id
int64 1
12.6k
| class_label
stringclasses 634
values | wiki_id
stringlengths 2
7
| wiki_url
stringlengths 32
160
| wiki_title
stringlengths 1
102
| wiki_full_text
stringlengths 62
295k
| context_paragraph
stringlengths 5
17.4k
⌀ | keyword_count
int64 0
21
| keywords_used
stringlengths 14
77
|
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
5,086 |
WPSideBar
|
4374890
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20versies%20van%20Mozilla%20Firefox
|
Lijst van versies van Mozilla Firefox
|
Deze pagina somt de versiegeschiedenis van webbrowser Mozilla Firefox op, met daarin de belangrijkste wijzigingen en de datum waarop de versies werden uitgegeven. De nummering voor iOS wijkt af van de andere Firefoxversies en wordt in dit artikel niet behandeld.
Firefox 1
Op 9 november 2004 werd Firefox versie 1.0 gelanceerd, tegelijk met een groots opgezette reclamecampagne door Spread Firefox. De Nederlandstalige versie verscheen op 3 december van dat jaar. Op 29 april 2005 passeerde Firefox de mijlpaal van 50 miljoen downloads. Ter ere hiervan werd een penning uitgebracht. Deze werd verzonden aan gebruikers die hadden bijgedragen aan de verspreiding van Firefox. Op 19 oktober 2005 werd de mijlpaal van 100 miljoen downloads gehaald en op 29 november verscheen versie 1.5 die tijdens de eerste 36 uur meer dan 2 miljoen keer werd gedownload. Op 31 juli 2006 werd Firefox voor de 200 miljoenste keer gedownload.
Firefox 2
Op 24 oktober 2006 werd versie 2.0 gelanceerd. In de eerste 12 uur haalde Firefox op CNET's download.com meer dan 8 miljoen downloads. In versie 2.0 werd tabbed browsing verbeterd en een beveiliging tegen phishing toegevoegd in de vorm van een automatisch controle op de URL van de bezochte website.
Firefox 3
Op 17 juni 2008 werd versie 3.0 gelanceerd, wat gepaard ging met een poging om in het Guinness Book of Records te komen met het "meeste aantal downloads in een dag". Wereldwijd waren er zo'n 8 miljoen downloads in de eerste 24 uur. Firefox 3 had een aantal nieuwe functies gekregen, zoals waarschuwingen voor onveilige websites (door Google Safe Browsing) en daarnaast was ook het geheugengebruik van Firefox teruggebracht. Firefox 3 is ongeveer negenmaal zo snel als IE 7 en 2-4 maal zo snel als Firefox 2. Het geheugengebruik is tweemaal kleiner dan Firefox 2 en 4.7 maal kleiner dan IE7.
Op 30 juni 2009 werd Firefox versie 3.5 gelanceerd die gebaseerd is op de Gecko 1.9.1-engine met vele nieuwe functies zoals privénavigatie (private mode); ondersteuning voor de HTML5-video- en audio-elementen, waaronder standaard ondersteuning voor Ogg Theora-video en Vorbis-audio; de mogelijkheid om uw locatie te bepalen in uw browser.
Op 21 januari 2010 werd Firefox versie 3.6 gelanceerd. Deze versie bevat onder andere persona's (skins voor de werkbalken), geeft meldingen als er een update beschikbaar is voor een van de add-ons enz.
Firefox 4
Op 22 maart 2011 bracht Mozilla Firefox 4.0 op de markt. Net zoals bij Opera en Google Chrome is het in die versie mogelijk om de menubalk te verbergen en om de tabbladen bovenaan het browservenster weer te geven. Een dag na de lancering van het programma was het al 6,9 miljoen keer gedownload. Verder zou de browser 6 keer sneller zijn dan Firefox 3.6. Hij kan ook gebruikmaken van de hardware van de computer. Voorts is er een verregaande ondersteuning voor HTML5. Vanaf deze versie probeert Mozilla ook sneller nieuwe versies van Firefox uit te brengen. Het volgt hiermee het voorbeeld van Google Chrome.
Snellere opvolging
Firefox 5
Op 21 juni 2011 bracht Mozilla Firefox 5.0 op de markt. Firefox was echter al een dag voordien gelekt op de FTP-server van Mozilla. Versie 5 is tevens de start van Mozilla's plan om sneller nieuwe versies vrij te geven. Hiermee treedt Mozilla in de voetsporen van Google Chromes snelle vrijgavecyclus en snelle opvolging van versienummers. Mozilla hanteert een zeswekelijks uitgaveschema.
Firefox 6
Firefox 6.0 verscheen op 16 augustus 2011. Enkele veranderingen: de opstarttijd is gereduceerd, de add-on Scratchpad - waarmee JavaScript kan getest worden - is geïntegreerd in de browser en de Permission Manager - waarmee ingesteld kan worden welke persoonlijke informatie een bepaalde website mag gebruiken - is vernieuwd.
Firefox 7
Firefox 7 verscheen op 27 september 2011. In deze versie is het geheugenbeheer drastisch verbeterd. Daarnaast synchroniseert Firefox Sync sneller, is er een verbeterde ondersteuning voor MathML en is de rendering-backend voor operaties op Canvas-HTML-elementen op Windows aangepast. Firefox ondersteunt vanaf deze versie ook de CSS-eigenschap "text-overflow". Voorts wordt de "http"-header in de adresbalk niet langer weergegeven.
Na de lancering van Firefox 7 bleken de add-ons bij sommige gebruikers verdwenen. De upgrade werd daarom tijdelijk stilgelegd. Op 29 september verscheen Firefox 7.0.1, dat het probleem oploste.
Firefox 8
Versie 8 verscheen op 8 november 2011. Ten opzichte van versie 7 werd gesleuteld aan het systeem van add-ons: add-ons die door programma's van derden worden geïnstalleerd, zijn standaard uitgeschakeld. Na installatie verschijnt er ook een venster met alle geïnstalleerde add-ons. Voorts bevat de zoekbalk nu ook zoeken in Twitter. Herstellen van vensters en tabbladen verloopt sneller en kan selectiever. De presentaties en het geheugenverbruik bij <audio>- en <video>-elementen is verbeterd. Ook de ondersteuning van WebGL, WebSocket, HTML5, CSS en JavaScript werd verbeterd. Firefox 8.0.1 werd uitgegeven op 17 november 2011.
Firefox 9
Firefox 9 beschikt over een beter extensiebeleid waardoor extensies standaard niet uitgeschakeld worden na een update, enkel wanneer ze niet blijken te werken. De stabiele versie verscheen op 20 december 2011 en was al één dag vroeger te downloaden vanaf de FTP-server van Mozilla. Versie 9.0.1 kwam één dag later uit. Firefox 9 brengt een 20 tot 30% verbeterde JavaScript-engine met zich mee om zo weer een stap dichter te komen bij de prestaties die bereikt worden met programmeertalen zoals C en C++. Verder is de integratie met Mac OS X-thema's verbeterd.
Firefox 10
Eind januari 2012 verscheen Firefox 10. De ondersteuning van CSS3 en HTML5 werd verbeterd. Elke add-on die ontwikkeld werd voor Firefox 4 of hoger zou ook in versie 10 moeten werken dankzij de automatische opwaardering van de versie waarmee de extensie compatibel is. Webapplicaties kunnen voortaan in de modus voor volledig scherm worden weergegeven. Firefox 10 is ook de eerste zogeheten Extended Support Release: de versie wordt tot een jaar na uitbrengen voorzien van updates, waardoor bijvoorbeeld bedrijven niet om de zes weken de nieuwe versie hoeven te installeren. ESR werd ingevoerd uit ontevredenheid vanuit bedrijven over het versnelde uitgaveschema, waardoor systeembeheerders minder tijd krijgen om een nieuwe versie van Firefox uitgebreid te testen.
Firefox 11
Firefox 11 verscheen in maart 2012 en kreeg onder andere volgende nieuwigheden: instellingen importeren uit Chrome, herontworpen HTML5-knoppen, add-ons en hun instellingen synchroniseren tussen verschillende systemen. Ook werd er Page Inspector Tilt aan Firefox toegevoegd waarmee men kan zien welke elementen zijn verborgen.
Firefox 12
Firefox 12 is de laatste versie die op Windows 2000, XP en XP met Service Pack 1 werkt. Het updatemechanisme werd aangepast, zodat een gebruiker geen UAC-melding krijgt bij het upgraden naar een nieuwe versie van Firefox.
Firefox 13
Firefox 13 is in juni 2012 uitgebracht. Deze versie beschikt over een speeddial-pagina waarin vaak gebruikte websites komen te staan, net zoals bij de browsers Opera en Safari. De startpagina werd in deze versie vernieuwd met links naar vaak gebruikte onderdelen, zoals de add-onmanager, recente downloads en instellingen. Daarnaast werden ook nieuwe CSS-elementen geïmplementeerd. Sinds Firefox 13 staat tabs-on-demand (tabbladen op aanvraag) standaard aan. Hierdoor worden tabbladen na een herstart pas geladen wanneer erop geklikt wordt. Dit zou moeten zorgen voor snelheidswinst.
Verder is de ondersteuning voor SPDY standaard geactiveerd. Het was reeds sinds versie 11 beschikbaar voor testdoeleinden.
Firefox 14
Firefox 14 verscheen in juli 2012. Deze versie kreeg een zogeheten click-to-play-functie, die het mogelijk maakt om externe plug-ins zoals Java en Flash niet automatisch te laden, maar slechts als de gebruiker hier toelating voor geeft. Verder is standaard HTTPS ingeschakeld bij het uitvoeren van zoekopdrachten met Google via de ingebouwde zoekfunctie en in Mac OS X Lion is de volledigschermmodus beschikbaar. De adresbalk vervolledigt ook automatisch ingetypte URL's. Daarnaast is de beveiliging van de site identity manager verbeterd.
Firefox 15
Firefox 15 verscheen op 28 augustus 2012. Deze versie kreeg standaard ondersteuning voor SPDY 3 en voor het audioformaat Opus. Ook heeft men de actualisering (updates) op de achtergrond gerealiseerd. Verder gebruikt versie 15 minder geheugen na het sluiten van een pagina die verwijst naar geheugenruimte voor een add-on. 3D-presentaties met WebGL werden verbeterd, dankzij WebGL-verbeteringen die gecomprimeerde textures mogelijk maken voor snellere en meer compacte verwerking van textures.
Verdere verbeteringen aan de HTML5-implementatie zijn onder meer de ondersteuning voor het media-attribuut in de source-tag en de ondersteuning van het HTML-attribuut played bij de audio- en videotags. Verder bevat Firefox 15 een nieuwe debugger voor webontwikkelaars, geïntegreerd met de ontwikkelaarsgereedschappen.
Firefox 16
Firefox 16 verscheen op 9 oktober 2012. Deze versie bevatte automatische VoiceOver, ondersteuning voor webapplicaties, een uitgebreidere ontwikkelaarswerkbalk, verbeterde garbage collection voor JavaScript en betere ondersteuning voor CSS 3.
Firefox 17
Firefox 17 werd uitgebracht in november 2012. Deze versie werkt niet meer op Mac OS X 10.5 en lager. Firefox 17 beschikt over een sociale API, waarmee onder meer de sociaalnetwerksite Facebook in een zijbalk geladen kan worden.
Firefox 18
Op 8 januari 2013 kwam Firefox 18 uit. Deze versie bevat onder meer een snellere JavaScript-engine (codenaam IonMonkey). Voorts werd de basis gelegd voor WebRTC-ondersteuning. Het algoritme om afbeeldingen te schalen werd eveneens aangepast zodat de geschaalde afbeeldingen van betere kwaliteit zijn.
Firefox 19
Firefox 19 kwam uit op 19 februari 2013. Nieuw in deze versie is een ingebouwde pdf-lezer die met HTML5 werkt. Daarnaast werd de ondersteuning van een aantal CSS3-elementen ingevoerd en werden de hulpmiddelen voor ontwikkelaars uitgebreid.
Firefox 20
Firefox 20 werd uitgebracht op 2 april 2013. Deze versie ondersteunt privénavigatie per venster, introduceert een nieuw downloadvenster (onderdeel van Bibliotheek) en een vastgelopen plug-in kan erin gesloten worden zonder dat de browser vastloopt. Daarnaast werden ook de ontwikkelaarstool en de ondersteuning voor HTML5 verder uitgebouwd.
Firefox 21
Firefox 21 werd uitgebracht op 14 mei 2013. In deze versie werd het aanbod voor de Social API uitgebreid. De browser geeft voortaan suggesties over hoe de gebruiker het programma sneller kan doen starten. Nieuw is ook een eerste versie van "Firefox Health Report", dat wat informatie bijhoudt over de "gezondheid" van de browser, onder meer de opstartsnelheid en de crashes. Ook in deze versie werd er verder gesleuteld aan de ontwikkelaarstool en de ondersteuning van HTML5. Daarnaast is het mogelijk vanaf deze versie om geen "Do Not Track"-header te verzenden.
Firefox 22
Firefox 22 is uitgebracht op 25 juni 2013. Nieuw is onder meer dat WebRTC automatisch is ingeschakeld en dat de sociale diensten via de add-onbeheerder kunnen worden beheerd.
Er werd ook een webnotificatie-API geïmplementeerd. Hiermee kunnen websites berichten voor de gebruiker versturen naar de browser. Asm.js, een subset van JavaScript met betere prestaties, maakt het mogelijk om 3D-spellen te spelen in de browser.
Firefox 22 zou aanvankelijk standaard third-party-cookies blokkeren die gebruikt worden door reclamenetwerken. Dit was bedoeld als aanvulling op Do-Not-Track (DNT), maar vanwege veel protest uit de reclame-industrie werd deze beslissing later teruggedraaid.
Firefox 23
Firefox 23 werd uitgebracht op 6 augustus 2013. Vanaf deze versie heeft Firefox een geüpdatet logo. Firefox 23 heeft ondersteuning voor Content Security Policy 1.0, een W3C-standaard om XSS-aanvallen te voorkomen.
Firefox 24
Firefox 24 werd op 17 september 2013 uitgegeven. De versie biedt enkele updates aan de interface, zoals de functie "Close tabs to the right", waarbij alle tabbladen rechts van het geselecteerde tabblad met één klik kunnen worden gesloten. Er werden verder onder meer verbeteringen aangebracht aan het renderen van SVG-afbeeldingen en het openen van een nieuw tabblad. De error-console in de ontwikkelaarsomgeving is omgevormd tot een uitgebreidere browserconsole. De Android-versie biedt sinds deze versie ondersteuning voor WebRTC en heeft een nieuwe menufunctie om links te delen.
Firefox 25
Firefox 25 werd op 29 oktober 2013 uitgebracht. Nieuw in deze versie is de ondersteuning van Web Audio. De zoekbalk wordt voortaan niet meer gedeeld tussen tabbladen en er is een optie om instellingen en geschiedenis van een andere browser over te zetten.
Firefox 26
Firefox 26 werd op 10 december 2013 uitgebracht. Vanaf deze versie start een Java-toepassing niet meer spontaan op, maar moet de gebruiker met een klik bevestigen dat het mag geopend worden. De wachtwoordbeheerder onthoudt voortaan wachtwoorden voor velden die door JavaScript werden gegenereerd. Voor Linuxgebruikers is H.264 geactiveerd, als een GStreamer-plug-in werd geïnstalleerd. Op Windows XP wordt nu ook het afspelen van MP3-audio ondersteund.
Daarnaast zijn er ontwikkelaarsgerichte veranderingen: verbeterde ondersteuning voor CSS-eigenschappen, verbeterde en uitgebreidere ECMAScript 6-ondersteuning met nieuwe wiskundige formules, api-verbeteringen en ondersteuning voor VTTCue. De Firefox-inspectietool werkt nu ook vanop afstand over het netwerk.
Firefox 27
Firefox 27 werd op 4 februari 2014 uitgebracht. Nieuw is dat er met de SocialAPI nu verschillende diensten tegelijk kunnen worden gebruikt. TLS 1.1 en 1.2 zijn standaard ingeschakeld en het SPDY 3.1-protocol wordt nu ondersteund. Verdere aanpassingen betreffen beveiliging, ontwikkelaarshulpmiddelen en ondersteuning voor stippellijnen in het canvas-element van HTML5.
Firefox 28
Firefox 28 werd uitgebracht op 18 maart 2014. Firefox kan nu VP9-video's decoderen, ondersteunt Opus in WebM en biedt volumeregeling voor audio en video in HTML5. Voor Mac OS X is er nu ondersteuning van webnotificaties in het Notification Center. Ondersteuning voor versie 2 van SPDY werd verwijderd.
Firefox 29
Firefox 29 werd op 29 april 2014 uitgebracht. Deze versie bevat een nieuwe interface (Australis) en een wizard om gebruikers door de nieuwe omgeving te leiden. Nieuw is ook een gamepad-API. Daarnaast werden CSS-variabelen geïmplementeerd. CSS-box-sizing en de HTML5-inputveldtypes 'number' en 'color' worden nu ondersteund. Voor JavaScript zijn SharedWorker en Promise geïmplementeerd.
Het synchroniseren van bladwijzers, geschiedenis, add-ons en instellingen is vereenvoudigd via een Firefox-account, dat ook kan gebruikt worden op de Firefox Marketplace. Dit vervangt de lange code bij het instellen van Firefox Sync. Daarnaast werd de add-onbalk verwijderd. De pictogrammen verschijnen nu op de navigatiewerkbalk.
Op 10 mei 2014 verscheen versie 29.0.1. De versie heeft volgens Mozilla veel fouten gecorrigeerd.
Firefox 30
Firefox 30 werd op 10 juni 2014 uitgebracht. Nieuw is de ondersteuning van GStreamer. De zijbalken voor bladwijzers, geschiedenis en sociale media zijn met behulp van zijbalkknoppen sneller toegankelijk. Bij gebruik van WebAudio kan het geluidsvolume per venster ingesteld worden. In het HTML-element canvas kunnen nu alfawaardes voor transparantie gebruikt worden. Verder zijn er onder meer nog bug- en beveiligingsfixes en betere ondersteuning voor CSS.
Firefox 31
Firefox 31 werd op 22 juli 2014 uitgebracht.
Bij het openen van een nieuw tabblad werd een zoekveld toegevoegd. Er is een ingebouwde malwareblocker voor downloads. OpenType MATH-tabellen worden deels ondersteund. Firefox opent in Windows zelf standaard ogg- en pdf-bestanden. WebVTT en CSS-variabelen werden mogelijk gemaakt. Daarnaast werden heel wat nieuwe functies voor ontwikkelaars beschikbaar.
Firefox 32
Firefox 32 werd op 2 september 2014 uitgebracht. Deze versie heeft een nieuw HTTP-cachesysteem, waardoor de performantie bij opstarten en crashherstel werden verbeterd, en een verbeterd systeem voor garbage collection. In de zoekbalk wordt nu het aantal gevonden items weergegeven. Terug, vooruit, herladen en maken van bladwijzers kan nu via een pictogram vanuit het contextmenu. Accounts bewaard in bij opgeslagen wachtwoorden krijgen informatie over het gebruik (aantal keer gebruikt en laatst gebruikt). De performantie van de wachtwoordenbeheerder en het add-onbeheer werden verbeterd. Daarnaast zijn er diverse herstellingen en uitbreidingen voor HTML5 en ontwikkelaars.
Firefox 33
Firefox 33 werd op 14 oktober uitgebracht. Deze versie beschikt over OpenH264-ondersteuning. Deze code, oorspronkelijk als open source beschikbaar gemaakt door Cisco, zorgt ervoor dat H264-video's afgespeeld kunnen worden in Firefox.
Versie 33 beschikt daarnaast over off-main-thread compositing (OMTC) op Windows, dat voor een toename van prestaties moet zorgen. De veranderingen omvatten ook verbeterde Firefox-tegels, WebRTC-verbeteringen, zoekverbeteringen (sneller vanuit de adresbalk, suggesties vanop de nieuwetabpagina), snellere JavaScript-strings, een nieuwe richtlijn voor gegevensbeveiliging (Content Security Policy) en ondersteuning voor een HTTP-proxy via HTTPS.
Update 33.1 kwam op 10 november 2014 uit. Naast bugfixes brengt deze versie een knop om de recente surfgeschiedenis te wissen, een privacyhandleiding en DuckDuckGo als extra zoekmogelijkheid. Het venster met tegels dat zich standaard opent bij het openen van een nieuw tabblad, heeft nu ook zogeheten "Enhanced Tiles", die voor bezochte pagina's betere afbeeldingen tonen dan de standaardversie, zijnde een screenshot.
Firefox 34
Vanaf Firefox 34, dat op 1 december 2014 verscheen, wordt Yahoo! als standaard zoekmachine gebruikt voor gebruikers in de Verenigde Staten nadat de zoekovereenkomst met Google afliep. Sommige andere delen van de wereld krijgen een regionale zoekmachine. De vernieuwde zoekbalk biedt nu uitgebreide suggesties en resultaten van alternatieve zoekmachines met één klik.
De WebRTC-client Hello is ingebouwd om eenvoudig te videobellen. De vormgeving (het thema) kan veranderd worden via de aanpasmodus.
Op technisch vlak is er ondersteuning voor HTTP/2 draft14 en ALPN. SSLv3 is uitgeschakeld en de JavaScript-implementatie is verbeterd.
Firefox 35
Firefox 35 verscheen op 13 januari 2015. In deze versie werden performantie-updates toegepast die het herschalen van grote afbeeldingen en het afhandelen van dynamische stijlveranderingen versnellen. Voor OS X is de rendering aangepast en is er voortaan ingebouwde ondersteuning voor H264. In de interface werd de zoekfunctie aangepast, er werd in Hello een conversatiemodel met kamers ('rooms') ingevoerd en er werd een toegang ingebouwd tot de Firefox Marketplace.
Behalve bugfixes, werden er verder nog meer HTML5-functies uitgewerkt en kwamen er aanpassen aan de ontwikkelaarhulpmiddelen.
Firefox 36
Firefox 36 verscheen op 24 februari 2015. In deze versie wordt HTTP/2 ondersteund. Ook kunnen vastgepinde tegels op de pagina voor een nieuw tabblad worden gesynchroniseerd. De ECMAScript 6-generator is performanter geworden. Voorts bevat deze versie diverse bugfixes en implementaties van nieuwe HTML5- en CSS3-elementen.
Firefox 37
Firefox 37 verscheen op 31 maart 2015. Nieuw in deze versie zijn Heartbeat, dat gebruikservaringen van Firefox wil nagaan, en OneCRL, dat voor certificaatbeveiliging instaat. De performantie van WebGL-rendering in Windows werd verbeterd. Verdere updates hebben betrekking op TLS, HTML5-implemenaties en ontwikkelaarshulpmiddelen.
Firefox 38
Firefox 38 verscheen op 13 mei 2015. Nieuw in deze versie zijn de voorkeuren die nu in een tabblad worden weergegeven in plaats van een venster.
In deze versie werden daarnaast verbeteringen voor HiDPI (hoge resolutie) doorgevoerd. De schalingsfactor is nu afhankelijk van de dots per inch-instelling (DPI) en is niet langer standaard gelijk aan één. Speculatieve connectie-opwarming zorgen in deze versie voor betere laadtijden. Voor ontwikkelaars is er multistream- en heronderhandelingsondersteuning in WebRTC en WebSocket-ondersteuning voor Webworkers.
Verder is er ondersteuning voor Ruby-annotaties. Voor Windowsgebruikers (Windows Vista en hoger) implementeerde Mozilla ook digital rights management (DRM). Mozilla is echter geen voorstander van DRM, maar omdat diensten als Netflix erop steunen, is het toch ingevoerd. Firefox steunt hiervoor op de content decryption module (CDM)-API van Adobe, die closed source is. Voor de veiligheid draait DRM-software in een sandbox en kan de gebruiker CDM desgewenst uitschakelen.
Naast uitbreidingen aan de ontwikkelaarshulpmiddelen, werden verder enkele nieuwe HTML5-functies voorzien. Zo worden het srcset-attribuut en de <picture>-tag voortaan ondersteund. Hiermee ondersteunt Firefox nu ook responsive images. Dit is een techniek om een optimaal afbeeldingsbestand aan te leveren voor een bepaalde resolutie. Lage resoluties krijgen dus een lageresolutieversie, terwijl desktops met een hoge resolutie een hogeresolutieversie toegestuurd krijgen. Dit is vooral voordelig voor mobiele apparaten, die zo minder processorkracht nodig hebben en minder gegevens moeten downloaden.
In versie 38.0.5 van 2 juni 2015 kwam daar nog de ingebouwde "lees later"-functie Pocket bij, net als een "Reader View" om pagina's in een leesformaat om te zetten.
Firefox 39
Firefox 39 verscheen op 30 juni 2015. Hierin kunnen Hello-URL's met sociale netwerken worden gedeeld, animatie en scrolling in Mac OS X is vloeiender geworden, er is ondersteuning voor de 'switch'-rol in ARIA 1.1, SafeBrowsing-malwaredetectie voor downloads werd ingeschakeld voor Mac OS X en Linux, er is ondersteuning voor de Unicode 8.0-huidskleur-emoji en het onveilige SSLv3 wordt niet langer ondersteund. Bugfixes, aanpassingen aan de ontwikkelaarshulpmiddelen en nieuwe en aangepaste CSS- en HTML5-implementaties zijn enkele andere wijzigingen in deze versie.
Firefox 40
Firefox 40 verscheen op 11 augustus 2015. Dit is de eerste versie die Windows 10 officieel ondersteunt. Verder is er bescherming tegen ongewenste downloads van software, werd Hello geüpdatet en kreeg het add-onmenu een nieuwe interface. In de Engelse versie kan de gebruiker in de nieuwetabbladpagina gesuggereerde tegels krijgen, gekozen op basis van de surfgeschiedenis. Voor Linuxgebruikers werden scrollen, afbeeldingen en de performantie van video verbeterd. Mogelijk gevaarlijke add-ons vertonen voortaan een waarschuwing, JPEG-afbeeldingen verbruiken minder geheugen en de performantie van de NPAPI-plug-in werd verbeterd. In Windows zijn animaties en scrollen vloeiender geworden. Andere aanpassingen betreffen de implementatie van HTML5, ontwikkelaarshulpmiddelen en beveiligingsupdates.
Firefox 41
Firefox 41 verscheen op 22 september 2015. In deze versie kwam er verbeterde IME-ondersteuning voor Windows, de mogelijkheid om bij een Firefox-account een profielafbeelding te gebruiken, de mogelijkheid om SVG-afbeelding als favicon te gebruiken en instant messaging in Firefox Hello. Andere wijzigingen hebben voornamelijk betrekking op de ontwikkelaarshulpmiddelen, verdere ondersteuning van HTML5 en bugfixes.
Firefox 42
Firefox 42 verscheen op 3 november 2015. Deze versie bevat een aantal aanpassingen aan het privénavigeren. Firefox zal bepaalde webelementen blokkeren die kunnen gebruikt worden om het gedrag van de gebruiker over websites heen te volgen; Firefox is hiermee de eerste browser die dit toepast. Nieuw is ook het "Control Center" in de adresbank, waarmee beveiligings- en privacyinstellingen van een site bij privénavigatie aangepast kunnen worden.
Verder zal een tabblad waar audio wordt afgespeeld nu een indicator hebben waarmee het geluid met één klik kan worden uitgezet. Deze functie werd kort voordien ook aan Google Chrome toegevoegd. Daarnaast werden aanpassingen gedaan aan de ondersteuning van WebRTC. De loginbeheerder kreeg een update waarbij de heuristieken om wachtwoorden en gebruikersnamen op te slaan werden aangepast, waarbij het mogelijk wordt om logingegevens te kopiëren en plakken vanuit het contextmenu en waarbij een importeerfunctie voor wachtwoorden uit Chrome op Windows, Edge en Internet Explorer werd toegevoegd. Zoals gebruikelijk zijn er daarnaast diverse aanpassingen aan ontwikkelaarshulpmiddelen en de ondersteuning van HTML5 en nog een aantal bugfixes.
Firefox 43
Firefox 43 verscheen op 15 december 2015. Het is de eerste "releaseversie" waarvan een 64 bit-versie voor Windows verscheen. In de Awesome Bar (de adresbalk) kan de gebruiker nu zoeksuggesties kiezen. Op toestellen met Windows 8 of hoger met touchfunctie zal het on-screen-toetsenbord verschijnen wanneer een invoerveld wordt geselecteerd. Andere aanpassingen hebben betrekking op de volgbescherming bij privénavigatie, de ondersteuning van de API voor m4v-videoplayback en Firefox Health. Daarnaast werden diverse aspecten voor ontwikkelaars aangepast en werden bugs aangepakt.
Firefox 44
Firefox 44 verscheen op 26 januari 2016. Deze versie ondersteunt H.264 als er een decoder op het systeem aanwezig is. Voor systemen zonder ondersteuning voor MP4/H.264 wordt WebM/VP9 ondersteund. De pagina die verschijnt bij certificaatfouten en onveilige verbindingen werd aangepast. Codering van HTTPS-content ondersteunt het brotli-compressieformaat. RC4-ontcijfering wordt niet langer ondersteund. Voor gebruikers van Windows 8 en 8.1 werd het on-screen-toetsenbord tijdelijk uitgeschakeld. Android-gebruikers kunnen zelf een startpagina instellen en krijgen zoekgeschiedenissuggesties en ondersteuning voor cloudprinting. Firefox op Android ondersteunt voorts sinds deze versie het mms-protocol. Verder zijn ook de ontwikkelaarshulpmiddelen aangepast en werden fouten opgelost.
Firefox 45
Firefox 45 verscheen op 8 maart 2016. Nieuw hierin is dat de gebruiker zijn tabblad kan delen met Hello. Gesynchroniseerde tabbladen zijn nu via een aparte knop te benaderen en duiken op in de Awesome Bar. Het programma kreeg ook een vertaling in het Guaraní. Tabbladgroepen werden verwijderd. Androidgebruikers kregen de optie om afbeeldingen pas te laden nadat ze aangeklikt worden, om zo dataverbruik te beperken. Verdere aanpassingen betreffen de ondersteuning van HTML5, de ontwikkelaarshulpmiddelen en het oplossen van bugs.
Firefox 46
Firefox 46 verscheen op 26 april 2016. Nieuw hierin zijn de verbeterde beveiliging van de JIT-compiler voor JavaScript en voor GNU/Linux kwam er integratie met GTK3. WebRTC kreeg een performantie- en veiligheidsupdate. Firefox op Android kreeg automatische domeinaanvulling, toont voortaan de URL van websites die op de achtergrond worden gelaten in notificaties hierover en aan het menu werden geschiedenis en bladwijzers toegevoegd. Toegang tot bepaalde toestelfuncties wordt niet langer bij de installatie gevraagd, maar tijdens het draaien van het programma. Ook in deze nieuwe versie kwamen er voorts nog bugfixes, verbeterde HTML5-ondersteuning en aanpassingen aan de ontwikkelaarshulpmiddelen.
Firefox 47
Firefox 47 kwam uit op 7 juni 2016. Deze versie biedt voor desktopsystemen ondersteuning voor Googles Widevine CDM zodat streamingdiensten van Silverlight naar HTML5-video kunnen omgeschakeld worden. HTML5-video is nu ook de standaard voor YouTube-video's als Flash niet geïnstalleerd is. Voor snelle systemen is de VP9-videocodec ondersteund. In een zijbalk kan de gebruiker tabs zien die geopend zijn in een andere computer of een smartphone. Er is nu een lokale versie in het Latgalu.
Voor gebruikers van Android is er een optie om webletterypes aan of uit te zetten om zo bandbreedte en dataverbruik te kunnen besparen. Android WebRT wordt niet langer ondersteund en favicons worden niet langer getoond in de Awesomebar. Dit om HTTPS-spoofing te voorkomen. Versie 47 wordt de laatste versie die Android 2.3 (Gingerbread) ondersteunt.
Andere aanpassingen voor Android en desktop zijn voornamelijk te vinden in de ontwikkelaarshulpmiddelen en de ondersteuning van HTML5.
Firefox 48
Firefox 48 kwam uit op 2 augustus 2016. In deze versie is voor sommige gebruikers een multi-procesarchitectuur ingevoerd. Er is verbeterde beveiliging tegen kwaadaardige downloads en add-ons die niet erkend zijn door Mozilla worden niet langer geladen. Bij het zoeken naar iets dat al in de bladwijzers of in een geopend tab staat zal een melding worden gegeven. Voor Linuxgebruikers werd de performantie van Canvas verbeterd. De ondersteuning voor Mac-systemen lager dan versie 10.9 is stopgezet. Daarnaast werden diverse ontwikkelaarshulpmiddelen aangepast en uitgebreid.
Androidgebruikers kregen meer controle over de notificaties van websites, Amazon werd ingebracht in het Awesomescreen-zoeksysteem en het instellen van Firefox als standaardbrowser werd vereenvoudigd. Ook aan het gebruiksgemak tijdens het surfen werden een aantal aanpassingen ingevoerd. De ondersteuning voor Android 2.3 werd stopgezet.
Firefox 49
Firefox 49 kwam uit op 20 september 2016. Nieuw is dat Firefox voortaan opgeslagen accountinfo voor HTTP-pagina's ook kan gebruiken op HTTPS-pagina's. De lezersweergave werd aangepast, zodat de gebruiker de breedte en regelafstand kan aanpassen. Er is ook een gesproken versie van de pagina mogelijk. Alleen Engels wordt ondersteund. HTML5-video's en -audio kregen een contextmenu waarin de gebruiker de mediabestanden sneller kan afspelen (1,25 x) en kan laten teruglopen. Verder werd de performantie voor systemen zonder hardwareversnelling verbeterd. In about:memory wordt nu ook het geheugenverbruik van lettertypes opgenomen. Firefox 49 ondersteunt niet langer Windows op SSE-processoren en OS X-versies 10.6, 10.7 en 10.8. Firefox Hello werd stopgezet.
In Android werd offline bewaren van een pagina toegevoegd. Ook in deze versie kunnen nu HTTP-accountgegevens worden gebruikt voor HTTPS-pagina's. Er is nu een Chileens-Spaanse en Noorse versie. De opmaak en het gedrag van tabbladen werd aangepast. Zo worden de positie en het zoomniveau van geopende tabs bewaard, het afspelen van audio vanop meerdere tabbladen tegelijk kan uitgeschakeld worden en de weergave van favicons werd verbeterd.
Firefox 50
Firefox 50 werd op 15 november 2016 uitgebracht. WebGL is nu beschikbaar voor ruim 98 procent van de gebruikers van Windows 7 en hoger. Bij het zoeken op een pagina kan voortaan gezocht worden op volledige woorden. Er kwam een beveiliging bij het downloaden van een groot deel uitvoerbare bestanden. Systemen zonder emoji-lettertypes maken voor emoji nu gebruik van een ingebouwde set.
Wijzigingen in de Androidversie zijn ondersteuning voor HLS-video en een vereenvoudigde interface door recente tabbladen en geschiedenis te combineren.
Firefox 51
Firefox 51 werd op 24 januari 2017 uitgebracht. Nieuw is de ondersteuning voor FLAC en WebGL 2. Bij het openen van een inlogpagina zonder beveiligde verbinding wordt nu een waarschuwing gegeven. Er kunnen ook wachtwoorden opgeslagen van webformulieren zonder submit-event en wachtwoorden kunnen worden getoond alvorens ze worden opgeslagen. In de adresbalk staat een zoom-knop waarmee de schaal waarop de pagina wordt weergegeven kan gereset worden. Andere updates betreffen onder meer de betrouwbaarheid van de browserdatasynchronisatie, verbeterd switchen van tabbladen en verbeterde videoperformantie voor gebruikers zonder GPU-versnelling.
De verbeterde synchronisatie van browserdata werd ook naar de Androidversie gebracht.
Firefox 52
Firefox 52 werd op 7 maart 2017 uitgebracht. Nieuw is de ondersteuning voor WebAssembly en automatische herkenning van captive portals, die verschijnen voor het toegang tot bepaalde hotspots. Firefox volgt voortaan de Strict Secure Cookies-specificatie, waardoor onbeveiligde HTTP-websites geen cookies meer kunnen aanmaken die als veilig zijn gemerkt. Bij inlogvelden op een onveilige HTTP-site wordt een boodschap gegeven die waarschuwen voor het onveilige karakter. Met behulp van Sync kunnen geopende tabbladen nu tussen verschillende apparaten gedeeld worden. De ondersteuning voor de Netscape Plugin-API werd geschrapt, behalve voor enkele populaire plug-ins. Om tracking tegen te gaan, werd de Battery Status-API verwijderd. De download-manager kreeg een opfrissing. Voor Windowsgebruikers die Direct2D niet gebruiken, wordt Skia nu gebruikt als renderer. De ondersteuning van Windows XP en Vista wordt afgebouwd en de gebruikers worden naar de extended support release-versie overgezet. De Grid-lay-out van CSS wordt nu ook ondersteund.
In de Androidversie kan de gebruiker nu vanuit de Android-notificatiebalk het afspeelgedrag van media besturen. Net als in de desktopversie werd de Strict Secure Cookies-specificatie ingevoerd.
Firefox 53
Firefox 53 verscheen op 19 april 2017. Op Windows is de stabiliteit van graphics verbeterd door gebruik te maken van aparte processen. Gebruikers van Windows 7 en hoger krijgen bij de stub-installatie de keuze tussen de 32 en 64 bit-versie. Er werden twee compacte thema's toegevoegd. Die worden ook standaard gebruikt bij privénavigatie. De lezerweegave geeft nu een indicatie aan van hoeveel tijd er nodig is om de pagina te lezen. Deze versie biedt geen ondersteuning meer voor Windows XP en Vista en voor de 32 bit-versie van Mac OS X. Zij blijven veiligheidsupdates krijgen voor versie 52 ESR (extended support release). Linuxgebruikers met een processor ouder dan Pentium 4 en AMD Opteron worden ook niet langer ondersteund. WebM-video ondersteunt nu ook alfawaarden, zodat met transparante achtergrond kan gewerkt worden. Andere updates betreffen diverse uiterlijke aanpassingen en beveiligingsupdates.
De Androidversie ondersteunt nu talen die van rechts naar links worden geschreven. In portretmodus kunnen twee kolomtabs ingesteld worden. Ook hier kreeg de lezerweergave een tijdsindicatie.
Firefox 54
Firefox 54 kwam uit op 13 juni 2017. Naast gebruikelijke aanpassingen en uitbreidingen aan de beveiliging en ontwikkelaarsmogelijkheden, werd hierin Birmees als taal toegevoegd, werd de downloadknop en -statuspaneel vereenvoudigd en kwam er ondersteuning voor een multi-procesarchitectuur, die in versie 48 al deels werd ingevoerd.
In de Androidversie werden Bulgaars en Kabylisch als interfacetaal mogelijk. Audio- en video-playback en de performantie van bladwijzersynchronisatie werden verbeterd.
Firefox 55
Firefox 55 kwam uit op 8 augustus 2017. Deze versie biedt ondersteuning voor WebVR op Windows. Adobe Flash-animaties spelen standaard niet meer spontaan, maar vereisen dat de gebruiker erop klikt. De zijbalk voor geschiedenis, bladwijzers en gesynchroniseerde tabbladen kan nu zowel rechts als links in het venster geopend worden. Er is een functie om screenshots te maken en die op te slaan of te bewaren in de cloud. Het afdrukvoorbeeld biedt de mogelijkheid om de pagina te vereenvoudigen alvorens af te drukken. HTTPS krijgt nu voorrang op HTTP bij het aanvullen van een webadres. Verder werd er gesleuteld aan de performantie en kunnen gebruikers van OS X en maxOS sneltoetsen aanpassen. Het gedrag van de adresbalk werd aangepast en WebRTC ondersteunt voortaan stereomicrofoons. Wit-Russisch is beschikbaar als interfacetaal.
In de Androidversie werden Grieks en Laotiaans als interfacetaal mogelijk. Tabbladen kunnen verplaatst worden. Het is nu mogelijk om het systeemlettertype standaard overal te gebruiken, ongeacht de instellingen van de bezochte webpagina. Video dat niet zichtbaar wordt afgespeeld, wordt voortaan niet langer gerenderd om energie te besparen; audio blijft wel doorspelen.
Firefox 56
Firefox 56 werd uitgebracht op 28 september 2017. Nieuw is Firefox Screenshots, waarmee de gebruiker screenshots kan maken binnen de browser. Voor gebruikers die in Amerikaans Engels werken, is er een functie waarmee een adres in een formulier automatisch ingevuld kan worden. De synchronisatie van tabbladen tussen toestellen werd verbeterd. Media die geopend worden in een tabblad op de achtergrond, spelen pas af als het tabblad wordt geopend. Het menu Opties/Preferences werd herzien.
Voor Android is dit de eerste versie die niet langer werkt op toestellen met Android 4. Flash is hierin ook niet langer ondersteund. Zapoteeks en Wit-Russisch worden nu ondersteund als taal. Verder is de ondersteuning voor add-onsysteem WebExtensions verbeterd en is het stroomverbruik en de performantie voor WebRTC verbeterd.
Quantum
Firefox 57
Firefox 57 werd uitgebracht op 14 november 2017. De interface en de browserengine zijn hierin volledig herzien en de Firefoxreeks die met deze versie start, heet Firefox Quantum. De interface kreeg onder meer optimalisaties voor aanraakschermen, naast vernieuwde grafische elementen. De vernieuwing geldt voor pc's met Windows, Linux en macOS. De mobiele versies kregen de nieuwe lay-out en in Android werden ook snelheidsverbeteringen doorgevoerd.
In deze versie werden verder ook de adresbalk en zoekbalk samengevoegd, weliswaar voor nieuwe gebruikers. Het openen van een nieuw tabblad toont een pagina met daarin de meest bezochte en recentst bezochte pagina's en voor Canadese, Duitse en Amerikaanse gebruikers tips voor Pocket. Bij de browservoorkeuren is een uitgebreide sectie voorzien voor websitepermissies. Firefox ondersteunt voortaan niet langer add-ons die niet gemaakt zijn met de WebExtensions-API, waardoor heel wat oude add-ons niet langer bruikbaar zijn. De knop om pagina's te delen via sociale media en e-mail is niet langer een vast onderdeel van de browser. Voor ontwikkelaars is de Console-functie herzien.
In de Androidversie wordt video automatisch uitgeschakeld als het tabblad met deze media naar de achtergrond verdwijnt. Beveiliging tegen tracking kan nu ook buiten privénavigatie. De gebruiker kan voortaan scrollen over lange URL's in de adresbalk. Firefox is sinds deze versie beschikbaar in Wolof.
Firefox 58
Firefox 58 verscheen op 23 januari 2018. In deze versie werd aan de performantie gesleuteld door een andere manier van caching van JavaScript en voor Windowsgebruikers een gewijzigde rendering van afbeeldingen. De screenshot-add-on kan nu screenshots op het klembord plaatsen en werkt ook in de privénagivatiemodus. Firefox-profielen die aangemaakt worden voor deze versie, zullen voortaan niet langer bruikbaar zijn bij downgraden naar een vorige versie. Voorts zijn er diverse fixes doorgevoerd.
De bijhorende Androidversie kreeg eveneens een performantieupdate voor JavaScript en daarnaast ondersteuning voor progressive web apps. De synchronisatiefunctie kan nu zo ingesteld wordt dat die enkel gebruikt wordt bij wifi. Het bladwijzerbeheer werd aangepast en FLAC-playback wordt nu ondersteund. De zoek-widget werd verwijderd. Ook de Androidversie kreeg verder een aantal fixes.
Firefox 59
Op 13 maart 2018 kwam Firefox 59 uit. Firefox Home page, het standaard-openingsscherm van de browser, werd beter persoonlijk instelbaar. Met Firefox Screenshots kan nu een opgeslagen screenshot geknipt worden en kunnen er op de screenshots annotaties worden aangebracht, zoals markeringen. De gebruiker kan nu verhinderen dat websites vragen om toestemming voor het gebruik van de camera, microfoon en locatie. De browser biedt nu ondersteuning voor pointer events, dat het soms misleidende gebruik van mouse events scherp stelt. In de privénavigatie wordt cross-site-tracking verder aangepakt door uit de URL referentiegegevens weg te laten. Diverse performantie-updates werden doorgevoerd.
In de Androidversie werd de aanpassing aan de privénavigatie eveneens doorgevoerd. De pagina 'about:' werd verwijderd. Het vastzetten van video op volledig scherm in landschapsmodus is nu mogelijk. Firefox is nu een Assist App, waardoor gebruikers een zoekopdracht kunnen initiëren door de home-knop ingedrukt te houden. HTTP Live Streaming wordt nu ondersteund.
Firefox 60
Versie 60.0 kwam uit op 9 mei 2018. De desktopversie kreeg een vernieuwde startpagina bij het openen van een nieuw tabblad. Bij de opties is het beheer van sitecookies herzien om deze makkelijker te kunnen instellen. Er kwam ondersteuning voor Web Authentication API, waardoor USB-tokens kunnen gebruikt worden bij authenticatie. De gebruikersinterface van de browser wordt nu gerenderd met Quantum CSS. Linuxgebruikers kregen de mogelijkheid om de paginatitel al dan niet weer te geven in de bovenbalk. Als Firefox op bedrijfsniveau beheerd wordt, is er daarvoor nu ondersteuning van Windows Group Policy of een platformonafhankelijk JSON-configuratiebestand. Zoals steeds kwam deze versie met diverse andere kleine aanpassingen.
De Androidversie stapte over op Quantum CSS, wat de rendering van de pagina's sneller moet maken. Er is nu ook een optie om de broncode van een pagina te bekijken.
Firefox 61
Firefox 61 werd uitgebracht op 26 juni 2018. Veranderingen in de desktopversie zitten in het sneller maken van de rendering, het wisselen tussen tabs en het synchroniseren van bladwijzers. WebExtensions worden in macOS nu als apart proces behandeld en extensies kunnen vanaf nu ook tabs verbergen. Op het vlak van veiligheid werd de laatste draft-versie van de TLS 1.3-specificatie ingeschakeld en werd FTP-gebruik op HTTP(S)-pagina's geblokkeerd. Verder zijn er nog enkele wijzigen aan het instellen van de zoekmachine, de lay-out en de startpagina's.
Ook in de Androidversie werd de rendering verbeterd en werd TLS 1.3 ingevoerd.
Firefox 62
Firefox 62 kwam uit op 5 september 2018. Hierin werd Firefox Home, het standaardvenster voor een nieuw tabblad, opgefrist, WebAuthn wordt nu ondersteund op FreeBSD, afbeeldingrendering zonder hardwareversnelling op Windows werd verbeterd en CSS Shapes en CSS Variable Fonts worden ondersteund. Certificaten die door Symantec als probleemgeval worden aangemerkt, kunnen door de gebruiker worden gewantrouwd; in Firefox 63 zou dit automatisch moeten gebeuren. Bladwijzers kunnen voortaan geen beschrijving meer bevatten. Voor macOS-gebruikers is het donker thema nu standaard ingeschakeld en speelt Adobe Flash in een sandbox.
In de Androidversie werd het scrollen verbeterd en laden pagina's via een wifiverbinding nu sneller door gebruik te maken van netwerkcaching. Het beheer van notificaties werd ook uitgebreid.
Firefox 63
Firefox 63 verscheen op 23 oktober 2018. Deze versie brengt diverse performantieverbeteringen aan in Windows en macOS. In Windows 10 sluit het thema van Firefox nu beter aan bij dat van het besturingssysteem. In Linux worden WebExtensions uitgevoerd in een eigen proces. Gebruikers krijgen nu meer mogelijkheden om tracking te blokkeren. In het hoofdmenu is er een optie om de vorige sessie te herstellen. Bij het intikken van Ctrl+Tab komen er miniatuurweergaven (thumbnails) van de tabbladen en de volgorde waarin de pagina's worden getoond, hangt af van het recentste gebruik. De ontwikkelaarshulpmiddelen kregen een andere stijl.
De Androidversie kreeg ondersteuning voor picture-in-picture-video. Deze versie maakt gebruik van Androids notification channels.
Firefox 64
Firefox 64 kwam uit op 11 december 2018. In deze versie werd een pagina ingebouwd met informatie over het verbruik van elk tabblad. Het beheer van de geopende tabbladen werd ook gewijzigd, zo kunnen onder meer meerdere tabbladen ineens geselecteerd en verplaatst worden. In het contextmenu dat geopend wordt bij addons werd de optie ingevoerd om de addon te verwijderen. De pagina met crash-informatie kreeg een update. In de Mac- en Linuxversie werd, net als in de vorige Windowsversie, link time optimization (Clang LTO) ingevoerd, dat de performantie op die systemen moeten verbeteren. Op Windows werd een functie toegevoegd om pagina's te delen. In macOS is er voortaan ondersteuning voor WebVR. Firefox 64 ondersteunt ook de scrollbar-specificatie in CSS. De standaardondersteuning voor live-bladwijzers en RSS werd opgeheven.
De Androidversie verscheen drie dagen later. Hierin werd het gedrag bij scrollen enigszins aangepast en werden wat problemen verbeterd.
Firefox 65
Firefox 65 werd op 29 januari 2019 uitgebracht. Deze verzie voorziet de mogelijkheid om meerdere taalpakketten te gebruiken. Voor macOS werd Handoff mogelijk gemaakt, waarmee browsen kan verdergezet worden op een ander iOS-toestel. Voor gebruikers van 64 bit-Windows werd videocompressie met AV1 geïmplementeerd. Het afbeeldingsformaat WebP wordt nu ondersteund. Deze versie biedt ook betere bescherming tegen zogeheten stack smashing-aanvallen. Ook bescherming tegen tracking werd verbeterd, met nieuwe instellingsmogelijkheden. Ontwikkelaars kregen met deze versie ondersteuning voor Flexbox, een overzicht van aangebrachte CSS-aanpassingen en ondersteuning voor de Storage Access API. Verdere aanpassingen gebeurden aan het about:performance-venster en de pop-upblokker.
In de Androidversie werd het scrollen opnieuw wat gefinetuned. Net als de desktopversie kreeg deze versie ondersteuning voor WebP als afbeeldingsformaat en betere bescherming tegen stack smashing. In de locatiebalk werden de Chromecast-functies opnieuw ingevoerd.
Firefox 66
Op 19 maart 2019 kwam Firefox 66 uit. In deze versie kunnen websites niet langer automatisch audio laten afspelen. Bij het openen van veel tabbladen kan via het tabbladmenu nu met een zoekveld een specifiek tabblad gevonden worden. Van add-ons kunnen de sneltoetsen nu makkelijker opgevraagd worden. Voor macOS-gebruikers kwam er basisondersteuning voor Touch Bar. Windowsgebruikers kunnen zich nu met Windows Hello authenticeren. De videocompressie met AV1 werd uitgebreid voor macOS en Windows 32 bit. In Linux wordt de titelbalk conform de Gnome-richtlijnen verborgen. Voorts werden ook het scrollen, bepaald foutenpagina's, het openen van een nieuw tabblad en de algemene performantie aangepast.
In de Androidversie wordt audio eveneens niet meer automatisch afgespeeld. Ook hier werd het scrolgedrag wat aangepast. Nieuw is de ondersteuning voor het openen van bestanden uit extern geheugen, zoals SD-kaarten.
Firefox 67
Firefox 67 werd op 21 mei 2019 gelanceerd. In deze versie is de performantie weer verbeterd door tal van kleine ingrepen. Cryptominers en fingerprinters kunnen nu geblokkeerd worden in de beveiligingsinstellingen. Het besturen van de browser met een toetsenbord werd verbeterd. Ook andere kleine aanpassingen moeten het gebruiksgemak vergroten. In privénavigatie kan de gebruiker zelf instellen of wachtwoorden worden bijgehouden in deze modus en welke add-ons er mogen werken; standaard zullen nieuwe add-ons niet actief zijn in deze modus. Deze versie heeft een nieuwe AV1-decoder, dav1d. Op Windows 10-desktops wordt WebRender gradueel ingevoerd voor systemen met NVIDIA-GPU's. Emoji 11.0 wordt ondersteund door het Mozilla-lettertype Twemoji. De server van Firefox Screenshots wordt uitgefaseerd, waardoor uploaden en delen van afbeeldingen met Screenshots alvast niet meer mogelijk is. Er werden ook beveiligingsfixes en nieuwe mogelijkheden voor ontwikkelaars doorgevoerd.
De Androidversie kent minder wijzigingen. Behalve een aantal kleine fixes werd de gastsessie opgedoekt en is er nu een zoekwidget beschikbaar die met spraak bestuurd wordt.
Firefox 68
Op 9 juli 2019 werd Firefox 68 uitgebracht. Het is ook de nieuwe extended support release, die langdurig onderhouden wordt. WebRender, dat in de vorige versie werd ingevoerd, wordt in deze versie ook uitgerold voor AMD-GPU's onder Windows 10. Cryptomining en fingerprinting, eveneens in versie 67 ingevoerd, zijn nu ook toegevoegd aan de strenge privacy- en beveiligingsinstellingen. In about:addons kan een add-on of thema nu aangemerkt worden als een probleemgeval inzake beveiliging of performantie. Het dashboard van deze pagina kreeg bovendien een restyling. Een sectie beveelt een aantal add-ons aan, onder andere op basis van het gebruikersprofiel. Het gebruik van een camera en microfoon kan enkel nog over een HTTPS-verbinding. Nieuwe ondersteuning is er voor CSS Scroll Snap Module, een kandidaat-CSS-aanbeveling.
De Androidversie ondersteunt nu WebAuthn, waarmee wachtwoordvrij kan ingelogd worden op webpagina's. Verder zijn er nog wat perfomantie- en beveiligingsaanpassingen.
Firefox 69
Versie 69 werd uitgebracht op 3 september 2019. Hierin is de standaardinstelling voor beveiliging tegen tracking strenger gemaakt. De zogeheten third-party tracking cookies worden nu standaard geblokkeerd, net als cryptominers. Video's die automatisch afspelen kunnen geblokkeerd worden, ook als er geen audio is. Adobe Flash wordt nu standaard uitgeschakeld; de gebruiker moet het afspelen ervan eerst bevestigen. Voor Windows 10 is er ondersteuning voor de Web Authentication HmacSecret-extensie via Windows Hello. Op hetzelfde systeem krijgen actieve processen nu meer processortijd dan processen op de achtergrond. Voor macOS-gebruikers met twee grafische kaarten werd het batterijverbruik verlaagd. De JavaScript Optimizing JIT-compiler wordt nu ook ondersteund door ARM64-processoren.
Er kwam geen Androidversie van versie 69.
Firefox 70
Firefox 70 verscheen op 22 oktober 2019. Met deze versie kwam ook een nieuw logo voor de browser, die meteen ook in de versie van Android (68.2.0) werd ingevoerd. Nieuw in deze versie is dat de beveiliging tegen tracking, "Enhanced Tracking Protection" genoemd, standaard is ingeschakeld. Zo is tracking van sociale media standaard uitgeschakeld en is er een overzichtspagina met een rapport over wat Firefox al heeft geblokkeerd op je systeem. De digitale identiteits- en wachtwoordbeheerder Firefox Lockwise kreeg een verhoogde beveiliging. Deze versie kreeg ook een aantal performantieverbeteringen op het vlak van JavaScript, energieverbruik (macOS) en renderen van afbeeldingen (Windows).
Firefox 71
Firefox 71 kwam uit op 3 december 2019. Wachtwoordmanager Lockwise en de beveiliging tegen tracking kregen hierin een update. Nieuw in Windows is de picture-in-picture-video, waarbij een video op een webpagina in een kadertje kan geplaatst worden dat over vensters, zelfs buiten de browser, getoond wordt. Er werd ook een native-MP3-decoder toegevoegd. Nog nieuw is de "kiosk mode", die maximaal de schermruimte vult (geen balken en knoppen) en bedoeld is voor gebruik op toestellen in bijvoorbeeld openbare plaatsen.
Firefox 72
Firefox 72 verscheen op 7 januari 2020. In de beveiliging tegen tracking wordt nu ook fingerprinting geblokkeerd. De pop-ups die verschijnen om berichten te krijgen van bepaalde sites, worden voortaan minder opzichtig aangegeven in de adresbalk. Picture-in-picture-video werd uitgebreid naar Linux en Mac.
Firefox 73
Firefox 73 werd uitgebracht op 11 februari 2020. Deze versie focust op de leesbaarheid: de zoomfunctie kan nu standaard aangepast worden in plaats van alleen op siteniveau en voor Windowsgebruikers die de functie "Hoog contrast" hebben aangezet, wordt tussen de achtergrondafbeelding en de tekst op een webpagina een achtergrondkleur geplaatst die de afbeelding lokaal verbergt. De gebruiker is hierdoor niet langer aangewezen op het volledig uitschakelen van achtergrondafbeeldingen.
Firefox 74
Op 10 maart 2020 verscheen Firefox 74. In deze versie kunnen externe applicaties niet langer add-ons installeren, alleen nog de gebruiker. Die kan add-ons die door zulke applicaties werden geïnstalleerd nu ook verwijderen via de add-on-manager. De "Facebook Container" schermt Facebookgebruik af van ander surfgedrag, waardoor Facebook dat surfgedrag niet langer kan traceren. Bij sommige WebRTC-toepassingen wordt het IP-adres nu verhuld. Importeren van bladwijzers en geschiedenis vanuit Microsoft Edge is vereenvoudigd. Oorspronkelijk zou deze versie ook TLS 1.0 en 1.1 niet langer ondersteunen, waardoor sommige sites niet langer zouden geopend kunnen worden. Door de uitbraak van coronavirus SARS-CoV-2 werd dit echter uitgesteld, zodat sommige sites met info over de pandemie bereikbaar konden blijven.
Firefox 75
Op 7 april 2020 werd Firefox 75 uitgebracht. Deze versie brengt een vernieuwde adresbalk, die onder meer beter geschikt is voor kleine laptopschermen en meteen de populairste pagina's van de gebruiker toont. Voor Linuxgebruikers is de installatie van Firefox veranderd, waardoor dit makkelijker moet gaan. Firefox ondersteunt nu ook het HTML-attribuut "loading" voor afbeeldingen, waarmee kan aangegeven worden of een afbeelding moet worden geladen samen met de pagina of pas wanneer die effectief in beeld komt.
Firefox 76
Firefox 76 kwam uit op 5 mei 2020. Wachtwoordbeheerder Lockwise kreeg hierin een update die de gebruiker erop wijst wanneer een site een datalek heeft ondervonden en op welke sites de gebruiker hetzelfde wachtwoord gebruikt. Lockwise helpt ook bij het genereren van een veilig wachtwoord. Firefox ondersteunt nu ook Audio Worklets, waarmee complexere audioverwerking mogelijk is, zoals in Zoom, waardoor daar geen download meer voor nodig is. WebRender is ook beschikbaar voor nog meer Windowsgebruikers.
Firefox 77
Firefox 77 werd op 2 juni 2020 uitgebracht. Hierin werd de ondersteuning van WebRender nog uitgebreider, voor middelgrote tot grote schermen. Webcertificaten staan nu op een daarvoor voorziene pagina binnen de browser. Britse gebruikers krijgen nu bij het openen van een nieuw tabblad een selectie van online artikels.
Firefox 78
Firefox 78 kwam uit op 30 juni 2020. Het zal de laatste versie worden die macOS 10.9, 10.10 en 10.11 nog ondersteunt. Een nieuwe browserpagina, het Beveiligingsdashboard, toont rapporten over de beveiliging van de browser, zoals bescherming tegen tracking en lekken van wachtwoorden. WebRender is nu ingevoerd voor Windowsgebruikers met een GPU van Intel. TLS 1.0 en 1.1 zijn nu uitgeschakeld; surfen naar pagina's die dit nog gebruiken, zal een foutpagina oproepen. Deze functie zat ook even in versie 74. Versie 78 is een Extended Support Release, die voor langere tijd updates zal krijgen dan tussenliggende versies.
Firefox 79
Firefox 79 verscheen op 28 juli 2020. Deze versie biedt nog verdere ondersteuning voor WebRender. In de bedrijfversie kan de gebruiker nu verplicht worden een hoofdwachtwoord in te geven. Verder zijn er in deze versie vooral een aantal bugs opgelost en zijn de ontwikkelaarshulpmiddelen uitgebreid.
Sinds deze versie wordt ook de Androidversie weer mee geüpdatet. Versie 79 verscheen daar op 27 augustus 2020. Die versie staat nu bekend onder de codenaam Firefox Daylight. Nieuwe opties zijn verbeterde bescherming tegen tracking, onbeperkt tabbladen openen en bundelen, een donkere modus en picture-in-picture. Daarnaast is privénavigatie met één tik beschikbaar en kan de navigatiebalk onderaan getoond worden.
Firefox 80
Op 28 augustus 2020 kwam Firefox 80 uit. Deze versie kan ingesteld worden als de standaard pdf-lezer op het systeem. Andere wijzigingen zijn kleiner van aard, zoals allerlei fixes en uitbreidingen aan ontwikkelaarshulpmiddelen.
De Androidversie verscheen op 31 augustus. Belangrijkste vernieuwing daar is het terugkeren van de terug-knop.
Firefox 81
Op 22 september 2020 werd Firefox 81 uitgebracht. Nieuw in deze versie is dat media die afgespeeld worden in Firefox bestuurd kunnen worden vanuit de hardware. Een nieuw thema, Alpenglow, werd ingevoerd. Er kwam een nieuwe pdf-lezer, die nu ook AcroForm ondersteunt, wat het later mogelijk moet maken om pdf-formulieren in te vullen, af te drukken en op te slaan. Bestanden met extensies xml, svg en webp kunnen nu in Firefox getoond worden na downloaden.
De Androidversie verscheen op dezelfde dag. Hierin werden enkele aanpassingen aan het gebruiksgemak uitgevoerd.
Firefox 82
Firefox 82 werd uitgebracht op 20 oktober 2020. Hierin werd aandacht besteed aan de gebruikerservaring bij het bekijken van video's. De picture-in-picture-functie kreeg een andere opmaak en in macOS werd er een sneltoets toegevoegd. Dankzij DirectComposition (een techniek voor videodecodering via hardware) verbetert het CPU-gebruik door intensiever gebruik te maken van de GPU, waardoor de batterijduur verbetert. Deze versie belooft ook snellere opstart- en laadtijden. WebRender werd voor nog meer Windowsgebruikers geïmplementeerd.
De Androidversie biedt nu het heropenen van een gesloten tabblad aan en verwijdert cookies van websites die 30 dagen niet gebruikt zijn. Links vanuit andere apps openen kreeg een beter ondersteuning.
Firefox 83
Firefox 83 kwam uit op 17 november 2020. Mozilla belooft dat deze versie dankzij de JavaScript-engine een stuk sneller pagina's laadt. Nieuw is een optie om enkel HTTPS-verbindingen toe te staan. De pdf-lezer kreeg een andere interface en ondersteunt nu interactieve formulieren (AcroForm). Gebruikers met een touchscreen kunnen nu pinchen om te zoomen. De picture-in-picture-modus kreeg sneltoetsen. Er werden aanpassingen doorgevoerd aan het presenteren tijdens een videoconferentie en bij de zoekfunctie in de adresbalk. Ook in deze versie is de ondersteuning voor WebRender uitgebreid naar meer systemen. Firefox 83 ondersteunt nu ook de CSS-functie om conische gradiënten te maken.
De Androidversie kreeg vooral ondersteuning voor sommige add-ons.
Firefox 84
Op 15 december 2020 verscheen Firefox 84. Deze is de laatste die Adobe Flash ondersteunt. Net als in de vorige versies, kregen meerdere systeemtypes ondersteuning voor WebRender. Op Linux werd het alloceren van gedeeld geheugen vernieuwd, wat zou moeten leiden tot betere prestaties en een betere compatibiliteit met Docker. Deze versie heeft nu native ondersteuning voor Apple Silicon-processoren, waardoor ook voor macOS op zo'n systeem hogere prestaties beloofd worden.
In de Androidversie kunnen geopende tabs nu als raster getoond worden en kunnen downloads verwijderd worden binnen de app. Ook voor Android is de ondersteuning voor WebRender uitgebreid.
Firefox 85
Firefox 85 kwam uit op 26 januari 2021. Nieuw in deze versie is beveiliging tegen zogeheten supercookies, die de gebruiker volgen en verborgen blijven in de browser. Bladwijzers werden makkelijker toegankelijk gemaakt door een extra functie op de werkbalk en doordat bij het openen van een nieuw tabblad nu ook meteen de bladwzijzers verschijnen. Zoals aangekondigd in de vorige versie, is de ondersteuning voor Adobe Flash geschrapt.
De Androidversie bevat voornamelijk enkele beveiligingsupdates.
Firefox 86
Firefox 86 werd op 23 februari 2021 gelanceerd. Deze versie biedt een striktere instelling voor cookies, waardoor tracking over websites heen wordt vermeden. Nieuw is dat er meerdere video's tegelijk in de picture-in-picture-modus kunnen worden afgespeeld. Er werd gesleuteld aan de opmaak van het printscherm. Responsive afbeeldingen zijn voortaan mogelijk in CSS met behulp van image-set(). Verder zijn nog een aantal minder zichtbare beveiligingen doorgevoerd.
De Androidversie beperkte zich tot het invoeren van het striktere cookiebeleid.
Firefox 87
Firefox 87 kwam uit op 23 maart 2021. De desktopversie introduceerde SmartBlock, een systeem waarmee minder pagina's niet goed laden in privénavigatie of met strikte trackingbeveiliging. Om te voorkomen dat ongewenste gegevens worden meegestuurd in de HTTP referer-headerveld, worden de verwijzende URL's in die header voortaan ingekort. Bij het zoeken op een pagina wordt in de scrollbar aangegeven waar in de tekst de gezochte term zich bevindt. Deze versie ondersteunt ook de schermlezer van macOS, VoiceOver. Verder zijn er nog aanpassingen aan de ontwikkelaarshulpmiddelen.
De versie voor Android bevat dezelfde aanpassing aan het referer-veld. Verder wordt een eenmalig bezochte webpagina niet meer getoond in de "Top Sites" en wordt bij het delen van een afbeelding niet langer de URL, maar de afbeelding zelf gedeeld.
Firefox 88
Firefox 88 verscheen op 19 april 2021. In de desktopversie wordt nu JavaScript binnen pdf-documenten ondersteund. In deze versie wordt FTP uitgeschakeld, met de bedoeling dit helemaal niet meer te ondersteunen in een latere versie. Andere wijzigen betreffen vooral het gebruiksgemak.
De Androidversie kreeg een aanpassing in de zoekbalk: de browser toont nu suggesties voor de te gebruiker zoekrobot.
Firefox 89
Firefox 89 werd uitgebracht op 1 juni 2021. De voornaamste wijziging in de desktopversie is de vormgeving, die op diverse vlakken werd bijgesteld. De browser zou zo meer focussen op het surfen en het aantal meldingen verlagen. Verder zijn in de privénavigatiemodus cookies standaard beperkt tot de website die ze heeft ingesteld. In macOS kan de browser nu ook in volledig scherm worden getoond, zonder werkbalken. Die functie bestond al langer voor Windows en Linux.
Ook de Androidversie bevat enkele aanpassingen aan de vormgeving. Zo zijn gesynchroniseerde en veelbezochte sites er duidelijker onderscheiden van de rest.
Firefox 90
Firefox 90 werd op 13 juli 2021 uitgebracht. Voor Windowsgebruikers zijn er twee nieuwe opties: het automatisch updaten van Firefox zonder dat de applicatie draait en een nieuwe functiepagina about:third-party waarop de compatibiliteit met applicaties van derden kan worden bekeken. Voorts kan het "printen" van een webpagina als pdf-bestand nu ook werkende hyperlinks maken. FTP wordt niet langer ondersteund.
In de Androidversie kan voortaan informatie over creditcards worden opgeslagen. Een nieuwe cachingfunctie maakt het voorwaarts en achterwaarts navigeren sneller.
Firefox 91
Firefox 91 kwam uit op 10 augustus 2021. Het opschonen van websitedata gebeurt intensiever: ook gegevens van embedded content kan nu mee gewist worden. Nieuw is een single-sign-on-functie voor Windowsaccounts. Bij privénavigatie wordt voortaan eerst naar een mogelijke HTTPS-verbinding gezocht alvorens terug te vallen op HTTP. Verder zijn er de gebruikelijke bugfixes en kleinere aanpassingen aan het gebruiksgemak.
In de Androidversie is een functie toegevoegd die na een nieuwe installatie vraagt om de browser als standaard in te stellen. EBay is toegevoegd als zoekrobotoptie. Verder zijn er nog wat aanpassingen aan het gebruiksgemak.
Firefox 92
Firefox 92 werd gelanceerd op 7 september 2021. Op macOS worden nu de delen-opties van het systeem ondersteund en is er ondersteuning voor afbeeldingen met ICC v4-profielen. Bij het afspelen van video wordt het volledige kleurenspectrum nu ondersteund. Door gebruik te maken van de Alt-Svc-HTTP-header kan de browser nu vanzelf overschakelen op HTTPS. Er werd ook aandacht besteed aan het reduceren van gebeugengebruik en het verbeteren van de prestaties van JavaScript.
De Androidversie kreeg als nieuwigheid de ondersteuning van Web Authentication API, waarmee USB-tokens kunnen worden gebruikt voor authenticatie op een website.
Firefox 93
Firefox 93 kwam uit op 6 oktober 2021. Deze versie ondersteunt AVIF-afbeeldingen. De ingebouwde pdf-lezer ondersteunt meer formulierelementen. Bij hoog geheugengebruik worden inactieve tabbladen inactief gemaakt. Voor gebruiker uit de VS is er de nieuwe functie Firefox Suggest, dat bij het invoeren in de adresbalk websitesuggesties doet op basis van eerdere zoekopdrachten. Sinds deze versie wordt het type "datetime-local" in een HTML-input-veld ondersteund. Verder zijn er aanpassingen aan veiligheid.
In de Androidversie kunnen gebruikersnamen en wachtwoorden automatisch ingevuld worden, ook in andere apps. Op tablets kreeg de werkbalk knoppen om vooruit en achteruit te navigeren en om te herladen.
Firefox 94
Firefox 94 verscheen op 2 november 2021. In macOS wordt voortaan de energiebesparingsmodus van het systeem gevolgd voor het spelen van video's op volledig scherm. Tabbladen kunnen met about:unloads afgebroken worden zonder ze effectief te sluiten, om zo het systeem te ontlasten. In Linux werd gewerkt aan de performantie van WebGL en het energieverbruik. Nieuw is Site Isolation, waarmee processen binnen de browser afgezonderd worden om zo de beveiliging te verhogen. De Multi-Account Containers, waarmee pagina's in bepaalde sets ("containers") worden geopend die o.a. geen cookies uitwisselen, kreeg ondersteuning van Mozilla VPN, zodat elke container een andere VPN-server toegewezen kan krijgen. Firefox kreeg verder nog ondersteuning voor de Snap Layouts voor het een maand eerder verschenen Windows 11.
In Android werd de homepage van Firefox vernieuwd, met daarop de recente activiteit. Tabbladen die al twee weken niet geopend zijn, worden standaard in een lijst van inactieve tabs gezet.
Firefox 95
Op 7 december 2021 kwam Firefox 95 uit. Deze versie is de eerste die in de Microsoft Store voor Windows te vinden is. Andere grote wijzigingen hebben betrekking op de beveiliging en voor MacOS het CPU- en geheugengebruik.
In de Androidversie is er bij de instellingen nu een onderdeel om de startpagina af te stellen. Verder zijn er nog andere kleine aanpassingen aan het gebruiksgemak.
Firefox 96
Firefox 96 werd uitgebracht op 11 januari 2022. In deze versie krijgen alle cookies standaard het attribuut "SameSite=lax" ter preventie van cross-site request forgery. Er kwam ondersteuning voor het CSS-kenmerk "color-scheme", voor betere ondersteuning van lichte en donkere modi op webpagina's. Verder zijn er nog aanpassingen aan gebruiksgemak.
De Androidversie licht nu recent bezochte website uit.
Firefox 97
Firefox 97 verscheen op 8 februari 2022. De belangrijkste nieuwigheid is dat de scrollbars nu de stijl van Windows 11 overnemen.
De Androidversie biedt voornamelijk wijzigingen aan gebruiksgemak en snelheid.
Firefox 98
Op 10 maart 2022 werd Firefox 98 uitgebracht. De voornaamste wijziging betreft het downloaden van bestanden, wat standaard vanzelf begint, zonder dat de gebruiker nog moet bevestigen. Firefox ondersteunt nu ook het HTML-element dialog en de CSS-eigenschap hyphenate-character.
De Androidversie werd voorzien van enkele achtergronden voor de startpagina.
Firefox 99
Firefox 99 verscheen op 5 april 2022. De sandbox in Linux werd beter afgesneden van X11. In de pdf-lezer kan nu gezocht worden.
In de Androidversie kunnen cookies en andere data gewist worden op het niveau van een specifiek domein.
Firefox 100
Firefox 100 werd op 3 mei 2022 gelanceerd. In deze versie werd de picture-in-picture-functie wat uitgebreid: websites die WebVTT gebruiken, worden nu ondersteund, net als ondertitels van YouTube, Prime Video en Netflix. Gebruikers van macOS 11 of hoger kunnen nu HDR-video bekijken op YouTube. De spellingchecker kan sinds deze versie met meerdere talen tegelijk werken. Hardwareacceleratie voor AV1-video-decodering wordt ondersteund voor sommige grafische chips. Video-overlay wordt ondersteund op Intel-GPU's. In Linux en Windows 11 neemt de scrollbar geen plaats meer; als de muis wordt stilgehouden, verdwijnt hij.
De Androidversie kreeg extra achtergronden voor de hoofdpagina. Bladwijzers zijn nu doorzoekbaar en de geschiedenis werd aangepast. Nieuw is een modus waarin alleen HTTPS wordt toegestaan.
Firefox 101
Firefox 101 kwam uit op 31 mei 2022. De gebruiker kan hierin zelf bepalen wat er moet gebeuren met gedownloade bestanden waarvan het MIME-type niet is geconfigureerd. Standaard wordt nu de CSS-media-query prefers-contrast ondersteund, waarmee kan worden aangegeven aan (ondersteunende) webpagina's dat die in een hoger of lager contrast moeten worden weergegeven. Er kwam ondersteuning voor het gebruik van meerdere microfoons tegelijk, met een schakeloptie tijdens videogesprekken die dit schakelen ondersteunen. Een andere toegevoegde ondersteuning is die voor logische viewport-eenheden en viewport-eenheden op basis van de viewport-afmetingen.
Nieuw in de Androidversie (versie 9 en hoger) is dat het vergrootglas kan worden gebruikt om de cursor te positioneren in webformulieren.
Firefox 102
Op 28 juni 2022 kwam versie 102 uit. Voorname wijzigingen zijn de mogelijkheid om het downloadpaneel te openen voor elke download en het inperken van tracking met door query-parameters. In de ontwikkelaarshulpmiddelen kunnen stijlen nu gefilterd worden. Audiodecoding wordt in een apart proces in een sandbox uitgevoerd
De Androidversie bevat vooral tal van probleemoplossingen en een wijziging bij het updaten van creditcardgegevens.
Firefox 103
Op 26 juli 2022 werd versie 103 uitgebracht. Third-party cookies worden sinds deze versie standaard maximaal afgeschermd. Andere grote wijzigingen betreffen vooral de performantie en het gebruiksgemak. Verplichte velden in pdf-bestanden worden uitgelicht, bij picture-in-picture kan de lettergrootte nu in dat venster zelf aangepast worden en knoppen in de tabbladwerkbalk kunnen nu met het toetsenbord bestuurd worden.
De Androidversie bevat alleen wat bugfixes.
Firefox 104
Op 23 augustus 2022 kwam versie 104 uit. Deze versie brengt ondersteuning voor ondertitels voor Disney+ in picture-in-picture. De CSS-eigenschappen scroll-snap-stop en re-snapping worden nu ondersteund. Firefox Profiler biedt een analyse over het vermogensverbruik van een website. Als Firefox naar de achtergrond wordt gebracht, wordt het verbruik ervan verlaagd.
De bijhorende Androidversie biedt een functie voor het automatisch invullen van adresgegevens. De recente browsegeschiedenis kan nu ook gewist worden.
Firefox 105
Firefox 105 werd op 20 september 2022 uitgebracht. Veranderingen zitten vooral achter de schermen (o.a. geheugengebruik, performantie). Windowsgebruikers kunnen nu swipen om te navigeren.
De Androidversie lost enkele problemen op. Daarnaast gebruikt Firefox er nu het standaardlettertype van het systeem als lettertype voor de interface.
Firefox 106
Firefox 106 kwam uit op 18 oktober 2022. De pdf-lezer van deze versie kan nu ook gebruikt worden om pdf-bestanden te bewerken. Privénavigatie werd opgefrist. Op macOS kan tekst uit afbeeldingen worden gekopieerd. In Windows wordt Firefox de nieuwe standaardtoepassing voor pdf-bestanden als het programma ingesteld wordt als standaardbrowser en privénavigatie kan er ingesteld worden op de taakbalk. In de tabwerkbalk werd Firefox View ingevoerd, een pagina waarop een overzicht staat van recente pagina's en met andere toestellen gesynchroniseerde tabbladen. Tijdelijk kunnen er ook kleurprofielen voor de lay-out van de browser worden gevonden. Verder kreeg WebRTC een update naar versie 103.
De Androidversie kreeg op de hoofdpagina een sectie met recent gesynchroniseerde tabbladen. Voorts kwamen er een set van achtergronden voor de browser.
Firefox 107
Firefox 107 werd uitgebracht op 15 november 2022. De vermogensprofiler ondersteunt nu ook Linux en Mac op Intel-processoren. De ontwikkelaarshulpmiddelen kregen een verbetering met betrekking tot het debuggen van WebExtensions.
Ondersteuning voor image-toetsenborden werd toegevoegd. Bij het selecteren van tekst kan de tekst vergroot worden weergegeven.
Firefox 108
Op 13 december 2022 werd Firefox 108 uitgebracht. Deze versie biedt ondersteuning voor import maps in JavaSript. Op Windows 11 worden processen van tabbladen in de achtergrond in "efficiëntiemodus" gedraaid, waardoor die minder systeembronnen opeisen. Er kwam ondersteuning voor de Web MIDI-API
De Androidversie maakte het mogelijk om webpagina's als pdf te bewaren. Alle tabbladen van één map kunnen nu samen worden geopend in nieuwe of private tabbladen.
Firefox 109
Versie 109 kwam uit op 17 januari 2023. Firefox introduceerde hierin "Manifest Version 3" voor add-ons, met het oog op het uitfaseren van de vorige versie. Het standaard HTML-element om een datum en tijd aan te geven, is herzien om aangestuurd te kunnen worden met alleen een toetsenbord. Het HTML-evenement scrollend is nu standaard toegestaan en kan gebruikt worden binnen de ontwikkelaarshulpmiddelen. Andere aanpassingen betreffen gebruiksgemak en beveiliging.
De Androidversie kreeg diverse aanpassingen aan gebruiksgemak, beveiliging en performantie.
Firefox 110
Firefox 110 verscheen op 14 februari 2023. Nieuw is dat data zoals bladwijzers uit diversere browsers kan worden geïmporteerd; Opera en Vivaldi werden toegevoegd. In Windows is GPU-sandboxing toegevoegd. In macOS en Linux is GPU-versnelde Canvas2D standaard actief. De HTML-invoertypes date, time en datetime-local kunnen met een snelkoppeling geleegd worden. WebGL kreeg een performantie-verbetering. Er kwam ondersteuning voor pagina's die met behulp van CSS een naam toegekend krijgen. De afmetingen van een container kunnen nu ook gebruikt worden in CSS.
De Androidversie kreeg ondersteuning voor een aantal extra uitbreidingen. Het app-icoontje kan nu gestileerd worden volgens het gekozen thema in Android.
Firefox 111
Op 14 maart 2023 verscheen Firefox 111. In Windows worden nu native notificaties gebruikt. Gebruikers van een Firefox-account en Firefox Relay kunnen nu in de wachtwoordbeheerder e-mailmaskers genereren. Het HTML-attribute rel wordt ondersteund in formuliervelden.
In de Androidversie kunnen voortaan pdf-bestanden bekeken worden zonder externe applicatie. In de Androidversie werd "Total Cookie Protection" ingevoerd, waarmee cookies kunnen beperkt worden tot de website waarop ze gemaakt zijn en niet worden gedeeld met andere sites.
Firefox 112
Firefox 112 kwam uit op 11 april 2023. Hierin is ondersteuning voor de U2F-Javascript-API standaard uitgeschakeld. Gebruikers met een Intel-GPU kregen ondersteuning voor overlay van software-gedecodeerde video's. Verdere updates gaan over de beveiliging in de strikte modi. Ook het gebruiksgemak werd op enkele punten aangepast: zo kan bij het rechts klikken op een wachtwoordveld het wachtwoord worden getoond, is er een wissenknop toegevoegd bij date- en datetime-local-velden en kunnen gebruikers van Ubuntu nu data van Chromium importeren als die laatste via Snap is geïnstalleerd en Firefox niet.
De Androidversie lost vooral wat fouten en ongemakken op. Een extra touchbeweging werd toegevoegd: trekken aan de pagina herlaadt de pagina (pull-to-refresh).
Firefox 113
Op 9 mei 2023 werd Firefox 113 uitgebracht. Deze versie kreeg een uitgebreidere picture-in-picture-functionaliteit. Het genereren van wachtwoorden maakt er nu ook met speciale tekens. Firefox ondersteunt nu ook AVIS (AV1-afbeeldingen met animaties). In de debugger kan een JavaScript-bestand nu overschreven worden. Er kwam ook verdere ondersteuning van WebRTC, van niveau 4 van de color-specificatie in CSS en de CSS-eigenschap forced-color-adjust. Daarnaast zijn er nog aanpassingen aan gebruiksgemak, toegankelijkheid en beveiliging in de privénavigatie.
In de Androidversie is het bewaren van pdf-bestanden vereenvoudigd en kwam er ondersteuning voor hardwareacceleratie van AV1-video-decodering en GPU-geaccelereerde Canvas2D.
Firefox 114
Firefox 114 verscheen op 6 juni 2023. Deze versie ondersteunt de supports()-functie van CSS, waarmee beperkingen kunnen opgelegd worden bij @import. Gebruikers van Windows, macOS en Linux kunnen nu gebruik maken van FIDO2/WebAuthn-authenticators via USB. Verdere zijn er wat wijzigingen aan de interface en gebruiksgemak.
De Androidversie kreeg ondersteuning voor window.print() en in de pdf-viewer werd een "Open in app"-functie toegevoegd, waarmee de pdf in een andere app kan worden geopend. Het processorverbruik van achtergrondtabbladen werd verlaagd.
Firefox 115
Op 4 juli 2023 verscheen Firefox 115. Omdat Microsoft begin 2023 niet langer ondersteuning biedt voor Windows 7 en 8, besloot Mozilla om van 115 de laatste versie te maken die ondersteund wordt op deze besturingssystemen. Ook voor macOS 10.12, 10.13 en 10.14 is dit de laatste versie. Nieuw is ondersteuning voor hardwarematige videodecodering voor Intel-GPU's. Systemen zonder H264-videodecodering kunnen nu terugvallen op OpenH264. De CSS-eigenschap animation-composition wordt ondersteund. Verder zijn er wijzigingen met betrekking tot gebruiksgemak.
Voor Android kreeg Firefox een wijziging in de adresbalk: een nieuwe knop maakt het mogelijk om te kiezen tussen zoekmachines en om te zoeken in bladwijzers en geschiedenis.
Firefox 116
Firefox 116 werd uitgebracht op 1 augustus 2023. Grote nieuwigheden zitten vooral in gebruiksgemak: in de zijbalk kan makkelijker gewisseld worden tussen bladwijzers, geschiedenis en gesynchroniseerde tabs en deze balk kan vlotter naar de andere kant van het venster verplaatst worden of gesloten worden. In de picture-in-picturemodus werd een volumeschuifregelaar toegevoegd. Het HTML-attribuut dirname wordt nu ondersteund. Bestaande tekstannotaties kunnen nu bijgewerkt worden. Deze versie maakt het ook mogelijk om gelijk welk bestandstype van het systeem te kopiëren en vervolgens te plakken binnen de browser.
De Androidversie bevat vooral foutoplossingen.
Firefox 117
Firefox 117 kwam uit op 29 augustus 2023. Op enkele aanpassingen aan gebruiksgemak en foutoplossingen na, kwam er ondersteuning voor RTCRtpScriptTransform, ReadableStream.from en de CSS-eigenschappen math-style en math-depth. Bij het CSS-kenmerk font-size wordt nu ook de waarde math ondersteund. In de ontwikkelaarshulpmiddelen kan de compatibiliteit van CSS-kenmerken binnen verschillende browsers bekeken worden.
De Androidversie kreeg eveneens ondersteuning voor ReadableStream.from en de hierboven vermelde CSS-eigenschappen en -waarde. Diverse bugs werden opgelost. Nieuw is dat er nu behalve tekst en HTML ook beeldmateriaal kan geplakt worden in contenteditable- en designMode-elementen.
Firefox 118
Firefox 118 werd uitgebracht op 26 september 2023. Nieuw in deze versie is een vertaaloptie, waarbij de vertaling op het lokale systeem wordt uitgevoerd. Gebruikers van Google Meet kunnen nu video-effecten en een geblurde achtergrond gebruiken. Er kwam ondersteuning voor 10 nieuwe wiskundige functies in CSS: round, mod, rem, pow, sqrt, hypot, log, exp, abs, sign. HTML-element search wordt nu ook ondersteund. Andere updates betreffen gebruiksgemak en beveiliging.
In de Androidversie kan de pagina-inhoud nu geprint worden vanuit het browser- of deelmenu. Ook hier kwamen beveiligingsupdates en gebruiksgemakaanpassingen.
Firefox 119
Op 24 oktober 2023 werd Firefox 119 uitgebracht. Hierin werd Firefox View uitgebreid, waarbij nu tabs van andere apparaten getoond worden. In pdf's kunnen afbeeldingen toegevoegd worden. Bij het overkomen van Chrome kan Firefox sommige extensies mee overnemen. In de CSS-functie attr() kan nu een terugvalwaarde worden meegegeven en de pseudo-elementen ::first-letter, ::cue en ::placeholder worden nu ondersteund. Veel andere updates betreffen veiligheid.
De Androidversie ondersteunt nu de CSS-mediaquery's prefers-contrast en prefers-reduced-transparency op Android 14.
Mozilla Firefox
|
Firefox 30
Firefox 30 werd op 10 juni 2014 uitgebracht. Nieuw is de ondersteuning van GStreamer. De zijbalken voor bladwijzers, geschiedenis en sociale media zijn met behulp van zijbalkknoppen sneller toegankelijk. Bij gebruik van WebAudio kan het geluidsvolume per venster ingesteld worden. In het HTML-element canvas kunnen nu alfawaardes voor transparantie gebruikt worden. Verder zijn er onder meer nog bug- en beveiligingsfixes en betere ondersteuning voor CSS.
| 2 |
zijbalk, webpagina-element, sidebar
|
3,409 |
WantAction
|
1357196
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/RegioTram%20Groningen
|
RegioTram Groningen
|
RegioTram Groningen was de benaming van het plan om een tramnet in en rond de stad Groningen aan te leggen. Hiermee zou de tram na meer dan 60 jaar in de stad terugkeren. Het project werd echter in december 2012 geschrapt.
Het herinvoeren van de tram in Groningen was onderdeel van het openbaarvervoersplan Kolibri van de Regio Groningen - Assen en onderdeel van het eveneens geschrapte Raamwerk RegioRail uit 2008.
Het College van B&W is in september 2012 door de verdeeldheid over het project gevallen.
Geschiedenis
Groningen heeft eerder tramlijnen gehad. Het eerste trambedrijf van Groningen was de TGP die een paardentramlijn had. Deze liep van het Sterrebos via het Hoofdstation en de Grote Markt via de Ebbingestraten tot het Noorderstation. De TPG werd in 1906 door de gemeente overgenomen en heette voortaan Gemeentetram Groningen. Deze elektrificeerde de tramlijn in 1910 en legde er nog vier aan, evenals een kolentramlijn voor de gasfabriek. Een van de tramlijnen, lijn 5, reed zelfs de regio in en verbond van 1921 tot 1939 Groningen met Haren en De Punt. De personentrams hebben tot 1949 gereden, de kolentram tot 1961.
Nieuwe plannen
Al in 1996 werd door de gemeenteraad Groningen geconstateerd dat de binnenstad verstopt dreigde te raken door het vele autoverkeer. Niet alleen de bereikbaarheid van de stad, maar ook de kwaliteit van het woon- en leefmilieu kwam daarmee onder druk te staan. In 1997 werd een haalbaarheidsonderzoek gestart naar het aanleggen van een tram- of trolleybusnet in de stad Groningen, om de binnenstad bereikbaar te houden met hoogwaardig openbaar vervoer.
De eerste serieuze plannen om weer een tram in Groningen te laten rijden, werden in 1997 door de gemeente gepresenteerd. Om de inwoners van de stad met het verschijnsel 'moderne tram'" kennis te laten maken werden in 2002 twee trams (een Combino uit Amsterdam en een Flexity Swift A32 van de RijnGouwelijn) tentoongesteld op de Grote Markt.
In februari 2006 werd de verder uitgewerkte studie voorgesteld onder de naam Project RegioTram. De eerste tramlijn (ca. 5,7 km lang) zou Station Groningen met het universiteitscomplex Zernike verbinden. De bandentram en geleide bussen werden als alternatief onderzocht, maar uiteindelijk afgewezen. Ook een voorstel om een hoogwaardige kabelbaanverbinding aan te leggen, haalde het niet. De voorkeur werd gegeven aan de moderne tram (regiotram, een soort lightrail) die eventueel ook op regionaal spoor kan rijden.
Op 5, 6 en 7 juni 2008 stond er een echte regiotram op de Grote Markt (dit keer Haagse RegioCitadis 4025) als onderdeel van een publieksmanifestatie over de tramplannen. Er werden drie mogelijke tracés voor de eerste lijn gepresenteerd, evenals een visie op het regionale openbaar vervoer per rail.
Project RegioTram
Op 12 februari 2009 werd door B&W van Groningen en Gedeputeerde Staten van de Provincie Groningen het plan Sporen naar de Toekomst gepresenteerd. Naast tramlijn 1 werd hierin ook het plan omschreven voor een tweede tramlijn van circa zes kilometer naar het UMCG en het sport- en recreatiegebied Kardinge. Eventueel zou deze lijn doorgetrokken kunnen worden naar de nieuwe stadswijk Meerstad. Voorts zouden er vanaf 2012 meer treinen gaan rijden tussen Assen, Groningen en Leeuwarden.
Het in 2008 gelanceerde plan Raamwerk RegioRail hield in dat vanaf 2020 de regiotram ook de regio in zou gaan rijden. Dat zou dan gebeuren via de bestaande spoorlijnen en wel in de richting van Hoogezand-Sappemeer, Bedum, Winsum en Zuidhorn.
Verder had de gemeente Groningen de wens om een tramlijn naar het Martiniziekenhuis en naar Meerstad aan te leggen.
Voor Lijn 1 werd in februari 2009 een voorkeurstracé voorgesteld. Deze liep van het Hoofdstation via de Herestraat, het Zuiderdiep en de Oosterstraat naar de Grote Markt. Vervolgens verder door de Kreupelstraat en Kattenhage naar de Maagdenbrug, dan een stukje Turfsingel en vervolgens over het Boterdiep. Hierna via de Noorderstationsstraat naar het Noorderstation en via Kastanjelaan, Eikenlaan en Zonnelaan naar Zernike. Bij dit tracé lag de grootste uitdaging bij de inpassing van de dubbele trambaan in de smalle straten. In februari 2010 werd bekendgemaakt dat er door de Oosterstraat over een lengte van 240 meter strengelspoor zou worden aangelegd, waarbij de halte in deze straat zou vervallen.
Op 17 juni 2009 werd dit tracé definitief vastgesteld door de gemeenteraad van Groningen. Ook de Provinciale Staten keurden het plan goed. Mede door de krediet- en bankencrisis, waardoor gemeenten zeer sterk op de uitgaven moeten letten, kwam het draagvlak voor de regiotram onder druk te staan. De Stadspartij bepleitte een onderzoek naar andere vormen van Hoogwaardig Openbaar Vervoer, zoals een trolleybus of een intensiever busnetwerk. D66, op dat moment in de oppositie, laat in haar lokale verkiezingsprogramma weten minder vertrouwen te hebben in een regiotram en alleen een stadstram in Groningen te willen aanleggen, die in de toekomst wel door zou kunnen rijden naar de Regio. De Stadspartij Groningen, ook in de oppositie, sprak zich uit helemaal tegen de tram.
In februari 2010 werd het voorkeurstracé voor tramlijn 2 gepresenteerd. Die zou van het Hoofdstation naar Kardinge lopen via het Gedempte Zuiderdiep, Kattendiep, Damsterdiep, Oostersingel en het UMCG. Over het Schuitendiep zou dan een overkluizing moeten worden aangelegd.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 trad D66 toe tot het College van B & W.
Wel of niet over bestaand spoor?
In februari 2010 ontstond ophef over het toelaten van trams op het spoorwegnet. Volgens de VVD-fractie (oppositie) was de spoorbeheerder ProRail niet van plan om de regiotram op hun sporen toe te laten. Volgens ProRail zou het technisch wel mogelijk zijn maar door strengere regels aan de voertuigen kwam het erop neer dat lightrail en klassieke treinen niet op hetzelfde spoor mogen rijden.
De CDA-fractie, op dat moment nog in de oppositie, stelde tijdens de raadsvergadering van 17 februari 2010 de vraag of dit waar was en zo ja, of de regiotramplannen hiermee niet jaren terug werden gezet. De wethouder voor Verkeer, Karin Dekker, presenteerde een brief van de directeur van ProRail Noordoost, C. de Vries, waarin stond dat er weliswaar nog veel problemen zijn op te lossen maar dat het in principe mogelijk is om trams via bestaand spoor te laten rijden. ProRail ondersteunde bovendien de regiotramplannen en ontkende dat het geen trams op het bestaande spoor zou toestaan. Volgens de wethouder had de VVD onterecht de indruk gewekt dat een tram niet over bestaand spoor zou kunnen rijden. De VVD ontkende dit en stelde dat zij het hoofdspoor had bedoeld, niet het regionale spoor.
Tegenstand RegioTram
In de binnenstad van Groningen voerden ondernemers en inwoners uit de Oosterstraat actie tegen het tramtracé door de historische binnenstad. Zij vreesden dat een gezellige winkelstraat een gevaarlijke tramstraat zal worden met doorgaand verkeer dat niet in het centrum hoeft te zijn. Als er een trambaan wordt aangelegd, zouden fietsers bijvoorbeeld immers niet meer door de Oosterstraat rijden. Mede daardoor vreesden zij dat het aantal klanten in de straat zou verminderen. Ook betoogden zij dat een tram voornamelijk studenten zou vervoeren die zo snel mogelijk naar hun college willen, of terug naar huis.
Inwoners van Stad Groningen vreesden dat de aanleg- en exploitatiekosten uiteindelijk hoger uitvallen en dat de gemeente (en dus de inwoners) daarvoor zouden moeten opdraaien. De gemeente gaf juist de verzekering dat vrijwel alle gevallen van kostenoverschrijding gedekt zouden zijn. Voor de twee tramlijnen was een bedrag van 307,7 miljoen euro beschikbaar, afkomstig uit Zuiderzeelijngelden en Essentgelden.
Een aantal inwoners van de stad kwam met alternatieven voor de tram naar Zernike. De bewonersorganisatie van de wijk Beijum kwamen met een koppelingsvariant die uiteindelijk werd aangenomen. Stadjer en openbaar vervoer-deskundige Arthur Kamminga kwam met diverse alternatieven en Kevin van der Laan schreef een plan waarbij bussen van het type Mercedes-Benz CapaCity de dienst zouden verzorgen via een vrije HOV-as langs de westelijke ringweg. In de inmiddels bestaande formule Q-link is overigens een dergelijke, tijdelijke lijn opgenomen.
Ook bewoners van Paddepoel verzetten zich tegen de plannen omdat zij directe busverbindingen zouden kwijtraken en zouden moeten overstappen van tram op bus. Ook zou de trambaan ten koste gaan van groen, zouden auto´s moeten omrijden, parkeerplaatsen verdwijnen en woningen moeten worden gesloopt.
Diverse partijen, zoals de Stadspartij in Groningen, fervent tegenstander van de tram, gaven aan dat het zeer moeilijk en kostbaar is om een regiotram over bestaand spoor te laten rijden. Volgens ProRail was dit echter wel mogelijk, en hadden RegioTrams over bestaand spoor rijden zonder al te veel aanpassingen. Slechts op korte afstand (binnen 20 kilometer van de stad) weegt de snelle doorkoppeling naar het centrum met de RegioTram nog af tegen de treinverbinding. Hieruit kon worden afgeleid dat het doortrekken van de RegioTram vanuit de stad de regio in vooral aantrekkelijk was geweest binnen de 'kleine regio', het gebied tussen tussen de stad en Hoogezand-Sappemeer, Haren, Winsum, Zuidhorn en Leek. Op langere afstanden zou het comfort van de directe verbinding met de binnenstad het afleggen tegen de snelheid van het spoor, aldus een onderzoek van Goudappel Coffeng over de regiotram.
Kosten en planning
Voor het gehele project (2 tramlijnen en uitbreiding spoor) was ruim 500 miljoen euro nodig, waarbij diverse partijen moesten bijdragen. Dit bedrag was exclusief inflatie. Voor de realisatie van de twee stadslijnen naar Zernike en Kardinge zou in totaal 300 miljoen beschikbaar zijn. In het najaar van 2010 liet het trambureau weten dat de aanlegkosten ongeveer 307,7 miljoen euro zouden bedragen. Als alles volgens plan zou zijn verlopen, zou de uitbreiding van de treindienst vanaf 2012 gerealiseerd worden en zouden de beide tramlijnen in 2016 operatief moeten zijn.
Bewonersorganisatie Beijum bracht nog een alternatief in waarbij lijn 1 en lijn 2 elkaar bij het UMCG zouden kruisen, zodat reizigers hier zouden kunnen overstappen op beide lijnen. Bovendien stelde de bewonersorganisatie voor de tracés van lijn 1 en lijn 2 van het hoofdstation tot de Bloemsingel om te draaien. Dit voorstel is later overgenomen door de plannenmakers en maakte deel uit van het gehele project.
In juli 2010 werd bekendgemaakt dat er een second opinion was aangevraagd over de financiering en het risicomanagement van het project. Deze werd uitgevoerd door een extern bureau. In oktober 2010 werd het plan goedgekeurd door de Groningse gemeenteraad. Twee maanden later keurden ook de Provinciale Staten van de provincie Groningen het plan goed. Inmiddels zat het plan in de fase van de aanbesteding.
Einde van de plannen
In september 2012 viel het college van B en W van de gemeente Groningen nadat de wethouders Schroor (D66) en Visscher (SP) hadden aangegeven geen begroting te willen steunen waarin de aanleg van de RegioTram financieel was verwerkt. Omdat beiden desondanks als wethouder bleven zitten, stapten de andere drie wethouders van PvdA en GroenLinks op, waardoor er een politieke crisis ontstond en de toekomst van de RegioTram hoogst onzeker was geworden.
In december 2012 is het project stopgezet.
Aanbesteding
Inmiddels hadden de volgende ondernemingen zich aangemeld voor de bouw van de tramlijnen:
Consortium Poort in Groningen: bouwbedrijf BAM, vervoerder Connexxion en de Franse railinfra- en trambouwer Alstom.
Consortium Tramteam Groningen: bouw- en spoorbedrijf Strukton, het bouwconcern Ballast Nedam en vervoerder Arriva.
Consortium LinQ: bouwconcern Heijmans, de Australische financier Macquarie Group en ingenieursbureau Movares. Dit consortium trok zich op 23 november 2011 terug.
Een vierde partij voldeed niet aan de toelatingseisen. De aanbesteding met de resterende twee kandidaten werd uiteraard niet voortgezet.
De geannuleerde plannen
Externe links
Website RegioTram
GroningerTram.Com, voorstanders van de Regiotram
Tram Groningen, Tegenstanders van tramtrein trace (gearchiveerd)
Tram-no-way, Tegenstander van tramtrein trace (gearchiveerd)
Tram in Groningen (provincie)
Verkeer en vervoer in Groningen (gemeente)
Niet-gerealiseerde railinfrastructuur in Nederland
Tramtrein
|
Verder had de gemeente Groningen de wens om een tramlijn naar het Martiniziekenhuis en naar Meerstad aan te leggen.
| 1 |
verlangen, wens, begeerte
|
11,534 |
Map
|
604151
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Isochroon
|
Isochroon
|
Isochroon is afgeleid van Oudgrieks ἰσόχρονος (isochronos), een samenstelling van ἴσος (isos) en χρόνος (chronos) en betekent letterlijk "van gelijke tijd". Een isochroon is een contourlijn op basis hiervan.
De term wordt meestal gebruikt in de geologie (en met name binnen de stratigrafie en sedimentologie) om formaties of gebeurtenissen aan te duiden die tegelijkertijd afgezet werden of plaatsvonden. Een isochrone kaart toont lijnen, isochronen genoemd, die punten met gelijke reistijd vanaf een centraal punt verbindt. Het gaat dan bijvoorbeeld om de gemiddelde reistijd per trein.
In de wiskunde is er ook de betekenis van tautochrone kromme, een kromme lijn met de eigenschap dat een kogel er langs rolt in "gelijke tijd", ongeacht hoe hoog je hem loslaat.
Stratigrafische benadering
Binnen de geologie geldt de isochrone afzetting van sedimentaire facies als een belangrijk principe. Zo kan het voorkomen dat gesteenten die distaal worden afgezet isochroon zijn aan meer proximale afzettingsmilieus. Een proximale puinwaaier kan daarmee isochroon zijn aan een distalere meanderende rivierafzetting.
Of een gesteente isochroon is afgezet, wordt doorgaans bepaald aan de hand van chronostratigrafisch onderzoek, bijvoorbeeld met behulp van radiometrische datering, gidsfossielen of magnetische chronozones.
Op een geologische kaart wordt met een isochroon een lijn van gelijke tijd bedoeld; deze lijn geeft aan dat een gesteente in een bepaalde periode is afgezet of anderszins gevormd.
Stratigrafie
Geologie
|
De term wordt meestal gebruikt in de geologie (en met name binnen de stratigrafie en sedimentologie) om formaties of gebeurtenissen aan te duiden die tegelijkertijd afgezet werden of plaatsvonden. Een isochrone kaart toont lijnen, isochronen genoemd, die punten met gelijke reistijd vanaf een centraal punt verbindt. Het gaat dan bijvoorbeeld om de gemiddelde reistijd per trein.
| 1 |
kaart, plattegrond, landkaart
|
7,070 |
Episode
|
127663
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunt%20u%20mij%20de%20weg%20naar%20Hamelen%20vertellen%2C%20mijnheer%3F
|
Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer?
|
Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? was in de jaren 1970 een populaire KRO-televisieserie, geschreven door Harrie Geelen. De serie liep van 1972 tot en met 1976 en was gebaseerd op het Duitse sprookje De rattenvanger van Hamelen. Dit sprookje speelt zich af in het stadje Hamelen dat in de Duitse deelstaat Nedersaksen ligt.
In 45 afleveringen werden meer dan 120 liedjes gezongen, met teksten van Harrie Geelen en op muziek van Joop Stokkermans.
Verhaal
De stad Hamelen heeft veel last van ratten. Niemand kan ze verjagen, totdat er zich een vreemde figuur aanmeldt bij burgemeester Walg op het gemeentehuis van Hamelen. Hij zegt dat hij de ratten wel kan verjagen, als hij als beloning een pot goud krijgt. De zogenaamde rattenvanger blaast de ratten met zijn toverfluit weg. Heel Hamelen is dolblij, behalve de burgemeester en zijn gemeenteraad. Zij konden de pot goud wel voor iets anders gebruiken. Meester Spicht praat de burgemeester daarom om, en wil de rattenvanger iets anders geven. Maar de rattenvanger neemt er geen genoegen mee en loopt boos weg. Uit wraak blaast hij de volgende nacht alle kinderen de stad uit, plus vier volwassenen:
Burgemeestersdochter Lidwientje Walg
De zoon van de lakenhandelaar, Bertram Bierenbroodspot
stadsomroeper Hildebrandt Brom
poortwachter Aernout Koffij.
Ze gaan de berg Kei in. De rattenvanger verdwijnt en de Hamelaars staan er alleen voor. De rest van de serie volgt de pogingen van de groep om Hamelen terug te vinden.
Afleveringen
De serie werd uitgezonden in vijf seizoenen. De afleveringen werden onregelmatig uitgezonden en hadden ook een ongelijke lengte.
In de seizoenen 1 t/m 3 en seizoen 5 was er elke maand één aflevering, terwijl in seizoen 4 de afleveringen wekelijks te zien waren.
Over het algemeen waren de afleveringen tussen de veertig en de vijftig minuten lang, alleen in seizoen vier duurden ze ongeveer een half uur.
De KRO bewaarde enkel het laatste seizoen (deel 40 t/m 45) en compilatie-uitzendingen van het eerste en derde seizoen, het overige materiaal werd gewist. Een groot deel van het door de KRO gewiste materiaal bleef wel (in inferieure kwaliteit) bewaard doordat schrijver Harrie Geelen vanaf deel 6 de meeste afleveringen geheel of gedeeltelijk opnam met een spoelenvideorecorder in zwart-wit. Vanaf aflevering 25 kon hij opnemen in kleur met een Philips N1500, hoewel afleveringen 30, 32, 33, en 36 ontbreken. In 2007 verschenen korte fragmenten van deze particuliere opnames op internet. Kort erop werd ook een deel van de "verloren" afleveringen op YouTube geplaatst.
In 2013 verscheen een verzamel-dvd met de compilaties van seizoen 1 en 3 en de afleveringen in kleur van seizoen 4 en 5.
Rolverdeling
Hoofdrolspelers
|-
|||Bertram Bierenbroodspot ||
|-
|||Lidwientje Walg || Aflevering 6-45
|-
|||Hildebrandt Brom ||
|-
|||Aernout Koffij ||
|-
|||Kinderen van Hamelen ||
|-
|||Barendje Stip ||
|}
Gastrollen
|-
|||Verteller ||
|-
|||Lidwientje Walg || Aflevering 1-5
|-
|||De Rattenvanger || Aflevering 1
|-
|||Meester Spicht ||
|-
|||Burgemeester Willem Walg ||
|-
|||Brechtje de Wijn || Aflevering 1
|-
|||Brechtje de Wijn || Vanaf aflevering 2
|-
|||Pint de Schoenlapper ||
|-
|||Gruizel Gruis ||
|-
|||Koningin Machteld de Morsige ||
|-
|||Katharina || Hofdame van Snak
|-
|||Minister Modderijn ||
|-
|||Omroeper Denkraam van Snak ||
|-
|||Truuk de Tovenaar ||
|-
|||Prins Tor van Sombrië ||
|-
|||Elf Wortelgroen ||
|-
|||Prins Olaf van Witfranje ||
|-
|||Rijksambtenaar Ogterop Eén (Un) ||
|-
|||Heks Sigurda Slik ||
|-
|||Prins Guurt van Grasp ||
|-
|||Lijfelf Lulof ||
|-
|||Pipijn de Elvenkoning ||
|-
|||Elf Zwachtel ||
|-
|||Xander || Hofdichter van Pipijn
|-
|||Rijksambtenaar Ogterop Deux ||
|-
|||Prins Koen van Kaan ||
|-
|||Prins Roelof van Bontubal ||
|-
|||Prinses Madelein ||
|-
|||Koningin Madelein de Manmoedige ||
|-
|||Prins Evert van Wolfram ||
|-
|||Fee Kerfstok ||
|-
|||Spook Olof ||
|-
|||Kastelein Hol van de Leeuw ||
|-
|||Spook Liechtenstein ||
|-
|||Spook Broeder Luminel ||
|-
|||Spook Esmeralda ||
|-
|||Spook Graaf Edwin ||
|-
|||Tilanus van Gulik || De kuddegeest
|-
|||Prins Jeroen van Aps ||
|-
|||Stormvogel ||
|-
|||Waard ||
|-
|||Reus Gondolf "Dolfje" van Sloe ||
|-
|||Koning Mink ||
|-
|||Reuzin Gonda van Hillegom ||
|-
|||Weerwolf Wonderwijn ||
|-
|||Magister Phillipus ||
|-
|||Wolvin Geurtje ||
|-
|||Fee Troetel ||
|-
|||Fee Snoertje ||
|-
|||Ludmilla van de Eiken || Heks
|-
|||Puck van Spicht || Heks
|-
|||Eefje Eenoog || Heks
|-
|||Ka van de Kikkerberg || Heks
|-
|||Popeya van Schier || Heks
|-
|||Waternix Assia van Karnagel ||
|-
|||Koning Antifoon ||
|-
|||Koningin Polyhymnia ||
|-
|||Prinses Genoveve || De echte
|-
|||Faun Pontius ||
|-
|||Grootvizier Orf || Minister van Oorlog
|-
|||Waard ||
|-
|||Nix Onno Ratsmodee de Koopman ||
|-
|||Faun Filistijn ||
|-
|||Jan Soldaat ||
|-
|||Koning Pancras ||
|-
|||Prinses Zwijnhilde ||
|-
|||Reus Looie Det Van Kalkedot ||
|-
|||Zottin Sijs ||
|-
|||Mijdrecht ||
|-
|||SchriljoenLuchtgeest Lier ||
|-
|||Prinses Vossestaart ||
|-
|||Geerte de Theetrol ||
|-
|||Trol Ambam ||
|-
|||Trol Trijp ||
|-
|||Trol Tuit ||
|-
|||Trol zonder naam ||
|-
|||Mutte de oppertrol ||
|-
|||Nachtwind Holle ||
|-
|||Nimf Nauta de nevelreuzin ||
|-
|||Schepel de malende elf ||
|-
|||Dwaallicht Lampioen ||
|-
|||Aardworm Ubag ||
|-
|||Moerasmonster Tromp ||
|-
|||Moerasgeest 1 ||
|-
|||Moerasgeest 2 ||
|-
|||Moerasgeest 3 ||
|-
|||Moerasgeest 4 ||
|-
|||Veerman Schiermonnik ||
|-
|||Meerman Marriman ||
|-
|||Joringel Van Jor ||
|-
|||Koningin Rinse Van Grasp ||
|-
|||Bewaker ||
|-
|||Jul || De molenaarsdochter
|-
|||Ranonkel ||
|-
|||Augustijn ||
|-
|||Jut ||
|-
|||Hertogin Mélisande van Falda en Riere en Rom ||
|-
|||Woelreus Gark ||
|-
|||Goudriaan van Wamp || Rattenvanger
|-
|||Clovis van Wamp ||
|-
|||Nifterik van Spa van Bakzeil bij de Bokkebocht ||
|-
|||Wenzela De IJsheks ||
|-
|||Simon Bierenbroodspot ||
|-
|||Koning Zwankezwaan ||
|-
|||Hoornik ||
|-
|||Prinses Gale met de vlechtjes ||
|}
Musical
Van Kunt u mij de weg... is ook een musical gemaakt. De première vond plaats op 13 oktober 2003 in Tilburg. Op 4 september 2004 ging de musical in reprise met een gedeeltelijk nieuwe cast. De laatste voorstelling werd gespeeld op 17 november 2004.
|-
|
| Bertram Bierenbroodspot
|
|-
|
| Lidwientje Walg
| Brigitte Nijman
|-
|rowspan=2|
| Lidwina Walg
|
|-
| Koningin
|
|-
|rowspan=3|Arnost Kraus (understudy)
| Gruizel Gruis
|
|-
| Guurt van Grasp
|
|-
| Rattenvanger
|
|-
|rowspan=2|
| IJsheks Wenzela
|
|-
| Moeder van Hilletje
|
|-
|rowspan=2|
| Prinses Madelein
| Aukje van GinnekenJeannie Charlene (understudy)
|-
| Lidwina's dochter
|
|-
|rowspan=2|
| Ambtenaar Ogterop
| Erik Brey
|-
| Burgemeester Walg
|
|-
|rowspan=2|
| Hildebrandt Brom
| Han Oldigs
|-
| Prins Roelof
|
|-
|rowspan=2|
| Aernout Koffij
|
|-
| Prins Koen
|
|-
|rowspan=2|
| Prins Tor
| Arnost Kraus
|-
| Rekenmeester Spicht
|
|-
|
| Hilletje
| Silvia Robbemont
|-
|
| Barend
|
|}
Overige Hamelen-producten
Televisieproductie Liedjes uit Hamelen - Live uit Hoorn (KRO, 1975)
Programma van de KRO
Nederlandse jeugdserie
Kinderlied
Nederlandse musical
|
De KRO bewaarde enkel het laatste seizoen (deel 40 t/m 45) en compilatie-uitzendingen van het eerste en derde seizoen, het overige materiaal werd gewist. Een groot deel van het door de KRO gewiste materiaal bleef wel (in inferieure kwaliteit) bewaard doordat schrijver Harrie Geelen vanaf deel 6 de meeste afleveringen geheel of gedeeltelijk opnam met een spoelenvideorecorder in zwart-wit. Vanaf aflevering 25 kon hij opnemen in kleur met een Philips N1500, hoewel afleveringen 30, 32, 33, en 36 ontbreken. In 2007 verschenen korte fragmenten van deze particuliere opnames op internet. Kort erop werd ook een deel van de "verloren" afleveringen op YouTube geplaatst.
In 2013 verscheen een verzamel-dvd met de compilaties van seizoen 1 en 3 en de afleveringen in kleur van seizoen 4 en 5.
| 5 |
aflevering, tv-aflevering, radio-aflevering
|
5,418 |
MusicPlaylist
|
3014203
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Radio%20Mortale
|
Radio Mortale
|
Radio Mortale is een Nederlands radiostation dat uitsluitend Nederlandse muziek draait.
Alle programma's worden gepresenteerd door een team van vrijwilligers, die ieder een eigen uitzending maken. Het merendeel van de playlist bestaat uit nieuwe muziek. Het station richet zich met name op moderne rock, pop, singer-songwriter, hiphop en dance. Het motto is 'bands en beats van eigen bodem', omdat er alleen Nederlands product (door Nederlanders of in Nederland gemaakt) wordt gedraaid. Daarbij ligt het accent op getalenteerde artiesten die (nog) niet landelijk worden opgepikt door bekendere media. Radio Mortale is via de lokale ether te beluisteren, via de kabel en zowel live als on-demand via internet.
Ontstaan
Radio Mortale is in 1995 opgericht door medewerkers van Amsterdam FM (indertijd nog AFM). Er kwam extra zendtijd vrij bij Salto, de lokale Amsterdamse zendgemachtigde, en de vrijwilligers van het informatieve middagprogramma wilden in de avonduren graag een muziekprogramma maken over Nederlandse bands. Enerzijds omdat ze vonden dat daarvoor te weinig aandacht was op de radio en anderzijds omdat enkele zelf in een band speelden en zodoende hun muziek konden promoten. De naam Radio Mortale werd gekozen als verwijzing naar Salto Mortale.
Na een ruzie tussen enkele medewerkers van Radio Mortale en AFM splitste een deel van de medewerkers zich af in Radio De Buren. De overgebleven vrijwilligers zochten vervanging voor de vertrokken presentatoren en zetten onder de vlag van AFM Radio Mortale voort. In de tijd die volgde groeide de kloof tussen AFM en Mortale. In de loop van 1997 gaf AFM te kennen niet langer Mortale te willen ondersteunen, aangezien er geen enkele relatie meer was tussen de programmamakers van Mortale en de mensen van AFM . Er volgde een lang gevecht om het voortbestaan van het programma veilig te stellen.
Het grootste probleem waar Radio Mortale op dat moment mee te maken kreeg, was dat ze plotseling alle rekeningen van Salto moesten gaan betalen. Daarvoor werden die altijd vanuit de subsidiepot van AFM betaald. Daarom werd contact gezocht met enkele sponsors. De beslissing om toch met het programma door te gaan is gemaakt op het moment dat twee bedrijven Radio Mortale wel wilden sponsoren. Daarbij kwam een doorstartsubsidie van Stichting Grap. Het voortbestaan van Radio Mortale was op dat moment gegarandeerd.
Distributie
Radio Mortale is in Amsterdam en omstreken te ontvangen via de ether en kabel, en wereldwijd via de live-stream en on-demand stream op internet.
Opzet
Radio Mortale zendt elke werkdag tussen 20 en 21 uur uit op Stads FM van Salto. Elk programma wordt gepresenteerd, waarbij de verschillende presentatoren ieder een eigen avond hebben. Sommige presentatoren doen samen een uitzending, sommige presentatoren doen de uitzending alleen. De muzikale invulling van het programma ligt bij de presentator. Er is één vast item: de Mortalehit van de week. Deze wordt op maandag bekendgemaakt en de hele week als tweede plaat in de uitzending gedraaid.
Behalve het draaien van liedjes van opkomend talent is er ook ruimte voor interviews met muzikanten, programmeurs, festivalorganisatoren of andere muziekprofessionals die zich met Nederlands talent bezighouden. Daarnaast zijn er ook regelmatig bands en artiesten te gast in de studio voor live-sessies en interviews.
Mortalehit en eindejaarsuitzending
Elke week kiest Radio Mortale de Mortalehit: een plaat die in de betreffende week in elke uitzending wordt gedraaid als tweede plaat in de uitzending. De Mortalehit wordt vaak gebruikt als aankondiging van een releaseparty van de betreffende band of artiest.
Ook is er de jaarlijkse Eindejaarsuitzending. Hiervoor kunnen luisteraars hun top 5 Nederlandse releases inzenden. Hetzelfde doen de DJ's van Radio Mortale en de muzikanten die zijn langs geweest in de uitzendingen. Uit al deze lijstjes volgt een top 10, met een winnaar: de maker van de beste plaat van Nederlandse bodem. In 2010 was dat Case Mayfield met zijn titelloze debuut-EP, in 2011 was dat Unicorn Loves Deer van Alamo Race Track. In 2012 ging de eer naar Bombay Show Pig.
Mortale Live
Vier keer per jaar organiseert Radio Mortale live-avonden, waarbij talentvolle Nederlandse bands aan het publiek worden gepresenteerd. Mortale Live vond plaats in Winston Kingdom, Café Pakhuis Wilhelmina en is sinds mei 2013 verhuisd naar de foyer van de Sugar Factory. De line-up bestaat uit één singer-songwriter als opener, een talentvolle maar nog niet erg bekende tweede band en een iets bekendere headliner. De DJ's van Radio Mortale draaien de hele avond (dans)platen van Nederlandse bodem. De opbrengst van de avond komt geheel ten goede aan de kosten van de radio-uitzendingen.
Nederlandse radiozender
|
Alle programma's worden gepresenteerd door een team van vrijwilligers, die ieder een eigen uitzending maken. Het merendeel van de playlist bestaat uit nieuwe muziek. Het station richet zich met name op moderne rock, pop, singer-songwriter, hiphop en dance. Het motto is 'bands en beats van eigen bodem', omdat er alleen Nederlands product (door Nederlanders of in Nederland gemaakt) wordt gedraaid. Daarbij ligt het accent op getalenteerde artiesten die (nog) niet landelijk worden opgepikt door bekendere media. Radio Mortale is via de lokale ether te beluisteren, via de kabel en zowel live als on-demand via internet.
| 1 |
muziekafspeellijst, muziektracks, playlist
|
8,435 |
MediaSubscription
|
2759986
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/VARAgids
|
VARAgids
|
De VARAgids is een televisiegids van de Nederlandse publieke omroep BNNVARA. Het tijdschrift, dat wekelijks verschijnt, bestaat voor de helft uit aankondigingen van televisie- en radioprogramma’s, films en aanbod van andere mediakanalen, bijvoorbeeld streamingzenders als Netflix. De andere helft bestaat uit journalistieke artikelen over (populaire) cultuur, actualiteit, sport, entertainment, geschiedenis, kunst en muziek, gekoppeld aan het media-aanbod. Vaste columnisten zijn de bekende Nederlanders Özcan Akyol, Claudia de Breij, Sinan Can, Mart Smeets en Youp van 't Hek. Onder de auteurs die regelmatig of sporadisch een bijdrage leveren bevinden zich Ronald Giphart, Herman Brusselmans, Kamagurka, Marcel van Roosmalen, Gijs Groenteman, Nathalie Huigsloot, Arno Kantelberg, Peter Kee, Robert Gooijer, Roger Abrahams, Clementine van Wijngaarden en Joris Henquet.
Geschiedenis
De VARAgids werd in 1928 voor het eerst uitgegeven als officiële programmagids van de V.A.R.A.: de Vereeniging van Arbeiders Radio Amateurs, de toen drie jaar oude omroep voor de emanciperende arbeidersbeweging.
In de jaren zestig was Blondje (Blondie), een strip van de Amerikaanse stripauteur Chic Young, een vast onderdeel van de programmagids. Blondje was een blonde vrouw die getrouwd was met een sullige man genaamd Desiderius. Omdat deze strip rolbevestigend was en daardoor niet thuishoorde in de VARA-cultuur, werd deze na een aantal jaren uit de gids verwijderd.
In maart 1988 werd de titel gewijzigd in VARA TV Magazine, om te benadrukken dat het blad meer een tijdschrift was dan een programmagids alleen.
Op 1 oktober 1994 verscheen voor het eerst de rubriek Buis & Haard, waarin bekende Nederlanders en hun partner hun favoriete tv-programma's toelichten. Bij het interview wordt een foto geplaatst van het koppel thuis. Die blijkt al snel de crux van de rubriek: het voyeuristische element werkt zo goed, dat het beeld meer ruimte in beslag gaat nemen dan het geschreven interview. Buis & Haard is inmiddels een van de langstlopende tijdschriftrubrieken van Nederland en geldt volgens velen, onder wie tijdschriftexpert Rob van Vuure, als de beste. Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid opent in april 2014 een permanente expositie rondom Buis & Haard.
In september 2008 veranderde de naam terug in VARAgids na een vormvernieuwing, met uitbreiding van de beschrijvingen van de beschikbare programma’s van andere (digitale) zenders.
In oktober 2009 reikte het blad voor het eerst de Sonja Barend Award uit, een vakprijs voor het beste interview van het afgelopen televisieseizoen. De bedenker was de latere hoofdredacteur Roy van Vilsteren, die de prijs vernoemde naar VARA-presentatrice Sonja Barend, de 'koningin van de talkshow'. Barend reikt jaarlijks de prijs uit, maar maakt geen deel uit van de vakjury. Matthijs van Nieuwkerk won in 2009, waarna onder anderen Twan Huys, Jeroen Pauw, Janine Abbring en Eva Jinek zouden volgen.
Tot 2011 had Sander van de Pavert als Lucky TV een satirische column die regelmatig stof deed opwaaien. Zo werd presentator Ron Boszhard in juni 2011 afgebeeld als de Servische oorlogsmisdadiger Ratko Mladić, zogenaamd omdat hij altijd al eens op de foto wilde als Mladić. Boszhard spande met zijn werkgever, de TROS, een zaak aan tegen de VARAgids die door hem werd gewonnen. De rechtbank van Amsterdam oordeelde op 16 juni 2011 dat 'er geen enkele aanleiding is de heer Boszhard te associëren met de persoon van Ratko Mladic' en bepaalde dat de VARAgids een rectificatie moest plaatsen en de proceskosten diende te betalen.
In 2012 werd de VARAgids genomineerd voor Tijdschrift van het Jaar, een categorie van de jaarlijkse tijdschriftvakprijzen, de Mercurs. Juryvoorzitter Rob van Vuure noemde de VARAgids 'een lekker mediaweekblad, De Wereld Draait Door op papier' en oordeelde dat het blad 'zich heeft getransformeerd van tv-gids naar tijdschrift'. De prijs ging echter naar het vrouwenblad JAN. In 2013 won de VARAgids de Mercur in de categorie Cover van het Jaar. Op de winnende voorpagina, die verwees naar een artikel over de gewonnen EK Voetbal-finale van 1988, was de commentaartekst van de EK-finale afgedrukt in het patroon van het karakteristieke Oranje-shirt van dat jaar. In 2016 werd de VARAgids genomineerd voor Magazine van het Jaar.
Oplagen
Totaal betaalde gerichte oplagen volgens het HOI, Instituut voor Media Auditing:
1970: 493.614
1990: 545.024
2000: 503.573
2004: 460.385
2006: 398.705
2007: 378.424
2011: 287.499
2012: 264.722
2016: 175.843
2017: 174.589
2018: 160.912
2019: 149.205
2020: 135.107
2021: 127.628
2022: 114.676
Televisiegids
Nederlands tijdschrift
VARA
|
De VARAgids is een televisiegids van de Nederlandse publieke omroep BNNVARA. Het tijdschrift, dat wekelijks verschijnt, bestaat voor de helft uit aankondigingen van televisie- en radioprogramma’s, films en aanbod van andere mediakanalen, bijvoorbeeld streamingzenders als Netflix. De andere helft bestaat uit journalistieke artikelen over (populaire) cultuur, actualiteit, sport, entertainment, geschiedenis, kunst en muziek, gekoppeld aan het media-aanbod. Vaste columnisten zijn de bekende Nederlanders Özcan Akyol, Claudia de Breij, Sinan Can, Mart Smeets en Youp van 't Hek. Onder de auteurs die regelmatig of sporadisch een bijdrage leveren bevinden zich Ronald Giphart, Herman Brusselmans, Kamagurka, Marcel van Roosmalen, Gijs Groenteman, Nathalie Huigsloot, Arno Kantelberg, Peter Kee, Robert Gooijer, Roger Abrahams, Clementine van Wijngaarden en Joris Henquet.
| 1 |
media-aanbod, toegangspakket, kijkersdienst
|
941 |
OrganizationRole
|
676916
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Role-based%20access%20control
|
Role-based access control
|
Role-based access control (RBAC) is een methode waarmee op een effectieve en efficiënte wijze toegangscontrole voor informatiesystemen kan worden ingericht.
Methode
Kenmerk van RBAC is dat individuen niet rechtstreeks worden geautoriseerd in informatiesystemen, maar dat ze uitsluitend rechten krijgen door een vorm van groepslidmaatschap, op basis van de rol die ze hebben binnen een organisatie of bedrijfsproces.
Ook de permissies op objecten/functies in informatiesystemen kunnen worden gegroepeerd in rollen.
Door het koppelen van de rol van de gebruiker in de organisatie aan een rol in een informatiesysteem, is het eenvoudig om de effectieve rechten van een gebruiker te bepalen. Het daadwerkelijk toekennen van rechten en permissies aan een gebruiker en het verstrekken van gerelateerde objecten (tokens en dergelijke) heet provisioning.
In het kader van RBAC trajecten wordt binnen organisaties een overzicht van de gebruikte rollen opgesteld, middels de techniek van role-mining.
Voorbeeld RBAC
Bob vervult de rol van baliemedewerker bij een bank.
Het CRM-systeem kent de rol klantcontactbeheer.
De organisatierol baliemedewerker wordt gekoppeld aan de informatiesysteemrol klantcontactbeheer. Daarmee verkrijgt Bob automatisch de rechten die nodig zijn om de CRM functie van klantcontact te kunnen uitvoeren.
Op zich levert deze inrichting geen besparing op. Maar als nu ook Alice wordt benoemd als baliemedewerker, dan verkrijgt ook zij automatisch de rechten die nodig zijn om de CRM functie van klantcontact te kunnen uitvoeren. En als Bob van rol wisselt doordat hij niet langer baliemedewerker is maar de functie van hypotheekadviseur krijgt, dan raakt hij ook automatisch de klantcontactbeheer functies kwijt.
Standaarden
Het Amerikaanse NIST heeft een standaard voor RBAC gedefinieerd. De meeste producten die op de markt zijn verschenen zijn in staat om de standaard te volgen.
Alternatieve methodieken voor autorisatiebeheer
RBAC is niet een model om de autorisaties op een dynamische wijze toe te kennen. Om dat te realiseren kan de methode van rule-based access control of lattice-based access control worden toegepast. Deze beide vormen van toegangscontrole zijn ook onder de noemer mandatory access control te vatten.
Ook discretionary access control is een vorm van toegangscontrole, waarbij de eigenaar van een object zelf bepaalt wie welke toegangsrechten mag uitoefenen.
Moderne vormen van toegangscontrole die in het cloudcomputingtijdperk zijn ontwikkeld zijn claims-based access control en attribute-based access control.
Bekende RBAC-hulpmiddelen
BetaSystems SAM Jupiter
BHOLD Company
BMC Control SA en IdM
FoxT ServerControl
CA eTrust
HP Select Access
IBM TIM en TAM (Tivoli Identity Manager en Tivoli Access Manager)
Microsoft Authorization Manager (Azman)
Novell Access Manager / Identity Manager / Role Based Provisioning Module
Sun Identity Management Suite
Alletha Alletha Intranet / User Manager
Sap IDM
Zie ook
Security-Enhanced Linux
Externe links
Role Based Access Controls at NIST - De RBAC standaard van het NIST
Understanding Role Based Access Control van Microsoft
Whitepaper over het beheren van user accounts op basis van rollen van Tools4ever
Identity and access management
|
De organisatierol baliemedewerker wordt gekoppeld aan de informatiesysteemrol klantcontactbeheer. Daarmee verkrijgt Bob automatisch de rechten die nodig zijn om de CRM functie van klantcontact te kunnen uitvoeren.
| 1 |
organisatiepositie, organisatierol, functie-in-organisatie
|
7,323 |
ReceiveAction
|
5761548
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Resistance%20%282020%29
|
Resistance (2020)
|
Resistance is een biografische dramafilm uit 2020, geschreven en geregisseerd door Jonathan Jakubowicz. De film is geïnspireerd door het leven van Marcel Marceau, met in de hoofdrol Jesse Eisenberg als Marceau.
Verhaal
De jonge Marcel is de zoon van de joodse slager Charles Mangel. Hij verzet zich tegen de wens van zijn vader om het familiebedrijf over te nemen. Hij besteedt zijn vrije tijd aan het schilderen en het imiteren van Charlie Chaplin. Als zijn neef Georges hem overhaalt om voor een groep joodse weeskinderen te zorgen die uit Duitsland zijn gered, wordt zijn pantomimevoorstelling goed ontvangen door de getraumatiseerde kinderen. Dan wordt Frankrijk bezet door de Duitsers. Marcels oudere broer Alain is actief in het Franse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Marcel sluit zich later ook aan bij het verzet.
Rolverdeling
|-
| Jesse Eisenberg || Marcel Marceau
|-
| Clémence Poésy || Emma
|-
| Matthias Schweighöfer || Klaus Barbie
|-
| Vica Kerekes || Mila
|-
| Ed Harris || George Patton
|-
| Bella Ramsey || Elsbeth
|-
| Édgar Ramírez || Sigmund
|-
| Klára Issová || Judith
|-
| Félix Moati || Alain Mangel
|-
| Géza Röhrig || Georges Loinger
|-
| Martha Issová || Flora
|-
| Karl Markovics || Charles Mangel
|}
Productie
In mei 2017 werd aangekondigd dat Jesse Eisenberg de rol Marcel Marceau zou spelen. In oktober 2018 werden Ed Harris, Clémence Poésy en Édgar Ramírez aangekondigd voor een rol in de film.
De opnames begonnen in september 2018 en vonden voornamelijk plaats in Praag, Liberec en de Bavaria Studios in München.
Release
De film ging in première op 8 maart 2020 op het Filmfestival van Miami. De film zou op 27 maart 2020 in de Amerikaanse bioscoop worden uitgebracht, maar vanwege de COVID-19-pandemie heeft IFC de film in plaats daarvan op video on demand uitgebracht.
Ontvangst
Op Rotten Tomatoes heeft Resistance een waarde van 57% en een gemiddelde score van 5,70/10, gebaseerd op 97 recensies. Op Metacritic heeft de film een gemiddelde score van 53/100, gebaseerd op 19 recensies.
Externe links
Officiële website
Film uit 2020
Amerikaanse film
Britse film
Duitse film
Franse film
Biografische film
Dramafilm
Film over de Tweede Wereldoorlog
|
Ontvangst
Op Rotten Tomatoes heeft Resistance een waarde van 57% en een gemiddelde score van 5,70/10, gebaseerd op 97 recensies. Op Metacritic heeft de film een gemiddelde score van 53/100, gebaseerd op 19 recensies.
| 1 |
ontvangst, levering, bezorging
|
12,486 |
OrderItem
|
1169781
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Journaalpost
|
Journaalpost
|
Een journaalpost geeft bij dubbel boekhouden voor financiële feiten aan welke grootboekrekeningen moeten worden gedebiteerd en welke gecrediteerd. Het totaal van de bedragen debet en credit zijn voor iedere journaalpost gelijk. Het journaal is dan ook steeds in evenwicht en een journaalpost bestaat altijd uit minimaal twee regels, maar het zijn er vaak meer. Het journaal wordt bijgewerkt vanuit de dagboeken in de boekhouding. Dit zijn registers zoals het kasboek en het bankboek. Het maken van journaalposten heet in boekhoudtaal wel journaliseren.
Een journaalpost werd in het algemeen in scontrovorm weergegeven met een kolom voor de bedragen debet aan de linkerkant en een kolom met de bedragen credit aan de rechterzijde, maar dit is door de invloed van de automatisering veranderd. Er staat in de staffelvorm een grootboekrekening, dus een bedrag, debet of credit, per regel. Een boekhoudprogramma kan voorkomen dat gegevens, zoals in het voorbeeld hieronder de bedragen € 20.000 en € 5.000, meermalen moeten worden ingevoerd en het zet het aanslaan op een moderne kassa de geautomatiseerde verwerking van een verkooptransactie in gang.
Het was gebruik de grootboekrekeningen die moesten worden gecrediteerd met 'aan' te beginnen, maar sinds de boekhouding steeds meer is geautomatiseerd is dat gebruik weggevallen. Het gebruik van 'per' voor de rekeningen die moesten worden gedebiteerd is al eerder weggevallen.
Voorbeeld
te boeken financiële feit: verkoop goederen € 20.000, inkoopwaarde € 5.000 tegen contante betaling
Er staat in deze jornaalpost niet vermeld, dat er een positief resultaat à € 15.000 is geboekt en dat het eigen vermogen met hetzelfde bedrag is toegenomen. De nummers van de grootboekrekeningen in de eerste kolom zijn voorbeelden. De eerste cijfers komen overeen met het gebruikelijke rekeningschema.
Balans
Boekhouden
Financiële verslaglegging
Resultatenrekening
|
Een journaalpost werd in het algemeen in scontrovorm weergegeven met een kolom voor de bedragen debet aan de linkerkant en een kolom met de bedragen credit aan de rechterzijde, maar dit is door de invloed van de automatisering veranderd. Er staat in de staffelvorm een grootboekrekening, dus een bedrag, debet of credit, per regel. Een boekhoudprogramma kan voorkomen dat gegevens, zoals in het voorbeeld hieronder de bedragen € 20.000 en € 5.000, meermalen moeten worden ingevoerd en het zet het aanslaan op een moderne kassa de geautomatiseerde verwerking van een verkooptransactie in gang.
| 1 |
artikelregel, kooptransactie, leveringscomponent
|
7,591 |
City
|
429775
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Fouchy
|
Fouchy
|
Fouchy (Duits: Grube im Weilertal) ist is een gemeente in het Franse departement Bas-Rhin (regio Grand Est) en telt 605 inwoners (2005). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Sélestat-Erstein.
Geografie
De oppervlakte van Fouchy bedraagt 7,8 km², de bevolkingsdichtheid is 77,6 inwoners per km².
Demografie
Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE-tellingen).
Externe links
Gemeente in Bas-Rhin
|
Fouchy (Duits: Grube im Weilertal) ist is een gemeente in het Franse departement Bas-Rhin (regio Grand Est) en telt 605 inwoners (2005). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Sélestat-Erstein.
| 2 |
stad, gemeente, plaats
|
1,203 |
AutomotiveBusiness
|
4934945
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Commer%20%28vrachtwagenmerk%29
|
Commer (vrachtwagenmerk)
|
Commer was een Britse autofabrikant met het gelijknamig automerk, die bestel- en vrachtauto’s produceerde gedurende de periode 1905-1979. Ten gevolge van overnames ging de merknaam ten onder.
Deze onderneming was eigendom van Commercial Cars Limited, een bedrijf dat in september 1905 in Luton werd opgericht door HCB Underdown, directeur van Direct United States Cable Co en HG Hutchinson, directeur van Royal Exchange Assurance om bedrijfsauto's, bussen, brandweerauto's en allelei industriële voertuigen te produceren.
In 1920 werd het beschreven als de eerste onderneming die gespecialiseerd was in de productie van bedrijfsvoertuigen met een interne verbrandingsmotor.
Het bedrijf ontwierp en bouwde zijn eigen dieselmotoren voor zijn zware bedrijfsvoertuigen, waarvan het opmerkelijkste product de TS3-motor was: een vlakke 3.3 liter drie-cilinder tweetakt dieselmotor.
In 1931 trad het bedrijf toe tot de Rootes-groep.
Vanaf 1964 kocht het Amerikaanse Chrysler Concern Rootes in gedeelten op, waardoor de merknaam Commer langzaamaan op de producten werd vervangen door de Amerikaanse merknaam Dodge. De laatste Commer verscheen in 1970.
In 1979 werd het bedrijf overgenomen door Peugeot, waarmee aan de naam Commer een einde kwam.
In Nederland werden producten van dit merk geïmporteerd door het in 1930 opgericht Haagse Autobedrijf Ten Hoeve. De bekendste types die hier op de weg verschenen, waren de bestelauto’s: Supervan, BF, Walk-Thru, Imp Van en de vrachtauto’s: TS3. De BF en de Walk-Thru waren een bekende verschijning door hun inzet in het landelijk pakketvervoer van Van Gend & Loos.
De Walk-Thru is later velen malen, na afstoting door Van Gend en Loos, omgebouwd tot kampeerauto. In de ANWB Autokampioen heeft in de jaren 80 zelfs een ombouwbeschrijving gestaan van "bestelauto naar kampeerauto", waarbij de Walk-Thru als basis heeft gediend.
Externe link
Website Commer Club Nederland
Brits automerk
|
In Nederland werden producten van dit merk geïmporteerd door het in 1930 opgericht Haagse Autobedrijf Ten Hoeve. De bekendste types die hier op de weg verschenen, waren de bestelauto’s: Supervan, BF, Walk-Thru, Imp Van en de vrachtauto’s: TS3. De BF en de Walk-Thru waren een bekende verschijning door hun inzet in het landelijk pakketvervoer van Van Gend & Loos.
| 1 |
autobedrijf, autoreparatie, auto-onderdelen
|
377 |
PaymentMethod
|
242865
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Betaalwijze
|
Betaalwijze
|
Betalen kan een schuld vereffenen of verkleinen, ook kan bij een aankoop de betaling van de prijs gepaard gaan met overhandiging van de koopwaar, of het kan gaan om een betaling vooraf. Betalen kan met contant geld of door een opdracht te geven geld over te maken, met giraal geld. Handel kan ook worden bedreven door in natura te betalen, door het wederzijds verlenen van een dienst door het uitwisselen van goederen of door een combinatie van beiden, maar dit wordt niet als een betaalwijze gezien.
Er zijn twee vormen waarbij iemand geld ontvangt, zonder daarvoor een duidelijke prestatie te verrichten. Dat is het geval bij een schenking of wanneer iemand abusievelijk geld ontvangt, bij een onverschuldigde betaling.
Afrekenen betekent betalen. Afrekenen wordt vooral in cafés en restaurants, in de horeca, in plaats van betalen gezegd.
Overzicht
Contant geld
Contant geld, door het overhandigen van een universeel ruilmiddel met algemeen geaccepteerde waarde, in de vorm van munten en bankbiljetten.
Door contant geld bij een bank op de rekening van de begunstigde te storten. Hier zijn kosten aan verbonden.
Betaling onder rembours. Betaling van verstuurde producten vindt plaats bij aflevering, er wordt betaald aan de transporteur.
Door contant geld te storten bij een agentschap, waarna de begunstigde het geld afhaalt bij een ander agentschap. Dit is vrij kostbaar maar kan zijn nut hebben als de betaler of de begunstigde geen bankrekening heeft, of als een (internationale) overboeking ook duur is.
Giraal geld
overschrijvingsformulier
cheque - In Nederland worden cheques niet meer gebruikt.
acceptgiro
betaalkaart / pinnen / contactloos betalen
internetbankieren.
digitale nota, de elektronische versie van een acceptgiro.
bepaalde speciale systemen van cashless betalen
betaalverzoek, vergezeld van, of in de vorm van, een QR-code; de persoon of automaat waaraan betaald wordt genereert op het scherm van zijn apparaat zo'n QR-code, die door de betaler met zijn eigen apparaat wordt gescand, waarna deze op dit apparaat zijn bank selecteert en de betaling via zijn bank-app goedkeurt; als bijvoorbeeld bestelde goederen bij bezorging worden afgerekend is dit soms een mogelijkheid naast pinnen Het biedt flexibiliteit omdat soms de daglimiet van de bankpas anders is ingesteld dan voor de bank-app, en/of omdat de ene limiet al bijna bereikt is maar de andere nog niet
Een overschrijving kan ook met één opdracht periodiek worden uitgevoerd. Na eenmalige of doorlopende machtiging kan ook de begunstigde door automatische incasso bedragen van de bankrekening van de betaler halen. Behoudens uitzonderingen kan degene ten laste van wie de betaling is verricht deze binnen een bepaalde termijn terugdraaien.
Online betaalmethoden
Verder zijn er steeds meer betaalmethoden die via het internet of mobiele telefoon lopen. Hierbij staan het bedrag en de crediteur vaak vast en hoeft de debiteur alleen de betaling goed te keuren. Online betaalmethoden worden in de meeste gevallen door zogenaamde payment providers mogelijk gemaakt. Enkele voorbeelden van betaalmethoden zijn:
iDEAL
Creditcard
AfterPay
Klarna
MiniTix
PingPing
Bancontact/Mister Cash
PayPal
In opkomst is het betalen via een blockchain, hetzij in een cryptovaluta, hetzij in fiatgeld.
Voormalige methoden
betaalcheque of girobetaalkaart - Het verschil met een cheque was dat de bank de betaling garandeerde.
chipknip - In Nederland wordt de chipknip niet meer gebruikt.
Wallie-card - een prepaid betaalkaart
Belgische wetgeving
In België zijn in euro gedenomineerde bankbiljetten en muntstukken het wettig betaalmiddel. In aanvulling op contante betaling moeten ondernemingen, voor betalingen in euro van consumenten die gelijktijdig fysiek aanwezig zijn, een elektronisch betaalmiddel aanbieden (artikel VI.7.4 van het Wetboek van Economisch Recht).
Betalingsverkeer
Betalingssysteem
|
Online betaalmethoden
Verder zijn er steeds meer betaalmethoden die via het internet of mobiele telefoon lopen. Hierbij staan het bedrag en de crediteur vaak vast en hoeft de debiteur alleen de betaling goed te keuren. Online betaalmethoden worden in de meeste gevallen door zogenaamde payment providers mogelijk gemaakt. Enkele voorbeelden van betaalmethoden zijn:
iDEAL
Creditcard
AfterPay
Klarna
MiniTix
PingPing
Bancontact/Mister Cash
PayPal
| 4 |
betaalmethode, betalingswijze, betalingsmethode
|
1,179 |
AmusementPark
|
759006
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/KidZcity
|
KidZcity
|
KidZcity is een overdekt pretpark in Utrecht, ook wel een indoor attractiepark genoemd. Hier kunnen kinderen tot 12 jaar klimmen, glijden, rennen en springen. Er zijn verschillende attracties waaronder draaimolens, lasergame en botsauto's.
Attracties
familieglijbaan met 6 banen
carrousel met paardjes
draaimolen met luchtballonnen
een speelkasteel met glijbanen en klimnetten
ballenbak met 15000 zachte ballen en luchtdrukkanonnen ("The Timekeeper")
klimdoolhof
botsauto's
safaritrein
een speciaal peutergedeelte (de Pamperhoek)
de StarWars Lasergame
Circustheater met optredens van verschillend clowns en artiesten
Digitale vis ontwerpen (ViZcity)
Trivia
Op 18 april 2008 woedde er een grote brand in KidZcity. Hoewel er publiek aanwezig was op het moment dat de brand uitbrak zijn er geen bezoekers gewond geraakt. KidZcity werd gerenoveerd en sinds de herfstvakantie van 2008 is het weer geopend.
Externe link
KidZcity Utrecht
Attractiepark in Nederland
Recreatie in Utrecht (stad)
|
KidZcity is een overdekt pretpark in Utrecht, ook wel een indoor attractiepark genoemd. Hier kunnen kinderen tot 12 jaar klimmen, glijden, rennen en springen. Er zijn verschillende attracties waaronder draaimolens, lasergame en botsauto's.
| 2 |
pretpark, attractiepark, amusementspark
|
5,595 |
TennisComplex
|
5095198
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Los%20Angeles%20Tennis%20Center
|
Los Angeles Tennis Center
|
Het Los Angeles Tennis Center is een tenniscomplex op het terrein van de UCLA in het westen van de Amerikaanse stad Los Angeles. Het complex werd naar aanleiding van de Olympische Spelen in 1984 gebouwd en op 20 mei dat jaar geopend. Vervolgens werd het in gebruik genomen door de tennisteams van de UCLA Bruins: in 1985 door de mannen en in 1997 ook door de vrouwen. In 1984, 1987 en 1988 vonden de NCAA Women's Tennis Championships in het Los Angeles Tennis Center plaats en in 1987 eveneens de NCAA Men's Tennis Championships. Van 1984 tot en met 2012 was het complex de speellocatie van het ATP-toernooi van Los Angeles en in 1997 werden de eerste wereldkampioenschappen beachvolleybal in het Los Angeles Tennis Center gehouden. Het complex beschikt over acht hardcourtbanen in de open lucht en biedt plaats aan 10 duizend toeschouwers, waarvan 5.800 rondom de hoofdbaan.
Sportaccommodatie in Los Angeles
Tennisstadion
Tennis in de Verenigde Staten
|
Het Los Angeles Tennis Center is een tenniscomplex op het terrein van de UCLA in het westen van de Amerikaanse stad Los Angeles. Het complex werd naar aanleiding van de Olympische Spelen in 1984 gebouwd en op 20 mei dat jaar geopend. Vervolgens werd het in gebruik genomen door de tennisteams van de UCLA Bruins: in 1985 door de mannen en in 1997 ook door de vrouwen. In 1984, 1987 en 1988 vonden de NCAA Women's Tennis Championships in het Los Angeles Tennis Center plaats en in 1987 eveneens de NCAA Men's Tennis Championships. Van 1984 tot en met 2012 was het complex de speellocatie van het ATP-toernooi van Los Angeles en in 1997 werden de eerste wereldkampioenschappen beachvolleybal in het Los Angeles Tennis Center gehouden. Het complex beschikt over acht hardcourtbanen in de open lucht en biedt plaats aan 10 duizend toeschouwers, waarvan 5.800 rondom de hoofdbaan.
| 1 |
tenniscomplex, tennisbaan, sportlocatie
|
11,400 |
Duration
|
915591
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/American%20Le%20Mans%20Series
|
American Le Mans Series
|
De American Le Mans Series (ALMS) is een endurance kampioenschap in de Verenigde Staten en Canada. Het is de Amerikaanse variant op de Europese Le Mans Series. Ook in dit kampioenschap zijn er vier verschillende klassen: LMP1, LMP2, GT1 en GT2. Duur van de race varieert tussen 1 uur 40 minuten en 24 uur.
Geschiedenis
De ALMS werd opgericht in 1999 door Don Panoz. Het seizoen begon met de 24 uur van Sebring en eindigde op de Las Vegas Motor Speedway. Deze klasse rijdt vaak op dezelfde tijdelijke wegcircuits waar de Champ Car en de IRL ook rijden. Het wordt sinds 2001 georganiseerd door de IMSA.
Kampioenen
Zie ook
24 uur van Le Mans
Le Mans Series
Externe links
American Le Mans officiële site
Endurancerace
International Motor Sports Association
Sportevenement in de Verenigde Staten
Autosport in de Verenigde Staten
Sportevenement in Canada
Autosport in Canada
|
De American Le Mans Series (ALMS) is een endurance kampioenschap in de Verenigde Staten en Canada. Het is de Amerikaanse variant op de Europese Le Mans Series. Ook in dit kampioenschap zijn er vier verschillende klassen: LMP1, LMP2, GT1 en GT2. Duur van de race varieert tussen 1 uur 40 minuten en 24 uur.
| 1 |
duur, tijdsduur, periode
|
1,628 |
SendAction
|
5415312
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Digitale%20cinema
|
Digitale cinema
|
Digitale cinema verwijst naar het gebruik van digitale technologie om films te verspreiden of te projecteren, in tegenstelling tot het historische gebruik van speelfilms op filmrol. Digitale films worden in de bioscoop geprojecteerd met een digitale videoprojector in plaats van een filmprojector.
Distributie
Waar filmspoelen naar bioscopen moeten worden verzonden, kan een digitale film op meerdere manieren naar bioscopen worden gedistribueerd: via internet of speciale satellietverbindingen, of door harde schijven of optische schijven zoals Blu-ray-schijven te verzenden. Ook de kosten ervan zijn aanmerkelijk lager; het maken van een filmrol kan circa €2000 kosten, terwijl een harde schijf van 300 GB ongeveer €50 kost. Daarbij kunnen harde schijven opnieuw worden gebruikt.
Een nadeel is het aanpassen van de bioscopen. Men moet nieuwe servers, opslagsystemen, audiosystemen en videoprojectors aanschaffen. De kosten hiervan kunnen oplopen tot wel €100.000 per bioscoopzaal.
Technologie
Digitale cinema onderscheidt zich van high-definition television, (hd-tv met een resolutie van 1920×1080) en 4K of UHD (met een resolutie van 3840×2160) en maakt niet noodzakelijk gebruik van traditionele televisie of andere traditionele videostandaarden. In digitale cinema worden resoluties weergegeven door het horizontale aantal pixels, meestal 2K (2048×1080) of 4K (4096×2160).
Toen de digitale bioscooptechnologie begin 2010 verbeterde, schakelden de meeste bioscopen over de hele wereld over op digitale videoprojectie. De 2K- en 4K-resoluties die worden gebruikt bij digitale bioscoopprojectie worden vaak DCI 2K en DCI 4K genoemd. DCI staat voor Digital Cinema Initiatives.
Standaard worden bioscoopfilms nog meestal met 24 beelden per seconde afgewerkt, net als voor de komst van digitale camera's. Terwijl producties voor televisie in Nederland met 25 en in Amerika met 30 beelden per seconde worden opgeleverd. Dit wordt uitgedrukt in fps (frames per second, of beelden per seconde).
Zie ook
Digitale cinematografie, techniek voor het opnemen van een film
Bioscoop
Digitale media
Filmterminologie
|
Distributie
Waar filmspoelen naar bioscopen moeten worden verzonden, kan een digitale film op meerdere manieren naar bioscopen worden gedistribueerd: via internet of speciale satellietverbindingen, of door harde schijven of optische schijven zoals Blu-ray-schijven te verzenden. Ook de kosten ervan zijn aanmerkelijk lager; het maken van een filmrol kan circa €2000 kosten, terwijl een harde schijf van 300 GB ongeveer €50 kost. Daarbij kunnen harde schijven opnieuw worden gebruikt.
| 1 |
verzenden, dispatcheren, overdracht
|
9,789 |
PublicSwimmingPool
|
5660555
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Baden%20van%20het%20Centrum
|
Baden van het Centrum
|
De Baden van het Centrum (Frans: Bains de Bruxelles) is één van de drie zwembaden van de Stad Brussel. Het gebouw met badhuis werd opgetrokken tussen 1949 en 1953 op basis van plannen van architect Maurice Van Nieuwenhuyse (1891-1964). Het in modernistische stijl gebouwde zwembad is gelegen in de Reebokstraat in de Marollen, vlak bij de noordwestelijke hoek van het Vossenplein. Op 6 mei 2010 werd het bouwwerk beschermd als monument van onroerend erfgoed in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Het gebouw heeft vijf niveaus. Naast twee zwembaden en een turnhal, zijn er ook openbare douches voor dak- en thuislozen.
Renovatie
Een restauratie is gepland voor 2024 in het kader van het Duurzaam wijkcontract De Marollen. Er zal zo’n 1,2 miljoen euro geïnvesteerd worden.
Zwembad in België
Beschermd erfgoed in Brussel (stad)
Monument in Brussel
|
De Baden van het Centrum (Frans: Bains de Bruxelles) is één van de drie zwembaden van de Stad Brussel. Het gebouw met badhuis werd opgetrokken tussen 1949 en 1953 op basis van plannen van architect Maurice Van Nieuwenhuyse (1891-1964). Het in modernistische stijl gebouwde zwembad is gelegen in de Reebokstraat in de Marollen, vlak bij de noordwestelijke hoek van het Vossenplein. Op 6 mei 2010 werd het bouwwerk beschermd als monument van onroerend erfgoed in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
| 2 |
zwembad, openbaar zwembad, publieke zwemgelegenheid
|
10,938 |
MoveAction
|
1829586
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mitmaq
|
Mitmaq
|
Mitmaq was het beleid van het Incarijk om bewoners al dan niet onder dwang te verhuizen naar andere gebieden binnen het rijk. Zij behielden daarbij hun oorspronkelijke rechten en bleven altijd een band onderhouden met hun oorspronkelijke plek van herkomst. Zij moesten dan ook hun tradities en gewoontes meenemen en zich blijven kleden zoals ze gewend waren. De mitmaq schreef voor dat de gehele familie verhuisde, inclusief alle bezittingen. De mitmaq werd in sommige gevallen toegepast als een teken van beloning en waardering, maar kon ook als straf worden gebruikt.
Het wordt geschat dat tot een derde van de Incabevolking op deze wijze is verplaatst.
Doelstelling
De mitmaq diende diverse doelen. Zo kon de opbrengst van de landbouw in een dunbevolkt gebied worden verhoogd door nieuwe inwoners in het gebied te plaatsen die zich bezig gingen houden met bewerken van het land. Dit leverde het rijk en zijn machthebbers economische vooruitgang en dus ook macht op.
Ook had het vaak een defensief doel. Door inwoners over te plaatsen naar een grensgebied kon het rijk beter beschermd worden tegen vijandige buren. Ook werden opstandige regio's op deze wijze gepacificeerd.
Nieuw veroverde gebieden werden onder controle gebracht door de oorspronkelijke bevolking te verplaatsen naar een ander gebied, en de vrijgekomen ruimte te vullen met Inca-getrouwe volkeren.
Een bijkomend voordeel voor de Inca's was dat het bestaan van mitmaq mogelijke rebellie voorkwam: lokale heersers wisten immers wat de consequenties konden zijn als ze tegen de Inca's in opstand zouden komen.
Na de verovering van het Incarijk in de 16e eeuw door de Spanjaarden wilden diverse volkeren weer terugkeren naar hun oorspronkelijke woonplekken. De Spaanse overheid stond dit echter niet toe, uit angst dat het tot een bestuurlijke chaos zou leiden.
Oorsprong
De oorsprong van de mitmaq ligt in de tijd vóór het Incarijk. Om producten te krijgen die niet in de eigen regio beschikbaar waren, stichtten volkeren hun eigen kolonies in gebieden waar de gewenste producten vandaan kwamen. Zo woonden de Lupaca op de altiplano, maar hadden ze aan de kust en in het oerwoud diverse buitenposten.
Inca's
|
Mitmaq was het beleid van het Incarijk om bewoners al dan niet onder dwang te verhuizen naar andere gebieden binnen het rijk. Zij behielden daarbij hun oorspronkelijke rechten en bleven altijd een band onderhouden met hun oorspronkelijke plek van herkomst. Zij moesten dan ook hun tradities en gewoontes meenemen en zich blijven kleden zoals ze gewend waren. De mitmaq schreef voor dat de gehele familie verhuisde, inclusief alle bezittingen. De mitmaq werd in sommige gevallen toegepast als een teken van beloning en waardering, maar kon ook als straf worden gebruikt.
| 1 |
verhuizen, migreren, verplaatsing
|
8,673 |
TouristAttraction
|
4569114
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bergportaal
|
Bergportaal
|
Het Bergportaal, Latijn: Porticus montis, ook wel Bergpoort of Zuidportaal, is een vroeggotisch beeldenportaal in de Sint-Servaasbasiliek in de Nederlandse stad Maastricht. In feite bestaat het portaal uit een vestibule met drie rijkversierde wanden bij de zuidwestelijke Bergpoort. Het Bergportaal wordt gezien als een belangrijke schakel in de ontwikkeling van het gotische kerkportaal. Het beeldhouwwerk dateert uit de late 12e en vroege 13e eeuw en is daarmee het vroegste voorbeeld van gotische beeldhouwkunst in de Nederlanden.
Situering
Het Bergportaal bevindt zich nabij de zuidwestelijke hoek van de Sint-Servaasbasiliek, aan de kant van het Henric van Veldekeplein. Dit plein ligt op een helling, wat de waarschijnlijke verklaring is van de namen Bergpoort en Bergportaal. Op het plein, dat als plantsoen is ingericht, staat het bronzen standbeeld van Henric van Veldeke. Rondom liggen de Sint-Janskerk en diverse kanunnikenhuizen.
Het portaal is gebouwd tegen de eerste twee traveeën van de zuidelijke zijbeuk van de Sint-Servaaskerk en geeft via enkele aflopende treden toegang tot de kerk. Rechts (oostelijk) van het portaal bevindt zich de gotische doopkapel. Ter linkerzijde, grenzend aan het westwerk van de kerk, ligt een omheind pleintje met de standbeelden van Monulfus en Gondulfus. Hier stond tot eind 19e eeuw het Spijker, de graanschuur van het kapittel van Sint-Servaas.
Geschiedenis
Bouw van het portaal
Over het bouwjaar van het Bergportaal bestaat geen zekerheid. In het verleden dateerden kunsthistorici het Bergportaal doorgaans in het tweede kwart van de 13e eeuw; ruim een halve eeuw later dan wat men tegenwoordig aanneemt. De kunsthistorica Elizabeth den Hartog gaat uit van twee bouwperiodes, waarvan de eerste rond 1175 ligt. Het idee van een ontstaan in fasen is niet nieuw en wordt ondersteund door de merkwaardige opbouw van het portaal, waarbij bepaalde delen niet bij elkaar lijken te passen. Zo sluit de latei boven de toegangsdeur niet aan bij de rest van het portaal en lijken de grote beelden aan weerszijden van de deur te hoog en te ver uit elkaar geplaatst. Dat laatste was al in 1934 door Van Nispen tot Sevenaer opgemerkt. In 1977 kwam een onderzoeksteam van het Kunsthistorisch Instituut van de Universiteit van Utrecht eveneens tot de conclusie dat het portaal gedurende meerdere, wellicht drie bouwfasen moet zijn ontstaan. Op basis van bouwhistorisch onderzoek werd geopperd dat delen van het portaal mogelijk uit de late 11e eeuw dateren, de tijd van 'bouwproost' Humbertus. Het in 1988 gevonden grafkruis van Humbertus laat weliswaar ruimte voor die mogelijkheid, maar historisch of archeologisch bewijs is er niet.
De eerste bouwfase lag waarschijnlijk rond 1170-80, waarna de bouw vermoedelijk enige tijd stil lag, om kort na 1200 te worden voortgezet en omstreeks 1215 te worden voltooid. In de tussentijd waren de plannen gewijzigd en besloot men het portaal met gebruikmaking van de reeds bestaande delen te vergroten, wat leidde tot een enigszins geforceerd resultaat. Ook vond er waarschijnlijk een wijziging plaats in het iconografisch schema: de oudere voorstellingen lijken te wijzen op een Mariaportaal; de latere op een Christus- of koningsportaal. Het oorspronkelijke portaal bestond uit de Maria-voorstellingen op de latei en het timpaan, en de twee binnenste archivolten. Ook de lagere delen van de zijwanden lijken tot deze bouwfase te behoren. De latere uitbreiding bestond uit de twee buitenste archivolten, gecombineerd met een verhoging van de poortdoorgang. Om toch tot een eenheid van stijl te komen werd het portaal beschilderd met een blauwgrijze verf, waarvan op alle onderdelen sporen zijn aangetroffen.
Een reden voor de vertraagde realisering van het portaal kan zijn geweest dat het atelier van 'steenmetsen' (beeldhouwers), dat vanwege de bouwhausse bij de Maastrichtse kapittelkerken van 1140 tot 1170 permanent in deze stad gevestigd was, na 1170 elders aan het werk was. Ook was er in deze periode een machtsstrijd gaande tussen de paus en de keizer. De Maastrichtse proosten kozen traditioneel de zijde van de keizer, wat in 1190 leidde tot het min of meer gedwongen aftreden van proost Lotharius van Hochstaden. De voltooiing van het portaal viel waarschijnlijk samen met het huwelijk van keizer Otto IV en Maria van Brabant op 19 mei 1214 in de Sint-Servaaskerk.
Beeldenstorm en restauraties
Het Bergportaal heeft sterk te lijden gehad van de beeldenstorm in 1566. Zo werden van een groot aantal beelden de koppen afgeslagen. De beschadigingen werden in 1596 hersteld, maar deze restauratie (met gips) werd later betiteld als een "tweede daad van vandalisme". In de 18e eeuw kreeg het portaal een barokke gevel.
Tijdens de algehele kerkrestauratie van 1870 tot 1890 werd onder leiding van architect Pierre Cuypers de barokke buitengevel van het Bergportaal verwijderd. Daarbij werd boven de toegangspoort een gebrandschilderd raam met een voorstelling van het Laatste Oordeel aangebracht. De voorliggende straat, die in 1812 aanzienlijk was opgehoogd, werd bij die gelegenheid teruggebracht naar het oorspronkelijke niveau, waardoor men niet langer een tiental treden af hoefde om het portaal te betreden. Dit werd weer deels tenietgedaan door de ontdekking tijdens de restauratie dat de oorspronkelijke vloer bijna een halve meter lager had gelegen, maar ook dit werd hersteld. De op 19e-eeuwse tekeningen herkenbare zerken werden verwijderd en de ruimte kreeg vervolgens een tegelvloer met een labyrint. Enige jaren later werd het Spijker afgebroken, waardoor de westzijde van het portaal vrij kwam te liggen.
De inwendige restauratie werd naar plannen van Cuypers in de periode 1884-87 uitgevoerd door het atelier Cuypers-Stoltzenberg uit Roermond. Een aantal zwaar beschadigde beelden werden aangevuld met cement. Het beeld van Sint-Servaas werd voor driekwart vernieuwd en doordat het beeld van Simeon (met het kindje Jezus) niet als zodanig werd herkend kreeg dat het hoofd van Maria. Tevens werd het portaal voorzien van een neogotische polychromie, min of meer gebaseerd op enkele aangetroffen verfresten. Na de Tweede Wereldoorlog stond de Noodkist van Sint-Servaas enkele jaren in het Bergportaal.
In 1992 is het interieur van het portaal opnieuw gerestaureerd, nadat het exterieur al eind jaren 1980 bij de grote kerkrestauratie onder handen was genomen. Bij de restauratie bleek dat belangrijke delen van het beeldhouwwerk in het verleden op grove wijze waren "hersteld". De beelden van de binnenste archivolt bleken nog het best in hun oorspronkelijke toestand bewaard. Begonnen werd met een proef waarbij een drietal beelden in de archivolten van hun 19e-eeuwse polychromie werden ontdaan. Van de oorspronkelijke polychromie bleek weinig bewaard. De andere beelden werden niet teruggebracht naar hun oorspronkelijke toestand, ook al omdat het restauratieteam in voorgaande fasen van de kerkrestauratie nogal wat kritiek had gekregen op het grotendeels verwijderen van de Cuypers-uitmonstering. Bij het Bergportaal werd daarom gekozen voor herstel van de laat-19e-eeuwse toestand.
Beschrijving
Architectonische opbouw
Wat gewoonlijk het Bergportaal genoemd wordt, is in feite de vestibule van de Bergpoort. Het bouwwerk is opgetrokken deels in kolenzandsteen, deels in Limburgse mergel. Tussen het met leien gedekte zadeldak en het gewelf bevindt zich een zolderruimte, die daglicht ontvangt via een drietal gekoppelde rondboogvensters met deelzuiltjes in de zuidgevel. Aan de zijde van het Henric van Veldekeplein bevindt zich een grote spitsbogige poortopening. Het onderste deel van de poortopening wordt door twee dubbele zuilen in drieën gedeeld. Aan de buitenzijde bevindt zich een fries met een doorlopende rij kapitelen. De eigenlijke Bergpoort bezit een vergelijkbaar kapitelenfries aan de binnenzijde van de poort (te zien vanuit de kerk).
In het interieur van de vestibule vormen de zijwanden min of meer een eenheid met het eigenlijke portaal in de noordwand van de hal. Het iconografisch programma van het Bergportaal bevat 72 beelden van profeten, koningen, apostelen en heiligen, twaalf halffiguren van engelen en drie reliëfs met scènes uit het leven van Maria. De beelden en reliëfs zijn opgenomen in een architectonisch geheel, opgebouwd uit gebeeldhouwde plinten, lijsten, nissen, zuilen, basementen en kapitelen. De vloer bestaat uit een tegellabyrinth. Het portaalgebouw wordt gedekt door twee rechthoekige kruisribgewelven.
Latei en timpaan
Boven de poortdoorgang van de Bergpoort prijkt een spits timpaan, dat gedragen wordt door een latei met reliëfs van ongelijke grootte. De drie reliëfs verbeelden scènes uit het leven van Maria: linksonder het sterfbed, rechtsonder de opwekking en in het eigenlijke timpaan Maria als Koningin van de Hemel. De latei en het timpaan, samen met de twee binnenste archivolten, dateren uit de eerste bouwfase (1170-80). De polychromie dateert uit de tijd van Cuypers, maar is gebaseerd op middeleeuwse verfresten.
Archivolten
De latei en het timpaan worden omgeven door spitsbogige archivolten, waarvan er vier versierd zijn met beelden en de tussenliggende met bladornamentiek. De binnenste archivolt verbeeldt de legendarische stamboom van Sint-Servaas. De figuren moeten van boven naar beneden (en naar buiten toe) worden gelezen, links: Anna, Maria, Jezus en een extra figuur (mogelijk Jozef); rechts: Esmeria, Eliud, Emiu en Servatius. De figuren van de tweede figuratieve archivolt stellen de twaalf stammen van Israël voor. Op de derde en vierde archivolt zijn koningen van Israël afgebeeld; de vierde archivolt is verder opgevuld met de twaalf kleine profeten. De polychromie dateert ook hier uit de tijd van Cuypers. Twee figuren in de tweede archivolt en één in de derde zijn ontdaan van hun polychromie. De twee binnenste archivolten dateren uit de eerste bouwfase (1170-80). De figuren zijn hier levendiger en gevarieerder dan in het latere beeldhouwwerk; kleine details verlenen aan elk beeldje individualiteit. De buitenste archivolten, die nooit gepolychromeerd zijn geweest, stammen uit de tweede bouwfase (na 1200) en lijken door minder bedreven kunstenaars te zijn vervaardigd.
Zuilen en statues-colonnes
De archivolten rusten op een architectonisch ensemble van zuilen, zuilenbundels, pilasters en beelden aan weerszijden van de Bergpoort. De meer dan levensgrote heiligenbeelden tussen de zuilen, statues-colonnes genoemd, zijn als kariatiden in het geheel opgenomen. Bijzonder zijn de zuilen en zuiltjes van kalksinter, een marmerachtige steen die gevormd wordt door kalkafzetting in Romeinse aquaducten in de Eifel. De gebeeldhouwde basementen en kapitelen passen in de traditie van de Maaslandse stijl. De kapitelen vormen in feite een doorlopend fries. De beelden naast de toegangspoort stellen figuren voor die, van binnen naar buiten in ouderdom afnemen: links Abraham, Mozes, David en Samuel (allen uit het Oude Testament); rechts Simeon, Johannes de Doper en Johannes de Evangelist (uit het Nieuwe Testament) en, geheel rechts, Sint-Servaas. Op de laatste twee na, komen deze figuren min of meer in dezelfde volgorde voor in vergelijkbare Franse portalen.
Zijwanden
De beide zijwanden van de voorhal of vestibule zijn door middel van een lijst verdeeld in een beneden- en bovenzone. De onderste zone is verrijkt met een blinde rondboogarcade. In sommige nissen zijn teksten aangebracht. De bovenste zone is in twee traveeën gedeeld en is eveneens met rondbogen versierd, met in iedere nis een staande figuur, voornamelijk profeten en aartsvaders uit het Oude Testament. Geheel links in de westwand is een vrouw afgebeeld, volgens Cuijpers de 'synagoge' verbeeldend, volgens anderen de Sibille van Erythrae. Hierboven bevinden zich twaalf engelen, afgebeeld als halffiguren.
Gewelf, vloer en poorten
Het gotische gewelf bestaat uit twee rechthoekige kruisribgewelven op geprofileerde gewelfribben. De laat-19e-eeuwse tegelvloer toont een labyrint met als beginpunt Maastricht (middenvoor), dat via Aken, Keulen, Rome en Constantinopel (de vier hoeken van het labyrint) naar de Tempelberg in Jeruzalem (het middelpunt) leidt. De doorgang van het portaal naar de kerk is 2m25 breed en 4m30 hoog. De poort is bij de laatste restauratie vernieuwd. De poortopening naar het Veldekeplein wordt afgesloten door een 19e-eeuws smeedijzeren hek en een moderne glazen pui, waarvan de deuren zelden geopend worden. Het bovenste gedeelte is met helder glas gevuld; van 1887 tot 1991 bevond zich hier een neogotisch raam met het Laatste Oordeel, dat door zijn gelige kleuren een ongewenst effect had op de polychromie.
Symbolische betekenis
Christelijke symboliek
Het iconografisch programma van een middeleeuws kerkportaal werd nooit aan het toeval overgelaten. Boven alles moesten de kunstwerken de christelijke geloofsleer bevestigen. Bij het Bergportaal is dit niet anders. Terwijl elders in de kerk een Majestas Domini op een timpaan is afgebeeld, is hier gekozen voor de maagd Maria in de centrale voorstelling. Maria wordt echter niet op traditioneel Maaslandse wijze afgebeeld als Sedes sapientiae (Zetel der Wijsheid), met het kindje Jezus op schoot, maar als Regina coeli (Koningin van de Hemel), gezeten op een troon, naast Jezus. Dit was in de 12e eeuw een relatief nieuw doctrine, dat met name door Bernardus van Clairvaux en de cisterciënzers werd gepropageerd. De op de eerste archivolt afgebeelde stamboom van Sint-Servaas, afgeleid van de Heilige Maagschap, moest de middeleeuwse Doctrina Trajectensium kracht bijzetten (de stelling dat Servaas een achterneef van Jezus is). De 'stam van Jesse' op de overige archivolten gaf Sint-Servaas een plaats in de stamboom van Jezus. De heilige zelf is meer dan levensgroot afgebeeld aan de rechterzijde van het portaal, in het gezelschap van de Nieuwtestamentische profeten Simeon, Johannes de Doper en Johannes de Evangelist.
Rechtsplaats
Het Bergportaal is vaak aangeduid als een van de plaatsen in de Sint-Servaaskerk waar rechtshandelingen plaatsvonden, een zogenaamde Gerichtslaube of dingplaats. Deze functie werd onder meer uitgedrukt door de figuur van de profeet Samuel als rechter, het meest linkse van de rij beelden naast de poortdoorgang. Samuel staat als rechter in de voorgeschreven houding met gekruiste benen op de voorgeschreven plaats aan de westzijde van de dingbank, met het gezicht naar het oosten gericht. Bij rechtszitting moesten rechters aan zijn voeten plaatsnemen tegen de westwand van het portaal, naast de console van het Samuel-beeld, waarop als waarschuwend voorbeeld de twee zonen van Samuel waren afgebeeld, de onrechtvaardige en corrupte rechters Joël en Abia. De aanklagers en verdachten zaten tegenover de rechters, met achter zich het beeld van Sint-Servaas, de bemiddelaar.
Koninklijk portaal?
In een oorkonde van Frederik Barbarossa uit 1154 wordt gesproken over een palatium nostrum Traiecti ("ons paleis in Maastricht"), een verwijzing naar het bestaan van een koninklijke palts in Maastricht, waar ook andere aanwijzingen voor bestaan, zij het geen eenduidige archeologische. De meeste auteurs situeren deze palts in de nabijheid van de Sint-Servaaskerk, ofwel op de zuidoosthoek van het Vrijthof op de plek van het latere Sint-Servaasgasthuis, ofwel op de zuidwesthoek, waar kort na 1200 de Sint-Janskerk werd gebouwd. Deze laatste locatie zou verklaren waarom juist het zuidportaal, recht tegenover de koninklijke palts, werd uitgebouwd tot porticus speciosa (schitterend portaal) met niet mis te verstane verwijzingen naar het koningschap in het beeldhouwwerk (Jezus en Maria als Koning en Koningin van de Hemel op het centrale paneel, het meer dan levensgrote beeld van koning David naast de ingang en de koningen van Israël op de archivolten).
Hoe dan ook lijkt het logisch dat dit "koninklijk" vormgegeven portaal de entree was voor hoog bezoek. De huwelijksvoltrekking van Otto IV en Maria van Brabant was zeker niet de laatste keer dat de kerk vereerd werd met koninklijk bezoek. Keizer Karel IV woonde in 1357 de herinwijding van de kerk bij, de Beierse hertog Hendrik XVI genas er in 1403 op miraculeuze wijze van de jicht en de Luikse prins-bisschoppen en de Brabantse hertogen waren er regelmatige gasten. Karel de Stoute, Karel V en Filips II bezochten de stad en de Sint-Servaas meerdere keren en logeerden in het vlakbij gelegen Spaans Gouvernement. Na de verovering van Maastricht door Frederik-Hendrik in 1632 was Maastricht een (grotendeels) katholieke stad in een (merendeels) protestants land. Het belang van de Sint-Servaaskerk nam af en koninklijk bezoek was er nog maar zelden.
Bij de begrafenis van kardinaal van Rossum in 1932 deed het portaal dienst als chapelle ardente. Paus Johannes Paulus II betrad op 14 mei 1985 het Bergportaal voor een bezoek aan de kerk, die bij die gelegenheid tot basilica minor werd verheven. De laatste monarch die de kerk bezocht, koning Willem-Alexander, toen nog kroonprins en in het gezelschap van zijn verloofde Máxima Zorreguieta, kwam de kerk op 22 oktober 2001 binnen via het noordportaal aan het Keizer Karelplein.
Tegenwoordig doet het Bergportaal niet langer dienst als kerkingang en is het nog slechts vanuit de kerk te betreden. Het portaal is een belangrijk onderdeel van een bezoek aan de Sint-Servaasbasiliek en de schatkamer, die tot de voornaamste toeristische attracties van Maastricht behoren.
Kunsthistorische betekenis
Waardering
Bij de inrichting van het Rijksmuseum in Amsterdam zorgde architect Cuypers er omstreeks 1885 voor, samen met Victor de Stuers, dat een gipsafgietsel van het door eerstgenoemde te restaureren Bergportaal (evenals andere kunstschatten uit Maastricht) een prominente plaats kreeg in de gipsafdeling van het nationaal museum. Die waardering is er niet altijd geweest. Lange tijd werd het portaal gezien als een noordelijk 'buitenbeentje' in de reeks van voornamelijk Franse beeldenportalen. Tot eind 20e eeuw bestond er onder kunsthistorici over het algemeen weinig belangstelling voor het Bergportaal. De Belgische kunsthistorica Marguerite Devigne sprak in 1932 over een "oeuvre lourde (...) oeuvre 'paysanne', sans élan, sans inspiration". Volgens de Nederlandse kunsthistorica Elizabeth den Hartog is dit negatieve oordeel voornamelijk te wijten aan de grove restauraties van voorgaande eeuwen en de aanwezigheid van een dikke verflaag op de beelden. Den Hartog kwalificeert met name het beeldhouwwerk uit de eerste fase van hoge kwaliteit. Mogelijk betreft dit een laat werkstuk van het zogenaamde Heimo-atelier, een in Maastricht werkzaam atelier van Maaslandse steenbeeldhouwers met Noord-Italiaanse invloeden. De aanvullingen uit de tweede fase tonen aan dat de beeldhouwkunst van de Maasvallei aan het eind van de 12e eeuw niet langer toonaangevend was. In die zin schaart Den Hartog zich achter de Limburgse hoogleraar kunstgeschiedenis Joseph Timmers, die het Bergportaal in 1955 "de zwanenzang van een stervende stijl" noemde.
Vergelijking met Maaslandse edelsmeedkunst
De Maaslandse edelsmeedkunst mag zich al sinds het midden van de 19e eeuw verheugen in de belangstelling van kunsthistorici. De rol van de Maaslandse beeldhouwkunst is daarbij vergeleken onderbelicht gebleven.
Volgens Elizabeth den Hartog vertoont het beeldhouwwerk van het timpaan en de twee binnenste archivolten van het Bergportaal stilistische overeenkomsten met het edelsmeedwerk van de Noodkist, het reliekschrijn van Sint-Servaas in de Sint-Servaasbasiliek. Den Hartog ziet onder andere overeenkomsten tussen het beeld van Eliud op de eerste archivolt in het Bergportaal en de Paulus-figuur op de Noodkist. Evenzo is er een aantoonbaar verband met het Karelsschrijn in de Dom van Aken. De uit de tweede fase van het Bergportaal daterende koningen en profeten op de buitenste archivolten lijken sterk op de Duitse koningen en keizers op het Akense schrijn. De Duitse kunsthistorica Renate Kroos merkte al in 1985 op dat het jongere edelsmeedwerk van de Noodkist lijkt op dat van het in 1215 voltooide Karelsschrijn. Elizabeth den Hartog concludeert hieruit dat beide reliekschrijnen en het Bergportaal in dezelfde periode (ca. 1200-15) voltooid moeten zijn.
Vergelijking met Franse portalen
Door verschillende auteurs, waaronder Timmers, zijn overeenkomsten vastgesteld tussen het Bergportaal en een reeks vroeggotische Franse kerkportalen, onder andere van de kathedraal van Senlis, de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Dijon en de Notre-Dame van Parijs. Met name een vergelijking met Senlis (ca. 1170) is frappant, onder andere door de manier waarop de figuren in de archivolten op een troon van bladeren in de vorm van het cijfer 8 zijn geplaatst. In het verleden viel de vergelijking tussen het Maastrichtse portaal en dat van Senlis voor het eerstgenoemde steevast ongunstig uit, omdat men aannam dat het slechts een 13e-eeuwse kopie van het Franse origineel betrof.
Dat het Bergportaal gelieerd is aan enkele vroeggotische portalen in Noord-Frankrijk staat vast. De ontwikkeling van de nieuwe stijl is te volgen in een reeks kerkportalen, beginnend met het westportaal van de kathedraal van Senlis (1170), gevolgd door de middenportalen van de westfaçades van de kapittelkerk van Mantes (1180) en de kathedraal van Laon (1195-1205), het middenportaal van de kerk van Saint-Yved in Braine (1205-1215) en eindigend met het noordertranseptportaal van de kathedraal van Chartres (1205-1210). Volgens Den Hartog moet het Bergportaal, samen met dat van Senlis, aan het begin van die reeks geplaatst worden. Mogelijk heeft er in Noord-Frankrijk of de Zuidelijke Nederlanden een ouder portaal bestaan, dat als voorbeeld diende voor beide portalen.
Door diverse kunsthistorici is de rol benadrukt die de Maaslandse edelsmeedkunst vervulde bij de vroege ontwikkeling van de gotische stijl in Frankrijk. Daarbij werd in het verleden geen rekening gehouden met een directe beïnvloeding door Maaslandse beeldhouwers. Volgens Den Hartog komt dit doordat veel grote Maaslandse kerken uit deze periode (met name de Sint-Lambertuskathedraal in Luik en de abdijkerken van Stavelot en Sint-Truiden) verwoest zijn, waardoor er weinig vroeggotisch beeldhouwwerk uit deze streek bewaard is gebleven. Het Bergportaal en enkele fragmenten elders tonen aan dat de Maaslandse beeldhouwkunst wel degelijk deel had aan de ontwikkelingen in Frankrijk.
Trivia
Na het Beleg van Maastricht in 1748 was Maastricht enkele maanden bezet door Franse troepen. Een deel daarvan werd ondergebracht in het Bergportaal en de kloostergangen van de Sint-Servaaskerk.
Na de dood van kardinaal Van Rossum op 30 augustus 1932 werd zijn stoffelijk overschot overgebracht naar het Bergportaal waar een chapelle ardente was ingericht.
In 2011 vond in het kader van de Heiligdomsvaart een 'modeprocessie' plaats georganiseerd door Fashionclash. Na afloop werden de kledingontwerpen, gebaseerd op liturgische gewaden, geëxposeerd in het Bergportaal.
De 'Scatologica' of 'Litanie van heiligen in het portaal' is een volksverhaal op rijm dat zich afspeelt in het Bergportaal. Een van de heiligen heeft een wind gelaten maar niemand durft ervoor uit te komen. Het verhaal met onbekende oorsprong wordt vooral in Maastricht en omgeving op bruiloften en partijen voorgedragen.
Zie ook
Lijst van schilderijen, beelden en monumenten in de Sint-Servaasbasiliek
Kruisgang van de Sint-Servaasbasiliek
Lijst van gotische vensters in de kruisgang van de Sint-Servaasbasiliek
Doksaal van de Sint-Servaasbasiliek
Sint-Servaasbasiliek
Onderdeel van een kerkgebouw
Romaanse beeldhouwkunst
Gotische beeldhouwkunst
12e-eeuwse beeldende kunst
Architectuur in Nederland uit de 12e eeuw
1170-1179
Kunst in Maastricht
Poort in Maastricht
|
Tegenwoordig doet het Bergportaal niet langer dienst als kerkingang en is het nog slechts vanuit de kerk te betreden. Het portaal is een belangrijk onderdeel van een bezoek aan de Sint-Servaasbasiliek en de schatkamer, die tot de voornaamste toeristische attracties van Maastricht behoren.
| 1 |
toeristische attractie, bezienswaardigheid, toeristische trekpleister
|
11,205 |
WearAction
|
5536563
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wikkelrok
|
Wikkelrok
|
Een wikkelrok is een rok die bestaat uit een eenvoudig stuk stof en die om de taille wordt gewikkeld. Als de rok gedragen wordt, overlappen de randen elkaar sterk. De rok wordt aangetrokken door de bovenrand te draaien of te rollen. De rok wordt vastgemaakt door de uiteinden aan elkaar te knopen of met behulp van een gesp, knoop, lint, riem of klem vast te zetten zodat de rok niet van het lichaam glijdt. De rok kan ook worden dichtgemaakt door een sluiting van klittenband.
Patroon
De wikkelrok bestaat in de meest eenvoudige vorm uit een rechthoekige lap. De rok kan ook wijder zijn aan de onderkant dan aan de bovenkant. De rok kan dan gemaakt zijn uit verschillende banen, of uit een enkele lap waarop een cirkelsector is afgetekend. Een manier om de rok makkelijk te bevestigen is door het aannaaien van een lint of band aan de bovenzijde, die langer is dan de breedte van de rok, zodat deze om de taille geknoopt of gestrikt kan worden.
Een wikkelrok kan uiteraard openvallen. Om dat te voorkomen wordt er soms toch een (onzichtbare) naad gemaakt. Een belangrijk voordeel van de rok, het gemakkelijke aantrekken, is dan verdwenen.
Geschiedenis
Deze eenvoudigste vorm van een rok is bekend uit afbeeldingen vanaf de vroegste tijden. In Mesopotamië (3e millennium v.Chr) droegen mannen - en zeer waarschijnlijk ook vrouwen - wikkelrokken gemaakt van wollen villi (vlokken wol) die in lagen aan elkaar waren genaaid en die eindigden met franjes of lussen. Dit type kleding wordt kaunakes genoemd. Wollen wikkelrokken werden ook gedragen tijdens de bronstijd, zowel door mannen als door vrouwen. Een voorbeeld van zo een rok droeg het meisje van Egtved, dat in Denemarken is gevonden. Die rok bestond echter uit losse strengen wol.
Voorkomen in de wereld
De wikkelrok wordt wereldwijd gedragen als onderdeel van traditionele kleding. Voorbeelden zijn:
de sari in India
de sarong in Indonesië en andere delen van Zuidoost Azië
de kilt in Schotland, die in tegenstelling tot de eenvoudige, ongenaaide wikkelrok gedeeltelijk op een tailleband is genaaid
de pareo in Tahiti
de lava lava in Polynesië
de Longyi in Myanmar
de longhi in India, Bangladesh, Sri Lanka en Myanmar
de wouzar als onderdeel van ondergoed voor mannen Arabische landen
de Teri onder de Toeareg-vrouwen
de Pai op de eilanden Föhr, Amrum en de Halligen
de pagne of wikkel in West-Afrika
In de westerse mode verschijnen wikkelrokken in de twintigste en eenentwintigste eeuw onder andere als strandkleding of vrijetijdskleding voor vrouwen, met name vanwege het draagcomfort en de makkelijke manier om de rok over badkleding aan te doen.
Rok
|
Een wikkelrok kan uiteraard openvallen. Om dat te voorkomen wordt er soms toch een (onzichtbare) naad gemaakt. Een belangrijk voordeel van de rok, het gemakkelijke aantrekken, is dan verdwenen.
| 1 |
aantrekken, kleding dragen, aankleden
|
3,285 |
RentAction
|
1567545
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Huis%20Neerijnen
|
Huis Neerijnen
|
Huis Neerijnen of Klingelenberg is een kasteel en landgoed ten noorden van het dorp Neerijnen in de gemeente West Betuwe in de Nederlandse provincie Gelderland.
Geschiedenis
De oorsprong van het Huis Neerijnen ligt in de 14e eeuw. Ridder Gijsbert de Cocq van Neerijnen bouwde in het jaar 1350, op 1000 meter afstand van kasteel Waardenburg, het huis Klingelenburg. Rond 1600 werd (waarschijnlijk) op de grondvesten van huis Klingelenburg - dat door oorlogshandelingen in 1574 waarschijnlijk ernstig was beschadigd - een nieuw huis gebouwd: huis Neerijnen. In de 18e eeuw werd dit ingrijpend verbouwd en laat in de 19e eeuw werd een aanbouw toegevoegd. Zo kreeg kasteel Neerijnen haar huidige vorm.
Aan het eind van 17e eeuw kwam kasteel Neerijnen door huwelijk in bezit van het Friese geslacht Van Aylva. Deze familie kocht in 1700 de Heerlijkheden Neerijnen en Waardenburg. Vanaf die tijd hebben de kastelen Neerijnen en Waardenburg dezelfde eigenaren gehad.
Op 17 juni 1800 trouwde de toenmalige erfgename, vrouwe Anna Jacoba Wilhelmina van Aylva van Waardenburg, Neerijnen, Warmenhuizen, met Frederik Willem Floris Theodorus van Pallandt. Het geslacht Van Pallandt bleef in het bezit van de kastelen tot 1971, toen het laatste lid van deze tak, Julie Elise baronesse van Pallandt, door een ongeval om het leven kwam. Met het overlijden van deze vrouw, die op sociaal en kerkelijk gebied een belangrijke plaats in de dorpsgemeenschap innam, kwam er een einde aan de band die Neerijnen en Waardenburg zo’n 170 jaar met het geslacht Van Pallandt verbond.
Het Huis Neerijnen kwam in 1974 in handen van stichting Geldersch Landschap & Kasteelen, die het kasteel liet restaureren. Van eind jaren ’70 tot 2019 was het kasteel in gebruik als gemeentehuis van de gemeente Neerijnen.
Sinds 2022 wordt het kasteel in delen verhuurd als kantoorruimte. Tijdens Open Monumentendag kan een groot deel worden bezocht.
Externe links
Ronald Stenvert e.a., Kasteel Neerijnen in: Monumenten in Nederland - Gelderland. Rijksdienst voor de Monumentenzorg/ Waanders uitgeverij, Zwolle 2000, blz. 234
Bouwwerk in West Betuwe
Neerijnen
Rijksmonument in West Betuwe
|
Sinds 2022 wordt het kasteel in delen verhuurd als kantoorruimte. Tijdens Open Monumentendag kan een groot deel worden bezocht.
| 1 |
huuractie, verhuur, tijdelijk gebruik
|
7,574 |
CafeOrCoffeeShop
|
2098095
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Maarten%20Van%20den%20Bossche
|
Maarten Van den Bossche
|
Maarten Van den Bossche is een personage uit de VTM-televisieserie Familie. Het personage werd van 1997 tot 2006 gespeeld door Gianni Verschueren; nadien nam Michael Vroemans de rol over tot 2013. Na iets meer dan een jaar keerde hij echter alweer terug in de soap.
Overzicht
Maarten is de tweede zoon van Jan Van den Bossche en zijn tweede kind samen met Nele Van Winckel. Hij heeft een zus Leen en is de halfbroer van Willem, Bart, Mieke en Guido.
In zijn jonge jaren is Maarten de typische tienerjongen die zich afzet tegen zijn ouders en van het ene vriendinnetje naar het andere fladdert. Op school is hij allesbehalve een goede leerling en hij weet dan ook helemaal niet hoe zijn toekomst er moet gaan uitzien. Na zijn mislukte informaticastudies trekt hij naar de koksschool, een geslaagde keuze blijkt later.
Maarten begint een relatie met de speelse Evy Hermans. Wanneer zij hem na een tijdje bedriegt met zijn eigen neef Pierrot, begint hij iets met zijn stagemeester Caro Goossens.
Maarten wil zijn grote droom waarmaken en een eigen eetcafé openen. Hij wil daarom het café van Dimitri Roels overkopen, maar krijgt niet genoeg geld vast bij de bank. Tegen zijn wil in betrekt hij zijn vader bij de zaak, waardoor ze uiteindelijk een "gewoon" café moeten beginnen: Jan & Alleman. Omwille van het café moet Maarten zwaar inboeten op zijn sociaal leven, waardoor bijvoorbeeld het contact met zijn boezemvriend Bjorn Impens verwatert. Ook voor vriendinnetjes heeft hij geen tijd meer, tot de verleidelijke Roos Sterckx in het café komt werken. Al snel bloeit iets tussen de twee, en niet veel later hebben ze een relatie.
Samen met Roos beslist hij op zoek te gaan naar een nieuwe uitdaging. Eerst willen ze een broodjeszaak gaan runnen, maar al snel blijkt dit toch geen goed idee. Ze richten uiteindelijk een cateringzaak op, de Roos Crevette. Deze zaak kent slechts een wisselend succes, wat niet echt goed is voor hun relatie. Ze besluiten om uit elkaar te gaan maar uiteindelijk komen ze weer samen wanneer Maarten beslist heeft om de 'Roos Crevette' te verkopen.
Niet veel later krijgt Maarten een droomjob aangeboden: hij wordt chef-kok in het restaurant van een kennis van Mathias Moelaert. Wanneer blijkt dat de eigenaar van het restaurant een fraudeur is, verliest Maarten alweer zijn job. Wat later krijgt Maarten de kans om een restaurant binnen de VDB Holding te beginnen: de KomEet. Aanvankelijk doet de zaak het niet erg goed, maar na verloop van tijd wordt het een topzaak.
Maarten vraagt Roos ten huwelijk, maar omwille van hun drukke bezigheden in de KomEet beslissen ze om de festiviteiten een tijdje uit te stellen. Plots komt er een einde aan hun golf van geluk, wanneer de VDB Holding in financiële moeilijkheden raakt en besloten wordt dat de KomEet moet verdwijnen. Maarten krijgt wel de kans om mee te stappen in het opvolgend project, een keten van bio-foodbars, maar weigert. Hij wil zich bezinnen over zijn toekomst en vertrekt samen met Roos op wereldreis.
Tijdens hun wereldreis worden ze met hun toeristenbus gegijzeld door extremisten. Roos wordt vermoordt, en Maarten overleeft. Hij heeft nog kort terug iets met Evy, maar wanneer deze zwanger van hem raakt en een miskraam heeft, besluit hij te vertrekken na ongeveer één jaar terug in België te zijn geweest.
Personage uit Familie
|
Maarten wil zijn grote droom waarmaken en een eigen eetcafé openen. Hij wil daarom het café van Dimitri Roels overkopen, maar krijgt niet genoeg geld vast bij de bank. Tegen zijn wil in betrekt hij zijn vader bij de zaak, waardoor ze uiteindelijk een "gewoon" café moeten beginnen: Jan & Alleman. Omwille van het café moet Maarten zwaar inboeten op zijn sociaal leven, waardoor bijvoorbeeld het contact met zijn boezemvriend Bjorn Impens verwatert. Ook voor vriendinnetjes heeft hij geen tijd meer, tot de verleidelijke Roos Sterckx in het café komt werken. Al snel bloeit iets tussen de twee, en niet veel later hebben ze een relatie.
| 5 |
café, koffiebar, koffiezaak
|
5,587 |
TakeAction
|
5718962
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem%20Beukelsstraat%2032-38
|
Willem Beukelsstraat 32-38
|
Willem Beukelsstraat 32-38 te Amsterdam betreft een viertal percelen aan de Willem Beukelsstraat, Amsterdam-Oost.
Aan de Willem Beukelsstraat werd al gebouwd in de tijd dat ze nog toebehoorde aan de gemeente Watergraafsmeer, maar vanaf 1907 heette de straat nog (M.A) De Ruyterstraat.
In 1921 annexeerde de Gemeente Amsterdam (de) Watergraafsmeer; ze had dringend gebied nodig voor het onderbrengen van haar inwoners terwijl Watergraafsmeer tot dan toe voornamelijk agrarische gebied was. Een gevolg was dat de straat een andere naam moest krijgen, Amsterdam had al een De Ruyterkade (eigen straat) en Admiraal de Ruyterweg (annexatie Sloten; de straat werd hernoemd naar Willem Beukelszoon in een buurt met meerdere straten vernoemd uitvinders of wetenschapper, zoals Simon Stevin en Cornelis Drebbel.
In de periode voor de overname werd er wel gebouwd, meest huis voor huis. In 1914 liet hier bouwkundige Sippe Visser (Wonseradeel, 30 maart 1877-Amsterdam, 9 april 1966) een blokje woningen neerzetten. Hijzelf was destijds de opdrachtgever; in die tijd werden de functies van grondkoper, grond exploitant, architect, bouwer en makelaar regelmatig gecombineerd in een doorlopende cyclus binnen de bouw. Visser zette hier bij een enigszins teruggetrokken rooilijn vier percelen neer, die op het eerste oog een wat rommelige indruk maken; in de loop der jaren is er aan gesleuteld. Echter nadere beschouwing laat zien dat de gebouwen twee aan twee gespiegeld zijn, elk rond een centrale toegang met toegangstrap. Alle gebouwen bestaan uit vier bouwlagen (souterrain met drie etages) onder een grotendeels plat dak. Achter de gevel bevinden zich acht maisonettes. De toegangen vallen daarbij op omdat daar constructies zijn neergezet in natuursteen, terwijl de rest op vensterdorpels na uit baksteen is opgetrokken. Overigens sluiten de trappen met bak- en natuurstenen leuningen wel aan op de rooilijn. De zuidelijke combinatie (huisnummers 36-38) heeft als jaarsteen 1913 in een medaillon/cartouche; de noordelijke (32-34) draagt Anno 1914 in een soort band. Het complex werd op 8 oktober 2013 tot gemeentelijk monument verklaard.
Zuidelijk van dit complexje staat een groot bouwblok; de MULO van de latere Willem van Outshoornschool aanbesteed in 1911, dus net voor bovenstaand blokje.
De drie percelen ten noorden van het complex zijn ook ontworpen door Visser. De rest van de straat werd pas in de overdrachtsperiode volgebouwd.
Gemeentelijk monument in Amsterdam
|
In de periode voor de overname werd er wel gebouwd, meest huis voor huis. In 1914 liet hier bouwkundige Sippe Visser (Wonseradeel, 30 maart 1877-Amsterdam, 9 april 1966) een blokje woningen neerzetten. Hijzelf was destijds de opdrachtgever; in die tijd werden de functies van grondkoper, grond exploitant, architect, bouwer en makelaar regelmatig gecombineerd in een doorlopende cyclus binnen de bouw. Visser zette hier bij een enigszins teruggetrokken rooilijn vier percelen neer, die op het eerste oog een wat rommelige indruk maken; in de loop der jaren is er aan gesleuteld. Echter nadere beschouwing laat zien dat de gebouwen twee aan twee gespiegeld zijn, elk rond een centrale toegang met toegangstrap. Alle gebouwen bestaan uit vier bouwlagen (souterrain met drie etages) onder een grotendeels plat dak. Achter de gevel bevinden zich acht maisonettes. De toegangen vallen daarbij op omdat daar constructies zijn neergezet in natuursteen, terwijl de rest op vensterdorpels na uit baksteen is opgetrokken. Overigens sluiten de trappen met bak- en natuurstenen leuningen wel aan op de rooilijn. De zuidelijke combinatie (huisnummers 36-38) heeft als jaarsteen 1913 in een medaillon/cartouche; de noordelijke (32-34) draagt Anno 1914 in een soort band. Het complex werd op 8 oktober 2013 tot gemeentelijk monument verklaard.
| 1 |
eigendomsoverdracht, objectverwerving, overname
|
2,724 |
RecyclingCenter
|
5115604
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/GAD%20%28afvalbedrijf%29
|
GAD (afvalbedrijf)
|
De GAD is een afvalbedrijf in Zuidoost-Noord-Holland.
Het bedrijf ontstond op 1 januari 1990 door de samenvoeging van de inzameldiensten van enkele gemeenten in de regio.
De GAD is onderdeel van de Regio Gooi en Vechtstreek, het samenwerkingsverband van de gemeenten Blaricum, Gooise Meren, Hilversum, Huizen, Laren, Weesp en Wijdemeren. De GAD verzorgt de huishoudelijke afvalinzameling voor deze zeven gemeenten.
De gemeente 's-Graveland verzette zich jarenlang tegen het lidmaatschap van het Gewest Gooi en Vechtstreek en de verplichte winkelnering bij de GAD, omdat men elders goedkopere vuilnisophaal kon inkopen. Met de herindeling tot de gemeente Wijdemeren in 2002 kwam aan die uitzonderingspositie een eind.
GAD is een acroniem voor ‘Grondstoffen- en Afvalstoffen Dienst’.
De organisatie heeft de volgende taken:
verstrekken van afvaladvies
voorlichting aan scholen en burgers
verzamelpunten voor diverse afvalstromen
ophaaldienst van huishoudelijk afval
beheer openbare ruimten
Het hoofdkantoor bevindt zich in Bussum.
De GAD beheert 4 milieuparken in Bussum, Hilversum, Huizen en Weesp
Afvalverwerkingsbedrijf
|
Afvalverwerkingsbedrijf
| 1 |
recyclingcentrum, afvalverwerking, milieustation
|
4,658 |
ControlAction
|
46737
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/IBM%20i
|
IBM i
|
IBM i is een besturingssysteem van IBM voor het IBM Power Systems-platform. Het besturingssysteem is geëvolueerd uit CPF voor de S/38, en heette achtereenvolgens OS/400, i5/OS en sinds april 2008 IBM i.
Geschiedenis
S/38 en CPF
In 1978 kwam S/38 van IBM uit, met als besturingssysteem Control Program Facility (CPF). Het project dat had geleid tot dit systeem stond onder leiding van dr. Frank Soltis, en was uitgevoerd in het laboratorium van IBM in Rochester (Minnesota).
CPF was een revolutionair besturingssysteem. Behalve alle zaken die je van een besturingssysteem mocht verwachten, bevatte CPF een groot aantal faciliteiten die normaliter apart moesten worden aangekocht, zoals:
Een geïntegreerd relationeel database-systeem (alhoewel de moderne definitie van een database hierop niet toepasbaar is) bestaande uit fysieke bestanden die de daadwerkelijke data bevatten, en logische bestanden waarmee indexen en views konden worden gemaakt. Door het ontbreken van SQL werd elk bestand, net als een programma, gecodeerd in broncode, en vertaald naar een machine-object.
Een beveiligingsmodel waarbij elke gebruiker beschikking kreeg over gebruikersnaam en wachtwoord, en op basis van roldefinities beschikking kreeg over toegang tot objecten uit het besturingssysteem. Dit beveiligingsmodel werd al snel erkend als een van de sterktepunten van dit besturingssysteem, en was voor veel bedrijven een van de motivaties om S/38 en CPF te gaan gebruiken.
Faciliteiten voor datacommunicatie, in die tijd uiteraard vooral bestaande uit configuratiemogelijkheden voor modemverbindingen. Alhoewel alle faciliteiten aanwezig waren, was het configureren vrij ingewikkeld en omslachtig, wat door velen als kritiekpunt werd gebruikt.
Een moderne aanpak van interactieve programmatuur. Veel computersystemen uit die tijd waren pure batch-georiënteerde gegevensverwerkers, waar alleen met veel pijn en moeite programmatuur voor kon worden gemaakt die scherminteractie toestond. Soltis' team had dat onderkend, en had al in de eerste versie van CPF de scheiding aangebracht tussen logica en presentatie. De presentatie werd ondergebracht in een displayfile, en het achterliggende programma kon de interactie afhandelen door eenvoudig datarecords te lezen en te schrijven naar de displayfile. Het GUI-fenomeen was nog niet uitgevonden, en de schermen waren dus karaktergeoriënteerd, in een opbouw met 24 regels van 80 karakters.
Uiteraard had de integratie van al deze functionaliteit in het besturingssysteem een groot nadeel: de klant had geen keuze. Gebruik van CPF liet geen andere database-implementaties, beveiligingspakketten enz. toe. Veel kritiek die Microsoft tegenwoordig ten deel valt met betrekking tot het integreren van allerlei functionaliteit in Windows was dus in 1978 al van toepassing op IBM.
Bovendien was de fundamentele architectuur vernieuwend, door het toepassen van een machine interface (MI) werd de onderliggende hardware voor het besturingssysteem en de applicaties bijna volledig gevirtualiseerd. Een van de effecten hiervan was dat CPF kon werken met een concept dat single level storage werd genoemd: interactie met het schijvengebied werd door de MI uitgevoerd. Elk onderdeel van het besturingssysteem werd als object beschikbaar gemaakt, en elk object was uniek identificeerbaar met behulp van objectnaam, objecttype en de bibliotheek waarin zich dat object bevond. CPF kende als gevolg daarvan geen instructies om bijvoorbeeld een programma in het geheugen te laden, het eenvoudig aanroepen van het programma was voldoende om er voor te zorgen dat het in geheugen werd geladen. CPF was daarmee een van de eerste object-georiënteerde besturingssystemen.
IBM leverde bij CPF als programmeertalen RPG en COBOL. RPG was al min of meer een IBM-eigen taal, en de Cobol versie die werd bijgeleverd was aanmerkelijk anders dan ANSI-Cobol, omdat hierin instructies waren opgenomen voor de CPF-eigen functionaliteit. Voor een ervaren Cobol programmeur was het even wennen om programma's te maken voor een S/38.
S/36 en SSP
Om ook de markt te bedienen die op zoek was naar een eenvoudig te beheren computersysteem bracht IBM in 1983 de S/36, met SSP als besturingssysteem. SSP was veel eenvoudiger dan CPF en daarmee werd het beheer vereenvoudigd. Een belangrijk voordeel van SSP boven CPF was de aanwezigheid van een menustructuur in het besturingssysteem, waarmee alle systeemfuncties konden worden opgezocht. CPF ontbeerde dat, en kon alleen met CL (Control Language) opdrachten worden bestuurd.
Voor SSP was RPG ook de belangrijkste programmeertaal voor applicatieprogramma's, het was echter een andere RPG-versie dan die van CPF. Programma's van de twee systemen waren niet uitwisselbaar, en ook niet compatibel op broncodeniveau. De migratie van een S/36 naar een S/38 was dan ook niet eenvoudig, en was voor veel bedrijven een moeilijk te nemen drempel.
AS/400 en OS/400
Vanuit strategisch oogpunt was het voor IBM van belang de diverse computerlijnen (S/36, S/38, 4300 en S/370) samen te voegen tot één systeem. Dit nieuwe systeem moest de sterktepunten van S/36 (eenvoudig beheer, menustructuur) combineren met die van S/38 (geïntegreerde database en security, scheiding van logica en presentatie). Het gevolg van deze samenvoeging werd in 1987 gepresenteerd als AS/400, met het nieuwe besturingssysteem OS/400. Programmeurs en beheerders van S/38 werden op hun wenken bediend: de eerste versie van OS/400 was eigenlijk een nieuwe release van CPF, met wat nieuwe CL-commando's en een menustructuur. Degenen die gewend waren aan SSP hadden het wat lastiger, alhoewel OS/400 een emulatie in zich had van SSP, zodat ook programma's van S/36 zonder al te veel problemen konden worden gemigreerd.
In de jaren 90 kwam de ontwikkeling van OS/400 een beetje in een slaapstand terecht. Alhoewel er regelmatig release-updates kwamen, was daar vaak niet al te veel revolutionairs te ontdekken. De trend om meer en meer grafische weergave te gebruiken werd door IBM wat genegeerd, en de AS/400 kreeg een wat oubollig imago. De populariteit begon daardoor ook wat te dalen.
Moderne technieken
Sinds het omarmen van GNU/Linux en Java-technologie is OS/400 weer in de lift. IBM positioneert OS/400 als het besturingssysteem dat bij voorkeur voor WebSphere en J2EE wordt gebruikt. Al een aantal jaren is er een grafische interface voor beheertaken in het product Operations Navigator, waarmee met de muis het beheer over de machine kan worden gevoerd.
De meest recente versie van dit besturingssysteem heeft de naam i5/OS meegekregen en steunt op de technologie van de Power5-processoren die is geïntroduceerd in de nieuwste servers van het iSeries-gamma. De Power5-technologie maakt het mogelijk op één server tegelijkertijd verschillende besturingssystemen te draaien door middel van logische partitionering (LPAR). Met LPAR wordt de server verdeeld in virtuele servers, die elk als zelfstandige server functioneren. Het toewijzen en "verhuizen" van resources als processor-capaciteit en geheugen kan dynamisch worden uitgevoerd, het verhuizen van andere hardware zoals netwerkkaarten e.d. vereist een reboot van de betrokken partities.
Elke partitie heeft een eigen besturingssysteem, waarbij kan worden gekozen tussen OS/400, AIX en GNU/Linux.
DB2/400 en SQL
Alhoewel SQL al een flink aantal jaren beschikbaar is in OS/400, heeft het toch enige tijd geduurd voordat IBM de in OS/400 ingebouwde database engine DB2 durfde te noemen. Inmiddels is DB2 voor OS/400 (DB2/400) een zeer krachtige database-engine met volwaardige functionaliteit die voldoet aan het relationele model. Waar in het verleden databasetabellen via gecompileerde broncode tot stand kwamen, is dit inmiddels vervangen door een SQL-omgeving die zowel vanuit de 80x24 groene schermen, als vanuit Operations Navigator kan worden gebruikt. DB2/400 ondersteunt alle moderne technieken als triggers, constraints en een geavanceerde manier van transactieverwerking.
Machine Interface
Het MI-concept dat al uit de S/38-tijd stamt is doorontwikkeld tot een vrijwel volledige virtualisatie van de hardware, door toepassing van de Technology Independent Machine Interface-laag (TIMI). TIMI is de laag die API's bevat naar de hardware componenten, en het toepassen van deze techniek maakt het mogelijk om verschillende besturingssystemen te installeren (OS/400, AIX en Linux). Bovendien kunnen de TIMI-API's rechtstreeks worden aangesproken, welke techniek door IBM wordt toegepast in de WebSphere Application Server-implementatie voor OS/400. Dit in tegenstelling tot WebSphere op andere platforms, waar functies uit het besturingssysteem moeten worden gebruikt.
Windows-integratie
Door toepassing van een techniek die achtereenvolgens File Server I/O Processor (FSIOP), integrated PC server (IPCS), integrated Netfinity server en tegenwoordig Integrated xSeries Server (IXS) of Integrated xSeries Adaptor (IXA) heet, heeft IBM het mogelijk gemaakt ook Windows servers te integreren in de iSeries-server. In een OS/400-partitie wordt daarvoor een virtueel schijvengebied gemaakt, dat is toe te wijzen aan een IXS of IXA. De IXS zelf is een insteekkaart met Intel processor, die kan worden gebruikt voor installatie van Windows server-edities. De IXA is de variant van deze functionaliteit, waarmee een externe xSeries-server kan worden gekoppeld aan de iSeries.
Netwerken
Voor de verbinding van de terminals werd in het verleden het twinax-protocol gebruikt. Alhoewel nog steeds ondersteund, wordt twinax eigenlijk niet meer toegepast, omdat het gebruik van terminals nagenoeg verdwenen is. Voor datacommunicatie werd door IBM gebruikgemaakt van SNA en Token Ring-techniek. Ook deze technieken zijn inmiddels door marktwerking naar de achtergrond geraakt, en vervangen door respectievelijk TCP/IP en ethernet.
Besturingssysteem
IBM
|
CPF was een revolutionair besturingssysteem. Behalve alle zaken die je van een besturingssysteem mocht verwachten, bevatte CPF een groot aantal faciliteiten die normaliter apart moesten worden aangekocht, zoals:
Een geïntegreerd relationeel database-systeem (alhoewel de moderne definitie van een database hierop niet toepasbaar is) bestaande uit fysieke bestanden die de daadwerkelijke data bevatten, en logische bestanden waarmee indexen en views konden worden gemaakt. Door het ontbreken van SQL werd elk bestand, net als een programma, gecodeerd in broncode, en vertaald naar een machine-object.
Een beveiligingsmodel waarbij elke gebruiker beschikking kreeg over gebruikersnaam en wachtwoord, en op basis van roldefinities beschikking kreeg over toegang tot objecten uit het besturingssysteem. Dit beveiligingsmodel werd al snel erkend als een van de sterktepunten van dit besturingssysteem, en was voor veel bedrijven een van de motivaties om S/38 en CPF te gaan gebruiken.
Faciliteiten voor datacommunicatie, in die tijd uiteraard vooral bestaande uit configuratiemogelijkheden voor modemverbindingen. Alhoewel alle faciliteiten aanwezig waren, was het configureren vrij ingewikkeld en omslachtig, wat door velen als kritiekpunt werd gebruikt.
Een moderne aanpak van interactieve programmatuur. Veel computersystemen uit die tijd waren pure batch-georiënteerde gegevensverwerkers, waar alleen met veel pijn en moeite programmatuur voor kon worden gemaakt die scherminteractie toestond. Soltis' team had dat onderkend, en had al in de eerste versie van CPF de scheiding aangebracht tussen logica en presentatie. De presentatie werd ondergebracht in een displayfile, en het achterliggende programma kon de interactie afhandelen door eenvoudig datarecords te lezen en te schrijven naar de displayfile. Het GUI-fenomeen was nog niet uitgevonden, en de schermen waren dus karaktergeoriënteerd, in een opbouw met 24 regels van 80 karakters.
Uiteraard had de integratie van al deze functionaliteit in het besturingssysteem een groot nadeel: de klant had geen keuze. Gebruik van CPF liet geen andere database-implementaties, beveiligingspakketten enz. toe. Veel kritiek die Microsoft tegenwoordig ten deel valt met betrekking tot het integreren van allerlei functionaliteit in Windows was dus in 1978 al van toepassing op IBM.
| 5 |
besturing, controleactie, apparaatbeheer
|
11,583 |
Notary
|
560664
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Van%20Voorst%20tot%20Voorst
|
Van Voorst tot Voorst
|
Van Voorst tot Voorst is een oud adellijk riddergeslacht uit Overijssel dat sinds 1814 tot de Nederlandse adel van het koninkrijk behoort en waarvan een tak tot de Belgische adel behoort.
Geschiedenis
De bewezen stamreeks begint met Fredericus van Hekeren (van der Ese), die in 1295 wordt vermeld als knape, in 1305 als ridder, raad was van graaf Reinald van Gelre en in 1320 overleed. Diens kleinzoon Frederik van Heeckeren van der Eze (-1386), verwierf door zijn huwelijk met Lutgardis van Voorst het kasteel Rechteren in de gelijknamige buurtschap bij Dalfsen. De graven Van Rechteren stammen eveneens in mannelijke lijn af van deze Fredericus van Hekeren.
Ten tijde van de Republiek (1588-1795) kozen de meeste familieleden noodgedwongen voor een militaire loopbaan, omdat zij als katholieken geen openbare bestuursfuncties meer mochten uitoefenen. Gedurende de 19e en de 20e eeuw hebben verscheidene familieleden belangrijke bestuurlijke ambten bekleed.
Bij Souverein Besluit van 28 augustus 1814 werd een nazaat benoemd in de ridderschap van Overijssel waarmee hij en zijn nageslacht tot de moderne Nederlandse adel gingen behoren; in 1820 werd voor leden van het geslacht de titel van baron (op allen) erkend.
Een tak behoort inmiddels tot de Belgische adel: kinderen uit het tweede huwelijk van Franciscus baron van Voorst tot Voorst (1884-1955) met jkvr. (Belgisch: burggravin) Antoinette van Aefferden (1895-1976) lieten zich incorporeren in de Belgische adel op grond van het SB uit 1814.
Enkele telgen
Josephus Joannes Franciscus Antonius Mathias baron van Voorst tot Voorst en Schadewijk, heer van Schadewijck (1767-1841), generaal-majoor
Louis Herman Joseph baron van Voorst tot Voorst en Schadewijk, heer van Schadewijck (1799-1867), kolonel en militiecommissaris van Zutphen
Leopold lozef Jan Henri Eduard baron van Voorst tot Voorst, heer van Schadewijck (1830-1896), notaris; trouwde in 1864 met Ludovica Beatrix Philomena Mechtildis Theresia barones de Bounam de Ryckholt (1843-1925), dochter van Mechtildis Anna Maria Josepha Antonia barones van Voorst tot Voorst (1801-1881) en Adolphe François Antoine Joseph baron de Bounam de Rijckholt (1800-1868)
Jan Frederik Louis Joseph Adolph Maria baron van Voorst tot Voorst, heer van Schadewijck (1873-1931), burgemeester van Belfeld
Maria Anna Theodorine Louise Antoinette Caroline barones van Voorst tot Voorst (1833-1858); trouwde in 1857 met Arthur Isodorius Marie Celestinus de Posson (1828-1909), generaal-majoor
Frederik Joseph Henri baron van Voorst tot Voorst (1837-1906), burgemeester van Pannerden (1866-1870) en van Zevenaar (1871-1906).
Louis François Joseph Maria baron van Voorst tot Voorst (1870-1939), lid Tweede en Eerste Kamer
Arma Josephina Frederica Gijsbertha Maria barones van Voorst tot Voorst (1878-1938); trouwde in 1901 met Adolphus Ludovicus Wilhelmus baron van Hugenpoth tot Aerdt (1863-1913), burgemeester
Augustus Everhardus Daniëlis Fredericus baron van Voorst tot Voorst, heer van de Ploen (1807-1881), burgemeester, hoofdingeland
Beatrix Maria Françoise Esther barones van Voorst tot Voorst (1847-1936), schrijfster van Freule Lucie onder de naam Mevr. Abbink, Bsse van Voorst tot Voorst
Hiddo Hendrik Eduard baron van Voorst tot Voorst (1850-1910), luitenant grenaders en jagers
Elisabeth Maria Josepha Alphonsa barones van Voorst tot Voorst (1884-1957); trouwde in 1914 met Fredericus Maria Alphonsus Josephus ridder de van der Schueren (1878-1965), burgemeester van Oosterhout.
Isla Francisca Alphonsa Titia Maria barones van Voorst tot Voorst (1885-1960); trouwde in 1918 met jhr. Hubert Emile Marie van Nispen tot Pannerden (1878-1942), burgemeester van Klimmen
Eduwardus Ludovicus baron van Voorst tot Voorst (1810-1891), lid Provinciale en Gedeputeerde Staten van Gelderland
Joanna Maria barones van Voorst tot Voorst, vrouwe van Onstein en de Ploen (1841-1933); trouwde in 1872 met Alexander Amandus Josephus Canisius baron van der Heyden, heer van Doornenburg en Suideras (1813-1879), waarna de Ploen overgaat naar dit geslacht
Jan Joseph Godfried baron van Voorst tot Voorst (1846-1931), luitenant-generaal, voorzitter Eerste Kamer
Cuno Eduard Willem baron van Voorst tot Voorst (1876-1961), luitenant-kolonel
Clemens Louis Willem Marie baron van Voorst tot Voorst (1911-2000), majoor
Marie Joséphine Eleonore barones van Voorst tot Voorst (1946); trouwde in 1968 met jhr. Otto Johannes Ernst van der Mieden (1945), poppenspeler, eigenaar poppenspelmuseum
Reinilda Celine Made barones van Voorst tot Voorst (1950); trouwde in 1974 met Egbertus Franciscus Maria Reijnen (1951), beeldhouwer
Willem Comelis Joannes Josephus baron van Voorst tot Voorst (1877-1947), notaris, lid Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, dijkgraaf van Delfland; trouwde in 1909 met Johanna Alphonsa Maria Hanlo (1880-1945), dochter van Maria Christina Reinalda Heerkens, vrouwe in Melissant, Noorderschorre, Wellestrijpe, St.-Elisabethspolder, Altekleen en de Vijf Gorzen
Mr. Sweder Godfried Maria baron van Voorst tot Voorst (1910-1988), ambassadeur
Anna Aleida Cunegonda Maria barones van Voorst tot Voorst, vrouwe in Melissant, Noorderschorre, Wellestrijpe, St.-Elisabethspolder, Altekleen en de Vijf Gorzen (1914-2001)
Mr. dr. Joan Maria Willem baron van Voorst tot Voorst (1923-2005), jurist en kunsthistoricus
Ir. Eduard Louis Alexander baron van Voorst tot Voorst (1878-1944), ingenieur
Godfried Frans Maria baron van Voorst tot Voorst (1907-1983), burgemeester van Den Dungen
Paulina Wilhelmina Maria barones van Voorst tot Voorst (1914-2005); trouwde in 1940 met mr. Marcel Charles Octave Marie Robert Magnee (1910-Neuengamme, 1945), burgemeester
Arthur Euphemius Maria baron van Voorst tot Voorst (1922-1995), brigadegeneraal
Jan Joseph Godfried van Voorst tot Voorst (1880-1963), generaal; trouwde in 1948 met jkvr. Joanna Maria Alfrida Louisa Ruijs de Beerenbrouck, vrouwe in Suideras (1910-1992), dochter van Jhr. mr. Charles Ruijs de Beerenbrouck, heer van Beerenbrouck en Wolfrath (1873-1936), premier en minister en jkvr. Maria Josephina Ernestina Alexandrina van der Heijden, vrouwe van Suideras (1877-1948)
Herman Franciscus Maria baron van Voorst tot Voorst (1886-1971), luitenant-generaal
Joan Maria baron van Voorst tot Voorst (1851-1939), lid Provinciale en Gedeputeerde Staten van Overijssel; trouwde in 1875 met Pauline Frederique Elisabeth Marie van Sonsbeeck (1851-1922) waardoor Landgoed Den Alerdinck II in de familie Van Voorst kwam (en tot nu toe is gebleven)
Mr. Alexander Eppo baron van Voorst tot Voorst (1880-1965), commissaris van de Koningin in Overijssel
Marie Louise Johanna barones van Voorst tot Voorst (1907-2009), medewerkster Iconografisch Bureau; trouwde in 1927 met jhr. dr. Eugène Octave Marie van Nispen tot Sevenaer (1895-1957), kunsthistoricus, directeur Rijksdienst voor de Monumentenzorg
Mr. Godfried Roderic baron van Voorst tot Voorst (1886-1967), directeur verzekeringsmaatschappij
Beatrix Thérèse Marie barones van Voorst tot Voorst (1914-1974); trouwde in 1939 met jhr. mr. Louis Maria Emile von Fisenne (1911-1990), burgemeester
Roderic Paul Marie baron van Voorst tot Voorst (1917-1988), directeur verzekeringsmaatschappij, heemraad Waterschap Salland, kamerheer van de koningin voor Overijssel, in 1987 oprichter en directeur van B.V. Landgoed Den AIerdinck II
Seger Emmanuel baron van Voorst tot Voorst (1961), directeur Nationaal Park De Hoge Veluwe, honorair consul van België in Overijssel en Gelderland
Mr. Seger Jan Joseph baron van Voorst tot Voorst (1927), ambassadeur; trouwde in 1955 met jkvr. Carola Marie AIexandra de Blocq van Scheltinga (1929), dochter van jhr. Daniël de Blocq van Scheltinga (1903-1962), burgemeester, en Elisabeth Dorothea Alwina Henriette Gräfin von der Goltz (1904-1997), dochter van Karl Leopold Eugen Graf von der Goltz (1864-1944), Pruisische generaal-majoor der cavalerie en vleugeladjudant van keizer Willem II van Duitsland, ook na zijn vertrek naar Nederland
Walter baron van Voorst tot Voorst (1844-1922), paardenfokker
Eduardus Ludovicus baron van Voorst tot Voorst (1874-1945), sportschutter
Franciscus baron van Voorst tot Voorst (1884-1955); trouwde in tweede echt in 1923 met jkvr. (Belgisch: burggravin) Antoinette van Aefferden (1895-1976); kinderen uit dit huwelijk lieten zich incorporeren in de Belgische adel
Mr. Arthur Eduard Joseph baron van Voorst tot Voorst (1858-1928), commissaris van de Koningin in Noord-Brabant
Mr. Eduard Hendrik Joan baron van Voorst tot Voorst (1892-1972), burgemeester en lid Gedeputeerde Staten van Gelderland
Maria Clara Joanna barones van Voorst tot Voorst (1923-2008); trouwde in 1949 met mr. Frans Joseph Johan Lodewijk van Lanschot (1909-1999), burgemeester van Geldrop, lid Provinciale Staten Noord-Brabant
Theresia Maria Ludovica barones van Voorst tot Voorst (1932); trouwde in 1958 met mr. dr. Piet-Hein Houben (1931), buitengewoon en gevolmachtigd ambassadeur 1977-, laatstelijk in Italië 1990-1995
Berend-Jan van Voorst tot Voorst (1944), gouverneur van Limburg
Leonore Marie Antoinette Alphonsine barones van Voorst tot Voorst (1860-1936), kunstschilderes
Godefridus Alexander Xaverius baron van Voorst tot Voorst (1774-1826)
Mechtildis Anna Maria Josepha Antonia barones van Voorst tot Voorst (1801-1881); trouwde in 1831 met Adolphe François Antoine Joseph baron de Bounam de Rijckholt (1800-1868), burgemeester
Literatuur
E.L. van Voorst tot Voorst, Het geslacht van Voorst tot Voorst, uit officieele bronnen toegelicht. ['s-Gravenhage, 1890].
J.J. Hooft van Huysduynen, Bijdrage tot een genealogie van het geslacht Van Voorst tot Voorst. ['s-Gravenhage, 1968].
Externe link
Website familie Van Voorst tot Voorst
|
Enkele telgen
Josephus Joannes Franciscus Antonius Mathias baron van Voorst tot Voorst en Schadewijk, heer van Schadewijck (1767-1841), generaal-majoor
Louis Herman Joseph baron van Voorst tot Voorst en Schadewijk, heer van Schadewijck (1799-1867), kolonel en militiecommissaris van Zutphen
Leopold lozef Jan Henri Eduard baron van Voorst tot Voorst, heer van Schadewijck (1830-1896), notaris; trouwde in 1864 met Ludovica Beatrix Philomena Mechtildis Theresia barones de Bounam de Ryckholt (1843-1925), dochter van Mechtildis Anna Maria Josepha Antonia barones van Voorst tot Voorst (1801-1881) en Adolphe François Antoine Joseph baron de Bounam de Rijckholt (1800-1868)
Jan Frederik Louis Joseph Adolph Maria baron van Voorst tot Voorst, heer van Schadewijck (1873-1931), burgemeester van Belfeld
Maria Anna Theodorine Louise Antoinette Caroline barones van Voorst tot Voorst (1833-1858); trouwde in 1857 met Arthur Isodorius Marie Celestinus de Posson (1828-1909), generaal-majoor
Frederik Joseph Henri baron van Voorst tot Voorst (1837-1906), burgemeester van Pannerden (1866-1870) en van Zevenaar (1871-1906).
Louis François Joseph Maria baron van Voorst tot Voorst (1870-1939), lid Tweede en Eerste Kamer
Arma Josephina Frederica Gijsbertha Maria barones van Voorst tot Voorst (1878-1938); trouwde in 1901 met Adolphus Ludovicus Wilhelmus baron van Hugenpoth tot Aerdt (1863-1913), burgemeester
Augustus Everhardus Daniëlis Fredericus baron van Voorst tot Voorst, heer van de Ploen (1807-1881), burgemeester, hoofdingeland
Beatrix Maria Françoise Esther barones van Voorst tot Voorst (1847-1936), schrijfster van Freule Lucie onder de naam Mevr. Abbink, Bsse van Voorst tot Voorst
Hiddo Hendrik Eduard baron van Voorst tot Voorst (1850-1910), luitenant grenaders en jagers
Elisabeth Maria Josepha Alphonsa barones van Voorst tot Voorst (1884-1957); trouwde in 1914 met Fredericus Maria Alphonsus Josephus ridder de van der Schueren (1878-1965), burgemeester van Oosterhout.
Isla Francisca Alphonsa Titia Maria barones van Voorst tot Voorst (1885-1960); trouwde in 1918 met jhr. Hubert Emile Marie van Nispen tot Pannerden (1878-1942), burgemeester van Klimmen
Eduwardus Ludovicus baron van Voorst tot Voorst (1810-1891), lid Provinciale en Gedeputeerde Staten van Gelderland
Joanna Maria barones van Voorst tot Voorst, vrouwe van Onstein en de Ploen (1841-1933); trouwde in 1872 met Alexander Amandus Josephus Canisius baron van der Heyden, heer van Doornenburg en Suideras (1813-1879), waarna de Ploen overgaat naar dit geslacht
Jan Joseph Godfried baron van Voorst tot Voorst (1846-1931), luitenant-generaal, voorzitter Eerste Kamer
Cuno Eduard Willem baron van Voorst tot Voorst (1876-1961), luitenant-kolonel
Clemens Louis Willem Marie baron van Voorst tot Voorst (1911-2000), majoor
Marie Joséphine Eleonore barones van Voorst tot Voorst (1946); trouwde in 1968 met jhr. Otto Johannes Ernst van der Mieden (1945), poppenspeler, eigenaar poppenspelmuseum
Reinilda Celine Made barones van Voorst tot Voorst (1950); trouwde in 1974 met Egbertus Franciscus Maria Reijnen (1951), beeldhouwer
Willem Comelis Joannes Josephus baron van Voorst tot Voorst (1877-1947), notaris, lid Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, dijkgraaf van Delfland; trouwde in 1909 met Johanna Alphonsa Maria Hanlo (1880-1945), dochter van Maria Christina Reinalda Heerkens, vrouwe in Melissant, Noorderschorre, Wellestrijpe, St.-Elisabethspolder, Altekleen en de Vijf Gorzen
Mr. Sweder Godfried Maria baron van Voorst tot Voorst (1910-1988), ambassadeur
Anna Aleida Cunegonda Maria barones van Voorst tot Voorst, vrouwe in Melissant, Noorderschorre, Wellestrijpe, St.-Elisabethspolder, Altekleen en de Vijf Gorzen (1914-2001)
Mr. dr. Joan Maria Willem baron van Voorst tot Voorst (1923-2005), jurist en kunsthistoricus
Ir. Eduard Louis Alexander baron van Voorst tot Voorst (1878-1944), ingenieur
Godfried Frans Maria baron van Voorst tot Voorst (1907-1983), burgemeester van Den Dungen
Paulina Wilhelmina Maria barones van Voorst tot Voorst (1914-2005); trouwde in 1940 met mr. Marcel Charles Octave Marie Robert Magnee (1910-Neuengamme, 1945), burgemeester
Arthur Euphemius Maria baron van Voorst tot Voorst (1922-1995), brigadegeneraal
Jan Joseph Godfried van Voorst tot Voorst (1880-1963), generaal; trouwde in 1948 met jkvr. Joanna Maria Alfrida Louisa Ruijs de Beerenbrouck, vrouwe in Suideras (1910-1992), dochter van Jhr. mr. Charles Ruijs de Beerenbrouck, heer van Beerenbrouck en Wolfrath (1873-1936), premier en minister en jkvr. Maria Josephina Ernestina Alexandrina van der Heijden, vrouwe van Suideras (1877-1948)
Herman Franciscus Maria baron van Voorst tot Voorst (1886-1971), luitenant-generaal
Joan Maria baron van Voorst tot Voorst (1851-1939), lid Provinciale en Gedeputeerde Staten van Overijssel; trouwde in 1875 met Pauline Frederique Elisabeth Marie van Sonsbeeck (1851-1922) waardoor Landgoed Den Alerdinck II in de familie Van Voorst kwam (en tot nu toe is gebleven)
Mr. Alexander Eppo baron van Voorst tot Voorst (1880-1965), commissaris van de Koningin in Overijssel
Marie Louise Johanna barones van Voorst tot Voorst (1907-2009), medewerkster Iconografisch Bureau; trouwde in 1927 met jhr. dr. Eugène Octave Marie van Nispen tot Sevenaer (1895-1957), kunsthistoricus, directeur Rijksdienst voor de Monumentenzorg
Mr. Godfried Roderic baron van Voorst tot Voorst (1886-1967), directeur verzekeringsmaatschappij
Beatrix Thérèse Marie barones van Voorst tot Voorst (1914-1974); trouwde in 1939 met jhr. mr. Louis Maria Emile von Fisenne (1911-1990), burgemeester
Roderic Paul Marie baron van Voorst tot Voorst (1917-1988), directeur verzekeringsmaatschappij, heemraad Waterschap Salland, kamerheer van de koningin voor Overijssel, in 1987 oprichter en directeur van B.V. Landgoed Den AIerdinck II
Seger Emmanuel baron van Voorst tot Voorst (1961), directeur Nationaal Park De Hoge Veluwe, honorair consul van België in Overijssel en Gelderland
Mr. Seger Jan Joseph baron van Voorst tot Voorst (1927), ambassadeur; trouwde in 1955 met jkvr. Carola Marie AIexandra de Blocq van Scheltinga (1929), dochter van jhr. Daniël de Blocq van Scheltinga (1903-1962), burgemeester, en Elisabeth Dorothea Alwina Henriette Gräfin von der Goltz (1904-1997), dochter van Karl Leopold Eugen Graf von der Goltz (1864-1944), Pruisische generaal-majoor der cavalerie en vleugeladjudant van keizer Willem II van Duitsland, ook na zijn vertrek naar Nederland
Walter baron van Voorst tot Voorst (1844-1922), paardenfokker
Eduardus Ludovicus baron van Voorst tot Voorst (1874-1945), sportschutter
Franciscus baron van Voorst tot Voorst (1884-1955); trouwde in tweede echt in 1923 met jkvr. (Belgisch: burggravin) Antoinette van Aefferden (1895-1976); kinderen uit dit huwelijk lieten zich incorporeren in de Belgische adel
Mr. Arthur Eduard Joseph baron van Voorst tot Voorst (1858-1928), commissaris van de Koningin in Noord-Brabant
Mr. Eduard Hendrik Joan baron van Voorst tot Voorst (1892-1972), burgemeester en lid Gedeputeerde Staten van Gelderland
Maria Clara Joanna barones van Voorst tot Voorst (1923-2008); trouwde in 1949 met mr. Frans Joseph Johan Lodewijk van Lanschot (1909-1999), burgemeester van Geldrop, lid Provinciale Staten Noord-Brabant
Theresia Maria Ludovica barones van Voorst tot Voorst (1932); trouwde in 1958 met mr. dr. Piet-Hein Houben (1931), buitengewoon en gevolmachtigd ambassadeur 1977-, laatstelijk in Italië 1990-1995
Berend-Jan van Voorst tot Voorst (1944), gouverneur van Limburg
Leonore Marie Antoinette Alphonsine barones van Voorst tot Voorst (1860-1936), kunstschilderes
Godefridus Alexander Xaverius baron van Voorst tot Voorst (1774-1826)
Mechtildis Anna Maria Josepha Antonia barones van Voorst tot Voorst (1801-1881); trouwde in 1831 met Adolphe François Antoine Joseph baron de Bounam de Rijckholt (1800-1868), burgemeester
| 2 |
notaris, notariskantoor, notariële diensten
|
10,133 |
DeleteAction
|
5683161
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Digitale%20voetafdruk
|
Digitale voetafdruk
|
Digitale voetafdruk of digitale schaduw verwijst naar iemands unieke reeks traceerbare digitale activiteiten, acties, bijdragen en communicatie die op internet of digitale apparaten worden gemanifesteerd. Digitale voetafdrukken kunnen worden geclassificeerd als passief of actief. De eerste bestaat uit de surfactiviteit van een gebruiker en informatie die als cookies is opgeslagen. Deze laatste wordt vaak bewust door een gebruiker vrijgegeven om informatie te delen op websites of sociale media. Desondanks de term meestal van toepassing is op een persoon, kan een digitale voetafdruk ook verwijzen naar een bedrijf of organisatie.
Het gebruik van een digitale voetafdruk heeft zowel positieve als negatieve gevolgen. Aan de ene kant is het onderwerp van veel privacykwesties. Zonder toestemming van een persoon kunnen vreemden bijvoorbeeld informatie over die persoon samenvoegen door alleen zoekmachines te gebruiken. Bedrijven kunnen ook aangepaste advertenties produceren op basis van browsegeschiedenis. Aan de andere kant kunnen anderen de vruchten plukken door te profiteren van hun digitale voetafdruk als influencers op sociale media. Bovendien gebruiken werkgevers de digitale voetafdruk van een kandidaat voor online screening en beoordeling van geschiktheid vanwege de lagere kosten en toegankelijkheid. Tussen twee gelijkwaardige kandidaten kan een kandidaat met een positieve digitale voetafdruk een voordeel hebben. Naarmate het gebruik van technologie meer wijdverspreid wordt, maken zelfs kinderen grotere digitale voetafdrukken met mogelijke positieve en negatieve gevolgen, zoals toelating tot de universiteit. Omdat het moeilijk is om geen digitale voetafdruk te hebben, is het in je eigen belang om een positieve te creëren.
Soorten digitale voetafdrukken
Passieve digitale voetafdrukken zijn een gegevensspoor dat een persoon onvrijwillig online achterlaat. Afhankelijk van de situatie kunnen ze op verschillende manieren worden bewaard. Een footprint kan als "hit" in een onlineomgeving in een online database worden opgeslagen. De footprint kan het IP-adres van de gebruiker volgen, wanneer het is gemaakt, waar het vandaan komt, en de footprint kan later worden geanalyseerd. In een offline omgeving hebben beheerders toegang tot de acties van het apparaat en kunnen ze deze bekijken zonder te zien wie ze heeft uitgevoerd. Voorbeelden van passieve digitale voetafdrukken zijn apps die geolocaties gebruiken, websites die cookies op uw apparaat downloaden of browsergeschiedenis. Hoewel passieve digitale voetafdrukken onvermijdelijk zijn, kunnen ze worden verminderd door oude accounts te verwijderen, privacyinstellingen (openbare of privé-accounts) te gebruiken en af en toe zelf online te zoeken naar de achtergebleven informatie.
Actieve digitale voetafdrukken zijn opzettelijk, omdat ze vrijwillig worden gepost of gedeeld. Ze kunnen ook op verschillende manieren worden bewaard, afhankelijk van de situatie. Een digitale voetafdruk kan worden opgeslagen wanneer een gebruiker inlogt op een site en een bericht of wijziging maakt; de geregistreerde naam wordt in een onlineomgeving aan de bewerking gekoppeld. Voorbeelden van actieve digitale voetafdrukken zijn posts op sociale media, uploads van video's of afbeeldingen of wijzigingen aan verschillende websites.
Privéproblemen
Digitale voetafdrukken zijn geen digitale identiteit of paspoort, maar de inhoud en metadata die worden verzameld, hebben invloed op internetprivacy, vertrouwen, veiligheid, digitale reputatie en aanbeveling. Naarmate de digitale wereld zich uitbreidt en integreert met meer aspecten van het leven, worden eigendom en rechten met betrekking tot data steeds belangrijker. Digitale voetafdrukken zijn controversieel omdat privacy en openheid met elkaar concurreren. Scott McNealy, CEO van Sun Microsystems, zei in 1999 Get Over It over privacy op internet. Het citaat werd later een veelgebruikte uitdrukking bij het bespreken van privégegevens en wat bedrijven ermee doen. Digitale voetafdrukken zijn een privacykwestie omdat ze een reeks traceerbare acties, bijdragen en ideeën zijn die door gebruikers worden gedeeld. Het kan worden gevolgd en kan internetgebruikers in staat stellen om te leren over menselijke acties.
Geïnteresseerde partijen maken om verschillende redenen gebruik van internet-voetafdrukken; inclusief cyber-vetting, waar interviewers sollicitanten konden onderzoeken op basis van hun online activiteiten. Internet-voetafdrukken worden ook gebruikt door wetshandhavingsinstanties om informatie te verstrekken die anders niet beschikbaar zou zijn vanwege het ontbreken van een waarschijnlijke oorzaak. Ook worden digitale voetafdrukken door marketeers gebruikt om te ontdekken in welke producten een gebruiker geïnteresseerd is of om iemands interesse in een bepaald product te wekken op basis van vergelijkbare interesses.
Sociale netwerksystemen kunnen de activiteiten van individuen registreren, waarbij gegevens een levensstroom worden. Door dergelijk gebruik van sociale media en roamingdiensten kunnen digitale traceringsgegevens individuele interesses, sociale groepen, gedragingen en locatie omvatten. Dergelijke gegevens worden verzameld van sensoren in apparaten en verzameld en geanalyseerd zonder dat de gebruiker hiervan op de hoogte is. Wanneer veel gebruikers ervoor kiezen persoonlijke informatie over zichzelf te delen via sociale-mediaplatforms, inclusief plaatsen die ze hebben bezocht, tijdlijnen en hun connecties, zijn ze zich niet bewust van de keuzes voor privacy-instellingen en de bijbehorende beveiligingsconsequenties. Veel sociale-mediasites, zoals Facebook, verzamelen een uitgebreide hoeveelheid informatie die kan worden gebruikt om de persoonlijkheid van een gebruiker samen te stellen. Informatie verzameld via sociale media, zoals het aantal vrienden dat een gebruiker heeft, kan voorspellen of de gebruiker een introverte of extraverte persoonlijkheid heeft. Bovendien bleek uit een onderzoek onder SNS-gebruikers dat 87% hun werk- of opleidingsniveau identificeerde, 84% hun volledige geboortedatum, 78% hun locatie en 23% hun telefoonnummers.
Hoewel iemands digitale voetafdruk persoonlijke informatie kan afleiden, zoals demografische kenmerken, seksuele geaardheid, ras, religieuze en politieke opvattingen, persoonlijkheid of intelligentie zonder medeweten van het individu, onthult het ook de persoonlijke psychologische sferen van individuen in de sociale sfeer. Lifelogging is een voorbeeld van een willekeurige verzameling van informatie over iemands leven en gedrag. Er zijn acties die moeten worden ondernomen om een digitale voetafdruk moeilijk te traceren te maken. Een voorbeeld van het gebruik of de interpretatie van datasporen is via Facebook-beïnvloede kredietwaardigheidsbeoordelingen, de gerechtelijke onderzoeken rond de Duitse sociaal wetenschapper Andrej Holm, reclame-junkmails van het Amerikaanse bedrijf OfficeMax of het grensincident van de Canadese burger Ellen Richardson.
Effecten
Een toenemend aantal werkgevers beoordeelt sollicitanten op hun digitale voetafdruk via hun interactie op sociale media vanwege de lagere kosten en gemakkelijke toegankelijkheid tijdens het wervingsproces. Door dergelijke bronnen te gebruiken, kunnen werkgevers meer inzicht krijgen in kandidaten dan alleen hun goed uitgewerkte interviewreacties en geperfectioneerde cv's. Kandidaten die slechte communicatieve vaardigheden vertonen, ongepast taalgebruik gebruiken of drugs of alcohol gebruiken, worden lager beoordeeld. Omgekeerd krijgt een kandidaat met een professionele of gezinsgerichte aanwezigheid op sociale media hogere beoordelingen. Werkgevers beoordelen een kandidaat ook aan de hand van hun digitale voetafdruk om te bepalen of een kandidaat cultureel goed bij hun organisatie past. Stel dat een kandidaat de waarden van een organisatie hooghoudt of bestaande passie voor haar missie toont. In dat geval is de kans groter dat de kandidaat integreert binnen de organisatie en meer kan bereiken dan de gemiddelde persoon. Hoewel bekend is dat deze beoordelingen geen nauwkeurige voorspellers zijn van prestaties of verlooppercentages, gebruiken werkgevers nog steeds digitale voetafdrukken om hun sollicitanten te beoordelen. Werkzoekenden geven er dus de voorkeur aan een aanwezigheid op sociale media te creëren die vanuit professioneel oogpunt als positief wordt beschouwd.
In sommige beroepen is het bijhouden van een digitale voetafdruk noodzakelijk. Mensen zoeken op internet naar specifieke artsen en hun beoordelingen. De helft van de zoekresultaten voor een bepaalde arts linken naar beoordelingswebsites van derden. Om deze reden kunnen potentiële patiënten onbewust hun arts kiezen gemaakt met hun digitale voetafdruk, naast online beoordelingen. Bovendien vertrouwt een generatie voor hun levensonderhoud als influencers op sociale media door hun digitale voetafdruk te gebruiken. Deze influencers hebben toegewijde fans die graag aanbevelingen willen opvolgen. Als gevolg hiervan betalen marketeers influencers om hun producten onder hun volgers te promoten, omdat dit medium mogelijk een beter rendement oplevert dan traditionele advertenties. Daardoor kan iemands carrière afhankelijk zijn van hun digitale voetafdruk.
Generatie Alpha zal niet de eerste generatie zijn die in de internetwereld wordt. De digitale voetafdruk van een kind belangrijker dan ooit tevoren en zijn de gevolgen misschien onduidelijk. Door het enthousiasme van het ouderschap zullen steeds meer ouders op jonge leeftijd, soms zelfs voordat ze geboren zijn, socialmedia-accounts voor hun kinderen aanmaken. Ouders mogen tot 13.000 foto's van een kind op sociale media plaatsen in hun feestelijke staat voor hun tienerjaren van het dagelijks leven of verjaardagsvieringen. Bovendien wordt voorspeld dat deze kinderen op hun 18e zelf 70.000 keer online zullen posten. De komst van het posten op sociale media creëert veel mogelijkheden om gegevens van minderjarigen te verzamelen. Omdat de basiscomponenten van een identiteit een naam, geboortedatum en adres bevatten, zijn deze kinderen vatbaar voor identiteitsdiefstal. Hoewel ouders ervan uit kunnen gaan dat privacyinstellingen kunnen voorkomen dat de foto's en gegevens van kinderen worden weergegeven, moeten ze er ook op vertrouwen dat hun volgers niet worden gecompromitteerd. Buitenstaanders kunnen de afbeeldingen gebruiken om zich voor te doen als de ouders van deze kinderen of de inhoud openbaar plaatsen. Tijdens het Facebook-Cambridge Analytica dataschandaal lekten vrienden van vrienden bijvoorbeeld data naar dataminers. Door de aanwezigheid van kinderen op sociale media kan hun privacy in gevaar komen.
Sommige professionals stellen dat jonge mensen die de arbeidsmarkt betreden, moeten nadenken over het effect van hun digitale voetafdruk op hun verkoopbaarheid en professionaliteit. Het hebben van een digitale voetafdruk kan heel goed zijn voor studenten, omdat medewerkers van hogescholen en potentiële werkgevers kunnen besluiten om onderzoek te doen naar de online profielen van toekomstige studenten en werknemers, wat een enorme impact heeft op de toekomst van de studenten. Tieners zullen meer succes hebben als ze nadenken over het soort impact dat ze maken en hoe dit hun toekomst kan beïnvloeden. In plaats daarvan zal iemand die apathisch handelt vergeleken met de indruk die hij online maakt, het moeilijk hebben als hij op een dag ervoor kiest om naar de universiteit te gaan of het personeelsbestand te betreden. Tieners die van plan zijn om hoger onderwijs te volgen, zullen hun digitale voetafdruk laten beoordelen en beoordelen als onderdeel van het aanvraagproces. Trouwens, als de tieners die van plan zijn om hoger onderwijs te volgen, van plan zijn dit te doen met financiële hulp en beurzen, dan moeten ze er rekening mee houden dat hun digitale voetafdruk zal worden beoordeeld in het aanvraagproces om beurzen te krijgen.
Verder lezen
Computer
Privacy
|
Soorten digitale voetafdrukken
Passieve digitale voetafdrukken zijn een gegevensspoor dat een persoon onvrijwillig online achterlaat. Afhankelijk van de situatie kunnen ze op verschillende manieren worden bewaard. Een footprint kan als "hit" in een onlineomgeving in een online database worden opgeslagen. De footprint kan het IP-adres van de gebruiker volgen, wanneer het is gemaakt, waar het vandaan komt, en de footprint kan later worden geanalyseerd. In een offline omgeving hebben beheerders toegang tot de acties van het apparaat en kunnen ze deze bekijken zonder te zien wie ze heeft uitgevoerd. Voorbeelden van passieve digitale voetafdrukken zijn apps die geolocaties gebruiken, websites die cookies op uw apparaat downloaden of browsergeschiedenis. Hoewel passieve digitale voetafdrukken onvermijdelijk zijn, kunnen ze worden verminderd door oude accounts te verwijderen, privacyinstellingen (openbare of privé-accounts) te gebruiken en af en toe zelf online te zoeken naar de achtergebleven informatie.
| 1 |
verwijderen, verwijderen actie, object verwijderen
|
8,016 |
StructuredValue
|
185464
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Datamodel
|
Datamodel
|
Met een datamodel, of gegevensmodel, wordt beschreven hoe de gegevens in een informatiesysteem gestructureerd zijn.
Overzicht
Men onderscheidt het conceptueel datamodel, het logisch datamodel en het fysiek datamodel.
Het conceptuele datamodel beschrijft de structuur van en de relaties tussen de conceptuele gegevensobjecten, genaamd entiteiten. De grafische vastlegging van het conceptuele datamodel gebeurt veelal in een Entity Relationship Diagram (ERD).
Het logische datamodel beschrijft de structuur van en de referenties tussen de logische gegevensobjecten, genaamd tabellen. Het conceptuele model is verbonden aan het logische model doordat entiteiten worden omgezet in tabellen (of preciezer: tabeldefinities), en doordat relaties worden omgezet in foreign key constraints. Het logische datamodel kan grafisch vastgelegd worden in een Data Structure Diagram (DSD).
Het fysieke datamodel beschrijft de manier waarop gegevens in een individuele database zijn opgeslagen. De verbinding tussen het logische en het fysieke datamodel wordt gelegd door het omzetten van de logische gegevensobjecten in database-definitie instructies conform een bepaalde data definition language (DDL). Na uitvoeren van de DDL op een fysieke database, liggen de definities van de database-objecten vast in de data dictionary van die database. De data dictionary vormt zelf veelal een onderdeel van de database, die door de database administrator (DBA) als belangrijkste metadata repository van die database middels SQL bevraagd wordt.
Databasemodellen
Er zijn verschillende soorten databasemodellen: De hiervolgende opsomming van het platte datamodel tot aan het objectgeoriënteerde datamodel volgt de ontwikkeling in de tijd, zoals die plaatsvond in de nog vrij recente historie van de informatica.
Het platte model
Gegevens die gemodelleerd zijn volgens het platte datamodel, worden geïmplementeerd in een platte database. Zo'n database is in wezen een eenvoudige tabel, een tweedimensionale reeks gegevenselementen, waarbij alle elementen in dezelfde kolom gelijksoortige waarden bevatten, terwijl alle elementen van een rij aan elkaar gerelateerd zijn. Zo zouden kolommen voor naam en wachtwoord van toepassing kunnen zijn als onderdeel van een beveiligingsdatabase. Elke rij bevat dan het bij een specifieke gebruiker behorende wachtwoord. Vaak zijn kolommen verbonden met een gegevenstype, zoals: tekstuele informatie, datum- of tijdinformatie, gehele getallen of floating pointgetallen (het domein).
Een moderne en zeer veel gebruikte implementatie van het platte datamodel is de spreadsheet. In een spreadsheet is meestal ook sprake van een eenvoudige datastructuur van rijen en kolommen, waarbij de velden 'cellen' heten.
Hiërarchisch model
Het hiërarchische model staat meerdere tabellen toe, maar beperkt de relaties tussen gegevens tot een boomstructuur. Gegevens gemodelleerd volgens het hiërarchische model, worden geïmplementeerd in een hiërarchische database.
Hoewel het hiërarchische model als structureringswijze van databases achterhaald is door (vooral) het relationele model, is het in feite dé modelleringswijze voor het structuren van elektronisch uitwisselbare bedrijfsinformatie. Een groot aantal elektronisch uit te wisselen bedrijfstransacties en bedrijfsobjecten is namelijk volgens een hiërarchisch model gestructureerd in zogenaamde EDI-berichtdefinities. Denk hierbij aan factuurberichten, leveringsberichten en productberichten.
XML is de veelgebruikte open standaard voor de opmaaktalen die de datastructuur vastleggen van dit soort berichten en overigens ook van veel bestanden. In de modellering van die XML-berichten en -bestanden, met behulp van de XML-Schemadefinitietaal (XSD), zal men meestal een hiërarchisch model hanteren.
Netwerkmodel
Het netwerkmodel borduurt verder op het hiërarchische model door niet alleen een op veel relaties tussen gegevensobjecten toe te staan (een parent heeft mogelijk meerdere children, maar een child heeft altijd maar een parent), maar ook n op m relaties (nu kan een child ook meerdere parents hebben). Op deze wijze kan een netwerkstructuur ontstaan, die rijker is dan de hiërarchische structuur. Netwerkmodellen worden logischerwijs geïmplementeerd in netwerkdatabases.
Relationeel model
Gegevens die in een relationeel model zijn gestructureerd, worden in een relationele database geïmplementeerd. Dit is eveneens een verzameling tabellen. Tabellen worden hier "relaties" genoemd, naar analogie van het concept van een wiskundige relatie. De kracht van dit model treedt aan de dag wanneer bevragingen van verschillende tabellen gecombineerd worden. De theorie achter het relationele model werd ontwikkeld door Ted Codd. Voor het bevragen van de gegevens in een relationele database wordt de querytaal SQL gebruikt.
Anders dan bij netwerkdatabases worden de verbanden tussen tabellen niet expliciet gedefinieerd. In plaats daarvan duidt de aanwezigheid van gegevenselementen uit hetzelfde domein impliciet op een potentieel verband tussen twee eigenschappen, eventueel in verschillende tabellen. Bewerkingen worden uitgevoerd op basis van de relationele algebra. Als gevolg daarvan kan een relationele database flexibel gereorganiseerd worden en gebruikt op een manier die door de oorspronkelijke ontwerpers niet was voorzien. Veel van de huidige databases zijn gebaseerd op afleidingen van het relationele model, juist vanwege deze flexibiliteit.
Relationele databases worden meestal gebouwd met een genormaliseerd datamodel. Dit zorgt ervoor dat gegevens niet gedupliceerd worden opgeslagen (opslag optimalisatie). Normalisatie kan echter bijvoorbeeld bij rapportages tot een trage respons leiden. Om deze reden zijn alternatieve gedenormaliseerde datamodellen ontworpen in datawarehouse oplossingen.
Objectgeoriënteerde model
In objectgeoriënteerde databases worden data opgeslagen in objecten. De kenmerken van objectgeoriënteerde modellen zijn overerving, encapsulatie en abstractie. Zie ook object (informatica). Er bestaan databases die helemaal object georiënteerd zijn, maar er zijn ook databases die een hybride variant van objectgeoriënteerd en relationeel zijn.
Object-relationeel model
Dit is een mengvorm van verschillende datamodellen. Hierbij worden de verschillende modellen samengevoegd.
Data-architectuur
De collectie datamodellen van de verschillende systemen in gebruik in een organisatie maakt deel uit van de data-architectuur van de onderneming. Door de modellen van gelijke datadefinities gebruik te laten maken, wordt integratie van systemen vergemakkelijkt.
Zie ook
Data flow diagram
Dataopslag
Modelvorming
|
Met een datamodel, of gegevensmodel, wordt beschreven hoe de gegevens in een informatiesysteem gestructureerd zijn.
| 1 |
gestructureerde waarde, complexe structuur, gegevensmodel
|
2,256 |
TouristAttraction
|
288611
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Cauberg
|
Cauberg
|
De Cauberg is een heuvel, helling en straat in de Nederlands-Limburgse gemeente Valkenburg aan de Geul. De Cauberg is vooral bekend uit de wielersport; de helling werd vele malen in het parcours van belangrijke kampioenschappen opgenomen. Daarnaast bevinden zich op de Cauberg enkele belangrijke toeristische attracties, gedenktekens en rijksmonumenten. De weg is onderdeel van de provinciale weg 590.
Ligging en stijgingsgraad
De voet van de helling bevindt zich vlak bij de Grendelpoort, een van de oorspronkelijk drie stadspoorten van Valkenburg. Het gebied aan de voet van de Cauberg direct buiten de Grendelpoort heet Grendelplein, een druk uitgaanscentrum met veel hotels, cafés en restaurants.
Vanaf het Grendelplein loopt de helling direct vrij steil omhoog in zuidwestelijke richting. Halverwege beschrijft de helling een flauwe bocht naar het zuiden. Nabij de top volgt er een vrij scherpe bocht naar het westen. De top van de heuvel bevindt zich even ten westen van het dorp Vilt, waar de weg verder wordt aangeduid als Rijksweg.
Over het hellingspercentage en de lengte van de Cauberg bestaat onduidelijkheid. Schattingen variëren van 800 tot 1500 meter voor de lengte, 5 tot 8 % voor het gemiddelde hellingspercentage en 10 tot 12 % voor het maximale hellingspercentage. Volgens sommige metingen heeft de helling een lengte van 1450 meter, een gemiddeld stijgingspercentage van 5% en een maximaal stijgingspercentage van 12 %.
In de Tour de France had de Cauberg een bergklasse van Categorie 3 en in de Vuelta Categorie 4.
Geschiedenis
De naam Cauberg is mogelijk afgeleid van het Keltische woord kadeir of calm, dat 'hoogte' of 'heuvel' betekent. Dit woord is waarschijnlijk ook terug te vinden in de naam van het Nederlands-Limburgse Kelmond (hybride naam van Keltisch calm en Romaans mont). Vergelijkbare, hybride namen zijn Monteberg, Chaumont of Calmund in de Vlaamse Ardennen, Caumont (Pas-de-Calais) en Chaumont-devant-Damvillers De naam Cauberg zou echter ook kunnen afstammen van de familie Van Caldenborgh, afkomstig uit het naburige dorp Berg, die de Cauberg in haar bezit zou hebben gehad. Tot in de jaren 80 werd de naam ook wel gespeld als 'Couberg'; in het midden van dat decennium is de spellingswijze met 'au' officieel vastgesteld.
Tot 1940 behoorde de Cauberg tot de gemeente Berg en Terblijt. In 1934 werd de Cauberg bestraat met klinkers en in 1969 geasfalteerd. Op 29 september 1954 vond er een groot verkeersongeluk plaats op de Cauberg. Tijdens de afdaling weigerden de remmen van een Belgische toeristenbus en verloor de chauffeur de controle over zijn voertuig. De bus ramde het mergelstenen monument, op het Grendelplein, aan de voet van de heuvel en kwam pas tientallen meters verder tegen de gevel van een restaurant aan het Grendelplein tot stilstand. Achttien passagiers en een voorbijganger kwamen om het leven.
De Cauberg speelde een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het toerisme in Valkenburg. In 1898 werd er in het Rotspark een houten uitzichttoren gebouwd, een voorloper van de Wilhelminatoren, die in 1906 op de tegenoverliggende Heunsberg verrees. Na de Tweede Wereldoorlog opende Erie Klant op een terrein aan de Cauberg de dompteursschool annex dierentuin Klant's Zoo. In de jaren 1960 en '70 was op het terrein van het huidige Kuurpark een skelterbaan gevestigd. In dezelfde periode speelde de op de top van de Cauberg gelegen Europacamping, destijds het grootste kampeerterrein in de omgeving van Valkenburg, een belangrijke rol in de ontwikkeling van het jongerentoerisme.
Bezienswaardigheden
Aan de voet van de Cauberg, op het Grendelplein, staat het monument De Valk, drie bronzen valken op een hardstenen zuil, op de plek waar tot het fatale busongeluk van 1954 het neogotische mergelmonument van Cuypers stond. In het voorjaar wordt hier de Valkenburgse meiboom opgericht; in de winter staat er een grote kerstboom.
Aan de rechterzijde ligt, net buiten het centrum van Valkenburg, de ingang van de Gemeentegrot, een mergelgroeve, waar regelmatig rondleidingen worden gegeven. In de groeve bevinden zich onder andere gangenstelsels die teruggaan op middeleeuwse mergelwinning, een ondergronds meertje en groot aantal houtskooltekeningen en mergelsculpturen. In de winter vindt in de onderaardse gangen een kerstmarkt plaats. Schuin tegenover de Gemeentegrot ligt het voormalige klooster van de Congregatie van de Heilige Harten van Jezus en Maria ('paters van de Cauberg'), dat begin 21e eeuw werd verbouwd tot luxe zorgappartementencomplex Domaine Cauberg.
Verderop ligt de Heilig Hartgroeve aan de zuidzijde van de Cauberg. Aan deze zijde begint ook de Trichtergrubbe, een doodlopende holle weg die naar het Valkenburgs Grottenaquarium voerde, dat eveneens was aangelegd in een verlaten mergelgroeve en in maart 2014 werd gesloten nadat de eigenaar was overleden met als gevolg dat de dieren niet meer verzorgd konden worden. Er tegenover ligt de Lourdesgrot, een replica van de grot van Massabielle te Lourdes. De Valkenburgse Lourdesgrot maakt gebruik van een spelonk in de mergelwand, waardoor het geheel vrij authentiek overkomt. Bij de grot ligt een openluchtkapel, waar missen worden opgedragen en de rozenkrans wordt gebeden. Op het terrein bevindt zich een winkel voor religieuze artikelen.
Aan de Noordzijde bevindt zich de noordzijde de Grotwoning Tante Ceel.
De Begraafplaats Cauberg is aangelegd op een steile helling aan de zuidzijde van de heuvel en heeft terrassen met voor Nederland unieke bovengrondse galerijgraven. De begraafplaats telt bovendien enkele grafmonumenten uit de late 19e en vroege 20e eeuw, waarvan er een viertal beschermd zijn als rijksmonument. De neogotische grafkapel van de familie Habets is ontworpen door de bekende architect Pierre Cuypers, die enige tijd in Valkenburg woonde. Cuypers maakte ook het ontwerp voor de Romeinse Katakomben (met Cuypershuisje) en het Valkenburgs Openluchttheater, beide dicht bij de voet van de Cauberg gelegen. Tevens staat er op de begraafplaats de Kerkhofkapel Cauberg.
Hogerop de heuvel, vlak bij de eerste bocht, bevindt zich het provinciaal verzetsmonument, op de plek waar in de Tweede Wereldoorlog de jonge verzetsstrijders Sjeng Coenen en Joep Francotte werden gefusilleerd. De zeshoekige gedachteniskapel met een langgerekte luifel en een piramidevormig dak, is ontworpen door Jean Huysmans; de reliëfs zijn van Charles Eyck. Op de achterwand staan de namen van 324 omgekomen verzetsmensen uit heel Limburg. Naast de kapel staat een vredescarillon met tien bronzen klokken. Vlakbij bevond zich ook een gedenkteken voor de in Valkenburg geboren wielrenner Jan van Hout, die in februari 1945 op 36-jarige leeftijd in het concentratiekamp Neuengamme overleed. Op 15 mei 2006 werd het monument, een initiatief van onder andere sportverslaggever Jean Nelissen, onthuld door Van Houts weduwe en Bernard Hinault. Door vandalen werden dit en andere gedenkzuilen vernield. De gemeente besloot in 2020 te stoppen met renoveren en vervangen van de vernielde en gestolen wielermonumentjes.
Ongeveer halverwege de Cauberg bevinden zich aan de noordkant van de weg een vestiging van het Holland Casino, ontworpen door Arno Meijs, met daarachter het Polferbos. Het landschapspark rondom het casino vormt een eenheid met het Rotspark op de noordelijke helling van de Cauberg en heet sinds begin 21e eeuw Kuurpark Cauberg. Iets verderop bevindt zich aan de zuidzijde van de weg het kuuroord Thermae 2000. Het kuuroord is verbonden met het parkeerterrein bij het casino door middel van een voetgangersbrug over de Cauberg. In 2012 werd op de Cauberg de Hill of Fame onthuld, een serie stalen tegels met opschrift, waarmee de wereldkampioenen wielrennen worden geëerd.
Boven op de Cauberg bevindt zich op de plek van de vroegere Europacamping het Landal Kasteeldomein De Cauberg, onderdeel van Landal GreenParks. Het vakantiepark is gebouwd in postmodernistische stijl met enkele appartementencomplexen in de vorm van Limburgse kasteelhoeven en een aantal vakantiehuizen in vakwerkstijl.
Evenementen
Wielrennen
De Cauberg is diverse malen onderdeel geweest van het parcours van de wereldkampioenschappen wielrennen. Tijdens het wereldkampioenschap wielrennen 1938, het laatste voor de Tweede Wereldoorlog, werd de Belg Marcel Kint er wereldkampioen en bleef dat gedurende 8 jaar, in 1948 werd de Belg Briek Schotte wereldkampioen, in 1979 Jan Raas, in 1998 de Zwitser Oscar Camenzind en in 2012 de Belg Philippe Gilbert.
Op 11 juli 1992 was er de finish van een etappe van de Ronde van Frankrijk. In de Ronde van Frankrijk 2006 eindigde op 4 juli opnieuw een Touretappe vlak na de beklimming van de Cauberg. De Ronde van Spanje 2009 deed de Cauberg tweemaal aan.
De wielerklassieker Amstel Gold Race had van 2003 tot 2016 zijn finish bovenaan of vlak na de Cauberg, nu ligt deze 2 kilometer verder bij Vilt/Berg en Terblijt. De helling moet meerdere keren worden beklommen deze wedstrijd. Andere belangrijke wielerwedstrijden die de Cauberg in het parcours hebben of hadden opgenomen, zijn: Eneco Tour, Olympia’s Tour, Ster Elektrotoer, Holland Ladies Tour, de Ronde van Limburg en de Hel van het Mergelland.
De Cauberg Cyclocross is een veldrijwedstrijd die sinds 2011 jaarlijks wordt georganiseerd op de Cauberg. Vanaf het seizoen 2013-2014 behoort de wedstrijd tot de wereldbeker veldrijden. Op 3 en 4 februari 2018 vinden op de Cauberg de wereldkampioenschappen veldrijden 2018 plaats. Om die reden is er in het seizoen 2017-18 geen Caubergcross.
In Monopoly Koers, de wielervariant van het monopolyspel, is een locatie gewijd aan de Cauberg.
Polygoonjournaalfilmpjes Nederlands en wereldkampioenschap wielrennen op de Cauberg
Andere evenementen
Op 16 augustus 2007 vond het concert Elvis and More plaats op de Cauberg, ter herdenking van het feit dat Elvis Presley op die dag exact 30 jaar geleden overleden was. René Shuman & Angel-Eye met gastartiesten Wanda Jackson, Peter Koelewijn en Daniel Dekker verzorgden het herdenkingsconcert, waarbij 7500 bezoekers aanwezig waren. Sinds 2011 vindt in het Kuurpark achter het gebouw van Holland Casino het popfestival Pop on Top plaats. De achtste editie vindt plaats op 2 en 3 juni 2018.
Op 5 februari 2011 werd in Valkenburg de Ice Cross Downhill verreden, een race om de wereldtitel Crashed Ice. Ook op 4 februari 2012 vond deze wedstrijd plaats op de Cauberg. Vanaf 2013 wordt de wedstrijd in SnowWorld Landgraaf verreden, waar een permanente baan ligt.
Beklimming in de wielersport in Nederland
Heuvel in Zuid-Limburg (Nederland)
Geografie van Valkenburg aan de Geul
Straat in Valkenburg aan de Geul
|
De Cauberg speelde een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het toerisme in Valkenburg. In 1898 werd er in het Rotspark een houten uitzichttoren gebouwd, een voorloper van de Wilhelminatoren, die in 1906 op de tegenoverliggende Heunsberg verrees. Na de Tweede Wereldoorlog opende Erie Klant op een terrein aan de Cauberg de dompteursschool annex dierentuin Klant's Zoo. In de jaren 1960 en '70 was op het terrein van het huidige Kuurpark een skelterbaan gevestigd. In dezelfde periode speelde de op de top van de Cauberg gelegen Europacamping, destijds het grootste kampeerterrein in de omgeving van Valkenburg, een belangrijke rol in de ontwikkeling van het jongerentoerisme.
| 2 |
toeristische attractie, bezienswaardigheid, toerisme
|
1,204 |
Bakery
|
246382
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/1e%20Exlo%C3%ABrmond
|
1e Exloërmond
|
1e Exloërmond (ook Eerste Exloërmond) is een klein dorp in de gemeente Borger-Odoorn, provincie Drenthe (Nederland). Het ligt vlak bij Nieuw-Buinen en 2e Exloërmond. In telde 1e Exloërmond inwoners.
Beschrijving
Het dorp, dat vlak bij de provinciegrens met Groningen ligt, is halverwege de 19e eeuw ontstaan ten tijde van de vervening van de Exloër Venen. De lintbebouwing ontstond langs het kanaal, het Noorderhoofddiep (ook wel Eerste Exloërmond genoemd), dat omstreeks 1829 gegraven werd ten behoeve van het vervoeren van onder andere turf naar de stad Groningen. Door de vervening kwam er meer werkgelegenheid en groeide de bevolking. Het hoogste aantal inwoners telde 1e Exloërmond in het jaar 1919, toen er 636 inwoners waren. In het jaar 1928 werd de eerste winkel in het dorp geopend. Het was een bakkerij met een winkelruimte waar naast de bakkerij producten ook grutterswaren en levensmiddelen werden verkocht. Het Noorderhoofddiep werd omstreeks 1970 gedempt.
Als alternatief voor vervoer per schip en personenvervoer werd de spoorlijn Stadskanaal - Ter Apel Rijksgrens aangelegd in het gebied, die vanaf 2 mei 1924 ook een halte ter hoogte van Eerste Exloërmond kende. Op 15 mei 1935 werd de halte gesloten. Het stationsgebouw bleef tot in de jaren 1970 staan. In 2003 is er een kunstwerk geplaatst dat herinnert aan de plek. De spoorrails liggen er nog wel.
Geografie van Borger-Odoorn
Plaats in Drenthe
Veenkolonie
|
Beschrijving
Het dorp, dat vlak bij de provinciegrens met Groningen ligt, is halverwege de 19e eeuw ontstaan ten tijde van de vervening van de Exloër Venen. De lintbebouwing ontstond langs het kanaal, het Noorderhoofddiep (ook wel Eerste Exloërmond genoemd), dat omstreeks 1829 gegraven werd ten behoeve van het vervoeren van onder andere turf naar de stad Groningen. Door de vervening kwam er meer werkgelegenheid en groeide de bevolking. Het hoogste aantal inwoners telde 1e Exloërmond in het jaar 1919, toen er 636 inwoners waren. In het jaar 1928 werd de eerste winkel in het dorp geopend. Het was een bakkerij met een winkelruimte waar naast de bakkerij producten ook grutterswaren en levensmiddelen werden verkocht. Het Noorderhoofddiep werd omstreeks 1970 gedempt.
| 2 |
bakkerij, brood, gebak
|
7,288 |
PostalCodeRangeSpecification
|
227761
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/West-Souburg
|
West-Souburg
|
West-Souburg (Zeeuws: Wêst-Soeburg) is een dorp in de gemeente Vlissingen, in de Nederlandse provincie Zeeland. Het dorp wordt volledig omgeven door wijken van de stad Vlissingen. Als aparte dorpsgemeenschap staat West-Souburg steeds meer onder druk. Het wordt van Oost-Souburg gescheiden door het Kanaal door Walcheren. Per 1 oktober 2007 telde West-Souburg 1821 inwoners. Het dorp maakt administratief gezien deel uit van de wijk Groot-Lammerenburg en bestaat uit de buurten West-Souburg (dorpskom), Vrijburg (Nieuwe Vlissingseweg en achterliggende nieuwbouw) en het buitengebied. Het gehucht Nieuw Abeele, dat zich uitstrekt van de kruising Stromenweg/Nieuwe Vlissingseweg in het noorden en in het zuiden aansluit op West-Souburg, maakte ook deel uit van de voormalige gemeente Oost- en West-Souburg. Eind 1941 zou het toegevoegd worden aan de gemeente Middelburg. De Duitse bezetter besloot uiteindelijk Nieuw-Abeele bij Oost- en West-Souburg te laten. Sinds de gemeentelijke herindeling van 1966 ligt het wel op grondgebied van de gemeente Middelburg.
Geschiedenis
Hoewel de oorsprong van Souburg in het oosten ligt, was West-Souburg lange tijd de belangrijkste kern van de twee Souburgen. In de eerste helft van de 11e eeuw werd de parochiekerk van West-Souburg gebouwd. Deze kerk wordt voor het eerst in de geschreven bronnen genoemd in het jaar 1167. De kerk van West-Souburg was een van de vijf moederkerken op Walcheren. Dochterkerken waren de kerken van Oud- en Nieuw-Vlissingen, Ritthem, Oost-Souburg en Nieuwerve. De parochie van West-Souburg bestreek in de 11e eeuw bijna geheel zuidelijk Walcheren. Op haar beurt was zij een dochterkerk van de Westmonsterkerk in Middelburg.
De heren van Sint-Aldegonde bezaten lange tijd de ambachtsheerlijkheid West-Souburg. De vermoedelijke schrijver van het Wilhelmus, Filips van Marnix van Sint-Aldegonde, kocht het in 1578. Het slot Sint-Aldegonde is naar deze adellijke familie genoemd. Dit kasteel werd medio 15e eeuw gebouwd op de plaats van een eerder, vermoedelijk 11e-eeuws slot. Prominente eigenaren van het nieuwe kasteel waren Adriaan van Borselen en Anna van Bourgondië. Ook keizer Karel V verbleef verschillende keren op het slot. Na zijn troonsafstand in 1556 zou hij in afwachting van zijn vertrek naar Spanje hier verblijven. In 1783 is het kasteel verkocht en afgebroken. De slotgracht bleef wel bestaan. De laatste sporen van dit slot zijn bij de bouw van de wijk Westerzicht begin jaren zeventig verdwenen.
De vervallen dorpskerk moest in 1832 worden afgebroken, hetgeen een fusie van de kerkelijke gemeente met Oost-Souburg tot gevolg had. Twee arduinstenen beelden van leeuwen die de toegang van de kerk flankeerden, werden door een boer van de sloophamer gered en bevinden zich nu aan weerszijden van de hoofdingang van de boerderij Triton, tussen Koudekerke en West-Souburg.Van 1814 tot 1835 was de burgerlijke gemeente West-Souburg een aparte gemeente; in dat laatste jaar fuseerde zij, vooral vanwege een teruglopend aantal inwoners, met Oost-Souburg tot Oost- en West-Souburg.
De aanleg van het Kanaal door Walcheren (1869-1873) betekende voor West-Souburg een grote verandering. Oost- en West-Souburg waren na de aanleg door een brug van elkaar gescheiden. De oorspronkelijk West-Souburgse molen De Pere (uit 1725) kwam door het graven van het kanaal op Oost-Souburgs grondgebied te liggen.
In 1966 werd deze gemeente aan Vlissingen toegevoegd. Verscheidene nieuwbouwwijken hebben de oude dorpsbebouwing ingesloten. Toch is op en rond het oude dorpsplein, het Marnixplein, het oude dorpskarakter nog goed zichtbaar.
Bezienswaardig zijn onder meer de gedenksteen voor Philips van Marnix van Sint-Aldegonde, opgericht in 1870 door inwoners van Antwerpen, waar hij enige tijd burgemeester is geweest. Ook het 18e-eeuwse herenhuis Park Sint Aldegonde is vermeldenswaardig, evenals een 17e-eeuwse dorpswoning aan het Marnixplein (onder meer met originele schouwpartij).
Identiteit van West-Souburg
Tot juli 1966 stonden er blauwe bebouwde komborden aan de toegangswegen van West-Souburg met het opschrift West-Souburg, gem. Oost- en West-Souburg. Na de gemeentelijke herindeling werden deze vervangen door borden waarop stond: West-Souburg, gem. Vlissingen. Bij de instelling van de postcodegebieden in 1978 kreeg West-Souburg, in tegenstelling tot Oost-Souburg (4388) en Ritthem (4389), geen eigen postcode toegewezen. Het dorp maakt sindsdien deel uit van de woonplaats Vlissingen. De stad Vlissingen kreeg 4381 t/m 4387. De meeste adressen in West-Souburg hebben de postcode 4386; adressen in de buurt Vrijburg hebben de postcode 4387. Het dorp is dus administratief opgesplitst in twee buurten (West-Souburg en Vrijburg). De wijkindeling is niet op historische gronden gebaseerd. De telefoongidsen verwijzen sinds 1978 bij West-Souburg naar Vlissingen.Het dorp verloor in de jaren tachtig nog meer van zijn identiteit toen de borden van het dorp door de gemeente werden weggehaald. Men paste de plaatsaanduiding aan conform de CBS-wijkindeling. Deze vermeldt de wijk Groot-Lammerenburg als onderdeel van de stad Vlissingen. West-Souburg en Vrijburg zijn buurten binnen deze wijk.
Jarenlang hebben West-Souburgers geijverd West-Souburg letterlijk weer op de kaart te krijgen. De zogenaamde Rode Lijst vermeldde in 2012 West-Souburg als een plaats waarvan de naam dreigt te verdwijnen. Op 19 april 2012 maakte SBS6 een reportage over het dorp. In oktober 2012 kreeg de Stichting Aldegonde toestemming om witte plaatsnaamborden met zwarte letters te plaatsen aan de toegangswegen van het dorp. Daaronder verhaalt een bord over de geschiedenis van West-Souburg. Hiermee is een deel van de oorspronkelijke identiteit teruggegeven aan West-Souburg, al komt de feitelijke omvang van het dorp nog altijd niet overeen met de administratieve omvang die het CBS hanteert, bij wie het dorp slechts bestaat uit de buurt West-Souburg met de postcode 4386. De nieuwbouwwijk Claverveld, de Tuinderij, het bedrijventerrein Vrijburg en delen van de Nieuwe Vlissingseweg en de Vrijburgstraat liggen in de buurt Vrijburg met postcode 4387. De in 2012 geplaatste plaatsnaamborden bevinden zich aan de grenzen van de dorpsbebouwing. Er is één bebouwdekombord (blauw met witte letters) gehandhaafd aan de Vrijburgstraat.
Plaats in Zeeland
Voormalige gemeente in Zeeland
Wijk in Vlissingen
Ambachtsheerlijkheid in de Nederlanden
|
Identiteit van West-Souburg
Tot juli 1966 stonden er blauwe bebouwde komborden aan de toegangswegen van West-Souburg met het opschrift West-Souburg, gem. Oost- en West-Souburg. Na de gemeentelijke herindeling werden deze vervangen door borden waarop stond: West-Souburg, gem. Vlissingen. Bij de instelling van de postcodegebieden in 1978 kreeg West-Souburg, in tegenstelling tot Oost-Souburg (4388) en Ritthem (4389), geen eigen postcode toegewezen. Het dorp maakt sindsdien deel uit van de woonplaats Vlissingen. De stad Vlissingen kreeg 4381 t/m 4387. De meeste adressen in West-Souburg hebben de postcode 4386; adressen in de buurt Vrijburg hebben de postcode 4387. Het dorp is dus administratief opgesplitst in twee buurten (West-Souburg en Vrijburg). De wijkindeling is niet op historische gronden gebaseerd. De telefoongidsen verwijzen sinds 1978 bij West-Souburg naar Vlissingen.Het dorp verloor in de jaren tachtig nog meer van zijn identiteit toen de borden van het dorp door de gemeente werden weggehaald. Men paste de plaatsaanduiding aan conform de CBS-wijkindeling. Deze vermeldt de wijk Groot-Lammerenburg als onderdeel van de stad Vlissingen. West-Souburg en Vrijburg zijn buurten binnen deze wijk.
| 1 |
postcodegebied, postcodereeks, postcodetabel
|
9,759 |
Person
|
492874
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hans%20van%20Hooft%20sr.
|
Hans van Hooft sr.
|
Hans van Hooft sr. (Kerkdriel, 25 november 1941) is een Nederlands politicus. Na jarenlang voor de Socialistische Partij (SP) in de gemeenteraad van Nijmegen te hebben gezeten, was hij van 2002 tot 2010 wethouder in deze stad.
Biografie
Van Hooft volgde de hbs in Nijmegen en studeerde geneeskunde aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Tijdens zijn studie was hij enige tijd lid van de PSP. In 1969 beëindigde hij zijn studie en ging hij fabrieksarbeid verrichten. In 1971 haalde hij een lasdiploma.
In 1970 werd Van Hooft lid van de KEN. Bij de scheuring van deze partij in 1971 was hij een van de oprichters van de Kommunistiese Partij Nederland/Marxisties Leninisties (KPN/ML), de partij die zich een jaar later SP ging noemen. Van 1976 tot 2002 was Van Hooft lid van de gemeenteraad van Nijmegen. Van de oprichting tot 1987 was Van Hooft voorzitter van de SP. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1981, 1982 en 1986 was hij tevens lijsttrekker van de partij. Als partijvoorzitter en als lijsttrekker werd Van Hooft opgevolgd door Jan Marijnissen. Hij was van 1994 tot 2002 fractiemedewerker van de SP in de Tweede Kamer. Van 2002 tot 2010 was hij wethouder in Nijmegen met als portefeuille Wijken, Openbare Ruimte, Spelen en Maatschappelijke opvang.
Persoonlijk
Hans van Hooft sr. is de vader van Hans van Hooft jr., die namens de SP fractievoorzitter is in de gemeenteraad van Nijmegen.
Gemeenteraadslid van Nijmegen
Nederlands partijvoorzitter
SP-politicus (Nederland)
Wethouder van Nijmegen
|
Persoonlijk
Hans van Hooft sr. is de vader van Hans van Hooft jr., die namens de SP fractievoorzitter is in de gemeenteraad van Nijmegen.
| 2 |
persoon, individu, mens
|
11,765 |
TelevisionStation
|
13398
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Phoenix
|
Phoenix
|
Phoenix is het Latijnse en Engelse woord voor het fabeldier Feniks (Grieks: Φοίνιξ).
Daarnaast kan Phoenix, Phenix of Phoinix verwijzen naar:
Bedrijven
Le Phoenix, een oude Gentse staalfabrikant
Biologie
Phoenix (geslacht), geslacht uit de palmenfamilie
Geografie
Phoenix (Arizona), een stad in de Verenigde Staten en de hoofdstad van de staat Arizona
Phoenix (Illinois), een plaats in de Amerikaanse staat Illinois
Phoenix (Oregon), een plaats in de Amerikaanse staat Oregon
Phenix (Virginia), een plaats in de Verenigde Staten
Phoenixeilanden, een eilandengroep in de Grote Oceaan
Phoenix (KwaZoeloe-Natal), een zogenaamde hoofdplaats (main place) in Zuid-Afrika
Phoenix (Mpumalanga), een zogenaamde hoofdplaats (main place) in Zuid-Afrika
Literatuur
Phoenix Klassieke Pocketreeks, een reeks boeken van uitgeverij W. de Haan
The Phoenix (gedicht), een Oudengels gedicht
Molens
De Phenix (Marrum), een poldermolen bij het Friese Marrum
De Phenix (Nes), een korenmolen in Nes op Ameland
Muziek
Phoenix (Asia), een album van de Engelse band
Phoenix (band), een Franse rockband
Phoenix (Dan Fogelberg), een album van de Amerikaanse singer-songwriter
Phoenix (Earth & Fire), een album
Phoenix (Kubusschnitt), een album
Phoenix (Zebrahead), een album
Mythologie
Phoenix of Feniks, de vogel in de gedaante van een reiger die uit z'n eigen as herrijst
Phoinix, zoon van Agenor en Telephassa
Organisaties
Phoenix (loge), een vrijmetselaarsloge in Oostende, behorend tot het Grootoosten van België
Phoenix (volleybalvereniging), uit de Nederlandse stad Zaltbommel
Phoenix Brouwerij Amersfoort, een brouwerij in Amersfoort
De Phoenix (kistenfabriek), een voormalige fabriek van vaten, kisten en kratten in Halfweg/Haarlemmerliede
Delftsch Studenten Corps, de sociëteit van het Delftsch Studenten Corps
SV Phoenix, Zeist, cricket- en hockeyvereniging opgericht in 1884 en sinds 1978 alleen nog een hockeyvereniging
Phoenix Avia, een Armeense luchtvaartmaatschappij
Phoenix Aviation, Kirgizische luchtvaartmaatschappij
Transport
een merknaam van Lenoble, een voormalige fabrikant van fietsen en motorfietsen
Phoenix (Australië), een historisch merk van motorfietsen
Phoenix (Groot-Brittannië), een historisch merk van scooters
Phoenix (Londen), een historisch merk van motorfietsen
Phoenix (Nederlands bedrijf), een historisch merk van bromfietsen
Phoenix (Wenholthausen), een historisch merk van motorfietsen
Phoenix (ruimteschip), het eerste Warpschip uit Startrek
Phoenix (ruimtesonde), een ruimtesonde die in 2008 op de planeet Mars landde
SS Phoenix (doorverwijspagina), twee schepen met deze naam
Personen
Joaquin Phoenix, een Amerikaanse acteur
River Phoenix, een Amerikaanse filmacteur
Beth Phoenix, een Amerikaans professioneel worstelaarster
Dave Farrell, Dave 'Phoenix' Farrell, bassist van Linkin Park
Overige betekenissen
Phoenix (Australische televisieserie), liep van 1992 t/m 1993
Phoenix (Both), een kunstwerk van Raymond Both in Amsterdam
Phoenix (Dannenburg), een beeldhouwwerk van Henk Dannenburg
Phoenix (film), een Amerikaanse tv-film uit 1998
Phoenix (hop), een hopvariëteit
Phoenix (sterrenbeeld), een sterrenbeeld
Phoenix (televisiezender), een Duitse publieke televisiezender
AIM-54 Phoenix, een Amerikaanse radargeleide lucht-luchtraket ontwikkeld voor de Grumman F-14 Tomcat
Phoenix Television, een Hongkongse televisiemaatschappij
De Phoenix (beeldhouwwerk), een beeldhouwwerk van Ossip Zadkine
Phoenix (plantage), een voormalige koffieplantage in Nickerie, Suriname
De Verreezene Phoenix, een voormalig Joods theater in Paramaribo, Suriname
Zie ook
Fenix (doorverwijspagina)
|
Overige betekenissen
Phoenix (Australische televisieserie), liep van 1992 t/m 1993
Phoenix (Both), een kunstwerk van Raymond Both in Amsterdam
Phoenix (Dannenburg), een beeldhouwwerk van Henk Dannenburg
Phoenix (film), een Amerikaanse tv-film uit 1998
Phoenix (hop), een hopvariëteit
Phoenix (sterrenbeeld), een sterrenbeeld
Phoenix (televisiezender), een Duitse publieke televisiezender
AIM-54 Phoenix, een Amerikaanse radargeleide lucht-luchtraket ontwikkeld voor de Grumman F-14 Tomcat
Phoenix Television, een Hongkongse televisiemaatschappij
De Phoenix (beeldhouwwerk), een beeldhouwwerk van Ossip Zadkine
Phoenix (plantage), een voormalige koffieplantage in Nickerie, Suriname
De Verreezene Phoenix, een voormalig Joods theater in Paramaribo, Suriname
| 2 |
televisiezender, tv-station, omroep
|
2,695 |
ProductModel
|
4379025
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/VECTOR
|
VECTOR
|
De Vector (voluit: Versatile Expeditionary Commando Tactial Off Road) is een door de lucht transporteerbaar militair terreinvoertuig dat in gebruik is bij het Korps Commandotroepen (KCT) van de Koninklijke Landmacht. Sinds 2015 zijn er 75 in dienst genomen. Het voertuig is ontworpen en geproduceerd in Nederland door de firma Defenture.
Geschiedenis
Gedurende de aanwezigheid van Nederland in Uruzgan zag de krijgsmacht de impact van IED's, bermbommen. Er ontstond behoefte aan een voertuig dat hier een antwoord op had. Het nieuwe voertuig moest de gebaande paden ontwijken en zich op onverhard terrein kunnen begeven. Derhalve ging het Ministerie van Defensie In 2013 op zoek naar een dergelijk "rally" voertuig ter vervanging van de Mercedes-Benz G280 CDI. Het pakket van eisen omvatte de volgende zaken:
moet onder een Chinook-helikopter kunnen hangen en ook in een Chinook passen;
moet beter functioneren in zwaar terrein dan zijn voorganger;
moet een groter laadvermogen hebben dan zijn voorganger;
Moet uitgerust kunnen worden met een Browning M2 mitrailleur en/of een AGL-granaatwerper.
Een van de concurrenten van de Vector gedurende het aanbestedingsproces was de General Dynamics ALSV 'Flyer', waarvan het SOCOM van het Amerikaanse leger er 1300 bestelde in 2013. Uiteindelijk koos het Ministerie van Defensie voor de Vector.
Ontwikkeling
De Vector is ontwikkeld door Defenture in Tiel, een consortium van Nederlandse industriële bedrijven waarin onder andere VDL (voertuigconstructie) en Ten Cate ( Dyneema-bepantsering) deelnemen en waaraan ook motorcrosser met Dakar-ervaring Gerard Rond is verbonden. Bij de ontwikkeling is nauw samengewerkt met het Korps Commandotroepen(KCT) van de Landmacht en de Defensie Materieel Organisatie (DMO), door deze pas-en meetsessies voldoet het voertuig aan de wensen van de "special forces operator".
Defenture leverde begin 2014 twee testvoertuigen aan het Korps Commandotroepen. Begin 2015 begonnen beproevingen van de twee testvoertuigen.
In december 2017 ontving het KCT de eerste van de in totaal 50 voertuigen. In juni 2018 werd de order vergroot met 25 voertuigen tot 75 stuks totaal. Ook de Luchtmobiele Brigade en het Korps Mariniers hebben interesse getoond in de Vector. In december 2022 heeft Defenture een aanvullende order ontvangen van 41 voertuigen ten behoeve van de Luchtmobiele Brigade.
Beschrijving
Cockpit
De stoelen van bestuurder en bijrijder zijn uitgebreid verstelbaar en voorzien van uitneembare lende- en rug-modules. Er is voldoende beenruimte. De stoelen achterin zijn opklapbaar. De Vector heeft een boordcomputer die alle belangrijke systemen controleert en weergeeft op het speciale dashboard.
Bewapening
Standaard heeft de Vector twee affuiten. Rechtsvoor heeft de bijrijder de beschikking over een affuit waar naar keuze een MAG of Minimi machinegeweer op te monteren zijn. Om de bijrijder zijn boordwapen goed te kunnen laten bedienen is diens stoel in hoogte verstelbaar. Hij zit hierdoor iets hoger dan de bestuurder. Centraal achter de bestuurder is een ringaffuit gemonteerd die kan worden voorzien van een Browning M2 HB .50 machinegeweer of een Heckler & Koch AGW 40 mm automatische granaatwerper. Het voertuig is voorzien van 10 rookbus-lanceerinrichtingen: 5 voorop het voertuig, en vijf aan de achterzijde.
Uitrusting
De open Vector is uit te rusten met een dekzeil. Het voertuig is voorzien van verduisteringsverlichting en is daarnaast ook van infrarood verlichting voorzien om het gebruik 's nachts onder tactische omstandigheden waarbij de chauffeur nachtzichtapparaatuur draagt mogelijk te maken.
Aan de achterkant en zijkanten van het voertuig zijn beugels bevestigd waar de persoonlijke wapens zoals de Heckler & Koch HK416 en korte dracht anti tank wapens zoals LAW en AT-4 bevestigd kunnen worden.De velgen zijn voorzien van een noodloopelement: een massief kunststof ring die om de velg ligt. Daarmee kan zelfs met lekgeschoten banden verder gereden worden. Een ander voordeel is dat de band bij (te) lage bandenspanning niet van de velg af kan lopen. Doordat een lage bandenspanning in het terrein meer tractie biedt zal er vaak met een lage bandenspanning gereden worden. Om de bandenspanning snel en eenvoudig aan te kunnen passen is een luchtcompressor aan boord. De Vector is voorzien van een elektrische lier die zowel aan de voor- als achterzijde te monteren is en waarmee het voertuig bv. zichzelf los kan trekken.
De Vector is optioneel te voorzien van 4 hydraulische stempels, die of de vooras, of de achteras of beide tegelijk op te heffen. Hierdoor kan snel en eenvoudig een wiel verwisseld worden, of een vastgereden voertuig uitgegraven worden.
Communicatie
De Vector is uit te rusten met diverse communicatiemiddelen. Er zijn aansluitmogelijkheden voor verschillende antennes.
Daarnaast is mogelijk om stoorzenders tegen afstand bedienbare bermbommen (remote controlled improvised explosive device of RCIED-jammers) te plaatsen.
Bescherming
De standaarduitvoering van de Vector heeft slechts beperkte ballistische bescherming in het schutbord, in de A-stijl voor de voordeur en in de B-stijl tussen de voor- en achterdeur. De bescherming is uit te breiden met een ‘laag’ ballistisch pakket, waarbij de vier panelen in de deuren plaats maken voor ballistische panelen, terwijl vier van dergelijke panelen ook achter de achterstoelen te plaatsen zijn. Ook een ‘hoog’ ballistisch pakket is mogelijk, waarbij de voor- en zijruiten te vervangen zijn door ballistische transparante ruiten. Daarnaast is het mogelijk een mijnbeschermingspakket in de vorm van een gepantserde bodemplaat aan de onderzijde van het voertuig en een dubbele vloer aan te brengen.
De ballistische pakketten voldoen aan level 1 conform STANAG 4569 en bieden bescherming tegen kaliber 5,56 mm en 7,62 mm munitie verschoten van een afstand van 30 m. Level 1 biedt tevens bescherming tegen de uitwerking van 155 mm HE-granaten op een afstand van 100 m en handgranaten, artilleriesubmunitie en overige anti-personeelsexplosieven onder het voertuig.
Transport
Het voertuig kan als underslung vervoerd worden onder een Chinook helikopter en kan tevens ook in de Chinook vervoerd worden. Om dit laatste mogelijk te maken is de ringaffuit door middel van scharnieren in te klappen. Het wapen hoeft daarvoor niet verwijderd te worden en is dus tot het laatste moment of gelijk na het verlaten van de helikopter inzetbaar. Verder kan de Vector ook in een in 20ft container (1TEU) vervoerd worden.
Specificaties
Algemeen
Lengte: 5100 mm
Breedte: 1800 mm
Hoogte: 1900 mm
Wielbasis: 3100 mm
Draaicirkel met 4-wielbesturing: 9 m
Draaicirkel zonder 4-wielbesturing: 13,5 m
Oploophoek: 46.5 graden
Afloophoek: 43.5 graden
Maximaal totale voertuigmassa: 4700 kg
Massa basisgebruik: 3070 kg
Aantal zitplaatsen: 4
Aantal personen: 5
Aantal deuren: 4
Bandenmaat: 275/70/18
Velgen (inch): 18
Motor
Type: Steyr 3200cc-zescilinder-viertakt
Max. vermogen: 220 pk (160 kW)
Max. koppel: 500 Nm
Versnellingsbak: ZF automatische 6 trap met hoge en lage gearing
Brandstof: multi-diesel F54, F34, F35, F44, F63 De motor is zonder aanpassingen met verschillende soorten dieselolie of kerosine af te tanken.
Inhoud brandstoftank: 115 L
Aandrijflijn: 4×4, permanente 4 wielaandrijving met 3 sperren.
Differentieel voor/achter: elektrisch ontgrendelbaar
Inschakelbare 4-wielbesturing
Prestaties
Max. laadvermogen: 1440 kg
Max. snelheid (weg): 170 km/u begrensd op 130 km/u
Max. snelheid (terrein): 95 km/u
Max. rijbereik: 800 km
Waadvermogen: 75 cm
Bodemvrijheid onbeladen: 340 mm
Inzet
Een van beide testvoertuigen werd door het Korps Commandotroepen in 2014 en 2015 tijdens de VN-missie MINUSMA in Mali getest.
In gebruik bij
Koninklijke Landmacht: Korps Commandotroepen
Koninklijke Marine: Netherlands Maritime Special Operations Forces
Opleiding en Trainingcentrum Logistiek
Ten behoeve van technische opleidingsdoeleinden.
Zie ook
Mercedes-Benz G 'Wolf' (Duitsland, 1979)
HMMWV (VS, 1985)
Volkswagen Amarok (Duitsland, 2009)
Militair voertuig
|
Specificaties
| 1 |
productmodel, datasheet, specificatie
|
7,560 |
BroadcastEvent
|
5086385
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Expeditie%20Robinson%202018
|
Expeditie Robinson 2018
|
Expeditie Robinson 2018 is het negentiende reguliere seizoen van de Nederlandse versie van Expeditie Robinson, een televisieprogramma waarin deelnemers moeten overleven op een onbewoond eiland en tegen elkaar strijden voor de overwinning. Dit seizoen werd uitgezonden tussen 6 september 2018 en 20 december 2018 op RTL 5. Het programma werd gepresenteerd door Dennis Weening en Nicolette Kluijver en werd gewonnen door Jan Bronninkreef.
Selectieprocedure onbekende deelnemers
Op 21 december 2017 aan het einde van Expeditie Robinson 2017 werd naar buiten gebracht dat het programma wederom werd verlengd met een nieuw seizoen en dat onbekende Nederlanders zich hiervoor mochten opgeven. In tegenstelling tot vorig seizoen, waar er vier onbekende Nederlanders meededen, is het aantal voor dit seizoen verhoogd naar zeven.
Op 8 februari 2018 werd bekendgemaakt dat de winnaar van vorig jaar, Carlos Platier Luna, de selectieprocedure zou gaan presenteren. Zeven weken lang werd er elke week een nieuwe opdracht door hem naar buiten gebracht. De verschillende opdrachten heetten: Hang on to a Dream, Make Over Robinson, the Last One Standing, Sleeping in the Wild, Fire Starter, the Riddle en I Am Robinson. Onbekende Nederlanders moesten van deze opdrachten een filmpje maken van circa 2 minuten en daarmee online stemmen werven. Bij elke opdracht gingen de zeven deelnemers met de meeste stemmen, in totaal 49 deelnemers, door naar de castingdag. Dit werd aangevuld met 51 deelnemers, die gekozen werden door de redactie, op basis van een video waarin de deelnemer zich voorstelde. In totaal deden er 100 onbekende deelnemers mee aan de castingdag waaruit uiteindelijk zeven deelnemers werden gekozen om daadwerkelijk mee te doen aan het programma. De selectieprocedure duurde van 19 februari tot 9 april.
Expeditieleden
Een maand voordat het seizoen van 2018 begon, werden om de dag video's van enkele seconden naar buiten gebracht waarin de bekende Nederlander onbekend in beeld kwam en iets deed waaraan de kijker hem of haar zou kunnen herkennen. Later werden de namen per kamp bekendgemaakt. In het seizoen van 2018 doen de volgende kandidaten mee:
De eerste elf kandidaten hebben de samensmelting gehaald.
Trivia
De finale van Expeditie Robinson 2018 werd uitgezonden vanuit de Ziggo Dome in Amsterdam. Tijdens dit evenement traden enkele deelnemers van dit seizoen op, waaronder Famke Louise, Nienke Plas, Josylvio, I Am Aisha, Jody Bernal en Corry Konings. Deelnemer Steven Brunswijk had een eigen onderdeel waarin hij de deelnemers roastte, zoals gebeurt in het programma Comedy Central Roast. Finalist van vorig jaar, Kaj Gorgels, presenteerde het evenement tijdens de reclameonderbrekingen en Nicolette Kluijver en Dennis Weening tijdens de uitzending.
Corry Konings is met 66 jaar de oudste deelnemer van het seizoen en Famke Louise met 19 jaar de jongste. De gemiddelde leeftijd van de kandidaten dit seizoen is 35 jaar.
Dit seizoen was de eerste keer dat er meer dan 20 kandidaten startten in een editie waarin bekende Nederlanders meedoen. In 2007 en 2009 startten weliswaar ook meer dan 20 kandidaten, maar toen deden er enkel onbekende Nederlanders en Belgen mee.
In aflevering vier ontstond er een ruzie tussen deelnemers Aisha Echteld en Corry Konings, waarna Aisha vrijwillig het programma verliet. Na de bewuste uitzending verscheen de ruzie nog meerdere malen in de landelijke media nadat beide partijen hun zegje deden in andere talkshows waardoor de ruzie tussen de twee weer aanwakkerde.
Dit seizoen werd gezien als het seizoen van de opgevers. Zes kandidaten verlieten vrijwillig het programma. Aisha Echteld, Tony Junior en Jody Bernal gaven op, Josylvio en Özgür Aksan lieten zich er vrijwillig uit stemmen en Donny Roelvink weigerde de kans om na de stemming terug in het spel te keren om een plek van een eerdere opgever over te nemen.
Dit seizoen werd opgenomen op meerdere eilanden op de Filipijnen. Het eiland waar de deelnemers na de samensmelting verbleven is Catanaguan () en winnaarseiland is Pitigo Island ().
Expeditie Robinson
|
Trivia
De finale van Expeditie Robinson 2018 werd uitgezonden vanuit de Ziggo Dome in Amsterdam. Tijdens dit evenement traden enkele deelnemers van dit seizoen op, waaronder Famke Louise, Nienke Plas, Josylvio, I Am Aisha, Jody Bernal en Corry Konings. Deelnemer Steven Brunswijk had een eigen onderdeel waarin hij de deelnemers roastte, zoals gebeurt in het programma Comedy Central Roast. Finalist van vorig jaar, Kaj Gorgels, presenteerde het evenement tijdens de reclameonderbrekingen en Nicolette Kluijver en Dennis Weening tijdens de uitzending.
Corry Konings is met 66 jaar de oudste deelnemer van het seizoen en Famke Louise met 19 jaar de jongste. De gemiddelde leeftijd van de kandidaten dit seizoen is 35 jaar.
Dit seizoen was de eerste keer dat er meer dan 20 kandidaten startten in een editie waarin bekende Nederlanders meedoen. In 2007 en 2009 startten weliswaar ook meer dan 20 kandidaten, maar toen deden er enkel onbekende Nederlanders en Belgen mee.
In aflevering vier ontstond er een ruzie tussen deelnemers Aisha Echteld en Corry Konings, waarna Aisha vrijwillig het programma verliet. Na de bewuste uitzending verscheen de ruzie nog meerdere malen in de landelijke media nadat beide partijen hun zegje deden in andere talkshows waardoor de ruzie tussen de twee weer aanwakkerde.
Dit seizoen werd gezien als het seizoen van de opgevers. Zes kandidaten verlieten vrijwillig het programma. Aisha Echteld, Tony Junior en Jody Bernal gaven op, Josylvio en Özgür Aksan lieten zich er vrijwillig uit stemmen en Donny Roelvink weigerde de kans om na de stemming terug in het spel te keren om een plek van een eerdere opgever over te nemen.
Dit seizoen werd opgenomen op meerdere eilanden op de Filipijnen. Het eiland waar de deelnemers na de samensmelting verbleven is Catanaguan () en winnaarseiland is Pitigo Island ().
| 2 |
uitzending, live-uitzending, broadcast
|
825 |
Hospital
|
5215558
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nebo%20Ziekenhuis
|
Nebo Ziekenhuis
|
Het Nebo Ziekenhuis was een op (orthodox-)gereformeerde leest geschoeid klein ziekenhuis in Scheveningen, dat bestond van 1947 tot aan de fusie met het Haagse ziekenhuis Bronovo in 1972.
Geschiedenis
Het huidige pand aan de Scheveningseweg werd in het begin van de Tweede Wereldoorlog gekocht, maar direct daarna door de Duitsers in beslag genomen. Na enkele verbouwingen werd in dit pand op 16 oktober 1947 onder de naam Nebo-Ziekenhuis een ziekenhuisje met 29 bedden geopend. Twee jaar later werd het ziekenhuis uitgebreid met het naastgelegen pand, waardoor het aantal bedden op 80 kwam. Eind zestiger jaren waren het er 150. De specialismen waren als volgt verdeeld: begane grond: Interne geneeskunde. 1e Etage: chirurgie. Hier werden veel patienten verpleegd van Dr. Oosterhuis, die gespecialiseerd was in spataderoperaties en in het hele land veel bekendheid genoot. 2e Etage: diverse specialismen, waarvan één zaal plastische chirurgie, drie 'boxen' voor kinderen en geïsoleerde verpleging. Ook waren enkele kamers bestemd voor de zgn. 'klasse 1' verpleging. Deze particulier verzekerde patiënten hadden meer privacy en kregen hun maaltijden opgediend op zilverkleurige dienblaadjes. Qua medische verzorging en behandeling was er geen verschil.
In de naastgelegen villa, die via een gang verbonden was met het hoofdpand, bevond zich op de benedenetage de röntgenafdeling. Op de etage erboven bevonden zich een keuken en een douche, plus enkele ziekenzaaltjes met patientendummies, die gebruikt werden in het praktijkonderwijs, terwijl de bovenste verdieping een viertal kamers had die als zgn. 'zusterhuis' dienden. Op last van de brandweer moesten deze kamers echter in 1978 worden ontruimd.
Een andere nabijgelegen villa was eveneens in gebruik als 'zusterhuis'. Het personeel in opleiding dat hier woonde had toezicht van een dame die daar speciaal voor was aangesteld en streng toezicht hield op de naleving van de regels.
De kraamkliniek Frankenslag, gelegen op de hoek van de Mauritslaan op Frankenslag 142, was een zelfstandige kraamkliniek, maar rond 1970 werd het onderdeel van Nebo Ziekenhuis. De opleiding verpleegkundige werd met een half jaar verlengd, zodat daarin ook een kraamstage paste. Dit kon voortaan in het eigen ziekenhuis. Er waren totaal 4 verlosbedden in 3 verloskamers. Ook was er een OK voor keizerssneden. Na de fusie met het Bronovo-ziekenhuis werd het gebouw alleen nog gebruikt voor het theoretische deel van de opleidingen verpleegkunde en ziekenverzorging.
De Scheveningse huisarts Lubertus Schut stichtte in 1930 het Lazarusfonds, dat tot doel had het gereformeerde deel van de Scheveningse en Haagse bevolking een eigen ziekenhuis, dat op (orthodox-)gereformeerde beginselen gestoeld was, te bieden. De gelden voor dit fonds werden bijeengebracht door de plaatselijke bevolking door de schenking van dubbeltjes en kwartjes. Van het bijeen gebrachte geld werd een pand gekocht aan de Scheveningseweg, dat na enkele verbouwingen op 16 oktober 1947 in gebruik kon worden genomen. In 1972 fuseerde het ziekenhuis met het Bronovo Ziekenhuis.
Na de fusie bleef het voortbestaan als ziekenhuis tot 1981, waarna het verder ging als protestants-christelijk verpleegtehuis. In 1985 volgde nieuwbouw, waardoor Nebo 88 somatische en 47 psycho-geriatrische patiënten kon verplegen.
Omdat aan de locatie Scheveningseweg drie verpleegtehuizen waren gevestigd, diende er minstens één te verdwijnen. Dit werd het Nebo, dat werd verplaatst naar een uit 2003 daterend gebouw in Den Haag. Nebo valt heden ten dage onder de organisatie Saffier-groep.
Naam
De naam Nebo is afkomstig van de berg waar Mozes het Beloofde Land mocht zien.
Externe link
Facebookpagina
Scheveningen
Voormalig ziekenhuis in Den Haag
|
Het Nebo Ziekenhuis was een op (orthodox-)gereformeerde leest geschoeid klein ziekenhuis in Scheveningen, dat bestond van 1947 tot aan de fusie met het Haagse ziekenhuis Bronovo in 1972.
| 3 |
ziekenhuis, medische organisatie, noodhulp
|
11,817 |
VoteAction
|
5524504
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bas%20de%20Vries
|
Bas de Vries
|
Bas de Vries is een Nederlandse onderzoeksjournalist die gespecialiseerd is in onder meer crowdsourcing. Sinds 2009 werkt hij voor de NOS.
Na de Haagse Meer en Bos school en het Tweede Vrijzinnig-Christelijk Lyceum/Segbroek College studeerde hij van 1983 tot 1989 Geschiedenis aan de Universiteit Leiden.
Als journalist werkte De Vries vanaf 1990 voor Dagblad de Limburger en was daarna enkele jaren parlementair verslaggever voor VNU Dagbladen. Vanaf 1998 werkte hij negen jaar voor Trouw. Eerst als parlementair verslaggever, vervolgens als correspondent in Londen en de laatste jaren als manager Multimedia. Eind 2007 werd hij adjunct-hoofdredacteur en later tevens manager online van het gratis dagblad DAG.
In 2009 werd De Vries chef van de Haagse redactie van de NOS. Hij was daarna eindredacteur en doet sinds 2016 onderzoek op de binnenlandredactie. De Vries beheert tevens NOS Net, een netwerk van mensen die nieuwstips, kennis en ervaring met de NOS willen delen.
Bas de Vries was van 2012 tot 2014 Bestuurslid sectie Internet van de NVJ.
Kieskompas
In 2006 ontwikkelden Bas de Vries en André Krouwel in samenwerking met het dagblad Trouw het Kieskompas, een hulpmiddel op het internet voor Nederlandse stemmers bij het maken van een politieke keuze. Het Kieskompas is een alternatief voor de Stemwijzer.
Naast de Nederlandse parlementsverkiezing van 2006 is het Kieskompas inmiddels ingezet bij parlementsverkiezingen in België, Zweden, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Spanje, Portugal, Egypte, Tunesië, Turkije, Roemenië, Israël, Canada, Macedonië en Marokko, alsook bij presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten, Frankrijk, Venezuela, Ghana en Mexico.
In 2006 won De Vries samen met André Krouwel voor het ontwikkelen van het Kieskompas De Tegel, de Nederlandse prijs voor journalistiek.
Prijs
De Tegel (2006)
Nederlands journalist
|
Kieskompas
In 2006 ontwikkelden Bas de Vries en André Krouwel in samenwerking met het dagblad Trouw het Kieskompas, een hulpmiddel op het internet voor Nederlandse stemmers bij het maken van een politieke keuze. Het Kieskompas is een alternatief voor de Stemwijzer.
Naast de Nederlandse parlementsverkiezing van 2006 is het Kieskompas inmiddels ingezet bij parlementsverkiezingen in België, Zweden, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Spanje, Portugal, Egypte, Tunesië, Turkije, Roemenië, Israël, Canada, Macedonië en Marokko, alsook bij presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten, Frankrijk, Venezuela, Ghana en Mexico.
| 3 |
stemmen, verkiezing, kandidaat
|
2,526 |
GovernmentService
|
803550
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sociale%20zekerheid%20%28Belgi%C3%AB%29
|
Sociale zekerheid (België)
|
De sociale zekerheid die België kent, bestaat in hoofdzaak uit drie statuten: aan de ene kant de sociale zekerheid voor werknemers, met nog belangrijke verschillen tussen arbeiders, bedienden en ambtenaren, en aan de andere kant de sociale verzekeringen voor zelfstandigen. Huispersoneel vormt nog een aparte categorie. Daarnaast is er nog de sociale bijstand.
De sociale zekerheid vervult de volgende functies:
bij verlies van het arbeidsinkomen (werkloosheid, pensionering, arbeidsongeschiktheid) wordt een vervangingsinkomen betaald;
bij bepaalde 'sociale lasten' (bijkomende kosten), zoals het opvoeden van kinderen of ziektekosten, is er een aanvulling op het inkomen;
wie onvrijwillig niet over een beroepsinkomen beschikt, ontvangt bijstandsuitkeringen zoals het leefloon.
Geschiedenis van de sociale zekerheid
Reeds in de Middeleeuwen ontstond een vorm van sociale zorg in de Godshuizen en de Gasthuizen. Na de Franse Revolutie (1789) nam de staat de organisatie van onder meer de armenzorg over. De grondslag van de sociale zekerheid in België in zijn huidige vorm berust op de besluitwet van 28 december 1944, die de bestaande wetgeving omtrent pensioenen, kinderbijslag voor werknemers en jaarlijkse vakantie samenbracht. Daarnaast werd de ziekte- en invaliditeitsverzekering en de werkloosheidsverzekering verplicht gesteld.
Sociale verzekering voor werknemers
De klassieke sociale zekerheid voor werknemers bevat zeven takken:
Tak 1: Ouderdoms- en overlevingspensioenen;
Tak 2: Werkloosheid;
Tak 3: Arbeidsongevallenverzekering;
Tak 4: Beroepsziekteverzekering;
Tak 5: Gezinsbijslagen: geboorte- of adoptiepremie, kinderbijslag e.a.;
Tak 6: Ziekte- en invaliditeitsverzekering;
Tak 7: Jaarlijkse vakantie.
Deze werknemersverzekeringen zijn gebaseerd op solidariteit tussen:
werkenden en werklozen;
jongeren en ouderen;
gezonden en zieken;
mensen met een inkomen en mensen zonder;
gezinnen zonder kinderen en gezinnen met kinderen;
enz.
Die solidariteit is gewaarborgd omdat:
werkende mensen bijdragen moeten betalen in verhouding tot hun loon;
de financiering grotendeels gebeurt door de gemeenschap, dat zijn dus alle burgers samen;
de vakbonden, de ziekenfondsen en de werkgeversorganisaties mee beslissen over de verschillende aspecten van het systeem.
Ook wordt er in bepaalde regelingen - zoals in de arbeidsongevallenregeling - gebruikgemaakt van het verzekeringsmechanisme. In zulke gevallen wordt nog een echte verzekering afgesloten, waarbij premies betaald worden en een uitkering uitgekeerd wordt wanneer het verzekerde risico (bv. een arbeidsongeval) zich voordoet.
Sociale verzekering voor zelfstandigen
De sociale zekerheid voor zelfstandigen bevat vijf takken:
Tak 1: Gezinsbijslagen: geboorte- of adoptiepremie, kinderbijslag e.a.
Tak 2: Ziekte- en invaliditeitsverzekering, inclusief arbeidsongeschiktheid
Tak 3: Moederschapsverzekering (voor vrouwelijke zelfstandigen, ter vervanging van Moederschapsverlof werkneemsters)
Tak 4: Ouderdoms- en overlevingspensioenen
Tak 5: Faillissementsverzekering, een tijdelijke uitkering
De sociale zekerheid voor zelfstandigen wordt georganiseerd door middel van een sociaal verzekeringsfonds (vb: Acerta, Partena, Nationale Hulpkas voor de sociale verzekeringen der zelfstandigen) en wordt betaald door middel van sociale bijdragen die berekend worden op het netto-beroepsinkomsten van de zelfstandige, d.i. na aftrek van de beroepskosten (zij het forfaitair of de werkelijke onkosten) maar voor aftrek van de bedrijfsvoorheffing. Vóór 1 januari 2015 werd de bijdrage berekend op basis van het inkomen van 3 jaar terug. Vanaf 1 januari 2015 wordt de bijdrage berekend op basis van het inkomen van het jaar zelf.
Het tarief van de sociale zekerheid voor "gevestigde" zelfstandigen in hoofdberoep bedraagt 21,50% op jaarbasis. Bovenop de sociale bijdrage rekent het sociaal verzekeringsfonds beheerskosten aan. De aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds (naar keuze) is verplicht.
Sociale bijstand
Naast de sociale zekerheid zijn er de stelsels die niet tot de eigenlijke sociale zekerheid behoren, maar deel uitmaken van de sociale bijstand (of maatschappelijke dienstverlening). Het gaat om een uitbreiding van de sociale bescherming voor personen die niet in de zeven takken van hierboven terechtkunnen.
De sociale bijstand beoogt het garanderen van een minimuminkomen. Deze bijstand wordt gefinancierd met de belastinggelden. Aan elke toekenning van een minimumloon gaat een onderzoek van de bestaansmiddelen vooraf. De sociale bijstand geeft aanleiding tot deze sociale uitkeringen:
Gewaarborgde gezinsbijslag;
Inkomensgarantie voor ouderen;
Leefloon (vroeger het "bestaansminimum" genoemd);
Uitkering aan gehandicapte personen.
Verschillen sociale zekerheid en sociale bijstand
Er zijn enkele belangrijke verschillen tussen de sociale zekerheid en de sociale bijstand:
De sociale bijstand is niet contributief: het is niet gesteund op financiering door bijdragen van de werknemer en de werkgever zoals het sociaal zekerheidsrecht maar ze wordt gefinancierd door de overheid.
De sociale bijstand is residuair: het geldt voor eenieder die niet door de sociale zekerheid is gedekt. Elke burger, ongeacht het statuut, kan terecht bij de sociale bijstand als hij niet terechtkan in de klassieke sociale zekerheid
De sociale bijstandsvoorzieningen zijn minimumvoorzieningen, forfaitaire uitkeringen die niet al te hoog zijn, men wil een basisbescherming bieden. Dit in tegenstelling tot de sociale zekerheid, die een percentage berekent op het normale loon.
Men krijgt pas sociale bijstand na onderzoek van de bestaansmiddelen.
INSZ
Het IdentificatieNummer van de Sociale Zekerheid (INSZ) dient als identificatie voor iedereen die beroep kan doen op de sociale zekerheid in België. Voor personen die ingeschreven zijn in het rijksregister, zal dit gelijk zijn aan het Rijksregisternummer. Personen die ingeschreven staan in het BIS-register zullen hetzelfde INSZ hebben als hun BIS-nummer.
Financiering
De sociale zekerheid wordt gefinancierd door bijdragen en staatstoelagen:
werknemersstelsel: zowel werknemers als werkgevers betalen bijdragen aan de RSZ. Tot 1994 werden die bijdragen afzonderlijk vastgelegd voor iedere tak (pensioenen, ziekte, kinderbijslag, vakantie). Er bestaan talrijke verminderingen op de nominale bijdragen, onder meer voor bepaalde doelgroepen: oudere werknemers, langdurig werkzoekenden, eerste aanwervingen, jonge werknemers, lage en hoge lonen, werknemers in arbeidsduurvermindering;
zelfstandigen betalen een driemaandelijkse bijdrage aan het sociaal verzekeringsfonds waarbij ze zijn aangesloten. Ook hier gelden verminderingen voor parttime-zelfstandigen en gepensioneerden;
voor ambtenaren die niet tewerkgesteld zijn bij een plaatselijke of provinciale overheidsdienst betaalt de tewerkstellende overheid zelf de sociale uitkeringen. Die ambtenaren hoeven enkel persoonlijke bijdragen te betalen van 7,5 % voor de overlevingspensioenen en van 3,55 % voor de tak geneeskundige verzorging. Het (niet-statutair) personeel van de plaatselijke en provinciale overheidsdiensten dat aangeworven is met een arbeidsovereenkomst, valt onder de algemene regeling voor werknemers.
alternatieve financiering, vooral vanaf het einde van de 20e eeuw, meer bepaald een percentage van de BTW-ontvangsten, van de accijnzen en de personen- en vennootschapsbelasting.
In principe zou de sociale zekerheid zichzelf moeten kunnen in stand houden. De jongere, gezonde en werkzame bevolking moet instaan voor ouderen, werklozen en zieken. In november 2022 wordt door het rekenhof vastgesteld dat een steeds groter deel van de sociale zekerheid moet worden bijgepast door de begroting en de BTW-belasting. Dit is niet langer houdbaar op langere termijn. Het probleem is dat het onevenwicht groeit omdat het economisch leven verzwakt. Volgens de denktank Minerva zijn de tekorten vanaf 2014 echter niet zozeer te wijten aan een ontsporing van de uitgaven, maar veeleer aan de economische stimulansen, in de vorm van kortingen aan de werkgevers, toegekend door de Regering-Michel I (2014-2018).
Zie ook
Dienst voor de Overzeese Sociale Zekerheid
Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid
Vervangingsratio van een sociale uitkering
Externe links
socialezekerheid.fgov.be Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid
Portaalsite Sociale Zekerheid
(e-boek) (gearchiveerd 2 maart 2022)
|
voor ambtenaren die niet tewerkgesteld zijn bij een plaatselijke of provinciale overheidsdienst betaalt de tewerkstellende overheid zelf de sociale uitkeringen. Die ambtenaren hoeven enkel persoonlijke bijdragen te betalen van 7,5 % voor de overlevingspensioenen en van 3,55 % voor de tak geneeskundige verzorging. Het (niet-statutair) personeel van de plaatselijke en provinciale overheidsdiensten dat aangeworven is met een arbeidsovereenkomst, valt onder de algemene regeling voor werknemers.
| 2 |
overheidsdienst, sociale voorzieningen, overheidssubsidies
|
852 |
InternetCafe
|
5077084
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Klooster%20Sch%C3%B6nau
|
Klooster Schönau
|
Klooster Schönau is een klooster in het bisdom Limburg aan de rand van de Ortsgemeinde Strüth in de Rhein-Lahn-Kreis in de Duitse deelstaat Rijnland-Palts.
Geschiedenis
In 1117 schonk de voorouder van het huis Nassau, Dudo van Laurenburg, zijn landgoed in Lipporn aan het klooster Allerheiligen in Schaffhausen in Zwitserland om een proosdij te stichten. Hieruit ontstond in 1126 de benedictijnerabdij van Schönau, die werd gesticht door graaf Rupert I van Laurenburg, de zoon van Dudo van Laurenburg.
Tussen 1126 tot 1145 werd het romaanse complex gebouwd, vermoedelijk met een basiliek met drie zijbeuken.
Tegelijkertijd werd naast het monnikenklooster een nonnenklooster gesticht. Van 1141 tot haar dood in 1164 werkte de heilige Elisabeth von Schönau daar. Haar broer Eckbert von Schönau († 1184) trad in 1155 of 1156 in het mannenklooster in.
In 1340 was klooster Schönau economisch zo sterk dat het de stad Frankfurt am Main ondersteuning door bewapende mannen en wagens kon toezeggen.
Het nog steeds bestaande gotische koor en een Elisabethkapel werden tussen 1420 en 1430 aan de noordkant van het schip gebouwd. De Elisabethkapel werd echter na de brand in 1723 niet herbouwd.
Tijdens de Reformatie werden de omliggende gemeenten Strüth, Welterod en Lipporn in de jaren 1541-1544 protestant; het klooster Schönau bleef echter katholiek.
In 1606 werd het nonnenklooster ontbonden, nadat er nog slechts een paar zusters volgens een behoorlijk losse orderegel in Schönau leefden.
Tijdens de Dertigjarige Oorlog overvielen tussen 1631 en 1635 Zweedse en Hessische soldaten klooster Schönau. De Zweden verdreven de monniken, plunderden het klooster, braken het graf van de heilige Elisabeth open en verspreidden haar gebeente. Alleen het schedeldak werd gered. Het wordt tegenwoordig in een reliekschrijn op het rechter altaar van de kerk bewaard.
Een grote brand vernietigde in 1723 kerk en klooster; alleen het gotische koor bleef behouden. De wederopbouw in de volgende jaren in de stijl van de barok gaf het klooster zijn huidige vorm.
Jongere geschiedenis
Tijdens de secularisatie in de jaren 1802-1803 werd het mannenklooster ontbonden en het klooster kwam in bezit van Nassau. De gebouwen werden gedeeltelijk verkocht aan particulieren. De voorheen met het klooster Schönau verbonden parochie werd onderdeel van het vicariaat-generaal Limburg, waaruit in 1827 het bisdom Limburg ontstond.
In 1904 betrokken de Dernbachse zusters het klooster, van 1947 tot 1975 woonden er bovendien verdreven premonstratenzers uit de abdij van Tepl. De laatste Dernbachse zusters verlieten het klooster in 1986, sindsdien wordt de faciliteit door de plaatselijke katholieke parochie van St. Florin gebruikt.
Als openbare parochiebibliotheek werd in 1994 de boekenhoek van Schönau geopend. De voormalige boerderijen werden drie jaar later als het "Eine-Welt-Haus Kloster Schönau" een leer- en ontmoetingsplaats voor groepen. Eveneens in de ruimtes van het Eine-Welt-Haus werden in 2001 een computertrainingscentrum en een internetcafé ingericht.
Schönau
|
Als openbare parochiebibliotheek werd in 1994 de boekenhoek van Schönau geopend. De voormalige boerderijen werden drie jaar later als het "Eine-Welt-Haus Kloster Schönau" een leer- en ontmoetingsplaats voor groepen. Eveneens in de ruimtes van het Eine-Welt-Haus werden in 2001 een computertrainingscentrum en een internetcafé ingericht.
| 1 |
internetcafé, openbare computers, wifi-locatie
|
5,455 |
PaymentService
|
273149
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/IDEAL
|
IDEAL
|
De dienst iDEAL is een Nederlandse standaard voor het verrichten van internetbetalingen en is eigendom van Currence.
Er zit een aantal woordspelingen in de naam van deze manier van online betalen, namelijk: i-deal (een deal via internet), I deal (Engels, ik handel), en ideal (Engels, ideaal).
Geschiedenis
IDEAL werd in 2005 geïntroduceerd omdat er in Nederland nog geen universeel geaccepteerde online betaalmethode was met lage transactiekosten. Webwinkels en internetgebruikers konden op dat moment kiezen uit een groot aantal onlinebetaalsystemen, waaronder Rabo Direct Betalen, de eWallet van ABN Amro en Switchpoint van KPN. Maar de veelheid aan systemen leidde tot onzekerheid en verwarring. In 2002 drong belangenvereniging Thuiswinkel.org in haar eerste Position Paper over online betalen in Nederland aan op standaardisatie en interoperabiliteit. In 2004 kondigden ABN Amro, ING Bank, Postbank en Rabobank de komst aan van iDEAL. Het systeem sloot aan bij de systemen die de Nederlandse banken al hanteerden voor internetbankieren. Dat beperkte de ontwikkelingskosten. In 2006 droegen de banken het merk iDEAL over aan Currence.
In oktober 2020 bestond iDEAL 15 jaar, wat werd gevierd met een nieuw logo.
In april 2023 werd aangekondigd dat iDEAL zou worden overgenomen door het European Payments Initiative (EPI). IDEAL wordt een Europees betaalsysteem en een veelzijdige digitale portemonnee voor directe betalingen van rekening naar rekening (A2A) en betalingen van persoon tot professional (P2Pro), gevolgd door online en mobiele winkelbetalingen en vervolgens betalingen aan het verkooppunt. Er wordt een uitgebreide reeks transactietypen ondersteund, waaronder eenmalige betalingen, abonnementen, termijnbetalingen, betalingen bij levering, en reserveringen. Bovendien zullen in de loop van de tijd diensten met toegevoegde waarde in de oplossing worden opgenomen, waaronder verantwoorde 'Buy Now, Pay Later' (BNPL)-financiering, digitale identiteitskenmerken, integratie van loyaliteitsprogramma's voor verkopers, en mogelijk ook de digitale Euro.
European Payments Initiative (EPI) heeft bekend gemaakt dat de commerciele naam iDEAL wordt veranderd in Wero. De lancering van Wero is gepland halverwege 2024 in Frankrijk, Duitsland en België, waarna Nederland volgt. De opvolgende jaren volgt de rest van Europa.
Toepassingen
Het betalen met iDEAL wordt onder meer toegepast voor aankopen in webshops, energierekeningen, gemeentebelastingen, verkeersboetes, stortingen in online casino’s en het opwaarderen van beltegoeden en donaties. Deze betaalmethode kan worden aangeboden op een website of via e-mail, sms, WhatsApp en sociale media. Het is onder meer een vervanger van de papieren acceptgiro. Het heeft (voor zover van toepassing) als voordeel boven een eigen overschrijving via internetbankieren dat het bedrag en betalingskenmerk niet handmatig overgetypt hoeven te worden. In het geval van een incidentele begunstigde (die niet in het adresboek van het internetbankieren van de betaler staat) geldt dit ook voor het bankrekeningnummer (al kan het wel, afhankelijk van het geval, nuttig zijn dit te controleren).
Gebruik
Het gebruik van het onlinebetalingsmiddel nam tot 2013 jaarlijks sterk toe (zie de figuur), tot ruim 142 miljoen transacties in 2013. Het gemiddelde transactiebedrag ligt rond de € 75,-. In 2016 was iDEAL met een marktaandeel van 65 procent het populairste onlinebetaalsysteem in Nederland. Op Koningsdag 2016 werd de miljardste betaling via iDEAL gedaan. Het ging daarbij om een aankoop bij een vestiging van New York Pizza.
Sinds 2017, door de invoer van het accepteren van C2C-betaling (Consument naar consument) zoals gebruikt bij Tikkie of in een betaalverzoek van de banken is het aantal iDEAL-betalingen aanzienlijk gestegen. In 2017 steeg het aantal iDEAL-betalingen met 33,8% tot 378 miljoen transacties. Vanaf 2018 wordt iDEAL ook steeds vaker ingezet buiten de onlinewereld, door bijvoorbeeld het gebruik van QR-codes op facturen.
Werking
De persoon die een product koopt via internet plaatst een bestelling bij een webwinkelier. Bij het afrekenen geeft de klant aan dat hij met iDEAL wil betalen: de klant klikt op de iDEAL-betaalknop en selecteert zijn bank. Vervolgens wordt de klant doorgeleid naar de internetbankierafdeling van de bank, waar na inloggen de betaalopdracht klaarstaat. Hier autoriseert de klant de betaling op de voor hem gebruikelijke manier. Het bedrag wordt van de betaalrekening afgeschreven en de webwinkelier wordt geïnformeerd dat de bestelling is betaald (of betaald zal worden).
Deelnemende banken en webwinkeliers
Consumenten die internetbankieren bij ABN AMRO, ASN Bank, Rabobank, Revolut, SNS Bank, RegioBank, ING, Knab, bunq, Moneyou, Triodos Bank, Van Lanschot Bankiers en Handelsbanken kunnen met iDEAL betalen zonder zich daarvoor aan te hoeven melden. De transactie is voor consumenten kosteloos.
Online verkopers kunnen voor het accepteren van iDEAL terecht bij een acquirer ABN AMRO, ING, Rabobank, en Pay.nl. Daarnaast kan een contract worden afgesloten met een payment service provider (PSP), die als intermediair optreedt. Sinds 2010 worden collecterende PSP's door Currence gecertificeerd. Als gevolg van de Richtlijn betreffende betalingsdiensten in de interne markt staan collecterende PSP's die geen kredietinstelling zijn sinds 1 november 2009 als betaalinstelling onder toezicht van DNB binnen de Europese Economische Ruimte.
Voordelen
Hoewel sommige consumenten terughoudend zijn met betalen op internet, geeft iDEAL vertrouwen doordat in de vertrouwde internetbankieromgeving van de eigen bank wordt betaald. Dat de gegevens van de begunstigde en het bedrag al zijn ingevuld is gemakkelijk en voorkomt ook het risico van vergissingen, net als bij een acceptgiro maar zonder dat de verkoper een papieren acceptgiro hoeft te versturen. De transactie is naast het inloggen en autoriseren met een paar muisklikken uit te voeren. Daarnaast krijgt de begunstigde direct bericht als de betaling is voldaan, waardoor hij de bestelling meteen kan afhandelen.
Nadelen
IDEAL is niet te gebruiken als de leverancier of de klant niet is aangesloten bij een van de deelnemende banken. Dit beperkt in de praktijk het gebruik tot Nederlandse webwinkels en sommige grote internationale spelers met veel Nederlandse klanten, en beperkt het bereik van leveranciers die uitsluitend iDEAL gebruiken.
Daarnaast zijn de mogelijkheden tot reclamatie (ook wel storneren) via de financiële instelling voor de consument anders dan bij creditcards. Een iDEAL-betaling is net als een reguliere bankoverboeking niet zomaar terug te draaien, bijvoorbeeld als de winkelier niet levert. Bij creditcards kan dan een chargeback worden gedaan via de kaartuitgevende bank of creditcardmaatschappij. Bij iDEAL zal het initiatief voor terugboeking bij de winkelier liggen.
Hoewel een iDEAL-betaling voor de klant feitelijk niet anders is dan een reguliere bankoverschrijving kost ze de webshop toch extra geld. Een iDEAL-betaling wordt getarifeerd met 25 tot 70 eurocent per transactie (zie onder) ten opzichte van enkele eurocenten voor een bankoverschrijving. Bovendien worden de betalingen eerst op een tussenrekening van de bank gestort. Het kan enkele dagen tot een week duren voordat de betaling daadwerkelijk op de rekening van de webshop is bijgeschreven. Op die wijze kan de bank rente-inkomsten uit het transactiebedrag halen.
Het komt incidenteel voor dat het niet mogelijk is om met iDEAL te betalen. Zo was het op 5 april 2013 niet mogelijk om met iDEAL te betalen. Dit kwam doordat het systeem onder een DDoS-aanval lag.
Een ander nadeel is dat betalingen vanuit het buitenland onmogelijk zijn.
Kosten
Een iDEAL-betaling wordt net als alle andere betalingen met internetbankieren behandeld. Aangezien het (bijna) niet meer voorkomt dat banken valuteringsdagen hanteren voor overboekingen naar een andere bank, biedt dit systeem hierop weinig voordeel.
Sinds de invoering van de Richtlijn betalingsdiensten (PSD2) is het niet meer toegestaan om transactiekosten voor een iDEAL-betaling in rekening te brengen die hoger zijn dan de kosten die de ondernemer betaalt aan het bedrijf dat de transactie uitvoert. Voor een ondernemer is het gebruik van iDEAL niet kosteloos. De transactiekosten die een bank of aanbieder in rekening brengt variëren tussen ongeveer 25 tot 70 eurocent per transactie voor kleinere webwinkels (2018).
Externe links
Officiële website
Richtlijn betreffende betalingsdiensten in de interne markt (gearchiveerd)
Licentie- en certificaathouders van iDEAL
Internetdienst
Betalingssysteem
|
Online verkopers kunnen voor het accepteren van iDEAL terecht bij een acquirer ABN AMRO, ING, Rabobank, en Pay.nl. Daarnaast kan een contract worden afgesloten met een payment service provider (PSP), die als intermediair optreedt. Sinds 2010 worden collecterende PSP's door Currence gecertificeerd. Als gevolg van de Richtlijn betreffende betalingsdiensten in de interne markt staan collecterende PSP's die geen kredietinstelling zijn sinds 1 november 2009 als betaalinstelling onder toezicht van DNB binnen de Europese Economische Ruimte.
| 1 |
betalingsdienst, geldtransactie, financiële service
|
8,567 |
ReactAction
|
48308
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Eloise%20van%20Oranje-Nassau%20van%20Amsberg
|
Eloise van Oranje-Nassau van Amsberg
|
Eloise Sophie Beatrix Laurence ("Elo(lo)") gravin van Oranje-Nassau, jonkvrouw van Amsberg (Den Haag, 8 juni 2002) is het oudste kind uit het huwelijk van prins Constantijn der Nederlanden en Laurentien Brinkhorst. Eloise is vijfde in de lijn van de Nederlandse troonopvolging. In de Nederlandse media wordt ze veelal aangeduid als Eloise van Oranje.
Biografie
Eloise werd geboren in het Bronovo-ziekenhuis in Den Haag. Ze is het eerste kleinkind van prinses Beatrix en het enige kleinkind dat prins Claus bij leven heeft meegemaakt. Ondanks dat haar vader een prins is, werd zij bij geboorte geen prinses, maar gravin. Dit is bij het aangaan van het huwelijk van haar ouders besloten om het aantal Nederlandse prinsen en prinsessen beperkt te houden.
Op 15 december 2002 werd Eloise gedoopt door dominee Carel ter Linden in de kapel van Paleis Het Loo in Apeldoorn. Haar peetouders zijn kroonprins Haakon van Noorwegen, haar oom prins Friso van Oranje-Nassau van Amsberg, prinses Carolina de Bourbon de Parme en Sophie van de Wouw.
Ze was de eerste Oranje met een eigen openbaar profiel op sociale media. In 2021 bracht ze een eigen lifestylegids uit. Haar hoofdaccount op Instagram, dat ze in 2018 begon, had in juni 2023 meer dan 400.000 volgers. Op een ander account ging ze haar gedragen kleding verkopen. Op TikTok is zij actief onder de naam everyprofilenameistaken. In juni 2023 had zij daar meer dan 200.000 volgers. In de Nederlandse media leverde haar dat de bijnaam gravinfluencer op. Op 25 augustus 2021 opende ze de eendaagse expositie Layered in de Beurs van Berlage over stereotyperingen en de kracht van zelfexpressie. Eloise werkte hieraan mee door op audiovisuele wijze haar persoonlijke ervaringen op dit vlak te delen met de bezoekers. In november 2021 was ze te zien in de YouTube-serie Het Jachtseizoen van StukTV, waarin ze een ontsnapte gevangene speelde die vier uur lang uit handen van een team van StukTV diende te blijven.
In 2023 deed ze mee aan het televisieprogramma Het Perfecte Plaatje in Zuid-Afrika. Toen zij in de eerste aflevering in haar badpak verscheen zorgde dit voor commotie, voornamelijk doordat journalist Jeroen Snel tijdens een televisieoptreden uitsprak dat Eloise die verschijnt in een badpak op de grens ligt. Als reactie hierop verschenen diverse bekende Nederlanders, waaronder Chantal Janzen, Jan Versteegh en Gwen van Poorten, op sociale media in een badpak om met de hashtag "Mag dit wel Jeroen Snel?" hun steun uit te spreken. Ook verscheen Patty Brard in haar badpak tijdens de live-uitzending van Shownieuws om zich hier tegen uit te spreken.
Eloise studeert sinds 2020 aan de Hotelschool The Hague in Amsterdam.
Namen
Eloise verwijst naar voorouders van haar moeder Laurentien
Sophie verwijst naar prinses Sophie van Oranje-Nassau
Beatrix verwijst naar haar grootmoeder, prinses Beatrix
Laurence verwijst naar haar moeder Laurentien en naar haar grootvader Laurens Jan Brinkhorst.
Publicatie
Learning by doing. Van kleding, koken tot op kamers gaan; zó doet Elo het! Clf Media B.V. (2021). .
Kwartierstaat
Van Oranje-Nassau van Amsberg
|
In 2023 deed ze mee aan het televisieprogramma Het Perfecte Plaatje in Zuid-Afrika. Toen zij in de eerste aflevering in haar badpak verscheen zorgde dit voor commotie, voornamelijk doordat journalist Jeroen Snel tijdens een televisieoptreden uitsprak dat Eloise die verschijnt in een badpak op de grens ligt. Als reactie hierop verschenen diverse bekende Nederlanders, waaronder Chantal Janzen, Jan Versteegh en Gwen van Poorten, op sociale media in een badpak om met de hashtag "Mag dit wel Jeroen Snel?" hun steun uit te spreken. Ook verscheen Patty Brard in haar badpak tijdens de live-uitzending van Shownieuws om zich hier tegen uit te spreken.
| 1 |
reactie, sentiment, emotionele respons
|
1,865 |
CreativeWork
|
5116983
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Standbeeld%20van%20Mahatma%20Gandhi%20%28Amsterdam%29
|
Standbeeld van Mahatma Gandhi (Amsterdam)
|
Mahatma Gandhi is een kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het beeldt Mahatma Gandhi uit, lopend met een stok in de hand.
Het beeld kwam er dankzij de Stichting Standbeeld Mahatma Gandhi (Vereniging Trideva), voornamelijk bestaande uit Indiase en Surinaamse aanhangers van Mahatma Gandhi's gedachtegoed. Die was al vanaf rond 1972 bezig een standbeeld van Gandhi te krijgen in Amsterdam. Ze kreeg rond 1982 toestemming voor een te plaatsen beeld aan de Churchilllaan, nadat plaatsing in Amsterdam-Zuidoost afketste (daar woonden toen de grootste concentraties Indiërs en Surinamers). Zij hadden kunstenaar Karel Gomes ingeschakeld, die zonder hun medewerking ontwerpbureau Snoep en Vermeer had ingeschakeld. Toen de voorbereidingen voor plaatsing van het beeld er in 1989 werden afgerond stuurde dat bureau een rekening van 11.000 gulden naar de Stichting met als specificatie "voorbereidende werkzaamheden". De stichting vond dat bedrag aan de (te) hoge kant en schakelde bouwonderneming Hillen & Roosen in, die het wel gratis wilde plaatsen. Snoep en Vermeer bleef echter aandringen op vergoeding van de door hun gemaakte kosten, ondanks het feit dat de Adviescommissie beeldende kunst het bedrag ook te hoog vond; zij schatten in dat de kosten rond de 2500 gulden zouden (moeten) bedragen. Een bod van 7500 gulden werd door Snoep en Vermeer afgewezen.
Ondertussen kwam premier Ruud Lubbers naar de Churchilllaan in Amsterdam om het beeld samen met locoburgemeester Ten Have en ambassadeur V.K. Grover op 2 oktober 1990 onthuld ter gelegenheid van de 121ste geboortedag van de Indiër. Het beeld zou circa 250.000 gulden hebben gekost. Wrang detail bij de plaats van het beeld is dat Winston Churchill Gandhi ooit eens "halfnaakte fakir" had genoemd; bij het overlijden van Gandhi stuurde hij echter wel een condoleance.
Na de onthulling begon de strijd voor het beeld pas goed. De zaak omtrent de kosten kwam voor rechter Hans Vrakking die de stichting in oktober 1900 alsnog sommeerde ruim 12.000 gulden over te maken. Daarna kwam nog een fysieke strijd. Het beeld kent in de wandelstaf en bril twee fragiele onderdelen, die keer op keer door vandalen afgebroken en verwijderd werden en worden. De gemeente Amsterdam had zich al bereid verklaard 50 jaar voor het beeld te zullen zorgen. De route naar het beeld, een soort vlechtwerk in keien maakt deel uit van het kunstwerk.
Den Haag heeft eveneens een Mahatma Gandhi van Gomes; het is onderdeel van het Nationaal Hindostaans Immigratiemonument op het Hobbemaplein; het werd in 2004 onthuld door minister Rita Verdonk.
Beeld in Amsterdam-Zuid
20e-eeuws standbeeld in Nederland
|
Mahatma Gandhi is een kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het beeldt Mahatma Gandhi uit, lopend met een stok in de hand.
| 1 |
creatief werk, kunstwerk, mediaobject
|
4,579 |
AutoWash
|
5106696
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Verzorgingsplaats%20Cantagallo
|
Verzorgingsplaats Cantagallo
|
De Verzorgingsplaats Cantagallo is een verzorgingsplaats in Italië langs de A1 iets ten zuiden van Bologna.
Op 21 mei 1955 werd een wet van kracht om het wegennet aan te passen en uit te breiden o.a. met nieuwe autosnelwegen. De concessies voor de wegrestaurants werden niet automatisch aan de bestaande exploitant Pavesi gegund en twee concurrenten, Alemagna en Motta, alsmede het semi-staatsbedrijf Agip dongen mee naar de concessies. In de slag om de concessies schoof BP aan bij Motta en zij verkregen de concessie voor het brugrestaurant met tankstations bij Casalecchio di Reno. Het wegvak van de A1 bij de verzorgingsplaats werd op 24 november 1959 geopend, de bouwvergunning voor de verzorgingsplaats kwam op 24 mei 1960 en op 23 april 1961 werd de verzorgingsplaats geopend.
Voor "De grootste verzorgingsplaats van Europa" ontwierp architect Melchiorre Bega een brug in staalskeletbouw die plaats bood aan een restaurant met 200 zitplaatsen, een zelfbedieningsdeel met 70 plaatsen en een keuken. Op de begane grond waren een bank, een postkantoor en het bureau voor toerisme gevestigd en aan de oostkant van het 70.000 m2 grote terrein staat een kapel. BP voorzag behalve in tankstations ook in een autowasserij en een autowerkplaats. De voorzieningen van BP maakten integraal deel uit van het ontwerp en waren met pergola's verbonden met het brugrestaurant. De brug kreeg geen plat dak maar twee driehoekige bovenstukken. In navolging van concurrent Pavesi kwamen aan weerszijden van de brug enorme reclamepalen met borden van Motta en BP. In 1977 ging de keten Motta op in Autogrill.
In 1981 brandde het brugrestaurant af en architect Gregorio Caccia kreeg van Autogrill de opdracht de verzorgingsplaats te herbouwen. Op 26 oktober 1982 volgde toestemming om zijn ontwerp, dat sterk afwijkt van het origineel, te realiseren. Het nieuwe ontwerp is een betonconstructie met een puntdak en de tankstations zijn nu losse gebouwen op het terrein. Alleen de kapel stamt nog van de originele verzorgingsplaats.
Cantagallo
|
Voor "De grootste verzorgingsplaats van Europa" ontwierp architect Melchiorre Bega een brug in staalskeletbouw die plaats bood aan een restaurant met 200 zitplaatsen, een zelfbedieningsdeel met 70 plaatsen en een keuken. Op de begane grond waren een bank, een postkantoor en het bureau voor toerisme gevestigd en aan de oostkant van het 70.000 m2 grote terrein staat een kapel. BP voorzag behalve in tankstations ook in een autowasserij en een autowerkplaats. De voorzieningen van BP maakten integraal deel uit van het ontwerp en waren met pergola's verbonden met het brugrestaurant. De brug kreeg geen plat dak maar twee driehoekige bovenstukken. In navolging van concurrent Pavesi kwamen aan weerszijden van de brug enorme reclamepalen met borden van Motta en BP. In 1977 ging de keten Motta op in Autogrill.
| 1 |
autowas, autowasbedrijf, carwash
|
11,860 |
Article
|
2060602
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/El%20Watan
|
El Watan
|
El Watan (Arabisch:الوطن; i.e. het thuisland) is een Franstalig dagblad in Algerije, dat in 1990 werd opgericht.
Het dagblad heeft tot doel democratie te bevorderen en biedt berichtgeving over de Algerijnse oppositie.
Tijdens de Algerijnse Burgeroorlog (1991-2002) werd El Watan verschillende malen niet uitgebracht. De edities van 24 april en 7 mei 1996 werden niet uitgebracht, omdat dit werd geweigerd door de staatsdrukkerij. In oktober 1998 legde de drukkerij de uitgave gedurende een maand stil, onder het mom van openstaande schulden. De krant had kort ervoor artikelen uitgebracht die kritisch stonden tegenover een voormalig adviseur van president Liamine Zéroual en de minister van justitie. Het artikel had hen beschuldigd van corruptie en misbruik van macht. Het stilleggen van de persen kwam echter nadat er een mondeling akkoord was bereikt over de achterstallige betaling.
Directeur van de krant, Omar Belhouchet, ontkwam op 17 mei 1993 aan een aanslag, waarvan later bleek dat het de eerste zou worden uit een serie aanslagen die op Algerijnse journalisten werd gepleegd. In deze tijd ontvingen journalisten en hun gezinsleden dagelijks thuis en op het werk dreigementen, waardoor hun werk bijna onmogelijk werd gemaakt. Toen de aanslag op Belhouchet werd gepleegd, bracht hij net zijn kinderen met de auto naar school. Tussen 1993 en 1996 werden 60 journalisten vermoord; rond 200 journalisten ontvluchtten het land.
Algerijnse krant
|
Tijdens de Algerijnse Burgeroorlog (1991-2002) werd El Watan verschillende malen niet uitgebracht. De edities van 24 april en 7 mei 1996 werden niet uitgebracht, omdat dit werd geweigerd door de staatsdrukkerij. In oktober 1998 legde de drukkerij de uitgave gedurende een maand stil, onder het mom van openstaande schulden. De krant had kort ervoor artikelen uitgebracht die kritisch stonden tegenover een voormalig adviseur van president Liamine Zéroual en de minister van justitie. Het artikel had hen beschuldigd van corruptie en misbruik van macht. Het stilleggen van de persen kwam echter nadat er een mondeling akkoord was bereikt over de achterstallige betaling.
| 2 |
artikel, nieuwsbericht, onderzoeksrapport
|
5,882 |
PeopleAudience
|
4754180
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Achtergrond%20%28verzetsblad%2C%20Hilversum%29
|
Achtergrond (verzetsblad, Hilversum)
|
Achtergrond: Over principiële problemen was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 10 december 1944 tot en met 1 mei 1945 in Hilversum werd uitgegeven. Het blad verscheen maandelijks in gestencilde vorm met een oplage van 100 tot 150 exemplaren. De inhoud bestond voornamelijk uit algemene artikelen en opinie-artikelen. De doelgroep bestond vooral uit studenten.
Op het moment dat het contact met de landelijke bladen vrijwel verbroken was, werd het blad uitgegeven door V.O. (Verenigde Organisaties). VO kwam voort uit het Hilversumse Studenten Dispuut 'Polyhymnia'. De leiding was in handen van L. Weinberg. De hoofdartikelen werden geschreven door de oudere deskundigen: Drs A. H. M. (Guus) Albregts en Dr. H. Y. Groenewegen. De overige artikelen werden geschreven door J. Ensink en J. Snijders. Andere bij de uitgaven betrokken personen waren W. Drechsel, B. Franken, mej. L. Matser en mej. E. Prins.
Betrokken personen
L. Matser
E. Prins
J. Snijders
L. Weinberg
A.H.M. (Guus) Albregts
W. Drechsel
J. Ensink
B. Franken
H.Y. Groenewegen
Nederlandse illegale pers in de Tweede Wereldoorlog
|
Achtergrond: Over principiële problemen was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 10 december 1944 tot en met 1 mei 1945 in Hilversum werd uitgegeven. Het blad verscheen maandelijks in gestencilde vorm met een oplage van 100 tot 150 exemplaren. De inhoud bestond voornamelijk uit algemene artikelen en opinie-artikelen. De doelgroep bestond vooral uit studenten.
| 1 |
doelgroep, leeftijdsgroep, geslacht
|
11,067 |
Residence
|
3839275
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nassaulaan%2023-25%20%28Baarn%29
|
Nassaulaan 23-25 (Baarn)
|
De dubbele woning Nassaulaan 23-25 is een gemeentelijk monument aan de Nassaulaan in de Transvaalwijk van Baarn in de provincie Utrecht.
De beide ingangen met ernaast een drieluikvenster bevinden zich aan de voorzijde van het huis. Het huis is rijk aan details in chaletstijl en neorenaissance.
Bogen
In de puntgevels zijn rondbogen aangebracht. Boven de vensters zijn bogen met veel siermetselwerk.
Zie ook
Lijst van gemeentelijke monumenten in Baarn
Woning in Baarn
Gemeentelijk monument in Baarn
|
De dubbele woning Nassaulaan 23-25 is een gemeentelijk monument aan de Nassaulaan in de Transvaalwijk van Baarn in de provincie Utrecht.
| 1 |
woning, verblijfplaats, residentie
|
2,664 |
PaymentMethod
|
2795293
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Secoin
|
Secoin
|
Secoin was een Nederlands betaalsysteem op internet, van 2001 tot 2004
Secoin werd in 2002 als eerste 'wallet' en prepaid betaalmethode ten behoeve van micropayments. Secoin werd ontwikkeld door de oprichter van Ilse Media, Merien ten Houten. Het was de eerste compleet op online standaarden gebaseerde betaalmethode waarbij de gebruiker een tegoed aanhield in een virtuele portemonnee.
Nadat Ilse Media door Merien ten Houten en Robert Klep was verkocht (naar verluidt voor 220 miljoen gulden, nu ongeveer € 100 miljoen) namen de oprichters een pauze. Het eerste initiatief waarin daarna geïnvesteerd werd was Secoin.
Door koppelingen te leggen met allerlei aanbieders van online diensten, zoals Kaartenhuis.nl, Marktplaats en Habbo Hotel was het mogelijk om bedragen vanaf enkele centen af te rekenen en daarmee digitale en fysieke producten te kopen.
Nadat de banken gezamenlijk iDEAL gingen ondersteunen werd het voor onafhankelijke aanbieders erg lastig om nog toegang te krijgen tot de technologie om betalingen te verrichten, en in 2004 werd besloten om het project te beëindigen.
Naast Merien ten Houten waren er nog twee andere oprichters, Taco van Arkel en Maarten Roelofs.
Betalingssysteem
|
Secoin werd in 2002 als eerste 'wallet' en prepaid betaalmethode ten behoeve van micropayments. Secoin werd ontwikkeld door de oprichter van Ilse Media, Merien ten Houten. Het was de eerste compleet op online standaarden gebaseerde betaalmethode waarbij de gebruiker een tegoed aanhield in een virtuele portemonnee.
| 2 |
betaalmethode, betalingswijze, transactiestructuur
|
9,620 |
HowToItem
|
4889996
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Schuurbord
|
Schuurbord
|
Een schuurbord is een stuk handgereedschap in gebruik bij metselaar, stukadoor, voeger en tegelzetter en wordt doorgaans samen met een troffel gebruikt. Aan de ene zijde zit een handvat, de andere zijde wordt gebruikt bij het gladstrijken van cement of pleister.
Er zijn diverse typen schuurborden: mét en zonder spons. Het schuurbord mét spons is voor het bewerken van een vochtig oppervlak.
Schuurborden kunnen vervaardigd zijn van hout, metaal, rubber of kunststof. Ze zijn er in verschillende afmetingen en er zijn typen voor verschillende oppervlakten (beton, cement, gips, pleisterwerk, voegwerk e.d.).
Gereedschap
Metselwerk
|
Een schuurbord is een stuk handgereedschap in gebruik bij metselaar, stukadoor, voeger en tegelzetter en wordt doorgaans samen met een troffel gebruikt. Aan de ene zijde zit een handvat, de andere zijde wordt gebruikt bij het gladstrijken van cement of pleister.
| 1 |
gereedschap, benodigdheden, instructie-item
|
2,033 |
MarryAction
|
2286782
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Effi%20Briest
|
Effi Briest
|
Effi Briest is een realistische roman van de Duitse schrijver Theodor Fontane. De roman verscheen in 1894-1895 als feuilleton in het tijdschrift ‘Deutsche Rundschau’ en werd in 1896 voor het eerst als boek gepubliceerd. Effi Briest wordt algemeen beschouwd als Fontanes meesterwerk. De laatste Nederlandse vertaling is die van Pim Lukkenaer uit 2022.
Intrige
Effi Briest is de 17-jarige dochter van een vermogende Duitse aristocraat en woont met haar ouders op het grootse landhuis Hohen-Cremmen in Oost-Pruisen, samen met haar nog jonge moeder en veel oudere vader. Aan het begin van de roman wordt om Effi’s hand gedongen door de 38-jarige baron Geert von Innstetten, een vroegere aanbidder van haar moeder. Effi en Geert trouwen en vestigen zich, na een huwelijksreis door Italië, uiteindelijk in het kleine kustplaatsje Kessin (gemodelleerd naar Swinemünde) in Achter-Pommeren.
In Kessin lukt het Effi niet om het huwelijksgeluk te vinden en haar jeugdige behoefte aan verstrooiing te bevredigen. Haar man is voornaam, correct, innemend, begripvol, maar zeker geen romanticus of minnaar. Vaak is hij langdurig voor zijn werk van huis terwijl Effi het gevoel heeft dat het spookt in hun huis. Zo meent ze bijvoorbeeld een verschijning te hebben gehad van een Chinees die eerder in Kessin woonde en daar nu ligt begraven. Innstetten stelt haar weliswaar steeds gerust, maar (al dan niet bewust) ook weer niet helemaal. Daarbij wijst hij er haar bovendien op dat ze haar angsten niet aan de grote klok moet hangen, omdat dat zijn carrière zou kunnen schaden. Effi beleeft psychisch moeilijke tijden en vindt enkel troost in lange wandelingen door de duinen met haar hond Rollo en haar vriendschap met de manke apotheker Gieshübler.
Negen maanden na haar huwelijk bevalt Effi van een dochter, Annie, en neemt het kindermeisje Roswitha in dienst. Rond dezelfde tijd verschijnt ook de majoor Crampas in Kessin, samen met zijn melancholische vrouw. Crampas is een opgewekte charmeur, wordt bekoord door Effi’s jeugd, speelt in op haar gevoelens van ongenoegen en weet haar uiteindelijk te verleiden (hetgeen in de roman overigens slechts in bedekte termen beschreven wordt). De affaire met Crampas wordt door Effi op geraffineerde wijze geheim gehouden maar lijkt voor haar meer verstrooiing dan hartstocht. Uiteindelijk raakt de verhouding dan ook geheel op de achtergrond als Effi een jaar later met Innstetten naar Berlijn verhuist, waar Innstetten op het ministerie gaat werken.
In Berlijn hoopt Effi in een nieuwe bruisende omgeving meer levenselan te vinden, maar al snel vervalt ze weer in haar oude lethargie. “Als alle vrouwen zo zijn dan is het verschrikkelijk”, verzucht ze, “en als ze niet zo zijn, wat ik hoop, dan is het slecht met mij gesteld, dan mis ik het juiste gevoel”.
Als Effi zes jaar later voor een kuur naar Bad Ems reist, ontdekt Innstetten een oude briefwisseling van Effi met Crampas en daarmee hun oude affaire. Hij daagt Crampas uit voor een duel, waarin hij hem uiteindelijk doodt. Vervolgens laat hij zich van Effi scheiden. Hun dochter Annie wordt aan hem toegewezen.
Het laatste deel van de roman beschrijft het verdere psychische verval en ongeluk van Effi. Ze woont nog enige jaren met de eenvoudige Roswitha in een kleine woning in Berlijn en komt nauwelijks haar huis nog uit. Als ze na veel inspanning haar dochtertje weer een keer mag zien, loopt ook dat op een teleurstelling uit omdat Innsttetten Annie volledige ingeprent heeft wat ze wel en niet mag zeggen.
Na aanvankelijk ook door haar vader en moeder te zijn afgewezen keert Effi uiteindelijk toch terug naar haar ouderlijk huis, waar haar gezondheid snel achteruit gaat. Enige blijdschap put ze nog uit het feit dat Innstetten op haar verzoek de hond Rollo naar Hogen-Cremmen laat komen, maar uiteindelijk gaat ze toch aan haar zenuwziekte ten onder. Ze sterft, echter niet in verdriet, spijt of wrok, maar berustend. In haar laatste woorden vraagt ze haar moeder tegen Innstetten te zeggen dat hij naar haar mening uiteindelijk goed gehandeld heeft: “In die geschiedenis met de arme Crampas, wat kon hij uiteindelijk anders doen? En dan waarmee hij mij het diepst krenkte, dat hij mijn eigen kind in een soort van afwijzing jegens mij heeft opgevoed, hoe hard het mij ook valt en hoe een pijn het mij ook doet, ook daarin heeft hij gelijk gehad. Laat hem dat weten, dat ik in deze overtuiging gestorven ben. Het zal hem troosten, oprichten en misschien verzoenen. Want hij had veel goeds in zijn karakter, en was zo edel als iemand maar kan zijn, die zonder ware liefde is”.
Duiding
Effi Briest kan gerekend worden tot een reeks grote realistische romans uit de tweede helft van de negentiende eeuw als Anna Karenina, Madame Bovary, La Regenta en Eline Vere. Al deze boeken kenmerken zich door een strenge en doordachte compositie en hebben vanuit een vrouwelijk perspectief het ongelukkige huwelijk als centraal onderwerp, een thema waarop in die tijd nog een behoorlijk taboe rustte.
Zoals veel van zijn romans heeft Fontane ook Effi Briest gemodelleerd naar de werkelijkheid. Meer in het bijzonder staat model voor Effi: Else, barones von Plotho, wier man na de ontdekking van een aantal liefdesbrieven zijn rivaal eveneens tijdens een duel doodt. Fundamenteler dan de afhankelijkheid van concreet bronnenmateriaal is echter de relatie tussen Effi’s levensloop en de maatschappelijke ordening van Pruisen-Duitsland in die tijd, voor Fontane uit ervaring bekend, waar aanzien, eer en carrière de regels van de sociale omgang markeren. Angst, schuld, boete, tijd en dood vormen binnen dat kader belangrijke neventhema’s welke door Fontane in fijne schakeringen worden uitgewerkt. Kenmerkend is het laatste hoofdstuk van het boek, dat min of meer een herhaling is van het eerste hoofdstuk; alleen ligt Effi nu begraven op de plek waar eerst een zonnewijzer stond. Het leven gaat gewoon door. De hond Rollo, die op haar graf blijft liggen, lijkt de enige die aan haar dood ten onder gaat.
Fontane blijft als schrijver duidelijk op de achtergrond en geeft geen oordeel. Niemand wordt specifiek verantwoordelijk gesteld, onduidelijk blijft naar wie Fontanes sympathie uitgaat. Wel wordt duidelijk dat de schrijver er belang aan hecht om tot inkeer verzoening te komen en niet te volharden in eenmaal ingenomen standpunten.
Waardering
Effi Briest had direct na verschijnen groot succes in Duitsland en beleefde binnen enkele maanden al drie grote drukken. Dat Effi Briest ook in de twintigste eeuw een veelgelezen roman is gebleven is voor een belangrijk deel te danken aan Thomas Mann, die zijn leven lang in brieven en essays op de kunstzinnige, esthetische en ethische waarde van het boek is blijven wijzen. Mann rekende het tot de zes boeken welke de meeste invloed op hem hebben gehad. Effi Briest was ook een lievelingsroman van Samuel Beckett, die hij steeds met ontroering herlas.
Verfilmingen
Effi Briest werd meermaals verfilmd. De meest bekende versie is wel die van Rainer Werner Fassbinder uit 1974, met Hanna Schygulla in de hoofdrol. In 2009 volgde nog een verfilming van Hermine Huntgeburth met Julia Jentsch in de rol van Effi en Sebastian Koch als Innstetten.
Literatuur en bronnen
Nawoord Hans Ester bij Nederlandse uitgave Effi Briest, Amsterdam, Arbeiderspers, 1977
A. Bachrach e.a.: Encyclopedie van de wereldliteratuur. Bussum, 1980-1984.
Externe links
Samenvatting Effi Briest
19e-eeuwse roman
Duitstalige literatuur
Realistische roman
|
Effi Briest is de 17-jarige dochter van een vermogende Duitse aristocraat en woont met haar ouders op het grootse landhuis Hohen-Cremmen in Oost-Pruisen, samen met haar nog jonge moeder en veel oudere vader. Aan het begin van de roman wordt om Effi’s hand gedongen door de 38-jarige baron Geert von Innstetten, een vroegere aanbidder van haar moeder. Effi en Geert trouwen en vestigen zich, na een huwelijksreis door Italië, uiteindelijk in het kleine kustplaatsje Kessin (gemodelleerd naar Swinemünde) in Achter-Pommeren.
| 2 |
huwelijk, trouwen, huwelijksceremonie
|
4,875 |
OfficeEquipmentStore
|
2276030
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Burroughs%20Corporation
|
Burroughs Corporation
|
De Burroughs Corporation was een grote Amerikaanse fabrikant van kantoorapparatuur en computers. Het bedrijf werd opgericht in 1886 als de American Arithmometer Company en fuseerde in 1986 tot Unisys; in die tijd het tweede grootste computerbedrijf ter wereld met $10,5 miljard aan inkomsten en 90.000 medewerkers in 100 landen
De geschiedenis van het bedrijf loopt parallel met veel van de belangrijke ontwikkelingen in het computergebruik. In het begin produceerde het bedrijf mechanische rekenmachines, later legde het de focus op programmeerbare grootboeken en vervolgens op computers. Terwijl het enige tijd de grootste producent van mainframe-computers in de wereld was, produceerde Burroughs ook aanverwante uitrusting, zoals schrijfmachines en printers.
Geschiedenis
Vroege geschiedenis
In 1886 werd de American Arithmometer Company opgericht in Saint Louis (Missouri) door William Seward Burroughs (grootvader van de Beat Generation schrijver William S. Burroughs) met als doel telmachines te produceren en te verkopen, die Burroughs had uitgevonden. In 1904, zes jaar na de dood van Burroughs, verhuisde het bedrijf naar Detroit en veranderde haar naam tot Burroughs Adding Machine Company. Al snel werd het de grootste producent van rekenmachines in Amerika.
Ontwikkelende productlijnen
Burroughs ontwikkelde een serie rekenmachines met verschillende mogelijkheden en geleidelijk toenemende capaciteit. Een revolutionaire rekenmachine was de Sensimatic, die in staat was om een groot aantal zakelijke functies semiautomatisch uit te voeren. Het had een beweegbare programmeerbare wagen om grootboeken te onderhouden. Het kon 9, 18 of 27 saldi opslaan tijdens het bijwerken van het grootboek en werkte met een mechanische optelfunctie genaamd Crossfooter. De Sensimatic ontwikkelde zich tot de Sensitronic waarop saldi opgeslagen konden worden op een magneetstrip, die deel uitmaakte van een grootboek-kaart. Deze balans kon worden ingelezen in de accumulator wanneer de kaart werd ingebracht in een bus. De Sensitronic werd opgevolgd door de E1000, de E2000, E4000, E6000 en de E8000; computers die werden ondersteund door magneetband, ponskaarten, kaartlezers en een lijnprinter.
Na verloop van tijd was Burroughs meer dan rekenmachines gaan verkopen, zoals ook schrijfmachines. De grootste verschuiving in de geschiedenis van het bedrijf kwam echter in 1953, toen de Burroughs Adding Machine Company werd omgedoopt tot de Burroughs Corporation en zich begon te richten op computerproducten, in eerste instantie voor bankinstellingen. Deze stap begon met de aankoop van Burroughs in juni 1956 van de ElectroData Corporation in Pasadena (Californië) . ElectroData had de Datatron 205 gebouwd en werkte aan de Datatron 220. Het eerste grote computerproduct dat voortkwam uit deze samenwerking was de B205 buis-computer. In de late jaren 1960 werd de D2000, D4000 serie geproduceerd (ook bekend als de TC500-Terminal Computer 500), die waren voorzien van een golfbalprinter en een 1K (80 bit) disk-geheugen. Deze werden populair als computerterminals van de B5500/6500/6700-systemen die goed verkochten in de banksector, waar ze vaak werden aangesloten op mainframes die niet van Burroughs waren.
Een drijvende kracht in de computer-industrie
Gedurende het grootste deel van de jaren 1960 was Burroughs een van de acht belangrijkste computerbedrijven in de Verenigde Staten (met IBM, de grootste, Honeywell, National Cash Register (NCR), Control Data Corporation, General Electric, Radio Corporation of America (RCA) en UNIVAC). Maar in termen van omzet was Burroughs was altijd op afstand tweede na IBM. In feite was het marktaandeel van IBM op dat moment zo veel groter dan alle anderen, dat deze groep vaak werd aangeduid als "IBM en de zeven dwergen."
Tegelijkertijd was Burroughs heel competitief. Net als IBM probeerde Burroughs zijn klanten een complete lijn aan producten te bieden, waaronder door Burroughs ontworpen printers, harde schijven, tapedrives, computerprintpapier en zelfs schrijfmachinelinten.
In de jaren 1950 heeft Burroughs samengewerkt met de Amerikaanse Federal Reserve Bank bij de ontwikkeling van de Magnetic Ink Character Recognition (MICR) door de computer, in het bijzonder voor de verwerking van bankcheques. Burroughs vervaardigde speciale MICR/OCR sorteerders/lezers, die gehecht zijn aan lijn van computers (2700/3700/4700). Hiermee verankerde het bedrijf de computerkant van het bankwezen.
Ontwikkelingen en innovaties
De Burroughs Corporation ontwikkelde drie zeer innovatieve computerarchitecturen, gebaseerd op de ontwerpfilosofie van de "taalgericht-design". Hun machine-instructies werden bij voorkeur uitgevoerd in een of meer hogere programmeertalen, zoals ALGOL, COBOL en FORTRAN. Alle drie de architecturen werden beschouwd als van de klasse mainframe- machines:
De zogenaamde "Burroughs large systems" beginnen met de B5000 in 1961, met de B5500 een paar jaar later als opvolger, gevolgd door de 6500/6700 in de latere jaren 1960, de B7700 in het midden van de jaren 1970, en de A-serie in de jaren 1980. De architectuur van deze machines waren vergelijkbaar: stack machines ontworpen om te worden geprogrammeerd in een uitgebreide Algol 60. Hun besturingssystemen, genaamd MCP (Master Control Program), werden geprogrammeerd in ESPOL (Executive Systems Programming Oriented Language; een kleine uitbreiding van Algol) bijna een decennium voor Unix, en de commando-interface werd ontwikkeld in gecompileerde taalgestructureerde procedures, genaamd WFL (Work Flow Language).
Veel computerwetenschappers beschouwen deze reeks computers als technologisch baanbrekend. Stackgeoriënteerde processors met een 48-bit woordlengte, waarbij elk woord expliciet werd gedefinieerd als gegevens of programmacode, vormden een belangrijke bijdrage aan een veilige werkomgeving, lang voor computers door spyware en virussen werden getroffen. De modulaire opbouw van haar grote systemen waren ook uniek: meerdere processors, meerdere geheugenmodules en meerdere I/O en Data Comm processors stonden borg voor een stapsgewijze en kosteneffectieve groei van de systeemprestaties en betrouwbaarheid. In sectoren zoals het bankwezen, waar continue operationele bedrijfsactiviteiten de norm waren, wist Burrough met zijn grote systemen door te dringen tot in bijna elke grote bank, waaronder de Federal Reserve Bank. Burroughs bouwde ook de ruggengraat-schakelsystemen voor de SWIFT Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication die zijn eerste bericht verstuurde in 1977. Unisys is tegenwoordig nog steeds de provider van SWIFT.
Burroughs produceerde de B2500, middelgrote computersystemen primair bedoeld voor het bedrijfsleven. De machines zijn ontworpen om COBOL efficiënt uit te voeren. Dit omvatte een op de BCD-code gebaseerde rekenkundige eenheid, waarbij de opslag en het adresseren van het hoofdgeheugen werkten op basis van 10 nummers in plaats van binair. De opvolger voor deze systemen was de Burroughs B49xx, gevolgd door Unisys' V-Series V340 en V560.
Burroughs produceerde de B1700, een klein computersystemen ontworpen voor programmering met microcode, waarbij elk proces mogelijk haar eigen virtuele machine ontwierp die het beste past bij de programmeertaal, die voor de uitvoering van het programma gekozen was.
De kleinste computers voor algemeen gebruik waren de B700 microprocessoren, die werden gebruikt als stand-alone systemen en als special-purpose datacommunicatie of disk-subsysteem controllers.
Burroughs vervaardigde ook een breed scala aan boekhoudmachines met inbegrip van stand-alone systemen, zoals de Sensimatic, L500 en B80, en de speciale terminals en de TC500, en gespecialiseerde apparatuur voor de controleverwerking.
In 1982 begon Burroughs met de productie van personal computers, de B20 en B25 lijnen met de Intel 8086 / 8088 familie van 8-bit chips als de processor. Deze liep op het BTOS besturingssysteem, dat Burroughs onder licentie verkreeg van Convergent Technologies. Deze machines implementeerden een vroege local area network om de harde schijf tussen een groep gebruikers te verdelen. Deze microcomputers werden later vervaardigd in Kunming, China de Chinese markt onder licentie van Burroughs.
Burroughs vervaardigde ook militaire computers, zoals de D825 (de "D" stond hierbij voor industrieel gebruik in de defensie-industrie), in het Great Valley Laboratory in Paoli (Pennsylvania). De D825 was, volgens sommige geleerden, de eerste echte multiprocessor computer. Paoli was ook de thuisbasis van de marketing divisie voor defensie en ruimtevaart.
Fusie
In september 1986 is de Burroughs Corporation gefuseerd met de Sperry Corporation, de fabrikant van onder andere de UNIVAC mainframe, en vormde Unisys. Burroughs heeft Sperry hierbij aankocht voor $4,8 miljard. In die tijd was het de grootste fusie in de computerindustrie en het maakte Unisys tot het tweede grootste computerbedrijf, met $10,5 miljard aan inkomsten en 90.000 medewerkers in 100 landen.
Voor enige tijd behield het gecombineerde bedrijf de productie van de Burroughs computerarchitecturen. Aangezien de markt voor grote systemen echter verschoof van eigen architecturen naar gemeenschappelijke servers, werden de productielijnen uiteindelijk opgeheven.
Burroughs in Nederland
Burroughs was vanaf begin 20e eeuw actief in Nederland als leverancier van administratieve machines en systemen. In 1916 was het Centraal Bureau voor de Statistiek in Nederland de eerste, die een ponskaartinstallatie en rekenmachine van Burroughs in gebruik nam voor het maken van handelstatistieken. Dit systeem beschikte nog niet over een printer, zodat de uitkomsten nog van de ponskaarten zelf afgelezen diende te worden.
Ook in het wetenschappelijk onderzoek werden de Burroughs-calculatoren al vroeg gebruikt. Zo werkte Hendrik Lorentz van 1918 tot 1926 mee aan plannen voor de drooglegging van de Zuiderzee, en deed hierbij onderzoek naar getijdenberekeningen. Voor de berekeningen gebruikten zij een Millionär voor het vermenigvuldigen en een Burroughs Calculator, die afdrukken kon maken.
Naast de machineverkoop gaf Burroughs ook adviezen over de inrichting van de kantooradministratie en organisatie. De introductie van zijn mechanische en later geautomatiseerde boekhoudsystemen was vaak bedoeld als arbeidsbesparende maatregel, en hiertoe diende in de regel ook de organisatie te worden aangepast. Rond 1930 waren H. van de Bunt en R.W. Starreveld bij Burroughs op dit gebied werkzaam, voordat ze in 1933 hun eigen adviesbureau startte.
In februari 1973 werd in het nieuwe Rekencentrum van de TU Eindhoven het eerste computersysteem in gebruik genomen, de Burroughs B6700 met 2 processoren en 1125 MB aan werkgeheugen. Deze machine is in december 1976 vervangen door een B7700. Enkele Hogere Technische Scholen (waaronder de H.T.S. Venlo) waren via een telefoonlijn verbonden met deze computer waardoor studenten van de H.T.S. computerpractica konden uitvoeren op deze machine in Eindhoven. Lokaal konden bij deze H.T.S'en wel print-spools gemaakt van de programma's (die met ponskaarten werden gemaakt) ten behoeve van controle, voordat deze programma's dan als batch naar Eindhoven werden gestuurd om aldaar daadwerkelijk uit te laten voeren.
Vanaf 1982 was Edsger Dijkstra als een Research Fellow bij de Burroughs Corporation betrokken.
Publicaties
Barton, Robert S. "A New Approach to the Functional Design of a Digital Computer" Proc. western joint computer Conf. ACM (1961).
Gray, George. "Some Burroughs Transistor Computers", Unisys History Newsletter, Volume 3, Number 1, March 1999.
Gray, George. "Burroughs Third-Generation Computers", Unisys History Newsletter, Volume 3, Number 5, October 1999.
Hauck, E.A., Dent, Ben A. "Burroughs B6500/B7500 Stack Mechanism", SJCC (1968) pp. 245–251.
McKeeman, William M. "Language Directed Computer Design", FJCC (1967) pp. 413–417.
Organick, Elliot I. "Computer System Organization The B5700/B6700 series", Academic Press (1973)
Wilner, Wayne T. "Design of the B1700", FJCC pp. 489–497 (1972).
Wilner, Wayne T., "B1700 Design and Implementation", Burroughs Corporation, Santa Barbara Plant, Goleta, California, May 1972.
Externe link
Burroughs Corporation Photo Database bij het Charles Babbage Institute van de University of Minnesota met een database met zo'n 550 historische foto's.
Amerikaans computerbedrijf
Voormalig Amerikaans bedrijf
|
De Burroughs Corporation was een grote Amerikaanse fabrikant van kantoorapparatuur en computers. Het bedrijf werd opgericht in 1886 als de American Arithmometer Company en fuseerde in 1986 tot Unisys; in die tijd het tweede grootste computerbedrijf ter wereld met $10,5 miljard aan inkomsten en 90.000 medewerkers in 100 landen
| 1 |
kantoorwinkel, kantoorbenodigdheden, kantoorapparatuur
|
12,296 |
ReserveAction
|
5673665
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hotel%20Villa%20Select
|
Hotel Villa Select
|
Hotel Villa Select is een hotel gelegen in de Belgische plaats De Panne, gelegen direct aan de kust met zeezicht, op de hoek Zeedijk-Walckierstraat. Het hotel is onderdeel van het bedrijf Donny Resorts.
Geschiedenis
1911-1931
Het gebouw waar het hotel in is gehuisvest is in 1911 in neogotische stijl gebouwd waarbij de gevel werd opgesmukt met visserskopjes en in witsteen uitgebeelde taferelen betreffende de vier seizoenen.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikte het Belgische Leger het gebouw als onderkomen / ontspanningsruimte (waaronder een bioscoop in de kelders) voor soldaten die van het IJzerfront op verlof kwamen en het lag op een paar honderd meter van het Rode Kruishospital dat ingericht was in het Grand Hotel L'Océan.
Het gebouw werd na de Eerste Wereldoorlog volledig afgewerkt en de Brusselse familie Cancier openden in het gebouw een patisserie, genaamd St. Antoine.
1931–2003
In 1931 kreeg het gebouw een andere bestemming en startten Henri en Maria Demuysere een hotel in het pand, genaamd Hotel Villa Select. Vlak voor de Tweede Wereldoorlog logeerden in het hotel veel gevluchte Joodse families die De Panne als laatste halte hadden om uiteindelijk het Europese vasteland te ontvluchten via Duinkerke.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het hotel geconfisqueerd door de Duitsers en zij gebruikten het hotel als bakkerij. Bij de aanleg in 1942 van de Atlantikwall werden de ramen en deuren van het hotel, net als alle andere gebouwen op de zeedijk, dichtgemetseld.
Na de oorlog opende het hotel weer haar deuren en werd het uitgebaat door Lucien Pelfrène en Robert Leveque. De naam was toen Hotel Pension Select. Door een veranderende keuze van vakantiebestemmingen waarbij vooral gezinnen steeds meer voor appartementen kozen liep het aantal kamerboekingen eind jaren zestig fors terug. Een oud hotel renoveren en appartementen creëren, in combinatie met strengere veiligheidsnormen, zou forse investeringen vereisen en dat bleek geen optie. Het hotel sloot in 1971 haar deuren. Het gebouw kreeg opnieuw een andere bestemming en op de begane grond werd een lunapark gehuisvest.
2003-heden
In 2003 werd het gebouw gerenoveerd om omgebouwd tot een hotel annex kuuroord / sano-center , met hotelkamers en zwembad.
Architectuur
Het hotel is opgetrokken in de Neo-Vlaamse Renaissancestijl.
Hotel in Vlaanderen
|
Na de oorlog opende het hotel weer haar deuren en werd het uitgebaat door Lucien Pelfrène en Robert Leveque. De naam was toen Hotel Pension Select. Door een veranderende keuze van vakantiebestemmingen waarbij vooral gezinnen steeds meer voor appartementen kozen liep het aantal kamerboekingen eind jaren zestig fors terug. Een oud hotel renoveren en appartementen creëren, in combinatie met strengere veiligheidsnormen, zou forse investeringen vereisen en dat bleek geen optie. Het hotel sloot in 1971 haar deuren. Het gebouw kreeg opnieuw een andere bestemming en op de begane grond werd een lunapark gehuisvest.
| 1 |
reservering, boeking, afspraak
|
11,023 |
PriceSpecification
|
114874
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gouden%20Strop
|
Gouden Strop
|
De Gouden Strop is een literatuurprijs voor de beste (oorspronkelijk) Nederlandstalige spannende roman. De prijs is in 1986 in het leven geroepen door het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs, genoemd naar het gelijknamige boek van Joop van den Broek. De Diamanten Kogel (2002-2016) was de Vlaamse tegenhanger.
De prijs wordt eind mei uitgereikt, tegelijk met de Schaduwprijs voor het beste debuut. Aan de Gouden Strop is een geldprijs van 10.000 euro verbonden en een albasten beeld gemaakt door beeldhouwer Marianne van den Heuvel. In eerste instantie was de prijs 10.001 gulden; die laatste gulden is er destijds door Joop van den Broek bijgelegd, zodat de prijs groter zou zijn dan de destijds gangbare literaire prijzen. Later werd de prijs 10.000 euro. In 2018 en 2019 werd de prijs door de Sponsor verdubbeld.
In 1988 en 1990 zijn geen prijzen uitgereikt, wegens een gebrek aan spannende romans.
Tomas Ross en Charles den Tex hebben de prijs al drie keer gewonnen.
Laureaten
Externe links
Officiële website
De prijs in perspectief
Nederlandse literatuurprijs
|
De prijs wordt eind mei uitgereikt, tegelijk met de Schaduwprijs voor het beste debuut. Aan de Gouden Strop is een geldprijs van 10.000 euro verbonden en een albasten beeld gemaakt door beeldhouwer Marianne van den Heuvel. In eerste instantie was de prijs 10.001 gulden; die laatste gulden is er destijds door Joop van den Broek bijgelegd, zodat de prijs groter zou zijn dan de destijds gangbare literaire prijzen. Later werd de prijs 10.000 euro. In 2018 en 2019 werd de prijs door de Sponsor verdubbeld.
| 7 |
prijs, prijsspecificatie, prijsbereik
|
867 |
LegislativeBuilding
|
1565250
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vlaams%20Parlementsgebouw
|
Vlaams Parlementsgebouw
|
Het Vlaams Parlementsgebouw, gelegen in het centrum van Brussel is sinds 16 maart 1996 de zetel van het Vlaams Parlement. Het Vlaams Parlement vergaderde toen voor de eerste keer in een eigen halfrond. Tot dan maakte het gebruik van de vergaderzalen en een aantal kantoren van de Kamer van volksvertegenwoordigers.
Geschiedenis
Het Vlaams Parlementsgebouw is opgetrokken in 1905. Het was architect Joseph Benoit die het Hôtel des Postes et de la Marine ontwierp in opdracht van De Post en het bestuur van het Zeewezen. Het zou dienstdoen tot 1987 als hoofdgebouw voor De Post. In 1987 werd het door de toen zo geheten Vlaamse Raad aangekocht en door de architecten Willy Verstraete en Jozef Fuyen verbouwd.
Gebouw
Op de plaats van de vroegere binnentuin bevindt zich nu de Koepelzaal, dit is de plenaire vergaderruimte. Verder in het gebouw bevinden zich tien commissiezalen, een leeszaal (de Anna Bijnszaal), een pauzekamer (het Koffiehuis), ontvangstruimten, een aantal kantoorruimtes voor de voorzitter, de secretariaten van de politieke fracties en de parlementaire administratie, een perszaal met werkruimtes voor de pers. De meeste kantoren bevinden zich nu in het aanpalende Huis van de Vlaamse Volksvertegenwoordigers.
De hoofdingang, met het peristylium, bevindt zich op de hoek van de Hertogsstraat en de Drukpersstraat. Een aparte bezoekersingang bevindt zich aan de Leuvenseweg. Het gebouw is middels een tunnel verbonden met het Huis van de Vlaamse Volksvertegenwoordigers aan de overzijde van de Leuvenseweg. Tot de multifunctionele ruimtes behoren De Schelp, gelegen onder de Koepelzaal, en de Zuilenzaal waar drie vrouwenfiguren hangen, bekleed met gevriesdroogde scarabeeën, een werk van Jan Fabre.
De ontwerpers kozen naast de toevoeging van nieuwe structuren, voor een optimaal behoud van de waardevolle elementen. Een doorgedreven gebruik van glas staat symbool voor de politieke cultuur die het Vlaams Parlement wil uitdragen, de openhuispolitiek. Zo overspant de glazen koepel van de Koepelzaal 39 bij 25 meter. Het gewelf weegt 72 ton en is samengesteld uit 807 glaselementen.
De binneninrichting ondersteunt zowel de functie als de vormgeving van het gebouw. De architecten hielden zich consequent aan de materiaalkeuze. Dat blijkt onder meer uit de parketvloeren die, dankzij het gebruik van twee houtsoorten, soms fraaie figuren vertonen, en de monumentale luchters die op verschillende plaatsen zowel de gerestaureerde als de eigentijdse ruimten sieren. Hetzelfde geldt voor het meubilair dat Willy Verstraete mee ontwierp: modern van vorm, en steeds aangepast aan het karakter en de functie van de ruimte.
Commissiezalen
De commissiezalen kregen namen van Vlaamse schilders, zo zijn er de Constant Permekezaal, de Valerius De Saedeleerzaal, de Hans Memlingzaal, de Quinten Metsijszaal, de Frans Masereelzaal, de Rik Wouterszaal, de Jeroen Boschzaal, de James Ensorzaal, de Peter Paul Rubenszaal, de Pieter Bruegelzaal en de Jan Van Eyckzaal.
Kunstwerken
In het gebouw zijn kunstwerken opgesteld van Fred Bervoets, Bert De Beul, Ronny Delrue, Denmark, Hugo Duchateau, Fred Eerdekens, Vic Gentils, Marie-Jo Lafontaine, Roger Raveel, Pjeero Roobjee, Paul Sochaki, Gilbert Swimberghe, Narcisse Tordoir, Camiel Van Breedam, Paul Van Hoeydonck, Liliane Vertessen en Mark Verstockt. Ook vroeger door de Vlaamse overheid aangekochte of gekregen werken van Jan Burssens, Gerard Gaudaen, Pol Mara, Joris Minne, Rik Poot, Luc Peire, Roger Somville, Hilde Van Sumere, Jan Yoors, Roger Wittewrongel en Felix de Boeck zijn opgesteld. Verder is sinds 2008, en nog tot 2013, de Leuvenseweg tussen Parlementsgebouw en Huis der Vlaamse volksvertegenwoordigers overdekt door een boomvormige houten structuur genaamd The Sequence, van de Kortrijkse kunstenaar Arne Quinze.
Zie ook
Paleis der Natie, federaal parlementsgebouw
Brussels Parlementsgebouw
Hôtel de Ligne, parlementsgebouw van het Parlement van de Franse Gemeenschap van België
Hospice Saint-Gilles, parlementsgebouw van Waals Parlement
Parlementsgebouw van de Duitstalige Gemeenschap
Externe link
Kijkboek: De gedurfde architectuur van het Vlaams Parlementsgebouw
Vlaams Parlement
Bouwwerk in Brussel (stad)
Kantoorgebouw in Brussel
|
Zie ook
Paleis der Natie, federaal parlementsgebouw
Brussels Parlementsgebouw
Hôtel de Ligne, parlementsgebouw van het Parlement van de Franse Gemeenschap van België
Hospice Saint-Gilles, parlementsgebouw van Waals Parlement
Parlementsgebouw van de Duitstalige Gemeenschap
| 5 |
wetgevingsgebouw, parlementsgebouw, staatskapitaal
|
8,595 |
RsvpAction
|
410359
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Postcodebeleid
|
Postcodebeleid
|
Met het postcodebeleid wordt meestal het toelatingsbeleid van Nederlandse basisscholen bedoeld. Het beleid houdt in dat scholen alleen leerlingen toelaten die afkomstig zijn uit een bepaald aantal postcodegebieden in de omgeving van de school.
Ontstaan
Verschillende scholen worden verschillend beoordeeld. Scholen die als beste worden beoordeeld zullen veel aanmeldingen krijgen. Deze "goede" scholen kunnen soms het aantal aanmeldingen niet allemaal direct plaatsen, waardoor zij leerlingen moeten afwijzen of op de wachtlijst moeten plaatsen. Als scholen kinderen uit de omgeving als eerste op de wachtlijstplaatsen, is er sprake van postcodebeleid. Op de achtergrond hiervan speelt vaak het bestaan van zogenaamde witte en zwarte scholen.
Omstreden
Tegenstanders
Het postcodebeleid kan voor kinderen lastig zijn. Op internetfora en ook door politieke partijen, is geklaagd over de scholen die dit postcodebeleid hanteren.
Het postcodebeleid wordt ook bekritiseerd omdat het de vrijheid van schoolkeuze van ouders beperkt.
Voorstanders
Voormalig Amsterdams wethouder van Onderwijs Ahmed Aboutaleb wilde met het postcodebeleid de segregatie van scholen, ofwel het ontstaan van zwarte en witte tegengaan. Door de schoolkeuze van ouders te beperken tot de scholen in bepaalde postcodegebieden (nog altijd tien of meer basisscholen) wordt in zijn optiek voorkomen dat alleen de kinderen van goed opgeleide ouders "wegvluchten". Hiermee wordt voorkomen dat zelfs in sociaal gemêleerde buurten toch achterstandsscholen ontstaan.
Ook wijzen sommigen er op dat door het postcodebeleid voorkomen kan worden dat men op de ene plaats schoolgebouwen moet afbreken en op een andere plaats juist moet bijbouwen, terwijl de kinderen dan in feite nodeloos heen-en-weer reizen.
Wetten, regels en beleid
Het schoolbestuur beslist of zij een kind toelaten. Schoolbesturen van bijzondere scholen mogen een kind weigeren als ouders de godsdienstige of levensbeschouwelijke richting van de school niet erkennen. Ze mogen een kind echter weer niet weigeren als er binnen redelijke afstand van de school geen openbare school is.
Het bevoegd gezag, zijnde het college van de gemeente, van een openbare basisschool kan het grondgebied van de gemeente indelen in schoolwijken. Dit bevordert een goede spreiding van de leerlingen over de openbare scholen in de gemeente. Soms gebeurt dit in de vorm van een indeling en toelating naar postcodes. Dit betekent dan dat ouders hun kind alleen in kunnen schrijven voor de scholen in een bepaalde wijk.
Als ouders schriftelijk bezwaar maken tegen weigering van hun kind op basis van de indeling in schoolwijken dan moet een openbare school het kind toch toelaten. Bijzondere scholen daarentegen, mogen ook bij schriftelijke bezwaren aan het zogenaamde "schoolwijkenbeleid" vasthouden.
Onderscheid maken op grond van postcodegebieden, ook wel postcodediscriminatie genoemd, is wel verboden bij het aanbieden van goederen en diensten. De praktijk waarbij sommige bedrijven, doorgaans postorderbedrijven, andere tarieven vragen of bepaalde kredietfaciliteiten niet aanbieden enkel op basis van de postcode van de potentiële klant, is door de rechter verboden met een beroep op de Algemene wet gelijke behandeling.
Vergelijkbaar beleid
In het Voortgezet Onderwijs in Amstelland wordt een vergelijkbaar beleid gevoerd onder de naam Kernprocedure Amstelland.
In Frankrijk wordt een vergelijkbaar beleid gevoerd onder de naam Carte scolaire.
Andere sectoren
Het postcodebeleid wordt ook in andere sectoren toegepast. Zo worden bijvoorbeeld parkeervergunningen gedeeltelijk verleend aan buurtbewoners, op basis van postcodes. Ook zijn er pizzakoeriers en postbedrijven die in bepaalde onveilig geachte buurten niet willen bezorgen. Verder zijn er GSM-providers, verzekeringsmaatschappijen en hypotheekverstrekkers die rekening houden met de postcode van de klant.
Externe link
overzichtsartikel van de Balie
Referenties
Basisonderwijs in Nederland
|
Ontstaan
Verschillende scholen worden verschillend beoordeeld. Scholen die als beste worden beoordeeld zullen veel aanmeldingen krijgen. Deze "goede" scholen kunnen soms het aantal aanmeldingen niet allemaal direct plaatsen, waardoor zij leerlingen moeten afwijzen of op de wachtlijst moeten plaatsen. Als scholen kinderen uit de omgeving als eerste op de wachtlijstplaatsen, is er sprake van postcodebeleid. Op de achtergrond hiervan speelt vaak het bestaan van zogenaamde witte en zwarte scholen.
| 2 |
RSVP, aanmelding, evenementdeelname
|
824 |
HomeGoodsStore
|
2039741
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwantum%20%28winkelketen%29
|
Kwantum (winkelketen)
|
Kwantum is een Nederlandse winkelketen in woonartikelen in Nederland en België. Het bedrijf is eigendom van investeerder Gilde Equity Management van Gilde Investment Management. Het biedt vooral producten voor woninginrichting aan en profileert zichzelf als 'woonwinkel'. Er zijn 110 vestigingen, de filialen bevinden zich veelal op woonboulevards.
Geschiedenis
In 1976 werd in Woudenberg de eerste Kwantumwinkel geopend door ondernemer Joop Steenbergen onder de naam Kwantum Hallen. De benaming Hallen was afgeleid van de voormalige Hallen-Bioscoop in Amsterdam in welk pand een filiaal werd gevestigd, in de nabijheid van de Centrale Markthallen aan de Jan van Galenstraat. Hier was Joop Steenbergen in navolging van zijn vader werkzaam in de haringstal bij het Muiderpoortstation in Amsterdam-Oost.
Begin jaren zeventig van de twintigste eeuw beëindigde Joop Steenbergen de markthandel en begon een groothandel in vinyl en nylon, Vinylon. Bij de oprichting in 1976 was Kwantum Hallen bedoeld als een nieuw afzetkanaal voor de doe-het-zelfartikelen en vloerbedekkingen van Vinylon, waarmee men wilde inspelen op de concurrentie van de opkomst van de (zelfbedienings)warenhuizen. Kwantum Hallen werkte volgens de zelfbedieningsformule en bleek hierin succesvol te zijn.
In 1986 werd Kwantum Hallen verkocht aan het detailhandelsconcern Macintosh en werd de naam Kwantum Hallen verkort tot Kwantum. Het aantal vestigingen nam in de loop der decennia toe en in 2008 steeg het aantal vestigingen boven de 100. In 2010 werd de eerste vestiging in België, geopend.
De noodlijdende eigenaar Macintosh vond in november 2015 een koper voor de woonwinkelketen. Gilde Equity Management nam voor 28 miljoen euro alle Kwantumvestigingen over. De opbrengst werd gebruikt voor het aflossen van schulden. De verkoop leverde voor Macintosh een bescheiden boekwinst op van een miljoen euro.
Sponsoring
Onder de naam Kwantum Hallen-Yoko was het bedrijf tussen 1984 en 1986 sponsor van een Nederlandse professionele wielerploeg, geformeerd rondom Jan Raas. Tussen 1988 en 1991 was het bedrijf sponsor van handbalclub Blauw-Wit Neerbeek.
Externe link
Officiële website
Nederlandse winkelketen
|
Kwantum is een Nederlandse winkelketen in woonartikelen in Nederland en België. Het bedrijf is eigendom van investeerder Gilde Equity Management van Gilde Investment Management. Het biedt vooral producten voor woninginrichting aan en profileert zichzelf als 'woonwinkel'. Er zijn 110 vestigingen, de filialen bevinden zich veelal op woonboulevards.
| 1 |
woonwinkel, interieurwinkel, huishoudwinkel
|
1,503 |
NoteDigitalDocument
|
358418
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tommy%20Wieringa
|
Tommy Wieringa
|
Tommy David Wieringa (Goor, 20 mei 1967) is een Nederlands schrijver.
Biografie
Wieringa bracht het eerste deel van zijn jeugd door op Aruba. Op zijn negende verhuisde het gezin terug naar Nederland, waarna Wieringa lang in het Twentse Geesteren woonde. Hij volgde de Vrije School in Zutphen. In Groningen studeerde hij geschiedenis en in Utrecht journalistiek. Naar eigen zeggen werkte hij onder meer als aanstekerverkoper op de markt en als lokettist bij de spoorwegen.
In 1995 verscheen zijn debuutroman Dormantique’s manco. Na de publicatie van deze en nog twee romans kwam in 2005 de doorbraak naar een groter publiek met de ontwikkelingsroman Joe Speedboot. Dit boek werd genomineerd voor vele prijzen waarvan er enkele toegekend werden.
Voor de VPRO schreef hij het scenario voor de korte film Laatste wolf, uit de serie Goede daden bij daglicht, en voor de KRO-radio schreef hij verschillende hoorspelen. In 2013 presenteerde hij zes weken lang de televisieserie De Grens voor de VPRO. Bij de zesdelige televisie-documentaireserie Speeches van de VPRO, uitgezonden vanaf zondag 7 december 2014, verzorgde hij de voice-over.
Journalistiek werk verscheen onder meer in de Volkskrant, Vrij Nederland, Dagblad van het Noorden en Rails. Wieringa was columnist bij de gratis krant De Pers. Eerder verschenen columns van zijn hand onder andere in de Sp!ts en Propria Cures. Sinds het voorjaar van 2013 was hij columnist bij de Wegener-dagbladen. In mei 2018 werd bekend dat hij vanaf september van dat jaar Bas Heijne op zou volgen als columnist bij NRC Handelsblad. Op 4 september 2021 verscheen zijn voorlopig laatste column in NRC Handelsblad.
Als 'writer in residence' aan het Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences (NIAS) werkte hij aan een nieuwe roman. Het is een historische roman over de familie van Pieter Schelte Heerema, die onder de titel Nirwana is verschenen in september 2023. Volgens NRC is Nirwana "de fictionalisering van een brisant, werkelijk levensverhaal".
In de muziekgroep Donskoy experimenteerde Wieringa met de combinatie van poëzie en muziek. In het voorjaar van 1998 verscheen de cd Beatnik glorie. Hij trad onder meer op tijdens de festivals Crossing Border, Winterschrift, Double Talk, De Nachten en Lowlands.
In 2007 was hij als gastschrijver verbonden aan de TU Delft. Hij schreef in 2010 het dictee voor het Groot Dictee der Nederlandse Taal en in 2014 het boekenweekgeschenk.
In 2018 ontstond ophef over Wieringa's uitspraak "Dat werd tijd", die hij deed tijdens het jaarcongres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, kort na de aanslag op het pand van De Telegraaf. Volgens Wieringa betrof het een grap.
Prijzen
In 2002 ontving Wieringa de Halewijnprijs voor Alles over Tristan. De roman stond op de longlist van de AKO Literatuurprijs.
Voor Joe Speedboot kreeg Wieringa de F. Bordewijk-prijs voor verhalend proza. De jury van de Jan Campert Stichting omschreef het boek als 'een meeslepende en vitale ontwikkelingsroman'. Aan de prijs is een bedrag verbonden van € 5.000, dat op 11 maart 2007 aan de auteur werd overhandigd.
Voor Joe Speedboot kreeg Wieringa tevens de eerste Magazijn La Vie en Rose Prijs.
Een zin in het boek leverde hem ook nog de Tzumprijs voor de beste literaire zin 2006 op, de prijs voor de beste zin in verhalend proza van het afgelopen jaar. De winnende zin luidde: 'De knalpijpen glansden als bazuinen, de wereld leek te verschroeien in allesverzengend lawaai wanneer de jongens het gaspedaal intrapten met de koppeling in, alleen om te laten weten dat ze bestonden, zodat níemand daaraan zou twijfelen, want wat niet weerkaatst, bestaat niet.'
Joe Speedboot werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs, de Gouden Uil, de Libris Literatuur Prijs, de Literatuurprijs Gerard Walschap, NS Publieksprijs en de Prijs voor het mooiste boekomslag.
Caesarion werd in 2009 genomineerd voor de AKO Literatuurprijs.
In 2013 ontving Wieringa de Libris Literatuur Prijs en de Prijs van de Lezersjury van de Gouden Uil voor Dit zijn de namen. In datzelfde jaar werd de Engelse vertaling van Caesarion (onder dezelfde titel, vertaald door Sam Garett) genomineerd voor de Dublin Literary Award.
In 2014 won hij de Inktaap voor Dit zijn de namen.
In 2018 won hij de BookSpot Literatuurprijs voor De heilige Rita.
Bibliografie
1995 - De Daad (verhalenbundel met verhalen van o.a. Wieringa en Hafid Bouazza, onder redactie van Josien Laurier en Rob van Erkelens, uitgeverij Arena)
1995 - Dormantique's manco (roman)
1997 - Amok (roman)
2002 - Alles over Tristan (roman)
2005 - Joe Speedboot (roman)
2005 - Pleidooi voor de potscherf (reisnotities)
2006 - Ik was nooit in Isfahaan (reisverhalen)
2006 - De familie onderweg (in de serie "Literaire Juweeltjes"; verhalen, eerder verschenen in Ik was nooit in Isfahaan)
2007 - De dynamica van begeerte (essays)
2008 - Mister (boekje bij een sixpack Hertog Jan Grand Prestige-bier)
2008 - Met liefde behandelen (hommage aan Boeli van Leeuwen, coauteurschap met Aart Broek)
2008 - De boom (dit verhaal begeleidt de Bakenesser Avond van 21 januari 2008)
2009 - Caesarion (roman)
2009 - Onderweg (Leeslicht-editie voor eenvoudig communiceren)
2009 - Ballon (bibliofiele uitgave)
2010 - Ga niet naar zee (verhalen)
2011 - Portret van een heer (korte verhalen) Uitgeverij B for Books, serie Literaire Juweeltjes.
2012 - Dit zijn de namen (roman)
2014 - Een mooie jonge vrouw (Boekenweekgeschenk)
2015 - Honorair Kozak (reisverhalen)
2016 - The Fish Pond Song (poëzie, uitgave met Jeroen Kooijmans
2016 - Vrouwen van de wereld (verhalen)
2017 - De dood van Murat Idrissi (roman)
2017 - De heilige Rita (roman)
2018 - 2019 Dagboek van een jaar (h.c., nieuwjaarsgeschenk De Bezige Bij)
2019 - Zwaan schuif aan (kort verhaal)
2019 - Dit is mijn moeder (verhalen)
2019 - Totdat het voorbij is (verhalen)
2020 - Gedachten over onze tijd (columns)
2023 - Nirwana (roman)
Bestseller 60
Externe links
Officiële website
Nederlands schrijver
|
Bibliografie
1995 - De Daad (verhalenbundel met verhalen van o.a. Wieringa en Hafid Bouazza, onder redactie van Josien Laurier en Rob van Erkelens, uitgeverij Arena)
1995 - Dormantique's manco (roman)
1997 - Amok (roman)
2002 - Alles over Tristan (roman)
2005 - Joe Speedboot (roman)
2005 - Pleidooi voor de potscherf (reisnotities)
2006 - Ik was nooit in Isfahaan (reisverhalen)
2006 - De familie onderweg (in de serie "Literaire Juweeltjes"; verhalen, eerder verschenen in Ik was nooit in Isfahaan)
2007 - De dynamica van begeerte (essays)
2008 - Mister (boekje bij een sixpack Hertog Jan Grand Prestige-bier)
2008 - Met liefde behandelen (hommage aan Boeli van Leeuwen, coauteurschap met Aart Broek)
2008 - De boom (dit verhaal begeleidt de Bakenesser Avond van 21 januari 2008)
2009 - Caesarion (roman)
2009 - Onderweg (Leeslicht-editie voor eenvoudig communiceren)
2009 - Ballon (bibliofiele uitgave)
2010 - Ga niet naar zee (verhalen)
2011 - Portret van een heer (korte verhalen) Uitgeverij B for Books, serie Literaire Juweeltjes.
2012 - Dit zijn de namen (roman)
2014 - Een mooie jonge vrouw (Boekenweekgeschenk)
2015 - Honorair Kozak (reisverhalen)
2016 - The Fish Pond Song (poëzie, uitgave met Jeroen Kooijmans
2016 - Vrouwen van de wereld (verhalen)
2017 - De dood van Murat Idrissi (roman)
2017 - De heilige Rita (roman)
2018 - 2019 Dagboek van een jaar (h.c., nieuwjaarsgeschenk De Bezige Bij)
2019 - Zwaan schuif aan (kort verhaal)
2019 - Dit is mijn moeder (verhalen)
2019 - Totdat het voorbij is (verhalen)
2020 - Gedachten over onze tijd (columns)
2023 - Nirwana (roman)
| 1 |
notitie, digitaal document, persoonlijke aantekening
|
1,777 |
AutoWash
|
2763458
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Waasland%20Shopping%20Center
|
Waasland Shopping Center
|
Waasland Shopping is een winkelcomplex in de Belgische stad Sint-Niklaas. Het complex ligt aan de zuidrand van het stadscentrum en heeft een oppervlakte van 45.000 m².
Geschiedenis
In de jaren zestig ontstonden de eerste plannen voor de bouw van een winkelcentrum. Zowel de oppositie als de zelfstandigenorganisatie NCMV steunden het project om de stad te moderniseren op voorwaarde dat ook de lokale middenstand er een volwaardige plaats in zou krijgen. Op 20 september 1972 werd uiteindelijk het Koopcentrum Waasland, toen nog met slechts 40 winkels, plechtig geopend door het stadsbestuur onder leiding van CVP-burgemeester Frantz Van Dorpe.
In de jaren negentig waren er plannen om een nieuw en groter complex te bouwen, onder impuls van toenmalig burgemeester Hunfred Schoeters (SP). Zijn opvolger, Lieven Lenaerts (CVP), liet de werken echter stilleggen. Hierdoor bleef er op de locatie lange tijd een "palendorp" staan, verwijzend naar de betonnen palen die uit de grond staken.
Het project kreeg een nieuwe impuls onder de tweede termijn van burgemeester Freddy Willockx. Het "palendorp" werd afgebroken en een nieuwbouw werd opgericht. Het winkelcentrum werd geopend op 25 maart 2004 en sindsdien zijn er 140 winkels terug te vinden. Het kreeg toen ook haar huidige naam Waasland Shopping Center. Het werd toen het grootste gelijkvloerse shoppingcenter in België. Het succes van uitgebreide winkelcentrum ging echter gepaard met de neergang van het kernwinkelgebied in de stad, in het bijzonder met een grote leegstand van de handelspanden in de winkelstraten (zoals de Stationsstraat) rond de Grote Markt. Om hieraan tegemoet te komen ontwikkelden de handelaars samen met de stad Sint-Niklaas, het Centrummanagement en het studiebureau Grontmij Vlaanderen en architectenbureau BRO tegen 2020 een strategische visie waarin het kernwinkelgebied en het Shopping Center aanvullend en complementair moeten zijn.
Bereikbaarheid en mobiliteit
Het complex ligt nabij het kruispunt van de gewestwegen N70 en N16, die het bereikbaar maakt vanaf de snelweg E17 (A14).
Er is een busstation aanwezig met drie perrons, dat het centrum van de stad, het station Sint-Niklaas en de omliggende dorpen met het winkelcentrum verbindt via diverse buslijnen.
Op parking C wordt een oplaadpunt voor elektrische fietsen gratis ter beschikking gesteld.
Parking
De parking op het terrein is gratis. Er zijn 2750 parkeerplaatsen voor auto's voorzien. Deze bestaat uit verschillende delen die aangeduid worden met een letter.
Het dak van het Waasland Shopping Center is aangelegd als autoparking.
Op de parking zijn een carwash en tankstation gevestigd.
Indeling
Het winkelcentrum bestaat uit enkele gangen die met elkaar verbonden zijn via twee overdekte pleinen. In de gangen staan zitbanken en planten opgesteld. Het gelijkvloers is het enige verdiep.
Aquarium
In het winkelcentrum is een aquarium aanwezig waarin regelmatig andere vissen zwemmen. In 2012 waren er zeven steursoorten met op de achtergrond de skyline van Temse te zien. Daarna werd het aquarium vernieuwd en zijn 1.500 visjes te zien voor een foto van een mozaïekwerk van de architect Antoni Gaudí.
Kindermolen
Voor kinderen is er een kindermolen.
Bezoekersaantallen
In 2019 werd een jaarlijks bezoekersaantal van 6 miljoen gemeld.
Externe links
Officiële website
De verschillende winkels
Winkelcentrum in Vlaanderen
Bouwwerk in Sint-Niklaas
Economie in Sint-Niklaas
Waasland
|
Op de parking zijn een carwash en tankstation gevestigd.
| 1 |
autowas, autowasbedrijf, carwash
|
7,892 |
Permit
|
2826103
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Scheldetractaat
|
Scheldetractaat
|
Het Scheldetractaat is een verdrag tussen België en Nederland van 20 mei 1843 (Stb. 1843, No. 45). In dit verdrag wordt een vrije doorvaart geregeld vanuit de zee naar Antwerpen, Gent en omgekeerd. Het heeft zeven bijgevoegde reglementen. Het dient te worden opgevat als nadere uitwerking van art. IX, § 2 van het Scheidingsverdrag van 19 april 1839 en dan vooral met betrekking tot de regeling van het loodsen in de Schelde en haar mondingen. Bij dit verdrag zijn zeven reglementen gevoegd.
Geschiedenis
9 juni 1815 werd in de slotakte van het Congres van Wenen de vrije scheepvaart op de Europese rivieren geregeld, waaronder die van de Rijn, de Maas en de Schelde. De akte bestond oorspronkelijk uit 110 en naderhand uit 121 artikelen, waarvan de artikelen 108 tot en met 117, en in het bijzonder artikel 109, betrekking hadden op de vrije scheepvaart op stromen en rivieren.
Op het Congres van Londen (1830) werd Artikel IX nader uitgewerkt onder leiding van de Engelse Minister van Buitenlandse Zaken Henry John Temple, waarbij Pruisen, Oostenrijk, Rusland en het Verenigd Koninkrijk garant stonden.
In 1830 en in 1831 was de Schelde een aantal malen afgesloten als gevolg van de scheiding van België van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.
19 april 1839 werd na jarenlange en moeizame onderhandelingen het Scheidingsverdrag gesloten (Stb. 1839, No. 26), waarin artikel IX de vrije scheepvaart op de Schelde uiteindelijk regelde:
§1. De artikelen 108 tot 117 van de akte van het Congres van Wenen werden van toepassing verklaard op de gezamenlijke Belgische en Hollandse stromen en rivieren
§2. Het loodswezen en de betonning en het onderhoud der zeegaten van de Schelde beneden Antwerpen werd aan een gemeenschappelijk toezicht onderworpen dat door wederzijds daartoe benoemde commissarissen zal worden uitgeoefend. Er zullen gematigde loodsgelden worden vastgesteld, voor de schepen van alle naties dezelfde. Elk schip is op de Schelde vrij zelf een loods te nemen en beide landen zijn vrij om langs de gehele Schelde diensten voor het loodswezen te vestigen. Beide Regeringen verbinden zich, ieder voor haar gedeelte der rivier, om de bevaarbare zeegaten van de Schelde en haar monden te behouden en betonningen te plaatsen en te onderhouden.
§3. De Nederlandse Regering zal een recht per ton heffen van de schepen die, van uit volle zee komende, de Wester-Schelde zullen opvaren, om zich langs de Schelde of door het kanaal van Terneuzen naar België te begeven en van de schepen, die, langs de Schelde of door het kanaal van Terneuzen uit België komende, de Wester-Schelde zullen afvaren, om zich naar de volle zee te begeven. Deze schepen zullen niet aan onderzoek, noch vertraging, of hindernis op de Hollandse reden onderworpen kunnen worden. De schepen, die zich van Antwerpen naar Terneuzen of omgekeerd begeven, of zich op de rivier met de kustvaart of de visvangst bezighouden, zijn vrijgesteld van betaling.
Het Scheidingsverdrag schreef ook twee commissies voor: een blijvende (de Permanente Commissie), en een tijdelijke. Die tijdelijk commissie diende de voorlopige regelingen uit te werken:
Het eerste toegevoegde reglement had betrekking op de scheepvaart op de Schelde en haar mondingen;
Het tweede toegevoegde reglement was dat betreffende het loodswezen en het gemeenschappelijk toezicht en wordt gewoonlijk aangeduid als het ‘Scheldereglement van 1843’.
Het derde toegevoegde reglement was dat betreffende de ‘Vuurbaken’.
5 november 1842 werd tussen de regeringen van België en Nederland een verdrag gesloten (Stb. 1843, No. 3) waarin 50 artikelen (van de in totaal 72) de scheepvaart regelen. Hiervan hebben de artikelen 16-19 specifiek betrekking op de scheepvaart op de Schelde.
20 mei 1843 werd het Scheldereglement vastgesteld (Staatsblad 1843, No. 4) met een zevental regelingen, die het verdrag van 5 november 1842 nader uitwerken. Ze hebben vooral betrekking op tolgelden, de vrijstelling van de scheepvaart m.b.t. de douaneformaliteiten, de loodsdienst en het loodstarief en het gemeenschappelijk toezicht.
20 mei 1843 werd het Scheldetractaat vastgesteld (Stb. 1843, No. 45).
Scheldereglementen
Het ‘Voorloopig Reglement van 23 October 1839 nopens het loodswezen op de Schelde’ (Stb. 1839, No.51), dat al eerder de uitwerking vormde van art. IX, § 2, stelde in artikel 4 het volgende vast: “Elk vaartuig zal gehouden zijn eenen loods van eene der beide natien te nemen. Indien een schipper er echter in mogt slagen om zich aan deze verpligting te onttrekken, zal hij niettemin de loodsgelden verschuldigd zijn ….” Ook toen al waren enige categorieën van schepen vrijgesteld, zoals blijkt uit artikel 5, lid 2o.: “Van het nemen van eenen loods zijn vrijgesteld: de zeeschepen, die eenen minderen diepgang hebben dan vijftien decimeters;” De andere twee vrijgestelde categorieën waren die van de oorlogsschepen en vaartuigen gebruikt voor de visserij of voor ‘de overbrenging van verschen of gezouten visch’.
In het Scheldereglement van 20 mei 1843 wordt hieraan nog een nieuwe categorie toegevoegd, namelijk die van: ”De binnenvaarders op de rivier;”.
In 1863 komt hier nog bij, de categorie: “Jachten of vaartuigen van vermaak, behoorende aan zeil- of roeivereenigingen.”
Het Scheldereglement 2003 heeft tot doel het reglement zowel redactioneel als inhoudelijk aan te passen aan de in de loop der decennia gegroeide praktijk, de zich voorgedane ontwikkelingen en eisen van het functioneren van de uitvoerende diensten en van de met het gemeenschappelijk toezicht belaste commissarissen van de Vlaamse/Nederlandse Permanente Commissie van Toezicht op de Scheldevaart.
Externe links
Scheldereglement 2003
Besluit ad hoc loodsplicht Scheldereglement
Besluit vrijstelling loodsplicht Scheldereglement
Grensverdrag
Verdrag in de 19e eeuw
Geschiedenis van Nederland in de 19e eeuw
Geschiedenis van België in de 19e eeuw
1843
|
19 april 1839 werd na jarenlange en moeizame onderhandelingen het Scheidingsverdrag gesloten (Stb. 1839, No. 26), waarin artikel IX de vrije scheepvaart op de Schelde uiteindelijk regelde:
§1. De artikelen 108 tot 117 van de akte van het Congres van Wenen werden van toepassing verklaard op de gezamenlijke Belgische en Hollandse stromen en rivieren
§2. Het loodswezen en de betonning en het onderhoud der zeegaten van de Schelde beneden Antwerpen werd aan een gemeenschappelijk toezicht onderworpen dat door wederzijds daartoe benoemde commissarissen zal worden uitgeoefend. Er zullen gematigde loodsgelden worden vastgesteld, voor de schepen van alle naties dezelfde. Elk schip is op de Schelde vrij zelf een loods te nemen en beide landen zijn vrij om langs de gehele Schelde diensten voor het loodswezen te vestigen. Beide Regeringen verbinden zich, ieder voor haar gedeelte der rivier, om de bevaarbare zeegaten van de Schelde en haar monden te behouden en betonningen te plaatsen en te onderhouden.
§3. De Nederlandse Regering zal een recht per ton heffen van de schepen die, van uit volle zee komende, de Wester-Schelde zullen opvaren, om zich langs de Schelde of door het kanaal van Terneuzen naar België te begeven en van de schepen, die, langs de Schelde of door het kanaal van Terneuzen uit België komende, de Wester-Schelde zullen afvaren, om zich naar de volle zee te begeven. Deze schepen zullen niet aan onderzoek, noch vertraging, of hindernis op de Hollandse reden onderworpen kunnen worden. De schepen, die zich van Antwerpen naar Terneuzen of omgekeerd begeven, of zich op de rivier met de kustvaart of de visvangst bezighouden, zijn vrijgesteld van betaling.
| 1 |
vergunning, pas, toelating
|
5,748 |
TrainReservation
|
373161
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Station%20Rosmalen
|
Station Rosmalen
|
Station Rosmalen is een spoorwegstation in het centrum van Rosmalen aan de Brabantse Lijn, tussen station 's-Hertogenbosch Oost en station Oss West.
Geschiedenis
1881 - 1938
Het station werd geopend in 1881. Het oude stationsgebouw van Rosmalen (met stationswoning) uit 1880 bestaat nog, maar is tegenwoordig in gebruik als woon- en kantoorpand. Het is gelegen aan de Stationsstraat en Spoorstraat. Ter hoogte van dit station was er in december 1920 een treinongeval. Bij dit treinongeval vonden drie mensen de dood.
Ook waren er stopplaatsen bij Sprokkelbosch en Kruisstraat. In het landschap is er echter niets dat daar aan herinnert. Waar zeer waarschijnlijk halte Sprokkelbosch heeft gestaan is thans de Peelhoeven. Het huis dat tevens dienst heeft gedaan als wachthuis voor de overwegen, en tot eind jaren zeventig als (een van de laatste met de hand bediende) seinpost, is in de jaren tachtig gesloopt.
Het oude pand heeft van 1881 tot en met 1938 dienstgedaan als stationsgebouw. In 1938 werd het station gesloten voor reizigersvervoer. Het stationsgebouw had daarna wel een functie als wachthuisje voor de bediening van seinen en overwegen, en het laadperron werd nog tot 1972 gebruikt voor goederenvervoer.
1981 – heden
Het huidige station is geopend in 1981 en is gelegen aan het Stationsplein. Het is een voorbeeld van een 'voorstadshalte' van de architect Hans Bak. Inmiddels heeft het station geen loketfunctie meer, maar vindt de kaartverkoop plaats via de vier kaartautomaten. In het oude loketgebouwtje is een Kiosk XL gevestigd.
Ter gelegenheid van de opening van het station kon men in 1981 gratis naar het circus op het Gildeplein als men een treinreis maakte naar station 's-Hertogenbosch of station Oss.
Treindienst en voor- en natransport
Treinen
Bussen
Overig
Er zijn onbewaakte fietsenstallingen en fietskluizen aanwezig. Ook is er parkeergelegenheid voor auto's.
Zie ook
Openbaar vervoer in 's-Hertogenbosch
Lijst van spoorwegstations in 's-Hertogenbosch
Rosmalen
Bouwwerk in Rosmalen
Bouwwerk van Hans Bak
Rosmalen
|
Ter gelegenheid van de opening van het station kon men in 1981 gratis naar het circus op het Gildeplein als men een treinreis maakte naar station 's-Hertogenbosch of station Oss.
| 1 |
treinreservering, treinreis, treinticket
|
11,513 |
Landform
|
5641796
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kormesij
|
Kormesij
|
Kormesij was van ca. 721 tot 738 de derde kan van Bulgarije en telg van de Doelo-dynastie.
Context
Het weinige dat we over Kormesij weten, komt uit de Imennik, een opsomming van de namen en regeerperiodes van de kans uit het Eerste Bulgaarse Rijk. Hij regeerde na het Byzantijns-Bulgaars Verdrag (716), dus in een periode van vrede tussen de beide landen. Het reliëf, de Ruiter van Madara, zou in deze periode zijn gemaakt, gebaseerd op de inscripties, die men heeft teruggevonden. Kormesiy wordt in geen enkele andere historische context genoemd.
Kan van Bulgarije
Persoon in de 8e eeuw
|
Context
Het weinige dat we over Kormesij weten, komt uit de Imennik, een opsomming van de namen en regeerperiodes van de kans uit het Eerste Bulgaarse Rijk. Hij regeerde na het Byzantijns-Bulgaars Verdrag (716), dus in een periode van vrede tussen de beide landen. Het reliëf, de Ruiter van Madara, zou in deze periode zijn gemaakt, gebaseerd op de inscripties, die men heeft teruggevonden. Kormesiy wordt in geen enkele andere historische context genoemd.
| 1 |
landvorm, reliëf, aardvormen
|
280 |
ItemListOrderType
|
212676
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sorteren
|
Sorteren
|
Sorteren kan betekenen het indelen van items in groepen of het rangschikken in volgorde volgens een gekozen sorteersleutel met een bijbehorende ordening, vaak een totale orde, zoals stijgend bij getallen of op alfabetische volgorde bij woorden. Bij elke ordening is er een bijbehorende tegengestelde ordening, welke niet zozeer als een aparte ordening wordt beschouwd: de twee zijn met de toevoeging 'oplopend' of 'aflopend' te onderscheiden.
Het kan gaan om werkelijke voorwerpen die bij elkaar worden ingedeeld, bijvoorbeeld in stapels, verpakking of vakken of om gegevens, die in een computer zijn opgeslagen. Bij gegevens helpt de computer bij het sorteren door het toepassen van een sorteeralgoritme. De gegevens kunnen bijvoorbeeld geplaatst zijn in een spreadsheet, een regel per item, waarbij de waarden van de sorteersleutel in een kolom staan, maar de sorteervolgorde kan ook op meer kolommen gebaseerd zijn. Bij spreadsheets is zo'n sorteeralgoritme ingebouwd.
Indelen naar soort en sorteren op basis van een sorteersleutel corresponderen in zoverre met elkaar, dat de sorteersleutel kan worden beschouwd als een middel om de soort te bepalen. Het verschil is dan dat bij een sorteersleutel ook voor de soorten onderling een volgorde is gedefinieerd. Als het aantal soorten klein is, is het, behalve bij zware voorwerpen, maar een kleine stap van indelen naar soort naar het rangschikken in volgorde. Als van de meeste items de waarde van de sorteersleutel verschillend is, is het indelen in groepen van gelijke waarde slechts een bijkomstigheid van sorteren in volgorde, en is het indelen in groepen van een interval van waarden, in combinatie met het sorteren in volgorde van de groepen onderling, een beperkte vorm van sorteren in volgorde van waarde. Als een sorteeralgoritme beschikbaar is, zoals in een spreadsheet, kan dit ook gebruikt worden voor het indelen in groepen.
Bij het sorteren van een multiset van bijvoorbeeld de getallen 2, 1, 2, 3 in oplopende volgorde, krijgt men het unieke resultaat 1, 2, 2, 3. Een multiset van vier voorwerpen waarvan er twee identiek zijn, en in een gegeven beginpositie staat, kan men op basis van een totale ordening van de drie soorten in principe in twee volgordes plaatsen, die zijn te onderscheiden op basis van de verplaatsingen in het sorteerproces. Het verschil tussen de twee eindstanden is per saldo een verwisseling van de twee voorwerpen, maar niet in het resultaat.
Bij een gegeven rij items is een bijbehorende stabiel gesorteerde rij items zodanig dat items die dezelfde sorteersleutel hebben in beide rijen onderling in dezelfde volgorde staan. Bij voorwerpen waarvan sommige identiek zijn kan men dan nog twee soorten stabiliteit onderscheiden, in de strikte versie blijven ook identieke voorwerpen in dezelfde onderlinge volgorde staan.
Gesorteerd kunnen bijvoorbeeld worden ideeën, getallen, eigenschappen, zoals op kleur, dieren, planten, woorden of gevoelens. Het criterium kan ook gevarieerd zijn, bijvoorbeeld sorteren volgens grootte, ouderdom, dikte, hardheid, lichtgevoeligheid, politieke overtuiging, herkomst, inkomen, intelligentie, smeltpunt of haarkleur.
Sorteren wordt vaak voorafgegaan door een vorm van meten en classificeren, maar dit kan ook tegelijk met het sorteren worden gedaan. Bij het sorteren op volgorde worden de waarden van de sorteersleutel meermalen gebruikt, dus als de moeite van het meten of classificeren niet is te verwaarlozen vergeleken met het verplaatsen, is het efficiënt om het resultaat te registreren, bijvoorbeeld door het labelen van de objecten. Bij visueel sorteren op grootte gaat het verplaatsen steeds hand in hand met het beoordelen welke van twee objecten het grootst is, bij elkaar gehouden is dit gemakkelijker.
Als gegevens worden gepresenteerd in een volgorde op basis van een sorteersleutel maken de waarden van de sorteersleutel vaak, maar niet altijd, deel uit van de gepresenteerde waarden. Bij bijvoorbeeld lemma's in een papieren woordenboek worden de lemma's alfabetisch gesorteerd op hun titels en staan die titels ook prominent aan het begin van het lemma. Anderzijds kan bijvoorbeeld een lijst van landen op oppervlakte gesorteerd zijn zonder dat die oppervlakte erbij vermeld wordt. In het eerste geval is een item in de lijst waarvan men de waarde van de sorteersleutel kent veel gemakkelijker te vinden in de lijst, met bijvoorbeeld bisectie, met een zoektijd evenredig met de logaritme van het aantal items in de lijst, terwijl men in het andere geval lineair moet zoeken, met een zoektijd evenredig met het aantal items, tenzij men de waarden van de sorteersleutel voor veel items bij benadering weet, zodat men toch min of meer door middel van bisectie kan zoeken. Als de waarden van de sorteersleutel deel uitmaken van de gepresenteerde gegevens kan men ook bij het bekijken van fragmenten van de lijst op ieder moment gemakkelijk aan de gegevens zien wat op dat moment de sorteersleutel en -volgorde, op- of aflopend, is.
Bij het zeven van graankorrels worden bijvoorbeeld de graankorrels gesorteerd in twee groepen: graankorrels die wel door de zeef vallen en die niet door de zeef vallen. Ondertussen werden ze dus ook gemeten, op maat beoordeeld, als 'kleiner dan' de opening, of als 'groter of gelijk aan' de opening van de zeef. Het is ook een typische activiteit het kleuteronderwijs, om de kinderen te laten kennismaken met min of meer abstracte begrippen, dikwijls het criterium voor het sorteren, zoals grootte, vorm, kleur.
Informatica
|
Het kan gaan om werkelijke voorwerpen die bij elkaar worden ingedeeld, bijvoorbeeld in stapels, verpakking of vakken of om gegevens, die in een computer zijn opgeslagen. Bij gegevens helpt de computer bij het sorteren door het toepassen van een sorteeralgoritme. De gegevens kunnen bijvoorbeeld geplaatst zijn in een spreadsheet, een regel per item, waarbij de waarden van de sorteersleutel in een kolom staan, maar de sorteervolgorde kan ook op meer kolommen gebaseerd zijn. Bij spreadsheets is zo'n sorteeralgoritme ingebouwd.
| 1 |
sorteervolgorde, lijstindeling, ordeningstype
|
3,499 |
BusinessEvent
|
5246531
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Utilita%20Arena
|
Utilita Arena
|
De UTILITA Arena (voorheen de Newcastle Arena, Telewest Arena en Metro Radio Arena) is een sport en entertainment arena in de stad Newcastle upon Tyne, Noord-Oost Engeland, Verenigd Koninkrijk. De arena is eigendom van en wordt beheerd door de SMG Europe en gesponsord door Utilita Energy. Er worden muziek-, entertainment-, sport- en zakelijke evenementen georganiseerd. Na een groot deel van zijn geschiedenis ook verschillende professionele basketbal- en ijshockeyteams als huurders te hebben gehad, heeft de arena sinds 2009 geen ijshockeyteam meer na het vertrek van de Newcastle Vipers naar de Whitley Bay Ice Rink. Ook is er geen basketbalteam meer sinds het vertrek van de Newcastle Eagles naar de Sport Central arena van Northumbria University in 2010.
Locatie
Gelegen aan de zuidwestelijke rand van het centrum van Newcastle, is de arena losjes begrensd in het zuiden door de rivier de Tyne, in het westen door een bedrijvenpark, in het oosten door de verhoogde Redheugh-brug die over de rivier loopt, en ten noorden van de belangrijkste verkeersaders van de Scotswood Road en West Road, die het stadscentrum verbindt met de westelijke districten.
Wikipedia:Coördinaten op Wikidata
IJshockeystadion in het Verenigd Koninkrijk
Sportaccommodatie in Noordoost-Engeland
Poppodium
Bouwwerk in Newcastle upon Tyne
|
De UTILITA Arena (voorheen de Newcastle Arena, Telewest Arena en Metro Radio Arena) is een sport en entertainment arena in de stad Newcastle upon Tyne, Noord-Oost Engeland, Verenigd Koninkrijk. De arena is eigendom van en wordt beheerd door de SMG Europe en gesponsord door Utilita Energy. Er worden muziek-, entertainment-, sport- en zakelijke evenementen georganiseerd. Na een groot deel van zijn geschiedenis ook verschillende professionele basketbal- en ijshockeyteams als huurders te hebben gehad, heeft de arena sinds 2009 geen ijshockeyteam meer na het vertrek van de Newcastle Vipers naar de Whitley Bay Ice Rink. Ook is er geen basketbalteam meer sinds het vertrek van de Newcastle Eagles naar de Sport Central arena van Northumbria University in 2010.
| 1 |
zakelijke bijeenkomst, bedrijfsactiviteit, zakelijke evenement
|
6,178 |
DeliveryChargeSpecification
|
117308
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Catering
|
Catering
|
Catering (maaltijdverzorging, maaltijdvoorziening of levering van maaltijden) is een term uit de Engelse taal die wordt gebruikt voor het verzorgen van eten en drinken voor bedrijven (in bedrijfsrestaurants), evenementen of feesten. Veelal wordt het voedsel door hierin gespecialiseerde bedrijven ("cateraars") bereid in grootkeukens, al dan niet op een centrale locatie.
De Engelse term to cater for betekent zoveel als: "voorzien", "leveren aan", "zorgen voor".
Contractcatering
Contractcatering betreft het bekomen van een vergunning tot uitbating van een kleinschalige of grootschalige voedselvoorziening. De dit kan een plaatselijk of regionaal werkend bedrijf zijn, maar vaak zijn het grote landelijk opererende bedrijven die op contractbasis catering verzorgen. In Nederland werkten in 2010 ca. 20.000 mensen in deze sector en was de omzet €1,09 miljard groot.
Er zijn verschillende vormen contractcatering te onderscheiden. De meeste bedrijven zijn actief in verschillende categorieën.
Bedrijfscatering, veruit de grootste sector.
Institutionele catering, zoals ziekenhuizen en gevangenissen. Kenmerkend is dat alle drie dagelijkse maaltijden door de cateraar worden verzorgd.
Schoolcatering
Inflight catering aan boord van vliegtuigen, als onderdeel van de grondafhandeling.
De contractcatering profiteert van het feit dat veel bedrijven zich zo veel mogelijk beperken tot hun kernactiviteiten, waarbij activiteiten die niet direct met de hoofdzaak te maken hebben worden afgestoten. De gedachte hierachter is dat gespecialiseerde bedrijven dit goedkoper of efficiënter kunnen, door grootschalige inkoop of het centraal bereiden van warme maaltijden. Volgens sommigen kan dit soms ten koste gaan van smaak, algemene dienstverlening of andere kwaliteitscriteria.
Alhoewel de tendens zich voortzet om meer en meer inspraak te dulden van de klant teneinde een tevredenheid te verzekeren van de klant. Men mag niet veralgemenen dat er nergens rekening wordt gehouden met de wensen van de onderneming. De wetgeving wordt ook alsmaar strenger en een sociale tendens van vetvrij of lichter eten zet zich voort. De leveranciers van deze maaltijden spelen daar goed op in door een luisterend oor te bieden aan de klant en gebruikmakend van hun kennis en onderzoek trachten ze nieuwe formules aan te bieden.-
Contractvormen in de catering
Het open-boeksysteem
Bij dit systeem wordt eerst een uitgebreide begroting gemaakt. Het gat in de begroting wordt door de opdrachtgever gedicht. Dit gat kan groter en kleiner worden. Groter bijvoorbeeld bij een onverwachte groei van het aantal mensen dat komt lunchen, kleiner wanneer het restaurant minder frequent wordt bezocht of wanneer er meer luxe producten worden verkocht. De rekening voor de opdrachtgever varieert.
Aanneemsom
Hierbij wordt dezelfde begroting gemaakt. De cateraar neemt daarbij het risico van het eventueel uitlopen van de kosten wanneer het bezoekersaantal groter is dan gepland of heeft kans op extra winst wanneer het bezoekersaantal kleiner uitvalt. Meestal wordt er wel een bandbreedte (aantal bezoekers) aangegeven waarbij het contract wordt aangepast.
Resultaat contract
Een vorm van bonus-malussysteem, waarbij de meevallers door de cateraar en de opdrachtgever worden gedeeld. Hier zijn incentives ingebouwd.
De commerciële catering
Voor een gegeven locatie wordt aangegeven hoeveel mensen er komen eten. De opdrachtgever krijgt huur voor de locatie en kan eisen stellen aan assortiment en prijs. Het geheel is dus voor risico van de cateraar, die als het ware zelfstandig een restaurant in het bedrijf heeft.
Op deze contractvormen zijn natuurlijk varianten mogelijk of kunnen ze worden gecombineerd.
Partycatering
Er bestaat ook het zogenaamde Party- en evenementencatering, op eigen of willekeurige locaties. Daarnaast zijn de institutionele cateraars en verschillende horecabedrijven op deze markt actief. De grootte van de markt is 340 miljoen euro. De volgende categorieën zijn te onderscheiden (uiteraard kunnen ze elkaar overlappen):
Publiekscatering (festivals, voetbalstadions)
VIP-catering (skyboxen in stadions of bij sportevenementen, staatsbanketten)
Catering op eigen locaties (zoals kastelen of dinershows)
Catering op willekeurige locaties (vrijwel alle locaties zijn om te bouwen tot een feestruimte of restaurant)
Met name door de catering op willekeurige locaties is dit een bedrijfstak waar logistiek een zeer belangrijke rol speelt. Dit brengt een grote overhead (magazijnen, centrale keukens, transportkosten) met zich mee, waardoor veel opdrachtgevers geneigd zijn te kiezen voor thuisrestaurants, kookstudio’s, traiteurs, slagers en vishandels. Dan verzorgt de cateraar het eten (en eventueel de drank) maar moet de gastheer toch zelf nog veel doen. Een toenemende trend is het feit dat de partycateraar zich als evenementbrede organisator opwerpt.
Overige soorten catering
Er zijn ook niches in de cateringmarkt die niet geheel in bovenstaande categorieën vallen.
Cast-, crew- en artiestencatering, algemener omschreven als "Backstage catering", d.w.z. het niet zichtbare gedeelte voor de bezoeker. Het voorzien van eten en drinken aan de medewerkers van een concert, filmopnames of evenement al dan niet aan de hand van een rider waarin de diëten, eisen en wensen zijn opgenomen.
Actiecatering waarbij de cateraar een specifieke commerciële of charitatieve actie ondersteunt.
Trivia
Tomatensap heeft een enorme populariteit verworven onder vliegtuigpassagiers. De vliegtuigmaatschappij Lufthansa bijvoorbeeld schonk meer dan 1,7 miljoen liter tomatensap in 2008, een half miljoen liter meer dan bier. Uit onderzoek bleek dat door de verandering in luchtdruk ook de smaaksensaties veranderen, waardoor de smaak van zout, suiker en specerijen in de tomatensap minder sterk is dan wanneer deze op de grond wordt genuttigd.
Referenties
Externe link
Bedrijfschap horeca en catering
Horeca
Maaltijd
|
Partycatering
Er bestaat ook het zogenaamde Party- en evenementencatering, op eigen of willekeurige locaties. Daarnaast zijn de institutionele cateraars en verschillende horecabedrijven op deze markt actief. De grootte van de markt is 340 miljoen euro. De volgende categorieën zijn te onderscheiden (uiteraard kunnen ze elkaar overlappen):
Publiekscatering (festivals, voetbalstadions)
VIP-catering (skyboxen in stadions of bij sportevenementen, staatsbanketten)
Catering op eigen locaties (zoals kastelen of dinershows)
Catering op willekeurige locaties (vrijwel alle locaties zijn om te bouwen tot een feestruimte of restaurant)
Met name door de catering op willekeurige locaties is dit een bedrijfstak waar logistiek een zeer belangrijke rol speelt. Dit brengt een grote overhead (magazijnen, centrale keukens, transportkosten) met zich mee, waardoor veel opdrachtgevers geneigd zijn te kiezen voor thuisrestaurants, kookstudio’s, traiteurs, slagers en vishandels. Dan verzorgt de cateraar het eten (en eventueel de drank) maar moet de gastheer toch zelf nog veel doen. Een toenemende trend is het feit dat de partycateraar zich als evenementbrede organisator opwerpt.
| 1 |
bezorgmethode, regiovergoeding, transportkosten
|
11,260 |
AutoWash
|
5534412
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Psycho%20%28artiest%29
|
Psycho (artiest)
|
Psycho, artiestennaam van Gerbon Jasenie, is een Surinaams dancehallzanger. Hij passeerde in 2020 als eerste artiest de grens van een miljoen views op TrackDrip met zijn album Succes.
Biografie
Gerbon Jasenie speelde voetbal voor de Surinaamse topclub SV Leo Victor. Om te trainen reisde hij telkens naar Paramaribo-Noord vanaf zijn huis aan de Vierkinderenweg (Pontbuiten) in Zuid. Met zijn school ernaast werd dit te moeilijk en hij besloot daarom te stoppen met voetbal en zich op muziek te concentreren.
Hij maakt muziek in de stijl dancehall en behaalde hits met onder meer Yu probleem, Sixie goloe en 8 spoeng pepre. Het voelt voor hem als een gemis dat zijn vader, George Jasenie (overleden in 2016), zijn succes niet meer kan meemaken.
Tijdens de Fii Mang Gaangtangi Awardshow van 2018 werd hij onderscheiden met vier prijzen: drie in verschillende categorieën voor Artiest van het jaar en een in de categorie van Rap & dancehal-lied (poku) van het jaar. In 2019 werd hij onderscheiden met een SuMusic Award.
Hij werkt samen met diverse artiesten, zoals aan het begin van zijn carrière in 2017 met Damaru. Met Josylvio en Sevn Alias, featuring kickbokser Jairzinho Rozenstruik, had hij in 2020 een bescheiden hit in de Nederlandse Single Top 100 met Champion. Hij stond in het voorprogramma van de Amerikaanse artiest Davido in 2018 en de Jamaicaan Popcaan in 2019.
In 2018 werd zijn single Yu probleem meer dan een miljoen maal bekeken op YouTube. In januari 2020 was hij de eerste artiest die de grens van een miljoen views op de Surinaamse streamingdienst TrackDrip passeerde. Dit aantal verwierf hij binnen 45 dagen met zijn album Succes. Daarna steeg het aantal views met meerdere miljoenen door. Zijn Succes-tour blies hij in april 2020 af vanwege de corona-uitbraak in Suriname.
Naast zijn muziekcarrière heeft hij eigen ondernemingen, als een autowasstraat, foodcorner, beautysalon en barbershop. Daarnaast verkoopt hij zijn merchandise in eigen beheer. Sinds augustus 2022 is hij ambassadeur van de kledinglijn Calvin Klein.
Surinaams reggaezanger
Surinaams ondernemer
Surinaams voetballer
Pseudoniem
|
Naast zijn muziekcarrière heeft hij eigen ondernemingen, als een autowasstraat, foodcorner, beautysalon en barbershop. Daarnaast verkoopt hij zijn merchandise in eigen beheer. Sinds augustus 2022 is hij ambassadeur van de kledinglijn Calvin Klein.
| 1 |
autowas, autowasbedrijf, carwash
|
6,093 |
EducationEvent
|
2792761
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Studielandschap
|
Studielandschap
|
Een studielandschap is een leeromgeving bestaande uit een ruimte of een stelsel van ruimtes waar verschillende leeractiviteiten kunnen plaatsvinden en waar voor die verschillende studie-activiteiten ondersteunende faciliteiten aanwezig zijn. De ruimte en de leeractiviteiten moeten op elkaar zijn afgestemd.
Kenmerk van een studielandschap is dat het min of meer open toegankelijk, uitnodigend voor de verschillende leeractiviteiten en flexibel inzetbaar is. Studielandschappen kunnen sterk verschillen per instelling door verschillen in wat er geleerd en gedaan moet worden en verschillende visies van de beherende onderwijsinstellingen.
Studielandschappen kennen meestal een combinatie van een of meer van de volgende elementen:
Individuele werkplekken
Groepswerkplekken
Informele ruimte
Aanwezigheid van benodigde boeken en andere media
PC's en/of mogelijkheid voor draadloze verbinding met computernetwerk en/of internet
Audio-visuele middelen
Practicumfaciliteiten
Mogelijkheden tot communicatie
Begeleidend en deskundig personeel
Onderwijsterminologie
Onderwijsproces
|
Een studielandschap is een leeromgeving bestaande uit een ruimte of een stelsel van ruimtes waar verschillende leeractiviteiten kunnen plaatsvinden en waar voor die verschillende studie-activiteiten ondersteunende faciliteiten aanwezig zijn. De ruimte en de leeractiviteiten moeten op elkaar zijn afgestemd.
| 2 |
onderwijsevenement, educatieve bijeenkomst, leeractiviteit
|
6,942 |
BroadcastService
|
2288559
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/XITE
|
XITE
|
XITE is een Nederlandse interactieve televisiezender en muziekvideoplatform. Het Nederlandse bedrijf zendt uit in Nederland, België, Duitsland, de Verenigde Staten, Canada, het Verenigd Koninkrijk en Ierland.
Geschiedenis
XITE werd opgericht door ondernemer Derk Nijssen. Bij de oprichting werd er in de zender geïnvesteerd door technologiestartersfonds Henq Innovatie Fonds 1, United Broadcast Facilities (UBF) en Rebel Technologies (een joint venture van UBF en XITE voor interactieve toepassingen bij video on demand). Als werknaam werd voor de start van de zender Base7 gebruikt. De thuisbasis was aanvankelijk Rotterdam.
De zender begon in 2008 met uitzenden via de digitale pakketten van UPC en Caiway. Bij UPC verving XITE de opgeheven muziekzender TMF Nederland. Net als bij de opgeheven muziekzender The Box konden kijkers per telefoon (0900-nummer of sms) tegen betaling videoclips aanvragen door middel van een clipcode. In september 2009 kwam XITE met een on-demandsysteem via de rode knop op de afstandsbediening. De kijker kon sindsdien ook op die manier clips aanvragen en kon speellijsten per genre samenstellen en specials en interviews bekijken.
In februari 2011 begon XITE met uitzendingen in België via het basispakket van Telenet. In september 2014 begon XITE met het uitzenden in Duitsland. In 2016 werd de Personalised Music Television service gelanceerd via Ooredoo in Qatar. In datzelfde jaar werd via KPN een 4K-kanaal aangeboden, waarbij muziekvideo's te zien waren in Ultra-HD. Vanaf mei 2017 is XITE 4K ook beschikbaar in Canada.
Personalised Music Television
Sinds december 2015 biedt XITE Personalised Music Television aan, een interactive applicatie voor televisiegebruikers van Ziggo (Nederland) en Ooredoo (Qatar).
In deze applicatie krijgt de kijker de mogelijkheid om muziekvideoclips met de afstandsbediening te liken of te skippen, te kiezen uit verschillende gecureerde themakanalen of zelf een eigen themakanaal te maken.
Sinds juli 2017 is de Personalised Music Television service direct geïntegreerd op de huidige zender voor Ziggo klanten met de Mediabox XL. Hierdoor hoeft de gebruiker niet langer de app op te zoeken in de app store, maar heeft iedereen met een settopbox direct toegang tot de service via kanaal 25. Hiermee is XITE de eerste aanbieder ter wereld die technologie, muziek en televisie combineert om een brug te slaan tussen de traditionele manier van tv kijken en het nieuwe digitale on-demand tijdperk.
XITE Awards
Sinds 2013 organiseert XITE jaarlijks de XITE Awards, waar zowel nationale als internationale artiesten door het publiek worden beloond voor hun prestaties in de muziekindustrie. Naast optredens worden tijdens de show awards uitgereikt voor de beste en meest populaire nummers, artiesten, opkomend talent en natuurlijk de award voor beste muziekvideo van het jaar. In 2017 traden onder andere Boef, Lil’ Kleine, Maan, Teske, Vinchenzo en Kris Kross Amsterdam op. Bizzey trapte de avond af met een optreden inclusief special guests Josylvio, Jozo en Yung Felix. Supergaande en Yung Internet verrasten het publiek met twee verrassingsoptredens. De avond werd gepresenteerd door Bizzey en Iris Enthoven.
Winnaars XITE Awards 2017
Winnaars XITE Awards 2015
Winnaars XITE Awards 2014
Winnaars XITE O.D. Awards 2013
XITE Weekmix / XITE Yearmix
De XITE Weekmix is (was) een wekelijks terugkomend muziek programma waarbij wekelijks de beste pop, dance en urban videoclips van die week in een 30 minuut durende aflevering strak aan elkaar wordt gemixt. De XITE Weekmix werd uitgezonden in Nederland, België en Duitsland. Speciale mixen waren de XITE Yearmix en XITE Summermix die enkel 1 keer per jaar werden geproduceerd en uitgezonden. De XITE Weekmix, Yearmix en Summermix zijn vanaf 2013 geproduceerd geworden door productiehuis Avanti Media Group.
Programma's
XITE programmeert voornamelijk muziekvideoclips, soms aansluitend op een bepaald genre of thema. Daarnaast besteedt XITE aandacht aan muziekgerelateerde onderwerpen, met interviews, club- en festival verslagen.
Presentatoren
Mandy Woelkens (2019 tot heden)
Bastiaan Rosman (2018 tot heden)
Iris Enthoven (2016 tot heden)
Boris Lange (2014 tot 2017)
Ingrid Jansen (2014 tot 2017)
Femke van Leeuwen (2015-2016)
Jorik Scholten (2014)
Salma Chafouk Idrissi (2014)
Sol Wortelboer (2013-2015)
Sjaak P. van Es (2013)
Gwen van Poorten (2012-2013)
Celine Bernaerts (2011-2012)
Alain Keeven (2011-2012)
Sanne Bolten (2011)
Lara Hoogstraten (2011)
Externe links
XITE Nederland
XITE België
XITE Duitsland
Nederlandse televisiezender
Belgische televisiezender
Duitse televisiezender
Muziektelevisiezender
|
Geschiedenis
XITE werd opgericht door ondernemer Derk Nijssen. Bij de oprichting werd er in de zender geïnvesteerd door technologiestartersfonds Henq Innovatie Fonds 1, United Broadcast Facilities (UBF) en Rebel Technologies (een joint venture van UBF en XITE voor interactieve toepassingen bij video on demand). Als werknaam werd voor de start van de zender Base7 gebruikt. De thuisbasis was aanvankelijk Rotterdam.
| 1 |
omroepdienst, uitzender, broadcast
|
1,887 |
DeliveryMethod
|
5217270
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Broomehill
|
Broomehill
|
Broomehill is een plaats langs de Great Southern Highway in de regio Great Southern in West-Australië. Het valt onder het lokale bestuursgebied Shire of Broomehill-Tambellup. Broomehill ligt 302 kilometer ten zuidoosten van Perth, 20 kilometer ten zuiden van Katanning en 22 kilometer ten noorden van Tambellup. In 2021 telde Broomehill 211 inwoners tegenover 377 in 2006.
Geschiedenis
De oorspronkelijke bewoners van de regio Great Southern zijn de Nyungah Aborigines.
De eerste Europeanen in de streek waren sandelhouthandelaren en pastoralisten. De sandelhouthandelaren creëerden een pad tussen Perth en Albany voor het afvoeren van sandelhout voor export naar China. In 1841 werd een private postdienst langs de weg ingelegd en in 1869 werd die overgenomen door de overheid. De postkoets deed de route tweemaal per maand. Ze legde ongeveer vijftig kilometer per dag af en hield zeven tussenstops om de paarden te verversen en te overnachten. De postkoets vervoerde ook reizigers en goederen. Een van de plaatsjes waar de postkoets stopte was Eticup. Op zijn hoogtepunt had Eticup een hotel, twee kruidenierszaken, drie hoefsmeden, een schooltje en een kerk. Begin jaren 1880 was de overheid op zoek naar snellere transportwijze. Een studie wees uit dat een spoorweg de beste oplossing bood. De West Australian Land Company (WALC) werd aangeduid om de spoorweg aan te leggen, in ruil voor grond.
De aanleg van de spoorweg tussen Albany en Beverley, de Great Southern Railway, werd voltooid in 1889. Broomehill werd een halteplaats, op vier kilometer van het plaatsje Eticup. Het dorp werd in 1890 door de WALC gesticht en er werden vijfhonderd kavels voorzien. Broomehill werd vernoemd naar Frederick Broome, de toenmalige gouverneur van West-Australië. De WALC slaagde er maar moeilijk in grond aan kolonisten te verkopen. De dorpjes langs de spoorweg ontwikkelden maar traag. De overheid kocht de spoorweg en gronden in 1897 voor 1.100.000 pond over van het bedrijf.
De stationschef van Broomehill vond goudhoudend kwarts in de omgeving in 1889. Het postkantoor van Eticup werd in oktober dat jaar verhuisd naar Broomehill. Tegen 1891 waren er negenennegentig kavels verkocht. Het jaar erop werden een nieuw postkantoor, een hotel, een politiekantoor en een gerechtsgebouw recht getrokken. De Broomehill Road Board hield haar eerste vergadering op 4 juli 1892. In 1893 werd door John Holland vanuit Broomehill een 450 kilometer lang pad naar Coolgardie vrijgemaakt nadat daar goud werd gevonden. De bevolking bestond in 1898 uit 37 mannen en 35 vrouwen. Tussen 1900 en 1914 was er veel vraag naar bouwgrond langs de Great Southern Railway. In 1901 kocht Robert Henry (Harry) Jones twee kavels in Broomehill. Hij bouwde er een klein shoppingcenter waarin zich onder meer een bank, een bakker en een kapper vestigden. De dorpen Kattaning en Tambellup waartussen Broomehill langs de spoorweg lag, groeiden echter sneller. Ze kregen spooraansluitingen en voorzieningen om stoomlocomotieven te bevoorraden met water. Het shoppingcenter kende dikwijls leegstand en de vijfhonderd kavels die voorzien waren, werden nooit allemaal verkocht. In het begin van de 21e eeuw zag het er naar uit dat Broomehill een heropleving zou kennen door de komst van gepensioneerden die geïnteresseerd waren in hobbyboerderijen.
Economie
De belangrijkste economische bedrijvigheid in Broomehill bestaat uit de teelt van granen.
Het dorp maakt deel uit van het netwerk van verzamelplaatsen van de Co-operative Bulk Handling Group. De productie van de landbouwbedrijven uit de omgeving wordt er gestockeerd en opgehaald.
Er zijn ook enkele schapenboerderijen in de omgeving. Er wordt gediversifieerd naar wijnbouw.
Toerisme
De Broomehill Historical Society houdt een streekmuseum open in een kerk, het Broomehill Museum.
De 450 kilometer lange weg tussen Broomehill en Coolgardie, de Holland Track, is een 4x4-track.
De historische Henry Jones Building biedt onderdak aan een Bed and Breakfast, café, restaurant, wijnwinkel en een kunstgalerij.
Er is een wandelroute uitgestippeld langs de historische gebouwen van Broomehill, waaronder de post- en politiekantoren uit 1892. Het politiekantoor werd omgetoverd tot de St Elizabeth’s Church.
Boot Rock Reserve is een natuurgebied met unieke rotsformaties en honderddertig plantensoorten waaronder vele wilde bloemen.
Externe links
Shire of Broomehill-Tambellup
Great Southern Treasures
Plaats in West-Australië
|
De eerste Europeanen in de streek waren sandelhouthandelaren en pastoralisten. De sandelhouthandelaren creëerden een pad tussen Perth en Albany voor het afvoeren van sandelhout voor export naar China. In 1841 werd een private postdienst langs de weg ingelegd en in 1869 werd die overgenomen door de overheid. De postkoets deed de route tweemaal per maand. Ze legde ongeveer vijftig kilometer per dag af en hield zeven tussenstops om de paarden te verversen en te overnachten. De postkoets vervoerde ook reizigers en goederen. Een van de plaatsjes waar de postkoets stopte was Eticup. Op zijn hoogtepunt had Eticup een hotel, twee kruidenierszaken, drie hoefsmeden, een schooltje en een kerk. Begin jaren 1880 was de overheid op zoek naar snellere transportwijze. Een studie wees uit dat een spoorweg de beste oplossing bood. De West Australian Land Company (WALC) werd aangeduid om de spoorweg aan te leggen, in ruil voor grond.
| 1 |
bezorgmethode, transportwijze, leveringsoptie
|
12,402 |
UnitPriceSpecification
|
5742524
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Krimpflatie
|
Krimpflatie
|
Krimpflatie, een samentrekking van de woorden 'krimpen' en 'inflatie', is het verschijnsel waarbij een producent de inhoud van een product verkleint, maar deze kleinere hoeveelheid aan blijft bieden voor dezelfde of een hogere prijs. Het is een vorm van verscholen prijsverhoging. De term krimpflatie komt van het Engelse woord shrinkflation, dat voor het eerst in 2015 werd gebruikt, in een twitterbericht van de Amerikaanse econoom Pippa Malmgren. Volgens het instituut voor de Nederlandse taal werd de term krimpflatie voor het eerst in het Nederlands gebruikt in 2016.
Vormen van krimpflatie
Naast het aanbieden van een kleinere hoeveelheid voor dezelfde prijs, komt het ook voor dat ook de prijs van een product wordt verlaagd, maar dat deze niet in verhouding staat met de inhoudsvermindering, waardoor de prijs per eenheid (bijvoorbeeld per kilogram) stijgt. In sommige gevallen worden de ingrediënten van een product aangepast, door bijvoorbeeld het toevoegen van water, waardoor het product voor de producent goedkoper is om te produceren.
Volgens experts is de consument gevoelig voor prijsstijgingen. Als zij zien dat de prijs van een product gestegen is, kunnen zij door een psychologische prijsdrempel geneigd zijn voor een ander product te kiezen. Het verkleinen van de verpakking, maar het behouden van de oude prijs lijkt dan voor de producent dan een goede oplossing. Krimpflatie kan gezien worden als een truc, anderzijds komt het tegemoet aan de klant die wegens de hogere prijs per eenheid (zoals kilogram of liter) minder wil aanschaffen (de prijselasticiteit van de vraag is meestal negatief).
Het verschijnsel bestaat al langer dan het woord krimpflatie. Zo zou in de jaren 1940 bij een prijsstijging van cacao in de VS snoepautomaten kleinere chocoladerepen zijn aangeboden, zodat met hetzelfde muntje een product kon worden aangeschaft.
Kritiek
In oktober 2022 opende de Nederlandse Consumentenbond het meldpunt ‘Eerlijk is eerlijk’ waar mensen gevallen van krimpflatie kunnen melden. De Consumentenbond deed een oproep aan fabrikanten om transparant te zijn over krimpflatie, maar volgens woordvoerder van supermarkt-belangenbehartiger Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) Marc Wever voldoen de supermarkten aan de wettelijke eisen doordat zij de prijs duidelijk vermelden. Daarnaast is het aangeven van een prijsverandering volgens Wever niet verplicht. Van de ruim 1500 meldingen die de Consumentenbond tussen oktober 2022 en februari 2023 binnen kreeg, gingen er 900 over krimpflatie. Directeur van de Consumentenbond Sandra Molenaar vroeg de Autoriteit Consumenten & Markt om krimpflatie te toetsen aan Wet Oneerlijke Handelspraktijken.
Uit een consumentenonderzoek van het programma Radar gaf ruim 60% van de 25.902 ondervraagden aan in het afgelopen jaar te maken te hebben gehad met krimpflatie.
Organisatie Foodwatch introduceerde een protestmailactie waarin zij van producenten eisen dat zij transparant zijn over krimpflatie. Ook eisen zij dat supermarkten en webshops open communiceren over inhoudswijzigingen. In Frankrijk vroeg de minister van Financiën Bruno Le Maire in augsutus 2023 aan Unilever, Nestlé en PepsiCo de prijzen van hun producten te verlagen om voedselinflatie tegen te gaan.
In september 2023 kaartte de Franse supermarktketen Carrefour krimpflatie aan door bordjes te plaatsen bij producten waarvan de inhoud van het product was gedaald, terwijl de prijs gelijk was gebleven. Journalist Lionel Maugain betichtte de supermarktketen vervolgens van hypocrisie, aangezien enkele eigen producten van Carrefour ook onderhevig zijn aan krimpflatie. Daarnaast was Maugain van mening dat krimpflatie geen groot probleem is: bij slechts 150 producten was er sprake van krimpflatie, terwijl de supermarkt tienduizenden producten verkoopt, aldus Maugain.
Wetenswaardigheden
In 2022 stond het woord 'krimpflatie' met 13,2% van de stemmen op de derde plaats bij de 'Woord van het jaar' verkiezing van Onze Taal.
Externe link
EenVandaag over krimpflatie
Economie
Neologisme
|
Vormen van krimpflatie
Naast het aanbieden van een kleinere hoeveelheid voor dezelfde prijs, komt het ook voor dat ook de prijs van een product wordt verlaagd, maar dat deze niet in verhouding staat met de inhoudsvermindering, waardoor de prijs per eenheid (bijvoorbeeld per kilogram) stijgt. In sommige gevallen worden de ingrediënten van een product aangepast, door bijvoorbeeld het toevoegen van water, waardoor het product voor de producent goedkoper is om te produceren.
| 1 |
eenheidsprijs, prijsspecificatie, prijs per eenheid
|
7,810 |
MediaGallery
|
1759501
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Landschappen%20van%20Nederland
|
Landschappen van Nederland
|
De Landschappen van Nederland kunnen worden ingedeeld op verschillen in substraat (fysische geografie), bodem, waterhuishouding en de ontginningsgeschiedenis.
Bij landschappen met weinig of geen menselijke beïnvloeding, spreekt men van natuurlandschap of wildernis. Menselijke beïnvloeding kan bestaan uit ingrijpen in de waterhuishouding, percelering en de ontsluiting door infrastructuur van het landschap en grondgebruik zoals beweiding, akkerbouw, bewoning. Hier spreekt men dan van cultuurlandschap.
Het strikte onderscheid tussen natuur- en cultuurlandschappen wordt door hedendaagse landschapsonderzoekers ter discussie gesteld. Vrijwel alle Nederlandse natuurgebieden zijn door menselijk ingrijpen tot stand gekomen en hebben zich onder invloed van menselijk medegebruik ontwikkeld. Met name halfnatuurlijke landschappen hebben vaak een grote natuurlijke en cultuurhistorische waarde.
Geologisch kader
Het grootste deel van het oppervlak van Nederland bestaat uit formaties van de Boven-Noordzee-groep. Alleen de lössafzettingen in het Limburgse heuvelland en de ondergrond van het Oost-Nederlands plateau zijn ouder. Rond 11.500 jaar geleden kwam er een einde aan de laatste ijstijd (Weichselien) van het Pleistoceen en brak het Holoceen aan, dat tot op heden duurt. Het zeeniveau steeg en het klimaat werd warmer. In tijden van transgressie van de zee werden, met name in de gebieden direct achter de duinen en strandwallen van Holland, Zeeland en Friesland moerassen, meren en lagunes gevormd. Er werd daar in open water zeeklei afgezet, terwijl zich in beschutte omstandigheden een metersdik hoogveendek ontwikkelde. Ook de zandgronden raakten gedeeltelijk bedekt met hoogveen. In de benedenloop van de grote rivieren werd rivierklei afgezet, terwijl zich stroomopwaarts rivierterrassen ontwikkelden. Tot de antropogene landschappen behoren de diepe droogmakerijen en de verstedelijkte gebieden.
Indelingen
De indeling in landschapstypes en de benaming daarvan is nogal aan veranderingen onderhevig. Historisch-geografen en cultureel-geografen hebben vaak kritiek op de neiging om de dynamiek van het landschap vanuit strakke kaders te beschrijven. Vanuit de overheid worden dergelijke indelingen echter gestimuleerd; ze worden vooral gebruikt voor de landschapsplanning en als instrument om het landschap als deel van het culturele en natuurlijke erfgoed te beschermen (landschapsbescherming).
De landschapstypologie speelt een belangrijke rol bij het schrijven van landschapsbiografieën. Hieronder wordt "een levensloopbeschrijving van een steeds veranderend cultuurlandschap" begrepen. Het concept is ontwikkeld door archeoloog Jan Kolen, hoogleraar landschapsarcheologie en cultureel erfgoed te Leiden en de bodemkundige en historisch-geograaf Theo Spek, hoogleraar landschapsgeschiedenis te Groningen.
Oudere systemen
Klassiek zijn de indelingen van het Nederlandse cultuurlandschap die de historisch-geograaf Hendrik Jacob Keuning in 1946 introduceerde. Keuning ging uit van een combinatie van fysisch-geografische kenmerken, bodemsoorten en ontginningstypes. Op grond daarvan onderscheidde hij ruim honderd regio's, die weer aan de basis stonden van zestig regio's die het Monumenten Inventarisatie Project omstreeks 1990 hanteerde. Deze indeling sloot aan bij de traditionele indeling van Nederland in landbouwgebieden die sinds de negentiende eeuw gangbaar was. Hij correspondeert tevens met de indeling in fysisch-geografische landschappen, zoals die in de Wetenschappelijke Atlas van Nederland uit 1987 werd gepubliceerd.
De Werkgroep Landschapstypologie ontwierp omstreeks 1989 een nieuwe indeling, die uitging van negen types cultuurlandschappen, min of meer samenvallend met de fysisch-geografische regio's: kustzone, zeeklei-, laagveen-, zand- en rivierengebied, heuvelland, droogmakerijen, hoogveenontginningen en verstedelijkte zones, waarbij telkens deellandschapstypes voor verschillende regio's van Nederland werden onderscheiden. In het Histland-project ontwikkelde men vervolgens een meer verfijnde indeling die uitging van elf ontginningsvormen of hoofdtypen (onderverdeeld in 54 subtypen), die min of meer samenvielen met de landschapstypes waarin deze vormen het meest voorkwamen. Zo onderscheidde men oude en jonge zeekleigebieden (klei), kamp- en heideontginningen (zand), middeleeuwse veenontginningen en recentere veenkoloniën (veen), stroomrug-, kom- en rivierterrasontginningen (rivieren) en lössontginningen (heuvelland).
Provinciale en gemeentelijke overheden hanteren vaak een eigen typologie die van de algemene indelingscriteria afwijkt, bijvoorbeeld omdat men behalve landschapskenmerken ook nederzettingstypologieën hanteert. Zo vinden we in Overijssel de termen essenlandschap, kampenlandschap, maten- en flierenlandschap (beekdalen), klei-ontginningslandschap (broeklanden), kraggenlandschap (trilveen met petgaten) en oeverwallandschap. In Drenthe onderscheidt men esdorpen, esgehuchten, ontginningskoloniën, randveen-, laagveen- en hoogveenontginningen. Noord-Holland kent een veenrivierlandschap (Vechtstreek); Friesland en Groningen hebben een klei-op-veen-landschap of miedenlandschap en een streekdorplandschap; Zeeland een poelen- en kreekruggenlandschap.
Panorama landschap (2019)
De nieuwste indeling, die door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed wordt gehanteerd in het project Panorama Landschap (2019), gaat uit van 26 hoofdlandschappen, 45 landschapszones en 78 regio's. De indeling sluit min of meer aan bij de eerder opgestelde 'archeologische landschappenkaart'. De landschapszones baseren zich vooral op fysisch-geografische kenmerken.
Hierbij zijn de zand- en zeekleigebieden en het heuvelland op grond van fysisch-geografische eigenschappen in een aantal afzonderlijke hoofdlandschapstypes uiteengevallen, terwijl de Rijn-Maasdelta een nieuw hoofdtype is geworden dat zowel rivierklei- als veengebieden omvat. Nieuw in deze indeling zijn ook de terrassenlandschappen langs Maas en Rijn, die eerder gedeeltelijk tot de zandlandschappen werden gerekend; samen met het eigenlijke Maasdal vormen ze de Maasvallei. De recente hoogveenontginningen zijn gereduceerd tot landschapszones binnen de zandgebieden. De overgangsgebieden met het Duitse Münsterland, de Nederrijnse Laagvlakte en de Ardennen kregen een afzonderlijke plek binnen deze indeling. De maritieme landschappen of seascapes zijn daarentegen buiten schot gebleven.
Duitsland en België
De Nederlandse indeling in landschapstypes sluit - dankzij Keuning - min of meer aan bij het Duitse achterland, met name in Nedersaksen en Sleeswijk-Holstein waar eveneens de trits klei (Marsch), veen (Moor) en zand (Geest) wordt gehanteerd. Rivierkleigebieden worden doorgaans als Flussmarschen betiteld, lösslandschappen als Börden. Het Oost-Nederlands plateau rond Winterswijk is nauw verbonden met het Krijtbekken van Münster (Westmünsterland), het terrassenlandschap met het landschap van de Nederrijnse Laagvlakte, het heuvelland met de Jülicher Börde, het Ardennenvoorland met het Eifelgebied.
Corresponderende landschapstypes in België zijn de Vlaamse Kustvlakte met de Kustpolders en Scheldepolders (zeeklei), de Zandstreek en de Kempen (zand), Schelde-, Nete- en Maasbekken (rivierenlandschap), Maasvallei (terrassen) en Entre-Vesdre-et-Meuse met het Land van Herve (heuvelland en Ardennenvoorland).
Landschapstypes
Voor de overzichtelijkheid wordt hieronder een aangepaste indeling gehanteerd, waarbij in het midden gelaten wordt of droogmakerijen, terrassenlandschap en Ardennenvoorland als afzonderlijke hoofdlandschapstypes moeten worden gezien.
Maritiem landschap
Het maritieme landschap kan als volgt worden ingedeeld:
grote wateren
Noordzee
Continentaal Plat (met Doggersbank, Klaverbank en Friese Front)
Noordzeekustzone (met Voordelta en Vlakte van de Raan)
getijdengebied
Waddenzee en Dollard
Oosterschelde
Westerschelde
afgesloten zeearmen en estuaria
IJsselmeer (met Markermeer, Randmeren en Afsluitdijk)
Haringvliet, Hollandsch Diep, Grevelingenmeer, Volkerak en Veerse Meer
Caribisch Nederland
Duin- en strandwallenlandschap
Dit hoofdlandschapstype kent de geologische zone's hoge duinen, strandwallen en lage duinen en strandvlakten.
Voor de kust werden in de eerste transgressieperiode van het Holoceen strandwallen gevormd: de oude duinen. Tijdens eb stonden de strandwallen droog en kon het zand door de wind worden opgewaaid tot duinen. Deze duinen konden tot 15 meter hoog worden. In de tweede regressieperiode waren veel oude duinen door de zee weggeslagen. Nadat het zeeniveau in de tweede transgressieperiode weer steeg, herhaalde het proces van duinvorming zich zoals dat bij de oude duinen gebeurd was. De jonge duinen werden tot wel enkele tientallen meters hoog en vormen nu nog steeds een groot deel van de kust langs de Noordzee.
Tot het duin- en strandwallenlandschap behoren onder andere de Duin- en Bollenstreek, Kennemerland en de Waddeneilanden.
Zeekleilandschap
In Zeeland, op de Zuid-Hollandse eilanden en in het noorden van Noord-Holland, Groningen en Friesland is sprake van een zeekleilandschap. In deze gebieden heeft de zee in de loop van het Holoceen een grotere invloed gehad dan in de hoogveenmoerassen van Holland, die tegen de zee beschermd werden door een duinenrij.
Het gaat vooral om getijdengebieden, waarbij de zee bij hoge waterstanden het land overspoelde. Een dergelijk getijdengebied bestaat (vergelijkbaar met de stroomruggen en komgronden van het rivierengebied) uit kreekruggen en poelgebieden. De kreekruggen zijn de plekken waar kreken stroomden, de ondergrond bestaat hier uit zand of zavel dat voor de landbouw geschikter is dan de klei die in de poelgebieden werd afgezet. Om de regelmatige overstromingen te weerstaan, legden de inwoners van Groningen, Friesland en de Kop van Noord-Holland sinds de IJzertijd terpen of wierden aan, waarop huizen en akkertjes werden gesitueerd. Vanaf de elfde eeuw werd het gebied systematisch bedijkt.
Een deel van de zeekleilandschappen bestaat uit voormalige hoogveenlandschappen (ook wel randveen-, woudontginnings- of streekdorpenlandschap genoemd), waar het veendek ten gevolge van ontginning al in de late Middeleeuwen is verdwenen. Dat is met name het geval in West-Friesland en een deel van het Groningse Woldgebied. Kenmerkend hiervoor is de slagenverkaveling. Ook het zuidwestelijke Deltagebied bestaat voor een groot deel uit voormalige veenmoerassen die in de vroege middeleeuwen zijn verdronken.
Op veel plekken is door inpoldering van kwelders of drooglegging van binnenmeren en diepe veenplassen nieuw land gewonnen. De perceelsindeling is met name bij de jongste polders op de tekentafel ontstaan en kenmerkt zich door strak aangelegde bebouwing en infrastructuur. Dit wordt rationele verkaveling genoemd. In het Dollardgebied is daarentegen de oorspronkelijke slagenverkaveling van het verdronken hoogveenlandschap intact gebleven.
Binnen dit gebied wordt een beperkt aantal geologische landschapszone's onderscheiden, namelijk (voormalige) kwelders, kwelder- en kreekruggen, kreken en prielen en (kleinere) droogmakerijen.
Het zeekleilandschap kan in zes hoofdlandschapstypen worden onderverdeeld:
noordelijk zeekleigebied
Fries-Gronings kleigebied: terpengebied in Westergo, Oostergo, Middag-Humsterland en Reitdiep, De Marne en Hogeland, en Fivelingo
Noord-Hollands kleigebied: zeekleipolders in West-Friesland en delen van Kennemerland
jonge aanwas: zeekleipolders rond de Waddenzee (Kop van Noord-Holland en Texel, Middelzee en 't Bildt, Groningse Wadpolders)
jonge zeeinbraken: zeekleipolders voormalige Lauwerszee en Dollard
zuidwestelijk kleigebied
Zeeuws-Zuid-Hollandse kleigebied: zeekleipolders (plaatselijk met poelen en kreekruggen) in grote delen van Zeeland en de Zuid-Hollandse eilanden en het Westland
jonge zee-inbraken: zeekleipolders in Hoeksche Waard, Biesbosch, Noord-Beveland, de Brabantse Zeekleipolders en het grootste deel van Zeeuws-Vlaanderen
In de landbouwstatistiek wordt het Noordelijk en het Zuidwestelijk Zeekleigebied onderscheiden. Sinds 1991 hanteert men daarvoor de namen Bouwhoek, Hogeland (Noordelijke Bouwstreek), Oostelijke Bouwstreek en Zuidwestelijk Akkerbouwgebied.
Diepe droogmakerijen
Dit type kent twee geologische landschapszone's, namelijk (voormalige) wadden en voormalige Zuiderzeebodem. Deze vallen samen met de hoofdlandschappen:
oude droogmakerijen (Noord- en Zuid-Holland, met name Waterland, Zaanstreek, Meerlanden en Schieland). Deze ontstonden door het droogmalen van diepe veenplassen, waar zich - in tegenstelling tot de veenpolders - geen veen of zand, maar oude zeeklei op de bodem bevond. Ook Friesland en Groningen hebben enkele droogmakerijen.
Zuiderzeepolders of nieuwe droogmakerijen (Flevoland, Noordoostpolder en Wieringermeer) In de landbouwstatistiek wordt het grootste deel van het gebied sinds 1957 gerekend tot de hoofdgroep Hollandse en IJsselmeerpolders; sinds 1991 geldt dit uitsluitend voor de IJsselmeerpolders. De Noordhollandse Droogmakerijen worden sinds 1991 samen met het Waterland tot een afzonderlijke hoofdgroep gerekend.
Rivierenlandschap
Het landschap langs de grote rivieren bestaat grotendeels uit een afwisseling van stroomruggen en komgronden of overstromingsvlakten, ook wel rivierkleilandschap genoemd. De stroomruggen liggen op de plekken waar een rivier stroomde en bestaan uit een ondergrond van grover sediment (zand en zavel). De komgronden stonden alleen tijdens overstromingen onder water en bestaan uit fijne rivierklei. Deze zware, ondoorlatende klei is veel minder geschikt voor de landbouw dan de stroomruggen. De hoger gelegen stroomruggen zijn de plaatsen waar de bewoning zich vroeger concentreerde. Op deze ruggen kan vaak tuinbouw worden gevonden (zoals de fruitteelt in de Betuwe). De vroeger natte, slecht toegankelijke en niet bewoonde komgronden kenden in het verleden eendenkooien en hooiland. Tegenwoordig zijn ze in gebruik als weilanden voor de veeteelt. Rond de rivieren bevinden zich uiterwaarden, in het Maasdal ook hoge grindkoppen, die deels zijn vergraven. De centrale riviervlakte wordt soms onderscheiden van de meer kleinschalige reliëfinversiegebieden langs de Kromme Rijn, Oude Rijn en Utrechtse Vecht. Belangrijke delen van de Rijn-Maasdelta, met name in Zuid-Holland, bestaan uit ontgonnen veenvlakten die ook wel tot de veenlandschappen worden gerekend.
Het rivierkleilandschap kan worden onderverdeeld in:
Rijn-Maasdelta
Midden-Nederlands rivierengebied (met name Land van Heusden en Altena, Rijnland, Kromme Rijngebied, Vechtstreek, Nederbetuwe en Tielerwaard, Overbetuwe en Liemers, Land van Maas en Waal)
Midden-Nederlandse laagveen- of veenweidegebieden (met name Alblasserwaard en Vijfheerenlanden, Lopikerwaard, Krimpenerwaard, Rijn- en Gouwestreek)
IJsseldal
Maasdal
In de landbouwstatistiek van 1912 werd het Rivierkleigebied (met gemengd bedrijf) tot een afzonderlijke groep landbouwgebieden gerekend. Sinds 1991 spreekt men kortweg over Rivierengebied. De IJsselstreek wordt sinds 1991 bij het Oostelijk Veehouderijgebied geteld.
Terrassenlandschap
Het oostelijke rivierengebied oftewel de Maasvallei wordt omzoomd door Lage en Hoge Rijnterrassen, Maasterrassen en stuwwallen, die vanouds gedeeltelijk tot het zuidelijke zandgebied, maar tegenwoordig tot afzonderlijke landschapstypes worden gerekend. Bodemkundigen speken over oude rivierkleigronden uit het Allerød-interstadiaal. Het terrassenlandschap vormt een overgangsgebied met restgeulen, rivierduinen, terrassen, plateaus, hellingen en dekzandgebieden.
Maasterrassen
lage Rijnterrassen
hoge Rijnterrassen
In de landbouwstatistiek wordt het terrassenlandschap deels tot het Rivierengebied, deels tot tot het Zuidelijk Zandgebied (sinds 1991 Zuidelijk Veehouderijgebied) gerekend.
Veenlandschap
Veenlandschappen, laagveen- of veenweidegebieden worden gevonden in het westen van Nederland (delen van de provincies Noord- en Zuid-Holland en Utrecht) en in het noorden, met name in Drenthe, Zuidoost-Friesland en de Kop van Overijssel. Tot ver in de 20e eeuw meende men dat deze laagveenlandschappen er al sinds mensenheugenis zo bijlagen; in werkelijkheid gaat het om verdronken hoogveenlandschappen. Net als andere middeleeuwse hoogveenontginningen hebben ze doorgaans een slagenverkaveling en een lintbebouwing, en kenmerken zich door het toponiem woud of wold, hetgeen voor een (voormalig) hoogveengebied of moerasbos staat. De bovenste laag hoogveen is in de meeste gevallen door ontwatering, inklinking en erosie verdwenen.
Vanaf de zestiende eeuw werd het resterende veen grootschalig afgegraven en opgebaggerd om als brandstof te gebruiken (vervening). Het baggeren gebeurde in stroken, die tegenwoordig nog in het landschap te herkennen zijn. Op sommige plekken werd het veen tot ver onder de waterspiegel verwijderd, zodat er ondiepe meren of veenplassen ontstonden, zoals de Loosdrechtse Plassen, de Vinkeveense Plassen, de Weerribben en de Wieden; om die reden sprak men ook wel over het veenplassengebied. In het Friese en Overijsselse veengebied heeft men deze plassen vanaf het einde van de achttiende eeuw drooggemalen. Hierdoor ontstonden (ondiepe) droogmakerijen of veenpolders, die soms tot het afzonderlijke landschapstype van de droogmakerijen worden gerekend.
De belangrijkste geologische landschapszone betreft de (voormalige) veenvlakten, die veelvuldig worden doorsneden door kreek- en dekzandruggen dan wel door kreken en prielen. Op enkele plekken is sprake van veenglooiingen, verlandende of verdrinkende veengebieden en kleinschalige droogmakerijen.
Binnen de veenlandschappen kunnen twee hoofdlandschappen of regio's worden onderscheiden:
het Noordelijk kustveengebied. Dit vormt de overgang van het noordelijk zand- en keileemgebied naar het noordelijk zeekleigebied, in de Kop van Overijssel, het Friese Merengebied, het Lage Midden van Friesland en de Groningse Woldstreek. Een bijzonder overgangstype vormt het Miedenlandschap met een kenmerkende blok-strookverkaveling
het Hollands-Utrechts veengebied: tussen het rivierenlandschap, het zeekleilandschap en de duinen, in de provincies Utrecht, Noord- en Zuid-Holland (Waterland, Zaanstreek, De Venen, Meerlanden, Vechtstreek en Arkemheen).
In de landbouwstatistiek worden de veenlandschappen sinds 1912 gerekend tot de weidegebieden. Sinds 1991 behoren deze landschappen tot de hoofdgroepen Noordelijk Weidegebied, Hollands/Utrechts Weidegebied en Westelijk Holland.
Zandlandschap
Verder van de kust af bleef de Pleistocene ondergrond tijdens het Holoceen vrijwel onaangetast. De zandgebieden bestaan grotendeels uit dekzand- en keileemvlakten, afgewisseld door hogere stuwwallen en keileemruggen. Ze worden doorsneden door kleinschalige beekafzettingen, die soms tot een afzonderlijk landschapstype worden gerekend. Plaatselijk zijn nog veenrestanten en vennetjes aanwezig. Grote delen van het noorden, midden en zuiden van Nederland, in de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg, bestaan uit zulke Pleistocene zandlandschappen. Het grondwaterpeil ligt er lager dan in het westen van Nederland en de grond is armer.
De hoogste en vruchtbaarste delen van het gebied werden vanaf het Neolithicum in cultuur gebracht. De zandgebieden bestonden grotendeels uit zogenaamde woeste gronden, die vrij extensief gebruikt werden om vee te laten grazen, hout te sprokkelen of turf te steken. De akkerbouw vond plaats op centraal gelegen kampen of essen. In Noord-Nederland zijn veel dorpen esdorpen: ze bestaan uit een dorpskern met een es, die door eeuwenlange bemesting vaak een stuk hoger in het landschap is komen te liggen. De laag gelegen gronden in de beek-
of rivierdalen waren als grasland in gebruik.
De lagere delen van de dekzand- en keileemvlakten raakten echter - samen met de laagste ruggen - bedekt door metersdik hoogveen, dat sinds de vroege middeleeuwen ontgonnen werd. Hierdoor kwam het zand weer aan de oppervlakte. De middeleeuwse veenontginningen worden zolang er nog een veendek aanwezig is tot de veenlandschappen gerekend. De latere ontginningen waar het veen tot op het zand is afgegraven, vallen volgens de nieuwste indeling onder de zandlandschappen.
Tussen de zandlandschappen bestaan opvallende verschillen, die echter nauwelijks samenvallen met afzonderlijke streken. Voor Noord-Nederland werd vanouds een regionale indeling gehanteerd. Daarnaast werd onderscheid gemaakt tussen lage, middelhoge en hoge zandgronden. Tegenwoordig wordt hier een onderverdeling gemaakt tussen dekzandlandschappen en glaciale landschappen (keileemgebied en stuwwallen). Voor Zuid-Nederland, waar stuwwallen en keileem ontbreken, heeft men daarentegen gekozen voor een regionale indeling.
Het gebied kent een flink aantal geologische landschapszones, namelijk: dekzandruggen, -vlakten en -laagten, keileemruggen en -vlakten, hellingen, plateaus, sandrs, smeltwatervlakten, droogdalbodems, beek- en droogdalhellingen, pingoruïnes, rivierduinen, beekdalbodems en veenvlakten. De zandgronden kennen verschillende bodemtypes, meest podzol- en eerdgronden.
Er worden zeven hoofdlandschappen onderscheiden:
noordelijk zandgebied - een licht glooiend gebied waar keileem en dekzand aan het oppervlak liggen, doorsneden door beekdalen en veenvlakten. Een deel van dit gebied bestaat bestaat uit middeleeuwse veenontginningsdorpen (ook wel randveen- of woudontginningslandschap genoemd), recente hoogveenontginningen of veenkoloniën en enkele hoogveenrestanten, die eerder ook wel als landschapstypes op zich werden beschouwd. Er valt hier onderscheid te maken tussen:
noordelijk keileemgebied of Drents Plateau (Drenthe, Gronings Westerkwartier en delen van Duurswold, Noordelijke Friese Wouden, Zuidoost-Friesland en Gaasterland), waar keileemvlakten en -ruggen overwegen
noordelijke dekzandgebied, met de Gronings-Drentse Veenkoloniën, Westerwolde en noordelijk Overijssel (Vechtstreek)
oostelijk zandgebied - een gebied met vrij veel reliëfverschil op korte afstand: enkele verspreide stuwwallen met daartussen glooiende dekzandvlakten en -ruggen, doorsneden door beekdalen, rivierduinen en ontgonnen veenvlakten (het grootste deel van Salland, Twente, Achterhoek, Montferland en Rijk van Nijmegen). Twente bestaat gedeeltelijk uit een keileemlandschap. Een deel van de Achterhoek rond Winterswijk (het Oost-Nederlands plateau) wordt tegenwoordig als voorland van het Duitse Münsterland tot een afzonderlijk hoofdlandschapstype gerekend
Midden-Nederlands zandgebied - een gebied met dekzandvlakten, doorsneden door beekdalen (Eemland, Gelderse Vallei en IJsselvallei) en omzoomd door vrij hoge stuwwallen (het Gooi, Utrechtse Heuvelrug) die op de Veluwe een groot en aaneengesloten stuwwallandschap vormen. Deze stuwwallandschappen kenmerken zich door hellingen, plateaus en sandrs
zuidelijk zandgebied - een vrij vlak gebied met voornamelijk dekzandvlakten, beekdalen, oude rivierzanden en enkele zandverstuivingen en veenvlakten (Noord-Brabant en Limburg). De Peel wordt ook wel tot de hoogveenlandschappen gerekend. Het gebied valt uiteen in de volgende hoofdlandschappen:
Kempisch zandgebied (westelijk Noord-Brabant: Baronie, zuidelijke Kempen en omgeving Bergen op Zoom)
Roerdalslenk (oostelijk Noord-Brabant: Meierij, Langstraat, noordelijke Kempen, omgeving Weert en Thorn)
Peelhorst (delen van Noord-Brabant en Limburg: omgeving Cuijk en Kessel)
In de landbouwstatistiek van 1912 werden de zandgronden tot een afzonderlijke groep landbouwgebieden gerekend. Hierbinnen werden een Noordelijk, Oostelijk, Centraal en Zuidelijk Zandgebied onderscheiden. De Veenkoloniën vormden een afzonderlijke groep. Sinds 1991 worden deze gebieden grotendeels tot het Noordelijke Weidegebied en het Oostelijk, Centraal en Zuidelijk Veehouderijgebied geteld De Veenkoloniën vormen nog altijd een afzonderlijke groep akkerbouwgebieden, sinds 1991 samen met Westerwolde, Hondsrug en het Centrale Veengebied van Drenthe.
Heuvellandschap
In het Zuid-Limburgse Heuvellandschap (ook: Krijt-lösslandschap) is sprake van een plateau dat is bedekt met vruchtbare eolische löss uit het Weichselien. Onder de löss ligt krijtgesteente (in Limburg mergel genoemd). De Maas heeft zich in dit plateau ingesleten met verschillende rivierterrassen. In de Sint-Pietersberg en de hellingen van het Geuldal zijn door ondergrondse kalksteenwinning gangenstelsels ontstaan, in de volksmond ook wel mergelgrotten genoemd. Het gebied wordt omzoomd door het dal van de Maas en de Hoge Rijnterrassen langs de Duitse grens.
Het gebied wordt onderverdeeld in:
noordelijk lössgebied (Midden-Limburg)
zuidelijk lössgebied, ook wel mergel- en lössgebied genoemd (Zuid-Limburg)
In de landbouwstatistiek wordt het heuvelland sinds 1957 tot een afzonderlijke groep van lössgebieden gerekend.
Ardennen
Voorland Ardennen
Antropogeen landschap
stadslandschappen (met name Amsterdam, Rotterdam, Haaglanden, Utrecht)
havens en industriegebieden (onder andere Rijnmond en Schiphol)
recreatiegebieden
Zie ook
Nationaal Landschap
Regionaal Landschap (Vlaanderen)
Provinciale landschappen (natuurbeheerders)
Lijst van streken in Nederland
Landbouwgebieden in Nederland
Landschapsmonument
Landschapsbeheer
Landschapsbescherming
Externe links
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Panorama Landschap (landschapstypen, beschreven in 78 regio's)
Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed: Agrarische Landschappenkaart
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Histland (ontginningstypen)
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Archeologische Landschappenkaart
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Cultuurhistorisch GIS (CultGIS: indeling van de Werkgroep Landschapstypologie, ca. 1989)
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Landschappen in Nederland (overige kaarten, bronnen en publicaties)
Naturalis Leiden: Geologie van Nederland, Landschappen
Henk Berendsen, Landschappelijk Nederland: fysische geografie (powerpoint bij de 4e dr., 2008, herzien 2010)
Landschappen van Nederland - Commons-galerijpagina, visueel overzicht
Literatuur
; (2017): Panorama Landschap. Karakterisering Nederlands Landschap in 78 regio’s, RCE
e.a. (red.) (2005): Het Nederlandse landschap. Een historisch-geografische benadering, Matrijs
(2008): Landschappelijk Nederland. De fysisch-geografische regio's, Van Gorkum
(2008): Landschap in delen. Overzicht van de geofactoren, Van Gorkum
; (1988): De historisch-landschappelijke kaart van Nederland, schaal 1:50.000. Legenda en proefkarteringen, Pudoc
et al (2012): Landschappen van Nederland. Geologie, bodem en landgebruik, 2 delen, Wageningen Academic Publishers
(1946): De historisch-geografische landschappen van Nederland, Noorduijn en zoon, zie ook de bijbehorende kaart
(1982): Typologieën van bewonings- en perceelsvormen. Een overzicht van bestaand werk in Nederland en buurlanden, Centrum voor Landbouwpublikaties en Landbouwdocumentatie, p. 5-26
(2011): Op zoek naar de geschiedenis van het landschap, Verloren
(red.) (1989), De internationale betekenis van de Nederlandse natuur. Een verkenning, SDU uitgeverij
Noten
Ruimtelijke ordening
Historische geografie
Natuurbeheer
Natuurbescherming
Lijsten van Nederland
|
Externe links
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Panorama Landschap (landschapstypen, beschreven in 78 regio's)
Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed: Agrarische Landschappenkaart
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Histland (ontginningstypen)
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Archeologische Landschappenkaart
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Cultuurhistorisch GIS (CultGIS: indeling van de Werkgroep Landschapstypologie, ca. 1989)
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Landschappen in Nederland (overige kaarten, bronnen en publicaties)
Naturalis Leiden: Geologie van Nederland, Landschappen
Henk Berendsen, Landschappelijk Nederland: fysische geografie (powerpoint bij de 4e dr., 2008, herzien 2010)
Landschappen van Nederland - Commons-galerijpagina, visueel overzicht
| 1 |
mediaoverzicht, multimediacollectie, galerijpagina
|
1,202 |
AutoWash
|
89275
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijksweg%2044
|
Rijksweg 44
|
|}
|}
Rijksweg 44 is een gebiedsontsluitingsweg en autosnelweg die Den Haag verbindt met de A4 bij knooppunt Burgerveen. Rijksweg 4 volgde oorspronkelijk deze route en liep verder over de huidige A4 naar Amsterdam.
Geschiedenis
In 1938 kwam het deel Amsterdam – Sassenheim gereed, in 1939 was het deel tot Oegstgeest gereed en in 1966 kon tot Wassenaar worden doorgereden. Vanaf daar ging de weg verder als autoweg (N44) naar de Zuid-Hollandlaan in Den Haag.
In 1959 werd begonnen met de bouw van het deel vanaf Burgerveen, ten oosten van Leiden en Den Haag. Dit deel kwam gereed in 1961 en werd Rijksweg 4a genoemd. Vanaf 1976 is de oude Rijksweg 4 omgedoopt in A44 en Rijksweg 4a in A4.
In 2004 is de N14 (Noordelijke Randweg Den Haag) aangesloten op de N44 bij restaurant De Bijhorst. Het laatste deel van de weg is nu gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom, met een maximumsnelheid van 70 km/h.
Maximumsnelheid
Buiten de in Nederland geldende maximumsnelheid van 100 km/h overdag, geldt er op de gehele A44 tussen 19.00 en 06.00 uur een maximumsnelheid van 120 km/h, met uitzondering van de Kaagbrug waar de maximale snelheid 100 km/h is. Pas vlak voor Wassenaar (bij de Amerikaanse School) wordt de snelheid gereduceerd naar 100, naar 70 en ten slotte 50 km/h. alwaar de verkeerslichten het einde van de autosnelweg inluiden. Richting Den Haag gaat de weg verder als N44, hier staan twee flitspalen. Door Wassenaar heen bedraagt de maximale snelheid 70 km/h; na de afrit Duindigt is het weer 50 km/h. Dit is de bebouwde kom van Den Haag met de Benoordenhoutseweg. Vanaf de afrit Duindigt tot en met het begin van de A44 zijn er twee losse flitspalen geplaatst.
Voorzieningen
De A44 heeft twee tankstations richting Den Haag (TotalEnergies bij afrit Sassenheim en Shell na afrit Duindigt), een Shelltankstation met autowasstraat richting Burgerveen (in de bebouwde kom van Wassenaar) en een BP-station bij Oegstgeest. Tussen Wassenaar en Leiden (nabij hectometerpaal 20,5) stond een tankstation van Mobil.
De A44 is de eerste autosnelweg ter wereld die is voorzien van ledverlichting. Deze verlichting is in 2011 op het traject aangebracht tussen knooppunt Burgerveen (hectometerpaal 1,7) en de Kaagbrug (hectometerpaal 8,2). Daarna is het tot Leiden (hectometerpaal 17,4) onverlicht.
Omgeving
Langs de westkant van de A44 staan enkele interessante gebouwen:
Ter hoogte van paal 12,3 staat de oude Sikkensfabriek, inmiddels onderdeel van AkzoNobel.
Ter hoogte van paal 15,2 bevindt zich het veilingcomplex van FloraHolland in Rijnsburg.
In Oegstgeest het museum CORPUS.
Ter hoogte van paal 20,8 staat de Amerikaanse School in Wassenaar, verscholen achter een golvende, blauw-witte muur.
Langst de oostkant:
In Sassenheim, tegenover de verffabriek van AkzoNobel, staat Teylingereind, een jeugddetentiecentrum.
In Oegstgeest stonden aan de A44 (Haarlemmerstraatweg) de gebouwen van het Marine Elektronisch en Optisch Bedrijf van de Koninklijke Marine. Deze zijn al vele jaren geleden geheel gesloopt. Er komt hier een bedrijventerrein voor Oegstgeest.
De A44 is een oude snelweg en kent een aantal (optisch) smalle stukken, zoals een brug met betonnen muren halverwege en het gedeelte over de (beweegbare) brug bij afrit Sassenheim. Op de A44 zijn vanaf de kruising met de Schiphollijn geen matrixborden geplaatst en gedeelten zijn onverlicht. De oprit/ afrit bij hectometerpaal 12,3 is vaak druk.
De A44 wordt tussen Sassenheim en de afrit Kaag geflankeerd door de Schiphollijn. Sinds december 2011 is op deze lijn Station Sassenheim in gebruik genomen. Het station ligt direct aan de snelweg bij Sassenheim. Hiervoor is de oprit bij Sassenheim in de richting Burgerveen veranderd, zodat hier verkeer in twee richtingen richting het station mogelijk is. Bij het station is een grote parkeerplaats aangelegd, zodat reizigers per auto gemakkelijk over kunnen stappen op het spoorwegnet.
Aantal rijstroken
Externe links
Info N44 - Rijkswaterstaat
Info A44 - Rijkswaterstaat
Openstellingsgeschiedenis A44
Philips snelwegverlichting A44 Nederland
Eerste snelweg ter wereld met LED
044
044
|
Voorzieningen
De A44 heeft twee tankstations richting Den Haag (TotalEnergies bij afrit Sassenheim en Shell na afrit Duindigt), een Shelltankstation met autowasstraat richting Burgerveen (in de bebouwde kom van Wassenaar) en een BP-station bij Oegstgeest. Tussen Wassenaar en Leiden (nabij hectometerpaal 20,5) stond een tankstation van Mobil.
| 1 |
autowas, autowasbedrijf, carwash
|
12,233 |
Person
|
4456690
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Frans%20Lemmens
|
Frans Lemmens
|
Frans Lemmens was een Belg die op 26 september 1967 de titel ontving van Rechtvaardige onder de Volkeren omdat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog drie Joodse kinderen hielp onderduiken.
Lemmens was de grootvader van Ruud De Ridder en de overgrootvader van Sven De Ridder.
Biografie
Frans Lemmens en zijn echtgenote Margareta Clerbout hadden een kapperszaak op de St. Bernardsesteenweg op het in de Antwerpse wijk Kiel. In 1942 vroeg het Joods meisje Marcella 'Nelli' Walzer aan Lemmens' veertienjarige dochter Rosa (moeder van Ruud De Ridder) of ze enkele dagen bij het gezin kon blijven, omdat haar ouders waren gearresteerd bij een razzia. Nelli jongere broertjes Leon (2 jaar oud) en Oscar (10 jaar oud) werden opgevangen bij een ander gezin, waar ze na een paar dagen weg moesten. Hierop nam Frans Lemmens ook de broers in huis. De kinderen werden verborgen achter een dubbele wand in de slaapkamer.
Het opvangen van de kinderen was niet evident: de kapperszaak werd bezocht door Duitse soldaten, en Lemmens' buurman was een collaborateur. Het was daarom noodzakelijk dat de kinderen erg stil waren, wat zeker voor de tweejarige Leon moeilijk was.
De kinderen bleven in het gezin tot 1946. Lemmens wilde hen adopteren omdat hun ouders (Max en Erna Walzer) waren omgekomen in het concentratiekamp van Auschwitz. Ze werden echter uiteindelijk opgenomen in een Joods weeshuis en verhuisden naar Israël. Ze bleven contact houden met het gezin Lemmens.
Oscar stierf tijdens de Zesdaagse Oorlog, Leon stierf in 2013.
Belgisch Rechtvaardige onder de Volkeren
|
Biografie
Frans Lemmens en zijn echtgenote Margareta Clerbout hadden een kapperszaak op de St. Bernardsesteenweg op het in de Antwerpse wijk Kiel. In 1942 vroeg het Joods meisje Marcella 'Nelli' Walzer aan Lemmens' veertienjarige dochter Rosa (moeder van Ruud De Ridder) of ze enkele dagen bij het gezin kon blijven, omdat haar ouders waren gearresteerd bij een razzia. Nelli jongere broertjes Leon (2 jaar oud) en Oscar (10 jaar oud) werden opgevangen bij een ander gezin, waar ze na een paar dagen weg moesten. Hierop nam Frans Lemmens ook de broers in huis. De kinderen werden verborgen achter een dubbele wand in de slaapkamer.
| 3 |
persoon, individu, mens
|
1,069 |
SportsOrganization
|
2275307
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwaluwen%20Utrecht%201911
|
Zwaluwen Utrecht 1911
|
Zwaluwen Utrecht 1911 is een Nederlandse sportvereniging uit de stad Utrecht, opgericht in 1911. Het is een omnisportvereniging met afdelingen voor biljart, hockey, tennis en voetbal.
De club speelt op Sportpark Welgelegen in de Utrechtse wijk Transwijk.
Geschiedenis
Zwaluwen Utrecht 1911 is ontstaan in 2005 uit een fusie tussen Zwaluwen Vooruit en VV Utrecht. Bij de fusie werd de oprichtingsdatum van VV Utrecht, als oudste datum, gehandhaafd als oprichtingsdatum van de nieuwe club.
Zwaluwen Vooruit werd opgericht op 26 januari 1928 en heette tot 1930 Zwaluwen. Van 1998 tot 2003 heette de club Welgelegen, daarna weer Zwaluwen Vooruit.
VV Utrecht werd opgericht op 31 december 1911. Tot 1912 heette de club Rood Zwart.
In 2014 werd Zwaluwen Utrecht 1911 kampioen van de 4de klasse en promoveerde daarmee naar de 3de klasse
Voetbal
Bij de mannen speelt het eerste zondagelftal in de Derde klasse van het Nederlands amateurvoetbal (seizoen 2020/21).
Bekende spelers van de voorlopers van Zwaluwen Utrecht 1911 zijn:
Anouar Diba, oud-speler van onder meer NAC Breda en FC Twente. Heeft bij VV Utrecht gespeeld.
Ridgeciano Haps, speler van Feyenoord, speelde in zijn jeugd bij Zwaluwen Vooruit
Henk van Rijnsoever, oud-speler van AZ, speelde in zijn jeugd bij Zwaluwen Vooruit.
Henny van Schoonhoven (bijgenaam de Tank), oud-speler van FC Utrecht, speelde in zijn jeugd bij DESTO/Zwaluwen Vooruit.
Rob de Wit, oud-speler van onder meer FC Utrecht en Ajax, heeft bij VV Utrecht gespeeld.
Ferdi Vierklau, oud-speler van onder meer FC Utrecht en Ajax, speelde na zijn professionele carrière bij Zwaluwen Utrecht 1911
Jan Wouters, oud-speler van onder meer FC Utrecht en Ajax, heeft bij VV Utrecht gespeeld.
Willy Carbo, oud-speler van onder meer FC Utrecht en FC Twente, heeft bij VV Utrecht gespeeld.
Mohamed Mallahi Speler van Jong FC Utrecht en voormalig jeugdinternational
Competitieresultaten 2009–2013 (zaterdag)
|
|-
|
|}
Competitieresultaten 2007–2018 (zondag)
|
|-
|
|}
Resultaten Zwaluwen Vooruit 1941–2006
|
|
|
|
|}
Resultaten VV Utrecht 1922–2005
|
|
|
|}
Hockey
De hockeyafdeling bestaat sinds 2010 en voor aanvang van het seizoen 2010/11 kon iedereen zich dan ook massaal aanmelden bij de club om direct in een team ingedeeld te worden. Het bijzondere aan de club is dat er gehockeyd wordt vlak bij het centrum van de stad Utrecht. Veel jonge senioren en studenten met name hebben op de club hun gezelligheid gevonden.
Gedurende het seizoen 2013-2014 was het eerste herenelftal actief in de derde klasse en het eerste dameselftal in de derde klasse van de KNHB.
Externe links
Officiële website
Website voetbal
Website hockey
Website tennis
Amateurvoetbalclub in Utrecht (provincie)
Sportvereniging in Utrecht (stad)
Nederlandse omnisportvereniging
Hockeyclub in Utrecht (provincie)
|
Zwaluwen Utrecht 1911 is een Nederlandse sportvereniging uit de stad Utrecht, opgericht in 1911. Het is een omnisportvereniging met afdelingen voor biljart, hockey, tennis en voetbal.
| 2 |
sportorganisatie, sportbond, sportvereniging
|
6,070 |
FoodEvent
|
2300084
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lekker%20Sneek
|
Lekker Sneek
|
Lekker Sneek is een culinair evenement dat jaarlijks wordt georganiseerd in de binnenstad van Sneek. Op het evenement presenteren de Sneker restaurants zich aan het publiek.
Het evenement kent een zomer- en een wintereditie. De zomereditie heeft veelal plaats in begin juli, de wintereditie vindt veelal plaats in december. Lekker Sneek trekt duizenden bezoekers naar het Oud Kerkhof, alwaar de wintereditie van het evenement plaatsheeft, en de Wijde Noorderhorne (locatie van de zomereditie).. Tijdens het evenement zijn de straten en kramen aangekleed in bijbehorende stijl. De zomereditie is voor het eerst georganiseerd in 2004, de wintereditie is in 2008 geïntroduceerd. 10% van de opbrengst gaat elk jaar naar een goed doel.
Evenement in Sneek
Culinair evenement
|
Lekker Sneek is een culinair evenement dat jaarlijks wordt georganiseerd in de binnenstad van Sneek. Op het evenement presenteren de Sneker restaurants zich aan het publiek.
| 1 |
voedselevenement, culinair evenement, eetfestival
|
9,584 |
GamePlayMode
|
522164
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Super%20Mario%20Kart
|
Super Mario Kart
|
Super Mario Kart (In het Japans: スーパーマリオカート) is een racespel, ontwikkeld en uitgegeven door het Japanse bedrijf Nintendo in 1992. Het spel kwam uit voor de SNES, Virtual Console en Wii U. Het spel is het eerste deel uit de serie van Mario Kart en is met een verkoopcijfer van zo'n acht miljoen exemplaren wereldwijd, het derde bestverkochte SNES-spel ooit. In Super Mario Kart hebben spelers keuze uit acht verschillende spelfiguren, met elk hun eigen capaciteiten, waarmee ze willen racen.
In de singleplayermodus kan de speler het opnemen tegen computergestuurde tegenstanders in multi-race cups, verdeeld over drie moeilijkheidsgraden. Tijdens een race kunnen snelheidsboosts gebruikt worden om tijdelijk sneller te rijden. In de singleplayer kunnen spelers ook tegen de klok racen en een zo goed mogelijke prestatie neerzetten om een record te vestigen. In de optie van de multiplayer kunnen twee spelers deelnemen aan een cup of tegen elkaar racen in de Match Race Mode. Een andere multiplayermodus bevat de Battle Mode, waarin spelers elkaar bekogelen met voorwerpen. Hierbij worden racers uitgeschakeld door telkens drie ballonnen stuk te maken. Nintendo zag het succes en een vervolg kon dan ook niet uitblijven.
Super Mario Kart ontving positieve beoordelingen van critici en werd geprezen voor zijn presentatie, innovatie en het gebruik van Mode 7-graphics. Het spel werd al snel opgenomen in de lijst van beste videospellen ooit gemaakt en vele websites waaronder Edge, The Age en GameSpot erkende Super Mario Kart als een van de beste spellen in lange tijd. Wegens het succes van Super Mario Kart, probeerden talloze ontwikkelaars zijn succes te evenaren. Het spel ligt aan de basis van de uitbreiding van de Mario-serie. De serie van Mario Kart werd dan ook gezien als een van de beste spelfranchises ooit. Tot op heden (2015) kent Super Mario Kart zeven opvolgers, telkens uitgebracht op een andere spelconsole of handheld. Twee spellen uit de serie werden zelf uitgebracht voor de Arcade. Al deze spellen kregen positief commentaar en werden telkens enthousiast ontvangen door het publiek en de media.
Platforms
Sinds 2 april 2010 kan Super Mario Kart via de Virtual Console van de Nintendo Wii worden gespeeld. In 2013 volgde een release voor de Wii U.
Gameplay
In Super Mario Kart staat het karten centraal. Er zijn zowel verschillende singleplayer- als multiplayermodi aanwezig. Gedurende het spel hebben spelers controle over een van de acht beschikbare spelpersonages en ook kan men een keuze maken uit een gamma van karts en gethematiseerde racebanen. Tijdens een race staat de camera steeds achter de karter en dit beeld zal gedurende een hele koers aanhouden. In de singleplayermodus zal er wel een apart scherm verschijnen waarin het gebied achter de kart wordt weergegeven, in de vorm van een filmpje. In de racemodus is het de bedoeling om een zo hoog mogelijke ranking neer te plaatsen door computergestuurde tegenstanders of andere spelers voorbij te steken, of een zo goed mogelijke tijd neer te zetten op een bepaald circuit. Het spel bevat ook een Battle Mode, waarin spelers elkaar of andere computergestuurde tegenstanders kunnen aanvallen.
Tijdens races kunnen spelers power-ups (voorwerpen die voor de speler het rijden positief beïnvloeden) verzamelen door voorwerptekens te breken, die verspreid liggen over een racebaan. Voorbeelden van power-ups zijn schilden en bananenschillen, die spelers tijdelijk doen afremmen in hun race naar de finish. Een ster als power-up maakt een speler dan weer onsterfelijk, zodat hij andere spelers van de baan kan stoten en een stukje dichter komt bij de eindmeet en de eerste plaats. Computergestuurde spelers hebben specifieke, speciale krachten die geassocieerd zijn met elk karakter. Ze hebben dan ook de mogelijkheid om deze gedurende een race te gebruiken. In competitieve wedstrijden van de racemodi kunnen munten opgeraapt worden in elk circuit. Hoe meer munten een speler verzamelt, hoe sneller hij zal rijden en hoe meer hij beschermt is tegen power-ups van tegenstanders. Als een speler wordt aangevallen, zal hij één munt verliezen. Ook het rijden in een afgrond en geraakt worden door power-ups worden bestraft met enkele munten. Spelers hebben de mogelijkheid om een power slide uit te voeren in de buurt van hoeken in een parkoers. Hierdoor krijgen spelers een snelheidsboost als deze goed wordt uitgevoerd. Te lang power sliden resulteert in een tijdelijk controleverlies van de kart. Spelers kunnen ook een korte sprong uitvoeren met hun kart en dit heeft positieve gevolgen voor de besturing in een bocht of om sommige obstakels te omzeilen. Critici prezen Super Mario Kart voor zijn gameplay en beschouwen de Battle Mode als "verslavend" en de singleplayer-gameplay als "ongelooflijk". Ook website IGN was enthousiast over de gameplay, die volgens hen goed bij het genre past.
Spelmodi
Super Mario Kart heeft twee singleplayermodi: Mario Kart GP en Time Trial. In Mario Kart GP racet één speler tegen zeven computergestuurde tegenstanders in een reeks van vijf races, oftewel een cup. Standaard zijn er drie verschillende cups aanwezig in het spel: de Mushroom Cup, de Flower Cup en de Star Cup. Elk van deze cups hebben drie moeilijkheidsgraden: 50cc, 100cc en 150cc. Hoe meer cc, hoe hoger de snelheid en het moeilijkheidsniveau van de tegenstanders. Als elke cup in de moeilijkheidsgraad 100cc wordt gewonnen, wordt er een nieuwe, vierde cup aan het spel toegevoegd: de Special Cup. Als ook deze cup in 100cc wordt uitgespeeld, wordt de moeilijkheidsgraad 150cc ook toegevoegd aan het spel. Elke cup telt vijf verschillende circuits met elk vijf rondes. Dat wil zeggen dat een speler vier keer over de finishstreep moet rijden om het parkoers te voltooien. Om een volgend circuit te spelen moeten spelers minstens vierde eindigen op een bepaald parkoers. Als een speler vijfde eindigt of lager, dan moet het circuit opnieuw gespeeld worden of dan kan de speler terugkeren naar het hoofdmenu. In de eindranking van een circuit worden telkens punten uitgedeeld. Deze punten zijn van cruciaal belang omdat ze uiteindelijk de eindscore bepalen. Een speler die vierde eindigt krijgt één punt, een derde plaats is goed voor drie punten, een tweede plaats komt overeen met zes punten, en de eerste plaats wordt beloond met negen punten. Na een cup worden alle punten opgeteld en de winnaar is de racer met het hoogste puntenaantal. In Time Trial krijgt de speler dezelfde circuits als die van de Grand Prix voorgeschoteld, alleen zijn er geen tegenstanders aanwezig en worden er dus geen punten toegekend. Elke race kan alleen individueel gestart worden en dus niet in cup. In deze modus moet de speler een zo goed mogelijke rondetijd afleggen. Het is dus een race tegen de klok.
Naast de singleplayermodi komt ook multiplayer aan bod in Super Mario Kart. Binnen deze spelmodus zijn er nog eens drie andere modi voor spelers beschikbaar: Mario Kart GP, Match Race en Battle Mode. De multiplayermodi kan enkel gespeeld worden door twee spelers. Tijdens de race is het scherm in twee verdeeld en behoort het bovenste spelscherm aan speler 1 toe, en het onderste aan speler 2. Het scherm van speler 2 werd in de singleplayerstand trouwens gebruikt als map van het circuit. Deze map is niet meer van toepassing in de multiplayerstand. Mario Kart GP is ongeveer dezelfde modus als die van de singleplayerstand, alleen is er het verschil dat twee spelers het opnemen tegen zes computergestuurde tegenstanders. Match Race biedt de twee spelers de kans om individueel, zonder tegenstanders, tegen elkaar te racen op een bepaald circuit. Ten slotte kunnen de twee spelers het ook individueel tegen elkaar opnemen in de Battle Mode, alleen wordt hier niet gestreden om de eerste plaats. Er is geen finishlijn aanwezig en de circuits hebben de vorm van een gevechtsarena. Het is de bedoeling dat de spelers elkaar bekogelen met power-ups die ze onderweg tegenkomen. Elke speler start met drie ballonnen en elke aanraking met een power-up laat telkens één ballon verdwijnen. De winnaar is de speler die als eerste alle ballonnen van zijn tegenspeler weet te knappen.
Coureurs
Super Mario Kart kent acht verschillende spelfiguren uit de Mario-serie: Mario, Luigi, Princess Toadstool, Yoshi, Bowser, Donkey Kong Jr., Koopa Troopa en Toad. Elk spelpersonage heeft verschillende capaciteiten en verschillende levels in de topsnelheid, acceleratie en het sturen. Tijdens races hebben computergestuurde personages eigen, speciale voorwerpen ter beschikking. Deze krachten kunnen de spelers gebruiken wanneer ze dat willen. Deze krachten zijn specifiek naar elk personage toe. Yoshi laat bijvoorbeeld Yoshi-eieren op het wegdek vallen, zodat andere spelers die deze obstakels raken, even de controle van de kart verliezen of munten verliezen.
Circuits
De circuits in Super Mario Kart zijn voornamelijk gebaseerd op de locaties uit de Mario-series. Onder andere Bowser's Castle en Donut Plains uit Super Mario World maken hun intrede als racebaan. Elk van de vier verschillende cups bevat vijf parkoersen, wat resulteert in een totaal van twintig circuits. In Battle Mode zijn er vier verschillende gevechtsarena's aanwezig. De randen van elke racebaan zijn afgebakend met onbetreedbare barrières en vele bochten, waarin spelers een power-slide kunnen uitvoeren. In gethematiseerde circuits zijn er ook verscheidene obstakels aanwezig, zoals de Thwomps in Bowser's Castle, de springende vis van Super Mario World in Koopa Beach en buis-barrières die teruggevonden kunnen worden in de Mario Circuits. Er zijn ook obstakels die spelers kunnen afremmen, zoals de mud bogs in de Choco Island-racebanen. Elke racebaan in de singleplayermodus is gevuld met munten en power-ups, maar ook snelheidsboosts en kleine schansen worden regelmatig opgemerkt op een bepaald circuit.
De racebanen kregen positieve commentaar van GameSpy, die het beschreven als "Fantastisch ontworpen" en IGN noemde de circuits zelfs "Perfect". In 2008 werd een lijst opgesteld van beste racebanen uit de geschiedenis van Mario Kart. De website 1UP.com noemde Battle Mode Course 4 tot nummer drie in de lijst, en de Rainbow Road uit het spel kreeg volgens de website de eerste plaats. Sommige racebanen die erg gethematiseerd waren, zoals Bowser's Castle, Rainbow Road en de griezel-parkoersen, kwamen steeds terug in de opvolgers van Super Mario Kart. Zo kent elk sequel een eigen, geüpdatete versie van bijvoorbeeld Bowser's Castle en Rainbow Road. Alle twintig aanwezige racebanen uit het spel waren in Mario Kart: Super Circuit, een van de opvolgers van Super Mario Kart, als extra aanwezig. Remakes van Mario Circuit 1, Donut Plains 1, Koopa Beach 2 en Choco Island 2 kwamen voor als deel van de Retro Grand Prix in Mario Kart DS en remakes van Ghost Valley 2 en Mario Circuit 3 kwamen voor als deel van de Retro Cup in Mario Kart Wii. In Mario Kart 7 komt Mario Circuit 2 en Rainbow Road terug en in Mario Kart 8 Donut Plains 3.
Gevechtsarena's
Battle Course 1
Battle Course 2
Battle Course 3
Battle Course 4
Ontvangst
Super Mario Kart heeft zijn kritisch en commercieel succes bewezen. Jaren na de eerste release van het spel, werd er een speciale "Player's Choice"-editie op de markt gebracht. Hieraan vooraf werd het spel één miljoen keer verkocht. Hedendaags is het spel met meer dan acht miljoen verkochte exemplaren het derde meest verkochte videospel ooit voor de SNES. Game Rankings en MobyGames verzamelden vele recensies en eindscores van het spel van verschillende kritische websites. Uiteindelijk haalde Super Mario Kart bij beide websites meer dan 90 procent. Websites GameStats en TopTenReviews kwamen aan een totaal van meer dan 80 procent. De Mode 7-graphics werden massaal geprezen door critici; in 1992 beschreef Nintendo Magazine System deze techniek als geweldig en de graphics werden gezien als de beste ooit in een SNES-spel. Ook de gameplay werd positief onthaald. Vooral Thunderbolt was erg onder de indruk en noemde de gameplay "de diepste en meest verslavende gameplay op de SNES". Nintendo Magazine System gaf zijn voorkeur aan de multiplayermodi van het spel en stelde vast dat "ondanks de singleplayermodi snel saai worden, de multiplayermodi zijn plezier blijft behouden". Thunderbolt en HonestGamers, websites, gaven het spel een vrijwel perfecte score. Het gebruik van de stijl van karakters uit de Mario-serie werd zeer geapprecieerd. Andere websites beschreven Super Mario Kart als "geslagen goud", wat niet van toepassing was op andere spellen, zelfs niet op de sequels van het spel. Website GameSpot benoemde het spel tot een van de grootste en beste spellen ooit uitgebracht in de videospellengeschiedenis, dankzij zijn innovatie, gameplay en visuele stijl.
Sinds zijn release werd Super Mario Kart gelijst als een van de beste videospellen ooit gemaakt. Website IGN rankte het als 15de beste spel ooit in 2005. IGN beschreef het spel als "Het originele karter-meesterstuk". Super Mario Kart eindigde 23ste in de lijst van beste spel, dat gebeurde in 2007. The Age plaatste het spel op nummer 19 op zijn lijst van 50 beste spellen, in 2005. In 2007 rankte Edge Magazine Super Mario Kart op nummer 14 in hun lijst van 100 beste spellen. Het spel werd ook geplaatst in Yahoo Games' lijst van honderd beste spellen in tijden, met geprezen commentaar over de power-ups en de spelfiguren. Op 1UP.com staat het spel in de lijst van "Essential 50", een lijst van de meest belangrijke spellen ooit gemaakt.
Trivia
Het spel is opgenomen in het boek 1001 Video Games You Must Play Before You Die van Tony Mott.
Zie ook
Lijst van Wii-spellen
Lijst van Mariospellen
Mario Kart
Externe links
CNN Money: Eerste impressies van Super Mario Kart
Virtual Console: Super Mario Kart op de Wii
Computerspel uit 1992
Mario Kart
Super Nintendo Entertainment System-spel
Wii Virtual Console-spel
Wii U Virtual Console-spel
|
Naast de singleplayermodi komt ook multiplayer aan bod in Super Mario Kart. Binnen deze spelmodus zijn er nog eens drie andere modi voor spelers beschikbaar: Mario Kart GP, Match Race en Battle Mode. De multiplayermodi kan enkel gespeeld worden door twee spelers. Tijdens de race is het scherm in twee verdeeld en behoort het bovenste spelscherm aan speler 1 toe, en het onderste aan speler 2. Het scherm van speler 2 werd in de singleplayerstand trouwens gebruikt als map van het circuit. Deze map is niet meer van toepassing in de multiplayerstand. Mario Kart GP is ongeveer dezelfde modus als die van de singleplayerstand, alleen is er het verschil dat twee spelers het opnemen tegen zes computergestuurde tegenstanders. Match Race biedt de twee spelers de kans om individueel, zonder tegenstanders, tegen elkaar te racen op een bepaald circuit. Ten slotte kunnen de twee spelers het ook individueel tegen elkaar opnemen in de Battle Mode, alleen wordt hier niet gestreden om de eerste plaats. Er is geen finishlijn aanwezig en de circuits hebben de vorm van een gevechtsarena. Het is de bedoeling dat de spelers elkaar bekogelen met power-ups die ze onderweg tegenkomen. Elke speler start met drie ballonnen en elke aanraking met een power-up laat telkens één ballon verdwijnen. De winnaar is de speler die als eerste alle ballonnen van zijn tegenspeler weet te knappen.
| 6 |
singleplayer, multiplayer, co-op
|
5,591 |
TaxiStand
|
322915
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Station%20Goes
|
Station Goes
|
Station Goes is een spoorwegstation in de Nederlandse stad Goes in de provincie Zeeland.
Geschiedenis
Eerste stationsgebouw
Het eerste stationsgebouw stamt uit 1863 en werd geopend in 1 juli 1868. Het station was een Waterstaatstation van de vierde klasse en was een van de vijftien stations die ooit in deze klasse was gebouwd. Het gebouw was ontworpen door de ingenieur Karel Hendrik van Brederode. Het station was sinds de opening meerdere malen uitgebreid.
Tweede stationsgebouw
In 1980 of 1982 werd het eerste station vervangen door een nieuw gebouw van de hand van architect Koen van der Gaast. De oorspronkelijke perronoverkapping werd echter behouden. Het eilandperron van station Goes kan vanuit de stationshal, die ten noorden van de sporen ligt, bereikt worden door middel van een voetgangerstunnel. In 2002 werd de tunnel verlengd en voorzien van een tweede uitgang aan de zuidzijde van het station.
Het loket is sinds 9 december 2012 gesloten. Er zijn op het station kaartjesautomaten en een kiosk te vinden.
Ligging
Het station ligt aan de lijn Roosendaal - Vlissingen, de zogenaamde "Zeeuwse Lijn". Het station bevindt zich net ten zuiden van het stadscentrum van Goes.
Het spoor loopt dwars door de stad, op vaak geringe afstand van woonwijken. Vanwege de grote overlast die omwonenden van met name het goederenvervoer hebben, was het plan om het spoor tussen de Buys Ballotstraat en de van Hertumweg verdiept aan te leggen. Omdat de kosten (geschat op ruim €40 miljoen) volgens de studies niet opwegen tegen de geringe vermindering van de geluidsoverlast is deze optie geschrapt. Een definitieve oplossing voor de hinder voor aan het spoor wonende mensen is er zodoende nog steeds niet.
Even ten westen van het NS-station is het station en depot van de stoomtrein Goes - Borsele gevestigd. Deze organisatie onderhoudt met vrijwilligers een toeristische stoomtreindienst naar Hoedekenskerke.
Treinen die stoppen op station Goes
De volgende treinen van de NS doen station Goes aan:
In de late avond rijdt de op een na laatste Intercity richting Amsterdam Centraal niet verder dan Rotterdam Centraal. De laatste Intercity rijdt zelfs niet verder dan Roosendaal. Deze twee laatste treinen stoppen tot Roosendaal op alle tussengelegen stations.
Busvervoer op station Goes
De volgende buslijnen stoppen bij station Goes:
Voorzieningen
Er is een bewaakte fietsenstalling
Er zijn meerdere onbewaakte fietsenstallingen
Er zijn meerdere parkeerterreinen voor auto's
Er is een taxistandplaats
Er rijdt een treintaxi
Galerij
Goes
Bouwwerk in Goes
Bouwwerk van Karel van Brederode
Bouwwerk van Koen van der Gaast
|
Voorzieningen
Er is een bewaakte fietsenstalling
Er zijn meerdere onbewaakte fietsenstallingen
Er zijn meerdere parkeerterreinen voor auto's
Er is een taxistandplaats
Er rijdt een treintaxi
| 1 |
taxistandplaats, taxihalte, taxiplaats
|
12,443 |
WorkersUnion
|
4568408
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Antoon%20Hubben
|
Antoon Hubben
|
Antoon Joseph Hubben (Nieuwenhagen, 2 april 1919 – Kerkrade, 11 juli 1992) was een Nederlands vakbondsbestuurder en vervolgens politicus van de KVP en later het CDA.
Kort na zijn geboorte verhuisde het gezin naar Chevremont en vader werkte in die tijd in de mijnen van Laura en Vereeniging. Na in 1935 zijn hbs-diploma gehaald te hebben, trad hij eerst in dienst bij een accountantskantoor en vervolgens ging hij werken bij het Algemeen Mijnwerkersfonds (AMF). Later maakte hij de overstap naar de administratie van Laura en Vereeniging. Eind 1944 werd in het bevrijde Limburg de Katholieke Vereniging van Mijnbeambten (KVM) opgericht waarvan hij kort daarop lid werd. In 1952 kwam hij in het bestuur van de KVM en in 1960 werd hij daarvan de secretaris-penningmeester. Begin 1965 volgde hij Antoine Hennekens op als KVM-voorzitter waarna hij al snel te maken kreeg met mijnsluitingen in Limburg. In 1972 fuseerden soortgelijke bonden die behoorden tot de Nederlands Katholiek Vakverbond (NKV) tot de Unie van Beambten, Leidinggevend en Hoger Personeel (Unie BLHP, wat later De Unie werd) waarvan hij de voorzitter werd. Nadat het NKV besloten had te gaan fuseren met de van oorsprong socialistische NVV besloot de Unie BLHP per 1 januari 1975 uit de NKV te stappen. In augustus 1976 werd Hubben benoemd tot burgemeester van Maasbree, wat hij tot zijn pensionering in mei 1984 zou blijven. In 1991 verscheen het door hem geschreven boek Veel verloren ... niet vergeten : Kerkrade en vakbeweging (). Midden 1992 overleed hij op 73-jarige leeftijd. In Kerkrade is naar hem de Antoon Hubbenstraat vernoemd.
KVP-politicus
CDA-politicus
Nederlands vakbondsbestuurder
Burgemeester van Maasbree
|
Antoon Joseph Hubben (Nieuwenhagen, 2 april 1919 – Kerkrade, 11 juli 1992) was een Nederlands vakbondsbestuurder en vervolgens politicus van de KVP en later het CDA.
| 1 |
vakbond, werknemersorganisatie, arbeidsunie
|
12,083 |
HighSchool
|
5584459
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Staatslyceum%20Scipione%20Maffei
|
Staatslyceum Scipione Maffei
|
Het Staatslyceum Scipione Maffei (19e eeuw) is een gymnasium voor voortgezet onderwijs in Verona, een stad in de Noord-Italiaanse regio Veneto. Het onderwijs startte er in 1807. Het is de oudste school voor voortgezet onderwijs in Veneto.
Naam
In de Franse Tijd in Verona heette de school Staatslyceum of Liceo ginnasio statale (1807-1814).
Tijdens het bewind van de Oostenrijkers in Verona (1814-1866) was de naam Keizerlijk Gymnasium.
Vanaf 1866, nadat Veneto opgenomen was in het koninkrijk Italië, voegden de Italianen de naam van Scipione Maffei toe (1675-1755) toe aan de naam Koninklijk Lyceum. Dit was een eerbetoon aan markies Maffei, een taalkundige en historicus uit Verona. Na de val van de monarchie (1945) werd dit het Staatslyceum Scipione Maffei of Liceo ginnasio statale Scipione Maffei.
Historiek
Frans bewind
Op 18 december 1804 decreteerde Napoleon Bonaparte, heerser over de Italiaanse Republiek dat er in Verona een staatslyceum moest komen. Deze werd aanvankelijk elders georganiseerd en vanaf 1807 gehuisvest op haar definitieve plek. In 1807 besliste vicekoning Eugène de Beauharnais, vice-koning van Italië, dat de verlaten kloostergebouwen van de dominicanen konden dienen voor de school. Deze gebouwen dateerden uit de middeleeuwen. De dominicanen waren hun klooster Sant’Anastasia verloren ten gevolge van confiscatie door de Fransen.
Het Staatslyceum bood onderwijs aan jongens aan, en dit op militaire leest. De ingangen waren bewaakt door wachtposten. Driloefeningen en klaroen spelen maakten deel uit van het onderwijs. De leerlingen en leraars waren verplicht een uniform te dragen. De lessen vonden plaats in de voormalige kloostercellen en refters van de paters. Deze lokalen waren aftands en slecht verwarmd in de winter. Enkele kamers die een raam hadden, werden verhuurd aan meisjes van lichte zeden. Op de binnenplaats stond een buste van Napoleon.
Oostenrijks bewind
Vanaf 1814 begon het Oostenrijks bewind in Verona, binnen het brede militair-politieke kader van de Restauratie. De buste van Napoleon maakte plaats voor een van keizer Frans I. De militaire lessen werden afgeschaft. In de plaats introduceerden de Oostenrijkers lessen godsdienst en Duitse taal. Nieuw waren de straffen. Het schoolarchief vermeldt straffen voor leerlingen die weigerden Duits te leren of een speldje met de Italiaanse driekleur droegen. De straffen waren divers maar bestonden bijvoorbeeld in het dragen van een ‘kostuum van schaamte’ of met de tong een kruis op de grond tekenen. Keizer Ferdinand I en Frans-Jozef I brachten elk een bezoek aan de school.
Koninkrijk Italië en Republiek Italië
Na het vertrek van de Oostenrijkers versierden portretten van koning Vittorio Emanuele II het schoolgebouw. Een schooldirecteur eind 19e eeuw vergeleek zijn school met een gevangenis. De kille gebouwen waren in slechte staat en hier en daar werd een oud kloosterlokaal of meubel opgefrist. Dit was ook nodig want het leerlingenaantal nam toe van enkele tientallen naar zowat vierhonderd in 1896. De eerste vrouwelijke leerling beëindigde het voortgezet onderwijs in 1883. In 1919 besliste het Ministerie van Onderwijs in Rome voor nieuwbouw doch deze liet veertig jaar op zich wachten. Pas in de jaren 1960-1963 vond er grootschalige nieuwbouw plaats.
School in Italië
Verona
Bouwwerk in Veneto
|
Het Staatslyceum Scipione Maffei (19e eeuw) is een gymnasium voor voortgezet onderwijs in Verona, een stad in de Noord-Italiaanse regio Veneto. Het onderwijs startte er in 1807. Het is de oudste school voor voortgezet onderwijs in Veneto.
| 2 |
middelbare school, voortgezet onderwijs, secundair onderwijs
|
12,610 |
OfficeEquipmentStore
|
122891
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Donner%20%28boekhandel%29
|
Donner (boekhandel)
|
Donner is een Rotterdamse boekhandel die ontstond in 1912. Ze overleefde de boekhandelketens selexyz en Polare waar ze tussen 2006 en 2014 deel van uitmaakte. Anno 2014 heeft het bedrijf een winkel aan de Coolsingel in Rotterdam.
Donner was een tijd lang een van de grootste boekhandels van Nederland. Anno 1996 was het bedrijf met 160.000 boektitels in haar winkel, met zekerheid de grootste. Op haar hoogtepunt, tussen 2000 en 2014, besloeg de boekwinkel zo'n 6000 m². Ze was daarmee zelfs de grootste boekhandel in de Benelux, in termen van omzet, vierkante meters en personele bezetting.
Geschiedenis
De boekhandel Donner werd opgericht door Johannes Hendrikus Donner (1888-1955), een telg uit een domineesgezin en broer van de latere minister van justitie Jan Donner. Het boekenvak leerde hij door scholing in Amersfoort en in Duitsland. In 1912 nam hij de boekhandel over van J.C. Groenewegen en vernoemde de winkel naar zichzelf, Boekhandel J.H. Donner. De winkel was een lange smalle ruimte aan de Gedempte Botersloot waar hij vooral gereformeerde boeken verkocht met daarnaast wat meditatieve boeken en 'deugdelijke' romans. Donner bracht ook het blad Gereformeerde Kerkbode uit, wat zorgde voor een vaste klandizie.
Met het bombardement van Rotterdam ging de winkel verloren. Donner vestigde daarop zijn bedrijf in een van de noodwinkels aan de Rochussenstraat. De zaak kwam onder eenzelfde directie met de gereformeerde boekhandel G.D. Schoemakers op Rotterdam-Zuid, ook van een predikantszoon. In 1953 verhuisde de boekhandel naar de Korte Lijnbaan, onderdeel van de nieuw gebouwde autovrije winkelpromenade Lijnbaan. Twee jaar later overleed Johannes Donner. Na het overlijden van de vader volgde de zoon van Gerhard Dinus Schoemakers (1904-1965), Coenraad Bernardus (Ben) Schoemakers (1932-2020), op als directeur. Gedurende de jaren 60 en 70 breidde de boekhandel uit door enkele verbouwingen, en de opening van een aantal boekwinkels in de regio Rotterdam. Met de tijd was ook het boekenaanbod diverser geworden. Gereformeerde literatuur maakte een steeds kleiner onderdeel uit van de verkoop, toch had gedurende de jaren 70 nog een kwart van de verkochte boeken een theologische insteek. In 1966 was het bedrijf gestopt met de exploitatie van de Gereformeerde Kerkbode.
In 1981 verhuisde de boekhandel naar de Meent, waar het al een kleine vestiging had voor de verkoop van studiematerialen. Donner ging zich meer profileren als een semiwetenschappelijke boekhandel en in 1986 fuseerde het met de Wetenschappelijke Boekhandel Rotterdam. Ben Schoemaker bleef (statutair) directeur. Het idee om Donner uit te breiden tot 'totaalboekhandel' werd in deze periode ontwikkeld.
Vestiging Lijnbaan (1988)
In 1988 verhuisde Donner naar Lijnbaan 150, waar het zich vestigde in Meubelwarenhuis H.H. de Klerk, het voormalige warenhuis van woninginrichtingbedrijf De Klerk. Dit kubusvormige gebouw is gelegen op de hoek van de Lijnbaan met het Binnenwegplein. Wie het pand uitliep had zicht op het 8 meter hoge, kenmerkende, kinetische kunstwerk Two Turning Vertical Rectangles. Met de verhuizing vervijfvoudigde het oppervlak naar 3615 vierkante meter<ref name="VK2000">, Groei boekenreus Donner doet kleintjes zuchten. Volkskrant, 13 november 2000, bekeken op 14 januari 2015</ref> en verdubbelde de omzet in het eerste jaar van 8 naar 18 miljoen gulden.
In de eerste jaren had Donner ook enkele onderhuurders om al die ruimte te vullen. Voorbeelden zijn, de cd-winkels Wijnand van Hooff, voor klassieke muziek en IT records voor de populaire en jazzmuziek. Daarnaast bood het ook ruimte aan Stolk & Van der Heijde (voor bladmuziek) en een eetgelegenheid. Het pand bood daarnaast ook zitplaatsen en ruimten waar activiteiten en presentaties gegeven werden. Met de uitbreiding tot totaalboekhandel won Donner Boeken bv, een jaar na haar verhuizing, de Rotterdamse Ondernemersprijs. De jury prees de "vernieuwende cultuurspreiding" die zich uitte in de diversiteit van het aanbod en gedegen vakkennis bij het personeel.
In de jaren 90 werd Ben Schoemaker opgevolgd als directeur door Hans Peters. In 1996 verkocht Donner naast boeken ook muziek op cd, multimediaal werk en bladmuziek. Tevens had de "superstore" een croissanterie waar ook koffie geschonken werd. In 1999 omvatte Donner acht etages en drieduizend vierkante meter, waarmee het de grootste van Nederland was. De omzet groeide mee. In 1999 was de omzet ruim verdubbeld van 21 miljoen (1988) tot 55 miljoen gulden.
In 1999 liet supermarktketen Albert Heijn, die in de kelder een filiaal had, weten te willen verhuizen. Hierdoor kon de boekhandel met nog eens 2.000 vierkante meter uitbreiden. Na een grote verbouwing, opende de zaak op 17 november 2000 opnieuw haar deuren. Een journalist van De Volkskrant omschreef de nieuwe Donner als een klein winkelcentrum. De boekhandel bood de klanten niet alleen meer ruimte om te struinen en te rusten, de toiletten waren verbeterd en het aantal kassa's was uitgebreid. De nieuwe afdelingen werden gevuld met een aanbod van kantoorbenodigdheden, stripboeken en nieuwe media waaronder e-books. Er kwamen nieuwe faciliteiten bij zoals beschikbaarheid van computers met een internetverbinding, printfaciliteiten, een mogelijkheid tot het laten drukken van boeken. Daarnaast kwam er een restaurant en drie punten waar men koffie en een broodje kon kopen. Verder was er een antiquariaat, een reisbureau, het Theater in de Kelder waar lezingen en boekpresentaties werden gegeven, en een expositieruimte.
In september van 2005 opende Bagels & Beans op de vijfde verdieping een vestiging van bijna 200 m², en betrok ook een 400 m² groot dakterras.
Signeersessies van bekende schrijvers trokken veel belangstelling. Zeer lange rijen ontstonden toen Gerard Reve in 1993 zijn boek Brieven van een aardappeleter kwam signeren. Nog langere rijen volgden toen Bill Clinton in 2007 zijn boek Geef, en verander de wereld hier signeerde. In 1998 bracht Donner een liederenbundel uit met historische liederen over Rotterdam, samengesteld door Peter Blanker ter ere van haar tienjarige aanwezigheid op de Lijnbaan.
selexyz donner (2006-2012)
Donner werd ooit aangekocht door de uitgever Kluwer en werd onderdeel van een verzameling boekhandels, die Kluwer Groep Boekhandels heette. In 1992 verzelfstandigde deze groep tot Boekhandels Groep Nederland (BGN) en in 2006 veranderde ze haar naam naar selexyz. De vestiging in Rotterdam ging selexyz donner heten.
Polare Rotterdam (2012-2014)
In 2010 stapten de grootaandeelhouders NPM Capital en Wolters Kluwer uit de Boekhandels Groep Nederland en ging de selexyz als zelfstandig bedrijf verder. Financieel slechte jaren volgden en in 2012 kwam het faillissement voor selexyz. De winkels kwamen op 3 april 2012 in handen van investeerder ProCures, die op 4 april 2012 ook boekhandel De Slegte aankocht. Op 27 juni 2013 werd de nieuwe naam Polare geïntroduceerd en al haar vestigingen hernoemd, zo ook de vestiging aan de Lijnbaan. Polare Rotterdam had ook drie kleine verkooppunten op de Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Inholland Rotterdam en de Erasmus Universiteit.
Donner (2014-2019)
In januari 2014 werden de Polare-winkels wegens ernstige financiële problemen gesloten, waarbij Polare het zelf had over een "strategische her-orientatie". Sommige boekhandels waren daardoor genoodzaakt de deuren definitief te sluiten, andere werden door derden overgenomen. Vijf ex-werknemers van Donner realiseerden een doorstart met behulp van 7 particuliere investeerders en een grote crowdfunding-actie, waarbij in totaal 1.750 crowdfunders € 250.000 inbrachten. De crowdfunders zijn samengebracht in een coöperatie. Het pand aan Lijnbaan moest daarbij wel worden verruild voor een plek in het monumentale voormalige gebouw van de Rotterdamsche Bank aan de Coolsingel nabij Metrostation Beurs, dat eind mei 2014 werd betrokken.
In 2017-2019 werd het bankgebouw volledig verbouwd. Donner is tijdens de verbouwing herhaaldelijk binnen het pand verhuisd om zo de verbouwing /renovatie mogelijk te maken.
Denkend aan Donner
Ter gelegenheid van de 'heropening' van de winkel op 26 oktober 2019 na de afronding van de verbouwing verscheen de bundel getiteld Denkend aan Donner. Een ode aan het lezen'', een speciale uitgave onder redactie van Leo van de Wetering en Tijs Boon, bedoeld als een cadeautje aan de klanten als dank voor hun trouw en geduld, met 46 bijdragen over de onderwerpen boek, boekhandel en lezen van de hand van een reeks Nederlandse schrijvers van verhalen en romans, dichters, essayisten, wetenschappers en journalisten. Het boek met de 46 bijdragen bevat tevens een naschrift van Leo van de Wetering, een van de redacteuren, over de in 1955 overleden oprichter J.H.Donner en de verdere geschiedenis van de winkel: 'Donner: levensbericht van een vrijgevochten boekhandel'.
Externe link
Foto's van de heropening Donner aan de Coolsingel (2014)
Rotterdam Centrum
Boekhandel in Nederland
|
In 1999 liet supermarktketen Albert Heijn, die in de kelder een filiaal had, weten te willen verhuizen. Hierdoor kon de boekhandel met nog eens 2.000 vierkante meter uitbreiden. Na een grote verbouwing, opende de zaak op 17 november 2000 opnieuw haar deuren. Een journalist van De Volkskrant omschreef de nieuwe Donner als een klein winkelcentrum. De boekhandel bood de klanten niet alleen meer ruimte om te struinen en te rusten, de toiletten waren verbeterd en het aantal kassa's was uitgebreid. De nieuwe afdelingen werden gevuld met een aanbod van kantoorbenodigdheden, stripboeken en nieuwe media waaronder e-books. Er kwamen nieuwe faciliteiten bij zoals beschikbaarheid van computers met een internetverbinding, printfaciliteiten, een mogelijkheid tot het laten drukken van boeken. Daarnaast kwam er een restaurant en drie punten waar men koffie en een broodje kon kopen. Verder was er een antiquariaat, een reisbureau, het Theater in de Kelder waar lezingen en boekpresentaties werden gegeven, en een expositieruimte.
| 1 |
kantoorwinkel, kantoorbenodigdheden, kantoorartikelenwinkel
|
4,550 |
AdultEntertainment
|
1652583
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pascha%20%28Keulen%29
|
Pascha (Keulen)
|
Pascha is een flatgebouw van 10 verdiepingen in Keulen dat geheel dient als bordeel. In zeven verdiepingen zijn 126 appartementen ondergebracht die door prostituees worden gehuurd. Op de bovenste verdieping bevindt zich een bordeel van het type "seksclub". Verder telt het gebouw een nachtclub, restaurant, schoonheidscentrum, boetiek, wassalon, zonnestudio en een paar bistro's.
Dit eerste hoogbouw-bordeel in Europa werd door het stadsbestuur geïnitieerd om de prostitutie aldaar te bundelen en te kunnen controleren, en op 10 januari 1972, volgens andere bronnen in 1974, geopend als naamloos eros-center in de Hornstraße in het stadsdeel Neuehrenfeld. Voordien waren de Keulse prostituees voornamelijk werkzaam in de Kleine Brinkgasse midden in de Keulse binnenstad. De naam Pascha werd in 1995 geïntroduceerd.
Referenties
Externe links
Website van Pascha
Bordeel
Bouwwerk in Keulen
Prostitutie in Duitsland
|
Pascha is een flatgebouw van 10 verdiepingen in Keulen dat geheel dient als bordeel. In zeven verdiepingen zijn 126 appartementen ondergebracht die door prostituees worden gehuurd. Op de bovenste verdieping bevindt zich een bordeel van het type "seksclub". Verder telt het gebouw een nachtclub, restaurant, schoonheidscentrum, boetiek, wassalon, zonnestudio en een paar bistro's.
| 1 |
volwassenenentertainment, erotisch bedrijf, seksclub
|
10,156 |
DriveWheelConfigurationValue
|
5662593
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Willys%20Jeep%20Station%20Wagon
|
Willys Jeep Station Wagon
|
De Willys Jeep Station Wagon (ook wel Jeep Utility Wagon en Jeep Panel Delivery genoemd) is een personenwagen die eerst door Willys-Overland en vervolgens door Kaiser-Jeep in de Verenigde Staten geproduceerd werd van 1946 tot 1964. In Argentinië liep de productie nog door tot 1970 en in Brazilië tot 1977.
Met meer dan 300.000 geproduceerde exemplaren was het een van de meest succesvolle naoorlogse modellen van Willys.
Na de introductie van vierwielaandrijving in 1949 werd de versie met achterwielaandrijving verkocht als "Station Wagon" en de versie met vierwielaandrijving als "Utility Wagon". De versie met vierwielaandrijving wordt vaak beschouwd als de eerst in serie geproduceerde SUV.
Ontwerp
De Jeep Station Wagon werd halverwege de jaren veertig ontworpen door industrieel ontwerper Brooks Stevens. Omdat Willys over beperkte financiële middelen beschikte kon het de carrosserieën niet zelf produceren. Daarom ontwierp Brooks een carrosserie die ook gemakkelijk kon gebouwd worden door plaatwerkers die hoofdzakelijk onderdelen voor huishoudelijke apparaten maakten.
Dankzij contrasterend gekleurde oppervlakten zag de carrosserie met zes zitplaatsen eruit als een zogenaamde "woody" (een voertuig waarvan een deel van de carrosserie van hout gemaakt is of daarmee afgewerkt). De stalen carrosserie was efficiënt in massaproductie, gemakkelijker te onderhouden en veiliger dan de echte houten stationwagenversies van die tijd.
De Jeep Station Wagon was het eerste model van Willys met onafhankelijke voorwielophanging. Barney Roos, hoofdingenieur van Willys, ontwikkelde een systeem op basis van een dwarse zevenbladige veer. Het systeem, door Willys "Planadyne" genoemd, was qua concept vergelijkbaar met de "planaire" ophanging die Roos in het midden van de jaren dertig voor Studebaker had ontwikkeld.
Historiek
De Jeep Station Wagon kwam in 1946 op de markt als model "463", aangedreven door de Willys "Go Devil" 2,2-liter vier-in-lijn zijklepmotor.
In 1947 werd een gesloten bestelwagen geïntroduceerd met één zitplaats, geen zijruiten achter de voordeuren en twee deuren in plaats van een achterklep. Later dat jaar werd ook model "663" op de markt gebracht met een Willys "Lightning" 2,4-liter zes-in-lijn zijklepmotor.
Het aanbod werd in 1948 aangevuld met de Station Sedan, een luxe versie met effen carrosseriekleuren die op alle vlakken beter afgewerkt was dan de Wagon. Vanaf 1949 wordt vierwielaandrijving als optie aangeboden.
In 1950 werd het platte radiatorrooster met 10 sleuven vervangen door een puntig V-vormig ontwerp met vijf horizontale staven. Model "473" kreeg de nieuwe Willys "Hurricane" 2,2-liter vier-in-lijn kop/zijklepmotor en model "673" kreeg een vernieuwde "Lightning" 2,6-liter zes-in-lijn zijklepmotor. De Station Sedan werd niet langer aangeboden. De zescilinder "Lightning" motor werd in 1952 definitief vervangen door de zescilinder-versie van de "Hurricane" motor.
Na de overname van Willys-Overland door Kaiser Motors werden de wagens met vierwielaandrijving in 1954 voorzien van de "Super Hurricane" motor, een zescilinder kop/zijklepmotor van Kaiser. De carrosserie onderging enkele kleine wijzigingen, waaronder het radiatorrooster waar de vijf horizontale staven gereduceerd werden tot drie. Onder de nieuwe eigenaar werden de modellen niet meer Willys Station Wagon genoemd, maar kregen ze de merknaam Jeep.
In 1955 kwamen er een aantal nieuwe modellen bij. De 6-226-reeks kreeg een kaal chassismodel, een model met enkel een voorkant, een model met een voorkant en voorruit en een ambulance. De 475-serie was alleen leverbaar met voorkant en voorruit. In datzelfde jaar trok Kaiser zich terug uit het segment van de personenwagens en kreeg het voertuig van dan af de naam Utility Wagon.
In 1958 werd het nieuwe Maverick-model geïntroduceerd. Dit was een relatief luxe achterwielaangedreven versie van de Wagon, leverbaar met een vier- of zescilindermotor.
De modellen met achterwielaandrijving kregen in 1959 een voorruit uit één stuk, een jaar later volgden de modellen met vierwielaandrijving.
Medio 1962 werd de Jeep "Tornado" motor met bovenliggende nokkenas geïntroduceerd ter vervanging van de zijklepmotor.
In 1965 werd de productie na meer dan 300.000 exemplaren stopgezet.
Internationale productie
Argentinië
De Jeep Station Wagon werd van 1957 tot 1970 bij Industrias Kaiser Argentina gebouwd en op de Argentijnse markt aangeboden als de IKA Estanciera.
Brazilië
In de jaren vijftig werd in Brazilië de Rural Jeep geïntroduceerd, een versie die gebaseerd was op de Amerikaanse versie uit 1946. In 1961 kwam daar nog een pick-upversie bij.
Ford Brazilië kocht in 1967 de Willys-fabriek en de Rural Jeep werd omgedoopt tot de Ford Rural. In 1972 werd de pick-upversie omgedoopt tot de Ford F-75.
Beide modellen werden aangeboden met achterwielaandrijving of vierwielaandrijving en werden aangedreven door een zes-in-lijnmotor. Dit was de eerste benzinemotor die in Brazilië geproduceerd werd.
De Rural werd stopgezet in 1977, de F-75 in 1981.
Fotogalerij
Externe link
Jeep Station Wagon brochure uit 1948
Station Wagon
|
Na de introductie van vierwielaandrijving in 1949 werd de versie met achterwielaandrijving verkocht als "Station Wagon" en de versie met vierwielaandrijving als "Utility Wagon". De versie met vierwielaandrijving wordt vaak beschouwd als de eerst in serie geproduceerde SUV.
| 4 |
vierwielaandrijving, achterwielaandrijving, voorwielaandrijving
|
8,544 |
ProfilePage
|
1204190
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Roland%20Pierik
|
Roland Pierik
|
Roland H.M. Pierik (Rijssen, 1966) is een Nederlands rechtsfilosoof. Hij is sinds 2022 hoogleraar Rechtsfilosofie aan de Universiteit Maastricht. Hij is daarnaast voorzitter van de afdeling Grondslagen en Methoden van het Recht van de Maastrichtse rechtenfaculteit.
In 2000 promoveerde Pierik aan de Universiteit Twente op het proefschrift Liberal Equality and Cultural Differences. Does the Difference Make a Difference? onder begeleiding van Will Kymlicka en Huib de Jong. Van 2000 tot 2006 was hij verbonden aan Tilburg University, eerst als postdoctoraal onderzoeker en daarna als universitair docent rechtstheorie. Van 2006 tot 2009 was hij universitair docent politieke theorie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Tussen 2009 en 2022 was hij als universitair hoofddocent rechtsfilosofie verbonden aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam en academisch directeur van het Paul Scholten Centre for Jurisprudence.
Zijn onderzoek draait om de vraag hoe constitutionele liberaal-democratieën moeten omgaan met gevallen waarbij grondrechten botsen, of conflicten tussen grondrechten en andere centrale idealen binnen constitutionele democratieën: de rechtsstaat of democratie. Hij heeft zich in het bijzonder beziggehouden met politiek- en rechtsfilosofische aspecten van vaccinatie en de mogelijke verplichtstelling daarvan.
Van 2017 tot 2022 was hij lid van de Gezondheidsraad, de Vaste commissie Vaccinaties (2017–2022), de Tijdelijke Commissie Medische aspecten Covid-19 (2020–2021) en de Tijdelijke Commissie HPV (2017–2019).
Externe links
Persoonlijke homepage
Nederlandstalige profielpagina bij Maastricht University
Nederlands filosoof
Rechtsfilosoof
Nederlands hoogleraar
Hoogleraar aan de Universiteit Maastricht
|
Externe links
Persoonlijke homepage
Nederlandstalige profielpagina bij Maastricht University
| 1 |
profielpagina, gebruikersprofiel, persoonlijke pagina
|
1,216 |
Book
|
69113
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Herman%20Pieter%20de%20Boer
|
Herman Pieter de Boer
|
Herman Pieter de Boer (Rotterdam, 9 februari 1928 – Eindhoven, 1 januari 2014) was een Nederlands schrijver, liedjesschrijver en copywriter.
Levensloop
De Boer werd geboren in Rotterdam. De jaren daarna woonde het gezin achtereenvolgens in Hilversum, Haarlem en Rotterdam-Hillegersberg. Hij volgde de middelbare school op de Gooische HBS te Bussum. De Boer hield toen al veel van muziek, maar bespeelde geen instrument. Wel schreef hij liedjes voor schoolfeesten. Hij rondde in 1948 de HBS af, daarna vervulde hij zijn militaire dienstplicht voor drie jaar.
In 1954 richtte De Boer samen met Dimitri Frenkel Frank en Hans Ferrée een Amsterdams reclame- en ideeënbureau op. In 1956 viel dit driemanschap uit elkaar. Later werd De Boer vaste medewerker van het weekblad De Tijd, waarvoor hij verhalen en columns schreef. Vanaf de jaren zestig werkte hij mee aan cabaretprogramma's en schreef teksten voor radio en televisie. Hiervoor bediende hij zich regelmatig van het pseudoniem Johnny Austerlitz.
In 1973 brak De Boer door als schrijver na het verschijnen van zijn boek De vrouw in het maanlicht en andere zonderlinge verhalen, een bundel van korte verhalen die gepaard gaan met pentekeningen van de kunstenaar Pat Andrea. Dit samenwerkingsverband leidde tot enkele andere succesvolle publicaties, zoals Het damesorkest, De kellnerin, Het herenhotel en Het Nederlands gebarenboekje. Ook als liedjesschrijver heeft De Boer meerdere successen op zijn naam staan, waarbij Laat Me van Ramses Shaffy als zijn meesterwerk wordt gezien. Ook hits als Visite van Lenny Kuhr, die van 1981 tot 1993 zijn levenspartner was, Annabel van Hans de Booij, Op een onbewoond eiland en Ik heb zo waanzinnig gedroomd voor Kinderen voor Kinderen zijn van zijn hand. Hij heeft meer dan 700 liedteksten geschreven. Deze teksten schreef hij altijd in één nacht.
De Boer overleed op nieuwjaarsdag 2014 kort na middernacht. Hij was al geruime tijd ziek. Op 8 januari werd hij in Heeze gecremeerd.
Prijzen
1976 - Cestoda-prijs
1978 - Lundia-rijkdom-award
1984 - Fradu-pen
2002 - Gouden Harp
Onderscheidingen
In 2008 werd hij benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. In 2009 werd het nummer Op een onbewoond eiland, dat door De Boer werd geschreven met Tonny Eyk, uitgeroepen tot grootste Kinderen Voor Kinderen-klassieker.
Oeuvre
Bibliografie
1956 - De witte partij (toekomstroman)
1968 - Krentenbollen, kogels en klatergoud (over Rijk de Gooyer)
1969 - Het stond in de sterren (over Eddy Christiani)
1972 - Leesgenot-scharlaken (samen met teksten van Schippers en Heeresma)
1972 - Zalig zijn de schelen (samen met Betty van Garrel; tweede druk in 1980; heruitgave in 2012)
1973 - De vrouw in het maanlicht en andere zonderlinge verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea; heruitgave in 2006)
1976 - Het damesorkest en andere stadsverhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1977 - De kellnerin en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1977 - De rattenvanger van Hameln (kinderboek met tekeningen van Tony Ross)
1978 - Zeven sonnettines
1979 - Het herenhotel en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1979 - Nederlands gebarenboekje (met pentekeningen van Pat Andrea)
1980 - Het beste van Herman Pieter de Boer: Het Papieren badbak en andere verhalen
1980 - Waanzin en moederliefde & Dorpsgeheimen
1981 - De nymfentrein en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1981 - De verliefde Spionne en andere verhalen uit de romantische keuken (met recepten van Hugh Jans)
1981 - Van postiljon en pleisterplaats: met de postkoets van Groningen naar Brussel (samen met K. Jonckheere)
1982 - De divanpop en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1982 - Louter streelzucht en andere sonnettines, speels en spannend
1982 - Nieuw Nederlands Gebarenboekje (met pentekeningen van Pat Andrea)
1983 - Het papieren badpak
1983 - Mijn Oma (kinderboek)
1984 - De betovering
1985 - De motorengel en andere verhalen
1986 - Miss Mitzi & De wet van Axel
1987 - De artiestenuitgang. Verhalen, anekdoten en andere theatergebeurtenissen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1988 - De onbespiede nimf
1988 - Een vreemd geschenk
1988 - Geheimenland
1989 - Gekleurde gedichten
1989 - Het eerbaar zeemansleven
1989 - 15 Theaterverhalen (samen met onder meer J. Bernlef, Ward Ruyslinck, Adriaan van Dis)
1990 - De heksenkroeg en andere verhalen
1990 - Het hebben van een zoontje
1991 - De verdwaalde foto
1992 - De Dikke De Boer. Verzamelde Verhalen van Herman Pieter de Boer
1992 - De nachtzuster en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1992 - Een vreemde ziekte
1994 - De Droom. Nachtverhalen en Nevenverschijnselen (samen met Micky Otterspoor)
1994 - De troost van hagelslag, 116 sonnettines
1994 - De Verbazing. Het Vreemde des Levens (samen met Micky Otterspoor)
1996 - Heks, ik hou van jou (roman)
1999 - Het verlangen (roman)
2004 - Licht op je Pad
2004 - Het Groot Gebarenboek der Lage Landen (illustraties Pat Andrea)
2005 - Ik en de dingen
2005 - Verhalen van Lust en Liefde
2010 - De bruid
2012 - Zalig zijn de schelen
2021 - De soldaat ( bibliofiele uitgave met ets van Pat Andrea) uitgave Killa Kossa ISBN 9789071296062
Radio/televisie
1953 - Paultje en de pinguïn (kinderhoorspel, KRO)
1954 - Steravond (sketches, NCRV)
1978/1982 - De Avonturen van Anatol (hoorspelserie, KRO)
1968-1969 - Nationaal Allerlei (AVRO)
1969-1970 - Hadimassa (VARA)
1971-1972 - Dat lawaai, moet dat? (tv-blijspel, AVRO/BRT)
1980-1981 - Een man onder het bed en 7 andere verhalen van Herman Pieter uitgezonden (tv-blijspel, Veronica Omroep Organisatie)
Bekendste liedjes
1969 - Johnny en Rijk - Oh Waterlooplein - tipparade, nr. 2
1970 - Joke Bruijs - Okido - Nationaal Songfestival, nr. 4
1972 - André van Duin - Angelique - top 40, nr. 15
1973 - Rijk de Gooyer – Nellie v.d. Heuvel uit de 4e klas, tipparade, nr. 7
1976 - Conny Vandenbos - Ome Arie - top 40, nr. 11
1977 - André Hazes - Mamma - top 40, nr. 17
1977 - Conny Vandenbos - Weet je wat we doen - top 40, nr. 34
1978 - Ramses Shaffy - Laat me - top 40, nr. 25 (heruitgave 2009, top 40, nr. 18)
1980 - Kinderen voor Kinderen - Ik heb zo waanzinnig gedroomd - top 40, nr. 7
1980 - Kinderen voor Kinderen - Op een onbewoond eiland - top 40, nr. 33
1980 - Lenny Kuhr & Les Poppys - Visite - top 40, nr. 2
1980 - Lenny Kuhr - Maar ja - top 40, nr. 12
1983 - Hans de Booij - Annabel - top 40, nr. 3
1984 - Hans de Booij - Thuis ben - top 40, nr. 7
1995 - Dana Winner - Westenwind - top 40, nr. 17
2007 - Gerard Joling - Maar vanavond - top 40, nr. 11
Albums waarop liedteksten van Herman Pieter de Boer staan
1972 - André van Duin - André Van Duin
1973 - Naakt over de schutting (soundtrack)
1974 - Conny Vandenbos - Een Vrouw Van Deze Tijd
1975 - Conny Vandenbos - Van Dichtbij
1976 - Astrid Nijgh – In Het Teken Van De Ram
1976 - Conny Vandenbos - Zo Wil Ik Leven
1977 - Conny Vandenbos - Licht En Schaduw
1977 - André Hazes - Zo Is Het Leven
1978 - Ramses Shaffy - Dag en Nacht
1979 - Conny Vandenbos - Over Liefde
1980 - Lenny Kuhr - Dromentrein
1980 - Boudewijn de Groot - Van een afstand
1980 - Conny Vandenbos - Conny Vandenbos Zingt Janis Ian
1981 - Kinderen voor Kinderen - Kinderen Voor Kinderen
1981 - Rob de Nijs - De Regen Voorbij
1981 - Kinderen voor Kinderen - Kinderen Voor Kinderen 2
1982 - Lenny Kuhr - Oog In Oog
1982 - Kinderen voor Kinderen - Kinderen Voor Kinderen 3
1983 - Hans de Booij - Hans De Booy
1983 - Boudewijn de Groot - Bo De Groot
1984 - Hans de Booij - Vermoeden Van Vrijheid
1984 - Kinderen voor Kinderen - Kinderen Voor Kinderen 5
1985 - Kinderen voor Kinderen - Kinderen Voor Kinderen 6
1986 - Kinderen voor Kinderen - Kinderen Voor Kinderen 7
1986 - Lenny Kuhr - Quo Vadis
1987 - Kinderen voor Kinderen - Kinderen Voor Kinderen 8
1988 - Danny de Munk – Geen Wereld Zonder Jou
1988 - Kinderen voor Kinderen - Kinderen Voor Kinderen 9
1989 - Willeke Alberti - Liefde Is
1990 - Lenny Kuhr - De Blauwe Nacht
1991 - Bart Kaëll - Gewoon omdat ik van je hou
1992 - Lenny Kuhr - Heilig Vuur
1994 - Dana Winner - Mijn Paradijs
1994 - Lenny Kuhr - Altijd Heimwee
1995 - Dana Winner - Regen Van Geluk
1996 - Dana Winner - Waar Is Het Gevoel
1996 - Kinderen voor Kinderen - Kinderen Voor Kinderen 17
1996 - Boudewijn de Groot - Een Nieuwe Herfst
1997 - Dana Winner - Geef Me Je Droom
1997 - Hermes House Band – Strak!
1997 - Lenny Kuhr - Gebroken Stenen
1997 - Lenny Kuhr - Stemmen In De Nacht
1999 - Dana Winner - Ergens In Mijn Hart
1999 - Lenny Kuhr - Oeverloze Liefde
2000 - Dana Winner - Licht En Liefde
2001 - Lenny Kuhr - Fadista
2003 - Kinderen voor Kinderen – De Gouden Teksten Van Herman Pieter De Boer
2004 - Lenny Kuhr - Op De Grens Van Jou En Mij
2005 - Lenny Kuhr - Panta Rhei
2007 - Gerard Joling - Maak me Gek
2022 - Lenny Kuhr - Lenny Kuhr
Nederlands journalist
Nederlands schrijver
20e-eeuws schrijver
21e-eeuws schrijver
Nederlands tekstschrijver
Nederlands tekstdichter
|
Bibliografie
1956 - De witte partij (toekomstroman)
1968 - Krentenbollen, kogels en klatergoud (over Rijk de Gooyer)
1969 - Het stond in de sterren (over Eddy Christiani)
1972 - Leesgenot-scharlaken (samen met teksten van Schippers en Heeresma)
1972 - Zalig zijn de schelen (samen met Betty van Garrel; tweede druk in 1980; heruitgave in 2012)
1973 - De vrouw in het maanlicht en andere zonderlinge verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea; heruitgave in 2006)
1976 - Het damesorkest en andere stadsverhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1977 - De kellnerin en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1977 - De rattenvanger van Hameln (kinderboek met tekeningen van Tony Ross)
1978 - Zeven sonnettines
1979 - Het herenhotel en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1979 - Nederlands gebarenboekje (met pentekeningen van Pat Andrea)
1980 - Het beste van Herman Pieter de Boer: Het Papieren badbak en andere verhalen
1980 - Waanzin en moederliefde & Dorpsgeheimen
1981 - De nymfentrein en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1981 - De verliefde Spionne en andere verhalen uit de romantische keuken (met recepten van Hugh Jans)
1981 - Van postiljon en pleisterplaats: met de postkoets van Groningen naar Brussel (samen met K. Jonckheere)
1982 - De divanpop en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1982 - Louter streelzucht en andere sonnettines, speels en spannend
1982 - Nieuw Nederlands Gebarenboekje (met pentekeningen van Pat Andrea)
1983 - Het papieren badpak
1983 - Mijn Oma (kinderboek)
1984 - De betovering
1985 - De motorengel en andere verhalen
1986 - Miss Mitzi & De wet van Axel
1987 - De artiestenuitgang. Verhalen, anekdoten en andere theatergebeurtenissen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1988 - De onbespiede nimf
1988 - Een vreemd geschenk
1988 - Geheimenland
1989 - Gekleurde gedichten
1989 - Het eerbaar zeemansleven
1989 - 15 Theaterverhalen (samen met onder meer J. Bernlef, Ward Ruyslinck, Adriaan van Dis)
1990 - De heksenkroeg en andere verhalen
1990 - Het hebben van een zoontje
1991 - De verdwaalde foto
1992 - De Dikke De Boer. Verzamelde Verhalen van Herman Pieter de Boer
1992 - De nachtzuster en andere verhalen (met pentekeningen van Pat Andrea)
1992 - Een vreemde ziekte
1994 - De Droom. Nachtverhalen en Nevenverschijnselen (samen met Micky Otterspoor)
1994 - De troost van hagelslag, 116 sonnettines
1994 - De Verbazing. Het Vreemde des Levens (samen met Micky Otterspoor)
1996 - Heks, ik hou van jou (roman)
1999 - Het verlangen (roman)
2004 - Licht op je Pad
2004 - Het Groot Gebarenboek der Lage Landen (illustraties Pat Andrea)
2005 - Ik en de dingen
2005 - Verhalen van Lust en Liefde
2010 - De bruid
2012 - Zalig zijn de schelen
2021 - De soldaat ( bibliofiele uitgave met ets van Pat Andrea) uitgave Killa Kossa ISBN 9789071296062
| 6 |
boek, auteur, ISBN
|
605 |
AllocateAction
|
6093
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Koolstofdioxide
|
Koolstofdioxide
|
Koolstofdioxide, kooldioxide, ook koolzuurgas, in de 19e eeuw ook koolstofzuurgas genoemd, is een anorganische verbinding van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO2. In zuivere toestand is het een kleurloos en geurloos gas dat van nature in de aardatmosfeer voorkomt. De molecule bezit een lineaire geometrie en behoort tot de puntgroep D∞h.
Hoewel het gas zelf geurloos is, vormt het samen met waterdamp koolzuur, waardoor bij hogere concentraties een scherpe zure geur waargenomen kan worden. De eigenschappen van kooldioxide werden in de jaren 1750 bestudeerd door de Schotse wetenschapper Joseph Black.
De atmosfeer van de Aarde bevatte in 2020 ongeveer 417 ppm koolstofdioxide. Deze concentratie neemt verder toe. Dit wordt veroorzaakt door menselijk handelen – voornamelijk door verbranding van fossiele brandstoffen – met klimaatverandering als gevolg. Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) houdt zich intensief bezig met de oorzaken en gevolgen daarvan voor de opwarming van de aarde.
Enkele toepassingen
Koolstofdioxide opgelost in water vormt koolzuur of diwaterstofcarbonaat (H2CO3). Soms wordt kooldioxide zelf – foutief – koolzuur genoemd (koolzuurgas zou correct zijn). Kooldioxide wordt veel gebruikt in frisdranken. Het toevoegen van koolstofdioxide onder druk aan dranken voor de prik, wordt carboniseren genoemd. In bier zit koolzuur na vergisting van de maltose uit mout. Het komt ook van nature voor in sommige mineraalwaters.
Koolstofdioxide wordt in sommige typen brandblussers gebruikt om vuur te bestrijden, met name indien water gevaarlijk zou zijn als blusmiddel, doordat het chemische reacties veroorzaakt, stroom geleidt of grote schade kan veroorzaken, zoals in papieren archieven.
Koolstofdioxide wordt gebruikt als een koudemiddel in koel- en vriesinstallaties. Het staat als koudemiddel bekend onder nummer R-744. Het gebruik van koolstofdioxide als koudemiddel is (opnieuw) in opkomst omdat het een veel lagere bijdrage aan de opwarming van het klimaat heeft dan de meeste synthetische koudemiddelen.
Ontdekking
Koolstofdioxide werd ontdekt in het begin van de 17e eeuw door de Brusselaar Jan Baptista van Helmont, die het sylvestergas noemde. Hij stelde vast dat na verbranding van houtskool in een gesloten kom, de restmassa kleiner was dan de oorspronkelijke massa. Zijn conclusie was dat het verschil veranderd was in een wilde geest (toen spiritus sylvestre genoemd) of gas.
Chemische eigenschappen
Koolstofdioxide bestaat uit een centraal koolstofatoom waaraan met dubbele bindingen twee zuurstofatomen zijn gebonden. Derhalve komt koolstof hier voor in zijn hoogste oxidatietoestand (+IV). Koolstofdioxide wordt gevormd bij de volledige verbranding van koolstof of koolstofhoudende verbindingen:
C + O2 -> CO2
Bij onvolledige verbranding ontstaat koolstofmonoxide (CO), een toxisch en verstikkend gas dat aanleiding kan geven tot koolstofmonoxidevergiftiging.
Fysiologische eigenschappen
Fotosynthese en cellulaire ademhaling
Planten en andere autotrofe organismen gebruiken koolstofdioxide bij de fotosynthese. Bij deze chemische reactie worden water (H2O) en koolstofdioxide (CO2) opgenomen en in glucose omgezet, terwijl zuurstofgas (O2) wordt afgegeven. Voor dit proces is energie nodig, die wordt betrokken uit zonlicht. De zonne-energie wordt als chemische energie vastgelegd in de chemische verbinding glucose. De glucose wordt gebruikt als energiebron of omgezet in andere organische stoffen, bouwstoffen als cellulose en eiwitten, ten behoeve van groei en voortplanting. Zo komt de koolstof uit de kooldioxide via fotosynthese terecht in allerlei andere stoffen, deels zichtbaar, zoals cellulose en lignine in het hout van bomen.
In kassen wordt koolzuurgas als een soort bemesting van de planten gebruikt: bij aanwezigheid van meer koolstofdioxide groeien veel planten wat sneller. Ook bij een toename van het koolstofdioxidegehalte op Aarde kan de vegetatie sneller groeien.
Dieren doen het omgekeerde van wat planten doen: zij ademen zuurstof in voor de 'verbranding' van, uit verteerd voedsel afkomstige, voedingsstoffen. Bij de verbranding van deze vetten en koolhydraten in het lichaam wordt koolstofdioxide geproduceerd, die ze uitademen. De eerder door het zonlicht aan de planten geleverde energie komt tijdens de verbranding van deze voedingsstoffen weer vrij. Dit geldt ook voor de stofwisseling van schimmels.
De bovenstaande wisselwerking tussen planten en dieren, of nauwkeuriger gezegd autotrofe en heterotrofe organismen, vormt de kern van de koolstofkringloop.
Fysiologische eigenschappen bij zoogdieren
Dierlijke cellen produceren koolstofdioxide als afvalproduct van de citroenzuurcyclus. Extra inspanning levert extra koolzuur, dat via het bloed wordt afgevoerd. De toename van koolzuur in het bloed verlaagt de pH (verhoogt de zuurgraad), die door het lichaam nauwkeurig tussen 7,35 en 7,45 wordt gehouden. Dreigt de pH te ver te dalen dan grijpt het ademhalingscentrum in de hersenen in door het versnellen en verdiepen van de ademhaling.
Fysische eigenschappen
Twee fysische eigenschappen van koolstofdioxide komen in het dagelijks leven elk op hun eigen wijze naar voren. De meest prominente eigenschap is dat van broeikasgas. Daarnaast wordt koolstofdioxide vanwege de wijze waarop het van fase verandert, voor verschillende doeleinden gebruikt.
Broeikaseffect
Doordat koolstofdioxide infrarode straling absorbeert, vermindert het de uitstraling naar de ruimte van zonnewarmte die de Aarde bereikt. Dit wordt het broeikaseffect genoemd, omdat in een kas een vergelijkbaar effect optreedt: kortegolfstraling kan naar binnen waar ze wordt omgezet in langegolfstraling, die niet meer kan ontsnappen.
Faseovergangen
Bij afkoeling tot −78 °C gaat koolstofdioxide direct over (rijpt) in de vaste aggregatietoestand: droogijs of koolzuursneeuw genoemd. Vaste koolstofdioxide ziet er ongeveer uit zoals ijs gevormd uit water. Bij een normale luchtdruk smelt droogijs niet als het verwarmd wordt, maar het sublimeert (verdampt) direct terug naar de gastoestand. Pas boven een druk van 5,2 bar (de druk in het tripelpunt, zie ook de grafiek hiernaast) smelt droogijs bij −56 °C en komt het in de vloeibare fase zonder direct een gas te vormen. Als men bij 15 °C de druk verhoogt tot boven de 50 bar, wordt koolstofdioxide vloeibaar.
Er kunnen spectaculaire en toch relatief ongevaarlijke experimenten met vast koolstofdioxide gedaan worden. Als een paar korreltjes in een glas water worden gestrooid verdampt het droogijs door de relatieve warmte van het water. Het water gaat borrelen en er komt een flinke damp uit. Zo lijkt het of het water kookt, terwijl het gewoon op kamertemperatuur blijft of zelfs iets afkoelt. Doordat koolzuurdamp zwaarder is dan lucht loopt de damp vanuit het glas naar beneden. Dit effect wordt vaak op grotere schaal op toneel of televisie gebruikt in nevelmachines.
Droogijs wordt vaak gebruikt in combinatie met een bepaald oplosmiddel (zoals aceton of 2-propanol) om een koelbad te vormen voor de uitvoering van bepaalde experimenten in de organische synthese.
Geologische eigenschappen
Koolzuur opgelost in (regen)water (diwaterstofcarbonaat en waterstofcarbonaat) is ook geologisch van belang, doordat het in staat is kalksteen op te lossen. Dit leidt tot karstverschijnselen. In de gebonden vorm als calciumcarbonaat (CaCO3) komt het voor als kalksteen (in Limburg mergel genoemd). Wanneer calciumcarbonaat wordt opgelost in zuur of wordt verhit zoals bij de productie van klinker en cement, komt koolstofdioxide weer vrij. De cementindustrie draagt voor ca. 5% bij aan de wereldwijde jaarlijkse uitstoot van het broeikasgas.
Voorkomen in de natuur en uitstoot door de mens
Koolstofdioxide ontstaat bij diverse natuurlijke processen, onder andere bij savanne- en bosbranden, uitstoot door vulkanen, verteringsprocessen in natte oerwouden en mangroven, en komt vrij via CO2-uitwisseling met de zeeën en oceanen. De eenvoudigste manier om koolstofdioxide te produceren is echter de verbranding van koolstofhoudende stoffen, bijvoorbeeld houtskool en fossiele brandstoffen zoals aardolie en aardgas. Dit proces is voor de mensheid een van de belangrijkste energiebronnen. De menselijke/industriële CO2-uitstoot is volgens de huidige wetenschappelijke inzichten bijna 6% van de totale aardse CO2-uitwisseling. Deze 6 procent moet door het systeem worden opgenomen om de concentratie CO2 constant te houden.
De belangrijkste processen om vrijgekomen koolstofdioxide weer uit de atmosfeer te verwijderen zijn CO2-opname door groene planten en opname door de oceanen. Omdat er geen netto toename van bossen op Aarde is draagt fotosynthese door groene planten alleen tijdelijk bij aan de verwijdering van koolstofdioxide uit de atmosfeer. De opnamesnelheid van koolstofdioxide in de oceanen is daarom bepalend voor de concentratieverandering. De opname gaat langzaam, omdat koolstofdioxide wel snel oplost in de bovenste lagen van de oceaan, maar er ook weer snel uit wordt afgegeven. Het transport naar diepere waterlagen waardoor koolstofdioxide uiteindelijk echt uit de kringloop zou verdwijnen duurt vele honderden jaren.
Van de 6% koolstofdioxide (3,2 gigaton) die de mens toevoegt aan de natuurlijke kringloop door het verbranden van fossiele brandstoffen, wordt twee procentpunt gecompenseerd door permanente opname in de diepere waterlagen van de oceaan. De overige vier procentpunt hebben sinds het begin van de industriële revolutie geleid tot een stijging van de CO2-concentratie van circa 280 ppm tot pieken boven 410 ppm in 2017. In 2015 doorbrak de gemiddelde concentratie wereldwijd voor het eerst de grens van 400 ppm.
CO2-metingen
De bekendste metingen van het CO2-gehalte in de lucht zijn de data, afkomstig van het Mauna Loa Observatorium op Hawaï, gepubliceerd door de National Oceanic and Atmospheric Administration, een instelling van de Amerikaanse overheid. Uiteraard kunnen deze cijfers verschillen van de metingen, uitgevoerd elders op aarde. De cijfers van het allerlaatste jaar van meting zijn steeds voorlopig, in afwachting van kleine correcties.
CO2-emissiehandel
Om de uitstoot van het broeikasgas te reguleren is de CO2-emissiehandel opgezet. Deelnemers aan de CO2-emissiehandel krijgen aan het begin van het jaar een bepaalde hoeveelheid rechten. Deze hoeveelheid is door de Nederlandse overheid (de ministeries van Economische Zaken en VROM) vastgesteld op basis van het nationale toewijzingsplan, ook wel het nationale allocatieplan of NAP genoemd. Een bedrijfslocatie waar emissie plaatsvindt beschikt over deze rechten als zij een geldige emissievergunning heeft. De registratie en de controle wordt in Nederland uitgevoerd door de Nederlandse Emissieautoriteit (NEA). Particulieren kunnen sinds 2010 via de CO2-markt van Stichting Natuur en Milieu ook deze emissiehandel beïnvloeden door rechten op te kopen.
CO2-uitstoot van fossiele brandstoffen
Vergelijking van de CO2-uitstoot bij 100% effectiviteit van de verbranding.
Bij verbranding van aardgas komt weliswaar veel minder CO2 vrij, maar het gebruik van aardgas is anderzijds erg vervuilend vanwege de methaanlekken bij de ontginning en het transport.
CO2-uitstoot van transportmiddelen
Vergelijking van de CO2-uitstoot van transportmiddelen per passagier per kilometer gemeten voor 2014.
Toxicologie en veiligheid
Hoewel koolstofdioxide in de atmosfeer voorkomt, is het in hogere concentraties giftig. In de omgeving van het Nyosmeer kwamen op 26 augustus 1986 meer dan 1700 mensen om toen uit het meer een grote hoeveelheid koolstofdioxide vrij kwam. Op 16 augustus 2008 moesten in Mönchengladbach 107 mensen worden opgenomen omdat uit een brandblusinstallatie 25 000 m3 koolstofdioxide was vrijgekomen en een woonwijk was binnengestroomd. Koolstofdioxide is zwaarder dan lucht en kan zich ophopen in grotten en (wijn)kelders. Een voorbeeld is de zogenaamde Hondsgrot bij Napels, waar de bodem bedekt is met een deken van kooldioxide. Mensen overleven een bezoek aan de grot, maar honden stikken direct, doordat ze zich met hun kop dichter bij de grond bevinden. De mogelijkheid van ontsnapping van grote hoeveelheden koolstofdioxide is een van de belangrijkste redenen van bezorgdheid bij ondergrondse opslag.
Koolstofdioxide heeft de volgende effecten op mensen, gemeten naar volumepercentage in lucht:
Zie ook
CO2-toeslag BPM
CO2-afvang en -opslag
CO2-uitstoot en brandstofverbruik
Koolstofkringloop
Milieugevolgen van voedselproductie
Externe links
Recent Global CO2 (Earth System Research Laboratory)
Anorganische verbinding van koolstof
Koolstofoxide
Lewiszuur
Koelmiddel
|
Om de uitstoot van het broeikasgas te reguleren is de CO2-emissiehandel opgezet. Deelnemers aan de CO2-emissiehandel krijgen aan het begin van het jaar een bepaalde hoeveelheid rechten. Deze hoeveelheid is door de Nederlandse overheid (de ministeries van Economische Zaken en VROM) vastgesteld op basis van het nationale toewijzingsplan, ook wel het nationale allocatieplan of NAP genoemd. Een bedrijfslocatie waar emissie plaatsvindt beschikt over deze rechten als zij een geldige emissievergunning heeft. De registratie en de controle wordt in Nederland uitgevoerd door de Nederlandse Emissieautoriteit (NEA). Particulieren kunnen sinds 2010 via de CO2-markt van Stichting Natuur en Milieu ook deze emissiehandel beïnvloeden door rechten op te kopen.
| 1 |
toewijzing, middelenbeheer, taakorganisatie
|
7,077 |
FMRadioChannel
|
190490
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Radio%2010%20%28Talpa%20Radio%29
|
Radio 10 (Talpa Radio)
|
Radio 10 (voorheen Radio 10 Gold en Radio 10 FM) is een Nederlandse commerciële radio-omroep. Het station is een van de oudste, nog bestaande, commerciële radiostations van Nederland. Het station draait muziek uit de jaren 60 uit de 20e eeuw tot de jaren 20 uit de 21e eeuw, samen met geselecteerde actuele hits.
Geschiedenis
Begin
Het station is een initiatief van voormalig VARA en TROS Radio 3 -diskjockey Jeroen Soer en begon op 4 april 1988 met uitzenden. Commerciële radio was in Nederland niet toegestaan. Het station omzeilde dat met de zogenaamde U-bochtconstructie, gebruikmakend van de mogelijkheid dat commerciële zenders uit het buitenland op de Nederlandse kabel toegelaten werden. Daartoe werden in Amsterdam gemaakte programma's via satelliet naar Italië gestuurd, waar het Milanese mediabedrijf Rete Zero een zender had. Via een uplinkstation in België van de televisieabonneezender FilmNet werd het signaal naar de Nederlandse kabelnetten gestuurd. Door deze constructie waren er enkele Italiaanse jingles te horen op het station. Diskjockeys van het eerste uur waren onder anderen Ferry Maat, Adam Curry, Daniël Dekker, Peter Rijsenbrij, Jeroen Soer en Roderick Veelo.
Arcade
Op 15 augustus 1990 werd het station overgenomen door de Arcade-groep en de naam werd gewijzigd in Radio 10 Gold. Hoofdthema van de vernieuwde zender werd "gouwe ouwen", waarmee Radio 10 voorheen op de zondag al succes had. Nederlandse commerciële radio was inmiddels toegestaan en Radio 10 zond in het noorden van Nederland ook via de ether uit. Dit gebeurde via een zogenoemde "restfrequentie". Dat zijn frequenties die niet of nog niet in gebruik waren bij de publieke omroep. In 1994 kreeg Radio 10 Gold de middengolffrequentie 675 kHz toegewezen; later ook 103FM. Bekend radio-onderdeel was het spel Tel en bel, waarbij luisteraars het aantal gedraaide platen moesten tellen. Tussen 1997 en 2007 opgevolgd door Kraak de kluis waarin de dj het kluisbedrag bekendmaakt om 7.40 uur (op werkdagen) of 8.40 uur (in het weekend) waarin de luisteraar het kluisbedrag moet noemen als hij of zij wordt gebeld. Wordt de kluis niet gekraakt, wordt het bedrag de volgende dag verhoogd. De Arcade-groep breidde haar activiteiten in deze periode uit met de zenders Concert Radio (klassiek) en Power FM (jongerenzender).
Wegener
In 1998 nam uitgever Wegener het entertainmentbedrijf Arcade over, waartoe Radio 10 Gold behoorde. Op 1 januari 1999 kreeg Radio 10 Gold als FM-frequentie 103 MHz en later dat jaar werd de naam gewijzigd in Radio 10 FM. Binnen de programmering kregen recentere hits een meer prominente plaats dan voorheen. Mede daarom ontstond de tot op heden gebruikte slogan "De grootste hits aller tijden". De twee andere zenders van Arcade werden afgestoten.
Talpa
In februari 2003 kocht Talpa Radio International, een onderneming van John de Mol, Radio 10 FM. Onder de vernieuwingen die het station meemaakte, waren onder meer de terugkeer van Ferry Maat en de versterking door Bart van Leeuwen. Een herziene programmering en een nieuw logo zagen op 5 mei van dat jaar het levenslicht. De grootste uitdaging waarvoor de organisatie zich die periode gesteld zag, was het behouden van de FM-frequentie. FM betekent een groter bereik aan luisteraars dan met AM (middengolf) en daarmee hogere reclameopbrengsten. Het mocht niet baten. Slechts luttele weken na het ingaan van de vernieuwingen verloor Talpa de "103 FM" (ook wel kavel A02) aan Sky Radio tijdens de veiling van etherfrequenties, die haar op 1 juni 2003 in gebruik nam voor Radio 103 De Gouwe Ouwe Zender. Door het verlies van de FM-frequentie kwam Radio 10 FM acuut in financiële problemen. Aanvankelijk was er sprake van dat Sky Radio de zender en medewerkers van Talpa over zou nemen, maar deze fusie ketste af. In eerste instantie zond vanaf 1 juni 2003 Radio 10 FM nog uit op de 103 FM. Na een paar dagen, op 5 juni 2003 haalde Sky Radio, Radio 10 FM uit de ether. En startte Sky Radio vanaf dan op de FM-frequenties van 103 FM (kavel A02) met het uitzenden van Radio 103 De Gouwe Ouwe Zender. Radio 10 FM was daardoor vanaf die datum per direct niet meer via de FM-ether te ontvangen. Vervolgens, moest Talpa flink snijden in het personeelsbestand en Radio 10 zag zich genoodzaakt haar intrek te nemen in de studio's van zusterzender Noordzee FM. Kort na het verlies van 103 FM kon Talpa voor Radio 10 ("Gold" in plaats van "FM") de AM-frequentie 1395 kHz huren van de toenmalig rechthebbende, en begon vanaf 7 juni 2003 hierop uit te zenden. Radio 10 Gold zou deze golflengte tot 1 augustus 2004 benutten. In juni 2004 wist Talpa Radio de licentie voor de AM-frequentie 1008 kHz = 298 m (golflengte) van Radio London over te nemen en vanaf eind juli 2004 was Radio 10 Gold in heel Nederland en daarbuiten op deze golflengte te ontvangen. Daarnaast zond Radio 10 Gold uit via de kabel en inmiddels ook via internet en via satellietpositie Astra 23,5°O.
In december 2005 zond Radio 10 Gold voor het eerst de Top 4000 uit ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de Nederlandse Top 40 en mogelijk ook naar aanleiding van het succes van de Top 2000 van Radio 2. De lijst heeft sindsdien een vaste plaats gekregen in de programmering in de maand december. Het station kreeg in 2005 de Marconi Award voor beste radiozender, omdat het ondanks het gemis van een FM-frequentie nog immer grote aantallen luisteraars aan zich wist te binden.
In 2006 en 2007 waren onder meer de volgende dj's aan het station verbonden: Jos van Heerden, Peter Holland, Peter Rijsenbrij en Thorvald de Geus. In 2005 was ook Albert Verlinde aangetrokken voor een showrubriek. De zender verloor in deze periode Dave Donkervoort aan 100%NL; weerman Jan Visser werd wegbezuinigd, terwijl Tom Mulder om gezondheidsredenen moest bedanken.
Afslanking
Niet lang na het vertrek van de weerman moesten meerdere medewerkers het bedrijf verlaten, daar Talpa op 5 maart 2007 aankondigde flink te moeten bezuinigen. Een combinatie van hoge kosten voor het gebruik van de frequentie en tegenvallende reclameopbrengsten bracht het moederbedrijf tot deze ingrepen. Opnieuw moest de zender omschakelen op meer recente muziek in de hoop meer adverteerders te trekken, maar ook uren inruimen voor non-stop muziek om de kosten te drukken. Medio 2007 verkocht Talpa een zusterstation van Radio 10 (538) aan RTL Nederland en besloot zij zelfs afstand te doen van de AM-frequentie, door deze te verkopen aan GrootNieuwsMedia BV. Vanaf dat moment was de zender alleen nog te beluisteren via kabel, internet, satelliet en DVB-T (gecodeerd, alleen voor abonnees van Digitenne van KPN), hoewel Talpa ook kortstondig heeft geëxperimenteerd met FMeXtra, een techniek die gebruikmaakt van restcapaciteit op de FM-band.
RTL
Begin 2010 werd Radio 10 Gold verkocht aan RTL Nederland, dat plannen had haar een van de vrijgekomen FM-frequenties van Arrow Classic Rock toe te wijzen. Medio oktober van dat jaar werd echter de keuze gemaakt voor een AM-frequentie: 828 kHz. Vanwege beëindiging van de samenwerking tussen John de Mol en RTL moest De Mol zijn station per 1 januari 2012 aan de fusie onttrekken, maar de golflengte mocht zij blijven gebruiken.
RadioCorp
Op 2 augustus 2013 werd bekendgemaakt dat Radio 10 Gold als Radio 10 terugkeert op de FM. RadioCorp, het bedrijf achter radiozender 100% NL, kreeg het etherfrequentiepakket kavel A7 toebedeeld. Op deze kavel zond tot 11 maart 2009 Arrow Classic Rock uit. Radio 10 Gold behoorde tot de 538 Groep, die eigendom is van Talpa Media. Doordat de 538 Groep al de maximaal toegestane hoeveelheid radiofrequenties in gebruik heeft, werd het station verkocht aan RadioCorp en kan het weer op FM uitzenden. Met de overeenkomst verkreeg Talpa een minderheidsbelang in RadioCorp.
Omdat de onderhandelingen nog niet helemaal afgerond waren bleef Radio 10 Gold nog tot 23 september 2013 uitzenden via 828 kHz op de middengolf. Op de FM-frequenties was in de tussentijd al een non-stop versie van Radio 10 te horen.
Terug naar Talpa
Vanwege de in januari 2016 aangekondigde samenwerking tussen Talpa (538 en SLAM!) en de Telegraaf Media Groep (Sky Radio en Radio Veronica) om een gezamenlijk radiobedrijf te starten werd in mei 2016 bekend dat Talpa volledig RadioCorp BV (100% NL en Radio 10) heeft overgenomen en op haar beurt Radio 10 toevoegde aan de 538 Groep, vervolgens werd SLAM! eveneens als 100% NL verkocht aan de Oostenrijker Karel Habsburg-Lotharingen. In januari 2017 ging de 538 Groep verder als Talpa Radio.
Radio 10 Brabant
Op 1 december 2019 ging Radio 10 Brabant de lucht in. Talpa kocht een groot deel van de Frequenties van Radio 8FM over. Radio 10 was nog niet in Brabant te beluisteren, met deze speciale editie van de zender zijn ze nu ook in Brabant te beluisteren.
Medewerkers
Diskjockeys
Huidige
Nieuwslezers
Het nieuws op Radio 10 wordt verzorgd door het ANP, dat ook onderdeel is van Talpa. De nieuwsbulletins worden voorgelezen door nieuwslezers van het ANP, maar tijdens de ochtend- en middagshow door een vaste nieuwslezer van het programma. De weerberichten worden verzorgd door Weer.nl.
De nieuwslezers zijn:
Henk Blok (Ekdom in de Morgen)
Marijke Ketel (overdag)
Chantal Quak (Somertijd)
Programmering
Maandag t/m donderdag
Radio 10 kent een horizontale programmering. Het ochtendprogramma is traditioneel het belangrijkste programma van Nederlandse radiozenders. Bij Radio 10 is de presentatie van die show sinds 27 augustus 2018 in handen van Gerard Ekdom met Ekdom in de Morgen. Hij wordt bijgestaan door sidekick Evelien de Bruijn en nieuwslezer Henk Blok. De ochtendshow is van 06:00 tot 10:00 uur te horen en wordt gevolgd door het programma van Martijn Kolkman die van 10:00 tot 12:00 uur uitzendt. Tijdens de lunch is Jeroen Nieuwenhuize te horen, met een programma van 12:00 tot 14:00 uur. Edwin Diergaarde presenteert de twee uren die volgen. Sinds januari 2015 maakt Rob van Someren met Sven van Veen het programma Somertijd van 16:00 tot 19:00 uur, dat in 2023 werd bekroond met een Gouden RadioRing. Zij worden hierin bijgestaan door Menno Vroom, Luuk van den Braak, Cobus Bosscha, Fritz Stau en Chantal Quak. In de avonduren zijn Edwin Ouwehand (19:00 tot 21:00 uur) en René Verkerk (21:00 tot 23:00 uur) te horen. Van Someren sluit de dag af met De Nacht Wacht (23:00 tot 00:00 uur).
Vrijdag
Op vrijdagavond wijkt de programmering licht af. Dan is Luuk van den Braak van 19:00 tot 21:00 uur te horen met Happy Hours en presenteert Dennis Verheugd Den's Fever tussen 21:00 en 00:00 uur.
Zaterdag en zondag
Ook in het weekend is er een afwijkende programmering ten opzichte van de werkdagen. Silvan Stoet presenteert een programma op zaterdag- en zondagochtend van 07:00 tot 10:00 uur. Vervolgens is Robert Feller te horen van 10:00 tot 12:00 uur. Lex Gaarthuis maakt, samen met Kimberly van de Berkt en Luuk van den Braak, het programma Is Het Al Weekend?! tussen 12:00 en 15:00 uur op beide dagen. Aan het eind van de middag is Verheugd te horen van 15:00 tot 18:00 uur. Jules van Hest presenteert de eerste drie uren van beide avonden (18:00 tot 21:00 uur). Op de late avond is voor beide weekenddagen de programmering anders. Op zaterdag presenteert Sven van Veen het programma Sven's Classix van 21:00 tot 00:00 uur met tussen 22.30 en 23.00 uur In The Mix van Ben Liebrand. Daarna is Verheugd wederom te horen met Radio 10 Powermix (00:00 tot 02:00 uur). Op zondagavond is Top 4000 Classics te horen van 21:00 tot 00:00 uur.
Acties
Lach van 10
Deze actie vindt jaarlijks plaats in de maand mei. Bij dit spel moet worden geraden van welke persoon de lach is die te horen is op de radio. De lach is vier weken lang elke werkdag tussen 8:00 en 18:00 uur ieder uur te horen. Om mee te doen dienen luisteraars zich aan te melden via de app van Radio 10. Hierin verschijnt tijdens het spel een groene knop waarop gedrukt dient te worden. Uit alle meldingen worden dan elke werkdag om 7:00 uur luisteraars geselecteerd die worden teruggebeld om een poging te wagen. De jackpot begint met € 200,- en wordt bij elk fout antwoord verhoogd met € 200,-. Alle foute antwoorden verschijnen op de site en in de app van Radio 10, zodat luisteraars weten welke namen ze niet meer hoeven te noemen. De jackpot wordt gewonnen door de luisteraar die het juiste antwoord weet te geven. Hierna begint dan eventueel een nieuwe ronde met een nieuwe opgave. Indien een opgave aan het eind van de speelperiode niet is geraden, wordt op de laatste dag van de speelperiode een finalespel gespeeld tijdens het programma Somertijd, waarbij mensen naar de studio kunnen bellen. Hiervoor wordt dan op de radio een oproep gedaan. Iedere halve minuut wordt dan iemand teruggebeld die een poging mag doen, net zolang tot de opgave is geraden.
Joker
Sinds 2022 kan in het weekend een JOKER worden verdiend. Hiervoor dienen luisteraars zodra ze de lach van de joker horen het woord JOKER te appen via de app van Radio 10. De luisteraar die dan wordt teruggebeld wint de JOKER die van maandag t/m vrijdag op ieder moment tussen 8:00 en 18:00 uur kan worden ingezet voor een extra speelmoment. Deze JOKER heeft dezelfde functie als de "Fastpass" bij het geluid van Qmusic.
Digitale zenders
Net als de andere radiozenders van Talpa beschikt Radio 10 over enkele digitale muziekzenders die te beluisteren zijn via internet:
Beeldmerk
Prijzen
Marconi Award
Radio 10 wist gedurende haar bestaan twee maal de Marconi Award voor beste zender te winnen, in 2005 en 2017. Echter waren er geen medewerkers of programma's die een Marconi Award wisten te bemachtigen.
Gouden RadioRing
In 2017 werd Somertijd als eerste Radio 10-programma ooit genomineerd voor de Gouden RadioRing. Het wist echter niet te winnen. Ook in 2018 en 2019 ging de prijs naar een ander programma, terwijl Somertijd genomineerd was. In 2019 was ook het programma Ekdom in de Morgen genomineerd. Ook was de presentator van dat programma, Gerard Ekdom, dat jaar genomineerd voor een Zilveren RadioSter Man, maar beiden prijzen werden niet gewonnen.
Zie ook
Talpa Network
Talpa Radio
Radio 538
Sky Radio
Externe links
Officiële website
Radio 10-playlist
Nederlandse radiozender
|
In februari 2003 kocht Talpa Radio International, een onderneming van John de Mol, Radio 10 FM. Onder de vernieuwingen die het station meemaakte, waren onder meer de terugkeer van Ferry Maat en de versterking door Bart van Leeuwen. Een herziene programmering en een nieuw logo zagen op 5 mei van dat jaar het levenslicht. De grootste uitdaging waarvoor de organisatie zich die periode gesteld zag, was het behouden van de FM-frequentie. FM betekent een groter bereik aan luisteraars dan met AM (middengolf) en daarmee hogere reclameopbrengsten. Het mocht niet baten. Slechts luttele weken na het ingaan van de vernieuwingen verloor Talpa de "103 FM" (ook wel kavel A02) aan Sky Radio tijdens de veiling van etherfrequenties, die haar op 1 juni 2003 in gebruik nam voor Radio 103 De Gouwe Ouwe Zender. Door het verlies van de FM-frequentie kwam Radio 10 FM acuut in financiële problemen. Aanvankelijk was er sprake van dat Sky Radio de zender en medewerkers van Talpa over zou nemen, maar deze fusie ketste af. In eerste instantie zond vanaf 1 juni 2003 Radio 10 FM nog uit op de 103 FM. Na een paar dagen, op 5 juni 2003 haalde Sky Radio, Radio 10 FM uit de ether. En startte Sky Radio vanaf dan op de FM-frequenties van 103 FM (kavel A02) met het uitzenden van Radio 103 De Gouwe Ouwe Zender. Radio 10 FM was daardoor vanaf die datum per direct niet meer via de FM-ether te ontvangen. Vervolgens, moest Talpa flink snijden in het personeelsbestand en Radio 10 zag zich genoodzaakt haar intrek te nemen in de studio's van zusterzender Noordzee FM. Kort na het verlies van 103 FM kon Talpa voor Radio 10 ("Gold" in plaats van "FM") de AM-frequentie 1395 kHz huren van de toenmalig rechthebbende, en begon vanaf 7 juni 2003 hierop uit te zenden. Radio 10 Gold zou deze golflengte tot 1 augustus 2004 benutten. In juni 2004 wist Talpa Radio de licentie voor de AM-frequentie 1008 kHz = 298 m (golflengte) van Radio London over te nemen en vanaf eind juli 2004 was Radio 10 Gold in heel Nederland en daarbuiten op deze golflengte te ontvangen. Daarnaast zond Radio 10 Gold uit via de kabel en inmiddels ook via internet en via satellietpositie Astra 23,5°O.
| 3 |
FM-radiozender, FM-radiokanaal, FM-frequentie
|
5,324 |
GovernmentPermit
|
1186782
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijnpatent
|
Rijnpatent
|
Degene die op de Rijn of een gedeelte daarvan met een schip wil varen moet in het bezit zijn van een vaarbevoegdheidsbewijs, een Rijnpatent, dat verschilt per type schip. De patenten kunnen worden vervangen door een door de Centrale Commissie voor de Rijnvaart als gelijkwaardig erkend vaarbevoegdheidsbewijs, met de eventueel daaraan verbonden aanvullende voorwaarden.
Verschillende patenten
Per 1 april 2008 zijn er de volgende patenten:
Groot patent
Klein patent
Overheidspatent
Sportpatent
Radarpatent
Deze patenten komen in de plaats van het:
Rijnschipperspatent
Klein patent
Kanaalspitsenpatent
Politiebotenpatent
Douanebotenpatent
Brandweerbotenpatent
Sportpatent
Radarpatent
De patenten worden in combinatie afgegeven voor:
het betreffende schip
het te bevaren gedeelte van de Rijn of de gehele Rijn
Wettelijke basis
Het Reglement patenten voor de scheepvaart op de Rijn. Bij ministeriële regeling worden richtlijnen vastgesteld voor de bevoegde autoriteit, overeenkomstig de door de Centrale Commissie voor de Rijnvaart aangenomen resoluties. Het vervangt het Reglement Rijnpatenten 1998 en het Reglement radarpatenten. Deze reglementen zijn per 1 april 2008 ingetrokken.
Patent of Vaarbewijs
In Nederland begint de Rijn benedenstrooms van het Spijkse Veer en omvat mede de Waal tot Gorinchem, waar hij overgaat in de Merwede alsmede de Lek tot de splitsing Noord en Nieuwe Maas. Schippers van schepen die de Nederlands-Duitse grens niet passeren (Rijnkruisend verkeer), hoeven niet in het bezit te zijn van het Rijnschipperspatent of het grote patent, maar kunnen volstaan met:
een nationaal vaarbewijs zoals genoemd in Bijlage I van de richtlijn nr. 91/672/EEG van de Raad van de Europese Gemeenschap van 16 december 1991 (PbEG L 373/29) inzake de wederzijdse erkenning van de nationale vaarbewijzen voor het besturen van schepen in het goederen- en personenvervoer,
dan wel een communautair vaarbewijs afgegeven ingevolge richtlijn nr. 96/50/EG van de Raad van de Europese Unie van 23 juli 1996 (PbEG L 235) tot harmonisatie van de voorwaarden voor de afgifte van nationale vaarbewijzen voor binnenvaartuigen welke bij goederen- en personenvervoer in de Gemeenschap gebruikt worden.
Vanaf het Spijkse Veer tot aan de sluizen te Iffezheim is het grote patent verplicht.
Op de Rijn varende schepen met een lengte van minder dan 15 m kunnen volstaan met een bewijs van vaarbekwaamheid dat in overeenstemming is met de nationale voorschriften. Voor Nederland betekent dit dat de schippers van deze categorie schepen, die ingevolge het Binnenschepenbesluit moeten zijn voorzien van een klein vaarbewijs (o.a. snelle motorboten), kunnen volstaan met dat klein vaarbewijs voor het bevaren van de gehele Rijn. Dat mag ook gebruikt worden in plaats van de overige Rijnpatenten (het kleine patent, het sportpatent en het overheidspatent).
De schippers van de overige schepen met een lengte van minder dan 15 m, die ingevolge de Binnenschepenwet niet in het bezit behoeven te zijn van enig vaarbewijs, zijn hiervan eveneens vrijgesteld op de Rijn benedenstrooms van het Spijkse Veer. Indien deze schepen echter bovenstrooms van de Nederlands-Duitse grens willen varen moeten ze in ingevolge het Reglement patenten voor de scheepvaart op de Rijn in het bezit zijn van ofwel het klein vaarbewijs ofwel het sportpatent.
Degene die bij slecht zicht vaart en daarbij gebruikmaakt van radar, dient in heel Nederland en België bovendien in bezit te zijn van een Radarpatent, ongeacht de nodige overige patenten of vaarbewijzen.
Verschil tussen patent en vaarbewijs
Voor de patenten moet men specifieke kennis bezitten van dat gedeelte van de Rijn tussen de sluizen te Iffezheim en het Spijkse Veer, dat overeenkomt met het patent dat men bezit. Voor vaarbewijzen is nergens plaatselijke bekendheid nodig, anders dan voor de categorieën van het vaarbewijs. Ten behoeve van de onderlinge communicatie hechten Rijnschippers zeer aan de "Streckenkenntnis".
Voorwaarden voor het verkrijgen van een groot patent
ten minste 21 jaar oud zijn
in het bezit zijn van het marifoonbedieningscertificaat.
lichamelijk en geestelijk geschikt zijn, aangetoond door middel van een door een bevoegd arts afgegeven medische verklaring
van onberispelijk gedrag zijn, aangetoond door middel van een Verklaring omtrent het gedrag.
over voldoende kennis en vaardigheden op nautisch gebied beschikken, hetgeen door het afleggen van een examen moet worden aangetoond
vier jaar vaartijd aan kunnen tonen, die moet zijn gemaakt als lid van een dekbemanning.
Voorwaarden voor het verkrijgen van een klein patent
De voorwaarden voor het verkrijgen van het kleine patent komen overeen met die voor het verkrijgen van het grote patent, met uitzondering van de duur van de verplichte vaartijd en de wijze waarop die vaartijd wordt verkregen.
Voorwaarden voor het verkrijgen van een overheidspatent
een verklaring van de dienst waar de aanvrager werkt dat hij voldoet aan de gestelde eisen.
Voorwaarden voor het verkrijgen van een sportpatent
ten minste 18 jaar zijn.
de nodige kwalificaties bezitten. De kwalificatie-eisen komen in grote lijnen overeen met de eisen gesteld voor het verkrijgen van het grote en het kleine patent met uitzondering van eisen betreffende de minimum vaartijd en het examenprogramma
Aantonen vaartijd
De reizen op bepaalde riviergedeelten moeten worden aangetoond met behulp van een dienstboekje, dat ingevolge het Reglement onderzoek schepen op de Rijn (ROSR) voor personen werkzaam aan boord van schepen die de Rijn bevaren verplicht is gesteld, dan wel met behulp van een door de CCR erkend dienstboekje. In Nederland en België is het dienstboekje voorgeschreven. In de praktijk zullen derhalve bemanningsleden van Nederlandse schepen hun vaartijd moeten aantonen met hetzij een dienstboekje, hetzij een erkend vaarbewijs. Voor wat betreft de verrekening van de vaartijd voor het grote patent van vaartijd op zee, kunnen de vaardagen die zijn gemaakt als lid van de dekbemanning aan boord van een zeeschip met een maximum van twee jaar worden meegerekend. Hierbij geldt dat 250 zeedagen als één jaar vaartijd gelden. Het aantal zeedagen kan worden aangetoond met behulp van het monsterboekje.
Controle van de lichamelijke en geestelijke geschiktheid
Periodiek moet de lichamelijke en geestelijke geschiktheid worden aangetoond. Vanaf het bereiken van de leeftijd van 50 jaar tot de leeftijd van 65 jaar moet dit iedere 5 jaar worden gedaan. Dat wil zeggen dat dit voor de eerste maal bij het bereiken van het 50e levensjaar moet geschieden, daarna bij het 55e levensjaar, het 60e levensjaar en ten slotte het 65e levensjaar. Na het 65e levensjaar dient de controle van de lichamelijke en de geestelijke geschiktheid elk jaar plaats te vinden. Ingevolge een van de eisen voor erkenning moeten ook erkende vaarbewijzen aan deze eisen voldoen. Ook een als gelijkwaardig erkende medische verklaring kan worden overgelegd bij de autoriteit die het Rijnpatent afgeeft.
Diploma
Binnenvaart
Verkeersopleiding
|
Verschillende patenten
Per 1 april 2008 zijn er de volgende patenten:
Groot patent
Klein patent
Overheidspatent
Sportpatent
Radarpatent
| 1 |
overheidsvergunning, vergunning, overheid
|
197 |
Episode
|
699054
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Het%20Land%20van%20Maas%20en%20Geel
|
Het Land van Maas en Geel
|
Het Land van Maas en Geel was een praatprogramma op Talpa en een week op Tien, gepresenteerd door Bridget Maasland en Cees Geel.
Het programma
Het Land van Maas en Geel ging van start op 13 november 2006. Op 8 december werd bekend dat het programma, vanwege tegenvallende kijkcijfers, zou worden geschrapt. Er keken gemiddeld zo'n 100.000 kijkers naar. De laatste aflevering werd uitgezonden op 21 december 2006.
De opnames werden gemaakt in bioscoop Het Ketelhuis in Amsterdam.
Land van Maas en Geel
Land van Maas en Geel
|
Het programma
Het Land van Maas en Geel ging van start op 13 november 2006. Op 8 december werd bekend dat het programma, vanwege tegenvallende kijkcijfers, zou worden geschrapt. Er keken gemiddeld zo'n 100.000 kijkers naar. De laatste aflevering werd uitgezonden op 21 december 2006.
| 1 |
aflevering, televisieserie, seizoen
|
2,324 |
AllocateAction
|
5522033
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kiesrecht%20in%20Suriname
|
Kiesrecht in Suriname
|
Het kiesrecht in Suriname werd ingevoerd met de oprichting van de Koloniale Staten in 1865. De bevolking kreeg het recht om negen volksvertegenwoordigers te kiezen en ingezetenen kregen het recht om zich kandidaat te stellen voor het lidmaatschap van de Koloniale Staten. De kiesrechten waren evenwel beperkt tot een zeer klein gedeelte van de bevolking.
In 1936 werd een nieuwe staatsregeling van kracht. De naam van de volksvertegenwoordiging werd gewijzigd in Staten van Suriname. Het belangrijkste verschil met de wetgeving uit 1865 was dat vrouwen expliciet werden uitgesloten van het actief kiesrecht.
Het algemeen kiesrecht werd in 1948 ingevoerd. De beperkende toegang tot het kiesrecht in de vorm van censuskiesrecht en capaciteitskiesrecht werden afgeschaft. De kiesrechten van mannen en vrouwen werden gelijkgetrokken.
In 1975 werd Suriname een onafhankelijke republiek. In de Grondwet voor de Republiek Suriname werd het algemeen kiesrecht verankerd.
Vanaf 1980 bestuurde de Nationale Militaire Raad het land. De grondwet werd in haar werking geschorst en het parlement werd buiten werking gesteld.
In 1985 werd een gekozen Nationale Assemblée geïnstalleerd die een nieuwe grondwet opstelde waarin het algemeen kiesrecht weer was opgenomen. De bevolking stemde met overgrote meerderheid voor deze nieuwe grondwet. In november 1987 werd de Grondwet van de Republiek Suriname door De Nationale Assemblée bekrachtigd. Vanaf dat moment kent Suriname weer vrije algemene verkiezingen.
1865 Koloniale Staten
Vanaf 1865 kende Suriname een volksvertegenwoordiging met wetgevende bevoegdheid: de Koloniale Staten. In het vierde hoofdstuk van het Reglement op het beleid der Regeering in de kolonie Suriname (G.B. 1865 no. 55) werden de samenstelling van de Staten beschreven, de organisatie van de vergaderingen, de bevoegdheden ("van hunne magt") met betrekking tot het goedkeuren van voorgestelde verordeningen en de bevoegdheden met betrekking tot de koloniale begroting.
In het Reglement waren vereisten opgenomen voor het mogen uitoefenen van het actief kiesrecht en voor het recht om zich kandidaat te stellen, het passief kiesrecht.
De eerste verkiezingen voor de Koloniale Staten vonden plaats op 5 april 1866, en de eerste zitting werd officieel geopend op 8 mei 1866. Het aantal leden van de Koloniale Staten was gesteld op dertien; een lid per tweehonderd kiezers. Hiervan werden er negen gekozen door de kiezers. Vier leden werden benoemd door de Gouverneur van Suriname. Vanaf 1901 werden alle Statenleden gekozen.
Actief kiesrecht
In artikel 69 van het Reglement van 1865 staan de eisen opgesomd waaraan kiezers moesten voldoen:
Ingezetenschap. Hierbij werd een onderscheid gemaakt tussen Nederlanders en vreemdelingen. Nederlanders moesten in Suriname gevestigd zijn op 1 januari van het jaar waarin de kieslijst werd vastgesteld. Voor vreemdelingen schreef het reglement een vestigingstermijn van vijf jaar voor.
Een leeftijdsgrens: 25 jaar of ouder.
In het bezit van burgerlijke rechten. Ingezetenen konden worden uitgesloten van hun burgerlijke rechten bij rechterlijk vonnis.
Het betalen van directe belastingen: een bedrag tussen de 20 en 100 gulden waarvan de hoogte bij kiesreglement werd bepaald.
Vereiste 4 betekent dat er sprake is van censuskiesrecht. Hierdoor werd het aantal ingezetenen dat kon deelnemen aan de verkiezingen beperkt tot nog geen 2% van de bevolking. De belasting die moest worden afgedragen werd in het kiesreglement bepaald op "minstens 60 gulden". De belastingafdracht van een echtgenote mocht worden meegerekend: "De man wordt geacht betaald te hebben den aanslag zijner vrouw in de directe belastingen". De censusgrens werd in 1901 verlaagd naar 40 gulden.
Passief kiesrecht
Voor de verkiezingen werd een officiële lijst van kiesgerechtigde inwoners opgesteld. Er was geen aparte lijst met kandidaten voor het lidmaatschap van de Koloniale Staten. Het Reglement vermeldt: "Verkiesbaar zijn allen die de vereischten bezitten, opgenomen in art. 69, onder nummer 1, 2 en 3 dezer wet, en niet onbekwaam, nog uitgesloten zijn". Een uitzondering gold voor de gouverneur, de gouvernementssecretaris, militairen in werkelijke dienst, predikanten en geestelijken. Zij konden zich niet verkiesbaar stellen. In 1905 werd een verplichting tot kandidaatstelling ingevoerd.
Positie van vrouwen
In het Reglement van 1865 is geen bepaling opgenomen waaruit blijkt dat het kiesrecht uitsluitend is voorbehouden aan mannen. Er is wel een artikel opgenomen waaruit duidelijk wordt dat het kiesrecht bedoeld was voor mannen: "Bloedverwantschap of zwagerschap tot en met den tweeden graad mag niet bestaan tussen de leden van de Koloniale Staten. […] Hij, die na zijne benoeming in den verboden graad van zwagerschap met een der andere leden geraakt, is niet verpligt af te treden vóór den afloop van zijnen tijd van zitting. De zwagerschap houdt op door de dood der vrouw die haar veroorzaakte" (Artikel 73).
De Surinaamse jurist Hugo Essed concludeert op basis van de tekst van het Reglement dat mannen en vrouwen zowel het actief als het passief kiesrecht bezaten. De Nationale Assemblée gaat uit van de bedoeling van de wetgever: "In die tijd werden mannen die tenminste 60 gulden betaalden aan belastingen, gekozen tot parlementslid".
Positie vrijgemaakte slaven
Artikel 23 van de Wet op de opheffing van slavernij (S.B. 1862 no.164) (de Emancipatiewet) bepaalde dat vrijgemaakten beschouwd zullen worden als ingezetenen van de kolonie. Vrijgemaakten kregen hiermee dus kiesrecht volgens dezelfde voorwaarden als de andere ingezetenen van Suriname.
In het tweede gedeelte van artikel 23 wordt bepaald dat de vrijgemaakten pas "in het volle genot van het burgerregt treden" na de opheffing van het staatstoezicht. Het bijzonder toezicht van de staat gold vanaf 1 juli 1863 voor ten hoogste tien jaren en was bedoeld om de vrijgemaakten "te beschermen en op te leiden tot het familie- en maatschappelijk leven" (Artikel 19). Vrijgemaakten kregen dus kiesrecht, maar door de bepaling over het staatstoezicht mocht dat recht pas na 1 juli 1873 worden uitgeoefend.
1936 Staten van Suriname
Van 1936 tot 1948 was de Surinaamsche Staatsregeling van 1936 (G.B. 1936 no. 156) van kracht. De naam van de volksvertegenwoordiging werd gewijzigd in Staten van Suriname. Het aantal leden bedroeg vijftien. Vijf leden werden benoemd door de gouverneur en tien leden werden gekozen door de kiesgerechtigde inwoners.
Actief kiesrecht
In deze periode mochten vrouwen niet stemmen; alleen mannen bezaten actief kiesrecht. De kiesgerechtigde leeftijd werd bepaald op 25 jaar. Naast de vereisten van nationaliteit en inwonerschap werden er aanvullende eisen gesteld waardoor het aantal kiesgerechtigden verder werd beperkt. Kiesgerechtigden moesten voldoen aan een van volgende voorwaarden:
Betaling van belasting over het jaarlijkse inkomen (censuskiesrecht).
Vervulling van de bij kiesreglement vastgestelde eisen van verstandelijke ontwikkeling (capaciteitskiesrecht). Kiezers moesten aantonen dat zij in het bezit waren van een ulo-diploma of hoger.
Ten opzichte van het Reglement van 1865 werd ook de lijst met uitsluitingsgronden uitgebreid. Naast krankzinnigheid, zwakheid van vermogen en gevangenschap kon nu een ook rechterlijke uitspraak over herhaalde bedelarij, landloperij en openbare dronkenschap tot ontzegging van het stemrecht leiden. Het census- en capaciteitskiesrecht beperkte het aantal kiesgerechtigde inwoners tot ongeveer drieduizend. Ter vergelijking: in 1940 telde Suriname ca. 142.000 inwoners.
Passief kiesrecht
Het passief kiesrecht werd toegekend aan mannen en vrouwen. Aan het recht om zich kandidaat te stellen waren dezelfde census- of capaciteitsvereisten verbonden die ook voor het actief kiesrecht golden. Uitgesloten van verkiesbaarheid waren, net als in 1865, de gouverneur, de ondervoorzitter en de leden van de Raad van Bestuur, de gouvernementssecretaris en militairen in actieve dienst. De uitsluiting van predikanten en geestelijken verviel, ze worden in de Staatsregeling van 1936 niet meer vermeld.
Positie van vrouwen
Bij de Statenverkiezingen van 23 maart 1938 werd Grace Schneiders-Howard gekozen tot lid van de Staten van Suriname. Zij was het eerste vrouwelijke Statenlid. Bij de verkiezingen van 1942 en 1946 stelde zij zich weer kandidaat, maar ze werd niet herkozen. Het zou tot 1963 duren voor er weer een vrouw in de Staten werd gekozen.
Aziatische immigranten
De bevolkingssamenstelling in Suriname was na 1873 sterk veranderd door de komst van Hindoestaanse en Javaanse contractarbeiders. Het overgrote deel van deze bevolkingsgroepen zou naar verwachting niet voldoen aan de vereisten die in de Staatsregeling van 1936 werden gesteld. Zij waren daarmee dus uitgesloten van deelname aan de verkiezingen. In 1901 was de benoeming van Statenleden door de gouverneur afgeschaft. Besloten werd om het benoemen van Statenleden opnieuw in de Staatsregeling op te nemen. De motivatie hiervoor was dat de Hindoestaanse en Javaanse bevolkingsgroepen hierdoor toch vertegenwoordigers in de Staten konden krijgen.
1948 Staten van Suriname
Met de Surinaamse Staatsregeling van 1948 (G.B. 1948 no. 73) werd het algemeen kiesrecht ingevoerd. Ten opzichte van de regeling uit 1936 was deze nieuwe wet een grote stap vooruit in de democratisering van Suriname.
Kiesrechten
De positie van mannen en vrouwen werd gelijkgetrokken. Alle ingezetenen vanaf 23 jaar mochten hun stem uitbrengen. De census- en capaciteitsvereisten werden afgeschaft, ze komen in de Staatsregeling niet voor. De leeftijdsgrens voor het passief kiesrecht werd ook op 23 jaar gesteld. Het aantal Statenleden werd tot 21 uitgebreid. Het benoemen van Statenleden door de gouverneur werd opnieuw afgeschaft, alle leden werden gekozen.
Door alle wijzigingen ten opzichte van de regeling uit 1936 was het aantal kiesgerechtigden gestegen van ongeveer 3.000 tot 80.000 à 96.000.
Kiesstelsel 1949
In de jaren na de Tweede Wereldoorlog werden er meerdere politieke partijen opgericht. De partijen werden opgericht langs etnische lijnen en waren vooral gericht op de belangenbehartiging van hun eigen bevolkingsgroep. Kiezers konden in 1949 voor het eerst stemmen op kandidaten die aan een partij verbonden waren.
De eerste verkiezingen volgens de Staatsregeling van 1948 werden gehouden op 30 mei 1949. Ze werden georganiseerd volgens het nieuwe kiesstelsel, een districtenstelsel waarbij het land verdeeld werd in negen kieskringen. Iedere kieskring (district) had een vast aantal vertegenwoordigers in de Staten. Van de 21 zetels in de Staten waren er 10 bestemd voor vertegenwoordigers van het district Paramaribo. De andere acht districten konden samen elf Statenleden afvaardigen, per kieskring dus een of twee.
De politieke partijen konden in ieder district een lijst indienen met daarop evenveel kandidaten als dat district mocht afvaardigen naar de Staten. Kandidaten mochten niet voorkomen op meer dan een lijst van welk district dan ook.
Bij de verkiezingen werd het personenmeerderheidsstelsel gehanteerd. Kiesgerechtigden stemden op personen, die verbonden waren aan een lijst van een politieke partij. Een partij die de meerderheid van de stemmen in een kieskring behaalde kreeg alle zetels voor de Staten van het betreffende district.
Dit stelsel leidde tot grote onevenwichtigheid in de samenstelling van de Staten. De bevolking van Paramaribo was in grote meerderheid creools. Er woonden 34.234 kiesgerechtigden in Paramaribo dat tien Statenleden kon afvaardigen. In de drie kieskringen rondom Paramaribo woonden vooral Hindoestanen. In deze districten werden 29.877 kiesgerechtigden geregistreerd. Samen konden ze slechts drie Statenleden afgevaardigden.
Kiesstelsel 1963
Om de oververtegenwoordiging van het district Paramaribo en de creoolse dominantie in de Staten terug te dringen werd in 1963 een nieuw, gemengd kiesstelsel ingevoerd waarbij iedere kiezer tweemaal zijn stem kon uitbrengen. 24 Statenleden werden gekozen volgens het bestaande personenmeerderheidsstelsel per kieskring. Twaalf leden werden gekozen volgens het stelsel van landelijke evenredige vertegenwoordiging. De kiezer stemde hierbij op een partij en het kiesgebied omvatte het hele land.
Het aantal leden van de Staten werd in 1963 uitgebreid tot 36 en in 1966 werd het aantal leden verder verhoogd tot 39.
Positie van vrouwen
De invoering van het actief kiesrecht voor vrouwen in Suriname in 1948 was mede tot stand gekomen dankzij de actieve bemoeienis van Corry Tendeloo, Tweede Kamerlid voor de Partij van de Arbeid.
In 1950 nam Sophie Redmond deel aan de verkiezingen als onafhankelijke kandidaat, maar ze werd niet gekozen. Vijftien jaar na de verkiezing van Grace Schneiders-Howard werd er weer een vrouwelijke volksvertegenwoordiger gekozen. In 1963 werd Isabella Richaards voor de Nationale Partij Suriname gekozen tot lid van de Staten van Suriname.
Positie van marrons en inheemsen
De invoering van het algemeen kiesrecht in 1948 betekende dat elke volwassene kiesgerechtigd was. Maar men moest zich wel laten registeren om van dit recht gebruik te kunnen maken. Het overgrote deel van de bewoners van het binnenland stond niet geregistreerd en was daardoor dus uitgesloten van deelname aan de verkiezingen. De registratie van marrons werd vanaf rond 1960 versneld ter hand genomen. Een belangrijke directe aanleiding was de aanleg van het Brokopondostuwmeer waarvoor meer dan vijfduizend marrons moesten verhuizen. Om de participatie van marrons te bevorderen werden ook institutionele maatregelen genomen. De kieskring Marowijne werd gesplitst in Boven- en Beneden-Marowijne en Brokopondo werd ingesteld als nieuwe kieskring. De verkiezingen van 1963 worden beschouwd als de eerste verkiezingen waaraan marrons en inheemsen volwaardig konden deelnemen.
Wilfred Liefde (Nationale Partij Suriname), een onderwijzer afkomstig uit Ganzee was het eerste Statenlid uit de marron-gemeenschap. Hij werd in 1963 gekozen in de kieskring Brokopondo.
Het eerste inheemse parlementslid was Eugène Arichero. Hij werd in 1973 benoemd in de Staten voor de Nationale Partij Kombinatie (NPK) / Nationale Partij Suriname (NPS).
1975 Parlement van de Republiek Suriname
Op 25 november 1975 werd Suriname een onafhankelijke Republiek. Het grondgebied van Suriname maakte vanaf die dag geen deel meer uit van het Koninkrijk der Nederlanden en alle inwoners die in Suriname geboren en gevestigd waren kregen de Surinaamse nationaliteit.
De Grondwet voor de Republiek Suriname (S.B. 1975 no.2), werd op 19 november 1975 met algemene stemmen aangenomen door het Parlement en trad op 25 november in werking.
Kiesrechten
De vereisten voor kiezers waren:
De Surinaamse nationaliteit bezitten.
21 jaar of ouder.
Geregistreerd staan op de kiezerslijst. Alleen Surinamers die werkelijk in Suriname verbleven konden worden ingeschreven op de kiezerslijst.
Niet van verkiesbaarheid uitgesloten. Dit gold voor gevangenen en voor burgers waarbij de rechter krankzinnigheid had vastgesteld.
Voor het passief kiesrecht golden dezelfde eisen, met uitzondering van de leeftijdsgrens die op 23 jaar of ouder werd gesteld.
Kiesstelsel
In de Kieswet van 1977 werd het kiesstelsel vastgelegd, in grote lijnen volgens het systeem waarmee in 1963 al ervaring was opgedaan, een mengvorm tussen landelijk gekozen parlementsleden en parlementsleden
die volgens een bepaalde verdeelsleutel afkomstig waren uit de verschillende districten.
Er konden 39 parlementsleden worden gekozen. Twaalf parlementszetels waren beschikbaar op basis van landelijke evenredige vertegenwoordiging in de vorm van partij-afvaardiging. De kiezer stemde hierbij op een partij en het kiesgebied was het hele land.
Daarnaast kon een tweede stem uitgebracht worden volgens het personenmeerderheidsstelsel per kieskring. Er werd onderscheid gemaakt tussen het stedelijk gebied en de landelijke districten.
Kieskring 1 (Paramaribo) mocht 10 parlementsleden afvaardigen en kieskring 2 (district Suriname) 6 leden. De kiezer bracht hiervoor zijn stem uit op een kandidaat die verbonden was aan een partij. Op het stembiljet stonden de kandidaten per lijst gegroepeerd, zonder dat de partij verder werd aangeduid.
In de overige acht kiesdistricten konden, afhankelijk van het inwoneraantal, een of twee vertegenwoordigers gekozen. De kiezer bracht zijn stem uit op een van de kandidaten op de lijst van zijn district.
1980 Parlement buiten werking gesteld
Na de staatsgreep van 25 februari 1980 werd het Algemeen Decreet A (S.B. 1980 no. 59) afgekondigd. De Grondwet werd in haar werking geschorst. Het Parlement werd enkele maanden later buiten werking gesteld.
Alle wettelijke regelingen gingen uit van de Nationale Militaire Raad en de regering. De buitenwerkingstelling van het parlement duurde tot 1987. In deze periode was er geen sprake van enige vorm van kiesrecht.
In 1985 werd een overgangsparlement ingesteld met 31 benoemde leden: De Nationale Assemblée (S.B. 1984 no. 116). 14 leden werden voorgedragen door de 25 Februari-beweging, elf leden door de vakbeweging en zes leden door het bedrijfsleven. Dit parlement moest de overgang van het militair gezag naar een democratisch bestuur voorbereiden. Op 30 september 1987 werd een grondwettelijk referendum georganiseerd waarbij een concept-grondwet aan de bevolking werd voorgelegd. 122.000 Surinamers brachten hun stem uit, een opkomstpercentage van meer dan 62%. 96,9% van de kiezers stemde voor. De grondwet werd op 30 september 1987 bekrachtigd bij Staatsbesluit 1987 no.116.
1987 De Nationale Assemblée
Met de invoering van de nieuwe Grondwet van de Republiek Suriname van 1987 (G.B. 1967 no.116) is het algemeen kiesrecht in Suriname weer in ere hersteld. De eerste vrije, algemene verkiezingen voor De Nationale Assemblée werden gehouden op 25 november 1987.
De Assemblée is het hoogste orgaan van de staat, zij vertegenwoordigt het volk van Suriname (Artikel 55). In Hoofdstuk X van de Grondwet is de inrichting en samenstelling van De Nationale Assemblée vastgelegd. De grondwet schrijft voor dat er algemene, vrije en geheime verkiezingen voor de Assemblée plaatsvinden volgens het districtenstelsel. Er worden 51 leden gekozen. De zittingstermijn is vijf jaar. De verkiezingen vinden plaats per district op basis van evenredige vertegenwoordiging bij grootste gemiddelde en voorkeurstem (Artikel 61).
Actief kiesrecht
De leden van de Assemblée worden rechtstreeks gekozen door de ingezetenen die de Surinaamse nationaliteit bezitten en de leeftijd van achttien jaar hebben bereikt. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen. Van de uitoefening van het kiesrecht zijn uitgesloten:
a. zij, die krachtens onherroepelijke rechterlijke uitspraak het kiesrecht missen;
b. zij, die rechtens van hun vrijheid zijn beroofd;
c. zij, die krachtens onherroepelijke rechterlijke uitspraak wegens krankzinnigheid of zwakheid van vermogens de beschikking of het beheer over hun goederen hebben verloren.
Om deel te kunnen nemen aan de verkiezingen moet men zich vooraf laten registreren in het kiesregister. De oproepkaarten worden verzonden op basis van het kiesregister. Voor de verkiezingen van leden van De Nationale Assemblée brengt een kiezer één stem uit in het district waar hij woont. Er wordt gestemd op personen.
Passief kiesrecht
Het passief kiesrecht is toegekend aan alle ingezetenen die de Surinaamse nationaliteit bezitten, de leeftijd van eenentwintig jaren hebben bereikt en niet zijn uitsloten wegens a en c.
Personen, die zich in een district kandidaat hebben gesteld moeten in het desbetreffende district wonen en wel gedurende twee jaren voorafgaand aan de verkiezingen.
Kiesstelsel
In de Kiesregeling van 1987 (S.B. 1987 no. 62) wordt de uitvoering van het kiesrecht geregeld. Het gaat daarbij om de instelling van een onafhankelijk kiesbureau, de indeling van Suriname in kiesdistricten, de verdeling van de zetels van De Nationale Assemblée over de kiesdistricten en de methoden die gebruikt worden voor de toewijzing van de zetels na afloop van de verkiezingen. Voor invoering van de kieswet is 2/3 meerderheid in de Assemblée nodig.
Politieke organisaties (partijen) moeten zich laten registeren in een openbaar register. Alleen geregistreerde politieke organisaties mogen kandidatenlijsten indienen en deelnemen aan de verkiezingen. Kandidaten worden op de lijst geplaatst met vermelding van naam, voorletter en woonplaats. De naam van de kandidaat mag maar op een lijst voorkomen. De volgorde van de kandidaten wordt bepaald door de politieke organisatie. Op de lijst die een politieke partij voor de verkiezingen indient mogen niet meer kandidaten worden geplaatst dan het aantal zetels van het district waarvoor de lijst wordt ingediend en daar mogen nog maximaal tien kandidaten aan worden toegevoegd. De volgorde van de lijsten op het stembiljet wordt bepaald door loting.
Toekenning zetels per district
Voor ieder kiesdistrict is een vast aantal zetels in de Nationale Assemblée vastgesteld (Artikel 8-12 Kiesregeling 2000). De verdeling van het aantal afgevaardigden over de districten is als volgt:
Paramaribo: 17 zetels
Wanica: 7 zetels
Nickerie: 5 zetels
Commewijne: 4 zetels
Sipaliwinie: 4 zetels
Brokopondo: 3 zetels
Marowijne: 3 zetels
Para: 3 zetels
Saramacca: 3 zetels
Coronie 2: zetels
Het aantal toegekende zetels per district is niet evenredig met het inwoneraantal van het district. De zetelverdeling zorgt ervoor dat minder dichtbevolkte gebieden een relatieve oververtegenwoordiging in de Assemblée hebben. De dichtbevolkte districten Paramaribo en Wanica hebben samen 24 van de 51 zetels (47%) terwijl 70% van de bevolking in deze districten woont. De districten Coronie en Brokopondo met 1% van de bevolking krijgen 10% van die zetels in de Assemblée. De evenredige vertegenwoordiging per district resulteert dus niet één op één in een landelijke evenredige vertegenwoordiging.
Vaststellen uitslag verkiezingen
Het vaststellen van de uitslag van de verkiezingen vindt plaats door het hoofdstembureau. De berekening van de toewijzing van de zetels verloopt volgens de methodiek van het grootste gemiddelde, rekening houdend met voorkeurstemmen.
Voorbeeldberekening zeteltoewijzing waarbij er vier partijen deelnemen in een district dat vijf zetels in de Assemblée heeft.
De zetels worden per partij toegewezen aan de kandidaten in de volgorde van vermelding op de lijst. In de toekenning van de zetels aan de kandidaten wordt rekening gehouden met uitgebrachte voorkeurstemmen. In de kiesregeling is bepaald dat kandidaten die meer stemmen hebben gekregen dan de kiesdeler van hun lijst met voorkeur zijn gekozen.
Voorbeeldberekening voorkeurstem.
Kiesdeler van partij A: 12.500 stemmen : 3 zetels = 4.166
Kiesdeler van partij B: 4.200 stemmen : 1 zetels = 4.200
Kiesdeler van partij C: 3.800 stemmen : 1 zetel = 3.800
Stel: de lijsttrekker van partij A heeft 3.500 stemmen verworven, de 2e kandidaat op de lijst 2.500, de 3e kandidaat 1.500 en de 4e kandidaat 5.000 zetels. De 5e kandidaat heeft meer stemmen behaald dan de lijstkiesdeler en krijg dus als eerste een zetel. De andere twee zetels worden toegekend in de volgorde van de lijst, dus aan de lijsttrekker en kandidaat 2. Kandidaat 3 krijgt geen zetel.
Correctie door het CHof in 2022
Het kiesstelsel van 1987 voorziet in een afwijking van de verdeelsleutel in de districten Marowijne, Brokopondo en Sipaliwini, met het doel om daar aandacht te schenken aan ontwikkeling. In februari 2022 diende de advocate Serena Essed een verzoekschrift in bij het Constitutioneel Hof om de Kiesregeling onverbindend te verklaren. Naar haar oordeel is het districtenkiesstelsel onrechtvaardig en zou die herzien moeten worden. ABOP-leider Ronnie Brunswijk, die veel stemmen achter zich heeft in de genoemde districten, zorgde hierna voor een rel, door haar en het Hof te waarschuwen met 'verwarring' (bruya) in het land. Nadat politiek Suriname, inclusief de coalitie, zich van zijn uitspraken afkeerde, trok hij zijn bedreiging in. Op 5 augustus vonniste het Hof dat de Kiesregeling op belangrijke punten aangepast moet worden, omdat De Nationale Assemblée niet de soevereine wil van het volk vertegenwoordigt en de zetelverdeling is gebaseerd op discriminatie.
De Nationale Assemblée
Surinaams staatsbestel
Surinaams recht
|
Kiesstelsel
In de Kiesregeling van 1987 (S.B. 1987 no. 62) wordt de uitvoering van het kiesrecht geregeld. Het gaat daarbij om de instelling van een onafhankelijk kiesbureau, de indeling van Suriname in kiesdistricten, de verdeling van de zetels van De Nationale Assemblée over de kiesdistricten en de methoden die gebruikt worden voor de toewijzing van de zetels na afloop van de verkiezingen. Voor invoering van de kieswet is 2/3 meerderheid in de Assemblée nodig.
| 1 |
toewijzing, middelenbeheer, taakorganisatie
|
12,534 |
MotorcycleRepair
|
874005
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Schurken%20in%20Power%20Rangers%3A%20Ninja%20Storm
|
Schurken in Power Rangers: Ninja Storm
|
De fictieve schurken uit Power Rangers: Ninja Storm waren aliens in dienst van de ninjameester Lothor.
Lothor
Lothor, geboren als Kiya Watanabe, is de hoofdvijand uit de serie. Hij werd gespeeld door Grant McFarland, die ook de stem deed van Lothor’s tweelingbroer Sensei Kanoi Watanabe.
Lothor is een verbannen kwaadaardige ninjameester. Aan het begin van de serie arriveerde hij op aarde met zijn buitenaardse leger (aliens die hij had getraind in zwarte ninjakunst). Zijn eerste doel was het uitschakelen van de twee ninja academies: de Wind academie en de Thunder academie. Op beide overleefden slechts een paar studenten de aanval. Op de Wind academie waren dat Shane, Tori en Dustin (die respectievelijk de rode, blauwe en gele Rangers werden), en op de Thunder Academie Hunter en Blake (de Crimson en Navy rangers).
Verleden
Lothors verleden werd onthuld toen Cam, de zoon van Kanoi Watanabe, terugreisde in de tijd naar een periode dat zijn ouders zelf nog studenten waren op de Ninja Academie. Hij ontdekte hier dat Lothor in werkelijkheid van de aarde komt, en ooit Kiya Watanabe was; de tweelingbroer van Kanoi Watanabe en dus Cam’s oom.
Kiya was een student aan de Wind Ninja Academie in de Aard Ninja categorie. In het geheim bestudeerde hij duistere ninjakunsten. Toen een vrouw genaamd Miko op de academie arriveerde met een mystiek samurai amulet, wilde Kiya deze stelen. Cam stopte hem en nam het amulet mee terug naar de toekomst. Kiya werd betrapt op het gebruik van duistere ninjakunsten en werd de ruimte in verbannen. Kort voor zijn verbanning nam hij de naam Lothor aan.
Het is niet bekend wat Lothor precies deed in de jaren tussen zijn verbanning en zijn terugkeer. Blijkbaar trouwde hij met iemand, waardoor Marah & Kapri zijn nichtjes werden (in Power Rangers: Dino Thunder onthulde hij dat ze aangetrouwde familie zijn). Ook keerde hij al een keer eerder in het geheim terug naar de Aarde, en vermoordde de ouders van Hunter en Blake. Wat zijn exacte doel was bij dit bezoek is niet bekend. Tijdens zijn grote aanval op de Aarde ving hij Hunter en Blake, en overtuigde hen dat sensei Kanoi van de Wind Ninja Academie hun ouders had vermoord. Tijdens de aanval op de Wind Ninja Academie veranderde hij zijn broer in een cavia.
Gedurende de serie
Lothors pogingen de Aarde te veroveren werden tegengewerkt door de studenten die zijn aanval hadden overleeft. Lothor had een duister gevoel voor humor, die hij vaak tegen zijn nichtjes en handlangers gebruikte als weer een van zijn plannen was mislukt. Lothor brak zelfs een paar maal de vierde wand (voorbeeld: nadat hij een monster had laten groeien draaide hij zich om naar de camera en vroeg het “publiek” of ze nu werkelijk hadden gedacht dat het monster kleiner zou worden).
In de finale leidde onderling verraad tot de dood van al Lothors generaals. Dit was allemaal onderdeel van Lothors plan. Hij wilde namelijk de "Abyss of Evil", waar de geesten van al zijn verslagen helpers heen gingen, openen. Dit lukte hem, maar door tussenkomst van de gevangen ninjastudenten (vrijgelaten door de Thunder Rangers) werd Lothors leger verslagen. Lothor gebruikte Cam’s amulet om de Rangers hun krachten te ontnemen, maar desondanks konden ze hem ook in de Abyss opsluiten.
Dino Thunder
Lothor ontsnapte uit de Abyss in de Power Rangers: Dino Thunder dubbele aflevering "Thunder Storm". Hij werkte samen met Mesogog. Toen hun plan faalde, keerde Mesogog zich tegen Lothor, kromp hem tot het formaat van een actiefiguurtje en zette hem gevangen in een pot. Vermoedelijk is Lothor opnieuw omgekomen toen Mesogog’s lab ontplofte aan het eind van de serie.
Lothor's Generaals
Zurgane
Zurgane was de hoofdgeneraal van Lothors leger. Hij hield van al het werk dat Lothor hem geeft. In werkelijkheid was hij een buitenaards mierachtig wezen, dat een groter samurai-achtig robotlichaam bestuurde als een soort mecha.
Toen de Thunder Rangers nog voor Lothor werkten haatte Zurgane hen duidelijk, daar ze alle eer en glorie die hij graag wilde kregen. Het feit dat hij geen mond of ogen heeft was een constante bron van pesterijen door zijn collega’s.
Zurgane was ook Lothor technisch adviseur. Hij repareerde geregeld dingen aan het schip en bouwde zijn eigen vloot van zords. Zijn krachten zijn teleportatie, energieprojectie en de mogelijkheid zwaarden uit zijn schouders te halen.
Zurgane werd vernietigd door Vexacus, een andere generaal van Lothor, in de aflevering "General Deception, Part II". Hij keerde weer terug in de finale van de serie toen de Abyss of Evil werd geopend, maar werd net zo snel weer verslagen door Shane.
Zurgane keerde ook terug in Power Rangers: Dino Thunder om Lothor en Mesogog te dienen. Hij werd toen vernietigd door de Thunder Rangers en Tommy Oliver.
Zijn stem werd gedaan door Peter Rowley.
Choobo
Choobo begon oorspronkelijk als luitenant in Lothors leger. Hij kan energiebollen oproepen waarin mensen kunnen worden gevangen, en gebruikte deze dan ook tijdens de aanvallen op de Ninja academies.
Hij gebruikte soms monsters gebaseerd op dieren.
Choobo kreeg de rang van generaal toen hij de Thunder Rangers ving en hen weer tegen de Wind Rangers wist op te zetten. Maar toen zijn plan alsnog mislukte, werd hij uit Lothor’s leger verbannen.
Hij zwoer wraak en stal de boekrol van kracht, die hem sterker maakte. Hij werd in deze vorm verslagen door de Thunderstorm Megazord, maar net op tijd gered door Lothor. Lothor kromp hem echter tot het formaat van een actiefiguurtje zodat hij als huisdier voor Marah kon dienen. Later in de serie gaf Lothor hem per ongeluk zijn ware formaat terug.
Choobo werd uiteindelijk verslagen door Shane met zijn battlizer. Zijn stem werd gedaan door Bruce Hopkins.
Motodrone
Motodrone was oorspronkelijk Perry, een motorfietsexpert die in dezelfde zaak werkte als Dustin. Hij probeerde een aantal experimenten om een nieuwe generatie motorfietsen te maken. Door een ongeluk veranderde hij echter in het monster Motodrone.
Hunter kon Motodrone later verslaan en Perry bevrijden. Lothor liet echter de brokstukken van Motodrone’s harnas verzamelen en hem weer in elkaar zetten, ditmaal met een kelzak als basis.
Motodrone vocht met een zwaard en reed op een motorfiets. Hij werd uiteindelijk vernietigd door Vexacus toen hij op het punt stond diens verraad te ontdekken. In de finale keerde hij nog eenmaal terug uit de Abyss of evil, maar werd al snel weer verslagen.
Zijn stem werd gedaan door Craig Parker.
Vexacus
Vexacus is een haaiachtige alien en een premiejager. Hij is de rivaal en “gezworen vijand” van Lothor. Hij kwam voor het eerst naar de aarde toen hij een buitenaardse vrouw achtervolgde die op het punt stond te sterven en daarbij haar krachten aan iemand anders moest doorgeven. Zij gaf haar krachten echter aan Shane en toen Vexacus van de aarde weg wilde vluchtten, vernietigde Shane zijn schip.
Vast op Aarde had Vexacus geen andere keus dan zich bij Lothor aan te sluiten. Daar werd hij zelfs de hoofdgeneraal en rivaal van Zurgane. Vexacus wilde een voor een Lothors generaals uitschakelen om uiteindelijk Lothor zelf te kunnen vernietigen, niet beseffend dat dit juist Lothors plan was.
Hij vernietigde eerst Zurgane toen die was verzwakt na een zordgevecht, en later ook Motodrone. Hij werd echter zelf doelwit van Marah en Kapri, die hem tegen de Rangers lieten vechten wetende dat hem dit fataal zou worden.
Vexacus keerde nog eenmaal terug in de finale, maar werd snel weer verslagen. Zijn stem werd gedaan door Michael Hurst.
Shimazu
Shimazu was een standbeeld in een museum, waarin de geest van een Japanse krijgsheer huisde. Hij werd tot leven gebracht tijdens een gevecht tussen Cam en Motodrone dankzij Motodrone’s regeneratie-energie. Shimazu sloot zich meteen bij Lothor aan en liet de Wolfblades los: drie op wolven lijkende monsters waarmee hij eeuwen geleden Japan terroriseerde. Hoewel de Rangers deze wezens konden verslaan, mocht Shimazu in Lothors leger blijven als een nieuwe generaal.
Shimazu wilde net als Vexacus de conrole over Lothors schip overnemen, maar hij werd verraden. Hij werkte samen met Marah en Kapri om de Rangers te verslaan, maar toen dit plan faalde vernietigden ze hem.
Shimazu keerde in de finale nog een keer terug uit de Abyss of Evil, maar werd wederom verslagen. Zijn stem werd gedaan door Jeremy Birchall.
Marah & Kapri
Achtergrond
Marah en Kapri zijn zussen, en de nichtjes van Lothor. Ze zijn aangetrouwde familie, maar er is niets bekend over dit huwelijk. Het enige dat bekend is, is dat hun ouders toestonden dat ze met Lothor meegingen toen hij de aarde aanviel.
Beide zijn stereotiepe suffers en tienermeiden. Ze zijn dan ook meer een hinder dan hulp voor hun oom. Desondanks probeerden ze hun oom keer op keer te bewijzen dat ze slecht genoeg waren om lid te zijn van zijn leger. Kapri riep vaak de monsters op om tegen de Rangers te vechten.
Tegen het einde van de serie toonden Marah en Kapri een andere kant van zichzelf, toen ze blijkbaar toestonden dat Lothors generaals hem zouden afzetten. Het leek erop dat ze niet zo dom waren als ze zich altijd voordeden. Later bleek dit gewoon een plot te zijn van Lothor, die hen gebruikte om de verraders onder zijn generaals te ontmaskeren. Toen hij geen nut meer voor ze had, liet Lothor de twee echter in de steek. Ze bleven achter op Lothors schip, dat op het punt stond te ontploffen. Ze hielpen de Thunder Rangers om de gevangen ninjastudenten te redden, en vertrokken met hen naar de aarde. Na afloop van de serie werden ze studenten op de Wind Ninja Academie.
Dino Thunder
In de Power Rangers: Dino Thunder aflevering Thunder Storm ontdekten Marah en Kapri dat Lothor terug was gekeerd en infiltreerden in zijn leger onder de belofte dat ze nu grote ninja’s waren. Ze deden dit enkel om de gevangen Sensei te redden.
Motivaties
Er bestaan verschillende theorieën over waarom Marah en Kapri zo plotseling overliepen naar de kant van de Rangers. Een mogelijkheid is dat toen Lothor hen in de steek liet, ze beseften dat het kwaad niet was zoals ze dachten en het dus de rug toekeerden.
Een andere theorie is dat ze al vanaf het begin af aan niet slecht waren, en enkel met Lothor meededen in de hoop indruk op hem te maken.
De derde theorie is dat ze nooit werkelijk over zijn gelopen naar de Rangers, en zich enkel bij hen aansloten om ninjatraining te ondergaan. De reden dat ze Lothor opeens tegen gingen werken zou uit wraak zijn omdat hij hen achter liet.
Monsters
De monsters uit Lothors leger zijn allemaal aliens van verschillende planeten. Hij heeft ze in de loop der jaren verzameld om zijn leger te vormen. De monsters werden afhankelijk van hun uiterlijk en herkomst vergezeld door een bepaalde generaal:
Aliens die op dieren leken hoorden bij Choobo’s groep.
Robots hoorden bij Zurgane.
Aliens gebaseerd op een lichaamsdeel hoorden bij Shimazu
Aliens die leken op “fantoombeesten (Phantom Beasts)” hoorden bij Vexacus.
De geesten van verslagen monsters gingen naar de Abyss of Evil.
Overig
Kelzaks: de soldaten van Lothor. Ze gebruiken dolken en zijn zeer hyperactief. Overgenomen van de Genin Magerappa uit Ninpuu Sentai Hurricanger.
Kelzak Furies: rood gekleurde versies van de Kelzaks, driemaal sterker dan de gewone. Hebben geen Super Sentai tegenhanger.
Slechte Ninja Rangers: Wanneer Tori in een parallelle wereld terechtkwam, ontdekte ze dat de Power Rangers slecht waren en de vijanden waren goed. Ondanks dat ze niet kon transformeren hielp ze de goede Lother en zijn genaraals. Samen versloegen zij de slechte power rangers en Tori werd terug gestuurd naar haar eigen wereld.
Personage uit Power Rangers
|
Motodrone
Motodrone was oorspronkelijk Perry, een motorfietsexpert die in dezelfde zaak werkte als Dustin. Hij probeerde een aantal experimenten om een nieuwe generatie motorfietsen te maken. Door een ongeluk veranderde hij echter in het monster Motodrone.
| 1 |
motorfietsexpert, motorfietsrenovatie, tweewielerspecialist
|
6,085 |
EducationalAudience
|
2068837
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/WikiKids
|
WikiKids
|
WikiKids is een door Stichting Kennisnet gehoste interactieve Nederlandstalige wiki-internetencyclopedie die in de eerste plaats wordt geschreven voor en door kinderen. WikiKids richt zich met name op leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. De doelgroep is meer specifiek ±8 tot ±15 jaar.
Geschiedenis
In 2006 werd de Stichting WikiKids opgericht, die bestond uit enkele in het onderwijs werkzame vrijwilligers. In januari 2007 werd WikiKids tijdens de Nationale Onderwijstentoonstelling (NOT) gepresenteerd aan het Nederlandse onderwijs.
Op 23 januari 2008 won WikiKids de IPON Awards 2008 voor innovatief educatief ICT-project.
Groeicijfers
Zie ook
Vikidia
Internetencyclopedie
Wiki
|
WikiKids is een door Stichting Kennisnet gehoste interactieve Nederlandstalige wiki-internetencyclopedie die in de eerste plaats wordt geschreven voor en door kinderen. WikiKids richt zich met name op leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. De doelgroep is meer specifiek ±8 tot ±15 jaar.
| 1 |
onderwijsdoelgroep, educatieve rol, doelgroep
|
3,333 |
SportingGoodsStore
|
1186961
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Charley%20van%20de%20Weerd
|
Charley van de Weerd
|
Anton (Charley) van de Weerd (Wageningen, 18 januari 1922 - aldaar, 3 februari 2008) was een Nederlands voetballer.
Van de Weerd speelde tussen 1940 en 1961 voor FC Wageningen. Hij onderbrak die periode door een seizoen bij De Graafschap te spelen. Met Wageningen won hij in 1948 de KNVB beker.
Hij speelde meer dan 600 wedstrijden en was eenmaal geselecteerd voor het Nederlands elftal maar tot een debuut kwam het niet. Op jonge leeftijd liet hij zich Charley in plaats van Anton noemen omdat vriendjes hem op Charley Chaplin vonden lijken wat zijn grappige bewegingen betreft. Na zijn actieve loopbaan runde hij een sportzaak in Wageningen. Van de Weerd, die de titel Wagenings voetballer van de eeuw kreeg, werd 86 jaar.
Carrièrestatistieken
Zie ook
Lijst van spelers van De Graafschap
Lijst van spelers van FC Wageningen
Externe link
'Van de Weerd wereldberoemd in Wageningen' Column Johan Derksen, Vi.nl, 18 februari 2008
Nederlands voetballer
|
Van de Weerd speelde tussen 1940 en 1961 voor FC Wageningen. Hij onderbrak die periode door een seizoen bij De Graafschap te spelen. Met Wageningen won hij in 1948 de KNVB beker.
Hij speelde meer dan 600 wedstrijden en was eenmaal geselecteerd voor het Nederlands elftal maar tot een debuut kwam het niet. Op jonge leeftijd liet hij zich Charley in plaats van Anton noemen omdat vriendjes hem op Charley Chaplin vonden lijken wat zijn grappige bewegingen betreft. Na zijn actieve loopbaan runde hij een sportzaak in Wageningen. Van de Weerd, die de titel Wagenings voetballer van de eeuw kreeg, werd 86 jaar.
| 1 |
sportwinkel, sportartikelen, sportzaak
|
1,898 |
DislikeAction
|
5727151
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlandse%20Export%20Papierfabriek
|
Nederlandse Export Papierfabriek
|
De Nederlandse Export Papierfabriek (Nefa) was een papierfabriek in Nijmegen, gelegen aan de Tollensstraat.
Geschiedenis
De uit Sundern afkomstige J. Scheffer Hoppenhöfer, eigenaar van enkele Duitse papierfabrieken, opende in 1919 ook in Nijmegen een papierfabriek. Reden was dat er, vlak na de Eerste Wereldoorlog, een afkeer van Duitse producten bestond. De Nijmeegse fabriek kon daarentegen zijn producten als Nederlands fabricaat in de markt zetten. Een leegstaande fabriek werd gekocht. Men produceerde aanvankelijk toiletpapier waartoe in 1925 een eerste toiletpapiermachine werd aangeschaft. In 1930 werd ook een machine voor zijdepapier aangeschaft, waarmee men servetten produceerde. In 1933 breidde men het productiepakket uit met celstofwatten voor verpakkingsdoeleinden en een zuiverder kwaliteit voor in ziekenhuizen. In 1934 werd hiermee ook maandverband geproduceerd onder de merknaam Nefa. Nog voor 1940 ging men ook wegwerpluiers en huishoudpapier vervaardigen.
In 1945 werd de fabriek bestempeld als vijandelijk eigendom. Hij werd in beslag genomen en verkocht aan H.B. Jacobs, die de administrateur van het bedrijf was. In 1960 werd een fabriek in Cuijk geopend. In 1970 werd de Nederlandse Export Papierfabriek opgenomen in de Bührmann-Tetterode-groep. De productie van de Nijmeegse fabriek werd geleidelijk naar Cuijk overgeheveld, waarop de Nijmeegse fabriek sloot en in 1977 werd gesloopt.
Papierproducent
Economie in Nijmegen
|
Geschiedenis
De uit Sundern afkomstige J. Scheffer Hoppenhöfer, eigenaar van enkele Duitse papierfabrieken, opende in 1919 ook in Nijmegen een papierfabriek. Reden was dat er, vlak na de Eerste Wereldoorlog, een afkeer van Duitse producten bestond. De Nijmeegse fabriek kon daarentegen zijn producten als Nederlands fabricaat in de markt zetten. Een leegstaande fabriek werd gekocht. Men produceerde aanvankelijk toiletpapier waartoe in 1925 een eerste toiletpapiermachine werd aangeschaft. In 1930 werd ook een machine voor zijdepapier aangeschaft, waarmee men servetten produceerde. In 1933 breidde men het productiepakket uit met celstofwatten voor verpakkingsdoeleinden en een zuiverder kwaliteit voor in ziekenhuizen. In 1934 werd hiermee ook maandverband geproduceerd onder de merknaam Nefa. Nog voor 1940 ging men ook wegwerpluiers en huishoudpapier vervaardigen.
| 1 |
afkeer, negatieve reactie, afwijzing
|
5,879 |
NGO
|
5562033
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Caroline%20Criado%20Perez
|
Caroline Criado Perez
|
Caroline Emma Criado Perez (1984) is een Britse feministisch activist, journalist en auteur.
Vroege leven en onderwijs
Caroline Criado Perez is geboren in 1984. Haar moeder Alison Criado Perez was huismoeder maar werd na de scheiding van haar man in Criado Perez' puberteit verpleegkundige bij Artsen zonder Grenzen, onder andere bij een humanitaire hulpmissie in Soedan. Haar vader is Carlos Criado Perez, een in Argentinië geboren zakenman en voormalig chief executive officer (CEO) van de Safeway-supermarktketen in het Verenigd Koninkrijk. Het gezin woonde tijdens Criado Perez' jeugd in verschillende landen, waaronder Spanje, Portugal en Taiwan en het Verenigd Koninkrijk.
Na een aantal jaren werken op een webdesignbureau begon Criado Perez op haar vijfentwintigste aan een studie Engelse taal en literatuur aan de universiteit van Oxford. Ze studeerde af in 2012. Ze begon een master gedragseconomie aan de London School of Economics, die ze niet afmaakte. De aanleiding waardoor Criado Perez feminist werd is een boek van Deborah Cameron over de studie van taal, waarin de relatie tussen gender en voornaamwoorden wordt besproken. "Door dat boek besefte ik: ik heb geen idéé wat er in mijn hoofd omgaat."
Acties
De eerste actie van Criado Perez, het Women's Room-project, had tot doel de aanwezigheid van vrouwelijke experts in de media te vergroten door middel van een webdatabase van vrouwelijke deskundigen voor journalisten.
In 2013 verzette Criado Perez zich tegen het besluit van de Bank of England om de beeltenis van Elizabeth Fry op het biljet van 5 pond te vervangen door dat van Winston Churchill, waardoor er geen vrouwen meer op de bankbiljetten zouden staan. De campagne kreeg de steun van 35.000 ondertekenaars en leidde ertoe dat op een nieuw biljet van 10 pond het beeld van Jane Austen wordt gebruikt. Deze actie leidde tot aanhoudende intimidatie van Criado Perez en andere vrouwen op de sociaalnetwerksite Twitter; als gevolg hiervan kondigde Twitter uiteindelijk aan de klachtenprocedures te zullen verbeteren. In een artikel in de London Evening Standard in september 2017 schreef Criado Perez dat ze haar eerste "Austen-tientje" zou schenken aan haar plaatselijke vrouwenopvang: "Het voelt als de juiste manier om dit hoofdstuk van mijn leven te beëindigen".
In 2016 begon Criado Perez een campagne voor het plaatsen van een sculptuur van een vrouw op Parliament Square (Londen). De elf standbeelden op het plein waren allemaal ter herdenking van mannen, onder wie Winston Churchill en Nelson Mandela. Ze schreef hierover in twee grote landelijke dagbladen en bood de burgemeester van Londen een petitie aan. Naar aanleiding hiervan werd een standbeeld geplaatst van de feministe en suffragette Millicent Fawcett op het plein, dat is onthuld in april 2018. Het standbeeld is ontworpen door Gillian Wearing en is daarmee het eerste standbeeld op Parliament Square dat is ontworpen door een vrouw.
Journalistiek
Criado Perez is freelance journalist en schrijft onder meer voor The Guardian, The Times en The Independent.
Auteur en werk
In 2016 werd Do it like a woman ...and change the world, het eerste boek van Criado Perez, uitgegeven door Granta publishers. Hierin portretteert ze een aantal vrouwen met een positieve bijdrage aan de wereld.
Haar tweede boek, Invisible women - exposing data bias in a world designed for men, werd in 2019 uitgegeven door Penguin Books. Invisible women is in meer dan dertig landen in vertaling uitgebracht, onder meer in Brazilië, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Iran, Japan, Mongolië, Spanje en Turkije. Een Nederlandse vertaling van Invisible women kwam in 2019 uit onder de titel Onzichtbare vrouwen - Waarom we leven in een wereld voor en door mannen ontworpen. In Invisible women stelt Criado Perez dat data over mannen als uitgangspunt en norm worden gebruikt bij allerlei onderzoeken, analyses en ontwerpen, en dat er een genderdatakloof is; er zijn te weinig wetenschappelijke data over vrouwen beschikbaar. Invisible Women zou in eerste instantie een boek over de medische wereld worden, maar door het onderzoek dat Criado Perez voor het boek deed kwam ze tot de conclusie dat het onderwerp een veel bredere draagwijdte had.
De ideeën van Criado Perez inspireerden ook in Nederland een publiek debat via publicaties in de media en een aantal debatten, onder meer op universiteiten en in de politiek. Er kwam meer aandacht voor initiatieven om de genderdatakloof te verkleinen. Zo wordt aan sommige designopleidingen sinds kort onderwijs gegeven in genderonderwerpen en is een groep cardiologen in verschillende ziekenhuizen (onder wie Angela Maas, Harriette Verwey en Janneke Wittekoek) pleitbezorgers van genderspecifieke geneeskunde, waarbij ze zich al jaren inzetten voor meer kennis van het vrouwenhart.
Voor het boek Invisible women won Criado Perez de Royal Society Insight Investment Science Book Prize, een prijs voor populairwetenschappelijk werk. Ze was de vijfde vrouw die achtereenvolgens de prijs kreeg. Daarvoor was de prijs in meer dan dertig jaar alleen gewonnen door mannen. In reactie zei ze "Het was voor mij heel belangrijk om deze prijs te winnen, want ik heb zelf niet echt een wetenschappelijke achtergrond."
Onderscheidingen
Voor haar succesvolle activisme over het afbeelden van vrouwen op bankbiljetten won Criado Perez in november 2013 de prijs voor mensenrechtenactivist van het jaar van de burgerrechtenorganisatie Liberty. In 2015 werd Criado Perez benoemd tot Officier in de Orde van het Britse Rijk (Engels: The Most Excellent Order of the British Empire, afkorting: OBE) voor haar bijdragen aan gelijkheid en diversiteit, met name in de media. In 2019 won Criado Perez de Royal Society Insight Investment Science Books Prize voor haar boek Invisible Women: Exposing Data Bias in a World Designed for Men, en het boek was het Financial Times Business Book of the Year.
Bibliografie
21e-eeuws schrijver
Brits activist
Brits feminist
Brits journalist
Brits schrijver
|
Haar tweede boek, Invisible women - exposing data bias in a world designed for men, werd in 2019 uitgegeven door Penguin Books. Invisible women is in meer dan dertig landen in vertaling uitgebracht, onder meer in Brazilië, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Iran, Japan, Mongolië, Spanje en Turkije. Een Nederlandse vertaling van Invisible women kwam in 2019 uit onder de titel Onzichtbare vrouwen - Waarom we leven in een wereld voor en door mannen ontworpen. In Invisible women stelt Criado Perez dat data over mannen als uitgangspunt en norm worden gebruikt bij allerlei onderzoeken, analyses en ontwerpen, en dat er een genderdatakloof is; er zijn te weinig wetenschappelijke data over vrouwen beschikbaar. Invisible Women zou in eerste instantie een boek over de medische wereld worden, maar door het onderzoek dat Criado Perez voor het boek deed kwam ze tot de conclusie dat het onderwerp een veel bredere draagwijdte had.
| 1 |
ngo, niet-gouvernementele organisatie, maatschappelijke organisatie
|
11,230 |
AggregateOffer
|
296875
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ciao%20%28bedrijf%29
|
Ciao (bedrijf)
|
Ciao is een internetbedrijf, opgericht in de zomer van 1999 door Frederick Paul en Max Cartellieri in München. Ciao biedt prijsvergelijking aan en meningen van gebruikers over producten en diensten voor andere gebruikers. Daarnaast biedt het bedrijf online toegang aan specifieke doelgroepen voor marktonderzoek. Anno 2006 had Ciao zo'n 190 medewerkers verdeeld over zes Europese vestigingen in München, Londen, Parijs, Madrid, Amsterdam, Timisoara (Roemenië) en in de Verenigde Staten.
In april 2005 nam Greenfield Online Ciao voor 154 miljoen over. Drie jaar later werd het bedrijf voor 486 miljoen dollar verkocht aan Microsoft, dat het in maart 2012 verkocht aan LeGuide.com, een van oorsprong Frans bedrijf dat online koopgidsen en prijsvergelijkers exporteert. LeGuide ging op zijn beurt in september van hetzelfde jaar naar de eveneens Franse massamedia-multinational Lagardère Group in een vijandige overname.
Zie ook
Vergelijkingssite
Consumentenwebsite
Internetbedrijf
|
Ciao is een internetbedrijf, opgericht in de zomer van 1999 door Frederick Paul en Max Cartellieri in München. Ciao biedt prijsvergelijking aan en meningen van gebruikers over producten en diensten voor andere gebruikers. Daarnaast biedt het bedrijf online toegang aan specifieke doelgroepen voor marktonderzoek. Anno 2006 had Ciao zo'n 190 medewerkers verdeeld over zes Europese vestigingen in München, Londen, Parijs, Madrid, Amsterdam, Timisoara (Roemenië) en in de Verenigde Staten.
| 1 |
multi-leveranciersaanbod, prijsvergelijking, aanbodoverzicht
|
2,446 |
DeactivateAction
|
4782739
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Schemerschakelaar
|
Schemerschakelaar
|
Een schemerschakelaar is een apparaat waarbij een lichtgevoelig component, afhankelijk van de gedetecteerde lichtsterkte, de uitgang ervan activeert of deactiveert.
Een schemerschakelaar wordt meestal toegepast om verlichting bij schemering automatisch in- of uit te schakelen. Het meten van de verlichtingssterkte gebeurt door een interne- of externe sensor. De uitgang van de schemerschakelaar is ingeschakeld als de gemeten lichtsterkte onder een bepaalde grenswaarde ligt, en uitgeschakeld als deze hoger is dan de grenswaarde. Het moment van schakelen kan meestal door de gebruiker worden ingesteld. Ook kan de schemerschakelaar voorzien zijn van een tijdvertragingselement; dit om onnodig schakelen te voorkomen bij kortstondig stoorlicht, zoals bliksem of koplampen.
Vroegere schemerschakelaars werkten elektromechanisch. Ze bestaan uit een lichtgevoelige weerstand (LDR) en een bimetaalschakelaar. Bij duisternis wordt de weerstandswaarde van de LDR groter, ten gevolge hiervan koelt de bimetaalschakelaar af en schakelt daarbij de stroomkring in. De hedendaagse schemerschakelaar bestaat bijna altijd uit elektronische componenten; voor de sensor wordt veelal een fototransistor of fotodiode gebruikt. De uitgang van de schemerschakelaar bestaat uit een thyristor of een relais.
Zie ook
Automatische nachtverlichting
Nachtlamp (lamp)
Verlichting
|
Een schemerschakelaar is een apparaat waarbij een lichtgevoelig component, afhankelijk van de gedetecteerde lichtsterkte, de uitgang ervan activeert of deactiveert.
| 1 |
deactiveren, uitschakelen, apparaat
|
1,400 |
HomeGoodsStore
|
5066395
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kookwinkel%20Oostendorp
|
Kookwinkel Oostendorp
|
Kookwinkel Oostendorp is een luxe kookwinkel gevestigd in het centrum van Tiel. Het familiebedrijf is hofleverancier. Verscheidene familieleden hebben in de Tweede Wereldoorlog een actieve rol gespeeld in het verzet.
Start van het bedrijf
Willem Oostendorp werd in 1889 geboren in Silvolde, gemeente Wisch. De boerenzoon zag de snelle opkomst van de landbouwmechanisatie en realiseerde zich dat hij daarin waarschijnlijk geen goede toekomst zou hebben. Hij werkte in diverse machinefabrieken en specialiseerde zich in de bouw van landbouwmachines. In de Eerste Wereldoorlog werd hij gemobiliseerd en opgeleid tot hoefsmid.
In 1916 trouwde Oostendorp met Greet van den Berg, dochter van een stukadoor uit Leiden, en in 1917 verliet hij het leger. Het echtpaar legde alle spaargeld bij elkaar en nam op 1 januari 1918 het huis, de smederij en de winkel over van de weduwe van J.J. van Baars in de Tielse Waterstraat. De naam werd Smederij Oostendorp, rijks-gediplomeerd hoefsmederij. Het bedrijf veranderde daarmee van karakter: van kleine boerensmid naar een middelgroot bedrijf dat zich bezighield met machinebouw en installatiewerk, en daarnaast een winkel in huishoudelijke artikelen en ijzerwaren die Greet runde.
De woning lag boven de smederij. In mei 1918 werd dochter Anne geboren, al snel gevolgd door Wout, Wim, Jan, Gert, Henk, Cor en Greet. Omdat het huis en de winkel te klein werden, werd de werkplaats verplaatst naar een andere locatie op de Waterstraat. Oostendorp richtte zich steeds meer op machines voor de landbouw en later ook verwarmingssystemen.
In 1930 werd ook de nieuwe werkplaats te klein en kocht Oostendorp het pand Hof van Arkel. De machinewerkplaats en het magazijn verhuisden daarheen en de bijbehorende villa op de Oliemolenwal werd verhuurd. De winkel werd uitgebreid met gereedschappen en kolenkachels. Het was hard werken, zelfs voor de kinderen. De jongens monteerden in de winter schaatsen en sleeën, terwijl de dochters Greet in de winkel hielpen.
De periode 1940-1945 werd een inktzwarte voor de Tielse gemeenschap. Meer dan 75 procent van de gebouwen werd verwoest, maar nog belangrijker waren de verliezen aan mensenlevens; door de Duitse terreur, door de vervolging van met name de Joodse gemeenschap, door executies van gijzelaars en verzetsmensen en door de beschietingen. Veel Tielenaren, waaronder zeven leden van de familie Oostendorp, zaten onder verschrikkelijke omstandigheden gevangen. Alle familieleden overleefden de Tweede Wereldoorlog.
Tweede Wereldoorlog
Zoon Wout was tijdens de mobilisatie opgeroepen en lag in Fort Holland. Toen de Duitsers op 10 mei 1940 Nederland binnenvielen, lag Tiel buiten de gevechtslinie; de stad werd alleen gebruikt als corridor naar de Grebbelinie. De luchtartillerie vocht boven Tiel duels uit met Duitse vliegtuigen.
Zoon Wim was 1942 de eerste telg in Duitse gevangenschap: hij had bij een NSB-er in de Waterstraat een grote oranje 'V' op de etalageruit geschilderd, maar werd daarbij betrapt of verraden en belandde in de koepelgevangenis te Arnhem. Zijn vader wist hem met hulp van burgemeester Cambier van Nooten na enkele weken vrij te krijgen.
Zoon Jan waarschuwde in september 1944 collega-winkeliers voor de vordering van gereedschappen door de Wehrmacht. Ook hij werd betrapt, en moest verschijnen voor een militair tribunaal bestaande uit Duitse officieren. Als openbaar aanklager fungeerde de NSB-politiecommisaris Overeem, die de doodstraf eiste. De burgemeester wist te bereiken dat de doodstraf werd omgezet in gevangenisstraf, op voorwaarde dat de Tielse bevolking binnen 24 uur een groot aantal spaden en schoppen zou inleveren. Tijdens een artillerie-aanval wist Jan te ontsnappen en hij zwom direct de Waal over. Tot mei 1945 vocht hij aan de zijde van de geallieerden, onder meer met de 101e Luchtlandingsdivisie. Samen met de Canadees-Engelse eenheden trok hij later tijdens het Rijnoffensief met de stoottroepen Bataljon 1 Duitsland in.
Vader en broers Oostendorp bleven actief in het verzet. Zij spanden zich vooral in om geallieerde piloten en parachutisten over te zetten naar het bevrijde gebied aan de overkant van de Waal. In december 1944 werd een verzetsgroep verraden en moesten de oudste twee zoons onderduiken. Jan was al weg en Gert (17 jaar) werd waarschijnlijk voor de zekerheid elders ondergebracht. Rond kerst 1944 werd vader Willem gearresteerd en overgebracht naar de beruchte gevangenis Wolvenplein in Utrecht. Zijn celgenoot werd op 8 maart 1945 samen met 116 andere gevangenen geëxecuteerd als represaille voor de aanslag op Hanns Rauter. Later die maand werd Henk (15 jaar) gevangengezet in kamp Amersfoort, mogelijk als Sippenhaftung. In 1945 belandde ook de oudste dochter Anne in de cel. Greet Oostendorp bleef alleen met de twee jongste kinderen achter.
De Duitsers en Engelsen vochten in Tiel een langdurig duel uit dat vele slachtoffers eiste. Op het eind van de Waterstraat en het Hoogeinde werden in 1945 panden opgeblazen en in brand gestoken, als represaille voor een bankroof waarbij het hele bankgebouw de lucht in vloog. De werkplaats aan het Hof van Arkel, de winkel met woning in de Waterstraat en de loodsen en villa op de Oliemolenwal werden zo vernietigd. Alle machines, gereedschappen, inventaris en kostbaarheden werden gestolen.
Op 4 mei 1945 ging Jan vanuit Kleef per motor naar Wamel. Op 5 mei stak hij samen met een andere militair in gevechtstenue met een roeiboot de Waal over, op verkenning voor de geallieerde stoottroepen. Hij onderhandelde met de Duitse commandant over de gezagsoverdracht in Tiel en over de gevangenen. De geallieerde hoofdmacht kwam pas vier dagen later.
Onderscheidingen
Willem Oostendorp kreeg voor zijn inzet tijdens de oorlog een onderscheiding namens president Truman van de Verenigde Staten, ondertekend door opperbevelhebber Eisenhower, en een onderscheiding namens de luchtmachtchef van de geallieerde strijdkrachten. Jan Oostendorp kreeg in 1997 de stadspenning van Tiel voor zijn rol in de oorlog en zijn maatschappelijke inzet nadien.
Na-oorlogse ontwikkeling
Na de oorlog had Oostendorp enkel een half ingezakt woonhuis in de Agnietenstraat over dat nog herbouw waard was. De familie mocht tijdelijk de woning betrekken van een NSB'er die tot een lange gevangenisstraf was veroordeeld. Met hulp van V&D startten ze in de zomer van 1945 een noodwinkel. Drie jaar na de oorlog was de schade grotendeels hersteld en woonde de familie weer in hun eigen pand boven de winkel in de Waterstraat.
De afdelingen apparatenbouw en installatietechniek kwamen in 1948 op het terrein van de voormalige wasserij De Linge op de Voor de Kijkuit, waar voldoende mogelijkheden waren voor uitbreiding. Vanaf dat tijdstip ging het bedrijf zich in verschillende richtingen ontwikkelen:
installatietechniek en aanleg van verwarming en ventilatiesystemen voor woning- en utiliteitsbouw
machinebouw, van hoogwaardige onderdelen voor de agrarische sector, en later voor de petrochemische industrie
detailhandel in witgoed, kachels en gasfornuizen
detailhandel in kleine huishoudelijke artikelen
groothandel in propaan en butaan
In de hoogtijdagen verschafte het bedrijf werk aan ruim honderd mensen.
De haardenbouw en -verkoop werden later Oostendorp Installatietechniek, een landelijk opererend bedrijf. De montagewerkplaats veranderde in een machinefabriek; Oostendorp machinebouw werd in de petrochemie bekend als een hoogwaardige apparatenbouwer met eigen engineering. De afdelingen gasverkoop, grote en kleine huishoudelijke artikelen waren meer regionaal gericht en veel kleiner. De winkel groeide geleidelijk verder uit tot de huidige kookwinkel.
Opsplitsing
Willem Oostendorp overleed in 1967 en werd als directeur opgevolgd door zijn zoon Henk, werktuigbouwkundige. In 1968 kwam er een grote montagehal bij. Later volgde onder meer een tweede winkel in witgoed, nog een productiehal, een ontwerpbureau en een nieuw kantoor. De broers werkten eendrachtig samen en namen gezamenlijk beslissingen omtrent de koers van het bedrijf. Een van de beslissingen was het bedrijf in 1987 te verkopen, om de pensioengerechtigde broers de kans te geven uit het bedrijf te stappen. Alleen Jan ging samen met zijn vrouw Wil door met de winkel in de Waterstraat, de rest werd als één geheel overgedragen aan een industriële ondernemer. In tegenstelling tot de trend van die tijd werd het bedrijf niet opgeknipt om een maximale opbrengst te behalen. Het behoud van werkgelegenheid stond bij de overdracht voorop.
De winkel
De winkel werd van 1985 tot 2000 gerund door Jan Oostendorp en zijn dochter Ingrid. Na het overlijden van Jan in 2000 werd het bedrijf eigendom van zijn vrouw Wil en zijn dochter Ingrid, die sindsdien bedrijfsleider is. Haar man Huub Blom verkoopt en repareert onder andere de keuken- en espressomachines. Moeder Wil (1926) staat op zaterdagen nog aan de kassa.
Sinds 2009 wordt op 900 vierkante meter vloeroppervlak een uitgebreid assortiment keukengerei en huishoudelijke producten gevoerd, en dertig soorten koffie en thee. Geregeld worden er demonstraties gegeven met keuken- en koffie-apparatuur en kookworkshops gehouden. In de 'servicekeuken' worden haperende apparaten hersteld en worden klanten getraind in het gebruik en onderhoud van de machines.
Oostendorp is een van de deelnemers van het project Hommage Hofleverancier, een initiatief van vier Tielse hofleveranciers die kunstenaars een podium bieden. Voor een creatieve toevoeging aan het merk Oostendorp is het bedrijf een samenwerking aangegaan met grafisch vormgevers Gea Grevink en Peter van der Gulden.
De vrouwen van Oostendorp
Het verhaal van het bedrijf Oostendorp is vooral het verhaal van Willem en zijn zes zoons. Zijn dochters waren echter ook succesvolle ondernemers. Greet leidde met haar man twee boekwinkels, Anne en haar man (oud-werknemer van Oostendorp) startten in 1947 Van Kempen machine- en apparatenfabriek.
Nederlands bedrijf
Tiel
Nederlands hofleverancier
|
In 1916 trouwde Oostendorp met Greet van den Berg, dochter van een stukadoor uit Leiden, en in 1917 verliet hij het leger. Het echtpaar legde alle spaargeld bij elkaar en nam op 1 januari 1918 het huis, de smederij en de winkel over van de weduwe van J.J. van Baars in de Tielse Waterstraat. De naam werd Smederij Oostendorp, rijks-gediplomeerd hoefsmederij. Het bedrijf veranderde daarmee van karakter: van kleine boerensmid naar een middelgroot bedrijf dat zich bezighield met machinebouw en installatiewerk, en daarnaast een winkel in huishoudelijke artikelen en ijzerwaren die Greet runde.
| 1 |
woonwinkel, huishoudelijke artikelen, interieurwinkel
|
343 |
MusicRelease
|
1402399
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Goddess%20in%20the%20Doorway
|
Goddess in the Doorway
|
Goddess in the Doorway is het 4e soloalbum van Mick Jagger, de zanger van The Rolling Stones, uitgegeven in 2001.
Tracklist
Alle nummers zijn geschreven door Mick Jagger tenzij anders vermeld.
Visions of Paradise (Mick Jagger, Rob Thomas, Matt Clifford) – 4:02
Joy – 4:41
Dancing in the Starlight – 4:06
God Gave Me Everything (Mick Jagger, Lenny Kravitz) – 3:34
Hide Away – 4:31
Don't Call Me Up – 5:14
Goddess in the Doorway (Mick Jagger, Matt Clifford) – 4:56
Lucky Day – 4:51
Everybody Getting High – 3:55
Gun (Mick Jagger, Matt Clifford) – 4:39
Too far Gone – 4:34
Brand New Set Of Rules – 7:39
B-kanten:
"Blue" (Mick Jagger) – 5:40
"If Things Could Be Different" (Mick Jagger)" – 4:49
Muzikanten
Robert Aaron - keyboard, hoorn, fluit
Kenny Aronoff - drums
Ian Thomas Band - drums
Bono - zang
Lenny Castro - percussie
Paul Clarvis - percussie
Matt Clifford - piano, hammondorgel, Fender Rhodes, mellotron, keyboard, synthesizer, achtergrondzang, programmering, drumprogrammering, strijkersarrangement, hoornarrangement
Kyle Cook - gitaar
Mike Dolan - gitaar
Jerry Duplessis - bas
Christian Frederickson - bas
Marti Frederiksen - gitaar, akoestische gitaar, drums, achtergrondzang, drumloop, stringarrangement
Martin "Max" Heyes - drumprogrammering
Elizabeth Jagger - achtergrondzang
Georgia May Jagger - achtergrondzang
Mick Jagger - (lead)zang, gitaar, akoestische gitaar, slide-gitaar, mondharmonica, percussie, achtergrondzang
Wyclef Jean - elektrische gitaar, Spaanse gitaar
Jim Keltner - drums
Steve Knightley - cello
Lenny Kravitz - elektrische gitaar, bas, drums, tamboerijn, achtergrondzang
Milton McDonald - gitaar
Joe Perry - gitaar
Mikal Reid - trompet, loop-programmering
Craig Ross - 12-snarige akoestische gitaar
Neil Sidewell - trombone
Steve Sidwell - trompet
Phil Spalding - bas
Rob Thomas - achtergrondzang
Pete Townshend - gitaar
Ruby Turner - achtergrondzang
Chris White - tenorsaxofoon
Hitlijsten
Album
Singles
Muziekalbum uit 2001
Muziekalbum van Mick Jagger
Muziekalbum uitgegeven door Virgin Records
|
Muziekalbum uit 2001
Muziekalbum van Mick Jagger
Muziekalbum uitgegeven door Virgin Records
| 3 |
muziekuitgave, albumrelease, muziekalbum
|
6,109 |
URL
|
97337
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tamil%20Nadu
|
Tamil Nadu
|
{{Infobox bestuurlijk gebied India
| naam in lokale taal = தமிழ் நாடு
| naam = Tamil Nadu
| afbeeldingsnaam locatie = Tamil Nadu in India (claimed and disputed hatched).svg
| officiële talen = Tamil
| hoofdstad = Chennai
| oppervlakte = 130.058<ref>[http://www.statoids.com/uin.html Statoids: India States (Primary subdivisions, kolom 'Area(km.²))]</ref>
| inwoners totaal = 72.147.030
| census = 2011
| dichtheid = 550
| sex ratio = 987
| alfabetiseringsgraad = 73,5%
| alfgraad man = 82,4%
| alfgraad vrouw = 64,4%
| urbanisatiegraad = 43,9%
| bestuurlijke status = deelstaat
| datum ontstaan = 1 november 1956
| gouverneur = Banwarilal Purohit
| chief minister = Edappadi K. Palaniswami
| districten = 38
| iso = IN-TN
}}Tamil Nadu''' (தமிழ் நாடு, het land van de Tamils) is een deelstaat van India, gelegen in de zuidoostelijke hoek van het land. De staat telt ruim 72 miljoen inwoners (2011), hoofdzakelijk Tamils. De hoofdstad en grootste stad van Tamil Nadu is Chennai.
Geschiedenis
De geschiedenis van Tamil Nadu gaat terug tot ongeveer 6000 jaar geleden. Ze is sterk verbonden met de betwiste Arische invasietheorie, waarbij de Dravidiërs onderdeel waren van de eerste beschaving in de Indusvallei, maar later werden verjaagd door de Ariërs naar het zuiden van het Indische schiereiland waar ze zich vestigden. Dit gebied omvat de deelstaten Andhra Pradesh, Karnataka, Kerala en Tamil Nadu en wordt de Dravidische cultuur genoemd. De Arische invasietheorie heeft, of deze nu waar is of niet, in ieder geval een grote invloed gehad op de identiteitsvorming van de Tamils.
Het gebied werd in de oudheid Dravida Nadu genoemd. Het bestond toen afwisselend uit vele koninkrijken en dynastieën, zoals Pallava, Chera, Chola, Pandya, Chalukya en Vijayanagara. Dit laatste koninkrijk werd opgericht in de 14e eeuw, als reactie op de inval door het Mogolrijk in Noord-India en de invallen die daarop volgden door de Khilji in 1316 in zuidelijk India. Dit rijk werd verslagen in 1564 door de Deccan-sultanaten en opgedeeld.
In 1610 stichten de Nederlanders de handelsnederzetting Paliacatta (nu Pulicat) als hoofdplaats van de kolonie Coromandelkust. De Fransen, Denen en Britten vestigden ook handelsposten. De Britse Oost-Indische Compagnie wist door een verdeel en heers strategie veel invloed te verkrijgen en na een aantal oorlogen ook alle bezittingen van de Europese grootmachten te veroveren op de Franse kolonie Pondicherry na. De Britten vochten vier oorlogen uit met het koninkrijk Mysore, voordat ze uiteindelijk heel dit rijk beheersten en heel Zuid-India in hun bezit hadden. Dit gebied werd door hen Madras Presidency genoemd en werd onderdeel van Brits-Indië. Na de onafhankelijkheid van India in 1947 werd deze staat hernoemd tot de staat Madras. Tussen 1953 en 1956 werd deze staat opgedeeld tussen Andhra Pradesh, Mysore (later Karnataka), de nieuwe staat Kerala en het overblijfsel van de staat Madras. Deze laatste werd in 1968 hernoemd tot Tamil Nadu, onder meer als verzet tegen de instelling van het Hindi als nationale taal.
Cultuur
Tamil Nadu staat bekend om de vele hindoetempels van de Dravidische architectuur, zoals in de stad Madurai.
Er worden jaarlijks veel Tamilfilms uitgebracht door de filmindustrie in Chennai, waardoor de filmindustrie ook wel bekendstaat als Kollywood (vernoemd naar de plaats Kodambakkam bij Chennai waar veel filmstudio's staan). Lange tijd was dit het centrum voor films in de vier belangrijkste talen van Zuid-India.
Een ontbijt dat zowel in de deelstaat Kerala als in Tamil Nadu populair is, is de pasta-achtige Idiyappam.
Geografie
Tamil Nadu grenst aan drie andere Indiase deelstaten: Kerala in het westen, Karnataka in het noordwesten en Andhra Pradesh in het noorden. Aan de oostkust grenst de staat tevens aan twaalf enclaves van het unieterritorium Puducherry (meer bepaald de districten Puducherry en Karaikal). In het oosten en zuiden beschikt Tamil Nadu over een 907 km lange kustlijn aan de Golf van Bengalen, de Straat Palk, de Golf van Mannar en (in het uiterste zuidwesten) de Indische Oceaan.
De kust langs de Golf van Bengalen wordt historisch aangeduid als de Kust van Coromandel. De kaap bij Kanyakumari is het zuidelijkste punt van het vasteland van India. De ten zuidoosten van Tamil Nadu gelegen eilandnatie Sri Lanka heeft een significante Tamil-minderheid.
De staat kent een vrij brede kustvlakte, met in het binnenland het zuidelijke deel van de bergketen Oost-Ghats, die parallel aan de kust loopt. De Oost-Ghats wordt over de hele lengte meerdere keren doorsneden door valleien van rivieren, waarvan de Kaveri de grootste is. Verder in het binnenland ligt het Hoogland van Dekan. In het zuidoosten bevinden zich hogere berggebieden, zoals de Nilgiri en de Cardamom, die beide een onderdeel vormen van de West-Ghats.
Bestuurlijke indeling
Tamil Nadu is bestuurlijk onderverdeeld in 38 districten. Hieronder volgt een lijst van de huidige districten:
Politiek en overheid
Het parlement van Tamil Nadu hanteert, zoals de meeste Indiase staten, een eenkamerstelsel. Deze Vidhan Sabha'' telt 234 zetels. De parlementsverkiezingen vinden normaliter iedere vijf jaar plaats. Tot 1986 had Tamil Nadu een tweekamerstelsel.
De staat wordt voor het grootste deel gedomineerd door Dravidische partijen, hoofdzakelijk de Dravida Munnetra Kazhagam (DMK) en de hiervan in 1972 afgesplitste All India Anna Dravida Munnetra Kazhagam (AIADMK). Beide partijen zijn sociaaldemocratisch van aard en zijn voor meer politieke, taalkundige en culturele autonomie voor Tamil Nadu. De enige nationale partij van belang is de Congrespartij (INC). Vanaf 1967 hebben de DMK en de AIADMK meerdere keren van macht gewisseld en alleen deze twee partijen hebben sindsdien de chief minister geleverd.
Vanaf 1989 waren partijleiders Jayalalithaa (AIADMK) en M. Karunanidhi (DMK) de belangrijkste politieke kopstukken in Tamil Nadu. Zij namen het bij zeven opeenvolgende parlementsverkiezingen tegen elkaar op en waren beiden meermaals chief minister. Tijdens de parlementsverkiezingen van 2016 boekte de DMK forse winst, maar wist de AIADMK haar grote meerderheid, die zij vijf jaar eerder had behaald, ondanks licht zetelverlies te behouden. Jayalalithaa werd voor de zesde keer aangesteld als chief minister, maar overleed eind 2016. Edappadi K. Palaniswami werd hierop gekozen als nieuwe leider van de partij en de regering.
De zetelverdeling in het parlement van Tamil Nadu werd bij de verkiezingen van 2016 als volgt bepaald:
Gouverneurs
De gouverneur is hoofd van de deelstaat en wordt voor een termijn van vijf jaar aangewezen door de president van India. De rol van de gouverneur is hoofdzakelijk ceremonieel en de echte uitvoerende macht ligt bij de ministerraad, met aan het hoofd de chief minister.
Externe links
Officiële overheidswebsite
Incredible India toerismepagina
Kaarten
UNDP-ontwikkelingsrapport uit 2003
Deelstaat van India
|
{{Infobox bestuurlijk gebied India
| naam in lokale taal = தமிழ் நாடு
| naam = Tamil Nadu
| afbeeldingsnaam locatie = Tamil Nadu in India (claimed and disputed hatched).svg
| officiële talen = Tamil
| hoofdstad = Chennai
| oppervlakte = 130.058<ref>[http://www.statoids.com/uin.html Statoids: India States (Primary subdivisions, kolom 'Area(km.²))]</ref>
| inwoners totaal = 72.147.030
| census = 2011
| dichtheid = 550
| sex ratio = 987
| alfabetiseringsgraad = 73,5%
| alfgraad man = 82,4%
| alfgraad vrouw = 64,4%
| urbanisatiegraad = 43,9%
| bestuurlijke status = deelstaat
| datum ontstaan = 1 november 1956
| gouverneur = Banwarilal Purohit
| chief minister = Edappadi K. Palaniswami
| districten = 38
| iso = IN-TN
}}Tamil Nadu''' (தமிழ் நாடு, het land van de Tamils) is een deelstaat van India, gelegen in de zuidoostelijke hoek van het land. De staat telt ruim 72 miljoen inwoners (2011), hoofdzakelijk Tamils. De hoofdstad en grootste stad van Tamil Nadu is Chennai.
| 2 |
URL, hyperlink, webadres
|
8,012 |
State
|
357722
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oldekerk
|
Oldekerk
|
Oldekerk (Gronings: Ollekèrk) is een dorp in de gemeente Westerkwartier in de provincie Groningen in Nederland. Tot 1990 was Oldekerk een zelfstandige gemeente. Het dorp telde volgens gegevens van het CBS 550 inwoners in 1995, 855 inwoners in 2015 en inwoners in .
Kerk van Oldekerk
Het dorp Oldekerk behoort, ondanks de naam, tot de jongste van het Westerkwartier. De naam verwijst naar een kerk die in het verleden ter plaatse heeft gestaan. Die kerk diende als kerk voor twee buurtschappen: Kuzemer en Oosterzand en werd ongeveer halverwege een kerkpad gebouwd op de plek van het gehucht Eekeburen. Het was een zeer drassig gebied, want bij de kerk lag het Oldekerkermeer. De kerk werd gebouwd op het veenpakket op zandrug, die ter plekke oploopt tot 0,7 meter boven NAP.
De fundamenten van deze kerk en de bijbehorende toren zijn teruggevonden bij opgravingen in 1998. Op basis van deze opgravingen kan iets worden gezegd over hoe de kerk er vermoedelijk uitgezien kan hebben. De kerk werd vermoedelijk gebouwd van baksteen met resten tufsteen. De datering wordt op grond van de plattegrond globaal geschat op ergens rond 1200, dezelfde periode dat ook de (herbouw van de kerk van Hellum, de verbouwing van de kerk van Holwierde en de bouw van de (eveneens afgebroken) kerk van Klein Maarslag tot stand kwamen. Het (westelijke) koor was ongeveer 10 meter lang en 9 meter breed en het (oostelijke) schip ongeveer 15 meter lang en 10 meter breed. Tussen koor en schip bevond zich een triomfboog van minimaal 4 meter breedte. Tegen de westmuur van het schip stond de toren van de kerk. Op de Coenderskaart van 1678 is een zadeldaktoren getekend bij Oldekerk, maar het is onzeker in hoeverre deze weergave op de werkelijkheid berust en of de kerk toen überhaupt nog bestond. Wat voor dakbedekking kerk en toren hadden is niet meer vast te stellen, daar zowel resten van monniken en nonnen, oud-Hollandse ongeglazuurde en blauwgeglazuurde dakpannen zijn gevonden. Op de vloer lagen waarschijnlijk plavuizen. Wanneer de kerk werd afgebroken is onbekend. Zowel de jaartallen 1623, 1625, 1628 als omstreeks 1680 worden genoemd. 1623 is het jaar dat Niekerk, Oldekerk en Faan werden verenigd tot een kerkgemeente. In 1680 gingen Niekerk en Oldekerk opnieuw samen als kerkgemeente. Op de plek van de kerk werd vervolgens een klokkenstoel geplaatst, waarin lange tijd een klok uit 1630 hing van Nicolaes Sicman, die ook de klok van de kerk van Saaksum goot. In 1837 en 1939 werd een nieuwe klokkenstoel geplaatst. De klok werd echter geroofd tijdens de Tweede Wereldoorlog en omgesmolten. Na de oorlog werd er een nieuwe klok in gehangen. In 2000 is opnieuw een nieuwe klokkenstoel geplaatst. Restanten van de fundamenten van de kerk zijn na de opgravingen van 1998 blootgelegd.
Ontwikkeling van het dorp
In 1856 werd in het reeds bestaande en iets oostelijker gelegen gehucht Eekeburen een Gereformeerde Kerk gebouwd en enige jaren later ook een christelijke school. Rondom kerk en school groeide de nederzetting Eekeburen steeds verder uit. In 1928 werd er tevens een Landbouwschool gesticht, wat tegenwoordig een vmbo is. De nederzetting Oldekerk lag in die tijd ten westen van Eekeburen en heeft nooit meer omvat dan enkele huizen langs de weg naar Sebaldeburen. In de 20e eeuw werd ook de bebouwing in Eekeburen langzamerhand aangeduid als Oldekerk. De gereformeerde kerk werd in 1966 vervangen door de huidige kerk aan de Eekebuursterweg 9, die tegenwoordig eigendom is van de PKN-gemeente.
Sinds de jaren 1950 is het dorp sterk gegroeid. In de jaren 1940 werd de eerste komvorming gepland in de vorm van een uitbreiding naar het zuiden tussen de Kuzemerweg en de Mensumaweg, die werd gerealiseerd in de jaren 1950. In de eerste helft van de jaren 1970 volgde een uitbreiding aan westzijde van de Kuzemerweg en in de jaren 1980 een uitbreiding ten noorden van de Eekebuursterweg. Ten oosten van deze laatstgenoemde wijk verrees in de jaren 1970 sportcomplex Eekeburen met een overdekt zwembad. Dit complex vormt een visuele scheiding met het dorp Niekerk. In de jaren 1990 werd ten noorden van de laatst gebouwde wijk een nieuwe veel grotere wijk gebouwd, die zich uitstrekt tot aan noordzijde van het sportcomplex. Sinds de jaren 2000 wordt er gebouwd aan de nieuwe wijk Kroonsfeld tussen de laatstgenoemde wijk en de Kroonsfelderweg. Hier moeten 140 huizen verrijzen, waarvan in 2017 honderd waren gerealiseerd.
Ten zuiden van het dorp, ten westen van de Kuzemerweg, werd in 1974 vakantiepark Golden Raand aangelegd. Dit park werd echter geen financieel succes, waarop particulieren in de woningen trokken, iets wat de gemeente gedoogde. In 2007 werd na jarenlang getouwtrek door de provincie Groningen akkoord gegeven om het gebied de woonstatus te geven. Het is de groenste straat van Oldekerk. Ten westen van de Golden Raand werd in de jaren 1980 een dorpsbos aangelegd met het Kuzemerpoeltje en een eendenkooi (Kuzemerkooi), verwijzend naar een eendenkooi die ooit bij het klooster Kuzemer hoorde.
Voormalige gemeente
Naast Oldekerk bestond de voormalige gemeente uit de dorpen, buurtschappen en gehuchten: Eekeburen, Faan, Kuzemer, Niekerk en Oosterzand. Het gemeentehuis stond in Niekerk. In 1887 werd aldaar een nieuw gemeentehuis gebouwd. Voor die tijd werd vergaderd in het Niekerkse café "Het Oude Gemeentehuis".
Geboren
Daan Hoeksema (1879-1935), illustrator, striptekenaar en boekbandontwerper
Gert Ligterink (1949), schaker
Zie ook
Lijst van rijksmonumenten in Oldekerk
Lijst van burgemeesters van Oldekerk
Literatuur
Pieter Luinstra, Duizend jaar Oldekerk, 1980
Arnim C. van Oorschot, Gemeente Oldekerk 1811-1990. Bestuur, bevolking, beslommeringen, Bedum 1993
Geografie van Westerkwartier
Plaats in Groningen
Voormalige gemeente in Groningen
|
Oldekerk (Gronings: Ollekèrk) is een dorp in de gemeente Westerkwartier in de provincie Groningen in Nederland. Tot 1990 was Oldekerk een zelfstandige gemeente. Het dorp telde volgens gegevens van het CBS 550 inwoners in 1995, 855 inwoners in 2015 en inwoners in .
| 1 |
staat, provincie, deelstaat
|
3,188 |
MusicRecording
|
4431879
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Am%20I%20Wrong
|
Am I Wrong
|
"Am I Wrong" is een nummer van het Noorse muzikale duo Nico & Vinz, geschreven en geproduceerd door William Wiik Larsen. Het werd in eerste instantie in april 2013 uitgegeven, toen de twee zich nog "Envy" noemden. Toen werd het nummer een hit in Scandinavië. In 2014 veranderen Nico Sereba en Vincent Dery hun naam naar "Nico & Vinz", nadat ze getekend hadden bij het Amerikaanse platenlabel Warner Bros.. Het nummer "Am I Wrong" brachten zij opnieuw uit. Dit keer werd het ook een hit buiten Scandinavië, met nummer-één-noteringen in zeven landen, waaronder Nederland.
Tracklijst
Hitnoteringen
Nederlandse Top 40
Nederlandse Single Top 100
3FM Mega Top 50
Vlaamse Ultratop 50
Releasedata
Single uit 2014
|
Tracklijst
| 1 |
muziekopname, muzieknummer, track
|
94 |
CheckoutPage
|
573092
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Webwinkel
|
Webwinkel
|
Een webwinkel is een website waarop handelswaar te koop wordt aangeboden.
Geschiedenis
Hoewel e-commerce op het wereldwijde web pas in de jaren 90 begon, was het al veel eerder mogelijk om online/digitaal goederen en of diensten te bestellen op afstand. In 1981 was het Thomson Holidays (Verenigd Koninkrijk) dat door middel van telefoonlijnen een datanetwerk opzette voor lokale reiswinkels. Het was mogelijk om via een modem in te bellen naar Thomson om reisinformatie op te vragen, reizen te boeken en ook te annuleren. Ook het Franse Minitel was een voorbeeld van de mogelijkheid om 'digitaal' op afstand te kopen.
Het latere world wide web is in 1990 ontwikkeld door Tim Berners-Lee. Een jaar later in 1991 hief de Amerikaanse National Science Foundation de eerder opgedragen beperkingen van het commercieel gebruik van het internet op. Daarmee was het voor het eerst officieel toegestaan om commercieel te verkopen op het internet.
In 1994 werd er voor het eerst via het web iets verkocht. De Pizza Hut verkocht pizza's via het internet. Ook werd het SSL-protocol ontwikkeld. Daarmee konden (onder andere) webpagina's beter beveiligd worden.
In 1995 begon het steeds sneller te gaan met het verkopen via het internet. De bedrijven Amazon en eBay werden opgericht. En ook het postorderbedrijf Wehkamp startte in Nederland met het verkopen van kleding via een eigen website.
Computergigant Dell is het eerste bedrijf dat in 1997 één miljoen dollar omzette aan online verkopen.
Sinds Google in 1998 opgericht werd, kwamen er steeds meer bedrijven met verkoopwebsites bij. In hetzelfde jaar begon het spatten van de internetzeepbel.
Internetwinkels waren populair tijdens de coronacrisis in 2020 en 2021, met name tijdens de lockdowns, toen veel zogenoemde niet-essentiële winkels dicht moesten. Mensen waren daardoor voor bepaalde goederen aangewezen op online aankopen.
Nederland
In Nederland startte in 1999 Bol.com, als onderdeel van Bertelsmann. Het Duitse mediabedrijf wilde met Bol.com internationaal gaan, maar dat werd niet echt een succes. De Nederlandse tak was wel succesvol en ging uiteindelijk zelfstandig verder. Net als Amazon in Amerika, startte Bol.com als een online boekenwinkel, maar verkocht het ook al snel andere productgroepen, zoals dvd's, games, speelgoed en uiteindelijk ook populaire categorieën als kleding. Bol.com is omstreeks 2010 al enkele jaren de grootste webwinkel van Nederland.
In 2010 kwam Zalando op de Nederlandse markt. In datzelfde jaar vindt tevens de 100 miljoenste iDEAL-transactie plaats.
Volgens het CBS telde Nederland op 1 januari 2010 7.100 webwinkels. In 2020 waren dit er 57.700. Het aantal actieve Belgische webshops werd in maart 2012 op ruim 5000 geschat.
België
In België is Bol.com ook actief. Met andere buitenlandse speler als Coolblue en Zalando behoort het tot de grootste online webshops van België. Ook binnen België mag men tegenwoordig nachtwerk leveren. Sinds 2015 kunnen bedrijven levering de volgende dag aan hun klanten beloven, al wil dat niet zeggen dat het zonder slag of stoot gebeurt. De opdrachtgevers zijn van mening dat de loonkosten nog niet concurrerend zijn, terwijl vakbonden juist hard strijden om die op niveau te houden nu de wetgeving is veranderd. Uiteindelijk bepaalde de regering in oktober 2016 dat e-commerce-bedrijven nachtwerk voortaan ook mogen toestaan zonder akkoord van de vakbonden, omdat nachtarbeid binnen de e-commerce al bij wet mogelijk was gemaakt.
Kooporiëntatie
Nederland
NIPO-Onderzoek heeft uitgewezen dat het internet in Nederland sinds 2002 het belangrijkste kooporiëntatiemedium is geworden, belangrijker dan de traditionele papieren catalogus. Sindsdien is het belang van internet alleen maar gegroeid. Webwinkels worden in hoge mate voor kooporiëntatie gebruikt, waarbij de koop niet per se online hoeft plaats te vinden. Daarbij neemt het online webwinkelen volgens de brancheorganisatie Thuiswinkel.org nog toe, zij het dat de groei wat afvlakt. Verwacht werd dat in 2015 ongeveer 11% van de omzet van de detailhandel online zou plaatsvinden (bijna 10% blijkt het te zijn in 2017). Een belangrijke ontwikkeling is dat steeds meer fabrikanten het webwinkelen omarmen en inzien dat hun klanten zich vooral online (ook in webwinkels) oriënteren op hun producten. Dat verklaart ook de ontwikkelingen in de richting van een open catalogus.
Belemmeringen
Belemmeringen bij webwinkelen zijn:
Sommige producten lenen zich minder voor verkoop op afstand, zoals kleding of voedsel
Niet alle webwinkels zijn betrouwbaar gebleken
Niet alle webwinkels bieden een boter-bij-de-visbetaalmogelijkheid (rembours, betalen bij afhalen)
Klanten moeten thuis blijven om goederen in ontvangst te nemen
De uitlevering is traag
De productinformatie is onvolledig en het advies is beperkt.
Vergelijken
Er zijn veel webwinkels die aangesloten zijn bij een productenzoekmachine (zoals Beslist.nl of productvergelijker (zoals Tweakers pricewatch). Hiermee krijgt men eenvoudig een overzicht welk product waar het goedkoopst is.
Betalen
Nederland
In Nederland is iDEAL de populairste onlinebetaalwijze. Daarna volgen de creditcards, waar nog steeds ook in Nederland ongeveer drie op de vier Nederlandse consumenten die online aankopen doet, jaarlijks gebruik van maakt. In het buitenland zijn de creditcardbetalingen verreweg marktleider. In Nederland zijn er alternatieven als cadeaukaarten, partijen die achteraf betalen aanbieden en PayPal actief, zij het met een relatief klein marktaandeel. Online betaalmethoden worden in de meeste gevallen gefaciliteerd door zogenoemde payment service providers.
België
In België is Bancontact de populairste online betaalwijze.
Rechten
Zichttermijn 14 dagen
Op aankopen die via een webwinkel verricht worden is voor heel Europa een wettelijke zichttermijn (bedenktijd) van 14 dagen van toepassing. Bij terugsturen kan gebruik worden gemaakt van een modelformulier dat op de site van de webwinkel te vinden moet zijn. Het is overigens niet verplicht dit formulier te gebruiken. Na het aanmelden voor retour heeft de consument nog eens 14 dagen (zaterdag, zon- en feestdagen meegerekend) de tijd het product terug te sturen. Maximaal is de webwinkel het product dan 28 dagen kwijt.
Nederland
Foute prijsopgave: geen verplichting tot levering
Op 21 oktober 2006 bood webwinkel Otto in Nederland per ongeluk een HD-ready-breedbeeldtelevisie aan voor 99 euro terwijl de werkelijke prijs rond de 1000 euro lag. 11.950 personen bestelden in totaal 14.000 exemplaren. Dit kwam mede doordat het tot 26 oktober duurde voordat Otto de fout kon herstellen. Otto gaf de volgende dag in een brief aan dat zij, met verwijzing naar de algemene voorwaarden, niet zouden leveren.
De stichting Postwanorder eiste vervolgens namens 850 klanten via de rechter levering van de televisie. De rechtbank in Breda en in hoger beroep het hof in Den Bosch kwamen beiden tot de conclusie dat Otto de televisie niet hoefde te leveren.
Artikel 6:217 BW (Nederland) stelt: "Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan". Dit betekent dat verkoper en koper beiden de bedoeling moeten hebben de koop te willen sluiten. De uitgewisselde documenten als koopopdracht en bevestigingsmails (juridisch: wilsverklaring) zijn daarbij een vastlegging van de daadwerkelijke wil (juridisch: de wil) om de verkoop tot stand te brengen.
In het geval van Otto was die wil om voor 99 euro de televisie te leveren echter niet aanwezig. De mail met opdrachtbevestiging was dus een foute weergave van de wil van Otto om te verkopen voor de juiste prijs (juridisch: oneigenlijke dwaling). Daarmee kon de verkoop dus als niet gesloten worden beschouwd.
Wat nog wel meespeelt is dat de klant conform artikel 3:35 BW (juridisch: goeder trouw) geen recht heeft op levering als hij in redelijkheid kon vermoeden dat het een foutieve aanbieding betrof. Met 99 euro was dat voor het geval van Otto overduidelijk.
Ook bol.com maakte zo'n fout; in november 2014 werd per ongeluk een laptop van meer dan 1000 euro aan voor 95 euro. Het deed een beroep op artikel 4 lid 2 van zijn algemene voorwaarden: "Kennelijke vergissingen of fouten in het aanbod binden de ondernemer niet". Hiermee kan de ondernemer zich indekken voor de gevallen dat er wel fouten in de aanbieding zitten, maar deze minder duidelijk voor de consument zijn. De fout moet ook dan overigens nog wel worden bewezen.
Keurmerken
Vanwege de twijfel van consumenten over de betrouwbaarheid en vriendelijkheid van webwinkels zijn er verschillende keurmerken opgericht, zoals het Nederlandse Thuiswinkel Waarborg. Daarnaast moeten webwinkels handelen volgens de Europese regelgeving in verband met veiligheid en betrouwbaarheid. Er zijn echter nog steeds webwinkels die deze keurmerken onterecht gebruiken door deze simpelweg te kopiëren. Verder kunnen webshops zich ook identificeren door middel van verschillende webshop-vakprijzen.
Techniek
Er zijn diverse webwinkelsoftwarepakketten, zowel betaald als open source, om op een eigen website te plaatsen. Grotere bedrijven kiezen vaak voor maatwerk, maar ook dan wordt er nog vaak gebruikgemaakt van opensourcesoftware. Daarnaast zijn er diverse bedrijven die een kant-en-klare webshop aanbieden in abonnementsvorm. Deze kunnen met behulp van een sjabloon (template) aangepast worden aan de huisstijl van de winkel.
Veel webwinkelsoftwarepakketten opereren losstaand. Veelal moeten de orders handmatig worden overgeheveld naar een administratie of ERP-pakket. Er is echter een tendens dat ERP-software en webwinkelsoftware steeds meer geïntegreerd gaan worden. Dit levert enorme voordelen op voor de verdere afhandeling van de order, de voorraadstatus en eventuele statusmeldingen naar de klant.
Van webwinkel naar fysieke winkel
Op 2 november 2015 opende Amazon zijn eerste fysieke boekwinkel. De winkel is gelegen in University District van Seattle in de staat Washington. Het openen van fysieke winkels door webwinkels in Nederland en België komt ook op gang. Coolblue en Neckermann hoorden bij de voorlopers, al is Neckermann inmiddels failliet. Ook reisbureaus als Hotelspecials en Booking.com zijn niet meer afhankelijk van een traditioneel reisbureau op de hoek van de straat.
Winkeltype
|
Nederland
NIPO-Onderzoek heeft uitgewezen dat het internet in Nederland sinds 2002 het belangrijkste kooporiëntatiemedium is geworden, belangrijker dan de traditionele papieren catalogus. Sindsdien is het belang van internet alleen maar gegroeid. Webwinkels worden in hoge mate voor kooporiëntatie gebruikt, waarbij de koop niet per se online hoeft plaats te vinden. Daarbij neemt het online webwinkelen volgens de brancheorganisatie Thuiswinkel.org nog toe, zij het dat de groei wat afvlakt. Verwacht werd dat in 2015 ongeveer 11% van de omzet van de detailhandel online zou plaatsvinden (bijna 10% blijkt het te zijn in 2017). Een belangrijke ontwikkeling is dat steeds meer fabrikanten het webwinkelen omarmen en inzien dat hun klanten zich vooral online (ook in webwinkels) oriënteren op hun producten. Dat verklaart ook de ontwikkelingen in de richting van een open catalogus.
| 4 |
afrekenpagina, checkout, webwinkel
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.