8:75a Awb) die de verliezende partij moet betalen.
Voorlopige voorziening
De voorlopige voorziening (art. 8:81 Awb) komt tegemoet aan het feit, dat tijdens het instellen van het bezwaar- of beroepschrift de werking van het besluit niet geschorst wordt. Met een voorlopige voorziening (een bestuursrechtelijk kort geding) kan dit gebrek (relatief) snel maar tijdelijk worden verholpen.
Eigenschappen
Er moet sprake zijn van een zogenaamd connexiteitsvereiste dat inhoudt, dat het verzoek niet los van een bodemprocedure ''hoofdzaak' is te voeren.
Er staat geen hoger beroep open tegen een voorlopige voorziening. Er is slechts intrekking of wijziging ervan mogelijk bij de voorzieningenrechter van de bestuursrechter zelf.
Toegangsvereisten:
Absolute en relatieve competentie van de benaderde voorzieningenrechter.
Het primaire bezwaar en beroep is ontvankelijk
Persoon van de verzoeker tot voorlopige voorziening: appellant, verweerder of derde belanghebbende
voorafgaand of uiterlijk gelijktijdig wordt er een bezwaar of beroepschrift ingediend.
Het griffierecht is even hoog als een procedure in hoofdzaak (bodemprocedure) (art. 8:82 Awb).
Er moet sprake zijn van een spoedeisend belang en hierbij vindt een belangenafweging plaats.
De voorlopige voorziening is een tijdelijke maatregel en de voorzieningenrechter kan de termijn ervan bepalen (art. 8:85 lid 1 Awb).
Verder eindigt de voorlopige voorziening, wanneer de beroepstermijn is verstreken (art. 8:85 lid 2 sub a Awb), het bezwaar of beroep is ingetrokken (art. 8:85 lid 2 sub b Awb) en wanneer de rechtbank uitspraak heeft gedaan in het bodemgeschil (art. 8:85 lid 2 Awb).
Onmiddellijke uitspraak in de hoofdzaak (kortsluiting) (art. 8:86 Awb): Als de voorzieningenrechter na de zitting (art. 8:83 lid 1 Awb) van oordeel is, dat nader onderzoek redelijkerwijs niet kan bijdragen aan de beoordeling van de zaak, kan hij de zaak meteen afdoen (art. 8:86 lid 1 Awb).
Behalve door de Voorzieningenrechter van de rechtbanken kan een voorlopige voorziening ook worden getroffen door de Voorzieningenrechter van een van de drie hoger beroepscolleges, indien gelijktijdig bij dat college een regulier (hoger) beroep (zie hierna),
ook wel 'bodemzaak' genoemd, aanhangig is.
Ook kan de bestuursrechter op eigen initiatief tijdens (hoger) beroep een voorlopige voorziening treffen.
Een eerder getroffen voorlopige voorziening kan op verzoek van belanghebbenden ook weer worden opgeheven.
Hoger beroep
Ter beoordeling staat de uitspraak van de rechtbank. De instantie bekijkt, buiten enkele punten die ambtshalve bekeken worden, de aangevoerde gronden van de appellanten. Gronden tegen de uitspraak die niet reeds in beroep bij de rechtbank zijn voorgedragen, worden niet behandeld 'grondentrechter'.
A. Hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in Den Haag (art. 20 Wet op de Raad van State): De Afdeling bestuursrechtspraak bestaat uit staatsraden en staatsraden in buitengewone dienst (art. 27 lid 1). Zij komen voort uit de politiek, wetenschap en (gewone) rechterlijke macht. Ook werken er enkele honderden juristen 'Ambtenaar van Staat', die de zaken voor de staatsraden 'voorkauwen'. Zowel in eerste aanleg als in hoger beroep wordt uitspraak gedaan door de Afdeling bestuursrechtspraak, meestal in meervoudige kamers, tenzij de Afdeling een zaak naar een enkelvoudige kamer of een grote kamer (bestaan de uit 5 bestuursrechters) verwijst. Dat gebeurt bijvoorbeeld als een zaak, juridisch gezien, als een zeer eenvoudige of juist een ingewikkelde zaak wordt beschouwd (art. 36 lid 2 en 39 lid 2 wet RvS). Er kan geen hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak worden ingesteld, als dit kan bij de Centrale Raad van Beroep (B.) of het College van Beroep voor het bedrijfsleven (C.). (art. 37 lid 1). De Afdeling krijgt van juridisch deskundigen de laatste tijd kritiek vanwege de soms apodictische uitspraken, dat wil zeggen deze kritici menen dat de Afdeling niet altijd (voldoende) aan het motiveringsvereiste bij uitspraken voldoet. Ook werd wel de kritiek gehoord dat de rechtsprekende taak van de Afdeling ten onrechte niet bij de (gewone) rechterlijke macht is ingedeeld, maar feitelijk bij een orgaan van de staat zelf, en aldus de schijn van een dubbelepettenproblematiek zou kunnen oproepen. Daar staat tegenover dat dit feit mogelijk de Afdeling zich extra bewust doet zijn van de opdracht onpartijdig recht te spreken, m.n. in verhouding tot bestuursorganen die behoren tot de Rijksoverheid. Sinds 4 april 2019 is ook een trend te zien dat de Afdeling meer dan in het verleden zaken buiten zitting afdoet en wordt op wel gehouden zittingen (nog) strikter te hand gehouden aan het beleid dat hetgeen reeds in de beroepsgronden naar voren is gebracht, niet nogmaals mondeling ter zitting kan worden herhaald. De voorzitter ziet hier streng op toe. De juristen hebben alle stukken en bijlagen van a tot z gelezen, ook als dit honderden bladzijden betreft, waardoor ter zitting niets hoeft te worden herhaald.
B. Hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep in Utrecht (art. 18 Beroepswet): het gaat hier om sociale zekerheidszaken en over zaken rondom de rechtspositie van ambtenaren. Er kan door de Centrale Raad van Beroep zowel in beroep als in hoger beroep uitspraak worden gedaan en het is in meervoudige kamers, tenzij de Raad het beroep verwijst naar een enkelvoudige kamer (art. 17 lid 2 en 21 lid 2/3 Beroepswet). Hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep is alleen mogelijk inzake wetten die zijn opgenomen in de bijlage bij de Beroepswet (art. 18 lid 1 sub b Beroepswet). Dit zijn o.a. de Werkloosheidswet (W.W.), WAO/WIA en Ziektewet. Sommige deskundigen menen dat de Raad van de drie hoger-beroep instanties de hoogste eisen qua integriteit aan zowel de instantie als de raadsheren stelt.
C. Hoger beroep bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) (art. 20 Wet bestuursrechtspraak bedrijfsorganisatie: b.r.b.). Het C.B.B. doet in eerste instantie en in hoger beroep uitspraak over bedrijfseconomische zaken. Over besluiten van bedrijfslichamen en de Sociaal-economische Raad (SER), doet het C.B.B. zowel uitspraak in eerste aanleg als in hoger beroep (art. 18 lid 1 wet b.r.b.). Alleen hoger beroep bij het C.B.B. is mogelijk bij besluiten op grond van wetten die genoemd staan in de bijlage bij de wet b.r.b., zoals de Telecommunicatiewet, de Tabakswet en de Mededingingswet (art. 20 lid 1 wet b.r.b.).
Toegangsvereisten:
er is een uitspraak van een bestuursrechter in eerste aanleg
alleen belanghebbenden kunnen hoger beroep instellen
de termijn voor het instellen van hoger beroep bedraagt zes weken (art. 6:7 Awb en art. 6:24 lid 1 Awb).
Procedure: dezelfde procedurevoorschriften als bij de bestuursrechter in eerste aanleg gelden hier.
Fasen:
Indiening beroepschrift (art. 6:4 lid 3; 6:5; 8:1 Awb). Het griffierecht wordt geheven van de indieners van het beroepschrift (art. 8:41 lid 1 Awb). Er is gewoon procesvertegenwoordiging mogelijk voor onbekwame personen, zoals minderjarigen en onder curatele gestelden door respectievelijk hun wettelijk vertegenwoordigers en hun curator (art. 8:21 lid 1 en 8:22 Awb).
a. De bestuursrechter kan eventueel voorafgaande beslissingen nemen, zoals “verwijzing naar een andere rechtbank, waar al een zaak in behandeling is die nauw verwant is met deze zaak” (art. 8:13 Awb), voeging en splitsing waarbij zaken over hetzelfde onderwerp worden gevoegd bij dezelfde rechtbank en splitsing bij het omgekeerde geval (art. 8:14 Awb).
b. Beslissing tot een bijzondere procedure: versnelde behandeling of vereenvoudigde behandeling. Versnelde behandeling vindt plaats bij spoedeisendheid en in het belang van het onderzoek (art. 8:52 Awb). Vereenvoudigde behandeling kan plaatsvinden, als een onderzoek ter zitting niet nodig is (art. 8:54 Awb), in de gevallen dat de rechtbank kennelijk onbevoegd is, het beroep kennelijk niet-ontvankelijk is, het beroep kennelijk ongegrond is of het beroep kennelijk gegrond is. Het onderzoek ter zitting vindt in dat geval niet plaats. Tegen de uitspraak na vereenvoudigde behandeling kan de belanghebbende of het bestuursorgaan verzet instellen bij de rechtbank (art. 8:55 lid 1 Awb).
Wisseling van stukken (art. 6:14 lid 2 Awb): - verweerschrift moet binnen vier weken na de dag van verzending van het beroepschrift worden verzonden (art. 8:42 lid 1 Awb).
dossier bestuursorgaan wordt ingediend (art. 8:42 lid 1 Awb)
er is derdeninbreng mogelijk (art. 8:43 lid 2 Awb)
mogelijkheid tot repliek en dupliek (verweer van de eiser op het verweerschrift en verweer op het repliek) (art. 8:43 lid 1 Awb).
Eigen onderzoek door de bestuursrechter: - comparitie (verschijning van partijen) (art. 8:44 Awb)
Verzoek om inlichtingen (art. 8:45 Awb)
Oproeping van getuigen (art. 8:46 Awb), deskundigen (art. 8:47 Awb)
Onderzoek ter plaatse (art. 8:50 Awb)
De partijen worden ten minste drie weken voor de zittingsdatum uitgenodigd door de rechtbank (art. 8:56 lid 1 Awb)
De partijen kunnen tot tien dagen vóór de zitting nadere stukken indienen (art. 8:58 lid 1 Awb).
De bestuursrechter kan besluiten, dat het onderzoek ter zitting achterwege blijft indien alle partijen daarvoor hun toestemming hebben gegeven (art. 8:57 Awb).
Onderzoek ter zitting: - De zitting is in beginsel openbaar (art. 8:62 lid 1 Awb; art. 121 Grondwet; art. 6 EVRM).
De griffier maakt aantekeningen in de vorm van een proces-verbaal van de zitting (art. 8:61 lid 1 + 3 Awb).
De rechtbank kan bepalen dat het onderzoek ter zitting wordt geschorst en dat het vooronderzoek wordt hervat (art. 8:64 lid 1 Awb).
De partijen kunnen het laatste woord voeren (art. 8:65 lid 2 Awb)
De bestuursrechter sluit het onderzoek ter zitting wanneer zij van oordeel is, dat het is voltooid (art. 8:65 lid 1 Awb). Daarna deelt de bestuursrechter de datum mee van de uitspraak (art. 8:65 lid 3 Awb).
Beraadslaging in de raadkamer: dit geeft soms nog aanleiding tot heropening van de zaak (art. 8:68 Awb).
Uitspraak: - de beslistermijn voor de schriftelijke uitspraak bedraagt zes weken na het sluiten van de zitting (art. 8:66 lid 1 Awb) en de mondelinge uitspraak kan meteen na het sluiten van de zitting.
De rechter doet uitspraak over het ingestelde beroep (art. 8:70 Awb).
Mogelijke uitspraken: - gegrondverklaring van het beroep (art. 8:72 lid 1 Awb) à het hoger beroepsorgaan bevestigt de uitspraak van de lagere bestuursrechter met overneming van gronden of met verbetering van gronden. Daarentegen is er een gehele of gedeeltelijke vernietiging van de uitspraak van de lagere bestuursrechter mogelijk.
Bijzondere uitspraken:
het geheel of gedeeltelijk in stand blijven van de gevolgen van een vernietigd besluit (art. 8:72 lid 3 Awb).
Het stellen van een termijn voor het nemen van een nieuw besluit of het verrichten van een andere handeling (art. 8:72 lid 4 Awb).
Het stellen van een uitspraak in plaats van het vernietigde besluit (zelf in de zaak voorzien) (art. 8:72 lid 4 Awb). De rechter mag echter niet op de stoel van het bestuursorgaan zitten. Zij mag slechts zelf in de zaak voorzien als er nog maar één beslissing mogelijk is.
Het opleggen van een dwangsom aan het bestuursorgaan (art. 8:72 lid 7 Awb).
Veroordeling tot schadevergoeding zoals het “zelfstandig schadebesluit” in de zaak Van Vlodrop (art. 8:73 Awb).
Vergoeding van griffierecht door de verliezende partij (art. 8:74 Awb).
Veroordeling in de proceskosten (kosten die zijn gemaakt in verband met de behandeling van het beroep bij de rechtbank) (art. 8:75 en 8:75a Awb) die de verliezende partij moet betalen.
Het instellen van hoger beroep heeft geen schorsende werking (art. 6:16 Awb en art. 6:24 Awb).
Cassatie
Cassatie bij de Hoge Raad is alleen mogelijk bij belastingzaken na: een bezwaarschrift bij de Belastingdienst en beroepschrift bij de belastingkamer van het Gerechtshof.
De termijn voor het instellen van cassatieberoep bedraagt zes weken na de uitspraak van de belastingkamer van het Gerechtshof.
Een en ander is geregeld in de Algemene wet inzake rijksbelastingen (art. 28 en volgende).
Buitengewone rechtsmiddelen
Herziening (art. 8:119 Awb): wanneer alle 'gewone' rechtsmiddelen zijn uitgeput (geen hoger beroep etc. meer mogelijk), kan de rechtbank (óf de hoger beroepsinstantie) op verzoek een onherroepelijk geworden uitspraak herzien.
Dit kan op basis van feiten en omstandigheden die vóór de uitspraak hebben plaatsgevonden, die ten tijde van de uitspraak onbekend waren, redelijkerwijs niet bekend konden zijn, en dan nog alleen wanneer deze feiten of omstandigheden tot een andersluidende uitspraak hadden kunnen leiden, als deze op dat tijdstip aan de betreffende rechtsinstantie wél bekend waren geweest. De praktijk laat zien dat een verzoek om herziening zeer zelden slaagt, gezien voormelde eisen.
Vervallenverklaring: (Kennelijke) fouten in uitspraken kan de bestuursrechter vervallen verklaren. Dit betreft echter een handeling zonder grondslag in de Awb. Daarnaast kan het voorkomen dat een kennelijke verschrijving in een uitspraak de betreffende rechtsinstantie reden geeft een verbeterde uitspraak te doen. Als het goed is wordt daarbij het niet juiste gedeelte van de uitspraak ingetrokken.
De toegang tot de burgerlijke rechter (civiele procedure)
De burgerlijke (civiele) rechter behandelt puur civielrechtelijke geschillen tussen burgers onderling (art. 112 lid 1 Grondwet) en heeft een aanvullende rol ten aanzien van rechtsverhoudingen met en tussen overheden.
Deze aanvullende rol heeft de burgerlijke rechter dus op de bestuursrechter zoals hiervoor genoemd.
De burgerlijke rechter is bevoegd in gevallen waarin alleen bezwaar of administratief beroep openstaat en deze bestuurlijke voorprocedure is doorlopen (art. 8:4 Awb). Als er echter wel beroep op de bestuursrechter openstaat, is de burgerlijke rechter niet-ontvankelijk (arrest Changoe uit 1992).
Wanneer een bestuursrechtelijke voorziening niet wordt benut, gaat de burgerlijke rechter uit van de rechtsgeldigheid/onherroepelijkheid van het besluit of de uitspraak (arrest Heesch/Van den Akker uit 1986). Dit is het beginsel van de “formele rechtskracht”: het besluit of de uitspraak is dan “rechtens onaantastbaar” geworden.
Het beginsel van de formele rechtskracht ziet alleen op het besluit zelf en niet op toezeggingen, mededelingen of voorbereidende handelingen (arrest Staat/Bolsius uit 1990).
Bijzondere regels gelden er bij het zelfstandig (zuiver) schadebesluit. Dit is een besluit van een bestuursorgaan inzake toekenning van schadevergoeding. Ook het besluit tot weigering van schadevergoeding is een zuiver schadebesluit (arrest Van Vlodrop uit 1997).
In het arrest van de Hoge Raad, genaamd Groningen/Raatgever uit 1999, zijn hierover een aantal rechtsregels geformuleerd en ze komen in het kort hierop neer:
Tegen een zelfstandig schadebesluit kan men zowel een vordering instellen bij de bestuursrechter als bij de burgerlijke rechter. Hier geldt een alternatief systeem: men heeft dus de keuze tussen de bestuursrechter en de burgerlijke rechter. Dit geldt alleen als er een onherroepelijk bestuursrechtelijk oordeel is, dat het bestuursorgaan aansprakelijk is voor de schade.
Als men de weg van de bestuursrechtspraak heeft gevolgd en dit beroep is verworpen, dan is men nadien niet-ontvankelijk bij de burgerlijke rechter (kan men dus niet meer bij de burgerlijke rechter terecht).
Men kan bij een zuiver schadebesluit nog naar de burgerlijke rechter, zolang de bestuursrechter nog geen uitspraak heeft gedaan (dus wel na indiening van een beroepschrift, maar vóór de uitspraak).
Deze regels uit het arrest Groningen/Raatgever gelden ook voor het ambtenarenrecht (arrest Staat/Zevenbergen, ook wel ambtenarenwet III uit 2002).
Een onzelfstandig (onzuiver) schadebesluit houdt in, dat iemand schade heeft geleden door een besluit van een bestuursorgaan: het besluit is dus de oorzaak van de schade.
Klachtvoorzieningen
Het klachtrecht is geregeld in hoofdstuk 9 van de Algemene wet bestuursrecht.
We maken onderscheid tussen het interne klachtrecht (bij het bestuursorgaan zelf, waarover wordt geklaagd) en het externe klachtrecht: bij een andere instantie dan het betreffende bestuursorgaan, de Nationale Ombudsman en gemeentelijke ombudslieden. Klachtrecht gaat niet over besluiten maar over gedragingen (bejegening van de burger) door het bestuursorgaan of door iemand van zijn personeel (ambtenaar). Vaak worden deze klachten verward met bezwaar en ook wel met klachten over zaken die niet goed zijn in de openbare ruimte, bv. de bekende losliggende tegel. Dit soort klachten zijn echter niet wettelijk geregeld.
Literatuur
Van Wijk/Konijnenbelt/Van Male, Hoofdstukken van administratief recht, Den Haag 2005,
F.A.M. Stroink, Algemeen bestuursrecht: een inleiding, Zwolle 1996,
A.Q.C. Tak, Het Nederlands bestuursprocesrecht - in theorie en praktijk, SDU uitgevers, Den Haag 2002,
mr. Y.M. Visscher, Praktisch Bestuursrecht, Noordhoff Uitgevers bv Groningen/Houten,
Mr. Robert Willem Jacob Crommelin, https://openaccess.leidenuniv.nl/handle/1887/11859
Externe links
Informatie op Rechtspraak.nl over Bestuursrecht (Nederland)
Besluit proceskosten bestuursrecht (Nederland)
Bestuursrecht
Nederlands recht
|
Eigenschappen
Er moet sprake zijn van een zogenaamd connexiteitsvereiste dat inhoudt, dat het verzoek niet los van een bodemprocedure ''hoofdzaak' is te voeren.
Er staat geen hoger beroep open tegen een voorlopige voorziening. Er is slechts intrekking of wijziging ervan mogelijk bij de voorzieningenrechter van de bestuursrechter zelf.
Toegangsvereisten:
Absolute en relatieve competentie van de benaderde voorzieningenrechter.
Het primaire bezwaar en beroep is ontvankelijk
Persoon van de verzoeker tot voorlopige voorziening: appellant, verweerder of derde belanghebbende
voorafgaand of uiterlijk gelijktijdig wordt er een bezwaar of beroepschrift ingediend.
Het griffierecht is even hoog als een procedure in hoofdzaak (bodemprocedure) (art. 8:82 Awb).
Er moet sprake zijn van een spoedeisend belang en hierbij vindt een belangenafweging plaats.
De voorlopige voorziening is een tijdelijke maatregel en de voorzieningenrechter kan de termijn ervan bepalen (art. 8:85 lid 1 Awb).
Verder eindigt de voorlopige voorziening, wanneer de beroepstermijn is verstreken (art. 8:85 lid 2 sub a Awb), het bezwaar of beroep is ingetrokken (art. 8:85 lid 2 sub b Awb) en wanneer de rechtbank uitspraak heeft gedaan in het bodemgeschil (art. 8:85 lid 2 Awb).
| 1 |
toegangsvereisten, actievoorwaarden, toegangspecificatie
|
10,188 |
FMRadioChannel
|
558690
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/100%25%20NL
|
100% NL
|
100% NL (uit te spreken als "honderd procent en-el") is een Nederlandse commerciële radiozender die sinds 8 juli 2006 landelijk op FM uitzendt.
De zender draait in principe Nederlandse producten. Sinds enkele jaren draait de zender naast muziek van Nederlandse artiesten ook hits van buitenlandse artiesten waar geen Nederlandse artiest, musicus, producer of wat dan ook betrokken was bij de productie.
Geschiedenis
Juridische strijd
Het ontstaan van 100% NL kenmerkt zich door vele rechtszaken. In 2003 werden de Nederlandse radiofrequenties opnieuw verdeeld op basis van Zerobase, een herverdeling van de AM- en FM-frequenties met de bedoeling meer commerciële radiostations toegang te bieden tot de Nederlandse ether. Deze verdeling vond plaats door een vergelijkende toets met veilingelement.
Europese bedrijven konden zich aanmelden voor deze frequenties en moesten een bedrijfsplan voor de gewenste frequentie indienen. Een aantal landelijke frequentiepakketten (kavels) werden door de overheid ter beschikking gesteld zonder voorwaarden, de zogeheten "vrije kavels". De "geclausuleerde kavels" zijn pakketten waaraan wel voorwaarden werden gesteld. Voor deze geclausuleerde kavels moest behalve een bedrijfsplan ook een programmaplan worden ingeleverd.
De ingediende plannen werden door een onafhankelijke commissie vergeleken (de vergelijkende toets). Als voor een geclausuleerd pakket geen van de aanvragen er met kop en schouders bovenuit zou steken, zou het financiële bod van de aanvrager de doorslag geven (het veilingelement).
Een van deze kavels werd door de overheid aangewezen voor muziek van Nederlandse en Europese bodem, het zogeheten kavel A9. RTL Nederland bood 35% Nederlandstalige producties, terwijl Mediasales 70% in die categorie opvoerde. De toetsingscommissie oordeelde dat dit verschil "niet significant" was, waarna het financiële bod van 23 miljoen euro van RTL tegen de 8.000 euro van het Finse Mediasales de doorslag gaf en RTL FM in de lucht kwam.
Mediasales, onder aanvoering van (toen nog) ANP-nieuwslezer Herbert Visser, stapte daarop naar de rechter. Na een bodemprocedure van twee jaar stelde de rechtbank van Den Haag het Finse Mediasales in het gelijk. Uiteindelijk kon 100% NL op 8 juli 2006 met de eerste uitzending beginnen.
Eerste uitzending
In de nacht van 7 op 8 juli 2006 werd de start van de zender ingeluid met een uitzending vanuit Het Ketelhuis op het Westergasfabriek-terrein in Amsterdam. Dj's Eline la Croix en Casper Meijer presenteerden de liveshow met urbanartiesten zoals K-Liber 4 Life, The Opposites en Ninthe. De eerste plaat op de nieuwe zender was The Right Side Won van What Fun! en werd gedraaid na een toespraak van 100% NL-woordvoerder Herbert Visser.
In de eerste twee jaar profileerde de zender zich als een pop-, rock- en urbanzender gericht op jongeren. Wegens gebrek aan succes gooide de zender midden 2008 het roer om en is zij zich gaan richten op nederpop en "softe" muziek. Hierbij werden vele presentatoren ontslagen. Eerst zou de zender zich gaan profileren als vrouwvriendelijk met programma's van onder anderen Daphne Deckers, Myrna Goossen, Tanja Jess en Elsemieke Havenga.
Overname Mediahuis
Mediahuis maakte op 3 april 2023 bekend dat het alle aandelen van RadioCorp had verworven. Hiermee kwam 100% NL in handen van de Belgische onderneming. Het management van RadioCorp en de bijbehorende zenders bleef in functie.
Medewerkers
Diskjockeys
Huidige
Zenderstemmen
Programmering
Maandag t/m donderdag
Van 6.00 tot 10.00 uur is op 100% NL een ochtendprogramma te horen. Sinds 31 augustus 2020 is dit Goedemorgen 100% NL, met Giorgio hokstam. Sinds januari 2017 werd op dit tijdstip De Ochtendshow met Lars uitgezonden, gepresenteerd door Lars Boele. Boele nam het ochtendprogramma over van Lex Gaarthuis, die naar Radio 10 vertrok. Daarvoor presenteerde Colin Banks jarenlang het ochtendprogramma.
De kantooruren worden op 100% NL in twee blokken ingedeeld: van 10.00 tot 13.00 uur en van 13.00 tot 16.00 uur. Het blok van 10.00 tot 13.00 uur wordt gepresenteerd door Martijn La Grouw. Daarvoor waren onder anderen Marjon Keller en Michael Blijleven te horen op dit tijdslot. Het blok van 13.00 tot 16.00 uur wordt gepresenteerd door Colin Banks. Daarvoor zijn onder anderen Robert Feller, Martijn La Grouw en Koen Hansen te horen geweest op dit tijdslot.
Het middagprogramma van 16.00 tot 19.00 uur wordt gepresenteerd door Barry Paf met De Barry Paf Show. Ook Chantal Hutten, Koen Hansen, Koen van Huijgevoort en Eline la Croix zijn te horen geweest op dit tijdslot.
Het avondprogramma van 19.00 tot 22.00 uur wordt gepresenteerd door Koen Hansen. daarna is er 100% NL non-stop te horen. Voorheen was Candlelight met Jan van Veen elke maandag t/m donderdag van 23.00 uur tot middernacht te horen, maar dit werd met ingang van 2018 vervangen door non-stopliefdesmuziek. In de nacht is 100% NL non-stop te horen.
Vrijdag
In de ochtend is net als alle andere werkdagen Goedemorgen 100% NL te horen.
De kantooruren worden gepresenteerd door Martijn La Grouw (tussen 10.00 en 13.00 uur) en Colin Banks (tussen 13.00 en 16.00 uur). Tevens presenteert Colin Banks tussen 15.00 en 16.00 uur de 100% NL Top 10, een wekelijkse hitlijst.
Het middagprogramma op vrijdag wordt omgedoopt tot Meezing Vrijdag, met liedjes die makkelijk mee te zingen zijn. Tussen 16.00 en 19.00 uur wordt deze gepresenteerd door Stephan Jacobs.
De avond wordt gepresenteerd net als alle andere werkdagen door Koen Hansen (tussen 19.00 en 22.00 uur) Ook het avondprogramma draagt op vrijdag de naam Meezing Vrijdag. daarna is er 100% NL non-stop
Weekend
Sinds 1 september 2018 zijn in het weekend Timo Kamst, Stephan Jacobs en Colin Banks te horen, met alle drie een drie uur durend programma. Timo Kamst presenteert van 9.00 tot 12.00 uur Stephan jacobs presenteert vervolgens tussen 12.00 en 15.00 uur en Colin Banks tussen 15.00 en 17.00 uur. Eerder was tussen 9.00 en 13.00 uur Chantal Hutten te horen.
Sinds mei 2011 was de 100% NL Top 10 met Colin Banks op zaterdag tussen 12.00 en 13.00 uur te horen. In diezelfde periode was ook Roland Snoeijer van 10.00 tot 12.00 uur op zaterdag te horen. Dit programma stopte toen de 100% NL Top 10 verhuisde naar de vrijdag.
Evenementen
100% NL Awards
Sinds 2009 worden door het radiostation de 100% NL Awards uitgereikt. In datzelfde jaar werd 100% NL genomineerd voor een Marconi Award.
Van 2009 t/m 2014 werden er elk jaar steevast vier prijzen uitgereikt. Vanaf 2015 kwamen daar verschillende prijzen bij.
100% NL Oeuvre Award
De 100% NL Oeuvre Award wordt niet op jaarbasis uitgereikt. Eerdere winnaars waren o.a. Anouk, Marco Borsato, Jan van Veen, Jan Smit, Nick & Simon, Linda de Mol, Ilse DeLange en Krezip.
Acties
Wens Het & Krijg Het
Bij Wens Het & Krijg Het laat 100% NL twee weken lang de wensen van luisteraars uitkomen. Dit kunnen producten zijn, maar ook dingen die niet te koop zijn. Zo wonnen luisteraars eerder al een meet en greet met Merel Westrik, een keer meelopen met de Nijmeegse Vierdaagse en een keer karten met Max Verstappen.
In 2015 werd een speciale Wens Het & Krijg Het-Sinterklaaseditie gehouden.
De Borrel Top 3
Luisteraars konden hun 3 beste platen voor de vrijdagmiddagborrel insturen. Deze lijsten werden enkele weken lang elke vrijdagmiddag uitgezonden in de toenmalige Middagshow met Koen.
De Vakantieupdate
In de weken voor de zomervakantie wordt in het programma van Martijn La Grouw wekelijks op zaterdagochtend een land behandeld waar je op vakantie kunt gaan. Onder andere Spanje, Griekenland, Turkije en de Verenigde Staten zijn al voorbij gekomen.
Digitale zenders
100% NL heeft enkele digitale themakanalen die non-stop muziek uitzenden:
100% NL Feest
100% NL Liefde
100% NL Nederpop
100% NL Non-stop
100% NL Puur
Televisiezender
100% NL TV is een televisiezender die op 1 oktober 2013 is gestart als televisiezender van 100% NL. De zender zendt 24 uur per dag non-stop videoclips van Nederlandse artiesten uit.
Prijzen
Gouden RadioRing
In 2015 werd Lex Gaarthuis als eerste diskjockey van 100% NL genomineerd voor de Zilveren RadioSter Man. Hij wist de prijs niet te winnen.
Externe link
Officiële website
Nederlandse radiozender
RadioCorp
|
Juridische strijd
Het ontstaan van 100% NL kenmerkt zich door vele rechtszaken. In 2003 werden de Nederlandse radiofrequenties opnieuw verdeeld op basis van Zerobase, een herverdeling van de AM- en FM-frequenties met de bedoeling meer commerciële radiostations toegang te bieden tot de Nederlandse ether. Deze verdeling vond plaats door een vergelijkende toets met veilingelement.
| 1 |
FM-radiozender, FM-radiokanaal, FM-frequentie
|
2,373 |
BroadcastService
|
1372689
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Channel%201
|
Channel 1
|
Channel 1 (Hebreeuws: הערוץ הראשון, HaArutz HaRishon) is het oudste televisiekanaal in Israël. Het kanaal van de Israel Broadcasting Authority begon met uit te zenden op 2 mei 1968. Het kanaal wordt grotendeels gefinancierd door het kijk- en luistergeld, maar ook de reclame die ze uitzenden is een grote inkomensbron. Op 10 mei 2017 staakte Channel 1 haar uitzendingen in verband met het vervangen van de IBA door een nieuwe afgeslankte omroep, de Israeli Public Broadcasting Corporation, die op 15 mei 2017 met haar uitzendingen begint.
Geschiedenis
Het recht om de Israel Broadcasting Authority op te richten kregen ze van de Knesset op 6 juni 1965. De eerste uitzending via Channel 1 vond plaats op 2 mei 1968. Tot 1982 zond Channel 1 uit in zwart-wit, maar sinds 13 januari 1982 zenden ze uit in kleur. In de periode van 1968-1982 werd enkel met een uitzonderlijke gelegenheid met kleur uitgezonden. Zo waren bijvoorbeeld het bezoek van de Egyptische president aan Israël van 1977, en het Eurovisiesongfestival 1979 in kleur.
Tot 1994 was de naam van het kanaal HaTelevizia HaYisraelit (Hebreeuws: הטלוויזיה הישראלית), maar werd Channel 1 op 4 november 1993.
Shows
Channel 1 heeft een grote lijst met programma's die ze zelf hebben gemaakt zoals:
Mabat - Het avondnieuws en andere nieuwtjes gepresenteerd door Haim Yavin.
Popolitika - Het politieke nieuws
Rishon BaSha'ar - De voetbalhoogtepunten, gepresenteerd door Bonni Ginzburg.
Buitenlandse shows
The Young Indiana Jones Chronicles
Dynasty
Hawaii Five-O
Xena: Warrior Princess
MacGyver
Stargate SG-1
Stargate Atlantis
Star Trek
Star Trek: The Next Generation
Star Trek: Deep Space Nine
Alf
Muppets
Willem Tell
Law & Order
Law & Order: Special Victims Unit
CSI: Crime Scene Investigation
CSI: Miami
CSI: NY
The Fresh Prince of Bel-Air
Starsky and Hutch
The Tribe
Animatie-shows
De avonturen van Kuifje
Alfred J. Kwak Calimero Captain Planet and the Planeteers Count Duckula Digimon Gummi Beren Flintstones Hey Arnold! Iron Man Jetsons La Linea Littl' Bits Vrouwtje Theelepel Mask Ovide en zijn vriendjes Boes Rugrats Simpsons Spider-man De smurfen Snorkels Teenage Mutant Ninja Turtles Tiny Toon Adventures Transformers
David de Kabouter
X-Men
Externe links
Officiële website (in het Hebreeuws)
Israëlische televisiezender
|
Channel 1 (Hebreeuws: הערוץ הראשון, HaArutz HaRishon) is het oudste televisiekanaal in Israël. Het kanaal van de Israel Broadcasting Authority begon met uit te zenden op 2 mei 1968. Het kanaal wordt grotendeels gefinancierd door het kijk- en luistergeld, maar ook de reclame die ze uitzenden is een grote inkomensbron. Op 10 mei 2017 staakte Channel 1 haar uitzendingen in verband met het vervangen van de IBA door een nieuwe afgeslankte omroep, de Israeli Public Broadcasting Corporation, die op 15 mei 2017 met haar uitzendingen begint.
| 4 |
uitzending, omroepdienst, broadcast
|
3,144 |
LiteraryEvent
|
947433
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Boekids
|
Boekids
|
Boekids is een literair jeugdfestival dat jaarlijks door Stichting Boekids wordt georganiseerd. In September 2021 vindt Boekids plaats in Den Haag. Boekids wil zoveel mogelijk kinderen en ouders met diverse achtergronden in contact brengen met (jeugd)literatuur, hen laten beleven hoe leuk en waardevol lezen is en hen stimuleren om actief met taal bezig te zijn. We zetten ons in voor cultuurparticipatie, creatieve ontwikkeling en een publiek dat representatief is voor de bevolking. Met al onze activiteiten willen we plezier voor lezen en bewustwording stimuleren.
Het festival vergroot het plezier in lezen, boeken, verhalen en alles wat met taal te maken heeft. We nemen onze doelgroep bloedserieus. We duiken in de belevingswereld van kinderen en jongeren en vertalen dat naar een interessant aanbod met aansprekende thema’s voor Boekids en voor de educatieprojecten Boekids University en RYBO. Met steeds een combinatie van fictie en non-fictie, jong en nieuw talent, bekende en onbekende auteurs. We zijn altijd op zoek naar innovatie, bezoeken (buitenlandse) festivals en beurzen, voeden ons met input van jongeren en uitgevers en zitten bovenop de ontwikkelingen.Stichting Boekids is gevestigd in Den Haag en heeft ook een jaarlijks festival en literaire activiteiten in Suriname.
Externe link
Website van Boekids
Evenement in Den Haag
Cultuur in Suriname
Festival in Nederland
Literair evenement
|
Evenement in Den Haag
Cultuur in Suriname
Festival in Nederland
Literair evenement
| 1 |
literair evenement, boekenfestival, schrijversbijeenkomst
|
7,882 |
PaymentCard
|
633808
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/EMV%20%28betaalkaartsysteem%29
|
EMV (betaalkaartsysteem)
|
EMV staat voor Europay, MasterCard en Visa, de drie betaalkaartsystemen die samen een kader hebben opgesteld voor het compatibel maken van chipbetaalkaarten en chipbetaalterminals. Europay fuseerde in 2002 met MasterCard.
Ook andere betaalsystemen, vooral in Europa, gebruiken de EMV-standaarden voor hun chipbetaalkaarten. EMVCo is de wettelijke entiteit die zich opwerpt als bewaker van de EMV-specificaties. Naast Mastercard en Visa zijn ook American Express, het Amerikaanse Discover, het Chinese UnionPay en het Japanse betaalkaartsysteem JCB lid van EMVCo.
De aanleiding tot het gebruik van een chip in plaats van de magneetstrip was de behoefte aan een betere beveiliging. Mede door de toename van skimmen is dit proces versneld.
De migratie van strip naar chip werd in 2005 begonnen, maar doordat alle geldautomaten en betaalautomaten moesten worden omgebouwd in bijna alle landen van de wereld, zou dit nog jaren in beslag nemen. In Nederland was dit proces in 2013 voltooid.
Externe links
Het nieuwe pinnen, website over de invoering van de EMV-standaard
EMVCo-website
Creditcard
|
EMV staat voor Europay, MasterCard en Visa, de drie betaalkaartsystemen die samen een kader hebben opgesteld voor het compatibel maken van chipbetaalkaarten en chipbetaalterminals. Europay fuseerde in 2002 met MasterCard.
| 2 |
creditcard, betaalkaart, pinpas
|
3,153 |
MarryAction
|
1125409
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Constance%20van%20Toulouse
|
Constance van Toulouse
|
Constance van Toulouse (1178 - 1260) was als echtgenote van Sancho VII van Navarra koningin van Navarra.
Constance was de dochter van Raymond VI van Toulouse en Beatrix van Béziers. In 1195 huwde ze met koning Sancho VII van Navarra. In 1200 scheiden ze, waarschijnlijk omdat er geen kinderen werden geboren. Hierna zou ze hertrouwen met graaf Pierre Bermund IV van Anduze (?-1215)
Partner van de koning van Navarra
Persoon in de 12e eeuw
Persoon in de 13e eeuw
|
Constance was de dochter van Raymond VI van Toulouse en Beatrix van Béziers. In 1195 huwde ze met koning Sancho VII van Navarra. In 1200 scheiden ze, waarschijnlijk omdat er geen kinderen werden geboren. Hierna zou ze hertrouwen met graaf Pierre Bermund IV van Anduze (?-1215)
| 1 |
huwelijk, trouwen, huwelijksceremonie
|
7,259 |
PaymentCard
|
4572396
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bunq
|
Bunq
|
Bunq B.V. is een internationaal opererende Nederlandse bank en fintech-bedrijf met een Europese bankvergunning toegekend door De Nederlandsche Bank. Het biedt aan inwoners en bedrijven van Europese landen bankrekeningen en financiële dienstverlening aan.
Bunq is in 2012 opgericht door de Nederlands-Canadese ondernemer Ali Niknam, die eerder webhosting providers TransIP en The Datacenter Group oprichtte.
Het hoofdkantoor van bunq is gevestigd in Amsterdam, waar het ook werd opgericht.
Vanaf 2019 heeft bunq ook andere kantoren geopend en momenteel heeft het bedrijf vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Dublin, Sofia, Madrid, Brussel, Wenen en Warschau. In 2021 verkreeg het bedrijf eenhoornstatus.
In januari 2022 telde bunq 247 werknemers.
Bunq is Europa's tweede grootste neobank.
Beginjaren (2012-2015)
Een groot deel van bunqs beginjaren is vastgelegd in het boek Breken met Banken, geschreven door de Nederlandse auteur Siebe Huizinga.
In Breken met Banken is te lezen dat bunq in het begin er vooral op gericht was een Europese bankvergunning van De Nederlandsche Bank te krijgen. Deze banklicentie kreeg bunq in 2014, waarna het bedrijf de bunq app lanceerde en de eerste volledig mobiele bank in Nederland werd.
Breken met Banken beschrijft verder hoe Niknams achtergrond als programmeur een grote rol speelde bij de ontwikkeling van bunq. De meeste werknemers die door Huizinga worden genoemd zijn developers of afkomstig uit de IT-sector. Niknam heeft in interviews verklaard dat "bunq de enige bank is die door programmeurs is gebouwd". Dit lijkt van invloed te zijn geweest op het vroege imago van bunq. Bij de lancering in 2015 werd bunq door de Nederlandse krant NRC "WhatsApp voor bankieren" genoemd en de bank werd vaak bestempeld als "een IT-bedrijf met een bankvergunning".
Internationale uitbreiding (2015-heden)
Hoewel bunq zich oorspronkelijk richtte op de Nederlandse markt, breidde het bedrijf zich in de jaren na de lancering uit over Europa. Het biedt nu mobiele bankdiensten aan in Nederland, België, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Italië, Portugal en Spanje. Vanaf 2019 zijn de financiële diensten van bunq beschikbaar voor inwoners van 30 Europese landen.
Vanaf 2020 is bunq begonnen met het aanbieden van zowel meerdere munteenheden als internationale IBANs op één abonnement, ongeacht de geografische locatie of woonplaats van de rekeninghouder.
In oktober 2022 won bunq een historische rechtszaak tegen de Nederlandsche Bank. Bunq had de Nederlandsche Bank voor de rechter gedaagd over de anti-witwasrichtlijnen van de Centrale Bank. De rechtbank oordeelde in het voordeel van bunq om een leersysteem te gebruiken op basis van kunstmatige intelligentie, in plaats van een op regels gebaseerd systeem opgelegd door de Nederlandsche bank. De uitspraak stond ook andere banken toe om hun eigen anti-witwasrichtlijnen strategieën te moderniseren.
Product
Toen bunq in 2015 beschikbaar werd, bood het persoonlijke bankrekeningen aan. In 2016 voegde het zakelijke bankrekeningen toe. Alle diensten worden digitaal aangeboden. Dit betreft onder andere de mogelijkheid om geld te beheren op IBAN-rekeningen, internationaal geld overmaken, betaalverzoeken sturen en mobiel betalen. Maestro debit, Mastercard debit en Mastercard creditcards zijn ook onderdeel van bunq abonnementen.
Bovendien biedt bunq een publieke API.
Enkele van de features van bunq zijn Apple Pay, Green Card (een creditcard die CO2-uitstoot compenseert) en Instant Payments in Europa door aansluiting bij het TARGET Instant Payment Settlement (TIPS)-netwerk dat door de Europese Centrale Bank is ontwikkeld.
In 2021 werd bunq de eerste digitale bank die hypotheken aanbiedt.
Vanwege de eerder genoemde bankvergunning vallen bunq-rekeninghouders onder het Nederlandse depositogarantiestelsel.
Impact
Bunq deelt geen cijfers over hoeveel mensen er een rekening hebben lopen. In diens app deelt het wel een actuele stand van het totale bedrag dat gebruikers bij de bank in bewaring hebben. In 2021 bereikte dit bedrag de 1 miljard euro.
Tot 2021 was oprichter Ali Niknam de enige investeerder van bunq, nadat hij meer dan 120 miljoen euro van zijn fondsen in het bedrijf had geïnvesteerd.
In 2021 haalde bunq in diens eerste externe investeringsronde bij Capitalflow's aandeleneigenaar Pollen Street Capital. Daarmee verzekerde bunq zich van de grootste Serie A-ronde voor een Europees fintechbedrijf tot nu toe, wat de waardering op 1,6 miljard euro bracht.
In juli 2023 heeft bunq 9 miljoen gebruikers.
Kritiek
Volgens de Consumentenbond maakt de manier van werken bunq aantrekkelijk voor criminelen. Onder meer door het ontbreken van een IBAN-Naam check en doordat klanten op 25 verschillende IBANs geld kunnen ontvangen. Niet lang na de kritiek heeft bunq de IBAN-Naam check ingevoerd.
Uit het oogpunt van veiligheid is er ook kritiek op dat geld rechtstreeks van de spaarrekening naar een willekeurige externe rekening kan worden overgemaakt. Bij spaarrekeningen is gebruikelijk dat dit slechts kan naar een vaste tegenrekening.
Resultaten
Externe link
Officiële website
Internetdienst
Nederlandse bank
|
Product
Toen bunq in 2015 beschikbaar werd, bood het persoonlijke bankrekeningen aan. In 2016 voegde het zakelijke bankrekeningen toe. Alle diensten worden digitaal aangeboden. Dit betreft onder andere de mogelijkheid om geld te beheren op IBAN-rekeningen, internationaal geld overmaken, betaalverzoeken sturen en mobiel betalen. Maestro debit, Mastercard debit en Mastercard creditcards zijn ook onderdeel van bunq abonnementen.
| 1 |
creditcard, betaalkaart, pinpas
|
3,012 |
DeliveryEvent
|
5195293
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ghost%20restaurant
|
Ghost restaurant
|
Een ghost restaurant, dark kitchen of bezorgrestaurant (ook bekend als: delivery-only restaurant, online-only restaurant) is een type restaurant dat klanten enkel via online buffet- en maaltijdbezorging bedient. Hierbij bereidt het restaurant enkel maaltijden waarna ze via telefonisch of online platformen naar de klanten worden gebracht. Er is dus niet altijd rechtstreeks contact tussen de klant en het restaurant. Bezorgrestaurants kunnen de hoge kosten die ze betalen aan bezorgplatformen zoals Uber of Deliveroo compenseren door de lagere huur en operationele kosten.
Locatie
Spookrestaurants kunnen de huurkosten drukken doordat de locatie van hun keuken niet in het centrum van de stad gelegen hoeft te zijn voor de toegankelijkheid van de klant. De locatie moet echter wel bereikbaar zijn voor de koeriers van bezorgplatformen opdat de maaltijd kan worden opgehaald waarna het naar de klant gebracht kan worden.
Dit type restaurant heeft ook significant lagere overhead-kosten. Doordat men niet in het restaurant kan eten, is er geen nood aan zaalpersoneel, meubilair voor het restaurant, verzekeringen en andere bijkomstige kosten. Het restaurant hoeft niet zichtbaar zijn voor klanten, passage en toegankelijkheid zijn geen elementen die een rol spelen bij het zoeken van een pand. De keuken kan zich bevinden op een goedkope locatie aan de stadsrand.
Marketing
Eén restaurant kan opteren om meerdere spookrestaurants te beheren. Ook kan eenzelfde keuken maaltijden bereiden voor verschillende restaurantlabels. Doordat er geen fysiek restaurant aanwezig is, kunnen spookrestaurants heel flexibel omgaan met hun concept. Het wijzigen van het menu, het concept, de naam: alles kan eenvoudig en snel gewijzigd worden.
Bezorgplatforms
Meestal maken spookrestaurants gebruik van meerdere bezorgplatforms. Het voordeel hiervan is dat maaltijden via meerdere kanalen besteld kunnen worden en ze hierdoor ook meer online zichtbaarheid creëren. Daarnaast kunnen ze ook beroep doen op hun eigen bezorgplatform.
Populariteit
Naast het eten zelf, maakt het bezorgen van de maaltijden een belangrijk component uit van de klantendienst. Dit doordat het restaurant enkel via online bezorging zijn klanten bereikt. Spookrestaurants zijn in opmars: de industrie van online maaltijdbezorging is in 2018 met meer dan 20% gestegen ten opzichte van 2017.
Horeca
Internetbedrijf
|
Populariteit
Naast het eten zelf, maakt het bezorgen van de maaltijden een belangrijk component uit van de klantendienst. Dit doordat het restaurant enkel via online bezorging zijn klanten bereikt. Spookrestaurants zijn in opmars: de industrie van online maaltijdbezorging is in 2018 met meer dan 20% gestegen ten opzichte van 2017.
| 2 |
bezorging, leveringsgebeurtenis, aflevermoment
|
4,862 |
MusicStore
|
210353
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Platenwinkel
|
Platenwinkel
|
Het woord platenwinkel (of ook wel: platenzaak) heeft van oorsprong betrekking op winkels die gespecialiseerd waren in de verkoop van grammofoonplaten. Vanaf 1983 heeft de cd de eigenlijke "plaat" vervangen als medium om geluid op te slaan en is de plaat vrijwel van de markt verdwenen. De winkels waar vroeger platen (en nu cd's en dvd's) verkocht werden, worden nog wel platenzaken genoemd: een benaming als "cd-zaak" heeft geen ingang gevonden in het taalgebruik.
De platenzaak als zodanig staat wel onder grote druk. Het verspreiden van muziek via het internet neemt steeds grotere vormen aan.
Winkeltype
|
Het woord platenwinkel (of ook wel: platenzaak) heeft van oorsprong betrekking op winkels die gespecialiseerd waren in de verkoop van grammofoonplaten. Vanaf 1983 heeft de cd de eigenlijke "plaat" vervangen als medium om geluid op te slaan en is de plaat vrijwel van de markt verdwenen. De winkels waar vroeger platen (en nu cd's en dvd's) verkocht werden, worden nog wel platenzaken genoemd: een benaming als "cd-zaak" heeft geen ingang gevonden in het taalgebruik.
| 1 |
muziekwinkel, muziekwinkel, platenzaak
|
8,475 |
NewsArticle
|
4757682
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Op%20wacht%3A%20voor%20God-Nederland-Oranje
|
Op wacht: voor God-Nederland-Oranje
|
Op wacht: voor God-Nederland-Oranje was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat van 25 januari 1944 tot 28 juni 1945 in 's-Gravenhage werd uitgegeven. Het blad verscheen aanvankelijk 2 maal per week, vanaf 19 juli 1944 wekelijks in een oplage van 12000 exemplaren. Het werd gestencild en de inhoud bestond voornamelijk uit algemene artikelen, binnenlandse berichten en nieuwsberichten.
Ontstaan
Het blad 'Op Wacht' is ontstaan uit een verzetsgroep, waarvan de leden eerst meewerkten aan de uitgave en verspreiding van Voor God en den Koning. Eind 1943 startte de groep i.v.m. de groeiende organisatie een eigen blad met de titel God-Nederland-Oranje. Deze titel werd bij nader inzien minder geschikt geacht en daarom veranderd in 'Op Wacht: voor God-Nederland-Oranje'. De oprichters waren twee jonge ondergedoken tuinders: J.J. van Staalduinen uit 's-Gravenzande en Sijbren Lautenbach uit Berlikum (Fr.). Beiden waren oud-militairen, die naast een aantal medewerkers in het land, ook medewerking kregen van een vakjournalist: J.A. Ages.
Doelen en organisatie
De doelen van de uitgave waren om op christelijke grondslag voorlichting te geven aan het Nederlandse volk, en de financiële lasten van onderduikers en hun achterblijvende gezinnen te verlichten. In principe wilden de organisatoren niets weten van een gedrukte uitgave. De ervaring had geleerd, dat een drukkerij uiterst kwetsbaar was. Daarom werden in het hele land stencilposten - zogenaamde filialen - opgericht. Onder meer in Amsterdam, Barendrecht, Delft, Hillegom, Leiden, Naaldwijk, Rotterdam en Friesland. Vanuit het hoofdkantoor in Den Haag werden deze filialen per koerier van kopij voorzien. Dat gebeurde ook met een gedeelte van de oplage die bestemd was voor de overige gebieden. De stencilposten konden na eventuele arrestaties vrij eenvoudig naar omliggende plaatsen worden overgebracht, zodat het blad 'Op wacht' te allen tijde kon blijven verschijnen.
Slachtoffers
Op 9 augustus 1944 werd Lautenbach bij een bezoek aan een blijkbaar 'besmet' adres in Delft door de Sipo (Sicherheitspolizei) neergeschoten en gevangen genomen. Hij herstelde enigszins, doch overleed op 25 april 1945 tijdens een transport uit het concentratiekamp Bergen-Belsen. Gedurende de gehele periode waarin het verzetsblad werd uitgegeven verloren enige tientallen medewerkers en medewerksters het leven.
Lokale voortzettingen
Na het uitbreken van de Spoorwegstaking werd het vervoersprobleem voor 'Op wacht' groot. Ook werd gedacht dat de bevrijding zeer nabij was en dat werk van militaire aard een grotere urgentie had. Zo kwam het dat de uitgave tweemaal werd stopgezet. Toen bleek, dat de verwachte bevrijding uitbleef, werd de uitgave hervat. Intussen hadden enkele 'filiaalhouders' zelf het initiatief genomen tot het voortzetten van 'Op wacht'. Hieruit ontstonden Op wacht in Amsterdam en Nieuwsblad ten behoeve van de lezers van Op wacht. In Friesland was al vanaf mei 1944 De Wachter verschenen. Vanaf begin 1945 werden in Rotterdam en Den Haag naast het weekblad nog dagelijkse edities uitgegeven. De uitgave werd m.i.v. 9 mei 1945 legaal voortgezet onder de titel: Op wacht: weekblad voor den wederopbouw van het Koninkrijk.
Betrokken personen
S. Lautenbach
J.A. Ages
J.J. van Staalduinen
Gerelateerde kranten
Voor God en den koning
Nieuwsblad ten behoeve van de lezers van "Op wacht", voor God-Nederland-Oranje
Op wacht; speciaal nieuwsbulletin voor Den Haag en omstreken
God-Nederland-Oranje
De wachter
Op wacht; dagelijks nieuws, verschijnt in Rotterdam en omstreken
Op wacht in Amsterdam
Nederlandse illegale pers in de Tweede Wereldoorlog
|
Op wacht: voor God-Nederland-Oranje was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat van 25 januari 1944 tot 28 juni 1945 in 's-Gravenhage werd uitgegeven. Het blad verscheen aanvankelijk 2 maal per week, vanaf 19 juli 1944 wekelijks in een oplage van 12000 exemplaren. Het werd gestencild en de inhoud bestond voornamelijk uit algemene artikelen, binnenlandse berichten en nieuwsberichten.
| 1 |
nieuwsartikel, krantenartikel, nieuwsbericht
|
4,590 |
BikeStore
|
564821
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Poppenhuis
|
Poppenhuis
|
Een poppenhuis is een in het klein uitgevoerde versie van een gebouw of een deel van een gebouw, inclusief het interieur met meubelen en gebruiksvoorwerpen en vaak “bewoond” door poppen.
Poppenhuizen zijn er voor kinderen als speelgoed en voor volwassenen in de vorm van verzamel- of modelbouwobjecten. Naast volledige poppenhuizen met een dak en soms een opendraaiende voorgevel, bestaan er ook losse poppenkamers, -winkels, -keukens en vele andere vormen.
Daarnaast zijn er veel verzamelaars die zowel oude als nieuwe poppenhuizen bezitten. Deze huizen zijn niet gemaakt om mee te spelen, maar om naar te kijken. In verschillende musea staan er voorbeelden van. Deze poppenhuizen zijn cultuurhistorisch interessant omdat ze een beeld geven van de inrichting van de gegoede stand in vroeger tijden.
Als modelbouw werd het vervaardigen van poppenhuizen en miniaturen vanaf omstreeks 1990 populair.
Oudheid
In de Oudheid vervaardigde men in Egypte en Mesopotamië kleine modellen van o.a. gebouwen, schepen, menselijke figuren, dieren en aardewerk. Het waren vaak grafvondsten, doel en betekenis zijn meestal niet bekend.
De oudste Duitse poppenhuizen
Kunstverzamelaar hertog Albrecht V van Beieren liet in 1558 een groot, rijk poppenhuis bouwen voor zijn dochter, het zogenaamde Dockenhaus. Het huis had verdiepingen, veel kamers, een badkamer en een binnenplaats en was ingericht met zilver en wandkleden. Er woonde een gevarieerd gezelschap poppen. Het geheel werd later in een museum ondergebracht, waar het in 1674 door een brand werd verwoest.
De poppenhuizen in Zuid-Duitsland uit de 17e eeuw zien eruit als een echt huis, met gevels, een dak en trappen. Ze hebben kamers en zijn volledig als huishouding ingericht. De gebruikte materialen waren in de omgeving voorhanden: inheems hout, koper, tin, aardewerk. Het oudste nog bestaande Duitse poppenhuis dateert uit 1611 en is 2.75 m hoog. Het heeft muurbeschilderingen en een tuin.
In het barokke Schlossmuseum van Arnstadt bracht vorstin Auguste Dorothea von Schwarzburg-Arnstadt een bijzondere collectie poppenhuizen, interieurs en taferelen bijeen, die zij Mon Plaisir noemde. In de 82 interieurs met 391 poppen en ± 2670 voorwerpen verbeeldde zij in miniatuur het dagelijks leven aan het hof en in de stad. Veel verschillende ambachtslieden en 2 poppenmakers werden ingeschakeld. Auguste werkte zelf, samen met haar hofdames en personeel, mee aan het kleden van de poppen, volgens de laatste mode. Vanaf 1697 werkte de vorstin 50 jaar aan Mon Plaisir. Zij liet na haar dood een grote schuld na, maar tot op heden is haar collectie bewaard gebleven en nog steeds te bezichtigen.
De oudste Engelse poppenhuizen
Het oudste poppenhuis in Groot-Brittannië dateert van 1695 en is nog altijd in particulier bezit. Prinses Anne (1665-1714), die in 1702 koningin werd, gaf het poppenhuis aan de dochter van aartsbisschop John van York, haar petekind Ann Sharp (1691-1771).
Ann Sharp trouwde op 21-jarige leeftijd met Heneage Dering, de deken van Rippon. Ze had een rustig leven, haar dagboek is bij het poppenhuis bewaard gebleven.
Het poppenhuis in de vorm van een eenvoudige grenenhouten kast is 1,75 m hoog, het kreeg later glazen deuren. Het huis heeft negen kamers, een trap en een zolder met veel miniaturen. Op de begane grond bevinden zich de kamers van de bedienden. Op de eerste verdieping zien we de keuken, de eetzaal en de salon en op de tweede verdieping twee slaapkamers en een boudoir.
Het geschenk van de prinses was echt bedoeld als kinderspeelgoed, Ann Sharp richtte het zelf in. Ze gaf namen en functies aan de poppenfamilie en de bedienden door opgespelde kaartjes. In het boudoir staat een vreemd wassen portret van Mother Shipton, de 15e-eeuwse Engelse heks van Yorkshire. In de slaapkamer staat het oudst bekende poppenhuisje in een poppenhuis (schaal 1:144). Het poppenhuis geeft een goed beeld van het leven omstreeks 1700.
Eveneens uit de 18e eeuw dateren het poppenhuis van Uppark (West Sussex 1730-1740), het poppenhuis van Nostell Priory (West Yorkshire 1735-1740) en het poppenhuis van Tate (Dorset 1760).
Kabinetpoppenhuizen in Amsterdam
Het kunstkabinet
In de 17e en 18e eeuw liet een kleine groep Nederlandse rijke burgervrouwen in Amsterdam ieder voor zich een poppenhuis bouwen in de vorm van een kunstkabinet. Zij richtten het in met kostbare materialen en bijzondere miniaturen, die in de stad volop beschikbaar waren. Vaak gaven zij ook opdrachten aan ambachtslieden. De kwaliteit van het geheel was bijzonder hoog. Deze kostbare verzameling verbeeldde de perfecte huishouding in die tijd. Het kabinetpoppenhuis was een bezienswaardigheid en de eigenares toonde het vol trots.
Petronella de la Court
Petronella de la Court (1624-1707) richtte haar kabinetpoppenhuis in tussen 1670 en 1690. Waarschijnlijk begon ze met de Kunstkamer, daarin bevinden zich de oudste gedateerde voorwerpen. Het kostbaar aangeklede poppenhuis bevat veel bijzondere voorwerpen en 34 poppen, waarvan er nog 28 over zijn. In 1758 verscheen een gedetailleerde veilingcatalogus. Petronella de la Court kende wellicht Petronella Dunois en Petronella Oortman in Amsterdam, zij bezaten ook een groot kabinetpoppenhuis. De la Court en Dunois waren familie van elkaar en ze woonden beiden aan het Singel.
Petronella Dunois
Petronella Dunois (1650-1695) woonde na de dood van haar ouders bij haar zuster Maria in Amsterdam. Beide zusters stelden een kunstkabinet samen, zij waren niet onbemiddeld. Slechts het poppenhuis van Petronella is bewaard gebleven. Het staat vermeld op haar lijst van huwelijksinbreng uit 1677. Het kabinet, ingelegd met marqueterie van notenhout, bezat oorspronkelijk twee deuren, door de ruiten kon men de Kraamkamer en de Beste Kamer zien. De inventaris uit de 17e eeuw is vrijwel helemaal bewaard gebleven, wel werd er in de loop der eeuwen steeds iets aan toegevoegd. Een inventarislijst uit 1730-1740 vermeldt onder andere 20 bijzondere poppen. Het poppenhuis bleef steeds in de familie en werd in 1934 aan het Rijksmuseum geschonken.
Petronella Oortman
Petronella Oortman (1656-1716) woonde met haar man Johannes Brandt in de Warmoesstraat. Zij werkte vanaf 1686 tot 1710 aan haar poppenhuis. Haar kabinet is groter dan de andere en prachtig versierd met marqueterie, het kostte voor die tijd een vermogen. De interieurs zijn zeer gedetailleerd en hebben natuurgetrouwe maatverhoudingen. Schilder Jacob Appel maakte in 1710 een nauwkeurig portret van het huis, met glasdeuren en gordijnen. Het schilderij toont een aantal poppen, maar deze zijn later uit het echte huis verdwenen, alleen een babypopje zit nog in een stoel. Het poppenhuis was in de 18e eeuw als kunstkabinet al zeer beroemd, uit binnen- en buitenland kwamen bezoekers kijken. Vanaf 1821 werd het openbaar tentoongesteld, vanaf 1887 staat het opgesteld in het Rijksmuseum.
Sara Rothé
Sara Rothé (1699-1751) woonde met haar man, de koopman Jacob Ploos van Amstel, in Amsterdam aan de Keizersgracht. Ze had in 1743 op een veiling 3 bestaande 17e-eeuwse poppenhuizen gekocht, deze waren vervaardigd door Cornelia van der Gon. Sara gaf opdracht om deze poppenhuizen uit elkaar te nemen en er twee nieuwe van te bouwen. Beide poppenhuizen hebben losse kamertjes, die als dozen in een kabinet zijn geplaatst. Sara vulde de collectie aan met nieuwe eigentijdse voorwerpen, ook maakte ze zelf borduur- en kaartweefwerk. Haar geschreven notities in boekjes over het ontstaan van haar poppenhuizen zijn voor wetenschappelijk onderzoek bijzonder waardevol. De poppenhuizen van Sara Rothé bevinden zich in het Gemeentemuseum Den Haag en in het Frans Halsmuseum te Haarlem.
Agnes Maria Clifford
Agnes Maria Clifford (1739–1828) stamde uit rijke vooraanstaande patriciërsfamilies. Met haar echtgenoot Cornelis Backer, ook niet onbemiddeld, kreeg ze 5 kinderen. Het gezin woonde op de Oudezijds Voorburgwal, maar moest door sterk afnemende financiële middelen vertrekken naar een kleinere woning.
Clifford werd bekend door haar twee pronkpoppenhuizen, die zich bevinden in Museum Simon van Gijn in Dordrecht en in Stedelijk Museum Zutphen. Deze liefhebberij werd op den duur voor haar te kostbaar. Haar poppenhuizen zijn dan ook duidelijk minder luxueus dan bijvoorbeeld de poppenhuizen van Sara Rothé, een halve eeuw eerder. Wel had ze uit de erfenis van haar vader miniatuurzilver, -porselein en bijzondere houten poppen verkregen.
Clifford was een ware naaldkunstenares. De rijkdom van haar poppenhuizen bestaat vooral uit het bijzondere borduur- en naaiwerk. De houten poppen heeft ze zeer gedetailleerd gekleed, volgens de Nederlandse kostuummode van 1785-1795. Tot in de kleinste details zijn kapsels en onderkleding weergegeven. Ook borduurde ze wand- en meubelbekleding en alle tapijten, die ze voorzag van haar initialen.
Lizzy Ansingh
Schilderes Lizzy Ansingh (1875-1959) was lid van de Amsterdamse Joffers, een groep kunstenaressen in Amsterdam rond 1900. Na haar opleiding aan de Rijksacademie schilderde Lizzy onder andere stillevens waarin poppen een grote rol speelden. Zij had daarvoor in 1910 op een veiling een 18e-eeuws kabinetpoppenhuis gekocht. Het kreeg een ereplaats in haar atelier op de derde etage van de Herengracht 495. Het poppenhuis met de verdere poppenverzameling inspireerde haar tot de 'poppenschilderijen' waarmee zij bekend werd. Het is van groot belang voor het begrijpen van Ansinghs schilderijen.
Het poppenhuis bestaat uit een vitrinekast, gemaakt omstreeks 1740-50, gefineerd met wortelnotenhout en mahonie. Het is 240 cm hoog, 153 cm breed en 48 cm diep. Waarschijnlijk werd het omstreeks 1830 omgebouwd tot poppenhuis. Twintig poppen wonen in acht kamers en een grote zolder. Diverse voorwerpen werden door de kunstenares toegevoegd.
Museum Arnhem kocht het stuk na de dood van Lizzy Ansingh en sinds 1963 stond het tentoongesteld in het in 2012 opgeheven Historisch Museum.
Daarna werd het gerestaureerd en tentoongesteld in Erfgoedcentrum Rozet. Op 17 december 2014 keerden ook de schoongemaakte en gerestaureerde poppen terug in het kabinet. De restauratie is gesponsord door de Vrienden van Museum Arnhem.
19e eeuw
Vanaf 1825-1830 ging een nieuwe middenklasse het belang inzien van speelgoed voor kinderen. Men was in staat goed speelgoed te kopen, soms was er sprake van eigenbouw. Er werd gespeeld met losse woon- en slaapkamertjes, keukentjes, winkeltjes of paardenstallen en pakhuizen (voor de jongens). Vooral stoffenwinkeltjes waren geliefd. Alleen rijke kinderen hadden een echt poppenhuis, het ging vaak over van moeder op dochter en werd dan naar behoefte aangepast.
In de 19e eeuw werden deze eenvoudige houten poppenhuizen- en kamers meestal gemaakt door ambachtslieden. Aan het eind van de 19e eeuw werden speelpoppenhuizen in Duitsland in serie vervaardigd door Ludwig Moritz Gottschalk (1840-1905). Gottschalk exporteerde onder andere naar Nederland, ook de inventaris van de gebouwtjes kon bij zijn bedrijf aangeschaft worden. Het poppenhuismeubilair was van hout of van geperst karton, vaak met gouden biesjes. De bewaard gebleven catalogusfoto's laten de Gottschalkproductie van 1892 tot in de 20e eeuw zien. De huizen zijn fantasierijk, maar wel geïnspireerd op de bouwstijlen uit deze periode. Door een met potlood aangebracht nummer aan de onderzijde kan een Gottschalkhuis gedateerd worden. Het bedrijf werd door zoon Wilhelm Moritz Gottschalk voortgezet.
Door de fabricage van vele thuiswerkers was speelgoed in Duitsland naar verhouding niet zo duur. Producten werden tevens afgestemd op het land van export.
20e eeuw
Droomhuizen
Na 1900 ontstonden grote, boeiende projecten op miniaturengebied. In Nederland werden rond 1910 twee bijzondere poppenhuizen gebouwd. In twee Engelstalige landen bouwde men een koninklijk paleis, een sprookjeskasteel, een elfenpaleis en een serie museale toonkamers in historisch stijlen. Deze minutieus op schaal uitgevoerde droombouwwerken, vaak met details in kostbare materialen, vereisten veel creativiteit, man- en vrouwkracht en financiële investeringen. Architecten en vormgevers maakten ontwerpen. Kunstenaars en ambachtslieden van diverse disciplines werkten eraan mee.
Fokke Renooij en poppenhuis Juliana
Fokke Renooij (1863-1926) werkte als conducteur en later als controleur op de paardentram in Amsterdam. Tijdens zijn tochten door de stad bewonderde hij de fantasievolle, nieuwe architectuur. De huizen met torentjes, balkons, glas in lood en spionnetjes inspireerden hem bij de bouw van een poppenhuis voor zijn jongste dochter Maria. Ook de banketbakkerij op de Beukenweg, waar het gezin boven woonde, was een bron van inspiratie.
Renooij had veel belangstelling voor natuurkundige en technische onderwerpen. Voor zijn eigen huis maakte hij een grammofoon en een stofzuiger, heel bijzonder in die tijd. Ook las hij graag. Hij zat vol leuke ideeën voor het poppenhuis: pralineautomaatjes, veel spiegelglas, grappige opschriften, een klokkentoren en geheime laatjes! Maria's naam staat op de winkelramen. Hij moet wel met veel plezier aan het huis gewerkt hebben. In 1910 was het poppenhuis klaar, het heette net als het in 1909 geboren prinsesje Juliana. Er werd veel mee gespeeld door Maria en later door haar kinderen. Het poppenhuis bleef bij Maria's moeder Gerritje Broertjes. Na het overlijden van Gerritje kwam het bij haar verzorgster, wijkzuster Bussen, die er altijd al weg van was. Toen zij er ook niet meer voor kon zorgen schonk zij het in 1958 aan het Westfries Museum in Hoorn.
Lita de Ranitz
Jonkvrouwe Lita de Ranitz (1876-1960) speelde als kind met haar vriendinnetjes veel met een eenvoudig, door haar vader getimmerd poppenhuis. Toen de inventaris zich ook later nog langzaam maar zeker uitbreidde, gaf ze in 1910 opdracht voor een eigentijds poppenhuis. Herman J. Ros, leraar aan de Ambachtschool te Den Haag, nam na veel overleg de bouw op zich, met nieuwe snufjes zoals een badkamer en elektrisch licht. Jonkvrouwe De Ranitz ging door met verzamelen van miniaturen, kleine schilderijtjes van kunstenaars uit haar omgeving en kleine kunstvoorwerpen. Haar eigentijdse poppenhuis werd een soort kunstkabinet, zij herstelde hiermee een oude traditie. Dit huis geeft een goed beeld van een welvarende huishouding aan het begin van de 20e eeuw. De volledige collectie poppen, poppenhuizen, poppenkamers en winkeltjes van Lita de Ranitz bevindt zich op de zolder van het Haags Historisch Museum.
Aan het begin van de 21e eeuw was het hele poppenhuis dringend aan restauratie toe. Zeven verschillende restauratieateliers werden betrokken bij dit complexe proces. Ook de meubeltjes, vele voorwerpen van diverse materialen, de schilderijtjes en de poppen zijn gerestaureerd. De restauratie werd uitgevoerd in de periode februari tot en met september 2014.
Titania's Palace
Titania's Palace is een elfenpaleis in schaal 1:12 voor de dochter van Sir Neville Wilkinson: Guendolen. Guendolen had gezegd, dat ze elfjes zag onder de wortels van een boom, ze dacht dat ze in een hol leefden en vroeg haar vader om een mooi elfenhuis te bouwen. Haar vader gaf daarna opdracht aan de meubelmakers James Hicks & Zonen in Ierland tot het bouwen van een paleis voor elfenkoningin Titania, prins-gemaal Oberon en hun zeven kinderen. Er werd van 1907 tot 1922 gebouwd en verzameld.
Het mahoniehouten paleisje heeft 18 kamers, gevuld met meubilair en 3000 kleine kunstwerken en miniaturen van over de hele wereld.
Titania's Palace is in 160 steden te zien geweest, onder andere in de VS en Australië, de opbrengsten gingen naar een goed doel. In 1978 werd het bij Christie's (Londen) verkocht aan Legoland in Denemarken, waar het na een restauratie werd tentoongesteld. Vanaf 2007 staat het opgesteld in het kasteel te Egeskov op Fünen en is daar opnieuw te bezichtigen.
Het poppenhuis voor koningin Mary
De in zijn tijd zeer befaamde Engelse architect Sir Edwin Lutyens (1869-1944) tekende begin jaren twintig het ontwerp voor Queen Mary's Dolls' House en tuinarchitect Gertrude Jekyll (1843-1932) ontwierp de tuin. Het grote poppenhuis was een geschenk voor koningin Mary (1867-1954), de vrouw van koning George V. In maart 1924 was het paleisje klaar en werd het getoond op een grote tentoonstelling in Londen. Vanaf 1925 staat het permanent in Windsor Castle opgesteld en is het toegankelijk voor publiek.
The Fairy Castle van Colleen Moore
De beroemde Amerikaanse filmster Colleen Moore (1899-1988) gaf opdracht aan Hollywoodarchitecten en kunstenaars voor de bouw van een sprookjeskasteel. Haar vader en meer dan 700 mensen werkten er aan mee. De bouw- en verzamelfase duurde 7 jaar en kostte een vermogen. Het beschilderde, loodzware uit aluminium opgetrokken gebouw meet 9 voet in het vierkant, de hoogste toren is 12 voet hoog. Rond de centrale tuin liggen de sprookjesachtige ruimtes, een zwevende elfentrap en torens.
Colleen Moore verzamelde met het kasteel geld voor goede doelen voor kinderen. Zij leende het vanaf 1949 uit aan het Museum of Science and Industry in Chicago en schonk het in 1976 definitief. Ze bleef tot haar dood in 1988 bezig met sprookjeskasteel en verzamelde ervoor. Ze droeg het op aan alle kinderen ter wereld en aan iedereen die gelooft in de magie van elfenkastelen.
Het geheimzinnig verlichte bouwwerk is permanent in een donkere ruimte geïnstalleerd. Men kan tijdens het bezichtigen via koptelefoons ingesproken bijzonderheden beluisteren. Het trekt per jaar 1,5 miljoen bezoekers van alle leeftijden.
De Thorne Rooms
Narcissa Thorne (1882-1966) was een Amerikaanse kunstenares, bekend door haar 99 zeer gedetailleerde stijlkamers in schaal 1:12. Zij financierde en ontwierp deze gemeubileerde kamers tussen 1932 en 1940, haar deskundige medewerkers voerden de ontwerpen minutieus uit. De kamers hadden een didactisch opzet. Mrs. Thorne, zoals zij genoemd wordt, wilde het kunstminnende publiek bekend maken met historische interieurs uit Europa vanaf de late 13e eeuw tot 1930 en uit Noord-Amerika vanaf de 17e eeuw tot 1930. In 1954 kregen 68 stijlkamers een permanente behuizing in de kelderverdieping van het Art Institute te Chicago. Daar zijn ze tot op heden te bezichtigen.
Speelgoed
De speelgoedproducent ado vervaardigde vanaf 1925 poppenhuismeubeltjes. Er werden ook complete poppenkamers geleverd. De afkorting ado stond voor Arbeid Door Onvolwaardigen. Herstellende tuberculosepatiënten werkten onder leiding van Ko Verzuu (1901 - 1971) in de speelgoedwerkplaats van het sanatorium Berg en Bosch te Apeldoorn (vanaf 1933 Bilthoven). Verzuu was tot 1955 de ontwerper van het speelgoed. Hij testte het door zijn elf eigen kinderen ermee te laten spelen. De rechthoekige meubeltjes met heldere kleuren, zoals rood, geel en groen in combinatie met grijs en zwart, waren geïnspireerd op de vormgeving van Gerrit Rietveld, Henk Wouda en De Stijl. Ado speelgoed was geen massaproduct, het werd in dure winkels verkocht, zoals De Bijenkorf en Metz & Co en was tamelijk prijzig.
Waddinxveen was vanaf eind 18e eeuw tot eind jaren zeventig een centrum voor de speelgoedfabricage. Hier richtte G.Okkerse in 1901 zijn bedrijf voor speelgoed op, drie generaties Okkerse werkten in dit familiebedrijf. Vanaf 1940 dateert de merknaam OKWA: Okkerse Waddinxveen. Na de Tweede Wereldoorlog begon kleinzoon G.J.C.Okkerse met de bouw van poppenhuizen. Deze bestonden uit een houten frame en kleurig bedrukte panelen. In de jaren zeventig kwamen daar plastic onderdelen bij, zoals wenteltrappen en balkonhekjes. Vaak werden de poppenhuizen gecombineerd met meubeltjes van een ander merk. Het OKWA-speelgoed werd ook naar het buitenland geëxporteerd. In 1976 kwam er een einde aan de productie.
Te Vroomshoop werd in 1938 op initiatief van J.J.de Groot sio opgericht om werkloze veenarbeiders aan werk te helpen; sio betekent Speelgoed Industrie Overijssel, de merknaam wordt met kleine letters geschreven. Na 1946 ging het steeds beter met sio. In 1950 kwamen de twee jonge ontwerpers Rokus van Blokland (1926) en Corry Mobach (1929), afgestudeerd aan de kunstacademie, in het bedrijf. Ze hadden contact met professor in de opvoedkunde Wilhelmina J. Bladergroen, het sio-speelgoed was pedagogisch verantwoord. Een door Bladergroen geschreven boekje over goed spelen werd door Corry Mobach voorzien van tekeningen en foto's van sio-speelgoed. Vanaf 1970 ontwierp het echtpaar poppenhuizen en winkeltjes van karton of hardboard met een frame van hout. De panelen werden vrolijk en kleurig bedrukt met gestileerde motieven. Sommige poppenhuizen hadden elektrisch licht, met lampjes van het eigen merk. Er kwam in 1977 zelfs een caravan voor tienerpoppen. Er werd door sio steeds meer naar het buitenland geëxporteerd. Handig voor de verzending was een geheel demontabele kruidenierswinkel. Het bedrijf bestond tot 1979.
De Duitse firma Brandstätter werd vanaf 1974 bekend door de fabricage van Playmobil. Dit speelgoed was geheel gemaakt van kunststofgranulaat in diverse kleuren, het werd onder druk in gietvormen gespoten. Hans Beck ontwierp de poppetjes, met een hoogte van 7,5 cm, beweegbare delen en accessoires. Hij baseerde ze op de vroeger zo populaire tinnen soldaatjes. Na de poppetjes kwam men met een modulair bouwsysteem, voor een kasteel, een bakkerij, enzovoort. Twee poppenhuizen werden op de markt gebracht: Anno 1900 uit 1989 en in 2000 een eigentijds huis.
Zelfbouw en verzamelen
Door de invoering van de vijfdaagse werkweek in 1961 en de veertigurige werkweek in 1962 kregen de mannen meer vrije tijd en velen knutselden graag. In tijdschriften werden soms werktekeningen aangeboden om een poppenhuis, pakhuis of garage voor de kinderen te vervaardigen. Ook verschenen steeds meer knutselboeken. Kinderen kregen vaak zelfgemaakte cadeaus voor hun verjaardag of met Sinterklaas. Ook de vrouwen, die van oudsher al veel handwerkten, deden hier aan mee. Fabrikanten van levensmiddelen gaven bij aankoop soms kleine presentjes, zoals miniatuurlevensmiddelen (o.a. Heroblikjes), sleutelhangers en speldjes, deze werden gretig verzameld. De miniatuurproducten pasten prima in het zelfgemaakte winkeltje of de poppenkamer.
Toen in de tweede helft van de 20e eeuw de drukkerijen stopten met het handmatig zetten van loden en houten drukletters, werden de houten letterbakken overbodig. Deze degelijk gemaakte ondiepe vakjesbakken vonden een plaatsje in vele huiskamers als decoratieve wandobjecten, er werden verzamelingen kleine voorwerpen en miniaturen in onder gebracht. Opnieuw ontstonden er een soort kunstkastjes. Oude speelgoedpoppenhuizen werden van de zolders tevoorschijn gehaald en gerestaureerd, om er de zich uitbreidende collectie in onder te brengen, of men ging over op zelfbouw.
Omstreeks 1970 startte warenhuis De Bijenkorf met de Shackmanserie. Ondanks de prijs werden deze dure houten miniatuurmeubeltjes voor volwassenen, geïnspireerd op antieke meubelen, gretig verzameld.
In 1990 werd door Wim Kros het tijdschrift Poppenhuizen & Miniaturen opgericht, met technieken en werkbeschrijvingen voor het maken van huizen en de inventaris. Geleidelijk groeide de nieuwe liefhebberij voor volwassenen: het vervaardigen of verzamelen van miniaturen en het inrichten van een eigen droompoppenhuis. Bij de keuze van een tijdperk of een thema voor dit huis is er vaak sprake van nostalgie. Daarnaast zochten de hobbyisten elkaar op in vriendenkringen en gingen samen aan de slag. Wie meer miniaturen vervaardigde dan gewenst was voor de eigen behoefte, richtte een eigen bedrijfje op. Er kwamen winkels, beurzen en webwinkels voor de aankoop van miniaturen en voor materialen en gereedschap voor het fijne werk.
21e eeuw
Door de komst van technische ontwikkelingen als lasersnijden, de 3D-printer, ledverlichting en de Pepper's ghost techniek ontstaan nieuwe mogelijkheden.
Poppenhuizen in de 21e eeuw
De Fietsenwinkel van Willy Merlijn
Nel Merlijn en haar broer Alphons bouwden rond 2002 een maquette van een fietsenwinkel en het ernaast gelegen woonhuis, het was hun ouderlijk huis. Zij wilden hiermee aan hun kinderen het leven laten zien van een groot gezin in de jaren vijftig. Deze fietsenwinkel van hun vader Willy Merlijn in Apeldoorn werd uitgevoerd in schaal 1:12.
Nel en Alphons Merlijn konden beschikken over de originele bouwtekeningen, waardoor een nauwkeurige maquette ontstond. Als materialen gebruikten ze mdf, karton, verf, papier, textiel, koper en plastic.
Hun herinneringen en de verhalen van de andere broers en zusters leverden veel gegevens op. Het fornuis en de zand-, zeep- en sodabakjes in de keuken, de wieg in de ouderslaapkamer en de kinderbedden op een onverwarmde zolder geven een beeld van de huishouding en de inrichting uit die tijd. In het winkelinterieur staan door Nel en Alphons vervaardigde fietsen met de prijskaartjes in miniatuur, die destijds door moeder Merlijn keurig met de hand werden geschreven.
In de loop van een paar jaar groeide de maquette uit tot meer dan 2 meter breed en paste niet meer in een huiskamer. Broer en zus schonken hem in 2013 aan het Nederlands Openluchtmuseum, te Arnhem. Zij vertelden daarbij hun verhalen, die nu samen met de maquette voor het nageslacht bewaard blijven. Dit poppenhuis past in de traditie van Nederlandse poppenhuizen en miniatuurhuizen vanaf de 17e eeuw tot heden, die gedetailleerd weergeven hoe men dagelijks leefde, vaak met voorwerpen die in werkelijkheid al lang verdwenen zijn.
Poppenhuis Het Grachtenhuis
Het museum Het Grachtenhuis aan de Herengracht 386 te Amsterdam werd voor het publiek geopend in 2011. In het 17e-eeuwse grachtenpand wordt de geschiedenis van de Amsterdamse grachtengordel getoond met behulp van maquettes, animaties, multimedia en Het Grachtenhuis in miniatuur. In de kamers van dit grote poppenhuis spelen historische taferelen met muziek, gesproken tekst en gefilmde acteurs in historische costuums. De theaterscènes met hun poëtische sfeer komen tot leven met behulp van de Pepper's ghosttechniek.
Het Muizenhuis
Karina Content, (Leiden, 6 juni 1960), schrijversnaam Karina Schaapman, bouwde vanaf 2008 aan haar poppenhuis Het Muizenhuis. In dit boomhuis voor muizen verwerkte ze veel van haar jeugdherinneringen in Leiden en in het circus. Hoofdpersonen zijn de speelmuizen Sam en Julia met hun familie.
Karina Content bouwde het poppenhuis van papier-maché. Ze maakte gebruik van afvalmaterialen, dozen, papier, verf en fijne stoffen uit de jaren zeventig. Boekjes en opschriften in miniatuur vervaardigde ze met hulp van de kleurenprinter. Ook de muizen maakte ze zelf. Het grillige geheel van meer dan honderd kamers, gangen, straatjes en boomtakken groeide uit tot een hoogte van drie meter. Het staat opgesteld op de jeugdafdeling van de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA).
Vanaf 2013 publiceerde Karina Content kinderboeken over Sam en Julia in hun Muizenhuis, met kleurige foto’s van het stel in een fantasievolle omgeving. Deze kinderboeken werden enthousiast ontvangen en in 15 talen vertaald.
Poppenhuis Het Rembrandthuis
In 2014 begon een kleine groep vakminiaturisten in samenwerking met Het Rembrandthuis in Amsterdam een nieuw project. Een gedeelte van het woonhuis van Rembrandt werd nagebouwd in schaal 1:12. Het uitgevoerde ontwerp bevat verschillende kamers en de keuken, voorzien van de originele kleuren, tegels en marmerimitaties. Rembrandts schildersezel, zijn etspers en een aantal houten meubels vullen de vertrekken. Met behulp van de lasertechniek ontstonden reliëfs in mdf op kasten en bedsteden. Schilder- en etsbenodigdheden, schilderijlijsten, etenswaren en beddengoed zijn aanwezig, alles in miniatuur. Door de ramen met glas-in-lood valt 21e-eeuws licht naar binnen.
Op 1 mei 2018 is het poppenhuis officieel aangeboden aan het Rembrandthuis. Het staat nu bij de ingang en is te bewonderen door de bezoekers van het museum.
Poppenhuizen in musea
In Nederlandse musea
het kabinetpoppenhuis (1670-1690) van Petronella de la Court in het Centraal Museum te Utrecht
het kabinetpoppenhuis (circa 1676) van Petronella Dunois in het Rijksmuseum te Amsterdam
het kabinetpoppenhuis (circa 1686-1710) van Petronella Oortman in het Rijksmuseum te Amsterdam
het eerste kabinetpoppenhuis (circa 1745) van Sara Rothé in het Gemeentemuseum Den Haag
het tweede kabinetpoppenhuis (1743-1751) van Sara Rothé in het Frans Halsmuseum te Haarlem
het poppenhuis van Roelofke Asman (1830) en poppenhuis Sminia-State (circa 1860) in het Fries museum in Leeuwarden
poppenhuis Kindervreugd (1830-1840) in Slot Zuylen
het grote poppenhuis Dordtse kamers van Agnes Maria Clifford in het Museum Simon van Gijn in Dordrecht
het kleine poppenhuis van Agnes Maria Clifford in het Stedelijk Museum Zutphen in Zutphen
het kabinetpoppenhuis van kunstenares Lizzy Ansingh in Historisch Museum Arnhem
poppenhuis Juliana (1910) van Fokke en Maria Renooij in het Westfries Museum te Hoorn
het poppenhuis (1910-1913) van Lita de Ranitz in het Haags Historisch Museum
het poppenhuis van Annet Baas in het Streekmuseum het Admiraliteitshuis in Dokkum
Buiten Nederland
het poppenhuis van de familie Von Stromer (1639) in het Germanisches Nationalmuseum te Neurenberg
Mon Plaisir (1697-1710), de poppenstad in het Schlossmuseum te Arnstadt (D)
Titannia's Palace (1907-1922) in kasteel Egeskov in Denemarken
Queen Mary's Dolls' House (1921-1924) in Windsor Castle
The Stettheimer Dollhouse (1916-1935) in het Museum of the City New York
Colleen Moore's Fairy Castle (1928-1935) in het Museum of Science and Industry te Chicago
The Thorne Rooms (circa 1930) in het Art Institute te Chicago
18 antieke poppenhuizen (1835-1925) waaronder Hammond House in Wallington Hall bij Morpeth (Engeland)
Een verzameling poppenhuizen in het V&A Museum of Childhood in Bethnal Green (Engeland).
Schaal
De standaardschaal waarin gewerkt wordt is 1:12, gebaseerd op de Engelse maten (1 inch : 1 foot).
Overzicht van de poppenhuisschalen:
Verder lezen
Tijdschriften
Kleingoed 1984-1988 Uitg. Anneke Hüsecken.
DollsHouse Nederland sinds 2003 AP International information.
Minivirus 2006 - 2011 Uitg. Minivirus.
Poppenhuizen & Miniaturen sinds 1990 Scala Publishing.
Kinderboeken over een poppenhuis
Baxter, Nicola: Mijn poppenhuis Pop-upboek 3+ Uitg. 2010 Veltman Uitgevers B.V.
Buchanan, Heather S.: Rik en Nicky Muis in hun Poppenhuis Uitgeverij Kluitman g.j.
Carbo, Christa: het poppenhuis, the doll's house Uitklapboek 12+ 2008 Rijksmuseum Amsterdam/Nieuw Amsterdam Uitgevers
Schaapman, Karina: Het muizenhuis 2011 Rubinstein bv
Schaapman, Karina: Het muizenhuis Sam en Julia in het theater 2012 Rubinstein bv
Tjong-Khing, Thé en Anna Woltz: Nacht in het poppenhuis 2011 Leopold B.V.
Externe link
Virtueel Poppenhuismuseum
Speelgoed
Kunstverzameling
Pop (speelgoed)
|
De Fietsenwinkel van Willy Merlijn
Nel Merlijn en haar broer Alphons bouwden rond 2002 een maquette van een fietsenwinkel en het ernaast gelegen woonhuis, het was hun ouderlijk huis. Zij wilden hiermee aan hun kinderen het leven laten zien van een groot gezin in de jaren vijftig. Deze fietsenwinkel van hun vader Willy Merlijn in Apeldoorn werd uitgevoerd in schaal 1:12.
Nel en Alphons Merlijn konden beschikken over de originele bouwtekeningen, waardoor een nauwkeurige maquette ontstond. Als materialen gebruikten ze mdf, karton, verf, papier, textiel, koper en plastic.
Hun herinneringen en de verhalen van de andere broers en zusters leverden veel gegevens op. Het fornuis en de zand-, zeep- en sodabakjes in de keuken, de wieg in de ouderslaapkamer en de kinderbedden op een onverwarmde zolder geven een beeld van de huishouding en de inrichting uit die tijd. In het winkelinterieur staan door Nel en Alphons vervaardigde fietsen met de prijskaartjes in miniatuur, die destijds door moeder Merlijn keurig met de hand werden geschreven.
In de loop van een paar jaar groeide de maquette uit tot meer dan 2 meter breed en paste niet meer in een huiskamer. Broer en zus schonken hem in 2013 aan het Nederlands Openluchtmuseum, te Arnhem. Zij vertelden daarbij hun verhalen, die nu samen met de maquette voor het nageslacht bewaard blijven. Dit poppenhuis past in de traditie van Nederlandse poppenhuizen en miniatuurhuizen vanaf de 17e eeuw tot heden, die gedetailleerd weergeven hoe men dagelijks leefde, vaak met voorwerpen die in werkelijkheid al lang verdwenen zijn.
| 3 |
fietsenwinkel, fietsverkoop, fietsreparatie
|
5,339 |
Hotel
|
2142655
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/RTL%207%20International%20Masters%202011
|
RTL 7 International Masters 2011
|
De RTL 7 International Masters 2011 was de eerste editie van de RTL 7 International Masters. Het toernooi werd gehouden van 18 maart 2011 tot en met 21 maart 2011 in Hotel Zuiderduin in Egmond aan Zee en werd georganiseerd door de Professional Darts Corporation. Phil Taylor won het toernooi door in de finale Raymond van Barneveld met 8-3 te verslaan.
Opzet
Elke wedstrijd werd gespeeld volgens het 'best of 15 legs' principe. Wie dus het eerst acht legs wist te winnen, won de partij. Er waren vier poules. Twee bestonden louter uit Nederlanders, de andere twee uit spelers uit de top 10 van de Order of Merit van de PDC. De winnaars en nummers twee uit de groepen van de Nederlanders speelden tegen elkaar in de kwartfinales en daarna in de halve finales. Ditzelfde gold voor de andere twee poules. Zo zou er dus altijd een Nederlander en een buitenlander in de finale staan.
Deelnemers
Groepsfase
Groep A
Groep B
Groep C
Groep D
Knock-outfase
Kwartfinales
Halve finales
Finale
Prijzengeld
Externe links
Officiële website
Darts in 2011
Dartswedstrijd in Nederland
|
De RTL 7 International Masters 2011 was de eerste editie van de RTL 7 International Masters. Het toernooi werd gehouden van 18 maart 2011 tot en met 21 maart 2011 in Hotel Zuiderduin in Egmond aan Zee en werd georganiseerd door de Professional Darts Corporation. Phil Taylor won het toernooi door in de finale Raymond van Barneveld met 8-3 te verslaan.
| 1 |
hotel, accommodatie, logies
|
2,614 |
Movie
|
3840525
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bobby%20Boermans
|
Bobby Boermans
|
Bobby Boermans (Eindhoven, 1 september 1981) is een Nederlands regisseur van films, reclamespotjes en videoclips.
Levensloop
Boermans groeide op in Amsterdam, waar hij een groot deel van zijn jeugd doorbracht in de filmstudio's van zijn stiefvader. Nadat hij in 2004 was afgestudeerd aan de Nederlandse Filmacademie in de richting montage, vertrok hij naar Hollywood om in 2006 een Master of Fine Arts in Film Direction te behalen aan het American Film Institute. Eenmaal terug in Nederland richtte hij zich in eerste instantie op het regisseren van reclamespots en videoclips.
In juni 2011 maakte hij zijn speelfilmdebuut met de film Claustrofobia, die als eerste Nederlandse speelfilm meteen tijdens de première gratis online te bekijken was. Tevens regisseerde hij in de reeks Kort! de film Broeders. Een jaar later volgde zijn eerste bioscoopfilm, APP. In 2013 maakte hij ook de rauwrealistische televisiefilm Roffa in de reeks One Night Stand.
Boermans regisseerde ongeveer de helft van de afleveringen van de televisieserie Nieuwe buren (2014–2019), gebaseerd op het gelijknamige boek van Saskia Noort.
Privé
Boermans is de oudste zoon van regisseur Theu Boermans en producente Marijke van der Molen, en de broer van Thijs en Antje Boermans, die beiden werkzaam zijn als acteur. Zijn grootvader was liedjesschrijver Frans Boermans.
Filmografie
2007: Beyond the Pretty Door (korte film)
2009: Burning Passion (korte film)
2011: Claustrofobia (speelfilm)
2011: Broeders (korte film)
2013: APP (speelfilm)
2013: Roffa (televisiefilm)
2014-2019: Nieuwe buren (televisieserie)
2016: Fissa (speelfilm)
2018-2021: Mocro Maffia (misdaadserie)
2020: Hoogvliegers (televisieserie)
2022: Het gouden uur (televisieserie)
Externe links
Officiële website
Nederlands filmregisseur
|
Filmografie
2007: Beyond the Pretty Door (korte film)
2009: Burning Passion (korte film)
2011: Claustrofobia (speelfilm)
2011: Broeders (korte film)
2013: APP (speelfilm)
2013: Roffa (televisiefilm)
2014-2019: Nieuwe buren (televisieserie)
2016: Fissa (speelfilm)
2018-2021: Mocro Maffia (misdaadserie)
2020: Hoogvliegers (televisieserie)
2022: Het gouden uur (televisieserie)
| 11 |
film, bioscoopfilm, speelfilm
|
6,077 |
BusinessAudience
|
5252271
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/CCV%20Group
|
CCV Group
|
De CCV Group is een van origine Nederlands bedrijf in elektronische betaaldiensten en is aanbieder van elektronische betaaloplossingen.
Geschiedenis
Het bedrijf is opgericht als een familiebedrijf in 1958 door Cor van de Velden. De naam CCV is de afkorting van Computercentrum C. van de Velden. In de beginjaren was het bedrijf actief als accountantskantoor voor bedrijven. De vraag naar een betaalalternatief voor cash geld groeide eind jaren 1980 in Nederland onder andere door overvallen op tankstations. CCV speelde daarop in door software te ontwikkelen ten behoeve van pinautomaten. Personeel met veel ICT-kennis werd aangetrokken, veelal afkomstig uit Azië. Deze programmeurs ontwikkelden het eerste betaalprogramma van Nederland, waarmee CCV een belangrijke positie in Nederland verkreeg. In 1989 werd de eerste betaalterminal in gebruik genomen, aangesloten op een telefoonlijn.
In 2003 meldde het bedrijf zich aan als mogelijke kandidaat voor het afwikkelen van pintransacties, een activiteit die tot dan toe voorbehouden was aan het bedrijf Interpay, dochteronderneming van een aantal banken. Uiteindelijk werd in 2007 de vergunning verleend dit te gaan doen.
In 2012 trad de dochter van de oprichter, Enny van de Velden, toe tot het bedrijf. Ze nam in 2016 de leiding over.
Op 26 mei 2022 is Cor van de Velden op 91-jarige leeftijd overleden in Arnhem.
Bedrijfsprofiel
De CCV Group is een besloten vennootschap (BV) met het hoofdkantoor in Arnhem. Het bedrijf is bekend van de betaalautomaat met vaste en mobiele pinautomaten en van online transacties als betaalprovider. In Nederland is het bedrijf marktleider. Het bedrijf is verantwoordelijk voor een groot deel van de pinbetalingen in Nederland en België en is met vestigingen actief in vijftien Europese landen. Het bedrijf heeft ongeveer 900 werknemers in dienst.
CCV heeft in Nederland ongeveer 137.000 klanten.
Toezicht en vergunningen
CCV staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB), de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De overheid heeft aan het bedrijf twee vergunningen verstrekt op basis van de Wet op het financieel toezicht, namelijk een vergunning voor betaalinstelling en een vergunning van rechtswege voor afwikkelonderneming.
Externe link
Officiële website van CCV
Nederlands bedrijf
Economie in Arnhem
|
Bedrijfsprofiel
De CCV Group is een besloten vennootschap (BV) met het hoofdkantoor in Arnhem. Het bedrijf is bekend van de betaalautomaat met vaste en mobiele pinautomaten en van online transacties als betaalprovider. In Nederland is het bedrijf marktleider. Het bedrijf is verantwoordelijk voor een groot deel van de pinbetalingen in Nederland en België en is met vestigingen actief in vijftien Europese landen. Het bedrijf heeft ongeveer 900 werknemers in dienst.
| 1 |
zakelijke doelgroep, bedrijfskenmerken, bedrijfsprofiel
|
7,744 |
HomeAndConstructionBusiness
|
1806302
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dura%20Vermeer
|
Dura Vermeer
|
Dura Vermeer is een Nederlands bouwbedrijf.
Dura Vermeer ontstond in 1998 door een fusie van bouwbedrijf Dura, opgericht in 1855 door Job Dura en Aannemingsmaatschappij P. Vermeer, opgericht in 1961.
Geschiedenis Dura
Job Dura (1829-1908) legde op 30 maart 1855 de basis voor een regionaal aannemersbedrijf tevens familiebedrijf. Zijn zonen Daniël (1869-1950) en Leendert (1874-1950) volgden hem eind 19e eeuw op en zetten gezamenlijk onder de naam Gebr. Dura de zaken voort. In 1929 trad formeel de derde generatie aan, weer met Job Dura, maar nu in tweevoud. Onder hun leiding werd de zaak omgezet in een nv: Dura's Aannemings Maatschappij (D.A.M.). Vanaf de jaren dertig werd het bedrijf ook meer landelijk actief, met in 1932 een filiaal te Amsterdam en een zelfstandig nevenbedrijf, de Centrale Verwarmings Unie. Eind jaren dertig volgde onder meer de nieuwbouw van Galeries Modernes te Utrecht en filialen te 's-Gravenhage (1937) en Heerlen (1939).
In 1941 werd de nv ontbonden en nam Job Dura Dzn alleen de zaken over. De expansie zette zich na 1945 voort. Begin jaren 50 was Dura betrokken bij de bouw van de Lijnbaan in Rotterdam. In vijftien maanden werd een groot winkelcentrum in het stadshart gebouwd. Dura groeide in de jaren zestig verder, zowel in de woningbouw als in de utiliteitsbouw. Beide bedrijfstakken werden ondergebracht in aparte ondernemingen: Dura's Aannemings Maatschappij en Dura's Woningbouw. Verder vielen onder de Verenigde Dura Bedrijven ook nog twee ontwikkelingsmaatschappijen: Projectunie Nederland en Bouwunie Nederland. Het bedrijf beschikte over een eigen bouwelementenfabriek aan de Eemhaven die echter in 1973, ondanks steunpogingen, onder protest sloot, waarbij 240 ontslagen vielen. In 1976 werd de eveneens te Rotterdam gevestigde de Centrale Verwarmings Unie, met toen een personeelsbestand van 80 mensen, gesloten.
Geschiedenis Vermeer
Piet Vermeer werkte voor het wegenbouwbedrijf Jan Nelis. De aanleg van geasfalteerde autosnelwegen nam in Nederland een hoge vlucht, maar Nelis wilde die markt niet betreden. Vermeer besloot daarom een eigen bedrijf te Heemstede op te richten. In 1967 werkte Vermeer mee aan de aanleg van Rijksweg 12, dit was de doorbraak naar de landelijke wegenbouw. Ook dit bouwbedrijf kende geografische uitbreiding (die leidde tot filialen in Almere, Lelystad, Moerdijk en Delden) en een diversificatie die leidde tot holding-structuur. P. Vermeer Verenigde Bedrijven omvatte Vermeer Grond + Wegen bv, De Rooij Bouw bv, Vloeigas Leidingen bv, Vermeer Industrial Contracting bv, Vermeer Utiliteitsbouw en de vastgoedbeheerder en -ontwikkelaar Verom bv. Verder waren er nog algemene service-afdelingen, voor onderhoud materieel Vemat bv en voor het wagenpark Vermeer Autobeheer bv.
Fusie
Op 13 november 1998 fuseerden Dura en Vermeer onder begeleiding van Pieter Vermeer, zoon van oprichter Piet Vermeer. De ondernemingen waren ongeveer even groot en het waren beide familiebedrijven. Dura bouwde woningen en kantoren, in eigen beheer of in opdracht en Vermeer was vooral gericht op infrastructuur als wegen, tunnels en pijpleidingen. Na de fusie kwam zowel de familie Dura als Vermeer in de quote 500.
Dura Vermeer kent twee divisies, 'Bouw en Vastgoed' en 'Infrastructuur'. De bouwdivisie is actief in de woningbouw en utiliteits- en industriebouw. De infrastructuurdivisie omvat wegenbouw, railbouw en een adviesbureau.
Omzet- en winstgeschiedenis
Nederlands bouwbedrijf
|
Geschiedenis Vermeer
Piet Vermeer werkte voor het wegenbouwbedrijf Jan Nelis. De aanleg van geasfalteerde autosnelwegen nam in Nederland een hoge vlucht, maar Nelis wilde die markt niet betreden. Vermeer besloot daarom een eigen bedrijf te Heemstede op te richten. In 1967 werkte Vermeer mee aan de aanleg van Rijksweg 12, dit was de doorbraak naar de landelijke wegenbouw. Ook dit bouwbedrijf kende geografische uitbreiding (die leidde tot filialen in Almere, Lelystad, Moerdijk en Delden) en een diversificatie die leidde tot holding-structuur. P. Vermeer Verenigde Bedrijven omvatte Vermeer Grond + Wegen bv, De Rooij Bouw bv, Vloeigas Leidingen bv, Vermeer Industrial Contracting bv, Vermeer Utiliteitsbouw en de vastgoedbeheerder en -ontwikkelaar Verom bv. Verder waren er nog algemene service-afdelingen, voor onderhoud materieel Vemat bv en voor het wagenpark Vermeer Autobeheer bv.
| 2 |
bouwbedrijf, aannemersbedrijf, renovatiebedrijf
|
36 |
AudioObject
|
895873
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/FFmpeg
|
FFmpeg
|
FFmpeg is vrije software die audio- en videobestanden converteert. Ook ondersteunt FFmpeg het converteren van streams zoals televisie- of webcambeelden.
Mogelijkheden
FFmpeg kan diverse invoer- en uitvoerformaten aan en herkent deze volautomatisch. Conversie van bijvoorbeeld MPEG4 (ASF) naar FLV (Flash Video) of RM (RealMedia) is mogelijk. Ook bitrates en framerates kunnen worden gewijzigd. In combinatie met FFserver kunnen webgebaseerde (live) videostreams worden verzorgd. Een enkelvoudige invoerstroom in een bepaald formaat - bijvoorbeeld afkomstig van een Linksys- of Axis-camera - kan zo door vele cliënten worden bekeken, en in vele formaten, bitrates en framerates worden getoond.
FFmpeg wordt gebruikt door VLC Media Player.
Versiegeschiedenis
0.8.7: uitgebracht op 21 november 2011
0.9 (11 december 2011): ondersteuning voor PulseAudio en ARM-optimalisaties
0.9.1 (5 januari 2012)
0.10 Freedom (27 januari 2012):
nieuwe encoders en decoders voor de ondersteuning van bijkomende formaten: XWD, y41p Brooktree Uncompressed, v308 Quicktime Uncompressed en ffwavesynth;
Een nieuwe OpenMG Audio-muxer;
15 beveiligingsproblemen werden opgelost.
0.11 Happiness (26 mei 2012)
nieuwe encoders en decoders voor bijkomende formaten: Blu-ray, Apples ProRes, WMA Lossless en RealAudio Lossless;
Een aantal bugs opgelost.
1.0 Angel (28 september 2012)
1.1 Fire Flower (7 januari 2013)
Ondersteuning voor: Opus (via libopus), 24-bit FLAC, afspelen van verschillende Silicon Graphics-formaten.
1.2 Magic (15 maart 2013)
2.0 Nameless (10 juli 2013)
Ondersteuning voor OpenCL, Monkey's Audio 3.93+ en veel toevoegingen
2.1 Fourier (28 oktober 2013)
Ondersteuning voor VP9, H.265/HEVC-decodering, PulseAudio-uitvoer, RTMP seek-ondersteuning, EXIF-metadata uitlezen van JPEG-afbeeldingen, Opus-ondersteuning in Matroska-containers, ondersteuning voor lossless en transparantie in de WebP-decoder en SFTP-ondersteuning.
2.2 (24 maart 2014)
2.3 Mandelbrot (17 juli 2014)
On2 Technologies TrueMotion VP7-videodecoder, ingebouwde Opus-decoder voor verbeterde stabiliteit en snelheid, Blackfin- en SPARC-optimalisaties werden verwijderd (niet-onderhouden code) en enkele API-wijzigingen.
2.4 Fresnel (14 september 2014)
2.5 Bohr (5 december 2014) geanimeerde WebP-decodering, geanimeerde PNG-ondersteuning, videop-streamfuncties uitgebreid
2.6 Grothendieck (7 maart 2015)
2.7 Nash (10 juni 2015)
2.8 (9 september 2015)
3.0 Einstein (15 februari 2016)
3.1 Laplace (27 juni 2016)
Externe link
Projectpagina
Opensourcesoftware en vrije software
Webvideo
Software geschreven in C
|
Versiegeschiedenis
0.8.7: uitgebracht op 21 november 2011
0.9 (11 december 2011): ondersteuning voor PulseAudio en ARM-optimalisaties
0.9.1 (5 januari 2012)
0.10 Freedom (27 januari 2012):
nieuwe encoders en decoders voor de ondersteuning van bijkomende formaten: XWD, y41p Brooktree Uncompressed, v308 Quicktime Uncompressed en ffwavesynth;
Een nieuwe OpenMG Audio-muxer;
15 beveiligingsproblemen werden opgelost.
0.11 Happiness (26 mei 2012)
nieuwe encoders en decoders voor bijkomende formaten: Blu-ray, Apples ProRes, WMA Lossless en RealAudio Lossless;
Een aantal bugs opgelost.
1.0 Angel (28 september 2012)
1.1 Fire Flower (7 januari 2013)
Ondersteuning voor: Opus (via libopus), 24-bit FLAC, afspelen van verschillende Silicon Graphics-formaten.
1.2 Magic (15 maart 2013)
2.0 Nameless (10 juli 2013)
Ondersteuning voor OpenCL, Monkey's Audio 3.93+ en veel toevoegingen
2.1 Fourier (28 oktober 2013)
Ondersteuning voor VP9, H.265/HEVC-decodering, PulseAudio-uitvoer, RTMP seek-ondersteuning, EXIF-metadata uitlezen van JPEG-afbeeldingen, Opus-ondersteuning in Matroska-containers, ondersteuning voor lossless en transparantie in de WebP-decoder en SFTP-ondersteuning.
2.2 (24 maart 2014)
2.3 Mandelbrot (17 juli 2014)
On2 Technologies TrueMotion VP7-videodecoder, ingebouwde Opus-decoder voor verbeterde stabiliteit en snelheid, Blackfin- en SPARC-optimalisaties werden verwijderd (niet-onderhouden code) en enkele API-wijzigingen.
2.4 Fresnel (14 september 2014)
2.5 Bohr (5 december 2014) geanimeerde WebP-decodering, geanimeerde PNG-ondersteuning, videop-streamfuncties uitgebreid
2.6 Grothendieck (7 maart 2015)
2.7 Nash (10 juni 2015)
2.8 (9 september 2015)
3.0 Einstein (15 februari 2016)
3.1 Laplace (27 juni 2016)
| 5 |
audio, geluidsbestand, mediabestand
|
10,064 |
Canal
|
1137759
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Laakhaven
|
Laakhaven
|
De Laakhaven in Den Haag (in de gelijknamige wijk Laakhavens) (straatnaam: Neherkade) is in 1900 aangelegd als zijtak van de Haagvliet. Zodoende staat de haven in verbinding met de Vliet tussen Leiden en Delft. De haven ontwikkelde zich tot een belangrijke binnenhaven, maar dat is intussen voorbij. Een deel van de haven doet dienst als passantenhaven.
Aanleg
In 1890 werd Isaac Anne Lindo, ingenieur, door de gemeente Den Haag aangesteld om het grote aantal plannen voor het aanleggen van havens in Den Haag te coördineren. Onder de plannen vielen het Verversingskanaal, de Zeehaven en het Kanaalplan. In 1894 werd een
begin gemaakt met de grondaankoop en nog hetzelfde jaar werd begonnen met de aanleg van het kanaal.
In 1902 werd het definitief ontwerp voor de Laakhaven en het globaal bestemmingsplan door de gemeenteraad goedgekeurd. Al in In 1924 werd het Laakkanaal aangelegd als verbinding tussen de Laakhaven en de Loosduinsevaart en in 1928 was de Laakhaven zelf klaar.
In 1926 werden de treinsporen door het gebied in gebruik genomen.(Raccordement Laakhaven) Er waren sporen in de 1e van der Kunstraat, 2e van der Kunstraat, 3e van der Kunstraat, Leeghwaterstraat en Cruquiusstraat. Bij die laatste straat en bij de Leeghwaterstraat werden de treinsporen gekruist door de tramsporen van lijn 2 (1e). Later reed lijn 4 daar, en daarna nog lijn 16 & 17 (3e). In 1970 verdwenen de tramlijnen. In 1974 sloot het raccordement, maar de laatste rails verdween pas in 2014.
Ontwikkeling
Nadat het in 1911 voor beurtvaarders verboden werd elders in de stad een ligplaats te hebben, verhuisden ze naar de Laakhaven.In 1918 werd de beurtvaart vrijwel geheel gemotoriseerd. Tot 1960 werd de Laakhaven druk gebruikt, maar daarna werd dit minder, omdat de beurtvaart de concurrentie met de vrachtwagen niet aankon. In 1966 verliet het laatste beurtvaartschip de Laakhaven. In 1967 werd de vaart op Scheveningen gestaakt, en in 1973 kwam een einde aan de vaart op het Westland. Vanaf de jaren 1990 wilde de gemeente af van de vervallen industriegebouwen, en het gebied een andere bestemming geven. Derhalve zijn er maar enkele oude gebouwen over gebleven. Sommige straten zijn geheel of deels verdwenen of hebben nu een andere naam. Wel zijn door een besluit van wethouder Wijsmuller in maart 2018 de beide havenkranen gered van de sloop en op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst. De kranen werden gebouwd bij Conrad-Stork; de een loste zand en grint voor de betoncentrale en de ander bouwmaterialen voor een handelaar.
Zie ook
Lijst van gemeentelijke monumenten in Laakhaven
Kanaal in Zuid-Holland
Haven in Nederland
Oppervlaktewater in Den Haag
Laak
Verkeer en vervoer in Den Haag
|
Aanleg
In 1890 werd Isaac Anne Lindo, ingenieur, door de gemeente Den Haag aangesteld om het grote aantal plannen voor het aanleggen van havens in Den Haag te coördineren. Onder de plannen vielen het Verversingskanaal, de Zeehaven en het Kanaalplan. In 1894 werd een
begin gemaakt met de grondaankoop en nog hetzelfde jaar werd begonnen met de aanleg van het kanaal.
| 3 |
kanaal, waterweg, scheepvaartkanaal
|
683 |
ChildrensEvent
|
5546079
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Het%20Vakantiespel
|
Het Vakantiespel
|
Het Vakantiespel is een jaarlijks evenement voor kinderen tot en met 12 jaar dat de laatste week van de zomervakantie wordt georganiseerd in Alphen aan den Rijn door de Stichting Vakantiespel.
Geschiedenis
Het Vakantiespel werd in 1959 opgericht naar aanleiding van een stageopdracht van de 19-jarige De Leeuw. Zij liep stage bij de hervormde predikant Jan Bogers van de Oudshoornse kerk, en moest een activiteit bedenken voor de lokale jeugd in de leeftijd van 8 tot en met 12 jaar, om de moeders tijdens de lange zomervakantie te ontlasten. Om het evenement te organiseren, werd de Stichting Vacantiespel opgericht.
Anno 2018 deden 1.700 kinderen en 500 vrijwilligers mee aan het evenement. Er worden spellen gedaan zoals hindernisbanen, springkussenfestijn en vossenjacht. Ieder jaar staat het in een ander thema zoals onder meer: De tijd slaat op hol, TV Show, Safari en 60 jaar. In 2017 ontving de stichting de Alphense erepenning.
Gedurende het evenement zendt Studio Alphen het VakantieSpel Journaal uit. Hierbij wordt verslag gegeven over de activiteiten. De presentatie is in handen van Jordi Wolswijk, Wouter Kikstra en Jeroen de Nie.
Externe link
Officiële website
Cultuur in Alphen aan den Rijn
Kinderevenement
|
Cultuur in Alphen aan den Rijn
Kinderevenement
| 1 |
kinderevenement, kinderactiviteit, jeugdevenement
|
11,282 |
BookmarkAction
|
2830230
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lletra%20d%27or
|
Lletra d'or
|
De Lletra d'Or oftewel Gouden Letter is een Catalaanse literatuurprijs, die in 1956 voor het eerst werd uitgereikt.
Het was in die tijd een gedurfd initiatief, omdat onder de franquistische dictatuur de literatuur in het Catalaans aan hevige censuur onderworpen was, omdat de taal als bedreiging voor de eenheid van de Spaanse staat beschouwd werd. De prijs werd in 1956 voor het eerst toegekend door een groepje literaire vrienden, los van elke uitgeverij of instelling, voor de, in hun ogen, beste publicatie van het voorgaande jaar.
Aan de prijs is geen geldsom verbonden. De winnaar of winnares krijgt een button met de Griekse letter "phi" (Φ) als symbool van evenwicht, naar een ontwerp van Manuel Capdevila i Massana. De eerste jury bestond uit Enric Badosa, Maria Aurèlia Capmany i Farnés, Josep Maria Castellet, Antoni Comas, Fèlix Cucurull, Gonçal Lloveras, Joan Teixidor, Frederic-Pau Verrié en Antoni Vilanova.
Het juryreglement is vrij beknopt. Een auteur kan de prijs maar één keer ontvangen. Een jurylid mag voor de laatste keer jureren in het jaar dat hij of zij vijftig wordt en mag hoogstpersoonlijk zijn opvolger aanduiden.
Het is gebruikelijk maar niet verplicht dat de uitgeverij de winnaar samen met de jury voor een smakelijk avondmaal uitnodigt. Tijdens de maaltijd overhandigt een vertegenwoordiger van de juweliersfamilie Capdevila de button aan de winnaar. Zonder verplichting hoopt de jury dat de uitgever de prijs ge- en misbruikt om de winnaar vooruit te helpen, hetzij met een geldsom, hetzij met een herdruk van het boek. In Catalonië wordt de prijs beschouwd als een van de meest prestigieuze literaire onderscheidingen. De prijs heeft iets informeels en origineels en kan wegens die onafhankelijkheid van uitgevers of overheden op veel sympathie bogen.
Winnaars
1956: Salvador Espriu i Castelló met Final del laberint
1957: Josep Pla i Casadevall met Barcelona
1958: Josep Carner i Puig-Oriol met Absència
1959: Ramon d'Abadal i de Vinyals met Els primers comtes catalans
1960: Clementina Arderiu met És a dir
1961: Josep Vicenç Foix met Onze Nadals i un Cap d'Any
1962: Joan Oliver (Pere Quart) met Vacances pagades
1963: Joan Fuster i Ortells met Nosaltres els valencians
1964: Josep Benet i Morell met Maragall i la Setmana Tràgica
1965: Jordi Rubió met La cultura catalana, del Renaixement a la Decadència
1966: Manuel de Pedrolo met Cendra per Martina
1967: Gabriel Ferrater met Teoria dels cossos
1968: Marià Manent met Com un núvol lleuger
1969: Xavier Rubert de Ventós met Teoria de la sensibilitat
1970: Joan Teixidor met Quan tot es trenca
1971: Alexandre Cirici met L'art català contemporani
1972: Joan Coromines i Vigneaux met Lleures i converses d'un filòleg
1973: Maurici Serrahima met Del passat quan era present
1974: Joan Vinyoli met I encara les paraules
1975: Vicent Andrés Estellés met Les pedres de l'àmfora
1976: Mercè Rodoreda met Mirall trencat
1977: Miquel Martí i Pol met El llarg viatge
1978: Pere Gimferrer met L'espai desert
1979: Pere Calders met Invasió subtil i altres contes
1980: Miquel Batllori met A través de la història i de la cultura
1981: Joan Brossa met Rua de llibres
1982: Josep Maria Llompart met La capella dels Dolors i altres poemes
1983: Josep Nadal i Modest Prats i Domingo met Història de la llengua catalana
1984: Xavier Benguerel met Appassionata
1985: Joan Francesc Mira met Crítica de la nació pura
1986: Maria Àngels Anglada met Sandàlies d'escuma
1987: Feliu Formosa met Semblança
1988: Blai Bonet met El jove
1989: Josep M. Castellet met Els escenaris de la memòria
1990: Jordi Sarsanedas met Fins a un cert punt
1991: Francesc Parcerisas met Triomf del present
1992: Narcís Comadira met En quarantena
1993: Terenci Moix met El sexe dels àngels
1994: Ramon Solsona i Sancho met Les hores detingudes
1995: Carme Riera i Guilera met Dins el darrer blau
1996: Joaquim Molas met Obra crítica I
1997: Jaume Cabré met L'ombra de l'eunuc
1998: Josep Palau i Fabre met Estimat Picasso
1999: Martí de Riquer i Morera met Quinze generacions d'una família catalana
2000: Quim Monzó met Vuitanta-sis contes
2001: Màrius Serra met Verbàlia
2002: Baltasar Porcel met L'emperador o l'ull del vent
2003: Montserrat Abelló met Al cor de les paraules
2004: Emili Teixidor met Pa negre
2005: Empar Moliner met T'estimo si he begut
2006: Josep Maria Espinàs met A peu per Mallorca
2007: Sergi Pàmies met Si menges una llimona sense fer ganyotes
2008: Lluïsa Cunillé met Après moi, le déluge
2009: Julià Guillamon met El dia revolt: literatura catalana de l'exili
2010: Joan Daniel Bezsonoff met Una educació francesa
2011: Jordi Puntí met Maletes perdudes
2012: Perejaume met Pagèsiques
2013 Josep Pedrals met El romanço d'Anna Tirant
2014 Joan-Lluís Lluís met Les cròniques del déu coix
2015 Mireia Calafell met Tantes mudes
2016 Màrius Sampere met L'esfera insomne
2017 Lluís Solà i Sala met Poesia Completa
2018 Jordi Llavina met Ermita
2019 Enric Casasses met El nus la flor
Lletra d'or
|
Het juryreglement is vrij beknopt. Een auteur kan de prijs maar één keer ontvangen. Een jurylid mag voor de laatste keer jureren in het jaar dat hij of zij vijftig wordt en mag hoogstpersoonlijk zijn opvolger aanduiden.
| 1 |
favoriet, opslaan, aanduiden
|
8,311 |
EntryPoint
|
80729
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Transport%20Layer%20Security
|
Transport Layer Security
|
Transport Layer Security (TLS) en diens voorganger Secure Sockets Layer (SSL), zijn encryptie-protocollen die de communicatie tussen computers (bijvoorbeeld op het internet) beveiligen.
Doelstellingen
Het doel van de TLS-protocollen is tweeledig.
Ten eerste wordt de gevonden server geauthenticeerd door middel van een certificaat dat berust op asymmetrische cryptografie. Hierdoor kan de gebruiker zeker zijn dat de gevonden server ook inderdaad is wie hij zegt te zijn.
Ten tweede wordt de communicatie tussen beide partijen versleuteld door gebruik te maken van symmetrische cryptografie. Dit gebeurt met een block-cipher zodat deze voor kwaadwillenden niet te volgen is. De sleutel voor deze fase wisselt en wordt door middel van een Diffie-Hellman sleuteluitwisseling (key exchange) afgesproken.
De reden voor het gebruik van twee afzonderlijke cryptografische methoden, asymmetrisch en symmetrisch, is dat de eerste relatief tijdrovend is en zich dus niet leent voor het uitwisselen van grote hoeveelheden data.
In alledaags gebruik van TLS wordt alleen de authenticiteit van de server gecontroleerd, terwijl de client geheel onbekend blijft. Het is mogelijk om ook de client via TLS te authenticeren maar dat gebeurt alleen bij een aantal specifieke toepassingen. De protocollen kunnen ook gebruikt worden om client/server-applicaties te beveiligen.
Toepassing
TLS wordt voornamelijk gebruikt in situaties waarin het nodig is te verifiëren of men inderdaad verbonden is met de gewenste server. Met name in bancaire toepassingen (internetbankieren) of communicatie met de overheid is dit van groot belang, aangezien vaak financiële belangen in het spel zijn, of persoonlijke of anderszins vertrouwelijke informatie wordt uitgewisseld.
Deze veiligheid berust in veel gevallen op een public key infrastructure (meestal X.509) die door een certification authority (CA) wordt ondersteund. In het recente verleden is echter gebleken dat verschillende bedrijven die zich als CA opwierpen minder betrouwbaar waren dan noodzakelijk, wat het vertrouwen in deze aanpak heeft ondermijnd. Met name het debacle rond DigiNotar heeft hierbij in Nederland een grote rol gespeeld, maar ook gevallen van rogue CA's zijn bekend en hebben internationaal opzien gebaard.
SSL en TLS zijn geïmplementeerd in veel vrije en opensourcesoftware-projecten. Programmeurs kunnen voor SSL- en TLS-functionaliteit gebruikmaken van o.a. PolarSSL, CyaSSL, OpenSSL, NSS en GnuTLS.
SSL in de praktijk bij webhosting
SSL is mede een standaard geworden in de communicatie binnen de webhostingindustrie. Alle hostingproviders communiceren of ze wel of niet SSL aanbieden bij de verschillende hostingpakketten en deze wordt bij de afname gekoppeld aan een domeinnaam binnen de hostingprovider. De benaming van TLS (Transport Layer Security) wordt tegenover consumenten en klanten binnen de communicatie nauwelijks gebruikt, er wordt altijd gesproken over wel of niet SSL-encryptie. De toename van SSL bij websites is ontstaan doordat Google in 2014 heeft aangegeven dat https-websites (die voorzien zijn van SSL) wordt gezien als een belangrijk SEO-rankingsignaal.
Geschiedenis en ontwikkeling
De eerste aanzet werd gegeven door de Secure Network Programming API die de gebruikelijke netwerk API's (met name Berkeley Sockets) nauwkeurig imiteerde om zo de ontwikkeling van veilige netwerksoftware gemakkelijk te maken.
SSL 1.0, 2.0 en 3.0
Secure Sockets Layer werd in 1994 ontwikkeld door Netscape Communications Corporation op basis van het Kerberos-beveiligingsprotocol, als een protocol dat blijvende en veilige transacties toeliet. De eerste versie SSL 1.0 is nooit publiek uitgebracht, maar in 1995 kwam versie 2.0 op de markt. Deze versie bleek al snel cryptografische zwakheden te vertonen en werd in 1996 gevolgd door het compleet herschreven protocol SSL 3.0. Deze versie werd door de IETF in 2011 als een historisch document gepubliceerd in RFC 6101.
Alle drie deze versies moeten worden beschouwd als onveilig, sinds in oktober 2014 de POODLE-kwetsbaarheid bekend werd.
TLS 1.0
In 1999 werd RFC 2246 gepubliceerd, waarin TLS 1.0 werd beschreven. De verschillen met SSL 3.0 zijn, aldus de auteurs van de RFC, niet dramatisch, maar genoeg om interoperabiliteit tussen de twee te verhinderen. TLS 1.0 bevat een zogenaamd fallback-mechanisme waarmee een verbinding met SSL 3.0 kan worden gemaakt.
Deze versie, hoewel het de meest gebruikte is, vertoont zwakheden. Zo zijn het symmetrische encryptie algoritme RC4 en de cryptografische hash MD5 onveilig gebleken.
In 2011 is deze versie door Thai Duong en Juliano Rizzo gekraakt, met deze aanval op TLS 1.0, BEAST genaamd, kan de communicatie tussen twee partijen op een netwerk worden ontsleuteld. De BEAST aanval maakt gebruik van een destijds reeds bekende kwetsbaarheid in TLS 1.0, waarvan tot op dat moment gedacht werd dat misbruik van deze kwetsbaarheid praktisch gezien onmogelijk was. In 2002 werden er in OpenSSL al maatregelen getroffen om de kwetsbaarheid waarvan BEAST gebruik maakt te mitigeren, In reactie op BEAST werden onder andere aan Mozilla Firefox Google Chrome, Internet Explorer en na lange tijd ook in Apple's Safari Browser aanpassingen gedaan waarmee BEAST gemitigeerd werd. Hiermee vormt de BEAST aanval in de praktijk geen bedreiging meer voor de vertrouwelijkheid van TLS 1.0 verbindingen.
TLS 1.1
In april 2006 werd de opvolger van TLS 1.0 gepubliceerd, gespecificeerd in RFC 4346. Deze versie is een doorontwikkeling van versie 1.0, en biedt verschillende verbeteringen:
Bescherming tegen cipher block chaining aanvallen:
een expliciete initialisatievector voor de blokvercijfering,
betere afhandeling van padding errors.
Voortijdig afgebroken sessies kunnen hervat worden.
Ondersteuning van IANA parameterregistratie.
Deze versie is niet vatbaar voor de aanval van Duong en Rizzo, maar werd nog nauwelijks gebruikt toen in 2011 de aanval werd ontdekt.
TLS 1.2
In augustus 2008 werd TLS 1.2 gepubliceerd, gespecificeerd in RFC 5246. Ten opzichte van TLS 1.1 zijn veel verbeteringen aangebracht, met name in de gebruikte cryptografische hashes, die onveilig waren gebleken en zijn vervangen door SHA-256. Ook ondersteunt deze versie modernere encryptiemethoden uit de Advanced Encryption Standard. In maart 2011 werd TLS 1.2 verder verfijnd: met RFC 6176 werd de fallback-compatibiliteit met het onveilige SSL 2.0 verwijderd.
TLS 1.3
In maart 2018 werd TLS 1.3 gepubliceerd, gespecificeerd in RFC 8446. In TLS 1.3 is een aantal onveilige algoritmes uit versie 1.2 komen te vervallen. Daarnaast is de handshake vereenvoudigd.
Werking
Omdat SSL/TLS geïmplementeerd zijn als OSI-transport-layer (vandaar de naam) is het gebruik ervan grotendeels transparant voor het applicatieprotocol. Dat betekent in de praktijk dat het noch voor de http-server, noch voor de browser veel verschil maakt of TLS gebruikt wordt of niet, het applicatieprotocol (HTTP in dit geval, maar hetzelfde geldt voor andere protocollen) is hetzelfde.
Zowel TLS als SSL maakt gebruik van een aantal verschillende stadia:
Peer negotiation for algorithm support In deze fase worden gebruikte versleutelmechanismen afgesproken en worden ondersteunde versies van het protocol vergeleken. Als incompatibiliteit wordt geconstateerd, wordt de verbinding verbroken.
Public-key encryption-based key exchange and certificate-based authentication In deze fase worden gebruikte certificaten vergeleken en wordt, middels het Diffie-Hellman-mechanisme, de (willekeurige) sleutel voor de blokvercijfering afgesproken.
Symmetric cipher-based traffic encryption De gegevensuitwisseling vindt plaats gebaseerd op de overeengekomen versleutelmethode en de afgesproken sleutel.
Beschrijving
TLS is gebaseerd op Secure Socket Layer (SSL). Een voordeel van TLS is dat het onafhankelijk is van het applicatieprotocol. Het protocol loopt boven transport protocollen (TCP/IP) en onder applicatieprotocollen zoals HTTP of IMAP. Wanneer er gecommuniceerd wordt tussen server en gebruiker, zorgt TLS ervoor dat de data niet kan worden afgeluisterd of vervalst. Door middel van cryptografie en authenticatie levert TLS een beveiligde verbinding met het internet. Meestal wordt alleen de authenticiteit van de server gecontroleerd, terwijl de client onbekend blijft. Door het gebruik van PKI is het ook mogelijk om clients te authenticeren.
Transport Layer Security voorziet de volgende veiligheden voor de TCP/IP-verbindingen:
Authenticatie: een applicatie toestaan om de identiteit van een andere applicatie waarmee deze communiceert te verifiëren.
Privacy: gegevens die tussen applicaties worden overgebracht, kunnen niet worden misbruikt of bekeken.
Integriteit: applicaties detecteren wanneer gegevens zijn gewijzigd tijdens de transmissie.
Protocollen
TLS Protocol is samengesteld uit twee interne lagen:
Onderste laag: Record Protocol wordt gebruikt om alle gegevens van de bovenste laag over te brengen (gegevens van applicatielaag en bovenste laag van TLS).
Bovenste laag: Bestaat uit drie verschillende sub-protocollen: Handshake Protocol, Change Cipher Protocol en Alert Protocol. Zij zorgen voor het tot stand brengen en beheer van veilige verbindingen tussen client/server-applicaties.
TLS Protocol
TLS Protocol gebruikt certificaten om de uitgewisselde gegevens te authenticeren en privacy te garanderen. Elk certificaat bevat een publieke sleutel. De eigenaar van het certificaat bezit een privésleutel die geassocieerd is met de publieke sleutel in het certificaat.
Omdat voor cryptografie gebaseerd op de publieke sleutel, relatief veel rekentijd nodig is, gebruikt TLS Protocol een session key. Deze wordt gebaseerd op de publieke sleutel en een willekeurig getal. Dit willekeurige getal wordt uitgewisseld in het eerste bericht van het protocol (Client hallo en Server hallo). In de vervolgcommunicatie wordt vervolgens de afgeleide session key gebruikt, wat minder rekentijd kost.
TLS Record Protocol
Record Protocol is verantwoordelijk voor de fragmentatie en groeperen van gegevens die uit de bovenste lagen verzonden worden. De gegevens worden eerst gefragmenteerd (tot en met TLS versie 1.2 bestaat ook de mogelijkheid voor compressie, maar dat veroorzaakt beveiligingsrisico's en kan dus beter niet gebruikt worden). Daarna zal een message authentication code (MAC) toegevoegd worden. Ten slotte wordt er nog een TLS record header geplaatst voor het ontvangen en herkennen van de gegevens.
TLS Handshake Protocol
Handshake Protocol maakt het mogelijk om vertrouwelijke informatie tussen client/server-applicaties te versturen zodanig dat als een derde partij de informatie mocht onderscheppen deze niet leesbaar zal zijn.
TLS Change Cipher Protocol
Change Cipher Protocol is een zeer eenvoudig protocol. Het wordt gebruikt om onderbrekingen te verhinderen bij het opzetten van de TLS-sessie.
TLS Alert Protocol
Alert Protocol verstuurt alarm bij verbindingen tussen client/server-applicaties. Er zijn twee niveaus: waarschuwing en fataal. Wanneer een fataal alarm wordt gesignaleerd, wordt de verbinding verbroken.
Standaarden
SSL 3.0, achteraf beschreven in RFC 6101: The Secure Sockets Layer (SSL) Protocol Version 3.0
TLS 1.0 staat beschreven in RFC 2246: The TLS Protocol Version 1.0
TLS 1.1 staat beschreven in RFC 4346: The Transport Layer Security (TLS) Protocol Version 1.1
TLS 1.2 staat beschreven in RFC 5246: The Transport Layer Security (TLS) Protocol Version 1.2
TLS 1.3 staat beschreven in RFC 8446: The Transport Layer Security (TLS) Protocol Version 1.3
Uitbreidingen op TLS 1.0
RFC's:
2595: Using TLS with IMAP, POP3 and ACAP.
2712: Addition of Kerberos Cipher Suites to Transport Layer Security (TLS).
2817: Upgrading to TLS Within HTTP/1.1.
2818: HTTP Over TLS.
3207: SMTP Service Extension for Secure SMTP over Transport Layer Security.
3268: Advanced Encryption Standard (AES) Ciphersuites for Transport Layer Security (TLS).
3546: Transport Layer Security (TLS) Extensions (obsoleet door RFC 4366).
3749: Transport Layer Security Protocol Compression Methods.
3943: Transport Layer Security (TLS) Protocol Compression Using Lempel-Ziv-Stac (LZS).
4132: Addition of Camellia Cipher Suites to Transport Layer Security (TLS).
4162: Addition of SEED Cipher Suites to Transport Layer Security (TLS).
4217: Securing FTP with TLS.
4279: Pre-Shared Key Ciphersuites for Transport Layer Security (TLS).
Uitbreidingen op TLS 1.1
RFC's:
4347: Datagram Transport Layer Security.
4366: Transport Layer Security (TLS) Extensions.
4492: Elliptic curve cryptography (ECC) Cipher Suites for Transport Layer Security (TLS).
4507: Transport Layer Security (TLS) Session Resumption without Server-Side State.
4680: TLS Handshake Message for Supplemental Data.
4681: TLS User Mapping Extension.
4785: Pre-Shared Key (PSK) Ciphersuites with NULL Encryption for Transport Layer Security (TLS).
5054: Using the Secure Remote Password (SRP) Protocol for TLS Authentication.
5081: Using OpenPGP Keys for Transport Layer Security (TLS) Authentication (obsoleet door RFC 6091).
Uitbreidingen op TLS 1.2
RFC's:
5746: Transport Layer Security (TLS) Renegotiation Indication Extension.
5878: Transport Layer Security (TLS) Authorization Extensions.
6091: Using OpenPGP Keys for Transport Layer Security (TLS) Authentication.
6176: Prohibiting Secure Sockets Layer (SSL) Version 2.0.
6209: Addition of the ARIA Cipher Suites to Transport Layer Security (TLS).
Externe links
SSL/TLS presentaties
The IETF TLS Workgroup
ICT-beveiligingsrichtlijnen voor Transport Layer Security (TLS) van het NCSC
Computerbeveiliging
Cryptografisch protocol
Internet
Netwerkprotocol
|
Geschiedenis en ontwikkeling
De eerste aanzet werd gegeven door de Secure Network Programming API die de gebruikelijke netwerk API's (met name Berkeley Sockets) nauwkeurig imiteerde om zo de ontwikkeling van veilige netwerksoftware gemakkelijk te maken.
| 2 |
toegangspunt, webprotocol, API
|
1,792 |
BookFormatType
|
1894632
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Folio%20%28papierformaat%29
|
Folio (papierformaat)
|
Folio is een papierformaat van gedrukte boeken en documenten. De boekdrukker drukt vier pagina's op één vel, dat vervolgens in het midden gevouwen wordt; het gevouwen vel met twee bladen wordt een katern van vier bladzijden. De boekbinder voegt de verschillende katernen samen tot een boekblok dat hij kan innaaien of binden.
Een boek in folioformaat, in-folio, ook wel aangeduid als fo of 2°, is opvallend groot, gewoonlijk meer dan 35 cm hoog. Het woord foliant is van dit boekformaat afgeleid.
Zie ook
Quarto
Octavo
Duodecimo
Boek
Papierformaat
|
Een boek in folioformaat, in-folio, ook wel aangeduid als fo of 2°, is opvallend groot, gewoonlijk meer dan 35 cm hoog. Het woord foliant is van dit boekformaat afgeleid.
| 1 |
boekformaat, publicatieformaat, boektype
|
8,487 |
OnDemandEvent
|
1493970
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Home%20Academy%20Publishers
|
Home Academy Publishers
|
Home Academy Publishers is een Nederlandse uitgeverij die podcasts, hoorcolleges en lezingen via streaming aanbiedt.
Home Academy werkt samen met verschillende bibliotheken in Vlaanderen. Dankzij deze samenwerking kunnen de podcasts an Home Academy gratis uitgeleend worden.
Geschiedenis
Home Academy Publishers werd in 2003 in Den Haag opgericht door Folef van Nispen tot Sevenaer en Floor Plikaar, met als doel om wetenschap, kunst en cultuur toegankelijker te maken voor een breed publiek.
De oprichting van Home Academy Publishers werd geïnspireerd door de bestaande markt in Engeland en de Verenigde Staten voor gelijksoortige producten.
De uitgeverij brengt onder meer auditieve media uit op de gebieden van rechten, filosofie, geschiedenis, natuurwetenschappen, politiek en psychologie. Onder haar auteurs bevinden zich onder meer Maarten van Rossem, Midas Dekkers, Ab Osterhaus, Etienne Vermeersch en Bas Haring.
Nederlandse uitgeverij
|
Home Academy Publishers is een Nederlandse uitgeverij die podcasts, hoorcolleges en lezingen via streaming aanbiedt.
| 1 |
catch-up tv, podcast, on-demand programma
|
5,779 |
ExerciseGym
|
3035559
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ibrahim%20Aarab
|
Ibrahim Aarab
|
Ibrahim Aarab (Marokko, 28 mei 1988) is een Marokkaans-Nederlands kickbokser.
Levensloop
Hij komt uit voor Chakuriki Gym in Amsterdam. Hij vecht vooral in de muay Thai stijl. Zijn gevecht tegen Cătălin Moroşanu (dat hij overigens verloor) in 2011 behoorde tot een van de meer spectaculaire gevechten in de SuperKombat WGP 4.
Nederlands kickbokser
Marokkaans kickbokser
|
Levensloop
Hij komt uit voor Chakuriki Gym in Amsterdam. Hij vecht vooral in de muay Thai stijl. Zijn gevecht tegen Cătălin Moroşanu (dat hij overigens verloor) in 2011 behoorde tot een van de meer spectaculaire gevechten in de SuperKombat WGP 4.
| 1 |
sportschool, fitnesscentrum, gym
|
5,230 |
CreativeWorkSeason
|
1531671
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/The%20Practice
|
The Practice
|
The Practice is een Amerikaanse advocatenserie, bedacht door David E. Kelley. De eerste uitzending was op 4 maart 1997. Na 168 afleveringen in 8 tv-seizoenen is deze serie in het najaar van 2004 opgevolgd door Boston Legal.
The Practice ging over het advocatenkantoor van "Robert Donnell en partners" (later genoemd "Donnell, Young, Dole, & Frutt" en uiteindelijk "Young, Frutt & Berluti"). The Practice is een van David E. Kelley's meer serieuze shows, zonder veel van de komedie, zoals in Ally McBeal en het latere Boston Legal.
Rolverdeling
|-
|||Bobby Donnell
|-
|||Jimmy Berluti
|-
|||Rebecca Washington
|-
|||Eugene Young
|-
|||Ellenor Frutt
|-
|||Lindsay Dole
|-
|||Helen Gamble
|-
|||Lucy Hatcher
|-
|||Richard Bay
|-
|||Alan Lowe
|-
|||Jamie Stringer
|-
|||Claire Wyatt
|-
|||Alan Shore
|-
|||Tara Wilson
|-
|||Rechter Zoey Hiller
|}
Externe links
Amerikaanse dramaserie
|
The Practice is een Amerikaanse advocatenserie, bedacht door David E. Kelley. De eerste uitzending was op 4 maart 1997. Na 168 afleveringen in 8 tv-seizoenen is deze serie in het najaar van 2004 opgevolgd door Boston Legal.
| 1 |
tv-seizoen, radio-seizoen, mediaserie
|
6,008 |
WarrantyScope
|
5496981
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gebruiksvoorwaarden
|
Gebruiksvoorwaarden
|
Gebruiksvoorwaarden of gebruikersvoorwaarden, ook servicevoorwaarden, terms of service (TOS) of terms of use (ToU) genoemd, zijn eenzijdig door een dienstenaanbieder opgestelde algemene regels die automatisch gelden bij gebruik van de diensten en websites. Er worden de algemene rechten en plichten van klanten en bedrijf beschreven, vaak hebben de gebruiksvoorwaarden mede als doel de risico's van een bedrijf te beperken. Vooral bij internetdiensten en websites, zoals social media-platforms, is het de enige overeenkomst die met de dienstverlener wordt gesloten.
In de meeste gevallen vallen gebruiksvoorwaarden in het Nederlands Recht onder de definitie van Algemene Voorwaarden en zijn de daarvoor gelden regels van toepassing.
Internet
Internationaal recht
Bij bedrijven die in het buitenland zijn gevestigd en in hun gebruiksvoorwaarden bepalen dat alleen de rechter bevoegd is in het land van vestiging, doet zich juridisch de vraag voor, of iemand die in Nederland woont en hier gebruik maakt van een website, bij een juridisch geschil daadwerkelijk naar de buitenlandse rechter moet.
Recht
Internet
|
Gebruiksvoorwaarden of gebruikersvoorwaarden, ook servicevoorwaarden, terms of service (TOS) of terms of use (ToU) genoemd, zijn eenzijdig door een dienstenaanbieder opgestelde algemene regels die automatisch gelden bij gebruik van de diensten en websites. Er worden de algemene rechten en plichten van klanten en bedrijf beschreven, vaak hebben de gebruiksvoorwaarden mede als doel de risico's van een bedrijf te beperken. Vooral bij internetdiensten en websites, zoals social media-platforms, is het de enige overeenkomst die met de dienstverlener wordt gesloten.
| 1 |
garantievoorwaarden, garantiedekking, servicevoorwaarden
|
7,177 |
LocalBusiness
|
287179
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20toeristische%20spoorwegen%20en%20museumlijnen%20in%20Nederland
|
Lijst van toeristische spoorwegen en museumlijnen in Nederland
|
Lijst van toeristische spoorwegen en museumlijnen in Nederland; op normaalspoor, tenzij anders vermeld.
Organisaties met een eigen lokaalspoorlijn
Museum Buurtspoorweg (MBS), Haaksbergen – Boekelo
Museumstoomtram Hoorn-Medemblik, v.h. Stoomtram Hoorn-Medemblik (SHM), Hoorn – Zwaag – Wognum – Twisk – Opperdoes – Medemblik (gebruikt trammaterieel, maar rijdt op een lokaalspoorweg)
Stichting Stadskanaal Rail (STAR), Musselkanaal – Stadskanaal – Veendam
Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM), Apeldoorn – Beekbergen – Dieren
Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij (ZLSM), Schin op Geul – Simpelveld – Kerkrade/Vetschau
Grenzland-Draisine, Groesbeek – Kleef
Organisaties met een eigen tramlijn
Electrische Museumtramlijn Amsterdam (EMA), Amsterdam Haarlemmermeerstation – Amstelveen – Bovenkerk (gebruikt trammaterieel, maar rijdt op een lokaalspoorweg)
Stichting voorheen RTM (RTM), vroegere naam: Rotterdamsche Tramweg Maatschappij, Punt van Goeree Remise – Port Zélande – Middelplaat Haven (Ouddorp) - West Repart (Scharendijke); baanvak is 1067 mm breed (kaapspoor)
Stoomtrein Goes - Borsele (SGB), Goes – Hoedekenskerke (gebruikt spoorwegmaterieel, maar rijdt op een tramlijn)
Organisaties met een eigen lijn voor rondritten
Amsteltrein, Amstelpark, Amsterdam-Zuid (smalspoor)
Decauville Spoorweg Museum, Harskamp (smalspoor)
Eerste Drentse vereniging van Stoomliefhebbers (EDS), Veenpark, Barger Compascuum (smalspoor)
Efteling Stoomtrein Maatschappij (ESM), Efteling, Kaatsheuvel (smalspoor)
Gelderse Smalspoor Stichting (GSS), Heteren (smalspoor)
Industrieel Smalspoor Museum (ISM), Erica (smalspoor)
Stichting Rijssens Leemspoor (SRL), Rijssen (smalspoor)
Stoomtrein Katwijk Leiden (SKL), Katwijk (smalspoor)
Tramlijn Floriade (Zoetermeer), tijdens de Floriade van april tot oktober 1992
Tramlijn Nederlands Openluchtmuseum (NOM) te Arnhem
Organisaties zonder eigen spoor- of tramlijn
Hoogovens Stoom IJmuiden (HSY), op het terrein van Tata Steel Europe, voorheen Corus in IJmuiden
Haags Openbaar Vervoer Museum (HOVM), Den Haag
Het GOLS-station en Stichting Historisch Streekvervoer Achterhoek (HSA), Winterswijk
Noord-Nederlands Trein & Tram Museum, Zuidbroek
NZH-Vervoermuseum, (de Blauwe Tram), Haarlem
Openbaar Vervoer & Speelgoed Museum, Doetinchem
Rotterdamse museumtrams (RoMeO), Rotterdam
Stichting De Locomotor, diverse locaties
Stichting Historisch Dieselmaterieel (SHD), Amersfoort
Stichting Mat '54 Hondekop-Vier, behoud van Hondekop-treinstel, Gouda
Stichting Spoorweg Maatschappij "Zuid-Beveland" (SZB), Goes
Stichting TEE Nederland, in oude staat herstellen van een Nederlands-Zwitsers TEE-treinstel, Amsterdam-Watergraafsmeer
Stoom Stichting Nederland (SSN), behoud en rondritten van stoomtreinen, Rotterdam
Het Spoorwegmuseum (NSM), Utrecht
Tramweg-Stichting (TS), behoud van oude trams, Scheveningen/Rotterdam
Werkgroep loc 1501 / Stichting Klassieke Locomotieven (KLOK), behoud van Nederlandse locomotieven, Eindhoven
Stichting DE-III, (Onderhoud en Exploitatie Treinstel 115) Amersfoort
Opgeheven organisaties
Pony- en Motortram 't Joppe ('t Joppe (Gelderland) bij Gorssel, Oxerweg 20) – had vanaf de jaren zestig een smalspoor-boslijntje met pony- en dieseltractie. Het lijntje was ongeveer 150 m lang, en had een spoorwijdte van 600 mm. In 1996 is het spoor opgebroken en is de collectie overgegaan in die van Stichting Rijssens Leemspoor (SRL), Rijssen.
Stichting Stoomcentrum Zeeland (Zeeland, Graafsebaan 4) – had vier smalspoortrajecten, elk ongeveer 450 meter lang met de spoorwijdtes 210 mm (miniatuurtrein), 450 mm, 700 mm en 900 mm. De organisatie was actief tussen circa 1973 en 1986. Na opheffing zijn diverse locs overgegaan naar Stoomtrein Katwijk Leiden.
STIBANS, Stichting tot Behoud van Af te voeren Nederlands Spoorwegmaterieel, Blerick (1979-2009); opgegaan in Het Spoorwegmuseum. De stichting werd in 1979 opgericht en kocht na een bliksemactie om aan geld te komen elektrische locomotief 1010 als vertegenwoordiger van de eerste serie elektrische locomotieven. Ook bij de conservering van ander, vaak later in het Nederlands Spoorwegmuseum opgenomen materieel werd door STIBANS veel werk verzet.
Stichting Stoomtrein Tilburg-Turnhout (SSTT) – reed van 1974 tot 1982 toeristische treinen op het voormalig Bels lijntje tussen Tilburg West en Baarle-Nassau/Baarle-Nassau Grens. In de jaren tachtig werd de spoorlijn opgebroken.
Noordnederlandse Museumspoorbaan Assen-Rolde (NMM) was een vereniging die op 30 november 1974 werd opgericht met het doel een geplande toeristische spoorweg tussen Assen en Rolde. Omdat de organisatie onvoldoende kapitaal kon verwerven, kwam de dienst nooit van de grond en werd de spoorlijn tussen Rolde en Assen in 1977 alsnog opgebroken.
Haarlem IJmuidense Spoorweg-Maatschappij (HIJSM), plan voor bedrijf op Haarlem – IJmuiden, Haarlem (2000-2011). Wegens financiële problemen is dit project niet van de grond gekomen. De spoorlijn Santpoort Noord – IJmuiden werd in 2014 opgebroken.
Friese Stoomtrein Maatschappij (FSM), plan voor bedrijf op Sneek – Stavoren, Sneek (2003-2011). Wegens financiële problemen is dit project niet van de grond gekomen. Tussen Sneek en Stavoren rijden wel nog de treinen van Arriva.
Zie ook
Lokaalspoorweg
Toeristische spoorweg
Lijst van trammusea in Nederland
Museumtramlijn
Externe links
Railmusea in Nederland
Nederlandse Museummaterieel Database
Fietsen over oude spoorlijnen in Nederland
Toeristische spoorwegen en museumlijnen in Nederland, Lijst van
Toeristische spoorwegen en museumlijnen in Nederland, Lijst van
Lijst van toeristische spoorwegen en museumlijnen in Nederland
|
Opgeheven organisaties
Pony- en Motortram 't Joppe ('t Joppe (Gelderland) bij Gorssel, Oxerweg 20) – had vanaf de jaren zestig een smalspoor-boslijntje met pony- en dieseltractie. Het lijntje was ongeveer 150 m lang, en had een spoorwijdte van 600 mm. In 1996 is het spoor opgebroken en is de collectie overgegaan in die van Stichting Rijssens Leemspoor (SRL), Rijssen.
Stichting Stoomcentrum Zeeland (Zeeland, Graafsebaan 4) – had vier smalspoortrajecten, elk ongeveer 450 meter lang met de spoorwijdtes 210 mm (miniatuurtrein), 450 mm, 700 mm en 900 mm. De organisatie was actief tussen circa 1973 en 1986. Na opheffing zijn diverse locs overgegaan naar Stoomtrein Katwijk Leiden.
STIBANS, Stichting tot Behoud van Af te voeren Nederlands Spoorwegmaterieel, Blerick (1979-2009); opgegaan in Het Spoorwegmuseum. De stichting werd in 1979 opgericht en kocht na een bliksemactie om aan geld te komen elektrische locomotief 1010 als vertegenwoordiger van de eerste serie elektrische locomotieven. Ook bij de conservering van ander, vaak later in het Nederlands Spoorwegmuseum opgenomen materieel werd door STIBANS veel werk verzet.
Stichting Stoomtrein Tilburg-Turnhout (SSTT) – reed van 1974 tot 1982 toeristische treinen op het voormalig Bels lijntje tussen Tilburg West en Baarle-Nassau/Baarle-Nassau Grens. In de jaren tachtig werd de spoorlijn opgebroken.
Noordnederlandse Museumspoorbaan Assen-Rolde (NMM) was een vereniging die op 30 november 1974 werd opgericht met het doel een geplande toeristische spoorweg tussen Assen en Rolde. Omdat de organisatie onvoldoende kapitaal kon verwerven, kwam de dienst nooit van de grond en werd de spoorlijn tussen Rolde en Assen in 1977 alsnog opgebroken.
Haarlem IJmuidense Spoorweg-Maatschappij (HIJSM), plan voor bedrijf op Haarlem – IJmuiden, Haarlem (2000-2011). Wegens financiële problemen is dit project niet van de grond gekomen. De spoorlijn Santpoort Noord – IJmuiden werd in 2014 opgebroken.
Friese Stoomtrein Maatschappij (FSM), plan voor bedrijf op Sneek – Stavoren, Sneek (2003-2011). Wegens financiële problemen is dit project niet van de grond gekomen. Tussen Sneek en Stavoren rijden wel nog de treinen van Arriva.
| 2 |
bedrijf, vestiging, lokale onderneming
|
7,381 |
Specialty
|
304270
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Revalidatiegeneeskunde
|
Revalidatiegeneeskunde
|
Revalidatiegeneeskunde is het medisch specialisme dat zich bezighoudt met het verbeteren van het functioneren van mensen met een tijdelijke of chronische aandoening van het bewegingsapparaat al dan niet in combinatie met hersenletsel.
Het doel is om mensen weer een plaats in de maatschappij te laten innemen.
Als aandoeningen gelden vooral neurologische aandoeningen (CVA, niet-aangeboren hersenletsel, dwarslaesies, ALS, MS, perifere zenuwletsels) en niet-neurologische aandoeningen (amputaties, traumatologie, orthopedie, chronische pijn van het bewegingsapparaat).
Bij kinderen met ontwikkelingsstoornissen gaat het vooral om het begeleiden van de lichamelijke en mentale ontwikkeling door het kiezen van het juiste schooltype naast het behandelen van de beperkingen die door de verschillende aandoeningen ontstaan.
De behandeling door een revalidatiearts richt zich met name op het omgaan met de aandoening en de beperkingen die deze oplevert.
Externe links
Website van de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen
Website van revalidatie Nederland
Geneeskundig specialisme
|
Revalidatiegeneeskunde is het medisch specialisme dat zich bezighoudt met het verbeteren van het functioneren van mensen met een tijdelijke of chronische aandoening van het bewegingsapparaat al dan niet in combinatie met hersenletsel.
Het doel is om mensen weer een plaats in de maatschappij te laten innemen.
| 1 |
specialisme, expertisegebied, vakgebied
|
11,424 |
EventVenue
|
2167423
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstkring%20het%20Zuiden
|
Kunstkring het Zuiden
|
Kunstkring Het Zuiden is op 27 maart 1920 opgericht in Vlissingen op initiatief van de daar woonachtige Vlaamse kunstschilder Gerard Jacobs. Rondom Jacobs en de kunstkring ontstond een bescheiden stroming in de schilderkunst die 'Scheldeluminisme' wordt genoemd.
Geschiedenis
Ontstaan
De Antwerpse kunstschilder Gerard Jacobs vestigde zich in 1914 in Vlissingen. Hij was een van de duizenden Vlamingen die zich in deze stad vestigden op de vlucht voor de Eerste Wereldoorlog. Jacobs vond aanvankelijk aterlierruimte in Middelburg en in 1915 hield hij zijn eerste Vlissingse expositie in het Concertgebouw (nu Het Arsenaaltheater). Samen met de in 1919 benoemde burgemeester Carel Albert van Woelderen richtte Jacobs in 1920 kunstkring "Het Zuiden" op. Van Woelderen streefde niet alleen naar een economische opleving van Vlissingen maar wilde ook het culturele leven naar een hoger peil brengen. De vooruitstrevende burgemeester werd erevoorzitter van de kunstkring rondom Jacobs. Het houten badpaviljoen Juliana op Boulevard Evertsen werd door de gemeente verbouwd tot expositieruimte met tearoom waar in de zomer van 1920 de eerste groeptentoonstelling van kunstkring "Het Zuiden" werd gehouden. Naast werken van Jacobs hingen er onder meer schilderijen van zijn echtgenote Josephine Hendrickx, Willem Schütz, Gerard Bergsma, Louis Heijmans en Cor Ritsema. De leden van kunstkring "Het Zuiden" schilderden in een herkenbare stijl, dit in tegenstelling tot de kunstenaars die zich in Domburg hadden gevestigd en zich steeds meer toelegden op abstracte werken (o.a. Toorop en Van Doesburg). De eerste tentoonstelling werd een succes en het aantal leden van kunstkring "Het Zuiden" bleef uitbreiden. Zo trad in het eerste jaar ook architect Berlage tot de kunstkring toe. Kunstkring "Het Zuiden" kende in de jaren twintig van de twintigste eeuw een sterke bloeiperiode. In de jaren 1922 t/m 1924 werd het initiatief genomen om samen met de Limburgsche Kunstkring en 'Het 's-Hertogenbossche comité voor Kunsttentoonstellingen' tot een 'Zuidelijke Driejaarlijksche' te komen, een circuit van uitwisselingsexposities tussen de drie steden. Hiermee hoopte men een tegenwicht te kunnen bieden aan de geïsoleerdheid van 'het zuiden' ten opzichte van o.a. de grote kunststeden Amsterdam en Den Haag die vaak een geringschattende houding aannamen over 'kunst uit de provincie'. De drie exposities vonden plaats, maar kenden voor zover bekend geen vervolg meer met een nieuwe ronde. Tijdens de crisis van de jaren dertig kwam er een einde aan de bloeiperiode. Het aantal leden daalde drastisch en Vlissingen raakte zijn naam als Zeeuwse kunststad kwijt aan Veere.
De Tweede Wereldoorlog vormt een breuk in de bestaansgeschiedenis van de kunstkring. Aan de jaarlijkse tentoonstellingen in badpaviljoen Juliana kwam in 1940 een einde toen het houten bouwwerk tijdens een zware novemberstorm in zijn geheel door de wind werd opgenomen en ter hoogte van de Leeuwentrap versplinterde.
In 1942 werd kunstkring "Het Zuiden" ontbonden omdat de leden weigerden zich aan te sluiten bij de door de Duitse bezetters ingestelde Kultuurkamer.
Naoorlogse periode (1946-1969)
Na de Tweede Wereldoorlog werd de kunstkring in 1946 opnieuw opgericht. In 1948 nam de kunstkring een nieuwe expositieruimte en atelier in gebruik in het Stedelijk Museum aan het Vlissingse Bellamypark. De voorloorlogse leden van de kunstkring waren vrijwel allemaal verhuisd of overleden en kunstkring "Het Zuiden" bestond in de naoorlogse jaren voornamelijk uit leerlingen van Jacobs die in de Vlissingse volksmond 'Jacobsjes' werden genoemd. In tegenstelling tot de vooroorlogse jaren moesten Jacobs' leerlingen fors betalen voor de schilderlessen in zijn woning aan de Boulevard Evertsen. De jaren van de wederopbouw waren een slechte tijd voor kunstenaars en het geven van schildersles was Jacobs belangrijkste bron van inkomsten.
Jacobs leerde zijn leerlingen schilderen in zijn eigen luministische stijl met heldere tinten blauw, groen, oranje en paars; kleuren die volgens Jacobs typisch Walchers waren. Leden van de naoorlogse kunstkring "Het Zuiden", en veelal leerlingen van Jacobs, waren onder meer: J.C. den Broeder (1916-1968), Jan Willem Ditmar (1893-1978), H.J. Schoenmakers (1913-1995), Frans Maas (1903-1977) en Cees van der Burght (1930). In 1962 opende kunstkring "Het Zuiden" een schildersaterlier en beeldhouwwerkplaats in het voormalige gasthuis in de Hellebardierstraat. Frans Maas, H.J. Schoenmakers en de Vlissingse tekenleraar Frans Naerebout namen een steeds belangrijkere rol in de kunstkring in en Jacobs trok zich terug. In 1969 werd kunstkring "Het Zuiden" definitief opgeheven.
Literatuur
Louis Heymans. 'Zeeland in de mist', in: Zeeuws Tijdschrift, jaargang 4 (1954), nummer 1 (jan.), p. 19-22.
B. Kolff. 'Gerard Jacobs 1865 - 29 October - 1950', in: Zeeuws Tijdschrift, jaargang 1 (1950), nummer 2 (dec.), p. 29-30.
Paul van der Velde. ‘A Palace of art in being. De Kunstkring het Zuiden, een impressie’, in: Zeeuws Tijdschrift, jaargang 40, nummer 3, p.97-104.
Weber, Wilbert. 'Gerard Jacobs en zijn Jacobsjes', in: Den Spiegel, jaargang 18 (2000), nummer 2 (april), p. 4-9.
Wilcox, Dora. 'A palace of art in being', in: Drawing & Design, volume 3-31 (1922).
Zie ook
Informatie over kunstkring "Het Zuiden" in het gemeentearchief Vlissingen.
Cultuur in Zeeland
Vereniging in Zeeland
Nederlands kunstenaarscollectief
|
Ontstaan
De Antwerpse kunstschilder Gerard Jacobs vestigde zich in 1914 in Vlissingen. Hij was een van de duizenden Vlamingen die zich in deze stad vestigden op de vlucht voor de Eerste Wereldoorlog. Jacobs vond aanvankelijk aterlierruimte in Middelburg en in 1915 hield hij zijn eerste Vlissingse expositie in het Concertgebouw (nu Het Arsenaaltheater). Samen met de in 1919 benoemde burgemeester Carel Albert van Woelderen richtte Jacobs in 1920 kunstkring "Het Zuiden" op. Van Woelderen streefde niet alleen naar een economische opleving van Vlissingen maar wilde ook het culturele leven naar een hoger peil brengen. De vooruitstrevende burgemeester werd erevoorzitter van de kunstkring rondom Jacobs. Het houten badpaviljoen Juliana op Boulevard Evertsen werd door de gemeente verbouwd tot expositieruimte met tearoom waar in de zomer van 1920 de eerste groeptentoonstelling van kunstkring "Het Zuiden" werd gehouden. Naast werken van Jacobs hingen er onder meer schilderijen van zijn echtgenote Josephine Hendrickx, Willem Schütz, Gerard Bergsma, Louis Heijmans en Cor Ritsema. De leden van kunstkring "Het Zuiden" schilderden in een herkenbare stijl, dit in tegenstelling tot de kunstenaars die zich in Domburg hadden gevestigd en zich steeds meer toelegden op abstracte werken (o.a. Toorop en Van Doesburg). De eerste tentoonstelling werd een succes en het aantal leden van kunstkring "Het Zuiden" bleef uitbreiden. Zo trad in het eerste jaar ook architect Berlage tot de kunstkring toe. Kunstkring "Het Zuiden" kende in de jaren twintig van de twintigste eeuw een sterke bloeiperiode. In de jaren 1922 t/m 1924 werd het initiatief genomen om samen met de Limburgsche Kunstkring en 'Het 's-Hertogenbossche comité voor Kunsttentoonstellingen' tot een 'Zuidelijke Driejaarlijksche' te komen, een circuit van uitwisselingsexposities tussen de drie steden. Hiermee hoopte men een tegenwicht te kunnen bieden aan de geïsoleerdheid van 'het zuiden' ten opzichte van o.a. de grote kunststeden Amsterdam en Den Haag die vaak een geringschattende houding aannamen over 'kunst uit de provincie'. De drie exposities vonden plaats, maar kenden voor zover bekend geen vervolg meer met een nieuwe ronde. Tijdens de crisis van de jaren dertig kwam er een einde aan de bloeiperiode. Het aantal leden daalde drastisch en Vlissingen raakte zijn naam als Zeeuwse kunststad kwijt aan Veere.
| 1 |
evenementenlocatie, concertzaal, theater
|
2,155 |
RadioClip
|
3852764
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Barend%20en%20Wijnand
|
Barend en Wijnand
|
Barend en Wijnand is een voormalig radioprogramma van AVROTROS en KRO-NCRV, gepresenteerd door Barend van Deelen (AVROTROS) en Wijnand Speelman (KRO-NCRV). Het programma was vanaf augustus 2015 iedere vrijdagavond te beluisteren op NPO 3FM van 9 uur tot middernacht. Sindsdien ontving het programma ook gasten in de studio.
Daarvoor werd het programma op zondagavond van 18.00 uur tot 20.00 uur uitgezonden. Ook werd het iedere zaterdagnacht uitgezonden van 4 tot 7 uur, als onderdeel van de Freaknacht.
Het programma eindigde in november 2016 bij het ingaan van een nieuwe programmering. Vanwege een conflict tussen de omroepen over de zendtijdverdeling was het niet mogelijk om verder te gaan met dit programma. Van Deelen stapte begin 2017 over naar Radio 538.
Radioprogramma van 3FM
Radioprogramma van de NCRV
Programma van KRO-NCRV
Muziekprogramma op radio
Duo
Radio-interviewprogramma
|
Radioprogramma van 3FM
Radioprogramma van de NCRV
Programma van KRO-NCRV
Muziekprogramma op radio
Duo
Radio-interviewprogramma
| 2 |
radioprogramma, radiosegment, radioclip
|
8,217 |
ClothingStore
|
5796101
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Jorishof%20%28Zottegem%29
|
Sint-Jorishof (Zottegem)
|
Het Sint-Jorishof of Jorishof is een historisch pand op de Markt in het Belgische Zottegem. Het dubbelhuis uit de 19de eeuw staat op de hoek van de Markt met de Vestenstraat en de Hospitaalstraat, naast de voormalige Brouwerij Crombé. Het heeft een neoclassicistische deur in een omlijsting van arduin. Er was voor 1930 een bank Crédit Anversois in gevestigd en later in de 20ste eeuw café Sint-Jorishof. In 2001 werd het gebouw herbouwd; er huist nu een kledingwinkel. Bij archeologisch onderzoek in 2001 werden verschillende afvalputten en beerputten aangetroffen, met vaatwerk en scherven uit de 16de en 17de eeuw, te relateren aan het hospitaal. Aan de Vestenstraat bleef een rondboog in zandsteen bewaard.
Bronnen
Inventaris onroerend erfgoed
Onroerend erfgoed in Zottegem
Woning in Oost-Vlaanderen
Bouwwerk in Zottegem
|
Het Sint-Jorishof of Jorishof is een historisch pand op de Markt in het Belgische Zottegem. Het dubbelhuis uit de 19de eeuw staat op de hoek van de Markt met de Vestenstraat en de Hospitaalstraat, naast de voormalige Brouwerij Crombé. Het heeft een neoclassicistische deur in een omlijsting van arduin. Er was voor 1930 een bank Crédit Anversois in gevestigd en later in de 20ste eeuw café Sint-Jorishof. In 2001 werd het gebouw herbouwd; er huist nu een kledingwinkel. Bij archeologisch onderzoek in 2001 werden verschillende afvalputten en beerputten aangetroffen, met vaatwerk en scherven uit de 16de en 17de eeuw, te relateren aan het hospitaal. Aan de Vestenstraat bleef een rondboog in zandsteen bewaard.
| 1 |
kledingwinkel, modezaak, kledingzaak
|
1,252 |
CheckOutAction
|
632790
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Arriva%20Personenvervoer%20Nederland
|
Arriva Personenvervoer Nederland
|
Arriva Personenvervoer Nederland (kortweg: Arriva) is een Nederlandse vervoersmaatschappij, met haar hoofdvestiging in Heerenveen. Arriva was een dochteronderneming van de Britse vervoersorganisatie Arriva plc. In maart 2010 werden de aandelen van Arriva plc voor 100% overgenomen door DB Regio.
Op 19 oktober 2023 werd bekend gemaakt dat Deutsche Bahn een overeenkomst had gesloten met I Squared Capital over de verkoop van Arriva Group, waaronder ook de Nederlandse tak valt.
Algemeen
Arriva Nederland verzorgt stads- en streekvervoer per bus in verschillende regio's in het land en exploiteert een aantal regionale treinverbindingen.
Samen met Koninklijke Doeksen voer het bedrijf tussen 1 januari 2010 en december 2021 de Waterbus in Zuid-Holland, onder de naam Aquabus.
Geschiedenis
Tot begin jaren 90 waren de meeste openbaarvervoerbedrijven in Nederland in overheidshanden, doorgaans in de vorm van NV-constructies waarbij de aandelen indirect in bezit waren van de overheid, bijvoorbeeld via de NS als moedermaatschappij. De overheid wilde het openbaar vervoer in Nederland anders gaan structureren. Om te beginnen werd in 1989 een legio aan vervoerondernemingen die actief waren in het streekvervoer samengevoegd in één holding, het Verenigd Streekvervoer Nederland, later VSN-groep. In de jaren erna vonden verschillende fusies plaats tussen de "kleine" vervoerbedrijven.
De eerste ervaring met liberalisering van het openbaar vervoer in Nederland werd opgedaan in Zuid-Limburg. Eind 1994 kreeg het Amerikaanse Vancom een vierjarige vergunning, beginnend in mei 1995, voor een zestal lijnen rondom Maastricht in het Heuvelland. Deze lijnen werden eerder gereden door staatsbedrijf VSL, later Hermes. Op 17 december 1997 kocht Vancom het Gemeentelijk Vervoerbedrijf Groningen. De gehele Nederlandse tak van Vancom werd enkele weken later overgedragen aan het Britse Arriva.
Arriva bracht het stadsvervoer in Groningen onder bij dochteronderneming N.V. Arriva Groningen. Juridisch gezien was dit een zelfstandige eenheid, wat onder meer tot uiting kwam in het feit dat de buschauffeurs onder een andere cao vielen. Het busvervoer in Zuid-Limburg werd op 26 april 2002 verkocht aan Limex (Limburg Express/Connex), een streekvervoerder die per 10 december 2006 is opgegaan in Veolia Transport Limburg.
De verantwoordelijkheid voor het openbaar vervoer per bus, tram en metro is per 1 januari 1998 gedecentraliseerd van het rijk naar zogenaamde vervoerautoriteiten, dit kunnen provincies of plusregio's zijn. Datzelfde jaar werd de VSN-groep opgesplitst in twee delen, VSN-1 en VSN-2. De reden voor die opdeling was de nieuw in te voeren Wet personenvervoer 2000, waarmee marktwerking definitief in het Nederlandse openbaar vervoer werd geïntroduceerd. De verantwoordelijke autoriteit verdeelt het grondgebied en/of de bestaande lijnen in zogenaamde concessies. Om de meest geschikte vervoerder te vinden, organiseert de concessieverlener een openbare aanbesteding. Vervoerbedrijven die meer dan 50% marktaandeel bezitten mogen zich niet meer inschrijven op een aanbesteding. In 1996 hadden de VSN-dochters een gezamenlijk marktaandeel van 98%.
De bedrijven die werden ingedeeld bij VSN-1 waren Midnet, Oostnet, ZWN en NZH. Deze vervoerbedrijven gingen op 10 mei 1999 verder onder de nieuwe naam Connexxion. Het bus- en treinvervoer in de Achterhoek, waar eerder Oostnet reed, ging over naar een andere nieuwe busmaatschappij, Syntus.
De overige bedrijven (BBA, Hanze Groep (waaronder GADO), Hermes en VEONN) werden ingedeeld in de VSN-2-groep en waren bestemd voor de verkoop. Op 30 september 1998 werden de Hanze Groep en VEONN verkocht aan Arriva. Arriva kreeg hierdoor een groot gedeelte van het openbaar vervoer in provincies Groningen, Drenthe en Friesland in handen en in delen van Overijssel en Flevoland (Noordoostpolder). Pas in mei 1999 was de naam ook daadwerkelijk op de bussen te zien.
In Friesland waren VSN (VEONN) en NS Reizigers net in onderhandeling over een samenwerkingsverband onder de naam NoordNed voor al het openbaar vervoer in Friesland. Dit betroffen de treindiensten op de Noordelijke Nevenlijnen en al het busvervoer in de provincie. De oprichting van NoordNed zou eigenlijk al op 24 mei 1998 plaatsvinden, maar wegens omstandigheden werd de start een jaar uitgesteld. In deze periode nam Arriva de VEONN over en werd deze een partner in NoordNed. Uiteindelijk ging NoordNed op 30 mei 1999 van start. In het zuidoosten van Friesland en op de Friese Waddeneilanden ging Arriva zelf rijden. De stadsdienst Leeuwarden werd in eerste instantie bij NoordNed ingedeeld, maar ging later toch verder onder Arriva. De treinen voor NoordNed werden geleased van de NS en de bussen van Arriva.
Tijdlijn
Hieronder een tijdlijn van de rechtsvoorgangers van Arriva vanaf 1990 en opvolgers tot 2003. De meeste genoemde vervoerbedrijven zijn in de jaren ervoor ook ontstaan uit fusies. Zo ontstond de FRAM in 1971 uit de NOF en de NTM.
In de overgangsperiode naar Arriva waren de GADO en VEONN al wel door Arriva overgenomen, maar was de naam nog niet op de bussen te zien.
In december 2003 verkocht de NS zijn aandeel in NoordNed aan Arriva. Het bedrijf was nu overbodig geworden en werd uiteindelijk op 1 januari 2006 opgeheven. De bussen werden overgespoten in de huisstijl van Arriva.
Het busvervoer in Zuid-Limburg werd in 2002 verkocht aan Limex.
Inmiddels is het vervoergebied door de openbare aanbestedingen fors veranderd. Het rijgebied is grotendeels verplaatst van het noorden naar het midden en zuiden van het land.
Busvervoer
Arriva verzorgt al het stads- en streekbusvervoer in de provincie Friesland, met uitzondering van enkele Qbuzz lijnen richting de provincie Groningen. Verder zijn Arriva-bussen te vinden op de stadsdienst Lelystad, in de Achterhoek, in Rivierenland, in Oost- en West-Brabant, in Limburg en in Zuid-Holland Noord. Sinds 11 december 2016 rijden alle bussen in de provincie Noord-Brabant onder de merknaam Bravo (Brabant vervoert ons).
Noord-Nederland
De stadsdienst Leeuwarden werd na de invoering van de Wet personenvervoer 2000 als eerste openbaar aanbesteed. Op 27 juni 2001 werd bekend dat Arriva de concessie behield tot zeker 1 januari 2007. Bij de nieuwe aanbesteding schreef Arriva niet in omdat de concessie wegens diverse oorzaken onrendabel bleek te zijn voor het bedrijf. De stadsdienst ging over naar Connexxion. De concessie Zuidoost-Fryslân werd in 2002 aanbesteed en gewonnen door Arriva. Bij de nieuwe aanbesteding in 2008 schreef Arriva niet in. De concessie werd aan nieuwkomer Qbuzz gegund.
Het busvervoer op Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog werd in 2002 in losse concessies aanbesteed. Arriva verloor hier alleen het busvervoer op Vlieland aan TCR Vlieland. In 2008 won de combinatie Arriva/TCR (joint venture) de concessies Vlieland en Terschelling. Arriva bleef op Terschelling rijden en TCR Vlieland op Vlieland. Ook het vervoer op de andere Friese Waddeneilanden wist Arriva te behouden. Op Ameland reed Arriva sinds maart 2010 met 4 ex-Groninger (P+R citybus) MAN Lion's City aardgasbussen. Deze bussen zijn inmiddels overgegaan naar de stadsdienst van Leeuwarden.
De lijnen in Zuidwest-Drenthe (Meppel/Hoogeveen e.o.) werden per september 2002 overgenomen door MTI. Deze concessie werd door het faillissement van MTI per 1 mei 2004 aan BBA overgedragen. Op 11 mei 2004 zou deze concessie weer overgedragen worden aan Arriva, omdat deze vervoerder voor de concessie wilde betalen. Op 18 mei 2004 werd echter bekend dat BBA de concessiehouder bleef. Een jaar later werd dit concessiegebied samen de stadsdienst Zwolle en de VEONN/Arriva regio Noordoost-Overijssel aanbesteed. Deze concessie met de ingangsdatum 4 september 2005 werd gewonnen door Connexxion. Op diezelfde datum werd ook IJsselmond (Overijssels deel/Noordoostpolder) overgenomen door Connexxion.
Daarnaast werden in 2004 de buslijnen in Zuidoost-Drenthe (gemeenten Emmen, Coevorden en Borger-Odoorn) overgenomen door Connexxion.
In 2004 werd de Concessie Groningen-Drenthe (Groningen stad + provincie & Noord- en Midden-Drenthe) opnieuw aan Arriva gegund. Bij de nieuwe aanbesteding in 2009 werd de concessie samengevoegd met de kleinere concessies Zuidoost-Drenthe en Zuidwest-Drenthe. Op de concessie schreef behalve Arriva, ook Connexxion en Qbuzz in. Uiteindelijk bleek Qbuzz de beste prijs-/kwaliteitsverhouding te bieden.
Het voormalige NoordNed gebied exclusief trein (Noord- en Zuidwest-Fryslân) werd pas in 2006 voor het eerst aanbesteed en verloren aan Connexxion.
Met het verlies van deze concessies verdween Arriva een aantal jaar grotendeels uit het noorden van Nederland.
Op 20 maart 2012 werd bekendgemaakt dat Arriva de concessie Noord- en Zuidwest-Fryslân en Schiermonnikoog had gewonnen. De concessie is ingegaan op 9 december 2012 en heeft een looptijd van 8 jaar met de mogelijkheid van 2 jaar verlenging. De concessie omvat niet alleen het streekbusvervoer ten westen van de spoorlijn Leeuwarden-Zwolle en ten noorden van de spoorlijn Leeuwarden – Groningen, maar ook de stadsdienst Leeuwarden en de Qliners tussen Leeuwarden en Alkmaar en tussen Groningen en Emmeloord. Het busvervoer op Schiermonnikoog werd al door Arriva geëxploiteerd, net zoals de Qliner tussen Groningen en Lelystad. Met de winst van deze concessie ging Arriva met 174 nieuwe bussen rijden. Deze zijn sinds maart 2013 allemaal in dienst. Op de stadsdienst Leeuwarden rijden alle 20 bussen op aardgas.
De provincie Friesland en de vervoerder experimenteren tijdens de verlenging ook met verduurzaming. Zo zijn er in de zomer van 2018 zes elektrische bussen bijgekomen.
Wie naar het Ommelander Ziekenhuis Groningen in Scheemda gaat, kon tussen augustus 2018 en december 2019 gebruik maken van het zelfrijdende busje van het merk Navya Arma tussen de hoofdingang en de dichtstbijzijnde bushalte Molenstraat. Aan deze proef nam onder andere Arriva als vervoerder deel.
Midden- en Zuid-Nederland
Arriva verdween door het eerdere verlies van bijna al het Noordelijke busvervoer niet uit Nederland, want het bedrijf veroverde de afgelopen jaren terrein op het voormalige VSN-1 gebied.
Om te beginnen won Arriva op 20 maart 2002 de concessie Rivierenland ten koste van Hermes. Bij de latere aanbesteding werd de concessie samengevoegd met het vervoer in de Achterhoek. Op 22 december 2009 werd bekend dat Arriva de concessie had gewonnen. Deze gecombineerde concessie bevat tevens de spoorlijnen Apeldoorn-Zutphen en Tiel-Arnhem. De busconcessie is ingegaan op 12 december 2010, de treinconcessie gaat in per 10 december 2012 en loopt tot eind 2020 met de mogelijkheid voor 5 jaar verlenging. Het bus- en treinvervoer in de Achterhoek werd sinds mei 1999 uitgevoerd door Syntus en was daardoor een vertrouwd gezicht. Reizigers waren niet erg blij met de komst van Arriva.
Op 7 augustus 2002 werd nog een grote concessie gewonnen waar Arriva eerder niet reed, namelijk de Zuid-Hollandse concessie Drechtsteden-Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (DAV-gebied). De overgang van Connexxion naar Arriva verliep niet vlekkeloos, Arriva moest een aantal maanden overbruggen met veelal stokoude bussen van her en der die vooral in de wintermaanden voor problemen zorgden. Bij de nieuwe aanbesteding in 2006 werd de concessie uitgebreid met het stadsvervoer in Dordrecht (voorheen verzorgt door Stadsvervoer Dordrecht) en de treindienst van NS op de MerwedeLingelijn tussen Dordrecht en Geldermalsen. De concessie werd gewonnen door Arriva en liep van 1 januari 2007 t/m 9 december 2018.
Per 11 december 2005 nam Arriva de concessie Waterland over van Connexxion. In dit gebied werden ook bussen van de TCR ingezet. Deze bussen waren wel in de huisstijl van Arriva gespoten. De concessie ging na afloop op 11 december 2011 over naar een nieuwe vervoerder in Nederland, EBS Public Transportation BV.
Het leek erop dat Arriva vanaf 1 januari 2006 ook in delen van Noord-Brabant mocht gaan rijden, maar de aanbesteding moest van de rechter overgedaan worden vanwege fouten tijdens het verlenen van de concessies. Op 28 juni 2006 werd bekendgemaakt dat deze concessies naar Connexxion en Hermes zouden gaan. In oktober 2006 maakte Connexxion bekend deze concessie wegens een fout in de offerte toch niet uit te willen gaan voeren. De provincie Noord-Brabant ging hier niet direct mee akkoord, omdat de fout bij Connexxion zou liggen. Uiteindelijk werd besloten de concessie te verlenen aan de na Connexxion laagste bieders, de concessie Oost-Brabant en de concessie Meierij ging over naar Arriva en lopen beide eind 2014 af. De overige concessies bleven in handen van de zittende vervoerder, BBA, die doorging onder de naam Veolia Transport. Arriva bestelde voor deze concessies 44 nieuwe Berkhof Ambassador voor de streekdiensten, 34 nieuwe Mercedes-Benz Citaro-bussen voor de stadsdienst in 's-Hertogenbosch en 6 nieuwe Berkhof Procity-bussen voor de stadsdiensten van Oss en 's-Hertogenbosch. Totdat deze bussen ingestroomd waren, zette Arriva ouder materieel in, dat in het noorden was vrijgekomen en oude bussen ingekocht bij andere vervoerders. In februari 2007 werden bij een keuring 21 van 22 gekeurde bussen van Arriva in Noord-Brabant afgekeurd. Arriva liet hierop alle bussen herkeuren en zette tijdelijk gehuurd materieel in van onder andere BBA, Hermes en Novio. Op 16 juli 2007 stroomden de eerste nieuwe bussen in om de oude tijdelijke bussen te vervangen. Eind september waren alle nieuwe Ambassador-bussen ingestroomd en stroomden tevens de eerste Citaro-bussen in.
De provincie Zuid-Holland heeft op 10 juli 2007 de concessie Hoeksche Waard/Goeree-Overflakkee gegund aan Arriva ten koste van Connexxion. De concessie start op 1 januari 2008 en duurde tot en met 12 december 2015. Arriva bestelde 84 nieuwe VDL Berkhof Ambassador en een onbekend aantal nieuwe Mercedes-Benz Citaro-bussen. Ook plaatste Arriva een order van 10 nieuwe VDL Procity-bussen bij VDL, deze werd intussen geannuleerd om door een ander type bus te worden vervangen, namelijk de Mercedes Sprinter. Dit materieel (inclusief Mercedes-Benz Citaro Geleed) worden niet door Arriva personeel gereden, maar door TCR (Taxi Centrale Renesse). Voornamelijk de schoollijnen en lijn 161 van Oud-Beijerland – Heinenoord – Zuid-Beijerland worden door TCR gereden. Deze bussen waren wel in de huisstijl van Arriva gespoten.
Op 27 mei 2009 leverde Arriva bij de Stadsregio Rotterdam een offerte in voor de concessie Voorne-Putten & Rozenburg. Drie weken later werd deze concessie aan Connexxion gegund.
In 2011 won Arriva Wadden BV, een dochteronderneming van Arriva, de aanbesteding van de Stadsdienst Lelystad ten koste van Connexxion. Arriva introduceerde een nieuwe lijnennet. De lijnletters werden vervangen door lijnnummers. Het eerste jaar reed Arriva met oude Wright Commander-bussen afkomstig van de stadsdienst Dordrecht, een jaar later stroomden nieuwe bussen in (Irisbus Crossway). Deze concessie loopt tot eind 2021.
In 2012 won Arriva de concessie Zuid-Holland Noord van Connexxion. De concessie is op 9 december 2012 ingegaan en loopt over een periode van 8 jaar met een optie van 2 jaar verlenging. In deze regio rijdt Arriva met 204 nieuwe en 24 van Connexxion overgenomen bussen.
Op de Arriva buslijnen 90 (regio Katwijk, Noordwijk en Wassenaar), 194 en 196 (Krimpenerwaard) mag met ingang van 9 december 2012 gedurende de daluren en tijdens de schoolvakanties een fiets gratis meegenomen worden. In elke bus is ruimte voor maximum vier fietsen.
Op 23 oktober 2013 werd bekend dat Arriva zich had ingeschreven in de concessies Oost-Brabant, een samenvoeging van de huidige concessies Oost-Brabant, Midden-Brabant en de Meierij en in de concessie West-Brabant, een samenvoeging van de huidige concessies Brabantliner en West-Brabant. 17 december 2013 werd bekend dat Arriva de concessie Oost-Brabant had gewonnen. Hiermee blijft Arriva rijden in de huidige concessie en neemt tegelijkertijd een deel van Noord-Brabant over van Veolia Transport. Voor de nieuwe concessie gaat Arriva gebruikmaken van 200 bussen, waarvan 80 bussen zal bestaan uit de huidige vloot in de concessie Oost-Brabant. De 120 nieuwe bussen zullen worden voorzien van airco, wifi en Euro 6 motoren. Daarnaast zal er één zero-emissie bus worden aangeschaft.
In samenwerking met de provincie Gelderland en OVnetwerk start Arriva in de regio Achterhoek een primeur in met een bus {fabrikant Hess} met aanhanger. De bus met aanhanger reed in de periode van 16 t/m 26 maart 2015 tussen Doetinchem en Groenlo op lijn 74. De bus met aanhanger heeft plek voor ongeveer 180 passagiers.
In december 2016 nam Arriva de exploitatie over van Veolia Transport Nederland van het Limburgse regionale treinvervoer en streekbusvervoer (inclusief het voormalige Stadsbus Maastricht). Sinds 2019 rijden in Limburg 95 elektrische bussen, waarvan er circa 55 overdag bijgeladen moeten worden. Daarvoor zijn op diverse plekken laadpalen geplaatst. Arriva heeft zich als doel gesteld tegen 2025-2026 in Limburg volledig elektrisch te rijden.
Aggloliner / Qliner
De VSN-groep startte op 6 november 1994 de snelbusformule Interliner in samenwerking met de NS. Arriva bedacht in januari 2000 het alternatief Aggloliner voor de lijnen in een straal van ongeveer 20 kilometer rond de stad Groningen. De lijnen in Friesland en Drenthe (onder andere Leeuwarden – Alkmaar, Drachten – Groningen, Lelystad – Groningen, Groningen – Emmen) bleven vooralsnog onder de naam Interliner rijden. Nadat duidelijk was geworden dat de NS de samenwerking met de provincie op het gebied van de Interliner niet voort zou zetten, werd in 2002 het concept Qliner bedacht. Alle Interliners en ook de Aggloliners van Arriva in het noorden werden Qliners. Ook de snelbussen in Zuid-Holland die Arriva per 1 januari 2003 ging exploiteren werden Qliners.
In de eerste jaren was Arriva de enige vervoerder die de naam Qliner hanteerde. Later heeft Arriva de naam Qliner overgedragen aan de OV-autoriteiten, waar de naam ook door andere vervoerders gebruikt kan worden.
In eerste instantie hanteerde Arriva een groen/blauwe huisstijl voor de Qliner. Later kwam er een gezamenlijke donkerblauwe huisstijl om de herkenbaarheid te verhogen. Het logo van de vervoerders mag nog wel op de bussen geplakt worden.
Arriva exploiteerde tot 30 juni 2005 gezamenlijk met Connexxion de Interliner/Qliner-verbinding tussen Groningen, Heerenveen, Joure en Lelystad. Daarna ging lijn 315 in zijn geheel over naar Connexxion. Sinds 3 juli 2011 is de Qliner-verbinding weer in handen Arriva. De lijnconcessie liep tot 9 december 2012, waarna het gedeelte Groningen – Emmeloord geïntegreerd is geïntegreerd in de concessie Noord- en Zuidwest-Fryslân en Schiermonnikoog. Die concessie zal eveneens uitgevoerd worden door Arriva. De huidige lijnconcessie duurde slechts anderhalf jaar omdat met de komst van de Hanzelijn de volledige lijn overbodig werd. Het andere gedeelte (Lelystad - Emmeloord) wordt vanaf eind 2013 bij de concessie IJsselmond gevoegd. Tot eind 2013 zal Arriva ook het gedeelte Emmeloord - Lelystad blijven rijden onder een ander lijnnummer. Arriva reed in deze concessie tot 1 januari 2012 met ex-Connexxion-bussen uit de regio Amstelland-Meerlanden (Volvo 8700). Sinds januari 2012 rijdt Arriva alleen nog met Mercedes-Benz Integro-bussen en vanaf 9 december 2012 ook met nieuwe Mercedes-Benz Intouro en Volvo 8900-bussen. Sinds die datum exploiteert Arriva de Qliner tussen Alkmaar en Leeuwarden en de Qliners in Zuid-Holland Noord. Ook rijdt Arriva vanaf deze datum opnieuw de Qliners in Noord- en Zuidwest-Fryslân. Sinds 11 december 2016 heeft Arriva de Qliner verbindingen in Zuidoost-Fryslân van Qbuzz overgenomen. De Volvo 8900-bussen worden uitsluitend in Zuid-Holland Noord en in Fryslân ingezet.
Arriva Touring exploiteerde van 13 december 2009 tot en met 14 december 2019 een aantal snelle Qliners in Groningen en Drenthe voor de HOV-concessie Groningen-Drenthe. Dit zijn Qliners tussen Groningen – Emmen (lijn 305, opgeheven) en tussen Groningen en Drachten (lijnen 304 en 314). Tot 8 januari 2012 reed men ook de inmiddels opgeheven lijn 327 tussen Emmen en Hoogeveen.
In de concessie DAV reed Arriva tot en met 8 december 2018 ook een drietal Qliners, namelijk lijn 387 Gorinchem - Utrecht, 388 Jaarbeurs Utrecht - Dordrecht en lijn 389 Utrecht - Papendrecht (deze lijn is inmiddels opgeheven). Lijnen 387 en 388 worden sinds 9 december 2018 gereden door Qbuzz, die de lijnen hebben omgezet tot snelBuzz.
In de concessie Zuid-Holland Noord rijdt Arriva negen Qliners, zeven naar Den Haag en twee naar Schiphol.
Arriva Touring
Naast openbaar vervoer verhuurt "Arriva Touring" bussen voor bijvoorbeeld groepsreizen, pendeldiensten of treinvervangend vervoer. Deze afdeling is gevestigd in Groningen en beschikt over diverse touringcars en (ex)-lijndienstbussen.
Intercity-busverbindingen
Sinds maandag 23 juni 2014 is er een IC Bus-verbinding tussen Düsseldorf, Eindhoven en Antwerpen. Deutsche Bahn (moederbedrijf van Arriva) rijdt, in samenwerking met Arriva Touring, een aantal keren per dag tussen deze steden. De bus stopt bij het Hauptbahnhof en de luchthaven van Düsseldorf en verder bij het station van Eindhoven en Antwerpen-Centraal. Met ingang van vrijdag 19 december 2014 gaat de IC Bus van Düsseldorf via Eindhoven naar Antwerpen v.v. tweemaal per week doorrijden naar London Victoria station. De overtocht over het Kanaal gaat per veerboot vanaf Calais naar Dover of omgekeerd. Het betreft een pilot tot 31 januari 2015. Met ingang van 21 mei 2015 gaat de IC Bus-verbinding driemaal per week doorrijden naar London Victoria station.
Sinds maandag 22 september 2014 is er een IC Bus-verbinding tussen Düsseldorf, Roermond en Brussel. Deutsche Bahn rijdt, in samenwerking met Arriva Touring, een aantal keren per dag tussen deze steden.
Prijzen voor beide verbindingen staan vermeld op diverse websites, bijvoorbeeld via DB en/of NS International.
Treinvervoer
De treinen op de Noordelijke Nevenlijnen rijden sinds 11 december 2005 t/m 12 december 2020 onder de vlag van Arriva. Tussen 30 mei 1999 en 11 december 2005 reed dochteronderneming NoordNed deze treindiensten.
Sinds december 2010 rijden in de avond en op zondag meer sneltreinen tussen Groningen en Leeuwarden. Op het traject tussen Groningen en Zuidhorn rijden in de ochtendspits drie extra treinen. Tussen Groningen en Roodeschool rijdt nu elk halfuur een trein. Sinds 1 mei 2011 is er een verbinding tussen Groningen en Veendam.
Op 18 juli 2012 maakte de Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen bekend dat reizigers na de zomer niet geconfronteerd worden met overvolle treinen in de regio. In 2011 liep de situatie in Groningen zo uit de hand dat machinisten reizigers op perrons moesten laten staan. De provincie rekent erop dat het vervoerbedrijf indien nodig extra treinen inzet. Met het bedrijf is afgesproken dat het direct bussen kan inzetten als dat nodig is.
Van 10 december 2006 t/m 9 december 2018 verzorgde Arriva het treinvervoer op de MerwedeLingelijn. Deze spoorverbinding in Zuid-Holland loopt door tot in Gelderland en behoorde bij de busconcessie DAV.
Arriva heeft per 9 december 2012 het reizigersvervoer op de spoorlijn Zwolle – Emmen van de Nederlandse Spoorwegen overgenomen. Op dezelfde datum zijn de lijnen Tiel-Arnhem, Arnhem-Winterswijk en Winterswijk-Zutphen overgenomen van Syntus en de lijn Zutphen - Apeldoorn van de Nederlandse Spoorwegen. Al deze verbindingen (op Zwolle - Emmen na) vallen onder de concessie Achterhoek-Rivierenland.
Sinds 9 december 2012 rijdt Arriva meer treinen tussen Groningen en Leer. Van maandag tot en met zaterdag wordt dit traject eenmaal per uur bediend. Op zondag wordt dit traject eenmaal per twee uur bediend. Dit geldt ook voor Bad Nieuweschans. De lijn Groningen – Leer heet sindsdien "Wiederline". Deze naam is op vrijdag 16 november 2012 in de Oude Remise te Bad Nieuweschans bekendgemaakt.
De treinen maken in Nederland gebruik van de infrastructuur van ProRail. Op het traject Nieuweschans-Leer wordt het spoornet onderhouden door DB Netze.
Op 20 juni 2013 werd in een persbericht gemeld dat The Hague Trains Holding B.V. en Vervoerbedrijf Arriva de aanbestedingsprocedure van de gemeente Den Haag en Brussels Airport voor een permanente verbinding onder de naam Lage Landenlijn hebben gewonnen. Deze trein moet vanaf december 2015 Den Haag met Brussel-Zuid verbinden en stopt onderweg te Delft, Rotterdam Centraal, Dordrecht, Roosendaal, Antwerpen-Centraal, Mechelen, Brussels Airport-Zaventem en Brussel-Centraal. Voor de trein zou geen reserveringsplicht gaan gelden.
Arriva heeft geen wet- en regelgeving overtreden bij de opleiding van machinisten. Dat meldt staatssecretaris Dijksma van Infrastructuur en Milieu in de beantwoording van Kamervragen die waren gesteld door de PvdA. “Voor machinisten die ingehuurd worden gelden dezelfde eisen als voor machinisten die in dienst zijn bij een vervoerder en er zijn geen signalen bekend dat ingehuurde machinisten relatief meer STS-passages zouden veroorzaken dan machinisten die in dienst zijn van een vervoerder”, schrijft Dijksma op 27 oktober 2016 in de beantwoording van de Kamervragen.
Sinds begin 2018 zijn er diverse stakingen geweest.
Vanaf december 2022 onderhoudt Arriva een wekelijkse nachtdienst tussen Maastricht en Schiphol Airport en vanaf januari 2023 tussen Groningen en Schiphol Airport.
Overzicht treindiensten
De letters RE staat voor Regionale Express, waar een sneltrein mee bedoeld wordt. RS betekent Regionale Sprinter, oftewel stoptrein.
In het dienstregelingjaar 2023 heeft Arriva de volgende treinseries gesorteerd per concessie:
Concessie Noordelijke Nevenlijnen in Groningen en Friesland
Concessie Vechtdallijnen in Overijssel
Voor wat betreft het gebruik van de OV-chipkaart gaat het er om dat dit een onderdeel van Blauwnet is. De vervoerder is Arriva. Beide namen staan op de treinstellen vermeld
Concessie Achterhoek Rivierenland in Gelderland
Concessie Limburg
Nachttreinen Arriva
Materieel
Voor de concessies maakt Arriva gebruik van ruim 1500 bussen en 150 treinstellen. Het meeste onderhoud en beheer hiervan heeft Arriva in eigen handen.
In de beginperiode van Arriva werd er vooral rondgereden met materieel dat overgenomen werd van de voorgaande vervoerders. Bij de bussen waren dit vooral oude hogevloersbussen. Pas in 1999 begon Arriva voor het eerst geleidelijk aan nieuw materieel te bestellen. In de loop der tijd werd bij aanvang van iedere nieuwe concessie vrijwel al het materieel vernieuwd, waardoor het materieel van voor 1999 allemaal inmiddels afgevoerd, verkocht of geëxporteerd is.
Vervoerbewijzen en tarieven
De OV-chipkaart is te gebruiken in alle bussen en treinen van Arriva, mits de kaart is voorzien van voldoende saldo en/of een geschikt reisproduct. Het sterabonnement is op 1 januari 2013 afgeschaft en daarvoor in de plaats zijn verschillende regionale abonnementen gekomen, die als reisproduct op een OV-chipkaart kunnen worden geladen. Ook zijn er in bepaalde regio's nog papieren ritkaarten verkrijgbaar in de bus. Voor de bus zie ook Arriva Dal Vrij.
Trein
Het instaptarief (borg) bedraagt € 10,00. Er kan ook gereisd worden met de eenmalige chipkaart. De Arriva Store stopte per 1 juli 2014 met de verkoop van papieren binnenlandse treinkaarten.
De NS-abonnementen Weekend Vrij, Dal Vrij, Dal Voordeel, Altijd Voordeel, Altijd Vrij, Kids Vrij en het oude Voordeelurenabonnement zijn ook geldig in de Arriva treinen.
Bij de Arriva trein in- en uitchecken op hetzelfde station (als het inchecken een vergissing was, of als men verandert van gedachten) is kosteloos.
Het fietsvervoer is op de MerwedeLingelijn gratis. Het fietsvervoer is op de Noordelijke Nevenlijnen niet gratis, een Arriva "Fiets Mee Dag" kaartje kost €3,50 per fiets per dag. Daarnaast is in de Arriva kaartautomaat de landelijke dagkaart fiets van €6,10 per fiets per dag.
Arriva Kortingkaart
Sinds 1 augustus 2006 is er een kortingkaart voor reizen op de Noordelijke Nevenlijnen (sinds 2012 als product op de OV-chipkaart). Het kan op dezelfde OV-chipkaart geladen worden als bijvoorbeeld het NS-Voordeelurenabonnement, niet in combinatie met kinderkorting. Op de MerwedeLingelijn bleef de zichtkaart tot en met 31 december 2012 in gebruik. De kortingkaart kost €20.- per jaar en geeft in de voordeeluren (dezelfde uren als het Voordeelurenabonnement) 40% korting op het reissaldo van de OV-chipkaart of in het geval van de zichtkaart 40% korting op het gedrukte kaartje. Samenreiskorting is niet mogelijk. Reizigers met een Arriva kortingskaart hebben een opstaptarief van € 6,00.
Groningen – Leer
Op de grensoverschrijdende treinverbinding Groningen – Leer is de OV-chipkaart te gebruiken. Er staan in- en uitcheckpalen en een kaartautomaat op de Duitse stations in Weener en Leer (Ostfriesland) van de Noordelijke Nevenlijnen. NS-abonnementen zijn daar ook geldig. Internationale vervoerbewijzen zijn ook geldig op dit traject, maar kunnen alleen gekocht worden bij NS (kaartautomaat, loket, website) of de Duitse spoorwegen, niet bij Arriva. Verder kan een enkele reis/dagretour bij de Arriva Store gekocht worden of een E-ticket via de website van Arriva. Verder reizen dan station Leer kan met de Deutsche Bahn (geen OV-chipkaart).
In de maand december 2013 en tussen 14 april t/m 11 mei 2014 was en is sinds 12 juni 2015 de zelfprintdagkaart Niedersachsenticket plus Groningen ook geldig vanaf Hoofdstation Groningen en alle treinstations aan het Wiederline-traject tot en met Leer.
Touch&Travel
Arriva kondigde op 7 november 2013 het nieuwe systeem Touch&Travel aan. Het is potentieel een systeem van enkelvoudig in- en uitchecken bij een reis met verschillende vervoerders en verschillende vervoermiddelen, zoals trein, metro, tram en bus, en dan niet met een OV-chipkaart, maar met een smartphone met Native app, en betaling achteraf via automatische incasso, en een transactieoverzicht op internet. De smartphone is niet voorzien van een RFID-chip, waarbij men in- en uitcheckt bij simpele palen, maar dat is niet nodig, want men moet een code intoetsen die het station of de halte identificeert of door middel van Google Maps de betreffende halte op het station of de halte aangeven. Communicatie met de centrale gebeurt niet via de paal maar via de smartphone. In 2010 introduceerde Deutsche Bahn het systeem voor langeafstandstrajecten in Duitsland. Vergelijk de plannen voor enkelvoudig in- en uitchecken op het spoor.
De test wordt gedaan met een beperkte groep testpersonen die door middel van het Touch&Travel-systeem kunnen reizen met de Noordelijke Nevenlijnen en enkele buslijnen van Arriva in de provincie Friesland.
Een groep geselecteerde reizigers kon bij Arriva Personenvervoer Nederland tussen november 2013 en januari 2014 gebruikmaken van smartphones als geldig vervoerbewijs.
Projecten
Groningen – Leer / Veendam
In de provincie Groningen werkt Arriva samen met de provincie, ProRail en de gemeente Veendam om de spoorlijn Zuidbroek – Veendam weer voor personenvervoer open te stellen. Na een intentieverklaring op 30 augustus 2007 is op 14 maart 2008 overeenstemming bereikt tussen de betrokken partijen over de her-ingebruikname van de spoorlijn vanaf de zomer van 2010. Dit werd echter niet gehaald. Op 1 mei 2011 is weer een personentrein tussen Groningen en Veendam gaan rijden. Door het ontbreken van een NS-kaartautomaat bij station Veendam konden daar aanvankelijk geen plaatsbewijzen worden gekocht. Er rijden sindsdien twee treinen per uur tussen Groningen en Veendam.
Naast de halfuursdienst Groningen – Veendam blijft ook de halfuursdienst Groningen – Winschoten en een uurdienst naar Bad Nieuweschans en Leer bestaan. Dit betekent tussen Groningen en Zuidbroek een kwartierdienst. In de toekomst wil men onderscheid maken door inzet van twee stoptreinen en twee sneltreinen. De sneltreinen zullen in Hoogezand-Sappemeer alleen stoppen op het nieuwe station Hoogezand Centrum, nabij het 'stadshart' ter hoogte van de Kerkstraat. De huidige stations Hoogezand-Sappemeer en Sappemeer Oost zullen vervangen worden door het nieuwe station Sappemeer ter hoogte van de Klinker.
Er zijn plannen om in een later stadium de treindienst door te trekken naar Stadskanaal. Omdat het bestaande spoor via Wildervank en Bareveld in gebruik is als museumlijn, in eigendom van de STAR en niet van ProRail, worden hiervoor ook alternatieve tracés onderzocht, zoals via Nieuwe Pekela. De trein van Groningen naar Stadskanaal kan vanaf 2017 rijden. Dat zei directeur Anne Hettinga van vervoerder Arriva in 2013. Mogelijk komt pas na 2020 meer duidelijkheid, wanneer de nieuwe concessie ingaat.
Groningen – Drachten – Heerenveen
Op 30 oktober 2007 maakte Arriva plannen bekend voor de bouw van een spoorlijn tussen Groningen en Heerenveen. Arriva gaat ervan uit dat de aanleg van die lijn tussen de 600 en 800 miljoen euro gaat kosten. Een groot deel daarvan zou kunnen komen uit het bedrag van ongeveer 2,1 miljard dat het Noorden als compensatie krijgt voor het niet doorgaan van de Zuiderzeelijn. Arriva zei bereid te zijn ook zelf te willen investeren in de aanleg. Inmiddels zijn de plannen van de baan.
Stoomtrein
In opdracht van gemeente Súdwest-Fryslân en de provincie Friesland maakte ZKA Consultants & Planners in 2012 een studie naar de mogelijkheden een toeristische stoomtrein tussen Sneek en Stavoren te laten rijden. Arriva bekeek of dit binnen de dienstregeling past.
Naam en huisstijl
De huisstijl op de bussen van Arriva bestaat, mits de concessiehouder geen regionale huisstijl voorschrijft, uit een groene aquamarijne-basis met een beige gekleurde halve cirkel op het voorste deel van de bus, geschetst door een witte streep. Een dunne gele streep loopt rondom het onderste deel van de bus. Deze kleurstelling wordt ook in andere landen door Arriva gebruikt. Deze kleurstelling wordt tegenwoordig alleen nog gebruikt op de bussen in de concessie Achterhoek-Rivierenland (met regionale toevoegingen) en op de streekbussen in de concessies DAV (Drechtsteden, Alblasserwaard en Vijfheerenlanden).
De treinen van Arriva in Nederland hebben een rood/witte kleurstelling, behalve op de Vechtdallijnen, daar hebben ze een blauwe/witte regionale huisstijl. De bussen en de treinen van Arriva in Limburg met een donkerblauwe huisstijl met de Limburgse leeuw in het voorste deel van de zijkant van de bussen en de treinen.
Sinds eind 2017 wordt de naam Arriva in het logo in kleine letters geschreven. De huidige slogan is Goede Reis.
Directeuren
mei 1998 - juni 2000: Kees Arends (Voormalige directeur Vancom)
juni 2000 - maart 2001: Peter van Wageningen (oud-buschauffeur)
maart 2001 - september 2006: Rob van den Hoek
september 2006 - heden: Anne Hettinga
Zie ook
Arriva activiteiten buiten Nederland
Externe links
Officiële website van Arriva
Officiële website van Arriva Touring
Touringcarbedrijf
|
Arriva kondigde op 7 november 2013 het nieuwe systeem Touch&Travel aan. Het is potentieel een systeem van enkelvoudig in- en uitchecken bij een reis met verschillende vervoerders en verschillende vervoermiddelen, zoals trein, metro, tram en bus, en dan niet met een OV-chipkaart, maar met een smartphone met Native app, en betaling achteraf via automatische incasso, en een transactieoverzicht op internet. De smartphone is niet voorzien van een RFID-chip, waarbij men in- en uitcheckt bij simpele palen, maar dat is niet nodig, want men moet een code intoetsen die het station of de halte identificeert of door middel van Google Maps de betreffende halte op het station of de halte aangeven. Communicatie met de centrale gebeurt niet via de paal maar via de smartphone. In 2010 introduceerde Deutsche Bahn het systeem voor langeafstandstrajecten in Duitsland. Vergelijk de plannen voor enkelvoudig in- en uitchecken op het spoor.
| 2 |
uitchecken, vertrekbevestiging, reserveringsafsluiting
|
7,714 |
FoodEvent
|
5410427
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Natuurwijn
|
Natuurwijn
|
Natuurwijn is een aanduiding voor wijn die volgens de makers ervan – in het gehele proces van wijn maken – geen 'onnatuurlijke' bewerking heeft ondergaan. In het Frans worden deze wijnen "vin nature" of "vin naturel" genoemd. Aanvankelijk waren deze wijnen vooral verkrijgbaar in reformwinkels. Later kwamen ze ook in de reguliere handel beschikbaar. De term natuurwijn heeft geen wettelijke status, maar de wijnen kunnen wel de status biologisch, biodynamisch, veganistisch dan wel ecologisch hebben. Veel bewerkingen worden met de hand uitgevoerd. Omdat het geen massaproduct is zijn de partijen wijn doorgaans klein.
Voorbeelden van Nederlandse natuurwijn zijn de Twentse wijngaard VieVinVjenne en Wijngaard Dassemus in Chaam, Noord-Brabant.
Niet alle natuurwijnen vallen binnen een bepaalde nationale wijnwetgeving, daardoor zijn er die geen beschermde oorsprongsbenaming hebben. De wijnen dienen aan consumptie gerelateerde wetgeving te voldoen.
Het proces
De bedoeling bij het maken van natuurwijn is dat er zo min mogelijk wordt ingegrepen in het proces van het wijn maken. Zowel in de wijngaard als bij de vinificatie als bij de afwerking van de wijn. Moderne technieken worden zo weinig mogelijk aangewend. Volgens sommige wijnmakers zou houtrijping een niet natuurlijke smaaktoevoeging zijn. Als er vaten gebruikt worden, dan worden deze niet gezwaveld. Een strikte regelgeving op dit gebied is niet.
Algemeen zijn de richtlijnen dat chemicaliën, pesticiden en andere bewerkingen – zoals ook in de biologische teelt landbouwbestrijdingsmiddelen niet zijn toegestaan – ook bij het maken van natuurwijn niet worden gebruikt.
Sturing bij de vinificatie is minimaal, het alcoholpercentage bijvoorbeeld wordt natuurlijk bepaald. Gistculturen worden niet ingezet. Alleen van natuurlijk op de schil van de druif – en mogelijk in de lucht – aanwezige gisten wordt gebruik gemaakt. Chaptaliseren wordt gezien als bedrog. Klaren – het helder maken met eiwit, of door filtratie – van de wijn vindt meestal niet plaats omdat het gezien kan worden als onnatuurlijk ingrijpen.
Gesteld wordt dat natuurwijn een 'transparanter' product is dan conventionele wijn, aangezien het duidelijk is wat er met de wijn is gebeurd tijdens de vinificatie. Bij conventionele wijnen staan toevoegingen, zoals suiker, kleurstoffen, dierlijke producten, conserveermiddelen anders dan sulfiet en water niet vermeld op het etiket, terwijl dat bij vrijwel elk ander product wel gewoon is.
Kwaliteit
Vaak zijn natuurwijnen vanwege het vinificatieproces meer of minder troebel. Afhankelijk van de wijnmaker kan de kwaliteit – in de zin van smaakbeleving – zeer uiteen lopen. Wat dat betreft is natuurwijn niet anders dan conventionele wijn. Er worden wel natuurwijnproeverijen georganiseerd.
Door het vinificatie- en bottelingsproces – vanwege de beperking van onder meer sulfiet – zijn deze wijnen kwetsbaar. Transport kan een hindernis zijn vanwege onder andere temperatuurwisselingen en de houdbaarheid van de wijnen loopt sterk uiteen. Sommige wijnen zullen binnen een of twee jaar gedronken moeten worden, maar er zijn ook veel natuurwijnen die net zo lang of langer dan conventionele wijn bewaard kunnen worden, doordat ze 'beschermd' worden door bijvoorbeeld de aanwezige tannines in de wijn.
Zoals traditionele wijngebieden nog weleens hun eigen typische wijnetiket willen toepassen, zijn natuurwijnen vaak kenmerkend vanwege een uitgesproken, soms door een kunstenaar ontworpen etiket.
Basisprincipes
Basiscriteria die de meeste producenten en organisaties van natuurwijn aanvaarden:
Biologisch of biologisch-dynamische druiventeelt. Al dan niet gecertificeerd
Geen irrigatie in de wijngaarden
Met de hand geplukt
Geen toegevoegde suikers, gisten of andere additieven
Geen aanpassingen van de zuurgraad
Geen beïnvloeding van nieuwe eikenhouten vaten, houtkrullen of vloeibaar extract
Minimale of geen klaring
Geen manipulatie, zoals micro-oxygenatie, omgekeerde osmose, draaiende kegelkolommen of cryo-extractie
Minimaal of geen toegevoegde sulfieten
Bronnen
Wijncursusamsterdam.nl, Natuurwijn: feiten en fabels
Pieksman.nl, Vin Nature - Natuurwijn
Wijnsoort
|
Kwaliteit
Vaak zijn natuurwijnen vanwege het vinificatieproces meer of minder troebel. Afhankelijk van de wijnmaker kan de kwaliteit – in de zin van smaakbeleving – zeer uiteen lopen. Wat dat betreft is natuurwijn niet anders dan conventionele wijn. Er worden wel natuurwijnproeverijen georganiseerd.
| 1 |
voedselbijeenkomst, gastronomisch evenement, smaakbeleving
|
7,471 |
WarrantyPromise
|
534886
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Logitech%20G5
|
Logitech G5
|
De Logitech G5 Laser Mouse is een van de vele muizen die de Zwitserse hardwarefabrikant Logitech heeft geproduceerd. De muis beschikt over 7 programmeerbare knoppen. Het gewicht van de muis, onlosmakelijk verbonden met het gebruiksgemak, is aan te passen door bijgeleverde ballast in de vorm van schijfjes metaal in de muis te stoppen.
Externe links
Logitech.com Productondersteuning
Games.retecool.com Review
Aanwijsapparaat
Logitech
|
Externe links
Logitech.com Productondersteuning
Games.retecool.com Review
| 1 |
klantenservicevoorwaarden, productondersteuning, herstelbeleid
|
5,636 |
VisualArtsEvent
|
4613023
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Moco%20Museum
|
Moco Museum
|
Het Moco Museum (Modern Contemporary Museum) is een particulier museum gevestigd aan het Museumplein te Amsterdam en Barcelona, Spanje. Het is een instituut dat zich toelegt op het exposeren van moderne en hedendaagse kunst. Het museum wil moderne en hedendaagse kunst toegankelijk maken voor een breed en jong publiek.
Moco Museum is gevestigd in de historische Villa Alsberg, een herenhuis ontworpen in 1904 door Eduard Cuypers, de neef van architect Pierre Cuypers. Het herenhuis was een van de eerste particuliere woningen aan het Museumplein, en er woonden vroeger pastoren en priesters. Het Moco Museum opende zijn deuren in april 2016.
Moco Museum in El Born, Barcelona is gevestigd in het historische Palacio Cervelló-Giudice, voorheen de privéwoning van de adellijke familie Cervelló tot de 18e eeuw. Het gebouw bevat delen van een eerdere constructie uit de 15e eeuw, zoals blijkt uit de binnenplaats, de gewelfde trap met zuilen, kapitelen en renaissance-achtige lijstwerk. Verder toont Palacio Cervelló een indrukwekkende ingang in gotische gevel.
Tentoonstellingen
Amsterdam Tentoonstellingen
2017 Nov 03 - 29 Mei 2019— Roy Lichtenstein: Lasting Influence. Een ervaringsgerichte expositie geïnspireerd op de invloed van Vincent van Gogh op het werk van Roy Lichtenstein.
2018 Jun 01 - 09 Jan 2019— Icy & Sot: A Moment of Clarity. De eerste retrospectieve expositie met werken van de hedendaagse straatartiesten en politieke activisten uit Iran.
2019 Jan 18 - 01 Apr 2020 — Daniel Arsham: Connecting Time. Deze hedendaagse New Yorkse kunstenaar maakt zijn debuut in Nederland.
2019 Mar 22 — Yayoi Kusama. Een speciale tentoonstellingsruimte in het Moco Museum toont het werk van de gevierde kunstenares, Night of Stars en Pumpkin.
2019 Sep 25 - 28 Jan 2020 — JR Room. Moco Museum brengt belangrijke kunstwerken samen van de Franse straatkunstenaar en fotograaf, JR. The Gun Chronicles: A Story of America by JR debuteert in het Moco Museum in Amsterdam.
2020 Feb 03 — Studio Irma: Reflecting Forward. (Geproduceerd in samenwerking met Moco.) Een digitale kunsttentoonstelling waarin ruimte, mensen en moderne technologie samenkomen.
19 Nov 2020 — THE KID: The Future is Old. Moco Museum presenteert de eerste solotentoonstelling in Nederland van de internationale hedendaagse kunstenaar THE KID, die het sociaal determinisme en de grens tussen onschuld en corruptie in moderne samenlevingen in vraag stelt.
Barcelona Tentoonstellingen
16 Okt 2021 — Guillermo Lorca: Esplendor de la Noche. Moco Museum presenteert de eerste Europese solotentoonstelling van de hedendaagse Chileense kunstenaar. Esplendor de la Noche brengt een reeks van zeven grootschalige werken samen die magie en realisme combineren met beelden van tedere schoonheid en taferelen van brutaliteit. Samengesteld door Simon de Pury.
16 Okt 2021 — NFT. Europa's eerste speciale tentoonstellingsruimte voor NFT's. De tentoonstellingen brengen een selectie van NFT's samen van artiesten als Andrés Reisinger, Blake Kathryn x Paris Hilton, Frederico Clapis, Alotta Money en Beeple.
Lopende Tentoonstellingen
2016 Apr — Banksy: Laugh Now. De ongeautoriseerde expositie met hoogtepunten zoals Beanfield, Girl with a Balloon en Flower Thrower.
Moco Garden. De buitenruimte van het museum verandert regelmatig. Kunstwerken van onder andere Banksy, KAWS, WhIsBe, Fidia en Marcel Wanders kunnen hier bezichtigd worden.
Moco Masters. Een tentoonstelling van moderne en hedendaagse kunstenaars. Kunstwerken van onder andere Andy Warhol, Jean-Michel Basquiat, Jeff Koons, Damien Hirst, Keith Haring, Os Gemeos en meer.
Museum in Amsterdam
Museumplein (Amsterdam)
|
Tentoonstellingen
Amsterdam Tentoonstellingen
2017 Nov 03 - 29 Mei 2019— Roy Lichtenstein: Lasting Influence. Een ervaringsgerichte expositie geïnspireerd op de invloed van Vincent van Gogh op het werk van Roy Lichtenstein.
2018 Jun 01 - 09 Jan 2019— Icy & Sot: A Moment of Clarity. De eerste retrospectieve expositie met werken van de hedendaagse straatartiesten en politieke activisten uit Iran.
2019 Jan 18 - 01 Apr 2020 — Daniel Arsham: Connecting Time. Deze hedendaagse New Yorkse kunstenaar maakt zijn debuut in Nederland.
2019 Mar 22 — Yayoi Kusama. Een speciale tentoonstellingsruimte in het Moco Museum toont het werk van de gevierde kunstenares, Night of Stars en Pumpkin.
2019 Sep 25 - 28 Jan 2020 — JR Room. Moco Museum brengt belangrijke kunstwerken samen van de Franse straatkunstenaar en fotograaf, JR. The Gun Chronicles: A Story of America by JR debuteert in het Moco Museum in Amsterdam.
2020 Feb 03 — Studio Irma: Reflecting Forward. (Geproduceerd in samenwerking met Moco.) Een digitale kunsttentoonstelling waarin ruimte, mensen en moderne technologie samenkomen.
19 Nov 2020 — THE KID: The Future is Old. Moco Museum presenteert de eerste solotentoonstelling in Nederland van de internationale hedendaagse kunstenaar THE KID, die het sociaal determinisme en de grens tussen onschuld en corruptie in moderne samenlevingen in vraag stelt.
Barcelona Tentoonstellingen
| 1 |
beeldende kunst evenement, kunsttentoonstelling, visuele kunst evenement
|
1,039 |
ScreeningEvent
|
2201917
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Koningsgalerij
|
Koningsgalerij
|
De Koningsgalerij (Frans: Galerie du Roi) is een van de drie met glas overdekte winkelgalerijen in Brussel die samen als Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen aangeduid worden. De galerij dateert van de 19e eeuw en werd ontworpen door architect Jean-Pierre Cluysenaar. De Koningsgalerij verbindt Beenhouwersstraat en Arenbergstraat. Aan de zuidzijde ligt in het verlengde de Koninginnegalerij en loodrecht op de Koningsgalerij ligt de Prinsengalerij.
In de Koningsgalerij bevindt zich onder meer de in 1884 ingehuldigde theaterzaal van het Théâtre royal des Galeries. In huisnummer 7 bevond zich ten tijde van de belle époque de krantenredactie van La Chronique. Op de eerste verdieping ging in 1896 de eerste publieke betalende filmvertoning door in België, door de gebroeders Lumière. Het was hun eerste buitenlandse vertoning, enkele weken na de Parijse première. Onder meer de films L'Arroseur arrosé en L'arrivée d'un train en gare de La Ciotat werden hier vertoond. Een gedenkplaat aan nummer 7 herinnert aan dit evenement.
Zie ook
Winkelgalerijen in Brussel
Straat in Brussel (stad)
Bouwwerk in Brussel (stad)
Winkelcentrum in Brussel
Architectuur in België uit de 19e eeuw
|
In de Koningsgalerij bevindt zich onder meer de in 1884 ingehuldigde theaterzaal van het Théâtre royal des Galeries. In huisnummer 7 bevond zich ten tijde van de belle époque de krantenredactie van La Chronique. Op de eerste verdieping ging in 1896 de eerste publieke betalende filmvertoning door in België, door de gebroeders Lumière. Het was hun eerste buitenlandse vertoning, enkele weken na de Parijse première. Onder meer de films L'Arroseur arrosé en L'arrivée d'un train en gare de La Ciotat werden hier vertoond. Een gedenkplaat aan nummer 7 herinnert aan dit evenement.
| 1 |
filmvertoning, bioscoopevenement, filmvoorstelling
|
9,989 |
AgreeAction
|
5150889
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Klimaatberaad
|
Klimaatberaad
|
Het Klimaatberaad was het coördinerend overlegorgaan van 2018 tot 2019 om tot een nationaal klimaatakkoord te komen. Het Klimaatberaad bestond uit de voorzitters van de sector- (of klimaat-)tafels en maatschappelijke organisaties, medeoverheden en niet-gouvernementele organisaties (ngo's). Voorzitter van het Klimaatberaad was Ed Nijpels, die hiervoor al voorzitter van de Borgingscommissie Energieakkoord uit 2014 was. Dit Energieakkoord is uiteindelijk, met nieuwe doelstellingen, opgenomen in het klimaatakkoord.
Nadat het klimaatakkoord werd gepresenteerd werd het Klimaatberaad omgezet in een Voortgangsoverleg Klimaatakkoord die de samenhang van uitvoering door de verschillende Uitvoeringsoverleggen bewaakt.
Voorzitters
In 2019 bestond de kern van het Klimaatberaad uit:
Ed Nijpels (voorzitter Klimaatberaad),
Kees Vendrik (voorzitter sectortafel Elektriciteit),
Diederik Samsom (voorzitter sectortafel Gebouwde omgeving),
Manon Janssen (voorzitter sectortafel Industrie),
Pieter van Geel (voorzitter sectortafel Landbouw en landgebruik),
Annemieke Nijhof (voorzitter sectortafel Mobiliteit), en
de directeur-generaal van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Nederlandse overheidsinstantie
|
Het Klimaatberaad was het coördinerend overlegorgaan van 2018 tot 2019 om tot een nationaal klimaatakkoord te komen. Het Klimaatberaad bestond uit de voorzitters van de sector- (of klimaat-)tafels en maatschappelijke organisaties, medeoverheden en niet-gouvernementele organisaties (ngo's). Voorzitter van het Klimaatberaad was Ed Nijpels, die hiervoor al voorzitter van de Borgingscommissie Energieakkoord uit 2014 was. Dit Energieakkoord is uiteindelijk, met nieuwe doelstellingen, opgenomen in het klimaatakkoord.
| 4 |
overeenstemming, instemming, akkoord
|
1,117 |
TravelAgency
|
1571736
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vacansoleil
|
Vacansoleil
|
Vacansoleil (bedrijf), een Nederlandse reisorganisatie
Vacansoleil-DCM, een Nederlandse wielerploeg
Vacansoleil Indoor Cup, een Nederlands zaalvoetbaltoernooi
|
Vacansoleil (bedrijf), een Nederlandse reisorganisatie
Vacansoleil-DCM, een Nederlandse wielerploeg
Vacansoleil Indoor Cup, een Nederlands zaalvoetbaltoernooi
| 1 |
reisbureau, reisorganisatie, reisagentschap
|
1,559 |
PresentationDigitalDocument
|
388718
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Keynote
|
Keynote
|
Keynote is een presentatieprogramma van Apple voor macOS. Het programma werd aangekondigd in januari 2003 en maakt deel uit van het pakket iWork, dat ook het tekstbewerkingsprogramma Pages en het spreadsheetprogramma Numbers bevat.
Keynote 4 maakt deel uit van iWork. Het programma wordt vaak vergeleken met Powerpoint.
Functies
Thema's waarmee de gebruiker kan zorgen voor consistent kleur- en lettertypegebruik in de hele presentatie. Deze thema's zijn ook van toepassing op grafieken en tabellen.
3D-overgangseffecten die mogelijk worden gemaakt door OpenGL. Hiermee kan het effect van een roterende kubus of het omslaan van een pagina worden gesimuleerd.
Dubbelschermfunctie, waarmee de presentator gelijktijdig de huidige en de volgende dia kan bekijken, terwijl de toeschouwer alleen de huidige dia ziet.
Exporteren naar PDF, QuickTime, Flash, JPEG, TIFF, PNG, HTML (met JPEG-afbeeldingen) en PowerPoint. Keynote maakt ook gebruik van het eigen .key-formaat voor presentatiebestanden en het .kth-formaat voor themabestanden, gebaseerd op XML.
Ondersteuning voor alle QuickTime-videoformaten, waaronder MPEG-2 en DV in diashows.
Gemakkelijk exporteren naar iDVD.
De software is geschikt om met de Apple Remote te bedienen.
Versiehistorie
Zie ook
Pages (tekstverwerker)
Numbers (software)
Externe link
Officiële website
Apple-software
Presentatiesoftware
MacOS-software
|
Functies
Thema's waarmee de gebruiker kan zorgen voor consistent kleur- en lettertypegebruik in de hele presentatie. Deze thema's zijn ook van toepassing op grafieken en tabellen.
3D-overgangseffecten die mogelijk worden gemaakt door OpenGL. Hiermee kan het effect van een roterende kubus of het omslaan van een pagina worden gesimuleerd.
Dubbelschermfunctie, waarmee de presentator gelijktijdig de huidige en de volgende dia kan bekijken, terwijl de toeschouwer alleen de huidige dia ziet.
Exporteren naar PDF, QuickTime, Flash, JPEG, TIFF, PNG, HTML (met JPEG-afbeeldingen) en PowerPoint. Keynote maakt ook gebruik van het eigen .key-formaat voor presentatiebestanden en het .kth-formaat voor themabestanden, gebaseerd op XML.
Ondersteuning voor alle QuickTime-videoformaten, waaronder MPEG-2 en DV in diashows.
Gemakkelijk exporteren naar iDVD.
De software is geschikt om met de Apple Remote te bedienen.
| 1 |
presentatiebestand, digitale presentatie, slides
|
424 |
RVPark
|
265139
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sterksel
|
Sterksel
|
Sterksel is een van de kernen van de gemeente Heeze-Leende, in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Sterksel heeft circa inwoners (stand ). Van 1816 tot 1925 behoorde Sterksel tot de gemeente Soerendonk en Sterksel. Deze gemeente is in 1819 uitgebreid met Gastel. In 1925 werd de plaats toegevoegd aan de gemeente Maarheeze. Bij de fusie in 1997 van Maarheeze met Budel tot Cranendonck, werd de plaats bij de gemeente Heeze-Leende gevoegd.
Buurtschappen
Hugten
Geschiedenis
In de omgeving van Sterksel zijn bewijzen van menselijke activiteit gevonden uit de prehistorie. Op landgoed 'De Vrolijke Jager' bevindt zich een archeologisch monument dat bestaat uit de restanten van een uitgestrekt urnenveld, het is bij de ontginning van het gebied grotendeels vernield. In de buurt is in een grafheuvel een zwaard uit de Hallstattcultuur gevonden. Uit de Romeinse tijd kwam een geldschat aan het licht.
In 1172 kwam de Abdij van Averbode in het bezit van de vrijheid Sterksel doordat Herbertus, heer van Heeze, deze had verkocht. Naar verluidt zou dit gebeurd zijn toen zijn zoon tot het klooster toetrad. Het betrof een landgoed van ongeveer 1800 ha.
Uit 1653 stamt een nauwkeurige inventaris van het dorp, met een kapel, Huize Sterksel (het vroegere kasteel) en een vijftal boerderijen. Huize Sterksel werd door de Staatse troepen in brand gestoken, maar door Adriaan Pompen weer herbouwd. Na een nieuwe brand wordt dit in 1860 opnieuw herbouwd, maar in 1892 vervangen door het huidige Huize Sterksel.
In 1798 kwam er een nieuwe eigenaar, Adriaan Pompen uit Leende. De abdij verkocht Sterksel aan de familie Pompen, aangezien het bezit onteigend dreigde te worden als voortvloeisel uit de Franse Revolutie. Zo werd in een tijd waarin alle heerlijke rechten werden afgeschaft, de vrijheid Sterksel een familiebezit. Deze situatie duurde tot 1914. De naamloze vennootschap ´De Heerlijkheid Sterksel´ werd toen opgericht, die het dorp aankocht voor 300.000 gulden (ongeveer 136.000 euro). Deze maatschappij begon met de ontginning, waarbij het Sterksels Kanaal werd gegraven, een smalspoorbaan met een eigen station werd aangelegd. Ook werden er villa´s en een hotel gebouwd. Dit laatste heette: 'Grand Hotel Sterksel'. De ontginningsmaatschappij wilde van Sterksel een tuinstad maken. Het Sterksels Kanaal moest dienen voor de ontwatering van het Peelven en het Turfven, samen 80 ha, die men wilde droogleggen.
De bank van deze maatschappij, de Hanzebank, ging in 1924 failliet en trok de ontginningsmaatschappij mee in haar ondergang. De boerderijen werden verkocht aan pioniers uit Limburg, Gelderland, Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland.
Er is meermalen sprake geweest van samenvoeging van Sterksel bij Heeze, zoals in 1860 en 1920, maar Heeze wilde dat niet. In 1925 werd Sterksel bij Maarheeze gevoegd, om uiteindelijk in 1997 naar de gemeente Heeze-Leende over te gaan.
Sterksel wordt onder andere door haar rijke historie gekenmerkt als merkwaardig dorp en de meest unieke heerlijkheid van Brabant, waardoor het in de volksmond een Zaligheid apart genoemd wordt, verwijzend naar het feit dat Sterksel, samen met Woensel, als een in de Kempen gelegen en op -sel eindigend dorp geen onderdeel uitmaakt van de Acht Zaligheden.
Kerken en congregaties
Sinds de 16e eeuw stonden er meerdere kerken in Sterksel. Zo werd er in 1866 op de hoek van Pastoor Thijssenlaan en Valentijn de aan Sint Gertrudis gewijde kerk gebouwd, een zaalkerk met steunberen. Deze heeft tot 1927 als parochiekerk dienstgedaan. Het gebouw was in de jaren 60 'in gebruik' als pakhuis van de Boerenbond -er was daarvoor aan de achterkant een verhoogd betonnen laadplatform aangebouwd- maar werd begin jaren 70 dichtgetimmerd en -gemetseld (zie foto hiernaast). De vervallen kerk werd in 1976 in het geniep -en in het donker- afgebroken op last van burgemeester (van gemeente Maarheeze, waaronder Sterksel toen viel) Van Greunsven, vlak voordat ze 'dreigde' tot rijksmonument te worden verklaard. De vrijgekomen grond werd -samen met aangrenzende percelen- kort daarna bebouwd met villa's.
De nieuwe parochiekerk, meer centraal in het dorp gelegen aan de Beukenlaan, gewijd aan Sint-Catharina, werd op kerstmis 1927 in gebruik genomen.
In 1920 vestigden de Broeders van de Heilige Joseph zich in Sterksel. Zij richtten Huize Providentia op. In 1991 werd Providentia geheel seculier. De kapel (van het formaat van een gemiddelde kerk, compleet met klokkentoren) van Providentia werd ingezegend in 1932. Ze is gewijd aan Sint-Cornelius, de patroon van de epileptici. De architect was Anton J. Bartels. Het gebouw is neogotisch, maar de inrichting heeft kenmerken van art nouveau. Op zondagen en christelijke feestdagen galmen over Sterksel twee klokkentorens in duet: van de parochiekerk, en van de kapel van Providentia.
De broeders werden in 1926 gevolgd door de Witte Paters, een missionarissenorde. Deze waren afkomstig van Sint-Charles in Boxtel. Ze kochten het in 1917 gebouwde en voor die tijd zeer moderne Grand Hotel -gelegen aan de kruising tussen de Heezerweg en de Albertlaan- van de failliete ontginningsmaatschappij om daarin het Sint-Pauluscollege te beginnen, een internaat. In 1965 stopten zij hun activiteiten. Het verlaten gebouw raakte daarna in verval en is in de vroege jaren 70 afgebroken.
In 1950 vestigden zich de Witte Zusters (Zusters Missionarissen van Onze Lieve Vrouw van Afrika) aan de Albertlaan, waardoor er toen drie congregaties in Sterksel aanwezig waren. Deze zusters bleven tot 1998.
Vanouds bestond in Sterksel een kapel, waarvan sommige verkoop- en schenkingsactes gewag maken.
In de Tweede Wereldoorlog zijn er geen Sterkselnaren om het leven gekomen. Uit dankbaarheid is aan de Ten Brakeweg een Mariakapel gebouwd. Kenmerken van het gebouw zijn: een kubusvorm uit witgeschilderde baksteen, met een zwarte bies tot 50 centimeter vanaf de grond, twee gewelfde raampjes aan de zijden en een boogvormige ingang met een zwartgelakt ijzeren hekwerk, en een opvallende, volumineuze ui-vormige spits op een piramidaal dak van zwarte leisteen. Voor de ingang ligt een gedenksteen met de tekst (in kapitalen): "Mei 1940 - Mei 1945 O Mei Koninginne O Sterre Der Zee Uw Meimaand O Moeder Brag’t Vrijheid En Vree Gij Leiddet Ons Veilig Door Oorlogsgevaren Door Woelige Branding Van Vijf Bange Jaren Wij Zeggen U Dank Koningin Van De Vrede Gij Die Hier Komt Knielen Herhaalt Deze Bede.". De kapel ligt aan een bocht van de Ten Brakeweg, tegenover huis nummer 20 (in 2001 afgebroken), waar van 1959 tot 2000 de Nederlands kunstschilder (en Prix de Rome-winnaar 1953) Ad Dekkers woonachtig was. Hij bracht in 1962 een muurschildering met engelen in die kapel aan. Deze bleef tot eind jaren 70 zitten.
Oorspronkelijk kon men binnen met 4 personen tegelijk zitten of knielen op twee turqoisekleurige houten bankjes aan weerszijden van de ingang. Begin jaren 70 is er voor gekozen de toegang tot het interieur afgesloten te houden (het ijzeren hek ging permanent op slot), en werd een zitbank ongeveer 2 meter voor de ingang van de kapel geplaatst.
In 1953 is een veldkapel gebouwd aan de Pandijk. Die draagt ook de naam Mariakapel. De tekst op de plaquette luidt: "A ō D M.C.M.L. III werd deze veldkapel gebouwd door de Fam. L. Kerstens Schroder te Tilburg op grond geschonken door de Fam. F.R. Sprankenis te Sterksel. Ingewijd door de Zeereerw. Heer Pastoor J.A. Verhoeven te Sterksel. 1-nov-1954".
Bezienswaardigheden
De os. Dit beeld memoreert de ontginningsactiviteiten, waarbij ook 14 ossen werden ingezet. Het is ontworpen en gemaakt door de plaatselijke inwoners en het speelt een rol tijdens carnaval. Het verwijst onder andere ook naar het ossenfeest, een jongeman die op een leeftijd van 30 jaar nog niet getrouwd is heeft 'de os gezien' en dat gaat niet ongemerkt aan het slachtoffer voorbij.
Sint-Catharinakerk. Dit is een bakstenen gebouw uit 1927. Tegen de noordgevel bevinden zich enkele grafstenen van de familie Pompen, heren van Sterksel. Bij de ingang bevindt zich een monument uit 2003 dat de drie congregaties herdenkt die te Sterksel gevestigd waren.
Germinahof. Dit is een langgevelboerderij.
Peter van den Brakencentrum. Hier wordt figuratieve Brabantse schilderkunst uit de 20e eeuw tentoongesteld. De vaste collectie bestaat uit, onder meer, werken van Peter van den Braken, Hen Euverman, Adriaan Groenewegen, Jan Kruijsen, Antoon Kruysen, Cornelis Le Mair en Henriëtte Pessers.
Galerie Kempro. Deze bevindt zich op het terrein van Providentia. Ze toont werk van creatief getalenteerde bewoners van deze instelling en bestaat sinds 1994. Ook externe kunstenaars komen in het bijbehorende atelier werken.
Smalspoorbaan. Dit is een reconstructie uit 2006 van een klein stukje van de smalspoorbaan, met wagentje, aan de Kloosterlaan te Sterksel. Deze baan werd omstreeks 1915 aangelegd door de N.V. 'De Heerlijkheid Sterksel' en diende voor het transport van kunstmest en dergelijke. Nadat de ingezette stoomlocomotief geen succes bleek te zijn, ging men hierbij over op paardentractie.
De Hoef aan de Pan. Deze hoeve werd in 1831 gebouwd langs de Pandijk, een verhoogde weg door een drassig heidegebied. De hoeve heeft enige tijd als herberg gediend. Ze ligt te midden van bossen en heidevelden. Bij de hoeve is een monument ter gedachtenis aan de bemanning van een in 1943 neergestorte Engelse bommenwerper.
Mariakapel. Dit is een kapelletje gebouwd in de vroege jaren 50, gelegen aan de Ten Brakeweg.
Mariakapel. Dit is een veldkapel gebouwd in 1953. Het is gelegen aan de Pandijk.
Brits oorlogskerkhof (Sterksel Monastery Cemetery) is een begraafplaats waar 42 Britse soldaten zijn begraven. Deze zijn overleden in het veldhospitaal, dat Huize Providentia was gedurende de jaren na de bevrijding in 1944.
Zie ook
Lijst van gemeentelijke monumenten in Sterksel
Natuur en Landschap
De Sterkselse Aa is een sterk meanderende beek.
Het Sterksels Kanaal, dat parallel loopt aan de Sterkselse Aa, is een kunstmatige waterloop, die echter landschappelijk aantrekkelijk is.
Sterksel wordt omringd door enerzijds ontginningen op zeer arm dekzand en anderzijds een aantal landgoederen en natuurgebieden:
Het Landgoed De Pan bestaat voornamelijk uit droog naaldbos en een vochtig gebied nabij de Sterkselse Aa. De naam, die reeds van 1516 bekend is, heeft betrekking op een komvormige laagte. In 1928 kocht de familie Philips een deel van het gebied, dat toen uit open heideveld bestond. Het werd ingericht als landgoed, waarvan de eikenlanen nog getuigen. Sedert 1966 heeft Staatsbosbeheer delen hiervan aangekocht. Deze organisatie bezit hier nu 380 ha.
De Vrolijke Jager bestaat uit droog naaldbos waarin zich een heideveld en een archeologisch monument bevindt.
Het Broek is een elzenbroekbos nabij de Sterkselse Aa.
De Lange Bleek is een jonge heideontginning met droog naaldbos, heidegebied, en cultuurland. Hierin ligt het Bultven, dat opgeschoond is en waar men gagel, moeraswolfsklauw en kleine zonnedauw kan vinden. Dit gebied van ongeveer 200 ha is eigendom van het Brabants Landschap en het sluit aan aan de Herbertusbossen en de Strabrechtse Heide.
De omgeving kent tal van wandel- en fietspaden.
Economie
De verstedelijking is aan Sterksel voorbijgegaan. Het dorp leeft goeddeels van de land- en tuinbouw en bijbehorende voorzieningen. Providentia, een zorginstelling, is een belangrijke werkgever. Verder is er zandwinning en een viskwekerij. De middenstand is beperkt tot de buurtsuper, een café en 'Het Brabants Ruitershuis', een zaak gespecialiseerd in materieel voor paardensport. Het toerisme is verdere van economisch belang. Sterksel is een knooppunt van fietsroutes en telt verder een kampeerterrein en Recrenova, een caravanpark aan de Albertlaan.
Nabijgelegen kernen
Heeze, Leende, Maarheeze, Someren-Heide.
Externe link
Site van de dorpsraad te Sterksel, met wetenswaardigheden over het dorp
Geschiedkundige verhandeling over 830 jaar Sterksel
Sterksel
Heeze-Leende
|
Economie
De verstedelijking is aan Sterksel voorbijgegaan. Het dorp leeft goeddeels van de land- en tuinbouw en bijbehorende voorzieningen. Providentia, een zorginstelling, is een belangrijke werkgever. Verder is er zandwinning en een viskwekerij. De middenstand is beperkt tot de buurtsuper, een café en 'Het Brabants Ruitershuis', een zaak gespecialiseerd in materieel voor paardensport. Het toerisme is verdere van economisch belang. Sterksel is een knooppunt van fietsroutes en telt verder een kampeerterrein en Recrenova, een caravanpark aan de Albertlaan.
| 1 |
campingplaats, camperpark, caravanpark
|
8,875 |
CurrencyConversionService
|
541287
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Single%20Euro%20Payments%20Area
|
Single Euro Payments Area
|
De eengemaakte Europese betaalruimte (afgekort als SEPA, wat komt van het Engelse Single Euro Payments Area), duidt de gemeenschappelijke ruimte voor betaalverkeer aan waar 36 Europese landen deel van uitmaken, waaronder de 27 lidstaten van de Europese Unie. De totstandkoming van SEPA was een belangrijke stap voor de vorming van een geïntegreerde Europese betaalmarkt, als logisch en noodzakelijk onderdeel van de Economische en Monetaire Unie (EMU) en de Europese interne markt. Tot 1 februari 2014 was de betaalmarkt in Europa met haar vele (vooral nationale) systemen en producten nog sterk gefragmenteerd. Mede daardoor functioneerde zij in de ogen van de Europese Commissie en het Europees Stelsel van Centrale Banken nog onvoldoende voor het betalingsverkeer van consumenten en bedrijven in Europa. Het doel van SEPA is om in Europa één ‘betaalruimte’ te creëren waarin Europese overschrijvingen, automatische incasso's / domiciliëringen en betaalkaarten overal op vergelijkbare wijze zullen functioneren, zowel binnenlands als grensoverschrijdend.
Toepassingsgebied
Alhoewel het toepassingsgebied van SEPA ongeveer samenvalt met de Europese Economische Ruimte (Europese Unie en de Europese Vrijhandelsassociatie) beperkt het zich enkel tot betalingen in euro. Een betaling van een rekening in Britse ponden naar een rekening in Denemarken met Deense Kronen zal dus in euro moeten gebeuren en tweemaal aanleiding geven tot een muntconversie. Zo niet zal de betaling moeten uitgevoerd worden met het reeds bestaande Swift-systeem.
De Nederlandse en Belgische banken delen, samen met andere banken in Europa, de visie dat een grensoverschrijdende betaling binnen het eurogebied hetzelfde service-niveau moet kennen als een soortgelijke binnenlandse betaling. Om deze visie te bereiken hebben de Europese banken in 2002 de European Payments Council (EPC) opgericht. In de EPC komen de banken tot Europese interbancaire verwerkingsafspraken voor de belangrijkste basis-betaalinstrumenten. Het betreft de overboeking, de automatische machtiging en de transacties met een betaalpas. Het doel is dat banken de op deze afspraken gebaseerde pan-Europese betaaldiensten kunnen aanbieden en kunnen verwerken.
Betaalproducten
SEPA kent de volgende betaalproducten:
SEPA Credit Transfer (SCT): Europese overschrijving
SEPA Instant Credit Transfer (SCT Inst): Instant overschrijving (een directe Europese overschrijving)
SEPA Direct Debit (SDD): Europese incasso / domiciliëring
SEPA Core Direct Debit: Standaard Europese incasso
SEPA B2B Direct Debit: Zakelijke Europese incasso
SEPA Cards Framework (SCF): Betaalkaart
Voor- en nadelen van SEPA
SEPA zou de kosten van betalingen verlagen en de concurrentie tussen banken vergroten.
Invoering in België
Op 1 januari 2011 werd het oude nationale betalingssysteem van België afgeschaft en sindsdien is alleen het Europese SEPA-model nog geldig. Dit ging gepaard met een migratie van een 12-cijferige bankrekeningnummer naar een alfanumeriek IBAN nummer (landencode-prefix gevolgd door 14 of meer cijfers).
Betalingssysteem
Economie van de Europese Unie
Europees betalingsverkeer
|
Toepassingsgebied
Alhoewel het toepassingsgebied van SEPA ongeveer samenvalt met de Europese Economische Ruimte (Europese Unie en de Europese Vrijhandelsassociatie) beperkt het zich enkel tot betalingen in euro. Een betaling van een rekening in Britse ponden naar een rekening in Denemarken met Deense Kronen zal dus in euro moeten gebeuren en tweemaal aanleiding geven tot een muntconversie. Zo niet zal de betaling moeten uitgevoerd worden met het reeds bestaande Swift-systeem.
| 1 |
wisselkoersdienst, geldwisselpunt, muntconversie
|
3,193 |
MusicVideoObject
|
5202404
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Giant%20%28single%29
|
Giant (single)
|
Giant is een single van de Schotse DJ Calvin Harris, samen met de Engelse singer-songwriter Rag'n'Bone Man. De single bereikte de top van de hitlijsten in Schotland, België en Mexico. In een heleboel andere landen haalde het nummer de top 10. Voor het nummer verscheen er een songtekstvideo op 10 januari 2019. De officiële muziekvideo verscheen op 25 januari 2019 op het kanaal van Harris. De single stond anderhalve maand op 1 in de Vlaamse Ultratop 50, en werd zo de derde nummer 1-hit voor de producer in twee jaar tijd na One Kiss en Promises. In de Nederlandse Top 40 behaalde het nummer de 4e positie.
Single uit 2019
Nummer van Calvin Harris
Nummer van Rag'n'Bone Man
Alarmschijf
|
Giant is een single van de Schotse DJ Calvin Harris, samen met de Engelse singer-songwriter Rag'n'Bone Man. De single bereikte de top van de hitlijsten in Schotland, België en Mexico. In een heleboel andere landen haalde het nummer de top 10. Voor het nummer verscheen er een songtekstvideo op 10 januari 2019. De officiële muziekvideo verscheen op 25 januari 2019 op het kanaal van Harris. De single stond anderhalve maand op 1 in de Vlaamse Ultratop 50, en werd zo de derde nummer 1-hit voor de producer in twee jaar tijd na One Kiss en Promises. In de Nederlandse Top 40 behaalde het nummer de 4e positie.
| 1 |
muziekvideo, muziekclip, videobestand
|
10,911 |
LocalBusiness
|
5670813
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Flink%20%28supermarkt%29
|
Flink (supermarkt)
|
Flink (Duits: vlot), ook wel GoFlink, is een van oorsprong Duitse flitsbezorger die alledaagse boodschappen en producten binnen minuten thuisbezorgt. De boodschappenbezorgdienst opereert vanuit dark stores, ofwel minidistributiecentra van waaruit de boodschappen worden ingepakt en door fietskoeriers worden geleverd aan consumenten. Flink belooft om boodschappen te bezorgen "binnen 10 minuten". In reclamespotjes wordt vaak de slogan Think now, think Flink gebruikt, hoewel er vanuit het bedrijf geen vaste slogan bekend is gemaakt.
Flink is een van de grootste flitsbezorgers binnen Europa. Anno 2021 liet de dienst weten dat zij boodschappen bezorgen bij zo'n 10 miljoen klanten vanuit 140 locaties in meer dan 60 Europese steden. In mei 2022 werd bekendgemaakt dat Flink het Franse Cajoo overkoopt. Anno augustus 2022 heeft Flink 61 locaties in Nederland, verdeeld over 38 steden.
Branche
Flink kan vallen onder detailhandel en supermarkten, maar de dienst vertoont ook aspecten van logistiek, transport, technologie en e-commerce. In tegenstelling tot apps zoals Deliveroo zijn de fietskoeriers (ook wel riders genoemd) meestal in loondienst en zijn er werkplaatsen in de vorm van magazijnen, ook wel hubs genoemd, van waaruit de koeriers wachten op de bestellingen.
Investeringen
Eind 2021 werd bekendgemaakt dat Flink tijdens investeringsrondes zo'n 750 miljoen dollar had opgehaald voor verdere uitbreiding. Onder de geldschieters bevindt zich onder andere DoorDash, een populaire Amerikaanse app voor de thuisbezorging van maaltijden. De marktwaarde van Flink wordt medio 2022 inmiddels geschat op 4,8 miljard euro.
Verdienmodel
Hoewel er ervaren investeerders zijn die vraagtekens zetten bij het verdienmodel van Flink en andere flitsbezorgdiensten, worden zij door supermarkten desondanks gezien als een beduchte concurrent, omdat zij zich sterk onderscheiden met de snelle bezorging. Anno 2022 zijn de bezorgkosten nog laag en breidt Flink uit met het geld van investeerders. In 2021 boekte Flink een omzet van 80 miljoen euro. Het jaar daarop boekte Flink een omzet van 400 miljoen. Flink verwacht aan het einde van 2024 winst te zullen maken.
Na het eindigen van de coronapandemie en het beginnen van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne zijn investeerders minder geïnteresseerd in flitsbezorgdiensten. Hoewel concurrent Gorillas na teruglopende bestellingen en gebrek aan investeerdersgeld gedwongen werd om het bedrijf te verkopen aan Getir, lijkt Flink geen soortgelijke problemen te hebben, nu het bedrijf in 2022 voor 400 miljoen euro het Franse Cajoo overnam. Toen in een interview met medeoprichter Oliver Merkel werd gevraagd wat het bedrijf dan anders had gedaan, antwoordde hij slechts dat Flink een "saai" bedrijf is.
Volgens deskundigen is het voor bezorgplatforms over het algemeen lastig om winstgevend te worden, omdat de daadwerkelijke kosten voor de bezorging vaak niet worden doorberekend aan klanten en consumenten: deze daadwerkelijke kosten, die de kosten voor het transport, de magazijnen, de werknemers en de overhead moeten dekken, zouden juist het gebruik van de app te sterk ontmoedigen. Hierdoor zijn ook flitsbezorgers afhankelijk van durfkapitaal en investeringen. Dit stuit op weerstand bij een aantal politieke partijen en vakbonden, die stellen dat het risico bestaat dat de werknemers uiteindelijk schijnzelfstandigen zullen worden om op deze kosten te kunnen besparen, en dat bij het snijden in de kosten de arbeidsomstandigheden voor de fietskoeriers zullen verslechteren.
Concurrenten
Flink concurreert in Nederland met het eveneens Berlijnse Gorillas, het Turkse Getir en het Britse Zapp. Ook zij beloven boodschappen te bezorgen binnen 10 minuten. Daarnaast levert ook bezorgdienst Picnic boodschappen aan huis. Hoewel zij een breder bezorggebied hebben, bezorgen zij gewoonlijk binnen enkele dagen en niet dezelfde dag.
In juli 2022 liet Zapp weten op termijn definitief uit Nederland te willen vertrekken. Ook liet Gorillas weten een aantal vestigingen in Nederland te zullen sluiten, en dat zij in Enschede de strijd hadden verloren van Flink.
Controverse
Hoewel de boodschappenbezorgdienst snel groeit en er voldoende vraag naar blijkt te zijn, hebben sommige gemeenten en omwonenden zich herhaaldelijk uitgesproken tegen de dienst. De buurtbewoners hebben zich beklaagd over het af- en aanrijden van snelle fietskoeriers en het feit dat de dark stores werden afgeplakt voor de buitenwereld. Volgens een aantal gemeenten zijn de vestigingen in strijd met het bestemmingsplan. Om die reden moest Flink onder gemeentelijke last een vestiging sluiten in Utrecht, maar kon zij bij nader inzien wel blijven in Amersfoort.
De directeur van Flink liet hierop weten dat er door de snelle groei van het bedrijf fouten zijn gemaakt, die onder meer een impact hadden op de omgeving van de dark stores en de arbeidsomstandigheden van de werknemers. Het bedrijf heeft toegezegd bereid te zijn tot samenwerking met gemeenten en omwonenden en te zoeken naar oplossingen.
Locaties
Flink heeft zich snel uitgebreid in Nederland en heeft vestigingen in zowel grotere als kleinere steden, waaronder Almelo, Amsterdam, Ede, Hengelo, Leeuwarden, Rotterdam, Zoetermeer en Tilburg. Klanten kunnen bestellen via een app en via de webwinkel. Ook is het bij bepaalde vestigingen mogelijk om de boodschappen af te halen.
|
Na het eindigen van de coronapandemie en het beginnen van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne zijn investeerders minder geïnteresseerd in flitsbezorgdiensten. Hoewel concurrent Gorillas na teruglopende bestellingen en gebrek aan investeerdersgeld gedwongen werd om het bedrijf te verkopen aan Getir, lijkt Flink geen soortgelijke problemen te hebben, nu het bedrijf in 2022 voor 400 miljoen euro het Franse Cajoo overnam. Toen in een interview met medeoprichter Oliver Merkel werd gevraagd wat het bedrijf dan anders had gedaan, antwoordde hij slechts dat Flink een "saai" bedrijf is.
| 4 |
bedrijf, vestiging, lokale onderneming
|
11,938 |
Clip
|
412468
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Middle%20East%20Media%20Research%20Institute
|
Middle East Media Research Institute
|
Het Middle East Media Research Institute (MEMRI) is een non-profitorganisatie gevestigd in Washington, met kantoren in Berlijn, Jeruzalem en Londen. MEMRI maakt vertalingen vanuit het Arabisch, Perzisch en Hebreeuws van teksten en mediafragmenten en het publiceert ook zijn eigen analyses en commentaar op de politieke, ideologische, intellectuele, sociale, culturele en religieuze ontwikkelingen in het Midden-Oosten.
MEMRI werd in februari 1998 opgericht door Yigal Carmon, een voormalig officier van de Israëlische militaire inlichtingendienst en Dr. Meyrav Wurmser, een politicoloog. Deze organisatie kreeg verhoogde aandacht in de wereldpers na de aanslagen van 11 september 2001.
Externe links
Officiële website
MEMRI TV
MEMRI Jeruzalem (Hebreeuws)
MEMRI.JP (Japans, gevestigd in Washington)
Internationale organisatie
|
Het Middle East Media Research Institute (MEMRI) is een non-profitorganisatie gevestigd in Washington, met kantoren in Berlijn, Jeruzalem en Londen. MEMRI maakt vertalingen vanuit het Arabisch, Perzisch en Hebreeuws van teksten en mediafragmenten en het publiceert ook zijn eigen analyses en commentaar op de politieke, ideologische, intellectuele, sociale, culturele en religieuze ontwikkelingen in het Midden-Oosten.
| 1 |
mediafragment, uitzendingdeel, inhoudclip
|
8,078 |
VideoGame
|
5221555
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/FIFA%2020
|
FIFA 20
|
FIFA 20 is een voetbalsimulatiespel uit de FIFA-computerspellenreeks. Het spel werd tijdens E3 in 2019 officieel bekendgemaakt en werd uitgebracht op 27 september 2019.
Het spel zou verbeterde computertegenstanders, schietmechanisme en zogeheten ball physics hebben: de manier waarop de bal zich gedraagt.
FIFA 20 krijgt een nieuw commentatorduo. Sierd de Vos wordt de hoofdcommentator en Jeroen Grueter de co-commentator.
Eind juli 2019 werd bekend dat de Italiaanse voetbalclub Juventus in de game bekend zal staan als Piemonte Calcio. Dit is omdat Juventus een exclusieve deal heeft gesloten met voetbalsimulatiespellenreeks PES. De officiële licentie van de Italiaanse competitie blijft wel bij FIFA 20, waardoor de spelers in het spel aanwezig zijn.
Opspraak Johan Cruijff
FIFA 19 was het eerste spel waarbij de speler de kaart van de oud-voetballer Johan Cruijff kon bemachtigen en gebruiken. Op 28 juli 2019 kondigde eSporter Koen Weijland op YouTube een petitie aan, om FIFA aan te sporen het puntenaantal van Cruijff te verhogen. Hij vond Cruijffs rating van 94 van de 99 punten in schril contrast staan tot die van bijvoorbeeld Pelé (98, de hoogst beoordeelde ICON in het spel), Diego Maradona (97), de Braziliaanse Ronaldo en Zinedine Zidane (beide 96). Deze actie heeft echter niet geresulteerd in een verhoging van Cruijffs rating.
Soundtracks
Naast de soundtracks die in het 'normale' spel te horen waren, koos EA voor een extra set soundtracks in het nieuwe speltype Volta. Enkele nummers kwamen in beide speltypen voor.
Computerspel uit 2019
Sportspel
FIFA-serie
Nintendo Switch-spel
PlayStation 4-spel
Windows-spel
Xbox One-spel
|
FIFA 20 is een voetbalsimulatiespel uit de FIFA-computerspellenreeks. Het spel werd tijdens E3 in 2019 officieel bekendgemaakt en werd uitgebracht op 27 september 2019.
| 1 |
videospel, computerspel, videogame
|
12,139 |
LiteraryEvent
|
204054
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tuzla%20%28stad%29
|
Tuzla (stad)
|
Tuzla (Servisch: Тузла) is een stad in het noordoosten van Bosnië en Herzegovina en is de hoofdstad van het gelijknamige kanton Tuzla, in de Federatie van Bosnië en Herzegovina. In 1991, voor de oorlog in Bosnië, had de stad 131.000 inwoners. Door de toevloed van vluchtelingen als gevolg van de oorlog steeg het inwoneraantal in korte tijd naar 160.000. Het is daarmee de derde stad van Bosnië en Herzegovina, na Sarajevo en Banja Luka.
Geschiedenis
Tuzla was een bloeiende neolithische gemeenschap. De stad kent al gedurende 6000 jaar bewoning, waarmee het een van de oudste steden in Europa is. In het nabijgelegen Solni Trg werd in 2004 een openluchtmuseum geopend, waar de geschiedenis van de zoutproductie in Tuzla zichtbaar wordt gemaakt. In 950 werd Tuzla voor het eerst genoemd, als een gebied onder Hongaarse heerschappij waar zoutwinning de belangrijkste industrie was. "Tuz" betekent "zout" in het Turks.
Op 2 oktober 1943 werd Tuzla bevrijd van de nazi's. In communistisch Joegoslavië werd Tuzla een belangrijk industrieel en cultureel centrum. Tijdens de verkiezingen van 1990 was Tuzla de enige stad waar de nationalisten niet wonnen. Gedurende de Bosnische Burgeroorlog bleef het multi-etnische samenleven in Tuzla min of meer in stand. Na de oorlog was de stad niet volledig etnisch gezuiverd, maar woonden er naast een meerderheid van Bosniakken ook 15% Kroaten en 10% Serviërs in de stad.
Op 25 mei 1995 pleegde het Bosnisch-Servische leger een artillerie-aanval op de markt van Tuzla, waarbij 71 burgers werden gedood. De commandant van de Servische eenheid, Novak Djukic, werd in 2014 door het gerechtshof van Bosnië veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf. Hij kreeg echter verlof om voor medische behandeling naar Servië te gaan, en keerde niet terug. Op de 25e herdenkingsdag van het bloedbad, 25 mei 2020, werd een monument voor de doden in gebruik genomen.
Bezienswaardigheden
Tegenwoordig wordt Tuzla door toeristen bezocht vanwege de zoutmeren die in het centrum gelegen zijn. De stad is de geboorteplaats van de schrijver Meša Selimović, en in juli vindt in de stad het jaarlijkse Meša Selimović-boekenfestival plaats. Tijdens dit festival wordt de beste roman die dat jaar in Bosnië, Kroatië of in Servië en Montenegro werd geschreven bekroond.
Aan de Universiteit van Tuzla studeren ongeveer 9000 studenten.
Economie
Tuzla is de hoofdstad en de grootste stad van het gelijknamige kanton. Het is vooral groot geworden door de zoutwinning. Tegenwoordig komen mensen vanuit het hele kanton naar de stad toe om uit te gaan of om te winkelen. De stad huisvest namelijk meerdere grote moderne winkelcentra met ook veel westerse winkelketens. In de stad is een groot busstation gevestigd met lijnen die veel grote steden in het land aandoen en plaatsen in het buitenland waar veel Joegoslaven wonen, zoals Wenen. Naast een busstation is er ook een internationale luchthaven, zo'n 15 kilometer ten zuiden van de stad. Tuzla International Airport dient als basis voor Wizz Air die diverse lijnvluchten onderhoudt vanuit de stad naar verschillende bestemmingen in Europa. Vanuit Nederland wordt de stad aangevlogen vanaf Eindhoven Airport.
Sport
FK Sloboda Tuzla is de grootste professionele voetbalclub van Tuzla. FK Tuzla City is een andere club uit de stad. Beide clubs spelen op het hoogste niveau in de Premijer Liga. Thuisbasis van beide clubs is het Tušanjstadion, dat plaats biedt aan 15.000 toeschouwers.
Geboren in Tuzla
Lepa Brena (1960), Servisch zangeres, actrice en onderneemster
Muhamed Konjić (1970), Bosnisch voetballer
Damir Mršić (1970), Bosnisch basketballer
Pamela Habibović (1977), Nederlands-Bosnisch wetenschapper
Maya Sar (1981), Bosnisch zangeres
Darko Lukanovic (1984), Zweeds voetballer
Andrea Petković (1987), Duits tennisster
Daria Bukvić (1989), Nederlands-Bosnisch regisseuse
Miralem Pjanić (1990), Bosnisch voetballer
Mensur Salkić (1994), Bosnisch zanger
Referenties
Stad in Bosnië en Herzegovina
Gemeente in Bosnië en Herzegovina
|
Bezienswaardigheden
Tegenwoordig wordt Tuzla door toeristen bezocht vanwege de zoutmeren die in het centrum gelegen zijn. De stad is de geboorteplaats van de schrijver Meša Selimović, en in juli vindt in de stad het jaarlijkse Meša Selimović-boekenfestival plaats. Tijdens dit festival wordt de beste roman die dat jaar in Bosnië, Kroatië of in Servië en Montenegro werd geschreven bekroond.
Aan de Universiteit van Tuzla studeren ongeveer 9000 studenten.
| 1 |
literaire gebeurtenis, boekenfestival, schrijversbijeenkomst
|
748 |
DisagreeAction
|
795930
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/The%20Third%20Movement
|
The Third Movement
|
The Third Movement is een Nederlands platenlabel voor hardcoregerelateerde muziek. Het werd opgericht in het jaar 2000 door Sebastian Hoff en Martijn Mobron, oftewel dj Promo en X-ess, en is genoemd naar de zogenaamde derde beweging in de hardcorescene. Zij hebben het label opgericht nadat ze een meningsverschil hadden met hun werkgever ID&T.
Gecontracteerde artiesten zijn:
Alex B
Angel
D-Passion
Dana
Dep Affect
Hectic Fence
Hellfish
Mindustries
N-Vitral
Peaky Pounder
DJ Promo
Rude Awakening
Tommy Pulse
Void Settler
Xaphan
The Outside Agency
Ruffryder
The Wishmaster
The Empire
Een aantal voormalige en/of niet-exclusieve artiesten:
Catscan
Daisy
The DJ Producer
The Armagaddon Project
Tripped
Stormtrooper
Sandy Warez
Lenny Dee
DJ Osiris
T-Junction
Igneon System
OMI
Unexist
Undercore
Vince
Externe link
The Third Movement — Officiële webpagina
Third movement
|
The Third Movement is een Nederlands platenlabel voor hardcoregerelateerde muziek. Het werd opgericht in het jaar 2000 door Sebastian Hoff en Martijn Mobron, oftewel dj Promo en X-ess, en is genoemd naar de zogenaamde derde beweging in de hardcorescene. Zij hebben het label opgericht nadat ze een meningsverschil hadden met hun werkgever ID&T.
| 1 |
meningsverschil, onenigheid, tegenspraak
|
5,117 |
AlignmentObject
|
4383561
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/M-decreet
|
M-decreet
|
Het M-decreet is een decreet van het Vlaams Parlement met ingangsdatum 1 september 2015 voor de hervorming van het buitengewoon onderwijs en het inclusief onderwijs in Vlaanderen.
Goedkeuring
Het M-decreet werd ingevoerd onder de Vlaamse regering-Peeters II.
Het eerste voorontwerp van decreet dateert al van 3 februari 2012. Het ontwerp van decreet werd ingediend door de regering in het Vlaams Parlement op 21 november 2013. Het werd uiteindelijk goedgekeurd in de zitting van 12 maart 2014 van het Vlaams Parlement met de meerderheid van CD&V, sp.a en N-VA en de tegenstemmen van oppositiepartijen Open Vld, Vlaams Belang en Groen. Het decreet werd bekrachtigd op 21 maart 2014.
Inhoud
‘M’ staat voor maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften.
Vlaanderen was anno 2015 koploper in het aantal leerlingen dat school loopt in het buitengewoon onderwijs. Alle Belgische overheden hebben in 2009 het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap geratificeerd en moeten dat uitvoeren. Dat bepaalt dat mensen met een handicap – 10% van de bevolking – ook recht hebben op een goed leven en op een volwaardige deelname aan de maatschappij, dus ook aan het onderwijs.
Het M-decreet was een eerste stap in de vertaling van het VN-verdrag. Het wilde meer kinderen met een beperking een plaats in het gewoon onderwijs bieden via het recht op redelijke aanpassingen om in een gewone school gewoon onderwijs te kunnen volgen.
Concreet werden leerlingen met een beperking gescreend en toegelaten in het het gewone onderwijs als de gewone school "mits redelijke aanpassing" de leerling kon opvangen. Het M-decreet biOS richtlijnen voor het zorgbeleid die de scholen dienden te volgen:
Zorgcontinuüm
Het M-decreet stelt dat het de taak van de school is om een zorgcontinuüm uit te bouwen. Hierbij doorloopt de school verschillende fases om leerlingen op een gepaste manier te begeleiden:
Fase 0: brede basiszorg. Dit is de algemene zorg die alle leerlingen nodig hebben om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. De school biedt voor alle leerlingen dezelfde brede basiszorg met aandacht voor de noden van elke leerling.
Fase 1: verhoogde zorg. De school gaat over naar deze fase wanneer de brede basiszorg niet langer volstaat. Er worden in deze fase extra maatregelen genomen die ervoor zorgen dat de leerling de leerdoelen toch kan bereiken. Dit kan door te remediëren, differentiëren, compenseren of dispenseren (Redicodi).
Fase 2: uitbreiding van zorg. In deze fase krijgt het CLB een actieve rol. Er kan hierbij ondersteuning vanuit het ondersteuningsnetwerk ingeschakeld worden. Het CLB dient hiervoor een gemotiveerd verslag op te maken.
Fase 3: individueel aangepast curriculum (IAC). Indien de bovenstaande fases doorlopen zijn en het volgen van het gemeenschappelijk curriculum nog steeds niet haalbaar blijkt, kan het CLB een verslag opstellen voor een individueel aangepast curriculum of om toegang tot het buitengewoon onderwijs te verkrijgen. Een IAC houdt in dat leerdoelen op maat van de leerling worden opgesteld en deze de doelen van het gemeenschappelijk curriculum niet hoeft te halen.
Handelingsgericht werken (HGW)
Het M-decreet stelt dat elke school de 7 uitgangspunten van het handelingsgericht werken dient toe te passen om kwaliteitsvol onderwijs te kunnen bieden.
De uitgangspunten:
De onderwijsbehoeften van de leerling staan centraal
Afstemming en wisselwerking tussen leerlingen, leerkrachten, ouders en de school verbetert de aanpak.
De leerkracht speelt een belangrijke rol bij de positieve ontwikkeling van de leerling.
De focus dient te liggen op de positieve aspecten van leerlingen, leerkrachten, ouders en de school.
Samenwerken met leerlingen, leerkrachten, de school en de ouders is noodzakelijk.
Er worden doelen geformuleerd en er wordt bekeken wat er nodig is om deze doelen te kunnen bereiken.
Er wordt systematisch, stapsgewijs en transparant gewerkt.
Evolutie
Met de invoering van het decreet werd verwacht dat het aantal leerlingen in het buitengewoon onderwijs sterk zou verminderen. Daardoor zou ook de tewerkstelling in het buitengewoon onderwijs verminderen. Deze vrijgekomen ambten zouden dan kunnen worden ingezet om leerkrachten of leerlingen in het gewone onderwijs te ondersteunen.
In de praktijk had het M-decreet een aantal ongewenste gevolgen, zoals de overdiagnose van vooral kleuters, en een grote administratieve belasting. Daarom wordt gewerkt aan een wijziging van het decreet: het Decreet Leersteun.
Ook is er mogelijke overlapping met het reeds bestaande geïntegreerd onderwijs en Buitengewoon onderwijs.
Zie ook
Onderwijs in Vlaanderen
Gelijke Onderwijskansen
Referenties
Onderwijs binnen de Vlaamse Gemeenschap
Belgische politiek in 2015
Vlaams decreet
|
Fase 0: brede basiszorg. Dit is de algemene zorg die alle leerlingen nodig hebben om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. De school biedt voor alle leerlingen dezelfde brede basiszorg met aandacht voor de noden van elke leerling.
Fase 1: verhoogde zorg. De school gaat over naar deze fase wanneer de brede basiszorg niet langer volstaat. Er worden in deze fase extra maatregelen genomen die ervoor zorgen dat de leerling de leerdoelen toch kan bereiken. Dit kan door te remediëren, differentiëren, compenseren of dispenseren (Redicodi).
Fase 2: uitbreiding van zorg. In deze fase krijgt het CLB een actieve rol. Er kan hierbij ondersteuning vanuit het ondersteuningsnetwerk ingeschakeld worden. Het CLB dient hiervoor een gemotiveerd verslag op te maken.
Fase 3: individueel aangepast curriculum (IAC). Indien de bovenstaande fases doorlopen zijn en het volgen van het gemeenschappelijk curriculum nog steeds niet haalbaar blijkt, kan het CLB een verslag opstellen voor een individueel aangepast curriculum of om toegang tot het buitengewoon onderwijs te verkrijgen. Een IAC houdt in dat leerdoelen op maat van de leerling worden opgesteld en deze de doelen van het gemeenschappelijk curriculum niet hoeft te halen.
| 2 |
onderwijsframework, leerdoelen, competentie-alignatie
|
12,235 |
Pharmacy
|
4029144
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijnstate
|
Rijnstate
|
Rijnstate is een algemeen ziekenhuis voor Midden-Gelderland. De hoofdvestiging bevindt zich in Arnhem. In Elst en Zevenaar bevinden zich nevenlocaties. Het verzorgingsgebied beslaat circa 450.000 inwoners.
Geschiedenis en locaties
In 2001 fuseerden Ziekenhuis Rijnstate Arnhem, Ziekenhuis Velp, Ziekenhuis Zevenaar en twee verpleeghuizen tot de Alysis Zorggroep. Op 1 januari 2011 zijn de verpleeghuizen uit Alysis getreden en zelfstandig verdergegaan. De ziekenhuizen gingen verder onder de naam Rijnstate. De klinische medische zorg werd steeds meer geconcentreerd in Arnhem-Rijnstate.
Locatie Arnhem
Tot eind jaren tachtig kende Arnhem drie ziekenhuizen: het (katholieke) St. Elisabeths Gasthuis, het (hervormde) Diaconessenhuis en het (algemene) Gemeente-Ziekenhuis. Het Irene Kinderziekenhuis was reeds in 1969 onderdeel geworden van het Gemeente-Ziekenhuis, maar bleef wel gehuisvest in zijn eigen gebouw.
Het St. Elisabeths Gasthuis fuseerde in 1986 met het Gemeente-Ziekenhuis en deze combinatie ging verder onder de naam De Malberg. Drie jaar later voegde het Diaconessenhuis zich hierbij en de nieuwe naam werd Ziekenhuis Rijnstate.
Vanaf 1991 werden het Gemeente-Ziekenhuis en het oude Irene Kinderziekenhuis gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. De bronzen letters van de vroegere voorgevel van het Irene Kinderziekenhuis bevinden zich nu bij de ingang van de huidige kinderafdeling van Rijnstate Arnhem.
Op 12 mei 1995 opende het nieuwe ziekenhuis Rijnstate zijn deuren. Hierna is het voormalige Diaconessenhuis gesloopt en op de locatie van het St. Elisabeths Gasthuis zijn achter de monumentale ziekenhuisgevel appartementen verrezen.
In 2019 werd het complex met operatiekamers gerenoveerd en er kwam een moeder/kindcentrum. Door zorg over te hevelen naar de andere locaties kwam er in Rijnstate-Arnhem ruimte vrij voor specialistische apparatuur die nodig is voor acute en ingewikkelde zorgfuncties.
Locatie Velp
In 1892 huurde een aantal artsen aan het Kerkpad in Velp een pand dat werd ingericht als ziekenhuis. In het pand konden zeven patiënten worden verpleegd. Hiermee was Ziekenhuis Velp ontstaan. Omdat er al snel meer ruimte nodig was liet het bestuur in 1894 een ziekenhuis bouwen aan de Tramstraat. Dit karakteristieke gebouw in de Zeeheldenbuurt werd vele malen verbouwd en uitgebreid. Na zestig jaar telde deze locatie 100 bedden en waren er 70 personeelsleden in dienst. In 1971 verhuisde het hospitaal naar het Velperbroekcircuit, pal naast het knooppunt Velperbroek. Dit moderne ziekenhuis telde toen 238 bedden.
Na de bestuurlijke fusie met Rijnstate Arnhem in 2001 werden diverse afdelingen gesloten. In 2014 waren te Velp vooral (medisch) ondersteunende diensten zoals magazijnen, laboratoria en kantoorfuncties gehuisvest. Het ziekenhuis is uiteindelijk veranderd in een centrum voor poliklinische zorg en dagbehandeling met 16 bedden, zonder afdeling Spoedeisende hulp (SEH). De poliklinieken voor dermatologie, oogheelkunde, het slaapcentrum en het pijncentrum bleven in Velp. In 2020 verkocht Rijnstate het gebouw, de laatste specialismen zijn in 2023 verhuist naar Elst en Arnhem. Het ziekenhuis in Velp was daarmee definitief verleden tijd.
Locatie Zevenaar
Ziekenhuis Zevenaar begon in een gehuurd pand aan de markt in Zevenaar, ’t Weezenhof. In 1908 verhuisde het op dat moment 28 bedden en 6 werknemers tellende ziekenhuis naar een nieuw herenhuis aan de Didamseweg. De naam werd 'Consolatio Afflictorum' (Latijn voor 'troost voor de bedroefden). Er een aparte barak waarin patiënten met besmettelijke ziekten ondergebracht werden. In 1967 bepaalde Stichting de Katholieke Ziekeninrichtingen voor de Liemers het beleid. De eerdere naam werd veranderd in Ziekenhuis Zevenaar.
In 1980 verhuisde het ziekenhuis voor de tweede maal. Het nam zijn intrek in het huidige pand aan de Hunneveldweg. Er vonden talloze verbouwingen plaats. In 1992 kwam er een nieuwe polikliniek, in 1998 een nieuwe afdeling voor intensieve zorg (IC) en in 2003 een nieuwe spoedeisende hulp (SEH). In 2008 kwam er een nieuw operatiekamercomplex.
De intensievezorgafdeling, de spoedeisende hulp en de afdeling verloskunde zijn sinds 2013 gesloten. In 2014 waren er nog 130 bedden op locatie Zevenaar. In 2015 kwam er een speciale afdeling voor kwetsbare ouderen en zijn er 12 bedden voor nierdialyse gecreëerd. Per 2020 is het aantal bedden teruggebracht tot 34.
De dependance van Rijnstate in Zevenaar richt zich sindsdien vooral op dag- en poliklinische behandeling van ouderen. De orthopedische en geriatrische zorg wordt hier uitgebreid, alsook planbare behandelingen en ingrepen voor patiënten die op afspraak komen. Het ziekenhuis blijft een voorziening voor medisch-specialistische zorg voor de inwoners van Duiven, Montferland en Zevenaar. Voor vrijwel alle specialismen van Rijnstate wordt spreekuur gehouden.
Locatie Arnhem-Zuid
In Arnhem-Zuid bevond zich een polikliniek met laboratorium en diverse paramedische instellingen. Het is een locatie van Rijnstate waar inwoners van Arnhem-Zuid, Overbetuwe en Lingewaard voor consulten met specialisten terecht kunnen. Op deze locatie was geen spoedeisende hulp. Het zorgaanbod van Rijnstate verhuisde in 2023 naar Elst.
Locatie Elst
In 2023 opende Rijnstate in Elst een dagziekenhuis voor planbare poliklinische zorg. Er is dus geen afdeling voor spoedeisende gevallen. Bepaalde specialismen uit Arnhem en Velp zijn verhuisd naar deze locatie. Patiënten kunnen er terecht voor poliklinische afspraken bij de meeste specialismen en voor diagnostische onderzoeken. Er is een een afdeling radiologie, een prikpost en een apotheek.
Organisatie
Het ziekenhuis bood in 2023 werk aan circa 6.500 personen. In achtentwintig verschillende specialismen zijn bij Rijnstate ongeveer 300 medisch specialisten werkzaam. Zij zijn verenigd in de Coöperatie Medisch Specialisten Rijnstate (CMSR). Binnen de CMSR zijn 29 vakgroepen vertegenwoordigd. Klinisch psychologen, klinisch fysici, klinisch chemici en ziekenhuisapothekers zijn ook lid van de CMSR. Het ziekenhuis heeft een opleidingsstatus voor 21 medisch-specialistische opleidingen en voor klinische chemie, klinische farmacie, spoedeisende geneeskunde en klinische psychologie.
Externe link
Website Rijnstate
Ziekenhuis in Gelderland
Arnhem
|
Locatie Elst
In 2023 opende Rijnstate in Elst een dagziekenhuis voor planbare poliklinische zorg. Er is dus geen afdeling voor spoedeisende gevallen. Bepaalde specialismen uit Arnhem en Velp zijn verhuisd naar deze locatie. Patiënten kunnen er terecht voor poliklinische afspraken bij de meeste specialismen en voor diagnostische onderzoeken. Er is een een afdeling radiologie, een prikpost en een apotheek.
| 1 |
apotheek, drogisterij, farmacie
|
774 |
EntertainmentBusiness
|
5524949
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vunzige%20Deuntjes
|
Vunzige Deuntjes
|
Vunzige Deuntjes is een Nederlandse evenementenorganisatie, bekend van de Vunzige Deuntjes-clubavonden en het gelijknamige jaarlijks terugkerende festival. Het bedrijf is gevestigd in Amsterdam. Sinds de oprichting in 2011 is het bedrijf uitgegroeid tot een van de grootste organisaties binnen het Hiphop- en R&B-segment in de Benelux, met meer dan tien festivals in (co)productie, ruim honderd clubavonden en 150.000+ bezoekers per jaar, verspreid over Nederland en Vlaanderen. De slogan van Vunzige Deuntjes,‘Join The Family’, is gebaseerd op het toegankelijke en inclusieve karakter van de evenementen.
Geschiedenis
Oprichting
De eerste editie van Vunzige Deuntjes vond plaats op 20 januari 2011 in Bitterzoet in Amsterdam. Oprichter Stacey Dijkstra was op zoek naar een plek om zijn verschillende vriendengroepen samen te kunnen brengen. Na een aantal succesvolle edities werd al gauw de overstap gemaakt naar Paradiso, waarna ook andere Nederlandse steden een eigen editie van Vunzige Deuntjes kregen. Ook buiten Nederland ontstond er vraag naar de evenementen van Vunzige Deuntjes, wat resulteerde in edities in Duitsland en België.
Festival
De eerste editie van Vunzige Deuntjes Festival werd gehouden op 31 augustus 2013, bij DOK Amsterdam.
Op 27 juli 2014 vond de tweede editie van Vunzige Deuntjes Festival plaats, ditmaal in het Diemerbos. Dit was de eerste keer dat werd gekozen voor een aantal internationale namen op de line-up, met onder andere Artful Dodger en Washerman. De tweede editie trok 3500 bezoekers.
In 2015 vond Vunzige Deuntjes Festival plaats in het Diemerbos. Deze editie trok rond de 4500 bezoekers. Naast de eigen Vunzige Deuntjes stage waren onder andere Desperados, Fiesta Macumba en Hippe Types B aanwezig met een eigen stage, met acts als Broederliefde, Jarreau Vandal, DJ Abstract en Jody Bernal.
Het jaar daarop vond de eerste meerdaagse editie van Vunzige Deuntjes Festival plaats op 30 en 31 juli, eveneens in het Diemerbos.
In 2017 werd ook gekozen voor een tweedaags festival in het Diemerbos, met een totaal van 14.000 bezoekers. Live optredens werden verzorgd door onder andere De Jeugd Van Tegenwoordig, Ronnie Flex, Mula B en Freddy Moreira.
In 2018 werd weer teruggegrepen naar een eendaags festival, ditmaal op het N1-terrein in Amsterdam-West. Onder meer Broederliefde, Idaly, Bokoesam en Ronnie Flex & Deuxperience Band maakten hier hun opwachting.
Overname door ID&T
Eind 2019 werd bekend dat het Nederlandse media-en entertainmentbedrijf ID&T een meerderheidsbelang zou nemen in Vunzige Deuntjes.
Hostings
Vunzige Deuntjes heeft op diverse evenementen een eigen podium.
Evenementenorganisatie in Nederland
Muziek in Amsterdam
|
Overname door ID&T
Eind 2019 werd bekend dat het Nederlandse media-en entertainmentbedrijf ID&T een meerderheidsbelang zou nemen in Vunzige Deuntjes.
| 1 |
entertainmentbedrijf, amusementsbedrijf, recreatiebedrijf
|
7,399 |
Synagogue
|
4322750
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Synagoge%20van%20Ediger-Eller
|
Synagoge van Ediger-Eller
|
Het Huis der Psalmen (Duits: Haus der Psalmen) is de gerestaureerde synagoge van Ediger-Eller in de Duitse deelstaat Rijnland-Palts.
Geschiedenis
Waarschijnlijk hebben er in Eller reeds in de middeleeuwen joden geleefd, maar veel bewijzen zijn daar niet voor. In Ediger bestond echter een kleine joodse gemeenschap tot na 1933, die zich vooral in de Rathausstraße concentreerde en om die reden ook Judengasse werd genoemd.
Voor de bouw van de huidige synagoge was er ter plaatse een oudere synagoge op een bovenverdieping van een huis aan de Rathausgasse 1. Veel joden hebber er nooit in Ediger gewoond en de synagoge werd gedeeld met de joden uit de naburige plaatsen Eller, Bremm, Senhals en Nehren. De doden werden begraven op de Joodse begraafplaats van Beilstein. Rond het midden van de 19e eeuw werd er een nieuwe synagoge in neogotische stijl gebouwd. In de jaren 1880-1890 vond er een verbouwing plaats door de inbouw van een vrouwengalerij en de verplaatsing van de ingang aan de straatzijde.
Na 1933 vertrok een aantal leden van de reeds kwijnende joodse gemeenschap naar Argentinië of de Verenigde Staten. Tijdens de Kristallnacht werden ook hier de ramen van de synagoge vernield en het interieur verwoest. De laatste zeven joden van de dorpen Ediger en Eller werden in 1942 op transport gesteld en zouden later niet terugkeren. Het gebouw werd na de verwoesting gebruikt als schuur en later ook als woonhuis.
In 2002 verwierf de Bürgerverein Synagoge Ediger het vroegere gebouw van de joodse gemeente. De vereniging liet met financiële steun van Rijnland-Palts en de Europese Unie het gebouw van 2002 tot 2008 restaureren, respectievelijk in de oorspronkelijke staat terugbrengen.
Huis der Psalmen
De naam van de synagoge heeft betrekking op een gebeurtenis tijdens de vernielingen op 10 oktober 1938. De buurvrouw Barbara Mertens-Franzen wilde het vandalisme voorkomen en riep: Dit is een huis van God. De God van de joden is ook onze God en Hij is de vader van onze Jezus Christus. En de thorarol, die hier op straat ligt, trap er niet op want het zijn dezelfde psalmen die wij in de vesper zingen. Enkele weken later sneuvelden ook de ruiten in haar woning.
Bronnen
Alemannia-judaica.de
[Brochure Haus der Psalmen zu Ediger an der Mosel]
Externe link
Het Huis der Psalmen op de website van Ediger-Eller
Ediger-Eller
Ediger-Eller
|
Voor de bouw van de huidige synagoge was er ter plaatse een oudere synagoge op een bovenverdieping van een huis aan de Rathausgasse 1. Veel joden hebber er nooit in Ediger gewoond en de synagoge werd gedeeld met de joden uit de naburige plaatsen Eller, Bremm, Senhals en Nehren. De doden werden begraven op de Joodse begraafplaats van Beilstein. Rond het midden van de 19e eeuw werd er een nieuwe synagoge in neogotische stijl gebouwd. In de jaren 1880-1890 vond er een verbouwing plaats door de inbouw van een vrouwengalerij en de verplaatsing van de ingang aan de straatzijde.
Na 1933 vertrok een aantal leden van de reeds kwijnende joodse gemeenschap naar Argentinië of de Verenigde Staten. Tijdens de Kristallnacht werden ook hier de ramen van de synagoge vernield en het interieur verwoest. De laatste zeven joden van de dorpen Ediger en Eller werden in 1942 op transport gesteld en zouden later niet terugkeren. Het gebouw werd na de verwoesting gebruikt als schuur en later ook als woonhuis.
| 5 |
synagoge, joodse gebedshuis, sjoel
|
3,016 |
Dentist
|
4316891
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kollenberg-Park%20Leyenbroek
|
Kollenberg-Park Leyenbroek
|
Kollenberg-Park Leyenbroek is een wijk in het zuidoosten van Sittard (gemeente Sittard-Geleen) in de Nederlandse provincie Limburg. Deze woonwijk bestaat uit de buurten Kollenberg en Park Leyenbroek en telt circa inwoners (in ).
Ligging
Kollenberg-Park Leyenbroek is gelegen aan de oostelijke en zuidelijke rand van de stad. De wijk wordt begrensd door het centrum en de wijk Vrangendael in het noorden, omgeving Watersley in het oosten, Munstergeleen in het zuiden en Ophoven in het westen. De grens met het centrum wordt gevormd door de Engelenkampstraat, de grens met Vrangendael door de Lahrstraat, de grens met Munstergeleen door de Middenweg (N276) en de grens met Ophoven door de Geleenbeek en de Keutelbeek. Binnen de wijkgrenzen ligt Stadspark Sittard.
De belangrijkste ontsluitingsweg is de Leyenbroekerweg. Dit is een voormalige rijksweg en later provinciale weg van Sittard via Heerlen naar Aken. Over deze weg reed tot en met 1949 een elektrische tram van de Limburgsche Tramweg-Maatschappij.
Buurten
Kollenberg
De Kollenberg omvat het gebied ten oosten van de Leyenbroekerweg. Deze buurt is gelegen op een gelijknamige heuvelrug die de overgang vormt van het Geleenbeekdal naar het plateau van Doenrade. Op de hellingen is vanaf 1965 een villawijk gebouwd. Het grootste gedeelte van de Kollenberg valt onder het buitengebied van Sittard en bestaat uit agrarisch gebied en recreatiegebied.
Park Leyenbroek
Park Leyenbroek ligt ten westen van de Leyenbroekerweg. De buurt omvat de voormalige buurtschap Leyenbroek, Stadspark Sittard en het parkachtige woongebied eromheen. Het stadspark is aangelegd tussen 1921 en 1933 vlak ten zuiden van de voormalige vestingstad. Rondom het park is gelijktijdig een aantal monumentale vooroorlogse villa's en herenhuizen gebouwd. In de jaren vijftig breidde de wijk zich verder uit richting Leyenbroek en sindsdien vormen het park en Leyenbroek samen één woonbuurt.
Voorzieningen
In de wijk zijn relatief weinig voorzieningen aanwezig en inwoners zijn hiervoor met name aangewezen op het naburige stadscentrum. Er is een rooms-katholieke basisschool, een rooms-katholieke kerk (de Christus Koningkerk) en een tandartspraktijk. De wijk kent een eigen wijkplatform. Aan het Hub Dassenplein ligt het bestuurscentrum van de gemeente Sittard-Geleen.
Trivia
De buurt Park Leyenbroek wordt soms ook wel Soestdijk genoemd. Een verwijzing naar het Paleis Soestdijk. In de buurt liggen namelijk verschillende straten die genoemd zijn naar leden van het koninklijk huis; Bernhardlaan, Julianaplein, Beatrixlaan, Irenelaan, Margrietlaan en Marijkelaan.
Zie ook
Lijst van gemeentelijke monumenten in Kollenberg-Park Leyenbroek
Fotogalerij
Wijk in Sittard
|
Voorzieningen
In de wijk zijn relatief weinig voorzieningen aanwezig en inwoners zijn hiervoor met name aangewezen op het naburige stadscentrum. Er is een rooms-katholieke basisschool, een rooms-katholieke kerk (de Christus Koningkerk) en een tandartspraktijk. De wijk kent een eigen wijkplatform. Aan het Hub Dassenplein ligt het bestuurscentrum van de gemeente Sittard-Geleen.
| 1 |
tandarts, mondzorg, gebitsverzorging
|
11,275 |
Blog
|
798912
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/News%20Media
|
News Media
|
News Media is een internetbedrijf dat verantwoordelijk is voor de uitgave van een aantal websites. De bekendste websites onder haar beheer zijn Dumpert en GeenStijl. Naast het ontwikkelen en onderhouden van de sites richt het bedrijf zich op het leveren van content en consultancy aan derden. Sinds begin 2008 is News Media voor 100% eigendom van de Telegraaf Media Groep (TMG). TMG had al een belang van 40% sinds maart 2006. Er werken ongeveer 15 mensen.
Mediakanalen
Huidige kanalen
Websites die News Media uitgaf en -geeft zijn in chronologische volgorde:
GeenStijl.nl: weblog. Gestart in april 2003.
NieuwNieuws.com: Loglezer voor intern gebruik. Gestart 3 augustus 2004, later overgegaan in nieuws.geenstijl.nl
Nieuwnieuws.nl (voorheen nieuws.geenstijl.nl): Nieuws-site van GeenStijl. Gestart op 20 maart 2005, later overgegaan in Spitsnieuws.nl en uiteindelijk als zelfstandige site.
Gamert.nl: game-site, gericht op de wat oudere gamers. Gestart op 4 oktober 2005, gestopt op 24 februari 2011, doorstart op 8 maart 2011 en op 26 april 2013 alsnog beëindigd.
SchaatsNieuws.tv: samenwerking tussen House of Sports en News Media met nieuws over de schaatswereld. Gestart op 30 januari 2006 en inmiddels weer gestopt.
GeenStijl.tv: gefilmde items over de actualiteit van de afgelopen dagen, gepresenteerd door Rutger Castricum. Gestart op 22 november 2006.
Dumpert.nl (voorheen dump.geenstijl.nl): multimediale site waar filmpjes, audio en foto's door bezoekers geplaatst kunnen worden. Gestart op 15 januari 2007.
GeenRedactie.nl: de openbare linkdumpsite van GeenStijl met links en verhalen waarvan de bezoeker denkt dat iedereen ze moet zien. Gestart op 9 maart 2007, maar linkt inmiddels door naar Digg ("GeenRedactie presenteert: GeenDIGG").
GigaPica.geenstijl.nl: Grote-foto-site. Gestart op 5 mei 2009.
GeenFile.nl: File-site. Gestart op 13 augustus 2009 en inmiddels weer gestopt.
glamOrama: media- en entertainment nieuws (GeenStijl-versie van RTL Boulevard). Gestart op 15 augustus 2012. Gestopt op 12 november 2015 door te lage inkomsten.
Upcoming.nl: lijstjes over onderwerpen die trending zijn in Nederland. Eerste item 18 januari 2013.
Das Kapital: Financieel-economisch weblog. Gestart op 25 maart 2013. Gestopt op 1 mei 2019.
#WKdaily: Voetbalnieuws tijdens het WK. Gestart op 10 juni 2014.
Staatsgeheim.com: voormalig corporate blog., voordien de persoonlijke website van mede-oprichter Ambroos Wiegers ("Prof. Hoxha")
News-media.nl: corporate site
Autobahn.eu: weblog over auto's en autonieuws. Gelanceerd op 8 februari 2016.
De sites worden gehost door NETHolding Hosting Facilities. News Media heeft als een van de weinige internetuitgeverijen een aansluiting op het ANP.
Voormalige kanalen
PowNed
Bedrijfsgegevens
News Media is de handelsnaam van de onderneming GS Media BV. Het werd in juli 2005 opgericht. Volgens de jaarrekening over 2006 waren er op dat moment 7 werknemers in dienst. De bestuurders van GS Media zijn twee andere besloten vennootschappen, te weten Zuigkracht BV en D4M8 BV, de vennootschappen van respectievelijk GeenStijl-oprichters Ambroos Wiegers en Dominique Weesie.
Nederlands mediabedrijf
GeenStijl
Nederlandse uitgeverij
|
Huidige kanalen
Websites die News Media uitgaf en -geeft zijn in chronologische volgorde:
GeenStijl.nl: weblog. Gestart in april 2003.
NieuwNieuws.com: Loglezer voor intern gebruik. Gestart 3 augustus 2004, later overgegaan in nieuws.geenstijl.nl
Nieuwnieuws.nl (voorheen nieuws.geenstijl.nl): Nieuws-site van GeenStijl. Gestart op 20 maart 2005, later overgegaan in Spitsnieuws.nl en uiteindelijk als zelfstandige site.
Gamert.nl: game-site, gericht op de wat oudere gamers. Gestart op 4 oktober 2005, gestopt op 24 februari 2011, doorstart op 8 maart 2011 en op 26 april 2013 alsnog beëindigd.
SchaatsNieuws.tv: samenwerking tussen House of Sports en News Media met nieuws over de schaatswereld. Gestart op 30 januari 2006 en inmiddels weer gestopt.
GeenStijl.tv: gefilmde items over de actualiteit van de afgelopen dagen, gepresenteerd door Rutger Castricum. Gestart op 22 november 2006.
Dumpert.nl (voorheen dump.geenstijl.nl): multimediale site waar filmpjes, audio en foto's door bezoekers geplaatst kunnen worden. Gestart op 15 januari 2007.
GeenRedactie.nl: de openbare linkdumpsite van GeenStijl met links en verhalen waarvan de bezoeker denkt dat iedereen ze moet zien. Gestart op 9 maart 2007, maar linkt inmiddels door naar Digg ("GeenRedactie presenteert: GeenDIGG").
GigaPica.geenstijl.nl: Grote-foto-site. Gestart op 5 mei 2009.
GeenFile.nl: File-site. Gestart op 13 augustus 2009 en inmiddels weer gestopt.
glamOrama: media- en entertainment nieuws (GeenStijl-versie van RTL Boulevard). Gestart op 15 augustus 2012. Gestopt op 12 november 2015 door te lage inkomsten.
Upcoming.nl: lijstjes over onderwerpen die trending zijn in Nederland. Eerste item 18 januari 2013.
Das Kapital: Financieel-economisch weblog. Gestart op 25 maart 2013. Gestopt op 1 mei 2019.
#WKdaily: Voetbalnieuws tijdens het WK. Gestart op 10 juni 2014.
Staatsgeheim.com: voormalig corporate blog., voordien de persoonlijke website van mede-oprichter Ambroos Wiegers ("Prof. Hoxha")
News-media.nl: corporate site
Autobahn.eu: weblog over auto's en autonieuws. Gelanceerd op 8 februari 2016.
| 7 |
blog, weblog, blogpost
|
1,998 |
InstallAction
|
54799
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Linuxdistributie
|
Linuxdistributie
|
Een Linuxdistributie of ook wel distro is een besturingssysteem bestaande uit de Linuxkernel en andere software die op elkaar is afgestemd. Linuxdistributies behoren tot de zeer diverse Linuxfamilie van Unix-achtige besturingssystemen.
Kenmerken
Elke Linuxdistributie heeft een aantal kenmerken:
de gebruikersgroep, de hardware en het platform waarvoor de distributie ontwikkeld is,
de applicaties en de software suites waarvoor de distributie geoptimaliseerd is,
het installatieprogramma en het pakketbeheersysteem,
de beschikbare software in de repo van de distributie.
De meeste distributies worden ontwikkeld voor desktoptoepassingen.
Toepassingen, gebruikers en ontwikkelaars
De gebruikersgroep van een Linuxdistributie kan groot zijn en de toepassing heel algemeen, zoals in het geval van desktopdistributies voor kantoortoepassingen en recreatief gebruik. Maar de gebruikersgroep kan ook klein zijn en de toepassing beperkt en heel specifiek.
Grote desktopdistributies
Desktopdistributies zijn doorgaans voorzien van de meest gebruikte van standaardsoftware zoals LibreOffice, een internet suite met een webbrowser als Firefox of Chrome, een e-mailclient als Evolution of Claws Mail, een chatprogramma als Empathy of Pidgin, een graphics suite met programma's als GIMP en Inkscape, programma's voor fotobeheer als Shotwell of F-Spot, audiospelers als Amarok, Rhythmbox of Quod Libet, een cd-ripper als Sound Juicer, een mediaspeler als VLC media player en spelletjes. Distro's van de zwaardere desktops als GNOME en KDE en de lichtere desktops als Xfce en LXDE hebben deze standaardsoftware in hun repo's.
Naast de desktops van de grote distributies zijn er lichte, gebruiksvriendelijke distro's ontwikkeld die geschikt zijn voor beginners, oude computers of kleine netbooks.
Sommige kleine desktopdistributies zijn ontwikkeld voor een bepaald taalgebied of voor gebruikers met een lichamelijke handicap.
Speciale distro's
De meeste kleinere desktopdistributies zijn ontwikkeld voor speciale groepen gebruikers en voor een speciale toepassingen. Musix is bijvoorbeeld ontwikkeld voor musici terwijl Edubuntu zich richt op toepassingen in het onderwijs. De live-cd met Kali Linux is ontwikkeld om de beveiliging van netwerken, firewalls en computersystemen te testen. Daarnaast zijn er grote verschillen tussen desktopdistributies voor verschillende typen computers. Een desktop die gebruikmaakt van een Compiz windowmanager stelt relatief hoge eisen aan de hardware terwijl sommige lichtgewicht desktopdistro's nog voor embedded systems gebruikt kunnen worden of op een Raspberry Pi met het formaat van een creditcard kunnen draaien.
Er zijn distributies specifiek voor het gebruik als server die minder geschikt zijn om als desktop te gebruiken. Distro's die voor een firewall, een router of als NAS-besturingssysteem ontwikkeld zijn kunnen helemaal niet als desktop gebruikt worden maar alleen voor de doeleinden waarvoor ze ontwikkeld zijn.
Ondersteuning
Voor beginners is het prettig als configuratiebestanden tijdens de installatie van een softwarepakket automatisch worden aangepast. Als er na upgrades problemen optreden dan is het voor beginners prettig als een gebruikersgroep ondersteuning biedt bij het oplossen van problemen met de configuratie van de software. Ubuntu, Linux Mint, Mageia en PCLinuxOS zijn gebruiksvriendelijke distributies die beginners onder andere via forums, mailinglijsten en wiki's ondersteuning bieden bij het oplossen van problemen.
Ervaren gebruikers en experts die hun besturingssysteem geheel aan hun eigen wensen willen aanpassen, kunnen bijvoorbeeld voor Arch Linux, Gentoo Linux of CRUX kiezen. Aan de hand van de documentatie kan de configuratie van het systeem helemaal aan de eigen wensen aangepast worden. Distributies voor de zakelijke markt bieden doorgaans langdurige ondersteuning en speciale diensten aan.
Verspreiding
De eerste Linuxdistributies, van onder andere Slackware, Debian, Red Hat en SUSE, werden in de jaren 90 op cd-rom gezet en onder meer via boekhandels, computerwinkels, op computerbeurzen of per post verspreid. Sinds de komst van breedbandinternet kunnen gebruikers Linuxdistributies als images, ISO- of hybride ISO-bestanden downloaden. Met een hybride ISO-bestand kan een live-medium gemaakt worden, zoals een live-USB of een live-SD, zoals met behulp van een cd- of dvd-brander en een ISO-bestand, een live-cd of -dvd gebrand kan worden. Op laptops en pc's ontbreekt steeds vaker een cd/dvd-brander terwijl een kaartlezer voor SD-kaarten, steeds vaker tot de standaarduitrusting van een laptop of pc behoort. Een desktopomgeving en programma's met een GUI, draaien vanaf een live-usb veel sneller dan vanaf een live-dvd.
Hardware- en softwaretest
Een Linuxgebruiker kan een distributie op een live-usb uitproberen om een indruk te krijgen van de mogelijkheden die een desktopomgeving biedt. Bovendien kan een live-system door een gebruiker op fouten gecontroleerd worden door in een terminal een paar dmesg-opdrachten in te tikken:
$ dmesg -l emerg,alert,crit
$ dmesg -l err
Als onder de eerste dmesg-opdracht uitvoer verschijnt, dan zijn er ernstige of kritische fouten opgetreden waardoor de distributie ongeschikt is om op het systeem geïnstalleerd te worden. Als de tweede opdracht foutmeldingen oplevert, dan kunnen deze meestal verholpen worden, maar een (aspirant-)Linuxgebruiker kan ook besluiten om een andere Linuxdistributie of voor andere hardware te kiezen. Als onder de dmesg-opdrachten geen foutmeldingen verschijnen, dan betekent dat nog niet dat alle onderdelen van het systeem naar behoren functioneren. Daarvoor moeten alle onderdelen eerst afzonderlijk getest worden. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat een onderdeel niet werkt omdat een stuurprogramma ontbreekt. Bovendien kan de kernel alsnog foutmeldingen genereren omdat onderdelen van het systeem nog niet eerder getest waren. Als na een uitgebreide test van alle onderdelen onder geen van beide dmesg-opdrachten uitvoer wordt afgedrukt, dan staat niets installatie meer in de weg.
Als een live-medium in een virtuele omgeving getest wordt, zoals in VirtualBox, dan geven bovenstaande dmesg-opdrachten andere uitvoer dan wanneer het systeem direct op de hardware draait.
Installatie
De installatie van een Linuxdistributie kan op een moderne pc of laptop meestal direct vanaf een live-medium, met behulp van een gebruiksvriendelijk installatieprogramma, uitgevoerd worden. De meest gebruikte installatieprogramma's zijn Anaconda, Ubiquity en installatieprogramma's van Debian. Tijdens de installatie wordt gevraagd om lege ruimte op een harde schijf of SSD aan te wijzen, waarop de Linuxdistributie geïnstalleerd kan worden. Als er al een besturingssysteem op de computer is geïnstalleerd, dan wordt gevraagd of ze behouden moet blijven of verwijderd kan worden.
Vervolgens wordt gevraagd om een gebruikersnaam, wachtwoorden voor de root en een gebruiker, een hostnaam, de tijdzone en de te gebruiken taal en toetsenbordindeling op te geven. Als deze vragen allemaal beantwoord zijn, dan wordt het installatieproces opgestart. Voordat de partities op de harde schijf of SSD aangemaakt worden, wordt gevraagd of de gebruiker de installatie wil afbreken of voortzetten. Als de gebruiker ervoor kiest om de installatie voort te zetten, dan worden de nieuwe partities op de harde schijf aangemaakt en wordt de installatie van het besturingssysteem op de harde schijf of SSD uitgevoerd.
Na de installatie van het besturingssysteem kan het installatiemedium worden verwijderd waarna de computer opnieuw opgestart moet worden om het besturingssysteem voor de eerste keer vanaf het permanente opslagmedium te laten draaien. Omdat installatiemedia meestal ouder zijn dan de laatste beveiligingsupdates van de distro, is het verstandig om na het opstarten eerst een update en een upgrade van het systeem uit te voeren.
Pakketbeheer
Voor het installeren en het beheren van software beschikt een besturingssysteem meestal over een pakketbeheerder waarmee toepassingen uit de pakketbronnen of repository's geïnstalleerd kunnen worden. Red Hat kwam in 1993 met de RPM Package Manager waarna Debian in 1998 volgde met de Advanced Packaging Tool, de twee meest gebruikte pakketbeheerders voor Linuxdistributies. Naast RPM en APT bestaan er ruim twintig andere pakketbeheerders die door Linuxdistributies gebruikt kunnen worden. Als alternatief voor het gebruik van een pakketbeheerder kan de ruwe, gezipte tarball van een toepassing die in de repo's ontbreekt, geïnstalleerd worden. Het installeren van software met ruwe tarballs valt voor vrijwel geen enkele Linuxgebruiker aan te raden.
Repo's
Behalve de keuze van de pakketbeheerder is het aanbod van de pakketten in de repo's belangrijk. Het aanbod van beschikbare pakketten kan sterk variëren tussen verschillende distro's. Afgezien van het aantal pakketten kunnen de pakketten in de repo voor een specifieke doelgroep en bepaalde toepassingen bedoeld zijn, zoals voor recreatieve of wetenschappelijke desktoptoepassingen of voor toepassingen op een server.
Configuraties
Een pakketbeheerder heeft een command-line-interface (CLI) waarmee elk softwarepakket uit de repo's vanaf een terminal geïnstalleerd kan worden. In een desktopomgeving kan gebruik gemaakt worden van een gebruiksvriendelijke grafische frontend voor deze CLI, zoals Synaptic of PackageKit. Met een grafische frontend kunnen de meeste command-line-opties van de pakketbeheerder niet gebruikt worden. Met de laatste generatie gebruiksvriendelijke high-level software-installatieprogramma's, zoals GNOME Software, kunnen gemakkelijk desktoptoepassingen of complete software suites geïnstalleerd worden.
Wanneer een pakket geïnstalleerd wordt dan kan het installatieprogramma, met behulp van metadata en scripts in het softwarepakket, de configuratie van andere software en het besturingssysteem aanpassen. De pakketten van een gebruiksvriendelijke desktopdistributie zullen over het algemeen een vrij uitgebreide configuratie van het besturingssysteem en de software uitvoeren. De gebruiker hoeft in dat geval na de installatie van een softwarepakket, de configuratie van zijn systeem niet zelf aan te passen.
De meeste experts en systeemontwikkelaars gebruiken het liefst alleen de CLI van de pakketbeheerder en een repo die een minimale installatie van software uitvoert, zodat de bestaande configuratie van het besturingssysteem zoveel mogelijk intact gelaten wordt.
Ontwikkelingen
Bij DistroWatch waren begin 2016 rond de 750 Linuxdistributies bekend waarvan er 250 actief onderhouden werden. Begin 2017 en 2018 waren bij DistroWatch rond de 800 en 837 Linuxdistributies bekend waarvan er respectievelijk 265 en 280 actief werden onderhouden. Van de actief onderhouden distributies waren begin 2016, 2017 en 2018 ongeveer 150, 165 en 167 geschikt voor desktoptoepassingen. Van de niet actief onderhouden distributies waren volgens DistroWatch begin 2016, 2017 en 2018 respectievelijk rond de 60, 55 en 52 distro's slapende en waren ruim 400, 480 en 505 distro's permanent inactief of gestaakt. Het lijkt erop dat het aantal nieuwe distro's jaarlijks blijft toenemen, terwijl de toename het aantal distro's waarvan de ontwikkeling wordt gestaakt wisselt of minder sterk stijgt. Daardoor is het aantal slapende distro's in 2017 en 2018 licht gedaald.
Grote distro's en forks
In de afbeelding van de timeline is duidelijk te zien dat er een paar grote distro's zijn met vele forks of afsplitsingen en veel kleine distro's met weinig forks. De oudste en grootste Linuxdistributies waren Slackware, Debian en Red Hat. Vroege en grote afsplitsingen van deze distro's zijn SUSE, Ubuntu, KNOPPIX, Fedora, Mandrake en CentOS. De forks ontwikkelen zich na de afsplitsing verder, soms in een geheel nieuwe richting, waarna zich nieuwe distro's van de fork kunnen afsplitsen. Maar vaker blijkt de ontwikkeling van de fork om uiteenlopende redenen in het slop te raken waarna hij inactief wordt of de ontwikkeling definitief wordt gestaakt.
Processoren en computerarchitecturen
Aangezien Linux in 1991 ontwikkeld is op een Intel 80386-processor (i386), zijn er geen distributies die werken voor oudere processoren. Er zijn wel speciale distributies die geschikt zijn voor oudere computers, al is er dan geen grafische desktop aanwezig. Sommige distributies nemen minder dan 2 megabyte in beslag. In de 25 jaar die volgden op de eerste release van Linux is de hardware mogelijk sneller geëvolueerd dan veel software. De meeste grote Linuxdistributies kunnen tegenwoordig op elke computer met een 32- of 64-bit Intel/AMD multikernprocessor en op computers met andere instructiesets en computerarchitecturen en andere cpu's en gpu's en geïnstalleerd worden.
Er zijn speciale distributies ontwikkeld op basis van bestaande distributies die bedoeld zijn voor zwaar rekenwerk (High Performance Computing of HPC) op computerclusters. Een low-budget computercluster met Lubuntu en Apache software voor gedistribueerd rekenen is op de foto rechts te zien.
Kleine en onafhankelijke distro's
Zolang als Linux bestaat hebben naast de grote distro's kleine en onafhankelijke distro's bestaan die zich vaak in meerdere opzichten van de grote distro's onderscheiden.
Een paar voorbeelden:
Onder andere Arch Linux en Gentoo Linux onderscheiden zich door hun pacman en portage pakketbeheersystemen.
GuixSD onderscheidt zich door een geavanceerde servicemanager en het functioneel geprogrammeerde GNU Guix pakketbeheersysteem.
Alpine Linux gebruikt de musl C library in plaats van GNU C library als standaard C-bibliotheek.
CRUX is een kleine, BSD-achtige distro met een ports pakketbeheerder. Op basis van CRUX zijn een aantal onafhankelijke distro's ontwikkeld.
LFS is een verzameling recepten voor scripts waarmee broncode gedownload en een Linuxbesturingssysteem gecompileerd kan worden.
Onder andere Puppy Linux, SliTaz GNU/LINUX en Tiny Core Linux gebruiken BusyBox ter vervanging van veel UNIX-tools.
De ontwikkeling van kleine, onafhankelijke Linux- en BSD-distro's heeft vaak invloed op de ontwikkeling van software voor embedded systems of netwerkapparatuur, zoals handheld devices en routers. IPFire is bijvoorbeeld een firewall voor routers. Android, Ubuntu Touch en Firefox OS zijn Linuxdistro's voor smartphones en tablets. De besturingssystemen van smart-tv's zijn vaak ontwikkeld op basis van Linuxdistro's die op settopboxen konden draaien.
Netwerkapparatuur en beveiligingsmodules
Voor producenten van commerciële Linuxdistributies, zoals Red Hat Enterprise Linux, Oracle Linux en SUSE Linux Enterprise distributies, hebben de beveiliging, betrouwbaarheid en stabiliteit van servers, tunnels, VPN's en netwerkapparatuur een hoge prioriteit. Red Hat garandeert ondersteuning voor een periode van 10 jaar en ondersteunt onder de toepassing van SELinux-beveiligingsmodules terwijl SUSE de AppArmor-beveiligingsmodule voor zijn Linuxdistro's ontwikkeld heeft. De activiteiten van OpenSUSE, CentOS, Endian Firewall en Zentyal zijn deels te vergelijken met de activiteiten van Red Hat, Oracle en SUSE.
Versies
Omdat de hardware van computers en de Linuxkernel zich constant ontwikkelen zijn van de meeste Linuxdistributies meerdere versies verkrijgbaar. De regels die gehanteerd worden voor de naamgeving, versienummers en verdere aanduidingen van de verschillende versies, kunnen per distributie sterk van elkaar verschillen.
Ontwikkelingsversies
Op het moment dat een nieuwe distributieversie van een grote distro uitgebracht wordt staan de volgende ontwikkelingsversies meestal al geruime tijd in de steigers. Van grote distro's kunnen op een bepaald moment meerdere ontwikkelingsversies naast elkaar bestaan:
in de eerste fase van de ontwikkeling wordt een nieuwe versie vaak alfa-versie of onstabiele versie genoemd,
de volgende fase gaat in als de alfa-versie stabiel genoeg is en wordt dan een bèta-versie of testversie genoemd,
als de meeste bugs uit een bèta-versie verwijderd zijn wordt de versie meestal een release candidate of RC-versie genoemd.
Aan de versienummers worden soms de letters "a", "u", "b", "t" en "rc" toegevoegd om het ontwikkelingsstadium aan te geven, eventueel aangevuld met extra nummers.
Distributieversies en point releases
Als een RC-versie voldoende getest is en stabiel genoeg blijkt te zijn dan wordt het een distributieversie. De ontwikkeling van de softwarepakketten die in de repo's van de distro zijn opgenomen gaan echter gewoon door. Na een eerste distributieversie volgen na verloop van tijd meestal een paar point releases waarin onder andere nieuwere versies van belangrijke pakketten opgenomen kunnen worden. Voordat de volgende distributieversie verschijnt krijgen de gebruikers de gelegenheid om minder ingrijpende upgrades naar verschillende point releases van dezelfde distributieversie uit te voeren.
LTS-versies
De afkorting "LTS" staat voor Long-term support. De afkorting LTS wordt aan de naam van speciale versies toegevoegd om aan te geven dat voor die versie over een langere termijn ondersteuning en beveiligingsupdates verzorgd worden. De meeste systeembeheerders, applicatie-ontwikkelaars en gebruikers willen het liefst zo weinig mogelijk ingrijpende upgrades van hun besturingssysteem uitvoeren. Daarom willen deze gebruikers meestal ruim van tevoren weten hoelang ze op ondersteuning kunnen rekenen en wanneer ze hun besturingssysteem naar een volgende versie moeten upgraden.
De termijn waarover ondersteuning gegeven wordt voor LTS-versies van verschillende distro's is doorgaans vijf jaar. Debian, Linux Mint, Trisquel en Ubuntu garanderen een ondersteuningstermijn van 5 jaar voor hun LTS-versies.
Rolling-releases
Een aantal Linuxdistributies, zoals Arch Linux, Gentoo Linux, NixOS en GuixSD, brengen geen verschillende versies van hun besturingssysteem uit omdat ze continu in ontwikkeling zijn. In plaats daarvan worden frequent snapshots van een aantal onderdelen van het systeem uitgebracht waarmee de gebruikers hun systeem kunnen upgraden. Veel gebruikers van deze rolling-release-distro's werken als software-ontwikkelaar. Daarom willen deze gebruikers het liefst in een omgeving werken waarin ze de laatste ontwikkelingen op het gebied van software-ontwikkeling goed kunnen volgen.
Standaarden en compatibiliteit
De vele organisaties die Linuxdistributies ontwikkelen, wijzigen daarbij diverse aspecten van hun systeem. Naarmate er meer distributies ontstaan, wordt het gevaar steeds groter dat applicaties ontwikkeld voor UNIX-achtige besturingssystemen niet meer op alle Linuxdistributies werken. Om zulke problemen te voorkomen, zijn open standaarden ontwikkeld, zoals de POSIX-standaard, de Linux Standard Base en de Filesystem Hierarchy Standard, die los staan van de ontwikkeling van verschillende distributies.
Daarnaast zijn er vele applicaties en subsystemen waarvan bijna elke desktopdistributie gebruik maakt, zoals de ALSA-geluidstechniek, soms vervangen door PulseAudio, waardoor compatibiliteitsproblemen kunnen ontstaan. De laatste ingrijpende systeemverandering, onder meer bedoeld om zulke problemen te voorkomen, betrof de invoering van de systemd systeem- en servicemanager ter vervanging van het oude systeem dat gebaseerd was op de UNIX System V initialisatie.
DistroWatch
De populariteit van een distributie zou afgeleid kunnen worden van de hitparade van DistroWatch, de website van Ladislav Bodnar, die zich richt op de berichtgeving rond distributies. Deze statistieken zijn op pageviews gebaseerd en stellen dus de interesse in Linuxdistributies voor, niet het eigenlijke gebruik.
Enkele distributies
Zie ook
Live-cd, een opstartbaar besturingssysteem opgeslagen op een cd
Bronvermelding
Linux
|
Configuraties
Een pakketbeheerder heeft een command-line-interface (CLI) waarmee elk softwarepakket uit de repo's vanaf een terminal geïnstalleerd kan worden. In een desktopomgeving kan gebruik gemaakt worden van een gebruiksvriendelijke grafische frontend voor deze CLI, zoals Synaptic of PackageKit. Met een grafische frontend kunnen de meeste command-line-opties van de pakketbeheerder niet gebruikt worden. Met de laatste generatie gebruiksvriendelijke high-level software-installatieprogramma's, zoals GNOME Software, kunnen gemakkelijk desktoptoepassingen of complete software suites geïnstalleerd worden.
| 1 |
applicatie-installatie, software-installatie, installatieactie
|
5,820 |
TrainStation
|
1208363
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Station%20Gehrenseestra%C3%9Fe
|
Station Gehrenseestraße
|
Gehrenseestraße is een station van S-Bahn van Berlijn, gelegen in het noordoosten van de stad. Het station werd geopend op 20 december 1984 en ligt langs de zogenaamde Außenring, een ringspoorweg die met een wijde boog om en deels door de Duitse hoofdstad loopt. Het S-Bahnstation bevindt zich in de zuidpunt van het Berlijnse stadsdeel Neu-Hohenschönhausen, maar bedient vooral wijken in Alt-Hohenschönhausen, gelegen aan de westzijde van het station. Het gebied ten oosten van station Gehrenseestraße wordt gedomineerd door industrie.
Station Gehrenseestraße ligt nabij de gelijknamige straat en bestaat uit een eilandperron met twee sporen. Er is één uitgang aan de zuidzijde van het perron, leidend naar de Gehrenseestraße, die de sporen op een viaduct kruist. Het station wordt bediend door S-Bahnlijn S75 (Warschauer Straße - Wartenberg); regionale treinen over de Außenring stoppen er niet.
Externe link
Stationsinformatie op de site van S-Bahn Berlin
Gehrenseestrasse
Lichtenberg (district)
|
Gehrenseestraße is een station van S-Bahn van Berlijn, gelegen in het noordoosten van de stad. Het station werd geopend op 20 december 1984 en ligt langs de zogenaamde Außenring, een ringspoorweg die met een wijde boog om en deels door de Duitse hoofdstad loopt. Het S-Bahnstation bevindt zich in de zuidpunt van het Berlijnse stadsdeel Neu-Hohenschönhausen, maar bedient vooral wijken in Alt-Hohenschönhausen, gelegen aan de westzijde van het station. Het gebied ten oosten van station Gehrenseestraße wordt gedomineerd door industrie.
| 5 |
treinstation, spoorwegstation, station
|
499 |
State
|
4120988
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hanedoes
|
Hanedoes
|
Hanedoes is een buurtschap in de gemeente Hollands Kroon, in de Nederlandse provincie Noord-Holland.
Hanedoes ligt in de hoek van Langereis met de Zuiderweg. Ook de straat/buurt Unjer(weg) wordt vaak tot Hanedoes gerekend, net als een deel van Langereis dat net als de straat Hanedoes zelf onder Oude Niedorp valt. Dat dorp ligt ten noordwesten van de buurtschap. Recht tegenover Hanedoes, aan de overkant van de Langereis is de buurtschap De Snip gelegen.
Geografie van Hollands Kroon
Buurtschap in Noord-Holland
|
Hanedoes is een buurtschap in de gemeente Hollands Kroon, in de Nederlandse provincie Noord-Holland.
| 1 |
staat, provincie, bestuursgebied
|
9,884 |
SubwayStation
|
225135
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterlooplein%20%28metrostation%29
|
Waterlooplein (metrostation)
|
Station Waterlooplein is een station van de Amsterdamse metro in het stadsdeel Centrum. In verband met de bouw van de Stopera is het station eerder gebouwd dan de rest van het traject Weesperplein – Centraal Station. Dit was achteraf gezien niet nodig door de trage start van de bouw van de Stopera, die pas plaatsvond in de jaren tachtig. In 1975 werd in het toen in ruwbouw gereed zijnde metrostation de tentoonstelling Open buis gehouden.
Het station is grotendeels gelegen onder het wooncomplex De Halve Wereld aan het gelijknamige plein. De metrolijnen 51, 53 en 54 hebben een halte in dit station. Er is een overstapgelegenheid op tramlijn 14.
Uitgangen
Het Waterlooplein en het Stadhuis van Amsterdam (de Stopera) zijn direct bereikbaar via de noordelijke uitgangen van het station. Volgens een kaartje in het oorspronkelijke metroplan 1968 stond het station aangegeven als station Stadhuis. De zuidelijke uitgang komt uit in de onderdoorgang onder de Weesperstraat. In het station bevindt zich een permanente tentoonstelling van archeologische objecten die opgegraven zijn bij de aanleg van dit station.
Nieuwbouw boven station
Na de voltooiing en opening is boven op dit metrostation het woningcomplex De Halve Wereld gebouwd, en in 1985 opgeleverd. Het ontwerp zorgde voor een bouwtechnische innovatie. De metrolijn maakte het onmogelijk het gebouw op palen te bouwen, wat in Amsterdam een gebruikelijke en noodzakelijke wijze van funderen is. Daarom heeft het woningbouwcomplex een unieke fundering, wat het ten tijde van de bouw de duurste ter wereld maakte: een groot deel van het complex rust op enorme betonnen leggers die op enige afstand van de metrobuis zijn onderheid. Zo wordt de metrobuis overkluisd. Grote rubberen matten tussen de leggers en het complex dempen trillingen van de rijdende metrotreinen.
Kunst
Op de wanden van het station is in rode en blauwe sjabloonletters het woord Waterloo aangebracht naar het ontwerp van Willem Sandberg, grafisch ontwerper en typograaf. Bij de noordelijke ingang bevindt zich het kunstwerk Voetstappen van Dirk Müller uit 1976. Aan de stadhuiszijde van de noordelijke ingang is sinds april 2007 een leegstaande winkelruimte als kunstvitrine ingericht (Galerie Inkijk). Bij de zuidelijke uitgang loopt men in het fietstunneltje, de Hortustunnel, tegen een grafisch werk aan (Hiërogliefen van Lou Heldens). Daarnaast worden de vitrines in deze tunnel vaak gebruikt voor tentoonstellingen.
Aanpassingen
In het kader van het project 'Schoon en Heel' is het station in 2005 opgeknapt. De grootste verandering vond plaats in de noordelijke stationshal. Daar werd de tussenvloer in de vide boven de sporen, die naar de uitgangen aan de oostzijde van het Waterlooplein en de Nieuwe Amstelstraat leidt, geheel afgesloten. Verder werden de ronde perronkolommen en enkele grote betonvlakken bekleed met grijze en gele keramische tegels en is de verlichting verbeterd. Het GVB-kaartverkoopkantoor werd verwijderd en verbouwd tot een boek- en tijdschriftenwinkel van de AKO.
Station van de Metrolijn 51 (Amsterdam)
Station van de Metrolijn 53 (Amsterdam)
Station van de Metrolijn 54 (Amsterdam)
Bouwwerk in Amsterdam-Centrum
|
Station Waterlooplein is een station van de Amsterdamse metro in het stadsdeel Centrum. In verband met de bouw van de Stopera is het station eerder gebouwd dan de rest van het traject Weesperplein – Centraal Station. Dit was achteraf gezien niet nodig door de trage start van de bouw van de Stopera, die pas plaatsvond in de jaren tachtig. In 1975 werd in het toen in ruwbouw gereed zijnde metrostation de tentoonstelling Open buis gehouden.
| 1 |
metrostation, ondergrondse, metrohalte
|
2,697 |
ProfilePage
|
1928161
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Thaddeus%20Bullard
|
Thaddeus Bullard
|
Thaddeus Michael Bullard (Boynton Beach, 29 april 1977), beter bekend als Titus O'Neil, is een Amerikaans halftijds professioneel worstelaar en voormalig American football-speler die sinds 2009 actief is in de World Wrestling Entertainment en zijn rol vervuld als Global Ambassador voor de federatie. Titus wordt beschouwd als een van de meest filantropische worstelaars in de geschiedenis van WWE wegens zijn liefdadigheidswerk, voornamelijk in zijn woonplaats Tampa, Florida. In 2020 werd hij opgenomen in de WWE Hall of Fame en werd ontvanger van de Warrior Award.
Jeugd
Bullard werd op 29 april 1977 geboren te Boynton Beach, Florida. Hij is opgegroeid in Live Oak, Florida, waar hij ook zijn middelbare school heeft afgerond. Hij was een uitmuntend speler voor zijn school, wat herkend is door USA Today, Superprep en Parade Magazine.
Professioneel worstel-carrière
World Wrestling Entertainment/WWE (2009-heden)
Florida Championship Wrestling (2009-2011)
Bullard tekende een contract van World Wrestling Entertainment (WWE) in 2009 en begon te trainen op hun opleidingscentrum, Florida Championship Wrestling (FCW). Hij maakte zijn televisiedebuut op 16 januari 2010 in een aflevering van FCW's show op Bright House Sports Network als Titus O'Neil in een tag teammatch met Skip Sheffield die ze echter verloren van Vance Archer en Alex Riley.
Hoofdrooster (2011-heden)
In de seizoensfinale van WWE NXT die uitgezonden werd op 1 juni 2010, werd aangekondigd dat Titus O'Neil meedoet in de nieuwe seizoen van NXT met Zack Ryder als zijn WWE pro en mentor. In de SmackDown-aflevering van 20 april 2012 maakte Titus O'Neil zijn debuut samen met Darren Young als tag team en versloegen zij The Usos. Eind mei verklaarden O'Neil en Young zichzelf tot Prime Time Players.
Prestaties
Florida Championship Wrestling
FCW Florida Tag Team Championship (1 keer) – met Damien Sandow
Pro Wrestling Illustrated
Gerangschikt op nummer 82 van de top 500 singles worstelaars in de PWI 500 in 2013
Rolling Stone
Most Deserved Push (2015) Als lid van The Prime Time Players
Wrestling Observer Newsletter
Worst Feud of the Year (keer) vs. Darren Young
WWE
WWE Tag Team Championship (1 keer) – met Darren Young
WWE 24/7 Championship (1 keer)
WWE Year-End Award for Funniest Moment of the Year (2018) – Tripping over at Greatest Royal Rumble
WWE Hall of Fame (Class of 2020 – Warrior Award)
Zie ook
The Prime Time Players
Externe links
Profiel op WWE.com
Profiel op Cagematch
Profiel op Twitter
Profiel op Instagram
Referenties
Amerikaans professioneel worstelaar
Amerikaans filantroop
|
Externe links
Profiel op WWE.com
Profiel op Cagematch
Profiel op Twitter
Profiel op Instagram
| 4 |
profielpagina, webpagina, profiel
|
205 |
FastFoodRestaurant
|
44360
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/McDonald%27s
|
McDonald's
|
McDonald's is een Amerikaanse keten van hamburger- en fastfoodrestaurants. Het hoofdkantoor van de firma is gevestigd in Chicago in de Verenigde Staten. Het bedrijf werd uitgebouwd door zakenman Ray Kroc (1902-1984) nadat hij in 1955 de rechten had overgenomen van een kleine hamburgerketen die werd geleid door Maurice (Mac 1902-1971) en Richard (Dick 1909-1998) McDonald.
Een McDonald's-restaurant wordt beheerd door een franchisenemer, een filiaal, of het bedrijf zelf. De inkomsten van het bedrijf komen van de huur, auteursrechten en vergoedingen die betaald worden door de franchisenemers, en de verkoop in zelfuitgebate restaurants.
Geschiedenis
Het eerste McDonald's-restaurant werd geopend in 1940 in San Bernardino door de broers Mac en Dick McDonald, zonen van Ierse immigranten. Het McDonald's-restaurant werd bekender na 1948, toen de broers hun innovatieve "Speedee Service System" ontwikkelden, een 'lopende band'-productiesysteem voor hamburgers, zonder bediening aan tafel.
Een handelsreiziger en verkoper van milkshakemachines Ray Kroc opperde het idee meer zaken te openen. Hieruit is het McDonald's-concern ontstaan. De formule kwaliteit, service, kraakhelderheid & waar voor je geld (KSK&W) die men destijds bedacht, wordt vandaag de dag nog steeds gehanteerd in alle restaurants wereldwijd. Het eerste McDonald's-restaurant in Europa werd geopend in Zaandam, Nederland in 1971. In België opende de eerste vestiging op 21 maart 1978 de deuren.
Activiteiten
Per 31 december 2020 telde McDonald's 39.198 restaurants, waarvan 36.521 in franchise, in 119 landen.
De vestigingen in Rusland werden naar aanleiding van de Russische invasie van Oekraïne in 2022 tijdelijk gesloten. Het personeel werd doorbetaald. Op 16 mei 2022 besloot McDonald's de filialen in Rusland in de verkoop te zetten.
Resultaten
Internationaal
McDonald's had in 2020 een beperkt aantal eigen vestigingen, zo'n 7% van het totaal. Het aantal vestigingen in eigen beheer is sinds 2015 ruimschoots gehalveerd van 6.444 naar 2.677 in 2020. In 2013 bereikte de omzet een hoogtepunt en de daling nadien is mede veroorzaakt door de verkoop van eigen vestigingen. Verder is het een franchise-organisatie. Dit betekent dat deze vestigingen zelfstandig zijn, maar tegen betaling mogen zij gebruikmaken van de McDonald's-formule. Dit betekent dat ze de recepten gebruiken, maar daarbij komen ook de verplichtingen ten aanzien van bijvoorbeeld de te voeren huisstijl, producten en beleidslijnen. Een deel van deze franchisenemers maakt gebruikt van een gebouw dat eigendom is van McDonald's en betalen ook huur. De contracten hebben een initiële duur van 20 jaar met een optie op verlenging. Deze huur en licentie-inkomsten maken ruim de helft van de totale omzet van McDonald's uit. De omzet die alle franchisenemers behalen was zo'n US$ 85 miljard in 2020, dit bedrag komt dus niet in de omzetcijfers van McDonald's tot uiting. Alleen de licentie- en huurinkomsten worden in het omzetcijfer opgenomen, deze afdrachten zijn zo'n 12% van de omzet die de franchise- vestigingen genereren.
Nederland
McDonald's in Nederland
In Nederland zijn er 257 McDonald's, 164 McDrives en 93 stadszaken. In 2016 waren er 224 franchisevestigingen verdeeld onder 78 franchise-ondernemers en 21 vestigingen in handen van McDonald's Nederland. Hier werken zo'n 17.000 medewerkers.
De McDrives zijn in het algemeen gelegen in een gemeente met ten minste 35.000 inwoners, aan een uitvalsweg of autosnelweg of op een andere zichtlocatie. In grotere steden (vanaf 100.000 inwoners) zijn er vaak één of meer stadszaken in het horeca- of winkelcentrum. Sommige stadszaken hebben 's zomers net als de McDrives een terras. Dit hangt niet alleen van de beschikbare ruimte af maar ook van het verkrijgen van een vergunning van de gemeente.
Het eerste McDonald's-restaurant in Nederland en Europa werd geopend in Zaandam op 21 augustus 1971, de eerste drie jaar in samenwerking met Albert Heijn, niet op de huidige plaats in het centrum maar aan de Vermiljoenweg. Op 17 juli 1972 opende het McDonald's-restaurant aan de Koningin Julianalaan in Voorburg. Het is de oudste nog steeds bestaande McDonald's in Nederland. De eerste McDrive werd geopend op 25 september 1987 in Huis ter Heide.
Een product dat enkel in Nederland en op Curaçao wordt verkocht is de McKroket. Dit is een hamburgerbroodje met een kroketschijf die is afgeleid van het Nederlandse snackbarsucces: de kroket. De McKroket stond al vanaf het begin op het menu in Nederland, net zoals appelmoes en kippenbout. Het product verdween echter na enkele jaren uit het assortiment, maar kwam in 1999 terug. Het werd een verkoopsucces en McKroket werd permanent opgenomen in het assortiment. Hier wordt ook de gebruikelijke gele frietsaus geserveerd, in de meeste andere landen komt er ketchup, of naar keuze mayonaise of currysaus bij de friet.
Enkele McDrives zijn 24 uur per dag open. Anno 2023 zijn de McDrives in Veenendaal en Amsterdam Muntbergweg dagelijks 24 uur open. De McDrives in Alkmaar West en Enschede Zuiderval zijn enkel op vrijdag en zaterdag 24 uur geopend.
De activiteiten van McDonald's in Nederland worden uitgebaat door „McDonald's Nederland B.V.” (opgericht op 2 augustus 1971) vanuit het hoofdkantoor in het Central Park gebouw in Utrecht (vanaf 10 juni 2022; voorheen Amsterdam). De B.V. is een 100% deelneming van de Nederlandse holdingmaatschappij „McDonald's European Finance Company B.V.” (opgericht op 9 april 1990). De holdingmaatschappij is voor 59,3% in handen van het in Engeland gevestigde bedrijf „McD Europe Ltd.” (t/m 2014 waren deze aandelen in handen van het Amerikaanse „McDonald's Restaurant Operations Inc.”) en voor 40,7% van het in Amerika gevestigde bedrijf „McDonald's Europe Franchising LLC” (van 2007 t/m 2014 waren deze aandelen in handen van het Luxemburgse „McDonald's European Franchising Sàrl”; in 2007&2008 geregistreerd onder de naam: „McDonald's Immobilier GmbH”). De uiteindelijke moedermaatschappij is de in Amerika gevestigde „McDonald's Corporation”.
McDonald's in België
Het eerste Belgische restaurant is geopend in Brussel op 21 maart 1978. In 2020 was het aantal vestigingen uitgebreid naar 101 en deze vestigingen tellen meer dan 5000 medewerkers. McDonald's heeft er 43 jaar over gedaan om 100 Belgische zaken te openen en wil daar in vijf jaar 50 aan toevoegen.
Controverses
McDonald's ligt geregeld onder vuur van critici zoals de milieubeweging, vakbonden en experts op het gebied van de volksgezondheid. Zij beschuldigen McDonald's onder meer van het uitbuiten van ongeschoolde arbeiders, ecologische schade, de verkoop van ongezonde, niet voedzame voeding, de productie van verpakkingsafval, uitbuitende reclame (vooral gericht op kinderen) en medeschuldigheid aan het lijden en de uitbuiting van dieren.
In 1990 verspreidden activisten van een kleine groep, bekend als London Greenpeace (geen connectie met de internationale groep Greenpeace) folders met de titel What's wrong with McDonald's?, met kritiek op het milieu-, gezondheids- en arbeidsrecord. Het bedrijf benaderde de groep met de eis dat ze ophielden en zich verontschuldigden, en toen twee van de activisten weigerden zich terug te trekken, vervolgde ze hen voor smaad in een van de langste zaken in het Britse burgerlijk recht. Een documentaire over de McLibel Trial is in verschillende landen getoond.
Een beroemde rechtszaak in 1994 in de VS was de zogenoemde Liebeck v. McDonald's Restaurants rechtszaak waarin 79-jarige Albuquerque, New Mexico, inwoonster Stella Liebeck aanvankelijk een schadevergoeding van 2,7 miljoen dollar kreeg nadat zij derdegraads brandwonden had opgelopen na het morsen van een broeierige kop McDonald's-koffie op zichzelf. De vergoeding werd later teruggebracht tot $ 640.000. Haar advocaten konden in het proces bewijzen dat McDonald's de koffie willens en wetens bij zulke hoge temperaturen zette, ook al waren andere gasten eerder verbrand door hete koffie.
In 2002 dienden vegetarische groepen, grotendeels hindoes en boeddhisten, met succes een aanklacht in tegen McDonald's omdat ze hun friet verkeerd presenteerden als vegetarisch, terwijl deze runderbouillon bevatte. Er werd vervolgens 10 miljoen dollar uitgekeerd.
In 2004 bezorgde Morgan Spurlocks documentaire Super Size Me negatieve publiciteit voor McDonald's, met suggesties dat het eten van McDonald's zwaar bijdroeg aan de toename van de zwaarlijvigheid in de Verenigde Staten. De filmmaker at en dronk een maand achtereen driemaal per dag bij McDonald's. Hij kwam 11,1 kilo aan, werd depressief, kreeg een chronische hoofdpijn en verloor zijn interesse in seks. Spurlock beperkte zich bij zijn inname zo veel mogelijk tot de Medium Size-menu's en moest een zogenaamde Super Size-menu nemen als de verkoopmedewerker hem dit aanbood. Een journalist van het Algemeen Dagblad die in Nederland eveneens een maand bij McDonald's ging eten, koos juist voor laagcalorische maaltijden en viel zes kilo af. Wel erkende hij enkel tot dit resultaat te zijn gekomen onder streng toezicht van een diëtiste. De Amerikaan John Cisna herhaalde 2013 het experiment 90 dagen lang en viel 17 kilo af. Anders dan Spurlock lette hij wel op zijn calorische inname en ging sporten.
In 2007 meldde de FNV dat McDonald's gebruikmaakt van kinderarbeid voor het maken van de speeltjes van het Happy Meal. Kinderen zouden meer dan 16 uur per dag moeten werken voor een loon waarvan ze nog geen McDonald's-menu kunnen kopen. Dit bericht werd bevestigd door de HKCTU, de Hong Kong Confederation of Trade Unions, een zusterorganisatie van de FNV.
In april 2007 pleitte McDonald's in Perth, West-Australië schuldig aan vijf aanklachten met betrekking tot de tewerkstelling van kinderen jonger dan 15 jaar in een van zijn restaurants en kreeg een boete van 8000 dollar.
Op 26 januari 2010 oordeelde een Nederlandse rechter over een ontslag wegens het toevoegen van een plakje kaas aan een hamburger voor een McDonald's-collega begin maart 2009. Dit was tegen de huisregels van McDonald's in. De rechter oordeelde het ontslag als onterecht en te zwaar. De vrouw kan niet opnieuw aan de slag bij McDonald's maar kreeg wel vijf maanden salaris.
In december 2010 bleek dat hackers gegevens van McDonald's gestolen hadden over klanten, zoals naam, adres, geboortedatums en telefoonnummers.
In december 2011 verbood de stad San Francisco het weggeven van speelgoed met Happy Meals om jonge kinderen te beschermen tegen de kindermarketing van junkfood en vanwege het vermogen van kinderen om ouders te pressen tot een McDonald's-bezoek vanwege dit gratis door McDonald's verstrekte speelgoed. McDonald's reageerde daarop door 10 dollarcent te vragen voor het speelgoed, en te stellen dat de opbrengst daarvan naar het goede doel zou gaan. De kindermarketing is niet gestaakt.
In april 2014 werd gemeld dat McDonald's in Europa kippenvlees zal gaan gebruiken dat is geproduceerd met behulp van genetisch gemodificeerd diervoer. Greenpeace beweert dat McDonald's hierdoor minder dan één Eurocent bespaart voor elke kipburger en een pad inslaat dat niet gewenst is door zijn klanten.
Eind 2018 werd er een onderzoek gepubliceerd door de London Metropolitan University waaruit bleek dat er op de selfserviceschermen van McDonald's bacteriën aangetroffen werden die normaal alleen in darmstelsels of uitwerpselen voorkomen. In totaal werden er acht restaurants in Londen en Birmingham onderzocht, en werden er meer dan 10 potentieel schadelijke ziektekiemen, waaronder een tegen antibiotica resistente bacterie gevonden.
Ook staat McDonald's in Nederland ruim bovenaan in het lijstje van merken waarvan het afval in de openbare ruimte wordt neergegooid. Om dit te bestrijden wordt sinds 2019 jaarlijks in de maanden augustus en september de actie "You Bin It You Win It" (in 2022 "Litter & Glamour") gehouden. Vier weken lang staan er in alle Nederlandse McDonald's-restaurants speciale actie-afvalbakken. Mensen die hierin hun afval weggooien, maken kans op leuke prijzen die elk jaar variëren. Hiervoor worden gedurende de actieperiode diverse winmomenten geselecteerd waarbij op bepaalde locaties dagen en tijden winnaars worden getrokken. Op deze manier probeert McDonald's mensen te leren om hun afval in te prullenbak te gooien in plaats van in de openbare ruimte.
In Denemarken is sinds juli 2020 een verbod op PFAS in voedselverpakkingen van kracht. In de zakjes voor Franse frietjes van McDonald's in Denemarken werd bij onderzoek geen PFAS aangetroffen, terwijl dezelfde producten in andere Europese landen wel PFAS bevatten.
De Nederlandse Reclame Code Commissie heeft McDonald's in februari 2022, na een klacht van stichting Foodwatch, aangesproken op het overtreden van de Reclame Code door het gebruik van populaire kinderfiguren en idolen op verpakkingen van ongezond voedsel, wat sinds 2020 verboden is. Vooralsnog is de andere klacht die Foodwatch indiende, over populaire kinder-influencers die via sociale media reclame maken voor junkfood van McDonald's, afgewezen.
The Founder
In 2016 kwam een film van The Weinstein Company uit over het ontstaan van McDonald's genaamd The Founder. Hierin is te zien hoe Ray Kroc de McDonald-broers, Maurice "Mac" en Richard "Dick" McDonald ontmoet en begint met het opzetten van franchises van McDonald's-restaurants. Uiteindelijk is te zien hoe hij op slinkse wijze alle rechten overneemt van de McDonald-broers en hen ontgoocheld achterlaat.
Trivia
Op 31 januari 1990 werd de eerste vestiging in Rusland geopend. Op de openingsdag stonden er rijen van honderden meters voor het filiaal aan het Poesjkinplein. Op 8 maart 2022 werd echter bekend dat McDonald's zich volledig uit Rusland terugtrok naar aanleiding van de oorlog met Oekraïne. Op 23 april 1992 ging de eerste vestiging in de Volksrepubliek China open.
McDonald's komt in bepaalde gevallen ook tegemoet aan speciale wensen met betrekking tot voedsel. Zo zijn sommige McDonald's in Israël volledig koosjer en houden sommige McDonald's ook rekening met de islamitische voedingsregels (halal en haram). Een verschil tussen landen is ook dat in sommige alcohol wordt geschonken en andere niet.
Bekende producten zijn onder andere de Big Mac en de hamburgers met friet. Voor kinderen is een speciaal menu verkrijgbaar: het Happy Meal. In 1987 stonden voor het eerst ook salades op het menu. Sinds 2004 zijn deze ook in Nederland verkrijgbaar.
Veel restaurants kennen een zogenaamde McDrive. Dit is een betaal- en afhaalmogelijkheid bij een McDonald's-restaurant waar men voedsel kan bestellen zonder de auto te verlaten, waarna de maaltijd/snack in de auto genuttigd kan worden. Het concept heet in Amerika drive-thru. Deze filialen hebben meestal ook een terras naast de mogelijkheid om in de auto te blijven, en een mogelijkheid om binnen te zitten.
In 2019 werd de Brit Steve Easterbrook die het bedrijf sinds 2015 leidde wegens een relatie met een werknemer vervangen door de Amerikaan Chris Kempczinski.
Foto's van restaurants
Zie ook
Mcdonaldisering
Ronald McDonald
Big Mac-index
I'm lovin' it
Externe links
McDonald's Nederland
McDonald's België
Naslagwerken
, McDonald's: Behind The Arches (1995)
, Grinding It Out: The Making of McDonald's (1977)
, McSucces - De McMethode onthuld (2012)
Bedrijf genoteerd aan de New York Stock Exchange
|
McDonald's is een Amerikaanse keten van hamburger- en fastfoodrestaurants. Het hoofdkantoor van de firma is gevestigd in Chicago in de Verenigde Staten. Het bedrijf werd uitgebouwd door zakenman Ray Kroc (1902-1984) nadat hij in 1955 de rechten had overgenomen van een kleine hamburgerketen die werd geleid door Maurice (Mac 1902-1971) en Richard (Dick 1909-1998) McDonald.
| 1 |
snackbar, fastfoodrestaurant, eetgelegenheid
|
1,741 |
AchieveAction
|
982740
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Janeth%20Jepkosgei
|
Janeth Jepkosgei
|
Janeth Jepkosgei Busienei (Kabirisang, 13 december 1983) is een Keniaanse middellangeafstandsloopster, die is gespecialiseerd in de 800 m. Ze werd onder meer wereld- en Afrikaans kampioene in deze discipline. Zij nam tweemaal deel aan de Olympische Spelen en veroverde bij die gelegenheden eenmaal een zilveren medaille.
Biografie
Eerste successen
Jepkosgei komt uit Kabirisang, vlak bij Kapsabet. Hier komen ook de beroemde atleten Wilson Kipketer en Wilfred Bungei vandaan. Ze studeerde op de Sing’ore Girls High School, die bekendstaat vanwege haar Keniaanse atletes.
In 2002 won Jepkosgei de 800 m op de wereldkampioenschappen voor junioren in Kingston. Haar doorbraak kwam in 2006. Op 24 maart 2006 won ze de 800 m op de Gemenebestspelen in 1.57,88. Ze versloeg hiermee veterane Maria Mutola uit Mozambique. Later dat jaar won ze de 800 m op de Afrikaanse kampioenschappen. Met slechts drie honderdste seconde achterstand miste ze net de wereldbeker, die gewonnen werd door Zulia Calatayud. Ze verbeterde tweemaal het Keniaanse record op deze afstand.Jepkosgei werd in 2006 verkozen tot Keniaans sportvrouw van het jaar.
Wereldkampioene
Op 28 augustus 2007 won Jepkosgei het goud op de wereldkampioenschappen in Osaka. Ze werd hiermee de eerste Keniaanse wereldkampioene op deze afstand. Ze had de leiding vanaf de start tot en met de finish en finishte in 1.56,04. Ze verbrak hiermee het Keniaanse record en de beste jaarprestatie (1.56,18), die zij een paar dagen eerder had neergezet.Op de Olympische Spelen van 2008 in Peking won ze echter 'slechts' een zilveren medaille achter haar in dat jaar sterk opgekomen en in Peking onstuitbare landgenote Pamela Jelimo.
Geklopt door Semenya
Een jaar later was het op de WK in Berlijn niet haar landgenote Jelimo, die haar dwarsboomde in haar ambitie om haar wereldtitel te prolongeren. Jelimo moest ditmaal in de halve finale van de 800 m opgeven met een voetblessure. Intussen had zich in de voorafgaande periode een andere Afrikaanse nadrukkelijk als grote favoriete voor het goud aangediend in de persoon van de achttienjarige Caster Semenya uit Zuid-Afrika, die enkele weken eerder een opzienbarende 1.56,72 had gelopen, de beste wereldjaartijd. En inderdaad had de Keniaanse wereldkampioene tegen de ontketende Zuid-Afrikaanse geen schijn van kans. Terwijl Semenya in een uiterst snelle 1.55,45 naar het goud toesnelde, restte Jepkosgei in 1.57,90 wederom 'slechts' het zilver.
Winnares Diamond League
In 2010 concentreerde Janeth Jepkosgei zich op de nieuwe Diamond League serie, vervanger van de Golden League. Ze won direct de 800 m tijdens de eerste wedstrijd van deze serie, de Shanghai Golden Grand Prix, en door goede resultaten in de meeste overige wedstrijden en opnieuw winst op de Memorial Van Damme, de afsluitende wedstrijd van de serie in Brussel, werd zij dat jaar op de 800 m overall-winnares. Daarnaast liep zij tijdens de wedstrijd om de Bank Continental Cup in Split in 1.57,88 haar beste jaartijd, maar werd zij op de Afrikaanse kampioenschappen in Nairobi op haar favoriete onderdeel verrassend verslagen door de Algerijnse Zahra Bouras (tijden 2.00,22 om 2.00,50). Daar kwam een tweede zilveren medaille bij op de 4 x 400 m estafette, doordat het Keniaanse team met Janeth Jepkosgei in de ploeg met haar eindtijd van 3.35,12 op ruime afstand werd gehouden door het viertal van Nigeria, dat in 3.29,26 dit nummer soeverein won.
Jepkosgei zal in 2011 op de WK van Daegu ongetwijfeld met revanchegedachten op Caster Semenya in de Zuid-Koreaanse stad aan haar 800 m zijn begonnen. Niet alleen echter bleek de Zuid-Afrikaanse opnieuw haar meerdere, beide voormalige wereldkampioenes werden bovendien voorbijgestreefd door de Russische Maria Savinova, die met haar tijd van 1.55,87 een maatje te groot bleek voor haar twee Afrikaanse concurrentes. Jepkosgei moest ditmaal dus genoegen nemen met de bronzen medaille.
Op de Olympische Spelen van 2012 in Londen eindigde ze op een achtste plaats met een tijd van 2.00,19. In 2014 won ze bij de Afrikaanse kampioenschappen in Marrakesh zilver op zowel de 800 m als de 4 x 400 m estafette.
Titels
Wereldkampioene 800 - 2007
Wereldjeugdkampioene 800 m - 2002
Afrikaans kampioene 800 m - 2006
Gemenebestkampioene 800 m - 2006
Persoonlijke records
Outdoor
Indoor
Palmares
800 m
Kampioenschappen
2002: WK U20 - 2.00,80
2006: Gemenebestspelen - 1.57,88
2006: Afrikaanse kamp. - 2.00,64
2006: Wereldatletiekfinale - 1.59,10
2006: Wereldbeker - 2.00,09
2007: WK - 1.56,04
2007: Wereldatletiekfinale - 1.57,87
2008: OS - 1.56,07
2008: Wereldatletiekfinale - 1.58,41
2009: WK - 1.57,90
2010: Afrikaanse kamp. - 2.00,50
2011: WK - 1.57,42 (na DSQ Maria Savinova)
2012: 6e OS - 2.00,19 (in ½ fin. 1.58,26) (na DSQ van Jelena Arzjakova en Maria Savinova)
2014: Afrikaanse kamp. - 1.59,74
Golden League-podiumplekken
2005: Weltklasse Zürich – 1.59,31
2006: Bislett Games – 2.00,51
2006: Golden Gala – 1.59,86
2006: Memorial Van Damme – 1.59,65
2007: Golden Gala – 1.59,87
2007: Weltklasse Zürich – 1.59,03
2007: ISTAF – 1.58,62
2008: Golden Gala – 1.58,74
2008: Meeting Gaz de France – 1.58,52
2008: Weltklasse Zürich – 1.58,26
2008: Memorial Van Damme – 1.58,85
2008: ISTAF – 1.59,13
Diamond League-podiumplekken
2010: Eindzege Diamond League
2010: Shanghai Golden Grand Prix – 2.01,06
2010: Golden Gala – 1.58,85
2010: Prefontaine Classic – 1.57,84
2010: Aviva London Grand Prix – 1.59,16
2010: Memorial Van Damme – 1.58,82
2011: Prefontaine Classic – 1.59,15
2012: Qatar Athletic Super Grand Prix – 1.58,50
2012: Aviva London Grand Prix – 2.00,68
2013: Shanghai Golden Grand Prix – 2.01,28
2013: Bislett Games – 2.00,09
4 x 400 m
2010: Afrikaanse kamp. - 3.35,12
2014: Afrikaanse kamp. - 3.32,26
Keniaans atleet
Keniaans olympisch deelnemer
Keniaans middellangeafstandsloper
Keniaans sprinter (atletiek)
|
Wereldkampioene
Op 28 augustus 2007 won Jepkosgei het goud op de wereldkampioenschappen in Osaka. Ze werd hiermee de eerste Keniaanse wereldkampioene op deze afstand. Ze had de leiding vanaf de start tot en met de finish en finishte in 1.56,04. Ze verbrak hiermee het Keniaanse record en de beste jaarprestatie (1.56,18), die zij een paar dagen eerder had neergezet.Op de Olympische Spelen van 2008 in Peking won ze echter 'slechts' een zilveren medaille achter haar in dat jaar sterk opgekomen en in Peking onstuitbare landgenote Pamela Jelimo.
| 1 |
prestatie, verwezenlijking, voltooiing
|
8,225 |
CommunicateAction
|
2774856
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Computerondersteunde%20communicatie
|
Computerondersteunde communicatie
|
Computerondersteunde communicatie (computer-mediated communication, CMC) is elke communicatieve handeling tussen personen die met behulp van een netwerk van twee of meer computers plaatsvindt. Hoewel de term traditioneel wordt gebruikt om communicatie met computerondersteunde middelen aan te duiden (bijvoorbeeld instant messaging (IM), e-mail, chatrooms), is het ook gebruikt voor andere vormen van interactie met teksten, zoals sms. Het onderzoek in computerondersteunde communicatie concentreert zich voornamelijk op de sociale effecten van de verschillende technologieën in computerondersteunde communicatie. Er is veel onderzoek gedaan naar sociale netwerksites die worden ondersteund door sociale software.
Geschiedenis
De mogelijkheid om met elkaar elektronisch berichten te versturen (e-mail) binnen bedrijven en later ook tussen bedrijven kan worden gezien als een eerste serieuze toepassing van CMC, al kan er eveneens worden gesteld dat een dergelijke vorm van communicatie ook al tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsvond. Vanaf de jaren 90 kwam er in steeds meer huishoudens een computer met internetverbinding, waardoor het gemakkelijker werd om met andere, onbekende personen contact te leggen. Vooral dit was voor veel onderzoekers reden om onderzoek te doen naar de gevolgen van CMC.
Afbakening van het onderwerp
Wetenschappers uit uiteenlopende onderzoeksgebieden houden zich bezig met verschijnselen die onder de paraplu van computerondersteunde communicatie en CHM kunnen worden geschaard. Veel wetenschappers bekijken computerondersteunde communicatie vanuit een sociopsychologische invalshoek. Hierbij bestuderen ze hoe mensen "computers" (of nieuwe media) gebruiken bij hun interactie met andere mensen, om zich een indruk van iemand te geven, en om relaties aan te gaan en te onderhouden. Deze onderzoeken concentreren zich vaak op het verschil tussen interactie online en offline, hoewel wetenschappers tegenwoordig steeds meer van mening zijn dat computerondersteunde communicatie moet worden onderzocht als een onderdeel van het dagelijks leven. Een andere tak van onderzoek naar computerondersteunde communicatie bekijkt het gebruik van paralinguïstieke elementen zoals emoticons, pragmatische regels zoals beurtwisseling, sequentie-analyse en gespreksorganisatie, en de vele verschillende sociolecten, stijlen, registers of verzamelingen van terminologie die kenmerkend zijn voor deze omgevingen (zie Leet). In deze onderzoeksgebieden wordt taal over het algemeen onderzocht in computerondersteunde communicatie die gebruikmaakt van tekst. Dit wordt ook wel "computerondersteunde discourse analyse" genoemd.
De manieren waarop mensen met elkaar communiceren in beroepsmatig, sociaal en onderwijskundig verband zijn zeer uiteenlopend. Het hangt niet alleen af van de omgeving waarin ze zich bevinden, maar ook van de wijze waarop de communicatie plaatsvindt, in dit geval door middel van computers of andere informatie- en communicatietechnologieën (ICT). De studie van communicatie om samenwerking te bereiken - gemeenschappelijke resultaten van het werk - wordt computerondersteunde samenwerking genoemd. Het omvat slechts enkele van de andere onderzoeksterreinen binnen het onderzoek naar computerondersteunde communicatie.
Onder andere e-mail, videoconferenties, VoIP of chatten (praten via tekst, met inbegrip van "instant messaging"), internetfora, discussielijsten en MMO's zijn populaire vormen van computerondersteunde communicatie. Deze stand van zaken is razendsnel aan het veranderen door de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Weblogs zijn ook populair geworden, en de uitwisseling van RSS gegevens heeft het voor elke gebruiker makkelijker gemaakt om "zijn eigen uitgever te worden".
Kenmerken
Als communicatie die plaatsvindt met computerondersteunde middelen heeft dat invloed op veel verschillende aspecten van de interactie. Enkele aspecten die zijn behandeld in de wetenschappelijke literatuur zijn de vorming van een indruk, misleiding, groepsdynamiek, ongeremdheid en in het bijzonder de vorming van relaties.
Computerondersteunde communicatie wordt onderzocht en vergeleken met andere communicatiemiddelen op een aantal aspecten die als algemeen worden beschouwd in alle vormen van communicatie. Hieronder vallen bijvoorbeeld synchroniciteit, blijvendheid of "registreerbaarheid', en anonimiteit. Het verband tussen deze aspecten en de verschillende vormen van communicatie lopen zeer uiteen. Zo is het bijvoorbeeld inherent aan instant messaging dat het synchroon is, maar niet blijvend, aangezien alle inhoud verloren gaat als het gespreksvenster gesloten wordt, tenzij de gebruiker heeft ingesteld dat de berichten worden opgeslagen of met de hand het gesprek heeft gekopieerd. Aan de andere kant zijn e-mail en internetfora nauwelijks synchroon, aangezien de tijd tussen de berichten uiteenloopt, maar zeer blijvend omdat de berichten die worden gestuurd en ontvangen worden opgeslagen. Andere kenmerken die computerondersteunde communicatie van andere media onderscheiden zijn de vergankelijkheid ervan, het veelvormige karakter, en de betrekkelijke afwezigheid van regulerende gedragsregels. Door middel van computerondersteunde communicatie kunnen fysieke en sociale beperkingen overwonnen worden waaraan andere vormen van communicatie wel onderworpen zijn. Daardoor is er interactie mogelijk tussen mensen die niet lijfelijk in dezelfde ruimte zijn.
Anonimiteit en voor een deel ook privacy en veiligheid hangen meer af van de context en het specifieke programma dat wordt gebruikt of de website die wordt bezocht. De meeste onderzoekers van dit terrein erkennen desondanks dat het niet alleen belangrijk is om rekening te houden met de technische "beperkingen", maar ook met de psychologische en sociale gevolgen van deze factoren.
Soorten
Computerondersteunde communicatie kan worden verdeeld in een synchrone en een asynchrone soort. Bij synchrone communicatie zijn alle deelnemers op hetzelfde moment online (zoals IRC), terwijl bij asynchrone communicatie de communicatie plaatsvindt met beperkingen in de tijd (zoals e-mail en sms). Asynchrone communicatie als e-mail wordt gekozen voor uitgestelde, gecontroleerde en langere berichten. E-mail heeft ook de voorkeur als er negatieve emotie in het spel is, omdat er meer afstand is tot de ontvanger ("beschermend" effect). Een ander voordeel van asynchrone communicatie voor de zender is dat deze meer tijd heeft om over het bericht na te denken. Er kan dus bewust worden nagedacht over de invulling van de tekst, wat juist weer lastiger is bij synchrone communicatie. Aan de andere kant gebruiken mensen liever synchrone communicatie als IM om onmiddellijk goed nieuws te vertellen. Het wordt ook gebruikt omdat het mogelijk is meerdere dingen tegelijk te doen tijdens het chatten. Een voordeel van synchrone communicatie is dat dit - in tegenstelling tot asynchrone communicatie - dichter bij het gevoel komt dat je daadwerkelijk met iemand een gesprek voert (zoals face-to-face).
Taalonderwijs
In het taalonderwijs wordt er veel over computerondersteunde communicatie gesproken, omdat computerondersteunde communicatie taalstudenten mogelijkheden biedt om hun taalbeheersing te oefenen. Warschauer heeft bijvoorbeeld een aantal casestudies gedaan naar het gebruik van e-mail of internetfora in verschillende taallessen. Warschauer beweert dat informatie- en communicatietechnologie "de vroegere scheiding tussen spreken ... en schrijven overbrugt". Als gevolg van de opkomst van het internet is men behoorlijk ongerust geworden over het onderzoek naar lezen en schrijven in T2.
Noten
Bibliografie
Ahern, T.C., K. Peck en M. Laycock. (1992). ‘The effects of teacher discourse in computer-mediated discussion.’ In: Journal of Educational Computing Research, 8(3), blz. 291 - 309.
Angeli, C., N. Valanides, en C.J. Bonk. (2003). ‘Communication in a web-based conferencing system: The quality of computer-mediated interactions.’ In: British Journal of Educational Technology, 34(1), blz. 31 - 43.
Bannan-Ritland, B. (2002). ‘Computer-mediated communication, elearning, and interactivity: A review of the research.’ In: Quarterly Review of Distance Education, 3(2), blz. 161 - 180.
Christopher, M.M., J.A. Thomas en M.K. Tallent-Runnels. (2004). ’Raising the Bar: Encouraging high level thinking in online discussion forums.’ In:Roeper Review, 26(3), blz. 166 - 171.
Cooper, M.M., en C.L. Selfe. (1990). ‘Computer conferences and learning: Authority, resistance, and internally persuasive discourse.’ In: College English, 52(8), blz. 847 - 869.
Forman, E.A. (2000). ‘Knowledge building in discourse communities.’ In: Human Development, 43(6), blz. 364 - 368.
Gabriel, M.A. (2004). ‘Learning together: Exploring group interactions online.’ In: Journal of Distance Education, 19(1), blz. 54 - 72. British Journal of Educational Technology, 36(1), blz. 5 - 18.
Gunawardena, C.H., A.C. Nolla, P.L. Wilson, Jr. Lopez-Isias, e.a. (2001). ‘A cross-cultural study of group process and development in online conferences.’ In: Distance Education, 22(1), blz: 85 - 122.
Hara, N., C.J. Bonk, en C. Angeli. (2000). ‘Content analysis of online discussion in an applied educational psychology course.’ In: Instructional Science, 28, blz. 115 - 152.
Hewitt, J. (2001). ‘Beyond threaded discourse.’ In: International Journal of Educational Telecommunications, 7(3), blz. 207 - 221.
Hewitt, J. (2003). ‘How habitual online practices affect the development of asynchronous discussion threads.’ In: Journal of Educational Computing Research, 28(1), blz. 31 - 45.
Javela, S., C.J. Bonk, en S.L. Sirpalethti. (1999). ‘A theoretical analysis of social interactions in computer-based learning environments: Evidence for reciprocal understandings.’ In: Journal of Educational Computing Research, 21(3), blz. 363 - 388.
Jones, G., en B. Schieffelin. (2009). ‘Enquoting Voices, Accomplishing Talk: Uses of Be+Like in Instant Messaging.’ In: Language & Communication, 29(1), blz. 77 - 113.
Jones, G., en B. Schieffelin. (2009). ‘Talking Text and Talking Back: "My BFF Jill" from Boob Tube to YouTube.’ In: Journal of Computer-Mediated Communication, 14(4), blz.1050 - 1079.
Kalman, Y. M. en S. Rafaeli. (2007-05-23). Modulating Synchronicity in Computer-Mediated Communication. Paper gepresenteerd op de jaarlijkse bijeenkomst van de International Communication Association, TBA, San Francisco, CA Online. 2010-01-24 HTML-versie
Kirk, J.J., en R.L Orr. (2003). A primer on the effective use of threaded discussion forums. ERIC document.
Lapadat, J.C. (2003). ‘Teachers in an online seminar talking about talk: Classroom discourse and school change.’ In: Language and Education, 17(1), blz 21 - 41.
Leinonen, P., S. Jarvela, en L. Lipponen. (2003). ‘Individual students’ interpretations of their contribution to the computer-mediated discussions.’ In: Journal of Interactive Learning Research, 14(1), blz. 99 - 122.
Lin, L. (2008). ‘An online learning model to facilitate learners’ rights to
education.’ In: Journal of Asynchronous Learning Networks (JALN), 12(1), blz. 127 - 143. [Speciale uitgave, geplubiceerd door Sloan-C JALN in samenwerking met vijf andere internationale tijdschriften: https://web.archive.org/web/20120307160617/http://www.distanceandaccesstoeducation.org/]
Lin, L., P. Cranton, en B. Bridglall. (2005). ‘Psychological type and asynchronous written dialogue in adult learning.’ In: Teachers College Record, 107(8), blz. 1788 - 1813.
MackNnight, C.B. (2000). ‘Teaching critical thinking through online discussions.’ In: Educause Quarterly, 4, blz. 38 - 41.
Poole, D.M. (2000). ‘Student participation in a discussion-oriented online course: A case study.’ In: Journal of Research on Computing in Education, 33(2), blz. 162 - 176.
Schrire, S. (2003). ‘A model for evaluating the process of learning in asynchronous computer conferencing.’ In: Journal of Instructional Delivery Systems, 17(1), blz. 6 - 12.
Vonderwell, S. (2002). ‘An examination of asynchronous communication experiences and perspectives of students in an online course: A case study.’ In: The Internet and Higher Education, 6, blz. 77 - 90.
Wade, S.E., en J.R. Fauske. (2004). ‘Dialogue online: Prospective teachers’ discourse strategies in computer-mediated discussions.’ In: Reading Research Quarterly, 39(2), blz. 134 - 160.
Wu, D., en S.R. Hiltz. (2004). ‘Predicting learning from asynchronous online discussions.’ In: Journal of Asynchronous Learning Networks, 8(2), blz. 139 - 152.
Toegepaste taalkunde
Informatiesysteem
Sociale wetenschap
|
Computerondersteunde communicatie wordt onderzocht en vergeleken met andere communicatiemiddelen op een aantal aspecten die als algemeen worden beschouwd in alle vormen van communicatie. Hieronder vallen bijvoorbeeld synchroniciteit, blijvendheid of "registreerbaarheid', en anonimiteit. Het verband tussen deze aspecten en de verschillende vormen van communicatie lopen zeer uiteen. Zo is het bijvoorbeeld inherent aan instant messaging dat het synchroon is, maar niet blijvend, aangezien alle inhoud verloren gaat als het gespreksvenster gesloten wordt, tenzij de gebruiker heeft ingesteld dat de berichten worden opgeslagen of met de hand het gesprek heeft gekopieerd. Aan de andere kant zijn e-mail en internetfora nauwelijks synchroon, aangezien de tijd tussen de berichten uiteenloopt, maar zeer blijvend omdat de berichten die worden gestuurd en ontvangen worden opgeslagen. Andere kenmerken die computerondersteunde communicatie van andere media onderscheiden zijn de vergankelijkheid ervan, het veelvormige karakter, en de betrekkelijke afwezigheid van regulerende gedragsregels. Door middel van computerondersteunde communicatie kunnen fysieke en sociale beperkingen overwonnen worden waaraan andere vormen van communicatie wel onderworpen zijn. Daardoor is er interactie mogelijk tussen mensen die niet lijfelijk in dezelfde ruimte zijn.
| 1 |
communicatieactie, informatieoverdracht, communicatiemiddel
|
1,061 |
SoftwareSourceCode
|
500027
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Multi-paradigmaprogrammeertaal
|
Multi-paradigmaprogrammeertaal
|
Een multi-paradigmaprogrammeertaal is een programmeertaal waarbij er verschillende complementaire programmeertechnieken en -concepten door elkaar kunnen worden gebruikt. In de praktijk leidt dat tot een gelaagde set van gaandeweg meer expressieve technieken, waarbij concepten uit een eerder programmeerparadigma aangevuld worden met nieuwe mogelijkheden. Enkele voorbeelden van multi-paradigmaprogrammeertalen zijn C++, JavaScript en Mozart.
Programmeerparadigma
|
Een multi-paradigmaprogrammeertaal is een programmeertaal waarbij er verschillende complementaire programmeertechnieken en -concepten door elkaar kunnen worden gebruikt. In de praktijk leidt dat tot een gelaagde set van gaandeweg meer expressieve technieken, waarbij concepten uit een eerder programmeerparadigma aangevuld worden met nieuwe mogelijkheden. Enkele voorbeelden van multi-paradigmaprogrammeertalen zijn C++, JavaScript en Mozart.
| 3 |
broncode, programmeertaal, script
|
806 |
GeoCircle
|
1036088
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Texola%20%28Oklahoma%29
|
Texola (Oklahoma)
|
Texola is een plaats (town) in de Amerikaanse staat Oklahoma, en valt bestuurlijk gezien onder Beckham County.
Demografie
Bij de volkstelling in 2000 werd het aantal inwoners vastgesteld op 47.
In 2006 is het aantal inwoners door het United States Census Bureau geschat op 49, een stijging van 2 (4,3%).
Geografie
Volgens het United States Census Bureau beslaat de plaats een oppervlakte van
1,6 km², geheel bestaande uit land. Texola ligt op ongeveer 654 m boven zeeniveau.
Plaatsen in de nabije omgeving
De onderstaande figuur toont nabijgelegen plaatsen in een straal van 36 km rond Texola.
Externe link
Plaats in Oklahoma
|
Plaatsen in de nabije omgeving
De onderstaande figuur toont nabijgelegen plaatsen in een straal van 36 km rond Texola.
| 1 |
geografische cirkel, geo-vorm, straal
|
12,358 |
SubwayStation
|
1662690
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Snoekjesgracht
|
Snoekjesgracht
|
De Snoekjesgracht is een kleine gracht in de Lastagebuurt in de binnenstad van Amsterdam. De gracht loopt achter de Sint Antoniesbreestraat, vanaf de Sint Antoniessluishoogwaterkering (aan het zuidelijke einde van de Oudeschans) in min of meer noordelijke richting naar een bocht, waar de gracht naar het oosten draait en overgaat in de Kromboomssloot. Bij deze bocht is ook een pleintje met bankjes en een pilaarvormig kunstwerk van Wim Tap uit 1989.
De Snoekjesgracht, oorspronkelijk Snoeksgracht geheten, is vernoemd naar een 16e-eeuwse bewoner, Jan Pieters Snoeck, die in 1595 een huis aan deze gracht liet bouwen en op zijn gevel een snoek liet afbeelden.
De Snoekjesgracht ligt in de oude Jodenbuurt van Amsterdam. Tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog werden veel Joodse bewoners weggevoerd naar concentratiekampen en kwamen daar om.
Na de oorlog werd een groot deel van de bebouwing aan de oostzijde afgebroken en in de jaren tachtig vervangen door nieuwbouw.
Vroeger liep de Snoekjesgracht verder naar het noorden, tussen Sint Antoniesbreestraat en Dijkstraat, maar dit gedeelte (de Rotterdammersloot geheten) werd in 1867 gedempt. In 2003 liet stadsdeel Centrum onderzoeken of de gedempte Rotterdammersloot geschikt was om weer opengegraven te worden, maar zag hier van af wegens de bestaande bebouwing en ruimtegebrek.
De Snoekjessteeg, in het verlengde van de doorgaande route in oostelijke richting vanaf de Dam, loopt vanaf de Sint Antoniesbreestraat (waar een uitgang van metrostation Nieuwmarkt is) naar de Snoekjesgracht. De Snoekjesbrug (brug nr. 289) ligt over de Snoekjesgracht bij de Snoekjessteeg.
Gracht in Amsterdam
Straat in Amsterdam-Centrum
|
De Snoekjessteeg, in het verlengde van de doorgaande route in oostelijke richting vanaf de Dam, loopt vanaf de Sint Antoniesbreestraat (waar een uitgang van metrostation Nieuwmarkt is) naar de Snoekjesgracht. De Snoekjesbrug (brug nr. 289) ligt over de Snoekjesgracht bij de Snoekjessteeg.
| 1 |
metrostation, ondergrondse station, metrohalte
|
11,591 |
OfferItemCondition
|
162495
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Record%20%28motorfiets%29
|
Record (motorfiets)
|
Record is een historisch merk van motorfietsen die ook onder de naam Merco werden verkocht.
De bedrijfsnaam was: Mercur Motoren Gesellschaft mbH, Berlin.
Duits merk dat primitieve machines met eigen 147 cc tweetaktmotoren leverde. De kwaliteit was niet hoog en de productie liep dan ook slechts van 1922 tot 1924.
Duits historisch motorfietsmerk
|
Duits merk dat primitieve machines met eigen 147 cc tweetaktmotoren leverde. De kwaliteit was niet hoog en de productie liep dan ook slechts van 1922 tot 1924.
| 1 |
conditie, staat, kwaliteit
|
8,034 |
TelevisionStation
|
379730
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/TV5MONDE
|
TV5MONDE
|
TV5MONDE (voorheen : TV5) is een internationale Franstalige televisiezender gevestigd in Parijs die wereldwijd Franse, Belgische, Zwitserse, Canadese en Monegaskische programma's uitzendt. Zij werd opgericht in januari 1984.
Netwerken
Anno 2015 worden er tien edities uitgezonden:
TV5MONDE France-Belgique-Suisse-Monaco (Frankrijk, België, Zwitserland, Luxemburg, Monaco, Andorra)
TV5MONDE Europe (rest van Europa)
TV5MONDE Afrique (Afrika)
TV5MONDE Maghreb - Orient (Maghreb - Midden-Oosten)
TV5MONDE Asie (rest van Azië)
TV5MONDE États-Unis (Verenigde Staten)
TV5MONDE Amérique Latine – Caraïbes (Latijns-Amerika - Caraïben)
TV5MONDE Brésil (Brazilië, met Portugese ondertiteling)
TV5MONDE Pacifique (Japan - Oceanië)
TV5 Québec-Canada
TV5 Québec-Canada wordt uitgezonden vanuit Montreal, de overige zeven kanalen vanuit Parijs onder de naam TV5MONDE.
Nederlandse ondertiteling
TV5MONDE Europe zendt verschillende films en documentaires uit met Nederlandse ondertiteling via DVB-ondertiteling. Veel Nederlandse kabelexploitanten hebben in hun ontvangststation(s) ondertitelingunits geplaatst waardoor de ondertiteling automatisch in beeld wordt gebracht.
Externe link
Nederlandse website van TV5MONDE
Franse televisiezender
|
TV5MONDE (voorheen : TV5) is een internationale Franstalige televisiezender gevestigd in Parijs die wereldwijd Franse, Belgische, Zwitserse, Canadese en Monegaskische programma's uitzendt. Zij werd opgericht in januari 1984.
| 1 |
televisiezender, tv-station, omroep
|
4,866 |
NewsArticle
|
4616432
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/De%20duinstreek
|
De duinstreek
|
De duinstreek was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 1 februari 1945 tot en met 1 mei 1945 in Bergen (N-H) werd uitgegeven. Het blad verscheen dagelijks in een oplage tussen de 16 en 100 exemplaren. Het werd getypt tot april 1945, daarna gestencild en de inhoud bestond voornamelijk uit nieuwsberichten.
In Bergen werd de elektriciteit niet geheel afgesneden, maar werd bij elke aangeslotene afzonderlijk de hoofdveiligheid verwijderd. Daar iedereen de middelen wel kende om deze maatregel weer ongedaan te maken, en zodoende naar de radio te kunnen blijven luisteren, was er geen grote behoefte aan illegale nieuwsbladen. Er werd echter zoveel energie onttrokken, dat in februari 1945 toch tot algemene afsluiting werd overgegaan. De werktuigbouwkundige D. Smit nam toen het initiatief tot het vermenigvuldigen van de nieuwsberichten, die werden verstrekt door een Joodse onderduikster, die Radio Oranje opnam ten behoeve van De Waarheid. Een andere onderduiker nam de berichten van Radio Herrijzend Nederland op. Later werden ook alle mogelijke andere uitzendingen verwerkt. Een wachtmeester van de marechaussee verschafte een stencilmachine met stencils, die echter uitgedroogd bleken. Na een goedgeslaagde jacht op stencils, volgde een stroomloze periode waarin een ontvanger uit een verongelukte bommenwerper redding bracht. Verdere medewerkers waren in de eerste plaats de theologische student E.P. Kuin, daarnaast huisarts J.P.M. Lugten, F.A. Lindenhovius, A.H. van Minnen, A. Plomp, dhr. Tielrooy en mej. M. Scholte, tezamen vertegenwoordigende de rooms-katholieke, communistische, gereformeerde en hervormde levensovertuiging.
Nederlandse illegale pers in de Tweede Wereldoorlog
Geschiedenis van Bergen (Noord-Holland)
|
De duinstreek was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 1 februari 1945 tot en met 1 mei 1945 in Bergen (N-H) werd uitgegeven. Het blad verscheen dagelijks in een oplage tussen de 16 en 100 exemplaren. Het werd getypt tot april 1945, daarna gestencild en de inhoud bestond voornamelijk uit nieuwsberichten.
| 1 |
nieuwsartikel, krantenbericht, nieuwsbericht
|
3,359 |
TechArticle
|
5764734
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/PDP-7
|
PDP-7
|
De PDP-7 was een 18 bit-minicomputer die door Digital Equipment Corporation (DEC) geproduceerd werd als onderdeel van de PDP-serie. De PDP-7 werd geïntroduceerd in 1964 en was het eerste model dat de Flip-Chip-technologie van DEC gebruikte. Met een kostprijs van US$ 72.000 was het een goedkope maar krachtige computer naar de maatstaven van die tijd. De PDP-7 is de derde van de 18 bits-machines van Digital, met in wezen dezelfde instructieset als de PDP-4 en de PDP-9.
Hardware
De PDP-7 was de eerste PDP-computer die wire-wrap gebruikte. Input/output (I/O) bestond uit een toetsenbord, printer, ponsband en dual transport DECtape-drives (type 555). De standaard kerngeheugencapaciteit was 4K woorden (9 kB), uitbreidbaar tot 64K woorden (144 kB). De PDP-7 woog ongeveer 500 kg.
Software
DECsys, het eerste besturingssysteem voor de 18-bits computerfamilie van DEC (en DEC's eerste besturingssysteem voor een computer die kleiner was dan zijn 36-bits timesharing-systemen), werd geïntroduceerd in 1965. Het bood een interactieve ontwikkelingsomgeving voor Fortran en assembleertaalprogramma's, waar slechts één gebruiker tegelijkertijd van gebruik kon maken.
In 1969 programmeerde Ken Thompson het eerste UNIX-systeem op een PDP-7 (serienummer 34) in assembleertaal en noemde het aanvankelijk Unics als een woordspeling op Multics, ondanks dat hij slechts twee ontwerpelementen van Multics gebruikte. Hij ontwikkelde dit besturingssysteem voor Space Travel, een game dat graphics nodig had om de beweging van de planeten weer te geven. Een PDP-7 was ook het ontwikkelingssysteem dat een paar jaar eerder werd gebruikt tijdens de ontwikkeling van MUMPS bij MGH in Boston.
Verkoop
De PDP-7 werd beschreven als "zeer succesvol". In totaal werden er 120 exemplaren van de PDP-7 en PDP-7A verkocht. Een DEC-publicatie vermeldt dat de eerste exemplaren naar klanten zijn verzonden in november 1964.
Restauraties
In 2011 bestonden er met zekerheid nog ten minste vier PDP-7's, een vijfde werd ontdekt in 2017:
Een PDP-7A (serienummer 115) wordt gerestaureerd in Oslo.
Een PDP-7A (serienummer 113) die zich voorheen in het laboratorium voor kernfysica van de Universiteit van Oregon bevond, staat nu volledig gerestaureerd in het Living Computer Museum in Seattle.
Een PDP-7 (serienummer 47) bevindt zich in de collectie van Max Burnet nabij Sydney.
Een PDP-7 (serienummer 33) is opgeslagen in het Computer History Museum in Mountain View.
Een PDP-7 (serienummer 129) van Fred Yerian bevindt zich eveneens in het Living Computer Museum en kan Unix Versie 0 opstarten en B-programma's compileren.
Zie ook
PDP-10
PDP-11
Externe links
Informatie over de PDP-7 en PDP-7/A, inclusief enkele handleidingen en een klantenlijst met 99 geleverde systemen.
Collectie PDP-7-handleidingen en -brochures op de website van bitsavers.org
Minicomputer
|
Externe links
Informatie over de PDP-7 en PDP-7/A, inclusief enkele handleidingen en een klantenlijst met 99 geleverde systemen.
Collectie PDP-7-handleidingen en -brochures op de website van bitsavers.org
| 2 |
technisch artikel, handleiding, troubleshooting
|
3,180 |
Museum
|
4764019
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Beatles%20Museum%20%28Alkmaar%29
|
Beatles Museum (Alkmaar)
|
Het Beatles Museum is een museum over de voormalige Britse popgroep The Beatles. Het werd in 1981 opgericht in Krommenie en is sinds 1995 gevestigd in de Noord-Hollandse stad Alkmaar. Na verschillende verhuizingen binnen deze stad is het sinds 2016 gevestigd aan de Pettemerstraat op loopafstand van het Centraal Station.
Geschiedenis
Het museum werd op 6 juni 1981 opgericht door Azing Moltmaker. Het was toen gevestigd op een kamer van 40 m² in Krommenie. Hiermee opende hij het eerste museum wereldwijd dat geheel aan The Beatles was gewijd. In 1995 verplaatste hij het museum naar de Laat in Alkmaar. In deze stad kende het tot nu acht opeenvolgende vestigingen. De heropening op 29 november 2014 aan de Noorderkade werd verricht door drie burgemeesters: Piet Bruinooge van Alkmaar, Rob van der Riet van Drechterland en Jan Broekhuis van Hillegom. In de laatste twee gemeenten hebben The Beatles in de jaren zestig opgetreden. Tijdens deze heropening werd oprichter Moltmaker door burgemeester Bruinooge onderscheiden met een gouden ere-insigne van Alkmaar voor zijn langdurige inzet voor het museum.
Op 4 juni 2016 vond de heropening aan de Pettemerstraat 12a plaats, waar het voor tien jaar heeft getekend. De oppervlakte van dit museum is 1.200 m², iets kleiner dan de vestiging aan de Noorderkade, die 1.540 m² bedroeg. Het museum behoort tot de grotere Beatles-musea ter wereld.
Collectie
Het museum beschikt over een groot aantal voorwerpen van en over de voormalige Britse popgroep. Zo worden er onder meer kleding en attributen getoond die de leden van de band droegen en gebruikten tijdens hun eerste optreden in Nederland. Dit was op 6 juni 1964 in het nabijgelegen Blokker in de gemeente Drechterland. Verder worden er instrumenten van de band getoond en is er een uitgebreide collectie met betrekking tot gitarist en activist John Lennon te zien.
Galerij
Zie ook
Lijst van muziekmusea
Lijst van musea in Zuid-Holland
Culturele impact van The Beatles
Museum in Alkmaar
Muziekmuseum in Nederland
The Beatles
|
Geschiedenis
Het museum werd op 6 juni 1981 opgericht door Azing Moltmaker. Het was toen gevestigd op een kamer van 40 m² in Krommenie. Hiermee opende hij het eerste museum wereldwijd dat geheel aan The Beatles was gewijd. In 1995 verplaatste hij het museum naar de Laat in Alkmaar. In deze stad kende het tot nu acht opeenvolgende vestigingen. De heropening op 29 november 2014 aan de Noorderkade werd verricht door drie burgemeesters: Piet Bruinooge van Alkmaar, Rob van der Riet van Drechterland en Jan Broekhuis van Hillegom. In de laatste twee gemeenten hebben The Beatles in de jaren zestig opgetreden. Tijdens deze heropening werd oprichter Moltmaker door burgemeester Bruinooge onderscheiden met een gouden ere-insigne van Alkmaar voor zijn langdurige inzet voor het museum.
Op 4 juni 2016 vond de heropening aan de Pettemerstraat 12a plaats, waar het voor tien jaar heeft getekend. De oppervlakte van dit museum is 1.200 m², iets kleiner dan de vestiging aan de Noorderkade, die 1.540 m² bedroeg. Het museum behoort tot de grotere Beatles-musea ter wereld.
| 6 |
museum, tentoonstellingsruimte, kunstcollectie
|
10,207 |
GardenStore
|
5765085
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Straelseweg
|
Straelseweg
|
De Straelseweg is een doorgaande weg in de Nederlandse stad Venlo.
Naamsherkomst
De straat dankt haar naam aan het - tegenwoordig - Duitse plaatsje Straelen. De weg heette aanvankelijk Weg naar Straelen, maar veranderde in de 19e of 20e eeuw van naam.
Ligging
De straat loopt vanaf de kruising met de straten Sint-Martinusstraat/Noord-Binnensingel/Mercatorstraat door tot in 't Ven, waar het (tegenwoordig) tegen de A67 doodloopt. De totale lengte bedraagt circa 2,5 km.
Geschiedenis
Wanneer de weg precies is aangelegd, wordt niet uit de bronnen duidelijk. Volgens Hermans is het wel een van de oudere wegen rondom Venlo. Oorspronkelijk liep de weg helemaal tot aan de huidige kreis Straelen, waar het de Venloërweg heet(te). Wel moet de weg al hebben bestaan toen Venlo stadsrechten kreeg, want Straelen was (naast Geldern natuurlijk) een van de plaatsen in de regio waar veel handel mee werd gedreven, aangezien de plaats geen directe verbinding met de Maas had. Een goede verbinding met die plaats was dus van levensbelang. Venlo ontpopte zich al heel snel tot een belangrijke handelsplaats voor het hertogdom Gelre. Hoewel Roermond de hoofdstad was van het Overkwartier van Gelre, gold Venlo als de belangrijkste handelsplaats.
Na de Tweede Wereldoorlog, waarin Venlo veelvuldig werd gebombardeerd, werd de oorspronkelijk Oostsingel geheten weg aan oostzijde van de stad veranderd in de Weselseweg. Deze weg, die begint bij het Koninginneplein, werd doorgetrokken tot aan de grens met Duitsland, waarbij het stuk Straelseweg vanaf de A67 tot aan de grens van naam veranderde in Weselseweg. Meteen aan Duitse zijde heet de weg tegenwoordig Dammerbrucherweg. Daarmee is de directe verbinding tussen Venlo en Straelen in naam verdwenen.
Wie echter vanuit Straelen over deze B58 richting Venlo rijdt, zag tot circa 2010 als eerste de kerktoren van de Venlose Sint-Martinusbasiliek in de verte, waarbij de kerktoren pal op de weg leek te staan. De (volgens sommigen) 90 meter hoge stadstoren moet tot de afbraak echter nog eerder te zien zijn geweest. Tegenwoordig ziet men echter als eerste de Romertoren direct rechts naast deze Martinustoren.
Maas-Buurtspoorlijn
Over het eerste gedeelte van de weg, vanuit de Goltziusstraat via de Sint-Martinusstraat, liep het spoor van de Maas-Buurtspoorlijn. Dit spoor lag aan de westzijde van de weg. Voor de Heilig Hartkerk langs boog het spoor richting Velden. Het grootste gedeelte van het traject wordt tegenwoordig verzorgd door buslijn 83.
Belangrijke gebouwen
Metropole
Metropole is een gebouw in Art-Nouveau-stijl, en omvat een complex van een zestal panden, waarvan 5 rijksmonumenten en 1 gemeentelijk monument. Eén van de panden bevindt zich om de hoek aan de Noord-Binnensingel. Het complex werd gebouwd tussen 1901 en 1903. Het complex dankt haar naam aan het café Metropole, dat in 1912 in het hoekpand werd geopend.
Melkfabriek
Tussen de Helbeek en de Straelseweg heeft van 1925 tot 1983 de melkfabriek Sint-MartinusSint-Jozef gelegen, die aan Campina leverde. Nadat deze fabriek was afgebroken, werd dit gedeelte van de Helbeek pas aangelegd. Daarbij werd de straat ook middels een bocht aan het einde verbonden met de Straelseweg.
Kunstkring Kyra
Ook heeft tussen de Helbeek en de Straelseweg aan westzijde, een stukje terug richting de stad, tot na eeuwwisseling de Kunstkring Kyra gelegen. Toen in 2005 het Kunstencentrum Venlo en Omstreken naar het Goltziusgebouw verhuisde, kwam de locatie aan de Helbeek te vervallen. Daarna werd het pand omgebouwd tot appartementencomplex.
Heilig Hartkerk
De Heilig Hartkerk (officieel: rooms-katholieke kerk Heilig Hart van Jezus) werd, howel nog niet geheel gereed, in 1922 ingewijd. De kerk heeft dienst gedaan tot kort na de eeuwwisseling, toen zij uit de eredienst werd onttrokken. Het door Jules Kayser ontworpen gebouw geniet een rijksmonumentale status vanwege een aantal objecten in het interieur. Wat er echter met dat interieur is gebeurd is in 2023 nog niet bekend.
Aangezien de woningen bij de kerk lagen/liggen aan de Veldenseweg, wordt de kerk niet daadwerkelijk aan de Straelseweg gesitueerd. Vlak vóór de kerk ligt een rotonde, waar de straat aan rechterzijde wordt voortgezet. Na circa 100 meter doorkruist de weg de N271 en zet zich voort in 't Ven.
Tuincentrum
Meteen na de N271 bevindt zich aan oostzijde een groot tuincentrum, met sinds de eeuwwisseling, inpandig, een winkel in paardenbenodigdheden.
Ballorig (voormalige rijwielfabriek)
Schuin tegenover het tuincentrum heeft aanvankelijk de rijwielfabriek Cyrus gelegen, met een showroom aan het begin van de Straelseweg op de hoek met de Herungerstraat (destijds nog Herungerweg geheten). Nadat de fietsenfabriek verhuisde, kwam er in 1968 een drukkerij in het pand. Nadat het pand lange tijd heeft leeggestaan is in de jaren 10 van deze eeuw de indoor-speeltuin Ballorig in het pand gekomen.
Klooster Nazareth
Weer een stukje verder, aan westzijde van de weg, bevindt zich het Rijksmonumentale Klooster Nazareth, ontworpen door Henri Seelen en in 1939 aangepast door Jules Kayser. De Zusters van Liefde van Onze Lieve Vrouw, Moeder van Barmhartigheid bleven tot in de jaren 80 in het gebouw, daarna werd het verbouwd tot appartementencomplex.
gemeenschapshuis
Weer een stukje verder, aan oostzijde van de weg, ligt een gemeenschapshuis (de Bantuin) inclusief een moderne kerkgemeenschap (Sint-Michaëlkerk). De zaal van deze moderne kerk wordt tevens gebruikt als zaal voor lezingen. Schuin tegenover het gemeenschapshuis heeft tot ongeveer de jaren 10 van deze eeuw een feestzaal gelegen.
Monumenten
Aan de weg liggen twee (of vijf, afhankelijk van de telling) rijksmonumenten, te weten:
|}
Daarnaast ligt er aan de weg één gemeentelijk monument:
|}
Straat in Venlo
|
Tuincentrum
Meteen na de N271 bevindt zich aan oostzijde een groot tuincentrum, met sinds de eeuwwisseling, inpandig, een winkel in paardenbenodigdheden.
| 2 |
tuinwinkel, tuincentrum, tuinartikelen
|
2,572 |
Landform
|
646482
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zinkgat
|
Zinkgat
|
Een zinkgat, ook wel verdwijngat of sinkhole genoemd, is een landvorm die is ontstaan door het instorten van een holte in het substraat. Het vormt een afgesloten depressie in het landschap.
Ontstaan
Het woord zinkgat is in de geomorfologie de term die wordt gebruikt om de landschapsvorm aan te duiden die overblijft na instorting van een holte in het onderliggende gesteente of sediment.
De meest voorkomende zinkgaten zijn dolines; dit zijn laagtes die zijn ontstaan door karst, het oplossen van kalksteen in water.
Zinkgaten kunnen ook ontstaan door het oplossen van zout in de bodem (veelvoorkomend rond de Dode Zee), het instorten van natuurlijke drainagetunnels, of het instorten van door mensen gemaakte (antropogene) holtes zoals mijngangen. Bij de vorming door zout, wordt het zout, dat lichter is dan het omliggende gesteente, omhoog gedrukt. Dit kan eeuwen duren, maar wanneer het zout bij het grondwater komt, lost het op en ontstaat langzaam een groot gat onder de aardkorst.
Zie ook
Cenote
Doline
Gouffre
Verdwijngat
Ponor
Landvorm
Karstverschijnsel
|
Een zinkgat, ook wel verdwijngat of sinkhole genoemd, is een landvorm die is ontstaan door het instorten van een holte in het substraat. Het vormt een afgesloten depressie in het landschap.
| 1 |
landvorm, geografisch kenmerk, fysiek landschap
|
7,254 |
ParentAudience
|
975270
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/LHC%20Roomburg
|
LHC Roomburg
|
Leidse Hockeyclub Roomburg is in 1971 ontstaan door een fusie van hockeyverenigingen Zuidwijck en SISEO. LHC Roomburg (roepnaam Roomburg) is een hockeyvereniging in de Nederlandse stad Leiden en is gevestigd op de Van Vollenhovenkade.
Roomburg heeft 1.300 actieve leden en is hiermee de grootste sportvereniging in Leiden en heeft een plek in de Nederlandse Top 20 van grootste hockeyverenigingen. Roomburg heeft 90 teams, waarvan 65 jeugdteams. Roomburg kent ook een grote schare vrijwilligers; het betreft meer dan 100 ouders, fans en vrienden van Roomburg.
De eerste teams van Roomburg spelen beide in het seizoen 2018/2019 in de Eerste Klasse. Roomburg Heren 1 werd tweede in de reguliere competitie, en kon via play-offs de Overgangsklasse bereiken. Dit zou de eerste keer zijn voor de heren van Roomburg. In een onderling duel werd echter verloren van Houten, waardoor ze in het seizoen 2019/2020 wederom in de Eerste Klasse zullen spelen. Roomburg Dames 1 werd 11de en degradeert naar de Tweede Klasse.
Externe link
Website Roomburg
Roomburg
Sportvereniging in Leiden
|
Roomburg heeft 1.300 actieve leden en is hiermee de grootste sportvereniging in Leiden en heeft een plek in de Nederlandse Top 20 van grootste hockeyverenigingen. Roomburg heeft 90 teams, waarvan 65 jeugdteams. Roomburg kent ook een grote schare vrijwilligers; het betreft meer dan 100 ouders, fans en vrienden van Roomburg.
| 1 |
ouders, ouderpubliek, doelgroep ouders
|
1,053 |
ShippingRateSettings
|
2788244
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Beslispunt
|
Beslispunt
|
Ieder systeem heeft te maken met beslispunten dat afhankelijk van de uitkomsten een bepaald systeemgedrag vertoont.
Volgens de Test Management Approach (TMap) is een beslispunt een samenstelling van één of meer condities die de voorwaarden definieert voor de verschillende mogelijkheden in het daaropvolgende systeemgedrag.
Een beslispunt met een enkelvoudige conditie is simpelweg met ja of nee te beantwoorden.
Voorbeeld: ALS persoon heeft rijbewijs DAN auto kopen. Deze kun je testen met twee testgevallen:
persoon heeft een rijbewijs (waar)
persoon heeft geen rijbewijs (onwaar)
Een beslispunt kan ook uit meerdere condities bestaan die met de termen EN en/of OF met elkaar verbonden zijn. Dit wordt dan een beslispunt met samengestelde condities genoemd. Ook dit leidt tot een situatie die waar is én een situatie die onwaar is. Echter is dit afhankelijk van hoe de uitkomsten van de aparte condities ingevuld worden én de wijze waarop deze met elkaar verbonden zijn. Met behulp van booleaanse algebra kunnen de combinaties uitgewerkt worden. Een handig hulpmiddel hierbij is het gebruik van een waarheidstabel. Booleaanse algebra kent vele operatoren, voor het softwaretesten is over het algemeen afdoende om de elementaire operatoren EN, OF en NIET te gebruiken.
Neem als voorbeeld het volgende beslispunt: ALS (aantal bestellingen > 10 OF besteld_bedrag > 500 euro) DAN geen verzendkosten berekenen.
Als alle mogelijke combinaties getest moeten worden, kan de volgende waarheidstabel opgesteld worden:
Het aantal mogelijke combinaties wordt bepaald door het aantal condities. Uitgaande van de uitkomsten WAAR en ONWAAR is de formule: 2 tot de macht <het aantal condities>. In het geval van vijf condities zijn er 32 mogelijke combinaties. Het testen van al deze combinaties kan zeer tijdrovend zijn. Het testen van software heeft gauw te maken met de duivelsdriehoek. De keuze hoe beslispunten binnen een systeem te testen is een samenspel van de beschikbare tijd, de beschikbare geld én de gewenste kwaliteit. Afhankelijk van de situatie en de te verwachten risico's geeft de opdrachtgever aan hoe goed hij een systeem getest wil hebben. In veel gevallen kan gekozen worden voor een bepaalde mate van dekking, waarbij een subset van de mogelijkheden genomen wordt om deze gewenste dekking te behalen. De volgende dekkingsvormen zijn mogelijk:
Softwaretest
|
Neem als voorbeeld het volgende beslispunt: ALS (aantal bestellingen > 10 OF besteld_bedrag > 500 euro) DAN geen verzendkosten berekenen.
Als alle mogelijke combinaties getest moeten worden, kan de volgende waarheidstabel opgesteld worden:
| 1 |
verzendkosten, verzendinstellingen, verzendtarieven
|
1,612 |
RoofingContractor
|
2779433
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Willy%20Naessens
|
Willy Naessens
|
Willy Naessens (1939), Belgisch ondernemer en voetbalsponsor, eigenaar van de gelijknamige groep in industriebouw en zwembadenbouw
Willy Naessens (1949), Belgisch ondernemer en voetbalsponsor, eigenaar van Dakwerken Naessens
|
Willy Naessens (1939), Belgisch ondernemer en voetbalsponsor, eigenaar van de gelijknamige groep in industriebouw en zwembadenbouw
Willy Naessens (1949), Belgisch ondernemer en voetbalsponsor, eigenaar van Dakwerken Naessens
| 1 |
dakdekker, dakwerken, dakreparatie
|
7,785 |
Landform
|
6499
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoorn
|
Hoorn
|
Hoorn (muziekinstrument), een blaasinstrument
Hoorn (toeter), hulpmiddel voor slechthorenden
Hoorn (akoestiek), de hoorn als akoestische transformator
Hoorn (anatomie), een lichaamsdeel van sommige dieren
Hoorn (materiaal), een harde stof waaruit bijvoorbeeld nagels en hoorns bestaan
Hoorn (landvorm), een landvorm, meer bepaald een spitse bergtop (ook horn)
Hoornantenne, de hoorn als hoogfrequente versterker
Telefoonhoorn, het spraak- en luistergedeelte van een telefoon
Geografie
Nederland
Hoorn (Noord-Holland), stad en gemeente in Noord-Holland
Hoorn (Terschelling), dorp op het eiland Terschelling
Hoorn (Alphen aan den Rijn), buurtschap in de gemeente Alphen aan den Rijn
Hoorn (Westerwolde), gehucht in de gemeente Westerwolde
Hoorn (Heerde), buurtschap in de gemeente Heerde
Oude naam voor Horn (Limburg)
graafschap Horn in de gemeente Haelen
Chili
Kaap Hoorn, punt in Zuid-Amerika vernoemd naar het Noord-Hollandse Hoorn
Afrika
De Hoorn van Afrika, een schiereiland aan de uiterste oostpunt van Afrika
Schepen
Hoorn (schip), de Hoorn is een van de schepen waarmee Jacob le Maire de reis ondernam tijdens welke bovengenoemde Kaap Hoorn werd ontdekt
Nieuw Hoorn (schip, 1618), Nederlands spiegelretourschip onder schipper Willem Bontekoe
De Hoorn (schip, 1961), veerpont tussen Maasluis en Rozenburg
Nedlloyd Hoorn (schip, 1979), containerschip
Overige
Filips van Montmorency, Graaf van Hoorn (1524–1568)
Johannes Hoorn, gereformeerd predikant te Grootegast (1949–2013)
Hoorns (boek), een fantasyroman
Zie ook
Den Hoorn (doorverwijspagina)
Horn (doorverwijspagina)
|
Hoorn (muziekinstrument), een blaasinstrument
Hoorn (toeter), hulpmiddel voor slechthorenden
Hoorn (akoestiek), de hoorn als akoestische transformator
Hoorn (anatomie), een lichaamsdeel van sommige dieren
Hoorn (materiaal), een harde stof waaruit bijvoorbeeld nagels en hoorns bestaan
Hoorn (landvorm), een landvorm, meer bepaald een spitse bergtop (ook horn)
Hoornantenne, de hoorn als hoogfrequente versterker
Telefoonhoorn, het spraak- en luistergedeelte van een telefoon
| 2 |
landvorm, geografisch kenmerk, fysiek landschap
|
10,472 |
Seat
|
317916
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Routemaster
|
Routemaster
|
De AEC Routemaster is de jaren-zestig-versie van de wereldberoemde Londense rode dubbeldeksbus, die in vaste dienst was tot eind 2005 en ook daarna nog op enkele lijnen te zien bleef. Tussen 1956 en 1968 werden van deze bus 2876 exemplaren gebouwd door Associated Equipment Company (AEC) en de carrosseriefabriek Park Royal Vehicles als zelfdragende autobus in twee varianten voor het Londense stadsbusnet: de RM en de langere RML.
Beschrijving
De bus is in principe gebaseerd op het model van de dubbeldekker RT, waarvan 6956 exemplaren tussen 1938 en 1954 door AEC in samenwerking met London Transport zijn gebouwd. Het ontwerp van de Routemaster bevat vele innovaties, onder meer door technieken uit de luchtvaart, zoals het gebruik van lichtgewicht aluminium voor de zijbeplating. De zelfdragende carrosserie - met stalen subframes maar zonder zware chassisbalken - maakt een grote gewichtsbesparing mogelijk. De bussen hebben onafhankelijke voorwielophanging, stuurbekrachtiging, een volautomatische versnellingsbak en een hydraulisch remsysteem. De dieselmotor in liggende positie bevindt zich in langsrichting voorin, onder een motorkap.
Een Routemaster verschilt van modernere dubbeldeksbussen door de open achterkant waardoor passagiers gemakkelijk kunnen in- en uitstappen. Ook is een lopende conducteur aanwezig en daarom hoeft de chauffeur, die in een aparte cabine zit zonder verbinding met het reizigerscompartiment, geen kaartjes te controleren. De Routemaster (RM) was het laatste Britse bustype met deze traditionele indeling, maar de op dezelfde manier ingedeelde voorganger AEC Regent III (RT) was nog veel talrijker.
De ontwikkeling van dit type begon al in 1947. De Routemaster werd geïntroduceerd op 8 februari 1956. De serieproductie startte in 1958 en liep tot 1969. De Routemaster, waarvan er 2876 gebouwd zijn, is gebruikt tot eind 2005.
Vervanging
De Routemasters werden sinds de jaren tachtig vervangen door nieuwe bussen. Hiervoor was een aantal redenen:
de levensduur: bussen hebben een beperkte levensduur en in het drukke Londense verkeer, waar continu moet worden opgetrokken en geremd, slijten zij sneller dan elders - in dit opzicht hebben de Routemasters het lang volgehouden;
de kosten: de bus was duurder in het gebruik, mede doordat er behalve een chauffeur ook een conducteur nodig was;
de veiligheid: door de hoge leeftijd, het open instapbalkon en de onoverzichtelijkheid waren deze bussen minder veilig dan de gelede bussen waardoor ze werden opgevolgd;
de toegankelijkheid: mindervaliden, ouderen en kinderwagens konden door de hoge ingang minder gemakkelijk aan boord komen - dat was in strijd met Europese regels en lagevloerbussen kennen dit probleem niet.
Op 9 december 2005 reed voor het laatst een Routemaster op een reguliere buslijn (159). Een van de beroemdste onderdelen van het Londense straatbeeld was hiermee zo goed als verdwenen. Tachtig jaar lang behoorden deze dubbeldekkers en hun directe voorgangers van het verwante type RT tot de populairste kenmerken van Londen - tezamen met de Big Ben, de Tower Bridge, de Theems en de rode telefooncel.
De bussen waren na 2005 nog niet geheel uit het Londense straatbeeld verdwenen, want enkele Routemasters bleven voor het toerisme op twee "heritage"-routes rijden (de lijnen 9 en 15), in combinatie met modernere bustypen.
De meeste Routemasters werden gesloopt, maar veel exemplaren bleven voortleven, geconserveerd en gerestaureerd door busliefhebbers verspreid over het Verenigd Koninkrijk. Ook werden veel Routemasters naar het buitenland verkocht. Op vele plekken in de wereld zijn ze aan te treffen bij bijzondere ritten, festivals en andere manifestaties, waar ze de aandacht trekken als typisch element van Engelse folklore.
Varianten
Bij speciale gelegenheden kregen Routemasters weleens een bijzondere beschildering. Zo werd een van de oudste exemplaren, RM6, goud gekleurd ter gelegenheid van het gouden jubileum van koningin Elizabeth II in 2002.
Ook waren de rode stadsbussen in Londen niet de enige Routemaster-typen:
London Transport had ook een groene "coach"-versie voor de Green Line-diensten naar het Londense buitengebied.
Er bestond een "BEA"-versie - met eenassige bagage-aanhangwagen - voor de verbinding met de luchthaven Londen Heathrow.
Als enige busbedrijf buiten de Londense regio kocht de in Gateshead (Noordoost-Engeland) gevestigde Northern General Transport Company ook een serie Routemasters.
Deze varianten hadden afsluitbare vouwdeuren en misten dus het typerende open achterbalkon.
Museumbussen
Veel Routemasters zijn in Engeland bewaard gebleven en worden door liefhebbers met zorg opgeknapt en onderhouden. Ook in vele landen buiten Engeland rijden ex-Londense Routemasters voor plezierritten. De routes moeten wel zorgvuldig gekozen worden omdat de Routemaster een highbridge-dubbeldekker is die lang niet alle viaducten schadevrij kan passeren. De hoogte is ongeveer 4,40 m, terwijl de bruggen op snelwegen berekend zijn op 4 m. Daarom ziet men op het Europese vasteland vaker lowbridge-dubbeldekkers zoals de Bristol Lodekka, die door het publiek ten onrechte voor een Londense dubbeldekker worden aangezien, vooral als ze de rode kleur hebben. In Nederland beschikt het Haags Bus Museum sinds 2006 over een authentieke AEC Routemaster, de in 1962 gebouwde RM1312, die eerst eigendom was van London Transport en later van Arriva na de privatisering van de exploitatie van het Londense openbaar vervoer.
Gegevens
RM "Standard Routemaster"
Breedte: 8 ft = 243 cm
Lengte: 27 ft 6 inches = 845 cm
Hoogte: 14 ft 4½ inch = 436 cm
Zitplaatsen: beneden 28 + bovendek 36 = totaal 64
Aantal gebouwd: 2120
RML "Lengthened Routemaster"
Breedte: 8 ft = 243 cm
Lengte: 30 ft = 914 cm
Hoogte: 14 ft 4½ inch = 436 cm
Zitplaatsen: beneden 32 + bovendek 40 = totaal 72
Aantal gebouwd: 524
Interieur
New Routemaster
Burgemeester van Londen (Mayor) Ken Livingstone was zeer tevreden dat de Routemasters uit het stadsbeeld verdwenen. Volgens hem waren ze met hun open achterinstap en -uitstap in het drukke Londense verkeer niet meer te handhaven. Zijn opvolger als burgemeester, Boris Johnson, toonde zich bedroefd over het verdwijnen van het iconische voertuig. Hij kondigde in 2008 aan dat hij de Routemaster in de straten wilde terugbrengen. De vele moderne gelede bussen in Londen (die de bijnaam Bendy Bus hadden gekregen) - vaak van Duits fabricaat zoals de Mercedes-Benz Citaro - waren hem een doorn in het oog.
In 2010 werd het ontwerp voor de New Routemaster geopenbaard, een moderne hybride dubbeldekker. Door een open achterbalkon moest de reiziger het oude Routemaster-gevoel terugkrijgen. Vanaf de zomer van 2013 tot eind 2017 leverde Wrightbus 1000 "Borismasters" (de al snel ingeburgerde bijnaam) aan de vervoerders die de Londense buslijnen exploiteren onder de vlag van Transport for London.
Sinds in september 2016 op alle New Routemasters de conducteurs uit bezuinigingsoverwegingen werden afgeschaft blijft het achterbalkon permanent gesloten. Daarmee is het voornaamste nostalgische motief voor de komst van deze bussen weggevallen, maar de veiligheid is erbij gebaat.
Busmodel
Verkeer en vervoer in Londen
|
RM "Standard Routemaster"
Breedte: 8 ft = 243 cm
Lengte: 27 ft 6 inches = 845 cm
Hoogte: 14 ft 4½ inch = 436 cm
Zitplaatsen: beneden 28 + bovendek 36 = totaal 64
Aantal gebouwd: 2120
| 1 |
stoel, zitplaats, gereserveerde zitplaats
|
7,638 |
Date
|
1711795
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Juliaanse%20dag
|
Juliaanse dag
|
De juliaanse datum is de datum berekend volgens het wetenschappelijke Julian Date-systeem (afgekort: JD). Het is een getal, dat het aantal dagen na het gedefinieerde beginmoment aangeeft. Het drukt een bepaald moment (dag en tijd) uit. De juliaanse dag is de naar beneden op een geheel getal afgeronde waarde van de juliaanse datum.
Als beginmoment is volgens de juliaanse kalender 1 januari van het jaar 4713 v.Chr., 12 uur UT gedefinieerd. Het beginmoment volgens de gregoriaanse kalender is 24 november van het jaar 4714 v.Chr., 12 uur UT. Behalve dat de startdatum precies op 1 januari valt, heeft de juliaanse dag niets met de juliaanse kalender te maken.
Het systeem wordt gebruikt in de sterrenkunde en wordt aanbevolen door de Internationale Astronomische Unie. De juliaanse dag en datum worden als tijdsaanduiding gebruikt in de sterrenkunde, bijvoorbeeld bij satellietwaarnemingen. Hij kan ook gebruikt worden om het tijdsverschil tussen twee afzonderlijke gebeurtenissen snel te berekenen. Door middel van aftrekken wordt de tijd tussen twee historische gebeurtenissen berekend.
De juliaanse datum voor 1 januari 2016 00:00:00.0 UT is JD 2457388,500000.
Universele tijd
De juliaanse datum wordt niet berekend aan de hand van de plaatselijke maar aan de hand van de universele tijd. Zodoende is de juliaanse datum voor iedereen op aarde altijd hetzelfde en geschikt voor wetenschappelijk gebruik. De voorgenoemde datum is zo gekozen dat er eerder dan het betreffende jaar voor zover bekend geen sprake was van geschreven geschiedenis.
Onderverdeling
De juliaanse dag wordt als volgt verder onderverdeeld:
0,1 = 2,4 uur of 144 minuten of 8640 seconden
0,01 = 0,24 uur of 14,4 minuten of 864 seconden
0,001 = 0,024 uur of 1,44 minuten of 86,4 seconden
0,0001 = 0,0024 uur of 0,144 minuten of 8,64 seconden
0,00001 = 0,00024 uur of 0,0144 minuten of 0,864 seconden
Verstreken dagen
Sinds het begintijdstip zijn er bijna 2,5 miljoen juliaanse dagen verstreken. JDN 2.400.000 viel op 16 november 1858. JD 2.500.000,0 zal op 31 augustus 2132 om twaalf uur 's middags vallen.
Modified Julian Date
Een variant die minder grote dagnummers geeft is de Modified Julian Day (MJD) die begint om middernacht (00.00 uur) op woensdag 17 november 1858. Er geldt MJD = JD − 2400000,5. De MJD werd in 1957 ingevoerd door het Amerikaanse Smithsonian Astrophysical Observatory te Cambridge, Massachusetts.
Externe links
Berekening van het juliaanse dagnummer
Idem
Tijd
|
De juliaanse datum is de datum berekend volgens het wetenschappelijke Julian Date-systeem (afgekort: JD). Het is een getal, dat het aantal dagen na het gedefinieerde beginmoment aangeeft. Het drukt een bepaald moment (dag en tijd) uit. De juliaanse dag is de naar beneden op een geheel getal afgeronde waarde van de juliaanse datum.
| 3 |
datum, kalenderdatum, ISO-datum
|
1,542 |
Photograph
|
5612032
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/58%20miljoen%20Nederlanders
|
58 miljoen Nederlanders
|
58 miljoen Nederlanders was een serie van vijftien documentaires in 1977 bij de Nederlandse Omroep Stichting (N.O.S.), waarin verschillende aspecten van de Nederlandse geschiedenis belicht worden aan de hand van historische reconstructies, prenten, schilderijen, foto's en manuscripten. De serie werd per aflevering begeleid door een 32 pagina's tellende brochure, met uitvoerige tekst en illustratie. Die brochures konden dan weer in een speciale 'opbergband' op de manier van Openbaar Kunstbezit tot een boek worden samengebonden, later opnieuw uitgegeven door o.a. Uitgeverij Het Spectrum.
Volgens berekeningen hadden er sinds het begin 58 miljoen mensen gewoond op het gebied dat het huidige Nederland omvat, exclusief koloniën. De serie behandelde niet zozeer de geschiedenis zoals deze toentertijd op school onderwezen werd maar ging vooral in op de manier waarop de gewone mens leefde en zijn/haar omgeving beleefde.
Afleveringen
58 miljoen Nederlanders en hun strijdmacht
58 miljoen Nederlanders en hun ziekten
58 miljoen Nederlanders en de mooie natuur
58 miljoen Nederlanders en hun voedsel
58 miljoen Nederlanders en de lagere school
58 miljoen Nederlanders en misdaad en straf
58 miljoen Nederlanders en de textielnijverheid
58 miljoen Nederlanders en hun behuizing
58 miljoen Nederlanders en hun bejaarden
58 miljoen Nederlanders en de zeevaart
58 miljoen Nederlanders en de erotiek
58 miljoen Nederlanders en de landbouw
58 miljoen Nederlanders en hun kunstenaars
58 miljoen Nederlanders en hun leiders
58 miljoen Nederlanders in andermans ogen
Bronnen
Barbara Mounier, "58 MILJOEN NEDERLANDERS. Korte productiegeschiedenis van de NOS-televisieserie uit 1977 over vaderlandse geschiedenis", Tijdschrift voor Mediageschiedenis 4 no 1 (2001): 33-63.
Nederlandse televisieserie
Geschiedenis van Nederland
|
58 miljoen Nederlanders was een serie van vijftien documentaires in 1977 bij de Nederlandse Omroep Stichting (N.O.S.), waarin verschillende aspecten van de Nederlandse geschiedenis belicht worden aan de hand van historische reconstructies, prenten, schilderijen, foto's en manuscripten. De serie werd per aflevering begeleid door een 32 pagina's tellende brochure, met uitvoerige tekst en illustratie. Die brochures konden dan weer in een speciale 'opbergband' op de manier van Openbaar Kunstbezit tot een boek worden samengebonden, later opnieuw uitgegeven door o.a. Uitgeverij Het Spectrum.
| 1 |
fotografie, foto, beeld
|
4,645 |
CollegeOrUniversity
|
5587524
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Thomas%20Quartier
|
Thomas Quartier
|
Thomas Quartier OSB (Kranenburg, 1972) is een Nederlands theoloog en filosoof van Duitse afkomst. Hij is de enige hoogleraar katholieke liturgie in Nederland.
Levensloop
Wetenschapper
Thomas Quartier studeerde theologie en filosofie aan de Radboud Universiteit en is sinds 1999 als wetenschapper hier aan verbonden. Sinds 2020 is hij werkzaam als hoogleraar Liturgiewetenschap. Daarnaast is hij deeltijds-hoogleraar liturgische en monastieke spiritualiteit aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven, medewerker van het Titus Brandsma Instituut en gasthoogleraar aan de Benedictijnse Universiteit Sant' Anselmo in Rome.
Geestelijk leven
In 2012 is Quartier ingetreden bij de Benedictijnen in de Sint-Willibrordsabdij op het landgoed Slangenburg in het buitengebied van Doetinchem. In april 2020 deed hij daar zijn eeuwige professie.
Sinds september 2020 is hij als monnik verbonden aan de Abdij van Keizersberg in Leuven.
Prijs
In 2021 werd Quartier de elfde Theoloog des vaderlands; hij werd de allereerste monnik met deze titel.
Publicaties
In zijn publicaties is Quartier een pleitbezorger voor de monastieke traditie. Het kloosterleven en de theologische thema’s waar Thomas Quartier zich mee bezig houdt, zijn volgens hem niet alleen relevant voor mensen in kloosters en kerken, maar bevatten ook verrassingen voor degenen die hier niet bekend mee zijn.
Buffet en rozenkrans: mijn moeders dood liturgisch beleefd - Adveniat 2023
Monniksvragen: Het klooster als klankkast voor een radicaal geluid - Kokboekencentrum 2022
Profetenstemmen - Adveniat 2022
Bedezang: liederen bidden door de dag - Adveniat 2021
Blijven: omarm wat op je pad komt - Adveniat 2021
Levensliederen: soundtrack voor kloosterspiritualiteit - Adveniat 2020
Open einde van je verlangen: Bidden met een hedendaagse monnik - Adveniat 2020
Liefdesgeboden: gevoel in het klooster van je leven - Adveniat 2019
Zinzoekers: dialogen over religie tussen oost en west, samen met Paul van der Velde - Abdij van Berne 2018
Kloostermensen, samen met Leo Fijen - Adveniat 2018
Heilige woede: Monnik zijn, een radicale keuze - Adveniat 2018
Kiemcellen: van klooster naar wereld - Berne Media 2016
Anders leven: hedendaagse monastieke spiritualiteit - Berne Media 2015
Liturgische Spiritualiteit: Benedictijnse impulsen voor klooster, kerk en wereld - Berne media 2013
Die Grenze des Todes, Ritualisierte Religiosität im Umgang mit den Toten - Lit Verlag 2011
Externe links
prof. dr. T. Quartier (Thomas), Hoogleraar - Vergelijkende Godsdienstwetenschap profiel op website Radboud Universiteit;
Thomas Quartier profiel op website Faculteit Theologie en Religiewetenschappen, KU Leuven.
Nederlands rooms-katholiek geestelijke
Nederlands filosoof
Nederlands hoogleraar
Hoogleraar aan de Radboud Universiteit Nijmegen
Hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Leuven
Benedictijn
|
Wetenschapper
Thomas Quartier studeerde theologie en filosofie aan de Radboud Universiteit en is sinds 1999 als wetenschapper hier aan verbonden. Sinds 2020 is hij werkzaam als hoogleraar Liturgiewetenschap. Daarnaast is hij deeltijds-hoogleraar liturgische en monastieke spiritualiteit aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven, medewerker van het Titus Brandsma Instituut en gasthoogleraar aan de Benedictijnse Universiteit Sant' Anselmo in Rome.
| 2 |
hogeschool, universiteit, hoger onderwijs
|
2,216 |
SpeakableSpecification
|
39874
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/XQuery
|
XQuery
|
XQuery is een querytaal die het mogelijk maakt, informatie uit een of meerdere XML-documenten op te vragen.
Qua functionaliteit lijkt de taal op SQL.
XQuery of XML Query gebruikt XPath-syntaxis om te verwijzen naar specifieke delen van een XML-document.
XQuery 1.0 is ontwikkeld door de XML Query werkgroep van het World Wide Web Consortium (W3C). Sinds 23 januari 2007 is het een webstandaard.
Er zijn twee onderscheiden soorten syntaxis voor XQuery:
De FLWOR-syntaxis (uitspreken 'flower'), waarvan de naam is afgeleid van de vijf basisinstructies die worden gebruikt: FOR, LET, WHERE, ORDER BY en RETURN.
De XQueryX-syntaxis (XML-syntaxis voor XML-query's), dat door machines te lezen is, en gebruikt kan worden voor het automatisch genereren van query's en voor het inbedden van query's in XML-documenten.
Een uitgevoerde query van XQuery levert een fragment van het doorzochte XML-document op, het resultaat hiervan is ook een XML-document. In het XQuery-datamodel worden deze XML-documenten overigens gezien als boomstructuren.
Veel van de functionaliteit van een eerder ontwikkelde en populaire querytaal voor XML, XQL, wordt ook door XQuery ondersteund.
Voorbeeld
Het voorbeeld hieronder levert per akte uit hamlet.xml (van Shakespeare) een alfabetische lijst op van alle unieke sprekers in die akte:
<hamlet>
{
for $acte in doc("hamlet.xml")//ACT
let $sprekerslijst := distinct-values($acte//SPEAKER)
return
<acte>
<titel>
{
string($acte/TITLE)
}
</titel>
<sprekerslijst>
{
for $spreker in $sprekerslijst
order by $spreker
return
<spreker>
{
$spreker
}
</spreker>
}
</sprekerslijst>
</acte>
}
</hamlet>
''Voorbeeld gebaseerd op Engelstalige artikel XQuery
Externe links
XQuery 3.1: An XML Query Language, W3C Candidate Recommendation 17 December 2015 , 17 December 2015
XQuery 1.0: An XML Query Language, W3C Recommendation , 23 januari 2007
XML Syntax for XQuery 1.0 (XQueryX), W3C Recommendation 23 januari 2007
XML Query (XQuery) 1.1 Requirements, W3C Working Draft, 23 maart 2007
W3C-standaard
|
XQuery is een querytaal die het mogelijk maakt, informatie uit een of meerdere XML-documenten op te vragen.
Qua functionaliteit lijkt de taal op SQL.
XQuery of XML Query gebruikt XPath-syntaxis om te verwijzen naar specifieke delen van een XML-document.
XQuery 1.0 is ontwikkeld door de XML Query werkgroep van het World Wide Web Consortium (W3C). Sinds 23 januari 2007 is het een webstandaard.
| 1 |
spreekbare inhoud, xpath, css-selector
|
12,070 |
GiveAction
|
1361618
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Spynie%20Palace
|
Spynie Palace
|
Spynie Palace is een twaalfde-eeuws kasteel, gelegen drie kilometer ten noorden van Elgin in de Schotse regio Moray. Het grootste deel van het huidige kasteel is vijftiende-eeuws. Het was de zetel van de bisschoppen van Moray tot 1689.
Geschiedenis
Voor de reformatie
Ontstaan
In 1207/8 koos bisschop Brice van Douglas de kerk van Spynie als zijn kathedraal. Zijn opvolger Andrew verkoos echter Elgin als plaats voor de kathedraal, maar bleef in Spynie wonen.
De eerste referentie naar Spynie Castle in de archieven dateert uit de late dertiende eeuw. In 1362 ontving bisschop John David II van Schotland als gast en later in het jaar stierf hij in the castle of Spynie. Vanaf 1370 betaalde bisschop Alexander Bur aan Alexander Stewart, graaf van Buchan en zoon van Robert II van Schotland, beschermingsgeld om zijn landen en mensen te verdedigen. In 1390 zocht de bisschop echter bescherming bij Thomas Dunbar, zoon van de graaf van Moray. Dit leidde ertoe dat de graaf van Buchan in juni 1390 Elgin in brand stak inclusief de kathedraal. In augustus beval Robert III van Schotland aan zijn broers, de graven van Buchan en Moray, om het castle of Spynie met rust te laten. Het is onbekend of Spynie gedurende deze periode schade heeft opgelopen.
Graaf van Buchan
In 1397 stierf bisschop Alexander in Spynie en verviel het kasteel aan de kroon. De graaf van Buchan, bijgenaamd de Wolf of Badenoch, werd aangesteld als beheerder. In mei 1398 moest hij het kasteel overdragen aan de nieuwe bisschop, William.
John van Winchester
Jacobus II van Schotland bezocht tussen november 1456 en juli 1457 bisschop John van Winchester in Spynie. In 1460 overleed bisschop John en werd begraven in een tombe in Elgin Cathedral.
David Stewart
Tussen 1462 en 1477 herbouwde bisschop David Stewart het kasteel. Hij voegde onder andere een grote woontoren toe, die daarna bekend werd onder de naam David's Tower.
Patrick Hepburn
In 1538 werd Patrick Hepburn bisschop van Moray. Hij was de laatste katholieke bisschop voor de reformatie.
Op 17 september 1562 bezocht Maria I van Schotland Spynie Palace en verbleef er twee dagen. Zeven dagen ervoor had haar leger de kapitein van Inverness Castle, George Gordon, de vierde graaf van Huntly, gedwongen het kasteel aan haar over te geven. Na haar bezoek aan Spynie, versloeg zij op 28 oktober tijdens de Slag van Corrichie in Aberdeenshire de graaf volledig.
In februari 1567 huwde Maria I haar derde man, James Hepburn, vierde graaf van Bothwell, een familielid van de bisschop. Op 15 juni werd de koningin bij de Slag van Carberry gevangengenomen en vluchtte Bothwell naar Spynie. In die tijd was de Engelse spion Christopher Rokesbye gevangene in Spynie Palace en hij meldde dat een samenzwering was geweest om James te vermoorden. Betrokken waren onder meer de graaf van Huntly en drie zonen van de bisschop. Bothwell wist zijn dood te voorkomen door een van de zonen van de bisschop te doden en zich te laten beschermen door zijn eigen mannen. Op het eind van het jaar vluchtte hij naar Orkney en vandaar uit naar Noorwegen in ballingschap.
Na de reformatie
In 1573 werd George Douglas benoemd tot eerste niet katholieke bisschop van Moray. In 1587 annexeerde de kroon de landen van de bisschop, al bleef Spynie Palace bewoond door de bisschop.
In 1589 bezocht James VI van Schotland tweemaal Spynie Palace.
Baronie
Toen in 1589 de bisschop overleed, nam de graaf van Huntly het kasteel in om meteen te worden uitgedaagd door de graaf van Moray. De koning loste de twist op door van Spynie een baronie te maken en die te schenken aan Alexander Lyndsay, broer van de graaf van Crawford. Huntly wilde echter het kasteel niet opgeven. Toen Lindsay poogde het kasteel met geweld in te nemen, werd hij gevangengenomen en werd pas door Huntly vrijgelaten na overeengekomen te zijn dat Huntly aan zou blijven als erfelijke beheerder van het kasteel. De vete tussen Moray en Huntly werd uiteindelijk beëindigd in 1591 door het vermoorden van Moray en een korte gevangenisstraf voor Huntly.
Convenanters
Onder de regering van Karel I van Engeland werd in 1638 door een groep geestelijken en leken een protest ingediend dat zij niet wilden dat de kerk van Schotland werd omgevormd tot eenzelfde structuur als de kerk van Engeland had. Een jaar later werd besloten het ambt van bisschop op te heffen. In die tijd was John Guthrie van Moray bisschop wonende in Spynie Palace. In 1639 werd hem het recht om te preken in Elgin ontnomen. De convenanters vielen hem echter niet lastig in zijn eigen kasteel. Bij een provinciale synode in 1640 werd hij beschuldigd van preken in een kapel bij Spynie en dat hij het covenant niet wilde ondertekenen. Een groep van 800 convenanters trok vervolgens naar Spynie. Bisschop Guthrie gaf zich over en zijn wapenschilden werden verwijderd van het kasteel; hij mocht er wel blijven wonen. Later dat jaar werd hij beschuldigd van simonie (het handelen in kerkelijke privileges), het dopen van onwettige kinderen, dansen en soortgelijke zaken. Hij werd gearresteerd en gevangengezet.
In 1641 gaf Karel I het kasteel aan de graaf van Moray. Morays neef, John Innes van Leuchars, werd aangesteld als beheerder. In april 1642 werden de meubels van de bisschop verhuisd naar Dundee en zijn vrouw trok volgde in mei. In november werd Guthrie vrijgelaten en trok zich terug in Angus, waar hij in 1649 overleed.
In mei 1645 werd Spynie Palace zonder succes belegerd door de graaf van Huntly. Montrose was een campagne begonnen tegen de convenanters om Karel I te steunen. Op 9 mei versloeg Montrose de convenanters bij Auldearn nabij Nairn en bezette twee dagen later Elgin. Vervolgens vond de genoemde belegering plaats.
In 1662 werd Murdo Mackenzie aangesteld als bisschop van Moray. Hoewel het parlement hem 1000 pond toezegde om Spynie Palace te herstellen, wees hij erop dat er meer geld nodig zou zijn om het kasteel weer bewoonbaar te maken.
In 1689 werd bij parlementsbesluit het bisschopsambt opgeheven in de Church of Scotland. Bisschop Hay, pas aangesteld in 1688, werd van zijn ambt ontheven. Hay trok naar Inverness waar hij in 1707 overleed.
Spynie Palace verviel tot een ruïne. In 1973 gaf Alexander Dunbar van Pitgaveny het kasteel in staatsbeheer.
Bouw
Spynie Palace is gelegen aan de zuidzijde van het Loch of Spynie dat met de zee in verbinding stond. Het oudste metselwerk stamt uit de veertiende eeuw.
In de late vijftiende eeuw bouwde bisschop David Stewart een woontoren die daarna bekend werd als David's Tower. De toren werd gebouwd op de fundamenten van een oudere, cilindervormige toren. De toren bevatte de privévertrekken van de bisschop. De oude, veertiende-eeuwse great hall in de westvleugel werden omgebouwd tot keuken. David's Tower bestond uit zes verdiepingen en was 22 meter hoog. Aan de buitenkant meet de toren 19 bij 13,5 meter. De toren werd afgebouwd door bisschop William Tulloch en aangepast door bisschop Patrick Hepburn. De wapenschilden van deze drie bisschoppen bevinden zich aan de zuidzijde van de toren, samen met het koninklijke wapen.
Eind twintigste eeuw is een steunmuur tegen de toren aangezet, in de richting waar vroeger een buitenmuur heeft gelopen, om instorting van de toren te voorkomen. Verder is er een loopbrug en een nieuw dak aangebracht.
Rond 1500 werd er een great hall bijgebouwd aan de noordzijde van de binnenplaats. Aan de westkant bevond zich de waterpoort, een uitgang aan de kant van Spynie Loch, met daarachter de keukens, bakhuis en brouwerij. Daarnaast lag de noordwestelijke toren die in eerste instantie kamers had, maar na 1689 werd omgebouwd tot duiventil.
De laatste katholieke bisschop Patrick Hepburn had nog schietgaten toegevoegd onderaan de toren om artillerieverdediging mogelijk te maken.
Rond 1450 werd er door bisschop John van Winchester een imposant poortgebouw toegevoegd aan de oostzijde. De poort kende onder andere moordgaten en een borstwering ter verdediging. De oorspronkelijke veertiende-eeuwse ingang aan de zuidzijde, 3,15 meter breed, werd dichtgemetseld. Verder waren in de oostelijke vleugel de stallen ondergebracht.
De zuidoostelijke toren was een simpele rechthoekige toren met kamers ten behoeve van de staf van de bisschop en na de reformatie voor de familie van de bisschop.
De zuidelijke vleugel werd na het bouwen van de oostpoort omgebouwd tot kapel. In de zuidmuur werd een piscina gebouwd.
Beheer
Spynie Palace wordt sinds 1973 beheerd door Historic Scotland.
Externe links
Historic Scotland, Spynie Palace
Undiscovered Schotland, Spynie Palace
Mysterious Britain, Spynie Palace
Kasteelruïne in Schotland
Historic Scotland
Moray
|
Baronie
Toen in 1589 de bisschop overleed, nam de graaf van Huntly het kasteel in om meteen te worden uitgedaagd door de graaf van Moray. De koning loste de twist op door van Spynie een baronie te maken en die te schenken aan Alexander Lyndsay, broer van de graaf van Crawford. Huntly wilde echter het kasteel niet opgeven. Toen Lindsay poogde het kasteel met geweld in te nemen, werd hij gevangengenomen en werd pas door Huntly vrijgelaten na overeengekomen te zijn dat Huntly aan zou blijven als erfelijke beheerder van het kasteel. De vete tussen Moray en Huntly werd uiteindelijk beëindigd in 1591 door het vermoorden van Moray en een korte gevangenisstraf voor Huntly.
| 2 |
geven, schenken, doneren
|
10,961 |
NewsArticle
|
2062662
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zorgnet-Icuro
|
Zorgnet-Icuro
|
Zorgnet-Icuro is een Belgische netwerkorganisatie van zorgorganisaties uit de social profit zoals algemene ziekenhuizen, residentiële en ambulante initiatieven uit de geestelijke gezondheidszorg en voorzieningen uit de ouderenzorg, meer bepaald de woonzorgcentra. Zorgnet-Icuro is een kennisdelende organisatie, een overlegplatform en de erkende werkgeversfederatie die de belangen van zijn leden bij de verschillende overheden en gezondheidsactoren verdedigt op Vlaams, federaal en internationaal niveau. Ruim 775 erkende zorgorganisaties zijn lid en stellen samen ca. 130.000 personeelsleden tewerk.
Missie
De kerndoelstelling van Zorgnet-Icuro is het mee helpen realiseren van kwaliteitsvolle, toegankelijke en betaalbare zorg. Zorgnet-Icuro streeft met zijn voorzieningen naar zorg op maat van elke bewoner, cliënt en patiënt. De voorzieningen van Zorgnet-Icuro onderschrijven de principes van maatschappelijk verantwoord ondernemen en streven winst enkel na om de continuïteit, de duurzaamheid en de kwaliteit van de zorg te garanderen. De uitbouw van een zorgnetwerk, met samenwerking tussen voorzieningen en over organisaties heen, is voor Zorgnet-Icuro prioritair. Samen met zijn leden ontwikkelt Zorgnet-Icuro duidelijke standpunten en plaatst die op de politieke agenda.
Geschiedenis
In 1938 werd het Verbond der Verplegingsinstellingen opgericht als onderdeel van Caritas Catholica, met als voornaamste doel de belangenverdediging van de christelijke verzorgingsinstellingen (ziekenhuizen, geestelijke gezondheidszorg, ouderenzorg). De eerste decennia draaide de organisatie op de inzet van enkele vrijwilligers, maar evolueerde in de jaren 60 naar een professionele werkgeversfederatie.
Eind 1977 werd het unitaire Verbond der Verplegingsinstellingen gesplitst in het Verbond der Verzorgingsinstellingen (VVI), de Fédération des Institutions Hospitalières de Wallonie (FIH-W) en de Coördinatie van Brusselse Instellingen (CBI). Begin 2009 werd het VVI omgedoopt tot Zorgnet Vlaanderen. Icuro is de naam die in 2010 werd gegeven aan de Vereniging van Openbare Verzorgingsinstellingen (VOV), de koepel van de Vlaamse openbare ziekenhuizen. Op 5 mei 2015 sloten Zorgnet Vlaanderen en Icuro een fusieprotocol waarna eind 2016 de statuten van de Zorgnet-Icuro werden goedgekeurd.
Bestuur
Zorgnet-Icuro is een ledenorganisatie met een democratische besluitvorming. Permanent overleg met de leden staat centraal in de bestuursorganen, zowel per sector (algemene ziekenhuizen, geestelijke gezondheidszorg, ouderenzorg) als per thema (personeel, financiering, zorg en zorgorganisatie, kwaliteit, ethiek enz.) Voor actuele thema’s worden er ad-hocwerkgroepen opgericht.
Gedelegeerd bestuurders:
?-2007: Carine Boonen
2007-2017: Peter Degadt
2018-heden: Margot Cloet met voorzitter dr. Etienne Wauters (afgevaardigd bestuurder van GZA)
Expertise
Zo'n 45 medewerkers zorgen dagelijks voor de dienstverlening aan de leden. Experts op verschillende specialisatiedomeinen volgen de sector op de voet en vertegenwoordigen Zorgnet-Icuro in tal van overlegstructuren. De expertise van Zorgnet-Icuro bestrijkt een groot aantal terreinen: kwaliteitsbeleid, financiering, sociaalrechtelijke materies, HR-beleid, medisch beleid, zorgorganisatie, governance, technologie en innovatie, ethiek enz. Zorgnet-Icuro werkt voor zijn leden-voorzieningen op verschillende niveaus: het geeft collectieve informatie en organiseert vorming en opleiding. Alle gespecialiseerde informatie kan door de leden geraadpleegd worden in een databank met log-in. Daarnaast beantwoorden de stafmedewerkers individuele vragen van leden, en geven advies op maat. Een derde pijler zijn de visies en standpunten die ontwikkeld worden in nauw overleg met de leden. Die worden voorgesteld en verdedigd op externe fora. Zorgnet-Icuro onderhoudt intensieve contacten met beleidsmakers, Vlaamse en federale administraties, politici en partnerorganisaties. Het vertegenwoordigt de aangesloten zorgorganisaties in tal van adviesraden en in de paritaire comités. Zorgnet-Icuro maakt deel uit van de koepelorganisaties Verso en Unisoc.
Publicaties/informatie
Zorgnet-Icuro publiceert Zorgwijzer, een magazine voor leden, beleidsmakers, partnerorganisaties en andere geïnteresseerden in de gezondheids- en welzijnssector. Het presenteert de standpunten van Zorgnet-Icuro, brengt good practices, portretten van personeel en interviews met beleidsmakers. Zorgwijzer is ook online te lezen.
De publieke website verschaft naast algemene informatie over Zorgnet-Icuro ook actualiteit (pers- en nieuwsberichten, publicaties, opleidingen, etc.).
Gezondheidszorg in België
Belgische organisatie
Katholieke vereniging in Vlaanderen
Vlaamse werkgeversorganisatie
|
De publieke website verschaft naast algemene informatie over Zorgnet-Icuro ook actualiteit (pers- en nieuwsberichten, publicaties, opleidingen, etc.).
| 1 |
nieuwsartikel, krantenartikel, nieuwsbericht
|
10,288 |
LocationFeatureSpecification
|
4362491
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/MijnOverheid
|
MijnOverheid
|
MijnOverheid is een website van de Nederlandse overheid waarmee burgers hun overheidszaken via het internet kunnen regelen. De site is ontwikkeld om alle overheidsinformatie op één plek toegankelijk te maken. Mensen kunnen op de website van MijnOverheid een account aanmaken, waarna zij hun post van de overheid via de site kunnen ontvangen, hun persoonlijke gegevens in kunnen zien en hun vergunningaanvragen bij de gemeente kunnen bekijken. Toegang tot een persoonlijk account van MijnOverheid krijgt men door zich te registreren en in te loggen met een DigiD. In juni 2015 waren er 1,6 miljoen burgers met een MijnOverheid-account. Een aantal grote overheidsorganisaties is aangesloten op MijnOverheid, waaronder de Belastingdienst, het Kadaster, de RDW (Dienst Wegverkeer), de Sociale Verzekeringsbank, het UWV, enkele gemeenten en belastingsamenwerkingen. Alleen organisaties met een publieke taak kunnen zich aansluiten op MijnOverheid. Het aantal overheidsorganisaties dat aansluit op MijnOverheid groeit de komende jaren dankzij de grootschalige inzet van de Berichtenbox door de Belastingdienst. Daardoor neemt het aantal gebruikers sterk toe.
MijnOverheid valt onder de verantwoordelijkheid van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Een afvaardiging van de aangesloten overheidsorganisaties vormt het dagelijks bestuur van MijnOverheid. MijnOverheid wordt gefinancierd uit de budgetten van de aangesloten overheidsorganisaties.
Geschiedenis
In 2005 zijn de eerste contouren ontstaan van MijnOverheid binnen een initiatief van 5 grote overheidsorganisaties (Belastingdienst, UWV, SVB, Kadaster en RDW) om de e-overheid voor burgers meer vorm te geven.
In 2006 is de ontwikkeling van MijnOverheid door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bij ICTU belegd binnen het programma e-Overheid voor Burgers.
In 2008 is het Nationaal Uitvoeringsprogramma betere dienstverlening en e-overheid (NUP) gestart. Dit programma had als doel lokaal en regionaal meer commitment te organiseren voor het invoeren van standaarden en e-overheidsbouwstenen, zoals MijnOverheid.
In april 2008 is MijnOverheid in een eerste versie live gegaan en is toen getest door enkele organisaties en 200 gebruikers.
Sinds 1 juni 2011 is Logius verantwoordelijk voor het beheer van MijnOverheid. Logius is onderdeel van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en beheert overheidsbrede ICT-voorzieningen, waaronder DigiD en MijnOverheid
Sinds september 2014 is de voorziening MijnOverheid toegevoegd aan de Voorzieningenlijst van het Forum Standaardisatie.
Op 24 juni 2015 wordt een nieuwe interface in gebruik genomen, die ook geschikt is voor tablet en smartphone.
Op 1 november 2015 is de Wet elektronisch berichtenverkeer belastingdienst in werking getreden die een grondslag biedt voor verplicht elektronisch berichtenverkeer met de Belastingdienst.
Werking
Sinds 1 november 2015 (inwerkingtreding Wet EBV) heeft elke Nederlander van 14 jaar of ouder een account bij MijnOverheid. Het account kan niet worden opgezegd.
Voor gebruik moet het account geactiveerd worden. Dit kan niet ongedaan gemaakt worden. Er kan bij activering of later een e-mailadres worden opgegeven, waarheen onder meer het bericht kan worden verstuurd dat er een nieuw bericht in de Berichtenbox is.
Men kan organisaties selecteren en deselecteren waarop de gang van zaken bij MijnOverheid van toepassing is, met dien verstande dat de landelijke Belastingdienst altijd meedoet, en dus niet gedeselecteerd kan worden. De Belastingdienst laat het plaatsen van een bericht in de Berichtenbox ook niet afhangen van activering van het MijnOverheidaccount. Na activering kan men de eerdere berichten dus alsnog lezen.
Per organisatie zijn er verschillen wat betreft de eventuele mogelijkheden om berichten weer, of (tijdelijk of blijvend) ook, op papier te ontvangen. Voor zover men beide kan ontvangen kan het selecteren van de organisatie, en daarmee de keuze van het ontvangen van berichten in de Berichtenbox, al of niet automatisch betekenen dat men ze niet meer op papier ontvangt; in het ene geval moet men actief aangeven ze ook op papier te willen ontvangen, in het andere geval moet men actief aangeven ze niet op papier te hoeven/willen ontvangen.
Belastingdienst
Alle berichten die de Belastingdienst naar de Berichtenbox verstuurt, stuurt deze minstens 2 jaar lang, gerekend vanaf de invoering hiervan voor het betreffende soort berichten (dus niet vanaf het activeren van het account op MijnOverheid) ook nog met de papieren post. Voor sommige berichten is die periode van 2 jaar al ingegaan of voorbij. Dit laatste geldt voor de berichten over de jaarlijkse verlenging van toeslagen.
Wie zelf niet in staat is digitale post te bekijken, en voor wie iemand anders machtigen om de digitale post te bekijken geen oplossing is, kan overleggen met de Belastingdienst over de mogelijkheid om een papieren kopie te krijgen van de berichten die naar de Berichtenbox worden gestuurd.
UWV
Bepaalde groepen uitkeringsgerechtigden zijn verplicht berichten van het UWV digitaal te ontvangen via MijnUWV.nl of Werk.nl. In de Berichtenbox staat het UWV, in tegenstelling tot de Belastingdienst, niet standaard aangevinkt als instantie waarvan berichten digitaal ontvangen moeten worden.
Externe links
Site van mijn.overheid.nl
https://www.nationaleombudsman.nl/onderzoeken/2017098-onderzoek-naar-knelpunten-voor-burgers-bij-mijnoverheid
Nederlandse overheid
Overheidswebsite
Generieke Digitale Infrastructuur
Nederlandse website
Nederlandstalige website
|
Geschiedenis
In 2005 zijn de eerste contouren ontstaan van MijnOverheid binnen een initiatief van 5 grote overheidsorganisaties (Belastingdienst, UWV, SVB, Kadaster en RDW) om de e-overheid voor burgers meer vorm te geven.
In 2006 is de ontwikkeling van MijnOverheid door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bij ICTU belegd binnen het programma e-Overheid voor Burgers.
In 2008 is het Nationaal Uitvoeringsprogramma betere dienstverlening en e-overheid (NUP) gestart. Dit programma had als doel lokaal en regionaal meer commitment te organiseren voor het invoeren van standaarden en e-overheidsbouwstenen, zoals MijnOverheid.
In april 2008 is MijnOverheid in een eerste versie live gegaan en is toen getest door enkele organisaties en 200 gebruikers.
Sinds 1 juni 2011 is Logius verantwoordelijk voor het beheer van MijnOverheid. Logius is onderdeel van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en beheert overheidsbrede ICT-voorzieningen, waaronder DigiD en MijnOverheid
Sinds september 2014 is de voorziening MijnOverheid toegevoegd aan de Voorzieningenlijst van het Forum Standaardisatie.
Op 24 juni 2015 wordt een nieuwe interface in gebruik genomen, die ook geschikt is voor tablet en smartphone.
Op 1 november 2015 is de Wet elektronisch berichtenverkeer belastingdienst in werking getreden die een grondslag biedt voor verplicht elektronisch berichtenverkeer met de Belastingdienst.
| 1 |
locatieaspect, voorzieningenlijst, eigenschapdetails
|
8,219 |
CollectionPage
|
4142120
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Semantic%20MediaWiki
|
Semantic MediaWiki
|
Semantic MediaWiki (SMW) is een uitbreiding (extensie) op MediaWiki software, die zorgt voor het annoteren van semantische data binnen wiki-pagina's. Daardoor bevat een wiki met deze uitbreiding een semantische wiki.
Data die zo is gecodeerd kan worden gebruikt in semantische zoekopdrachten en worden geëxporteerd in formaten als RDF en CSV.
Bijvoorbeeld, een pagina over Nederland zou Amsterdam als hoofdstad van Nederland kunnen annoteren. De syntaxis in een zin zou dan zijn:
<nowiki>
...de hoofdstad is [[Has capital::Amsterdam]] ...
</nowiki>
Dat is in de semantiek gelijk aan de uitspraak "Nederland" "heeft als hoofdstad" "Amsterdam".
In dit voorbeeld is "Nederland" het subject, "Has capital" is het predicaat en "Amsterdam" is het object van de semantische koppeling.
In een sjabloon zou de syntaxis van dezelfde koppeling worden:
<nowiki>
{{Country
...
|Capital=Amsterdam
...
}}</nowiki>
Externe links
Officiële webpagina
beschrijving extensie bij MediaWiki
Opensourcesoftware en vrije software
|
Externe links
Officiële webpagina
beschrijving extensie bij MediaWiki
| 1 |
verzamelingpagina, collectiepagina, webpagina
|
10,596 |
AMRadioChannel
|
5419160
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Onzy%20Matthews
|
Onzy Matthews
|
Onzy Durrett Matthews jr. (Fort Worth, 15 januari 1930 – Dallas (Texas), 13 november 1997) was een Amerikaanse jazzzanger, -pianist, -arrangeur, -componist en (televisie en film)acteur. Hij is vooral bekend van de bigband-arrangementen, die zijn gemaakt voor de Lou Rawls-albums Black and Blue en Tobacco Road, evenals arrangementen voor verschillende Ray Charles-publicaties uit de jaren 1960. Hij had jarenlang zijn eigen bigband en nam talloze nummers op voor Capitol Records, waaronder twee albums die onder zijn eigen naam werden uitgebracht. Later had hij een nauwe band met het Duke Ellington-orkest, waar hij tot eind jaren 1960 en 1970 als pianist, arrangeur en dirigent werkte.
Biografie
Vroege dagen en verhuizing naar Los Angeles
Onzy Durrett Matthews jr. werd geboren op 15 januari 1930 als zoon van Onzy Matthews en Leola Jones in Fort Worth, Texas. Hij groeide op in Dallas tot zijn vroege tienerjaren, toen zijn moeder naar Los Angeles verhuisde op zoek naar beter betaald werk. Zijn vroege blootstelling aan muziek was door te zingen in een kerkelijk gospelkoor. Matthews wist al vroeg dat hij muzikant wilde worden. Hij studeerde op 16-jarige leeftijd af van de middelbare school en wilde vooral zanger worden. Begin jaren 1950 schreef hij zich in aan het Westlake College of Music in Hollywood en studeerde zang, gehoortraining en harmonie. Net als de Berklee School of Music waren zij voorstanders van het Schillinger-systeem. Hij deed auditie bij bandleider Les Brown als arrangeur. Brown hielp Matthews zich te concentreren op wat hij in een arrangement moest houden dat werkt en wat hij moest weggooien.
Eerste breaks met Dexter Gordon en Curtis Amy
In 1959 nam Matthews contact op met Dexter Gordon, die destijds een prominente rol speelde in het jazzcircuit in Los Angeles. Matthews eerste bigband werd opgericht met de hulp van Gordon en mede-saxofonist Curtis Amy. De band begon met een boek met 21 hitlijsten van Matthews en oefende op woensdagavond 5 maanden lang totdat ze eindelijk optredens in de omgeving boekten. De band was een conglomeraat van all-star jazz-/studioartiesten uit Los Angeles, die onmiddellijk de voorkeur gaven aan het spelen van Matthews inventieve, op blues gebaseerde orkestraties. De eerste spelers die door zijn band kwamen, waren Gordon, Amy, Sonny Criss, Jack Sheldon, Carmell Jones en Red Mitchell. Curtis Amy nam in 1961 en 1962 twee originele nummers van Matthews op op zijn lp's Meetin' Here en Way Down bij Pacific Jazz Records. Dexter Gordon nam Matthews originele song Very Saxily Yours op voor zijn lp Gettin' Around bij Blue Note Records, maar het nummer werd pas 25 jaar later uitgebracht op de heruitgave van de cd. Matthews werd in Los Angeles bekend als een bedreven arrangeur en muzikaal leider. Zijn eerste professionele arrangementen kwamen in die tijd binnen bij Lionel Hampton, Della Reese, Ruth Price en Gene McDaniels. Het eerste nummer van Matthews dat commercieel werd opgenomen was in 1956, toen klarinettist Maurice Meunier, die met Lionel Hampton had gespeeld, in Frankrijk opnamen maakte. Meunier had een exemplaar van Matthews Blues for the Reverend gekregen door zijn samenwerking met de Hampton-band het jaar ervoor.
Rassendiscriminatie en problemen met platenmaatschappijen
Net als andere zwarte jazzartiesten uit die tijd, zoals Billy Eckstine en Nat King Cole, was het voor Matthews bijzonder moeilijk om vooroordelen en kleurbarrières te doorbreken. Hij werd geconfronteerd met een agent die een geheel blanke groep inhuurde voor een show in Las Vegas (Nevada), in plaats van de gemengde band van Matthews. Zijn frustratie strekte zich uit tot A&R-vertegenwoordigers van Decca Records, Columbia Records en Capitol Records, die het geluid van de band en zijn muziek leuk vonden, maar hun bezorgdheid uitten, nadat ze de raciaal gemengde band persoonlijk hadden gezien.
Onzy Matthews Big Band
Matthews band vond begin jaren 1960 werk als een bigband in Los Angeles. De meeste van zijn spelers werden gedeeld, afgewisseld met de bigband van Gerald Wilson (een andere bigband met gemengd ras) om het weekend in het Metro Theatre in Los Angeles te spelen. De band had ook een langlopend optreden op maandagavond in de Virginia Club in Los Angeles. Spelers van Matthews bigbands en opnamen in Los Angeles waren onder meer Bud Brisbois, Curtis Amy, Bobby Bryant, Dick Hyde, Teddy Edwards, Earl Palmer, Jay Migliori, Conte Candoli, Richard 'Groove' Holmes, Horace Tapscott, Gabe Baltazar, Joe Maini, Ollie Mitchell, Herb Ellis, Carmell Jones, Sonny Criss en Jack Nimitz. Deze omvatten zowel zwarte als blanke studiomuzikanten, wat een probleem vormde totdat Matthews een contract tekende bij Capitol Records en samenwerkte met de veel jongere producent Nick Venet. Zangers voor wie Matthews optrad en schreef tijdens hun reguliere live-optredens, waren onder meer Ruth Price, Jimmy Witherspoon, Big Miller en June Eckstine.
Doorbraak met Lou Rawls en Capitol Records
Lou Rawls tekende begin 1961 bij Capitol Records en had eindelijk een doorbraak van hits met Les McCann en het album Stormy Monday. Nick Venet had de leiding over Lou Rawls en stelde hem voor aan Matthews. In augustus 1962 namen ze 13 nieuwe nummers op, gearrangeerd door Matthews, met Rawls unieke, resonerende baritonstem. Elf van die nummers zouden Rawls lp Black and Blue omvatten, die vanaf april 1963 drie weken lang in de Billboard stond en #130 bereikte. Beide mannen waren in juli en augustus 1963 terug in de studio van Capitol om meer nummers op te nemen, die het album Tobacco Road van Rawls vormden. Beide albums werden opnieuw uitgegeven in 1969 op de Capitol-publicatie Close-Up, die vanaf augustus 1969 drie weken lang in de Billboard-hitlijst stond, met een piek op #191. De band voor de twee Rawls lp's is in wezen de bezetting van de Onzy Matthews bigband uit die tijd. Matthews stijl van arrangeren paste perfect bij Rawls, maar het paar kwam niet samen voor andere publicaties voor Capitol. Twee andere sets singlesessies met Rawls uit 1963 zijn nooit uitgebracht. Matthews band bleef Lou Rawls steunen op live concerten en evenementen tijdens de late jaren 1960.
Een tweede spraakmakende Matthews-arrangeeropdracht in deze periode was voor Jac Holzman, die hem gebruikte om de traditionele jazzensemble-nummers te arrangeren voor Judy Henske's debuut-lp uit 1963 voor Elektra Records. Matthews werd uiteindelijk door Venet gecontracteerd bij Capitol en zijn eerste lp Non-Stop Jazz Samba werd opgenomen in februari 1963. Het album is echter niet uitgebracht. Het heeft drie verschillende bezettingen van ensembles, met zijn bigband als kern. Matthews toonde zijn bedrevenheid in een breed scala aan schrijven. De nummers lijken een beetje op Quincy Jones' album Big Band Bossa Nova uit 1962, uitgebracht door Mercury Records. Er zijn andere ongepubliceerde jazzsessies, die Matthews vanaf deze tijd heeft gearrangeerd met Dupree Bolton voor Pacific Jazz Records en nummers met Richard 'Groove' Holmes, die zijn opgenomen bij Capitol. Later liet Holmes Matthews alle nummers arrangeren voor zijn eigen publicatie Book of Blues: Volume I in 1964 voor Warner Bros. Records, ondersteund door Matthews bigband. Matthews schreef meer hitlijsten en leverde dezelfde band op Holmes publicatie A Bowl of Soul in november 1966, ook bij Warner Bros. Records. In januari 1964 nam Matthews zijn eerste commercieel uitgebrachte lp op onder zijn eigen naam met Capitol: Blues with a Touch of Elegance. Hoewel het geen financieel succes was, staat de lp bij musici en muziekcritici algemeen bekend als een meesterwerk van het componeren en arrangeren van jazz. De eerste recensie van Billboard was buitengewoon positief en plaatste het in de categorie «Jazz: Special Merit». Lefty Louie/Blues Non-Stop, een door stemmen gesteund kwartet, werd ook opgenomen tijdens deze sessies en werd als single uitgebracht bij het Capitol-label.
In juli 1964 werd het volgende Capitol-album Sounds of the '60s van Matthews opgenomen, maar het kwam pas in het voorjaar van 1966 uit. De lp is niet zo'n samenhangend project als de eerste publicatie en kreeg niet dezelfde bekendheid als Blues With a Touch of Elegance. De eerste Billboard-recensie was vrij positief, maar hielp niet bij het stimuleren van de verkoop van een lp, die tegen de tijd van de vertraagde publicatie als passé werd beschouwd. In oktober 1966 kreeg Matthews de opdracht om voor Esther Phillips te schrijven. Zijn nummers werden live opgenomen in 1970 en verschenen op de Atlantische publicatie Confessin' the Blues, een van Phillips beste opnamen. De Phillips-uitgave is vaak ten onrechte als opgenomen in 1976 bestempeld vanwege de herverpakking als compilatie. Opnieuw steunt Matthews bigband de primaire artiest. Zijn andere arrangementen voor opnamen waren onder meer werk voor Herb Alpert en Curtis Amy's lp The Sounds of Broadway/The Sounds of Hollywood uit 1965 voor Palomar Records. Hij schreef wat voor de bigband van Lloyd Price en ook voor de Jazz with Steve KTLA T.V.-show uit Los Angeles in 1963. Vanaf dat moment waren er geen publicaties meer van Matthews als leider voor Capitol of een ander platenlabel. Er werd veel opgenomen met Capitol en uiteindelijk voor het eerst uitgebracht op de Mosaic Select 29 cd-set in 2007. Matthews stond bekend als zanger, maar de enige documentatie hiervan staat op de Mosaic-set uit 2007. Producent Michael Cuscuna vond drie nummers die Matthews tijdens deze periode opnam in juli en oktober 1964, waar hij zijn zang overdubde, terwijl hij frontman was van zijn bigband. Deze waren nooit uitgegeven voordat de Mosaic-set werd geproduceerd. De bigband van Onzy Matthews werd veel meer opgenomen op publicaties van andere artiesten, voornamelijk achtergrondzangers, dan onder zijn eigen naam.
Ray Charles en andere geschriften
In het midden van de jaren 1960 was Matthews in staat om zijn eerdere succes met arrangeren om te buigen in het aanbieden van talrijke arrangementen met zanger Ray Charles. Al deze nummers zijn opgenomen voor ABC-Paramount Records. In maart en juni 1965 werden twee arrangementen van Matthews opgenomen op Charles lp Country & Western meets Rhythm & Blues. Hij had één arrangement op het album Moods van Ray uit 1966 en nog drie op Charles Cryin' Time. Beide lp's uit 1966 waren behoorlijk succesvol en kwamen in de Billboard-hitlijsten. Een laatste notering voor Ray Charles werd gemaakt voor de single That's All I Am To You. Matthews arrangement van Driftin' Blues op Cryin' Time staat bekend als een hoogtepunt met een gitaarsolo van Ray Crawford. Meer schrijfopdrachten gedurende deze tijd waren onder meer het regelen van tv-shows, zoals de CBS-special It's What's Happening, Baby! van 29 juni 1965 met tal van hedendaagse popacts.
Acteercarrière
Matthews werkte voor het eerst in de nachtclubs van Los Angeles als zanger in de jaren 1950 en werd bekend als een persoonlijkheid. Hij had zijn eerste tv-optreden in het KLAC-tv-programma Hollywood On Television, gepresenteerd door Al Jarvis, waar hij in duet zong met co-presentator Betty White (haar eerste tv-werk). Hij begon ook te acteren in Hollywood. Matthews was lang, knap en sprak heel goed. Hij verscheen in juli 1965 in het NBC Kraft Suspense Theater aflevering Connery's Hand en ook de 14 februari 1966 aflevering In Search of April van Run for Your Life met in de hoofdrol Ben Gazzara, die ook op NBC draaide.
Duke Ellington, Parijs, laatste verhuizing naar Dallas
Matthews en zijn band gingen in 1966 op een tournee van drie weken voor Capitol Records om zijn tweede lp voor het label te promoten (Sounds of the '60s!). Tijdens een stop in New York ontmoette hij Mercer Ellington en werd als gevolg daarvan vervanger aan de piano voor Duke Ellington, die in slechte gezondheid verkeerde. Hij ondernam in de jaren 1970 verschillende samenwerkingen met het Duke Ellington Orchestra als arrangeur. Hij schreef samen met Ellington de niet-opgenomen compositie Just a Gentle Word from You Will Do. Na de dood van Duke Ellington in 1974 had Matthews uiteindelijk een meningsverschil met Mercer Ellington in 1979 en later moest hij een loonconflict met de zoon van Ellington beslechten als gevolg van Matthews niet-genoemde arrangementen op de Musicmasters Records-cd Only God Can Make A Tree uit 1996. In de jaren 1970 arrangeerde Matthews muziek op lp's voor Earl Hines en Roy Ayers. Hij werkte ook aan televisiemuziek voor Paul Anka. In die tijd verhuisde hij tussen New York, Dallas en Seattle en werkte hij ooit voor Sheraton Resorts op de Maagdeneilanden, Aruba en Curaçao als solopianist en zanger. Ontgoocheld door een groot deel van het muziekcircuit, verhuisde Matthews in 1979 naar Parijs en richtte een ander jazzorkest op. Van daaruit werkte hij als componist, arrangeur en acteur en speelde hij in de film Dingo uit 1991 de trompettist Caesar, samen met Miles Davis.
Matthews keerde in 1993 terug naar New York na een financieel verwoestende operatie aan prostaatkanker. Mercer Ellington bood Matthews werk aan voor de Sacred Concert-muziek van zijn vader als arrangeur. Matthews droeg ook bij aan strijkarrangementen voor het I'm Glad There Is You-album van Vanessa Rubin voor RCA Novus gedurende deze tijd. Aangespoord door de dood van zijn moeder, verhuisde hij in 1994 terug naar Dallas om bij zijn vader te zijn, die overleed op 26 mei 1995. Gedurende deze tijd ontmoette Matthews Lon Dorsey, die sinds 1975 covers op Lou Rawls-muziek had gemaakt, voornamelijk in de nachtclub Plush Pup in Dallas, Texas. Dorsey en Matthews ontmoetten elkaar in Jeannette Brantley's Green Parrot 2 Club op Forest Avenue, waar Matthews keyboard en een van zijn arrangementen speelde. Toen Dorsey een bijna lege club binnenliep, merkte Matthews op hoe Dorsey op Lou Rawls leek, de twee werden meteen snelle vrienden en waren voor een bepaalde tijd onafscheidelijk. Dorsey reed met Matthews de hele stad door naar zijn afspraken, als zijn auto niet reed, liet zijn tanden bij de tandarts bewerken en verzorgde hem als zijn voeten zo opzwollen dat Matthews zijn schoenen niet kon dragen. Dit waren de dagen voorafgaand aan Matthews' dood. Dorsey nam Matthews mee naar Ron Ward, die burgemeester Pro Tem was geweest in Arlington (Texas), waar Ron ook Ron Ward Productions leidde en Dorsey's radioshow Life's Musical Moments produceerde, uitgezonden op KAAM 620 AM-radiostation, waar Big Al Dupree 19 weken te gast was. Matthews had Dorsey verteld dat hij liedjes voor hem ging schrijven, maar toen de drie bij elkaar kwamen, tot Dorsey's verbazing, had Matthews aan Ward verteld dat hij een zangeres in gedachten had.
De laatste keer dat Dorsey en Matthews samen werden gezien, was toen Dorsey leadzanger was van Big Al Dupree in de Balcony Club in Dallas en het was de verjaardag van Big Al. Matthews speelde een kleine plastic flutafoon, die hij die avond bespeelde en het publiek verbaasde. Dat was zijn laatste optreden voordat hij overleed. Op een dag belde Jeannette Brantley Dorsey om te vragen of Matthews naar zijn kantoor was geweest waar deze vaak rondhing, omdat Matthews altijd in het restaurant at en hij al twee dagen niet was komen opdagen, en Dorsey zei 'nee', omdat hij en Matthews ruzie hadden gekregen over Matthews' driftbuien. Dus Jeannette ging naar Matthews' appartement aan Reiger Street in Dallas om hem daar dood aan te treffen, onderuitgezakt over zijn Royal typemachine. Hij overleed terwijl hij werkte aan een compositie van Duke Ellington, waar Ruth Ellington om had gevraagd. Onzy Matthews had een laatste reeks tournees en concerten in Europa en Dallas, met zijn eigen muziek en die van Duke Ellington in 1996-1997. Een interview door de Dallas Observer drie maanden voor zijn dood schetste zijn muzikale carrière.
Muzikale erfenis
In 2007 produceerde Michael Cuscuna een reeks opnamen voor Mosaic Records, waarin de muziek van Onzy Matthews' Capitol-opnamen werd gedocumenteerd. Deze set bevat de twee albums, die hij met zijn bigband uitbracht plus al het andere niet-uitgegeven materiaal dat Matthews met zijn band bij Capitol opnam. De eerste lp, het bossanova-project uit 1963, werd destijds niet op de markt gebracht, ondanks het feit dat het schrijven en spelen gelijk was aan alles wat er in die tijd gebeurde in de jazz- en popmuziek. Matthews bigbands namen veel meer op op lp's van andere artiesten dan onder zijn eigen naam. Hij was een veelgevraagd arrangeur voor talrijke zangers en de band had een niveau van succes, dat zich vertaalde in een zeer goede live "club date" band en "studio" orkest. Zijn muziek en zijn band kregen nooit een echte kans om op eigen benen te staan.
Hij was een belangrijk onderdeel van verschillende muzikale en culturele bewegingen aan de westkust in de jaren 1950 en 1960. Matthews maakte deel uit van het muziekcircuit van Central Avenue in de jaren 1950 en groeide muzikaal door interactie met belangrijke jazzmuzikanten, zoals Lionel Hampton, Dexter Gordon en Curtis Amy. Hij volgde ook een opleiding aan het Westlake College of Music bij grote componisten en arrangeurs zoals Bill Holman, Gary Peacock, Bob Cooper en Bob Graettinger. Matthews was raadselachtig en moeilijk aan te wijzen. In veel opzichten kreeg hij lang niet de eer die hij verdiende, in vergelijking met bigbandleiders of muzikale regisseurs zoals Oliver Nelson, Gerald Wilson of Harold Wheeler.
Overlijden
Onzy Matthews overleed in november 1997 op 67-jarige leeftijd in zijn appartement in Dallas aan hartfalen, veroorzaakt door aderverkalking.
Discografie
Als leader
1963: Non-stop Jazz Samba (Capitol Records)
1964: Blues With A Touch Of Elegance ((Capitol Records))
1964: Lefty Louie/Blues Non-Stop (7", Single) ((Capitol Records))
1966: Sounds For The '60s! ((Capitol Records))
2007: Onzy Matthews: Mosaic Select 29 (Mosaic Records)
Als componist, arrangeur en/of dirigent
1956: Maurice Meunier & His Orchestra Maurice Meunier (Barclay, Frankrijk)
1960: Memorial Album, Kenny Dorham (Xanadu)
1961: Meetin' Here, Curtis Amy (Pacific Jazz)
1962: Break Through, Clarence Shaw (Argo)
1962: Way Down, Curtis Amy (Pacific Jazz)
1962: Black and Blue, Lou Rawls (Capitol)
1963: Tobacco Road, Lou Rawls (Capitol)
1963: Judy Henske, Judy Henske (Elektra)
1964: Book of the Blues, Vol. 1, Richard 'Groove' Holmes (Pacific Jazz)
1964: Balanced for Broadcast: June 1964, Various artists (Capitol - promotional)
1965: Gettin' Around, Dexter Gordon (Blue Note)
1965: Country & Western meets Rhythm & Blues, Ray Charles (ABC-Paramount)
1965: The Sounds of Broadway/The Sounds of Hollywood, Curtis Amy (Palomar Records)
1966: Ray's Moods, Ray Charles (ABC-Paramount)
1966: Cryin' Time, Ray Charles (ABC-Paramount)
1966: A Bowl Of Soul, Richard 'Groove' Holmes (Pacific Jazz)
1970/1976: Confessin' the Blues, Esther Phillips (Atlantic)
1975: Mystic Voyage, Roy Ayers (Polydor)
1977: Jazz Is His Old Lady and My Old Man, Earl Hines (Catalyst Records)
1989: Music Is My Mistress Duke Ellington (Musicmasters)
1980: Landslide, Dexter Gordon (Blue Note)
1994: I'm Glad There Is You: A Tribute to Carmen McRae, Vanessa Rubin (RCA-Novus)
1996: Only God Can Make A Tree, Mercer Ellington (Musicmasters)
Filmografie
Televisie en film (acteur)
1965: Kraft Suspense Theatre: Connery's Hands
1966: Run for Your Life: In Search of April
1991: Dingo
Amerikaans jazzzanger
Amerikaans jazzpianist
Amerikaans jazzarrangeur
Amerikaans jazzcomponist
Amerikaans acteur
|
Matthews keerde in 1993 terug naar New York na een financieel verwoestende operatie aan prostaatkanker. Mercer Ellington bood Matthews werk aan voor de Sacred Concert-muziek van zijn vader als arrangeur. Matthews droeg ook bij aan strijkarrangementen voor het I'm Glad There Is You-album van Vanessa Rubin voor RCA Novus gedurende deze tijd. Aangespoord door de dood van zijn moeder, verhuisde hij in 1994 terug naar Dallas om bij zijn vader te zijn, die overleed op 26 mei 1995. Gedurende deze tijd ontmoette Matthews Lon Dorsey, die sinds 1975 covers op Lou Rawls-muziek had gemaakt, voornamelijk in de nachtclub Plush Pup in Dallas, Texas. Dorsey en Matthews ontmoetten elkaar in Jeannette Brantley's Green Parrot 2 Club op Forest Avenue, waar Matthews keyboard en een van zijn arrangementen speelde. Toen Dorsey een bijna lege club binnenliep, merkte Matthews op hoe Dorsey op Lou Rawls leek, de twee werden meteen snelle vrienden en waren voor een bepaalde tijd onafscheidelijk. Dorsey reed met Matthews de hele stad door naar zijn afspraken, als zijn auto niet reed, liet zijn tanden bij de tandarts bewerken en verzorgde hem als zijn voeten zo opzwollen dat Matthews zijn schoenen niet kon dragen. Dit waren de dagen voorafgaand aan Matthews' dood. Dorsey nam Matthews mee naar Ron Ward, die burgemeester Pro Tem was geweest in Arlington (Texas), waar Ron ook Ron Ward Productions leidde en Dorsey's radioshow Life's Musical Moments produceerde, uitgezonden op KAAM 620 AM-radiostation, waar Big Al Dupree 19 weken te gast was. Matthews had Dorsey verteld dat hij liedjes voor hem ging schrijven, maar toen de drie bij elkaar kwamen, tot Dorsey's verbazing, had Matthews aan Ward verteld dat hij een zangeres in gedachten had.
| 1 |
AM-radio, AM-zender, AM-radiokanaal
|
11,209 |
WebSite
|
621924
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Armada%20Music
|
Armada Music
|
Armada Music is een Nederlands platenlabel dat in 2003 door Armin van Buuren, Maykel Piron en David Lewis werd opgericht. De eerste twee letters van hun namen vormen tezamen 'Armada'. Het in Amsterdam-, London- en New York-gevestigde label is gespecialiseerd in elektronische dansmuziek en brengt muziek uit in verschillende genres, waaronder house, trance, deep house, progressive house en techno.
In 2018 won Armada Music voor de zesde keer een International Dance Music Award (IDMA) voor 'Best Global Record Label'.
(Exclusief) Gecontracteerde artiesten
Sublabels
Huidige sublabels
Vroegere sublabels
Externe link
Officiële website
Referenties
Nederlands platenlabel
Trance-platenlabel
|
Externe link
Officiële website
| 1 |
website, webpagina, domein
|
9,591 |
GeoCircle
|
1695168
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kisimul%20Castle
|
Kisimul Castle
|
Kisimul Castle (Schots-Gaelisch: Caisteal Chiosmuil), ook wel Kiessimul Castle genoemd, is een vijftiende-eeuws kasteel, gelegen in de baai bij Castlebay op Barra in de Schotse Buiten-Hebriden. Het kasteel was de zetel van de clan MacNeil.
Naam
De naam Kisimul is afgeleid van het Schots-Gaelisch cios, dat belasting betekent, en van mul dat aarden heuvel betekent.
Geschiedenis
Het is niet bekend in welke eeuw Kisimul Castle is gebouwd. Het kasteel is minstens dertiende-eeuws, al zou de elfde eeuw ook mogelijk zijn. Men vermoedt dat het eerste stenen gebouw binnen de muren op het eiland de St Cieran's Chapel is dat uit de elfde eeuw zou stammen.
De clan MacNeil claimt af te stammen van Neil van de Negen Gijzelaars, de Hoge koning van Ierland aan het einde van de vierde eeuw. De eerste van deze clan die zich vestigde in Schotland was vermoedelijk Hugh, koning van Aileachh en prins van Argyll. Zijn zoon, de 21e afstammeling van Neil van de Negen Gijzelaars, werd Neil of the Castle (Neil van het kasteel) genoemd. Het was deze Neil die Kisimul Castle in 1030 zou hebben gebouwd. Uit de vroege vijftiende eeuw zijn er schriftelijke bronnen, die aantonen dat de MacNeills zeker in het kasteel gevestigd waren; Gilleonan MacNeil kreeg namelijk landerijen van de Lord of the Isles (Heer van de Eilanden).
Het kasteel werd gebouwd als een toren met een omwalling. De toren had een borstwering, waar volgens de volksverhalen het hoofd van de huishouding van de MacNeils elke avond kwam roepen:The great MacNeil having finished his meal, the princes of the earth may dine (Nu de grote MacNeil klaar is met eten, mogen de prinsen van de aarde gaan dineren).
Later werden een hal en een kapel aan de binnenzijde tegen de ommuring gebouwd, aan de tegenovergestelde zijde van de toren.
In 1314 vochten de MacNeills vermoedelijk in de Slag om Bannockburn samen met de troepen van Robert the Bruce en kregen als beloning landerijen in Kintyre.
De meest beruchte bewoonster van Kisimul Castle was Marion of the Heads (Marion van de Hoofden), die de tweede vrouw was van MacNeil van Barra. Zij zorgde ervoor dat haar zoon de opvolger werd door haar stiefzonen te laten onthoofden.
Kisimul Castle werd verscheidene malen belegerd tijdens clanoorlogen en familievetes; het kasteel werd echter nooit ingenomen.
Tijdens de Jacobitische Opstanden in 1715 vochten leden van de clan mee, terwijl in 1745 de clan nominaal ondersteuning gaf aan Bonnie Prince Charlie, maar niet meevocht. Na het mislukken van die laatste opstand werd het clanhoofd gevangengenomen. In 1750 meldde een spion aan de verbannen prins dat MacNeil van Barra de prins bij een nieuwe opstand zou steunen met 150 man.
Het veertigste clanhoofd, Roderick MacNeil, ging bankroet en moest in 1840 Barra en al zijn landerijen verkopen aan de Gordons van Cluny. Door een huwelijk kwam het kasteel in de handen van de familie Cathcart. In 1937 kocht Robert Lister MacNeil, het 45ste clanhoofd, het kasteel terug en herstelden het in de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw, waarna het kasteel in staatsbeheer gegeven werd.
Aan het eind van de twintigste eeuw werden er archeologische opgravingen gedaan in Kisimul Castle. Potscherven en delen van stenen werktuigen duidden erop dat het eiland waarop Kisimul Castle staat al werd bewoond in de prehistorie. In een opgraving in de kelder van de donjon werd een versierd, gouden object uit de vroege twaalfde eeuw ontdekt.
Bouw
Kisimul Castle is gebouwd op een eiland in de baai van Castlebay en beslaat het hele eiland. De onregelmatige, min of meer vijfhoekige vorm van het kasteel is vergelijkbaar met die van Dunstaffnage Castle. De aanlegsteiger voor de boot en de poort bevinden zich aan de zuidoostelijke zijde van het eiland. In deze hoek staat ook de vijftiende-eeuwse donjon. Binnen de kasteelmuur werden tegen de omwalling aan in de loop der tijden verschillende gebouwen gerealiseerd. Met de klok mee bevindt zich ten westen van de donjon de keuken, met daarnaast het Tanist's House (het huis van de erfgenaam), dat in 1956-57 werd herbouwd. Het Tanist House bevindt zich in de meest westelijke hoek van het kasteel. De noordwestelijke vleugel wordt gevormd door de hal, die in 1958-59 werd herbouwd. De eerste verdieping werd ingericht als woning. In de noordelijke hoek van het kasteel bevindt zich de gevangenisput. De aansluitende noordoostelijke vleugel bestaat uit het oudste stenen gebouw van het kasteel, vermoedelijk was het de kapel. De aansluitende westelijke vleugel bestaat uit het Gokman's House, een woning voor de bewaker, vermoedelijk zeventiende-eeuws. Deze bevindt zich naast de poort van het kasteel. Deze poort heeft een ijzeren hek en wordt tevens beschermd door een mezekouw.
De donjon bestaat uit drie verdiepingen, een kelder en een hoge borstwering. De kelder, die diende als opslagruimte, is toegankelijk via een lage toegang aan de noordzijde. De eerste verdieping diende vermoedelijk als keuken. Op de tweede verdieping bevonden zich de privé-vertrekken; op de derde verdieping bevond zich de hal. Deze hogere verdiepingen kunnen anno 2009 bereikt worden via een houten trap vanaf de binnenplaats.
Ten zuiden van de donjon, buiten de ommuring, bevond zich het Crew House, waar de scheepsbemanning werd gehuisvest. Ernaast bevindt zich een stenen muur die een cirkelvormig gebied afsluit. Wellicht was dit een getijde afhankelijke vistrap of een kleine haven voor een galei.
Beheer
Kisimul Castle wordt beheerd door Historic Scotland.
Externe links
Historic Scotland, Kisimul Castle
Undiscovered Scotland, Kisimul Castle
Kisimul
Historic Scotland
Buiten-Hebriden
|
Ten zuiden van de donjon, buiten de ommuring, bevond zich het Crew House, waar de scheepsbemanning werd gehuisvest. Ernaast bevindt zich een stenen muur die een cirkelvormig gebied afsluit. Wellicht was dit een getijde afhankelijke vistrap of een kleine haven voor een galei.
| 1 |
geografische cirkel, cirkelvormig gebied, geo-radius
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.