word
stringlengths 2
77
| meaning
stringlengths 0
255
| province
stringclasses 42
values | sentence_example
listlengths 0
36
|
|---|---|---|---|
ม่าง
|
รื้อถอน
|
ขอนแก่น
|
[] |
ขี้โผ่น
|
พุง/ท้อง
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "หมอนี้ขี้โผ่นใหญ่แท้",
"translated": "หมอนี้ พุงใหญ่จัง"
}
] |
บักเล็บแมว, หมากเล็บแมว (ผลไม้)
|
ผลไม้ชนิดหนึ่งมีมากทางภาคอีสาน ผลเล็กสีดำ รสเปรี้ยวอมหวาน เป็นพุ่มเลื้อยมีหนาม
|
ขอนแก่น
|
[] |
อดสา
|
ทนไว้ก่อน/ทนรอไปก่อน/อดไว้/อดทน
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "อดสาหิวไว้ก่อน ไปฮอดบ้านจั่งค่อยกิน",
"translated": "ทนไว้ก่อน ไปถึงบ้านค่อยกิน"
}
] |
บ่มีหยัง /บ่มีอิหยัง
|
ไม่มีอะไร
|
มุกดาหาร
|
[] |
สะหง่าวสะหงี่ว
|
ผงาบ ๆ ใกล้จะใจขาดตาย หรือ จะเป็นลม
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "โหย่ว..ทิดนัด ผู้เหลอเอาเกอเส่อเหย่นในคุ เบิ่งดุมันสะหง่าวสะหงี่วอยู่ฮั้น",
"translated": "เอะ...ทิดนัด ใคร (ผู้เหลอ) เอาเกอ (เอาเกลือ) เส่อ (ใส่) เหย่น (ปลาไหล) ในคุ(ในครุถัง) เบิ่งดุ (ดูสิ) มันสะหง่าวสะหงี่ว (มันผงาบ ๆ ) อยู่ฮั้น (อยู่นั่น)"
}
] |
แจ
|
มุม/หัวมุม
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ปลงไว้แจเฮือนนั้นล่ะ",
"translated": "วางไว้มุมบ้านนั้นล่ะ"
}
] |
เยา
|
ร่อแร่/เหนื่อยล้าอ่อนแรง
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "กุ้งที่เฮาเอามาเฮ็ดก้อยกุ้ง มันบ่ทันตาย เต้นโด่งเด่งโด่งเด่ง สิออกถ้วยอยู่นั่น ให่เจ้าเอาจาน งุมถ้วยมันไว่สาก่อน ให่มัน \"เยา\" สาก่อน จั่งค่อยเปิดออกกิน",
"translated": "กุ้งที่เราเอามาทำกุ้งเต้น มันยังไม่ตาย มันกำลังจะเต้นออกนอกถ้วย ให้คุณเอาจาน ครอบถ้วยไว้ก่อน ให้มัน \"ร่อแร่\" ก่อน ค่อยเปิดออกรับประทาน"
},
{
"sentence": "คู่ซิงซนะเลิศ คุตบอลเอฟเอคัพ เล่นจนครบเก้าสิบนาทีแล้ว กะยังหาผู้ซนะบ่ได้ ต้องต่อเวลาออกไปอีก สามสิบนาที เฮ็ดให้นักคุตบอล ทั้งสองข้าง เหมิดแฮง \"เยา\" ไปตามๆกัน โดยเฉพาะ บักเจอหลาด \"เยา\" คักกั่วหมู่ จน บีแข้งปั้น นอนกลิ้งเกียกดิน พุ่นหละ",
"translated": "คู่ชิงชนะเลิศฟุตบอลเอฟเอคัพ เล่นจนครบเก้าสิบนาที ก็ยังหาผู้ชนะไม่ได้ ต้องต่อเวลาออกไปอีกสามสิบนาที ทำให้นักฟุตบอลทั้งสองทีม \"เหนื่อยล้าหมดแรง\" ไปตามๆกัน โดยเฉพาะสตีเฟ่น เจอร์หลาด \"ร่อแร่\" มากกว่าเพื่อน จน ขาเป็นตะคริว นอนเกลือกกลิ้งในสนาม"
}
] |
ลุน
|
ทีหลัง/หลัง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้ เจ้ามาลุนข่อยอย่าสิมาหาลัดคิวเด้อ",
"translated": "วันนี้ท่านมาทีหลังผม กรุณาอย่ามาแซงคิว"
}
] |
ฮุน
|
ดื้อรั้น/คนหัวรั้น บอกยาก/รั้น
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "มันฮุนหลาย บอกบ่ฟังหรอก",
"translated": "มันรั้นมาก บอกไม่ฟังหรอก"
}
] |
ปัว
|
การรักษา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้ บ่แมนอ้ายบุญโฮม กินยาเม็ดบ่สั่นขวดบ่ ลาวคือมาเป็นป่วงๆจั่งซี้ เอาลาวไปปัวถะแหม",
"translated": "วันนี้ พี่บุญโฮมกินยาเม็ดไม่ได้เขย่าขวดเหรอ ท่าน(ลาว)ทำไมเป็นบ้าๆบอๆอย่างนี้ รีบเอาท่านไปรักษาเร็ว.."
}
] |
บักหุ่ง
|
มะละกอ
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "บ้านของเฮากินบักหุ่งทุกวัน",
"translated": ""
}
] |
ผู้ได๋/ไผ
|
ผู้ใด/ใคร
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ผู้ได๋กำลังย่างมา",
"translated": "ใครกำลังเดินมา"
}
] |
ข่อง
|
1.ภาชนะสำหรับใส่ปลา 2. เกี่ยว หรือ สะดุด
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "เวลาไปหาเก็บเห็ดอยู่ในโคก ให่เจ้าย่างระวังๆแหน่เด้อ เดี๋ยวขาสิ \"ข่อง\" เคียไม้ ล้มปากคาบขี่ดินเด้",
"translated": "เวลาไปหาเก็บเห็ดในป่า ให้เดินระมัดระวังหน่อยนะ เดี๋ยวจะขาจะไป \"เกี่ยว\" เถาวัลย์ ล้มปากแตกนะ"
},
{
"sentence": "มื่อนั่นบ่าวหน่อลาวเมาเหล่าหลาย ย่างเซไปเซมา ขา \"ข่อง\" กัน ล้มหัวสักตกน้ำ ต้าม",
"translated": "วันนั้นบ่าวหน่อ แกเมาสุราอย่างหนัก เดินเซไปเซมา \"สะดุด\" ขาตัวเอง ล้มหัวคะมำ ตกน้ำ ตู้ม"
}
] |
กับไฟ
|
ไม้ขีด
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เอากับไฟมาให้แหน่",
"translated": "เอาไม้ขีดมาให้หน่อย"
}
] |
งึดตาย
|
งึด หมายถึง อัศจรรย์ แปลกประหลาด แปลกใจ เรื่องนาแปลก งึดรวมกับว่าตาย หมายถึง แปลก อัศจรรย์มาก ใช้ในเรื่องที่เหลือเชื่อมาก ไม่น่าเป็นไปได้
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "หมาหางกุดแล้ว หางป่งใหม่ เว้าให้งึดตายหลาย",
"translated": "หมาหางด้วน แล้วมีหางงอกขึ้นใหม่ พูดให้ตายก็ใม่มีใครเชื่อ (ประมาณว่าเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ ถ้างอกใหม่ได้ก็ต้อง เป็นเรื่องที่น่างึดมาก )"
}
] |
บักลงไซ
|
เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่ง ผลดิบมียางสีขาว สุกแล้วจะหวาน
|
สุรินทร์
|
[
{
"sentence": "บักลงไซ อ.ชมพลบุรี จ.สุรินทร์ ลักษณะเป็นไม้ยืนต้น..เป็นไม้พุ่มต้นทรงสูง..ใบซ้อนกันเหมือนดอกบานชื่น..ยอดอ่อนๆกินได้....ดอกเป็นพวง..ผลเล็กๆ.เป็นพวง.ผลไม่โต.. ผลดิบสีเขียว..กินกับปลาร้าปองได้...ผลสุกจะเป็นสีน้ำตาล.มีกลิ่นหอม...กินได้..กินมากๆ..จะคันคอ...ขับเสมหะได้..ถ้าทุบเมล็ด..ในของเมล็ดจะมีนวลขาวๆ...กินได้ รสชาดหวานมัน..ส่วนมากคนจะทุบเมล็ดกินนวลขาวๆ..แหล่งกำเนิดพบทั่วๆไป..ในภาคอีสาน...เคยเห็นแถวๆ..อ.หนองฉางอุทัยธานีก็มี...อ.หันคา จ.ชัยนาท ก็มี..อ.สรรคบุรี จ.ชัยนาท อ.บางระจัง อ.แสวงหา จ.อ่างทอง ก็เคยเห็น...บักลงไซ.",
"translated": ""
}
] |
เฮ็ดหยัง
|
ทำอะไร
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เฮ็ดหยังอยู่น้อ ฮู้บ่ ว่าไผคิดฮอด",
"translated": "ทำอะไรอยู่หนอ รู้ไหมว่าใครคิดถึง"
},
{
"sentence": "กินข้าวหรือยัง อยากรู้จังว่าทำอะไร",
"translated": "กินข้าวหรือยัง อยากรู้จังว่าทำอะไรอยู่"
}
] |
เบิด
|
การเชิด
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้ บ่าวสมซายมาคือ เบิดเท่อเร่อคือจั่งกะปอมแท้น้อ",
"translated": "วันนี้ คุณสมชายทำไมเชิดหน้าลอดตา เหมือนกิ้งก่าอะไรอย่างนี้"
}
] |
พีตี๋
|
สมมุติ/แกล้งทำ/เสแสร้ง/ทำเป็น
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "อ้ายบัติ: หน่อๆ เฮามาเล่นเฮียนน้อยกันเถาะ เล่นขายของ \"พีตี๋\" เนาะ\nหน่อ: ได้เลยอ้าย คันจั่งสั้น ให่อ้าย \"พีตี๋\" เป็นพ่อค้า เด้อ ข่อยสิเป็นลูกค้า",
"translated": "พี่บัติ: หน่อๆ เรามาเล่นขายของกันเถอะ เล่นขายของ \"สมมุติ\" นะ\nหน่อ: ได้เลยพี่ ถ้าอย่างนั้น ให้พี่ \"สมมุติ\" เป็นพ่อค้านะ ผมจะเป็นลูกค้า"
},
{
"sentence": "บ่าวหน่อ(หน้าตาเศร้าสร้อย) : น้องกระแตน้อ น้องกระแต ซ่างมา \"พีตี๋\" ว่าฮักอ้าย ฮักอ้าย อ้ายกะหลงเซื่อ มา \"พีตี๋\" ฮ้องให่ \"พีตี๋\" สำออยกับอ้ายว่า อ้ายดลหักอกเพิ่น ทำท่าโศรก ทำท่าเศร้า ให่อ้ายหน่อเอาใจ ซ่างมา \"พีตี๋\" ล่อให่อ้ายหน่อดีใจแท่น้อ นางเอย บัดทีแท่เพิ่นกะยังเป็นผู้สาวกันกับอ้ายดลอยู่คือเก่า ซ่างมาตั๋วหลอกต้ม ให้อ้ายเสียใจแท่น้อ โศรกอีหลีเด้หนิ บ่ได้ \"พีตี๋\"...อย่ามาหัวขวนกันเด้อ",
"translated": "บ่าวหน่อ(หน้าตาเศร้าสร้อย) : น้องกระแตหนอ น้องกระแต ช่างมา \"ทำแกล้ง\" ว่ารักพี่ รักพี่ พี่ก็เลยหลงเชื่อ มา \"ทำเป็น\" ร้องไห้ \"แกล้งทำ\" สำออยกับพี่ว่า พี่ดลหักอก ทำเป็นโศรก ทำเป็นเศร้า ให้พี่หน่อเอาอกเอาใจ ช่างมา \"แกล้ง\" หลอกให้พี่หน่อดีใจแท่น้อ นางเอย แต่ที่จริงน้องก็ยังเป็นแฟนกันกับพี่ดลอยู่เหมือนเดิม ช่างมาหลอกลง ให้พี่เสียใจขนาดนี้ โศรกจริงๆนะนี่ ไม่ได้ \"เสแสร้ง\"...อย่ามาหัวร่อกันนะ"
}
] |
หลิง
|
ดู
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "ซิขอให้หลิงดูถี่ๆ คันซิติให้หลิงดูเจ้า",
"translated": "จะขออะไรให้ดูให้ถ้วนถี่ จะตำหนิใครให้ดูตัวเอง"
}
] |
เหมิดเย็ก
|
ดีที่สุด/สุดยอดแล้ว
|
นครพนม
|
[
{
"sentence": "ทรงผมนี้เขาคือสิว่าเหมิดเย็กแล้วเนาะ",
"translated": "ผมทรงนี้เขาคงคิดว่าหล่อ/สวย สุดๆ แล้วสิ"
}
] |
จู้
|
นม/หัวนม(เป็นคำเก่า พบในกลอนผญา)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "คือสิลูกน้อยกินจู้จ่องนม",
"translated": "เหมือนจะมีลูกน้อยน้าวดึงกินนม"
}
] |
ขี่ดิน
|
ดิน/ก้อนดิน
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ข่อยอยากดึกขี่ดินแนใซ่หัวหมาโตนี่แถ่น้อ",
"translated": "ฉันอยากปาก้อนดินเล็งใส่หัวหมาตัวนี้จังเลย"
}
] |
หลื่นความ
|
ไม่ยอมฟังหรือทำตามที่คนอื่นบอกกล่าว/บอกยากสอนยาก บอกให้ทำอีกอย่างไปทำอีกอย่าง/ทำเกินที่บอก หรือสั่ง
|
มุกดาหาร
|
[] |
ตะกี้
|
เมื่อก่อน
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "สมัยตะกี้ พ่อเฮาเลาคักอยู่เด๊ เลาขี่รถบักแฮง",
"translated": "เมื่อก่อนพ่อเราเฟี้ยวอยู่นะ ขับรถโคตรเร็ว+แรงตะหาก"
}
] |
ตื่นยุบ
|
อาการของคนสะดุ้งตกใจ
|
มุกดาหาร
|
[] |
ซ้ำ
|
เลย/ซะงั้น
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "มาสวย มันเบิดก่อน บ่ได้กินซ้ำ",
"translated": "มาสาย มันหมดก่อน ไม่ได้กินซะงั้น(เลย)"
}
] |
หัน
|
1.เร็ว 2.หมุน
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อเป็นคนแล่น \"หัน\"",
"translated": "บ่าวหน่อเป็นคนวิ่ง \"เร็ว\""
},
{
"sentence": "ป๊าด... บักปิ่นอีหยังสังมาใหญ่คักแท้ \"หัน\" กะแฮงคัก \"หัน\"เร็วกั่วบักปิ่นอยู่บ้านเฮาอีก",
"translated": "โอ้โฮ ....ใบพัดอะไรช่างมาใหญ่ซะเหลือเกิน\"หมุน\" แรงมาก \"หมุน\"เร็วกว่ากังหันลมอยู่บ้านเราอีก"
}
] |
พ่อตู้แม่ตู้
|
ตา ยาย
|
หนองคาย
|
[] |
เว้อ,เว่อ
|
บาน,เผยอ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้าคือมาเฮ็ดปากบานเพ้อเว้อจั่งซี้",
"translated": "ทำไมคุณมาทำปากบานเผยอๆอย่างนี้"
}
] |
สิไป๋ไส๋
|
จะไปใหน
|
อุบลราชธานี
|
[] |
ขั่นสั่น,คั่นสั่น
|
ถ้าอย่างนั้น
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "การบ้านของข่อยหายไปไสแล่ว?",
"translated": "การบ้านของฉันหายไปไหนแล้ว"
},
{
"sentence": "ข้อยลอกอยู่",
"translated": "ฉันกำลังลอกอยู่"
},
{
"sentence": "คั่นสั่นเอาไปส่งครูให้นำแหน่เด้อ",
"translated": "ถ้าอย่างนั้นเอาไปส่งครูให้ด้วยนะ"
}
] |
ข่อย
|
ฉัน
|
เลย
|
[] |
นวลป่ายหล่าย
|
นวลผ่อง
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อ : น้องกะแต สิไปเที่ยวไสน้อ คือจั่งทาแป้งแต่งโต หน้านวลป่ายหล่าย เป็นตาฮักแท้",
"translated": "บ่าวหน่อ : น้องกระแต จะไปเที่ยวไหนเหรอ จึงทาแป้งแต่งตัว หน้านวลผ่อง น่ารักจัง"
},
{
"sentence": "บ่าวหน่อ : อ้าย ไปหม่นป่ากล้วย ตัดใบตองกล้วย สิมาเฮ็ดกะทงไปลอยกับน้องกะแตนี่ล่ะ กะเลยเอาใบตองทาหน้า พอสิได้ปุ่ยหลุ่ยป่ายหล่าย แหน่ซั่นดอก เป็นจั่งได๋ ทรงคือบ่?",
"translated": "บ่าวหน่อ : พี่ลุยเข้าไปในสวยกล้วย ตัดใบตอง ว่าจะมาทำกระทงไปลอยกับน้องกระแตนี่แหละ ก็เลยเอาใบตองทาหน้า เผื่อจะได้หน้าขาวนวลเนียนผ่อง น่ะสิ เป็นไง เข้าท่ามั๊ย?"
}
] |
อะเหยือง
|
ลักษณะของอาการหวาดเสียว น่าเกลียดน่ากลัวหรือน่ารังเกียจ ขยะแขยง
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "มื้อวานข้อยเห็นคนพารถล้มหัวแตก เลือดออกหลายเป็นตาอะเหยืองหลาย หรือ ข้อยเห็นหมาเน่าหนอนเจาะเป็นตาอะเหยืองหลาย",
"translated": "เมื่อวานผมเห็นคนรถล้มหัวแตกน่าหวาดเสียวมาก หรือ ฉันเห็นหมาเน่าหนอนเจาะน่าขยะแขยงมาก"
}
] |
คัว
|
การชำแหละ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้ บ่าวหน่อ เพิ่นได้เอี่ยนมาโตบักใหญ่นึง บ่าวบุญโฮม มาเอาไปคัวถะแหม สิได้กินต้มเอี่ยน",
"translated": "วันนี้ บ่าวหน่อ ได้ปลาไหล (เอี่ยน คือ ปลาไหล) ตัวใหญ่มาตัวนึง บ่าวบุญโฮมมาเอาปลาปลาไหลไปชำแหละเร็ว จะได้กินต้มปลาไหล"
}
] |
งวม
|
ครอบ(ภาชนะ,สิ่งของ)
|
เลย
|
[
{
"sentence": "เอากะละมังมางวมไว้",
"translated": "เอากะละมังมาครอบไว้ครับ"
}
] |
เสี่ยน
|
หมุน/ทำให้หมุน /ขยับหมุน บางทีก็แปลว่า เปลี่ยน เสี่ยนหม้อง(ม่อง) แปลว่า เปลี่ยนที่ ย้ายที่
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "อย่าเสี่ยนไปไกลหลาย",
"translated": "อย่าหมุนไปไกลมาก"
}
] |
รถถีบ
|
รถจักรยาน
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "อ้ายซัยยางรถเลาฮั่ว เลาก็เลยได้ยู้รถถีบเมือบ้านเอา",
"translated": "รถจักรยานแกรั่ว แกเลยได้จูงรถกลับบ้านเอา"
}
] |
ตำ
|
ชน
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "แม่ตู้:บักหล่า อย่าซิแล่นออกไปทางนอกหนทาง มันสิถือรถตำเอา\nเด็กน้อย:บ่นา หล่าสิไปนา\nแม่ตู้:เอ๊า บักอันนี้คือมึนแท้ล่ะ เว้ากะบ่ฟังควมผู้ใหญ่",
"translated": "ยาย:หนู อย่าวิ่งออกไปนอกถนนซิลูก มันจะโดนรถชนเอาน่ะ\nเด็ก:ไม่เอา หนูจะไปอ่ะ(จะเล่นอ่ะ)\nยาย:อ้าว ไอ้เด็กคนนี้ ดื้อจังวะ พูดก็ไม่รู้จักเชื่อฟังผู้ใหญ่"
}
] |
พืช-ผัก-หมากไม้
|
พืช-ผัก-ผลไม้
|
อีสานทั่วไป
|
[] |
ขี้เดียด
|
ขยะแขยง
|
สกลนคร
|
[] |
ไปไส
|
ไปไหน
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "เจ้าสิไปใส",
"translated": "คุณจะไปไหน"
}
] |
บ่
|
ไม่เอา
|
นครราชสีมา
|
[
{
"sentence": "ข่อยบ่ชอบคนบ่ดี",
"translated": "ฉันไม่ชอบคนไม่ดี"
},
{
"sentence": "ข่อยบ่ได้ทำ",
"translated": "ฉันไม่ได้ทำ"
}
] |
แต่คาวก่อน
|
อดีต
|
บุรีรัมย์
|
[] |
ซวง
|
การแข่งขัน/การโล่ง(หาย,บรรเทา)
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บุญข่าวสากปีนี้ บ้านเฮามาเอาบุญซวงเฮือกันบ่ หลังจากที่มีตะเคราะห์ตะโศรกเหมิดปี กะให่มันซวงเน๊าะ",
"translated": "บุญข้าวกระยาสารท ปีนี้ บ้านเรามาจัดประเพณีแข่งเรือกันไหม หลังจากที่มีแต่เคราะห์กรรมมาตลอดทั้งปี ก็ขอให้หายขาดไปนะ"
}
] |
ไหลฮาด
|
พฤติกรรมที่ทำติดต่อกันจากคนหนึ่งสู่อีกคนหนึ่ง
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "น้องนกเป็นคนขี้เกียจไหลฮาดมาถึงน้องไก่",
"translated": "นิสัยพฤติกรรมที่ลอกเลียนกัน"
}
] |
ห่ากิ๋ตับกิ๋นปอด
|
เหี้ยกินตับกินปอด
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "บักห่าห่ากิ๋ตับกิ๋นปอดมึงเอย",
"translated": ""
}
] |
หัวสักกระเทียมกิน
|
ตีลังกา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "หัวสักกระเทียมกินเบิ่งเบิ้ง",
"translated": ""
}
] |
พอกระเทิน
|
ไม่ถึงกับว่าใช่เลยที่เดียว
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "เว้าไทยพอกระเทิน",
"translated": "พูดไทยกึงอีสาน"
}
] |
สวบ
|
เป็นกริยาหมายถึงการกิน(เปรียบเทียบคนกินมูมมามหรือตะกละ)
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "กินซ้าๆกะได้ดอก นี้หละ สวบเอาสวบเอาคือหมาสวบขี้นี้แหม",
"translated": "กินช้าๆก็ได้หรอก นี้กินเอากินเอาเหมือนหมากินขี้เลย"
}
] |
กะอย่า (ออกเสียงสามัญ)/กะซ่าง
|
ก็ช่าง/ช่างมัน
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "ไผสิจ่มเฮา สิว่าเฮาจั่งใด๋ กะอย่าเขา",
"translated": "ใครจะบ่นเรา ว่าเรายังไงก็ช่างเค้า"
}
] |
มุน
|
ละเอียด/ชิ้นเล็กๆ
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้าเอาครกตำบักพริกบ๊อ มาคือมุนแท้",
"translated": "คุณใช้ครกตำพริกเหรอ ถึงได้ละเอียดอย่างนี้"
}
] |
อุกอั่ง
|
กลุ้มใจ
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "จังแมนอุกอั่งหลายเด้พี่น้องเอย ข้อยอยากกินแกงอ่อมกบแต่บอกล้าฆ่ามัน ย่านบาปหลายค่ะ",
"translated": "กลุ้มใจจังค่ะพี่น้อง ดิฉันอยากจะกินแกงอ่อมกบแต่ไม่กล้าฆ่ามัน กลัวบาปมากค่ะ"
}
] |
อีหยัง
|
อะไร
|
ชัยภูมิ
|
[
{
"sentence": "บักหุ่ง",
"translated": "มะละกอ"
}
] |
เอี่ยน
|
ปลาไหล
|
ชัยภูมิ
|
[
{
"sentence": "เอี่ยน",
"translated": "ปลาไหล"
}
] |
ฮ่ม
|
ร่ม
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้แดดฮ้อนอาจารย์เว้าหน้าเสาร์ธงดนคั๊กเพิ่ลเลยให้เข้าฮ่มก่อน",
"translated": "วันนี้แดดร้อนมากอาจารย์ก็พูดหน้าเสาร์ธงนานมากอาจารย์ท่านเลยให้เข้าไปในร่มก่อน"
}
] |
มะละกอ
|
หมากหุ่ง/บักหุ่ง
|
หนองคาย
|
[] |
อีเกิ้ง
|
ดวงจันทร์
|
หนองคาย
|
[] |
แตกปอก
|
คือการกระทำที่ออกนอกลู่นอกทาง
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "ให่ไปเรียนหนังสือ กะหนีไปเที่ยวจั่งแม่นมันแตกปอกแต่น้อยเด๊",
"translated": "ให้ไปเรียนหนังสือหาความรู้กลับหนีไปเที่ยว ทำไมมันเกเร ออกนอกลู่นอกทางตั้งแต่เล็กซ๊ะอย่างงั้น เฮ้อ???"
}
] |
คึดฮอด
|
คิดถึง
|
ยโสธร
|
[
{
"sentence": "ข่อยคึดฮอดเจ้าล๊ายหลาย..ฮู้บ่อ",
"translated": "ฉันคิดถึงคุณมากมายรู้มั๊ย"
}
] |
ของ,แม่ของ
|
แม่น้ำโขง
|
นครพนม
|
[
{
"sentence": "ถึงไกลกันคนละฝั่ง/ของ/",
"translated": "ต่างหมายปรองดองมุ่งหวังทั้งสองจนได้"
}
] |
หลอน/หลอย
|
เล่นทีเผลอ/หลอกหลอน
|
มุกดาหาร
|
[] |
ผญา
|
อ่านเบิ่ง
|
เลย
|
[
{
"sentence": "ผักหมเหี่ยน ไกล้เฮือนอย่าฟ้าวหย่ำยามมันมืดอ้ำล้ำยามนั้นได้เก็บกิน",
"translated": "อย่าเหยียดหยามคนบ้านไกล้ เวลามีปัญจะได้ช่วยเหลือกัน"
}
] |
หมาว้อ
|
หมาบ้าคับ
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "หมาว้อ",
"translated": "หมาบ้า"
}
] |
กั้งโกบ
|
เป็นอาการของมือป้อง สายตามอง ยกมือข้างหนึ่งวางไว้เหนือคิ้ว เพื่อบังแสง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เป็นอาการของมือป้อง สายตามอง ยกมือข้างหนึ่งวางไว้เหนือคิ้ว เพื่อบังแสง",
"translated": ""
}
] |
ควย
|
ควาย
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "ค่อยอยากเบิ่งควย",
"translated": "ฉันอยากดูควาย"
},
{
"sentence": "ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย",
"translated": "เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย"
}
] |
โส
|
พูดจา(หลายคน)
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "เขาโสกันว่าเดือนหน้าน้ำจะท่วม",
"translated": "เขาพูดจา(หลายคน)เดือนหน้าน้ำจะท่วม"
},
{
"sentence": "ลองโสไปอีกจักเทื่อ",
"translated": "ลองเสี่ยงไปอีกสักครั้ง"
}
] |
บ่เป็นตา
|
ไม่ได้เรื่อง/ไม่เข้าท่า/ไม่ดี
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "คนบ่เป็นตา อย่าไปหัวซามัน",
"translated": "คนไม่ได้เรื่อง ไม่เข้าท่า อย่าไปใส่ใจมัน"
}
] |
หญะ
|
หยาบ/ด้าน/(รู้สึกไม่เรียบ)
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "มือหญะ",
"translated": "มือด้าน มือหยาบ"
},
{
"sentence": "พื้นหม่งนี้คือหญะแท้ เอาไม้กวดมากวดแหน่",
"translated": "พื้นตรงนี้ทำไม(หยาบ ไม่ค่อยสะดาด มีแต่ฝุ่น) เอาไม้กวาดมากวาดหน่อย"
}
] |
แกน
|
แข็ง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ดินหม่องนี่แกนแฮง",
"translated": "ดินบริเวณนี้แข็งมาก"
}
] |
สุบ
|
สวมใส่
|
เลย
|
[
{
"sentence": "เกิบสุบใส่ตีน",
"translated": ""
}
] |
ตีง หรือ ติง
|
ขยับ, เคลื่อนไหว
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "โจร : หยุด นี่คือการปุ้น ยกมือขึ้น คันบ่อยากตาย อย่า \"ตีงคีง\" มีเงินท่อได๋เอามาให่เหมิด",
"translated": "โจร : หยุด นี่คือการปล้น ยกมือขึ้น ถ้าไม่อยากตาย อย่า \"ขยับตัว\" มีเงินเท่าไหร่เอามาให้หมด"
},
{
"sentence": "บ่าวหน่อ : ข่อยย่านแล้ว อย่าเมี่ยนข่อยเด้อ เอ๋า เอาเงินไปเหมิดโลด แต่ข่อยขอ \"ตีง\" จักหน่อยได้บ่ ข่อยยืนทับขวยมดแดง เอ๊อะๆ",
"translated": "บ่าวหน่อ : ฉันกลัวแล้ว อย่าฆ่าฉันเลยนะ นี่ เอาเงินไปหมดเลย แต่ฉันขอ \"ขยับ\" สักหน่อยได้ไหม ฉันยืนทับรังมดแดง เอ๊อะๆ"
}
] |
ห่อน
|
ร่อน
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ไปเอาตะแกรงมาห่อนทรายเด้อ",
"translated": "ไปเอาตะแกรงมาร่อนทรายนะ"
}
] |
ห่วน
|
ปั่นป่วน/กระวนกระวาย/อาการอยู่ไม่เป็นสุข
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ฟ้าฮ้องห่วน",
"translated": "ฟ้าร้องปั่นป่วน"
},
{
"sentence": "เป็นหยังคือห่วนแท้",
"translated": "ทำไมกระวนกระวายจัง"
}
] |
ย่าน
|
กลัว
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "ทิต: บ่ไปดอกอิพ่อ..ผมย่านเหยียบขี้ควายยามย่าง",
"translated": "ทิต: ไม่ไปหรอกครับ..ผมกลัวผมเหยียบขี้ควายเวลาเดิน"
}
] |
ฮ้าย
|
ดุ
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "เช่น เลาฮ้ายลูกเลา ย้อนลูกขี้มืน",
"translated": "แกดุลูก เพราะลูกดื้อ"
}
] |
อิหยั๋ง
|
อะไร
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "อิหยั๋งวะ /หยั๋งวะ",
"translated": "อะไรวะ"
}
] |
บักเหล่น
|
มะเขือเทศ
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "โตไปเก็บบักเหล่นอยู่ทางเทิงมาให่เฮาแหน่ ตงหม่องไฮ่พุ่นนา",
"translated": "เธอไปเก็บมะเขือเทศมาให้เราหน่อยตรงแถวไร่นั่นน่ะ"
}
] |
พวม
|
กำลัง/กำลังจะ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "น้องพอลล่า : อ้ายหน่อ ข่อยไช้ให่เจ้าไปซักผ้า ยามได๋สิไปดัวเนี่ย คาแต่เล่นดีดยางอยู่กับเด็กน้อยนั่นหละ\nบ่าวหน่อ : \"พวม\" สิไปเดียวนี้หละจ้า ไสหละกาละมัง",
"translated": "น้องพอลล่า : พี่หน่อ น้องใช้ให้พี่ไปซักผ้า เมื่อไหร่จะไปซักสักที มัวแต่เล่นดีดยางอยู่กับเด็กน้อยนั่นแหละ\nบ่าวหน่อ : \"กำลัง\" จะไปเดียวนี้แหละจ้า กาละมังซักผ้าอยู่ไหนหละ"
}
] |
บ่ให้แล้ว
|
ไม่ยอม และก็ยอมไม่ได้ เป็นไงเป็นกัน จะเอาเรื่องให้ถึงที่สุด
|
สุรินทร์
|
[
{
"sentence": "บ่ให้แล้ว แปลว่า ยอมไม่ได้เด็ดขาด ไม่ยอมเป็นไงเป็นกัน จะเอาเรื่องให้ถึงที่สุด เช่น นายดำ ไปหอมแก้ม นางสาวขาว ฝ่ายพ่อแม่ของนางสาวขาวบอกว่า งานนี้ข่อยบ่ให้แล้ว ต้องมีการปรับไหมกัน ต้องเสียผีกัน หรือฟัองร้องเอาผิดทางอาญากัน",
"translated": "บ่ให้แล้ว แปลว่า ยอมไม่ได้เด็ดขาด ไม่ยอมเป็นไงเป็นกัน จะเอาเรื่องให้ถึงที่สุด เช่น นายดำ ไปหอมแก้ม นางสาวขาว ฝ่ายพ่อแม่ของนางสาวขาวบอกว่า งานนี้ข่อยบ่ให้แล้ว ต้องมีการปรับไหมกัน ต้องเสียผีกัน หรือฟัองร้องเอาผิดทางอาญากัน"
}
] |
มีดตัด, มีดตะไก
|
กรรไกร
|
ปทุมธานี
|
[
{
"sentence": "บักต๊อก: บ่าวหน่อ ข่อยยืมมีดตัดแหน่ \nบ่าวหน่อ : เอาไปเฮ็ดหยัง\nบักต๊อก : เอามาตัดผม ย้อนวา มื้ออื้น ลูกข่อยสิไปโรงเรียน เดี๋ยวสิถืกครูหนีบ สั่นดอก",
"translated": "บักต๊อก: บ่าวหน่อ ผมยืมกรรไกรหน่อยครับ\nบ่าวหน่อ : เอาไปทำไม\nบักต๊อก : เอามาตัดผม เพราะว่า พรุ่งนี้ ลูกผมจะไปโรงเรียนแล้ว เดี๋ยวครูที่โรงเรียนจะตัดผมเอา (ตัดน้อยๆ)"
}
] |
จู่หลู่
|
ยื่นหน้า หรือ ลอยหน้าลอยตา หรือเสนอหน้า
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "โหย้วเฮ่ย บักนี่คือมาเฮ็ดหน้าจู่หลู่ ปานกะตู่หลบฝนแท้",
"translated": "เอ๊ะ!! บักนี่ (ไอ้หมอนี่) ทำไมมาทำเสนอหน้า ปานคากคก(กะตู่)หลบฝนแท้"
}
] |
ฮั่นแหน้ว
|
ใช่ / นั่นแหล่ะ / ยืนยัน
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "ไปนำกันฮั่นแหน้ว",
"translated": "ไปแน่นอนเลย"
}
] |
แมม
|
ครั้ง/คราว/ที(มีความหมายเดียวกันกับคำว่า เทื่อ)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "แมมหน้า อย่าให้แพ้อีกเด้อ",
"translated": "ครั้งหน้า อย่าให้แพ้อีกนะ"
}
] |
คุง
|
ถึง/ถึงที/ถึงตัว จวนตัว
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "หนีไปไสบ่ได้ มันคุงโตแล้ว",
"translated": "หนีไปไหนไม่ได้ มันจวนตัวแล้ว"
}
] |
ฮูด
|
รูด
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ลืมฮูดซิบ",
"translated": "ลืมรูดซิบ"
}
] |
บ่เป็นตา
|
ไม่ได้เรื่อง
|
มุกดาหาร
|
[] |
เฮ็ดตี๋
|
แสร้งทำ/แกล้งทำ/สมมุติ
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เขาว่าถ้าพ้อหมีให้เฮ็ดตี๋ตาย มันจั่งบ่เฮ็ดฮ้ายเฮา",
"translated": "เขาบอกว่า ถ้าเจอหมีให้แกล้งตาย มันจะไม่ทำร้ายเรา"
}
] |
ไถฮุด
|
ไถดะ
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "เบิ่งลูกเขยหล้าข่อยแน่เป็นหยัง พู้นน่ะ หมั่นบักขนาดไถฮุดนาถ่วนๆอยู่พุ้น",
"translated": "ดูลูกเขยคนเล็กฉันบ้างซิ โน้นแน่ะ ขยันขันแข็งจริงๆไถดะนาขะมักเขม้นอยู่โน้น"
}
] |
กะด้อกะเดี้ย
|
มากมาย/มากเกินไป/ออกหน้าออกตา
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "คือมางามคัก งามอีหลี งามกะด้อกะเดี้ย",
"translated": ""
}
] |
สุน
|
โมโห
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "ข้อยสุนแล้วเด้อ",
"translated": "ข่อยโมโหแล้วเด้อ"
}
] |
แข่
|
จรเข้
|
บุรีรัมย์
|
[] |
เมื่อเหิง
|
เมื่อไร / ตั้งแต่เมื่อไร / ตอนไหนเวลาไหน บางทีใช้คำว่า มื้อเหิง
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ไปแต่เมื่อเหิง",
"translated": "ไปตั้งแต่เมื่อไร"
},
{
"sentence": "ไปแต่เหิงแล้ว",
"translated": "ไปนานแล้ว"
}
] |
ขู๋
|
ร่วงหล่น/หลุดร่วง/หลุดออก
|
มุกดาหาร
|
[] |
อดสาว่าเเหน่
|
สมน้ำหน้า พูดในเวลาที่หมั่นไส้หรือห้ามเเล้ว บอกห้ามแล้วไม่ฟัง ยังขืนทำ เช่นเด็กซนมาก ชอบเล่นในสิ่งที่ไม่ควรเล่น ห้ามไม่ฟัง พอเจ็บตัว เราก็พูดว่า อดสาว่าเเหน่ หรือบางทีใช้พูดใน สิ่งที่ทำไม่ว่าเป็นงานหรือสิ่งที่ทำยาก พอทำได้หรือแก้ไขได้ เราก็พูดขึ้นว่า อดสา
|
มุกดาหาร
|
[] |
ฟ้าว
|
รีบด่วน/รีบมากๆ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ถอยไป ข่อยฟ้าวหลาย",
"translated": "หลีกทางให้ผม ไปก่อน ผมรีบมากๆ"
}
] |
ฮ่อง
|
คลองเล็กๆที่คนสร้างขึ้นมาหรือร่องน้ำ
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "เด็กน้อยมักไปเล่นน้ำในฮ่องนา",
"translated": "เด็กๆชอบไปเล่นน้ำในร่องนา"
}
] |
เจิบ
|
ตะโกนไล่/ไล่ตะเพิด/ขับไล่
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ถืกเขาเจิบมา",
"translated": "โดนเขาตะเพิดมา"
}
] |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.