id
int64 1
12.6k
| class_label
stringclasses 634
values | wiki_id
stringlengths 2
7
| wiki_url
stringlengths 32
160
| wiki_title
stringlengths 1
102
| wiki_full_text
stringlengths 62
295k
| context_paragraph
stringlengths 5
17.4k
⌀ | keyword_count
int64 0
21
| keywords_used
stringlengths 14
77
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
5,552 |
ServiceChannel
|
5678399
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Asielcrisis%20Nederland%202021-heden
|
Asielcrisis Nederland 2021-heden
|
De asielcrisis (ook wel opvangcrisis) is sinds 2021 gaande in Nederland. De crisis wordt veroorzaakt door een gebrek aan capaciteit om alle binnenkomende asielzoekers op te vangen.
Een van de oorzaken hiervan is het beperken van de asielketen, waarvan na de Europese vluchtelingencrisis van 2015-2016 minder nodig was. Ook kunnen statushouders lastig doorstromen uit de asielopvang naar huisvesting vanwege de woningnood. De asielcrisis wordt sinds begin 2022 nog verder in de hand gewerkt door de Oekraïense vluchtelingencrisis die het gevolg is van de Russische invasie van Oekraïne. Oekraïense vluchtelingen hoeven in Nederland weliswaar vooralsnog niet de reguliere asielprocedure te doorlopen, maar voor hen is wel huisvesting nodig.
Gebeurtenissen
Als gevolg van de capaciteitsproblemen moesten steeds meer asielzoekers op stoelen of buiten het asielzoekerscentrum bij Ter Apel overnachten. Dit aantal liep in de zomer van 2022 steeds verder op, tot in de vele honderden.
In de nacht van 10 op 11 mei dreigden er voor het eerst asielzoekers buiten te slapen. Pas na middernacht was er een oplossing voor tientallen asielzoekers die urenlang buiten moesten verblijven.
Het Rode Kruis plaatste in juni 2022 50 tenten op het parkeerterrein bij het asielzoekerscentrum ter Apel. Na korte tijd besloot de organisatie de tenten weer weg te halen. Directeur Marieke van Schaik riep de overheid op om zo snel mogelijk een einde te maken aan de mensonterende omstandigheden. Het Rode Kruis opende ook een humanitair servicepunt bij het centrum. Dit servicepunt werd in de daaropvolgende weken tweemaal gesloten, eerst vanwege onveilige situaties en vervolgens opnieuw vanwege te grote drukte.
In de nacht van 23 op 24 augustus 2022 overleed er in de sporthal van het asielzoekerscentrum bij Ter Apel een drie maanden oude baby. Onderzoek naar de doodsoorzaak door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Inspectie Justitie en Veiligheid (JenV) leverde geen duidelijk over de doodsoorzaak op.
In augustus en september 2022 verleende hulporganisatie Artsen zonder Grenzen (AzG) basale medische zorg aan asielzoekers buiten het asielzoekerscentrum Ter Apel. De aanhoudende zorgelijke omstandigheden bij het asielzoekerscentrum was voor AzG aanleiding om medewerkers naar Ter Apel te sturen, waar inmiddels 700 mensen buiten sliepen. Het was voor het eerst dat AzG medische hulp bood binnen Nederland. Op 26 augustus meldde AzG dat er drie mensen vanaf het terrein naar het ziekenhuis waren gebracht. Een van hen zou een hartaanval hebben gekregen.
Op 31 augustus bezochten koning Willem-Alexander en staatssecretaris Eric van der Burg het aanmeldcentrum in Ter Apel.
Op 9 september meldde het COA dat er opnieuw ca. 300 mensen op het terrein buiten het aanmeldcentrum hadden geslapen. Meer dan 100 kwetsbaren – vooral vrouwen en kinderen – werden met bussen naar een opvanglocatie van het Rode Kruis in Stadskanaal gebracht.
Maatregelen
In juni werd er een nationale crisisstructuur in werking gezet om de migratiestroom weer beter onder controle te krijgen, gecoördineerd vanuit de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en in samenwerking met onder meer veiligheidsregio’s, gemeenten en instanties als de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).
Afdwingen opvang
Aanvankelijk werd ingezet op gemeenten die zonder dwang ruimte zochten voor asielzoekers. Toen sommige gemeenten daar geen of onvoldoende gehoor aan gaven, dreigde staatssecretaris Eric van der Burg met dwang.
Deze dwangmaatregelen werden voor het eerst daadwerkelijk toegepast bij de gemeente Tubbergen. De gemeente werd daar omzeild bij het verlenen van een vergunning voor een asielzoekerscentrum in een hotel. Deze ingreep leidde tot veel onvrede, en zelfs tot brandstichting bij het hotel. De hoteleigenaar probeerde de verkoop aan het COA ongedaan te maken, maar kreeg in een kort geding ongelijk.
Asielakkoord
Eind augustus 2022 kwamen het kabinet, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Veiligheidsberaad en de provincies tot een asielakkoord. Afgesproken werd dat gemeenten vanaf het najaar moesten zorgen voor woonruimte voor 20.000 statushouders. Het kabinet zou hiervoor de komende paar jaar enkele honderden miljoenen euro's uittrekken. Om de instroom te beperken werd bovendien afgesproken dat gezinshereniging alleen zou plaatsvinden als de statushouder een woning had. Ook bevroor het kabinet de zogeheten Turkije-deal uit 2016. Daarin was afgesproken dat vluchtelingen uit Turkse kampen over de EU verdeeld zouden worden, waarbij Nederland jaarlijks 1000 vluchtelingen voor zijn rekening zou nemen. Door opschorting van deze deal zouden er het volgend jaar 1.250 vluchtelingen minder naar Nederland moeten komen.
Op het akkoord kwam veel kritiek. Leden van D66, CDA en ChristenUnie – alle drie coalitiepartijen van kabinet-Rutte IV – schreven brieven naar hun partijleiding, waarin ze kritiek leverden op het afschuiven van de problemen op vluchtelingen. VVD-Tweede Kamerlid Daan de Neef kondigde zijn aftreden af, onder meer vanwege het gebrek aan "medemenselijkheid" in reactie op de asielcrisis. Velen binnen de VVD vonden echter dat het akkoord niet ver genoeg ging, en dat een asielstop nodig was om de instroom te beperken.
Humanitaire ramp
Asielrecht
Politiek in Nederland
|
Het Rode Kruis plaatste in juni 2022 50 tenten op het parkeerterrein bij het asielzoekerscentrum ter Apel. Na korte tijd besloot de organisatie de tenten weer weg te halen. Directeur Marieke van Schaik riep de overheid op om zo snel mogelijk een einde te maken aan de mensonterende omstandigheden. Het Rode Kruis opende ook een humanitair servicepunt bij het centrum. Dit servicepunt werd in de daaropvolgende weken tweemaal gesloten, eerst vanwege onveilige situaties en vervolgens opnieuw vanwege te grote drukte.
| 2 |
dienstkanaal, toegangsdienst, servicepunt
|
4,901 |
Periodical
|
3016725
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mitochondrion%20%28tijdschrift%29
|
Mitochondrion (tijdschrift)
|
Mitochondrion is een internationaal, aan collegiale toetsing onderworpen wetenschappelijk tijdschrift over mitochondria. Het wordt uitgegeven door Elsevier namens de Mitochondria Research Society en verschijnt tweemaandelijks.
Celbiologisch tijdschrift
|
Mitochondrion is een internationaal, aan collegiale toetsing onderworpen wetenschappelijk tijdschrift over mitochondria. Het wordt uitgegeven door Elsevier namens de Mitochondria Research Society en verschijnt tweemaandelijks.
| 2 |
tijdschrift, wetenschappelijk tijdschrift, krant
|
12,147 |
MarryAction
|
5303225
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jan%20Sassen
|
Jan Sassen
|
Jan Coenraad Hubert Marie Wilhelmus (Jan) Sassen (Beek, 10 juli 1884 – Bad Wiessee, januari 1962) was een Nederlandse burgemeester. Hij was tijdens de Tweede Wereldoorlog lid van de NSB.
Leven en werk
Sassen werd in 1884 in Beek (in de toenmalige gemeente Ubbergen) geboren als zoon van Eduard Peter Jacob Sassen en Rosalie Carolina Catharina Lammers. Hij was van beroep importeur van oliën in Geertruidenberg. Voor de Tweede Wereldoorlog was Sassen actief binnen de Rooms-Katholieke Staatspartij. Hij was gemeenteraadslid in Geertruidenberg en lid van Provinciale Staten van Noord-Brabant. Sassen stapte over naar het Nationaal Front van Arnold Meijer en trad in 1941 toe tot de NSB. Hij verhuisde naar Breda. Hij ontpopte zich als een ijverige propagandist voor het verspreiden van de nationaalsocialistische ideeën. In 1943 werd hij benoemd tot burgemeester van Veghel. Op Dolle Dinsdag vluchtte hij weg uit Veghel. Daarna werd hij nog weer benoemd tot waarnemend burgemeester van Oudenrijn. Hij werd in 1947 veroordeeld door het Bredase Tribunaal van de Bijzondere Rechtspraak tot een gevangenisstraf van zeven jaar.
Sassen trouwde in 1910 in Geertruidenberg met Johanna Margaretha Maria van Bavel. Hij overleed in 1962 op 77-jarige leeftijd in het sanatorium "Jägerwinkel" in Bad Wiessee ten gevolge van een hartaanval. Hij werd begraven op het Waldfriedhof in München. Uit hun huwelijk werden zes kinderen geboren. Hun zoon Wim was oorlogsverslaggever en lid van de SS. Hij wist na de Tweede Wereldoorlog uit zijn gevangenschap te ontkomen en vluchtte daarna naar Argentinië.
Burgemeester van Veghel
Burgemeester van Oudenrijn
|
Sassen trouwde in 1910 in Geertruidenberg met Johanna Margaretha Maria van Bavel. Hij overleed in 1962 op 77-jarige leeftijd in het sanatorium "Jägerwinkel" in Bad Wiessee ten gevolge van een hartaanval. Hij werd begraven op het Waldfriedhof in München. Uit hun huwelijk werden zes kinderen geboren. Hun zoon Wim was oorlogsverslaggever en lid van de SS. Hij wist na de Tweede Wereldoorlog uit zijn gevangenschap te ontkomen en vluchtte daarna naar Argentinië.
| 1 |
huwelijk, trouwen, echtverbintenis
|
10,029 |
BefriendAction
|
2805895
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sporcle
|
Sporcle
|
Sporcle is een website waarop bezoekers quizzen kunnen spelen. Het is niet nodig een account te hebben, maar met een account worden scores bijgehouden, kunnen vrienden worden uitgedaagd en kan men zelf quizzen maken.
De website werd in 2007 opgericht door Matt Ramme die gefrustreerd was dat er nog geen website bestond die in zijn behoefte naar trivia voldeed. Quizzen op Sporcle zijn verdeeld over vijftien categorieën: aardrijkskunde, amusement, wetenschap, geschiedenis, literatuur, sport, taal, voor de lol, religie, film, televisie, muziek, spellen, diversen en feestdagen. Er zijn inmiddels meer dan 200.000 quizzen die bij elkaar honderden miljoenen keer gespeeld zijn.
De meeste quizzen op Sporcle vragen de speler om binnen een gestelde tijdslimiet alle items van een bepaald onderwerp in te typen. De meest gespeelde quiz is bijvoorbeeld die waarbij alle 50 staten van de Verenigde Staten moeten worden gegeven. In sommige varianten moeten de antwoorden in een bepaalde volgorde worden gegeven of leidt een fout antwoord tot het einde van de quiz. Ook zijn er quizzen met toevoegingen van plaatjes, bewegende beelden of geluid. Sinds maart 2012 is er een nieuw type quiz waarbij de speler niet zelf de antwoorden hoeft in te typen, maar alleen de goede antwoorden moet aanklikken (en de foute antwoorden moet vermijden). Als na afloop van de quiz de antwoorden worden bekeken, dan kunnen deze worden aangeklikt. Tot voor kort leidden deze links naar Engelstalige Wikipedia. Als de links nu worden aangeklikt zal de Sporcle zoekfunctie worden geactiveerd met het betreffende trefwoord.
In de commentaren op de website wordt vaak melding gemaakt van de fictieve aandoening sporclitis, waarbij een persoon in een quiz een moeilijk antwoord wel raadt, maar een veel voor de hand liggender antwoord vergeet.
Externe links
Sporcle
Sporcle quizzen over Wikipedia
Amerikaans bedrijf
Virtuele gemeenschap
Quiz
Engelstalige website
|
Sporcle is een website waarop bezoekers quizzen kunnen spelen. Het is niet nodig een account te hebben, maar met een account worden scores bijgehouden, kunnen vrienden worden uitgedaagd en kan men zelf quizzen maken.
| 1 |
vrienden worden, vriendschap sluiten, persoonlijke band
|
8,294 |
EducationEvent
|
1190284
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Integrale%20veiligheid
|
Integrale veiligheid
|
Integrale veiligheid kan men op verschillende manieren interpreteren:
als concept (in de betekenis van het woord)
als de opleiding, die zowel in Nederland als in België bestaat
Het is een relatief nieuw concept en een relatief nieuw vakgebied.
Integrale veiligheid als concept
Oorsprong
Integrale veiligheid als concept kent zijn oorsprong in de Nederlandse veiligheidsrapportages, en werd in België geïntroduceerd als een 'natuurlijke evolutie van het lokale bestuurlijke preventiebeleid dat in de jaren negentig tot stand werd gebracht door toedoen van de veiligheids- en samenlevingscontracten'. In Nederland deed integrale veiligheid zo ongeveer voor het eerst zijn concrete intrede in 1993, in de integrale veiligheidsrapportage 1993. Deze is opgesteld door meerdere ministeries (o.a. Binnenlandse Zaken, Justitie en Sociale Zaken en Werkgelegenheid), met de minister van Binnenlandse Zaken als eerstverantwoordelijke. In deze rapportage lag de nadruk op preventie en ontkokering, om op die manier veiligheidsproblemen op het gebied van criminaliteit en openbare orde en veiligheid effectiever het hoofd te kunnen bieden.
Kerngedachte en vakgebied
Integrale veiligheid is het concept om complexe, meerduidige veiligheidskwesties op een brede, integrale manier te benaderen. Dit wil zeggen dat er van het feit wordt uitgegaan dat sommige veiligheidsproblemen te complex zijn om door slechts één partij of organisatie aangepakt kunnen worden. Zodoende is samenwerking vanuit meerdere disciplines (multidisciplinair) en met meerdere partijen noodzakelijk om tot een adequate aanpak te komen. Elke partij heeft immers haar kennis, expertise, informatie of netwerk, en door hier samen van elkaar gebruik te maken kan de aanpak van een probleem in positieve zin worden bevorderd. Deze complexe veiligheidsproblemen kennen betrekking tevens verschillende schaalgrootten. Enkele voorbeelden van relevante onderwerpen op een bepaalde schaalgrootte zijn:
Lokale openbare orde en veiligheid op straat (gemeentelijk niveau)
Regionale crisis- en rampenbeheersing (provinciaal niveau)
Landelijke bestrijding van georganiseerde misdaad (landelijk niveau)
Het vakgebied wordt zodoende gekenmerkt door de aanwezigheid van multidisciplinaire samenwerkingsprocessen met meerdere partijen. Een integraal veiligheidskundige speelt binnen deze processen doorgaans een generalist die een bestuurlijke en/of coördinerende rol heeft. De relatieve nieuwheid van het vakgebied heeft tot gevolg dat vooral veel semipublieke en private organisaties niet bekend zijn met integrale veiligheid (dit geldt eveneens voor de gemiddelde burger). Dit in tegenstelling tot de overheden, waar integrale veiligheid zijn oorsprong heeft gevonden en er op die manier al langer mee in aanraking zijn.
Integraal veiligheidsbeleid
Om te kunnen spreken van integrale veiligheid moet er samenwerking zijn tussen diverse partners zoals de overheid, maatschappelijke organisaties, bedrijven, burgers,... en moeten de verschillende aspecten van de veiligheidsketen (proactie, preventie, preparatie, repressie en nazorg) in het geding zijn. Dit brengt ons meteen naar de twee essentiële en constitutieve componenten van een integraal veiligheidsbeleid:
Een integraal veiligheidsbeleid is allereerst integratief en inclusief: integrale veiligheid streeft naar een allesomvattende aanpak die rekening houdt met alle mogelijke factoren die de veiligheid kunnen bedreigen of bevorderen.Hierbij is een aanpak gewenst die proactie, preventie, repressie en nazorg nauw op elkaar laat aansluiten. Een veiligheidsbeleid handelt niet enkel incidenten af maar pakt ook achterliggende problemen aan.
Een tweede component vloeit daar logisch uit: de zorg voor veiligheid is het laatste decennium verschoven van een nagenoeg exclusieve taak van de politie naar een gedeelde verantwoordelijkheid tussen een groot aantal publieke en private partijen.
Integrale Veiligheid/Veiligheidskunde als opleiding
Integrale Veiligheid (IV) of Integrale Veiligheidskunde (IVK) is de naam van hbo-opleiding in Nederland waar studenten opgeleid worden tot integraal veiligheidskundige. Dit houdt in dat zij kennis opdoen op het brede gebied van veiligheid.
Opleidingen IV of IVK zijn voortgekomen uit een serie gebeurtenissen die in het begin van de 21ste eeuw een grote impact hadden op de samenleving. Met name gebeurtenissen als de Vuurwerkramp in Enschede (13 mei 2000), de Nieuwjaarsbrand in Volendam (1 januari 2001), de aanslagen in de VS (11 september 2001), de aanslagen in Madrid (11 maart 2004) en de aanslagen in Londen (7 en 21 juli 2005) wakkerden het besef aan dat de maatschappelijke veiligheidsinrichting geprofessionaliseerd moest worden, en er daarmee samenhangend professionals opgeleid moesten worden om in het vakgebied werkzaam te zijn. Hieruit zijn hbo-studies voortgekomen die sinds ongeveer halverwege het eerste decennium van de 21ste eeuw te volgen zijn. De meeste opleidingen zijn gebaseerd op de bestuurskunde, maar dan primair op veiligheid gericht.
De opleiding wordt ook wel Safety & Security (Veiligheid en Beveiliging) genoemd, om aan te geven dat de opleiding ook mondiaal aantoonbaar is. De opleiding duurt vier jaar en voor deze opleiding is een havodiploma verplicht. Ook kan men met een MBO niveau 4 opleiding terecht bij IV of IVK.
In Vlaanderen is integrale veiligheid een studierichting in het zevende jaar technisch secundair onderwijs. Het is een van de Se-n-Se-opleidingen (Secundair na Secundair). Het ressorteert sedert 2009-2010 onder het studiegebied "maatschappelijke veiligheid".
Kennis van een integraal veiligheidskundige
Een professionele integraal veiligheidskundige beschikt over generalistische kennis en kunde met betrekking tot veiligheid. Deze kennis en kunde worden in onderwijstermen ook wel competenties genoemd. Competenties zijn de kennis, vaardigheden of attitudes (houdingen) die een integraal veiligheidskundige in staat stellen om taken in het beroepsveld succesvol uit te voeren.
Functiemogelijkheden
Voorbeelden van functiemogelijkheden, vaak op beleidsniveau, zijn:
Verwarring met andere soorten veiligheid
Doordat integrale veiligheid een relatief jong en onbekend vakgebied is, wordt een integraal veiligheidskundige in de praktijk vaak ten onrechte geassocieerd met de particuliere beveiliger of veiligheidsfunctionaris op het gebied van arbeidsomstandigheden en arbeidsveiligheid. Dit is over het algemeen onjuist.
Zowel in de wereld van de particuliere beveiliging als in die van de arbeidsveiligheid zijn er andere kwalificaties vereist, en beslaat dit een ander werkterrein dan wat er in de integrale veiligheid hoofdzakelijk aan de orde komt.
In de arbeidsveiligheid zijn doorgaans namelijk mensen werkzaam in een organisatie, en houden zich bijvoorbeeld bezig met onderwerpen als arbeidsomstandigheden, risico-inventarisaties en -evaluaties (RI&E's), de BHV-organisatie of ontruimingsplannen. Functionarissen die zich op dit gebied begeven hebben vaak middelbare veiligheidskunde (MVK) of hogere veiligheidskunde (HVK) als vooropleiding genoten. De opleidingen MVK/HVK kennen een sterke technische invalshoek met een specialistisch karakter, en dit in tegenstelling tot IV/IVK dat een bestuurlijke invalshoek kent met een generalistisch karakter. De HVK Veiligheidskundige Opleiding en de MVK Opleiding Veiligheidskunde worden door diverse particuliere opleidingsinstituten aangeboden.
Alumni Integrale Veiligheid
Sinds 2009 is er een landelijke stichting die de belangen behartigt van afgestudeerde Integrale Veiligheidskundigen in Nederland en België: Alumni Integrale Veiligheid. Door veiligheidsprofessionals, met als achtergrond een ‘integrale veiligheids(kunde)opleiding’, bij elkaar te brengen en kennisdeling tussen deze vakgenoten mogelijk te maken, wordt integrale samenwerking gestimuleerd en blijft de integrale visie van deze professionals gewaarborgd. Van 2009 tot 2015 was Bram de Bruijn voorzitter en oprichter van de stichting. In 2015 is het voorzitterschap overgedragen aan Joep Kaiser.
Literatuur
Ministerie van Binnenlandse Zaken. (1993). Integrale veiligheidsrapportage 1993. Den Haag: Ministerie van Binnenlandse Zaken.
Stol, W., Rijpma, J., Tielenburg, C., Veenhuysen, H., & Abbas, T. (2006). Basisboek integrale veiligheid. Bussum: Coutinho.
Stol, W., Tielenburg, C., Rodenhuis, W., Pleysier, S., & Timmer, J. (2011). Basisboek integrale veiligheid. Den Haag: Boom Lemma uitgevers.
Opleiding
Veiligheid
|
Alumni Integrale Veiligheid
Sinds 2009 is er een landelijke stichting die de belangen behartigt van afgestudeerde Integrale Veiligheidskundigen in Nederland en België: Alumni Integrale Veiligheid. Door veiligheidsprofessionals, met als achtergrond een ‘integrale veiligheids(kunde)opleiding’, bij elkaar te brengen en kennisdeling tussen deze vakgenoten mogelijk te maken, wordt integrale samenwerking gestimuleerd en blijft de integrale visie van deze professionals gewaarborgd. Van 2009 tot 2015 was Bram de Bruijn voorzitter en oprichter van de stichting. In 2015 is het voorzitterschap overgedragen aan Joep Kaiser.
| 1 |
educatieve sessie, leerbijeenkomst, kennisdeling
|
9,731 |
Order
|
273149
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/IDEAL
|
IDEAL
|
De dienst iDEAL is een Nederlandse standaard voor het verrichten van internetbetalingen en is eigendom van Currence.
Er zit een aantal woordspelingen in de naam van deze manier van online betalen, namelijk: i-deal (een deal via internet), I deal (Engels, ik handel), en ideal (Engels, ideaal).
Geschiedenis
IDEAL werd in 2005 geïntroduceerd omdat er in Nederland nog geen universeel geaccepteerde online betaalmethode was met lage transactiekosten. Webwinkels en internetgebruikers konden op dat moment kiezen uit een groot aantal onlinebetaalsystemen, waaronder Rabo Direct Betalen, de eWallet van ABN Amro en Switchpoint van KPN. Maar de veelheid aan systemen leidde tot onzekerheid en verwarring. In 2002 drong belangenvereniging Thuiswinkel.org in haar eerste Position Paper over online betalen in Nederland aan op standaardisatie en interoperabiliteit. In 2004 kondigden ABN Amro, ING Bank, Postbank en Rabobank de komst aan van iDEAL. Het systeem sloot aan bij de systemen die de Nederlandse banken al hanteerden voor internetbankieren. Dat beperkte de ontwikkelingskosten. In 2006 droegen de banken het merk iDEAL over aan Currence.
In oktober 2020 bestond iDEAL 15 jaar, wat werd gevierd met een nieuw logo.
In april 2023 werd aangekondigd dat iDEAL zou worden overgenomen door het European Payments Initiative (EPI). IDEAL wordt een Europees betaalsysteem en een veelzijdige digitale portemonnee voor directe betalingen van rekening naar rekening (A2A) en betalingen van persoon tot professional (P2Pro), gevolgd door online en mobiele winkelbetalingen en vervolgens betalingen aan het verkooppunt. Er wordt een uitgebreide reeks transactietypen ondersteund, waaronder eenmalige betalingen, abonnementen, termijnbetalingen, betalingen bij levering, en reserveringen. Bovendien zullen in de loop van de tijd diensten met toegevoegde waarde in de oplossing worden opgenomen, waaronder verantwoorde 'Buy Now, Pay Later' (BNPL)-financiering, digitale identiteitskenmerken, integratie van loyaliteitsprogramma's voor verkopers, en mogelijk ook de digitale Euro.
European Payments Initiative (EPI) heeft bekend gemaakt dat de commerciele naam iDEAL wordt veranderd in Wero. De lancering van Wero is gepland halverwege 2024 in Frankrijk, Duitsland en België, waarna Nederland volgt. De opvolgende jaren volgt de rest van Europa.
Toepassingen
Het betalen met iDEAL wordt onder meer toegepast voor aankopen in webshops, energierekeningen, gemeentebelastingen, verkeersboetes, stortingen in online casino’s en het opwaarderen van beltegoeden en donaties. Deze betaalmethode kan worden aangeboden op een website of via e-mail, sms, WhatsApp en sociale media. Het is onder meer een vervanger van de papieren acceptgiro. Het heeft (voor zover van toepassing) als voordeel boven een eigen overschrijving via internetbankieren dat het bedrag en betalingskenmerk niet handmatig overgetypt hoeven te worden. In het geval van een incidentele begunstigde (die niet in het adresboek van het internetbankieren van de betaler staat) geldt dit ook voor het bankrekeningnummer (al kan het wel, afhankelijk van het geval, nuttig zijn dit te controleren).
Gebruik
Het gebruik van het onlinebetalingsmiddel nam tot 2013 jaarlijks sterk toe (zie de figuur), tot ruim 142 miljoen transacties in 2013. Het gemiddelde transactiebedrag ligt rond de € 75,-. In 2016 was iDEAL met een marktaandeel van 65 procent het populairste onlinebetaalsysteem in Nederland. Op Koningsdag 2016 werd de miljardste betaling via iDEAL gedaan. Het ging daarbij om een aankoop bij een vestiging van New York Pizza.
Sinds 2017, door de invoer van het accepteren van C2C-betaling (Consument naar consument) zoals gebruikt bij Tikkie of in een betaalverzoek van de banken is het aantal iDEAL-betalingen aanzienlijk gestegen. In 2017 steeg het aantal iDEAL-betalingen met 33,8% tot 378 miljoen transacties. Vanaf 2018 wordt iDEAL ook steeds vaker ingezet buiten de onlinewereld, door bijvoorbeeld het gebruik van QR-codes op facturen.
Werking
De persoon die een product koopt via internet plaatst een bestelling bij een webwinkelier. Bij het afrekenen geeft de klant aan dat hij met iDEAL wil betalen: de klant klikt op de iDEAL-betaalknop en selecteert zijn bank. Vervolgens wordt de klant doorgeleid naar de internetbankierafdeling van de bank, waar na inloggen de betaalopdracht klaarstaat. Hier autoriseert de klant de betaling op de voor hem gebruikelijke manier. Het bedrag wordt van de betaalrekening afgeschreven en de webwinkelier wordt geïnformeerd dat de bestelling is betaald (of betaald zal worden).
Deelnemende banken en webwinkeliers
Consumenten die internetbankieren bij ABN AMRO, ASN Bank, Rabobank, Revolut, SNS Bank, RegioBank, ING, Knab, bunq, Moneyou, Triodos Bank, Van Lanschot Bankiers en Handelsbanken kunnen met iDEAL betalen zonder zich daarvoor aan te hoeven melden. De transactie is voor consumenten kosteloos.
Online verkopers kunnen voor het accepteren van iDEAL terecht bij een acquirer ABN AMRO, ING, Rabobank, en Pay.nl. Daarnaast kan een contract worden afgesloten met een payment service provider (PSP), die als intermediair optreedt. Sinds 2010 worden collecterende PSP's door Currence gecertificeerd. Als gevolg van de Richtlijn betreffende betalingsdiensten in de interne markt staan collecterende PSP's die geen kredietinstelling zijn sinds 1 november 2009 als betaalinstelling onder toezicht van DNB binnen de Europese Economische Ruimte.
Voordelen
Hoewel sommige consumenten terughoudend zijn met betalen op internet, geeft iDEAL vertrouwen doordat in de vertrouwde internetbankieromgeving van de eigen bank wordt betaald. Dat de gegevens van de begunstigde en het bedrag al zijn ingevuld is gemakkelijk en voorkomt ook het risico van vergissingen, net als bij een acceptgiro maar zonder dat de verkoper een papieren acceptgiro hoeft te versturen. De transactie is naast het inloggen en autoriseren met een paar muisklikken uit te voeren. Daarnaast krijgt de begunstigde direct bericht als de betaling is voldaan, waardoor hij de bestelling meteen kan afhandelen.
Nadelen
IDEAL is niet te gebruiken als de leverancier of de klant niet is aangesloten bij een van de deelnemende banken. Dit beperkt in de praktijk het gebruik tot Nederlandse webwinkels en sommige grote internationale spelers met veel Nederlandse klanten, en beperkt het bereik van leveranciers die uitsluitend iDEAL gebruiken.
Daarnaast zijn de mogelijkheden tot reclamatie (ook wel storneren) via de financiële instelling voor de consument anders dan bij creditcards. Een iDEAL-betaling is net als een reguliere bankoverboeking niet zomaar terug te draaien, bijvoorbeeld als de winkelier niet levert. Bij creditcards kan dan een chargeback worden gedaan via de kaartuitgevende bank of creditcardmaatschappij. Bij iDEAL zal het initiatief voor terugboeking bij de winkelier liggen.
Hoewel een iDEAL-betaling voor de klant feitelijk niet anders is dan een reguliere bankoverschrijving kost ze de webshop toch extra geld. Een iDEAL-betaling wordt getarifeerd met 25 tot 70 eurocent per transactie (zie onder) ten opzichte van enkele eurocenten voor een bankoverschrijving. Bovendien worden de betalingen eerst op een tussenrekening van de bank gestort. Het kan enkele dagen tot een week duren voordat de betaling daadwerkelijk op de rekening van de webshop is bijgeschreven. Op die wijze kan de bank rente-inkomsten uit het transactiebedrag halen.
Het komt incidenteel voor dat het niet mogelijk is om met iDEAL te betalen. Zo was het op 5 april 2013 niet mogelijk om met iDEAL te betalen. Dit kwam doordat het systeem onder een DDoS-aanval lag.
Een ander nadeel is dat betalingen vanuit het buitenland onmogelijk zijn.
Kosten
Een iDEAL-betaling wordt net als alle andere betalingen met internetbankieren behandeld. Aangezien het (bijna) niet meer voorkomt dat banken valuteringsdagen hanteren voor overboekingen naar een andere bank, biedt dit systeem hierop weinig voordeel.
Sinds de invoering van de Richtlijn betalingsdiensten (PSD2) is het niet meer toegestaan om transactiekosten voor een iDEAL-betaling in rekening te brengen die hoger zijn dan de kosten die de ondernemer betaalt aan het bedrijf dat de transactie uitvoert. Voor een ondernemer is het gebruik van iDEAL niet kosteloos. De transactiekosten die een bank of aanbieder in rekening brengt variëren tussen ongeveer 25 tot 70 eurocent per transactie voor kleinere webwinkels (2018).
Externe links
Officiële website
Richtlijn betreffende betalingsdiensten in de interne markt (gearchiveerd)
Licentie- en certificaathouders van iDEAL
Internetdienst
Betalingssysteem
|
Werking
De persoon die een product koopt via internet plaatst een bestelling bij een webwinkelier. Bij het afrekenen geeft de klant aan dat hij met iDEAL wil betalen: de klant klikt op de iDEAL-betaalknop en selecteert zijn bank. Vervolgens wordt de klant doorgeleid naar de internetbankierafdeling van de bank, waar na inloggen de betaalopdracht klaarstaat. Hier autoriseert de klant de betaling op de voor hem gebruikelijke manier. Het bedrag wordt van de betaalrekening afgeschreven en de webwinkelier wordt geïnformeerd dat de bestelling is betaald (of betaald zal worden).
| 2 |
bestelling, orderbevestiging, transactiebewijs
|
9,504 |
DateTime
|
178305
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Unix%20Epoch
|
Unix Epoch
|
Huidige Unix-tijd ()
De Unix Epoch is de datum en tijd die correspondeert met de waarde 0 van de klok en de timestamp van Unix.
Op de meeste Unix-systemen is de epoch gelijk aan 00:00:00 GMT op 1 januari 1970. De meeste Unix-systemen gebruiken 1 'tick' per seconde. De Unix-tijd is dan het gehele aantal seconden na de Unix Epoch. Dit aantal wordt bijgehouden in een signed 32-bit integer. Dit zorgt ervoor dat vanaf 19 januari 2038 om 03:14:08 UTC deze teller niet meer bruikbaar zal zijn in de huidige vorm. Zie hiervoor het artikel "Softwareprobleem jaar 2038".
Andere besturingssystemen kennen ook epochs:
VMS: middernacht op 17 november 1858
Mac OS: middernacht op 1 januari 1904
Windows: middernacht op 30 december 1899
Zie ook
ISO 8601
Unix
Kalender
Tijd
|
Zie ook
ISO 8601
| 1 |
datumtijd, tijdstempel, ISO 8601
|
8,348 |
GeoCircle
|
512944
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vari%C3%ABteit%20%28wiskunde%29
|
Variëteit (wiskunde)
|
In de differentiaalmeetkunde en differentiaaltopologie, deelgebieden van de wiskunde, is een variëteit een topologische ruimte die lokaal, dat wil zeggen in een voldoend klein deel, op de euclidische ruimte, de ruimte die niet is gekromd, van een specifieke dimensie lijkt. Een lijn, maar ook een cirkel zijn dus eendimensionale variëteiten, een achtvormige figuur zoals de lemniscaat van Bernoulli niet, want in het dubbelpunt, het punt waar de doorgaande lijn zichzelf snijdt, is er, hoe groot de schaal ook wordt gekozen, hoezeer men ook op dit punt inzoomt, geen overeenkomst met een eendimensionale euclidische ruimte. Een vlak en een boloppervlak zijn tweedimensionale variëteiten. Kijken we op aarde om ons heen, dan lijkt de aarde vlak en zullen we niet direct opmerken dat de aarde bol is. Er bestaan ook in alle hogere dimensies variëteiten, zoals de 3- en de 4-variëteit. Ieder punt van een variëteit heeft een omgeving die homeomorf is met een open deelverzameling van de ruimte .
Een variëteit beschrijft op een aantal verschillende manieren de gekromde ruimte. Alle definities delen het volgende idee:
Een variëteit is een topologische ruimte die in voldoende kleine omgevingen van elk punt lijkt op de euclidische ruimte, maar die globaal een andere structuur kan hebben.
Hoewel variëteiten in de buurt van ieder punt in ieder geval lokaal op euclidische ruimten lijken, kan de globale structuur van een variëteit ingewikkelder zijn. Elk punt op het tweedimensionale boloppervlak wordt bijvoorbeeld omgeven door een cirkelvormig gebied, dat kan worden afgeplat tot een cirkelvormig gebied van het vlak, zoals in een geografische kaart. De structuur van het boloppervlak in zijn geheel, komt niet met die van een vlak overeen: in de taal van de topologie zijn zij niet homeomorf. De structuur van een variëteit is gecodeerd door een verzameling van kaarten die samen een atlas vormen, zoals een geografische atlas die uit kaarten van het oppervlak van de aarde bestaat. Het bol oppervlak is een tweedimensionale variëteit, omdat het oppervlak door een verzameling van tweedimensionale kaarten kan worden weergegeven.
Het "lokaal lijken op" kan verder gepreciseerd worden door bijectieve topologische afbeeldingen, dat worden kaarten genoemd, waarvan de samenstelling op de overlappingsgebieden van hun domeinen tot een bepaalde klasse moet behoren. Men spreekt naar gelang de gekozen klasse van een topologische variëteit, of homeomorfisme, van een differentieerbare of gladde variëteit, of diffeomorfismen, of van een complexe variëteit, of complex differentieerbaar homeomorfisme. Sommige definities vereisen nog aanvullende structuur, bijvoorbeeld een riemann-variëteit is een gladde variëteit met een positief definiete kwadratische vorm.
Variëteiten staan centraal in veel delen van de meetkunde en de moderne wiskundige natuurkunde, omdat het met variëteiten mogelijk is gecompliceerde structuren uit te drukken en te begrijpen in termen van de relatief goed begrepen eigenschappen van eenvoudigere ruimten. Een variëteit is bijvoorbeeld typisch uitgerust met een differentieerbare structuur die het toelaat om te differentiëren en te integreren en een riemann-metriek, die waarmee afstanden en hoeken mee kunnen worden bepaald. Symplectische variëteiten fungeren binnen de klassieke mechanica als faseruimten in het hamiltonformalisme, terwijl vierdimensionale lorentz-variëteiten de ruimtetijd in de algemene relativiteitstheorie modelleren.
Het Engelse manifold, menigvuldigheid, wordt ook in Nederlandse teksten vaak als synoniem van variëteit gebruikt. Het Engels voor algebraïsche variëteit is algebraic variety.
Geschiedenis
De studie van variëteiten combineert tal van belangrijke deelgebieden van de wiskunde: het veralgemeent concepten zoals krommen en oppervlakken alsmede ideeën uit de lineaire algebra en de topologie.
Voorbeelden
Een oppervlak is een tweedimensionale variëteit, wat betekent dat de variëteit lokaal rond elk punt op het euclidische vlak lijkt. Het oppervlak van de wereldbol kan bijvoorbeeld worden beschreven door een verzameling kaarten, die samen een atlas van de wereld vormen. Hoewel geen van de afzonderlijke kaarten voldoende is om het gehele oppervlak van de wereld te bedekken, staat iedere plaats op de wereld op temminste één kaart.
Cirkel
De cirkel is een eenvoudig, niet-triviaal voorbeeld van een topologische variëteit. Topologie zegt niets over kromming, dus wordt een klein stukje van een cirkel op precies dezelfde manier behandeld als een klein stukje van een lijn. Beschouw bijvoorbeeld de bovenste helft van de eenheidscirkel, beschreven door de vergelijking in het cartesisch coördinatenstelsel met , in figuur 1 aangegeven door de gele boog. Elk punt van deze halve cirkel wordt uniek beschreven door zijn . De projectie op de -as is een continue en inverteerbare, afbeelding van de open bovenste halve cirkel op het interval .
Zo'n functie wordt samen met het open gebied een kaart genoemd. Op gelijke wijze bestaan er kaarten voor de andere delen van de cirkel, die met blauw, rood en groen zijn aangegeven. Deze onderdelen bedekken samen de gehele cirkel en de vier kaarten vormen samen een atlas voor de cirkel.
De bovenste- en rechterkaart overlappen, hun doorsnede ligt in het kwart van de cirkel waar zowel de - als de positief zijn. De twee kaarten en beelden elk dit deel af op het interval .
Het is dus mogelijk de inverse van de bovenste kaart te gebruiken om vanuit een punt in de cirkel te bereiken en dan via de rechterkaart terug te gaan naar het interval. De functie die dit beschrijft heet transitie-afbeelding:
De bovengenoemde kaarten vormen niet de enige atlas. Een kaart hoeft niet per se een projectie te zijn en het aantal kaarten is een kwestie van keuze. Zo zijn er ook de kaarten:
en
Daarin is de helling van de lijn door het draaipunt en het punt op de cirkel. wordt op dezelfde manier ten opzichte van het draaipunt bepaald.
Deze twee kaarten vormen ook een atlas met een transitieafbeelding
Er is een punt waarin beide kaarten niet zijn gedefinieerd, namelijk hun draaipunt, zodat elke kaart alleen onvoldoende is om de hele cirkel te dekken. Het kan worden bewezen dat het niet mogelijk is de hele cirkel met een enkele kaart te beschrijven.
Boloppervlak
Het boloppervlak is een voorbeeld van een oppervlak. De eenheidsbol, beschreven door de vergelijking:
kan overdekt worden door een atlas met zes kaarten voor de halve sferen en , die elk op een open cirkelschijf geprojecteerd kunnen worden. Bijvoorbeeld kan de halve sfeer geprojecteerd worden op de schijf in het -vlak.
Net als bij de cirkel is het mogelijk de gehele sfeer op één punt na af te beelden op één kaart. In principe is dus een atlas met twee kaarten voldoende. Dit voorbeeld is historisch van belang, aangezien het aanleiding gaf tot de gebruikte terminologie. Het was namelijk duidelijk geworden dat de Aarde niet op één enkele kaart voorgesteld zou kunnen worden, zodat een atlas van kaarten nodig is.
Kaart
De beschrijving van een variëteit gaat door middel van kaarten die gezamenlijk een atlas vormen waarmee de hele variëteit overdekt is. Een kaart brengt als het ware een deel van de variëteit in beeld door een zodanige correspondentie tussen dat deel en een euclidische ruimte dat de structuur behouden blijft.
In een topologische ruimte is een kaart een tweetal waarin een open deelverzameling van is, en een homeomorfisme van op zijn beeld in de euclidische ruimte . Het homeomorfisme wordt soms ook zelf als kaart aangeduid. Omdat aan een punt van de variëteit een rijtje in de toevoegt, wordt ook coördinatisering genoemd.
Transitieafbeeldingen
Kaarten kunnen elkaar overlappen zodat een punt van een variëteit in meerdere kaarten wordt weergegeven. Als twee kaarten elkaar overlappen, geven van beide kaarten bepaalde gedeelten hetzelfde gebied van de variëteit weer, net zoals een kaart van Europa en een kaart van Azië beide Moskou kunnen bevatten. Tussen twee elkaar overlappende kaarten kan een overgangsfunctie worden gedefinieerd, de transitieafbeelding, die van het overlappende deel het verband tussen beide kaarten beschrijft. Van een open bal in gaat de transitieafbeelding via de inverse van de ene kaart naar de variëteit en vervolgens via de andere kaart terug naar een andere (of misschien dezelfde) open bal in . De transitieafbeelding, zoals de afbeelding in het bovenstaande voorbeeld van de cirkel, wordt ook coördinatentransformatie genoemd.
De transitieafbeeldingen tussen twee kaarten en zijn de functies
en
Compatibele kaarten
Om ervoor te zorgen dat een bepaalde structuur door de verschillende kaarten goed beschreven wordt, zoekt men compatibele, vergelijkbare kaarten bij elkaar.
Twee kaarten en in een topologische variëteit heten als de twee transitieafbeeldingen tussen de kaarten beide van dezelfde differentieerbaarheidsklasse zijn.
Atlas
De beschrijving van de meeste variëteiten vereist meer dan één kaart. Een specifieke verzameling kaarten die een variëteit met de gewenste structuur beschijven, heet een atlas. Het gaat dan om kaarten die met elkaar compatibel zijn. Een atlas is niet uniek, omdat elke variëteit op meer dan één manier overdekt kan worden met behulp van verschillende combinaties van kaarten.
Een -atlas op een topologische ruimte is een familie paarsgewijze -compatibele kaarten waarvan de open verzamelingen de ruimte overdekken:
Compatibele atlassen
Speciale gevallen van variëteiten stellen aanvullende eisen aan de transitieafbeeldingen van de atlassen. Zo zijn er gladde atlassen, waarvan de transitieafbeeldingen gladde functies, dus , zijn. Soms wordt minder geëist: van een zijn de transitieafbeeldingen van de klasse , dus keer continu differentieerbaar. Een heeft transitieafbeeldingen waarvan slechts geëist wordt dat ze continu zijn. Twee atlassen van dezelfde klasse heten compatibel als hun vereniging weer een atlas van dezelfde klasse is. Dit houdt in dat de transitieafbeeldingen tussen een kaart uit de ene atlas en een kaart uit de andere ook van de klasse van de atlassen zijn. Of anders gezegd, dat de kaarten in de ene atlas compatibel zijn met elke kaart in de andere.
Topologische variëteit
Formele definitie
Zij een positief natuurlijk getal. Een topologische variëteit van dimensie is een topologische ruimte die voldoet aan het scheidingsaxioma (Hausdorff) en aan het aftelbaarheidsaxioma , en waarin elk punt een omgeving heeft die homeomorf is met de euclidische ruimte
Topologische variëteiten worden bestudeerd in de tak van de wiskunde die algebraïsche topologie heet.
Voorbeelden
Elke open deelverzameling van is op triviale wijze een topologische variëteit, want rond elk punt ligt een open bol binnen en open bollen zijn homeomorf (zelfs diffeomorf) met .
Een eenvoudige, maar niet triviale variëteit is de -sfeer, dit is de rand van de bol met middelpunt 0 en straal 1:
In elk punt bestaat er een uniek raakhypervlak. Dit raakhypervlak is isometrisch (en dus zeker homeomorf en diffeomorf) met . De centrale projectie vanuit het tegenoverliggende punt op is een homeomorfisme (diffeomorfisme) tussen en .
Gladde variëteit
Formele definitie
Een gladde, differentieerbare variëteit of -variëteit is een topologische variëteit met een differentieerbare dat wil zeggen -atlas , waarvan dus de transitieafbeeldingen willekeurig vaak differentieerbaar zijn. Gladde variëteiten zijn het studieobject van de differentiaaltopologie.
Bovenstaande voorbeelden van topologische variëteiten kunnen zonder problemen worden geïnterpreteerd als gladde variëteiten. Iedere gladde variëteit beschikt over de belangrijke bijkomende structuur van een raakruimte in ieder punt en de bijhorende rakende bundel.
Exotische variëteiten
De topologische structuur van een gladde variëteit legt de differentieerbare structuur niet op unieke wijze vast. Er bestaan gladde variëteiten die niet diffeomorf zijn met elkaar, maar waarvan de onderliggende topologische variëteiten wel homeomorf zijn. Dit is onder meer het geval met de topologische variëteit . Men spreekt van exotische differentiaalstructuren op om ze te onderscheiden van de triviale gladde structuur uit het voorbeeld hierboven.
Iets soortgelijks doet zich voor in de , de zevendimensionale sfeer.
Gladde afbeelding, diffeomorfisme
Een continue afbeelding tussen twee gladde variëteiten van dimensie resp. heet glad als haar samenstelling met willekeurige kaarten (of hun inverse) op en , een onbeperkt differentieerbare afbeelding oplevert.
Een diffeomorfisme is een bijectie tussen gladde variëteiten die in beide richtingen een gladde afbeelding is. Dat deze laatste eis niet overbodig is, toont de afbeelding
Deze is een onbeperkt differentieerbaar homeomorfisme van de reële getallen naar zichzelf, maar de inverse is niet differentieerbaar in 0.
Doorsnede van gladde variëteiten
De doorsnede van twee deelvariëteiten van een gladde variëteit is in het algemeen geen variëteit; dit is echter wel gegarandeerd als de twee deelvariëteiten elkaar dwars snijden.
Riemann-variëteit
Een riemann-variëteit bestaat uit een gladde variëteit met een positief definiete kwadratische vorm in elke raakruimte (en zodanig dat de coëfficiënten van de kwadratische vorm in elk coördinatenstelsel onbeperkt differentieerbaar zijn).
De kwadratische vorm geeft betekenis aan het begrip "lengte" voor vectoren in de raakruimte, en (door integratie) voor krommen in de variëteit zelf.
Riemann-variëteiten zijn het studieobject van de moderne differentiaalmeetkunde.
Symplectische variëteit
Een symplectische variëteit bestaat uit een gladde variëteit met een niet-ontaarde, antisymmetrische, gesloten bilineaire vorm. Symplectische variëteiten worden gebruikt om de faseruimte te modelleren in de hamiltoniaanse mechanica.
Symplectische variëteiten zijn het studieobject van de symplectische meetkunde.
Algebraïsche variëteit
Een algebraïsche variëteit beantwoordt aan de filosofie uit de inleiding, op voorwaarde dat we de euclidische ruimte vervangen door , het cartesisch product van een algebraïsch gesloten lichaam (in België: veld) met zichzelf. De kaarten (afbeeldingen) moeten algebraïsch zijn, dat wil zeggen dat de coördinatentransformaties kunnen uitgedrukt worden als algebraïsche functies.
De algebraïsche meetkunde bestudeert algebraïsche variëteiten en aanverwante objecten.
Riemann-oppervlak
Een riemann-oppervlak (niet te verwarren met een riemann-variëteit) is een tweedimensionale gladde variëteit waarvan de coördinatentransformaties kunnen worden opgevat als analytische functies (door de twee reële coördinaten te identificeren met de complexe getallen 1 en ).
Complexe variëteit
Een complexe variëteit is een variëteit die lokaal op de complexe getallen in een of meer dimensies lijkt. Men spreekt van een analytische complexe variëteit als de coördinatentransformaties analytische functies zijn. Eendimensionale analytische complexe variëteiten heten riemann-oppervlakken.
Differentiaalmeetkunde
Differentiaaltopologie
Meetkundige topologie
Wiskundige analyse
|
Hoewel variëteiten in de buurt van ieder punt in ieder geval lokaal op euclidische ruimten lijken, kan de globale structuur van een variëteit ingewikkelder zijn. Elk punt op het tweedimensionale boloppervlak wordt bijvoorbeeld omgeven door een cirkelvormig gebied, dat kan worden afgeplat tot een cirkelvormig gebied van het vlak, zoals in een geografische kaart. De structuur van het boloppervlak in zijn geheel, komt niet met die van een vlak overeen: in de taal van de topologie zijn zij niet homeomorf. De structuur van een variëteit is gecodeerd door een verzameling van kaarten die samen een atlas vormen, zoals een geografische atlas die uit kaarten van het oppervlak van de aarde bestaat. Het bol oppervlak is een tweedimensionale variëteit, omdat het oppervlak door een verzameling van tweedimensionale kaarten kan worden weergegeven.
| 2 |
cirkelvormig gebied, straalzone, middelpuntcirkel
|
8,136 |
ArriveAction
|
3721969
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Drie%20meisjes%20en%20een%20vakantiekamp
|
Drie meisjes en een vakantiekamp
|
Drie meisjes en een vakantiekamp (1955) is het derde en laatste deel uit de Wanda Moens-serie meisjesboeken rond de drie meisjes Wanda Moens (21), Thea Mondriaan (20) en Pop Pluvier (19), gepubliceerd onder de naam Sylvia Sillevis, een pseudoniem van Willem van den Hout die het bekendst werd als Willy van der Heide, auteur van de Bob Evers-serie. Het avontuur speelt zich af in augustus 1955 op het vakantiekamp Holiday Haven aan de Engelse Noordzeekust nabij Easton.
Personages
Wanda Moens, assistente van de manager
Thea Mondriaan, assistente van Wanda
Pop Pluvier, assistente van de sportinstructeur
Mataxas, manager van het vakantiekamp Holiday Haven aan de Engelse Noordzeekust
Edmond 'Bully' Roderick Ferber, de dikke receptionist
inspecteur Griffith van Scotland Yard, in een hotel verblijvend onder de naam John Warwick
mevrouw Meredith, een gast die in het kamp is om materiaal te verzamelen voor het standaardwerk over hofmakingsgedrag dat zij aan het schrijven is
Cynthia Ferber, roodharige zuster van Bully
Oberon, de directeur-eigenaar van alle Butlin Holiday Havens
Olaf, voetbalgekke sportinstructeur
Patsy Joyce Reilly, roodharige Ierse met een verdachte afspraak
Bronnen
In hoofdstuk 3 pakt Wanda achterstallige correspondentie aan. Van der Heide deed hetzelfde in het TORO-hotel bij het Vondelpark. In het slothoofdstuk zet mevrouw Meredith een speurtocht uit waarbij een aanwijzing in een Coke-flesje zit dat in een vijver moet drijven. Cokeflesjes drijven echter niet, zo ondervond de auteur zelf.
Inhoud
Het boek telt twaalf hoofdstukken, waarvan er een foutief genummerd is zodat er twee hoofdstukken acht zijn en het lijkt alsof er slechts elf hoofdstukken zijn. In het inhoudsoverzicht hieronder is die fout niet overgenomen.
Hoofdstuk 1. Aankomst van de drie meisjes plus Dumdum. Het vakantiepark is aan drie zijden door heuvels omgeven, de vierde ligt aan de Noordzee inclusief strand. De verblijven bestaan uit een collectie houten gebouwen, tenten, zomerhuisjes, en een sportterrein.
Hoofdstuk 2. Verdeling van de taken. Pop wordt sportlerares en heeft in collega Olaf een man die zich alleen voor voetbal interesseert. De drie hebben slaapkamers in een rond gebouw waar ook de rest van de staf verblijft en waarvan de bovenste verdieping het kantoor is.
Hoofdstuk 3. Gemiddeld verblijven er 500 vakantiegangers tegelijk in Holiday Haven. Wanda pakt als eerste de achterstallige correspondentie aan, te beginnen bij de meest recente en zo naar achteren werkend. De afspraak is dat van de correspondentie doorslagen naar het Londense hoofdkantoor worden gestuurd, zodat men daar weet hoeveel plaatsen er nog vrij zijn. Maar dat is een rommeltje geworden en Wanda heeft er een hele klus aan dit op orde te krijgen. Het complex heeft verschillende verblijfstypen en prijsklassen, in een los huisje, een tent of in een appartementencomplex. Wanda gaat naar de receptie om te kijken of daar een en ander wordt bijgehouden.
Hoofdstuk 4. Buiten wordt Wanda aangesproken door een hoekig gebouwde dame met een parasol. Deze mevrouw Meredith is bezig een standaardwerk over hofmaking te schrijven en wil van Wanda weten of die al eens een huwelijksaanzoek heeft mogen ontvangen. Bij de receptie aangekomen treft Wanda Pop aan, die niets te doen heeft daar er geen animo om te sporten is. Bully, de receptionist, meent dat daar wel verandering in zal komen als er slechter weer komt en de vakantiegangers zich niet meer zelf kunnen vermaken. Ten behoeve van de distributie van de post heeft Bully wel een registratie waar elke gast verblijft, maar niet zoals de receptie van een hotel van vacante plaatsen. Wanda gaat dan maar zelf een overzicht maken van het ganse complex: 1) de losse bungalows, 2) het herenverblijf "Romeo" en 3) het damesverblijf "Julia"; ze stuurt Thea naar alle gebouwen om precies in kaart te brengen wat er leeg staat. Dan gaat Wanda zwemmen, na acht dagen van 16-urige werkdagen.
Hoofdstuk 5. Manager Mataxas is vaak niet op het kantoor, zodat Wanda steeds het aanspreekpunt is. Dat is ook het geval wanneer na het avondeten een bezoeker arriveert: inspecteur Griffith van Scotland Yard stelt een onderzoek in naar een juwelendiefstal uit het Claridge Hotel. De dief, een kelner van het hotel, is doorgeslagen en bekend. Hij weet slechts dat zijn opdrachtgevers een afspraak op het vakantiekamp hadden en dat daar een roodharige vrouw wacht op haar contactpersoon, waarbij een afgescheurd deksel van een Cadbury-chocoladedoos ter identificatie dient. De contactpersoon moet de erbij passende andere helft tonen. Mataxas is bij terugkomst razend dat Wanda op eigen initiatief een registratie is gaan aanleggen. Precies wanneer hij haar de mantel uitveegt, komt Thea binnen met het voltooide register. Daarop ontslaat Mataxas beiden.
Hoofdstuk 6. Thea en Wanda verwerken het ontslag en Thea gaat pop zoeken. Onderwijl arriveert een telegram van Lauderdale, die Thea uitnodigt voor een autorit. Plotseling komt Mataxas onder nederige excuses het ontslag weer intrekken. Op het strand is tot elven een kampvuur, maar ook daar is Pop niet te vinden. Terwijl Thea met Lauderdale op stap gaat, gaat Wanda weer aan het werk.
Hoofdstuk 7. Die nacht brandt het receptiegebouw af. Wanda gaat kijken, beseft dat haar uitzicht vanuit kantoor beter is en keert dan terug, net op tijd om Bully te zien vluchten die haar bagage aan het doorzoeken was en kennelijk iemand op de uitkijk had. In het donker ziet Wanda een vrouw met rossig haar een sigaret opsteken. Tot hilariteit van de gasten blijkt de brandslang vol lekken te zitten. Hoewel het gebouwtje geheel afbrandt, levert dit in de windstille nacht geen gevaar op. Intussen volgt Wanda de roodharige, die met een man bekvecht. Daaruit maakt Wanda op dat zij Cynthia heet en haar kansloze aanbidder Olaf, de sportinstructeur moet zijn. Cynthia pakt een mantel uit haar huisje en vertrekt weer, waarna Wanda het huisje doorzoekt. Ze schrikt op als Bully een pakje komt afgeven, maar in de nacht en door haar fluisterstem houdt hij Wanda voor Cynthia zelf. Wanda gaat ermee naar een leegstaand huisje en constateert dat het om een kaartenbak, de gastenregistratie van de receptie gaat. Ze zet het zo lang in een keukenkastje en gaat terug.
Hoofdstuk 8. Om vier uur die nacht zitten de drie bij elkaar. Pop blijkt de ganse dag op een heuvel te hebben gezeten om een vragenformulier te ontwerpen waarmee de gasten naar gewenste activiteiten kan worden gevraagd.
Hoofdstuk 9. Rond negen uur de volgende ochtend belt Oberon zelf dat hij in de middag langskomt in verband met de brand. Mataxas instrueert Wanda om om half één te gaan lunchen. Bij de receptie werkt een pukkelige jongen die Wanda meevraagt naar de film... over een meisje dat in het geheim voor Scotland Yard werkt! Wanneer Oberon aangekomen is, komt de postbode een telegram voor ene Kennedy bezorgen. Die blijkt echter niet in het systeem te staan, volgens Mataxas is hij of alweer vertrokken of moet nog aankomen. Maar dan komt Bully binnen en die zegt Kennedy wel te kennen. Oberon beseft nu dat niet alle verblijvende gasten bij zijn Londense kantoor zijn aangemeld. Mataxas probert zich er nog uit te kletsen en Wanda de schuld van de wanorde te geven, maar Oberon krijgt in de gaten dat Mataxas en Bully de betalingen van de niet-aangemelde bezoekers achterover drukken. De twee slaan Oberon neer en vluchten met de auto van Mataxas. Oberon benoemt Wanda als voorlopig kampleidster met Thea als haar assistente.
Hoofdstuk 10. Wanda stelt Griffith in diens hotel op de hoogte van de gebeurtenissen. Toen ze de bezette en onbezette plaatsen liet registreren, is meten een lijst van roodharige vrouwen gemaakt, die vijf personen telt. Met instemming van Griffith neemt Wanda Pop in vertrouwen en draagt haar op Cynthia te gaan halen, die nog altijd in het huisje verblijft. Deze is niet van haar stuk te brengen en houdt vol dat Bully, haar broer, haar verblijf zou hebben geregeld. Wanda deelt mee dat in elk geval niet voor haar betaald is, zodat ze dus dient te vertrekken. Ook controleert Wanda met een smoes over Bully's misdrijf haar bagage, maar in werkelijkheid om het halve Cadbury-deksel te vinden. Dat heeft Cynthia niet bij zich en daarmee ontstaat het vermoeden dat zij niet de gezochte roodharige juffrouw kan zijn. Cynthia vertrekt per taxi. The en mevrouw Meredith organiseren een 'wandelrally'.
Hoofdstuk 11. De volgende ochtend brengt de regen veel zeurende gasten bij de receptie. Een baldadig jongetje veroorzaakt dat Wanda de - roodharige - moeder berispt en deze meteen van de lijst verdachten kan schrappen. Pop schiet uiteindelijk in de roos: zij vraagt in de kapsalon van het vakantiecomplex na of er ook haar wordt geverfd en verneemt dat de roodharige mevrouw Patsy Joyce Reilly onlangs heur haren zwart heeft laten verven. Pop gaat Reilly vragen te jureren bij een danswedstrijd, wat deze toezegt. Diezelfde avond doorzoekt pop haar bungalow en vindt het halve Cadbury-deksel, die zij door een andere vervangt, betrokken uit de kampwinkel. Om kwart voor tien belt Wanda Griffith op.
Hoofdstuk 12. De volgende ochtend gaat de wandelrally van start en tegen tienen neemt Wanda een taxi naar Griffith. Die is niet erg ingenomen met het initiatief de halve deksel te verwisselen, omdat dit de zaak in de war kan sturen: óf de juwelen zullen niet worden afgegeven, óf de dieven krijgen argwaan. De wandeling ontaardt in en ramp, door het slechte weer, door baldadigheid en doordat een aanwijzing onvindbaar wordt omdat die in een Coke-flesje in een vijver moet drijven. Maar Cokeflesjes zijn daarvoor te zwaar en zinken dus. Wanneer Griffith met het halve bonbondeksel naar de bungalow van Reilly stapt, arriveert bij de receptie de echte afspraak van Reilly, die naar haar bungalow komt vragen. Aangezien de man niet weet hoe ze eruitziet, bedenkt pop snel een plan om Wanda zich voor Reilly te laten uitgeven. Om kwart voor een heeft Griffith de juwelen op zak en worden Reilly plus afspraak ingerekend. Pas om zeven uur 's avonds arriveren de wandelaars: de voorhoede liep expres de verkeerde kant op, met de hele troep erachteraan. Mevrouw Meredith is het zo zat dat ze vertrekt, maar wel biedt ze de drie meisjes een baan aan als eind september het park sluit. Dan moeten ze zich melden in haar suite in het Hyde Park Hotel.
Drukgeschiedenis
In 1955-1956 verscheen een voorpublicatie als feuilleton in het weekblad Margriet onder de titel De Drie meisjes rumoer.
De eerste druk werd in 1955 in een hardcoveruitgave gepubliceerd, met stofomslag en illustraties van Hans Borrebach, bij uitgeverij M. Stenvert & Zoon, Meppel-Apeldoorn.
Omstreeks 1980 verscheen een herdruk in een hardcoveruitgave op kleiner formaat bij uitgeverij Gradivus, 's-Gravenhage.
Wanda Moens-serie
Werk van Willem van den Hout
|
Hoofdstuk 1. Aankomst van de drie meisjes plus Dumdum. Het vakantiepark is aan drie zijden door heuvels omgeven, de vierde ligt aan de Noordzee inclusief strand. De verblijven bestaan uit een collectie houten gebouwen, tenten, zomerhuisjes, en een sportterrein.
Hoofdstuk 2. Verdeling van de taken. Pop wordt sportlerares en heeft in collega Olaf een man die zich alleen voor voetbal interesseert. De drie hebben slaapkamers in een rond gebouw waar ook de rest van de staf verblijft en waarvan de bovenste verdieping het kantoor is.
Hoofdstuk 3. Gemiddeld verblijven er 500 vakantiegangers tegelijk in Holiday Haven. Wanda pakt als eerste de achterstallige correspondentie aan, te beginnen bij de meest recente en zo naar achteren werkend. De afspraak is dat van de correspondentie doorslagen naar het Londense hoofdkantoor worden gestuurd, zodat men daar weet hoeveel plaatsen er nog vrij zijn. Maar dat is een rommeltje geworden en Wanda heeft er een hele klus aan dit op orde te krijgen. Het complex heeft verschillende verblijfstypen en prijsklassen, in een los huisje, een tent of in een appartementencomplex. Wanda gaat naar de receptie om te kijken of daar een en ander wordt bijgehouden.
Hoofdstuk 4. Buiten wordt Wanda aangesproken door een hoekig gebouwde dame met een parasol. Deze mevrouw Meredith is bezig een standaardwerk over hofmaking te schrijven en wil van Wanda weten of die al eens een huwelijksaanzoek heeft mogen ontvangen. Bij de receptie aangekomen treft Wanda Pop aan, die niets te doen heeft daar er geen animo om te sporten is. Bully, de receptionist, meent dat daar wel verandering in zal komen als er slechter weer komt en de vakantiegangers zich niet meer zelf kunnen vermaken. Ten behoeve van de distributie van de post heeft Bully wel een registratie waar elke gast verblijft, maar niet zoals de receptie van een hotel van vacante plaatsen. Wanda gaat dan maar zelf een overzicht maken van het ganse complex: 1) de losse bungalows, 2) het herenverblijf "Romeo" en 3) het damesverblijf "Julia"; ze stuurt Thea naar alle gebouwen om precies in kaart te brengen wat er leeg staat. Dan gaat Wanda zwemmen, na acht dagen van 16-urige werkdagen.
Hoofdstuk 5. Manager Mataxas is vaak niet op het kantoor, zodat Wanda steeds het aanspreekpunt is. Dat is ook het geval wanneer na het avondeten een bezoeker arriveert: inspecteur Griffith van Scotland Yard stelt een onderzoek in naar een juwelendiefstal uit het Claridge Hotel. De dief, een kelner van het hotel, is doorgeslagen en bekend. Hij weet slechts dat zijn opdrachtgevers een afspraak op het vakantiekamp hadden en dat daar een roodharige vrouw wacht op haar contactpersoon, waarbij een afgescheurd deksel van een Cadbury-chocoladedoos ter identificatie dient. De contactpersoon moet de erbij passende andere helft tonen. Mataxas is bij terugkomst razend dat Wanda op eigen initiatief een registratie is gaan aanleggen. Precies wanneer hij haar de mantel uitveegt, komt Thea binnen met het voltooide register. Daarop ontslaat Mataxas beiden.
Hoofdstuk 6. Thea en Wanda verwerken het ontslag en Thea gaat pop zoeken. Onderwijl arriveert een telegram van Lauderdale, die Thea uitnodigt voor een autorit. Plotseling komt Mataxas onder nederige excuses het ontslag weer intrekken. Op het strand is tot elven een kampvuur, maar ook daar is Pop niet te vinden. Terwijl Thea met Lauderdale op stap gaat, gaat Wanda weer aan het werk.
Hoofdstuk 7. Die nacht brandt het receptiegebouw af. Wanda gaat kijken, beseft dat haar uitzicht vanuit kantoor beter is en keert dan terug, net op tijd om Bully te zien vluchten die haar bagage aan het doorzoeken was en kennelijk iemand op de uitkijk had. In het donker ziet Wanda een vrouw met rossig haar een sigaret opsteken. Tot hilariteit van de gasten blijkt de brandslang vol lekken te zitten. Hoewel het gebouwtje geheel afbrandt, levert dit in de windstille nacht geen gevaar op. Intussen volgt Wanda de roodharige, die met een man bekvecht. Daaruit maakt Wanda op dat zij Cynthia heet en haar kansloze aanbidder Olaf, de sportinstructeur moet zijn. Cynthia pakt een mantel uit haar huisje en vertrekt weer, waarna Wanda het huisje doorzoekt. Ze schrikt op als Bully een pakje komt afgeven, maar in de nacht en door haar fluisterstem houdt hij Wanda voor Cynthia zelf. Wanda gaat ermee naar een leegstaand huisje en constateert dat het om een kaartenbak, de gastenregistratie van de receptie gaat. Ze zet het zo lang in een keukenkastje en gaat terug.
Hoofdstuk 8. Om vier uur die nacht zitten de drie bij elkaar. Pop blijkt de ganse dag op een heuvel te hebben gezeten om een vragenformulier te ontwerpen waarmee de gasten naar gewenste activiteiten kan worden gevraagd.
Hoofdstuk 9. Rond negen uur de volgende ochtend belt Oberon zelf dat hij in de middag langskomt in verband met de brand. Mataxas instrueert Wanda om om half één te gaan lunchen. Bij de receptie werkt een pukkelige jongen die Wanda meevraagt naar de film... over een meisje dat in het geheim voor Scotland Yard werkt! Wanneer Oberon aangekomen is, komt de postbode een telegram voor ene Kennedy bezorgen. Die blijkt echter niet in het systeem te staan, volgens Mataxas is hij of alweer vertrokken of moet nog aankomen. Maar dan komt Bully binnen en die zegt Kennedy wel te kennen. Oberon beseft nu dat niet alle verblijvende gasten bij zijn Londense kantoor zijn aangemeld. Mataxas probert zich er nog uit te kletsen en Wanda de schuld van de wanorde te geven, maar Oberon krijgt in de gaten dat Mataxas en Bully de betalingen van de niet-aangemelde bezoekers achterover drukken. De twee slaan Oberon neer en vluchten met de auto van Mataxas. Oberon benoemt Wanda als voorlopig kampleidster met Thea als haar assistente.
Hoofdstuk 10. Wanda stelt Griffith in diens hotel op de hoogte van de gebeurtenissen. Toen ze de bezette en onbezette plaatsen liet registreren, is meten een lijst van roodharige vrouwen gemaakt, die vijf personen telt. Met instemming van Griffith neemt Wanda Pop in vertrouwen en draagt haar op Cynthia te gaan halen, die nog altijd in het huisje verblijft. Deze is niet van haar stuk te brengen en houdt vol dat Bully, haar broer, haar verblijf zou hebben geregeld. Wanda deelt mee dat in elk geval niet voor haar betaald is, zodat ze dus dient te vertrekken. Ook controleert Wanda met een smoes over Bully's misdrijf haar bagage, maar in werkelijkheid om het halve Cadbury-deksel te vinden. Dat heeft Cynthia niet bij zich en daarmee ontstaat het vermoeden dat zij niet de gezochte roodharige juffrouw kan zijn. Cynthia vertrekt per taxi. The en mevrouw Meredith organiseren een 'wandelrally'.
Hoofdstuk 11. De volgende ochtend brengt de regen veel zeurende gasten bij de receptie. Een baldadig jongetje veroorzaakt dat Wanda de - roodharige - moeder berispt en deze meteen van de lijst verdachten kan schrappen. Pop schiet uiteindelijk in de roos: zij vraagt in de kapsalon van het vakantiecomplex na of er ook haar wordt geverfd en verneemt dat de roodharige mevrouw Patsy Joyce Reilly onlangs heur haren zwart heeft laten verven. Pop gaat Reilly vragen te jureren bij een danswedstrijd, wat deze toezegt. Diezelfde avond doorzoekt pop haar bungalow en vindt het halve Cadbury-deksel, die zij door een andere vervangt, betrokken uit de kampwinkel. Om kwart voor tien belt Wanda Griffith op.
Hoofdstuk 12. De volgende ochtend gaat de wandelrally van start en tegen tienen neemt Wanda een taxi naar Griffith. Die is niet erg ingenomen met het initiatief de halve deksel te verwisselen, omdat dit de zaak in de war kan sturen: óf de juwelen zullen niet worden afgegeven, óf de dieven krijgen argwaan. De wandeling ontaardt in en ramp, door het slechte weer, door baldadigheid en doordat een aanwijzing onvindbaar wordt omdat die in een Coke-flesje in een vijver moet drijven. Maar Cokeflesjes zijn daarvoor te zwaar en zinken dus. Wanneer Griffith met het halve bonbondeksel naar de bungalow van Reilly stapt, arriveert bij de receptie de echte afspraak van Reilly, die naar haar bungalow komt vragen. Aangezien de man niet weet hoe ze eruitziet, bedenkt pop snel een plan om Wanda zich voor Reilly te laten uitgeven. Om kwart voor een heeft Griffith de juwelen op zak en worden Reilly plus afspraak ingerekend. Pas om zeven uur 's avonds arriveren de wandelaars: de voorhoede liep expres de verkeerde kant op, met de hele troep erachteraan. Mevrouw Meredith is het zo zat dat ze vertrekt, maar wel biedt ze de drie meisjes een baan aan als eind september het park sluit. Dan moeten ze zich melden in haar suite in het Hyde Park Hotel.
| 2 |
aankomst, arriveren, bestemming
|
12,569 |
MobilePhoneStore
|
383301
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/DTMF
|
DTMF
|
DTMF (dual-tone multi-frequency) is een systeem dat wordt gebruikt in de telefonie om opdrachten te versturen (voornamelijk het te vormen telefoonnummer) binnen de frequentiebandbreedte van spraak. Het is de opvolger van pulskiezen en wordt soms ook toonkiezen of toondrukkiezen (TDK) genoemd.
Opbouw
DTMF werd ontwikkeld in 1963 door Bell Labs omdat het tot dan toe gebruikte pulskiezen erg traag was (vooral voor de hoogste cijfers 7,8,9 en 0).
Eenvoudig gezegd wordt bij telefonie toonkiezen (het kiezen van nummers m.b.v. tonen) gerealiseerd met DTMF. Het is een vorm van FSK (frequency-shift keying), waarbij meerdere frequenties worden gebruikt.
DTMF is een “inband”systeem. Hiermee wordt bedoeld dat deze signaaldata in dezelfde frequentieband zit als de hoofddata, de spraakband. Terwijl men op de toetsen drukt, wordt het luistergedeelte van de telefoon even uitgeschakeld, zodat men zelf de toontjes nauwelijks hoort. Drukt men tijdens een gesprek op de knopjes, dan hoort de gesprekspartner ze wel.
Dual tone betekent dat er twee frequenties tegelijk worden uitgezonden. In totaal zijn er acht frequenties. Steeds wordt er een van de vier laagste en een van de vier hoogste tegelijk uitgezonden. Er zijn dus zestien verschillende combinaties in een matrix van vier bij vier.
De frequenties zijn zo gekozen dat er door menging van deze frequenties geen frequentie kan ontstaan die bij deze acht staat. Men koos voor een menging van twee tonen, zodat een decoder niet zou reageren op toevallige spraakinformatie.
De frequenties zijn:
Als men bijvoorbeeld de toets 7 indrukt, zal tegelijkertijd zowel een toon van 1209 als van 852 Hz gegenereerd worden.
Naast de cijfers 0 tot en met 9, om een nummer te kiezen, zijn er ook de signalen * (sterretje) en # (hekje). Het gebruik van deze tekens is afhankelijk van de PSTN-aanbieder.
De letters A, B, C en D worden nauwelijks gebruikt en zijn oorspronkelijk bedoeld om de prioriteit van het gesprek aan te geven. Weinig telefoontoestellen hebben toetsen voor deze vier codes, maar de chip in het telefoontoestel kan de tonen meestal wel genereren, zodat met enig knutselwerk een telefoontoestel kan worden uitgebreid met A, B, C en D. Deze vier letters moeten niet verward worden met de letters op een moderne (Amerikaanse) telefoon.
De DTMF-tonen kunnen worden gedecodeerd met een decoder-IC. In plaats van een decoder wordt ook vaak het “Goertzel Algoritme” gebruikt. Dit is een programma, dat met behulp van digitale signaalverwerking, DTMF-codes leest uit een gesampled signaal.
Moderne (mobiele) telefoons zijn tegenwoordig vaak uitgerust met een aparte functie om DTMF(-reeksen) te verzenden. Vaak werkt dat door het nummer in te toetsen, gevolgd door een P en de reeks. Als men dus het nummer 0611111111P1234 intoetst, zal het toestel eerst verbinding leggen met het nummer vóór de P (0611111111), waarna het de DTMF-reeks na de P (1234) uitzendt. Deze toepassing wordt vooral gebruikt voor besturing op afstand.
Andere toepassingen
DTMF-tonen worden ook vaak gebruikt voor besturing op afstand, bijvoorbeeld:
Selectie bij het bellen naar een bedrijf. Er wordt dan gebruikgemaakt van een IVR (Interactive voice response) systeem. Er wordt dan door een computer gevraagd wat de oproeper wenst (het 'keuzemenu') en de oproeper moet antwoorden door cijfers in te toetsen.
Bediening van een antwoordapparaat op afstand.
Wanneer namelijk een telefoonverbinding eenmaal tot stand is gekomen, luistert de telefooncentrale niet meer naar de DTMF-tonen. Men kan dus tijdens het gesprek onbeperkt op knopjes drukken zonder dat de telefoonverbinding verbroken wordt. Sommige kleine huiscentrales reageren er echter wel op, dus hierbij is voorzichtigheid geboden.
Geschiedenis
De omschakeling van pulskiezen (IDK, impuls druktoets kiezen) naar toonkiezen (TDK, toon druktoets kiezen) verliep ongeveer van 1975 tot 1995.
In deze periode -en daarna- waren de volgende typen telefoontoestellen in gebruik:
Een omschakelbaar toestel heeft een schakelaartje of wordt voor de duur van het gesprek omgeschakeld met een drukknop. Belt men met een bedrijf, dan gebruikt men eerst pulskiezen (als de telefooncentrale in de eigen woonplaats geen toonkiezen accepteert) en daarna schakelt men om naar toonkiezen om het menu van het bedrijf te bedienen (wat zelden met pulskiezen kan).
Er waren ook verschillende telefooncentrales:
Nederlandse telefoontoestellen
De meestgebruikte telefoontoestellen van de Nederlandse PTT waren leverbaar in een TDK- en een IDK-versie.
Het verschil tussen deze toestellen werd door PTT niet geadverteerd.
Kocht men in de telefoonwinkel (Primafoon) een toestel, dan zorgde de verkoper ervoor dat men het juiste toestel kreeg, afhankelijk van de telefooncentrale waarop de klant was aangesloten.
Verhuisde men naar een centrale die alleen met pulskiezen kon werken, dan werd het telefoontoestel zo nodig gratis omgeruild.
Bij verhuizing in omgekeerde richting behield men hetzelfde toestel.
De TDK-versie van de designtoestellen Unifoon en Diavox was herkenbaar aan de toetsen * en # (en aan de vermelding TDK op de onderkant).
Later werden er nog meer designtoestellen op de markt gebracht.
Deze toestellen waren niet altijd geschikt voor toonkiezen, maar wel altijd voor pulskiezen, zodat ze op elke centrale bruikbaar waren, maar niet altijd de mogelijkheid hadden externe diensten te bedienen.
Evenwel, deze toestellen werken niet op een moderne kabelaansluiting, hoewel hierbij vaak geadverteerd wordt dat men dezelfde toestellen kan blijven gebruiken.
Trivia
ISDN- en gsm-toestellen kiezen de nummers via een specifiek digitaal systeem, en dus niet via DTMF. Deze toestellen kunnen de DTMF-tonen echter wel genereren, wat nodig is als er, na het tot stand komen van de verbinding, gevraagd wordt met de drukknoppen een keuze te maken. Bovendien klinken de tonen zachtjes in de hoorn bij het kiezen van een nummer (dit is niet noodzakelijk, maar het klinkt vertrouwd voor de gebruiker).
De teksttelefoons gebruiken vaak een DTMF-techniek om teksten te ontvangen en te versturen.
Zie ook
Nummermelder
POTS
Telefonie
|
Nederlandse telefoontoestellen
De meestgebruikte telefoontoestellen van de Nederlandse PTT waren leverbaar in een TDK- en een IDK-versie.
Het verschil tussen deze toestellen werd door PTT niet geadverteerd.
Kocht men in de telefoonwinkel (Primafoon) een toestel, dan zorgde de verkoper ervoor dat men het juiste toestel kreeg, afhankelijk van de telefooncentrale waarop de klant was aangesloten.
Verhuisde men naar een centrale die alleen met pulskiezen kon werken, dan werd het telefoontoestel zo nodig gratis omgeruild.
Bij verhuizing in omgekeerde richting behield men hetzelfde toestel.
| 1 |
mobielwinkel, telefoonwinkel, smartphonewinkel
|
10,695 |
CheckOutAction
|
97007
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoofdrailnet
|
Hoofdrailnet
|
Het hoofdrailnet (HRN), vroeger ook wel aangeduid als het kernnet, is het spoornet waarop Nederlandse Spoorwegen (NS) tot 2025 behoudens uitzonderingen het alleenrecht heeft voor het rijden van reizigerstreinen. Het Besluit hoofdrailnet definieert het hoofdrailnet door middel van een schematische kaart.
Lijnen
Het hoofdrailnet omvat de trajecten waarop binnenlandse intercity's rijden en die tevens onderdeel zijn van langeafstandsverbindingen in het spoorboekje (tabellen A t/m H en vanaf 1 januari 2015 ook 119). Aanvullend behoren ertoe:
Lijnen die geen onderdeel zijn van een langeafstandsverbinding en waar bovendien geen intercity's rijden:
Baarn - Den Dolder
Maarn - Rhenen
Geldermalsen - Tiel
Haarlem - Zandvoort
Maastricht - Eijsden (voor NS uitgevoerd door NMBS)
Eén lijn die geen onderdeel is van een langeafstandsverbinding, maar waar wel intercity's rijden:
Woerden - Leiden
Per 1 december 2012 is de Hanzelijn aan het hoofdrailnet toegevoegd.
Per 1 januari 2015 is de HSL-lijn Schiphol - Breda toegevoegd aan het hoofdrailnet.
De indeling gaat uit van het fysieke spoornet en niet van treinsoorten. Er zijn dus geen trajecten waar alleen de intercity's tot het hoofdrailnet behoren en de stoptreinen niet.
De scheiding van het Nederlandse net van hoofdspoorwegen voor personenvervoer in een hoofdrailnet enerzijds en gedecentraliseerde treindiensten (vóór indeling in een regio: contractsectortreindienst) anderzijds is ontstaan na de verzelfstandiging van de NS toen het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, op basis van onderzoek door adviesbureau McKinsey en NS, 30 lijnen heeft aangemerkt als onrendabel. De andere, rendabele lijnen vormden het hoofdrailnet. Dit hoeft niet meer op te gaan.
Decentralisatie en centralisatie
De lijn Arnhem - Doetinchem hoorde aanvankelijk tot het hoofdrailnet, maar is later alsnog gedecentraliseerd. De spoorlijn Groningen - Leeuwarden was een contractsectorlijn, maar het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft de lijn in 2006 gedecentraliseerd omdat de provincies Groningen en Friesland alle regionale treindiensten gezamenlijk gingen aanbesteden. Al sinds 1999 wordt de treindienst op deze lijn door Arriva (tot december 2005 onder de naam NoordNed) uitgevoerd omdat NS anders in het noorden van het land een eilandbedrijf met dieseltractie zou hebben. Aanvankelijk was Groningen - Leeuwarden een hoofdrailnetlijn. Door het bovengenoemde eilandbedrijf was het van 1999 tot 2006 een contractsectorlijn.
Leiden - Woerden, Weesp - Lelystad, Utrecht - Rhenen, Utrecht - Baarn en Zaandam - Enkhuizen waren aanvankelijk contractsectorlijnen, maar zijn later toch aan het hoofdrailnet toegevoegd. In 2005 zijn Alkmaar - Den Helder, Alkmaar - Hoorn, Haarlem - Uitgeest en Haarlem - Zandvoort aan het hoofdrailnet toegevoegd. De lijn Zwolle - Wierden is per 14 december 2014 afgesplitst van het hoofdrailnet en overgedragen aan de provincie Overijssel.
Concessies
De concessie houdt het recht in om op het hoofdrailnet treindiensten te exploiteren. Dit recht is exclusief (andere vervoerders mogen hier geen treindiensten exploiteren) behoudens internationale treinen en kleine overlaps met andere spoorlijnen; een wat grotere overlap is van Amsterdam Centraal tot voorbij Schiphol, waar Intercity direct ook rijdt. De concessie houdt tevens de plicht in om voldoende treindiensten te leveren tegen niet te hoge prijzen. De intercity's naar Berlijn vallen onder de concessie (ze dragen bij aan het leveren van voldoende treindiensten op deze trajecten en er is geen toeslag verschuldigd). Op het traject Amsterdam Centraal - Schiphol moeten voldoende treindiensten geleverd worden, los van die van Intercity direct.
Concessie 2005-2015
Tot het jaar 2005 sloot de minister van Verkeer en Waterstaat elk jaar een tijdelijk contract af met NS (overgangscontract II). Per 1 januari 2005 is de vervoerconcessie HRN van kracht op basis van de nieuwe Concessiewet personenvervoer per trein, die artikel 69b (nu 67) toevoegt aan de Wet personenvervoer 2000. Dit artikel bepaalt dat de concessie voor het hoofdrailnet tot 1 januari 2015 aan de Nederlandse Spoorwegen verleend wordt.
Tot en met 2008 was de concessie gratis, sinds 2009 betaalt NS per jaar een geleidelijk oplopend bedrag aan het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Er komt een registratie- en monitoringssysteem dat onder andere vaststelt wie er in welke mate verantwoordelijk is voor vertragingen en andere verstoringen. Hierdoor krijgt het ministerie een nauwkeuriger beeld van de prestaties van ProRail en NS en wordt het ook mogelijk om beide bedrijven op die prestaties aan te sturen (outputsturing).
Op 5 oktober 2004 ging de Tweede Kamer niet akkoord met de voorgestelde HRN-concessie, omdat minister Karla Peijs te weinig van de NS zou vragen. Op 1 december 2004 werd bekend dat Peijs de eisen alsnog gaat aanscherpen op het gebied van zitplaatsgarantie, veiligheid en kortingsmogelijkheden voor ouderen. Ook wil de minister dat het vervoersaanbod buiten de Randstad op peil blijft. Toch ging de meerderheid van de Tweede Kamer op 16 december niet akkoord. Peijs kwam op 20 december 2004 de Tweede Kamer tegemoet door te stellen dat de NS de minimale punctualiteit van 89% al in 2007 dient te bereiken in plaats van 2008.
Op dinsdag 19 april 2005 ondertekende staatssecretaris Melanie Schultz van Haegen de concessie. Het vervoerscontract trad met terugwerkende kracht op 1 januari 2005 in werking.
Concessie 2015-2025
De minister van Infrastructuur en Milieu heeft de concessie voor het hoofdrailnet 2015-2025 onderhands gegund aan NS, met dien verstande dat de stoptreindiensten op vijf lijnen hier niet toe behoren, maar worden aanbesteed, zie onder. De concessie omvat ook het verrichten van bepaalde internationale treindiensten via Roosendaal en via de HSL-Zuid.
Voor het gebruik van de HSL-Zuid betalen de vervoerders samen een gebruiksvergoeding (reguliere gebruiksvergoeding plus HSL-heffing) van € 62,2 miljoen in 2015, dat naar rato van verbruik verdeeld wordt over de vervoerders. Formeel is NS de enige vervoerder (namelijk ook optredend voor Thalys), dus NS betaalt het hele bedrag, maar verrekent met Thalys het Thalysdeel. Voor de rest van het spoor (behalve voor treinen die van de HSL gebruikmaken, op de aansluitende trajecten naar Amsterdam Centraal en Breda) betaalt NS € 80 miljoen per jaar, plus de reguliere gebruiksvergoeding,
De minister stelde eerder dat als er eventueel meerdere vervoerders op dezelfde spoorlijn actief worden, reizigers niet geconfronteerd mogen worden met een frequentie-effect, omdat ze bijvoorbeeld vanwege verschillende abonnementen niet meer iedere trein kunnen pakken die zich aandient.
De voorwaarden voor de concessie zijn onder andere:
Minimaal twee stoptreinen, ook buiten de spits op de volgende trajecten:
Breda - Lage Zwaluwe
Roosendaal - Lage Zwaluwe
Ede-Wageningen - Arnhem
Meppel - Leeuwarden
Sittard - Heerlen
De concessie is dynamischer gemaakt, in de zin dat verdergaande decentralisatie gedurende de concessieduur mogelijk is.
Zie ook het nachtnet in de hoofdrailnetconcesie.
Toilet
De voorwaarden voor de concessie zijn onder andere:
In elke intercity is een toilet.
In elke stoptrein waarin meer dan een derde van de reizigers langer dan 30 minuten reist is een toilet.
Elke nieuwe trein die wordt besteld heeft een toilet.
vóór 2025 is er in elke trein een toilet
De eis van een toilet in elke trein zou niet uitsluiten dat de trein bestaat uit meerdere treinstellen die niet allemaal over een toilet beschikken; men zou daar dan bij het instappen op moeten letten, of bij een station moeten overstappen op een ander deel van de trein. Anderzijds wordt in de brief van de minister gesuggereerd dat met "trein" treinstel wordt bedoeld: "Dan moet dus in alle Sprinters (SLT) zonder toilet alsnog een toilet zijn ingebouwd. Het betreft 131 Sprinters zonder toilet". Per 12 december 2021 waren alle NS treinstellen, zowel Sprinters als Intercity's, voorzien van een toilet.
Aanbesteding van enkele stoptreindiensten
De stoptreindiensten op de baanvakken Roermond – Maastricht Randwyck en Sittard – Heerlen vallen niet onder de concessie van NS en worden uitgevoerd door Arriva.
De regering overweegt de stoptreindiensten op nog drie lijnen aan te besteden.
Locov is hier tegen zolang het door de commissie Meijdam voorgestelde systeem van vervoerder-overstijgend in- en uitchecken nog niet is ingevoerd. Het vindt dat bij het huidige systeem het opereren van verschillende vervoerders extra kosten en ongemak voor de reizigers oplevert, wat deels nog erger wordt als dit op hetzelfde traject gaat gebeuren. Als bijvoorbeeld de Intercity vertraagd is moet men de stoptrein kunnen nemen, maar met het huidige systeem zou men, als men al heeft ingecheckt bij NS, weer uit moeten checken bij NS en vervolgens inchecken bij de andere vervoerder.
Geschiedenis
De Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) heeft een plan ingediend, Het Nieuwe Spoorplan.
De aparte, eerder geldende Vervoerconcessie voor het hogesnelheidsnet is ingetrokken.
Treinseries
Treinseries over het hoofdrailnet:
en een gedeelte van elk van de volgende diensten:
ETMET
NS onderzoekt samen met de andere spoorsectorpartijen hoe hoogfrequente treindiensten zijn te realiseren, ook wel aangeduid als Elke Tien Minuten Een Trein (ETMET), spoorboekloos rijden of tienminutentrein. Er is geëxperimenteerd op de trajecten Eindhoven - Amsterdam en Geldermalsen - Utrecht. De ETMET-plannen zijn onderdeel van het Programma Hoofdfrequent Spoorvervoer (PHS).
De plannen voor 2020 bestaan uit ETMET op de volgende verbindingen:
Eindhoven - Utrecht Centraal - Amsterdam Centraal - Alkmaar waarvan 4x Eindhoven - Alkmaar en 2x Eindhoven - Schiphol
Nijmegen - Schiphol (intercity, excl. ICE Duitsland-Amsterdam) waarvan 2x naar Den Helder en 4x naar Schiphol zodat tussen Utrecht Centraal - Schiphol en tussen Utrecht Centraal - Amsterdam Centraal/Alkmaar een 10 minuten dienstregeling ontstaat.
Arnhem Centraal - Nijmegen (intercity), bestaande uit 4x intercity uit Utrecht Centraal rijdend tot Nijmegen en 2x de intercity Breda - Zwolle
Uitgeest - Amsterdam Centraal (sprinter)
Den Haag Centraal - Almere Centrum (intercity)
Geldermalsen - Woerden (sprinter)
Dordrecht - Rotterdam Centraal (sprinter)
Rotterdam Centraal - Schiphol Airport (intercity)
Op Den Haag HS - Dordrecht zullen er zelfs 8 intercity's per uur rijden door een combinatie van een kwartiersdienst op Amsterdam Centraal - Dordrecht (via Haarlem) en een kwartiersdienst op Den Haag Centraal - Eindhoven.
Door ETMET zullen sommige reizigers er ook op achteruit gaan. Sommige overstappen worden slechter, in de huidige situatie wordt er ieder kwartier in Utrecht een relatief goede overstap geboden op de treinen naar Den Haag en Rotterdam en in Arnhem wordt er ieder kwartier een relatief goede overstap geboden op de treinen naar Doetinchem en Zutphen. Door de invoering van ETMET zou er maximaal 2 keer per uur een goede overstap geboden kunnen worden in Utrecht op de treinen naar Den Haag en Rotterdam en in Arnhem op de treinen naar Doetinchem en Zutphen, de overige overstappen worden dan fors langer, waardoor ook de effectieve reismogelijkheden tussen Doetinchem/Zutphen en Den Haag/Rotterdam gehalveerd worden (van 4 naar 2). Ook in Eindhoven ontstaan dan dezelfde problemen op de treinen naar Helmond.
Vervoerbewijzen, tarieven en in- en uitchecken
De concessie bevat voorschriften voor toegestane tariefsverhogingen. Voor de jaren 2011 tot en met 2014 gaat het daarbij alleen om enkele reizen voltarief tweede klas. Bovendien moet er een propositie of regeling zijn waardoor een tweede klas reiziger:
Per kalenderjaar voor reizen tussen twee vaste stations (vice versa) nooit meer verschuldigd is dan 400 keer de enkele reisprijs tweede klas voltarief.
Per kalenderjaar nooit meer verschuldigd is dan 400 maal de tweede klas voltarief prijs van een enkele reis van 90 tariefeenheden.
NS kan aan deze voorwaarden voldoen door of proposities aan te bieden waarmee automatisch aan de voorwaarden wordt voldaan of een regeling te bieden waarmee een reiziger het meerdere kan terugvragen. Bij een regeling vormen de met de persoonlijke OV-chipkaart gemaakte reizen en het daarvoor in rekening gebrachte tarief de basis voor de mogelijke verrekening. Ten aanzien van voorwaarde a biedt NS het trajectabonnement. Bij bijvoorbeeld 48 tariefeenheden kost een enkele reis voltarief tweede klas € 8 en een jaartrajectabonnement tweede klas € 2405, dus lager dan het maximum van € 3200. Bovendien is het ook geldig op lijnen van NS buiten het hoofdrailnet en ook bij andere treinvervoerders. Ten aanzien van voorwaarde 2 biedt NS Altijd Vrij voor € 3540 (afgezien van de introductiekorting). Een enkele reis voltarief tweede klas voor 90 tariefeenheden kost € 13,90, dus de prijs van het abonnement is lager dan het maximum van € 5560. Bovendien is het ook geldig op lijnen van NS buiten het hoofdrailnet.
Ook modellen van vervoerbewijzen en in- en uitchecken worden in de concessie aan voorschriften gebonden.
Zie ook
Recente geschiedenis van de spoorwegen in Nederland
Lijst van landen naar lengte spoorweg
Spoorlijnen in Nederland
Bron
Tweede Kamer wil hoofdspoor weer aan NS gunnen nu.nl, 30 november 2010
Externe links
Besluit hoofdrailnet (wetten.overheid.nl)
Vervoerconcessie voor het hoofdrailnet 2005 – 2015 (na de wijziging van 2010)
Concessie voor het hoofdrailnet 2015-2025
Spoorwegen in Nederland
|
Locov is hier tegen zolang het door de commissie Meijdam voorgestelde systeem van vervoerder-overstijgend in- en uitchecken nog niet is ingevoerd. Het vindt dat bij het huidige systeem het opereren van verschillende vervoerders extra kosten en ongemak voor de reizigers oplevert, wat deels nog erger wordt als dit op hetzelfde traject gaat gebeuren. Als bijvoorbeeld de Intercity vertraagd is moet men de stoptrein kunnen nemen, maar met het huidige systeem zou men, als men al heeft ingecheckt bij NS, weer uit moeten checken bij NS en vervolgens inchecken bij de andere vervoerder.
| 1 |
uitchecken, vertrekmelding, reserveringsbeëindiging
|
8,090 |
WPSideBar
|
269032
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bladwijzer%20%28software%29
|
Bladwijzer (software)
|
Bladwijzers (Engels: bookmarks) zijn een door de gebruiker zelf aanpasbare lijst van URL's of andere locaties. Deze functie is ingebouwd in de meeste webbrowsers en soms ook in andere software, waaronder bestandsbeheerders.
Webbrowser
Met behulp van bladwijzers kan een gebruiker adressen van websites bewaren die hij of zij vaak bezoekt, om deze de volgende keer eenvoudig en snel terug te kunnen vinden. Zo'n bewaarde URL, eventueel met een omschrijving, heet bladwijzer. In Internet Explorer en diens opvolger Edge worden bladwijzers favorieten genoemd. De meeste browsers worden geleverd met een van tevoren ingestelde set van bladwijzers.
Bladwijzers of favorieten kunnen meestal, door middel van een virtuele mappenstructuur, op een hiërarchische wijze worden gegroepeerd. Het is ook vaak mogelijk om een map van bladwijzers te gebruiken als bladwijzerwerkbalk Onder Opera heet dit de persoonlijke balk en moet dit expliciet per bladwijzer worden aangegeven. Veel browsers hebben ook de mogelijkheid om de bladwijzers in een zijbalk weer te geven. Tevens kan bijvoorbeeld in Mozilla Firefox een bladwijzer gekoppeld worden aan een sleutelwoord, zodat die bladwijzer door het intypen van dit sleutelwoord in de locatiebalk opgeroepen kan worden. Door het sleutelwoord te combineren met een zoeksleutel, kan deze bladwijzer fungeren als een persoonlijke zoekmogelijkheid voor bepaalde websites.
Sinds de webbrowser Mosaic hebben de meeste webbrowser een bladwijzerfunctie. In Mosaic werd deze functie trouwens hotlist genoemd. De term bookmarks werd voor het eerst gebruikt in de webbrowser Netscape.
Er zijn talrijke applicaties ontwikkeld om bladwijzers en favorieten buiten de browser te kunnen beheren. Tevens zijn er webapplicaties die zorgen voor het synchroniseren van bladwijzers met websites, zodat een gebruiker zijn of haar bladwijzers overal ter wereld kan raadplegen.
De meest recente ontwikkeling in bladwijzers is de introductie van live bookmarks in Mozilla Firefox in 2004. Deze zorgt ervoor dat RSS-feeds kunnen worden weergegeven als een directory in de bladwijzers van de gebruiker. Deze directory is dan zowel op de bladwijzerwerkbalk als in de zijbalk te plaatsen.
Overige software
De mogelijkheid om bladwijzers te gebruiken is overgewaaid naar andere applicaties, zoals onder andere tekstverwerkers en veel andere internetapplicaties.
De opgeslagen bladwijzers kunnen URL's zijn, maar ook bestanden of andere vaak gebruikte locaties.
Zie ook
Bookmarklet
Favicon
Webbrowser
|
Bladwijzers of favorieten kunnen meestal, door middel van een virtuele mappenstructuur, op een hiërarchische wijze worden gegroepeerd. Het is ook vaak mogelijk om een map van bladwijzers te gebruiken als bladwijzerwerkbalk Onder Opera heet dit de persoonlijke balk en moet dit expliciet per bladwijzer worden aangegeven. Veel browsers hebben ook de mogelijkheid om de bladwijzers in een zijbalk weer te geven. Tevens kan bijvoorbeeld in Mozilla Firefox een bladwijzer gekoppeld worden aan een sleutelwoord, zodat die bladwijzer door het intypen van dit sleutelwoord in de locatiebalk opgeroepen kan worden. Door het sleutelwoord te combineren met een zoeksleutel, kan deze bladwijzer fungeren als een persoonlijke zoekmogelijkheid voor bepaalde websites.
| 1 |
zijbalk, webpagina-element, sidebar
|
10,390 |
PlayAction
|
5534628
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Guild%20of%20Stags
|
Guild of Stags
|
Guild of Stags is een Nederlands-Engelse rockband. De band werd opgericht door oud-leden van Krezip en de Engelse zanger Michael Devlin. Guild of Stags heeft opgetreden op Appelpop, Stöppelhaene en de Zwarte Cross.
Geschiedenis
Nadat de Nederlandse rockband Krezip uit elkaar viel in 2009, besloten gitarist-zanger JP Hoekstra, bassist Joost van Haaren en drummer Bram van den Berg samen hun favoriete muziek te blijven spelen. Tijdens een jamsessie in 2009 in een strandtent in Zandvoort liepen ze de uit Londen afkomstige zanger Michael Devlin tegen het lijf met wie ze spontaan een cover van Led Zeppelins Whole lotta love speelden. Deze ontmoeting leidde tot de oprichting van Guild of Stags. In 2010 stonden ze reeds op het podium op diverse festivals in Nederland. Volgens Van den Berg heeft de geschiedenis met Krezip een positieve bijdrage geleverd aan het genereren van bekendheid voor Guild of Stags.
In 2011 trok de band kortstondig naar Londen om muziek te schrijven. In 2012 werd er weer opgetreden op festivals in Nederland. Ook werd er getourd door Nederland en Engeland, waar ze openden voor Within Temptation. Guild of Stags' debuutalbum Ode to the emperor verscheen in maart 2013. Van dit album is de single Millionaire afkomstig.
De band treedt op in clubs in zowel Nederland als Engeland, waar Devlin woonachtig is.
Externe link
Britse rockband
Nederlandse rockband
Kwartet
|
Geschiedenis
Nadat de Nederlandse rockband Krezip uit elkaar viel in 2009, besloten gitarist-zanger JP Hoekstra, bassist Joost van Haaren en drummer Bram van den Berg samen hun favoriete muziek te blijven spelen. Tijdens een jamsessie in 2009 in een strandtent in Zandvoort liepen ze de uit Londen afkomstige zanger Michael Devlin tegen het lijf met wie ze spontaan een cover van Led Zeppelins Whole lotta love speelden. Deze ontmoeting leidde tot de oprichting van Guild of Stags. In 2010 stonden ze reeds op het podium op diverse festivals in Nederland. Volgens Van den Berg heeft de geschiedenis met Krezip een positieve bijdrage geleverd aan het genereren van bekendheid voor Guild of Stags.
| 1 |
spelen, optreden, recreatie
|
9,686 |
MobileApplication
|
5386263
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tikkie
|
Tikkie
|
Tikkie is een mobiele app, ontwikkeld door de ABN AMRO Group, die gebruikers in Nederland in staat stelt om online betaalverzoeken ("tikkies") aan te maken, en deze digitaal te versturen. Dit versturen kan bijvoorbeeld plaatsvinden via Whatsapp of via email. De ontvangers van een tikkie kunnen vervolgens betalen (via iDeal) door op de meegestuurde link te klikken. Door merkverwatering wordt "tikkie" in Nederland inmiddels ook gebruikt als soortnaam voor elke vorm van online betaalverzoeken.
Tikkie werd eind 2015 bedacht door Freek de Steenwinkel en vijf collega's. Het team zocht naar een manier waarop mensen elkaar eenvoudig kleine bedragen konden terugbetalen, zonder contant geld op zak te hoeven hebben, en zonder lange IBAN-nummers uit te hoeven wisselen. Na een proef met studenten van de UvA werd de app in juni 2016 gelanceerd, en in amper twee jaar tijd had de app drie miljoen gebruikers.
De dienst werd daarnaast medeverantwoordelijk gehouden voor een grote toename van het aantal iDealbetalingen in 2017. De makers schreven het succes van de app onder meer toe aan de "open" structuur: Hoewel het systeem is bedacht door de ABN AMRO Group, hoeven gebruikers geen klant van deze bank te zijn om tikkies te versturen of te betalen.
Tikkie werd aanvankelijk ontwikkeld voor betaalverzoeken tussen particulieren, bijvoorbeeld voor het splitsen van de rekening na een avondje stappen. In 2018 werd de betaalmogelijkheid uitgebreid voor zakelijke betalingen, en ontstond Tikkie Zakelijk. Hiermee kon onder meer tol betaald worden bij de Westerscheldetunnel. Begin 2019 kwam Tikkie negatief in het nieuws vanwege een datalek met betrekking tot persoonsgegevens in de applicatie. Via een nieuwe functie in de Tikkie-app, Tikkie Pay, konden gebruikers uit zichzelf (zonder betaalverzoek) geld naar iemand overboeken op basis van een GSM-nummer. Hierbij werd echter ook het IBAN-nummer van de ontvanger onthuld.
In 2018 lanceerde Moneyou (een toenmalige dochteronderneming van ABN AMRO) Tikkie in Duitsland. Tikkie sloeg daar echter niet snel genoeg aan, waardoor het experiment in 2019 gestaakt werd.
Mobiele applicatie
Betalingssysteem
|
Mobiele applicatie
Betalingssysteem
| 2 |
mobiele app, smartphone-app, mobiele applicatie
|
893 |
MenuItem
|
3734371
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Calulu
|
Calulu
|
Calulu is een gerecht uit de Afrikaanse keuken, meer specifiek uit Angola en Sao Tomé en Principe, waar het ook het nationale gerecht is. Het woord 'calulu' zou komen van 'kulúlu' uit het Kongo.
Het is een stoofpot die gemaakt wordt met vis of vlees (meestal kip), palmolie en diverse groenten waaronder tomaat, knoflook, okra, zoete aardappel, spinazie of courgette. De ingrediënten worden samen in een grote pot gekookt. Varianten bestaan waarin gedroogd vlees of garnalen gebruikt worden. In Sao Tomé is het een traditioneel gerecht dat gegeten wordt met de familie. Ook wordt het op huwelijken en begrafenissen gegeten en soms op religieuze feestdagen uitgedeeld door kerken. Alle stukken vlees van kip, varken en rund worden in de calulu gebruikt, ook koppen en poten.
In Brazilië wordt een soortgelijke stoofpot met okra, garnalen, noten en palmolie caruru genoemd.
Externe links
Calulu de Peixe Roteiro Gastronómico de Portugal, 2001 Recept voor calulu met vis
Fish Course Sao Tomean Calulu Recept voor calulu met vis
Gerecht
Afrikaanse keuken
Cultuur in Angola
Cultuur in Sao Tomé en Principe
|
Calulu is een gerecht uit de Afrikaanse keuken, meer specifiek uit Angola en Sao Tomé en Principe, waar het ook het nationale gerecht is. Het woord 'calulu' zou komen van 'kulúlu' uit het Kongo.
| 2 |
menu-item, gerecht, voedingsinformatie
|
332 |
MovieSeries
|
734824
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pirates%20of%20the%20Caribbean%20%28filmserie%29
|
Pirates of the Caribbean (filmserie)
|
Pirates of the Caribbean is een filmserie die is geregisseerd door Gore Verbinski (deel 1-3), Rob Marshall (deel 4) en Joachim Rønning en Espen Sandberg (deel 5), geschreven door Ted Elliott & Terry Rossio, geproduceerd door Jerry Bruckheimer. De reeks telt vijf films en een aantal spin-offs, zoals boeken en spellen. De filmreeks bracht ruim 4 miljard Amerikaanse dollar op en staat daarmee op de 15e plaats in de lijst van succesvolste filmreeksen.
Van attractie tot film
Toen de eerste geruchten over een mogelijke film van de gelijknamige Disney-attractie in 2002 rondgingen, zagen velen dit slechts als een promotiestunt van een van haar attracties. Bovendien waren eerdere piratenfilms als Cutthroat Island en films gebaseerd op Disney-attracties als The Country Bears in het verleden geen groot succes. Toch werd Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl, met Johnny Depp als Jack Sparrow, op 9 juli 2003 uitgebracht en bracht wereldwijd 653 miljoen dollar op.
Dit succes leidde tot de productie van vier sequels met dezelfde bezetting. Pirates of the Caribbean: Dead Man's Chest werd op 7 juli 2006 uitgebracht en brak al snel diverse records. Pirates of the Caribbean: At World's End, de 3e film, werd gelijktijdig met Dead Man's Chest geproduceerd en op 25 mei 2007 uitgebracht, In september 2008 tekende Johnny Depp voor een vierde deel in de Pirates of the Caribbean-reeks, genaamd Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides. Deze film werd uitgebracht op 20 mei 2011. Zes jaar later verscheen op 26 mei 2017 het vijfde deel, genaamd Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales (ofwel Pirates of the Caribbean: Salazar's Revenge).
De belangrijkste personages uit de filmreeks zijn Jack Sparrow (Johnny Depp), Will Turner (Orlando Bloom) en Elizabeth Swann (Keira Knightley) gevolgd door Hector Barbossa (Geoffrey Rush) en Joshamee Gibbs (Kevin McNally). De personages Davy Jones (Bill Nighy), Sao Feng (Chow Yun-Fat), Angelica Teach (Penélope Cruz), Blackbeard (Ian McShane), Henry Turner (Brenton Thwaites), Armando Salazar (Javier Bardem) en Carina Smyth (Kaya Scodelario) spelen een belangrijke rol in een enkele film. De films zijn voornamelijk gebaseerd op een fictieve historische setting, waarin piraten vrij spel lijken te hebben in een wereld die geregeerd wordt door het Britse Rijk, de Britse Oost-Indische Compagnie en het Spaanse Rijk.
Films
Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl (2003)
Jack Sparrow probeert de vloek van de Azteken te verbreken om wraak te nemen op zijn muitende First Mate, Hector Barbossa en om zijn geliefde schip de Black Pearl terug te veroveren. De First Mate van de Black Pearl was Hector Barbossa, die Elizabeth Swann ontvoert om met haar bloed de vloek te verbreken, want door de vloek kunnen zij niet sterven en niet voelen. Barbossa weet echter niet dat hij niet haar bloed, maar dat van Will Turner nodig heeft om de vloek te verbreken. Will en Jack vormen samen een team om Elizabeth te bevrijden en om terug te krijgen wat ooit van Jack was.
Pirates of the Caribbean: Dead Man's Chest (2006)
Jack Sparrow ontdekt dat hij nog in het krijt staat bij de legendarische Davy Jones, kapitein van het spookachtige schip de Flying Dutchman. Jack moet een manier zien te vinden om Davy Jones tevreden te stellen en zo aan de vloek te ontkomen.
Pirates of the Caribbean: At World's End (2007)
Will Turner, Elizabeth Swann en de teruggekeerde Hector Barbossa reizen samen met de crew van de Black Pearl naar Davy Jones' kist om Jack Sparrow te redden. Hierna begint het grote gevecht tegen de Britse Oost-Indische Compagnie van Cutler Beckett en tegen de gevreesde Davy Jones. Will Turner sterft, en Jack steekt met de hand van Turner Jones' hart neer, waardoor Turner de nieuwe kapitein van de Flying Dutchman wordt.
Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides (2011)
Jack Sparrow ontmoet zijn oude vlam, Angelica. Zij heeft zijn hulp nodig om bij de Fontein van de Eeuwige Jeugd te komen. Ze probeert haar vader Blackbeard te verjongen, zodat hij meer tijd heeft om zijn ziel te verlossen. Het wordt een race tegen de Spanjaarden en de Engelsen, waarbij ze moordlustige zeemeerminnen en zombies moeten overleven.
Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales (Pirates of the Caribbean: Salazar's Revenge) (2017)
Jack Sparrow's geluk lijkt te verdampen als hij in de problemen komt. Hij krijgt te maken met de dodelijke geesten onder leiding van de Spaanse kapitein Salazar, een kapitein die een oude aartsvijand is van Jack. Als deze Spanjaarden ontsnappen uit de Devil's Triangle, zijn ze vastbesloten om elke piraat op zee te vermoorden. De enige hoop die Jack heeft om te kunnen overleven is op zoek gaan naar de drietand van Poseidon, een krachtig artefact dat hem de totale controle geeft over de zeeën.
Rolverdeling
Muziek
In eerste instantie zou Alan Silvestri de muziek achter Pirates of the Caribbean componeren, maar Jerry Bruckheimer wilde liever dat de muziek gecomponeerd zou worden door Hans Zimmer, met wie Jerry Bruckheimer al samenwerkte voor onder andere The Rock, Pearl Harbor en Black Hawk Down. Hans Zimmer had het echter te druk met het componeren van de muziek voor The Last Samurai en nadat hij enkele thema's, die afstammen van zijn oudere werken, in een dag en nacht schreef, moest Klaus Badelt met de rest van Media Ventures (het tegenwoordige Remote Control Productions), de studio van Hans Zimmer waar filmmuziekcomponisten samenwerken, de filmmuziek afschrijven.
Dit is de reden dat op de cd staat 'Music composed by Klaus Badelt' en "score overproduced by Hans 'Long John' Zimmer". Zimmer voltooide wel de compositie van de muziek voor de drie sequels: Dead Man's Chest, At the World's End en On Stranger Tides.
Hoewel de film een Disney-productie is, realiseerde Media Ventures voor de eerste Pirates of the Caribbean filmmuziek een zware, symfonische muziek met Keltische invloeden. De muziek voor de tweede film, die dus wel officieel gecomponeerd werd door Hans Zimmer, bevatte al iets minder van deze zware muziek. De derde soundtrack bevat heel veel nieuwe thema's die wel een hoog Disney-gehalte hebben. Met de vierde soundtrack componeerde Hans Zimmer sommige nummers met klanken van een akoestische gitaar, uitgevoerd door het gitaarduo Rodrigo y Gabriela. Het vijfde deel werd voor het eerst niet door Hans Zimmer gecomponeerd, maar door zijn voormalig assistent Geoff Zanelli, die daarvoor nieuwe thema's schreef, maar ook oud materiaal van vorige delen meenam in zijn muziek.
Soundtracks
Budget en opbrengst
Spin-offmedia
Het succes van de films heeft tot een mediafranchise geleid bestaande uit onder andere computerspellen en boeken. Zo zijn er van alle films computerspellen gemaakt, en bestaan er enkele losse spellen zoals Pirates of the Caribbean: The Legend of Jack Sparrow en Pirates of the Caribbean Online.
Er zijn twee boekenreeksen, die zich beide chronologisch gezien afspelen voor de films: Pirates of the Caribbean: Jack Sparrow en Pirates of the Caribbean: Legends of the Brethren Court.
Er is een ruilkaartspel, een Monopoly- en een zeeslag-variant van Pirates of the Caribbean.
In mei 2011 kwam LEGO met de reeks Lego Pirates of the Caribbean, inclusief LEGO Pirates of the Caribbean: The Video Game.
Externe links
Officiële website
Pirates of the Caribbean-wiki
|
Pirates of the Caribbean is een filmserie die is geregisseerd door Gore Verbinski (deel 1-3), Rob Marshall (deel 4) en Joachim Rønning en Espen Sandberg (deel 5), geschreven door Ted Elliott & Terry Rossio, geproduceerd door Jerry Bruckheimer. De reeks telt vijf films en een aantal spin-offs, zoals boeken en spellen. De filmreeks bracht ruim 4 miljard Amerikaanse dollar op en staat daarmee op de 15e plaats in de lijst van succesvolste filmreeksen.
| 3 |
filmreeks, filmserie, bioscoopserie
|
3,391 |
UserInteraction
|
2822749
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/ISO%2025010
|
ISO 25010
|
De ISO-norm 25010 vervangt sinds 2011 de ISO-norm 9126 en beschrijft de onderstaande kwaliteitskenmerken van software en systemen. Het model voor productkwaliteit onderscheidt acht hoofdcategorieën die elk zijn onderverdeeld in kwaliteitseigenschappen, 31 in totaal. Naast het model voor productkwaliteit beschrijft de norm ook een model voor kwaliteit tijdens gebruik. Dit model onderscheidt vijf hoofdcategorieën die zijn onderverdeeld in 11 kwaliteitseigenschappen.
Productkwaliteit (Product quality)
Functionele geschiktheid (Functional suitability)
De mate waarin een softwareproduct of computersysteem functies levert die voldoen aan de uitgesproken en veronderstelde behoeften, bij gebruik onder gespecificeerde condities.
Functionele compleetheid (Functional completeness)
De mate waarin de set van functionaliteiten alle gespecificeerde taken en gebruikersdoelen ondersteunen.
Functionele correctheid (Functional correctness)
De mate waarin een softwareproduct of computersysteem de juiste resultaten met de benodigde nauwkeurigheid beschikbaar stelt.
Functionele toepasselijkheid (Functional appropriateness)
De mate waarin de functies bijdragen aan het behalen van specifieke taken en doelen.
Prestatie-efficiëntie (Performance efficiency)
De prestaties in verhouding tot de hoeveelheid middelen gebruikt onder genoemde condities.
Snelheid (Time-behaviour)
De mate waarin antwoord- en verwerkingstijden en doorvoersnelheid van een product of systeem, tijdens de uitvoer van zijn functies, voldoet aan de wensen.
Middelenbeslag (Resource utilization)
De mate waarin de hoeveelheid en type middelen die gebruikt worden door een product of systeem, tijdens de uitvoer van zijn functies, voldoet aan de wensen.
Capaciteit (Capacity)
De mate waarin de maximale limieten van een product- of systeemparameter voldoet aan de wensen.
Uitwisselbaarheid (Compatibility)
De mate waarin een product, systeem of component informatie uit kan wisselen met andere producten, systemen of componenten, en/of het de gewenste functies kan uitvoeren terwijl het dezelfde hard- of software-omgeving deelt.
Beïnvloedbaarheid (Co-existence)
De mate waarin een product zijn gewenste functies efficiënt kan uitvoeren terwijl het een gemeenschappelijke omgeving en middelen deelt met andere producten, zonder nadelige invloed op enig ander product.
Koppelbaarheid (Interoperability)
De mate waarin twee of meer systemen, producten of componenten informatie kunnen uitwisselen en de uitgewisselde informatie kunnen gebruiken.
Bruikbaarheid (Usability)
De mate waarin een product of systeem gebruikt kan worden door gespecificeerde gebruikers om effectief, efficiënt en naar tevredenheid gespecificeerde doelen te bereiken in een gespecificeerde gebruikscontext.
Herkenbaarheid van geschiktheid (Appropriateness recognisability)
De mate waarin gebruikers kunnen herkennen of een product of systeem geschikt is voor hun behoeften.
Leerbaarheid (Learnability)
De mate waarin een product of systeem gebruikt kan worden door gespecificeerde gebruikers om gespecificeerde leerdoelen te bereiken met betrekking tot het gebruik van het product of systeem met effectiviteit, efficiëntie, vrijheid van risico en voldoening, in een gespecificeerde gebruikscontext.
Bedienbaarheid (Operability)
De mate waarin een product of systeem attributen heeft die het makkelijk maken om het te bedienen en beheersen.
Voorkomen gebruikersfouten (User error protection)
De mate waarin het systeem gebruikers beschermt tegen het maken van fouten.
Volmaaktheid gebruikersinteractie (User interface aesthetics)
De mate waarin een gebruikersinterface het de gebruiker mogelijk maakt om een plezierige en voldoening gevende interactie te hebben.
Toegankelijkheid (Accessibility)
De mate waarin een product of systeem gebruikt kan worden door mensen met de meest uiteenlopende eigenschappen en mogelijkheden om een gespecificeerd doel te bereiken in een gespecificeerde gebruikscontext.
Betrouwbaarheid (Reliability)
De mate waarin een systeem, product of component gespecificeerde functies uitvoert onder gespecificeerde condities gedurende een gespecificeerde hoeveelheid tijd.
Volwassenheid (Maturity)
De mate waarin een systeem, product of component aan betrouwbaarheidsbehoeften voldoet onder normale werkomstandigheden.
Beschikbaarheid (Availability)
De mate waarin een systeem, product of component operationeel en toegankelijk is wanneer men het wil gebruiken.
Foutbestendigheid (Fault tolerance)
De mate waarin een systeem, product of component werkt zoals bedoeld ondanks de aanwezigheid van hard- of softwarefouten.
Herstelbaarheid (Recoverability)
De mate waarin het product of systeem, in geval van een onderbreking of bij een fout, de direct betrokken gegevens kan herstellen en het systeem in de gewenste staat kan terug brengen.
Beveiligbaarheid (Security)
De mate waarin een product of systeem informatie en gegevens beschermt zodat personen, andere producten of systemen de juiste mate van gegevenstoegang hebben passend bij hun soort en niveau van autorisatie.
Vertrouwelijkheid (Confidentiality)
De mate waarin een product of systeem ervoor zorgt dat gegevens alleen toegankelijk zijn voor diegenen die geautoriseerd zijn.
Integriteit (Integrity)
De mate waarin een systeem, product of component ongeautoriseerde toegang tot of aanpassing van computerprogramma’s of gegevens verhindert.
Onweerlegbaarheid (Non-repudiation)
De mate waarin kan worden bewezen dat acties of gebeurtenissen plaats hebben gevonden, zodat later deze acties of gebeurtenissen niet ontkend kunnen worden.
Verantwoording (Accountability)
De mate waarin acties van een entiteit getraceerd kunnen worden naar die specifieke entiteit.
Authenticiteit (Authenticity)
De mate waarin bewezen kan worden dat de identiteit van een onderwerp of bron is zoals wordt beweerd.
De mate waarin een bewering over de oorsprong of de auteur van de informatie verifieerbaar is, bijvoorbeeld aan handschrift.
Onderhoudbaarheid (Maintainability)
De mate waarin een product of systeem effectief en efficiënt gewijzigd kan worden door de aangewezen beheerders.
Modulariteit (Modularity)
De mate waarin een systeem of computerprogramma opgebouwd is in losstaande componenten zodat wijzigingen van een component minimale impact heeft op andere componenten.
Herbruikbaarheid (Reusability)
De mate waarin een bestaand onderdeel gebruikt kan worden in meer dan één systeem of bij het bouwen van een nieuw onderdeel.
Analyseerbaarheid (Analysability)
De mate waarin het mogelijk is om effectief en efficiënt de impact, van een geplande verandering van één of meer onderdelen, op een product of systeem te beoordelen, om afwijkingen en/of foutoorzaken van een product vast te stellen of om onderdelen te identificeren die gewijzigd moeten worden.
Wijzigbaarheid (Modifiability)
De mate waarin een product of systeem effectief en efficiënt gewijzigd kan worden zonder fouten of kwaliteitsvermindering tot gevolg.
Testbaarheid (Testability)
De mate waarin effectief en efficiënt testcriteria vastgesteld kunnen worden voor een systeem, product of component en waarin tests uitgevoerd kunnen worden om vast te stellen of aan die criteria is voldaan.
Overdraagbaarheid (Portability)
De mate waarin een systeem, product of component effectief en efficiënt overgezet kan worden van één hardware, software of andere operationele of gebruiksomgeving naar een andere.
Aanpasbaarheid (Adaptability)
De mate waarin een product of systeem effectief en efficiënt aangepast kan worden voor andere of zich ontwikkelende hardware, software of andere operationele of gebruiksomgevingen.
Installeerbaarheid (Installability)
De mate waarin het product of het systeem effectief en efficiënt geïnstalleerd of verwijderd kan worden in een gespecificeerde omgeving.
Vervangbaarheid (Replaceability)
De mate waarin een product een ander specifiek softwareproduct, met hetzelfde doel in dezelfde omgeving, kan vervangen.
Geschiktheid voor gebruik (Quality in use)
Effectiviteit (Effectiveness)
De nauwkeurigheid en volledigheid waarmee gebruikers gespecificeerde doelen behalen.
Efficiëntie (Efficiency)
De benodigde hulpbronnen die gebruikt zijn in verhouding tot de nauwkeurigheid en volledigheid waarmee gebruikers doelen behalen.
Voldoening (Satisfaction)
De mate waarin gebruikersbehoeften vervuld worden als het product of systeem gebruikt wordt in een gespecificeerde gebruikscontext.
Bruikbaarheid (Usefulness)
De mate waarin een gebruiker tevreden is met de voor de gebruiker waargenomen behaalde doelen, inclusief de resultaten van het gebruik van het systeem en de consequenties van het gebruik van het systeem.
Vertrouwen (Trust)
De mate waarin een gebruiker of andere betrokkene vertrouwen heeft dat het product of systeem zich zal gedragen zoals bedoeld.
Plezier (Pleasure)
De mate waarin een gebruiker plezier behaalt uit het verwezenlijken van zijn persoonlijke behoeften.
Welzijn (Comfort)
De mate waarin een gebruiker tevreden is over zijn fysieke welzijn.
Vrijwaring tegen risico (Freedom from risk)
De mate waarin een product of systeem het potentiële risico beperkt met betrekking tot economische status, mensenlevens, gezondheid of de omgeving.
Economisch-risico-beperking (Economic risk mitigation)
De mate waarin een product of systeem de potentiële risico’s beperkt met betrekking tot financiële status, efficiënte werking, commerciële eigendommen, reputatie of andere middelen in de beoogde gebruikscontexten.
Gezondheids- en veiligheidsrisicobeperking (Health and safety risk mitigation)
De mate waarin een product of systeem de potentiële risico’s met betrekking tot personen beperkt in de beoogde gebruikscontexten.
Omgevingsrisicobeperking (Environmental risk mitigation)
De mate waarin een product of systeem de potentiële risico’s met betrekking tot eigendommen of de omgeving beperkt in de beoogde gebruikscontexten.
Contextdekking (Context coverage)
De mate waarin een product of systeem gebruikt kan worden met effectiviteit, efficiëntie, vrijheid van risico en voldoening zowel in de gespecificeerde gebruikscontexten als in niet initieel gespecificeerde gebruikscontexten.
Contextcompleetheid (Context completeness)
De mate waarin een product of systeem gebruikt kan worden met effectiviteit, efficiëntie, vrijheid van risico en voldoening in alle gespecificeerde gebruikscontexten.
Flexibiliteit (Flexibility)
De mate waarin een product of systeem gebruikt kan worden met effectiviteit, efficiëntie, vrijheid van risico en voldoening in gebruikscontexten die niet initieel gespecificeerd zijn in de requirements.
Computerstandaard
25010
|
Volmaaktheid gebruikersinteractie (User interface aesthetics)
De mate waarin een gebruikersinterface het de gebruiker mogelijk maakt om een plezierige en voldoening gevende interactie te hebben.
| 1 |
gebruikersinteractie, gebruikersgedrag, interactie-evenement
|
11,451 |
GenderType
|
4785591
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gender%20%28sekse%29
|
Gender (sekse)
|
Gender is de culturele, sociale en psychologische uitdrukking van biologische sekseverschillen. Het begrip is in 1955 geïntroduceerd door John Money in onderzoek naar intersekse. Het begrip werd in de jaren 1970 breder toen het een belangrijke rol kreeg in de feministische theorie om via genderstudies de sociale constructie van gender te duiden.
Begripsontwikkeling
Seksuologie
In 1955 stelden John Money en Joan en John Hampson dat er een verschil was tussen het biologische geslacht en het psychologische geslacht, het gevoel een man of een vrouw te zijn. Ook gingen zij in hun onderzoek naar hermafrodieten – later intersekse genoemd – in tegen een enkele definitie van het biologische geslacht en maakten onderscheid in:
chromosomaal geslacht dat wordt bepaald tijdens de bevruchting
gonadaal geslacht waarbij meestal na zo'n zeven weken vanuit de gonadale lijst de teelballen of twee weken later de eierstokken ontwikkelen
hormonaal geslacht bij de feminisatie of virilisatie in de puberteit, waarbij zich ook de secundaire geslachtskenmerken ontwikkelen
inwendige geslachtsorganen
uitwendige geslachtsorganen
Die laatste twee worden ook wel samengenomen als fenotypisch geslacht.
Tot die tijd dachten artsen als Michael Dillon, Christian Hamburger en Harry Benjamin dat het psychologische geslacht voortkwam uit het biologische geslacht. Money stelde dat er ook een aangeleerd geslacht was en baseerde zich daarbij op het idee van sociale rollen van Talcott Parsons en gebruikte daarvoor het taalkundige concept geslacht (gender). Zo bestaat het psychologische geslacht uit:
het biologische geslacht en het geslacht van de opvoeding
de genderrol die daar veelal uit volgt
De zeven variabelen kwamen in het onderzoek van Money en de Hampsons in verschillende variaties voor, waarbij de genderrol niet volgde uit de biologische variabelen. Het biologische geslacht en de daaropvolgende opvoeding speelden wel een belangrijke rol:
By the term, gender role, we mean all those things that a person says or does to disclose himself or herself as having the status of boy or man, girl or woman, respectively. It includes, but is not restricted to sexuality in the sense of eroticism. A gender role is not established at birth, but is built up cumulatively through experiences encountered and transacted—through casual and unplanned learning, through explicit instruction and inculcation, and through spontaneous putting two and two together to make sometimes four and sometimes, erroneously, five.
In een tweede artikel dat in Bulletin of the Johns Hopkins Hospital werd gepubliceerd, werd dit aangevuld met:
Gender role is appraised in relation to the following: general mannerisms, deportment and demeanour; play preferences and recreational interests; spontaneous topics of talk in unprompted conversation and casual comment; content of dreams, daydreams and fantasies; replies to oblique inquiries and projective tests; evidence of erotic practices and, finally, the person's own replies to direct inquiry.
Het begrip gender lag meer in lijn met het behaviorisme waarin stimulus en respons belangrijk waren en Money werd daarbij beïnvloed door het proces van inprenting naar Konrad Lorenz. Het begrip genderrol sloeg aan en termen als genderidentiteit – of de persoon zich man of vrouw voelt of iets er tussenin – en genderexpressie – culturele geslachtskenmerken als kledij, kapsel en make-up – deden hun intrede.
Robert Stoller maakte een nog duidelijker verschil tussen sekse als biologische term en gender als psychologisch:
With a few exceptions there are two sexes, male and female. To determine sex one must assay the following conditions - chromosomes, external genitalia, internal genitalia, gonads, hormonal states, and secondary sex characteristics [...] One's sex, then, is determined by an algebraic sum of all these qualities, and as is obvious, most people fall under one of the two separate bell curves, the one of which is called 'male', the other 'female'.
Gender is a term that has psychological and cultural rather than biological connotations; if the proper terms for sex are 'male' and 'female', the corresponding terms for gender are 'masculine' and 'feminine', these latter being quite independent of (biological) sex. Gender is the amount of masculinity and femininity found in a person, and obviously, while there are mixtures of both in many humans, the normal male has a preponderance of masculinity and the normal 'female' a preponderance of femininity.
Feministische theorie en genderstudies
Money had het biologisch determinisme bekritiseerd, maar daar leek een sociaal determinisme voor in de plaats te komen. Het feminisme zocht daarin verdieping. Simone de Beauvoir stelde al in 1949:
On ne naît pas femme, on le devient — Men wordt niet geboren als vrouw, men wordt een vrouw.
Maar het zou nog tot de jaren 1970 duren voordat het begrip gender daar op grote schaal gebruikt werd. Aanvankelijk kon dit nog in omgekeerde betekenis, zoals in Masculine/Feminine or Human? uit 1974 waarin gesproken wordt over aangeboren gender (innate gender) en aangeleerde sekse (learned sex roles). In de versie uit 1978 was dit omgedraaid.
Ann Oakley borduurde voort op het medisch onderzoek van Money, Stoller en Anke Ehrhardt en stelde over het biologische geslacht:
The consensus of opinion seems to be that its role is a minimal one, in that the biological predisposition to a male or female gender identity (if such a condition exists) may be decisively and ineradicably overridden by cultural learning.
Het feminisme bracht naast de culturele en sociale factor ook de politieke factor in beeld:
Whatever biological cause there is in reality, however influential or insubstantial it may be, thus tends to become increasingly irrelevant and the distorted view of its importance becomes increasingly a rationalisation of what is, in fact, only prejudice.
Medici hadden weliswaar een ommekeer gebracht in het denken over sekse en gender, de heersende normen werden ten dele nog wel als uitgangspunt genomen. De feministen stelden aan de kaak in hoeverre de normen voortkwamen uit vooroordelen en onderzochten hoe gender bijdroeg aan sociale ongelijkheid en zowel vrouw als man beperkte.
Daarbij verdween de biologische factor vrijwel geheel, waartegen onder meer Moira Gatens en Elizabeth Grosz bezwaar maakten. Gatens zag het onderscheid tussen geslacht en gender als een hopeloze tactiek:
[...] to suggest the degendering of society as a political strategy is hopelessly utopian, ahistorical, and functions theoretically and practically as a diversionary tactic.
De mens is bij geboorte geen tabula rasa om vervolgens alle sociale lessen ingeprent te krijgen. De ontkenning van het biologische element zou leiden tot het ideaal van een androgynie. De ervaring en uiting van gender verschilt echter per biologisch lichaam. Mannelijkheid ervaren door een mannelijk lichaam is niet gelijk aan mannelijkheid ervaren door een vrouwelijk lichaam. Gatens zag een denkbeeldig lichaam dat geslacht en gender weer met elkaar moest verbinden zonder tot een noodzakelijke of onvermijdelijke uitkomst te leiden.
In de jaren 1980 volgde zo een periode waarin onderzocht werd hoe lichamen historisch en cultureel geconstrueerd werden. Zo kan bij een conversiestoornis en een fantoomledemaat cultuur een rol spelen, net als bij diëten en fitness. Begin jaren 1990 werd echter de vraag gesteld in hoeverre dit opging voor niet-zichtbare elementen als chromosomen en hormonen. De vraag of er een biologisch en daarmee essentialistisch onderscheid gemaakt kan worden, of dat alle verschillen te verklaren zijn als sociale constructie veroorzaakte een crisis in de feministische theorie. Als er geen essentialistische overeenkomst was tussen vrouwen, dan konden deze zich ook niet als groep beschouwen.
Judith Butler stond met Gender Trouble uit 1990 en Bodies That Matter uit 1993 centraal in het vernieuwen en versterken van het begrip. De feministische theorie en het nieuwe queer theory bracht dit tot de stelling dat zowel geslacht als gender niet essentialistisch en natuurlijk zijn, maar gevormd worden door ervaringen tijdens het leven. Daarbij oefent het cultureel hegemoniale discours macht uit en bepaalt de sociaal toelaatbare mogelijkheden voor geslacht, gender en seksualiteit. Daarmee rijst de vraag in hoeverre geslacht een neutraal biologisch gegeven is, of ook is beïnvloed door de heersende normen:
This production of sex as the prediscursive ought to be understood as the effect of the apparatus of cultural construction designated by gender.
Agency – het potentieel tot handelen – in de keuze van geslacht, gender en seksualiteit wordt beperkt door genderperformativiteit, de verwachtingen bij elke genderrol. Deze performativiteit wordt niet slechts beperkt door de bestaande normen, maar deze beperking vormt de performativiteit:
The "performative" dimension of construction is precisely the forced reiteration of norms. In this sense, then, it is not only that there are constraints to performativity; rather, constraint calls to be rethought as the very condition of performativity.
Butler waarschuwde daarbij voor de gevaren van de feministische universalistische tendens om vrouwen als een coherente groep te beschouwen:
[...] the category of “women” is normative and exclusionary and is invoked with the unmarked dimensions of class and racial privilege intact. In other words, the insistence upon the coherence and unity of the category of women has effectively refused the multiplicity of cultural, social, and political intersections in which the concrete array of “women” are constructed.
Voor queer theory was daarbij van belang dat een essentialistische stelling waarin een persoonlijkheidstrek zoals verzorgend als natuurlijk vrouwelijke eigenschap wordt gezien, ook gevolgen kan hebben voor wat wordt gezien als natuurlijke seksuele voorkeur. Bij sociaal constructivisme is die voorkeur sociaal bepaald door performatieve acties.
Een deel van de radicaal feministen hangt wel een biologisch determinisme aan, wat kan leiden tot het standpunt dat transvrouwen geen vrouwen zijn en slechts de patriarchale gendernormen bevestigen. Zo stelde Janice Raymond in 1979:
transsexuals [...] reduce the female form to artefact, appropriating this body for themselves.
Ook Germaine Greer en Sheila Jeffreys behoren tot de trans-exclusionary radical feminists of TERF's. Daar tegenover staan trans-inclusive radical feminists die stellen dat biologisch determinisme juist de patriarchale basis in stand houdt. Andrea Dworkin stelde al in 1974 dat transvrouwen die basis onderuit konden halen:
Work with transsexuals, and studies of formation of gender identity in children provide basic information which challenges the notion that there are two distinct biological sexes. That information threatens to transform the traditional biology of sex difference into the radical biology of sex similarity.
Essentialisme-constructivisme-debat
Het essentialisme-constructivisme-debat dat gevoerd wordt op het gebied van seksualiteit is meer dan een filosofische verhandeling over de verschillen tussen constructivisme en essentialisme. Het is niet beperkt tot descriptieve uitspraken, maar heeft ook politieke gevolgen waaruit normatieve uitspraken volgen, ook buiten de sfeer van gender.
John Boswell vergeleek de controverse met de middeleeuwse universaliënstrijd waarin nominalisme en realisme de kampen waren, waarbij de eersten stelden dat algemene begrippen slechts namen zijn geconstrueerd door mensen en dus pas na de dingen bestaan (universalia post res), terwijl de laatsten stelden dat deze in zichzelf bestaan voor de dingen (universalia ante res). Die controverse is ook aanwezig in wetenschappen als biologie, bijvoorbeeld in de taxonomie, waarbij soorten ingedeeld worden aan de hand van gedeelde eigenschappen. Taxonomen verschillen daarbij van mening of die categorieën van soorten ontdekkingen zijn of dat dit fabricaties zijn.
Zo zijn in het genderdebat de constructivisten de nominalisten en de essentialisten de realisten. In de meeste gevallen neemt dat geen extreme vormen aan: constructivisten ontkennen de biologische kant niet geheel en essentialisten zien wel beperkingen in categorisatie. Gematigde aanhangers aan beide kanten zouden daarom de dialoog kunnen aangaan, maar aangezien het niet alleen een wetenschappelijke, maar ook een politieke discussie is, gebeurt dat weinig.
Uit extreem nominalisme kan volgen dat gender en seksuele geaardheid niet werkelijk bestaan, maar uitvindingen zijn van verschillende samenlevingen. Homoseksualiteit zou dan alleen bestaan in moderne samenlevingen. Ten dele is deze denkwijze echter te wijten aan het straatlichteffect, waarbij gezocht wordt waar het licht het helderst is: de meeste nominalisten richten zich op de moderne geschiedenis. Aan de andere kant is de aanname van realisten dat dezelfde categorieën overal en altijd te vinden zijn nauwelijks onderbouwd en onwaarschijnlijk. Verder kennen beide partijen niet dezelfde waarde toe aan woorden en accepteren nominalisten slechts de betekenis die iemand er zelf aan geeft. Voor realisten daarentegen blijkt uit het loutere bestaan van een woord dat het achterliggende fenomeen bestaat.
Boswell stelde dat deze tegenstelling niet zinvol is en dat:
[...] the problem of universals must be sidestepped or at least approached with fewer doctrinaire assumptions. Both realists and nominalists must lower their voices. Reconstructing the monuments of the past from the rubble of the present requires quiet concentration.
Hoewel beide standpunten nader tot elkaar kunnen komen, wordt volledige samenvoeging niet waarschijnlijk geacht.
Inperken medische correcties
Bioloog en genderspecialist Anne Fausto-Sterling bracht het feministische standpunt naar het onderzoek naar intersekse. Zij stelde dat Money en de Hampsons ondanks hun stelling dat de genderrol niet volgt uit het biologische geslacht, nooit uitgingen van meer dan twee geslachten:
These scientists studied hermaphrodites to prove that nature mattered hardly at all. But they never questioned the fundamental assumption that there are only two sexes, because their goal in studying intersexuals was to find out more about “normal” development.
Intersekse zagen zij als aandoening waarbij zij zochten naar manieren om deze mensen te, naar de toen heersende mening, normaliseren. Het culturele idee van slechts twee genders is daarmee van invloed op hoe biologische geslachten worden benaderd en medische interventie richt zich daardoor op behandeling om een van deze twee geslachten zo dicht mogelijk te benaderen.
Fausto-Sterling had al eerder voorgesteld om de ingrijpende medische interventie pas bij seksuele meerderjarigheid eventueel toe te passen, tenzij er potentieel levensbedreigende complicaties zijn. Een moeizame overgangsperiode voorziend, pleitte zij voor een spectrum met minsten vijf geslachten.
Genderidentiteit
Verschillende criteria kunnen verschillende uitkomsten hebben. Bovendien zijn sommige criteria niet binair, maar kunnen tussenvormen en afwisseling voorkomen. Afgezien van het genetische geslacht zijn veranderingen van al deze aspecten mogelijk, door operaties, hormoonbehandelingen, bijwerkingen van medicijnen, verandering van genderexpressie, psychologische veranderingen en administratieve handelingen. Bij genderfluïde personen is de veranderlijkheid zelf onderdeel van de genderidentiteit. Hoewel verreweg de meeste mensen tamelijk eenduidig man of vrouw zijn, is er dus veel variatie mogelijk.
Zonder intersekse-conditie komen bijna altijd het genetische geslacht, de sekse op basis van de oorspronkelijke geslachtsorganen en het oorspronkelijke juridische geslacht overeen. Voor deze sekse worden termen als geboortegeslacht en biologische geslacht gebruikt en ook wel de Engelstalige afkortingen amab of afab (assigned male/female at birth).
Bij een transgender komt dit geboortegeslacht niet overeen met de genderidentiteit of -expressie, bij cisgender wel.
Bij een onprettig gevoel dat bepaalde aspecten van de sekse niet overeenkomen met de genderidentiteit betreft dit voornamelijk het lichaam, maar door sociale druk en bij een kind ook eventueel minder begripvolle ouders, kan het ook lastig zijn de genderexpressie aan te passen aan de genderidentiteit, bijvoorbeeld als een biologisch meisje dat zich een jongen voelt niet altijd jongenskleren mag dragen, en/of het haar niet kort mag laten knippen.
Door verandering van een selectie van de genoemde aspecten van het geslacht kan dit onprettige gevoel minder worden of over gaan, met dien verstande dat een hormoonbehandeling soms moet doorgaan om te voorkomen dat bepaalde lichamelijke veranderingen deels teniet gaan, waardoor het onprettige gevoel weer zou kunnen verergeren of terugkomen.
Juridisch geslacht
Het aanvankelijke juridische geslacht (de registratie bij de overheid) volgt uit het biologische geslacht. In België kan het bij wijziging van het juridische geslacht, om onduidelijkheid te voorkomen, nodig zijn een nieuw paspoort of ander identiteitsbewijs aan te vragen en ook andere min of meer officiële registraties te laten aanpassen, zoals bij een bank waar men klant is. In Nederland zijn de identiteitsbewijzen (en eventuele rijbewijzen) van mensen die hun juridische geslacht laten wijzigen meteen ongeldig; zij moeten nieuwe exemplaren aanvragen bij de gemeente. Daar zijn kosten aan verbonden. De gemeente Nijmegen besloot in 2022 om als eerste Nederlandse gemeente die kosten te vergoeden voor mensen die hun geslachtsregistratie laten wijzigen.
Aspecten van geslacht / sekse / gender (samenvattend overzicht)
Aspecten van geslacht / sekse / gender van mensen:
man of vrouw als genetisch geslacht
man of vrouw op basis van uitwendige en inwendige geslachtsorganen, met diverse varianten na geslachtsaanpassende operatie
mannelijkheid en vrouwelijkheid op basis van secundaire geslachtskenmerken of hormonale geslachtseigenschappen (haargroei, borsten, gestalte, enz.)
genderexpressie: de mate van mannelijkheid en vrouwelijkheid op basis van culturele geslachtskenmerken zoals kledij, kapsel, make-up en gehanteerde voornaam, en attributen voor het simuleren van biologische geslachtskenmerken, zoals een binder, of opvulling onder de kleding die borsten of een penis simuleert; traditioneel ook genderrol
genderidentiteit: of de persoon zich man, vrouw, of iets anders voelt
juridisch geslacht: registratie bij de overheid; bij wijziging worden vaak ook de juridische voornamen gewijzigd
Een transitie is in dit verband een verandering met betrekking tot het 2e, 3e, 4e en/of 6e punt op basis van de genderidentiteit. Daarnaast kan een motief voor verandering van genderexpressie zijn het ontlopen van seksediscriminatie (bijvoorbeeld in het verleden door een vrouw om een mannenberoep te kunnen uitoefenen, zoals matroos of soldaat).
Zie ook
Androgynie
Cisgender
Genderdysforie
Genderneutraliteit
Genderqueer
Genderrol
Genderspectrum
Mannelijkheid
Muxe
Transfobie
Transgender
Transseksualiteit
Vrouwelijkheid
Sekse
|
Het begrip gender lag meer in lijn met het behaviorisme waarin stimulus en respons belangrijk waren en Money werd daarbij beïnvloed door het proces van inprenting naar Konrad Lorenz. Het begrip genderrol sloeg aan en termen als genderidentiteit – of de persoon zich man of vrouw voelt of iets er tussenin – en genderexpressie – culturele geslachtskenmerken als kledij, kapsel en make-up – deden hun intrede.
| 1 |
seksuele identiteit, genderexpressie, maatschappelijke rol
|
3,728 |
Mountain
|
1453742
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Chamar-Daban
|
Chamar-Daban
|
Chamar-Daban (Russisch: Хамар-дабан; van de Boerjatische woorden chamar; "neus" en daban; "opgang", "bergpas") is een hooggebergtemassief tegen de zuidoostkust van het Baikalmeer in het zuiden van Russisch Siberië, ten noorden van Mongolië. Bestuurlijk gezien ligt het grotendeels in de autonome deelrepubliek Boerjatië; alleen het noordwestelijke puntje vormt onderdeel van de oblast Irkoetsk.
De Chamar-Daban verloopt in west-oostelijke richting over een lengte van ongeveer 420 kilometer en heeft een breedte tot 65 kilometer. Het vormt een oostelijke voortzetting van de Sajan, waarvan het aan noordwestzijde wordt gescheiden door de Toenka-depressie. Het gebergte loopt op in hoogte naar het westen toe, waar zich de hoogste pieken bevinden, de Chan-Oela (2371 meter) en, nabij de bovenloop van de rivier de Oetoelik, de Oetoelinskaja podkova (2396 meter). Bij toeristen is de makkelijk beklimbare Pik Tsjerskogo (2090 meter) het populairst, die jaarlijks duizenden mensen trekt.
Geologisch gezien bestaat het massief uit een complex van kristallijne schisten, gneisen, basalten en kalksteen, die op veel plekken worden doorbroken door intrusies van graniet.
In het gebergte bevinden zich veel meren, waarvan het Sobolinojemeer een van de grootste is. Andere meren zijn het Patovojemeer en het Tsjortovomeer. De grootste rivieren zijn de Oetoelik, Snezjnaja, Temnik en Chara-Moerin. Er bevinden zich een aantal valleien, kloven en watervallen.
Het noordelijk deel van het gebergte is met een gemiddelde van 1200 mm neerslag per jaar het meest natte gebied van de Baikalregio en wordt gekarakteriseerd door dichte begroeiing. In het zuidelijke deel overheerst toendravegetatie. De bossen bestaan met name uit coniferen, met op plekken kleine populaties van populieren en berken. Op de grootste hoogten bevinden zich bergweiden, Siberische dwergden en dwergberk. Ook komt er bergsteppe voor. De boomgrens ligt op 1500 tot 1800 meter. In het centrale deel is in 1969 het biosfeerreservaat zapovednik Bajkalski ingesteld met een oppervlakte van 1.657 km².
Voorkomende diersoorten in de Chamar-Daban zijn bruine beer, hert, eland, wolf, vos, eekhoorn en de vogelsoorten auerhoen, notenkraker, specht en hazelhoen. In de rivieren zwemmen soorten als vlagzalm (Thymallus thymallus), lenok (Brachymystax lenok) en de blankvoorn.
De Oost-Siberische spoorlijn (onderdeel van de Trans-Siberische spoorlijn) loopt langs de oever van het Baikalmeer en daarmee ook langs de Chamar-Daban. Het gebergte is populair voor trekkers en kanovaarders. De lokale bevolking bedrijft met name landbouw, deels op pastorale wijze.
Externe link
Afbeeldingen
Geografie van de oblast Irkoetsk
Geografie van Boerjatië
Gebergte in Siberië
Baikalmeer
|
Het noordelijk deel van het gebergte is met een gemiddelde van 1200 mm neerslag per jaar het meest natte gebied van de Baikalregio en wordt gekarakteriseerd door dichte begroeiing. In het zuidelijke deel overheerst toendravegetatie. De bossen bestaan met name uit coniferen, met op plekken kleine populaties van populieren en berken. Op de grootste hoogten bevinden zich bergweiden, Siberische dwergden en dwergberk. Ook komt er bergsteppe voor. De boomgrens ligt op 1500 tot 1800 meter. In het centrale deel is in 1969 het biosfeerreservaat zapovednik Bajkalski ingesteld met een oppervlakte van 1.657 km².
| 4 |
berg, gebergte, landvorm
|
1,939 |
FinancialService
|
3844167
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/De%20Surinaamsche%20Bank
|
De Surinaamsche Bank
|
De Surinaamsche Bank N.V., afgekort DSB, is de grootste handelsbank in Suriname. De bank werd op 19 januari 1865 opgericht door Simon Abendanon (1816-1870) die al vanaf 1861 hieraan had gewerkt. DBS staat genoteerd aan de Suriname Stock Exchange.
Geschiedenis
Het Surinaamse kantoor werd gevestigd in de Gravenstraat in Paramaribo, waar het sindsdien is gebleven.
Er was aanvankelijk ook een hoofdkantoor in Amsterdam. Op initiatief van Samuel Sarphati, een van de grote pleitbezorgers en aandeelhouders, is Nicolaas Pierson directeur van het Nederlandse kantoor geweest.
In de periode van 1865 tot 1957 was de DSB de circulatiebank in Suriname, de uitgever van papiergeld. Deze taak werd in 1965 overgenomen door de Centrale Bank van Suriname (CBvS).
Sinds 2001 is de 44 procent van de aandelen van de De Surinaamsche Bank in handen van het verzekeringsbedrijf Assuria. Het hoofdkantoor van de DSB bevindt zich in de Henck Arronstraat (sinds 2003 de nieuwe naam voor de Gravenstraat).
In 2006 raakte de bank betrokken in een schandaal omdat de directeur en zijn voorganger werden beschuldigd van illegale financiële transacties.
In 2016 leed de bank een groot verlies mede door onverantwoord grote leningen aan de Surinaamse overheid. In november 2017 waarschuwde de Centrale Bank van Suriname voor een bankrun op De Surinaamsche Bank. Een week eerder deed de CBvS een oproep aan collega-banken om geld te storten in een noodfonds dat de DSB overeind moet houden. Daarop volgden meer alarmerende publicaties over de financiële situatie bij de bank in de pers. Klanten van DSB nemen het zekere voor het onzekere en halen hun geld bij de bank weg.
Activiteiten
De DSB is een grote bank in het land. Het verleent financiële diensten aan bedrijven en particulieren. Voor vermogende klanten is er de Surinaamse Trust Maatschappij N.V. (Suritrust), een 100% dochtermaatschappij van de bank, die private banking- & vermogensbeheerdiensten verleend. DSB Assuria Vastgoed Maatschappij N.V. (DAVG) is een joint venture met Assuria. Vanaf 2017 houdt DSB 49% van de aandelen waardoor DAVG als minderheidsdeelneming in de boeken staat en niet langer in de consolidatie wordt meegenomen.
Resultaten
In de onderstaande tabel staan de belangrijkste financiële gegevens van de bank sinds 2012. Het grote verlies in 2016 is vooral een van fors hogere voorzieningen voor dubieuze debiteuren. De toevoeging aan de voorziening was in 2016 SDR 270 miljoen, in 2015 was dit nog SDR 60 miljoen. Door het verlies is het eigen vermogen gehalveerd. De solvabiliteitsratio kwam daarmee op 0,67% en is daarmee ver onder het door de CBvS vastgestelde minimum niveau (6%) gedaald en heeft de bank onder verhoogd toezicht gesteld.
Externe link
De Surinaamsche Bank
Surinaamse bank
Bedrijf genoteerd aan Suriname Stock Exchange
|
Activiteiten
De DSB is een grote bank in het land. Het verleent financiële diensten aan bedrijven en particulieren. Voor vermogende klanten is er de Surinaamse Trust Maatschappij N.V. (Suritrust), een 100% dochtermaatschappij van de bank, die private banking- & vermogensbeheerdiensten verleend. DSB Assuria Vastgoed Maatschappij N.V. (DAVG) is een joint venture met Assuria. Vanaf 2017 houdt DSB 49% van de aandelen waardoor DAVG als minderheidsdeelneming in de boeken staat en niet langer in de consolidatie wordt meegenomen.
| 1 |
financiële diensten, financiële instellingen, lokale bedrijven
|
9,930 |
UpdateAction
|
59072
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijksmonument
|
Rijksmonument
|
Een rijksmonument is in Nederland een zaak (een bouwwerk of object, of het restant daarvan) die van algemeen belang is wegens de schoonheid, de betekenis voor de wetenschap of de cultuurhistorische waarde. Een formeel juistere aanduiding is: 'beschermd monument als bedoeld in de Erfgoedwet'.
Tot 2012 moest een monument 50 jaar of langer geleden zijn vervaardigd om in het kader van de Monumentenwet voor bescherming in aanmerking te komen. Per 1 januari 2012 is dit criterium vervallen. Gemeenten en provincies beschermen vaak ook monumenten (die dan worden aangeduid als gemeentelijke en provinciale monumenten).
Eind februari 2015 had Nederland 61.822 gebouwde rijksmonumenten (inschrijvingen, per 31 december 2011 circa 52.000 objecten) met de status rijksmonument, waarvan circa 1500 archeologische rijksmonumenten. Sinds 2007 ligt de nadruk bij nieuwe toekenningen op de wederopbouwperiode.
Inschrijving in het register
Rijksmonumenten worden aangewezen door de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De rijksmonumenten zijn ingeschreven in het Monumentenregister (Vroeger artikel 1 Monumentenwet 1988, sinds 2015 artikel 3.3 van de Erfgoedwet), dat geautomatiseerd is te vinden in Monumentenregistratiesysteem (MRS), beheerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De informatie in het register is publiekelijk toegankelijk via het Monumentenregister online. De bescherming is altijd aangetekend in de openbare registers van het Kadaster en moet bij verkoop door de verkoper aan de koper worden gemeld. In 2000 werd het project Actualisering Monumentenregister gestart, om het landelijke register bij te werken en betrouwbaarder en toegankelijker te maken.
Rechten en plichten van de bescherming
Rechtsgevolg van de bescherming is onder andere dat voor wijzigingen van het monument (zowel binnen als buiten en ook bij zaken als gevelreiniging of het wijzigen van het kleurbeeld) een vergunning van Burgemeester en Wethouders nodig is. Dit vereiste van een vergunning geldt overigens ook voor vrijwel alle gemeentelijke en provinciale monumenten.
Voor het onderhoud van rijksmonumenten bestaan fiscale faciliteiten. De overdrachtsbelasting bij aankoop van een rijksmonument door particuliere kopers werd in de periode vanaf 1 mei tot en met 31 december 2009 tijdelijk afgeschaft na een uitspraak van het gerechtshof in Den Haag. Zie ook: Regeling rijkssubsidiëring instandhouding monumenten.
Schildje
Blauw-wit schildje
Sommige (lang niet alle) rijksmonumenten zijn voorzien van een blauw-wit schildje. Dat schildje is in het leven geroepen tijdens de Haagse Conventie van 1954 en duidt een pand aan dat in oorlogstijd beschermd moet worden en kan dus ook voorkomen op moderne panden zoals belangrijke archieven, bibliotheken en musea.
De herkenbaarheid van de objecten door dit schildje moet leiden tot eerbiediging van het erfgoed door strijdende partijen tijdens gevechtshandelingen. Het is een internationaal herkenningsteken, dat reeds in vredestijd kan worden aangebracht op bepaalde rijksmonumenten, en waarvan uiterlijk, vorm en gebruik zijn vastgelegd in 1954.
Rijks- en gemeentelijke schildjes
In 2010 begon de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed met plannen voor het introduceren van een apart, afwijkend, schildje voor monumenten die geen blauw-wit schildje mogen dragen. Op 11 september 2014 werd dit nieuwe schildje door de ANWB gepubliceerd, dat beschikbaar is voor gemeentelijke, provinciale en rijksmonumenten. Het eerste monument dat dit nieuwe schildje kreeg was de Ridderzaal in Den Haag.
Een groot aantal gemeenten in Nederland heeft een eigen schildje op de rijks- en gemeentelijke monumenten. Zo heeft Nijmegen een monumentenschildje in de stadskleuren rood en zwart. Op het schildje van een rijksmonument in Nijmegen staat een goudgele Nederlandse leeuw in de onderste punt van het schildje. Een gemeentelijk monument heeft in de onderste punt een witte dubbelkoppige adelaar met in het midden een dubbelstaartige leeuw uit het wapen van Nijmegen.
Tijdelijke beleidsregel aanwijzing beschermde monumenten
Op 1 juli 2007 ging een tijdelijke beleidsregel van kracht (Tijdelijke beleidsregel aanwijzing beschermde monumenten 2007) in opdracht van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Ronald Plasterk, waarin de aanwijzing van rijksmonumenten tot 1 januari 2009 werd opgeschort voor zaken gebouwd voor 1940. Alleen bij hoge uitzondering worden beschermde rijksmonumenten aangewezen, alleen wanneer de zaak behoort tot de ongeveer 100 meest waardevolle monumenten die zijn gebouwd in de periode 1940 tot en met 1958 (de z.g. wederopbouwarchitectuur). Deze lijst werd in de herfst van 2007 gepubliceerd, zie: Top 100 Nederlandse monumenten 1940-1958. Een groot aantal bouwwerken op die lijst is nadien inderdaad aangewezen als rijksmonument, enkele werden afgewezen. De minister koos voor deze beleidsregel omdat hij snel met de modernisering van de monumentenzorg wilde beginnen.
Een vergelijkbare maatregel gold voor de periode juli 2006 tot juli 2007.
Kritiek op monumentenbeleid
Op de aanwijzing tot (rijks)monument bestaat kritiek vanuit professionele hoek. Aanwijzingsargumentaties zouden soms onder andere ernstig tekortschieten en voorzien zijn van gefantaseerde "feiten". Daarnaast zou door te ruimhartige toekenning te weinig restauratiegeld voor zeer belangrijke bouwwerken overblijven en zouden de gejuridiseerde procedures in het voordeel zijn van belangengroepen met kennis van zaken.
In bredere zin wordt onder meer gesproken over behoudzucht. Particulieren en ondernemingen kunnen/konden tevens monumentenzorg als een hindermacht ervaren als ze gehinderd blijken/bleken te worden in hun bouwplannen. Tevens is de vraag of er verschillen zijn in het toezicht en het handhaven tussen monumenten in handen van de overheid en die van particulieren.
Lijsten van rijksmonumenten per provincie
De lijsten bevatten een onderverdeling van de rijksmonumenten per gemeente in de betreffende provincie.
Gemeenten met de meeste rijksmonumenten
Een overzicht van de 25 gemeenten met de meeste inschrijvingen in het rijksmonumentenregister (juli 2015). Het aantal objecten zal iets minder zijn omdat ook onderdelen van een object een aparte inschrijving kunnen hebben.
Steden met de meeste rijksmonumenten
(De aantallen zijn vanzelfsprekend lager dan van de betreffende gemeenten)
Actualiteit gegevens: 08-07-2016, monumentenregister.cultureelerfgoed.nl
Steden met de meeste rijksmonumenten in de binnenstad zijn: 1. Amsterdam, 2. Maastricht, 3. Leiden, 4. Utrecht, 5. Middelburg, 6. Haarlem, 7. Dordrecht, 8. Delft, 9. Groningen en 10. Zierikzee.
Rijksmonumenten waarvan het Rijk eigenaar is
De rijksoverheid heeft sommige rijksmonumenten zelf in eigendom. In 2014 heeft het Rijk 29 monumentencomplexen ondergebracht in de NMO die hiervoor gelijktijdig de Stichting Monumentenbezit heeft opgericht. Oorspronkelijk waren er dit 34, maar 5 zijn er uiteindelijk toch bij het Rijk zelf gebleven.
Zie ook
Beeldbepalend of karakteristiek pand
Beschermde stads- en dorpsgezichten
Materieel (cultureel) erfgoed
Gemeentelijk monument
Provinciaal monument
Beschermd monument (Caribisch Nederland)
Lijst van oorlogsmonumenten in Nederland
Monumenten van geschiedenis en kunst, publicatie van de rijksoverheid
Monumentenzorg
Top 100 der Nederlandse rijksmonumenten
Bouwhistorie
Externe links
Rijksdienst voor het cultuurerfgoed
Monumenten.nl
Monumentenregister online
|
Rechten en plichten van de bescherming
Rechtsgevolg van de bescherming is onder andere dat voor wijzigingen van het monument (zowel binnen als buiten en ook bij zaken als gevelreiniging of het wijzigen van het kleurbeeld) een vergunning van Burgemeester en Wethouders nodig is. Dit vereiste van een vergunning geldt overigens ook voor vrijwel alle gemeentelijke en provinciale monumenten.
| 1 |
bijwerken, aanpassen, wijzigen
|
2,246 |
TelevisionStation
|
439151
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Radio%20Televizija%20Srbije
|
Radio Televizija Srbije
|
Radio Televizija Srbije (Radio Televisie Servië) (Servisch: Радио-телевизија Србије (PTC)) is de Servische nationale televisiezender, die uitzendingen verzorgt voor radio en televisie.
1999
In april 1999 was RTS veelvuldig in het nieuws, omdat ten tijde van de Kosovo-oorlog het gebouw van RTS werd gebombardeerd door de NAVO. Op 23 april 1999 vielen daarbij 16 doden, voornamelijk leden van de technische staf. In 2002 is de toenmalige directeur van RTS, Dragoljub Milanović, veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf voor het feit dat hij niet de opdracht heeft gegeven het gebouw te evacueren, ook al was hij op de hoogte dat het gebouw in alle waarschijnlijkheid zou worden gebombardeerd. Amnesty International heeft het NAVO-bombardement op de RTS-tv-studio's aangemerkt als een oorlogsmisdrijf.
Zie verder ook
Servië op het Eurovisiesongfestival
Servië op het Junior Eurovisiesongfestival
Servië op Eurovision Young Musicians
Servië en Montenegro op het Eurovisiesongfestival
Externe link
Website RTS
Bronnen
Servische televisiezender
|
Radio Televizija Srbije (Radio Televisie Servië) (Servisch: Радио-телевизија Србије (PTC)) is de Servische nationale televisiezender, die uitzendingen verzorgt voor radio en televisie.
| 1 |
televisiezender, tv-station, omroep
|
6,020 |
RsvpResponseType
|
113101
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Enqu%C3%AAte%20%28onderzoek%29
|
Enquête (onderzoek)
|
Een enquête of bevraging is een manier van onderzoek doen, waarbij gebruik wordt gemaakt van een vragenlijst, die aan meerdere personen wordt voorgelegd. Deze personen kunnen de hele doelgroep vormen, of zijn gehaald uit een representatieve steekproef. Het onderzoek kan gaan om zowel feiten als meningen (zoals bij een opiniepeiling). De uitslag van een enquête kan op zichzelf gehouden worden, maar dient meestal ter ondersteuning van andere gegevens.
Een enquête is meestal anoniem en het resultaat is een gemiddelde van meningen. Een al dan niet geslaagd resultaat is afhankelijk van de mate waarin de steekproef van een doelgroep representatief is, en in hoeverre de antwoorden op de enquêtevragen bijdragen aan het onderzoek.
Wijze van enquêteren
Een enquête kan bestaan uit open vragen, meerkeuzevragen of een combinatie van beide. Bij onderzoek naar feiten (kwantitatief onderzoek) wordt met name van meerkeuzevragen gebruikgemaakt, terwijl in onderzoek naar meningen (kwalitatief onderzoek) eerder van open vragen gebruikgemaakt zal worden. De klassieke manieren om een enquête te houden zijn met de komst van de informatie- en communicatietechnologie aanzienlijk uitgebreid. Men onderscheidt onder meer:
mondeling (interview)
schriftelijk
elektronisch (telefonisch of via internet), indien via internet vaak als link verstuurd per e-mail.
via sms
via fax
Met name in de VS vindt een variant van elektronische en mondelinge interviews plaats die "Robot-calling" genoemd wordt. De respondent wordt hierbij gebeld door een voice-response systeem en kan door middel van toetsen op zijn of haar telefoon of eenvoudige spraakherkenning antwoordopties selecteren. Groot voordeel van een dergelijke methode zijn de lagere kosten doordat er geen enquêteurs meer nodig zijn, en de grotere bereikbaarheid doordat ook analfabeten en mensen zonder internet bereikt kunnen worden. De door veel mensen als onpersoonlijk ervaren aanpak is een keerzijde van deze methode.
Het is een trend dat steeds meer partijen online enquêtes (marktonderzoeken) voor bedrijven uitzetten. Respondenten krijgen hierdoor de mogelijkheid om online deze enquêtes in te vullen. De respondenten ontvangen e-mails met daarin uitnodigingen om de verschillende marktonderzoeken in te vullen. De onderwerpen van de enquêtes en de hoogte van de uitbetalingen verschillen per platform.
Drie niveaus
De term enquête wordt op drie niveaus gebruikt.
Op het laagste niveau is de term enquête synoniem aan de term vragenlijst.
Op het middelste niveau heeft de term enquête de betekenis van vragenlijst plus alles wat er bij komt kijken voor het afnemen ervan. Bij een persoonlijke (face to face) afname spelen andere zaken een rol dan bij een telefonische of een schriftelijke afname of een afname via internet. Een spreker of auteur gebruikt nu zinsneden als een enquête afnemen of een enquête opsturen, een telefonische enquête, schriftelijke enquête of webenquête. Dit is de meest gebruikelijke betekenis van het begrip enquête.
Op het hoogste niveau verstaat men onder een enquête een onderzoeksvorm. De spreker of auteur gebruikt dan termen als: een enquête uitvoeren of een enquête doen.
In de onderzoeksliteratuur worden de termen enquête en interview nogal eens door elkaar gebruikt. De auteur kan het hebben over een telefonisch interview of een telefonische enquête. Een verslaggever van een krant die mensen op straat een paar vragen stelt is aan het interviewen; een onderzoeker die ook een paar vragen stelt is aan het enquêteren. Het onderscheid tussen interviewen en enquêteren is gradueel en hangt samen met de mate van gestructureerdheid van de vragenlijst en de noodzaak dat er een interviewer aanwezig moet zijn.
Doelgroep
Wanneer niet de hele doelgroep geënquêteerd kan worden, bijvoorbeeld omdat de groep te omvangrijk is, wordt er een steekproef uit de doelgroep genomen om de enquête bij af te nemen. Voor een goed resultaat zijn tijdens het enquêteren niet bepaalde groepen oververtegenwoordigd. Een enquête over de mate van computergebruik onder ouderen is bijvoorbeeld niet alleen online in te vullen.
Opinieonderzoek
|
Met name in de VS vindt een variant van elektronische en mondelinge interviews plaats die "Robot-calling" genoemd wordt. De respondent wordt hierbij gebeld door een voice-response systeem en kan door middel van toetsen op zijn of haar telefoon of eenvoudige spraakherkenning antwoordopties selecteren. Groot voordeel van een dergelijke methode zijn de lagere kosten doordat er geen enquêteurs meer nodig zijn, en de grotere bereikbaarheid doordat ook analfabeten en mensen zonder internet bereikt kunnen worden. De door veel mensen als onpersoonlijk ervaren aanpak is een keerzijde van deze methode.
| 1 |
RSVP-reactie, uitnodigingsreactie, antwoordopties
|
939 |
OrderAction
|
4578997
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Airbus%20A320neo
|
Airbus A320neo
|
De Airbus A320neo-familie is een vliegtuigenfamilie van Airbus die sinds januari 2016 in gebruik is. De afkorting "neo" staat voor "new engine option". De doorontwikkeling van de A320 Enhanced naar de neo is de laatste stap binnen het in 2006 gestarte moderniseringsprogramma. De A320neo vervangt de bestaande Airbus A320, die nu aangeduid wordt als 'A320ceo' waar 'ceo' staat voor "current engine option".
Naast nieuwe motoren bevat het moderniseringsprogramma ook aerodynamische verbeteringen, grote gebogen winglets (sharklets), gewichtsbesparing, een nieuwe cabine met grotere opbergvakken voor handbagage, en een verbeterd luchtzuiveringssysteem. Klanten hebben de keuze tussen de CFM International LEAP-1A- of de Pratt & Whitney PW1100G-motoren.
Volgens Airbus levert deze combinatie van verbeteringen een 15% lager brandstofverbruik per vliegtuig, 8% lagere operationele kosten, verminderde geluidsproductie en een vermindering van de uitstoot van stikstofoxide (NOx) met ten minste 10% ten opzichte van de bestaande A320-serie, en verder resulteren deze verbeteringen in een toename van het bereik met ongeveer 900 km. Ten slotte maakt een heringedeelde cabine het mogelijk tot 20 extra passagiers te vervoeren waarmee in totaal een meer dan 20% lager brandstofverbruik per zitplaats behaald wordt.
Airbus heeft in januari 2016 in totaal 4.471 bestellingen voor de A320neo-familie staan. De eerste A320neo werd op 1 juli 2014 de Airbus-fabriek in Toulouse uit gereden. De eerste vlucht van het vliegtuig vond plaats op 25 september 2014. De typegoedkeuring van zowel de European Aviation Safety Agency als de Federal Aviation Administration werd op 24 november 2015 in ontvangst genomen.
Op 25 januari 2016 werd de eerste A320neo in gebruik genomen door Lufthansa, de launch customer van de A320neo.
Ontwikkeling
A320 Enhanced
Airbus heeft twee opties onderzocht als opvolger voor de A320-familie. De eerste optie was een volledig nieuw toestel ontwerpen en ontwikkelen, de tweede optie was de bestaande A320 bijwerken en van nieuwe motoren voorzien.
In 2006 begon Airbus met het A320 Enhanced- (of "A320E"-)programma als een update voor de bestaande A320-familie. De update bevat verbeteringen zoals aerodynamische verbeteringen zoals het toevoegen van grote gebogen winglets (sharklets) met een verbetering van de brandstofefficiëntie met 3,5%, gewichtsbesparingen, een nieuwe cabine en verbeterde motoren. Deze verbeteringen werden in 2007/2008 toegepast op de A320 uitgerust met de CFM56 Tech Insertion en de V2500Select (One)-motoren. Van deze motoren werd verwacht dat de brandstofbesparing slechts 1–2% zou bedragen, waarmee Airbus besloot over te gaan op de new engine option, afgekort "neo".
"Wie zou er kiezen voor een vloot van een nieuwe generatie vliegtuigen die 5% beter is dan de A320 van vandaag? Vooral als een andere verbetering van 10% mogelijk is in de tweede helft van het volgende decennium op basis van nieuwe motortechnologie," zei John Leahy, Airbus Chief Operating Officer en uitvoerend lid, in 2006.
Sharklets
Zowel de A320 Enhanced als de A320neo beschikken over enkele aanpassingen aan de vleugel, voornamelijk de installatie van de gebogen "sharklets" op A320s (en A320neo's) vanaf 2012 met Air New Zealand als launch customer. Deze Airbus-winglets zijn 2,4 meter hoog, wegen 200 kilogram, verminderen het brandstofverbruik met 3,5% en bieden een toename in het laadvermogen van 500 kilogram of reikwijdte met 190 km als de klant er voor kiest het originele laadvermogen te behouden. Dit komt overeen met een jaarlijkse CO2-reductie van ongeveer 700 ton per vliegtuig, waarmee gebruikers van de A320 in de VS $ 220.000 per vliegtuig per jaar besparen. De sharklets worden geproduceerd en geleverd door Korean Air Aerospace Division.
Enhanced cabine
De A320 Enhanced werd uitgerust met een nieuwe stillere cabine die zowel betere en grotere bagage-opbergruimte als een modern gevoel biedt. Een nieuw luchtzuiveringssysteem met filters en een driewegkatalysator verwijdert giftige dampen en onaangename geuren uit de lucht voordat deze de cabine in gepompt wordt. LED-verlichting is optioneel beschikbaar. Verder kan de bemanning de cabine bedienen via nieuwe touchscreen-displays.
De nieuwe "Space-Flex" optionele cabine-indeling vergroot de doeltreffendheid van het ruimtegebruik van de cabine. Dit wordt onder meer bereikt door een nieuwe wc-indeling in de cabine. Dit maakt het tevens mogelijk om 9 extra passagiers mee te nemen in de A320neo ten opzichte van de A320ceo en – met grotere, verplaatste deuren ("Cabin-Flex") – tot 20 extra passagiers voor de A321neo ten opzichte van de A321ceo zonder dat dit ten koste van het passagierscomfort gaat. De grotere verplaatste deuren voegen echter wel 100 kg toe aan het leeggewicht van de A321neo. Brandstofefficiëntie per stoel is met deze optie toegenomen tot 6%, en met de nieuwe motoren en sharklets zal dit toenemen tot 20%.
A320neo: New Engine Option
Op 1 december 2010 werd door Airbus officieel de A320neo "New Engine Option" gelanceerd. De motoren die gekozen zijn voor de A320neo zijn de CFM International LEAP-1A en de Pratt & Whitney PW1100G. Hoewel de nieuwe motoren 16% minder brandstof verbruiken, zal het echte verbruik iets hoger liggen bij installatie op de A320 met 1–2% omdat de motoren worden geïnstalleerd op een bestaand toestel.
De CEO van Airbus is tevreden met de voorspelling dat de onderhoudskosten van de Pratt & Whitney PW1000G-motoren 15% lager liggen in vergelijking met bestaande motoren. Airbus plant de komende 15 jaar 4.000 A320neo's te leveren.
De eerste Airbus A320neo rolde op 1 juli 2014 uit de Airbus-fabriek in Toulouse. De Pratt & Whitney PW1100G-JM-motor verkreeg het Federal Aviation Administration-certificaat op 19 december 2014.
In tegenstelling tot andere recent ontwikkelde passagiersvliegtuigen met jarenlange vertragingen als de Bombardier CSeries, Comac C919, Irkut MC-21, of zelfs uitgestelde ontwikkelingen zoals bij de Boeing Y1/737 MAX, was de eerste A320neo geheel volgens planning klaar in september 2014. De overeenkomst van 95% tussen de A320neo en de bestaande A320 hielp bij het verlagen van de kans op vertraging die wordt geassocieerd met grote veranderingen. De levering van de eerste A320neo was eerst naar voren geschoven naar oktober 2015, maar later uitgesteld tot begin 2016. Lufthansa nam op 20 januari 2016 haar eerste A320neo in ontvangst.
Het eerste Airbus A321neo-prototype, D-AVXB, vloog op 9 februari 2016 voor het eerst. Drie dagen later vond er een tail strike plaats waardoor het toestel naar Toulouse gevlogen moest worden voor herstelwerkzaamheden. Airbus verwachtte door dit voorval een vertraging van enkele weken voordat dit type gecertificeerd zou worden.
Ontwerp
Airbus zegt dat de A320neo door middel van nieuwe motoren en grote "sharklets" 15 procent brandstof bespaart ten opzichte van de huidige A320ceo.
De A320neo komt voor meer dan 95% overeen met de bestaande A320. 91% van de onderdelen komt overeen; de A320neo wordt echter gebouwd met nieuwere materialen zoals composietmaterialen en aluminiumlegeringen, die helpen met gewichts- en brandstofbesparing. Tevens wordt door het gebruik van nieuwe materialen het totaal aantal gebruikte onderdelen gereduceerd wat resulteert in lagere onderhoudskosten.
Varianten
Airbus heeft ervoor gekozen om drie varianten binnen de A320-familie met de "New Engine Option" te leveren. De A319, A320 en A321 zullen alle drie verder ontwikkeld worden, waarbij de verwachting is dat dit voor de A318 niet het geval zal zijn.
A319neo: Variant met een verkorte romp. Qatar Airways was de geplande launch customer, maar zette de A319neo-orders om in A320neo's in 2013. Sindsdien heeft zich geen nieuwe launch customer gemeld.
A320neo: Standaard variant. Lufthansa is de launch customer.
A321neo: Verlengde romp met structurele versterkingen aan het landingsgestel en de vleugel, vergrote vleugels en andere kleinere veranderingen door een hoger leeggewicht. ILFC is de launch customer.
A321LR: Deze variant is een A321neo voorzien van een extra brandstoftank voor extra reikwijdte en beschikt tevens over een vergroot laadvermogen. Air Lease Corp. (ALC) is de launch customer.
A321LR
De A321neo met een verhoogd startgewicht van 97 ton – meestal aangeduid als A321LR of A321neoLR (LR = long-range) – vervoert 206 passagiers in een 2 klasse-indeling met een vergrote reikwijdte van 7.400 km door gebruik te maken van drie extra brandstoftanks van 2.990 liter. Een cabine-indeling met premium economy die plaats biedt aan 164 passagiers maakt een groter bereik mogelijk van 7.600 km.
Historisch gezien is dit de tweede verhoging van het startgewicht van de Airbus A321. De oorspronkelijke A321-100 had een startgewicht van 83 ton maar werd snel vervangen door de A321-200 met een startgewicht van 93,5 ton. In oktober 2014 begon Airbus met de verkoop van de A321LR als vervanger voor de verouderde Boeing 757-200.
In vergelijking tot de 757-200 voorspelt Airbus dat de A321LR in totaal 25–30% afhankelijk van het aantal stoelen goedkoper is op routes waar een wide-body te duur zou zijn. Hoewel Boeing als reactie op de A321LR de bijnaam "Middle of Market (MOM)" heeft gekozen voor een mogelijk toekomstig model, ontkent Boeing bezig te zijn met bijvoorbeeld een '757MAX'.
Bestellingen en leveringen
De A320neo-familie heeft binnen twee jaar meer dan 2.000 bestellingen ontvangen, waarmee de A320neo het snelst verkopende vliegtuig ooit is. Virgin America was aanvankelijk launch customer na het plaatsen van een bestelling voor 30 A320neo-toestellen die deel uitmaakte van een eerdere bestelling voor 60 toestellen op 17 januari 2011. Maar in november 2012 stelde Virgin America de levering van de A320neo-toestellen uit tot 2020, waardoor ILFC de nieuwe launch customer werd voor zowel de A320neo als de A321neo.
Grote bestellingen zijn: 430 toestellen namens IndiGo, 200 namens AirAsia, 100 namens American Airlines en 174 namens Lion Air. De A320neo werd in januari 2016 in gebruik genomen door Lufthansa, ongeveer 27 jaar nadat de allereerste A320 geleverd werd. Oorspronkelijk zou na de A320neo de kleinere A319neo geïntroduceerd worden waarop de grotere A321neo zou volgen. Echter door een verandering in de markt heeft Airbus besloten de A319neo na de A321neo te introduceren. Deze A321neo wordt op zijn beurt weer geïntroduceerd na de A320neo.
Op de luchtvaartshow van Parijs van 2011 bevestigde Airbus bestellingen van GECAS Scandinavian Airlines, TransAsia Airways, IndiGo, LAN Airlines, AirAsia en GoAir.
Airbus bevestigde daarnaast toezeggingen voor 83 A320neo-toestellen van Air Lease Corporation en Avianca. In totaal voorzag de luchtvaartshow van Parijs in 2011 Airbus van 667 bestellingen en 83 toezeggingen, waaronder 200 toestellen voor AirAsia, voor de A320neo.
Een maand later bestelde American Airlines 130 A320neo's en Lufthansa was de eerste Duitse klant met een bestelling van 30 toestellen. Op de luchtvaartshow van Dubai in november 2011 werden nog eens 130 bestellingen en 105 toezeggingen van verschillende klanten genoteerd. Op 25 januari 2012 bevestigden Norwegian en Airbus een bestelling van 100 A320neo's.
In december 2012 tekende Pegasus Airlines een contract voor de afname van maximaal 100 A320neo-familie-toestellen waarvan 75 (57 A320neo's en 18 A321neo's) bevestigde bestellingen zijn.
Lufthansa bestelde 70 extra A320neo- en A321neo-toestellen in maart 2013.
easyJet heeft een bestelling staan voor 100 Airbus A320neo's die geleverd worden tussen 2017 en 2022. In het koopcontract is opgenomen dat easyJet een optie heeft op nog eens 100 A320neo-toestellen. ANA staat op het punt een bestelling te plaatsen voor zowel de A320neo als de A321neo. Op 15 oktober 2014 heeft IndiGo een memorandum van overeenstemming getekend met Airbus voor de aankoop van 250 A320neo-familie-toestellen. De deal is meer dan $25,5 miljard op basis van de cataloguswaarde van de toestellen. Deze bestelling is tevens de grootse bestelling van de maatschappij ooit en het grootste aantal toestellen ooit verkocht door een Europese vliegtuigbouwer in een bestelling. IndiGo heeft in 2005 al 100 toestellen besteld en 180 extra toestellen in 2011.
Op 16 december 2021 werd bekend dat Air France-KLM bij Airbus een order van ruim honderd toestellen van de A32N familie heeft geplaatst. De nog te leveren vliegtuigen moeten op termijn de plek van de huidige Boeing 737-vloot gaan in nemen. De toestellen zullen onder de dochterbedrijven KLM en Transavia Nederland en Transavia France worden verdeeld. De order omvat zowel A320NEO- als A321NEO-vliegtuigen. Ook heeft het bedrijf nog de optie om bovenop de reeds 100 bestelde toestellen nog eens 60 toestellen bij te bestellen. In welke configuratie de toestellen zullen worden geleverd en hoe ze worden verdeeld onder KLM en Transavia is nog niet bekend gemaakt. De eerste toestellen zullen rond vanaf 2023 aan het bedrijf worden geleverd, de laatste in 2030.
Gebruikers
In augustus 2017 zijn er 136 A320neo-vliegtuigen in gebruik.
Lufthansa eerste vlucht op 25 januari 2016.
IndiGo eerste vlucht op 18 maart 2016.
Specificaties
Motoren
Tijdlijn Airbus A3xx-serie
Externe link
Officiële website
Bronnen
Vliegtuig van Airbus
Verkeersvliegtuig
|
In december 2012 tekende Pegasus Airlines een contract voor de afname van maximaal 100 A320neo-familie-toestellen waarvan 75 (57 A320neo's en 18 A321neo's) bevestigde bestellingen zijn.
Lufthansa bestelde 70 extra A320neo- en A321neo-toestellen in maart 2013.
easyJet heeft een bestelling staan voor 100 Airbus A320neo's die geleverd worden tussen 2017 en 2022. In het koopcontract is opgenomen dat easyJet een optie heeft op nog eens 100 A320neo-toestellen. ANA staat op het punt een bestelling te plaatsen voor zowel de A320neo als de A321neo. Op 15 oktober 2014 heeft IndiGo een memorandum van overeenstemming getekend met Airbus voor de aankoop van 250 A320neo-familie-toestellen. De deal is meer dan $25,5 miljard op basis van de cataloguswaarde van de toestellen. Deze bestelling is tevens de grootse bestelling van de maatschappij ooit en het grootste aantal toestellen ooit verkocht door een Europese vliegtuigbouwer in een bestelling. IndiGo heeft in 2005 al 100 toestellen besteld en 180 extra toestellen in 2011.
| 6 |
bestelling, orderactie, leveringsmethode
|
5,923 |
DepositAccount
|
3795077
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oscar%20de%20Schaetzen
|
Oscar de Schaetzen
|
Oscar Joseph de Schaetzen (Tongeren, 9 april 1836 - 13 september 1907) was een Belgisch volksvertegenwoordiger.
Levensloop
Ridder de Schaetzen was de zoon van volksvertegenwoordiger Louis de Schaetzen en van Marie-Thérèse de Bellefroid. Hij trouwde met Hortense Schaetzen (1835-1860) met wie hij een zoon had, en trad in tweede huwelijk met Marie de Corswarem (1845-1919) met wie hij elf kinderen had. De nakomelingen zijn talrijk.
Hij was in hoofdzaak bankier. In 1873 stichtte hij de bank Alphonse Slegers, Oscar Schaetzen et Compagnie, die in 1881 Oscar Schaetzen en Compagnie werd. Hij stichtte ook een agentschap in Tongeren van de Algemene Spaar- en Lijfrentekas.
Hij werd ook politiek actief. Van 1864 tot aan zijn dood was hij gemeenteraadslid van Tongeren en was ook tweemaal schepen (1876-1880 en 1885-1891).
Van 1866 tot 1870 en van 1876 tot 1881 was hij provincieraadslid in Limburg.
In 1881 werd hij verkozen tot katholiek volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Tongeren en vervulde dit mandaat tot in 1894.
Zijn publieke activiteiten brachten ook andere functies met zich mee:
secretaris en vervolgens voorzitter van het Sint-Vincentius à Paulogenootschap, conferentie Tongeren,
voorzitter van de kerkfabriek van Onze-Lieve-Vrouw van Tongeren,
ondervoorzitter van het Wetenschappelijk en Letterkundig Genootschap voor Limburg,
provinciaal lid van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen,
voorzitter van het Davidsfonds in Tongeren,
stichter en erevoorzitter van Burgerwelzijn, kas voor onderlinge bijstand,
lid van het Genootschap voor kunst en geschiedenis in het bisdom Luik.
Literatuur
E. VAN WINTERSHOVEN, Le Chevalier Oscar Schaetzen. Vice-président de la Société scientifique et littéraire du Limbourg in: Bulletin de la Société scientifique et littéraire du Limbourg, t. XV, 1907.
xxx, Oscar de Schaetzen, in: Nationaal Biografisch Woordenboek, Deel XI,
H. DE SCHAETZEN VAN BRIENEN, Biographie du chevalier de Schaetzen, Waremme, 1983.
Jean-Luc DE PAEPE & Christiane RAINSDORF-GERARD, Le Parlement belge, 1831-1894. Données biographiques, Brussel, 1996
Oscar COOMANS DE BRACHÈNE, État présent de la noblesse belge, Annuaire 1998, Brussel, 1998.
Externe link
Fiche Oscar de Schaetzen op Odis
Schaetzen, O
Belgisch volksvertegenwoordiger
Belgisch bankier
Schepen van Tongeren
Limburgs provincieraadslid
|
Hij was in hoofdzaak bankier. In 1873 stichtte hij de bank Alphonse Slegers, Oscar Schaetzen et Compagnie, die in 1881 Oscar Schaetzen en Compagnie werd. Hij stichtte ook een agentschap in Tongeren van de Algemene Spaar- en Lijfrentekas.
| 1 |
depositorekening, spaarrekening, rente
|
5,943 |
EventReservation
|
6677
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Prince
|
Prince
|
Prince Rogers Nelson, beter bekend onder zijn artiestennaam Prince (Minneapolis, 7 juni 1958 – Chanhassen, 21 april 2016), was een Amerikaans popartiest in de funk- en rocktraditie. Naast zanger, componist, gitarist, toetsenist en bassist was hij danser, platenproducer, filmregisseur en acteur. Prince stond bekend als een zeer productieve workaholic en een vernieuwer in de popmuziek. Hij verkocht bij leven meer dan honderdvijftig miljoen singles en albums, won zeven Grammy Awards, een Oscar voor het lied Purple Rain en een Golden Globe. Een veelgebruikte bijnaam is His Royal Badness (Zijne Koninklijke Slechtheid), een verwijzing naar zijn seksueel getinte teksten.
Biografie
Jeugdjaren
Prince werd geboren in Minneapolis, de grootste stad van de Amerikaanse staat Minnesota, in het plaatselijke Mount Sinaï Hospital, als zoon van Mattie Shaw en de zestien jaar oudere John L. Nelson. Zijn ouders waren van Afro-Amerikaanse (vader) en Aziatisch-Amerikaanse (moeder) afkomst en kwamen in de jaren vijftig vanuit Louisiana naar Minnesota. Zijn vader was de bandleider en pianist van een lokaal jazzcombo, het Prince Rogers Trio, vernoemd naar zijn podiumnaam Prince Roger. Prince werd vernoemd naar dit combo. Zijn moeder was tijdelijk zangeres in dit combo, waar de ouders elkaar ontmoetten.
Naar eigen zeggen had Prince een moeilijke en armoedige jeugd. Op zijn tiende scheidden zijn ouders en kort daarna trok zijn stiefvader bij het gezin in, dat verder bestond uit Prince' enige volle zus, Tika Evene (Tyka) Nelson, en zijn halfbroer Alfred. Als jongen werd hij Skipper genoemd.
Op zijn zevende leerde Prince zichzelf spelen op de piano die zijn vader achterliet. Het eerste nummer dat hij kon spelen was de beginmelodie van de televisieserie Batman. Hij leerde de jaren daarna meer instrumenten bespelen, zoals gitaar en drums. Op de middelbare school was hij een graag geziene leerling tijdens de muzieklessen en een opmerkelijke basketballer in het schoolteam. Met onder anderen zijn jeugdvriend André Anderson, die later bekend werd als André Cymone, richtte hij de schoolbandjes Grand Central en Champaine op. In die tijd woonde hij in bij de familie Anderson. Met intensief oefenen in de kelder van het huis legde Prince daar het fundament voor zijn latere muzikale carrière.
Carrière
1976-1981: de beginjaren
Tussen december 1975 en februari 1979 deed Prince mee aan repetities van de gelegenheidsband 94 East. Opnamen van deze sessies zijn in verschillende vorm uitgebracht nadat Prince beroemd was geworden. Rond dezelfde tijd was Prince aan de bak gekomen in de studio's van de plaatselijke Chris Moon, de Moonstudios. Hier nam hij zijn eerste solodemo's op die hij aan verschillende platenmaatschappijen probeerde te slijten. Na onder andere afgewezen te zijn door Atlantic Records, lukte het met behulp van manager Owen Husney een platencontract te krijgen bij Warner Brothers. Een voor zijn leeftijd (19) uniek contract voor drie albums voor een budget van 180.000 dollar, dat hem in staat stelde om zijn eigen werk mede te produceren.
In april 1978 kwam zijn eerste soloplaat uit, getiteld For You. Hij speelde op dit debuutalbum alle instrumenten zelf en hij was op één nummer na verantwoordelijk voor alle composities. Zijn eerste hitje Soft and Wet, dat hij samen met Chris Moon had gecomponeerd, behaalde nummer 92 in de Amerikaanse Billboard Hot 100. Hij klonk en werd onthaald als een soort nieuwe Stevie Wonder, vooral door de softe en gepolijste sound die op For You te horen was.
Nadat Prince met For You vrijwel zijn hele budget had opgemaakt, kwam hij in oktober 1979 met het ruigere lowbudgetalbum Prince uit. Het nummer I Wanna Be Your Lover werd zijn eerste Amerikaanse hit (nummer 11) en met nummers zoals Bambi en I Feel For You kwam hij ook met zijn eerste klassiekers. Het album zelf deed het ook goed: het bereikte nummer 22 in de Billboard 200.
Begin 1980 begon hij voor het eerst te toeren in het voorprogramma van Rick James. Zijn podiumact bleek niet overeen te komen met het lieve Stevie Wonder-achtige imago dat hij vooral op For You liet horen. Het geluid was ruiger en hoekiger en Prince was duidelijk meer in een seksueel getinte stemming. Dit bleek vooral een opmaat naar zijn volgende album.
In oktober 1980 kwam zijn derde album uit onder de titel Dirty Mind en was feitelijk een set demo's. Prince had zijn geluid drastisch gewijzigd in een soort mengelmoes van funk en new wave, en zijn teksten waren voor die tijd bijzonder seksueel getint. Deze wijziging bracht hem een volledig nieuwe schare fans, zowel zwart als blank. De plaat werd geboycot door de meeste Amerikaanse platenzaken, omdat er op de plaat openlijk werd gezongen over orale seks, prostitutie, overspel en incest. Toch bracht dit Prince nog meer in de belangstelling van een groter publiek. De daaropvolgende tournee bracht het thema seks nog meer op de voorgrond. Tijdens deze tournee kwam Prince voor het eerst in Nederland. Op 29 mei 1981 speelde hij in het Amsterdamse Paradiso voor enkele honderden mensen.
De eerste tekenen van een commerciële doorbraak in Europa kwamen met het album Controversy, dat uitkwam in oktober 1981. Het titelnummer bereikte voor het eerst de Nederlandse Top 40: het kwam tot nummer 27. Het album liet een volwassener Prince horen, met nummers zoals Ronnie, Talk to Russia en Annie Christian, die Prince voor het eerst van zijn politieke kant lieten zien.
1982-1986: Revolution
Nadat Prince groepen zoals The Time en Vanity 6 op weg had geholpen met door hem geproduceerde, gecomponeerde en volgespeelde albums, kwam eind oktober 1982 het dubbelalbum 1999 uit. Het album was een combinatie van experimentele funk en voor het eerst echte pop. Ook de kleur paars deed zijn intrede. Het titelnummer werd in de Verenigde Staten net geen top 10 hit. De videoclip van de opvolger Little Red Corvette was een van de eerste videoclips die MTV uitzond van een Afro-Amerikaanse artiest. Door die clip werd Prince door het grote publiek ontdekt en zowel dit nummer als zijn opvolger Delirious kwamen in de Amerikaanse top 10. In België (nummer 8) en Nederland (nummer 13) werd de single 1999 een hit. Met dit alles had Prince zich in vier jaar tijd ontwikkeld van een R&B-artiest, via een underground funk/new-wave-artiest tot een popster.
Na de bijbehorende tournee eind 1982 en in de eerste helft van 1983 werd gitarist Dez Dickerson vervangen door de toen negentienjarige Wendy Melvoin, een jeugdvriendin van toetseniste Lisa Coleman. Vanaf dit moment zou de band bekendstaan als The Revolution. Eerder was er al een hint terug te vinden op de hoes van 1999, waar het in spiegelschrift te lezen viel.
Eind 1983 werd in Minneapolis en omgeving de film Purple Rain opgenomen. Deze semiautobiografische film gaat over een jonge muzikant die, met als achtergrond een alcoholverslaafde vader en zijn jonge liefde, de muzikale strijd aangaat met de lokale band The Time. De film en de bijpassende soundtrack leverden Prince zijn internationale doorbraak als superster op. In juni 1984 wordt het album Purple Rain van Prince and The Revolution uitgebracht met als inleider de single When Doves Cry. Het zou de eerste Amerikaanse nummer 1-hit worden voor Prince (in Nederland haalde het nummer 5, in België haalde het nummer 6). Van het album werden de eerste paar dagen meer dan een miljoen exemplaren verkocht en de film moest nog uitgebracht worden (27 juli). Uiteindelijk zouden van het album in de VS tien miljoen exemplaren verkocht worden en vijf miljoen in de rest van de wereld. Het is verreweg Prince' bestverkochte album, vooral in zijn vaderland. Het album is zijn eerste echte rockalbum, wat er de belangrijkste oorzaak van was dat Purple Rain zo'n gemengd en breed publiek aansprak. Het titelnummer Purple Rain deed het vooral in Europa gigantisch goed met nummer 1-noteringen in vele landen, waaronder Nederland. Ook de singles Let's Go Crazy (in Nederland op nummer 18, in België op nummer 11) en I Would Die 4 U (nummer 3 in Nederland en nummer 11 in België) zorgden wereldwijd voor toptiennoteringen.
Prince voelde zich overvallen door het succes. Als reactie daarop bracht hij het veel minder commerciële, maar vernieuwende album Around the World in a Day uit in mei 1985, twee maanden na het beëindigen van een uitgebreide Purple Rain Tour. Het was het eerste album dat bij zijn nieuwe platenlabel Paisley Park Records werd uitgebracht. De single Raspberry Beret werd vooral in de VS een hit met een nummer 2-notering in de Billboard Hot 100 (in Nederland op nummer 19, in België op nummer 25). Het album verkocht ook stukken beter in de VS dan in de rest van wereld, een gevolg van de nasleep van Purple Rain. Het album geeft een knipoog naar de psychedelische tijd van de jaren 60 en 70 en critici vergelijken de plaat met Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band van The Beatles, mede vanwege de kleurrijke hoes. Opvallend is het gospelachtige nummer The Ladder, dat Prince samen met zijn vader componeerde.
Prince leverde voor Live Aid het nummer 4 the Tears in Your Eyes aan, dat op het album van USA For Africa terechtkwam. De videoclip werd tijdens de liveconcerten van Live Aid uitgezonden, maar Prince werd bekritiseerd omdat hij niet zelf had opgetreden. Als reactie zong hij in het nummer Hello (B-kant van Pop Life) het volgende: "I tried 2 tell them that I didn't want 2 sing - But I'd gladly write a song instead - They said OK and everything was cool - Till a camera tried 2 get in my bed".
In de zomer van 1985 vertrokken Prince en zijn gevolg naar het Franse Nice voor opnamen van zijn volgende film, Under the Cherry Moon. Mary Lambert zou de film oorspronkelijk draaien, maar uiteindelijk regisseerde Prince hem zelf. Dit leverde een voor die tijd gewaagde zwart-witfilm op, ook al was de film in kleur geschoten. Het verhaal gaat over een gigolo genaamd Christopher Tracy die zijn grote liefde vindt in de dochter van een rijke en corrupte Engelsman. De film werd in de zomer van 1986 uitgebracht en werd naast een commerciële ook een artistieke flop. De film won vier Golden Raspberry Awards, waarvan twee voor Prince zelf, een voor slechtste regisseur en een voor slechtste mannelijke hoofdrolspeler. De film werd uitgeroepen tot de slechtste van het jaar (samen met Howard the Duck). Toch bereikte de film jaren later een cultstatus, door de humor en de vreemde mengeling van de sfeer van de jaren 30, 50 en 80.
De soundtrack van de film, Parade (maart 1986), werd echter wel een groot succes en leverde Prince weer een klassieke hit op, Kiss (in Nederland op nummer 2, in België op nummer 3), alsmede hitjes zoals Girls and Boys (nummer 29 in Nederland, nummer 10 in België) en Mountains (nummer 20 in Nederland, nummer 34 in België). Opmerkelijk was de afwezigheid van prominent elektrisch gitaarwerk en de aanwezigheid van een retro-, soms ook akoestisch geluid. Nummers zoals Venus De Milo en Sometimes It Snows in April laten Prince van zijn minimalistische en gevoeligste kant zien.
Die zomer kwam Prince voor het eerst sinds de paar concerten in 1981 voor een uitgebreide tournee naar Europa. Sindsdien was Prince duidelijk verknocht aan Europa en verkreeg hij zijn grootste schare fans hier en in Japan. Op 17, 18 en 19 augustus van dat jaar stond hij voor het eerst in de Rotterdamse Ahoy. Wat opviel was dat Prince zijn gitaar nauwelijks beroerde.
Na de Japanse tournee in september 1986 ontbond Prince The Revolution. Een echte reden hiervoor is nooit gegeven, maar het rommelde volgens insiders al een tijdje in de band. Vooral Wendy and Lisa wilden meer artistieke inbreng. Dream Factory is een nooit uitgebracht album van Prince and The Revolution, dat de opvolger zou zijn geworden van Parade.
1987-1989: Sign “☮” the Times t/m Batman
Binnen een korte periode lukte het Prince om een nieuw dubbelalbum uit te brengen, Sign “☮” the Times (spreek uit als Sign of the Times) (maart 1987). Dit album wordt door veel liefhebbers en critici als zijn beste plaat beschouwd. Het titelnummer werd vooral buiten de VS een grote hit (in Nederland op nummer 6, in België op 8) en U Got the Look binnen de VS (nummer 17 in Nederland, nummer 14 in België). Ook klassiekers als If I Was Your Girlfriend, Forever in My Life en het religieuze The Cross zijn noemenswaardig. Naast dit nieuwe album had hij na het uiteenvallen van The Revolution een nieuwe band samengesteld met Sheila E. op de drums. Toetsenist Matt "Dr." Fink en saxofonist Eric Leeds waren de enig overgebleven vaste bandleden van The Revolution.
De Sign “☮” the Times Tour zou alleen Europa aandoen. Tussen 19 en 22 juni trad Prince voor deze tournee met een grotendeels volledig vernieuwde show op in Stadion Galgenwaard in Utrecht. Omdat de Britse shows niet doorgingen, trad hij ook nog drie keer op in de Rotterdamse Ahoy (26-28 juni) en in het Sportpaleis Antwerpen op 29 juni. Van deze laatste shows werden filmopnamen gemaakt voor de livefilm Sign “☮” the Times. Deze film was vooral voor het Amerikaanse publiek bedoeld en werd geprezen voor de livefragmenten, maar de extra verhaallijn werd door fans en critici als onnodig en storend ervaren.
In december 1987 kwam het bericht dat een nieuw album van Prince was geannuleerd. Het ging om een album zonder titel en zonder vermelding van artiest en met een zwarte hoes, dat vanaf toen The Black Album genoemd werd. Volgens Warner Brothers had het album een kerstverrassing moeten zijn, maar had Prince gehoord dat het was uitgelekt en had daarom het project willen annuleren. Later kwam Prince zelf met de verklaring dat het album veel te donker was en dat het in een neerslachtige periode was gemaakt. Op zijn volgende album en de volgende tournee maakte hij, door middel van een soort mythologisch verhaal, duidelijk dat zijn alter ego Camille de oorzaak van The Black Album was, maar dat die op tijd tot inkeer kwam. Ook dit album wordt gekenmerkt door diepe funk en een hoge seksuele lading. Enkele exemplaren wisten de dans van de vernietiging te ontspringen en zo kwam de bootleg al snel in omloop. Het was waarschijnlijk de meest verkochte bootleg aller tijden en in zijn volgende videoclip (Alphabet St.) staat er verscholen het bericht te lezen; don't buy the black album, I'm sorry. Het album zou uiteindelijk in 1994 alsnog officieel uitgebracht worden.
Op 10 mei 1988 kwam Prince zijn tiende album uit, Lovesexy. De verwachtingen waren hooggespannen en ook al zou dit album het vooral in de VS commercieel erg slecht doen, artistiek gezien wordt ook dit album door velen als een klassieker beschouwd. De hoes is erg opvallend: deze laat namelijk Prince zien in adamskostuum, zittend in een reusachtige bloem, inclusief stamper. De vraag blijft tot de dag van vandaag onbeantwoord of het onderlijf inderdaad van Prince is. Het album zelf wordt op cd uitgegeven als één enkele track, volgens Prince en zijn platenmaatschappij om mensen te dwingen het album als één geheel te zien. De muziek is een gepolijste, experimentele en misschien wel overgeproduceerde kruising tussen funk en elektronische gospel en blues, met een zware spirituele en religieuze ondertoon. Het moet als de tegenhanger gezien worden van The Black Album. Eén nummer van dit album, de ballade When 2 R in Love, is eveneens op Lovesexy te vinden. Alphabet St. wordt een hit (in Nederland op nummer 5, in België op nummer 9) en samen met het epische nummer Anna Stesia wordt het een liveklassieker. In Nederland bereiken de 2e single Glam Slam en 3e single I Wish U Heaven beiden een top 20 notering.
Aansluitend begonnen Prince en zijn band aan een uitgebreide wereldtournee die tot februari 1989 zou voortduren. De tournee deed eerst Europa aan. Op 17, 18 en 19 augustus speelde Prince live in het Feijenoordstadion te Rotterdam. In de nacht van 18 en 19 augustus zou Nederland voor het eerst kennismaken met een andere hobby van Prince, de aftershow. Hij gaf een twee uur durend geïmproviseerd optreden in het Paard van Troje in Den Haag. De bootleg van dit optreden, getiteld Small Club - 2nd Show That Night, zou een van de bekendste Prince-bootlegs worden. De avond daarna speelde Candy Dulfer een nummer mee tijdens het concert. Op 9 september werd er een extra concert ingelast in de Westfalen Hallen in het Duitse Dortmund. Kaarten hiervoor werden in hoofdzaak in Nederland verkocht. Het concert werd rechtstreeks uitgezonden in heel Europa en later uitgebracht op video. Ruimschoots voordat het concert op video verscheen, was ook hier al een zeer professionele dubbele bootleg-cd van geperst. De maanden hierop zou hij voor het eerst sinds 1985 een volledige tournee geven in de Verenigde Staten, gevolgd door een reeks Japanse concerten in begin 1989.
In maart 1989 verscheen het album Like a Prayer van Madonna, met daarop hun langverwachte duet Lovesong.
In juni 1989 verscheen de soundtrack van de filmhit Batman, Batman Motion Picture Soundtrack. Het leek een duidelijke knieval voor de commercie, waarschijnlijk in verband met de geldverslindende Lovesexy Tour. Prince maakte dankbaar gebruik van dit aanbod, op het eerste gezicht een puur commerciële overweging. Maar zijn liefde voor stripboeken en de jeugdherinneringen aan de oude serie Batman gaven hem het voordeel van de twijfel. Het vooral in de VS goed verkopende album liet weinig indruk achter bij recensenten maar lokt wel veel fans, en de singles Batdance (in Nederland op nummer 4, in België op nummer 5), Partyman (nummer 17 in Nederland, nummer 16 in België) en The Future (nummer 7 in Nederland, nummer 22 in België) werden wereldwijd redelijk grote hits.
1989 was ook het jaar dat Prince veel van zijn medewerkers, waar hij al jaren mee samenwerkte, aan de kant schoof, waaronder zijn beroemde managementteam bestaande uit (Robert) Calvallo, (Joseph) Ruffalo en (Steven) Fargnoli, ook wel bekend als de "Spaghetti Brothers", en waar hij vanaf het begin van zijn carrière mee had samengewerkt. De reden voor deze "schoonmaak" was complete controle te krijgen over zijn eigen carrière.
1990-1993: New Power Generation
In de zomer van 1990 toerde Prince met een deels vernieuwde band, waarbij hij weer speelde in een verregend Feijenoordstadion (2 en 3 juni), een snikheet Werchter (4 augustus) en in het Thialfstadion in Heerenveen (5 augustus), om deze eind augustus af te sluiten met het album Graffiti Bridge. Dit was de soundtrack van de gelijknamige film die enkele maanden later zou verschijnen. Op het album was niet alleen maar Prince te horen, maar ook andere artiesten die in de film voorkwamen, zoals The Time, George Clinton, Tevin Campbell en Mavis Staples. Enkele nummers van de plaat waren oud materiaal dat in een nieuw jasje was gestoken. Door al deze factoren werd het album niet als echte eenheid beschouwd en werd het lauw ontvangen, ondanks enkele eruitspringende nummers (Question of U en Still Would Stand All Time). Candy Dulfer speelt in enkele nummers saxofoon. Prince had nog wel een top 10-hit met Thieves in the Temple (in Nederland op nummer 5).
Ook de film zelf sloeg niet aan. Graffiti Bridge was een vervolg op de film Purple Rain, maar kwam niet echt van de grond. Ook het mierzoete verhaal en de voortdurende religieuze referenties werden Prince niet in dank afgenomen, waardoor de film in zijn geheel flopte en zelfs in Nederland, op een paar plekken na, niet in de bioscoop kwam. De speelfilm liet wel voor het eerst, op de afgelopen Nude Tour na, zijn nieuwe band zien, de New Power Generation.
Na een visuele stijlverandering brachten Prince & the New Power Generation in oktober 1991 Diamonds and Pearls uit. Vanaf het begin was duidelijk dat Prince hier een comeback mee voor ogen had en dat lukte, vooral in de VS, commercieel gezien. Singles zoals het funky Gett Off (in Nederland op nummer 4), Cream (in Nederland op 4, in de VS op 1), Diamonds and Pearls (in Nederland op 15, in de VS op 3) en Money Don't Matter 2Night (in Nederland op nummer 7) werden stuk voor stuk wereldhits. De inbreng van de bandleden Rosie Gaines en Tony M was merkbaar aanwezig. Met die laatste probeerde Prince zich te conformeren aan de opkomende rapmuziek, maar dit werd hem niet door alle fans in dank afgenomen. Die oordeelden dan ook dat de vernieuwer Prince maar op enkele momenten te horen was.
Ondertussen tekende Prince een megacontract met zijn platenmaatschappij Warner Brothers, voor naar verluidt 30 miljoen dollar en een plek aan de directietafel. Prince moest hiervoor zes albums afleveren.
Na een succesvolle tournee, die Prince en zijn band wederom naar België en Nederland bracht en tevens voor de eerste keer naar Australië, kwam hij exact een jaar later al met de iets minder succesvolle opvolger Love Symbol Album. Muzikaal gezien was deze plaat iets rauwer en minder gepolijst dan zijn voorganger. Wel koos Prince sinds Lovesexy weer voor een conceptalbum. De New Power Generation kreeg minder ruimte, en waar ze aanwezig waren was dit meer in lijn met de rest van de muziek. Opvallend was ook de afwezigheid van Rosie Gaines, die met een vrij succesvolle solocarrière begon. Grote hits waren het controversiële Sexy M.F. (de afkorting staat voor 'motherfucker'), dat in Nederland op nummer 4 terechtkwam, en My Name Is Prince (in Nederland op nummer 7).
Vanaf het begin van 1993 tot aan zijn naamsverandering op 7 juni van dat jaar toerde hij in de Verenigde Staten met de Act I Tour. Rond die tijd (1993-1994) was Prince weer zeer productief, nam hij materiaal op voor een reeks albums en produceerde hij meerdere opnamen, die jaren later op andere albums terecht zouden komen.
1994-2000: The Artist Formerly Known as Prince
Op zijn 35e verjaardag op 7 juni 1993 kon hij niet langer op de naam Prince reageren omdat zijn platenmaatschappij de rechten op de 'artiestennaam Prince' had, en hij dus niet meer buiten Warner Brothers zo genoemd mocht worden. Hij koos toen het onuitspreekbaar symbool O(+> als naam.
Hij weigerde de naam Prince te gebruiken zolang de rechten op 'de artiestennaam' en zijn muziek bij zijn vroegere platenmaatschappij Warner Brothers bleven, omdat hij zich volgens eigen zeggen een slaaf voelde en hij geen reclame wilde maken voor zijn voormalige platenmaatschappij. Toen hij de rechten op zijn muziek weer terug had, nam hij weer zijn vroegere naam aan (31 december 1999).
Als vervanging voor het onuitspreekbare symbool noemde men hem in deze periode dikwijls The Artist Formerly Known as Prince (de artiest voorheen bekend als Prince) zoals een Britse journalist hem omschreef, of kortweg TAFKAP. Een andere bijnaam was The Symbol en tussen 1998 en 2000 The Artist. De hele gang van zaken was een geliefd gespreksonderwerp; sommigen vonden het leuk, anderen vonden het maar vervelend. Hoe het ook zij, het was een slimme publiciteitsstunt die zijn naam en carrière levend hielden en gescheiden van zijn juridische problemen met zijn platenmaatschappij.
Volgens een Prince-fansite bevat het symbool de mannelijke en vrouwelijke tekens tezamen met het alchemiesymbool voor saponiet. Ze geven de volgende ASCII-voorstelling van het symbool: O(+>. Het management van Prince stelde er een beeldbestand van beschikbaar, dat kranten en tijdschriften konden gebruiken om over hem te schrijven.
Het probleem was echter dat Warner Brothers nog vijf albums tegoed had van Prince. Het eerste in die reeks was The Hits/The B-Sides, een drievoudig verzamelalbum dat verscheen in september 1993. Daarnaast verscheen het ook als twee losse cd's, The Hits I en The Hits II. De derde cd, The B-Sides, was alleen te verkrijgen als onderdeel van de driedubbelalbum. Het album was het eerste verzamelalbum van Prince en naast de bekende en minder bekende hits, stond er ook een reeks nieuwe nummers op. Voor fans was juist The B-Sides, met klassieke B-kanten zoals Erotic City, 17 Days en How Come U Don't Call Me Anymore een reden om dit driedubbelalbum aan te schaffen. Het nieuwe rocknummer Peach (in Nederland op nummer 9) werd een hit.
Op Valentijnsdag 1994 presenteerde de toenmalige Prince zijn eerste single The Most Beautiful Girl in the World. In de videoclip figureren meerdere vrouwen, die wereldwijd gecast waren door middel van een advertentie in enkele dagbladen. Het zoete, maar wel gedreven nummer werd een wereldhit, met nummer 1-noteringen in onder andere Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Het nummer zou pas in 1995 in gewijzigde vorm op een album verschijnen, The Gold Experience.
Eind augustus 1994 gaf Warner Brothers het album Come uit, onder de naam Prince. Het was de tweede van een reeks van vijf contractuele verplichtingen van Prince. Op de hoes stond vermeld "Prince 1958-1993", een verwijzing naar de "dood" van de artiest Prince. De nummers op het album, vrijwel allemaal van de omvangrijke sessies in 1993 en begin 1994, hadden een vrij jazzy geluid, en qua sfeer en teksten had het album een donkere seksuele lading. Een groot deel van het album was ook te horen in de Glam Slam Ulysses, een dansshow met Carmen Electra in de hoofdrol. Commercieel gezien werd het album geen groot succes, ook al wordt het album door fans erg gewaardeerd, samen met ander werk uit deze periode. De single Letitgo werd een kleine hit (in Nederland bereikte hij de 18e plaats).
Later dat jaar bracht Warner Brothers alsnog in een beperkte oplage The Black Album uit en een computerspel genaamd Interactive.
Maar het debuutalbum van TAFKAP liet nog lang op zich wachten. In tegenstelling tot de The most beautiful girl in the world wilde hij het album laten distribueren door Warner Brothers, maar de platenmaatschappij zat niet te wachten op zo'n snelle uitgave, kort na het album Come. TAFKAP voelde zich miskend en verscheen in het openbaar met het woord slave in spiegelbeeld op zijn wang. In de tweede helft van 1994 begon hij met een spontane clubtournee, hoofdzakelijk langs zijn eigen Glam Slam-nachtclubs. Het nieuwe materiaal sloeg goed aan bij het publiek en hij besloot begin 1995 een korte Europese tournee te ondernemen, The Gold Experience Tour.
Voorafgaand aan deze tournee bracht hij in eigen beheer een album uit van de New Power Generation, getiteld Exodus. Op dit door de fans goed ontvangen funkalbum neemt hij echter zelf, onder het pseudoniem "Tora Tora", voor een belangrijk deel de vocals voor zijn rekening. Het album was een tijdlang alleen buiten de Verenigde Staten te verkrijgen.
The Gold Experience Tour bracht hem wederom naar Nederland (24 en 25 maart in 's-Hertogenbosch) en België (de 27e in Gent en de 28e in Brussel). Verrassend waren twee ingeplande nachtconcerten in Paradiso in Amsterdam in de vroege ochtend van 26 en 27 maart. Tijdens deze twee concerten speelde hij naast het voor hem waarschijnlijk alweer oude Gold Experience-materiaal nog nieuwere nummers, afgewisseld met enkele covers. Tijdens deze concertreeks zinspeelde hij er voortdurend op dat Warner Bros het album, waar de tournee om draaide, nog steeds niet wilde uitbrengen.
Pas eind september 1995 werd het album The Gold Experience uitgebracht. Het is een afwisselend album, waarop TAFKAP weer vaak teruggrijpt naar zijn gitaar, zoals het titelnummer Gold en het live-openingsnummer Endorphinmachine. Veel nummers, ingespeeld met een uitgedunde versie van zijn band de New Power Generation, stralen duidelijk een livesfeer uit. Voor het eerst rapt hij zelf op enkele nummers, zoals het expliciete Pussy Control en het agressieve funknummer Now. Het album verkocht iets beter dan Come, maar toch stelden de verkoopcijfers velen teleur. TAFKAP had echter al voor de verschijning van het album zijn belangstelling voor het project verloren en naast het al uitgebrachte The most beautiful girl in the world kwamen er ook maar twee singles van het album uit. Eye Hate U (in Nederland op nummer 20) en Gold (in Nederland op 24) werden twee kleine hitjes.
Nadat hij de The Gold Experience Tour begin 1996 ook naar Japan gebracht had, leverde hij zijn laatste twee contractueel verplichte albums aan Warner Brothers. Het eerste daarvan kwam in de zomer uit onder de titel Chaos and Disorder, maar wordt wel toegeschreven aan TAFKAP. Vooral het eerste deel van het album is op rock georiënteerd en de single Dinner With Dolores werd een klein hitje. In de videoclip en tijdens promotionele activiteiten rond het album verscheen hij nog steeds met het woord slave in spiegelbeeld op zijn linkerwang.
Ondertussen had hij aan zijn contractuele verplichtingen ten opzichte van Warner Brothers voldaan, ook al zou zijn contract nog wel een tijdje doorlopen. TAFKAP sloot een contract voor één jaar met de platenmaatschappij EMI om zijn nieuwe album te distribueren en om promotieactiviteiten rond het album te organiseren. Eind oktober van dat jaar verscheen het driedubbelalbum Emancipation. Het album deed het commercieel gezien een stuk beter dan The Gold Experience, maar de singles juist een stuk minder. De eerste single was een opvallende, het was namelijk de eerste cover van Prince/TAFKAP die hij op plaat zette. De ballade Betcha By Golly Wow! (in Nederland op nummer 31), oorspronkelijk door de The Stylistics op plaat gezet, werd maar een kleine hit. De opvolger The Holy River deed het zelfs nog minder goed. Naast de zeldzame single Somebody's Somebody, waren dit echter de enige singles van het driedubbelalbum. Ter ondersteuning van Emancipation volgde van januari tot en met juni 1997 de bescheiden Amerikaanse Love 4 One Another Tour.
In het cd-boekje van Emancipation werd Crystal Ball al aangekondigd. Een driedubbelalbum met nog nooit uitgebrachte nummers, die eerder gebootlegged waren. De titel stamde van een geplande driedubbelaar uit 1987, die echter al snel tot een dubbelaar werd omgedoopt met de titel Sign “☮” the Times. Naast Crystal Ball zelf zou de box ook uitgebreid worden met het recentere akoestische album The Truth en het instrumentale album Kamasutra, dat werd toegeschreven aan The NPG Orchestra. Als verrassing werd er, zo bleek later, ook nog een T-shirt meegezonden.
Fans konden de box vanaf de zomer van 1997 bestellen via zijn website en telefoonnummer 1-800-NEW-FUNK. Zowel de administratie als de distributie van de box bleken echter rampzalig georganiseerd. Pas eind januari 1998 begon eindelijk de verzending, maar door een te groot aantal bestellingen duurde het nog vele maanden voordat alle bestellingen waren verwerkt. Diverse fans kregen hun box pas thuisgestuurd maanden toen Crystal Ball in de winkel lag. Ook beklaagden sommige fans zich erover dat ze hun box nooit hadden ontvangen terwijl ze er wel voor hadden betaald.
De box zelf werd verschillend beoordeeld. Critici wezen erop dat veel nummers uit de kluis van Prince/TAFKAP op het album ontbraken en dat er relatief veel materiaal uit de jaren negentig op stond.
Eind juni 1998 werd het album Newpower Soul uitgebracht. Hoewel dit album officieel werd betiteld als een New Power Generation-album, beschouwen velen het toch als een TAFKAP-album, vooral door zijn prominente aanwezigheid op de albumcover. Door veel fans werd het album niet goed ontvangen. Alleen de verborgen track Wasted Kisses is vrij populair onder de liefhebbers. Het album herbergt één klein hitje, The One. Vanaf deze periode werd als vervanging voor het onuitspreekbare symbool de naam The Artist gebruikt, dat weer een inkorting was van The Artist Formerly Known As Prince.
Ter promotie van het album bezocht TAFKAP Nederland tweemaal, met Candy Dulfer als bandlid. In de zomer trad hij op in Ahoy, gevolgd door een aftershow in Nighttown, beide in Rotterdam. Op 23 december was het tweede concert in de Jaarbeurs te Utrecht. Tijdens dit optreden werd het publiek verrast met een gastoptreden van Lenny Kravitz. Deze trad ook aan bij de aftershow in Tivoli in Utrecht, aangevuld met Hans Dulfer, de vader van Candy. Tijdens het optreden in Tivoli leek TAFKAP te beschikken over voorspellende gaven. In een van de nummers, 2001: Also Sprach Zarathustra, zong hij de regel: "Osama Bin Laden get ready to bomb". Het voorprogramma tijdens de tournee werd verzorgd door Larry Graham met leden van zijn band Graham Central Station en ook door Chaka Khan en haar band.
Vanaf deze tijd nam Prince, onder invloed van zijn belangstelling voor, en later zijn lidmaatschap van de Jehova's getuigen, heel duidelijk afstand van zijn vroegere werk, dat vaak nogal seksueel expliciete teksten bevatte. Sommige nummers verdwenen volledig tijdens optredens. Van andere nummers werd de tekst aangepast. Een voorbeeld hiervan is het nummer The Cross van zijn album Sign “☮” the Times. De titel hiervan werd veranderd in The Christ. Jehova's getuigen geloven namelijk dat Jezus niet aan een kruis is genageld, maar aan een martelpaal.
In 1999 waren de verwachtingen ten aanzien van TAFKAP hooggespannen. Het oorspronkelijk in 1982 uitgebrachte nummer 1999 werd dan ook door Warner opnieuw uitgebracht, maar ook TAFKAP zelf bracht een ep uit met een nieuwe versie van het nummer onder de naam 1999: The New Master.
Eind augustus dat jaar bracht Warner het nog op de schappen liggende contractueel verplichte Prince-album The Vault... Old Friends 4 Sale uit, een collectie van, zoals de titel al doet vermoeden, nummers uit zijn kluis. Ook al stonden er geen uitschieters op dit jazzy album, toch werd het door de recensenten niet heel slecht ontvangen.
Rond dezelfde datum kondigde Clive Davis van Arista Records een overeenkomst aan tussen zijn platenmaatschappij en TAFKAP. Het uit te brengen album met de titel Rave Un2 the Joy Fantastic zou volgens Davis een comeback worden, met behulp van enkele gastoptredens. TAFKAP zou volledige zeggenschap houden over het album, maar als tegenprestatie zou hij wel enkele promotionele activiteiten ondernemen.
Begin november 1999 kwam dan het album uit, voorafgegaan door de single The Greatest Romance Ever Sold. Het gevarieerde album lokte gemengde reacties uit, maar ondanks alle promotie en verwachtingen deden het album en de single het commercieel erg matig. Er werden verder dan ook geen singles van het album uitgebracht, behalve dan de moeilijk verkrijgbare maxisingle van Hot Wit U. Het remixalbum Rave In2 the Joy Fantastic werd later via de website van (toen weer) Prince verkocht en zou nog later ook in enkele reguliere winkels komen te liggen. Het bevatte remixes van Rave Un2 the Joy Fantastic, met als extra nummer het psychedelische Beautiful Strange.
Ter promotie kwam TAFKAP eind november en begin december dat jaar naar Europa voor enkele televisieoptredens. Zo ook in de TV Show van Ivo Niehe. Na het optreden volgde alsnog een interview nadat Niehe al was teruggekeerd in de kleedkamers. Na afloop eiste TAFKAP echter dat het optreden en het interview niet zouden worden uitgezonden, in verband met de slechte geluidskwaliteit van het optreden. Eerst leek dit definitief, maar na onderhandelingen werd de band in de VS opgepoetst en konden een week later het optreden en het interview alsnog uitgezonden worden.
Op oudejaarsavond 1999 werd er een twee weken eerder opgenomen concert uitgezonden op enkele televisiekanalen met als titel Rave Un2 the Year 2000. Het later op video en dvd uitgebrachte concert bevatte gastoptredens van Lenny Kravitz, George Clinton en The Time. Het concert eindigde met het nummer 1999.
Kort na de jaarwisseling werd duidelijk dat Prince weer Prince heette. Uit de officiële verklaring van Prince over het opnieuw aannemen van zijn oude naam: "Op 31 december 1999 liep mijn contract met Warner-Chappell af, waardoor de naam 'Prince' die me bij mijn geboorte gegeven werd, verlost werd van beperkingen op lange termijn. Ik zal nu mijn oude artiestennaam gebruiken, in plaats van het symbool dat ik aannam om mezelf te bevrijden van ongewenste relaties." Tegelijkertijd meldde hij dat zijn contract met Arista per 1 juli 2000 werd beëindigd, op dezelfde datum dat Clive Davis bij de maatschappij zou vertrekken.
2000-2009: Opnieuw Prince
Nieuw materiaal werd in eerste instantie alleen via zijn online muziekdienst genaamd de NPG Music Club uitgebracht. Om de losse audio- en videobestanden te kunnen downloaden, konden de liefhebbers voor een vast bedrag per jaar lid worden. De hoeveelheid aangeboden materiaal stond echter niet vast. Leden kregen ook korting op concertkaartjes en voorrang bij concerten en aftershows. Fans klaagden echter wel over de slecht toegankelijke dienst (vooral in het begin), de geluidskwaliteit van het materiaal en de hoeveelheid van het materiaal. De meeste muziek die rond deze tijd via de NPG Music Club werd gedistribueerd, zou later op de alleen via internet te verkrijgen albums The Chocolate Invasion en The Slaughterhouse verschijnen.
In 2001 kwam echter het album The Rainbow Children uit. Oorspronkelijk was het album alleen verkrijgbaar via de NPG Music Club, maar enkele weken later was het toch in enkele platenzaken te koop. Op het album zijn bijna alle nummers doorspekt van verwijzingen naar Bijbelse teksten, wat Prince op de nodige kritiek kwam te staan. Veel recensenten prezen het album echter wel om zijn muzikale mengeling van voornamelijk jazz en funk. Door het grote publiek werd The Rainbow Children echter niet echt opgemerkt.
Op The Rainbow Children volgde One Nite Alone... (2002). Het album is een rustig album met in hoofdzaak Prince achter de piano, zingend met zijn kopstem. Het album roept een akoestische sfeer op en is daarom ook vergelijkbaar met het eerdere The Truth.
Prince ging in 2002 uitgebreid toeren en van meerdere concerten tijdens het eerste, Amerikaanse deel werd het album One Nite Alone... Live! (2002) gemaakt. Als bonus-cd zit er een compilatie bij van verschillende aftershowoptredens, getiteld It Ain't Over. Naast deze live-cd werd er ook nog een dvd uitgegeven met beelden van een optreden in Las Vegas. De toepasselijke titel van deze dvd is Live at the Aladdin Las Vegas. In de herfst van 2002 toerde Prince door Europa. Hij deed hierbij twee keer Ahoy in Rotterdam aan en sloot de tournee af met een exclusieve aftershow in het plaatselijke Nighttown. Tijdens deze tournee bleek dat Prince live in ieder geval nog het volledige respect had behouden van de verschillende critici. Tijdens deze One Nite Alone Tour zorgde Candy Dulfer voor muzikale begeleiding op saxofoon.
Xpectation kwam uit op de eerste dag van 2003. Dit volledig instrumentale album valt vooral op door de samenwerking met violiste Vanessa-Mae. Het album bevat negen nummers die alle met de letter X beginnen. Het album was alleen via zijn NPG Music Club te downloaden.
N.E.W.S werd op 6 februari (2003) opgenomen en een paar maanden later uitgebracht. Het is een volledig instrumentaal album, verdeeld in vier nummers, genoemd naar de vier windrichtingen. Dit album was (net als One Nite Alone en One Nite Alone Live naar voorbeeld van The Rainbow Children) eerst verkrijgbaar via de officiële website van Prince. Niet veel later was het ook gewoon in de reguliere platenzaak te krijgen. N.E.W.S. kreeg te maken met wisselende kritieken.
In 2004 bracht Prince Musicology uit. Het album werd voorafgegaan door de gelijknamige single. Om dit album te promoten zocht Prince weer wat meer de publiciteit op, en dat bleek te werken. Het leek alsof het publiek hierop had zitten wachten en het album werd dan ook redelijk goed verkocht. In diverse landen bereikte het de top vijf. Na de single Musicology verscheen de single Cinnamon Girl. Prince stond ook regelmatig in de belangstelling vanwege zijn concerttournee, zijn televisieoptredens en zijn interviews in diverse muziekbladen over de hele wereld.
In december 2005 sloot Prince een overeenkomst met Universal Records om zijn volgende album 3121 uit te brengen. Het album kwam op 20 maart (21 maart in Noord-Amerika) 2006 uit. 3121 bleek een comeback te zijn. Het album kwam op de Amerikaanse Billboardlijst op één binnen. Het was zijn eerste nummer 1-hit in deze albumlijst sinds 17 jaar en zelfs de enige keer dat hij met een album op nummer één binnenkwam. De roem duurde echter niet lang: het publiek bleek al net zo snel weer zijn belangstelling voor het album te verliezen. Begin juli van dat jaar sloot Prince na vijf jaar de NPG Music Club, zijn officiële website. Later dat jaar opende hij echter een nieuwe site, 3121 Online Magazine, maar die had niet de mogelijkheden om muziek te kopen en/of te downloaden.
Eind 2006 verzorgde Prince een nummer voor de animatiefilm Happy Feet, getiteld The Song of the Heart, waarmee hij een Golden Globe won voor het beste originele nummer.
Op 4 februari 2007 trad Prince op in de halftime show van de door regenbuien gedomineerde Super Bowl in het Sun Life Stadium in Miami, Florida.
Tussen begin november 2006 en eind april 2007 gaf hij, in het kader van de 3121 Tour, een lange reeks kleine concerten in het Rio Hotel in Las Vegas.
Prince' nieuwe album werd Planet Earth. De eerste single van het album heette Guitar en werd onder andere in Nederland een top 40-hit. Het album werd in het Verenigd Koninkrijk op 15 juli uitgebracht als gratis cd bij de The Mail on Sunday. In de rest van de wereld kwam het album uit op 19 en 24 juli. Bezoekers van de concerten in Londen ontvingen ook gratis een exemplaar van het album. Het album is meer op rock georiënteerd dan zijn voorgangers en Prince werkt op het album opnieuw samen met Wendy en Lisa.
In het kader van The Earth Tour gaf hij van 1 augustus tot en met 21 september 2007 een reeks van 21 concerten in The O2 Arena in Londen. Daarnaast gaf hij tijdens deze periode ook nog een reeks korte en langere aftershows in een club genaamd The Indigo2 (onderdeel van The O2). Ongeveer een jaar later, op 30 september 2008, kwam het boek 21 Nights uit met foto's die in deze periode gemaakt waren. Bij het boek zat het livealbum Indigo Nights, met daarop een compilatie van nummers van enkele van de Londense aftershows. Dit album was alleen in combinatie met het fotoboek te verkrijgen.
In december 2008 draaide het L.A.-radiostation Indie 103 vier nieuwe nummers die alle vier van een nieuw album kwamen dat klaar was om uitgebracht te worden. Later die maand berichtte een andere bron dat Prince drie albums in 2009 wilde uitbrengen. Het eerste album, met vooral gitaarmuziek, heette LOtUSFLOW3R, en het andere album met de titel MPLSoUND was een meer funky, meer elektronisch album. Het derde album was een album van een nieuwe protegé, genaamd Bria Valente, met als titel Elixer. Op 4 januari 2009 kwam een nieuwe officiële website, lotusflow3r.com, online.
Uiteindelijk waren de albums vanaf 24 maart 2009 te downloaden via zijn nieuwe website na betaling van een jaarabonnement van 77 dollar. De lancering van de website en de vrijgave van de albums werden gevolgd door optredens in The Tonight Show met Jay Leno op 25, 26 en 27 maart. Daarop volgden drie concerten, met drie verschillende bands en op drie verschillende locaties in Los Angeles, op 28 maart. In de Verenigde Staten waren de albums vanaf 29 maart gezamenlijk in een box te koop in filialen van de winkelketen Target en ook via online-muziekwinkels. In en vanaf de weken daarop was deze cd-box ook in Europa te verkrijgen.
Op 18 juli 2009 gaf Prince twee concerten op één dag op het Zwitserse Montreux Jazz Festival. Op 11 en 12 oktober dat jaar gaf hij drie verrassingsconcerten in Parijs onder de noemer "All Day/All Night": op 11 oktober één 's middags en één 's avonds in de Grand Palais en de dag daarna in de La Cigale.
2010-2016
In juli 2010 kwam Prince terug naar Europa voor een korte serie openluchtconcerten, waaronder een in het Belgische Werchter op 10 juli, gevolgd door een aftershow in de Brusselse Viage. In eerste instantie was de reden voor de concertreeks onbekend, maar eind juni werd duidelijk dat Prince een nieuw album ging uitbrengen onder de titel 20Ten. Deze zou net als Planet Earth uit 2007 gratis via de geprinte media worden verspreid, beginnende in Europa op 10 juli 2010 door onder andere het Belgische Het Nieuwsblad en de Britse Daily Mirror. Prince verklaarde dat het album niet op legale wijze via het internet te downloaden zou zijn.
In de tweede helft van oktober 2010 ging Prince verder met zijn Europese 20Ten Tour, onderbroken door een concert in Abu Dhabi, de eerste keer dat hij in het Midden-Oosten optrad. Ook in België en Nederland waren er concerten: in België op 8 november in het Antwerpse Sportpaleis, voorafgegaan door een onaangekondigd concert in de vroege ochtend van 7 november in de Brusselse Viage, en in Nederland op 18 november in het Arnhemse GelreDome.
Vanaf december 2010 gaf Prince een concertreeks in New York onder de noemer Welcome to America. Vanaf februari 2011 bracht deze tournee hem ook in enkele andere Amerikaanse steden. In april en mei 2011 volgde een langere reeks concerten in Californië, voornamelijk in Los Angeles. In de zomer van 2011 stond Prince op enkele grotere en kleinere concertpodia in Europa, waaronder op 5 en 6 juli op het Sint-Pietersplein in Gent en drie nachtconcerten op 8, 9 en 10 juli in de Rotterdamse Ahoy als onderdeel van het North Sea Jazz Festival. Door het verplaatsen van zijn concerten in Oslo in verband met de aanslagen van 22 juli 2011, speelde hij in nachten van 25 en 26 juli in de Melkweg in Amsterdam. De avond daarop gaf hij een regulier concert in de Rotterdamse Ahoy.
Op 11 augustus 2013 trad Prince op in Paradiso, Amsterdam; na twaalven 's nachts gaf hij er als extraatje een nachtconcert. Op 25 mei 2014 stond hij in de Ziggo Dome in Amsterdam en op 27 mei in het Sportpaleis in Antwerpen.
In de zomer van 2015 haalde Prince al zijn muziek van grote online muziekdiensten af, omdat hij van mening was dat zij hem niet genoeg uitbetaalden. De enige muziekdienst waarop nog wel muziek van Prince te vinden was, is Tidal.
Privéleven
Het privéleven van Prince is altijd een gewild onderwerp geweest voor roddelbladen. Een groot deel ervan is in nevelen gehuld, mede door zijn grote terughoudendheid hierover.
De eerste keer dat Prince trouwde was op 14 februari 1996 met zijn achtergrondzangeres en danseres Mayte Garcia. Op 16 oktober 1996 werd hun zoon Amiir geboren, die op 23 oktober overleed aan de gevolgen van het syndroom van Pfeiffer, een zeldzame aangeboren schedelafwijking.
De geheimzinnigheid rond de geboorte en dood van het kind leidde tot speculaties in de pers. In promotionele interviews kort na deze gebeurtenis liet hij niets blijken van dit persoonlijke drama. Na beschuldigingen van twee voormalige werknemers dat Prince opdracht had gegeven het leven van het kind kunstmatig te laten beëindigen, werd er een onderzoek ingesteld door het Minneapolis medical examiner's office. De onderzoekers concludeerden dat het kind door een natuurlijke oorzaak was overleden.
Na het overlijden van zijn kind begon Prince steeds meer belangstelling te krijgen voor de leer van de Jehova's getuigen, dit mede onder invloed van Larry Graham, lid van Prince' band N.P.G. en sinds 1975 zelf Jehovah's getuige. Later zou zijn advocaat Londell Macmillan officieel verklaren dat Prince een van Jehovah's getuigen was geworden.
Rond juni 2000 werd het huwelijk tussen Prince en Mayte officieel ontbonden. Rond december 2001 werd duidelijk dat hij getrouwd was met Manuela Testolini, een Canadese Paisley Park-medewerkster. Op 24 mei 2006 vroeg Manuela echtscheiding aan.
Gezondheid
Prince had chronische pijn aan zijn heup maar wilde zich niet laten opereren uit angst voor een eventuele bloedtransfusie, wat verboden is voor Jehovah's getuigen.
Overlijden
In de ochtend van 21 april 2016 werd Prince op 57-jarige leeftijd dood aangetroffen in een lift van zijn woning in Paisley Park Studios, Chanhassen. Hij overleed aan een onopzettelijke overdosis fentanyl.
Stijl en oeuvre
De muziek van Prince is een mengeling van blanke en zwarte muzikale invloeden, zoals Sly & the Family Stone, James Brown, Jimi Hendrix, Stevie Wonder, Chic, Marvin Gaye, Carlos Santana, Curtis Mayfield en Joni Mitchell. Prince maakte vaak gebruik van zijn kopstem, vooral in de eerste jaren van zijn carrière.
Prince heeft een omvangrijk oeuvre. Tot en met 2015 zijn er onder zijn eigen naam in totaal 48 tot 50 albums uitgebracht: 35 standaardalbums, 3 livealbums, 4 tot 6 compilatiealbums en 6 remix- en alleen via internet te verkrijgen of te beluisteren albums. Daarnaast is Prince een van de meest gebootlegde artiesten. Veel muziekjournalisten beschouwen Dirty Mind, Purple Rain en Sign “☮” the Times als zijn beste drie platen. Deze stonden in vele Top-100-lijsten van de jaren 80. In de jaren 80 had hij een groep genaamd The Revolution, en in de jaren 90 een andere groep genaamd de New Power Generation. Zijn muzikanten behoorden volgens critici tot de besten. Hij werkte ook veel samen met bekende jazzmuzikanten zoals Miles Davis, en ook funkpioniers zoals George Clinton, Larry Graham en Maceo Parker. Naast het opnemen van zijn eigen muziek schreef hij nummers voor of werd gecoverd door vele andere artiesten, zoals Alicia Keys, Sinéad O'Connor, Chaka Khan, Cyndi Lauper, Celine Dion, Sheena Easton, Martika, Joe Cocker, Tom Jones, Simple Minds, Kid Creole en The Bangles. Hij was een promotor van nieuwe artiesten, zoals The Time, Apollonia 6, Vanity 6, Sheila E. en The Family. Prince regisseerde en acteerde in drie films (Under the Cherry Moon, Sign “☮” the Times en Graffiti Bridge) en speelde in de film Purple Rain.
Discografie
Prince heeft een omvangrijk oeuvre. Zie voor een uitgebreide discografie, inclusief singles, verschijningsdata en hitnoteringen het artikel Discografie van Prince. Hieronder volgt een lijst met alle standaardalbums, exclusief compilatie-, live- en internetalbums.
Live
Tournees:
Prince Tour (VS - 1979/1980)
Dirty Mind Tour (VS en Europa - 1980/1981)
Controversy Tour (VS - 1981/1982)
1999 "Triple Threat" Tour (VS - 1982/1983)
Purple Rain Tour (VS en Canada - 1984/1985)
Under the Cherry Moon Tour (of Parade Tour)(VS, Europa en Japan - 1986)
Sign “☮” The Times Tour (Europa (excl VK) - 1987)
Lovesexy Tour (Europa, VS, Canada en Japan - 1988/1989)
Nude Tour (Europa en Japan - 1990)
Diamonds and Pearls Tour (Japan, Australië en Europa - 1992)
Act I Tour (VS en Canada - 1993)
Act II Tour (Europa - 1993)
The Ultimate Live Experience Tour of The Gold Tour (Europa en Japan - 1995/1996)
Love 4 One Another Tour (VS - 1997)
Jam of the Year Tour en de Newpower Soul Tour (VS en Europa - 1997-1999)
Hit & Run Tour (VS - 2000/2001)
One Nite Alone Tour (VS, Europa en Japan - 2002)
Hit & Run Tour (China, Australië en VS - 2003)
Musicology Tour (VS en Canada - 2004)
3121 World Tour (VS - 2006/2007)
The Earth Tour (Europa (VK) en VS - 2007/2008)
LOtUSFLOW3R Tour (Europa en VS - 2009)
20Ten Tour (Europa en M-Oosten (VAE) - 2010)
Welcome 2 America(: Euro 2011) Tour (VS en Europa - 2010/2011)
Welcome 2 Canada/Australia Tour (Canada en Australië - 2011/2012)
Live Out Loud Tour (Canada en VS - 2013)
Hit And Run Part II (Europa - 2014)
Piano & A Microphone Tour (Australië, Nieuw-Zeeland, Canada en de VS - 2016)
Daarnaast is er een hoeveelheid concerten die niet bij een bepaalde tournee zijn in te delen. Dit zijn vaak opzichzelfstaande (club)concerten, concerten in Paisley Park Studios, besloten concerten of een reeks concerten op één locatie (zoals in 2006 en 2007 in Las Vegas). Soms is het moeilijk te bepalen waar een tournee begint en waar deze eindigt, omdat sommige op elkaar aansluiten en sommige beginnen als losse concerten, maar uiteindelijk uitmonden in een tournee.
Naast reguliere concerten gaf Prince geregeld aftershows in kleine clubs. Nederland was zes keer en België was drie keer het toneel voor een nachtoptreden.
Gerelateerde bands en artiesten
Prince heeft samengewerkt met een groot aantal bands en artiesten.
Externe links
Prince.org - Nieuws, informatie en forum
Prince Vault - Encyclopedie (wiki)
Datebank Transcription Team - Alle songteksten (gearchiveerd)
Prince-live.com - Overzicht alle liveconcerten
Housequake - Prince interviews en artikelen
Roger Nelson Prince, Controversy Music inc., Michele Vicino, Bruno Bergonzi. 2015
Amerikaans bassist
Amerikaans gitarist
Amerikaans toetsenist
Amerikaans zanger
Amerikaans filmacteur
Amerikaans filmregisseur
Pseudoniem
|
2000-2009: Opnieuw Prince
Nieuw materiaal werd in eerste instantie alleen via zijn online muziekdienst genaamd de NPG Music Club uitgebracht. Om de losse audio- en videobestanden te kunnen downloaden, konden de liefhebbers voor een vast bedrag per jaar lid worden. De hoeveelheid aangeboden materiaal stond echter niet vast. Leden kregen ook korting op concertkaartjes en voorrang bij concerten en aftershows. Fans klaagden echter wel over de slecht toegankelijke dienst (vooral in het begin), de geluidskwaliteit van het materiaal en de hoeveelheid van het materiaal. De meeste muziek die rond deze tijd via de NPG Music Club werd gedistribueerd, zou later op de alleen via internet te verkrijgen albums The Chocolate Invasion en The Slaughterhouse verschijnen.
| 1 |
evenementreservering, concertkaartje, reserveringsbevestiging
|
672 |
Canal
|
1688828
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Straatsburg
|
Straatsburg
|
Straatsburg (Frans: Strasbourg, Duits: Straßburg) is de hoofdstad van de Elzas. Sinds 2016 is de stad hoofdstad van de overkoepelende regio Grand Est in het noordoosten van Frankrijk. De stad ligt aan de Rijn, aan de overkant van de Rijn ligt Duitsland. Toch is voor de stad de rivier de Ill net zo belangrijk, omdat het centrum tussen twee armen van de Ill ligt. Als gevolg van oorlogen en annexaties in 1681, 1870, 1918, 1940 en 1945 is Straatsburg meerdere malen van Duitse in Franse handen overgegaan en omgekeerd. Onder deze oorlogen heeft de stad geleden.
Straatsburg is met name bekend omdat de zetel van de Raad van Europa en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens er zijn gevestigd. Samen met Brussel is het zetel van het Europees Parlement. Het is een universiteitsstad en een centrum van de motor-, voedsel-, textiel- en machinebouwnijverheid. Het oudste deel van de stad, la Petite France, bevindt zich op de plaats waar de Ill zich om het centrum in tweeën splitst. Het is het meest toeristische deel van de stad.
In Straatsburg werd van oorsprong hoofdzakelijk Duits-Elzassisch gesproken. Door de voortschrijdende verfransing, na 1918 en vooral na 1945, werd echter in toenemende mate Frans meer de voertaal dan Duits. Inmiddels is Duits geen openbaar communicatiemiddel meer.
De agglomeratie rond Straatsburg telde 1.145.000 inwoners in 2007. In 2015 telde het Franse gedeelte van de agglomeratie 780.515 inwoners.
Geschiedenis
Het gebied van Straatsburg werd in de tijd van zijn eerste bewoning meervoudig door rivierarmen van de Rijn, Ill en Breusch doorsneden. Evenals de Triboken, hadden reeds de eerder door hen ca. 50 v.Chr. verdrongen Kelten zich vanwege de rijke jacht en visvangst in deze delta gevestigd. Voor de Romeinen bood de ligging van dit vissersdorp, evenals de eenvoudige Rijnovergang ter plaatse uitstekende condities voor het aanleggen van een legerplaats.
Onder de Romeinse keizer Augustus werd in 12 v.Chr. Argentoratum, zilverberg, gesticht. Aanvankelijk was het een militair kamp van het Achtste Legioen nabij de Romeins-Germaanse grens, de limes, die in dit gebied door de Rijn werd aangelegd. Mettertijd ontstond ten westen van het kamp een burgernederzetting, een canabae. Door de uitbreiding van het Romeinse Rijk verschoof de grens naar het oosten en kon Argentoratum een belangrijke havenstad aan de Rijn worden. Deze uitbreiding was van tijdelijke aard; reeds in 357 werd ook de Rijngrens bedreigd. In dat jaar hield Julianus Apostata deze grens voorlopig nog in stand door zijn overwinning in de slag bij Argentoratum op de zeven stamhoofden der Alemannen. Maar na een halve eeuw werd de Elzas definitief door deze Germaanse volksstam in bezit genomen. De oorspronkelijk Keltische bewoners en de Romeinen werden daarbij verdreven of pasten zich aan. Bij de inval van de Hunnen onder Attila in het voorjaar van 451 werd de Romeinse stad verwoest.
Op de plaats van de oude Romeinse vesting herrees de Frankisch-Allemanische stad met de naam Straatsburg, in documenten verlatijnst tot Strateburgum, "vesting bij de straat". Sedert de 4e eeuw was de stad bisschopszetel.
In 496 werd de stad bij het Frankische Rijk ingelijfd. In 842 werd de Straatsburgse Eed tussen Lodewijk de Duitser en Karel de Kale afgelegd. Dit document, dat zowel in het Oudfrans als in het Oudhoogduits werd opgesteld, is daarmee de eerste oorkonde die in "volkstaal" werd opgesteld. De Franse versie is daarmee tevens de eerste schriftelijke uiting van de Franse taal én het eerste document dat van de verdeling van het Frankische Rijk in een Romaans- en Germaanstalig gebied getuigt. Door het Verdrag van Meerssen werd Straatsburg in 870 Oost-Frankisch en onderdeel van het hertogdom Zwaben, dat op zijn beurt onderdeel zou worden van het latere Heilige Roomse Rijk. In 982 slaagden de bisschoppen erin de stad uit het hertogdom los te weken en onder de heerschappij van het bisdom te brengen.
In 1015 werd door Wernher von Habsburg een basiliek in romaanse stijl gebouwd. Zij werd "Münster" genoemd, verwijzend naar haar functie als kloosterkerk (Monasterium). Later wordt zij bisschopszetel en dan ook als "Dom" aangeduid. Nu wordt alleen nog haar Franse naam "Cathedrale" gebruikt.
Van bisschopsstad tot burgerstad
In de middeleeuwen groeide Straatsburg uit tot een belangrijk economisch centrum. De overwinning van de burgers van Straatsburg op bisschop Walter von Geroldseck in 1262 in de Slag van Hausbergen bezegelde de onafhankelijkheid van de stad en gaf haar de status van vrije rijksstad onder gezag van de Duitse keizer. De burgers organiseerden zich in eigen bestuursorganen en eigen rechtspraak. De stad werd lid van de Rheinische Städtebund, een samenwerkingsverband van de belangrijkste Rijnsteden. Straatsburg groeide uit tot een geestelijk centrum van christelijke scholastiek en later van humanisme.
Om op de drassige grond te kunnen bouwen waren duizenden houten palen nodig. De stenen huizen werden daarop gebouwd.
Pest en de vervolging van de Joden
Nog voordat de Zwarte Dood, de verwoestende Europese Pestepidemie van 1347 tot 1351, Straatsburg bereikte, vond er op 14 februari 1349 een van de eerste en grootste pogroms van de middeleeuwen plaats. In de loop van dit zogenaamde Valentinstagmassaker ("bloedbad op Valentijnsdag"), werden volgens de historische overleveringen 2.000 tot 3.000 Joden uit Straatsburg in het openbaar op de brandstapel verbrand. De andere Joden werden uit de stad verbannen. Daarna was het Joden tot het eind van de 18e eeuw, op straffe van de dood, verboden om zich ‘s avonds na 10 uur binnen de stadsmuren te bevinden. Verder diende iedere Jood, in de periode dat hij wel in de stad mocht verblijven, voor ieder paard dat hij in de stad bracht of bereed een bijzondere belasting te betalen: het Pflastergeld, straattol. Het tijdstip waarop de Joden de stad via de Rue de Juifs/Judengasse, de Jodenstraat, moesten hebben verlaten werd door een hoornsignaal van een gemeentelijke heraut aangegeven. Ter herinnering aan deze stedelijke dwang klinkt nog steeds iedere avond om 22 uur de Jodenklok van de kathedraal.
Kathedraal
De kathedraal van Straatsburg was oorspronkelijk een kloostervestiging (monasterium) en werd daarom Straatsburger Munster genoemd, in het Duits Straßburger Münster. In het Frans werd de naam Cathédrale Notre-Dame de Strasbourg, meestal alleen la Cathédrale. Ze werd in 1439 voltooid. Met een toren van 142 m hoog was het op dat moment het hoogste gebouw ter wereld. Als bouwmeesters van de voorgevel worden vermeld: Erwin von Steinbach, Ulrich von Ensingen en Johann Hültz. De tweede toren werd niet meer afgebouwd vanwege de modderige ondergrond; met een tweede toren zou het gebouw te zwaar zijn geworden.
Reformatie en drukpers in Straatsburg - 30 jaar oorlog
Johannes Gutenberg, die geldt als de uitvinder van de boekdrukkunst in Europa, heeft een tijd in Straatsburg gewerkt, rond het jaar 1440.
Vanaf 1482 kende de stad een standenbestuur.
In de 16e eeuw beleefde Straatsburg zijn bloeiperiode als vrije rijksstad. In 1566 werd de Latijnse school tot academie verheven en een centrum van de reformatie. Tijdens de Reformatie koos Straatsburg de lutherse kant, maar op de Rijksdag van Augsburg sloot de stad zich niet aan bij de orthodox lutherse Confessio Augustana, maar legde ze, samen met de steden Memmingen, Konstanz en Lindau, een eigen belijdenis af; de zogenaamde Tetrapolitana, opgesteld door de theologen Martin Bucer en Capito.
In 1605 begon de Straatsburgse drukker en boekhandelaar Johann Carolus zijn tot dan toe handgeschreven nieuwsverzamelingen in druk uit te geven. Het nieuwsblad, dat onder de titel Relation Aller Fürnemmen und gedenckwürdigen Historien verscheen, geldt als de allereerste gedrukte krant. In 1621 werd de academie een universiteit.
Bij de Vrede van Westfalen in 1648 verkreeg de Franse koning het beschermheerschap over een aantal Elzasser rijkssteden; steden die rechtstreeks onder het gezag van de Duitse keizer stonden. Straatsburg bleef echter een vrije rijksstad, die desondanks in september 1681 door Franse troepen werd bezet. In 1697 werd Straatsburg ten gevolge van de Vrede van Rijswijk bij Frankrijk ingelijfd. De stad, haar taal, haar universiteit en haar cultuur bleven Duitstalig hoewel protestanten geen toegang tot belangrijke overheidsbetrekkingen konden krijgen en de munsterkerk als kathedraal weer rooms-katholiek werd ingewijd. Overigens werd het protestantisme getolereerd en niet verboden, zoals sinds 1685 elders in Frankrijk. De universiteit bleef in protestants-lutherse handen en behield haar aantrekkingskracht op de studerende jeugd uit het zuiden van Duitsland, maar kreeg ook concurrentie van een Jezuïetenacademie die door de Franse koning werd gesubsidieerd. De bij de Vrede van Rijswijk door Frankrijk ingelijfde Elzas bleef binnen Frankrijk een autonome provincie en maakte geen deel uit van het Franse belasting- en tolgebied. De douanegrens bleef, zoals ook daarvoor, over de kam van de Vogezen lopen.
In 1770 en 1771 studeerde de bekendste Duitse dichter, Johann Wolfgang von Goethe, aan de Universiteit van Straatsburg. De stad was destijds een van de centra van de Duitse literaire Sturm und Drang-beweging, en dichters als Jakob Michael Reinhold Lenz en Johann Gottfried von Herder studeerden er enige tijd.
Integraal deel van de Franse republiek
Tijdens de Franse Revolutie op 25 april 1792 componeerde Claude Joseph Rouget de Lisle in Straatsburg op een diner georganiseerd door burgemeester Frédéric de Dietrich, het nieuwe Franse volkslied, de Marseillaise. Symbolisch werd daarmee de stad deel van de moderne Franse geschiedenis. De universiteit werd in dit jaar door het revolutionaire bewind opgeheven als on-Frans en conservatief instituut.
Toen Duitsland na het herstel van de oude orde in de greep van de reactie raakte, zouden Duitse revolutionairen hun toevlucht zoeken in Straatsburg en Parijs, zoals de nog steeds bekende Georg Büchner. De ontwikkelde stadsburgerij zocht overigens steeds meer aansluiting bij de Franse burgerlijke middenklasse en langzamerhand marginaliseerde het Duits als tweede taal in het bestuur, de rechtspraak en de scholen.
Hereniging met Duitsland, 1870-1918
Tijdens de Frans-Duitse Oorlog werd Straatsburg door de Duitsers belegerd. Zware bombardementen waren vooral gericht op de vestingwerken rondom de stad, maar daarbij werden ook veel woningen getroffen. Een tiende deel van de bevolking (8.000) werd daardoor dakloos en 300 burgers verloren het leven. Nadat de Franse legers bij Sedan waren verslagen werd het beleg afgebroken en gaf de stad zich op 27 september 1870 over aan de Badische troepen onder leiding van generaal August von Werder. Bij de daaropvolgende Vrede van Frankfurt tussen Frankrijk en Duitsland in 1871 werd Elzas-Lotharingen ingelijfd bij het nieuw gestichte Duitse Keizerrijk, dat gold als de opvolger van het vroegere Duitse Rijk. Straatsburg werd de hoofdstad van het rijksland Elzas-Lotharingen, Reichsland Elsaß-Lothringen. De stad kreeg een rijksgouverneur als hoogste gezagsdrager tot 1883, waarna weer een gekozen gemeenteraad werd ingesteld. Het duurde tot 1911, voordat dit rijksland dezelfde status als de andere staten binnen het Duitse Keizerrijk kreeg. Van de Duitse tijd getuigen een aantal openbare gebouwen zoals het hoofdstation (gebouwd als Hauptbahnhof), de L'école des Beaux-Arts (Kunsthochschule), het Lycée international des Pontonniers (Jungmädchenschule), het Palais du Rhin (Kaiserpalast), het Paleis van Justitie, en het hoofdgebouw van de universiteit. Nieuwe stadsuitbreidingen werden in de Duitse Gründerzeit-stijl aangelegd.
Vele Fransgezinden verlieten na 1870 stad en land, vooral nadat de dienstplicht werd afgekondigd en de rechten van degenen die het Duitse staatsburgerschap afwezen, als 'vreemdelingen' werden beperkt. De achterblijvers waren Duitsgezind of aanvaardden lijdzaam de nieuwe situatie. De moderne bureaucratisering en industrialisatie bracht veel ambtenaren en arbeiders uit de rest van Duitsland hierheen en vooral de laatsten vermengden zich met de autochtone bevolking. Vanaf 1870 verdrievoudigde het aantal inwoners tot 150.000. Verkrotte woonwijken in de binnenstad werden afgebroken en nieuwe daaromheen aangelegd. De twee grote lanen, boulevards rond de oude stad, zoals toen aangelegd, bestaan nog steeds. Het stadsdeel dat toen werd gebouwd staat er nog en heeft de Duitse naam la Neustadt in zijn schrijfwijze behouden. De universiteit, in 1794 door de Franse regering opgeheven en door een hogeschool vervangen, werd in 1872 heropgericht onder beschermheerschap van de Duitse Keizer en in 1877 Kaiser-Wilhelms-Universität gedoopt, met een staf gerekruteerd uit befaamde hoogleraren uit het Duitse Rijk. De in de oorlog door Duitse bombardementen verwoeste bibliotheek werd gecompenseerd met boekenschenkingen uit Duitse archieven en bibliotheekbestanden. Ook de studenten kwamen in meerderheid van de andere zijde van de Rijn, hoewel in de loop der tijd het aantal studenten uit de Elzas groeide naarmate de Duitse wetenschap aan prestige toenam. Van deze studenten is de latere Nobelprijswinnaar Albert Schweitzer een voorbeeld.
Met Metz en Keulen werd Straatsburg na 1871 als een van de belangrijkste Duitse vestingen in het westen van het Duitse Rijk versterkt, terwijl in de omgeving op strategische plaatsen forten verrezen.
Inmiddels hadden de meeste Straatsburgers zich bij de annexatie neergelegd, getuige de grote meerderheid die sinds 1890 niet langer op de pro-Franse autonomistenpartij maar op die van de Duitse sociaaldemocraten zijn stem uitbracht. Een derde deel van de bevolking werd aan het begin van de 20ste eeuw gevormd door immigranten van de overzijde van de Rijn, arbeiders maar ook ambtelijke staven en regimentsmilitairen. Waarschijnlijk aanvaardde toen de meerderheid van de bevolking het Duitse gezag en staatsburgerschap. Dat was voor de Fransen een reden om geen referendum te houden onder de bevolking over de kwestie bij wie men zich wilde aansluiten en daarom moest Duitsland bij het Verdrag van Versailles, in 1919, zonder meer Elzas-Lotharingen en dus ook de stad weer aan Frankrijk afstaan. Aansluitend werden dan enkele tienduizenden Straatsburgers het land uitgewezen op grond van het feit dat zij of hun ouders in Duitsland waren geboren. Daaronder behoorden ook de Duitse universiteitsprofessoren die werden vervangen door Fransen. De universiteitsbibliotheek bleef achter.
Hereniging met Frankrijk, 1918-1940
Na de Eerste Wereldoorlog moest Duitsland de stad bij het Verdrag van Versailles in 1919 weer aan Frankrijk afstaan. Overeenkomstig de veertien voorstellen van de Amerikaanse president Woodrow Wilson vindt er in Elzas-Lotharingen geen referendum plaats. Dit had de Franse regering bedongen omdat zij niet zeker was van de uitslag van zo'n referendum en omdat zij geen openbare twijfel duldde aan de 'onweerlegbare' Franse identiteit van de Elzassers. De straatnamen, ook die van Straatsburg, werden op rigoureuze wijze verfranst, zodat zelfs de naar de eigennaam van een vroegere burgemeester Fischer genoemde straat, Fischerstrasse, een Rue des Pêcheurs werd.
De integratie in het nieuwe Frankrijk, begon met een algeheel verbod op het gebruik van de Duitse taal in onderwijs en bestuur. Parijs verklaarde tweetaligheid tot het verleden en stelde een Franse eentaligheid in overheidsdiensten en in het onderwijs verplicht. Omdat de grote meerderheid van de bevolking het Frans niet beheerste, verliep dat niet zonder communicatieproblemen. De onwil van Parijs om daaraan tegemoet te komen uitte zich in een breed gedragen autonomistische beweging, die minder pro-Duits als wel regionalistisch was. Voor het centralistische denken in Parijs maakte dat echter geen verschil en verschillende autonomisten kwamen voor het gerecht en werden veroordeeld wegens landverraad. Dat werkte weer averechts en bevorderde bij een minderheid van de Elzassers Duitse sympathieën. De opkomst van het nationaalsocialisme in Duitsland vond dan ook weerklank bij een overigens klein deel van de Elzassers.
Tweede Wereldoorlog, 1940-1945
Na de Duitse inval in Polen op 1 september 1939 en de Frans-Britse oorlogsverklaring tegen het Duitse Rijk op 3 september 1939 werd de stad, net als andere grenssteden en -dorpen, ontruimd in het vooruitzicht van een inval in Frankrijk. Tussen september 1939 en juli 1940 vertrokken 100.000 Straatsburgers uit hun stad naar vooral de Dordogne en de stad Limoges. De gemeenteraad vergaderde voorlopig in Périgueux. De Universiteit van Straatsburg werd overgeheveld naar Clermont-Ferrand. In juni 1940 bezetten Duitse troepen Straatsburg en werd Elzas-Lotharingen ingelijfd bij het Groot-Duitse Rijk. In de jaren 1940-1945 werden de Elzassers als Duitse staatsburgers beschouwd en voor de dienstplicht in de Wehrmacht opgeroepen. Velen van hen vluchtten naar Frans gebied om daar onder te duiken. Wie bleef moest dienen aan het front.
Onder het nazi-regime konden Duitsgezinde Elzassers, die vóór 1939 naar Duitsland waren uitgeweken, terugkeren. Fransgezinde Straatsburgers werden uitgewezen en hun bezittingen werden onteigend. Franse nationale monumenten van Marseillaise, Kléber, Jeanne d'Arc en Kellermann werden gesloopt en vervangen door Duitse, soms hersteld omdat er een aantal op hun beurt eerder in 1919 waren gesloopt. De Franstalige straatnamen kregen hun Duitse naam van vóór 1919 weer terug. Het openbare gebruik van het Frans werd verboden en ook in het onderwijs mocht alleen nog het Duits worden gebruikt. De Duitse universiteit werd in 1941 heropgericht maar kon nauwelijks meer functioneren. De synagoge werd in 1940 in brand gestoken en in 1941 gesloopt. De nieuwe Duitse ambtenaren meldden zich graag voor dienst in Straatsburg aan, omdat daar een meer ontspannen klimaat heerste, zoals dat ook gold in het bezette Frankrijk.
Bij het naderen van de bevrijders werd op 11 augustus en 25 september 1944 Straatsburg door de geallieerden gebombardeerd.
Definitief Frans na 1945
De Franse bevrijdingstroepen stonden onder het bevel van generaal Jean de Lattre de Tassigny.
Duitse ambtenaren werden naar Duitsland afgevoerd, eventueel gevangengezet voor berechting. Dat laatste gold zeker ook Elzasser collaborateurs. Tienduizenden Elzassers waren op dat moment Duitse krijgsgevangenen en zij werden voorlopig buiten het Franse staatsburgerschap gesteld. Opnieuw werd, zoals in 1919, het Duits verboden in overheid en onderwijs. Na de Tweede Wereldoorlog zette burgemeester Pierre Pflimlin zich in voor de verzoening met Duitsland en werd Straatsburg een symbool van de vriendschapsbanden tussen de twee landen en de Europese samenwerking. De officiële en strikte Franstaligheid werd onmiddellijk hersteld. Hoogduits werd verboden maar de dialecten mochten mondeling gebruikt blijven worden. Geen Duits dus in de communicatie met de overheid en in het onderwijs, maar omdat veel Elzassers het Frans onvoldoende beheersten werden de dagbladen in een Franse en Duitse editie uitgegeven. In de loop van jaren zestig gingen de Franstalige edities de Duitstalige overtreffen. Daarna werden de Duitstalige edities afgeschaft. Het Straatsburger Duits is sindsdien een marginaal gebruikt idioom geworden.
In het internationale verkeer van de Europese instellingen is het Engels de tweede taal geworden.
Als tweede gesproken taal in Straatsburg geldt sinds twee decennia Arabisch, althans onderling voor de in aantal aanzienlijk toegenomen migranten uit de Maghreb en hun nakomelingen.
Sinds 1948 is Straatsburg de zetel van de Raad van Europa en daarmee is Engels ook een taal die af en toe te horen is in Straatsburg.
Voor de door Frankrijk en Duitsland gevoerde taalpolitiek en haar gevolgen in de kennis en het gebruik van de talen, zie ook Elzas-Lotharingen.
Bezienswaardigheden en architectuur
De historische stadskern, het Grande Île tussen de twee armen van de rivier de Ill, is goed bewaard gebleven. In 1988 werd door de UNESCO tot werelderfgoed verklaard. De romaans-gotische kathedraal, Cathédrale Notre-Dame de Strasbourg, in de Duitse tijd Strassburger Münster, gebouwd tussen 1176 en 1439 en in 1547 voorzien van haar beroemde astronomisch uurwerk, is het bekendste en grootste gebouw van de stad. Het plein voor de kathedraal wordt beheerst door de façade van de kathedraal en is omringd door talloze ambachtsliedenhuizen in Alemannisch-Zuid-Duitse stijl met soms vier tot vijf verdiepingen. Het bekende Maison Kammerzell, vroeger: Haus Kammerzell, met zijn rijke versieringen staat aan de noordkant van het plein. Het bekendste plein is de place Kléber, genoemd naar Jean-Baptiste Kléber, een generaal tijdens de Franse revolutionaire oorlogen.
Straatsburg is ook bekend om het grote aantal huizen dat in vakwerk is gebouwd. Kenmerkend zijn de steile daken die ook nog enkele verdiepingen herbergen.
Op het punt waar de Ill zich in het zuidwesten splitst in vier kanalen, die door en om de oude stad voeren, bevinden zich de Ponts Couverts, de overdekte bruggen. De eerste constructie dateert uit de 12e eeuw en diende als verdedigingswerk tegen vijanden, die de stad via de rivier wilden innemen. Later is de huidige constructie van overdekte bruggen ontstaan; de overdekking diende ervoor het kruit tegen de regen te beschermen. Hier tegenaan ligt het oudste deel van de stad, La Petite France, de zogenaamde Looiersbuurt, Duits: Gerberviertel. Veel huizen zijn er in vakwerk gebouwd en de straten zijn er smal. Van hier uit is Straatsburg door de eeuwen heen uitgebouwd.
De Temple Neuf in de historische stadskern is als Neue Kirche in 1908 gebouwd en geldt na 1918 als de grootste protestantse kerk in Frankrijk. Andere bekende gebouwen uit het tijdperk van de Duitse keizer zijn het Station Strasbourg-Ville en het hoofdgebouw van de Universiteit van Straatsburg.
De Synagogue de la Paix (Nederlands: Vredesynagoge) in de wijk Neustadt verving in 1958 de oude synagoge, die aan het begin van de Tweede Wereldoorlog was verwoest.
Musea
Het Musée des Beaux-Arts in het Palais Rohan stelt schilderijen ten toon van oude meesters.
Het Musée d'Art moderne et contemporain, Museum van Moderne en Hedendaagse Kunst, met het kenmerkende paardenstandbeeld op het dak, is een van de bekendste Europese musea in zijn soort.
Het Musée d'Alsace toont de volkskunst en ambachten van de Elzas.
Het Centre Tomi Ungerer toont de tekenkunst en het grafisch werk van Tomi Ungerer, de internationaal bekende kunstenaar uit de Elzas. Speelgoed, foto's en het familiearchief maken deel uit van de tentoonstelling.
Le Vaisseau, Het Schip, geopend in 2005, is een centrum voor wetenschap en technologie voor kinderen en jongeren tussen drie en vijftien jaar.
Theater en muziek
Het Opéra national du Rhin beschikt over zijn eigen ballet en orkest, het Orchestre Philharmonique de Strasbourg.
Het Théâtre de la Choucrouterie is het cabaret van Roger Siffer, dat sinds 1984 bestaat en in het gebouw van een oude zuurkoolfabriek is gevestigd. Die voorstellingen worden in twee zalen in het Frans en Elzassisch opgevoerd.
Het Zénith, een Frans soort concertzaal, van Straatsburg is de grootste in zijn soort en biedt plaats aan meer dan 12.000 toeschouwers.
Europese hoofdstad
Met een beroep op de tweetalige geschiedenis wordt Straatsburg symbolisch voorgesteld als een van de echt Europese 'hoofdsteden', hoewel van deze tweetaligheid nu amper meer sprake is. Straatsburg is de zetel van de Raad van Europa, het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en samen met Brussel het maandelijkse Europees Parlement. Het Europees parlement verplaatst zich maandelijks vanuit Brussel naar Straatsburg om te vergaderen. In Straatsburg is ook een aantal Europese instellingen gehuisvest, zoals het hoofdcommando van Eurokorps, het rekencentrum van Europol en het Europees Directoraat voor de Kwaliteit van Geneesmiddelen. Het is ook de vestigingsplaats van de tweetalige Frans-Duitse culturele televisiezender ARTE.
Hoger onderwijs en bibliotheken
De Universiteit van Straatsburg is ook de zetel van de École nationale d'administration, een Franse hogeschool waar veel Franse ambtenaren voor de hogere functies in het nationale ambtenarenapparaat worden opgeleid. De wortels van de universiteit gaan terug naar het jaar 1538, toen Jakob Sturm von Sturmeck, later Jacques Sturm genoemd, het protestantse gymnasium stichtte. In 1556 kreeg het de status van academie, in 1621 die van universiteit en in 1631 werd het een koninklijke universiteit. Tijdens de Franse Revolutie werd de universiteit gesloten, omdat de ideeën van de docenten niet aansloten bij het verlichte en revolutionaire Franse wetenschapsdenken. Pas in 1870 werd ze door de Duitse keizer als Kaiser-Wilhelm-Universität heropend. In 1918 werd vrijwel de gehele universitaire staf van deze instelling weggestuurd en een nieuwe geïnstalleerd. Het Frans verving het Duits als universitaire taal.
In de Tweede Wereldoorlog werd de universiteit naar Clermont-Ferrand verplaatst en bleef daar tot 1945. De Duitse bezetters noemden de universiteit in Straatsburg Reichsuniversität Strassburg. Maar weinig studenten konden zich inschrijven, omdat jonge dienstplichtigen naar het oorlogsfront werden gestuurd. Terwijl sommige Franse professoren van de universiteit van Straatsburg, voor zover niet gevlucht, werden gedwongen in het belang van de oorlogstechnologie in concentratiekampen te werken, ging een nieuwe Duitse onderzoekstaf in hun plaats aan het werk met een deeltjesversneller. Die werd na 1945 door de Fransen overgenomen.
Samen met de universiteiten van Bazel, Freiburg im Breisgau, Karlsruhe en Mulhouse is de Universiteit van Straatsburg lid van de Europese confederatie van universiteiten aan de Bovenrijn EUCOR. Ze beschikt wegens het bijzondere godsdienstige statuut dat de Elzas na de inlijving bij Frankrijk werd toegekend, over twee godsdienstige faculteiten: rooms-katholiek en protestant, die door de staat worden gesubsidieerd.
Net als veel andere Franse universiteiten is de Universiteit van Straatsburg in de jaren 1970 gesplitst, waardoor drie instellingen ontstonden: Université Louis Pasteur: Strasbourg I, Université Marc Bloch: Strasbourg II en Université Robert Schuman: Strasbourg III. In 2009 is deze splitsing weer ongedaan gemaakt.
De Médiathèque André-Malraux in het stadsdeel Rivetoile is een grote openbare bibliotheek. Het is een oud magazijngebouw aan de haven van Straatsburg. Dit deel van de haven wordt niet meer gebruikt, alleen twee oude hijskranen herinneren nog aan de oude functie van het gebied.
Vervoer
Het openbaar vervoer in Straatsburg is uitbesteed aan CTS, een dochteronderneming van Transdev. Sinds 1994 maakt een tram deel uit van het openbare vervoer in de stad. Tussen 1878 en 1960 werd de stad ook al bediend door een tramnet en tussen 1939 en 1960 reden er trolleybussen; zie trolleybus van Straatsburg.
Op 10 juni 2007 is er een lijn van de TGV geopend, die Straatsburg met Parijs verbindt. Sommige TGV's rijden verder en bereiken Karlsruhe, Stuttgart en München. De Iris en Vauban verbonden tot april 2016 Brussel met Bazel; sindsdien neemt de TGV deze twee verbindingen voor zijn rekening, waarbij er tussen Straatsburg en Bazel niet gereden wordt. In de Elzas ligt een uitgebreid TER-spoornet van regionale treinen, TER Alsace. Sommige treinen in dit netwerk rijden met 200 km/uur, TER 200. Voor de verbinding naar Offenburg in Duitsland rijden er treinen van de Ortenau-S-Bahn (OSB).
In de gemeente liggen de spoorwegstations Strasbourg-Ville, Krimmeri-Meinau en Strasbourg-Roethig.
De snelweg A4 verbindt Straatsburg met Metz en Parijs.
Een internationale luchthaven - Aéroport de Strasbourg - in Entzheim, ligt op ongeveer 20 km ten zuidwesten van de stad.
De stad beschikt verder over een haven voor scheepvaart over de Rijn. Het belang daarvan is afgenomen. Behalve de Rijn en de Ill, die langs en door Straatsburg komen, komen het Rijn-Rhône- en het Rijn-Marne-kanaal in Straatsburg uit. Evenwijdig aan de Bruche, die in Straatsburg in de Ill uitmondt, loopt het Canal de la Bruche. Langs de drie kanalen liggen goede fietspaden.
Sport
RC Strasbourg is de professionele voetbalclub van Straatsburg en speelt in het Stade de la Meinau. De club komt in het seizoen 2017/18 uit in de Ligue 1, het hoogste Franse niveau.
Straatsburg was speelstad bij het WK voetbal van 1938 en EK voetbal van 1984. De wedstrijden werden destijds gespeeld in het Stade de la Meinau.
Straatsburg is 24 keer etappeplaats geweest in de wielerkoers Ronde van Frankrijk. De Ronde van Frankrijk startte in 1953 en 2006 in Straatsburg. Onder meer Eddy Merckx en Bernard Hinault wonnen in de stad.
Opleiding
EM Strasbourg Business School
Geografie
De oppervlakte van Straatsburg bedroeg op ; de bevolkingsdichtheid was toen inwoners per km².
De onderstaande kaart toont de ligging van Straatsburg met de belangrijkste infrastructuur en aangrenzende gemeenten.
Demografie
Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal van Straatsburg, bron: INSEE-tellingen.
In het stadsgewest rond Straatsburg woonden in 2016 465.069 inwoners. In vergelijking met andere regionale hoofdsteden in Frankrijk wonen er relatief weinig inwoners van Grand Est in Straatsburg (slechts 8% in het stadsgewest en 5% in de gemeente Straatsburg).
Stedenbanden
Straatsburg heeft een stedenband met:
Boston Verenigde Staten, sinds 1960
Dresden Duitsland, sinds 1990
Leicester Engeland, sinds 1960
Stuttgart Duitsland, sinds 1962
Ramat Gan Israël, sinds 1991
Verder heeft Straatsburg ook een samenwerkingsverband met:
Fès Marokko, sinds 2001
Jacmel Haïti, sinds 1996
Veliki Novgorod Rusland, sinds 1997
Geboren in Straatsburg
Sebastian Brant (1457-1521), humanist
Jean-Baptiste Kléber (1753-1800), generaal tijdens de Franse Revolutie
Marie Tussaud (1761-1850), wassenbeeldenartieste
Lodewijk I van Beieren (1786-1868), koning van Beieren
Gustave Doré (1832-1883), schilder, graveur en illustrator
Émile Waldteufel (1837-1915), componist en orkestleider in Parijs
Georges Picquart (1854-1914), legerofficier en minister van oorlog (Dreyfusaffaire)
Charles de Foucauld (1858-1916), trappist en kluizenaar; r.k. heilige
Jean Arp (1886-1966), beeldhouwer
Charles Münch (1891-1968), dirigent
Hans-Georg von Friedeburg (1895-1945), Duits admiraal
Karl zu Leiningen (1898-1946), vorst van Leiningen
Oscar Cullmann (1902-1999), theoloog
Hans Bethe (1906-2005), Amerikaans natuur-, sterrenkundige en Nobelprijswinnaar (1967)
Egbert von Frankenberg und Proschlitz (1909-2000), Duits militair en DDR-politicus
Jacques Martin (1921-2010), striptekenaar
Marcel Marceau (1923-2007), mimespeler
René Hauss (1927-2010), oud-voetballer en voetbalcoach
Tomi Ungerer (1931-2019), tekenaar en cartoonist
Thierry Mugler (1948-2022), modeontwerper
Arsène Wenger (1949), oud-voetballer en trainer
Erik Izraelewicz (1954-2012), journalist
Elif Shafak (1971), schrijfster
Valérien Ismaël (1975), voetballer
Armando Gonçalves Teixeira (1976), Portugees voetballer (Petit)
Mehdi Baala (1978), atleet
Elyse Galiano (1980), kostuumontwerpster
Paul-Henri Mathieu (1982), tennisser
Tommy de Jong (1987), voetballer
Anthony Weber (1987), voetballer
Matthieu Dreyer (1989), voetballer
Jonathan Schmid (1990), Frans-Oostenrijks voetballer
Mohamed Gouaida (1993), voetballer
Laura Flippes (1994), handbalster
Antoine Raugel (1999), wielrenner
Externe link
Website van de gemeente Straatsburg
Gemeente in Bas-Rhin
Hoofdstad van een Franse regio
|
De stad beschikt verder over een haven voor scheepvaart over de Rijn. Het belang daarvan is afgenomen. Behalve de Rijn en de Ill, die langs en door Straatsburg komen, komen het Rijn-Rhône- en het Rijn-Marne-kanaal in Straatsburg uit. Evenwijdig aan de Bruche, die in Straatsburg in de Ill uitmondt, loopt het Canal de la Bruche. Langs de drie kanalen liggen goede fietspaden.
| 1 |
kanaal, waterweg, scheepvaartkanaal
|
9,772 |
PoliticalParty
|
649415
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Blok
|
Blok
|
Aaneengesloten geheel
Blok (afzettingsgesteente), in de sedimentologie: een steen groter dan een kei
Blok (periodieke tabel), een reeks van scheikundige elementen in de tabel van Mendelejev
Blok (speelgoed)
Blok (informatica), verzameling statements en declaraties
Blokperiode, aaneengesloten lesvrije periode waarin studenten hun examens voorbereiden
Blokstelsel, voor beveiliging van een spoorweg
Blokvercijfering
Blokverkaveling, een begrip uit de historische geografie
Huizenblok - een samenhangende groep huizen
Katrol, vooral in de scheepvaart
Kladblok (papier)
Motorblok - de basis van een motor, ook gebruikt als synoniem daarvoor
Schrijfblok
een onderdeel van een Sudokupuzzel
een deel van een blokfluit
Groepering
Factie, een groep gelijkgezinden
Vlaams Blok, een politieke partij in België
Katholiek Blok, een voormalige Belgische katholieke politieke partij
Vlaams Nationaal Blok, een benaming gebruikt door het Vlaamsch Nationaal Verbond, een Belgische katholieke politieke partij
Televisieseries
Het Blok (Nederland)
The Block (Vlaanderen)
Wiskunde en meetkunde
Balk (meetkunde), een rechthoekig blok
Blokmatrix, een deel van een rechthoekig getallenschema
Parallellepipedum, een ruimtelijke vorm
een deelverzameling van een bepaald type, zie Verzameling (wiskunde)
Blokkade
Blok (volleybal)
Blokkade (meteorologie), wanneer een hogedrukgebied de weg blokkeert voor een depressie
Blokkade (militaire strategie), een afsluiting van een gebied of haven (maritieme blokkade)
Blokkeren (schaken)
een versperring of barricade
Achternaam
Aleksandr Blok, Russisch dichter
Anneke Blok, Nederlands toneel-, televisie- en filmactrice
Dick Blok, Nederlands historicus
Dieuwertje Blok, Nederlands televisiepresentatrice, zus van Tessel Blok
Djef Blok, Belgisch beeldhouwer
Henri Peter Blok, Nederlands componist en taalwetenschapper
Hetty Blok, Nederlands cabaretière, actrice en zangeres
Jan Blok (acteur), Nederlands acteur
Jan Blok (musicus), Nederlands pop- en bluesmusicus
Marnie Blok, Nederlands actrice
Peter Blok, Nederlands stem- en toneelacteur
Petrus Johannes Blok, Nederlands historicus
Stef Blok, Nederlands politicus voor de VVD
Tessel Blok, Nederlands radio- en tv-maakster, zus van Dieuwertje Blok
Ton Blok, Nederlands atleet en pikeur
Wouter Blok (korfballer), Nederlands korfbalcoach
Wouter Blok (letterkundige), Nederlands letterkundige
Zie ook
Blokken (doorverwijspagina)
Slagboom
|
Groepering
Factie, een groep gelijkgezinden
Vlaams Blok, een politieke partij in België
Katholiek Blok, een voormalige Belgische katholieke politieke partij
Vlaams Nationaal Blok, een benaming gebruikt door het Vlaamsch Nationaal Verbond, een Belgische katholieke politieke partij
| 3 |
politieke partij, politieke beweging, partijorganisatie
|
7,332 |
Researcher
|
2302349
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Luc%20Deliens
|
Luc Deliens
|
Luc Deliens is medisch socioloog en hoogleraar Palliatieve Zorg Onderzoek.
Loopbaan
Prof. dr. Luc Deliens is gewoon hoogleraar aan de Universiteit Gent (sinds 2014) en de Vrije Universiteit Brussel (sinds 2001) en werd in 2000 voorzitter van de multidisciplinaire onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde van de VUB en de UGent. Tevens is hij stichtend voorzitter van Expertisecentrum Palliatieve Zorg van het VU medisch centrum in Amsterdam. Van 2001 tot 2005 was Luc Deliens werkzaam als senior onderzoeker bij het EMGO Instituut van het VU medisch centrum in Amsterdam en van 2005 tot 2014 was hij er hoogleraar public health en palliatieve zorg. Sedert 2018 is hij ook Honorary (Adjunct) Professor aan de Queensland University of Technology (QUT) in Brisbane, Australië. Hij is promotor van meer dan 50 afgewerkte PhD proefschriften en begeleidt samen met zijn medewerkers meer dan 25 PhD studenten.
Hij is sedert 2009 gewoon lid van de Koninklijke Academie van Geneeskunde van België (KAGB) en werd in 2011 benoemd door de European Association of Palliative Care (EAPC) tot vicevoorzitter van het EAPC Research Network.
Hij is lid van tal van wetenschappelijke verenigingen, redactie- en adviesraden van medisch wetenschappelijke tijdschriften en van wetenschappelijke commissies, onder meer voor het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO), de Koning Boudewijnstichting, National University of Ireland, Swiss National Science Foundation, French National Cancer Institute, German Federal Ministry of Education and Research, ESF European Science Commission en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Hij geeft regelmatig lezingen over palliatieve zorg en medische beslissingen rond het levenseinde (onder meer over euthanasie) in binnen- en buitenland. Zijn onderzoek is gepubliceerd in meer dan 500 artikelen in wetenschappelijke tijdschriften en in tal van bijdragen in boeken (zie lijst onderaan).
Onderscheidingen
Luc Deliens ontving verschillende wetenschappelijke onderscheidingen voor zijn onderzoek, onder meer de Prijs Roger Van Geen van de VUB in 2000, de Prijs De Beys van de Koning Boudewijnstichting in 2005, en de VLK Leerstoel van de Vlaamse Liga tegen Kanker in 2009. Tevens werden diverse proefschriften die hij begeleidde bekroond met wetenschappelijke prijzen en wonnen reeds drie van zijn postdoc onderzoekers (dr Joachim Cohen in 2010, dr Lieve Van den Block in 2014 en dr Lara Pivodic in 2017) de prestigieuze Europese Young Investigators Award van de European Association for Palliative Care (EAPC). In 2019 kreeg hij samen met Joachim Cohen de Prijs voor Maatschappelijke Valorisatie van de onderzoeksraad van de VUB.
Bibliografie
Artikelen in internationale journals
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Deliens+L
Boeken
Crisisjongeren in Wonderland, C.B.G.S. Monografie 1988/2. Centrum voor Bevolkings en Gezinsstudiën (Brussel: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie voor Gezin en Maatschappelijk Welzijn, 1988)
Tandpijn, milieupijn ? Een survey-onderzoek over omvang, beheer en oplossingen voor het milieubelastend afval geproduceerd door tandartsen (Brussel: VUBPress, 1993)
Sociale determinanten van kennis van kankerpreventie in Vlaanderen. Een empirische studie aan de hand van gestandaardiseerde interviews bij een representatieve steekproef van 1631 Vlamingen (Maastricht: Unigraphic, 1998)
Handelwijzen van Hasseltse artsen rond het levenseinde van hun patiënten. Een onderzoek van 269 sterfgevallen (Brussel: VUBPress, 1998)
Levensbeëindiging in Vlaanderen. Het vlaamse onderzoek naar handelingen van artsen bij het levenseinde van hun patiënten (Brussel: VUBPress, 2001)
Zorgzaam thuis sterven – Een zorgleidraad voor huisartsen (Gent: Academia Press, 2003)
Het sterfbed in België (Brussel: ASP Academic and Scientific Publishers, 2008)
Palliatieve Zorg. Nederland en Vlaanderen in Beeld (Utrecht: De Tijdstroom, 2008)
Palliatieve Zorg. Medische en verpleegkundige praktijk in Nederland en België (Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2009)
Le lit de mort en Belgique (Brussel: ASP Academic and Scientific Publishers, 2009)
Death and the City. Een onderzoek naar de zorg aan het levenseinde in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Brussel: ASP Academic and Scientific Publishers, 2010)
Palliatieve zorg en euthanasie in België. Evaluatie van de praktijk en de wetten (Brussel: ASP Academic and Scientific Publishers, 2011)
Public Health Perspective on End of Life Care" (Oxford New York: Oxford University Press, 2012)
Palliatieve zorg, meer dan stervensbegeleiding. Nood aan integratie en verbreding. (Leuven: Lannoo, 2015).
Palliative care for older people: A public health perspective. (Oxford New York: Oxford University Press, 2015).
90 vragen over palliatieve zorg en het levenseinde. Een gids voor patiënten, mantelzorgers, familieleden en zorgprofessionals. (Leuven/Den Haag: ACCO, 2019).
Belgisch bestuurder
Hoogleraar aan de Vrije Universiteit Brussel
|
Loopbaan
Prof. dr. Luc Deliens is gewoon hoogleraar aan de Universiteit Gent (sinds 2014) en de Vrije Universiteit Brussel (sinds 2001) en werd in 2000 voorzitter van de multidisciplinaire onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde van de VUB en de UGent. Tevens is hij stichtend voorzitter van Expertisecentrum Palliatieve Zorg van het VU medisch centrum in Amsterdam. Van 2001 tot 2005 was Luc Deliens werkzaam als senior onderzoeker bij het EMGO Instituut van het VU medisch centrum in Amsterdam en van 2005 tot 2014 was hij er hoogleraar public health en palliatieve zorg. Sedert 2018 is hij ook Honorary (Adjunct) Professor aan de Queensland University of Technology (QUT) in Brisbane, Australië. Hij is promotor van meer dan 50 afgewerkte PhD proefschriften en begeleidt samen met zijn medewerkers meer dan 25 PhD studenten.
| 1 |
onderzoeker, wetenschapper, academisch onderzoeker
|
12,086 |
HomeAndConstructionBusiness
|
5348281
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Linnaeushof%2031-42%20%28Amsterdam%29
|
Linnaeushof 31-42 (Amsterdam)
|
Linnaeusstraat 31-42 te Amsterdam is een strook woningen aan het Linnaeushof in Amsterdam-Oost.
Linnaeushof 31-42
Het terrein stond bekend als een Roomse enclave in de voormalige gemeente Watergraafsmeer. Toen gemeente Amsterdam in 1921 de Watergraafsmeer annexeerde kwam deze enclave binnen die gemeente te liggen. In de jaren daarna werd het volgebouwd door de “Zusters van het Arme Kind Jezus”. Deze liet in 1930/1931 het Clara Feyklooster bouwen maar hadden nog een oog gericht op de belendende percelen om eventueel tot uitbreiding te kunnen overgaan. Die uitbreiding kwam er niet. De terreinen kwamen in handen van J.J.L. Rozestraten, die een strook woningen naar eigen ontwerp kon bouwen, mits ze qua architectuur niet zouden vloeken met de overige architectuur van het hofje van Alexander Kropholler. Rozestraten bouwde een strook in de verstrakte vorm van de Amsterdamse Schoolstijl. Het week daarbij nauwelijks af van de woningen aan het hof van Kropholler, maar wel van de bouwstijl van het klooster van de broers Kraaijvanger. De gemeente Amsterdam deelde het blok in 2016 apart in bij de verklaring tot gemeentelijk monument.
Rozestraten
Johannes Jacobus Lambertus Rozestraten (Gouda, 29 december 1887 - Amsterdam, 8 januari 1941) was een bekende man in de Amsterdam katholieke bouwwereld. Hij was zoon van een stukadoor uit Gouda. Hij was timmerman, aannemer, makelaar en architect; een combinatie die in die tijd gangbaar was. Hij woonde langere tijd aan de Vondelstraat 49. Hij was bestuurslid van diverse katholieke bouwafdelingen, een huiseigenarenvereniging (Het Eigendomsrecht), een parochie en Kleine Vereniging van St. Antonius (voor stille armen). Hij was de aannemer van het door Alexander Kropholler ontworpen Linnaeushof inclusief de Hofkerk.
Bouwwerk in Amsterdam-Oost
Gemeentelijk monument in Amsterdam
Woning in Amsterdam
|
Rozestraten
Johannes Jacobus Lambertus Rozestraten (Gouda, 29 december 1887 - Amsterdam, 8 januari 1941) was een bekende man in de Amsterdam katholieke bouwwereld. Hij was zoon van een stukadoor uit Gouda. Hij was timmerman, aannemer, makelaar en architect; een combinatie die in die tijd gangbaar was. Hij woonde langere tijd aan de Vondelstraat 49. Hij was bestuurslid van diverse katholieke bouwafdelingen, een huiseigenarenvereniging (Het Eigendomsrecht), een parochie en Kleine Vereniging van St. Antonius (voor stille armen). Hij was de aannemer van het door Alexander Kropholler ontworpen Linnaeushof inclusief de Hofkerk.
| 2 |
bouwbedrijf, aannemer, constructiebedrijf
|
11,396 |
DrawAction
|
1777053
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Polydore%20Beaufaux
|
Polydore Beaufaux
|
Polydore Beaufaux (Court-Saint-Étienne, 30 november 1829 – Waver, 7 mei 1905) was een Belgisch kunstschilder.
Levensloop
Hij studeerde van 1844 tot 1850 aan de Kunstacademie in Antwerpen bij Du Jardin, Weiser, Geerts en Jacobs. In 1857 kwam hij als laureaat uit de wedstrijd voor de Prijs van Rome voor schilderkunst. In de jaren die volgden (1859-1863) reisde hij als Romeprijsbursaal in Frankrijk (Parijs) en Italië (Rome, Florence, Napels).
In 1864 werd hij als professor aangesteld aan de Antwerpse academie voor de cursus "tekenen naar het leven". Hij bleef er les geven tot 1884. Tot zijn leerlingen behoorden Léon Abry, Léon Brunin, Franz De Vadder, Alfred Elsen, Eugeen Joors, Albert Neuhuys, Edward Portielje, Gerard Portielje, Piet Slager sr., Leo Van Aken en Eugène Wolters.
In 1889 maakte hij een reis in Engeland. In hetzelfde jaar verliet hij Antwerpen en vestigde zich in Waver. Het jaar daarop raakte hij verlamd aan de hand waardoor hij niet meer kon schilderen.
Oeuvre
Polydore Beaufaux schilderde historische, allegorische en Bijbelse taferelen, portretten en genrestukken.
Hij nam regelmatig deel aan de Driejaarlijkse Salons en aan de Wereldtentoonstelling van 1867 in Parijs.
Musea
Antwerpen, K.M.S.K.: Salome bespiedt de onthoofding van Johannes de Doper (1873); Vinding van het lijk van Sint-Stefanus
Brussel, KMSKB
Literatuur
M. Eemans, Moderne kunst in België, Hasselt : Heideland-Orbis , 1975
P &V. Berko, Dictionary of Belgian painters born between 1750 & 1875; Brussel : Laconti , 1981
W. Flippo, Lexicon of the Belgian romantic painters, Antwerpen : International Art Press, 1981
Allgemeines Künstlerlexikon, deel 8, München-Leipzig (K.G. Saur Verlag), 1994.
P. Piron, De Belgische beeldende kunstenaars uit de 19de en 20ste eeuw (2 delen); uitgeverij Art in Belgium (1999), ISBN 90-76676-01-1
Externe link
RKD: Polydore Beaufaux
Beaufaux, Polydore
Belgisch persoon in de 19e eeuw
|
In 1864 werd hij als professor aangesteld aan de Antwerpse academie voor de cursus "tekenen naar het leven". Hij bleef er les geven tot 1884. Tot zijn leerlingen behoorden Léon Abry, Léon Brunin, Franz De Vadder, Alfred Elsen, Eugeen Joors, Albert Neuhuys, Edward Portielje, Gerard Portielje, Piet Slager sr., Leo Van Aken en Eugène Wolters.
| 1 |
tekenen, schetsen, illustreren
|
2,500 |
FinancialProduct
|
283739
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Betaalkaart
|
Betaalkaart
|
Een betaalpas, betaalkaart, bankkaart of pinpas is een kaart van kunststof waarmee betalingen kunnen worden verricht bij een betaalautomaat. Vaak kan ook geld worden opgenomen bij een geldautomaat. Afhankelijk van de wijze waarop de betalingen worden afgehandeld, is sprake van een:
creditcard (ook kredietkaart in België): betalingen worden op een later moment (en eventueel in termijnen) verrekend met bijvoorbeeld Mastercard, VISA of American Express.
debetkaart (pinpas, betaalpas of bankpas in Nederland, bankkaart in België): bedragen worden afgeschreven van de betaalrekening bij het doen van de betaling of een geldopname. In Nederland meestal Maestro of V PAY, in België Bancontact en Maestro. Op 20 oktober 2021 kondigde Mastercard aan te zullen stoppen met het betaalnetwerk Maestro. Op termijn zullen alle Maestro- en V PAY-kaarten vervangen worden door de kaarten Debit Mastercard en Visa Debit. Vanaf 1 juli 2023 worden er geen nieuwe Maestro-kaarten meer uitgegeven.
elektronische portemonnee: betalingen worden verrekend met een reeds van de betaalrekening afgeschreven som geld (voormalige Chipknip in Nederland en Proton in België)
Veel betaalkaarten combineren deze functies: de meeste debetkaarten hadden een elektronische portemonnee en fungeren soms ook als creditcard. Betaalkaarten hebben het creditcardformaat van ca. 5,4 cm bij 8,6 cm (volgens ISO 7810). De logo's van het interbancair netwerk op passen en betaalautomaten helpen consumenten beoordelen of geld opnemen en betalen kan (bijvoorbeeld in het buitenland). Voor de autorisatie en verwerking van de betalingen zijn de kaarten doorgaans voorzien van:
een aan de betaalrekening van de houder gekoppeld rekeningnummer of creditcardnummer,
de naam van de kaarthouder,
een chip, magneetstrip, handtekening van de houder en/of NFC-tag voor draadloos betalen,
echtheidskenmerken zoals een hologram, het logo van de bank die de kaart uitgeeft en/of andere kenmerken.
Betalen
Hoe de betaling wordt uitgevoerd, hangt af van het type kaart.
Creditcard
De uitgever van een creditcard verstrekt een lening aan de houder van onbepaalde hoogte, maar wel met een vastgesteld maximum. Wanneer de gebruiker een betaling verricht met de kaart, wordt het geleende bedrag verhoogd met het bedrag van de transactie. Hoe en wanneer de lening wordt terugbetaald, is afhankelijk van de overeenkomst tussen uitgever en gebruiker.
Bij een betaling toont de houder zijn creditcard aan de verkoper of dienstverlener. Deze maakt een slip, een bewijs van de transactie waarop de hoogte van het bedrag en de gegevens van betaler en begunstigde worden ingevuld. Door dit bewijs te ondertekenen wordt de transactie een feit. Doordat dit systeem fraudegevoelig is, worden nieuwere creditcards gekoppeld aan een cijfercode die de gebruiker moet intoetsen.
De creditcard wordt veel gebruikt voor aankopen via internet. Daarbij worden het 16-cijferige creditcardnummer, een 3-cijferige controlegetal (CVC), de vervaldatum en de naam van de houder gebruikt ter authenticatie van de transactie. Doordat al deze gegevens worden verzonden, is deze wijze van betalen uiterst fraudegevoelig.
Debetkaart
Bij de betaling wordt de chip of de magneetstrip op de kaart van de gebruiker gelezen door een betaalautomaat. De gebruiker toetst een cijfercode in waarmee de transactie wordt gevalideerd. Vervolgens wordt het transactiebedrag zichtbaar in een beeldscherm. Door op een toets te drukken geeft de gebruiker toestemming het bedrag van zijn rekening af te schrijven (debet) en bij te schrijven op de rekening van de begunstigde. De betaalautomaat stuurt alle gegevens over de betaling via een dataverbinding naar een tussenpersoon die de transactie verwerkt. In Nederland worden vrijwel alle betalingen verwerkt via equensWorldline. Dit bedrijf of 'tussenpersoon' stuurt de autorisatieaanvraag naar de bank van de kaarthouder. De bank verifieert de gegevens en het banksaldo van de gebruiker. Wanneer het saldo door de betaling niet onder een door de bank vastgesteld minimum komt en als de cijfercode klopt, wordt de transactie definitief. Dit alles kost enkele seconden tijd.
Contactloos en mobiel betalen
Contactloos betalen is een manier om bij een daarvoor geschikte betaalautomaat van de begunstigde betalingen uit te voeren, met bijvoorbeeld een bankpas of smartphone, waarbij de communicatie tussen pas of smartphone en betaalautomaat zonder fysiek contact verloopt.
Mobiel betalen is een vorm van contactloos betalen met een bestaande debit- of creditcard via een mobiel apparaat, zoals een smartphone of smartwatch. Na de introductie van Apple Pay in Nederland in 2019, heeft mobiel betalen een enorme vlucht genomen. Zo was in 2020 ruim 12% van alle fysieke betalingen al mobiel.
Mobiel betalen maakt gebruik van de NFC-chip van het mobiele apparaat en werkt daardoor grotendeels hetzelfde als een ‘normale’ contactloze betaling. Meestal is de bestaande bank-app in staat om een virtuele betaalkaart op het apparaat aan te maken. Bekende voorbeelden van mobiel betalen zijn Apple Pay, Google Pay, Garmin Pay, Samsung Pay en verschillende door banken bedachte andere oplossing.
Elektronische portemonnee
Vooraf wordt de chip opgeladen in een speciale geldautomaat. De gebruiker kiest een bedrag dat van zijn bankrekening wordt afgeschreven. Dit bedrag wordt bijgeschreven in het geheugen van de chip. Bij het opladen moet een cijfercode worden opgegeven die dient als handtekening.
Bij de betaling wordt de chipkaart in een betaalautomaat ingevoerd. De verkoper of automaat geeft aan welk bedrag moet worden afgerekend; dit verschijnt in een beeldscherm. De gebruiker drukt op een toets om de betaling goed te keuren. Op dat moment wordt het bedrag in mindering gebracht op het tegoed in de chip, en wordt het tegoed op de betaalautomaat verhoogd met het bedrag.
Veiligheid
De risico's bij het gebruik van betaalkaarten worden gedeeld door de gebruiker en de uitgever. De mate waarin de partijen verantwoordelijk worden gesteld voor (financiële) schade bij misbruik door derden, is afhankelijk van de verwijtbaarheid en de onderling gemaakte afspraken. Een gebruiker die aantoonbaar slordig omgegaan is met zijn betaalkaart (en/of bijbehorende pincode) moet de schade in de regel volledig dragen. Bij vermissing van een betaalkaart moet de gebruiker of houder dit direct melden bij de uitgever. Deze is dan in staat betalingen met die kaart te blokkeren, waardoor misbruik kan worden voorkomen.
Fraude
Desondanks komt bankkaartfraude op grote schaal voor. Vaak worden betaalkaarten gerold, nadat de dief de cijfercode heeft bemachtigd door mee te kijken bij het intoetsen. Maar veel geavanceerdere methodes komen ook voor.
Zo hebben criminele bendes begin jaren 2010 geldautomaten uitgerust met kleine toevoegingen die de gegevens van de magneetstrip uitlezen bij het insteken van de kaart: het skimmen. Een niet in het zicht geïnstalleerde camera registreert de cijfercode. Door de gegevens van de magneetstrip te kopiëren op blanco kaarten kan met de bijbehorende cijfercode geld uit automaten worden gehaald. De magneetstrip op betaalkaarten wordt meer en meer vervangen door uitsluitend een chip. Hierdoor is deze fraude afgenomen.
Verder komt het voor dat criminelen berichten sturen via mail, Whatsapp of sms waarin wordt verzocht de bankpas op te sturen. Hierbij doen ze zich voor als medewerkers van bijvoorbeeld een bank. Ze schrijven dan bijvoorbeeld dat de pas verlopen of beschadigd is en dat men een nieuwe pas krijgt als men de oude pas opstuurt naar het in de mail vermelde adres en vragen dan om ter verificatie van de pas de pincode in te voeren via een link in het bericht. Deze link lijkt dan op een link naar de echte site van de bank maar stuurt de gebruiker in werkelijkheid naar een nagemaakte site die sterk hierop lijkt. Op deze manier krijgen ze dan de pas in handen met de bijbehorende pincode en kunnen ze de rekening plunderen.
Andere betaalkaarten
Veel instellingen en bedrijven hebben een eigen betaalkaartsysteem, meestal in de vorm van een elektronische portemonnee, waarmee leden of werknemers kunnen betalen, bijvoorbeeld voor aankopen uit drank- en snackautomaten en kantines. Ook bibliotheken gebruiken dit systeem. Leden van de bibliotheek kunnen dan saldo storten op hun lidmaatschapskaart. Vaak wordt zo'n kaart ook gebruikt voor het starten van computers, printers en kopieermachines en voor het reguleren van toegang tot een gebouw, afdeling of parkeervoorziening. In die gevallen wordt gesproken van een facility card.
Daarnaast geven bedrijven die zelf geen financiële dienstverlener zijn, soms ook creditcards en debetkaarten uit, in het algemeen in samenwerking met een bank, de private label kaarten. Andersom voorzien sommige banken hun kaarten van speciale functionaliteit, zoals vereenvoudigd betalen voor sportwedstrijden, waarbij beeldmerken van externe partners kunnen worden toegevoegd. De OV-chipkaart kan eveneens als betaalkaart, van het type elektronische portemonnee, worden aangemerkt.
Voormalig gebruik in combinatie met cheques
Vóór de invoering van de geld- en betaalautomaat en de pincode was een betaalpas of giropas nodig om te tonen bij gebruik van betaalcheque of girobetaalkaart.
Zie ook
Elektronisch geld
Betalingssysteem
|
Andere betaalkaarten
Veel instellingen en bedrijven hebben een eigen betaalkaartsysteem, meestal in de vorm van een elektronische portemonnee, waarmee leden of werknemers kunnen betalen, bijvoorbeeld voor aankopen uit drank- en snackautomaten en kantines. Ook bibliotheken gebruiken dit systeem. Leden van de bibliotheek kunnen dan saldo storten op hun lidmaatschapskaart. Vaak wordt zo'n kaart ook gebruikt voor het starten van computers, printers en kopieermachines en voor het reguleren van toegang tot een gebouw, afdeling of parkeervoorziening. In die gevallen wordt gesproken van een facility card.
Daarnaast geven bedrijven die zelf geen financiële dienstverlener zijn, soms ook creditcards en debetkaarten uit, in het algemeen in samenwerking met een bank, de private label kaarten. Andersom voorzien sommige banken hun kaarten van speciale functionaliteit, zoals vereenvoudigd betalen voor sportwedstrijden, waarbij beeldmerken van externe partners kunnen worden toegevoegd. De OV-chipkaart kan eveneens als betaalkaart, van het type elektronische portemonnee, worden aangemerkt.
| 1 |
financieel product, financiële dienst, financiële instelling
|
5,486 |
ProfessionalService
|
2849551
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Michiel%20Pestman
|
Michiel Pestman
|
Michiel Pestman (1963) is een Nederlands advocaat, bestuurder en columnist.
Leven en werk
Mr. Pestman studeerde rechten aan de Universiteit van Leiden en politicologie aan de London School of Economics. In 1994 werd hij beëdigd als advocaat bij het advocatenkantoor Böhler Advocaten te Amsterdam. Sedert 2002 is Pestman partner bij het netgenoemde advocatenkantoor.
Pestman deed veel ervaring op bij internationale strafrechtzaken en verschillende internationale tribunalen. Tegenwoordig is hij ook bestuurslid van het International Criminal Law Services en strafrechtelijk verdedigingsadvocaat bij het Cambodjatribunaal. Hij was strafrechtelijk verdedigingsadvocaat bij het Speciaal Hof voor Sierra Leone en lid van het vertegenwoordigingsteam Bosnië en Herzegovina bij het Internationaal Gerechtshof te Den Haag.
Pestman is columnist voor het Advocatenblad en lecturer aan diverse onderwijsinstituten.
Pestman heeft onder meer Nuon Chea, die werd beschuldigd van misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden, verdedigd, samen met Victor Koppe en een Cambodjaanse advocaat. Pestman en zijn medepleiter Koppe hadden bij het tribunaal een verzoek ingediend om een van de rechters, de Cambodjaanse generaal Ney Thol, van zijn functie te ontheffen omdat deze volgens hen niet onpartijdig en onafhankelijk zou kunnen optreden. Volgens de verdediging heeft Ney Thol, bestuurslid van de regeringspartij, door in andere processen politieke tegenstanders van premier Hun Sen te veroordelen, blijk gegeven van politieke motieven. Pestman trad ook op bij het proces Geert Wilders, samen met de emeritus-hoogleraar mr. Ties Prakken.
Externe link
Pestman op website Prakken d'Oliveira
Nederlands advocaat
Nederlands rechtsgeleerde
Nederlands bestuurder
Nederlands columnist
|
Leven en werk
Mr. Pestman studeerde rechten aan de Universiteit van Leiden en politicologie aan de London School of Economics. In 1994 werd hij beëdigd als advocaat bij het advocatenkantoor Böhler Advocaten te Amsterdam. Sedert 2002 is Pestman partner bij het netgenoemde advocatenkantoor.
Pestman deed veel ervaring op bij internationale strafrechtzaken en verschillende internationale tribunalen. Tegenwoordig is hij ook bestuurslid van het International Criminal Law Services en strafrechtelijk verdedigingsadvocaat bij het Cambodjatribunaal. Hij was strafrechtelijk verdedigingsadvocaat bij het Speciaal Hof voor Sierra Leone en lid van het vertegenwoordigingsteam Bosnië en Herzegovina bij het Internationaal Gerechtshof te Den Haag.
Pestman is columnist voor het Advocatenblad en lecturer aan diverse onderwijsinstituten.
Pestman heeft onder meer Nuon Chea, die werd beschuldigd van misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden, verdedigd, samen met Victor Koppe en een Cambodjaanse advocaat. Pestman en zijn medepleiter Koppe hadden bij het tribunaal een verzoek ingediend om een van de rechters, de Cambodjaanse generaal Ney Thol, van zijn functie te ontheffen omdat deze volgens hen niet onpartijdig en onafhankelijk zou kunnen optreden. Volgens de verdediging heeft Ney Thol, bestuurslid van de regeringspartij, door in andere processen politieke tegenstanders van premier Hun Sen te veroordelen, blijk gegeven van politieke motieven. Pestman trad ook op bij het proces Geert Wilders, samen met de emeritus-hoogleraar mr. Ties Prakken.
| 4 |
notaris, advocaat, accountant
|
1,043 |
SearchResultsPage
|
3809
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Website
|
Website
|
Een website is een verzameling samenhangende webpagina's met gegevens, zoals tekst, afbeeldingen of video's, die opgeslagen worden of in het gebruikte jargon 'gehost' (= letterlijk: 'geherbergd, onderdak geboden') worden. De website is vervolgens op een of meer webservers gezet en is (meestal) opvraagbaar gemaakt via internet. Het woorddeel web in website verwijst naar het wereldwijd web en het Engelse site betekent plek. Een website wordt ook wel aangeduid met het Engelstalige leenwoord site, dat in het Nederlands is aanvaard. Tevens bestaan er de Nederlandse woorden weblocatie of webstek voor. Deze woorden worden echter minder vaak gebruikt.
Webbrowser
Een webbrowser vertaalt het HTTP-bericht in bruikbare informatie voor de gebruiker zoals het tonen van een webpagina.
Domeinnaam
Om een website te kunnen vinden op het internet is er een centrale registratie waar bijgehouden wordt op welke computer een website ofwel domein opgevraagd kan worden met een webbrowser.
Een domeinnaam is een naam in het Domain Name System (DNS), het naamgevingssysteem op internet waarmee netwerken, computers, webservers, mailservers en andere toepassingen worden geïdentificeerd. Deze naam verwijst naar een computeradres dat uit nummers bestaat. Het DNS functioneert als het telefoonboek van het computernetwerk. De vertaling van de naam naar het betreffende nummer geschiedt door DNS-servers, alle verdere datacommunicatie tussen computers maakt gebruik van dat nummer. Informatie over een domein kan opgevraagd worden via Whois.
Elke website is op de een of andere manier verbonden aan een unieke domeinnaam. De internationale Wikipedia bijvoorbeeld heeft als domein 'wikipedia.org'. Meestal wordt het subdomein 'www' gebruikt (zoals 'www.wikipedia.org'). Vaak wordt foutief verteld dat dit altijd het geval is. Dit is echter niet waar: de Nederlandstalige Wikipedia bijvoorbeeld heeft als subdomein 'nl' (dit geeft dan nl.wikipedia.org).
In Nederland verzorgt Stichting Internet Domeinregistratie Nederland de uitgifte en registratie van .nl-domeinnamen en bewaakt de kwaliteit van domeinregistratie in Nederland. Voor particulieren is het niet mogelijk om via de SIDN direct een domeinnaam te registreren. Dat kan alleen via de aangesloten bedrijven (dit kunnen zowel binnen- als buitenlandse bedrijven zijn). In 2013 waren er ruim vijf miljoen .nl-domeinen.
Webpagina
Een webpagina is een document, typisch geschreven in (X)HTML dat vrijwel altijd beschikbaar is via HTTP, een protocol waarmee een webserver communiceert met een client (meestal de webbrowser van een gebruiker).
Een kerneigenschap van het wereldwijde web vormt de hyperlink, een deel van het concept hypertekst; hiermee kan een gebruiker direct naar een specifieke tekst of andere digitale entiteit springen.
De webpagina's van een website zijn meestal toegankelijk via een specifieke node (URI). Vaak wordt deze specifieke startnode de hoofdpagina of homepage genoemd. De URI's van de webpagina's zijn meestal georganiseerd in een hiërarchie. De hyperlinks tussen de webpagina's geven echter per gebruiker een andere representatie van de betreffende website.
Standaarden
Alle publiek toegankelijke websites worden over het algemeen collectief benoemd als het "wereldwijde web" wat weer een deel van een bepaalde laag van het internet vormt.
Belangrijke standaarden rondom het wereldwijde web (www) worden onder andere beheerd en uitgebreid door voorstellen door het World Wide Web Consortium, beter bekend als het W3C. De directeur van het W3C is Tim Berners-Lee, die in 1991 HTML voorstelde, als subset van het complexere SGML als vervolg op de hypertekst-achtige uitvoering Gopher (het www is daarmee nog steeds geen hypertekst-systeem). Naast verschillende andere initiatieven bleek HTML uiteindelijk het succesvolst.
Geschiedenis
Ook al werd HTML voorgesteld als opvolger van Gopher in 1989 met als publieke uiting 1991, toch was het rond 1993 nog steeds zo dat Gopher de meest gebruikte manier was om het wereldwijd beschikbare informatienetwerk te gebruiken. In mei 1993 waren er dan ook slechts 50 websites wereldwijd. Men had nog steeds het idee dat het wereldwijde web voornamelijk gebruikt zou worden door universiteiten met dure en complexe hardware.
Pas toen Mosaic verscheen (1993), de eerste webbrowser met een grafische gebruikersomgeving in plaats van een tekstgebaseerde gebruikersomgeving, veranderde dit langzaam. De meeste wetenschappers in die tijd gebruikten beeldschermen waarop men geen grafische elementen kon tonen en bovendien was de verbinding nog erg traag en bandbreedte kostbaar.
Naarmate verbindingssnelheid toenam en (grafische) hardware goedkoper werd, nam de omvang van het aantal websites alsmede het aantal gebruikers toe en werden parallel hieraan nieuwe functionaliteiten toegevoegd in en rondom HTML.
Een webpagina in 1993 kon slechts: 1. informatie tonen in opmaakvorm; en: 2. beelden tonen. Daarnaast kon men "dynamische documenten" maken door middel van: 3. formulieren. Om deze formulieren te verwerken werd de standaard CGI opgesteld, de common gateway interface (versie 1.1 in 1995). Deze specificatie diende ondersteund te worden door de webserver en maakte het mogelijk om zogenaamde CGI-scripts aan te roepen, vaak geschreven in de taal Perl, diverse shell-talen, de taal AWK of zelfs de taal C. Via de HTTPD-browser van Microsoft was het zelfs al mogelijk op die manier CGI-scripts te linken aan Visual Basic om Windows-applicaties als spreadsheets of databases aan te roepen.
Deze CGI-scripts betekenden ook het begin van beveiliging in websites omdat het vanaf dat moment mogelijk was om "de achterkant" van de website te bereiken via snode wegen.
Met HTML-versie 3.0 kwamen zaken als tabellen, lijsten en diverse andere noviteiten die toegepast konden worden binnen webpagina's.
Op softwarevlak kregen websites de volgende uitbreidingen en mogelijkheden:
aan de clientzijde: meer mogelijkheden in markup via HTML en stylingmogelijkheden via CSS
aan de clientzijde: meer scriptondersteuning zoals clientside-JavaScript, Perl-script en Tcl-script
aan de clientzijde: meer objectondersteuning zoals Java-applets en Flash Player
aan de serverzijde naast CGI ook serverside scripting zoals ASP (meestal VB Script), PHP en Serverside JavaScript
aan de serverzijde meer directe integratiemogelijkheden met het achterlandschap zoals databases die ofwel via een tussenlaag informatie presenteren aan de gebruiker of direct informatie presenteren aan de gebruiker
Diverse termen als dynamische HTML of AJAX (Web 2.0) zijn niets meer dan combinaties van bovenstaande uitbreidingen.
Toegankelijkheid
Websites worden in toenemende mate geschikt gemaakt voor mensen met een beperking; hierbij wordt er rekening mee gehouden dat blinden bijvoorbeeld geen afbeeldingen kunnen zien maar wel graag willen weten wat er op de illustratie wordt afgebeeld door een begeleidende tekst. Een van de belangrijkste richtlijnen voor het ontwikkelen van toegankelijke websites zijn de zogenaamde Web Content Accessibility Guidelines. Een belangrijk neveneffect van het toegankelijk maken van websites voor gehandicapten is de betere vindbaarheid in internetzoekmachines zoals Google.
Structuur
Homepage
Elke website heeft een homepage, ook wel index, hoofdpagina of startpagina genoemd. De homepage biedt een navigatie om door de rest van de site heen te gaan. De homepage kan, maar hoeft niet, een samenvatting te geven van de belangrijkste informatie die op de website staat, bijvoorbeeld in de vorm van categorieën, meest bezochte pagina's, het laatste nieuws etc. De hoofdpagina dient als uitvalbasis voor de bezoeker. Een bezoeker kan bijvoorbeeld via de homepage van het ene naar het andere onderdeel navigeren.
Een webserver is vaak zo ingesteld dat als alleen het domein wordt aangevraagd en niet een specifiek document, er toch een document naar de gebruiker wordt gestuurd. Meestal is dit de hoofdpagina, alhoewel eind jaren 1990 een zogeheten 'splash page' ook vaak voorkwam. Dit laatste was een document waar de gebruiker niets aan had, maar waarin de aanbieder bijvoorbeeld een logo kon tonen of een animatie kon afspelen.
Hiërarchie
Vaak is een website hiërarchisch ingedeeld. Een site wordt daarbij onderverdeeld in onderwerpen en eventueel subonderwerpen, die elk hun eigen pagina krijgen. Door eerst naar de homepage te gaan, dan naar een onderwerppagina en dan naar een subonderwerppagina volgt de gebruiker de hiërarchie van een site. Een aanbieder kan dit gevolgde pad zichtbaar maken. Dit wordt wel broodkruimelnavigatie genoemd.
Beheer
Contentmanagementsysteem
Een website wordt vaak beheerd met een contentmanagementsysteem (CMS). Een dergelijk systeem geeft de gebruiker de gelegenheid om op een simpele manier (zonder direct in HTML te programmeren) een website bij te houden. Een CMS bestaat meestal uit een zogenaamd managementgedeelte of administratiegedeelte, waar een gebruiker via een gebruikers- of inlognaam en wachtwoord kan inloggen. Vervolgens kan de gebruiker, afhankelijk van het toegangsniveau, nieuwe pagina's aanmaken, afbeeldingen uploaden, forumdiscussies beheren, etc.
Distributed-denial-of-serviceaanval
Voor distributed-denial-of-service- of DDoS-aanvallen op websites wordt vaak een botnet gebruikt, maar het kan ook gaan om meerdere personen die hun acties coördineren, iets wat bijvoorbeeld gebeurt bij aanvallen van de zogenaamde Anonymous-beweging of de Syrisch Elektronisch Leger. In reactie hierop werd het publiek-private Nationaal Cyber Security Centrum opgericht, Europol startte het European Cybercrime Centre en het Team High Tech Crime van de nationale recherche werd uitgebreid van 30 naar bijna 120 mensen en deed het Ministerie van Defensie een oproep in 2013 voor 150 white hats als cyberreservisten. De AIVD en MIVD starten in 2014 met de Joint SIGINT Cyber Unit, een aftap- en cybercommando onder de codenaam Symbolon met 350 mensen. en hebben voor 17 miljoen euro niet toegestane systemen om grootschalig telefoon- en internetverkeer op te kunnen vangen en verwerken besteld. Voor 2013 werden er op ruim vijf miljoen .nl-domeinen. 39 DDoS aanvallen gemeld in Nederland. inclusief vermeende aanvallen die enkel een storing betroffen.
Zie ook
Black hat
Domeinkaper
Typosquatting
Allestoringen, website om te zien of een website, app of andere online dienst een storing heeft
Externe links
Kwaliteitsrichtlijnen voor websites van de Nederlandse overheid (gearchiveerd)
World Wide Web Consortium (W3C)
World wide web
|
De webpagina's van een website zijn meestal toegankelijk via een specifieke node (URI). Vaak wordt deze specifieke startnode de hoofdpagina of homepage genoemd. De URI's van de webpagina's zijn meestal georganiseerd in een hiërarchie. De hyperlinks tussen de webpagina's geven echter per gebruiker een andere representatie van de betreffende website.
| 3 |
zoekresultatenpagina, zoekpagina, webpagina
|
10,271 |
LakeBodyOfWater
|
1641652
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Choelo%20%28gemeente%29
|
Choelo (gemeente)
|
Choelo (Georgisch: , ) is een gemeente in het zuidwesten van Georgië met 27.624 inwoners (2023), gelegen in de autonome republiek Adzjarië. Het bestuurlijke centrum is Choelo, een zogeheten nederzetting met stedelijk karakter (daba), dat minder dan 900 inwoners heeft. De gemeente heeft een oppervlakte van 710 km² en kent naast het centrum Choelo 78 dorpen.
Geschiedenis
De naam "Choelo" is een verbastering van de oude naam "Choela", die tot 1940 gebruikt werd, wat handelshuis betekent. Dit refereert aan de handelsroute die hier in de Middeleeuwen liep, die Samtsche-Dzjavacheti verbond met de kust van de Zwarte Zee en Adzjarië via de Goderdzipas. In 1924 werd het gebied rond het plaatsje Choelo een aparte bestuurlijke eenheid (Mazra, later een district). In 1952 werd Sjoeachevi van het district afgesplitst, en kreeg Cheolo de huidige grenzen in 1965.
In april 1929, onder het Sovjet-regime, kwamen de islamitische dorpsbewoners van het bergachtige Adzjarië in opstand tegen de verplichte collectivisatie en religieuze vervolging. De Sovjet-troepen werden ingeroepen en de opstand werd snel neergeslagen. Duizenden Adzjaren werden uit de republiek gedeporteerd, ook al had Adzjarië een unieke op religie gebaseerde autonomie binnen de Sovjet-Unie.
Geografie
Choelo grenst in het westen aan de gemeente Sjoeachevi, in het noorden aan Tsjochataoeri in de regio Goeria, in het oosten aan Adigeni in de regio Samtsche-Dzjavacheti en in het zuidoosten aan Turkije. De gemeente wordt omsloten door subgebergten van de Kleine Kaukasus met een hoogte van 2500-3000 meter boven zeeniveau, namelijk het Meschetigebergte in het noorden, het Arsianigebergte in het oosten en het Sjavsjetigebergte in het zuiden.
Het hoogste punt in de gemeente is een top zonder naam van 2728 meter hoog, vlakbij de berg Kentsjaoeli (Kanli) op de Turkse grens. De Goderdzipas van 2027 meter boven zeeniveau is een oude handelspassage door het Arsianigebergte naar Samtsche-Dzjavacheti, en is nu onderdeel van de belangrijke nationale weg Sh1 tussen Batoemi en Achaltsiche. De belangrijkste rivier van Adzjarië, de Adjaristskali (letterlijk "rivier van Adzjarië"), heeft in Choelo zijn oorsprong en wordt gevoed vanuit de omliggende bergen. De rivier stroomt westelijk naar de Zwarte Zee bij Batoemi.
Demografie
Begin 2023 telde de gemeente Choelo 27.624 inwoners, een stijging van 18% ten opzichte van de volkstelling van 2014, een uitzondering voor het platteland van Adzjarië. Het gemeentelijke centrum Choelo kent echter langjarig een geleidelijke daling van inwoners.
De bevolking van de gemeente bestaat volgens de volkstelling van 2014 bijna geheel uit islamitische Georgiërs (Adzjaren (94,6%). De Georgische orthodox-christelijke gemeenschap is 4% groot, terwijl de overige inwoners geen religie hadden opgegeven. De gemeente bestaat vrijwel geheel uit etnisch Georgiërs. De enige etnische minderheid van betekenis zijn Turken (0,6%), geconcentreerd in twee dorpen. Verder zijn er geen vermeldenswaardige aantallen etnische minderheden.
Administratieve onderverdeling
De gemeente Choelo is administratief onderverdeeld in 12 gemeenschappen (, ) met in totaal 78 dorpen (, ) en één 'nederzetting met stedelijk karakter' (, ), het bestuurlijk centrum Choelo.
Bestuur
De gemeenteraad (Georgisch: , ) van Choelo is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar middels een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 24 leden: acht leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel en 16 worden via een proportionele lijststem gekozen. In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 13 districtszetels.
Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Vachtang Beridze van de Georgische Droom partij met 54,3% van de stemmen tot burgemeester gekozen. De Georgische Droom behaalde de meeste proportionele stemmen (46,4%) gevolgd door de Verenigde Nationale Beweging (35,0%), Voor Georgië (6,4%), Lelo voor Georgië (4,1%) en de alliantie tussen oppositiepartijen Derde Kracht (3,2%). Andere partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet. Zeven districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom gegaan, en eentje naar Voor Georgië.
Bezienswaardigheden
De door bergen omgeven gemeente kent enkele bezienswaardigheden:
Schaltakerk uit de 13e eeuw.
Moskee in Begleti. Houten moskee die in de 19e eeuw herbouwd werd nadat een brand de oorspronkelijke 17e eeuwse moskee vernietigde. Volledig beschilderd van binnen.
Ruïnes van fort Chichani uit de 10e-13e eeuw diep in het Arsianigebergte tegen de Turkse grens.
Groene Meer (Mtsvane Tba), een paar kilometer ten noorden van de Goderdzipas.
Choelo - Tago kabelbaan, gebouwd in de jaren 1980, die met 1,7 kilometer de op één na langste vrije overspanning in Europa heeft.
Vervoer
De belangrijkste doorgaande weg door de gemeente is de nationale route Sh1, een belangrijke interregionale route tussen Batoemi, de binnenlanden van Adzjarië en de stad Achaltsiche in Samtsche-Dzjavacheti, via de 2027 meter hoge Goderdzi-pas in het oosten van de gemeente. De weg volgt de kloof van de Adjaristskali. In de late Sovjet periode was deze weg onderdeel van de A306 Sovjet hoofdroute.
Zie ook
Website gemeente Choelo
2021 Georgian local elections
Referenties
Adzjarië
Gemeente in Georgië
|
De door bergen omgeven gemeente kent enkele bezienswaardigheden:
Schaltakerk uit de 13e eeuw.
Moskee in Begleti. Houten moskee die in de 19e eeuw herbouwd werd nadat een brand de oorspronkelijke 17e eeuwse moskee vernietigde. Volledig beschilderd van binnen.
Ruïnes van fort Chichani uit de 10e-13e eeuw diep in het Arsianigebergte tegen de Turkse grens.
Groene Meer (Mtsvane Tba), een paar kilometer ten noorden van de Goderdzipas.
Choelo - Tago kabelbaan, gebouwd in de jaren 1980, die met 1,7 kilometer de op één na langste vrije overspanning in Europa heeft.
| 1 |
meer, binnenmeer, waterplas
|
5,500 |
QuoteAction
|
845805
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tender%20%28economie%29
|
Tender (economie)
|
Een tender is een procedure waarbij door middel van inschrijving getracht wordt een bepaalde dienst of product te verkrijgen, die op basis van factorenafweging wordt verleend of verstrekt. Factoren zijn vaak prijs en/of kwaliteit. Tenderprincipes worden in verschillende economische processen gebruikt. Tender wordt in het Engels gebruikt voor het Nederlandse begrip Aanbesteding.
Aandelenhandel
Een tender in de emissiehandel is een procedure waarbij effecten uitgegeven worden aan inschrijvers die tegen de hoogste koers geboden hebben.
Aanbesteding
Een aanbesteding van werken of diensten gebeurt doorgaans volgens het tenderprincipe. Hierbij schrijven gegadigden middels een offerte in op het werk of dienst en weegt de opdrachtgever op basis van aangeboden prijs en kwaliteit af welke aanbieder het werk of dienst gegund wordt. In bepaalde gevallen wordt gewerkt met prijsvragen in plaats van aanbesteding. Reden hiervoor is dat dan juridisch gezien afgezien mag worden van Europese aanbesteding. Prijsvragen worden regelmatig ingezet bij de aanbesteding van innovatieve infrastructurele werken.
Subsidies
Overheidssubsidies kunnen worden uitgegeven op ad-hocbasis, waarbij een organisatie te allen tijde aanspraak kan maken op financiële bijstand. Gebruikelijker is een subsidieregeling volgens het tenderprincipe. Hierbij is jaarlijks een vast bedrag aan subsidiegelden beschikbaar. Organisaties dienen voor een bepaalde datum een subsidieaanvraag in te dienen. De subsidieverstrekker beoordeelt alle aanvragen en maakt een rangschikking. De best beoordeelde aanvragers wordt subsidie verstrekt totdat het beschikbare bedrag is uitgeput.
Economisch proces
|
Aanbesteding
Een aanbesteding van werken of diensten gebeurt doorgaans volgens het tenderprincipe. Hierbij schrijven gegadigden middels een offerte in op het werk of dienst en weegt de opdrachtgever op basis van aangeboden prijs en kwaliteit af welke aanbieder het werk of dienst gegund wordt. In bepaalde gevallen wordt gewerkt met prijsvragen in plaats van aanbesteding. Reden hiervoor is dat dan juridisch gezien afgezien mag worden van Europese aanbesteding. Prijsvragen worden regelmatig ingezet bij de aanbesteding van innovatieve infrastructurele werken.
| 1 |
offerte, prijsopgave, taxatie
|
7,996 |
SkiResort
|
5225547
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Silvretta%20Montafon
|
Silvretta Montafon
|
Het skigebied Silvretta Montafon ligt in het Montafon-dal in Vorarlberg (Oostenrijk). Het is een van de tien grootste skigebieden van Oostenrijk.
Geografie
Het skigebied Silvretta Montafon ligt in het zuiden van Vorarlberg, de meest westelijke provincie van Oostenrijk, en strekt zich uit over 17 km en 1700 meter hoogte van Schruns via Silbertal en St. Gallenkirch naar Gaschurn. Het ligt in de Montafon-vallei, omringd door de bergketens Rätikon, Silvretta en Verwall.
Het Nova-deel strekt zich uit langs de noordflank van de Silvretta-groep, het Hochjoch-deel op een uitloper van de Verwall-groep, waartussen het Montafon naar het zuiden loopt. De vallei beslaat 1/5 van het gebied van Vorarlberg en is groter (562 km²) dan de Oostenrijkse hoofdstad Wenen (415 km²).
Het skigebied Silvretta Montafon bestond oorspronkelijk uit de twee skigebieden die zijn in 2008 samengevoegd: Silvretta Nova (St. Gallenkirch, Gaschurn) en Hochjoch (Schruns, Silbertal).
De regio ligt op ongeveer 40 minuten rijden van Feldkirch in het Rijndal, ten zuiden van de districtshoofdstad Bludenz.
Pistes
Het skigebied biedt 141 km aan pistes waarvan meer dan 50% op meer dan 2000 meter. Deze 141 km bestaan uit 27 makkelijke pistes (60 km), 24 pistes met gemiddelde moeilijkheidsgraad (45 km), 8 moeilijke pistes (8 km) en 28 km freeride pistes. Skiërs kunnen hun racevaardigheden verbeteren op meetreeksen met twee snelheden. Daarnaast zijn er 8 km winterwandelpaden.
De liftinfrastructuur omvat 35 liften en verplaatst skiërs met behulp van 10 kabelbanen, 18 stoeltjesliften en 5 sleepliften, 2 tovertapijten en 15 skischoolliften, daaronder:
de Hochjochbahn (kabelbaan) en Zamangbahn (6-persoons gondel) in Schruns,
de Valiserabahn (6-persoons gondel) en Grasjochbahn (8-persoons gondel) in St. Gallenkirch,
de Garfreschabahn (2-persoons stoeltjeslift) in Gortipohl,
de Versettlabahn (6-persoons gondel) in Gaschurn en
de Kapellbahn (2-persoons stoeltjeslift) in Silbertal.
De liftcapaciteit in het hele skigebied is 65.882 personen per uur.
Snowpark Montafon
Het Snowpark Montafon ligt op 2050 m zeeniveau, het oppervlak beslaat 300 000 m². Het funpark bevat 40 obstakels en elementen, waaronder een boardercross, een funslope, sprongen, hoeken, boxen, rails en golfbanen.
Cross-country skiën
Het Silvretta Montafon biedt 37 klassieke langlaufloipes (72,5 km), 13 schaatscursussen (20,9 km) en 7 hoge langlaufloipes (31,3 km).
Rodelen
Er zijn twee rodelbanen die verlicht zijn om 's nachts te rodelen. Vanuit St. Gallenkirch komt u 's avonds met de Garfrescha Bahn naar de verlichte rodelbaan terecht. De lengte van de rodelrij is ongeveer 20 minuten over een lengte van 5,5 km.
Wedstrijden in de Silvretta Montafon
Snowboard Wereldbeker Montafon
De Wereldbeker Montafon maakt deel uit van de FIS Snowboard World Cup sinds 2012/13. De races vinden jaarlijks in december plaats en worden gehouden in het skigebied Silvretta Montafon, beginnend iets onder de Hochjoch-top en eindigend bij het bergstation van de kabelbaan. Het hoogteverschil tussen start en finish is ongeveer 200 m. De snowboardcross-atleten racen over het 985 m lange wereldbeker-parcours met snelheden tot 65 km/u. De afdaling duurt niet langer dan 60 seconden. De parallelle slalombaan is echter 280 m lang.
Tijdens het WK kunnen bezoekers overdag de snowboarders en skiërs bekijken en 's nachts genieten van concerten in Schruns.
Open Faces Freeride Contest 2022
Van 24-27 februari 2022 vond in het skigebied Silvretta Montafon de Open Faces Freeride Contest plaats. De wedstrijd was de eerste 4-sterrenkwalificatie van het seizoen 2022. De Open Faces-locatie is het terrein rond de "Kleine Heimspitze" op een hoogte van ongeveer 2.420 m. De lengte van de freeridehelling is 450 m, het hoogteverschil is 350 m en het heeft een steilheid tot 60°.
Tijdens de eerste 4-sterrenkwalificatie van het seizoen 2022 in Montafon streden de renners om 2.500 overwinningspunten en prijzengeld. Het publiek kon de runs van de renners bekijken vanuit het bergrestaurant "Nova Stoba".
Winnaars 2022:
ski heren: Paul Dentan (SUI)
ski dames: Eva Battolla (SUI)
snowboard heren: Thomas Feurstein (AUT)
snowboard dames: Estelle Rizzolio (FRA)
Fotogalerij
Externe links
Officiële website van het skigebied
Informatie over pistes en activiteiten in het skigebied Silvretta Montafon
Website van de Wereldbeker Montafon
Vorarlberg
Plaats in Vorarlberg
Skiën in Oostenrijk
Skigebied in Oostenrijk
|
Het skigebied Silvretta Montafon ligt in het Montafon-dal in Vorarlberg (Oostenrijk). Het is een van de tien grootste skigebieden van Oostenrijk.
| 2 |
skigebied, skiresort, wintersportplaats
|
8,420 |
LiteraryEvent
|
9804
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Delft
|
Delft
|
Delft is een stad en gemeente in Zuid-Holland in Nederland, gelegen aan de Schie, tussen Den Haag en Rotterdam. Op telde de gemeente Delft inwoners. Delft is de hoofdplaats van het hoogheemraadschap Delfland. De gemeente maakt deel uit van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag.
Delft heeft een historische binnenstad, ontwikkelde zich in de 19e eeuw tot industriestad en profileert zich tegenwoordig, met de aanwezigheid van een Technische Universiteit en de onderzoeksinstituten TNO en Deltares, vooral als Delft Kennisstad met als slagzin Creating History.
Binnen de geschiedenis van Nederland is Delft vooral bekend doordat Willem van Oranje er vanaf 1572 heeft geresideerd en er in 1584 werd vermoord. De Oranjes worden sindsdien traditioneel in Delft bijgezet. De bijnaam van Delft is de Prinsenstad. De patroonheilige van de stad is Hippolytus van Rome.
Geschiedenis
Delft is ontstaan aan een gegraven waterloop, de 'Delf', een gegraven verlenging van de Schie, en heet daar ook naar; delven betekent graven. Op de verhoogde plaats waar deze 'Delf' de kreekwal van het dichtgeslibde riviertje de Gantel kruiste, was, vermoedelijk sinds de 11e eeuw, een grafelijke vroonhof gevestigd. Delft was mede hierdoor een belangrijk marktcentrum, wat nog te zien is aan de omvang van het centrale marktplein.
Vanaf 1246
Graaf Willem II verleende Delft op 15 april 1246 stadsrecht.
Handel en nijverheid kwamen er tot grote bloei. In 1389 werd de Delfshavensche Schie naar de Maas gegraven, aan welks monding de zeehaven Delfshaven werd gebouwd.
Delft was tot de 17e eeuw een van de grote steden van het graafschap (later provincie) Holland. In 1400 had de stad bijvoorbeeld 6.500 inwoners en was zo de derde stad in grootte, na Dordrecht (8.000) en Haarlem (7.000). In 1560 was Amsterdam met 28.000 inwoners uitgegroeid tot de grootste stad, gevolgd door Delft, Leiden en Haarlem, die elk ongeveer 14.000 inwoners hadden.
In 1536 werd een groot deel van Delft in de as gelegd door de grote stadsbrand van Delft.
Prins Willem van Oranje resideerde korte tijd in Delft, in het voormalige Sint-Agathaklooster, dat sindsdien Prinsenhof wordt genoemd. Hij werd er op 10 juli 1584 vermoord door Balthasar Gerards. Op het gebied van de drukkunst nam de stad een vooraanstaande plaats in.
In de stad vestigden zich diverse Italiaanse plateelbakkers die een nieuwe stijl introduceerden. Ook de tapijtindustrie kwam met François Spierincx tot grote bloei. In de 17e eeuw beleefde Delft door de aanwezigheid van een Kamer van de VOC en door de fabricage van Delfts blauw een nieuwe bloeitijd.
In 1654 werd een groot deel van de stad verwoest door de Delftse donderslag - de ontploffing van een opslagplaats voor buskruit op de plaats waar zich sindsdien de Paardenmarkt bevindt. Op de 'afstand van een kanonskogel', veilig buiten de stad, werd een nieuw Kruithuis gebouwd, door architect Pieter Post.
Meerdere kunstschilders waren in de stad actief, zoals Leonard Bramer, Carel Fabritius, Pieter de Hoogh, Gerard Houckgeest, Emanuel de Witte, Jan Steen, en Johannes Vermeer. Reinier de Graaf en Antonie van Leeuwenhoek kregen internationale aandacht voor hun wetenschappelijk onderzoek.
Vanaf 1672
Vanaf het Nederlandse rampjaar 1672 ging de Delftse economie achteruit. De stad werd overvleugeld door de beide buursteden Den Haag (als bestuurscentrum) en Rotterdam (als havenstad). In Delft bestonden rond 1670 een dertigtal fabrieken, die gedurende korter of langere tijd het plateelbakkersbedrijf hebben uitgeoefend. In 1794 waren er nog tien actief. In de 19e eeuw was er nog maar één plateelbakkerij over: De Porceleyne Fles; dit bedrijf kon als enige blijven bestaan omdat het naast aardewerk ook bakstenen ging produceren.
In 1850 telde de toenmalige gemeente Delft, met een oppervlakte van 5,3 km², 18.642 inwoners.
Met de slechting van de stadsmuren in de 19e eeuw en de komst van de trein in 1847 werd Delft weer een aantrekkelijke plek voor nieuwe industrieën zoals de Gist- en Spiritusfabriek (later Gist-Brocades, nu onderdeel van DSM), Calvé en Delft Instruments. De oprichting van de Koninklijke Academie (tegenwoordig: Technische Universiteit Delft) in 1842 en het onderzoeksinstituut TNO in 1932, zorgden ervoor dat Delft ook een centrum van techniek en wetenschap werd.
In 1866 kwam vanuit Den Haag de eerste interlokale paardentram van Nederland Delft binnenrijden over de Oude Delft. Het zou uiteindelijk de laatste oude interlokale tramlijn in Nederland blijken te zijn die nog steeds bestaat, zij het in moderne vorm. In 1887 werd dit een stoomtramlijn. Ook deze reed over de Oude Delft, tot bij de Rotterdammer poort (die er al niet meer was). In 1923 werd dit de elektrische tramlijn I-1, maar die mocht niet over de Oude Delft. Voorlopig werd het Kalverbos het eindpunt. In 1929 was de weg om de stad gereed en kon de tram doorrijden tot de Rotterdammer poort. In 1965 werd lijn I-1 vernummerd in 37, en in 1966 werd het lijn 1.
In 1912 bereikte een andere stoomtram Delft van een andere kant, de WSM ging rijden vanuit het Westland. (Den Haag-Loosduinen-Naaldwijk-Schipluiden-Delft)(tot 1938 ook Maassluis--Delft)
In 1932 eindigde het reizigersvervoer. Deze trams reden langs de Westlandse weg en op de Spoorsingel, tot aan de Sint Olofslaan. Later verviel het straatspoor. De goederentreinen werden later getrokken door diesellocomotieven. In 1970 sloot het laatste deel van deze lijn. In 2009 verdween de aansluiting op de NS-sporen pas, bij de Industriestraat.
Op 1 januari 1921 werden de aangrenzende gemeenten Vrijenban en Hof van Delft opgeheven en voor een groot deel aan Delft toegevoegd. Hierdoor werd het grondgebied van Delft aanzienlijk uitgebreid.
Na de Tweede Wereldoorlog
Het eerste deel na de Tweede Wereldoorlog waar in Delft is gebouwd is het gebied tussen het kanaal, de Schie door Delft en de grote weg van Den Haag naar Rotterdam.
In de jaren na 1960 werd Delft fors uitgebreid, vooral in zuidelijke richting. Daar verrezen achtereenvolgens de hoogbouwwijken Poptahof en Voorhof en de iets minder ambitieus opgezette Buitenhof. Vanaf de jaren 80 werd, nog zuidelijker, de wijk Tanthof ontwikkeld. Tanthof-Oost heeft een onoverzichtelijk stratenplan. Tanthof-West heeft nog wel dezelfde inrichting als Tanthof-Oost, maar er staan meer grote eengezinswoningen. Ter verbetering van het openbaar vervoer werd tramlijn 1 in 1994 naar Tanthof verlengd.
Door de ontwikkeling van Voorhof en Tanthof schoof de woonfunctie van Delft meer van de historische binnenstad aan de ene zijde van de spoorlijn naar de andere zijde van deze spoorlijn. Het aldaar gevestigde winkelcentrum In de Hoven is daarin een belangrijke factor.
Het hoger onderwijs is meer en meer geconcentreerd rondom de TU-campus, zo zijn er vestigingen van Hogeschool InHolland en de Haagse Hogeschool naast de TU-campus gebouwd. Op 13 mei 2008 brandde de gehele hoogbouw van de faculteit Bouwkunde (opleiding) van de Technische Universiteit Delft binnen 12 uur af. Elders op de campus werd later onderdak gevonden voor deze faculteit.
Met de vaststelling van het bestemmingsplan Technopolis is in het zuidoosten van Delft in 2005 gestart met de ontwikkeling van het TU Delft Science Park, waar zich kennisinstituten, startups en internationale bedrijven vestigen.
In 2009 begon de bouw van Harnaschpolder nadat in 2004 een deel van de polder door de gemeente Midden-Delfland was overgedragen aan Delft. In Harnaschpolder zullen in totaal ongeveer 1300 woningen worden gerealiseerd.
Circa 2009 begon men met de bouw van de spoortunnel door Delft. Deze dient ter vervanging van het spoorviaduct dat net ten westen van de binnenstad liep. Het tweesporig viaduct werd beschouwd als een flessenhals voor het spoorverkeer, veroorzaakte lawaaioverlast en was een scheiding tussen de binnenstad en het woongebied ten westen ervan. De spoortunnel kreeg een ondergronds station en fietsenstalling. Bovengronds werd een kantoorgebouw met winkelfunctie gebouwd dat gedeeltelijk dienst doet als stadskantoor. De nieuwe spoortunnel met het ondergrondse station werden op 28 februari 2015 in gebruik genomen, waarna het spoorviaduct werd afgebroken. In 2017 werd het stadskantoor officieel in gebruik genomen. De totale investeringskosten voor het stadskantoor waren € 82,3 miljoen.
Mede door gebiedsontwikkelingsprojecten van de gemeente ontstonden in 2014 grote financiële tekorten in de gemeentebegroting. Delft vroeg financiële hulp van de provincie Zuid-Holland en het Rijk. De realisatie van het project heeft de gemeente Delft een verlies van tientallen miljoenen euro opgeleverd. In reactie op de grote verliezen heeft het gemeentebestuur bezuinigingen doorgevoerd en de lokale belastingen verder verhoogd. Delft was in 2016 onder de grotere gemeentes de gemeente met de hoogste woonlasten van Nederland. In 2016 kwam een eind aan de financiële problemen en kondigde de gemeente aan de lasten weer te verlagen.
Plannen vanaf 2018
Voor de toekomst staat de verdere herinrichting op stapel van de spoorzone aan de westgrens van de binnenstad. In 2023 moet het hele stationsgebied af zijn. Dit gebied zal onder de naam Nieuw Delft voortbestaan.
Tussen begin 2018 en eind 2019 is de door schade in de fundering verzwakte Sint Sebastiaansbrug vervangen door een nieuwe brug die geschikt is voor zwaar verkeer en trams.
Wapen en vlag van Delft
Het wapen van Delft bestaat uit een zilveren schild met daarin een verticale zwarte balk, vaak afgebeeld met golfjes erin. Deze balk staat voor een gracht ('delft'). Dit eeuwenoude wapen werd in 1816 officieel vastgesteld door de Hoge Raad van de Adel.
De gemeentevlag bestaat uit 3 horizontale banen, waarvan de binnenste zwart is en de buitenste wit. De vlag werd pas in 1996 officieel vastgesteld door de gemeenteraad maar werd al eeuwen geleden gebruikt, bijvoorbeeld op de Delftse schepen van de VOC.
Demografie
Aan de Delftse bevolkingsopbouw valt vooral het aandeel van mannen tussen de 20 en de 30 op. In 2002 was dit aandeel ongeveer 100% hoger dan het Nederlands gemiddelde. Het aandeel mannen tussen 20 en 24 is zelfs bijna 3 maal het landelijk gemiddelde (2014). Het aandeel van vrouwen in dezelfde leeftijdscategorie was ongeveer 25% hoger dan het landelijk gemiddelde. Oorzaak van deze verschillen is ongetwijfeld de aanwezigheid van de Technische Universiteit Delft die voornamelijk studies aanbiedt die traditioneel populair zijn onder mannen.
Bestuurlijke indeling
Het gedeelte Poptahof (buurten Poptahof-Noord en Zuid), nog weleens gezien als een aparte wijk, is een onderdeel van de wijk Voorhof (Delft).De buurt Harnaschpolder is geen wijk, maar onderdeel van de wijk Voordijkshoorn.Het deel van Delft waar het spoorwegviaduct is vervangen door een ondergrondse tunnel kreeg de naam Nieuw Delft.
Stadsbeeld
Delft heeft een historische binnenstad. Parallel, en grofweg in noord-zuidrichting, lopen de grachten Oude Delft en Nieuwe Delft. Die laatste is beter bekend als achtereenvolgens Lange Geer, Koornmarkt, Wijnhaven, Hippolytusbuurt en Voorstraat.
Tussen deze beide grachten in staat, op wat vermoedelijk de oudste bebouwde locatie van de stad is, de Oude Kerk met haar karakteristieke toren. Die toren wordt de 'Oude Jan' genoemd. Nabij de Oude Jan bevinden zich het Gemeenlandshuis van Delfland met een gotische gevel en het Prinsenhof.
Ten oosten van de twee grachten werd de stad in de loop der eeuwen uitgebreid. Aan de Markt, een zeer ruim plein, staat de Nieuwe Kerk met hierin het praalgraf van Willem van Oranje en de Koninklijke grafkelder. De toren van de kerk is de op een na hoogste kerktoren van Nederland. Eveneens aan de Markt, tegenover de kerk staat het Delftse stadhuis, dat door Hendrick de Keyser in 1618-1620 werd gebouwd rondom het oudste gebouw dat Delft tegenwoordig nog heeft: een toren genaamd het Oude Steen. Op de Markt staat een standbeeld van Hugo de Groot, de rechtsgeleerde die in 1583 in Delft werd geboren.
De Beestenmarkt is vooral in de zomer het uitgaanscentrum van Delft, maar ook op andere plekken nabij de Markt bevinden zich volop horecagelegenheden – met name op de route Burgwal, Brabantse Turfmarkt, Kromstraat, Markt, Nieuwstraat.
Bierhistorie
Uit de historie van Delft blijkt dat bier zeer bepalend voor de (economische) groei van de stad is geweest.In veel middeleeuwse steden moest vanwege het gebruik van water worden gekozen uit twee belangrijke inkomstenbronnen: de tak van het bierbrouwen of de lakennijverheid. Dat waren twee tegenstrijdige belangen; voor bier had men veel schoon water nodig, terwijl de lakenbereiders en leerlooiers het water in grote mate vervuilden. In Delft koos men grotendeels voor het bierbrouwen, omdat men bier voor het gewone volk de beste drank achtte. De welgestelden dronken veelal wijn; dit was een voor hen betaalbare drank. Melk werd in die tijd nauwelijks gedronken, omdat velen lactose-intolerant waren en de melk snel bedierf.
Bij het brouwen van bier is men gebaat bij goede kwaliteit water. Water was in de grachten van Delft volop aanwezig. Om aan de eisen van zuiverheid van het water te voldoen, werd dit water dat licht zuur was, betrokken uit het veengebied ten noorden van de stad. Deze veengronden bleken behalve voor het winnen van turf als brandstof, ook geschikt voor de verbouw van voor het bier benodigde granen en het toen nog gebruikte gruit. Om vervuiling van het grachtenwater tegen te gaan werd besloten dat niet meer op de grachten geloosd mocht worden, maar de latrines voortaan in beerputten te legen. In het oostelijk deel van de stad was echter ook nog oude leer- en textielnijverheid. Door middel van allerlei afsluitingen werden de twee soorten wateren gescheiden gehouden.
De brouwers waren verenigd in een gilde, dat ook het bierquotum bepaalde om ook de kleine brouwers kans op bestaan te geven. De maximum productie lag op 155 liter per week. Grote brouwers kochten echter de niet gebruikte quota van de kleinere brouwers, waardoor soms kleine brouwers zelfs werden uitgekocht. Later in de 16e eeuw werden de quotering versoepeld, waardoor meer kleine brouwerijen het loodje legden. Toch liep de productie van het bier in 1514 op tot rond 155.000 vaten, terwijl dat in 1554 al was opgelopen tot meer dan 500.000 vaten, waarvan 80% voor export was bestemd.
De vele brouwerijen die de stad rijk was, produceerden niet alleen voor de lokale bevolking, maar er werd ook bier geëxporteerd naar Zeeland en Vlaanderen. Rond 1550 was Delft de grootste bierproducent van Holland.
Het bierbrouwen bracht veel nevenactiviteiten voort, zoals het door kuipers maken van biervaten, de behoefte aan kruiers voor de aanvoer van grondstoffen en vervoer van de vaten door de stad, transporteurs met boten voor het te exporteren bier, bierhandelaren en herbergiers.
Grote brouwers verdienden rond 1500 zo veel, dat zij zich konden veroorloven hun huizen van natuurstenen voorgevel te voorzien, zoals Jan de Huyter. Veel van deze huizen zijn nog herkenbaar aan de details, zowel in het interieur als aan het exterieur. Deze panden zijn gelegen aan de twee hoofdgrachten van Delft: het Oude Delft en de parallel hieraan lopende Nieuwe Delft.
De Tachtigjarige Oorlog was er de oorzaak van dat de afzetmarkten in de katholieke Zuidelijke Nederlanden terugliepen en door concurrentie van eveneens het bier producerende Rotterdam en Haarlem, liep het aantal brouwerijen fors terug van ruim 80 in 1600 tot 17 in 1670, terwijl in 1740 nog maar tien actief waren. Ook de drinkgewoonten waren veranderd, doordat men thee, koffie en cacao ging gebruiken, en de wijn werd voor veel Delftenaren betaalbaar.
Namen uit de glorietijd van het Delftse bier waren: Pharao, Israel, Moselair en Delftsche kuyte.
In veel oude bierbrouwerijen werden plateelbakkerijen gevestigd, omdat veel apparatuur hierbij nog kon worden hergebruikt en de ruimte hiervoor functioneel was, en werden de historische namen veelal gehandhaafd, zoals de Griex A en De Dissel. De laatste in Delft nog functionerende brouwerij, was de Gekroonde 'P' (voorheen de Gekroonde 'B' en daarvoor Het Vliegend Hert), die tot 1922 in bedrijf was.
Sinds 2011 heeft Delft weer een 'eigen' Stadsbrouwerij luisterend naar de naam "Koperen Kat", genoemd naar de traditionele koperen ketels waarin bier gebrouwen werd, gecombineerd met een deel van de achternaam van de oprichter Rolf Katte. Deze aan de Schieweg gelegen brouwerij brouwt meer dan 12 soorten bier, die voornamelijk worden geschonken door lokale horeca. Door het uitbreidend succes, mede doordat het ook in de supermarkten van de Delftse regio te koop is en de populariteit onder de Delftse studenten, groeit de brouwerij in productie van ooit 1000 liter per zes weken naar 9000 liter per maand.
Bezienswaardigheden
Monumenten
Voor rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, en oorlogsmonumenten in de gemeente, zie:
Lijst van rijksmonumenten in Delft
Lijst van gemeentelijke monumenten in Delft
Lijst van oorlogsmonumenten in Delft
Kunst in de openbare ruimte
In de gemeente Delft zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:
Lijst van beelden in Delft
Monumentale gebouwen
Stadhuis van Delft
Waag van Delft
Oostpoort, stadspoort uit circa 1400
Gemeenlandshuis
Meisjeshuis
Sint-Barbaraklooster
Het Wapen van Savoyen
Koornbeurs, vroegere vleeshal
Kruithuis
Molslaan 104
Molen De Roos
Sint-Huybrechtstoren
Watertoren Delft
Rietveldse Toren
Kerken en andere religieuze bouwwerken
Genestetkerk
Maria van Jessekerk
Nieuwe Kerk met het praalgraf Willem van Oranje en de Grafkelder van Oranje-Nassau
Oud Katholieke kerk aan het Bagijnhof
Oude Kerk
Sultan Ahmed Moskee
St. Hippolytuskapel
Synagoge
Vredeskerk of Sacramentskerk
Zuiderkerk
Zie ook kerken in Delft voor een overzicht van alle kerken
Hofjes
Er zijn in Delft vier hofjes over van de zeven die de stad ooit rijk was. Dit zijn het hofje van Gratie, hofje van Pauw, het Klaeuwshofje, het Hofje van Almonde. Daarnaast zijn er ook moderne hofjes zoals het Huigh de Groothof.
Beschermde gezichten
Delft kent vier beschermde stadsgezichten:
Rijksbeschermd gezicht Delft
Rijksbeschermd gezicht Delft - Agnetapark
Rijksbeschermd gezicht Delft - Nieuwe Plantage
Rijksbeschermd gezicht Delft - TU-wijk
Overige bezienswaardigheden
Agnetapark
Bagijnetoren
Botanische Tuin TU Delft
Markt
Oostpoort
Prinsenhof
Straten, lanen, grachten, pleinen en parken
Zie ook
Cultuur
Delft kent door zijn status als studentenstad en historische stad een keur aan culturele evenementen en gelegenheden. Een recente ontwikkeling in het uiterlijk van Delft is de voltooiing in maart 2005 van de herinrichting van het Zuidpoortgebied aan de zuidkant van de binnenstad, dat met de aanwezigheid van theater, megabioscoop en biblio-/media-/artotheek het cultuurcentrum van Delft wordt genoemd.
In de oude Lijm- en Gelatinefabriek aan de Rotterdamseweg is "Lijm en Cultuur" gevestigd. Dit culturele centrum omvat een evenemententerrein en diverse gebouwen voor grote en middelgrote evenementen. In de kantoorpanden zijn oefenruimten aanwezig.
Delfts blauw
Het aardewerk van Delft, het Delfts blauw, is erg bekend. Het is na de sluiting van De Delftse Pauw alleen nog te zien bij de aardewerkfabriek De Porceleyne Fles. Naast de Nieuwe Kerk zijn twee kleine aardewerkateliers te bezoeken.
Musea
Koninklijke Porceleyne Fles
Kunstaardewerkfabriek De Delftse Pauw
Legermuseum (tot januari 2013)
Museum Lambert van Meerten
Museum Paul Tétar van Elven
Museum Nusantara (tot januari 2013)
Science Centre Delft en Mineralogisch-Geologisch Museum
Stichting Gereedschap Museum Mensert
Tabaks Historisch Museum
Stedelijk museum Prinsenhof
Vermeer Centrum Delft
Medisch en Farmaceutisch Museum "De Griffioen"
Bioscopen
Delft heeft twee bioscopen:
Filmhuis Lumen met twee zalen. Sinds 1996 gevestigd aan het Doelenplein. Lumen nam tot 2015 deel aan het samenwerkingsverband Cineville. De bioscoop is voortgekomen uit het voormalige Filmhuis aan de Kromstraat en is daarmee erfgenaam van de Nederlandse filmhuiscultuur, met een grotere nadruk op kunstfilms dan op publieksfilms.
Pathé, Pathé Delft met zeven zalen. Sinds 2006 gevestigd in het cultuur-/winkelcentrum Zuidpoort.
Voormalige bioscopen
Floratheater tegenover het Doelenplein - In de jaren zestig een erotisch filmtheater. Tegenwoordig incidenteel in gebruik als theater of feestzaal.
Delfia aan de Binnenwatersloot - Gebouwd aan het begin van de jaren 80, vervanging van een eerdere Delfia-bioscoop aldaar. Gesloten in 2006, toen de MustSee open ging.
Servicebioscoop Merral - Twee zalen. Sinds 1949 gevestigd aan de Voldersgracht. Aanvankelijk heette de bioscoop City, tot hij - na een korte periode van sluiting - in 1989 werd omgevormd tot de servicebioscoop Apollo. Sinds het najaar van 2006 heette de bioscoop Merral, de naam van de keten van Nederlandse servicebioscopen waartoe de bioscoop behoort. In de zaal mocht gerookt worden, behalve bij een kindermatinee. De bioscoop sloot in 2007.
Studio D aan de zuidkant van de Oude Delft - Het oudste filmtheater van Delft. In de jaren 20 begonnen als Luxor, al snel hernoemd tot Roxy en in 1968 tot Studio D. Sinds 2001 is de functie van bioscoop verdwenen en is het pand verbouwd tot onderkomen van de studentenvereniging C.S.R..
Ook in het rond 1990 afgebrande theater de Stadsdoelen werden vanaf de jaren 20 regelmatig films vertoond. Op de plek van de Stadsdoelen is nu onder andere Filmhuis Lumen gevestigd, dat tot 1996 was gevestigd in de Kromstraat.
Theaters en concertzalen
Theater de Veste in het Zuidpoortgebied. Dit is de stadsschouwburg met ruim 500 zitplaatsen. Het theater werd in 1995 geopend als vervanging voor de afgebrande Stadsdoelen en het kleinere Waagtheater aan de Markt.
STECK podium club bar in de Kromstraat. Dit is een popzaal met ruimte voor 200 concertbezoekers die wekelijks concerten voor opkomend poptalent organiseert. Donderdag t/m zaterdag vinden er ook clubnachten plaats tot 330 bezoekers met DJ programmering. Geopend op 10 september 2015.
Flora theater aan de Verwersdijk tegenover het Doelenplein - In 1894 gebouwd als muziektheater van de Katholieke Volksbond. Rond 1925 verbouwd tot bioscoop in art-decostijl. Na de Tweede Wereldoorlog vervallen, uiteindelijk tot pornobioscoop. In 1984 in particulier bezit gekomen, weer in gebruik genomen als theater, terwijl het in fasen wordt gerestaureerd. Delen van het art-deco-interieur uit de jaren twintig (o.a. de mahoniehouten toneellijst) zijn nog prominent aanwezig.
Microtheater naast de Nieuwe Kerk - Onderkomen van de amateur-theatervereniging de Flits
Rietveld Theater aan het Rietveld 49 (voorheen Max. Theater en daarvoor Maccus Theater) - profileert zich als eerste Doe-Het-Zelf Theater in Nederland en wordt geëxploiteerd door de Stichting Theaternetwerk Delft
Falie Begijnhof Theater ook aan het Rietveld, in hetzelfde gebouw als het Rietveld Theater. - Thuisbasis van het Delfts Toneel Gezelschap (DTG). Het theater is ook te huur voor (amateur) toneelverenigingen zonder eigen theater.
Pathé Delft, voorheen Mustsee - de bioscoopzalen worden sinds 2007 ook gebruikt voor doorgave van (live) opera- en balletvoorstellingen.
Evenementen
Grotere Delftse cultuurevenementen en -festivals die een zekere traditie kennen:
Delft Fringe Festival - Het Delft Fringe Festival is sinds het ontstaan in 2011 uitgegroeid tot een van de belangrijkste en grootste theaterfestivals voor jonge makers in Zuid-Holland.
Koningsnacht feest op de historische Markt. Wordt sinds 2015 georganiseerd met artiesten als The Partysquad, De Avondploeg van Radio 538, Billy the Kit en Manuel en Geza. Oranjekoorts Koningsnacht trekt jaarlijks ongeveer 4000 mensen naar de Markt in Delft.
Taptoe Delft - Van 1954 tot 1974 had deze militaire taptoe op de Markt landelijke bekendheid. Het evenement raakte, door het militaire karakter, in de jaren zeventig omstreden en verhuisde naar Breda. In 1996 keerde de Delftse editie als showkorpsenfestival terug. Sinds 1999 wordt het weer tweejaarlijks in september georganiseerd.
Jazz Festival Delft in augustus - Vindt sinds 1985 plaats op diverse locaties in de binnenstad.
De Mooiweerspelen in juni - Straattheater op diverse locaties in de binnenstad. De eerste editie vond plaats in 1988.
Car Art festival -Ieder tweede weekend van september vindt het Car Art festival plaats. Hierbij gebruiken kunstenaars de auto als voertuig van hun kunsten. Met een tentoonstelling, een drive-inbioscoop en diverse optredens.
Westerpop - Gratis popfestival in augustus. Voortgekomen uit een buurtfestival in de wijk Westerkwartier, dat in 1989 voor het eerst werd georganiseerd. Vanaf 1996 is het festival grootser opgezet en vindt het plaats nabij het station, op het sportterrein van het Stanislascollege Westplantsoen.
Delft Chamber Music Festival - Kamermuziekfestival in de Van Mandelezaal van het Prinsenhof. De eerste editie vond plaats in 1997.
Bluesfestival Delft in februari - Vindt sinds 1998 plaats op diverse locaties in de binnenstad.
Lichtjesavond - Activiteiten rondom het ontsteken van de kerstverlichting in de binnenstad. Wordt sinds 1998 georganiseerd.
Boekenbende - Gratis kinderboekenfestival in het najaar tegelijk met de Kinderboekenweek. Sinds 2000 trekt dit jaarlijkse festival meer dan 8000 bezoekers.
Schaatsbaan op de Beestenmarkt - in december/januari (sinds 2001).
Skatejam Delft - Gratis muziek-/skatefestival dat sinds september 2003 op de Internationale Autovrije Dag wordt georganiseerd op skatepark De Middenberm. Inmiddels trekt het evenement jaarlijks ruim 7000 bezoekers.
Dichter bij de bar - Poëziefestival in oktober/november. Wordt sinds 2005 georganiseerd in diverse cafés in de binnenstad.
OWee - Ontvangstweek van de eerstejaars studenten. Hierbij wordt de Delftse binnenstad overspoeld met studenten en houden de studentenverenigingen open huis.
Festival Aangeschoten Wild - Muziek- en cultuurfestival dat sinds 2009 in het begin van het voorjaar plaatsvindt op het evenemententerrein 'Lijm en Cultuur'. Het festival biedt ruimte voor circa 1200 bezoekers.
Voormalige evenementen
Delftdag - in de periode ca. 1985 - 2000 werd jaarlijks, rond augustus, Delftdag gevierd. Op diverse locaties werden evenementen, demonstraties en optredens verzorgd. Tijdens het evenement kreeg het verenigingsleven de kans zich te promoten, maar het was ook een open dag van de gemeentelijke diensten als Politie, Brandweer en Combiwerk. In 2010 kwam het evenement terug onder de naam Delfiade.
Het cabaretfestival Cameretten, sinds 1967 en genoemd naar het pleintje, is in 1988 verplaatst naar Rotterdam. In OJV de Koornbeurs, de voormalige thuishaven van het festival, vinden sinds 1995 wel weer de selectierondes van de Cameretten plaats.
Nyama Wereldculturenfestival - Multicultureel festival op het Doelenplein en de Markt. Werd sinds 2004 in de zomer gehouden.
Popbands
After Tea
Alquin
Tee Set
The Mo
Mala Vita
Economie
De Delftse economie wordt in termen van werkgelegenheid gekenmerkt door innovatieve (tech)bedrijven, kennisinstellingen, freelancers en zorg.
Van de 43.017 banen zijn er 16.392 in de kennisintensieve sector (38,1%), 7.801 in de zorg (18,1%) en 7.593 in het onderwijs (17,5%). Veel van de kennisintensieve bedrijvigheid is een spin-off van de aanwezigheid van de TU Delft.
Daarnaast stromen er elk jaar circa 5.000 nieuwe TU-studenten de stad in en circa 800 hbo-studenten. Deze dynamiek, gecombineerd met het historische centrum, maakt de economie van een Delft tot een smeltkroes voor nieuwe ideeën. Vanwege het historisch centrum vormt toerisme tevens een belangrijk onderdeel van de economie. Jaarlijks komen er circa 1 miljoen toeristen naar de stad.
De grootste/belangrijkste werkgevers van Delft naar sector, werkgelegenheid en impact:
ICT: Exact (ca. 300 banen in Delft), Topdesk (700 medewerkers), OGD (800 banen), Fox-IT (150 banen), Plaxis (60 medewerkers), Hinttech (100 medewerkers)
Hightech: DSM (1400 banen), Prysmian (300 banen), 3M (ca. 200 banen), Octatube (ca. 90 banen), Kipp en Zonen (50 medewerkers), Festo (135 medewerkers)
Offshore: Ampelmann (300 banen), D.O.T., Allseas (400 banen)
Kennisinstellingen: TU Delft (4939 fte), TNO, Deltares (745 fte), NEN (269 medewerkers), NMI
Zorg: Reinier de Graaf Gasthuis (2638 medewerkers), Pieter van Foreest (3400 medewerkers, 2400 vrijwilligers), Ipse de Bruggen (5500 medewerkers, 3300 fte)
Retail: IKEA Concept Center (550 medewerkers), Makro (ca. 350 medewerkers) en de vestiging van Hanos
Overheid: gemeente Delft (895 medewerkers), Hoogheemraadschap van Delfland (493 medewerkers)
Daarnaast is er een aantal incubators die een belangrijke spil vormen in de totstandkoming en groei van nieuwe technologische bedrijven. Dit zijn Yes!Delft 1 en 2, Robohouse (onderdeel van RoboValley), de Biotechcampus en tot slot Buccaneer voor offshore en energie.
Winkelen
er zijn diverse winkelcentra in Delft
koopavond: op vrijdag.
koopzondag: officieel op elke eerste zondag van de maand maar in de praktijk inmiddels elke zondag (centrum).
Op donderdag is er op de Markt een warenmarkt en op de Brabantse Turfmarkt een bloemenmarkt van 09.00 - 17.00 uur. Op zaterdag is er markt op de Brabantse Turfmarkt en op de Burgwal.
Media
De voormalige Delftsche Courant was onderdeel van de Haagsche Courant en is na een fusie met het Algemeen Dagblad in 2005 opgegaan in AD Haagsche Courant. De editie van die krant, die afhankelijk van het abonnement 's ochtends of 's middags in Delft wordt verspreid, bevat dagelijks enkele kolommen met Delfts nieuws.
Delft kent verschillende gratis kranten. Indebuurt Delft is een bekende lokale nieuwswebsite. Delft op Zondag wordt elk weekend rondgebracht. In het verleden werden ook nog wekelijks de Delftse Post, de Postiljon, de Posthoorn en 'Delft op Donderdag' uitgebracht.
Onderwijs
De drie belangrijkste scholen voor het voortgezet onderwijs in Delft zijn het Stanislascollege, het Christelijk Lyceum Delft en het Grotius College.
Er is een aantal instellingen voor hoger onderwijs gevestigd in Delft. De Technische Universiteit Delft behoort tot de bekendste universiteiten van Nederland. De Hogeschool Inholland en de Haagse Hogeschool bieden een aantal opleidingen aan in hun vestigingen die gelegen zijn op de campus van de Technische Universiteit Delft. Het IHE Delft Institute for Water Education is gevestigd aan de Westvest.
Politiek
College van burgemeester en wethouders
De burgemeester van Delft is sinds 2 september 2016 Marja van Bijsterveldt (CDA).
Sinds 2022 bestaat het college van B&W van Delft uit een coalitie van STIP, D66, GroenLinks, PvdA en ChristenUnie. De wethoudersposten zijn als volgt verdeeld:
Maaike Zwart (STIP), wethouder Duurzaamheid, Werk en inkomen en Economie.
Martina Huijsmans (D66), wethouder Financiën, Ruimtelijke ordening en Mobiliteit.
Frank van Vliet (GroenLinks), wethouder Klimaat, Cultuur en Openbare ruimte.
Karin Schrederhof (PvdA), wethouder Wonen, Zorg, Onderwijs en Sport.
Joëlle Gooijer (ChristenUnie), wethouder Jeugd, Ouderen en Armoede.
Gemeenteraad
De verdeling van de zetels in de gemeenteraad is als volgt:
Verkeer en vervoer
De stad ligt ingeklemd tussen de A4 in het westen en noorden, de A13 aan de oostzijde, en de N470 aan de zuidzijde.
Er zijn twee treinstations, station Delft en station Delft Campus. Het spoorwegviaduct nabij het eerstgenoemde station, in het centrum, is vervangen door een spoortunnel. Er is tussen eind 2009 en begin 2015 aan de spoortunnel gewerkt. De treinen gingen vanaf eind februari 2015 ondergronds rijden en aansluitend begon de sloop van het spoorviaduct (zie spoorzone Delft). Vanaf het busstation van station Delft wordt ook internationaal busvervoer verleend door Flixbus.
Trams van de HTM rijden twee routes in Delft: lijn 1 rijdt tussen Delft-Tanthof en Den Haag/Scheveningen; lijn 19 rijdt tussen Station Delft en Leidschendam via Den Haag-Leidschenveen en -Ypenburg. Door een noodzakelijk gebleken vervanging van de Sint Sebastiaansbrug heeft de aanleg van het geplande tracé van lijn 19 naar de campus van de Technische Universiteit Delft ernstige vertraging opgelopen.
Over water is Delft te bereiken via het kanaal de Delftsche Schie. Er zijn acht bruggen om het kanaal over te steken. De Kolenhaven in het noorden van Delft wordt door DSM gebruikt. Langs de Schie-oevers wordt jaarlijks ongeveer 1 miljoen m³ zand overgeslagen op vrachtschepen.
Op 6 januari 2007 begon in Delft een proef waarbij op zaterdagen tussen 11.00 en 18.00 uur gratis gebruikgemaakt kan worden van bussen en trams. De proef duurde een jaar. Het doel om meer bezoekers in de binnenstad te krijgen en daarmee de economie van de binnenstad te versterken werd niet gehaald.
Sport
De volgende sportverenigingen zijn actief in Delft:
Bekende Delftenaren
Stedenbanden en partnersteden
Delft heeft stedenbanden (gehad) met:
Jingdezhen
Castrop-Rauxel; jumelage beëindigd 2003
Kefar Sava, Israël
Kingston upon Thames; jumelage beëindigd 2002
Freiberg
Aangrenzende gemeenten
Externe link
Officiële website
Noten
Referenties
Plaats in Zuid-Holland
|
Delft Fringe Festival - Het Delft Fringe Festival is sinds het ontstaan in 2011 uitgegroeid tot een van de belangrijkste en grootste theaterfestivals voor jonge makers in Zuid-Holland.
Koningsnacht feest op de historische Markt. Wordt sinds 2015 georganiseerd met artiesten als The Partysquad, De Avondploeg van Radio 538, Billy the Kit en Manuel en Geza. Oranjekoorts Koningsnacht trekt jaarlijks ongeveer 4000 mensen naar de Markt in Delft.
Taptoe Delft - Van 1954 tot 1974 had deze militaire taptoe op de Markt landelijke bekendheid. Het evenement raakte, door het militaire karakter, in de jaren zeventig omstreden en verhuisde naar Breda. In 1996 keerde de Delftse editie als showkorpsenfestival terug. Sinds 1999 wordt het weer tweejaarlijks in september georganiseerd.
Jazz Festival Delft in augustus - Vindt sinds 1985 plaats op diverse locaties in de binnenstad.
De Mooiweerspelen in juni - Straattheater op diverse locaties in de binnenstad. De eerste editie vond plaats in 1988.
Car Art festival -Ieder tweede weekend van september vindt het Car Art festival plaats. Hierbij gebruiken kunstenaars de auto als voertuig van hun kunsten. Met een tentoonstelling, een drive-inbioscoop en diverse optredens.
Westerpop - Gratis popfestival in augustus. Voortgekomen uit een buurtfestival in de wijk Westerkwartier, dat in 1989 voor het eerst werd georganiseerd. Vanaf 1996 is het festival grootser opgezet en vindt het plaats nabij het station, op het sportterrein van het Stanislascollege Westplantsoen.
Delft Chamber Music Festival - Kamermuziekfestival in de Van Mandelezaal van het Prinsenhof. De eerste editie vond plaats in 1997.
Bluesfestival Delft in februari - Vindt sinds 1998 plaats op diverse locaties in de binnenstad.
Lichtjesavond - Activiteiten rondom het ontsteken van de kerstverlichting in de binnenstad. Wordt sinds 1998 georganiseerd.
Boekenbende - Gratis kinderboekenfestival in het najaar tegelijk met de Kinderboekenweek. Sinds 2000 trekt dit jaarlijkse festival meer dan 8000 bezoekers.
Schaatsbaan op de Beestenmarkt - in december/januari (sinds 2001).
Skatejam Delft - Gratis muziek-/skatefestival dat sinds september 2003 op de Internationale Autovrije Dag wordt georganiseerd op skatepark De Middenberm. Inmiddels trekt het evenement jaarlijks ruim 7000 bezoekers.
Dichter bij de bar - Poëziefestival in oktober/november. Wordt sinds 2005 georganiseerd in diverse cafés in de binnenstad.
OWee - Ontvangstweek van de eerstejaars studenten. Hierbij wordt de Delftse binnenstad overspoeld met studenten en houden de studentenverenigingen open huis.
Festival Aangeschoten Wild - Muziek- en cultuurfestival dat sinds 2009 in het begin van het voorjaar plaatsvindt op het evenemententerrein 'Lijm en Cultuur'. Het festival biedt ruimte voor circa 1200 bezoekers.
| 1 |
literair evenement, boekenfestival, schrijversbijeenkomst
|
892 |
Menu
|
883
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Koninklijke%20Luchtvaart%20Maatschappij
|
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij
|
De Koninklijke Luchtvaart Maatschappij N.V. (KLM gebruikt overal de Engelse naam: KLM Royal Dutch Airlines) is de nationale luchtvaartmaatschappij van Nederland. De thuishaven van de KLM is de luchthaven Schiphol bij Amsterdam. Het hoofdkantoor staat in Amstelveen. KLM opereert wereldwijd en vormt de kern van de KLM Groep, waarvan ook KLM Cityhopper, Martinair en Transavia deel uitmaken. KLM is in 2004 gefuseerd met Air France tot de holding Air France-KLM. Onder de holding zijn KLM en Air France beide actief als netwerkmaatschappij. KLM behaalt haar omzet uit drie kernactiviteiten: vervoer van passagiers, vrachtvervoer en vliegtuigonderhoud.
Geschiedenis
Op dinsdag 7 oktober 1919 werd de 'Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën' opgericht bij akte in het notariskantoor van mr. H. Stoop in Den Haag. Het startkapitaal van 1,2 miljoen gulden werd gefourneerd door acht zakenlieden, onder wie Frits Fentener van Vlissingen en Anton Kröller. De luitenant-vlieger Albert Plesman werd administrateur en later directeur. Koningin Wilhelmina verleende op 12 september 1919 het predicaat ‘Koninklijk' aan KLM in oprichting. Het eerste KLM-kantoor werd op 21 oktober 1919 aan de Herengracht in Den Haag geopend. Hiermee is de KLM de oudste onder haar oorspronkelijke naam opererende luchtvaartmaatschappij.
De eerste commerciële vlucht van de KLM werd op 17 mei 1920 uitgevoerd vanuit Londen naar Amsterdam. Toen landde op Schiphol de door KLM gehuurde De Havilland DH.16 G-EALU (ook wel DH 9A), gevlogen door de Engelse piloot H. 'Jerry' Shaw. In de jaren daarna groeide de vloot met eigen vliegtuigen, veelal toestellen van Fokker, en werd gevlogen naar steeds meer Europese bestemmingen.
KLM vloog op 1 oktober 1924 voor het eerst naar Batavia, in het toenmalige Nederlands-Indië, het tegenwoordige Jakarta in Indonesië. Het was de langste lijnvlucht voor de Tweede Wereldoorlog. In deze periode groeide KLM uit tot de derde maatschappij in de wereld, na Pan American Airways en Imperial Airways.
In 1945, na de Tweede Wereldoorlog, hervatte KLM haar lijndiensten en startte in 1946 als eerste Europese luchtvaartmaatschappij lijndiensten naar de Verenigde Staten. Ook de lijndienst naar Indië werd hersteld en er werd gevlogen met vliegtuigen als de Dakota en Lockheed Constellation.
In 1960 werd het eerste straalvliegtuig in de vloot opgenomen, de Douglas DC-8, later gevolgd door de kleinere Douglas DC-9 voor het Europese luchtverkeer.
In 1971 introduceerde de KLM de Boeing 747 (nog met het korte, als bar ingerichte bovendek) en in 1972 de Douglas DC-10, het begin van de widebody-vloot van KLM. Het netwerk werd steeds uitgebreid en omvatte uiteindelijk non-stop bestemmingen in alle werelddelen. Ondanks de kleine thuismarkt groeide KLM zo uit tot de vierde maatschappij in Europa.
Voor het binnenlandse luchtverkeer werd in 1966 NLM Cityhopper opgericht, vanaf midden jaren zeventig ook actief op regionale vluchten in Europa. Sinds 1991, na een fusie met Netherlines, vliegt deze dochteronderneming onder de naam KLM Cityhopper. KLM is ook steeds dominanter geworden in de Nederlandse luchtvaartsector met deelnemingen in Transavia en Martinair, sinds respectievelijk 2003 en 2008 volledige dochterbedrijven.
Samenwerking met andere maatschappijen werd steeds belangrijker. Zo worden sinds 1993 alle vluchten tussen de VS en Europa uitgevoerd als joint venture met Northwest Airlines (opgegaan in Delta Air Lines). Ook werden gedurende de jaren negentig gesprekken gevoerd met andere Europese maatschappijen, waaronder British Airways en Alitalia, over verregaande samenwerking en zelfs een fusie. Dit resulteerde uiteindelijk op 5 mei 2004 in de fusie van KLM met Air France tot Air France-KLM. Door deze fusie werd het bedrijf tevens opgenomen in de luchtvaartalliantie SkyTeam. Op 27 februari 2019 bezat de Nederlandse staat 5,92% van de aandelen van KLM.
De Tweede Wereldoorlog
Toen Nederland op 10 mei 1940 werd aangevallen door de Duitse strijdkrachten, bevond zich een aantal toestellen van de KLM buiten Nederland, onder andere op de Amsterdam (Napels)-Batavia-route. Vier DC-3's en één DC-2 werden door de KLM naar Engeland gedirigeerd; een vijfde DC-3, die zich nog op Schiphol bevond, voegde zich daar op 13 mei 1940 bij. Een aantal andere toestellen kwam terecht in het Australië-Indonesië-gebied. De KLM-toestellen en -bemanningen in het Oosten onderhielden verbindingen tussen Palestina, Indonesië en Australië voor de Koninklijke Nederlandsch-Indische Luchtvaart Maatschappij (KNILM). Andere vliegtuigen werden door BOAC ingezet voor vluchten tussen Whitchurch Airport (bij Bristol) en Portela (bij Lissabon).
Samenwerking met andere luchtvaartmaatschappijen
In 1966 richtte de KLM een dochtermaatschappij op voor de binnenlandse vluchten, de NLM. In maart 1987 nam KLM de maatschappij NetherLines over. Door het samenvoegen van NLM Cityhopper en NetherLines stichtte de KLM in maart 1991 een nieuwe, sterk regionale luchtvaartmaatschappij: KLM Cityhopper.
KLM bezit sinds 1968 50% van de Martinair-aandelen. In 1998 probeerde KLM de overige 50% van de aandelen over te nemen van Nedlloyd. Toen de Europese Commissie liet weten dit plan niet goed te zullen gaan keuren vanwege een mogelijke monopoliepositie binnen de branche, trok KLM de aanvraag in. In 2007 liet KLM weten opnieuw geïnteresseerd te zijn in het resterende belang in Martinair, dat inmiddels in handen was van Maersk. In 2008 werd bekend dat de Europese Commissie ditmaal geen bezwaar had tegen een volledige overname en sinds 31 december 2008 is Martinair voor 100% een dochter van KLM.
In 1988 kocht de KLM 40% van de Transavia-aandelen. In 1991, het jaar waarin Transavia 25 jaar bestond, besloot de Nedlloyd-groep haar restaandeel van 40% van de Transavia-aandelen aan KLM te verkopen. Transavia werd een dochteronderneming van de KLM. Tot 2003 bezat de Nederlandse Investeringsbank (NIB) nog 20%, maar vanaf dat jaar was Transavia voor 100% een dochter van KLM.
Samenwerking met buitenlandse maatschappijen bleek noodzakelijk. KLM sloot in 1993 een samenwerkingsovereenkomst met de Amerikaanse maatschappij Northwest Airlines en nam een aandeel van 20 procent in die maatschappij. In 1997 ondertekenden beide maatschappijen een langlopende commerciële en operationele samenwerkingsovereenkomst. Tegelijkertijd verkocht de KLM het belang in Northwest Airlines terug aan haar partner.
In augustus 1997 nam KLM een belang van 30% in de Noorse luchtvaartmaatschappij Braathens SAFE. Hierna trad deze maatschappij toe tot de KLM/Northwest Airlines-samenwerking en nam ze alle KLM-vluchten tussen Amsterdam en Noorwegen over. Uiteindelijk stopte de samenwerking toen Braathens werd overgenomen door SAS.
KLM had sinds 1995 een belang van 26% in de aandelen in Kenya Airways. Bij een financiële herstructurering van Kenya Airways in 2017 daalde dit belang naar 7,76%.
KLM hield besprekingen met andere maatschappijen over een mogelijke fusie, onder meer met British Airways in 1991, met Swissair, Austrian Airlines en SAS in 1993, en met Alitalia in 2000. Deze besprekingen werden allemaal voortijdig afgebroken. Een arbitragecommissie oordeelde eind 2000 dat KLM aan Alitalia een schadevergoeding van 250 miljoen euro moest betalen, plus rente.
Toen andere maatschappijen aan het einde van de jaren negentig wereldwijde allianties aangingen, zoals Star Alliance, SkyTeam en Oneworld, hebben KLM en Northwest pogingen gedaan om hun eigen wereldwijde alliantie te vormen: Wings. Deze pogingen liepen echter op niets uit. Na de fusie met Air France in 2004 trad de KLM toe tot SkyTeam.
KLM UK ontstond in 1998 als voortzetting van AirUK toen KLM steeds meer aandelen in dit bedrijf kocht waarmee het uiteindelijk voor 100% een dochter werd. In het jaar 2000 begon KLM UK aan het opzetten van een nieuwe dochtermaatschappij: Buzz. In 2003 werd Buzz verkocht aan Ryanair. De restanten van KLM UK werden op 30 maart 2003 samengevoegd met KLM Cityhopper.
Op 30 september 2003 maakten Air France en KLM bekend dat zij een nieuwe holdingmaatschappij zullen oprichten onder de naam Air France-KLM. De holding bestaat uit twee maatschappijen, te weten Air France en KLM. Hoewel de maatschappijen onafhankelijk blijven opereren, ontstaat er vanaf dat moment ook synergie. Zo kan in het vervolg gezamenlijk ingekocht worden en kunnen klanten van beide netwerken gebruikmaken. Hoewel de nieuwe holding zetelt in Parijs, zal KLM onder Nederlands recht blijven opereren, wat voornamelijk van belang is voor het behoud van landings- en overvliegrechten. Het aandeel Air France-KLM werd op 5 mei 2004 geïntroduceerd op de beurzen van Amsterdam, Parijs en New York. De twee maatschappijen samen vormen na de fusie, in omzet, de grootste luchtvaartonderneming ter wereld.
In het jaar 2004 trad de KLM toe tot het dan vier jaar oude SkyTeam waar ook Air France bij is aangesloten.
De joint venture op de Atlantische routes is inmiddels uitgebreid tot een joint venture met Air France, Alitalia en Delta Airlines (waarin Northwest Airlines is opgegaan).
Eerste vrouwelijke KLM-piloot
In 1978 was de Rijswijkse Marlies Verkaik de eerste vrouwelijke KLM-piloot die in dienst trad.
Eerste affiche en stripalbum
Sinds het begin is Plesman zich ervan bewust dat het bedrijf reclame moet maken voor zijn diensten. In het oprichtingsjaar 1919 wordt dan ook de eerste reclameaffiche uitgegeven. Plesman heeft de affiche laten maken door een van zijn vrienden: luitenant-vlieger Brian de Kruyff Dorssen. Het is een affiche met slechts één kleur en verder zwart en wit. Er staan drie figuren op afgebeeld, een piloot en twee kinderen: een Hollands jongetje in klederdracht op klompen en een Indisch meisje met sarong aan. De piloot heeft een dikke jas in plaats van een overall aan. Onderlangs staat nog de volledige naam van KLM, zoals die in de statuten van de NV werd opgenomen.
Vanaf 1920 bracht KLM steeds meer van dergelijke affiches uit. Het bedrijf wilde zich graag binden met het beeld van de Vliegende Hollander. Dit is dan ook een veelvuldig terugkerend onderwerp, dat in 1947 verwoord en verbeeld wordt in het KLM-stripalbum "De legende van de Vliegende Hollander". Na de Tweede Wereldoorlog verschijnt De Vliegende Hollander zelfs op de romp van de vliegtuigen; aan de ene zijde in het Nederlands en aan de andere zijde in het Engels (The Flying Dutchman).
President-directeuren
Albert Plesman (1919 - 1953)
Fons Aler (1954 - 1961)
Ernst van der Beugel (1961-1963)
Horatius Albarda (1963 - 1965)
Gerrit van der Wal (1965 - 1973)
Sergio Orlandini (1973 - 1987)
Jan de Soet (1987 - 1991)
Pieter Bouw (1991 - 1997)
Leo van Wijk (1997 - 2007)
Peter Hartman (2007 - 2013)
Camiel Eurlings (2013 - 2014)
Pieter Elbers (2014 - 2022)
Marjan Rintel (2022 - heden)
Dochterondernemingen
Dochterondernemingen van KLM zijn:
Cobalt Ground Solutions Ltd. (60%)
Cygnific B.V. (100%)
EPCOR B.V. (100%) European Pneumatic Component Overhaul & Repair
Kenya Airways (7,76%)
KLM Asia (opereert vluchten naar Taiwan) (100%)
KLM Aerocarto (100%)
KLM Cityhopper B.V. (voorheen: NLM) (100%)
KLM Cargo (100%)
KLM Catering Services B.V. (100%)
KLM Equipment Services B.V. (100%)
KLM Financial Services B.V. (100%)
KLM Flight Academy B.V. (100%)
KLM Health Services B.V. (100%)
KLM UK Engineering LTD (100%)
Martinair Holland N.V. (100%)
Schiphol Logistics Park C.V. (53%)
Transavia C.V. (100%)
Voormalige dochtermaatschappijen zijn:
Air Antwerp (2019-2021)
Buzz (1999-2004)
K.L.M. Autobusbedrijf
KLM Alps
KLM Helicopters
KLM Interinsulair Bedrijf (opereerde in Nederlands-Indië in 1947-1949)
KLM West-Indisch Bedrijf (1935-1964, overgenomen door Antilliaanse Luchtvaart Maatschappij)
KLM Exel (opgegaan in de Exel Aviation Group en later failliet gegaan)
KLM uk (opereert tegenwoordig onder de naam KLM Cityhopper, met als volledige naam "KLM Cityhopper UK Ltd.")
De Kroonduif of NNGLM (1956-1962)
KLM Asia
Onder de naam KLM Asia vliegt KLM rechtstreeks van Amsterdam naar Taiwan, door het Chinese luchtruim. Dit omdat China niet erkent dat Taiwan een zelfstandige staat is. China heeft daarom de regel ingesteld dat alle maatschappijen die naar China willen vliegen, niet naar Taiwan mogen vliegen. Door het weghalen van de kroon op de vliegtuigen van KLM en een andere naam op de toestellen te zetten is het wettelijk toegestaan om naar China en Taiwan te vliegen. De toestellen van KLM Asia (anno 2023: 7x B777-200ER en 2x B777-300ER) worden niet alleen ingezet naar Taiwan, maar ook naar andere bestemmingen. In 2023 is KLM Asia de enige civiele maatschappij die vanuit Europa vluchten aanbiedt naar Taiwan.
Vloot
De vloot van KLM (exclusief dochtermaatschappijen) bestond eind juli 2023 uit de volgende toestellen:
Geschiedenis van de KLM-vloot
KLM heeft de volgende vliegtuigtypes gebruikt:
De PH-BUK Louis Blériot, een van de Boeing 747-300-toestellen die in 2003 werden uitgefaseerd, werd op Schiphol-Oost gedeeltelijk gedemonteerd en vervolgens over water naar Lelystad vervoerd om in het Aviodrome tentoongesteld te worden.
Speciale kleurenschema's
Het lidmaatschap aan SkyTeam vereist dat er drie vliegtuigen uit de vloot (meer dan 1%) in een SkyTeamkleurenschema vliegen. Daarom is er sinds 25 augustus 2009 bij KLM een Boeing 777-300ER (met registratie PH-BVD) in deze kleuren en per 2 juni 2010 een 737-900 (PH-BXO) en een Embraer 190 (PH-EZX) actief.
Een Boeing 777-200ER, de PH-BQP Pont du Gard, vloog van medio juni 2011 tot medio april 2012 rond met een kleurenschema bestaande uit Delfts blauw geschilderde "tegeltjes".
In juni 2014 werd een nieuw kleurenschema (met een "boog" op de neus) geïntroduceerd. Het eerste toestel met dit schema was een Embraer 190. Uiteindelijk zullen alle vliegtuigen in deze uitvoering gespoten worden.
In juni 2016 werd een speciaal oranje kleurenschema geschilderd. Het vliegtuig was een Boeing 777-300ER, genaamd Nationaal Park De Hoge Veluwe, met de registratie PH-BVA. Eerder liet KLM al foto's zien van een oranje toestel voor Koningsdag. Deze waren echter bewerkt. PH-BVA werd onder andere gebruikt om de Nederlandse atleten naar de Olympische Spelen in Rio de Janeiro te vliegen.
Reisklassen
KLM biedt Business Class, Premium Comfort Class, Economy Comfort class en Economy class aan in haar vliegtuigen. De Business Class is onder te verdelen in twee verschillende klassen: de Europe Business Class voor de korte afstand, en de World Business Class voor de lange afstand.
World Business Class
De World Business Class biedt een 60 inch stoelafstand op alle intercontinentale vliegtuigen. De toestellen bieden een stoel die tot 175 graden naar achteren versteld kan worden. De zitplaatsen, geplaatst in een 2-2-2-opstelling, hebben een massagefunctie, een privacyscherm, persoonlijke leeslampen, been- en voetsteunen en persoonlijke telefoons (aan de achterkant van de controller). De Boeing 787-9 heeft dezelfde Business Class-stoel als fusiepartner Air France. Het persoonlijke entertainmentsysteem heeft een 10,4 inchscherm met AVOD (Audio Video on Demand). Het systeem heeft een sms- en e-mailfunctie. Naast de stoel is een stopcontact aanwezig.
Faciliteiten voor het vertrek omvatten een flexibele reservering (met uitzondering van de WBC Holiday Fares die beperkingen hebben), eigen check-in-balies, toegang tot de KLM Crown Lounges en lounges van SkyTeam-partners, met voorrang instappen, en 125% tot 175% Flying Blue-miles. De passagiers mogen extra bagage meenemen. Aan boord krijgen zij een driegangenmenu. Drank en snacks zijn beschikbaar tijdens de vlucht. Op vluchten naar Azië kan worden gekozen voor een lokaal menu. Internationale kranten en tijdschriften zijn beschikbaar op elke vlucht. Elke passagier krijgt een traditioneel Delfts blauw miniatuurhuisje met Hollandse jenever als geschenk.
Tussen juli 2013 en mei 2014 is van alle Boeing 747's het interieur van de World Business Class vernieuwd. De Nederlandse ontwerpster Hella Jongerius verzorgde het ontwerp van de nieuwe cabine en de nieuwe "full flat"-stoel, die de "angled flat"-stoel vervangt. In november 2014 werd begonnen aan de ombouw van de Boeing 777's.
Delfts blauwe huisjes
Sinds 1952 deelt KLM Delfts blauwe huisjes uit aan al haar passagiers van de World Business Class. De huisjes zijn replica's van bijzondere gebouwen in Nederland. Traditioneel zijn de huisjes gevuld met Bols graanjenever, hoewel de huisjes, afhankelijk van de vliegbestemming, tegenwoordig ook wel leeg worden uitgedeeld wegens regels met betrekking tot alcoholische dranken. Sinds 1994 loopt het aantal huisjes synchroon met de leeftijd van KLM en wordt ieder jaar op 7 oktober een huisje aan de collectie toegevoegd. De huisjes worden vervaardigd door het keramisch bedrijf Goedewaagen.
Vanwege de 90e verjaardag in 2009 werd een boek uitgebracht onder de titel 'House no. 90'. Dit boek geeft een overzicht van de 90 tot dan toe uitgebrachte huisjes en de verhalen achter de originele panden.
Europe Business Class
Europe Business Class, het premiumproduct van de KLM op kortere vluchten, waarbij de middelste stoel wordt vrijgelaten voor meer comfort, wordt aangeboden in de Boeing 737 en toestellen van KLM Cityhopper. EBC biedt een 33 inch pitch, een maaltijdservice aan boord (warme of koude maaltijden afhankelijk van de duur van de vlucht), met voorrang aan boord gaan, extra bagage, dubbele Flying Blue-miles, en een flexibele reservering. Bovendien zijn er gratis internationale kranten en tijdschriften beschikbaar. Door de speciale wachtrijen en priority lanes hoeven passagiers niet of minder lang te wachten.
Economy Class (intercontinentaal)
Economy Class biedt een 31" pitch in alle intercontinentale vliegtuigen met uitzondering van de Airbus A330-200, die een 32" pitch biedt. Passagiers kunnen tegen betaling ook kiezen voor stoelen met meer beenruimte. Alle vliegtuigen die buiten Europa vliegen hebben een persoonlijk entertainmentsysteem met AVOD (Audio Video on Demand) en persoonlijke telefoons (op de achterkant van de controller) met een e-mail- en sms-functie. Passagiers in Economy Class op routes naar intercontinentale bestemmingen krijgen een warme maaltijd (vaak meer dan een, afhankelijk van de vluchtduur). Alle dranken die geserveerd worden (ook alcoholische) zijn gratis. Tot juli 2019 kon er kon belastingvrij worden gewinkeld op Europese vluchten. Tot januari 2020 was dit mogelijk op intercontinentale vluchten. Kort voor aankomst is op de persoonlijke schermpjes actuele informatie te zien over transfervluchten.
Economy Class (binnen Europa)
Op vluchten binnen Europa van KLM en KLM Cityhopper hebben vliegtuigen geen entertainment tijdens de vlucht. Tussen de stoelen is een afstand (“seat pitch”) van 31". Passagiers kunnen tegen betaling ook kiezen voor stoelen met meer beenruimte. Passagiers van de Economy Class krijgen een snack of een dagverse sandwich, afhankelijk van de duur van de vlucht en het moment van de dag. Alle dranken die geserveerd worden (ook alcoholische) zijn gratis.
Economy Comfort
Sinds december 2009 biedt KLM Economy Comfort: een extra comfortabele zone binnen de economy class op alle intercontinentale vluchten. Per 1 december 2012 biedt het bedrijf deze zone ook aan op intra-Europese vluchten die uitgevoerd worden met de Boeing 737. De klasse biedt de standaard economymaaltijd en drankenservice, maar dan in een stoel met meer beenruimte (stoel-stoelafstand van 35 inch, bijna 90 centimeter), waarvan de rugleuning tweemaal zo ver achterover kan klappen. Verder worden deze stoelen in de voorste helft van de economy class geplaatst zodat men eerder uit kan stappen. Bovendien is het iets stiller vooraan in het vliegtuig. Afhankelijk van het type vliegtuig zijn er op elke intercontinentale vlucht tussen de 32 en de 40 van dergelijke stoelen beschikbaar. Op de intra-Europese vluchten uitgevoerd met een Boeing 737 ligt het aantal, afhankelijk van de serie, tussen de 12 en 24. Vanaf 2013 zal KLM ook op hun Cityhopper een begin maken met Economy Comfort-seats.
Codeshare-overeenkomsten
In juli 2015 had KLM codeshare-overeenkomsten met onderstaande luchtvaartmaatschappijen. Partners die lid zijn van de luchtvaartalliantie SkyTeam zijn niet vermeld.
Bundeling met treinreis (Air/Rail)
Thalys
KLM werkt samen met Thalys zodat haar reizigers samen met de vlucht een aansluitende hogesnelheidstrein tussen België en Schiphol kunnen boeken, door stations Brussel-Zuid (code ZYR) of Antwerpen-Centraal (code ZWE) als vertrek / aankomst te kiezen. In de jaren voor 2020 maakte 20 tot 25% van de betrokken transferreizigers gebruik van zo'n treinticket via KLM, 36.000 reizigers per jaar.
Vanaf 18 juli tot eind oktober 2022 is er als proef een nieuwe samenwerking waarmee KLM zitplaatsen koopt op de Thalys-trein, en waardoor één van de vijf dagelijkse vluchten Schiphol-Brussel van voor de coronapandemie niet zou moeten terugkomen. De reiziger krijgt dan één ticket voor zowel de vlucht als de aansluitende trein (op te halen op het vertrekstation), en krijgt ook communicatie en service van KLM. Door het ene ticket is er garantie bij gemiste aansluitingen om de volgende vlucht/trein te nemen.
De ruimbagage op de treinreis wordt echter niet door de vliegtuigmaatschappij afgehandeld, in tegenstelling tot de Duitse samenwerking tussen DB en Lufthansa.
Voordeel van de samenwerking is dat het de reizigers makkelijker maakt een vlucht te vervangen door een treinreis. Voor KLM is dit interessant omdat het dan een schaars vliegtuigslot op Schiphol kan gebruiken voor een winstgevender langeafstandsvlucht, en toch Belgische klanten kan aantrekken.
TGV
KLM / Air France biedt ook aan om vanuit station Brussel-Zuid rechtstreeks luchthaven Parijs-Charles-De-Gaulle met de Franse TGV-trein te bereiken.
Marketing
Van 1981 tot 1990 en sinds 2004 is KLM de hoofdsponsor van het Dutch Open (golf), ook wel bekend als KLM Open.
Op 7 april 2009 is er een tulp vernoemd naar de KLM. De doop vond plaats op de Keukenhof. De nieuw gekweekte tulp heeft de naam Tulipa 'KLM' gekregen.
Flying Blue
Als gevolg van de fusie met Air France werd in 2005 het frequentflyerprogramma van KLM, de 'Flying Dutchman' genaamd, samengevoegd met het Franse 'Fréquence Plus' tot Flying Blue. Naast de gebruikelijke SkyTeam-partners kunnen passagiers ook op vluchten van andere luchtvaartmaatschappijen, waaronder Japan Airlines, Malaysia Airlines en Qantas, punten sparen en besteden.
Staatssteun
In augustus 2020, tijdens de coronacrisis heeft het Nederlandse kabinet KLM met een steunpakket van ruim € 6,75 miljard behoed voor faillissement. Het kabinet stelde daarbij allerlei eisen. Zo moest KLM minstens 15 procent besparen op "beheersbare kosten" om zijn concurrentiepositie te verbeteren. Het mocht geen dividend en bonussen uitkeren en moest zijn impact op de leefomgeving (geluidsoverlast, uitstoot) verkleinen. KLM maakte tot 17 april 2023 aanspraak op de garanties die de Nederlandse staat in augustus 2020 had afgegeven om het bedrijf door de pandemie te helpen. De overheid stelde zich garant voor een bankenlening van maximaal 2,4 miljard euro en bood KLM de mogelijkheid tot 1 miljard euro direct van de staat te lenen. KLM heeft daarvan 942 miljoen euro opgenomen en dit inmiddels aan de staat terugbetaald. KLM heeft nieuwe afspraken gemaakt met een groep van veertien banken waar KLM maximaal 1 miljard euro kan lenen, bedoeld als financieel vangnet in tijden van crisis. KLM heeft met de bankengroep afgesproken dat het onder meer zijn CO2-uitstoot vermindert, biokerosine gaat gebruiken en meer vrouwen in topposities gaat benoemen. Wanneer KLM die doelen behaalt, dan betaalt de luchtvaartmaatschappij een lagere rente zodra ze het krediet aanspreekt. De in april 2023 opgezegde kredietfaciliteit plus de rechtstreekse overheids-lening, de werknemerssteun (NOW) en het uitstel van de belastingbetaling (KLM moet per juni 2023 nog circa 1,3 miljard euro terugbetalen van in totaal 1,5 miljard), zorgden er samen voor dat KLM de meeste corona-steun heeft gekregen van alle bedrijven in Nederland.
Incidenten en ongevallen
KLM heeft sinds de oprichting incidenten, ongevallen en kapingen gekend, soms met dodelijke afloop. Op 22 juni 1922 vond het eerste KLM-ongeluk plaats met dodelijke afloop.
Vliegramp van Tenerife
Bij de ramp op Tenerife, die plaatsvond op 27 maart 1977 om 17:00 uur, kwamen 583 mensen om het leven. Een KLM Boeing 747-200B probeerde zonder toestemming op te stijgen en kwam in botsing met een taxiënde Pan Am Boeing 747-100 op Los Rodeos Airport op het Canarische eiland Tenerife, Spanje. Niemand van de KLM 747 overleefde (14 bemanningsleden, 234 passagiers kwamen om), terwijl 61 van de 396 passagiers en bemanningsleden van het Pan Am-vliegtuig het overleefden. De ramp is het ongeval met het hoogste aantal dodelijke slachtoffers van vliegtuigpassagiers in de geschiedenis van de luchtvaart. Een fout van de piloot van het KLM-vliegtuig was de belangrijkste oorzaak. Door warrige communicatie met de verkeerstoren dacht de KLM-gezagvoerder dat hij toestemming had om op te stijgen. Een andere oorzaak was dichte mist, waardoor de KLM-cockpitbemanning het Pan Am-vliegtuig pas vlak voor de botsing op de landingsbaan kon zien. Het ongeval heeft een blijvende invloed gehad op de luchtvaartveiligheid, met name op het gebied van communicatie. Er werd meer nadruk gelegd op het gebruik van gestandaardiseerde fraseologie in de communicatie van de luchtverkeersleiding (ATC) door zowel verkeersleiders als piloten, waardoor de kans op misverstanden werd verkleind.
Zie ook
Algemeen Pensioenfonds KLM
Externe links
Officiële website van de KLM
Corporate website van de KLM
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij
Nederlandse luchtvaartmaatschappij
|
Faciliteiten voor het vertrek omvatten een flexibele reservering (met uitzondering van de WBC Holiday Fares die beperkingen hebben), eigen check-in-balies, toegang tot de KLM Crown Lounges en lounges van SkyTeam-partners, met voorrang instappen, en 125% tot 175% Flying Blue-miles. De passagiers mogen extra bagage meenemen. Aan boord krijgen zij een driegangenmenu. Drank en snacks zijn beschikbaar tijdens de vlucht. Op vluchten naar Azië kan worden gekozen voor een lokaal menu. Internationale kranten en tijdschriften zijn beschikbaar op elke vlucht. Elke passagier krijgt een traditioneel Delfts blauw miniatuurhuisje met Hollandse jenever als geschenk.
| 2 |
menu, voedselkaart, drankkaart
|
9,621 |
HowToSection
|
1183146
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/De%20spalt
|
De spalt
|
Heer Bommel en de spalt (in boekuitgaven/spraakgebruik verkort tot De spalt, en in enkele gevallen De spalten) is een verhaal uit de Bommelsaga, geschreven en getekend door Marten Toonder. Het verhaal verscheen voor het eerst op 17 januari 1983 en liep tot 7 mei 1983. Thema: Wapenwedloop.
Het verhaal
In de Schemervallei, gelegen vlak ten zuiden van de Nevelbergen, werken de Iepekrieten Smoor en Pulver hard om het magister Hocus Pas naar de zin te maken met het hakken van kalfaat. De tovenaar heeft domicilie gezocht in een middeleeuws roofridderkasteel, waarvan slechts de toren nog overeind staat. Als beloning worden ze op zekere dag ieder met een eigen lederen blaas en een spalt , een soort van koord, de wijde wereld in gestuurd om aanzien en macht te verkrijgen. De gordel Eenspalt wordt daartoe in twee afzonderlijke delen gesplitst en aan de nieuwe dragers overhandigd. De twee werknemers krijgen de opdracht het koord om hun middel te blijven dragen. Zo wordt Eenspalt Tweespalt. De lederen blazen behoeven nog afsluiting met een klam, die ze zelf moeten gaan zoeken. De opdracht is zo samen de wijde wereld in te trekken, de een naar west, de ander naar oost. Ze krijgen vrijwel onmiddellijk ruzie, er ontstaat tweespalt. Pulver wenst dat Smoor naar de zon loopt, waarop het duo met onbestemde bestemming uit elkaar gaat.
Op een morgen komt Tom Poes op een wandeling Alexander Pieps tegen. Die is lopend op weg naar zijn familie in de stad Akel, omdat er op het stadslaboratorium van de stad Rommeldam geen toekomst is. Alexander legt Tom Poes uit dat er een nieuw gemeentebestuur is in Akel met een geheel nieuw programma, zodat alles er beter zal gaan. Een holbewoner, een Velder, vangt het gesprek op en zegt niets met de twee ruziemakende steden te maken te willen hebben. Alexander Pieps is bovendien bang dat hij nog opgepakt zal kunnen worden als deserteur. Tom Poes ontdekt vervolgens de dwerg Smoor onder een hoop grote stenen, die zegt het daglicht niet te kunnen verdragen. Hij gaat ’s nachts op zoek naar een klam om tot aanzien en macht te geraken.
Op het kasteel Bommelstein is heer Bommel gezellig een kopje koffie aan het drinken met zijn buurvrouw Doddeltje. Die maakt zich wat zorgen omdat weduwe Hooinaalt niet weet wat de kasteelheer allemaal uitvoert. Nadat zijn buurvrouw is vertrokken komt ambtenaar eerste klasse Dorknoper langs om te waarschuwen voor dreigende moeilijkheden. De stad Akel maakt aanspraak op alle landerijen die buiten de stad Rommeldam liggen. Dat alles komt door de Sofpartij, die aldaar na verkiezingen aan de macht is gekomen. Terwijl heer Bommel over een tuinmuurtje van zijn kasteel leunt, komt professor Prlwytzkofsky langsgereden met zijn driewieler. Hij zit zijn assistent Alexander Pieps achterna, die ontslag genomen heeft en een dubbelknijpijzer heeft ontvreemd. Heer Bommel is niet erg onder de indruk. Wanneer Tom Poes vervolgens langs komt, krijgen de twee vrienden gelegenheid elkaar van de ontwikkelingen op de hoogte te stellen. Omdat Tom Poes ook nog geen raad weet, besluit heer Bommel burgemeester Dickerdack op te zoeken, die toch wel weer niets zal kunnen doen.
De burgemeester is in bespreking met zijn politiecommissaris Bulle Bas. Omdat de politie onderbezet is, zijn er niet veel mogelijkheden tot verdediging. Heer Bommel krijgt van de burgemeester de opdracht naar huis te gaan, omdat de overheid achter hem staat. Heer Bommel besluit om de wetenschap te raadplegen en rijdt in de Oude Schicht naar het stadslaboratorium. Aldaar vertelt een woedende professor over zijn bezoek aan Akel. Alexander Pieps is er stadsgeleerde en Akelaar geworden. Commissaris Bulle Bas komt per politiemotor meedelen dat de stad Stuipendrecht onwettig is ingelijfd door de stad Akel. De professor krijgt de opdracht met spoed een verdedigingswapen te ontwikkelen. De professor komt in eerste instantie niet verder dan de uitroep: “Vrdamski njet paraatheid. Praw.” Heer Bommel is nu redelijk gerustgesteld maar Tom Poes wijst hem op een dwerg, die het daglicht niet kan verdragen. Die waarschuwing is niet echt aan zijn vriend besteed, want op zijn wandeltocht naar huis neemt hij dwerg Smoor mee naar zijn kasteel Bommelstein. Zowel zijn buurvrouw als de markies de Canteclaer komen hem thuis waarschuwen en steun zoeken voor de strijd tegen de stad Akel. Het nabijgelegen zelfstandige Stuipendrecht is immers al geannexeerd. Heer Bommel begrijpt nu dat het op aanzien en macht aankomt en hij brengt zijn logé Smoor naar het stadslaboratorium. Smoor is verheugd daar een klam te ontwaren, zodat hij verder kan met zijn wapen. Op dat moment ontploft het defensiepoeder van de professor, het is het aloude buskruit, dat opnieuw is uitgevonden.
Dwerg Smoor gaat nu buiten aan de slag. Wortelachtige uitsteeksels hechten zich in de grond, de blaas gaat erover en de klam sluit de blaas af. Met zijn lederen blaas onttrekt Smoor gassen uit de bodem en met zijn spalt verwarmt hij het leder, zodat een enorme ballon ontstaat. Het ding geeft aanzien en macht. De dwerg houdt zich onder een kistje bij de ballon verborgen voor het daglicht en waarschuwt voor zijn broer Pulver, die naar het oosten is gegaan. Tom Poes besluit op onderzoek naar de stad Akel te gaan, maar stuit na enige uren lopen op een legioen van Velders, die niets van de twee ruziemakende steden Rommeldam en Akel moeten hebben. Op zijn lange wandeltocht krijgt Tom Poes een onverwachte lift. Kruidenier Garmt Grootgrut blijkt nog handel met de stad Akel te drijven om zo zijn omzetbelasting te kunnen betalen. Hij weigert zijn stadgenoot mee te nemen, maar Tom Poes springt door een openstaande achterdeur naar binnen. Bij controle aan de stadspoort van Akel missen de twee strenge poortwachters de verstekeling. Even later raakt hij in gesprek met de dwerg Pulver. Als het duo wordt betrapt maakt de dwerg zich onzichtbaar onder zijn muts, waardoor Tom Poes eveneens in de verwarring aan de stadswacht kan ontsnappen. Pulver zoekt nog een klam, waardoor Tom Poes bang is dat hij in de stad Alexander Pieps zal gaan ontmoeten.
De volgende ochtend ontdekt heer Bommel dat de natuur aan het verkommeren is en dat is niet slechts het gevolg van de winter. Richting het stadslaboratorium wordt de natuur nog troostelozer. Professor Prlwytzkofsky wijst heer Bommel op de enorm gegroeide ballon. Hij meent dat het ding aanzien geeft en de professor wijst op de macht want als hij klapt, gaat alles plat. Hij vindt het een “doller wapen”.
Bij de Oosterpoort is brigadier Snuf in gesprek met journalist Argus, die meer wil weten over een geheim wapen bij het stadslab. Commissaris Bulle Bas verbiedt het lekken naar de pers van defensiegeheimen, maar op dat moment rijdt heer Bommel in de Oude Schicht de stad binnen. De kasteelheer legt omstandig zijn aandeel in het nieuwe wapen uit, waarop de twee politiemannen besluiten naar het stadslaboratorium te rijden om het te gaan beschermen. De drie voertuigen van politie, heer Bommel en de pers worden vervolgens door een ongekende ontploffing de lucht in geblazen. Professor Prlwytzkofsky had namelijk besloten de klam te verwijderen, omdat hij eerst de formule van het ballonfenomeen wenste te kennen, voordat er een proef mee werd genomen op zijn terrein. Tom Poes komt juist terug uit Akel en hoort van de dwerg Smoor dat zijn klam weg is. De professor loopt enthousiast rond met zijn dubbelknijpijzer, dat een geweldig wapen in bedwang hield. Heer Bommel legt de verbaasde journalist uit dat de stad Rommeldam een sterk verdedigingswapen in handen heeft met deze plofballon. Tom Poes zegt: “Hm”.
De andere dag kan Anne Marie Doddel in de krant lezen dat Rommeldam door de uitvinding onneembaar was geworden. Heer Bommel laat zich persoonlijk bij een proefontploffing over de hei blazen. Ook de burgemeester en bediende Joost vernemen het nieuws met instemming. Per telefoon krijgt heer Bommel van de burgemeester te horen dat hij tot ereburger zal worden benoemd. Tom Poes krijgt intussen van de professor te horen dat de ballon nog steeds zeer onwetenschappelijk is. Smoor verwarmt ’s nachts de ballon met zijn spalt. Zelf zit de professor voor een tijdelijk houten schuurtje als noodgebouw. Tom Poes wordt steeds ongeruster. De techniek van spalt, ballon en klam zou ook in Akel kunnen worden ontwikkeld. Hij besluit op de oostertoren van slot Bommelstein te klimmen. Heer Bommel komt ook boven naar het oosten kijken. Tom Poes wijst hem op een rond verschijnsel in het oosten. Ook Akel heeft DE BALLON. En als zij daar stom zijn laten ze hem blazen!
Burgemeester Dickerdack heeft intussen een dreigbrief uit Akel gekregen. Ook de landelijke bevolking is verontrust omdat de ballon van de stad Rommeldam alle kracht uit de grond zuigt. Markies de Canteclaer komt binnenlopen en eist meer ballonnen aan de kant van Rommeldam. Terloops beschuldigt hij heer Bommel de vinding aan de vijand te hebben verkocht. Heer Bommel komt binnen en legt bedremmeld uit dat er maar één buideltje en één spalt bij de dwerg Smoor was. Commissaris Bulle Bas heeft een beter idee. Brigadier Snuf is een scherpschutter met pijl-en-boog en is bereid in een ouderwetse luchtballon naar Akel te vliegen en de plofballon lek te schieten. Burgemeester Dickerdack wordt enthousiast en zegt een kogelvrije mand toe gecombineerd met het oude museumexemplaar, “De Luna”. Heer Bommel komt op weg naar huis in de herstelde Oude Schicht in een protestmanifestatie van de Velders. Die willen vrede of ze zullen alles wegblazen! Heer Bommel hoopt nu dat Tom Poes toch echt een list gaat verzinnen.
Tom Poes komt ondertussen professor Prlwytzkofsky tegen, die opdracht heeft gekregen om een ouderwetse luchtballon reisklaar te maken. Hij is daar eigenlijk wel blij mee, maar Tom Poes vraagt hem nadrukkelijk om de rare ballon met tentakels bij zijn laboratorium, die de omgeving leegzuigt, te saboteren. Maar daar begint de hoogleraar geen tweede keer aan. Tom Poes probeert vervolgens zelf de tentakels los te snijden maar wordt door een steen op het achterhoofd getroffen, die werd geworpen door de dwerg Smoor. Laatstgenoemde legt hem uit dat hij ’s nachts de ballon warm maakt zodat de ballon groeit. Dat geeft macht en aanzien. Smoor vertelt dat de grote meester de twee dwergen allebei een spalt heeft gegeven en via de spalt ook instructies doorgeeft. De grote meester woont in het noorden in de Zwarte bergen. Onder dreiging met een mes pakt Tom Poes de spalt af en rent weg. Dat de ballon nu gaat krimpen, maakt het gevaar minder erg. Tom Poes besluit bij zichzelf de spalt van Pulver in Akel ook te gaan halen. Hij komt heer Bommel in de Oude Schicht tegen, die zich vooral het lot van Akel aantrekt. Door de pijl van de boog van brigadier Snuf zal de ballon van Akel worden getroffen en de stad geheel worden weggeblazen. Heer Bommel stelt dat het niet aangaat een stad weg te blazen, ook al wonen daar Akelaars. Tom Poes stelt voor de volgende dag de Rommeldamse luchtballon te gaan bemachtigen, die naar Akel zal vertrekken. Heer Bommel neemt de dwerg Smoor weer mee naar zijn kasteel, omdat hij klaagt dat hij het koud heeft. Bediende Joost moppert aldaar over het verpieterde eten en de over de kou klagende dwerg Smoor. Hij brengt opgewarmd eten en hout voor de open haard, de rest moet Smoor zelf maar halen uit de houtopslag. Aldus geschiedde, maar Smoor kreeg het er niet echt warm van in tegenstelling tot de voorjaarsbloemen, die in een vaas staan te verpieteren.
De andere ochtend moppert bediende Joost na over een verdwenen dwerg en neergeslagen roet en de opgestookte houtvoorraad. Hij fleurt wat op van de ballonvaart van heer Bommel en Tom Poes naar Akel, maar raakt ontstemd als hij hoort dat zijn werkgever de stad Akel van de ondergang wil gaan redden. Op het stadhuis vertelt burgemeester Dickerdack aan ambtenaar Dorknoper dat morgen op de heide tussen Rommeldam en Akel een ontmoeting is gepland tussen de beide burgemeesters. Dat is nadat de luchtballon Luna met brigadier Snuf naar Akel is gewaaid met de voorspelde westenwind en de politiefunctionaris zijn pijl op de Akelse zwelballon heeft afgeschoten. De stad Akel zal zijn weggevaagd en omdat regeren vooruitzien is dient de conferentietent op de heide alvast te worden opgericht.
Bij het luchtvaartmuseum heeft de professor de luchtballon met een metalen schuitje luchtklaar gemaakt. Heer Bommel en Tom Poes luisteren naar de mondelinge instructies van brigadier Snuf. Tom Poes geeft heer Bommel andere instructies en de twee vrienden kapen met succes de gemeentelijke ballon voor de ogen van de verbaasde professor Prlwytzkofsky. Boven de stad Akel laat Tom Poes zich uit de luchtballon zakken langs de randen van de zwelballon. Onder het toeziend oog van stadsgeleerde Alexander Pieps is dwerg Pulver bezig de ballon te verwarmen. Tom Poes landt boven op de dwerg en pakt met zijn klauwen ook deze spalt af. Heer Bommel slaagt er echter net niet in om zijn vriend, hangend aan de spalt, binnenboord te trekken, omdat de luchtballon door het eerdere verlies van het gewicht van Tom Poes weer omhoog trekt. Tom Poes slaat bewusteloos op de grond van Akel. Heer Bommel heeft nu één spalt in zijn hand en één spalt onder zijn voeten. Alexander Pieps haalt een bunsenbrander om het wapen warm te houden, zodat het kan blijven zwellen. De ballon kan zo weer groeien, maar Pulver mist zijn spalt en daarmee zijn instructies. Alexander vindt het wel een gevaarlijk werk, omdat de televisie in Akel het ongeluk in Rommeldam had laten zien. De opzichter van de stad Akel is wel tevreden. Hij vindt de spalt bijgeloof en daar houden ze in Akel niet van.
Heer Bommel is intussen door de draaiende wind boven op de groeiende ballon van Akel beland. Hij heeft wel problemen met de twee spalt-touwen, die hitte afgeven. Als hij bijgelovig was, zou hij nog gaan denken dat de zaak betoverd was. Hij probeert Tom Poes omhoog te trekken na een stevige knoop te hebben gelegd in de twee spalt-koorden. De grote verdedigingsballon van Akel vliegt in brand en Alexander Pieps heeft voor zichzelf vastgesteld dat er brandbare gassen in de ballon zitten. De achtergebleven professor in Rommeldam heeft dat nog niet ontdekt. Alexander Pieps wordt door de opzichter hierop opgepakt als saboteur. Dwerg Pulver maakt zich weer onzichtbaar en Tom Poes ontsnapt uit de stad door de poortwachters naar de brandende balg te sturen om te blussen.
Heer Bommel heeft inmiddels weer het luchtruim gekozen en heeft last van de heter wordende tweespalt. Hij herinnert zich een ventielklep, die Tom Poes hem had aangewezen, en trekt aan het koord om te kunnen dalen. Tom Poes is op de grond beland bij de grote overlegtent op de heide. De Velders leggen uit dat de burgemeesters van Akel en Rommeldam daar gaan overleggen wie het sterkste is. De Velders willen de overlegtent gelijk maken met de verzuurde grond. Terwijl de ambtsdragers van de twee steden elkaar bedreigen, komt Tom Poes opgewekt de tent binnenlopen. De balg van Akel is verbrand en Alexander Pieps is gearresteerd. De voorganger van Akel wil nu zijn pantserwagen inzetten en gijzelaars nemen, maar een grote overmacht van Velders heeft de pantserwagen omsingeld.
Na lang overleg met zichzelf en zijn schoolbord heeft professor Prlwytzkofsky uitgerekend dat hij de gassen in de ballon kan afkoelen tot vloeistof en daarna makkelijker kan analyseren. Heer Bommel is echter in noordelijke richting afgedreven en komt in de buurt van de Schemervallei. Aldaar ziet magister Hocus Pas in zijn glazen bol dat er problemen zijn. Een buideltje is verbrand en het andere groeit niet goed genoeg. Op dat moment komt heer Bommel als luchtbreukeling zijn overpeinzingen verstoren. De twee herkennen elkaar onmiddellijk. De tovenaar ziet tot zijn ontzetting dat tweespalt weer eenspalt is geworden. Hij vliegt als grote kraai wederom een verhaal uit. Professor Prlwytzkofsky is er intussen in geslaagd de gassen in de ballon tot vloeistof af te koelen, onder het toeziend oog van reserveagent Deler. Het nieuws komt per transistorradio ambtenaar eerste klasse Dorknoper ter ore. Burgemeester Dickerdack stelt nu zijn ambtgenoot voor de besprekingen op de Kleine Club voort te zetten. De betogende Velders laten hen vertrekken, omdat de vernietigingswapens zijn opgeruimd. Tom Poes lift mee op het reservewiel. De twee ambtsdragers leggen zich op voorstel van ambtenaar Dorknoper neer bij het edict van Ramtrecht uit 1234, dat de betrekkingen tussen de twee steden regelt. Op de valreep vraagt Tom Poes nog met succes aandacht voor de positie van Alexander Pieps.
Op het bordes van kasteel Bommelstein bespreken bediende Joost en Anne Marie Doddel de politieke ontwikkelingen. Rommeldam is er wel goed afgekomen, maar heer Bommel wordt nog vermist. Ook Tom Poes vraagt nu aan commissaris Bulle Bas waar zijn vriend kan uithangen. Maar vlak bij huis komt hij zijn voortstrompelende vriend tegen, die hem vertelt dat hij de tweespalt in een afgrond heeft gegooid. Tom Poes praat hem op zijn beurt bij over de politieke ontwikkelingen. Alexander Pieps komt bij zijn terugkeer langs zijn in de buitenlucht onderzoek plegende chef. Ook zij praten elkaar bij en Alexander Pieps vertelt dat het gas brandbaar was. Professor Prlwytzkofsky heeft kunnen vaststellen dat de gassen in de ballon de bodem hadden verzuurd. Alexander Pieps geeft hem de klammerhaak terug en vertelt dat hij in Akel gevangen heeft gezeten. Ze besluiten de vloeistof uit de ballon in flessen op te slaan en wachten op een nieuw laboratorium. In het noorden zijn de dwergen Pulver en Smoor weer verdergegaan met het steenhouwen, wachtend op een nieuwe afnemer van kalfaat.
Heer Bommel trakteert een poosje later op een eenvoudige doch besloten voedzame maaltijd. Te gast zijn slechts de twee geleerden, de burgemeester, zijn buurvrouw en Tom Poes. De gastheer spreekt over listen van Tom Poes en hemzelf en twee onschadelijk gemaakte ballonnen, waarvan de professor er een wetenschappelijk claimt. Heer Bommel ziet af van het ereburgerschap, maar stelt graag geld beschikbaar om een laboratorium te stichten. Dit laboratorium wordt aan de stad geschonken met als opdracht de grond te zuiveren. Hij stelt voor te drinken op dit Bommellab. Doddeltje zuchtte afsluitend: “Wat ben je toch knap, Ollie”.
Voetnoot
Tekststripverhaal van Tom Poes
Bommelsaga
Stripverhaal uit 1983
|
Bij het luchtvaartmuseum heeft de professor de luchtballon met een metalen schuitje luchtklaar gemaakt. Heer Bommel en Tom Poes luisteren naar de mondelinge instructies van brigadier Snuf. Tom Poes geeft heer Bommel andere instructies en de twee vrienden kapen met succes de gemeentelijke ballon voor de ogen van de verbaasde professor Prlwytzkofsky. Boven de stad Akel laat Tom Poes zich uit de luchtballon zakken langs de randen van de zwelballon. Onder het toeziend oog van stadsgeleerde Alexander Pieps is dwerg Pulver bezig de ballon te verwarmen. Tom Poes landt boven op de dwerg en pakt met zijn klauwen ook deze spalt af. Heer Bommel slaagt er echter net niet in om zijn vriend, hangend aan de spalt, binnenboord te trekken, omdat de luchtballon door het eerdere verlies van het gewicht van Tom Poes weer omhoog trekt. Tom Poes slaat bewusteloos op de grond van Akel. Heer Bommel heeft nu één spalt in zijn hand en één spalt onder zijn voeten. Alexander Pieps haalt een bunsenbrander om het wapen warm te houden, zodat het kan blijven zwellen. De ballon kan zo weer groeien, maar Pulver mist zijn spalt en daarmee zijn instructies. Alexander vindt het wel een gevaarlijk werk, omdat de televisie in Akel het ongeluk in Rommeldam had laten zien. De opzichter van de stad Akel is wel tevreden. Hij vindt de spalt bijgeloof en daar houden ze in Akel niet van.
| 3 |
sectie, stappenplan, instructies
|
7,116 |
HealthAndBeautyBusiness
|
2742953
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wu%20Ying
|
Wu Ying
|
Wu Ying (Chinese naam:吴英; geboren op 20 mei 1981) is een Chinees ondernemer afkomstig uit de stad Dongyang in de provincie Zhejiang.
Ze groeide op in een boerenfamilie en nadat ze was gestopt met haar boekhoudopleiding ging ze werken in het schoonheidssalon van haar tante. Daarna richtte ze een eigen schoonheidssalon in Dongyang op, dat uitgroeide tot een keten. Later richtte ze een autoverhuurbedrijf op in de nabijgelegen stad Yiwu.
Wu richtte in 2005 de Bense Group op en registreerde 15 bedrijven onder de groep met een kapitaalwaarde van 300 miljoen yuan. In 2006 was ze de op 5 na rijkste vrouw in China met een geschat vermogen van een half miljard dollar.
In februari 2007 werd Wu gearresteerd wegens het frauduleus ophalen van 770 miljoen yuan (bijna € 95 mln) aan kapitaal uit andere bronnen dan de staatsbanken en het frauduleus gebruiken van de geleende gelden. Zo gebruikte ze deze volgens de aanklagers om leningen te dekken en luxeproducten als huizen en auto's te kopen in plaats van deze te investeren in haar bedrijven. Volgens haar advocaat gebruikte ze de gelden wel degelijk voor investeringen en waren de geldschieters vrienden van haar.
Wu werd in april 2009 door de volksrechtbank in Jinhua ter dood veroordeeld. Haar veroordeling werd door het provinciaal gerechtshof op 28 januari 2012 bekrachtigd. Ze tekende daarna beroep aan bij het Volkshooggerechtshof van China.
De terdoodveroordeling van Wu heeft in China tot grote ophef geleid en een debat op gang gebracht over de doodstraf voor economische delicten en het bankenstelsel in China, dat kleine en middelgrote bedrijven benadeelt bij het aangaan van leningen ten opzichte van grote bedrijven, waardoor er een ondergronds bankcircuit is ontstaan.
Op 20 april 2012 heeft het Volkshooggerechtshof de veroordeling tot de doodstraf vernietigd en haar zaak terugverwezen naar het provinciale gerechtshof van Zhejiang. Op 21 mei 2012 werd haar straf teruggebracht tot de doodstraf met een uitstel van twee jaar, welke doorgaans wordt omgezet tot een levenslange gevangenisstraf na die twee jaar. Op 11 juli 2014 werd haar doodstraf omgezet in een levenslange gevangenisstraf. Op 23 maart 2018 werd haar levenslange gevangenisstraf gereduceerd tot 25 jaar.
Chinees ondernemer
Chinees crimineel
Schoonheidsspecialist
|
Ze groeide op in een boerenfamilie en nadat ze was gestopt met haar boekhoudopleiding ging ze werken in het schoonheidssalon van haar tante. Daarna richtte ze een eigen schoonheidssalon in Dongyang op, dat uitgroeide tot een keten. Later richtte ze een autoverhuurbedrijf op in de nabijgelegen stad Yiwu.
| 2 |
schoonheidssalon, kapsalon, wellnesscentrum
|
2,921 |
BookFormatType
|
610426
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bres%20%28tijdschrift%29
|
Bres (tijdschrift)
|
Bres is een Nederlands alternatief tijdschrift in boekformaat dat om de twee maanden verschijnt.
Oprichting en beginjaren
Bres is in 1966 voor eigen rekening opgericht door Ted Klautz, oud-directeur van Elsevier, naar het voorbeeld van het Franse tijdschrift Planète. Planète kende in die tijd een aantal zustertijdschriften die redactioneel met elkaar verbonden waren en artikels van elkaar overnamen. Voorbeelden hiervan zijn Planeta, Pianeta, Horizonte en Bres. Planète was begin jaren 60 bedacht door de van oorsprong Belgische schrijver/journalist Louis Pauwels en de kleurrijke Pools-Franse, maar niettemin in het Oekraïense Odessa geboren chemisch ingenieur, alchemist, spion, pseudo-wetenschapper, schrijver en journalist Jacques Bergier, de auteurs van Dageraad der Magiërs (Le Matin des Magiciens, 1960), dat alom gezien werd als het grondleggend manifest van de fantastisch realistische beweging. Ze zagen Planète dan ook als een permanent vervolg op de Dageraad der Magiërs. Ted Klautz heeft zijn bewondering voor Pauwels en Bergier nooit onder stoelen of banken gestoken. En terwijl Planète, dat voor het eerst verscheen in oktober 1961, in mei 1968 alweer ter ziele ging (hoewel het nog wel diverse korter en langer verschijnende opvolgers kende), kreeg Klautz met zijn Nederlandse Bres toen eigenlijk pas goed de smaak te pakken. Hij zou het blad persoonlijk blijven runnen tot 1981, waarna hij de hoofdredactionele taken overdroeg aan het driemanschap Simon Vinkenoog, Tom Ordelman en Martin Boot, terwijl Elsevier de nieuwe eigenaar/uitgever werd.
Jaren tachtig tot heden
Enige jaren daarna, in 1984, toen Elsevier het blad weer wilde afstoten, meldde zich van binnen de eigen onderneming Dries Langeveld, die niet alleen de nieuwe eigenaar zou worden, maar die ook zelf de hoofdredactie ging voeren en dat uiteindelijk zou blijven doen tot aan zijn dood in 2005. Na het overlijden van Langeveld wisselde het blad niet alleen opnieuw van uitgever, maar ditmaal ook van stad en kwam de tot dan toe Amsterdamse uitgave in handen van de Haagse uitgever Reinoud Douwes. De nieuwe hoofdredacteur werd Coen Simon die in 2007 werd opgevolgd door John van Schaik. Hij voegde een nieuwe ondertitel toe aan het tijdschrift: tijdschrift voor religie, wetenschap en gnosis met een wat groter formaat dan de voorgaande BRES. Eind 2012 is het tijdschrift overgegaan naar VBK-Media / AnkhHermes en begin 2013 is John van Schaik opgevolgd door Emy ten Seldam, die de ondertitel van BRES wijzigde in bewustzijn in beweging.
Medewerkers
Bekende medewerkers van Bres door de jaren heen waren onder meer Simon Vinkenoog (van 1968 tot 2004), Hubert Lampo, Colin Wilson, Jac Vroemen, Rufus C. Camphausen, Karen Hamaker, Robert Hartzema, Rudi Klijnstra, Ludo Noens, John Anthony West, Prof. Gilles Quispel, Jan Gerhard Toonder, Christian Vandekerkhove (van 1976 tot 1986), Alexandra Gabrielli, Noud van den Eerenbeemt en Diana Ozon.
Externe link
Website van Bres
Nederlands tijdschrift
New age
|
Bres is een Nederlands alternatief tijdschrift in boekformaat dat om de twee maanden verschijnt.
| 1 |
boekformaat, publicatieformaat, boektype
|
10,640 |
AutoWash
|
3884592
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Car%20Wash
|
Car Wash
|
Car Wash (film), een Amerikaanse film uit 1976
Car Wash (nummer), een single uit 1976 van de Amerikaanse R&B-groep Rose Royce, in 2004 gecoverd door Christina Aguilera en Missy Elliott
Wasstraat (ook Carwash), een mechanische installatie om de buitenzijde van voertuigen te reinigen
"Operatie Car Wash" (Portugees: Operação Lava Jato), een anti-corruptie onderzoek in Brazilië, waarbij onder meer Petrobras en Odebrecht zijn betrokken
|
Car Wash (film), een Amerikaanse film uit 1976
Car Wash (nummer), een single uit 1976 van de Amerikaanse R&B-groep Rose Royce, in 2004 gecoverd door Christina Aguilera en Missy Elliott
Wasstraat (ook Carwash), een mechanische installatie om de buitenzijde van voertuigen te reinigen
"Operatie Car Wash" (Portugees: Operação Lava Jato), een anti-corruptie onderzoek in Brazilië, waarbij onder meer Petrobras en Odebrecht zijn betrokken
| 1 |
autowas, carwash, autowasbedrijf
|
2,416 |
ContactPage
|
5668290
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Marc%20Verheijen
|
Marc Verheijen
|
Marc Verheijen (Wijchen, 7 oktober 1965) is een Nederlandse astronoom en hoogleraar Dynamica, structuur en evolutie van melkwegstelsels aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Opleiding en carrière
Verheijen studeerde sterrenkunde van 1985 tot 1991 in Leiden en promoveerde in 1997 in Groningen op onderzoek naar donkere materie bij clusters van sterrenselsels. Zijn promotoren waren R. Sancisi (Groningen) en R. Brent Tully (Hawaï, bekend van de Tully–Fisher-relatie). Van 1997 tot 2000 was Verheijen Jansky Fellow bij het National Radio Astronomy Observatory (Socorro (New Mexico), Verenigde Staten). In 2001 en 2002 was hij McKinney Fellow aan de University of Wisconsin-Madison (VS). Van 2002 tot 2004 was hij in Duitsland postdoc aan het Astrophysikalisches Institut Potsdam (nu: Leibniz-Institut für Astrophysik Potsdam). Sinds 2004 is Verheijen terug aan de Rijksuniversiteit Groningen. Eerst als hoofddocent, sinds 2009 als universitair hoofddocent en vanaf 2022 als hoogleraar.
Onderzoek
Verheijen verzamelt onder andere met behulp van radiotelescopen gegevens over de beweging van gas en sterren in spiraalvormige sterrenstelsels. Hij wil daarmee ontrafelen hoeveel materie en hoeveel donkere materie aanwezig is. Ook onderzoekt hij hoe koud gas in sterrenstelsels de evolutie van sterrenstelsels beïnvloedt.
Een van de instrumenten die Verheijen mede heeft ontwikkeld is Apertif. Dat is een groothoekcamera voor 12 schotels van de Westerbork Synthese Radio Telescoop. Daarnaast is hij betrokken bij de ontwikkeling van het WEAVE-instrument. Dat is een spectrograaf voor de William Herschel-telescoop op La Palma met honderden glasvezels die evenzoveel sterren tegelijk in de gaten houden. Verder houdt Verhijen zich bezig met de voorbereidingen voor de Square Kilometre Array.
Prijzen en onderscheidingen
Eredoctoraat aan de National Centre for Radio Astrophysics (2016, Pune, India)
Vici-beurs (2015-2020)
NWO-Groot (2006 en 2010)
McKinney Fellowship Award (2001)
Jansky Fellowship Award (1997)
Externe links
Contactpagina bij de Rijksuniversiteit Groningen: https://www.rug.nl/staff/m.a.w.verheijen/cv
Persoonlijke homepage: https://www.astro.rug.nl/~verheyen/
Overzichtspagina in NARCIS: https://www.narcis.nl/person/RecordID/PRS1298632
Referenties
Nederlands astronoom
Hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen
|
Contactpagina bij de Rijksuniversiteit Groningen: https://www.rug.nl/staff/m.a.w.verheijen/cv
Persoonlijke homepage: https://www.astro.rug.nl/~verheyen/
Overzichtspagina in NARCIS: https://www.narcis.nl/person/RecordID/PRS1298632
| 1 |
contactpagina, contactformulier, webpagina
|
914 |
MusicAlbumProductionType
|
5529307
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Army%20of%20the%20Dead%20%28soundtrack%29
|
Army of the Dead (soundtrack)
|
Army of the Dead is de originele soundtrack van de gelijknamige film, gecomponeerd door Tom Holkenborg ook bekend als Junkie XL. Het album werd gelijktijdig uitgebracht met de release van de Netflix film op 21 mei 2021 door Milan Records. Het album bevat ook het nummer "Viva Las Vegas" vertolkt door Richard Cheese & Allison Crowe.
Tracklijst
Filmmuziek
Muziekalbum uit 2021
Muziekalbum van Junkie XL
Soundtrackalbum
|
Army of the Dead is de originele soundtrack van de gelijknamige film, gecomponeerd door Tom Holkenborg ook bekend als Junkie XL. Het album werd gelijktijdig uitgebracht met de release van de Netflix film op 21 mei 2021 door Milan Records. Het album bevat ook het nummer "Viva Las Vegas" vertolkt door Richard Cheese & Allison Crowe.
| 1 |
soundtrack, livealbum, studioalbum
|
1,949 |
FurnitureStore
|
1332527
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Leen%20Bakker
|
Leen Bakker
|
Leen Bakker is een keten van meubel- en interieurwinkels en is sinds 2017 onderdeel van investeringsmaatschappij Gilde Investment Management.
De keten heeft 170 filialen in Nederland, België en in het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. De filialen bevinden zich veelal aan de rand van steden waar grote bedrijfspanden staan en zijn soms gevestigd op een woonboulevard.
Geschiedenis
In 1918 opende Cornelis Bakker een winkel in garens en stoffen in Rotterdam, zijn zoon Leen Bakker legde in 1953 de basis voor het woonwinkelconcept. Onder leiding van diens zoon Arie groeide de keten uit tot de huidige keten. Van 1988 tot 2017 was het bedrijf onderdeel van de Blokker Holding. In mei 2017 werd de keten verkocht aan investeerder Gilde Equity Management van Gilde Investment Management.
Externe links
Website Leen Bakker Nederland
Website Leen Bakker België
Nederlandse winkelketen
Blokker Holding
|
Leen Bakker is een keten van meubel- en interieurwinkels en is sinds 2017 onderdeel van investeringsmaatschappij Gilde Investment Management.
| 1 |
meubelwinkel, meubelzaak, interieurwinkel
|
2,556 |
InsertAction
|
5292298
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Fries%20Verzetsmuseum
|
Fries Verzetsmuseum
|
Het Fries Verzetsmuseum is een museum in de Nederlandse stad Leeuwarden. Het museum vertelt het verhaal over de provincie Friesland tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Geschiedenis
Het museum begon in 1979 in de Kanselarij. De collectie van Catharinus (Bob) Reitsma werd het Verzetsmuseum Friesland. Hij was ook schrijver van het boek Tekens aan de weg - tekens aan de wand. Aanzet tot het museum was de bevrijdingsexpositie V-25 in het Beursgebouw in 1970. De Vereniging Friesland 1940-1945 speelde een belangrijke rol bij de oprichting van het Verzetsmuseum. Het Verzetsmuseum werd op 27 september 1979 geopend. Het werd destijds het eerste verzetsmuseum van Nederland genoemd,hoewel het Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum Overloon destijds al bestond. Zeven maanden na de opening kreeg het museum op 23 april 1980 de 10.000ste bezoeker. In de jaren 80 verhuisde het museum naar een pand aan het Zuiderplein. Het Verzetsmuseum werd in 1994 onderdeel van het Fries Museum. In 1995 verhuisde het weer terug naar de Kanselarij. In 2013 verhuisde het museum naar het Wilhelminaplein (Zaailand). In december 2019 werd het museum heringericht. Het is gevestigd op de tweede verdieping van het gebouw van het Fries Museum.
Collectie
Het Fries Verzetsmuseum bewaart een collectie van circa 45.000 objecten, documenten, boeken, tijdschriften, foto's, en films over de bezetting, collaboratie, verzet, vervolging en bevrijding.
Namen van 290 personen die in het Friese verzet zijn omgekomen.
Namen van meer dan 600 uit Friesland verjaagde en vermoorde Joden.
De Overval op het Huis van Bewaring door het Nederlands verzet op 8 december 1944.
Projecten 75 jaar vrijheid in Friesland. Opvolger van het educatieproject Fryslân 70 jier frij. De filmbeelden zijn afkomstig uit het Fries Film Archief, waar ook de film- en videocollectie van het Fries Verzetsmuseum is ondergebracht.
Overige onderwerpen: onderduiken, de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers, de luchtoorlog boven Friesland en de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
Zie ook
Lijst van musea in Friesland
Lijst van oorlogsmonumenten in Friesland
Externe link
Website van Fries Verzetsmuseum
Museum in Leeuwarden
Museum over de Tweede Wereldoorlog
Nederlands verzet in de Tweede Wereldoorlog
|
Collectie
Het Fries Verzetsmuseum bewaart een collectie van circa 45.000 objecten, documenten, boeken, tijdschriften, foto's, en films over de bezetting, collaboratie, verzet, vervolging en bevrijding.
Namen van 290 personen die in het Friese verzet zijn omgekomen.
Namen van meer dan 600 uit Friesland verjaagde en vermoorde Joden.
De Overval op het Huis van Bewaring door het Nederlands verzet op 8 december 1944.
Projecten 75 jaar vrijheid in Friesland. Opvolger van het educatieproject Fryslân 70 jier frij. De filmbeelden zijn afkomstig uit het Fries Film Archief, waar ook de film- en videocollectie van het Fries Verzetsmuseum is ondergebracht.
Overige onderwerpen: onderduiken, de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers, de luchtoorlog boven Friesland en de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
| 3 |
invoegen, collectie, specifieke locatie
|
7,541 |
BedType
|
2125458
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kamp%20Het%20Wijde%20Gat
|
Kamp Het Wijde Gat
|
Kamp Het Wijde Gat nabij Punthorst aan de Mr. J.B. Kanlaan was een werkkamp dat aanvankelijk bedoeld was om werkloze mannen bij de landontginning en de aanleg van staatsbos aan het werk te zetten.
Indeling kamp
Dit werkverschaffingskamp had een capaciteit van 96 bedden. In 1939 valt het kamp onder de Rijksdienst voor de Werkverruiming. Het kamp werd geleid door een kok/beheerder. Deze kreeg assistentie van een hulp kok en een huishoudelijke hulp. Het kamp bestond uit twee woonbarakken, elk met acht kamers met zes slaapplaatsen, een barak met daarin de beheerderwoning, kantoor en keuken. Verder een kantine, enkele toiletten, een magazijn en waslokalen.
Joodse periode
Vanaf 10 juli 1942 gebruikte de Duitse bezetter het kamp als tijdelijke buffer voor Westerbork en moesten de werklozen plaats maken voor Joodse mannen, die voornamelijk uit de provincie en de stad Groningen afkomstig waren. Ze werden verplicht tewerkgesteld en zo gelijktijdig geïsoleerd van hun familie. Op 3 oktober 1942 (Jom Kipoer) werden de mannen gedeporteerd naar Westerbork. Van daaruit werden zij naar Oost-Europese vernietigingskampen gestuurd. Slechts vier van hen hebben de oorlog overleefd.
Latere periode
De woonbarakken en kantine van Het Wijde Gat zijn later als tijdelijke behuizing naar 'Arbeid Adelt' aan de Westerhuizingerweg in Balkbrug verplaatst, waarna de kantine na nieuwbouw dienst ging doen bij de IJsvereniging Oud Avereest.
Literatuur
Jodenkampen - Van der Oord, Niek. 2003 Kok Kampen
Dwangarbeid in Staphorst, Joodse werkkampen in Staphorst en Rouveen; Westhoff, G.J. Kampen 2012
Zie ook
Rijksdienst voor de Werkverruiming
Nederlandse Arbeidsdienst
Joodse werkkampen
Arbeitseinsatz
Wijde Gat
Staphorst
|
Indeling kamp
Dit werkverschaffingskamp had een capaciteit van 96 bedden. In 1939 valt het kamp onder de Rijksdienst voor de Werkverruiming. Het kamp werd geleid door een kok/beheerder. Deze kreeg assistentie van een hulp kok en een huishoudelijke hulp. Het kamp bestond uit twee woonbarakken, elk met acht kamers met zes slaapplaatsen, een barak met daarin de beheerderwoning, kantoor en keuken. Verder een kantine, enkele toiletten, een magazijn en waslokalen.
| 1 |
slaapplaats, bedconfiguratie, ligoptie
|
11,807 |
Vehicle
|
48177
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hybride%20auto
|
Hybride auto
|
Een hybride auto (of hybrideauto) is een auto die een combinatie van verschillende technieken gebruikt ter aandrijving.
Een hybride voertuig is volgens de definitie van de Verenigde Naties een voertuig waarin ten minste twee energie-omzetters en twee energieopslagsystemen zijn om het voertuig aan te drijven.
Geschiedenis
De hybride auto heeft een lange voorgeschiedenis, in 1899 was de Lohner Porsche reeds op de markt, bedacht door Ferdinand Porsche in het dienstverband voor Ludwig Lohner. In België werd door Henri Pieper in 1909 een vrij geavanceerde auto op de markt gezet die qua werking vergelijkbaar is met hedendaagse hybride auto's.
Werking
Hoewel het elke combinatie van twee verschillende typen motoren kan zijn, wordt echter meestal een auto bedoeld die behalve door een verbrandingsmotor wordt aangedreven door een elektromotor en een accu van aanzienlijke capaciteit. De accu wordt onder het rijden opgeladen door een generator die wordt aangedreven door de verbrandingsmotor.
Een alternatieve combinatie is de hydraulisch-hybride aandrijving.
Door de bufferende werking van de accu die energieoverschotten op kan slaan en bij kan springen bij vermogenstekort, kan de motor lopen met een optimaal toerental en rendement en met optimale uitstootwaarden voor milieuvervuilende stoffen.
De hybride auto werd pas in 1997 algemeen beschikbaar toen Toyota de Prius uitbracht gevolgd door de Honda Insight in 1999. Door de hogere olieprijzen steeg de verkoop van de hybride auto sterk in de jaren 2000. Wereldwijd waren er 1 miljoen hybride auto's verkocht door Toyota in 2007; in 2009 waren dit er 2 miljoen.
Werkingswijzen of modes
Er zijn verschillende typen hybride auto's te onderscheiden.
Half hybride
Half hybride auto's (ook 'mild' hybride genoemd) kunnen niet alleen op elektriciteit rijden. De elektromotor helpt de brandstofmotor voor bepaalde taken. Hierdoor wordt doorgaans 15 procent minder brandstof gebruikt binnen de stad en 8 tot 10 procent over het algemeen.
Voorbeelden van half hybride auto's zijn: Chevrolet Silverado Hybrid, Saturn Vue Green Line, Saturn Aura Greenline, LaFerrari en Malibu Hybrid. Enkele modellen van Suzuki zijn leverbaar met de 'Smart Hybrid Vehicle by Suzuki'.
Volledig hybride
Volledig hybride auto's kunnen zowel op de elektromotor als op de verbrandingsmotor rijden. Tijdens het rijden kan van de een naar de ander worden geschakeld. De verbrandingsmotor is indirect aan de wielen gekoppeld door planetaire aandrijving samen met een elektromotor die ook als generator werkt.
Voorbeelden van volledig hybride auto's zijn: Toyota Prius, Toyota Auris, Toyota Yaris, Ford Escape Hybrid, Ford Fusion Hybrid en Lexus CT200h.
REEV
Range Extended Electric Vehicle. Hierbij rijdt de auto altijd elektrisch. De elektriciteit wordt primair door de batterij geleverd en als die bijna leeg is wordt die weer opgeladen door een generator die wordt aangedreven door een verbrandingsmotor. De bekendste zijn de Opel Ampera en Chevrolet Volt. Daarnaast zijn er diverse voertuigen leverbaar waarbij de verbrandingsmotor als optie kan worden meegeleverd zoals de BMW i3.
Plug-in hybride
Hiernaast bestaat er ook onderscheid tussen hybride auto's waarvan de accu op voorhand kan worden opgeladen, de zogenaamde plug-in hybride auto's, en hybride auto's waarvan de accu alleen tijdens het rijden (of remmen) wordt opgeladen. De plug-in hybrides hebben een stekker waarmee de auto, wanneer deze stilstaat, kan worden opgeladen. Dit gebeurt doorgaans bij de gebruiker thuis, maar ook in parkeergarages en op openbare parkeerplaatsen door het land verspreid vindt men steeds meer oplaadpalen waar de accu van een auto kan worden opgeladen.
Voorbeelden van de volledige plug-in hybride auto zijn: Ford Escape Plug-in Hybrid, Lynk&Co 01,Prius Plug-in Hybrid en Chevrolet Volt series plug-in.
Alle hybride modellen hebben een of meer van de volgende eigenschappen:
Als de accu leeg is, wordt deze bijgeladen door de generator die aan de verbrandingsmotor gekoppeld is.
Bij snelle acceleraties kan de elektromotor die door de accu gevoed wordt, een tijdje bijspringen. De serie-elektromotor heeft een zeer groot koppel bij stilstand. Daardoor kan de auto met een veel kleinere verbrandingsmotor worden uitgerust. Hij heeft toch de acceleratietijden van een grote motor.
Bij het afremmen wordt de energie in de elektromotor die nu als generator werkt, in elektriciteit omgezet, waardoor de energie weer naar de accu terugstroomt. Dit heet regeneratief remmen. Een voorbeeld daarvan is het KERS-systeem.
Bij sommige implementaties van de hybride auto rijdt deze elektrisch bij het achteruitrijden, in de file, in de stad of bij het parkeren.
Voor de verbrandingsmotor kan een benzinemotor of een dieselmotor gebruikt worden.
Gebruik
De hybridetechniek is vooral nuttig als er tijdens het gebruik veel variatie is in snelheid, zoals bij stadsverkeer of file.
Voordelen
Minder uitstoot in het stadsverkeer. De uitstoot van de relatief grote Toyota Prius is even groot als de kleine Volkswagen Fox.
Relatief laag verbruik.
Milieuvriendelijk imago.
In Nederland betalen rijders in een leaseauto, afhankelijk van het type, 7% of 14% fiscale bijtelling van de netto cataloguswaarde op hun salaris, terwijl voor meer vervuilende auto's een tarief van 20% of 25% bijtelling geldt
In Nederland geldt vrijstelling van de aanschafbelasting voor auto's met hybride-aandrijving
In andere landen krijgen gebruikers van hybride auto's voordelen in het verkeer. Bijvoorbeeld, in de VS mogen bestuurders van gewone auto's alleen op carpoolstroken als ze een passagier meenemen. Echter, als ze in een hybride rijden, dan mogen ze in hun eentje de carpoolstrook op.
Ondanks de hogere aanschafprijs van een hybride is, dankzij de fiscale stimulering en de lagere brandstofkosten, de meerprijs in vijf jaar (75.000 km) relatief snel terugverdiend.
Nadelen
Grotere complexiteit bij de fabricage.
De batterijen van een hybride auto bevatten zware metalen. Toyota neemt deze batterijen weer in na gebruik om ze te vernietigen.
De fabricage en het slopen ervan, wordt gezien als milieuvervuilender. Volgens een rapport van het Amerikaanse CNWR zou de Toyota Prius over zijn totale levensduur vervuilender zijn dan een Hummer. Dit rapport werd echter bekritiseerd en het CNWR heeft later de conclusie bijgesteld met data van het 2007-2008 Prius model. Volgens dit nieuwe rapport zijn de Prius en kleinere hybrides zuiniger dan de grote SUV's. Tevens geeft Toyota aan zelf zorg te dragen voor opruimen of hergebruiken van de batterijen van hun hybride auto's.
De batterijen zijn zwaar (maar er zijn er minder nodig dan bij volledig elektrisch aangedreven auto's)
Er is extra ruimte nodig voor zowel de batterijen als de elektromotor. Hierdoor gaat er wat ruimte verloren.
Dieselmotoren halen dezelfde prestaties als een benzinehybride, zonder extra elektromotor (maar een dieselhybride zou nog zuiniger zijn). Voor de luchtkwaliteit in de stad zijn dieselmotoren echter over het algemeen vervuilender dan hybrides.
Modellen
Sinds 2006 zijn er verschillende modellen hybride auto's op de markt, waaronder de Toyota Prius, de Honda Civic Hybrid, Honda Insight, de Mercedes S400 Hybrid en de Lexus RX450h, LS 600h, GS 450h en CT 200h. De Toyota Prius is de eerste hybride auto ter wereld die met succes op de markt kwam. Het verbruik is 1 liter op 19,6 km. Ter vergelijking: de veel kleinere Volkswagen Lupo 3L (een inmiddels uit productie genomen niet-hybride auto met een 3-cilinder dieselmotor) had een gemeten verbruik van 1:27,8, waarbij wel aangetekend moet worden dat een liter diesel 13% meer energie bevat dan een liter benzine.
PSA heeft een hybride dieselmotor ontwikkeld voor zowel de Citroën C4 als de Peugeot 308 en Peugeot 508.
2011-2012
Volkswagen heeft aangekondigd op de 2010 Geneva Motor Show met de verkoop te beginnen van de Touareg Hybrid, in 2011. VW kondigde ook aan een diesel-elektrisch hybride versie op de markt te brengen van hun meest succesvolle modellen in 2012, te beginnen met de Volkswagen Jetta, gevolgd door de Volkswagen Golf in 2013 samen met de hybride versie van Volkswagen Polo.
De Peugeot 3008 Hybrid4 kwam in het begin van 2011 op de markt. Dit is de eerste diesel-elektrisch hybride auto die beschikbaar is voor een groot publiek. Volgens Peugeot zal deze hybride een efficiëntie hebben van 3,8 l/100 km en de CO2-uitstoot zal 99g/km bedragen.
Volvo komt in de zomer van 2013 met een V60-Hybrid-Plug in. Daarmee is het de eerst diesel-hybride aandrijving voor de Nederlandse markt, die zonder bijtelling kan worden gereden. Het is een 4x4: de dieselmotor drijft de voorwielen aan en de elektromotor de achterwielen.
2014
De lijst van automerken die hybride auto's produceert, neemt nog steeds toe. Daarnaast ontstaan er ook in andere autoklassen hybride auto's, bijvoorbeeld in het compacte B-segment. Hieronder een overzicht van nieuw verkrijgbare hybride modellen per mei 2014.
Fiscale stimulering
Door de overheid in Nederland werd het gebruik van hybride auto's fiscaal gestimuleerd. Zo was er een korting op de BPM-belasting van € 6400 voor een hybride met een A-label en € 3200 voor een auto met een B-label. Daarnaast was er voor leaserijders een lagere bijtelling van 14% van toepassing.
Aantallen
Volgens het CBS reden er op 1 januari 2008 in Nederland 11.300 hybride wagens op de weg, op 1 januari 2009 waren dat er ruim 23.000. De toename is volgens het CBS voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de zakelijke rijders (stijging van 3500 tot 12.300). De populariteit is een gevolg van de lagere bijtelling die geldt voor zuinige auto´s.
De grootste markt van hybride auto's is de Verenigde Staten waar 1,6 miljoen hybride auto's waren geregistreerd in totaal in december 2009 [9].
De tabel hieronder geeft de groei van hybride auto's in Nederland aan.
Zie ook
Diesel-elektrische aandrijving
Plug-inhybride
Voertuigtechniek
Auto
Elektrische auto
|
Een hybride voertuig is volgens de definitie van de Verenigde Naties een voertuig waarin ten minste twee energie-omzetters en twee energieopslagsystemen zijn om het voertuig aan te drijven.
| 3 |
voertuig, transportmiddel, vervoersmiddel
|
1,952 |
GameServer
|
782352
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Spring%20%28computerspel%29
|
Spring (computerspel)
|
Spring (voorheen bekend als TA Spring of Total Annihilation: Spring), is een 3D-open bron RTS-engine oorspronkelijk ontwikkeld door "the Swedish Yankspankers", bedoeld om de gameplay van Total Annihilation in drie dimensies te ervaren. De centrale game-engine is vrijgegeven onder de GNU General Public License; hoewel een legale kopie van Total Annihilation nodig is om de standaard "mod" bijgeleverd bij de standaard installatie te spelen. Maar er is wel een officiële uitgave samengesteld uit enkel vrije inhoud.
Spring wordt ontwikkeld door de Swedish Yankspankers en de Spring-gemeenschap. Het oorspronkelijke doel was om een spel te maken dat mods kan spelen ontworpen voor Total Annihilation. Dit doel is nu grotendeels bereikt, maar het project groeit verder en er komen steeds nieuwe mogelijkheden bij. Het spel is gericht op multiplayergames over het internet of over een lokaal netwerk. Een single player campaign of missies zijn nog niet ontwikkeld, alhoewel er reeds minimale ondersteuning voor dit geleverd wordt met LUA scripting. Er zijn ook al verschillende AI's in ontwikkeling, bruikbaar om zowel offline te spelen of als extra spelers in een online gevecht.
De broncode
De broncode van spring is gepubliceerd onder de GNU General Public License en is voornamelijk geschreven in de programmeertaal C++ met als voornaamste uitzonderingen de lobby die geschreven is in Delphi en de LAN game server die geschreven is in Java. De C++ code is geschreven op een object-georiënteerde manier en is gedeeltelijk gedocumenteerd met de doxygen standaarden. Hoewel de meeste code nog niet degelijke gedocumenteerd is.Het officiële broncode pakket bevat verschillende bestanden voor IDEs en voor extra programma's, zoals SCons, KDevelop, Visual Studio C++ 7.0/8.0, en XCode.
Multiplayer-ondersteuning
Spring is ontworpen voor online multiplayer matches. Het gebruikt een deterministische spel simulatie die uitgevoerd wordt op alle spel clients. Enkel de commando's die gebruikers uitvoeren worden verzonden naar de andere spelers, dit verhinderd vals spelen. De Linuxversie is beschikbaar in 32 en 64 bit, terwijl de Windows-versie enkel in 32 bit beschikbaar is.
Functies
Enkele functies van Spring zijn:
Grote gevechten, met ondersteuning voor 5000 units per speler. (De speelbaarheid hangt dan wel af van de processoren van de spelers).
Onbeperkte grondstoffen.
Mogelijkheid om units te besturen via een FPS modus.
Mogelijkheid voor zeer grote maps.
3D camera modus, met volledige bewegings vrijheid.
Makkelijk te installeren AI's en mods.
Realistische 3D trajecten voor projectielen en raket wapens.
3D lucht gevechten.
Gedetailleerd terrein. Sommige maps kunnen rechtstreeks geëxporteerd worden naar terrein renderings programma's zoals L3DT en Terragen.
Vervormbaar terrein.
Compatibel met unit bestanden van Total Annihilation, zodat extra units gemakkelijk toegevoegd of gemaakt kunnen worden.
Tot maximaal 32 spelers voor multiplayer.
Bronnen
Externe links
Officiële website.
Spring resource download site.
Real-time strategy
Software geschreven in C++
Software geschreven in Lua
Opensourcesoftware en vrije software
Linux-spel
|
De broncode
De broncode van spring is gepubliceerd onder de GNU General Public License en is voornamelijk geschreven in de programmeertaal C++ met als voornaamste uitzonderingen de lobby die geschreven is in Delphi en de LAN game server die geschreven is in Java. De C++ code is geschreven op een object-georiënteerde manier en is gedeeltelijk gedocumenteerd met de doxygen standaarden. Hoewel de meeste code nog niet degelijke gedocumenteerd is.Het officiële broncode pakket bevat verschillende bestanden voor IDEs en voor extra programma's, zoals SCons, KDevelop, Visual Studio C++ 7.0/8.0, en XCode.
| 1 |
game server, multiplayer server, spelserver
|
5,823 |
UserComments
|
964654
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Delta%20Media%20Groep
|
Delta Media Groep
|
Stichting Delta Media Groep is een lokaal radio- en televisiestation in Nederland, met uitzendingen gericht op de gemeente Twenterand. Het station zendt uit via drie ether frequenties. 105.3 MHz voor Vroomshoop en Den Ham, 107.7 MHz voor Vriezenveen en 104.1 MHz via een kabelfrequentie.
Geschiedenis
Delta FM is opgestart als piraat onder de naam Lokale Omroep Vereniging (LOV). Tijdens een vergadering in juni 1989 bij café-restaurant Tebberman in Vroomshoop gaven ook alle aanwezige leden groen licht om echt te gaan beginnen. De LOV startte destijds als legale lokale omroep voor Den Ham, Vroomshoop en Geerdijk aan de Vroomshoopseweg op de huidige FM-etherfrequentie 105.3 MHz. In 1991 moest al worden verhuisd naar de Stobbelaan, in de voormalige kleedkamers van de voetbalverenigingen RKSV Sportlust en Vroomshoopse Boys.
In 1993 werd het mogelijk om reclameboodschappen uit te zenden zolang dit uitbesteed was aan derden om belangenverstrengeling te voorkomen. De oprichting van de Stichting Fondswerving & Reclame LOV (kortweg SFR) was een feit. Op 4 april 1997 werd het eerste programma vanuit de hagelnieuwe studio's gemaakt. Met de overgang van LOV naar Delta FM werd er ook een luisteronderzoek uitgevoerd door een onafhankelijk bureau. Niet alleen om de juiste weg voor de toekomst uit te stippelen, maar ook om adverteerders te laten zien waar hun doelgroep zit. Op deze manier kon de ondernemer haar reclameboodschap effectief inzetten. De resultaten waren boven verwachting goed. In het weekend scoorde Delta FM een luisterdichtheid van 69%. De kerkprogramma’s op zondagochtend scoorde goed bij de ouderen, Delta FM Sport scoorde goed in elke leeftijdscategorie en de Single Top 30 was op zaterdag bij de jongeren het populairst.
Delta TV
Hoewel radio altijd prioriteit nummer 1 was, verzorgt Delta FM ook televisie-uitzendingen. Televisie, zo is de gedachte, kan net als radio de heringedeelde gemeente Twenterand samenbinden. De omroep richtte zich immers al ver voor de herindeling op zowel het Sallandse Den Ham als het Twentse Vriezenveen. De testuitzendingen van Delta TV starten op 1 augustus 2002, twee maanden later werd officieel gestart.
Delta TV is voornamelijk een kabelkrant met de vaste rubrieken: nieuws, sport, agenda, gemeente en radio. Tussen 22 maart 2018 tot het zomerreces op 30 juni 2020 was er een tweewekelijks politiek programma met als titel Politieke stem op Delta FM dat tevens via een livestream op Facebook te volgen was waarmee het een interactief programma is omdat via deze site rechtstreeks vragen gesteld konden worden aan de lokale politici. Presentator was Chris Walraven. Samen met Han Pape, journalist van De Roskam, was er een media- en communicatieplan voor de periode 1 januari 2019 tot 31 december 2022. Vanaf augustus 2020 ging Dave Anker met camera de straat op, voornamelijk voor Facebook onder de noemer Proat op stroat.
De Deltapiraat
De Deltapiraat is een zogenoemde themazender met plattelandscultuur, onderdeel van de lokale omroep Delta FM. De plattelandscultuur betreft piratenmuziek. De Deltapiraat startte met haar radio-uitzendingen op 31 augustus 2007, na drie jaar procederen met het Commissariaat voor de Media (CvdM) en Agentschap Telecom. Deze eerste legale piratenzender kwam, na het verdwijnen van Radio Veronica, tot stand dankzij Marcus Elzinga, destijds programmaleider, en burgemeester Helmer Koetje van de gemeente Twenterand, tevens voormalig voorzitter van het CvdM. Zij zagen een mogelijkheid tot legalisering in de vorm van een themakanaal.
Externe links
Officiële website "Delta FM"
Officiële website "Deltapiraat"
Nederlandse lokale omroep
Twenterand
Media in Overijssel
|
Delta TV is voornamelijk een kabelkrant met de vaste rubrieken: nieuws, sport, agenda, gemeente en radio. Tussen 22 maart 2018 tot het zomerreces op 30 juni 2020 was er een tweewekelijks politiek programma met als titel Politieke stem op Delta FM dat tevens via een livestream op Facebook te volgen was waarmee het een interactief programma is omdat via deze site rechtstreeks vragen gesteld konden worden aan de lokale politici. Presentator was Chris Walraven. Samen met Han Pape, journalist van De Roskam, was er een media- en communicatieplan voor de periode 1 januari 2019 tot 31 december 2022. Vanaf augustus 2020 ging Dave Anker met camera de straat op, voornamelijk voor Facebook onder de noemer Proat op stroat.
| 1 |
gebruikersreacties, opmerkingen, interactie
|
1,964 |
GovernmentOrganization
|
5288970
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Raad%20voor%20het%20Rechtsherstel
|
Raad voor het Rechtsherstel
|
De Raad voor het Rechtsherstel was een Nederlandse instelling die op 9 augustus 1945 werd opgericht om het door de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog gepleegde onrecht van het zich toe-eigenen en liquideren van vermogensbestanddelen van personen en instellingen zoveel mogelijk ongedaan te maken en de rechtsverhoudingen zoveel mogelijk te herstellen.
De Raad had een coördinerende taak, het feitelijke werk werd gedaan door de volgende vier afdelingen:
afdeling Rechtspraak
afdeling Effectenregistratie
afdeling Beheer (met het Nederlandse Beheersinstituut als uitvoerend orgaan)
afdeling Onroerende Goederen
Voorzitter van de raad was de voormalig premier in oorlogstijd Pieter Sjoerds Gerbrandy, secretaris was Willem Reyseger. De Raad voor het Rechtsherstel werd in 1967 opgeheven.
Nederlandse overheidsinstantie
Nasleep Tweede Wereldoorlog in Nederland
|
Nederlandse overheidsinstantie
Nasleep Tweede Wereldoorlog in Nederland
| 1 |
overheidsorganisatie, overheidsinstantie, bestuursorgaan
|
9,389 |
AudioObject
|
5176176
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Knocky%20Parker
|
Knocky Parker
|
John William Parker II (Palmer, Texas, 8 augustus 1918 – Los Angeles, California, 3 september 1986), beter bekend als Knocky Parker, was een Amerikaans jazzpianist. Hij speelde voornamelijk ragtime- en dixielandmuziek.
Parker speelde in de Western swing bands The Wanderers (1935) en de Light Crust Doughboys (1937-1939) voor zijn dienst in het leger tijdens de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog werkte hij samen met onder andere Zutty Singleton en Albert Nicholas. Tevens werd hij docent Engels op Kentucky Wesleyan College en de University of South Florida. Buiten zijn baan speelde hij piano met onder andere Tony Parenti, Omer Simeon en Doc Evans. Ook nam hij albums op voor Euphonic, GHB, Jazzology, London, Progressive, Paradox, Audiophile en Texstar. Parker nam zijn albums voornamelijk op bij Audiophile. Bij Audiophile was Parker een van de eersten die alle ragtime-stukken van Scott Joplin had opgenomen, behalve "The Silver Swan", omdat deze destijds nog niet ontdekt was. Ook heeft hij bij Audiophile meerdere solo- en duet-albums opgenomen, waaronder Golden Treasury of Ragtime, een vierdelige serie waarin Parker minder bekende vroege ragtimestukken met de piano, de klavecimbel en de celesta speelt, en verschillende compilaties van ragtime stukken en ragtime componisten, waaronder The Complete Piano Works of Jelly Roll Morton, een verzameling van alle Jelly Roll Morton stukken, ook gespeeld met de piano, de klavecimbel en de celesta. Parker nam in 1978 en 1979 drie albums op bij de Old Town Music Hall met organist Bill Coffman. Hierin speelt Parker bekende ragtime stukken en populaire jazzliedjes op de piano met Coffman op de Wurlitzer-orgel. Een piano/orgelduet was destijds ongekend en dusver alleen te horen op vroege opnames van Fats Waller. Parker werkte grotendeels met 'ontraditionele' instrumenten om oude stukken 'fris' en 'levend' te maken.
In 1984 werd hij genomineerd voor een Grammy Award met Big Joe Turner voor Big Joe Turner with Knocky Parker and His Houserockers.
Discografie
Albums
Amerikaans jazzpianist
|
Parker speelde in de Western swing bands The Wanderers (1935) en de Light Crust Doughboys (1937-1939) voor zijn dienst in het leger tijdens de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog werkte hij samen met onder andere Zutty Singleton en Albert Nicholas. Tevens werd hij docent Engels op Kentucky Wesleyan College en de University of South Florida. Buiten zijn baan speelde hij piano met onder andere Tony Parenti, Omer Simeon en Doc Evans. Ook nam hij albums op voor Euphonic, GHB, Jazzology, London, Progressive, Paradox, Audiophile en Texstar. Parker nam zijn albums voornamelijk op bij Audiophile. Bij Audiophile was Parker een van de eersten die alle ragtime-stukken van Scott Joplin had opgenomen, behalve "The Silver Swan", omdat deze destijds nog niet ontdekt was. Ook heeft hij bij Audiophile meerdere solo- en duet-albums opgenomen, waaronder Golden Treasury of Ragtime, een vierdelige serie waarin Parker minder bekende vroege ragtimestukken met de piano, de klavecimbel en de celesta speelt, en verschillende compilaties van ragtime stukken en ragtime componisten, waaronder The Complete Piano Works of Jelly Roll Morton, een verzameling van alle Jelly Roll Morton stukken, ook gespeeld met de piano, de klavecimbel en de celesta. Parker nam in 1978 en 1979 drie albums op bij de Old Town Music Hall met organist Bill Coffman. Hierin speelt Parker bekende ragtime stukken en populaire jazzliedjes op de piano met Coffman op de Wurlitzer-orgel. Een piano/orgelduet was destijds ongekend en dusver alleen te horen op vroege opnames van Fats Waller. Parker werkte grotendeels met 'ontraditionele' instrumenten om oude stukken 'fris' en 'levend' te maken.
| 4 |
audio, geluidsbestand, audiobestand
|
9,640 |
InvestmentOrDeposit
|
971345
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Groene%20belegging
|
Groene belegging
|
Een groene belegging is in Nederland een vorm van duurzaam beleggen waarbij wordt belegd in een groenfonds, dat wordt gebruikt om milieuprojecten te financieren. Beleggen in een groenfonds betekent dat iemand goedkoop geld uitleent aan banken. Hierdoor kunnen de "groenbanken" weer goedkope leningen verstrekken aan projecten, bijvoorbeeld een biomassacentrale, duurzaam gebouwde woning, een windmolenpark, of een biologisch landbouwbedrijf. Dit heet groene financiering.
Het rendement op groenfondsen is beperkt. Dat lagere rendement wordt echter deels gecompenseerd door het belastingvoordeel.
Voor de Wet inkomstenbelasting 2001 (IB) kan de belastingdienst vormen van sparen en beleggen goedkeuren als groene belegging. Ondanks de term "beleggingen" (en het in de rubriek "Beleggingen" ingedeeld zijn bij de aangifte) kan het zowel gaan om spaartegoeden bij een groenbank (een spaarrekening of een spaardeposito) als om aandelen in een groenfonds. Tot een maximum per belastingplichtige (2021: € 60.429; 2022: € 61.215; 2023: € 65.072) tellen deze spaartegoeden en de waarde van de aandelen niet mee als vermogen. Daarnaast is er de korting voor groene beleggingen (een heffingskorting) van 0,7% van het vrijgestelde vermogen aan groene beleggingen (maximaal dus €455 voor 2023).
Bij het rechtsherstel naar aanleiding van het Kerstarrest is een complicatie dat bij overschrijding van het maximumbedrag deze overschrijding bij de nieuwe berekening wordt ingedeeld bij overige bezittingen. Via een verzoek tot ambtshalve vermindering waarin een belanghebbende aannemelijk maakt waaruit zijn groene beleggingen bestaan en hoe de vrijstelling moet worden verdeeld over beleggingen en sparen kan dit in voorkomende gevallen worden gecorrigeerd. In het aanhangige wetsvoorstel Overbruggingswet box 3 worden "groene bezittingen" (nog steeds "groene beleggingen" genoemd) ingedeeld in groene banktegoeden en groene overige bezittingen. Als het forfaitaire rendement over 2023 nog laag is, is het belastingvoordeel van de vrijstelling van groene banktegoeden ten opzichte van de belasting bij andere banktegoeden klein. Voor wie groene bezittingen heeft met een grotere waarde dan is vrijgesteld is het wel gunstig dat de vrijstelling zoveel mogelijk geldt voor de groene overige bezittingen, en alleen voor het eventuele resterende vrijstellingsbedrag voor de groene banktegoeden.
Bij het aan het einde van het jaar verwerven en aan het begin van het nieuwe jaar weer verkopen van een maatschappelijke belegging, met als enig doel het behalen van fiscaal voordeel, kan de belastingdienst dit voordeel weigeren op basis van fraus legis. Soms neemt ook het betreffende beleggingsfonds maatregelen om dit te voorkomen.
Soms wordt de rente over een groene belegging geschonken aan een gelieerde algemeen nut beogende instelling zodat naast de al genoemde belastingvoordelen er ook giftenaftrek in box 1 is.
Groenfondsen
Voorbeelden van groenbanken en groenfondsen zijn:
Sparen (nieuwe inleg vaak slechts incidenteel mogelijk):
Rabo Groen Bank - Rabobank Groendeposito of - Rabo Groensparen, spaarrekening met variabele rente; elke inleg is een jaar geblokkeerd
ING Groen Spaardeposito van ING Groenbank N.V.
ABN AMRO Groenbank - Groen Spaardeposito's
Beleggen:
ASN Groenprojectenfonds
Triodos Groenfonds
Consequenties voor inkomstenbelasting en vermogenstoetsen
De vrijstelling vermindert het forfaitaire rendement in box 3 (maar niet tot minder dan nul), waardoor de belasting in box 3 vermindert (maar niet tot minder dan nul).
De korting voor groene beleggingen van 0,7% van het vrijgestelde vermogen aan groene beleggingen vermindert de belasting in de drie boxen samen, maar niet tot minder dan nul.
Als bijvoorbeeld bij een groen spaardeposito de rente 0,5% is, dan is het totale rendement 1,2%. Dit kan vergeleken worden met het netto rendement op een gewoon spaardeposito bij bijvoorbeeld een rente van 1%, en een forfaitair rendement op banktegoeden in de Overbruggingswet box 3 van ook 1%, dat bij een belastingtarief van 32% een netto rendement heeft van 1% min 0,32% belasting, is 0,68%.
Bij een vermogenstoets kunnen groene beleggingen wel of niet meetellen. Zo definieert de Wet op de rechtsbijstand vermogen als de rendementsgrondslag bedoeld in artikel 5.2 van de Wet op de inkomstenbelasting 2001; daarbij bepaalt art. 5.13 dat tot de bezittingen niet behoren groene beleggingen (tot het maximum); als gevolg daarvan worden deze niet meegeteld bij de bepaling van het vermogen.
De wet Overige fiscale maatregelen 2013 heeft aan de Wet op de zorgtoeslag en de Wet op het kindgebonden budget toegevoegd dat er wordt uitgegaan van een afwijkende grondslag sparen en beleggen, die geen rekening houdt met de vrijstelling bedoeld in artikel 5.13 van de Wet inkomstenbelasting 2001; groene beleggingen worden dus wel meegeteld bij de bepaling van het vermogen.
Fiscale geschiedenis
"Maatschappelijke beleggingen" was tot en met 2012 de verzamelnaam voor groene beleggingen en sociaal-ethische beleggingen. Ook voor de laatstgenoemde waren er fiscale facilteiten.
In de eerste aangenomen versie van de Wet IB was er alleen een vrijstelling. In een voorstel tot wijziging van die wet vóór invoering was er daarnaast een aftrekpost van 2,5%. In een amendement is deze gewijzigd in een heffingskorting van 1,3%. het Belastingplan 2011 bepaalde dat dit in 2011 1% werd, in 2012 0,7%, in 2013 0,4% zou worden en in 2014 zou worden afgeschaft. De Wet uitwerking fiscale maatregelen Begrotingsakkoord 2013 (UFM) bepaalde dat de verdere verlaging en uiteindelijke afschaffing van het inmiddels tot 0,7 % verlaagde percentage voor groene beleggingen niet doorging.
De UFM heeft de vrijstelling en heffingskorting voor sociaal-ethische fondsen (zoals het ASN-Novib Fonds, Oikocredit Nederland Fonds en Triodos Fair Share Fund) per 1-1-2013 afgeschaft.
Soms gebruikt een bank in fiscale informatie nog de term "maatschappelijke beleggingen", er worden dan groene beleggingen bedoeld.
Toekomst
Aanhangig is de Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Fiscale verzamelwet 2024), waarvan Artikel I, onderdeel D bepaalt dat groenfondsen die worden gehouden en beheerd door vergunninghoudende banken in Nederland, kunnen worden ontslagen van de verplichting tot het hebben van een eigen bankvergunning. Het depositogarantiestelsel biedt de garantie van € 100.000 dan slechts voor het gecombineerde saldo van spaargeld in het groenfonds en bij andere rekeningen van dezelfde bank.
Zie ook
Groen beleggen
Duurzaam beleggen
Duurzaam bankieren
Eerlijke Geldwijzer
Klimaatverandering
Opwarming van de Aarde
Belasting in Nederland
Beleggen
Duurzaamheid
|
Sparen (nieuwe inleg vaak slechts incidenteel mogelijk):
Rabo Groen Bank - Rabobank Groendeposito of - Rabo Groensparen, spaarrekening met variabele rente; elke inleg is een jaar geblokkeerd
ING Groen Spaardeposito van ING Groenbank N.V.
ABN AMRO Groenbank - Groen Spaardeposito's
| 3 |
beleggingsproduct, deposito, financiële investering
|
11,243 |
ApplyAction
|
1725305
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rucantores
|
Rucantores
|
Rucantores is een studentenclub voor studenten en oud-studenten van de buitencampussen van de Universiteit Antwerpen (campussen Middelheim, Groenenborger en Drie Eiken). Rucantores heeft als doel het organiseren van cantussen. De club werd opgericht op 30 april 1987 en is hiermee de oudste nog actieve studentenclub in Antwerpen die zich zuiver toelegt op het organiseren van cantussen. De clubkleuren zijn rood-wit-groen. In het schild van de club vindt men links het symbool van de stad Antwerpen, rechts het monogram.
In de naam van de club vindt men "RUCA" en "cantores" terug. Cantores is het meervoud van cantor, de latijnse benaming voor zanger. Het RUCA (Rijksuniversitair Centrum Antwerpen) was een van de drie universiteiten van Antwerpen, die in 2003 gefuseerd zijn tot de Universiteit Antwerpen. Het RUCA komt overeen met de huidige campussen Middelheim en Groenenborger.
Werking
De cantussen van Rucantores verlopen in grote lijnen volgens de regels vooropgesteld in de blauwe bladzijden van de KVHV-codex. Zoals bij de andere clubs van de buitencampussen worden deze regels echter minder strikt toegepast.
Er zijn open en gesloten cantussen. Op een open cantus is iedereen welkom die gedoopt is bij een studentenclub. Deze cantussen zijn toegankelijk voor zowel mannen als vrouwen. De gesloten cantussen zijn enkel toegankelijk voor leden, schachten en genodigden. De traditie van de Rucantores verbiedt de toegang voor vrouwen tot gesloten cantussen.
Genodigde wordt men op uitnodiging van een praesidiumlid of na het bijwonen van minstens drie open cantussen. Schacht wordt men op aanvraag en na stemming door de leden. Lid wordt men na het doorstaan van een speciale doop, die onder andere een codex-examen omvat. Het exacte verloop van deze doop is enkel gekend door de leden van Rucantores.
De organisatie van de activiteiten gebeurt zoals bij elke studentenclub door het praesidium van de club. In tegenstelling tot de meeste Antwerpse studentenclubs heeft bij Rucantores enkel de praeses een lint van 12 cm breed waarop een schild is genaaid. De overige praesidiumleden hebben een lint van 6 cm breed zonder schild.
Codex
Rucantores heeft een eigen codex (liederenboek). Hierin staan liederen die niet opgenomen zijn in de KVHV-codex of de Rode Codex, uitgegeven door de Kring Der Alchemisten (KDA). De nieuwste (derde) editie is uitgegeven in september 2009. Deze editie bevat vele nieuwe teksten, omdat een groot deel van de teksten uit de vorige editie overgenomen is in de Rode Codex editie 2005.
De oorspronkelijke reden om een eigen codex te ontwerpen, kwam voort uit de eerder Katholiek en Vlaams geïnspireerde visie van de KVHV-codex. Hierdoor werden bepaalde goede cantusliederen "vergeten". Voor de eerste editie van de Rucantores codex werden onder andere liederen geleend uit de Codex Studiosorum Bruxellensis. Deze codex was ontworpen door studenten aan de Erasmushogeschool Brussel en de Brusselse studenten van de VUB, een pluralistisch en een vrijzinnig instituut. Het RUCA was destijds een godsdienstig neutraal instituut.
Studentenvereniging in Antwerpen (stad)
|
Genodigde wordt men op uitnodiging van een praesidiumlid of na het bijwonen van minstens drie open cantussen. Schacht wordt men op aanvraag en na stemming door de leden. Lid wordt men na het doorstaan van een speciale doop, die onder andere een codex-examen omvat. Het exacte verloop van deze doop is enkel gekend door de leden van Rucantores.
| 1 |
aanmelding, sollicitatie, aanvraag
|
5,928 |
OfferItemCondition
|
776225
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Speedhub%20500/14
|
Speedhub 500/14
|
De fietsnaaf Speedhub 500/14 van de Duitse firma Rohloff was de eerste naafversnelling met meer dan 12 versnellingen. De eigenaar, Bernhard Rohloff, had in 1994 het idee een naaf te bouwen die de voordelen van een derailleurversnelling en een naafversnelling combineert en waarbij deze ongevoelig is voor vuil en zout water. In 1997 werden de eerste prototypes van de naaf getest en in 1999 is de serieproductie begonnen.
Versies
Er worden verschillende versies van de naaf geproduceerd:
TS (Touring Schroefas)
DB (Disc Brake, schijfrem)
CC (Cross Country, velgrem)
EX (externe schakelaansturing)
OEM (original equipment manufacturer, voor eerst-montage, alleen voor Rohloff uitvaleind)
OEM2 (als OEM, voor frames met schijfrem-opname volgens internationale standaard (IS 2000))
T (Tandem)
De naven zijn in gepolijst aluminium, rood of zwart geanodiseerd leverbaar.
Techniek
Opbouw
In de naaf werken drie achter elkaar geschakelde planeetmechanismes. Met de eerste twee planeetstelsels worden zeven versnellingen verkregen en door in- en uitschakelen van het derde stelsel wordt dit aantal verdubbeld. In tegenstelling tot andere naafversnellingen zijn bij de Speedhub niet alleen de aandrijfas en het naafhuis gelagerd, maar alle planeetwielen zijn met naaldlagers gelagerd om zo een hoger rendement te verkrijgen. Als een van de enige achternaven wordt de Speedhub gesmeerd met een oliebad (dompelsmering), waarmee een duurzame smering van alle onderdelen wordt verkregen, Deze techniek wordt ook gebruikt door Shimano in de Alfine naaf.
Montage
Het verschil in draaimoment tussen de ingang van de naaf, het tandkransje of -wiel, en de uitgang, de spaken van het achterwiel, moet zoals bij elke naafversnelling op de achtervork van het frame worden afgesteund. Dit kan met een speciaal gevormd uitvaleind (OEM versie) of de hierboven weergegeven draaimoment-steun gebeuren. Beide voorkomen het verdraaien van de as van het wiel tijdens het fietsen.
Het schakelmechanisme wordt met twee bowdenkabels via een draaibare versteller bediend. De kliks voor de versnellingen zijn bij de Speedhub in de naaf geïntegreerd. In vergelijking met het gebruikelijke schakelmechanisme waarbij de kliks in het schakelhandvat zitten is hier de instelling van de kabels naar de handgreep minder belangrijk. Alleen de versnellingsaanduiding, met cijfers op de handgreep, klopt dan niet maar de naaf blijft goed schakelen. Bij een zeer grote afwijking in de afstelling van de kabels kan het voorkomen dat de schakelgreep tegen zijn aanslag loopt voordat de eerste of laatste versnelling wordt bereikt. De juiste instelling van de kabelspanning is voor een juiste functie van de naaf niet direct nodig, maar ze beïnvloedt wel de precisie van het schakelen. Bij te weinig speling kunnen de kabels zwaar lopen en gaat het schakelen zwaar, het is mogelijk dat de naaf dan niet juist schakelt.
De draairichting voor het schakelen naar een grotere of kleinere versnelling is vrij te kiezen, voor beide richtingen is er een schakelhandvat. Het is nodig het handvat aan de rechterkant te monteren, anders staat de versnellingsaanduiding op het handvat verkeerd om.
De breedte van de achtervork is 135 mm. De naaf weegt, afhankelijk van de uitvoering, tussen 1700 g (CC) en 1825 g (CC DB). In de naaf hoort 25 ml olie te zitten voor de smering. Volgens opgave van de fabrikant moet de olie elk jaar of iedere 5.000 kilometer worden vervangen.
Het tandwiel op de naaf is voor fietsketting 1/2 x 3/32"(ISO 082) geschikt en is verkrijgbaar met 13/15/16/17 tanden, de laatste 3 zijn als symmetrisch en om te draaien. Hoe zwaar er moet worden getrapt, kan worden veranderd door het achtertandwiel te vervangen. Het grootst mogelijk tandkransje achter, dat kan worden gemonteerd, heeft 17 tanden. Om dan nog lichter te kunnen trappen, moet voor een kleiner tandblad worden gemonteerd.
De naaf wordt symmetrisch ingespaakt, waardoor de spaakbelasting beduidend minder is dan bij een derailleurnaaf. Voor de extra stevigheid is het ook nog mogelijk voor een naaf voor een wiel met extra veel, 48, spaken te kiezen.
Afhankelijk van de uitvaleinden aan het frame wordt de ketting op verschillende manieren opgespannen: Bij frames voor naafversnelling met de gebruikelijke horizontaal naar voor open uitvaleinden is het verstelbereik groot genoeg om de ketting middels het verschuiven van de achteras te spannen. Bij korte uitvaleinden, die worden gebruikt op frames voor derailleurversnelling, is een kettingspanner met veer nodig. Hetzelfde geldt ook voor fietsen met een geveerd achterwiel, hierbij verandert meestal de afstand tussen trapas en achteras bij het inveren.
Gewicht
Het gewicht van de naaf kan niet direct met dat van een derailleurnaaf worden vergeleken. Er zijn minder, dunnere en kortere spaken nodig dan bij een derailleurversnelling. De ketting is korter, het tandwielpakket komt te vervallen en er is slechts één voorblad nodig. Alles bij elkaar opgeteld is de Speedhub maar iets zwaarder dan een derailleurversnelling. Hierbij moet de naaf vergeleken worden in zijn toepassingsgebied; fietsen voor normaal gebruik, vakantiefietsen of mountainbikes. Racefietsen zijn wel lichter, maar de Speedhub is niet gemaakt voor racefietsen en zodanig niet vergelijkbaar.
Een vergelijking met een hoogwaardige derailleurversnelling, Shimano XT:
Voordelen
Compacte gesloten opbouw, geen extra schakelmechaniek of derailleurs, er is slechts één voorblad nodig zodat eventueel een kettingkast kan worden gemonteerd .
De kettinglijn, onafhankelijk van de gekozen versnelling, kan optimaal worden gehouden. Zo ontstaat er minder slijtage aan ketting, voorblad en achterkransje en het rendement blijft hoog.
Vuil en water beïnvloeden de werking van het schakelen niet.
De naaf wordt symmetrisch ingespaakt zodat er minder spaakbelasting ontstaat. Hierdoor komt spaakbreuk minder voor.
In vergelijking met andere naafversnelling heeft de speedhub een groter bereik, 526%, en een gelijkmatige schakelsprong van 13,6% tussen iedere versnelling. De Speedhub is hiermee het eerste moderne versnellingssysteem met een constant verloop.
Vanuit stilstand te schakelen.
Nadelen
Aanschafkosten, de naaf kost ongeveer 900 euro
Het schakelen gaat, zeker wanneer de versteller nat is, stroef.
Bij het langzaam, of onder grote belasting, schakelen van 7-8 of 8-7 kan de naaf kortstondig in de 11e (oudere exemplaren 14e) versnelling komen.
Het rendement ligt ca. 2% lager dan een hoogwaardig derailleursysteem.
In sommige versnellingen kan het geluid dat uit de naaf komt storend zijn.
Bij vervoer in het vliegtuig kan er iets olie uit de naaf lopen door het luchtdrukverschil tijdens het stijgen. Het is aan te bevelen de remschijf voor de vlucht te verwijderen of te beschermen tegen olie.
De schakelgreep is niet met alle stuurtypes te gebruiken. Er zijn speciaal deelbare race-sturen waarop de Rohloff greep gezet kan worden, maar die zijn meestal breed en het aanbod is zeer beperkt.
Bij het defect raken van de naaf kan men zelf zeer weinig doen, en is men volledig afhankelijk van de service van de fabrikant.
Technische gegevens
Externe link
Fa. Rohloff AG
Overbrenging
Werktuig
Fietsonderdeel
|
Compacte gesloten opbouw, geen extra schakelmechaniek of derailleurs, er is slechts één voorblad nodig zodat eventueel een kettingkast kan worden gemonteerd .
De kettinglijn, onafhankelijk van de gekozen versnelling, kan optimaal worden gehouden. Zo ontstaat er minder slijtage aan ketting, voorblad en achterkransje en het rendement blijft hoog.
Vuil en water beïnvloeden de werking van het schakelen niet.
De naaf wordt symmetrisch ingespaakt zodat er minder spaakbelasting ontstaat. Hierdoor komt spaakbreuk minder voor.
In vergelijking met andere naafversnelling heeft de speedhub een groter bereik, 526%, en een gelijkmatige schakelsprong van 13,6% tussen iedere versnelling. De Speedhub is hiermee het eerste moderne versnellingssysteem met een constant verloop.
Vanuit stilstand te schakelen.
| 2 |
artikelconditie, staat, itemconditie
|
8,372 |
HotelRoom
|
203530
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kasteel%20Neercanne
|
Kasteel Neercanne
|
Kasteel Neercanne of Château Neercanne, voorheen kasteel Agimont, is een zeventiende-eeuws barokkasteel in het Jekerdal in het zuidwesten van de Nederlandse gemeente Maastricht. Neercanne ligt aan de Cannerweg, nog net op Nederlands grondgebied, vlak bij het Belgisch-Limburgse dorp Kanne. Neercanne is het enige terrassenkasteel in Nederland, gebouwd op een aangelegd terras tegen de helling van de Cannerberg. De gereconstrueerde baroktuin is eveneens terrasvormig aangelegd. In het kasteel is een gerenommeerd restaurant gevestigd, Château Neercanne.
Geschiedenis
Het kasteel is gebouwd op een locatie in de nabijheid waarvan zich in een ver verleden verdedigingswerken bevonden, mogelijk van Romeinse oorsprong. Ter plekke bevinden zich millennia oude kalksteengroeven in de Sint Pietersberg, die daarmee in verband worden gebracht. Momenteel zijn deze bij het huidige restaurant in gebruik als wijnkelder en eetzaal. De oudst bekende vermelding van een kasteel op deze plek, Agimont (Scherpenberg?) genoemd, dateert uit 1316. De vroegst bekende eigenaar van kasteel Agimont was ene Bertram van Liers, die het kasteel in 1353 bewoonde. Ruim een eeuw later was Jean Chabot eigenaar (1454). In 1465 werd het kasteel door de Luikenaren in brand gestoken en in 1469 nogmaals geplunderd, maar al snel werd het kasteel hersteld. In 1477 kwam het kasteel in handen van Gerard Viller. Via vererving kwam het daarna in handen van een dochter van Jan Pité III, die bij de dood van haar man, Herman van Straten, met een grote schuld bleef zitten. Neven van Herman van Straten, de Van Pallandts, kochten het kasteel daarna van de schuldeiser.
De bijgebouwen met de markante hoektoren in het zuiden stammen uit 1611 en zijn gebouwd in de in deze periode in deze streken gebruikelijke stijl van de Maaslandse renaissance. In 1632, tijdens het Beleg van Maastricht door Frederik Hendrik van Oranje-Nassau, probeerde het Spaanse ontzettingsleger tevergeefs de Staatse troepen uit het kasteel te verdrijven.
Het relatief eenvoudige hoofdvolume kwam in 1698 tot stand na een ingrijpende verbouwing in opdracht van de nieuwe eigenaar, Daniël Wolff, baron van Dopff, in die tijd militair commandant en later gouverneur van de vesting Maastricht. Van Dopff liet het oude kasteel Agimont grotendeels slopen en bouwde er een lustslot in de stijl van het Hollands classicisme, naar het voorbeeld van het door Pieter Post ontworpen Johanniterslot Sonnenburg bij Kostrzyn nad Odrą. Wellicht maakte Van Dopff zelf de tekeningen hiervoor. Van Dopff schonk tevens een som geld voor de restauratie en verfraaiing van de Heilig Grafkapel in het nabije Kanne.
In juli 1717 bezocht de Russische tsaar Peter de Grote het kasteel. In 1761 kwam het kasteel in het bezit van Jan Fredrik Willem, baron van Cler, wiens vrouw het in 1791 aan haar kleinzoon Ignatius van Thier (Ignace Frédéric Nicolas Florentin de Thier), uit het adellijke geslacht De Thier, schonk. In het najaar van 1794 was het kasteel enkele weken lang het hoofdkwartier van de Franse generaal Kléber tijdens het Beleg van Maastricht (1794).
In 1814 kwam het kasteel te liggen op het grondgebied van het nieuw gevormde Koninkrijk der Nederlanden. Het uitbreken van de Belgische Opstand (1830-1839) en de vorming van het Koninkrijk België veranderde daar niets aan. Het grootste deel van de voormalige heerlijkheid Neerkanne werd bij het vaststellen van de nieuwe rijksgrens tussen Nederland en België bij de Belgische gemeente Kanne werd gevoegd, maar de eigenaar van het kasteel, Ignatius baron van Thier, voelde niets voor een Belgische nationaliteit en bewoog hemel en aarde om het kasteel onder de Nederlandse gemeente Oud-Vroenhoven te laten vallen (in 1920 door Maastricht geannexeerd). Van Thier werd later lid van provinciale en gedeputeerde staten van Limburg. Een kleindochter van baron van Thier, Charlotte Adélaïde de Clercx de Waroux (1834-1899), trouwde met Oswald Ive Poswick (1838-1923). Deze was begin twintigste eeuw de laatste kasteelheer. Zijn langstlevende dochter, Louise Euphrasie Marie Poswick (1872-1958), was de laatste bewoonster. Zij verkocht het pand en overleed in een aanpalende hoeve in het dorp Kanne.
Het verwaarloosde kasteel werd in 1947 eigendom van de Stichting Het Limburgs Landschap, die het van 1947 tot 1955 liet restaureren door architect Jean Huysmans, en opnieuw van 1985 tot 1989. In de jaren 1990 werd ook een deel van de baroktuinen hersteld onder leiding van tuinarchitect Wil Snelders.
Vanaf 1955 is in het kasteel een exclusief restaurant gevestigd, Château Neercanne. De Stichting Het Limburgs Landschap verhuurde het kasteel aanvankelijk aan Brand Bierbrouwerij; vanaf 1984 aan Camille Oostwegel Château Hotels & Restaurants, sinds 2016 Oostwegel Collection geheten. Tijdens de Eurotop van 1991, de vergadering die resulteerde in het Verdrag van Maastricht, gebruikten de Europese regeringsleiders, op uitnodiging van koningin Beatrix, de lunch in het restaurant.
In 2023 en 2024 wordt het kasteel opnieuw gerenoveerd, waarbij het gebouw wordt verduurzaamd en onder andere de leien daken worden vernieuwd. Tevens wordt het bestaande restaurant uitgebreid met een qua omvang bescheiden hotelaccommodatie. De zeven hotelsuites worden gerealiseerd in het poortgebouw van het kasteel, gedeeltelijk boven het lunchrestaurant L'Auberge.
Beschrijving
Kasteel, exterieur
Alle gebouwen, inclusief de wellicht nog tot het eerdere kasteel Agimont behorende terrasmuren, zijn grotendeels uit mergelsteen opgetrokken. Het gebruik van mergel in de bouw was aan het einde van de zeventiende eeuw, ook in het Maasland, in onbruik geraakt, maar de aanwezigheid van dit materiaal in de ondergrond, zal bij de bouw de doorslag hebben gegeven. De buitenmuren van het kasteel zijn altijd okerkleurig beschilderd geweest. Anderzijds was kasteel Neercanne, voor zover bekend, het eerste bouwwerk in Maastricht waarbij de ramen niet voorzien werden van hardstenen kruiskozijnen, maar veel lichtere, houten kozijnen, volgens de laatste Franse mode.
Van Dopff nam in 1698 delen van het bestaande gebouw op in de nieuwbouw, waardoor het kasteel niet geheel symmetrisch is: de zuidvleugel is smaller dan de noordvleugel. Op de plattegrond van het kasteel is te zien dat de binnenmuren niet allemaal even dik en recht zijn. In het midden van het kasteel bevindt zich het trappenhuis, met aan weerszijden langgerekte kamers, die de verbinding vormen met de zijvleugels. Het trappenhuis is in de gevel gemarkeerd door een fronton met een gebeeldhouwd reliëf van wijnranken en het jaartal 1698. De westgevel is eenvoudiger. Alleen de toegangsdeur bezit een hardstenen omlijsting, waarin een sluitsteen met het wapenschild van Van Dopff is geplaatst.
Kasteel, interieur
Van de oorspronkelijke inrichting is weinig bewaard gebleven. De zaalbetimmeringen en een collectie wandtapijten zijn in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan. In de hal bevindt zich nog de oorspronkelijke trap met een leuning op brede balusters. Daar hangt een groot portretschilderij van baron Van Dopff, een kopie van een postuum geschilderd portret door Johann Valentin Tischbein in het Slot Fasanerie te Fulda. In het gestukadoorde plafond zijn wapentrofeeën in reliëf afgebeeld. Enkele schoorsteenboezems zijn eveneens met sierstucwerk versierd. De gehele benedenverdieping is ingericht als restaurant en keuken.
Bijgebouwen en Kasteelgroeve
Achter het kasteel ligt een reeks bijgebouwen, alle opgetrokken uit mergel. Een imposante ruimte is de voormalige paardenstal, overdekt met een mergelstenen gewelf dat gesteund wordt door pilaren met een doorsnede van bijna een meter. Hier is het lunchrestaurant L'Auberge de Neercanne gevestigd. De naastgelegen schuur loopt naadloos over in een mergelgroeve ('Kasteelgroeve'). Onder de Cannerberg en de Muizenberg liggen uitgestrekte in de mergel uitgehakte gangenstelsels. In een deel van dat gangenstelsel was tijdens de Koude Oorlog het NAVO-hoofdkwartier Cannerberg gevestigd. Ook de Fallenberggroeve, met de kunstzinnig gedecoreerde Jezuïetenberg, maakt deel uit van het gangenstelsel. De Kasteelgroeve, het gedeelte van de mergelgangen direct achter het kasteel, heeft eveneens een horecafunctie. De uit meerdere ruimtes en gangen bestaande groeve doet dienst als wijnkelder, wijnproeverij, ontvangstruimte en feestlocatie. Op de zachte mergelstenen muren zijn met houtskool de namen geschreven (of ingekrast) van prominente en minder prominente gasten. Bijzonder is de herinneringsplaquette met de handtekeningen van koningin Beatrix en de (destijds) twaalf regeringsleiders van de EU-landen, die hier op 9 december 1991 te gast waren tijdens de Eurotop, die leidde tot het Verdrag van Maastricht.
Tuin en omgeving
De terrassentuin is vanaf 1990 geleidelijk in oude glorie hersteld. Zowel het terras op kasteelniveau als dat op straatniveau zijn in moderne Franse stijl ingericht met buxus- en taxushagen, grasperken, kiezelpaden, tuinvazen en zitbanken. Ertussenin bevindt zich een smal middenterras. Op straatniveau bevindt zich de hoofdtuin, waar regelmatig beeldenexposities georganiseerd worden. Vijf beelden van Alexander Taratynov uit 2000 en 2001 hebben hier een permanente plek gevonden: Flora, Mercurius, Daniël van Dopff, Tsaar Peter de Grote en Dionysos. Aan de overkant van de weg, in het stroomgebied van de Jeker, ligt het slechts ten dele gerestaureerde laagste niveau van de oorspronkelijke tuin. De uitgesproken barokke vorm van de grote vijver is echter duidelijk te herkennen.
Château Neercanne beschikt over een bescheiden wijngaard, waar rode wijn wordt geproduceerd. In de directe omgeving liggen de wijngoederen Apostelhoeve en Hoeve Nekum. Achter het kasteel ligt het Cannerbos, een hellingbos. Vanaf het kasteel en de tuinen heeft men uitzicht over het Jekerdal en de Sint-Pietersberg.
Zie ook
Lijst van beelden in Maastricht (Neercanne)
Externe links
Kasteel Neercanne op limburgs-landschap.nl
Website Stichting Limburgse Kastelen
Website van het restaurant
Barokkasteel
Architectuur in Nederland uit de 17e eeuw
Kasteel in Maastricht
Kasteel Neercanne
Kasteel Neercanne
|
In 2023 en 2024 wordt het kasteel opnieuw gerenoveerd, waarbij het gebouw wordt verduurzaamd en onder andere de leien daken worden vernieuwd. Tevens wordt het bestaande restaurant uitgebreid met een qua omvang bescheiden hotelaccommodatie. De zeven hotelsuites worden gerealiseerd in het poortgebouw van het kasteel, gedeeltelijk boven het lunchrestaurant L'Auberge.
| 1 |
hotelkamer, hotelruimte, accommodatie
|
79 |
BusinessFunction
|
39799
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Thales%20Groep
|
Thales Groep
|
De Thales Group is een wereldwijde elektronicaonderneming die actief is op het gebied van luchtvaart, defensie en informatietechnologie. De onderneming is meer dan een eeuw geleden opgericht in Frankrijk als Thomson-CSF. Tegenwoordig heeft de onderneming circa 64.000 werknemers, is ze gevestigd in 56 landen, en heeft ze een omzet van bijna 15 miljard euro in 2016.
In december 2000 werd de naam veranderd in Thales om zo duidelijk te maken dat het een internationaal actief bedrijf is. Meer dan 75% van de medewerkers werkt buiten Frankrijk.
Activiteiten
Het bedrijf is wereldwijd actief. De activiteiten zijn in drie bedrijfsonderdelen gegroepeerd, waarvan de defensie-activiteiten het belangrijkst zijn. De helft van de totale omzet wordt daarin gerealiseerd. Verder zijn de diensten en producten voor de luchtvaartsector groot met een omzetaandeel van 40%. De laatste 10% van de omzet wordt behaald met diensten voor de transportsector. Het bedrijf is ook sterk betrokken bij projecten voor grenshekken.
Thales Nederland
Thales Nederland is het grootste defensiebedrijf in Nederland en produceert geavanceerde radar- en infraroodapparatuur en vuurgeleidingssystemen, waaronder de APAR en SMART-L. De radarsystemen van Thales kunnen stealth-vliegtuigen opsporen. Hiernaast worden vluchtsimulators van de Boeing 777 en Airbus 380 voor de civiele markt geproduceerd.
De Nederlandse vestiging in Hengelo (O) werd in 1990 door Thomson-CSF overgenomen van Philips en was voordien bekend als Hollandse Signaalapparaten BV. In de volksmond wordt het bedrijf daarom vaak Signaal genoemd. Hollandse Signaal Apparaten (HSA) werd in 1922 opgericht als NV Hazemeyers fabriek van signaalapparaten. In 1956 kocht Philips het grootste deel van de aandelen op van de Nederlandse overheid.
De vestiging in Huizen is gespecialiseerd in (radio)communicatieapparatuur en (infrarood)kijkers. In Eindhoven bevindt zich Thales Cryogenics, hier worden o.a. onderdelen voor de Joint Strike Fighter gemaakt.
De Nederlandse overheid heeft 1% van de aandelen van Thales Nederland in handen, wat genoeg is om te bepalen of een bepaald product naar het buitenland geëxporteerd mag worden. Goederen van strategisch nut moeten altijd een exportvergunning van de Rijksoverheid hebben.
Thales Transportation Systems
Het OV-chipkaartsysteem in Nederland is ontwikkeld door het bedrijf East-West, dat in 2003 de opdracht hier toe had gekregen. Dit consortium bestond toen uit de bedrijven Accenture, Thales en Vialis, met als belangrijkste onderaannemers MTR Corporation en Octopus cards Limited (beide uit Hongkong).
Accenture stapte later uit het project en op 1 oktober 2010 nam Thales ook de aandelen van Vialis over, waarmee Thales Transportation Systems in Huizen tot stand kwam. Deze vestiging heeft nu alle onderhoudsactiviteiten van het OV-chipkaartsysteem in Nederland in haar beheer.
Producten (Thales Nederland)
Radarsystemen
APAR multifunctionele radar
SMART-L - langeafstand zoekradar
SMART-S - radar
DA08 - radar
LW08 - radar
MW08 - radar
VARIANT - 2D lucht en-oppervlakteradar
SCOUT - oppervlakte zoekradar
IM-400 - Geïntegreerde Mast
Vuurgeleidingssystemen
STIR - vuurleidingssysteem
STING EO - vuurleidingssysteem met radar en elektro-optisch director
SIRIUS - Infrarood zoek en-volg systeem tegen anti-schip raketten
IRSCAN - Infrarood zoek en-volg systeem
LIROD - radar/optronisch vuurleidingssysteem
Mirador - elektro-optisch vuurleidingssysteem
Gatekeeper - elektro-optisch waarschuwingssysteemsensor
Flycatcher - doelopsporings- en vuurleidingsradar voor de luchtverdediging op de korte afstand
Afweersystemen
Goalkeeper - CIWS raketafweer systeem
Rapids - systeem voor elektronische oorlogsvoering
Openbaar vervoersystemen
OV-Chipkaart reader - in opdracht van Trans Link Systems
Externe links
Officiële website van de Thales Group
Website van Thales Nederland
The Thales Naval App (for iPad and Android tablet)
Elektronicabedrijf
Radartechniek
Bedrijf genoteerd aan Euronext Paris
Wapenfabrikant
Defensiebedrijf
Economie in Hengelo
Neuilly-sur-Seine
|
Accenture stapte later uit het project en op 1 oktober 2010 nam Thales ook de aandelen van Vialis over, waarmee Thales Transportation Systems in Huizen tot stand kwam. Deze vestiging heeft nu alle onderhoudsactiviteiten van het OV-chipkaartsysteem in Nederland in haar beheer.
| 1 |
verkoop, verhuur, onderhoud
|
7,486 |
AMRadioChannel
|
531153
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/DX%20%28radio%29
|
DX (radio)
|
DX is een afkorting die gebruikt wordt in de radiocommunicatie, vooral bij de radioamateurs. Het betekent 'afstand' en komt van het Engelse distance. Ten onrechte wordt soms beweerd dat de X staat voor 'onbekend', maar dit is in feite een betekenisloze letter, zoals ook te zien is in de afkortingen TX (transmit) en RX (receive).
DX'en is een hobby, waarbij geprobeerd wordt radiosignalen van veraf gelegen plaatsen te ontvangen en te identificeren. Dit kan gebeuren door het beluisteren van een radiostation in een verre plaats of land, maar ook door rechtstreeks radiocontact te leggen met het veraf gelegen radiostation. Dit artikel gaat over deze hobby.
De definitie van 'ver' hangt in zekere zin af van de propagatiemethode van de gebruikte frequentie, en het door de zender gebruikte vermogen. Voor zenders in de VHF-band is 300 km bijvoorbeeld al een uitzonderlijk grote afstand, terwijl dit voor de HF-band een betrekkelijk korte afstand is. Daarnaast is het ook zo dat een kleine zender van minder dan een kilowatt vermogen gewoonlijk van veel minder makkelijk te ontvangen is dan een krachtige zender van een megawatt of meer.
Luisteramateurs
De luisteramateur wil radiosignalen van liefst zo ver mogelijk ontvangen en de propagatieverschijnselen analyseren en rapporteren. Dit kunnen zowel signalen zijn van (commerciële) radiostations als van zendamateurs.
HF (korte golf)
De HF-banden (ruwweg 2-30 MHz, ongeveer 10-150 meter) zijn uitermate geschikt voor ontvangst op lange afstanden. Dit komt doordat radiogolven met deze frequenties zich voornamelijk als ruimtegolf voortplanten, waarbij ze tegen de ionosfeer weerkaatsen en zo gebieden kunnen bereiken die ver achter de horizon liggen. Het ontvangen van signalen die duizenden kilometers ver weg liggen is daarbij geen uitzondering.
In de kortegolfbanden zijn vaak veel grote wereldomroepen te vinden. Deze zenders hebben vaak een groot zendvermogen en zijn vaak bedoeld voor een groot publiek verspreid over een groot gebied. De uitdaging van DX'ers is om deze zenders te kunnen ontvangen op plaatsen die ver buiten hun doelgebied liggen, zoals bijvoorbeeld in Noord-Europa een zender te ontvangen die voor Afrika bestemd is.
Zendamateurs maken ook gebruik van HF-frequenties voor communicatie op grote afstanden. Deze zenders hebben vaak een veel kleiner vermogen; in Nederland is maximaal 400 W toegestaan. Daardoor is het veel moeilijker om grote afstanden te overbruggen.
MF (middengolf)
Het MF-gebied (300 tot 3000 kHz) bevat hoofdzakelijk de middengolfband (531 tot 1602 kHz), die veel wordt gebruikt voor lokale en nationale omroepen. In tegenstelling tot bij de korte golf zijn internationale omroepen vrij zeldzaam. Daarom hebben deze zenders vaak een kleiner vermogen, en zijn krachtige zenders van een megawatt of meer relatief zeldzaam — de Nederlandse Radio 5 op 747 kHz had bijvoorbeeld een vermogen van 400 kW, Radio 538 op 891 kHz in Limburg slechts 20 kW. In de Verenigde Staten en Canada is zelfs niet meer dan 50 kW toegestaan, waardoor zenders vaak een vrij beperkt verspreidingsgebied hebben en een sterk lokaal karakter hebben.
MF-frequenties zijn minder geschikt voor langeafstandscommunicatie dan HF. Overdag is namelijk de D-laag in de ionosfeer aanwezig, die deze signalen absorbeert. Hierdoor is voortplanting als ruimtegolf over langere afstanden niet mogelijk, en gebeurt ontvangst uitsluitend via de grondgolf, die een bereik van enkele honderden kilometers heeft (langer naarmate de frequentie lager is). 's Nachts lost de D-laag echter op, waardoor ook voor MF-golven ontvangst via de ruimtegolf mogelijk wordt op meer dan duizend kilometer afstand. Hierdoor kunnen ook zenders gehoord worden van ver buiten hun verspreidingsgebied. In Nederland is het geen uitzondering dat 's nachts zenders uit Algerije, Roemenië en zelfs Saoedi-Arabië nog enigszins verstaanbare ontvangst hebben. Hierdoor is het probleem bij de middengolf in zekere zin omgekeerd: de moeilijkheid is niet dat zenders van veraf moeilijk te ontvangen zijn, maar dat er 's nachts zó veel zenders tegelijk gehoord worden dat ze de volledige middengolfband vullen en de zwakkere, verder weg gelegen stations volledig overstemmen.
In West-Europa en het oosten van Amerika is 's nachts ook trans-Atlantische ontvangst mogelijk in de middengolfband. Dit is in het algemeen makkelijker in Amerika dan in Europa, aangezien de Europese zenders meestal een veel groter vermogen hebben dan de 50 kW die in de VS en Canada maximaal is toegestaan. Desondanks kunnen, onder gunstige omstandigheden en met gevoelige radio's en antennes, langs de westelijke kustgebieden van Europa zenders van de oostkust van Noord-Amerika gehoord worden, en soms ook Zuid-Amerikaanse of Caribische zenders. Op het Amerikaanse continent wordt voor de middengolf een andere zenderindeling gebruikt dan in de rest van de wereld: zenders bevinden zich daar op frequenties die een veelvoud van 10 kHz zijn, terwijl dit in de rest van de wereld 9 kHz is. Daardoor is het mogelijk om met een gevoelige radio een Amerikaanse zender te ontvangen op een frequentie die precies tussen twee Europese zenders in ligt. De Canadese zender VOCM bijvoorbeeld, die vanuit St. John's in Newfoundland uitzendt op 590 kHz, valt precies tussen de Europese frequenties 585 en 594 kHz, waardoor deze relatief vrij van storing is.
MF-frequenties in het gebied van ongeveer 285 tot 525 kHz worden vaak gebruikt voor navigatiebakens (Non-directional beacons of NDBs). Deze bakens zenden met een zeer klein vermogen continu hun eigen identificatieletters in Morsecode uit. Door het geringe vermogen zijn deze zenders maar op kleine afstand te horen, met een gemiddelde radio meestal niet meer dan 100 km. Met een betere antenne en filtering-technologie kunnen de signalen van veel verder nog gehoord worden. Omdat de stations zichzelf voortdurend identificeren, en de identificatieletters met hun bijbehorende frequentie meestal makkelijk op te zoeken zijn, vormen navigatiebakens een interessant doelwit voor DX'ers.
LF (lange golf)
De frequenties in het LF-gebied (onder 30–300 kHz) planten zich voornamelijk voort als grondgolf, die de kromming van de aarde volgt. Deze grondgolf heeft door de lage frequentie een groter bereik dan bij MF, waardoor zenders ook overdag honderden kilometers verder te horen zijn. In sommige delen van de wereld, waaronder Europa, wordt het LF-gebied gebruikt voor radio-omroepen (153–279 kHz) onder de naam lange golf, terwijl het in andere gebieden zoals Amerika voor andere doeleinden gebruikt wordt.
In het lagere deel van de LF-band, onder 150 kHz, bevinden zich ook enkele utiliteitszenders. Door hun lage frequentie zijn zenders in dit gebied op grote afstanden te horen maar hebben toch een vrij voorspelbare propagatie. Daarom bevinden zich in dit gebied onder andere zenders voor radioklokken.
VHF (tv en FM)
De VHF-frequenties zijn de frequenties tussen 30 en 300 MHz, en worden gebruikt voor FM-omroepen (87.5 tot 108 MHz) en analoge tv. In principe zijn deze frequenties alleen te ontvangen als directe golf, wat wil zeggen dat ontvangst alleen mogelijk is in een rechte lijn tussen zender en ontvanger. Door de kromming van de aarde neemt vanaf een afstand van ongeveer 100 km de ontvangststerkte snel af, en vanaf 150–200 km is meestal geen ontvangst meer mogelijk omdat de radiogolven 'over het hoofd' de ruimte in schieten, al kan een hogere zendmast het effectieve bereik wel enigszins vergroten. Tv- en FM-zenders hebben daardoor een zeer beperkt ontvangstgebied, en omroepen die een groter gebied willen bestrijken moeten gebruikmaken van hulpstations. Ontvangst van zenders buiten het eigen land is meestal alleen mogelijk in het grensgebied, en ontvangst van overzeese zenders is alleen mogelijk in de kustgebieden als de landen dicht genoeg bij elkaar liggen.
Normaal gesproken vindt op de VHF-frequenties geen voortplanting plaats via de ruimtegolf; de golven zijn namelijk meestal in staat door de ionosfeer heen te dringen en gaan daardoor de ruimte in, in plaats van weerkaatst te worden. Op bepaalde uitzonderlijke momenten in de zomer als er zeer veel zonneactiviteit is, kan een bepaalde laag in de ionosfeer (de Es laag) zo sterk geïoniseerd raken dat deze ook VHF-golven kan reflecteren. Dit wordt sporadische-E propagatie genoemd. Tijdens sporadische-E openingen kunnen FM- en tv-zenders van ver buiten hun doelgebied ontvangen worden, zoals Spaanse of Italiaanse zenders in Nederland. In een heel uitzonderlijk geval zijn zelfs FM-zenders uit Amerika ontvangen in Groot-Brittannië.
Zendamateurs
Een uitdaging voor veel zendamateurs is het maken van radioverbindingen met andere radioamateurs die zo ver mogelijk weg zijn: DX-stations. Net zoals bij de luisteramateurs wordt de verbinding meestal bevestigd met een QSL-kaart die naar het tegenstation gestuurd wordt. Er zijn meer dan 300 "DX-landen" in de wereld (entiteiten) die allemaal apart tellen voor het door velen begeerde DXCC-certificaat. DXCC: DX Century Club - een door de ARRL uitgegeven certificaat voor amateurs die kunnen aantonen (met ontvangen QSL-kaarten) dat ze met meer dan 100 verschillende entiteiten contact hebben gehad.
QSL-kaarten
Veel DX'ers houden logboeken bij van de stations die ze gehoord hebben of waarmee ze zelf gecommuniceerd hebben. Daarbij is het extra interessant om een bevestiging van het gehoorde station zelf te hebben. Daarom sturen luisteramateurs vaak de gegevens over de gehoorde uitzending door naar het zendstation, met een verzoek om bevestiging dat het station inderdaad gehoord werd. Vroeger gebeurde dit nog vaak per post, tegenwoordig meer per e-mail. De rapportage gebeurt door middel van de SINPO- of RST-code. Veel omroepstations sturen als bevestiging een zogenaamde QSL-kaart terug, en ook zendamateurs hebben soms een eigen persoonlijke QSL-kaart of EQSL kaart (digitale vorm) Deze kaarten zijn bij DX'ers vaak geliefd als trofeeën van hun luisterwerk.
Apparatuur
Voor het beluisteren van stations is in beginsel elke radio geschikt. Zelfs een eenvoudige FM-radio in een mp3-speler is al in staat verder weg gelegen stations te horen. Maar door de voortplantingsmogelijkheden van FM-frequenties is het bereik beperkt, en voor ontvangst op langere afstand is een radio met middengolfontvangst toch wel een minimum. Dit kan echter net zo goed een goedkope draagbare radio zijn, en ook draagbare radio/cd-spelers, wekkerradio's en autoradio's zijn geschikt voor de beginnende DX'er. Verreweg de meeste 'gewone' radio's die in de winkel te krijgen zijn beschikken alleen over FM en standaard AM via de middengolf, soms ook langegolf. Het is daarbij een pluspunt als de radio ook langegolf kan ontvangen, en al helemaal (doch voor doorsnee radio's zeldzaam) als ze ook beschikken over kortegolfbanden. Als ze al over kortegolf beschikken is dat meestal slechts voor de frequentiebanden die door omroepstations gebruikt worden; andere stations zoals amateurs en navigatiebakens zijn daarmee niet te ontvangen. Voor veel beginnende DX'ers die nog geen goede luisterapparatuur hebben is de hobby daardoor in het begin beperkt tot het beluisteren van de radio-omroep.
Voor de wat verder gevorderde DX'er zijn bovengenoemde apparaten meestal niet toereikend. De meeste goedkope radio's hebben alleen een afleesschaal, geen digitaal afleesvenster waarin de frequentie getalsmatig wordt weergegeven. Dit is voor het goed identificeren van stations zeker een noodzaak. Daarnaast is het ook geen overbodige luxe om te kunnen afstemmen over het gehele LF, MF en HF-bereik, wat bij de meeste radio's aan één stuk doorloopt van 150 tot 30000 kHz. Goedkopere kortegolfradio's kunnen dit niet, de wat duurdere meestal wel. Ook zijn goedkope radio's niet altijd even gevoelig, waardoor zwakke stations niet goed doorkomen. Sommige DX'ers richten daarom hun eigen antennes op, om zodoende de ontvangst van zwakkere signalen mogelijk te maken. Daarnaast is ook de selectiviteit van deze radio's vaak minder, waardoor ze niet in staat zijn de verschillende zenders goed van elkaar te scheiden als er veel zenders op elkaar gepakt in een klein frequentiebereik zitten. Dit maakt het moeilijk een zwakke zender goed te isoleren van de rest, omdat ze elkaar dan storen of allemaal door elkaar gehoord worden. Uiteindelijk geldt het principe: de prijs bepaalt de kwaliteit.
De meeste goedkopere radio's, zelfs als ze beschikken over het volledige AM-bereik, kunnen alleen normale AM-zenders goed horen. Zendamateurs, weerstations en andere gebruikers van het radiospectrum gebruiken allerlei andere modulatietechnieken zoals continuous wave (CW, voor Morsecode), enkelzijbandmodulatie (SSB), en ook RTTY en PSK31 voor het versturen van tekst en digitale informatie. Voor het horen van stations die in CW of SSB uitzenden is een radio met een speciale SSB-modus nodig; deze zijn echter vaak aanzienlijk duurder. Voor het decoderen van digitale informatie is een computer vereist, die dan aangesloten wordt op de radio. Sommigen schaffen radio's van professionele kwaliteit aan, waarbij de prijzen in de enkele honderden tot zelfs duizenden euro's lopen.
Sinds een paar jaar is de DX hobby enorm veranderd met de komst van de zogenaamde SDR (software defined radio). Voor 100 tot 200 euro zijn er nu ontvangers te koop die via een USB kabel aan een gewone PC of laptop te koppelen zijn en prestaties leveren die kunnen concurreren met dure communicatieontvangers van 20 jaar terug. Sterker nog, deze SDR ontvangers zijn in staat om hele banden op te nemen wanneer er goede ontvangstcondities zijn zodat men achteraf kan analyseren wat er op zo'n moment allemaal binnenkwam. Uitstekende software om deze ontvangers te opereren is als freeware voor handen (bijv. HDSDR), en er is ook voldoende freeware beschikbaar om allerlei digitale signalen die op korte golf worden uitgezonden te decoderen. Voor nog eens een paar tientjes zijn er loop antennes te koop die goed kunnen omgaan met de hoge storingsniveaus in onze moderne samenleving. Daarmee is de DX hobby misschien wel toegankelijker dan ooit geworden.
Externe links
Benelux DX-Club
DX-Antwerp vzw
Radio
Radiotechniek
|
De meeste goedkopere radio's, zelfs als ze beschikken over het volledige AM-bereik, kunnen alleen normale AM-zenders goed horen. Zendamateurs, weerstations en andere gebruikers van het radiospectrum gebruiken allerlei andere modulatietechnieken zoals continuous wave (CW, voor Morsecode), enkelzijbandmodulatie (SSB), en ook RTTY en PSK31 voor het versturen van tekst en digitale informatie. Voor het horen van stations die in CW of SSB uitzenden is een radio met een speciale SSB-modus nodig; deze zijn echter vaak aanzienlijk duurder. Voor het decoderen van digitale informatie is een computer vereist, die dan aangesloten wordt op de radio. Sommigen schaffen radio's van professionele kwaliteit aan, waarbij de prijzen in de enkele honderden tot zelfs duizenden euro's lopen.
| 1 |
AM-radio, AM-zender, AM-kanaal
|
9,503 |
Date
|
3708994
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20planeto%C3%AFden%2017001-17100
|
Lijst van planetoïden 17001-17100
|
Dit is een lijst van planetoïden 17001-17100. Voor de volledige lijst zie de lijst van planetoïden.
Stand per 22 mei 2023. Afgeleid uit data gepubliceerd door het Minor Planet Center.
{| class="wikitable"
! Naam
! Voorlopige naamgeving
! Datum ontdekking
! Ontdekker
|-|-
| (17001) Braydennoh || 1999 CT54|| 10 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17002) Kouzel || 1999 CV54|| 10 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17003) Poojanpandya || 1999 CE55|| 10 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17004) Sinkevich || 1999 CR61|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17005) - || 1999 CD63|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17006) - || 1999 CH63|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17007) - || 1999 CK65|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17008) Anamariaperez || 1999 CL65|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17009) Jasonping || 1999 CM70|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17010) - || 1999 CQ72|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17011) - || 1999 CC80|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17012) - || 1999 CY80|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17013) - || 1999 CA82|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17014) Melaniequan || 1999 CY96|| 10 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17015) Shriyareddy || 1999 CN117|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17016) - || 1999 CV123|| 11 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17017) - || 1999 CJ138|| 11 februari 1999 || Spacewatch
|-
| (17018) - || 1999 DB1|| 18 februari 1999 || NEAT
|-
| (17019) Aldo || 1999 DV3|| 23 februari 1999 || M. Tombelli, G. Forti
|-
| (17020) Hopemeraengus || 1999 DH4|| 24 februari 1999 || I. P. Griffin
|-
| (17021) - || 1999 DS6|| 20 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17022) Huisjen || 1999 DN7|| 18 februari 1999 || LONEOS
|-
| (17023) Abbott || 1999 EG || 7 maart 1999 || J. Broughton
|-
| (17024) Costello || 1999 EJ5|| 15 maart 1999 || J. Broughton
|-
| (17025) Pilachowski || 1999 ES5|| 13 maart 1999 || R. A. Tucker
|-
| (17026) - || 1999 EC8|| 12 maart 1999 || Spacewatch
|-
| (17027) - || 1999 EF12|| 15 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17028) - || 1999 FJ5|| 18 maart 1999 || Spacewatch
|-
| (17029) Cuillandre || 1999 FM6|| 17 maart 1999 || ODAS
|-
| (17030) Sierks || 1999 FC9|| 19 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17031) Piethut || 1999 FL9|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17032) Edlu || 1999 FM9|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17033) Rusty || 1999 FR9|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17034) Vasylshev || 1999 FS9|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17035) Velichko || 1999 FC10|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17036) Krugly || 1999 FD10|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17037) - || 1999 FV10|| 16 maart 1999 || Spacewatch
|-
| (17038) Wake || 1999 FO21|| 26 maart 1999 || J. Broughton
|-
| (17039) Yeuseyenka || 1999 FN26|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17040) Almeida || 1999 FT27|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17041) Castagna || 1999 FB30|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17042) Madiraju || 1999 FG30|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17043) Santucci || 1999 FJ30|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17044) Mubdirahman || 1999 FZ30|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17045) Markert || 1999 FV32|| 22 maart 1999 || D. J. Tholen
|-
| (17046) Kenway || 1999 FM33|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17047) Tateschrock || 1999 FP33|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17048) Nicolesegaran || 1999 FD34|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17049) Miron || 1999 FJ34|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17050) Weiskopf || 1999 FX45|| 20 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17051) Oflynn || 1999 FW46|| 20 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17052) Senthilvel || 1999 FS51|| 20 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17053) Ashayshah || 1999 FX56|| 20 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17054) - || 1999 GL2|| 6 april 1999 || K. Korlević
|-
| (17055) - || 1999 GP3|| 6 april 1999 || R. G. Sandness
|-
| (17056) Boschetti || 1999 GW3|| 6 april 1999 || L. Tesi, A. Boattini
|-
| (17057) - || 1999 GS4|| 10 april 1999 || K. Korlević
|-
| (17058) Rocknroll || 1999 GA5|| 13 april 1999 || J. Broughton
|-
| (17059) Elvis || 1999 GX5|| 15 april 1999 || J. Broughton
|-
| (17060) Mikecombi || 1999 GX7|| 9 april 1999 || LONEOS
|-
| (17061) Tegler || 1999 GQ8|| 10 april 1999 || LONEOS
|-
| (17062) Bardot || 1999 GR8|| 10 april 1999 || LONEOS
|-
| (17063) Papaloizou || 1999 GP9|| 15 april 1999 || LONEOS
|-
| (17064) Ashnashah || 1999 GX16|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17065) Shrilashah || 1999 GK17|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17066) Ginagallant || 1999 GG18|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17067) - || 1999 GF19|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17068) - || 1999 GO19|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17069) Adyantshankar || 1999 GD20|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17070) Yanniksingh || 1999 GG20|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17071) Spiride || 1999 GK21|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17072) Athiviraham || 1999 GT31|| 7 april 1999 || LINEAR
|-
| (17073) Alexblank || 1999 GX34|| 6 april 1999 || LINEAR
|-
| (17074) Shreshth || 1999 GQ36|| 12 april 1999 || LINEAR
|-
| (17075) Pankonin || 1999 GF49|| 9 april 1999 || LONEOS
|-
| (17076) Betti || 1999 HO || 18 april 1999 || P. G. Comba
|-
| (17077) Pampaloni || 1999 HY2|| 25 april 1999 || A. Boattini, M. Tombelli
|-
| (17078) Sellers || 1999 HD3|| 24 april 1999 || J. Broughton
|-
| (17079) Lavrovsky || 1999 HD9|| 17 april 1999 || LINEAR
|-
| (17080) - || 1999 HE9|| 17 april 1999 || LINEAR
|-
| (17081) Jaytee || 1999 JT1|| 8 mei 1999 || CSS
|-
| (17082) - || 1999 JC3|| 9 mei 1999 || K. Korlević
|-
| (17083) - || 1999 JB4|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17084) Sundararajan || 1999 JV14|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17085) - || 1999 JM16|| 15 mei 1999 || Spacewatch
|-
| (17086) Ruima || 1999 JH18|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17087) - || 1999 JC19|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17088) Giupalazzolo || 1999 JF19|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17089) Mercado || 1999 JU19|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17090) Mundaca || 1999 JE21|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17091) Senthalir || 1999 JM21|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17092) Sharanya || 1999 JP21|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17093) Supanklang || 1999 JH22|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17094) Sarahsyed || 1999 JV25|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17095) Mahadik || 1999 JN26|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17096) Takemaru || 1999 JX26|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17097) Ronneuman || 1999 JX31|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17098) Ikedamai || 1999 JE34|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17099) Emilytianshi || 1999 JE37|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17100) Kamiokanatsu || 1999 JT37|| 10 mei 1999 || LINEAR|}
Planetoïdenlijsten
|
Stand per 22 mei 2023. Afgeleid uit data gepubliceerd door het Minor Planet Center.
{| class="wikitable"
! Naam
! Voorlopige naamgeving
! Datum ontdekking
! Ontdekker
|-|-
| (17001) Braydennoh || 1999 CT54|| 10 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17002) Kouzel || 1999 CV54|| 10 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17003) Poojanpandya || 1999 CE55|| 10 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17004) Sinkevich || 1999 CR61|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17005) - || 1999 CD63|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17006) - || 1999 CH63|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17007) - || 1999 CK65|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17008) Anamariaperez || 1999 CL65|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17009) Jasonping || 1999 CM70|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17010) - || 1999 CQ72|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17011) - || 1999 CC80|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17012) - || 1999 CY80|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17013) - || 1999 CA82|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17014) Melaniequan || 1999 CY96|| 10 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17015) Shriyareddy || 1999 CN117|| 12 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17016) - || 1999 CV123|| 11 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17017) - || 1999 CJ138|| 11 februari 1999 || Spacewatch
|-
| (17018) - || 1999 DB1|| 18 februari 1999 || NEAT
|-
| (17019) Aldo || 1999 DV3|| 23 februari 1999 || M. Tombelli, G. Forti
|-
| (17020) Hopemeraengus || 1999 DH4|| 24 februari 1999 || I. P. Griffin
|-
| (17021) - || 1999 DS6|| 20 februari 1999 || LINEAR
|-
| (17022) Huisjen || 1999 DN7|| 18 februari 1999 || LONEOS
|-
| (17023) Abbott || 1999 EG || 7 maart 1999 || J. Broughton
|-
| (17024) Costello || 1999 EJ5|| 15 maart 1999 || J. Broughton
|-
| (17025) Pilachowski || 1999 ES5|| 13 maart 1999 || R. A. Tucker
|-
| (17026) - || 1999 EC8|| 12 maart 1999 || Spacewatch
|-
| (17027) - || 1999 EF12|| 15 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17028) - || 1999 FJ5|| 18 maart 1999 || Spacewatch
|-
| (17029) Cuillandre || 1999 FM6|| 17 maart 1999 || ODAS
|-
| (17030) Sierks || 1999 FC9|| 19 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17031) Piethut || 1999 FL9|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17032) Edlu || 1999 FM9|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17033) Rusty || 1999 FR9|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17034) Vasylshev || 1999 FS9|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17035) Velichko || 1999 FC10|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17036) Krugly || 1999 FD10|| 22 maart 1999 || LONEOS
|-
| (17037) - || 1999 FV10|| 16 maart 1999 || Spacewatch
|-
| (17038) Wake || 1999 FO21|| 26 maart 1999 || J. Broughton
|-
| (17039) Yeuseyenka || 1999 FN26|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17040) Almeida || 1999 FT27|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17041) Castagna || 1999 FB30|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17042) Madiraju || 1999 FG30|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17043) Santucci || 1999 FJ30|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17044) Mubdirahman || 1999 FZ30|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17045) Markert || 1999 FV32|| 22 maart 1999 || D. J. Tholen
|-
| (17046) Kenway || 1999 FM33|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17047) Tateschrock || 1999 FP33|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17048) Nicolesegaran || 1999 FD34|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17049) Miron || 1999 FJ34|| 19 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17050) Weiskopf || 1999 FX45|| 20 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17051) Oflynn || 1999 FW46|| 20 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17052) Senthilvel || 1999 FS51|| 20 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17053) Ashayshah || 1999 FX56|| 20 maart 1999 || LINEAR
|-
| (17054) - || 1999 GL2|| 6 april 1999 || K. Korlević
|-
| (17055) - || 1999 GP3|| 6 april 1999 || R. G. Sandness
|-
| (17056) Boschetti || 1999 GW3|| 6 april 1999 || L. Tesi, A. Boattini
|-
| (17057) - || 1999 GS4|| 10 april 1999 || K. Korlević
|-
| (17058) Rocknroll || 1999 GA5|| 13 april 1999 || J. Broughton
|-
| (17059) Elvis || 1999 GX5|| 15 april 1999 || J. Broughton
|-
| (17060) Mikecombi || 1999 GX7|| 9 april 1999 || LONEOS
|-
| (17061) Tegler || 1999 GQ8|| 10 april 1999 || LONEOS
|-
| (17062) Bardot || 1999 GR8|| 10 april 1999 || LONEOS
|-
| (17063) Papaloizou || 1999 GP9|| 15 april 1999 || LONEOS
|-
| (17064) Ashnashah || 1999 GX16|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17065) Shrilashah || 1999 GK17|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17066) Ginagallant || 1999 GG18|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17067) - || 1999 GF19|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17068) - || 1999 GO19|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17069) Adyantshankar || 1999 GD20|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17070) Yanniksingh || 1999 GG20|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17071) Spiride || 1999 GK21|| 15 april 1999 || LINEAR
|-
| (17072) Athiviraham || 1999 GT31|| 7 april 1999 || LINEAR
|-
| (17073) Alexblank || 1999 GX34|| 6 april 1999 || LINEAR
|-
| (17074) Shreshth || 1999 GQ36|| 12 april 1999 || LINEAR
|-
| (17075) Pankonin || 1999 GF49|| 9 april 1999 || LONEOS
|-
| (17076) Betti || 1999 HO || 18 april 1999 || P. G. Comba
|-
| (17077) Pampaloni || 1999 HY2|| 25 april 1999 || A. Boattini, M. Tombelli
|-
| (17078) Sellers || 1999 HD3|| 24 april 1999 || J. Broughton
|-
| (17079) Lavrovsky || 1999 HD9|| 17 april 1999 || LINEAR
|-
| (17080) - || 1999 HE9|| 17 april 1999 || LINEAR
|-
| (17081) Jaytee || 1999 JT1|| 8 mei 1999 || CSS
|-
| (17082) - || 1999 JC3|| 9 mei 1999 || K. Korlević
|-
| (17083) - || 1999 JB4|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17084) Sundararajan || 1999 JV14|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17085) - || 1999 JM16|| 15 mei 1999 || Spacewatch
|-
| (17086) Ruima || 1999 JH18|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17087) - || 1999 JC19|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17088) Giupalazzolo || 1999 JF19|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17089) Mercado || 1999 JU19|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17090) Mundaca || 1999 JE21|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17091) Senthalir || 1999 JM21|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17092) Sharanya || 1999 JP21|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17093) Supanklang || 1999 JH22|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17094) Sarahsyed || 1999 JV25|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17095) Mahadik || 1999 JN26|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17096) Takemaru || 1999 JX26|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17097) Ronneuman || 1999 JX31|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17098) Ikedamai || 1999 JE34|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17099) Emilytianshi || 1999 JE37|| 10 mei 1999 || LINEAR
|-
| (17100) Kamiokanatsu || 1999 JT37|| 10 mei 1999 || LINEAR|}
| 1 |
datum, kalenderdatum, ISO-datum
|
9,962 |
WearAction
|
102155
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ergotherapie
|
Ergotherapie
|
Ergotherapie is een paramedische discipline die zich richt op het weer mogelijk maken van dagelijkse handelingen bij mensen die door ziekte of beperking een lichamelijke of psychische beperking hebben opgedaan.
De term ergotherapie is afkomstig van het Griekse ἔργον (érgon), dat handeling, werk of daad betekent. Vroeger was ergotherapie bekend als arbeidstherapie, maar deze term is verouderd.
Problemen in dagelijkse activiteiten
Kenmerkend voor ergotherapie is de kijk op zowel de persoon, de omgeving, als de activiteit.
Aan de hand van een kennismakingsgesprek bepalen ergotherapeut en cliënt (systeem) samen de belangrijkste problemen bij dagelijkse activiteiten op verschillende gebieden, zoals
Zelfredzaamheid of algemene dagelijkse levensverrichtingen, afgekort ADL (bijvoorbeeld wassen en aankleden)
Productiviteit (bijvoorbeeld werken, school)
Vrije tijd (bijvoorbeeld hobby's en sport)
Wonen (bijvoorbeeld aanpassen van de leefomgeving)
Mobiliteit (bijvoorbeeld gangreëducatie, rolstoeltraining)
In de onderzoekende fase kan ook informatie verzameld worden met behulp van interviewmethoden als COPM en OPHI en observatiemethoden als AMPS en PRPP.
Doelen voor behandeling
Op basis van het verkennend gesprek, de verrichte informatieverzameling en de wensen van de cliënt worden de doelen van de behandeling opgesteld. Deze worden bij voorkeur geformuleerd in lange- en kortetermijndoelstellingen en bij voorkeur volgens het SMART-principe.
De lange termijn doelstelling (LTD) beantwoordt vragen zoals 'wat zal de cliënt bereikt hebben op het einde van de revalidatieperiode' of 'welk doel willen we bereikt hebben na een jaar?' Bijvoorbeeld: de cliënt verplaatst zich na drie maanden revalidatie zelfstandig binnenshuis over korte afstanden met behulp van een elektrische rolstoel.
De korte termijn doelstelling (KTD) beantwoordt vragen als 'welke vaardigheden moet de cliënt nog verwerven om een LTD te kunnen bereiken?' Bijvoorbeeld: om zich zelfstandig te kunnen verplaatsen met een elektrische rolstoel moet de cliënt voldoende kracht in arm en hand hebben, de rolstoel leren besturen en voldoende aandacht hebben voor het parcours en eventuele hindernissen. Vervolgens zoekt de ergotherapeut (steeds in overleg met de cliënt of zijn naaste omgeving) mogelijkheden om de problemen op te lossen. De cliënt kan een activiteit opnieuw leren, op een andere manier leren uitvoeren of met hulp van hulpmiddelen en aanpassingen leren uitvoeren. Ergotherapeuten geven eveneens advies over verplichte en mogelijke aanpassingen voor re-integratie thuis, op werk en in openbare gebouwen.
Werkvelden
Het werk van ergotherapeuten is onder te verdelen in vijf pijlers:
Geestelijke gezondheidszorg
Geriatrie
Ontwikkelingsstoornissen
Fysieke revalidatie
Cognitieve revalidatietherapie
Ergotherapeuten zijn werkzaam bij onder meer ziekenhuizen, revalidatiecentra, onderwijsinstellingen, instellingen voor welzijnszorg zoals beschutte werkplaatsen, dagverzorgingscentra, verpleeg- of verzorgingshuizen, woonvoorzieningen voor mensen met een verstandelijke beperking of zelfstandig in een eigen praktijk.
In Nederland kan een ergotherapeut als indicatiesteller werken voor de AWBZ (bij een CIZ) of Wmo (bij een gemeente).
Opleiding
Nederland
In Nederland is ergotherapie een vierjarige bachelor-opleiding aan een hbo. Na het afstuderen mag men de titel 'Bachelor of Health' voeren. Als vooropleiding is een havo- of mbo-diploma nodig. De opleiding wordt aangeboden aan de Hogeschool van Amsterdam, de Hogeschool Arnhem Nijmegen, de Hogeschool Zuyd, de Hogeschool Rotterdam, Hanzehogeschool Groningen en Pro Education (een deeltijdopleiding voor volwassenen, onderdeel van de Salta Group).
België
In België gaat het om een professionele driejarige bachelor-opleiding aan een hogeschool. Na het afstuderen mag men de titel 'Bachelor' voeren. Vervolgens kan ook een tweejarige masteropleiding gevolgd worden.
Leidraad diversiteit
De Leidraad 'Diversity Matters: Guiding Principles on Diversity and Culture' van de World Federation of Occupational Therapists heeft tot doel ergotherapeuten wereldwijd aan te moedigen om de culturele, sociale en economische diversiteit van alle mensen met beperkingen te bespreken, te waarderen en onderdeel te maken van dagelijkse praktijk, onderwijs en onderzoek opdat niemand wordt uitgesloten van de samenleving.
De vier leidende principes zijn:
Diversiteit maakt verschil: de feiten
Mensenrechten en inclusief denken maakt verschil
Het belang van taal: verbaal en non-verbaal
Competenties zijn nodig: houding, kennis en vaardigheden
In de leidraad worden reflectieve vragen voorgesteld. Deze vragen kunnen gebruikt worden in de praktijk om de discussie over diversiteit op gang te brengen.
Hoe gedraag je je als je ziek bent?
Hoe gedraag je je tegenover mensen die ziek zijn of een handicap hebben?
Hoe gedraag je je in contact met anderen: mannen, vrouwen, mensen met een andere etnische achtergrond, ouderen, jongeren, mensen met een andere religieuze overtuiging, homoseksuelen, heteroseksuelen?
Hoe gaat u om met veronderstellingen over andere mensen (cliënten, collega’s, studenten)?
Hoe ziet de demografische bevolking er uit in uw werkgebied?
Kunt u uitleggen hoe de informatie gerelateerd aan ergotherapie begrijpbaar is gemaakt voor alle mensen in uw werkgebied?
Wordt de kracht en het belang van taal en non-verbale communicatie bediscussieerd in uw team? Hoe wordt dat gedaan?
Wat zijn volgens u de drie belangrijkste barrières voor cultureel competent ergotherapeutisch handelen? Hoe zouden deze barrières weggenomen of verminderd kunnen worden?
Externe links
Beroepsvereniging Ergotherapie Nederland
Beroepsvereniging Ergotherapie Vlaanderen
Geneeskundige behandeling
Welzijnszorg
|
Problemen in dagelijkse activiteiten
Kenmerkend voor ergotherapie is de kijk op zowel de persoon, de omgeving, als de activiteit.
Aan de hand van een kennismakingsgesprek bepalen ergotherapeut en cliënt (systeem) samen de belangrijkste problemen bij dagelijkse activiteiten op verschillende gebieden, zoals
Zelfredzaamheid of algemene dagelijkse levensverrichtingen, afgekort ADL (bijvoorbeeld wassen en aankleden)
Productiviteit (bijvoorbeeld werken, school)
Vrije tijd (bijvoorbeeld hobby's en sport)
Wonen (bijvoorbeeld aanpassen van de leefomgeving)
Mobiliteit (bijvoorbeeld gangreëducatie, rolstoeltraining)
| 1 |
aankleden, kleding dragen, kledinggebruik
|
12,082 |
HealthClub
|
90504
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Fitness
|
Fitness
|
Fitness is een sportactiviteit gericht op onder andere het verbeteren van de conditie, vetverbranding en krachttraining, waarbij het eigen lichaam als weerstand kan dienen. Vaak wordt met fitness de sportactiviteit bedoeld die bedreven wordt met behulp van zogenaamde fitnessapparaten of sporttoestellen. Dit kan onder andere in een sportschool of fitnesscentrum, maar ook thuis of in de buitenlucht.
Geschiedenis
Hoewel de sport de laatste decennia steeds meer aan populariteit wint is fitness al duizenden jaren oud. De oorsprong van de sport ligt in Ayuveda, India. Destijds had - vanuit de hindoestaanse gezondheidsleer - het als doel om het lichaam en de geest in balans te brengen. In de 8e eeuw voor Christus richtte de Grieken een Gymnasion op. Deze plek was geschikt voor zowel het ontmoeten van anderen als het trainen van het lichaam. Andere volken zoals de Spartanen, Romeinen en Perzen gebruikte hetzelfde model en in sommige rijken werd dit zelfs een verplichting voor het volk.
Gedurende de middeleeuwen verdwenen de allereerste sportscholen en keerde pas weer terug rond 1800. Sindsdien heeft fitness veel ontwikkelingen meegemaakt op een snel tempo. Zo werd de allereerste sportschool in 1885 al in Maastricht geopend. De allereerste bodybuilder ter wereld was de Duitser Eugen Sandow. Hij wordt ook wel de ontwikkelaar van het moderne bodybuilding genoemd. Sandow organiseerde in 1901 ook de eerste bodybuilding wedstrijd.
Thuistraining
Men kan ook thuis trainen. Er zijn niet altijd apparaten nodig om fitness te beoefenen. Er zijn genoeg oefeningen waar men alleen een stoel of flesje water voor nodig heeft. Oefeningen als touwtjespringen, stretching, opdrukken en buikspieroefeningen kunnen eenvoudig thuis gedaan worden. Er bestaan veel video's met instructies voor thuis fitnessoefeningen. Ook op televisie worden oefenprogramma's vertoond. Er zijn apparaten zoals een roeitrainer, hometrainer of drukbank, die het mogelijk maken om thuis een volwaardig fitnessprogramma uit te oefenen. Thuistraining was gewild toen in 2020 vanwege de coronapandemie de sportscholen maandenlang gesloten waren.
Doel van fitness
Fitnesstraining kan voor vele doeleinden gebruikt worden:
training ter ondersteuning van de gezondheid en algemene fitheid;
training gericht op vetverbranding en afvallen (indoor cycling, aerobics, cardiofitness e.d.);
training gericht op spiergroei (hypertrofie, bodybuilding) of toename van spierkracht.
Cardio
Cardio betekent in het medisch jargon 'voor het hart' en is een afkorting voor cardiovasculaire training. Het is het type training waar het hart en longen sterker van worden en dus de conditie verbetert. Cardiofitness kan worden ingezet om de bloeddruk te verlagen, maar ook om af te vallen.
Krachttraining
Krachttraining is een vorm van training waarbij spieren weerstand bieden tegen externe weerstand van gewicht of door zwaartekracht. Krachttraining zorgt voor de groei van de spiermassa en heeft daarmee een positieve invloed op de stofwisseling.
Daarnaast kunnen fitnesstrainingen ingezet worden voor gezondheidsdoeleinden. Regelmatige fitnesstraining is effectief gebleken om klachten van de volgende aandoeningen te voorkomen of te verminderen:
Diabetes mellitus
Hypertensie
Hartfalen
COPD
Osteoporose
Depressie
Buiten fitnessen
Soms staan fitnesstoestellen of andere oefenobjecten opgesteld in de openbare ruimte. Deze zijn meestal geplaatst door de gemeente of sportverenigingen en vrij te gebruiken. Een groep sporttoestellen in de buitenlucht wordt wel een 'beweegtuin' genoemd. In grote steden worden parken vaak gebruikt om te 'bootcampen'. Hierbij oefent een groep onder leiding van een trainer. Daarnaast zijn er zogenaamde 'calisthenics-parken' waar de sport calisthenics beoefend kan worden.
Fitnessapparaten
De apparaten waarmee men in sportscholen oefent, zijn erop gericht specifieke spiergroepen te gebruiken en blessures te voorkomen. Deze apparaten zijn specifiek voor fitness ontwikkeld en heten daarom "fitnessapparaten" of "fitnesstoestellen". Voorbeelden hiervan zijn de indoorroeier, de crosstrainer, de loopband en de hometrainer.
Ook apparaten die voor bodybuilding gebruikt worden, kunnen passen in een fitnesstraining.
Fitnessoefeningen
Calf raises
Chin-up
Opdrukken
Dumbbell Flexion Extension
Optrekken
Lunge
Military press
Shoulder press
Squat
Bankdrukken
Tricep extension
Bicep curl
Leg press
Deadlift
Grapevine
Zumba
BodyStep
Lichaamsbeweging
|
Fitness is een sportactiviteit gericht op onder andere het verbeteren van de conditie, vetverbranding en krachttraining, waarbij het eigen lichaam als weerstand kan dienen. Vaak wordt met fitness de sportactiviteit bedoeld die bedreven wordt met behulp van zogenaamde fitnessapparaten of sporttoestellen. Dit kan onder andere in een sportschool of fitnesscentrum, maar ook thuis of in de buitenlucht.
| 2 |
sportschool, fitnesscentrum, gezondheidsclub
|
2,143 |
PublicSwimmingPool
|
1539113
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Marsch-Kruserbrink
|
Marsch-Kruserbrink
|
Marsch-Kruserbrink is het noordelijkste deel van het centrum van Hardenberg. De wijk ligt tussen de Overijsselse Vecht en het winkelcentrum van de stad. Oorspronkelijk heette het westelijke deel van de wijk Marsch en het oostelijke deel Kruserbrink, maar tegenwoordig worden deze samen als één deel beschouwd.
Geschiedenis namen
De naam Mars of Marsch komt meer voor in de omgeving van Hardenberg, met name voor bepaalde gronden. Ten westen van het centrum ligt de woonwijk Heemsermars en ook ten noorden liggen veel gronden die eindigen op Mars. De nieuwbouwwijk die daar in ontwikkeling is heeft daarom ook de naam Marslanden gekregen.
De naam Kruserbrink komt van een vroegere waterschap in Hardenberg die deze naam droeg. Tot 1915 had deze hier een wipmolen (poldermolen) staan.
Geschiedenis gebied
Het gebied lag vroeger aan de noordkant van de Vecht. Pas in het begin van de twintigste eeuw is de rivier verlegd naar de plek waar hij nu stroomt.
De wijk zoals die er nu is, is voornamelijk in de jaren '60 opgebouwd. Oudere bebouwing is grotendeels afgebroken. In de wijk zijn het zwembad De Marsch en sportpark De Kruserbrink te vinden. Het zwembad krijgt in de toekomst waarschijnlijk een andere locatie, buiten het centrum. In verband met de bouw van de winkels en appartementen in het centrum werden in de afgelopen jaren in de wijk tijdelijke parkeerplaatsen aangelegd.
Toekomst
Het gebied wordt meegenomen in het Masterplan Centrum Hardenberg, en grootscheeps plan om het centrum te verbeteren. Zo zijn bestaande woningen afgebroken, andere gerenoveerd en wordt er met verschillende architecten plannen gemaakt voor nieuwbouw in de wijk. De bedoeling is dat er in totaal bijna 300 woningen worden bijgebouwd.
Zo wordt er al gebouwd aan 118 appartementen speciaal voor ouderen en gehandicapten die beperkte hulp nodig hebben en jongeren die beginnen op de woningmarkt. Eveneens is er al een deelgebied met eengezinswoningen en een appartementencomplex gepresenteerd. De drie 'Kruserbrinkflats' uit de jaren 60 staan op de planning om binnen een paar jaar gesloopt te worden, al stuit dit op enig protest. Verder zal de wandelpromenade langs de Vecht worden doorgetrokken.
Wijk in Hardenberg
|
De wijk zoals die er nu is, is voornamelijk in de jaren '60 opgebouwd. Oudere bebouwing is grotendeels afgebroken. In de wijk zijn het zwembad De Marsch en sportpark De Kruserbrink te vinden. Het zwembad krijgt in de toekomst waarschijnlijk een andere locatie, buiten het centrum. In verband met de bouw van de winkels en appartementen in het centrum werden in de afgelopen jaren in de wijk tijdelijke parkeerplaatsen aangelegd.
| 2 |
zwembad, openbaar zwembad, sportlocatie
|
11,221 |
AccountingService
|
3019526
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/BDO%20International
|
BDO International
|
BDO is een internationaal opererende accountantsorganisatie en is qua omvang de vijfde accountants- en adviesorganisatie ter wereld na Deloitte, PwC, KPMG en EY. Het bedrijf neemt in Nederland eveneens qua omvang de vijfde plaats in. Het Nederlandse hoofdkantoor is gevestigd in Eindhoven, wereldwijd is Brussel het hoofdkantoor. Net als veel andere accountantskantoren is het een organisatie van samenwerkende partners, die door middel van een participatie gedeeltelijk eigenaar kunnen worden. Er werken wereldwijd meer dan 80.000 medewerkers in 144 landen. In Nederland werken omstreeks 2150 mensen voor de onderneming, in België meer dan 500 en in Suriname 54.
De klanten van BDO zijn te vinden in het midden- en kleinbedrijf, maar ook onder grote, internationale ondernemingen.
Ontstaan
Adrianus Cornelis Fortgens legde in 1935 de basis voor de organisatie in Nederland. Eind 2000 is het huidige BDO Nederland ontstaan uit een fusie tussen de accountantskantoren Walgemoed in Noord-Nederland en Camps Obers in Zuid-Nederland.
Het internationale netwerk van BDO is opgericht in 1963 door vijf accountantskantoren uit Engeland, Duitsland, Nederland, VS en Canada. Tot en met 1973 werkten deze bedrijven samen onder de naam Binder Seidman International Group. Het merk en naam BDO is in 1973 ontstaan als afkorting van de naam Binder, Dijker Otte & Co., verwijzend naar de namen van drie oprichtende bedrijven Binder Hamlyn (Verenigd Koninkrijk), Dijker & Co (Nederland) en Otte & Co (Duitsland).
In elk land werd tot enkele jaren geleden een landelijke toevoeging in de naam opgenomen, sinds enkele jaren is deze toevoeging weggelaten en wordt wereldwijd gebruikgemaakt van de naam BDO.
Nederlands accountantskantoor
Adviesbureau
Nederlandse multinational
|
BDO is een internationaal opererende accountantsorganisatie en is qua omvang de vijfde accountants- en adviesorganisatie ter wereld na Deloitte, PwC, KPMG en EY. Het bedrijf neemt in Nederland eveneens qua omvang de vijfde plaats in. Het Nederlandse hoofdkantoor is gevestigd in Eindhoven, wereldwijd is Brussel het hoofdkantoor. Net als veel andere accountantskantoren is het een organisatie van samenwerkende partners, die door middel van een participatie gedeeltelijk eigenaar kunnen worden. Er werken wereldwijd meer dan 80.000 medewerkers in 144 landen. In Nederland werken omstreeks 2150 mensen voor de onderneming, in België meer dan 500 en in Suriname 54.
| 3 |
accountant, boekhouder, accountancy
|
8,277 |
DigitalDocument
|
1415531
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/PEF
|
PEF
|
PEF (Pentax Electronic File) is een digitaal bestandsformaat. Het wordt gebruikt in digitale spiegelreflexcamera's van Pentax en Samsung als RAW-formaat. Het is, net als de tegenhangers CRW en CR2 van Canon en NEF van Nikon, een gecomprimeerd RAW-formaat zonder kwaliteitsverlies. Pentax en Samsung geven tevens de mogelijkheid om DNG te gebruiken, wat een ongecomprimeerd RAW-formaat is.
Bestandsformaat
|
PEF (Pentax Electronic File) is een digitaal bestandsformaat. Het wordt gebruikt in digitale spiegelreflexcamera's van Pentax en Samsung als RAW-formaat. Het is, net als de tegenhangers CRW en CR2 van Canon en NEF van Nikon, een gecomprimeerd RAW-formaat zonder kwaliteitsverlies. Pentax en Samsung geven tevens de mogelijkheid om DNG te gebruiken, wat een ongecomprimeerd RAW-formaat is.
| 1 |
digitaal document, elektronisch bestand, digitaal bestand
|
5,264 |
Distance
|
5640714
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Parijs-Roubaix%202022
|
Parijs-Roubaix 2022
|
{{Infobox editie wielerwedstrijd
| titel = Parijs-Roubaix 2022
| editie = 119
| routekaart =
| afbeelding =
| onderschrift=
| datum = 17 april 2022
| start = Compiègne
| finish = Roubaix
| afstand = 257,2 km
| snelheid =
| deelnemers =
| etappe =
| klass1 = Eerste
| leider1 = Dylan van Baarle
| klass2 = Tweede
| leider2 = Wout van Aert
| klass3 = Derde
| leider3 = Stefan Küng
| vorige = Parijs-Roubaix 2021
| volgende = Parijs-Roubaix 2023
}}
De 119e editie van de wielerwedstrijd Parijs-Roubaix''' werd gereden op 17 april 2022. De winnaar was Dylan van Baarle uit Nederland. De koers maakte deel uit van de UCI World Tour 2022. Een dag eerder bij de vrouwen was de Italiaanse Elisa Longo Borghini de winnares. De tweede wedstrijd voor de vrouwen was onderdeel van de UCI Women's World Tour van 2022.
Mannen
Deelnemende ploegen
Uitslag
Vrouwen
Deelnemende ploegen
Alle veertien World Tourploegen namen deel, aangevuld met tien continentale ploegen. Bijna alle ploegen stonden met het maximum van zes rensters aan de start, wat het totaal op 139 deelnemers bracht. Titelverdedigster Lizzie Deignan nam niet deel omdat zij in 2022 met zwangerschapsverlof is. Topfavoriet Marianne Vos (vorig jaar tweede) stond ook op de startlijst, maar zij kon niet deelnemen vanwege een positieve coronatest. Wereldkampioene Elisa Balsamo werd gediskwalificeerd nadat ze te lang aan de wagen van haar ploegleider had gehangen.
Uitslag
Externe link
Officiële site
2022
UCI World Tour 2022
UCI Women's World Tour 2022
Eendagswielerwedstrijd in 2022
|
{{Infobox editie wielerwedstrijd
| titel = Parijs-Roubaix 2022
| editie = 119
| routekaart =
| afbeelding =
| onderschrift=
| datum = 17 april 2022
| start = Compiègne
| finish = Roubaix
| afstand = 257,2 km
| snelheid =
| deelnemers =
| etappe =
| klass1 = Eerste
| leider1 = Dylan van Baarle
| klass2 = Tweede
| leider2 = Wout van Aert
| klass3 = Derde
| leider3 = Stefan Küng
| vorige = Parijs-Roubaix 2021
| volgende = Parijs-Roubaix 2023
}}
| 1 |
afstand, lengtemaat, meeteenheid
|
9,812 |
Recipe
|
31936
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wentelteefje
|
Wentelteefje
|
Een wentelteefje, ook verloren brood of gewonnen brood is een zoet broodgerecht. Het is populair als ontbijt in grote delen van Europa en Noord-Amerika. Sneden brood worden kort geweekt in een mengsel van melk en eieren en vervolgens gebakken. Ten slotte wordt het baksel bestrooid met suiker en desgewenst kaneel.
Over de herkomst van het woord wentelteefje is onduidelijkheid. Mogelijk is een teef een oude gebaksvorm, maar wentelteefje kan ook zijn afgeleid van wentel-'t-eventjes. In het kookboek uit de 18e eeuw De volmaakte Hollandsche keukenmeid wordt het gerecht gewend brood genoemd.
De term verloren/gewonnen brood heeft te maken met de wijze waarop dit gerecht is ontstaan. In vroegere tijden gooide men zelden voedsel weg, daarom was het gewoonte om oud - maar nog niet beschimmeld - brood weer eetbaar te maken door middel van dit recept. Tegenwoordig wordt het niet vaak meer om deze reden gemaakt, maar veeleer omdat men het zoete gerecht als een lekkernij beschouwt.
Referenties
Broodgerecht
Nagerecht
Ontbijt
|
Over de herkomst van het woord wentelteefje is onduidelijkheid. Mogelijk is een teef een oude gebaksvorm, maar wentelteefje kan ook zijn afgeleid van wentel-'t-eventjes. In het kookboek uit de 18e eeuw De volmaakte Hollandsche keukenmeid wordt het gerecht gewend brood genoemd.
De term verloren/gewonnen brood heeft te maken met de wijze waarop dit gerecht is ontstaan. In vroegere tijden gooide men zelden voedsel weg, daarom was het gewoonte om oud - maar nog niet beschimmeld - brood weer eetbaar te maken door middel van dit recept. Tegenwoordig wordt het niet vaak meer om deze reden gemaakt, maar veeleer omdat men het zoete gerecht als een lekkernij beschouwt.
| 1 |
recept, kookinstructies, ingrediënten
|
10,905 |
LiquorStore
|
5133655
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Adolphe%20Zimmermans
|
Adolphe Zimmermans
|
Adolphe Zimmermans, eigenlijk Bernard Eugène Adolphe Temmerman, (Den Haag, 2 april 1858 – aldaar, 2 juli 1922) was een Nederlands hoffotograaf.
Leven en werk
Temmerman werd geboren als zoon van naaister Maria Jeanette Françoise (Marie) van Varseveld (1837-1888). Toen zij in 1865 trouwde met de Gentse toneelspeler Joannes Baptiste Temmerman (1840-) werd de zevenjarige Adolphe door beiden erkend. Temmerman trouwde in 1880 met modemaakster Elise Jacoba Paulina Aarts (1858-) en in 1904 met muziekonderwijzeres Louisa Wilhelmina Régouw (1864-1933).
Als Adolphe Zimmermans was hij vanaf eind jaren zeventig actief als fotograaf. Het is niet zeker waaraan hij zijn pseudoniem heeft ontleend, de naam werd mogelijk al door zijn vader gevoerd. Zijn zaak was gevestigd aan de Riemersstraat, vanaf 1917 aan de Conradkade in Den Haag. Hij was gespecialiseerd in portretfotografie en maakte cartes de visite en kabinetfoto's. Hij won voor zijn werk prijzen op tentoonstellingen in Antwerpen (1885), Parijs (1886), Den Haag (1888) en Scheveningen (1892). Hij behoorde met Herman Deutmann en C.M. Dewald tot de oprichters van de 'Nederlandse Fotografen Kunstkring' (1902). Tijdens de tweede vergadering, bij hem thuis, werd hij benoemd tot penningmeester.
Zijn clientèle behoorde tot de hogere kringen. Zimmermans maakte onder meer portretten van leden van het Koninklijk Huis, waaronder van prinses Wilhelmina in het "kleine Amalia van Solms kostuum" (1891). Vanaf 1892 mocht hij zich hofleverancier van koningin-regentes Emma noemen. Een van Zimmermans latere portretten van Wilhelmina werd gebruikt voor het ontwerp van postzegels die na haar inhuldiging werden uitgebracht (in 1899, 1905, 1998 en 2009).
Hij werd in 1896 eigenaar van een Benz Victoria en was daarmee naar verluidt de eerste automobilist in Nederland. Zimmermans hield het zakelijk gezien niet bij fotograferen. Hij ging met verschillende personen vennootschappen aan en was onder meer vennoot van drankenhandel Maartens & Co (1899-1907), van koffiehuis Maison Bordelaise (1901), en van slijterij 't Anker (1901) in Den Haag. In 1921 droeg Zimmermans zijn fotostudio over aan Johan Limpers.
Temmerman, zich noemende Zimmermans, overleed op 64-jarige leeftijd. Hij werd begraven op Oud Eik en Duinen.
Enkele foto's
Nederlands fotograaf
Pseudoniem
|
Hij werd in 1896 eigenaar van een Benz Victoria en was daarmee naar verluidt de eerste automobilist in Nederland. Zimmermans hield het zakelijk gezien niet bij fotograferen. Hij ging met verschillende personen vennootschappen aan en was onder meer vennoot van drankenhandel Maartens & Co (1899-1907), van koffiehuis Maison Bordelaise (1901), en van slijterij 't Anker (1901) in Den Haag. In 1921 droeg Zimmermans zijn fotostudio over aan Johan Limpers.
| 1 |
slijterij, drankwinkel, alcoholzaak
|
5,373 |
LegalService
|
5652587
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ilse%20Henar-Hewitt%20Juridische%20Bijstand%20voor%20Vrouwen
|
Ilse Henar-Hewitt Juridische Bijstand voor Vrouwen
|
De stichting Ilse Henar-Hewitt Juridische Bijstand voor Vrouwen (IHHJB), kortweg de Stichting Ilse Henar-Hewitt, is een Surinaamse belangenorganisatie.
Geschiedenis
De organisatie werd op 16 juni 1996 gericht door de Nationale Vrouwenbeweging (NVB), die toen haar 15e verjaardag vierde, en is vernoemd naar Ilse Henar-Hewitt. Zij stond van 1967 tot 1985 als algemeen secretaris aan de leiding van de Surinaamse afdeling van de Young Women's Christian Association (YWCA) en had van 1971 tot 1979 zitting in het internationale bestuur van deze organisatie.
Activiteiten
De IHHJB biedt juridische hulp en begeleiding aan met name minder draagkrachtige vrouwen en kent de volgende onderdelen:
Rechtsbijstand
Rechtsinformatie en wetswijziging
Nieuwe wetgeving en onderzoek
Naast juridische bijstand richt de IHHJB zich op het verstrekken van algemene informatie aan groepen vrouwen, waaronder door de organisatie van thema-avonden, en trainingen bij bedrijven om seksueel molest op de werkvloer tegen te gaan. Verder brengt de organisatie publicaties uit en adviseert ze de politiek over vrouwenthema's.
Externe link
Officiële website
Surinaamse belangenorganisatie
Surinaamse vrouwenorganisatie
Surinaams recht
|
Activiteiten
De IHHJB biedt juridische hulp en begeleiding aan met name minder draagkrachtige vrouwen en kent de volgende onderdelen:
Rechtsbijstand
Rechtsinformatie en wetswijziging
Nieuwe wetgeving en onderzoek
| 1 |
juridische diensten, advocatenkantoor, rechtsbijstand
|
3,303 |
RoofingContractor
|
369297
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bouwvakker
|
Bouwvakker
|
Een bouwvakker is iemand die in de bouwwereld zijn dagelijkse werkzaamheden verricht.
Het is een verzamelnaam voor beroepen als:
Bekisters
Betonstaalvlechters
Dakdekkers
Metselaars
Opperlieden
Schilders
Stratenmakers
Stukadoors
Timmerlui
Voegers
Elektricien
In Nederland vallen bouwvakkers onder de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) van de bouw, de bouw-cao.
Zie ook
Bouwvakvakantie
|
Het is een verzamelnaam voor beroepen als:
Bekisters
Betonstaalvlechters
Dakdekkers
Metselaars
Opperlieden
Schilders
Stratenmakers
Stukadoors
Timmerlui
Voegers
Elektricien
| 1 |
dakdekker, dakwerken, dakrenovatie
|
4,554 |
Airport
|
2544712
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vliegveld%20Y-32%20Ophoven
|
Vliegveld Y-32 Ophoven
|
Vliegveld Y-32 Ophoven was een militair vliegveld in Opglabbeek, in de buurt van de Ophovenstraat, dat gebruikt werd tijdens de Tweede Wereldoorlog. De locatie grenst aan het huidige natuurgebied Duinengordel.
Geschiedenis
Het vliegveld Y-32 werd gebouwd door het 820ste Engineer Aviation Battalion van het United States Army Air Force IX Engineer Command. De bouw begon op 22 november 1944.
De landingsbaan bestond uit 1500 meter geperforeerde stalen platen. Deze platen zorgden ervoor dat de landingsbaan intact bleef onder het gewicht van vliegtuigen. Het vliegveld had tevens bijkomende faciliteiten zoals een militair kwartier, opslagplaatsen voor munitie, voorraden, brandstof, drinkwater en een klein elektriciteitsnet.
Op 10 december 1944 werd het vliegveld in gebruik genomen. Aanvankelijk werd het vliegveld gebruikt voor bevoorrading en evacuatie van gewonden door middel van C-47 Skytrain-transportvliegtuigen. Eind januari 1945 werden er gevechtseenheden gestationeerd, waaronder de 370th Fighter Group. Deze eenheid maakte gebruik van P-47 Thunderbolt-gevechtsvliegtuigen. In februari werd ook de 405th Fighter group op het vliegveld gestationeerd. De gevechtsvliegtuigen vlogen ondersteuningsmissies, verkenden routes en vielen Duitse militaire posities aan.
Om de Slag om de Ardennen te ondersteunen, ondernam de Duitse Luftwaffe een aantal aanvallen op geallieerde vliegvelden in Nederland en België. Deze operatie staat bekend als Operatie Bodenplatte. Op 1 januari 1945 werd Y-32 vroeg in de ochtend aangevallen door een 30-tal Duitse jachtvliegtuigen, waarbij een 3-tal mensen gewond raakten en vrij veel schade aan de infrastructuur en vliegtuigen werd toegebracht.
De aanwezige gevechtseenheden werden eind april 1945 elders gestationeerd. Het vliegveld werd op 29 mei 1945 gesloten. Tegenwoordig is er nog maar weinig terug te vinden van het vliegveld. De huidige oppervlakte wordt voornamelijk gebruikt voor landbouw.
Externe links
TVL interview op 2010-01-11
Ophoven Airfield - Then and now
Ophoven
Ophoven
Opglabbeek
Militair bouwwerk in Limburg (België)
|
Op 10 december 1944 werd het vliegveld in gebruik genomen. Aanvankelijk werd het vliegveld gebruikt voor bevoorrading en evacuatie van gewonden door middel van C-47 Skytrain-transportvliegtuigen. Eind januari 1945 werden er gevechtseenheden gestationeerd, waaronder de 370th Fighter Group. Deze eenheid maakte gebruik van P-47 Thunderbolt-gevechtsvliegtuigen. In februari werd ook de 405th Fighter group op het vliegveld gestationeerd. De gevechtsvliegtuigen vlogen ondersteuningsmissies, verkenden routes en vielen Duitse militaire posities aan.
| 3 |
luchthaven, vliegveld, vliegstation
|
3,314 |
SearchResultsPage
|
1711668
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zune%20HD
|
Zune HD
|
De Zune HD is de derde generatie van de mp4-speler van het Amerikaanse bedrijf Microsoft. De Zune HD wordt evenals zijn voorgangers geproduceerd door het Singaporeaanse Flextronics (dat tevens producent is van de Apple iPod, de grootste speler op de mp4-markt op dit moment). De Zune HD werd niet uitgebracht in Europa.
Introductie
De Zune HD zal een van de eerste apparaten zijn die gebruikmaakt van de nieuwe NVidia Tegra-chip. De Tegraprocessor stelt de makers van de Zune in staat om het apparaat een uitzonderlijk hoge multimediaprestatie neer te laten zetten, zonder dat dit ten koste gaat van de batterijduur.
De Tegraprocessor is in staat om de speler via een optionele Zune-Dock 720p High Definition video te laten weergeven. Zonder dit dock zal de resolutie op het scherm verkleind worden tot 480 op 272 pixels.
Bekendmaking
De Zune HD is door Microsoft een lange tijd in stilte gehouden. Op veel websites zijn er lange tijden speculaties geweest over de derde generatie Zune. Mede door de acties van rivaal Apple, werd gehoopt dat Microsoft een goed antwoord kon leveren op de iPod touch en misschien zelfs de iPhone. Microsoft heeft een lange tijd alles ontkend over de ontwikkeling van de Zune HD, en al helemaal over de ontwikkeling van een ZunePhone.
Tot de persconferentie op de Electronic Entertainment Expo (E3) 2009, toen bekend werd dat Microsoft de Zune Marketplace en de Xbox Live Video Service samenvoegde tot Zune Video. Hierdoor wordt de service gelijk in zeven landen geïntroduceerd in combinatie met de nieuwe Zune HD, waaronder in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Italië, Duitsland, Ierland en Spanje.
Specificaties
De Zune HD moet het gaan opnemen tegen de iPod Touch van Apple, en de producten van de kleinere fabrikanten zoals de Samsung Yepp en de Sony Walkman. Hierdoor moet de mp4-speler een uitgesproken functionaliteit, kwaliteit en prijs hebben. De Zune HD wordt daarom ook als eerste mp4-speler uitgerust met een High Definition Radio Tuner (veelgebruikt in de Verenigde Staten).
Specificaties:
3.3 inch-oled capacitief aanraakscherm (480x272 pixels, beeldverhouding 16:9).
Nvidia Tegra APX met acht onafhankelijk programmeerbare processorkernen.
Multi-touchtechnologie.
720p-HD-video (via optioneel Zune-Dock).
Wifi-ondersteuning (802.11b/g met ondersteuning voor Open-, WEP-, WPA- en WPA2-authenticatie en WEP 64 bit-, 128 bit-, TKIP- en AES-encriptie).
Verkrijgbaar in 16 GB (zwart) en 32 GB (platinum).
Gewicht: 74 gram.
Maten: 52.7 mm x 102.1 mm x 8.9 mm.
Tot 33 uur muziek afspelen op een volle batterij (wireless uitgeschakeld), tot 8,5 uur video afspelen.
Batterij: 3,7 volt, 730mAh-lithium-ion polymeerbatterij.
Software:
Wifi-versie van Zune Marketplace.
Webbrowser (gebaseerd op de Internet Explorer Mobile 6 voor Windows CE).
Spelletjes.
Unicode-ondersteuning.
Ingebouwde accelerometer.
HD-radiotuner.
De Zune HD draait net als zijn voorganger op het besturingssysteem Windows CE, dat ook als ondergrond dient voor Windows Mobile. Voor de Zune werd echter een nieuwere (snellere) versie gebruikt van Windows CE.
Webbrowser
Lang was onduidelijk of de Zune HD ook met een webbrowser geleverd zou worden. Voor veel mensen zou dit namelijk een indicatie zijn dat er ook applicaties op het apparaat gedraaid kunnen worden. Tijdens de introductie van de Zune HD werd de webbrowser openbaar gemaakt.
De browser heeft ondersteuning voor Favorieten en zoekt via de instant-searchmethode van Bing. Via het volledige on-screentoetsenbord kan een adres ingevuld worden op de adresbalk. Webpagina's kunnen in landschap of portretmodus bekeken worden. Ingezoomd kan worden door de twee vingers naar elkaar toe te bewegen, en uit zoomen door twee vingers van elkaar af te bewegen.
Externe links
Officiële website
De Zune HD op de site van Nvidia
Consumentenelektronica
Afspeelapparatuur
Merknaam
Microsoft
|
De browser heeft ondersteuning voor Favorieten en zoekt via de instant-searchmethode van Bing. Via het volledige on-screentoetsenbord kan een adres ingevuld worden op de adresbalk. Webpagina's kunnen in landschap of portretmodus bekeken worden. Ingezoomd kan worden door de twee vingers naar elkaar toe te bewegen, en uit zoomen door twee vingers van elkaar af te bewegen.
| 1 |
zoekresultatenpagina, webpagina, zoekresultaten
|
7,787 |
Language
|
5638022
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Xarxa%20Vives%20d%27Universitats
|
Xarxa Vives d'Universitats
|
Xarxa Vives d'Universitats (Nederlands: Vives Netwerk van Universiteiten) is een netwerk van universiteiten en hogeronderwijsinstellingen in gebieden waar Catalaans wordt gesproken. Het doel van het netwerk is de coördinatie van onderwijs, onderzoek en culturele activiteiten, en het normaliseren en bevorderen van het gebruik van de Catalaanse taal. Xarxa Vives d'Universitat is opgericht in 1994 door 13 hogeronderwijsinstellingen. Anno 2022 zijn er 22 universiteiten in 4 landen bij aangesloten.
Leden
Andorra
Universiteit van Andorra
Frankrijk
Universiteit van Perpignan
Italië
Universiteit van Sassari
Spanje
Abat Oliba CEU Universiteit
Cardinal Herrera CEU Universiteit
Internationale Universiteit van Catalonië
Jaume I Universiteit
Polytechnische Universiteit van Catalonië
Ramon Llull Universiteit
Roviri i Virgili Universiteit
Autonome Universiteit van Barcelona
Universiteit van Lerida
Open Universiteit van Catalonië
Polytechnische Universiteit van Valencia
Universiteit van Barcelona
Pompeu Fabra Universiteit
Universiteit van Alicante
Universiteit van de Balearen
Universiteit van Elche
Universiteit van Girona
Universiteit van Valencia
Universiteit van Vic
Internationale organisatie
Educatief samenwerkingsverband
Catalaans
|
Xarxa Vives d'Universitats (Nederlands: Vives Netwerk van Universiteiten) is een netwerk van universiteiten en hogeronderwijsinstellingen in gebieden waar Catalaans wordt gesproken. Het doel van het netwerk is de coördinatie van onderwijs, onderzoek en culturele activiteiten, en het normaliseren en bevorderen van het gebruik van de Catalaanse taal. Xarxa Vives d'Universitat is opgericht in 1994 door 13 hogeronderwijsinstellingen. Anno 2022 zijn er 22 universiteiten in 4 landen bij aangesloten.
| 1 |
taal, natuurlijke taal, formele taalcode
|
10,220 |
GovernmentPermit
|
3799611
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bier%20in%20Slowakije
|
Bier in Slowakije
|
Bier staat in Slowakije al eeuwenlang op de tweede plaats na de nationale sterkedrank slivovitsj (pruimenbrandewijn). In de middeleeuwen was het namelijk in de dorpen verboden thuis bier te brouwen en was de bierproductie enkel voorbehouden aan brouwerijen met een officiële vergunning in de steden. De horigen mochten alleen daar bier kopen en de brouwerijen konden bestaan door de tienden die de horigen betaalden in hop en gerst.
Na de oprichting van Tsjecho-Slowakije in 1918 werd Slowaaks bier sterk beïnvloed door de Boheemse stijl. Nadat de brouwerijen na de Tweede Wereldoorlog door het communistisch regime werden genationaliseerd, was de belangrijkste brouwopleiding gevestigd in Praag. De Slowaakse brouwindustrie liep jarenlang ver achter op de Tsjechische. Om aan deze situatie te veranderen bouwden de communisten in de jaren 1950 en 1960 een aantal grote nieuwe brouwerijen. De vijf grootste brouwerijen die nu nog bestaan waren het resultaat van dit initiatief. Na de val van het communisme in Oost-Europa kwamen de meeste brouwerijen in bezit van grote brouwerijgroepen. Heineken kocht in de jaren 1990 verscheidene brouwerijen die ondergebracht werden in een nieuwe groep Heineken Slovensko: Gemer Pivovar Rimavská Sobota, Zlatý Bažant (1995), Martiner (1999, gesloten in 2003) en Pivovar Corgoň (1997, gesloten in 2004). In 2006 kwam SABMiller in bezit van Pivovar Šariš en Pivovar Topvar, die vanaf 1 januari 2007 fuseerden tot de Topvar Brouwerijen.
Cijfers 2011
Bierproductie: 3,123 miljoen hl
Export: ??
Import: ??
Bierconsumptie: 1,685 miljoen hl
Bierconsumptie per inwoner: 72,9 liter
Actieve brouwerijen: 5 (+ 13 microbrouwerijen)
Brouwerijen
De grootste brouwerijen (productie groter dan 100.000 hl/jaar):
Heineken Slovensko
Gemer Pivovar Rimavská Sobota
Zlatý Bažant
Eigendom van SABMiller:
Pivovar Šariš
Pivovar Topvar
Pivovar Steiger
Pivovar Tatran
Pivovar Stein
Pivovar Urpín
Pivovar Poper
Bieren
Corgoň (nu gebrouwen bij Zlatý Bažant)
Gemer
Kelt
Martiner
Šariš
Steiger
Stein
Tatran
Urpin
Zlatý Bažant
Zie ook
Lijst van biermerken
Externe links
European Beerguide, Slovakian Breweries
Slowakije
Slowaakse drank
|
Bier staat in Slowakije al eeuwenlang op de tweede plaats na de nationale sterkedrank slivovitsj (pruimenbrandewijn). In de middeleeuwen was het namelijk in de dorpen verboden thuis bier te brouwen en was de bierproductie enkel voorbehouden aan brouwerijen met een officiële vergunning in de steden. De horigen mochten alleen daar bier kopen en de brouwerijen konden bestaan door de tienden die de horigen betaalden in hop en gerst.
| 1 |
overheidsvergunning, vergunning overheid, officiële vergunning
|
7,214 |
MusicAlbumReleaseType
|
5650317
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Regen%20%28Frenna%29
|
Regen (Frenna)
|
Regen is een single van de Nederlandse rapper Frenna met de band BLØF uit 2018. Het stond in hetzelfde jaar als zevende track op het album Francis van Frenna.
Achtergrond
Regen is geschreven door Paskal Jakobsen, Peter Slager, Memru Renjaan, Carlos Vrolijk en Francis Edusei en geproduceerd door Project Money. Het is een bewerking van het nummer Harder dan ik hebben kan. Het lied bestaat uit rapgedeeltes van Frenna en het refrein van het eerder benoemde lied. Het lied werd uitgebracht kort nadat Ronnie Flex een hiphop versie van Omarm met de titel Omarm me. De single heeft in Nederland de platina status.
Hitnoteringen
Het lied had bescheiden succes in Nederland. Het haalde de Top 40 niet, maar kwam wel tot de zevende plaats van de Single Top 100. Het stond zeventien weken in deze hitlijst.
Single uit 2018
Nummer van Frenna
Nummer van BLØF
|
Regen is een single van de Nederlandse rapper Frenna met de band BLØF uit 2018. Het stond in hetzelfde jaar als zevende track op het album Francis van Frenna.
| 2 |
single, ep, album
|
3,032 |
DriveWheelConfigurationValue
|
990696
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Austin%201800%20Balanza
|
Austin 1800 Balanza
|
De Austin 1800 Balanza was een auto van het Britse automerk Austin. De benaming "Balanza" werd alleen gebruikt voor Mark I-modellen die in Nederland en België verkocht werden. Van de Austin 1800 zijn drie versies gemaakt, Mark I tot en met Mark III, tussen 1964 tot 1975. De Austin 1800 was Auto van het Jaar in Europa in 1965.
De Austin 1800 is bij British Motor Corporation (BMC) ontwikkeld als een grotere opvolger van de succesvolle Mini en Austin 1100 onder de codenaam ADO17, waarbij ADO staat voor "Amalgamated Drawing Office". Later kwamen vergelijkbare modellen op de markt onder de namen Morris 1800- en Wolseley 18/85.
Technische gegevens
De wagen had een dwarsgeplaatste viercilinder motor aan de voorzijde gemonteerd. De inhoud was 1798 cc en een maximumvermogen van 85 pk bij 5300 omwentelingen per minuut.
De transmissie bestond uit een voorwielaandrijving gekoppeld aan een geheel gesynchroniseerde vierversnellingsbak met vloerschakeling.
De wielen hadden alle vier onafhankelijke ophangingen, bekrachtigde schijfremmen voor en trommelremmen achter. De draaicirkel bedroeg 10,50 meter.
De lengte van de auto was 4,19 m bij een breedte van 1,69 m. De wagen was 1,40 m hoog en had een gewicht van 1190 kilo. De inhoud van de benzinetank was 49 liter.
Verkopen
Destijds kostte de Austin Balanza ongeveer 10.500 gulden.
In totaal zijn er zo'n 386.000 exemplaren geproduceerd in iets meer dan een decennium. Van de Austin versie werden er ongeveer 221.000 eenheden geproduceerd, 95.271 van de versie Morris 1800 en tot slot 35.597 Wolseley 18/85.
Latere versies
Hier staan de drie versies van de Mark II bij elkaar. De verschillen tussen de Austin en Morris versies zijn minimaal, alleen de Wolseley springt er enigszins uit door de afwijkende voorkant.
In 1972 kwam de Mark III-versie uit. Naast een andere voorgrille en interieurverbeteringen, was de grootste verandering een zwaardere motor van 2200 cc. Dit was mede aanleidingen om de type-aanduidingen te wijzigen in Austin 2200, Morris 2200 en Wolseley Six.
1800 Balanza
|
De transmissie bestond uit een voorwielaandrijving gekoppeld aan een geheel gesynchroniseerde vierversnellingsbak met vloerschakeling.
| 1 |
aandrijving, wielconfiguratie, koppelverdeling
|
7,914 |
PresentationDigitalDocument
|
19107
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/WordPerfect%20%28software%29
|
WordPerfect (software)
|
WordPerfect (kortweg WP) is een tekstverwerkingspakket dat ontwikkeld wordt door Corel. Sinds 2015 wordt het enkel nog ontwikkeld voor Microsoft Windows.
Voorgeschiedenis
WordPerfect was omstreeks 1990 wereldwijd de populairste tekstverwerker voor een DOS-pc. Vanaf de introductie van Windows (versie 3.1) met daarin de TrueType-fonts, raakte WordPerfect langzaam maar zeker uit de gratie. De agressieve marketing en prijsstelling van Microsoft Word, de bevoorrechte positie van Microsoft bij de productie van Windows-programma's en de verspreiding van geruchten over fouten in WordPerfect, hebben daar ook aan bijgedragen; rond 1992 zakte de prijs van de tekstverwerkers in Nederland van (omgerekend) circa 700 euro naar minder dan 150 euro tijdens de campagne Nederland stapt over.
Alhoewel het pakket het meest bekend is van zijn DOS- en Windowsversies, draaide het op diverse besturingssystemen en computers, zoals Unix, VMS, Data General, System/370, AmigaOS, Atari, Mac OS, OS/2 en NeXTSTEP. Daardoor was het voor de uitgifte van StarOffice/OpenOffice.org het eerste multiplatform-kantoorpakket.
De makers van WordPerfect hebben in de jaren negentig meerdere malen geprobeerd van het product meer te maken dan alleen een tekstverwerker. Er werden steeds meer functies aan het pakket toegevoegd, zoals grafische en opmaakfuncties. Verder werd er ook e-mail en documentbeheer aan de suite toegevoegd, met als resultaat het ontstaan van het pakket WordPerfect Office.
Geschiedenis en het gebruik van WP op verschillende platformen
WordPerfect voor DOS
WordPerfect werd oorspronkelijk door Bruce Bastian en dr. Alan Ashton ontwikkeld. Zij richtten in 1979 Satellite Software International, Inc. op. Hun vestiging was in Orem, Utah in de VS. De onderneming had een mormoonse signatuur. Later werd het de WordPerfect Corporation. De eerste publieke versie van WP werd oorspronkelijk ontwikkeld voor Data General-minicomputers. In 1982 werd het mogelijk gemaakt WP op IBM PC's en daarmee compatibele computers te gebruiken. Deze eerste versie voor DOS kreeg de naam WordPerfect 2.20. De doorbraak van de tekstverwerker volgde in 1986 met WordPerfect 4.2, vanwege de geavanceerde tekstverwerkingsmogelijkheden voor die tijd: automatische paragraafnummering en de verwerking van lange voetnoten. Door deze mogelijkheden verdrong WP concurrent WordStar van de markt. In tegenstelling tot WordStar dat alleen de Ctrl-toets gebruikte, gebruikte WordPerfect voor bijna elke functie een combinatie van de Ctrl-, Alt- en Shift-toets, in combinatie met andere toetsen.
Tot dan toe zag de gebruiker het resultaat pas wanneer het werd geprint. De tekst in het bestand, waarin de gebruiker werkte, kwam niet overeen met het papieren resultaat. De gebruiker kon het beeldscherm in tweeën splitsen, waarbij de gebruiker zelf in de onderste helft veranderingen in de stuurcommando's kon doorvoeren.
Met WordPerfect 5.1, dat in 1989 verscheen, kon de gebruiker een voorbeeld van het resultaat op het scherm laten zien, maar het was nog geen wysiwyg. WP 5.1 werd de meest succesvolle versie van WP, met onder meer een geïntegreerd rekenblad, de mogelijkheid om figuren in documenten te voegen en een formule-editor. WordPerfect 6 draaide in tegenstelling tot de andere DOS-versies in een grafische modus, die op een wysiwyg wijze lettertypes en teksteffecten vet cursief en onderstrepen weergaf, daar waar deze in vorige versies traditioneel door verschillende kleuren of achtergronden van de letters werden aangegeven. Ook beschikte het programma inmiddels over de mogelijkheid macro te definiëren. Deze macro-commando's werden in WordPerfect 6.0 uitgebreid tot de programmeertaal PerfectScript.
De overgangsperiode
WordPerfect nam pas laat de beslissing om een Windowsversie te ontwikkelen. Zo hebben de programmeurs van WordPerfect rond 1991 geprobeerd WordPerfect onder Windows precies zo te laten werken als WordPerfect 5.1 voor DOS. Daarentegen werd Word vanaf de grond opgebouwd voor Windows en had Microsoft Word 2.0 op dat moment al ontwikkeld. Het strikte vasthouden van de makers van WP aan de toetsencombinaties van de DOS-versies van de tekstverwerker in tegenstelling tot een grafische interface die gecentraliseerd was rond menu's en bediend werd met de muis, bleek voor veel nieuwe gebruikers van Windows juist een handicap. Voor WordPerfect betekende dit het begin van de terugval in marktaandeel.
WordPerfect veranderde in de overgangsperiode in de eerste helft van de jaren 90 verschillende malen van eigenaar. Deels door een gebrek aan visie voor het programma, bevatten enkele van de eerste Windowsversies nogal wat programmeerfouten. Bovendien had Microsoft toen een agressieve marketingcampagne op touw gezet (die een rechtszaak wegens monopolievorming opleverde), die ervoor zorgde dat de verkopen van WP daalden. Deze klap is het niet meer te boven gekomen, alhoewel het programma nog altijd gebruikt wordt, vooral in bepaalde nichemarkten.
In 1993 ging WordPerfect Corporation een co-licentie aan met Borland Software Corporation en werd het een onderdeel van een kantoorpakket. Dit bevatte WordPerfect, Quattro Pro, Borland Paradox en een LAN-gebaseerd groupware-pakket WordPerfect Office (niet te verwarren met de complete set kantoortoepassingen die later onder dezelfde naam werden gecommercialiseerd door Corel).
Novell
Novell vond de verzameling kantoorapplicaties die de twee bedrijven samen ontwikkelden een waardevolle uitbreiding op zijn Netware-besturingssysteem en nam in juni 1994 WordPerfect over. WordPerfect Office werd omgedoopt tot GroupWise. Later verkocht Novell de tekstverwerker WordPerfect door, maar behield GroupWise.
Tot ruim 10 jaar na de doorverkoop was de geschiedenis nog steeds in de directory-structuur van Groupwise af te lezen. GroupWise werd toen nog in een WPOFF-directory geïnstalleerd. Inmiddels is dit aangepast.
Corel en WordPerfect voor Windows
Sinds 1996 is WordPerfect eigendom van Corel, dat ook bekend is van het tekenpakket CorelDraw. De laatste Nederlandstalige versie is 9.0, daterend van 2000. WordPerfect heeft met de enkel voor Windows verkrijgbare, Engelstalige versie X8 (wat een marketingterm is voor versie 18) uitgebreide ondersteuning voor HTML, XML, SGML en PDF, alsook de documentformaten van MS Office.
Het bedrijf Interdata realiseerde een Nederlandstalige interface voor WP 12, X3 en X5.
Nadat Corel WordPerfect had overgenomen, heeft dat bedrijf geprobeerd om er functies aan toe te voegen. Dit werd mede noodzakelijk vanwege de felle concurrentie van Microsoft met Microsoft Office.
De WordPerfect Office Suite van Corel bestaat uit de tekstverwerker WordPerfect, de spreadsheet Quattro Pro, de database Paradox en het presentatiepakket Corel Presentations, aangevuld met wat kleinere programma's en een grote hoeveelheid lettertypes en tekeningen.
WordPerfect heeft al langere tijd standaard een spellingcontrole, grammaticacontrole en een synoniemenlijst in het softwarepakket.
WordPerfect voor Linux
In 1996 werd WordPerfect 6.0 voor Linux ter beschikking gesteld als een onderdeel van Caldera's internetofficepakket. Tegen het einde van 1997, was er een nieuwere versie beschikbaar als een download, maar deze moest aangekocht worden voor deze geactiveerd werd. Hopende dat Corel zichzelf een goede positie in de Linuxmarkt kon bemachtigen, ontwikkelde Corel zijn eigen Linuxdistributie.
Hoewel de Linuxdistributie goed ontvangen werd door de Linuxgemeenschap, was de respons op WordPerfect voor Linux gemengd. Verschillende Linuxadepten verwelkomden de beschikbaarheid van een welbekend pakket voor het besturingssysteem. Het pakket werd ook bekritiseerd, bijvoorbeeld door fanatieke aanhangers van opensourceprogramma's omwille van de komst van een commercieel pakket in een wereld die gedomineerd wordt door vrije software. WordPerfect 9.0 maakte gebruik van Wine, wat de stabiliteit van WordPerfect onder Linux niet altijd ten goede kwam.
Hoewel de verkopen initieel hoog waren, kon WP niet direct een vaste voet aan de grond krijgen binnen de Linux-wereld. Door een verandering in de strategie van Corel en wegens een akkoord en investering van Microsoft in Windows werd de ontwikkeling van WP voor Linux stopgezet. In april 2004 werd WordPerfect 8.1 (de laatste Linux-versie) heruitgebracht met enkele updates als een soort test. Sinds 2005 is WordPerfect voor Linux echter niet meer te koop.
WordPerfect voor Mac OS
De ontwikkeling van WordPerfect voor het Apple Macintosh-platform liep niet gelijkmatig met de ontwikkeling voor andere besturingssystemen. De initiële versie leek op de DOS-versie en was niet succesvol. Versie 2 werd totaal herschreven volgens Apples richtlijnen voor de gebruikersinterface. Versie 3 was hierop een doorontwikkeling en maakte extensief gebruik van de technologieën die Apple introduceerde in versie 7.0-7.5 van Mac OS, terwijl het snel bleef draaien op oudere systemen. Versie 3.5 werd in 1996 door Corel uitgebracht, maar de ontwikkeling werd nadien stopgezet.
Gedurende verschillende jaren konden Mac-gebruikers de WP 3.5e voor Mac OS gratis downloaden van Corels website. Het programma is vanaf sommige sites nog steeds te downloaden. Deze versie is te draaien door gebruik te maken van de Classic environment onder Mac OS X. Alternatieven voor het gebruik van WP zijn het draaien van een Windows-emulatorprogramma (zoals Virtual PC voor de Mac) en het installeren van de laatste versie van WordPerfect.
Kwaliteiten
WordPerfect wordt vooral geroemd om:
de grote controle die de gebruiker heeft over de uiteindelijke opmaak
de mogelijkheid tot opschonen van overbodige opmaakcodes door het ALT-F3-'onderwaterscherm' ("Reveal codes" in de Engelstalige versie): het documentscherm kan in tweeën gedeeld worden waarbij in de onderste helft alle (verborgen) opmaakcodes te zien en te bewerken zijn
het werken met lange documenten
door de wijze waarop referenties en inhoudstabellen aangemaakt worden
de wijze waarop opmaakstijlen gebruikt worden
de mogelijkheid om eigen tellers toe te voegen en te koppelen aan opmaakstijlen,
de grote compatibiliteit
met oude Windowsversies van WP kunnen de documenten van de meest recente WordPerfect-versies probleemloos ingelezen en bewerkt worden (met uitzondering van de recent toegevoegde opties in het programma)
met een groot scala aan zowel stokoude als zeer recente documentformaten van eigen en concurrerende programma's
de emulatie van de gebruikersomgeving (toetsencombinaties en menu's) van oude versies van het programma, alsook van Word en Lotus WordPro
Wielersponsor
WordPerfect was op het hoogtepunt van zijn populariteit (begin jaren 90) de sponsor van een gelijknamig wielerteam.
Versie-overzicht
(* - onderdeel van WordPerfect Office)
(** In Canada en VS, nog niet in Europa. Ondersteunt nu HTML5, pdf-invulformulieren en werkt nu ook op iPad)
Concurrerende pakketten
KOffice, het kantoorsoftwarepakket van KDE
Microsoft Office, het meest gebruikte kantoorsoftwarepakket
Apache OpenOffice / StarOffice / LibreOffice, vrije of deels vrije kantoorsoftwarepakketten
NeoOffice, een suite voor Mac OS X
Zie ook
Paradox (database)
Corel Presentations
Quattro Pro
Tekstverwerker
Wysiwyg
Externe links
Officiële website
Barry MacDonnell's toolbox for WordPerfect, een niet-commerciële website van gebruikers met vrij beschikbare macro's, tips en sjablonen voor WP-versies sinds 1996
WordPerfect Macintosh
Corel-software
Tekstverwerker
DOS-software
Windows-software
|
De WordPerfect Office Suite van Corel bestaat uit de tekstverwerker WordPerfect, de spreadsheet Quattro Pro, de database Paradox en het presentatiepakket Corel Presentations, aangevuld met wat kleinere programma's en een grote hoeveelheid lettertypes en tekeningen.
| 1 |
presentatiebestandtype, diareeks, presentatiepakket
|
5,359 |
Integer
|
547635
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vermoeden%20van%20Collatz
|
Vermoeden van Collatz
|
Het vermoeden van Collatz is een vermoeden in de getaltheorie dat zegt dat een bepaalde iteratie in alle gevallen uitloopt op het getal 1, om het even welk getal als beginwaarde gekozen wordt.
Iteratie
Neem een willekeurig geheel getal als beginwaarde en bereken een volgend getal door de regels:
als even is, deel het door 2
als oneven is, vermenigvuldig het met 3 en tel er 1 bij op
Het vermoeden is dat bij herhaalde toepassing van deze regels, men uiteindelijk in eindig veel stappen bij het getal 1 uitkomt. Dit vermoeden is voor het eerst geformuleerd door Lothar Collatz in 1937. Tot op heden is het vermoeden nog niet bewezen of weerlegd.
In 1984 noemde Brian Hayes in de column Computer recreations in het tijdschrift Scientific American de getallen in een dergelijke rij hailstone numbers, hagelsteengetallen.
Wiskundige formulering
Laat een willekeurig geheel getal zijn. Definieer de rij door
Het vermoeden is dat bij iedere er een is waarvoor .
Voorbeelden
Neem ; de rij ziet er dan uit als: 12, 6, 3, 10, 5, 16, 8, 4, 2, 1.
Met de beginwaarde ontstaat een langere rij: 15, 46, 23, 70, 35, 106, 53, 160, 80, 40, 20, 10, 5, 16, 8, 4, 2, 1.
Bij duurt het 111 stappen, totdat (via een maximum boven 9000) de waarde 1 wordt bereikt: 27, 82, 41, 124, 62, 31, 94, 47, 142, 71, 214, 107, 322, 161, 484, 242, 121, 364, 182, 91, 274, 137, 412, 206, 103, 310, 155, 466, 233, 700, 350, 175, 526, 263, 790, 395, 1186, 593, 1780, 890, 445, 1336, 668, 334, 167, 502, 251, 754, 377, 1132, 566, 283, 850, 425, 1276, 638, 319, 958, 479, 1438, 719, 2158, 1079, 3238, 1619, 4858, 2429, 7288, 3644, 1822, 911, 2734, 1367, 4102, 2051, 6154, 3077, 9232, 4616, 2308, 1154, 577, 1732, 866, 433, 1300, 650, 325, 976, 488, 244, 122, 61, 184, 92, 46, 23, 70, 35, 106, 53, 160, 80, 40, 20, 10, 5, 16, 8, 4, 2, 1.
De langste rij voor een startwaarde onder 1000, is 178 stappen lang voor de startwaarde 871.
De langste rij voor een startwaarde onder 1 miljoen, is 524 stappen lang voor de startwaarde 837.799.
De langste rij voor een startwaarde onder 1 miljard, is 986 stappen lang voor de startwaarde 670.617.279.
Optimaliseringen
De iteraties kunnen versneld worden door:
alle factoren 2 in de priemontbinding te verwijderen.
Immers, zolang een factor 2 heeft, is het een even getal en dient het door 2 gedeeld te worden.
bij oneven te vermenigvuldigen met 3/2 en er 1/2 bij op te tellen.
Immers een oneven getal vermenigvuldigd met 3 blijft oneven en door er 1 bij op te tellen ontstaat een even getal dat dus deelbaar is door 2.
Ook het vermoeden kan geoptimaliseerd worden. Er hoeft slechts bewezen te worden dat er bij iedere een getal is, waarvoor geldt . Als er namelijk bij zo'n getal voorkomt in de rij, dan zal er bij dit getal weer een getal voorkomen dat kleiner is dan , en zo verder, net zo lang totdat dit resulteert in 1.
De laatste uitspraak hoeft op zijn beurt slechts bewezen te worden voor getallen . Voor getallen die modulo 4 gelijk zijn aan 0 of 2, is dit direct te zien, die worden namelijk in de eerste stap gedeeld door 2. Een getal dat modulo 4 gelijk is aan 1, wordt na de eerste stap , dus modulo 4 gelijk aan 0, en dan dus deelbaar door 4, waarna na de volgende twee stappen .
Door modulo een hogere macht van 2 te rekenen kunnen er meer getallen uitgesloten worden. Bijvoorbeeld . Men krijgt . Modulo 1024 blijven er slechts 64 mogelijkheden over (dat is 6,25%). Modulo 10242 blijft slechts 2% over.
Bij het oneven getal kan meteen doorgegaan worden naar . Door de bovengenoemde optimalisering bij oneven getallen toe te passen krijgt men namelijk: .
Aanwijzingen
Er zijn enkele aanwijzingen dat het vermoeden van Collatz juist is.
Sinds 2020 is voor alle getallen onder gecontroleerd dat ze aan het vermoeden voldoen. Het probleem met het controleren is dat het alleen het vermoeden kan weerleggen. Als het vermoeden waar is, kan er geen bewijs voor gevonden worden op deze manier.
Daarnaast geldt dat als je naar alle oneven getallen kijkt, ieder getal gemiddeld 3/4 is van het getal ervoor, en als dat lang genoeg wordt herhaald, het getal dus steeds kleiner wordt.
Uitbreiding naar grotere domeinen
Iteraties over alle gehele getallen
Een logische uitbreiding is die naar alle gehele getallen, niet alleen de positieve. In dit geval zijn er 5 bekende cyclussen
Het gegeneraliseerde Vermoeden van Collatz is dat ieder geheel getal in een van deze 5 cyclussen terechtkomt
Opmerkelijkheden
Er zijn getallen te creëren die keer door 2 gedeeld moeten worden en de -de keer met 3 vermenigvuldigd moeten worden en met 1 verhoogd moeten worden. Deze getallen zijn van de vorm mod . Bij deling door 2 worden ze mod . Herhaal dit net zo lang tot ze mod worden.
Ook is mogelijk getallen te maken die keer met 3 moeten worden vermenigvuldigd en 1 verhoogd. Na iedere keer maal 3 plus 1 moet natuurlijk gedeeld worden door 2.
mod . Dit is een oneven getal.
Vermenigvuldigd met 3 wordt mod .
Plus 1: mod .
Gedeeld door 2: of mod
Dit is gelijk aan mod
Waar eerst stond staat nu . Blijf dit herhalen tot er 0 overblijft. Dan is mod en dit betekent dat even is.
Met de computer
Voorbeeld in de programmeertaal PHP:
$n = 12;
print $n;
while($n!==1){($n&1) ? $n = ($n * 3) + 1 : $n /= 2;print ' '.$n;}
BOINC
Er is ook een Distributed Computing project dat probeert meer inzicht in het vermoeden te geven. Dit heet Collatz Conjecture en draait onder BOINC.
Externe link
Collatz Conjecture, de site van het Distributed Computing-project
Getaltheorie
Collatz
|
Iteratie
Neem een willekeurig geheel getal als beginwaarde en bereken een volgend getal door de regels:
| 1 |
geheel getal, integer, datatype
|
428 |
RadioSeason
|
711424
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Radio%20Tour%20de%20France
|
Radio Tour de France
|
Radio Tour de France is een jaarlijks terugkerend radioprogramma dat wordt uitgezonden gedurende de wielerwedstrijd de Tour de France. Het programma wordt gemaakt door de NOS en wordt uitgezonden op NPO Radio 1. Het programma doet verslag van de wedstrijd en wisselt dit af met muziek en luchtige informatie. Kenmerkend voor het programma is het gebruik van de tunes, de tourartiest en het zomerse sfeertje. Het programma wordt, met onderbreking van een aantal jaren, sinds 1970 uitgezonden.
Geschiedenis
De beginjaren
Reeds in de jaren dertig waren er Nederlandstalige radioverslagen van de gebeurtenissen in de Tour de France en in de jaren 50 waren ook op de Hilversumse zenders regelmatig reportages van de wedstrijd. De Belgische BRT en de Nederlandse NRU en NTS werkten in de jaren 60 op verschillende terreinen met elkaar samen en dit leidde ertoe dat voor de rondes van 1967 en 1968 de omroepen gezamenlijk verslaggevers naar de ronde stuurden. De vijf minuten durende reportages werden rechtstreeks van de BRT overgenomen en uitgezonden op Hilversum 1 tussen de normale programma's door. Deze samenwerking strandde in 1969 vanwege beschuldigingen over en weer dat het verslag te nationaal getint zou zijn. Hierna besloten de BRT en de NOS (die een maand voor de tourstart ontstond uit de fusie van NRU en NTS) om ieder afzonderlijk een team van verslaggevers naar Frankrijk te sturen. De NOS deed dagelijks op de radio verslag van de etappes met verslaggevers Theo Koomen en Fred Racké.
In 1970 startte de NOS met een proef om gedurende de Tour de France een horizontaal geprogrammeerd programma te brengen rondom de wielerwedstrijd. Radio Tour de France was een initiatief van Kees Buurman en werd voor het eerst uitgezonden op 27 juni 1970 op Hilversum 3. Het programma werd van maandag tot en met zaterdag van 13:00 tot 17:00 uur uitgezonden; op zondag was er Langs de Lijn. Vanwege een staking bij de Franse omroep waren rechtstreekse reportages niet mogelijk. De wedstrijdverslagen werden daarom per telefoon op vaste punten langs de route doorgegeven. Voor het programma sprak de 21-jarige Theodora (Dorit) Faber een aantal jingles in waaronder: Ici Radio Tour de France die vandaag de dag nog steeds gebruikt wordt. Naar de uitzendingen van Radio Tour de France luisterden gemiddeld 1.350.000 mensen. Hilversum 3 had daarmee een luisterdichtheid van 15%, wat tweemaal zo veel was als normaal.
Naar aanleiding van deze succesvolle eerste editie van Radio Tour de France had de NOS de intentie om ook in 1971 met het programma te komen. Dit stuitte echter op bezwaren bij de grote vier omroepen (AVRO, KRO, NCRV en VARA), omdat zij meenden dat hiermee de indruk zou kunnen worden gewekt dat alleen de NOS in staat zou zijn de juiste muziek voor die middagen zou kunnen verzorgen, en dat dit totaalprogramma de autonomie van de omroepen zou aantasten. Deze bezwaren leidden ertoe dat in 1971 de proef met Radio Tour de France niet werd herhaald; men keerde terug naar de formule van 1969 waarbij de NOS inbrak in de reguliere programmering van Hilversum 3.
In 1972 besloten de verschillende omroepen om toch weer een horizontaal programma tijdens de Tour te brengen. De reportages van het jaar ervoor werden als brokkelig en voor de luisteraar niet te volgen bevonden, waardoor de omroepverenigingen dat jaar besloten de krachten weer te bundelen en terug te keren met de beproefde formule van Radio Tour de France uit 1970. Vanwege het herstel van een ongeluk eerder dat jaar zou verslaggever Theo Koomen dat jaar op doktersadvies niet afreizen naar Frankrijk, maar vanuit de studio in Hilversum verslag doen.
De start van de Ronde van Frankrijk in 1973 vond plaats op 1 juli in Scheveningen. Vanwege interne samenwerkingsmoeilijkheden besloot de NOS om dat jaar weer met afzonderlijke radio- en televisieploegen de koers te verslaan en werden de radioverslagen in de reguliere programma's uitgezonden. De NOS nodigde zeven bekende personen uit om als gastverslaggever vanuit de koers verslag te doen. Koos Postema, Willem Duys, Ton van Duinhoven, Joost den Draaijer, Henk Molenberg, Willy Alberti en Paul Meier maakten ieder verslag van een of twee etappes. Ook de daarop volgende jaren werd er afgezien van een horizontaal programma rondom de Tour en werden de reportages tijdens de reguliere programma's van Hilversum 3 uitgezonden.
Na de edities in 1970 en 1972 keerde de NOS in 1977 terug met een totaalprogramma tijdens de Ronde van Frankrijk. Nadat in de voorgaande jaren door de reguliere programma's heen flitsen en reportages vanuit Frankrijk werden uitgezonden, stond dit jaar wederom Radio Tour de France in de programmering op Hilversum 3. Dit was mogelijk doordat de scheve verhouding van de voorgaande jaren tussen de omroepen wat bij was getrokken. 's Middags tussen 14:00 en 19:00 werd er uitgezonden met verslagen vanuit de koers afgewisseld met muziek. Ferry Maat en Tom Blom waren de nieuwe presentatoren, die samen met Felix Meurders, Vincent van Engelen en Joost den Draaijer het programma presenteerden. De communicatie tussen de presentatoren in Hilversum en de verslaggevers in de auto's en op de motor werd verzorgd via een vliegtuig, dat als relaisstation diende. Naast de reportages uit de koers schonk de NOS ook aandacht aan andere grote sportevenementen dat jaar, zoals Wimbledon, het Europees honkbaltoernooi in Haarlem, het NK zwemmen in Amersfoort en het skûtsjesilen in Friesland.
Een jaar later (1978) startte de Ronde van Frankrijk in Leiden en kwam de NOS wederom met het programma Radio Tour de France. Voor het verslaan van de wedstrijd had de omroep de beschikking over twee volgwagens, een motor en een vliegtuig voor het doorzenden van de reportages. Het programma werd dat jaar voor het laatst op Hilversum 3 uitgezonden.
Verhuizing naar Hilversum 1
Met de zenderprofilering van de Hilversumse omroepen verhuisde het programma in 1979 van Hilversum 3 naar Hilversum 1. Klaas Samplonius, Fred Racké (die een aantal jaar daarvoor nog als verslaggever de ronde versloeg) en Koos Postema werden de nieuwe presentatoren van het programma. Luisteronderzoek wees uit dat het programma populair was. Het programma haalde in 1980 een luisterdichtheid van 3.500.000 luisteraars en het programma trok daarmee veel luisteraars weg van de andere Hilversumse radiozenders. Het programma werd dat jaar voor het eerst ook door de Wereldomroep uitgezonden. Een jaar later zou de Wereldomroep, met medewerking van de NOS, met een eigen programma, redactie en een volgwagen in de koers de Ronde van Frankrijk verslaan. Het programma zelf kreeg in die jaren een meer Frans tintje doordat er bekende Franstalige chansons door muzieksamensteller Herman van de Velden werden gebruikt voor het maken van jingles voor het programma. Onderdeel van het programma was de Tourquiz. Aanvankelijk konden luisteraars telefonisch aan dit spelletje meedoen, maar door het grote aantal bellers werd het hele interlokale telefoonverkeer in Midden-Nederland voor enkele uren platgelegd en werd besloten het spel middels briefkaarten te spelen.
Hoewel het programma populair was, besloot de NOS in eerste instantie om het programma in 1984 een jaar over te slaan, omdat de financiële middelen het niet toestonden zowel van de Tour als de Olympische Spelen van Los Angeles uitgebreid verslag te doen. Later kwam de NOS op dit besluit terug en was men alsnog aanwezig in Frankrijk.
De samenwerking tussen de omroepen op Radio 1 kreeg in 1990 meer vorm. De NOS maakte een gezamenlijk programma onder de naam RadiOlanda tijdens het WK-voetbal in Italië. Ook in de ronde is er samenwerking tussen de verschillende omroepen. De NOS werkte samen met de Wereldomroep en Veronica, waar voormalig wielrenner Teun van Vliet zijn debuut maakte als verslaggever. Verslaggever Hans Prakke was er dat jaar na een afwezigheid van 10 jaar weer bij.
Na 13 jaar Radio Tour de France te hebben gepresenteerd, nam Klaas Samplonius na de ronde van 1992 afscheid van het programma. Met de Tourstart in 's-Hertogenbosch op 29 juni 1996 keerde Samplonius nog een keer terug als medepresentator. Op die dag werd een extra lange uitzending van Radio Tour de France uitgezonden in verband met de TT Assen.
De eerste vrouwelijke presentatrice van het programma was Annette van Trigt, die het programma in 1998 presenteerde. De twee daarop volgende jaren nam Clairy Polak de presentatie van haar over. Gio Lippens keerde in 2005 als motorverslaggever terug in het programma en verzorgde voor zowel Radio Tour de France alsmede de televisie het verslag van de etappes. Een jaar later zou Lippens zelf het nieuws halen, doordat hij samen met de bestuurder van de motor in de afdaling van de Col de Soudet onderuit ging.
Het programma werd in 2007 genomineerd voor het Gouden radio-oortje in de categorie beste radio-evenement. De uiteindelijke winnaar werd de Top 2000 van Radio 2. Het programma trok dat jaar 1,8 miljoen luisteraars en het werd met gemiddeld een 8 gewaardeerd.
2007 was het 28e en tevens laatste jaar waarin Jacques Chapel verslag deed van de Tour de France vanuit de NOS Tour-karavaan. In eerste instantie zou Chapel in 2008 voor de laatste keer verslag doen vanuit de ronde, maar vanwege zijn ziekte was dit niet meer mogelijk. Chapel overleed de dag voor het begin van de 95ste editie van de Tour op 62-jarige leeftijd. Ook voor Ferry de Groot, die jarenlang vanuit Frankrijk het programma regisseerde, was 2007 het laatste jaar dat hij meewerkte aan Radio Tour.
In 2010 was de tourstart weer eens in Nederland en ging de ronde op 3 juli van start in Rotterdam. Tevens vierde het programma dat jaar het veertigjarig jubileum en ter gelegenheid daarvan ontving de nieuwe presentatrice Dione de Graaff elke dag een oud-medewerker in het programma. In 2012 besloot de NOS vanwege de vele sportevenementen dat jaar (EK Voetbal, Wimbledon, Olympische Spelen en natuurlijk de Tour) een algemeen sportprogramma met de naam Radio 1 Sportzomer te maken, waarin het verslag van de verschillende sportevenementen waaronder ook de Tour de France aan bod kwam.
In april 2013 maakte de NOS bekend dat Radio Tour de France in 2013 weer terug zou komen op Radio 1. Dit jaar zijn de presentatoren Dione de Graaff en Jurgen van den Berg, die terugkwam omdat Tom van 't Hek afscheid heeft genomen van de NOS. Van den Berg wordt uitgeleend door de NCRV. In 2015 volgt Robbert Meeder Dione de Graaff op, die samen met Gert van 't Hof het televisieprogramma NOS Studio Tour gaat presenteren. In 2016 is Meeder de enige presentator van Radio Tour de France, dat nu wel tijdens de Sportzomer wordt gemaakt. In 2017 is Gert van 't Hof naast Robbert Meeder medepresentator geworden.
In 2020 werd de Tour de France wegens de coronapandemie verschoven naar augustus/september. In verband met de tijd van het jaar werkten de redacties van NOS Sport samen met die van Nieuws en Co (nieuwsprogramma gemaakt i.s.m. NTR) en EénVandaag (AVROTROS). Doordeweeks en op zaterdag presenteerden daardoor Suzanne Bosman (EénVandaag, AVROTROS) en Lara Rense (Nieuws en Co, NOS Nieuws) samen met een NOS Sport-presentator het programma. De nadruk werd daardoor nog meer gelegd op nieuws en actualiteiten.
In 2022 zal Henry Schut voor de eerste keer de eerste uren van Radio Tour de France presenteren in plaats van Van 't Hof.
Edities
Programma
Naast de wedstrijdverslagen en de muziek kent Radio Tour de France vele jaarlijks terugkerende vaste onderdelen. In de jaren 80 was er de Kneetstory aan het einde van de etappe. Wielrenner Gerrie Knetemann vertelde in deze column op humoristische wijze over zijn belevenissen in de etappe van de dag. In 1994 werd de tourkaravaan van dichtbij gevolgd in het onderdeel Koels kijk op de karavaan, de column van chauffeur Gerard Koel van de NOS-reportagewagen. In de publieke tribune konden luisteraars in de uitzending telefonisch hun mening ventileren over een onderwerp. Philip Freriks was in vele edities te horen als columnist. In zijn column Philip en France schilderde de voormalig journaallezer een stukje Franse geschiedenis. Voormalig wielrenner Henk Lubberding verzorgt de laatste jaren de dagelijkse analyse van de verreden etappe in zijn Tourblik.
Naast de verslagen werden er in het programma ook prijzen weggegeven bij verschillende spelletjes. In 1992 werd Rob Zandvoort vanuit Radio Gelderland aangetrokken als sfeermaker in het programma en presenteerde het Tourspel. In 1993 werd er een nieuw spel geïntroduceerd, Peloton, waarin tien luisteraars door middel van druktoetsen op de telefoon de gestelde vragen met ja of nee konden beantwoorden.
Muziek
De samenstelling van de muziek in het programma werd na het vertrek van Herman van de Velden verzorgd door Len Doens. Als nagedachtenis aan de periode Van de Velden bedacht Doens in 2007 de Tourartiest Top 23 Allertijden. Dit was een hitlijst waarbij luisteraars dagelijks konden stemmen op hun favoriete tourartiest. Luisteraars van het programma plaatsten dat jaar de band Rowwen Hèze op nummer één. Ook in 2008 werd Rowwen Hèze op één geplaatst in de lijst en in 2009 stond Coldplay op nummer één. Speciaal voor de tour van 2008 schreef Rowwen Hèze het nummer Nar Boave.
In 2011 zond de NOS gedurende de drie weken van het programma de Tour Top 100 uit. Dit was een door de luisteraars samengestelde lijst van liedjes die passen bij het Tour de France gevoel. De lijst werd niet alleen in Radio Tour de France uitgezonden, maar ook in de programma's De Tour ontwaakt en De proloog. Nummer 1 in de top 100 was het nummer Nathalie van Gilbert Bécaud. In 2017 werd er een nieuwe top 100 samengesteld voor Spotify.
Tunes, jingles, promo's en fillers
Niet alleen de muziekkeuze, maar ook de gebruikte tunes en jingles in het programma kenmerken het programma. Naar aanleiding van vele vragen of de tunes en jingles van Radio Tour de France ook te koop zijn, besloot de NOS om in samenwerking met het Genootschap radiojingles en -tunes een cd uit te brengen onder de titel Ici... Radio Tour de France.
De onderstaande nummers worden/werden gebruikt voor Radio Tour de France:
Acapulco - Bebida Magica
Chacao - La flor de la montaña
Diego Modena et Jean-Philippe Audin - Song of Ocarina
Earth, Wind & Fire - Magic Mind
Frans Mijts - Bicycle
Frans Mijts - Champion
Frans Mijts - Finish
Future World Orchestra - Roulette
Gino Vannelli - Mardi Grass
Gino Vanelli - Prelude to the War
Gino Vanelli - Valleys of Valhalla
Herb Alpert - Fandango
Herb Alpert - Route 101
Kenny Clarke and Francy Boland Big Band - Wintersong
Maestro Moons - Gypsy Walk
Martin Agterberg - Behind the Mountains
Rein van den Broek Collection - Tarantuella
Rein van den Broek Collection - Triple M
Rein van den Broek Collection - Trumpet Cross
Rosenberg Trio - 2 in the Night
The Featsband - Bicycle
The Featsband - Finish
Tremeloes - Helule helule
Warm Sounds - Bird and Bees
Gelieerde programma's
Tour de France extra
Voorafgaand aan Radio Tour de France zond Veronica in 1988 het programma Radio Tour de France extra uit. Het programma werd uitgezonden tussen 14:00 en 15:00 uur en gepresenteerd door Koos Postema, die dat jaar tevens medepresentator was van Radio Tour de France.
De Tour ontwaakt
De Tour ontwaakt is een radioprogramma dat sinds 2008 in de ochtenduren tijdens het Radio 1 Journaal wordt uitgezonden. Het programma wordt uitgezonden tussen 8:30 en 9:00 uur. In het programma wordt vooruitgeblikt op de etappe van de dag.
De proloog
In 2007 startte de VARA op Radio 1 met het programma De proloog. In het programma werd vooruitgeblikt op de etappe van de dag en met wielerliefhebbers het tournieuws doorgenomen. De eerste presentator van het programma was Bert van Slooten. In 2021 zond BNNVARA hetzelfde programma uit, op doordeweekse dagen van 13:00-14:00 uur.
De avondetappe
De NOS zond gedurende de Tour de France 's avonds het programma De avondetappe uit op Radio 1. Het programma verving gedurende deze periode Langs de Lijn. In het programma wordt teruggekeken op de afgelopen dag en waren er reportages en interviews met renners en ploegleiders te horen. Ook werd er vooruitgeblikt op de volgende etappe. De eerste avondetappe werd in 1993 uitgezonden en werd gemaakt door de gezamenlijke sportredacties van AVRO, NCRV, NOS en VOO. Vanaf 2014 wordt op dit tijdstip gewoon Langs de Lijn uitgezonden, waarin ongeveer dezelfde elementen terugkomen.
Externe link
Radio Tour de France
Referenties
Radioprogramma van Radio 1 (Nederland)
Sportprogramma op radio
Televisie- of radioprogramma over de Ronde van Frankrijk
|
Radioprogramma van Radio 1 (Nederland)
Sportprogramma op radio
Televisie- of radioprogramma over de Ronde van Frankrijk
| 2 |
radioseizoen, radioprogramma, radioreeks
|
1,975 |
HobbyShop
|
260040
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Charlie%20Aptroot
|
Charlie Aptroot
|
Charles Bernard (Charlie) Aptroot (Den Haag, 20 september 1950) is een Nederlands VVD-politicus en bestuurder. Sinds 16 oktober 2023 is hij waarnemend burgemeester van Wijdemeren.
Opleiding en loopbaan
Na de h.b.s.-b en het behalen van zijn kandidaats bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam heeft Aptroot deze studie niet afgerond. Na zijn studie was hij van 1973 tot 1976 leraar economie/handel en maatschappijleer op een scholengemeenschap in Leidschendam. Van 1976 tot 1978 was hij werkzaam bij een computerfirma als verkoper. Van 1978 tot 2000 was hij samen met zijn broer eigenaar en directeur van de Jonco Groep, een distributeur op het gebied van fournituren en hobbyartikelen. In 2000 werd dit bedrijf verkocht aan het Amerikaanse Plaid Enterprises. Vanaf 1 januari 2001 tot zijn Kamerlidmaatschap was hij vicevoorzitter van de KLIQ-groep Holding.
Lokale en regionale politiek
Aptroot was van 1982 tot 1998 lid en van 1982 tot 1990 VVD-fractievoorzitter in de gemeenteraad van Wassenaar. Van 1990 tot 1996 was hij wethouder van Wassenaar, van 1990 tot 1991 had hij in zijn portefeuille ruimtelijke ordening en openbare werken en van 1991 tot 1996 financiën, economische zaken en sport. Ook was hij lid van de VVD-partijraad. Van 1999 tot 2003 was hij lid en VVD-fractievoorzitter in de Provinciale Staten van Zuid-Holland.
Tweede Kamerlidmaatschap
Van 30 januari 2003 tot 20 september 2012 was hij voor de VVD lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, waar hij zich onder andere bezighield met Verkeer en Vervoer. In de Kamer was hij een voorvechter van het verhogen van de algemene maximumsnelheid op snelwegen van 120 naar 130 km/u. In de discussie over de maximumsnelheid stelde Aptroot dat in Denemarken na het verhogen van de maximumsnelheid van 110 naar 130 km/u het aantal verkeersslachtoffers met 25 procent was gedaald. In werkelijkheid was het aantal slachtoffers gestegen met 38 procent. Hij werd hierom door dagblad De Pers uitgeroepen tot 'Pinokkio van het jaar'. Toen Tweede Kamerlid Rita Verdonk in september 2007 uit de VVD-fractie gezet was, overwoog Aptroot om zich terug te trekken uit de Tweede Kamer. Op 22 juni 2010 was Aptroot kandidaat-voorzitter van de Tweede Kamer. Hij werd met 54 tegen 94 stemmen verslagen door toenmalig voorzitter Gerdi Verbeet.
Burgemeesterschap
Op 3 september 2012 werd Aptroot burgemeester van Zoetermeer. Van 16 januari 2017 tot 10 januari 2018 was hij tevens waarnemend burgemeester van Wassenaar.
Op 31 maart 2020 is hij gestopt als burgemeester van Zoetermeer. Vanaf 6 mei 2020 was hij waarnemend burgemeester van Voorschoten. Op 17 mei 2021 werd Nadine Stemerdink burgemeester van Voorschoten. Op 19 mei 2021 werd hij waarnemend burgemeester van Hilversum. De waarneming gold totdat Pieter Broertjes zijn werkzaamheden op 1 september van dat jaar hervatte. Met ingang van 11 maart 2022 is Aptroot benoemd als waarnemend burgemeester van Hoeksche Waard, na het plotselinge aftreden van burgemeester Bram van Hemmen daar. Met ingang van 16 oktober 2023 werd hij benoemd tot waarnemend burgemeester van Wijdemeren, nadat Crys Larson haar taken als burgemeester tijdelijk heeft neergelegd wegens ziekte. Op 13 oktober dat jaar werd Erik van Heijningen waarnemend burgemeester van Hoeksche Waard.
Nevenfuncties
Aptroot is voorzitter van Netwerk Zoetermeer, Stichting Additie en Stichting Piconfonds en hij is ambassadeur van Metropoolregio Rotterdam Den Haag en Rolstoelvierdaagse Zoetermeer.
Persoonlijk
Aptroot is getrouwd en heeft drie kinderen.
VVD-politicus
Gemeenteraadslid van Wassenaar
Wethouder van Wassenaar
Lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland
Tweede Kamerlid
Burgemeester van Zoetermeer
Burgemeester van Wassenaar
Burgemeester van Voorschoten
Burgemeester van Hilversum
Burgemeester van Hoeksche Waard
Burgemeester van Wijdemeren
|
Opleiding en loopbaan
Na de h.b.s.-b en het behalen van zijn kandidaats bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam heeft Aptroot deze studie niet afgerond. Na zijn studie was hij van 1973 tot 1976 leraar economie/handel en maatschappijleer op een scholengemeenschap in Leidschendam. Van 1976 tot 1978 was hij werkzaam bij een computerfirma als verkoper. Van 1978 tot 2000 was hij samen met zijn broer eigenaar en directeur van de Jonco Groep, een distributeur op het gebied van fournituren en hobbyartikelen. In 2000 werd dit bedrijf verkocht aan het Amerikaanse Plaid Enterprises. Vanaf 1 januari 2001 tot zijn Kamerlidmaatschap was hij vicevoorzitter van de KLIQ-groep Holding.
| 1 |
hobbywinkel, hobbyartikelen, hobbyshop
|
9,518 |
DepartAction
|
2058482
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Station%20Lyon-Saint-Paul
|
Station Lyon-Saint-Paul
|
Station Lyon - Saint-Paul is een kopspoorwegstation in het hartje van de oude stad Lyon. Vandaar vertrekken voorstadstreinen naar Sain-Bel, Lozanne en Brignais.
Geschiedenis
Dit station is op 17 januari 1876 geopend door de Compagnie des Dombes et des chemins de fer du Sud-Est als eindpunt voor de lokale spoorlijn Lyon-Saint-Paul - Montbrison. In 1954 is de spoorlijn tot Charbonnières-les-Bains samen met de aansluiting naar Vaise geëlektrificeerd met 1500 V gelijkstroom. In 1984 is de bovenleiding uitgeschakeld omdat er alleen maar lokale treinen reden met dieseltractie. Het voormalige goederenemplacement is nu omgebouwd als keerlus voor de trolleybus.
Project Tram-Train van Lyon
De huidige voorstadstreinen zullen vervangen worden door trams in het kader van het project Tram-Train van Lyon.
Ligging
Het station is het begin van de spoorlijn Lyon-Saint-Paul - Montbrison.
Diensten
Het station wordt aangedaan door verschillende treinen van TER Rhône-Alpes:
Lyon-Saint-Paul - Brignais;
Lyon-Saint-Paul - Sain-Bel (Tram-Train van Lyon);
Lyon-Saint-Paul - Lozanne.
Vorige en volgende stations
Zie ook
SNCF
TER Rhône-Alpes
Tram-Train van Lyon
Saint-Paul
|
Station Lyon - Saint-Paul is een kopspoorwegstation in het hartje van de oude stad Lyon. Vandaar vertrekken voorstadstreinen naar Sain-Bel, Lozanne en Brignais.
| 1 |
vertrek, vertrekpunt, bestemming
|
11,423 |
EventReservation
|
5348492
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Maatregelen%20tijdens%20de%20coronacrisis%20in%20Nederland
|
Maatregelen tijdens de coronacrisis in Nederland
|
Tijdens de covid-19-crisis in Nederland zijn diverse maatregelen genomen door de regering. Op advies van het door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) opgerichte Outbreak Management Team (OMT) werden in een kort tijdsbestek vele opeenvolgende besluiten genomen. Op maandag 27 januari 2020 traden de eerste preventieve maatregelen in werking.
Preventieve maatregelen
Op maandag 27 januari 2020 kondigde minister voor Medische Zorg Bruno Bruins aan dat COVID-19, de ziekte veroorzaakt door SARS-CoV-2, is geclassificeerd als A-ziekte. Dit betekent dat inwoners van Nederland meldplicht hebben wanneer ze vermoeden besmet te zijn met het virus, of van anderen vermoeden dat deze besmet zijn met het virus. Tevens kon de minister snel ingrijpen en besluiten nemen dankzij extra ministeriële bevoegdheden.
Deskundigen van het Outbreak Management Team (OMT) hielden screening op de luchthaven Schiphol of het uitdelen van mondkapjes voor niet zinvol. Daar de luchthaven Schiphol geen directe verbindingen met Wuhan onderhield, werden daar geen maatregelen getroffen. Goede hygiëne en afstand bewaren tot zieke mensen werden voldoende geacht. Wel werd de luchthaven voorzien van borden met informatie over de ziekte. Het RIVM en het Erasmus MC stelden tests beschikbaar waarmee vastgesteld kan worden of iemand besmet is met SARS-CoV-2.
Regeling 2019-nCoV
Met de Regeling 2019-nCoV van de minister voor Medische Zorg van 28 januari werd het virus, en de virusinfectie die het veroorzaakt aangemerkt als infectieziekte behorende tot groep A, bedoeld in artikel 1, onderdeel e, van de Wet publieke gezondheid. Hiermee werden tevens alle bepalingen van deze wet voor infectieziekten behorende tot groep A van kracht voor deze ziekte.
Doordat het virus is aangemerkt als A-ziekte wordt de meldingsplicht geactiveerd. Indien een arts in Nederland bij een door hem onderzocht persoon het coronavirus vermoedt of vaststelt, dient hij dit onverwijld te melden aan de GGD. De GGD meldt dit dan weer onverwijld aan het RIVM.
Ook wordt het hiermee mogelijk om de in de Wet publieke gezondheid opgenomen bestrijdingsmaatregelen, zoals bijvoorbeeld isolatie van (vermoedelijk) geïnfecteerde personen, toe te passen.
Als laatste houdt dit in dat de minister voor Medische Zorg verantwoordelijk wordt voor de leiding van de bestrijding van deze ziekte. Dit betekent dat de minister de maatregelen ter bestrijding vaststelt.
Maatregelen naar datum van aankondiging
Tot 1 december 2020 waren voor dwingende maatregelen per veiligheidsregio steeds nieuwe versies van noodverordeningen van kracht. Sindsdien zijn er landelijke regelingen op basis van de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 (zie onder).
2020
Maatregelen 5-11 maart 2020
Op donderdag 5 maart 2020 maakte minister Bruins van Medische Zorg bekend dat de landelijke koepel van de GGD mondkapjes en andere beschermingsmiddelen tegen besmettingen zou gaan verdelen over alle medici en zorgverleners in het land.
Op 5 maart werd ook bekendgemaakt dat in een gebouw van het voormalig psychiatrisch ziekenhuis in Bennebroek op de Geestgronden een opvanglocatie zou worden ingericht voor mensen die mogelijk besmet waren met het coronavirus, dit op verzoek van minister Bruins. De opvanglocatie was bedoeld voor mensen die besmet, maar niet ziek zijn of mensen met milde klachten die niet ziek genoeg zijn voor ziekenhuisopname en niet thuis in isolatie kunnen. Hieronder vielen dus ook mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats of mensen uit een instelling die daar een risico vormden voor andere bewoners. Tevens zouden besmette passagiers van de ferry Newcastle – IJmuiden en reizigers die op Schiphol aankomen hier worden opgevangen. Deze locatie diende dan ook ter vervanging van de containerwoningen die in Hoofddorp nabij Schiphol waren geplaatst.
Op Vrijdag 6 maart werd voor de inwoners van Noord Brabant geadviseerd thuis te blijven en contacten te beperken bij geringe gezondheidsklachten
Op maandag 9 maart riepen het Nederlands kabinet en viroloog Jaap van Dissel via een persconferentie op de adviezen nauw te volgen en andere mensen geen hand meer te schudden. Tevens werd opgeroepen dat inwoners van Noord-Brabant zo veel als waar mogelijk vanuit huis werken.
Vanaf dinsdag 10 maart werden grote evenementen in Noord-Brabant afgelast, waaronder festivals, concerten en een carnavalsoptocht in Oosterhout. Een grote beurs op de TU Eindhoven is stopgezet. Ook voetbalwedstrijden in deze provincie vinden geen doorgang. Scholen, cafés en uitgaansgebieden in Noord-Brabant blijven open. Er werd aangeraden om 7 dagen aan sociale onthouding te doen. Evenementen met meer dan 1000 mensen is verboden.
Maatregelen 12 maart 2020
Op donderdag 12 maart 2020 kondigde minister Bruins tijdens een persconferentie nieuwe maatregelen voor heel Nederland aan, die geldig zouden zijn tot en met dinsdag 31 maart:
al bij geringe klachten, zoals verkoudheid of hoesten, al dan niet met koorts: blijf thuis;
geen bijeenkomsten van meer dan 100 personen;
werk zo mogelijk thuis.
Minister-president Rutte verdedigde de kabinetsbeslissing om scholen open te laten, met het argument dat sluiting van scholen ertoe zou leiden dat noodzakelijk (zorg)personeel niet aan het werk zou kunnen.
Overtreding van de kabinetsmaatregelen werd niet rechtstreeks strafbaar gesteld, maar de regering heeft de veiligheidsregio's wel opdracht gegeven ze toe te passen / uit te werken. Dit resulteerde in noodverordeningen waarvan overtreding wel strafbaar is. In sommige regio's was alleen het organiseren en faciliteren van een evenement waar meer dan 100 personen gelijktijdig samenkomen strafbaar, in andere ook het bijwonen daarvan.
De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen om ouders die gezonde kinderen niet naar school laten gaan, niet te beboeten.
Tijdens deze persconferentie werd er door de Nederlandse overheid voor het eerst gebruikgemaakt van een gebarentolk om de boodschap ook naar doven en slechthorenden goed over te kunnen brengen; Irma Sluis vervulde deze positie en verwierf al snel grote bekendheid met haar optreden.
Maatregelen 15/16 maart 2020
Op zondag 15 maart 2020 kondigde minister Bruins (Medische Zorg) samen met minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) opnieuw aangescherpte maatregelen aan voor in ieder geval een duur van 3 weken, tot en met maandag 6 april 2020. Eerdere maatregelen, voor zover niet hierbij vervangen, werden verlengd tot en met dezelfde dag, 6 april 2020. Met ingang van 18.00 uur die dag moesten alle horeca, waaronder restaurants, cafés, coffeeshops, seksclubs, uitgaansgelegenheden sluiten, en ook alle sportclubs, zwembaden en sauna's. Het bezorgen van eten en drinken was wel toegestaan. Het afhalen van eten en drinken en het afhalen bij coffeeshops werd vanaf maandag 16 maart ook weer toegestaan. De illegale straathandel dreigde de wietverkoop anders over te nemen. Veel bedrijven richtten nu een afhaalloket in en/of gaan thuisbezorgen, ook waar dat voorheen niet gebeurde, zodat het publiek toch nog bediend kan worden. Hotels blijven vooralsnog open.
Tevens werden alle scholen in het land gesloten. Wel werd prioriteit gegeven aan aangepast onderwijs voor eindexamenklassen en kwam er speciale opvang voor kinderen van ouders met "vitale beroepen". Tot deze groep vallen beroepen uit de sectoren:
De veiligheidsregio's pasten de noodverordeningen aan.
Maatregelen 23-26 maart 2020
23 maart
Op maandag 23 maart 2020 kwamen er nieuwe maatregelen en werden bestaande maatregelen verlengd en aangescherpt:
Blijf zoveel mogelijk thuis. Ga alleen naar buiten voor werk wanneer u niet thuis kunt werken, voor boodschappen, of om voor anderen te zorgen. Een frisse neus halen kan, maar doe dit niet in een groep. Houd altijd afstand van anderen (minimaal 1,5 meter) en vermijd sociale activiteiten en groepen mensen. Ook thuis: maximaal drie mensen op bezoek en houd ook dan afstand tot elkaar.
Wanneer één persoon binnen een gezin koorts heeft, blijft deze, en alle andere gezinsleden die geen vitaal beroep uitoefenen, thuis.
Alle bijeenkomsten, samenkomsten en evenementen zijn tot maandag 1 juni 2020 verboden (in plaats van tot 6 april); de ondergrens van 100 personen vervalt. Religieuze en levensbeschouwelijke bijeenkomsten, uitvaarten en huwelijken mogen wel, mits er minder dan dertig personen zijn en er onderling 1,5 meter afstand kan worden genomen.
Winkels, het openbaar vervoer en vakantieverblijven worden verplicht maatregelen te nemen om te zorgen dat mensen afstand houden, bijvoorbeeld via een deurbeleid.
Voor kappers, schoonheidsspecialisten en andere in zogenoemde contactberoepen op het gebied van uiterlijke verzorging geldt dat zij tot 6 april hun vak niet meer mogen uitoefenen. Voor bijvoorbeeld fysiotherapeuten geldt: werk zoveel mogelijk via beeldbellen.
Casino's vallen vanaf nu onder dezelfde maatregel als eet- en drinkgelegenheden en sluiten per dinsdag 24 maart 2020. Vestigingen van Holland Casino waren al per 13 maart gesloten.
Burgemeesters kunnen gebieden aanwijzen waar groepsvorming verboden is. Het kan gaan om parken, stranden of wijken. Bij groepen van drie of meer die geen anderhalve meter afstand houden, wordt gehandhaafd. Personen in hetzelfde huishouden, zoals gezinnen, en kinderen zijn hiervan uitgezonderd.
Markten zijn van deze maatregelen uitgesloten omdat zij op sommige plekken een essentieel onderdeel van de voedselketen vormen. Wel moeten gemeenten en marktmeesters zorgen dat voldoende afstand gewaarborgd wordt.
De bestaande maatregelen wil de overheid ook beter kunnen handhaven. Daarom krijgen burgemeesters de mogelijkheid om via een noodverordening makkelijker en sneller op te kunnen treden. Burgemeesters kunnen specifieke locaties sluiten, zoals parken, stranden en campings. Er kunnen ook geldboetes worden opgelegd. De boete per persoon voor meerderjarigen is vastgesteld op € 390, voor minderjarigen € 95 (dit is qua verhouding tot de boete voor meerderjarigen en qua leeftijdsgrens soepeler dan de normale regel dat voor een overtreder van 12 tot 16 jaar de tarieven worden gehalveerd). Voor organisatoren van samenkomsten of evenementen en voor bedrijven kan de boete oplopen tot € 4350.
24 maart 2020
Op dinsdag 24 maart 2020 maakte minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) bekend dat de centrale eindexamens dit jaar niet door zouden gaan. Leerlingen behaalden hun definitieve eindcijfers op basis van de schoolexamens.
Noodverordeningen
De veiligheidsregio's pasten de noodverordeningen weer aan. Ze gelden voor onbepaalde tijd, behalve het verbod tot dinsdag 1 september 2020 om evenementen te laten plaatsvinden of ontstaan, dan wel aan evenementen deel te nemen. Ze treden vaak onmiddellijk na de bekendmaking in werking. Deze vindt vaak plaats door publicatie op de website van de veiligheidsregio en/of op officielebekendmakingen.nl. Bij plaatsing op beide geldt het moment van de eerste bekendmaking, dat is dan meestal die op de website van de veiligheidsregio. Om up-to-date te blijven is het dus niet genoeg officielebekendmakingen.nl te volgen.
Onderscheiden worden in de noodverordeningen:
Evenementen: elke voor publiek toegankelijke verrichting van vermaak, waaronder herdenkingsplechtigheden, braderieën, optochten, feesten, muziekvoorstellingen, wedstrijden, straatfeesten, barbecues en vechtsportwedstrijden. Deze zijn verboden.
Samenkomsten: openbare samenkomsten, samenkomsten in voor het publiek openstaande gebouwen en daarbij behorende erven, alsmede in vaartuigen, maar ook samenkomsten buiten de publieke ruimte, dit laatste om op te kunnen treden tegen bijvoorbeeld 'coronafeestjes' in studentenhuizen, garages, loodsen en dergelijke. Deze zijn verboden, met enkele uitzonderingen, zoals de al genoemde van religieuze en levensbeschouwelijke bijeenkomsten, uitvaarten en huwelijken, mits er minder dan dertig personen zijn en de aanwezigen te allen tijde ten minste 1,5 meter afstand houden van elkaar.
Groepen. Het is verboden zich in een groep van drie of meer personen op te houden zonder tot de dichtstbijzijnde persoon in die groep en andere personen een afstand te houden van ten minste 1,5 meter. Dit verbod is niet van toepassing op personen die een gezamenlijke huishouding vormen en op kinderen tot en met 12 jaar die samen spelen onder toezicht van een of meer van hun ouders of voogden die daarbij onderling een afstand van 1,5 meter in acht nemen. Sommige boa's stellen dat een groep van drie of meer personen een samenkomst is, en daarom ook met inachtneming van de afstand verboden is. Per brief aan de Landelijke Studentenvakbond heeft het Veiligheidsberaad laten weten dat bewoners van een studentenhuizen niet vallen onder de definitie van gezamenlijke huishouding en in de publieke ruimte afstand van elkaar moeten bewaren.
Eet- en drinkgelegenheden, waaronder ook die van warenhuizen, shoppingcenters, grote supermarkten en andere winkels, mogen openblijven als afhaallocatie.
Het is verboden zich te bevinden in door de voorzitter van de veiligheidsregio aangewezen gebieden en locaties. Het kan bijvoorbeeld gaan om vakantieparken, campings, parken, natuurgebieden en stranden, maar ook om een bepaalde winkel. Het kan onder meer gebeuren indien op deze locaties onvoldoende de beperkende maatregel met betrekking tot het houden van 1,5 meter afstand tussen daar aanwezige personen in acht wordt genomen.
De noodverordening van enkele veiligheidsregio's heeft aanvullende verboden:
Een verbod op sanitaire voorzieningen (gemeenschappelijke toilet-, was- en douchevoorzieningen) bij recreatieparken en andere recreatieve locaties. Het gaat daarbij om de locaties van vakantieparken, campings, kampeerterreinen en kleinschalige kampeerveldjes (bijvoorbeeld kamperen bij de boer) en sanitaire voorzieningen bij parken, natuurgebieden en stranden. Naar het oordeel van de voorzitters bestaat binnen hun regio de dreiging dat op deze locaties bij de gemeenschappelijke toilet-, was- en douchevoorzieningen in onvoldoende mate 1,5 meter afstand zou worden gehouden.
In onder meer Veiligheidsregio Zeeland, een verbod op recreatief nachtverblijf. Hieronder wordt in elk geval verstaan het aanbieden en gebruik maken van recreatief nachtverblijf in de vorm van verblijf op recreatieparken, kampeerterreinen en minicampings, kamperen bij de boer, kamerverhuur, B&B, pensions, jachthavens en camperplaatsen; afhankelijk van de regio mag ook de eigenaar van een tweede huis daar niet overnachten als hij het voor recreatie gebruikt. In mei zijn in sommige veiligheidsregio's de overnachtingsregels versoepeld.
Een verbod op het bouwen of gebruiken van slaap- en strandhuisjes, wegens de aantrekkende werking op mensen, waardoor de kans groter wordt dat grote aantallen mensen samenkomen op het strand.
Maatregelen 31 maart 2020
De maatregelen die op 15 maart werden aangekondigd worden verlengd tot en met dinsdag 28 april.
Maatregelen 21 april 2020
Op dinsdag 21 april 2020 is het verbod op evenementen met vergunnings- en meldplicht verlengd tot dinsdag 1 september. Op het gebied van onderwijs, sport en het bezoeken van een thuiswonende oudere zijn er versoepelingen in de maatregelen en adviezen. De overige maatregelen blijven gelden voor onbepaalde tijd, maar ten minste tot en met dinsdag 19 mei.
Maatregelen 6 mei 2020
Maatregelen die op woensdag 6 mei 2020 zijn bekendgemaakt zijn onder meer:
Bibliotheken zijn vanaf maandag 11 mei weer open.
Naar verwachting gaat het voortgezet onderwijs weer open per maandag 1 juni, en bij voldoende afstand ook:
Terrassen
Bioscopen, restaurants en cafés, en culturele instellingen (zoals concertzalen en theaters), onder voorwaarden:
een maximum van 30 personen (incl. personeel)
bezoekers moeten reserveren
in een gesprek vooraf tussen ondernemer en klant wordt ingeschat of een bezoek risico’s oplevert
Musea, als bezoekers kaartjes vooraf kopen, zodat er gestuurd kan worden op de 1,5 meter afstand.
Binnen- en buitenzwembaden, inclusief de kleedruimtes (volgens het protocol van de branche alleen achteraf), maar niet de douches.
Wegens de hierdoor verwachte grotere drukte in het openbaar vervoer geldt per 1 juni zoveel mogelijk weer de normale dienstregeling. Bovendien wordt dan het gebruik van een mond-neusmasker (door de regering ook aangeduid als mondkapje) in de ov-voertuigen voor reizigers en medewerkers verplicht. Een sjaal of andere mondbedekking is niet afdoende. Anderzijds moet het om schaarste in de zorg te voorkomen een niet-medisch mond-neusmasker zijn, d.w.z. niet van een soort dat bedoeld is voor de zorg. Ook met het gebruik van een mondkapje blijft het uitgangspunt dat reizigers zoveel mogelijk 1,5 meter afstand houden. In voertuigen, op perrons en bij haltes wordt geaccepteerd dat 1,5 meter niet altijd haalbaar is. Bij elke reis (heen- en terugreis apart) moet een nieuw of gewassen mondkapje gebruikt worden.
Maatregelen 19-27 mei 2020
Maatregelen die op dinsdag 19 mei 2020 zijn bekendgemaakt zijn grotendeels de bevestiging dat per maandag 1 juni de wijzigingen doorgaan die op 6 mei onder voorbehoud zijn aangekondigd, sommige op 1 juni pas vanaf 12 uur overdag.
Voor bioscopen, restaurants en cafés, en culturele instellingen (zoals concertzalen en theaters), geldt het maximum van 30 personen exclusief personeel en artiesten.
Ov-reizigers vanaf 12 jaar(?) die na 1 juni geen mondkapje dragen kunnen een boete van € 95 krijgen.
Onder voorbehoud mogen per woensdag 1 juli sauna’s, casino's en sportscholen weer open.
Nog geen versoepeling vóór dinsdag 1 september is gepland voor evenementen en seksinrichtingen, en voor verblijf in coffeeshops.
Maatregelen 24 juni 2020
Per woensdag 1 juli zijn er diverse versoepelingen. Evenementen kunnen per 1 juli weer plaatsvinden, maar het blijft aan het lokale bestuur om te bepalen of organisatoren hun activiteiten in kunnen richten en of aan andere specifieke voorwaarden kan worden voldaan, zoals de wijze waarop het vervoer wordt geregeld. Deze aanpak kost tijd. Het proces van vergunningaanvragen duurt al snel enkele weken. Het evenementenseizoen start dus niet meteen op 1 juli voluit, maar zal in de praktijk vanaf half augustus op gang komen. Het in groepsverband geforceerd verheffen van de stem is verboden. Hierbij gaat het onder meer om hard meezingen bij concerten en optredens, spreekkoren en schreeuwen. Ook sekswerkers en seksinrichtingen mogen per 1 juli zonder beperking weer klanten ontvangen.
Maatregelen 18 augustus 2020
Vanwege een stijgend aantal besmettingen werden op 18 augustus sommige maatregelen aangescherpt.
Ontvang thuis maximaal 6 gasten, kinderen van 12 jaar of jonger niet meegerekend.
Bij bijeenkomsten moet iedereen een vaste zitplaats krijgen.
Als iemand uit een risicogebied komt, moet deze niet langer 14, maar 10 dagen in quarantaine.
Maatregelen 18 september 2020
Op vrijdag 18 september werden de volgende maatregelen aangekondigd voor de veiligheidsregio's Amsterdam-Amstelland, Rotterdam-Rijnmond, Haaglanden, Utrecht, Kennemerland en Hollands Midden, omdat daar het aantal besmettingen het hardst toenam. De maatregelen gaan in vanaf zondag 20 september, 18:00 uur.
De horeca mag vanaf 00:00 geen gasten meer binnenlaten en moet dan de muziek uitzetten. Om 01:00 moet alle horeca dicht.
Afhaalrestaurants mogen vanaf 01:00 geen alcohol meer schenken en moeten vanaf 02:00 dicht.
Zowel binnen als buiten mogen geen onnodige bijeenkomsten van meer dan 50 personen zijn.
Overige bijeenkomsten van meer dan 50 personen moeten gemeld worden. Uitgezonderd de horeca, supermarkten, winkels, bibliotheken, religieuze bijeenkomsten en culturele instellingen.
Maatregelen 28 september 2020
De maatregelen gaan in op 29 september, 18:00 uur.
Horeca open tot 22:00 uur.
Om 21:00 uur mag er niemand meer binnen.
Maximaal 30 personen toegestaan binnen (geldt niet voor personeel).
Max. 4 personen aan een tafel (geldt niet voor een huishouden).
Gezondheidscheck verplicht in de horeca en buiten op terras van horeca.
Sportwedstrijden zonder publiek en sportkantines zijn gesloten.
Maximaal 3 personen thuis, behalve eigen huishouden en kinderen onder de 13 jaar.
Max. 40 personen toegestaan.
Mondkapjes niet verplicht in winkels.
Wel geadviseerd en winkels mogen mensen weigeren als ze het mondkapje niet opdoen.
Er komt een ouderuurtje en een winkelwagen is verplicht.
Voor musea en andere beweegbare openbare locaties moeten bezoekers reserveren met tijdvak.
Maatregelen 1 oktober 2020
Vanaf 5 oktober geldt in het voortgezet onderwijs het dringende advies om mondkapjes te dragen op plaatsen waar 1,5 meter afstand niet mogelijk is, zoals op gangen, in aula's en bij praktijkvakken.
Maatregelen 13 oktober 2020
Sinds 14 oktober 22 uur gelden extra maatregelen, door de rijksoverheid aangeduid als gedeeltelijke lockdown. Onder meer geldt:
Alle eet- en drinkgelegenheden mogen alleen open zijn voor afhalen.
Winkels in de detailhandel sluiten uiterlijk om 20:00 uur. Dit geldt elke dag van de week, in die zin zijn er geen koopavonden.
Geen verkoop van alcoholhoudende drank tussen 20 en 7 uur; bij een fysieke winkel gaat het om het moment van afrekenen. Ook geen bezorging, en niet nuttigen in de openbare ruimte. Ook niet "op zak hebben" in de openbare ruimte.
Voor iedereen vanaf 18 jaar geldt dat sporten alleen mag op 1,5 meter afstand en alleen individueel of in teamverband met niet meer dan 4 personen. Wedstrijden zijn niet toegestaan.
De maatregelen zouden in principe gelden tot 27 oktober, maar zijn toen niet gewijzigd.
Maatregelen 3 november 2020
Gesloten zijn musea, theaters, seksclubs, casino's, bioscopen, pretparken, dierenparken, zwembaden en bibliotheken. Over sauna's was er even onduidelijkheid, maar die mogen net als sportscholen wel openblijven. Verder mogen bibliotheken wel boeken blijven afgeven.
Maatregelen 14 december 2020
Vanaf 15 december geldt een maatregelenpakket dat in de media wordt aangeduid als een harde lockdown. Deze zal in eerste instantie minimaal tot 20 januari duren.
Het is behoudens uitzonderingen niet toegestaan zich in groepsverband op te houden op een openbare plaats met meer dan twee personen van 13 jaar of ouder, ongeacht de onderlinge afstand en de afstand tot anderen.
Niet-essentiële winkels zijn gesloten. Als bij een winkelfiliaal meer dan 70% van de omzet levensmiddelen en/of drogisterijartikelen betreft, mag het hele filiaal open blijven. Bevat een winkelfiliaal een of meer afdelingen gericht op levensmiddelen en/of drogisterijartikelen en wordt daarmee minstens 30% van de omzet behaald, dan mocht dat deel van de winkel open blijven, maar die regel is al weer verwijderd van rijksoverheid.nl.
Eet- en drinkgelegenheden mogen uitsluitend geopend zijn voor afhalen en bezorgen. Consumpties moeten worden meegenomen en mogen niet bij de afhaallocatie zelf worden genuttigd. Voor hotelgasten geldt dat zij in de hotels maaltijden kunnen afhalen, maar dat zij deze nuttigen in hun hotelkamer.
Het is verboden om in de openbare ruimte, zowel binnen als buiten, tussen 20:00 en 06:00 alcoholische dranken voor handen te hebben of te nuttigen. Ze worden dan ook niet verkocht.
Gesloten zijn verder onder meer theaters, concertzalen, bioscopen, casino’s, dierenparken, pretparken, musea, sportscholen, zwembaden en sauna’s.
Boeken afhalen bij bibliotheken blijft mogelijk. Doe-het-zelfzaken mogen een afhaalfunctie inrichten.
Scholen in het basis- en voortgezet onderwijs en instellingen voor mbo, hbo en wetenschappelijk onderwijs moeten, met uitzondering van enkele categorieën leerlingen, weer overstappen op onderwijs op afstand.
Op 12 januari werd de lockdown met 3 weken verlengd tot 9 februari 2021.
Op 2 februari werd de lockdown weer met 3 weken verlengd tot 2 maart 2021 maar de basisscholen en de kinderopvang mochten weer open op 8 februari 2021.
Op 23 februari werd de lockdown tot 15 maart 2021 verlengd. Wel waren er een aantal versoepelingen, zo mochten de middelbare scholen weer op 2 maart open en de kappers mochten ook weer open op 2 maart. Ook kon je weer rijlessen volgen. Daarnaast mogen tattooshops open, osteopaten mogen naast fysiotherapeuten ook weer behandelen, revalidatie en persoonlijke fysieke training is ook toegestaan.
Op 8 maart werd de lockdown verlengd tot 30 maart 2021. Er waren wel een paar kleine aanpassingen toegevoegd. Die aanpassingen gaan in vanaf 16 maart 2021: de zwemlessen mogen weer doorgaan t/m 12 jaar, douches blijven gesloten, de kleedkamers blijven open en de ouders blijven buiten wachten; sporten vanaf 27 jaar met max. 4 personen; winkelen op afspraak, één persoon per 25 vierkante meter, dit geldt niet voor kleinere winkels.
Op 23 maart 2021 werd de lockdown verlengd tot 20 april 2021.
Op 13 april 2021 werd de lockdown verlengd tot 27 april 2021.
2021
Maatregelen 20 januari 2021
Op 20 januari 2021 zijn enkele aanscherpingen van de lockdown aangekondigd, waaronder een avondklok.
Op 23 januari 2021 ging de avondklok in en was het verboden om buiten te zijn tussen 21:00 en 04:30.
Op 8 februari 2021 werd de avondklok verlengd tot 2 maart 2021.
Op 23 februari 2021 werd de avondklok verlengd tot 15 maart 2021.
Op 8 maart 2021 werd de avondklok verlengd tot 30 maart 2021.
Op 23 maart 2021 werd de avondklok verlengd tot 20 april 2021. Vanaf 31 maart 2021 ging die om 22:00 uur in in plaats van om 21:00 uur.
Op 13 april 2021 werd de avondklok verlengd tot en met 27 april 2021.
Maatregelen 20 april 2021
Per 28 april 2021 werden enkele versoepelingen doorgevoerd. Zo werd de avondklok afgeschaft, mochten terrassen van 12:00 tot 18:00 open, mochten winkels weer zonder afspraak open, mocht het hoger onderwijs een dag in de week open, werd het maximaal aantal bezoekers op een uitvaart verhoogd naar 100, mochten theorie-examens voor bijvoorbeeld een rijbewijs weer doorgaan en mochten mensen maximaal 2 bezoekers per dag ontvangen.
Maatregelen 11 mei 2021
Per 19 mei 2021 wordt stap 2 van het versoepelingsplan doorgevoerd. Dat houdt in dat de attractieparken, dierentuinen buiten open mogen, de terrassen van 06:00 uur tot 20:00 uur open mogen en de sportscholen ook open mogen zonder groepslessen.
Maatregelen juni 2021
Per 5 juni 2021 zijn er diverse versoepelingen. Onder andere bepaalt de nieuwe versie van de landelijke regeling dat tussen 22 en 6 uur een verbod geldt voor winkels om alcohol te verkopen, en een verbod om deze voor gebruik gereed te hebben op openbare plaatsen (boodschappen mee naar huis nemen valt hier niet onder).
Maatregelen 18 juni 2021
Per 26 juni 2021 wordt stap 4 van het openingsplan doorgevoerd. Dat houdt in dat de mondkapjesverplichting bijna overal vervalt behalve in het openbaar vervoer, in het vliegtuig, op het vliegveld, op scholen en op aangewezen plekken op het station. De horeca mag de reguliere openingstijden weer hanteren en entertainment zoals beeldschermen is weer toegestaan. De maximale groepsgrootte en het thuiswerkadvies vervallen. Er moet nog wel 1,5 meter afstand worden gehouden. Evenementen kunnen weer doorgaan met toegangstesten zodat je dan geen afstand hoeft te houden en een mondkapje hoeft te dragen. Ook vervalt het alcoholverbod.
Maatregelen 9 juli 2021
Van zaterdag 10 juli t/m vrijdag 13 augustus moeten discotheken weer dicht. Ook mag de horeca alleen nog van 06:00 tot 00:00 open zijn. Meerdaagse evenementen zijn ook niet meer toegestaan.
Maatregelen 25 september 2021
De 1.5-meter regel wordt losgelaten. Ook de mondkapjesplicht en maximale grootte op scholen wordt afgeschaft. De mondkapjesplicht vervalt ook op perrons en stations. Het coronatoegangsbewijs wordt ingevoerd voor onder andere bioscopen, theaters en de horeca.
Maatregelen 9 november 2021
De 1.5-meter regel en de mondkapjesplicht op essentiële winkels worden heringevoerd.
Maatregelen 14 november 2021
De mondkapjesplicht wordt uitgebreid tot op perrons en stations, mbo en hoger onderwijs. 3G-beleid wordt verplicht bij bioscopen, theater en horeca. De horeca moet om 20.00 sluiten. De openingstijden van winkels worden beperkt tot 18.00 uur en supermarkten mogen tot 20.00 uur open. Thuiswerken wordt weer geadviseerd.
Maatregelen 26 november 2021
Er wordt een vliegverbod ingesteld voor de landen Botswana, Eswatini, Lesotho, Namibië, Zimbabwe en Zuid-Afrika. Het verbod ging in om 12.00 uur 's middags. Het verbod houdt in dat er geen passagiersvluchten uit de genoemde landen in Nederland mogen landen. Uitzondering zijn onder andere repatriatievluchten t.b.v. Nederlanders of EU-burgers, waarbij niet-ingezeten van Nederland een aantoonbare doorreis moeten hebben.
Tegelijk met het genoemde vliegverbod geldt voor de genoemde landen ook de quarantaineplicht. De landen zijn namelijk aangewezen als uitzonderlijk hoogrisicogebied. Later op 26 november werd ook Mozambique aangewezen als uitzonderlijk-hoogrisicogebied.
Maatregelen 28 november 2021
Op 26 november vond er om 19.00 uur een persconferentie van minister-president Mark Rutte en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge plaats. Tijdens deze persconferentie werden de volgende maatregelen afgekondigd:
Personen in een onderwijsinstelling of een andere binnenruimte die door een onderwijsinstelling voor onderwijsactiviteiten wordt gebruikt, dragen een mondkapje. Dit geldt alleen als ze zich in het gebouw verplaatsen, in de klas mag het af. Kinderen in groepen 6, 7 en 8 krijgen het dringende advies dit te doen.
Personeel in het onderwijs en de leerlingen krijgen het dringende advies zich twee keer per week te laten testen.
Er geldt een algemene sluitingstijd voor niet-essentiële winkels en dienstverleners, ook wel avondlockdown genoemd. Deze bedrijven moeten dicht tussen 17.00 uur en 05.00. Essentiële winkels blijven open tot 20.00. Bijzondere dienstverleners (zoals apotheken) handhaven hun reguliere openingstijden.
Sporten in groepsverband (i.e. > 4 personen, exclusief instructeur) is tussen 17.00 uur en 05.00 uur niet toegestaan. Dit verbod geldt zowel voor binnen als buitensport en het maakt niet uit of het op een besloten gebied is of op de openbare weg. Het verbod geldt niet voor topsporters.
De maatregelen worden opgenomen in de Tijdelijke regeling maatregelen covid-19 en traden op 28 november 2021 om 05.00 in werking.
Op 28 november 2021 werd tevens bekendgemaakt dat Malawi ook werd aangewezen als land met een uitzonderlijk hoog risico. Dit besluit trad direct na bekendmaking in werking.
Maatregelen 14 december 2021
Op 14 december 2021 besloot het kabinet om basisscholen en scholen voor speciaal basisonderwijs, alsmede de buitenschoolse kinderopvang, vanaf 20 december 2021 te sluiten tot na de kerstvakantie.
Maatregelen 18 december 2021
Op 18 december 2021 werd wederom een lockdown afgekondigd, nadat de Omikron-variant zich zeer snel in Nederland bleek te verspreiden. De lockdown ging direct in en zou in elk geval tot en met vrijdag 14 januari 2022 duren. De maatregelen waren onder meer:
Onderwijs en buitenschoolse opvang waren fysiek gesloten tot in elk geval 9 januari 2022. Dit betrof ook het voortgezet (speciaal) onderwijs, mbo, hogescholen en universiteiten.
Alle horeca was gesloten. Bestellen en afhalen was wel mogelijk.
Niet-essentiële winkels waren gesloten. Bestellen, afhalen en retourneren was wel mogelijk.
Essentiële winkels waren open tot 20:00 uur.
Uitgezonderde dienstverlening zoals apotheken en bibliotheken bleven geopend.
Thuisbezoek maximaal 2 personen vanaf 13 jaar per dag; op kerstavond, eerste en tweede kerstdag en de jaarwisseling 4 personen.
Maximale groepsgrootte buiten 2 personen vanaf 13 jaar (met uitzondering van personen op 1 adres); op kerstavond, eerste en tweede kerstdag en de jaarwisseling 4 personen.
Alle binnensportlocaties werden gesloten.
Evenementen waren verboden. Uitvaarten waren tot maximaal 100 gasten toegestaan.
Op 5 januari 2022 wees de voorzieningenrechter in de Rechtbank Den Haag een vordering tot schorsing van deze afgekondigde maatregelen af.
2022
Maatregelen 3 januari 2022
Op 3 januari 2022 besloot het kabinet dat het primair en voortgezet onderwijs alsmede voortgezet (speciaal) onderwijs en buitenschoolse opvang met ingang van 10 januari weer open zou gaan. Op MBO, hogescholen en universiteiten bleef onderwijs online gegeven worden; een heroverweging hieromtrent zou op 14 januari plaatsvinden.
Maatregelen 14 januari 2022
Op 14 januari 2022 besloot het kabinet dat winkels, sportclubs en kappers met ingang van zaterdag 15 januari 2022 weer open konden, tot 17:00 uur (essentiële winkels tot 20:00 uur), met een verplichting tot het dragen van mondkapjes, de afstandsnorm, en een maximum aantal bezoekers (1 per 5 m2). Fysiek onderwijs in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs was weer toegestaan. Het dragen van mondkapjes op plaatsen waar de 1,5 meter-regel niet mogelijk was, werd het dragen van een mondkapje (medisch of FFP2) aangeraden; stoffen en zelfgemaakte mondkapjes werden afgeraden. Horeca bleef (behalve voor afhalen) nog gesloten, evenals bioscopen, theaters en musea. Het ontvangen van bezoek thuis werd toegestaan tot 4 personen, 1 bezoek per dag. In diverse gemeenten gingen horeca-gelegenheden open uit protest tegen de gehandhaafde sluiting.
Maatregelen 25 januari 2022
Op 25 januari 2022 werden met ingang van 26 januari 2022 de maatregelen verder versoepeld. Horeca, winkels, bioscopen, theaters, musea, concertzalen, dierentuinen, pretparken, sauna's en wellnesscentra konden tussen 05:00 en 22:00 geopend zijn, onder voorwaarden (1,5 meter afstand, mondkapjesplicht en coronatoegangsbewijs). Voor doorstroomlocaties gold een maximum van 1 bezoeker per 5 m2. Evenementen met een vaste zitplaats waren onder voorwaarden toegestaan; evenementen zonder vaste zitplaats waren nog niet toegestaan. De quarantaineregels in het onderwijs werden versoepeld. Deze regels zouden in ieder geval tot 8 maart 2022 gelden.
Maatregelen 15 februari 2022
Tijdens een persconferentie op dinsdag 15 februari werd aangekondigd dat Nederland de maatregelen stapsgewijs zou versoepelen.
Per direct mochten mensen weer een onbeperkt aantal bezoekers ontvangen. Ook werd het thuiswerkadvies bijgesteld naar een advies om de helft van de tijd thuis en de helft van de tijd op kantoor te werken.
Vanaf vrijdag 18 februari mogen de horeca en de cultuursector openblijven tot 01:00 's nachts, in plaats van 22:00 's avonds. Op plekken waar een coronatoegangsbewijs gevraagd wordt, hoeven geen mondkapjes meer gedragen te worden en hoeft geen afstand meer gehouden te worden. Dit geldt niet als het gaat om een plek met meer van vijfhonderd bezoekers. Vanaf deze dag verandert de minimale isolatieduur bij een coronabesmetting ook van zeven naar vijf dagen.
Per vrijdag 25 februari verdween de anderhalvemetersamenleving. Vanaf deze dag verdwenen ook de mondkapjes, behalve in het openbaar vervoer, op het vliegveld en in het vliegtuig. Het coronatoegangsbewijs verdwijnt ook, behalve op binnenevenementen met meer dan vijfhonderd personen; hier moet iedereen een negatief testbewijs tonen. De horeca en de cultuursector mogen weer onbeperkt openblijven.
Maatregelen 15 maart 2022
Op 15 maart 2022 werden verdere versoepelingen aangekondigd. De mondkapjesverplichting in het openbaar vervoer verviel per 23 maart 2022. Het thuiswerkadvies verviel. Vanaf 23 maart 2022 verviel het testen voor toegang voor grote nachtclubs en grote ongeplaceerde evenementen. Inreismaatregelen voor reizigers vanuit EU/Schengen-landen werden eveneens versoepeld. De basisregels bleven van kracht.
Maatregelen 1 april 2022
Op 1 april 2022 besloot het kabinet om per 11 april het grootschalig testen op corona voorlopig te beëindigen. Het advies werd om bij klachten enkel nog een zelftest te doen, en niet langer te testen bij de GGD. Men kon bij de GGD nog steeds terecht voor een coronatest om bijvoorbeeld een herstelbewijs te krijgen.
Maatregelen 19 april 2022
Op 19 april 2022 besloot het kabinet na een advies van het RIVM dat geen quarantaine meer nodig is na contact met iemand die corona heeft, wat daarvoor in sommige gevallen nog geadviseerd werd. Ook verviel het advies om bij drukte een mondkapje te dragen. De app CoronaMelder werd buiten werking gesteld en ook verviel het advies om een zelftest te doen na aankomst in Nederland.
2023
Op 10 maart besloot het kabinet na een advies van het OMT om alle corona-adviezen, zoals het testen bij klachten en in isolatie bij besmetting, te laten vervallen.
Tijdelijke wetten
Tijdelijke wet COVID-19 Justitie en Veiligheid
De Wet van 22 april 2020, houdende tijdelijke voorzieningen op het terrein van het Ministerie van Justitie en Veiligheid in verband met de uitbraak van COVID-19 (Tijdelijke wet COVID-19 Justitie en Veiligheid) regelt de tijdelijke buitenwerkingstelling van onder meer verplichtingen om fysiek samen te komen bij bepaalde formele vergaderingen en bij het verlijden van notariële aktes. Het alternatief is dan bijvoorbeeld videobellen tussen twee of meer personen.
Verzamelspoedwet COVID-19
De Wet van 17 juni 2020, houdende regels over een tijdelijke voorziening voor de betekening van exploten op grond van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en wijziging van de Loodsenwet, de Algemene wet inzake rijksbelastingen, de Invorderingswet 1990, de Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen en de Luchtvaartwet BES in verband met de uitbraak van COVID-19 (Verzamelspoedwet COVID-19) wijzigt onder meer de belastingrente.
Tweede Verzamelspoedwet COVID-19
Wet van 8 juli 2020, houdende tijdelijke voorzieningen op het terrein van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en het Ministerie van Justitie en Veiligheid, en tot wijziging van enkele wetten op het terrein van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het Ministerie van Justitie en Veiligheid en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Tweede Verzamelspoedwet COVID-19)
Tijdelijke wet maatregelen covid-19
Tijdelijke regeling maatregelen covid-19
Bijbehorend is er de Tijdelijke regeling maatregelen covid-19 (in eerste instantie een zoveel mogelijk beleidsneutrale vertaling van de maatregelen in de noodverordeningen die op het moment van invoering van de wet en regelingen, 1 december 2020, zouden worden ingetrokken).
Tijdelijke wet verkiezingen covid-19
De Wet van 4 november 2020, houdende tijdelijke regels omtrent verkiezingen in verband met covid-19 (Tijdelijke wet verkiezingen covid-19) bepaalt tijdelijke regels op het terrein van verkiezingen om de volksgezondheid bij de organisatie en de uitvoering van verkiezingen te beschermen en een goed verloop van het verkiezingsproces te waarborgen. Bij het invoeren van deze wet is onder andere bepaald dat onder die wet een kiesgerechtigde ook aan de stemming kan deelnemen door op het briefstembiljet een stipje geplaatst vóór de kandidaat van zijn keuze in te kleuren, zonder dat die kleur is voorgeschreven. Voor het eerst sinds 1922 dat daarvoor niet het rode stempotlood hoeft te worden gebruikt.
Tijdelijk besluit veilige afstand
Besluit van 13 november 2020, houdende vaststelling van de veilige afstand, bedoeld in artikel 58f, tweede lid, van de Wet publieke gezondheid (Tijdelijk besluit veilige afstand)
Tijdelijke wet COVID-19 SZW en JenV
Wet van 25 november 2020 tot wijziging van enkele wetten op het terrein van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het Ministerie van Justitie en Veiligheid en de introductie van bepalingen ter invoering van de tijdelijke mogelijkheid voor de rechter om de behandeling van faillissementsverzoeken aan te houden en andere verhaalsacties te schorsen en een schuldenaar een tijdelijk betalingsuitstel te verlenen in verband met de uitbraak van COVID-19 (Tijdelijke wet COVID-19 SZW en JenV)
Besluit m.b.t. het vuurwerkverbod van 2020
Besluit van 10 december 2020 tot wijziging van het Vuurwerkbesluit in verband met een tijdelijk vuurwerkverbod vanwege COVID-19
Tijdelijke wet beperking vertoeven in de openlucht covid-19
De Wet van 22 februari 2021, houdende wijziging van de Wet publieke gezondheid in verband met een tijdelijke bevoegdheid om het vertoeven in de openlucht te beperken teneinde de verspreiding van het SARSCoV-2-virus zoveel mogelijk te belemmeren (Tijdelijke wet beperking vertoeven in de openlucht covid-19) heeft een nieuwe grondslag gecreëerd voor de avondklok.
Ministerie van Buitenlandse Zaken
Reisadviezen
Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken paste de reisadviezen aan aan de coronacrisis. Zo werd in januari reizen naar de Chinese provincie Hubei waar Wuhan is gelegen afgeraden. Het negatieve reisadvies werd later uitgebreid naar heel China. In februari en maart werden daar onder meer (delen van) Italië, Spanje en Zuid-Korea aan toegevoegd. Op 13 maart 2020 werd het reisadvies voor alle landen aangepast naar oranje, waarbij niet-noodzakelijke reizen werden afgeraden. Richting de zomer van 2020 werden deze reisadviezen binnen Europa versoepeld naar geel, maar aan het eind van de zomer wederom oranje. Ditzelfde herhaalde zich in 2021, ditmaal ook met landen buiten Europa. In februari 2022 werd besloten dat de coronasituatie in een land niet langer doorslaggevend was voor het reisadvies, waardoor de meeste landen het reisadvies kregen van voor de pandemie.
Evacuaties en repatriëring
Sinds eind januari onderzocht het ministerie van Buitenlandse Zaken de mogelijkheden om een aantal Nederlanders uit de Chinese stad Wuhan terug te halen naar Nederland. Geen van de vijftien geëvacueerden die op 2 februari 2020 werden teruggehaald, was besmet met het virus.
Medio maart werd begonnen met het terughalen van zo'n 200.000 Nederlanders uit het buitenland. Op 25 maart hadden zich bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken 15.000 Nederlanders gemeld die hulp nodig hebben om naar Nederland terug te kunnen reizen. Er gaan repatriëringsvluchten naar onder andere de Canarische Eilanden, Kaapverdië en Bali. De meeste gestrande Nederlanders zitten in Australië, Nieuw-Zeeland, Marokko en Indonesië.
Religieuze uitzonderingen op coronamaatregelen
Toen de coronacrisis in Nederland uitbrak in maart 2020 koos het kabinet-Rutte III ervoor om bepaalde uitzonderingen te hanteren voor religieuze organisaties met betrekking tot de veiligheidsmaatregelen. Zo mochten er meer mensen aanwezig zijn bij religieuze diensten, bruiloften en uitvaarten dan bij niet-religieuze evenementen, die vaak zelfs afgelast werden vanwege de veiligheid. Onder meer het Humanistisch Verbond noemde deze beslissing discriminerend jegens ongelovigen en onverantwoordelijk voor de volksgezondheid. ‘Het coronavirus is voor iedereen even gevaarlijk, godsdienstig of niet-godsdienstig, en vraagt van iedereen dezelfde offers’, schreef het HV in een brief aan Minister Ferdinand Grapperhaus van Justitie en Veiligheid.
Op 30 september 2020, toen Nederland na een tijd van relatieve veiligheid een tweede besmettingsgolf was ingegaan, werden er opnieuw uitzonderingen gemaakt voor kerkgenootschappen die niet golden voor andere organisaties. Zo mochten kerken zonder reservering evenementen in binnenruimtes tot en met 100 aanwezigen organiseren en met reservering en gezondheidscheck zelfs een onbeperkt aantal mensen toelaten tot een kerkgebouw en hoefden daar geen gezichtsmaskers te dragen, terwijl er hooguit 30 aanwezigen mochten zijn bij binnenevenementen van andere organisaties, die bovendien verplicht maskers moesten dragen. Politici van allerlei landelijke partijen vonden de uitzonderingen niet te begrijpen of rechtvaardigen en verscheidene media waren uiterst kritisch, met name toen op 5 oktober bekend werd dat in het overwegend streng-gereformeerde dorp Staphorst wel 600 mensen tegelijk in kerkgebouwen aanwezig waren zonder maskers die samen zongen. Nadat grote publieke druk op minister Grapperhaus was uitgeoefend, ging hij de dag erna in overleg met kerkgenootschappen akkoord met het opheffen van enkele religieuze uitzonderingen op de coronamaatregelen: maximaal 30 aanwezigen per binnenevenement, niet zingen en de aanbeveling om kerkdiensten online te volgen. De uiteindelijke wettelijke bepaling zou kunnen worden vastgelegd in de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 (zie boven), zonder inbreuk op de godsdienstvrijheid en zonder wijziging van de Grondwet. In de op 30 september 2020 voorgestelde tekst stond onder artikel 58g, tweede lid, onder c, een uitzondering voor religieuze en levensbeschouwelijke samenkomsten in het geval van een mogelijk groepsvormingsverbod; met name over deze bepaling (en de verhouding daarvan met betrekking tot de Wet openbare manifestaties (Wom)) hadden veel politieke partijen nog bedenkingen en bezwaren en het Humanistisch Verbond, dat op 13 juli Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid al opriep om 'geen status aparte voor religieuze en levensbeschouwelijke bijeenkomsten te creëren', pleitte voor het schrappen van 'c'.
Ondanks de uitzonderingen voor kerkdiensten, besloot de Nederlandse Bisschoppenconferentie alle kerstvieringen in rooms-katholieke kerken tijdens de kerstnacht van 2020 te schrappen.
In juli 2021 meldde NRC Handelsblad dat er sinds het begin van de lockdown tientallen nieuwe kerkgenootschappen waren opgericht om met een beroep op godsdienstvrijheid legaal te kunnen blijven samenkomen zonder de coronamaatregelen op te hoeven volgen (zoals maximaal 30 aanwezigen, 1,5 meter afstand houden, mondkapjes dragen, handen wassen en geen handen schudden). Sommige groepen beschouwden zichzelf niet daadwerkelijk als een ‘kerk’ of als ‘religieus’, maar gebruikten de wet als excuus om bijeenkomsten zonder veiligheidsmaatregelen te houden; op sommige van deze bijeenkomsten vonden dan ook tientallen coronabesmettingen plaats. Het Ministerie van Justitie verklaarde echter niet zomaar te kunnen ingrijpen ‘vanwege de scheiding tussen kerk en staat’; alleen de rechtsprekende macht zou mogen oordelen over wat wel en geen ‘religie’ is, al bestaat over de criteria nog weinig heldere jurisprudentie.
Rapport Onderzoeksraad voor Veiligheid (deel 1)
Op 16 februari 2022 publiceerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid een rapport omtrent crisisaanpak van de Nederlandse betrokken partijen, over de periode tot september 2020. De Onderzoeksraad concludeerde dat de betrokken partijen voorbereid op "kleinschalige en begrensde infectieziekte-uitbraken met (enkel) gevolgen voor de gezondheidszorg" maar dat de scenario's niet voorzagen in "een langdurige crisis met brede landelijke gevolgen". Omtrent diverse aspecten van het optreden van de overheid was het oordeel niet positief. De Onderzoeksraad deed een tiental aanbevelingen, onder meer berekking hebbend op de voorbereiding op maatschappij-ontwrichtende crises, improvisatievermogen, samenhang in overheidsoptreden, scheiding van rollen van deskundigen als adviseurs en bestuurders als besluitvormers, en anticipatie op een daling van het maatschappelijk draagvlak.
Tijdlijn
Tijdlijn van overheidsmaatregelen. Niet alle maatregelen zijn vastgelegd in wetten of koninklijke besluiten, sommige zijn slechts een dringend advies. Voor details zie de tekst van dit artikel.
Zie ook
Steunmaatregelen tijdens de coronacrisis in Nederland
Coronacrisis in Nederland
|
Maatregelen 25 september 2021
De 1.5-meter regel wordt losgelaten. Ook de mondkapjesplicht en maximale grootte op scholen wordt afgeschaft. De mondkapjesplicht vervalt ook op perrons en stations. Het coronatoegangsbewijs wordt ingevoerd voor onder andere bioscopen, theaters en de horeca.
| 1 |
evenementregistratie, toegangsbewijs, reserveringsinformatie
|
3,408 |
WPSideBar
|
599361
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Google%20Desktop
|
Google Desktop
|
Google Desktop was een gratis softwarepakket van Google Inc. voor Microsoft Windows, Mac OS X en Linux. Het werd door Google de zoekoplossing genoemd voor desktop-gebruikers. Dit programma zoekt alleen op de computer en is net als Google zelf een webgebaseerde applicatie. De gegevens worden niet naar Google of het internet verzonden. Google Desktop houdt bij welke websites bezocht zijn op de computer en registreert ook waar documenten zijn opgeslagen.
Zoekgegevens
Google Desktop kan de volgende gegevens doorzoeken:
AOL Instant Messenger
Microsoft Office Outlook
Microsoft Office Word
Microsoft Office Excel
Microsoft Office PowerPoint
Microsoft Outlook Express
Mozilla Firefox
Mozilla Thunderbird
Netscape mail
Netscape
Windows Internet Explorer
Afbeeldingen
Audiobestanden
pdf-bestanden
Videobestanden
Zipbestanden
Met behulp van diverse plug-ins kan de lijst van ondersteunde bestandsformaten in Google Desktop worden uitgebreid. Met een plug-in kunnen bijvoorbeeld Yahoo! Messenger-gesprekken worden geïndexeerd.
Met de instellingen van dit programma kan gekozen worden welke bestanden het programma mag en moet doorzoeken en indexeren. De zoekfunctie kan worden geblokkeerd zodat andere gebruikers niet op de computer kunnen zoeken, om dan weer te kunnen zoeken moet de desktop worden ontgrendeld door middel van het ingeven van het wachtwoord.
Zijbalk
In Google Desktop zit ook de Google-zijbalk. De zijbalk kan worden geactiveerd door instellingen te veranderen en de gebruiker kan zelf bepalen welke informatie de zijbalk weergeeft. De balk is zwevend, vast en uitklapbaar te gebruiken. Enkele gadgets van de zijbalk zijn:
accumeter
agenda
boter-kaas-en-eieren, en andere minigames
gadgets, zoals een bloempot
RSS-feeds voor nieuws
weerbericht
zoekfunctie door verschillende websites, zoals vandale.nl
Beëindigd
De ontwikkeling van Google Desktop is sinds 2 september 2011 stopgezet. Google stelt sindsdien geen downloads meer beschikbaar.
Desktopzoeker
Freeware
Desktop
Software geschreven in C++
Linux-software
MacOS-software
Windows-software
|
Zijbalk
In Google Desktop zit ook de Google-zijbalk. De zijbalk kan worden geactiveerd door instellingen te veranderen en de gebruiker kan zelf bepalen welke informatie de zijbalk weergeeft. De balk is zwevend, vast en uitklapbaar te gebruiken. Enkele gadgets van de zijbalk zijn:
accumeter
agenda
boter-kaas-en-eieren, en andere minigames
gadgets, zoals een bloempot
RSS-feeds voor nieuws
weerbericht
zoekfunctie door verschillende websites, zoals vandale.nl
| 5 |
zijbalk, webpagina-element, sidebar
|
411 |
ProgramMembership
|
111310
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zegel
|
Zegel
|
zegel (waarmerk), waarborg voor de echtheid van een oorkonde of het sluiten van een brief.
rolzegel, een cilindrische zegel met een afbeelding in spiegelbeeldig reliëf die men in natte klei of was kan rollen.
Amerikaanse staten hebben elk een eigen zegel (seal) als symbool, op federaal niveau wordt het Grootzegel van de Verenigde Staten gebruikt.
zegel (Oost-Azië)
postzegel, als betalingsbewijs
fiscale zegel, als betalingsmiddel
loyaliteitsprogramma, spaarzegel
Een banderol (belasting) op tabakproducten.
Een zegel van lood op bijvoorbeeld een gas- of kilowattuurmeter, of bij een brandblusser.
Zegel (premetrostation), de naam van een Antwerps premetrostation.
|
zegel (waarmerk), waarborg voor de echtheid van een oorkonde of het sluiten van een brief.
rolzegel, een cilindrische zegel met een afbeelding in spiegelbeeldig reliëf die men in natte klei of was kan rollen.
Amerikaanse staten hebben elk een eigen zegel (seal) als symbool, op federaal niveau wordt het Grootzegel van de Verenigde Staten gebruikt.
zegel (Oost-Azië)
postzegel, als betalingsbewijs
fiscale zegel, als betalingsmiddel
loyaliteitsprogramma, spaarzegel
Een banderol (belasting) op tabakproducten.
Een zegel van lood op bijvoorbeeld een gas- of kilowattuurmeter, of bij een brandblusser.
Zegel (premetrostation), de naam van een Antwerps premetrostation.
| 1 |
loyaliteitsprogramma, lidmaatschap, klantenkaart
|
2,154 |
RadioChannel
|
1220904
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Classicnl
|
Classicnl
|
classicnl (voorheen Classic FM) is een radiostation dat 24 uur per dag licht klassieke muziek uitzendt.
Geschiedenis
Eind januari 1994 vond er een herverdeling van de FM-etherfrequenties plaats. Hierbij was één frequentiepakket te verdelen voor jazz en klassieke muziek. De voorkeur van het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur ging uit naar EuroJazz (later Jazz Radio genoemd), maar dit station kon het financieel niet opbrengen. Het Britse Classic FM had ook geboden op het frequentiepakket. Na onderhandeling tussen het ministerie en de Britten werd het pakket toebedeeld aan Classic FM op voorwaarde dat 40% jazz uitgezonden zou worden. Op 30 april 1994 werd het Nederlandse Classic FM opgericht en gingen de uitzendingen van start.
In 1997 deed de rechter uitspraak in een zaak naar de frequentieverdeling van 1994, na een aanklacht door Sky Radio en Radio 538. Onderdeel van de uitspraak was het vervallen van de verplichting aan Classic FM voor het draaien van jazz en klassieke muziek. Even later nam Sky Radio Ltd. het station over en liet de jazzmuziek vervallen; sindsdien is er alleen licht klassieke muziek te horen op Classic FM. Dit bleek erg goed te zijn voor de luistercijfers; vanaf 1998 behaalde het station bijna elke maand meer luisteraars dan Radio 4.
Op 1 april 2000 werd de noodlijdende concurrent Concertradio ingelijfd, waardoor Classic FM het enige klassieke, private radiostation van Nederland werd.
Bij de frequentieverdeling van mei 2003 was Sky Radio Group, namens Classic FM, de enige bieder voor het frequentiepakket klassieke muziek. Omdat de moedermaatschappij slechts totaal twee FM-pakketten mocht bezitten werd Classic FM geofferd ten gunste van Sky Radio en Radio Veronica. Het pakket voor klassieke muziek bleef eerst onverdeeld, om later dat jaar aan Arrow 90.7 FM (het latere Sublime FM) toegekend te worden.
Classicnl is nu alleen te ontvangen via kabel, satelliet en internet. Tot november 2017 was Classicnl (toen Classic FM) ook te ontvangen via DAB. In 2009 werd het vijftienjarig jubileum gevierd met bijzondere uitzendingen, een uitverkocht concert in het Amsterdamse Concertgebouw en een speciale cd.
In 2013 gaat het roer om bij het toenmalige Classic FM. Het accent komt meer te liggen op het gesproken woord. Door een samenwerking met De Telegraaf komt voortaan vanaf de redactievloer de ochtendshow. En in de avond komen er speciale thema-avonden. Zoals At the Movies met Bart van Leeuwen en een speciaal reisprogramma. In april krijgen Michael Pilarczyk en Bart van Leeuwen een programma op de klassieke zender. Ze zijn dagelijks te horen. Op de zondagochtend is een verzoekprogramma gestart.
Classicnl (toen Classic FM) was tot oktober 2017 onderdeel van Telegraaf Media Groep NV maar deze heeft per 1 november jl. de zender verkocht aan een entiteit die valt onder Bakker Oosterbeek Beheer BV.
Classicnl biedt haar luisteraars vier themakanalen: het reguliere Classicnl, dat klassieke muziek uitzendt. Ook is er Classicnl Chill Out, dat alleen rustige muziek uitzendt. Verder is er ook nog Classicnl Opera, dat voornamelijk operamuziek uitzendt. Tot slot is er ook nog Classicnl Soundtracks, dat voornamelijk filmmuziek uitzendt.
Op donderdag 26 september 2019 maakte het bedrijf achter de radiozender bekend vanaf oktober 2019 verder te gaan onder de naam Classicnl, vanwege de al langer verdwenen FM frequentie en de sterkere binding met het Nederlandse klassieke muziekleven die de zender wil aangaan. Daarmee komt ook een einde aan de licentie-overeenkomst met het Britse Classic FM die van 1994 tot 2019 van kracht was. De zender is inmiddels ook weer te beluisteren via DAB+.
Beeldmerk
Externe link
Website van classicnl
Noten
Nederlandse radiozender
|
Op donderdag 26 september 2019 maakte het bedrijf achter de radiozender bekend vanaf oktober 2019 verder te gaan onder de naam Classicnl, vanwege de al langer verdwenen FM frequentie en de sterkere binding met het Nederlandse klassieke muziekleven die de zender wil aangaan. Daarmee komt ook een einde aan de licentie-overeenkomst met het Britse Classic FM die van 1994 tot 2019 van kracht was. De zender is inmiddels ook weer te beluisteren via DAB+.
| 1 |
radiozender, radiokanaal, uitzendingfrequentie
|
983 |
Product
|
1751677
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Blood%20Simple
|
Blood Simple
|
Blood Simple. is een film uit 1984 van Joel en Ethan Coen. De hoofdrollen worden vertolkt door John Getz, Frances McDormand en Dan Hedaya. Blood Simple is de debuutfilm van de broers Coen. De film ging in september 1984 in première op het filmfestival van Deauville in Frankrijk. Voor het grote publiek was de film pas een jaar later te zien.
Verhaal
Ergens in Texas leeft Julian Marty. Hij vermoedt dat z'n vrouw Abby een liefdesaffaire heeft met Ray, die in het café van Marty werkt. Marty rekent daarom op de hulp van Loren Visser, een privédetective. Wanneer vervolgens de liefdesaffaire aan het licht komt, besluit Ray ontslag te nemen.
Maar Marty wil wraak. Hij geeft Loren de opdracht om Ray en Abby te vermoorden. Loren gaat akkoord, maar speelt eigenlijk een vuil spel. Hij doet alsof hij Ray en Abby vermoordt, waardoor hij geld krijgt van Marty. Vervolgens vermoordt hij Marty met het wapen van Abby. Maar Loren is onzorgvuldig en laat bewijsmateriaal achter.
Ray ontdekt dat Julian is vermoord en vindt het wapen van Abby. Omdat Ray denkt dat Abby de moordenaar is, besluit hij het lijk te laten verdwijnen. Maar omdat Ray in de war is door de gebeurtenissen, vermoedt Abby dat Ray de moordenaar is. Pas later ontdekt Ray dat de privédetective achter de moord zit. Ray probeert Abby duidelijk te maken wat er aan de hand is, maar dan wordt hij door de detective doodgeschoten. Vervolgens probeert hij ook Abby te vermoorden, maar uiteindelijk wint zij het dodelijke kat-en-muisspel dat dan volgt.
Rolverdeling
John Getz - Ray
Frances McDormand - Abby
Dan Hedaya - Julian Marty
M. Emmet Walsh - Loren Visser
Samm-Art Williams - Meurice
Productie
Begin jaren 80 kwamen de broers Joel en Ethan Coen voor het eerst op de proppen met het idee om Blood Simple te filmen. Joel was op dat moment nog een nobody in de filmwereld, terwijl Ethan nog als typist werkte in een winkel van Macy's. Ze besloten het voorbeeld te volgen van regisseur Sam Raimi, die zelf geld had verzameld voor z'n lowbudget horrorfilm The Evil Dead (1981).
Nog voor de productie van de film van start ging, maakten de twee broers al een trailer voor de film. In die trailer wordt het personage Marty gespeeld door Bruce Campbell, de hoofdrolspeler uit The Evil Dead. Met het geld van onder meer dokters en advocaten slaagden Joel en Ethan Coen er in om zo'n $1,5 miljoen te verzamelen.
De film werd een van de beste independent films van het jaar. Dit was vooral tegen de verwachtingen in van hoofdrolspeler Dan Hedaya. Hij dacht tijdens de opnames dat de film er nooit zou komen.
Director's cut
De director's cut van de film is korter dan de originele versie van de film. Dit is opmerkelijk omdat de meeste director's cuts langer zijn dan het origineel. Enkele scènes werden in deze versie door de broers Coen ingekort, gehermonteerd of volledig aangepast. Ook de filmmuziek werd opnieuw aangepast en bevat terug het nummer It's the Same Old Song van The Four Tops. Dit is het nummer dat Joel en Ethan Coen gebruikte in de eerste versie van de film, maar later vervangen werd door I'm a Believer van Neil Diamond. In de director's cut is weer het nummer van The Four Tops te horen.
Trivia
Deze debuutfilm van Joel en Ethan Coen was ook de eerste grote film van Barry Sonnenfeld als cinematograaf. Hij zou later bekend worden als regisseur van onder meer The Addams Family (1991), Men in Black (1997) en Wild Wild West (1999).
Blood Simple is ook het acteerdebuut van Frances McDormand. Zij trouwde in 1984 met Joel Coen, regisseur van de film. McDormand was destijds de kamergenote van Holly Hunter. Zij deed auditie voor de rol, maar kon uiteindelijk niet meedoen. Daarom stelde ze voor dat McDormand eens probeerde. In de film kan je een stem horen op het antwoordapparaat van het personage Meurice. Het is de stem van Holly Hunter.
Op de dvd van de film kan men luisteren naar audiocommentaar van filmhistoricus Kenneth Loring. Deze man bestaat niet echt. De audiocommentaar is eigenlijk van Jim Piddock, die een tekst geschreven door de broers Coen voorlas.
De officiële titel van de film is "Blood Simple.". Er moet een leesteken achter de titel omdat dit ook zo is in de film. De titel wordt echter bijna altijd zonder leesteken geschreven.
Film uit 1984
Amerikaanse film
Misdaadfilm
Cultfilm
Film van Joel en Ethan Coen
Neo noir
Film van Focus Features
|
Productie
Begin jaren 80 kwamen de broers Joel en Ethan Coen voor het eerst op de proppen met het idee om Blood Simple te filmen. Joel was op dat moment nog een nobody in de filmwereld, terwijl Ethan nog als typist werkte in een winkel van Macy's. Ze besloten het voorbeeld te volgen van regisseur Sam Raimi, die zelf geld had verzameld voor z'n lowbudget horrorfilm The Evil Dead (1981).
| 1 |
product, dienst, artikel
|
11,734 |
SportingGoodsStore
|
36088
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jean-Marie%20Pfaff
|
Jean-Marie Pfaff
|
Jean-Marie Pfaff (Lebbeke, 4 december 1953) is een gewezen Belgische voetbalkeeper. Hij speelde onder meer voor KSK Beveren en FC Bayern München. In de jaren 80 was hij ook eerste doelman van de Rode Duivels. Na zijn carrière kwam hij op televisie bij De Pfaffs, een Vlaamse realityserie waarin de gewezen doelman en zijn familieleden gevolgd werden.
Pfaff viel als doelman op met zijn spectaculaire speelstijl en blonde krullen. Hij werd zowel in het binnen- als buitenland beschouwd als een van de beste doelmannen ter wereld. In 1978 won hij de Gouden Schoen. Net geen tien jaar later werd hij door het IFFHS uitgeroepen tot wereldkeeper van het jaar. Pelé selecteerde hem in maart 2004 voor de FIFA 100. In de jaren 90 was hij enkele maanden trainer van toenmalig eersteklasser KV Oostende.
Carrière
Jeugd
Jean-Marie Pfaff groeide op in een gezin van 12 kinderen (6 jongens, 6 meisjes). Zijn moeder Gerdina Raaymakers was een Nederlandse, zijn vader Honoré Pfaff was een Belg. Jean-Maries ouders stonden ten tijde van zijn geboorte met hun woonwagen op het Astridplein in Lebbeke, nabij het voetbalterrein van SK Lebbeke. Pfaff speelde in zijn jeugd voor Eendracht Aalst, de club van zijn broers Louis en Jean-Baptist Pfaff. Toen Louis (later Maccabi) en Jean-Baptist (later Oudenaarde) in 1965 een transfer naar KSK Beveren versierden, maakten ook de jongere broers Jean-Marie en Toon de overstap naar de Waaslandse club. Pfaff werd ook opgenomen in de nationale jeugdploegen van België en maakte op 18-jarige leeftijd zijn debuut bij Beveren.
KSK Beveren
Pfaff combineerde aanvankelijk zijn job als doelman met een baan bij de Post. Later opende hij met zijn echtgenote ook een sportwinkel in Beveren. Midden jaren 70 werd Pfaff eerste doelman bij de Waaslanders. Onder trainers Urbain Braems en Robert Goethals groeide SK Beveren in die dagen uit tot een topclub. Met spelers als Jean-Marie Pfaff, Jean Janssens, Albert Cluytens, Heinz Schönberger, Wim Hofkens en Marc Baecke veroverde Beveren in 1978 voor het eerst de Beker van België.
Begin 1979 kreeg Pfaff van de Belgische voetbalpers de Gouden Schoen, nadat hij het jaar voordien na een sterke tweede stemronde als tweede was geëindigd na Julien Cools. Hij haalde het in het referendum voor René Vandereycken, die zwaar teleurgesteld was door de einduitslag. Dat jaar speelde Pfaff met Beveren ook kampioen. In 1981 werd hij een half jaar geschorst omdat hij grensrechter Thirion na een wedstrijd een kniestoot had gegeven. Pfaff heeft de kniestoot altijd ontkend. De tv-beelden konden destijds geen uitsluitsel brengen.
FC Bayern München
Pfaff stond begin jaren 80 in de belangstelling van verscheidene clubs, waaronder RSC Anderlecht en FC Barcelona. Uiteindelijk tekende de blonde doelman in de zomer van 1982 een contract bij FC Bayern München. Hij werd bij de Duitse én Europese topclub binnengehaald als de nieuwe Sepp Maier. Pfaff kwam terecht in een sterk elftal met bekende namen als Paul Breitner, Klaus Augenthaler, Wolfgang Grobe, Karl-Heinz Rummenigge, Dieter Hoeneß, Udo Horsmann en Norbert Nachweih. Maar het debuut van Pfaff was er één in mineur. Tijdens zijn eerste competitiewedstrijd op zaterdagmiddag 21 augustus 1982, een topper uit tegen SV Werder Bremen, scoorde hij in de 43e minuut van de eerste helft een eigen doelpunt. Bayern verloor de wedstrijd met 1-0.
Maar Pfaff won het vertrouwen van de Duitse supporters snel terug. Hij had een spectaculaire speelstijl die bij veel fans in de smaak viel. Zo was Pfaff gespecialiseerd in het stoppen van strafschoppen en grote duiksprongen. Bovendien maakte hij zich ook populair onder de journalisten door hen in steenkolenduits toe te spreken. Na een van zijn eerste wedstrijden, waarin hij de held was na het stoppen van een belangrijke strafschop, werd hij door de Duitse ARD televisie geïnterviewd. In dat interview stond hij de pers te woord in een combinatie van Nederlands en Duits. Het videofragment groeide later uit tot een internethit. In 1983 mocht Pfaff ook op audiëntie bij paus Johannes Paulus II.
Pfaff veroverde midden jaren 80 drie landstitels op rij. In 1984 en 1986 won hij met FC Bayern München ook de DFB-Pokal. Een sportief dieptepunt was de finale van de Europacup I in mei 1987. Bayern nam het toen op tegen FC Porto en gaf in het slot van de wedstrijd nog een 1-0-voorsprong uit handen en verloor de wedstrijd met 1-2.
Lierse SK en Trabzonspor
In 1988 keerde de toen 35-jarige doelman terug naar België. Pfaff ging aan de slag bij Lierse SK, waar hij een ploegmaat werd van onder meer Nico Van Kerckhoven, Frank Dauwen, Didier Segers, Pascal Bovri en Stan Van den Buys. In 1989 volgde hij zijn gewezen trainer Urbain Braems naar het Turkse Trabzonspor. Pfaff werd bij de Turkse club onthaald als een echte volksheld. In 1990 zette hij als doelman een punt achter zijn carrière.
In oktober 1998 keerde Pfaff nog even terug naar het voetbal. Hij volgde Dennis van Wijk op als trainer van KV Oostende, maar hield het zelf ook niet lang vol. Pfaff werd in februari 1999 aan de deur gezet en vervangen door Ronni Brackx. In 2011 was hij ook even in beeld bij RBC Roosendaal, maar de Nederlandse club toonde geen interesse in de gewezen keeper.
Nationale ploeg
Beginjaren
Jean-Marie Pfaff werd in 1976 door bondscoach Guy Thys voor de eerste keer geselecteerd voor de nationale ploeg van België. Hij mocht in de quasi overbodige terugwedstrijd van de kwartfinale van het EK 1976 in het doel staan tegen Nederland. Pfaff verving doelman Christian Piot. België, dat de heenwedstrijd met 5-0 had verloren, verloor uiteindelijk met 1-2 na een knappe boogbal van Johan Cruijff.
EK 1980
Een jaar na zijn debuut werd Pfaff de nieuwe nummer 1 van België, maar in 1979 werd hij door Theo Custers uit de ploeg gespeeld. Op het EK 1980 stond Pfaff opnieuw onder de lat. De Rode Duivels haalden de finale en verloren daarin met 2-1 van West-Duitsland. Spits Horst Hrubesch scoorde het beslissende doelpunt net voor affluiten met het hoofd. Pfaff kon achteraf zijn tranen van verdriet niet onderdrukken.
WK 1982
Pfaff maakte bij de nationale ploeg deel uit van een gouden generatie. Toch was de verstandhouding tussen de doelman en de rest van het team niet altijd goed. Pfaff vond dat zijn kwaliteiten niet voldoende erkend werden en eiste meer respect van de spelersgroep.
In 1982 plaatsen de Rode Duivels zich voor het WK 1982 in Spanje. In de openingswedstrijd nam België het op tegen regerend wereldkampioen Argentinië. De Zuid-Amerikanen waren, met Diego Maradona en Mario Kempes in hun rangen, favoriet. Toch was het België dat met 1-0 won. Pfaff, die op dat ogenblik al zeker was van zijn transfer naar Bayern München, speelde toen een sterke wedstrijd.
Later in het toernooi kwam het tot een akkefietje tussen Jan Wauters en Pfaff. De radiojournalist duwde Pfaff in het zwembad van het spelershotel kopje onder, maar de nationale doelman kon niet zwemmen. Hij kreeg veel water binnen en werd meteen uit het zwembad geholpen. Achteraf schreef de Belgische pers dat hij bijna verdronken was. In de wedstrijd tegen Hongarije liep het weer mis. Pfaff ging naar een hoge bal en botste met zijn heup tegen het hoofd van ploegmaat Eric Gerets. De twee bezeerden zich en gingen tegen de grond. Gerets bleef roerloos liggen, hij had een hersenschudding opgelopen. Toen Gerets na afloop een ambulance wou nemen, bleek Pfaff al te zijn afgevoerd met het voertuig. De spelersgroep en de bondscoach namen Pfaff dat incident kwalijk. Er werd hem verweten niet geblesseerd te zijn, maar de doelman had wel degelijk een gekneusd schoudergewricht. De twee volgende wedstrijden stonden respectievelijk Theo Custers en Jacky Munaron in doel. België vloog er na de tweede groepsfase uit.
EK 1984
Op het EK 1984 speelde Pfaff elke wedstrijd. België werd in de eerste ronde uitgeschakeld na onder meer een zware nederlaag tegen het Frankrijk van Michel Platini. De Franse stervoetballer scoorde een hattrick en loodste Les Bleus naar een 5-0 zege.
WK 1986
Twee jaar later was België aanwezig op het WK in Mexico. Pfaff werd op het toernooi een van de uitblinkers. In de kwartfinale werd Spanje uitgeschakeld na strafschoppen. Pfaff kon één penalty tegenhouden en had zo een belangrijk aandeel in de zege. De Rode Duivels stootten door naar de halve finale, maar verloren daarin van latere wereldkampioen Argentinië. In de wedstrijd voor de derde plaats verloor België opnieuw van Frankrijk.
Toen de Rode Duivels naar België terugkeerden, werden ze op de Grote Markt in Brussel opgewacht door duizenden supporters. Ze scandeerden de naam van Jean-Marie, die op zijn beurt volop genoot van de aandacht. Een jaar later werd hij uitgeroepen tot beste doelman van de wereld. Zijn laatste interland speelde hij op 23 september 1987 tegen Bulgarije. Nadien werd hij opgevolgd door Michel Preud'homme.
Pfaff heeft een uitstekende reputatie als doelman, maar toch is hij met vijftien tegendoelpunten, de meest gepasseerde keeper op een uit zeven wedstrijden bestaande wereldbeker.
Palmares
De Pfaffs
Jean-Marie Pfaff trouwde op 27 juni 1974 met Carmen Seth (1956). Het koppel kreeg drie dochters: Debby (1975), Kelly (1977) en Lyndsey (1978). Van 2002 tot 2012 werd de familie Pfaff door een cameraploeg van VTM gevolgd voor de Vlaamse realitysoap De Pfaffs. De reeks werd later ook in Nederland uitgezonden door RTL 4, RTL 7 en RTL 8.
Hoewel de realityreeks aanvankelijk op heel wat kijkers kon rekenen, kwam er ook veel kritiek op het tv-programma. Jean-Marie Pfaff en zijn gezinsleden kregen de reputatie mediageil te zijn. De Pfaffs haalden daarnaast ook de media met belastingontduiking, de depressie van dochter en fotomodel Kelly en een abortus die door Carmen gefinancierd werd. In mei 2012 raakte bekend dat Pfaff en zijn vrouw Carmen opnieuw naar München zouden verhuizen vanwege het werk van Jean-Marie.
Op 18 augustus 2023 werden de Pfaffs slachtoffer van een woningoverval in hun woning in Brasschaat, waar op dat moment Carmen aanwezig was. Drie onbekende personen verschaften zich toegang tot de woning. Carmen werd mishandeld en opgesloten in een van de kamers, na de overval werd zij naar het ziekenhuis gebracht.
Trivia
Jean-Marie Pfaff is ook bekend om zijn hemden met reclame op de kraag. Hij was in België een van de eerste publieke figuren die met zulke hemden in de media kwam.
Pfaff had een kleine rol in de Duitse film Zärtliche Chaoten van 1987. Hij is te zien als gast in een restaurant die klaagt over de ober (gespeeld door Helmut Fischer). Later vangt Pfaff potten en pannen op in de stijl van een doelman, maar faalt in het vangen van een bal.
De ex-doelman debuteerde op de televisie in 1991 tijdens een aflevering van FC De Kampioenen (Naar Amerika, seizoen 2). Daarbij had hij zijn tekst niet uit het hoofd geleerd. Pfaff, wiens bijdrage onder meer bestond uit het geven van een interview, las alles af van een blad papier dat hem weliswaar achter de camera door de regie werd voorgehouden. Pfaff had daarna duidelijk de smaak te pakken. In 1999 bracht hij opnieuw een bezoek aan FC De Kampioenen. Deze keer bracht hij ook toenmalig KRC Genk-trainer Aimé Anthuenis mee (Wie het schoentje past..., seizoen 10). Een foto van Pfaff sierde jarenlang het bureau van voorzitter Balthasar Boma. In 2008 maakte Pfaff zelfs de overstap naar het grote doek. Samen met Johan Boskamp speelde hij een rol in de kabouter Plop-film Plop en de kabouterbaby als Kaboutergewichtheffer.
Er is een aantal strips met originele De Pfaffs-stripverhalen waarvan Jean-Marie een van de hoofdpersonages is.
In 2015 had Pfaff een gastrol in de Duitse televisieserie Sturm der Liebe.
Zie ook
Lijst van spelers van KSK Beveren
Lijst van spelers van FC Bayern München
Lijst van spelers van K. Lierse SK
Externe link
Belgisch voetballer
Belgisch televisiepersoonlijkheid
|
KSK Beveren
Pfaff combineerde aanvankelijk zijn job als doelman met een baan bij de Post. Later opende hij met zijn echtgenote ook een sportwinkel in Beveren. Midden jaren 70 werd Pfaff eerste doelman bij de Waaslanders. Onder trainers Urbain Braems en Robert Goethals groeide SK Beveren in die dagen uit tot een topclub. Met spelers als Jean-Marie Pfaff, Jean Janssens, Albert Cluytens, Heinz Schönberger, Wim Hofkens en Marc Baecke veroverde Beveren in 1978 voor het eerst de Beker van België.
| 1 |
sportwinkel, sportartikelenwinkel, sportzaak
|
7,870 |
OrganizationRole
|
732335
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Karel%20Noordzij
|
Karel Noordzij
|
Karel Noordzij (1946) is een Nederlands topman die van 2004 tot 2006 voorzitter was van de hoofddirectie van pensioenfonds PGGM.
Hij is opgeleid als civiel ingenieur aan de TU Delft en behaalde zijn MBA diploma aan de businessschool INSEAD in Fontainebleau.
Noordzij vervulde in 2002 gedurende zes maanden de functie van president-directeur (ad interim) van de Nederlandse Spoorwegen. Eerder werkte hij als voorzitter en algemeen directeur van vervoersorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) en als directeur bij de Luchthaven Schiphol. Daarvoor was hij werkzaam als senior consultant bij McKinsey & Co. Tevens heeft hij diverse commissariaten en maatschappelijke functies vervuld, o.a. als lid van de SER en als voorzitter van de raad van commissarissen van het Haagse vervoerbedrijf HTM Personenvervoer. Naast deze functies fungeerde Noordzij ook bijna tien jaar als Prins Amadeiro in Oeteldonk ('s-Hertogenbosch).
Als voorzitter van Raad van Toezicht van de Hogeschool Inholland kwam hij rond 2011 in opspraak, maar is in 2012 gerehabiliteerd middels een brief van de toenmalige Staatssecretaris van Onderwijs aan de Tweede Kamer d.d. 2 november 2012: "...omdat in rechte niet kan worden staande gehouden dat enige toezichthouder heeft blijk gegeven van een onbehoorlijke taakvervulling".
Op dit moment is Noordzij onder andere lid van de Raad van Toezicht van Springtij (het jaarlijks duurzaamheidsevenement op Terschelling). Op 25 november 2017 werd hem tijdens het jaarcongres van Transport en Logistiek Nederland, de eerste Logistiek Oeuvre Award toegekend en overhandigd door de Minister van Infrastructuur en Waterstaat.
Noordzij is auteur van het boek "Op weg naar nieuw leiderschap - van superieure strategie naar integere cultuur" (uitgeverij Van Gorcum), waarin hij gedachten ontvouwt over het volgens hem in de 21e eeuw noodzakelijke leiderschap in maatschappij en organisatie, en over de daarbij horende persoonlijke ontwikkeling van elke leider.
Noordzij is Officier in de Orde van Oranje Nassau, erevoorzitter van TLN en erelid van Nederland Distributieland (NDL/HIDC).
Noordzij is lid van het CDA.
Noordzij, Karel
|
Als voorzitter van Raad van Toezicht van de Hogeschool Inholland kwam hij rond 2011 in opspraak, maar is in 2012 gerehabiliteerd middels een brief van de toenmalige Staatssecretaris van Onderwijs aan de Tweede Kamer d.d. 2 november 2012: "...omdat in rechte niet kan worden staande gehouden dat enige toezichthouder heeft blijk gegeven van een onbehoorlijke taakvervulling".
| 1 |
rolomschrijving, taakvervulling, benoemde positie
|
2,830 |
UserInteraction
|
125293
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Berichtenverkeer
|
Berichtenverkeer
|
Berichtenverkeer is een vorm van communicatie waarbij een intermediair een bericht overbrengt van een verzender naar een ontvanger.
Berichtenverkeer is van groot praktisch nut. Het stelt de deelnemers aan het berichtenverkeer in staat hun acties te coördineren en hun zeggingskracht te vergroten buiten het bereik van directe communicatie. Voor het bestuur van een land of een bedrijf is berichtenverkeer essentieel. Bij het voeren van oorlog geeft een goed berichtenverkeer groot strategisch voordeel. Er heeft altijd opdruk bestaan om de snelheid en betrouwbaarheid van het berichtenverkeer te vergroten.
Geschiedenis
Mondeling berichtenverkeer
Mondeling berichtenverkeer is ons zeer vertrouwd. We vragen iemand een bericht over te brengen. Bijvoorbeeld: "Wil je de groeten doen aan Piet?" of: "Wil je mama vragen of ze even komt helpen?" Mondeling berichtenverkeer bestaat al zolang mensen over taal beschikken. Maar hoe vanzelfsprekend het ook is, het stelt ons in staat complexe taken tot een goed einde te brengen.
Bij mondeling berichtenverkeer wordt de intermediair boodschapper genoemd.
Schriftelijk berichtenverkeer
De uitvinding van het schrift maakte het mogelijk schriftelijke berichten te versturen. Hierdoor kon een bericht meer informatie bevatten die onvervormd overkwam. En je kon het bericht in een enveloppe doen zodat de intermediair er geen kennis van kon nemen. Bij schriftelijk berichtenverkeer wordt de (menselijke) intermediair koerier (van courir = rennen) genoemd. Een bijzondere intermediair is de postduif. Postduiven keren altijd weer naar hun woonplaats terug. In het berichtenverkeer wordt hiervan gebruikgemaakt door de duif een bericht mee te geven dat voor zijn woonplaats bestemd is.
Van de grote historische keizerrijken Egypte, Assyrië en China is bekend dat de heersers met koeriers berichten over lieten brengen.
Estafette
Je kunt goed getrainde hardlopers als koeriers inzetten maar zelfs de beste hardloper wordt na verloop van tijd moe. Om berichten toch snel over grote afstanden te kunnen verplaatsen ontwikkelde men het principe van de estafette. Hierbij wordt het door het bericht af te leggen traject verdeeld in verschillende deeltrajecten. Ieder deeltraject wordt door een andere hardloper afgelegd waarbij hij aan het einde van het deeltraject het bericht aan de volgende hardloper overdraagt.
Als praktische oplossing voor het berichtenverkeer heeft de estafette haar nut verloren maar zij leeft voort als vorm van atletiek.
Postensysteem
Een verdere verfijning van het estafetteprincipe is het postensysteem. Een post is een rustplaats. Met paarden worden berichten overgebracht van de ene post naar de andere.
Van de Romeinen is bekend dat zij een goed georganiseerd postensysteem opzetten. Zij gebruikten lichte rijtuigen en snelle paarden om de berichten over te brengen. De dienst was natuurlijk in de eerste plaats voor het bestuur van het Romeinse Rijk bedoeld, maar ook particulieren konden op deze manier berichten versturen. Dit was zo succesvol dat de betekenis van het woord post is gaan verschuiven. Men ging er het postensysteem en na verloop van tijd ook de met dat systeem verstuurde berichten mee aanduiden.
Met het aldus ontstane postensysteem werden niet alleen berichten vervoerd maar ook kleine pakketjes en reizigers. De voor het postensysteem gebruikte rijtuigen worden postkoets genoemd, zij zijn de oudste vorm van openbaar vervoer. In Nederland was Van Gend en Loos een belangrijke exploitant van postkoetsen.
Telegrafie
In de 19e eeuw ontwikkelde zich het berichtenverkeer door de telegrafie. Onder Napoleon werd de optische telegraaf uitgevonden. Die stelde de keizer in staat om in een etmaal bevelen te versturen naar alle uithoeken van zijn rijk. In het midden van de eeuw kwam de elektrische telegraaf tot stand, die het nodig maakte om de berichten te "vertalen" in een speciaal schrift: de Morsecode. In enkele decennia nam de telegraaf het hele zakelijke berichtenverkeer over. Het telegraafgebouw was daarbij een onmisbare intermediair. Na de uitvinding van de telex was dat niet meer het geval. De radiotelegrafie maakte een draadloos berichtenverkeer mogelijk, bijvoorbeeld op zee.
Elektronisch berichtenverkeer
Het elektronisch uitwisselen van informatie kan geautomatiseerd (zoals een enterprise service bus) of met gebruikersinteractie (zoals een e-mail).
Telecommunicatie
Communicatiemiddel
Verkeer en vervoer
|
Elektronisch berichtenverkeer
Het elektronisch uitwisselen van informatie kan geautomatiseerd (zoals een enterprise service bus) of met gebruikersinteractie (zoals een e-mail).
| 1 |
gebruikersinteractie, interactiepagina, gebruikersactiviteit
|
166 |
DiscoverAction
|
2310040
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ostension
|
Ostension
|
Ostension of ostensive action is de min of meer bewuste of onbewuste actieve reproductie van narratieve scenario's in het leven van alledag, ofwel, het serieus naspelen van (volks)verhalen in het dagelijkse leven. Het gaat dus om actie in het dagelijkse leven, geïnspireerd door bestaande verhalen.
Pseudo-ostension is de niet-serieuze variant van ostension, waarbij volksverhalen worden nagespeeld als hoax, grap of practical joke.
Bij proto-ostension worden volksverhalen door de verteller omgezet in persoonlijke belevenissen. Door toe-eigening wordt een scenario omgezet in een personal narrative, een memorate oftewel een ik-vertelling. Van bestaande verhalen over bovennatuurlijke of buitenaardse gebeurtenissen zegt de verteller bijvoorbeeld: "Dat is mij persoonlijk echt overkomen." Ook bij vertellers van sprookjes, moppen of broodjeaapverhalen komt het voor dat zij deze in de ik-vorm vertellen.
Quasi-ostension: de verhaalscenario's die mensen in hun hoofd hebben kunnen ertoe leiden dat normale feiten in de werkelijkheid een onjuiste interpretatie meekrijgen. Bestaande verhalen inspireren tot een sage-achtige interpretatie van gewone feiten. Als een politie-agent in een woning een doosje After Eight aantreft en een setje scheermesjes, zich daarbij het broodjeaapverhaal over scheermesjes in de After Eight herinnert en aanneemt dat in het huis een maniak woont, dan heet dat quasi-ostension.
Voorbeeld
In Amerika bestaat het volksverhaal over het vergiftigde snoep en de appels met scheermesjes erin die met Halloween door gestoorden zouden worden uitgedeeld aan kinderen. Het verhaal bestaat langer dan de incidenten. De luttele keren dat kinderen daadwerkelijk slachtoffer zijn geworden, heeft het reeds bestaande verhaal gefunctioneerd als inspiratiebron. De daders (uit de eigen familiekring) speelden het bekende verhaal dus na. Het verhaal gaf aanleiding tot gebeurtenissen, en niet andersom.
Zie ook
Bartje Poep
Narratieve psychologie
Reënactment
Volksverhalen van Nederland#Legendtripping
Narratologie
Verhaal
Volksverhaal
|
Ostension of ostensive action is de min of meer bewuste of onbewuste actieve reproductie van narratieve scenario's in het leven van alledag, ofwel, het serieus naspelen van (volks)verhalen in het dagelijkse leven. Het gaat dus om actie in het dagelijkse leven, geïnspireerd door bestaande verhalen.
| 2 |
ontdekken, vinden, actie
|
10,761 |
Demand
|
734096
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Leerlinggebonden%20financiering
|
Leerlinggebonden financiering
|
Leerlinggebonden financiering (vroeger het rugzakje genoemd) is in Nederland een vorm van hulpverlening, bedoeld voor bepaalde cursisten in het basis- en voortgezet onderwijs. Sinds enige tijd is de regeling Leerlinggebonden Financiering (LGF) ook van toepassing in het MBO.
Er is dan extra geld beschikbaar om leerlingen met een handicap hulp aan te bieden. Met behulp van dat extra geld kunnen zij in het regulier onderwijs worden geplaatst. De school kan dan extra zorg inhuren voor deze leerlingen.
Het gaat dan bijvoorbeeld om leerlingen die doof, blind, autistisch of zeer moeilijk lerend zijn en voor leerlingen met gedragsstoornissen. Voor het basisonderwijs betekent dit dat het geld gaat naar het samenwerkingsverband passend onderwijs waar de basisschool deel van uitmaakt. Hier wordt in overleg met de school bepaald hoe de hulp aan de leerling gegeven kan worden en welke hulpiddelen daarvoor nodig zijn.
Achtergrond
Nederland heeft een lange traditie van speciaal onderwijs. De eerste school voor dovenonderwijs, het Henri Daniel Guyot Instituut dateert al uit de achttiende eeuw. Sindsdien was er een ontwikkeling waarbij voor kinderen die vanwege een beperking extra zorg nodig hadden aparte scholen werden gesticht, die de beperking van het kind centraal stelden. Er ontstond een uitgebreid netwerk van scholen voor dove, blinde kinderen en kinderen met leer- en gedragsproblemen. Binnen dat systeem was er optimale aandacht voor de eisen die de beperking van het kind aan het onderwijs stelde.
De kwaliteit van het speciale onderwijs zorgde echter ook voor een aanzuigende werking. Met name vanuit het basisonderwijs was er sprake van een bijna oncontroleerbare groei van het speciaal onderwijs, dat toen nog werd aangeduid als buitengewoon onderwijs. Die groei was niet alleen kwantitatief, maar ook kwalitatief. Waar oorspronkelijk alleen onderwijs voor dove, later ook voor blinde kinderen was ontstond een heel gebouw voor onderwijs aan moeilijk lerende kinderen (MLK-onderwijs en zeer moeilijk lerende kinderen (ZMLK-scholen), aan kinderen met leer- en opvoedingsproblemen (LOM-scholen), en kinderen met zware leer- en opvoedingsproblemen (ZMOK-scholen).
Het speciaal onderwijs werd door die groei steeds duurder. Daarnaast was er bij ouders van kinderen met een beperking een groeiend besef van de vraag of speciaal onderwijs naast de voordelen niet ook nadelen had. Naast het stigma dat speciaal onderwijs in hun ogen opleverde vroegen zij zich ook af of het speciaal onderwijs hun kinderen wel genoeg uitdaging bood. Met name een organisatie als de Stichting Downsyndroom (SDS) stelde dat dilemma aan de orde. Onderwijs diende niet uit te gaan van de beperking van het kind, maar de mogelijkheden van het kind centraal te stellen. Die mogelijkheden kwamen binnen het speciaal onderwijs onvoldoende tot hun recht, reden waarom de SDS pleitte voor het zo veel mogelijk toelaten van kinderen met Downsyndroom tot het regulier onderwijs.
Weer samen naar school
De groei van het speciaal onderwijs werd ook binnen het ministerie als (financieel) probleem onderkend. Een eerste oplossing zag Den Haag in het Weer samen naar school concept, waarbij reguliere basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs moesten gaan samenwerken in samenwerkingsverbanden. Binnen een samenwerkingsverband moest eerst een oplossing gevonden worden waarbij het kind met extra zorg vanuit het verband op zijn eigen, reguliere, basisschool zou kunnen blijven. Pas als vastgesteld was dat die extra zorg niet toereikend was, zou plaatsing in het speciaal onderwijs aan de orde kunnen komen.
Onderwijs in Nederland
|
Het speciaal onderwijs werd door die groei steeds duurder. Daarnaast was er bij ouders van kinderen met een beperking een groeiend besef van de vraag of speciaal onderwijs naast de voordelen niet ook nadelen had. Naast het stigma dat speciaal onderwijs in hun ogen opleverde vroegen zij zich ook af of het speciaal onderwijs hun kinderen wel genoeg uitdaging bood. Met name een organisatie als de Stichting Downsyndroom (SDS) stelde dat dilemma aan de orde. Onderwijs diende niet uit te gaan van de beperking van het kind, maar de mogelijkheden van het kind centraal te stellen. Die mogelijkheden kwamen binnen het speciaal onderwijs onvoldoende tot hun recht, reden waarom de SDS pleitte voor het zo veel mogelijk toelaten van kinderen met Downsyndroom tot het regulier onderwijs.
| 1 |
vraag, behoefte, zoekopdracht
|
10,484 |
SingleFamilyResidence
|
2173377
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Drive-inwoning
|
Drive-inwoning
|
Een drive-inwoning (Nederland), in Vlaanderen bekend als bel-etagewoning, is een type eengezinswoning, meestal uitgevoerd als rijtjeshuis, waarbij zich op de begane grond (in oorsprong) een inpandige afgesloten garage bevindt naast de entree van de woning, het woongedeelte is op de eerste verdieping gelegen.
Voor- en nadelen
Drive-inwoningen zien er van de buitenkant vaak uit als een appartementencomplex met weinig woonlagen. Meestal heeft een drive-inwoning een plat dak en dientengevolge geen zolder. Ook het benodigde trappenlopen om van de voordeur de woonkamer of slaapkamers te bereiken kan als nadeel worden gezien, dit type woningen is derhalve niet geschikt voor mensen die slecht ter been zijn. Voordeel van dit type woningen is de aanwezigheid van een eigen afgesloten garage en de ruime hoeveelheid vierkante meters aan woonruimte met veel daglicht vanwege de ligging op de eerste verdieping.
Geschiedenis
In Nederland werden in 1936 naar ontwerp van Mart Stam en Lotte Stam-Beese aan de Anthonie van Dijckstraat in Amsterdam-Zuid de eerste 'Nederlandse' drive-inwoningen gebouwd, met vier bouwlagen, in de stijl van het nieuwe bouwen. Deze woningen kunnen worden beschouwd als het prototype van de drive-inwoningen die decennia later in Nederland werden gebouwd.
Externe link
Drive-inwoningen aan de Anthonie van Dijckstraat in Amsterdam-Zuid.
Woning
|
Een drive-inwoning (Nederland), in Vlaanderen bekend als bel-etagewoning, is een type eengezinswoning, meestal uitgevoerd als rijtjeshuis, waarbij zich op de begane grond (in oorsprong) een inpandige afgesloten garage bevindt naast de entree van de woning, het woongedeelte is op de eerste verdieping gelegen.
| 1 |
eengezinswoning, vrijstaand huis, familiehuis
|
123 |
CookAction
|
5761642
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Cataplana
|
Cataplana
|
Een cataplana is een kookgerei dat wordt gebruikt om Portugese visgerechten te bereiden, populair in de zuidelijke regio Algarve . Het is tevens ook de naam van een typisch gerecht uit deze streek dat men bereidt in deze pot. De kookpan kan worden gebruikt voor het koken van een grote verscheidenheid aan ingrediënten, maar cataplana's met garnalen, kokkels en varkensvlees zijn de meest populaire voorkomende op de menu's . Volgens The Oxford Companion to Food is amêijoas na cataplana (mosselen in cataplana) het bekendste gerecht dat in een cataplana wordt gemaakt. De cataplana is traditioneel gemaakt van koper en heeft de vorm van twee schalen die aan één zijde vasthangen met scharnieren. Aan de andere zijden bevinden zich drie klemmen waarmee de pot afgesloten kan worden. Op deze manier kan het functioneren als snelkookpan . Cataplana's kunnen ook van aluminium worden gemaakt.
Referenties
Algarve
Portugese keuken
|
Een cataplana is een kookgerei dat wordt gebruikt om Portugese visgerechten te bereiden, populair in de zuidelijke regio Algarve . Het is tevens ook de naam van een typisch gerecht uit deze streek dat men bereidt in deze pot. De kookpan kan worden gebruikt voor het koken van een grote verscheidenheid aan ingrediënten, maar cataplana's met garnalen, kokkels en varkensvlees zijn de meest populaire voorkomende op de menu's . Volgens The Oxford Companion to Food is amêijoas na cataplana (mosselen in cataplana) het bekendste gerecht dat in een cataplana wordt gemaakt. De cataplana is traditioneel gemaakt van koper en heeft de vorm van twee schalen die aan één zijde vasthangen met scharnieren. Aan de andere zijden bevinden zich drie klemmen waarmee de pot afgesloten kan worden. Op deze manier kan het functioneren als snelkookpan . Cataplana's kunnen ook van aluminium worden gemaakt.
| 1 |
koken, voedselbereiding, recept
|
3,029 |
DownloadAction
|
1143051
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Totally%20Unreal
|
Totally Unreal
|
Totally Unreal is een computerspel-verzamelpakket van de Unrealserie. Het pakket combineert Unreal Gold (dat zelf bestaat uit Unreal en Return To Na Pali) met Unreal Tournament.
Het pakket bevat ook een gratis te downloaden bonuspack, en twee mods. De verkoop van het spel liep niet echt goed, en het spel werd al snel uit de schappen gehaald in Noord-Amerika.
Het spel werd heruitgebracht als onderdeel van de Atari Heroes collectie in Australië. Deze Heroes Editie is bijna identiek aan het origineel. De enige verandering is dat de gouden balken boven- en onderaan de cover zijn vervangen door groene balken, en dat er een demo bij zit van andere Atari Heroes-spellen.
Ontvangst
Computerspel uit 2001
Windows-spel
Unreal
Mac OS-spel
Compilatiespel
|
Het pakket bevat ook een gratis te downloaden bonuspack, en twee mods. De verkoop van het spel liep niet echt goed, en het spel werd al snel uit de schappen gehaald in Noord-Amerika.
| 1 |
downloaden, bestandsoverdracht, gegevensoverdracht
|
2,386 |
CancelAction
|
530851
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pinkpop%202007
|
Pinkpop 2007
|
Pinkpop 2007 vond plaats op zaterdag 26, zondag 27 en maandag 28 mei 2007 op het evenemententerrein Megaland. Het was de 38e editie van het Nederlands muziekfestival Pinkpop en de twintigste in Landgraaf.
Geschiedenis
De presentatie was in handen van Giel Beelen en Eric Corton. Net als het festival in 2006 was deze editie compleet uitverkocht. Er waren ongeveer 62.000 bezoekers. Op woensdag 28 februari werden officieel de optredende artiesten voor Pinkpop 2007 bekendgemaakt. De voorverkoop voor de weekend- en maandagkaartjes begon op za. 3 maart 2007, voor de zaterdag- en zondagkaartjes op za. 7 april.
Optredens op Pinkpop 2007
Afzeggingen
Amy Winehouse was niet op Pinkpop te zien, omdat ze ziek zou zijn. Krezip verving haar en begon met Rehab, een nummer van Amy Winehouse.
De meest bekende afzegging was die van de grungeband Pearl Jam. Twee bandleden zouden vader worden net in het weekend van Pinkpop 2007. Hun toezegging werd dus weer ingetrokken nog voordat het programma bekend werd gemaakt.
Diefstallen
Deze editie van Pinkpop ging gepaard met een grote golf diefstallen. 60 festivalgangers werden het slachtoffer van inbraak in hun tenten op camping B, de grootste camping op het festival.
Voetnoten
Externe links
Officiële website Pinkpop
Tijdschema
Pinkpop
Muziek in 2007
|
Afzeggingen
Amy Winehouse was niet op Pinkpop te zien, omdat ze ziek zou zijn. Krezip verving haar en begon met Rehab, een nummer van Amy Winehouse.
| 1 |
annulering, afzegging, actie beëindigen
|
8,577 |
ReplyAction
|
1687547
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Loopt%20een%20man%20over%20het%20water...
|
Loopt een man over het water...
|
Loopt een man over het water... is een nooit uitgezonden televisieprogramma van de EO dat gepresenteerd zou worden door Arie Boomsma, maar dat als gevolg van grote kritiek van de achterban van de omroep geschrapt werd.
Inhoud
In elke aflevering krijgt een niet-gelovige cabaretier de opdracht om een theaterprogramma over het geloof, in het bijzonder over hun beeld van Jezus, neer te zetten. Boomsma gaat met de cabaretier in discussie over het hoe en waarom van de grappen.
Boomsma: "Het is een spannende dialoog die in het programma ontstaat. Denk aan de EO en je denkt aan Jezus. Tegelijkertijd stellen we ons ook kwetsbaar op. Dat maakt dit programma interessant."
Afleveringen
De EO was van plan eerst een proefaflevering te maken die als onderdeel van TV Lab, een themaweek van de Nederlandse Publieke Omroep waarin programmamakers de kans krijgen om nieuwe programma's en formats uit te proberen, zou worden uitgezonden. Als dit positief uit zou pakken, zou de EO in 2010 een complete serie maken.
Achtergrond
Boomsma presenteerde bij de EO het programma 40 dagen zonder seks, dat bij de achterban kritiek opriep. Ook kwam hij eerder in 2009 in opspraak door tegen de afspraken met zijn werkgever in, zonder overleg schaars gekleed in L'Homo (eenmalige homo-uitgave van het tijdschrift LINDA.) te verschijnen. Dit leverde hem een tijdelijke schorsing op.
Het was al enige tijd bekend dat Boomsma werkte aan een nieuw controversieel programma. Op 27 juli maakte hij inhoudelijke aspecten over het programma bekend (zie boven). Hierop kwamen onmiddellijk negatieve reacties los van EO-leden die de opzet van het programma niet bij de EO vonden passen en bang waren voor respectloze en godslasterende grappen. Het lag voor de hand dat cabaretiers in hun grappen -naar de normen van vele christenen- 'te ver' zouden gaan. De EO had al wel besloten eventuele vloeken weg te zullen piepen.
Op 3 augustus besloot de directie van de EO echter het programma te annuleren omdat alle negatieve beeldvorming er inmiddels toe geleid had dat mensen een onjuist beeld hadden van het programma (bijvoorbeeld dat het zou bestaat uit enkel grappen over God), waardoor het niet meer mogelijk was om het oorspronkelijke doel, namelijk om met niet-gelovige mensen op laagdrempelige en aantrekkelijke wijze het gesprek over Jezus te openen, te halen. Boomsma reageerde teleurgesteld op dit besluit. Korte tijd later besloten Arie Boomsma en de EO om hun samenwerking te beëindigen.
Externe link
De EO over Loopt een man over het water...
Nederlands praatprogramma
Programma van de EO
Komisch televisieprogramma
Religieprogramma
|
Het was al enige tijd bekend dat Boomsma werkte aan een nieuw controversieel programma. Op 27 juli maakte hij inhoudelijke aspecten over het programma bekend (zie boven). Hierop kwamen onmiddellijk negatieve reacties los van EO-leden die de opzet van het programma niet bij de EO vonden passen en bang waren voor respectloze en godslasterende grappen. Het lag voor de hand dat cabaretiers in hun grappen -naar de normen van vele christenen- 'te ver' zouden gaan. De EO had al wel besloten eventuele vloeken weg te zullen piepen.
| 1 |
antwoordactie, reactie, beantwoorden
|
12,032 |
EntertainmentBusiness
|
1570238
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Recreatie%20Centra%20Nederland
|
Recreatie Centra Nederland
|
RCN Vakantieparken (Recreatie Centra Nederland) is een recreatiebedrijf met negen vestigingen in Nederland, acht in Frankrijk en een vestiging in Duitsland.
Geschiedenis
RCN is in 1952 ontstaan op initiatief van het Instituut voor Kerk en Wereld van de Nederlandse Hervormde Kerk. De stichters hadden het oogmerk een modern recreatiecentrum te stichten speciaal voor de kleine middenstand en geschoolde arbeider en in eerste instantie bedoeld voor gezinnen en niet uitsluitend voor Hervormde gezinnen. Al snel kreeg de stichting, die op het landgoed Hydepark in Doorn het recreatiecentrum Het Grote Bos opzette, een interkerkelijke achtergrond. Op meerdere plaatsen in het land werden recreatiecentra geopend: campings met tentplaatsen, caravans en ook eenvoudige huisjes en bungalows.
De doelstelling veranderde in de loop der tijd. Zo werd in 1966 als doel gezien: een milieu te scheppen, waarin de gasten zowel wat de accommodatie, als het sociaal-cultureel en geestelijk klimaat betreft tot hun recht kunnen komen.
In de jaren 70 van de vorige eeuw werd de bestuursstructuur omgezet van een stichting naar een besloten vennootschap. Er moest geïnvesteerd worden om een volwaardig recreatiebedrijf te realiseren. Regelmatig werd hierbij gebalanceerd tussen het commerciële doel en de oorspronkelijke meer ideële doelstelling.
Door samenwerking met de diverse overheden in de beginfase, bevinden de centra van RCN zich op locaties, die vaak gelegen zijn op de grens van bos- en weidelandschappen of direct aan het water van een van de (nieuwe) meren.
Vlak voor de eeuwwisseling werd RCN actief in Frankrijk. RCN verwierf daar een achttal campings waar voornamelijk Nederlandse gasten komen.
Sinds 2020 heeft RCN de stap naar Duitsland gemaakt.
Parken
Huidige RCN-parken in Nederland
Voormalige RCN-parken in Nederland
Huidige RCN-parken in Frankrijk
Huidig RCN-park in Duitsland
Trivia
Op RCN het Grote Bos in Doorn (Utrecht) is op het terrein een kaart van Nederland nagemaakt die vanuit de lucht goed te zien is. Alle huidige RCN locaties in Nederland zijn aangegeven met een fauna-object. Het Landart project heeft een lengte van ongeveer 100 meter.
Externe link
Website RCN Nederland
Recreatie
Nederlands bedrijf
|
RCN Vakantieparken (Recreatie Centra Nederland) is een recreatiebedrijf met negen vestigingen in Nederland, acht in Frankrijk en een vestiging in Duitsland.
| 1 |
entertainmentbedrijf, amusementsbedrijf, recreatiebedrijf
|
7,618 |
Cooperative
|
3995776
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/De%20Maalderij%20%28Groessen%29
|
De Maalderij (Groessen)
|
De Maalderij is een gebouw dat staat aan de Dorpsstraat in Groessen in de Nederlandse provincie Gelderland.
Het werd in 1922 gebouwd als pakhuis voor de Aartsdiocesane Boeren- en Tuinders Bond (ABTB) afdeling Groessen. Het bestuur van de bond heeft namens de afdeling een bouwvergunning aangevraagd, nadat in 1921 is verzocht tot aankoop van de gemeentegrond. Het bordes aan de voorzijde lag aan de straatrand, zodat men makkelijk met paard en wagen kon laden en lossen. In 1923 werd een uitbreiding aangevraagd ten behoeven van een korenmaalderij met elektromotor. Tevens werd verzocht om vergunning voor een klinkerbestrating van 3 meter voor het gehele pand. Het pand stond jaren bekend als Coöperatie ‘De Vooruitgang’. De familie Aaldering is van 1952 tot 1980 eigenaar geweest en na de verkoop in 1980 heeft het gebouw diverse andere bestemmingen gekregen.
Bouwwerk in Duiven
Pakhuis in Gelderland
|
Het werd in 1922 gebouwd als pakhuis voor de Aartsdiocesane Boeren- en Tuinders Bond (ABTB) afdeling Groessen. Het bestuur van de bond heeft namens de afdeling een bouwvergunning aangevraagd, nadat in 1921 is verzocht tot aankoop van de gemeentegrond. Het bordes aan de voorzijde lag aan de straatrand, zodat men makkelijk met paard en wagen kon laden en lossen. In 1923 werd een uitbreiding aangevraagd ten behoeven van een korenmaalderij met elektromotor. Tevens werd verzocht om vergunning voor een klinkerbestrating van 3 meter voor het gehele pand. Het pand stond jaren bekend als Coöperatie ‘De Vooruitgang’. De familie Aaldering is van 1952 tot 1980 eigenaar geweest en na de verkoop in 1980 heeft het gebouw diverse andere bestemmingen gekregen.
| 1 |
coöperatie, samenwerkingsverband, coöperatief
|
10,444 |
Reservation
|
226565
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hof%20van%20Coolhem
|
Hof van Coolhem
|
Het domein en Hof van Coolhem te Kalfort-Puurs, gelegen aan Coolhemstraat 64, is deels eigendom van de gemeente Puurs (13,7 ha) en deels van het Vlaams Gewest (79 ha).
Geschiedenis
De oudste sporen van het domein gaan terug tot de prehistorie. Enkele silexen duiden erop dat er toen reeds op zijn minst mensen zijn gepasseerd in de omgeving. Ook uit de ijzertijd zijn er zeer fragmentarische resten van handgevormde potten gevonden. In de Romeinse periode en de vroege-middeleeuwen was de site waarschijnlijk ook bewoond. Zeer kleine stukjes van aardewerk, gemagerd met dakpangruis, wijzen op aanwezigheid in de Merovingische periode.
Met het optrekken van een motte rond of kort na het jaar 1000 begon een heel nieuwe geschiedenis voor het domein. Waarschijnlijk behoorde het vanaf ca. 800 toe aan de abdij van Cornelimünster nabij Aken. Feit is dat het domein toen een heerlijkheid was en een vrij groot grondgebied bestreek. In de tweede helft van de elfde eeuw kwam het gebied in handen van de familie Van Oyenbrugghe uit Grimbergen. Eén tak van dit geslacht bleef in Grimbergen en de andere (belangrijkste) zou vanuit Coolhem zijn gebieden beheren. Zij noemden zich vanaf dan 'Van Oyenbrugghe geheeten van Coelhem'. Deze familie leverde onder meer enkele burgemeesters te Mechelen, plaats waar ze later resideerden. Van toen af gebruikten ze Coolhem als een buitengoed. In 1470 verkocht Hendrik van Oyenbrugge alias van Coolhem de heerlijkheid aan de abdij van Hemiksem die ook reeds de nabijgelegen heerlijkheid Puurs bezat. Hierdoor kregen de paters een enorm groot gebied. Aan het eind van de vijftiende eeuw bouwden ze het domein uit tot een refuge en richtten er gebouwen op voor de administratie van de heerlijkheid. Ook werd een kerk gebouwd die in 1602 volledig vernieuwd werd. Aan het eind van de zestiende eeuw vluchtten de paters van Hemiksem een eerste maal naar Coolhem tijdens de beeldenstorm. Rond 1630 namen ze er nogmaals hun toevlucht. Daarna resideerde er een prior en werd de opleiding van de novicen er voorzien. In de 18e eeuw zou Willem Ignaas Kerrickx (Antwerps beeldhouwer, architect) het complex verfraaien. Tot eind achttiende eeuw werd Coolhem door de paters geliefd. Kort voor de Franse Revolutie bouwden ze er nog een 'groot huis'. Met de Franse Revolutie echter moesten de paters Coolhem verlaten en zou het verkocht worden als zwart goed. Een zekere Van Nieuwenhuyze uit Mechelen kocht het domein en liet de gebouwen afbreken, op de grote schuur en de voorste hoeve na. De bouwmaterialen verkocht hij. Na enkele verervingen en verkopingen kwam het domein in 1987 in handen van de gemeente Puurs en het Vlaams gewest.
De voorste hoeve werd in de negentiende eeuw voorzien van een verdieping en werd in 1992 gerenoveerd. Van de andere gebouwen die indertijd door de paters werden opgetrokken zijn in de archeologische tuin nog resten te zien. In de grote schuur, die rond 1940 half afgebroken werd, kon men tot januari 2008 archeologische vondsten bewonderen die tijdens de opgravingscampagne in de jaren negentig van de 20e eeuw gevonden werden. Om deze zaken uit te kunnen stallen, werd de schuur weer op haar oorspronkelijke grootte bijgebouwd. Het oudste gedeelte van de schuur dateert van 1777. In 2008/2009 wordt de schuur omgebouwd tot een horeca-uitbating. De archaeologica worden door de gemeente bewaard tot er een alternatief is gevonden.
Daarnaast herbergt het domein ook een natuureducatief centrum en kan men onder meer een viezebeestjestuin bezoeken. Ook schapen uit de streek en een bijenstal zijn het bezoeken waard. Het gedeelte van het Vlaams Gewest (de 'moeren') is uitsluitend op afspraak te bezichtigen.
Het domein is alle dagen open van 8.00 u. tot zonsondergang.
Onroerend erfgoed in Puurs
|
Daarnaast herbergt het domein ook een natuureducatief centrum en kan men onder meer een viezebeestjestuin bezoeken. Ook schapen uit de streek en een bijenstal zijn het bezoeken waard. Het gedeelte van het Vlaams Gewest (de 'moeren') is uitsluitend op afspraak te bezichtigen.
| 1 |
reservering, boeking, afspraak
|
8,503 |
ParkingFacility
|
542564
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Station%20Swalmen
|
Station Swalmen
|
Station Swalmen is het spoorwegstation van Swalmen. Het stationsgebouw stamt uit 1862 en behoort tot het type SS 5e klasse.
In 2003 is men begonnen met het verleggen van de spoorbaan in verband met de aanleg van de autosnelweg A73. Doordat het stationsgebouw hierdoor niet meer aan de sporen grenst, heeft het zijn functie verloren. Het was de bedoeling om het monumentale gebouw te slopen, maar de gemeente Swalmen gaf hiervoor geen toestemming. Momenteel staat het daarom leeg, wachtend op een nieuwe eigenaar. Aan de overkant van het stationsgebouw is een nieuw station aangelegd zonder stationsgebouw. Dit station is sinds 2004 in gebruik.
Op het station staan een kaartautomaat en twee wachtruimten. Verder zijn er een onbewaakte fietsenstalling aanwezig en enkele parkeerplaatsen voor auto’s.
Station Swalmen beschikt over twee sporen waar tweemaal per uur de stoptrein Roermond - Nijmegen v.v. stopt. De treinen in beide richtingen vertrekken nagenoeg allemaal vanaf spoor 2. Spoor 1 wordt alleen gebruikt voor goederentreinen en bij het passeren als er vertragingen zijn. Bij het station ligt ook een bushalte.
Verbindingen
Trein
Op station Swalmen stopt momenteel de volgende treinserie:
In de late avond rijden de laatste drie treinen richting Nijmegen niet verder dan Venlo.
Bus
Afbeeldingen
Swalmen
Verkeer en vervoer in Roermond
Bouwwerk van Karel van Brederode
|
Op het station staan een kaartautomaat en twee wachtruimten. Verder zijn er een onbewaakte fietsenstalling aanwezig en enkele parkeerplaatsen voor auto’s.
| 1 |
parkeerplaats, parkeergarage, parkeerterrein
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.