id
int64 1
12.6k
| class_label
stringclasses 634
values | wiki_id
stringlengths 2
7
| wiki_url
stringlengths 32
160
| wiki_title
stringlengths 1
102
| wiki_full_text
stringlengths 62
295k
| context_paragraph
stringlengths 5
17.4k
⌀ | keyword_count
int64 0
21
| keywords_used
stringlengths 14
77
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
11,834 |
Winery
|
4797552
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wijngaardsberg%20%28Meerssen%29
|
Wijngaardsberg (Meerssen)
|
De Wijngaardsberg is een heuvel aan de rand van het Centraal Plateau, tussen Ulestraten en Meerssen, met een hoogte van ongeveer 130 meter. ten noordwesten, zuidwesten en zuidoosten bevindt zich rond de heuvel het Watervalderbeekdal.
Op de hellingen van deze heuvel zijn hellingbossen (Vliekerbos), waarin zich een brongebied bevindt waaruit de Watervalderbeek ontspringt. In het oosten ligt, in een dal, de buurtschap Waterval.
Geschiedenis
Vanouds werd wijnbouw op deze berg beoefend, die voor het eerst in 968 schriftelijk werd gedocumenteerd. De lokale Frankische koningin, Gerberga, zou in dit jaar bezittingen aan de Abdij van Reims hebben geschonken, waaronder de Wijngaardsberg. Het waren de monniken van de Proosdij te Meerssen die de wijngaarden beheerden. Tot omstreeks 1800 werd er wijn verbouwd. De Franse bezetter hief de Proosdij op en aan de wijnbouw kwam een einde. De voormalige terrassen zijn nog zichtbaar in het huidige hellingbos.
Geologie
Aan de zuidelijke voet van de helling van de Wijngaardsberg ligt de Groeve Waterval. Deze groeve is een geologisch monument en typelocatie van waar het Zand van Waterval wordt ontsloten.
Aan de westelijke voet van de heuvel ontspringt een kalktufbron, de Catharinabron.
Wijngaardsberghof
Op de heuvel bevindt zich, aan Wijngaardsberg 1, de Wijngaardsberghof. Dit is een kasteelboerderij die in de 18e en 19e eeuw werd gebouwd, voornamelijk 1870. Het betreft een drietal vleugels om een binnenplaats. De vierde zijde werd ingenomen door een kasteelachtig neogotisch landhuis dat echter tijdens de Tweede Wereldoorlog werd beschadigd en na 1945 werd afgebroken. De boerderijvleugels omvatten tevens een woonhuis. Het bouwwerk is uitgevoerd in baksteen, mergelsteen en Naamse steen.
De boerderij is geklasseerd als rijksmonument.
Vanaf 2002 wordt er op het domein, dat de Wijngaardsberghof omringt, weer wijn verbouwd. De wijngaarden omvatten 3 ha.
Heuvel in Limburg (Nederland)
Geografie van Meerssen
|
Wijngaardsberghof
Op de heuvel bevindt zich, aan Wijngaardsberg 1, de Wijngaardsberghof. Dit is een kasteelboerderij die in de 18e en 19e eeuw werd gebouwd, voornamelijk 1870. Het betreft een drietal vleugels om een binnenplaats. De vierde zijde werd ingenomen door een kasteelachtig neogotisch landhuis dat echter tijdens de Tweede Wereldoorlog werd beschadigd en na 1945 werd afgebroken. De boerderijvleugels omvatten tevens een woonhuis. Het bouwwerk is uitgevoerd in baksteen, mergelsteen en Naamse steen.
| 3 |
wijngaard, wijnmakerij, wijnbedrijf
|
5,742 |
SuspendAction
|
275256
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/IPod%20nano
|
IPod nano
|
De iPod nano is een draagbare mediaspeler van technologiebedrijf Apple die de iPod mini heeft opgevolgd en werd geïntroduceerd op 7 september 2005.
De verkoop en productie van de laatste generatie iPod nano werd op 27 juli 2017 beëindigd.
Beschrijving
De iPod is primair ontworpen om audiobestanden af te spelen en deze zijn op te slaan op een intern flashgeheugen. De capaciteit van deze opslagmethode is zo groot dat duizenden nummers op een iPod nano geplaatst kunnen worden.
Voor het bewaren van muziekbestanden op de iPod wordt het computerprogramma iTunes gebruikt, dat tevens ontworpen is door Apple. Hiermee kan de muziek van een persoonlijke verzameling cd's in een iPod worden opgeslagen, en er kunnen muziekbestanden van het internet worden gedownload en bewaard. Ook ingesproken teksten en radioprogramma's kunnen op een iPod worden opgeslagen, om op een geschikt tijdstip later afgespeeld te worden. Dit heeft tot de ontwikkeling van het verschijnsel podcasting geleid.
Eerste generatie
De eerste generatie werd geïntroduceerd op 7 september 2005 als opvolger van de iPod Mini. De iPod nano is duurder dan de Mini met dezelfde opslagcapaciteit, maar biedt voordelen als de compactheid, het kleurenscherm en het gebruik van flashgeheugen in plaats van een harde schijf.
De nano dankte zijn naam aan het kleine formaat: 8,9 cm hoog, 4,0 cm breed en 0,7 cm dik. In tegenstelling tot de Mini heeft de nano een kleurenscherm waarop foto's bekeken kunnen worden. De batterij zou veertien uur mee moeten gaan. Het formaat van het scherm is 176 x 132 pixels en kan 65.536 kleuren weergeven. In eerste instantie waren er twee versies beschikbaar: 2 en 4 GB. In februari 2006 introduceerde Apple ook een 1GB-versie. De 1GB-versie bleef niet lang in productie omdat in september 2006 de tweede generatie van de iPod nano werd uitgebracht.
De iPod nano kreeg negatieve publiciteit toen bleek dat het apparaat snel krassen leek te vertonen en bij sommige exemplaren het beeldscherm te makkelijk scheurde.
Tweede generatie
De tweede generatie iPod nano is verkrijgbaar sinds 25 september 2006 in een zilveren, roze, blauwe, groene en zwarte kleur. De nano is 9 x 4 x 0,7 cm groot en weegt 40 gram. De nano is ongeveer 80% kleiner dan de andere iPod modellen en was minder dan de helft van de grootte van 95% van de concurrenten met dezelfde opslagcapaciteit op de datum van lancering. Voor het maken van zo'n dunne mp3-speler was het gebruik van een ultradunne flash geheugenkaart nodig. De nieuwe iPod nano is verkrijgbaar in versies van 2, 4 en 8 Gigabyte en is voorzien van een 1,5" groot kleurenscherm en het iPod-scrollwheel. Het scherm van de nieuwe iPod nano is 47% helderder dan zijn voorganger.
De eerste generatie iPod nano was enkel te verkrijgen in zwart of in wit en met 1, 2 of 4 gigabyte flashgeheugen. Net als zijn opvolger heeft hij een 1,5" groot kleurenscherm en het iPod-scrollwheel.
Het apparaatje heeft ook de mogelijkheid foto's te tonen. De nano heeft minder mogelijkheden dan andere iPodmodellen, zoals het op een televisie tonen van afbeeldingen; dit is uitsluitend mogelijk op de 30 en 80 Gigabyte iPod. Naast het kleine formaat, heeft de iPod nano nieuwe mogelijkheden. Zo heeft de iPod nano een wereldklok waarmee de tijd in diverse steden bekeken kan worden en een stopwatch, ten slotte kan het beeldscherm nog beveiligd worden met een pincode. De hoofdtelefoonaansluiting bevindt zich overigens aan de onderkant van de nano opdat deze dan via die hoofdtelefoon om de nek gedragen kan worden (zoals een houwtouw).
Derde generatie
De derde generatie iPod nano werd op 5 september 2007 geïntroduceerd. Deze heeft de mogelijkheid om video's af te spelen en heeft een capaciteit van 4 GB of 8 GB. Ook nieuw is het 5cm QVGA-scherm, de lichtere kleurtinten, de chromen achterkant en de interface. De derde generatie is leverbaar in de kleuren zilver, blauw, rood, groen en zwart. Sinds februari 2008 is ook de kleur roze beschikbaar. Voor het bladeren door albums wordt gebruikgemaakt van Cover Flow.
Ten opzichte van de voorganger is de derde generatie 9,3 gram zwaarder geworden. Het langwerpige ontwerp heeft plaatsgemaakt voor een meer rechthoekig ontwerp. Het scherm heeft een resolutie van 320 x 240 pixels. De batterij zou bij het beluisteren van muziek 24 uur mee moeten gaan. Bij het bekijken van video is dit 5 uur.
Vierde generatie
Op 9 september 2008 kwam de vierde generatie uit, de iPod nano Chromatic. Deze is smaller en langer dan z'n voorganger. De nano heeft dan ook hetzelfde scherm als de derde generatie, alleen heeft Apple het scherm verticaal geplaatst, waardoor de nano weer de lange vorm terugkreeg. Ook heeft de nano een ovale vorm van boven- en onderaf gezien.
Nieuw bij de vierde generatie is de versnellingsmeter. Als de iPod nano verticaal wordt gehouden komt het coverflow tevoorschijn, of wanneer je foto's bekijkt en je houdt de nano verticaal, wordt de foto gedraaid waardoor je foto's liggend komen te liggen in plaats van een portretweergave (staand). Ook wordt met de versnellingsmeter het spel Maze gespeeld. De versnellingsmeter is tevens te vinden in de iPod Touch.
Ook nieuw in deze nano is de 'Shake-to-Shuffle'-functie. Als je je iPod schudt gaat hij naar een willekeurig nummer uit je muziekbibliotheek.
De vierde generatie iPod nano bestaat in een 4GB-, 8GB- en 16GB-uitvoering en is te verkrijgen in negen kleuren: zilver, zwart, paars, blauw, groen, geel, oranje, roze en rood (rood alleen in de online store van Apple).
Vijfde generatie
Op 9 september 2009 heeft Steve Jobs tijdens het iPod-event de vijfde generatie van de iPod nano geïntroduceerd. Nieuw is de videocamera die aan de achterzijde is weggewerkt, samen met de microfoon. De camera neemt op met een resolutie van 640×480 pixels met H.264-compressie. Ook zijn er enkele effecten beschikbaar die ingeschakeld kunnen worden tijdens het filmen.
Apple heeft de vijfde generatie uitgerust met een stappenteller die gebruikt kan worden met het Nike+-systeem. Ook is er een FM-radio ingebouwd in de nano, die signaal zal ontvangen via de snoertjes van de oortelefoon. Het scherm is 5mm groter dan bij het voorgaande model. De vijfde generatie is verkrijgbaar in een 8GB- en 16GB-uitvoering en is leverbaar in negen kleuren: groen, oranje, paars, roze, blauw, zilver, zwart, rood en geel.
Zesde generatie
De zesde generatie iPod nano is gepresenteerd op 1 september 2010. Het model is erg afwijkend in vergelijking met zijn voorgangers. Deze iPod heeft een touchscreenscherm, die MultiTouch ondersteunt. Het scherm is veel kleiner dan bij de voorgangers.
Het apparaat heeft nu een kleinere 3,9cm multi-touch scherm met een lagere resolutie van 240×240 pixels, maar een hogere pixeldichtheid van 220 pixels per inch, in tegenstelling tot de grotere 5,6cm scherm van de iPod Nano 5G. Het apparaat duurt ongeveer 3 uur voor een volledige lading.Het bevat nog steeds de Nike + iPod fitness optie, evenals een FM-radiotuner. Het heeft een zwart op wit contrast optie en andere toegankelijkheidsopties.De update voegde de mogelijkheid om nummers te pauzeren of te veranderen met de klik van de slaap / waak-knop. Ook de mogelijkheid werd toegevoegd om het apparaat uit te schakelen door de slaap / waak-knop. De user interface is ook verbeterd. Echter, veel consumenten waren van mening dat de zesde generatie een downgrade is, omdat het apparaat geen ingebouwde videocamera en microfoon heeft. En het is niet mogelijk om spelletjes te spelen en video's te bekijken.
Zevende generatie
De zevende generatie iPod nano werd onthuld op 12 september 2012. Het scherm is bijna twee keer groter dan zijn voorganger en de iPod is 5,4mm diep. Het aanraakscherm heeft een diameter van 64mm en bevat 240×463 pixels. Met zijn hoogte van 76,5mm en breedte van 39,6mm, is hij bijna zo groot als een kredietkaart. Het gewicht bedraagt 31 gram. Daarnaast heeft de iPod de bekende ronde thuisknop gekregen. Eveneens werd er een versnellingsmeter toegevoegd, zodat de beelden op het scherm meedraaien wanneer men het toestel kantelt. Hij is gemaakt van geanodiseerd aluminium en is beschikbaar in 7 kleuren (groen, blauw, geel, paars, zilver, roos en lei-zwart). Ook Bluetooth-technologie voor het draadloos gebruiken van luidsprekers en hoofdtelefoons werd voorzien op vraag van de vele gebruikers. De 30-pins connector is vervangen door een nieuwe Lightning-connector welke slechts over 8 pins beschikt.
Deze nieuwe versie is enkel beschikbaar in 16GB en wordt geleverd met een Lightning verbindingskabel, beknopte handleiding, en de Apple EarPods.
In augustus 2015 werden nieuwe kleuren gepresenteerd zonder hardwarematige veranderingen. De verkoop van de iPod Nano werd op 27 juli 2017 stopgezet.
Generaties
Ondersteunde audioformaten
AAC (8 tot 320 kbit/s)
Beveiligde AAC (uit de iTunes Store)
MP3 (8 tot 320 kbit/s, inclusief variabele bitrate)
Audible (formaten 2,3 en 4)
Apple Lossless
AIFF
WAV
MP4 (container)
Externe link
iPod nano - specificaties
nano
Consumentenelektronica
Afspeelapparatuur
Merknaam
|
De zesde generatie iPod nano is gepresenteerd op 1 september 2010. Het model is erg afwijkend in vergelijking met zijn voorgangers. Deze iPod heeft een touchscreenscherm, die MultiTouch ondersteunt. Het scherm is veel kleiner dan bij de voorgangers.
Het apparaat heeft nu een kleinere 3,9cm multi-touch scherm met een lagere resolutie van 240×240 pixels, maar een hogere pixeldichtheid van 220 pixels per inch, in tegenstelling tot de grotere 5,6cm scherm van de iPod Nano 5G. Het apparaat duurt ongeveer 3 uur voor een volledige lading.Het bevat nog steeds de Nike + iPod fitness optie, evenals een FM-radiotuner. Het heeft een zwart op wit contrast optie en andere toegankelijkheidsopties.De update voegde de mogelijkheid om nummers te pauzeren of te veranderen met de klik van de slaap / waak-knop. Ook de mogelijkheid werd toegevoegd om het apparaat uit te schakelen door de slaap / waak-knop. De user interface is ook verbeterd. Echter, veel consumenten waren van mening dat de zesde generatie een downgrade is, omdat het apparaat geen ingebouwde videocamera en microfoon heeft. En het is niet mogelijk om spelletjes te spelen en video's te bekijken.
| 1 |
pauzeren, onderbreken, tijdelijk stoppen
|
7,090 |
FoodEstablishment
|
1610918
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Roggebotsluis%20%28gehucht%29
|
Roggebotsluis (gehucht)
|
Roggebotsluis is een gehucht in de Nederlandse gemeente Dronten (provincie Flevoland). Het ligt tussen de plaatsen Dronten en Kampen (provincie Overijssel) in. Tegenwoordig bestaat het uit vier sluiswachterswoningen, een asielzoekerscentrum, een restaurant en een schutsluis voor scheepvaart. Vlakbij liggen de Roggebotsluis, waar de plek zijn naam aan ontleent, en de Drontermeertunnel, een onderdeel van de Hanzelijn, de spoorverbinding tussen Lelystad en Zwolle.
Nabij de sluis was na de drooglegging vanaf 1958 tijdelijke behuizing gevestigd voor werkers in de Oostelijke Flevopolder. Tot 1966 woonden er in totaal tachtig gezinnen in houten barakken. Hierna werd het terrein in gebruik genomen door vakantiepark "Het Anker". Sinds 1994 is er een asielzoekerscentrum van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers. Aan de Overijsselse kant van de sluis, in de gemeente Kampen, liggen de jachthaven Roggebotsluis en de camping Roggebotsluis.
Boswachterij
Nabij Roggebotsluis bevindt zich de boswachterij van Staatsbosbeheer Het Roggebotzand. Na drooglegging van Oostelijk Flevoland werd een 750 hectare grote, voor de landbouw minder geschikte voormalige zandbank, genaamd de Roggebot, vanaf 1958 beplant met naaldhout en populieren ten behoeve van de houtproductie. Anno 2012 vormt deze samen met het even grote Reve-Abbertbos een natuurgebied, dat zich meer veelzijdig begint te ontwikkelen als gevolg van het deels vervangen van naald- door loofbomen en het aanleggen van waterpartijen en bosweides. Sinds 2012 broedt er jaarlijks een paartje zeearenden.
Op de boswachterij bevindt zich het Ontariobos, dat in 1958 werd geschonken door de horticulturele vereniging van de Canadese provincie Ontario. Ook is hier het Wilhelminabos. In dit gedachtenisbos werden van 2000 - 2015 in totaal 25.000 bomen geplant door nabestaanden van mensen die zijn overleden aan kanker.
Zie ook
Drontermeer
Plaats in Flevoland
|
Roggebotsluis is een gehucht in de Nederlandse gemeente Dronten (provincie Flevoland). Het ligt tussen de plaatsen Dronten en Kampen (provincie Overijssel) in. Tegenwoordig bestaat het uit vier sluiswachterswoningen, een asielzoekerscentrum, een restaurant en een schutsluis voor scheepvaart. Vlakbij liggen de Roggebotsluis, waar de plek zijn naam aan ontleent, en de Drontermeertunnel, een onderdeel van de Hanzelijn, de spoorverbinding tussen Lelystad en Zwolle.
| 1 |
restaurant, eetgelegenheid, horecazaak
|
7,534 |
BankOrCreditUnion
|
4104861
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ray%20MacSharry
|
Ray MacSharry
|
Raymond MacSharry (Sligo, 29 april 1938) is een politicus van Ierse afkomst. Tussen 1989 en 1993 was hij Europees commissaris voor Landbouw in de commissie-Delors II. In Ierland was MacSharry in de jaren tachtig werkzaam geweest als minister van Financiën en minister van Landbouw.
Biografie
Na het middelbare onderwijs volgde MacSharry kort een studie aan het Summerhill College. Hij maakte de studie niet af en ging werken als veehandelaar in de omgeving van Sligo en Mayo. Via zijn werkzaamheden als handelaar raakte MacSharry betrokken bij de Meat Exports Factory in zijn eigen dorp. In 1969 werd hij voor zijn partij Fianna Fáil gekozen voor de Dáil Éireann, het nationale parlement van Ierland. MacSharry zou een parlementslid blijven tot en met 1988. Naast zijn werkzaamheden in het nationale parlement, was MacSharry tussen 1984 en 1987 ook een parlementslid van het Europees Parlement.
MacSharry bekleedde in de Ierse politiek diverse functies. Tussen juli 1978 en december 1979 was hij staatssecretaris van Overheidsdiensten in het kabinet van Jack Lynch. Vervolgens was MacSharry tussen december 1979 en maart 1982 minister van Landbouw in de achtereenvolgende kabinetten van Charles Haughey en Garret FitzGerald. Ten slotte was hij tussen maart 1982 en december 1982 minister van Financiën en vicepresident in het kabinet van Charles Haughey. In januari 1989 werd MacSharry benoemd tot Europees commissaris voor Landbouw en Plattelandsontwikkeling in de commissie-Delors II (1989-93).
Naast zijn politieke werkzaamheden was MacSharry eveneens een lid van de raad van bestuur van Ryanair en de Bank of Ireland. Tevens was hij voorzitter van de raad van bestuur van Eircom.
Externe links
Europa-Nu: Ray MacSharry
Iers Eurocommissaris
Iers minister
Europese Commissie-Delors II
|
Naast zijn politieke werkzaamheden was MacSharry eveneens een lid van de raad van bestuur van Ryanair en de Bank of Ireland. Tevens was hij voorzitter van de raad van bestuur van Eircom.
| 1 |
bank, kredietunie, financiële instelling
|
10,782 |
EatAction
|
1355785
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Thenthuk
|
Thenthuk
|
Thenthuk, ook Tentug, is een Tibetaanse pasta-soep, ofwel thukpa, die veel gegeten wordt in de provincie Amdo, als diner en soms als lunch. De belangrijkste ingrediënten zijn meel van tarwebloem, gemengde groenten en stukjes schapen- of jakvlees.
De soep wordt gemaakt door de groenten en vlees fijn te hakken, in de soep te voegen en mee te laten koken. Ondertussen wordt de bloem gemengd en het deeg te kneden. Wanneer het geheel gaar is, wordt de pasta platgemaakt, losgetrokken en in soep gedaan. Wanneer dit klaar is, wordt de soep uitgezet en afgekoeld en kan het opgediend worden.
Zie ook
Tibetaanse keuken
Tibetaanse keuken
|
Thenthuk, ook Tentug, is een Tibetaanse pasta-soep, ofwel thukpa, die veel gegeten wordt in de provincie Amdo, als diner en soms als lunch. De belangrijkste ingrediënten zijn meel van tarwebloem, gemengde groenten en stukjes schapen- of jakvlees.
| 1 |
kauwen, slikken, diner
|
12,018 |
EducationalOrganization
|
32535
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Beernem
|
Beernem
|
Beernem is een gemeente in de groene rand rond Brugge (30 km ervandaan) in de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt ruim 16.000 inwoners, die Beernemnaars worden genoemd. Beernem is bekend van het Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus, haar verenigingsleven, de gesloten jeugdinstelling De Zande Beernem waar meisjes tussen 12 en 18 jaar die misdrijven gepleegd hebben worden geplaatst door de jeugdrechter. Beernem bevindt zich op een knooppunt van verbindingswegen, wat ideaal is voor pendelaars.
Geschiedenis
Beernem wordt al vermeld in een akte van 847: 'in territorio Menap quod nunc Mempiscum appellant ... Coloscampum, Wenghinas, Berneham ...' (Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France, red. Ferdinand Lot, 1943, nr. 92). De naam Berneham komt van het Germaanse birnu (beer of modderige plaats in de vorm van een beer) en hamma (een landtong die uitspringt in moerassig terrein). Het was duizenden jaren lang een desolate streek van bossen, heide en moeras. Feodaal was Beernem afhankelijk van het Vrije van Brugge en bestond uit een lappendeken van heerlijkheden. De bewoning lag toen hoofdzakelijk ten noorden van het huidige kanaal. Zuidelijk lag het onvruchtbare en woeste heidegebied het Bulskampveld dat zich toen uitstrekte van Torhout tot Bellem.
Op het eind van de 18e eeuw werd dit onvruchtbare gebied ontgonnen. De rust en de natuur in de ontgonnen gebieden trokken de aandacht van rijke edellieden. Hun kastelen liggen nu nog verscholen in het groen.
In 1852 werd een begin gemaakt met de Hervormingsschool, die zou uitgroeien tot het Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus.
Tussen 1915 en 1944 vonden in de streek de zogenaamde moorden van Beernem plaats die al dan niet verband hielden met elkaar en voor de nodige beroering hebben gezorgd.
Tweede Wereldoorlog
De gemeente werd rond 23 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 12 september 1944. Op 6 september 1944 werden drie weerstanders doodgeschoten door de SS. Volgens het oorlogsmonument aan het gemeentehuis lieten 20 mensen het leven als gevolg van oorlogshandelingen.
Kernen
In 1977 werd besloten tot een gemeentelijke fusie tussen Beernem, Oedelem en Sint-Joris-ten-Distel. De gemeente bestaat naast Beernem zelf nog uit de deelgemeenten Oedelem en Sint-Joris (ook wel Sint-Joris-ten-Distel genoemd). Beernem zelf is de grootste deelgemeente, maar Oedelem telt slechts een grote 1000 inwoners minder. Op het grondgebied van Oedelem ligt nog een klein afzonderlijk gehucht en parochie, Oostveld genaamd. Het centrum van Beernem bestaat uit de oude dorpskern ten noorden van het kanaal Gent-Brugge, een nieuwer gedeelte ten zuiden van dit kanaal nabij de snelweg A10/E40 en een woonkern genaamd Vliegende Paard.
Bron: Website Beernem https://web.archive.org/web/20060206071204/http://beernem.be/
De gemeente Beernem grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:
Bezienswaardigheden
Het kasteel Bulskampveld werd op het eind van de 19e eeuw gebouwd. Het kasteel en zijn bosrijk park liggen tegenwoordig in het provinciaal domein Lippensgoed-Bulskampveld.
De neogotische Sint-Amanduskerk dateert uit 1900.
De Heilige Maria Moeder Godskerk.
Het Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus.
Het gemeentehuis werd in neogotische stijl gebouwd in het begin van de 19e eeuw.
Het Beernems Beertje is een standbeeldje dat uitgestald staat op de tafel van de neogotische zaal in het gemeentehuis.
De Keersluis van Beernem, ontworpen door Hans Vandeweghe en geklasseerd in 2009
Kastelen
Beernem
Kasteel Reigerlo
Kasteel Drie Koningen
Kasteel Bulskampveld
Kasteel Hontzocht
Kasteel Hulstlo
Kasteel Bloemendale
Oedelem
Kasteel Ten Torre
Kasteel De Wapenaer
Sint-Joris
Kasteel de Lanier
Kasteel De Vijvers
Natuur en landschap
Beernem ligt in Zandig Vlaanderen op een hoogte van ongeveer 11 meter. Het Kanaal Gent-Brugge ligt ten zuiden van de dorpskom. Men vindt ten zuiden van dit kanaal nog een wijk: Heilige Maria, Moeder Gods, en daar ligt ook het psychiatrisch ziekenhuis en het bosrijke Bulskampveld met het Provinciaal Domein en enkele kasteelparken. Ten westen van Beernem, aan de noordoever van het kanaal, ligt het natuurgebied Gevaerts-Noord.
Andere natuurgebieden zijn: De Vaanders, Miseriebocht en Heideveld-Bornebeek. In De Vaanders bevindt zich het landschapspark Bulskampveld.
Demografie
Demografische ontwikkeling voor de fusie
Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Politiek
Structuur
Burgemeesters
College van burgemeester en schepenen
2019-2024
Burgemeester is Jos Sypré (CD&V). Hij leidt een coalitie bestaande uit CD&V, Vooruit en GROEN. Samen hebben ze 16 op 25 zetels.
2013-2018
Burgemeester was Johan De Rycke. Hij leidde een coalitie bestaande uit CD&V en N-VA. Samen hadden zij 16 op 25 zetels. Naar aanleiding van de verkiezingen van 2012 heerste een woelige tijd in het Beernemse politieke landschap. Patricia Waerniers scheurde zich af van CD&V en ruilde CD&V om voor BRON. Ze behaalde vanop de 24ste plaats de meeste voorkeurstemmen, voor Johan De Rycke en Gijs Degrande. Echter werd ze geen burgemeester door de coalitievorming tussen CD&V en N-VA. Zo verloor CD&V ook de absolute meerderheid.
Gemeenteraad
Coalities
...-2000: CVP
2001-2006: CD&V
2007-2012: CD&V
2013-2018: CD&V, N-VA
2019-2024: CD&V, Vooruit, Groen
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.De zetels van de gevormde meerderheid staan vet afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.(*) 1994: PVDA / 2000: Vlaams Blok
Sport en vrije tijd
Beernem heeft 3 sportparken, een zwembad, een atletiekpiste, 4 voetbalparken, 2 tennisclubs en sinds 2019 een cyclocrossparcours. Beernem heeft 48 sportverenigingen. Beernem is in 2021 de bouw van het nieuwe zwembad in sportpark Drogenbrood gestart. Door de ligging van Beernem aan het Kanaal Gent-Brugge is het ook mogelijk om watersporten uit te oefenen. Zo worden tal van evenementen georganiseerd op het kanaal zoals de 'Kallemoeie Triatlon', kanaalzwemmen in de zomer en het EK Wakeboard van 2023.
Sportpark Drogenbrood
Sportpark Drogenbrood huisvest sporthal Drogenbrood, atletiekpiste Tom Compernolle, een cyclocrossparcours en enkele voetbalvelden. In 2021 startte de werken aan het nieuwe zwembad. Er komt een 25 meter-bad met acht banen, een baby- en peuterbad en een instructiebad met een verstelbare bodem voor duikers.
Sportpark Den Akker
Sportpark Den Akker huisvest sporthal Den Akker, een overdekte multifunctionele zaal, 3 boltra's, 10 petanqueterreinen, 4 voetbalvelden, een omnisportveld, zeven tennisvelden, een skatepark en een openlucht basketbalterrein. In 2022 werd er een 3×3-basketbalveld aangelegd, naast het vernieuwde skatepark.
Sportpark Barge
Sportpark De Barge huisvest een wandelpark, een sportterrein, een sportzaal, 3 tennisterreinen en een rugbyplein.
De Gouden Beren
Jaarlijks reikt het gemeentebestuur de sporttrofeeën ‘De Gouden Beren’ uit in O.C. De Kleine Beer. Er zijn vijf categorieën, namelijk sportvrouw, sportman, clubprestaties, Beernems Sport-award en het Gouden Beertje.
Cultuur, erfgoed en onderwijs
Cultuur
Sinds 2005 heeft de gemeente het ontmoetingscentrum O.C. De Kleine Beer. Deze heeft een foyer, een polyvalente zaal en een theaterzaal met 250 zitplaatsen. Beernem heeft ook twee bibliotheken. In Beernem ligt de hoofdbibliotheek en in Oedelem is er een kleine afdeling in het Schepenhuys.
Beernem heeft 2 harmonieën en een theatergezelschap.
Het kunstatelier Perignem was jarenlang de referentie van de keramische kunst in België. Het atelier werd opgetrokken in 1948 door Rogier Vandeweghe.
Erfgoed
Lattenklieven
Sint-Joris stond bekend voor de ambacht lattenklieven. Het lattenklieven werd in de jaren '80 van de 19de eeuw een grote nijverheid door de komst van houtbedrijf Lemahieu en de perfecte ligging van Sint-Joris. De vraag naar de latten daalde sterk na de Tweede Wereldoorlog, door de komst van gipsplaten. In 1994 werd het kunstwerk 'De Lattenkliever' geplaatst ter ere van deze ambacht. Dit kunstwerk werd gemaakt door Jean-Claud Vanhaecke en staat in de Lattenklieverstraat.
Het Sint-Jorisbeeld
Het beeld is een gepolychromeerd en komt uit de 15de eeuw. Het beeldje stelt de heilige Sint-Joris, op zijn paard, die met zijn lans de draak doodt. In 2001 werd het beeld gestolen uit de Sint-Joriskerk. Het beeld werd teruggevonden in Parijs, waar het te koop werd aangeboden voor 4 miljoen frank. In 2002 werd het beeld, na restauratiewerken, terug in de kerk geplaatst.
Funerair Erfgoed
In 2010 werd het voorstel, van schepen van begraafbeleid Patricia Waerniers, om de begraafplaatsen om te vormen tot begraafparken goedgekeurd. Het aanwezige 'funerair erfgoed' werd gebruikt als hefboom tot de opwaardering van de verschillende begraafplaatsen. Bij enkele graven werden bordjes geplaatst waar extra informatie en een referentie opstaan naar een brochure. Zo kan er meer informatie gevonden worden over de graven.
Onderwijs
Beernem heeft 7 lagere scholen, met een breed aanbod van gemeenschapsonderwijs, Katholiek onderwijs en gemeente scholen. Er is ook een landbouwschool 'LTI' en een middenschool 'Sint-Lutgart'.
Vervoer en verkeer
Autosnelweg
Beernem heeft verschillende verkeersassen. De autosnelweg E40 loopt door de gemeente, en heeft er een afrit: hier werd op 7 april 1937 immers begonnen aan de allereerste 11 km autosnelweg van België, die Brussel met Oostende moest verbinden, en in Europees verband Londen met Istanboel.
Treinverkeer
Parallel loopt de spoorweg Brussel-Oostende (50A), hierop ligt het NMBS-station Beernem. Dit station heeft momenteel 2 perrons. Tussen Gent en Brugge legt Infrabel een derde en een vierde spoor aan om de capaciteit van deze lijn te vergroten hierdoor is het stationsgebouw in 2017 afgebroken. Momenteel zijn er werken bezig waarbij een nieuwe stationsomgeving wordt aangelegd. Hierdoor zal het station 4 perrons hebben en zal het station toegankelijker zijn.
Kanaal
Beernem wordt in twee gesplitst door het Kanaal Gent-Brugge. Beernem heeft hier een jachthaven. De hoofdzetel van Group Depre ligt langs het kanaal. Een bekend beeld in Beernem is de keersluis. Deze keersluis is ontworpen door Hans Vandeweghe en is opgenomen als bouwkundig erfgoed in 2009. De sluis moet overstromingen in Brugge voorkomen. De realisatie kreeg de staalbouwprijs in het jaar 2000.
Jeugd
Beernem heeft 9 jeugdverenigingen. In de dorpskern van Beernem bevindt zich jeugdhuis 'The Nooddle'.
Geboren in Beernem
Léon Lippens (1911-1986), burgemeester van Knokke
Robert Vermeire (1944), veldrijder
Rik Vandenberghe (1953), atleet
Dominique Verté (1958), professor
Riet Muylaert (1977), zangeres
Sven Vanthourenhout (1981), veldrijder
Nabijgelegen kernen
Sint-Joris, Knesselare, Oostveld, Oedelem, Erkegem, Hertsberge, Wingene
Trivia
Amandus van Maastricht is de patroonheilige van Beernem.
Literatuur
, Parochieboek of Historie van Beernem, Brugge, 1862.
, Geschiedenis van Beernem, Handzame, 1979.
, Schriften van Driekoningen. Een geschiedenis van Beernem, zijn kastelen en de kunstweekends, Beernem, 2005.
, Jaarboek van de Heemkundige Kring Bos- en Beverveld, 1966 tot heden.
, Hubert d'Ydewalle, een aristocraat uit Vlaanderen en de ondergang van Rex, Tielt, 1997 (heruitgave Bola Editions, Gent, 2012).
Externe link
Website van de gemeente
Plaats in West-Vlaanderen
|
Onderwijs
Beernem heeft 7 lagere scholen, met een breed aanbod van gemeenschapsonderwijs, Katholiek onderwijs en gemeente scholen. Er is ook een landbouwschool 'LTI' en een middenschool 'Sint-Lutgart'.
| 2 |
school, universiteit, onderwijsinstelling
|
9,839 |
ScheduleAction
|
4085991
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pinkpop%202015
|
Pinkpop 2015
|
Pinkpop 2015 vond plaats van vrijdag 12 tot en met zondag 14 juni. Net als in 2008, 2010 en 2013 werd het festival ook in 2015 niet met Pinksteren gehouden, maar drie weken later. Het was de 46e editie van het Nederlands muziekfestival Pinkpop en de 28e in Landgraaf.
Perspresentatie
De bekendmaking van het complete programma vond plaats tijdens de traditionele perspresentatie in poptempel Paradiso te Amsterdam op woensdag 25 februari. De kaartverkoop startte op zaterdag 28 februari 2015. Binnen een uur waren zowel de weekend- als de zaterdagkaarten uitverkocht. De volgende dag waren er ook geen tickets meer te krijgen voor de zondag.
Tijdschema
Vrijdag 12 juni
Zaterdag 13 juni
Zondag 14 juni
Afzeggingen
Sam Smith moest wegens stemproblemen zijn optredens in mei en juni, waaronder dat op Pinkpop, annuleren. Op 20 mei werd Placebo als vervanger aangekondigd. Ook de Foo Fighters zegden hun optreden op het laatste moment noodgedwongen af, omdat frontman Dave Grohl de vrijdag ervoor bij een val zijn been brak. Hierdoor schoof Pharrell Williams door als headliner en versterkte de Belgische formatie Triggerfinger de line-up op deze laatste dag.
Zie ook
Pinkpop
Lijst van Pinkpop-optredens
Pinkpop Classic
Megaland
Sportpark De Berckt
Jan Smeets
Externe link
Officiële website Pinkpop
Pinkpop
Muziek in 2015
|
Tijdschema
| 1 |
planning, agendering, tijdschema
|
7,153 |
Invoice
|
4014752
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vlaams%20Energiebedrijf
|
Vlaams Energiebedrijf
|
De NV Vlaams EnergieBedrijf (VEB) is een extern verzelfstandigd agentschap dat door de Vlaamse overheid is opgericht om te komen tot energiebesparing, rationeel energiegebruik en milieuvriendelijke energieproductie en -levering.
Taken
De oprichting werd op vraag van N-VA in het regeerakkoord van de regering-Peeters II gezet. De aanvankelijke ambitie van N-VA om van het energiebedrijf een concurrent van Electrabel te maken, werd gaandeweg bijgesteld. Eerst zou het doel zijn de energiemarkt te vergroenen. Het Vlaams Energiebedrijf zou daarvoor investeren in energie-efficiëntie bij de Vlaamse Overheid en in het opwekken van duurzame en hernieuwbare energie.
Kritiek
Op de oprichting van het EnergieBedrijf kwam veel kritiek, juist omdat de doelen van het agentschap niet duidelijk waren. Volgens Open VLD'er Lode Vereeck zou het een dure en overbodige instelling zijn.
Wijzigingen opdracht
In 2014 werd in het regeerakkoord van de regering-Bourgeois besloten dat het Vlaams EnergieBedrijf ondergebracht zou worden bij de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV) en dat de taken beperkt zouden worden tot de aankoop en doorverkoop van energie aan de Vlaamse overheden. Door deze gewijzigde opdracht werd er een belangrijke kapitaalvermindering doorgevoerd. In juli 2018 werd het VEB terug uitgekanteld uit Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV). De nieuwe samenwerkingsovereenkomst met de Vlaamse regering, goedgekeurd in december 2018, biedt terug meer mogelijkheden. De missie van VEB luidt nu: "VEB ontzorgt de publieke sector naar een duurzamer en efficiënter energiebeheer en ondersteunt in het bereiken van de klimaatdoelstellingen”.
Aankoopcentrale
Vanaf 1 januari 2015 kunnen alle Vlaamse overheidsinstanties voor energieaankopen terecht bij het Vlaams EnergieBedrijf. Het zal als aankoopcentrale optreden met als doel om de prijs van de energiefactuur van de Vlaamse overheidsinstanties te drukken. Door elektronische facturatie kunnen nog meer kosten worden bespaard.
Op 6 mei 2015 maakte Andries Gryffroy, aftredend voorzitter, bekend dat het Vlaams EnergieBedrijf al 57 Vlaamse overheidsklanten telde, waaronder vervoersmaatschappij De Lijn en het Agentschap Wegen en Verkeer. Deze 57 Vlaamse overheidsklanten zouden in 2015 9,8 miljoen euro besparen op hun energiekosten, en nog eens 2,2 miljoen euro door de elektronische facturatie. De ambitie van het Vlaams EnergieBedrijf is om het marktaandeel op te drijven van 8 naar 30 procent binnen drie jaar, wat zou neerkomen op een mogelijke besparing van 40 miljoen euro per jaar.
Energie-efficiëntie
Het Vlaams EnergieBedrijf werkt energiediensten uit, zoals het faciliteren van een energieprestatiecontract (EPC). Op 26 oktober 2015 tekenden het Openbaar Psychiatrisch ZorgCentrum Rekem en Cofely Services het eerste energieprestatiecontract binnen de openbare sector in Vlaanderen. Daarmee garandeert ESCO (Energy Service Company) Cofely aan het zorgcentrum 30 procent besparing op hun energiefactuur. De ESCO wordt betaald met een deel van de besparing.. VEB biedt naast EPC's ook zonnepanelen, potentieelscans en tal van energiebesparende maatregelen aan.
Bestuur
De voorzitter van de raad van bestuur is Marc De Clercq, de andere leden zijn Frank Geets, Eric Christiaens, Ellen Joncheere (onafhankelijke bestuurder) en Elke Huyghebaert (eveneens onafhankelijke bestuurder). De regeringscommissaris is Samir Louenchi, adjunct-kabinetschef bij minister Zuhal Demir.
De eerste voorzitter van de raad van bestuur was Andries Gryffroy, hij werd in mei 2014 verkozen als Vlaams Parlementslid voor de N-VA.
Op 24 april 2015 besloot de Vlaamse Regering Bart Huybrechts, Caroline Ven en Eric Christiaens voor te dragen als vertegenwoordigers van de Vlaamse Regering in de raad van bestuur van het Vlaams Energiebedrijf. De andere bestuurders waren op dat moment Frank Geets, Werner Decrem en PMV (vertegenwoordigd door Karolien Phlips). Bart Huybrechts werd op 6 mei 2015 de nieuwe voorzitter, Dirk Meire bleef aan als CEO. Op 1 oktober 2017 trad Frederik Hindryckx aan als algemeen directeur.
Door de uitkanteling uit PMV, werden er twee onafhankelijke bestuurders aangesteld op 6 juli 2018, ter vervanging van Werner Decrem en Karolien Phlips, namelijk Ellen Joncheere en Elke Huyghebaert. In dezelfde periode besloot Caroline Ven haar mandaat stop te zetten, ze werd vervangen door Wim Verrelst. De nieuwe samenwerkingsovereenkomst voorzag in de opvolging door een regeringscommissaris, dit werd Johan Guldix. Hij nam voor kabinet Muyters vanaf maart 2019 tot april 2020 deel aan de Raad van Bestuur.
Door de nieuwe Vlaamse regering werd op 30 april 2020 de voorzittersrol doorgegeven aan Marc De Clercq. Tevens werd de regeringscommissaris Samir Louenchi, en verliet Wim Verrelst de raad van bestuur.
Externe link
www.veb.be
Decreet van 15 juli 2011 houdende machtiging tot oprichting van het privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap NV Vlaams Energiebedrijf
Vlaamse overheidsinstantie
Energie in Vlaanderen
|
Aankoopcentrale
Vanaf 1 januari 2015 kunnen alle Vlaamse overheidsinstanties voor energieaankopen terecht bij het Vlaams EnergieBedrijf. Het zal als aankoopcentrale optreden met als doel om de prijs van de energiefactuur van de Vlaamse overheidsinstanties te drukken. Door elektronische facturatie kunnen nog meer kosten worden bespaard.
| 1 |
factuur, rekening, betalingsbewijs
|
7,342 |
ReturnAction
|
281446
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Openbare%20bibliotheek
|
Openbare bibliotheek
|
Een openbare bibliotheek (OB) maakt verschillende soorten fysieke en digitale informatie- en cultuurdragers (bijvoorbeeld boeken, tijdschriften, compact discs, cd-roms, dia’s, videocassettes, dvd's, internet) én de inhoud die ze bevatten beschikbaar en toegankelijk voor inwoners in haar werkgebied. Bibliotheken bieden vaak ook andere faciliteiten en activiteiten zoals cursussen en mogelijkheden tot ontmoeting en debat.
Het is een instelling van algemeen nut, meestal gefinancierd uit fondsen, contributies en openbare middelen. Volgens het UNESCO-manifest inzake openbare bibliotheken zijn openbare bibliotheken een basisvoorwaarde voor levenslang leren en het onafhankelijk nemen van beslissingen en de culturele ontwikkeling, en zijn ze daarom nodig om burgers in staat te stellen hun democratische rechten uit te oefenen en een actieve rol te spelen in de samenleving.
Geschiedenis
In deze opzet is de openbare bibliotheek van Angelsaksische origine. De oudste openbare bibliotheek van Europa is de Bodleian Library van de Universiteit van Oxford. Omstreeks het midden van de 19e eeuw ontstonden de eerste 'public libraries' vrijwel gelijktijdig in Engeland en de Verenigde Staten. Behalve in deze landen heeft het openbare-bibliotheekwezen zich vooral in de Scandinavische landen en in het bijzonder na de Tweede Wereldoorlog in de Bondsrepubliek Duitsland sterk ontwikkeld. In Groot-Brittannië en de Scandinavische landen is deze ontwikkeling gestimuleerd door een wetgeving die het stichten en onderhouden van openbare bibliotheken als een taak van de overheid erkende. Denemarken heeft al vele jaren een bibliotheekwet die positief uitwerkt.
België
Geschiedenis
In België kwam de eerste openbare bibliotheek tot stand in 1911 te Antwerpen door herinrichting van de daar in 1866 opgerichte "volksbibliotheek". De benaming 'openbare bibliotheek' is in België echter slechts gangbaar sedert de invoering van de eerste Wet op de openbare bibliotheken (17 oktober 1921). Vooral door gebrek aan financiële steun van de overheid kon tot 1945 geen uitgebouwd openbare-bibliotheeksysteem tot stand worden gebracht.
Na de Tweede Wereldoorlog werd de openbare-bibliotheekvoorziening in België geleidelijk verruimd, vooral sedert de eerste wet (1970) op de culturele autonomie, waarbij Vlaanderen eigen bevoegdheid kreeg over het bibliotheekwezen. Geleidelijk werden de openbare bibliotheken naar hun belang onderscheiden in gewone openbare bibliotheken, openbare bibliotheken van groot belang en middelbare openbare bibliotheken (ook wel voltijdse bibliotheken genoemd).
In 1978 kwam een nieuwe wetgeving tot stand. De decreten van 28 februari 1978 (Franse Cultuurgemeenschap) en 19 juni 1978 (Nederlandse Cultuurgemeenschap) voorzagen in de eerste plaats in een heldere structuur. Plaatselijke openbare bibliotheken voorzien in de lectuurbehoeften van de plaatselijke gemeenschap; de centrale openbare bibliotheken, die tevens plaatselijke openbare bibliotheek zijn voor hun gebied, hebben een centraliserende, coördinerende en adviserende taak voor de plaatselijke openbare bibliotheken en hun werkgebied. Op nationaal vlak zou een centrale organisatie worden opgericht (het Nationaal Centrum voor Openbare Bibliotheken [NCOB], nadien het Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken [VCOB] genoemd en sinds 1 januari 2009 LOCUS.) Ook werden er minimum opleidingseisen gesteld aan het bibliotheekpersoneel. Het decreet van de Nederlandse Cultuurgemeenschap had een dwingend karakter: vóór 1 januari 1983 moest iedere gemeente beschikken over een erkende openbare bibliotheek. Het decreet van de Franse Cultuurgemeenschap is soepeler: de Koning kan een dergelijke verplichting opleggen. Ook de financiering werd in de decreten duidelijk geformuleerd en verdeeld over de staat, de provincies en de gemeenten. Toegang tot een bibliotheek is een dienst aangeboden door de overheid, het is dus gratis voor de ontlener (cd's en dvd's kunnen nu ook gratis ontleend worden).
Cultuurbeleid
In Vlaanderen werd op 2001 een nieuw decreet goedgekeurd, het decreet “Integraal Lokaal Cultuurbeleid”. Dit decreet bracht een dynamiek in het lokale culturele landschap. De bibliotheek wordt een instrument van het integrale lokale cultuurbeleid. De kwalificatie van personeel wordt aangepast. Voortaan moet minstens de helft van het personeel een hoger onderwijs hebben genoten. Elke gemeente beschikt over een gemeentelijke openbare bibliotheek. Dit kan zelfstandig of in samenwerkingsverband met meerdere gemeenten. Het Vlaamse steunpunt LOCUS en de provincies vervullen bibliotheektaken op bovenlokaal vlak.
Nederland
In Nederland zijn de openbare bibliotheken verenigd in de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB). Hierbij aangesloten zijn circa 170 openbare bibliotheken (waarbij een bibliotheek vaak meerdere vestigingen heeft). De Openbare Bibliotheek Amsterdam is de grootste van Nederland. Enkele andere grote bibliotheken zijn de Bibliotheek Den Haag, Bibliotheek Rotterdam en Bibliotheek Eindhoven. De Koninklijke Bibliotheek (Nederland) is gevestigd in Den Haag.
De Nederlandse openbare bibliotheken hadden in 2013 een gezamenlijke collectie van 27,4 miljoen boeken (exemplaren). De bibliotheken verzorgden dat jaar bij elkaar 84,4 miljoen uitleningen. In 2013 waren de totale kosten van de bibliotheken 534 miljoen euro, waarvan onder meer 4.003 bibliotheekbanen betaald werden.
De Wet Stelsel Openbare Bibliotheekvoorzieningen (WSOB; 2015) omschrijft de vijf basale functies van de bibliotheek:
Ter beschikking stellen van kennis en informatie.
Bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie.
Leesbevordering en het laten kennis maken met literatuur.
Organiseren van ontmoeting en debat.
Laten kennis maken met kunst en cultuur.
Geschiedenis
In Nederland ontstonden de eerste "leesbibliotheken" rond het begin van de 20e eeuw op initiatief van particulieren, vaak boekhandelaren. Na Dordrecht (1 mei 1899) volgden Utrecht, Den Haag, Rotterdam, Groningen en Leeuwarden. Deze zes richtten in 1908 samen de Centrale Vereniging voor Openbare Leeszalen en Bibliotheken op, die als overkoepelende organisatie voor de belangenbehartiging bij de overheid en voor de centrale dienstverlening van grote betekenis is geweest. Een zeer belangrijke bijdrage tot ontstaan en groei van de 'leeszaalbeweging' en tot een theoretische fundering ervan leverde H.E. Greve, die vanaf de oprichting gedurende veertig jaar secretaris is geweest van de vereniging.
In 1972 trad in de plaats voor de vereniging het Nederlands Bibliotheek- en Lectuurcentrum (NBLC), waartoe ook de organisaties van rooms-katholieke en protestants-christelijke openbare bibliotheken toetraden. In 2003 veranderde het NBLC zijn naam in Vereniging van Openbare Bibliotheken.
De Wet van 19 november 2014 tot vaststelling van een geactualiseerd stelsel van openbare bibliotheekvoorzieningen (Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen) die per 1 januari 2015 is ingegaan actualiseert de wettelijke bepalingen ten aanzien van openbare bibliotheken, en geeft de landelijke digitale openbare bibliotheek vorm.
De bibliotheekwet regelt de digitalisering van de openbare bibliotheek en zorgt voor structurele financiering daarvan uit openbare middelen door Rijksoverheid, Provincie en Gemeente.
In deze wet is vastgelegd dat iedere Nederlander toegang moet hebben tot een openbare bibliotheek, zowel in fysieke als digitale vorm. Ook zijn de functies en voorwaarden vastgelegd waaraan een openbare bibliotheek moet voldoen. De digitalisering van de openbare bibliotheken wordt centraal belegd bij Koninklijke Bibliotheek (KB). Naast deze taak krijgt de KB de zorg voor de stelselbewaking en -coördinatie van openbare bibliotheken en de verantwoordelijkheid voor het stelsel van voorzieningen voor mensen met een leesbeperking.
Per 1 januari 2016 is bij de Nederlandse openbare bibliotheken de eerste fase van het project Nationale Bibliotheekpas ingegaan. In deze fase kan een lid van een openbare bibliotheek (zijn zogenaamde thuisbibliotheek), behalve in het geval van sommige goedkopere vormen van lidmaatschap/abonnement, in elke andere openbare bibliotheek (de zogenaamde gastbibliotheek) gratis of voor enkele euro's ook een gastleenpas van de gastbibliotheek krijgen. Hiermee kan men materialen lenen bij de gastbibliotheek (gastlenen). Deze moeten wel worden teruggebracht waar ze geleend zijn. Andere voordelen van een lidmaatschap (zoals bij sommige bibliotheken gratis of goedkoper internetten alleen voor leden) gelden niet bij de gastbibliotheek.
De openbare bibliotheken werken samen in het Netwerk Digitaal Erfgoed, een groeiende beweging van archieven, bibliotheken, musea, onderwijs- en cultuurinstellingen, software-leveranciers, overheden en vergelijkbare organisaties die zich inzet voor een gemeenschappelijk digitaal geheugen van Nederland.
Confessioneel
Als instelling voor iedereen heeft in Nederland de openbare bibliotheek lange tijd op bezwaren gestuit bij de rooms-katholieken en een deel van de protestanten, die het pleit voerden voor bibliotheken van eigen signatuur. De eerste rooms-katholieke en protestants-christelijke bibliotheken ontstonden circa 1910-1915, later door vele andere – vooral rooms-katholieke gevolgd. Sinds de jaren zestig van de twintigste eeuw is in toenemende mate een streven merkbaar geweest naar herstel van de eenheid: thans zijn bijna alle confessionele bibliotheken samengevoegd met de zgn. algemene openbare bibliotheken.
Provincie
Van origine was de openbare bibliotheek in Nederland een stedelijk instituut. Dit had tot gevolg dat de bibliotheekvoorziening van het platteland lange tijd is achtergebleven. Voor de Tweede Wereldoorlog was het vooral de Centrale Vereniging van Reizende Bibliotheken die vanuit één landelijk centrum vele kleine woongemeenschappen van boekencollecties voorzag. Na de oorlog zijn het de Provinciale Bibliotheekcentrales (de PBC’s) die de kleinere gemeenten (minder dan 30.000 inwoners) ondersteunen bij hun bibliotheekvoorziening. Bekend is in dit verband de 'rijdende bibliotheek', de bibliobus. De bibliobus komt ook in stedelijke gebieden voor.
Subsidies
Hoewel de Nederlandse openbare bibliotheken overwegend door stichtingen worden beheerd en voor het lenen van boeken – anders dan in het buitenland – contributies worden geheven, wordt het werk toch voor het overgrote deel gefinancierd uit de openbare middelen. Rijkssubsidie voor het bibliotheekwerk werd in 1907 voor het eerst verleend. In 1921 werd een rijkssubsidieregeling vastgesteld, die (met wijzigingen op detailpunten) tot 1975 van kracht zou blijven. Het inwonertal van het werkgebied was in deze regeling grondslag voor de berekening van de rijkssubsidie, waaraan een verplicht minimumbedrag aan gemeentelijke en/of provinciale subsidie werd gekoppeld. Van 1975 tot 1987 vergoedde de rijksoverheid de kosten op basis van een goedgekeurde bibliotheekbegroting. Vanaf 1987 ontvangt de gemeente uit het door de Rijksoverheid gevulde Gemeentefonds een bedrag voor het geheel van het sociaal-culturele werk, waartoe het bibliotheekwezen wordt gerekend. De verdeling van de gelden behoort tot de gemeentelijke verantwoordelijkheid, wat inhoudt dat de openbare bibliotheek met andere voorzieningen moet concurreren. Hierdoor is er sinds de jaren negentig van de twintigste eeuw een groot verschil ontstaan tussen openbare bibliotheken. Hebben sommige steden een uitmuntende, goed geoutilleerde, op de maat van de samenleving afgestemde bibliotheekvoorziening weten op te bouwen, andere steden en dorpen beschikken over bibliotheekvoorzieningen die deze naam niet of nauwelijks waardig zijn – of beschikken zelfs in het geheel niet over een openbare bibliotheek.
Vrijwilligers
Mede als gevolg van de hierboven genoemde ontwikkelingen zijn bibliotheken er (steeds meer) toe overgegaan om het personeelsbestand uit te breiden met vrijwilligers, die één of meer dagdelen per week het personeel ondersteunen, of de bibliotheek op bepaalde uren "draaiend houden" zonder dat betaalde personeelsleden aanwezig zijn. Deze vrijwilligers hebben geen opleiding tot bibliothecaris gevolgd. Dit brengt met zich mee dat de omvang van hun dienstverlening beperkt is, hoewel onderscheiden bibliotheken hier enigszins verschillend mee omgaan. Hiervoor is de term "selfservice" in het leven geroepen: deze vrijwilligers zorgen ervoor dat de bibliotheek toegankelijk is en dat gebruikers boeken kunnen lenen en retourneren: de gebruikers "bedienen zichzelf". Tevens worden vrijwilligers ingezet bij het op orde houden van de bibliotheek. In 2018 waren er bijna 20.000 vrijwilligers in Nederlandse bibliotheken; in 2021 was dit gestegen tot circa 23.000.
Digitaal
Sinds het midden van de jaren negentig van de twintigste eeuw zijn openbare bibliotheken zich gaan richten op digitale dienstverlening. Vrijwel alle openbare bibliotheken bieden (gratis of getarifeerd) toegang tot internet. Bibliotheekcatalogi zijn grotendeels via internet raadpleegbaar en media kunnen worden geleend, verlengd en gereserveerd via e-mail of op de website van de bibliotheek. Berichtgeving van de bibliotheek aan haar gebruikers gaat meer en meer via e-mail en digitale nieuwsbrieven. Alle openbare bibliotheken gezamenlijk hebben de landelijke site bibliotheek.nl in het leven geroepen, en ook de 'digitale inlichtingenbalie' al@din, waar alle burgers van kunnen profiteren. De centrale landelijke digitale infrastructuur is de basis van waaruit de lokale dienstverlening tot stand komt. Meer en meer gaan openbare bibliotheken daarom fungeren als 'het plaatselijk loket' van een landelijke voorziening.
Online
Online is het mogelijk via Onlinebibliotheek.nl, e-books te lenen met de Bibliotheekpas, op tablet of smartphone (app), op e-reader (download), of op pc of laptop (online in de browser). Een geleend e-book kan gedurende drie weken gelezen worden; na verloop van die tijd verdwijnt het boek van het device. De boeken zijn voorzien van een kopieerbeveiliging. Ook is er de LuisterBieb-app, voor leden en niet-leden, met luisterboeken en lezingen. Daarnaast is er in de zomerperiode, van 1 juni tot en met 31 augustus, de VakantieBieb-app, eveneens voor leden en niet-leden. 'Analoge' boeken zoeken gaat via Aquabrowser Library, de zoekmachine van de Openbare Bibliotheken. Muziekweb en Bibliotheek.nl bieden bibliotheekleden muziekstreams aan.
Beleid
In 1998 bracht de Raad voor Cultuur (op aanvraag eerder dat jaar van de staatssecretaris Aad Nuis van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen) advies uit over de toekomst van het openbare-bibliotheekwerk in Nederland. Onder de titel De bestuurlijke organisatie van het openbare bibliotheekwerk werd een voorzet gedaan tot herstructurering. Reden daarvoor was onder meer de eerdergenoemde digitalisering die de openbare bibliotheek in staat stelt om haar maatschappelijke functie beter, geïntegreerder, samenhangender en grootschaliger uit te voeren. Sindsdien is een breed bestuurlijk en operationeel traject ingezet, met als belangrijkste resultaten dat de Rijksoverheid structureel meer geld (vanaf 2007: € 20 miljoen per jaar) inzet voor het bibliotheekwerk en dat bibliotheken aan het opgaan zijn in grotere verbanden in de vorm van zogeheten basisbibliotheken. De directe koppeling tussen gemeente en bibliotheek is daarbij losgelaten: een basisbibliotheek is werkzaam voor meerdere gemeentelijke opdrachtgevers.
Op 1 januari 2015 trad een nieuwe wet voor het bibliotheekwezen in werking, de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen.
Doelgroepen
Alle openbare bibliotheken beschikken over literatuur voor alle onderscheiden doelgroepen. Andere dan de geschreven documenten vinden soms hun plaats in aparte afdelingen, zoals bladmuziek, en cd's in de discotheek of fonotheek genoemd. Openbare bibliotheken in het land kunnen gebruikmaken van de muziekuitleendienst van Muziekweb. De openbare bibliotheek groeit zo steeds meer uit tot een 'mediatheek' waar allerlei soorten documenten (media) worden verzameld en beschikbaar gesteld.
Van belang is de zogeheten categorale dienstverlening: een soort dienstverlening voor een bepaalde categorie met aan die categorie aangepaste methodiek en aanbod aan documenten. Voorbeelden: bejaarden, buitenlandse werknemers, gehandicapten, gevangenen, minder-mobielen, scholieren, varenden en zieken. Voor blinden en slechtzienden zijn er de specifieke blindenbibliotheken.
Een andere vorm van specifieke dienstverlening is die van schoolbibliotheekdiensten, die literatuur en soms ook audiovisuele middelen verstrekken aan onderwijsinstellingen.
Wetenschappelijke steunfunctie
Een aantal grotere stedelijke bibliotheken heeft een wetenschappelijke steunfunctie, wat betekent dat er voor studerenden, bijvoorbeeld studenten in het hoger beroepsonderwijs in het bijzonder, materiaal wordt verzameld en door middel van het interbibliothecaire leenverkeer (IBL) beschikbaar wordt gesteld.
Het bibliotheekwerk in Nederland wordt op landelijk niveau ondersteund door de Nederlandse Bibliotheek Dienst (de NBD). Deze NBD levert boeken en andere uitleenbare media en informatiedragers geheel uitleenklaar aan bij OB's.
Maatschappelijke steunfunctie
In 2019 sloot de Koninklijke Bibliotheek een convenant met de Belastingdienst om een landelijk dekkend netwerk te realiseren van spreekuren in lokale bibliotheken, waar burgers op belasting- en toeslagspreekuren hulp van maatschappelijk dienstverleners kunnen krijgen bij het digitaal regelen van hun belasting- en toeslagzaken. Deze hulp wordt in het bijzonder geboden op locaties waar de Belastingdienst geen balie of hulp bij aangifte tijdens de aangiftecampagne heeft.
Openbare bibliotheken tijdens de coronacrisis
Na het uitbreken van de coronacrisis moesten de Nederlandse openbare bibliotheken op 13 maart 2020 sluiten. Naarmate de sluiting langer voortduurde werden diverse initiatieven ontplooid om de lezers zoveel mogelijk van dienst te zijn. De mogelijkheid om e-books en audiobooks te downloaden werd extra onder de aandacht gebracht. De Koninklijke Bibliotheek lanceerde op 6 april 2020 c.q. 11 april 2020 (voor Apple c.q. Android) een app geheten Thuisbieb, waarmee, tot 1 juni 2020 circa 100 boeken in diverse genres (fictie en non-fictie) kon worden gedownload. Men hoefde hiervoor geen lid te zijn van een bibliotheek. Een aantal bibliotheken ging ertoe over, voor leners, op basis van door de leners aangegeven voorkeuren qua genres of op basis van recente uitleningen aan die leners, pakketten boeken samen te stellen en die aan huis te bezorgen of bij een daartoe ingerichte afhaalbalie te laten afhalen.
Vanaf medio mei 2020 gingen een aantal openbare bibliotheken weer, op beperkte schaal, open voor het uitlenen van boeken. (Kleine bibliotheken en -vestigingen zagen zich geconfronteerd met de beperkingen vanwege het anderhalve meter afstand houden.) Geretourneerde boeken werden enige tijd in quarantaine geplaatst. Publieksgerichte activiteiten als cursussen en lezingen konden nog niet hervat worden.
Op dinsdag 3 november 2020 besloot de overheid om in het kader van de aangescherpte corona-maatregelen de openbare bibliotheken opnieuw te sluiten met ingang van donderdag 5 november, voor een periode van twee weken. Op woensdag 4 november was er een grote toeloop van leners. Op 19 november 2020 konden de bibliotheken weer open gaan. Tijdens de tweede lockdown van de coronacrisis, bij de aanvang ervan bepaald op 15 december 2020 t/m 19 januari 2021, boden veel bibliotheken een afhaalservice aan voor gereserveerde boeken. Boeken konden in deze periode worden gereserveerd via de site van de bibliotheek en bij de bibliotheek worden afgehaald. Op deze manier konden mensen in deze periode toch boeken lenen. (Het gebruikelijke ter plaatse uitzoeken van boeken was niet toegestaan.) Op 12 januari 2021 werd bekend dat de lockdown tot ten minste 9 februari 2021 zou voortduren. Dit werd later verlengd; het systeem van reserveren en afhalen bleef in stand. Op 20 mei 2021 konden bibliotheken weer open gaan voor het uitzoeken van boeken. Bezoekers dienden te reserveren (hetgeen ook bij de ingang kon), zich te registreren en een gezondheidscheck te doen, en er was 1 persoon per 25 m² toegestaan. Vanaf 25 september 2021 waren bibliotheken weer normaal toegankelijk en konden publieksactiviteiten weer hervat worden. Tijdens de derde lockdown van de coronacrisis, aanvankelijk bepaald van 18 december 2021 t/m 14 januari 2022, werden bibliotheken echter aangemerkt als essentiële instantie, zodat deze niet voor de derde keer hoefden te sluiten. Op deze manier konden de mensen tijdens deze lockdown gewoon boeken blijven uitzoeken. Ze hoefden het dus niet meer te doen met alleen een afhaalservice.
Vanaf eind maart 2022 waren de Corona-gerelateerde beperkingen opgeheven en konden ook publieksactiviteiten weer hervat worden.
Zie ook
SISO
Externe links
UNESCO Public Library Manifesto.
LOCUS, Vlaams steunpunt voor bibliotheken, cultuur- en gemeenschapscentra en lokaal cultuurbeleid
Bibliotheek.be
Bibnet.be
Vereniging van Openbare Bibliotheken - Nederland
Openbare bibliotheek
|
Vrijwilligers
Mede als gevolg van de hierboven genoemde ontwikkelingen zijn bibliotheken er (steeds meer) toe overgegaan om het personeelsbestand uit te breiden met vrijwilligers, die één of meer dagdelen per week het personeel ondersteunen, of de bibliotheek op bepaalde uren "draaiend houden" zonder dat betaalde personeelsleden aanwezig zijn. Deze vrijwilligers hebben geen opleiding tot bibliothecaris gevolgd. Dit brengt met zich mee dat de omvang van hun dienstverlening beperkt is, hoewel onderscheiden bibliotheken hier enigszins verschillend mee omgaan. Hiervoor is de term "selfservice" in het leven geroepen: deze vrijwilligers zorgen ervoor dat de bibliotheek toegankelijk is en dat gebruikers boeken kunnen lenen en retourneren: de gebruikers "bedienen zichzelf". Tevens worden vrijwilligers ingezet bij het op orde houden van de bibliotheek. In 2018 waren er bijna 20.000 vrijwilligers in Nederlandse bibliotheken; in 2021 was dit gestegen tot circa 23.000.
| 1 |
terugbrengen, retourneren, terugzenden
|
10,263 |
Invoice
|
210216
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Penningmeester
|
Penningmeester
|
Een penningmeester vervult de functie van de persoon die de financiën van een vereniging, stichting of commissie beheert. De penningmeester wordt ook wel thesaurier, schatbewaarder, fiscus, kassier of quaestor (vrouwelijk: quaestrix, Latijn voor hij/zij die vraagt) genoemd. Bij de middeleeuwse gilden heette de functie busmeester.
De penningmeester vormt tezamen met de voorzitter en de secretaris de vaste kern van het dagelijks bestuur van een organisatie. Soms wordt echter de functie van de secretaris en de penningmeester gecombineerd. Men spreekt dan van een secretaris-penningmeester.
De verantwoordelijkheden van een penningmeester omvatten doorgaans:
Het beheren van de rekening en de kas van de organisatie
De begroting voorafgaand aan een bepaalde periode opmaken
Financiële verslagen aan het eind van een bepaalde periode (bijvoorbeeld in de vorm van een jaarverslag of jaarrekening) presenteren
Transacties (ontvangsten en uitgaven) beheren en uitvoeren
Er is ook een thesaurier-generaal, een topfunctie binnen het ministerie van Financiën van Nederland. Op bankbiljetten vindt men vaak de handtekening terug van de schatbewaarder.
Persoon naar eigenschap
Bestuur
|
De verantwoordelijkheden van een penningmeester omvatten doorgaans:
Het beheren van de rekening en de kas van de organisatie
De begroting voorafgaand aan een bepaalde periode opmaken
Financiële verslagen aan het eind van een bepaalde periode (bijvoorbeeld in de vorm van een jaarverslag of jaarrekening) presenteren
Transacties (ontvangsten en uitgaven) beheren en uitvoeren
| 2 |
factuur, rekening, betalingsbewijs
|
11,579 |
NGO
|
5446300
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Union%20d%C3%A9mocratique%20pour%20la%20d%C3%A9fense%20des%20int%C3%A9r%C3%AAts%20africains
|
Union démocratique pour la défense des intérêts africains
|
De Union démocratique pour la défense des intérêts africains (Nederlands: Democratische Unie voor de Verdediging van de Afrikaanse Belangen, UDDIA) was een politieke partij in Congo-Brazzaville die in 1956 werd opgericht en in 1963 werd ontbonden.
De partij werd geleid door abbé Fulbert Youlou, een katholieke priester, en verkreeg bij de verkiezingen voor Frans-Congo in 1957 tweeëntwintig zetels en werd daarmee de tweede partij na de Mouvement socialiste africain (MSA). Een coalitie van UDDIA en MSA volgde, maar kwam in 1958 ten val. Via allerlei manoeuvres wisten UDDIA en haar politieke bondgenoten een meerderheid te verkrijgen in de wetgevende vergadering en werd abbé Youlou premier van Frans-Congo. Hij leidde het land naar nieuwe verkiezingen in 1959 waarbij UDDIA een absolute meerderheid verkreeg in het parlement. In 1960 werd Frans-Congo onder de naam Republiek Congo een onafhankelijke staat en Youlou werd de eerste president van het land. In de daaropvolgende jaren wist Youlou ervoor te zorgen dat de parlementariërs van de oppositie zich aansloten bij UDDIA en nam hij bewust politieke tegenstanders op in zijn regering om hen zo te neutraliseren. Op 13 april 1963 kondigde hij de instelling van een eenpartijstelsel aan met UDDIA als enige legale partij. Het parlement stemde hiermee in, maar reeds in september 1963 kwam het bewind van Youlou en diens UDDIA na een militaire staatsgreep ten val.
De partij was anticommunistisch en Youlou maakte zich - tegen de adviezen van zijn Franse adviseurs - sterk voor een liberale economie. Omdat Youlou behoorde tot het Lari-volk, kon de partij vooral rekenen op hun steun. Ook de stedelijke elite van Brazzaville behoorde tot de steunpilaar van partij. Vanwege zijn katholieke achtergrond kon Youlou rekenen op de steun van christelijke kiezers.
Het logo van de partij was een krokodil (Externe afbeelding)
Zie ook
Fulbert Youlou
Verwijzingen
Politieke partij in Congo-Brazzaville
|
De partij werd geleid door abbé Fulbert Youlou, een katholieke priester, en verkreeg bij de verkiezingen voor Frans-Congo in 1957 tweeëntwintig zetels en werd daarmee de tweede partij na de Mouvement socialiste africain (MSA). Een coalitie van UDDIA en MSA volgde, maar kwam in 1958 ten val. Via allerlei manoeuvres wisten UDDIA en haar politieke bondgenoten een meerderheid te verkrijgen in de wetgevende vergadering en werd abbé Youlou premier van Frans-Congo. Hij leidde het land naar nieuwe verkiezingen in 1959 waarbij UDDIA een absolute meerderheid verkreeg in het parlement. In 1960 werd Frans-Congo onder de naam Republiek Congo een onafhankelijke staat en Youlou werd de eerste president van het land. In de daaropvolgende jaren wist Youlou ervoor te zorgen dat de parlementariërs van de oppositie zich aansloten bij UDDIA en nam hij bewust politieke tegenstanders op in zijn regering om hen zo te neutraliseren. Op 13 april 1963 kondigde hij de instelling van een eenpartijstelsel aan met UDDIA als enige legale partij. Het parlement stemde hiermee in, maar reeds in september 1963 kwam het bewind van Youlou en diens UDDIA na een militaire staatsgreep ten val.
| 4 |
ngo, niet-gouvernementele organisatie, maatschappelijke organisatie
|
10,537 |
TireShop
|
3838574
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Stuart%20Williams
|
Stuart Williams
|
Stuart Grenville Williams (Wrexham, 9 juli 1930 – Southampton, 5 november 2013) was een voetballer uit Wales.
Williams was verdediger en speelde tussen 1954 en 1965 43 interlands voor Wales. Op 9 mei 1954 debuteerde hij tegen Oostenrijk in Wenen in een vriendschappelijk duel en verloor met 2-0. Hij was deelnemer aan het Wereldkampioenschap voetbal 1958 in Zweden. Het team verloor in de kwartfinales tegen de uiteindelijke winnaar Brazilië door een doelpunt van Pelé. In het boek van Pelé “My Life and the Beautiful Game” (1977) kijkt hij terug op die wedstrijd en complimenteert onder meer die keiharde verdediger Williams van Wales. Zijn laatste interland was op 1 december 1965 in zijn geboorteplaats tegen Denemarken (4-2, winst).
Hij begon zijn loopbaan in 1949 bij Wrexham AFC, maar vertrok al snel naar West Bromwich Albion FC in Engeland en speelde daar 226 wedstrijden (van 1950 tot 1960) en maakte 6 doelpunten.
Southampton FC was tot 1966 zijn laatste club, hij scoorde daar 3 keer in 150 duels.
Williams was daarna trainer bij onder andere West Bromwich Albion, Paykan F.C. in Iran, Viking FK in Noorwegen en het Schotse Greenock Morton FC. Na zijn voetballoopbaan werkte hij als autobandenverkoper en financieel controller bij een transportbedrijf in zijn woonplaats Southampton.
Hij overleed in 2013 op 83-jarige leeftijd.
Externe link
Stuart Williams (http://eu-football.info)
Welsh voetballer
|
Southampton FC was tot 1966 zijn laatste club, hij scoorde daar 3 keer in 150 duels.
Williams was daarna trainer bij onder andere West Bromwich Albion, Paykan F.C. in Iran, Viking FK in Noorwegen en het Schotse Greenock Morton FC. Na zijn voetballoopbaan werkte hij als autobandenverkoper en financieel controller bij een transportbedrijf in zijn woonplaats Southampton.
| 1 |
bandenwinkel, autobanden, bandenservice
|
1,677 |
TextDigitalDocument
|
5761868
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Security.txt
|
Security.txt
|
Security.txt is een digitaal bestand dat dient als een gestandaardiseerde manier om beveiligingsinformatie te verstrekken voor websites en online diensten. Het is vergelijkbaar met een briefje aan de voordeur van een huis, waarop mensen kunnen zien hoe ze contact kunnen opnemen met de eigenaar in geval van verdachte activiteiten. De standaard schrijft een tekstbestand voor met de naam "security.txt" op de well-known-locatie, qua syntaxis vergelijkbaar met robots.txt maar bedoeld om door machines en mensen te worden gelezen, voor diegenen die contact willen opnemen met de eigenaar van een website over beveiligingsproblemen. Security.txt-bestanden zijn overgenomen door Google, GitHub, LinkedIn en Facebook.
Geschiedenis
Security.txt werd voor het eerst voorgesteld door Ed Foudil, een beveiligingsonderzoeker, in 2017. Hij merkte op dat er geen gestandaardiseerde manier was voor websitebeheerders om informatie over hun beveiligingspraktijken te delen. Dit maakte het moeilijk voor beveiligingsonderzoekers om verantwoordelijke partijen te bereiken en beveiligingslekken te melden. Op dat moment omvatte het vier richtlijnen, "Contact", "Encryptie", "Openbaarmaking" en "Bevestiging". Foudil verwachtte op basis van feedback nog meer richtlijnen toe te voegen. Bovendien zei webbeveiligingsexpert Scott Helme dat hij positieve feedback van de beveiligingsgemeenschap had gezien, terwijl het gebruik onder de top 1 miljoen websites "zo laag was als verwacht op dit moment".
Het voorstel van security.txt kreeg al snel steun vanuit de beveiligingsgemeenschap en ontwikkelde zich tot een open standaard. In 2019 werd het formeel aangenomen als door de Internet Engineering Task Force (IETF), een organisatie die verantwoordelijk is voor het ontwikkelen en beheren van internetstandaarden.
Bestandsformaat
Security.txt-bestanden kunnen worden aangeboden onder de map /.well-known/ (i.e. /.well-known/security.txt) of de directory op het hoogste niveau (i.e. /security.txt) van een website. Het bestand moet worden aangeboden via HTTPS en in platte tekst.
Inhoud
Een typisch security.txt-bestand bevat verschillende secties met relevante informatie. Enkele van de meest voorkomende onderdelen zijn:
Contact: Dit geeft het e-mailadres of andere contactgegevens van de persoon aan die verantwoordelijk is voor beveiligingskwesties.
Expires: Dit veld moet worden gebruikt om de geldigheidsduur van het security.txt-bestand aan te geven. Het specificeert de datum waarop het bestand verloopt en mogelijk moet worden bijgewerkt.
Preferred-Languages: Dit is een optioneel onderdeel waarin de voorkeurstaal of talen voor communicatie kunnen worden gespecificeerd.
Overheid
Sinds 25 mei 2023 is het verplicht voor de Nederlandse overheid om gebruik te maken van security.txt.
security.txt moet worden toegepast op alle systemen die via HTTPS publiek benaderbaar zijn, zodat securitycontactinformatie duidelijk is. Dit is opgenomen in de 'Pas toe leg uit' standaarden.
Bedrijfsleven
In oktober 2022 deden het Digital Trust Center (DTC) en een groot aantal ambassadeurs een oproep aan bedrijven en IT-dienstverleners om security.txt te gebruiken. Sinds die oproep is het aantal Nederlandse domeinnamen dat voorzien is van een security.txt-bestand gegroeid naar ruim 88.000.
Referenties
Externe links
securitytxt.org
Voorbeeld van een security.txt-bestand
Computerbeveiliging
|
Security.txt is een digitaal bestand dat dient als een gestandaardiseerde manier om beveiligingsinformatie te verstrekken voor websites en online diensten. Het is vergelijkbaar met een briefje aan de voordeur van een huis, waarop mensen kunnen zien hoe ze contact kunnen opnemen met de eigenaar in geval van verdachte activiteiten. De standaard schrijft een tekstbestand voor met de naam "security.txt" op de well-known-locatie, qua syntaxis vergelijkbaar met robots.txt maar bedoeld om door machines en mensen te worden gelezen, voor diegenen die contact willen opnemen met de eigenaar van een website over beveiligingsproblemen. Security.txt-bestanden zijn overgenomen door Google, GitHub, LinkedIn en Facebook.
| 1 |
tekstbestand, digitaal document, tekstdocument
|
5,262 |
DiscussionForumPosting
|
2891767
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gay.nl
|
Gay.nl
|
Gay.nl is een Nederlandse website gericht op homoseksuelen, die in zijn huidige opzet in 2003 van start ging. De site biedt onder meer nieuwsberichten over lifestyle, uitgaan en entertainment, opiniërende columns, een discussieforum, profielpagina's van gebruikers en een messengerfunctie.
Hoewel Gay.nl openstaat voor homo's, lesbiennes, bi- en heteroseksuelen, bestaat het grootste deel van de leden uit homoseksuele mannen en jongeren vanaf 16 jaar. Volgens eigenaar Gay Group BV is Gay.nl de grootste gay website van Nederland en België, met tussen de 70.000 en 100.000 bezoekers per dag. De teller op de website vermeldde op 14 augustus 2012 ruim 133.000 leden, waarvan er ca. 3000 tegelijk online waren.
Voorgeschiedenis
De oorsprong van Gay.nl gaat terug tot een IRC-kanaal waarop in de tweede helft van de jaren 90 Nederlandse homo's kwamen om met elkaar te chatten. Zij gingen rond het jaar 2000 over naar FaceBase.net, een site waar gebruikers een profielpagina konden maken en aan een eenvoudig forum konden deelnemen. De profielen van FaceBase.net werden begin 2001 opgenomen in de website Queer.nl, die zich presenteerde als "de eerste en grootste online gay lifestyle community van Nederland" en die onder andere nieuws, reportages, een uitgaansagenda, uitgaansfoto's en een uitgebreide linkverzameling omvatte. Hoewel eigenaar GUTS Holding BV wegens financiële problemen al in juni 2001 de drie betaalde redacteurs moest ontslaan, bleef de website nog bestaan tot het faillissement in oktober 2002. Ondertussen had de GUTS Holding eerder dat jaar de domeinnaam Gay.nl overgenomen en ondergebracht in de Gay Group BV.
Onder een eerdere eigenaar was Gay.nl in 1998 begonnen als een van de eerste chatboxen waarop homo's uit diverse Europese landen met elkaar konden chatten. Alszodanig kreeg Gay.nl in het jaar 2000 concurrentie van Chatboy.nl en van Gaychat.nl van de GUTS Holding. Deze laatste kreeg op zijn beurt in 2005 een geduchte concurrent in de vorm van de gratis chatsite Bullchat.nl. Zulke chats zijn tegenwoordig erg populair onder homo- en biseksuele mannen die op zoek zijn naar anonieme sekscontacten. Desondanks kwam Nederlands populairste gay chat site 'Bullchat' verscheidene keren in het nieuws doordat gebruikers van de site tijdens een ontmoeting werden beroofd of mishandeld. Maar ook omdat er aan het licht kwam dat er minderjarige jongens zichzelf als seksslaaf verhuurden aan mannen die zij via de chat hadden leren kennen
Ontwikkeling van Gay.nl
In januari 2003 werd Gay.nl door de Gay Group opnieuw gelanceerd in de vorm van een website zoals Queer.nl, die met behulp van reeds opgebouwde contacten binnen de homowereld binnen een jaar marktleider was. Sinds 2006 is de website ook te vinden onder het adres Gaygirls.nl en, nadat het Europese topleveldomein .eu beschikbaar kwam, eveneens onder de naam Gay.eu. Onder die vlag werd in 2007 en 2008 geprobeerd om de site ook naar andere Europese landen uit te rollen en werden versies in zo'n 12 verschillende talen gemaakt. Tegelijk werd onder de domeinnaam Gayguide.eu een website met Europese homo-uitgaansadressen gelanceerd. Uiteindelijk werden deze beide projecten geen succes en verdwenen stilletjes naar de achtergrond. Sinds juli 2011 is Gay.nl gedeeltelijk ook beschikbaar via een app voor iPhone en Android-smartphones.
Vanaf 2003 had Gay.nl een compacte vormgeving in oranje, later oranje-blauwe huisstijlkleuren, die in april 2009 werd vervangen door een modernere lay-out. Het discussieforum behield nog wel de oude, simpele vorm. Een nieuw, moderner forum werd vervolgens in januari 2012 geïntroduceerd, waarbij het voor het eerst permanente moderators kreeg. Voordien heerste op het Gay.nl-forum bijna volledige vrijheid en werd slechts in uitzonderingsgevallen ingegrepen.
Ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan in 2013 werd een geheel vernieuwde website gelanceerd. Deze zou onder meer overzichtelijker en gebruiksvriendelijker worden, maar de invoering ging met problemen gepaard en leverde veel kritiek van bezoekers op.
Gelieerde media-activiteiten
De in Amsterdam gevestigde Gay Group BV exploiteert naast Gay.nl ook de datingwebsites Gaygate.com en Gaypartner.nl en de eerdergenoemde chatsite Gaychat.nl. Daarnaast is de Gay Group nauw betrokken bij de uitgave van het gratis homo-uitgaansblad Gay & Night en participeert in het online radiostation OUTmusic van de homotelevisiezender OUTtv. In 2007 werkte de Gay Group met negen man personeel en een reeks freelancers en genereerde in dat jaar een omzet van bijna 1 miljoen euro.
Van 2006 t/m 2015 organiseerde Gay.nl jaarlijks de Mister Gay Netherlands-verkiezing en nam daarmee het stokje over van de Mr. Gay Krant-verkiezing die van 1980 t/m 2005 door de Gay Krant werd gehouden. Via een website kon gestemd worden op een reeks kandidaten, voornamelijk jonge homoseksuele mannen. In 2010 en 2011 werd de winnaar bekendgemaakt tijdens de Amsterdam Gay Pride en mocht vervolgens deelnemen aan de internationale Mister Gay Europe en/of Mister Gay World-verkiezingen.
Tegelijk met de Mister Gay-verkiezing werd ook enkele malen de Gay Media Award uitgereikt. Dat is een prijs die in het leven geroepen is door Gay.nl, Gay & Night, OUTtv en OUTmusic en die werd verleend aan een persoon die homoseksualiteit op een positieve manier in het nieuws heeft gebracht. Winnaars van deze prijs waren:
2011: soapacteur Ferry Doedens
2012: soapacteur Sinan Eroglu
In april 2013 nam Gay Group BV, samen met homoglossy Winq en televisiezender OUTtv de in maart van dat jaar failliet gegane Gay Krant over. In augustus 2013 verscheen de Gay Krant weer, na een restyling te hebben ondergaan. Hierna is Gay.nl onderdeel geworden van Media MANsion, dat vanaf februari 2017 ook een Nederlandse editie van het homotijdschrift Attitude uitgaf. Na 12 nummers werd deze uitgave gestaakt. Het laatste Nederlandstalige editie van Attitude verscheen in december 2018.
Met ingang van februari 2018 werd de redactie van Gay.nl samengevoegd met die van het homomagazine Winq, dat eveneens onderdeel van Media MANsion is. De uitgever van Winq, MediaMANsion. ging in november 2019 failliet.
Externe link
www.gay.nl
Virtuele gemeenschap
Website met homo/lesbisch thema
Nederlandstalige website
|
Gay.nl is een Nederlandse website gericht op homoseksuelen, die in zijn huidige opzet in 2003 van start ging. De site biedt onder meer nieuwsberichten over lifestyle, uitgaan en entertainment, opiniërende columns, een discussieforum, profielpagina's van gebruikers en een messengerfunctie.
Hoewel Gay.nl openstaat voor homo's, lesbiennes, bi- en heteroseksuelen, bestaat het grootste deel van de leden uit homoseksuele mannen en jongeren vanaf 16 jaar. Volgens eigenaar Gay Group BV is Gay.nl de grootste gay website van Nederland en België, met tussen de 70.000 en 100.000 bezoekers per dag. De teller op de website vermeldde op 14 augustus 2012 ruim 133.000 leden, waarvan er ca. 3000 tegelijk online waren.
| 1 |
discussieforum, forumbericht, online discussie
|
11,142 |
TelevisionChannel
|
2962660
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/OUTtv
|
OUTtv
|
OUTtv is een Nederlands televisiekanaal dat via de digitale kabel als premiumzender volgens de website van OUTtv te zien is in Nederland, België, Luxemburg, Duitsland, Spanje, Israel en Zweden. OUTtv is een lifestyle- en entertainment-kanaal dat onder andere drama, komedie, talkshows, documentaires en films uitzendt die voor een groot deel gericht zijn op lgbt’ers.
Ontwikkeling
OUTtv werd gelanceerd op 4 april 2008 door Marc Putman via KPN en was per 11 april 2008 ook beschikbaar via andere kabelmaatschappijen. Inmiddels is OUTtv in Nederland te ontvangen via Ziggo, KPN (interactieve televisie), Caiway, DELTA en Glashart, Fiber en Stipte. In België is de zender te ontvangen via Telenet, in Zweden via Com Hem en in Noordrijn-Westfalen bij NetCologne.
Het Nederlandse kanaal begon als een samenwerking met OUTtv uit Canada, het wereldwijd eerste 24 uurs-lgbt-televisiekanaal, waarbij het merk en veel van de programma's in licentie werden overgenomen. Inmiddels zijn de meeste programma's van de Canadese OUTtv niet meer op de Nederlandse zender te zien.
Presentatoren
De bekendste presentatoren van OUTtv zijn:
Christina Curry
Jens Geerts
Mike Starink
Timo Descamps
Eddy Keur
Bekende series
Bekende reality- en dramaseries, vaak met bekende lhbt-iconen, die via OUTtv werden of worden uitgezonden zijn:
Bekende documentaires
Naast series werden of worden onder meer ook de volgende documentaires uitgezonden:
Eigen producties
Enkele eigen producties die via OUTtv werden of worden uitgezonden zijn:
In OUTtv Update wordt het laatste nieuws op het gebied van entertainment en lifestyle gebracht, met wekelijks specials, achtergronden, premières en andere evenementen.
In Travel Experience gaat presentator Ian van der Putten iedere week op reis met een prominente Nederlander of Vlaming. Enkele gasten uit het programma waren o.a. tv-presentator Sipke Jan Bousema, politicus Frits Huffnagel, tv-presentator Mike Starink, interieur designer Christophe Aertssen, tv-presentatrice Kim Kötter en de Vlaamse ontwerpster Evy Puelinckx.
Thom's Warehouse is een personalityshow waarin presentator Thom Goderie (Mr. Gay Netherlands 2011), bekende en bijzondere homo's interviewt en volgt in hun dagelijks leven. Gasten waren onder meer couturier Frans Molenaar, medium Derek Ogilvie, schoenenfabrikant Floris van Bommel, tv-maker Carlo Boszhard en choreograaf Hans van Manen.
In De Beste Gay Barman van Nederland ging presentator Ian van der Putten door heel Nederland op zoek naar de Beste Gay Barman. Uiteindelijke winnaar was Marcel Brunsveld van homocafé Montmarte in Amsterdam.
In Lifestyle Reports doen reporters verslag van uiteenlopende evenementen in Europa, van gayprides tot aan gay-skiweeks en van gay-beachparties tot aan boeklezingen.
Eurovision Calling omvat reporttages achter de schermen van het Eurovisiesongfestival. Het eerste seizoen ging van start in 2012 met Timo Descamps en kreeg de naam Baku Calling. De seizoenen die daarop volgden werden gepresenteerd door Jens Geerts.
Pride Summerweek is de enige, internationale LGBTIQ+ talkshow waarin presentator Wesley van den Bos, samen met co-hosts Chantal van der Putten en Warner van Es gestalte geeft aan een zestal thema's die de rainbow community raken. Onder meer Pride & Religio, Entertainment en Cooking passeren de revue waarin bekende en onbekende gasten langskomen om te praten over het betreffende onderwerp. Iedere aflevering is er ook een artiest te gast met een live optreden op de rooftop met de skyline van Rotterdam als achtergrond. Gasten waren onder meer zangeres Shirma Rouse, cabaretier Richard Groenendijk, en politicus Boris Dittrich.
Tijdens het Eurovisiesongfestival kon OUTtv ook enkele kleine primeurs brengen. Zo kwam in mei 2014 de Belgische zanger Axel Hirsoux voor het eerst publiekelijk uit de kast en verontschuldigde winnaar Måns Zelmerlöw zich in 2015 meermaals voor zijn homofobe uitspraak. In april 2016 liet de Nederlandse kandidaat Douwe Bob tegenover OUTtv weten biseksueel te zijn.
OUTtv heeft met vele lhbt-instellingen, organisaties en evenementen contacten om de emancipatie en de zichtbaarheid van lhbt'ers te bevorderen.
Media Award
De 'OUTtv Media Award' is een eerbetoon aan een persoon die homoseksualiteit op een positieve manier onder de aandacht wist te brengen in de media. De kijkers en volgers van het kanaal stemmen op de kandidaten en deze wordt op de jaarlijkse Coming-Outdag aan de winnaar uitgereikt.
Sinds 2014 wordt ook door Jens Geerts de OUTtv Media Award in België uitgereikt.
OUTmusic
Op 1 maart 2010 begon OUTtv een eigen internetradio station onder de naam OUTmusic. Deze zender richt zich voornamelijk op homomannen en like-minded luisteraars en zendt voornamelijk nieuwe en bekende hits uit de jaren 1990 en 2000 uit.. Vanaf de start van OUTmusic wordt ieder jaar de OUTmusic Award uitgereikt. Aan de hand van een grootschalige poll kunnen de kijkers van OUTtv ieder jaar in maart en april stemmen op hun favoriete Eurovisiesongfestivalnummer van het jaar. Om het stemgedrag van de homogemeenschap niet te beïnvloeden, wordt de winnaar van de OUTmusic Award nog voor de aanvang van het Eurovisiesongfestival bekendgemaakt. De prijs wordt telkens tijdens het programma Eurovision Calling persoonlijk aan de winnaar uitgereikt.
Externe link
Homepage van OUTtv
Homomedia
Nederlandse televisiezender
|
Homomedia
Nederlandse televisiezender
| 1 |
televisiezender, tv-kanaal, televisiekanalen
|
10,837 |
GeoCoordinates
|
375398
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Berten
|
Berten
|
Berten (officieel: Berthen) is een gemeente in de Franse Westhoek, in het Franse Noorderdepartement. Berten ligt in Frans-Vlaanderen in de streek de Westhoek. Zij grenst aan de gemeenten Boeschepe, Sint-Janskappel, Meteren en Godewaarsvelde. Berten ligt in het midden van het Frans-Vlaamse Heuvelland, tussen de Katsberg, de Kokereelberg en de Zwartenberg. De gemeente telt ruim 500 inwoners.
Etymologie
De naam van het dorpje is afgeleid van Berting (grond van Berto) en werd in 1123 voor het eerst vermeld als Bertina. In 1423 was dit Bertina.
Geschiedenis
Berten was een heerlijkheid die in 1660 tot markizaat werd verheven. In 1650 werd hier een klooster met een school gesticht door de Broeders van Sint-Antonius. In 1793 werd dit klooster opgeheven en de gebouwen vernield. Het was de schilder Nicolas Ruyssen die het klooster weer nieuw leven inblies, hij kocht de ruïne in 1819 en stichtte er in 1821 een school met hulp van de Broeders van de Christelijke Scholen. Dit alles leidde tot de stichting van de Abdij op de Katsberg.
Bezienswaardigheden
De Sint-Blasiuskerk (Église Saint-Blaise)
Geografie
De oppervlakte van Berten bedraagt 5,2 km², de bevolkingsdichtheid is 99,4 inwoners per km². De geografische coördinaten zijn 50° 47' N.B. 2° 42' O.L.
Het dorp ligt op 45 meter hoogte in het West-Vlaams Heuvelland. In de nabijheid liggen de Katsberg, de Zwarteberg en de Kokereelberg. De hoogte van de gemeente varieert van 32 tot 162 meter.
Demografie
Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE-tellingen).
Nabijgeklegen kernen
Sint-Janskappel, Boeschepe, Westouter, Godewaarsvelde
Externe links
|
Geografie
De oppervlakte van Berten bedraagt 5,2 km², de bevolkingsdichtheid is 99,4 inwoners per km². De geografische coördinaten zijn 50° 47' N.B. 2° 42' O.L.
| 1 |
geografische coördinaten, breedtegraad, lengtegraad
|
9,852 |
Series
|
3781829
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/A.D.%20Miles
|
A.D. Miles
|
Anthony David 'A.D.' Miles (North Carolina, 8 november 1971) is een Amerikaans acteur, filmregisseur, filmproducent, scenarioschrijver en komiek.
Filmografie
Acteur
Films
Uitgezonderd korte films.
2019 Between Two Ferns: The Movie - als Michael
2009 Balls Out: Gary the Tennis Coach – als Steve Pimble
2008 Role Models – als Martin
2008 Speed Freaks – als Timmy
2007 The Ten – als Oliver Jennings
2006 The Pleasure of Your Company – als Bill
2005 The Baxter – als Bar Baxter
2003 Uptown Girls – als telefoon verkoper
2002 Stella Shorts 1998-2002 – als terrorist / honkbalspeler / pelgrim / Robert / visser
2001 Thirteen Conversations About One Thing – als collega
2001 Wet Hot American Summer – als Gary
2001 The Believer – als Guy Danielsen
2000 Bamboozled – als Aaron
2000 Endsville – als internet jongen
Televisieseries
Uitgezonderd eenmalige gastrollen.
2020 Hoops - als Matty - 10 afl.
2014-2018 The Tonight Show Starring Jimmy Fallon - als diverse karakters - 39 afl.
2017 Wet Hot American Summer: Ten Years Later - als Gary - 5 afl.
2015 Wet Hot American Summer: First Day of Camp - als Gary - 5 afl.
2009-2013 Late Night with Jimmy Fallon – als diverse karakters – 66 afl.
2007-2009 Wainy Days – als Miles – 11 afl.
2007-2009 Tim and Eric Awesome Show, Great Job! – als Glen Tennis – 3 afl.
2008 Horrible People – als Michael – 10 afl.
2004 Reno 911! – als Keith – 2 afl.
2006 Dog Bites Man – als Marty Shonson – 9 afl.
2002-2005 Law & Order: Criminal Intent – als Zach – 3 afl.
Filmregisseur
2010 Saturday Night Live Presents: Sports All-Stars - film
2009 Hot Sluts – televisieserie – 6 afl.
2009 Saturday Night Live Sports Extra '09 – film
2008 Horrible People – televisieserie – 10 afl.
2007 Wainy Days – televisieserie – 1 afl.
2006 Saturday Night Live: The Best of Saturday TV Funhouse – film
2005 Saturday Night Live – televisieserie – 1 afl.
Filmproducent
2018-2019 Arrested Development - televisieserie - 16 afl.
2009 Hot Sluts – televisieserie – 6 afl.
2006 Night of Too Many Stars: An Overbooked Event for Autism Education – film
2006 Dog Bites Man – televisieserie – 8 afl.
200-2001 TV Funhouse – televisieserie – 5 afl.
Scenarioschrijver
2017 The Gong Show - televisieserie - 10 afl.
2014-2017 The Tonight Show Starring Jimmy Fallon - televisieserie 305 afl.
2009-2014 Late Night with Jimmy Fallon – televisieserie – 465 afl.
2009 Hot Sluts – televisieserie – 6 afl.
2008 Horrible People – televisieserie – 10 afl.
2008 Speed Freaks – film
2007 Wainy Days – televisieserie – 1 afl.
2006 Dog Bites Man – televisieserie – 9 afl.
2002 Porn 'n Chicken – film
2000 Girl Go Boom – korte film
Amerikaans filmacteur
Amerikaans televisieacteur
Amerikaans filmregisseur
Amerikaans filmproducent
Amerikaans scenarioschrijver
Amerikaans komiek
|
Scenarioschrijver
2017 The Gong Show - televisieserie - 10 afl.
2014-2017 The Tonight Show Starring Jimmy Fallon - televisieserie 305 afl.
2009-2014 Late Night with Jimmy Fallon – televisieserie – 465 afl.
2009 Hot Sluts – televisieserie – 6 afl.
2008 Horrible People – televisieserie – 10 afl.
2008 Speed Freaks – film
2007 Wainy Days – televisieserie – 1 afl.
2006 Dog Bites Man – televisieserie – 9 afl.
2002 Porn 'n Chicken – film
2000 Girl Go Boom – korte film
| 7 |
serie, reeks, verzameling
|
923 |
MusicVenue
|
35513
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Heineken%20%28brouwerij%29
|
Heineken (brouwerij)
|
Heineken NV is een Nederlandse multinational in de bier- en drankensector en is actief in ruim 190 landen. Heineken NV bezit 300 biermerken. Met een totaal biervolume van meer dan 257 miljoen hectoliter (2022) behoort Heineken tot de grootste brouwerijen van de wereld, na het Belgische Anheuser-Busch InBev. De productie vindt plaats in meer dan 186 brouwerijen in 70 landen. Daarnaast opereert Heineken via exportactiviteiten en licentiepartners. Ongeveer 40% van de omzet wordt behaald in Europa. Naast bier maakt Heineken ook cider.
Geschiedenis
Ontstaan
Het bedrijf Heineken ontstond op 15 februari 1864 toen de 22-jarige Gerard Adriaan Heineken brouwerij De Hooiberg in Amsterdam kocht. Zijn opzet was een premium bier te brouwen met uitmuntende grondstoffen en de nieuwste technieken. Al sinds de middeleeuwen werd laag alcoholisch bier op kamertemperatuur gebrouwen en gebruikt als voedzaam en hygiënisch alternatief voor water, dat vaak vervuild was en daardoor ziekteverwekkers kon verspreiden. Deze noodzaak liep in de negentiende eeuw ten einde door de steeds beter wordende drinkwaterkwaliteit.
In 1867 werd wegens de dreigende demping van de Nieuwezijds Voorburgwal, waarover de grondstoffen werden aangevoerd en het bier werd afgevoerd, uitgeweken naar de toenmalige stadsrand. Eenmaal ingebouwd bevond de nieuwbouw zich op de hoek van de Stadhouderskade en de Ferdinand Bolstraat in De Pijp. Bij de fabriek hoorde ook het biercafé De Vijfhoek waarvan het embleem, een vijfpuntige ster, nog steeds in het logo staat.
In 1873 ging de brouwerij over van Heineken & Co in de vennootschap Heineken's Bierbrouwerij Maatschappij, waarvan ook de Rotterdamse brouwerij d'Oranjeboom enige aandelen bezat. Het jaar daarop werd in Rotterdam een tweede brouwerij geopend, die volledig gericht was op het brouwen van ondergistend bier. Daarmee wilde men het hoofd bieden aan de opkomende concurrentie van de Amstel brouwerij. In 1886 ontwikkelde dr. Elion, een leerling van Louis Pasteur, de Heineken A-gist. Deze gist vormt nog steeds de basis voor het Heineken bier. In 1887 schakelde Heineken volledig over op de productie van ondergistend bier.
Namens Nederland won Heineken's Bierbrouwerij Maatschappij op de wereldtentoonstelling van 1889 in Parijs een Grand Prix Paris. Een jaar later mocht Heineken aan het restaurant van de voor deze tentoonstelling gebouwde Eiffeltoren bier leveren.
Na de Eerste Wereldoorlog
Na de Eerste Wereldoorlog richtte het bedrijf zich steeds meer op export. Kort na de afzwakking van de drooglegging in de Verenigde Staten, die verkoop van bier met een alcoholpercentage tot 3,2% toestond, kwam op 11 april 1933 de eerste boot met Heineken bier aan in Hoboken, New Jersey, waarmee Heineken de eerste bierimporteur na de drooglegging werd. Sindsdien is Heineken het succesvolste geïmporteerde biermerk. Speciaal voor de Amerikaanse markt wordt Heineken Dark gebrouwen.
In Nederland werd het marktaandeel vergroot door het aankopen van concurrerende brouwerijen en deze vervolgens te sluiten, zoals De Sleutel in Dordrecht, Van Vollenhoven in Amsterdam en De Zwarte Ruiter in Maastricht. Kleine brouwerijen, vooral in het zuiden van het land, werden na de Tweede Wereldoorlog, mede door middel van het aanbieden van lucratieve agentschappen (de brouwerij zou voortaan het Heineken-bier mogen distribueren als deze zou stoppen met brouwen) van de markt verdreven, waardoor de ooit zo diverse Nederlandse biercultuur binnen enkele jaren geschiedenis was en werd vervangen door een homogene pilscultuur.
1968 en later
In 1968 fuseerde Heineken met de grootste concurrent, het eveneens Amsterdamse Amstelbier. In Zoeterwoude werd in 1975 een grote nieuwe brouwerij met een nieuw hoofdkantoor voor Nederland geopend. De Amstelbrouwerij werd in 1980 gesloten, waarna de productie werd verplaatst naar Zoeterwoude en 's-Hertogenbosch. De Amsterdamse Heineken Brouwerij werd in 1988 gesloten, de hal is omgebouwd tot bezoekerscentrum. Op de plaats van een deel van het brouwerijterrein is woningbouw verrezen en een plein aangelegd, genoemd naar de schilderes Marie Heineken, familie van de brouwers. Het nog bestaande deel van het brouwerijcomplex is rijksmonument (complex 527808, bestaande uit de monumenten 527809, 527810 en 527811).
In 1989 heeft Heineken de Limburgse brouwerij Brand overgenomen en werd daarmee de grootste speler op de Nederlandse biermarkt.
Gerard Adriaan Heinekens kleinzoon, Alfred Henry (Freddy) Heineken (1923-2002), heeft Heineken verder als brouwerij en internationaal concern uitgebouwd. Na het overlijden van Freddy Heineken in 2002 erfde Charlene de Carvalho-Heineken haar vaders belangen en werd grootaandeelhoudster van Heineken Holding.
Overnames
In 2002 betrok Heineken de Russische markt met de overname van het in Sint-Petersburg gelegen Bravo-brouwerij, op dat moment de snelst groeiende brouwerij van Rusland, en nam in de loop van de tijd nog meerdere brouwerijen over. Op het hoogtepunt in 2008 bezat Heineken tien brouwerijen. Daarna ging het marktaandeel naar beneden én stokte de groei van de Russische markt.
In 2008 namen Heineken en het Deense Carlsberg het Schotse Scottish & Newcastle (S&N) over voor £ 7,8 miljard. Heineken betaalde hiervan 45,5% en de rest was voor rekening Carlsberg. Door deze overname kreeg Heineken de activiteiten van S&N in het Verenigd Koninkrijk, Finland, Portugal, Ierland, België en India in handen met merken als Foster's Lager, Beamish, Strongbow en Kingfisher. In India kreeg het een minderheidsbelang van 37,5% in United Breweries. Deze activiteiten behelsden een biervolume van zo'n 17 miljoen hl op jaarbasis. De bieractiviteiten van S&N in Rusland en Frankrijk ging naar Carlsberg.
Aan het begin van 2010 werd bekend dat Heineken de bierafdeling van het Mexicaanse FEMSA aankocht in ruil voor een economisch belang van 20% van Heinekens aandelen. Met de overname van FEMSA Cerveza verkreeg Heineken het volledige eigendom van de Mexicaanse bieractiviteiten en de resterende 83% van de bieractiviteiten in Brazilië die Heineken nog niet in bezit had. Heineken verstevigde hiermee zijn marktpositie in deze twee belangrijke biermarkten en kreeg ook ruim 30 biermerken in handen. Heineken betaalde in totaal € 5,3 miljard voor FEMSA Cerveza, inclusief € 1,5 miljard aan schulden en pensioenverplichtingen.
Medio 2012 maakte Heineken bekend voor € 3,3 miljard een meerderheidsbelang te willen nemen in Asia Pacific Breweries (APB) in Singapore. APB brouwt onder andere het bekende Aziatische biermerk Tiger Beer. Het bod betrof alle aandelen APB die in handen zijn van partner Fraser & Neave. Als het bod van Heineken slaagt, zal Heineken 81,56% van de aandelen ABP verkrijgen en een bod moeten doen op resterende aandelen APB. Heineken had al 41,9% van de aandelen APB in handen, waarvan 9,5% direct en 32,4% indirect via een samenwerking met Fraser & Neave. Vlak voor het bod van Heineken werd bekend dat concurrent Thai Beverage ook bezig was met het verwerven van belangen in zowel APB als in Fraser & Neave. Met dit bod wilde Heineken zijn belangen in de regio veilig stellen. Begin augustus was het bestuur van Fraser & Neave akkoord gegaan met het bod van Heineken, maar de aandeelhouders moesten ook nog instemmen. Nadat de aandeelhouders hadden ingestemd en kon Heineken vanaf 15 november 2012 de resultaten van APB consolideren.
In 2015 nam Heineken een meerderheidsparticipatie van 51,1% in de Sloveense brouwerij Laško voor een bedrag van 114 miljoen euro. Als de overname wordt goedgekeurd door de toezichthouders, is Heineken verplicht een bod te doen op de overige aandelen. De brouwerij is de grootste van Slovenië en is eigenaar van onder meer de grote merken Laško en Union.
In september 2015 nam Heineken een 50% aandelenbelang in Lagunitas Brewing Company, in mei 2017 werd de resterende 50% gekocht. Met deze overname nam het verkoopvolume van Heineken in de Verenigde Staten toe met 10% en kreeg het bedrijf toegang tot de snelgroeiende markt voor speciaalbier. Speciaalbieren maken zo’n 11% uit van de Amerikaanse biermarkt. Lagunitas is de op vier na grootste brouwer van speciaalbier in de VS met een geschatte productie van 1 miljoen hectoliter in 2015. Lagunitas heeft twee brouwerijen, in Chicago en Petaluma, en een derde in Azusa in aanbouw. De omzet van Lagunitas groeide tussen 2012 en 2014 met gemiddeld 58% per jaar.
In februari 2017 bereikte Heineken overeenstemming met de Japanse bierbrouwer Kirin over de overname van diens activiteiten in Brazilië. Heineken is bereid hiervoor zo’n 664 miljoen euro te betalen. Kirin had problemen de activiteiten winstgevend te maken, mede door de sterke concurrentie voor bier en frisdrank in het land. Brasil Kirin behaalde in 2016 een omzet van 1,1 miljard euro en leed daarop een operationeel verlies van 85 miljoen euro. Het had een marktaandeel van 9% in de Braziliaanse biermarkt. Na de overname heeft Heineken een markaandeel van zo’n 20% en is nummer twee na marktleider AB Inbev, met een marktaandeel van circa 70%. De overname werd begin juni 2017 afgerond.
Eind augustus 2017 heeft Heineken de overname van ongeveer 1900 pubs van Punch Taverns in het Verenigd Koninkrijk afgerond. In december 2016 maakten partijen de transactie bekend en Heineken betaalt omgerekend 363 miljoen euro. Heineken UK is met deze overname de op twee na grootste exploitant van pubs in het Verenigd Koninkrijk.
In augustus 2018 maakte Heineken bekend een aandelenbelang van 40% te nemen in het Chinese bedrijf CRH Beer. De huidige moedermaatschappij van CRH Beer, China Resources Enterprise (CRE) houdt het resterende belang van 60%. Heineken betaalde hiervoor 2,7 miljard euro, waarvan een deel met de Heineken-activiteiten in het land werd voldaan. CRE nam voor 464 miljoen euro een belang van 0,9% in Heineken. CRH Beer heeft een belang van 51,67% in CR Beer, een beursgenoteerde onderneming. De overige aandelen staan genoteerd op de Hong Kong Stock Exchange. Afgesproken is dat Heineken het Chinese merk Snow buiten de Volksrepubliek China gaat introduceren en CR Beer gaat Heineken-bier in China promoten. CR Beer heeft ruim een kwart van de thuismarkt in handen en is de grootste bierproducent van het land.
In november 2020 nam Heineken de Texelse Bierbrouwerij over. Voor Heineken betekende dit een uitbreiding van het speciaalbierassortiment.
In september 2022 nam Heineken Beavertown Brewery volledig over, na in 2018 49% van de aandelen te hebben gekocht.
Eigenaars
Zowel Heineken Holding NV als Heineken NV is genoteerd op de Amsterdamse effectenbeurs, de koers van laatstgenoemde weegt mee in de AEX. Een aandeel Heineken Holding NV vertegenwoordigt een bezit van één aandeel Heineken NV en beide aandelen keren hetzelfde dividend uit. Ondanks de overeenkomsten zijn de aandelen Heineken Holding NV veelal goedkoper dan de aandelen Heineken NV.
Heineken Holding NV bezit 50,005% van de aandelen van Heineken NV. L’Arche Green NV bezit 51,083% van de aandelen in Heineken Holding NV en de familie Heineken (onder wie Charlene de Carvalho-Heineken) bezit 88,67% van de aandelen van L’Arche Green NV. Het Mexicaanse FEMSA houdt 14,935% van de aandelen in Heineken Holding NV, en 12,532% in Heineken NV. De overige aandelen (33,982% in Heineken Holding en 37,463% in Heineken) worden verhandeld via de Amsterdamse effectenbeurs. Door de opgezette constructie heeft de familie Heineken volledige zeggenschap in Heineken NV (50,005%), maar verschaft zij slechts 22,65% van het kapitaal (88,67% van 51,083% van 50,005%). Heineken Holding N.V. heeft geen eigen operationele activiteiten en heeft geen werknemers in dienst.
In 2010 werd FEMSA, na een transactie waarbij Heineken de bieractiviteiten overnam in ruil voor - onder andere - aandelen, de op een na grootste aandeelhouder. FEMSA mag pas na mei 2015 de aandelen Heineken verkopen die het in 2010 verkreeg. In september 2017 verkocht FEMSA ruim 5% van de aandelen Heineken en hield hierna nog een belang van 8,63%. Verder werden aandelen in Heineken Holding verkocht waardoor het belang daalde van 14,9% naar 12,2%. De verkoop leverde in totaal 2,5 miljard euro op. FEMSA behoudt een zetel in het bestuur van Heineken Holding en twee zetels in de raad van toezicht van Heineken.
Activiteiten
In 2011 had Heineken wereldwijd een marktaandeel van 8,8%, alleen Anheuser-Busch InBev (18,3%) en SABMiller (9,8%) moest het voor laten gaan. Nummer vier is Carlsberg met een globaal marktaandeel van 5,6%. In 2017 verkocht Heineken 218 miljoen hectoliter (hl) bier. Hiervan werd bijna 80 miljoen hl in Europa verkocht en ongeveer 27 miljoen hl in Azië. Het bedrijf is bijna in alle landen van de wereld actief.
Het bezit en beheert verschillende biermerken. Heineken en Amstel zijn de belangrijkste internationale merken. In 2017 werd 36 miljoen hl verkocht onder de Heineken merknaam. Heineken bezit en beheert daarnaast meer dan 300 merken, zoals Sol, Desperados, 33 Export, Cruzcampo, Żywiec, Birra Moretti, Murphy's, Brand, Star, Laško, Union, Affligem. In Azië is Tiger populair en de verkopen in 2017 bereikten 11,5 miljoen hl. Het heeft ook cidermerken als Strongbow, Jillz en Apple Bandit.
Heineken is tot slot ook eigenaar van Vrumona in Bunnik, dat frisdranken produceert als Pepsi, SiSi en Sourcy. In juli 2023 werd bekend dat Heineken dit bedrijfsonderdeel gaat verkopen aan het Deense Royal Unibrew. Bij Vrumona werken 325 mensen en behaalt een jaaromzet van zo'n 200 miljoen euro. Royal Unibrew is bereid 300 miljoen euro te betalen aan Heineken.
Heineken Bieren
Uit productie genomen
Overige merknamen
Bieren
Ciders
Frisdranken
Resultaten
In de onderstaande figuur staan de financiële resultaten van Heineken sinds 2007. In de laatste kolom zijn ook de bierverkopen opgenomen in hectoliters (hl). De sterke groei vanaf 2009 is vooral gerealiseerd in Noord- en Zuid-Amerika door de overname van FEMSA Cerveza. De onderneming heeft het beleid om ongeveer 30% van de jaarwinst uit te keren als dividend aan de aandeelhouders.
Bestuur
Raad van bestuur
(per 1 juli 2020)
Dolf van den Brink (1973), voorzitter raad van bestuur / CEO sinds 1 juni 2020. Lid sinds 2018
Laurence Debroux (1969), lid raad van bestuur / CFO. Lid sinds 2015
Raad van commissarissen
J.M. (Jean-Marc) Huët (1969), lid sinds 2014, voorzitter sinds 2019
J.A. (José Antonio) Fernández Carbajal (1954), lid sinds 2010 (CEO bij FEMSA), vicevoorzitter
Mr. M. (Maarten) Das (1948), lid sinds 1994
M.R. (Michel) de Carvalho (1944), lid sinds 1996
Christophe Navarre (1958), lid sinds 2009
J.G. (Javier Gerardo) Astaburuaga Sanjinés (1959), lid sinds 2010 (CFO bij FEMSA)
Pamela Mars Wright (1960), lid sinds 2016
Marion Helmes (1965), lid sinds 2018
Rosemary Ripley (1954), lid sinds 2019
Ingrid Helen-Arnold (1968), lid sinds 2019
Controverses
Veroordeling wegens kartelvorming en prijsafspraken
Op 18 april 2007 legde de Europese Commissie een boete van bijna € 219 miljoen op aan Heineken wegens schending van het mededingingsrecht. Heineken had o.m. prijsafspraken gemaakt met drie andere brouwers, Grolsch (boete: € 32 miljoen), Bavaria (€ 23 miljoen) en Anheuser-Busch InBev. Deze laatste kreeg geen boete omdat het de melding had gedaan. Bij inspecties vond de Commissie aantekeningen van geheime besprekingen waarin de bierverkopen aan supermarkten, hotels, restaurants en cafés werden verdeeld. De afspraken, die op het hoogste niveau van de organisaties werden gemaakt, omvatten ook de goedkope private labels en kortingen aan kasteleins. Euro-commissaris voor Mededinging Neelie Kroes noemde het samenspannen van brouwers om de Nederlandse markt onder elkaar te verdelen en de prijzen op te drijven een duidelijke schending van de regels. De vier brouwers hadden vrijwel de gehele Nederlandse biermarkt in handen, met een aandeel van ongeveer 50% voor Heineken en 15% voor elk van de andere drie. Volgens Kroes probeerden de vier hun sporen te verbergen door codenamen te gebruiken, waaruit blijkt dat de bierbrouwers wisten dat hun afspraken illegaal waren.
Op 11 oktober 2018 voerde de Indiase mededingingsautoriteit, de Competition Commission of India (CCI), huiszoekingen uit in de Indiase kantoren van Anheuser-Busch InBev, Carlsberg en Heinekens deelneming United Breweries. Bij de huiszoekingen zouden e-mailberichten zijn gevonden die bewijzen dat de bedrijven illegale prijsafspraken hebben gemaakt. In september 2021 werden de resultaten van het onderzoek bekendgemaakt, United Breweries kreeg een boete van US$ 102 miljoen en Carlsberg van US$ 16 miljoen. Omdat AB-InBev melding had gemaakt, kreeg deze geen boete.
Rusland
Tijdens de Olympische Winterspelen van 2014 bracht de Russische president Poetin een bezoek aan het Holland Heineken House en gaf hij een toast met Koning Willem-Alexander. Vanwege een anti-homo-wetgeving die in Rusland werd geïntroduceerd kwam dit bezoek op veel kritiek te staan. Deze kritiek nam toe nadat Rusland een maand later de Krim annexeerde.
Bij de inval van Rusland in Oekraïne in 2022 gaf Heineken aan dat het zich terugtrekt uit Rusland. Men gaf aan geen investeringen te doen en geen Heineken meer te verkopen in Rusland. Na een jaar bleek Heineken wel het Heinekenmerk uit Rusland te hebben gehaald maar er werd wel geïnvesteerd in nieuwe Amstel-varianten en een Guinness-alternatief. In eerste instantie gaf Heineken aan dat dit een volledig zelfstandige beslissing van de Russische dochtermaatschappij was, maar men moest later toegeven dat dit wel met het hoofdkantoor was afgestemd. Heineken gaf aan dat de investeringen noodzakelijk waren om te voorkomen dat de dochteronderneming failliet zou gaan en in juridische problemen zou raken met de Russische autoriteiten.
Pas in augustus 2023 werd meegedeeld dat de Russische bieractiviteiten waren verkocht aan de Russische industriële Arnest Group, die het symbolische bedrag van 1 euro betaalde. Het ging om zeven brouwerijen en 1800 lokale medewerkers. Op de verkoop en het vertrek boekt Heineken een verlies van 300 miljoen euro.
Trivia
Een bekende reclameslogan van het bedrijf is 'Heerlijk, helder, Heineken' (geclaimd door Freddy Heineken, maar ook toegeschreven aan reclamemannen Martin Veltman en Peter Knegjens). Sinds 2007 wordt 'Serving the planet' gevoerd als leuze. In 2019 haalde het bedrijf de vraag 'biertje?' die in 2002 was als slogan was ontwikkeld weer van stal.
Het Holland Heineken House is een (tijdelijke) ontmoetingsplaats bij de Olympische Spelen voor de Olympische sporters uit Nederland en aanwezige achterban. Het bestaat als zodanig sinds 1992 in Barcelona en is bij daaropvolgende Olympische Zomerspelen en Olympische Winterspelen steeds weer in de desbetreffende Olympische stad ingericht op een prominente locatie met steun van Heineken, NOC-NSF en anderen, waaronder Partners in sport.
AFAS Live heette vanaf de opening in 2001 tot 2017 de Heineken Music Hall, of HMH. In die periode werd deze concertzaal door Heineken gesponsord.
De zanger Joop Visser schreef en zong in de jaren tachtig het lied Heineken is een harddrugdealer. Daarin stelde hij dat Heineken zich zou verrijken ten koste van verslaafden.
Onderzoeksjournalist Olivier van Beemen schreef de boeken Heineken in Afrika en Bier voor Afrika, waarin hij de rol van de multinational op dat continent aan de kaak stelt.
Externe link
Website van Heineken NV
Nederlandse brouwerij
Bedrijf genoteerd aan Euronext Amsterdam
Eponiem
|
Trivia
Een bekende reclameslogan van het bedrijf is 'Heerlijk, helder, Heineken' (geclaimd door Freddy Heineken, maar ook toegeschreven aan reclamemannen Martin Veltman en Peter Knegjens). Sinds 2007 wordt 'Serving the planet' gevoerd als leuze. In 2019 haalde het bedrijf de vraag 'biertje?' die in 2002 was als slogan was ontwikkeld weer van stal.
Het Holland Heineken House is een (tijdelijke) ontmoetingsplaats bij de Olympische Spelen voor de Olympische sporters uit Nederland en aanwezige achterban. Het bestaat als zodanig sinds 1992 in Barcelona en is bij daaropvolgende Olympische Zomerspelen en Olympische Winterspelen steeds weer in de desbetreffende Olympische stad ingericht op een prominente locatie met steun van Heineken, NOC-NSF en anderen, waaronder Partners in sport.
AFAS Live heette vanaf de opening in 2001 tot 2017 de Heineken Music Hall, of HMH. In die periode werd deze concertzaal door Heineken gesponsord.
De zanger Joop Visser schreef en zong in de jaren tachtig het lied Heineken is een harddrugdealer. Daarin stelde hij dat Heineken zich zou verrijken ten koste van verslaafden.
Onderzoeksjournalist Olivier van Beemen schreef de boeken Heineken in Afrika en Bier voor Afrika, waarin hij de rol van de multinational op dat continent aan de kaak stelt.
| 1 |
muzieklocatie, concertzaal, muziekpodium
|
144 |
Date
|
3708887
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20planeto%C3%AFden%2012701-12800
|
Lijst van planetoïden 12701-12800
|
Dit is een lijst van planetoïden 12701-12800. Voor de volledige lijst zie de lijst van planetoïden.
Stand per 02 mei 2022. Afgeleid uit data gepubliceerd door het Minor Planet Center.
{| class="wikitable"
! Naam
! Voorlopige naamgeving
! Datum ontdekking
! Ontdekker
|-|-
| (12701) Chénier || 1990 GE || 15 april 1990 || E. W. Elst
|-
| (12702) Panamarenko || 1990 SR6|| 22 september 1990 || E. W. Elst
|-
| (12703) - || 1990 SV13|| 23 september 1990 || H. Debehogne
|-
| (12704) Tupolev || 1990 SL28|| 24 september 1990 || L. V. Zhuravleva, G. R. Kastel'
|-
| (12705) - || 1990 TJ || 12 oktober 1990 || R. H. McNaught
|-
| (12706) Tanezaki || 1990 TE1|| 15 oktober 1990 || T. Seki
|-
| (12707) - || 1990 UK || 20 oktober 1990 || T. Urata
|-
| (12708) Van Straten || 1990 UB4|| 16 oktober 1990 || E. W. Elst
|-
| (12709) Bergen op Zoom || 1990 VN4|| 15 november 1990 || E. W. Elst
|-
| (12710) Breda || 1990 VQ5|| 15 november 1990 || E. W. Elst
|-
| (12711) Tukmit || 1991 BB || 19 januari 1991 || J. Mueller
|-
| (12712) - || 1991 EY3|| 12 maart 1991 || H. Debehogne
|-
| (12713) - || 1991 FY3|| 22 maart 1991 || H. Debehogne
|-
| (12714) Alkimos || 1991 GX1|| 15 april 1991 || C. S. Shoemaker, E. M. Shoemaker
|-
| (12715) Godin || 1991 GR2|| 8 april 1991 || E. W. Elst
|-
| (12716) Delft || 1991 GD8|| 8 april 1991 || E. W. Elst
|-
| (12717) - || 1991 HK || 16 april 1991 || A. Sugie
|-
| (12718) Le Gentil || 1991 LF1|| 6 juni 1991 || E. W. Elst
|-
| (12719) Pingré || 1991 LP2|| 6 juni 1991 || E. W. Elst
|-
| (12720) - || 1991 NU3|| 6 juli 1991 || H. Debehogne
|-
| (12721) - || 1991 PB || 3 augustus 1991 || S. Otomo
|-
| (12722) Petrarca || 1991 PT1|| 10 augustus 1991 || E. W. Elst
|-
| (12723) - || 1991 PD10|| 7 augustus 1991 || H. E. Holt
|-
| (12724) - || 1991 PZ14|| 6 augustus 1991 || H. E. Holt
|-
| (12725) - || 1991 PP16|| 7 augustus 1991 || H. E. Holt
|-
| (12726) - || 1991 PQ16|| 7 augustus 1991 || H. E. Holt
|-
| (12727) Cavendish || 1991 PB20|| 14 augustus 1991 || E. W. Elst
|-
| (12728) - || 1991 RP1|| 10 september 1991 || A. Sugie
|-
| (12729) Berger || 1991 RL7|| 13 september 1991 || F. Börngen, L. D. Schmadel
|-
| (12730) - || 1991 RU8|| 11 september 1991 || H. E. Holt
|-
| (12731) - || 1991 RW12|| 10 september 1991 || H. E. Holt
|-
| (12732) - || 1991 TN || 1 oktober 1991 || R. H. McNaught
|-
| (12733) - || 1991 TV1|| 13 oktober 1991 || S. Otomo
|-
| (12734) Haruna || 1991 UF3|| 29 oktober 1991 || A. Takahashi, K. Watanabe
|-
| (12735) - || 1991 VV1|| 4 november 1991 || Y. Kushida, O. Muramatsu
|-
| (12736) - || 1991 VC3|| 13 november 1991 || S. Otomo
|-
| (12737) - || 1991 VW4|| 10 november 1991 || S. Otomo
|-
| (12738) Satoshimiki || 1992 AL || 4 januari 1992 || T. Hioki, S. Hayakawa
|-
| (12739) - || 1992 DY7|| 29 februari 1992 || UESAC
|-
| (12740) - || 1992 EX8|| 2 maart 1992 || UESAC
|-
| (12741) - || 1992 EU30|| 1 maart 1992 || UESAC
|-
| (12742) Delisle || 1992 OF1|| 26 juli 1992 || E. W. Elst
|-
| (12743) - || 1992 PL2|| 2 augustus 1992 || H. E. Holt
|-
| (12744) - || 1992 SQ || 26 september 1992 || A. Sugie
|-
| (12745) - || 1992 UL2|| 21 oktober 1992 || Y. Mizuno, T. Furuta
|-
| (12746) Yumeginga || 1992 WC1|| 16 november 1992 || M. Yanai, K. Watanabe
|-
| (12747) Michageffert || 1992 YN2|| 18 december 1992 || E. W. Elst
|-
| (12748) - || 1993 BP3|| 30 januari 1993 || A. Natori, T. Urata
|-
| (12749) Odokaigan || 1993 CB || 2 februari 1993 || T. Seki
|-
| (12750) Berthollet || 1993 DJ1|| 18 februari 1993 || E. W. Elst
|-
| (12751) Kamihayashi || 1993 EU || 15 maart 1993 || K. Endate, K. Watanabe
|-
| (12752) Kvarnis || 1993 FR35|| 19 maart 1993 || UESAC
|-
| (12753) Povenmire || 1993 HE || 18 april 1993 || C. S. Shoemaker, E. M. Shoemaker
|-
| (12754) - || 1993 LF2|| 15 juni 1993 || H. E. Holt
|-
| (12755) Balmer || 1993 OS10|| 20 juli 1993 || E. W. Elst
|-
| (12756) - || 1993 QE1|| 19 augustus 1993 || E. F. Helin
|-
| (12757) Yangtze || 1993 RY11|| 14 september 1993 || H. Debehogne, E. W. Elst
|-
| (12758) Kabudari || 1993 SM3|| 22 september 1993 || O. A. Naranjo
|-
| (12759) Joule || 1993 TL18|| 9 oktober 1993 || E. W. Elst
|-
| (12760) Maxwell || 1993 TX26|| 9 oktober 1993 || E. W. Elst
|-
| (12761) Pauwels || 1993 TP38|| 9 oktober 1993 || E. W. Elst
|-
| (12762) Nadiavittor || 1993 UE1|| 26 oktober 1993 || Farra d'Isonzo
|-
| (12763) - || 1993 UQ2|| 19 oktober 1993 || E. F. Helin
|-
| (12764) - || 1993 VA2|| 11 november 1993 || S. Ueda, H. Kaneda
|-
| (12765) - || 1993 VA3|| 11 november 1993 || S. Ueda, H. Kaneda
|-
| (12766) Paschen || 1993 VV4|| 9 november 1993 || E. W. Elst
|-
| (12767) - || 1994 AS || 4 januari 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12768) - || 1994 EQ1|| 10 maart 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12769) Kandakurenai || 1994 FF || 18 maart 1994 || K. Endate, K. Watanabe
|-
| (12770) - || 1994 GF || 3 april 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12771) Kimshin || 1994 GA1|| 5 april 1994 || K. Endate, K. Watanabe
|-
| (12772) - || 1994 GM1|| 14 april 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12773) Lyman || 1994 PJ10|| 10 augustus 1994 || E. W. Elst
|-
| (12774) Pfund || 1994 PH22|| 12 augustus 1994 || E. W. Elst
|-
| (12775) Brackett || 1994 PX22|| 12 augustus 1994 || E. W. Elst
|-
| (12776) Reynolds || 1994 PT31|| 12 augustus 1994 || E. W. Elst
|-
| (12777) Manuel || 1994 QA1|| 27 augustus 1994 || Pleiade
|-
| (12778) - || 1994 VJ1|| 4 november 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12779) - || 1994 YA1|| 28 december 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12780) Salamony || 1995 CE1|| 9 februari 1995 || D. di Cicco
|-
| (12781) - || 1995 EA8|| 12 maart 1995 || L. Šarounová
|-
| (12782) Mauersberger || 1995 ED9|| 5 maart 1995 || F. Börngen
|-
| (12783) - || 1995 GV || 7 april 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12784) - || 1995 QE3|| 31 augustus 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12785) - || 1995 ST || 19 september 1995 || S. P. Laurie
|-
| (12786) - || 1995 SU || 19 september 1995 || S. P. Laurie
|-
| (12787) Abetadashi || 1995 SR3|| 20 september 1995 || K. Endate, K. Watanabe
|-
| (12788) Shigeno || 1995 SZ3|| 22 september 1995 || T. Okuni
|-
| (12789) Salvadoraguirre || 1995 TX || 14 oktober 1995 || C. W. Hergenrother
|-
| (12790) Cernan || 1995 UT2|| 24 oktober 1995 || Kleť
|-
| (12791) - || 1995 UN4|| 20 oktober 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12792) - || 1995 UL6|| 27 oktober 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12793) Hosinokokai || 1995 UP8|| 30 oktober 1995 || T. Okuni
|-
| (12794) - || 1995 VL || 2 november 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12795) - || 1995 VA2|| 11 november 1995 || Beijing Schmidt CCD Asteroid Program
|-
| (12796) Kamenrider || 1995 WF || 16 november 1995 || A. Nakamura
|-
| (12797) - || 1995 WL4|| 20 november 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12798) - || 1995 WZ4|| 24 november 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12799) von Suttner || 1995 WF6|| 26 november 1995 || Kleť
|-
| (12800) Oobayashiarata || 1995 WQ7|| 27 november 1995 || T. Kobayashi|}
Planetoïdenlijsten
|
Stand per 02 mei 2022. Afgeleid uit data gepubliceerd door het Minor Planet Center.
{| class="wikitable"
! Naam
! Voorlopige naamgeving
! Datum ontdekking
! Ontdekker
|-|-
| (12701) Chénier || 1990 GE || 15 april 1990 || E. W. Elst
|-
| (12702) Panamarenko || 1990 SR6|| 22 september 1990 || E. W. Elst
|-
| (12703) - || 1990 SV13|| 23 september 1990 || H. Debehogne
|-
| (12704) Tupolev || 1990 SL28|| 24 september 1990 || L. V. Zhuravleva, G. R. Kastel'
|-
| (12705) - || 1990 TJ || 12 oktober 1990 || R. H. McNaught
|-
| (12706) Tanezaki || 1990 TE1|| 15 oktober 1990 || T. Seki
|-
| (12707) - || 1990 UK || 20 oktober 1990 || T. Urata
|-
| (12708) Van Straten || 1990 UB4|| 16 oktober 1990 || E. W. Elst
|-
| (12709) Bergen op Zoom || 1990 VN4|| 15 november 1990 || E. W. Elst
|-
| (12710) Breda || 1990 VQ5|| 15 november 1990 || E. W. Elst
|-
| (12711) Tukmit || 1991 BB || 19 januari 1991 || J. Mueller
|-
| (12712) - || 1991 EY3|| 12 maart 1991 || H. Debehogne
|-
| (12713) - || 1991 FY3|| 22 maart 1991 || H. Debehogne
|-
| (12714) Alkimos || 1991 GX1|| 15 april 1991 || C. S. Shoemaker, E. M. Shoemaker
|-
| (12715) Godin || 1991 GR2|| 8 april 1991 || E. W. Elst
|-
| (12716) Delft || 1991 GD8|| 8 april 1991 || E. W. Elst
|-
| (12717) - || 1991 HK || 16 april 1991 || A. Sugie
|-
| (12718) Le Gentil || 1991 LF1|| 6 juni 1991 || E. W. Elst
|-
| (12719) Pingré || 1991 LP2|| 6 juni 1991 || E. W. Elst
|-
| (12720) - || 1991 NU3|| 6 juli 1991 || H. Debehogne
|-
| (12721) - || 1991 PB || 3 augustus 1991 || S. Otomo
|-
| (12722) Petrarca || 1991 PT1|| 10 augustus 1991 || E. W. Elst
|-
| (12723) - || 1991 PD10|| 7 augustus 1991 || H. E. Holt
|-
| (12724) - || 1991 PZ14|| 6 augustus 1991 || H. E. Holt
|-
| (12725) - || 1991 PP16|| 7 augustus 1991 || H. E. Holt
|-
| (12726) - || 1991 PQ16|| 7 augustus 1991 || H. E. Holt
|-
| (12727) Cavendish || 1991 PB20|| 14 augustus 1991 || E. W. Elst
|-
| (12728) - || 1991 RP1|| 10 september 1991 || A. Sugie
|-
| (12729) Berger || 1991 RL7|| 13 september 1991 || F. Börngen, L. D. Schmadel
|-
| (12730) - || 1991 RU8|| 11 september 1991 || H. E. Holt
|-
| (12731) - || 1991 RW12|| 10 september 1991 || H. E. Holt
|-
| (12732) - || 1991 TN || 1 oktober 1991 || R. H. McNaught
|-
| (12733) - || 1991 TV1|| 13 oktober 1991 || S. Otomo
|-
| (12734) Haruna || 1991 UF3|| 29 oktober 1991 || A. Takahashi, K. Watanabe
|-
| (12735) - || 1991 VV1|| 4 november 1991 || Y. Kushida, O. Muramatsu
|-
| (12736) - || 1991 VC3|| 13 november 1991 || S. Otomo
|-
| (12737) - || 1991 VW4|| 10 november 1991 || S. Otomo
|-
| (12738) Satoshimiki || 1992 AL || 4 januari 1992 || T. Hioki, S. Hayakawa
|-
| (12739) - || 1992 DY7|| 29 februari 1992 || UESAC
|-
| (12740) - || 1992 EX8|| 2 maart 1992 || UESAC
|-
| (12741) - || 1992 EU30|| 1 maart 1992 || UESAC
|-
| (12742) Delisle || 1992 OF1|| 26 juli 1992 || E. W. Elst
|-
| (12743) - || 1992 PL2|| 2 augustus 1992 || H. E. Holt
|-
| (12744) - || 1992 SQ || 26 september 1992 || A. Sugie
|-
| (12745) - || 1992 UL2|| 21 oktober 1992 || Y. Mizuno, T. Furuta
|-
| (12746) Yumeginga || 1992 WC1|| 16 november 1992 || M. Yanai, K. Watanabe
|-
| (12747) Michageffert || 1992 YN2|| 18 december 1992 || E. W. Elst
|-
| (12748) - || 1993 BP3|| 30 januari 1993 || A. Natori, T. Urata
|-
| (12749) Odokaigan || 1993 CB || 2 februari 1993 || T. Seki
|-
| (12750) Berthollet || 1993 DJ1|| 18 februari 1993 || E. W. Elst
|-
| (12751) Kamihayashi || 1993 EU || 15 maart 1993 || K. Endate, K. Watanabe
|-
| (12752) Kvarnis || 1993 FR35|| 19 maart 1993 || UESAC
|-
| (12753) Povenmire || 1993 HE || 18 april 1993 || C. S. Shoemaker, E. M. Shoemaker
|-
| (12754) - || 1993 LF2|| 15 juni 1993 || H. E. Holt
|-
| (12755) Balmer || 1993 OS10|| 20 juli 1993 || E. W. Elst
|-
| (12756) - || 1993 QE1|| 19 augustus 1993 || E. F. Helin
|-
| (12757) Yangtze || 1993 RY11|| 14 september 1993 || H. Debehogne, E. W. Elst
|-
| (12758) Kabudari || 1993 SM3|| 22 september 1993 || O. A. Naranjo
|-
| (12759) Joule || 1993 TL18|| 9 oktober 1993 || E. W. Elst
|-
| (12760) Maxwell || 1993 TX26|| 9 oktober 1993 || E. W. Elst
|-
| (12761) Pauwels || 1993 TP38|| 9 oktober 1993 || E. W. Elst
|-
| (12762) Nadiavittor || 1993 UE1|| 26 oktober 1993 || Farra d'Isonzo
|-
| (12763) - || 1993 UQ2|| 19 oktober 1993 || E. F. Helin
|-
| (12764) - || 1993 VA2|| 11 november 1993 || S. Ueda, H. Kaneda
|-
| (12765) - || 1993 VA3|| 11 november 1993 || S. Ueda, H. Kaneda
|-
| (12766) Paschen || 1993 VV4|| 9 november 1993 || E. W. Elst
|-
| (12767) - || 1994 AS || 4 januari 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12768) - || 1994 EQ1|| 10 maart 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12769) Kandakurenai || 1994 FF || 18 maart 1994 || K. Endate, K. Watanabe
|-
| (12770) - || 1994 GF || 3 april 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12771) Kimshin || 1994 GA1|| 5 april 1994 || K. Endate, K. Watanabe
|-
| (12772) - || 1994 GM1|| 14 april 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12773) Lyman || 1994 PJ10|| 10 augustus 1994 || E. W. Elst
|-
| (12774) Pfund || 1994 PH22|| 12 augustus 1994 || E. W. Elst
|-
| (12775) Brackett || 1994 PX22|| 12 augustus 1994 || E. W. Elst
|-
| (12776) Reynolds || 1994 PT31|| 12 augustus 1994 || E. W. Elst
|-
| (12777) Manuel || 1994 QA1|| 27 augustus 1994 || Pleiade
|-
| (12778) - || 1994 VJ1|| 4 november 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12779) - || 1994 YA1|| 28 december 1994 || T. Kobayashi
|-
| (12780) Salamony || 1995 CE1|| 9 februari 1995 || D. di Cicco
|-
| (12781) - || 1995 EA8|| 12 maart 1995 || L. Šarounová
|-
| (12782) Mauersberger || 1995 ED9|| 5 maart 1995 || F. Börngen
|-
| (12783) - || 1995 GV || 7 april 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12784) - || 1995 QE3|| 31 augustus 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12785) - || 1995 ST || 19 september 1995 || S. P. Laurie
|-
| (12786) - || 1995 SU || 19 september 1995 || S. P. Laurie
|-
| (12787) Abetadashi || 1995 SR3|| 20 september 1995 || K. Endate, K. Watanabe
|-
| (12788) Shigeno || 1995 SZ3|| 22 september 1995 || T. Okuni
|-
| (12789) Salvadoraguirre || 1995 TX || 14 oktober 1995 || C. W. Hergenrother
|-
| (12790) Cernan || 1995 UT2|| 24 oktober 1995 || Kleť
|-
| (12791) - || 1995 UN4|| 20 oktober 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12792) - || 1995 UL6|| 27 oktober 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12793) Hosinokokai || 1995 UP8|| 30 oktober 1995 || T. Okuni
|-
| (12794) - || 1995 VL || 2 november 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12795) - || 1995 VA2|| 11 november 1995 || Beijing Schmidt CCD Asteroid Program
|-
| (12796) Kamenrider || 1995 WF || 16 november 1995 || A. Nakamura
|-
| (12797) - || 1995 WL4|| 20 november 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12798) - || 1995 WZ4|| 24 november 1995 || T. Kobayashi
|-
| (12799) von Suttner || 1995 WF6|| 26 november 1995 || Kleť
|-
| (12800) Oobayashiarata || 1995 WQ7|| 27 november 1995 || T. Kobayashi|}
| 1 |
datum, ISO 8601
|
12,337 |
SocialEvent
|
2833782
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Salme%20%28plaats%29
|
Salme (plaats)
|
Salme is een plaats met de status van vlek (Estisch: alevik) in de gemeente Saaremaa, provincie Saaremaa in Estland. In 2021 telde Salme 471 inwoners.
Tot in oktober 2017 was Salme de hoofdplaats van de landgemeente Salme. In die maand werd de gemeente bij de fusiegemeente Saaremaa gevoegd.
De plaats ligt aan de zuidkust van het eiland Saaremaa. Bij Salme begint het schiereiland Sõrve.
Geschiedenis
In 2008 werden bij Salme twee overnaads gebouwde schepen gevonden uit ca 750 na Chr., gebruikt als scheepsgraf voor Vikingstrijders.
Salme zelf werd in 1461 voor het eerst genoemd onder de naam Wilke van der Salme, een boerderij. De naam was waarschijnlijk die van de boer. In 1521 was Salme een dorp. De plaats hoorde eerst bij het landgoed van Abruka en later bij het landgoed van Käesla.
In 1863 werd bij Salme een van de eerste lokale zangfeesten gehouden, het Sõrve laulupidu. De organisatoren waren Martin Körber, de dominee van Anseküla, en de koster Peeter Südda, de oudoom van de componist en organist Peeter Süda. Op het zangfeest traden bijna zestig zangers op.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Salme compleet verwoest. Na de oorlog moest het dorp opnieuw worden opgebouwd. In 1977 kreeg het de status van vlek (alevik).
Foto's
Plaats in Estland
|
In 1863 werd bij Salme een van de eerste lokale zangfeesten gehouden, het Sõrve laulupidu. De organisatoren waren Martin Körber, de dominee van Anseküla, en de koster Peeter Südda, de oudoom van de componist en organist Peeter Süda. Op het zangfeest traden bijna zestig zangers op.
| 2 |
sociaal evenement, bijeenkomst, feest
|
1,357 |
FAQPage
|
170802
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Read%20the%20fucking%20manual
|
Read the fucking manual
|
Read the fucking manual (vaak afgekort als RTFM; Nederlands: Lees verdomme de handleiding) is een uitdrukking die regelmatig wordt gebruikt op fora en in nieuwsgroepen op internet om een vragensteller duidelijk te maken dat hij of zij beter eerst de handleiding had kunnen lezen. De term wordt vooral gebruikt als gebruikers van een computerprogramma of -spel aan anderen een vraag stellen die in de handleiding wordt beantwoord. Men kan de afkorting ook positiever opvatten als 'Read the FINE/FRIENDLY manual'.
Zie ook
Veelgestelde vragen (FAQ)
Handleiding
Internetjargon
Engelse uitdrukking
Internettaal
|
Zie ook
Veelgestelde vragen (FAQ)
Handleiding
Internetjargon
| 2 |
FAQ, veelgestelde vragen, FAQ-pagina
|
12,354 |
SteeringPositionValue
|
80579
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Trek-duwtrein
|
Trek-duwtrein
|
Een trek-duwtrein is een trein die bestaat uit een locomotief, een aantal rijtuigen en een stuurstandrijtuig. De locomotief kan vanuit het stuurstandrijtuig bediend worden, zodat de trein net zo makkelijk met de locomotief achter als voor rijdt (en dan respectievelijk duwt en trekt). Het stuurstandrijtuig is nodig omdat de machinist vanuit de achterop rijdende locomotief geen uitzicht heeft.
Een tweede mogelijkheid voor een trek-duwtrein is een trein met twee tractievoertuigen, waarbij de ene trekt en de andere duwt.
Een derde, zelden gebruikte mogelijkheid, is een trein met een locomotief in het midden en aan iedere einde een stuurstandrijtuig. Zulke treinen werden bijvoorbeeld in gebruik gesteld als Beneluxtreinen na indienststelling van de HSL Zuid / HSL 4 tussen Antwerpen en Breda, toen er tijdelijk een tekort was aan locomotieven, maar niet aan stuurstandrijtuigen, uitgerust met ERTMS.
Toepassing
Het grote voordeel van een trek-duwtrein is dat kopmaken een simpele procedure is; het is niet nodig de locomotief naar het andere einde van de trein te rangeren. Dit is gunstig in het eindstation, maar vooral als er tijdens de rit van rijrichting wordt veranderd.
Het nadeel van een trek-duwtrein is, wanneer de trein geduwd wordt, dat bij een botsing de locomotief de trein als het ware in elkaar drukt, waar bij een getrokken trein de locomotief de grootste klap zal opvangen.
De variant hierop met een locomotief aan beide uiteinden van de trein, waarbij alleen de trekkende locomotief voor tractie zorgt, wordt een 'trek-trektrein' genoemd. Het nadeel daarvan is dat er twee locomotieven nodig zijn, terwijl er meestal maar één tegelijk gebruikt wordt. Met een stuurstandrijtuig kan dus een locomotief uitgespaard worden. Een trek-trektrein wordt weleens gebruikt als er te weinig stuurstandrijtuigen, maar wel genoeg locomotieven beschikbaar zijn.
Nog een variant is een trein met aan beide uiteinden een locomotief waarbij beide locs in treinschakeling voor tractie zorgen, dus zowel de trekkende als de duwende loc. Hier wordt dan weer wel gesproken over een trek-duwtrein. Deze trek-duwtreinen kwamen voor bij de NS in de jaren zeventig en tachtig. Die bestonden uit een stam Plan E-rijtuigen met aan beide zijden een dieselelektrische locomotief van de serie NS 2200. De rijtuigen waren voorzien van stuurstroomkabels, evenals het verwarmingsrijtuig dat in de winter voor de verwarming van deze rijtuigen zorgde.
Lovers Rail reed ook met twee diesellocs uit de serie NS 2200 en een stam M2-rijtuigen, maar hier zorgde alleen de voorste loc voor tractie. De achterop lopende loc was dan slechts nutteloze ballast, voor deze trek-trektrein.
Bij hogesnelheidstreinen als de TGV of Intercity 125 die uit twee motorwagens (locomotieven) met daartussen rijtuigen bestaan, zorgt de achterste motorwagen voor tractie op half vermogen.
In Nederland werd de trek-duwtrein sinds 1927 op kleine schaal toegepast bij de treinen op de spoorlijn Haarlem - IJmuiden, niet met een locomotief, maar met een elektrisch motorrijtuig mat '24 en een stuurstandrijtuig. In 1974 kwamen acht trek-duwtreinen in dienst op de Beneluxdienst (Amsterdam – Brussel). Ook op de dienst Schiphol – Eindhoven - (Maastricht) en Roosendaal – Zwolle hebben trek-duwtreinen gereden. Sinds 1985 komen in Nederland trek-duwtreinen ook voor in de vorm van dubbeldekstreinen.
De Beneluxtrein heeft een lange traditie van trek-duwdienst, want hij moet niet alleen kopmaken in de eindstations maar hij moest dat voor het bestaan van de Antwerpse Noord-Zuidverbinding ook in Antwerpen-Centraal, en sinds de trein over de HSL rijdt maakt hij kop in Breda.
In België rijdt een deel van het binnenlands treinverkeer als trek-duwtrein, bijvoorbeeld de IC-A-verbinding Eupen - Oostende en alle dubbeldekstreinen. Ook andere verbindingen rijden dagelijks met M4-rijtuigen in trek-duwformatie. Voorbeelden zijn de IR-f (Kortrijk-Leuven) en de IC-f (Quiévrain-Luik) en de IC-h (Moeskroen-Schaarbeek).
Vooral in Duitsland komen trek-duwtreinen veel voor.
Ook bij trams was vroeger de trek-duwtrein niet onbekend. Bij de Blauwe Tram in Noord- en Zuid-Holland reden de Boedapesters (zo genoemd naar de stad waar ze gebouwd waren) vanaf de jaren dertig in trek-duwformaties in de samenstelling bijwagen-motorwagen, dan wel bijwagen-motorwagen-bijwagen. In België hebben de Brusselse en Gentse trams allemaal een stuurpost aan iedere einde, want in die netwerken zijn niet alle lijnen voorzien van keerlussen, en keerdriehoeken zijn er helemaal afwezig.
Treinstel
Een treinstel heeft vaak de motoren in een van de rijtuigen. Is dat het eerste of laatste rijtuig, dan is een treinstel in feite ook een trek-duwtrein. Er zijn echter ook verschillen: de onderdelen van een treinstel horen als eenheid bij elkaar, inclusief het aangedreven rijtuig, dat uiterlijk nauwelijks als locomotief herkenbaar is.
Opmerkelijk is dat bij de DD-AR het stuurstandrijtuig en de locomotief van automatische koppelingen zijn voorzien, waardoor meerdere treinen gekoppeld kunnen worden en de trein meer op een treinstel is gaan lijken.
Voorbeelden
Trein
|
Een trek-duwtrein is een trein die bestaat uit een locomotief, een aantal rijtuigen en een stuurstandrijtuig. De locomotief kan vanuit het stuurstandrijtuig bediend worden, zodat de trein net zo makkelijk met de locomotief achter als voor rijdt (en dan respectievelijk duwt en trekt). Het stuurstandrijtuig is nodig omdat de machinist vanuit de achterop rijdende locomotief geen uitzicht heeft.
| 3 |
stuurbekrachtiging, stuurpositie, stuurstand
|
8,143 |
Audience
|
4599861
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Roze%20Filmdagen
|
Roze Filmdagen
|
De Roze Filmdagen is een elfdaags filmfestival waarop films, korte films en documentaires met een LGBTQ-gerelateerd thema worden vertoond. Het festival vindt sinds 1996 jaarlijks in maart plaats in Het Ketelhuis op het terrein van de Westergasfabriek in Amsterdam en wordt georganiseerd door de Stichting Pink Media.
In 2018 trokken de Roze Filmdagen ruim 10.000 bezoekers die 125 films uit 40 landen konden zien verdeeld over 148 voorstelling (inclusief schoolvoorstellingen). Ook worden zowel jury- als publieksprijzen voor diverse categorieën speelfilms, korte films en documentaires uitgereikt. Het festival is sinds 2013 een nominerend festival voor de Iris Prize (Cardiff)
Geschiedenis
Als voorloper van de Roze Filmdagen was er in Amsterdam het vijfjaarlijkse International Gay & Lesbian Filmfestival Holland (IGLFH), waarvan de eerste editie van 3 t/m 17 december 1986 en de tweede van 21 november t/m 1 december 1991 plaatsvond. Hier konden ruim 300 (video)films bekeken worden. Wegens gebrek aan financiële middelen kon de voor 1996 geplande derde editie van het IGLFH niet doorgaan.
In plaats daarvan kwamen toen de eerste Roze Filmdagen in Filmhuis Cavia en Filmtheater Rialto (het afhuren van grotere bioscoopzalen was een te groot financieel risico). De locatie Rialto werd in 1998 vervangen door Cinema De Balie, en kwam ook het Filmmuseum erbij. De organisatie streefde naar "artistiek en cinematografisch verantwoorde producties" die ook voor hetero's interessant konden zijn, maar in de beginjaren werden ook pornofilms vertoond.
De eerste editie van de Roze Filmdagen duurde vier dagen en vond eind juni plaats, wanneer de homogemeenschap traditioneel de Stonewall-rellen herdenkt met Gay Pride Parades. Deze maand bleek echter niet ideaal voor de bezoekersaantallen en zodoende werden de Roze Filmdagen met ingang van 1998 verschoven naar de maand november. Voor de tweede editie in 1997 konden een aantal films ook bekeken worden in 10 andere Nederlandse steden, om ook geïnteresseerden van buiten Amsterdam te bereiken.
Bij gebrek aan voldoende menskracht vonden in 2001 geen Roze Filmdagen plaats en was er daarna om het jaar een grote (2002, 2004) en een kleine editie (2003 en 2005). Sinds de 14e editie in 2011 is Het Ketelhuis de vaste locatie van de Roze Filmdagen..
Externe link
Homepage van de Roze Filmdagen
Homo-evenement
Filmfestival
Homoseksualiteit
|
In 2018 trokken de Roze Filmdagen ruim 10.000 bezoekers die 125 films uit 40 landen konden zien verdeeld over 148 voorstelling (inclusief schoolvoorstellingen). Ook worden zowel jury- als publieksprijzen voor diverse categorieën speelfilms, korte films en documentaires uitgereikt. Het festival is sinds 2013 een nominerend festival voor de Iris Prize (Cardiff)
| 1 |
doelgroep, publiek, doelgroepomschrijving
|
30 |
Article
|
39276
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Emmy%20Noether
|
Emmy Noether
|
Amalie Emmy Noether (Erlangen (Duitsland), 23 maart 1882 – Bryn Mawr (Verenigde Staten), 14 april 1935) was een Duitse wiskundige van Joodse afkomst. Haar werk op het gebied van de abstracte algebra heeft de gehele algebra een nieuw aanzien gegeven. Ze wordt gerekend tot de beste vrouwelijke wiskundigen en ook Albert Einstein was vol lof over haar.
Inleiding
Noether staat bekend om haar baanbrekende bijdragen aan de abstracte algebra en de theoretische natuurkunde. Ze werd door David Hilbert, Albert Einstein en anderen als de belangrijkste vrouw in de geschiedenis van de wiskunde beschouwd. Noether veroorzaakte een revolutie in de theorieën van ringen, lichamen of velden en algebra's en wordt beschouwd als de grondlegster van de abstracte algebra. In de theoretische natuurkunde verklaart de stelling van Noether de fundamentele verbinding tussen symmetrie en behoudswetten.
Noether werd geboren in een joods gezin. Haar vader was de vooraanstaande wiskundige Max Noether. Emmy was oorspronkelijk van plan om docente Frans en Engels te worden. Zij behaalde ook haar examens om les te mogen geven op Beierse middelbare scholen. Vervolgens besloot ze echter wiskunde te gaan studeren aan de Universiteit van Erlangen, het instituut waar ook haar vader als hoogleraar aan verbonden was. Na afronding van haar dissertatie in 1907 onder toezicht van Paul Gordan, was zij gedurende zeven jaar zonder betaling bij het Mathematisch Instituut van Erlangen werkzaam. Enige uitzonderingen daargelaten was het vrouwen aan het begin van de 20e eeuw nog verboden academische posities in te nemen. In 1915 werd Noether door David Hilbert en Felix Klein uitgenodigd om de wiskundefaculteit van de Universiteit van Göttingen te komen versterken, destijds een wereldberoemd centrum van wiskundig onderzoek. De filosofische faculteit maakte echter bezwaar. Gedurende vier jaar gaf Noether colleges onder Hilberts naam. Haar habilitatie werd in 1919 goedgekeurd. Daarna verkreeg zij de titel Privatdozent.
Tot de machtsovername door Hitler in 1933 zou Noether een vooraanstaand lid van de wiskundefaculteit in Göttingen blijven; haar studenten werden soms de "Noether-jongens" genoemd. In 1924 trad de Nederlandse wiskundige B.L. van der Waerden toe tot haar inner circle. Hij werd al snel de belangrijkste uitlegger van Noethers ideeën: haar werk was de basis voor het tweede deel van zijn invloedrijke boek uit 1931, Moderne Algebra. Tegen de tijd van Noethers plenaire toespraak op het Internationaal Wiskundecongres in Zürich in 1932 werd haar algebraïsche inzicht over de gehele wereld erkend. Het volgende jaar besloot de aantredende nazi-regering alle aan Duitse universiteiten werkzame Joden te ontslaan. Noether verhuisde nu naar de Verenigde Staten, waar zij aan het Bryn Mawr College in Pennsylvania benoemd werd. Twee jaar later moest zij een riskante operatie aan een eierstokcyste ondergaan. Aan de gevolgen hiervan overleed zij vier dagen na de operatie op 14 april 1935 op 53-jarige leeftijd.
Noethers wiskundige werk wordt wel in drie 'perioden' verdeeld. In de eerste periode (1908-1919) leverde zij haar belangrijke bijdragen aan de theorieën met betrekking tot algebraïsche invarianten en getallenlichamen. Haar werk over differentiële invarianten in de variatierekening, de 'stelling van Noether', is wel "een van de belangrijkste wiskundige stellingen ooit bewezen die richting hebben gegeven aan de ontwikkeling van de moderne natuurkunde" genoemd. In de tweede periode (1920-1926) begon zij het werk dat "het aangezicht van de [abstracte] algebra veranderde". In haar klassieke artikel Idealtheorie in Ringbereichen (Theorie van idealen in ringdomeinen, 1921) ontwikkelde Noether de theorie van de idealen in commutatieve ringen tot een krachtig instrument met verreikende toepassingen. Zij maakte een elegant gebruik van de oplopende ketenvoorwaarde. Objecten die aan deze voorwaarde voldoen, worden ter harer ere Noethers genoemd. In de derde periode (1927-1935) publiceerde zij belangrijke werken over niet-commutatieve algebra's en hypercomplexe getallen. Zij verenigde de representatietheorie van groepen met de theorie van de modulen en idealen. Naast haar eigen publicaties was zij genereus in het delen van haar ideeën. Zij wordt gecrediteerd met verschillende onderzoekslijnen die door andere wiskundigen werden gepubliceerd, ook in gebieden die ver verwijderd lagen van haar belangrijkste werk, zoals de algebraïsche topologie.
Biografie
Vader
Emmy's vader Max Noether werd in 1844 in Mannheim geboren. Op zijn veertiende kreeg hij kinderverlamming, met als gevolg dat hij de rest van zijn leven aan één been gehandicapt zou blijven. Hij studeerde wiskunde aan de vermaarde universiteit van Heidelberg. Hij werkte nog enige jaren als privaatdocent in Heidelberg, voor hij in 1875 naar de universiteit van Erlangen, nabij Neurenberg in Beieren, ging om daar als assistent-professor te werken. In 1888 kreeg hij ten slotte een volledig professoraat. Hij was een van de leidende figuren binnen de algebraïsche meetkunde van die tijd; hij deed veel onderzoek naar invarianten van algebraïsche variëteiten onder de werking van birationale transformaties, voortbouwende op het werk van onder meer Bernhard Riemann en Luigi Cremona.
Jeugd
Emmy werd op 23 maart 1882 in Erlangen geboren. Ze was het eerste kind van Max en diens vrouw Ida Kaufman, beiden van Joodse origine. Emmy zou nog drie broers krijgen: Alfred, Fritz en Gustav Robert. Van 1889 tot 1897 ging Emmy naar de Höhere Töchter Schule in Erlangen, waar ze naast rekenkunde ook Duits, Engels en Frans kreeg. Thuis leerde ze piano spelen, maar in tegenstelling tot haar moeder blonk ze hier niet in uit. Wel hield ze erg van dansen en verder was ze gek op feesten met de kinderen van haar vaders collega's. Na haar school besloot ze verder te leren voor lerares vreemde talen. Ze studeerde nog drie jaar Engels en Frans en in april 1900 deed ze met succes het Beiers staatsexamen voor beide talen, waarna ze mocht lesgeven op de Beierse meisjesscholen.
Wiskundestudie
Voor ze als lerares aan de slag zou gaan, besloot Emmy echter wiskunde te gaan studeren. Dat was voor een vrouw in het Duitsland van 1900 geen gebruikelijke keuze: in de meeste andere Europese landen mochten vrouwen al enige decennia aan een universiteit studeren, maar in Duitsland moest een vrouw per college van de hoogleraar toestemming krijgen om aanwezig te mogen zijn en deze toestemming werd lang niet altijd gegeven. Emmy mocht echter, wellicht dankzij de invloed van haar vader, colleges in Erlangen volgen. Haar examens moest ze echter aan het Realgymnasium te Neurenberg afleggen.
In 1903 ging zij naar Göttingen, waar ze colleges volgde van beroemde wiskundigen als Hermann Minkowski, Felix Klein en David Hilbert. Het jaar erop keerde Noether echter weer terug naar Erlangen, omdat het daar nu voor vrouwelijke studenten mogelijk was geworden examens te doen. Drie jaar later, in 1907, promoveerde zij bij Paul Gordan.
Periode 1907-1915
Na haar promotie bleef Noether aan de universiteit van Erlangen werken. Ze ondersteunde haar vader, die steeds meer last van zijn lichamelijke gebreken begon te krijgen, en verving hem geregeld bij colleges. Tijdens deze periode in Erlangen deed ze ook veel onderzoek in de invariantentheorie. Hiernaast begeleidde ze twee promovendi bij hun proefschrift.
Periode in Göttingen
In 1915, nadat haar moeder was overleden, ging Noether naar Göttingen. In Erlangen had ze al die tijd onbetaald gewerkt, maar in Göttingen probeerden Klein en Hilbert, de twee meest vooraanstaande wiskundigen in Göttingen, iets beters voor haar te regelen. Daartoe moest ze een voordracht houden, zodat ze aangesteld kon worden als privaatdocent. De universiteit stak daar echter een stokje voor: volgens een wet uit 1908 mochten vrouwen geen privaatdocent worden. Het waren vooral de filosofische en de historische faculteit die tegen Noethers aanstelling waren. Hilbert mengde zich in de discussie door te zeggen: "Ik zie niet in waarom het geslacht van iemand een argument is tegen haar aanstelling. We zijn hier tenslotte een universiteit en geen badhuis." Toch bleef Noether in Göttingen werken en lesgeven. De lessen die ze gaf, werden onder de naam van Hilbert gegeven. Dit was niet eens zo ver naast de waarheid: Noether en Hilbert werkten in deze periode veel samen en bovendien zou het nog jaren duren voordat Noether zich had ontwikkeld tot de grote wiskundige die ze zou worden.
Vanaf het midden van de jaren twintig ontstond er in Göttingen een groep wiskundigen die ook buiten de wiskunde veel samen deed, zoals muziekavonden of bootexcursies. Vaak hadden ze lange discussies over zowel wiskundige als niet-wiskundige onderwerpen bij het zwembad van Fritz Klie. Naast Noether was Richard Courant, de directeur van de mathematische faculteit de belangrijkste persoon binnen de groep. Verder behoorden ook mensen als de topologen Alexandrov, Heinz Hopf en in een later stadium Hermann Weyl tot deze groep.
Noether was een zeer sociaal persoon en wist veel andere wiskundigen te stimuleren. Veel van haar eigen onderzoek werd gepubliceerd onder de naam van haar collega's en studenten.
Bezoek aan Moskou
In de winter van 1928-1929 accepteerde Noether een uitnodiging van de Staatsuniversiteit van Moskou, waar zij haar werk met Pavel Aleksandrov voortzette. Naast haar onderzoek gaf zij ook colleges in de abstracte algebra en de algebraïsche meetkunde. Zij werkte er onder andere met de topologen Lev Pontryagin en Nikolai Chebotaryov, die haar bijdragen aan de ontwikkeling van de Galoistheorie later prezen.
Hoewel de politiek in haar leven niet centraal stond, had Noether een levendige belangstelling voor politieke zaken. Volgens Alexandrov demonstreerde Noether aanzienlijke steun voor de Russische Revolutie (1917). Ze was bijzonder in haar sas met de Sovjetvooruitgang in de natuurwetenschap en de wiskunde. Zij beschouwde dit als een indicatie van de nieuwe kansen die mogelijk werden gemaakt door het bolsjewistische project. Deze houding bezorgde haar in Duitsland echter problemen, met als hoogtepunt haar uitzetting uit een pension, nadat studentenleiders hadden geklaagd niet in eenzelfde gebouw te willen wonen als "een marxistisch georiënteerde jodin".
Noether was van plan om naar Moskou terug te keren, waarbij zij steun van Alexandrov kreeg. Nadat zij in 1933 Duitsland verliet probeerde Alexandrov haar aan een leerstoel aan de Staatsuniversiteit van Moskou te helpen. Hij pleitte hiervoor bij het Sovjet-ministerie van Onderwijs. Hoewel deze poging geen succes werd, correspondeerden zij tijdens de jaren 1930 regelmatig met elkaar. In 1935 maakte Noether plannen voor een bezoek aan de Sovjet-Unie. Na het verliezen van zijn baan in Duitsland accepteerde haar broer, Fritz Noether, een positie aan het Instituut voor Wiskunde en Mechanica in Tomsk, in het Siberische deel van Rusland.
Laatste jaren in Bryn Mawr
In januari 1933 kwam Adolf Hitler aan de macht in Duitsland. Dit had al snel grote gevolgen voor de Joodse medewerkers van de universiteiten. Sommigen, zoals Courant, werden ontslagen, anderen werd het lesgeven moeilijk gemaakt door pro-nazi studenten. Onder deze studenten was Werner Weber, die bij Noether was afgestudeerd. Zij meenden dat 'arische studenten arische wiskunde en geen Joodse wiskunde' wilden. Noether probeerde de situatie te negeren en door te gaan met de wiskunde, maar in de zomer van 1933 werd haar aanstelling, net als die van alle andere Joodse medewerkers, beëindigd.
Ze kreeg aanbiedingen van onder meer de Somerville College, Oxford en de universiteit van Moskou, maar koos ervoor om naar Bryn Mawr College te gaan, een universiteit alleen voor vrouwen, in Pennsylvania in de Verenigde Staten. Dit was een compleet nieuwe situatie voor Noether: niet alleen waren haar collega's en studenten allemaal vrouwen, maar voor het eerst had ze een officiële, vaste aanstelling. Dit in tegenstelling tot Göttingen, waar ze slechts 'buitengewoon assistent professor' was. De nieuwe situatie beviel Noether buitengewoon goed, want ze raakte zeer goed bevriend met een aantal van haar collega's uit Bryn Mawr.
In de zomer van 1934 keerde ze nog eenmaal terug naar Duitsland, waar ze ontdekte dat de situatie in Göttingen door o.a. het door de nazi's tot overheidsbeleid gemaakte racisme totaal was veranderd sinds haar vertrek een jaar eerder. Bijna al haar vroegere vrienden en collega's hier waren inmiddels vertrokken met als grote uitzondering David Hilbert die met de nieuwe situatie ook niet gelukkig was. Ook bezocht ze Artin in Berlijn. Met Artin maakte ze vaak lange wandelingen, tijdens welke Noether Artin haar wiskundige inzichten vertelde. Omdat Noether nogal snel praatte, moest ze het vaak meerdere keren uitleggen eer Artin het begreep. Niet lang nadat ze naar Amerika was teruggekeerd, werd ze lid van de American Mathematical Society en lector aan het later wereldberoemd geworden Institute for Advanced Study in Princeton.
Overlijden
In april 1935 ontdekten artsen een tumor in Noethers bekken. Hieraan moest zij dringend worden geopereerd. Bezorgd over de mogelijke complicaties van een operatie schreven zij eerst twee dagen bedrust voor. Tijdens de operatie op 10 april ontdekte de chirurg een eierstokcyste "ter grootte van een meloen". Twee kleinere tumoren in haar uterus leken goedaardig en werden niet verwijderd, ook om te voorkomen dat de operatie te lang zou duren. Eerst leek Noether normaal te herstellen. Vier dagen later, op 14 april, raakte zij echter bewusteloos, haar temperatuur steeg snel tot bijna 43 °C. Kort daarna stierf Emmy Noether. "Het is niet gemakkelijk om te zeggen wat er precies gebeurde in Dr. Noether," schreef een van de artsen. "Het is mogelijk dat er sprake was van een gewone en virulente infectie die de basis van de hersenen, waar zich de warmtecentra bevinden, aantastte."
De wiskundige wereld reageerde geschokt, vooral omdat Noether slechts een paar vrienden van haar ziekte had verteld. Een paar dagen na Noethers dood hielden haar vrienden en collega's op Bryn Mawr een kleine herdenkingsdienst in het huis van College President Park. Hermann Weyl en Richard Brauer kwamen vanuit Princeton en spraken met Wheeler en Taussky over hun overleden collega. In de maanden die volgden verschenen op verschillende plaatsen in de wereld een aantal necrologieën. Onder andere Albert Einstein, Bartel van der Waerden, Hermann Weyl en Pavel Aleksandrov gaven blijk van hun respect voor Emmy Noether. Haar lichaam werd gecremeerd en haar as werd onder het wandelpad begraven dat zich uitstrekte rondom de kloostergang van de M. Carey Thomas Library aan Bryn Mawr.
Bijdragen aan de wis- en natuurkunde
Eerst en vooral herinneren wiskundigen zich Noether als een abstract algebraicus en vanwege haar werk in de topologie. Natuurkundigen kennen haar het best door haar beroemde stelling; dit vanwege de verstrekkende gevolgen van deze stelling voor de theoretische natuurkunde en dynamische systemen. Noether had een groot talent voor abstract denken, dat het haar mogelijk maakte om wiskundige problemen op nieuwe en originele manieren te benaderen. Haar vriend en collega Hermann Weyl verdeelde haar wetenschappelijke productie in drie tijdperken:
"Emmy Noethers wetenschappelijke productie valt op te delen in drie duidelijk verschillende periodes:
de periode van relatieve afhankelijkheid (1907-1919);
onderzoek gegroepeerd rond de algemene theorie van idealen (1920-1926);
de studie van de niet-commutatieve algebra's, hun representaties door lineaire transformaties en de toepassing daarvan op de studie van commutatieve getallenlichamen en hun rekenkundige bewerkingen (1927-1935)."
In de eerste periode (1907-1919) hield Noether zich voornamelijk met differentiële en algebraïsche invarianten bezig. Deze belangstelling begon met haar proefschrift onder begeleiding van Paul Gordan. Als gevolg van nauwe samenwerking met Gordans opvolger, Ernst Sigismund Fischer, maakte zij kennis met het werk van David Hilbert. Onder diens invloed verbreedde haar wiskundige horizon zich in meer algemene en abstracte richting. Na haar verhuizing naar Göttingen in 1915 produceerde zij daar haar baanbrekende werk op het gebied van de theoretische natuurkunde, de twee stellingen van Noether.
In de tweede periode (1920-1926) wijdde Noether zich aan de ontwikkeling van de theorie van de wiskundige ringen.
In de derde periode (1927-1935) focuste Noether zich op de niet-commutatieve algebra, lineaire transformaties, en commutatieve getallenlichamen.
Historische context
In de eeuw vanaf 1832 tot aan de dood van Noether in 1935 onderging de wiskunde - en meer specifiek de algebra - een diepgaande revolutie, waarvan de nagalm nog steeds voelbaar is. Beperkten wiskundigen zich in voorgaande eeuwen tot onderzoek aan praktische methoden voor het oplossen van specifieke typen van vergelijkingen, zoals derdegraads-, vierdegraads- en vijfdegraadsvergelijkingen, alsook aan het gerelateerde probleem van de constructie van regelmatige veelhoeken met behulp van passer en liniaal, te beginnen met Carl Friedrich Gauss' bewijs in 1829 dat priemgetallen zoals vijf in Gaussiaanse gehele getallen kunnen worden ontbonden, Evariste Galois' introductie van permutatiegroepen in 1832, William Rowan Hamiltons ontdekking van de quaternionen in 1843, en Arthur Cayleys modernere definitie van groepen in 1854, richtte het onderzoek zich steeds meer op het bepalen van de eigenschappen van steeds abstractere systemen, die worden gedefinieerd door steeds universelere regels. Noethers belangrijkste bijdragen aan de wiskunde waren aan de ontwikkeling van dit nieuwe terrein, de abstracte algebra.
Abstracte algebra en conceptuele wiskunde
Twee van de elementairste objecten in de abstracte algebra zijn groepen en ringen.
De structuren van groepen en ringen zijn zeer algemeen en kunnen op vele reële en abstracte situaties worden toegepast. Elke verzameling met daarop een of twee operaties gedefinieerd die voldoen aan alle regels voor een groep of een ring, gehoorzaamt daarmee aan alle stellingen over groepen of ringen. Gehele getallen, en de operaties van optellen en vermenigvuldigen, zijn slechts een voorbeeld. De elementen kunnen bijvoorbeeld computerdatawoorden zijn, waar de eerste combinerende operatie een exclusieve disjunctie en de tweede een logische conjunctie is. Stellingen uit de abstracte algebra zijn krachtig, omdat zij algemeen zijn; zij besturen een groot aantal systemen. Men zou kunnen denken dat men niet veel te weten kan komen over objecten die met zo weinig eigenschappen zijn gedefinieerd, maar juist daarin lag het geschenk van Noether: om het maximum te ontdekken dat uit een gegeven verzameling van eigenschappen kan worden geconcludeerd, of omgekeerd, de minimale verzameling te identificeren, de essentiële eigenschappen, die verantwoordelijk zijn voor een bepaalde waarneming. Van der Waerden memoreerde in zijn necrologie dat Noether in tegenstelling tot de meeste wiskundigen, die tot abstracties komen door het veralgemenen van bekende voorbeelden, eerder rechtstreeks met de abstracties werkte.
Dit is de conceptuele wiskunde, die kenmerkend was voor Noether. Deze stijl van wiskunde werd later door andere wiskundigen overgenomen en kwam na haar dood in nieuwe vormen, zoals de categorietheorie, tot bloei.
Eerste tijdvak - periode 1908–19
Invariantentheorie
In 1907 promoveerde Noether bij Paul Gordan op haar proefschrift Über die Bildung des Formensystems der ternären biquadratischen Form. Gordan was een vriend van Max Noether en een van de grondleggers van de invariantentheorie, een vakgebied waarin Emmy Noether een vooraanstaande rol zou gaan spelen. Emmy was zijn enige doctoraatstudent. Twee delen van haar proefschrift werden haar eerste twee publicaties. Na haar promotie bleef Noether aan de universiteit van Erlangen werken. Tijdens deze periode in Erlangen deed ze veel onderzoek in de invariantentheorie, met name onder invloed van Gordan, Hilbert en Fischer.
Galoistheorie
Galoistheorie heeft betrekking op transformaties van getallenlichamen die de wortels van een vergelijking permuteren.
In 1918 publiceerde Noether een baanbrekend artikel over het inverse Galoisprobleem. In plaats van het bepalen van de Galoisgroep van transformaties van een gegeven veld en haar uitbreidingen, vroeg Noether zich af of het, gegeven een veld en een groep, altijd mogelijk is een uitbreiding van het veld te vinden die de gegeven groep als Galoisgroep heeft. Zij reduceerde deze onderzoeksvraag tot het zogenaamde "probleem van Noether". Hierin wordt gevraagd of het vaste veld van een ondergroep G van de permutatie groep Sn, die op dat veld inwerkt altijd een zuiver transcendentale uitbreiding van het veld k is. (Zij maakte voor het eerst van dit probleem melding in haar artikel uit 1913, waar zij het probleem toeschreef aan haar collega Ernst Fischer.) Zij liet zien dat dit het geval is voor , 3 of 4. In 1969 vond R.G. Swan echter een tegenvoorbeeld van het probleem van Noether, met en G een cyclische groep van orde 47, hoewel deze groep op andere manieren als een Galoisgroep over de rationale getallen kan worden gerealiseerd. Het inverse Galoisprobleem is tot op heden (2012) onopgelost.
Stelling van Noether
Noether werd in 1915 door David Hilbert en Felix Klein gevraagd naar Göttingen te komen. Zij hadden haar expertise in de invariantentheorie nodig om hen te helpen bij het begrijpen van de toen gloednieuwe algemene relativiteitstheorie, een meetkundige theorie van de zwaartekracht, die voornamelijk door Albert Einstein was ontwikkeld. Hilbert had opgemerkt dat in de algemene relativiteitstheorie de wet van behoud van energie leek te worden geschonden. Dit was te wijten aan het feit dat de gravitatie-energie op haar beurt ook door de zwaartekracht werd aangetrokken. Noether kwam met de oplossing van deze paradox. In 1915 bewees zij haar eerste stelling van Noether. Hoewel pas in 1918 gepubliceerd, werd deze stelling een fundamenteel instrument voor de moderne theoretische natuurkunde. Noether loste het probleem niet alleen op voor de algemene relativiteitstheorie, maar bepaalde dat "behouden" hoeveelheden voor alle systemen van natuurkundige wetten, die enige continue symmetrie bezitten.
Na ontvangst van haar werk, schreef Einstein aan Hilbert: "Gisteren heb ik van mejuffrouw Noether een zeer interessant artikel over invarianten ontvangen. Ik ben onder de indruk dat zulke dingen op een dergelijke algemene wijze kunnen worden begrepen. De oude garde in Göttingen zou een paar lessen van mejuffrouw Noether moeten nemen. Zij lijkt te weten waar zij het over heeft."
Ter illustratie: Als een natuurkundig systeem zich, ongeacht hoe dit systeem in de ruimte is georiënteerd, hetzelfde gedraagt, zegt men dat de natuurkundige wetten, die deze ruimte besturen rotatiesymmetrisch zijn; de stelling van Noether laat dan zien dat het impulsmoment van het systeem bewaard moet blijven. Het natuurkundige systeem hoeft zelf niet symmetrisch te zijn, een ongelijkvormige asteroïde, die door de ruimte tolt, behoudt zijn impulsmoment ondanks zijn asymmetrie. De symmetrie in de natuurkundige wetten die dit systeem beheersen, is juist verantwoordelijk voor de behoudswet. Een ander voorbeeld: als een natuurkundig experiment dezelfde uitkomst heeft op iedere plaats en tijd, dan zijn zijn natuurwetten symmetrisch onder continue translaties in ruimte en tijd; door de stelling van Noether zijn deze symmetrieën binnen dit systeem verantwoordelijk voor de behoudswetten van respectievelijk impuls en energie.
De stelling van Noether is uitgegroeid tot een fundamenteel instrument binnen de moderne theoretische natuurkunde, zowel als gevolg van het inzicht dat de stelling geeft in de behoudswetten, en ook als een praktische rekenhulp. Haar stelling stelt onderzoekers in staat om de te behouden grootheden te bepalen via de waargenomen symmetrieën van een natuurkundig systeem. Omgekeerd faciliteert de stelling de beschrijving van een natuurkundig systeem, gebaseerd op klassen van de hypothetische natuurwetten. Stel ter illustratie dat er een nieuw natuurkundig verschijnsel is ontdekt. De stelling van Noether biedt een test voor theoretische modellen van dit nieuwe fenomeen: als de theorie een continue symmetrie heeft, dan garandeert de stelling van Noether dat de theorie ook een behouden grootheid heeft, en wil de theorie correct zijn dan moet er een behoudswet kunnen worden waargenomen in experimenten.
Tweede tijdvak - periode 1920–26
Grondlegster van de abstracte algebra
Noethers voornaamste onderzoek richtte zich echter op de algebra, wat ze met zo'n abstractheid en algemeenheid aanpakte dat ze later de bijnaam 'grondlegger van de moderne abstracte algebra' kreeg. In een artikel uit 1921 bekeek ze een bepaalde ketenvoorwaarde van idealen, wat leidde tot de definitie van Noetherse ringen.
Nadat de Eerste Wereldoorlog in 1918 was afgelopen, was er in Duitsland op politiek en maatschappelijk gebied veel veranderd, wat onder meer inhield dat de positie van vrouwen sterk verbeterd was, met als gevolg dat het voor vrouwen toegestaan was privaatdocent te worden. Ook Emmy Noether kreeg een aanstelling als privaatdocent.
In de loop van de jaren twintig kreeg Noether steeds meer bekendheid binnen de wiskunde en er kwamen dan ook diverse buitenlandse wiskundigen naar Göttingen om haar te bezoeken. Een van hen was Bartel van der Waerden, een 21-jarige Nederlander, die in Amsterdam onder Brouwer had gestudeerd en op diens aanraden in 1924 naar Göttingen ging om colleges bij Noether te volgen. Van der Waerden zou in 1931 zijn beroemde boek Moderne Algebra schrijven, dat grotendeels gebaseerd was op het werk van Noether en enkele van haar collega's, zoals Hilbert en Artin.
In 1925 bracht Noether Kerstmis door in Blaricum in Nederland. Ze ontmoette daar Brouwer en raakte geïnteresseerd in de abstracte topologie. Ze maakte bij een topologische ruimte een rij Abelse groepen, die we nu homologiegroepen noemen. Volgens de Russische topoloog Pavel Aleksandrov, die een jaar later Noethers collega in Göttingen zou worden, reageerde de wiskundige wereld aanvankelijk sceptisch, maar zag al gauw in dat de homologiegroepen veel interessante toepassingen hadden.
Stijgende en dalende ketenvoorwaarden
In deze periode werd Noether beroemd door het behendige gebruik dat zij maakte van stijgende of dalende ketenvoorwaarden.
Stijgende en dalende ketenvoorwaarden kunnen heel algemeen geformuleerd worden voor allerlei wiskundige objecten die partieel geordend kunnen worden. Hoewel oppervlakkig bezien niet heel erg krachtig, liet Noether zien hoe zulke condities met maximaal effect kunnen worden ingezet om bijvoorbeeld aan te tonen dat elke verzameling van deelobjecten een maximaal/ minimaal element kent of dat een complex object uit een kleiner aantal elementen kan worden gegenereerd. Dergelijke conclusies zijn vaak cruciale stappen in een bewijs.
Commutatieve ringen, idealen, en modulen
Noethers artikel, Idealtheorie in Ringbereichen (Theorie van idealen in ringdomeinen, 1921), is het fundament van de algemene commutatieve ringtheorie en geeft een van de eerste algemene definities van een commutatieve ring. Voor Noethers artikel beperkten de meeste resultaten in de commutatieve algebra zich tot speciale voorbeelden van commutatieve ringen, zoals veeltermringen over velden, ringen of algebraïsche gehele getallen. Noether bewees dat in een ring, die aan de stijgende ketenvoorwaarde op idealen voldoet, elke ideaal eindig is gegenereerd. Om deze eigenschap te beschrijven formuleerde de Franse wiskundige Claude Chevalley in 1943 de term, Noetherse ring. Een belangrijk resultaat in Noethers artikel uit 1921 is verder de stelling van Lasker-Noether. Deze stelling breidt de stelling van Lasker over de primaire decompositie van idealen van veeltermringen uit naar alle Noetherse ringen. De stelling van Lasker-Noether kan worden gezien als een veralgemening van de hoofdstelling van de rekenkunde, waarin gesteld wordt dat ieder positief geheel getal als een product van priemgetallen kan worden uitgedrukt en dat deze decompositie uniek is.
Noethers werk Abstrakter Aufbau der Idealtheorie in algebraischen Zahl- und Funktionenkörpern (Abstracte structuur van de theorie van idealen in algebraïsche getallenlichamen en functievelden, 1927) karakteriseert ringen, waarin de idealen op unieke wijze in priemidealen ontbonden kunnen worden, als Dedekind-domeinen: integraaldomeinen die Noethers, 0 of 1-dimensionaal zijn en die integraal gesloten in hun quotiëntvelden zijn. Dit artikel bevat ook wat nu de isomorfismestellingen worden genoemd. Die beschrijven een aantal fundamentele natuurlijke isomorfismen en een aantal andere fundamentele resultaten ten aanzien van Noetherse en Artiniaanse modulen.
Bijdragen aan topologie
Zoals zowel door Pavel Aleksandrov als Hermann Weyl in hun necrologieën werd opgemerkt, illustreren Noethers bijdragen aan de topologie haar edelmoedigheid met ideeën en ook hoe haar inzichten in staat bleken gehele deelgebieden binnen de wiskunde te transformeren. In de topologie bestuderen wiskundigen de eigenschappen van wiskundige objecten die invariant blijven onder vervorming, eigenschappen zoals hun samenhang.
Noether wordt gecrediteerd met de fundamentele ideeën die de ontwikkeling van de algebraïsche topologie uit de eerdere combinatorische topologie inleidden, specifiek het idee van homologiegroepen. Volgens de beschrijving van Aleksandrov volgde Noether in de zomers van 1926 en 1927 colleges bij Heinz Hopf en Aleksandrov. Daar maakte "zij voortdurend opmerkingen, die vaak diep en subtiel waren." Aleksandrov vervolgt met de mededeling:
Derde tijdvak - periode 1927–35
Hypercomplexe getallen en representatietheorie
In de negentiende en vroege twintigste eeuw was er veel werk verricht aan hypercomplexe getallen en groepsrepresentaties. Maar de resultaten waren uiteenlopend. Noether verenigde de resultaten en gaf de eerste algemene representatietheorie van groepen en algebra. In het kort artikel classificeerde zij de structuurtheorie van associatieve algebra's en de representatietheorie van groepen in een enkele rekenkundige theorie van de modulen en idealen in ringen, die voldeed aan oplopende ketenvoorwaarden. Dit enkele werk van Noether was van fundamenteel belang voor de ontwikkeling van de moderne algebra.
Noncommutatieve algebra
Noether was ook verantwoordelijk voor een aantal andere ontwikkelingen op het gebied van de abstracte algebra. Samen met Emil Artin, Richard Brauer en Helmut Hasse stond zij aan de basis van de theorie van de centrale enkelvoudige algebra's.
Een baanbrekend artikel van Noether, Helmut Hasse en Richard Brauer had betrekking op delingsalgebra's. Dit zijn algebraïsche systemen waarin deling mogelijk is. Gedrieën bewezen zij twee belangrijke stellingen: een lokale-globale stelling, waarin gesteld wordt dat als een eindig dimensionale centrale delingsalgebra over een getallenlichaam overal lokaal splitst het ook globaal zal splitsen (en dus triviaal is). Hieruit deduceerden zij hun hoofdstelling: elke eindig dimensionale centrale delingsalgebra over een algebraïsch getallenlichaam F splitst over een cyclische cyclotomische uitbreiding.
Deze stellingen stellen ons in staat om alle eindig-dimensionale centrale delingsalgebra's te classificeren in een gegeven getallenlichaam. Een volgend artikel van Noether liet, als een speciaal geval van een meer algemene stelling, zien dat alle deelgebieden van een delingsalgebra D splijtlichamen zijn. Dit artikel bevatte ook de stelling van Skolem-Noether, waarin gesteld wordt dat elke twee inbeddingen van een uitbreiding van een veld k in een eindig dimensionale centrale enkelvoudige algebra over k conjugaat zijn. De stelling van Brauer-Noether geeft een karakterisering van de splijtlichamen van een centrale delingsalgebra over een veld.
Postume erkenning
In de loop van de jaren zou Noether steeds meer erkenning krijgen voor haar werk als wiskundige, vele wetenschappelijke biografieën zouden over haar verschijnen. Hoewel het feit dat ze een vrouw was haar vaak heeft tegengewerkt, heeft dat haar postuum behoorlijk veel belangstelling opgeleverd.
Werken
Zur Invariantentheorie der Formen von n Variablen (1911)
Uber Moduln in nicht-kommutativen Bereichen (1920)
Idealtheorie in Ringbereichen (1921)
Hyperkomplexe Grössen und Darstellungstheorie (1929)
Referenties
Een eerdere versie is gebaseerd op een artikel van Martijn Grooten, dat zich op zijn beurt op Struik, Brewer en MacTutor baseert:
, `Geschiedenis van de Wiskunde', Utrecht, 1990
, , `Emmy Noether : A tribute to her life and work', New York, 1981
, A history of abstract algebra, hoofdstuk 6, pag 91-101, ISBN 978-0-8176-4684-4, 2007 zie hier
, Remarkable Mathematicians, From Euler to von Neumann, Cambridge University Press, 2002, ISBN 978-0-521-52094-2, pag. 321-326 zie hier
Externe links
Invariante Variationsprobleme, Nachr. D. König. Gesellsch. D. Wiss. Zu Göttingen, Math-Phys. Klasse, 1918, pag. 235-257 zie hier
Emmy Noether op MacTutor
Duits wiskundige
20e-eeuws wiskundige
|
Commutatieve ringen, idealen, en modulen
Noethers artikel, Idealtheorie in Ringbereichen (Theorie van idealen in ringdomeinen, 1921), is het fundament van de algemene commutatieve ringtheorie en geeft een van de eerste algemene definities van een commutatieve ring. Voor Noethers artikel beperkten de meeste resultaten in de commutatieve algebra zich tot speciale voorbeelden van commutatieve ringen, zoals veeltermringen over velden, ringen of algebraïsche gehele getallen. Noether bewees dat in een ring, die aan de stijgende ketenvoorwaarde op idealen voldoet, elke ideaal eindig is gegenereerd. Om deze eigenschap te beschrijven formuleerde de Franse wiskundige Claude Chevalley in 1943 de term, Noetherse ring. Een belangrijk resultaat in Noethers artikel uit 1921 is verder de stelling van Lasker-Noether. Deze stelling breidt de stelling van Lasker over de primaire decompositie van idealen van veeltermringen uit naar alle Noetherse ringen. De stelling van Lasker-Noether kan worden gezien als een veralgemening van de hoofdstelling van de rekenkunde, waarin gesteld wordt dat ieder positief geheel getal als een product van priemgetallen kan worden uitgedrukt en dat deze decompositie uniek is.
| 3 |
artikel, nieuwsbericht, onderzoeksrapport
|
10,960 |
NailSalon
|
660235
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Fieroes%20Zeroual
|
Fieroes Zeroual
|
Firouze (Fieroes) Zeroual (Helmond, 29 november 1972), is een voormalig Nederlands LPF-politicus.
Biografie
Zeroual is een Brabantse van Marokkaanse afkomst. Ze ging naar de mavo Ter Houtert in Nijmegen.
Zeroual belde Pim Fortuyn op na diens uitlatingen over de islam in een geruchtmakend Volkskrant-interview. Hans Smolders nam medio maart dat jaar aan de andere kant de telefoon op en incasseerde eerst de lading kritiek en meteen erna de lof voor Fortuyn toen ze aangaf altijd met veel belangstelling de Elsevier-columns las. Zeroual kwam bij de selectiecommissie voor kandidaat-Kamerleden, waarin oprichter Peter Langendam en de latere partijleider Mat Herben zaten.
Tussen mei 2002 en januari 2003 was Zeroual Tweede Kamerlid voor de LPF. Ze was in haar woonplaats eigenares van een nagelstudio en in Tilburg van een groothandel in sieraden. Zij was de woordvoerster op het gebied van het asiel- en integratiebeleid die in de Kamer opviel door haar onbevangen, maar ook korte optreden.
Na haar Kamerlidmaatschap ging zij verder met haar onderneming tot die in 2005 failliet ging. In Hongkong begon Feroual een nieuwe onderneming. Daar kampte ze met ziekteverschijnselen en ging naar de Verenigde Staten om aan te sterken. Ze kampte met vermoeidheid en depressiviteit en kwam flink aan. Hierna richtte ze zich op voedingsleer en deed een opleiding holistische voedingsleer en gezondheidsbegeleiding en startte samen met een partner een onderneming op dit gebied in de Verenigde Staten.
LPF-politicus
Tweede Kamerlid
Nederlands ondernemer
|
Tussen mei 2002 en januari 2003 was Zeroual Tweede Kamerlid voor de LPF. Ze was in haar woonplaats eigenares van een nagelstudio en in Tilburg van een groothandel in sieraden. Zij was de woordvoerster op het gebied van het asiel- en integratiebeleid die in de Kamer opviel door haar onbevangen, maar ook korte optreden.
| 1 |
nagelstudio, handverzorging, voetverzorging
|
2,444 |
DayOfWeek
|
49813
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sabbat%20%28christendom%29
|
Sabbat (christendom)
|
In bepaalde stromingen van het christendom is de sabbat de religieuze rustdag naar het voorbeeld van de sjabbat (Hebreeuws: שַׁבָּת, šabbāth, "dag van rust", "dag van ophouden") in het jodendom, een verplicht gebruik dat wordt beschreven in de Tien geboden (Exodus 20:8-11). De sjabbat werd als heilig beschouwd, een verwijzing naar het verhaal over de schepping: "God zegende de zevende dag en heiligde die, want op die dag rustte Hij van heel zijn scheppingswerk" (Genesis 2:2-3).
Sabbat in het vroege christendom
In het jodendom was de sjabbat de tijdsperiode vanaf vrijdagavond zonsondergang tot zaterdagavond zonsondergang. In het vroegchristelijk jodendom bleef dit enige tijd gehandhaafd en uit Handelingen 20:7 blijkt dat de bijeenkomsten in het vroege christendom plaatsvonden op zaterdagavond, de 'eerste dag': "tot midden in de nacht". De consensus is dat deze verschuiving naar de eerste dag van de week, zondag voor de heidenen, gebeurde omdat Jezus op een zondag was opgestaan uit de doden en de uitstorting van de Heilige Geest op Pinksteren ook op een zondag plaatsvond.
Vanaf 321 n.Chr. was de zondag als rustdag verplicht door een edict van keizer Constantijn de Grote, waardoor de meeste christenen alleen de zondagsheiliging handhaafden en niet meer de sabbat op zaterdag. Kerkvader Eusebius, die rond 314 n.Chr. bisschop van Caesarea werd, zei dat voor christenen "de sabbat is overgeheveld naar de zondag".
De zaterdag als sabbat
Sommige christenen, voornamelijk de zevendedagsadventisten en de zevendedagsbaptisten, maar ook de zogeheten messiasbelijders en een toenemend aantal andere vrije evangelische gemeenten, houden, net als de joden, de zaterdag als de sabbat. De sabbat in de Ethiopisch-Orthodoxe Tewahedo Kerk strekt zich uit tot zowel de zaterdag als de zondag.
Christenen die nog steeds sabbat houden, baseren zich hiervoor op bepaalde teksten in het Nieuwe Testament:
Volgens Marcus 2:28 en Matteüs 12:8 zei Jezus: "dus is de Mensenzoon ook heer over de sabbat". Dit zou volgens hen een indicatie zijn dat het houden van de sabbat essentieel is voor het volgen van Jezus Christus. Met andere woorden, omdat hij op de zevende dag sabbat hield, is dit de ware 'dag van de Heer' volgens de zevendedagsadventisten.
Verder zien zij een aanwijzing in Jezus' voorspelling dat Jeruzalem zou worden verwoest: "Bid dat jullie niet in de winter zullen moeten vluchten en ook niet op sabbat" (Matteüs 24:20). Zevendedagsadventisten geloven dat dit inhoudt dat Jezus verwacht dat de sabbat ook na zijn dood zou worden gehouden.
Lucas 23:56 zegt over de dag nadat het lichaam van Jezus werd gebalsemd: "Op sabbat namen ze de voorgeschreven rust in acht."
Ook Hebreeën 4:9 wordt als argument aangevoerd: "Er wacht het volk van God dus nog steeds een sabbatsrust". Dit wordt zo begrepen dat de joodse sjabbat ook voor christenen de heilige dag zou blijven. Het houden van de sabbat wordt gezien als een blijvende plicht zoals in het vierde gebod wordt voorgeschreven.
De zondag als rustdag
De invoering van de zondag als rustdag binnen het Romeinse Rijk vond plaats op basis van een edict in 321 n.Chr. van de Romeinse keizer Constantijn de Grote. Hierdoor kreeg de zondag meer de functie van maatschappelijke rustdag zoals de sjabbat uit het jodendom.
Hoewel de sabbatdag nog altijd een belangrijke rol speelt in de christelijke week, wordt het woord sabbat nagenoeg niet meer gebruikt, eigenlijk alleen nog in Bijbelcitaten en onder christelijke sabbatvierders. In plaats daarvan spreekt men over de zondag, zondagsdiensten, zondagsrust, enzovoort. In een aantal talen met hun namen voor de week is de naam voor zaterdag nog herkenbaar als afgeleide van sabbat of sjabbat.
Christelijke kalender
|
Sabbat in het vroege christendom
In het jodendom was de sjabbat de tijdsperiode vanaf vrijdagavond zonsondergang tot zaterdagavond zonsondergang. In het vroegchristelijk jodendom bleef dit enige tijd gehandhaafd en uit Handelingen 20:7 blijkt dat de bijeenkomsten in het vroege christendom plaatsvonden op zaterdagavond, de 'eerste dag': "tot midden in de nacht". De consensus is dat deze verschuiving naar de eerste dag van de week, zondag voor de heidenen, gebeurde omdat Jezus op een zondag was opgestaan uit de doden en de uitstorting van de Heilige Geest op Pinksteren ook op een zondag plaatsvond.
| 1 |
dag van de week, weekdagen, openbare feestdagen
|
2,295 |
WatchAction
|
52021
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Adobe%20Flash
|
Adobe Flash
|
Adobe Flash (voorheen bekend als Macromedia Flash en daarvoor FutureSplash) is een computerprogramma van Adobe Systems waarmee animaties, webvideo's en webapplicaties (zoals spellen en websites) gemaakt konden worden. Het werd veel gebruikt om websites aan te kleden en voor reclame-uitingen bij websites, zogenaamde banners. In 2015 was de laatste uitgave van Flash en vanaf december 2020 beëindigde Adobe de ondersteuning van Flash Player op het web.
Flash is opgebouwd als een soort tekenfilm. Per tijdseenheid bepaalt de ontwikkelaar wat de bezoeker te zien krijgt. Een tijdseenheid wordt een frame genoemd. Een belangrijke tijdseenheid heet een keyframe. Zij vormen de uiteindelijke basisstructuur van de applicatie of animatie.
Vector
Adobe Flash maakt gebruik van vectorafbeeldingen. Dit betekent dat plaatjes worden opgeslagen als punten met de daarbij behorende coördinaten. Afbeeldingen worden normaal gesproken opgeslagen als een bitmap, een collectie van pixels. Een voorbeeld: een rode driehoek wordt in Flash opgeslagen als "een gesloten polygoon, van lijn 1 naar kolom 55, van lijn 55 naar kolom 105 en van lijn 105 naar kolom 1, opgevuld met de kleur rood." Een vergelijkbare bitmap daarentegen wordt als volgt opgeslagen: "lijn 1, witte pixel, witte pixel, witte pixel, witte pixel, witte pixel ... rode pixel. Lijn 2; witte pixel, witte pixel, witte pixel, witte pixel, witte pixel ... rode pixel, rode pixel ..." De bitmapmanier van opslaan neemt aanzienlijk meer opslagruimte in beslag dan de vectormanier. Vectorbestanden zijn veel kleiner en kunnen daardoor veel sneller over het internet worden getransporteerd. Veel soorten afbeeldingen kunnen echter niet in vectorformaat worden opgeslagen, zoals foto's. Andere afbeeldingen zoals logo's, schema's en tekeningen zijn er juist wel uitermate voor geschikt.
Bitmaps hebben nog een ander minpunt ten opzichte van vectorafbeeldingen. Ze kunnen namelijk niet zonder problemen worden vergroot of verkleind. De afbeelding is voor één schermresolutie opgeslagen. Vergroten kan wel, maar dit gaat ten koste van de scherpte van de afbeelding. Vectorafbeeldingen daarentegen kunnen zonder problemen worden aangepast, omdat de coördinaten wiskundig worden herberekend met als gevolg dat vectorafbeeldingen op alle verschillende media hetzelfde worden getoond. Dit garandeert een uniforme presentatie van de gegevens. Het maakt niet uit aan welke resolutie de afbeelding moet worden aangepast, de scherpte blijft altijd 100% behouden, doordat de afbeelding altijd opnieuw wordt getekend. Samen met de beperkte omvang van het bestand zorgt dit voor een aantal unieke eigenschappen van Flash.
ActionScript
Adobe Flash beschikt over een eigen programmeertaal, ActionScript, waarmee men volwaardige websites en applicaties kan ontwikkelen. In nieuwere versies van Flash, vanaf Flash MX, is het door de toevoeging van het LoadVars-object mogelijk gemaakt gemakkelijker te communiceren met MySQL en PHP, waardoor er een wereld opengegaan is voor het gebruiken van dynamische gegevens. Omdat een ActionScript uit tekst bestaat, kun je het ook inlezen vanuit een extern bestand met de extensie *.as. In Flash 8 is ActionScript aangepast, en ActionScript 2.0 is toegevoegd en in 2007 is, bij het verschijnen van Adobe Flash CS3, ActionScript 3 geïntroduceerd. Alle versies kunnen nog gebruikt worden.
Opinies
Over gebruik van Flash op het internet zijn de meningen verdeeld. Sommigen vinden dat websites er beter op worden: meer interactief en vrolijker. Anderen, zij die hechten aan functionele websites zonder animaties, vinden Flash geen verbetering voor websites. Flash is niet beschikbaar voor alle besturingssystemen zoals Apples iOS, en dus kan een website onleesbaar zijn voor sommige bezoekers. Ook is de inhoud moeilijker toegankelijk voor blinden en slechtzienden dan een gewone website. Ten slotte kan men zich ergeren aan het gebruik van geluiden op een website en de langere laadtijd, hoewel tegenwoordig de snellere internetverbindingen bij thuisgebruikers dit laatste probleem ondervangen. Flash Player was in 2011 volgens Adobe op 98% van de computers geïnstalleerd. en was vooral zeer populair bij het aanbieden van video op internet. Doordat veel van de functies van Flash in de nieuwe internetstandaard HTML5 inbegrepen zijn, schakelen velen hierop over. In december 2020 werd Flash Player officieel beëindigd.
Wegens het niet-vrije karakter van de officiële Flash Player van Adobe en het gebrek aan ondersteuning voor andere besturingssystemen dan Windows, macOS en Linux op de IA-32-processorarchitectuur werden er twee opensource-Flashplayers ontwikkeld: door het GNU-project een vrije Flashplayer Gnash en de Flashplayer Swfdec. Deze Flashplayers zijn open source en de implementatie is slechter dan de officiële Flashplayer.
Kenmerken
Tekst, afbeeldingen, animaties en geluid zijn ondergebracht in één enkel bestand;
Teksten en afbeeldingen kunnen niet altijd met kopiëren en plakken uit een website gekopieerd worden;
Het eindresultaat is voor 99% gegarandeerd; nagenoeg geen verschillen tussen Mac/Windows/Linux en de diverse webbrowsers;
Het is gebaseerd op vectoren waardoor bij eenvoudige vormen de bestandsgrootte gering is en in- en uitzoomen mogelijk is;
Er is een aparte applicatie/plug-in nodig om Flash te kunnen bekijken in de browser, die anno 2007 op bijna alle computers aanwezig is, en gratis gedownload kan worden.
Flashanimaties worden niet volledig door zoekmachines geïndexeerd;
Flashanimaties zijn zelden goed toegankelijk voor mensen met een visuele handicap (tenzij er goed van de accessibility class gebruikgemaakt wordt);
Het afspelen van een Flashanimatie legt soms te veel beslag op de processor van oudere computers.
Flash Player was wereldwijd op meer dan 90% van de desktopcomputers met een internetaansluiting geïnstalleerd.
Geschiedenis
FutureSplash Animator (1996)
Flash 1 (1996)
Flash 2 (1997)
Flash 3 (1998)
Flash 4 (1999)
Flash 5 (2000)
Flash MX (2002)
Flash MX 2004 (2003)
Flash MX 2004 Pro (2003)
Flash 8 (2005)
Flash CS3 (2007)
Flash CS4 (2008)
Flash CS5 (2010)
Flash CS5.5 (2011)
Flash CS6 (2012)
Flash Professional CC (2013)
Flash Professional CC-2014 (2014)
Flash Professional CC-2015 (2015)
Formaat
Flashbestanden maken gebruik van het SWF-formaat. "ShockWave Flash", "Flash movies" of "Flash applications" hebben een .swf-bestandsextensie en kunnen gebruikt worden in de vorm van een webpagina-plug-in, afgespeeld worden in een alleenstaande Flash Player, of opgenomen worden in een zelf uitvoerbare Projectorfilm (met de .exe-extensie in Microsoft Windows). Flash Videobestanden hebben de .flv-bestandsextensie en worden gebruikt ofwel binnen in een .swf-bestand of door een flv-player, zoals VLC, QuickTime en Windows Media Player.
Het gebruik van vectorafbeeldingen gecombineerd met programmacode zorgt ervoor dat Flashbestanden kleiner worden (minder bandbreedte gebruiken) dan de overeenkomstige bitmaps of videoclips. Voor inhoud in een enkel formaat (zoals alleen maar tekst, video of audio) kunnen andere alternatieven gebruikt worden die meer prestaties bieden en minder CPU-vermogen gebruiken.
Flash Audio
De meest voorkomende Flash Audio is MP3 of AAC (Advanced Audio Coding) maar het ondersteunt ook ADPCM-, Nellymoser- en Speex-audiocodecs. Flash heeft bemonsteringsfrequenties van 11, 22 of 44,1 kHz. Het ondersteunt geen 48kHz-audio, dat de standaard is voor dvd.
In augustus 2007 kondigde Adobe aan dat met update 3 van Flash Player 9, Flash Video ook delen van de internationale standaard MPEG-4 zou ondersteunen. Flash Player zou ondersteuning krijgen voor video's gecomprimeerd in de formaten H.264 (MPEG-4 Part 10), AAC (MPEG-4 Part 3), F4V, MP4 (MPEG-4 Part 14), M4V, M4A, 3GP en MOV en voor de 3GPP Timed Text-specificaties (MPEG-4 Part 17), een standaard voor ondertitels. In het F4V-bestandsformaat zal het geen MPEG-4 Part 2 en H.263 ondersteunen. Adobe kondigde ook aan dat het niet meer gebruik zou maken van het FLV-formaat, maar in de plaats het standaard ISO-mediabestandsformaat (MPEG-4 Part 12) zou gebruiken ten gevolge van functionele beperkingen met de FLV-structuur bij het streamen van H.264. De definitieve versie van Flash Player die MPEG-4-standaarden ondersteunt kwam beschikbaar in de herfst van 2007.
Toekomst van Flash
De opkomst van HTML5, de aversie van Apple voor Flash en zijn beveiligingsproblemen en de opkomst van mobiel internet, zorgden ervoor dat Flash niet meer populair werd. Vanaf 31 december 2020 bood Adobe geen updates en andere ondersteuning meer voor Flash. Ook de meest gebruikte browsers ondersteunen Flash niet meer.
Externe links
Productpagina (1 april 2015)
Adobe Flash player-downloadsite
Flash
Webdesign
Webvideo
Shareware
|
Formaat
Flashbestanden maken gebruik van het SWF-formaat. "ShockWave Flash", "Flash movies" of "Flash applications" hebben een .swf-bestandsextensie en kunnen gebruikt worden in de vorm van een webpagina-plug-in, afgespeeld worden in een alleenstaande Flash Player, of opgenomen worden in een zelf uitvoerbare Projectorfilm (met de .exe-extensie in Microsoft Windows). Flash Videobestanden hebben de .flv-bestandsextensie en worden gebruikt ofwel binnen in een .swf-bestand of door een flv-player, zoals VLC, QuickTime en Windows Media Player.
Het gebruik van vectorafbeeldingen gecombineerd met programmacode zorgt ervoor dat Flashbestanden kleiner worden (minder bandbreedte gebruiken) dan de overeenkomstige bitmaps of videoclips. Voor inhoud in een enkel formaat (zoals alleen maar tekst, video of audio) kunnen andere alternatieven gebruikt worden die meer prestaties bieden en minder CPU-vermogen gebruiken.
| 3 |
kijken, visuele inhoud, video
|
7,506 |
AllocateAction
|
5094579
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Aziatische%20Spelen%202018
|
Aziatische Spelen 2018
|
De Aziatische Spelen vonden plaats van 18 augustus tot en met 2 september 2018 in de Indonesische steden Jakarta en Palembang. Het was de achttiende editie van het pan-Aziatische multisportevenement. In geen van de voorgaande jaargangen werden de Spelen in twee steden tegelijk georganiseerd. Ook in West-Java en Banten (provincie) vonden wedstrijden plaats. De openingsceremonie vond plaats in het Bung Karnostadion in Jakarta. De bouw en renovatie van alle stadions werd in juni 2018 afgerond. President Joko Widodo opende de Spelen op 18 augustus.
Enkele competities binnen de Aziatische Spelen 2018 fungeerden ook als kwalificatietoernooi voor de Olympische Zomerspelen 2020. Ook gebruikten landen de Aziatische Spelen als voorbereiding in aanloop naar de Olympische Spelen.
Toewijzing
Hanoi, hoofdstad van het Zuidoost-Aziatische Vietnam, werd in eerste instantie de organisatie van de Aziatische Spelen 2018 toegewezen. In een stemming versloeg Hanoi het Indonesische Surabaya. De Vietnamese president Nguyễn Tấn Dũng maakte in april 2014 echter bekend dat Hanoi zich terugtrok als organisator vanwege onvoldoende voorbereiding en slechte economische omstandigheden. In september 2014 maakte het Aziatisch olympisch comité bekend dat Jakarta samen met Palembang de Spelen zou organiseren. De organisatie kwam met name tot deze keuze omdat de sportinfrastructuur van Jakarta al goed was en nieuwbouw en renovaties relatief beperkt zouden zijn.
Deelnemende landen
Alle vijfenveertig landen die zijn aangesloten bij het Aziatisch Olympisch Comité, de Aziatische sectie van het Internationaal Olympisch Comité (IOC), namen deel. Het IOC maakte op 16 augustus 2018 bekend de schorsing van Koeweit tijdelijk op te heffen; dit betekende dat de Koeweiti toch onder eigen vlag aan de Aziatische Spelen konden deelnemen. De schorsing was in oktober 2015 opgelegd vanwege overheidsbemoeienis, wat betekende dat Koeweitse atleten bij de Olympische Zomerspelen 2016 niet onder eigen vlag konden deelnemen aan de competitie. Noord- en Zuid-Korea zonden naast elk een afzonderlijke selectie ook een gezamenlijke Koreaanse ploeg naar de Spelen. Tijdens de openings- en sluitingsceremonie liepen deze Koreaanse atleten onder een gezamenlijke vlag het stadion binnen. De beslissing werd genomen na twee inter-Koreaanse toppen waarbij de ambitie tot verbetering van de bilaterale verhoudingen werd besproken. In drie sporten deed het verenigde team mee: het vrouwenbasketbal, het roeien en de drakenbootraces. Bij de drakenbootrace wonnen de Koreaanse vrouwen een gouden medaille.
Indonesië zond met 938 atleten als gastland de grootste delegatie naar de Spelen. Ook de Volksrepubliek China, Thailand en Zuid-Korea stuurden meer dan achthonderd atleten.
Sporten
Competities van veertig sporten met in totaal 462 disciplines werden georganiseerd tijdens de Aziatische Spelen 2018. Het was het grootste programma na de Spelen van 2010. Alle 28 olympische sporten van de Olympische Zomerspelen 2016 behoorden tot het programma, net als de vijf nieuwe sporten van de Spelen in 2020 (honkbal en softbal, karate, klimsport, skateboarden en surfen; surfen werd later alsnog geschrapt). Enkele niet-olympische sporten werden verwijderd van het programma, waaronder cricket. Tot de behouden niet-olympische sporten behoorden onder andere bowlen, bridge, paragliden, jetskiën en verschillende vechtkunsten (martial arts).
Tijdens de Spelen waren e-sport en kanopolo twee demonstratiesporten.
Medaillespiegel
Het gastland, Indonesië, wordt in het blauw weergegeven. Vicepresident Jusuf Kalla maakte voorafgaand aan de Spelen bekend dat het land zestien gouden medailles als doelstelling had gesteld, wat volgens Indonesië genoeg zou moeten zijn voor een notering in de top tien. Dit doel werd bereikt en overtroffen op de negende speeldag. Indonesië won uiteindelijk 98 medailles, waarvan 31 goud, waarmee het eindigde op de vierde plaats van de medaillespiegel. Voor het eerst sinds 1990 eindigde het land binnen de top tien. De Volksrepubliek China won op 29 augustus haar honderdste gouden medaille van deze Spelen. De Chinese ploeg won 289 medailles in totaal, waarvan 132 goud; vier jaar eerder wonnen de Chinezen 151 gouden medailles en bijna zestig medailles in totaal meer. Japan, Chinees Taipei en Oezbekistan verbeterden zich het sterkst ten opzichte van de voorgaande Aziatische Spelen.
Acht landen slaagden er niet in een medaille te winnen, waaronder Bangladesh, de Maldiven en Sri Lanka, die elk wel meer dan honderd atleten naar de Spelen hadden gezonden.
Externe link
Officiële website
Aziatische Spelen
Sport in 2018
Sportevenement in Jakarta
Sport in Sumatra
Palembang
Sportevenement in Indonesië
|
Toewijzing
Hanoi, hoofdstad van het Zuidoost-Aziatische Vietnam, werd in eerste instantie de organisatie van de Aziatische Spelen 2018 toegewezen. In een stemming versloeg Hanoi het Indonesische Surabaya. De Vietnamese president Nguyễn Tấn Dũng maakte in april 2014 echter bekend dat Hanoi zich terugtrok als organisator vanwege onvoldoende voorbereiding en slechte economische omstandigheden. In september 2014 maakte het Aziatisch olympisch comité bekend dat Jakarta samen met Palembang de Spelen zou organiseren. De organisatie kwam met name tot deze keuze omdat de sportinfrastructuur van Jakarta al goed was en nieuwbouw en renovaties relatief beperkt zouden zijn.
| 1 |
toewijzing, middelenbeheer, taakorganisatie
|
5,936 |
SocialMediaPosting
|
5177465
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Leaving%20Neverland
|
Leaving Neverland
|
Leaving Neverland is een met een Emmy Award bekroonde tweedelige documentaire uit 2019 van de Britse cineast Dan Reed. Hierin komt het verhaal van Wade Robson en James Safechuck naar voren die, naar eigen zeggen, als kind jarenlang door de wereldberoemde popartiest Michael Jackson seksueel zouden zijn misbruikt, onder meer op zijn landgoed Neverland Ranch.
In Leaving Neverland vertellen de twee mannen hun verhalen afzonderlijk van elkaar. Ook hun families komen aan het woord. Ze lieten zich jarenlang verblinden door de aandacht, glamour en fantasiewereld van hun idool, vertellen ze in de film. Volgens hen was er structureel sprake van ’grooming’, het mogelijk maken van seksueel contact door de seksuele drempels en remmingen van het kind te verlagen en jarenlang pedofiel seksueel misbruik door Michael Jackson.
Robson vertelt ook dat hij een keer samen met Jordan Chandler op Neverland was, en dat Jackson zich toen op een gegeven moment terugtrok met Chandler op een manier zoals Jackson dat vaak met hem had gedaan, waardoor hij vermoedt dat Chandler ook seksueel is misbruikt.
De documentaire, gemaakt voor Channel 4 in het Verenigd Koninkrijk en HBO in de Verenigde Staten en die in totaal vier uur duurt, ging op 25 januari 2019 op het Sundance Film Festival in Utah, Verenigde Staten in première, en is sinds begin maart 2019 onder meer op eerder genoemde zenders voor een groot publiek beschikbaar. De VPRO verzorgde in Nederland de uitzending en plaatste op zijn website een interview met regisseur Dan Reed. Tevens verwees de VPRO bij de uitzending kijkers naar de MIND Korrelatie-stichting voor slachtoffers van seksueel misbruik, die bellers in grote aantallen ontving na de uitzending. Hulpinstanties als Slachtofferhulp, de Kindertelefoon en Centrum Seksueel Geweld zagen na de VPRO-uitzending een forse toename in het aantal vragen en meldingen over misbruik. In Nederland werd de uitzending gepresenteerd door Janine Abbring. Tegelijkertijd werd de documentaire in België uitgezonden op Canvas. De Amerikaanse uitzending werd gevolgd door "Oprah Winfrey Presents: After Neverland" (opgenomen op 2 maart 2019), waarin Robson, Safechuck en Reed werden geïnterviewd door Oprah Winfrey voor een publiek van misbruikslachtoffers en hun families.
Beoordelingscijfers
Op Rotten Tomatoes kreeg Leaving Neverland kort na de eerste verschijning een score van 98% op basis van 89 beoordelingen, met een gemiddelde score van 7,86 / 10. De consensus-tekst daar luidde: "Cruciaal en zorgvuldig, Leaving Neverland biedt een diepgaande empathische kijk in het gecompliceerde leven na seksueel kindermisbruik, zoals ervaren door de volwassenen die het misbruik overleefden". Op Metacritic, kreeg de film al snel een gewogen gemiddelde score (op basis van 21 recensies) van 85 van de 100, wat gekenmerkt wordt als "universele toejuiching". Op Internet Movie Database kreeg Leaving Neverland na enkele weken, ondanks een dalende populariteit, een gewogen score van een 7,1 gebaseerd op alle 15.481 stemmen; onder de top 1000 IMDb-stemmers was de gemiddelde score een 6,0.
Op basis van kijkcijfers van onderzoeksbureau Nielsen is Leaving Neverland in de Verenigde Staten de op de twee na best bekeken documentaire première die HBO het afgelopen decennium heeft uitgezonden. Slechts twee HBO-docu-premières werden beter bekeken, te weten Going Clear: Scientology And The Prison Of Belief (in 2015) en Bright Lights: Starring Carrie Fisher and Debbie Reynolds (in 2016).
Reacties
Robson en Safechuck kregen na de première op het Sundance Film Festival een minutenlang applaus. Bekende personen zoals Oprah Winfrey, Louis Theroux, Sia, Rose McGowan, Molly Ringwald, Amanda Palmer, Ellen DeGeneres en de rabbijn Shmuley Boteach steunen de film en geloven de getuigenis van de twee mannen. Aan de andere kant hebben sterren als Aaron Carter, T.I., Juice WRLD, Jason DeRulo, Kanye West, Questlove, India.Arie (naast minder bekende mensen die de popster destijds professioneel omringden) allemaal uitspraken gedaan op sociale media, of in de pers, die Jackson leken te verdedigen. Drake heeft zich niet uitgesproken maar heeft wel de beslissing genomen om zijn nummer "Do not Matter To Me", waarbij de stem van Michael Jackson te horen is, uit zijn tournee te laten vallen. Will.i.am heeft het draaien van Jacksons muziek verdedigd door een vergelijking te maken met de Holocaust in zijn pleidooi. Zangeres en filmactrice Barbra Streisand gelooft de beweringen van Robson en Safechuck, maar probeerde de ernst ervan (op volgens sommigen tactloze wijze) te nuanceren door te stellen dat Robson en Safechuck destijds graag het gezelschap van Jackson bleven opzoeken. Bovendien lag de (vermeende) schuld volgens haar dan niet alleen bij Jackson, maar ook bij de ouders.
Er is een Facebook-pagina voor 'Supporters of Wade Robson and other victims of MJ' in het leven geroepen, die kort na lancering bijna 26.000 volgers had. Een voormalig groot bewonderaar van Michael Jackson, die zijn eigen naam veranderd had naar John Michael Jackson, wilde niet langer met de artiest geassocieerd worden en zijn naam weer veranderen na een crowdfund-actie voor de benodigde kosten. Het Franse modehuis Louis Vuitton heeft alle kleding met een Michael Jackson-thema uit de herenzomercollectie teruggetrokken. "Stark Raving Dad", een aflevering van The Simpsons met een gastrol voor Jackson als Leon Kompowsky, werd uit de circulatie genomen. Katelyn Ohashi, Amerikaans turnster, verwijderde Jacksons muziek en kenmerkende bewegingen uit haar vloerroutine tijdens de 2019 PAC-12 Championships. De Amerikaanse koffieketen Starbucks laat op de achtergrond geen muziek meer horen van Michael Jackson en ook Albert Heijn gaf aan zich te beraden op het verwijderen van Jackson-nummers uit de (achtergrond)muziek-afspeellijsten in haar vestigingen. Uit het National Football Museum in Manchester en uit een winkelcentrum in Denemarken werden van Jackson respectievelijk een standbeeld en een wassen beeld verwijderd. Tevens besloot McDonalds het iconische, tien meter hoge standbeeld van Michael Jackson, uiteindelijk zonder aankondiging, bij de vestiging in Best te verwijderen, wat weer leidde tot protesten van fans bij het hoofdkantoor van McDonalds en poppodium Paradiso in Amsterdam. Het beeld en de relikwieën werden gedoneerd aan de Nederlandse Michael Jackson Fanclub Het Children’s Museum of Indianapolis heeft selectief voorwerpen van Michael Jackson verwijderd uit haar collectie, aangezien zij Jackson nog wel toont in een replica van de kamer van de Amerikaanse jongen Ryan White, in overleg met de nabestaanden van Ryan.
Steeds meer musea, waaronder Madame Tussauds, kwamen voor een expositie-dilemma te staan door de controverse rond de HBO-documentaire. Ondanks de controverse gaf Rein Wolfs, de Nederlandse directeur van de Bundeskunsthalle in Bonn, akkoord voor een ongewijzigde expositie, genaamd Michael Jackson: On the Wall, aangezien Jackson ontegenzeggelijk deel zou uitmaken van de moderne cultuurgeschiedenis die hij niet wenst te censureren. Na het zien van de film waarschuwde hij ook voor te snelle veroordelingen, ook al ervoer hij naar eigen zeggen Leaving Neverland als schokkend en vond de aantijgingen het waard om serieus te onderzoeken. Bij de expositie in de Bundeskunsthalle werd een verklaring geplaatst waarin het museum meldde de inhoud van Leaving Neverland te kennen en als schokkend te hebben ervaren. Daarnaast werden er op zaal speciale museummedewerkers aangesteld om met het publiek in gesprek te gaan over Jacksons (vermeende) daden en organiseerde het museum een uitgebreid randprogramma met debatten over items als machtsmisbruik en #MeToo. Ook Madam Tussauds besloot na uitgebreid beraad dat het wassen beeld van Michael Jackson blijft staan omdat hij een grote impact zou hebben gehad op de populaire cultuur en hun bezoekers beelden daarvan verwachten te zien. Eveneens blijven Jacksons vermeldingen in de Rock & Roll Hall of Fame, zowel als lid van Jackson 5 als soloartiest, behouden omdat hij, ondanks de controverse en het mediacircus in de jaren na zijn overlijden, een geliefde (en veel gemiste) muzikale figuur zou zijn gebleven.
Na de lancering van Leaving Neverland rapporteerden media aanvankelijk niet alleen dat radiozenders in de VS Michael Jacksons muziek minder vaak draaiden, maar ook dat het aantal downloads en streams van zijn muziek zou zijn gedaald. Updates van Nielsen Music rapporteerden echter kort daarna dat de streams evenals gecombineerde verkoop van liedjes en albums, zowel van zijn werk met Jackson 5 als soloartiest, juist significant waren gestegen na Leaving Neverland. Radiostations bleken evenwel nog steeds substantieel minder Jackson te draaien. In Vlaanderen besloot de VRT Jacksons muziek nog steeds te draaien, maar wel steeds te verwijzen naar de controverse.
Uit Nederlands onderzoek dat onafhankelijk onderzoeksbureau GfK in opdracht van radiozender NPO 3FM kort na het uitkomen van documentaire heeft uitgevoerd blijkt dat Leaving Neverland bij het leeuwendeel van de Nederlanders geen enkel effect zou hebben gehad op hun beleving van Jacksons muziek. Bijna 7 op de 10 Nederlanders zou van mening zijn dat zijn muziek nog gedraaid mag worden op radio, slechts 1 op de 10 vond van niet. Bij 4 op de 10 van de Nederlanders werd ook geen effect gemeten op hun beeld van Jackson als persoon, hoewel bij 2 op de 10 er wel sprake zou zijn van een negatief effect. Voor 1 op de 10 zou Leaving Neverland zelfs een positief effect gehad, omdat ze zijn muziek nog meer zouden zijn gaan waarderen. De familie Jackson constateerde eerder dat dat de nasleep van Leaving Neverland met name door de media veroorzaakt zou zijn. In een uitgebreide verklaring liet de familie weten dat vanuit hun oogpunt het daadwerkelijke effect van de documentaire op het publiek en hun gedrag niet zo beduidend zou zijn als de media berichtten.
Op Twitter schreef WikiLeaks dat zij niet kon bevestigen of de onderwerpen die in de beruchte documentaire aan de orde kwamen, waarheidsgetrouw waren, maar stelt wel dat men met de juiste filmtechnieken elk publiek elk standpunt kan laten geloven. In een volgende tweet publiceerde WikiLeaks een verwijzing naar het langdurige (meer dan 10 jaar) en kostbare (naar verluidt enkele miljoenen kostende) FBI-onderzoek, dat werd uitgevoerd naar Jackson van 1992 tot 2005. Er was toen geen enkel bewijs tegen de muzikant gevonden en in 2005 sprak de rechtbank Jackson van alle 14 aanklachten vrij.
De Britse media waakhond Ofcom ontving meer dan 200 klachten waarin werd gesteld dat de film claims van seksueel misbruik tegen de overleden zanger als feit presenteerde ondanks dat deze claims niet in de rechtbank zijn bevestigd. Ofcom stelde dat de beschuldigingen in evenwicht waren met verwijzingen naar de familie van de zanger, die de beschuldigingen ontkende, en kijkers niet wezenlijk zouden worden misleid. Naar Ofcoms mening werden de beschuldigingen aan het adres van Jackson heel duidelijk gepresenteerd als persoonlijke getuigenissen en duidelijk gemaakt dat de familie Jackson de beschuldigingen afkeurde.
Diana Ross deed een oproep om Jackson met rust te laten onder verwijzing naar een van haar hitsingles: 'Stop, in the name of love'.
De familie van Michael Jackson heeft middels een eigen 30 minuten durende documentaire genaamd Neverland Firsthand: Investigating the Michael Jackson Documentary gereageerd op Leaving Neverland. In deze mini-documentaire onder begeleiding van celebrity-interviewer Liam McEwan en enkel gepubliceerd op YouTube komen niet alleen Jacksons nicht Brandi Jackson (dochter van Jackie Jackson), die onder andere stelt gedurende het vermeende misbruik met Wade Robson een relatie te hebben gehad, en Jacksons neef Taj Jackson aan het woord, maar ook Jacksons assistent-technicus en technical director Brad Sundberg, met wie Jackson dagelijks zou hebben samengewerkt, alsmede de privédetective Scott Ross en de (onderzoeks)journalist Charles Thomson. De makers van Neverland Firsthand plaatsten nadrukkelijk de toelichting erbij dat hun documentaire niet bedoeld is om slachtoffers van seksueel misbruik neer te halen. In de mini-docu worden diverse inconsistenties in de Leaving Neverland belicht evenals onjuistheden die zouden bestaan in de media-berichtgeving over Jackson. Tevens wordt als bewijsstuk schriftelijke correspondentie van 12 december 2016 tussen Wade Robson en zijn advocaat Finaldi getoond; uit de betreffende stukken zou Robsons motivatie blijken om een misbruikverhaal te gebruiken om sympathie op te wekken ten faveure van zijn rechtszaak tegen de erven Jackson ter grootte van meer dan een miljard dollar.
Kritiek
Sinds het uitkomen is er wereldwijd ook kritiek op Leaving Neverland, waardoor deze door diverse media als controversieel bestempeld is. Gedetailleerde kanttekeningen van Mike Smallcombe (schrijver van de biografie Making Michael - Inside the Career of Michael Jackson) betreffen inconsistenties in de getuigenissen (van met name Safeshuck) op basis van informatie uit eerdere processen tegen Jackson en de recentere rechtszaken van Robson en Safeshuck tegen Jacksons nalatenschap. Dan Reed moest naar aanleiding Smallcombes kritiek erkennen dat meerdere kernelementen in de getuigenissen van Robson en Safechuck onmogelijk gebeurd konden zijn op de aangegeven momenten (respectievelijk vanwege een getuigenverklaring in de rechtbank over een familiereis naar de Grand Canyon en een bouwkundig rapport gecombineerd met een professionele luchtfoto van Getty Images). De binnen enkele weken gevonden mankementen volgens Smallcombe zouden de kwaliteit van het naar eigen zeggen 18 maanden durende en grondige factcheck-onderzoek van Reed en zijn team ondergraven, desalniettemin bleef Reed de beide mannen verdedigen en de aangetoonde inconsistenties afdoen als slechts vergissingen. De aangetoonde hiaten in de documentaire tijdlijn en de opmerkingen van Reed na Smallcombes kanttekeningen blijken niet alleen chronologisch maar ook voor het narratief van de documentaire relevant; kort gezegd zou in de documentaire meerdere malen gesteld zijn dat er geen misbruik was ná 1992. De reden daarvoor was dat Safechuck zou zijn gaan puberen, waardoor Jackson geen interesse meer in hem zou hebben gehad. Het verlaten van hun jeugdige leeftijd van jongens was volgens de documentaire de voornaamste reden waarom Jackson steeds van kind zou wisselen. Na de correcties van Smallcombe stelt Dan Reed echter dat er ook in 1994 nog misbruik zou hebben plaatsgevonden. Safechuck zou dan echter 16 of 17 jaar oud zijn geweest, ruim in de puberteit en nagenoeg volwassen. Volgens Christine Mussche (advocate gespecialiseerd in kindermisbruik), die in het artikel 'Twijfels over 'Leaving Neverland''' aangeeft geen uitspraak te willen doen over de (on)schuld van Jackson, zouden vergissingen in verklaringen van slachtoffers echter vaker voorkomen aangezien slachtoffers doorgaans wel gebeurtenissen zich vlijmscherp zouden kunnen herinneren maar het randgebeuren, zoals datums en locaties en andere omstandigheden, minder. Smallcombe redeneerde eerder zelf dat zijn eigen bevindingen geenszins categorisch uitsluiten dat Jackson de mannen heeft misbruikt, maar stelt zich ook de vraag dat als er aantoonbaar onderdelen verzonnen zijn welke andere gedeeltes dat mogelijk ook zijn.
John Ziegler (Amerikaanse en als conservatief betitelde radioprogramma-maker, documentaire- en filmschrijver/regisseur, journalist) zette op zijn beurt tevens vraagtekens bij de geloofwaardigheid van Robson en uitte scherpe kritiek op de integriteit van Dan Reed als documentairemaker. Volgens hem zijn er meerdere hiaten in de geloofwaardigheid van de moeders van Robson en Safeschuck; onder andere zou onthuld zijn dat Wade Robsons moeder, Joy Robson (zelfs nadat haar zoon in de Today Show in 2013 was geweest om aan te kondigen dat hij was misbruikt) niet alleen deel bleef uitmaken van een Michael Jackson-fangroep op Facebook, maar ook dat ze na de uitzending van de Today Show verschillende pro-Jackson-posts positief had gewaardeerd. Binnen enkele uren nadat iemand getweet had over deze ontdekking verdwenen de betreffende 'likes' plotseling. Ziegler leek evenwel in staat om een schermafdruk van de Facebook-likes op te leveren als bewijs. Stephanie Safechuck, de moeder van James Safechuck, beschrijft in detail hoe zij het nieuws over Jacksons dood vierde omdat hij dan geen kinderen meer zou kunnen misbruiken. Aangezien James Safechuck echter talloze malen heeft gezegd dat hij pas besefte dat hij werd misbruikt toen hij Robson in de Today-show zag (vier jaar na de dood van Jackson) en er nooit iemand over had verteld, zou het volgens Ziegler onmogelijk zijn dat zijn moeder dit verhaal niet verzonnen heeft. Tevens wijst Ziegler er op dat Robson gedurende de zitting in zijn rechtszaak verklaarde dat hijzelf zich pas tijdens de therapie in mei 2012 realiseerde dat hij was misbruikt; er is echter een interview met Robson uit juli 2012 op YouTube waarin hij nog steeds zeer lovend spreekt over Jackson. Ziegler stelt dat, hoewel hij niet kan uitsluiten dat de aantijgingen van Robson en Safeshuck correct zijn, het format en acceptatie van Leaving Neverland als documentaire(stijl) ernstige implicaties met zich meebrengt voor ieder rijk of beroemd persoon.
De voormalige advocaat van Jackson, Mark Geragos, die hem tijdens zijn rechtszaak inzake vermeend kindermisbruik in 2005 vertegenwoordigde, nam ook de geloofwaardigheid van de documentaire onder de loep; in Leaving Neverland is er een clip van Geragos die op een persconferentie in 2003 sprak, na de arrestatie van Jackson, en in het beeldmateriaal lijkt Geragos te laten zien dat de aanklagers van Jackson 'geld zoeken'. Op Twitter zei Geragos echter dat de persconferentie feitelijk Jacksons rechtszaak betrof tegen een privé-jetfirma, die schuldig bevonden werd aan het heimelijk filmen van hem en Jackson tijdens een vlucht naar Santa Barbara; Dan Reed en Channel 4 ontkennen dat er sprake is van gebruik van beeldmateriaal in een verkeerde context.
Fans wijzen tevens op de sterke overeenkomsten tussen de getuigenissen evenals expliciete omschrijvingen van seksuele handelingen in Leaving Neverland en de specifieke details uit het fictie-werk van Victor M. Gutierrez getiteld Michael Jackson Was My Lover (waarbij een soortgelijk relaas als in Leaving Neverland werd geportretteerd en lezers eveneens de geloofwaardigheid van het boek onderschreven); de onderhavige (waargebeurde) kwestie is dat Gutierrez een bekend pro-pedofilie-lid zou zijn van de North American Man/Boy Love Association (NAMBLA), de actiegroep die seksuele omgang tussen volwassenen en minderjarigen probeert te normaliseren. Gutierrez zou op een NAMBLA-conferentie geconstateerd hebben dat de aanwezigen Jackson zagen als "een van hen" en hoopten dat Gutierrez' aantijgingen richting Jackson, als Amerikaans megaster, zouden leiden tot hun "sociale acceptatie". Vast staat echter dat Jackson Gutierrez aanklaagde voor laster wegens (een niet aan het boek gerelateerde kwestie over) een beweerdelijke en compromitterende video van Jackson met een minderjarige, die Gutierrez stelde te hebben gezien; Jackson won de rechtszaak en Gutierrez vluchtte uit het land om te voorkomen dat hij Jackson een schadevergoeding van 2.7 miljoen dollar zou moeten betalen. Specifieke details inzake overeenkomsten met het boek (met uitzondering van de overeenkomstige expliciete) komen ook aan bod in de (counter-)documentaire van de familie Jackson Neverland Firsthand: Investigating the Michael Jackson Documentary, waarin volgens het blad Vogue compleet nieuwe details aan het licht komen.
Het woord 'documentaire' wordt in artikelen over Leaving Neverland vaak tussen aanhalingstekens geschreven, omdat geen wederhoor is toegepast, en de maker ook zelf in de film geen commentaar levert. Deze kritiek kan deels gepareerd worden door Leaving Neverland te categoriseren als creatieve auteursdocumentaire. Dit type documentaire legt juist de nadruk op de subjectieve visie (van de filmmaker) en onderscheidt zich van de journalistieke documentaire waarbij waarheidsvinding centraal staat conform journalistiek ethische richtlijnen. De vrijheid van de documentaire als kunstvorm biedt volgens sommigen de mogelijkheid een 'creatievere' of experimentele, minder neutrale filmstijl te hanteren dan de meer op bewijsbare feiten gebaseerde reportage. Het verschil met een journalistieke documentaire (waarbij dus in ieder geval wederhoor is toegepast) wordt echter tegengesproken door de film-maker zelf die stelt:"De meeste argumenten die de Jackson-fangemeenschap te berde bracht, zijn niet geldig. Ze zijn gebaseerd op valse informatie. Persoonlijk, hoe voel ik me erover? Ik voel me geweldig als mijn werk onder de loep wordt genomen. Ik ben trots op mijn reputatie voor goede journalistiek en complexe verhalen en grote details, maar ik wijk nooit af van de hoogste journalistieke normen. Ik voel me behoorlijk content."Er is bewust niet voor wederhoor gekozen, zegt de regisseur in een interview met het Belgische weekblad Humo. Daar geeft hij ook aan dat sommige (volgens hem vermoedelijke) slachtoffers verstokte Michael Jackson-fans zouden zijn en dat laatste meer dan duidelijk hebben gemaakt op sociale media, waardoor het geen enkele zin zou hebben hen om een interview te vragen. Reed en HBO weigerden tevens beelden en vermelding te verwijderen van Brett Barnes, een vroegere vriend van de popster. Barnes' advocaten stellen dat Leaving Neverland de valse indruk achterlaat dat hun client als kind seksueel misbruikt zou zijn door Jackson en eisten dat de naam en gelijkenis van Barnes uit de film zouden worden verwijderd, aangezien hun cliënt niet was geraadpleegd en niet instemde met het gebruik ervan. Charles Thomson (de Britse meermaals gelauwerde onderzoeksjournalist, Jackson-expert en criticus van de beheerders van Jacksons nalatenschap c.q. the Michael Jackson Estate) betitelt niet alleen de Barnes-kwestie als een journalistieke gruweldaad, maar koppelt tevens Leaving Neverland nadrukkelijk aan nepnieuws; tot eenzelfde slotsom komt Nico van den Berg (Nederlandse filmjournalist en bestuurslid sectie Internet van de Nederlandse Vereniging van Journalisten) in zijn HP-artikel genaamd "Sentiment overheerst de feiten in Leaving Neverland". Van den Berg stelt tevens dat Amerikaanse filmcritici voorzichtig zouden reageren op de documentaire en ook benadrukken dat er geen bewijzen zijn, hoewel ze de film heel serieus zouden nemen. Dat zou een gedragskentering in de media zijn volgens hem aangezien op het hoogtepunt van #MeToo er ook gevallen in de pers zouden zijn gekomen die niet altijd goed waren nagetrokken. Inmiddels zouden media daar een stuk bewuster van zijn geworden. Ook Aran Bade (entertainmentdeskundige) kaartte het eerdergenoemde (gebrek aan) hoor en wederwoord aan, maar ook dat in Leaving Neverland volgens hem op geen enkele manier kritisch naar de beschuldigingen zou zijn gekeken en dat de documentaire zodanig opgebouwd zou zijn "dat je als kijker al snel geneigd zou zijn het allemaal te geloven".
Wetenschappelijk onderzoek inzake misbruik-kwesties biedt eveneens geen richting voor de geloofwaardigheid van Robson en Safechuck; enerzijds is gebleken dat volwassenen nauwkeurig kunnen verklaren over misbruik dat ze als kind hebben meegemaakt, anderzijds is echter ook aangetoond dat op het oog geloofwaardig lijkende verklaringen onwaar kunnen zijn. In het geval van Robson en Safechuck zou de ontstaansgeschiedenis van hun verklaringen tevens voor meer vragen zorgen.
Dat veel mensen Robson en Safechuck geloofwaardig vinden overkomen, kan volgens sommige mensen verklaard worden omdat ze al jaren aan het procederen zijn tegen de erven Jackson en hun bedrijven (om hoge schadevergoedingen ter grootte van 1,5 miljard dollar), en daarbij hun hele verhaal al meermalen gedetailleerd uiteengezet hebben. Evenwel stellen anderen, zoals de Britse journalist Piers Morgan, dat het financiële motief van Robson en Safechuck in het kader van de door hen aangespannen rechtszaken hun geloofwaardigheid mogelijk juist ernstig ondermijnt. In een Frans tv-panel, waaraan Dan Reed deelnam met Oliver Cachin (journalist), Hector Barjot (fan) en Hélène Romano (psychologe), worden gelijksoortige kanttekeningen gemaakt maar ook de journalistieke en psychologische logica kritisch bevraagd.
Over de hele wereld hebben fans van Jackson fel geprotesteerd tegen de documentaire, onder meer in België, China, Nederland en Spanje.Ophef om documentaire ‘Leaving Neverland’ over misbruik door Michael Jackson. Gearchiveerd op 29 december 2019. De IMDb-pagina van de documentaire werd zelfs tijdelijk vernield.
Een punt van kritiek is onder meer waarom de twee mannen pas tien jaar na het overlijden van Jackson met de beschuldigingen komen, terwijl ze nooit iets hebben gezegd toen Jackson nog in leven was. Dit punt wordt echter onderuitgehaald door experts op het gebied van misbruik; slachtoffers kunnen vele jaren na het betreffende misbruik zich realiseren dat zij misbruikt zijn. De geboorte van een eigen kind kan dit besef op gang brengen (dit zou ook het geval zijn bij Robson en Safechuck).
Een ander punt van kritiek is dat het oneerlijk is dat Jackson zichzelf dit keer niet meer kan verdedigen. Deze gedachtegang loopt volgens anderen mank omdat slachtoffers zonder bewijs geen enkele mogelijkheid zouden hebben om alsnog gehoord te worden en daarmee in hun recht van vrijheid van meningsuiting beknot zouden worden. Hierbij dient de publieksteneur in het #MeToo-tijdperk waarin de documentaire gelanceerd is meegenomen te worden in de ontvangst van Leaving Neverland; hierdoor zou echter eveneens de kritiek op de beweging van toepassing zijn, met name inzake disbalans (tussen de veilige omgeving die de beweging heeft gecreëerd voor vermeende slachtoffers om openlijk hun verhaal te doen enerzijds en onschuldpresumptie, een basisprincipe in het strafrecht, anderzijds). De erven Jackson hebben felle kritiek op de film (die ze een hit piece noemen) en op Home Box Office (HBO). Ze beweren dat de verklaringen van de twee mannen op elkaar afgestemd zijn, gezien het feit dat beide mannen al jarenlang met dezelfde advocaat processen voeren. Bovendien zou HBO zich niet houden aan het contract voor de uitzendrechten van een registratie van het concert op 1 oktober 1992 in Boekarest, op de Dangerous World Tour, waarin HBO zich blijvend verplicht zou hebben Jackson niet in diskrediet te brengen (non-disparagement clause).https://www.rtlboulevard.nl/entertainment/showbizz/artikel/4892776/hbo-beroep-om-leaving-neverland-uitspraak. Gearchiveerd op 23 december 2019. De erven Jackson hebben daarom de rechtbank verzocht om HBO te dwingen deel te nemen aan de contractueel geregelde arbitrage, en wel een openbare. Het gaat volgens de erven Jackson om een schade van meer dan honderd miljoen dollar die HBO zou kunnen veroorzaken. HBO zendt de film echter tot nu toe als gepland uit, 'zodat de kijkers zelf kunnen oordelen'.https://www.mjvibe.com/message-from-the-estate-of-michael-jackson-to-his-fans Ook in veel andere landen, waaronder Nederland en België, is of wordt de film uitgezonden.
In Rusland heeft echter de staatszender Channel One, ondanks het aankopen van de uitzendrechten, de documentaire geschrapt uit hun tv-uitzendplanning en in plaats daarvan slechts voor een korte tijd online beschikbaar gesteld.
In Frankrijk, waar aantasting van de nagedachtenis van een overledene strafbaar is, hebben drie Jackson-fanclubs Wade en Safechuck voor dit vergrijp voor de rechtbank van Orléans gedaagd.
Voorts kaart Joseph Vogel (een Amerikaanse auteur, geleerde en populaire cultuurcriticus) de Amerikaanse intersectionele context aan van Leaving Neverland op de website van Forbes in de hoedanigheid van een zogenoemde Forbes Contributor.
"Het is verleidelijk voor de media om Jackson te verbinden met een groter cultureel verhaal over seksueel wangedrag. R. Kelly werd terecht door een documentaire neergehaald en vele andere spraakmakende figuren zijn de afgelopen jaren ontmaskerd, dus de logica is dan dat Michael Jackson ook schuldig moet zijn. Maar dat is een gevaarlijke sprong - in het bijzonder met de Amerikaanse geschiedenis van het ten onrechte profileren, tot doelwit stellen en veroordelen van zwarte mannen - waardoor rechtvaardige mensen er derhalve verstandig aan zouden doen om zorgvuldiger te overwegen alvorens de artiest te veroordelen".
Vogels kritiek kan samengevat worden dat als waarheidsvinding niet prevaleert (geen wederhoor) en de gangbare juridische weg doodlopend lijkt (Michael Jackson leeft niet meer), de documentaire Leaving Neverland'' in de context van de Amerikaanse historie gecategoriseerd kan worden als trial by media.
Amerikaanse film
Documentairefilm
Film uit 2019
|
Op Twitter schreef WikiLeaks dat zij niet kon bevestigen of de onderwerpen die in de beruchte documentaire aan de orde kwamen, waarheidsgetrouw waren, maar stelt wel dat men met de juiste filmtechnieken elk publiek elk standpunt kan laten geloven. In een volgende tweet publiceerde WikiLeaks een verwijzing naar het langdurige (meer dan 10 jaar) en kostbare (naar verluidt enkele miljoenen kostende) FBI-onderzoek, dat werd uitgevoerd naar Jackson van 1992 tot 2005. Er was toen geen enkel bewijs tegen de muzikant gevonden en in 2005 sprak de rechtbank Jackson van alle 14 aanklachten vrij.
| 1 |
socialemediapost, blogbericht, tweet
|
7,069 |
Enumeration
|
695490
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20Tweede%20Kamerleden%20voor%20de%20SDAP
|
Lijst van Tweede Kamerleden voor de SDAP
|
Een overzicht van alle voormalige Tweede Kamerleden voor de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP).
Tweede Kamer
SDAP
| null | 0 |
lijst, opsomming, classificatie
|
8,617 |
ShoeStore
|
5497423
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ton%20Elias%20sr.
|
Ton Elias sr.
|
Anton (Ton) Elias (Amsterdam, 15 januari 1921 – Den Haag, 28 oktober 1980) was een Nederlandse journalist. Hij werd vooral bekend als eerste Nederlandse journalist die zich specialiseerde in onderwijs.
Biografie
Elias groeide op in Amsterdam, waar zijn vader een schoenenzaak had in de Leidsestraat. Zijn moeder stierf toen hij drie jaar was, zijn vader verloor hij op zijn dertiende; in Hilversum werd hij opgenomen in het gezin van een oom en tante.
Om de Arbeitseinsanz te ontlopen, was hij in 1943 via Parijs naar de Pyreneeën gevlucht: hij wilde vanuit Spanje naar Engeland reizen om zich aan te sluiten bij de Prinses Irene Brigade. Verraden door een passeur belandde hij in de gevangenis van Toulouse; vandaar werd hij via Compiègne naar concentratiekamp Buchenwald vervoerd. In november 1944 vluchtte hij, maar binnen twee weken werd hij weer opgepakt. Voor straf werd hij daarop in een cel van 'de bunker' gezet, maar hij is niet geëxecuteerd en werd na ruim een maand te werk gesteld in de Gärtnerei om fecaliën te verwerken (Scheisse tragen). Toen het kamp op 11 april 1945 werd bevrijd, was hij van de groep van negen die er eind oktober 1943 werd afgeleverd een van de twee overlevenden.
Loopbaan
In 1947 trad Ton Elias in dienst bij het dagblad De Tijd. Hij was daar chef van de Haagse redactie en specialiseerde zich vervolgens tot onderwijsjournalist. Hij versloeg onder meer de langdurige parlementaire behandeling van de wet op het voortgezet onderwijs van minister Jo Cals (KVP), de zogenaamde Mammoetwet, en volgde later even kritisch ontwikkelingen rond de Middenschool, waaraan de naam van minister Jos van Kemenade (PvdA) verbonden is.
Toen De Tijd in 1974 ten onder ging als dagblad, werd hij onderwijsredacteur van NRC Handelsblad. Al die jaren trok hij het land in om reportages op scholen te maken en het onderwijsbeleid te toetsen aan de praktijk. Zijn rubriek "Cahier" (in zowel De Tijd als vervolgens NRC) was invloedrijk, doordat hij onderwijsontwikkelingen in een breder perspectief kon plaatsen. Hij schreef journalistieke portretten van de onderwijsministers en -staatssecretarissen Jo Cals (KVP), Hans Grosheide (ARP, CDA), Isaäc Arend Diepenhorst (ARP, CDA), Gerard Veringa (KVP), Chris van Veen (CHU, CDA), Mauk de Brauw (DS70), Jos van Kemenade (PvdA), Ger Klein (PvdA) en Arie Pais (VVD).
Elias schreef ook geregeld over concentratiekampen, deels gebaseerd op eigen ervaringen in KZ Buchenwald, waarover hij al snel na de Bevrijding in verschillende kranten en tijdschriften begon te publiceren. Zijn journalistieke carrière was begonnen bij Christofoor, dat als illegaal katholiek blad in de Tweede Wereldoorlog was opgericht en daarna onder hoofdredacteur Wim Schuijt het gedachtegoed van de Doorbraak verbreidde.
Van 1950 tot 1970 schreef Elias toneelrecensies voor de Katholieke Illustratie. In 1968 richtte hij het onderwijstijdschrift Resonans op, dat hij tot zijn dood in 1980 redigeerde. Ook schreef hij verscheidene brochures. In 1967 ontving hij de (door de Rijksuniversiteit Leiden ingestelde) Dr. M. van Blankensteinprijs en in 1970 werd hij benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Jos van Kemenade droeg zijn in 1981 verschenen Onderwijs: Bestel en beleid op aan de nagedachtenis van Ton Elias.
Hij overleed op 28 oktober 1980 plotseling als gevolg van een noodlottig ongeval.
Persoonlijk
Elias was vanaf 1947 getrouwd met de kunstenares Adriana Maria Ignatia (Jeanne) Roefs (1923-2008) en kreeg met haar vijf kinderen, onder wie journalist Ton Elias.
Archief
In 1982 schonk zijn weduwe het zeer omvangrijke archief over het onderwijs van haar man aan het ministerie van Onderwijs waarvan de inventarisatie twee jaar in beslag nam om daarna voor publiek toegankelijk te worden. Het werd in 1992 aan het Nationaal Onderwijsmuseum overgedragen.
Publicaties (selectie)
Van mammoet tot wet (Den Haag, 1963).
Voortgezet onderwijs voor uw kind na de lagere school ('s-Gravenhage, [1966]).
Na de lagere school? ('s-Gravenhage, 1967 en 1968²).
De eed in de kaatsbaan, alsnog (Utrecht, 1973). Herdrukt in Elias (1982), p. 39-54.
Onderwijsjournalistiek, een nieuw specialisme (Katholieke Onderwijs Vereniging, 1977).
'Onderwijsvernieuwing in Nederland', Ons Erfdeel 20 (1977).
Dertig jaar onderwijs - zwart op wit. Een selectie uit de artikelen, commentaren en Cahiers van de onderwijsjournalist Ton Elias geschreven in de periode 1946 tot en met 1980. Uitgekozen door Jos Ahlers, Ton Elias jr., Jos van Kemenade en Patrick Spijkerman (Groningen, 1982). Met een foto van Vincent Mentzel en illustraties van Jan Willem van Vugt.
Literatuur
Maria Sitniakowsky, Zonder te beleren legde Ton Elias het onderwijs uit, Het Parool, 4 september 1982.
"Roode Terreur", in: Jolande Withuis, Na het kamp. Vriendschap en politieke strijd (Amsterdam, 2005), p. 77-86.
"De vergeten godfather", in: Pieter Leenheer en Nico Kussendrager, Geschiedenis en toekomst van de onderwijsjournalistiek (Stichting Stimulering Onderwijsjournalistiek, 2018), p. 5-8.
Nederlands journalist
|
Biografie
Elias groeide op in Amsterdam, waar zijn vader een schoenenzaak had in de Leidsestraat. Zijn moeder stierf toen hij drie jaar was, zijn vader verloor hij op zijn dertiende; in Hilversum werd hij opgenomen in het gezin van een oom en tante.
| 1 |
schoenenwinkel, schoenenspeciaalzaak, schoenenzaak
|
8,399 |
Invoice
|
50824
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Maart%202004
|
Maart 2004
|
Dit artikel geeft een chronologisch overzicht van alle belangrijke gebeurtenissen per dag in de maand maart van het jaar 2004.
Gebeurtenissen
1 maart
Palestijnse Autoriteit - Gewapenden in de Gazastrook schieten Khalil al-Zebin (59) dood. Hij was een adviseur en een vertrouweling van Yasser Arafat.
Irak - De regeringsraad is het eens over een nieuwe basisgrondwet. In zestig artikelen, die 3 maart officieel van kracht worden, worden onder meer vrijheid van meningsuiting en vrijheid van godsdienst veilig gesteld.
België - Het proces tegen Marc Dutroux begint.
Haïti - Voormalig president Jean-Bertrand Aristide verklaart in de Centraal-Afrikaanse Republiek dat hij door Amerikaanse soldaten is afgezet en ontvoerd uit Haïti. Colin Powell noemt deze claim "absurd".
Europese Unie - De Europese Unie heft extra invoerrechten op een groot aantal Amerikaanse producten, uit protest tegen (volgens de WTO illegale) belastingvoordelen voor Amerikaanse exportbedrijven. Bush verzoekt het Congres meer haast te maken met het opheffen van die voordelen.
België - Vandaag wordt een nieuw systeem van verkeersboetes ingevoerd.
Thailand - Er worden regels van kracht volgens welke alle uitgaansgelegenheden om middernacht moeten sluiten, behalve als ze in een speciale zone liggen. Veel mensen verwachten dat er tienduizenden ontslagen zullen volgen en dat het toerisme hiermee een klap krijgt. Dit mede doordat de meeste restaurants, bars en clubs buiten deze zones liggen, waar de grond vooral in handen is van leden van de regering. De 'concurrenten' van Thailand, Maleisië en Singapore, verruimen juist de openingstijden.
Nederland - De Consumentenbond gaat bemiddelen tussen energiebedrijf Essent en honderden klanten die menen een te hoge rekening te hebben gehad.
2 maart
Washington D.C., VS - NASA verklaart dat de Opportunity geland is op een plek waar ooit stilstaand water aanwezig was.
Verenigde Staten - Op Super Tuesday is John Kerry opnieuw de grote winnaar van de Democratische voorverkiezingen. Hij wint in negen staten; de reeds teruggetrokken Howard Dean pakt er een.
Irak - In een serie aanslagen op de sjiitische gebedsplaatsen in Bagdad en Karbala, worden minstens 182 sjiieten vermoord. De sjiitische meerderheid in Irak vierde voor het eerst in drie decennia het Asjoerafeest, dat door de soennitische dictator Saddam Hoessein werd verboden.
Pakistan - Minstens 44 sjiieten worden vermoord, wanneer men het vuur opent op een optocht voor het Asjoerafeest.
Frans-Guyana - Nadat het vorige week verschillende keren was uitgesteld, is de Europese ruimtesonde Rosetta vandaag gelanceerd vanaf de lanceerbasis Centre Spatial Guyanais bij Kourou.
Nederland - Minister van Justitie Piet Hein Donner wil harde straffen voor computercriminaliteit door gaan voeren. Spammen gaat hij echter niet strafbaar stellen. Opta kan wel boetes opleggen.
3 maart
Jemen - Abdul Rauf Nassib en Sayyed Imam Sherif, die ervan verdacht worden hoge posten in het Al Qaidanetwerk te vervullen, zijn in Zuid-Jemen aangehouden.
Oregon, VS - Ook in Portland, Oregon, is men inmiddels begonnen met het huwen van homoseksuelen. In meerdere Amerikaanse staten lopen inmiddels rechtszaken rond de legaliteit van de uitvoering of het verbod op het homohuwelijk. De eerste Amerikaanse homohuwelijken werden voltrokken in 1975.
North Carolina, VS - John Edwards trekt zich, na zijn nederlagen van gisteren, terug als Democratisch presidentskandidaat. John Kerry heeft nu geen serieuze concurrenten meer en mag het waarschijnlijk gaan opnemen tegen Republikein George W. Bush.
Volgens het wetenschappelijke blad New Scientist is ecotoerisme schadelijk voor bedreigde diersoorten.
Frankrijk - De Italiaanse dissidente schrijver Cesare Battisti wordt vrijgelaten uit het tribunaal van Parijs.
Nederland - Minister van Verkeer en Waterstaat Karla Peijs (CDA) maakt bekend dat Nederland toch een puntenrijbewijs zal invoeren. Strafpunten voor verkeersovertredingen zullen hierop elektronisch worden bijgehouden.
Nederland - Benno Wiersma, de Rotterdamse projectontwikkelaar en directeur van Sunergy, is bezig met het ontwikkelen van een plan om een 10 MW Hoge Temperatuur kernReactor (HTR) te bouwen in Nederland. Het Pettense ECN en de Delftse IRI doen onderzoek naar HTR-technologie. 25 maart zullen meer details worden prijsgegeven.
4 maart
België - In de Antwerpse haven lekt giftig broom uit een gekantelde vrachtwagen. Meer dan 100 mensen krijgen last van ademhalingsproblemen. Zo'n 3000 mensen worden geëvacueerd.
Argentinië - De Duitse justitie dient een verzoek in tot uitlevering van Jorge Videla en twee andere oud-officieren. Zij worden verantwoordelijk gehouden voor de dood van twee Duitsers tijdens de junta.
Duitsland - Mounir al-Motassadeq krijgt een nieuw proces. Het Duitse hooggerechtshof vernietigt het vonnis van een jaar geleden waarin de Marokkaan tot 15 jaar cel werd veroordeeld wegens medeplichtigheid bij de aanslagen van 11 september 2001.
Frankrijk - Tienduizend werknemers van de Franse SNCF beginnen een zoektocht naar explosieven met een tijdklok, die volgens de onbekende groep AZF langs het 32.000 kilometer lange spoor geplaatst zijn. AZF eist een losgeld van vier miljoen dollar en een miljoen euro.
Nederland - Volgens het College voor zorgverzekeringen (CVZ) is een half miljoen Nederlanders niet meer verzekerd voor tandheelkunde. Dit zou een gevolg zijn van de bezuinigingen van het kabinet-Balkenende II. Vooral minima zouden de premies niet meer op kunnen brengen.
Nederland - De Tweede Kamer wil een verbod op treiterlijnen.
Nederland - Tweede Kamerlid Marijke Vos van GroenLinks, voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie Bouwnijverheid vindt de topmannen uit de bouwwereld die beweerden niks te weten van illegale prijsafspraken ongeloofwaardig.
Nederland - Volgens zeventig procent van 420 ondervraagde werkzoekenden krijgen zij te weinig informatie bij inschrijving bij het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI). 61 procent ziet het CWI als 'traag' en 'bureaucratisch'.
5 maart
Verenigde Staten - De Amerikaanse president George W. Bush krijgt kritiek op televisiespots voor zijn verkiezingscampagne waarin hij beelden van 11 september 2001 gebruikt. Zowel brandweermannen en nabestaanden beweren dat hij andermans leed gebruikt voor eigen politiek gewin.
Irak - De onderhandelingen over een grondwet voor Irak worden op het laatste moment voor ondertekening toch opgeschort. Reden is dat een aantal sjiitische leden zich verzetten tegen de mogelijkheid dat in het referendum over de definitieve grondwet, deze verworpen wordt als 3 provincies tegen stemmen. Dit zou de Koerden de facto een vetorecht geven.
Nederland - Actievoerders in Amsterdam geven met een witte pijl in de vorm van een huis aan dat specifieke panden gebruikt kunnen worden voor de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. De verontruste bewoners van deze huizen (onder andere burgemeester Job Cohen van de gemeente Amsterdam) waren vooraf niet op de hoogte gesteld van de actie.
6 maart
Gazastrook - Vier Palestijnen komen om het leven wanneer hun jeeps met explosieven vroegtijdig ontploffen in vuurgevechten. Palestijnen en jeeps waren gecamoufleerd als toebehorend aan het Israëlische leger. Twee Palestijnse politieagenten komen om het leven en 15 omstanders raken gewond. Fatah, Hamas en de Islamitische Jihad eisen gezamenlijk de verantwoordelijkheid op.
Spanje - Op het eiland Minorca op de Balearen is Joan Ruidavets Moll, de oudste man ter wereld volgens het Guinness Book of Records, op 114-jarige leeftijd overleden.
Nederland geeft nabestaanden van de in 1996 overleden kinderen in Haïti door vergiftigde glycerine een schadevergoeding.
Nederland - Volgens een onderzoek van de Volkskrant genieten bestuurders van een aantal charitatieve doelen riante salarissen. Volkert Manger Cats, de directeur van de Hartstichting, ontvangt 170.000 euro per jaar. Ook een aantal medewerkers van sommige goede doelen toucheert flinke bedragen: SOS Kinderdorpen betaalt haar medewerkers 55.000 euro per jaar.
Madagaskar - De orkaan (zware storm, ook wel cycloon genoemd) treft Madagaskar. Minimaal 115 doden en er worden 165 mensen vermist, waaronder een veerboot met 100 mensen.
7 maart
Griekenland - Bij parlementsverkiezingen in Griekenland wint de conservatieve partij. Costas Caramanlis wordt de nieuwe premier.
Gazastrook - Bij een actie tegen militante Palestijnen zijn door het Israëlische leger 14 Palestijnen gedood, en vielen er ca. 50 gewonden.
Sport - Michael Schumacher wint de eerste GP van het seizoen. De Scuderia Ferrari-rijder leidde van start tot finish, en eindigde voor stalgenoot Rubens Barrichello. De Spanjaard Fernando Alonso (Renault) eindigde op de derde plaats, op ruim een halve minuut van de winnaar.
Nederland - DSM wil een schikking treffen met asbestslachtoffers die jarenlang in de staatsmijnen hebben gewerkt. Het chemieconcern heeft 50.000 euro over voor de slachtoffers.
8 maart
Irak - Abu Abbas, een Palestijnse terrorist die geacht wordt verantwoordelijk te zijn voor de kaping van de Achille Lauro, sterft in Amerikaanse gevangenschap in Irak.
Irak - De regeringsraad van Irak tekent een tijdelijke grondwet die moet voorbereiden op de voor 30 juni geplande machtsoverdracht van de door de VS geleide internationale coalitie naar eigen bestuur.
Centraal-Afrikaanse Republiek - De voormalige president van Haïti, Jean-Bertrand Aristide, zegt nog altijd president te zijn en roept op tot vredig verzet.
Nederland - Warner Music Benelux zegt het contract met verschillende artiesten op. Muzikanten als Krezip, Ilse DeLange en Rosemary's Sons, alswel twaalf medewerkers worden op straat gezet. Warner wijt de bezuinigingen aan het illegaal downloaden van muziek.
9 maart
Pakistan - Pakistan test een middellangeafstandsraket, Shaheen-2. Deze raket, die geladen kan worden met kernkoppen, heeft een bereik van tweeduizend kilometer en zou daarom alle steden in buurland India kunnen bereiken.
Madagaskar - Een veerboot van de Comoren die maandagochtend (8 maart) in Mahajanga aan had moeten komen is nog steeds niet gesignaleerd. Autoriteiten vrezen dat de boot, met honderd opvarenden, getroffen is door de cycloon Galifo.
Nederland - Acteur en televisiepersoonlijkheid Albert Mol overlijdt op 87-jarige leeftijd.
Europese Unie - De richtlijn voor softwarepatenten is zonder amendementen het Europees Parlement gepasseerd.
10 maart
Maryland, VS - De Hubble ruimtetelescoop in Baltimore heeft foto's gemaakt van sterrenstelsels kort na hun ontstaan. Het licht van deze stelsels is 13 miljard jaar geleden ontstaan.
Nederland - Volgens een uitgelekt rapport van de parlementaire onderzoekscommissie zorguitgaven is vijftien miljard euro aan in de zorg gestoken gelden niet meer te traceren. Dit meldt De Volkskrant. Het rapport zal over een week openbaar worden.
Nederland - De gemeente Haarlem zal van Microsoft Office overstappen naar OpenOffice.org. Men denkt hiermee jaarlijks 500.000 euro te besparen.
Nederland - In een woning in Brunssum treft een huishoudster een 77-jarige inwoner van die plaats dood aan. De man is door een misdrijf om het leven gekomen, zo deelt de politie mee.
11 maart
Spanje - Door bomaanslagen op drie treinen bij een station in Madrid worden in totaal minstens 200 mensen vermoord en raken er circa 1400 verwond. Volgens verslag van al-Quds in Londen neemt Al Qaida de verantwoordelijkheid op zich voor de bloedige aanslag. Zie ook Bomaanslagen in Madrid van 11 maart 2004.
Verenigd Koninkrijk - In een interview voor de BBC kondigt George Michael aan zijn muziek alleen nog maar weg te geven via internet. Hij heeft naar eigen zeggen al genoeg verdiend en vindt het niet meer leuk beroemd te zijn. Door geen geld meer op te leveren verwacht hij een stuk minder interessant te zijn voor de media.
Nederland - De rechtbank in Leeuwarden veroordeelt Simon S. tot vijf jaar gevangenisstraf. Hij ontvoerde in augustus 2003 de toen 11-jarige Lusanne van der Gun, maar liet haar na drie dagen vrijwillig vrij.
Washington, VS - Microsoft wil voor de Benelux ook de namen Lin---s en Lin-dash laten verbieden. Eerder al heeft een Nederlandse rechter bepaald dat de naam Lindows niet meer mag worden gebruikt. Microsoft heeft een dwangsom van 124.000 dollar per dag weten te bewerkstelligen voor elke dag dat de site Lindows.com nog toegankelijk is voor bezoekers uit de Benelux. Volgens Amerikaans zakenman Michael Robertson komt dit neer op een censuur van het internet.
Tsjechië - Bij een ongeluk in een kolenmijn in Ostrava komen zeven mensen om.
Nederland - Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aart Jan de Geus komt met voormalig UWV-topman Tjibbe Joustra een vertrekregeling overeen.
12 maart
Spanje - In Madrid demonstreren 2 miljoen mensen tegen de terreur. Ook elders in Spanje worden antiterreur demonstraties gehouden. In totaal komen 12 Spanjaarden op de been. Zie ook Bomaanslagen in Madrid van 11 maart 2004.
Iran - Iran weigert al meer dan een maand medewerking met een serie brandende inspecties door de Verenigde Naties in haar nucleaire installaties. De Iraanse ambassadeur in Oostenrijk ontkent dat hier een politiek motief achter schuilt.
Syrië - In verschillende noord-syrische steden worden protesten gehouden door de koerden tegen onregelmatigheden tijdens een voetbalmatch de dag ervoor. De syrische autoriteiten pakken de protesten met harde hand aan. Veel mensen laten het leven.
Zuid-Korea - Het parlement van Zuid-Korea besluit tot afzetting van president Roh Moo-hyun.
Griekenland - Griekenland vraagt hulp aan de NAVO voor de beveiliging van de Olympische Spelen in augustus in Athene.
Nederland - De politie houdt de laatste verdachte uit een groep van vijf graffitispuiters aan. De spuiters hebben zeker 150 tekeningen op treinen aangebracht. De schade bedraagt 200.000 euro sinds het jaar 2000.
13 maart
Nederland - Een pluimveebedrijf in het Groningse Uithuizermeeden is geruimd omdat er waarschijnlijk een lichte vorm van de vogelpest is ontdekt.
Thailand - In de Thaise provincies Uttaradit en Chiang Mai worden nieuwe uitbraken van de vogelpest ontdekt.
14 maart
Spanje - De verkiezingen in Spanje leveren een verrassende overwinning op voor de Socialistische partij. De regerende Partido Popular is vermoedelijk afgestraft voor haar theorie dat de bomaanslagen in Madrid aan ETA te wijten waren. De deelname aan de Golfoorlog was al weinig populair. Premier José María Aznar was geen kandidaat.
Israël - Tien Israëlische burgers worden vermoord en 16 verwond in een dubbele zelfmoordaanslag in Ashdod. Fatah en Hamas eisen gezamenlijk de verantwoordelijkheid op. De daders kwamen uit de Gazastrook.
Spanje - De Spaanse regering verklaart in het bezit te zijn van een videocassette waarin Bin Ladens terreurbeweging Al Qaida verantwoordelijkheid eist voor de moord op 200 burgers en de verwonding van 1400 anderen. De Spaanse overheid heeft vijf verdachten gearresteerd, waarvan drie Marokkanen en twee Indiërs. Men was de verdachten op het spoor gekomen omdat een van hen een mobiele telefoon had verloren. Zie ook bomaanslagen in Madrid van 11 maart 2004.
Rusland - Zittend president Vladimir Poetin wint zoals verwacht met overmacht de presidentsverkiezing. De opkomst is hoger dan verwacht.
Spanje - Een Baskische bakker is doodgeschoten door een politieman vanwege het weigeren een ereteken op te hangen voor de 200 slachtoffers van de bomaanslagen in Madrid. De bakker behoorde tot een groep ouders van wie de kinderen worden verdacht van banden met de ETA. De verboden politieke partij Batasuna had opgeroepen tegen de moord, en noemt de man het "201e slachtoffer".
Iran - Hassan Rohani, de baas van het Iraanse nucleaire programma verklaart dat de Iraanse overheid verder alle VN-inspecties van de Iraanse nucleaire installaties schorst.
Palestijnse Autoriteit - Een geheim militair tribunaal in de Gazastrook laat 4 mannen vrij, die verdacht werden betrokken te zijn bij de moord op drie Amerikaanse veiligheidsagenten. Een derde agent raakte gewond. De agenten bewaakten op 15 oktober Amerikaanse diplomaten die Palestijnse kandidaten interviewden voor Fulbright beurzen, door de Amerikaanse overheid gefinancierde studies. Arafat moet het besluit van de rechters nog autoriseren.
Nederland - De Tweede Kamer vindt dat de Nederlandse bijdrage aan Stabilisation Force Iraq los moet staan van de aanslagen in Madrid, ondanks het gevaar voor vergelijkbare aanslagen in Nederland.
15 maart
Californië, VS - Astronomen van de Caltech universiteit maken de ontdekking, in november 2003, van Sedna bekend. Met de vondst komt mogelijk de definitie van Pluto als planeet te wankelen.
Nederland - In het Noord-Hollandse Obdam wordt het eerste Nederlandse kievitsei van 2004 gevonden.
Nederland - Ralph Inbar (65) overleden.
China - De regering van Beijing verklaart 4 dagen voor de verkiezingen in Taiwan een gezamenlijke marine-oefening te houden met Frankrijk. In reactie, bevriest Taiwan haar samenwerking met de Franse overheid. Volgens Reuters zou Jacques Chirac zich lenen voor het Chinese machtsspel om de interesse van de Franse zakenwereld te bevorderen. Rond de vorige verkiezingen in Taiwan hield China ook grootscheepse oefeningen.
Nederland - In een enquête van Intomart GFK geeft 61% van de meer dan 500 ondervraagden aan dat de Nederlandse troepen op 1 juli moeten vertrekken uit Irak.
16 maart
Rusland - Door een gasexplosie in een flat in de Noord-Russische stad Archangelsk komen zeker 39 mensen om waarvan 5 kinderen. De Russische autoriteiten gaan er vooralsnog van uit dat het om een gaslek gaat.
17 maart
Spanje - Aantredend premier José Luis Rodriguez Zapatero wil de daad bij woord voegen, en de Spaanse troepen terugtrekken uit Irak. Hij noemde de bezetting een 'fiasco'. Samen met 'bondgenoten' de VS en het VK wil hij de terreur aanpakken, te beginnen op eigen bodem.
Irak - Bij een aanslag op het Mount Lebanon-hotel in Bagdad met een autobom, worden zeker 28 mensen gedood en 40 verwond. Volgens de VS is de ongeveer 500 kg zware bom typerend voor de werkwijze van Ansar al-Islam, die gelieerd is aan Al Qaida.
Washington D.C., VS - Naar vandaag is uitgelekt, heeft een Amerikaans onbemand spionagevliegtuig in 2000 Osama bin Laden gezien in Afghanistan.
Nederland - Na FC Twente heeft ook FC Utrecht zich geplaatst voor de finale van de Amstel Cup. Dit ging ten koste van eerstedivisieclub Sparta. Na de verlenging was de stand 3-3, waarna Utrecht de strafschoppenserie won.
Servië en Montenegro - Bij onlusten tussen Albanezen en Serviërs in Mitrovica, Kosovo, zijn zeker 10 doden en 250 gewonden gevallen. In Belgrado raakt de politie slaags met demonstranten tegen het geweld in Kosovo.
Haïti - Interim-president Boniface Alexandre installeert de nieuwe overgangsregering van premier Gérard Latortue.
18 maart
Spanje - De videoband waarop Al Qaida de verantwoordelijkheid opeist voor de aanslag in Spanje, is vermoedelijk in Amsterdam of Brussel gemaakt. Dit meldt de Spaanse krant El Periódico.
België - NAVO stuurt duizenden extra militairen naar Kosovo om de onlusten tussen Serviërs en Albanezen te beheersen. Het gaat voornamelijk om Amerikaanse en Italiaanse militairen.
Nederland - In Hoorn wordt de moordenaar van Klaas Bruinsma, Martin Hoogland, van zijn fiets geschoten en komt daarbij om het leven.
Polen - De Poolse president Aleksander Kwaśniewski vindt dat Polen 'misleid' is over de aanwezigheid van massavernietigingswapens in Irak. Hij overweegt echter geen terugtrekking van de Poolse militairen.
Georgië - President Micheil Saakasjvili en Aslan Abasjidze, de leider van het autonome landsdeel Adzjarië, bereiken een doorbraak in de onderhandelingen. De economische blokkade van Adzjarië wordt opgeheven.
19 maart
Spanje - Een Spaanse rechter verlengt het arrest van drie Marokkanen en twee Indiërs. Zij worden ervan verdacht de aanslagen op de forensentreinen in Madrid te hebben uitgevoerd.
Thailand - 22 gebouwen in de provincies Pattani (17), Songkhla (4) en Yala (1) zijn in de voorafgaande nacht in brand gestoken. Het betreft voornamelijk overheidsgebouwen. De regering beschuldigt terroristen van de aanvallen.
Taiwan - Tijdens de campagne worden de president van Taiwan Chen Shui-bian en vicepresident Annette Lu neergeschoten. Ze verkeren beiden buiten levensgevaar. De verkiezingen van zaterdag gaan gewoon door.
Pakistan - In de regio Waziristran zijn Amerikaanse en Pakistaanse troepen in gevecht met een groot aantal talibanstrijders. Onder hen zou zich de tweede man van al Qaida, Ayman al-Zawahiri, bevinden.
Finland - Een busongeluk in Äänekoski kost aan zeker 24 mensen het leven.
20 maart
Taiwan - President Chen Shui-bian, die een dag eerder werd neergeschoten, wint nipt de verkiezingen. Een gelijktijdig referendum over de relatie met China wordt ongeldig verklaard door een te lage opkomst.
Israël - George Khouri wordt doodgeschoten tijdens het joggen in Oost-Jeruzalem door de militaire tak van de Fatah, de Al-Aksa Martelarenbrigades. De brigades bieden echter hun excuses aan nadat blijkt dat hij geen Jood, maar een Arabisch-christelijke student is. Zijn grootvader werd ook vermoord in een terroristische aanslag.
Nederland - Prinses Juliana overlijdt vroeg in de ochtend. Ze was koningin van Nederland van 1948 tot 1980. Hoewel prinses Juliana de laatste jaren in slechte psychische gezondheid verkeerde, heeft ze de leeftijd van 94 jaar bereikt.
21 maart
Nederland - Geboorte van Claus-Casimir zoon van Prins Constantijn en Prinses Laurentien.
Nepal - Bij gevechten tussen regeringssoldaten en Maoïstische rebellen vallen ruim vijfhonderd doden.
22 maart
Paus Johannes Paulus II ontvangt de buitengewone Karel de Grote-prijs vanwege zijn inzet voor de samenwerking tussen de Europese landen en aan het uitdragen van Europese waarden als vrijheid, gelijkheid en solidariteit.
Gazastrook - Sjeik Ahmad Yassin, algemeen leider van Hamas, wordt door Israël geliquideerd.
Macedonië vraagt het EU-lidmaatschap aan.
23 maart
Brussel - In verschillende nieuwsmedia lekt het bericht uit dat Eurocommissaris Mario Monti op 24 maart het softwarehuis Microsoft een boete op zal leggen van 497 miljoen euro wegens overtreding van het Europese verbod op monopolistisch machtsmisbruik. De straf voor Microsoft zal daarnaast bestaan uit een aantal maatregelen om verder machtsmisbruik tegen te gaan.
Thailand - Om 05.15 Nederlandse tijd doet zich een bomexplosie voor in een gebouw van de telefoonmaatschappij van Thailand in de stad Narathiwat in de provincie Narathiwat. Dit gebouw is tegenover het stadhuis waar op hetzelfde moment de ministers Bhokin Bhalakula en Chettha Thanajaro een ontmoeting hadden om te praten over de onlusten in Zuid-Thailand. Een onbekend aantal mensen is gewond geraakt.
24 maart
Nederland - Het stoffelijk overschot van Prinses Juliana wordt overgebracht van Paleis Soestdijk naar Paleis Noordeinde. Daar kunnen de mensen van donderdag tot zondag afscheid van de prinses nemen. Dinsdag 30 maart zal de koningin-moeder bijgezet worden in de nieuwe kerk te Delft
Servië en Montenegro - Bij een schietpartij in Pristina komen een Kosovaarse agent en een Ghanese VN-militair om. Dit is de tweede gedode VN-agent in Kosovo sinds het in 1999 onder VN-bewind kwam.
25 maart
Nederland - Na de valse bommelding gisteren in Rijswijk aan de A4, waren er vandaag valse bommeldingen in Amsterdam, Roosendaal en Leiden. De stations werden ontruimd en het treinverkeer ondervond hinder.
Thailand - De Thaise politie vraagt een arrestatiebevel aan voor de arrestatie van de parlementariër Najmuddin Umar uit Narathiwat van de regerende Thai Rak Thai partij. De parlementariër zou samen met acht anderen betrokken zijn bij de overval op een militair kamp in Zuid-Thailand en de daaropvolgende aanslagen.
Turkije - Bij een aardbeving in het oosten van Turkije zijn minstens 9 mensen om het leven gekomen waaronder zeven kinderen. De aardbeving had een kracht van 5,1 op de schaal van Richter.
Gazastrook - Abdel Aziz al-Rantissi wordt door een commissie gekozen tot de nieuwe leider van Hamas in de Gazastrook. Ondanks dat hij een tot de nok gevuld stadium verklaarde de opvolger van Yassin te zijn, blijkt dat die 'eer' uiteindelijk werd toebedeeld aan Haled Mashal in Damascus.
26 maart
Palestijnse Autoriteit - Een Palestijn komt om het leven en vier raken gewond bij het voorbereiden van een aanslag.
Nederland - De minderjarige Said B. wordt veroordeeld tot drie jaar cel, omdat hij op 5 oktober 2003 begon met het geweld waardoor Anja Joos overleed.
Nederland - De Nederlandse Orde van Advocaten gaat akkoord met een vijfjarige proef met een no-cure-no-payregeling in letsel- en overlijdensschadezaken.
Frankrijk - 3 AZF verdachten worden opgepakt.
Washington, VS - Lindows verzoekt bij de rechtbank in Seattle, dat Microsofts merknaam Windows wereldwijd ongeldig wordt verklaard.
Friesland, Ned. - De Friese Ried fan de Fryske Beweging laat middels een brief aan Stichting Internet Domeinregistratie Nederland (SIDN) dat zij vindt dat domeinnamen met leestekens (zoals www.fryslân.nl) mogelijk moeten zijn. De stichting vindt dat zij nu "echt een modderfiguur" slaat.
27 maart
Californië, VS - De NASA heeft met een scramjet, het experimenteel toestel de X-43A een hypersonische snelheid bereikt van Mach 7 (ongeveer 8050 km/h). Hierdoor is het het snelste toestel dat zelf zijn zuurstof (nodig voor de verbranding) uit de lucht haalt, enkel raketten zijn sneller.
Thailand - Bij een bomexplosie in de plaats Sungai Golok zijn 27 mensen gewond geraakt, 22 Thai en vijf Maleisiërs. De bom was geplaatst in een geparkeerde brommer. De aanslag had plaats in een nauwe straat waar veel Maleisische mannen uitgaan en waar veel bierbarren en karaokes zijn. Bij het geweld in Zuid-Thailand zijn sinds het begin van 2004 meer dan 55 mensen om het leven gekomen en meer dan honderd gewond.
Thailand - De eerste druk van een boek dat kritiek levert op minister-president Thaksin Shinawatra is binnen een paar uur uitverkocht.
Groningen - Tijdens werkzaamheden ontstaat een breuk in een hogedrukleiding van het gasnet. Het verkeer op het nabijgelegen Julianaplein, het drukste verkeersknooppunt in het Noorden, wordt uren stilgelegd. Later blijkt dat beheerder Essent de zaken niet goed voor elkaar heeft, en niet altijd weet wat en waar in de grond zit.
Parijs - Het Franse rugbyteam verzekert zich van de eindzege in het Zeslandentoernooi voor mannen door Engeland in de afsluitende wedstrijd met 24-21 te verslaan.
28 maart
Georgië - De partij van president Saakasjvili won bij de parlementsverkiezingen 135 van de 150 te verdelen zetels. Dit waren herhalingsverkiezingen als gevolg van de Rozenrevolutie enkele maanden eerder, waarbij 150 van de 235 zetels opnieuw verkozen werden.
Israël - Staatsadvocate Edna Arbel dient een ontwerp-aanklacht in tegen premier Ariel Sharon bij procureur generaal Menachem Mazuz met het advies de zaak aanhangig te maken. Sharons politieke lot ligt nu bij Mazuz, die alleen naar de rechtbank wil stappen als de corruptie-aanklacht zeer hoge kans heeft te slagen. Als het tot een aanklacht komt, kan Sharon aftreden of met onbeperkt verlof gaan.
Frankrijk - De Conservatieve partij van president Jacques Chirac ondergaat een aanzienlijk grotere nederlaag dan al werd verwacht bij de tweede ronde van de regionale verkiezingen. De sociaaldemocraten behalen de helft van de stemmen. Front National verliest licht en komt uit op 12,5%. Er worden veranderingen in de regering verwacht, inclusief wellicht het ontslag van premier Jean-Pierre Raffarin.
Nederland - Cabaretière Lenette van Dongen en zanger-componist Spinvis winnen de Annie M.G. Schmidt-prijs voor het lied Voor ik vergeet.
Palestijnse Autoriteit - Hamasleider Abdel Aziz al-Rantissi noemt president Bush een vijand van God, de islam en de moslims.
Afghanistan - President Hamid Karzai maakt bekend dat de presidentsverkiezingen uitgesteld worden tot september 2004 (was: juni). Het uitstel is noodzakelijk in verband met problemen met de kiezersregistratie en het garanderen van de veiligheid.
Zwitserland - In een interview met Le Matin Dimanche zegt president Joseph Deiss dat hij wil dat Zwitserland "op de lange termijn" lid wordt van de Europese Unie.
Nederland - In Eindhoven scherpt Nederland het wereldrecord op de incourante 4x50 meter vrije slag aan tot 1.28,34. Verantwoordelijk daarvoor zijn vier zwemmers van PSV: Mark Veens, Gijs Damen, Klaas-Erik Zwering en Pieter van den Hoogenband.
29 maart
Estland, Letland, Litouwen, Slowakije, Slovenië, Roemenië en Bulgarije treden toe tot de NAVO.
Oezbekistan - op een markt in Tasjkent blaast een vrouw zichzelf op. Daarbij vallen minsten 19 doden en 26 gewonden. De actie zou waarschijnlijk het werk zijn van een islamitische terreurgroep die gelieerd is aan Al Qaida.
30 maart
Filipijnen - De regering zegt dat nabij de hoofdstad Manilla een grote hoeveelheid TNT werd gevonden en vier moslimextremisten werden opgepakt. Volgens de autoriteiten zou hiermee een aanslag met de grootte van die in Madrid verijdeld zijn. In mei zijn er verkiezingen in het land.
Thailand - In de provincies Yala en Narathiwat zijn 14 brandstichtingen geweest. Ook is een aanslag gepleegd op het tijdelijke hoofd van de politie van Yala, politiekolonel Parinya Kwanyuen.
Thailand - Het kabinet heeft een verhoging goedgekeurd van de vergoeding van het gebruik mobiele telefoons van 1000 baht naar 4000 baht per maand voor hoge ambtenaren. Het bedrijf AIS, dat het grootste deel van de Thaise mobieletelefoonmarkt beheerst, is eigendom van de familie van minister-president Thaksin Shinawatra.
Nederland - Onder grote belangstelling wordt het lichaam van Koningin Juliana bijgezet in het familiegraf van de koninklijke familie in de Nieuwe Kerk te Delft. Langs de route van Paleis Noordeinde naar Delft staan ongeveer 60.000 mensen om haar de laatste eer te bewijzen.
Nederland - Op een school in Heerenveen steekt in de pauze een 14-jarige scholier een 17-jarige schoolgenoot neer. Het slachtoffer wordt zwaargewond opgenomen in het ziekenhuis.
Nederland - Om circa 15.15 (MET) valt in Elsloo een hoogspanningsmast om. Op dat moment worden reparatiewerkzaamheden aan de fundering van de mast verricht, nadat deze een half jaar eerder beschadigd was geraakt na een brand bij de ernaast gelegen palletfabriek Benedco. Omdat de mast een ondergrondse NAVO- brandstofleiding raakt, worden omwonenden geëvacueerd.
31 maart
Irak - Vier Amerikanen, die voor het particuliere beveiligingsbedrijf Blackwater USA in Irak werken, worden vermoord bij een aanslag. Hun lijken worden door de straten van Fallujah gesleept en op gruwelijke manieren bewerkt. De beelden hiervan veroorzaken heftige verontwaardiging.
Nederland - Ministers Piet Hein Donner (Justitie) en Johan Remkes (Binnenlandse Zaken) maken een pakket van maatregelen bekend om terrorisme in Nederland tegen te gaan.
03
Maart
|
1 maart
Palestijnse Autoriteit - Gewapenden in de Gazastrook schieten Khalil al-Zebin (59) dood. Hij was een adviseur en een vertrouweling van Yasser Arafat.
Irak - De regeringsraad is het eens over een nieuwe basisgrondwet. In zestig artikelen, die 3 maart officieel van kracht worden, worden onder meer vrijheid van meningsuiting en vrijheid van godsdienst veilig gesteld.
België - Het proces tegen Marc Dutroux begint.
Haïti - Voormalig president Jean-Bertrand Aristide verklaart in de Centraal-Afrikaanse Republiek dat hij door Amerikaanse soldaten is afgezet en ontvoerd uit Haïti. Colin Powell noemt deze claim "absurd".
Europese Unie - De Europese Unie heft extra invoerrechten op een groot aantal Amerikaanse producten, uit protest tegen (volgens de WTO illegale) belastingvoordelen voor Amerikaanse exportbedrijven. Bush verzoekt het Congres meer haast te maken met het opheffen van die voordelen.
België - Vandaag wordt een nieuw systeem van verkeersboetes ingevoerd.
Thailand - Er worden regels van kracht volgens welke alle uitgaansgelegenheden om middernacht moeten sluiten, behalve als ze in een speciale zone liggen. Veel mensen verwachten dat er tienduizenden ontslagen zullen volgen en dat het toerisme hiermee een klap krijgt. Dit mede doordat de meeste restaurants, bars en clubs buiten deze zones liggen, waar de grond vooral in handen is van leden van de regering. De 'concurrenten' van Thailand, Maleisië en Singapore, verruimen juist de openingstijden.
Nederland - De Consumentenbond gaat bemiddelen tussen energiebedrijf Essent en honderden klanten die menen een te hoge rekening te hebben gehad.
| 1 |
factuur, rekening, betalingsbewijs
|
10,867 |
HowToStep
|
134879
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Speedcubing
|
Speedcubing
|
Speedcubing is de kunst van het zo snel mogelijk oplossen van Rubiks kubus. Oplossen betekent hier het terugbrengen in de originele staat van zes gekleurde vlakken. Een Rubiks kubus is verkrijgbaar in variaties van 2×2×2, 3×3×3, 4×4×4, en 5×5×5 blokjes. Puzzelontwerpers proberen voortdurend met nieuwe vormen van permutatiepuzzels te komen. Er worden ook wedstrijden gehouden door puzzelaars die het wereldrecord willen halen. Het huidige wereld record is 3,13 seconden en staat op naam van de Amerikaan Max Park.
Geschiedenis
De Rubiks kubus is in 1974 uitgevonden door de Hongaarse professor architectuur Ernő Rubik. De internationale interesse in de kubus begon in 1980 en duurde tot ongeveer 1983. Op 5 juni 1982 werden de eerste wereldkampioenschappen gehouden in Boedapest. Na 1983 verdween de interesse. Met de komst van het internet, waardoor de kubus internationaal verkrijgbaar werd, kreeg speedcubing een nieuw leven. De term speedcubing ontstond in 1999, verzonnen door grondleggers van de huidige generatie speedcubers Ron van Bruchem, Chris Hardwick en Dan Knight. Vanaf 2003 worden er verschillende nationale en internationale kampioenschappen georganiseerd.
Kubusvariaties
De verschillende variaties van de kubus worden als volgt onderscheiden:
2×2×2 - Rubiks minikubus, of Pocket Cube
3×3×3 - Rubiks kubus
4×4×4 - Rubik's Revenge
5×5×5 - Professor's Cube
6×6×6
7×7×7
De kubus kan met verschillende methoden worden opgelost, die echter niet alle geschikt zijn voor speedcubing. Een van de meest gebruikte en gerespecteerde methoden is de CFOP (Cross, F2L, OLL, PLL) methode die veelal de Fridrichmethode wordt genoemd, Jessica Fridrich was de eerste die een dergelijke methode op internet publiceerde en daarmee als tweede eindigde in de tweede internationale kubuskampioenschappen van 2003.
Kampioenschappen
Officiële kampioenschappen worden momenteel gehouden in diverse categorieën:
3×3×3 kubus
3×3×3 met 1 hand (ook wel OH)
3×3×3 geblinddoekt (ook wel 3BLD)
3×3×3 meerdere kubussen geblinddoekt (ook wel Multi-Blind)
3×3×3 met zo min mogelijk draaien (ook wel FMC)
4×4×4 kubus
5×5×5 kubus
6×6×6 kubus
7×7×7 kubus
4×4×4 geblinddoekt (ook wel 4BLD)
5×5×5 geblinddoekt (ook wel 5BLD)
2×2×2 kubus
Rubik's Clock
Pyraminx
Megaminx
Square-1
Skewb
Bij officiële kampioenschappen die door WCA worden georganiseerd, wordt de StackMat gebruikt om de tijd te meten.
Termen
Hier volgt een aantal veelgebruikte termen in de speedcubinggroep. Deze groep ('community') is opgezet door Chris Hardwick en Ron van Bruchem. De groep communiceert voornamelijk via een internetforum en de speedcubing-website (zie onderaan).
Draai een kwartdraai of halve draai van een van de zes gekleurde vlakken
Algoritme voorgedefinieerde opeenvolging van draaien om van een bepaalde situatie naar een andere situatie te komen
F2L first two layers (eerste twee lagen) Let op! Met F2L wordt alleen de lagen zelf bedoeld, deze term wordt vaak verward met de term Fridrichmethode. F2L refereert niet aan deze methode, alhoewel nieuwelingen vaak deze fout maken.
LL last layer (laatste laag)
X-look het aantal algoritmes nodig om de laatste laag op te lossen, bijvoorbeeld 4-look
Prime/Inverted een draai tegen de klok in, bijvoorbeeld R Prime/Inverted (of R-, R', R−1)
Methode Een manier van oplossen dat bestaat uit een stappenplan waarbij meestal algoritmes worden gebruikt.
Blokje/Cubie een van de 20 uitneembare kleine kubusvormige onderdelen
Randblokje/Edge een van de 12 middenblokjes aan de rand, deze zitten tussen twee hoekblokjes in.
Hoekblokje/Corner een van de 8 hoekblokjes
Midden/Center een van de zes middenblokken van de kubusvlakken. De middenblokken bewegen nooit ten opzichte van elkaar.
Oriënteren De blokjes (in de laatste laag) met de goede kleur naar boven draaien.
Permuteren het verwisselen van 3 of meer blokjes (bijvoorbeeld de 5-cycle roteert vijf blokjes bijvoorbeeld: 1-2, 2-3, 3-4, 4-5, 5-1)
OLL Orient Last Layer (oriënteren van de laatste laag)
PLL Permute Last Layer (permuteren van de laatste laag)
PB Personal Best (persoonlijke recordtijd voor het oplossen van de kubus)
PR Personal Record (persoonlijke recordtijd voor het oplossen van een kubus op een competitie)
WR World Record (officieel wereldrecord, momenteel 3,47s door Yusheng Du (杜宇生) )
UWRUnofficial World Record (onofficieel wereldrecord, momenteel 2,83 seconden)
Externe links
Speedcubinginformatie en diverse records
Fewest Moves Challenge - wekelijkse competitie
ruwix.com, een site met veel tips en trivia over de Rubiks Kubus en speedcubing.
|
Draai een kwartdraai of halve draai van een van de zes gekleurde vlakken
Algoritme voorgedefinieerde opeenvolging van draaien om van een bepaalde situatie naar een andere situatie te komen
F2L first two layers (eerste twee lagen) Let op! Met F2L wordt alleen de lagen zelf bedoeld, deze term wordt vaak verward met de term Fridrichmethode. F2L refereert niet aan deze methode, alhoewel nieuwelingen vaak deze fout maken.
LL last layer (laatste laag)
X-look het aantal algoritmes nodig om de laatste laag op te lossen, bijvoorbeeld 4-look
Prime/Inverted een draai tegen de klok in, bijvoorbeeld R Prime/Inverted (of R-, R', R−1)
Methode Een manier van oplossen dat bestaat uit een stappenplan waarbij meestal algoritmes worden gebruikt.
Blokje/Cubie een van de 20 uitneembare kleine kubusvormige onderdelen
Randblokje/Edge een van de 12 middenblokjes aan de rand, deze zitten tussen twee hoekblokjes in.
Hoekblokje/Corner een van de 8 hoekblokjes
Midden/Center een van de zes middenblokken van de kubusvlakken. De middenblokken bewegen nooit ten opzichte van elkaar.
Oriënteren De blokjes (in de laatste laag) met de goede kleur naar boven draaien.
Permuteren het verwisselen van 3 of meer blokjes (bijvoorbeeld de 5-cycle roteert vijf blokjes bijvoorbeeld: 1-2, 2-3, 3-4, 4-5, 5-1)
OLL Orient Last Layer (oriënteren van de laatste laag)
PLL Permute Last Layer (permuteren van de laatste laag)
PB Personal Best (persoonlijke recordtijd voor het oplossen van de kubus)
PR Personal Record (persoonlijke recordtijd voor het oplossen van een kubus op een competitie)
WR World Record (officieel wereldrecord, momenteel 3,47s door Yusheng Du (杜宇生) )
UWRUnofficial World Record (onofficieel wereldrecord, momenteel 2,83 seconden)
| 1 |
stappenplan, instructiestap, handleidingstap
|
371 |
ParentAudience
|
5230339
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vereniging%20Openbaar%20Onderwijs
|
Vereniging Openbaar Onderwijs
|
De Vereniging Openbaar Onderwijs (afgekort: VOO) is een vereniging die opkomt voor de belangen van het primair en voortgezet onderwijs in Nederland.
Geschiedenis
Naar aanleiding van discussies over en aanvallen op het openbaar onderwijs in Nederland werd in 1866 de Vereeniging tot bevordering van het Volksonderwijs opgericht, ook wel Vereniging Volksonderwijs genoemd. In het hele land werden afdelingen van deze vereniging opgericht in de periode hierna. In 1968 werd de naam gewijzigd naar de huidige benaming. De vereniging is van oorsprong een vereniging van ouders, maar richt zich inmiddels op het funderend onderwijs als geheel.
De schoolstrijd
De schoolstrijd speelt een grote rol in de oprichting van de vereniging. In 1857 kwam een nieuwe wet die te maken had met het lager onderwijs. Het ging over voorschriften voor de grootte van klassen en salarissen van personeel, maar ook bijzondere scholen die geen subsidie zouden krijgen van de overheid. Deze wet bracht grote commotie teweeg, zeker bij de scholen gestoeld op christelijke gedachten. Naar aanleiding van deze wet werden dan ook christelijke organisaties opgericht die zich zouden gaan richten op de oprichting van christelijke scholen, met als eis om bijzondere scholen te subsidiëren. Dit werd ook een strijd tégen het openbaar onderwijs.
De Vereeniging Volksonderwijs
Zo ontstond de noodzaak om een organisatie op te richten die tegenwicht zou bieden aan de aanvallen op het openbaar onderwijs en de belangen van het openbaar onderwijs in Nederland zou behartigen. Op 25 mei 1866 kwamen op verzoek van twee schoolopzieners ongeveer twintig mensen bij elkaar. Zij namen het besluit om de vereniging 'Volksonderwijs' op te richten, met als doel het openbaar onderwijs te verdedigen.
In eerste instantie beperkte de vereniging haar activiteiten tot het schrijven van artikelen in kranten en het uitbrengen van brochures. In 1868 telde de vereniging zo'n 700 leden en in 1970 werd besloten de toen nog vooral Friese vereniging om te dopen tot de 'Vereeniging tot bevordering van het Volksonderwijs in Nederland'. De vereniging zou de beginselen van het openbaar onderwijs verdedigen, verbetering van het volksonderwijs zelf nastreven, maar ook pleiten voor de invoering van leerplicht en het bestrijden van schoolverzuim. Tevens zou er een maandblad komen, die de Maandbode der Nederlandsche Vereeniging Volksonderwijs zou gaan heten.
Naar aanleiding van de wens van de jonge Aletta Jacobs om toegelaten te worden tot de middelbare school, tot dan toe niet voor meisjes toegankelijk, steunde de vereniging in 1871 ook het bevorderen van onderwijs voor meisjes. Van daaruit besloot de vereniging in 1874 ook om politieke kwesties meer te gaan bespreken.
In de tussentijd blijft de vereniging groeien in ledental. Zeker na de fusie van de 'Nederlandse Schoolverbond' (een vereniging die in 1870 was opgericht om schoolverzuim te bestrijden), toen telde de vereniging 10.000 leden over 26 verschillende afdeling. Bij de fusie tussen de Vereeniging Volksonderwijs en de Nederlandse Schoolverbond kwam ook een nieuwe naam: de 'Vereeniging tot bevordering van het Volksonderwijs en het Schoolbezoek in Nederland'. De nieuwe vereniging focuste ze zich onder meer op de nieuwe Onderwijswet van 1878, waar voorschriften voor salarissen en schoolgebouwen werd uitgebreid. Na het aannemen van deze weet steeg het ledental van de vereniging sterk.
Pacificatie
Een van de doelen van de vereniging was het invoeren van leerplicht voor kinderen. Deze Leerplichtwet kwam er in 1901, ingevoerd door de voormalig voorzitter van de vereniging die in 1897 minister werd: Goeman Borgesius. Door de invoering van de wet zagen velen dit als sluitstuk en het einde van de schoolstrijd. Het aantal leden van de vereniging daalde en er werd zelfs gesproken over opheffing van de vereniging.
Daar werd echter van teruggekomen toen Abraham Kuyper, voorman van de Anti-Revolutionaire Partij (ARP), verkondigde dat openbare scholen een uitzondering moesten worden en bijzondere scholen de gebruikelijke vorm van onderwijs moest zijn. De vereniging werd toen opnieuw actiever om de belangen van het openbaar onderwijs te vertegenwoordigen. Deze strijd eindigde met de Pacificatie van 1917. In dat jaar werd afgesproken dat de financiering van openbaar en bijzonder onderwijs gelijk zou worden gesteld. Voor de vereniging was de Pacificatie echter een teleurstelling. De schoolstrijd was niet voorbij, maar verplaatst naar de gemeenteraden omdat die nu gingen over de toestemming om scholen te stichten in hun gemeente met overheidsgeld. Hiervoor waren een minimum aantal handtekeningen nodig, waardoor een heuse handtekeningenzwendel ontstond om zo maar scholen op te kunnen richten. De vele extra scholen die ontstonden dienden het te doen van dezelfde pot overheidsgeld en dus ging de kwaliteit van het bestaande (openbaar) onderwijs erop achteruit. Hierop nam de vereniging in 1936 het standpunt aan dat wettelijke regels voor de stichting van bijzondere scholen verzwaard moesten worden.
Ten tijde van de oorlog ondernam de vereniging weinig activiteiten. Na de oorlog leken de tegenstellingen tussen openbaar en bijzonder onderwijs te verdwijnen en de vereniging groeide tot 125.000 leden in 1950. Steeds vaker was voor kinderen niet het lager onderwijs het eindpunt van leerlingen en dus focuste de vereniging zich sindsdien ook op het voortgezet onderwijs. Zo was de Wet op het voortgezet onderwijs, ook wel de Mammoetwet genoemd, een belangrijk dossier voor de vereniging om zich in te verdiepen.
VOO
In 1964 werd de instelling van ouderraden, oudercommissies en schoolraden bij wet verplicht. Hierom sloeg de vereniging ook een nieuwe richting in en ging zich focussen op de begeleiding van deze adviesorganen. Daarbij fuseerde de vereniging in 1968 ook met de Nederlandse Ouderraad voor het Openbaar Lager Onderwijs (NORLO), die in 1923 werd opgericht en werd zo de Vereniging Openbaar Onderwijs. Sinds die tijd zet VOO zich in voor het verbeteren van het onderwijs in het algemeen, maar helpt ook medezeggenschappers met de mogelijkheden die er zijn.
In 2014 werd de subsidie vanuit het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap voor de vereniging stopgezet.
Doelstellingen
VOO heeft als kerndoelstelling dat kinderen met alle achtergronden samen met elkaar naar school horen te gaan, niet gescheiden van elkaar op basis van levensovertuiging of geloof. Hierom kent de VOO ook het motto: 'Samen leven, samen leren'.
Daarnaast is VOO voorstander van democratisering van het primair en voortgezet onderwijs, onder meer door medezeggenschap meer bevoegdheden te geven.
Activiteiten
De vereniging organiseert cursussen en bijeenkomsten voor ouders en leerkrachten, adviseert medezeggenschappers bij vragen en denkt mee over landelijke onderwijs gerelateerde wet- en regelgeving. Zo is de VOO medevormgever van de Wet medezeggenschap op scholen (WMS) en discussieert mee over nieuwe onderwijswetten. Daarnaast poogt VOO de onderwijskwaliteit in algemene zin te verbeteren, bijvoorbeeld door in te zetten op een protocol tegen pesten. Samen met VOS/ABB organiseert VOO elk jaar de School!Week: een campagneweek voor het openbaar onderwijs met landelijke evenementen en activiteiten op scholen.
Externe link
Officiële website
Nederlandse belangenorganisatie
|
Geschiedenis
Naar aanleiding van discussies over en aanvallen op het openbaar onderwijs in Nederland werd in 1866 de Vereeniging tot bevordering van het Volksonderwijs opgericht, ook wel Vereniging Volksonderwijs genoemd. In het hele land werden afdelingen van deze vereniging opgericht in de periode hierna. In 1968 werd de naam gewijzigd naar de huidige benaming. De vereniging is van oorsprong een vereniging van ouders, maar richt zich inmiddels op het funderend onderwijs als geheel.
| 1 |
ouders, ouderpubliek, doelgroep ouders
|
12,053 |
Florist
|
5542826
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tuinbouwschooltuin%20Frederiksoord
|
Tuinbouwschooltuin Frederiksoord
|
De Tuinbouwschooltuin Frederiksoord is de tuin van de voormalige Gerard Adriaan van Swieten Tuinbouwschool.
Geschiedenis
De oudste tuinbouwschool van Nederland werd opgericht in 1884 door de Maatschappij van Weldadigheid en mogelijk gemaakt door donaties van de oud-militair F.H.C. van Swieten. De school kreeg de naam Gerard Adriaan van Swieten Tuinbouwschool, ter nagedachtenis aan de zoon de weldoener die op 21-jarige leeftijd overleed.
Praktijkonderwijs stond op de school centraal en het doel was in eerste instantie om de zonen van degenen die in de koloniën van de Maatschappij van Weldadigheid waren geplaatst een gedegen vakopleiding te geven. Tuinbouwscholen waren aanvankelijk alleen toegankelijk voor jongens. De eerste tuinbouwschool voor meisjes werd in 1907 geopend in Rijswijk (Zuid-Holland).
Leerlingen werden opgeleid tot fruittelers, hoveniers, bloemisten en tuinarchitecten. De school sloot in 2005 bij een fusie, het onderwijs werd toen verplaatst naar het agrarisch opleidingscentrum (AOC) te Meppel.
De hele streek was betrokken bij de tuinbouwschool, niet alleen omdat de leerlingen in de kost gingen in het dorp, maar er werd in 1890 ook een Floralia-vereniging opgericht. Stekjes, zaden en planten werden kosteloos uitgedeeld aan bewoners om te worden opgekweekt voor een tentoonstelling die jaarlijks plaatsvond in de schooltuin. Het latere bloemencorso Frederiksoord is hieruit voortgevloeid.
Sortimentstuin
Deze oudste tuinbouwschooltuin van Nederland is zeven hectare groot, het is een zogenoemde sortimentstuin; oftewel een tuin met veel soorten. Er zijn hier meer dan 400 verschillende boom- en heestersoorten te vinden. In een sortimentstuin ligt de nadruk niet zozeer op perken en/of seizoenen, maar gaat het vooral om het educatieve aspect. Het doel is de gelegenheid te geven veel soortenkennis op te doen. Het gebied is daarom op een logische en duidelijke manier in verschillende secties opgedeeld. Men hield hierbij de strakke lijnen aan die ook een kenmerk zijn van de wegen en aanleg in de Koloniën van Weldadigheid.
In het arboretum staan de meeste loofbomen, met soorten uit de hele wereld. Hier vindt men bijvoorbeeld een verzameling van verschillende soorten essen, kastanjes en eiken. De katjesdragende bomen vormen samen de 'Katjes-allee', de bloeiwijze van de verschillende wilgenfamilie kunnen zo met elkaar worden vergeleken en met bijvoorbeeld de katjes van de berk.
De dennen en andere coniferen bevinden zich in het pinetum. Er staat een monumentale sequoia en nog zo'n tachtig andere soorten naaldbomen. Andere sectie zijn een stinsenbos, een perenallee, een kwekerij, vakken met vaste planten, wilde planten en kruiden.
Plantenkennis
Kennis van taxonomie en nomenclatuur waren een belangrijke leidraad bij het aanleggen van de tuinen - ze waren bedoeld om te helpen een brede soortenkennis op te bouwen. De school stond daarom ook bekend om de grote plantenkennis die er aanwezig was.
Praktijkonderwijs
Niet alleen het leren van soorten, groei, bloesem, bodem enz. was belangrijk. Ook het praktijkonderwijs was van essentieel belang voor de toekomstige fruittelers, kwekers, bloemisten en tuinarchitecten om zo een vak onder de knie te krijgen.
De leerlingen leerden alles van het tekenen van een ontwerp tot aanleg en onderhoud. Ze kregen onder leiding van tuindocenten een gedegen praktijkopleiding en leerden spitten, zaaien, kweken, telen, oogsten, snoeien, enten enz. De tuinen werden hierdoor ook zeer goed onderhouden en trokken duizenden bezoekers. Er kwamen verschillende kassencomplexen op het gebied. Anno 2021 zijn de tuinen in verwilderde staat, en het doel voor de toekomst is om een meer onderhoudsvrije tuin te realiseren.
Thema's
Naast een sortimentstuin zijn er van oudsher verschillende thema-tuinen ontwikkeld. Iedere directeur zette zo zijn stempel op deze ontwikkelingen. Naast gebruikstuinen voor bloemen-, groente- en fruitteelt zijn er vanaf het begin ook landschapstuinen gemaakt. Al in de 1893 is er door de eerste directeur van de school, A.C. Ide, een Franse tuin aangelegd in de stijl van André le Nôtre. Typerend zijn de strakke geometrische lijnen en de vijver in het midden. Ook al in 1884 de Perenallee aangelegd, dit is het oudste perenlaantje van Nederland. Van de 100 bomen in de laan dateren nog een aantal leiperen uit de tijd van de aanleg. Ook is er een Engelse tuin, met een groot gazon omringd door borders, heesters en bomen. In 1908 werd een rotstuin gerealiseerd. Deze tuin maakte later plaats voor het bos met stinsenplanten. Ook is er een veenplas.
Stichting Tuinbouwschooltuin Frederiksoord
De tuinen raakten na de sluiting van de school in 2005 ernstig in verval. In 2020 werd de 'Stichting Tuinbouwschooltuin Frederiksoord' opgericht die ijvert voor het behoud. Doel is om de tuinen duurzaam te herstellen, te onderhouden en weer open te stellen voor publiek. Ook worden er culturele en kunstprojecten gerealiseerd in de tuinen. In het oude hoofdgebouw van de school heeft een groep kunstenaars haar atelier. Er zijn innovatieve, circulaire organisaties en bedrijven actief in het schoolgebouw en de kassen. Ook is er een voedseltuin. Tientallen vrijwilligers, waaronder een 'groenteam' dat bestaat uit oud-docenten van de school, zijn bezig de verwaarloosde tuinen op te knappen en te vernieuwen.
Literatuur
Mensink, Jan 'Onderwijs en ontwikkeling na 1859' in Droom en Weldaad - 200 jaar Maatschappij van Weldadigheid, p. 159 t/m 194, Frederiksoord, 2019
Externe link
Website van Tuinbouwschooltuin Frederiksoord
Tuin in Nederland
Frederiksoord
|
Leerlingen werden opgeleid tot fruittelers, hoveniers, bloemisten en tuinarchitecten. De school sloot in 2005 bij een fusie, het onderwijs werd toen verplaatst naar het agrarisch opleidingscentrum (AOC) te Meppel.
| 1 |
bloemist, bloemenwinkel, bloemenzaak
|
10,856 |
HomeGoodsStore
|
5096622
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dick%20Dankers
|
Dick Dankers
|
Hendricus (Dick) Dankers (Amsterdam, 22 april 1950 - Brazilië, 2 maart 2018) was een Nederlandse meubelontwerper, en oprichter en galeriehouder van The Frozen Fountain aan de Prinsengracht in Amsterdam. Hij is geroemd als "de man die Nederland aan het design bracht."
Leven en werk
Jeugd en eerste jaren in het interieurontwerp en verkoop
Dankers groeide op in Rotterdam, waar hij na de middelbare school de sociale academie afrondde. Na een wereldreis door Amerika en Israël opende hij rond 1975 zijn eerste interieurwinkel in Amsterdam, die zich rechte op vintage en art-decomeubelen.
In 1985 opende Dankers The Frozen Fountain interieurwinkel in de Utrechtsestraat in Amsterdam. Hij werkte samen met jonge designers, en ontwierp ook zelf tapijten en meubels. Met een eigen ontworpen ronde ladekast won hij in 1990 de Nederlandse Meubelprijs.
The Frozen Fountain aan de Prinsengracht
In 1992 begon zijn samenwerking met Cok de Rooy en verhuisde The Frozen Fountain naar de Prinsengracht. De zaak bood een platform voor
beginnend ontwerpers als Jurgen Bey, Piet Hein Eek, Hella Jongerius, Marcel Wanders, en Studio Job.
In de eerste helft van de jaren negentig organiseerde The Frozen Fountain enige exposities met meerdere design disciplines. Zo was er een duo-expositie van Tejo Remy en Viktor & Rolf, en een duo-expositie van de theatergroep Alex d'Electrique en Henk Stallinga.
Overlijden
Dankers verdronk in zee bij een bezoek aan zijn dochter in Brazilië.
Nederlands meubelontwerper
Cultuur in Amsterdam
|
Jeugd en eerste jaren in het interieurontwerp en verkoop
Dankers groeide op in Rotterdam, waar hij na de middelbare school de sociale academie afrondde. Na een wereldreis door Amerika en Israël opende hij rond 1975 zijn eerste interieurwinkel in Amsterdam, die zich rechte op vintage en art-decomeubelen.
In 1985 opende Dankers The Frozen Fountain interieurwinkel in de Utrechtsestraat in Amsterdam. Hij werkte samen met jonge designers, en ontwierp ook zelf tapijten en meubels. Met een eigen ontworpen ronde ladekast won hij in 1990 de Nederlandse Meubelprijs.
| 2 |
woonwinkel, interieurwinkel, huishoudwinkel
|
6,195 |
TaxiReservation
|
557882
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Taxi%20Centrale%20Amsterdam
|
Taxi Centrale Amsterdam
|
Taxicentrale Amsterdam BV (TCA) is de grootste reguliere taxicentrale van Nederland. Er zijn zo'n 1500 taxichauffeurs bij aangesloten. Deze chauffeurs zijn allemaal zelfstandige ondernemers. TCA bemiddelt tussen vraag en aanbod (tussen consument en zelfstandig ondernemer).
Geschiedenis
TCA werd opgericht in april 1995. De TCA had een monopoliepositie op het taxivervoer in Amsterdam totdat in 1998, dankzij de liberalisering, Taxidirekt werd opgericht. Dit leidde tot de zogenaamde taxioorlog in Amsterdam.
Wanbeleid
Op 6 juli 2006 besliste de Ondernemingskamer op verzoek van 229 taxichauffeurs dat de drie directieleden Dick Grijpink, Bub van Gelderen en Hans Janmaat het veld moesten ruimen wegens wanbeleid. Zij werden opgevolgd door Bas Vos.
App
Op 26 januari 2012 introduceerde TCA een eigen app. Met deze app kunnen mensen via hun smartphone een TCA-taxi bestellen.
Film en boek
Nachtrit, uitgekomen in 2006, is een speelfilm die zich afspeelt tegen de achtergrond van de taxioorlog. Het zou deels een zogenaamde 'sleutelfilm' betreffen. Men zou de veronderstelde hoofdfiguren van die taxioorlog in Amsterdam kunnen herkennen in deze Nederlandse speelfilm.
De Afrekening van oud-TCA-directeur Dick Grijpink is een 270 pagina's dik boek uit januari 2009. Schrijver-journalist Bart Bakker gaat, grotendeels vanuit het perspectief van Grijpink, uitgebreid in op de verwikkelingen binnen TCA, een en ander gedurende een voor de gehele taxibranche zeer bewogen tijdvak (1996-2007).
Externe link
Officiële website
Verkeer en vervoer in Amsterdam
|
Geschiedenis
TCA werd opgericht in april 1995. De TCA had een monopoliepositie op het taxivervoer in Amsterdam totdat in 1998, dankzij de liberalisering, Taxidirekt werd opgericht. Dit leidde tot de zogenaamde taxioorlog in Amsterdam.
| 1 |
taxivervoer, taxidienst, ritreservering
|
7,241 |
OpeningHoursSpecification
|
4339227
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Red%20Market
|
Red Market
|
Red Market was een Belgische keten van discountwinkels die tot de Ahold Delhaize behoorde. In 2016 zette Delhaize de discountformule Red Market stop.
De keten telde in 2015 13 winkels waarvan drie in het Vlaams Gewest (Gent, Opwijk en Tielt-Winge) en tien in het Waals Gewest (Andenne, Couillet, Fontaine-l'Évêque, Gembloers, Gosselies, Jemeppe-sur-Meuse, Jemeppe-sur-Sambre, Moeskroen, Quaregnon en Verviers.
De eerste winkel werd in 2009 geopend in Gembloux. Daarmee zette de Delhaize Groep voor een tweede keer de stap naar de discountformule. Voorheen telde de groep 45 Dial-winkels maar deze keten werd in 1998 opgedoekt.
Winkelconcept
Red Market is het antwoord van de Delhaize Groep op de sterke opkomst van de discountketens Aldi en Lidl. De laagste prijs en een eenvoudig, sober maar toch volledig basisaanbod zijn de belangrijkste elementen van het winkelconcept. Red Market is wel zeven dagen op zeven open en heeft ruime openingstijden.
De winkelketen voerde ook enkele nieuwigheden in. Aan de ingang dient elke klant een mobiel scantoestel te nemen waarmee hij tijdens de rondgang in de winkel alle producten scant die hij in zijn winkelwagen legt. Aan de kassa is er maar één wachtrij, bovendien mogen alle artikelen in de winkelwagen blijven en dienen ze dus niet op een band gelegd te worden. De klant overhandigt de scanner aan de kassamedewerker die steekproefsgewijs nagaat of alle artikelen (juist) werden gescand. De doorlooptijd aan de kassa is daardoor korter.
Toekomst
De toekomst van Red Market was lange tijd onzeker. Met dertien winkels had de winkelketen een zeer beperkte verspreiding en bovendien kwamen er de laatste jaren geen nieuwe vestigingen meer bij. Red Market was daarenboven zwaar verlieslatend. De jaarrekening van Smart Food Shopping, eigenaar van Red Market, gaf voor 2013 een verlies van 9,4 miljoen euro op een omzet van 61,8 miljoen euro. In 2012 bedroeg het verlies 8 miljoen euro, in 2011 5,9 en in 2010 5 miljoen euro.
Op 8 november 2016 maakte warenhuisketen Delhaize bekend het Red market-concept stop te zetten en de winkels om te vormen tot AD- of Proxy Delhaizes.
Belgische supermarktketen
Belgische winkelketen
Bedrijf met zetel in Wallonië
|
Winkelconcept
Red Market is het antwoord van de Delhaize Groep op de sterke opkomst van de discountketens Aldi en Lidl. De laagste prijs en een eenvoudig, sober maar toch volledig basisaanbod zijn de belangrijkste elementen van het winkelconcept. Red Market is wel zeven dagen op zeven open en heeft ruime openingstijden.
| 1 |
openingstijden, openingstijden specificatie, uren schema
|
1,736 |
APIReference
|
567580
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/ADO.NET
|
ADO.NET
|
ActiveX Data Objects for .NET, afgekort naar ADO.NET, is de opvolger van de eerdere uitgave van Microsoft
ADO. ADO.NET is verbonden aan het .NET-framework en biedt, net als zijn voorganger, een
programmeerinterface om (web-)applicaties in staat te stellen met willekeurige databases te communiceren.
ADO.NET is niet alleen beschikbaar onder het Microsoft.net framework, maar ook onder het Mono (ontwikkelplatform).
ADO.NET is bedoeld om een standaard interface voor data access te definiëren. De ADO.NET namespace System.Data binnen het .NET-raamwerk bevat onder andere interfaces als Connection en Command. Iedere technologie (SQL Server, Oracle, XML) kan zijn eigen implementatie geven aan deze interfaces. Met de komst van ADO.NET kan de keuze voor een data access technologie configureerbaar gemaakt worden.
Het .NET-raamwerk voorziet in de communicatie naar vier verschillende ADO.NET connectors: Microsoft SQL Server 7.0 en hoger, OLE DB, ODBC en Oracle. De laatste twee zijn pas ingebouwd vanaf .NET framework v1.1.
Het .NET-raamwerk implementeert de programmeerinterface door verschillende klassen aan te bieden, die een applicatieprogrammeur kan gebruiken voor communicatie met databases. .NET maakt nu onderscheid tussen provider-specifieke klassen en provider-onafhankelijke klassen. De eerste groep klassen is geoptimaliseerd voor een bepaalde database server, zoals Microsoft SQL-server.
Sinds november 2005 is ADO.NET 2.0 beschikbaar in het .NET Framework.
Werking
ADO.NET databevattende componenten kunnen binnen een applicatie gebruikt worden zonder een voortdurtend actieve connectie met één of meer databases open te hoeven houden, in het Engels "disconnected". Continu actieve connecties zorgen voor een zeer zware belasting van database servers.
Het nadeel is dat de applicatie die ADO.NET gebruikt genoeg geheugen moet hebben om vlot te blijven werken.
Om deze 'offline' manier van werken te bewerkstelligen zijn er objecten die een actieve connectie naar de database kunnen aanmaken (van de 'classes' connection, command, datareader) en objecten die voor de opslag van de gegevens zorgen in het geheugen (van de 'classes' Dataset, dataTable).
De TableAdapter is een snelle manier om een DataTable te vullen met gegevens uit een database.
De DataView slaat geen gegevens op, maar is enkel een manier om gegevens in een DataTable te raadplegen.
Objecten
Er zijn enkele belangrijke objecten opgenomen in ADO.NET:
Connection - maakt het contact met een gegevensbron.
Command - maakt commando's en query's naar een gegevensbron.
DataReader - leest stromen van tekst uit de gegevensbron.
DataSet - een dataset is een verzameling van DataTable-objecten. Deze DataTable-objecten kunnen onderling gelinkt zijn met DataRelation-objecten. Een Dataset wordt ook dikwijls omschreven als een 'offline' weergave van een database.
DataTable - een tabel in het geheugen zoals deze op een database zou voorkomen met rijen en kolommen. Als de gegevens worden geraadpleegd van een DataTable wordt er automatisch een standaard DataView opgeroepen.
DataView - maakt het mogelijk om in een DataTable te sorteren en filteren.
DataAdapter - zorgt voor een vertaling van verzoeken vanuit de ADO.NET-laag naar de database en omgekeerd.
Zie ook
ActiveX Data Objects (ADO)
Data Access Object (DAO)
Externe link
ADO.NET op Microsoft.com
Technische informatica
Programmeren
.NET framework
|
ActiveX Data Objects for .NET, afgekort naar ADO.NET, is de opvolger van de eerdere uitgave van Microsoft
ADO. ADO.NET is verbonden aan het .NET-framework en biedt, net als zijn voorganger, een
programmeerinterface om (web-)applicaties in staat te stellen met willekeurige databases te communiceren.
| 1 |
API-documentatie, programmeerinterface, technische referentie
|
11,030 |
PropertyValueSpecification
|
1978234
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Syntactische%20test
|
Syntactische test
|
De syntactische test is een testvorm die gebruikt wordt voor het testen van software en dan vooral voor het testen van de invoergegevens, maar ook voor het testen van de uitvoer.
Het doel van de syntactische test is het testen of het testobject wel aan de in de testbasis gespecificeerde syntaxis voldoet. Hierbij wordt vaak gewerkt met een controlelijst. Het is een testvorm die praktisch altijd samen met de semantische test wordt uitgevoerd.
Voorbeeld geboortedatum
Als in een hrm-systeem van een bedrijf de gegevens van een nieuwe medewerker ingevoerd moeten worden, dan kunnen invoercontroles worden toegevoegd om foutieve invoer te voorkomen. Er kan bijvoorbeeld gevraagd worden om alle formaten van de invoervelden te controleren. Een geboortedatum moet dan met een datum gevuld kunnen worden en zou een tekst moeten weigeren. Een test op een geboortedatum in de toekomst of een geboortedatum meer dan 100 jaar geleden is geen syntactische test, maar een semantische test, omdat hierbij twee data met elkaar vergeleken worden; er wordt namelijk steeds vergeleken met de systeemdatum.
De geboortedatum 12.04.2000 wordt door de syntactische test herkend als een correcte datum en is in principe goed.
De datum van indiensttreding is 01-01-2025. Dit is in principe ook een goede datum.
32 februari 2010 zou geweigerd moeten worden, want het is een ongeldige datum.
“morgen” zou als invoer geweigerd moeten worden, want het is geen datum.
Veldcontroles
Veldcontroles zijn controles van de invoervelden. Dit wordt ook wel rubriekscontrole genoemd. Hierbij wordt per veld gekeken naar het datatype, de notatiewijze (bijvoorbeeld datum of postcode), de veldlengte, of het een invoer- of uitvoer- dat wil zeggen displayveld is, of er een verstekwaarde (default) is, verplicht gevuld of niet, selectiemechanisme (keuzerondje, selectievakje, keuzelijst), domein, grenswaarden, speciale karakters als ?/*% etc. Getest wordt of het allemaal werkt zoals omschreven in de documentatie.
Opmaakcontroles
Naast de controle van de invoer kan er ook getest worden of de uitvoer wel goed is. Zo kan getest worden of er voldaan wordt aan stijlvoorschriften, Nederlandse taal (syntaxis en grammatica), begrijpelijk Nederlands, kleurgebruik, schermopmaak, logo's, standaardkop en -voetteksten op bijvoorbeeld een factuur en andere klantcommunicatie, standaardschermafhandeling, foutafhandeling (“database error 401” is waarschijnlijk syntactisch, qua lay-out niet goed), etc.
Overig
Gevonden fouten zijn vaak niet zo ernstig en zijn vaak eenvoudig te herstellen. Een syntactische test kan door een lager geplaatste testanalist worden uitgevoerd.
Testontwerptechniek
|
Voorbeeld geboortedatum
Als in een hrm-systeem van een bedrijf de gegevens van een nieuwe medewerker ingevoerd moeten worden, dan kunnen invoercontroles worden toegevoegd om foutieve invoer te voorkomen. Er kan bijvoorbeeld gevraagd worden om alle formaten van de invoervelden te controleren. Een geboortedatum moet dan met een datum gevuld kunnen worden en zou een tekst moeten weigeren. Een test op een geboortedatum in de toekomst of een geboortedatum meer dan 100 jaar geleden is geen syntactische test, maar een semantische test, omdat hierbij twee data met elkaar vergeleken worden; er wordt namelijk steeds vergeleken met de systeemdatum.
De geboortedatum 12.04.2000 wordt door de syntactische test herkend als een correcte datum en is in principe goed.
De datum van indiensttreding is 01-01-2025. Dit is in principe ook een goede datum.
32 februari 2010 zou geweigerd moeten worden, want het is een ongeldige datum.
“morgen” zou als invoer geweigerd moeten worden, want het is geen datum.
| 1 |
eigenschapsspecificatie, waardevereiste, invoerveld
|
560 |
VideoGame
|
4338093
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Assassin%27s%20Creed%20Syndicate
|
Assassin's Creed Syndicate
|
Assassin's Creed Syndicate is een action-adventurespel ontwikkeld door Ubisoft Quebec in samenwerking met acht andere Ubisoft-studio's en uitgegeven door Ubisoft. Het spel werd uitgebracht voor PlayStation 4, Xbox One en Microsoft Windows. Het is het achttiende deel in de Assassin's Creed-reeks en het vervolg op Assassin's Creed Unity, dat in 2014 uitkwam.
Het spel speelt zich af in Londen in 1868 tijdens de industriële revolutie. Het verhaal volgt de tweeling Jacob en Evie Frye die leven in een wereld van georganiseerde misdaad tijdens het victoriaans tijdperk en vechten tegen de gevestigde orde, bestuurd door de Tempeliers.
Gameplay
Voor het eerst in de Assassin's Creed-serie kan de speler vrij wisselen tussen twee verschillende hoofdpersonen, op een manier die te vergelijken is met Grand Theft Auto V. Het mannelijke hoofdpersonage Jacob Frye is een heethoofdige ruziezoeker, gespecialiseerd in gevechten op korte afstand, terwijl zijn tweelingzus Evie sterk is in stealth en afhankelijk is van haar intelligentie en verstand.
De hoofdwapens van de Assassijnen zijn dit keer boksbeugels, een compacte revolver, een stokzwaard en het traditionele Nepalese gebogen kukri-mes. Gevechten gaan nu op een sneller tempo dan voorheen omdat de zogenoemde vertraging (latency) met de helft is teruggebracht en meerdere vijanden tegelijk de speler aanvallen. Verder maken nieuwe reissystemen hun debuut in het spel, zoals een touwpistool dat spelers de mogelijkheid biedt om van gebouwen te abseilen of een tokkelbaan te creëren tussen gebouwen, koetsen, die allemaal bemand kunnen worden of simpelweg in het bezit kunnen komen van de speler, en treinen. De daken van rijdende koetsen kunnen ook de setting zijn van een gevecht en achtervolgingen. Londen is in het spel ongeveer 30% groter dan Parijs in Unity en bestaat uit zes boroughs: Westminster, de Strand, de City of London, Whitechapel, Southwark en Lambeth. Om Ubisoft Québec de mogelijkheid te bieden zich te concentreren op het tot leven brengen van deze kaart, bevat het spel geen multiplayermodus.
Plot
In 1868, aan het einde van de industriële revolutie, waarin het broederschap nog lang niet is uitgeroeid, verlaten de tweeling Jacob (Paul Amos) en Evie Frye (Victoria Atkin) Crawley en vertrekken ze naar Londen. Bij aankomst treffen ze een stad aan die wordt bestuurd door de Tempeliers, waarin zowel de kerk als de monarchie macht verliest. Jacob en Evie, opgevoed als Assassijnen om het credo te volgen, stellen zich het doel de stad terug te nemen van het bewind van de Tempeliers door de criminele onderwereld van Londen te infiltreren en te verenigen, geholpen door opmerkelijke personen uit die tijd zoals romanschrijver Charles Dickens en bioloog Charles Darwin.
Productie
Assassin's Creed Syndicate is het tweede grote spel in de serie dat niet ontwikkeld is door Ubisoft Montreal, waarin het Assassin's Creed Rogue uit 2014 opvolgt. Op 2 juli 2014 maakte Ubisoft bekend dat Ubisoft Quebec de leiding zou nemen in de ontwikkeling als deel van een "grote investering" in de studio, die had geholpen met het maken van zes eerdere spellen en ook De tirannie van koning Washington en Freedom Cry, downloadbare inhoud voor Assassin's Creed III en Assassin's Creed IV: Black Flag, had gemaakt. Marc-Alexis Côté dient als de creative director voor het spel nadat hij al op verschillende posities had gewerkt voor Assassin's Creed: Brotherhood, Assassin's Creed: Revelations, Assassin's Creed III en Freedom Cry. François Pelland keert terug als senior producer na Assassin's Creed III, nadat hij ook uitvoerend producent was voor alle drie de spellen tussen III en Syndicate. Lydia Andrew is de audioregisseur van het spel en keert terug na Assassin's Creed III, Black Flag en Unity.
Informatie van het spel, eerder Assassin's Creed Victory genoemd, lekte voor het eerst uit op 2 december 2014, via de website van Kotaku, die details en schermafbeeldingen publiceerden van een zeven minuten durende "target gameplay footage"-video die de site had weten te bemachtigen. Ubisoft bevestigde dat nieuws later op dezelfde dag in een verklaring waarin het bedrijf uitte teleurgesteld te zijn namens de fans en de ontwikkelingsteams dat "intern bezit, niet bedoeld voor publieke consumptie" uitgelekt was, maar ook dat ze enthousiast waren om op een latere datum officieel te onthullen waar de studio aan had gewerkt.
Deze datum bleek 12 mei 2015 te zijn, nadat Ubisoft dit bekendmaakte op 7 mei. Toch lekte er weer informatie uit door Kotaku, dat op dezelfde dag de definitieve titel van het spel onthulde en publiceerde op 11 mei de eerste namen van de twee hoofdpersonen uit het spel, Jacob en Evie, samen met afbeeldingen van Evie.
Historisch advies
Historicus Jean-Vincent Roy diende als adviseur van het spel, hij begon in mei 2013. Voorheen gaf hij al advies voor Assassin's Creed III en had hij al vele andere posities bij Ubisoft.
Syndicate
Computerspel uit 2015
PlayStation 4-spel
Windows-spel
Xbox One-spel
Openwereldspel
|
Syndicate
Computerspel uit 2015
PlayStation 4-spel
Windows-spel
Xbox One-spel
Openwereldspel
| 1 |
videospel, computerspel, gaming
|
12,100 |
HowToTip
|
272881
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Homo-ontmoetingsplaats
|
Homo-ontmoetingsplaats
|
Een homo-ontmoetingsplaats, -plek of -baan, afgekort HOP of GOP, is een plaats in de openbare ruimte, waar homo- en biseksuele mannen elkaar ontmoeten voor seksuele contacten. De geaardheidneutrale term is seksontmoetingsplaats, zie ook Publieke seks; waar van toepassing worden daarbij wel de termen seksparkeerplaats en parkeerplaatsseks gebruikt.
Het zoeken van vluchtige sekscontacten in de buitenlucht heet met een aan het Engels ontleend woord 'cruisen', naar cruising. Gebruikelijke plekken zijn stedelijke parken, landelijke bossen, openbare toiletten (urinoirs), stations, parkeerplaatsen (speciaal verzorgingsplaatsen langs snelwegen) en afgelegen stranden. Een vergelijkbare functie vervullen de zogeheten darkrooms die in diverse homocafés en -clubs te vinden zijn.
Geschiedenis
Het fenomeen 'homo-ontmoetingsplaats' is niet iets van de laatste tijd. Al voor de zeventiende en achttiende eeuw bestaat er documentatie over 'banen' in de Nederlanden, zoals het Haagse Bos en het Lange Voorhout in Den Haag, en bij de Dom in Utrecht (zie Utrechtse sodomieprocessen). Het Engelse woord cruising én het Nederlandse woord 'baan' voor de plaats waar seksuele contacten worden gezocht, zouden ontleend zijn aan het achttiende-eeuwse Nederlandse woord cruysbaan.
Ook openbare toiletten (urinoirs), vroeger secreten genaamd, werden gebruikt voor anonieme seksuele contacten. In Amsterdam bestond er tot aan het eind van de twintigste eeuw een socio-cultureel fenomeen van seksuele ontmoetingen bij aan grachten geplaatste plaskrullen.
Contact zoeken op een HOP is een vorm van recreatie en met het mobieler worden van de mens ontstonden ook homo-ontmoetingsplaatsen langs de snelwegen en bij bepaalde doorgaande wegen. Hier zoeken overigens ook wel heteroseksuele mannen en vrouwen contact en dan krijgen zulke plaatsen de bijnaam seks-parking. Ook heteroseksuele parenseks, groepsseks en seks-campers hebben op bepaalde openbare plaatsen hun intrede gedaan.
Verschijningsvormen
Als homo-ontmoetingsplaats kunnen de volgende plaatsen en gebieden dienstdoen:
stedelijke parken
landelijke bossen
urinoirs
bepaalde pleinen of rondom monumenten, kerken of oude gebouwen
stations of bepaalde in-/uitgangen daarvan
parkeerplaatsen (speciaal verzorgingsplaatsen langs snelwegen) en parkings
recreatie-gebieden, -waters en afgelegen stranden (ook wel verst gelegen gedeeltes bij naaktrecreatie)
nabij (homo-)uitgaansgelegenheden
Locaties
Verzorgingsplaatsen langs snelwegen die als homo-ontmoetingsplaats bekendheid genieten:
Daarnaast worden ook de volgende recreatiegebieden regelmatig door homo's bezocht voor al dan niet anonieme seksuele contacten:
De Groene Ster
De Oeverlanden
Park Sonsbeek
Kralingse Bos
Hoornseplas
Ontwikkelingen
Veelal komen deze ontmoetingsplekken in het nieuws vanwege:
al dan niet vermeende openlijke seksuele handelingen;
parkeeroverlast;
overlast voor andere gebruikers van de betreffende openbare ruimte, of omwonenden;
milieuschade;
vermeende prostitutie;
geweld door 'potenrammers', in een enkel geval zelfs moord.
Antihomogeweld
Naast de overlast die de cruisende mannen kunnen geven, worden zij op homo-ontmoetingsplaatsen ook relatief vaak slachtoffer van antihomoseksueel geweld. Volgens een onderzoek uit 2008, vormden incidenten op homo-ontmoetingsplaatsen met bijna 33% de grootste groep van gevallen waarin zich bedreigingen of geweld tegen homo's voordeden. Het geweld op deze ontmoetingsplaatsen is gemiddeld zwaarder, wat mogelijk een gevolg is van het feit dat dergelijke plaatsen vaak afgelegen liggen en seks er duidelijker zichtbaar plaatsvindt dan op andere locaties waar homo's elkaar ontmoeten, zoals het uitgaansleven.
Bestrijding
De overheid bestrijdt de overlast door homo-ontmoetingsplaatsen onder meer door surveillance, maar ook door bijvoorbeeld bosschages te snoeien, door bij parkeerplaatsen langs snelwegen controles te plaatsen en zelfs zijn wilde runderen ingezet in natuurgebieden.
Ook werden (en worden) er door buurtbewoners wel burgerwachten ingezet, waarbij soms de grens met potenrammen erg vaag kan worden en de grens van eigenrichting kan worden overschreden.
In 2008 liep een politieactie tegen een HOP in Goirle bij Tilburg dusdanig uit de hand, dat er Kamervragen over werden gesteld.
Bescherming
In de antwoorden en per ambtsbericht heeft de minister bepaald dat er geen opsporings- en/of verstoringsacties mogen plaatsvinden, als overlastcriteria aan de hand van vooraf bepaalde overlastdefinities, van belang om willekeur tegen te gaan, ontbreken op deze ontmoetingsplaatsen.
Sommige gemeenten, vooral grote steden, beschouwen het cruisen van homo's als een maatschappelijke noodzakelijk dan wel historisch gegroeid fenomeen. Zij kiezen er de laatste decennia voor om homo-ontmoetingsplaatsen (HOP's) te reguleren, door deze door de politie in samenwerking met lokale homo-belangenorganisaties en afdelingen van de Nederlandse Vereniging voor Integratie van Homoseksualiteit COC te laten beschermen of anders in te richten. GGD's of vrijwilligers van het Aids Fonds houden er regelmatig preventie- en voorlichtingsacties over veilig vrijen.
Sommige politiekorpsen laten agenten anoniem op deze plekken opereren om agressie of chantage door potenrammers te voorkomen. Soms bestrijden zij homoprostitutie door minderjarigen of illegalen, wat een enkele maal op de HOP voorkomt. Daarbij hanteren zij de politierichtlijn Blauw op de roze ontmoetingsplaats (november 2007) in de vorm van aanbevelingen, om te komen tot een eenduidige benadering die onderschreven is door de raad van hoofdcommissarissen. In Twente heeft de politie er professioneel invulling aan gegeven.
In Nederland is er een stichting actief, de Stichting Platform Keelbos, die optreedt als belangenbehartiger voor de homoseksuelen die op deze plaatsen komen voor seksuele contacten. Zij probeert via overleg met lokale overheden het ontmoedigingsbeleid te doen wijzigen in het toelaten ervan en probeert begrip te creëren voor deze groep mensen.
Beleid
In de laatste jaren zijn en worden er informatie-campagnes, beleidsplannen en leidraden ontwikkeld voor bezoekers en belanghebbenden bij homo-ontmoetingsplekken. Door beleidsmakers en beheerders wordt er bij de inrichting en beheer van de openbare ruimte, in de ruimtelijke ordening en planologische ontwikkelingen meer en meer rekening gehouden met de verschillende gebruikers, functies en verschijningsvormen.
Planologisch hoeft een HOP niet als zodanig te worden aangewezen omdat wanneer die plek lange tijd aaneengesloten als zodanig mede gebruikt is als HOP, deze zo kan worden aangemerkt. Door dat feitelijke gebruik worden deze HOP's in gay reisgidsen en websites benoemd of opgesomd.
Stadsdeelwethouder Paulus de Wilt heeft op 28 april 2009 plattegronden onthuld waarop vermeld staat waar het cruisegebied (HOP) is in het Amsterdamse recreatiegebied De Oeverlanden van De Nieuwe Meer, om mensen die er niet mee geconfronteerd willen worden daarvoor te waarschuwen. Iets soortgelijks is te zien in het Kralingse Bos in Rotterdam. Dit is een voorbeeld van compartimentering.
Onderzoek, studies en publicaties
In 2006 publiceerde kenniscentrum Movisie een handreiking met tips voor gemeenten hoe zij om kunnen gaan met HOP's, mogelijke problemen en oplossingen en advies over hoe gemeenten beleid hieromtrent kunnen maken. Ook wordt de rol van de politie, de GGD en van de gemeentelijke, provinciale en rijksoverheid belicht en uitgelegd. Deze handreiking werd geschreven door Judith Schuyf die ook mede-auteur was van de folder Blauw op de roze ontmoetingsplaats voor de LECD (Landelijk ExpertiseCentrum Diversiteit van de politie).
Een onderzoek van de studente landgebruiksplanning Maartje Bulkens is breder van gezichtsveld en bevat ook een enquête onder baanbezoekers en een uitgebreide literatuurlijst.
Langer geleden toonde de studie Homoseksualiteit als recreatievorm. 't Is maar wat je onder recreatie verstaat... hoe een gemeente in samenwerking met het plaatselijke COC tot een weloverwogen beleid komt met betrekking tot homo-ontmoetingsplaatsen.
Homo-ontmoeting
|
Onderzoek, studies en publicaties
In 2006 publiceerde kenniscentrum Movisie een handreiking met tips voor gemeenten hoe zij om kunnen gaan met HOP's, mogelijke problemen en oplossingen en advies over hoe gemeenten beleid hieromtrent kunnen maken. Ook wordt de rol van de politie, de GGD en van de gemeentelijke, provinciale en rijksoverheid belicht en uitgelegd. Deze handreiking werd geschreven door Judith Schuyf die ook mede-auteur was van de folder Blauw op de roze ontmoetingsplaats voor de LECD (Landelijk ExpertiseCentrum Diversiteit van de politie).
| 1 |
tips, handleiding, instructies
|
10,822 |
FollowAction
|
4776687
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vrijzinnige%20Partij
|
Vrijzinnige Partij
|
De Vrijzinnige Partij was een Nederlandse politieke partij die op 14 november 2014 te Amersfoort werd opgericht door oud-50PLUS Tweede Kamerlid Norbert Klein. De partij kwam voort uit de afgesplitste fractie lid-Klein.
Voorgeschiedenis
In 2012 kwam Klein namens 50Plus in de Tweede Kamer. Na het vertrek van Henk Krol in 2013 nam Klein de functie van fractievoorzitter over.
Op 28 mei 2014 werd Martine Baay-Timmerman, de opvolgster van Krol, door Klein uit de Tweede Kamerfractie van 50Plus gezet. Hierop zegde het hoofdbestuur van 50Plus het vertrouwen in Klein op. Hij weigerde zijn zetel op te geven en bleef daarom conform de reglementen van de Tweede Kamer nog steeds de fractievoorzitter van 50Plus. De partij zelf achtte Baay-Timmerman echter als degene door wie zij wordt vertegenwoordigd. Hierop besloot het bestuur van de Tweede Kamer dat er twee fracties 50Plus in de kamer bleven: 50Plus/Baay-Timmerman en 50Plus/Klein. Het partijbestuur was voornemens Klein te royeren.
Op 12 juni zegde Klein zelf zijn partijlidmaatschap op. Klein werkte als Kamerlid samen met toenmalig Eerste Kamerlid Kees de Lange (Onafhankelijke Senaatsfractie, verkozen via samenwerking met 50Plus). Op 13 november 2014 maakte Klein bekend als zelfstandig Kamerlid verder te gaan zonder associatie met 50Plus. Een dag later deponeerde hij de akte van oprichting van de Vrijzinnige Partij die op 9 december publiekelijk gelanceerd werd. Er kwam een werkprogramma met als titel "Vrijzinnig Verbindend Perspectief".
Provinciale Statenverkiezingen 2015
Tijdens de Provinciale Statenverkiezingen 2015 nam de partij deel in de provincies Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland, met als doel de provincies als overbodige bestuurslaag op te heffen. Er werden geen zetels gewonnen.
Tweede Kamerverkiezingen 2017
Op 27 december 2016 presenteerde de partij een conceptverkiezingsprogramma, voor de Tweede Kamerverkiezingen 2017 met de titel "Fix the basics", wat later bij de definitieve versie werd hernoemd naar "De basis op orde". Belangrijkste speerpunt van de partij is de invoering van een onvoorwaardelijk basisinkomen. Norbert Klein werd gekozen als lijsttrekker, nummer twee op de lijst was Marie-Louise Loomans.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen haalde de Vrijzinnige Partij 2.938 stemmen (0,03%).
Tweede Kamerverkiezingen 2021
De partij besloot in september 2020 niet deel te nemen aan de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021. Bij een ledenraadpleging bleek 81% de voorbereidingen voor de deelname te willen staken. Naar eigen zeggen ontbrak het de partij aan de noodzakelijke voorwaarden (financiën, organisatie en een sterk draagvlak) om zetels te kunnen winnen.
Op 2 juni 2021 besloot de Vrijzinnige Partij om te stoppen als politieke partij en verder te gaan als vrijzinnig progressief netwerk Podium Vrijplaats. Dit kreeg per 21 juni gestalte. Norbert Klein overleed enkele maanden later.
Nederlandse politieke partij
|
Op 12 juni zegde Klein zelf zijn partijlidmaatschap op. Klein werkte als Kamerlid samen met toenmalig Eerste Kamerlid Kees de Lange (Onafhankelijke Senaatsfractie, verkozen via samenwerking met 50Plus). Op 13 november 2014 maakte Klein bekend als zelfstandig Kamerlid verder te gaan zonder associatie met 50Plus. Een dag later deponeerde hij de akte van oprichting van de Vrijzinnige Partij die op 9 december publiekelijk gelanceerd werd. Er kwam een werkprogramma met als titel "Vrijzinnig Verbindend Perspectief".
| 1 |
verbinden, observeren, bijhouden
|
7,054 |
EducationalOrganization
|
1346991
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/St.%20Annastraat%20%28Nijmegen%29
|
St. Annastraat (Nijmegen)
|
|}
|}
De St. Annastraat is een straat in de Nederlandse stad Nijmegen. De naam is afgeleid van het gehucht St. Anna, genoemd naar een in 1598 afgebroken kapel die gewijd was aan de heilige Anna.
De St. Annastraat loopt van het Keizer Karelplein langs het terrein van de Radboud Universiteit en Radboudumc richting Malden en gaat net voorbij de Scheidingsweg, op de gemeentegrens tussen Nijmegen en Heumen, over in de Rijksweg. Beide zijn onderdeel van de provinciale weg N844. De straat geldt als een van de belangrijkste verkeersaders van Nijmegen.
Sinds november 2013 wordt de St. Annastraat tussen Keizer Karelplein en de kruising Scheidingsweg/ Grootstalselaan ook aangeduid als stadsroute 105 (S 105).
Via Gladiola
Gedurende de intocht van de Nijmeegse Vierdaagse wordt de straat omgedoopt tot Via Gladiola en is deze het slotstuk van de Vierdaagse. De naam Via Gladiola gaat terug naar de uitdrukking 'De dood of de gladiolen'. Deze uitdrukking kent een geschiedenis die mogelijk verwijst naar de Romeinse tijd. De gladiool wordt ook wel zwaardlelie genoemd omdat de bladen van de gladiool de vorm hebben van een zwaard: scherp en spits toelopend. Een Romeins zwaard heet gladius, een kleiner zwaard gladiolus.
Een gladiator was een zwaardvechter die in de Romeinse tijd in de arena op leven en dood streed om het publiek te vermaken. In zo'n gevecht liet de verliezer het leven, de winnaar werd bedolven onder gladiolen. Zo is het krijgen van gladiolen een symbool geworden voor kracht en overwinning.
Zie ook
Rijksweg Maastricht - Nijmegen
Anna
|
De St. Annastraat loopt van het Keizer Karelplein langs het terrein van de Radboud Universiteit en Radboudumc richting Malden en gaat net voorbij de Scheidingsweg, op de gemeentegrens tussen Nijmegen en Heumen, over in de Rijksweg. Beide zijn onderdeel van de provinciale weg N844. De straat geldt als een van de belangrijkste verkeersaders van Nijmegen.
| 1 |
school, universiteit, onderwijsinstelling
|
2,843 |
VisualArtwork
|
4840473
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20beelden%20in%20Bergeijk
|
Lijst van beelden in Bergeijk
|
Dit is een (onvolledige) chronologische lijst van beelden in Bergeijk. Onder een beeld wordt hier verstaan elk driedimensionaal kunstwerk in de openbare ruimte van de Nederlandse gemeente Bergeijk, waarbij beeld wordt gebruikt als verzamelbegrip voor sculpturen, standbeelden, installaties, gedenktekens en overige beeldhouwwerken.
Voor een volledig overzicht van de beschikbare afbeeldingen zie: Beelden in Bergeijk op Wikimedia Commons.
Bergeijk
Bergeijk
Bergeijk
|
Dit is een (onvolledige) chronologische lijst van beelden in Bergeijk. Onder een beeld wordt hier verstaan elk driedimensionaal kunstwerk in de openbare ruimte van de Nederlandse gemeente Bergeijk, waarbij beeld wordt gebruikt als verzamelbegrip voor sculpturen, standbeelden, installaties, gedenktekens en overige beeldhouwwerken.
| 1 |
kunstwerk, beeldende kunst, visuele kunst
|
11,852 |
Answer
|
271907
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sedisvacantisme
|
Sedisvacantisme
|
Het sedisvacantisme (sedevacantisme, sedisvacantisten, sedesvacantisten, sedevacantisten, sedisvacatio abnormalis, leegzetelaars) is een stroming onder sommige traditionalistische katholieken die zich tegen de vernieuwingen van het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) verzetten. Volgens het sedisvacantisme zijn de pausen na Pius XII, die van 1939 tot 1958 regeerde, onrechtmatige en bijgevolg ongeldige bezetters van de Heilige Stoel en het Vaticaan en bestaat er sinds 1958 een buitengewone periode van sedisvacatie. Er zijn echter ook sedisvacantisten die 1963 aannemen als beginpunt van de sedisvacantie. Ten slotte zijn er sedesvacantisten die 21 november 1964 aannemen als beginpunt van de leegheid van Petrus' Stoel.
Definitie en positie
De wereldwijd verspreide traditionalistische rooms-katholieken die de sedisvacantistische opvatting huldigen, dat er sinds de dood van Pius XII in 1958 - of sinds 1963 met de ondertekening van de constitutie Sacrosanctum Concilium en de encycliek Pacem in terris door Johannes XXIII - of 21 november 1964, datum van de volgens hen ketterse encycliek Lumen Gentium, volgens hen de eerste maal in de geschiedenis van de Kerk dat een Paus openlijk een ketterij verkondigd heeft - geen rechtsgeldige paus meer geweest is tot heden ten dage (2023...). Deze buitengewone sedisvacatie van de Heilige Stoel is - volgens hun uitleg - tot stand gekomen door de publieke ketterij waartoe alle "conciliaire pausen" vervallen zouden zijn. Volgens deze sedisvacantisten bevatten bepaalde delen van de decreten van het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) dwalingen en ook de Nieuwe Mis (Novus Ordo Missae) van Paulus VI vinden zij ketters (neo-protestants en seculier-humanistisch). Met name worden genoemd: de principiële godsdienstvrijheid van Dignitatis humanae (veroordeeld door Pius IX met Quanta Cura), de Nieuwe-Oecumene-idee volgens Unitatis Redintegratio (volgens hen tegengesteld aan onder meer Mortalium Animos, 1928 en Mystici Corporis, 1943), de Verklaring Nostra Aetate (tegengesteld aan het eerste gebod van God), de pastorale constitutie Gaudium et Spes (tegengesteld aan het dogma "buiten de Kerk geen heil") en het heilsuniversalisme van Johannes-Paulus II (encycliek Redemptor Hominis, 1978). Samenvattend wordt er beweerd, dat het modernisme (en soms de Vrijmetselarij) via opeenvolgende onrechtmatigde conclaven beslag heeft weten te leggen op de pauselijke troon.
Het ware pauselijk leergezag (Magisterium) van de Rooms-Katholieke Kerk kan nooit dwalingen verspreiden, dus moeten de pausen sinds Pius XII, volgens het sedisvacantisme, op een of andere manier het pontificaat verloren of nooit op geldige wijze aanvaard hebben. Beroep wordt door de voorstanders van deze buitengewone Sede Vacante-positie gedaan op de bul Cum Ex Apostolatus Officio van paus Paulus IV (1556). De 16e-eeuwse Paulus IV was bang, dat een protestant tot paus gekozen zou kunnen worden. Ook wordt in het sedisvacantisme St. Robertus Bellarminus' werk De Romano Pontifice aangehaald, waarin deze kerkleraar verklaart, dat een ketterse paus automatisch zijn ambt verliest en, dat een publieke ketter nooit paus kan worden. In de Codex Iuris Canonici (kerkelijk wetboek) van 1917 verklaart canon 188, lid 4, dat "wie publiekelijk van het katholiek geloof afvalt" automatisch en zonder enige verklaring door een rechtbank zijn kerkelijk ambt en zijn kerkelijke rechtmatige ambtsuitoefening verliest. Een andere strekking aanvaardt dat een paus openlijk een ketterij kan verkondigen maar dat deze daardoor zijn pausschap door het feit zelf verliest (Priester Eric Jacqmin e.a.).
Sedisprivationisme
Een aparte substroming van het sedisvacantisme is het sedisprivationisme. De sedisprivationisten (sedeprivationisten) houden weliswaar de positie aan, dat de "concilaire pausen" formáliter geen geldige pausen waren, maar materiáliter wel de Heilige Stoel bezetten en bepaalde besluiten - bijvoorbeeld der benoemingsmacht - wel geldig zijn. Een materiële (conciliaire) paus die opnieuw formeel het katholiek geloof aanneemt, zou volgens deze these opnieuw formeel en volledig paus worden. De Thesis van Cassiciacum van professor Guérard des Lauriers O.P. (later: bisschop) is de kracht achter het sedisprivationisme. Sedisprivationisten worden echter in dit artikel gemakshalve ook sedisvacantisten genoemd, omdat de posities van sedisprivationisme en sedisvacantisme grotendeels samenvallen.
Het "pure" sedisvacantisme beweert, dat de Heilige Stoel ook niet door materiáliter-pausen bezet is, bijgevolg zijn volgens deze theorie ook de kardinaalsbenoemingen ongeldig. Voor een komend conclaaf moet derhalve worden teruggevallen op de waarlijke (traditionalistisch) rooms-katholiek gebleven bisschoppen.
Siri-these
Er bestaan ook Sedisvacantisten die beweren, dat de keuze van Angelo Roncalli tot paus in 1958 ongeldig was vanwege de dwang die voor het opgeven van de pauselijke troon uitgeoefend werd op kardinaal Giuseppe Siri († 1989). Siri, van wie bekend was dat hij de beschermeling van Pius XII was, zou met een meerderheid gekozen zijn. Door tussenkomst in het Conclaaf van een organisatie van buiten het Conclaaf, zouden met name de Franse kardinalen besloten hebben Siri tot troonsafstand te dwingen. Siri zou reeds gereed gestaan hebben om het volk op het Sint-Pietersplein hem toe te laten juichen. De jure zou hij nooit geldig, want onder dwang, afstand gedaan hebben van het pontificaat. Tot zijn dood in 1989 zou hij dit geheim bij zich gedragen hebben. Tegen een zekere pater Khoat schijnt Siri echter rond 1987 inderdaad toegegeven te hebben de jure (formeel) paus te zijn. Tijdens de conclaven van 1963 en 1978 (2x) zou Siri wederom gekozen zijn en wederom zijn teruggetreden onder diplomatieke druk. Kardinaal Siri heeft altijd alom bekendgestaan als een anti-modernist en hij verklaarde tegenover de media meermaals dat het eeuwen zou duren om te herstellen wat het Tweede Vaticaans Concilie had aangericht.
Gezien het feit dat Siri de nieuwe pausen na 1958 wel opzocht en gewoon bleef fungeren in zijn functie als aartsbisschop van Genua, lijkt deze these uiterst onwaarschijnlijk.
De Siri-these is relatief nieuw en werd vanaf midden jaren 90 binnen sedisvacantistische kringen steeds bekender. In de VS is de these een hot topic, sinds er in 2003 een boek van de hand van een niet-katholieke, gepensioneerde FBI-agent verscheen, die eveneens beweert dat Giuseppe kardinaal Siri gekozen werd en de naam Gregorius XVII aannam.
Scaturrex
Een eigen positie wordt gehouden door priester Eric Jacqmin LL.B en Ph.M., die voormalig lid en tweemaal hogere overste was van de FSSPX (Nederland en Oost-Europa) met zijn vereniging "Scaturrex" (Latijn voor "fontein" of "bron"). Hij is wegens zijn stellingen uit de FSSPX gezet in 2015. Hij leert het volgende.
Volgens het Eerste Vaticaans Concilie in 1870 "is er nooit een ketterse paus geweest, maar indien een paus openlijk een ketterij zou verkondigen, zou hij automatisch zijn pausschap verliezen" (antwoord van de Theologische Commissie van het Concilie op de vraag of een paus kan ketter worden). Dat is helaas later gebeurd op 21 november 1964, met de ketterse encycliek Lumen Gentium van Paulus VI. Vermits deze tot in zijn dood in 1978 nooit op zijn veelvuldige ketterijen (officieel afgekondigd op 8 december 1964 op het einde van het tweede vatikaans concilie) is teruggekomen, is hij sinds 1964 geen paus meer. Vermits de daaropvolgende pausen al ketters waren voor hun keuze, daar ze het ketterse Vaticaan II aanvaardden, zijn er sindsdien geen pausen meer geweest.
Er zal ooit een echte paus komen op de wijze die God zal organiseren omdat het pausschap tot de Kerk behoort en ze gebrekkeloos is (geen essentieel gebrek kan hebben), op grond van de belofte van Jezus "de poorten der hel zullen Haar niet overweldigen" (Matteüs 16:13-19). Omwille van diezelfde goddelijke belofte is de Kerk ook onfeilbaar en zal ze blijven bestaan tot het einde van de wereld. Ze kan een tijd zonder paus bestaan zoals dat honderden keren is gebeurd tussen de dood van een paus en de keuze van een volgende. In die tussentijden is de zetel van Petrus leeg : "Petri sedes vacat".
Vermits de Kerk onfeilbaar is in dogmatische feiten ("of iemand paus" is, is bijvoorbeeld een dogmatisch feit) en omdat de ganse Kerk Johannes XXIII en Paulus VI na hun conclaven heeft aanvaard als paus, zijn beiden dan ook paus, de eerste tot aan zijn dood in 1963, de tweede tot aan de eerste openbare ketterij in 1964. Trouwens indien zoals vele sedesvacantisten beweren, Johannes XXIII en Paulus VI nooit pausen zouden geweest zijn, en alle gelovigen ze toen van 1958 tot 1964 erkend hebben als paus, en allen dus schismatiek zouden geweest zijn door het aanvaarden van antipausen, waar was dan de Kerk in die periode? Niemand was er dan nog katholiek, dus was de Kerk verdwenen tot het verschijnen van de eerste sedevacantist in 1967? Dat is in tegenstrijd met het eeuwig voortbestaan van de Kerk en dus een ketterse stelling. Bovendien is deze houding schismatiek omdat men echte pausen verwerpt.
Johannes XXIII was wellicht "verdacht van ketterij" onder Pius XII maar nooit veroordeeld noch uitgeworpen als ketter. Johannes XXIII was een echte paus vanaf 1958 want hij heeft nooit openlijk een ketterij verkondigd, alhoewel hij wel ketterijen bevorderde door bijvoorbeeld niet in te grijpen in dwalingen (dat heet "semi-ketterij", maar daardoor verliest een paus zijn pausschap niet, zoals bij de Pausen Liberius en Honorius). Zijn encycliek "Pacem in terris" bevat wel een ketterij in de vertalingen (bvb in de franse vertaling staat "ieder heeft recht op zijn godsdienst") maar niet in de oorspronkelijke tekst van de Paus in het Latijn ("ieder heeft recht op DE godsdienst"). Dus heeft hij nooit een openlijke ketterij geuit tot aan zijn dood.
Maar door latere uitvoerige opzoekingen bevinden en beschouwen de meeste sedevacantisten Johannes XXIII en Paulus VI als vrijmetselaars reeds voor hun pauskeuze, en op het lidmaatschap van de VM staat een automatische excommunicatie, dus konden ze geen paus zijn. Een geëxcommuniceerde staat immers buiten de Kerk, en kan dus haar hoofd niet zijn. Deze opwerping wordt weerlegd door de reglementering voor conclaven uitgevaardigd door Pius XII die alle eventuele excommunicaties van deelnemende kardinalen opheft voor het begin van een conclaaf.
Vermits alle bisschoppen en de hele kerkgemeenschap behalve enige uitzonderingen, Vaticanum II hebben aanvaard zijn ze vanaf 1965 ketters geworden, zelfs de "conservatieve" FSSP. Bovendien, door het aanvaarden van antipausen als paus worden gedoopten schismatiekers, en dat was de overgrote meerderheid in de Kerk vanaf 1965, zoals later zelfs ook de "traditionele" FSSPX.
Vermits God niet kan toelaten dat de Kerk dwaalt omwille van zijn bovenstaande belofte van onfeilbaarheid, heeft Hij in 1965 twee bisschoppen de genade gegeven om katholiek te blijven. Dat dan toch al de 2500 andere bisschoppen die ketterijen hebben aanvaard samen met honderdduizenden priesters en ongeveer een miljard katholieken in 1965 is een ongezien dramatisch en apocalyptisch feit.
Nochtans is die massale geloofsafval inderdaad mogelijk. God heeft nooit een belofte gedaan over de hoeveelheid gelovigen, integendeel, Jezus zei: "zal Ik nog geloof vinden op aarde als Ik terugkom". In 2 Tess. 2:3-4 is er sprake van een grote geloofsafval. De enigen die katholiek zijn gebleven sinds 1965 waren Aartsbisschoppen Mgr Marcel Lefebvre en Mgr Castro de Mayer met hun aanhang, priesters en gelovigen wereldwijd.
Mgr Lefebvre weigerde Paulus VI echter antipaus te verklaren na het overlijden van deze laatste in 1978, ook al was Mgr Lefebvre overtuigd sedevacantist, maar hij weigerde dat openlijk te verklaren omdat hij vreesde teveel aanhangers te verliezen. Paulus VI heeft nooit zijn ketterijen afgezworen (hij zou zo zijn pausschap teruggekregen hebben - volgens de Kerkvaders o.a. Rufinus), dus is Paulus VI in 1978 met terugwerkende kracht als antipaus te verklaren en te beschouwen wegens publieke en hardnekkige ketterijen. Dus sinds 1978 zijn Mgr Lefebvre, zijn congregatie FSSPX en andere volgelingen, schismatiek geworden. Inderdaad wie een antipaus als paus aanvaardt is schismatiek. Mgr Fellay, de latere algemeen overste van de FSSPX gaat nog verder en sluit menige overeenkomsten met Rome, zodat hij semi-ketters wordt. Inderdaad volgens een onfeilbaar document het "Formulier van de Heilige Paus Hormisdas" wordt iemand semi-ketters door vriendschappelijk banden te onderhouden met ketters, behalve om ze te bekeren.
Priester E.J. heeft nog willen samenwerken met Mgr Richard Williamson, die de FSSPX had verlaten wegens hun overeenkomsten met Rome, maar deze bisschop verwerpt a priori het sedevacantisme, en heeft afwijkend gedrag, zodat samenwerking niet mogelijk is.
Nochtans "Niemand staat boven de paus" is een algemeen aanvaard principe, dus niemand kan een paus veroordelen. Maar de uitzondering, die uitdrukkelijk door de Traditie wordt aangegeven en duidelijk vermeld staat in het decreet van Gratianus, is juist dat de Kerk wél kan oordelen "als ze vaststelt dat een paus van het geloof is afgeweken". Het "gezonde deel" van de Kerk, vooral de bisschoppen, stelt dan vast dat God Zelf de ketterse paus heeft veroordeeld en afgezet : "indien ge niet geloofd zijt ge reeds veroordeeld (door God)" zei Jezus (Johannes 3:16-23).
Vermits de Kerk ook gebrekkeloos is (de "indefectibilitas" van de Kerk is een dogma), kan de Kerk ook niet het recht, de plicht en de mogelijkheid verliezen om zich een paus te kiezen. Maar vermits er geen kardinalen meer zijn (allen ketters) is door het "principe van devolutie" (dixit o.a. Kardinaal Billot) dit recht van conclaaf neergedaald op het college van bisschoppen, het hoogste actueel gezag in de Kerk. Alle huidige katholieke (dus sedevacantistische) bisschoppen eensgezind, hebben de macht om een paus te kiezen. Dit "conclavisme" staat in tegenstelling met alle ander "wild" conclavisme (zie verder in dit artikel) dat onrechtmatig wordt uitgeoefend door een deel van de Kerk en dus schismatiek is. De totaliteit van de huidige katholieke (sedesvacantistische) bisschoppen is er nog niet toe gekomen dit recht te aanvaarden noch uit te voeren.
Trouwens zo oefent de Kerk ook haar onfeilbaarheid uit, die ze ook nooit kan verliezen: door de eensgezindheid van alle huidige katholieke bisschoppen (geldig gewijde en niet ketters). Dit is een wijze van uitoefening van het "Universeel Gewoon Magisterium", hetgeen onfeilbaar is.
Zoals u elders in dit artikel kan lezen worden deze opvattingen van priester E.Jacqmin niet gevolgd door de meeste sedevacantisten , maar ze wint wel meer aanhang wegens de samenhang, de volledigheid en de argumentatie. De grootste steen des aanstoots van deze opvattingen is het uiterst kleine getal van de huidige aanhangers. Dat wordt dan weer aanvaardbaar gemaakt door te verwijzen naar talrijke profetieën van heiligen over deze tijden en Apocalyps hoofdstuk 12 waar "de Vrouw (Maria) zwanger is van een foetus", die Jezus is, maar niet Jezus-fysiek vermits dat al gebeurd is tweeduizend jaar geleden, maar van Jezus-mystiek namelijk de Kerk : een embryo is inderdaad de kleinst mogelijke gestalte van een menselijke persoon.
Ze geloven trouwens in de spoedige komst van "een grote monarch" en "een grote paus", door goddelijke tussenkomst, ook veelvuldig voorspeld in de geschiedenis van de Kerk.
Kenmerken
De sedisvacantisten kenmerken zich door het strikte vasthouden aan de Tridentijnse liturgie volgens het missaal van paus Pius V. De H. Mis wordt uitsluitend in het Latijn opgedragen (uitzondering: lezingen en preek). In deze missen wordt niet voor de huidige paus gebeden (niet una cum), wegens zijn vermeende ongeldigheid.
In publicaties wordt vaak felle polemiek bedreven tegen de "conciliaire kerk" (Kerk sinds het Tweede Vaticaans Concilie) en de "niet-pausen" Paulus VI, Johannes-Paulus I, Johannes-Paulus II, Benedictus XVI en Paus Franciscus.
De bisschoppen onder de sedisvacantisten gaan voornamelijk terug op de wijdingslinie van Pierre-Martin Ngo Dinh Thuc, emeritus-aartsbisschop van Hué in Vietnam en broer van de geëxecuteerde Zuid-Vietnamese president Ngo Dinh Diem († 1963). Thuc verklaarde in 1982 in München publiekelijk, dat de Heilige Stoel vacant en Johannes-Paulus II van het katholiek geloof afgevallen is en dus geen rechtsgeldige paus. In 1981 wijdde hij professor en priester Michel Louis-Bertrand Guérard des Lauriers O.P. († 1988) tot bisschop. (Guérard des Lauriers was onder Pius XII een bekende anti-modernistische professor aan de pauselijke Lateranenuniversiteit.) Thuc wijdde hierna nog twee Mexicaanse priesters in 1982 tot bisschop (Moises Carmona, Alfredo Zamora) en kort daarna wijdde hij nog eens twee Amerikaanse priesters (Louis Vezelis O.F.M., George Musey) tot bisschop. Hij werd voor deze bisschopswijdingen vanwege het Vaticaan geëxcommuniceerd. Joseph kardinaal Ratzinger publiceerde de excommunicatie op officiële wijze.
De rooms-katholieke emeritus-bisschop van Arecibo, Alfred Mendez-Gonzalez, wijdde in 1993 mgr. Clarence Kelly tot bisschop voor de de-facto sedisvacantistische Sociëteit van Sint Pius V.
De bisschopswijdingen volgens het nieuwe Pontificale Romanum (18 juni 1968, ingevoerd 1 april 1969) van Paulus VI achten de sedisvacantisten vrijwel unaniem ongeldig of op zijn minst als twijfelachtig (zie de studie Rore-sanctifica).
De meeste sedisvacantisten gaan ervan uit, dat de Kerk van Christus simpelweg voor de eindtijd beproefd wordt en, dat zij de tijd van de "grote geloofsafval" (apostasía, apostasy) die voorafgaat aan de eindstrijd, de antichrist-persoon en de wederkomst van Jezus-Christus beleven, zoals door de apostel Paulus beschreven in de Tweede Brief aan de Thessalonicenzen (2 Thess.). Er wordt van uitgegaan, dat op een dag opnieuw een rechtsgeldige paus zal verschijnen en, dat hij de Rooms-Katholieke Kerk zal herstellen en zuiveren van alle theologische en liturgische dwalingen.
Sedisvacantisme in België en Nederland
Het Istituto Mater Boni Consilii (sedeprivationisme) : Sint-Gillis-bij-Dendermonde, Estampuis en Nederlands miscentra in Bergen op Zoom (Noord-Brabant) (Mgr. Geert Stuyver).
Onafhankelijke sedisvacantisten hebben Belgische miscentra in Drogenbos (Abbé Belmont), in Aalst (Fr. Eric Jacqmin) en in Nederland (Pater Medina-Possos).
De onafhankelijke Dogmatische Unie heeft miscentra in Nederland in Oldenzaal, Tilburg en Stein (Limburg).
Sedisvacantisme wereldwijd
Vooral in de Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk, Mexico, Argentinië en Italië zijn de sedisvacantisten relatief sterk vertegenwoordigd. Er bestaan diverse sedisvacantistische seminaries over de gehele wereld. In Italië is het seminarie van het Istituto Mater Boni Consilii gevestigd te Verrua-Savoia. In München bestaat het Priesterseminar Heilig Blut. In de Verenigde Staten is de Congregatie van Maria Onbevlekte Koningin gevestigd, die in 1969 met instemming van de lokale bisschop opgericht werd. Verder bestaan er de Priesterbroederschap St. Pius V van Clarence Kelly en Most Holy Trinity Seminary van wijlen Anthony Cekada, wijlen Daniel L. Dolan en Mgr. Donald J. Sanborn. Er bestaan verder ook losse verbanden van oude parochiepriesters in Frankrijk, Italië, Oostenrijk etc. die het sedisvacantisme voorstaan. Inmiddels werden er ook diverse kloosters en priorijen opgericht door geestelijken die het sedisvacantisme aanhangen. De stroming lijkt zich wereldwijd in een groeiontwikkeling te bevinden. Jaarlijks worden er nieuwe priesters gewijd en nieuwe kapellen gesticht.
Bekende sedisvacantisten
Een bekende sedisvacantist is acteur Mel Gibson, wiens vader Hutton een van de leken-grondleggers van het sedisvacantisme was. Recentelijk wijdde een sedisvacantistische priester bij Gibsons villa in Californië een kapel voor de Tridentijnse liturgie in.
In Italië zijn belangrijke politici van het rechtse Lega Nord en de partij Forza Italia sedisvacantist. In Frankrijk zijn er enige politici van het Front National sedisvacantist.
Andere bekende namen zijn: Johannes Rothkranz, Günther Storck, Louis Hubert Remi en Eberhard Heller.
Traditionalisme en conclavisme
Ten onrechte wordt aan de Priesterbroederschap St. Pius X door de media en een deel van de katholieke pers een Sedisvacantistische opvatting toegeschreven. Deze priesterbroederschap verzet zich echter tegen het sedisvacantisme en zette in 1983 negen Amerikaanse priesters uit haar gelederen, omdat zij weigerden Johannes-Paulus II als geldige paus te erkennen. Feit blijft echter, dat van de gelovigen in de kapellen van de priesterbroederschap een klein deel (heimelijk) sedisvacantist is. Voor deze sedisvacantisten is de priesterbroederschap de dichtstbijzijnde organisatie die geldige rooms-katholieke sacramenten toedient (volgens de oude Latijnse riten).
Ook wordt het sedisvacantisme frequent, ten onrechte, geassocieerd met onder meer de sekte Palmariaans-Katholieke Kerk van tegenpaus Gregorius XVII (1978-2005) ('ziener' Clemente Domínguez y Gómez) in El Palmar de Troya, Spanje. Deze antipaus beweerde door de Maagd Maria in een verschijning te El Palmar de Troya (bij Sevilla, Spanje) te zijn aangewezen om Paulus VI (1963-1978) op te volgen. Reeds in 1976, twee jaar voor de dood van paus Paulus VI, wijdde de bovengenoemde aartsbisschop Ngo Dinh Thuc de later blinde 'ziener' en 'wonderdoener' Gómez tot bisschop. Mgr Thuc was teleurgesteld door de sectaire ontwikkeling van de groep, zwoer deze "grote fout" later openlijk af, deed boete, en verwierp Gómez en diens "Palmariaans-Katholieke Kerk" onmiddellijk, zeker nadat Gómez zichzelf tot 'paus' had laten kronen. Deze kleine groep conclavisten in Palmar de Troya was bovendien vóór 1978 niet het sedisvacantisme toegedaan, maar hing helemaal af van de niet-erkende "Maria"-verschijning van Palmar de Troya en bleef Paus Paulus VI als paus erkennen. In Palmar de Troya ontstond een gigantisch grote, kostbare en prachtige kathedraal die geheel dichtgemetseld is en enkel door aanhangers van de palmariaanse sekte betreden mag worden. Tegenpaus Gregorius XVII (Clemente Domínguez y Gómez) veranderde het Credo, voerde er een nieuwe palmariaanse liturgie in, benoemde jongens tot kardinaal en kondigde allerlei nieuwe dogma's af. In 2005 stierf Clemente Domínguez y Gómez en werd door een van zijn kardinalen opgevolgd. De sekte van Palmar de Troya is inmiddels aangeklaagd wegens pedofilie en homoseksuele schandalen. De palmarianen waren zoals vermeld echter voor 1978 nooit sedisvacantisten noch verbonden met sedisvacantisten: zij erkenden Paulus VI (1963-1978) en vereerden deze zelfs, terwijl de sedisvacantisten hem verwerpen. En ook nu zijn zij het niet: zij hebben hun eigen paus, terwijl sedisvacantisten van een lege zetel in Rome uitgaan.
Enige zeer kleine groepjes sedisvacantisten (10 à 15 personen) zijn echter in de jaren 80 en 90 eveneens overgegaan tot het kiezen van een eigen paus. Zij werden zo net als de sekte van Palmar de Troya conclavisten. Zo bestaat het Kansas-Vaticaan van tegenpaus Pius XIII sinds 1998. Er zijn de laatste decennia enige tientallen zelfbenoemde antipausen geweest (Gregorius XVII, Linus II sinds 1994, Pius XIII, Michael I).
Alle huidige sedisvacantisten, op enige tientallen na, verwerpen deze tegenpausen uitdrukkelijk en willen de terugkeer van een 'traditioneel-katholieke' paus op de Heilige Stoel in Rome.
Externe links
Novus Ordo Watch
Katholieke apologetieksite van sedisvacantistische strekking
Priesterwijdingen bij de sedisvacantisten (afbeeldingen)
(nl - fr - en) You Tube kanaal van Scaturrex (priester E. Jacqmin) en zijn webstek
Rooms-Katholieke Kerk
|
Volgens het Eerste Vaticaans Concilie in 1870 "is er nooit een ketterse paus geweest, maar indien een paus openlijk een ketterij zou verkondigen, zou hij automatisch zijn pausschap verliezen" (antwoord van de Theologische Commissie van het Concilie op de vraag of een paus kan ketter worden). Dat is helaas later gebeurd op 21 november 1964, met de ketterse encycliek Lumen Gentium van Paulus VI. Vermits deze tot in zijn dood in 1978 nooit op zijn veelvuldige ketterijen (officieel afgekondigd op 8 december 1964 op het einde van het tweede vatikaans concilie) is teruggekomen, is hij sinds 1964 geen paus meer. Vermits de daaropvolgende pausen al ketters waren voor hun keuze, daar ze het ketterse Vaticaan II aanvaardden, zijn er sindsdien geen pausen meer geweest.
| 1 |
antwoord, reactie, oplossing
|
10,919 |
Mass
|
254606
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mast%C3%ADn%20del%20Pirineo
|
Mastín del Pirineo
|
De Mastín del Pirineo is een hondenras.
Naam
De Mastín del Pirineo wordt ook wel Mastín de los Pirineos of Pyrenese Mastiff genoemd.
Geschiedenis
De mastín del Pirineo (mastín de los Pirineos) is een grote, gespierde hond uit de Spaanse Pyreneeën. Er is verwantschap met de Pyrenese berghond en met de mastín Español, maar de mastín del Pirineo is iets groter en zwaarder dan de Pyrenese berghond en verschilt ook in kleur.
De taak van de mastín del Pirineo was en is het bewaken van de kudde schapen, ook zonder dat de herder aanwezig is, het samendrijven van de kudde doen ze echter niet.
Dit type hond komt in alle bergstreken voor, er zijn specifieke verschillen maar ze zijn allen zeer groot, sterk en in staat om zelfstandig op te treden.
De mastín del Pirineo is ingedeeld in rasgroep 2, sectie 2.2 Molossers en Berghonden.
Ontwikkeling
Vooral tijdens de eerste maanden groeit deze hond verschrikkelijk snel, vooral in de hoogte. Dit kan in deze fase tot problemen leiden. Het is dan ook van groot belang om de hond uitgebalanceerd te belasten en goed te voeren.
De mastín de los Pirineos is pas rond de leeftijd van drie tot vier jaar, lichamelijk zowel als geestelijk, volwassen.
Een reu kan een volwassen gewicht van 80 kilo bereiken met een schofthoogte van 81 cm of hoger.
Teven zijn lichter en zo'n 6 cm lager.
Reuen moeten minimaal 77 cm schofthoogte hebben, maar meer dan 81 cm heeft de voorkeur.
Teven behoren een schofthoogte te hebben van minimaal 72 cm, maar meer dan 75 cm heeft de voorkeur.
Er is geen maximale maat.
De mastín del Pirineo heeft een dubbele keelhuid, een brede schedel en een robuust, rechthoekig lichaam.
Gedrag en karakter
De mastín del Pirineo is een uitermate zachtaardige, mensvriendelijke hond.
Hij is over het algemeen erg rustig, waaks, edel en intelligent.
Hij is daarnaast ook moedig en heeft een sterk uithoudingsvermogen.
Wanneer gevaar dreigt kennen deze eigenschappen geen grenzen.
Dit houdt tevens in dat deze honden veel ruimte en beweging nodig hebben.
Een leven in een kennel is dan ook absoluut niet van toepassing op dit ras.
Tegenover andere honden gedragen ze zich uitermate sociaal.
Mits goed gesocialiseerd is het een uitstekende beschermer van de familie en een goede gezinshond.
Hij heeft echter ook een geheugen als een olifant en zal zich herinneren dat hij werd gekwetst of slecht behandeld.
Dit betekent voor zijn opvoeding dat het van groot belang is dat er sprake is van wederzijds vertrouwen.
Te veel druk op de hond zal niet werken, hij zal eerder tegendraads reageren dan gehoorzamen.
Het zijn geen honden die commando's onmiddellijk opvolgen. Ze zijn gewend zelfstandig te werken en hun eigen beslissingen te nemen.
Uiterlijk
De mastín del Pirineo heeft middelgrote, hangende oren. De vacht is dik en ongeveer 6 tot 9 cm lang. De basiskleur is wit met een duidelijk masker. Over het lichaam zijn onregelmatig verdeelde, scherp afgegrensde vlekken in de kleur van het masker toegestaan. De top van de staart en de onderste delen van de benen zijn altijd wit.
De vacht is zelfreinigend, maar verdient desondanks regelmatige aandacht en verzorging.
Met name de vacht achter de oren en de broek vragen de nodige borstelbeurten om klitten of vervilten te voorkomen.
Gebruiksdoel
De mastín del Pirineo waakte in het verleden over huis en hof en beschermde de kuddes tegen de wolf en de beer. Hij is gewend zelfstandig te werken.
Externe link
Rasstandaard van de Mastin de los Pirineos
Hondenras
|
De mastín de los Pirineos is pas rond de leeftijd van drie tot vier jaar, lichamelijk zowel als geestelijk, volwassen.
Een reu kan een volwassen gewicht van 80 kilo bereiken met een schofthoogte van 81 cm of hoger.
Teven zijn lichter en zo'n 6 cm lager.
Reuen moeten minimaal 77 cm schofthoogte hebben, maar meer dan 81 cm heeft de voorkeur.
Teven behoren een schofthoogte te hebben van minimaal 72 cm, maar meer dan 75 cm heeft de voorkeur.
Er is geen maximale maat.
De mastín del Pirineo heeft een dubbele keelhuid, een brede schedel en een robuust, rechthoekig lichaam.
| 1 |
massa, gewicht, massa-eenheid
|
1,378 |
GasStation
|
652459
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Verzorgingsplaats%20De%20Zuidpunt
|
Verzorgingsplaats De Zuidpunt
|
Verzorgingsplaats De Zuidpunt is een verzorgingsplaats, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland, gelegen aan de A16 Rotterdam-Breda, net ten noorden van de Moerdijkbruggen in de gemeente Dordrecht.
Deze verzorgingsplaats ligt in de polder Zuidpunt op het Eiland van Dordrecht. Het tankstation op deze verzorgingsplaats is van Shell. Voorheen was dit Texaco zoals te zien op de foto. Op deze verzorgingsplaats bevindt zich sinds 2015 ook een oplaadpunt voor elektrische auto's.
Oorlogsmonument
Op verzorgingsplaats De Zuidpunt stond voorheen naast het huidige oplaadpunt voor elektrische auto's een oorlogsmonument ter herdenking van de omgekomen bemanning van de Nederlandse Fokker T-5 856 bommenwerper; deze werd op 13 mei 1940 door de Duitsers neergeschoten bij een poging om de Moerdijkbruggen te bombarderen. Ben Swagerman, de commandant van het toestel, ontving postuum de Militaire Willems-Orde. Begin 2015 is dit monument verplaatst naar de parallel aan de verzorgingsplaats lopende Rijksstraatweg.
Trivia
In de plannen voor een "Nieuwe Dordtse Biesbosch" behoudt de polder Zuidpunt een agrarische bestemming.
Externe links
Dutch pilots May 1940
Gemeente Dordrecht - Nieuwe Dordtse Biesbosch
Zuidpunt
Rijksweg 16
Dordrecht
|
Deze verzorgingsplaats ligt in de polder Zuidpunt op het Eiland van Dordrecht. Het tankstation op deze verzorgingsplaats is van Shell. Voorheen was dit Texaco zoals te zien op de foto. Op deze verzorgingsplaats bevindt zich sinds 2015 ook een oplaadpunt voor elektrische auto's.
| 1 |
tankstation, benzinestation, pompstation
|
7,940 |
RadioStation
|
12649
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oost-Friesland
|
Oost-Friesland
|
Oost-Friesland (Duits: Ostfriesland, Nedersaksisch: Oostfreesland (uitspraak: [Oustfrijsland]), Saterfries: Aastfräislound) is een streek in het uiterste noordwesten van de Duitse deelstaat Nedersaksen, grenzend aan de Waddenzee in het noorden en aan de Nederlandse provincie Groningen in het westen. Tot het gebied behoren ook de Oost-Friese Waddeneilanden. Belangrijke plaatsen zijn Aurich, Emden, Leer, Norden en Wittmund. Oost-Friesland had op 1 januari 2021 in totaal 468.919 inwoners.
Afbakening
Hoewel Oost-Friesland als culturele regio alom bekend is en geaccepteerd wordt, vormt het geen bestuurlijke eenheid meer. Mede daardoor bestaat er geen duidelijke afbakening van het gebied. Doorgaans wordt met Oost-Friesland het gebied bedoeld dat onder het werkgebied van de Ostfriesische Landschaft valt, de opvolger van de feodale standenvergadering en tegenwoordig een semi-politieke organisatie die zich bezighoudt met terreinen als cultuurbeleid, sociale zaken, onderzoek en onderwijs. Dit gebied bestaat uit de huidige Landkreisen Aurich, Leer en Wittmund en de kreisfreie Stadt Emden. Historische hoofdstad van Oost-Friesland en thans nog zetel van de Ostfriesische Landschaft, is Aurich. Er zijn momenteel discussies gaande over een mogelijke samenvoeging tot één Landkreis Ostfriesland.
Het Oost-Friese schiereiland (Ostfriesische Halbinsel) bestaat behalve deze vier Landkreisen ook uit het oostelijker gelegen Landkreis Friesland en de kreisfreie stadt Wilhelmshaven. Deze behoren van oudsher tot het Groothertogdom Oldenburg en vormen het Oldenburgische Friesland. De bewoners identificeren zich dan ook niet als Oost-Friezen.
Geografie
Oost-Friesland heeft een oppervlakte van 3142 km² en ruim 465.000 inwoners (ter vergelijking: de Nederlandse provincie Friesland meet 3349 km² en heeft 645.000 inwoners). Het gebied is met 148 inwoners per km² relatief dunbevolkt.
Landschap
De regio kenmerkt zich door een landschap dat voor Duitsland afwijkend, maar voor Nederlanders en Vlamingen vrij herkenbaar is: vlak met veel weilanden. De volgende landschapstypen worden onderscheiden:
Duinlandschap op de Waddeneilanden
Waddenzee met een getijdenlandschap
Polderlandschap in de kustgebieden en langs de rivieren
Coulisselandschap met houtwallen verder het 'binnenland' in
Veenkoloniaal landschap met lintbebouwing langs de Wieken (wijken, veenkanalen)
niet ontgonnen laag- en hoogveengebieden
Er zijn landinwaarts bosgebieden te vinden. Er worden plannen ontwikkeld om landbouwgebieden te bebossen en zo het bosareaal te vergroten.
Streken
Oost-Friesland valt historisch uiteen in negen landstreken:
Aurikerland
Broekmerland
Harlingerland
Krummhörn
Lengenerland
Moormerland
Norderland
Overledingerland
Reiderland
Infrastructuur
Wegen
Oost-Friesland is bereikbaar via drie hoofdverkeersassen:
A28 Leer - Oldenburg in oostelijke richting
A31 Emden - Leer - Emsland - Ruhrgebied in zuidelijke richting
A280 Weener - Nederlandse grens (verder als de Nederlandse A 7) in westelijke richting
Andere belangrijke wegen zijn de autowegen:
B70 Leer - Papenburg - Meppen - Lingen - Rheine - Borken - Wesel (noord-zuidverbinding parallel aan A31)
B72 Cloppenburg - Aurich - Norden - Norddeich (veerhaven)
B210 Emden - Wilhelmshaven (oost-westverbinding).
Spoorwegen
De stad Leer is het spoorwegknooppunt van de regio. Hiervandaan lopen vier van de vijf Oost-Friese spoorlijnen:
Leer - Emden - Norden - Norddeich in noordelijke richting (DB), met in Emden een kleine zijtak naar Emden Außenhafen waarover beperkt treinverkeer plaatsvindt
Leer - Oldenburg - Bremen in oostelijke richting (DB)
Leer - Papenburg - Rheine - Ruhrgebied in zuidelijke richting (DB)
Leer - Groningen in westelijke richting (Arriva, Wiederline)
Esens - Wittmund - Jever - Sande - Wilhelmshaven (NordWestBahn) als zijtak van de spoorlijn Oldenburg - Wilhelmshaven
Ondanks al deze spoorlijnen zijn er slechts elf treinstations in Oost-Friesland:
Burhafe
Emden Hbf
Emden Außenhafen
Esens (Ostfriesland)
Leer (Ostfriesland)
Marienhafe
Norden
Norddeich
Norddeich Mole
Weener
Wittmund
Daarnaast is er een museumspoorlijn, de Museumseisenbahn Küstenbahn Ostfriesland, tussen Norden en Dornum.
Waterwegen en -verkeer
De belangrijkste waterlopen zijn de rivier de Eems, met als zijrivier de Leda, en het Eems-Jadekanaal. Daarnaast zijn er in de veengebieden diverse kleinere kanalen.
Emden heeft verreweg de grootste haven van de regio en is tevens vertrekpunt voor veerboten naar Borkum. Leer en Weener zijn historische havenstadjes langs de Eems. Kleinere veerhavens langs de kust zijn:
Greetsiel
Norddeich (veerdienst naar Juist, Norderney en Baltrum)
Neßmersiel (veerdienst naar Baltrum)
Dornumersiel
Bensersiel (veerdienst naar Langeoog)
Neuharlingersiel (veerdienst naar Spiekeroog)
Carolinensiel/Harlesiel (veerdienst naar Wangerooge)
Tevens bestaat er een beperkte veerdienst bij de monding van de Eems tussen de plaatsen Ditzum en Petkum.
Geschiedenis
Oost-Friesland was een tot de Nederrijns-Westfaalse Kreits behorend graafschap en later vorstendom binnen het Heilige Roomse Rijk.
Inleiding
De streek heeft een bewogen geschiedenis. In de vroege middeleeuwen werd het tot woongebied van Friezen uit West-Friesland (de latere provincie Noord-Holland) en de latere Nederlandse provincies Friesland en Groningen. In de 12e en 13e eeuw vormden de inwoners van het Friese gebied tussen Vlie en Wezer het verbond van de Opstalboom. Als zodanig was Friesland een uit kleine autonome eenheden bestaand gebied, zonder feodale overheersing, waarin niettemin een gezamenlijke wetgeving werd ontwikkeld en toegepast.
Vanuit Oost-Friesland zijn ook het Saterland en de landschappen Land Wursten en Land Würden oostelijk van de Wezer gekoloniseerd.
De Friese autonomieën konden zich alleen handhaven onder hoofdelingen, een zelfbenoemde adel. Terwijl deze in Friesland en Groningen in eeuwenlange vetes terechtkwam, ontwikkelde zich in Oost-Friesland al vroeg een gravengeslacht dat het hele gebied onder zich bracht. Het Fries ging in de loop van de 16e eeuw teloor en werd vervangen door het Nedersaksisch dat meer prestige had, omdat het de taal van de handelssteden in Noord-Duitsland en oostelijk Nederland was geworden. Het is in afnemende mate nog de volkstaal van Oost-Friesland. In de aanpalende Groninger Ommelanden heeft zich een soortgelijk proces afgespeeld.
Het ontstaan van het graafschap in Oost-Friesland
In 1430 wordt er een vrijheidsbond gesloten onder leiding van de hoofdeling Edzard Cirksena van Greetsiel, die gericht is tegen de heersende Focko Ukena. Edzard weet samen met zijn broer Ulrich een eind te maken aan de macht van de Ukena-partij.
Na het huwelijk in 1455 van Ulrik Cirksena met Theda, de kleindochter van zijn tegenstander, wordt het grootste deel van Oost-Friesland verenigd. Slechts de heerlijkheden Jever en Friedeburg handhaven hun zelfstandigheid.
Sibet Attena, een neef en helper van Ulrich krijgt de heerlijkheden Esens, Stedesdorf en Wittmund, die samen het Harlingerland vormen. Het Harlingerland blijft wel onder het oppergezag van de familie Cirksena.
Omdat Ocko I tom Brok het gebied in 1381 als leen had opgedragen aan de graaf van Holland, was de status van de heerser van Oost-Friesland onduidelijk. De heerser in Oost-Friesland besluit de situatie te verbeteren door zich direct tot de keizer te wenden. Keizer Frederik III verheft Ulrich daarom in 1464 tot rijksgraaf. Dit vormt de definitieve breuk met de andere Friese landen, die wel verbonden blijven met het graafschap Holland, waar inmiddels het Bourgondische Huis heerst.
De keizer beleent Ulrich I met het rijksgraafschap in Norden, Emden, Emisgonien in Oost-Friesland.
Consolidatie van het graafschap
Na de dood van Ulrik I regeert zijn weduwe Theda voor hun minderjarige kinderen. Zij weet de bedreigingen door hertog Karel de Stoute van Bourgondië en graaf Gerd van Oldenburg te weerstaan. In 1481 vergroot zij het gebied met de heerlijkheid Fredeburg.
Onder haar zoon Edzard I zijn er twisten met de hoofdelingen van het Harlingerland en het Jeverland en met de prins-bisschop van Münster en de Hanzestad Hamburg. Jeverland en Harlingerland blijven zelfstandig, terwijl Butjadingen zich onderwerpt.
De strijd om de Friese Landen
Met de benoeming van hertog Albrecht van Saksen tot Rijksstadhouder van Friesland door keizer Maximiliaan I ontstaat er een nieuwe situatie. Deze benoeming was de laatste mogelijkheid om heel Friesland onder één heerser te verenigen. Graaf Edzard erkent Albrecht als zijn leenheer. Er breken echter opstanden tegen Albrecht uit in Friesland en de Groninger Ommelanden. Edzard verbreekt het verbond met Albrecht en sluit in 1506 een verbond met Groningen. Edzard wordt nu ook in de Groninger Ommelanden als heerser erkend. In 1512 wordt de primogenituur ingevoerd om de nieuw verworven eenheid te bewaren.
In 1515 staan de opvolgers van Albrecht van Saksen hun rechten op Friesland af aan hertog Karel van Bourgondië, de latere keizer Karel V. Het conflict eindigt in 1517 met een overeenkomst tussen Edzard en Karel van Bourgondië, waarbij Karel de bezittingen van het rijksgraafschap van Edzard erkent.
De Reformatie
Na 1519 vond de Reformatie plaats, die aanvankelijk een tolerant karakter had en waarbij lutheranisme, calvinisme en doopsgezindheid tot ontwikkeling konden komen, maar ook aan de katholieken ruimte liet. Daarin kwam al snel verandering in toen Edzard I in 1528 werd opgevolgd door zijn zoon Enno II. De toen ingezette onderdrukking van het katholicisme had als gevolg dat dit in Oost-Friesland zo goed als verdween. De meeste Oost-Friese kloosters werden geseculariseerd. Daarnaast ontstonden er tegenstellingen tussen lutheranen en gereformeerden. Emden werd een belangrijk centrum voor gevluchte calvinisten uit de Nederlanden die hier veilig waren voor de Inquisitie. De jonge Nederlandse Gereformeerde Kerk hield hier haar eerste synodes en leidde er predikanten op. Tussen 1530 en 1560 was het graafschap een uitwijkplaats voor alle soorten protestanten uit de Nederlanden. Daarna kwam het westelijk deel met de steden Emden en Leer sterk onder invloed van de politieke ontwikkelingen in de Nederlanden. Om de Spanjaarden te verhinderen vanuit deze kant de Nederlanden binnen te vallen, dwingen de Nassaus als leiders van de Nederlandse opstand de Oost-Friese graven toe te staan dat er forten werden aangelegd die door Nederlandse troepen werden bemand. Het calvinisme werd de dominante godsdienst in de westelijke gemeenten, die zich aansloten bij de Nederlandse Gereformeerde Kerk en hun dominees van de Groninger Universiteit betrokken. Het Nederlands werd ingevoerd als taal van school en kerk. Nog steeds ligt op veel preekstoelen in Oost-Friese kerken de Nederlandse Statenbijbel. Maar in de oostelijke streken waar men in de 16e eeuw luthers was geworden, is sindsdien juist het Hoogduits taal van kerk en school. Deze religieuze en taalkundige scheiding bepaalde lang de relaties binnen Oost-Friesland. Pas onder Hannoveraans bewind werd tussen 1830 en 1870 het Nederlands stap voor stap door het Duits vervangen. Dit was een langzaam verlopend proces. Tot in het midden van de 20e eeuw bleef het Nederlands in enkele afgescheiden gereformeerde gemeenten als kerktaal in functie.
De nauwe banden tussen Oost-Friesland en Groningen zijn na de 19e eeuw verloren gegaan. Oost-Friesland werd geïntegreerd in het Duitse Rijk. Maar nog lange tijd bleven rijke Oost-Friese boeren en grootgrondbezitters met het Groningerland bemoeienis houden, door er rechtstreeks of via huwelijk land te verwerven.
Huwelijkspolitiek en gebiedsomvang
In 1517 is er een verdrag gesloten, waarin het huwelijk is gepland van Enno II met Maria van Jever. Enno II verbreekt dit verdrag en huwt in 1529 Anna van Oldenburg. Bij dit huwelijk wordt Butjadingen aan Oldenburg afgestaan en doet Oldenburg afstand van zijn aanspraken op Jever.
Maria van Jever verjaagt daarop in 1531 de Oost-Friese bezetting en draagt in 1532 haar land als leen op aan de hertog van Bourgondië, keizer Karel V. Het Harlingerland wordt leen van Gelre. Maria van Jever vermaakt haar land in 1575 bij testament aan de graaf van Oldenburg. Daarmee gaat het Jeverland definitief voor Oost-Friesland verloren.
De deling van het graafschap van 1589 tot 1591
In 1559 huwt Edzard II met Catharina van Zweden.
Na 1570 is er een twist tussen de broers Edzard II, die luthers is en Jan, die gereformeerd is. Het gevolg is een door de keizer in 1589 bevestigd delingsverdrag, waarbij de ambten Leer, Stickhausen en Greetsiel aan Jan komen. Na de dood van Jan in 1591 wordt de eenheid hersteld. Daarna is er nooit meer een deling geweest.
In 1581 huwt de latere Enno III met Walburgis van Rietberg, de erfgename van het Harlingerland en het graafschap Rietberg. In het verdrag van Berum in 1600 wordt het voormalige Gelderse leen Harlingerland met het rijksgraafschap Oost-Friesland verenigd. In het graafschap Rietberg volgt in 1601 de broer van Enno, graaf Jan, tot zijn dood in 1625 en daarna zijn drie zoons. Deze zijtak van het huis Cirksena sterft uit in 1690.
Strijd tussen de graaf en de standen
Onder Edzard II verscherpen de tegenstellingen tussen de standen van Oost-Friesland. In 1595 is er een revolutie in Emden tegen de graaf, waarna de Staten-Generaal zich in het conflict mengen. Na 1599 is er een Staats garnizoen in Emden, waardoor het land betrokken raakt in de Tachtigjarige Oorlog.
Nadat troepen van Emden in 1608 de grafelijke residentie Aurich hebben geplunderd, bezetten Staatse troepen ook Aurich en Greetsiel. Na het akkoord van Oosterhusen in 1611 komt ook in Leerort een bezetting.
Bij de aanval op de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in 1672 (het rampjaar) verdwijnen de troepen uit Oost-Friesland. De verdergaande twisten leiden dan tot een legering van Pruisische troepen in Greetsiel in 1682, die later naar Emden worden verplaatst.
De graaf wordt rijksvorst
Enno Lodewijk, een zoon van Ulrich II, wordt op 22 mei 1654 op persoonlijke titel tot Duits rijksvorst verheven. Op 18 april 1662 wordt de verheffing uitgebreid tot zijn familie. Oost-Friesland zelf blijft echter nog een graafschap. Een zetel in de rijksvorstenraad van de Rijksdag kan pas in 1667 verworven worden.
De broer van Enno, Edzard Ferdinand huwt gravin Anna Dorothea van Kriechingen, de erfgename van dit rijksgraafschap in Lotharingen. Hiermee ontstaat er een zijtak van het huis Cirksena, die tot zijn uitsterven in 1710 in Kriechingen regeert.
De successie in 1744
Op 20 maart 1691 sluit Christiaan Eberhard een verdrag met de hertogen van Brunswijk-Lüneburg. Volgens dit verdrag gaat de successie bij het uitsterven van het huis Cirksena over aan Brunswijk en krijgt Oost-Friesland bij het uitsterven van Brunswijk het graafschap Hoya en het graafschap Diepholz. De keizer bevestigt dit verdrag echter niet, maar zegt op 10 december 1694 keurvorst Frederik III van Brandenburg de successie toe. Op 10 april 1744 sluit de stad Emden een verdrag met Pruisen, waarin der stad een toekomstige Pruisische successie erkent op voorwaarde dat haar vrijheden behouden blijven.
Als op 25 mei 1744 vorst Karel Edzard zonder erfgenamen overlijdt, bezet het Pruisische garnizoen in Emden direct het hele vorstendom. Protesten van het keurvorstendom Brunswijk-Lüneburg hebben geen effect.
Oost-Friesland onder vreemde heersers
Het Pruisische bewind maakt een einde aan de twisten en laat de oude vrijheden intact. De bevolking heeft voordeel bij het efficiënte Pruisische bestuur.
Na de nederlagen van Pruisen in 1806 en 1807 tegen Frankrijk gaat het grootste deel van zijn gebied verloren in de Vrede van Tilsit. Op 11 november 1807 gaat Oost-Friesland deel uitmaken van het koninkrijk Holland. Met het koninkrijk Holland wordt Oost-Friesland in 1810 deel van het keizerrijk Frankrijk. Na de nederlagen van Napoleon neemt Pruisen het land in 1813 weer in bezit. De onderhandelingen op het Congres van Wenen in 1815 leiden ertoe dat Oost-Friesland bij het koninkrijk Hannover wordt gevoegd. Het nieuwe bewind ondervindt tegenstand van de bevolking.
Economisch breekt een tijd van stilstand aan, en vele Oost-Friezen emigreren naar Amerika.
Na de Pruisisch-Oostenrijkse Oorlog van 1866 werd het koninkrijk Hannover door Pruisen geannexeerd, en daarmee kwam ook Oost-Friesland weer onder Pruisisch bestuur. De regering-Bismarck verbood na 1870 het gebruik van het Fries in het onderwijs en bij de overheid, waardoor de taal langzaamaan verdween naar de marge van de samenleving.
Administratieve indeling omstreeks 1744
ambt Aurich
ambt Berum (inclusief de eilanden Norderney en Baltrum)
heerlijkheid Borssum (bezit van de stad Emden)
heerlijkheid Dornum
ambt Emden
ambt Esens (inclusief het eiland Spiekeroog)
heerlijkheid Evenburg of Loga
ambt Friedeburg
heerlijkheid Gödens
ambt Greetsiel (inclusief het eiland Borkum)
heerlijkheid Jarßum en Oldersum (bezit van de stad Emden)
heerlijkheid Jennelt
ambt Leer
heerlijkheid Lütetsburg
ambt Norden (inclusief het eiland Juist)
ambt Pewsum
heerlijkheid Petkum
heerlijkheid Rysum
ambt Stickhausen
heerlijkheid Up- und Wolthusen (bezit van de stad Emden)
ambt Wittmund
Literatuur
G. Schnath, Geschichte des Landes Niedersachsen
Economie
In de geschiedenis van de regio wisselden periodes met welvaart en tijden van grote economische problemen zich af. In het kustgebied bestond de samenleving uit een kleine bovenlaag en een omvangrijke arme bevolking, wat herhaaldelijk sociale spanningen teweegbracht (vergelijkbaar met de situatie in de gemeente Reiderland in Oost-Groningen).
Landbouw en visserij
De primaire sector is gedurende de gehele geschiedenis de belangrijkste economische factor van Oost-Friesland geweest. Ook vandaag spelen landbouw en visserij nog een belangrijke rol. Vanwege de vele weilanden vormt de melkveehouderij de belangrijkste vorm van landbouw. Daarnaast vindt men in de kustgebieden steeds meer schapenteelt, in het bijzonder op dijkhellingen. De veehouderij heeft enkele typisch Oost-Friese dierenrassen voortgebracht, waaronder het Oost-Friese paard (Ost-Fries, ternauwernood gered), het Oost-Friese melkschaap, de oorspronkelijke Friese zwartbontrunderen (bijna uitgestorven, want weggeconcurreerd door het in de VS ontwikkelde zwartbontras Holstein-Friesian), de Emdener gans (Emder Gans) en het eveneens zeldzaam geworden kippenras Oost-Friese meeuw (Ostfriesische Möwe).
De akkerbouw concentreert zich in het Reiderland, waar graan en koolzaad verbouwd wordt. De visserij vindt plaats vanuit een van de vele havens aan de kust. Zowel de vis- als garnalenvangst zijn van belang.
Industrie
De regio is een van de minst geïndustrialiseerde van Duitsland. Emden is de enige industriestad in het gebied. Een belangrijke werkverschaffer is de Volkswagenfabriek bij die stad. In Leer zijn veel rederijen gevestigd. Daarnaast werken veel Oost-Friezen bij de Meyer Werft in Papenburg en bij de chemische industrie in Wilhelmshaven.
Tegenwoordig wordt in Oost-Friesland veel windenergie gewonnen. Het vlakke land is daar ideaal voor. Er zijn verscheidene windmolenparken in de regio en er staan bovendien enkele off-shoreparken gepland in de Waddenzee.
Toerisme
Een belangrijke bron van inkomsten is het kust- en eilandtoerisme. Vele Duitsers brengen hun vakantie door aan de kust of op een van de Waddeneilanden. Sinds enkele decennia wint ook het 'binnenlandse' toerisme aan belang. Vooral het coulisselandschap en de veengebieden met de vele kanalen zijn erg in trek. Hier zijn een groot aantal fiets-, wandel- en kanoroutes uitgezet. Er zijn ook gecombineerde fiets-kanoroutes, waarvoor speciale Paddel- und Pedalstationen zijn aangelegd.
Probleemgebied
Ondanks de relatieve welvaart behoort Oost-Friesland tot een van de economisch zwakste gebieden van voormalig West-Duitsland. De werkloosheidsgraad is hoog en veel jongeren trekken weg, onder andere vanwege het geringe onderwijsaanbod. Enkele plattelandsgebieden zien zich inmiddels geconfronteerd met toenemende vergrijzing. Desondanks is het geboortecijfer een van de hoogste van Duitsland en blijft de bevolking op peil. Er vindt ook op bescheiden schaal immigratie plaats van renteniers uit andere delen van Duitsland en van Volksduitsers (zogenoemde Spätaussiedler) uit Midden- en Oost-Europa en de voormalige Sovjet-Unie. Sinds enkele jaren is het grensgebied met Nederland (district Leer) een geliefde vestigingsplaats voor Nederlanders, die aangetrokken worden door de lage grond- en huizenprijzen en de rust en ruimte in Oost-Friesland. Door sommige nieuwkomers ontstaan her en der integratieproblemen.
Politiek en bestuur
Hoewel Oost-Friesland politiek geen eenheid is - de laatste vorm van eenheid, het Regierungsbezirk Ostfriesland, verdween in 1978 - is er in politiek opzicht wel een belangrijke overeenkomst tussen de vier Kreise waar het gebied uit bestaat: het stemgedrag.
Oost-Friesland is een links bolwerk, waar de SPD bijna altijd de meerderheid van de stemmen behaalt. Bij de Bondsdagverkiezingen in 2005 was kieskring 25 Emden-Aurich (bestaande uit het Landkreis Aurich en de stad Emden) buiten het Ruhrgebied de enige waar de SPD de absolute meerderheid behaalde. In kieskring 26 Unterems (bestaande uit de Landkreise Leer en Emsland) is een scherp onderscheid zichtbaar tussen het katholieke, massaal op de CDU stemmende Eemsland en het protestantse, in meerderheid op de SPD stemmende Landkreis Leer. In kieskring 27 Friesland-Wilhelmshaven (bestaande uit de Landkreise Wittmund, Friesland en de stad Wilhelmshaven) was de SPD eveneens de grootste partij, hoewel de CDU in Wittmund sterker staat dan elders in Oost-Friesland. Opvallend is eveneens dat de Linkspartei voor een links bolwerk als Oost-Friesland relatief zwak scoorde met 4,5 tot 5% van de stemmen. Ook de andere partijen scoren onder het landelijk gemiddelde. De opkomst in het gebied is gemiddeld voor Duitsland.
Bestuurlijk zijn de Landkreise onderverdeeld in gemeenten, die meerdere Ortsteile met eventueel een eigen dorpsraad kunnen hebben, of samenwerkingsgemeenten (Samtgemeinden) waarin een aantal gemeenten samenwerken. De kreisfreie Stadt Emden is niet onderverdeeld in gemeenten. Vooral in de jaren zeventig is het aantal gemeenten door herindelingen sterk teruggedrongen.
Bevolking
De regio Oost-Friesland bestaat uit de volgende onderdelen:
Landkreis Leer 171.483 (1-1-2021)
Landkreis Aurich 190.178 (1-1-2021)
Landkreis Wittmund 57.384 (1-1-2021)
Emden (Stad) 49.874 (1-1-2021)
De regio had daarmee in 2021 een totale bevolking van 468.919 inwoners (iets minder dan de provincie Drenthe).
Grootste plaatsen
Emden 49.874 inwoners
Leer 34.958 inwoners
Wittmund 20.433 inwoners
Norden 17.666 inwoners
Aurich 12.555 inwoners
Cultuur
Oost-Friesland wijkt behalve landschappelijk vooral in cultureel opzicht af van de rest van Duitsland. De bevolking voelt zich sterk verbonden met de Oost-Friese identiteit, veel meer dan in de meeste andere regio's. De Oost-Friese cultuur uit zich in de streektaal, streekspecialiteiten, gewoonten en gebruiken en ten dele zelfs godsdienstig.
Taal
Aanvankelijk werd in Oost-Friesland een variant van het Oosterlauwers Fries gesproken, maar dat is in de zeventiende en achttiende eeuw geheel verdrongen door Nedersaksische dialecten uit het omliggende gebied. De huidige spreektaal in Oost-Friesland is dus een Nedersaksisch dialect, dat beïnvloed werd door het Nederlands en het Fries en daarom afwijkt van de meeste andere Nedersaksische dialecten. Het is nauw verwant aan het Gronings en dan vooral aan het Westerwolds. Vrij veel woorden komen (deels) met elkaar over een, bijvoorbeeld Scheuvel (Gronings) en Schöfel (Oost-Fries) voor schaats.
Hoewel het oorspronkelijke Fries uit Oost-Friesland zelf is verdwenen, is de taal niet helemaal uitgestorven. In het iets ten zuiden van Oost-Friesland gelegen Saterland wordt door zo'n 1000 tot 2500 nakomelingen van in de middeleeuwen voor stormvloeden gevluchte Oost-Friezen nog Saterfries gesproken. Dit gebied lag lange tijd geïsoleerd tussen grote veenmoerassen, waardoor de taal zich hier goed kon handhaven. Tegenwoordig wordt ook dit 'kleinste taaleiland van Europa' echter met uitsterven bedreigd, hoewel de laatste jaren het besef is gegroeid dat het Saterfries een bijzonderheid voor het gebied betekent. Er wordt dan ook steeds meer aandacht aan de taal besteed en ze is erkend als minderheidstaal onder het Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden.
Bij de benoeming van het huidige dialect van Oost-Friesland ontstaat de nodige verwarring omdat de sprekers het zelf gemakshalve vaak Ostfriesisch (Oost-Fries) noemen in plaats van het in feite juistere Ostfriesisches Platt (Oost-Fries Platduits), wellicht mede hierdoor is dit dialect als Eastern Frisian opgenomen in de Ethnologue, weliswaar correct onder de Low-Saxon-talen, maar met daarbij weer wel onjuiste verwijzingen naar Saterfries als alternatieve namen (dit wordt nog gecorrigeerd). Andere indelingen zoals Linguasphere spreken correcter van Eastern Frisian Lower Saxon (Oost-Fries Nedersaksisch).
Tegenwoordig staat ook het Oost-Friese Platduits onder druk van de bestuurstaal, het Hoogduits. Uit taalonderzoeken blijkt dat volwassenen weliswaar in overgrote meerderheid het dialect beheersen, maar ouders geven de taal steeds minder door aan hun kinderen. Het gevolg is, dat onder jongeren nog slechts zo'n 20% het dialect actief beheerst en ruim de helft de spreektaal kan verstaan. Enkele dialectorganisaties zetten zich in voor de instandhouding van het Oost-Friese dialect, dat als Nederduitse spreektaal is erkend door de Duitse regering onder bovengenoemd handvest.
Godsdienst
Oost-Friesland is in overgrote meerderheid protestants, net als bijna het gehele noorden van Duitsland. Opvallend is echter, dat er een grote diversiteit bestaat aan protestantse kerkgemeenschappen.
In het Reiderland, alsmede in de dorpen langs de oostkant van de Eems en in de Krummhörn - grofweg in het gehele gebied ten westen van de lijn Papenburg-Leer-Norden - is men overwegend calvinistisch, net als in Nederland. De dorpskerken behoren hier bijna allemaal tot de Evangelisch-reformierte Kirche, te vergelijken met de Nederlandse Hervormde Kerk. De andere delen van Oost-Friesland zijn hoofdzakelijk luthers, net als verreweg de meeste protestanten in Duitsland. Er bevinden zich echter verspreid door de regio ook een groot aantal evangelische Freikirchen, protestantse kerken die zich niet bij een door de staat erkende organisatie hebben aangesloten. Het gaat in Oost-Friesland vooral om doopsgezinden (mennonieten) en baptisten. Daarnaast zijn er kleinere gemeenschappen van methodisten, gereformeerden (evangelisch-altreformierten), zevendedagsadventisten en evangelische vernieuwingsbewegingen.
Rooms-katholieke kerken zijn haast uitsluitend in de steden te vinden en hebben veel aanhang onder naoorlogse vluchtelingen. Een uitzondering vormt het veengebied in het uiterste zuiden van het Overledingerland, waar zich vanuit het Eemsland kleine katholieke gemeenschappen hebben gevestigd.
Volgens gegevens van de lutherse kerkprovincie (Sprengel Ostfriesland) zijn 266.000 Oost-Friezen (57,2%) luthers, 80.000 (17,2%) hervormd en 36.000 (7,7%) katholiek. De Freikirchen komen daar nog bij, waardoor in totaal bijna 85% van de Oost-Friezen is aangesloten bij een kerk.
Eten en drinken
Thee
Het belangrijkste kenmerk van Oost-Friesland in culinair opzicht is de theecultuur. De gemiddelde Oost-Fries drinkt 2,5 kilogram thee per jaar, wat tienmaal zo hoog is als het Duitse gemiddelde en zelfs ruim driemaal zo hoog als het Nederlandse gemiddelde van 811 gram per persoon per jaar. Doordat Oost-Friese handelaren in de zeventiende eeuw vanuit Nederland thee naar de regio brachten, ontstond een levendige handel in deze nieuwe drank, aanvankelijk als medicijn. In de achttiende eeuw verspreidde de thee zich over geheel Oost-Friesland en werd het dé nationale drank. Tegelijkertijd voltrok zich een drastische daling van de bierconsumptie, omdat bier destijds een stuk duurder was. Koffie wordt nauwelijks gedronken en gasten zal dan ook in de regel automatisch thee voorgezet worden.
Traditioneel drinken Oost-Friezen tot viermaal per dag drie kopjes thee: bij het ontbijt, tijdens de typisch Oost-Friese theepauze 's ochtends (het zogenoemde Elf-Ührtje of Elfuurtje, de uitspraak is nagenoeg gelijk), 's middags rond drie uur (theetijd) en tot slot 's avonds. Gebruikelijk is het de thee te serveren met een speciaal servies, bestaande uit een Teebüs (theebus), Trekpot (trekpot, theepot) en bijbehorende Koppen of Kopkes. Eerst doet men een Kluntje (klontje kandijsuiker) in het kopje, dan wordt de thee geschonken en nadien voegt men met een Roomleppel (theelepel) een Wulkje Room (wolkje room) toe. Er wordt niet in de thee geroerd. Men verwacht dat iedereen ten minste drie kopjes drinkt.
De thee die men in Oost-Friesland schenkt is een Oost-Friese melange van zwarte theesoorten, afkomstig uit Assam, van Ceylon, Java, Sumatra en uit Darjeeling. Deze wordt door een van de drie grote theeproducenten uit de streek gemaakt: Bünting, Thiele & Freese en de Ostfriesische Tee Gesellschaft Laurens Spethmann. In het Oost-Friese Theemuseum in Norden worden de geschiedenis en de gebruiken rond thee uitgebreid behandeld.
Overige dranken
Een andere regionale drank is de Kruiden, een kruidenbitter van 32% die bijna als medicijn geldt. Daarnaast worden diverse brandewijnen en rum geschonken.
Eten
Net als de taal lijkt ook de Oost-Friese keuken sterk op de Nederlandse. Een specialiteit is bijvoorbeeld boerenkoolstamppot, echter niet met aardappelen maar met uien, havergrutten en spek. De gekookte aardappelen worden los geserveerd, samen met Pinkel (metworst). Andere gerechten zijn Mehlpütt/Puffert (deegballetjes), wittekool- en koolraapstamppot, Sniertjebraa (met braadvlees) en verschillende soepen (bonensoep, pruimensoep, aardappelsoep).
Gerechten die speciaal tijdens de jaarwisseling gegeten worden, zijn Rullekes (opgerolde nieuwjaarskoek) en Speckendicken (spek- en worstpannenkoek). Beide worden ook in Groningen geproduceerd en geconsumeerd (zie Nieuwjaarsrolletjes en Spekdik).
Gewoonten en gebruiken
Bekende Oost-Friese sporten zijn Boßeln (onderhands klootschieten), Klootschiessen (bovenhands klootschieten vanaf een kleine schans), fierljeppen en schaatsen.
Tot de gebruiken behoren het Martinisingen (Sint-Maarten), waarbij onder andere Peepernööten gegeven worden, het maken van een takkenboog door de buren voor nieuwe bewoners, paasvuren en het zogenoemde Brautpfadlegen (bruidspadmaken). Deze laatste traditie gaat terug op de sage dat de bruidegom van een hovelingsdochter op weg naar de bruiloft door een rivaal wordt doodgeslagen en de bruid aan de baar van haar geliefde van louter hartzeer eveneens sterft. Hun gezamenlijke begrafenisstoet wordt daarop bedolven onder een regen van bloemen. Deze legende wordt ieder jaar met Hemelvaartsdag in Aurich en Norden nagespeeld waarbij kinderen een kleurrijk bloementapijt met diverse motieven op straat leggen.
Media
Dagbladen
Ostfriesen-Zeitung - krant voor geheel Oost-Friesland, met edities in Aurich, Emden en Leer (Eigenaar ZGO)
Anzeiger für Harlingerland - district Wittmund (Eigenaar: Wilhelmshavener Zeitung)
Borkumer Zeitung - Borkum (Eigenaar ZGO)
Emder Zeitung - Emden en omgeving (Eigenaar: Nordwest Zeitung)
General-Anzeiger - Overledingerland (Rhauderfehn) (eigenaar: ZGO)
Norderneyer Badezeitung - Norderney (Eigenaar SKN)
Ostfriesischer Kurier - voormalig district Norden (Eigenaar: SKN)
Ostfriesische Nachrichten - voormalig district Aurich (Eigenaar ZGO)
Rheiderland-Zeitung - Reiderland (Weener)
Tijdschriften
Het enige tijdschrift in de regio is het algemene maandblad Ostfriesland Magazin, dat behalve nieuws ook over historische en culturele wetenswaardigheden bericht. Eigenaar is SKN uit Norden.
Radio en tv
De radiozender voor Oost-Friesland is Radio Ostfriesland, een zogenoemde burgerradio die in 1996 werd opgestart. Sinds 2005 is er ook een regionaal televisiestation, de Friesischer Rundfunk.
Trivia
In de jaren zeventig van de vorige eeuw werden enkele van de Tiroler seksfilms in Oost-Friesland gemaakt waarin de lokale cultuur op de hak werd genomen (o.a. Der Ostfriesen Report). De bekende grappen over de vermeende "domheid" van de Oost-Friezen worden breed uitgemeten, de grappen worden daardoor een karikatuur van zichzelf. De opnamen zijn o.a. gemaakt rond Norden en Greetsiel.
De NDR heeft de draak met deze vooroordelen gestoken met de campagne Das beste am Norden.
Zie ook
Portaal Oost-Friesland op de Duitse Wikipedia
Externe links
Landschap Oost-Friesland (Ostfriesische Landschaft)
VVV Oost-Friesland
Oost-Friese 'ambassade'
Rijksgraafschap
|
Radio en tv
De radiozender voor Oost-Friesland is Radio Ostfriesland, een zogenoemde burgerradio die in 1996 werd opgestart. Sinds 2005 is er ook een regionaal televisiestation, de Friesischer Rundfunk.
| 1 |
radiozender, radiostation, radioomroep
|
7,032 |
DepartAction
|
1145614
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kee%20en%20Janus%20naar%20Berlijn
|
Kee en Janus naar Berlijn
|
Kee en Janus naar Berlijn is een Nederlandse stomme film uit 1923 van Alex Benno, die ook het verhaal schreef. De film heeft als alternatieve titel Kee en Janus in Duitschland.
De film heeft heden ten dage geen bekende kopieën meer en moet als verloren worden beschouwd.
Verhaal
Kee en Janus zijn inwoners van de Amsterdamse wijk De Jordaan. Als op een dag Janus thuis komt blijkt hij een som geld gewonnen te hebben in de loterij Altijd Noppes. De prijs bedraagt 668 gulden en de twee kunnen hun geluk niet op. Ze besluiten naar Berlijn op vakantie te gaan want daar schijnt volgens de baas van Janus het leven veel goedkoper te zijn dan in Nederland. Na jaren van armoe nemen ze het er flink van aldaar, maar het blijkt toch duurder uit te komen dan gedacht.
In het hotel waar de twee verblijven ziet het personeel hun liever vertrekken, vanwege de overlast en hun onstuimige gedrag.
Als Janus besluit te gaan zingen, is de maat vol bij het hotelpersoneel en worden ze het hotel uitgezet. Kee heeft er dan genoeg van en wil naar huis, maar bij de Duitse douane moeten ze hun goederen en cadeaus inleveren omdat ze de invoerrechten niet kunnen betalen.
Rolverdeling
|-
| Adrienne Solser || Kee Mol
|-
| Kees Pruis || Janus Mol
|}
Nederlandse verloren film
Film uit 1923
Stomme film
Komische film
Zwart-witfilm
|
In het hotel waar de twee verblijven ziet het personeel hun liever vertrekken, vanwege de overlast en hun onstuimige gedrag.
Als Janus besluit te gaan zingen, is de maat vol bij het hotelpersoneel en worden ze het hotel uitgezet. Kee heeft er dan genoeg van en wil naar huis, maar bij de Duitse douane moeten ze hun goederen en cadeaus inleveren omdat ze de invoerrechten niet kunnen betalen.
| 1 |
vertrek, vertrekactie, vertrekplaats
|
3,470 |
BankOrCreditUnion
|
757836
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Paul%20Iwan%20Hogguer
|
Paul Iwan Hogguer
|
Paul Iwan Hogguer (Amsterdam, 7 februari 1760 – aldaar, 20 november 1816) was een Nederlandse bankier. Hij was tevens de eerste directeur van De Nederlandsche Bank, en burgemeester van Amsterdam.
Familie
De familie Hogguer (of: Högger) stamt oorspronkelijk uit St. Gallen in Zwitserland. Na goede verdiensten te hebben gemaakt in de lakenhandel begonnen zij steeds meer als bankiers op te treden, onder andere aan het Franse Hof. Hiervoor werd een bankiersfirma in Genève opgericht Gebroeder Hogguer & Co. De erg Duits klinkende naam werd hierbij verfranst tot Hogguer. De familie verstrekte grote leningen aan het Franse, Zweedse en Russische vorstenhuis. Dit leverde verschillende adellijke titels op, waaronder die van baron.
Paul Iwans vader Daniël baron Hogguer (1722-1793) was een hugenoot die vanuit Genève naar Amsterdam kwam en daar een bloeiend handels- en bankiershuis opbouwde. Deze Daniël Hogguer was in tweede echt getrouwd met de uit Stettin (Pruisen) afkomstige Henriette de Mauclerc (1730-1794). Paul Iwan is getrouwd geweest met Anna Maria Ebeling (1767-1812), de dochter van Ernestus Ebeling. Toen deze kwam te overlijden hertrouwde hij in 1814 met Cornelia Margaretha van Weede (1769-1837). Een broer van Paul Iwan was Jan Willem Hogguer (1755-1838), die onder andere als Nederlands diplomaat aan het Portugese (1783-1790) en het Russische Hof verbonden was (1791-1795).
Bij Koninklijk Besluit van 16 september 1815 werd Hogguer verheven in de Nederlandse adel en verkreeg het predicaat jonkheer. De zoon van zijn broer Jan Willem werd in 1847 ingelijfd in de Nederlandse adel met de titel van baron op allen.
Handelshuis Hogguer
Enige tijd is Paul Iwan Hogguer als partner verbonden geweest in de firma Henri Fizeaux & Co.. Later richtte Paul Iwan een eigen handels- en bankiershuis op. Dit deed hij met een andere hugenoot, namelijk Georg Grand. Hun handelshuis was genaamd Hogguer, Grand & Co.. De invloed van dit handelshuis nam steeds verder toe, en op het toppunt van zijn succes moest Paul Ivan Hogguer alleen het handelshuis Hope voor zich dulden. Het grote succes van het huis, met name ook in de Oostzeehandel, bleef ook voor de stadhouders niet onopgemerkt. De stadhouder Willem V benoemde Jan Willem Hogguer als hun representant aan het Russische Hof in 1790. In die hoedanigheid werden ook nog leningen door Hogguer, Grand en Co. aan Catharina de Grote verstrekt.
De zaken verliepen zo voorspoedig, dat een groot pand op de hoek van de Herengracht en de Nieuwe Spiegelstraat kon worden aangekocht. Aan het succes van Hogguer, Grand en Co. kwam in 1795 met de intocht van de Fransen in de Republiek een einde. Dit jaar leidde een lange periode van teloorgang van Amsterdam als centrum van de financiële wereld in. Veel Nederlandse kooplieden en bankiers weken uit naar Engeland (Londen). De bekendste hiervan is Henry Hope. Hogguer bleef echter in Amsterdam.
Door de patriotten werd Paul Iwan Hogguer in eerste instantie met argusogen bekeken, mede door zijn goede relatie met de Stadhouder. In 1798 speelde Hogguer nog een belangrijke rol bij het voorkomen van een voedselopstand in Amsterdam, doordat hij financieel garant stond voor de levering van een grote hoeveelheid graan aan de stad.
Na de komst van koning Willem I kreeg Hogguer nog een rol in de herinrichting van een aantal instellingen in het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden. Zo adviseerde hij de koning bij de oprichting van De Nederlandsche Bank in 1814. Van deze instelling werd hij zelf de eerste directeur. Daarnaast adviseerde hij de vorst nog bij de oprichting van een nieuwe handelsmaatschappij, die uiteindelijk in 1824 tot stand kwam in de vorm van de Nederlandsche Handel-Maatschappij. De oprichting hiervan maakte hij echter niet meer mee, aangezien hij in 1816 overleed.
Functies
poorter van Amsterdam, vanaf 21 april 1778
schepen van Amsterdam, 1791
commissaris van Zeezaken te Amsterdam, 1792
schepen van Amsterdam, 1793
commissaris van Zeezaken te Amsterdam, van 1794 tot 1795
bankier, lid firma Hogguer, Grand & Co.
lid Vergadering van Notabelen voor het departement Zuiderzee, 29 maart 1814
president De Nederlandsche Bank, van 1814 tot 1816
burgemeester van Amsterdam, van 1814 tot 19 november 1816
lid stedelijke raad van Amsterdam, van 1815 tot 19 november 1816
Trivia
Het familiegraf van de familie Hogguer is te vinden in de Grote Kerk van Beverwijk.
In Amsterdam is een straat naar Paul Iwan Hogguer genoemd, de Burgemeester Hogguerstraat in tuinstad Slotermeer. In den beginne noemden Amsterdammers deze straat spottend de Burgemeester Hoge Huurstraat.
Nederlands bankier
Burgemeester van Amsterdam
Lid van de Vergadering van Notabelen
|
Paul Iwan Hogguer (Amsterdam, 7 februari 1760 – aldaar, 20 november 1816) was een Nederlandse bankier. Hij was tevens de eerste directeur van De Nederlandsche Bank, en burgemeester van Amsterdam.
| 2 |
bank, kredietunie, financiële dienst
|
5,056 |
TravelAction
|
1991816
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/George%20Aylwin%20Hogg
|
George Aylwin Hogg
|
George Aylwin Hogg (1915 - 22 juli 1945) was een Brits journalist en avonturier, die in China bekendstaat als een held omdat hij tijdens de Tweede Chinees-Japanse Oorlog samen met Rewi Alley 60 weeskinderen in veiligheid bracht voor het Japanse leger. Hij deed dit door met hen te voet een 1100 kilometer lange tocht te maken door de bergen.
Biografie
Jonge jaren
Hogg groeide op in het kleine plaatsje Harpenden in Engeland. Hij studeerde aan de St. George's School.. Na deze school te hebben afgemaakt, ging hij studeren aan het Wadham College in Oxford, alwaar hij de titel Bachelor of Arts haalde.
In 1937 vertrok hij met de Queen Mary naar New York, waarna hij al liftend de Verenigde Staten doorreisde. Hij bezocht onder andere zijn tante Muriel Lester (een bekende Britse pacifist en vriendin van Gandhi). Samen reisden ze af naar Japan.
Leven in China
Hogg deed als onafhankelijk journalist voor Associated Press verslag van de Tweede Chinees-Japanse oorlog. In januari 1938 vertrok hij naar Sjanghai, alwaar hij de Nieuw-Zeelandse zuster Kathleen Hall hielp om voedsel en medicijnen naar de communisten te smokkelen. Hij was in deze periode getuige van de wreedheden van het Japanse leger tegen de Chinese bevolking waaronder het bloedbad van Nanjing, wat voor hem reden was om in China te blijven. In de provincie Shaanxi werd hij goede vrienden met de Communistische generaal Nie Rongzhen. Samen met hem was hij betrokken bij enkele guerrilla-aanvallen op de Japanners. Hij schreef over deze periode een boek getiteld "I See a New China".
Hogg raakte betrokken bij de Gung-Ho-beweging van de Nieuw-Zeelandse communist Rewi Alley. Hij hielp Alley een armoedig weeshuis waar 60 weesjongens verbleven te runnen. Hij hielp het weeshuis onder andere aan voedsel in de vorm van groenten en gierst door een oude katoenplantage nabij het weeshuis om te vormen tot een akker. De jongens in het weeshuis noemden hem "Ho Keu" in plaats van Hogg. Om hun respect te winnen, ondernam Hogg veel activiteiten met de jongens zoals zingen, zwemmen, sporten en wandelingen. Hogg adopteerde zelf vier van de kinderen; de broers Nie Guangchun, Nie Guranghan, Nie Guangtao en Nie Guangpei. Hogg’s werk werd gefinancierd door de Chinese Industrial Cooperatives (CIC), eveneens georganiseerd door Alley.
De vlucht
Eind 1944 werd het weeshuis doorzocht door het Nationalistische leger van China, welke de jongens wilde rekruteren als kindsoldaten. Hogg werd gearresteerd toen hij weigerde hier aan mee te werken. Na zijn vrijlating, besloot hij met de jongens te vluchten naar Shandan in de provincie Gansu; 1100 kilometer verderop.
De tocht werd in twee etappes opgezet. De eerste 33 jongens vertrokken in november 1944 en de overige 27 in januari 1945. Ze moesten te voet door onder andere de besneeuwde bergen trekken. Na een maand reizen kwamen ze aan in Lanzhou, alwaar Hogg zes dieselvrachtwagens huurde om de rest van de afstand af te leggen.
In maart 1945 kwamen Hogg en de jongens aan in Shandan. Alley huurde hier voor hen een paar oude tempels, die door Hogg werden omgebouwd tot klaslokalen en werkplaatsen. De nieuwe school werd gesteund door Nieuw-Zeelanders, die later de “New Zealand China Friendship Society” vormden.
Dood
In juli 1945 liep Hogg een tetanusinfectie op toen hij zijn teen openhaalde tijdens een potje basketballen. Twee van de jongens vertrokken om medicijnen te halen, maar dat mocht niet baten. Hogg stierf op 22 juli na een ziekbed van drie dagen.
Hij werd net buiten het nieuwe weeshuis begraven. Op zijn grafsteen staat een citaat uit zijn favoriete gedicht:
Amper een maand na zijn dood eindigde de Tweede Chinees-Japanse Oorlog.
Nasleep
Hoggs leven in China is, zij het in aangepaste vorm, verwerkt tot de film The Children of Huang Shi. Hierin speelt Jonathan Rhys Meyers de rol van Hogg.
Hoggs leven wordt beschreven in het boek Ocean Devil: The Life and Legend of George Hogg door James MacManus.
Bibliografie
I See a New China door George Hogg,
Ocean Devil: The Life and Legend of George Hogg door James MacManus,
Fruition: The story of George Alwin Hogg door Rewi Alley
Brits journalist
|
De tocht werd in twee etappes opgezet. De eerste 33 jongens vertrokken in november 1944 en de overige 27 in januari 1945. Ze moesten te voet door onder andere de besneeuwde bergen trekken. Na een maand reizen kwamen ze aan in Lanzhou, alwaar Hogg zes dieselvrachtwagens huurde om de rest van de afstand af te leggen.
| 1 |
reizen, vervoer, bestemming
|
10,825 |
FoodService
|
255328
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ontvoering%20van%20Claudia%20Melchers
|
Ontvoering van Claudia Melchers
|
De ontvoering van Claudia Melchers verwijst naar de ontvoering van de dochter van de vermogende Nederlandse industrieel Hans Melchers op 12 september 2005 in Amsterdam. Twee dagen later werd ze weer vrijgelaten.
Ontvoering
Claudia Margaretha Melchers (Ruurlo, 6 mei 1969), naast dochter van Hans Melchers mede-eigenaar van een cateringbedrijf en moeder van twee jonge kinderen, werd op 12 september 2005 vanuit haar woning aan de Jan van Eijckstraat in Amsterdam ontvoerd door drie personen die in elk geval Engels spraken.
Achteraf werd duidelijk dat ze eerder op de avond telefonisch was bedreigd, waarna ze had geprobeerd haar partner en een vriend te bellen, die echter niet opnamen. Ze kon wel haar buurman bereiken. Deze was samen met haar kinderen van 3 en 5 jaar in de woning aanwezig en was getuige van de ontvoering; hij werd vastgebonden achtergelaten. Melchers werd in een beige plastic kist het huis uitgedragen. In de woning werd een briefje gevonden waarop 300 kg cocaïne als losgeld werd geëist.
Ze sloot een deal met haar ontvoerders om in plaats van de geëiste 300 kilo cocaïne, 5 miljoen euro te betalen. De mannen lieten haar daarop vrij, onder voorbehoud dat zij in contanten een voorschot zou betalen en de rest later via de bank zou overmaken. De 39-jarige Louellar R. uit Rotterdam reisde daarop tot tweemaal toe af naar Amsterdam om het voorschot van 50.000 euro namens Izaan Moenir-Alam in ontvangst te nemen.
Twee dagen later, in de nacht van 14 op 15 september, werd Melchers in Park Sonsbeek in Arnhem door haar ontvoerders ongedeerd vrijgelaten. Uit de verklaring van Melchers zou blijken dat ze ergens in de Nederlands-Duitse grensstreek was vastgehouden. Na haar vrijlating werd duidelijk dat ze tijdens haar ontvoering werd vastgehouden op een bungalowpark bij Stroombroek even ten noorden het dorpje Braamt, vlak bij Doetinchem. Volgens de politie en de familie was er geen losgeld betaald; er zou in het geheel geen contact met de ontvoerders geweest zijn.
Enkele aspecten van deze ontvoering riepen vragen op. Zo was niet duidelijk waarom Melchers na de bedreigingen niet de politie belde. De losgeldeis van 300 kg cocaïne was opmerkelijk. Door vader Hans Melchers werd een drugsconnectie echter uitdrukkelijk ontkend. Hij liet in enkele landelijke dagbladen van 26 september een advertentie plaatsen waarin een beloning van één miljoen Amerikaanse dollar werd uitgeloofd voor informatie die zou leiden tot de aanhouding van de daders. Verder kondigde hij gerechtelijke stappen aan tegen enkele kranten en het televisieprogramma NOVA, omdat die naar zijn zin te veel hadden gesuggereerd dat er van een drugsconnectie sprake was.
Op 23 februari 2011 was Izaan Moenir-Alam te zien in het televisieprogramma Pauw & Witteman. In dit programma sprak hij openlijk over de ontvoering van Melchers en hoe deze verlopen is. In het interview werd duidelijk dat de aanleiding van de ontvoering een (later foutief gebleken) belastingaanslag betrof. De familie van Melchers deed aangifte tegen de VARA en de presentatoren van het programma, vanwege de manier waarop het interview verliep.
Onderzoek
Uit het onderzoek bleek dat het huisje waarin Melchers was vastgehouden, gehuurd was op naam van Anita H. Zij is de (ex-)vrouw van Izaan Moenir-Alam, die hierdoor snel als hoofdverdachte in beeld zou komen. Op 23 oktober werd hij in Rio de Janeiro aangehouden. Daarvoor werden er al andere verdachten aangehouden: Quentin W. en Lorenzo, de neef van de hoofdverdachte Izaan Moenir-Alam, werden beiden aangehouden op de Nederlandse Antillen. Op 29 september werd Quentin W., begeleid door twee rechercheurs van het RST, op het vliegtuig naar Nederland gezet.
Veroordelingen
Op 1 november 2006 werd Louellar R. veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf, waarvan zes maanden voorwaardelijk. Op 9 november 2006 werden twee mannen veroordeeld, omdat zij de hoofdverdachte hadden geholpen met de ontvoering. Quentin W. kreeg zes jaar cel en Patricio W. drie jaar cel, waarvan één jaar voorwaardelijk.
Hoofdverdachte Izaan Moenir-Alam werd op 24 oktober 2007 schuldig bevonden aan ontvoering, gijzeling en poging tot afpersing en kreeg tien jaar gevangenisstraf, maar in hoger beroep werd deze straf op 30 december 2008 verlaagd tot acht jaar. Zijn neef Lorenzo kreeg op 1 mei eerder dat jaar acht jaar gevangenisstraf, wat in hoger beroep werd gehandhaafd.
Misdrijf in 2005
Strafzaak in Nederland
Geschiedenis van Amsterdam
Melchers, Claudia
|
Ontvoering
Claudia Margaretha Melchers (Ruurlo, 6 mei 1969), naast dochter van Hans Melchers mede-eigenaar van een cateringbedrijf en moeder van twee jonge kinderen, werd op 12 september 2005 vanuit haar woning aan de Jan van Eijckstraat in Amsterdam ontvoerd door drie personen die in elk geval Engels spraken.
| 1 |
maaltijdservice, catering, voedselvoorziening
|
5,655 |
WorkersUnion
|
3738120
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Louis%20Bernard
|
Louis Bernard
|
Louis Bernard (Lobbes, 26 november 1878 - 2 mei 1959) was een Belgisch senator en burgemeester.
Levensloop
Louis Bernard werkte in de metaalindustrie als draaier van walsrollen. Hij was betrokken bij de stichting van de vakbond van walsrollendraaiers in de industriële bekkens in de regio Charleroi en was er van 1905 tot 1913 de voorzitter van. Na de Eerste Wereldoorlog hielp Bernard met de heropbouw van de vakbond en leidde hij ze opnieuw, tot de integratie van de vakbond in de Centrale der Metaalindustrie van België.
In april 1911 was hij medeoprichter van een coöperatieve winkel in Lobbes, die kruidenierswaren en textiel verhandelde. Bernard werd de verantwoordelijke van deze winkel en nam in 1912 ontslag als metaalarbeider om zich voluit aan deze taak te wijden. De winkel werd in 1922 uitgebreid met een filiaal en aan het imperium werden ook nog een volkshuis (in 1923), een feestzaal (in 1927) en een apotheek (in 1930) toegevoegd. De coöperatieve ging tevens samenwerken met de coöperatieve bakkerij van Boussu-lez-Walcourt en ging uiteindelijk op in Les Magasins Généraux in Philippeville, een groot verbond van coöperatieven in de streek tussen Samber en Maas. Louis Bernard zetelde in de raad van beheer van dit verbond en werd er in 1932 de voorzitter van. Ook werkte hij als inspecteur van coöperatieven.
In 1901 was Louis Bernard in Lobbes eveneens medestichter van de socialistische mutualiteit Verbroedering, een van de grootste mutualiteiten in de Centrestreek. Hij werd er achtereenvolgens secretaris (1913), ondervoorzitter (1919) en voorzitter (1928) van.
Via zijn engagement in de vakbond, de coöperatieven en de mutualiteit verzeilde hij in de politiek. In 1911 werd hij verkozen tot gemeenteraadslid van Lobbes, waar hij van 1921 tot 1926 burgemeester was, van 1933 tot 1938 schepen van Onderwijs en van 1939 tot 1958 nogmaals burgemeester. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werd Louis Bernard in maart 1942 uit zijn ambt van burgemeester ontzet, omdat hij de ouderdomsverordening van de Duitse bezetter, die stelde dat burgemeesters niet ouder dan 60 jaar mochten zijn, weigerde te respecteren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog probeerde Bernard via zijn netwerk in coöperatieven de voedselvoorziening voor de lokale bevolking te garanderen.
In 1936 werd Louis Bernard bovendien verkozen tot socialistisch senator voor het arrondissement Charleroi-Thuin, een ambt dat hij uitoefende tot in 1950. in de Senaat hadden zijn tussenkomsten betrekking op lokale kwesties, de problemen rond pensioenen waarmee werklozen geconfronteerd werden, de belangen van grensarbeiders en interimleerkrachten die in de werkloosheid waren beland en pleitte hij voor het uittrekken van financiële middelen om sociale woningen te bouwen. Bij de verkiezingen van 1950 werd hij niet meer verkozen, waarna Louis Bernard zich nog uitsluitend wijdde aan het bestuur van zijn gemeente.
Literatuur
Paul VAN MOLLE, Het Belgisch parlement, 1895-1972, Antwerpen, 1972.
Externe link
Jean PUISSANT, Biografie Louis Bernard, Dictionnaire Biographique Le Maitron, online gezet op 14 november 2011.
Belgisch senator
Henegouws schepen
Burgemeester van Lobbes
BSP-politicus
|
Levensloop
Louis Bernard werkte in de metaalindustrie als draaier van walsrollen. Hij was betrokken bij de stichting van de vakbond van walsrollendraaiers in de industriële bekkens in de regio Charleroi en was er van 1905 tot 1913 de voorzitter van. Na de Eerste Wereldoorlog hielp Bernard met de heropbouw van de vakbond en leidde hij ze opnieuw, tot de integratie van de vakbond in de Centrale der Metaalindustrie van België.
| 3 |
vakbond, werknemersorganisatie, collectieve onderhandelingen
|
10,898 |
Language
|
159901
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Boulogne-sur-Mer
|
Boulogne-sur-Mer
|
Boulogne-sur-Mer (Nederlands, verouderd: Bonen of Beunen) is een stad in het Franse departement Pas-de-Calais, in regio Hauts-de-France. Boulogne ligt op de Opaalkust aan het Nauw van Calais, met zicht op de Engelse kust. De stad ligt aan de monding van de Liane.
Boulogne is de grootste vissershaven van Frankrijk. Eeuwenlang was het een van de voornaamste havens voor passagierstransport naar Groot-Brittannië, maar de komst van de Kanaaltunnel heeft daar een einde aan gemaakt. De laatste veerdiensten naar Dover zijn in 2010 stopgezet.
Naam
Boulogne kan wellicht geïdentificeerd worden met Portus Itius, de door Caesar vermelde haven van waaruit de eerste Romeinse expedities naar Brittannië vertrokken. In de eerste eeuw van onze tijdrekening noemden de Romeinen de stad Gesoriacum. Vanaf de derde eeuw werd die naam gewijzigd in Bononia (dezelfde Latijnse naam als die van het Italiaanse Bologna). Daar is ook de oude Nederlandse naam Bonen of Beunen van afgeleid.
Het bijvoegsel sur Mer ("aan Zee") is aan de naam toegevoegd om een onderscheid te maken met gelijknamige plaatsen, in de eerste plaats de grote Parijse voorstad Boulogne-sur-Seine (thans opgegaan in Boulogne-Billancourt), een plaats die trouwens haar naam ontleent aan de havenstad Boulogne.
Onder de Franse Revolutie heette de stad korte tijd Port-de-l'Union.
De inwoners heten Boulonnais. Ook de streek rond Boulogne wordt Boulonnais (of het Bonense) genoemd.
Geschiedenis
Onder de Romeinen was Boulogne-sur-Mer een belangrijke vlootbasis. Hier lag tot 296 de Classis Britannica, onder het gezag van de dux secundae Belgica. Vanuit de stad vertrok een heerweg naar Keulen, die onder andere over Maastricht en Heerlen liep: de Via Gesoriacum ad Colonia Agrippa, tegenwoordig Via Belgica genoemd.
In de middeleeuwen was het de hoofdstad van het graafschap Boulogne. Een van de graven, Eustaas II van Boulogne, was de vader van Godfried van Bouillon, die waarschijnlijk in Boulogne geboren is. Het graafschap was aanvankelijk leenplichtig aan het graafschap Vlaanderen, maar werd in 1212 door koning Filips II Augustus bij het Franse kroondomein ingelijfd na de nederlaag van de graven Ida van Boulogne en Reinoud van Dammartin na de Slag bij Bouvines. Het graafschap werd later als apanage opnieuw zelfstandig maar kwam in 1477 definitief aan de Franse kroon, toen Bertrand VI de la Tour van het huis La Tour d'Auvergne Boulogne ruilde tegen Lauragais, een gebied ten zuidoosten van Toulouse, met koning Lodewijk XI van Frankrijk. Boulonnais werd voortaan bestuurd als een deel van Picardië. In september 1544 viel Boulogne weer aan de Engelsen tijdens de Italiaanse Oorlog, tot het in april 1550 werd teruggegeven krachtens het Verdrag van Outreau.
Aanvankelijk werd er een Nederfrankische streektaal gesproken, maar die werd in de 14e eeuw door het Frans (Langues d'oïl) verdrongen.
Tussen 1567 en 1801 stond in Boulogne de bisschopszetel van het gelijknamige rooms-katholieke bisdom Boulogne.
In 1805 verzamelde de Grande Armée van Napoleon zich in Boulogne-sur-Mer voor een invasie van het Verenigd Koninkrijk. Deze invasie ging echter nooit door vanwege problemen elders in Europa en het maritieme overwicht van de Royal Navy.
Esperanto
In Boulogne vond het eerste Esperanto-wereldcongres plaats van 7 tot 12 augustus 1905 in het bijzijn en met een grote rol van de ontwerper van de taal, Ludovich Zamenhof. Hierbij werd Esperanto voor het eerst door veel mensen tegelijk gebruikt en ook werd de Verklaring van Boulogne gepresenteerd. De vlag van de afdeling Boulogne met de groene ster werd overgenomen als vlag voor de wereldbeweging. In maart 2005 vond er een grote herdenkingsbijeenkomst plaats.
Monumenten en bezienswaardigheden
Het Belfort van Boulogne-sur-Mer
De versterkte Bovenstad
De Porte des Dunes
Het Kasteel van Boulogne-sur-Mer
Het kasteel-museum
Het Palais impérial
Het Paleis van Justitie
Restanten van de Abdij van Sint-Wilmer
De Colonne de la Grande Armée in de gemeente Wimille
Het Monument voor het Légion d'Honneur, te Wimereux
Zeecentrum Nausicaá : aquariums, tentoonstellingen over de zeefauna en over de aquacultuur.
Kerken
De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek (Basilique Notre-Dame-de-l'Immaculée-Conception), Parvis Notre-Dame (voormalige kathedraal) ;
De Sint-Franciscus van Saleskerk (Église Saint-François-de-Sales) aan de Rue de Bréquerecque
De Sint-Lodewijkskerk (Église Saint-Louis), aan de Rue Félix-Adam
De Sint-Michaëlskerk (Église Saint-Michel), aan het Place Saint-Michel
De Sint-Niklaaskerk (Église Saint-Nicolas), aan het Place Dalton
De Sint-Patriciuskerk (Église Saint-Patrick), aan de Rue du Chemin-Vert
De Sint-Pieterskerk (Église Saint-Pierre), aan de Rue du Camp-de-Droite
De Sint-Vincentius a Paulokerk (Église Saint-Vincent-de-Paul), aan het Place d'Estienne-d'Orves
De Sint-Jan de Doperkerk (Église Saint-Jean-Baptiste), aan de Rue Gustave Flaubert ;
De Heilig Bloedkapel (Chapelle du Saint-Sang of Chapelle Notre-Dame du Saint-Sang, aan de Avenue John-Kennedy
De Redemptoristenkapel (Chapelle des Rédemptoristes), aan de Rue Faidherbe
De Zeeliedenkapel (Chapelle et calvaire des marins), aan de Rue de la Tour d'Odre
De Protestantse kerk van Boulogne-sur-Mer (Temple protestant)
Natuur en landschap
Boulogne-sur-Mer ligt aan Het Kanaal, en wel aan de Opaalkust. Het ligt aan de monding van de Liane, die echter nu aan deze monding gekanaliseerd is en van een sluis voorzien. Hoewel Boulogne-sur-Mer betrekkelijk vlak is, wordt het omringd door lage heuvels: de hoogte varieert in de gemeente van 0 tot 110 meter, maar de Mont Lambert, in de naburige gemeente Saint-Martin-Boulogne, is 189 meter hoog.
Onmiddellijk ten zuiden van Boulogne-sur-Mer, in de gemeente Le Portel, komt de klifkust tot een voorlopig einde.
Stadswijken
Boulogne-sur-Mer kent de volgende stadswijken:
Centre Ville is het levendige historisch stadscentrum met tal van historische gebouwen, middenstand en gemeenschappelijke voorzieningen.
Vieille Ville of Bovenstad is het versterkte stadsdeel dat eveneens veel historische bouwwerken telt.
Gambetta-Sainte-Beuve is het noordwestelijke stadsdeel dat zich langs de kust uitstrekt.
Capécure is het stadsdeel ten westen van de Liane, met havens en bedrijvigheid, waaronder een aantal grote visverwerkende bedrijven. Ook is er een gedeelte waar woonhuizen en een sportstadion zijn.
Le Dernier Sou ligt in het oosten van de stad. Men vindt hier onder andere veel onderwijsinstellingen. Ook is er middenstand en horeca.
Le Chemin Vert is een naoorlogse wijk in het noorden, waar na 1950 veel mensen werden gevestigd waarvan de woning tijdens de Tweede Wereldoorlog vernield werd.
Saint-Pierre is gelegen bovenop een klif. Hier woonden vanouds de zeelieden en vissers, maar na de Tweede Wereldoorlog werd de wijk gereconstrueerd.
Beaurepaire is een woonwijk ten noorden van het stadscentrum.
Bréquerecque is een zuidelijke wijk, met woningen, middenstand, het spoorwegstation en het hospitaal.
Demografie
Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE-tellingen).
Geografie
De oppervlakte van Boulogne-sur-Mer bedroeg op ; de bevolkingsdichtheid was toen inwoners per km².
De onderstaande kaart toont de ligging van Boulogne-sur-Mer met de belangrijkste infrastructuur en aangrenzende gemeenten.
Evenementen
Urbain Street Art, jaarlijks festival.
Verkeer en vervoer
In de gemeente liggen de spoorwegstations Boulogne-Ville en Boulogne-Tintelleries.
Ten oosten loopt rond Boulogne de autosnelweg A16/E402. De snelweg loopt net niet over het grondgebied van de gemeente, maar heeft wel enkele op- en afritten ter hoogte van de stad.
Geboren in Boulogne-sur-Mer
Godfried van Boulogne (11e eeuw), bisschop van Parijs en aartskanselier van Frankrijk, oom van Godfried van Bouillon
Godfried van Bouillon (1061-1100), hertog van Neder-Lotharingen
Pierre Danou (1761-1840), historicus en politicus
Charles Augustin Sainte-Beuve (1804-1869), schrijver en literatuurcriticus
Guillaume Duchenne (1806-1875), uitvinder van de elektrotherapie
Auguste Mariette (1821-1881), egyptoloog
Alexandre Guilmant (1837-1911), organist-componist
Ernest Hamy (1842-1908), antropoloog
Jules Leleu (1883-1961), meubelmaker en -ontwerper (art deco)
Valentine Hugo (1887-1986), kunstschilder
Georges Mathieu (1921-2012), schilder
Jean-Pierre Papin (1963), voetballer en voetbalcoach
Stéphane Lannoy (1969), voetbalscheidsrechter
Philippe Brunel (1973), voetballer
Franck Ribéry (1983), voetballer
Nabijgelegen kernen
Wimereux, Wimille, Saint-Martin-Boulogne, Saint-Léonard, Outreau, Le Portel
Externe links
Website van de agglomeratie
Website van de stad
Boulogne 2005 Esperanto
|
Aanvankelijk werd er een Nederfrankische streektaal gesproken, maar die werd in de 14e eeuw door het Frans (Langues d'oïl) verdrongen.
| 1 |
taal, natuurlijke taal, formele taalcode
|
11,283 |
Boolean
|
4347402
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/John%20Vincent%20Atanasoff
|
John Vincent Atanasoff
|
John Vincent Atanasoff (Hamilton, 4 oktober 1903 – Frederick, 15 juni 1995) was een Amerikaans natuurkundige van Bulgaarse afkomst en de uitvinder van de eerste elektronische digitale computer. Zijn vader, Ivan Atanasov, was een Bulgaar die samen met zijn oom in 1889 naar Amerika immigreerde. Zijn moeder, Iva Lucena Purdy, was een lerares wiskunde in New York. Nadat Ivan zijn diploma filosofie aan de Colgate College behaalde, werkte hij als industrieel ingenieur in New Jersey. Iva en Ivan trouwden in 1900 en kregen samen acht kinderen.
De Atanasoff-Berry Computer (ABC) was de eerste elektronische digitale computer ter wereld. Hij werd gebouwd door John Vincent Atanasoff en Clifford Berry aan de Iowa State University gedurende 1937-'42. Deze computer bevatte veel belangrijke nieuwe toepassingen waaronder het gebruik van binaire aritmetiek, regeneratief geheugen, parallelle verwerking, en het scheiden van het geheugen en computerfuncties.
Op 19 oktober 1973 deed de federale rechter Earl R. Larson uitspraak in een langdurige rechtszaak over het ENIAC-patent van Mauchly and Eckert. Hij verklaarde het patent ongeldig en Atanasoff als uitvinder van de eerste elektronische digitale computer ter wereld.
Als dank voor zijn werk kreeg Atanasoff de National Medal of Technology. Deze werd uitgereikt door president George H.W. Bush in het Witte Huis op 13 november 1990.
Externe links
John Vincent Atanasoff
Amerikaans natuurkundige
|
De Atanasoff-Berry Computer (ABC) was de eerste elektronische digitale computer ter wereld. Hij werd gebouwd door John Vincent Atanasoff en Clifford Berry aan de Iowa State University gedurende 1937-'42. Deze computer bevatte veel belangrijke nieuwe toepassingen waaronder het gebruik van binaire aritmetiek, regeneratief geheugen, parallelle verwerking, en het scheiden van het geheugen en computerfuncties.
| 1 |
logisch, tweewaardig, binair
|
11,953 |
ContactPage
|
154294
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gescher
|
Gescher
|
Gescher is een stad in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, gelegen in de Kreis Borken. De stad telt inwoners () op een oppervlakte van 80,82 km².
Gescher is van oudsher een belangrijk centrum van klokkengieterij. Hieraan is ook een van de plaatselijke musea gewijd. De website van de gemeente bevat, afgezien van notulen van raadsvergaderingen e.d., bijna uitsluitend doorverwijzingen naar contactgegevens van gemeenteambtenaren en naar in de gemeente gevestigde instanties.
Stadsdelen
De gemeente bestaat uit de stad Gescher zelf en het 8 km ten zuidoosten daarvan, aan de A 31 gelegen, dorp Hochmoor. Daarnaast omvat de gemeente enige gehuchten (Bauerschaften), zie het kaartje.
Ligging en infrastructuur
Gescher ligt ongeveer 20 kilometer ten oosten van Winterswijk in Nederland en ongeveer 10 km ten westen van Coesfeld. Naburige gemeenten zijn verder onder andere Ahaus (afstand, afhankelijk van de gekozen route, 15-18 km) en Heek.
De plaats wordt doorsneden door het, hier niet bevaarbare, riviertje de Berkel.
Aangrenzende gemeenten
Wegverkeer
Langs de zuidkant van de stad Gescher loopt de Bundesstraße 525 westwaarts naar de Nederlandse grens en Winterswijk en oostwaarts naar afrit 33 van de Autobahn A31, en 8 km verder naar Coesfeld, en nog verder oostwaarts naar Nottuln en de stad Münster.
Langs de westkant van de stad loopt de provinciale weg noordwestwaarts naar Stadtlohn (afstand van centrum tot centrum circa 8½ km).
De Autobahn A31 loopt van noord naar zuid langs de oostkant van Gescher en verbindt de stad met Oost-Friesland en het Ruhrgebied.
Openbaar vervoer
Vanaf 1904 tot 1985 had Gescher een spoorwegstation aan een in dat laatste jaar opgeheven kleine spoorlijn naar Coesfeld.
De dichtstbij gelegen plaats met een treinstation, waar passagierstreinen stoppen is het 10 km oostelijker gelegen Coesfeld. Van hieruit rijden treinen op de Spoorlijn Dortmund - Gronau, met overstapmogelijkheid naar Station Enschede, en lokaaltreintjes naar Münster.
Economie
De grootste werkgever in de gemeente is een grote, rooms-katholieke zorginstelling en sociale werkplaats die in de wijde omtrek, zelfs tot in het Ruhrgebied actief is. De instelling werd in 1855 als het Bisschoppelijk Gesticht Haus Hall in het leven geroepen.
Van de vroeger belangrijke textielindustrie is de firma Huesker overgebleven, waar circa 500 mensen een werkkring hebben. De onderneming produceert zgn. geo-kunststoffen voor o.a land- en tuinbouw, alsmede speciale textielwaren voor industriële toepassingen. Het fabriekspand uit 1909 is een bouwkundig monument.
Ook is er nog één grote klokkengietersfirma in Gescher gevestigd. Daarnaast is er vooral midden- en kleinbedrijf van regionale en plaatselijke betekenis te vinden, met een zwaartepunt op ondernemingen in de metaalsector.
Geschiedenis
Gescher ontstond reeds voor het jaar 1000 als dorp nabij veenriviertjes, die in het plaatselijk dialect Siepen genoemd worden.
Gescher behoorde tot 1316 tot het aan het Prinsbisdom Münster leenroerige Graafschap Lohn, en deelde vanaf de late middeleeuwen tot aan de Napoleontische tijd in het algemeen de historische lotgevallen van het Prinsbisdom Münster. Ten gevolge hiervan is het overgrote deel van de christenen in de gemeente Gescher rooms-katholiek (in 2018 bijna 65% van de totale bevolking). In 1570 werd het dorp door een grote brand verwoest, en rond 1590 en in de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) door oorlogsgeweld. In de 19e eeuw volgde aansluiting bij Pruisen en vanaf 1871 bij het Duitse Keizerrijk. Van ca. 1860 tot 1970 was er in Gescher, evenals in de meeste omliggende Nederlandse en Duitse plaatsen, textielindustrie van belang te Gescher gevestigd. In de nazi-periode werden vanaf de Kristallnacht in november 1938 tot 1945 ook te Gescher de joodse inwoners slachtoffer van vervolging en uitmoording in de vernietigingskampen.
De wellicht reeds sedert plm. 1790 bestaande klokkengieterij Petit & Gebr. Edelbrock ging als laatste bedrijf te Gescher in deze branche in 2010 failliet, maar maakte in 2012 een succesvolle doorstart, mede door overheidssteun (het bedrijf is erkend als industrieel en cultureel erfgoed van Noordrijn-Westfalen).
Het bij de stad behorende dorp Hochmoor (Nederlands: Hoogveen) is na de Tweede Wereldoorlog ontstaan uit een bestaande groep boerderijen en een nederzetting voor Heimatvertriebene, Duitsers die in 1945 de door hen bewoonde, aan o.a. Polen toegewezen gebieden in Silezië, Oost-Pruisen en elders moesten verlaten. Het hoogveen, waar dit dorp naar was genoemd, is omstreeks 1960 geheel door turfafgraving drooggelegd en in landbouwgrond omgezet. Tot 1969 behoorde Hochmoor tot een gemeente Tungerloh-Pröbsting. In de in 1969 tot stand gekomen fusiegemeente Gescher "promoveerde" Hochmoor tot Stadtteil, terwijl Tungerloh-Pröbsting nog slechts een Bauerschaft (gehucht) is. Bij de totstandkoming van deze fusiegemeente verkreeg deze van de deelstaat Noordrijn-Westfalen tevens het recht, zichzelf stad te noemen.
Bezienswaardigheden
Rooms-katholieke kerkgebouwen
In het stadscentrum staat de St. Pancratiuskerk. Deze werd gebouwd in 1889; van een ouder kerkgebouw uit 1510 bleef een klein gedeelte bewaard. De kerktoren bevat vijf welluidende, te Gescher gegoten klokken.
De 15e-eeuwse Sint-Antoniuskapel aan de A31 (met status Autobahnkapelle) in het gehucht Tungerloh-Capellen beschikt over een fraai, deels barok interieur en twee te Gescher gegoten kerkklokken.
Overige
Het Westfaalse Klokkenmuseum, gewijd aan de klokkengieterij, werd in 1980 geopend en in 2010 vernieuwd. Het bevat ook een demonstratiewerkplaats (geelgieterij).
De gemeente bezit nog een bescheiden, op afspraak te bezoeken, aan de imkerij gewijd museum (Deutsch-Niederländisches Imkereimuseum) en enige kleine streekmusea.
Gescher ligt in het om zijn fietstoerisme bekende Münsterland, en dus aan een aantal langeafstands-fietsroutes, waaronder één de grens met Nederland overschrijdende, en waaronder ook de 100-Schlösser-Route langs 100 Münsterlandse kastelen.
Langs de Berkel liggen een aantal, beperkt bereikbare, kleine natuurgebieden, meest wetlands.
Afbeeldingen
Niet te verwarren met
Gesher, een kibboets in Israël
Een politieke partij in Israël, die eveneens Gesher (Brug) heet. In o.a. de Duitse transcriptie van de Hebreeuwse taal luidt dit woord Gescher.
Externe links
www.glockenmuseum-gescher.de/ Website Klokkenmuseum
https://www.muensterland.de/freizeit-urlaub/sehenswuerdigkeiten/museen-und-kulturorte-im-muensterland/gescher-westfaelisch-niederlaendisches-imkereimuseum Webpagina over het imkerijmuseum, met contactgegevens
|
Gescher is van oudsher een belangrijk centrum van klokkengieterij. Hieraan is ook een van de plaatselijke musea gewijd. De website van de gemeente bevat, afgezien van notulen van raadsvergaderingen e.d., bijna uitsluitend doorverwijzingen naar contactgegevens van gemeenteambtenaren en naar in de gemeente gevestigde instanties.
| 1 |
contactpagina, contactformulier, contactgegevens
|
10,671 |
BroadcastEvent
|
1715562
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Het%20Weer%20%28VTM%29
|
Het Weer (VTM)
|
Het Weer is een weerprogramma van de Vlaamse zender VTM, anno 2023 afwisselend gepresenteerd door David Dehenauw, Frank Duboccage en Jill Peeters. Het programma wordt dagelijks uitgezonden met een hoofdbulletin rond 13.35 en 19.45 uur en kortere edities doorheen de dag. In het weerbericht worden weerfoto's getoond en wordt er gepraat over zowel het recente weer als dat van de aankomende dagen.
Geschiedenis
Het weerbericht zag er in de beginperiode van VTM helemaal anders uit dan vandaag de dag. Er waren oorspronkelijk twee weermannen, zijnde Eddy De Mey en Luc Bouvin, die dagelijks zogenaamd 'weerpraatje' sloegen met de omroepster van dienst. De Mey presenteerde vijf dagen per week en werd op vrijdag en zaterdag afgelost door Bouvin, die op dat moment ook werkzaam was bij Meteo Wing. Deze formule bleef behouden tot Bouvin in 2000 ontslag nam en werd opgevolgd door weervrouw Jill Peeters. Zij kwam voor het eerst op het scherm in december 2000, om vanaf dan De Mey iedere vrijdag en zaterdag af te lossen. De presentatie gebeurde voortaan solo, met een chromakey. Twee jaar later, in december 2002, werd Peeters bedankt voor bewezen diensten. Ze werd per januari 2003 vervangen door David Dehenauw, die wederom instond voor de uitzendingen op vrijdag en zaterdag. Tegen die tijd was het 'weerpraatje' alweer opnieuw ingevoerd, voortaan samen met een nieuwsanker in plaats van omroepster.
In februari 2004 werd er een grote vernieuwingsoperatie doorgevoerd bij de nieuwsdienst van VTM. Deze vernieuwing had tevens haar weerslag op het weerbericht. Het weerpraatje ruimde opnieuw plaats voor een solopresentatie, deze keer vanuit de nieuwe nieuwsstudio, gebruikmakend van de toen aldaar aanwezige grote videowall. Eddy De Mey presenteerde vanaf dan enkel nog 's middags het weerbericht. De avonduitzending werd afwisselend verzorgd door David Dehenauw en door Jill Peeters, die intussen werd teruggehaald. Tegelijkertijd debuteerde ook Frank Duboccage, die als "weerman in opleiding" iedere vrijdagmiddag De Mey mocht aflossen.
Op 31 januari 2007 presenteerde Eddy De Mey voor de laatste keer het weerbericht op VTM. Na diens vertrek werd Frank Duboccage een volwaardig gezicht naast Jill Peeters en David Dehenauw. Vanaf dan presenteerde het trio afwisselend de uitzendingen, zonder vast stramien. Wel werd het vanaf dan weer de gewoonte dat dezelfde persoon de hele dag door de presentatie van de weerberichten verzorgde. Datzelfde jaar werd de nieuwsstudio vernieuwd, waardoor men voor het weerbericht opnieuw overschakelde naar een presentatie met chromakey.
In oktober 2010 verdween Jill Peeters om gezondheidsredenen van het scherm. Frank Duboccage en David Dehenauw vingen haar presentaties op, in afwachting van haar terugkeer, die uiteindelijk op zich liet wachten tot mei 2011.
Sinds februari 2013 duiken de weerpresentatoren ook op in het hoofdbulletin van het VTM Nieuws, waarin ze live een korte vooruitblik geven naar het volledige weerbericht dat enkele minuten later start. In juli 2015 kwam er met Eva Clockaerts weer een vierde presentator bij en werd de aflossing tussen middag- en avonduitzendingen weer deels ingevoerd, tijdens de werkweek. Clockaerts was voor het laatst te zien in februari 2018.
In december 2019 stopte Jill Peeters als weervrouw, waarna VTM een publieke oproep lanceerde om een opvolger voor haar te vinden. Deze werd tot op heden niet aangesteld. In de zomer van 2020 verzorgde wetenschapsjournalist Martijn Peters op werkdagen de presentatie van het middagbulletin en van de korte uitzendingen in de namiddag en de vooravond, terwijl David en Frank de overige uitzendingen voor hun rekening blijven nemen. Vanaf 21 februari 2022 is Jill Peeters terug als weervrouw en klimaatexperte.
Gezichten
Luc Bouvin (1989-2000)
Eddy De Mey (1989-2007)
Jill Peeters (2000-2002, 2004-2010, 2011-2019, 2022-heden)
David Dehenauw (2003-heden)
Frank Duboccage (2004-heden)
Eva Clockaerts (2015-2018)
Martijn Peters (2020-2021)
Weerprogramma
Programma van VTM
Vlaams televisieprogramma
|
In december 2019 stopte Jill Peeters als weervrouw, waarna VTM een publieke oproep lanceerde om een opvolger voor haar te vinden. Deze werd tot op heden niet aangesteld. In de zomer van 2020 verzorgde wetenschapsjournalist Martijn Peters op werkdagen de presentatie van het middagbulletin en van de korte uitzendingen in de namiddag en de vooravond, terwijl David en Frank de overige uitzendingen voor hun rekening blijven nemen. Vanaf 21 februari 2022 is Jill Peeters terug als weervrouw en klimaatexperte.
| 2 |
uitzending, live-uitzending, broadcast
|
10,802 |
Episode
|
3850917
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Feb%205%2C%20%2795
|
Feb 5, '95
|
Feb 5, '95 is de vijftiende aflevering van het eerste seizoen van de televisieserie ER, die voor het eerst werd uitgezonden op 2 februari 1995.
Verhaal
Dr. Greene wordt verrast door Dr. Morgenstern, hij krijgt een baan aangeboden als hoofdarts van de SEH. Hij is er zeer vereerd mee en vertelt het goede nieuws aan zijn vrouw, die is hier echter niet blij mee omdat zij een baan heeft in Milwaukee. Later krijgt Dr. Greene een terminale kankerpatiënte onder zijn hoede, zij smeekt hem haar te laten sterven. Hier heeft hij het toch moeilijk mee omdat dit tegen zijn principe is.
Dr. Benton kwetst Haleh, hier krijgt hij echter spijt van omdat Haleh het werk van hem nu moeilijker maakt.
Als er een giftige slang ontsnapt op de SEH breekt er paniek uit onder het personeel.
De SEH krijgen nieuwe defibrillators waar de verpleegsters zeer blij mee zijn. De woede is groot bij hen als deze gestolen worden door de afdeling cardiologie, uit wraak stelen zij hen snel weer terug.
Rolverdeling
Hoofdrol
Anthony Edwards - Dr. Mark Greene
Christine Harnos - Jennifer Greene
George Clooney - Dr. Doug Ross
Sherry Stringfield - Dr. Susan Lewis
Eriq La Salle - Dr. Peter Benton
William H. Macy - Dr. David Morgenstern
Malgorzata Gebel - Dr. Bogdana Lewinski
Noah Wyle - John Carter
Ming-Na Wen - Deb Chen
Julianna Margulies - verpleegster Carol Hathaway
Conni Marie Brazelton - verpleegster Connie Oligario
Lily Mariye - verpleegster Lily Jarvik
Yvette Freeman - verpleegster Haleh Adams
Deezer D - verpleger Malik McGrath
Ellen Crawford - verpleegster Lydia Wright
Gloria Reuben - Jeanie Boulet
Emily Wagner - ambulanceverpleegkundige Doris Pickman
Montae Russell - ambulanceverpleegkundige Dwight Zadro
Gastrol
Zachary Browne - Jake Leeds
Lisa Zane - Diane Leeds
Bobcat Goldthwait - Mr. Conally
Linda Kelsey - Grace Holsten
Wortham Krimmer - Jonathan Weiss
Sharon Madden - hospice verpleegster Risberg
Raushan Hammond - Harold
Sarah Daly - Dr. Sherry Dunphy
Rolando Molina - Rolando
Javi Mulero - Del Torre
Montae Russell - Dwight Zadro
en vele andere
Externe link
Beschrijving aflevering op tv.com
Feb 5, '95
|
Feb 5, '95 is de vijftiende aflevering van het eerste seizoen van de televisieserie ER, die voor het eerst werd uitgezonden op 2 februari 1995.
| 1 |
aflevering, tv-aflevering, radioshow-aflevering
|
833 |
HowToItem
|
7094
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bakkerijhulpmiddelen
|
Bakkerijhulpmiddelen
|
Onderstaande lijst bevat een overzicht van alle niet-machinale bakkerijhulpmiddelen. Veel van deze middelen bestaan uit hout, hoewel de HACCP-normen een voorkeur geven om deze te vervangen door plastic. Zie ook de pagina bakkerijmachines.
Corn (of korn): Dit wordt gebruikt om potten uit te schrapen. Dit is van plastic gemaakt, variërend van grootte. Meestal heeft het de vorm van een halve maan maar dit kan ook rechthoekig zijn.
Klopper: Wordt gebruikt om lucht onder een substantie te kloppen. Een moderne versie hiervan zijn metalen stokjes met onderaan bolletjes. Er bestaat ook een elektrische variant.
Maatbeker: Gebruikt om vloeistoffen af te meten. De metalen versie is door de HACCP-normen reeds een lange tijd uit de handel en vervangen door de plastic versie. De aluminium maatbeker is echter wel toegelaten maar deze zijn minder populair omdat ze niet doorzichtig zijn zoals de plastic versie. (werkt handiger).
Ovenstok: Heeft het uitzicht van een grote spatel. Wordt gebruikt om handmatig brood uit de oven te halen. Dit gebruiksvoorwerp is een twijfelgeval voor de HACCP-normen omdat hout tegenover plastic en metaal een slechte warmtegeleider is.
Pottenlikker: Dit is een spatel uit zacht plastic waarvan de brede, afgeronde kant de vorm aanneemt van de pot. Wordt net zoals de spatel gebruikt om te mengen.
Zaagmes: Mes met kleine tanden, vooral gebruikt om biscuits en ander luchtig gebak te snijden.
Spatel: Houten steel met afgeronde kant om ingrediënten te mengen.
Spuitmond: zie ook spuitzak. Dit dient om de substantie die in de spuitzak steekt een mooie vorm te geven. Er bestaan tal van vormen: gekartelde, gladde, gespleten, enz.
Spuitzak: een piramidevormige zak waar men op het uiteinde een spuitmond steekt. Door HACCP-normen zullen de nu nog vaak gebruikte stoffen zakken vervangen worden door de plastic variant.
Weegschaal: Toestel om af te wegen, moet jaarlijks geijkt worden, dit is een controle om te zien of het toestel nog juist afweegt. Er bestaat hier reeds een elektronische variant van.
Gereedschap
Bakkerij
|
Gereedschap
Bakkerij
| 1 |
gereedschap, benodigdheden, instructie-item
|
7,366 |
ServiceChannel
|
2813694
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/OP12
|
OP12
|
OP12 was van 14 mei 2012 tot en met 31 december 2014 het label voor het derde kanaal van de VRT voor de uitzendingen die na acht uur 's avonds (na de kinderprogramma's van Ketnet) plaatsvonden. De naam is afkomstig van het digitale zendernummer dat de zender toegewezen kreeg bij de meeste Vlaamse operatoren.
Geschiedenis
Vanaf 14 mei 2012 zond OP12 uit op het kanaal waar Ketnet tot de avond op te zien is. Ketnet zat daarvoor op één zender met Canvas. De tijd die vroeger door Canvas werd opgevuld en zo op het nieuwe kanaal vrijkwam, werd opgevuld door OP12. OP12 was een zender voor jongeren en expats die in Vlaanderen wonen.
Het derde kanaal wou ook de publieke opdracht van de VRT verder mee versterken. Het eerste jaar wou de VRT met het jongerenaanbod vooral bijleren en evalueren, in het najaar van 2013 volgde een volwaardiger aanbod, zij het grotendeels heruitzendingen omvattend. Het label dook vaak in combinatie met een van de bekende merken van de VRT op. Zo werd een concert van Studio Brussel onder de naam Studio Brussel Op 12 uitgezonden en een live sportuitzending onder de naam Sporza Op 12.
Tijdens de kerstvakantie van 2012-2013 werd er een dagelijks aanbod voorzien met jongerenprogramma's. In de zomer van 2013 zond de zender bijna niet uit. Op 23 september 2013 nam de zender een nieuwe start. Elke avond was er een uitzending, ook werden de nieuwe programma's Carte Blanche en Mind Your Own Business gelanceerd.
Zoals bij dag-zuster Ketnet werd er veel herhaald.
Op 31 december 2014 was de laatste uitzending van OP12. Sinds 1 januari 2015 worden wegens besparingen geen dagelijkse uitzendingen meer gedaan. Het kanaal blijft wel in gebruik voor de ontkoppeling van Ketnet en als uitwijk- en servicekanaal voor Eén en Canvas onder de noemer Eén+ en Canvas+.
Programma's die werden uitgezonden bij OP12
Carte Blanche
Fans of Flanders
De nieuwe lichting
My Mad Fat Diary
An Idiot Abroad - The Seven Wonders
The Fades
Wolven met audiodescriptie
Buiten de zone
dasbloghaus.tv
De Ridder met audiodescriptie
In Vlaamse velden met audiodescriptie
Magazinski
Push-it
True Blood
World of Jenks
Stille Waters met audiodescriptie
Witse met audiodescriptie
Zonde van de zendtijd
Tijdlijn
VRT
Voormalige Vlaamse televisiezender
|
Op 31 december 2014 was de laatste uitzending van OP12. Sinds 1 januari 2015 worden wegens besparingen geen dagelijkse uitzendingen meer gedaan. Het kanaal blijft wel in gebruik voor de ontkoppeling van Ketnet en als uitwijk- en servicekanaal voor Eén en Canvas onder de noemer Eén+ en Canvas+.
| 1 |
servicekanaal, toegangsmethode, dienstlocatie
|
10,595 |
Zoo
|
35219
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Noorder%20Dierenpark%20Emmen
|
Noorder Dierenpark Emmen
|
Dierenpark Emmen, tot 2004 Noorder Dierenpark genoemd, was een dierentuin in het centrum van de Nederlandse plaats Emmen in de provincie Drenthe. Het dierenpark sloot op 31 december 2015 en vestigde zich op 25 maart 2016 als Wildlands Adventure Zoo Emmen aan de overzijde van het centrum. Op 18 juni 2016 werd het oude dierenpark heropend door oud-directeur Aleid Rensen als stadspark Rensenpark.
Geschiedenis
Vroege jaren en oorlogstijd
In mei 1935 werd de dierentuin opgericht door Willem Oosting (1906-1983) die eigenaar en directeur was. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bood Oosting het dierenpark aan als schuilplaats voor onderduikers. Vanaf begin 1943 woonden er illegaal mensen. Uiteindelijk was het een schuilplaats voor achttien personen die er als 'werknemers' dagelijks werkzaamheden verrichtten. De meesten waren vervolgde Joden, anderen gezochte verzetslieden en mensen die niet in Duitsland wilden werken. Ze sliepen op zolder boven de olifantenstal en in het roofdierenverblijf. Deze plek was gekozen omdat het niet gemakkelijk was hier onverwachts binnen te vallen. In maart 1945 kwam er weliswaar een inval van Duitse politie en hun Nederlandse handlangers in het park maar de onderduikers wisten tijdig weg te komen.
Jaren zestig
Eind jaren 60 kwam de dierentuin in een crisis door dalende bezoekersaantallen. Oprichter Oosting stopte als directeur en werd in september 1970 opgevolgd door zijn dochter Aleid Rensen-Oosting en haar man Jaap Rensen. De dierentuin werd toen voor de helft eigendom van de gemeente Emmen en voor de andere helft van de familie Rensen. De dierentuin maakte een nieuwe start. Een belangrijke vernieuwing vormde de inrichting van de Savanne. Op een relatief groot terrein werden verschillende dieren van de Afrikaanse savanne, zoals zebra's, giraffen en struisvogels samengebracht. Een andere vernieuwing was de zogenaamde vlindertuin waar allerlei tropische vlinders gehouden werden. In 1985 werd het Biochron geopend; een permanente tentoonstelling over de evolutie van het leven. Ook kwam er een groot aquarium. Tot 1975 had de dierentuin ook leeuwen. Vanaf 2011 zijn er opnieuw leeuwen te zien in Dierenpark Emmen.
Uitbreiding en verplaatsing
Het dierenpark had op haar oude locatie in het centrum van Emmen een oppervlakte van 12 hectare, maar liep in de jaren 1990 tegen haar grenzen aan; er was geen ruimte meer voor uitbreiding. Daarom begon de dierentuin in 1998 met een uitbreiding van zes hectare (inclusief nieuw parkeerterrein) aan de rand van Emmen op de Noordbargeres, in de wandeling vaak de Es genoemd. De beide delen van het park werden verbonden door een grote loopbrug over de Hondsrugweg. Als eerste werden de humboldtpinguïns hier tijdelijk gehuisvest. Het zeer grote verblijf daar moesten ze echter in 2013 verwisselen voor het oude zeeleeuwenverblijf.
In 2007 werden plannen bekendgemaakt die inhielden dat het dierenpark het centrum van Emmen zou verlaten om zich in zijn geheel te vestigen op de Es, waar een oppervlakte van 40 hectare beschikbaar zou komen; bijna drie maal zo groot als het huidige park. Samen met een nog te bouwen theater moest dit dierenpark een nieuw attractiepark gaan vormen. Eind 2007 werd bekendgemaakt dat de verhuizing uiterlijk in 2014 voltooid moest zijn. Dat werd uiteindelijk uitgesteld tot 2016.
In december 2008 ging de gemeenteraad van Emmen akkoord met de herontwikkeling van het centrumgebied van Emmen. De kosten van het megaproject werden inclusief verplaatsing van de dierentuin geraamd op minimaal 489 miljoen euro. De kosten voor het nieuwe dierenpark zouden 190 miljoen bedragen, waarvan 65 miljoen beschikbaar zou komen door verkoop van het oude terrein aan de gemeente Emmen. In mei 2010 stelde de minister van VROM, Huizinga, 8,5 miljoen euro beschikbaar voor de verplaatsing van het Dierenpark. In december 2010 becijferde adviesbureau Twynstra Gudde dat de verplaatsing naar de Es meer geld ging kosten waardoor de plannen moesten worden bijgesteld.
75-jarig jubileum en financiële problemen
In 2010 vierde het Dierenpark Emmen zijn 75-jarig bestaan en ter gelegenheid hiervan kwam de Olifantenparade naar Emmen in het kader van het Olifantastisch jaar. Vanaf Hemelvaartsdag (13 mei 2010) stonden 75 kunstolifanten in het centrum van Emmen tentoongesteld. De Olifantenparade deed eerder andere steden aan, zoals Londen, Amsterdam, Rotterdam en Antwerpen. De kunstolifanten zouden na afloop van deze periode na 1 september 2010 worden geveild voor het goede doel. Echter, zij vielen regelmatig ten prooi aan vernieling, waarna een van de kunstenaars en Jacques d'Ancona in juni 2010 een nachtwake hielden in het centrum van Emmen om vernieling te voorkomen. Uiteindelijk besloot het college van B&W eind juni 2010 de olifanten per direct uit het centrum te verwijderen.
In 2010 bleek ook dat de dierentuin in grote problemen verkeerde. De bezoekersaantallen waren na het vertrek van geestelijk moeder Aleid Rensen-Oosting in 1995 sterk teruggelopen, de marketing schoot tekort en er was te veel personeel. De dierentuin was diep in de rode cijfers beland; in 2010 werd een verlies van vijf miljoen euro geleden. In oktober 2010 was de situatie zo nijpend geworden dat een faillissement alleen nog kon worden afgewend met een lening van de gemeente Emmen van 1,4 miljoen. In juni 2010 werd Frankwin van Beers directeur van het dierenpark (daarvoor van Dolfinarium Harderwijk). Hij kreeg de opdracht het park weer financieel gezond maken. Daartoe moest veel personeel verdwijnen en de kosten van de reorganisatie tot flexibele, moderne organisatie werden op 17 tot 22 miljoen euro begroot.
Calamiteiten
In april 2007 haalde Dierenpark Emmen het nieuws vanwege de dood van de manenrobben door een virusinfectie.
In maart 2009 overleed olifant Annabel nadat ze in de gracht was gevallen. Op dat moment was ze het oudste dier van de dierentuin. In oktober 2011 viel olifant Radza eveneens in de gracht.
Op 20 december 2011 werd kodiakbeer Ursus dood in het verblijf aangetroffen. Hiermee verdween de beer uit Dierenpark Emmen. In april 2012 kwamen er brilberen in de dierentuin. Deze werden in 2016 vervangen door ijsberen.
Op 1 november 2012 woedde er in het pand De Drommedaar 's nachts een grote brand. In het pand waren een souvenirwinkel, het restaurant d'Ouwe Drommedaar en kantoren gevestigd. Op 18 april 2014 werd het gerenoveerde restaurant heropend.
Literatuur
Nieuwe functie terrein Noorder Dierenpark
In Juni 2016 werd het oude dierenpark door oud-dierentuindirecteur Aleid Rensen heropend als stadspark. Dit park kreeg eerst de naam 'Mensenpark' maar begin 2018 werd het omgedoopt tot 'Rensenpark', naar het echtpaar Rensen.
Bouwwerk in Emmen
Geschiedenis van Emmen
Recreatie in Emmen
Emmen
Park in Drenthe
|
Vroege jaren en oorlogstijd
In mei 1935 werd de dierentuin opgericht door Willem Oosting (1906-1983) die eigenaar en directeur was. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bood Oosting het dierenpark aan als schuilplaats voor onderduikers. Vanaf begin 1943 woonden er illegaal mensen. Uiteindelijk was het een schuilplaats voor achttien personen die er als 'werknemers' dagelijks werkzaamheden verrichtten. De meesten waren vervolgde Joden, anderen gezochte verzetslieden en mensen die niet in Duitsland wilden werken. Ze sliepen op zolder boven de olifantenstal en in het roofdierenverblijf. Deze plek was gekozen omdat het niet gemakkelijk was hier onverwachts binnen te vallen. In maart 1945 kwam er weliswaar een inval van Duitse politie en hun Nederlandse handlangers in het park maar de onderduikers wisten tijdig weg te komen.
| 1 |
dierenverblijf, faunacentrum, dierenreservaat
|
9,458 |
CivicStructure
|
21671
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Naaldwijk
|
Naaldwijk
|
Naaldwijk (Westlands: Naluk/Nalek) is een plaats met inwoners () in de provincie Zuid-Holland en ligt in de gemeente Westland en in het hart van de streek het Westland. De grootste economische motor is de glastuinbouw. In het naastgelegen dorp Honselersdijk zetelt de grootste bloemenveiling ter wereld, FloraHolland.
Tot 1 januari 2004 was Naaldwijk de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente, die ook Honselersdijk en Maasdijk omvatte. Op 1 januari 2004 ging de gemeente Naaldwijk met de buurgemeenten De Lier, 's-Gravenzande, Monster en Wateringen op in de gemeente Westland door de gemeentelijke herindeling Westland. In Naaldwijk is het gemeentehuis van gemeente Westland gevestigd waar zich publieke zaken als loketten, sociale dienst etc. bevinden.
Ligging
Naaldwijk ligt in het westen van de provincie Zuid-Holland, ten zuiden van Den Haag. De plaats ligt in het centrum van de regio het Westland en de gemeente Westland. Ze grenst in het noorden aan de plaats Monster, in het oosten aan De Lier en Honselersdijk, in het westen aan 's-Gravenzande en in het zuiden aan Maasdijk. De grens wordt voornamelijk gevormd door natuurlijke waterlopen zoals de Poelwatering, Groote Gantel en het Zwethkanaal. Tot de voormalige gemeente behoorde naast het dorp Naaldwijk ook Honselersdijk, Maasdijk en het gehucht Mariëndijk.
Geschiedenis
Romeinse tijd
In de Romeinse tijd liep de Maas langs Naaldwijk. Aan de Zuidweg (opgraving "Naaldwijk II") is in 2004 een deel van een bronzen plaat gevonden, vermoedelijk een fragment van een sokkel van een standbeeld van keizer Claudius. Vanaf Naaldwijk liep in de Romeinse tijd het Kanaal van Corbulo naar de Rijn bij Leiden. Deze begon waarschijnlijk waar de Lee uitmondde in de Maas en liep via het Vlietje in de Vlietpolder en langs de Middelbroekweg richting Voorburg. De Middelbroekweg maakte tevens deel uit van een belangrijke Romeinse weg. In verband met vondsten van bouwmateriaal met stempels van Classis Germanica (Germaanse vloot) en de tekst CLASSISAV(GVSTA) op de bronzen plaat van 2004 wordt vermoed dat de Romeinse Rijnvloot aan deze kant van het kanaal een vlootbasis had. Een precieze locatie is nog niet gevonden. In 1933 had de archeoloog Jan Hendrik Holwerda aan de Hoogwerf (opgraving "Naaldwijk I") al een bronzen hand gevonden. Uit recentere vondsten blijkt dat rond het jaar 150 een kleine Romeinse nederzetting was ontstaan op die plek. Deze is vermoedelijk honderd jaar later weer verlaten en het lijkt erop dat de vlootbasis toen ook is ontmanteld.
Middeleeuwen en vroegmoderne tijd
De kern Naaldwijk werd voor het eerst genoemd in 1193 maar waarschijnlijk is Naaldwijk ouder. Al in 1156 was er een heer van Naaldwijk. De plaats is ontstaan op een hoger gelegen geestgrond. Uit opgravingen is gebleken dat bewoning in deze regio al lang daarvoor plaatsvond. Op een lichte verhoging ontstond in de twaalfde eeuw een houten kerkje. Deze is later vervangen door een stenen kerk. De toren stamde uit de eerste kwart van de dertiende eeuw, het dwarsschip uit het midden van de veertiende eeuw en het schip en het koor uit de eerste helft van de vijftiende eeuw. Een brand in 1472 verwoestte de kerk waarna het in een grotere vorm werd herbouwd, de Oude Kerk van Naaldwijk. In Naaldwijk bevonden zich 160 haardsteden in 1494 en dit aantal liep op tot 200 in 1514. Rond de kerk bevond zich een ommuurd kerkhof met bomen beplant. Hieromheen stond de ringvormige bebouwing. Achter de kerk stond een kapel die tot het Heilige Geesthofje behoorde, gesticht in 1496 door Hendrik van Naaldwijk. Het hofje was in 1625 uitgebreid door Frederik Hendrik van Oranje.
In 1632 bevatte Naaldwijk 135 huizen. In dit jaar is ook het raadhuis op het marktplein gebouwd. Dit werd in 1688 verbouwd. De markt had tot in de zeventiende eeuw een plek waar zeevis verkocht werd, de zogenaamde visbanken. In 1629 werd de pomp op de markt geplaatst. Aan de Herenstraat stonden ooit drie herbergen waarvan een gebouw nog steeds bestaat: Torenburg.
Patijnenburg was een buitenplaats van een rijke stedeling dat voor het eerst genoemd werd in 1638. Het lag tegenover de hervormde kerk aan de zijde van 's-Gravenzande. De buitenplaats werd meermaals verfraaid en versierd. In 1799 werd het perceel verkocht en opgedeeld. Momenteel zijn er geen overblijfselen meer van.
Moderne tijd
In 1790 werd een katholieke kerk aan de noordzijde van het dorp, aan de Dijkweg, gebouwd. Deze kerk werd in 1871 vervangen door een kerk (1871) die in 1935 is gesloopt. Aan de overkant stond de korenmolen. Achter de katholieke kerk was vanaf 1828 het katholieke kerkhof. In 1982 sloot de begraafplaats. Ten westen van Naaldwijk aan de Geestweg verrees in 1865 een algemene begraafplaats die een begraafplaats aan de Dijkweg verving. Een Joodse begraafplaats uit 1794 ligt aan de Opstalweg. De Joodse gemeenschap gebruikte de kapel van het Heilige Geesthofje van 1807 tot 1920 als synagoge.
Tegen 1850 was de tuinbouw de belangrijkste bedrijfstak in Naaldwijk. Ook landbouw was een belangrijk middel van bestaan. De gemeente telde dat jaar ongeveer 3700 inwoners. De kom Naaldwijk bevatte in 1846 222 huizen die voornamelijk geconcentreerd waren langs de Herenstraat, Molenstraat, rondom de Hervormde kerk en langs de 's-Gravenzandseweg. Dichtbij het marktplein was een haven dat 'de Vaart' werd genoemd. Naaldwijk kreeg in 1883 aansluiting op het tramnetwerk van de Westlandsche Stoomtramweg Maatschappij. De lijn ging van Naaldwijk via Poeldijk naar Den Haag. Tussen 1905 en 1913 werd de tramlijn om het dorp doorgetrokken via Westerlee naar Maassluis en Delft en werd een nieuw tramstation gebouwd. In 1968 verdween de rails, maar het gebouw is behouden. Tussen Naaldwijk en Westerlee is de oude trambaan gedeeltelijk fietspad geworden. In 1896 vestigde zich in Naaldwijk de Rijks Middelbare Tuinbouwschool en vier jaar later werd ook het Proefstation van het Zuid-Hollands Glasdistrict aan de 's-Gravezandseweg opgericht. In de jaren twintig verhuisde het naar de Zuidweg.
De eerste groenteveiling van Naaldwijk werd in 1890 gehouden op de eerst verdieping van hotel Torenburg. Tien jaar later werd een nieuw gebouw betrokken aan de haven. Deze bleek al snel te klein en in 1909 werd een nieuw veilinggebouw in gebruik genomen aan het Zuideinde en langs de tramlijn. Ook deze werd snel te klein en in 1926 verrees een nieuw veilingcomplex aan de 's-Gravenzandseweg. Deze bleef als veiling in gebruik tot 1972 toen de leden zich aansloten bij veiling Westland Zuid en veiling Westerlee.
Het aantal inwoners groeide vanaf 1900 flink, voornamelijk door de groei van de tuinbouw. Woningen in het noordoosten van de kern en de wijk Kruisbroek werden gebouwd om in de vraag van woningen te voorzien. De oude katholieke kerk werd in 1931 vervangen door een nieuwe kerk (1931). De korenmolen werd in 1921 gesloopt en de haven in 1925 gedempt.
Na de Tweede Wereldoorlog werd de bouw van woningen voortgezet in oostelijke richting en in mindere mate in westelijke richting. In oostelijke richting werd in de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw gebouwd tussen de Pijletuinenweg en Kruisbroekweg en in westelijke richting tussen Geestweg en Grote Woerdlaan. In latere jaren verrezen de wijken Opstal, Galgeblok en Pijletuinen.
Wijken en buurten
Galgenblok
Opstal
Woerdblok (Waterwijk, Zandstrand, Zandheuvel, Waterrijk)
Pijletuinen
Kruisbroek
Geestcomplex
Hoogeland
Floriëndaal
Bezienswaardigheden
St. Adrianuskerk
Heilige Geesthofje uit de 15e eeuw met bijbehorende kapel uit de 17e eeuw
Oude raadhuis uit 1561
Oude Kerk, een gotische kruiskerk met romaanse toren (13e eeuw) en met laat-gotische koorhek (16e eeuw) en orgel uit 1836
Tramstation
Watertoren
Winkelcentrum De Tuinen
Activiteiten
Bioscoop en theater De Naald
Discotheek 't Teejater
Verkeer en vervoer
Naaldwijk heeft geen spoorwegstation. Er zijn geen autosnelwegen die de plaats aandoen. De N213 geeft verbinding tot de A20 richting Rotterdam en de N222 geeft verbinding tot de A4 richting Utrecht en Amsterdam.
Wel is er in Naaldwijk een busstation aan de Verdilaan. Hier komen de buslijnen 30, 34, 455 en 456 minstens 1 keer in het halfuur samen. Vanaf dit busstation kan naar alle plaatsen in het Westland gereden worden.
Geboren in Naaldwijk
Anton van Teijn (1863-1943), schilder
Pieter Herman van der Trappen (1895-1953), ingenieur en officier
Leendert Valstar (1908-1944), verzetsstrijder en medeoprichter van de Landelijke Knokploegen
Jan Vermaat (1939-2022), kunstenaar
Wil van den Bos (1940-2019), politicus; was burgemeester van Wateringen
Teun van Dijk (7 mei 1943), tekstwetenschapper
Joke van der Meer (2 december 1943), staatsraad en voormalig lid Eerste Kamer
Nico Zwinkels (23 februari 1945), tv-persoonlijkheid
Koos van der Knaap (22 oktober 1950), acteur
Jack Middelburg (1952-1984), motorcoureur
Folkert Jensma (1957), NRC-journalist
Arco Hofland (9 januari 1958), burgemeester van Rijssen-Holten
René Lievaart (10 januari 1973), voetballer
Guus Vogels (26 maart 1975), hockeyinternational
Maik Kuivenhoven (25 september 1988), darter
Anneliese van der Pol (23 september 1984), Nederlands-Amerikaanse actrice en zangeres
Mandy van den Berg (26 augustus 1990), profvoetbalster en Nederlands international
Lara van Ruijven (1992-2020), shorttrackster
Trivia
De Nederlandse koning voert de titel Heer van Naaldwijk. Zie Titels van de Nederlandse koninklijke familie.
Zie ook
Lijst van beelden in Naaldwijk
Lijst van burgemeesters van Naaldwijk
Lijst van rijksmonumenten in Naaldwijk
Lijst van gemeentelijke monumenten in Naaldwijk
Galerij
Noten
Plaats in Zuid-Holland
Voormalige gemeente in Zuid-Holland
|
Tot 1 januari 2004 was Naaldwijk de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente, die ook Honselersdijk en Maasdijk omvatte. Op 1 januari 2004 ging de gemeente Naaldwijk met de buurgemeenten De Lier, 's-Gravenzande, Monster en Wateringen op in de gemeente Westland door de gemeentelijke herindeling Westland. In Naaldwijk is het gemeentehuis van gemeente Westland gevestigd waar zich publieke zaken als loketten, sociale dienst etc. bevinden.
| 1 |
gemeentehuis, concertzaal, openbaar gebouw
|
2,220 |
SportsClub
|
2041827
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/SDOUC
|
SDOUC
|
SDOUC (Samenspel Doet Overwinnen Ulft Combinatie) is een Nederlandse amateurvoetbalclub uit Ulft (Gelderland). De clubkleuren zijn rood en geel.
De club is op 6 mei 1929 ontstaan door een fusie tussen SDO en Sportclub Ulft. Het eerste elftal degradeerde aan het einde van seizoen 2012/13 naar de Tweede klasse zondag. In het seizoen 2020/21 spelen ze hier nog steeds in. De club telt zes seniorenteams: vijf heren- en één damesteams.
Competitieresultaten 1941–2018
|
|
|
|
|}
Externe link
Officiële website
Amateurvoetbalclub in Gelderland
Sport in Oude IJsselstreek
|
De club is op 6 mei 1929 ontstaan door een fusie tussen SDO en Sportclub Ulft. Het eerste elftal degradeerde aan het einde van seizoen 2012/13 naar de Tweede klasse zondag. In het seizoen 2020/21 spelen ze hier nog steeds in. De club telt zes seniorenteams: vijf heren- en één damesteams.
| 1 |
sportclub, sportvereniging, sportorganisatie
|
3,205 |
OnDemandEvent
|
311367
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Radio%201%20Journaal
|
Radio 1 Journaal
|
Het Radio 1 Journaal is een actualiteitenprogramma van de NOS en wordt op de Nederlandse radiozender NPO Radio 1 uitgezonden. De uitzendtijden zijn op werkdagen van 6.00 tot 9.30 uur. Op zaterdag is er een uitzending van 7.00 tot 8.30 uur.
Geschiedenis en format
Het Radio 1 Journaal begon zijn uitzendingen in 1995, als opvolger van de radio-actualiteitenrubrieken van de afzonderlijke omroepen. De eerste uitzending op 1 september 1995 werd gepresenteerd door Rob Trip en Harmke Pijpers.
Hoofdredacteur in de eerste jaren was Piet van Tellingen, voorheen hoofdredacteur van Hier en Nu-radio van de NCRV. Hij werd opgevolgd door Henk van Hoorn die op zijn beurt werd vervangen door Hans Laroes. Sindsdien is de hoofdredactie in handen van de hoofdredactie van NOS nieuws.
De bedoeling is de luisteraar op vaste tijden elke dag een herkenbare uitzending te bieden (zogenaamde horizontale programmering). Ook zou er door de samenvoeging van redacties meer gespecialiseerd kunnen worden gewerkt en sneller kunnen worden ingesprongen op grote nieuwsgebeurtenissen. Het is gebruik geworden dat het Radio 1 Journaal extra uitzendingen verzorgt bij calamiteiten en andere grote nieuwsevenementen. Aanvankelijk had het programma een ochtend-, lunch- en avondspitsblok, ieder met een eigen presentator. De uitzendtijden waren op werkdagen 6.00 - 9.00 uur, 12.00 - 13.00 uur en 16.00 - 18.30 uur. Op zaterdag was er, naast de ochtenduitzending van 7.00 - 8.30 uur, een extra lange uitzending van 12.00 - 18.30 uur met extra aandacht voor sport. Sedert 1 januari 2016 resteert slechts het ochtendblok, dat wel een half uur langer duurt dan voorheen.
Wel zendt de NOS sinds die tijd dagelijks om 12.00 uur en 13.00 uur lange radiobulletins van een kwartier uit met op NPO Radio 1 met daarin het laatste nieuws en interviews. Daarnaast verzorgt de omroep tussen 09.30 uur en 17.00 uur tweemaal per uur een 'nieuwsupdate' met korte live-gesprekjes en reportages, naast de bulletins die ieder half uur worden uitgezonden.
Sinds december 2005 maakt het Radio 1 Journaal deel uit van het NOS Nieuws, waarin de radio-, televisie- en teletekstredacties van de NOS samenwerken.
Sinds 2016
Het programma werd sinds januari 2016 gepresenteerd door Jurgen van den Berg. Dit deed hij met een vast team met onder andere Kirsten Klomp (nieuws, co-host sinds maart 2020), Tom van 't Hek (sport), Marco Verhoef (weer), Xander van der Wulp (politiek) en Nik Wouters (economie). Sophie Verhoeven was een van de vervangsters van Klomp. Invalpresentatoren waren o.a. Winfried Baijens en Biem Buijs. Sinds maart 2020 is Simone Weimans vaste invalpresentator op weekdagen. Mark Visser is vaste invalpresentator op zaterdag en vervangt ook door de week.
Baijens presenteerde van 2016 tot 2019 ook de uitzending op de zaterdagochtend. Vanaf februari 2019 namen Biem Buijs en Amber Brantsen om de week deze taak op zich. Brantsen stopte na een jaar en de zaterdagochtenduitzending werd vanaf januari 2020 om de week gepresenteerd door Buijs en Fleur Wallenburg. De laatste is per 6 maart 2021 opgevolgd door Dieuwke Teertstra omdat Wallenburg vaste presentator van Nieuws en Co werd.
Van den Berg presenteerde op 12 november 2021 zijn laatste uitzending. Hij stapte per 3 januari 2022, samen met Verhoeven, over naar Omroep MAX waarvoor op hij op maandag t/m donderdag van 14 tot 15:30 Villa VdB presenteert op NPO Radio 1. Klomp presenteerde 31 december 2021 voor het laatst.
Sinds 2022
Het programma wordt sinds maandag 3 januari 2022 gepresenteerd door Astrid Kersseboom, co-host is Wouter Walgemoed. Biem Buijs was op 1 januari voor het laatst te horen als zaterdag presentator. Sander van Hoorn presenteert sinds 10 september afwisselend met Teerstra de zaterdageditie.
Podcast De Dag
Sinds 1 januari 2018 wordt onder eindredactie van het Radio 1 Journaal op werkdagen de podcast De dag gepubliceerd. De podcast werd tot maart 2020 gepresenteerd door afwisselend Van den Berg, Rense of Elisabeth Steinz. Sinds 1 maart 2020 is Steinz de vaste presentator van de podcast (en stopte daarom als co-host) en Fleur Wallenburg de vaste invaller.
Voormalige presentatoren
Marga van Arnhem
Winfried Baijens
Jurgen van den Berg
Suzanne Bosman
Govert van Brakel
Amber Brantsen (co-host van 2016 tot medio 2017, zaterdag- en invalpresentator 2019)
Lucella Carasso
Jeroen van Dommelen
Frederique de Jong
Kirsten Klomp (co-host van 1 maart 2020 tot 31 december 2021)
Ron Linker
Ineke Moerman
Marcel Oosten
Tim Overdiek
Harmke Pijpers
Clairy Polak
Menno Reemeijer
Lara Rense
Bert van Slooten
Elisabeth Steinz (co-host, nieuws, tot 28-2-2020)
Rob Trip
Marjolijn Uitzinger
Mark Visser
Fleur Wallenburg
Rik van de Westelaken
Max van Weezel
Femke Wolthuis (media- en krantenoverzicht)
Prijzen
1997 - Marconi Award voor beste informatieve radioprogramma.
1999 - Marconi Award voor beste informatieve radioprogramma.
Radioprogramma van Radio 1 (Nederland)
Actualiteitenrubriek op radio
Radioprogramma van de NOS
|
Podcast De Dag
Sinds 1 januari 2018 wordt onder eindredactie van het Radio 1 Journaal op werkdagen de podcast De dag gepubliceerd. De podcast werd tot maart 2020 gepresenteerd door afwisselend Van den Berg, Rense of Elisabeth Steinz. Sinds 1 maart 2020 is Steinz de vaste presentator van de podcast (en stopte daarom als co-host) en Fleur Wallenburg de vaste invaller.
| 4 |
catch-up tv, podcast, on-demand
|
8,192 |
BusinessFunction
|
563107
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Slijter
|
Slijter
|
Een slijter is een ander woord voor een verkoper van kleinhandel. Een persoon die grote hoeveelheden handelswaar koopt (groothandel; en dus niet zelf maakt) en deze dan weer in kleine hoeveelheden verder verkoopt (kleinhandel of detailhandel), wordt een slijter genoemd.
Oorsprong
Vroeger bestonden naast de diverse soorten slijters zoals broodslijters en vleesslijters ook drankslijters.
Drankslijter
Omdat het vrij verstrekken van gedestilleerde dranken in de tweede helft van de negentiende eeuw uit de hand liep werd in 1882 een wet ingevoerd door de Nederlandse overheid. Hetzelfde gebeurde in België met de Wet Vandervelde in 1919. Door deze strenge regels voor drankslijters werd de kleinhandel van drank min of meer aan banden gelegd. Drankslijters dienden zich vast te gaan vestigen en zo ontstonden in Nederland de eerste echte slijterijen. De term drankslijter veranderde door het vast vestigen van de diverse kleinhandelaren automatisch in slijter. In de Nederlandse volksmond wordt onder slijter dus verstaan: een handelaar met een winkel (lees slijterij) die is ingericht voor uitsluitend de verkoop van alcoholische dranken voor gebruik elders dan ter plaatse.
Het beroep drankhandelaar dankt zijn naam aan het in kleine hoeveelheden verkopen van alcoholische dranken. Eind 19e eeuw werd gedistilleerde drank namelijk in grote mandflessen geleverd aan de plaatselijke horecagelegenheid met toelating voor het schenken van alcoholhoudende dranken. Daar men thuis graag van een borreltje wilden genieten, namen zij een maatje (0,1 liter) mee naar huis. Een drankenhandelaar kocht dus mandflessen in en sleet deze in maatjes aan de consument, die ze thuis opdronk.
Heden ten dage wordt er onderscheid gemaakt in het verstrekken van alcoholhoudende dranken voor gebruik ter plaatse (een horecazaak) en gebruik elders dan ter plaatse (een slijterij). Wie zich als drankenhandelaar in Nederland wil vestigen, heeft specifieke kennis nodig. Vanzelfsprekend over (alcoholhoudende) drank, maar ook over andere zaken, zoals winkelconcepten en wettelijke verplichtingen. Voor Nederland staan deze wettelijke verplichtingen omschreven in de Alcoholwet.
Drankenverkoop buitenland
In een aantal landen hebben alleen staatsbedrijven het monopolie om alcoholische dranken te mogen verkopen. In Zweden gaat dit via de zogenaamde Systembolaget.
Zie ook
Wijn
Alcoholische drank
Externe link
Alcoholwet (wetten.overheid.nl)
Commercieel beroep
Alcoholische drank
Wijnterminologie
|
Het beroep drankhandelaar dankt zijn naam aan het in kleine hoeveelheden verkopen van alcoholische dranken. Eind 19e eeuw werd gedistilleerde drank namelijk in grote mandflessen geleverd aan de plaatselijke horecagelegenheid met toelating voor het schenken van alcoholhoudende dranken. Daar men thuis graag van een borreltje wilden genieten, namen zij een maatje (0,1 liter) mee naar huis. Een drankenhandelaar kocht dus mandflessen in en sleet deze in maatjes aan de consument, die ze thuis opdronk.
| 1 |
verkopen, verhuren, repareren
|
9,666 |
LocalBusiness
|
5167838
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Voedselverspilling
|
Voedselverspilling
|
Voedselverspilling of voedselverlies is voedsel dat verloren gaat omdat het niet wordt gegeten of in een eerder productiestadium wordt weggegooid.
Geschat wordt dat wereldwijd een derde tot de helft van al het geproduceerde voedsel verloren gaat of verspild wordt. In landen met lage inkomens treedt het meeste verlies op tijdens de productie, terwijl in ontwikkelde landen veel voedsel – ongeveer 100 kilogram per persoon per jaar – wordt verspild in de consumptiefase.
De effecten van voedselverspilling zijn grootschalig. Verspilling van voedsel speelt belangrijke rol in de impact van de landbouw op klimaatverandering en andere milieukwesties. De Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties berekende in 2014 dat voedselverspilling verantwoordelijk is voor wereldwijde economische, ecologische en sociale kosten van 2,6 biljoen dollar per jaar en ongeveer 8 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen veroorzaakt.
Omvang
In een onderzoek van SIK uit 2011 werd het totale voedselverlies en -afval wereldwijd geschat op ongeveer een derde van de eetbare delen van voedsel voor menselijke consumptie, wat neerkomt op ongeveer 1,3 miljard ton per jaar. In ontwikkelingslanden gaan naar schatting 400-500 calorieën per dag per persoon verloren, terwijl in ontwikkelde landen 1500 calorieën per dag per persoon worden verspild. In het eerste geval vindt meer dan 40% van de verliezen plaats in de naoogst- en verwerkingsstadia, terwijl in het laatste meer dan 40% van de verliezen plaatsvindt op het niveau van de detailhandel en de consument. Het totale voedselverlies door consumenten in geïndustrialiseerde landen (222 miljoen ton) is bijna gelijk aan de volledige voedselproductie in Sub-Sahara Afrika (230 miljoen ton).
Een rapport uit 2013 van de British Institution of Mechanical Engineers (IME) schatte eveneens dat 30−50% van al het geproduceerde voedsel niet wordt opgegeten.
Oorzaken
Productie
Voedselverspilling kan in de meeste stadia van de voedingsindustrie optreden en in aanzienlijke hoeveelheden. In de zelfvoorzieningslandbouw zijn de hoeveelheden voedselafval onbekend, maar zijn ze waarschijnlijk niet significant door het beperkt aantal stadia waarin afval kan plaatsvinden, en gezien het feit dat voedsel wordt gekweekt voor de geprojecteerde behoefte in tegenstelling tot een wereldwijde marktvraag. Desalniettemin kunnen verliezen op de boerderij in opslag in ontwikkelingslanden, met name in Afrikaanse landen, hoog zijn, hoewel over de exacte aard van dergelijke verliezen veel wordt gedebatteerd.
Vanaf het planten kunnen gewassen worden blootgesteld aan plagen en zwaar weer, wat verliezen veroorzaakt vóór de oogst. Het gebruik van machines bij het oogsten kan afval veroorzaken, omdat oogsters mogelijk niet in staat zijn onderscheid te maken tussen rijpe en onrijpe gewassen of omdat slechts een deel van een gewas wordt verzameld.
Economische factoren, zoals voorschriften en normen voor kwaliteit en uiterlijk, veroorzaken ook voedselverspilling; boeren oogsten vaak selectief en geven er de voorkeur aan om gewassen niet op het veld te laten staan (waar ze kunnen worden gebruikt als meststof of diervoeder), omdat ze anders later worden weggegooid. Deze methode om ongewenste producten uit de oogstcollectie, distributielocaties en supermarkten te verwijderen, wordt ruimen genoemd. De USDA definieert ruiming als "de individuele verwijdering van genetisch ongewenste, inferieure, zwakke, zieke of aangetaste planten van een aanplant om het niveau van genetische zuiverheid of groeikracht van het gewas te verzekeren". Wanneer ruimen plaatsvindt in de productie-, voedselverwerkings-, retail- en consumptiefase, is het echter meestal de bedoeling om producten met een vreemd of imperfect uiterlijk te verwijderen of weg te gooien in plaats van producten weg te gooien die bedorven of onveilig zijn om te eten. In stedelijke gebieden worden fruit- en notenbomen vaak niet geoogst omdat mensen ofwel niet beseffen dat de vrucht eetbaar is of dat ze bang zijn dat ze besmet zijn, ondanks onderzoek waaruit blijkt dat stedelijk fruit veilig is om te consumeren.
Voedselverwerking
Voedselafval gaat door in de fase na de oogst, maar de hoeveelheden verlies na de oogst zijn relatief onbekend en moeilijk in te schatten. Hoe dan ook, de verscheidenheid aan factoren die bijdragen aan voedselverspilling, zowel biologisch / ecologisch als sociaal-economisch, zou het nut en de betrouwbaarheid van algemene cijfers beperken. Bij voedselopslag kunnen aanzienlijke verliezen worden toegeschreven aan plagen en micro-organismen. Dit is zeker een probleem voor landen met een combinatie van hoge temperaturen (rond 30 °C) en hoge luchtvochtigheid (tussen de 70 en 90 procent), aangezien dergelijke omstandigheden de voortplanting van schadelijke insecten en micro-organismen bevorderen. Verliezen in de voedingswaarde en calorische waarde, door extreme temperaturen, vochtigheid of de werking van micro-organismen, kunnen ook gezien worden als voedselverspilling. Verdere verliezen worden gegenereerd bij de behandeling van voedsel en door krimp in gewicht of volume.
Retail
Winkels gooien grote hoeveelheden voedsel weg. Meestal bestaat dit uit voedsel dat de houdbaarheidsdatum gebruiksdatum heeft bereikt. Voedsel dat de datum 'ten minste houdbaar tot' is gepasseerd, en soms zelfs voedsel dat de datum 'te gebruiken tot' is gepasseerd, is nog steeds eetbaar op het moment van verwijdering, maar winkels hebben een zeer verschillend beleid om overtollig voedsel te verwerken. Sommige winkels voorkomen dat arme of dakloze mensen het voedsel kunnen krijgen, terwijl anderen samenwerken met liefdadigheidsorganisaties om voedsel te verdelen. Retailers dragen ook bij aan afval als gevolg van contractuele afspraken met leveranciers. Als de overeengekomen hoeveelheden niet worden opgegeven, kunnen landbouwers of verwerkers hun contracten annuleren. Als gevolg hiervan zijn ze van plan meer te produceren dan nodig is om aan het contract te voldoen, om een foutenmarge te hebben. Overtollige productie wordt vaak eenvoudigweg weggegooid.
Winkeliers hebben meestal strikte cosmetische normen voor producten en als fruit of groenten misvormd zijn of oppervlakkig gekneusd, worden ze vaak niet op de plank gelegd. In de Verenigde Staten wordt naar schatting zes miljard pond aan producten per jaar verspild vanwege het uiterlijk.
Consumptie
Consumenten zijn direct en indirect verantwoordelijk voor het verspillen van veel voedsel, dat voor een groot deel kan worden vermeden als ze bereid zijn suboptimaal voedsel (maar nog steeds prima om op te eten) te accepteren. Bijvoorbeeld voedsel dat afwijkt qua sensorische kenmerken (afwijkende vormen, verkleuringen) of een voedsel dat de houdbaarheidsdatum nadert of is gepasseerd.
Impact op het milieu
Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) is voedselverspilling verantwoordelijk voor 8 procent van de wereldwijde, door mensen veroorzaakte, uitstoot van broeikasgassen. Voor elke kilo (verspild) voedsel wordt er 4,5 kilo CO2 in de atmosfeer uitgestoten.
De FAO concludeert dat bijna 30 procent van alle beschikbare landbouwgrond ter wereld – 1,4 miljard hectaren – wordt gebruikt voor voedsel dat niet wordt opgegeten. De globale watervoetafdruk van voedselverspilling is 250 km3, dat is de hoeveelheid water die jaarlijks door de Wolga stroomt of 3 keer het meer van Genève.
Verminderen van voedselverspilling
De reactie op het probleem van voedselverspilling op alle sociale niveaus is enorm gevarieerd, waaronder campagnes van advies- en milieugroepen en media-aandacht over het onderwerp.
Een manier om met voedselverspilling om te gaan, is het verminderen van de creatie ervan. Consumenten kunnen bederf verminderen door hun boodschappen te plannen, potentieel verkwistende spontane aankopen te vermijden en voedsel op de juiste manier op te slaan. Het is aangetoond dat brede educatieve campagnes een effectieve manier zijn om voedselverspilling tegen te gaan. Een Britse campagne met de naam "Love Food Hate Waste" heeft mensen bewust gemaakt van preventieve maatregelen om voedselverspilling tegen te gaan. Via advertenties, informatie over voedselopslag en -voorbereiding en in-store onderwijs, constateerde het VK een daling van 21% in vermijdbaar huishoudelijk voedselafval in de loop van 5 jaar.
Een andere mogelijke oplossing is "slimme verpakking", die aangeeft wanneer voedingsmiddelen meer precies worden bedorven dan de huidige vervaldatums, bijvoorbeeld met temperatuurgevoelige inkt, plastic dat van kleur verandert bij blootstelling aan zuurstof, of een gel die van kleur verandert met de tijd.
Ook vanuit het bedrijfsleven zijn er initiatieven ontstaan om voedselverspilling tegen te gaan. Zo zijn er restaurants die met producten werken die anders weggegooid worden en bestaan er online platforms om tegen gereduceerd tarief voedsel bij winkels en restaurants af te halen dat anders weggegooid zou worden.
In supermarkten worden producten nabij de houdbaarheidsdatum voor gereduceerde prijs (30-35% korting) aangeboden. Deze producten zijn dan voorzien van stickers. Een voorbeeld is 'brood van gisteren' waarbij de prijsreducties nog groter kunnen zijn.
Verwijdering
Als alternatief voor storten kan voedselafval worden gecomposteerd om als grondverbeteraar te dienen, aan dieren worden gevoerd of kan het gebruikt worden om energie of brandstof te produceren.
Zie ook
Dumpster diving
Doggybag
Afval
Voedsel
Wikipedia:Pagina's met vertalingen die niet zijn nagekeken
Duurzaamheid
|
Ook vanuit het bedrijfsleven zijn er initiatieven ontstaan om voedselverspilling tegen te gaan. Zo zijn er restaurants die met producten werken die anders weggegooid worden en bestaan er online platforms om tegen gereduceerd tarief voedsel bij winkels en restaurants af te halen dat anders weggegooid zou worden.
| 1 |
bedrijf, vestiging, lokale onderneming
|
11,693 |
ResumeAction
|
941312
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kernenergiecentrale%20Kashiwazaki-Kariwa
|
Kernenergiecentrale Kashiwazaki-Kariwa
|
De kerncentrale Kashiwazaki-Kariwa (Japans: 柏崎刈羽原子力発電所, Kashiwazaki-Kariwa genshiryoku hatsudensho) is de grootste kerncentrale ter wereld en is gevestigd tussen de stad Kashiwazaki en het dorp Kariwa in de prefectuur Niigata op het eiland Honshu in Japan.
Kashiwazaki-Kariwa is met een vermogen van 8.212 megawatt (MW) de op drie na grootste elektriciteitscentrale, met enkel waterkrachtcentrales in de top drie. De centrale is eigendom van Tokyo Electric Power Company (TEPCO).
De centrale produceerde ooit in één jaar 60,5 terawattuur, het equivalent van stroomvoorziening voor 16 miljoen Japanse huishoudens, een derde van het totaal. Vijf van de zeven reactoren zijn van het type kokendwaterreactor en twee van een meer geavanceerde type (Advanced Boiling Water Reactor). De zeven reactoren zijn opeenvolgend in gebruik genomen vanaf september 1985 tot juli 1997.
Aardbeving 2007
Op maandag 16 juli 2007 vond er een aardbeving met een kracht van 6,8 op de schaal van Richter plaats, aangeduid als de Niigata-Chūetsu-aardbeving naar de prefectuur Niigata. Deze aardbeving trof Kashiwazaki en de kerncentrale, met een aantal gevolgen voor de kerncentrale.
Directe gevolgen
Tijdens de aardbeving waren drie van zeven reactoren buiten bedrijf voor periodieke inspectie, één reactor verkeerde nog in subkritische opstartfase en drie reactoren waren in vol bedrijf. De actieve reactoren werden inactief en gingen de afkoelprocedure in naar aanleiding van de aardbeving.
De gevolgen van deze aardbeving op korte termijn voor de kerncentrale waren:
- een brand in een transformator, veroorzaakt door een verticale scheur, die binnen twee uur geblust werd
- diverse meldingen van veiligheidsrisico's
- lekkage op vier plekken van relatief beperkt radioactief materiaal qua intensiteit en hoeveelheid:
1) 0,6 liter licht radioactief water van de derde verdieping van reactor 6, die 280 becquerel (Bq) radioactiviteit bevatte
2) 0,9 liter licht radioactief water van de binnenzijde derde verdieping van reactor 6, met 16.000 Bq radioactiviteit
3) 1,3 kubieke meter (=1300 liter) uit het splijtstofbassin van reactor 6 voor gebruikte kernbrandstof, met 80 Bq/l verdween hier 90.000 Bq via een rioolbuis in de Japanse Zee
4) een niet-afgesloten uitlaatklep bij reactor 7 zorgde ervoor dat in totaal 402.000.000 Bq radioactief jodium in de buitenlucht verdampte, wat bij een inspectie door een ambtenaar twee dagen na de aardbeving werd ontdekt. Een Japanse politicus, Yasuhisa Shiozaki, gaf aan dat hier de procedure niet correct was gevolgd, omdat deze klep afgesloten had moeten worden.
Vanwege de schade werd de kerncentrale toen voor onbepaalde tijd gesloten.
Het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) bood aan om de kerncentrale aan een inspectie te onderwerpen, hetgeen aanvankelijk werd afgewezen. De gouverneur van de Niigata-prefectuur diende daarop een petitie in bij de toenmalige premier Shinzo Abe. Op zondag 22 juli kondigde de Nuclear and Industrial Safety Agency (NISA) aan dat het de inspecteurs van Verenigde Naties alsnog zou toestaan om de door de aardbeving ontstane schade te onderzoeken.
Tijdelijke sluiting en herstart
Na 16 maanden uitgebreide beoordeling en modernisering van alle zeven reactoren werd een begin gemaakt met de voorbereidingen voor daadwerkelijke herstart. Hierbij heeft reactor 7 een volledige modernisering gekregen om beter te kunnen reageren op aardbevingen, met oog op nieuwe aardbevingen. Op 8 november 2008 werden de eerste splijtstofstaven in reactor 7 geplaatst, daarmee een fase voor veiligheidstesten inleidend. Op 19 februari 2009 vroeg TEPCO de lokale overheid om toestemming voor herstart van reactor 7, nadat de landelijke overheid en betrokken instanties deze had gegeven. Deze toestemming werd in mei 2009 verleend en vanaf 19 mei werd elektriciteit aan het Japanse net geleverd door de reactor 7 die op 20% van zijn vermogen draaide. Op 5 juni 2009 werd dit percentage opgevoerd naar 100% als onderdeel van een serie testen die bij het herstarten hoorde.
Reactor 6 herstartte op 26 augustus 2009 en leverde opnieuw aan het net per 31 augustus 2009.
Reactor 1 startte opnieuw op 31 mei 2010 na eerder dat jaar van de splijtstofstaven voorzien te zijn, samen met reactor 5, en leverde vanaf 6 juni 2010 weer aan het net.
Reactor 5 hervatte leveringen aan het net op 26 november 2010, in dezelfde week als de plaatsing van splijtstofstaven in reactor 3.
De drie overige reactoren – 2, 3 en 4 – waren nog niet opgestart op het moment dat de zeebeving bij Sendai in maart 2011 plaatsvond.
Zeebeving 2011 en stillegging
De zeebeving bij Sendai en tsunami van maart 2011, die met name de kerncentrale Fukushima-Daiichi trof, had vanwege de beperkte trillingen op grotere afstand tot het epicentrum geen consequenties voor Kashiwazaki-Kariwa. TEPCO voerde in september 2011 een stress-test uit op twee van de zeven reactoren naar aanleiding van de kernramp van Fukushima. Bij deze test wordt met behulp van een simulatieprogramma de veiligheid van de reactoren bij aardbevingen en tsunami's aangetoond.
Uit voorzorg werd door de lokale overheden besloten om geen toestemming meer te geven voor een herstart van een reactor na stillegging voor periodieke inspectie, wat concreet betekende dat de vier actieve reactoren een voor een stilgelegd werden voor een langere periode. Hirohiko Izumida, de gouverneur van de prefectuur Niigata, gaf aan het besluit tot herstarten niet te kunnen nemen, zolang de gebeurtenissen rond de kerncentrale Fukushima niet voldoende waren onderzocht.
Reactor 5 werd op 25 januari 2012 afgeschakeld van het net, voor geplande inspectie. Reactor 6 volgde in maart van dat jaar waarna alle zeventien reactoren van TEPCO stillagen.
Gesprekken over herstart
Voor een herstart van een reactor is toestemming nodig van zowel de Nuclear Regulation Authority (NRA) als de lokale gouverneur, in dit geval Hirohiko Izumida, van de prefectuur Niigata.
TEPCO heeft de voor de herstart van reactoren 6 en 7 noodzakelijke veiligheidsinspectie bij NRA aangevraagd op 15 oktober 2013.
Financiële achtergrond
Medio november 2013 gaf TEPCO aan dat de reactoren mogelijk in april, juli of oktober 2014 weer in bedrijf zouden kunnen worden gesteld en mede daarmee in 2014 weer winstgevend konden worden. De interne bezuinigingen en verhoging van het elektriciteitsprijs zouden daar ook aan bijdragen. Met dit vooruitzicht kon TEPCO medio 2013 een lening van 500 miljard yen (5 miljard US dollar) krijgen van een consortium waarin ook drie grote Japanse banken zitten.
In geval van herstart van de reactoren 6 en 7 zou TEPCO jaarlijks tot 200 miljard yen besparen op de kosten voor het in bedrijf houden van niet-nucleaire thermische centrales, in het bijzonder de uitgaven aan te importeren fossiele brandstoffen. De Japanse overheid heeft er verder belang bij dat TEPCO weer verdient aan de kerncentrales, om zo schadeloosstelling van de slachtoffers (tot 16 biljoen yen) en de situatie bij Fukushima te herstellen conform gemaakte afspraken. Daarbij is de financiële positie van TEPCO anno 2018 aangetast door de uitgaven aan het veilig maken de beschadigde Fukushima-centrale 1 in de periode 2011-2018. Een daadwerkelijke herstart stuit vooralsnog op verzet van de lokale gouverneur.
Kashiwazaki-Kariwa
Bouwwerk in de prefectuur Niigata
|
Tijdelijke sluiting en herstart
Na 16 maanden uitgebreide beoordeling en modernisering van alle zeven reactoren werd een begin gemaakt met de voorbereidingen voor daadwerkelijke herstart. Hierbij heeft reactor 7 een volledige modernisering gekregen om beter te kunnen reageren op aardbevingen, met oog op nieuwe aardbevingen. Op 8 november 2008 werden de eerste splijtstofstaven in reactor 7 geplaatst, daarmee een fase voor veiligheidstesten inleidend. Op 19 februari 2009 vroeg TEPCO de lokale overheid om toestemming voor herstart van reactor 7, nadat de landelijke overheid en betrokken instanties deze had gegeven. Deze toestemming werd in mei 2009 verleend en vanaf 19 mei werd elektriciteit aan het Japanse net geleverd door de reactor 7 die op 20% van zijn vermogen draaide. Op 5 juni 2009 werd dit percentage opgevoerd naar 100% als onderdeel van een serie testen die bij het herstarten hoorde.
| 1 |
hervatten, voortzetten, herstarten
|
738 |
DeliveryChargeSpecification
|
5670813
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Flink%20%28supermarkt%29
|
Flink (supermarkt)
|
Flink (Duits: vlot), ook wel GoFlink, is een van oorsprong Duitse flitsbezorger die alledaagse boodschappen en producten binnen minuten thuisbezorgt. De boodschappenbezorgdienst opereert vanuit dark stores, ofwel minidistributiecentra van waaruit de boodschappen worden ingepakt en door fietskoeriers worden geleverd aan consumenten. Flink belooft om boodschappen te bezorgen "binnen 10 minuten". In reclamespotjes wordt vaak de slogan Think now, think Flink gebruikt, hoewel er vanuit het bedrijf geen vaste slogan bekend is gemaakt.
Flink is een van de grootste flitsbezorgers binnen Europa. Anno 2021 liet de dienst weten dat zij boodschappen bezorgen bij zo'n 10 miljoen klanten vanuit 140 locaties in meer dan 60 Europese steden. In mei 2022 werd bekendgemaakt dat Flink het Franse Cajoo overkoopt. Anno augustus 2022 heeft Flink 61 locaties in Nederland, verdeeld over 38 steden.
Branche
Flink kan vallen onder detailhandel en supermarkten, maar de dienst vertoont ook aspecten van logistiek, transport, technologie en e-commerce. In tegenstelling tot apps zoals Deliveroo zijn de fietskoeriers (ook wel riders genoemd) meestal in loondienst en zijn er werkplaatsen in de vorm van magazijnen, ook wel hubs genoemd, van waaruit de koeriers wachten op de bestellingen.
Investeringen
Eind 2021 werd bekendgemaakt dat Flink tijdens investeringsrondes zo'n 750 miljoen dollar had opgehaald voor verdere uitbreiding. Onder de geldschieters bevindt zich onder andere DoorDash, een populaire Amerikaanse app voor de thuisbezorging van maaltijden. De marktwaarde van Flink wordt medio 2022 inmiddels geschat op 4,8 miljard euro.
Verdienmodel
Hoewel er ervaren investeerders zijn die vraagtekens zetten bij het verdienmodel van Flink en andere flitsbezorgdiensten, worden zij door supermarkten desondanks gezien als een beduchte concurrent, omdat zij zich sterk onderscheiden met de snelle bezorging. Anno 2022 zijn de bezorgkosten nog laag en breidt Flink uit met het geld van investeerders. In 2021 boekte Flink een omzet van 80 miljoen euro. Het jaar daarop boekte Flink een omzet van 400 miljoen. Flink verwacht aan het einde van 2024 winst te zullen maken.
Na het eindigen van de coronapandemie en het beginnen van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne zijn investeerders minder geïnteresseerd in flitsbezorgdiensten. Hoewel concurrent Gorillas na teruglopende bestellingen en gebrek aan investeerdersgeld gedwongen werd om het bedrijf te verkopen aan Getir, lijkt Flink geen soortgelijke problemen te hebben, nu het bedrijf in 2022 voor 400 miljoen euro het Franse Cajoo overnam. Toen in een interview met medeoprichter Oliver Merkel werd gevraagd wat het bedrijf dan anders had gedaan, antwoordde hij slechts dat Flink een "saai" bedrijf is.
Volgens deskundigen is het voor bezorgplatforms over het algemeen lastig om winstgevend te worden, omdat de daadwerkelijke kosten voor de bezorging vaak niet worden doorberekend aan klanten en consumenten: deze daadwerkelijke kosten, die de kosten voor het transport, de magazijnen, de werknemers en de overhead moeten dekken, zouden juist het gebruik van de app te sterk ontmoedigen. Hierdoor zijn ook flitsbezorgers afhankelijk van durfkapitaal en investeringen. Dit stuit op weerstand bij een aantal politieke partijen en vakbonden, die stellen dat het risico bestaat dat de werknemers uiteindelijk schijnzelfstandigen zullen worden om op deze kosten te kunnen besparen, en dat bij het snijden in de kosten de arbeidsomstandigheden voor de fietskoeriers zullen verslechteren.
Concurrenten
Flink concurreert in Nederland met het eveneens Berlijnse Gorillas, het Turkse Getir en het Britse Zapp. Ook zij beloven boodschappen te bezorgen binnen 10 minuten. Daarnaast levert ook bezorgdienst Picnic boodschappen aan huis. Hoewel zij een breder bezorggebied hebben, bezorgen zij gewoonlijk binnen enkele dagen en niet dezelfde dag.
In juli 2022 liet Zapp weten op termijn definitief uit Nederland te willen vertrekken. Ook liet Gorillas weten een aantal vestigingen in Nederland te zullen sluiten, en dat zij in Enschede de strijd hadden verloren van Flink.
Controverse
Hoewel de boodschappenbezorgdienst snel groeit en er voldoende vraag naar blijkt te zijn, hebben sommige gemeenten en omwonenden zich herhaaldelijk uitgesproken tegen de dienst. De buurtbewoners hebben zich beklaagd over het af- en aanrijden van snelle fietskoeriers en het feit dat de dark stores werden afgeplakt voor de buitenwereld. Volgens een aantal gemeenten zijn de vestigingen in strijd met het bestemmingsplan. Om die reden moest Flink onder gemeentelijke last een vestiging sluiten in Utrecht, maar kon zij bij nader inzien wel blijven in Amersfoort.
De directeur van Flink liet hierop weten dat er door de snelle groei van het bedrijf fouten zijn gemaakt, die onder meer een impact hadden op de omgeving van de dark stores en de arbeidsomstandigheden van de werknemers. Het bedrijf heeft toegezegd bereid te zijn tot samenwerking met gemeenten en omwonenden en te zoeken naar oplossingen.
Locaties
Flink heeft zich snel uitgebreid in Nederland en heeft vestigingen in zowel grotere als kleinere steden, waaronder Almelo, Amsterdam, Ede, Hengelo, Leeuwarden, Rotterdam, Zoetermeer en Tilburg. Klanten kunnen bestellen via een app en via de webwinkel. Ook is het bij bepaalde vestigingen mogelijk om de boodschappen af te halen.
|
Verdienmodel
Hoewel er ervaren investeerders zijn die vraagtekens zetten bij het verdienmodel van Flink en andere flitsbezorgdiensten, worden zij door supermarkten desondanks gezien als een beduchte concurrent, omdat zij zich sterk onderscheiden met de snelle bezorging. Anno 2022 zijn de bezorgkosten nog laag en breidt Flink uit met het geld van investeerders. In 2021 boekte Flink een omzet van 80 miljoen euro. Het jaar daarop boekte Flink een omzet van 400 miljoen. Flink verwacht aan het einde van 2024 winst te zullen maken.
| 1 |
bezorgkosten, leveringsspecificatie, verzendtarief
|
7,074 |
ExerciseGym
|
261458
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gym
|
Gym
|
Gym (album), een muziekalbum van Di Derre
Gymnastiek (sport), een verzamelnaam voor diverse acrobatische activiteiten
Lichamelijke opvoeding, een schoolvak, bewegingsonderwijs
Gymnasium, een schooltype
|
Gym (album), een muziekalbum van Di Derre
Gymnastiek (sport), een verzamelnaam voor diverse acrobatische activiteiten
Lichamelijke opvoeding, een schoolvak, bewegingsonderwijs
Gymnasium, een schooltype
| 3 |
sportschool, fitnesscentrum, gym
|
346 |
MusicVideoObject
|
1565235
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Perfect%20Symmetry%20%28single%29
|
Perfect Symmetry (single)
|
Perfect Symmetry is het derde nummer en de derde single van het gelijknamige album van de Britse band Keane.
Single
Het nummer kwam uit op 29 december 2008. De opvolger van Perfect Symmetry was Better Than This. De single kwam op 7 februari 2009 binnen in de tipparade van Radio 538 en bleef daar hangen op nummer 4.
Tom Chaplin, de leadzanger van de band, vertelde in een interview met Yahoo! dat hij dit waarschijnlijk het beste nummer vond dat hij tot dan toe had geschreven.
Muziekvideo
De muziekvideo werd in 2008 gemaakt. Hierin is Chaplin ook zingend te zien op een aantal televisietoestellen.
Referenties
Nummer van Keane
|
Muziekvideo
De muziekvideo werd in 2008 gemaakt. Hierin is Chaplin ook zingend te zien op een aantal televisietoestellen.
| 2 |
muziekvideo, muziekclip, videobestand
|
8,686 |
URL
|
5593798
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9diacit%C3%A9
|
Médiacité
|
Médiacité is een winkelcentrum in de Luikse wijk Longdoz aan de oever van de Maas. Het multifunctionele complex is ontstaan op een voormalig industrieterrein van meer dan 6,5 hectare, waar tevoren een kleiner winkelcentrum stond.
Het multifunctionele karakter van het centrum uit zich in een commercieel deel, een kantoorgedeelte en vrijetijdsgedeelte. Het winkelcentrum met circa 124 winkels, horeca heeft een verhuurbaar vloeroppervlak van ruim 45.000m² en werd geopend op 21 oktober 2009. Daarnaast zijn er kantoren, tv-studio's en een bioscoop. Er is een ondergrondse parkeergarage voor 2.350 auto's. Het is een van de grootste winkelcentra van België.
Het ontwerp van het complex is van de architect Ron Arad.
In mei 2017 werd het complex verkocht aan CBRE Global Investors. Eigenaar Wilhelm & Co ontving hiervoor meer dan € 250 miljoen.
Weblinks
Officiële website van Médiacité
Winkelcentrum in Wallonië
Bouwwerk in Luik (stad)
|
Weblinks
Officiële website van Médiacité
| 1 |
weblink, internetadres, linkadres
|
2,092 |
OrganizeAction
|
1706164
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Brandersfeesten
|
Brandersfeesten
|
De Brandersfeesten zijn een jaarlijks terugkerend evenement in de Zuid-Hollandse stad Schiedam. Het werd gehouden in het laatste weekend van de maand september.
in 1984 werd op initiatief van de middenstand van Schiedam een grote braderie gehouden. Dit bleek succesvol en men riep een commissie in het leven die de braderie voortaan zou organiseren. Aangezien een groot gedeelte van de braderie is gesitueerd in de voormalige Brandersbuurt, gaf men de braderie voortaan de naam 'Brandersfeesten'.
De Brandersfeesten groeiden tot een festival, dat zo’n 300.000 bezoekers trekt van binnen en buiten Schiedam.
Enkele vaste onderdelen zijn:
braderie
gondelvaart op de zaterdagavond
live muziek in de hele stad
wateractiviteiten
Shantykorenfestival
Stookmarathon (in het Jenevermuseum sinds 2011, in 2015 vervangen door het Stokers-evenement)
Jeneverroute
Kermis op het stadserf
Zwemtocht voor Spieren voor spieren(sinds 2013)
Vuurwerk op de zondagavond als afsluiting
Modelspoorbaan in de Nieuwe Passage(sinds 2013)
In 2020, 2021 en 2023 waren er geen Brandersfeesten. In 2020 en 2021 werden de Brandersfeesten afgelast vanwege de coronapandemie die in 2020 uitbrak. De zwemtocht zou in 2020 eerste instantie wel doorgaan, maar werd op het laatste moment eveneens afgelast. Ook in 2023 gingen de Brandersfeesten niet door, ditmaal omdat het bestuur opstapte vanwege de strengere veiligheidseisen die in 2022 werden gesteld. Hierdoor kon het bestuur de druk niet meer aan. Er kon niet op tijd een nieuw bestuur worden gevormd waardoor de feesten niet konden worden georganiseerd. Als alternatief voor de Brandersfeesten werd dat jaar in het weekend waarin deze zouden plaatsvinden(het laatste weekend van de maand september), het evenement "Schiedam Centrum, live on stage" georganiseerd, een muziekevenement waarbij in de kroegen en op de terrassen livemuziek werd gespeeld. Hierbij beef ook de kermis op het stadserf behouden. Uiteindelijk lukte het in oktober 2023 dan toch om een nieuw bestuur te vormen voor de Brandersfeesten, zodat deze in 2024 weer kunnen worden voortgezet.
Externe link
Officiële website
Schiedam
|
in 1984 werd op initiatief van de middenstand van Schiedam een grote braderie gehouden. Dit bleek succesvol en men riep een commissie in het leven die de braderie voortaan zou organiseren. Aangezien een groot gedeelte van de braderie is gesitueerd in de voormalige Brandersbuurt, gaf men de braderie voortaan de naam 'Brandersfeesten'.
| 1 |
organiseren, beheren, superviseren
|
11,193 |
VisualArtwork
|
2052770
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Marine%20%28schilderkunst%29
|
Marine (schilderkunst)
|
Een marine, ook zeegezicht of zeestuk genoemd, is iedere vorm van figuratieve kunst (schilderijen, tekeningen, beeldhouwwerk ...) met de zee als onderwerp. Een marine haalt zijn inspiratie voornamelijk uit alles rond de zee en schepen. Het is een genre dat vooral tussen de 17e en 19e eeuw werd beoefend. In de praktijk omvat de marine ook scheepvaart op rivieren, havens en boten op het strand.
Schepen op water zijn al heel vroeg een thema geweest op schilderijen. Op petrogliefen van 12.000 v.Chr. zijn er papyrusboten te zien. Tussen de late oudheid en de middeleeuwen werd de marine als genre in het Westen niet beoefend. Uitzonderingen hierop zijn onder meer het 11e-eeuwse Tapijt van Bayeux dat de Normandische verovering van Engeland en de invasievloot toont.
15e eeuw
Het genre duikt opnieuw op bij de Vlaamse Primitieven in een getijdenboek versierd door Jan van Eyck rond 1420. Tijdens de gotiek verschenen kraken op tafel van de rijkere lieden. Ze waren vervaardigd door goudsmeden en ze dienden om couverts en allerlei specerijen op tafel te zetten. Ze werden versierd met masten, zeilen en soms de bemanning.
Schilderijen uit de renaissance in Italië tonen zeegezichten als dat nodig is maar met uitzondering van de Venetiaanse Vittore Carpaccio waren er weinige kunstenaars die vaak de zee als thema gebruikten. Carpaccio's doeken tonen kanalen en dokken in Venetië. In de Duitssprekende landen is het Konrad Witz met zijn Miraculeuze visvangst (1544) die voor het eerst een gezicht op het meer van Genève toont.
16e eeuw
De traditie van de Lage Landen met een panoramisch gezicht vanaf een hoog standpunt werd ontwikkeld door Joachim Patinir in de jaren rond 1420 waarin hij grote waterpartijen toont. Deze schilderijen waren in essentie landschapschilderijen vermomd als historiestuk met kleine religieuze voorwerpen. Een sterk marine-element was reeds aanwezig toen de landschapschilderkunst als apart genre ontstond. Het Protestantisme verbood het gebruik van religieuze kunst in grote mate. Zo ontwikkelden zich andere vormen van schilderkunst zoals de seculiere historiekunst en landschapkunst die beide onderdeel kunnen zijn van het marinegenre. Een belangrijk werk door een Vlaamse volgeling van Patinir is de schilderij Portugese kraken voor een rotskust (1540), bewaard in het National Maritime Museum te Greenwich bij Londen. Het kreeg het label het eerste pure marineschilderij te zijn. Het stelt waarschijnlijk twee kleine vloten voor die een Portugese prinses begeleiden naar haar huwelijk. Het is een voorbeeld van een typisch marine-onderwerp dat heel gewoon bleef voor hofschilders tot laat in de 17e eeuw.
Pieter Bruegel de Oude is bekend om zijn ontwikkeling van de genrestukken, scènes uit het boerenleven, maar hij schilderde ook marines waaronder Landschap met de val van Icarus. Het origineel wordt nu erkend als verloren. De schilderij in het Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België te Brussel is een goede, vroege kopie van het originele werk. Bruegel schilderde ook een groot Zeeslag in de golf van Napels, uit 1560, Galleria Doria Pamphilj, Rome. Een grote stormscène in Wenen is nu toegekend aan Joos de Momper. Marines werden ook door Bruegels volgelingen geschilderd en door zijn zonen.
Maniëristen in zowel Italië als het Noorden begonnen met fantastische stormen te schilderen met gigantische golven en bliksemschichten die de lucht vullen. Dat was nog nooit gezien en het zou af en toe in later eeuwen opnieuw opduiken als modegril. Zeeslagen waren prominenter aanwezig in de 16e-eeuwse schilderkunst omdat er vraag naar ontstond. Ze bleven gevraagd tot in de 20e eeuw, met het verzoek van de opdrachtgevers om ieder detail historisch accuraat weer te geven. Andere trends bogen alles weer om naar een illusionistische weergave zoals dat ook gebeurde in de landschapschilderkunst.
De Gouden Eeuw
De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden vertrouwde op visvangst en handel over zee voor haar uitzonderlijke welvaart. Ze kreeg te maken met oorlogen tegen Groot-Brittannië en andere naties tijdens deze periode. Rivieren en kanalen doorkruisten het land. Rond 1650 waren vijfennegentig procent van alle schepen die van de Noordzee naar de Oostzee voeren Nederlands. Schilderijen met zeeslagen als onderwerp vertelden de verhalen van de Nederlandse marine op het toppunt van haar macht, alhoewel tegenwoordig eerder rustige taferelen in de smaak vallen. Het wekt daarom geen verbazing dat marines in Nederland enorm populair waren tijdens de Gouden Eeuw en de kwaliteit van de doeken van de Nederlandse schilders steeg. Zoals in de landschapschilderkunst was de wijziging van het kunstmatig verhoogd gezichtspunt van de schilder naar een laag standpunt een cruciale stap die voor het eerst werd gezet door de grote Nederlandse marinespecialist Hendrik Cornelisz. Vroom. Dikwijls voerden zelfs kleine schepen de Nederlandse driekleur. Het waren koopvaardijschepen of voeren in dienst van de Nederlandse overheid. Sommige kunstenaars specialiseerden zich in rivierscènes, van de kleine schilderijen van Salomon van Ruysdael met boten en rietoevers tot de grote landschappen van Albert Cuyp die Italiaans aandoen en waar de zon ondergaat boven een grote rivier. De strandscènes van Jacob van Ruisdael, met onder meer de Reis van de H. Juliaan en Martha kunnen bij marines worden gerekend. Ze werden vernield bij een brand in 1904 en er bestaan enkel zwart-witfoto's van. Zijn doeken zijn poëtischer, imposanter en dramatischer dan de werkelijkheid.
Het genre heeft veel raakpunten met de landschapschilderkunst en bij de ontwikkeling van het afbeelden van lucht en wolken liep bijna alles parallel. Veel landschapschilders schilderden stranden en rivieren. Schilders bezaten vaak modellen van schepen om hen te helpen bij het accuraat weergeven ervan. Het gaat hier om Jan Porcellis, Simon de Vlieger, Jan van de Cappelle en Hendrick Dubbels. Het atelier van Willem van de Velde de Oude en zijn zoon was de leider van de latere decennia. Zij probeerden, zoals aan het begin van de eeuw, het schip als hoofdthema weer te geven met daarin de vooruitgang van de belangrijke werken van eerdere decennia verwerkt, waar de nadruk meer op de zee en het weer had gelegen. Ze verlieten hun land en trokken in het rampjaar 1672 naar Londen. De uit Emden afkomstige Ludolf Bakhuizen bleef als de meest vooraanstaande meester van de hoge zeeën in Amsterdam achter. Reinier Nooms, die zelf had gevaren, signeerde zijn werken met Zeeman en blonk uit door zijn zeer accuraat weergegeven zeeslagen en afbeeldingen van schepen. Hij was niet geïnteresseerd in het schilderen van lichteffecten en weer, en het was die stijl die later door specialisten van hetzelfde genre zou worden gevolgd. Abraham Storck en Jan Abrahamsz. van Beerstraten waren andere specialisten van zeeslagen. Nooms schilderde ook scènes van onderhoudswerken aan dokken en herstellingswerken die ongebruikelijk zijn maar historisch belangrijk.
De traditie van het schilderen van marines zette zich voort in de Zuidelijke Nederlanden maar was daar veel minder prominent aanwezig. Het duurde veel langer vooraleer de Vlamingen de maniëristische stijl van zich afschudden die scheepswrakken en enorme golven produceerden. De meeste schilderijen waren kleine zeekens terwijl hun noordelijke buren zowel grote als kleine werken schilderden. De belangrijksten onder de Vlamingen waren Bonaventura Peeters en Andries van Eertvelt, kunstenaars die een rol speelden in de Vlaamse barokschilderkunst. De Nederlandse stijl vindt veel weerklank bij andere kunstenaars in het buitenland door kunstenaars die emigreerden of via nabootsing door buitenlandse kunstenaars. De Vandeveldes emigreerden toen de kunstmarkt in elkaar stortte na het rampjaar en schilderden de oorlog vanaf de overkant. Volgers van hun stijl waren onder meer Isaac Zeilmaker die veel eerder emigreerde, Peter Monamy en anderen.
De marines waren intussen werk van specialisten geworden met zeldzame uitzonderingen zoals Rembrandts krachtige De storm op de zee van Galilea, zijn enige echte marine. Anthony van Dyck maakte enkele uitstekende tekeningen van de Engelse kust van boten voor Rye, waarschijnlijk omdat hij daar wachtte om over te schepen naar het vasteland maar schilderijen zijn niet gevonden. Sommige van de schilderijen van Peter Paul Rubens tonen schepen en de zee (De wonderbare visvangst in de Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk) maar zijn zo gefocust op andere thema's dat men ze bezwaarlijk als marine kan catalogeren. In Vlaanderen waren het Bonaventura Peeters en Hendrik van Minderhout, een emigrant uit Rotterdam, die de leidende figuren waren voor marines beïnvloed door Italiaanse kunstenaars. Bij de noorderburen was dat Jan Baptist Weenix.
18e eeuw
Deze eeuw voorzag de schilders met een overvloed aan zee-activiteit en vóór 1759 hadden de Engelsen en de Fransen ongeveer een gelijk aantal overwinningen als nederlagen te vieren. Er waren heel wat talentvolle schilders in het buitenland die de Nederlandse stijl van de vorige eeuw verder ontwikkelden, soms op een wat formele manier, met nauwgezette afbeeldingen van schepen. Vaak waren ze het gevolg van opdrachten van kapiteins, scheepseigenaars en anderen met nautische kennis. Ook bij de schilders trof men mensen aan die hadden gevaren. Nicholas Pocock bijvoorbeeld, een kapitein van een koopvaardijschip, had leren tekenen terwijl hij op zee was en als officieel marineschilder van de Engelse koning aanwezig bij een belangrijke zeeslag op 1 juni 1794, aan boord van het fregat HMS Pegasus. De Fransman Ambroise Louis Garneray, hoofdzakelijk actief in de 19e eeuw, was een schilder met veel ervaring als zeeman en de accuratesse waarmee hij de walvisvaart schilderde werd geprezen door de verteller in Moby Dick, het boek van Herman Melville die de schilderijen kende van afdrukken ervan. In het onderste segment van de kunstmarkt bevonden zich de "schilders op de pier" in de havens van veel Europese steden.
De Venetiaanse kunstenaars zoals Canaletto en Francesco Guardi schilderden veduta waarin de kanalen, gondels, kleine vaartuigen en de lagune van Venetië prominent aanwezig zijn. Hun beste schilderijen tonen het licht en het water op een briljante manier, zij het in verschillende stemmingen omdat Canaletto's wereld altijd opgeklaard en zonnig is en die van Guardi dikwijls betrokken mistig en dreigend.
Kunstenaars werden toen vaak meegestuurd op ontdekkingsreizen zoals William Hodges op tweede reis naar de Stille Oceaan van James Cook. Exotische scènes waren populair en afdrukken van de schilderijen waren een belangrijke bron van inkomsten voor sommige onder hen zoals voor de Franse schilder Claude Joseph Vernet (1714–1789) die in zijn stijl het maniërisme nieuw leven in blies en tegelijkertijd vooruit keek naar de romantiek in zijn grote, dramatische tableaus met stormen en scheepswrakken.
Vanaf de 19e eeuw tot nu
Tijdens de Romantiek maakte de marine weer deel uit van de hoofdstroom van de kunst alhoewel een groot aantal specialisten verder werkten aan het ontwikkelen van het genre van het scheepsportret. Voor velen is het schilderij van Théodore Géricault Het vlot van de Medusa het icoon van de Romantiek en voor William Turner was de zee een levenslange inspiratiebron voor zijn doeken. De Medusa is een typisch voorbeeld van een historiestuk terwijl Turner eerder wordt gezien als een landschapschilder. Zijn De slag van Trafalgar (1824) kreeg kritiek omwille van historische onnauwkeurigheden. Zijn latere werken bekommeren zich niet meer om accurate details.
De kunst in Denemarken was de nieuwe kracht die kustscènes zeer krachtig in beeld bracht met kalme waters en rustig, gouden licht. Ze had invloed op de Duitser Caspar David Friedrich die een mystieke toets uit de romantiek toevoegde, zoals in zijn De levensfasen (1835).
Ivan Aivazovski borduurde verder op de oude thema's zoals zeeslagen, scheepswrakken en stormen, gedreven door volbloed Russische romantiek, zoals in De negende golf (1850). Rivier-, haven- en kustscènes met enkel kleine boten waren populair bij Jean-Baptiste Corot en de school van Barbizon en zeker bij Charles-François Daubigny. De belangrijkste Russische landschapschilder Isaak Levitan schilderde rustige meren en de immens brede rivieren van Rusland die door hem en vele andere kunstenaars werden beschouwd als de bron van nationale trots. Gustave Courbet schilderde een aantal doeken van stranden met rotsen en zeegezichten met branding, meestal zonder menselijke figuren. Tijdens de jaren rond 1860 schilderde Édouard Manet doeken die met de toenmalige actualiteit te maken hadden zoals zijn marine uit 1864 De slag tussen de USS Kearsarge en de CSS Alabama die een zeeslag uit 1864 tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog afbeeldt.
Het schipportretgenre werd naar Noord-Amerika gebracht door een aantal emigranten, vooral Engelsen zoals James E. Buttersworth en Robert Salmon. De luminist Fitz Henry Lane was de eerste die een Amerikaanse stijl ontwikkelde, gebaseerd op landschapkunst; hij schilderde kleine boten aangemeerd in rustige, kleine baaien.
Later in de eeuw, toen de kust steeds meer een plaats voor plezier dan voor werk werd, waren strandscènes en kustlandschappen zonder schepen erg in de mode. Er verschenen steeds meer mensen op de strandscènes toen vakantiegangers steeds meer naar de kust trokken. Eugène Boudin schilderde Noord-Franse stranden die voor de kijker van vandaag als modern worden ervaren, ondanks de zware kledij van de dames op de strandstoelen. De impressionisten schilderden veel stranden, krijtrotsen en rivieren, vooral Claude Monet in zijn Stormachtige zee in Étretat. Het was zijn Impression, soleil levant die de naam aan deze kunststroming gaf. Rivierscènes kwamen veel voor bij impressionisten en zeker bij Monet en Alfred Sisley. De Spaanse schilder Joaquín Sorolla schilderde er een aantal waarbij hij zich concentreerde op enkele figuren in close-up, in tegenstelling tot de kleine figuren op de meeste andere strandschilderijen. De Fauvisten en pointillisten schilderen meestal verstilde waters, zoals Edvard Munch in zijn beginperiode. In Engeland was het Alfred Wallis die indruk maakte.
De eerder traditionele Britse marineschilder Sir Norman Wilkinson was de uitvinder van de dazzle-camouflage waarbij schepen met patronen werden beschilderd waardoor een resultaat ontstaat dat niet ver afwijkt van het Vorticisme. Toen de United States Navy het idee overnam in 1918 kreeg Frederick Judd Waugh de opdracht om dit voor de Navy uit te werken.
Er zijn nog steeds kunstenaars die zich bezighouden met het afbeelden van schepen, zoals Montague Dawson, wiens werken vaak worden gereproduceerd. Zijn ervaring was dat de traditionele zeilschepen meer in trek zijn bij het publiek dan die van moderne vaartuigen. Het schilderij The fighting Temeraire uit 1838 van William Turner, een van Turners bekendste werken, getuigt van nostalgie naar de eeuw van de zeilschepen.
Iconografie
Schilderkunst
Genre in de beeldende kunst
|
16e eeuw
De traditie van de Lage Landen met een panoramisch gezicht vanaf een hoog standpunt werd ontwikkeld door Joachim Patinir in de jaren rond 1420 waarin hij grote waterpartijen toont. Deze schilderijen waren in essentie landschapschilderijen vermomd als historiestuk met kleine religieuze voorwerpen. Een sterk marine-element was reeds aanwezig toen de landschapschilderkunst als apart genre ontstond. Het Protestantisme verbood het gebruik van religieuze kunst in grote mate. Zo ontwikkelden zich andere vormen van schilderkunst zoals de seculiere historiekunst en landschapkunst die beide onderdeel kunnen zijn van het marinegenre. Een belangrijk werk door een Vlaamse volgeling van Patinir is de schilderij Portugese kraken voor een rotskust (1540), bewaard in het National Maritime Museum te Greenwich bij Londen. Het kreeg het label het eerste pure marineschilderij te zijn. Het stelt waarschijnlijk twee kleine vloten voor die een Portugese prinses begeleiden naar haar huwelijk. Het is een voorbeeld van een typisch marine-onderwerp dat heel gewoon bleef voor hofschilders tot laat in de 17e eeuw.
| 4 |
kunstwerk, schilderij, beeldhouwwerk
|
97 |
ChooseAction
|
5665049
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Consumanderen
|
Consumanderen
|
Consumanderen is een neologisme dat aan het begin van de 21ste eeuw zijn intrede deed in het Nederlands taalgebied dat staat voor anders consumeren.
Etymologie
Consumanderen is een porte-manteauwoord waarin de woorden "consumeren" en "anders" werd gecombineerd tot dit neologisme.
Ontstaansgeschiedenis
De term werd in Vlaanderen geïntroduceerd in 2004 door toenmalig Staatssecretaris voor Duurzame Ontwikkeling en Sociale Economie Els Van Weert als alternatief voor het gelijkaardige neologisme consuminderen.
Slechts 15 tot 20 procent van de mensen zijn bewuste consumenten die best wat comfort willen inleveren voor duurzame producten. De meesten zijn daar niet toe bereid. Als we hen ertoe kunnen aanzetten hun consumptiegedrag te wijzigen, te 'consumanderen' zonder dat het veel geld of moeite kost, dan zijn we al een heel eind op de goede weg.
In Nederland was het Koning Willem-Alexander der Nederlanden die de term in 2007 introduceerde tijdens een interview met Pieter Jan Hagens ter ere van zijn 40e verjaardag.
(...) Je kan niet verwachten van mensen die met hard werken een levensstandaard opgebouwd hebben (...) dat ze gaan consuminderen zeg maar. Ik denk dat dat voor een kleine groep weggelegd is (...) Maar als we kunnen consumanderen, dus anders kunnen consumeren met hetzelfde niveau, ik denk dat de mensen daartoe wel bereid zijn.(...)]
Actievormen
Het Piraminder-schema is een hulpmiddel dat werd ontwikkeld door De Transformisten. Het helpt de consument duurzamere keuzes te maken bij de eventuele nieuwe aankoop. Andere initiatieven die consumanderen bevorderen zijn:
Weggeefwinkels
Repair Cafés
Lokale ruileconomie
Deeleconomie
Maaklabs
Rommelmarkten
Tweedehandswinkels
Zie ook
Consuminderen
Duurzaamheid
Referenties
Externe link
Ethical Consumer
Duurzaamheid
Neologisme
Alternatieve economie
|
Actievormen
Het Piraminder-schema is een hulpmiddel dat werd ontwikkeld door De Transformisten. Het helpt de consument duurzamere keuzes te maken bij de eventuele nieuwe aankoop. Andere initiatieven die consumanderen bevorderen zijn:
Weggeefwinkels
Repair Cafés
Lokale ruileconomie
Deeleconomie
Maaklabs
Rommelmarkten
Tweedehandswinkels
| 1 |
keuze, voorkeur, opties
|
3,750 |
NGO
|
23232
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bedrijf
|
Bedrijf
|
Een bedrijf of onderneming is een organisatie van arbeid en kapitaal actief in de productie en/of het aanbieden van goederen en diensten. In de (klassieke) economische theorie zijn bedrijven gericht op het maken van winst. Een bedrijf dat tastbare producten maakt wordt een fabrikant genoemd.
Betrokkenen
Bij een bedrijf zijn belanghebbenden betrokken, zoals:
ondernemer(s)
klanten
eigenaren en/of aandeelhouders
personeel, werknemers
leveranciers
concurrenten
toezichthouders namens de overheid, andere autoriteit of belangenorganisatie
bestuur van een stichting of vereniging of van de aandeelhoudersvergadering
Doelen
De verschillende betrokkenen hebben elk verschillende doelen, waarbij doel en middel ook verschillen of strijdig kunnen zijn, zoals:
een product en/of dienst leveren;
zorgen voor inkomsten;
zorg voor continuïteit, voortbestaan en groei van het bedrijf
belangen van milieu
sociale belangen
maatschappelijke belangen
Soorten organisaties
Er kan hierbij een onderscheid worden gemaakt in commerciële en niet-commerciële organisaties, ook wel profit- en non-profitorganisatie genoemd.
Commerciële organisaties
Een onderneming die maar één product verhandelt is een mono-productonderneming. Een onderneming die kant en klare producten inkoopt om ze vervolgens te verkopen wordt een handelsonderneming genoemd.
Bij commerciële organisaties is er sprake van een onderneming waar risico's worden gelopen en waar het streven naar winst noodzakelijk is voor het voortbestaan. Om hun klanten op een zo efficiënt mogelijke manier te bereiken en aan te spreken met hun diensten, wordt er nauwkeurig gelet op de vier -P's-: prijs, plaats, product en promotie.
Tegenwoordig handelen bedrijven ook steeds vaker volgens 3 andere P's : People, Planet en natuurlijk Profit. In deze ruimere benadering wordt er ook rekening gehouden met de meerwaarde of kosten voor mens, maatschappij en de omgeving (m.a.w. duurzaam ondernemen).
Niet-commerciële organisaties
Bij niet-commerciële organisaties zoals non-profitorganisaties, ngo's en vzw's is dit winststreven niet het eerste doel. Het doel van het bedrijf dient te worden gezocht in een nut of welzijn van (een bepaald deel van) de bevolking.
Juridisch
Rechtsvormen
Bij ondernemingen en/of bedrijven kunnen, afhankelijk van het land, verschillende rechtsvormen worden onderscheiden. Elke rechtsvorm heeft andere rechten en plichten. Een eerste indeling die kan worden gemaakt is naar land en die in persoonlijke ondernemingsvormen en rechtspersonen.
Europese Unie
Uit het Europese mededingingsrecht is een ondernemingsbegrip naar voren gekomen dat in zijn klassieke formulering luidt: elke eenheid die een economische activiteit uitoefent, ongeacht haar rechtsvorm en de wijze waarop zij wordt gefinancierd. Onder 'economische activiteit' wordt verstaan iedere activiteit, zelfs los van het nastreven van winst, waarmee wordt deelgenomen aan het economische verkeer en die bestaat in het aanbieden van goederen en diensten op een bepaalde markt. Deze jurisprudentiële termen hebben sindsdien hun intrede gedaan in de regelgeving, bijvoorbeeld over de bescherming van persoonsgegevens.
Inschrijfplicht
Alle ondernemingen en rechtspersonen in Nederland moeten zich inschrijven in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel. Volgens de wet heeft men een onderneming als men zelfstandig goederen of diensten levert aan anderen, met de bedoeling om winst te maken.
België
Onder invloed van de EU is het begrip 'onderneming' een steeds centralere plaats gaan innemen in het Belgisch recht, ten koste van andere operationele termen als 'handelaar' en 'winstoogmerk'. Het Wetboek van Economisch Recht geeft als algemene definitie van een onderneming: elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die op duurzame wijze een economisch doel nastreeft, alsmede zijn verenigingen. Voor deelwetgevingen worden andere definities gebruikt, bijvoorbeeld inzake boekhouding, insolventie, Kruispuntbank van Ondernemingen, betalingsachterstand of rechterlijke bevoegdheid.
Statistische indeling
Het CBS heeft een indeling gemaakt naar sectoren, de zogenaamde Standaard Bedrijfsindeling (SBI).
Op het hoogste niveau kent deze indeling de volgende secties:
Landbouw, bosbouw en visserij
Winning van delfstoffen
Industrie
Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht
Winning en distributie van water; afval- en afvalwaterbeheer en sanering
Bouwnijverheid
Groot- en detailhandel; reparatie van auto's
Vervoer en opslag
Logies-, maaltijd- en drankverstrekking
Informatie en communicatie
Financiële instellingen
Verhuur van en handel in onroerend goed
Advisering, onderzoek en overige specialistische zakelijke dienstverlening
Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening
Openbaar bestuur; overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
Onderwijs
Gezondheids- en welzijnszorg
Cultuur; sport en recreatie
Overige dienstverlening
Huishoudens als werkgever; niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door huishoudens voor eigen gebruik
Extraterritoriale organisaties en lichamen
Andere indelingen zijn de NACE-code (Nomenclature statistique des activités économiques dans la Communauté Européenne) van de Europese Unie en de International Standard Industrial Classification of All Economic Activities (ISIC) van de Verenigde Naties.
Zie ook
Bedrijfsleven
Bedrijfsopvolging
Handelsnaamrecht
Rechtsvorm
Lijst van Nederlandse ondernemingen
Lijst van Belgische ondernemingen
Lijst van oudste ondernemingen ter wereld
Maatschappij (onderneming)
Externe links
Standaard Bedrijfsindeling (SBI) van het CBS
Nomenclature statistique des activités économiques dans la Communauté Européenne (NACE) van de Europese Unie
International Standard Industrial Classification of All Economic Activities (ISIC) van de VN
Bedrijfseconomie
Bedrijfskunde
|
Niet-commerciële organisaties
Bij niet-commerciële organisaties zoals non-profitorganisaties, ngo's en vzw's is dit winststreven niet het eerste doel. Het doel van het bedrijf dient te worden gezocht in een nut of welzijn van (een bepaald deel van) de bevolking.
| 1 |
ngo, niet-gouvernementele organisatie, maatschappelijke organisatie
|
5,510 |
ReadAction
|
610407
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Felix%20Thijssen
|
Felix Thijssen
|
Felix Thijssen (Rijswijk (Zuid-Holland), 24 november 1933 – Saint-Germain-de-Calberte, 26 juli 2022) was een Nederlandse schrijver van kinder-, sciencefiction- en spannende boeken. Ook schreef hij diverse scenario's voor speelfilms en televisieseries.
Levensloop
Hij volgde slechts drie jaar lagere school, mede door de oorlog, en ontwikkelde zichzelf door lezen en goed kijken. Hij kreeg baantjes in filmstudio’s, op boerderijen en als reisleider. In 1950 schreef hij als zeventienjarige een detective-verhaal met de titel 'De man met de bolhoed'.
Een jaar later vertrok hij naar zijn vader in Frankrijk. Tussen 1952 en 1954 gaf hij hier Engelse les in een Jezuïetenklooster. In 1955 keerde hij terug naar Nederland waar hij gedurende zo'n 15 jaar in de journalistiek werkzaam was, onder andere bij Het Binnenhof, De Nieuwe Pers en Het Centrum. Hij trouwde met een pianiste en kreeg twee kinderen. Ze scheidden in 1968.
In 1970 kocht Thijssen een oude boerderij in het dorpje Acquoy, bij het fort Asperen. Hier besloot hij zich volledig aan het schrijven te wijden. Hij had toen al twee romans en enkele kinderboeken en hoorspelen geschreven.
Ook vertaalde hij romans van de bekende sciencefiction-schrijver John Wyndham. In deze tijd schreef hij ook onder het pseudoniem Ruard Lanser over de avonturen van Rob Staalman, de westerns met Vince Robbers en thrillers met Sander Wolf. In 1974 schreef hij het scenario voor de speelfilm 'Help, de dokter verzuipt', naar het boek van Toon Kortooms, dit was het begin van een lange neven-carrière als scenarioschrijver.
In 1975 verhuisde Thijssen terug naar Frankrijk, trouwde opnieuw en kreeg uit dit huwelijk ook twee kinderen. Zij scheidden in 1979.Tussen 1971 en 1979 schreef hij zo'n vijftien sciencefictionboeken, waaronder de achtdelige serie over Ruimteverkenner Mark Stevens en vier boeken over Arne Nay Sterzon. Felix Thijssen was de eerste Nederlandse schrijver die hier succes had met dit genre.
In 1978 verhuisde Thijssen met zijn tweede vrouw en hun kinderen naar Ierland, waar hij de thriller 'Eindspel' schreef. In datzelfde jaar schreef hij ook de Charlie Mann-thrillers 'Wildschut' (verfilmd in 1985) en 'Jachtschade'. In 1979 keerde hij terug naar Nederland en woonde achtereenvolgens kortere periodes in Beusichem ,Maurik en Rumpt aan de Linge. In dit jaar schreef hij het non-fictie boek 'Gids om te overleven'. Dit boek werd in 1984, nadat de film 'The Day After' uitkwam, opnieuw uitgebracht onder de naam 'The Day After: Hoe overleef ik een kernoorlog'.
Vanaf 1983 schreef hij televisieseries, waaronder 'Nederlanders Overzee', 'Iris', 'Bureau Kruislaan', 'Coverstory' en 'Unit 13'. In 1984 schreef hij het scenario voor de Baantjer-film 'Moord in extase'. Vanaf 1998 schreef hij de zogenaamde Max Winter-mysteries. Voor het eerste deel 'Cleopatra' ontving hij in 1999 de Gouden Strop. Andere boeken van de laatste jaren zijn 'Onder de Spekboom' (1997) en 'Het Diepe Water' (2006), dat ook weer genomineerd is voor de Gouden Strop. Deze laatste roman won in 2006 ook de 'Diamanten Kogel', de Vlaamse prijs voor de beste Nederlandstalige spannende roman.
Felix Thijssen woonde sinds begin tachtiger jaren met vrouw in de Franse Cevennen in een oude tempeliersvesting. Hij overleed hier op 88-jarige leeftijd.
Necrologie
Mark Moorman, 'Felix Thijssen (1933-2022)', De Volkskrant donderdag 28 juli, pag. V12
Externe links
Internetsite over Felix Thijssen
Complete bibliografie van Felix Thijssen
Interview met Felix Thijssen bij Crimezone.nl
Nederlands kinderboekenschrijver
Nederlands scenarioschrijver
Nederlands sciencefictionschrijver
Nederlands schrijver
Thrillerschrijver
|
Levensloop
Hij volgde slechts drie jaar lagere school, mede door de oorlog, en ontwikkelde zichzelf door lezen en goed kijken. Hij kreeg baantjes in filmstudio’s, op boerderijen en als reisleider. In 1950 schreef hij als zeventienjarige een detective-verhaal met de titel 'De man met de bolhoed'.
| 1 |
lezen, geschreven inhoud, consumptie
|
11,777 |
TireShop
|
1452718
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/About%20Schmidt
|
About Schmidt
|
About Schmidt is een Amerikaanse tragikomedie uit 2002, geregisseerd door Alexander Payne. Deze baseerde het verhaal op het gelijknamige boek van Louis Begley. Jack Nicholson en Kathy Bates werden voor hun rollen beide genomineerd voor een Academy Award. De film won twee Golden Globes, waaronder een voor Nicholson persoonlijk. Daarnaast won About Schmidt zeventien andere filmprijzen.
Verhaal
Warren Schmidt gaat met pensioen als actuaris bij Woodmen of the World, een levensverzekeringsmaatschappij in Omaha, Nebraska. Na een pensioneringsdiner vindt Schmidt het moeilijk om zich aan zijn nieuwe leven aan te passen, omdat hij zich nutteloos voelt. Hij ziet een televisiereclame over een pleegprogramma voor Afrikaanse kinderen, Plan USA, en besluit een kind te sponsoren. Hij ontvangt al snel een informatiepakket met een foto van zijn pleegkind, een kleine Tanzaniaanse jongen genaamd Ndugu Umbo, aan wie hij zijn leven vertelt in een reeks openhartige brieven.
Schmidt bezoekt zijn jonge opvolger, Gary Nordin, bij de levensverzekeringsmaatschappij om zijn hulp aan te bieden, maar het aanbod wordt beleefd afgewezen. Bij het verlaten van het gebouw ziet Schmidt de inhoud en dossiers van zijn kantoor, de som van zijn hele carrière, bij het vuilnis staan.
Hij beschrijft aan Ndugu zijn langdurige vervreemding van zijn vrouw Helen, die plotseling sterft aan een bloedklonter in haar hersenen net na hun aankoop van een Winnebago Adventurer-camper. Jeannie, zijn enige dochter, en haar verloofde, Randall Hertzel, arriveren uit Denver. Ze troosten hem bij de begrafenis, maar Jeannie hekelt hem later omdat hij zijn vrouw als vanzelfsprekend beschouwde, bijvoorbeeld door te weigeren de Winnebago volledig te betalen (Schmidt wilde de goedkopere Mini Winnie) en haar in een goedkope kist te begraven. Hij vraagt haar om terug in Omaha te komen wonen om voor hem te zorgen, maar ze weigert. Ondertussen probeert Randall Schmidt te verleiden om zijn geld te investeren in een project dat verdacht veel op een piramidespel lijkt.
Schmidt vindt dat zijn dochter beter zou kunnen krijgen dan Randall, een verkoper van waterbedden. Nadat het paar is vertrokken, wordt Schmidt overmand door eenzaamheid. Hij stopt met douchen, slaapt voor de televisie en gaat winkelen met een jas over een pyjama om diepvriesproducten in te laden. In de kast van zijn vrouw ontdekt hij enkele verborgen liefdesbrieven waarin ze haar lang geleden affaire met Ray Nichols, een wederzijdse vriend, onthult. In woede verzamelt Schmidt al haar bezittingen en schenkt ze aan een goed doel. Hij confronteert dan boos Ray voor zijn verraad.
Hij besluit alleen op reis te gaan in zijn nieuwe Winnebago om zijn dochter te bezoeken en haar te overtuigen niet met Randall te trouwen. Hij vertelt Jeannie dat hij vroeger vertrekt voor de bruiloft, maar ze maakt duidelijk dat ze hem daar pas vlak voor de ceremonie wil hebben. Schmidt besluit om plaatsen uit zijn verleden te bezoeken, waaronder zijn universiteitscampus en broederschap aan de Universiteit van Kansas en zijn geboorteplaats in Nebraska. Zijn ouderlijk huis is vervangen door een bandenwinkel. Terwijl hij overnacht op een camping, wordt hij uitgenodigd voor het diner door een vriendelijk en sympathiek stel, John en Vicki Rusk. Wanneer John vertrekt om wat bier te kopen, maakt Schmidt avances op Vicki, en vlucht in angst als ze hem onvermurwbaar afwijst.
Zittend op het dak van zijn camper tijdens een nacht, vergeeft Schmidt zijn overleden vrouw voor haar affaire en verontschuldigt zich bij haar voor zijn eigen tekortkomingen als echtgenoot. Op dat moment is hij verbaasd om een heldere meteoor door de lucht te zien schieten als een mogelijk teken van Helen dat ze hem vergeeft.
Met een gevoel van doelgerichtheid en energieke vernieuwing komt Schmidt aan in Denver, waar hij verblijft in het huis van Roberta, de moeder van Randall. Hij is geschokt door Randalls excentrieke, sociaal vreemde familie uit de lagere middenklasse (vergeleken met Schmidts achtergrond uit de hogere middenklasse) en probeert tevergeefs Jeannie van het huwelijk af te brengen. Schmidt zijn rug blokkeert nadat hij op Randalls waterbed heeft geslapen, wat Jeannie woedend maakt. Roberta verzekert Schmidt dat een duik in haar bubbelbad zijn rug zal helpen, maar hij vlucht nadat een naakte Roberta hem in het bubbelbad probeert te verleiden. De volgende dag woont Schmidt, uitgeput van een rusteloze nacht, de bruiloft bij en houdt een vriendelijke toespraak bij de receptie, waarbij hij zijn afkeuring verbergt.
Op weg naar huis vanuit Denver, schrijft Schmidt een brief aan Ndugu. Schmidt twijfelt aan wat hij in het leven heeft bereikt en betreurt dat hij binnenkort dood zal zijn, dat zijn leven voor niemand verschil heeft gemaakt en dat het uiteindelijk zal lijken alsof hij nooit heeft bestaan.
Thuis wacht een stapel post op hem. Schmidt opent een brief uit Tanzania. Het is van een non, die schrijft dat Ndugu zes jaar oud is en niet in zijn eentje Schmidts brieven kan lezen en beantwoorden, maar dat hij Schmidts financiële steun zeer waardeert. Een tekening van Ndugu is bijgevoegd, waarop twee lachende figuren, een grote en een kleine, elkaars hand vasthouden op een zonnige dag. Schmidt is tot tranen toe bewogen.
Rolverdeling
|-
| Jack Nicholson || Warren R. Schmidt
|-
| Kathy Bates || Roberta Hertzel
|-
| Hope Davis || Jeannie Schmidt
|-
| Dermot Mulroney || Randall Hertzel
|-
| June Squibb || Helen Schmidt
|-
| Howard Hesseman || Larry Hertzel
|-
| Harry Groener || John Rusk
|-
| Connie Ray || Vicki Rusk
|-
| Len Cariou || Ray Nichols
|-
| Mark Venhuizen || Duncan Hertzel
|-
| Cheryl Hamada || Saundra
|-
| Matt Winston || Gary Nordin
|-
| Phil Reeves || priester
|}
Trivia
De film wijkt grotendeels, behalve de naam van Warren Schmidt, af van het oorspronkelijke verhaal in Begleys boek.
Dramafilm
Tragikomedie
Film van Alexander Payne
Boekverfilming
Film uit 2002
|
Hij besluit alleen op reis te gaan in zijn nieuwe Winnebago om zijn dochter te bezoeken en haar te overtuigen niet met Randall te trouwen. Hij vertelt Jeannie dat hij vroeger vertrekt voor de bruiloft, maar ze maakt duidelijk dat ze hem daar pas vlak voor de ceremonie wil hebben. Schmidt besluit om plaatsen uit zijn verleden te bezoeken, waaronder zijn universiteitscampus en broederschap aan de Universiteit van Kansas en zijn geboorteplaats in Nebraska. Zijn ouderlijk huis is vervangen door een bandenwinkel. Terwijl hij overnacht op een camping, wordt hij uitgenodigd voor het diner door een vriendelijk en sympathiek stel, John en Vicki Rusk. Wanneer John vertrekt om wat bier te kopen, maakt Schmidt avances op Vicki, en vlucht in angst als ze hem onvermurwbaar afwijst.
| 1 |
bandenwinkel, autobanden, bandenservice
|
7,873 |
OwnershipInfo
|
748928
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Deelerwoud
|
Deelerwoud
|
Het Deelerwoud is een Nederlands natuurgebied van 2380 hectare op de Veluwe in de provincie Gelderland. Het betreft een bos- en heidegebied ten noorden van Arnhem, preciezer aangeduid ten noordoosten van het dorpje Deelen, tussen het Nationaal Park De Hoge Veluwe ter linkerzijde en het Nationaal Park Veluwezoom ter rechterzijde. Het Deelerwoud ligt grotendeels in de gemeente Ede en voor een klein gedeelte in de gemeente Apeldoorn.
Algemeen
Tegenwoordig is het gebied verdeeld in drie gebieden. Een noordelijk deel (Landgoed Deelerwoud) van 675 hectare, dat in particulier bezit is, een westelijk deel (Hoog Deelen) van 475 hectare, tevens particulier bezit, en een zuidoostelijk deel (Deelerwoud) van 1230 hectare dat in bezit is van de Vereniging Natuurmonumenten. Dit zuidoostelijke deel is vrij toegankelijk op wegen en paden, met uitzondering van rustgebieden. Er zijn drie wandelroutes en een onverhard fietspad. Het hoogste uitzichtpunt is de Hartenhulberg (90 meter boven NAP) op de Kleine Heide. In dit gebied ligt ook de monumentale Lebretshoeve uit 1860 met een stap- of rosmolen uit 1910. Het gebied wordt via een ecoduct over de A50 bij Terlet verbonden met het Nationaal park Veluwezoom.
In het najaar van 2007 werden er voorbereidingen aangebracht voor mogelijke wildmigratie tussen het Deelerwoud en De Hoge Veluwe tijdens het onderhoud aan de provinciale weg N804, in het kader van het project Hart van de Veluwe. Het raster van De Hoge Veluwe was in augustus 2013 nog steeds niet verwijderd.
Geschiedenis
Het gebied dat nu het Deelerwoud is werd in 1841 aangekocht door baron Van Heeckeren-van Enghuizen. Hij begon meteen met de bebossing van de stuifzanden door grote delen met grove den en zomereik te beplanten. Door de aanleg van een raster werd het gebied ontoegankelijk voor het publiek. In 1890 werd een groot deel van het bos gekapt en opnieuw beplant met grove den; dit zijn de oudste dennenbossen die hier nog aanwezig zijn. De eiken van de huidige spaartelgenbossen (in totaal 50 ha) zijn mogelijk ouder; deze zijn ontstaan toen het traditionele hakhoutbeheer werd beëindigd.
In 1908 werd het Deelerwoud verkocht aan de grofwildjager Lebret, die het bos liet verwaarlozen. Onder de volgende eigenaar vanaf 1935 werd het bos weer goed beheerd. Kaalslag door de Duitse bezetters in 1940-1945 en door zware stormen in het begin van de jaren 70 werd door herbeplanting hersteld. Uitbreiding van het bosareaal vond niet meer plaats.
Behoud het Deelerwoud
In 1967 wilde de eigenaar van het zuidoostelijk deel zijn gebied verkopen. In datzelfde jaar had Natuurmonumenten de Deelerheide al aangekocht. Ondanks steun van rijk en provincie lukte het nog niet het benodigde geld bijeen te krijgen. Het ging om een bedrag van 8 miljoen gulden. Door de landelijke inzamelactie Behoud het Deelerwoud wist Natuurmonumenten haar aandeel van 2 miljoen gulden bijeen te brengen en het gebied aan te kopen. Daardoor werden gedeeltelijke bebouwing en snipperverkaveling voorkomen en werd het gebied - na meer dan een eeuw afgesloten te zijn geweest - voor het publiek opengesteld.
Flora en fauna
Het natuurgebied van Natuurmonumenten bestaat uit typisch Veluws bos- en heidegebied op voormalig stuifzand. Het centrale bosgedeelte (400 ha) bestaat uit grove den, gemengd bos en oud eikenhakhout met een rijke ondergroei. In het zuiden van het gebied komen uitgestrekte heidevelden voor, met planten als gaspeldoorn, rode bosbes en breedbladige wespenorchis. De heide wordt begraasd door Schotse Hooglander. edelhert, damhert, ree, Andere zoogdieren die in het gebied voorkomen zijn wild zwijn, vos en boommarter. Er broeden diverse roofvogels, raven en drie soorten spechten: de grote bonte, de groene en de zwarte specht. Op de heidevelden broeden nachtzwaluw, wulp, veldleeuwerik, roodborsttapuit en geelgors. Ook leven hier hazelworm, adder en zandhagedis.
Een bijzondere insectensoort die de landelijke pers haalde is de bonte grasuil. De rupsen van deze nachtvlinder ontwikkelden zich in 1987 explosief in het Deelerwoud, waardoor een oppervlak van 500 ha bochtige smele (grasvegetatie) werd kaalgevreten. Door voedselgebrek verlieten de edelherten het rustgebied en moest Natuurmonumenten een deel van het gebied tijdelijk afsluiten voor het publiek. De rupsen verpopten zich uiteindelijk in de grond en werden een aantrekkelijke voedselbron voor de wilde zwijnen. Op zoek naar dit voedsel wroetten de zwijnen hele percelen bosbodem om, waardoor veel boomzaden konden ontkiemen en jong bos ontstond.
Sinds 2001 mag er niet meer op damhert en edelhert gejaagd worden in het natuurgebied van Natuurmonumenten. Hierdoor zijn de aantallen grofwild flink toegenomen. De kans dat men wild treft in het gebied is hierdoor groter dan in andere gebieden waar wel gejaagd wordt.
Externe link
Natuurmonumenten - Deelerwoud
Bos in Gelderland
Geografie van Apeldoorn
Geografie van Ede
Heide in Nederland
Veluwe
|
Tegenwoordig is het gebied verdeeld in drie gebieden. Een noordelijk deel (Landgoed Deelerwoud) van 675 hectare, dat in particulier bezit is, een westelijk deel (Hoog Deelen) van 475 hectare, tevens particulier bezit, en een zuidoostelijk deel (Deelerwoud) van 1230 hectare dat in bezit is van de Vereniging Natuurmonumenten. Dit zuidoostelijke deel is vrij toegankelijk op wegen en paden, met uitzondering van rustgebieden. Er zijn drie wandelroutes en een onverhard fietspad. Het hoogste uitzichtpunt is de Hartenhulberg (90 meter boven NAP) op de Kleine Heide. In dit gebied ligt ook de monumentale Lebretshoeve uit 1860 met een stap- of rosmolen uit 1910. Het gebied wordt via een ecoduct over de A50 bij Terlet verbonden met het Nationaal park Veluwezoom.
| 3 |
eigendom, bezit, eigendomsinformatie
|
11,929 |
CheckoutPage
|
1211190
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/EquensWorldline
|
EquensWorldline
|
equensWorldline is een Europese betalingsverwerker. Als een van de grootste partijen in Europa zorgt equensWorldline voor de verwerking van girale en cards-gerelateerde betalingen. Met een jaarlijks volume van 9,7 miljard transacties en 5 miljard toonbankbetalingen en geldopnames heeft equensWorldline binnen de eurozone een marktaandeel van ruim 12,5 %. Equens kwam voort uit een fusie tussen het Nederlandse Interpay Nederland BV en het Duitse Transaktioninstitut für Zahlungsdiensleistungen AG en wordt gedreven in de vorm van een Europese vennootschap. In 2016 fuseerde Equens met Worldline's Financial Processing activiteiten (onderdeel van de Worldline groep) en ging verder onder de naam equensWorldline. Vanaf 2019 is equensWorldline een volledige dochter van Worldline.
Historie
Interpay Nederland is in 1994 ontstaan uit een fusie tussen drie Nederlandse bancaire organisaties: BeaNet, Eurocard en Bankgirocentrale. Interpay Nederland was in het verleden merkeigenaar van betaalproducten zoals PIN, Chipknip, Acceptgiro en Incasso en tevens eigenaar van Rules & Regulations, de 'spelregels' waaraan deelnemers aan het betalingsverkeer in Nederland moeten voldoen. Door een toegenomen behoefte aan transparantie is het merkeigendom en de regelgeving in 2005 overgedragen aan door de Nederlandse banken opgerichte organisatie Currence.
Als gevolg van een strategische heroriëntatie in 2003 heeft Interpay zich vanaf die datum ten doel gesteld zich niet alleen op de Nederlandse markt maar op de Europese markt te richten. Deze strategische heroriëntatie vloeit voort uit de komst van de euro (en daarmee het wegvallen van de nationale grenzen) en de wens om te komen tot één Europese betaalzone, de Single Euro Payments Area (SEPA). Vanaf 2003 heeft Interpay een aantal activiteiten afgestoten of verzelfstandigd, zoals de verwerking van documenten in de vestiging in Leusden aan Unisys en de oprichting van PaySquare, een 100% dochter voor creditcard-activiteiten.
Vooruitlopend op de komst van SEPA heeft Interpay zich ten doel gesteld tot een van de grootste payment processors binnen Europa uit te groeien. Omdat schaalgrootte hierin doorslaggevend is, is Interpay in het najaar van 2006 gefuseerd met het Duitse Transaktioninstitut für Zahlungsdiensleistungen A.G. Dit bedrijf is in 2003 ontstaan uit de Duitse DZ Bank. De uit deze fusie ontstane organisatie heet Equens N.V. en bestaat uit Equens Nederland B.V. (Utrecht) en Equens Deutschland AG (Frankfurt en Stuttgart).
Dochterondernemingen
Op 17 juli 2008 werden 'Equens Nederland B.V.' en 'Equens Deutschland AG' opgenomen in het moederbedrijf Equens N.V. Laatstgenoemde werd direct daarna omgezet in een Europese vennootschap (SE). Equens S.p.A is ontstaan uit een joint venture tussen de Italiaanse ICBPI groep (tegenwoordig Nexi) en Equens SE. Sinds januari 2014 is Equens S.p.A - een 100% dochter - volledig geïntegreerd in Equens SE.
Overige dochterondernemingen zijn InterEGI B.V., DZ Service GmbH en PaySquare SE. PaySquare SE is ontstaan uit een fusie in 2014 tussen het Duitse montrada GmbH en het Nederlandse PaySquare BV. Beide bedrijven zijn actief in betaalkaartacceptatie en transactieverwerking.
Externe link
https://equensworldline.com/
Betalingssysteem
Samenwerkingsverband
|
Overige dochterondernemingen zijn InterEGI B.V., DZ Service GmbH en PaySquare SE. PaySquare SE is ontstaan uit een fusie in 2014 tussen het Duitse montrada GmbH en het Nederlandse PaySquare BV. Beide bedrijven zijn actief in betaalkaartacceptatie en transactieverwerking.
| 1 |
betaalprocespagina, transactieverwerking, aankoopafhandeling
|
7,558 |
Bridge
|
2856291
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ponte%20Umberto%20I
|
Ponte Umberto I
|
De Ponte Umbero I is een brug over de Tiber in Rome. De brug verbindt de wijk Ponte op de linkeroever met het Paleis van Justitie in de wijk Prati op de rechteroever.
De 105,65 meter lange brug is gebouwd tussen 1885 en 1895. Het ontwerp is afkomstig van architect Angelo Vescovali die een klassieke brug tekende met drie bogen. De met travertijn beklede brug is vernoemd naar koning Umberto I, die samen met zijn vrouw Margaretha bij de opening aanwezig was.
In tegenstelling tot de rest van Italië wordt op de brug door het autoverkeer links gereden. Om botsingen te voorkomen staat er een barrière op het midden van de weg.
Umberto I
|
De 105,65 meter lange brug is gebouwd tussen 1885 en 1895. Het ontwerp is afkomstig van architect Angelo Vescovali die een klassieke brug tekende met drie bogen. De met travertijn beklede brug is vernoemd naar koning Umberto I, die samen met zijn vrouw Margaretha bij de opening aanwezig was.
| 3 |
brug, viaduct, overbrugging
|
11,289 |
Bridge
|
4777379
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Brug%20434
|
Brug 434
|
Brug 434 is een vaste brug in Watergraafsmeer, Amsterdam-Oost.
De verkeersbrug vormt de verbinding tussen de Torricellistraat en de Manenburgstraat. Ze overspant daarbij de Fahrenheitsingel, die zich net westelijk van deze brug versmalt en doodloopt op de dijk van de Weespertrekvaart. De brug is van de hand van Piet Kramer en vertoont gelijkenis met brug 435, eveneens van Kramer en ook over de Fahrenheitsingel. Beide bruggen zijn ontdaan van alle versierselen, zoals beeldhouwwerken etc., die zo kenmerkend waren voor Kramer. De brug ligt er sinds 1939/1940.
Tot 2016 stond de brug officieus te boek als de 'Barometerbrug', vernoemd naar de barometer van Evangelista Torricelli. In juli 2016 wilde de gemeente af van officieuze benamingen en liet de bevolking kiezen tussen de officieuze naam officieel maken, een verzoek tot nieuwe vernoeming insturen dan wel de brug anoniem door het leven te laten gaan. Er werd toen voor de laatste optie gekozen.
0434
Bouwwerk van Piet Kramer
|
De verkeersbrug vormt de verbinding tussen de Torricellistraat en de Manenburgstraat. Ze overspant daarbij de Fahrenheitsingel, die zich net westelijk van deze brug versmalt en doodloopt op de dijk van de Weespertrekvaart. De brug is van de hand van Piet Kramer en vertoont gelijkenis met brug 435, eveneens van Kramer en ook over de Fahrenheitsingel. Beide bruggen zijn ontdaan van alle versierselen, zoals beeldhouwwerken etc., die zo kenmerkend waren voor Kramer. De brug ligt er sinds 1939/1940.
| 6 |
brug, viaduct, oversteekplaats
|
11,105 |
SkiResort
|
803732
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Montafon
|
Montafon
|
Montafon is een 39 kilometer lang dal in de Oostenrijkse deelstaat Vorarlberg.
De rivier de Ill stroomt door het dal. Het dal gaat door Vorarlberg, begint bij de stad Bludenz en loopt tot aan de Silvretta. Ook de Verwallgroep en de Rätikon grenzen aan het dal. De hoogste berg in de omgeving is de Piz Buin met 3312 meter. De regio Montafon, verdeeld over dertien dorpen, heeft 16.421 inwoners(2021).
Geografie
Dorpen in Montafon
Er liggen dertien dorpen in het dal. Van noord, bij Bludenz, naar zuid, bij de Silvretta, zijn dat:
Stallehr (600 m)
Lorüns (580 m)
Sankt Anton im Montafon (650 m)
Vandans (660 m)
Bartholomäberg (1100 m)
Schruns (700 m)
Tschagguns (700 m)
Silbertal (890 m)
Sankt Gallenkirch (900 m)
Gargellen (1430 m)
Gortipohl (950 m)
Gaschurn (1000 m)
Partenen (1050 m).
De "Stand Montafon" is de vereniging van tien Montafon-gemeenten in het zuiden van Vorarlberg en is het regionaal beheer van de vallei. Ze zijn allemaal deel van het politieke district Bludenz. Als regionaal beheer van de vallei neemt de stand verschillende taken zoals milieubeheer op zich. De tien gemeenten zijn: Bartholomäberg, Gaschurn, Lorüns, Sankt Anton im Montafon, Sankt Gallenkirch, Schruns, Silbertal, Stallehr, Tschagguns, Vandans.
Cultuur
Montafoner Tracht
De Montafonse tracht is geïnspireerd door het barok. Een tracht bestaat uit meerdere elementen: de Juppe (het schort), een hoofddeksel (petjes, hoedjes), een bloes, een Tschopa (jas), en kousen. Ook het kapsel (bijvoorbeeld gevlochten haar) kan deel van de tracht uitmaken. Een speciaal kenmerk van het Montafon kostuum is de vrouwenkleding, alleen ongetrouwde vrouwen kunnen het kostuum dragen met lange witte mouwen.
Vandaag de dag wordt het traditionele kledingstuk nog steeds van hand vervaardigd in de Juppenwerkstatt Riefensberg.
Alpine Transhumance
Alpine Transhumance is seizoensgebonden migratie van personen met hun vee tussen vaste zomer- en wintergebieden in de Alpen. Hoewel het toerisme en de industrie tegenwoordig veel bijdragen aan de economie van het Alpengebied, wordt seizoensgebonden migratie naar hoge weiden nog steeds beoefend in Beieren, Oostenrijk, Slovenië, Italië en Zwitserland, met uitzondering van de meest bezochte toeristische gebieden.
Het transhumance-systeem in de Alpen is vrijwel onveranderd gebleven sinds de hoge middeleeuwen.Langs de rand van de Alpen, rond 1300 in West- en Centraal-Zwitserland en iets later in het oosten van Zwitserland, werd vee productie de primaire agrarische activiteit. Een aantal gespecialiseerde veemarkten ontstonden in Arona, Bellinzona, Como en Varese in het zuiden, en Villeneuve in het westen. In deze gemeenschappen aan de rand van de Alpen, omvatte transhumance zowel de verticale beweging van vee naar de weilanden én horizontale beweging naar de veemarkten. In de gemeenten gelegen in de centrale Alpen, waren de kuddes meer divers. Over het algemeen waren er grote kudde schapen met veel kleinere veekuddes en andere dieren zoals varkens en geiten.
De Alpine cultuur kent een rijke cultuurhistorie. Eeuwenoude tradities als jodelen, schwingen en het spelen op de alpenhoorn spelen nog steeds een belangrijke rol. Alpine Transhumance draagt voor een groot deel bij aan deze tradities.
Gauertaler Alpkultur
Het LEADER-programma Gauertaler Alpenkultur is opgericht om de gasten en de lokale bevolking te informeren over de Gauertal vallei en haar culturele landschap. Hoe dit culturele landschap ontstaan is en langzaam verloren gaat. Een ander doel van het project is om wandelroutes op een zodanige wijze te sturen, dat de gevoelige Alpgebieden niet langer worden beïnvloed door stromen van de bezoekers.
De themaroute Gauertaler AlpkulTour, door het cultuurlandschap van het Montafon in het Rätikon-gebergte, is een populaire wandelroute onder bezoekers. Op de route zijn onder andere elf sculpturen van de lokale kunstenaar Roland Haas te vinden. De opvallende houtsculpturen verbinden de eeuwenoude cultuur van het dal met het heden. De sculpturen zijn elk gewijd aan een ander gebied van het culturele landschap.
Montafon Huis
Het Montafonerhaus is een typisch stenen en houten huis in Montafon dat afstamt uit de 15e tot 20e eeuw. Het is het belangrijkste onderdeel van het Montafonse culturele landschap en een belangrijk kenmerk van het dal. In Oostenrijk en heel het Alpengebied is er nergens zo'n klein dal dat een eigen huistype heeft.
Montafoner Sauerkäse
De Montafoner Sauerkäse (Vorarlbergs: Sura Kees) is een zure roomkaas die sinds de 12e eeuw in het Montafon wordt gemaakt. Het heeft weinig vet (1-10%) en is een lokale specialiteit. Montafon heeft een van de oudste tradities in kaasproductie in de Alpenstreek en nog steeds is dit een belangrijk zuivelproduct in de regio. Een typische schotel met Montafoner Sauerkäse is de Montafoner Käsesuppe (kaassoep).
Musea
In de Montafon vallei zijn er vier musea:
Heimatmuseum Schruns (Schruns Museum voor Plaatselijke Geschiedenis)
Alpin- und Tourismusmuseum Gaschurn (Alpin- en toerismemuseum van Gaschurn)
Bergbaumuseum Silbertal (Mijnmuseum Silbertal)
Museum Frühmesshaus Bartholomäberg
Sport
De Wereldbeker Montafon is sinds 2012/13 deel van de FIS Wereldbeker snowboarden. Het evenement in Montafon vindt jaarlijks in december plaats. De wedstrijden worden gehouden in het skigebied Silvretta Montafon, beginnend iets onder de Hochjoch-top en eindigend bij het bergstation van de kabelbaan. Het hoogteverschil tussen start en finish is ongeveer 200 m.
De snowboard-cross-atleten racen over het 985 m lange wereldbeker-parcours met snelheden tot 65 km/u. De afdaling duurt niet langer dan 60 seconden. De parallelle slalombaan is echter 280 m lang. Tijdens het WK kunnen bezoekers overdag de snowboarders en skiërs bekijken en 's nachts genieten van concerten in Schruns.
De Montafon-Arlberg Marathon is een bergmarathon die sinds 2003 plaatsvindt. De marathon omvat 42.195 meter en 1.500 meter hoogte in twee deelstaten (Vorarlberg en Tirol).
Toerisme
Toerisme speelt een belangrijke rol. Het Montafon is beroemd om te skiën, wandelen en mountainbiken. Het gebied is populair in de winter én de zomer. De hoofdweg, de Silvretta Hochalpenstraße (Duits: Hochalpenstraße) geeft toegang tot afgelegen skigebieden die zich bevinden op zeeniveau tussen de 650 en 1430 meter. De bouw van de Montafonerbahn in 1905 heeft geholpen voor het realiseren van ongeveer 2 miljoen overnachtingen in de regio elk jaar.
Wintersport
In Montafon zijn vijf skigebieden te vinden: Silvretta Montafon, Golm, Gargellen, Silbertal-Kristberg en Silvretta-Bielerhöhe. Gezamenlijk goed voor in totaal 225 kilometer aan skigebied met 62 kabelbanen en skiliften. Voor freestylers is Montafon een geliefd skigebied. Er zijn diverse freeride gebieden en funparks te vinden. Het bekendste funpark ligt in het Silvretta Montafon: het 'Snowpark Montafon'. Er zijn veel aangelegde, gedeeltelijk verlichte, wandelpaden met een totale lengte van 290 kilometer. Ook zijn er 'sneeuwschoenpaden' voor winterwandelingen, met een totale lengte van 150 kilometer.
Zomer
In de zomer biedt het Montafon meer dan 1130 kilometer aan gemarkeerde wandelpaden. Inclusief een aantal bijzonder kindvriendelijke routes, geschikt voor kinderwagens ('Muntafuner Gagla Weg'). Drie routes zijn met de Oostenrijkse 'Wandergütesiegel' gecertificeerd (Gauer AlpkulTour, het Schmugglerpfad en het 'Kutlur- und Landschaftspfad Gaschurn Partenen & Galtür'. Veel van de paden worden ook worden ook gebruikt voor joggingroutes als nordic walking.
In de zomer vindt ook het muziekfestival Montafoner Resonanzen plaats in de Montafon regio. Het is een reeks evenementen die jaarlijks in augustus en september in het weekend worden gehouden. Elk weekend staat in het teken van een ander genre (klassiek, jazz, Oostenrijkse volksmuziek, orgel, cross-over). De locaties variëren elk jaar. Gasten kunnen wandelen en eten combineren met de concerten, aangezien de muziekuitvoeringen worden gehouden op buitengewone locaties zoals de Tübinger Hütte op 2.191 m (Gaschurn) of het Panoramagasthof Kristberg.
Zie ook
Vorarlberg
Kaascultuur in Vorarlberg
Alpine Transhumance
Lijst van musea in Vorarlberg
Externe links
Officiële website van het Montafon
Officiële website van het Stand Montafon
Fotogalerij
Referenties
Vorarlberg
Dal in Vorarlberg
Plaats in Vorarlberg
Skigebied in Oostenrijk
Stroomgebied van de Rijn
|
Wintersport
In Montafon zijn vijf skigebieden te vinden: Silvretta Montafon, Golm, Gargellen, Silbertal-Kristberg en Silvretta-Bielerhöhe. Gezamenlijk goed voor in totaal 225 kilometer aan skigebied met 62 kabelbanen en skiliften. Voor freestylers is Montafon een geliefd skigebied. Er zijn diverse freeride gebieden en funparks te vinden. Het bekendste funpark ligt in het Silvretta Montafon: het 'Snowpark Montafon'. Er zijn veel aangelegde, gedeeltelijk verlichte, wandelpaden met een totale lengte van 290 kilometer. Ook zijn er 'sneeuwschoenpaden' voor winterwandelingen, met een totale lengte van 150 kilometer.
| 3 |
skigebied, skiresort, wintersportplaats
|
11,397 |
DrinkAction
|
501367
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Veere%20%28stad%29
|
Veere (stad)
|
|
|-
||
|-
||
|-
||
|-
||
|-
||
|-
||
|}
Veere () (Zeeuws: (Ter) Veere) is een historische stad op het voormalige eiland Walcheren in de Nederlandse provincie Zeeland. Het ligt ten noordoosten van Middelburg aan het Kanaal door Walcheren en aan het Veerse Meer. Op telde de stad Veere inwoners. Veere is onderdeel van de gelijknamige gemeente Veere.
Geschiedenis
Veere begon in de 13e eeuw als havenplaats als het gehucht Kampvere of Ter Veere, gelegen in de parochie en het ambacht Zandijk. Dit blijkt uit een oorkonde uit 1282, waarin Wolfert van Borsele, ambachtsheer van Zandijk, en zijn vrouw Sybille een aantal van hun bezittingen opdragen aan de vrouw van graaf Floris V, gravin Beatrix. Deze bezittingen waren onder meer kasteel Zandenburg, een watermolen, een molenwater, een haven met recht op havengeld, de havendijk en alle percelen tot 50 roeden vanaf de havendijk.
In 1318 bevonden zich reeds Italiaanse bankiers, Lombarden, in Veere, wat erop duidt dat er al handel werd gedreven.
Veere scheidde zich vóór 1339 af van het ambacht Zandijk. In 1346 wordt Veere als 'die veste ter Vere', maar ook beschreven als dorp. Later, in de 15e eeuw wordt Veere stad genoemd, met het bijbehorende stadsrecht.
In 1509 werd de stad door een stormvloed getroffen.
Onder invloed van het adellijke geslacht Van Borssele huwde Wolfert VI van Borselen in 1444 de Schotse koningsdochter Mary Stuart, dochter van Jacobus I van Schotland. Doordat het in 1541 de stapelplaats van Schotse wol in de Nederlanden werd, kwam de plaats tot grote bloei. Het stapelcontract, een verdrag tussen keizer Karel V, heer der Nederlanden en de Schotse koning leidde tot de vestiging van een grote Schotse kolonie in de kleine havenstad. In 1600 waren 300 van de 3000 inwoners Schots en zij bezaten in hun "lord conservator", een door de Schotse koning benoemde bestuurder, een eigen notaris, ouderling, politieagent en rechter. In de tijd van voor de machtenscheiding konden deze functies nog verenigd worden. De Lord Conservator droeg als teken van zijn waardigheid een ovale zilveren plaat met de Schotse distel, de koningskroon en het motto van de Orde van de Distel "Nemo Me Impune Lacessit". Daaronder hangt een kleiner schildje met een afbeelding van Sint-Andreas en zijn andreaskruis. Een dergelijke plaat wordt in Veere bewaard. In de Tachtigjarige Oorlog werd Veere Spaansgezind, tot in 1572 op 4 mei een groepering geuzen voor de poorten stond en de Inname van Veere binnen een dag een feit was.
De Schotten waren in een bijzonder privilege vrijgesteld van de accijnzen op bier en wijn en mochten van 1613 tot 1795 in een eigen herberg aan de Wijngaardstraat goedkoop drinken. Er was ook een Schotse, presbyteriaanse, kerk waarin de rite van de Schotse staatskerk werd gevolgd en in het Engels werd gepreekt.
Men handelde in Schotse wol. De schepen brachten dakpannen, laken, tuinbouwproducten en wapens terug naar Schotland.
Drie van de lords conservators, - het begrip "lord" betekent in dit geval niet dat we met hoge edelen te maken hebben, het duidt een magistraat aan -, zijn vermeldenswaardig:
William Davidson of Curriehill (1661-1671)
John Home (1764-1769)
John Turing (1769-1795); de laatste lord conservator van Veere. Hij verliet de stad toen de Franse troepen en de terugkerende Nederlandse patriotten Zeeland veroverden. Het in Veere tentoongestelde ambtsteken is van hem geweest en tweehonderd jaar lang in zijn familie bewaard gebleven.
In 1572 sloot Veere zich, met de meeste andere Walcherse steden, aan bij de opstand tegen het bewind van Alva. In de Republiek nam de stad een vooraanstaande positie in.
Tijdens de Bataafse Republiek werd Veere in plaats van handelsstad weer een (arme) vissershaven.
Bezienswaardigheden
De rijke geschiedenis van Veere, een van de zeventien beschermde stads- en dorpsgezichten in Zeeland (zie Rijksbeschermd gezicht Veere), blijkt uit de vele monumenten die het kleine stadje heeft:
De Grote Kerk stamt uit 1348; vanaf 1811 werd de kerk door soldaten van Napoleon gebruikt als militair hospitaal; de kerk is nog een tijdje bedelaarshuis geweest en kazerne. Het gebouw draagt nog duidelijk de sporen van een bewogen verleden.
De Cisterne, een waterput uit 1551.
Het Stadhuis van Veere uit de vijftiende eeuw met de prachtige voorgevel; de toren met het klokkenspel dateert van het eind van de 16e eeuw. Het carillon is verkozen tot een van de mooiste van Nederland. De raadzaal is op de eerste verdieping. Hier hangt o.a. de stamboom van het huis van Oranje‑Nassau, geschilderd in 1936 door jonkheer A.W. den Beer Poortugael.
De Schotse Huizen aan de Kaai, in de 16e eeuw gebouwd door rijke Schotse kooplieden. Deze twee huizen met de namen, "Het Lammeken" en "In den Struys", bieden sinds 1950 onderdak aan het Museum 'De Schotse Huizen' (samen met het stadhuis Museum Veere).
De Campveerse Toren, gebouwd als een deel van de stadsverdediging rond 1500; vanaf de 16e eeuw deed de toren dienst als herberg en kustlicht. Het is een van de oudste nog bestaande herbergen in Nederland.
De Molen, genaamd "De Koe".
De vestingwallen van Veere.
Daarbij komen nog diverse kleinere monumenten. Weinigen zullen zich kunnen voorstellen dat Veere een belangrijke havenstad is geweest en dat einde 17e eeuw binnen de stadswallen zo'n 750 huizen hebben gestaan tegen nu amper 300.
Etymologie
Veere heette oorspronkelijk Kampvere; het was de plaats waar het veer vertrok van Walcheren naar Noord-Beveland. Het veer voer naar het in 1530 verdronken dorp Campen, later naar Kamperland. De Campveerse Toren herinnert met zijn naam aan dit veer. De afsluiting in 1961 van het Veerse Gat heeft het veer overbodig gemaakt, maar heeft ook het einde betekend van Veere als zeehaven. Nadien heeft het Veerse Meer zich ontwikkeld tot een belangrijk recreatiegebied met veel pleziervaart.
Verkeer en vervoer
Veere heeft een strikt parkeerbeleid. In het centrum zijn alle parkeerplaatsen betalend of alleen voor vergunninghouders. Net buiten het stadscentrum bevinden zich twee grote parkeerterreinen, waar men betaald kan parkeren. Het is gratis van 1 november t/m 31 maart. Vanuit Veere rijden er twee buurtbuslijnen, lijn 583 en lijn 584, respectievelijk naar Westkapelle en naar Middelburg.
Lokale omroep
De lokale omroep van de gemeente Veere is sinds 2013 W-FM, wat staat voor Walcheren FM.
Geboren
Maximiliaan de Vriendt (1559-1614), Vlaams humanist, filoloog, dichter en staatsman
Frans Naerebout (1748-1818), loods en mensenredder
Cornelis Gerrit Bijleveld (1765-1849), jurist, burgemeester en politicus
Johannes Hermanus Koekkoek (1778-1851), kunstschilder, etser en tekenaar
Egbert van Hoepen (1834-1921), loods en mensenredder
Johannes van Loon (1888-1975), president van de Hoge Raad der Nederlanden
Dirk van Doorn, heer van Koudekerke (1909-1992), burgemeester
Dignate Robbertz (1909-1986), schrijfster
Pieter Dourlein (1918-1976), officier Koninklijke Marine en geheim agent
Jan de Voogd, politicus (1924-2015)
Gaby Minneboo (1945), wielrenner, vijfvoudig wereldkampioen stayeren bij de amateurs
Oud-inwoners
Claire Bonebakker, kunstschilder, een van de leden van de Veerse Joffers
Han van den Broeke, schilder en illustrator, conservator van De Schotse Huizen
Dirk van Gelder, graficus
Sárika Goth, kunstschilder, Veerse Joffer
Jemmy van Hoboken, grafisch ontwerper, kunstschilder, illustratrice en tekenares, Veerse Joffer
Dirk Jan Koets, kunstschilder
Jan van Miggrode, pastoor, predikant, de 'Hervormer van Zeeland'
Jason Pratensis, arts en schepen van Veere
Adrianus Valerius, Nederlandse tekstdichter en componist
Literatuur
Vondsten in Veere, Middeleeuwse voorwerpen uit een beerput van huis "In den Struys", Ellen Vreenegoor en Jan Kuipers (red.); uitgeverij Uniepers, Abcoude; .
Trivia
Veere werd vaak genoemd in de komedie Oppassen!!! waar Coen Flink het personage Henry Buys vertolkte. Een bekende uitspraak van hem is: "De naam is Buys, ex-burgemeester van het mooie plaatsje Veere". De stad heeft daadwerkelijk een burgemeester Buys gekend: Martinus Quirinus Buys Ballot was tussen 1917 en 1929 burgemeester van Veere.
De Nederlandse koning Willem-Alexander voert de adellijke titel Markies van Veere en Vlissingen. Zie Titels van de Nederlandse koninklijke familie.
Op 30 april 1981 was Veere de eerste locatie waar Koningin Beatrix haar eerste Koninginnedag vierde. In de jachthaven opende ze die dag ook de Koningin Beatrixbrug.
Externe links
Veere bezoekers- en evenementeninformatie
Stichting Veere
Veere in beeld; foto's gemaakt in- en om Veere
Plaats in Zeeland
Voormalige gemeente in Zeeland
Beschermd stadsgezicht in Nederland
|
De Schotten waren in een bijzonder privilege vrijgesteld van de accijnzen op bier en wijn en mochten van 1613 tot 1795 in een eigen herberg aan de Wijngaardstraat goedkoop drinken. Er was ook een Schotse, presbyteriaanse, kerk waarin de rite van de Schotse staatskerk werd gevolgd en in het Engels werd gepreekt.
| 1 |
drinken, vloeistoffen, slikken
|
9,890 |
TVSeason
|
2306821
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20afleveringen%20van%20iCarly%20%28seizoen%202%29
|
Lijst van afleveringen van iCarly (seizoen 2)
|
Het tweede televisieseizoen van iCarly werd uitgezonden op Nickelodeon, van 27 september 2008 tot 8 augustus 2009. Na de introductie van de personages in het eerste seizoen, worden de kenmerken van de personages in dit seizoen benadrukt. In de aflevering iKiss vertelt Sam aan Freddie dat ze nog nooit gezoend heeft en ze heeft haar eerste kus met Freddie, omdat hij ook nog nooit gezoend heeft. Door deze gebeurtenis daalt de rivaliteit tussen deze twee personages aanzienlijk en worden ze zelfs goede vrienden.
Er zijn drie dvd's uitgebracht van dit seizoen: iCarly Season 2: Volume 1, iCarly Season 2: Volume 2 en iCarly Season 2: Volume 3.
Afleveringen
Dit seizoen bestond oorspronkelijk uit 45 afleveringen, maar werd door het marketingteam van Nickelodeon opgesplitst naar het derde seizoen. Nu bestaat dit seizoen uit 25 afleveringen.
Alle afleveringen van dit seizoen werden geproduceerd in het 14:9-format. Vervolgens werden ze bijgesneden tot een 4:3- en 16:9-formaat.
Dit seizoen werd gefilmd van april 2008 tot december 2008.
De televisieserie debuteerde op Nickelodeon, op zaterdag 27 september 2008.
Er zijn drie televisiefilms in dit seizoen.
Miranda Cosgrove, Jennette McCurdy, Nathan Kress en Jerry Trainor spelen in alle 25 afleveringen.
Alle afleveringen van dit seizoen zijn in Nederland uitgezonden.
Bronnen en referenties
Lijsten van afleveringen van televisieseries
ICarly
|
Het tweede televisieseizoen van iCarly werd uitgezonden op Nickelodeon, van 27 september 2008 tot 8 augustus 2009. Na de introductie van de personages in het eerste seizoen, worden de kenmerken van de personages in dit seizoen benadrukt. In de aflevering iKiss vertelt Sam aan Freddie dat ze nog nooit gezoend heeft en ze heeft haar eerste kus met Freddie, omdat hij ook nog nooit gezoend heeft. Door deze gebeurtenis daalt de rivaliteit tussen deze twee personages aanzienlijk en worden ze zelfs goede vrienden.
| 1 |
tv-seizoen, televisieseizoen, tv-reeks
|
6,982 |
CommentAction
|
2074545
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Waarnemingen.be
|
Waarnemingen.be
|
Waarnemingen.be is een website waarop natuurwaarnemingen in België verzameld worden in samenwerking met Natuurpunt. Voor Franstalig België gebeurt dit in samenwerking met Natagora op de website Observations.be. De Nederlandse tegenhanger is Waarneming.nl. Waarnemingen.be werd opgezet door de vzw Natuurpunt Studie in samenwerking met de Stichting Natuurinformatie.
Doel en werking
Doel van Waarnemingen.be is om een actueel inzicht te geven in de biodiversiteit (rijkdom van de natuur) in België. Daartoe worden door de gebruikers waarnemingen verzameld van vogels, zoogdieren, amfibieën en reptielen, vlinders (dagvlinders in een aparte categorie), libellen, overige geleedpotigen, vissen, weekdieren, paddenstoelen, mossen/korstmossen en overige planten. Aan deze waarnemingen kunnen foto's of geluiden worden gekoppeld. Waarnemingen in Nederland kunnen ingevoerd worden op Waarneming.nl. Waarnemingen buiten België of Nederland kunnen op een aparte website, Observation.org worden ingevoerd. De waarnemingen zijn voor alle gebruikers gratis raadpleegbaar. Om misbruik zoals stroperij te voorkomen wordt van waarnemingen soms de locatie onzichtbaar gemaakt of worden waarnemingen onder embargo gezet.
Waarnemingen.be wordt onderhouden door een groep vrijwilligers, de admins. Deze zien ook toe op de kwaliteit van de waarnemingen, door commentaar te leveren, navraag te doen en door actieve bijdrage in het forum waar mensen (determinatie)vragen kunnen stellen.
10 jaar na lancering van de website werden al 30 miljoen waarnemingen gemeld.
Waarnemingen.be op mobiele apparaten
Waarneming.nl pionierde al vroeg met mobiele applicaties voor PDA's (WnPda en WnSmart, beide voor Windows Mobile). Voor moderne telefoons zijn er drie geschikte apps:
ObsMapp (Android)
iObs (iOS)
WinObs (Windows Phone)
Met deze programma's is het mogelijk waarnemingen in het veld in te voeren op een smartphone en deze later via een internetverbinding te uploaden naar Waarnemingen.be, Waarneming.nl of Observado.org. Bij de invoer van de waarneming worden de gegevens van de locatie en tijd overgenomen van een Global Positioning System-ontvanger. De locatie die bij de waarneming is opgeslagen bepaalt bij welke site de waarneming wordt toegevoegd. Datum en tijd worden automatisch toegevoegd op basis van de instellingen van de smartphone.
Externe links
Waarnemingen.be
Webpagina van Natuurpunt Studie vzw
Observations.be
Waarneming.nl
Stichting Natuurinformatie (gearchiveerd)
Natuur in België
Natuurpunt
Belgische website
|
Waarnemingen.be wordt onderhouden door een groep vrijwilligers, de admins. Deze zien ook toe op de kwaliteit van de waarnemingen, door commentaar te leveren, navraag te doen en door actieve bijdrage in het forum waar mensen (determinatie)vragen kunnen stellen.
| 1 |
reactie, commentaar, opmerking
|
247 |
HomeGoodsStore
|
1332527
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Leen%20Bakker
|
Leen Bakker
|
Leen Bakker is een keten van meubel- en interieurwinkels en is sinds 2017 onderdeel van investeringsmaatschappij Gilde Investment Management.
De keten heeft 170 filialen in Nederland, België en in het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. De filialen bevinden zich veelal aan de rand van steden waar grote bedrijfspanden staan en zijn soms gevestigd op een woonboulevard.
Geschiedenis
In 1918 opende Cornelis Bakker een winkel in garens en stoffen in Rotterdam, zijn zoon Leen Bakker legde in 1953 de basis voor het woonwinkelconcept. Onder leiding van diens zoon Arie groeide de keten uit tot de huidige keten. Van 1988 tot 2017 was het bedrijf onderdeel van de Blokker Holding. In mei 2017 werd de keten verkocht aan investeerder Gilde Equity Management van Gilde Investment Management.
Externe links
Website Leen Bakker Nederland
Website Leen Bakker België
Nederlandse winkelketen
Blokker Holding
|
Leen Bakker is een keten van meubel- en interieurwinkels en is sinds 2017 onderdeel van investeringsmaatschappij Gilde Investment Management.
| 1 |
woonwinkel, huishoudelijke artikelen, interieurwinkel
|
9,464 |
CollegeOrUniversity
|
394743
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Informatiemanagement
|
Informatiemanagement
|
Informatiemanagement is een proces dat ervoor zorgt dat de informatiebehoeften die vanuit verschillende werk- en bedrijfsprocessen van een organisatie ontstaan worden vertaald in informatievoorziening. Informatiemanagement professionaliseert de vraagkant van ICT en valt daarom in de regel niet onder een ICT-afdeling maar onder de gebruikersorganisatie. Informatiemanagement functioneert hierbij als opdrachtgever voor de ICT-leverancier en vertegenwoordigt de gebruikersorganisatie als afnemer van de informatievoorziening.
In praktijk wordt de term informatiemanagement alleen gebruikt voor strategische en sturende activiteiten. Voor operationele activiteiten wordt meestal de term functioneel beheer gebruikt. Een de facto standaard voor informatiemanagement en functioneel beheer is BiSL.
Rol
Informatiemanagement is namens de gebruikersorganisatie verantwoordelijk voor de aanwezige informatievoorziening en daarbij ingezette informatiesystemen.
Op strategisch niveau is informatiemanagement verantwoordelijk voor het opstellen van de informatiestrategie, voor het opstellen van de strategie voor de informatievoorzieningsorganisatie en voor de informatiecoördinatie (het coördineren en afstemmen tussen deze strategieën en andere beleidsplannen).
Daarnaast is informatiemanagement verantwoordelijk voor een aantal sturende processen:
Financieel management: Het bewaken van de kosten van de informatievoorziening
Planning & Control: Aansturing van de tijds- en capaciteitsaspecten van de informatievoorziening
Behoeftenmanagement: Bewaken van de kwaliteit van de informatievoorziening, en vertalen van ontwikkelingen in de behoeften vanuit werk- en bedrijfsprocessen in aanpassingen aan de informatievoorziening
Contractmanagement: Het maken van goede afspraken met de ICT-leverancier
Ten slotte voert informatiemanagement vaak regie over projecten om te zorgen dat nieuwe ontwikkelingen aansluiten op doelstellingen voor de lange termijn.
Operationele taken als het ondersteunen van gebruikers, het specificeren van wijzigingen, het specificeren van nieuwe functionaliteiten, het testen van wijzigingen worden meestal uitgevoerd door functioneel beheerders of senior gebruikers.
Technisch applicatiebeheer en andere ICT-processen vallen niet onder de gebruikersorganisatie maar onder de ICT-leverancier. Informatiemanagement en functioneel beheer verstrekken hieraan opdrachten, maar informatiemanagement is niet hiërarchisch verantwoordelijk voor dergelijke afdelingen. ICT kan worden ondergebracht bij een interne afdeling, of worden uitbesteed. Ook functioneel beheer kan soms worden uitbesteed, maar Informatiemanagement dat op dergelijke uitbestedingen de regie voert kan nooit worden uitbesteed.
Informatiemanager
Naarmate een organisatie groter wordt, neemt de kans toe dat de informatiemanager bovenstaande rol niet zelf uitvoert, maar dat hij verantwoordelijk is voor het team dat hem hierin ondersteunt. Vaak bestaat zo'n team uit één of meerdere functioneel beheerders, beleidsmedewerkers en organisatieadviseurs. Lijkt de rol van een informatiemanager in kleine organisaties nog op die van organisatieadviseur of beleidsmedewerker, in grote organisaties komen hier dus leidinggevende verantwoordelijkheden bij. Soms gebruikt men voor de leidinggevende functie een andere benaming, bijvoorbeeld teamleider informatiemanagement. In zo'n organisatie is een informatiemanager een soort beleidsmedewerker.
Opleidingen, cursussen en trainingen
Informatiemanagement is een relatief jong vakgebied. Er bestaan inmiddels ook opleidingen informatiemanagement, zowel op het hbo als op de universiteit, maar omdat het vakgebied nog niet zo lang bestaat en omdat informatiemanager doorgaans enige jaren werkervaring vereist, hebben maar weinig informatiemanagers een dergelijke opleiding gevolgd. Veel informatiemanagers hebben een hbo- of universitaire achtergrond en hebben die doorgaans aangevuld met andere cursussen en trainingen. Als inhoudelijk fundament wordt daarbij vaak het certificaat [BiSL] (op Foundation niveau) behaald. Andere cursussen en trainingen die zij vaak volgen zijn gericht op het ontwikkelen van zogenaamde soft skills, bijvoorbeeld adviesvaardigheden en beïnvloedingstechnieken.
De opleidingen informatiemanagement die door hbo-instellingen en universiteiten worden aangeboden hebben een multidisciplinair karakter. Soms worden deze opleidingen aangeboden onder iets andere benamingen, zoals: Bachelor ICT-business solutions, of Master Informatiekunde.
Competenties en vaardigheden
De informatiemanager zorgt in zijn werk voor verbinding tussen verschillende afdelingen en organisaties en tussen verschillende werkzaamheden. Competenties die hierbij passen zijn bijvoorbeeld adviseren, analytisch vermogen, bestuurs- en organisatiesensitiviteit, informatieanalyse, draagvlak creëren, luisteren, netwerkvaardigheid, plannen en organiseren, strategisch handelen, tactisch handelen en toekomstvisie. Wanneer een informatiemanager leiding geeft aan een team is leidinggeven uiteraard ook een voor de hand liggende competentie. Van programmeertalen of bepaalde softwarepakketten hoeft de informatiemanager daarentegen geen diepgaande kennis te hebben, hij moet slechts in staat zijn om met de verantwoordelijke ICT-specialisten te praten in een taal die zij begrijpen.
Overig
Het vakgebied is onder andere in kaart gebracht door Rik Maes, hoogleraar informatie- en communicatiemanagement aan de Universiteit van Amsterdam. De vorm die hij daarvoor gebruikt is een negenvlaksmodel, het zogenoemde Amsterdams Informatie Model.
IT-management
|
Opleidingen, cursussen en trainingen
Informatiemanagement is een relatief jong vakgebied. Er bestaan inmiddels ook opleidingen informatiemanagement, zowel op het hbo als op de universiteit, maar omdat het vakgebied nog niet zo lang bestaat en omdat informatiemanager doorgaans enige jaren werkervaring vereist, hebben maar weinig informatiemanagers een dergelijke opleiding gevolgd. Veel informatiemanagers hebben een hbo- of universitaire achtergrond en hebben die doorgaans aangevuld met andere cursussen en trainingen. Als inhoudelijk fundament wordt daarbij vaak het certificaat [BiSL] (op Foundation niveau) behaald. Andere cursussen en trainingen die zij vaak volgen zijn gericht op het ontwikkelen van zogenaamde soft skills, bijvoorbeeld adviesvaardigheden en beïnvloedingstechnieken.
| 1 |
hogeschool, universiteit, hogeronderwijsinstelling
|
2,207 |
ShippingRateSettings
|
4912093
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/AliExpress
|
AliExpress
|
AliExpress is een webwinkel voor Chinese particulieren of kleine bedrijven om hun producten te verkopen aan buitenlandse consumenten.
Jack Ma richtte op 4 april 1999 de Alibaba Group op, waaruit in 2010 AliExpress.com voortvloeide. In tegenstelling tot Alibaba is AliExpress meer gericht op de detailhandel. De koper koopt rechtstreeks dan wel met weinig tussenschakels van de fabrikant waardoor de hoogte van de verkoopprijs voor de consument beperkt kan blijven. AliExpress biedt zijn onlineplatform aan als marktplek en verkoopt zelf geen producten.
De Verordening digitale diensten beschouwt AliExpress als een zeer groot onlineplatform, en legt bijhorende verplichtingen op.
Geschiedenis
AliExpress is opgericht met als doel de Chinese producenten via internet een nieuwe markt aan te bieden in het buitenland. Oorspronkelijk was de website bedoeld voor wereldwijde verkoop van bulkgoed aan bedrijven die zo eenvoudig producten tegen gereduceerde prijs konden aankopen. De minimale afname van een product was meestal circa 20 tot 50 stuks, maar later gingen verkopers hun producten ook per stuk aanbieden waardoor de particuliere markt in beeld kwam.
Particuliere consumentenmarkt
AliExpress is een e-commerceplatform voor business-to-consumerverkoop (B2C). Zowel particulieren als bedrijven kunnen producten aanbieden op de site. Alibaba had eerder al uitgepakt met diverse e-commercebedrijven die inspelen op andere noden van de vrije markt.
Voorbeelden zijn:
Taobao: Een platform voor het vergemakkelijken van onderlinge verkoop tussen consumenten
Tmall: Een onlineplatform met retailaanbod
Alipay: De Chinese variant van PayPal
eTao: Een zoekmachine voor het zoeken van producten en vergelijken van prijzen
Wereldwijd bereik
Ondertussen is AliExpress de meestbezochte e-commercewebsite in Rusland. Verder staat hij in de top 10 populairste websites van Brazilië. De levertijd voor landen in Europa ligt tussen de 3 en 60 dagen. Wanneer men kiest voor transport via schepen hoeven er vaak geen verzendkosten betaald te worden en wordt de prijs fors gedrukt. Hierdoor is er in de afgelopen jaren een forse stijging van diverse Chinese e-platforms. De lagere prijs is vooral voor jongeren belangrijker dan een snellere levering, waardoor AliExpress kan concurreren met Belgische en Nederlandse webshops. Inmiddels is door een samenwerking tussen PostNL en AliExpress de levertijd verkort. Toch kan het gemiddeld nog steeds 3 weken duren voordat het bestelde product ook echt bij de consument arriveert.
Kwaliteit en betrouwbaarheid
Op AliExpress worden ook nagemaakte producten aangeboden, zoals telefoons en kleding. Hierdoor kunnen sommige leveringen worden tegengehouden. Ook wordt er normaliter geen btw geheven waardoor de douane bij het inklaren alsnog btw kan heffen. Dit dient dan bij aflevering alsnog te worden betaald via de bezorgdienst.
Voor meer betrouwbaarheid kunnen kopers malafide verkopers omzeilen door te kopen bij aanbieders die positieve reacties hebben van eerdere klanten. Met het gebruik van AliExpress zijn de ervaringen dan ook wisselend en consumenten wordt aangeraden zich eerst goed te verdiepen in de aanbieder, voordat een bestelling wordt geplaatst.
Alibaba Group
Internetdienst
|
Wereldwijd bereik
Ondertussen is AliExpress de meestbezochte e-commercewebsite in Rusland. Verder staat hij in de top 10 populairste websites van Brazilië. De levertijd voor landen in Europa ligt tussen de 3 en 60 dagen. Wanneer men kiest voor transport via schepen hoeven er vaak geen verzendkosten betaald te worden en wordt de prijs fors gedrukt. Hierdoor is er in de afgelopen jaren een forse stijging van diverse Chinese e-platforms. De lagere prijs is vooral voor jongeren belangrijker dan een snellere levering, waardoor AliExpress kan concurreren met Belgische en Nederlandse webshops. Inmiddels is door een samenwerking tussen PostNL en AliExpress de levertijd verkort. Toch kan het gemiddeld nog steeds 3 weken duren voordat het bestelde product ook echt bij de consument arriveert.
| 1 |
verzendkosten, verzendinstellingen, verzendtarieven
|
7,431 |
TrainReservation
|
883
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Koninklijke%20Luchtvaart%20Maatschappij
|
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij
|
De Koninklijke Luchtvaart Maatschappij N.V. (KLM gebruikt overal de Engelse naam: KLM Royal Dutch Airlines) is de nationale luchtvaartmaatschappij van Nederland. De thuishaven van de KLM is de luchthaven Schiphol bij Amsterdam. Het hoofdkantoor staat in Amstelveen. KLM opereert wereldwijd en vormt de kern van de KLM Groep, waarvan ook KLM Cityhopper, Martinair en Transavia deel uitmaken. KLM is in 2004 gefuseerd met Air France tot de holding Air France-KLM. Onder de holding zijn KLM en Air France beide actief als netwerkmaatschappij. KLM behaalt haar omzet uit drie kernactiviteiten: vervoer van passagiers, vrachtvervoer en vliegtuigonderhoud.
Geschiedenis
Op dinsdag 7 oktober 1919 werd de 'Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën' opgericht bij akte in het notariskantoor van mr. H. Stoop in Den Haag. Het startkapitaal van 1,2 miljoen gulden werd gefourneerd door acht zakenlieden, onder wie Frits Fentener van Vlissingen en Anton Kröller. De luitenant-vlieger Albert Plesman werd administrateur en later directeur. Koningin Wilhelmina verleende op 12 september 1919 het predicaat ‘Koninklijk' aan KLM in oprichting. Het eerste KLM-kantoor werd op 21 oktober 1919 aan de Herengracht in Den Haag geopend. Hiermee is de KLM de oudste onder haar oorspronkelijke naam opererende luchtvaartmaatschappij.
De eerste commerciële vlucht van de KLM werd op 17 mei 1920 uitgevoerd vanuit Londen naar Amsterdam. Toen landde op Schiphol de door KLM gehuurde De Havilland DH.16 G-EALU (ook wel DH 9A), gevlogen door de Engelse piloot H. 'Jerry' Shaw. In de jaren daarna groeide de vloot met eigen vliegtuigen, veelal toestellen van Fokker, en werd gevlogen naar steeds meer Europese bestemmingen.
KLM vloog op 1 oktober 1924 voor het eerst naar Batavia, in het toenmalige Nederlands-Indië, het tegenwoordige Jakarta in Indonesië. Het was de langste lijnvlucht voor de Tweede Wereldoorlog. In deze periode groeide KLM uit tot de derde maatschappij in de wereld, na Pan American Airways en Imperial Airways.
In 1945, na de Tweede Wereldoorlog, hervatte KLM haar lijndiensten en startte in 1946 als eerste Europese luchtvaartmaatschappij lijndiensten naar de Verenigde Staten. Ook de lijndienst naar Indië werd hersteld en er werd gevlogen met vliegtuigen als de Dakota en Lockheed Constellation.
In 1960 werd het eerste straalvliegtuig in de vloot opgenomen, de Douglas DC-8, later gevolgd door de kleinere Douglas DC-9 voor het Europese luchtverkeer.
In 1971 introduceerde de KLM de Boeing 747 (nog met het korte, als bar ingerichte bovendek) en in 1972 de Douglas DC-10, het begin van de widebody-vloot van KLM. Het netwerk werd steeds uitgebreid en omvatte uiteindelijk non-stop bestemmingen in alle werelddelen. Ondanks de kleine thuismarkt groeide KLM zo uit tot de vierde maatschappij in Europa.
Voor het binnenlandse luchtverkeer werd in 1966 NLM Cityhopper opgericht, vanaf midden jaren zeventig ook actief op regionale vluchten in Europa. Sinds 1991, na een fusie met Netherlines, vliegt deze dochteronderneming onder de naam KLM Cityhopper. KLM is ook steeds dominanter geworden in de Nederlandse luchtvaartsector met deelnemingen in Transavia en Martinair, sinds respectievelijk 2003 en 2008 volledige dochterbedrijven.
Samenwerking met andere maatschappijen werd steeds belangrijker. Zo worden sinds 1993 alle vluchten tussen de VS en Europa uitgevoerd als joint venture met Northwest Airlines (opgegaan in Delta Air Lines). Ook werden gedurende de jaren negentig gesprekken gevoerd met andere Europese maatschappijen, waaronder British Airways en Alitalia, over verregaande samenwerking en zelfs een fusie. Dit resulteerde uiteindelijk op 5 mei 2004 in de fusie van KLM met Air France tot Air France-KLM. Door deze fusie werd het bedrijf tevens opgenomen in de luchtvaartalliantie SkyTeam. Op 27 februari 2019 bezat de Nederlandse staat 5,92% van de aandelen van KLM.
De Tweede Wereldoorlog
Toen Nederland op 10 mei 1940 werd aangevallen door de Duitse strijdkrachten, bevond zich een aantal toestellen van de KLM buiten Nederland, onder andere op de Amsterdam (Napels)-Batavia-route. Vier DC-3's en één DC-2 werden door de KLM naar Engeland gedirigeerd; een vijfde DC-3, die zich nog op Schiphol bevond, voegde zich daar op 13 mei 1940 bij. Een aantal andere toestellen kwam terecht in het Australië-Indonesië-gebied. De KLM-toestellen en -bemanningen in het Oosten onderhielden verbindingen tussen Palestina, Indonesië en Australië voor de Koninklijke Nederlandsch-Indische Luchtvaart Maatschappij (KNILM). Andere vliegtuigen werden door BOAC ingezet voor vluchten tussen Whitchurch Airport (bij Bristol) en Portela (bij Lissabon).
Samenwerking met andere luchtvaartmaatschappijen
In 1966 richtte de KLM een dochtermaatschappij op voor de binnenlandse vluchten, de NLM. In maart 1987 nam KLM de maatschappij NetherLines over. Door het samenvoegen van NLM Cityhopper en NetherLines stichtte de KLM in maart 1991 een nieuwe, sterk regionale luchtvaartmaatschappij: KLM Cityhopper.
KLM bezit sinds 1968 50% van de Martinair-aandelen. In 1998 probeerde KLM de overige 50% van de aandelen over te nemen van Nedlloyd. Toen de Europese Commissie liet weten dit plan niet goed te zullen gaan keuren vanwege een mogelijke monopoliepositie binnen de branche, trok KLM de aanvraag in. In 2007 liet KLM weten opnieuw geïnteresseerd te zijn in het resterende belang in Martinair, dat inmiddels in handen was van Maersk. In 2008 werd bekend dat de Europese Commissie ditmaal geen bezwaar had tegen een volledige overname en sinds 31 december 2008 is Martinair voor 100% een dochter van KLM.
In 1988 kocht de KLM 40% van de Transavia-aandelen. In 1991, het jaar waarin Transavia 25 jaar bestond, besloot de Nedlloyd-groep haar restaandeel van 40% van de Transavia-aandelen aan KLM te verkopen. Transavia werd een dochteronderneming van de KLM. Tot 2003 bezat de Nederlandse Investeringsbank (NIB) nog 20%, maar vanaf dat jaar was Transavia voor 100% een dochter van KLM.
Samenwerking met buitenlandse maatschappijen bleek noodzakelijk. KLM sloot in 1993 een samenwerkingsovereenkomst met de Amerikaanse maatschappij Northwest Airlines en nam een aandeel van 20 procent in die maatschappij. In 1997 ondertekenden beide maatschappijen een langlopende commerciële en operationele samenwerkingsovereenkomst. Tegelijkertijd verkocht de KLM het belang in Northwest Airlines terug aan haar partner.
In augustus 1997 nam KLM een belang van 30% in de Noorse luchtvaartmaatschappij Braathens SAFE. Hierna trad deze maatschappij toe tot de KLM/Northwest Airlines-samenwerking en nam ze alle KLM-vluchten tussen Amsterdam en Noorwegen over. Uiteindelijk stopte de samenwerking toen Braathens werd overgenomen door SAS.
KLM had sinds 1995 een belang van 26% in de aandelen in Kenya Airways. Bij een financiële herstructurering van Kenya Airways in 2017 daalde dit belang naar 7,76%.
KLM hield besprekingen met andere maatschappijen over een mogelijke fusie, onder meer met British Airways in 1991, met Swissair, Austrian Airlines en SAS in 1993, en met Alitalia in 2000. Deze besprekingen werden allemaal voortijdig afgebroken. Een arbitragecommissie oordeelde eind 2000 dat KLM aan Alitalia een schadevergoeding van 250 miljoen euro moest betalen, plus rente.
Toen andere maatschappijen aan het einde van de jaren negentig wereldwijde allianties aangingen, zoals Star Alliance, SkyTeam en Oneworld, hebben KLM en Northwest pogingen gedaan om hun eigen wereldwijde alliantie te vormen: Wings. Deze pogingen liepen echter op niets uit. Na de fusie met Air France in 2004 trad de KLM toe tot SkyTeam.
KLM UK ontstond in 1998 als voortzetting van AirUK toen KLM steeds meer aandelen in dit bedrijf kocht waarmee het uiteindelijk voor 100% een dochter werd. In het jaar 2000 begon KLM UK aan het opzetten van een nieuwe dochtermaatschappij: Buzz. In 2003 werd Buzz verkocht aan Ryanair. De restanten van KLM UK werden op 30 maart 2003 samengevoegd met KLM Cityhopper.
Op 30 september 2003 maakten Air France en KLM bekend dat zij een nieuwe holdingmaatschappij zullen oprichten onder de naam Air France-KLM. De holding bestaat uit twee maatschappijen, te weten Air France en KLM. Hoewel de maatschappijen onafhankelijk blijven opereren, ontstaat er vanaf dat moment ook synergie. Zo kan in het vervolg gezamenlijk ingekocht worden en kunnen klanten van beide netwerken gebruikmaken. Hoewel de nieuwe holding zetelt in Parijs, zal KLM onder Nederlands recht blijven opereren, wat voornamelijk van belang is voor het behoud van landings- en overvliegrechten. Het aandeel Air France-KLM werd op 5 mei 2004 geïntroduceerd op de beurzen van Amsterdam, Parijs en New York. De twee maatschappijen samen vormen na de fusie, in omzet, de grootste luchtvaartonderneming ter wereld.
In het jaar 2004 trad de KLM toe tot het dan vier jaar oude SkyTeam waar ook Air France bij is aangesloten.
De joint venture op de Atlantische routes is inmiddels uitgebreid tot een joint venture met Air France, Alitalia en Delta Airlines (waarin Northwest Airlines is opgegaan).
Eerste vrouwelijke KLM-piloot
In 1978 was de Rijswijkse Marlies Verkaik de eerste vrouwelijke KLM-piloot die in dienst trad.
Eerste affiche en stripalbum
Sinds het begin is Plesman zich ervan bewust dat het bedrijf reclame moet maken voor zijn diensten. In het oprichtingsjaar 1919 wordt dan ook de eerste reclameaffiche uitgegeven. Plesman heeft de affiche laten maken door een van zijn vrienden: luitenant-vlieger Brian de Kruyff Dorssen. Het is een affiche met slechts één kleur en verder zwart en wit. Er staan drie figuren op afgebeeld, een piloot en twee kinderen: een Hollands jongetje in klederdracht op klompen en een Indisch meisje met sarong aan. De piloot heeft een dikke jas in plaats van een overall aan. Onderlangs staat nog de volledige naam van KLM, zoals die in de statuten van de NV werd opgenomen.
Vanaf 1920 bracht KLM steeds meer van dergelijke affiches uit. Het bedrijf wilde zich graag binden met het beeld van de Vliegende Hollander. Dit is dan ook een veelvuldig terugkerend onderwerp, dat in 1947 verwoord en verbeeld wordt in het KLM-stripalbum "De legende van de Vliegende Hollander". Na de Tweede Wereldoorlog verschijnt De Vliegende Hollander zelfs op de romp van de vliegtuigen; aan de ene zijde in het Nederlands en aan de andere zijde in het Engels (The Flying Dutchman).
President-directeuren
Albert Plesman (1919 - 1953)
Fons Aler (1954 - 1961)
Ernst van der Beugel (1961-1963)
Horatius Albarda (1963 - 1965)
Gerrit van der Wal (1965 - 1973)
Sergio Orlandini (1973 - 1987)
Jan de Soet (1987 - 1991)
Pieter Bouw (1991 - 1997)
Leo van Wijk (1997 - 2007)
Peter Hartman (2007 - 2013)
Camiel Eurlings (2013 - 2014)
Pieter Elbers (2014 - 2022)
Marjan Rintel (2022 - heden)
Dochterondernemingen
Dochterondernemingen van KLM zijn:
Cobalt Ground Solutions Ltd. (60%)
Cygnific B.V. (100%)
EPCOR B.V. (100%) European Pneumatic Component Overhaul & Repair
Kenya Airways (7,76%)
KLM Asia (opereert vluchten naar Taiwan) (100%)
KLM Aerocarto (100%)
KLM Cityhopper B.V. (voorheen: NLM) (100%)
KLM Cargo (100%)
KLM Catering Services B.V. (100%)
KLM Equipment Services B.V. (100%)
KLM Financial Services B.V. (100%)
KLM Flight Academy B.V. (100%)
KLM Health Services B.V. (100%)
KLM UK Engineering LTD (100%)
Martinair Holland N.V. (100%)
Schiphol Logistics Park C.V. (53%)
Transavia C.V. (100%)
Voormalige dochtermaatschappijen zijn:
Air Antwerp (2019-2021)
Buzz (1999-2004)
K.L.M. Autobusbedrijf
KLM Alps
KLM Helicopters
KLM Interinsulair Bedrijf (opereerde in Nederlands-Indië in 1947-1949)
KLM West-Indisch Bedrijf (1935-1964, overgenomen door Antilliaanse Luchtvaart Maatschappij)
KLM Exel (opgegaan in de Exel Aviation Group en later failliet gegaan)
KLM uk (opereert tegenwoordig onder de naam KLM Cityhopper, met als volledige naam "KLM Cityhopper UK Ltd.")
De Kroonduif of NNGLM (1956-1962)
KLM Asia
Onder de naam KLM Asia vliegt KLM rechtstreeks van Amsterdam naar Taiwan, door het Chinese luchtruim. Dit omdat China niet erkent dat Taiwan een zelfstandige staat is. China heeft daarom de regel ingesteld dat alle maatschappijen die naar China willen vliegen, niet naar Taiwan mogen vliegen. Door het weghalen van de kroon op de vliegtuigen van KLM en een andere naam op de toestellen te zetten is het wettelijk toegestaan om naar China en Taiwan te vliegen. De toestellen van KLM Asia (anno 2023: 7x B777-200ER en 2x B777-300ER) worden niet alleen ingezet naar Taiwan, maar ook naar andere bestemmingen. In 2023 is KLM Asia de enige civiele maatschappij die vanuit Europa vluchten aanbiedt naar Taiwan.
Vloot
De vloot van KLM (exclusief dochtermaatschappijen) bestond eind juli 2023 uit de volgende toestellen:
Geschiedenis van de KLM-vloot
KLM heeft de volgende vliegtuigtypes gebruikt:
De PH-BUK Louis Blériot, een van de Boeing 747-300-toestellen die in 2003 werden uitgefaseerd, werd op Schiphol-Oost gedeeltelijk gedemonteerd en vervolgens over water naar Lelystad vervoerd om in het Aviodrome tentoongesteld te worden.
Speciale kleurenschema's
Het lidmaatschap aan SkyTeam vereist dat er drie vliegtuigen uit de vloot (meer dan 1%) in een SkyTeamkleurenschema vliegen. Daarom is er sinds 25 augustus 2009 bij KLM een Boeing 777-300ER (met registratie PH-BVD) in deze kleuren en per 2 juni 2010 een 737-900 (PH-BXO) en een Embraer 190 (PH-EZX) actief.
Een Boeing 777-200ER, de PH-BQP Pont du Gard, vloog van medio juni 2011 tot medio april 2012 rond met een kleurenschema bestaande uit Delfts blauw geschilderde "tegeltjes".
In juni 2014 werd een nieuw kleurenschema (met een "boog" op de neus) geïntroduceerd. Het eerste toestel met dit schema was een Embraer 190. Uiteindelijk zullen alle vliegtuigen in deze uitvoering gespoten worden.
In juni 2016 werd een speciaal oranje kleurenschema geschilderd. Het vliegtuig was een Boeing 777-300ER, genaamd Nationaal Park De Hoge Veluwe, met de registratie PH-BVA. Eerder liet KLM al foto's zien van een oranje toestel voor Koningsdag. Deze waren echter bewerkt. PH-BVA werd onder andere gebruikt om de Nederlandse atleten naar de Olympische Spelen in Rio de Janeiro te vliegen.
Reisklassen
KLM biedt Business Class, Premium Comfort Class, Economy Comfort class en Economy class aan in haar vliegtuigen. De Business Class is onder te verdelen in twee verschillende klassen: de Europe Business Class voor de korte afstand, en de World Business Class voor de lange afstand.
World Business Class
De World Business Class biedt een 60 inch stoelafstand op alle intercontinentale vliegtuigen. De toestellen bieden een stoel die tot 175 graden naar achteren versteld kan worden. De zitplaatsen, geplaatst in een 2-2-2-opstelling, hebben een massagefunctie, een privacyscherm, persoonlijke leeslampen, been- en voetsteunen en persoonlijke telefoons (aan de achterkant van de controller). De Boeing 787-9 heeft dezelfde Business Class-stoel als fusiepartner Air France. Het persoonlijke entertainmentsysteem heeft een 10,4 inchscherm met AVOD (Audio Video on Demand). Het systeem heeft een sms- en e-mailfunctie. Naast de stoel is een stopcontact aanwezig.
Faciliteiten voor het vertrek omvatten een flexibele reservering (met uitzondering van de WBC Holiday Fares die beperkingen hebben), eigen check-in-balies, toegang tot de KLM Crown Lounges en lounges van SkyTeam-partners, met voorrang instappen, en 125% tot 175% Flying Blue-miles. De passagiers mogen extra bagage meenemen. Aan boord krijgen zij een driegangenmenu. Drank en snacks zijn beschikbaar tijdens de vlucht. Op vluchten naar Azië kan worden gekozen voor een lokaal menu. Internationale kranten en tijdschriften zijn beschikbaar op elke vlucht. Elke passagier krijgt een traditioneel Delfts blauw miniatuurhuisje met Hollandse jenever als geschenk.
Tussen juli 2013 en mei 2014 is van alle Boeing 747's het interieur van de World Business Class vernieuwd. De Nederlandse ontwerpster Hella Jongerius verzorgde het ontwerp van de nieuwe cabine en de nieuwe "full flat"-stoel, die de "angled flat"-stoel vervangt. In november 2014 werd begonnen aan de ombouw van de Boeing 777's.
Delfts blauwe huisjes
Sinds 1952 deelt KLM Delfts blauwe huisjes uit aan al haar passagiers van de World Business Class. De huisjes zijn replica's van bijzondere gebouwen in Nederland. Traditioneel zijn de huisjes gevuld met Bols graanjenever, hoewel de huisjes, afhankelijk van de vliegbestemming, tegenwoordig ook wel leeg worden uitgedeeld wegens regels met betrekking tot alcoholische dranken. Sinds 1994 loopt het aantal huisjes synchroon met de leeftijd van KLM en wordt ieder jaar op 7 oktober een huisje aan de collectie toegevoegd. De huisjes worden vervaardigd door het keramisch bedrijf Goedewaagen.
Vanwege de 90e verjaardag in 2009 werd een boek uitgebracht onder de titel 'House no. 90'. Dit boek geeft een overzicht van de 90 tot dan toe uitgebrachte huisjes en de verhalen achter de originele panden.
Europe Business Class
Europe Business Class, het premiumproduct van de KLM op kortere vluchten, waarbij de middelste stoel wordt vrijgelaten voor meer comfort, wordt aangeboden in de Boeing 737 en toestellen van KLM Cityhopper. EBC biedt een 33 inch pitch, een maaltijdservice aan boord (warme of koude maaltijden afhankelijk van de duur van de vlucht), met voorrang aan boord gaan, extra bagage, dubbele Flying Blue-miles, en een flexibele reservering. Bovendien zijn er gratis internationale kranten en tijdschriften beschikbaar. Door de speciale wachtrijen en priority lanes hoeven passagiers niet of minder lang te wachten.
Economy Class (intercontinentaal)
Economy Class biedt een 31" pitch in alle intercontinentale vliegtuigen met uitzondering van de Airbus A330-200, die een 32" pitch biedt. Passagiers kunnen tegen betaling ook kiezen voor stoelen met meer beenruimte. Alle vliegtuigen die buiten Europa vliegen hebben een persoonlijk entertainmentsysteem met AVOD (Audio Video on Demand) en persoonlijke telefoons (op de achterkant van de controller) met een e-mail- en sms-functie. Passagiers in Economy Class op routes naar intercontinentale bestemmingen krijgen een warme maaltijd (vaak meer dan een, afhankelijk van de vluchtduur). Alle dranken die geserveerd worden (ook alcoholische) zijn gratis. Tot juli 2019 kon er kon belastingvrij worden gewinkeld op Europese vluchten. Tot januari 2020 was dit mogelijk op intercontinentale vluchten. Kort voor aankomst is op de persoonlijke schermpjes actuele informatie te zien over transfervluchten.
Economy Class (binnen Europa)
Op vluchten binnen Europa van KLM en KLM Cityhopper hebben vliegtuigen geen entertainment tijdens de vlucht. Tussen de stoelen is een afstand (“seat pitch”) van 31". Passagiers kunnen tegen betaling ook kiezen voor stoelen met meer beenruimte. Passagiers van de Economy Class krijgen een snack of een dagverse sandwich, afhankelijk van de duur van de vlucht en het moment van de dag. Alle dranken die geserveerd worden (ook alcoholische) zijn gratis.
Economy Comfort
Sinds december 2009 biedt KLM Economy Comfort: een extra comfortabele zone binnen de economy class op alle intercontinentale vluchten. Per 1 december 2012 biedt het bedrijf deze zone ook aan op intra-Europese vluchten die uitgevoerd worden met de Boeing 737. De klasse biedt de standaard economymaaltijd en drankenservice, maar dan in een stoel met meer beenruimte (stoel-stoelafstand van 35 inch, bijna 90 centimeter), waarvan de rugleuning tweemaal zo ver achterover kan klappen. Verder worden deze stoelen in de voorste helft van de economy class geplaatst zodat men eerder uit kan stappen. Bovendien is het iets stiller vooraan in het vliegtuig. Afhankelijk van het type vliegtuig zijn er op elke intercontinentale vlucht tussen de 32 en de 40 van dergelijke stoelen beschikbaar. Op de intra-Europese vluchten uitgevoerd met een Boeing 737 ligt het aantal, afhankelijk van de serie, tussen de 12 en 24. Vanaf 2013 zal KLM ook op hun Cityhopper een begin maken met Economy Comfort-seats.
Codeshare-overeenkomsten
In juli 2015 had KLM codeshare-overeenkomsten met onderstaande luchtvaartmaatschappijen. Partners die lid zijn van de luchtvaartalliantie SkyTeam zijn niet vermeld.
Bundeling met treinreis (Air/Rail)
Thalys
KLM werkt samen met Thalys zodat haar reizigers samen met de vlucht een aansluitende hogesnelheidstrein tussen België en Schiphol kunnen boeken, door stations Brussel-Zuid (code ZYR) of Antwerpen-Centraal (code ZWE) als vertrek / aankomst te kiezen. In de jaren voor 2020 maakte 20 tot 25% van de betrokken transferreizigers gebruik van zo'n treinticket via KLM, 36.000 reizigers per jaar.
Vanaf 18 juli tot eind oktober 2022 is er als proef een nieuwe samenwerking waarmee KLM zitplaatsen koopt op de Thalys-trein, en waardoor één van de vijf dagelijkse vluchten Schiphol-Brussel van voor de coronapandemie niet zou moeten terugkomen. De reiziger krijgt dan één ticket voor zowel de vlucht als de aansluitende trein (op te halen op het vertrekstation), en krijgt ook communicatie en service van KLM. Door het ene ticket is er garantie bij gemiste aansluitingen om de volgende vlucht/trein te nemen.
De ruimbagage op de treinreis wordt echter niet door de vliegtuigmaatschappij afgehandeld, in tegenstelling tot de Duitse samenwerking tussen DB en Lufthansa.
Voordeel van de samenwerking is dat het de reizigers makkelijker maakt een vlucht te vervangen door een treinreis. Voor KLM is dit interessant omdat het dan een schaars vliegtuigslot op Schiphol kan gebruiken voor een winstgevender langeafstandsvlucht, en toch Belgische klanten kan aantrekken.
TGV
KLM / Air France biedt ook aan om vanuit station Brussel-Zuid rechtstreeks luchthaven Parijs-Charles-De-Gaulle met de Franse TGV-trein te bereiken.
Marketing
Van 1981 tot 1990 en sinds 2004 is KLM de hoofdsponsor van het Dutch Open (golf), ook wel bekend als KLM Open.
Op 7 april 2009 is er een tulp vernoemd naar de KLM. De doop vond plaats op de Keukenhof. De nieuw gekweekte tulp heeft de naam Tulipa 'KLM' gekregen.
Flying Blue
Als gevolg van de fusie met Air France werd in 2005 het frequentflyerprogramma van KLM, de 'Flying Dutchman' genaamd, samengevoegd met het Franse 'Fréquence Plus' tot Flying Blue. Naast de gebruikelijke SkyTeam-partners kunnen passagiers ook op vluchten van andere luchtvaartmaatschappijen, waaronder Japan Airlines, Malaysia Airlines en Qantas, punten sparen en besteden.
Staatssteun
In augustus 2020, tijdens de coronacrisis heeft het Nederlandse kabinet KLM met een steunpakket van ruim € 6,75 miljard behoed voor faillissement. Het kabinet stelde daarbij allerlei eisen. Zo moest KLM minstens 15 procent besparen op "beheersbare kosten" om zijn concurrentiepositie te verbeteren. Het mocht geen dividend en bonussen uitkeren en moest zijn impact op de leefomgeving (geluidsoverlast, uitstoot) verkleinen. KLM maakte tot 17 april 2023 aanspraak op de garanties die de Nederlandse staat in augustus 2020 had afgegeven om het bedrijf door de pandemie te helpen. De overheid stelde zich garant voor een bankenlening van maximaal 2,4 miljard euro en bood KLM de mogelijkheid tot 1 miljard euro direct van de staat te lenen. KLM heeft daarvan 942 miljoen euro opgenomen en dit inmiddels aan de staat terugbetaald. KLM heeft nieuwe afspraken gemaakt met een groep van veertien banken waar KLM maximaal 1 miljard euro kan lenen, bedoeld als financieel vangnet in tijden van crisis. KLM heeft met de bankengroep afgesproken dat het onder meer zijn CO2-uitstoot vermindert, biokerosine gaat gebruiken en meer vrouwen in topposities gaat benoemen. Wanneer KLM die doelen behaalt, dan betaalt de luchtvaartmaatschappij een lagere rente zodra ze het krediet aanspreekt. De in april 2023 opgezegde kredietfaciliteit plus de rechtstreekse overheids-lening, de werknemerssteun (NOW) en het uitstel van de belastingbetaling (KLM moet per juni 2023 nog circa 1,3 miljard euro terugbetalen van in totaal 1,5 miljard), zorgden er samen voor dat KLM de meeste corona-steun heeft gekregen van alle bedrijven in Nederland.
Incidenten en ongevallen
KLM heeft sinds de oprichting incidenten, ongevallen en kapingen gekend, soms met dodelijke afloop. Op 22 juni 1922 vond het eerste KLM-ongeluk plaats met dodelijke afloop.
Vliegramp van Tenerife
Bij de ramp op Tenerife, die plaatsvond op 27 maart 1977 om 17:00 uur, kwamen 583 mensen om het leven. Een KLM Boeing 747-200B probeerde zonder toestemming op te stijgen en kwam in botsing met een taxiënde Pan Am Boeing 747-100 op Los Rodeos Airport op het Canarische eiland Tenerife, Spanje. Niemand van de KLM 747 overleefde (14 bemanningsleden, 234 passagiers kwamen om), terwijl 61 van de 396 passagiers en bemanningsleden van het Pan Am-vliegtuig het overleefden. De ramp is het ongeval met het hoogste aantal dodelijke slachtoffers van vliegtuigpassagiers in de geschiedenis van de luchtvaart. Een fout van de piloot van het KLM-vliegtuig was de belangrijkste oorzaak. Door warrige communicatie met de verkeerstoren dacht de KLM-gezagvoerder dat hij toestemming had om op te stijgen. Een andere oorzaak was dichte mist, waardoor de KLM-cockpitbemanning het Pan Am-vliegtuig pas vlak voor de botsing op de landingsbaan kon zien. Het ongeval heeft een blijvende invloed gehad op de luchtvaartveiligheid, met name op het gebied van communicatie. Er werd meer nadruk gelegd op het gebruik van gestandaardiseerde fraseologie in de communicatie van de luchtverkeersleiding (ATC) door zowel verkeersleiders als piloten, waardoor de kans op misverstanden werd verkleind.
Zie ook
Algemeen Pensioenfonds KLM
Externe links
Officiële website van de KLM
Corporate website van de KLM
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij
Nederlandse luchtvaartmaatschappij
|
Thalys
KLM werkt samen met Thalys zodat haar reizigers samen met de vlucht een aansluitende hogesnelheidstrein tussen België en Schiphol kunnen boeken, door stations Brussel-Zuid (code ZYR) of Antwerpen-Centraal (code ZWE) als vertrek / aankomst te kiezen. In de jaren voor 2020 maakte 20 tot 25% van de betrokken transferreizigers gebruik van zo'n treinticket via KLM, 36.000 reizigers per jaar.
| 1 |
treinreservering, treinticket, treinboeking
|
214 |
Float
|
246154
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Delen%20door%20nul
|
Delen door nul
|
Delen door nul is bij het gewone rekenen als bewerking niet toegestaan. Het gaat om een deling waarbij de deler het getal nul is. Er kan met gewoon rekenen geen zinnige betekenis worden gegeven aan het resultaat van delen door nul. Het is in de wiskunde in bepaalde gevallen met limieten of andere talstelsels wel mogelijk een zinvolle betekenis aan delen door nul te geven.
George Berkeley uit Ierland was in 1634 een van de eersten die erover schreef dat delen door nul onmogelijk is.
Een ezelsbruggetje om te onthouden dat de bewerking niet mag is delen door nul is flauwekul.
Rekenkunde en algebra
Bij het gewone rekenen kan de deling , waarbij een gewoon getal is, niet worden uitgerekend en is de uitkomst in feite onbepaald. Stel namelijk dat en dat het getal het resultaat is van de deling, dus , dan geldt , terwijl het vermenigvuldigen van een getal met 0 altijd 0 als resultaat geeft.
Men kan zich nu nog afvragen of er een zinnige uitkomst bestaat voor 0 gedeeld door 0. Stel dat het resultaat het getal is, dus . Dan geldt , maar dit is een relatie die voor ieder getal opgaat, dus kan willekeurig worden gekozen en is er geen duidelijke reden om een specifieke waarde voor het getal te kiezen. De conclusie is dat het delen van 0 door 0 geen zinnige betekenis heeft.
Het kan ook anders worden gezegd. De normale rekenkundige regels voor rationale getallen, reële getallen en complexe getallen laten delen door 0 niet toe. De reden ligt in de definitie van het delen als de inverse bewerking van het vermenigvuldigen. Dit betekent dat wordt geïnterpreteerd als , waarin door de relatie is bepaald:
0 is voor de vermenigvuldiging een absorberend element, dus is er voor geen enkel getal , dat aan de relatie kan voldoen. Dat betekent dat voor vermenigvuldigen geen inverse heeft, dus dat niet is gedefinieerd.
Voor alle andere getallen uit de getallenverzamelingen die hierboven zijn vermeld, bestaat de inverse wel en is de uitdrukking gedefinieerd.
Limieten en deling door nul
Delen van een getal door een getal komt neer op het vermenigvuldigen van met . Als , dan is . Hoe kleiner wordt, hoe groter wordt. In de limiet als naar 0 nadert, wordt groter dan elk getal, dus is onbepaald. De uitkomst van het delen van een positief getal door een getal groter dan –1, maar kleiner dan en niet gelijk aan 0, levert vergelijkbare, maar negatieve, resultaten op.
Op het eerste gezicht lijkt het een goed idee om te definiëren als de limiet van voor gaat naar 0. Voor elke geldt dat
en
Daaruit blijkt dat de gezochte limiet niet bestaat en het oorspronkelijke idee niet uitvoerbaar is.
Limieten van de vorm
waarin zowel als naar nul gaan, als naar nul gaat, kunnen naar iedere mogelijke waarde convergeren of helemaal niet convergeren. De regel van l'Hôpital geeft uitkomst voor het berekenen van limieten van breuken waarin de teller en de noemer naar nul gaan.
Functionaalanalyse
In de functionaalanalyse kan de functie
behalve voor de 'waarde' van door van Cauchy-hoofdwaarden gebruik te maken tot een distributie over de gehele ruimte van reële getallen worden uitgebreid.
Andere structuren
Hoewel delen door nul onbepaald is voor reële en gehele getallen, is het mogelijk om delen door nul consistent te definiëren in andere wiskundige structuren, bijvoorbeeld op de riemann-sfeer. Een singulariteit wordt opgeheven door de definitie ruimer te stellen. Bij berekeningen met hyperreële getallen en surreële getallen is deling door niet-nul infinitesimalen mogelijk.
Computers
De specifieert dat elke rekenkundige bewerking met zwevendekommagetallen, dus ook deling door nul, een bepaald resultaat moet hebben. Volgens die regels is positief oneindig als positief is, negatief oneindig als negatief is, en NaN, not a number, als . Deze definities zijn afgeleid van de eigenschappen van de limieten die hierboven zijn besproken. De is de meest gebruikte specificatie en wordt onder andere door processors van Intel en in MATLAB gebruikt. Het gebruikelijke gevolg is dat het programma afbreekt op de plaats waar door nul wordt gedeeld.
Nul
Rekenen
|
Computers
De specifieert dat elke rekenkundige bewerking met zwevendekommagetallen, dus ook deling door nul, een bepaald resultaat moet hebben. Volgens die regels is positief oneindig als positief is, negatief oneindig als negatief is, en NaN, not a number, als . Deze definities zijn afgeleid van de eigenschappen van de limieten die hierboven zijn besproken. De is de meest gebruikte specificatie en wordt onder andere door processors van Intel en in MATLAB gebruikt. Het gebruikelijke gevolg is dat het programma afbreekt op de plaats waar door nul wordt gedeeld.
| 1 |
kommagetal, drijvend getal, numeriek
|
5,244 |
DayOfWeek
|
1873108
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hongaars%20alfabet
|
Hongaars alfabet
|
Het Hongaarse alfabet (magyar ábécé) bevat tegenwoordig 40 grafemen ('letters') plus nog vier voor leenwoorden. Het Hongaars wordt met het Latijnse schrift geschreven. De oudste Hongaarse tekst, de zogenaamde Lijkrede (Halotti beszéd) dateert van het einde van de twaalfde eeuw. Het is de oudste bewaard gebleven geschreven tekst in enige Finoegrische taal. Hongaarse woorden worden vrijwel fonetisch geschreven. Om de in het Latijnse alfabet ontbrekende klanken weer te geven worden di- en trigrafen en diakritische tekens gebruikt. De umlaut geeft net als in het Duits een klankverandering aan. Met een streepje boven de letter wordt een verlengde klank aangegeven, waarbij dubbele streepjes worden gebruikt om de umlaut te verlengen.
Voorbeelden van enkele di- en trigrafen: Cs, Dzs, Gy, Ly, Sz, Ty, Zs
Voorbeelden van de grafemen met diakritische tekens: Á á, É é, Í í, Ó ó, Ö ö, Ő ő, Ú ú, Ü ü, Ű ű.
Ook medeklinkers kunnen kort of lang zijn: lange medeklinkers worden door een verdubbeling aangegeven.
Voorbeelden klinkers: hat=zes vs. hát=rug. Zo heeft de plaatsnaam Kővágószőlős allemaal lange klinkers, de plaatsnaam Magyarhertelend alleen maar korte klinkers en de plaatsnaam Mezőkovácsháza evenveel korte als lange klinkers.
Voorbeelden medeklinkers: megy=hij gaat vs. meggy=morel, zure kers.
Alfabetische volgorde
In woordenboeken staan de woorden in alfabetische volgorde, maar de woorden met korte en met lange klinker staan bij elkaar.
Voorbeeld: woorden beginnend met a staan gemengd met de woorden beginnend met á, maar woorden beginnend met c staan apart van de woorden beginnend met cs.
De vereenvoudigde geminaten (dubbeluitgesproken) van multigrafen zoals <nny>, <ssz> worden samengetrokken tot <ny>+<ny>, <sz>+<sz> etc., als zijnde dubbele geminaten en geen samenstelling van een enkele letter en een geminaat.
könnyű wordt samengetrokken tot <k><ö><ny><ny><ű>. tizennyolc als <t><i><z><e><n><ny><o><l><c>, omdat het een samenstelling is: tizen+nyolc ('boven de tien' + 'acht' = 'achttien').
Vergelijkbare ambiguïteiten of dubbelzinnigheden, die kunnen voorkomen in samenstellingen (hetgeen heel veel voorkomt in het Hongaars), worden op het gevoel ontbonden en samengesteld.
bijvoorbeeld házszám 'huisnummer (adres)' = ház + szám en niet als házs + zám.
Deze regels maken de algoritmische rangschikking van het Hongaarse alfabet moeilijk (men moet voor de juiste rangschikking de goede opdeling van een woord in lettergrepen kennen), een probleem bij de ontwikkeling van computerprogramma's.
Hoofdletters
Het Hongaars kent hoofd- en kleine letters (grafemen) net als het Nederlands. Bij di- en trigrafen wordt alleen het eerste letterteken groot geschreven. Zinnen beginnen net als in het Nederlands met een hoofdletter. In het Hongaars beginnen op woordniveau alleen eigennamen met een hoofdletter, maar bijvoorbeeld niet de gerelateerde bijvoeglijke naamwoorden en bijwoorden. Zo schrijft men Magyarország = Hongarije met een hoofdletter, maar gebruikt men in: a magyar város = de Hongaarse stad en: Sándor jól beszél magyarul = Alex spreekt goed Hongaars geen hoofdletters voor Hongaarse resp. Hongaars.
Bij gebruik van een uitgang blijft een hoofdletter behouden.
Voorbeeld: Most Debrecenben vagyok. = Ik ben nu in Debrecen.
Namen van maanden en weekdagen schrijft men net als in het Nederlands met een kleine letter.
Voorbeeld: május = mei en csütörtök = donderdag.
Het gebruik van oude spelling in familienamen
Enkele voorbeelden van oude spelling in Hongaarse familienamen:
Een extreem voorbeeld is de naam Dessewffy, dat uitgesproken wordt als Dezsőfi. Oorspronkelijk Duitse namen zijn vaak min of meer in de Hongaarse spelling. Voorbeelden: Ziegler ↔ Czigler, Hüber ↔ Hűber, Schwartz ↔ Svarc
Runen
Er bestaat een Hongaars runenschrift (székely–magyar rovásírás), dat tegenwoordig weleens langs de weg wordt toegepast bij de aanduiding van plaatsnamen.
Hongaars braille
Het Hongaars braille is afgeleid van unified international braille, maar heeft enkele aanpassingen, waardoor bijvoorbeeld de korte en lange varianten van sommige klinkers elkaars spiegelbeeld zijn.
Zie ook
Hongaars
Hongaarse spraakklanken
Externe link
X-SAMPA voor Hongaars
Variant van het Latijnse alfabet
Alfabet
|
Namen van maanden en weekdagen schrijft men net als in het Nederlands met een kleine letter.
Voorbeeld: május = mei en csütörtök = donderdag.
| 1 |
dag van de week, weekdagen, feestdagen
|
4,028 |
BankAccount
|
1145478
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Argenta%20Groep
|
Argenta Groep
|
Argenta is een in België gevestigde bank- en verzekeringsgroep die ook actief is op de Nederlandse en Luxemburgse markt. Argenta heeft zijn hoofdkantoor op de Belgiëlei in Antwerpen.
Structuur
De Argenta Bank- en Verzekeringsgroep (afgekort Argenta Groep) is de beleidsholding met twee aandeelhouders. De Investeringsmaatschappij Argenta nv (afgekort Investar) bezit 86,55 % van de aandelen en de Argenta Coöperatieve cvba (afgekort Argen-Co) 13,45 %. Investar is een holding van de familie Van Rompuy met ook een aantal andere familiale participaties en activa buiten de Argenta Groep. Investar heeft het statuut van een gemengde financiële holding, een moederonderneming die geen gereglementeerde onderneming is en die aan het hoofd staat van een financieel conglomeraat conform art. 3, 39° van de Bankwet. Argen-Co omvat circa 70000 coöperanten en heeft het statuut van een erkende coöperatieve vennootschap in het kader van de wet van 20 juli 1955 inzake de Nationale Raad voor de Coöperatie.
Argenta Groep is (quasi) voor 100 % eigenaar van Argenta Spaarbank (kredietinstelling met bijkantoor in Nederland) en de verzekeringsonderneming Argenta Assuranties. Andere vennootschappen binnen de groep zijn:
Argenta-Life Nederland (levensverzekeringsonderneming)
Argenta Nederland (beheersmaatschappij)
Argenta Life Luxemburg (levensverzekeringsonderneming)
Argentabank Luxemburg (bank)
Argenta-Fund (collectieve beleggingsinstelling)
Argenta Fund of Funds (collectieve beleggingsinstelling)
Sleutelpersonen begin 2020:
CEO: Peter Devlies
Chief Financial Officer: Geert Ameloot
CRO: Gert Wauters
CIO: Brigitte Buyle
COO: Ann Brands
Voorzitter raad van bestuur: Marc van Heel
Secretaris-Generaal: Christine Vermylen
Een van de eerdere CEO's was Marc Lauwers (2016 t/m 2023).
Geschiedenis
In 1956 richten Frans Kuijpers, Karel en Cyriel Schryvers en Karel Van Rompuy Argenta op, een financieringsmaatschappij gespecialiseerd in persoonlijke leningen. In 1964 kreeg Argenta toelating om op te treden als depositokas. In 1966 werd Argenta Spaarbank opgericht om ook gewone spaarboekjes te kunnen aanbieden. In 1974 werd Argenta Assuranties opgericht met levens- en brandverzekeringen en later ook hospitalisatie- en autoverzekeringen.
In 1989 werd Argenta Nederland opgericht en in 1990 Argentabank Luxemburg.
In 2001 werd de Argenta Bank- en Verzekeringsgroep opgericht, een holding met Argenta Spaarbank, Argenta Assuranties, delen van het CBHK en enkele externe subfilialen.
In 2009 werd Jan Cerfontaine voorzitter van de raden van bestuur van Argenta Bank- en Verzekeringsgroep, Argenta Spaarbank en Argenta Assuranties. . Het familiebedrijf kent al vele jaren CEO’s van buiten de familiekring. Zo was Roger Mertens vele jaren de CEO van de verzekeringsmaatschappij en Leon Heymans was de CEO van de bank. John Heller was de eerste CEO die de Holding, de bank en de verzekeringsmaatschappij leidde in de periode 2010-2016. Hij is opgevolgd door Marc Wauters die Argenta leidde van 2016 tot 2023.
In 2010 lanceerde Argenta met de opgerichte coöperatieve vennootschap Argenta Coöperatieve een publieke uitgifte van aandelen waarop uitsluitend cliënten en kantoorhouders van Argenta konden inschrijven. Argen-Co investeert, naast de familiale aandeelhouders, in Argenta Bank- en Verzekeringsgroep. De familiale aandeelhouders (familie Van Rompuy) blijven Argenta’s meerderheidsaandeelhouders.
De laatste jaren kende de bankgroep -in vergelijking met de voorbij decennia- een turbulenter bestaan, grotendeels ingegeven door de directe en indirecte gevolgen van het lage-rentebeleid van de ECB enerzijds en de noodzaak tot steeds aanzienlijker investeringen in ICT en reporting voor de regulatoren anderzijds.
In april 2018 werd Argenta, na een noodzakelijke maar zeer ingrijpende ICT-release, geconfronteerd met aanzienlijke problemen met de centrale computersystemen waardoor klanten bijna een hele week geen overschrijvingen konden uitvoeren via de diverse applicaties. De problemen in de kantoren waren van kortere duur. Niet veel later verliet Commercieel Directeur en lid van het directiecomité Anne Coppens de bank na meningsverschillen over de digitale strategie.
In het voorjaar van 2019 doet Argenta tot verrassing van velen een bod op de Antwerpse verzekeringsmaatschappij Fidea, eigendom van het Chinese Anbang. Op een kleine uitzondering na hadden de familiale aandeelhouders van Argenta overnames steeds altijd resoluut afgewezen, maar de groep ging overstag in de zoektocht naar schaalgrootte en een verdere diversificatie van de inkomsten (kleinere afhankelijkheid van de rentemarge). Enkele dagen later bleek het bod van Argenta niet hoog genoeg en kwam de verzekeraar in de handen van het Zwitserse Bâloise met een bod van 480 miljoen euro.
In 2019 werd Argenta een van de zwaarste slachtoffers van het sterk oprukkend fenomeen van de plofkraken. Van de 22 plofkraken in 2019 vonden er 7 plaats in Argenta-kantoren. Om de steeds driester wordende aanslagen met zware materiële schade een halt toe te roepen, besliste de bank eind oktober 2019 om alle geldautomaten tijdelijk buiten werking te stellen. Een maand later werd de helft van de Argenta-bankautomaten opnieuw in bedrijf genomen.
In juni 2019 verliet ook Geert Van Hove (ICT directeur en lid directiecomité) de bank. Op 13 november 2019 werd Argenta een van de mede-oprichters van Jofico, een Joint venture die op 13 november 2019 opgericht werd samen met Crelan, AXA Bank, vdk bank en Bpost om de aankoop enerzijds en het beheer & onderhoud van geldautomaten anderzijds gezamenlijk en goedkoper uit te voeren.
Eind juni 2020 werd Argenta als eerste Belgische bank het slachtoffer van een ‘digitale plofkraak’ of ‘jackpotting’. Criminelen proberen daarbij de geldautomaat geldbiljetten te laten 'spuwen' door schadelijke software of malware te installeren. Dat doen ze bijvoorbeeld door een paneel van de automaat te verwijderen waardoor ze bij een USB-ingang van de automaat kunnen. In sommige gevallen proberen ze de centrale beheerssoftware te hacken en de automaat op afstand te besturen. Argenta besloot na de eerste aanvalsgolf om 144 geldautomaten tijdelijk uit te schakelen. Ondanks een software-update werd na twee nieuwe pogingen tot ‘digitale plofkraak’ op 12 juli 2020 besloten om alle betrokken automaten niet meer op te starten tot ze eind 2020 vervangen zijn.
Anno 2020 was Argenta de zesde grootste Belgische bank na BNP Paribas Fortis, KBC Groep, Belfius, ING en Crelan.
Externe links
Officiële website België
Officiële website Nederland
Belgische bank
Belgische verzekeringsmaatschappij
Bedrijf met zetel in Vlaanderen
Economie in Antwerpen (stad)
|
Geschiedenis
In 1956 richten Frans Kuijpers, Karel en Cyriel Schryvers en Karel Van Rompuy Argenta op, een financieringsmaatschappij gespecialiseerd in persoonlijke leningen. In 1964 kreeg Argenta toelating om op te treden als depositokas. In 1966 werd Argenta Spaarbank opgericht om ook gewone spaarboekjes te kunnen aanbieden. In 1974 werd Argenta Assuranties opgericht met levens- en brandverzekeringen en later ook hospitalisatie- en autoverzekeringen.
| 1 |
bankrekening, deposito, rente
|
12,331 |
ShippingRateSettings
|
200477
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Divine%20Light%20Mission
|
Divine Light Mission
|
De Divine Light Mission (DLM), (Hindi: Divya Sandesh Parishad), of Missie van het Goddelijk Licht, was een nieuwe religieuze beweging gesticht door Hans Maharaj in 1960 in India en geregistreerd te Patna. Zijn jongste zoon, Prem Pal Singh Rawat (geb. 1957) volgde zijn vader op en werd de zeer jonge goeroe onder de naam Guru Maharaj ji van de beweging toen zijn vader stierf in 1966. Dit was een breuk in de Hindoegewoonte van eerstgeboorterecht. In 1974 raakte Prem Rawat in conflict met zijn moeder mede door zijn levensstijl en zijn huwelijk met de Amerikaanse stewardess Marolyn Johnson. Zij hield zijn gedrag voor verwesterd en niet in overeenstemming met de Hindoetradities. Zij onterfde hem en probeerde door middel van juridische procedures het leiderschap van de DLM te geven aan haar oudste zoon, Satpal. De uitkomst van de rechtszaken was dat Prem Rawat de leiding kreeg van de DLM buiten India en de oudste zoon, Satpal, die binnen India.
De hierna volgende informatie behandelt uitsluitend het niet-Indiase deel van de DLM, geïnspireerd of geleid door Prem Rawat.
De Divine Light Mission en Elan Vital in Nederland
De DLM was een tamelijk bekende beweging in Nederland in de jaren 70 en begin jaren 80. De beweging heet nu Elan Vital en is nauwelijks meer bekend in Nederland. De volgelingen heetten premies, maar noemen zichzelf nu studenten. Elan Vital leert de mens innerlijke vrede te verkrijgen door middel van vier meditatietechnieken die min of meer geheim zijn voor niet ingewijden. De huidige organisatie geeft niet zoveel informatie over zichzelf en verwijst voor meer informatie naar de video's waarin Rawat spreekt. Na het bekijken van alle video's kan men ingewijd worden in de meditatietechnieken. Guru Maharaj ji heette ook Maharaj, en Balyogeshwar, maar noemt zichzelf nu Prem Rawat en heeft de titel goeroe laten vallen. De meeste Hindoe/Sikh-aspecten van de beweging zijn afgeschaft.
De beweging had volgens de Nederlandse godsdienstwetenschapper Dr. Reender Kranenborg sterke bhakti-elementen en had volgens Wim Haan, die de Nederlandse vestiging van de groep gedurende twee jaar bestudeerd had (zie referenties) nauwelijks een filosofische achtergrond. Volgens Haan werd de leer samengevat in de tekst van een lied dat tijdens het aarti-ritueel 1 werd gezongen.
Dr. Paul Schnabel schreef over de DLM dat haar boodschap zich helemaal concentreerde op de persoon van goeroe Maharaj Ji. In hem manifesteren zich goddelijke liefde en waarheid. Hieraan kan men deel hebben, door zich volledig over te geven aan de goeroe, die men dan ook altijd zal volgen. Als men dit doet, dan zal men zich bewust worden van de innerlijke wezenskern (Knowledge). 'Knowledge' ervoer men tijdens de meditatie; er zijn vier meditatietechnieken, te weten: meditatie op het licht, op geluid, op woord en op nectar. Deze benamingen zijn nu vervallen en de vier meditatietechnieken worden nu aangeduid met nr 1 t.m. 4.
Naast de meditatie kende de Divine Light Mission nog twee andere grondregels, namelijk: satsang en service. Onder 'satsang' verstaat men voordrachten, waarin de kennis gepropageerd wordt, waarin getuigd wordt van de alom-aanwezigheid van Maharaj Ji, waarin raad gegeven werd ter oplossing van problemen. 'Service' betekent dienen en dienst doen. Van ieder lid van de beweging verlangde men dat zij/hij zich inzet voor de beweging, voor de verspreiding en de instandhouding ervan.
In de presentatie stond de figuur van goeroe Maharaj Ji voorop. Hij was volkomen meester (Engels: Perfect Master), die aan ieder de waarheid kan onthullen, die het antwoord heeft op alle vragen. In de werving werd dan ook altijd verwijzen naar de goeroe. Nieuwe leden trachtte men te werven door het organiseren van lezingen, het houden van introductieavonden, het toezenden van propagandamateriaal.
Dr. Reender Kranenborg beschouwt Elan Vital als een afgeleide van Sant Mat-beweging die in de 19e eeuw in India is gesticht.
De vier meditatietechnieken, genaamd "Kennis"
De vier meditatietechnieken, genaamde "Kennis" zijn officieel geheim. Ze waren als volgt volgens Kranenborg (1982).
De 'meditatie van het licht' houdt in dat men de ogen sluit en met de duimen op de oogballen drukt zodat deze naar elkaar toe gaan en als het ware 'het derde oog' geopend wordt. Na verloop van tijd ziet men dan het licht. De oorspronkelijk bedoeling van deze oefening, zoals die in het tantrisme beoefend wordt, is inderdaad het openen van 'het derde oog' tussen de wenkbrauwen op het voorhoofd, maar dan wel na een lange en zware training.
De 'meditatie van het geluid' houdt in dat men de oren met de duimen dichtdrukt, met de handen op de slapen. Na verloop van tijd hoort men het geruis van het bloed en ten slotte hemelse muziek. Oorspronkelijk is deze oefening een sabda-brahman-meditatie, waarin men uitgaat van de eeuwige trillingen die de basis van het universum vormen en het goddelijke uitmaken. De filosofie van de ook in Nederland aanwezige Radha Soami Satsang is hierop gebaseerd.
De 'meditatie van de nectar' houdt in dat men met de tong achter de huig probeert te komen. Wie hierin slaagt proeft de nectar. Deze oefening komt oorspronkelijk uit de yoga, waar ze een onderdeel vormt van de uitgebreide ademhalingsoefeningen.
De 'meditatie van het woord' bestaat hieruit dat men de adem naar binnen volgt en bij het uitademenen mantra’s gebruikt: 'hamsa' en 'soham', resp. als betekenis hebbend ‘zwaan’ (de goddelijkheid) en 'dat ben ik' (namelijk:dat goddelijke). Deze oefening is verwant met de 'japa' of mantra yoga, zoals we die ook tegenkomen bij de Transcendente Meditatie en bij de Hare Krishna’s.
Volgens Kranenborg zijn deze vier meditaties niet uniek, maar zijn ze door de DLM losgemaakt van het verband waarin ze passen en sterk vereenvoudigd.
Wetenschappers beweren dat de Kennis die Rawat aanbiedt, voortkomt uit de Indiase Sant-traditie, die de nadruk legt op de innerlijke geestelijke ervaring en de appreciatie van de leraar, of volmaakte meester, als “een belichaming van God op aarde”. De 14de-eeuwse Sant-dichter Kabir schreef: “Guru en God verschijnen beiden voor me. Voor wie moet ik knielen? Ik buig voor de guru die mij God heeft getoond.”
“Prem Rawats leer is verwant aan de middeleeuwse nirguna bhakti (vormeloze devotie) traditie uit Noord India, meer bekend als Sant. De nadruk wordt gelegd op universaliteit, gelijkheid, directe ervaring, kritiek op blinde navolging van godsdienstige rituelen en dogma’s, en een tendentie naar syncretisme.” De Sants schreven de ‘goddelijke naam’ verlossende macht toe en wezen godsdienstige rituelen af, omdat deze geen waarde zouden hebben. Ze beschouwden ware godsdienst als een kwestie van overgave aan God “die in het hart verblijft.”
Volgens Rawat kunnen leerlingen, dankzij de technieken van Kennis die hij onderwijst en met hulp van en inspiratie door de leraar, de innerlijke goddelijkheid ervaren. De wijze waarop Kennis in het begin van de jaren zeventig werd gebracht en die gebaseerd leek op het hindoeïsme, werd destijds door westerse godsdienstwetenschappers bekritiseerd omdat deze te weinig inhoud zou hebben of omdat het te veel weg had van een “christelijke evangelisatie campagne.” “Rawat zelf, die zich destijds in het openbaar vaak gedroeg als een tiener (wat hij ook was), werd beschouwd als onvolwassen en daarom onbevoegd om als godsdienstige leraar op te treden.”
Na de breuk met zijn familie in 1974 verklaarde Rawat zichzelf als enige bron van gezag voor zover het ging om het leraarschap in relatie tot Kennis en de leiding over de DLM schafte hij de Indiase en hindoeïstische tradities af en legde hij de nadruk op de ervaring van Kennis. Aan het begin van de jaren tachtig liet hij de ashrams sluiten, deed afstand van de overige hindoeïstische tradities en van de titel ‘guru’ en sprak hij zijn publiek toe als Maharaji, een leraar. Zijn werk werd van toen af aan logistiek ondersteund door een nieuwe, tot het minimum gereduceerde organisatie, Elan Vital.
Beoefenaars beschrijven kennis als iets innerlijks en hoogst individueels, dat los staat van iedere sociale structuur, status, groepsgebeuren, cultuur of dogma en melden dat Rawat hen geen religie of ethische gebruiken leert. Rawat adviseert zijn leerlingen de technieken van Kennis op zijn minst één uur per dag te beoefenen om er het meeste profijt uit te halen.
In 2005 heeft Rawat een stapsgewijs leertraject ingevoerd dat iedereen zelfstandig, thuis en in eigen tempo kan doorlopen ter voorbereiding op het ontvangen van Kennis. De stappen, ‘Sleutels’ genoemd, bestaan uit vijf sets dvd’s die de geïnteresseerde voorbereiden op het leren en beoefenen van de technieken van Kennis. De zesde sleutel is de ‘Kennissessie’, een multimediapresentatie die beschikbaar is in vijftig talen. Hoewel een kleine bijdrage wordt gevraagd voor de verpakkings- en verzendkosten, zijn er in het geheel geen kosten verbonden aan het leren van de technieken.
Zie ook
Elan Vital Nederland
Voetnoten
Referenties
Haan, Wim De missie van het Goddelijk licht van goeroe Maharaj Ji: een subjektieve duiding uit de serie Religieuze bewegingen in Nederland: Feiten en Visies nr. 3, herfst 1981, onder redactie van Dr. R. Bakker, Dr. C. J. G. van der Burg, Dr. Reender Kranenborg, Dr. J van der Lans, and Dr. H. C. Stoffels. ISBN 90-242-2341-5 (Voornamelijk gebaseerd op de Nederlandse vestiging van de Divine Light Mission)
Kranenborg, Reender Dr. Oosterse geloofsbewegingen in het Westen: Bhagwanbeweging, Hare Krishna gemeenschap, Transcendente Meditatie, Healthy-Happy-Holy-Organization, Divine Light Mission, Yoga, Verenigingskerk (1982), uitgegeven door Zomer en Keuning - Ede, ISBN 90-210-4965-1
Kranenborg, Reender Dr. Neohindoeïstische bewegingen in Nederland : een encyclopedisch overzicht, uitgegeven door Kampen Kok (2002) ISBN 9043504939
Lans, Jan van der Dr. Volgelingen van de goeroe: Hedendaagse religieuze bewegingen in Nederland, geschreven op verzoek voor het KSGV uitgegeven door Ambo, Baarn, 1981 ISBN 9026305214
Schnabel, Paul Dr. Tussen Stigma en Charisma. Nieuwe religieuze bewegingen en geestelijke volksgezondheid - Deventer, Van Loghum Slaterus, 1982 (Dissertatie Erasmus Universiteit Rotterdam, 10 februari 1982) ISBN 90-6001-746-3, hoofdstuk 2, pagina 33
Bibliografie
Chryssides, George D. (2001). (Engelstalig) Historical Dictionary of New Religious Movements, pp. 108-109. The Scarecrow Press, Lanham, Maryland and London, 2001. ISBN 0-8108-4095-2
Barker, E. (1989), Nieuwe Religieuze Bewegingen: een praktische inleiding, (De Divine Light Mission wordt gedeeltelijk en kort behandeld en het boek vewijst verder naar het artikel van Wim Haan)
Galanter, Marc M. D. (2002) (Engelstalig) Alcohol & Drug Abuse: Healing Through Social and Spiritual Affiliation, Psychiatric Services 53:1072-1074, September 2002. American Psychiatric Association
Galanter M, Buckley P, Deutsch A, Rabkin R, Rabkin J (1980) (Engelstalig) Large group influence for decreased drug use: findings from two contemporary religious sects Am J Drug Alcohol Abuse. 1980;7(3-4):291-304.
Melton, J. Gordon and Lewis, R. James. (Engelstalig) Department of the USA Army, Office of the Chief of Chaplains Religious Requirements and practices. A Handbook for Chaplains
Melton, J. Gordon and Lewis, R. James. (Engelstalig) The Encyclopedia of Cults, Sects, & New Religions.
Satgurudev Shri Hans Ji Maharaj: Eternal is He, Eternal is His Knowledge, Originally published by Divine Light Mission, (1970) India
Externe links
Enjoyinglife.nl Huidige beweging rond Prem Rawat in Nederland
Elan Vital Nederlandstalig website van Elan Vital (opgeheven)
Nieuwe religieuze beweging
|
In 2005 heeft Rawat een stapsgewijs leertraject ingevoerd dat iedereen zelfstandig, thuis en in eigen tempo kan doorlopen ter voorbereiding op het ontvangen van Kennis. De stappen, ‘Sleutels’ genoemd, bestaan uit vijf sets dvd’s die de geïnteresseerde voorbereiden op het leren en beoefenen van de technieken van Kennis. De zesde sleutel is de ‘Kennissessie’, een multimediapresentatie die beschikbaar is in vijftig talen. Hoewel een kleine bijdrage wordt gevraagd voor de verpakkings- en verzendkosten, zijn er in het geheel geen kosten verbonden aan het leren van de technieken.
| 1 |
verzendkosten, verzendtarief, verzendinstellingen
|
1,359 |
FastFoodRestaurant
|
4423944
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Parnassus%20%28film%29
|
Parnassus (film)
|
Parnassus is een Nederlandse film uit 2015, het is de regiedebuut van acteur Robin Boissevain. De korte film is geproduceerd door Jesse van der Pluijm en Linda Mertens, voor het platform 3Lab van de NPO.
Verhaal
Op de Parnassusweg in Amsterdam Nieuw-Zuid staan twee snackbars recht tegenover elkaar op een brug. De ene snackbar wordt gerund door Jonas en zijn Pa, de snackbar aan de overkant is van Robert en Volkert. De twee snackbars zijn geduchte vijanden van elkaar. Robert wil de snackbar van Pa overkopen zodat ze geen concurrentie meer hebben, maar hier gaat hij absoluut niet mee akkoord. Jonas ontmoet Linde op een verjaardagsfeestje en terwijl de liefde opbloeit, wordt de strijd op de Parnassusweg steeds heftiger.
Rolverdeling
Nederlandse film
Televisiefilm
Film uit 2015
|
Verhaal
Op de Parnassusweg in Amsterdam Nieuw-Zuid staan twee snackbars recht tegenover elkaar op een brug. De ene snackbar wordt gerund door Jonas en zijn Pa, de snackbar aan de overkant is van Robert en Volkert. De twee snackbars zijn geduchte vijanden van elkaar. Robert wil de snackbar van Pa overkopen zodat ze geen concurrentie meer hebben, maar hier gaat hij absoluut niet mee akkoord. Jonas ontmoet Linde op een verjaardagsfeestje en terwijl de liefde opbloeit, wordt de strijd op de Parnassusweg steeds heftiger.
| 5 |
fastfoodrestaurant, snackbar, fastfoodketen
|
6,225 |
CompoundPriceSpecification
|
2158896
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Meerjarenonderhoudsplanning
|
Meerjarenonderhoudsplanning
|
Een meerjarenonderhoudsplanning (veelal MOP of MJOP genoemd) is een langetermijnplan voor het uitvoeren van noodzakelijk onderhoud aan gebouwen, terreinen en installaties (tezamen onroerend goed of vastgoed genoemd).
Afkortingen
De meerjarenonderhoudsplanning heeft veel verschillende namen met bijbehorende afkortingen:
meerjarenonderhoudsplanning: MOP, MJOP;
meerjarenonderhoudsprognose: MOP, vooral in gebruik bij het Nederlands Rijksvastgoedbedrijf (RVB) voorheen de Rijksgebouwendienst (RGD);
meerjarenonderhoudsraming: MOR, MJOR;
meerjarenonderhoudsbegroting: MOB, MJOB;
meerjarenplanning, MJP;
meerjarenraming, MJR;
meerjarenbegroting, MJB;
langetermijnonderhoudsplanning: LTOP;
langetermijnonderhoudsraming: LTOR;
De meest gebruikte afkortingen zijn: MOP, MJOP, MJOR en LTOP.
Inleiding
Een meerjarenonderhoudsplanning bestaat uit drie zaken:
een beschrijving van de zaken waarvoor het onderhoud wordt gepland, in de vorm van een lange lijst onderdelen waar het gebouw uit bestaat. Vaak worden deze zaken opgedeeld in de zogenaamde EMD's: Elementen, materialen en detailleringen;
een tijdschema waarin de onderdelen in de tijd zijn uitgezet voor een inspectie, het onderhoud of de vervanging;
de taken (inhoudelijk) die behoren bij het vastgestelde moment in het schema waarop de taak moet worden uitgevoerd eventueel voorzien van de kostprijs voor de uitvoering van de taken, per taak.
Een MOP wordt gebruikt in verband met verschillende tactische en operationele doelen:
het verkrijgen van een inzicht in de onderhoudsnoodzaak van het vastgoed bij voortdurend gebruik;
het verkrijgen van een financieel inzicht in het onderhoud;
het verkrijgen inzicht in de onderhoudsachterstand vaak met kostenoverzicht (er was dan nog geen MOP, de MOP moet inzicht geven in achterstand en mogelijkheden bieden deze weg te werken);
het verplaatsen van de kosten voor het onderhoud naar het meest geschikte tijdstip om het onderhoud te plegen;
het voorkomen van storingen door het onderhoud in de planning uit te voeren op het meest geschikte moment;
het voorkomen van (te veel) verstoring van het primaire bedrijfsproces door het onderhoud op een tactisch gekozen moment;
Op een strategisch niveau geeft een MOP inzicht in:
Het moment en de kostprijs van onderhoud;
De werklast die gepaard gaat met het onderhoud;
Het resultaat van toegepaste onderhoud;
De financiële randvoorwaarden die noodzakelijk zijn om bedrijfseconomisch het best onderhoud te plannen en uit te voeren:
exploitatie: geld reserveren uit de eigen bedrijfsvoering;
investering: geld "lenen" om een renovatie uit te voeren;
Historie in Nederland
De MOP bestaat (in de huidige vorm) ongeveer honderd jaar. Er zijn, vooral voor de gebouwen van gemeentelijke, provinciale en rijksoverheid al ruim honderd jaar plannen bekend voor het beheer en onderhoud. De Rijksgebouwendienst is als een van de eersten in Nederland gestructureerd aan de slag gegaan met MOP's. Daarnaast hebben vooral de grote maatschappelijk betrokken instellingen (woningcorporaties, onderwijsinstellingen en zorgorganisaties) veel gedaan aan het plannen van het onderhoud aan de eigen gebouwen. Op dit moment is strategisch denken over vastgoed ondoenlijk zonder voor dat vastgoed een gedegen MOP op te laten stellen.
Voor Verenigingen van Eigenaars (VvE's) opgericht in of na 2008 is het verplicht om een MJOP op te laten stellen, voor oudere VvE's verdient dit aanbeveling.
Planning, raming, begroting
Een MOP bevat drie van elkaar te onderscheiden aspecten:
Tijd;
Geld;
Kwaliteit.
Het onderscheid dat gemaakt wordt in de benaming van de schema's (planning, raming en begroting) heeft een reden.
Een planning is vooral gebaseerd op het aspect tijd. Per vastgesteld tijdstip (zo exact mogelijk) wordt vastgelegd wat voor dat tijdstip de werkzaamheden zijn, waaraan deze worden uitgevoerd en wat de globale kosten zijn. Het is dus zo exact in de tijd mogelijk vastleggen wat je ongeveer gaat doen.
Een raming is vooral gebaseerd op het aspect kwaliteit. Per vastgesteld tijdstip wordt vastgelegd wat de taakomschrijving is eventueel gevolgd door de bijbehorende financiën. Het aspect tijd wordt veel globaler in het plan opgenomen. Het is dus het zo exact mogelijk vastleggen wat je gaat doen, ongeveer wanneer en waaraan.
Een begroting is vooral gebaseerd op het aspect geld. Per vastgesteld tijdstip wordt vastgelegd wat het onderhoud op dat moment kost zo exact mogelijk. De andere aspecten zijn daaraan ongeschikt. Het is dus het zo exact mogelijk vastleggen wat het onderhoud kost, op een bepaald moment. Met een meerjarenbegroting is het ook mogelijk om het verloop van de kosten te volgen en hier op te anticiperen.
Een totaalbegroting geeft een integraal beeld van de financiën, de kwaliteit en de tijd. Door de ontwikkeling van software die alle aspecten vastlegt ontstaat een vervaging tussen de verschillende begrippen. Veel software maakt al helemaal geen onderscheid meer tussen plannen, ramen en begroten.
Toepassingsgebied
De MOP wordt toegepast in de volgende sectoren:
Sociale huisvesting (woningcorporaties): zij hanteren de begrippen MOP, MJR en MJB;
Woongebouwen met appartementen (in eigendom) oftewel VVE's (vereniging van eigenaren);
Zorg (zorginstellingen): zij hanteren het begrip LTOP;
Overheid (rijksoverheid, provincies en gemeenten): zij hanteren (mede vanwege de positie van de Rijksgebouwendienst in deze) de MOP (meerjarenonderhoudsprognose);
Onderwijs (schoolbesturen én gemeentes): zij hanteren (mede door de gemeentes die voor veel onderwijshuisvesting verantwoordelijk zijn) het begrip MOP;
Ontstaan en opzet van de MOP
Een MOP kan worden gevraagd of verlangd door de eigenaar of de gebruiker. De meest voorkomende reden om een MOP te willen is om grip te krijgen op het uit te voeren onderhoud. Een onderhoudsplan is een essentieel onderdeel wanneer een eigenaar of een gebruiker voor het vastgoed strategische plannen wil opstellen. Vanuit de strategie ontstaat beleid. Dat beleid vraagt om een gedegen goed onderbouwde en begrijpelijke planning van de uitgaven.
Het ontbreken van een visie op vastgoed en daaruit ontwikkeld (vastgoed-)beleid leidt ertoe dat er geen andere criteria zijn dan uitsluitend financiële om beslissingen te nemen over al dan niet uit te voeren onderhoud. Er wordt onderhoud uitgevoerd omdat er op dat moment geld voor beschikbaar is. Het is dan ook nog maar de vraag of op dat moment ook daadwerkelijk goed onderhoud wordt gepleegd.
Een goede MOP geeft het inzicht:
aan welke zaak, onder te verdelen in elementen, materialen en detailleringen de zogenaamde EMD's,
tegen welke kosten,
op welk moment en met welke regelmaat, vaak aangeduid met de cyclus.
welke werkzaamheden
welke prioritering van belang is; achterstallig onderhoud dat een direct gevaar voor gebruikers en / of bewoners oplevert, dient met voorrang te worden uitgevoerd.
In een schema ziet dat er als volgt uit:
Termen die van belang zijn bij het plannen en adviseren
De belangrijkste termen die vooral van belang zijn om een planning (en het advies daarbij) goed te begrijpen zijn:
cyclus: de mate waarin één enkele onderhoudswerkzaamheid aan één bouwkundige zaak zich herhaalt. Bijvoorbeeld het schoonmaken van een kunststof kozijn: eenmaal per twee jaar.
frequentie: het aantal malen dat er onderhoud (dat bestaat uit meerdere verschillende onderhoudswerkzaamheden) wordt gepleegd aan één bouwkundige zaak. Bijvoorbeeld het onderhouden van de lift: iedere twee maanden één bezoek, waarbij verschillende zaken kunnen worden uitgevoerd, van keuren tot vervangen.
interval: het werkelijk gerealiseerde tijdvak tussen twee onderhoudswerkzaamheden. Bijvoorbeeld, als in een planning staat om de 8 jaar een grote schilderbeurt maar deze wordt in werkelijkheid pas in het negende jaar uitgevoerd dan is het interval 9 jaar. Daarmee verschuift de rest van de planning in de toekomst ook met één jaar verder naar voren.
Andere belangrijke termen zijn:
Jaren
aanvangsjaar: is het jaar waarin de betreffende zaak is aangebracht en vanaf dan moet worden onderhouden. Vaak is dat het bouwjaar van het pand, maar soms ook het laatste renovatiejaar waarin de zaak is gerenoveerd (en als nieuw mag worden beschouwd).
eerste jaar: is het jaar waarin voor het eerst ooit onderhoud aan de zaak is gepleegd.
startjaar: is het jaar waarmee de planning begint.
Financiering
exploitatie: het bedrag dat hier voor staat wordt uit een jaarlijkse vergoeding/budget voor het onderhoud gehaald en telt mee bij het bepalen van de jaarlijkse uitgaven aan het onderhoud. Bijvoorbeeld kleine schilderbeurt houten kozijnen (cyclus 4 jaar).
investering: het bedrag wordt "geleend" van de eigen organisatie of van een financier. De meerwaarde die het oplevert voor het gebouw kan op de balans worden geactiveerd en er wordt op afgeschreven. Bijvoorbeeld vervangen dakbedekking compleet (cyclus 24 jaar).
Zie ook
onderhoud
conditiemeting
RgdBOEI
Externe link
Uitleg over de MOP op de site van de RGD
Vastgoed
Onderhoud
|
Een MOP wordt gebruikt in verband met verschillende tactische en operationele doelen:
het verkrijgen van een inzicht in de onderhoudsnoodzaak van het vastgoed bij voortdurend gebruik;
het verkrijgen van een financieel inzicht in het onderhoud;
het verkrijgen inzicht in de onderhoudsachterstand vaak met kostenoverzicht (er was dan nog geen MOP, de MOP moet inzicht geven in achterstand en mogelijkheden bieden deze weg te werken);
het verplaatsen van de kosten voor het onderhoud naar het meest geschikte tijdstip om het onderhoud te plegen;
het voorkomen van storingen door het onderhoud in de planning uit te voeren op het meest geschikte moment;
het voorkomen van (te veel) verstoring van het primaire bedrijfsproces door het onderhoud op een tactisch gekozen moment;
| 1 |
prijsstructuur, gecombineerde tarieven, kostenoverzicht
|
737 |
DeleteAction
|
2723503
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/NS%207000
|
NS 7000
|
De serie NS 7000 was een serie tenderlocomotieven van de Nederlandse Spoorwegen (NS) en diens voorgangers Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS) en Nederlandsche Centraal-Spoorweg-Maatschappij (NCS).
Aanschaf
In 1899 kocht de NCS een tenderlocomotief bij de Sächsische Machinenfabrik in Chemnitz voor gebruik op de lokaalspoorlijnen naar voorbeeld van de serie 2311-2380 van de Franse spoorwegmaatschappij Compagnie des chemins de fer du Nord. Nadat deze als 41 in dienst gestelde locomotief zich bij de NCS bewezen had, werd een vervolgbestelling voor vier locomotieven geplaatst, die in 1901 als 42-45 in dienst werden gesteld. Was de 41 nog in de oorspronkelijke groene NCS kleurstelling geleverd, de 42-45 werden in de in 1901 ingevoerde nieuwe okergele kleurstelling met olijfgroene banden en witte en rode biezen gestoken.
In 1901 werden alle vijf de locomotieven 41-45 verkocht aan de Nederlandsche Buurtspoorweg-Maatschappij (NBM).
In 1902 en 1903 werden respectievelijk nog drie en twee locomotieven, de 46-48 en 49-50, geleverd. Ditmaal gebouwd door Hohenzollern in Düsseldorf-Grafenberg.
Modificaties
Alle tien de locomotieven waren zonder oververhitter gebouwd. In 1909 werden de 42 en 48 voorzien van een rookkastoververhitter van Verloop, nadat hiermee gunstige resultaten waren verkregen bij de sneltreinlocomotieven 19 en 21. Nadat de rookkastoververhitter ook bij de 42 en 48 gunstige resultaten opleverde, werden in 1910 en 1911 ook de 43, 47 en 50 hiervan voorzien. De 48 werd in 1912 ontdaan van de rookkastoververhitter en verbouwd tot volbezette overhitter. De 41 werd in 1914 door Werkspoor in Amsterdam verbouwd tot vlambuisoververhitter.
In 1916 kocht de NCS de vijf aan de NBM verkochte locomotieven terug.
In 1919 werd de exploitatie van de NCS overgenomen door de SS, waarbij deze locomotieven in de SS-nummering werden opgenomen als 151-160.
Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en de SS in 1921 kregen de locomotieven van deze serie de NS-nummers 7001-7010. De NS zette de ombouw tot oververhitters voort, waardoor uiteindelijk alle locomotieven van deze serie van een oververhitter waren voorzien. Andere door de NS uitgevoerde wijzigingen betroffen het aanbrengen van een zandkist op de ketel omstreeks 1924 en het verwijderen van de bel na 1938.
Inzet door NS
De NS zette deze locomotieven onder andere in op de Haarlemmermeerlijnen, ter vervanging van de serie 7700.
Vanaf 1954 werd de 7001 door de NS op de NTM lijn tussen Groningen en Drachten ingezet. Als laatste voormalige NCS-locomotief werd de 7001 in 1954 buiten dienst gesteld, waarna de locomotief nog enige maanden als stoomleverancier in Assen heeft gediend.
De NS 7009 werd in 1951 aan de Kempensche Zinkmaatschappij in Budel verkocht. De loc bleef daar onder zijn NS-nummer tot 1967 en werd toen voor de sloop verkocht.
Afbeeldingen
Locomotief van Hohenzollern
Nederlands spoorwegmaterieel
Stoomlocomotief
Nederlandsche Centraal-Spoorweg-Maatschappij
|
In 1919 werd de exploitatie van de NCS overgenomen door de SS, waarbij deze locomotieven in de SS-nummering werden opgenomen als 151-160.
Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en de SS in 1921 kregen de locomotieven van deze serie de NS-nummers 7001-7010. De NS zette de ombouw tot oververhitters voort, waardoor uiteindelijk alle locomotieven van deze serie van een oververhitter waren voorzien. Andere door de NS uitgevoerde wijzigingen betroffen het aanbrengen van een zandkist op de ketel omstreeks 1924 en het verwijderen van de bel na 1938.
| 1 |
verwijderen, bewerken, object
|
11,009 |
PlanAction
|
430755
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wieringerrandmeer
|
Wieringerrandmeer
|
Het Wieringerrandmeer was een project van de Nederlandse provincie Noord-Holland en de gemeenten Wieringen en Wieringermeer om van Wieringen weer een eiland te maken.
Achtergrond
Wieringen is sinds 1924 onderdeel van het vasteland en wordt onder meer gebruikt voor bewoning en landbouw. Echter midden jaren 90 ontstond op Wieringen het initiatief om van Wieringen weer een eiland te maken, door een randmeer te ontwikkelen tussen Wieringen en de Wieringermeerpolder. De gemeente Wieringen ondersteunde deze wens en buurgemeente Wieringermeer en de Provincie Noord-Holland haakten aan.
Wieringen zou weer een eiland worden. Rondom het meer zouden woningen, bedrijven en (recreatieve) voorzieningen komen alsmede natuurgebieden. Het Wieringerrandmeer zou in verbinding komen te staan met het Amstelmeer, het IJsselmeer en de Waddenzee. De provincie Noord-Holland en andere betrokkenen, verenigd in het Projectbureau Wieringerrandmeer, wilden met dit grootschalige project de Kop van Noord-Holland "een sociaal-economische impuls" geven. Vooral de pleziervaart zou gebaat zijn bij het ontstaan van het randmeer, waaraan de slogan ‘Meer om te beleven’ werd gegeven. Het plan werd echter door de oplopende kosten steeds meer bekritiseerd en met name agrariërs zagen het plan totaal niet zitten.
Ontwikkelingen
In 2003 schreef de provincie Noord-Holland samen met de betrokken gemeenten en het hoogheemraadschap een ontwerpcompetitie uit voor het ontwikkelen van een integrale visie op het gebied. Vijf consortia namen hieraan deel. De winnende partij, Lago Wirense, bestaande uit VolkerWessels en Boskalis mocht participeren in het project en aan hen werd gevraagd om medeverantwoordelijkheid te dragen. Dit leidde tot het opstellen van een intentieverklaring voor de samenwerking tussen de verschillende overheden en het gekozen consortium.
Op 5 maart 2007 werd een publiek-private samenwerkingsovereenkomst (PPS) tussen de publieke partijen (provincie en gemeenten) en de marktpartijen (Boskalis, VolkerWessels) voor de aanleg van het Wieringerrandmeer gesloten. Aansluitend werden de planologische voorbereidingen ter hand genomen en de plannen gedetailleerder uitgewerkt.
Betrokken partijen
Het project werd getrokken door de Stuurgroep Wieringerrandmeer, waarin naast de Provincie, de gemeenten en Lago Wirense, ook Staatsbosbeheer, Domeinen en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier zitting hadden.
Planning
Volgens de planning zou in de zomer van 2010 een begin gemaakt worden met de daadwerkelijke aanleg, maar doordat het ontwerp-exploitatieplan nog niet was vastgesteld, was het onduidelijk wanneer men daadwerkelijk zou beginnen. Hoewel de planning was dat het randmeer al binnen 5 jaar na aanvang zou worden aangelegd, zou de totale gebiedsontwikkeling veel langer duren. Naar verwachting zouden pas rond 2030 de laatste onderdelen van het plan zijn gerealiseerd.
Natuur
Door de aanleg van het Wieringerrandmeer zou er een groot aaneengesloten natuurgebied ontstaan tussen IJsselmeer en Amstelmeer, dat gekenmerkt zou worden door bos, water en rietlanden. Deze aaneengesloten natuurzone maakte daarbij dan onderdeel uit van de provinciale ecologische hoofdstructuur (PEH), de “Noordboog”.
Cijfers
Het totale plangebied bedroeg 1600 ha, waarvan 250 ha door woningen zou worden ingenomen.
Het totale wateroppervlak bedroeg ca. 860 ha.
Het totale oppervlak nieuwe natuur bedroeg ruim 400 ha.
Ten behoeve van het project zou 128 ha nieuw bewoonbaar bos aangeplant worden.
Weerstand en alternatief
Niet iedereen was even ingenomen met de komst van het Wieringerrandmeer. Op het huidige landgebied van Wieringen en Wieringermeer zijn zo’n 30 agrarische bedrijven gevestigd. De boeren zagen zich gedwongen hun bedrijf te verhuizen. Gemeenten en provincie stelden dat de toekomst van de landbouw in deze regio zeker zou zijn en een “stabiel toekomstperspectief” bood, maar daar hadden deze agrariërs sterke twijfels bij. Ook zou de gewijzigde waterhuishouding in het gebied een negatieve weerslag hebben op andere landbouwgronden.
Op 27 juni 2008 werd “Het Andere Wieringerrandmeer” gepresenteerd, een alternatief plan van bewoners en zowel boeren- als natuurorganisaties, verenigd in het Wierings Beraad. In dit plan zou het onder water te zetten gebied kleiner worden, zouden minder woningen gebouwd worden die bovendien dichter bij het IJsselmeer kwamen en zouden minder boerenbedrijven hoeven te wijken. Ook andere, als luxueus beoordeelde, onderdelen van het Wieringerrandmeerproject waaronder een vaarverbinding IJsselmeer-Amstelmeer, waarvoor een schutsluis bij de Zuiderhaven zou worden aangelegd, kwamen in het alternatief te vervallen. Het Wierings Beraad meende dat er geen behoefte was om in de Kop van Noord-Holland een groot randmeer aan te leggen.
Beslissing
Op 3 november 2010 maakten de Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland bekend het hele project te willen afblazen wegens het niet rond krijgen van de financiën. Op 15 november besloten Provinciale Staten het project af te gelasten.
Externe link
Geografie van Hollands Kroon
Waddenzee
Niet-gerealiseerd bouwproject in Nederland
|
Planning
Volgens de planning zou in de zomer van 2010 een begin gemaakt worden met de daadwerkelijke aanleg, maar doordat het ontwerp-exploitatieplan nog niet was vastgesteld, was het onduidelijk wanneer men daadwerkelijk zou beginnen. Hoewel de planning was dat het randmeer al binnen 5 jaar na aanvang zou worden aangelegd, zou de totale gebiedsontwikkeling veel langer duren. Naar verwachting zouden pas rond 2030 de laatste onderdelen van het plan zijn gerealiseerd.
| 3 |
planning, actieplan, taakplanning
|
184 |
ElementarySchool
|
3979867
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem%20Alexanderschool
|
Willem Alexanderschool
|
De Willem Alexanderschool is een gemeentelijk monument aan de Beetzlaan 48 op de hoek met de Nachtegaalweg in Soest in de provincie Utrecht.
In 1923 werd een vijfklassige school gebouwd door gemeentelijk architect Van Vliet. De school bestaat uit twee haaks op elkaar staande vleugels, de inpandige portiek bevindt zich in het midden waar de twee vleugels aan elkaar zijn gebouwd. In 1974 werd de vleugel aan de Beetzlaan verlengd om onderdak te kunnen bieden aan de kleuterschool.
Aan de voorzijde bevindt zich een tuin, achter het gebouw is de speelplaats.
Zie ook
Lijst van gemeentelijke monumenten in Soest
Gemeentelijk monument in Soest
Bouwwerk in Soest (Nederland)
Basisschool in Nederland
|
Gemeentelijk monument in Soest
Bouwwerk in Soest (Nederland)
Basisschool in Nederland
| 1 |
basisschool, lager onderwijs, onderwijsinstelling
|
8,239 |
Cooperative
|
378661
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mondrag%C3%B3n%20Cooperative%20Corporation
|
Mondragón Cooperative Corporation
|
Mondragón Cooperative Corporation is een overkoepelend orgaan van coöperaties in het Baskisch dorpje Arrasate.
Geschiedenis
In 1943 sticht een lokale priester, José Maria Arizmendiarietta, in het Baskisch dorpje Arrasate (beter bekend als Mondragón) een kleine dorpsschool om arbeiderszonen en -dochters te voorzien van een combinatie van technische, 'spirituele' en sociale scholing. In 1956 stichten vijf studenten van deze school de eerste coöperatieve fabriek: ULGOR. Een jaar later wordt reeds een tweede fabriek opgericht en in 1959 de 'Caja Laboral Popular'. Deze bank speelde in de latere geschiedenis van de coöperatie een belangrijke rol als 'centrum' van een heel netwerk van coöperatieven. In 1991 werd MCC opgericht als een overkoepelend orgaan voor het hele netwerk van coöperatieven.
Structuur
Alle coöperatieven van het netwerk zijn gesticht onder een systeem van 'economische democratie'. Het management wordt elk jaar gekozen door een 'algemene vergadering' met delegaties van elke tak van de federatie, die democratisch aangeduid is door de arbeiders van de verschillende, aparte coöperatieven. In deze 'algemene vergadering' wordt niet enkel het management gekozen, maar wordt ook gestemd over een algemeen bindend strategisch plan voor de federatie. De Coöperatieven zijn gebonden aan dit plan maar hebben wel de mogelijkheid om op elk moment uit de federatie te stappen. Naast de bank bestaat de federatie ook nog uit een universiteit, een systeem van sociale zekerheid, een voedingswarendistributeur en veel meer.
Recente ontwikkelingen
Een onderzoek, en bijhorend boek van Sharryn Kasmir heeft aangetoond dat het Mondragón-experiment een aantal zeer lovenswaardige resultaten bereikt heeft. Zo slaagt de federatie erin om de werkloosheid laag en zo de lokale economie levendig en stabiel te houden. Zo kunnen de arbeiders van een fabriek in moeilijke perioden zelf kiezen hoe ze het bedrijf erdoor willen helpen. Hieruit blijkt dat ze meestal voor inkomensmatiging kiezen boven ontslagen. Desnoods proberen ze werknemers over te plaatsen naar andere takken van de federatie.
De federatie combineert ook een meer 'egalitaire' manier van beloning met een grotere effectieve controle en invloed in de strategie van het bedrijf.
Doordat de 'Caja Laboral Popular' een zogenaamde 'entrepreneurial division' (deze divisie doet onderzoek naar de efficiëntie van de takken, zoekt oplossingen voor problemen, ondersteunt en helpt met nieuwe initiatieven enz.) heeft opgericht, slaagt de federatie erin om te blijven uitbreiden, innoveren en nieuwe initiatieven te stimuleren.
Maar dit boek (the myth of Mondragon) toont ook aan dat de federatie er niet in geslaagd is om de arbeiders een gevoel van medebeheer mee te geven. De identificering met het bedrijf ligt zelfs, hetzij helemaal niet veel, iets lager dan bij een normaal privaat bedrijf. De coöperatieven zijn er met andere woorden niet in geslaagd om het gevoel van 'vervreemding' te verminderen.
Ook is de laatste tijd meer en meer kritiek te horen van de aparte takken op de overkoepelende federatie (MCC). Zo zou de kloof tussen management en arbeiders te groot zijn. Ook is het bedrijf begonnen met het oprichten van takken in derdewereldlanden waar de arbeiders niet dezelfde rechten zouden krijgen als de Spaanse arbeiders, wat duidelijk niet te combineren valt met de basisfilosofie van de 'workplace democracy'.
Externe links
MONDRAGON Corporation
MONDRAGON Corporation - Google Maps
VPRO-Tegenlicht documentaire over Mondragón met op de website veel achtergrondinformatie
Alternatieve economie
Coöperatie
|
Geschiedenis
In 1943 sticht een lokale priester, José Maria Arizmendiarietta, in het Baskisch dorpje Arrasate (beter bekend als Mondragón) een kleine dorpsschool om arbeiderszonen en -dochters te voorzien van een combinatie van technische, 'spirituele' en sociale scholing. In 1956 stichten vijf studenten van deze school de eerste coöperatieve fabriek: ULGOR. Een jaar later wordt reeds een tweede fabriek opgericht en in 1959 de 'Caja Laboral Popular'. Deze bank speelde in de latere geschiedenis van de coöperatie een belangrijke rol als 'centrum' van een heel netwerk van coöperatieven. In 1991 werd MCC opgericht als een overkoepelend orgaan voor het hele netwerk van coöperatieven.
| 4 |
coöperatie, samenwerkingsverband, coöperatieve vereniging
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.