id
int64 1
12.6k
| class_label
stringclasses 634
values | wiki_id
stringlengths 2
7
| wiki_url
stringlengths 32
160
| wiki_title
stringlengths 1
102
| wiki_full_text
stringlengths 62
295k
| context_paragraph
stringlengths 5
17.4k
⌀ | keyword_count
int64 0
21
| keywords_used
stringlengths 14
77
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2,131 |
PostalCodeRangeSpecification
|
93187
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Postcodes%20in%20Nederland
|
Postcodes in Nederland
|
Postcodes in Nederland worden door PostNL aan door gemeenten gegenereerde adresgegevens toegekend.
In 1977 is de postcode ingevoerd in Nederland
De Nederlandse postcode bestaat uit vier cijfers, een spatie en twee letters. Dit geeft een postcode de vorm: 1234␣AB. De cijfers geven de stad, het dorp, de buurt of wijk aan, de letters zijn specifieker en geven de straat of een deel daarvan aan.
Een postcodegebied (de vier cijfers) ligt nagenoeg altijd binnen één gemeente, dus als een dorp of buurtschap op een gemeentegrens ligt, heeft het gewoonlijk meer dan één postcode. Het komt slechts zeer zelden voor dat twee plaatsnamen de cijfers van hun postcode gemeen hebben. In enkele gevallen, bijvoorbeeld door grenswijzigingen van dorpen of gemeenten sluit de praktijk niet meer naadloos aan bij deze beoogde eenduidigheid. Om praktische redenen worden dan vaak bestaande postcodes gehandhaafd. Er zijn overigens ook cijfercombinaties die maar één straat aangeven.
Soms komen er binnen één postcode twee straatnamen voor, maar dan altijd zo dat de huisnummers verschillen.
Nederlandse adressen volgen het volgende stramien:
naam
straatnaam huisnummer
postcode (twee spaties) PLAATSNAAM
dus bijvoorbeeld
Stadhuis van Zwolle
Grote Kerkplein 15
8011 PK ZWOLLE
De combinatie van postcode en huisnummer is uniek. In beginsel is voor adressering van post dus niet vereist dat de plaatsnaam of de straatnaam worden vermeld, al is dit wel zo makkelijk voor de postbezorgers. Deze eigenschap is bijzonder: lang niet alle postcodestelsels zijn zo gedetailleerd als het Nederlandse. In veel andere landen (bijvoorbeeld België, Frankrijk en Zwitserland) geeft een postcode alleen maar een stad of stadsdeel aan.
Bijzonderheden
De laagste nummers binnen een plaatsnaam betreffen bij grotere plaatsen de postbussen. Zo bestaat de reeks 1000 tot en met 1009 in Amsterdam uit de postbussen in het hoofdpostkantoor. De reeks 1020 zijn de postbussen in Amsterdam-Noord. De laagste postcode is 1000 AA, deze is van Postbus 1 t/m 49 te Amsterdam. De eerste postcode die een straat aangeeft is 1011 AB. Dat is de De Ruijterkade, de straat die ten noorden van het Centraal Station loopt. De hoogste postcode is 9999 XL, de Akkemaweg te Stitswerd.
Daarnaast zijn er veel postcodes ongebruikt, dit voor eventuele uitbreiding van dorpen of steden.
Postcodes die op een 0 eindigen betreffen bijna altijd postbussen. Deze zijn niet apart aangegeven in deze lijst, wel bij grote steden waar de hele serie 00-09 uit postbussen bestaat. Uitzonderingen hierop zijn: de postcode 1060, die aan een aantal straten in Osdorp is toegekend en de postcodes 7610 en 7910, die aan een aantal straten in Almelo en Nieuweroord zijn toegekend.
De lettercombinaties 'SS', 'SD' en 'SA' worden niet gebruikt vanwege hun associaties met Nazi-Duitsland. Verder ontbreken de letters F, I, O, Q, U en Y tot nu toe.
Geschiedenis
Een eerste studie naar de invoering van postcodes in Nederland begon in 1970 met de invoering van de FBA-code. Deze code, bestaande uit vier cijfers, werd gebruikt door bedrijven die gebruik maakten van Frankering bij abonnement (vandaar de afkorting) en die de post gesorteerd aanboden.
De FBA-code werd niet gepropageerd voor het gewone publiek, maar de mensen kenden de eigen FBA-code natuurlijk wel, de code stond immers op veel ontvangen poststukken. Sommigen schreven de FBA-code op hun brieven, denkend dat dat door het postbedrijf op prijs werd gesteld.
In 1977 werd de FBA-code vervangen door de definitieve postcode, bestaande uit vier cijfers (niet gelijk aan de cijfers van de FBA-code) en twee letters. In 1978 werd het gewone publiek aangemoedigd om de postcode te gebruiken. Er werd een postcodeboek verspreid waarin men van elk adres de bijbehorende postcode kon opzoeken. In Caribisch Nederland zijn geen postcodes ingevoerd, al zijn daar wel plannen voor.
Postcodegebieden en provincies
Hier volgt een lijst van postcodegebieden in numerieke volgorde, met vermelding van de provincie. In tegenstelling tot sommige andere landen, zoals Frankrijk en Spanje, kan aan de begincijfers niet de provincie worden afgelezen.
Zie ook
Postnummers in België
Landnummer (telefoon)
Lijst van Nederlandse netnummers (telefoon)
Lijst van Belgische zonenummers (telefoon)
Nederland, postcodes
|
Postcodegebieden en provincies
Hier volgt een lijst van postcodegebieden in numerieke volgorde, met vermelding van de provincie. In tegenstelling tot sommige andere landen, zoals Frankrijk en Spanje, kan aan de begincijfers niet de provincie worden afgelezen.
| 2 |
postcodebereik, postcodegebied, postcoderange
|
2,759 |
Series
|
4756834
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/The%20Witcher
|
The Witcher
|
The Witcher (boekenreeks) of De Hekser, een boekenreeks van Andrzej Sapkowski
The Witcher (computerspelserie), een computerspelserie gebaseerd op bovenstaande boekenreeks
The Witcher (computerspel), eerste computerspel in bovenstaande serie
The Witcher 2: Assassins of Kings, tweede spel in bovenstaande serie
The Witcher 3: Wild Hunt, derde spel in bovenstaande serie
The Witcher (televisieserie), Amerikaanse Netflix-serie uit 2019
Zie ook
Wiedźmin
|
The Witcher (boekenreeks) of De Hekser, een boekenreeks van Andrzej Sapkowski
The Witcher (computerspelserie), een computerspelserie gebaseerd op bovenstaande boekenreeks
The Witcher (computerspel), eerste computerspel in bovenstaande serie
The Witcher 2: Assassins of Kings, tweede spel in bovenstaande serie
The Witcher 3: Wild Hunt, derde spel in bovenstaande serie
The Witcher (televisieserie), Amerikaanse Netflix-serie uit 2019
| 10 |
serie, reeks, verzameling
|
2,489 |
Enumeration
|
1901189
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20rijksmonumenten%20in%20Gulpen-Wittem
|
Lijst van rijksmonumenten in Gulpen-Wittem
|
De gemeente Gulpen-Wittem telt 289 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Hieronder een overzicht.
Beutenaken
De plaats Beutenaken telt 1 inschrijving in het rijksmonumentenregister.
|}
Billinghuizen
De plaats Billinghuizen telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Bissen
De plaats Bissen telt 6 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Bommerig
De plaats Bommerig telt 10 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Bommerig voor een overzicht.
Diependal
De plaats Diependal telt 10 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Diependal voor een overzicht.
Elzet
De plaats Elzet telt 4 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Epen
De plaats Epen telt 18 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Epen voor een overzicht.
Eperheide
De plaats Eperheide telt 10 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Eperheide voor een overzicht.
Etenaken
De plaats Etenaken telt 8 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Etenaken voor een overzicht.
Eys
De plaats Eys telt 25 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Eys voor een overzicht.
Gulpen
De plaats Gulpen telt 34 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Gulpen voor een overzicht.
Heijenrath
De plaats Heijenrath telt 2 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Helle
De plaats Helle telt 5 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Hilleshagen
De plaats Hilleshagen telt 9 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Höfke
De plaats Höfke telt 7 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Hurpesch
De plaats Hurpesch telt 4 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Ingber
De plaats Ingber telt 8 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Ingber voor een overzicht.
Kleeberg
De plaats Kleeberg telt 4 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Kuttingen
De plaats Kuttingen telt 5 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Mechelen
De plaats Mechelen telt 29 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Mechelen voor een overzicht.
Nijswiller
De plaats Nijswiller telt 2 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Partij
De plaats Partij-Wittem telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Pesaken
De plaats Pesaken telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Plaat
De plaats Plaat telt 5 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Reijmerstok
De plaats Reijmerstok telt 7 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Schweiberg
De plaats Schweiberg telt 13 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Schweiberg voor een overzicht.
Slenaken
De plaats Slenaken telt 9 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Slenaken voor een overzicht.
Terziet
De plaats Terziet telt 8 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Trintelen
De plaats Trintelen telt 1 inschrijving in het rijksmonumentenregister.
|}
Wahlwiller
De plaats Wahlwiller telt 3 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister.
|}
Wijlre
De plaats Wijlre telt 28 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Wijlre voor een overzicht.
Wittem
De plaats Wittem telt 5 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Wittem voor een overzicht.
Gulpen-Wittem
Gulpen-Wittem
|
Bommerig
De plaats Bommerig telt 10 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Zie Lijst van rijksmonumenten in Bommerig voor een overzicht.
| 1 |
enumeratie, lijst, classificatie
|
12,513 |
ActionStatusType
|
2461029
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Intrapreneur
|
Intrapreneur
|
Een intrapreneur is in ondernemersjargon iemand die zich binnen een organisatie ondernemend gedraagt. In het algemeen wordt de term gebruikt voor een werknemer van een groot bedrijf die de vrijheid en faciliteiten neemt en krijgt om nieuwe producten en diensten te ontwikkelen zonder daarbij de bedrijfsroutines of -protocollen te hoeven volgen. Dit gedrag wordt ook wel intrapreneurship genoemd.
Etymologie
Het woord intrapreneur is een porte-manteau van de woorden intra – om te duiden dat het gaat om activiteiten binnen (de muren van) de eigen organisatie – en entrepreneur, om aan te geven dat het gaat om het zich gedragen als ondernemer. In het Engels wordt een intrapreneur daarom ook vaak een corporate entrepreneur genoemd. Intrepreneur is een ander synoniem voor intrapreneur.
Definities
In de wetenschappelijke literatuur bestaat er tot op heden geen éénduidige definitie van het begrip intrapreneurship. Over de jaren heen zijn er diverse definities gehanteerd, waaronder de volgende:
"Intrapreneurs are ‘dreamers who do’: those who take hands-on responsibility for creation of innovation of any kind within organizations; they mei be the creators or inventors but are always the dreamers who figure out how to turn an idea in a profitable reality." (Pinchot, 1985)
"Employee initiative from below in the organization to undertake something new; an innovation which is created by subordinates without being asked, expected, or perhaps even given permission by higher management to do so" (Vesper, 1984)
"A process by which individuals (..) inside organizations pursue opportunities independent of the resources they currently control" (Stevenson & Jarillo, 1990)
"Emergent behavioural intentions and behaviours that are related to departures from the customary ways of doing business in existing organizations." (Antoncic & Hisrich, 2003)
"Medewerkers die initiatief nemen, die buiten hun werkkaders durven te denken en te treden, die kansen zien en creëren. Hierbij gaat het om proactief participerende medewerkers die de organisatie van binnenuit vitaliseren. Oftewel, het gaat om de actief interpreterende en handelende medewerker die door middel van de werkomgeving in een continu interactieproces een bijdrage levert aan de meerwaardevorming van de organisatie." (Biemans et al., 2011)
"The identification and exploitation of opportunities by individual workers to (also) advance their organization, which is generally characterized by employees’ innovation, proactive and risk-taking behaviours." (De Jong et al., 2011; Stam et al., 2012)
"Intrapreneurial werkgedrag (Preenen e.a. 2014) heeft betrekking op gedrag geïnitieerd door de individuele medewerker, die zich op een (1) innovatieve en (2) proactieve manier gedraagt en (3) risico’s durft te nemen binnen de organisatie vanuit een bottom-up proces (intrapreneurship ontstaat vanaf de werkvloer en is niet van hogerhand opgelegd)" (Preenen et al., 2013; 2015)
Geschiedenis
Samen met Elizabeth Pinchot stelde Gifford Pinchot, in de herfst van 1978, als eerste de woorden intrepreneur, intrapreneur, intrapreneuring, and intrapreneurship op schrift. Het woord intrapreneur werd in 1992 door The American Heritage Dictionary erkend, evenals Gifford Pinchot als zijnde de bedenker (eerder aangewezen door Norman Macrae in een uitgave van de The Economist). The American Heritage Dictionary definieerde destijds een intrapreneur als "A person within a large corporation who takes direct responsibility for turning an idea into a profitable finished product through assertive risk-taking and innovation". Tegenwoordig wordt de term verbonden aan een stijl van leidinggeven die het nemen van risico's, het bevorderen van innovatie en het belonen van prestaties integreert op een manier dat de werknemer in zijn werk(job design) zo veel mogelijk de kenmerken van ondernemerschap ervaart.
Kelly Johnson, de directeur van een groep initiatiefrijke werknemers bij Lockheed Martin die in 1943 bij elkaar werden gebracht om het P-80 gevechtsvliegtuig te construeren, stelde al destijds 14 regels op (Skunk Works®' rules of operation) voor een team van medewerkers die men nu als intrapreneurs zou duiden. De term intrapreneur kreeg in 1985 bekendheid door het gebruik ervan in een artikel "Here come the Intrapreneurs" van het TIME magazine en in de uitlating ""The Macintosh team was what is commonly known as intrapreneurship; only a few years before the term was coined—a group of people going, in essence, back to the garage, but in a large company." door Steve Jobs.
Relevantie
Een topintrapreneur met een topidee is, volgens sommige HR-deskundigen, weliswaar de ideale innovator, maar binnen de meeste organisaties een fictief persoon. Toch lijkt de verwachte waarde van medewerkers die initiatieven ondernemen, zonder dat men ze daarom hoeft te vragen, voldoende om ze apart te betitelen en onderzoek naar te doen. Onderzoek lijkt te suggereren dat het ondersteunen van intrapreneurs een positieve invloed heeft op de financiële resultaten van een bedrijf, met name gemeten na een langere periode en in een competitieve omgeving. Intrapreneurship is ook positief gerelateerd aan individueel werkplezier en persoonlijk succes. Als de waarde van deze intrapreneurs naast een economische ook een maatschappelijke verdienste inhoudt, dan spreekt men van Corporate Social Entrepreneurship.
Stimuleren van intrapreneurship
Veel organisaties maken weinig gebruik van het innovatieve vermogen en de creatieve denkkracht van medewerkers, en daarmee lopen ze potentieel veel kansen en bedrijfsgroei mis. Het is dan ook van belang dat organisaties op een dergelijke manier worden ingericht dat medewerkers de kans krijgen om hun innovatieve ideeën kunnen delen en uitvoeren. Een klimaat waar 'intrapreneurship' wordt gestimuleerd en gefaciliteerd door leidinggevenden. De vraag is echter hoe zo'n klimaat er uit ziet, en waar je begint als leidinggevende als je intrapreneurship prioriteit wil geven. TNO deed onderzoek naar factoren die samenhangen met een 'intrapreneurial' klimaat en de factoren die daarmee samenhangen. De resultaten zijn samengebracht in het 'Intrapreneurial Behaviore Measure-Model'. In dit model worden vier niveaus onderscheiden waar zogenoemde factoren van invloed zijn te identificeren. De vier niveaus betreffen:
De leidinggevende
Taakkenmerken
Mate van inspraak en samenwerking
Organisatorische kenmerken
Per niveau zijn er verschillende knoppen waar men aan kan draaien binnen de organisatie, leidende tot meer innovatief, proactief en risico-ondernemend werkgedrag (intrapreneurial werkgedrag). Op het niveau van de leidinggevende is het van belang dat de leidinggevende in kwestie vertrouwen uitspreekt naar medewerkers, dat hij/zij duidelijk maakt te geloven in de ideeën die zij hebben. Daarnaast is het beschikbaar stellen van middelen om ideeën op te pakken van belang, zowel in de vorm van tijd als geld, en andere benodigde middelen. Op het taakniveau blijkt de ervaren autonomie en uitdaging door werknemers invloed te hebben op de mate van intrapreneurial werkgedrag. Indien werknemers veel autonomie hebben, en dus zelf kunnen bepalen hoe en wanneer zij bepaalde taken uitvoeren, leidt dit tot meer innovatie en creativiteit. Ook het hebben van voldoende werkuitdaging''' stimuleert medewerkers om 'out of the box''' te denken en zo bij te dragen aan de innovatie en optimalisatie van bedrijfsprocessen. Op het derde niveau zien we dat de mate van inspraak die een medewerker heeft, bijdraagt aan innovatief gedrag. Ook voldoende interactie tussen werknemers (overleggen en kwaliteitskringen) en tussen werknemers en hun externe omgeving (externe samenwerking), dragen hieraan bij. Qua organisatorische kenmerken is een platte hiërarchie, een goede communicatie tussen medewerkers en leidinggevenden en een duidelijke visie van het bedrijf op de toekomst van belang.
In het huidige tijdperk waar thuiswerken de norm is, blijkt het des te belangrijker om aandacht te hebben voor deze factoren. TNO deed onderzoek naar het effect van de coronacrisis op de mate van innovatief werkgedrag onder werknemers, en benoemde daarin een aantal belangrijke aandachtspunten. Hieruit kwam bijvoorbeeld naar voren dat het extra belangrijk is om goed contact te onderhouden met de leidinggevende, juist omdat deze ontmoeting niet meer spontaan plaatsvindt. Ook blijkt dat veel vertrouwen geven in een juist zeer onzekere tijd, een extra boost kan zijn voor innovatief werkgedrag. Het volledige rapport lees je hier .
Voorbeelden
Voorbeelden van bekende bedrijven die hun werknemers de vrijheid geven om met eigen budgetten zelf bedachte projecten te ontwikkelen zijn 3M, Google en Intel. De Post it Note, een van 3M's best verkopende producten, is een klassieke illustratie van een intrapreneur, Art Fry, die de kans kreeg zijn idee uit te werken. Een voorbeeld in Nederland is het bedrijf PRO6 managers.
Bedrijfsterminologie
Bedrijfskunde
|
"Intrapreneurs are ‘dreamers who do’: those who take hands-on responsibility for creation of innovation of any kind within organizations; they mei be the creators or inventors but are always the dreamers who figure out how to turn an idea in a profitable reality." (Pinchot, 1985)
"Employee initiative from below in the organization to undertake something new; an innovation which is created by subordinates without being asked, expected, or perhaps even given permission by higher management to do so" (Vesper, 1984)
"A process by which individuals (..) inside organizations pursue opportunities independent of the resources they currently control" (Stevenson & Jarillo, 1990)
"Emergent behavioural intentions and behaviours that are related to departures from the customary ways of doing business in existing organizations." (Antoncic & Hisrich, 2003)
"Medewerkers die initiatief nemen, die buiten hun werkkaders durven te denken en te treden, die kansen zien en creëren. Hierbij gaat het om proactief participerende medewerkers die de organisatie van binnenuit vitaliseren. Oftewel, het gaat om de actief interpreterende en handelende medewerker die door middel van de werkomgeving in een continu interactieproces een bijdrage levert aan de meerwaardevorming van de organisatie." (Biemans et al., 2011)
"The identification and exploitation of opportunities by individual workers to (also) advance their organization, which is generally characterized by employees’ innovation, proactive and risk-taking behaviours." (De Jong et al., 2011; Stam et al., 2012)
"Intrapreneurial werkgedrag (Preenen e.a. 2014) heeft betrekking op gedrag geïnitieerd door de individuele medewerker, die zich op een (1) innovatieve en (2) proactieve manier gedraagt en (3) risico’s durft te nemen binnen de organisatie vanuit een bottom-up proces (intrapreneurship ontstaat vanaf de werkvloer en is niet van hogerhand opgelegd)" (Preenen et al., 2013; 2015)
| 1 |
actieproces, uitvoeringsstatus, handelingstoestand
|
10,744 |
DataDownload
|
1346142
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwartet%20van%20Anscombe
|
Kwartet van Anscombe
|
Het kwartet van Anscombe bestaat uit vier datasets die dezelfde statistische eigenschappen hebben, maar die toch heel verschillend zijn, wat blijkt als ze grafisch worden weergegeven. Elke dataset bestaat uit 11 punten in het platte vlak, bestaande uit het paar variabelen . De statisticus Francis Anscombe stelde dit kwartet op om het belang van grafische data-analyse aan te tonen en het effect van uitbijters voordat men op grond van de kenmerkende eigenschappen tot een bepaalde statistische analyse besluit. De datasets laten zien dat de eenvoudige statistische kenmerken niet altijd voldoende zijn om de data te beschrijven.
Voor alle datasets geldt:
{| class="wikitable"
! Eigenschap
! Waarde
|-
| Gemiddelde van elke variabele
| 9
|-
| Variantie van elke variabele
| 11
|-
| Gemiddelde van elke variabele
| 7,50
|-
| Variantie van elke variabele
| 4,125 ± 0,003
|-
| Correlatie tussen elke en variabele
| 0,816
|-
| Lineaire regressielijn
|
|-
| Determinatiecoëfficiënt van de lineaire regressielijn :
| 0,67
|}
De vier datasets zijn:
{| class="wikitable" style="text-align: center;" width=600px border="1"
|+ Kwartet van Anscombe
|-
! colspan="2"| I
! colspan="2"| II
! colspan="2"| III
! colspan="2"| IV
|-
| x
| y
| x
| y
| x
| y
| x
| y
|-
| 10.0 || 8.04 || 10.0 || 9.14 || 10.0 || 7.46 || 8.0 || 6.58
|-
| 8.0 || 6.95 || 8.0 || 8.14 || 8.0 || 6.77 || 8.0 || 5.76
|-
| 13.0 || 7.58 || 13.0 || 8.74 || 13.0 || 12.74 || 8.0 || 7.71
|-
| 9.0 || 8.81 || 9.0 || 8.77 || 9.0 || 7.11 || 8.0 || 8.84
|-
| 11.0 || 8.33 || 11.0 || 9.26 || 11.0 || 7.81 || 8.0 || 8.47
|-
| 14.0 || 9.96 || 14.0 || 8.10 || 14.0 || 8.84 || 8.0 || 7.04
|-
| 6.0 || 7.24 || 6.0 || 6.13 || 6.0 || 6.08 || 8.0 || 5.25
|-
| 4.0 || 4.26 || 4.0 || 3.10 || 4.0 || 5.39 || 19.0 || 12.50
|-
| 12.0 || 10.84 || 12.0 || 9.13 || 12.0 || 8.15 || 8.0 || 5.56
|-
| 7.0 || 4.82 || 7.0 || 7.26 || 7.0 || 6.42 || 8.0 || 7.91
|-
| 5.0 || 5.68 || 5.0 || 4.74 || 5.0 || 5.73 || 8.0 || 6.89
|}
Het eerste spreidingsdiagram (linksboven) vertoont een eenvoudige lineaire samenhang met spreiding; de beide variabelen zouden normaal verdeeld kunnen zijn.
Het tweede spreidingsdiagram (rechtsboven) laat zeker geen normale verdeling zien. Er is een duidelijke samenhang tussen de beide variabelen, maar die is niet lineair. Aan de voorwaarden voor het berekenen van Pearsons product-momentcorrelatiecoëfficiënt is niet voldaan.
Het derde spreidingsdiagram (linksonder) toont een sterke lineaire samenhang met een ernstige uitbijter, waardoor de correlatiecoëfficiënt van praktisch 1 gedaald is tot 0,816.
Het vierde spreidingsdiagram (rechtsonder) toont ook een uitbijter, die hier tot een grote correlatiecoëfficiënt leidt, maar verder is de eerste variabele constant.
Statistiek
|
Het kwartet van Anscombe bestaat uit vier datasets die dezelfde statistische eigenschappen hebben, maar die toch heel verschillend zijn, wat blijkt als ze grafisch worden weergegeven. Elke dataset bestaat uit 11 punten in het platte vlak, bestaande uit het paar variabelen . De statisticus Francis Anscombe stelde dit kwartet op om het belang van grafische data-analyse aan te tonen en het effect van uitbijters voordat men op grond van de kenmerkende eigenschappen tot een bepaalde statistische analyse besluit. De datasets laten zien dat de eenvoudige statistische kenmerken niet altijd voldoende zijn om de data te beschrijven.
| 3 |
dataset, gegevensdownload, databestand
|
10,457 |
Role
|
3016783
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Drive%20Angry
|
Drive Angry
|
Drive Angry is een Amerikaanse film uit 2011 van Patrick Lussier.
Verhaal
De geharde crimineel John Milton ontvlucht de hel om sekteleider Jonah King te vinden, de moordenaar van zijn dochter die tevens zijn kleindochter heeft gekidnapt. Binnen drie dagen zal zijn kleindochter worden geofferd door King en zijn satanische volgers. Samen met de sexy en stoere serveerster Piper volgt Milton het spoor van King, terwijl ze worden achtervolgd door een mysterieuze man in pak, die door de duivel is gestuurd om Milton terug naar de hel te halen.
Rolverdeling
Nicolas Cage - John Milton
Amber Heard - Piper
William Fichtner - De Accountant
Billy Burke - Jonah King
David Morse - Webster
Katy Mixon - Norma Jean
Kayla Rice-Cote - Lily King
Christa Campbell - Mona Elkins
Charlotte Ross - Candy
Tom Atkins - Hoofdinspecteur politie
Marc Macaulay - Sarge
Todd Farmer - Frank
Jack McGee - "Dikke" Lou
James Landry Hébert - Sektelid in leren jack (als James Hebert)
Jamie Teer - Kings babysitter
Bryan Massey - Trooper (agent) #1
Timothy Walter - Trooper (agent) #2 (als Tim Walter)
Brent Henry - Tiener #2
Kendrick Hudson - Burly
Jack Rush - Hank Mardukis
Simona Williams - Vrouw in luipaardprint
Kenneth Wayne Bradley - Sektelid met pruik
Henry Kingi - Mager sektelid (als Henry M. Kingi)
Pruitt Taylor Vince - Roy
Arianne Martin - Miltons dochter
Lanie Taylor - Miltons dochter (jonge versie) - onvermeld
Externe links
Amerikaanse film
Film uit 2011
Actiefilm
Thriller (film)
Fantasyfilm
Roadmovie
3D-film
Religieuze film
|
Rolverdeling
Nicolas Cage - John Milton
Amber Heard - Piper
William Fichtner - De Accountant
Billy Burke - Jonah King
David Morse - Webster
Katy Mixon - Norma Jean
Kayla Rice-Cote - Lily King
Christa Campbell - Mona Elkins
Charlotte Ross - Candy
Tom Atkins - Hoofdinspecteur politie
Marc Macaulay - Sarge
Todd Farmer - Frank
Jack McGee - "Dikke" Lou
James Landry Hébert - Sektelid in leren jack (als James Hebert)
Jamie Teer - Kings babysitter
Bryan Massey - Trooper (agent) #1
Timothy Walter - Trooper (agent) #2 (als Tim Walter)
Brent Henry - Tiener #2
Kendrick Hudson - Burly
Jack Rush - Hank Mardukis
Simona Williams - Vrouw in luipaardprint
Kenneth Wayne Bradley - Sektelid met pruik
Henry Kingi - Mager sektelid (als Henry M. Kingi)
Pruitt Taylor Vince - Roy
Arianne Martin - Miltons dochter
Lanie Taylor - Miltons dochter (jonge versie) - onvermeld
| 1 |
rol, functie, positie
|
5,287 |
EntryPoint
|
204393
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wardriving
|
Wardriving
|
Wardriving of wardriven is een activiteit waarbij men rondrijdt met een auto (of ander voertuig) en een computer uitgerust met wifi-apparatuur. Varianten hierop worden soms genoemd naar het vervoermiddel dat gebruikt wordt: warflying, warrailling, wartraining, warbiking, warwalking en warjogging.
Met deze computer, laptop of pda detecteert men dan draadloze netwerken (wifi). Het lijkt op het gebruiken van een scanner voor de radio. Veel wardrivers maken gebruik van gps om de locatie van de draadloze netwerken te bepalen en houden dit bij in een logboek of zetten het op een website. Om meer netwerken te ontdekken, maakt men vaak gebruik van omnidirectionele tot zeer geconcentreerde richtantennes. De software om te kunnen wardriven is vrij beschikbaar op het internet, bijvoorbeeld: Kismet voor Linux, MacStumbler voor Apple Macintosh en NetStumbler voor Microsoft Windows.
De meeste wardrivers "noteren" of "loggen" enkel de gevonden netwerken. Door warchalking worden de hotspots publiek zichtbaar gemaakt.
Ethische overwegingen
In de meeste landen is het ongevraagd of zonder toestemming zich toegang verschaffen tot een netwerk strafbaar. Maar dit wordt vaak verkeerd begrepen. Een echte wardriver maakt geen enkele verbinding met een netwerk, het is zelfs mogelijk dat de wardriver zelf geen enkel signaal uitzendt en alleen maar luistert.
Wardriving wordt vaak als twijfelachtige activiteit bestempeld. Toch werkt alles vanuit technisch standpunt zoals het ontworpen is. Access points (toegangspunten tot een draadloos netwerk) zenden steeds identificatiecodes uit en deze informatie is toegankelijk voor eenieder met een geschikte ontvanger.
Bij software die enkel luistert, zoals Kismet, kan men wardriven vergelijken met het luisteren naar een radiostation dat toevallig beschikbaar is in de omgeving. Deze interpretatie kan verschillen van land tot land.
Met andere software (zoals NetStumbler) zendt de wardriver voortdurend "probes" uit waarop het toegangspunt antwoordt. De meeste toegangspunten met standaardinstellingen zijn zo ontworpen dat ze toegang geven aan iedereen die er om vraagt. Sommige mensen argumenteren dat zo'n onbeveiligd toegangspunt zijn diensten (al dan niet met opzet) aanbiedt aan iedereen die er om vraagt. Anderen argumenteren dan weer dat deze vergelijking niet opgaat, je mag bijvoorbeeld ook niet zomaar een huis binnenwandelen ook al staat de voordeur wagenwijd open.
Wanneer mensen die niet bekend zijn met wardriven zien hoeveel onbeveiligde toegangspunten er zijn (en hoe makkelijk deze te vinden zijn), worden zij er vaak toe aangezet hun netwerk beter te beveiligen. Sommige wardrivers gaan zelfs zover dat ze contact opnemen met de systeembeheerder en hem informeren over de gaten in de beveiliging en stappen aanbieden om deze te dichten.
Computernetwerk
Informatiebeveiliging
|
Met andere software (zoals NetStumbler) zendt de wardriver voortdurend "probes" uit waarop het toegangspunt antwoordt. De meeste toegangspunten met standaardinstellingen zijn zo ontworpen dat ze toegang geven aan iedereen die er om vraagt. Sommige mensen argumenteren dat zo'n onbeveiligd toegangspunt zijn diensten (al dan niet met opzet) aanbiedt aan iedereen die er om vraagt. Anderen argumenteren dan weer dat deze vergelijking niet opgaat, je mag bijvoorbeeld ook niet zomaar een huis binnenwandelen ook al staat de voordeur wagenwijd open.
| 3 |
toegangspunt, webprotocol, HTTP-methode
|
9,984 |
AddAction
|
4729263
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/De%20vioolspeler
|
De vioolspeler
|
De vioolspeler is een schilderij van de Nederlandse kunstschilder Adriaen van Ostade uit 1673, olieverf op paneel, 45,2 x 42 centimeter groot. Het is een schoolvoorbeeld van een koddig, gemoedelijk boerentafereel, zoals dat in de zeventiende eeuw erg populair was. Het bevindt zich sinds 1822 in de collectie van het Mauritshuis te Den Haag.
Context
Van Ostade was een leerling van Frans Hals en op zijn beurt - mogelijk - weer leermeester van Jan Steen. Hij specialiseerde zich in het boerentaferelen, doorgaans drukke werken, met veel figuren, die vaak minder realistisch waren uitgewerkt dan schilderijen uit bijvoorbeeld de school van Rembrandt of de fijnschilders. Vaak werden ze uit het hoofd geschilderd en met name de afgebeelde personen zijn opvallend karikaturaal, alsof de spot met ze wordt gedreven. Schilders als Van Ostade hadden altijd veel aandacht voor compositie en sfeer, en gebruikten daar ook clair-obscur bij. Het kleurenpalet is ingetogen, met veel bruintinten. Goed voorbeeld van zo'n schilderij is De vioolspeler. Dit type werken was in de zeventiende eeuw erg gewild, met name onder het gewone volk, die in die tijd tot het koperspubliek was gaan behoren. Vaak sierden ze ook openbare gelegenheden als een herberg, hetgeen een passende entourage lijkt voor het hier besproken paneel.
Afbeelding
De vioolspeler toont een boerengezelschap voor een herberg op het platteland. De sfeer is vrolijk en uitgelaten. Een rondtrekkende vioolspeler komt aangelopen en speelt een deuntje. Een kleine jongen met een rode jas begeleid hem op een draailier. Iedereen, oud en jong, lijkt zich te vermaken. In het midden zit een man met een bierpul wijdbeens op een bankje. Een vrouw in de deuropening, mogelijk de waardin, leunt geamuseerd naar de muziek luisterend over de onderste deurhelft, terwijl twee jongere mannen, waarschijnlijk klanten, vanuit de achtergrond ook nog een glimp trachten op te vangen. Diverse kinderen hangen buiten wat rond en genieten van de drukke gezelligheid.
Van Ostade verwerkt diverse details die uitnodigen om het doek nauwgezet te bestuderen. Links boven de deur prijkt een aankondiging van een veemarkt. Rechts hangt een kruik ten teken dat het hier een herberg betreft. De kleuter rechtsonder op het bankje is een schoen kwijt. Achter de vioolspeler, op een berghok, zijn in de schaduw een aantal bijenkorven zichtbaar. De hond heeft blijkbaar net met een tak zitten spelen en maakt nu contact met het jongetje op de voorgrond. In het raam van de herberg is een spinnenweb te zien. Op een plank rechtsonder signeert Van Ostade het werk en dateert het op 1673.
Anders dan in zijn vroegere werken lijkt Van Ostade geen moralistische boodschap in dit werk te hebben gelegd, hooguit een zekere verheerlijking van het eenvoudige boerenleven. Er heerst vooral gemoedelijkheid, waar hij in zijn eerdere werken nogal eens ruziënde en vechtende mensen afbeeldde.
Historie
In 1752 belandde De vioolspeler in de collectie van kunstverzamelaar, ontvanger-generaal van Holland Govert van Slingelandt (1694-1767) uit Den Haag. In 1768 werd het uit zijn nalatenschap, als onderdeel van zijn totale verzameling, verkocht aan prins Willem V van Oranje-Nassau. Nadat in 1795 het Franse leger Nederland was binnengevallen en Willem V naar Engeland was gevlucht, werd diens schilderijenverzameling als oorlogsbuit naar Parijs overgebracht. Na de Napoleontische tijd werd het grootste deel van de verzameling teruggegeven aan koning Willem I, die het overdroeg aan het Rijk. Aanvankelijk werd de collectie, net als voor 1795, ondergebracht in de Galerij naast de Gevangenpoort, die later onderdeel zou worden van het Mauritshuis. Daar is het schilderij thans nog steeds te bezichtigen.
Literatuur en bron
Judikje Kiers, Fieke Tissink: Der Glanz des Goldenen Jahrhunderts. Holländische Kunst des 17.Jahrhunderts. Gemälde, Bildhauerkunst und Kunstgewerbe. Waanders, Zwolle, 2000, blz. 171 (analyse vergelijkbaar werk).
Externe links
Het schilderij op de website van het Mauritshuis
Detailgegevens op de website van het Mauritshuis
Informatie over het schilderij
Noten
Werk van Adriaen van Ostade
Schilderij in het Mauritshuis
|
Historie
In 1752 belandde De vioolspeler in de collectie van kunstverzamelaar, ontvanger-generaal van Holland Govert van Slingelandt (1694-1767) uit Den Haag. In 1768 werd het uit zijn nalatenschap, als onderdeel van zijn totale verzameling, verkocht aan prins Willem V van Oranje-Nassau. Nadat in 1795 het Franse leger Nederland was binnengevallen en Willem V naar Engeland was gevlucht, werd diens schilderijenverzameling als oorlogsbuit naar Parijs overgebracht. Na de Napoleontische tijd werd het grootste deel van de verzameling teruggegeven aan koning Willem I, die het overdroeg aan het Rijk. Aanvankelijk werd de collectie, net als voor 1795, ondergebracht in de Galerij naast de Gevangenpoort, die later onderdeel zou worden van het Mauritshuis. Daar is het schilderij thans nog steeds te bezichtigen.
| 2 |
toevoegen, collectie, bijwerken
|
644 |
Book
|
917305
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kinderboekenmaand
|
Kinderboekenmaand
|
De Kinderboekenmaand is een actieperiode in de christelijke boekhandels in Nederland. Ze wordt de hele maand oktober gehouden. In deze periode valt ook de Kinderboekenweek.
Thema
Thema - Ieder jaar is het thema van de Kinderboekenmaand hetzelfde als het thema dat door CPNB gekozen is voor de Kinderboekenweek, maar het heeft een andere naam. Hiermee hoopt de organisator van de Kinderboekenmaand alle basisscholen in Nederland te bereiken met hetzelfde thema voor lees- en boekpromotie.
Actieboeken - actiematerialen
Voor iedere leeftijdscategorie van de basisschool is er een actieboek, een actieprentenboek voor de onderbouw basisschool (groep 1-3), een actieboek voor de middenbouw van de basisschool (gr. 4-5) en een actieboek voor de bovenbouw van de basisschool (groep 6-8).
Er wordt ook ieder jaar een CD met nieuwe liedjes uitgebracht, die geschikt zijn voor kinderen van 4-12 jaar en een bijbehorende muziekboekje met muzieknotaties.
De schrijver van het prentenboek voor kinderen van 4 – 7 jaar is Elly Zuiderveld, getiteld Sokkendief, haar boek verschijnt bij uitgeverij Columbus. Het actieboek voor de leeftijd van 6-8 jaar, getiteld Stef heeft lef is geschreven door Suzanne Knegt en is uitgegeven door uitgeverij De Banier. Het actieboek voor kinderen van 9-12 jaar, getiteld De mysterieuze monnik'' is geschreven door Judith Janssen en uitgegeven door uitgeverij Mozaiek Junior. Voor basisscholen is er een leesbevorderende werkmap Lef. Auteur Liesbeth van Binsbergen (2010, winnaar Het Hoogste Woord) schreef een gedicht over het thema 'Lef' waarvan een gedichtenkaart/boekenlegger is gemaakt en een poster.
BCB
De Christelijke Kinderboekenmaand is een activiteit van de brancheorganisatie voor het christelijke boeken- en muziekvak (BCB), Harderwijk.
Externe links
Boekpromotie
Kinderboekenmaand
|
Actieboeken - actiematerialen
Voor iedere leeftijdscategorie van de basisschool is er een actieboek, een actieprentenboek voor de onderbouw basisschool (groep 1-3), een actieboek voor de middenbouw van de basisschool (gr. 4-5) en een actieboek voor de bovenbouw van de basisschool (groep 6-8).
Er wordt ook ieder jaar een CD met nieuwe liedjes uitgebracht, die geschikt zijn voor kinderen van 4-12 jaar en een bijbehorende muziekboekje met muzieknotaties.
De schrijver van het prentenboek voor kinderen van 4 – 7 jaar is Elly Zuiderveld, getiteld Sokkendief, haar boek verschijnt bij uitgeverij Columbus. Het actieboek voor de leeftijd van 6-8 jaar, getiteld Stef heeft lef is geschreven door Suzanne Knegt en is uitgegeven door uitgeverij De Banier. Het actieboek voor kinderen van 9-12 jaar, getiteld De mysterieuze monnik'' is geschreven door Judith Janssen en uitgegeven door uitgeverij Mozaiek Junior. Voor basisscholen is er een leesbevorderende werkmap Lef. Auteur Liesbeth van Binsbergen (2010, winnaar Het Hoogste Woord) schreef een gedicht over het thema 'Lef' waarvan een gedichtenkaart/boekenlegger is gemaakt en een poster.
| 12 |
boek, auteur, ISBN
|
181 |
EducationalOrganization
|
18479
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wageningen%20%28Nederland%29
|
Wageningen (Nederland)
|
Wageningen () is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland, regio Gelderse Vallei. De gemeente telt inwoners (, bron: CBS), van wie vele duizenden student zijn. De Wageningse universiteit en aanverwante instellingen tellen zo'n 7.400 werknemers, van wie overigens minder dan 40% woonachtig is in Wageningen. De gemeente heeft drie woonkernen: Wageningen, Wageningen-Hoog en Nude. In Hotel De Wereld in Wageningen werd op 5 mei 1945 de capitulatie getekend.
Geschiedenis
Romeinse tijd
Onderaan de Wageningse Berg zijn dakpannen gevonden met het stempel van een Romeins legioen. Er zijn echter geen aanwijzingen dat er een Romeins steunpunt aan deze noordzijde van de Rijn was. Met het Romeinse Vada werd vermoedelijk een nederzetting nabij het Noord-Brabantse dorp Kessel aan de Maas bedoeld, en niet Wageningen, zoals lang is gedacht.
Middeleeuwen
De oudst bekende nederzetting in Wageningen als voorganger van de stad lag wellicht onderaan de Holleweg. Aan het begin van de volle Middeleeuwen verhuisde de nederzetting hogerop; op de Wageningse Berg zijn nabij de Holleweg de resten van een tufstenen kapel en houten boerderijen gevonden. In de twaalfde eeuw ontstond onderaan de berg een nieuwe nederzetting. Na aanleg van een kade als verbinding tussen de flank van de Wageningse Berg en de hoger gelegen haar ten westen van de huidige stad, de huidige Hoogstraat, werd ten zuiden daarvan het oudste deel van de stad aangelegd, rondom Heerenstraat (voorheen Achterstraat) en kerk. Later werd ook gebouwd aan de noordwestzijde van de Hoogstraat, in een regelmatig patroon van zijstraten: Beuningstraat, Junusstraat, Rouwenhofstraat en Riemsdijkstraat. Op 12 juni 1263 kreeg Wageningen van graaf Otto II van Gelre stadsrechten.
Voormalige buurtschappen
Tussen omstreeks 350 en omstreeks 900 was het grafveld op de hoek van de Geertjesweg en de Diedenweg in gebruik. Vermoedelijk waren de begravenen afkomstig uit de verschillende buurschappen van Wageningen, die op de grens lagen van de flank van de stuwwal en het Binnenveld. Herkenbaar zijn nog de buurschappen De Peppeld (omgeving Wildekamp) en Leeuwen (omgeving restaurant Het Gesprek, vroeger De Keijzer); in beide buurschappen is ook de kenmerkende drinkpoel of kolk nog aanwezig. Het gehucht Dolder lag rondom de kruising Van Uvenweg / Churchillweg / Dolderstraat. Dolder of Thulere werd al in 838 genoemd, evenals Brakel (Bracola), op de hoek van Julianastraat en Van Uvenweg.
De verschillende buurschappen waren volgens eenzelfde principe opgebouwd: boerderijen rondom een gezamenlijke agrarische gebruiksruimte (brink), aan de oostzijde het akkerland (op de Wageningse eng, die toen veel groter was) en ten westen van de gehuchten de weilanden in het Binnenveld, heel regelmatig gepercelleerd. Dit Binnenveld werd vanaf de dertiende eeuw in cultuur gebracht.
Belangrijke boerderijen waren de Stenen Kamer in Dolder (gebouwd 1597, afgebroken 1954) en de Tarthorst aan de Tarthorsterweg, nu Haverlanden (afgebroken 1969). De brinken waren door middel van schaapsdriften verbonden met de weilanden in het Binnenveld. Relatief intact gebleven is de schaapsdrift van de Droevendaalsesteeg. Daarlangs zijn nog oude elzen te vinden.
Stadswal
Na ontmanteling van de vestingwerken in de negentiende eeuw werd een deel van de voormalige wallen bebouwd met onder meer de bebouwing ten oosten van de Schoolstraat en Molenstraat en de bebouwing aan het Emmapark. Op de voormalige westwal werden aan het begin van de twintigste eeuw de synagoge en de doopsgezinde vermaning (kerk) gebouwd. Beide werden verwoest in 1940 en niet meer op dezelfde plek herbouwd. Na de Tweede Wereldoorlog werd de wal hier afgegraven ten behoeve van de aanleg van de Walstraat en werden er studentenflats op een resterend deel van de wal gebouwd. Deze staan er tegenwoordig nog altijd.
Andere delen van de vroegere vesting kregen een parkachtige structuur, zoals het vroegere Noorderplantsoen. Bij de aanleg van een verkeersweg (Plantsoen) werd een deel van deze structuur opgeofferd. De straat die de oostelijke Bergpoort en de westelijke Nudepoort met elkaar verbond, de Hoogstraat, is al sinds vele decennia de straat waar middenstanders zich vestigden. Vanaf 1975 is deze straat ingericht als voetgangersgebied. Ook in vele zijstraten van de Hoogstraat, zoals Kapelstraat, Nieuwstraat en Junusstraat, bevinden zich belangrijke concentraties van middenstand. De horeca is voornamelijk geconcentreerd op de Markt, aan de Heerenstraat en in de Molenstraat.
Voor de graven en hertogen van Gelre was Wageningen behalve handelshaven vooral ook belangrijk als vesting tegen de bisschoppen van Utrecht en later de hertogen van Bourgondië. De oude gracht (smaller dan voorheen) en delen van de (gerenoveerde) stadsmuur bestaan nog steeds. De laatste hertog, Karel van Egmond, liet daarom in 1526-1527 binnen de vesting het kasteel van Wageningen bouwen. De fundamenten van drie torens en een deel van de buitenmuur zijn nog te bezichtigen. Op het voormalige kasteelterrein werd aan het einde van de negentiende eeuw het met herenhuizen bebouwde woonbuurtje Bowlespark aangelegd, dat goeddeels nog bestaat en beschermd is als gemeentelijk monument.
Torck
Het kasteel van Wageningen werd in 1702 door de Staten van Gelderland verkocht aan Anna Maria Ripperda (1666-1739), weduwe van drost Assueer Torck (1656-1698) en moeder van de burgemeester van Wageningen en laatste drost Lubbert Adolph Torck (1687-1758). De familie Torck verbouwde het kasteel tot een klein stadspaleis met een barokke tuinaanleg. Lubbert Adolph Torck was getrouwd met de rijke weduwe Pieternella van Hoorn, dochter van gouverneur-generaal van Oost-Indië Joan van Hoorn. Later erfde hij van zijn tante kasteel Rosendael in Rozendaal bij Arnhem. Torck was politiek actief in Den Haag en liet als burgemeester van Wageningen verschillende publieke werken uitvoeren. Hij investeerde in de stad met het bouwen van herenhuizen voor gepensioneerden van de Verenigde Oostindische Compagnie. Dat zou later nog van belang worden omdat Wageningen één zo'n complex - de zogenaamde 'Bassecour' - ter beschikking kon stellen om in 1873 de rijkslandbouwschool naar de stad te halen.
19e eeuw
Wageningen heeft in het verleden meerdere molens gekend. Al in de middeleeuwen stond een tweetal molens aan de vroegere Molenweg, thans de Generaal Foulkesweg. De laatste van deze molens werd omstreeks 1996 gesloopt, genaamd de Eendracht. De molen De Vlijt, gebouwd aan het einde van de negentiende eeuw, staat aan de Harnjesweg, vroeger omgeven door bouwlanden. Deze molen is als een van de weinige nog beroepsmatig in bedrijf, er is met name een grote hoeveelheid aan biologisch gemalen graanproducten te verkrijgen.
In 1882 kreeg Wageningen zijn eerste stoomtramverbinding, de tramlijn Ede - Wageningen. Enkele jaren later kwam ook de tramlijn Arnhem - Zeist tot stand. In 1885 was Wageningen vanuit Arnhem bereikbaar, in 1887 vanaf Zeist. Deze tramlijn door Wageningen werd opgeheven in 1937. De tramlijn naar Ede werd in datzelfde jaar gesloten voor reizigersvervoer. Het station te Ede kreeg toen de naam Station Ede-Wageningen. Het goederenvervoer naar Ede bleef nog tot 1968 bestaan, waarna de tramlijn werd opgebroken. Het vroegere tramstation van Wageningen lag op de plaats van het huidige busstation op de Stadsbrink.
Landbouwhogeschool en -universiteit
In 1876 werd in Wageningen de Rijkslandbouwschool opgericht. In 1918 werd dit de Landbouwhogeschool, in 1986 Landbouwuniversiteit en in 2016 Wageningen University & Research (WUR).
Dit vormde het begin van een bijzondere ontwikkeling van een kleine vestingstad tot een bijzondere universiteitsstad met de tegenwoordige Wageningen University. Per 1 januari 2004 is Hogeschool Van Hall Larenstein toegetreden tot Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Met deze toetreding ontstond, als eerste in Nederland, een zeer grote en veelzijdige combinatie van HBO- en wetenschappelijk onderwijs en onderzoek op het gebied van life sciences en natuurlijke omgeving. Een conflict tussen de onderwijsinstellingen leidde in 2012 echter tot een breuk en beëindiging van de samenwerking.
Het Maritiem Research Instituut Nederland (MARIN) is in 1932 opgericht als het Nederlandse Scheeps Model Basin (NSMB). Het MARIN is een wereldwijd bekend instituut op het gebied van maritiem en hydrodynamisch onderzoek. Het MARIN heeft in Nederland de status van Groot Technologisch Instituut.
Tweede Wereldoorlog
Wageningen is ook de stad waar aan het einde van de Tweede Wereldoorlog de geallieerden onder aanvoering van generaal Foulkes en de Duitse bezetter onder generaal Blaskowitz onderhandelden over de wijze waarop de Duitse militairen zich dienden te gedragen na de capitulatie. De gesprekken begonnen op 4 mei 1945 in een boerderij in Nude, ten westen van Wageningen, en werden op 5 mei voortgezet in Hotel De Wereld in Wageningen. Dat kwam omdat Hotel de Wereld tussen beide kampen lag. De geallieerden troepen hadden hun kamp op de Grebbeberg en de Duitse troepen lagen bij de Edese hei. Prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld, de echtgenoot van de toenmalige kroonprinses Juliana, was als bevelhebber van de Binnenlandse Strijdkrachten aanwezig in Hotel de Wereld. Een overeenkomst werd op die dag opgesteld, maar pas een dag later getekend. Het ondertekende document, bekend geworden als de Nederlandse capitulatieakte, is te beschouwen als een uitwerking van de algehele capitulatie door de Duitse krijgsmachten voor Noordwest-Europa op 4 mei. De akte zelf, aanwezig in het Gemeentearchief Wageningen, is gedateerd Wageningen, 5 mei 1945. De viering van Bevrijdingsdag in Nederland op 5 mei is hierop gebaseerd.
De capitulatie werd in Wageningen tot en met 2005 jaarlijks groots herdacht met een defilé van oud-militairen van Amerikaanse, Britse en Canadese afkomst en tot en met 2004 afgenomen door de in dat jaar overleden prins Bernhard. In 2005 werd het defilé afgenomen door Prins Willem-Alexander. Vanaf 2006 vindt het Bevrijdingsdefilé plaats, een veel rijker geschakeerde optocht van oorlogsmaterieel en veteranen uit de Tweede Wereldoorlog en andere uitzendgebieden. In het Bevrijdingsdefilé is ook ruimte voor goede doelen en basisschoolleerlingen.
In Wageningen zijn meer dan 60 objecten als rijksmonument beschermd. Het merendeel staat in de historische binnenstad. Daarnaast zijn meer dan 400 objecten als gemeentelijk monument beschermd.
Geografie
Ligging
Wageningen is gesitueerd waar de Veluwerand, de Gelderse Vallei en de Rijn (hier Nederrijn geheten) aan elkaar grenzen. Waar de Utrechtse Heuvelrug in Rhenen eindigt met de Grebbeberg, heeft Wageningen nog een laatste uitstulping van de Veluwe in de vorm van de Wageningse Berg. Wageningen heeft een belangrijke binnenvaarthaven aan de Rijn, met onder meer overslag- en opslagcapaciteit voor olie (zie Rijnhaven). Via het westelijk gelegen Opheusdense Veer bestaat er een verbinding over de Nederrijn met Opheusden en via het oostelijk gelegen Lexkesveer met de Betuwse dorpen Randwijk en Zetten. De gemeente Wageningen ligt ten zuiden van de gemeente Ede. De gemeente ligt grotendeels ten noorden van de Nederrijn, maar omvat ook een deel van de uiterwaarden te zuiden van de rivier (Maneswaard).
Gebied
Behalve de woonkernen Wageningen, Wageningen-Hoog en de (oude) Nude, omvat de gemeente:
in het noordwesten een buitengebied, deel van het Binnenveld,
aan de oostzijde het bosgebied op de Wageningse Berg, met Oranje Nassau's Oord,
op de helling tussen de Wageningse berg en de stad een akkergebied, de Wageningse Eng,
ten zuiden de uiterwaarden De Bovenste Polder, de Plasserwaard, de Blauwe Kamer en Maneswaard.
Aangrenzende gemeenten
Cultuur
Festivals en activiteiten
Jaarlijks worden in Wageningen diverse evenementen georganiseerd. In januari is dat altijd het Bluesfestival, de kroegentocht bij uitstek. In april en november werd tot en met 2019 tussen Wageningen en Rhenen de Bergrace by Night gehouden, een nachtloop, die eindigt op de Grebbeberg in Rhenen. De gehele race vond in het donker plaats, en werd gekenmerkt door de duizenden deinende lichtjes die hardlopers bij zich dragen. De laatste uitdagende ‘klim’ door het donkere bos werd traditioneel gekenmerkt door de 1000 brandende kaarsjes die langs de route staan. De avond werd afgesloten door een slotfeest in het Jungle restaurant van Ouwehands Dierenpark in Rhenen.
In mei is er het Bevrijdingsfestival, de 5 mei-viering en de Capitulatie Bevrijdingstocht. In juni is er straattheater te aanschouwen in de vorm van het Leeffestival en de Hel van Wageningen/Jan Janssen Classic, het grote toerfietsevenement. In augustus de Algemene Introductie Dagen (AID) voor de nieuwe Wageningse studenten (van zowel de WUR als Aeres Hogeschool). In september is er o.a. de Open Havendag, Open Monumentendag en het Rhine Town Jazz Festival. Door Rugbyclub Wageningen wordt jaarlijks op de laatste zondag in augustus het FIALAR-rugbytoernooi georganiseerd. Dit 15 a-side rugbytoernooi is speciaal bedoeld voor rugbyteams uit de tweede en derde klasse en de nationale damescompetitie. En natuurlijk is er voor de kinderen in november de aankomst van Sinterklaas in de Wageningse haven.
Monumenten
In de gemeente bevinden zich meerdere rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:
Lijst van rijksmonumenten in Wageningen
Lijst van gemeentelijke monumenten in Wageningen
Lijst van oorlogsmonumenten in Wageningen
Kunst in de openbare ruimte
In de gemeente zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:
Lijst van beelden in Wageningen
Musea
Beeldengalerij Het Depot
De Casteelse Poort
Studentenleven
De Wageningse studenten wonen veelal in studentenhuizen in de binnenstad of in de studentenflats door de hele stad heen, zoals de kenmerkende sterflats Asserpark, Hoevestein, Bornsesteeg en Dijkgraaf, die als het ware een skyline van Wageningen vormen vanuit het noorden. Deze serie sterflats werd tussen 1969 en 1978 gebouwd als vervolg op de sterflats Thorbeckestraat en Albardaweg voor de burgerbevolking. Een van de oudste studentenflats van Nederland, aan de Nobelweg, werd in 1959 gebouwd en in 2004 gesloopt. De sterflat aan de Rijnsteeg werd in de zomer van 2006 gesloopt en in 2013 kwam er op ongeveer dezelfde plek een nieuw studentencomplex met de naam Rijnveste.
Beroemd is ook het studentencomplex Droevendaal, de plaats waar studenten 20 jaar lang woonden in bouwvallige barakken, wietplanten in de tuin hadden staan en 's avonds kampvuren stookten. Jaarlijks terugkerend is het 'Droevendaalfeest' waar bands uit de regio hun kunsten kunnen vertonen. De barakken zijn in 2000 vervangen door nieuwbouw. Droevendaal ligt aan de Droevendaalsesteeg, direct naast het hierboven genoemde gehucht De Peppeld.
In Wageningen zijn er drie grotere studentenverenigingen: W.S.V. Ceres, K.S.V. Sint Franciscus Xaverius en SSR-W en een kleinere studentenvereniging D.L.V. Nji-Sri. Daarnaast worden de jongerenvereniging J.V. Unitas en de studentenroeivereniging W.S.R. Argo wel als studentenvereniging beschouwd. Ook heeft Wageningen vier Christelijke studentenverenigingen: VGSW, C.S.F.R. Dei Gratia, NSW en Ichthus Wageningen. Samen hebben deze vier verenigingen zo'n 400 leden.
Daarnaast telt Wageningen drie regionale studentenverenigingen, te weten het Wageningsk Studinte Selskip foar Fryske Stúdzje (WSSFS, Fries), het Brabants Studenten Gilde (BSG, Brabants) en het Noaberschop (Twents en Achterhoeks).
Economie en werkgelegenheid
Samenwerkingsverband
Wageningen werkt met de gemeenten Rhenen, Veenendaal, Ede, Barneveld, Nijkerk, Scherpenzeel en Renswoude samen in het regionaal samenwerkingsverband Regio FoodValley.
Bedrijven
Maritiem Research Instituut Nederland
FrieslandCampina
Menzis
Unilever
Organisaties
Wageningen University & Research
Plantenziektenkundige Dienst
Nederlands Instituut voor Ecologie
Pantarijn
Verkeer en vervoer
Wegvervoer
Wageningen ligt aan de N225 van Driebergen naar Arnhem. Vanaf de A12 loopt de N781 naar Wageningen. De Rijn is bij Wageningen over te steken met behulp van het Lexkesveer, dat leidt naar de N836 naar Zetten en de A15, en via het Opheusdense veer, een gierpont tussen natuurgebied de Blauwe Kamer en de Rijnbandijk bij Opheusden.
Openbaar vervoer
Het openbaar vervoer in Wageningen wordt verzorgd door streekbussen van Hermes, Syntus Utrecht, U-OV, Breng en Arriva. Vanaf het centraal gelegen busstation rijden bussen naar Tiel, Utrecht, Arnhem en het treinstation Ede-Wageningen. Wageningen is de enige studentenstad in Nederland zonder treinstation. Wel is er op acht kilometer ten noorden van Wageningen het station Ede-Wageningen.
Politiek
Gemeenteraad
De gemeenteraad van Wageningen bestaat uit 25 zetels. Hieronder de behaalde zetels per partij bij de gemeenteraadsverkiezingen sinds 1982:
*Deed in 1986 mee onder de naam PPCE, de afkorting van PSP-PPR-CPN-EVP.**Deed in 1998 mee als combinatie van de RPF en het GPV.
College van B&W
Sinds 18 juni 2021 is VVD'er Floor Vermeulen burgemeester van Wageningen. De coalitie bestaat in de periode 2022-2026 uit GroenLinks, PvdA en D66. Het college van burgemeester en wethouders bestaat naast de burgemeester en de gemeentesecretaris uit twee wethouders van GroenLinks, een wethouder van de PvdA en een wethouder van D66.
Bekende Wageningers
Gelijknamige plaats
Naar de Nederlandse stad is het ressort Wageningen in Suriname genoemd.
Externe links
Gemeente Wageningen
wiki over Wageningen (naar aanleiding van 750 jaar Wageningen)
Stad Wageningen
Plaats in Gelderland
|
Dit vormde het begin van een bijzondere ontwikkeling van een kleine vestingstad tot een bijzondere universiteitsstad met de tegenwoordige Wageningen University. Per 1 januari 2004 is Hogeschool Van Hall Larenstein toegetreden tot Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Met deze toetreding ontstond, als eerste in Nederland, een zeer grote en veelzijdige combinatie van HBO- en wetenschappelijk onderwijs en onderzoek op het gebied van life sciences en natuurlijke omgeving. Een conflict tussen de onderwijsinstellingen leidde in 2012 echter tot een breuk en beëindiging van de samenwerking.
| 1 |
onderwijsorganisatie, onderwijsinstelling, educatieve organisatie
|
2,841 |
ViewAction
|
4268126
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Viviane%20Sassen
|
Viviane Sassen
|
Viviane Sassen (Amsterdam, 5 juli 1972) is een Nederlands beeldend kunstenaar en fotograaf.
Leven
Als kind leefde Viviane Sassen in Kenya. Ze werkt nog steeds regelmatig in Afrika. Ze studeerde van 1990 tot 1992 mode aan de Academie voor Beeldende Kunst te Arnhem,
maar ze richtte zich al snel op fotografie en studeerde dit vak van 1992 tot 1996 aan de Hogeschool voor Beeldende Kunst Utrecht.
Werk
Viviane Sassen werkt in de modewereld en in de beeldende kunst. Ze behoort tot een jonge generatie interdisciplinaire fotografen en kunstenaars die persoonlijk werk, commerciële opdrachten en werk in opdracht met elkaar vermengen. Sassen staat bekend om het gebruik van geometrische vormen, vaak abstracties van het menselijk lichaam. De lichamen in haar werk zijn vaak met elkaar verstrengeld. Hierbij werd ze geïnspireerd door haar jeugd in Afrika, waar ze dagelijks in fysiek contact kwam met vreemden.
Omdat ze van Afrika geen stereotiepe beelden wil neerzetten (zoals armoede en hongersnood), komen in haar werk vaak typisch Afrikaanse, hedendaagse elementen voor, zoals mobiele telefoons en auto's.
Het werk van Sassen is over heel de wereld tentoongesteld. Het was onder meer onderdeel van de New Photography tentoonstelling bij het Museum of Modern Art in 2011 en van Modern Times in het Rijksmuseum in 2014-15.
In de modewereld maakte ze campagnes voor onder andere Miu Miu, Stella McCartney en Louis Vuitton.
Prijzen
2007: Prix de Rome voor haar fotoreeks Ultra Violet in Afrika
2011: Infinity Award, International Center of Photography.
Monografieën
Flamboya. Contrasto, 2008, ISBN 978-88-6965-139-7.
Parasomnia. Prestel, 2011, ISBN 978-3-7913-4521-5.
Die Son Sien Alles. Libraryman, 2011. ISBN 978-91-86269-19-7.
Roxane. Oodee Publishing, 2012. ISBN 978-0-9570389-1-2.
In and out of fashion. Prestel, 2013. ISBN 978-3-7913-4828-5.
Etan&Me. Odee Publishing, 2013. ISBN 978-0-9570389-4-3.
Bronnen, noten en referenties
Externe links
Officiële website
Nederlands fotograaf
|
Werk
Viviane Sassen werkt in de modewereld en in de beeldende kunst. Ze behoort tot een jonge generatie interdisciplinaire fotografen en kunstenaars die persoonlijk werk, commerciële opdrachten en werk in opdracht met elkaar vermengen. Sassen staat bekend om het gebruik van geometrische vormen, vaak abstracties van het menselijk lichaam. De lichamen in haar werk zijn vaak met elkaar verstrengeld. Hierbij werd ze geïnspireerd door haar jeugd in Afrika, waar ze dagelijks in fysiek contact kwam met vreemden.
Omdat ze van Afrika geen stereotiepe beelden wil neerzetten (zoals armoede en hongersnood), komen in haar werk vaak typisch Afrikaanse, hedendaagse elementen voor, zoals mobiele telefoons en auto's.
| 1 |
visuele inhoud, bekijken, actie
|
25 |
ApartmentComplex
|
5055691
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Memeleiland
|
Memeleiland
|
Memeleiland is een rechthoekig kunstmatig eiland en een straat in Amsterdam-West. De naam verwijst de stad Klaipėda, vroeger Memel genoemd. Dat gebied was voor Amsterdam ooit belangrijk in de houthandel.
Het eiland ligt op de plaats waar tot en met begin 21e eeuw een deel van de Houthavens waren gesitueerd. Dat terrein lag er steeds meer verlatener bij en Amsterdam had behoefte aan ruimte voor woningbouw. Het terrein ligt in het gebied dat begrensd wordt door de Pontsteiger (in het oosten), de Tasmanstraat/Spaarndammerdijk met ondergronds de Spaarndammertunnel (in het zuiden) en de Haparandaweg (noordwesten). Het werd gesaneerd en opnieuw opgespoten met zand om het terrein bouwrijp te maken. Omdat het wateroppervlak ter plaatse ongeveer gelijk moest blijven werd gekozen voor een eilandconstructie, maar tijdens de bouw waren de grachten tussen de bouwblokken nog grotendeels verzand. Sinds 2014 werd er aan de uitbreiding alhier gewerkt.
Op Memeleiland worden koopwoningen gebouwd aan weerszijden van de straat, als zijnde woonblokken. Deze blokken zijn deel gebouwd in een stijl die doet denken aan de die van de Amsterdamse School. Door de bovenste bouwlaag te voorzien van een witte pleisterlaag, treedt gelijkenis op met woningen aan bijvoorbeeld de Tasmanstraat. Portieken zijn hier en daar opgefleurd met tegelwerk en snijramen. Het eiland wordt in vier fasen opgeleverd. In zomer 2018 wordt het zuidwestelijk deel (kavel 5AB, Memel is het vijfde eiland) van de straat opgeleverd, later volgt de westelijke kant met ook sociale woningbouw en watervilla's. Het uit twee delen bestaande appartementencomplex uit 2018 (er hangen loopbruggen tussen) bevat ongeveer 80 wooneenheden naar een ontwerp van Van Aken Architecten. Opvallend is dat dat kantoor in juni 2016 nog failliet ging, maar een doorstart maakte. De bouw werd in gang gezet door wethouder Eric van der Burg (later enige tijd locoburgemeester). Omdat de auto’s zoveel mogelijk uit de straten moeten worden geweerd werd onder het complex een ondergrondse parkeergarage gebouwd.
Het Memeleiland wordt door middel van bruggen met de twee aangrenzende eilanden verbonden (er is geen verbinding met het vasteland). De bruggen en wegen voor het snelverkeer staan loodrecht op de eilanden/straten, de voet- en fietsbruggen/-paden doorsnijden het gebied in een hoek. Naar en van het Narva-eiland liggen van noord naar zuid de Pernaubrug (snelverkeer) en de Windaubrug (langzaam verkeer). Naar het Libau-eiland komt slechts een brug, de Kalmarbrug. Van de bruggen werd tijdens de bouw alleen de kale pijlers en kale overspanning neergelegd, zodat bouwverkeer er al gebruik van kon maken.
Straat in Amsterdam-West
|
Op Memeleiland worden koopwoningen gebouwd aan weerszijden van de straat, als zijnde woonblokken. Deze blokken zijn deel gebouwd in een stijl die doet denken aan de die van de Amsterdamse School. Door de bovenste bouwlaag te voorzien van een witte pleisterlaag, treedt gelijkenis op met woningen aan bijvoorbeeld de Tasmanstraat. Portieken zijn hier en daar opgefleurd met tegelwerk en snijramen. Het eiland wordt in vier fasen opgeleverd. In zomer 2018 wordt het zuidwestelijk deel (kavel 5AB, Memel is het vijfde eiland) van de straat opgeleverd, later volgt de westelijke kant met ook sociale woningbouw en watervilla's. Het uit twee delen bestaande appartementencomplex uit 2018 (er hangen loopbruggen tussen) bevat ongeveer 80 wooneenheden naar een ontwerp van Van Aken Architecten. Opvallend is dat dat kantoor in juni 2016 nog failliet ging, maar een doorstart maakte. De bouw werd in gang gezet door wethouder Eric van der Burg (later enige tijd locoburgemeester). Omdat de auto’s zoveel mogelijk uit de straten moeten worden geweerd werd onder het complex een ondergrondse parkeergarage gebouwd.
| 1 |
appartementencomplex, wooncomplex, flatgebouw
|
11,166 |
TravelAgency
|
153014
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ammerzoden
|
Ammerzoden
|
Ammerzoden is een dorp in de Bommelerwaard, in het westen van de Nederlandse provincie Gelderland. Het dorp, gelegen aan de noordzijde van de Maas, telt inwoners (per ). Sinds 1 januari 1999 behoort Ammerzoden tot de gemeente Maasdriel.
Het dorp wordt in de volksmond Ammerooie(n) genoemd. De officiële naam, eindigend op '-oden', is een hypercorrectie. De uitgang op '-ooien' is de oorspronkelijke en is verwant aan plaatsnamen als Oijen, Oyen, Wadenoijen, Besoijen en Balgoij.
Geschiedenis
In de 11e eeuw ontwikkelt zich langs de Maas, in het woelige grensgebied tussen het Hertogdom Brabant en het Graafschap Gelre, rondom Kasteel Ammersoyen een hoge heerlijkheid. Eeuwenlang zou Ammerzoden een katholiek boerendorp blijven. In de decennia na de Tweede Wereldoorlog, een oorlog waarin het dorp forse schade opliep, verandert Ammerzoden langzaam in een dorp met een gevarieerde economie, min of meer aan de rand van de grootstedelijke omgeving van 's-Hertogenbosch. Na zo'n tweehonderd jaar samen met Well en enkele gehuchten een aparte gemeente te hebben gevormd, maakt Ammerzoden vanaf 1999 deel uit van de gemeente Maasdriel.
Geografie
Ammerzoden ligt in het zuiden van de Bommelerwaard, ten noorden van de Maas. Om het dorp heen loopt de Meersloot, onderbroken door de buitengracht van het kasteel. De Meersloot is het restant van een bedding van de Maas die tot 1354 op deze locatie lag en ervoor zorgde dat Ammerzoden tot dan toe tot Brabant gerekend kan worden. De waterloop heeft sinds de Middeleeuwen het stratenpatroon rondom Ammerzoden in sterke mate beïnvloed.
Veel gronden rondom Ammerzoden zijn pas sinds de ruilverkaveling van de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw vruchtbaar gemaakt. Voorheen was het een onvruchtbaar en lastig begaanbaar gebied vanwege de zware klei; het meeste verkeer in de Bommelerwaard was dan ook op de dijken te vinden.
Bezienswaardigheden
Kasteel Ammersoyen
Hervormde kerk
Sint-Willibrorduskerk
Zie ook
Lijst van rijksmonumenten in Ammerzoden
Lijst van gemeentelijke monumenten in Ammerzoden
Demografie
Ammerzoden is van oudsher sterk gericht op Brabant, zowel in economisch als in sociaal opzicht. Dit wordt veroorzaakt doordat 's-Hertogenbosch en dorpen als Hedikhuizen, Bokhoven, Haarsteeg en Vlijmen in vroeger tijden veel makkelijker te bereiken waren dan de omliggende dorpen in de Bommelerwaard. De Maas was immers meestal goed bevaarbaar, maar de kleigronden rondom Ammerzoden vormden een flinke hindernis. Het feit dat Ammerzoden van oorsprong bezuiden een oude Maasmeander lag heeft misschien ook meegespeeld in de oriëntatie op Brabant.
Religie
Ook op religieus gebied sluit Ammerzoden aan bij het van oudsher rooms-katholieke Noord-Brabant. Ammerzoden is een grotendeels katholiek dorp, hoewel het aantal (actieve) gelovigen sinds de jaren zestig van de twintigste eeuw aanzienlijk is afgenomen. De katholieke identiteit van het dorp - ten noorden, oosten en westen omringd door protestante dorpen - vindt zijn grondslag in het enthousiaste optreden van enkele katholieke priesters die de regio tijdens de Tachtigjarige Oorlog katholiek wilden laten blijven. In het altijd al meer op Brabant gerichte Ammerzoden waren zij, net zoals in Kerkdriel en Velddriel, succesvol.
Het dorp telt twee kerken: de rooms-katholieke Sint-Willibrorduskerk en de Hervormde kerk, die deels een ruïne is.
Onderwijs
Het dorp telt één basisschool gestoeld op rooms-katholieke grondslag. De school is met haar bijna 300 leerlingen gehuisvest in Brede school De Schakel.
Sport en ontspanning
Het dorp Ammerzoden kent een voetbalclub die de naam VV Jan van Arckel draagt - genoemd naar Jan van Arckel, een telg uit het geslacht Van Arckel, dat in de late Middeleeuwen het plaatselijke kasteel Ammersoyen bewoonde. Daarnaast zijn er nog diverse andere sportverenigingen zoals een tennisclub, de paardensportvereniging 'Gelderse Boys', een badmintonvereniging, een tafeltennisclub, een wielerclub, biljartverenigingen en dartverenigingen.
Daarnaast zijn er een carnavalsvereniging, een toneelvereniging, een postduivenvereniging, een ouderenvereniging en een fanfare.
De Stichting Promotie Ammerzoden Dorp probeert activiteiten te organiseren waar andere verenigingen en clubs een steentje aan kunnen bijdragen of van kunnen profiteren. Voorbeelden hiervan zijn het jaarlijkse PAD-weekend en de AmmerWellerKalender.
Economie
De Ammerzodense economie leunt vooral op tuinbouw waarbij aardbeien- en bloemkwekerijen en champignonteelt een vooraanstaande plaats innemen. De aardappelgroothandelbedrijven, transportbedrijven en de fabriek van Alabastine vormen een ander belangrijk middel van bestaan.
Het hoofdkantoor van reisorganisatie Kras was gevestigd in Ammerzoden.
Veel inwoners werken als forens in de regio, maar ook in de Randstad.
Media
Radio en televisie
Het dorp Ammerzoden heeft zelf een lokale omroep gehad, Hawaii Hit FM, onder de stichting LOSA. Na de gemeentelijke herindeling in 1999 werd de lokale omroep stichting Maasdriel opgericht, RTM. Deze zender begon met radio-uitzendingen en later met een eigen lokale kabelkrant. Daarnaast is er nog een aantal regionale omroepen te ontvangen in Ammerzoden: Omroep Brabant, Omroep Gelderland, Radio 8FM en Radio Mexico FM.
Dag- en weekbladen
Het regionale dagblad in Ammerzoden is het Brabants Dagblad. Deze krant heeft een eigen editie voor de Bommelerwaard. Dan zijn er nog drie gratis wekelijkse huis-aan-huisbladen als De Toren en Het Carillon.
Verkeer en vervoer
Ammerzoden is met de auto bereikbaar via de rijksweg A2. De N831 loopt door het dorp, terwijl de N832 enkele kilometers ten noorden van Ammerzoden een bocht maakt om het verkeer tussen het noorden en het zuidwesten van de Bommelerwaard om het dorp heen te leiden.
Busvervoer
Er rijden bussen van twee buslijnen naar Ammerzoden. Deze lijnen werd jarenlang door de BBA verzorgd, maar de provincie Gelderland zag in 2000 een voortzetting daarvan niet meer zitten. Daarna heeft het busbedrijf Arriva één buslijn (166, 's-Hertogenbosch - Well) overgenomen. Een klein aantal bussen naar Ammerzoden werd door Arriva afgeschaft. Op 1 januari 2004 werd bekend dat de Gedeputeerde Staten van Gelderland de Arriva-lijn 166 wilde afschaffen. Door een groot bewonersprotest over de hele Bommelerwaard werd de lijn 166 behouden. Arriva verzorgt daarnaast de buurtbuslijn 266 naar Zaltbommel en Wijk en Aalburg.
Geboren in Ammerzoden
Antonius Vesters (1743-1806), pastoor, lid van de Tweede Nationale Vergadering en Grondwetgevende vergadering van de Bataafse Republiek
Jan de Leeuw (1931-2023), politicus en burgemeester
Wim de Leeuw (1938-2003), politicus en burgemeester
Boet van Dulmen (1948-2021), motorcoureur
Nabijgelegen kernen
Well, Kerkwijk, Hedel
In de nabijheid van Ammerzoden liggen de buurtschappen Wordragen, Slijkwell en Californië
Zie ook
Lijst van burgemeesters van Ammerzoden
Plaats in Gelderland
Geografie van Maasdriel
Voormalige gemeente in Gelderland
|
Het hoofdkantoor van reisorganisatie Kras was gevestigd in Ammerzoden.
| 1 |
reisbureau, reisagentschap, reisorganisatie
|
1,441 |
LegislativeBuilding
|
714673
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pietermaritzburg
|
Pietermaritzburg
|
Pietermaritzburg is de hoofdstad en tweede stad van de provincie KwaZoeloe-Natal in Zuid-Afrika. De stad werd gesticht in december 1838 en wordt in de volksmond Maritzburg genoemd, en ook vaak als 'PMB' aangeduid. Met een inwonertal van 223.000 inwoners heeft de plaats een belangrijke regionale functie. De belangrijkste industriële activiteiten betreffen aluminium en voedselproducten.
Subplaatsen
Het nationaal instituut voor de statistiek, Stats SA, deelt sinds de census 2011 deze hoofdplaats in in 59 zogenaamde subplaatsen (sub place), waarvan de grootste zijn:
Ambleton • Ashdown • Eastwood • Plessis-Laer • Scottsville • Sobantu • Westgate.
Geschiedenis
De stad werd gesticht in december 1838 door de Voortrekkers na de overgave van Dingane bij de Slag bij Bloedrivier. Zij stichtten de Republiek Natalia.
In 1843 nam het Verenigd Koninkrijk het bewind over de stad over en werd zij de zetel van de regering van de Britse Natalkolonie. In 1910, toen de Unie van Zuid-Afrika gevormd werd, werd Natal een provincie van de unie en bleef Pietermaritzburg de hoofdstad.
Naam
De naam Pietermaritzburg is op niet-eenduidige wijze tot stand gekomen. Er is mogelijk sprake van een herinterpretatie. In 1938 werd tijdens het eeuwfeest van de stad 'bepaald' dat de stad vernoemd zou zijn naar twee Voortrekker-leiders, Piet Retief en Gert Maritz. Oorspronkelijk zou de plaats alleen naar Retief zijn genoemd, aangezien diens volledige naam Pieter Maurits Retief was. Retief werd vermoord door Dingane, de koning van de Zoeloes, halfbroer en opvolger van de befaamde Shaka. Maritz stierf enkele honderden kilometers naar het noorden, en is dus nooit in Pietermaritzburg geweest.
Apartheid
Niet pas gedurende de apartheidsperiode, maar al decennia eerder onder Britse segregatie was de stad opgesplitst in verschillende gebieden. Negentig procent van de Indische bevolking werd verplaatst naar de plaats Northdale, terwijl de meeste Zoeloes verhuisden naar de township Edendale.
De Universiteit
De Universiteit van Natal is opgericht in 1910 als het Universiteit College Natal en uitgebreid naar Durban in 1922. De beide campussen werden samengevoegd tot de Universiteit van Natal in maart 1949. Zij kreeg een groot aandeel in de strijd tegen de apartheid en was een van de eerste universiteiten in het land die werd opengesteld voor studenten van alle rassen. Deze campus kreeg een aanzienlijke lijst academici van wereldklasse en heeft een flink aantal beroemde alumni die onderzoek doen over de hele wereld. Op 1 januari 2004, werd de naam van de universiteit veranderd in University of KwaZulu-Natal, waarvan de hoofdvestiging die in Durban is.
Mahatma Gandhi
Pietermaritzburg is ook bekend vanwege een bepalende gebeurtenis vroeg in het leven van Mahatma Gandhi. In mei 1893 was Gandhi onderweg naar Pretoria, gezeten in een eersteklascoupé. Een blanke man verwees hem toen naar het goederengedeelte aan het einde van de trein. Gandhi, die een eersteklaskaartje had, weigerde, en werd uit de trein gezet in Pietermaritzburg. 's Nachts, bibberend van de winterkou in een wachtruimte van het station, nam Gandhi de beslissing om in Zuid-Afrika te blijven, en zich tegen de segregatie van en het racisme jegens Indiërs in Zuid-Afrika te verzetten. Dankzij dit verzet ontstond zijn unieke versie van geweldloos verzet, Satyagraha genaamd. Een bronzen standbeeld van Gandhi in de Kerkstraat (thans Church Street), in het centrum van de stad, herinnert aan deze bekende gebeurtenis.
Andere historische feiten
De eerste krant van Natal, The Natal Witness (bekend als The Witness), werd hier gepubliceerd in 1846.
De Botanische tuinen (46 hectare) zijn aangelegd in 1872 door de Botanische Sociëteit van Natal. Zij vormen nog steeds een grote attractie in de stad.
Het indrukwekkende stadhuis (de City Hall) in victoriaanse stijl, dat het grootste gebouw in rode baksteen is op het hele zuidelijke halfrond, brandde af in 1895 en werd in grote luister herbouwd in 1901, op het hoogtepunt van het Britse imperialisme.
Tijdens de Tweede Boerenoorlog bouwden de Britten in de stad een concentratiekamp om Boerenvrouwen en -kinderen gevangen te houden.
In 1962 werd de nog jonge Nelson Mandela, op wie onder het apartheidsregime jacht werd gemaakt, gearresteerd in de nabije stad Howick, even ten noorden van Pietermaritzburg. Deze arrestatie betekende het begin van de 27-jarige gevangenschap van Mandela. Er is nu een monument voor hem op de plaats van zijn arrestatie.
Status van hoofdstad
Tot aan de afschaffing van de apartheid in 1994 was Pietermaritzburg de hoofdstad van de provincie Natal. Na de eerste post-apartheidsverkiezingen in Zuid-Afrika, gewonnen met een meerderheid voor de Inkatha Freedom Partij (IFP), moest Pietermaritzburg zijn status van hoofdstad delen met de stad Ulundi. Pietermaritzburg werd de politieke hoofdstad en Ulundi de administratieve. De nationalistische Zoeloepartij IFP wilde Ulundi, dat de hoofdstad van het Zoeloe-rijk was voor de verovering door de Britten in de Anglo-Zulu Oorlog, de hoofdstad van de provincie maken. Ulundi was ook al de hoofdstad geweest van bantoestan KwaZulu, die deel uitmaakt van het huidige KwaZoeloe-Natal. Het ontbrak Ulundi echter ten zeerste aan goede infrastructuur om een effectieve regeringsplaats te zijn. Het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) en de Democratische Partij, de twee andere grote politieke partijen in de provincie, wilden dat alleen Pietermaritzburg de hoofdstad zou blijven. Het debat werd uiteindelijk beslecht toen het ANC in 2004 de macht kreeg in de provincie. Het verklaarde Pietermaritzburg tot hoofdstad van heel KwaZoeloe-Natal. Dit resulteerde in de verhuizing van verschillende regeringsgebouwen naar Pietermaritzburg. Deze beslissing werd over het algemeen verwelkomd als een positieve ontwikkeling voor de regio.
Sport
Atletiek
Elk jaar in juni vindt de Comrades Marathon plaats tussen Pietermaritzburg en Durban. De marathon bestaat sinds 1921 en er doen duizenden lopers aan mee. Start en finish wisselen elk jaar tussen de twee steden.
Kano
In januari worden de jaarlijkse kanoraces gehouden, Dusi Kano Marathon, eveneens van Pietermaritzburg naar Durban. De route volgt de Msunduzi Rivier die uitmondt in de Mgeni River, door de Vallei van duizend heuvels tot aan de Inandadam en vanaf daar tot aan de uitmonding in de Indische Oceaan.
Zwemmen
De Midmar Mile is een van de grootste jaarlijkse open-waterzwemwedstrijden in de wereld en vindt in februari plaats in het bassin van de Midmardam, ten noorden van Pietermaritzburg. Het evenement trekt ongeveer 16.000 zwemmers vanuit de hele wereld.
Voetbal
De meest prominente voetbalclub is Maritzburg United, deze club speelt in de Premier Soccer League.
De oudste voetbalclub van Zuid-Africa, Savages fc, gesticht in 1882, heeft z'n thuis in Pietermaritzburg.
Geboren
Kevin Volans (1949), componist en muziekpedagoog
Megan Hall (1974), triatlete
Bryce Moon (1986), voetballer
Beroemde inwoners
Erasmus Smit 1776 - 1863, zendeling
Brendon Dedekind (1976), zwemmer
Bessie Head (1937), schrijver
Charles Llewellyn (1876), cricketspeler
Tom Sharpe, dichter, die de stad beschreef als "half het formaat van een begraafplaats in New York maar dubbel zoveel doden"
Zie ook
Lijst van plaatsen in Zuid-Afrika
Pietermaritzburg Airport
Externe links
Officiële website gemeente Msunduzi/Pietermaritzburg
Pietermaritzburg.co.za
Pietermaritzburg's Tourism Office
Pietermaritzburg Chamber of Business
Pietermaritzburg South Africa
Hoofdstad van een Zuid-Afrikaanse provincie
|
Status van hoofdstad
Tot aan de afschaffing van de apartheid in 1994 was Pietermaritzburg de hoofdstad van de provincie Natal. Na de eerste post-apartheidsverkiezingen in Zuid-Afrika, gewonnen met een meerderheid voor de Inkatha Freedom Partij (IFP), moest Pietermaritzburg zijn status van hoofdstad delen met de stad Ulundi. Pietermaritzburg werd de politieke hoofdstad en Ulundi de administratieve. De nationalistische Zoeloepartij IFP wilde Ulundi, dat de hoofdstad van het Zoeloe-rijk was voor de verovering door de Britten in de Anglo-Zulu Oorlog, de hoofdstad van de provincie maken. Ulundi was ook al de hoofdstad geweest van bantoestan KwaZulu, die deel uitmaakt van het huidige KwaZoeloe-Natal. Het ontbrak Ulundi echter ten zeerste aan goede infrastructuur om een effectieve regeringsplaats te zijn. Het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) en de Democratische Partij, de twee andere grote politieke partijen in de provincie, wilden dat alleen Pietermaritzburg de hoofdstad zou blijven. Het debat werd uiteindelijk beslecht toen het ANC in 2004 de macht kreeg in de provincie. Het verklaarde Pietermaritzburg tot hoofdstad van heel KwaZoeloe-Natal. Dit resulteerde in de verhuizing van verschillende regeringsgebouwen naar Pietermaritzburg. Deze beslissing werd over het algemeen verwelkomd als een positieve ontwikkeling voor de regio.
| 1 |
wetgevingsgebouw, staatskapitaal, regeringsgebouw
|
10,346 |
Offer
|
5043393
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Spoorlijn%20Parijs%20-%20Straatsburg%20%28LGV%29
|
Spoorlijn Parijs - Straatsburg (LGV)
|
|}
De Spoorlijn Parijs - Straatsburg is een Ligne à Grande Vitesse tussen Vaires-sur-Marne bij Parijs en Vendenheim nabij Straatsburg in het oosten van Frankrijk. De aanleg van de lijn is verdeeld in 2 fases waarvan de eerste fase is gerealiseerd in 2007, de tweede in 2016. De lijn is 406,0 km lang en heeft als lijnnummer 005 000.
Beschrijving
Fase 1
Fase 1 is een 300 km lang tracé van Vaires-sur-Marne (Seine-et-Marne) bij Parijs naar Baudrecourt (Moselle), waar het aansluit op de conventionele spoorlijnen Metz-Saarbrücken en Metz-Strasbourg. Op 3 april 2007 haalde een gemodificeerd TGV-treinstel tijdens testritten een snelheid van 574,8 km/h, een nieuw snelheidsrecord voor spoorvoertuigen. De lijn werd op 10 juli 2007 geopend.
In juni 2010, drie jaar na de opening, hadden reeds 36 miljoen reizigers gebruikgemaakt van de LGV Est. Dit komt neer op een 12 miljoen reizigers per jaar tegenover de 6,9 miljoen reizigers die in 2004 gebruik maakten van de klassieke spoorlijn.
Fase 2
Fase 2 is een 106 km lang tracé van Baudrecourt naar Vendenheim (Bas-Rhin) bij Straatsburg. De lijn werd op 11 december 2016 in gebruik genomen. Hierdoor verkortte de reistijd van Parijs naar Straatsburg met 30 minuten. Bij Baudrecourt werd een aansluiting gerealiseerd van en naar Metz. Hierdoor kunnen de treinen vanuit Metz en Luxemburg naar Straatsburg de LGV Est gebruiken.
Gevolgen treindienstregeling
Met de opening van de tweede fase werd het regionaal TER Lorraine-treinnet aangepast. Tot dan werd in tegenstelling tot de andere TER-spoornetten in afwachting van de HSL-verlenging nog niet overgegaan tot klokvaste treindiensten. De huidige internationale EuroCity-treinen Brussel - Luxemburg - Straatsburg - Bazel zullen opgeheven worden. Er komt een rechtstreekse TGV Straatsburg - Brussel via de hogesnelheidslijn langs Parijs. De TGV-treinen komende vanuit Marseille en Montpellier die nu eindigen in Straatsburg zullen via de nieuwe HSL doorrijden naar Luxemburg.
Spoorwegongeval Eckwersheim
Op 14 november 2015 ontspoorde de testtrein in Eckwersheim. Ten behoeve van de test reed deze trein met een snelheid 10% hoger dan de maximum toegelaten baanvaksnelheid, met het veiligheidsprincipe dat er geen problemen mogen voorkomen op deze snelheid. Er waren 11 doden en 37 gewonden. Hierdoor werd de opening van de verlenging, voorzien op 3 april 2016, pas op 11 december 2016 geopend. Eerst moest de spoorlijn opnieuw getest en gecertificeerd worden naar aanleiding van de ontsporing.
Vertakkingen
De LGV Est kruist de LGV Interconnexion Est ten oosten van Parijs, en er zijn aansluitingen naar het noorden (Charles de Gaulle, LGV Nord) en het zuiden (Marne-la-Vallée Chessy, LGV Sud-Est en LGV Atlantique).
Bij het station Champagne-Ardenne TGV takken de TGV's naar Reims Centre en Charleville-Mézières af van de LGV Est. Het TGV-station is via een aansluiting bereikbaar voor regionale treinen, die daar aparte kopsporen en eigen perrons hebben. Hierdoor zijn er goede aansluitingen tussen de TGV's en de regionale treinen. Ook heeft het station een tramhalte aan tramlijn B van de Tram van Reims, die dit station met het station Reims verbindt.
Bij de kruising van de spoorlijn Reims Châlons-en-Champagne is er een aansluiting naar Châlons gelegen aan de hoofdlijn Paris - Nancy - Strasbourg. Via deze aansluiting worden diensten gereden van Parijs naar Châlons, Vitry-le-François en Bar-le-Duc.
Bij de kruising van de spoorlijn Metz-Nancy zijn er aansluitingen met deze lijn voor zowel Metz als Nancy. Doorgaande diensten naar Luxemburg rijden via Metz.
Voor doorgaande diensten naar Frankfurt is er een aansluiting bij Baudrecourt op de internationale spoorlijn van Metz naar Saarbrücken. Op deze lijn rijden naast de TGV-treinstellen ook de Duitse ICE-treinen naar Parijs.
Voorbij Baudrecourt rijden de TGV's vanaf 11 december 2016 op de verlengde LGV naar Straatsburg. Na Straatsburg steken sommige TGV's de Rijn over, gaan over regulier spoor naar Karlsruhe en rijden via een Duitse HSL-lijn door naar Stuttgart. Eén TGV rijdt helemaal door tot München.
In de volgende plaatsen is een aansluiting op de volgende spoorlijnen:
Vaires-Torcy
RFN 070 000, spoorlijn tussen Noisy-le-Sec en Strasbourg-Ville
LGV Interconnexion Est
RFN 226 321, raccordement van Messy
RFN 226 320, raccordement van Annet
Ocquerre
RFN 072 311, raccordement van Ocquerre
Champagne-Ardenne TGV
RFN 005 315, raccordement van Trois-Puits
Saint-Hilaire-au-Temple
RFN 005 329, raccordement van Châlons Nord
RFN 005 330, raccordement van Châlons Sud
Vandières
RFN 005 340, raccordement van Vandières
RFN 005 341, raccordement van Pagny
Baudrecourt
RFN 005 345, raccordement van Herny
RFN 140 370, raccordement van Lucy
Réding
RFN 167 320, raccordement van Réding
Vendenheim
RFN 005 390, raccordement van Vendenheim
RFN 146 000, spoorlijn tussen Vendenheim en Wissembourg
Tarieven
Er is geen volledige commerciële productintegratie tussen Duitsland en Frankrijk. De binnenlandse tariefstructuur is geldig voor binnenlandse reizen binnen zowel Duitsland als Frankrijk. Voor de internationale trajecten (zonder overstap) wordt zowel de Franse als Duitse tariefstructuur toegepast, afhankelijk van waar het vervoersbewijs wordt gekocht. Er ontstaat daarmee geen eigen tariefstructuur zoals bij Thalys. De SNCF verkoopt aanbiedingen tussen Parijs en Duitsland onder de naam PREM's. Bij de Deutsche Bahn zijn goedkope Europa-Spezial naar Parijs te koop, met in sommige gevallen 25% korting op vertoon van een Bahncard-25 (Duitse kortingskaart), voor de rest zijn de tarief- en productvoorwaarden van beide aanbieders gelijk. Een voorbeeld van binnenlands tarievenbeleid met treintypes op "vreemd" grondgebied: geen verplichte zitplaatsreservering voor een TGV binnen Duitsland, maar wel voor een ICE binnen Frankrijk.
Snelheidsrecord
Voordat de lijn vrijgegeven is voor de reguliere treindienstexploitatie zijn op 3 april 2007 testritten gereden om een snelheidsrecord te behalen. Met een aangepast ingekort TGV-treinstel is het nieuwe record van 574 km per uur gehaald.
Stations
Langs de lijn zijn drie stations gebouwd:
Station Champagne-Ardenne TGV bedient Reims, en het noorden van de Champagnestreek. Het station wordt ook bediend door treinen van TER Champagne-Ardenne vanuit het noorden van de streek. Daar het station niet in Reims zelf ligt, maar in het direct zuidelijk daarvan gelegen Bezannes, wordt het station tevens bediend door de tram van Reims.
Station Meuse TGV bedient Bar-le-Duc en Verdun. Er bestaat geen spooraansluiting naar deze plaatsen, wel wordt een shuttlebus-dienst onderhouden naar beide plaatsen.
Station Lorraine TGV bedient Nancy en Metz. Over de locatie van het station Lorraine TGV is een felle discussie geweest. Het huidige station is goed verbonden met de snelwegen, maar niet met het lokale spoorwegnetwerk. Er bestaan plannen voor de aanleg van een alternatief station, bij de kruising met de regionale hoofdspoorlijn Metz - Nancy. Hierdoor kunnen goede overstapmogelijkheden met de lokale treinen gecreëerd worden. Dit alternatieve station "Lorraine-Vandières TGV" is nog steeds in de planning. Bij de opening van het station Vandières zal het huidige station sluiten, omdat twee TGV-stations te veel is voor deze streek.
Reistijd
Door de aanleg van de LGV-est zijn de reistijden op veel verbindingen in en naar het oosten flink bekort. Dit zijn de voornaamste wijzigingen:
Paris – Reims: van 1h 35 naar 0h 45
Paris – Sedan: van 2h 50 naar 2h 00
Paris – Charleville-Mézières: van 2h 30 naar 1h35
Paris – Nancy: van 2h 45 naar 1h 30
Paris – Metz: van 2h 45 naar 1h 25
Paris – Luxemburg: van 3h 55 naar 2h 05
Paris – Bazel: van 4h 55 naar 3h 20
Paris – Zürich: van 5h 50 naar 4h 35
Paris – Frankfurt: van 6h 15 naar 3h 50
Paris – Saarbrücken: van 4h 00 naar 1h 50
Paris – Stuttgart: van 6h 10 naar 3h 40 (fase 1), 3h 10 (fase 2)
Paris – Strasbourg: van 4h naar 2h 20 (fase 1), 1h 50 (fase 2)
Luxembourg – Strasbourg: van 2h 10 naar 1h 25 (fase 2)
Treindiensten
De SNCF en de Deutsche Bahn verzorgen het personenvervoer op dit traject met TGV- en ICE-treinen.
Spoorlijn in Seine-et-Marne
Spoorlijn in Aisne
Spoorlijn in Marne
Spoorlijn in Meuse
Spoorlijn in Meurthe-et-Moselle
Spoorlijn in Moselle
Spoorlijn in Bas-Rhin
Ligne à Grande Vitesse
|
Tarieven
Er is geen volledige commerciële productintegratie tussen Duitsland en Frankrijk. De binnenlandse tariefstructuur is geldig voor binnenlandse reizen binnen zowel Duitsland als Frankrijk. Voor de internationale trajecten (zonder overstap) wordt zowel de Franse als Duitse tariefstructuur toegepast, afhankelijk van waar het vervoersbewijs wordt gekocht. Er ontstaat daarmee geen eigen tariefstructuur zoals bij Thalys. De SNCF verkoopt aanbiedingen tussen Parijs en Duitsland onder de naam PREM's. Bij de Deutsche Bahn zijn goedkope Europa-Spezial naar Parijs te koop, met in sommige gevallen 25% korting op vertoon van een Bahncard-25 (Duitse kortingskaart), voor de rest zijn de tarief- en productvoorwaarden van beide aanbieders gelijk. Een voorbeeld van binnenlands tarievenbeleid met treintypes op "vreemd" grondgebied: geen verplichte zitplaatsreservering voor een TGV binnen Duitsland, maar wel voor een ICE binnen Frankrijk.
| 1 |
aanbieding, aanbod, offerte
|
322 |
MonetaryAmountDistribution
|
20929
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Percentiel
|
Percentiel
|
In de statistiek is een percentiel van een geordende dataset een van de in principe 99 punten die de dataset in 100 delen van gelijke grootte verdelen. Het -de percentiel is dan een getal dat de % kleinste data van de % grootste scheidt. Het 95e percentiel is bijvoorbeeld een getal zodanig dat 95% van de data kleiner is of eraan gelijk en 5% groter of eraan gelijk. Veelal zal een percentiel een van de data zelf zijn, maar in sommige gevallen is het percentiel het gemiddelde van twee opeenvolgende data. Percentielen zijn op soortgelijke wijze ook gedefinieerd voor kansverdelingen.
Definitie
Laat een reëel getal tussen 0 en 1 zijn.
Het -de percentiel van de dataset bestaande uit de getallen , is het getal dat voldoet aan:
ten minste van de getallen zijn niet groter dan
ten minste van de getallen zijn niet kleiner dan .
Het -de percentiel van de kansverdeling van de stochastische variabele is het getal dat voldoet aan:
en
Gerelateerde termen
Percentielen zijn kwantielen die bij een percentage behoren. Percentielen verdelen een dataset in 100 ongeveer gelijke delen. Het 50e percentiel wordt ook de mediaan genoemd. Het 25e, 50e en 75e percentiel worden ook respectievelijk het 1e, 2e en 3e kwartiel genoemd. Decielen zijn de percentielen die bij de percentages 10, 20, ... , 90 behoren.
Berekening
De bovenstaande definitie leidt niet in alle gevallen tot een eenduidige bepaling van de percentielen. Er worden verschillende berekeningswijzen gehanteerd. Hieronder worden tien verschillende methoden besproken. Een voorbeeld laat zien hoe divers de uitkomsten van de berekeningen kunnen zijn.
Dichtstbijzijnde rangnummer
De geordende steekproef bestaat uit de van klein naar groot geordende data. Voor het -de percentiel neemt men het element in de dataset met het rangnummer dat "het dichtst" bij ligt, en wel, met :
Verschillende softwarepakketten: verschillende percentielen
Hoewel de bovenstaande geijkte crf-definitie van het -de percentiel een eenduidig bepaalde waarde oplevert, blijken softwarepakketten en rekenmachines, afhankelijk van de specifieke dataset, verschillende waarden voor hetzelfde percentiel te geven. Een percentielcalculator kan op maar liefst acht verschillende methoden de percentielen berekenen.
TI-83 en TI-84
Iets van de problematiek van praktische percentielberekeningen ziet men bij de berekening van kwartielen door de rekenmachines TI-83 en TI-84, die veel in het middelbaar onderwijs worden gebruikt. Voor de dataset 1, 2, ... , 9 geven deze rekenmachines en , terwijl volgens de crf-definitie en . Datzelfde verschijnsel treedt op bij alle datasets met .
Dat probleem is op te lossen door in voorkomende gevallen de kwartielen te berekenen, waarbij de mediaan inclusief zowel tot de linkerhelft als de rechterhelft van de dataset wordt gerekend.
Het instructieboekje van de TI-83 vermeldt dat de mediaan is van de punten tussen en , en dat de mediaan is van de punten tussen en . Bij oneven wordt echter de mediaan niet meegerekend, noch in de linker-, noch in de rechterhelft. Wel worden de kleinste en de grootste waarde in de rij meegerekend. De relatie tussen de geijkte percentielen en en is zwak. Bij bijvoorbeeld de dataset 1, 2, ... , 11 vallen drie punten uit de dataset: 3, 6 en 9, die immers medianen van een oneven aantal getallen zijn. Daardoor ligt links van slechts 18,2% van de getallen en niet 25%. We zien dat door bepaalde keuzes percentielpunten, in dit geval kwartielen, anders berekend worden dan volgens de hierboven besproken geijkte crf-methode.
Referentiepunten
In softwarepakketten worden diverse methoden gebruikt om percentielen van niet-geklasseerde data te berekenen. Dat er voor verschillende berekeningen wordt gekozen, heeft te maken met een eigenaardigheid van de crf-definitie. Alle -de percentielen, met zijn volgens deze definitie . Voor veel percentages vallen de percentielen dus samen met hetzelfde datapunt. Dat is een gevolg van het discrete karakter van een eindige dataset. Als de dataset een steekproef is uit een continue stochast en een percentiel van de dataset een schatting is van de percentiel van de populatie, dan is dat samenvallen van percentielen ongewenst. Dat is de reden dat percentielen vaak via lineaire interpolatie worden berekend. Feitelijk vervangt men dan de discontinue crf-grafiek door een continue polygoon. Men kan daarbij echter op verschillende manieren te werk gaan, waarbij verschillende methoden ook verschillende waarden voor hetzelfde percentiel kunnen opleveren.
Om verschillende methoden om percentielen te berekenen te kunnen onderscheiden, gebruiken we een referentiepunt, een getal, zoals , dat is afgeleid van en . We onderscheiden van het betreffende referentiepunt het gehele deel en de fractie , zodat .
Methode A
Bij deze methode is .
Submethode A1:
, bovenstaande geijkte crf-methode
Submethode A2:
, variant op geijkte crf-methode, zonder gemiddelde
Submethode A3:
, gewogen gemiddelde
Methode B
Bij deze methode is .
Submethode B1:
Submethode B2:
, gewogen gemiddelde
Submethode B3:
Methode C
Bij deze methode is .
, dichtstbijzijnde datapunt, geen lineaire interpolatie
Het afronden van deze methode vindt op de gebruikelijke wijze plaats, maar om statistische vertekening te voorkomen, is 'afronden op even' hier aan te raden.
Methode D
Bij deze methode is .
Methode E
Bij deze methode is .
Voorbeeld
Gegeven de volgende dataset van 13 geordende getallen:
{| class="wikitable"
|-
| Rangnummer || 1 || 2 || 3 || 4|| 5 || 6 || 7 || 8 || 9 || 10 || 11 || 12 || 13
|-
| Data || 1 || 2 || 3 || 5 || 8 || 13 || 21 || 34 || 35 || 45 || 58 || 66 || 77
|}
Met behulp van de negen besproken methoden en de TI-83 berekenen we de drie kwartielen en het 40e percentiel:
{| class="wikitable"
|-
! Methode: !! A1 !! A2 !! A3 !! B1 !! B2 !! B3 !! C !! D !! E !! TI-83
|-
| || 5 || 5 || 3,5 || 4 || 4 || 4 || 3 || 5 || 5 || 4
|-
| || 13 || 13 || 9 || 11 || 10 || 13 || 8 || 12 || 12 || -
|-
| || 21 || 21 || 17 || 21 || 21 || 21 || 21 || 21 || 21 || 21
|-
| || 45 || 45 || 42,5 || 51,5 || 51,5 || 51,5 || 45 || 45 || 45 || 51,5
|-
|}
We zien dat afhankelijk van de berekeningsmethode, voor bovenstaande dataset, het 40e percentiel kan variëren van 8 tot 13. Opmerkelijk is dat methode A3 een mediaan oplevert die niet het middelste datapunt is.
Microsoft Excel: Inclusieve en exclusieve percentielen
De versie 2013 van Excel kent zowel methode B1 als methode E voor het berekenen van percentielpunten. Het verschil tussen de rangnummers van een exclusief berekende percentiel en een inclusief berekende percentiel is: . Het inclusief berekende percentiel ligt daardoor dichter bij de mediaan dan het exclusief berekende percentiel, maar het verschil neemt toe met de afstand tot de mediaan. Hoe groter deze afstand, des te meer ‘trekt’ de mediaan aan het percentiel.
Nemen we als voorbeeld het percentiel van de dataset in het voorbeeld. Het rangnummer van het eerste kwartiel volgens de exclusieve methode (B1) is 3,5 en het bijbehorende eerste kwartiel is dus 4. Het rangnummer van het eerste kwartiel volgens de inclusieve methode (E) is 4 en het bijbehorende eerste kwartiel is 5. De inclusieve kwartielen liggen een half rangnummer dichter bij de mediaan dan de exclusieve kwartielen.
Waarschuwing
Zoals uit het bovenstaande blijkt berekenen softwarepakketten percentielen van niet over klassen verdeelde data met verschillende methoden. Men mag dus niet zeggen dat de percentielwaarde die een pakket produceert ‘het’ percentiel is. De gebruiker van het pakket dient zich bewust te zijn van de methode waarmee de berekening wordt uitgevoerd. Statistische software kan niet blindelings worden gebruikt.
Percentielen van continue toevalsvariabelen
Als de kansdichtheid is van een continue toevalsvariabele en de bijbehorende verdelingsfunctie, dan kunnen we voor het e percentiel berekenen via de inverse van de verdelingsfunctie: .
De oppervlakte onder de kansdichtheidsfunctie wordt verdeeld in een linkerdeel met oppervlakte en een rechterdeel met oppervlakte .
Statistische software en de grafische rekenmachines bevatten rekenroutines voor het berekenen van waarden van de inverse van de verdelingsfunctie van diverse continue stochasten en dus van het e percentiel.
Voorbeeld
Het 40e percentiel van de standaardnormale verdeling is .
Percentielen van discrete toevalsvariabelen
Bij het berekenen van percentielen van discrete toevalsvariabelen gaan we op dezelfde wijze te werk als bij het berekenen van percentielen van niet-gegroepeerde data. Als de verdelingsfunctie is van de discrete toevalsvariabele , volgt uit de definitie van percentiel voor niet-gegroepeerde data:
Als en twee opeenvolgende waarden zijn van , en , dan is . Als daarentegen , kan elk getal in het interval het percentiel zijn. Men zou in dat geval het percentiel gelijk kunnen kiezen aan het midden van het interval: .
Percentielen van gegroepeerde data
Zijn de data verdeeld over klassen , is de frequentie van de -de klasse, zijn en de cumulatieve frequenties op de linker-, respectievelijk rechtergrens van de -de klasse, en is , dan kunnen we het -de percentiel berekenen door toepassing van lineaire interpolatie:
Voorbeeld
Zeven studenten beoordelen hun leraar op een schaal van 1 tot en met 5. Als de scores 3, 3, 3, 3, 4, 4, 4 zijn, dan is de mediaan van de niet-gegroepeerde data 3. Als de scores 3, 3, 3, 4, 4, 4, 4 zijn, dan is de mediaan van de niet-gegroepeerde data 4. Men kan zich afvragen of het verschil tussen deze twee medianen wel realistisch is. Als men daarentegen de scores over twee klassen verdeelt, vindt men de medianen 3,375 en 3,675. Gezien de twee rijen scores lijken dit ‘eerlijker’ medianen.
Men ziet ook hier dat de keuze voor een specifieke methode bepalend is voor het verkregen antwoord.
Liggingsmaat
|
Referentiepunten
In softwarepakketten worden diverse methoden gebruikt om percentielen van niet-geklasseerde data te berekenen. Dat er voor verschillende berekeningen wordt gekozen, heeft te maken met een eigenaardigheid van de crf-definitie. Alle -de percentielen, met zijn volgens deze definitie . Voor veel percentages vallen de percentielen dus samen met hetzelfde datapunt. Dat is een gevolg van het discrete karakter van een eindige dataset. Als de dataset een steekproef is uit een continue stochast en een percentiel van de dataset een schatting is van de percentiel van de populatie, dan is dat samenvallen van percentielen ongewenst. Dat is de reden dat percentielen vaak via lineaire interpolatie worden berekend. Feitelijk vervangt men dan de discontinue crf-grafiek door een continue polygoon. Men kan daarbij echter op verschillende manieren te werk gaan, waarbij verschillende methoden ook verschillende waarden voor hetzelfde percentiel kunnen opleveren.
| 5 |
statistische verdeling, geldbedragen, percentielen
|
12,287 |
RecyclingCenter
|
5115607
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Saver
|
Saver
|
Saver is een afvalverwerkingsbedrijf in West-Noord-Brabant.
Saver verzorgt de huishoudelijke afvalinzameling voor de gemeenten Bergen op Zoom, Halderberge, Roosendaal en Woensdrecht. Deze gemeenten zijn tevens de aandeelhouders van Saver. De organisatie heeft de volgende taken:
verstrekken van afvaladvies
voorlichting aan scholen en burgers
verzamelpunten voor diverse afvalstromen
ophaaldienst van huishoudelijk afval
beheer openbare ruimten
opsporing en handhaving door BOA's in en rond afvalcontainers in geval van gedumpt of verkeerd aangeboden afval.
Het hoofdkantoor van Saver bevindt zich in Roosendaal. Saver beheert drie milieuparken in Bergen op Zoom, Oud Gastel (‘Borchwerf’) en Ossendrecht.
Geschiedenis
Saver is in 1999 opgericht door gemeenten Bergen op Zoom, Halderberge, Roosendaal en Woensdrecht. De afval- en reinigingsactiviteiten van deze gemeenten zijn toen ondergebracht in dit bedrijf.
Financiering
Saver wordt hoofdzakelijk gefinancierd uit de afvalstoffenheffing. Op grond van artikel 15.33, eerste lid, van de Wet milieubeheer kan een gemeente een heffing instellen ter bestrijding van de kosten die voor haar verbonden zijn aan het beheer van huishoudelijke afvalstoffen. Dit houdt in dat de opbrengst van de afvalstoffenheffing de kosten die aan het beheer van huishoudelijke afvalstoffen zijn verbonden niet mag overschrijden.
Het jaarlijkse dividend dat de deelnemende gemeenten als aandeelhouders van Saver ontvangen wordt voor 85% verrekend met de afvalstoffenheffing omdat 85% van de activiteiten van Saver bestaan uit het ophalen, verwijderen en verwerken van afval in deze gemeenten. De overige 15% is winst die gemaakt wordt op andere activiteiten, zoals het ophalen van afval voor bedrijven.
Afvalverwerkingsbedrijf
Nederlands bedrijf
Roosendaal
|
Saver is een afvalverwerkingsbedrijf in West-Noord-Brabant.
| 1 |
recyclingcentrum, afvalverwerkingsbedrijf, milieustraat
|
1,541 |
Pharmacy
|
5250522
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Thomas%20Ricketts
|
Thomas Ricketts
|
Thomas "Tommy" Ricketts (Middle Arm, 15 april 1901 – St. John's, 10 februari 1967) was een Newfoundlands soldaat die tijdens de Eerste Wereldoorlog meevocht op Europese bodem. Hij ontving het Victoria Cross, de hoogste en meest prestigieuze onderscheiding voor dapperheid tegenover de vijand die kan worden toegekend aan Britse en Commonwealth-troepen. Ricketts ontving het Victoria Cross op 17-jarige leeftijd, waarmee hij de jongste persoon ooit is die de onderscheiding ontving wegens bewezen moed op het slagveld.
Victoria Cross
Thomas Ricketts diende als 17-jarige in het 1e bataljon van het Royal Newfoundland Regiment op Belgische bodem. Daar deed hij op 18 oktober 1918 op het grondgebied van Sint-Eloois-Winkel (nabij Ledegem) een heldhaftige actie die niet alleen zijn regiment redde, maar ook tot de gevangenneming van 8 Duitsers leidde. The London Gazette beschreef deze op 6 januari 1919 als volgt (vertaling):
Ricketts ontving het Victoria Cross voor deze moedige onderneming uit handen van koning George V van het Verenigd Koninkrijk op 19 januari 1919. Daarmee was hij de jongste persoon ooit die de onderscheiding ontving voor een heldendaad op het slagveld. Later dat jaar ontving hij ook het Franse Croix de Guerre.
Na de oorlog
Na de oorlog keerde Ricketts terug naar Newfoundland. Hij studeerde er farmacie en opende daarna een apotheek op Water Street, de hoofdstraat van de provinciehoofdstad St. John's. Op 10 februari 1967 overleed hij aldaar op 66-jarige leeftijd. Hij kreeg daarop een staatsbegrafenis.
Postume erkenning
Zijn medailles worden tentoongesteld in The Rooms in St. John's. De sporthal van Baie Verte, nabij z'n geboortedorp, werd naar hem vernoemd. In Conception Bay South, een gemeente in de agglomeratie van St. John's, opende in 2018 daarenboven het Thomas Ricketts Memorial Peace Park.
Ook in Sint-Eloois-Winkel, op de plaats waar alles zich afspeelde, kreeg Ricketts en monument met gedenkteken. Bij de officiële inhuldiging in 2018 was er, net als een jaar eerder, een officiële Canadese delegatie aanwezig. Ricketts wordt daarnaast ook vermeld op een gedenkbord bij de Newfoundland Memorial Kortrijk.
Newfoundlands militair in de Eerste Wereldoorlog
Ledegem
|
Na de oorlog
Na de oorlog keerde Ricketts terug naar Newfoundland. Hij studeerde er farmacie en opende daarna een apotheek op Water Street, de hoofdstraat van de provinciehoofdstad St. John's. Op 10 februari 1967 overleed hij aldaar op 66-jarige leeftijd. Hij kreeg daarop een staatsbegrafenis.
| 1 |
apotheek, drogisterij, medicijnen
|
8,334 |
FollowAction
|
252947
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Novell%20GroupWise
|
Novell GroupWise
|
Novell Groupwise is een groupwarepakket van Novell, dat een berichten- en agendasysteem biedt voor personen en bedrijven. Het bevat onder andere functionaliteit voor e-mail, elektronische agenda en takenplanning, adresboek, notities en archivering en documentenbeheer.
Met Groupwise is het mogelijk om gezamenlijk een agenda bij te houden, of is het mogelijk om de (zakelijke) agenda van een collega in te kijken. Op die manier is het bijvoorbeeld gemakkelijk om een vergadering te plannen. Op dezelfde manier kunnen ook taken, adressen en notities met elkaar gedeeld worden.
Het servergedeelte van de applicatie kan draaien op de platform Linux en Windows (en de oudere versies ook op Novell NetWare), de client-applicaties op Windows, Linux en Mac OS X. GroupWise WebAccess biedt de gebruikers gelijkwaardige functionaliteit via een webbrowser. Via gateways worden standaard internetprotocollen zoals POP3, SMTP en IMAP ondersteund, en ook is het mogelijk met andere systemen zoals Microsoft Exchange Server en Lotus Notes een verbinding te maken.
Externe link
Productpagina
Computernetwerk
E-mail
E-mailclient
Novell-software
Bedrijfssoftware
|
Het servergedeelte van de applicatie kan draaien op de platform Linux en Windows (en de oudere versies ook op Novell NetWare), de client-applicaties op Windows, Linux en Mac OS X. GroupWise WebAccess biedt de gebruikers gelijkwaardige functionaliteit via een webbrowser. Via gateways worden standaard internetprotocollen zoals POP3, SMTP en IMAP ondersteund, en ook is het mogelijk met andere systemen zoals Microsoft Exchange Server en Lotus Notes een verbinding te maken.
| 1 |
verbinding, interesse, updates
|
9,823 |
Reservoir
|
1771319
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Minnewater
|
Minnewater
|
Het Minnewater is een langwerpig meertje in het centrum van Brugge. Het is omgeven door de vesten en het in 1977-'79 aangelegde Minnewaterpark. Ten noorden van het Minnewater loopt een straat met dezelfde naam.
Geografie en waterhuishouding
Ten zuiden van Brugge vloeiden verscheidene zijriviertjes en beken in de Reie. De Kerkebeek, bijvoorbeeld, vloeide in de Reie net voor het kruisen van de vestingsgracht. Al dat water liep Brugge binnen via het Minnewater.
Het Minnewater zelf is geen natuurlijk meertje, maar ontstond wellicht in de 13e eeuw als een soort stuwmeertje en bufferbekken, op het ogenblik dat ter hoogte van het huidige sashuis sluizen gebouwd werden. Dit was nodig om de watertoevoer onder controle te houden. Het debiet van de Reie was nogal wisselend. De laagstgelegen delen van de stad liepen onder water bij plotse dooi of langdurige regenval. Zolang daar niemand woonde, vormde dit geen probleem, maar naarmate de stad verder uitbreidde en ook lagergelegen gebieden, zoals de Meersen, bebouwd werden, wat vooral in de 13e eeuw het geval was, werd men verplicht de grillen van de Reie te beheersen.
Het Minnewater was tot 1784 de aanlegplaats van de Gentse barge. Later legde de barge aan bij de Katelijnepoort.
Oorsprong van de naam
Over het ontstaan van de naam bestaan verschillende theorieën. Volgens sommigen komt het van Middenwater (een kom). Anderen denken dat minnen een synoniem is voor mennen, het beheersen van het water van de Reie dus.
Louis Gilliodts en Karel De Flou, hierin bijgetreden door Albert Schouteet, waren van oordeel dat Minne synoniem was van Meene destijds synoniem was van Gemeente en het Minnewater derhalve een Gemeentelijk Water was.
Frans Debrabandere betwist dat de klankvervorming van 'meene' naar 'minne' hier kan van toepassing zijn. Hij zegt, hierin Maurits Gysseling volgende, dat het water zijn naam ontleend heeft aan de Minnebrug. Het middeleeuwse volksgeloof was overtuigd dat minnen of watergeesten en waterduivels rond grote wateroppervlakten spookten en hierbij onder bruggen huisden.
Gebouwen rond het Minnewater
Een opvallend gebouw op de oostelijke oever van het Minnewater is het kasteel della Faille. Dit neogotische kasteeltje werd in 1893 gebouwd naar het ontwerp van architect Karel De Wulf.
Ten noorden van het Minnewater bevindt zich het Begijnhof Ten Wijngaerde. Ten westen van het Minnewater, aan de Professor Dr. J. Sebrechtsstraat, ligt de voormalige Minnewaterkliniek.
Aan de Minnewaterbrug staat de oude Poertoren, die dienstdeed als opslagplaats van munitie onder het ancien régime.
Naast het Minnewater loopt een korte straat die eveneens de naam Minnewater draagt en voordien de naam Acht Zaligheden droeg. Die straat loopt naar het Minnewaterpark.
Sage
Aan het Minnewater kleeft een sage. Deze gaat als volgt:
In de tijd toen de Romeinen aan de verovering van Gallië begonnen waren, had een oude zeeman de zee vaarwel gezegd en leefde met zijn enige en mooie dochter Minna te Brugge, dat toen nog een kleine nederzetting was, omringd door bossen en moerassen. Omdat hij wist dat hij niet zo erg lang meer te leven had, zocht hij voor zijn dochter een geschikte bruidegom. Zijn keuze viel op Horneck, een jonge man die af en toe op bezoek kwam.Minna echter had haar oog reeds laten vallen op Stromberg, een jonge krijger van een naburige stam. Zij verzweeg dit voor haar vader, omdat ze wel wist dat hij die naburige stam niet hoog in het hart droeg. Om onenigheid te vermijden stelde ze dan ook steeds maar een definitieve beslissing uit.
Toen de Romeinen het land binnenvielen, trokken de krijgers van alle stammen ten strijde. Zo ook Stromberg die vóór zijn vertrek van Minna de belofte van haar liefde en trouw had verkregen.Nog enige tijd kon Minna haar vader ervan overtuigen dat een huwelijk haar nog niet paste, maar er kwam aan zijn geduld een einde en hij besliste dat bij de derde zonsopgang haar huwelijk met Horneck voltrokken zou worden. Zij was radeloos, verscheurd tussen haar belofte aan Stromberg en de wil van haar vader.
De avond vóór de derde zonsopgang vluchtte zij het bos in, om nooit meer terug te keren.Een tijd later kwam Stromberg terug. Het Romeinse gevaar was geweken. Toen hij hoorde dat Minna verdwenen was, begon hij een moeizame speurtocht. Uiteindelijk vond hij haar, verscholen in het dichte struikgewas, aan de oever van een brede beek. Het mocht evenwel niet meer baten. Minna was van het lange zwerven totaal uitgeput en ze stierf in de armen van haar geliefde.
Eerst wilde Stromberg zich het leven benemen, maar hij besloot de plaats waar Minna overleden was blijvend te vereren.Na een hut te hebben gebouwd, legde hij een dam in de beek en in het midden van de droge bedding maakte hij een graf waarin hij Minna voor eeuwig te ruste legde. Daarna liet hij het water weer zijn vrije loop.
Op de oever waar hij Minna gevonden had, plaatste hij een zwaar rotsblok waarop hij, als aandenken aan Minna, "MINNA-WATER" beitelde.Het zou op dezelfde plaats zijn dat later de toren werd gebouwd die nu nog steeds het Minnewater domineert.Literatuur
, Bruges, histoire et souvenirs, Brugge, 1919
, Historische stedenatlas van België. Brugge, Brussel, 1991, blz. 29.
, De plaatsnaam Minnewater, in: Brugs Ommeland, 1994, blz. 5-12
, De waternaam Minnewater, in: Biekorf, 2003, blz. 12-15.
, Nogmaals het Minnewater, in: Biekorf, 2003, blz. 144-145.
, Het Minnewater in of voor 1822, in: Brugge die Scone, 2014.
, Brugge, van Academiestraat tot Zwijnstraat'', Deel 4: L - 0, Brugge, 2017.
Gracht in Brugge
|
Het Minnewater zelf is geen natuurlijk meertje, maar ontstond wellicht in de 13e eeuw als een soort stuwmeertje en bufferbekken, op het ogenblik dat ter hoogte van het huidige sashuis sluizen gebouwd werden. Dit was nodig om de watertoevoer onder controle te houden. Het debiet van de Reie was nogal wisselend. De laagstgelegen delen van de stad liepen onder water bij plotse dooi of langdurige regenval. Zolang daar niemand woonde, vormde dit geen probleem, maar naarmate de stad verder uitbreidde en ook lagergelegen gebieden, zoals de Meersen, bebouwd werden, wat vooral in de 13e eeuw het geval was, werd men verplicht de grillen van de Reie te beheersen.
| 1 |
reservoir, stuwmeer, kunstmatig meer
|
127 |
Course
|
12541
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/HAN%20University%20of%20Applied%20Sciences
|
HAN University of Applied Sciences
|
De HAN University of Applied Sciences (kortweg HAN) is een opleidingsorganisatie voor hoger beroepsonderwijs (HBO) in de Nederlandse provincie Gelderland, met vestigingen in Arnhem, Nijmegen en Doetinchem. De HAN bestaat uit veertien academies en is met 36.000 studenten een van de grotere hogescholen van Nederland.
Geschiedenis
Omdat er in de jaren 1980 volgens de regering te veel hogescholen waren, die te klein waren om financieel efficiënt te werken en hun onderwijs goed te organiseren, werden deze academies vanaf 1983 met de Beleidsnota Schaalvergroting, Taakverdeling en Concentratie (STC) onder druk gezet om te fuseren. De Vereniging Hogescholen was het hier mee eens en geleidelijk gingen er steeds meer hbo-scholen samen, ook in de regio Arnhem-Nijmegen.
Het HAN-conglomeraat is uiteindelijk op 1 februari 1996 ontstaan uit de mega-fusie van Hogeschool Gelderland (zelf ontstaan uit de fusie van de Hogeschool Arnhem en de Hogeschool Interstudie, die op hun beurt voortkwamen uit twaalf kleinere hogescholen), Hogeschool Nijmegen (zelf ontstaan uit een fusie van zeven kleinere hogescholen) en HEAO-Arnhem (zelfstandig sinds 1968). De HAN werd zo een grote, brede onderwijsinstelling, en sindsdien is het aantal studenten gegroeid, terwijl er kosten werden bespaard, geheel in overeenstemming met de doelen van de regering en de Vereniging Hogescholen.
In 2004 ging het grootste gedeelte van de Hogeschool Diedenoort uit Wageningen onder de HAN verder als Academie Diedenoort Facility Management.
In juni 2019 is de HAN van naam veranderd. Tot dan toe was het de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, daarna opteerde de onderwijsinstelling voor 'HAN University of Applied Sciences'. Logo en huisstijl werden aangepast.
Organisatie
Onderdelen
De HAN bestond in 2022 uit veertien verschillende academies:
Academie Built Environment
Academie Business en Communicatie
Academie Educatie
Academie Engineering en Automotive
Academie Financieel Economisch Management
Academie Gezondheid en Vitaliteit
Academie IT en Mediadesign
Academie Mens en Maatschappij
Academie Organisatie en Ontwikkeling
Academie Paramedische Studies
Academie Rechten
International School of Business
Academie Sport en Bewegen
Academie Toegepaste Biowetenschappen en Chemie
De opleidingen, het onderzoek en advies worden vanuit deze academies georganiseerd. Beleidsvorming is belegd in de Centrale Staf', uitvoering van de ondersteunende diensten is ondergebracht in de afdeling 'Services.'
Bestuurslagen
De organisatie kent twee bestuurslagen:
De hogeschool onder leiding van het college van bestuur.
De academies onder leiding van het academiemanagement/ stafafdelingen onder leiding van directeuren/services onder leiding van een directeur.
Medezeggenschap
De hogeschool heeft een medezeggenschapsstructuur. Deze bestaat uit:
Centrale Medezeggenschapsraad. Deze is lid van het ISO en de VMH.
Veertien academieraden en een deelraad staf en services. Ook deze raden maken gebruik van het Studenten Overleg Medezeggenschap.
Opleidingscommissies bij alle studierichtingen. De opleidingscommissies gaan over het operationele beleid van een opleiding en ondersteunen hierin de opleidingsmanagers.
In 2010-2011 is besloten om niet naar een gedeelde raad te gaan, dat wil zeggen naar een gesplitste Studentenraad en een Ondernemingsraad en dus niet de WOR, maar de WHW (Wet op Hoger en Wetenschappelijk Onderwijs) te volgen. Wel is tegelijkertijd besloten dat elk medezeggenschapsorgaan zelf in haar huishoudelijk reglement kan bepalen of de studentengeleding en medewerkersgeleding toegestaan is binnen die raad apart te vergaderen of niet.
Opleidingen
De hogeschool biedt zowel bachelor-, master- als post-hbo-opleidingen en cursussen aan in uiteenlopende gebieden, zoals economie, management, onderwijs, gezondheid, ICT en techniek.
Bacheloropleidingen en masterprogramma's
De school biedt zo'n 70 bacheloropleidingen en zo'n 22 masterprogramma's aan, in de volgende interessegebieden:
Economie, Management en Recht
Techniek en Life Sciences
Informatica, Media en Communicatie
Onderwijs en Opleiden
Gedrag en Maatschappij
Gezondheid
Sport en Bewegen
Onderzoek
Voor bedrijven en instellingen biedt de HAN via lectoraten in diverse vakgebieden hulp bij innovatie aan. Zij voeren onderzoek uit naar problemen uit de beroepspraktijk en ontwikkelen samen met het werkveld praktische oplossingen. Het gaat om:
Lectoraten en kenniskringen (50 lectoraten)
Promotieonderzoeken
Post-HBO-opleidingen, cursussen en trainingen
De hogeschool biedt ruim 150 praktische post-HBO-opleidingen, cursussen en trainingen aan voor professionals.
Hogeschool in Nederland
Onderwijs in Arnhem
Onderwijs in Nijmegen
|
Opleidingen
De hogeschool biedt zowel bachelor-, master- als post-hbo-opleidingen en cursussen aan in uiteenlopende gebieden, zoals economie, management, onderwijs, gezondheid, ICT en techniek.
| 2 |
cursus, onderwijs, leertraject
|
5,635 |
ViewAction
|
5541915
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Browser%20Ballett
|
Browser Ballett
|
De Browser Ballett (voorheen Bohemian Browser Ballett) is een Duitse satirische online show. Sinds 21 juni 2016 worden sketches, korte films, campagnes, spellen en fotograppen gepresenteerd op Facebook en YouTube. De show is bedacht door auteur en satiricus Schlecky Silberstein, die ook optreedt als gastheer voor het Browser Ballett.
Het Browser Ballett wordt sinds 2018 geproduceerd door Steinberger Silberstein GmbH, voorheen door Turbokultur GmbH. Het format is gemaakt in opdracht van de Duitse publieke omroep Funk. Het programma wordt sinds 3 december 2020 uitgezonden op Das Erste. Naast Silberstein zijn de belangrijkste auteurs Christina Schlag en Raphael Selter, beiden tevens directeur van Steinberger Silberstein GmbH. In 2019 werd het Bohemian Browser Ballett bekroond met de Grimmeprijs in de categorie kinderen en jongeren.
Concept
Het kernidee van het format is een late night show, in de veronderstelling dat televisie nooit zou hebben bestaan. Daarom zet het Bohemian Browser Ballett zonder matiging, optredens van muzikanten, praatgasten en vaste uitzenddata in op content die is gewijd aan de dynamiek en consumptiegewoonten van de internetwereld. Het Bohemian Browser Ballett publiceert gemiddeld twee video's per week met onregelmatige tussenpozen. Op Facebook, Twitter en Instagram staan ook memes, fotograppen en dagelijkse commentaren op actualiteiten.
De video's volgen geen inhoud of visuele haakjes, maar zijn individuele, op zichzelf staande werken met wisselende acteurs. Het spectrum omvat klassieke parodieën op bestaande formats, filmische sketches, neptrailers, bouwinstructies en documentaires. Naast videocontent richt het Browser Ballett zich ook op interactieve content en satirische spellen.
Virale video's
Het Browser Ballett heeft met zijn producties al meermaals virale verspreiding bereikt. Video's zoals Rettet die Arier!, Masters of Germany, Nazikeule im Dritten Reich, Volksfest in Sachsen, Oh Du Ehrliche, Alpha-Kevin allein zu Haus, Degentrifizierung en Beim Klopapierkauf erwischt behoren tot de grootste populaire successen van de Browser Ballet.
Gastoptredens
Het Browser Ballett integreert met willekeurige tussenpozen prominente en publieke personen in de producties. Bela B, Dunja Hayali, Eko Fresh, Tanzverbot, Aische Pervers, Jörg Schüttauf, Bürger Lars Dietrich, Jenny Elvers, Conny Dachs en Max Schradin hebben onder meer opgetreden in Browser Ballett.
Spellen
Naast videocontent richt het format zich ook op satirische browserspellen. Voor de Duitse Bondsdagverkiezingscampagne in 2017 presenteerde het Browser Ballett het vechtspel Bundesfighter 2 Turbo, waarin de speler de topkandidaten van de grootste partijen kan besturen en tegen elkaar kan strijden op de manier van de klassieke Street Fighter II Turbo. Na de release zorgde de game voor een herwaardering van computergames in verband met artistieke vrijheid vanwege een juridisch geschil over een swastika in de spel.
Tijdens de coronacrisis is ook de platformspel Corona World uitgebracht, waarin je in de rol van verpleegster kruipt en op weg naar de supermarkt moet oppassen voor besmette mensen en voorwerpen. Nadat demonstranten op 29 augustus 2020 probeerden het Rijksdaggebouw binnen te komen, werd de videospel Reichstag Defender uitgebracht.
AfD-schandaal
In september 2018 veroorzaakte de Browser-Ballett-productie Volksfest in Sachsen een openbare en verhitte discussie met de partij Alternative für Deutschland. Nadat de AfD actie probeerde te ondernemen tegen de publicatie van de video en het productiebedrijf Steinberger Silberstein GmbH massaal onder druk zette, ontstond er een mediaconflict.
Kritiek
Het Bohemian Browser Ballett kwam in sociale netwerken onder kritiek vanwege de satirische bijdrage "Corona rettet die Welt". De persraad kreeg daarom zo'n 400 klachten binnen waarin de bijdrage onder meer als onmenselijk werd bestempeld.
Prijzen
Grimme-prijs
2019: "Bohemian Browser Ballet" in de categorie "Kinder & Jugend"
Externe links
Officiële website van Browser Ballett op Funk.net
Het officiële kanaal van Browser Ballett op YouTube
Officiële pagina van Browser Ballett op Facebook
Browser Ballett in de ARD-Mediathek
Spellen/add-on
Bundesfighter 2 Turbo
Corona World: Das Game zur Krise
Der Arschlochausweis
Die DHL Falle
Escape from Weihnachten
Sani Fighter – Jetzt wird zurückgeschlagen
Internettijdschrift
Duits youtuber
|
De video's volgen geen inhoud of visuele haakjes, maar zijn individuele, op zichzelf staande werken met wisselende acteurs. Het spectrum omvat klassieke parodieën op bestaande formats, filmische sketches, neptrailers, bouwinstructies en documentaires. Naast videocontent richt het Browser Ballett zich ook op interactieve content en satirische spellen.
| 1 |
visuele inhoud, bekijken, actie
|
1,229 |
BroadcastService
|
1194569
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/BBC%20Radio%205%20Live
|
BBC Radio 5 Live
|
BBC Radio 5 Live (voorheen geschreven als BBC Radio Five Live) is een nationale radiozender in het Verenigd Koninkrijk en onderdeel van de British Broadcasting Corporation. De zender zendt liveprogramma's uit zoals het BBC News en sportprogramma's. Het is ook de belangrijkste radiozender voor live-sportuitzendingen in het Verenigd Koninkrijk, en zendt vrijwel alle grote sportwedstrijden uit die daar gehouden worden of waarbij Britse spelers meedoen.
De zender wordt doorgegeven via de middengolfband (AM) op de frequenties 693 en 909 kHz. Deze frequenties werden tot 1990 gebruikt voor BBC Radio 2 en in sommige regio's door de voormalige BBC Home Service/BBC Radio 4. 5 Live is ook te ontvangen via DAB, Digital Video Broadcast (DVB-S) en Freeview (DVB-T). De zender is ook digitaal te streamen, maar in verband met uitzendrechten worden vooral live sportuitzendingen vaak niet op internet doorgegeven. Sommige programma's zijn alleen beschikbaar voor luisteraars in het Verenigd Koninkrijk.
Zie ook
BBC Radio 5 Live Sports Extra
Externe link
Website van BBC Radio 5 Live
Britse radiozender
Radiozender van de BBC
|
BBC Radio 5 Live (voorheen geschreven als BBC Radio Five Live) is een nationale radiozender in het Verenigd Koninkrijk en onderdeel van de British Broadcasting Corporation. De zender zendt liveprogramma's uit zoals het BBC News en sportprogramma's. Het is ook de belangrijkste radiozender voor live-sportuitzendingen in het Verenigd Koninkrijk, en zendt vrijwel alle grote sportwedstrijden uit die daar gehouden worden of waarbij Britse spelers meedoen.
| 1 |
uitzenddienst, omroepservice, broadcast
|
6,995 |
Conversation
|
1534887
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Frost/Nixon
|
Frost/Nixon
|
Frost/Nixon is een dramafilm uit 2008 onder regie van Ron Howard, gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Peter Morgan. De film vertelt het waargebeurde verhaal over een reeks vraaggesprekken waarin Engelsman David Frost de afgetreden Amerikaanse president Richard Nixon zover kreeg een bekentenis af te leggen over de misstanden onder zijn bewind.
Frost/Nixon is een verfilming van een eerder opgevoerd toneelstuk. Frank Langella en Michael Sheen speelden zowel op de planken als voor de camera de hoofdrollen. Langella won voor zijn rol op het toneel zijn derde Tony Award.
De film werd genomineerd voor de Oscars voor beste film, beste aangepaste scenario, beste regie, beste montage en beste mannelijke hoofdrolspeler (Langella). Onder de prijzen die de film daadwerkelijk won, was een Satellite Award voor beste scenario.
Verhaal
Het is 1977 en Richard Nixon werd enkele jaren daarvoor gedwongen af te treden als president van de Verenigde Staten vanwege het Watergateschandaal. Hij heeft zich sindsdien in stilzwijgen gehuld. Engelsman David Frost is een televisiepresentator van met name komische en luchtige programma's. Hij komt met het idee van een gesprek met Nixon, omdat hij rekent op torenhoge kijkcijfers en stelt dit voor aan zijn kompaan John Birt, die hem volkomen kansloos verklaart.
Frost doet toch een voorstel aan Nixon de deur uit, wat diens adviseur Jack Brennan op de grote hoop gooit. Drie maanden later adviseert Nixons biograaf Swifty Lazar de ex-president om toch het voorstel van Frost eens te overwegen. Hij zou er goed mee kunnen verdienen en acht Frost zo'n ondeskundige ondervrager dat Nixon zijn eigen pad terug de politiek in zou kunnen plaveiën. Kort daarop wordt Frost door Lazar uit bed gebeld, expres op dat tijdstip om te achterhalen hoe wanhopig hij is om de deal te laten slagen, met de mededeling dat de onderhandelingen over de voorwaarden van het gesprek mogen beginnen. Het wordt duidelijk dat de hele onderneming Frost twee miljoen dollar gaat kosten, waarvan 600.000 dollar vergoeding aan Nixon.
Hoewel Frost het voorstel geaccepteerd heeft, heeft hij nog geen televisienetwerk gevonden dat hem het budget wil verlenen. Wanneer deze allen weigeren, besluit hij het hele project zelf te financieren met nog te vinden sponsoren en daarmee al zijn eigen bezittingen op het spel te zetten. Hij heeft Nixon dan al 200.000 dollar uit eigen zak voorgeschoten. Afgesproken wordt dat de gesprekken tussen Frost en Nixon vier uitzendingen van anderhalf uur per stuk zullen beslaan, ieder met een eigen centraal thema.
Frost is als serieus journalist totaal onervaren en laat zich tijdens zijn voorbereidingen daarom bijstaan door de onderzoeksjournalisten James Reston jr. en Bob Zelnick. Hij houdt zich in afwachting van de gesprekken veel bezig met feestjes, openingen en zijn opgedane vriendinnetje Caroline Cushing. Nixon blaast hem in de eerste drie afleveringen daarom totaal uit het water. In plaats van met kritische vragen, worden de programma's gevuld met 90 procent praat van de ervaren prater Nixon, waaruit hij steeds positiever tevoorschijn komt. Reston en Zelnick ergeren zich rot aan Frost, die het zelf allemaal wel prima vindt gaan. In aanloop naar de vierde aflevering, waarin Watergate centraal staat, krijgt Frost op een avond een dronken Nixon aan de telefoon, die zichzelf weergaloos laat kennen. De Brit besluit daarop het laatste vraaggesprek wel tot in de details voor te bereiden en te luisteren naar de raad van Reston en Zelnick.
Rolverdeling
Michael Sheen: David Frost
Frank Langella: Richard Nixon
Sam Rockwell: James Reston jr.
Kevin Bacon: Jack Brennan
Matthew Macfadyen: John Birt
Oliver Platt: Bob Zelnick
Rebecca Hall: Caroline Cushing
Toby Jones: Swifty Lazar
Andy Milder: Frank Gannon
Patty McCormack: Pat Nixon
Externe link
Amerikaanse film
Historische film
Dramafilm
Film van Ron Howard
Film uit 2008
Film van Universal Studios
|
Frost is als serieus journalist totaal onervaren en laat zich tijdens zijn voorbereidingen daarom bijstaan door de onderzoeksjournalisten James Reston jr. en Bob Zelnick. Hij houdt zich in afwachting van de gesprekken veel bezig met feestjes, openingen en zijn opgedane vriendinnetje Caroline Cushing. Nixon blaast hem in de eerste drie afleveringen daarom totaal uit het water. In plaats van met kritische vragen, worden de programma's gevuld met 90 procent praat van de ervaren prater Nixon, waaruit hij steeds positiever tevoorschijn komt. Reston en Zelnick ergeren zich rot aan Frost, die het zelf allemaal wel prima vindt gaan. In aanloop naar de vierde aflevering, waarin Watergate centraal staat, krijgt Frost op een avond een dronken Nixon aan de telefoon, die zichzelf weergaloos laat kennen. De Brit besluit daarop het laatste vraaggesprek wel tot in de details voor te bereiden en te luisteren naar de raad van Reston en Zelnick.
| 2 |
gesprek, conversatie, dialoog
|
7,696 |
ExerciseAction
|
954083
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bankdrukken
|
Bankdrukken
|
Bankdrukken, of bench press, is een oefening waarbij een bepaalde weerstand, een gewicht, moet worden overwonnen, liggende op een speciale bank. Een drukbank is meestal voorzien van haltersteunen zodat een lange halter (een barbell) vanuit liggende positie gepakt kan worden. De halter wordt vervolgens omlaag gebracht naar de borst en raakt deze liefst kort aan en daarna wordt de halter met kracht weer omhoog geduwd. Deze oefening wordt vaak gebruikt bij fitnesstraining, bodybuilding, powerlifting en krachttraining. Het is tevens een van de bekendste oefeningen bij weerstandtraining (gewichttraining). De oefening kan ook met losse halters (dumbells) worden uitgevoerd, toch heeft de barbell meestal de voorkeur.
De borstspieren (musculus pectoralis major en minor) en de triceps (musculus triceps brachii) worden met bankdrukken het meest getraind en belast. Ook de voorste schouderspieren (musculus deltoideus anterior) en in een lichte mate worden veel andere spieren van het lichaam hierdoor belast. In fitnesscentra wordt gebruikgemaakt van diverse drukbanken, met en zonder haltersteunen en vaak ook bankdrukmachines of een 'Smith machine'. Het voordeel van een Smith machine is dat er geen trainingspartner nodig is en dat het gewicht niet hard naar beneden kan vallen. De stang van de Smith machine heeft vaak een contragewicht waardoor de kracht die nodig is om het gewicht te verplaatsen minder is dan bij een normale bench press, hierdoor is het ideaal voor beginners. Ook kan men het gewicht met een kleine draai vastzetten, zodat men tijdens de uitvoering kan stoppen, bij bijvoorbeeld pijn of een andere reden. Een nadeel van de Smith machine is dat de stang gefixeerd zit waardoor de stabilisatiespieren niet worden getraind. Bij een gewone bench press worden ook spieren gebruikt om de barbell in evenwicht te houden, wat bij een Smith machine niet nodig is. Tevens is bankdrukken met een Smith machine niet voldoende om alle borstspieren te trainen die men met normaal bankdrukken wel kan trainen.
Records
Vooral powerlifters zijn erg goed in het bankdrukken. Het wereldrecord bankdrukken is 1075 lb (ongeveer 488 kg), gehaald door Ryan Kennelly. Het echte wereldrecord, "raw bench", staat op naam van Julius Maddox. Hij drukte op 7 maart 2020 349.2 kg (770 lb).
Bij de vrouwen is het wereldrecord 205 kg in de gewichtklasse 90+ kg. Dit record staat sinds 2010 op naam van de Russische Irina Lugovaya. Goede tweede is de Nederlandse Joanne Schaefer, die oorspronkelijk uit het Engelse Sunderland komt, die het record tijdens hetzelfde wereldkampioenschappen op 202,5 kg zette. Ielja Strik is de recordhoudster in de gewichtsklasse tot 84 kg, met 190 kg, behaald in 2015, aan het einde van haar carrière. In een lagere gewichtsklasse dan ze normaliter uitkwam, verbeterde ze haar persoonlijk record met 7 kilogram naar 190 kg, in 2015 het wereldrecord in die klasse.
Nog meer recente Nederlandse records werden er gezet op 18 maart 2012 in Nijmegen. Pjotr van den Hoek drukte in de gewichtsklasse -105 kg een gewicht van 260 kg. In een klasse zwaarder drukte Jordi Snijders 262,5 kg. Een jaar later, op 24 maart 2013, drukte Jordi Snijders 273 kg. Een verhoging van zijn eigen Nederlandse record. Op 16 november 2014 werd Jordi Snijders de beste bankdrukker door als eerste Nederlandse lifter 300 kg te drukken. In november 2015 drukte Jordi Snijders op het WK Powerlifting in Luxemburg 310 kg. Op 31 januari 2016 werd dit record in Geldrop verbeterd naar 312,5 kg, eveneens door Jordi Snijders.
Een vroegere worstelaar van de WWF (later WWE), Bruno Sammartino, was ook bekend om zijn enorme kracht, vooral bij bankdrukken. Hij drukte in 1968 tijdens een training 38 reps van 315 lb, (ongeveer 143 kg) zonder hulpmiddelen, terwijl hij die avond daarvoor nog een worstelwedstrijd gedaan had. Ook drukte hij in de jaren 1960 al een gewicht, vergelijkbaar met het Nederlands record in 2010, rond de 260 kg.
Beginnende krachtsporters of fitnessers kunnen over het algemeen maar een tot een paar keer 10 tot 60 kg bankdrukken. Mannen die van nature of door hun werk al vrij sterk zijn en/of veel aanleg hebben, kunnen vaak zonder training al één tot enkele keren 60 tot 100 kg bankdrukken. Naarmate men langer traint neemt meestal het gewicht dat men kan drukken toe. Deze toename is afhankelijk van factoren als aanleg, motivatie, vaak genoeg en evenwichtig trainen (dus ook de rest van het lichaam), opbouwen van de training, trainingstechnieken en voeding.
Het is belangrijk evenwichtig te trainen. Indien men bijvoorbeeld de rugspieren niet traint, stopt op een gegeven moment de ontwikkeling van de borstspieren. Het lichaam wordt dan namelijk onevenwichtig ontwikkeld. Om grote gewichten te kunnen drukken, dient het hele lichaam evenwichtig getraind te zijn.
Opdrukken
Opdrukken is een soortgelijke oefening, maar dan omgedraaid op de grond, met het eigen lichaam als weerstand. Opdrukken is een goed alternatief voor bankdrukken, wanneer er in de directe omgeving geen drukbank aanwezig is.
Variaties in bankdrukken
Er zijn veel variaties bekend bij het bankdrukken. Zo is er het bankdrukken op een verstelbare schuine bank, waarmee men vooral de bovenste borstspieren traint. Dit is vooral voor gevordenen. Nog een bekende variatie is het breder vastpakken van de barbell, wat de borstspieren iets meer belast. Indien men de barbell met twee handen dicht bij elkaar vasthoudt spreekt men ook wel van een "close grip bench press", waarbij vooral de triceps belast worden. Dit is ook een oefening die veelal door gevorderden wordt uitgevoerd, met name bodybuilders of mensen die meer kracht of massa in de triceps willen, maar dit met de standaardoefeningen nog moeilijk kunnen bereiken.
Naast de standaard 3 x 10 reps (herhalingen), kan men ook sets doen met afnemend gewicht, of juist met
toenemend gewicht. Bij toenemend gewicht worden (na eventueel enkele sets) het aantal reps steeds minder terwijl het gewicht toeneemt en bij afnemend gewicht kan men bijvoorbeeld hetzelfde aantal reps of iets meer reps doen. Indien (bijvoorbeeld) 8 tot 10 herhalingen (reps) te zwaar wordt, neemt men weer een lichter gewicht zodat men weer het aantal reps kan uitvoeren. Op deze manier haalt men heel veel uit de training, echter is dit ook erg belastend en meer geschikt voor een splittraining, waarbij men om de dag steeds andere spieren traint. Bijvoorbeeld: triceps, borst en schouders (dag 1), biceps, rug, trapezius en onderarmen (dag 2), hamstrings, quadriceps, bilspieren, kuiten, buikspieren en stretching (dag 3). Dag 4 kan een rustdag zijn of men besteed tijd aan cardiotraining, zoals joggen, fietsen en dergelijke.
Het standaard 3 x 10 (of 2 x 15) reps uitvoeren is vooral bedoeld voor beginners, of mensen die één of twee keer per week de sportschool bezoeken voor een fitnesstraining. Ook voor een professionele krachtsporter, die even rustig aan wil doen ter voorbereiding van een nieuw trainingsschema, of een onderhoudsschema buiten een wedstrijdseizoen. Er zijn dus allerlei combinaties en redenen, en bijna iedereen traint weer anders.
Training met dumbells
Dumbells (handgewichten, of dumbbells) kunnen gebruikt worden voor isolatie-oefeningen, waarmee men meer delen van de spieren belast dan met een rechte lange halter (een barbell). Bij bodybuilders, waar de aftekening van de spieren zeer belangrijk is, kan trainen met dumbells net even dat doen wat met de barbell niet bereikt kan worden, ondanks dat de gewichten in totaal lager zijn dan met de barbell. Men kan ook andere oefeningen voor de borst doen met dumbells.
Beginners kunnen ook oefenen met lage gewichten en dit combineren met dumbell flyes (het zijwaarts heffen van de dummbells, terwijl men op de bank ligt). In veel sportscholen zijn grote rijen dumbells met een vast gewicht per paar aanwezig, zodat men geen schijven hoeft te verwisselen zoals bij dumbells die bijvoorbeeld thuis gebruikt worden.
Blessures
Vooral als men grote gewichten gebruikt en geen warming-up doet is er een grotere kans op blessures. Een of twee sets bankdrukken met een laag gewicht (desnoods alleen de barbellstang) kan voldoende zijn als warming-up. Opdrukken, of eerst bankdrukken met een middelhooggewicht, is een goede warming-up voor mensen die met grote gewichten bankdrukken.
Bij enorme gewichten bestaat er kans op schade aan de ribben, doordat iemand het gewicht niet meer kan houden. Hierdoor valt het gewicht op de borstkas, waardoor een of meerdere ribben kneuzen of breken, of het gewicht zelfs de hele borstkas verplettert, meestal met de dood tot gevolg. Dit komt echter zeer weinig voor. Ook kan men blessures krijgen aan de polsen en armen, omdat men het gewicht in bedwang probeert te houden.
Men kan ook triceps-, rug- en schouderblessures oplopen van zwaar bankdrukken. Als men geen gewichtheffersriem draagt bij hoge gewichten is er een grotere kans op blessures. Een dergelijke riem ondersteunt onder andere de onderrug.
In de praktijk komen deze blessures weinig voor, omdat bij hogere gewichten vaak trainingspartners aanwezig zijn. Zij houden dan de barbell vast voor de zekerheid, of zijn in de buurt van de barbell om het eventueel op te vangen. In de meeste gevallen loopt dit goed af, er zijn echter bankdrukkers overleden, ondanks dat er trainingspartners in de buurt waren. Dit is echter zeldzaam, maar niet onmogelijk.
Ook zijn er in sportscholen diverse bankdrukapparaten waarbij geen trainingspartner nodig is, echter kan men hier niet hetzelfde resultaat mee bereiken als met 'klassiek' bankdrukken, omdat de beweging hetzelfde is, men kan de stang niet draaien, aangezien deze aan de machine vastzit. Soms wordt dit met de Smith-machine gedaan en die moet vastgezet worden bij gebruik van gewichten van 300 kg of meer, omdat de kans bestaat dat de atleet het hele apparaat optilt, ook al is het een centimeter. De poging kan hierdoor mislukken en de atleet kan een blessure oplopen.
Externe link
Bankdrukken, EigenKracht.nl
Bodybuildingterminologie
Powerlifting
Fitness
|
Bankdrukken, of bench press, is een oefening waarbij een bepaalde weerstand, een gewicht, moet worden overwonnen, liggende op een speciale bank. Een drukbank is meestal voorzien van haltersteunen zodat een lange halter (een barbell) vanuit liggende positie gepakt kan worden. De halter wordt vervolgens omlaag gebracht naar de borst en raakt deze liefst kort aan en daarna wordt de halter met kracht weer omhoog geduwd. Deze oefening wordt vaak gebruikt bij fitnesstraining, bodybuilding, powerlifting en krachttraining. Het is tevens een van de bekendste oefeningen bij weerstandtraining (gewichttraining). De oefening kan ook met losse halters (dumbells) worden uitgevoerd, toch heeft de barbell meestal de voorkeur.
De borstspieren (musculus pectoralis major en minor) en de triceps (musculus triceps brachii) worden met bankdrukken het meest getraind en belast. Ook de voorste schouderspieren (musculus deltoideus anterior) en in een lichte mate worden veel andere spieren van het lichaam hierdoor belast. In fitnesscentra wordt gebruikgemaakt van diverse drukbanken, met en zonder haltersteunen en vaak ook bankdrukmachines of een 'Smith machine'. Het voordeel van een Smith machine is dat er geen trainingspartner nodig is en dat het gewicht niet hard naar beneden kan vallen. De stang van de Smith machine heeft vaak een contragewicht waardoor de kracht die nodig is om het gewicht te verplaatsen minder is dan bij een normale bench press, hierdoor is het ideaal voor beginners. Ook kan men het gewicht met een kleine draai vastzetten, zodat men tijdens de uitvoering kan stoppen, bij bijvoorbeeld pijn of een andere reden. Een nadeel van de Smith machine is dat de stang gefixeerd zit waardoor de stabilisatiespieren niet worden getraind. Bij een gewone bench press worden ook spieren gebruikt om de barbell in evenwicht te houden, wat bij een Smith machine niet nodig is. Tevens is bankdrukken met een Smith machine niet voldoende om alle borstspieren te trainen die men met normaal bankdrukken wel kan trainen.
| 2 |
sporten, fitness, lichaamsbeweging
|
1,163 |
AcceptAction
|
109089
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Johnny%20Depp
|
Johnny Depp
|
John Christopher (Johnny) Depp II (Owensboro, 9 juni 1963) is een Amerikaans acteur en muzikant. Hij ontving meerdere onderscheidingen, waaronder een Golden Globe Award en een Screen Actors Guild Award, naast nominaties voor drie Academy Awards en twee BAFTA's.
Vroege jaren
Depp werd geboren op 9 juni 1963 in Owensboro, Kentucky, als jongste van vier kinderen van serveerster Betty Sue Palmer (geb. Wells, 1935-2016) en stedenbouwkundige John Christopher Depp. Hij heeft een broer (Danny) en twee zussen (Christy en Debby). Depps familie verhuisde tijdens zijn jeugd vaak en vestigde zich uiteindelijk in Miramar, Florida in 1970. Door de vele ruzies thuis werd hij vooral opgevoed door zijn moeder die hem mishandelde. Depps ouders scheidden in 1978 toen hij 15 jaar oud was. Zijn moeder trouwde later met Robert Palmer, die een inspiratie was voor Depp.
Depp is voornamelijk van Engelse afkomst, met enkele Franse, Duitse en Ierse voorouders. Zijn achternaam is afkomstig van een Franse hugenoten-immigrant, Pierre Dieppe, die zich rond 1700 in Virginia vestigde. In interviews in 2002 en 2011 beweerde Depp deels van indiaanse afkomst te zijn, via zijn overgrootmoeder, die als Cherokee of misschien Creek opgevoed zou zijn. Dit leidde tot kritiek van de indiaanse gemeenschap, aangezien Depp geen gedocumenteerde inheemse voorouders heeft.
Depps moeder gaf hem een gitaar toen hij 12 was, en hij begon al snel te spelen in verschillende bandjes. In 1979 stopte hij op 16-jarige leeftijd met school om een rockmuzikant te worden. Twee weken later probeerde hij weer terug te komen, maar de directeur van Miramar High School zei hem zijn droom na te jagen en muzikant te worden. In 1980 speelde Depp als gitarist in de rockband The Kids. Na een bescheiden succes, verhuisde de band naar Los Angeles op zoek naar een platencontract. Depp zorgde voor zijn levensonderhoud door het telefonisch verkopen van balpennen. In december 1983 trouwde Depp met visagiste Lori Anne Allison, de zus van de bassist en zanger van zijn band. De Kids gingen in 1984 uit elkaar. Door geldgebrek zette Depp zijn muzikale carrière in de wacht en zocht een betaalde baan. Allison introduceerde Depp bij Nicolas Cage. Deze overtuigde hem ervan dat acteren wel iets voor hem was en hielp hem aan een agent in de film- en televisiewereld. Depp was een paar jaar eerder al geïnteresseerd geraakt in acteren door het lezen van een biografie van James Dean en het kijken naar Rebel Without a Cause. Depp en Allison scheiden in 1986.
Acteercarrière
1984–1989: Eerste rollen en 21 Jump Street
Cage hielp Depp aan een auditie voor de horrorfilm A Nightmare on Elm Street (1984) van Wes Craven. Mede dankzij de dochter van Craven, kreeg Depp de rol van het vriendje van het hoofdpersonage, een van de slachtoffers van Freddy Krueger.
Hoewel Depp geen wens had om acteur te worden, bleef hij in films spelen. Hij verdiende genoeg geld om de rekeningen te betalen die zijn muzikale carrière onbetaald had gelaten. Na hoofdrollen in de jeugdfilms Private Resort (de enige film waarin hij naakt te zien is) en Slow Burn, werd Depp gecast voor de hoofdrol van het schaatsdrama Thrashin''' uit 1986 door de regisseur van de film, maar de producent negeerde de beslissing. In plaats daarvan speelde Depp een kleine bijrol als een Vietnamees sprekende soldaat in Oliver Stones Vietnamoorlogsdrama Platoon (1986). De meeste scenes waren uit de film geknipt (een deel ervan is te zien op de dvd die in 2006 uitkwam).
Eind jaren 80 werd hij een tieneridool, toen hij de hoofdrol aannam van Tom Hanson, een undercover-politieagent op een middelbare school in de televisieserie 21 Jump Street (1987). Hij accepteerde de rol om samen te kunnen werken met acteur Frederic Forrest, die hem inspireerde. Ondanks zijn succes vond Depp dat de serie hem veranderde in een 'product'. Het was een imago waar Depp eigenlijk niet op zat te wachten. Hij probeerde van alles om onder zijn contract uit te komen en was opgelucht toen hem dat na vier seizoenen eindelijk lukte. Zonder hem bleek de serie niet meer levensvatbaar en na nog een seizoen viel het doek.
1990–2002: Onafhankelijke films en eerste samenwerkingen met Tim Burton
Gedesillusioneerd door zijn ervaringen als tieneridool in 21 Jump Street, begon Depp rollen te kiezen die hij interessant vond in plaats van rollen waarvan hij dacht dat ze veel zouden opbrengen. Zijn eerste filmrelease in 1990 was de muzikale jaren 50-komedie Cry-Baby, waarin hij de ruige nozem Wade Walker vertolkte. Hoewel het geen kassucces was bij de release, kreeg de film door de jaren heen een cultstatus. Hij brak pas echt door met zijn vertolking van de rol van het titelpersonage in Tim Burtons romantische fantasiefilm Edward Scissorhands met tegenspelers Dianne Wiest en Winona Ryder. Ter voorbereiding op de rol bekeek Depp veel Charlie Chaplin-films om te bestuderen hoe er sympathie kan worden gewekt zonder dialoog. Rolling Stone prees de prestaties van Depp en schreef dat hij kunstig het felle verlangen uitdrukt in de zachtaardige Edward en noemde het een geweldige acteerprestatie, The Washington Post schreef dat hij 'de welsprekendheid van het tijdperk van de stomme film naar deze rol van weinig woorden brengt, door het allemaal te zeggen met heldere zwarte ogen en de trillende zorg waarmee hij zijn horrorfilmhanden vasthoudt'. De film bezorgde Depp zijn eerste Golden Globe-nominatie en zorgde ervoor dat hij het imago van tieneridool volledig af kon schudden. Tevens markeerde Edward Scissorhands het begin van zijn langdurige samenwerking en vriendschap met regisseur Tim Burton.
Behalve een kleine rol in Freddy's Dead: The Final Nightmare (1991), het zesde deel in de A Nightmare on Elm Street-franchise, had Depp de komende twee jaar geen filmreleases. In 1993 speelde hij een excentrieke en analfabete, stille filmfan die bevriend raakt met een aan een psychische aandoening lijdende vrouw en haar broer in de romantische komedie Benny & Joon. De film werd na verloop van tijd pas populair en een onverwacht succes. Depp kreeg voor de rol een tweede Golden Globe-nominatie. Daarna speelde Depp in Lasse Hallströms What's Eating Gilbert Grape (1993), een drama over een disfunctioneel gezin, met Leonardo DiCaprio en Juliette Lewis in de hoofdrol. Commercieel presteerde de film niet goed, maar critici waren zeer lovend. Depp oogstte ook succes met zijn rol in de surrealistische komedie/dramafilm Arizona Dream (1993), die de Zilveren Beer won op het Filmfestival van Berlijn.
In 1994 herenigde Depp zich met Burton en speelde de titelrol in Ed Wood, een biografische film over een van de meest onbekwame filmregisseurs uit de geschiedenis. Depp onthulde later dat hij destijds terneergeslagen was over (het maken van) films, maar dat hij binnen 10 minuten nadat hij over het project hoorde, toegewijd was. Hij ontdekte dat de rol hem een kans gaf om weer plezier te hebben en dat het werken met Martin Landau, die Bela Lugosi speelde, zijn liefde voor acteren opnieuw deed oplaaien. Hoewel het zijn productiekosten niet terugverdiende, werd Ed Wood positief ontvangen door critici, waarbij The New York Times schreef dat Depp zich had bewezen als een gevestigde, geweldige acteur en 'al het can-do-optimisme wist te vangen dat Ed Wood op de been hield, dankzij een buitengewoon grappig vermogen om naar de zilveren rand van elke wolk te kijken'. Depp werd voor de derde keer genomineerd voor een Golden Globe.
Het jaar daarop speelde Depp tegenover Marlon Brando in de kaskraker Don Juan DeMarco (1995), als een man die gelooft dat hij 's werelds grootste minnaar, Don Juan is. Vervolgens in de minder goed ontvangen film, Dead Man (1995), een western die volledig in zwart-wit werd opgenomen. En in de laatste film van 1995, speelde hij een accountant die de opdracht krijgt een politicus te vermoorden om zijn ontvoerde dochter te redden, in de volgens critici geflopte film Nick of Time.In 1997 speelden Depp en Al Pacino in het misdaaddrama Donnie Brasco. Depp speelde Joseph D. Pistone, een undercover-FBI-agent die de naam Donnie Brasco aanneemt om te infiltreren in de maffia van New York. Ter voorbereiding op zijn rol bracht Depp tijd door met Pistone, op wiens memoires de film is gebaseerd. De film was een commercieel succes en kreeg lovende kritieken, en wordt beschouwd als een van Depps beste acteerprestaties. Depp debuteerde als regisseur en scenarioschrijver met The Brave (1997), waarin hij de rol van een arme indiaanse man speelt die een voorstel accepteert van een rijke man (Marlon Brando) om in een snuff-film te verschijnen in ruil voor geld voor zijn gezin. De film ging in première tijdens het Filmfestival van Cannes en kreeg over het algemeen negatieve recensies, waardoor Depp besloot The Brave niet in de VS uit te brengen.
Depp was een fan en vriend van schrijver Hunter S. Thompson, en speelde zijn alter ego Raoul Duke in de kaskraker Fear and Loathing in Las Vegas (1998), Terry Gilliams verfilming van Thompsons gelijknamige pseudo-biografische roman. In 1999 verscheen in Depp in drie films. In de eerste speelde hij met Charlize Theron in de scifi-thriller The Astronaut's Wife, die slecht werd ontvangen. In de tweede film; Roman Polański's The Ninth Gate, speelde Depp een verkoper van oude boeken die verstrikt raakt in een mysterie. De film was succesvol bij het publiek, maar kreeg gemengde recensies. Daarna speelde Depp, Ichabod Crane in Burtons succesvolle bewerking van The Legend of Sleepy Hollow (1999), samen met Christina Ricci en Christopher Walken. Depp liet zich voor deze rol inspireren door Angela Lansbury, Roddy McDowall en Basil Rathbone.
Depps eerste filmrelease van het nieuwe millennium was het Brits-Franse drama The Man Who Cried (2000), waarin hij samen speelt met Christina Ricci, Cate Blanchett en John Turturro. De film kreeg slechte recensies. In de veelgeprezen film, Before Night Falls (2000) had Depp een ondersteunende rol. De film Chocolat (2000) kreeg lovende kritieken. In deze film speelt Depp een Roma-man en het liefdesbelang van de hoofdpersoon, Juliette Binoche. Depps volgende rollen waren beide gebaseerd op historische personen. In Blow (2001) speelde hij de cocaïnesmokkelaar George Jung, die in de jaren tachtig deel uitmaakte van het Colombiaanse Medellínkartel. De film presteerde ondermaats en kreeg gemengde reacties. In de stripboekbewerking From Hell (2001) portretteert Depp inspecteur Frederick Abberline, die de moorden van Jack the Ripper in het Londen van het jaar 1880 onderzoekt. De film kreeg ook gemengde reacties, maar was een matig commercieel succes.
2003–2011: Pirates of the Caribbean, commercieel succes
Er kwam een omslag in Depps carrière toen hij besloot om de rol van piraat te gaan spelen. Aanvankelijk werd hij niet serieus genomen: het piratengenre was al tientallen jaren commercieel dood. Depp wist (aanvankelijk tot grote schrik van Walt Disney Pictures) de piratenkapitein Jack Sparrow een heel eigen gezicht te geven, waardoor Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl (2003) onverwacht een grote hit werd. Hij kreeg veel bijval voor zijn komische optreden als de piraat Captain Jack Sparrow, en ontving Academy Award, Golden Globe en BAFTA-nominaties en won een Screen Actor's Guild Award voor beste acteur evenals een MTV Movie Award. Depp modelleerde het personage naar The Rolling Stones-gitarist Keith Richards en cartoon-stinkdier Pepé Le Pew. Studio-executives reageerden verdeeld over Depps invulling van zijn personage, maar Jack Sparrow werd populair bij het publiek. Depp over Jack Sparrow: 'Ik ben er echt van gaan genieten om tijd met hem door te brengen, of als hem, wat het ook is. Hij is zeker een groot deel van mij.' Depp draagt zelfs de gouden en zilveren tanden van Sparrow buiten de set: ze zijn verbonden met die van hem. Een andere filmrelease in 2003 was Robert Rodriguez' actiefilm Once Upon a Time in Mexico, waarin Depp een corrupte CIA-agent speelt. De film kreeg matige tot goede recensies, waarbij vooral de prestaties van Depp werden geprezen.
Depp speelde vervolgens een auteur met een schrijversblok in de thriller Secret Window (2004), gebaseerd op een kort verhaal van Stephen King. Het kreeg gemengde recensies. In de rond dezelfde tijd uitgebrachte, Brits-Australische onafhankelijke film The Libertine (2004) portretteert Depp de zeventiende-eeuwse dichter, de Graaf van Rochester. Het werd beperkt vertoond en kreeg voornamelijk negatieve recensies. Depps derde film van 2004, Finding Neverland, werd positief ontvangen en leverde hem zijn tweede Academy Award-nominatie op, evenals Golden Globe-, BAFTA- en SAG-nominaties voor zijn rol als de Schotse auteur J.M. Barrie. Depp had ook een kleine rol in de Franse film Happily Ever After (2004) en richtte zijn eigen filmproductiebedrijf, Infinitum Nihil op, onder Warner Bros.-pictures.
Depp zette zijn kassucces voort met een hoofdrol als Willy Wonka in Tim Burtons bewerking van Charlie and the Chocolate Factory (2005), waarbij Depp opnieuw werd genomineerd voor een Golden Globe. Chocolate Factory werd gevolgd door een ander Burton-project, de stop-motion-animatiefilm Corpse Bride (2005), waarin Depp de stem van de hoofdpersoon Victor Van Dort insprak. In de kaskrakers Pirates of the Caribbean: Dead Man's Chest (2006) en Pirates of the Caribbean: At World's End (2007), nam Depp weer de rol van Captain Jack Sparrow voor zijn rekening. Hij sprak ook de stem in van het personage uit de videogame Pirates of the Caribbean: The Legend of Jack Sparrow. Volgens een onderzoek van Fandango was Depp in de rol van Jack Sparrow de belangrijkste reden voor veel bioscoopbezoekers om een Pirates-film te gaan zien.
In 2007 werkte Depp samen met Burton voor hun zesde film, dit keer als moorddadige kapper Sweeney Todd in de musical Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007). Depp noemde het optreden van Peter Lorre in Mad Love (1935), waarin Lorre een 'griezelige maar sympathieke' chirurg speelde, als zijn belangrijkste invloed voor de rol. Sweeney Todd was de eerste film waarin Depp moest zingen. In plaats van een gekwalificeerde zangcoach in te huren, bereidde hij zich voor op de rol door demo's op te nemen met zijn oude bandmaat Bruce Witkin. De film was een groot commercieel succes en kreeg lovende kritieken. Depp won de Golden Globe voor beste acteur in een komische of muzikale film voor zijn rol en werd voor de derde keer genomineerd voor een Academy Award.
In 2009 portretteerde Depp de echte gangster John Dillinger in Michael Manns jaren 30-misdaadfilm Public Enemies. Roger Ebert schreef in zijn recensie: 'Dit acteerwerk van Johnny Depp is iets anders. Voor een keer lijkt een acteur die een gangster speelt zijn prestaties niet te baseren op films die hij heeft gezien. Hij sprong in het diepe en speelde Dillinger als een feit'. In 2009 verving hij samen met Jude Law en Colin Farrell de plotseling overleden Heath Ledger in The Imaginarium of Doctor Parnassus. Alle drie de acteurs gaven hun salaris aan Heath Ledgers dochter.
Depp begon de jaren 2010 met weer een succesvolle samenwerking met Tim Burton, Alice in Wonderland (2010), waarin hij de Mad Hatter speelde met tegenspelers Mia Wasikowska, Helena Bonham Carter en Anne Hathaway. Ondanks gemengde recensies, bracht de film 1,025 miljard dollar op, en werd daarmee een van de meest winstgevende films aller tijden. Depps tweede filmrelease van 2010 was de romantische thriller The Tourist, waarin hij samenspeelde met Angelina Jolie. Het was een commercieel succes. Depp ontving voor beide films een Golden Globe-nominatie voor Beste Acteur in een komische of muzikale film.
Depps eerste filmrelease in 2011 was de succesvolle animatiefilm Rango, waarin hij de stem van het titelpersonage, een kameleon, insprak. De tweede film van het jaar, het vierde deel van de pirates-serie Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides (2011), was opnieuw een kaskraker. Daarna bracht Depp de eerste twee projecten die mede werden geproduceerd door zijn productiebedrijf, Infinitum Nihil, uit. De eerste was een filmbewerking van de gelijknamige roman The Rum Diary van Hunter S. Thompson met Depp in de hoofdrol. De film slaagde er niet in om de productiekosten terug te verdienen. De tweede productie, Martin Scorsese's Hugo (2011), oogstte veel lovende kritieken en verschillende nominaties voor prijzen, maar commercieel presteerde de film evenmin goed.
2012–2020: carrière tegenslagen
In 2012 was Depp een van 's werelds grootste filmsterren en werd in het Guinness Book of Records vermeld als de bestbetaalde acteur ter wereld, met een jaarinkomen van 75 miljoen dollar. Dat jaar speelden hij en zijn 21 Jump Street-co-sterren Peter DeLuise en Holly Robinson hun oude rollen in cameo-optredens in de film 21 Jump Street (2012). Depp produceerde en speelde ook in zijn achtste film met Tim Burton, Dark Shadows (2012), naast Helena Bonham Carter, Michelle Pfeiffer en Eva Green. De film is gebaseerd op de gelijknamige gotische televisiesoap uit de jaren 60, die een van Depps favorieten was als kind. De slechte ontvangst van de film in de VS bracht de aantrekkingskracht van Depp in twijfel.
Nadat de overeenkomst van Infinitum Nihil en Warner Bros. in 2011 afliep, tekende Depp een meerjarige deal met Walt Disney Studios. De eerste film in deze samenwerking was The Lone Ranger (2013), waarin Depp de rol speelde van Tonto. Depps casting als een indiaan werd veroordeeld, en de film werd niet goed ontvangen, waardoor Disney een verlies van 190 miljoen dollar leed. Depp speelde de hoofdrol in de sci-fi-thriller Transcendence (2014), als een wetenschapper in kunstmatige intelligentie. De film was opnieuw een commerciële mislukking en kreeg voornamelijk negatieve recensies. Zijn andere rollen in 2014 waren een kleine ondersteunende rol als de Boze Wolf in de musicaladaptatie Into the Woods en een meer substantiële verschijning als excentrieke Frans-Canadese ex-detective in de horrorkomedie Tusk, waarin hij werd gecrediteerd met de naam van het personage, Guy LaPointe.
In 2015 verscheen Depp in twee door Infinitum Nihil geproduceerde films. De eerste was comedy-thriller Mortdecai, met Gwyneth Paltrow. De film leverde beide sterren Golden Raspberry Award-nominaties op. De tweede film, Black Mass (2015), waarin hij de Boston-misdaadbaas Whitey Bulger speelt, werd beter ontvangen. Recensenten van The Hollywood Reporter en Variety noemden het een van Depps beste acteerprestaties tot nu toe, en de rol leverde Depp zijn derde nominatie op voor de Screen Actors Guild Award voor een uitstekende prestatie door een mannelijke acteur in een hoofdrol. De film slaagde er echter niet in om de productiekosten terug te verdienen. In 2015 tekende het Franse luxe modehuis Dior Depp als het gezicht van hun mannengeur, Sauvage, en werd hij ingewijd als een Disney-legende.
Depps eerste filmrelease in 2016 was Yoga Hosers, een vervolg op Tusk (2014), waarin Depp verscheen met zijn dochter, Lily-Rose Depp. Vervolgens speelde hij zakenman en presidentskandidaat Donald Trump in een satire getiteld Donald Trump's The Art of the Deal: The Movie, die werd uitgebracht tijdens de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016. De film werd goed ontvangen. The A.V. Club schreef: 'Wie wist dat Donald Trump de comebackrol was die Johnny Depp nodig had?' Er werd ook aangekondigd dat Depp was gecast in een nieuwe franchiserol als Dr. Jack Griffin/The Invisible Man in het geplande gedeelde filmuniversum van Universal Studios getiteld de Dark Universe, een opnieuw opgestarte versie van hun klassieke Universal Monsters-franchise. Depp speelde voor de tweede maal de rol van de Mad Hatter / Tarant Hightopp in het vervolg op Alice in Wonderland: Tim Burtons Alice Through the Looking Glass (2016). In tegenstelling tot het succes van de eerste film, verloor Disney met het vervolg ongeveer 70 miljoen dollar, en leverde het Depp twee Golden Raspberry-nominaties op. Depp was in het geheim gecast om Gellert Grindelwald te spelen in Fantastic Beasts and Where to Find Them (2016), het eerste deel van de Fantastic Beasts-franchise. Zijn naam werd niet genoemd in het promotiemateriaal en werd pas aan het einde van de film onthuld.
In 2017 verscheen Depp samen met andere acteurs en filmmakers in The Black Ghiandola, een korte film gemaakt door een terminaal zieke tiener via de non-profitorganisatie Make a Film Foundation. Hij speelde nogmaals Captain Jack Sparrow in het vijfde deel van de serie, Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales (2017). In de VS presteerde de film niet zo goed als eerdere delen, en Depp werd genomineerd voor twee Golden Raspberry Awards. De film was echter internationaal een groot kassucces, vooral in China, Japan en Rusland. Depps laatste filmrelease in 2017 was de Agatha Christie-bewerking Murder on the Orient Express, onder leiding van regisseur-ster Kenneth Branagh.
In 2018 sprak Depp de stem in van het titelpersonage Sherlock Gnomes uit de animatiefilm Gnomeo & Juliet: Sherlock Gnomes, wat hem twee Golden Raspberry-nominaties opleverde, een voor zijn acteerwerk en een andere voor zijn 'snel vervagende filmcarrière'. Depp speelde vervolgens in twee onafhankelijke films, beide geproduceerd door zijn productiebedrijf, Infinitum Nihil. De eerste film was City of Lies, waarin hij de hoofdrol speelde als Russell Poole, een LAPD-detective die de moorden op rappers Tupac Shakur en The Notorious B.I.G. probeert op te lossen. De release was gepland voor september 2018, maar werd uit het releaseschema gehaald nadat een medewerker Depp had aangeklaagd wegens mishandeling. De tweede film van was het komische drama Richard Says Goodbye, waarin Depp een professor speelt met terminale kanker. Het ging in première tijdens het Filmfestival van Zürich in oktober 2018. Depps laatste filmrelease van 2018 was Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald, waarin hij zijn rol als Grindelwald hervatte. Depps casting kreeg kritiek van fans van de serie vanwege de beschuldigingen van huiselijk geweld tegen hem.
Depp ondervond rond deze tijd ook andere tegenslagen in zijn carrière, aangezien Disney bevestigde dat ze hem niet in nieuwe Pirates-films zouden casten, en naar verluidt was hij ook niet langer verbonden aan Universals Dark Universe-franchise. Depps volgende films waren de onafhankelijke drama's Waiting for the Barbarians (2019), gebaseerd op een roman van J.M. Coetzee, en Minamata (2020), waarin hij fotograaf W. Eugene Smith portretteerde. De film ging in première op het Internationaal Filmfestival van Berlijn in 2020. In november 2020 nam Depp op verzoek van het productiebedrijf Warner Bros. ontslag als Grindelwald in de Fantastic Beasts-franchise, nadat hij zijn smaadzaak tegen boulevardblad The Sun, die hem beschuldigde van huiselijk geweld, had verloren in het VK. Hij werd vervangen door Mads Mikkelsen. Kort daarna noemde The Hollywood Reporter Depp persona non-grata in de filmindustrie.
2021–heden: Meerdere Europese filmprijzen en aankomende projecten
In maart 2021 werd de Notorious B.I.G.-film City of Lies, dat oorspronkelijk gepland stond voor 2018, uitgebracht. Diezelfde maand bereikte een online petitie om Depp terug te brengen naar de Pirates-franchise, het doel van 500.000 handtekeningen. Zijn Pirates-tegenspeler Kevin McNally sprak ook zijn steun uit voor Depp om terug te keren als Jack Sparrow. In juli 2021 beschuldigde de regisseur van Minamata (2020), MGM ervan te proberen de film te begraven vanwege Depp, waarbij Depp beweerde dat hij werd geboycot door de Hollywood-industrie en zijn veranderde reputatie een 'absurditeit van de media-wiskunde' noemde. Minamata werd in augustus 2021 uitgebracht in het VK en Ierland, en in december 2021 in Noord-Amerika. De film kreeg positieve recensies, waarin de prestaties van Depp werden geprezen als zijn beste in jaren. Depp bleef ook in 2021 het gezicht van Diors mannengeur, Sauvage.
Depp ontving meerdere ereprijzen op tal van Europese filmfestivals, waaronder op het Camerimage-festival in Polen, het Internationaal filmfestival van Karlsbad in Tsjechië, en het San Sebastián International Film Festival in Spanje, waar Depp de Donostia Award ontving. Deze prijzen waren controversieel en verschillende liefdadigheidsinstellingen tegen huiselijk geweld hadden kritiek op de festivals. De organisatoren van de festivals gaven vervolgens verklaringen uit waarin ze hun beslissing om Depp te belonen, verdedigden. Het San Sebastián Film Festival verklaarde dat Depp door geen enkele autoriteit in enig rechtsgebied was aangeklaagd, noch veroordeeld voor enige vorm van geweld tegen vrouwen. In september 2021 beschreef Depp zichzelf als een slachtoffer van de cancelcultuur.
Op 15 februari 2022 ontving Depp de Servische Gouden eremedaille van president Aleksandar Vučić voor 'uitstekende verdiensten in publieke en culturele activiteiten, vooral in de gebied van filmkunst, en de promotie van de Republiek Servië in de wereld'. Minamata en de animatieserie Puffins werden in Servië opgenomen. Vanaf mei 2022 is Depp gecast als Lodewijk XV van Frankrijk in de historische film Jeanne Du Barry van de Franse acteur-regisseur Maïwenn, waarvan de opnames in de zomer van 2022 plaatsvinden.
Andere ondernemingen
In 2004 richtte Depp het filmproductiebedrijf Infinitum Nihil op om projecten te ontwikkelen waarin hij als acteur of producent op zou kunnen treden. Zijn zus, Christi Dembrowski, werd de voorzitter, en Depp de CEO. De eerste twee filmreleases van het bedrijf waren The Rum Diary (2011) en Hugo (2011). In september 2021 lanceerde hij IN.2, een in Londen gevestigd zusterbedrijf van zijn productiebedrijf, Infinitum Nihil, en kondigde hij aan dat IN.2 en het Spaanse productiebedrijf A Contracorriente Films een nieuw ontwikkelingsfonds voor tv- en filmprojecten begonnen.
Depp was van 1993 tot 2003 mede-eigenaar van de nachtclub The Viper Room in Los Angeles. Hij was ook korte tijd mede-eigenaar van restaurant-bar Man Ray in Parijs. Depp bewerkte samen met auteur Douglas Brinkley de verloren Woody Guthrie-roman House of Earth, die in 2013 werd gepubliceerd.
Muziekcarrière
Depp begon op twaalfjarige leeftijd gitaar te spelen in verschillende bandjes in Miramar, Florida. In 1980 speelde Depp in de band The Kids en speelde in voorprogramma's van Iggy Pop, Talking Heads, The Pretenders en de Ramones. Na een bescheiden succes in Zuid-Florida, verhuisde de band naar Los Angeles op zoek naar een platencontract en veranderde de naam van de band in Six Gun Method. De band ging in 1984 uit elkaar.
In 1987 speelde Depp een half jaar als gitarist in de rockband Rock City Angels. Nadat Edward Scissorhands (1990) hem een filmsterstatus had bezorgd, vormde Depp de band P met Butthole Surfers-frontman Gibby Haynes en vriend Bill Carter. Tijdens een optreden van de band in The Viper Room op 30 oktober 1993 nam acteur River Phoenix een overdosis, stortte buiten in, en stierf de volgende dag. De band, die af en toe met Red Hot Chili Peppers bassist Flea en Sex Pistols-gitarist Steve Jones speelde, bracht in 1995 een titelloos album uit op Capitol Records voordat ze uit elkaar gingen.
Depp speelde gitaar in Chocolat (2000) en Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007), waarin hij tevens zong. Verder heeft hij televisieoptredens gedaan met Shane MacGowan en Iggy Pop. Voor de film Once Upon a Time in Mexico (2003) schreef hij de muziek: Sands Theme. Ook verscheen hij in muziekvideo's voor Tom Petty and the Heartbreakers, The Lemonheads, Avril Lavigne en Paul McCartney.
Depp speelde mee in nummers van onder andere Oasis, Shane MacGowan, Iggy Pop, Vanessa Paradis, Aerosmith, Marilyn Manson, en The New Basement Tapes. Hij trad op met Manson bij de Revolver Golden Gods Awards in 2012.
In 2014 vormde Depp de rocksupergroep Hollywood Vampires met Alice Cooper en Joe Perry; inclusief Bruce Witkin, zijn vriend van The Kids, zijn band uit de jaren 80. Hollywood Vampires bracht hun titelloze debuutstudio-album uit in september 2015. Het bevatte elf klassieke rockcovers, evenals drie originele nummers (allemaal mede geschreven door Depp). De band maakte hun live-debuut in The Roxy in Los Angeles in september 2015, en heeft sindsdien twee wereldtournees gedaan in 2016 en 2018. Hun tweede studioalbum, Rise, kwam uit in juni 2019 en bestaat voornamelijk uit origineel materiaal, waaronder nummers geschreven door Depp. Het album bevat ook een cover van David Bowies 'Heroes', gezongen door Depp. In 2020 bracht Depp een cover uit van John Lennons 'Isolation' met gitarist Jeff Beck, waarbij ze aankondigden dat ze in de toekomst samen meer muziek zouden uitbrengen. Vanaf mei 2022 vergezelde Depp Beck op het podium voor een aantal concerten in het Verenigd Koninkrijk, waar Beck aankondigde dat ze samen een album hadden opgenomen.
Ontvangst en imago
Nadat hij een tieneridool was geworden door zijn rol in de televisieserie 21 Jump Street (1987), protesteerde hij publiekelijk tegen het imago, en met zijn daaropvolgende filmkeuzes begon hij een nieuwe publieke persoonlijkheid te cultiveren. In de jaren negentig werd Depp gezien als een mannelijke filmster die de normen van die rol verwierp. The Guardians, Hadley Freeman schreef in 2020:"Voor degenen die opgroeiden in de jaren 90, vertegenwoordigde Depp een ander soort beroemdheid. Samen met Phoenix en Keanu Reeves maakte hij deel uit van een heilige drie-eenheid van grunge-hartenbrekers. Ze waren het tegenovergestelde van de Beverly Hills 90210-jongens, of Brad Pitt en DiCaprio, omdat ze zich leken te schamen voor hun uiterlijk, zelfs afwijzend waren. Deze desinteresse voor hun eigen schoonheid maakte ze stoer, terwijl diezelfde schoonheid dat verzachtte. Ze vertegenwoordigden niet alleen een ander soort beroemdheid, maar ook een ander soort mannelijkheid: begeerlijk maar zachtaardig, mannelijk maar meisjesachtig. Vooral Depp was de coole pin-up die veilig was om leuk te vinden, en de veilige pin-up die cool was om leuk te vinden. Wij fans begrepen dat Depp, Phoenix en Reeves meer waren dan schoonheid. Ze waren artistiek - ze hadden bands! - en ze hadden hele grote gedachten, waar ze in interviews verwarrend over zouden praten. Als we met ze uit zouden gaan, begrepen we dat het onze rol zou zijn om hun ziel te begrijpen."Filmwetenschapper Anna Everett beschreef Depps films en publieke persoonlijkheid uit de jaren negentig als 'anti-macho', 'genderbuigend', en in strijd met de conventies van een Hollywoodster. Na 21 Jump Street koos Depp ervoor om in onafhankelijke films te spelen, waarbij hij vaak eigenzinnige rollen op zich nam die zijn uiterlijk soms zelfs volledig verdoezelden, zoals in Edward Scissorhands (1990). Critici beschreven de personages van Depp als 'iconische eenlingen' of 'zachte buitenstaanders'. Volgens Depp heeft zijn toenmalige agent, Tracey Jacobs van United Talent Agency (UTA), in de loop der jaren veel moeten doorstaan als hij weer een vreemd project aannam', Depp karakteriseerde het management bij UTA als zeggend: 'Jezus Christus! Wanneer doet hij een film waarin hij het meisje kust? Wanneer mag hij een pistool trekken en iemand neerschieten? Wanneer wordt hij voor de verandering een [verdomde] man? Wanneer gaat hij eindelijk een blockbuster doen?' Depp cultiveerde ook het beeld van een 'bad boy'. Volgens Everett kwamen zijn 'regelbrekende' rollen overeen met de 'rebellie, onconventionaliteit en vluchtigheid die gedurende het decennium werd toegeschreven aan Depps persoonlijke leven. Uit berichten over zijn herhaalde confrontaties met de politie, het vernielen van een hotelkamer, kettingroken, drinken en drugsgebruik, tot zijn veelvuldige verlovingen met glamoureuze vrouwen als supermodel Kate Moss en Hollywood-ster Winona Ryder en anderen, zien we duidelijk een perfecte match tussen zijn non-conformistische sterimago en zijn repertoire van outsider-personages'.
Na tien jaar voornamelijk in onafhankelijke films te hebben gespeeld met wisselend commercieel succes, werd Depp in de jaren 2000 een van de grootste kaskrakers met zijn rol als Captain Jack Sparrow in de Pirates of the Caribbean-franchise van Walt Disney Studios. De vijf films in de serie brachten tot 2021 4,5 miljard dollar op. Naast de Pirates-franchise maakte Depp ook nog vier films met Tim Burton die een groot succes waren, waarvan een, Alice in Wonderland (2010), de grootste commerciële hit uit Depps carrière werd en een van de meest winstgevende films in de geschiedenis.
Volgens filmwetenschapper Murray Pomerance kan men zien dat Depps samenwerking met Disney 'een nieuw tijdperk inluidt voor Johnny Depp, een tijdperk waarin hij, eindelijk, de langverwachte trotse eigenaar is van een veelgeprezen carrière; niet alleen een ster, maar een held uit de middenklasse'. In 2003, hetzelfde jaar als de eerste film in de Pirates-serie werd uitgebracht, werd Depp door People uitgeroepen tot 'World's Sexiest Man'; hij zou de titel in 2009 opnieuw ontvangen. Gedurende de jaren 2000 en in de jaren 2010 was Depp een van de grootste en populairste filmsterren ter wereld en werd hij tijdens de People's Choice Awards van 2005 tot 2012 elk jaar door het publiek uitgeroepen tot Favoriete Mannelijke Filmster. In 2012 was Depp de best betaalde acteur in de Amerikaanse filmindustrie en verdiende hij 75 miljoen dollar per film. Hoewel een mainstream favoriet bij het publiek, veranderde in de jaren 2000 de mening van critici over Depp, en werd negatiever naarmate hij meer aan het Hollywood-ideaal leek te voldoen. Depp bleef de meer traditionele hoofdrollen mijden tot tegen het einde van de jaren 2000, toen hij John Dillinger speelde in Public Enemies (2009).
In de jaren 2010 waren de films van Depp minder succesvol, met veel studiofilms met een groot budget zoals Dark Shaodws (2012), Lone Ranger (2013) en Alice Through the Looking Glass (2016), die commercieel ondermaats presteerden. In 2016 kreeg Depp veel negatieve publiciteit vanwege beschuldigingen van huiselijk geweld door zijn toenmalige vrouw Amber Heard. Volgens Depp had dit tot gevolg dat Disney had geweigerd hem in toekomstige projecten te casten. Ook zijn drugsmisbruik, slechte gedrag op de set en het verlies van zijn fortuin van 650 miljoen dollar werd breed uitgemeten in de pers. In de jaren 2020 zouden er twee spraakmakende rechtszaken volgen met Depp in de hoofdrol. Vooral de tweede zes weken durende live-uitgezonden rechtszaak in Fairfax, Virginia in 2022, waarin Depp en Heard elkaar van huiselijk geweld beschuldigden werd een waar mediaspektakel. Het vonnis leverde Depp een gekantelde publieke opinie op en gaf hem naar eigen zeggen zijn leven terug.
Privéleven
Depp was van 1983 tot 1986 getrouwd met visagiste Lori Ann Allison. Aan het eind van de jaren tachtig was hij verloofd met actrices Jennifer Grey en Sherilyn Fenn, voordat hij in 1990 een huwelijksaanzoek deed aan zijn tegenspeler in Edward Scissorhands, Winona Ryder, voor wie hij 'Winona Forever' op zijn rechterarm tatoeëerde, die hij later veranderde in 'wino forever'. Tussen 1994 en 1998 had hij een relatie met het Britse model Kate Moss. Na zijn breuk met Moss begon Depp een relatie met de Franse actrice en zangeres Vanessa Paradis, die hij ontmoette tijdens het filmen van The Ninth Gate in Frankrijk in 1998. Samen met haar kreeg hij een dochter, de actrice en mannequin Lily-Rose Depp, en een zoon. Het gezin verbleef afwisselend in Zuid-Frankrijk, Los Angeles en (vanaf 2004) op een Caribisch eiland. Depp werkte mee aan enkele van Paradis' cd's en videoclips. Depp en Paradis gingen in juni 2012 uit elkaar.
Rond het einde van zijn relatie met Vanessa Paradis, begon Depp te daten met de Amerikaanse actrice Amber Heard, met wie hij samen speelde in The Rum Diary (2011). Depp en Heard trouwden tijdens een burgerlijke ceremonie in februari 2015. In mei 2016 vroeg Heard een scheiding en een gebiedsverbod aan en beweerde slachtoffer te zijn van huiselijk geweld. Depp ontkende deze beschuldiging en stelde dat Heard hiermee 'probeerde een voortijdige financiële oplossing te verkrijgen'. In augustus 2016 werd een schikking bereikt, en de scheiding werd in januari 2017 afgerond. Depp betaalde Heard een echtscheidingsregeling van 7 miljoen dollar, die ze beloofde te doneren aan de ACLU en het kinderziekenhuis Los Angeles (CHLA). Heard verklaarde onder andere in 2018 tijdens een interview in het televisieprogramma RTL Late Night het gehele bedrag te hebben gedoneerd, maar in 2022 werd duidelijk dat ze haar belofte nog niet had vervuld.
Controverses
Rechtszaken
Depp v. News Group Newspapers
Naar aanleiding van een artikel in het Britse boulevardblad The Sun in mei 2018, waarin hij werd beschuldigd van huiselijk geweld, klaagde Depp de producent, News Group Newspapers, en uitgever Dan Wootton aan wegens laster. Depps ex-vrouw Amber Heard getuigde voor The Sun over haar vermeende mishandeling. Tijdens de rechtszaak in juli 2020 bij het Hooggerechtshof van het Verenigd Koninkrijk in Londen kwam rechter Andrew Nicol tot het oordeel dat Depps klacht ongegrond was en de beweringen in het artikel juist. Depp tekende beroep aan, maar dit werd afgewezen. Na de uitspraak vroeg Warner Bros. Depp om ontslag te nemen van de filmreeks Fantastic Beasts.
Depp v. Heard
In februari 2019 klaagde Depp Heard aan wegens laster in een reactie op het door haar geschreven opiniestuk in The Washington Post van december 2018. Het advocatenteam van Depp claimde dat het opiniestuk drie lasterlijke beweringen bevatte: ten eerste de kop: 'Amber Heard: ik sprak me uit tegen seksueel geweld - en kreeg te maken met de woede van onze cultuur. Dat moet veranderen'; ten tweede: 'Twee jaar geleden, werd ik een publieke figuur die huiselijk geweld vertegenwoordigt, en ik voelde de volle kracht van de woede van onze cultuur voor vrouwen die zich uitspreken'; en ten derde: 'Ik had het zeldzame uitkijkpunt om in realtime te zien hoe instellingen mannen die van misbruik worden beschuldigd beschermen.' Verder claimden ze dat de beschuldigingen van Heard volledig vals waren en met opzet gemaakt als een manier om haar eigen acteercarrière te promoten. Depp zou juist misbruikt zijn door Heard en haar beweringen over hem zouden een hoax zijn, met als gevolg dat Disney had geweigerd hem in toekomstige projecten te casten.
Heard kwam met de tegenaanklacht dat Depp haar had belasterd door middel van drie beweringen van zijn toenmalige advocaat, Adam Waldman, gepubliceerd in de Daily Mail in april 2020: ten eerste verklaarde Waldman dat 'Heard en haar vrienden in de media valse beschuldigingen van seksueel geweld gebruikten als zwaard en schild', ten tweede dat bij één incident in een penthouse, 'Amber en haar vrienden wat wijn hadden gemorst en de boel "overhoop hadden gehaald", hun verhalen op een rijtje hadden gezet onder leiding van een advocaat en publicist, en toen een tweede telefoontje hadden gepleegd naar het alarmnummer' als een hoax tegen Depp; en ten derde dat er een 'misbruik-hoax' was geweest door Heard tegen Depp.
Het proces vond plaats in Fairfax County, Virginia van 11 april 2022 tot 1 juni 2022 en werd live uitgezonden. De jury oordeelde dat alle drie de beweringen in Heards opiniestuk vals waren, lasterlijk en gemaakt met slechte intenties, waarop de jury Depp een schadevergoeding van 10 miljoen dollar toekende en een punitieve schadevergoeding van 5 miljoen dollar. De punitieve schadevergoeding werd teruggebracht tot 350.000 dollar als gevolg van een limiet die werd opgelegd door de staatswet van Virginia. Van Heards tegenaanklacht vond de jury dat Waldmans eerste en derde bewering in de Daily Mail niet lasterlijk waren, terwijl Waldmans tweede bewering in de Daily Mail onjuist en lasterlijk was en gemaakt met slechte intenties. Als gevolg hiervan kreeg Heard een compenserende schadevergoeding van 2 miljoen dollar en geen punitieve schadevergoeding van Depp. Eind juni ging Heard in beroep tegen de uitspraak.
In december 2022 werd bekend dat Heard en Depp een schikking hadden getroffen. Beiden trokken het ingestelde hoger beroep in. De overeenkomst hield onder meer in dat Heard 1 miljoen dollar aan Depp zou betalen. Volgens Depps advocaten zal de acteur dat bedrag doneren aan een goed doel.
Andere juridische kwesties
In 1989 werd Depp gearresteerd in Vancouver voor het aanvallen van een beveiliger, nadat de politie was gebeld om een luid feest op zijn hotelkamer te beëindigen. In 1994 werd hij gearresteerd in The Mark Hotel in New York, nadat hij aanzienlijke schade had toegebracht aan de hotelkamer waar hij logeerde met zijn toenmalige vriendin, Kate Moss. De aanklacht werd ingetrokken nadat hij ermee instemde om de schade van 9.767 dollar te betalen. Depp werd in 1999 opnieuw gearresteerd voor een ruzie met paparazzi buiten een restaurant tijdens een diner in Londen met zijn partner Vanessa Paradis.
In 2012 werden Depp en drie beveiligingsbedrijven aangeklaagd door medisch professor Robin Eckert, die beweerde te zijn aangevallen door zijn lijfwachten tijdens een concert in Los Angeles in 2011. Tijdens het incident werd Eckert naar verluidt geboeid en over de vloer gesleept, resulterend in verwondingen, waaronder een ontwrichte elleboog. De advocaten van Depp beweerden dat Eckert de vermeende aanval had uitgelokt en daarom 'instemde met het optreden van de lijfwachten'. In de rechtbankpapieren van Eckert staat dat Depp, ondanks dat hij de directe manager van zijn bewakers is, niets heeft gedaan om de aanval te stoppen. Voordat de zaak voor de rechter kwam, schikte Depp volgens TMZ met Eckert voor een onbekend bedrag.
In april 2015 overtrad Depps toenmalige vrouw, Amber Heard, de Australische bioveiligheidswetten toen ze hun twee honden niet aangaf bij de douane toen ze naar Queensland vlogen, waar Depp aan een film werkte. Heard pleitte schuldig aan het vervalsen van quarantaine-documenten en verklaarde dat ze een fout had gemaakt door slaapgebrek. Ze kreeg een boete van 1.000 dollar voor het overleggen van een vals document; Heard en Depp hebben ook een video vrijgegeven waarin ze hun excuses aanbieden voor hun gedrag en mensen aansporen zich te houden aan de bioveiligheidswetten. The Guardian noemde de zaak de 'grootste criminele quarantainezaak' in de Australische geschiedenis.
In maart 2016 verbrak Depp de samenwerking met zijn vastgoedbeheerbedrijf, The Management Group (TMG). Hij daagde hen in januari 2017 voor de rechter, omdat ze zijn geld naar verluidt onjuist hadden beheerd en hem met meer dan 40 miljoen dollar aan schulden hebben achtergelaten. TMG verklaarde dat Depp verantwoordelijk was voor zijn eigen fiscaal wanbeheer en klaagde hem aan wegens onbetaalde vergoedingen. In een verwante rechtszaak daagde Depp tegelijkertijd ook zijn advocatenkantoor, Bloom Hergott, aan. Bij beide rechtszaken kwam het tot een schikking, de eerste in 2018 en de laatste in 2019.
In 2018 hebben twee voormalige lijfwachten van Depp hem aangeklaagd wegens onbetaalde vergoedingen en onveilige werkomstandigheden. Het kwam tot een schikking in 2019. Depp werd in 2018 beschuldigd van het slaan en verbaal beledigen van een medewerker. Volgens deze medewerker was Depp onder invloed van alcohol op de set van City of Lies. Depp zei dat hij uit zelfverdediging handelde, omdat hij had gevreesd voor zijn veiligheid. In 2022 werd Depp aangeklaagd voor het opzettelijk toebrengen van emotionele stress, mishandeling en geweld, en nalatigheid met betrekking tot het vermeende incident.
Depps vermeende indiaanse afkomst
In interviews in 2002 en 2011 beweerde Depp deels van indiaanse afkomst te zijn, via zijn overgrootmoeder, die als Cherokee of misschien Creek opgevoed zou zijn. Depps beweringen kwamen onder de loep toen Indian Country Today schreef dat Depp nooit had gevraagd naar zijn afkomst en geen erkend lid was van de Cherokee Nation. Dit leidde tot kritiek van de indiaanse gemeenschap, aangezien Depp geen gedocumenteerde inheemse voorouders heeft, en inheemse gemeenschapsleiders hem beschouwen als 'een niet-indiaan'. Depps keuze om Tonto, een indiaans personage, te spelen in de film The Lone Ranger (2013) werd bekritiseerd, net als zijn keuze om zijn band 'Tonto's Giant Nuts' te noemen. Tijdens de promotie voor The Lone Ranger werd Depp formeel geadopteerd als erezoon door LaDonna Harris, een lid van de Comanche Nation, waardoor hij een erelid werd van haar familie. Depps Comanche-naam die bij de adoptie werd gegeven, was 'Mah Woo May', wat vormveranderaar betekent. De kritische reactie van de inheemse gemeenschap op zijn beweringen nam daarna toe, inclusief satirische imitaties van Depp door inheemse komieken. Een advertentie voor het parfum Sauvage van Dior, met Depp en indiaanse afbeeldingen, werd in 2019 gecanceld na beschuldigingen van culturele toe-eigening en racisme.
Prijzen en nominaties
Golden Globe-nominatie (1990), beste acteur in een musical of komedie (Edward Scissorhands)
Golden Globe-nominatie (1993), beste acteur in een musical of komedie (Benny & Joon)
Golden Globe-nominatie (1994), beste acteur in een musical of komedie (Ed Wood)
César (Frans, 1999), een oeuvre-ereprijs
Golden Globe-nominatie (2004), beste acteur in een musical of komedie (Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl)
BAFTA-nominatie (2004), beste acteur (hoofdrol) (Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl)
Oscar-nominatie (2004), beste acteur in een film (Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl)
SAG Award (2004), beste acteur (hoofdrol) (Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl)Golden Globe-nominatie (2005), beste acteur in een drama (Finding Neverland)
BAFTA-nominatie (2005), beste acteur (hoofdrol) (Finding Neverland)
Academy Award-nominatie (2005), beste acteur in een film (Finding Neverland)
Golden Globe-nominatie (2006), beste acteur in een musical of komedie (Charlie and the Chocolate Factory)
Golden Globe-nominatie (2007), beste acteur in een musical of komedie (Pirates of the Caribbean: Dead Man's Chest)
Golden Globe (2008), beste acteur in een musical of komedie (Sweeney Todd)
Oscar-nominatie (2008), beste acteur in een film (Sweeney Todd)
MTV Movie Awards (2008), grappigste rol (Captain Jack Sparrow) en beste schurk (Sweeney Todd)
Golden Globe-nominatie (2011), beste acteur in een musical of komedie (The Tourist)
People's Choice Awards (2011), beste mannelijke acteur
Rembrandt Award (2011), beste mannelijke niet-Nederlandse acteur
People's Choice Awards (2016), beste mannelijke acteur in een dramafilm
Filmografie
Jeanne du Barry (2023), Lodewijk XV van Frankrijk
Waiting for the Barbarians (2019), Colonel Joll
City of Lies (2018), Russell Poole
The Professor (2018) (alt.: Richard says goodbye), Richard Brown
Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald (2018), Gellert Grindelwald
Murder on the Orient Express (2017), Samuel Ratchett
Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales (2017), Captain Jack Sparrow
Fantastic Beasts and Where to Find Them (2016), Gellert Grindelwald
Alice Through the Looking Glass (2016), Tarant Hightopp / The Mad Hatter
Donald Trump's The Art of the Deal: The Movie (2016), Donald Trump
Yoga Hosers (2016)
Black Mass (2015), James Whitey Bulger
Mortdecai (2015), Charlie Mortdecai
Into the Woods (2014), De wolf
Tusk (2014), Guy Lapointe
Transcendence (2014), Dr. Will Caster
The Lone Ranger (2013), Tonto
Dark Shadows (2012), Barnabas Collins
21 Jump Street (2012), officer Thomas Hanson
Jack and Jill (2011), zichzelf
The Rum Diary (2011), Paul Kemp
Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides (2011), Captain Jack Sparrow
Rango (2011), Rango (stem)
The Tourist (2010), Frank Tupelo / Alexander Pearce
Alice in Wonderland (2010), The Mad Hatter
The Imaginarium of Doctor Parnassus (maart 2010), Tony (vervanging/aanvulling Heath Ledger na diens overlijden.)
Public Enemies (2009), John Dillinger
Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007), Sweeney Todd (hierin zingt Depp).
Pirates of the Caribbean: At World's End (2007), Captain Jack Sparrow
Pirates of the Caribbean: Dead Man's Chest (2006), Captain Jack Sparrow
Corpse Bride (2005), Victor Van Dort (stem)
Charlie and the Chocolate Factory (2005), de chocoladefabrikant Willy Wonka
The Libertine (2004), John Wilmot, Earl of Rochester
Finding Neverland (2004), James M. Barrie
Ils se marièrent et eurent beaucoup d'enfants (Frans) (2004), L'inconnu
Secret Window (2004), Mort Rainey
Once Upon a Time in Mexico (2003), Agent Sheldon Jeffrey Sands
Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl (2003), Captain Jack Sparrow
Lost in La Mancha (2002, documentaire over het mislukte filmproject van Terry Gilliam)
From Hell (2001), Inspecteur Frederick Abberline
Blow (2001), George Jung
Chocolat (2000), de rondtrekkende zigeuner Roux
Before Night Falls (2000), Bon Bon/Luitenant Victor
The Man Who Cried (2000), Cesar
Sleepy Hollow (1999), Ichabod Crane
The Source (1999)
The Astronaut's Wife (1999), Spencer Armacost
The Ninth Gate (1999), Dean Corso
L.A. Without a Map (1998, 2× cameo)
Fear and Loathing in Las Vegas (1998), Raoul Duke
The Brave (1997), Raphael
Donnie Brasco (1997), Donnie Brasco/Joe Pistone
Cannes man (1996), zichzelf
Nick of Time (1995), Gene Watson
Dead Man (1995), William 'Bill' Blake
Don Juan DeMarco (1995), Don Juan
Ed Wood (1994), Edward D. Wood
What's Eating Gilbert Grape (1993), Gilbert Grape
Benny & Joon (1993), Sam
Arizona Dream (1993), Axel Blackmar
Freddy's Dead: The Final Nightmare (1991)
Edward Scissorhands (1990), Edward Scissorhands
Cry-Baby (1990), de nozem Wade 'Cry-Baby' Walker
21 Jump Street (tv-serie) (1987 - 1990), Off. Tom Hanson #2
Slow Burn (tv) (1986), Donnie Fleischer
Platoon (1986), Pvt. Gator Lerner
Private Resort (1985), Jack Marshall
A Nightmare on Elm Street (1984), Glen Lantz
Verder is Depp te zien in diverse documentaires, zoals Breakfast With Hunter, Gonzo: Live And Works Of Hunter S. Thompson en The Future Is Unwritten (over Joe Strummer). Ook verleende hij zijn stem voor de The Doors-documentaire When You're Strange van Tom DiCillo uit 2009. In 1994 maakte hij de korte film Stuff met en over de toen zwaar verslaafde John Frusciante en de erbarmelijke staat waarin die op dat moment verkeerde. Ook had hij een gastrol in de tv-serie Hotel in het 4e seizoen.
Discografie
Trivia
Tijdens zijn relatie met Winona Ryder liet hij een tatoeage zetten met de tekst Winona Forever. Toen de twee uit elkaar gingen, liet hij de laatste twee letters uit Winona's naam weghalen, waardoor er nu Wino Forever ('Voor altijd een dronkenlap') staat geschreven.
Depp mocht zijn eigen legerhelm versieren in Platoon (1986) en schreef 'Sherilyn' op de zijkant van de helm, een eerbetoon aan Sherilyn Fenn, met wie Depp op dat moment een relatie had.
Acteur River Phoenix overleed aan een hartaanval na een overdosis drugs buiten de Viper Room (Depp was mede-eigenaar van deze club). Depp sloot de club een aantal weken uit respect voor de familie van River en om fans de gelegenheid te geven om bloemen te leggen voor de club. Binnen de Viper Room was het gebruik van drugs niet toegestaan.
Eind 1997, begin 1998 hielp Johnny Depp, samen met andere vrienden, John Frusciante van zijn drugsverslaving af waarna hij weer kon terugkeren bij de Red Hot Chili Peppers.
Depp acteerde twee keer in een film over chocolade, namelijk Chocolat (2000) en Charlie and the Chocolate Factory (2005). Tijdens de opnames voor Chocolat moest zijn personage veel chocolade 'proeven', terwijl Depp daar op zijn zachtst gezegd helemaal niet van hield en het na elke take uitspuugde. Als kind was hij allergisch voor chocolade.
In 2007 en 2008 kwamen The Kids weer bij elkaar voor het Sheila Wilkins Memorial (zij was een vrouw die heel veel heeft betekend voor de muziekscene in Miami, tevens moeder van een van de leden van The Kids, en inmiddels overleden aan kanker); ook Depp deed toen mee.
In de film Pirates Of The Caribbean: Dead Man's Chest (2006), werd het liedje, gezongen door kapitein Jack Sparrow, 'I've Got A Jar Of Dirt' volledig geïmproviseerd door Depp.
Depp staat bekend om zijn 'fanvriendelijkheid'. Hij kan premières op de rode loper urenlang vertragen omdat hij zijn fans intensief aandacht wil geven. Zijn geheugen is zeer goed, ontmoetingen onthoudt hij lang en hij heeft een diep respect voor zijn fans: 'They are my bosses, they keep me employed'. Toen het filmen voor Sleepy Hollow (1999) klaar was, hoorde Depp dat ze het eenogige paard genaamd Goldeneye (dat Gunpowder, het paard van Ichabod Crane, speelde in de film) wilden laten inslapen, waarop Depp het paard kocht en het mee naar huis nam.
Depp heeft een berucht gevoel voor humor. Hij spaart opgezette insecten (ooit verbijsterde hij Jay Leno door van diverse opgezette insecten namen en bijzonderheden te noemen), zijn medespelers op de meest onverwachte momenten 'verrast' met een schetenmachine (dit staat op de dvd Finding Neverland (2004), bij de extra's) en loepzuivere imitaties kan geven (o.a. van Marlon Brando). Tijdens de opnames van What's Eating Gilbert Grape (1993), daagde hij de zeer jeugdige Leonardo DiCaprio uit om voor een paar honderd dollar een bedorven ingelegde tomaat te eten. DiCaprio nam de uitdaging aan.
Depp had een cameo in de film London Fields, waarin zijn toenmalige echtgenote Amber Heard de hoofdrol speelde. De film zou in 2015 uitkomen, maar door rechtszaken werd dit uitgesteld tot 2018.
Johnny Depp bezoekt regelmatig kinderziekenhuizen verkleed als kapitein Jack Sparrow om de kinderen en ouders een vrolijke dag te bezorgen.
Nadat in 2005 zijn idool en vriend Hunter S. Thompson, wiens alter ego Depp speelde in Fear and Loathing in Las Vegas (1998), zelfmoord had gepleegd, spendeerde Depp 3 miljoen dollar aan Thompsons herdenkingsevenement in zijn geboorteplaats Aspen, Colorado. Op verzoek van Thompson werd vuurwerk afgestoken en zijn as werd uit een kanon de lucht in geschoten.
Christopher Miller, co-regisseur van de film 21 Jump Street'', onthulde dat terwijl Depp incognito was voor zijn rol, hij op een keer wel drie uur verdween tijdens een maaltijdpauze, zeggende dat hij nog nooit in Bourbon Street in NOLA was geweest.
Referenties
Amerikaans filmacteur
Amerikaans televisieacteur
|
Depps vermeende indiaanse afkomst
In interviews in 2002 en 2011 beweerde Depp deels van indiaanse afkomst te zijn, via zijn overgrootmoeder, die als Cherokee of misschien Creek opgevoed zou zijn. Depps beweringen kwamen onder de loep toen Indian Country Today schreef dat Depp nooit had gevraagd naar zijn afkomst en geen erkend lid was van de Cherokee Nation. Dit leidde tot kritiek van de indiaanse gemeenschap, aangezien Depp geen gedocumenteerde inheemse voorouders heeft, en inheemse gemeenschapsleiders hem beschouwen als 'een niet-indiaan'. Depps keuze om Tonto, een indiaans personage, te spelen in de film The Lone Ranger (2013) werd bekritiseerd, net als zijn keuze om zijn band 'Tonto's Giant Nuts' te noemen. Tijdens de promotie voor The Lone Ranger werd Depp formeel geadopteerd als erezoon door LaDonna Harris, een lid van de Comanche Nation, waardoor hij een erelid werd van haar familie. Depps Comanche-naam die bij de adoptie werd gegeven, was 'Mah Woo May', wat vormveranderaar betekent. De kritische reactie van de inheemse gemeenschap op zijn beweringen nam daarna toe, inclusief satirische imitaties van Depp door inheemse komieken. Een advertentie voor het parfum Sauvage van Dior, met Depp en indiaanse afbeeldingen, werd in 2019 gecanceld na beschuldigingen van culturele toe-eigening en racisme.
| 1 |
accepteeractie, toewijzing, adoptie
|
11,657 |
QAPage
|
216476
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijsluiter
|
Bijsluiter
|
Een bijsluiter is een tekst met een waarschuwend en voorlichtend karakter bij een product of juridische handeling.
Medische bijsluiter
Een medische bijsluiter bij een geneesmiddel is wettelijk verplicht en wordt streng gecontroleerd. In Nederland door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen en in België door het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten. Pas als de tekst volledig en helder is, en de informatie gestaafd wordt door wetenschappelijk onderzoek, mag een bijsluiter gedrukt en verspreid worden.
Hoewel de meeste bijsluiters worden getest op leesbaarheid door een consumentenpanel vinden veel mensen dat de bijsluiter lastig te lezen. Dit komt vooral door alle medische termen die gebruikt worden. Tot 2007 gaf het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (toen nog DGV genaamd) daarom tweejaarlijks de prijs voor 'De beste bijsluiter' uit. Medicijngebruikers kunnen via internet positieve of negatieve ervaringen met bijsluiters melden.
Onderdelen
Een bijsluiter bevat in ieder geval de volgende onderdelen:
Merknaam en stofnaam van het geneesmiddel
Sterkte van het geneesmiddel, bijvoorbeeld de hoeveelheid werkzame stof
Eigenschappen van het geneesmiddel (werking)
Indicaties
Contra-indicaties
Geschiktheid bij zwangerschap en lactatie
Bijwerkingen
Interacties
Eventueel: speciale waarschuwingen en voorzorgen
Dosering en wijze van gebruik
Bewaarvoorschrift
Naam van fabrikant (en importeur), adres van fabrikant
Datum van herziening of goedkeuring
Financiële bijsluiter
Een financiële bijsluiter is in Nederland verplicht bij een complex financieel product.
Juridische bijsluiter
Een juridische bijsluiter bij een juridisch document en bijbehorende juridische handeling geeft een uitleg ervan in gewone taal.
Externe links
Databank van bijsluiters voor het publiek en samenvatting van de kenmerken van het product (SKP) van in België vergunde geneesmiddelen, Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG)
https://www.apotheekkennisbank.nl/geneesmiddelen/bijsluiters/zoeken
https://www.geneesmiddeleninformatiebank.nl/nl
https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/alfabet
Farmacie
|
Externe links
Databank van bijsluiters voor het publiek en samenvatting van de kenmerken van het product (SKP) van in België vergunde geneesmiddelen, Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG)
https://www.apotheekkennisbank.nl/geneesmiddelen/bijsluiters/zoeken
https://www.geneesmiddeleninformatiebank.nl/nl
https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/alfabet
| 1 |
FAQ-pagina, vraag-en-antwoordpagina, kennisbank
|
9,420 |
BowlingAlley
|
670039
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Maaspoort%20Den%20Bosch
|
Maaspoort Den Bosch
|
Maaspoort Den Bosch is een sporthalcomplex in de Nederlandse stad 's-Hertogenbosch, gelegen in de wijk Maaspoort. De plaatselijke basketbalclub en meervoudig Nederlands kampioen Heroes Den Bosch speelt in deze hal haar thuiswedstrijden. Op het terrein aan de Marathonloop bevinden zich ook een bowlingbaan, tennis- en padelvereniging Maaspoort en een turnhal van de vereniging Flik-Flak.
De capaciteit bedraagt 2450 toeschouwers, maar incidenteel is bij sportevenementen een uitbreiding naar bijna 3000 plaatsen mogelijk. Bij popconcerten is voor ruim 4000 mensen plaats.
De accommodatie is verder in gebruik voor sportevenementen, beurzen, (pseudo)religieuze bijeenkomsten en popconcerten. Dat laatste gebeurt slechts sporadisch, maar in de eerste jaren van de hal die in 1982 haar deuren opende, kwam dat vaker voor. Zo waren er in de jaren tachtig meerdere optredens van onder anderen The Cure, Tina Turner, Status Quo, Kid Creole and the Coconuts, The Trammps, Barry White en Aha. Historisch zijn de twee afscheidsconcerten, die de band Doe Maar gaf in 1984.
Andere evenementen waren onder andere het Top Twaalf Tafeltennistoernooi van 1984, het preolympisch basketbaltoernooi van 1987 in de aanloop naar de Spelen van Seoel, de Europese kampioenschappen badminton en basketbalwedstrijden met onder anderen de NBA-spelers Magic Johnson, George Gervin, Moses Malone, Phil Ford, Toni Kukoč, Rik Smits en Bob McAdoo. In 2014 en 2015 was het complex het decor voor de FED Cup. Ook werd er in 2015 de finale Carlton Eredivisie badminton gespeeld.
Zie ook
Lijst van topsporthallen in Nederland
Externe link
website Maaspoort Den Bosch
Sportaccommodatie in 's-Hertogenbosch
Basketbalarena
|
Maaspoort Den Bosch is een sporthalcomplex in de Nederlandse stad 's-Hertogenbosch, gelegen in de wijk Maaspoort. De plaatselijke basketbalclub en meervoudig Nederlands kampioen Heroes Den Bosch speelt in deze hal haar thuiswedstrijden. Op het terrein aan de Marathonloop bevinden zich ook een bowlingbaan, tennis- en padelvereniging Maaspoort en een turnhal van de vereniging Flik-Flak.
| 1 |
bowlingbaan, bowlingcentrum, bowlinghal
|
1,959 |
GeoShape
|
150583
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Uurhok
|
Uurhok
|
Een uurhok is in Nederland een vierkant gebied van 5 × 5 km, gekenmerkt door de coördinaten van de zuidwestelijke hoek, opgegeven in Rijksdriehoekscoördinaten (Amersfoortcoördinaten).
Uurhokken en de kleinere maar analoog gedefinieerde kilometerhokken worden gebruikt voor het in kaart brengen van de biodiversiteit van een gebied en voor het maken van verspreidingskaarten van dier- en plantensoorten.
Zie ook
Vegetatiekunde van A tot Z
cartografie
|
Een uurhok is in Nederland een vierkant gebied van 5 × 5 km, gekenmerkt door de coördinaten van de zuidwestelijke hoek, opgegeven in Rijksdriehoekscoördinaten (Amersfoortcoördinaten).
| 3 |
geografische vorm, geografische grenzen, coördinaten
|
8,322 |
FMRadioChannel
|
1430842
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/RadioNL
|
RadioNL
|
RadioNL (eigen schrijfwijze: RADIONL) is een commercieel Nederlands radiostation dat werd opgericht in oktober 2004 door Nico Silvius. Het station draait 24 uur per dag Nederlandstalige muziek.
Geschiedenis
De eerste uitzending was op 1 maart 2005. Al snel werd het zendgebied uitgebreid van alleen Friesland tot Noord-Holland, Groningen en Drenthe. In september 2006 werd besloten om vanaf 1 januari 2007 gepresenteerde programma's uit te zenden op RadioNL.
De zender is te ontvangen via ether en via kabel. Via DAB+ is RadioNL in alle provincies te ontvangen. Daarnaast is de zender ook via een livestream op internet en de RadioNL-app te beluisteren.
In 2008 kreeg RadioNL de vakprijs voor het Nederlandstalige lied in de categorie 'Beste radioprogramma'.
In 2009 won het programma Morgenstond de Gouden RadioRing, de publieksprijs voor het beste radioprogramma van Nederland. In 2011 werd de Carnavals Top 30 Allertijden uitgezonden, gepresenteerd door De Deurzakkers en De Sjonnies.
In oktober 2015 ging het nieuwe programma RadioNL Café van start. Op vrijdagavond zendt RadioNL rechtstreeks uit vanuit een café.
Vanaf 12 juni 2017 zendt RadioNL live uit tot 21.00 uur
RADIONL startte op vrijdag 1 december 2017 een nieuwe radiozender: RADIONL Kids. De nieuwe radiozender is in de regio Eindhoven naast FM-frequentie 93,6 MHz in delen van Noord-Brabant en Limburg te horen via de digitale ether (DAB+) op kanaal 7A. De uitzendingen van de nieuwe radiozender gingen vrijdag 1 december 2017 in de loop van de dag van start.
Vanaf 1 januari 2018 is de radiozender ook in Zuidwest Nederland en Noordwest Nederland te ontvangen via de digitale ether via kanaal 9D. Wereldwijd is de radiozender online te beluisteren via radionlkids.nl.
Sinds 2017 is Radio NL ook vrij te ontvangen via de satellietpositie Eutelsat 9° Oost.
19-04-2021 RadioNL introduceert een nieuwe slogan 'Altijd AAN'. Jan Smit en Erik de Zwart zijn de nieuwe voice-overs van RADIONL.
Op 9 december 2022 neemt Marcel de Vries na 16 jaar afscheid van RadioNL. Vanaf 2 januari 2023 is hij te horen bij NPO Sterren NL.
Programma's
De Sowieso ochtendshow met Lars van Dijk
Werk in uitvoering met Taeke Wouda
Op Volle Kracht met Hessel Wijkstra
Gezeur met Leur met Stefan Leur
Dag in, Dag uit met Ivo Pasveer
Elke zaterdag van 13.00 tot 15.00 en zondag van 16.00 - 18.00 uur wordt de RADIONL Top 30 uitgezonden.
Externe link
Officiële website
RadionlKids
Radio NL playlist
Nederlandse radiozender
|
RADIONL startte op vrijdag 1 december 2017 een nieuwe radiozender: RADIONL Kids. De nieuwe radiozender is in de regio Eindhoven naast FM-frequentie 93,6 MHz in delen van Noord-Brabant en Limburg te horen via de digitale ether (DAB+) op kanaal 7A. De uitzendingen van de nieuwe radiozender gingen vrijdag 1 december 2017 in de loop van de dag van start.
| 1 |
FM-radiozender, FM-radiokanaal, FM-frequentie
|
2,856 |
WebSite
|
787202
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ronde%20van%20Spanje%201999
|
Ronde van Spanje 1999
|
De 54e editie van de Ronde van Spanje werd verreden in 1999 en begon op 4 september en duurde tot 26 september. Er waren 2 individuele tijdritten, exclusief de proloog. Er was 1 rustdag tijdens deze editie, op 14 september.
De Duitser Jan Ullrich werd de eindwinnaar van deze editie. Frank Vandenbroucke won het puntenklassement en José María Jiménez werd de winnaar van het bergklassement.
Aantal ritten: 21
Totale afstand: 3576,0 km
Gemiddelde snelheid: 39,449 km/h
Belgische en Nederlandse prestaties
Belgische etappezeges
Frank Vandenbroucke won de 17e etappe van Valencia naar Teruel en de 20e etappe van San Lorenzo de El Escorial naar Ávila.
Nederlandse etappezeges
Jeroen Blijlevens won de slotetappe in Madrid.
Etappe-overzicht
Externe link
Officiële website
Officiële website Ronde van Spanje 1999
1999
Meerdaagse wielerwedstrijd in 1999
|
Externe link
Officiële website
Officiële website Ronde van Spanje 1999
| 2 |
website, webpaginas, domein
|
10,054 |
BusTrip
|
946294
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Citosa
|
Citosa
|
N.V. Autobusonderneming "Citosa" te Waddinxveen (tot 1961: Boskoop) was een streekvervoeronderneming die van 1922 tot 1968 heeft bestaan (tot 1926 waarschijnlijk onder de naam van de oprichter Jan Kok; van 1926 tot 1933 onder de naam Trio). In 1968 fuseerde het bedrijf met de WSM tot de NV Verenigd Streekvervoer Westnederland.
Trio
De oprichter van Citosa was rijwielhandelaar Jan Kok, die op 2 januari 1922 een lijndienst opende van Boskoop naar Leiden. In 1926 fuseerde zijn bedrijf met busbedrijven van Middelkoop en Hardijzer tot Trio. Door deze fusie werden Zoetermeer en Boskoop verbonden met de drie steden Rotterdam, Den Haag en Leiden. In 1931 brak in de garage in Zoetermeer een felle brand uit waarbij vrijwel het gehele wagenpark in vlammen opging. Door de hulp van enkele bevriende bedrijven kon de dienstregeling toch worden uitgevoerd.
NV Citosa
In 1933 werd door Jelle Kok, de zoon van de oprichter, het inmiddels uitgebreide bedrijf ondergebracht in een NV. Omdat de naam Cito (Latijn voor snel) al in gebruik was door een Haags taxibedrijf, werd de nieuwe naam NV Citos, al snel verlengd tot het vrouwelijk zelfstandig naamwoord Citosa (de snelle), omdat men dat beter vond klinken. Het bedrijf groeide door overnames en uitbreidingen in de daaropvolgende jaren. Met de WSM bestonden al in 1939 financiële banden; de directeuren van beide ondernemingen waren bevriend. Toen de WSM in 1943 een dochteronderneming van de Nederlandse Spoorwegen werd, zette Citosa de belangengemeenschap met de NS voort. In 1940 reed de Citosa op zondag de lijndiensten van MODA, een bedrijf dat om religieuze redenen weigerde op zondag passagiers te vervoeren.
Na de bevrijding van Nederland wist het bedrijf al op 23 juli 1945 met geïmproviseerde bussen de belangrijkste lijnen te bedienen. Het bedrijf groeide en in 1947 kwam een fusie tot stand met N.V. De Rijnstreek in Boskoop. Het hoofdkantoor werd verplaatst naar Boskoop. Citosa was nu een volledige dochteronderneming van de NS. In 1952 werden 4,6 miljoen reizigers vervoerd en 3,5 miljoen kilometer afgelegd. Het lijnennet was 260 kilometer lang en het bedrijf telde vijftig autobussen. De Citosa richtte zich voornamelijk op streekvervoer tussen het Zuid-Hollandse platteland en de grote steden. Van één lijn, Boskoop - Reeuwijk-Dorp - Gouda, werd de exploitatie vanaf 1948 uitbesteed aan de firma Trio van C.F. Middelkoop te Boskoop, dezelfde die al in de jaren twintig met J. Hardijzer een samenwerkingsverband aanging met Citosa-oprichter Kok.
In 1956 was Citosa het eerste busbedrijf in Europa (en mogelijk het eerste in de wereld) dat gebruik maakte van de mobilofoon. Hiermee konden bussen bij ongelukken, pech en vertragingen contact opnemen met het hoofdkantoor en kon van daaruit actie worden ondernomen. Hiermee werd de dienstverlening aan de reizigers sterk verbeterd. De Citosa beschikte ook over een kraan met tien aangedreven wielen, overgenomen van het Amerikaanse leger en voorzien van sneeuwschuiver, die niet alleen gestrande bussen kon ophalen, maar ook de plattelandswegen op de busroutes sneeuwvrij kon maken.
In augustus 1967 werd de overname door Citosa van Van Gog te Capelle aan den IJssel bekendgemaakt. Dit busbedrijf exploiteerde lijndiensten in het gebied tussen Rotterdam en Gouda. De familie Van Gog trok zich uit de onderneming terug. De naam Van Gog bleef op de bussen en in de dienstuitvoering gehandhaafd tot 1974.
In mei 1968 werd het nieuwe gemeenschappelijke logo van Citosa en WSM onthuld als voorbode van de fusie, eind 1968, met de WSM tot Westnederland. Het Citosa-hoofdkantoor in Boskoop werd de zetel van de nieuwe onderneming.
Bewaard gebleven Citosa-bussen
Het Haags Bus Museum is eigenaar van twee vroegere Citosa-bussen:
Nummer 4282, een Leyland-Verheul LV semi-touringcar uit 1961, die de donkergele Citosa-toerkleur heeft teruggekregen;
Nummer 1107, een Leyland-Verheul LVB668 standaard streekbus uit 1968, in de gele openbaar-vervoerkleur die toen werd geïntroduceerd.
Een derde ex-Citosa-bus, nummer 1111 uit 1968 - identiek aan museumbus 1107 - was eigendom van het Nationaal Bus Museum in Hoogezand, vermomd als bus 1121 van de vroegere NOF (Noord-Oost-Friesche Autobusonderneming). Deze bus is in 2014 gesloopt door schade, opgelopen bij een ongeval.
Daarnaast heeft het Haags Bus Museum de Leyland-Den Oudsten LO met het nummer 7639, afkomstig van de TP-RAGOM te Ridderkerk en vermomd in de groene huisstijl van de Citosa. Deze bolramer-streekbus uit 1967 komt overeen met negen Citosa-bussen (7500-serie) uit 1964-66, die niet meer bestaan.
Voormalig Nederlands busbedrijf
Openbaar vervoer in Zuid-Holland
|
Trio
De oprichter van Citosa was rijwielhandelaar Jan Kok, die op 2 januari 1922 een lijndienst opende van Boskoop naar Leiden. In 1926 fuseerde zijn bedrijf met busbedrijven van Middelkoop en Hardijzer tot Trio. Door deze fusie werden Zoetermeer en Boskoop verbonden met de drie steden Rotterdam, Den Haag en Leiden. In 1931 brak in de garage in Zoetermeer een felle brand uit waarbij vrijwel het gehele wagenpark in vlammen opging. Door de hulp van enkele bevriende bedrijven kon de dienstregeling toch worden uitgevoerd.
| 1 |
busreis, lijndienst, busrit
|
837 |
HowToTip
|
4363977
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dekselse%20Dames
|
Dekselse Dames
|
Dekselse Dames was een Nederlands kookprogramma dat van 2008 tot 2011 werd uitgezonden bij Omroep MAX.
In het programma gingen oorspronkelijk Lenie Pronk en Doortje Klawer bij instellingen op bezoek om huishoudelijke tips te geven. Er werd gekookt bij de koks die bij de organisatie werken. De dames vervoerden zich altijd in een busje van Volkswagen naar hun bestemming. Klawer gaf er verder huishoudtips aan de kijkers. In 2010 werd Lenie Pronk vervangen door Charlotte Hendrix.
Programma van MAX
Kookprogramma
|
In het programma gingen oorspronkelijk Lenie Pronk en Doortje Klawer bij instellingen op bezoek om huishoudelijke tips te geven. Er werd gekookt bij de koks die bij de organisatie werken. De dames vervoerden zich altijd in een busje van Volkswagen naar hun bestemming. Klawer gaf er verder huishoudtips aan de kijkers. In 2010 werd Lenie Pronk vervangen door Charlotte Hendrix.
| 2 |
tips, instructies, technieken
|
5,474 |
PoliceStation
|
1070210
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/De%20prooi%20%28film%29
|
De prooi (film)
|
De prooi is een Nederlandse film uit 1985 van Vivian Pieters. Het verhaal is gebaseerd op het boek Henriette who? van de Engelse schrijfster Catherine Aird. De internationale titel is Death in the Shadows.
Voor de film won de debuterende actrice Maayke Bouten een Mystfest Award voor beste nieuwkomer.
De filmmuziek is gecomponeerd door Henny Vrienten inclusief het nummer Alleen van Liesbeth List dat bij de aftiteling te horen is. In de bijbehorende videoclip is hoofdrolspeelster Maayke Bouten te zien.
Verhaal
Trudy en Valerie, een moeder en dochter, leven een beschermd en rustig leven in Oostdijk vlak bij Amsterdam. Maar als op een avond moeder Trudy terugkeert naar huis, wordt ze doodgereden door een auto bij haar in de straat. Na een paar dagen komt naar voren uit een autopsie dat Trudy's vitale organen laten zien dat ze nog nooit een kind heeft gebaard. Valerie is ten einde raad en gaat koste wat het kost op zoek naar haar echte ouders. Intussen weet inspecteur Mellema de doorgereden bestuurder op te sporen, uiteindelijk leidt het spoor van zowel Valerie als dat van Mellema naar een gruwelijk complot.
Rolverdeling
Maayke Bouten - Valerie Jaspers
Marlous Fluitsma - Ria de Jong
Johan Leysen - Mellema
Erik de Vries - Paul
Wim Bary - Notaris van Maurik
Rijk de Gooyer - Bob Jaspers
Joop Doderer - Wim Gerritsen
Yoka Berretty - Trudy Jaspers
Opnamelocaties
Akersloot, Sint Jacobus Major kerk en begraafplaats
Alkmaar, algemene begraafplaats
Alkmaar, openbare scholengemeenschap Willem Blaeu
Amsterdam, centraal station
Amsterdam, Damrak (bar waar later Teasers zich gevestigde)
Amsterdam, Kerkstraat (jeugdhotel Hans Brinker)
Amsterdam, Lange Niezel (peepshow op de Wallen)
Amsterdam, Nieuwe Ooster begraafplaats
Hoorn, busstation
Hoorn, Jeudje (inmiddels gesloopte buurt; één pand in de film is bewaard gebleven)
Hoorn, Algemeen Streekziekenhuis West-Friesland
Hoorn, Politiebureau Blokmergouw
Hoorn, Grote Oost, notariskantoor
Obdam, station
Wognum, Oosteinderweg 7 (woning) en Oosteinderweg 5 (2 panden met garage's) (inmiddels gesloopte garage Kuip)
Obdam, Sint Victor kerk en begraafplaats
Oost-Graftdijk, Kamerhop bij de pont naar Spijkerboor (dijk bij aftiteling)
West-Graftdijk, Kanaaldijk 47 (woning Trudy en Valerie Jaspers)
West-Graftdijk, Kanaaldijk 49 (woning Ria de Jong)
Trivia
Oostdijk is een fictief dorp. De woning van de hoofdpersoon staat aan de Kanaaldijk in West-Graftdijk. De woning is naderhand uitgebouwd maar nog goed herkenbaar.
Tijdens de begraafplaatsscènes komt het grafmonument van Thérèse Schwartze op de Nieuwe Ooster begraafplaats in Amsterdam in beeld.
De scènes met het beeld van de knielende engel zijn waarschijnlijk ook opgenomen op de Nieuwe Ooster begraafplaats in Amsterdam. Vroeger stonden er veel beelden van engelen op deze begraafplaats. De meeste daarvan zijn verdwenen door zowel weersinvloeden (vorstschade) als het ruimen van graven.
In de film heeft hoofdpersoon Valerie Jaspers een plattegrond van Hoorn bij zich waar twee begraafplaatsen op vermeld staan. Op beide locaties is echter nooit een begraafplaats geweest.
De auto waarmee Trudy Jaspers wordt doodgereden en waarmee een aanslag wordt gepleegd op Valerie Jaspers is een Mazda 929 coupé.
Externe link
Referenties
Prooi, De
Prooi, De
Prooi, De
Prooi, De
Prooi, De
|
Opnamelocaties
Akersloot, Sint Jacobus Major kerk en begraafplaats
Alkmaar, algemene begraafplaats
Alkmaar, openbare scholengemeenschap Willem Blaeu
Amsterdam, centraal station
Amsterdam, Damrak (bar waar later Teasers zich gevestigde)
Amsterdam, Kerkstraat (jeugdhotel Hans Brinker)
Amsterdam, Lange Niezel (peepshow op de Wallen)
Amsterdam, Nieuwe Ooster begraafplaats
Hoorn, busstation
Hoorn, Jeudje (inmiddels gesloopte buurt; één pand in de film is bewaard gebleven)
Hoorn, Algemeen Streekziekenhuis West-Friesland
Hoorn, Politiebureau Blokmergouw
Hoorn, Grote Oost, notariskantoor
Obdam, station
Wognum, Oosteinderweg 7 (woning) en Oosteinderweg 5 (2 panden met garage's) (inmiddels gesloopte garage Kuip)
Obdam, Sint Victor kerk en begraafplaats
Oost-Graftdijk, Kamerhop bij de pont naar Spijkerboor (dijk bij aftiteling)
West-Graftdijk, Kanaaldijk 47 (woning Trudy en Valerie Jaspers)
West-Graftdijk, Kanaaldijk 49 (woning Ria de Jong)
| 1 |
politiebureau, politiedienst, civiele structuur
|
5,844 |
IgnoreAction
|
4424215
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/No%20true%20Scotsman
|
No true Scotsman
|
No true Scotsman (Nederlands: geen echte Schot) is een drogreden waarbij een ad hoc-poging wordt gedaan om een generalisering in stand te houden.
Uitleg
De introductie van de term wordt toegeschreven aan de Britse filosoof Antony Flew ter illustratie van de menselijke neiging om te proberen een vooroordeel over een bepaalde groep zaken vol te houden als zich een anomalie voordoet. Hij gebruikte in zijn voorbeeld het nationalisme, waarin men de eigen groep moreel superieur wil achten en als men wordt geconfronteerd met immoreel gedrag van een lid van de eigen groep, hetgeen niet strookt met het beeld dat men van de hele groep wil schetsen, men de neiging heeft om te doen alsof die persoon er eigenlijk niet bijhoort. In zijn boek Thinking About Thinking (1975) schreef Flew:
Als men wordt geconfronteerd met een tegenvoorbeeld op een universele claim ("geen enkele Schot zou zoiets doen"), wordt bij deze drogreden niet het tegenvoorbeeld weersproken of de oorspronkelijke claim verworpen, maar het onderwerp van de stelling aangepast om het bijzondere geval of gelijksoortige gevallen uit te sluiten middels retoriek, zonder dat hierbij wordt verwezen naar enige objectieve regel ("geen enkele echte Schot zou zoiets doen"). Professor filosofie Bradley Dowden beschouwt de drogreden als een “ad hoc-redding” van een weerlegde poging tot generalisering. Volgens logicus Gary Curtis is een no true Scotsman een vorm van de drogreden van de arbitraire herdefiniëring (arbitrary redefinition), wat weer een vorm is van equivocatie, wat weer een vorm is van de ambiguïteitsdrogreden.
Voorbeelden
Dit is een versimpeld voorbeeld van Nederlands filosoof Floris van den Berg, Beter weten (2015):
Alle Schotten houden van whisky.
Sean is een Schot, maar houdt niet van whisky.
Dus, Sean is geen echte Schot.
Vlaams filosoof Maarten Boudry schrijft in zijn boek Illusies voor gevorderden (2015): "Stel dat ik altijd al dacht dat alle continentale filosofen onverbeterlijke lapzwanzen waren. Als ik dan plots een goed filosofisch boek uit Frankrijk lees, zal ik mijn overtuiging moeten bijstellen. Natuurlijk liggen er altijd ad hoc uitwegen open om de logische coherentie te bewaren: 'Dit kan geen echte filosoof zijn.' 'Die filosoof is geen waarachtige Fransman.' Deze drogreden staat bekend als de No True Scotsman fallacy."
Engelse uitdrukking
Drogreden
|
Als men wordt geconfronteerd met een tegenvoorbeeld op een universele claim ("geen enkele Schot zou zoiets doen"), wordt bij deze drogreden niet het tegenvoorbeeld weersproken of de oorspronkelijke claim verworpen, maar het onderwerp van de stelling aangepast om het bijzondere geval of gelijksoortige gevallen uit te sluiten middels retoriek, zonder dat hierbij wordt verwezen naar enige objectieve regel ("geen enkele echte Schot zou zoiets doen"). Professor filosofie Bradley Dowden beschouwt de drogreden als een “ad hoc-redding” van een weerlegde poging tot generalisering. Volgens logicus Gary Curtis is een no true Scotsman een vorm van de drogreden van de arbitraire herdefiniëring (arbitrary redefinition), wat weer een vorm is van equivocatie, wat weer een vorm is van de ambiguïteitsdrogreden.
| 1 |
negeren, negeeractie, object
|
10,760 |
DeliveryTimeSettings
|
41356
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Container%20%28kist%29
|
Container (kist)
|
Een container of zeecontainer is een gestandaardiseerde metalen kist voor het transport van losse goederen. Door het gebruik van standaardafmetingen kan de container zowel via de weg, het water als per spoor worden vervoerd, zonder dat de goederen zelf hoeven te worden in- of uitgeladen.
De standaardmaat van een container heet TEU (zie aldaar). Luchtcontainers, geschikt voor vliegtuigen, zijn in het algemeen smaller dan de standaardcontainers.
Een TEU is 20 voet (ca. 6,10 meter) lang, 8 voet (2,44 meter) breed en 8,5 voet (2,59 meter) hoog. Er zijn ook containers van 10 (voornamelijk voor offshore en opslag), 30 (voornamelijk tankcontainers), 40 en 45 voet (respectievelijk ca 3, 9, 12 en 13,65 meter) lang, met dezelfde breedte en hoogte; deze worden voornamelijk voor transport over land gebruikt. De hoogte van een container kan 8 voet, 8½ voet of 9½ voet zijn.
Geschiedenis
De container als transporteenheid is in de jaren dertig uitgevonden door Malcom McLean. Het duurde echter nog tot 1955 voordat containers echt werden gebruikt. Toen werden ze geïntroduceerd bij de White Pass & Yukon Route, die het eerste containerschip, de Clifford J. Rogers, had laten bouwen. De containers werden gebruikt om goederen eenvoudig van hun treinen op hun schepen te kunnen overladen. In 1959 werd de eerste containerkraan in gebruik genomen.
In 1966 werd de eerste container gelost in de haven van Rotterdam. Hij werd gelost van het SS Fairland, het eerste schip in een lijndienst tussen New York en Rotterdam, van de moeder der containerrederijen, Sea-Land Service, opgericht door Malcom McLean. Om de nodige voorzieningen te kunnen treffen richtten een aantal Rotterdamse verladers in 1966 de Europe Container Terminals (ECT) op. Tegenwoordig zijn containers onmisbaar geworden bij het vervoer van stukgoederen.
Hoewel de container al in de jaren dertig was uitgevonden, ontbrak aanvankelijk de noodzaak om hem algemeen in te voeren. Toenemende wereldhandel, congestie in de havens en arbeidsonrust deed in de jaren zestig de transporttijd tussen Europa en de Verenigde Staten echter toenemen tot enkele maanden. Mechanisering kon hierbij een oplossing bieden, maar de hiervoor benodigde standaardisatie van de laadmodules, zou de enorme flexibiliteit van het bestaande systeem van lijn- en wilde vaart tenietdoen. Onder de klassieke rederijen bestond dan ook de nodige weerstand, maar op 23 april 1966 begon Sea-Land dan toch de eerste trans-Atlantische containerdienst. Het bleek nu mogelijk dezelfde lading in een week van kust tot kust te verschepen, waarbij de kans op schade ook nog eens aanzienlijk was afgenomen. Het maakte internationale handel op een tot dan toe ongekende schaal mogelijk en in dertig jaar tijd verdween het flexibele systeem van lijnvaart en wilde vaart met stukgoedschepen dat de koloniale rijken een eeuw lang zo goed had gediend.
Op grote schaal was dit alleen mogelijk door de ontwikkelingen in informatie- en communicatietechnologie. Zonder computersystemen was het niet eenvoudig om de containerstromen en ladingpapieren te boeken en te volgen. De hiervoor benodigde mainframes waren slechts te bekostigen door de grotere bedrijven, zodat veel kleine rederijen opgingen in grotere verbanden.
Gebruik
De container heeft het voordeel dat hij heel vlot van het ene transportmiddel op het andere kan worden overgeladen, onder meer in multimodale havens waar water-, spoor- en autowegen samenkomen. Er zijn speciale containerwagons en -vrachtauto's ontwikkeld die precies de juiste maat hebben. Bij het stapelen van containers maakt men gebruik van stackers, om het onderling verschuiven te voorkomen.
In 2013 kwamen de grootste containerschepen in de vaart. De Maersk triple-E-schepen kunnen iets meer dan 18.000 TEU meenemen. In de binnenvaart kan men elke hoeveelheid tussen de 1 en 842 TEU tegelijk vervoeren. Het grootste binnenvaartschip is de Ursa Montana, een zogenaamd koppelverband.
Binnen de gestandaardiseerde buitenafmetingen is het al lang niet meer de eenvoudige metalen doos van de beginfase. Technisch is vrijwel alles mogelijk geworden: tankcontainer (voor vloeistoffen), open top containers (voor bulklading en hoge lading), koel- en vriescontainers (reefers, met of zonder eigen aggregaat), open side containers, flat-racks en flat beds. Er zijn nu containers met machines en aggregaten (onder meer voor de baggerindustrie), met stapelbare (nood)woningen of bouwketen. Het leger en de brandweer ontwikkelden mobiele commandocentrales in containers. Het aantal technische toepassingen is eindeloos.
Containers maken het vervoer van stukgoederen veel goedkoper dan vroeger. Het transport van een Chinese haven naar Antwerpen, Zeebrugge of Rotterdam kostte zo'n USD 978 per TEU in mei 2011. Brandstofkosten maakten hiervan de helft uit. Voor stukgoederen zijn ze dan ook bijna de enige manier van transport geworden in gespecialiseerde containerhavens zoals Rotterdam, Zeebrugge en Antwerpen. In 2006 was Rotterdam gastheer voor het Year of the Container naar aanleiding van de 50e verjaardag van de container. Het containervervoer blijft sneller toenemen, ook als de rest van de economie vertraagt.
Het nadeel van de containers is dat ze leeg evenveel ruimte innemen als vol. Op haventerreinen, opslag- en overslagplaatsen en op de schepen neemt hij dus kostbare ruimte in waar geen betaalde lading staat. Proeven met opklapbare containers zijn tot op heden op niets uitgelopen: je kunt wel ruimte besparen, maar zulke containers zijn niet waterdicht en dus ongeschikt voor transport op zee voor droge lading. Ook verslijten ze veel sneller en is de opklapfunctie verdwenen als de container een kleine beschadiging oploopt. Het vervoer van lege containers maakt een substantieel deel uit van het transportvolume en kost de bevrachters veel geld, al kunnen ze dit vaak wel gemakkelijk terugverdienen doordat het transport van volle containers, in de andere richting, wel geld oplevert.
Trafiek
De wereldwijde trafiek van containers wordt gemonitord en in kaart gebracht door verschillende agentschappen, onder meer de OESO, en Drewry.
Identificatie
Elke container draagt een label met identificatie en technische gegevens: een uniek identificatienummer (waarbij het laatste cijfer een controlecijfer is), het land waar hij is geregistreerd, de eigenaar, het tarra, het maximum netto- en het maximum brutogewicht.
De vier letters (ook wel prefix genoemd) zeggen iets over de eigenaar van de container. De prefixcodes worden uitgegeven en beheerd door de organisatie BIC (Bureau International des Containers).
De code GB 2251 op de foto hiernaast is inmiddels vervangen.
De eerste twee letters die de plaats van herkomst kenbaar maakten (GB=Great Britain) zijn vervallen.
Er rest nu nog slechts voor bijvoorbeeld een 40-voet 8,6: 42G1, een 20-voet 8,6: 22G1 en bijvoorbeeld een 40-voet reefer 9,6: 45R1.
Keuringen
Een zeecontainer dient voorzien te zijn van een geldige keuring voordat hij getransporteerd mag worden. Bij zeecontainers is dit de zogenoemde CSC-keuring. Bij nieuwe zeecontainers is deze CSC-keuring standaard aanwezig en geldig voor de eerste vijf jaar, hierna dient hij elke keer opnieuw gekeurd te worden.
Bij herkeuringen kan de te verlengen periode van de keuring maximaal 24 maanden bedragen.
Overslag
Containers kunnen op terminals worden overgeslagen door kadekranen en containerliften.
Computergestuurde kranen weten waar de containers met een bepaalde bestemming staan en zorgen ervoor dat die containers worden opgezocht als een schip met die bestemming wordt beladen.
Enkele voorbeelden van dergelijke grote op- en overslagterminals in de Benelux zijn:
APM Terminal te Rotterdam (Maasvlakte)
ECT Delta Terminal te Rotterdam (Maasvlakte)
DP World te Antwerpen
MSC Home terminal te Antwerpen
Standaardisatie
De American Standards Association (ASA), het tegenwoordige American National Standards Institute (ANSI), kwam in 1958 met standaardafmetingen in Materials Handling 5 (MH-5). Sea-Land en Matson waren hier niet bij betrokken en verzetten zich tegen deze standaardisatie. Uiteindelijk werd een breedte van 8 voet afgesproken, een maximum hoogte van 8,5 voet en drie paar lengtes, 20/40 voet, 12/24 voet en 17/35 voet. De lengte van 40 voet was het maximum op de Amerikaanse spoorwegen, 12 en 24 voor Matson en 35 voet was in alle staten toegestaan voor opleggers. In 1959 kwam de National Defence Transportation Association met 8 voet breedte en hoogte en 20 en 40 voet lengte. In 1968 kwam de Internationale Organisatie voor Standaardisatie (ISO) met ISO 668 waarin standaardafmetingen werden vastgelegd. Later volgden onder meer ISO 830 waarin het vocabulaire werd vastgelegd, ISO 1161 waarin de containerhoeken (corner castings) werden vastgelegd en ISO 1496 voor specificatie en testen.
Standaardafmetingen
De 40-voetcontainer is de populairste container wereldwijd. Grotere containertypen zijn meer gemeengoed geworden, in het bijzonder in Noord-Amerika. Kleinere containers (zoals 10-voetcontainers) zijn zeldzaam.
Onderstaande tabel laat de massa's en afmetingen zien van de drie meest toegepaste containertypen, wereldwijd. De gewichten en afmetingen waarnaar verwezen wordt zijn gemiddelden; containers van een type kunnen lichte variaties in werkelijke afmetingen en gewichten vertonen, afhankelijk van de containerfabrikant.
Zie ook
Containerbeveiliging
|
Hoewel de container al in de jaren dertig was uitgevonden, ontbrak aanvankelijk de noodzaak om hem algemeen in te voeren. Toenemende wereldhandel, congestie in de havens en arbeidsonrust deed in de jaren zestig de transporttijd tussen Europa en de Verenigde Staten echter toenemen tot enkele maanden. Mechanisering kon hierbij een oplossing bieden, maar de hiervoor benodigde standaardisatie van de laadmodules, zou de enorme flexibiliteit van het bestaande systeem van lijn- en wilde vaart tenietdoen. Onder de klassieke rederijen bestond dan ook de nodige weerstand, maar op 23 april 1966 begon Sea-Land dan toch de eerste trans-Atlantische containerdienst. Het bleek nu mogelijk dezelfde lading in een week van kust tot kust te verschepen, waarbij de kans op schade ook nog eens aanzienlijk was afgenomen. Het maakte internationale handel op een tot dan toe ongekende schaal mogelijk en in dertig jaar tijd verdween het flexibele systeem van lijnvaart en wilde vaart met stukgoedschepen dat de koloniale rijken een eeuw lang zo goed had gediend.
| 1 |
bezorgschema, verzendplanning, transporttijd
|
5,409 |
MovieRentalStore
|
207491
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Canal%2B%20Groep
|
Canal+ Groep
|
Canal+ Groep (officieel: Groupe Canal+) is een Franse film- en televisiestudio en -distributeur. Het is een volledige dochteronderneming van Vivendi SA en heeft een videotheek met meer dan 5000 films. Vivendi heeft behoudens Polen en de Franse overzeese gebieden alle Canal+-deelnemingen verkocht; en inmiddels zijn de zendernamen van de verkochte voormalige Canal+ zenders gewijzigd.
In Frankrijk, Spanje en Polen is het vlaggenschip van het bedrijf een televisiekanaal, Canal+. Het is een gecodeerd kanaal, waarop kijkers zich moeten abonneren om de programma's te kunnen bekijken. In Frankrijk heeft het kanaal echter ook een belangrijk 'open' venster. Het kanaal zendt vooral bekende films en sport uit. De zender is alleen tegen betaling volledig te verkrijgen. Canal+ is tegenwoordig veelal onderdeel van een breder abonneepakket. In Frankrijk heet dit CanalSat en heeft Canal+ meerdere kanalen. CanalSat is overigens in voor de meerderheid in handen van Vivendi SA. Canal+ bestaat in Frankrijk naast Canal+ uit Canal+ Cinema, Canal+ Sport, Canal+ Decale en Canal+ HiTech. CanalSat wordt via satelliet, digitale kabel, IPTV (xDSL) en DVB-T (in Frankrijk heet dat TNT) aangeboden. In Polen heet het abonneepakket 'Platforma Canal+'
In Vlaanderen werd Canal+ verkocht aan Telenet in 2004 die de zendernamen omdoopte in Prime.
In Wallonië werd Canal+ in 2004 verkocht aan een consortium die de zendernamen omdoopte in Be TV. Later werd het bedrijf doorverkocht aan VOO.
In Italië werd Tele+ verkocht aan News Corp in 2003 die het bedrijf omdoopte in Sky Italia en de premiumzendernamen omdoopte in resp. Sky Sport en Sky Cinema.
In Scandinavië werd Canal+ verkocht en doorverkocht, waarna het in handen kwam van SBS Broadcasting SARL, dat het bedrijf omdoopte in C More Entertainment maar de zendernaam Canal+ behield. Canal+ is in Scandinavië later doorverkocht aan TV4 Gruppen AB, maar behield tot 4 september 2012 de zendernaam Canal+. Per 4 september 2012 zijn de zenders omgedoopt tot C More.
In Spanje was Canal+ (Sogecable SA) altijd een minderheidsdeelneming van Vivendi SA. Nadat het Viasat overnam, verwaterde het aandeel van Vivendi SA tot een minimum (circa 4 %), waarna het door de overname door Prisa tot 0 daalde. Sogecable SA werd tot Prisa TV omgedoopt en werd in 2015 verkocht aan Telefonica die het bedrijf tot DTS SA omdoopte. De merknaam Canal+ en Digital+ is ingeruild voor Movistar+. De hoofdzender Canal+ werd in februari 2016 omgedoopt tot #0 en de andere themakanalen kregen per 1 augustus 2016 in plaats van Canal+ de aanduiding Movistar. Sogecable SA heeft overigens ook de landelijke generalistische vrij te ontvangen zender 'Cuatro' in handen. In 2010 nam Mediaset Espana de zender Cuatro over.
Nederlandse situatie
Na de overname van Filmnet in 1997, was Canal+ ook lange tijd in Nederland actief. Zij had in het begin twee zenders in Nederland, Canal+ 1 en Canal+ 2. Later volgde ook een derde zender, Canal+ 16/9, die uitsluitend films in breedbeeld uitzond. In 2001 wijzigde Canal+ de namen 1 en 2 en 16/9, door kleuren. Canal+ 1 werd Canal+ Rood, Canal+ 2 werd Canal+ Blauw en Canal+ 16/9 werd Canal+ Geel. De Nederlandse activiteiten zijn in 2004 verkocht aan Airfield Holding BV. Deze verkocht deze eind 2005 aan Liberty Global Inc, het moederbedrijf van kabelaar UPC.
Liberty Global Inc. heeft deze ondergebracht bij ChelloMedia Pay TV en op 1 februari 2006 omgedoopt in respectievelijk Film1 en Sport1.
Airfield Holding BV, een dochter van Airbridge Investments is samen met meerderheidsaandeelhouder Providence Equity Partners Inc via M7 Group SA actief met de activiteit CanalDigitaal, TV Vlaanderen en TéléSAT. De merknaam Canal Digitaal Satelliet wordt sinds 2004 in licentie behouden (licentiehouder is Canal+ Groep).
In december 2017 nam Astorg M7 Group SA volledig over en daarmee ook Canal Digitaal. In september 2019 werd Canal+ opnieuw eigenaar van Canal Digitaal dankzij de overname van M7 Group (juridisch in juli 2020 omgedoopt tot Canal+ Luxembourg SA) en maakt het bedrijf via Canal+ na 15 jaar opnieuw deel uit van Vivendi.
Externe links
Canal+ SA
Franse televisiezender
Vivendi
|
Canal+ Groep (officieel: Groupe Canal+) is een Franse film- en televisiestudio en -distributeur. Het is een volledige dochteronderneming van Vivendi SA en heeft een videotheek met meer dan 5000 films. Vivendi heeft behoudens Polen en de Franse overzeese gebieden alle Canal+-deelnemingen verkocht; en inmiddels zijn de zendernamen van de verkochte voormalige Canal+ zenders gewijzigd.
| 1 |
videotheek, filmverhuur, filmwinkel
|
407 |
Product
|
3027063
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/De%20Baarnse%20Suikerwerkenfabriek
|
De Baarnse Suikerwerkenfabriek
|
De Baarnse Suikerwerkenfabriek of kortweg de Baarnse was een Nederlands bedrijf dat vanaf 1949 tot 1964 in Amersfoort was gevestigd. De formele oprichting was op 1 januari 1947 in Baarn. De fabriek, die snoepgoed, hagelslag en andere zoetigheden produceerde, werd groot in de jaren van de wederopbouw en was kenmerkend voor de naoorlogse industriële modernisering. Zo werd handig gebruikgemaakt van materialen als cellofaan om voorverpakt snoep te kunnen aanbieden, in die tijd in Nederland nog ongebruikelijk.
Op het hoogtepunt had het bedrijf zo’n tachtig werknemers en maakte de export een aanzienlijk deel uit van de omzet. De fabriek was van belang voor de werkgelegenheid in het Amersfoort van de jaren vijftig, met bedrijven als Erdal en Polak Frutal Works, een essencefabriek, die ook aan De Baarnse leverde.
Geschiedenis
De directeuren, de gebroeders J.A. en A.C. van Ee, twee bakkerszonen uit Soest, begonnen eind jaren veertig op kleine schaal borstplaat te produceren, aanvankelijk in een garage of schuur aan de Faas Eliaslaan in Baarn, vandaar de naamgeving van de fabriek. Het bedrijf verhuisde in 1949 naar de Groningerstraat 19 in Amersfoort, naar het fabrieksgebouw waar voorheen melkinrichting 'De Hygiënische' was gevestigd. Het bedrijf maakte een snelle groei door en verhuisde uiteindelijk naar de Amersfoortse Nijverheidsweg 66. De Baarnse Suikerwerkenfabriek ging in 1964 op in chocoladefabriek Baronie, toen gevestigd te Alphen aan den Rijn.
Producten
Bekende merken heeft de fabriek niet voortgebracht. De Baarnse leverde snoepgoed aan ketens als Jamin, Spar en De Gruyter. Men vervaardigde dropkogels, pindarotsjes, fondant, anijsblokjes, Dutch Cherries, pepermunt, advocaattips, (peren)drups, jujubes, laurierdrop, vruchten- en anijshagel en ander snoepgoed.
Geschiedenis van Amersfoort
Voormalig Nederlands bedrijf
|
Producten
Bekende merken heeft de fabriek niet voortgebracht. De Baarnse leverde snoepgoed aan ketens als Jamin, Spar en De Gruyter. Men vervaardigde dropkogels, pindarotsjes, fondant, anijsblokjes, Dutch Cherries, pepermunt, advocaattips, (peren)drups, jujubes, laurierdrop, vruchten- en anijshagel en ander snoepgoed.
| 1 |
product, dienst, artikel
|
10,442 |
Report
|
445487
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bloedbad%20van%20Chodzjali
|
Bloedbad van Chodzjali
|
Het Bloedbad van Chodzjali, ook wel bekend als de Khojaly genocide, is de benaming voor de gebeurtenis waarbij Azerbeidzjaanse burgers op 26 februari 1992 omkwamen in het stadje Chodzjali. Zowel volgens Azerbeidzjaanse zijde als volgens Human Rights Watch en andere internationale organisaties is de slachting gepleegd door Armeense troepen, naar verluidt met assistentie van het 366ste Russische gemotoriseerde regiment. Het dodental is volgens de Azerbeidzjaanse autoriteiten 613 burgers, waaronder 106 vrouwen en 83 kinderen. Een rapport van Human Rights Watch schat het aantal omgekomen burgers op "ten minste 161".
Door de Azerbeidzjanen en de Azerbeidzjaanse overheid wordt de gebeurtenis ook wel de Chodzjali-genocide of de Chodzjali-tragedie genoemd. Armeense bronnen spreken van de Slag om Chodzjali of de Chodzjali-gebeurtenis.
Het bloedbad van Chodzjali was een van de wreedheden die begaan werden tijdens de Oorlog in Nagorno-Karabach, voorafgegaan met de pogroms op etnische Armeniërs in de Azerbeidzjaanse steden Bakoe, Gəncə (Kirovabad) en Soemgait in 1988 en 1989. Gedurende het conflict werden zowel Armeniërs als Azerbeidzjanen het slachtoffer van pogroms en etnische zuiveringen, die vele doden en grote vluchtelingenstromen tot gevolg hadden.
Achtergrond
Chodzjali was bij het aanbreken van de oorlog in Nagorno-Karabach in 1988 een dorp met circa 2.000 inwoners, dat in Askeran, de centrale provincie van Nagorno-Karabach, lag. De Azerbeidzjaanse regering bevolkte echter het dorp in een korte periode met ca 4.000 Azerbeidzjanen, die recentelijk uit Armenië en Centraal-Azië naar Azerbeidzjan waren gevlucht zodat het inwoneraantal in 1991 opliep tot 6.000. In april 1990 kreeg Chodzjali officieel de status van een stad en werd de provinciale hoofdstad. Bovendien doopte de Azerbeidzjaanse regering de provincie Askeran om tot het rayon Chodzjali.
Het stadje Chodzjali bevond zich op de weg tussen Stepanakert en de Azerbeidzjaanse stad Ağdam en had de enige luchthaven van het gebied. Tijdens de oorlog werd Chodzjali gebruikt als basis voor Azerbeidzjaanse troepen om de hoofdstad Stepanakert en andere Armeense steden en dorpen in Nagorno-Karabach te beschieten. Volgens Human Rights Watch terroriseerden de "lukrake" bombardementen en sluipschutters vanuit Chodzjali hoofdzakelijk de civiele bevolking van Nagorno-Karabach, ze vermoordden of verminkten honderden burgers, vernietigden huizen, ziekenhuizen en andere niet legitieme militaire doelwitten.
In oktober 1991 sloten troepen van het Verdedigingsleger van Nagorno-Karabach de weg tussen Chodzjali en Agdam af, zodat de plaats alleen nog per helikopter te bereiken was. De plaats werd verdedigd door ongeveer 160 lichtbewapende lokale OMON-troepen onder leiding van Alif Hajiev. Voor de aanval had de plaats reeds een aantal maanden geen gas en elektriciteit meer.
Het bloedbad
Volgens Human Rights Watch begon de tragedie toen "een grote kolonne inwoners, vergezeld door een paar dozijn terugtrekkende vechters, de stad ontvluchtte toen deze in handen viel van Armeense troepen. Toen ze de grens met Azerbeidzjan bereikten, kwamen ze voorbij een Armeense militaire post en werden ze gruwelijk beschoten".
De Armeense zijde stelt dat het doden een resultaat was van militaire oorlogsoperaties en gedeeltelijk werd veroorzaakt door het tegenhouden van de evacuatie van de inwoners van de stad door Azerbeidzjaanse troepen. Armeense overheidsfunctionarissen dachten dat de telling van de slachtoffers, hoewel hoog, het resultaat was van de vermenging van vluchtende burgers uit Chodzjali met de zich terugtrekkende verdedigers en dat toen de Azerbeidzjaanse troepen terugschoten, Armeense troepen op hen vuurden, waarbij zowel strijders als burgers werden gedood. De Armeense zijde stelt verder dat enkele tientallen verdedigers van het stadje, alsmede enkele burgers, maar minder dan 15, de dood vonden tijdens de gevechtshandelingen en niet werden uitgemoord, zoals de Azerbeidzjaanse zijde beweert. Ook stellen de Armenen dat velen die via de humanitaire corridor konden vluchten, door Azerbeidzjaanse troepen werden gedood terwijl ze richting Agdam vluchtten, naar verluidt om politieke redenen.
Helsinki Watch concludeerde "dat de milities, die nog steeds in uniform waren, en waarvan sommigen nog steeds hun wapens droegen, werden verstrooid met de burgermassa." Human Rights Watch en Memorial vonden deze uitleg echter niet overtuigend en verklaarden dat het massaal afschieten van burgers onder geen enkele omstandigheid kon worden gerechtvaardigd. Human Rights Watch merkte op dat "de aanvallende partij [de Karabachse Armeense troepen] is nog steeds verplicht om voorzorgsmaatregelen te nemen om burgerslachtoffers te vermijden of te minimaliseren. In het bijzonder moet de partij een aanval uitstellen wanneer het duidelijk wordt dat de aanval burgerslachtoffers kan veroorzaken die excessief zijn in relatie tot het concrete en directe militaire voordeel dat was voorzien."
De Armeense zijde verwees vaak naar het interview van Ajaz Moetalibov om te claimen dat het bloedbad niet door Armeense troepen werd veroorzaakt, maar door militanten van het Azerbeidzjaanse Volksfront die op hun eigen burgers zouden hebben geschoten die ontsnapten door de corridor. In een van zijn interviews stelde Moetalibov dat de gebeurtenis een plot zou kunnen zijn van de oppositie om zijn regering te denigreren. Tijdens latere interviews veroordeelde Moetalibov de Armenen echter weer voor, wat hij zei, het misinterpreteren van zijn woorden. Andere theorieën die werden aangedragen van Armeense zijde waren dat soldaten van het Azerbeidzjaanse Volksfront 100 Azerbeidzjaanse en Armeense burgers hadden gedood en daarna de lichamen hadden verwisseld en de schuld bij de Armenen hadden gelegd.
Deze uitleg wordt echter wijd betwist. Zo stelde onder andere de uitvoerend directeur van Human Rights Watch: "we leggen de directe verantwoordelijkheid voor de burgerdoden bij de Karabachse Armeense troepen. Inderdaad, noch ons rapport noch dat van Memorial bevat enig bewijs om het argument te ondersteunen dat Azerbeidzjaanse troepen de vlucht belemmerden van of vuurden op Azerbeidzjaanse burgers".
Tegelijkertijd erkenden sommige Armeense bronnen dat de schuld bij de Armeense zijde lag. Volgens Markar Melkonian, de broer van de Armeense militaire leider Monte Melkonian, "was Chodzjali een strategisch doel, maar was het ook een wraakactie." De dag van het bloedbad in Chodzjali had een speciale betekenis: het was in de voorbereidingstijd op de vierde herdenking van de anti-Armeense pogrom in de stad Soemgait, het Bloedbad van Soemgait. Melkonian noemt met name de rol van de strijders van twee Armeense militaire detachementen, Arabo en Aramo genoemd, die vele Azerbeidzjaanse burgers doodstaken.
Volgens Serge Sarkisian, die lange tijd Minister van Defensie en Voorzitter van de Veiligheidsraad van Armenië was, werd er veel "overdreven” bij de dodenaantallen en hadden de vluchtende Azerbeidzjanen gewapende tegenstand geleverd. Tegelijkertijd stelde hij: “Vóór Chodzjali dachten de Azerbeidzjanen dat ze met ons speelden. Ze dachten dat de Armenen mensen waren die hun hand niet durfden op te heffen naar de burgerbevolking. We waren in staat dit [stereotype] te breken. En dat is wat er is gebeurd. En we zouden ook moeten bedenken dat onder die jongens mensen waren die Bakoe en Soemgait hadden ontvlucht".
Internationale reacties
Het bloedbad van Chodzjali werd door Human Rights Watch beschreven als "het grootste bloedbad tot op heden in het conflict" in een rapport over Nagorno-Karabach. Memorial, een mensenrechtenorganisatie uit Moskou, schreef in hun rapport dat de massaslachting van burgers in Chodzjali onder geen enkele omstandigheid zou kunnen worden gerechtvaardigd en dat de acties van Armeense militanten een grove overtreding waren van een aantal internationale basis-mensenrechtenconventies. Bij het schatten van het aantal doden in het bloedbad, werd door Human Rights Watch gesteld: "er zijn geen exacte aantallen voor het aantal Azerbeidzjaanse burgers die gedood zijn bij het conflict omdat Karabachse Armeense troepen de controle over het gebied verkregen na het bloedbad". Een rapport van Human Rights Watch uit 1993 stelde het aantal doden vast op ten minste 161, hoewel in latere rapporten het aantal doden wordt gesteld op ten minste 200. Volgens Human Rights Watch wordt breed aangenomen dat 200 Azerbeidzjanen werden vermoord, maar dat mogelijk wel 500 tot 1.000 kunnen zijn omgekomen.
In de geschreven verklaring Nr. 324 stelden leden van het PACE uit Albanië, Azerbeidzjan, Turkije en het Verenigd Koninkrijk, samen met individuele leden uit Bulgarije, Luxemburg, Macedonië en Noorwegen: "Op 26 februari 1992 doodden Armenen de gehele bevolking van Chodzjali en verwoestten de stad volledig". De leden riepen de Assemblee op om het bloedbad van Chodzjali te erkennen als onderdeel van de "genocide die werd uitgevoerd door Armenen tegen de Azerbeidzjaanse bevolking".
Externe links
Pagina van Human Rights Watch, onder meer over Chodzjali
Events in Khojaly, standpunt van Nagorno-Karabach
Nagorno-Karabachconflict
Chodzjali
1992
Militaire operatie in de 20e eeuw
|
Internationale reacties
Het bloedbad van Chodzjali werd door Human Rights Watch beschreven als "het grootste bloedbad tot op heden in het conflict" in een rapport over Nagorno-Karabach. Memorial, een mensenrechtenorganisatie uit Moskou, schreef in hun rapport dat de massaslachting van burgers in Chodzjali onder geen enkele omstandigheid zou kunnen worden gerechtvaardigd en dat de acties van Armeense militanten een grove overtreding waren van een aantal internationale basis-mensenrechtenconventies. Bij het schatten van het aantal doden in het bloedbad, werd door Human Rights Watch gesteld: "er zijn geen exacte aantallen voor het aantal Azerbeidzjaanse burgers die gedood zijn bij het conflict omdat Karabachse Armeense troepen de controle over het gebied verkregen na het bloedbad". Een rapport van Human Rights Watch uit 1993 stelde het aantal doden vast op ten minste 161, hoewel in latere rapporten het aantal doden wordt gesteld op ten minste 200. Volgens Human Rights Watch wordt breed aangenomen dat 200 Azerbeidzjanen werden vermoord, maar dat mogelijk wel 500 tot 1.000 kunnen zijn omgekomen.
| 4 |
rapport, verslag, rapportage
|
11,125 |
SubscribeAction
|
5319891
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Staatssteun%20%28Europese%20Unie%29
|
Staatssteun (Europese Unie)
|
Staatssteun is een concept uit het Europees Unierecht. Er is sprake van staatssteun wanneer een met staatsmiddelen bekostigd selectief voordeel dat toerekenbaar is aan de staat, wordt toegekend aan een of meer ondernemingen of een andere vorm van productie, die de mededinging op de interne markt vervalst of dreigt te vervalsen, en waardoor het handelsverkeer tussen de lidstaten nadelig wordt beïnvloed.
In zeer algemene termen is staatssteun dus een ongeoorloofde vorm van meestal financiële steun door de overheid van een specifieke onderneming.
In het algemeen is staatssteun verboden op grond van artikel 107 VWEU aangezien deze steun een oneerlijk voordeel kan opleveren voor één onderneming of een groep van ondernemingen ten opzichte van anderen en op die manier de mededinging in de EU kan vervalsen. Onder bepaalde omstandigheden is staatssteun echter wel toegelaten.
Alle staatssteun moet in beginsel worden aangemeld bij de Europese Commissie en de steun mag niet worden uitgekeerd zonder haar definitieve goedkeuring.
Wordt staatssteun toch uitgekeerd terwijl dit niet mocht, dan moet ze worden terugbetaald.
Toepasselijke rechtsbepalingen
Staatssteun wordt volledig geregeld door het Europees Unierecht in de artikelen 107-109 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
Artikel 107 bevat de inhoud van het staatssteunbegrip, artikel 108 bepaalt de procedure en artikel 109 betreft een rechtsbasisbepaling.
Artikel 107 VWEU luidt:
1. Behoudens de afwijkingen waarin de Verdragen voorzien, zijn steunmaatregelen van de staten of in welke vorm ook met staatsmiddelen bekostigd, die de mededinging door begunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties vervalsen of dreigen te vervalsen, onverenigbaar met de interne markt, voorzover deze steun het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig beïnvloedt.
2. Met de interne markt zijn verenigbaar:
a. steunmaatregelen van sociale aard aan individuele verbruikers op voorwaarde dat deze toegepast worden zonder onderscheid naar de oorsprong van de producten;
b. steunmaatregelen tot herstel van de schade veroorzaakt door natuurrampen of andere buitengewone gebeurtenissen;
c. steunmaatregelen aan de economie van bepaalde streken van de Bondsrepubliek Duitsland die nadeel ondervinden van de deling van Duitsland, voorzover deze steunmaatregelen noodzakelijk zijn om de door deze deling berokkende economische nadelen te compenseren. Vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon kan de Raad op voorstel van de Commissie een besluit tot intrekking van dit punt vaststellen.
3. Als verenigbaar met de interne markt kunnen worden beschouwd:
a. steunmaatregelen ter bevordering van de economische ontwikkeling van streken waarin de levensstandaard abnormaal laag is of waar een ernstig gebrek aan werkgelegenheid heerst en van de in artikel 349 bedoelde regio’s, rekening houdend met hun structurele, economische en sociale situatie;
b. steunmaatregelen om de verwezenlijking van een belangrijk project van gemeenschappelijk Europees belang te bevorderen of een ernstige verstoring in de economie van een lidstaat op te heffen;
c. steunmaatregelen om de ontwikkeling van bepaalde vormen van economische bedrijvigheid of van bepaalde regionale economieën te vergemakkelijken, mits de voorwaarden waaronder het handelsverkeer plaatsvindt daardoor niet zodanig worden veranderd dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad;
d. steunmaatregelen om de cultuur en de instandhouding van het culturele erfgoed te bevorderen, wanneer door deze maatregelen de voorwaarden inzake het handelsverkeer en de mededingingsvoorwaarden in de Unie niet zodanig worden veranderd dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad;
e. andere soorten van steunmaatregelen aangewezen bij besluit van de Raad, op voorstel van de Commissie.
Geen nationaal recht
Er is geenszins sprake van een parallelle toepassing aangezien er geen nationaal staatssteunrecht bestaat. Dit wordt immers niet getolereerd door de Europese Commissie aangezien volgens de Commissie de nationale mededingingsautoriteiten in geval van een geding automatisch de kant van de staat zou kiezen.
Voorwaarden en toepassing
Er is sprake van staatssteun die het Europees recht schendt wanneer een steunmaatregel van de staat of in welke vorm ook die met staatsmiddelen wordt bekostigd, de mededinging door begunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties vervalst of dreigt te vervalsen, voor zover deze steun het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig beïnvloedt.
Elk door publieke instellingen of middelen bekostigd voordeel dat slechts aan één of meerdere bepaalde ondernemingen wordt toegekend, maakt in principe staatssteun uit. Evenwel bestaan er meerdere afwijkingen op dit principe en bovendien is niet elke vorm van staatssteun automatisch problematisch.
Zodat er sprake is van staatssteun, moet aan alle volgende voorwaarden worden voldaan:
de steun moet verleend worden aan een onderneming die een economische activiteit verricht, ongeacht de rechtsvorm en wijze van financiering ervan;
de steun wordt door staatsmiddelen gefinancierd: ook acties door de overheid worden hieronder verstaan;
non-marktconformiteit: deze staatsmiddelen leveren een economisch voordeel op dat niet via normale commerciële weg verkregen zou zijn;
het betreft een selectieve maatregel, met dien verstande dat het gaat om een elke door de overheid gemaakte preselectie;
de steunmaatregel kan de mededinging vervalsen;
de steun dreigt aanleiding te geven tot een ongunstige beïnvloeding van het handelsverkeer binnen de Europese Unie.
Onderneming
Het begrip 'onderneming' wordt autonoom geïnterpreteerd door het Hof van Justitie.
In het Europees mededingingsrecht is sprake van een onderneming wanneer een entiteit een economische activiteit uitoefent. Hierbij is het niet van belang of de entiteit rechtspersoonlijkheid heeft of niet.
Entiteit
In de context van artikel 107 VWEU moeten er meerdere van elkaar zelfstandige ondernemingen zijn. Wanneer een moedervennootschap samen met haar dochtervennootschap een economische eenheid vormt waarbinnen de dochter over geen enkele zelfstandigheid beschikt om haar eigen marktgedrag te bepalen, is artikel 107 VWEU niet van toepassing omdat niet is voldaan aan de vereiste van een pluraliteit van ondernemingen. In zo'n geval geldt intragroepsimmuniteit.
Zelfstandigen worden gezien als een aparte entiteit en dus als een aparte onderneming. Schijnzelfstandigen worden geherkwalificeerd naar werknemers en maken geen aparte entiteit uit. Om te beoordelen of een werknemer schijnzelfstandige is, moet men kijken naar of die persoon onder leiding van zijn werkgever handelt, of hij de vrijheid heeft om zijn tijdschema en de plaats en inhoud van het werk te kiezen en of hij zelf geen commerciële of financiële risico's draagt.
Vakverenigingsactiviteiten (bijvoorbeeld het afsluiten van een collectieve arbeidsovereenkomst) worden vrijgesteld.
Economische activiteit
In principe wordt elke activiteit gezien als een economische activiteit en zijn er geen uitgesloten sectoren.
Sommige activiteiten zijn echter nooit economisch aangezien ze zo nauw verbonden zijn met de uitoefening van overheidsgezag. Luchtverkeerscontrole, controle op vervuiling in de haven, de uitvoering van Europese richtlijnen en een openbaar onderwijsstelsel dat volledig of hoofdzakelijk uit overheidsmiddelen wordt gefinancierd worden niet beschouwd als economische activiteiten. Socialezekerheidsinstellingen voeren slechts economische activiteiten uit in zoverre ze niet concurreren met andere instellingen.
Steun
Er is sprake van steun wanneer er een financiële overdracht plaatsvindt die een kunstmatig voordeel oplevert.
Een financiële overdracht is een beweging van geld of in geld waardeerbaar actief van de staat naar de begunstigde. Een voordeel is kunstmatig wanneer het niet verkregen zou kunnen worden op de markt. Hiervoor hanteert men het market economy investor principle: zou een private investeerder ook hebben gehandeld als de steunverlenende overheid? Zo niet, gaat het over steun.
Niet relevant is de reden voor de steun, de oorzaak, de status of beschrijving ervan, of het gaat om private of publieke eigendom van de verlener enz.
Met staatsmiddelen bekostigd
Een maatregel is met staatsmiddelen bekostigd wanneer het zichtbaar is op de begroting, wanneer het m.a.w. er een directe impact op heeft. In Kirsammer-Hack oordeelde het Hof van Justitie dat een regeling die het voor kmo's makkelijker maakt om werknemers te ontslaan, geen rechtstreekse impact heeft op een begroting.
Het woord "of" in artikel 107 in de zinsnede "van de staten of met staatsmiddelen bekostigd" heeft aanleiding gegeven tot verwarring. In Commissie t. Frankrijk (CNCA) oordeelde het Hof dat om een alternatieve 'of' ging. In Sloman Neptun t. Seebetriebsrat besloot het Hof dat het om een cumulatieve 'of' ging. Naar vigerende rechtspraak, in Association Vent De Colère!, volstaat een rechtstreekse impact op de begroting.
In Eventech oordeelde het Hof dat het gratis preferentieel gebruik van busbanen voor bepaalde soorten taxi's geen rechtstreekse impact heeft op de begroting.
Mededinging vervalsen of dreigen te vervalsen
De steun moet de mededinging vervalsen of dreigen te vervalsen. Dit is een de minimis-regel. Een steunmaatregel wordt niet geacht de mededinging te vervalsen indien het gaat om een maximumbedrag van € 200.000 per onderneming over een periode van drie jaar. Voor diensten van algemeen economisch belang wordt dit plafond verschoven naar € 500.000. Dergelijke steun moet ook niet worden aangemeld.
Bovendien dient in het besluit dat de steun toekent worden aangegeven dat het gaat om steun die wordt gegeven op basis van de de minimis-verordening.
Enkel transparante steun mag worden gebracht onder de de minimis-regeling. Dit is steun waarvan men weet hoe groot de steuncomponent is op het moment dat de steun wordt gegeven. Een subsidie is bijvoorbeeld transparant, maar de overname van een aandelenparticipatie niet aangezien de waarde ervan afhangt van de aandelenkoers. In dat geval mag de steun wel gebracht worden onder de minimis, maar moet men uitgaan van het slechtste geval.
Selectiviteit
De steun moet worden toegekend aan bepaalde ondernemingen of bepaalde producties.
De Commissie beschouwde excess profit rulings automatisch als staatssteun. Het Gerecht oordeelde echter dat de Commissie geval per geval moet bekijken of er daar sprake van is.
In Portugal t. Commissie gaf de regionale overheid van de Azoren een belastingvoordeel om toeristen en inwoners aan te trekken. De Azoren vormen met de alomtegenwoordige regen en hun lagedrukgebieden geen aangename plaats om te wonen. Het Hof oordeelde dat deze maatregel niet selectief is indien:
de Azoren onder de grondwet van Portugal over de bevoegdheid beschikken om zo'n belastingvoordeel toe te kennen;
de centrale overheid op geen enkele wijze de maatregel kan terugdraaien;
de centrale overheid op geen enkele manier mag opdraaien voor de kost van de maatregel.
In casu waren de voorwaarden niet vervuld en was er dus sprake van selectiviteit.
Handel tussen lidstaten beïnvloeden
De steun moet de handel tussen de lidstaten beïnvloeden. Deze voorwaarde wordt zeer ruim geïnterpreteerd.
Verkleining draagwijdte staatssteun
De rechtspraak van het Hof van Justitie heeft hier en daar de reikwijdte van het begrip "staatssteun" verkleind.
Toerekenbaarheid: Stardust Marine
In Stardust Marine had Stardust Marine, een Amerikaans producent van plezierboten, een kredietlening lopen bij de bank SBT-Batif, een dochteronderneming van Crédit Lyonnais. Nadien komt Crédit Lyonnais in financiële problemen en wordt gered door de staat. Het actief wordt opgesplitst in onder andere een bad bank, waarin eveneens de activa van Stardust Marine terechtkomen, waarin vervolgens wordt in geïnvesteerd van overheidswege. Vervolgens worden de activa verkocht aan een veel lagere prijs dan de overheidsinvesteringen. De Commissie beschouwt dit als staatssteun en de Franse staat werpt op dat er geen toerekenbaarheid is. Het Hof beaamt het laatste en stelt dat de Commissie niet kon afleiden dat er sprake is van toerekenbare steun op basis van het loutere feit dat de centrale overheid meerderheidsaandeelhouder is. Het Hof geeft enkele criteria op basis waarvan toerekenbaarheid kan worden afgeleid: de effectieve uitoefening van zeggenschap, het bevel tot steun, maar ook toerekenbaarheid als zelfstandig bijkomend criterium. Een steunmaatregel mag m.a.w. niet te ver verwijderd zijn van de staat om toerekenbaar te zijn.
Altmarkcriteria
In Altmark rees de volgende vraag: wordt een betaling ter compensatie voor de uitvoering van een openbare dienst beschouwd als staatssteun? Het Hof heeft geoordeeld dat indien de volgende vier voorwaarden zijn vervuld, er geen sprake is van staatssteun:
de begunstigde moet daadwerkelijk belast zijn met de uitvoering van duidelijk omschreven openbaredienstverplichtingen;
de paramaters op basis waarvan de compensatie wordt berekend, moeten vooraf op objectieve en doorzichtige wijze worden vastgesteld, om te vermijden dat de compensatie een economisch voordeel bevat waardoor de begunstigde onderneming ten opzichte van concurrerende ondernemingen kan worden bevoordeeld;
de compensatie mag niet hoger zijn dan nodig is om de kosten van de uitvoering van de openbaredienstverplichtingen, rekening houdend met de opbrengsten en met een redelijke winst uit de uitvoering van die verplichtingen, geheel of gedeeltelijk te dekken;
de begunstigde wordt gekozen uit een publieke tender of de compensatie overstijgt niet de kosten die een gemiddelde, goed beheerde onderneming zou hebben gemaakt om aan die verplichten te voldoen.
Vrijstellingen
De rangorde tussen de wetgevingsinstrumenten m.b.t. vrijstellingen is de volgende: eerst moet de secundaire Europese regelgeving worden toegepast alvorens men kan teruggrijpen naar het VWEU.
VWEU
Artikel 107, lid 2 en 3 VWEU sommen een aantal vrijstellingen op.
Er bestaat een onderscheid tussen automatische en facultatieve vrijstellingen. Automatische vrijstellingen zorgen voor een automatisch recht op vrijstelling zonder dat de Commissie de vrijstelling kan verbieden. Facultatieve vrijstellingen worden toegekend bij wijze van een gunst vanwege de Commissie.
Automatische vrijstellingen
Artikel 107, lid 2 VWEU verleent een automatische vrijstelling voor:
steunmaatregelen van sociale aard aan individuele verbruikers op voorwaarde dat deze toegepast worden zonder onderscheid naar de oorsprong van de producten;
steunmaatregelen tot herstel van de schade veroorzaakt door natuurrampen of andere buitengewone gebeurtenissen.
Facultatieve vrijstellingen
Artikel 107, lid 3 VWEU somt de vrijstellingen op die de Commissie kan verlenen:
steunmaatregelen ter bevordering van de economische ontwikkeling van streken waarin de levensstandaard abnormaal laag is of waar een ernstig gebrek aan werkgelegenheid heerst en van de in artikel 349 bedoelde regio’s, rekening houdend met hun structurele, economische en sociale situatie;
steunmaatregelen om de verwezenlijking van een belangrijk project van gemeenschappelijk Europees belang te bevorderen of een ernstige verstoring in de economie van een lidstaat op te heffen;
steunmaatregelen om de ontwikkeling van bepaalde vormen van economische bedrijvigheid of van bepaalde regionale economieën te vergemakkelijken, mits de voorwaarden waaronder het handelsverkeer plaatsvindt daardoor niet zodanig worden veranderd dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad;
steunmaatregelen om de cultuur en de instandhouding van het culturele erfgoed te bevorderen, wanneer door deze maatregelen de voorwaarden inzake het handelsverkeer en de mededingingsvoorwaarden in de Unie niet zodanig worden veranderd dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad;
andere soorten van steunmaatregelen aangewezen bij besluit van de Raad, op voorstel van de Commissie.
Algemene Groepsvrijstellingsverordening
De Verordening nr. 651/2014 van 17 juni 2014 waarbij bepaalde categorieën steun op grond van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag met de interne markt verenigbaar worden verklaard (Algemene Groepsvrijstellingsverordening, AGVV) werkt het VWEU verder uit. De AGVV geeft een lijst van allerlei verschillende criteria die, indien daaraan wordt voldaan, ervoor zorgen dat de steun niet moet worden aangemeld bij de Commissie.
De AGVV bestaat uit 59 heel omvangrijke artikelen waarvan de voornaamste:
artikel 1: toepassingsgebied;
artikel 2: definities;
artikel 3: vrijstellingsvoorwaarden;
artikel 4: aanmeldingsdrempels;
artikel 5: transparantie van steun;
artikel 6: stimulerend effect;
artikel 7: steunintensiteit,
artikel 8: cumulering;
artikel 9: publicatie en informatie;
artikelen 10-12: monitoring;
artikelen 13-56quater: specifieke bepalingen voor verschillende categorieën steun;
artikelen 57-59: slotbepalingen.
Procedure
De procedure voor de toepassing van staatssteun wordt geregeld in artikel 108 VWEU en Verordening nr. 2015/1589 van 13 juli 2015 tot vaststelling van nadere bepalingen voor de toepassing van artikel 108 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen bestaande en nieuwe steun. Er zijn vijf categorieën bestaande steun:
steunregelingen en individuele steun die vóór de inwerkingtreding van het VWEU tot uitvoering zijn gebracht en die na de inwerkingtreding nog steeds van toepassing zijn;
steunregelingen en individuele steun die door de Commissie of de Raad zijn goedgekeurd;
steun die geacht wordt te zijn goedgekeurd bij gebreke van een beslissing van de Commissie binnen een periode van twee maanden na de aanmelding van deze steun;
steun die niet meer kan worden teruggevorderd omdat de tienjarige verjaringstermijn is verstreken; en
steun die op het moment van het tot uitvoering brengen geen steun vormde maar vervolgens steun is geworden vanwege de ontwikkeling van de interne markt.
Nieuwe steun is steun die geen bestaande steun is; het gaat m.a.w. om een restcategorie.
Daarnaast wordt ook een onderscheid gemaakt tussen onrechtmatige/illegale steun en onverenigbare steun. Onrechtmatige/illegale steun wordt toegekend met miskenning van het procedureel staatssteunrecht, wat in hoofdzaak artikel 108 VWEU is. Onverenigbare staatssteun schendt het materieel staatssteunrecht, voornamelijk artikel 107 VWEU.
Procedure aangemelde steun
Lidstaten moeten elk voornemen tot het verlenen van nieuwe steun aanmelden bij de Commissie. In zulke gevallen moet de Commissie binnen twee maanden na ontvangst van de aanmelding besluiten of de steun rechtmatig is of dat verder onderzoek nodig is.
In verband met dergelijk onderzoek kan de Commissie een EU-land, onderneming of groep van ondernemingen verzoeken alle marktinformatie te verstrekken die zij nodig heeft voor het besluit of de steun, op grond van de EU-regels, al dan niet rechtmatig is. De Commissie kan geldboeten opleggen aan een onderneming die onjuiste of misleidende informatie verstrekt. De Commissie streeft ernaar binnen 18 maanden na de inleiding van de onderzoeksprocedure een besluit te nemen.
Procedure onrechtmatige steun
De Commissie kan ambtshalve onderzoek doen naar aanleiding van informatie die zij heeft ontvangen over mogelijk onrechtmatige steun. In dergelijke gevallen heeft de Commissie op grond van de procedures het recht alle noodzakelijke informatie te vergaren voor het nemen van een besluit. De Commissie kan een EU-land ook bevelen om de relevante informatie te verstrekken (bevel tot het verstrekken van informatie) of om onrechtmatige steun op te schorten tot zij een besluit heeft genomen over de verenigbaarheid van de steun met de interne markt (opschortingsbevel).
Verjaringstermijnen
De bevoegdheid van de Commissie tot het terugvorderen van steun verjaart tien jaar nadat de onrechtmatige steun aan de onderneming of groep van ondernemingen is verleend.
Sectoronderzoeken
De Commissie kan een onderzoek instellen wanneer zij vermoedt dat staatssteunmaatregelen in een bepaalde sector van de economie de mededinging vervalsen. Zij kan informatie vragen van EU-landen en relevante ondernemingen. Indien de Commissie hiertoe overgaat, moet zij de redenen voor het onderzoek vermelden en een verslag publiceren over de uitkomsten.
Sanctie: terugvordering
In tegenstelling tot vele sancties in het Europees recht, kan er bij staatssteun geen boete worden opgelegd.
De enige sanctie die er bij staatssteun bestaat is dat de veroordeelde onderneming de staatssteun moet terugbetalen, eventueel met interesten.
Uitzonderingen op de terugvorderingsplicht
De staatssteun moet enkel niet worden teruggevorderd indien het rechtszekerheidsbeginsel of het beginsel van het gewettigd vertrouwen zou worden geschonden bij een terugvordering. Dit wil zeggen dat de Commissie als het ware een lidstaat op het verkeerde spoor heeft gezet met betrekking tot de vraag of een bepaalde handeling al dan niet staatsteun is. Deze uitzonderingen worden slechts zelden aanvaard door het Hof van Justitie.
Een voorbeeld van een zaak waarin het gewettigd vertrouwen wel zou worden geschonden bij terugvordering is België en Forum 187 v. Commissie (C-182/03 en C-217/03), waarbij de Commissie eerst op parlementaire vragen antwoordde dat het regime in die zaak géén staatsteun uitmaakten, terwijl de Commissie later van oordeel was dat er wel degelijk sprake was van staatsteun. In voornoemde zaak was een terugvordering dus niet meer nodig.
Uitzonderingen
Artikel 107, tweede en derde alinea bevat een opsomming van een aantal vormen van steunmaatregelen die niet als staatssteun worden beschouwd zoals bijvoorbeeld steunmaatregelen ter ontwikkeling van regionale economieën, cultuur enzovoort. Ondanks het algemene verbod wordt staatssteun soms noodzakelijk bevonden om tekortkomingen in de marktwerking
te verhelpen met het oog op een goed functionerende en billijke economie.
Voorbeelden
De Commissie en het Hof van Justitie stelden staatssteun vast in zaken met bekende ondernemingen, zoals BMW, Apple en Ikea.
Economisch beleid
Economie van de Europese Unie
Recht van de Europese Unie
|
Procedure aangemelde steun
Lidstaten moeten elk voornemen tot het verlenen van nieuwe steun aanmelden bij de Commissie. In zulke gevallen moet de Commissie binnen twee maanden na ontvangst van de aanmelding besluiten of de steun rechtmatig is of dat verder onderzoek nodig is.
| 1 |
aanmelden, verbinden, updates ontvangen
|
11,533 |
LoseAction
|
3865602
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Eerste%20Italiaans-Ethiopische%20Oorlog
|
Eerste Italiaans-Ethiopische Oorlog
|
De Eerste Italiaans-Ethiopische Oorlog was de strijd om Ethiopië tussen het koninkrijk Italië en het Keizerrijk Ethiopië gedurende 1895-1896.
Verloop
Het pas gevormde Italië was een nieuwkomer bij de Europese Wedloop om Afrika. Na het koloniseren van Eritrea en Somalië richtten de Italianen hun pijlen op het Ethiopische keizerrijk van Menelik II. Vlak nadat Menelik zichzelf tot keizer van Ethiopië kroonde sloot hij een tweetalig verdrag met de Italianen betreffende territoriale controle. Een Amhaars werkwoord werd echter niet goed vertaald en gaf het verdrag een totaal andere betekenis: in de Amhaarse versie kreeg Menelik aanzienlijke zelfbeschikking, terwijl Ethiopië in de Italiaanse versie een protectoraat van Italië werd. Nadat beide landen zich aan hun eigen versie van een verdrag hielden werd een conflict uiteindelijk onvermijdelijk.
Na de beslissende Slag bij Adwa werden de Italianen overweldigend verslagen en bleef Ethiopië als Afrikaans land onafhankelijk, een uitzonderlijke situatie die verder alleen in de Derwisjstaat en Liberia voorkwam. In Italië betekende de nederlaag het einde voor de regering van Francesco Crispi. Generaal Oreste Baratieri werd voor de krijgsraad gedaagd, maar vrijgesproken.
De Italianen zouden 40 jaar later met meer succes Ethiopië aanvallen tijdens de Tweede Italiaans-Ethiopische Oorlog.
Geschiedenis van Ethiopië
Ethiopie 1
Oorlog in de 19e eeuw
Ethiopie 1
1895
1896
|
Na de beslissende Slag bij Adwa werden de Italianen overweldigend verslagen en bleef Ethiopië als Afrikaans land onafhankelijk, een uitzonderlijke situatie die verder alleen in de Derwisjstaat en Liberia voorkwam. In Italië betekende de nederlaag het einde voor de regering van Francesco Crispi. Generaal Oreste Baratieri werd voor de krijgsraad gedaagd, maar vrijgesproken.
| 2 |
verlies, nederlaag, verslagen
|
1,823 |
CatholicChurch
|
4011565
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Mauritiuskerk%20%28Silvolde%29
|
Sint-Mauritiuskerk (Silvolde)
|
De Sint-Mauritiuskerk is een kerkgebouw en was een rooms-katholieke kerk in de Nederlandse plaats Silvolde. De kerk is gebouwd in 1931 naar ontwerp van Johannes Sluijmer. In de 13e eeuw werd de eerste kerk in Silvolde gebouwd, de Oude Mauritiuskerk. Deze ging na de reformatie over naar de protestanten. In 1837 werd een nieuwe kerk voor de rooms-katholieken gebouwd, een waterstaatskerk. Eind jaren 20 van de 20e eeuw werd de waterstaatskerk te klein bevonden en besloot de geloofsgemeenschap tot de bouw van een nieuwe kerk. Aangezien de nieuwe kerk op dezelfde locatie kwam te staan, werd tijdelijk een noodkerk gebouwd ter overbrugging van de sloop- en bouwperiode. Begin 1931 werd de eerste steen voor de nieuwe kerk gelegd. Later dat jaar, op 20 oktober, werd de kerk geconsacreerd door de aartsbisschop van Utrecht, Joannes Jansen en kreeg Mauritius als patroonheilige.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de kerkklokken meegenomen door het Duitse leger. Tevens werd door granaatbeschietingen de kerk beschadigd. Na de oorlog volgde het herstel. In 1974 werd het priesterkoor van de kerk uitgebreid.
De kerktoren wordt aan de straatzijde voorafgegaan door een portaal met zadeldak. In de voorgevel van het portaal is een beeld van Mauritius verwerkt, gemaakt door de kunstenaar Hans Mengelberg. De ongelede bakstenen toren wordt bekroond met een naaldspits. Aan de bovenzijde van de toren bevinden zich grote verticale galmgaten met erachter klokken gegoten door klokkengieterij Petit & Fritsen. Aan beide zijden van de toren zijn traptorens aangebracht. Het schip is opgezet in de vorm van een basiliek, met lagere zijbeuken. Beide zijgevels zijn voorzien van steunberen die worden afgewisseld met lancetvensters. In deze vensters is glas in lood verwerkt. Aan de achterzijde van de kerk is een apsis verwerkt, met aan twee zijden een toren.
In de kerk zijn diverse beelden en uitbreidingen aangebracht naar ontwerp van Hans Mengelberg. Het kerkorgel is oorspronkelijk in 1901 gemaakt door de firma Leichel en in 1980 in de Sint-Mauritiuskerk geplaatst. De preekstoel stamt uit 1857 en is gemaakt door Atelier Cuypers-Stoltzenberg. In de kerk is ook de helft van een Marianum aanwezig gemaakt door Arnt in de 15e eeuw. Deze stond tot aan de reformatie in de Grote of Laurentiuskerk in Varsseveld. Het andere deel staat in de kerk van Anholt. De Jozefkapel die zich in het priesterkoor bevindt, heeft een altaar die ontworpen is door Alex Asperslagh. Aan de pilaren in de kerk, die de kruisgewelven dragen, hangen beelden van onder andere Jacob Maris.
De kerk is in 1999 aangewezen als rijksmonument.
Galerij
Kerkgebouw in Oude IJsselstreek
Rijksmonument in Oude IJsselstreek
Kerkgebouw in het aartsbisdom Utrecht (rooms-katholiek)
|
De Sint-Mauritiuskerk is een kerkgebouw en was een rooms-katholieke kerk in de Nederlandse plaats Silvolde. De kerk is gebouwd in 1931 naar ontwerp van Johannes Sluijmer. In de 13e eeuw werd de eerste kerk in Silvolde gebouwd, de Oude Mauritiuskerk. Deze ging na de reformatie over naar de protestanten. In 1837 werd een nieuwe kerk voor de rooms-katholieken gebouwd, een waterstaatskerk. Eind jaren 20 van de 20e eeuw werd de waterstaatskerk te klein bevonden en besloot de geloofsgemeenschap tot de bouw van een nieuwe kerk. Aangezien de nieuwe kerk op dezelfde locatie kwam te staan, werd tijdelijk een noodkerk gebouwd ter overbrugging van de sloop- en bouwperiode. Begin 1931 werd de eerste steen voor de nieuwe kerk gelegd. Later dat jaar, op 20 oktober, werd de kerk geconsacreerd door de aartsbisschop van Utrecht, Joannes Jansen en kreeg Mauritius als patroonheilige.
| 4 |
katholieke kerk, rooms-katholiek, kerkgebouw
|
8,169 |
Book
|
3900488
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Paria%27s%20van%20het%20paradijs
|
Paria's van het paradijs
|
Paria’s van het paradijs (Engelse titel: Catch a falling star) is een roman van de Britse schrijver John Brunner. Het boek valt in te delen in de categorie sciencefiction. Het boek speelt zich af in de zeer verre toekomst, minstens 100.000 jaar na nu.
Synopsis
Hoofdpersoon is Creohan. Hij leeft in een wereld waarin alles geregeld is. Aangezien de toekomst alleen maar uit onzekerheid bestaat, kijkt de mensheid rondom hem liever naar het verleden. Daar ligt immers alles al vast. Studies naar het verleden kunnen gedaan worden aan de hand van de 'Bomen der Historie'. Creohan kijkt naar de hemel en ziet iets vreemds. Aan de horizon is een hemellichaam verschenen, dat anders is dan de zon die hij altijd heeft gekend. Het object is alleen door een telescoop te zien. Aan de hand van zijn berekeningen schat hij in dat het hemellichaam over 2 a 3 eeuwen zal inslaan op de Aarde. Hij probeert de mensen om hem heen te waarschuwen, maar die zien niets in een onderneming. Het duurt toch nog wel 200 a 300 jaar, waarom nu actie ondernemen? Creohan gaat op zoek naar medestanders en vindt die in de vrouw Chalyth. Zij moeten om medestanders te vinden buiten hun eigen leefgebied treden en zijn daarbij gedwongen een soort reis van Odysseus te maken. Ze komen allerlei stammen tegen, maar ook bergen en oceanen. Geen van de stammen kan echter in de lucht reizen. Na veel omzwervingen maken ze uiteindelijk kennis met een stam, die sinds kort via gasblazen luchtreizen kunnen ondernemen. Een plan-de-campagne wordt opgesteld. De ontwikkelingen gaan langzaam richting ruimtereizen, maar het hemellichaam komt veel sneller naar de Aarde dan verwacht. Het lijkt juist op zoek naar die Aarde. Creohan en Chalyth zijn verbaasd.
Sciencefictionroman
Werk van John Brunner
Roman uit 1968
|
Paria’s van het paradijs (Engelse titel: Catch a falling star) is een roman van de Britse schrijver John Brunner. Het boek valt in te delen in de categorie sciencefiction. Het boek speelt zich af in de zeer verre toekomst, minstens 100.000 jaar na nu.
| 3 |
boek, roman, literatuur
|
3,224 |
PaymentMethod
|
67930
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/PayPal
|
PayPal
|
PayPal is een online betaaldienst, die bij zijn oprichting oorspronkelijk bedoeld was voor betalingen tussen personal digital assistants (pda's).
Gebruik
Het systeem fungeert als intermediair voor online en mobiele betalingen tussen personen onderling, online verkopers en webwinkels. Om te betalen is alleen een e-mailadres nodig. Betalingen kunnen gedaan worden vanaf een bankrekening, creditcard of van ontvangen geld op de PayPal-rekening. Er kan ook geld worden overgeschreven naar een eigen bankrekening. PayPal legt sinds 2021 een inactiviteitstoeslag op van maximaal 10 euro per jaar aan gebruikers die twaalf maanden niet ingelogd hebben en hun account niet gebruikt hebben. Deze kan vanaf 4 januari 2021 worden ingehouden op het saldo.
Ontwikkeling
Het bedrijf, dat zijn hoofdkantoor in San Jose heeft, werd in 1998 onder de naam Confinity opgericht door Peter Thiel, Luke Nosek en Max Levchin. In eerste instantie richtte het bedrijf zich op applicaties voor de Palm Pilot-pda. Het product PayPal werd in 1999 geïntroduceerd. In 2000 fuseerde Confinity met het door Elon Musk opgerichte bedrijf X.com. In oktober 2000 besloot Musk dat X.com zich volledig ging toeleggen op PayPal, andere activiteiten werden gestopt. In 2001 werd de naam X.com gewijzigd in PayPal.
De populaire veilingsite eBay kocht PayPal in oktober 2002 op, omdat ongeveer 50% van de eBay-gebruikers het al gebruikte. PayPal was daarmee veel populairder dan eBays eigen BillPoint. Sinds de introductie van de Nederlandstalige versie van PayPal in 2006, toonde de Nederlandse markt een forse stijging. Het aantal rekeninghouders in Nederland groeide van 1 miljoen in maart 2007 naar 2,7 miljoen in maart 2010. Het bedrijf won van 2009 tot 2013 al vijf maal op rij de Nationale Thuiswinkel Award voor de beste financiële dienst op het internet en in België de BeCommerce Award in 2010. In 2015 stootte eBay PayPal af en ging het als onafhankelijk bedrijf naar de NASDAQ effectenbeurs (ticker symbol: PYPL).
Betalen met PayPal is voor de betaler gratis, maar de ontvanger betaalt een aandeel als provisie, ter grootte van 3,4% van het overgeschreven bedrag + € 0,35. Grote afnemers kunnen in aanmerking komen voor een lager tarief. Informatie over de gebruikte betaalrekening of creditcard wordt niet aan de verkoper bekendgemaakt. De kosten kunnen tot 2% hoger zijn wanneer betalingen uit het buitenland worden geaccepteerd.
In mei 2018 nam PayPal het Zweedse bedrijf iZettle over voor US$ 2,2 miljard. IZettle levert kassasysteemapps en mobiele kaartlezers. Het bedrijf verwachtte zelf pas in 2020 de eerste winst te rapporteren. Dit was de grootste overname van PayPal tot dat moment. In november 2019 volgde de overname van het Amerikaanse besparingsplatform Honey Science Corporation, deze acquisitie kostte het bedrijf 4 miljard dollar. Honey is een snelgroeiend platform waarmee consumenten koopjes kunnen vinden bij het online winkelen.
In 2019 telde het bedrijf 90 miljoen rekeningen in 190 markten en 24 valuta. Bij 36% van de webshops in Nederland konden mensen met PayPal betalen.
Resultaten
Kopersbescherming
PayPal biedt bescherming aan de koper van producten die op eBay, Marktplaats of enige andere website met PayPal gekocht en betaald zijn, maar om de een of andere reden niet geleverd blijken. Indien een product is geleverd dat sterk afwijkt van de beschrijving (zoals namaakartikelen of beschadigde artikelen) kan de koper dat product terugsturen. De koper moet vervolgens een bewijs van verzending aan PayPal kunnen overleggen zodat de prijs van het product niet op hem verhaald kan worden.
Deze bescherming zorgt ervoor dat een verkoper zich moet indekken. Het belangrijkste voor de verkoper is om elk verkocht product betaald via PayPal, traceerbaar te verzenden. Deze werkwijze biedt een grote betalingsveiligheid. Toch zijn er soms pogingen tot oplichting:
Er zijn kopers die niet-traceerbaarheid van de verzending bij PayPal heel snel signaleren en van PayPal een terugbetaling eisen nog voor de bestelling aangekomen kan zijn.
Sommige kopers kopen online, gaan het goed in persoon ophalen en eisen vervolgens hun geld terug, omdat de goederen zogenaamd niet ontvangen zouden zijn.
Fraude
Veiligheid, betrouwbaarheid en discretie zijn noodzakelijk bij allerhande verrichtingen via het internet.
PayPal stelt de discretie van de persoonlijke gegevens en/of de financiële status veilig door:
eigen servers voor de opslag van gevoelige informatie;
onzichtbaar maken van de financiële informatie voor bijvoorbeeld webwinkels;
opgave van het persoonlijk e-mailadres bij elke verrichting;
gegevenscodering bij alle dataverkeer.
Externe risico's
Hoewel PayPal maatregelen tegen fraude neemt, bestaan er nog externe factoren waardoor hackers de persoonlijke gegevens kunnen misbruiken:
door middel van frauduleuze e-mails en nep-websites proberen hackers onder naam van een bekende legale organisatie allerhande persoonlijke gegevens te verkrijgen (phishing en spoofing);
via oude bankafschriften/persoonlijke documenten kunnen hackers de nodige gegevens achterhalen;
bij het doorgeven/noteren van persoonlijke gegevens in een niet-vertrouwde omgeving kunnen buitenstaanders misbruik maken van de genoemde informatie.
Innovatie
In 2009 werden de PayPal-webservices opengesteld voor externe ontwikkelaars, waardoor er ook mobiele applicaties voor persoonlijke betalingen gemaakt kunnen worden. De iPhone-app bevat onder meer de zogenaamde "Bump"-functionaliteit, waarmee de ene iPhone-bezitter geld kan overmaken aan een andere iPhone-bezitter door de apparaten tegen elkaar te "bumpen". Ook voor Android en BlackBerry OS ontwikkelde PayPal een applicatie. Ook werd er een Mobiele Shopgids-app uitgebracht, een soort gouden gids voor m-Commerce in Nederland.
Een doorontwikkeling vormen eerste mobiele websites en applicaties (iPhone en Android) met PayPal Mobiel. Zo kan de consument mobiele bioscoopkaartjes kopen in de app van Pathé, kan er mobiel betaald worden voor kleding, wijn, ansichtkaarten, schoenen, bloemen, maar ook condooms binnen de applicatie van Condoom Anoniem.
Amerikaanse bestuurders van PayPal hebben laten weten dat PayPal offlinediensten gaat aanbieden, zodat het bedrijf een betaalwijze voor in fysieke winkels kan leveren, een zogeheten Point of Sale (POS)-oplossing. Een stap hiertoe is een grootschalige pilot in Californië in samenwerking met het bedrijf Bling. Consumenten kunnen betalen in winkels en bedrijfskantines door hun mobiele telefoon langs een NFC-lezer bij de kassa te halen.
Kritiek op PayPal
Sinds 7 december 2010 ligt PayPal samen met VISA, Mastercard, Western Union en Bank of America onder vuur als financiële instellingen die overboekingen aan WikiLeaks blokkeren. Deze maatregel wordt door critici als willekeurig en onwettig gezien, maar het illegaal verklaren van Wikileaks door het United States Department of State maakt het onwettig om de service wel te verlenen.
Externe links
Officiële website
PayPal Investor relations
NASDAQ Koersinformatie PYPL
|
Amerikaanse bestuurders van PayPal hebben laten weten dat PayPal offlinediensten gaat aanbieden, zodat het bedrijf een betaalwijze voor in fysieke winkels kan leveren, een zogeheten Point of Sale (POS)-oplossing. Een stap hiertoe is een grootschalige pilot in Californië in samenwerking met het bedrijf Bling. Consumenten kunnen betalen in winkels en bedrijfskantines door hun mobiele telefoon langs een NFC-lezer bij de kassa te halen.
| 1 |
betalingsmethode, betaalwijze, betalingsprocedure
|
1,410 |
HowToStep
|
4447293
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Contentmarketing
|
Contentmarketing
|
Contentmarketing omvat alle soorten marketing waarbij 'content' – inhoud of informatie voor de consument – wordt gemaakt en verspreid. Die content kan zowel tekstueel als audiovisueel zijn, gaande van nieuws- en blogberichten over casestudy's en handleidingen tot video's en infographics.
Gewoonlijk gebruiken marketeers contentmarketing voor branding, al kan het ook gebruikt worden voor klantwerving en behoud. In tegenstelling tot traditionele reclame, tracht een onderneming of marketingbureau met contentmarketing geen diensten of producten te verkopen, maar consumenten informatie of advies te geven en op die manier vertrouwen of gezag op te bouwen. Afhankelijk van het precieze streefdoel, wordt de content gratis aangeboden of (deels) achter een paywall bewaard.
Traditionele voorbeelden van contentmarketing, die al dateren van nog vóór de term zelf bestond, zijn klantenmagazines, culinaire gidsen en kookboeken. In de jaren 2010 groeide contentmarketing aan de hand van blogs, video's en infographics uit tot een van de belangrijkste takken van internetmarketing. Contentmarketing is als onderdeel van een internetmarketingstrategie nauw verbonden met zoekmachineoptimalisatie of 'SEO'. Copywriters die content schrijven, moeten doorgaans rekening houden met SEO-technieken, zoals het gebruik van specifieke zoektermen.
Zie ook
Native advertising
Marketing en verkoop
|
Contentmarketing omvat alle soorten marketing waarbij 'content' – inhoud of informatie voor de consument – wordt gemaakt en verspreid. Die content kan zowel tekstueel als audiovisueel zijn, gaande van nieuws- en blogberichten over casestudy's en handleidingen tot video's en infographics.
| 1 |
instructiestap, stappenplan, handleiding
|
12,580 |
OfficeEquipmentStore
|
5654979
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Weduwe%20H.%20Bontamps
|
Weduwe H. Bontamps
|
De firma Weduwe H. Bontamps in de Nederlandse plaats Venlo, was een toonaangevende enveloppenfabriek in Nederland.
Geschiedenis
Het bedrijf werd in 1734 opgericht door Hendrik Korsten in zijn woonhuis aan de Maasstraat in Venlo en was daarmee de eerste Venlose drukkerij. Aanvankelijk werden er boeken en brochures van goede kwaliteit gedrukt, meestal over religieuze onderwerpen, die goed verkochten. Van 1792 tot 1794 gaf het bedrijf de eerste Venlose krant uit, de Algemeene Staatkundige Nieuwsberichten. Naast de vestiging in Geldern, die reeds onder leiding van Hendrik Korsten tot stand was gekomen, werd er een in Luik geopend. Stoomwerktuigen werden gebruikt om de productie uit te breiden met enveloppen, schoolschriften, registers en andere kantoorbenodigdheden. Rond 1900 had het bedrijf een honderdtal mensen in dienst, die werkten met de modernste machines. De firma had vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Parijs, Bern, Londen en Batavia (tegenwoordig Jakarta).
Nadat het bedrijf in 1905 met het uitgeven van het laatste gedrukte boek de boekdrukkerij had opgegeven, bloeide het gedurende de eerste twee decennia van de 20e eeuw, zelfs tijdens de Eerste Wereldoorlog. In de jaren twintig begon echter de neergang van wat eens de belangrijkste Venlose firma was. Door de sterke concurrentie uit het buitenland (vooral Duitsland) en de oprichting van twee enveloppenfabrieken in Venlo kwam het bedrijf in moeilijkheden. Op 15 december 1935 trad de firma in liquidatie, maar een faillissement bleef uit omdat de schuldeisers afstand deden van van een groot deel van hun vorderingen.
Economie in Venlo
Voormalig Nederlands bedrijf
Drukkerij
Papierindustrie
|
Het bedrijf werd in 1734 opgericht door Hendrik Korsten in zijn woonhuis aan de Maasstraat in Venlo en was daarmee de eerste Venlose drukkerij. Aanvankelijk werden er boeken en brochures van goede kwaliteit gedrukt, meestal over religieuze onderwerpen, die goed verkochten. Van 1792 tot 1794 gaf het bedrijf de eerste Venlose krant uit, de Algemeene Staatkundige Nieuwsberichten. Naast de vestiging in Geldern, die reeds onder leiding van Hendrik Korsten tot stand was gekomen, werd er een in Luik geopend. Stoomwerktuigen werden gebruikt om de productie uit te breiden met enveloppen, schoolschriften, registers en andere kantoorbenodigdheden. Rond 1900 had het bedrijf een honderdtal mensen in dienst, die werkten met de modernste machines. De firma had vestigingen in Amsterdam, Rotterdam, Parijs, Bern, Londen en Batavia (tegenwoordig Jakarta).
| 1 |
kantoorwinkel, kantoorbenodigdheden, kantoorartikelenwinkel
|
2,954 |
CheckOutAction
|
857580
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Overstappen
|
Overstappen
|
Met overstappen in het OV wordt bedoeld dat passagiers wisselen tussen twee verschillende voertuigen, al of niet van dezelfde vervoerder, om het beoogde reisdoel te bereiken. Soms is dit nodig omdat een directe verbinding ontbreekt. Soms is overstappen onnodig maar wel sneller; dit laatste kan voorkomen bij overstap tussen een stoptrein en een Intercity op hetzelfde traject.
Het gemak en comfort van overstappen wordt bepaald door de af te leggen route van het ene naar het andere vervoermiddel (afstand, wel of geen trappen, e.d.), het comfort bij het wachten (waarbij het gemakkelijk is als het tweede voertuig al klaar staat) en of er een goede aansluiting bestaat, met een niet te korte en niet te lange tijd tussen aankomst en vertrek.
De beste vorm van overstappen is de cross-platform-overstap: hierbij stoppen twee voertuigen tegelijk ieder aan een zijde van hetzelfde perron, waardoor men enkel het perron hoeft over te steken, en niet op het perron (en meestal ook weinig in het tweede voertuig) hoeft te wachten.
In Nederland houdt ProRail de volgende adviestijden aan:
Minimale overstaptijden:
2 min. voor treinen langs hetzelfde perron, tegenover elkaar (cross-platform)
3 min. voor treinen langs hetzelfde perron, achter elkaar
4 min. voor treinen langs verschillende perrons, 1 perron verschil
5 min. voor treinen langs verschillende perrons, 2 of meer perrons verschil
Overstappen kan soms lang duren wanneer de verschillende haltes niet direct aangrenzend zijn, zoals bij metronetwerken of op station Amsterdam Muiderpoort. Hierdoor kan een overstap soms een wandeling tot wel 15 minuten betekenen.
Al of niet formeel geregeld komt het voor dat bij een beperkte vertraging van het eerste voertuig het tweede hierop wacht. Soms kunnen passagiers van een vertraagde bus die moeten overstappen op een andere bus dit ook aanvragen bij hun chauffeur, die dit doorgeeft aan de andere chauffeur.
Omchecken
In Nederland moet men onder meer bij een overstap tussen treinen van verschillende vervoerders, en tussen trein en metro, uitchecken bij de ene vervoerder en inchecken bij de andere. Vaak zijn er daartoe OV-chipkaartpalen van beide vervoerders zodanig geplaatst dat men niet te veel hoeft om te lopen. Wel is het zo dat als een trein van een regionale vervoerder op een knooppunt aankomt zoveel mensen tegelijkertijd uit of om willen checken, dat men voor een overstap van een regionale vervoerder naar een andere vervoerder enkele minuten extra overstaptijd moet rekenen. Station Amsterdam Amstel en station Duivendrecht hebben OV-chipkaartpoortjes met voor trein en metro een gemeenschappelijk OV-chipkaartgebied, en voor overstappen tussen trein en metro op het gemeenschappelijke perron ook nog OV-chipkaartpalen, zodat men daarvoor niet door poortjes hoeft. Ook station Rotterdam Blaak heeft zowel poortjes als palen.
Bij omchecken (zoals boven of anderszins) wordt eerst bij het uitchecken het eerste deel van de reis afgerekend. Bij opnieuw inchecken moet wederom voldoende saldo op de kaart staan voor het instaptarief / passagerecht. Indien dit saldo niet op de kaart staat, dient de kaart eerst geladen te worden. Bij laden van de kaart bij een automaat worden het overstaprecht en de samenreiskorting van de kaart verwijderd. Indien ervoor is gekozen om de kaart automatisch op te laden, wordt als er onvoldoende saldo is, wordt automatisch het bij de aanvraag gekozen bedrag bijgeladen. Het voordeel hiervan is dat er niet tussendoor hoeft te worden opgeladen, wat veel tijd scheelt tijdens het overstappen.
Overstappen naar een ander treinstel van dezelfde trein
Bij treinen die bestaan uit twee of meer treinstellen zonder doorloopkop (in Nederland functioneert die niet meer) doen reizigers er soms verstandig aan bewust te kiezen in welk treinstel ze instappen, want ze kunnen alleen op stations van het ene naar het andere treinstel, bijvoorbeeld als dat rustiger is of als de trein wordt gesplitst: als maar een gedeelte verdergaat of bij een splitsing in twee aparte treinen, bijvoorbeeld bij de vertakkingen van en naar Den Haag Centraal / Rotterdam Centraal in Utrecht of Gouda.
Zie ook
transferpassagier
Noten
Openbaar vervoer
|
Omchecken
In Nederland moet men onder meer bij een overstap tussen treinen van verschillende vervoerders, en tussen trein en metro, uitchecken bij de ene vervoerder en inchecken bij de andere. Vaak zijn er daartoe OV-chipkaartpalen van beide vervoerders zodanig geplaatst dat men niet te veel hoeft om te lopen. Wel is het zo dat als een trein van een regionale vervoerder op een knooppunt aankomt zoveel mensen tegelijkertijd uit of om willen checken, dat men voor een overstap van een regionale vervoerder naar een andere vervoerder enkele minuten extra overstaptijd moet rekenen. Station Amsterdam Amstel en station Duivendrecht hebben OV-chipkaartpoortjes met voor trein en metro een gemeenschappelijk OV-chipkaartgebied, en voor overstappen tussen trein en metro op het gemeenschappelijke perron ook nog OV-chipkaartpalen, zodat men daarvoor niet door poortjes hoeft. Ook station Rotterdam Blaak heeft zowel poortjes als palen.
| 1 |
uitchecken, vertrekbevestiging, reserveringsafsluiting
|
5,846 |
JobPosting
|
5525078
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ineke%20Riem
|
Ineke Riem
|
Ineke Roberta Riem (Oudenhoorn, 2 februari 1980) is een Nederlandse schrijfster en dichteres die ook illustraties maakt.
Biografie
Riem bracht haar jeugd door op het voormalige eiland Voorne-Putten. Het landschap van Voorne figureert vaak in haar werk, zo is het dorp Oudering uit haar debuutroman geïnspireerd op Oudenhoorn.
Opleiding
Van 1998 tot 2002 studeerde Riem Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en aan het Dutch Department van het University College London. Ze specialiseerde zich in de Moderne Letterkunde en schreef een scriptie over de literatuuropvattingen van vijf experimentele dichters.
In 2003 behaalde ze de propedeuse van de in 2002 opgerichte schrijfopleiding van de Gerrit Rietveld Academie.
Schrijverscarrière
Naast een baan als docente Nederlands schreef Riem aan haar debuutroman. In 2011 publiceerde De Gids haar prozadebuut, het korte verhaal ‘Ik ben er nog’ dat de Nieuw Proza Prijs Venlo 2012 won voor het beste korte verhaal van een debutant. In feite was dit verhaal een hoofdstuk uit haar roman. Bij uitgeverij De Arbeiderspers verscheen in 2013 haar debuutroman Zeven pogingen om een geliefde te wekken. Riem tekende de omslagillustratie en illustraties voor het binnenwerk en zou dit blijven doen voor later werk.
Zeven pogingen om een geliefde te wekken werd bekroond met De Bronzen Uil en de Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs, en genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs (longlist) en de Academica Literatuurprijs (shortlist). Het boek was opgenomen in de tentoonstelling De Best Verzorgde Boeken van 2013 van het Stedelijk Museum in Amsterdam.
De jury van de Bronzen Uil prees het 'beeldende taalgebruik' van Riem en haar 'stilistische veelzijdigheid'. De jury van de Academica Literatuurprijs noemde haar debuut 'een ode aan de verbeelding'. NRC Handelsblad noemde haar dichtbundel Alle zeeën zijn geduldig 'een droomdebuut met een volstrekt eigen stem'.
In 2021 ontving Ineke Riem de juryprijs van de Melopee Poëzieprijs Laarne voor het gedicht 'Pegasus in galop' uit de bundel Fantasii, dat eerder gepubliceerd werd in Poëziekrant.
Bibliografie
Zeven pogingen om een geliefde te wekken (roman, 2013)
Alle zeeën zijn geduldig (gedichten, 2015)
Rauw hart (roman, 2017)
Onderwaterverhalen (verhalen, 2020)
Fantasii (gedichten, 2021)
Herinneringen van een zeemeermin (verhalen, Literaire Juweeltjes, 2021)
Externe link
Eigen website auteur
Nederlands romanschrijver
Nederlands dichter
|
Schrijverscarrière
Naast een baan als docente Nederlands schreef Riem aan haar debuutroman. In 2011 publiceerde De Gids haar prozadebuut, het korte verhaal ‘Ik ben er nog’ dat de Nieuw Proza Prijs Venlo 2012 won voor het beste korte verhaal van een debutant. In feite was dit verhaal een hoofdstuk uit haar roman. Bij uitgeverij De Arbeiderspers verscheen in 2013 haar debuutroman Zeven pogingen om een geliefde te wekken. Riem tekende de omslagillustratie en illustraties voor het binnenwerk en zou dit blijven doen voor later werk.
| 3 |
vacature, baan, werk
|
2,189 |
RsvpAction
|
847009
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Etiquette
|
Etiquette
|
De etiquette of het decorum is een geheel van cultuurgebonden beleefdheidsregels en de omgangsvormen. De kern van de etiquette is: rekening houden met de gevoelens van anderen en met de gebruiken in een samenleving, in alle situaties waarin mensen met elkaar omgaan.
Etiquette komt uit het Frans, waar het eerst de inkerving in een stok betekende en later opschrift op een voorwerp. Aan het hof van Filips de Goede kregen de bezoekers de hofregels op een kaartje (een etiquette), zodat ze geen fouten zouden maken. Via deze kaartjes met gedragsregels werd etiquette het woord voor gedragsregels.
De etiquette heeft betrekking op:
Kennismaken
Zichzelf voorstellen, iemand anders voorstellen
Groeten en begroeten
Converseren
Kledij, versierselen, make-up, parfum
Gedrag aan tafel
Uitnodigen, gedrag bij feestelijke gelegenheden
Geschenken kiezen, geven en ontvangen
Omgaan met mensen in of uit andere landen, culturen en religies
Hoffelijkheid en behulpzaamheid
Communicatie per telefoon en brief
Communicatie via internet, inclusief e-mail (de nettiquette)
Gewoontes in sport, dit zijn ongeschreven regels. Het niet naleven levert dus ook geen straf op.
Voor golf is er een uitgebreide etiquette
Voetbal: wanneer een speler geblesseerd raakt, de bal over de zijlijn spelen zodat de speler verzorgd kan worden. Bij de spelhervatting de bal vervolgens teruggeven aan de partij die in balbezit was voor de spelonderbreking.
Watersport: gedrag op het water
Etiquetteregels kunnen om verschillende redenen ontstaan. Zo kunnen ze een praktisch nut hebben. Tafelmanieren zijn er bijvoorbeeld om het knoeien te voorkomen, of dat men elkaar besmeurt. Als twee staatshoofden of diplomaten van vijandige staten elkaar ontmoeten dan zorgt de etiquette ervoor dat ze toch op een prettige manier kunnen communiceren waardoor het conflict in elk geval niet groter wordt. Etiquetteregels worden ook gebruikt om machtsverhoudingen aan te stippen. Zo kan het beledigend zijn als je je beter kleedt dan de belangrijkste gast op een feest of een belangrijk persoon een triviaal compliment maakt zoals "Majesteit, deze jurk staat u prachtig". Duidelijke regels zorgen ervoor dat iemand zich niet ongemakkelijk hoeft te voelen, ook niet in nieuwe of lastige situaties. Men hoeft zich immers alleen aan de etiquette te houden.
Etiquetteregels willen nog weleens een eigen leven gaan leiden, met als gevolg dat het praktisch nut uit het oog verloren wordt. Zo wordt het victoriaans tijdperk, met zijn strenge etiquette, achteraf vaak als verstikkend gezien.
Faux pas
Het overtreden van een etiquetteregel wordt een faux pas genoemd. Vooral bij het bezoek aan een andere cultuur kan men snel in de fout gaan. Wat in de ene cultuur gepast is, daar kan in de andere cultuur aanstoot aan worden genomen. Ook wordt in de ene cultuur sneller aanstoot genomen aan een faux pas dan in de andere. Zo worden Nederlanders in niet-westerse culturen nog weleens als bot ervaren omdat ze gewend zijn dat ze min of meer altijd hun mening mogen geven. In de Japanse theeceremonie moeten alle protocollen correct worden uitgevoerd omdat een kleine fout als belediging opgevat zal worden. Deze theeceremonie is echter weer uitgedacht om vriend en vijand op een prettige manier samen te brengen.
Etiquette kan ook binnen een cultuur en zelfs per beroepsgroep verschillen. Zo zijn er in Nederland verschillende regels voor oud geld en nouveau riche en ook per stad zijn er verschillen. Zo is het in de Haagse oud-geldkringen ongepast om "Eet smakelijk" te zeggen. Dit spreekt immers voor zich. Iemand uit Groningen zou het eerder raar vinden wanneer dit niet gezegd wordt. Ook het leger kent zijn eigen etiquetteregels.
Zie ook
Mores (gebruik)
Protocol
Wellevendheid
RSVP
Externe links
Johanna van Woude, Vormen: een handboek voor Dames, Holkema & Warendorf, Amsterdam, 1897, 280 bladzijden
Hoe hoort het eigenlijk (1939), Amy Groskamp-ten Have inghist.nl.
Etiquette in Society, in Business, in Politics and at Home (1922) Emily Post (1873–1960): bartleby.com (gearchiveerd)
De etiquetterubriek "Moderne manieren"
Gewoonte
|
Zie ook
Mores (gebruik)
Protocol
Wellevendheid
RSVP
| 1 |
RSVP, evenementdeelname, uitnodigingsreactie
|
11,615 |
PaymentStatusType
|
242861
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Acceptgiro
|
Acceptgiro
|
Acceptgiro (overschrijfkaart) was een betaalwijze in Nederland. Men betaalt 'per acceptgiro' of 'met een acceptgiro(kaart)'.
Op 1 januari 2002 werd de gele Euro-acceptgiro geïntroduceerd. Per 1 juni 2023 is de acceptgiro afgeschaft.
Beschrijving
Een acceptgirokaart is een kaart die door een potentiële ontvanger van een betaling aan de potentiële betaler wordt gestuurd om de betaling te vereenvoudigen. Op de kaart zijn reeds ingevuld:
De naam van de schuldeiser.
Het bankrekeningnummer van de schuldeiser.
Het bedrag – maar soms, vooral bij goede doelen en termijnbetalingen, kan de debiteur zelf een bedrag invullen.
Een betalingskenmerk, meestal 4×4=16 cijfers. Hierin staan veelal een klantnummer en factuurnummer. Het is daardoor voor de begunstigde eenvoudig te achterhalen welke factuur is betaald, zodat dit automatisch kan worden verwerkt in de administratie. Bij een lengte van meer dan 7 cijfers bevat het betalingskenmerk ook controle-informatie.
De naam en het bankrekeningnummer van de debiteur, als deze gegevens bij de crediteur bekend zijn..
Al deze gegevens staan ook in machinaal leesbare vorm op de onderrand van de kaart. Toen er nog met ponskaarten werd gewerkt, stonden ze in ponsgaatjes op de kaart.
De betaler hoeft in het eenvoudigste geval alleen zijn handtekening te zetten en de kaart te posten in een bankenvelop. Als deze niet al zijn ingevuld, moeten ook het bedrag en naam en rekeningnummer van de betaler nog worden ingevuld.
De uitgifte van acceptgiro's wordt gereguleerd door Acceptgiro B.V., een dochteronderneming van Currence.
Vaak wordt een acceptgiro slechts gebruikt als factuur om met internetbankieren te betalen, bijvoorbeeld omdat banken soms geen ongefrankeerd verzenden meer toestaan. Alle gegevens van de acceptgirokaart moeten dan op de computer overgenomen worden.
Geschiedenis
In het verleden was er de stortings-/acceptgirokaart: een kaart die als stortingskaart, maar ook als acceptgirokaart te gebruiken was, met in beide gevallen de vooringevulde begunstigde, en indien een bedrag was vooringevuld, in beide gevallen voor dat bedrag. In 1977 werd deze vervangen door de acceptgiro in de vorm van een ponskaart. Deze ponskaart werd eind 1985 vervangen door de blauwe acceptgiro.
Op 1 januari 2002 werd de blauwe acceptgiro vervangen door de gele Euro-acceptgiro.
Sinds 2007 is het in Nederland voor de begunstigde niet meer mogelijk een kopie van de ingevulde acceptgiro van de bank te ontvangen (de zogenoemde bijlagerijke acceptgiro is afgeschaft), terwijl het origineel ook niet wordt doorgestuurd. Daardoor heeft het geen zin voor de betaler om mededelingen voor de begunstigde op de acceptgiro te schrijven.
Op 1 februari 2014 werd de Euro-acceptgiro vervangen door de (tevens gele) IBAN-acceptgiro.
Op woensdag 31 mei 2023 is de laatste Acceptgiro verwerkt.
Digitalisering en afschaffing
Bij elektronisch bankieren moesten de gegevens van de acceptgiro door de betaler handmatig worden overgenomen. In 2006 werden twee elektronische vormen van acceptgiro's geïntroduceerd. De digitale nota (bij de Rabobank: notabox) verscheen automatisch in de internetbankieromgeving; de acceptemail is een nota per e-mail met een link naar een iDeal-opdracht en de actuele betaalstatus. Beide moeten de afhandeling goedkoper en gemakkelijker maken. De opvolger van de notabox was de FinBox, die later weer is afgeschaft. Er zijn verschillende bedrijven actief op het gebied van digitale acceptgiro's. Die maken het zonder veel handelingen voor een klant mogelijk om via iDeal en andere betaalmethoden te betalen.
Na berichten dat in Nederland de papieren acceptgiro mogelijk zou verdwijnen, ten bate van een digitale versie, kaartte de SGP dit in januari 2007 aan als een probleem, aangezien lang niet iedereen in staat is om met een digitale versie van de acceptgiro om te gaan. Minister Gerrit Zalm van financiën liet daarop weten dat de papieren nota niet zal verdwijnen. Begin 2009 bleek uit onderzoek zelfs dat het aantal verstuurde papieren acceptgiro's in 2008 steeg tot ruim 171 miljoen stuks. De afschaffing werd tot 1 januari 2019 uitgesteld, maar ook deze datum werd niet gehaald.
Tenslotte werd de acceptgiro per 1 juni 2023 afgeschaft. Belangrijkste reden zou het snel dalende gebruik en de stijgende kosten zijn.
Een digitale vorm van de acceptgiro blijft in gebruik. De betaalafhandelingen worden uit handen genomen door een derde partij, die daarvoor een vergoeding krijgt.
Externe link
Officiële website van de acceptgiro
Betalingsverkeer
|
Digitalisering en afschaffing
Bij elektronisch bankieren moesten de gegevens van de acceptgiro door de betaler handmatig worden overgenomen. In 2006 werden twee elektronische vormen van acceptgiro's geïntroduceerd. De digitale nota (bij de Rabobank: notabox) verscheen automatisch in de internetbankieromgeving; de acceptemail is een nota per e-mail met een link naar een iDeal-opdracht en de actuele betaalstatus. Beide moeten de afhandeling goedkoper en gemakkelijker maken. De opvolger van de notabox was de FinBox, die later weer is afgeschaft. Er zijn verschillende bedrijven actief op het gebied van digitale acceptgiro's. Die maken het zonder veel handelingen voor een klant mogelijk om via iDeal en andere betaalmethoden te betalen.
| 1 |
betaalstatus, betalingsfase, transactiestatus
|
8,604 |
SearchAction
|
205529
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20zoekmachines
|
Lijst van zoekmachines
|
Deze lijst van zoekmachines is niet compleet. Er komen en verdwijnen regelmatig zoekmachines. Onderstaande zoekmachines zoeken op internet via HTTP naar informatie.
Algemene zoekmachines
AlltheWeb - opgegaan in Yahoo!
AltaVista - oude zoekmachine, gebaseerd op Yahoo!
Ask
Bing - zoekmachine van Microsoft (de opvolger van MSN & Live Search)
Delicious - social bookmarking-zoekmachine van Yahoo!
DuckDuckGo - privacygerichte metazoekmachine die informatie uit verschillende bronnen combineert
Ecosia - duurzame zoekmachine die advertentie-inkomsten gebruikt om bomen te planten
Exalead - zoekmachine uit Frankrijk
Google - zoekmachine uit de Verenigde Staten
Ixquick - privacygerichte metazoekmachine uit Nederland - samengegaan met Startpage, heet nu Startpage
Lycos - de eerste zoekmachine uit 1994
Qwant - Europese zoekmachine
Startpage - privacygerichte zoekmachine uit Nederland
Yahoo! - internationale zoekmachine
ZoekGroen - Nederlandse duurzame zoekmachine die advertentie-inkomsten gebruikt om bomen te planten en verwoestijning tegen te gaan
Landelijke zoekmachines
Baidu - Chinese zoekmachine
Davindi (Nederland)
Ilse (Nederland)
Metazoek- en clustering machines
Een metazoekmachine is een zoekmachine waarmee een internetgebruiker een zoekopdracht in één keer bij meerdere zoekmachines kan opgeven. De resultaten van deze verschillende zoekmachines worden gecombineerd en gepresenteerd aan de gebruiker in één overzicht.
Algemene metazoekmachines
A9.com - Internationale metazoekmachine van Amazon.com
Ixquick - Internationale metazoekmachine. Ixquick is de European Privacy Seal toegekend omwille van de hoge privacy die deze metazoekmachine biedt.
Metazoekmachines die vacaturesites afspeuren
Werkvinder - een van de oudste metazoekmachine voor vacatures
Joblift - bestaat sinds 2016, net als Werkvinder kan een bedrijf geen vacatures direct op Joblift plaatsen.
Jobbird - kijkt niet alleen naar externe websites; bedrijven plaatsen ook vacatures direct op Jobbird.
Indeed - qua aantal bezoekers de meest bezochte metazoekmachine voor vacatures in 2017.
Academisch
PubMed - archief van publicaties in de levenswetenschappen
Google Scholar - doorzoekt wetenschappelijke publicaties in databanken als JSTOR
Wolfram Alpha - antwoordt op vragen en expressies
Afbeeldingen
AltaVista Image Search
Bing Afbeeldingen
Flickr (onderdeel van Yahoo!)
Google Afbeeldingen
TinEye
Yahoo! Images
Broncode
Google Code Search (stopgezet)
Consumentenproducten
Google Shopping (voorheen Froogle en Google Product Search)
Kaarten
Apple Maps
Bing Maps
Google Maps
Nieuws en weblogs
Bing Nieuws
Ecosia News
Google Blog Search - doorzoekt weblogs
Google Nieuws - doorzoekt kranten- en tijdschriftwebsites
Technorati - doorzoekt weblogs
Video
AltaVista Video Search
Bing Video
Google Video's
Dailymotion
YouTube
Zoekmachines
|
Een metazoekmachine is een zoekmachine waarmee een internetgebruiker een zoekopdracht in één keer bij meerdere zoekmachines kan opgeven. De resultaten van deze verschillende zoekmachines worden gecombineerd en gepresenteerd aan de gebruiker in één overzicht.
| 1 |
zoekactie, zoekopdracht, zoekproces
|
8,669 |
TieAction
|
651714
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Eredivisie%202001/02
|
Eredivisie 2001/02
|
Het seizoen 2001/2002 van de Nederlandse Eredivisie voetbal was het 46ste seizoen waarin onder de KNVB-vlag een professionele Eredivisie werd gevoetbald. Ajax werd landskampioen. Fortuna Sittard degradeerde rechtstreeks en FC Den Bosch en Sparta Rotterdam degradeerden door verlies in de nacompetitie. Het was het laatste seizoen waarin de competitie onder de sponsornaam KPN Eredivisie door het leven ging. Het was voor het eerst dat Sparta degradeerde. Van de ploegen die meededen aan het seizoen 1956-1957 bleven PSV, Ajax en Feyenoord over als de enigen die nog nooit degradeerden.
Eindstand
Legenda
Uitslagen
Groen : Thuisteam heeft gewonnen
Blauw : Gelijkspel
Rood : Uitteam heeft gewonnen
Statistieken
Topscorers
In onderstaand overzicht zijn alleen de spelers opgenomen met veertien of meer treffers achter hun naam.
Meeste speelminuten
Bijgaand een overzicht van de spelers die in het seizoen 2000/01 in alle 34 competitieduels in actie kwamen voor hun club, van de eerste tot en met de laatste minuut.
Toeschouwers
Naar de 306 wedstrijden in de reguliere competitie kwamen totaal 4.764.840 mensen kijken, een gemiddeld toeschouwersaantal van 15.571 per wedstrijd.
Scheidsrechters
Trivia
Het seizoen 2001/2002 was het laatste seizoen waarin de nummers 1 en 2 automatisch naar het hoofdtoernooi van de UEFA Champions League ging en de nummer 3 naar de 3de voorronde van het toernooi ging.
Externe links
Eredivisie
KNVB
Eredivisie (mannenvoetbal)
Nederlands competitievoetbal 2001/02
|
Groen : Thuisteam heeft gewonnen
Blauw : Gelijkspel
Rood : Uitteam heeft gewonnen
| 1 |
gelijkspel, remise, onbeslist
|
11,256 |
AutoDealer
|
746100
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bedrijventerrein%20De%20Herven
|
Bedrijventerrein De Herven
|
Bedrijventerrein De Herven is een wijk (52 ha en 60 inwoners) en bedrijventerrein (130 ha en 60 inwoners) in 's-Hertogenbosch, in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De wijk is gesitueerd ten westen van de A2. De wijk is gelegen in stadsdeel Noord.
Op het bedrijventerrein zijn vooral autodealers gevestigd. Ook is er een woonboulevard gevestigd. Het Kantoor van de Toekomst staat ook op het bedrijventerrein. Het bedrijventerrein is makkelijk te bereiken via aansluiting Rosmalen (no. 20) op de A2/A59.
Zie ook
Wijken in 's-Hertogenbosch
Wijk in 's-Hertogenbosch
Bedrijventerrein in Nederland
|
Op het bedrijventerrein zijn vooral autodealers gevestigd. Ook is er een woonboulevard gevestigd. Het Kantoor van de Toekomst staat ook op het bedrijventerrein. Het bedrijventerrein is makkelijk te bereiken via aansluiting Rosmalen (no. 20) op de A2/A59.
| 1 |
autodealer, autobedrijf, autohandelaar
|
5,764 |
BroadcastChannel
|
1864696
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Club%20Nation
|
Club Nation
|
Club Nation is een wekelijks radioprogramma van het Kroatisch/Nederlandse dj duo Tezija & Keyra (Tezija Zararić en Jessy Winters), dat wereldwijd door meer dan 30 radiostations wordt uitgezonden. Het twee uur durende programma besteedt aandacht aan recente Dance- en Trance-muziek.
De eerste uitzending van Club Nation was op 13 februari 2009 op het toenmalige station Splash FM. Toen Splash de FM-frequentie kwijtraakte, nam een Japans FM-station van het Braziliaanse netwerk Rede Transamérica Internacional het programma over. Vervolgens namen ook andere stations het programma op in het uitzendschema. De show wordt in Nederland en België door verschillende lokale en regionale FM- en internetzenders uitgezonden.
Club Nation wordt inmiddels uitgezonden in meer dan 20 landen.
Het programma wordt ondersteund door bekende gast-dj's waaronder Gareth Emery, Ferry Corsten en Bart Claessen.
Externe link
Officiële Club Nation website
Nederlands radioprogramma
Muziekprogramma op radio
Trance
|
De eerste uitzending van Club Nation was op 13 februari 2009 op het toenmalige station Splash FM. Toen Splash de FM-frequentie kwijtraakte, nam een Japans FM-station van het Braziliaanse netwerk Rede Transamérica Internacional het programma over. Vervolgens namen ook andere stations het programma op in het uitzendschema. De show wordt in Nederland en België door verschillende lokale en regionale FM- en internetzenders uitgezonden.
| 1 |
uitzendkanaal, frequentie, kabeldienst
|
5,049 |
TouristAttraction
|
136700
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Veluwsche%20Stoomtrein%20Maatschappij
|
Veluwsche Stoomtrein Maatschappij
|
De Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM) is een stoomtreinmaatschappij die een toeristische treindienst exploiteert op de spoorlijn Dieren - Apeldoorn op de Veluwe in de Nederlandse provincie Gelderland.
De stoomtreinritten zijn populair bij toeristen en daarom rijdt de VSM van begin april tot eind oktober iedere zondag. In de zomer zelfs zeven weken lang zes dagen per week en rijdt de stoomtrein drie dagen per week door naar Dieren.
Geschiedenis
De VSM is een vrijwilligersorganisatie en is opgericht in 1975. In het jaar daarvoor vatten enkele personen uit het lokale toeristische bedrijfsleven het plan op een nieuwe toeristische attractie op te richten in de vorm van een stoomtreindienst. De NS gaf toestemming om op de goederenspoorlijn tussen Apeldoorn en Dieren te rijden.
Treindienst
De VSM doet in de normale (groene) dienstregeling de stations Apeldoorn, Beekbergen, halte Immenbergweg, Loenen en Eerbeek aan. Op de terugweg vanuit Eerbeek hebben de reizigers in Beekbergen 40 minuten de tijd om het Museumstoomdepot van de VSM te bezoeken. Daarna rijdt de trein nog op en neer naar Apeldoorn. In de zomer rijdt de stoomtrein zeven weken lang, zes dagen per week. Drie dagen per week rijdt de stoomtrein tijdens de (blauwe) dienstregeling twee keer per dag door naar Dieren, met daar aansluiting op een salonboot die over de IJssel naar Zutphen vaart.
Terug naar Toen
Jaarlijks wordt in het eerste volle weekend van september het stoomtreinfestival 'Terug naar Toen' georganiseerd, waarbij alle bedrijfsvaardige locs en rijtuigen worden ingezet. De afgelopen jaren zijn tijdens het festival meer dan 10 stoomlocomotieven actief. Op de stations van Beekbergen en Loenen zijn tal van attracties en bezienswaardigheden te vinden zoals oude voertuigen, stoomwalsen, modelbanen e.d.
Hoogtepunt was een aantal jaar de laatste rit op zaterdagavond van Apeldoorn naar Beekbergen, met een trein getrokken door alle bedrijfsvaardige stoomlocomotieven. In 2005 en 2006 bestond deze trein uit 10 locomotieven, de Oostenrijkertrein en de Blokkendozentrein. In verband met de te grote publieke belangstelling is er in 2007 om veiligheidsredenen met deze traditie gebroken.
Werkplaatsen
In Beekbergen (ligt in de bebouwde kom van het dorp Lieren), bevindt zich aan de Dorpstraat een werkplaats voor regulair onderhoud aan het rollend materieel zoals locomotieven en rijtuigen die op rijdagen worden gebruikt worden hier gestald.
In Apeldoorn bevindt zich aan de Rijnstraat/Kanaal Zuid een werkplaats voor groot onderhoud en restauratiewerkzaamheden. Deze werkplaats is niet voor publiek toegankelijk.
Materieel
De VSM startte de treindienst op 14 juli 1975 met de kort daarvoor verworven stoomlocomotief 094 055, afkomstig van de Deutsche Bundesbahn. Wegens de slechte staat waarin deze verkeerde, werd deze al in 1976 afgevoerd en vervangen door o.a. de locs 23 076 en 80 036. In de volgende jaren werd de collectie stoomlocomotieven verder uitgebreid. De VSM beschikt in 2023 over 17 stoomlocomotieven en 23 diesellocomotieven. Voorts zijn er 33 spoorwegrijtuigen en vele goederenwagens.
Locomotieven
De meeste stoomlocomotieven zijn afkomstig uit Duitsland, van de Deutsche Bundesbahn en de Deutsche Reichsbahn. Ook zijn er twee locs uit Polen en één uit Oostenrijk.
De VSM beschikt over stoomlocomotieven van de Duitse Baureihen 23, 41, 44, 50, 52, 52.80, 64, 65, 80 en de Poolse TKp 23 en TKp 5353. De meeste zijn gebouwd in de jaren veertig en vijftig. De oudste locomotief in het bezit van de VSM is de 80 036 uit 1929. Deze is sinds 1976 aanwezig.
De VSM bezit een grote en brede collectie Nederlandse diesellocomotieven uit de jaren vijftig. De diesellocomotieven zijn afkomstig van de Nederlandse Spoorwegen. Er zijn locomotoren (NS 200), rangeerlocs (NS 500) en lijndiesellocs (NS 2200 en NS 2400). Van de serie 2400 bezit de VSM de unieke 2530 met lagere motorhuiven en een hogere cabine. Hierdoor heeft de machinist een aanmerkelijk beter uitzicht dan bij de rest van de serie. De 2530 was oorspronkelijk lila geschilderd, en reed tot augustus 2019 bij de VSM in de bruine kleur die zij in de jaren zestig had. Sinds september 2019 rijdt de 2530 weer in de oorspronkelijke lila kleur.
Sinds mei 2018 beschikt de VSM ook over een ex-Amerikaanse loc NS 2000, een type dat uit Nederland was verdwenen, maar waarvan een soortgenoot uit de Verenigde Staten is gehaald.
Naast de Nederlandse diesellocomotieven bezit de VSM een Oost-Duitse locomotor van het type Köf, die echter niet bedrijfsvaardig is en waarschijnlijk gesloopt is.
Foto's
Materieeloverzicht
Tractievoertuigen
Motorrijtuig
Rijtuigen
De VSM beschikt over een grote collectie rijtuigen. In de stoomtreindienst worden met name de 'Oostenrijkers' ingezet. Deze tweeassige rijtuigen zijn in de jaren vijftig door de Österreichische Bundesbahnen gebouwd op oude onderstellen. Met hun open balkons zijn ze bij het publiek populair.
Aan Nederlands materieel heeft de VSM zes rijtuigen van het type 'Blokkendoos' (mat '24), rijtuigen uit de jaren twintig die oorspronkelijk in elektrische treinen reden. Hieronder is ook de B 8501: een van de rijtuigen uit het prototype Blokkendoos-treinstel uit 1924. Er zijn ook 10 rijtuigen van het type 'bolkop', waaronder de ABC 7301, het oudste en laatste vooroorlogse rijtuig van dit type, drie rijtuigen Plan D en zes Plan K.
Naast deze rijtuigen beschikt de VSM over de 'blauwe trein', een luxe trein samengesteld uit restauratierijtuigen van de Compagnie Internationale des Wagons-Lits en van Oost-Duitse oorsprong. Deze trein wordt met name gebruikt voor gezelschapsritten en sinds 2009 ook voor brunch- en dinerritten op feestdagen.
Behalve de bedrijfsvaardige rijtuigen heeft de VSM een slaaprijtuig, dat tijdens meerdaagse ritten op het hoofdspoornet door VSM-vrijwilligers gebruikt wordt, en een aantal niet-bedrijfsvaardige Oost-Duitse rijtuigen.
Trivia
Tijdens de intocht van Sinterklaas van 2019 in Apeldoorn verving de VSM de Pakjesboot 12 omdat het kanaal van Apeldoorn te smal was voor de boot. Bovendien kreeg Sinterklaas dat jaar een nieuw paard dat bang was voor water. Sinterklaas maakte daarom dat jaar gebruik van de trein in plaats van de stoomboot. De trein werd getrokken door stoomlocomotief 23 071 uit 1956.
Zie ook
Lijst van toeristische spoorwegen en museumlijnen in Nederland
Externe links
Veluwsche Stoomtrein Maatschappij
Railmusea in Nederland
Nederlandse Museummaterieel Database
Railgebonden mobiel erfgoed
Nederlandse spoorwegmaatschappij
Nederlands spoorwegmaterieel
Toeristische spoorweg in Nederland
Verkeer en vervoer in Apeldoorn
Museum in Apeldoorn
Veluwe
|
Geschiedenis
De VSM is een vrijwilligersorganisatie en is opgericht in 1975. In het jaar daarvoor vatten enkele personen uit het lokale toeristische bedrijfsleven het plan op een nieuwe toeristische attractie op te richten in de vorm van een stoomtreindienst. De NS gaf toestemming om op de goederenspoorlijn tussen Apeldoorn en Dieren te rijden.
| 1 |
toeristische attractie, bezienswaardigheid, trekpleister
|
7,539 |
BedAndBreakfast
|
5106004
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jezu%C3%AFetencollege%20%28Brugge%29
|
Jezuïetencollege (Brugge)
|
Het Jezuïetencollege is een voormalig instituut en klooster van de jezuïeten, gelegen aan de Boomgaardstraat 1, Kandelaarstraat 1, en Verversdijk 16 in de West-Vlaamse stad Brugge.
Geschiedenis
De jezuïeten kwamen in 1575 naar Brugge. Ze vestigden zich in het huis De Lecke aan Wapenmakersstraat 17 om in 1595 naar een drietal huizen aan het Sint-Maartensplein te verhuizen. Deze werden ingericht als woongedeelte, school en kapel.
Van 1607-1610 werd een nieuwe vleugel aangebouwd en van 1619-1642 werd de Jezuïetenkerk aan het Sint-Maartensplein gebouwd, dit is de tegenwoordige Sint-Walburgakerk. Van 1699-1701 werd een nieuwe kloostervleugel aan de Verversdijk gebouwd.
In 1773 werd de jezuïetenorde opgeheven door paus Clemens XIV. De gebouwen kregen een profane functie, zoals een cavaleriekazerne aan de Verversdijk (1775), en het Theresiaans College aan de Boomgaardstraat (1780). In 1792 werd de aula van het complex een vergaderzaal voor de Brugse jakobijnen.
In 1832 werd de vleugel aan de Boomgaardstraat geschikt gemaakt voor gebruik als atheneum, deze instelling verhuisde in 1851 naar de Verversdijk. Tot 1900 was er ook een pensionaat aan de school verbonden. In de Boomgaardstraat werd in 1852 de Rijksmiddenschool gevestigd en in 1960 kwam deze ook in de Verversdijk, nadat het atheneum er was vertrokken.
In 1990 verliet ook de Rijksmiddenschool het complex, maar in 2007 vestigde zich er het Europacollege.
Gebouwen
De vleugel aan de Verversdijk is van ongeveer 1700, en deze werd gewijzigd in 1851 toen er een atheneum in werd gevestigd. Ook werd toen een poortgebouw toegevoegd.
Aan de Bogaardstraat zijn de oudste delen van de vleugel van 1607-1610. In deze vleugel bevindt zich ook de aula.
Aan Bogaardstraat 3 bevindt zich eveneens een poortgebouw, waarvan delen afkomstig zijn van het huis Onze-Lieve-Vrouw van Monserrat en stammen uit het begin van de 17e eeuw. Deze zijn in renaissancestijl, met toevoegingen in 1876, welke onder meer het Belgische wapen en allegorische figuren (putti, Minerva) omvatten.
Geschiedenis van Brugge
Jezuïetenonderwijs
Voormalig klooster in Vlaanderen
Voormalige school in België
School in Brugge
|
In 1832 werd de vleugel aan de Boomgaardstraat geschikt gemaakt voor gebruik als atheneum, deze instelling verhuisde in 1851 naar de Verversdijk. Tot 1900 was er ook een pensionaat aan de school verbonden. In de Boomgaardstraat werd in 1852 de Rijksmiddenschool gevestigd en in 1960 kwam deze ook in de Verversdijk, nadat het atheneum er was vertrokken.
| 1 |
bed and breakfast, pension, gastenverblijf
|
8,407 |
LakeBodyOfWater
|
3596841
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/De%20Kluut
|
De Kluut
|
Een eiland in het Veluwemeer, zie De Kluut (eiland)
Een natuurgebied in Amsterdam, zie Kluut (Amsterdam)
Zie ook:
kluut, een vogelsoort
|
Een eiland in het Veluwemeer, zie De Kluut (eiland)
Een natuurgebied in Amsterdam, zie Kluut (Amsterdam)
Zie ook:
kluut, een vogelsoort
| 1 |
meer, binnenmeer, waterplas
|
4,981 |
ScholarlyArticle
|
1490836
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Andrew%20Parrott
|
Andrew Parrott
|
Andrew Parrott (Walsall, 10 maart 1947) is een Brits dirigent, koorleider en internationaal bekend muziekwetenschapper.
Biografie
Parrott studeerde aan de Universiteit van Oxford, waar hij zich voornamelijk bezighield met de authentieke uitvoeringspraktijk van de 17e- en 18e-eeuwse barokmuziek. Hij staat bekend als dirigent van het Taverner Consort and Players, een Londens ensemble dat hij oprichtte in 1973. Een aantal jaren was hij assistent van Sir Michael Tippett. Van 2000 tot 2006 leidde hij de London Mozart Players, waar hij in het bijzonder het klassieke repertoire verkende. Daarna werd hij vaste dirigent van het New York Collegium in New York.
In 2008 registreerde hij Beethovens pianoconcerten, met Norrköpings Symfoniorkester en met Ronald Brautigam als solist, op moderne instrumenten, maar wel in kleine bezetting. Andrew Parrott houdt zich niet alleen bezig met oude muziek, maar heeft een uitgebreid repertoire, dat ook werken van eigentijdse Britse componisten als John Tavener en Judith Weir (A Night at the Chinese Opera) omvat, en daarnaast van de Est Arvo Pärt en de Slowaak Vladimír Godár. Anno 2008 had hij een vijftigtal cd's opgenomen, voornamelijk van het pre-klassieke repertoire van Machaut tot Händel.
Zijn publicatie The Essential Bach Choir, het resultaat van nauwgezet musicologisch onderzoek, vond in de vakwereld een buitengewone weerklank. In deze publicatie onderzoekt, beargumenteert en onderschrijft Parrott de door Joshua Rifkin geïntroduceerde theorie dat de cantates van Johann Sebastian Bach - door gebrek aan geoefende zangers en uitvoerders - oorspronkelijk slechts uitgevoerd werden met enkelvoudig bezette stemmen en niet met een uitgebreid koor.
Publicaties
Andrew Parrott: The Essential Bach Choir. The Boydell Press, Woodbridge, 2000. ISBN 0-85115-786-6 (herziene herdrukken in 2001 en 2004).
Hugh Keyte en Andrew Parrott: The New Oxford Book of Carols. Oxford University Press, Oxford, 1993. ISBN 978-0-19-353322-6.
Vele artikelen over o.a. Johann Sebastian Bach, Claudio Monteverdi en Henry Purcell
Brits dirigent
|
Zijn publicatie The Essential Bach Choir, het resultaat van nauwgezet musicologisch onderzoek, vond in de vakwereld een buitengewone weerklank. In deze publicatie onderzoekt, beargumenteert en onderschrijft Parrott de door Joshua Rifkin geïntroduceerde theorie dat de cantates van Johann Sebastian Bach - door gebrek aan geoefende zangers en uitvoerders - oorspronkelijk slechts uitgevoerd werden met enkelvoudig bezette stemmen en niet met een uitgebreid koor.
| 2 |
wetenschappelijk artikel, academisch artikel, publicatie
|
11,515 |
Language
|
2278293
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vijver%20van%20Siloam
|
Vijver van Siloam
|
De Vijver van Siloam (Grieks: Σιλωάμ Siloam, van het Hebreeuwse שילוח, Siloa(c)h, "(water)leiding") of Vijver van Siloa(c)h (השילוח בריכת, Breikhat Hashiloah) was een vijver in het Jeruzalem uit de oudheid.
De vijver plus bijbehorende Hizkia-tunnel naar de zich ten oosten van de berg Ofel bevindende bron Gihon (zuidoostelijk van Jeruzalem gelegen) werden omstreeks 700 v.Chr. aangelegd. De Judese koning Hizkia was de opdrachtgever. Reden tot aanleg was er voor te zorgen dat de stad over voldoende water kon beschikken, mede met het oog op een mogelijke (en later ook daadwerkelijk uitgevoerde) belegering door de Assyrische koning Sanherib. In het Hebreeuwse Bijbelboek Jesaja 8:6 wordt "het kabbelende water van Siloach" vermeld.
Ook in het Nieuwe Testament komt Siloam voor. Volgens een verhaal in Johannes 9:7 maakte Jezus modder door op de grond te spuwen en zijn speeksel met wat zand te mengen en streek hij de modder op de ogen van een blinde. Deze moest zich wassen in "het badhuis van Siloam" en toen hij terugkwam kon hij weer zien. Er staat bij: "Siloam is in onze taal 'gezondene'." Waarschijnlijk stond de Toren van Siloam, die in Lucas 13:4 wordt genoemd, in de buurt van de vijver.
Tot 2004 was er alleen een uit ongeveer 400 n.Chr. (de Byzantijnse tijd) stammende Vijver van Siloam bekend. In dat jaar echter ontdekten Israëlische archeologen vijftig meter verderop een oudere versie van de vijver, eveneens liggend in Silwan (silwan is Arabisch voor siloam), tussen 1882 en 1938 een Joods-Jemenitisch dorp en thans overwegend Arabische wijk in het zuidoosten van Oost-Jeruzalem en grenzend aan de Stad van David. Dit betreft niet de oorspronkelijke vijver uit de Hebreeuwse Bijbel maar is drie- à vijfhonderd jaar jonger (de tijd van de Tweede Tempel) en op last van koning Herodes I vergroot. De afmetingen bedragen zeker zeventig bij zeventig meter. In het jodendom van die dagen dichtte men een genezende werking aan deze vijver toe. Het vermoeden bestaat dat deze dienstdeed als mikwe (ritueel reinigingsbad).
In 2023 werd de vijver volledig blootgelegd.
Bijbelse plaats
Nieuwe Testament
Geschiedenis van Jeruzalem
Jeruzalem
|
Ook in het Nieuwe Testament komt Siloam voor. Volgens een verhaal in Johannes 9:7 maakte Jezus modder door op de grond te spuwen en zijn speeksel met wat zand te mengen en streek hij de modder op de ogen van een blinde. Deze moest zich wassen in "het badhuis van Siloam" en toen hij terugkwam kon hij weer zien. Er staat bij: "Siloam is in onze taal 'gezondene'." Waarschijnlijk stond de Toren van Siloam, die in Lucas 13:4 wordt genoemd, in de buurt van de vijver.
| 1 |
taal, natuurlijke taal, formele taalcode
|
2,015 |
LeaveAction
|
4062256
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20Tweede%20Kamerleden%201972-1977
|
Lijst van Tweede Kamerleden 1972-1977
|
De samenstelling van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 1972-1977 biedt een overzicht van de Tweede Kamerleden in de periode tussen de Tweede Kamerverkiezingen van 29 november 1972 en de Tweede Kamerverkiezingen van 25 mei 1977. De regering werd in mei 1973 gevormd door het kabinet-Den Uyl. De zittingsperiode ging in op 7 december 1972. Er waren 150 Tweede Kamerleden.
De partijen staan in volgorde van grootte. De politici staan in alfabetische volgorde, uitgezonderd de fractievoorzitter, die telkens vetgedrukt als eerste van zijn of haar partij vermeld staat.
Gekozen bij de verkiezingen van 29 november 1972
PvdA (43 zetels)
Joop den Uyl, fractievoorzitter
Nel Barendregt
Relus ter Beek
Rie de Boois
Piet Dankert
Hans van den Doel
Dick Dolman
Meiny Epema-Brugman
Huub Franssen
Ineke Haas-Berger
Henk Hartmeijer
Paul Janssen
Eefje Klaassens-Postema
Ger Klein
Jan Knot
Hans Kombrink
Aad Kosto
Cees Laban
Jan Lamberts
Theo van Lier
Jan Masman
Wim Meijer
Ad Oele
David van Ooijen
Stan Poppe
Jan Pronk
Peter Roels
Hein Roethof
Piet de Ruiter
Nora Salomons
Jan Schaefer
John Spinks
Bram Stemerdink
Max van der Stoel
Piet Stoffelen
Ed van Thijn
Jakob Vellenga
Anne Vondeling
Joop Voogd
Arend Voortman
Henk Vredeling
Ep Wieldraaijer
Ko Wierenga
KVP (27 zetels)
Frans Andriessen, fractievoorzitter
Harry Aarts
Dries van Agt
Leo de Bekker
Wiel Bremen
Tiemen Brouwer
Pam Cornelissen
Joop van Elsen
Ferdinand Fiévez
Til Gardeniers-Berendsen
Berthe Groensmit-van der Kallen
Frans van der Gun
Jan Heijmans
Ad Hermes
Ben Hermsen
Dolf Hutschemaekers
Cor Kleisterlee jr.
Toon Krosse
Joep Mommersteeg
Roelof Nelissen
Harrij Notenboom
Rinus Peijnenburg
Theo van Schaik
Fons van der Stee
Toon Weijters
Tjerk Westerterp
Piet van Zeil
VVD (22 zetels)
Hans Wiegel, fractievoorzitter
Gijs van Aardenne
Pol de Beer
Cees Berkhouwer
Dick Dees
Klaas van Dijk
Molly Geertsema
Aart Geurtsen
Theo Joekes
Annelien Kappeyne van de Coppello
Wim Keja
Henk Koning
Hans de Koster
Neelie Kroes
Ad Ploeg
Frits Portheine
Koos Rietkerk
Jaap Scherpenhuizen
Danny Tuijnman
Els Veder-Smit
Henk Vonhoff
Harry Waalkens
ARP (14 zetels)
Barend Biesheuvel, fractievoorzitter
Willem Aantjes
Hans de Boer
Jaap Boersma
Kees Boertien
Gerrit van Dam
Jan de Koning
Hannie van Leeuwen
Bauke Roolvink
Maarten Schakel sr.
Ad Schouten
Antoon Veerman
Arend Vermaat
Tjebbe Walburg
PPR (7 zetels)
Bas de Gaay Fortman, fractievoorzitter
Dolf Coppes
Pier van Gorkum
Michel van Hulten
Leo Jansen
Erik Jurgens
Henk Waltmans
CHU (7 zetels)
Arnold Tilanus, fractievoorzitter
Roelof Kruisinga
Gerard van Leijenhorst
Durk van der Mei
Willem Scholten
Teun Tolman
Herman Wisselink
CPN (7 zetels)
Marcus Bakker, fractievoorzitter
Frits Dragstra
Henk Hoekstra
André de Leeuw
Fré Meis
Wim van het Schip
Joop Wolff
D'66 (6 zetels)
Hans van Mierlo, fractievoorzitter
Jan Beekmans
Aar de Goede
Anneke Goudsmit
Hans Gruijters
Jan Terlouw
DS'70 (6 zetels)
Jan Berger, fractievoorzitter
Mauk de Brauw
Willem Drees jr.
Klaas Keuning
Sierk Keuning
Fia van Veenendaal-van Meggelen
SGP (3 zetels)
Hette Abma, fractievoorzitter
Cor van Dis jr.
Henk van Rossum
Boerenpartij (3 zetels)
Hendrik Koekoek, fractievoorzitter
Victor Honig van den Bossche
Toon Nuijens
GPV (2 zetels)
Pieter Jongeling, fractievoorzitter
Bart Verbrugh
PSP (2 zetels)
Bram van der Lek, fractievoorzitter
Fred van der Spek
RKPN (1 zetel)
Klaas Beuker, fractievoorzitter
Bijzonderheden
Karel Nagel (PvdA) nam zijn verkiezing tot Tweede Kamerlid niet aan. Zijn opvolger Piet Stoffelen werd op 7 december 1972 geïnstalleerd.
Tussentijdse mutaties
1973
1 februari: Ad Oele (PvdA) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot burgemeester van Delft. Zijn opvolger Martin Konings werd op 6 februari dat jaar geïnstalleerd.
14 februari: Tjabbe Walburg (ARP) overleed. Zijn opvolger Jan-Nico Scholten werd op 1 maart dat jaar geïnstalleerd.
27 februari: Toon Nuijens (Boerenpartij) overleed. Zijn opvolger Jan de Koning werd op 3 april dat jaar geïnstalleerd.
7 maart: Roelof Nelissen (KVP), Barend Biesheuvel, Jaap Boersma en Kees Boertien (allen ARP) namen ontslag omdat ze het mandaat van minister in het ontslagnemende kabinet-Biesheuvel II drie maanden met het Tweede Kamerlidmaatschap had gecombineerd. Hun opvolgers Wim du Chatinier (KVP), Jeltien Kraaijeveld-Wouters, Willem de Kwaadsteniet en Jan van Houwelingen (allen ARP) werden dezelfde dag nog geïnstalleerd. Barend Biesheuvel werd als fractievoorzitter van de ARP ook op 7 maart opgevolgd door Wim Aantjes.
23 april: Dries van Agt (KVP) nam ontslag omdat hij het mandaat van minister in het ontslagnemende kabinet-Biesheuvel II drie maanden met het Tweede Kamerlidmaatschap had gecombineerd. Zijn opvolger Gerard ter Woorst werd op 2 mei dat jaar geïnstalleerd.
1 mei: Hans de Koster (VVD) nam ontslag omdat hij het mandaat van minister in het ontslagnemende kabinet-Biesheuvel II drie maanden met het Tweede Kamerlidmaatschap had gecombineerd. Nadat zijn ministerschap was afgelopen werd de Koster op 28 mei dat jaar opnieuw geïnstalleerd.
6 mei: Molly Geertsema (VVD) nam ontslag omdat hij het mandaat van minister in het ontslagnemende kabinet-Biesheuvel II drie maanden met het Tweede Kamerlidmaatschap had gecombineerd. Nadat zijn ministerschap was afgelopen werd Geertsema op 28 mei dat jaar opnieuw geïnstalleerd.
11 mei: Joop den Uyl, Max van der Stoel, Henk Vredeling, Jan Pronk, Bram Stemerdink, Ger Klein, Jan Schaefer, Wim Meijer (allen PvdA), Tjerk Westerterp, Tiemen Brouwer, Fons van der Stee, Joep Mommersteeg (allen KVP), Antoon Veerman (ARP), Michel van Hulten (PPR), Hans Gruijters en Aar de Goede (beiden D'66) namen ontslag vanwege hun benoeming tot minister of staatssecretaris in het kabinet-Den Uyl. Hun opvolgers Jaap van der Doef, Lambert Giebels, Arie van der Hek, Kees Kolthoff, Siepie Langedijk-de Jong, Karel Nagel, Schelto Patijn, Klaas de Vries (allen PvdA), Marius van Amelsvoort, Dien Cornelissen, Annemieke van Heel-Kasteel en Piet van der Sanden (allen KVP), Kees Boertien (ARP), Dilia van der Heem-Wagemakers (PPR), Sef Imkamp en Wil Wilbers (beiden D'66) werden op 28 mei dat jaar geïnstalleerd. Joop Den Uyl werd als fractievoorzitter van de PvdA op 15 mei 1973 opgevolgd door Ed van Thijn.
14 mei: Jan Berger werd als fractievoorzitter van DS'70 opgevolgd door Willem Drees jr..
1 juli: Arnold Tilanus nam ontslag als fractievoorzitter van de CHU vanwege zijn gevorderde leeftijd. Hij werd dezelfde dag nog opgevolgd door Roelof Kruisinga.
28 augustus: Hans van den Doel (PvdA) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Zijn opvolger Wim Albers werd dezelfde dag nog geïnstalleerd.
1 september: Koos Rietkerk (VVD) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot directeur Sociale Zaken bij het Verbond van Nederlandse Ondernemingen. Zijn opvolgster Nel Ginjaar-Maas werd op 4 september dat jaar geïnstalleerd.
1 september: Theo van Lier (PvdA) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot lid van de Raad van State. Zijn opvolger Herman Drenth werd op 4 september dat jaar geïnstalleerd.
1 september: Hans van Mierlo nam ontslag als fractievoorzitter van D'66 omdat hij vond dat er te veel spanningen binnen zijn fractie bestonden. Hij werd dezelfde dag nog opgevolgd door Jan Terlouw.
6 september: Henk Vonhoff (VVD) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot burgemeester van Utrecht. Zijn opvolger Koos Rietkerk werd op 11 september dat jaar geïnstalleerd.
9 november: Molly Geertsema (VVD) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot Commissaris van de Koningin in Gelderland. Zijn opvolger Albert-Jan Evenhuis werd op 11 december dat jaar geïnstalleerd.
2 december: Jan Heijmans (KVP) overleed. Zijn opvolgster Ton Lückers-Bergmans werd op 22 januari 1974 geïnstalleerd.
1974
1 april: Wil Wilbers (D'66) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot ambtenaar op het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk. Zijn opvolger Erwin Nypels werd op 2 april dat jaar geïnstalleerd.
1 juni: Eefje Klaassens-Postema (PvdA) nam ontslag vanwege haar benoeming tot wethouder van Groningen. Haar opvolger Joop Worrell werd op 5 juni dat jaar geïnstalleerd.
11 september: Ep Wieldraaijer (PvdA) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot wethouder van Almelo. Zijn opvolger Hessel Rienks werd op 11 september dat jaar geïnstalleerd.
1 december: Anneke Goudsmit (D'66) nam ontslag uit onvrede met het abortusbeleid van minister van Justitie Dries van Agt. Haar opvolger Govert Nooteboom werd op 4 december dat jaar geïnstalleerd.
1975
21 januari: Kees Boertien (ARP) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot Commissaris van de Koningin in Zeeland. Zijn opvolger Bouke Beumer werd dezelfde dag nog geïnstalleerd.
17 april: Ad Schouten (ARP) nam ontslag nadat zijn partij had ingestemd met de statuten van de CDA, de toekomstige fusiepartij van KVP, ARP en CHU, en omdat hij daarmee niet kon instemmen. Zijn opvolger Marten Beinema werd op 29 april dat jaar geïnstalleerd.
13 maart: Mauk de Brauw (DS'70) nam ontslag uit onvrede met de koers van zijn partij. Zijn opvolger Eef Verwoert werd op 8 april dat jaar geïnstalleerd.
19 maart: Jan Berger en Sierk Keuning (beiden DS'70) namen ontslag uit onvrede over de koers van hun partij. Hun opvolgers Jan Koningh en Cor Tuinenburg werden op respectievelijk 8 april en 4 juni dat jaar geïnstalleerd.
3 augustus: Klaas Keuning (DS'70) nam ontslag uit onvrede met de koers van zijn partij. Zijn opvolger Henk Staneke werd op 26 augustus dat jaar geïnstalleerd.
26 augustus: Ferdinand Fiévez (KVP) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot burgemeester van Loon op Zand. Zijn opvolger Steef Weijers werd op 2 november dat jaar geïnstalleerd.
16 september: Pier van Gorkum (PPR) nam ontslag nadat hij in conflict was gekomen met zijn partij. Zijn opvolger Michel van Winkel werd dezelfde dag nog geïnstalleerd.
16 september: Erik Jurgens (PPR) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot voorzitter van de NOS. Zijn opvolger Kees van Kuijen werd op 23 september dat jaar geïnstalleerd.
16 oktober: Arend Vermaat (ARP) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot hoogleraar aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Zijn opvolger Antoon Veerman werd op 4 november dat jaar geïnstalleerd.
1976
1 februari: Piet de Ruiter (PvdA) vanwege zijn benoeming tot gecommitteerde van het Openbaar Lichaam Rijnmond. Zijn opvolger Henk Molleman werd op 3 februari dat jaar geïnstalleerd.
1 maart: Willem Scholten (CHU) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot lid van de Raad van State. Zijn opvolger Coos Huijsen werd op 30 maart dat jaar geïnstalleerd. Omdat Huijsen reeds in 1973 de CHU had verlaten, vormde hij onmiddellijk zijn eigen eenmansfractie, Groep-Huijsen.
9 april: Toon Weijters (KVP) overleed. Zijn opvolger Joep Mommersteeg werd op 18 mei dat jaar geïnstalleerd.
1 juni: Theo van Schaik (KVP) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot lid van de Raad van State. Zijn opvolgster Mieke Andela-Baur werd op 24 augustus dat jaar geïnstalleerd.
22 juni: Govert Nooteboom (D'66) scheidde zich af van zijn partij omdat hij vond dat hij onvoldoende ruimte kreeg om binnen de fractie een afwijkend standpunt in te nemen. Hij vormde vervolgens zijn eigen eenmansfractie, Groep-Nooteboom.
24 augustus: Klaas van Dijk (VVD) nam ontslag om zich te kunnen inzetten voor de komst van een liberale omroep. Zijn opvolger Jan van de Ven werd dezelfde dag nog geïnstalleerd.
23 september: Gerard ter Woorst (KVP) nam ontslag vanwege benoeming tot inspecteur in het agrarisch onderwijs. Zijn opvolger Hans van den Broek werd op 12 oktober dat jaar geïnstalleerd.
23 september: Paul Janssen (PvdA) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot lid van de raad van bestuur van het NEHEM. Zijn opvolger Arie de Graaf werd op 12 oktober dat jaar geïnstalleerd.
14 december: Jan Masman (PvdA) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot burgemeester van Assen. Zijn opvolgster Annie Krouwel-Vlam werd op 18 januari 1977 geïnstalleerd.
1972-1977
Nederlandse politiek in 1972
Nederlandse politiek in 1973
Nederlandse politiek in 1974
Nederlandse politiek in 1975
Nederlandse politiek in 1976
Nederlandse politiek in 1977
|
1976
1 februari: Piet de Ruiter (PvdA) vanwege zijn benoeming tot gecommitteerde van het Openbaar Lichaam Rijnmond. Zijn opvolger Henk Molleman werd op 3 februari dat jaar geïnstalleerd.
1 maart: Willem Scholten (CHU) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot lid van de Raad van State. Zijn opvolger Coos Huijsen werd op 30 maart dat jaar geïnstalleerd. Omdat Huijsen reeds in 1973 de CHU had verlaten, vormde hij onmiddellijk zijn eigen eenmansfractie, Groep-Huijsen.
9 april: Toon Weijters (KVP) overleed. Zijn opvolger Joep Mommersteeg werd op 18 mei dat jaar geïnstalleerd.
1 juni: Theo van Schaik (KVP) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot lid van de Raad van State. Zijn opvolgster Mieke Andela-Baur werd op 24 augustus dat jaar geïnstalleerd.
22 juni: Govert Nooteboom (D'66) scheidde zich af van zijn partij omdat hij vond dat hij onvoldoende ruimte kreeg om binnen de fractie een afwijkend standpunt in te nemen. Hij vormde vervolgens zijn eigen eenmansfractie, Groep-Nooteboom.
24 augustus: Klaas van Dijk (VVD) nam ontslag om zich te kunnen inzetten voor de komst van een liberale omroep. Zijn opvolger Jan van de Ven werd dezelfde dag nog geïnstalleerd.
23 september: Gerard ter Woorst (KVP) nam ontslag vanwege benoeming tot inspecteur in het agrarisch onderwijs. Zijn opvolger Hans van den Broek werd op 12 oktober dat jaar geïnstalleerd.
23 september: Paul Janssen (PvdA) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot lid van de raad van bestuur van het NEHEM. Zijn opvolger Arie de Graaf werd op 12 oktober dat jaar geïnstalleerd.
14 december: Jan Masman (PvdA) nam ontslag vanwege zijn benoeming tot burgemeester van Assen. Zijn opvolgster Annie Krouwel-Vlam werd op 18 januari 1977 geïnstalleerd.
| 1 |
verlaten, groep verlaten, evenement verlaten
|
7,418 |
TheaterEvent
|
4420905
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Noah%20%28toneelstuk%29
|
Noah (toneelstuk)
|
Het toneelstuk Noah, of Ondergang der eerste weerelt is het laatste oorspronkelijke treurspel van de Nederlandse toneelschrijver en dichter Joost van den Vondel, gepubliceerd in 1667 toen Vondel tachtig jaar oud was. Noë voorspelt dat de wereld aan een grote vloed ten onder zal gaan als de mensheid haar goddeloze levenswandel niet verandert. Zelf is hij al honderd jaar een ark aan het bouwen waarin van elke diersoort een paar ondergebracht moet worden. Aanvankelijk wordt hij als een oude dwaas bezien, maar als het water werkelijk stijgt, gaat de grootvorst van het Oosten Achiman er anders over denken. Noah is het slot van de trilogie met Lucifer (1654) en Adam in ballingschap (1664).
In de waardering is Noah altijd lager aangeslagen dan de eerste twee delen van de trilogie. De eerste opvoering, door een groep Nijmeegse studenten, dateert uit mei 1937, precies 270 jaar nadat het stuk werd geschreven. Vondelvorser W.A.P. Smit kenschetst het treurspel als voor het grootste deel 'voortreffelijk gebouwd' met 'onvergetelijke hoogtepunten', maar vond dat de 'inzinking van het vierde bedrijf en een te summiere karaktertekening' het onmogelijk maakten Noah 'in zijn totaliteit als een van Vondels grote meesterwerken te beschouwen.'
Personages
Apollion, de koning des afgronds
Noah (ook Noë gespeld), de boetgezant en bouwheer van de ark
Rei van Engelenwacht
De Bouwmeester der Arke
Achiman, de grootvorst van het Oosten
Hofmeester en Aartsherder, ambtenaars van Achiman
Urania, de grootvorstin van het Oosten
Joffers
Cham, Seth en Jafed, Noahs drie zonen
Uriël, gerechtsengel
Synopsis
Eerste bedrijf
Apollion ontvouwt zijn plan om Noahs ark in aanbouw in brand te steken. De mensheid doet zich tegoed aan wellust en snoeplust en stoort zich niet aan Gods geboden. Noë vraagt God om genade voor de mensheid, maar hij ziet het waterpeil reeds stijgen. Hoewel hij zich schaamt te langzaam aan de ark te hebben gewerkt, vraagt hij God toch er begrip voor te hebben dat de mens na de verdrijving uit het paradijs in haar ziel geraakt is.
De rei van engelenwacht bezingt Noë als enige vrome mens, alle anderen dwalen en hebben hun blik van God afgewend om zich als dieren met tijdelijke zaken bezig te houden. De tegenzang stelt dat al wat leeft naar het kwade neigt. De deugd vermindert, met als enkele uitzondering Eva's zoon Seth en Enoch. In de tweede zang vraagt Enoch verlossing aan God van de plaag die de mensen ontuchtig en ongodvruchtig heeft gemaakt. De tweede tegenzang antwoordt dat de engelen in opdracht van God Enoch opgehaald en naar het hemels paradijs gevoerd hebben. Daar bevindt hij zich in het gezelschap van Elias. Noë geldt als Enochs opvolger in vroomheid. De toezang concludeert dat godvruchtigheid in de wereld geen waardering vindt, zodat Enoch als uitverkorenen is opgehaald en het waterpeil is beginnen te stijgen.
Tweede bedrijf
Achiman informeert bij de Bouwmeester naar de ark, de omvang, het bouwplan, en de hoon die de bouwmeester bij zijn werk ten deel viel. Wie er gered zullen worden. Het vullen van de ark met dieren heeft zeven dagen in beslag genomen, waarop Achiman verbaasd is dat zoveel uiteenlopende dieren elkaar verdragen. Ook de bouwmeester begrijpt niet over welke kracht Noah beschikt om ieder dier in toom te houden. Zelf ziet Noah als een Johannes de Doper af van elk comfort en draagt een jas van kemelhaar. Zijn droefheid om het lot der mensheid, doet Achiman, die niet aan de zondvloed gelooft, af als 'Onnozele droefheid'. Ook de bouwers van de ark zijn niet overtuigd, al luisteren ze met geduld naar Noahs voorspelling. Zijn drie zoons gehoorzamen hem wel, Cham met tegenzin en Sem en Jafed gedwee. Bij Noah zelf zijn woorden en gedrag met elkaar in overeenstemming.
Achiman is bezorgd dat Noah aanhang zal verwerven, omdat hij als enige rechtvaardig is. De bouwmeester poogt hem gerust te stellen: Noahs dreigementen zijn loos en zijn boodschap zal geen menigte aanspreken, omdat die haaks staat op wat de mensen begeren. Desondanks wil Achiman nu toch zelf Noah aanhoren. Honderd jaar, zo legt Noë hem uit, heeft hij gewaarschuwd voor de jongste dag en nu is het zover. God heeft lang gewacht op inkeer en nu is zijn geduld op. Als oorsprong van de ellende wordt genoemd dat de mens te gesteld is op schone vrouwen, Kaïns dochters. Vermengd met Seths nakomelingen is een boosaardig geslacht ontstaan. Geweld is een afgod die rijkdom oplevert. Neem afstand van deze vrouwen, zegt Noah, die al sinds Adam niets goeds voorspellen.
Achiman werpt tegen dat de Natuur de vrouw niet voor niets schiep, waarop Noah hem voor de voeten werpt dat één vrouw per man geoorloofd is, maar niet de veelwijverij en bloedschande van tegenwoordig. Volgens Achiman wisten zelfs engelen vrouwen niet te weerstand, dus wat zou dan van de mens verwacht kunnen worden. Noah doet dit af als laster. Wellust, aldus Achiman, moet men botvieren voordat de ouderdom dit onmogelijk maakt. Volgens Noë moet je in de bloei van je leven juist God dienen. Hierop verkondigt Achiman de op tijdelijk genot gerichte wijsheid van de mens die geen God kent en dus alleen het aardse leven erkent. Noah noemt dit Gods naam lasteren, omdat Hij wordt ontkend. Nogmaals waarschuwt hij voor de komende straf. Achiman wil van het leven genieten, vrij van tucht en nauwe regels, feest en vreugde in plaats van zwaarmoedig gejammer. Volgens Noah zal de hemel de wellustige bloedschande niet door de vingers zien. Dan komt de Hofmeester Achiman meedelen dat hij wordt verwacht aan het juichend hof.
De rei van engelenwacht betreurt in haar eerste zang dat de mens zijn lichaam niet langer richt naar de ziel. De tegenzang beschrijft hoe in het paradijs harmonie tussen ziel en leden bekrachtigd werd met muzikale harmonie. De tweede zang betoogt dat thans het lichaam niet meer voor God buigen wil en er geen vroomheid meer op de wereld is. De tegenzang stelt Noahs hoop op genade als hopeloos voor. Al zou hij al het kwaad in zijn tranen willen verdrinken, hij staat machteloos. Machteloos is ook het voorbeeld van Kaïn, waaraan de mens zich niet langer spiegelt.
Derde bedrijf
De Aartsherder vervoegt zich bij Achiman met het bericht dat het stijgende waterpeil de herders heeft gedwongen hun vee bergopwarts te drijven, maar het bergvolk hen de toegang heeft geweigerd, met strijd als gevolg. De hofmeester berispt de aartsherder voor het verlaten van zijn wacht om om hulp te vragen in plaats van zelf orde op zaken te stellen, zoals zijn taak is. Achiman zegt echt assistentie toe, waarna de aartsherder weer vertrekt.
Inmiddels is Achiman bezorgd geworden over het onverklaarbare stijgen van het waterpeil. De hofmeester noemt het een wonder der natuur, maar Achiman denkt aan de voorspelling van Noë. De hofmeester noemt Noah een dwaas, maar daar is Achiman het niet mee eens. De hofmeester merkt op dat het erop lijkt dat Achiman met Noah te water wil gaan en wijst hem erop dat hij dan wel van zijn bedgenoten moet scheiden. Achiman vindt dat wel een zware prijs, maar een mens in nood neemt drastische beslissingen. Het gevolg zal zijn, zo waarschuwt de hofmeester, dat Achiman een vrouwenhater genoemd zal worden en bij de vrouwen in ongenade zal vallen. Achiman trekt zich terug in het cederbos om na te denken.
Aangezien Achiman dus maar niet op komt dagen bij het feest, komt grootvorstin Urania aan de hofmeester vragen waar hij blijft. Deze licht haar in over de strijd tussen de herders en het bergvolk. Als Urania verneemt dat Achiman de aartsherder en een bende heeft gestuurd om orde op zaken te stellen, merkt ze op dat hij gewend was om bij belangrijke strijdpunten zelf voorop te gaan en de huidige kwestie kennelijk te licht opvat. Daarop verneemt ze over Achimans bezorgdheid en dat hij Noah serieus is gaan nemen. Daar begrijpt Urania niets van. Daarbovenop deelt de hofmeester haar mede dat hij van plan is met haar te breken, omdat Noah de vrouwenliefde als oorzaak van de vloed heeft aangewezen. Dan is een vloed niet nodig, zegt Urania, want zonder vrouwen kan de mensheid ook niet bestaan.
Alsof ze nog van niets weet, vraagt Urania aan Achiman wat hem van het bruiloftsfeest weghoudt en spreekt op zijn uitleg schamper van de ark als 'Noahs kist'. Ze neemt het Achiman kwalijk dat hij de schuld alleen bij de vrouwen legt. Bovendien ziet zij de situatie niet somber in, omdat de Natuur het water middels een samenhangend kringloopsysteem beheert en er ook vroeger weleens wateroverlast is geweest. Daar iets magisch in zien is voor 'kleine kinders'. En heeft Achiman niet zelf altijd iedereen voorgehouden het ervan te nemen in het leven. Wanneer Achiman de verleidelijke schoonheid der vrouwen de schuld geeft, wijst zij op de haan, een dier dat schaamteloos veel vriendinnen heeft die hem nageslacht opleveren. Ook herinnert Urania aan de beloften die hij haar in hun jeugd heeft gedaan, vol van wellust en vleiende taal. Zijn trouweloosheid aan haarzelf en aan hun hedonistische levensbeschouwing is een smet, 'met geen oceaan te wissen uit ons bed'. Hij kan zijn trouwring en alle sieraden terugkrijgen als vrouwen die eer onwaardig zijn en zich inschepen in 'Noahs beestenkist'. Urania's besluit om te scheiden zet Achiman aan het twijfelen en hij bekend schuld: 'Uw liefde rukt me hier, daar Noahs dreigement'. Als Urania zich onvermurwbaar toont voor zijn excuses, biedt hij zijn dolk aan en verzoekt haar hemn te doden. Hierop neemt zij hem in genade terug en is het tijd om hun bruiloft te hernieuwen. Maar daar komt Noah aan.
Noah beklaagt zich dat Urania het terrein weer heeft teruggewonnen op Achiman. Urania vraagt Noah of hij soms vergeten is dat hij zijn eigen leven aan een vrouw dankt en of hij zelf gewoon te oud is voor 'vrouwenzucht'. Dat is dan de schuld van de ouderdom, niet van vrouwen. Noah antwoordt geen vrouwenhater te zijn, maar slechts het misbruik van het niet bij één vrouw te laten. Pure liefde is op één vriendin gericht. Volgens Urania walgt de snoeplust van één enkele spijs om te eten, verandering kweekt meer liefde. Vilein brengt ze Noahs vader in, die twee vrouwen had. Noah verwijt hen dus de levenswandel waaraan hij zelf zijn leven dankt. Hardnekkigheid leidt tot niets, zegt Noah, en wijst naar de donkere regenwolken en voorspelt dat de regen veertig etmalen zal aanhouden. Urania draagt de Joffers die achter de haag staan opgesteld, op om zang en dans te verzorgen.
De Joffers heffen een lied aan over de levenswandel van de zwaan, die onbekommerd op de vloed nestelt. Zwemmend brengt zij haar jongen groot en zelfs 'Stervende zingt ze een vrolijk lied/ in 't suikerriet'. De zwaan leeft dus niet alleen blij maar sterft ook zo: 'Zij tart de nijdige dood uit lust/ met kwinkeleren, en triomferen,/ en sterft gerust.De rei van de engelenwacht heft een zang aan die de scheppingsdag beschrijft waarmee water en lang gescheiden werden. De eerste tegenzang beschrijft hoe het misbruik hiervan 'verbittert Gods geduld' en dus is 'den schouwburg van/ de wereld' bijna aan haar ommekeer toe: 'Dit treurspel keert te dra./ Verwacht het slot hierna.' De tweede zang kondigt aan dat God het water 'streng gebruiken' zal en de wanhoop zal leren zwemmen. Om Noah te sparen voor het aanzicht van de ellende, draagt Uriël hem op om de ark in te gaan en af te sluiten. Mochten Adam en Eva, aldus de tweede tegenzang, zien hoe hun afstammelingen net als zijzelf voor hun zonde worden gestraft, dan zouden zij het voorbeeld dat ze zelf gaven de schuld geven. Dezelfde Uriël die eerst het paradijs afsloot, sluit nu de ark.
Vierde bedrijf
Noah wenst Cham te spreken, die meedeelt dat hij zojuist met Urania in het bos heeft vertoefd. Noah is eerst toornig, maar reageert daarna met liefdevol geduld, die hij zijn tegenzin laat uiten. Cham is onwillig om aan boord van de ark te gaan, dat 'houten moordhol' dat als 'beestenstal' dient. De verveling van een jaar lang rond te dobberen in deze 'spelonk van hout' lokt hem niet aan, maar Noah verzekert hem dat er genoeg werk zal zijn met het verzorgen van de dieren. Cham noemt het een levend begraven zijn, maar Noah spreekt hem moed in: de gezinsleden zullen elkaar erdoor helpen. Nu hij een gewillig oor vindt, gaat Cham verder en noemt de God van Noah een scherprechter die elke misstap bestraft, een dwingeland die geen vergeving kent en nog wispelturig is ook, want Hij heeft spijt de mens te hebben gemaakt. Voor Noah zijn deze woorden door 'eigenzinnigheid en waan' ingegeven Godslastering. Termen als naijver en wraakzucht zijn niet van toepassing op God, menselijke taal schiet tekort om God adequaat te schetsen: 'Hier geeft des menschen tong alleen een krank geluit,/ En drukt de beelden van de ziel door dootverf uit'. Geschrokken door Noahs woede gehoorzaamt Cham en stapt in de 'dootkist'. Noah begrijpt dat Urania heeft geprobeerd Cham tegen de andere gezinsleden op te zetten. Dan arriveert de rest van het gezin, verontrust door het wassende water.
Noah bereidt hen op het watergeweld voor. De donder en bliksem en beukende golven hebben als voordeel dat ze zo het 'jammerlijk gekerm' van de verdrinkende mensheid niet kunnen horen. Maar hoe hachelijk de vloed ook lijkt, God zal de golven intomen zoals hij ook de wilde aard van het gedierte in de ark in bedwang houdt. Jafed vraagt waarom God Noah een eeuw aan de ark heeft laten werken. Uiteraard, aldus Noah, had God ook een andere manier kunnen vinden, maar Zijn besluit moet geaccepteerd worden. Maar God had de mens toch kunnen veranderen, hij heeft ze immers zelf geschapen. Nee, zegt Noah, want het geschenk dat de vrije wil is impliceert nu eenmaal dat die in vrijheid ten goede of ten kwade aangewend kan worden. Bij nooddwang zou de mens niet zelf voor zijn daden verantwoordelijk zijn en dus ook geen straf verdienen. Sem werpt tegen dat God ook tot genade had kunnen besluiten, maar Noah antwoordt dat Gods genade en Zijn rechtvaardigheid elkaar lang in evenwicht hielden, maar dat rechtvaardigheid uiteindelijk zwaarder weegt.
Jafed is bevreesd voor aanvallen door walvissen, maar ook hier vertrouwt Noah op Gods bescherming. De rei komt hen tot spoed manen, want behalve het water is er een ander gevaar: opgestookt door de vrouwen is Achiman op weg om de ark in brand te steken. De reizang bestaat nu uit gebeden en voorspellingen. In de eerste zang vraagt de rei om Gods bescherming voor Noah en zijn gezin, waarop de eerste tegenzang aankondigt dat Noah na de zondvloed een offerande voor God zal brengen, waarop God zal beloven Noahs nageslacht niet meer met een vloed te zullen straffen, hoezeer ze ook mochten zondigen. In de tweede zang wordt de spijswet uit Gen. 9 beschreven en verklaard. De tweede tegenzang betreft de regenboog als teken van Gods verbond met Noach, waarbij het blauw in de boog staat voor de 'wereldvloed' en het rood voor de 'wereldgloed', de brand die te verwachten is als de mensheid nog eens straf verdient. Daarna komt de aartsengel Uriël de ark met zeven sloten afsluiten.
Vijfde bedrijf
Urania begrijpt dat de aanslag mislukt is, volgens Achiman omdat Noah bijtijds gewaarschuwd werd en een engelenwacht het bos en de ark beschermde en 'de schutterij' met fakkels verblindde. Een nederlaag tegen engelen valt Achiman niet te verwijten, begrijpt ze, maar volgende keer beter. De aartsherde komt melden dat de toestand op de Kaukasus onhoudbaar wordt doordat hevige regen alles loswoelt en verdrinkt, gepaard met enge vuurverschijnselen aan de hemel, sterren, fakkels, rode draken. Nu raakt niet alleen Achiman, maar zelfs Urania in paniek. Vol zelfverwijt dat hij niet naar Noach geluisterd heeft, jaagt hij Uriana en de andere vrouwen weg. Iedereen vlucht, behalve Achiman, die meent dat vluchten geen zin heeft. Een bliksemstraal treft wie zijn heil boven op een berg zit en anders de hongerdood wel. Urania is wild van angst en schreeuwt: 'Wat raet? waerheen gevloôn? ô bruiloft van elenden!/ Wat raet? waerheen gevloôn? de weerelt neemt een' keer.'
Nu komt Uriël, gewapend met zijn slagzwaard, hen de dood aanzeggen. Urania smeekt om 'Genade, och gun ons datwe in d'arke op 't water vloten', maar onverbiddelijk stelt Uriël dat het daarvoor te laat is: 'De deur van Godts genade en d'ark is toegesloten'. Hij stuurt ze weg, maar wel met een toezegging: 'doch komt gy met berou te sterven,/ Zoo kuntge, hier gestraft, genade om hoogh verwerven'. Bij die woordn sluit de rei zich aan met een gebed dat de ark als een voorbeeld van een kerk beschrijft. Aangezien Gods genade zijn wonderdaden overtreft, zullen de ongehoorzamen in de kerker van de hel later door de Verlosser bezocht worden. Uiteindelijk zullen ze dan God eeuwig loven.
Taal
De monoloog van Apollion die het treurspel opent, is in alexandrijnen, een contrast met de erop volgende monoloog van Noah zelf.
Publicatiegeschiedenis
Het treurspel verscheen voor het eerst in 1667 bij 'de weduwe van Abraham de Wees', en wel als quarto van 48 bladzijden. In de Vondelbibliografie van Unger heeft de eerste druk nummer 702. In 1692, dertien jaar na Vondels dood, verscheen een identieke tweede druk (Unger #703). Een derde druk, de laatste die door Unger werd beschreven, dateert uit 1711 en verscheen bij Joannes de Wees, de zoon van de oorspronkelijke uitgever.
Noten
Literatuuropgave
Edities van Noah
Molkenboer, B.H (ed.) (1937). Noah, of Ondergang der eerste weerelt. In J.F.M. Sterck e.a. (eds) De werken van Vondel deel 10 1663-1674. Maatschappij voor goede en goedkope lectuur (WB-editie), p. 391-454.
Schenkeveld-Van der Dussen, Riet (ed.) (2004). Lucifer. Adam in ballingschap. Noah. Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker.
Secundaire werken
Calis, Piet. (2008). Vondel. Het verhaal van zijn leven (1587-1679). Amsterdam: J.M. Meulenhoff
Smit, W.A.P. (1962). 'Hoofdstuk X. Noah 1667. Van Pascha tot Noah. Een verkenning van Vondels drama's naar continuïteit en ontwikkeling in hun grondmotief en structuur door - Deel 3: Koning David-spelen - Noah. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, p. 507-568.
Unger, J.H.W. (1888). Bibliographie van Vondels werken door -. Tweede deel: Vondels werken''. Amsterdam: Frederik Muller en comp.
Externe link
Joost van den Vondel, Noah - dbnl Site met de tekst van de WB-editie en secundaire studies.
Nederlands toneelstuk
17e-eeuwse literatuur
Werk van Vondel
|
Het toneelstuk Noah, of Ondergang der eerste weerelt is het laatste oorspronkelijke treurspel van de Nederlandse toneelschrijver en dichter Joost van den Vondel, gepubliceerd in 1667 toen Vondel tachtig jaar oud was. Noë voorspelt dat de wereld aan een grote vloed ten onder zal gaan als de mensheid haar goddeloze levenswandel niet verandert. Zelf is hij al honderd jaar een ark aan het bouwen waarin van elke diersoort een paar ondergebracht moet worden. Aanvankelijk wordt hij als een oude dwaas bezien, maar als het water werkelijk stijgt, gaat de grootvorst van het Oosten Achiman er anders over denken. Noah is het slot van de trilogie met Lucifer (1654) en Adam in ballingschap (1664).
| 1 |
theatervoorstelling, toneelstuk, theateroptreden
|
10,786 |
Electrician
|
2156613
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst%20van%20afleveringen%20van%20Ja%20zuster%2C%20nee%20zuster
|
Lijst van afleveringen van Ja zuster, nee zuster
|
Dit is een lijst van afleveringen van de komische televisieserie Ja zuster, nee zuster, die werd uitgezonden van 1966 tot en met 1968. Alle uitzenddata zijn inbegrepen.
Rolverdeling
Zuster Klivia - Hetty Blok
Gerrit/Opa - Leen Jongewaard
Ingenieur - Piet Hendriks
Buurman Boordevol - Dick Swidde
Jet - Carla Lipp
Bertus - John Kuipers
Bobby - Barrie Stevens
Lorre (De papegaai) - Piet Ekel
Afleveringen
Afl. 1: Gerrit
Eerste uitzenddatum: 03-09-1966
Herhaald: 04-07-1967
Liedjes: Ik verander en Ik krijg 't weer
Gastacteur: -
Afl. 2: Arme ingenieur voor de rechter
Eerste uitzenddatum: 21-09-1966
Liedjes: De beer en Poes, poes, poes (Juffrouw waarom is uw kat zo blauw?)
Gastacteur: Jan Verkoren als rechter
Afl. 3: Het hoofd koel houden
Eerste uitzenddatum: 01-10-1966
Liedjes: Duifies, duifies, We hebben een plan en Er was een stoere zeeman
Gastacteur: Sjef van Leeuwen als Hoofd Veiligheidsdienst
Afl. 4: Lodewijk
Eerste uitzenddatum: 29-10-1966
Herhaald: 08-07-1967
Vlaanderen: 28-09-1968
Liedjes: Naar Zwitserland, Lodewijk waar zit je? en Ik heb 't bewijs
Gastacteurs: Peter Aryans als de Directeur van het Aardgas en Maarten Ruyter als Lodewijk
Afl. 5: Alarm
Eerste uitzenddatum: 26-11-1966
Vlaanderen: 23-11-1968
Liedjes: M'n opa en Jij hebt gelogen, Gerrit
Gastacteur: Gerard Heystee als Notaris
Afl. 6: Knibbeltje
Eerste uitzenddatum: 24-12-1966
Herhaald: 01-08-1967
Liedjes: Tippetip-bat-bat en Knibbel ons konijn
Gastacteurs: Els Bouman als mevrouw de Kneu en Robert Sobels als professor Geitemelker
Afl. 7: Repelsteeltje
Eerste uitzenddatum: 21-01-1967
Herhaald: 05-08-1967 én 13-07-1968
Liedjes: Hé, hé word wakker, Ik ben de molenaar, Goud uit stro, In een kille koude paardenstal en Buiten waait de noorderwind
Gastacteur: Jan Blaaser als bakker
Afl. 8: Klaverblaadje
Eerste uitzenddatum: 18-02-1967
Herhaald: 29-08-1967
Vlaanderen: 21-12-1968
Liedjes: Hendrik Haan en Schipbreukeling
Gastacteurs: Sacco van der Made als voorzitter van de bloemenshow en Koos Postema als zichzelf
Afl. 9: Salon Mimosa
Eerste uitzenddatum: 18-03-1967
Herhaald: 02-09-1967
Vlaanderen: 04-01-1969
Liedjes: Wosjni Nowgarad, Waar moeten we naartoe? en Geld alles kan je kopen voor geld
Gastacteur: Winnifred Bosboom als mevrouw Vinkeveen
Afl. 10: De automatische speurhond
Eerste uitzenddatum: 15-04-1967
Herhaald: 26-09-1967
Vlaanderen: 09-11-1968 én 14-11-1968
Liedjes: Bello, Iedereen is wel eens bang en De twips
Gastacteur: Loe Steenbergen als meneer Hofmeyer
Afl. 11: Haan en Fuchsia's
Eerste uitzenddatum: 07-10-1967
Vlaanderen: 01-02-1969
Liedjes: Wil u een stekkie van de fuchsia?, De oude Jacob en Wij zijn bang voor de bullebak
Gastacteur: Johan Kaart als slager
Afl. 12: De knödel
Eerste uitzenddatum: 04-11-1967
Herhaald: 01-06-1968
Liedjes: Met u onder een paraplu en Stop doe 't niet!
Gastacteur: Ko van Dijk als parapluwinkelier Johan de Groot
Afl. 13: Pakjes perikelen
Eerste uitzenddatum: 02-12-1967
Liedjes: Groot zijn, Samen met één vrijer en Gerrit de liftboy
Gastacteur: Maya Bouma als mevrouw Maarseveen
Afl. 14: Mijnheer Mangel
Eerste uitzenddatum: 26-12-1967
Liedjes: Elektrieke deken, Twee beschermengeltjes van opa en Ik wil 't niet
Gastacteur: Gerard Hartkamp als Mijnheer Mangel
Afl. 15: Ingenieur naar Engeland
Eerste uitzenddatum: 27-01-1968
Liedjes: Ingenieur op klompen, Muis in de supermarkt en Mini en Maxi
Gastacteur: Onno van de Koppel als Keesje
Afl. 16: De pruiselaars en Wim Sonneveld
Eerste uitzenddatum: 24-02-1968
Herhaald: 24-08-1968
Vlaanderen: 18-01-1969
Liedjes: Met Wim Sonneveld in bad, De kat van Ome Willem, In een rijtuigie en Op de step
Gastacteur: Wim Sonneveld
Afl. 17: De souvenirwinkel
Eerste uitzenddatum: 23-03-1968
Herhaald: 27-07-1968
Vlaanderen: 26-10-1968
Liedjes: Harry en Souvenir uit Nederland
Gastacteur: Enny Mols-de Leeuwe als mevrouw Blits van de souvenirwinkel
Afl. 18: Ja Gerrit, Nee Gerrit
Eerste uitzenddatum: 20-04-1968
Herhaald: 29-06-1968 én 10-08-1968
Vlaanderen: 07-12-1968
Liedjes: Laat ze breien, Hou je gedeisd en Stroei-voei
Gastacteur: Hans Boskamp als Dirk
Afl. 19: Circus
Eerste uitzenddatum: 18-05-1968
Liedjes: Aan de trapeze, Altijd ben ik bereid en Ladumaar meneer
Gastacteur: Luc Lutz als meneer Smit de elektricien
Afl. 20: Lorre is ziek
Eerste uitzenddatum: 07-09-1968
Liedjes: Lorre is ziek, De jongens van de reisvereniging, Hallo zei de muis en Popocatepetl
Gastacteur: Albert Mol als boetiekhouder Wouter
"Liedjes uit Ja Zuster Nee Zuster"
Tijdens de loop van de serie werd er al een compilatie van liedjes uitgezonden, gepresenteerd door "de ingenieur" op 22-11-1967.
Een verdere verzameling werd uitgezonden na afloop van de serie, op 24-12-1968. Op basis van de lengte is dit waarschijnlijk dezelfde als uitgezonden door de BRT op 25-06-1969 (enige tijd nadat zij een tiental afleveringen hadden uitgezonden op de Vlaamse zender). Net als de integrale afleveringen is ook deze verloren.
Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid heeft een selectie liedjes die voor het eerst is uitgezonden op 31 december 1999. Deze nieuwe compilatie is gemaakt met behulp van filminlassen en een kopie van slechte kwaliteit van de oudste liedjescompilatie. Het is een extra op de dvd van de film uit 2002.
Diverse clips uit de liedjes zijn teruggevonden bij de BRT in 2012 en 2021.
Ja zuster, nee zuster
|
Afl. 19: Circus
Eerste uitzenddatum: 18-05-1968
Liedjes: Aan de trapeze, Altijd ben ik bereid en Ladumaar meneer
Gastacteur: Luc Lutz als meneer Smit de elektricien
| 1 |
elektricien, elektromonteur, installateur
|
6,900 |
AssignAction
|
769533
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nationale%20Atlas%20Volksgezondheid
|
Nationale Atlas Volksgezondheid
|
De Nationale Atlas Volksgezondheid (Zorgatlas) gaf een geografisch beeld van de volksgezondheid en de gezondheidszorg in Nederland. De Atlas toonde de geografische spreiding van allerlei aspecten omtrent gezondheid, factoren die de gezondheid beïnvloeden, zorg en preventie. De Zorgatlas gaf antwoorden op vele 'WAAR'-vragen, zoals:
Waar bevinden zich de ziekenhuizen?
Waar is de sterfte het hoogst?
Waar ondervindt men de meeste geluidsoverlast?
Waar zijn mensen het zwaarst?
Waar is de ziekenhuiszorg duur?
Op 27 november 2014 is de website Volksgezondheidenzorg.info gelanceerd. In deze site zijn de Nationale Atlas Volksgezondheid, het Nationaal Kompas Volksgezondheid, Zorgbalans, Kosten van ziekten en Zorggegevens samengebracht. Sinds november 2016 is Nationale Atlas Volksgezondheid niet meer bereikbaar.
Samen met het Nationaal Kompas Volksgezondheid, Zorggegevens en Kosten van ziekten maakte de Zorgatlas onderdeel uit van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Opdrachtgever was het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Externe link
www.zorgatlas.nl
Gezondheidszorg in Nederland
Volksgezondheid
|
Samen met het Nationaal Kompas Volksgezondheid, Zorggegevens en Kosten van ziekten maakte de Zorgatlas onderdeel uit van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Opdrachtgever was het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
| 1 |
toewijzing, taakverdeling, opdracht
|
4,826 |
Map
|
709423
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gozewinus%20Acker%20Stratingh
|
Gozewinus Acker Stratingh
|
Dr. Gozewinus Acker Stratingh (Adorp, 25 maart 1804 – aldaar, 22 oktober 1876) was een Groningse medicus en historicus, en lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
Biografie
Hij was de zoon van ds. Everardus Stratingh en Margien Cleveringa. Zijn oom was prof. dr. Sibrandus Stratingh (1785-1841), hoogleraar scheikunde in Groningen.
In 1820 begon Stratingh met zijn studie geneeskunde aan de Hogeschool te Groningen, waarin hij in 1828 promoveerde tot doctor. Hij was daarna werkzaam in zijn praktijk. In 1829 trouwde hij met Katharina Johanna Pelinck, dochter van de Scheemder predikant ds. J. Pelinck.
In zijn vrije tijd bestudeerde Stratingh de geologie, geografie en taal- en oudheidkunde van de provincie Groningen; hij publiceerde daarover en bewerkte onder meer de geschiedkundige, aardrijkskundige en natuurkundige beschrijving van de Dollard en gaf deze in 1855 uit. Dit boek geldt nog steeds als het grote standaardwerk over de geschiedenis van de Dollard en werd in 1979 nogmaals herdrukt. Naast diverse historische en natuurhistorische werken heeft Stratingh verscheidene historische kaarten gemaakt.
In 1850 werd Acker Stratingh tot Matheseos Magister et Philosophiae Naturalis aan de Groningse Hogeschool benoemd en tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen gekozen. Hij publiceerde hierna nog in de Bijdragen tot de Geschiedenis van de Provincie Groningen (1864-1875, meer dan 50 bijdragen).
Werken
G.A. Stratingh, Commentatio, an experimenta Daltoni, quae ad aquae evaporationem spectant, nullam admittere possint combinationem chemicam aquam inter et aërem, si illa combinatio locum non habeat, quae ratione atmospherae siccitas et humiditas et universum meteora aquosa ex Daltoni theoria possint explicari (Groningen 1824).
G.A. Stratingh, R. Westerhoff en J. Bosman Tresling, Initia florae Groninganae, of Proeve van eene naamlijst der planten, welke in de provincie Groningen gevonden worden (Groningen 1825).
G.A. Stratingh, Diss. de chinchonino, chinino eorumque salibus, imprimis sulphate chinini, Pharmaceutica ac Therapeutica ratione consideratis (proefschrift; Groningen 1828).
Franz Julius Ferdinand Meyen, Reise um die Erde ausgeführt auf dem Königlich preussischen Seehandlungs-Schiffe Prinzess Louise (vert.: G.A. Stratingh, Reize om de aarde, gedaan op het Koninklijk Pruisische koopvaardij-schip Prinses Louize, onder de bevelen van kapitein W. Wendt, in de jaren 1803, 1831 en 1832 (2 dln.; Groningen 1838-1840)).
G.A. Stratingh en R. Westerhoff, Natuurlijke historie der provincie Groningen dl. 1 (Groningen 1839).
G.A. Stratingh en J.A. Smit van der Vegt, Beschrijving van de kaart van de provincie Groningen (Groningen 1839).
G.A. Stratingh, Aloude staat en geschiedenis des vaderlands (2 dln.; Groningen 1847).
G.A. Stratingh, 'Over den oorsprong van de munt en het wapen der stad Groningen’, in: Gruno 5,6 (1849) 85 e.v.
G.A. Stratingh en G.A. Venema, De Dollard. Geschied-, aardrijks- en natturkundige beschrijving van dezen boezem der Eems (Groningen 1855, herdruk 1979).
H.O. Feith en G.A. Stratingh, Aardrijks- en geschiedkundige schets van den toestand der provincie Groningen (Groningen 1865).
G.A. Stratingh, Twee hoofdstukken uit de geschiedenis van ons dijkwezen herzien (Groningen 1866).
H.O. Feith en G.A. Stratingh, Kronijken van Emo en Menko, abten van het klooster te Wittewierum: met het vervolg van een ongenoemde (Groningen 1866).
G.A. Stratingh, Naamlijst van werken over de veenen en het veen of de turf, met een verslag van een paar van de nieuwste en belangrijkste dier werken (z.p., z.j.).
Biografieën
‘Gozewinus Acker Stratingh’, in: F. Jos van den Branden en J.G. Frederiks, Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde (1888-1891).
E. Zuidema, 'Stratingh (Gozewinus Acker)', in: Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (1914) 2, 1206-1208,
H.O. Feith, 'Levensschets van Dr. Gozewinus Acker Stratingh', in: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (Leiden 1877) 27-41.
Secundaire literatuur
H.R. Reinders, 'Acker Stratingh en Westerhoff. Pioniers van het wierdenonderzoek in Groningen', in: Paleo-Aktueel 12 (2000).
Externe links
H.O. Feith, 'Levensschets van Dr. Gozewinus Acker Stratingh', Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (Leiden 1877) 27-41; op de site van DBNL
'Gozewinus Acker Stratingh', in: F. Jos van den Branden en J.G. Frederiks, Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde (1888-1891)
Geschiedenis van Groningen (provincie)
Nederlands historicus
Nederlands medicus
Lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
|
In zijn vrije tijd bestudeerde Stratingh de geologie, geografie en taal- en oudheidkunde van de provincie Groningen; hij publiceerde daarover en bewerkte onder meer de geschiedkundige, aardrijkskundige en natuurkundige beschrijving van de Dollard en gaf deze in 1855 uit. Dit boek geldt nog steeds als het grote standaardwerk over de geschiedenis van de Dollard en werd in 1979 nogmaals herdrukt. Naast diverse historische en natuurhistorische werken heeft Stratingh verscheidene historische kaarten gemaakt.
| 1 |
kaart, plattegrond, cartografie
|
514 |
TattooParlor
|
324772
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Henk%20Schiffmacher
|
Henk Schiffmacher
|
Hendrikus (Henk) Johannes Everhardus Schiffmacher (Harderwijk, 22 maart 1952) is een van Nederlands bekendste tatoeëerders.
Jeugd
Schiffmacher komt uit een katholieke slagersfamilie in Harderwijk. Van jongs af aan had hij een voorliefde voor tekenen en verzamelen van natuurhistorische objecten. Voor school had hij weinig belangstelling. Hij wilde schilder worden. Zijn eerste schetsen en tekeningen vonden hun weg naar de huizen en slaapkamers van ooms en tantes en Schiffmacher won jaarlijkse tekenwedstrijden.
Carrière
Zijn artistieke ambitie leidde begin jaren zeventig tot een korte periode aan de Reclame School REX aan het Frederiksplein in Amsterdam. Midden jaren zeventig werkte Schiffmacher bij het Amsterdamse filiaal van warenhuis De Bijenkorf op de afdeling die de etalages verzorgde. Na een opleiding als reclameschilder ging hij ook fotograferen. Tussen de middag liep hij vaak even langs in de zaak van Tattoo Peter in de Sint Olofssteeg, waar zijn fascinatie voor tatoeëren ontstond.
Schiffmacher is zeer actief op het gebied van tatoeages en verzamelde tijdens rondreizen allerlei voorwerpen die met de geschiedenis van de tatoeage te maken hadden.
Sinds december 2019 heeft Henk samen met zijn vrouw Louise een kledinglijn opgezet genaamd PYF Ink. Ze laten zich inspireren door de geschiedenis van het tatoeëren en ontwerpen kledingstukken met eigen designs.
Schiffmacher heeft een sieradenlijn opgezet onder de naam LOOT by Schiffmacher.
Freelance journalist en schrijver van boeken Corrie Verkerk bracht in 2016 een biografie uit over hem, getiteld: Schiffmacher (Uitgeverij De Kring).
Op 26 april 2017 ontving hij de onderscheiding van Officier in de Orde van Oranje-Nassau.
Getatoeëerden
Hij heeft onder anderen de volgende mensen getatoeëerd:
De leden van de Red Hot Chili Peppers
De leden van Pearl Jam
Lemmy Kilmister
Barry Hay
Willy DeVille
Herman Brood en Xandra Jansen
Anouk
Robbie Williams
Frans van Zoest
Adam Levine
Ben Saunders
Lady Gaga
Ramones
Stray Cats
Marc Almond
Rita Ora
Amsterdam Tattoo Museum
Op 5 november 2011 opende het Amsterdam Tattoo Museum, het grootste tatoeagemuseum ter wereld, met aan de basis de verzameling die Schiffmacher in meer dan dertig jaar bijeen had gebracht. Het museum sloot echter alweer binnen anderhalf jaar.
Andere kunstvormen
Schiffmacher is ook bekend als schrijver en kunstschilder. In 2000 was hij deelnemer aan het televisieprogramma Big Brother VIPS en in 2007 had hij op de Amsterdamse stadszender AT5 een realitysoap onder de titel Schiffmacher & Co. Hij had in 1986 een klein rolletje in de film Flodder.
Ambassadeurswerk
Schiffmacher zet zich ook veelvuldig in voor het goede doel. Hij is ambassadeur voor Stichting Orange Babies, een stichting die zich inzet voor vrouwen en kinderen met hiv in Afrika. Ook is hij sinds juni 2010 samen met zijn vrouw Louise ambassadeur van Stichting B!NK, een stichting die zich inzet voor kansarme kinderen in de niet-westerse wereld.
Persoonlijk
Zijn huidige partner is de kunstschilderes Louise van Teylingen. Hij is drie keer eerder getrouwd geweest. Schiffmacher heeft twee dochters, Morrison en Texas.
In november 2013 kwam Schiffmacher in het ziekenhuis van Mexico-Stad terecht en daar bleek dat hij een lichte, veelvoorkomende hartafwijking te hebben van de minst gevaarlijke soort.
Publicaties
De grote Borneo-expeditie (1996)
Heet van de naald (2004)
1000 Tattoos (2005)
Lexicon der tatoeages (2008)
Onderhuids (2010)
The Mingins Photo Collection (2011, publicatie Amsterdam Tattoo Museum)
Lexicon der tatoeages van A tot Z (2012, herdruk paperback)
Moeder (2012, publicatie Amsterdam Tattoo Museum)
Getekend! (2014)
Externe link
Schiffmacher & Veldhoen Tattooing
Nederlands schrijver
Nederlands kunstschilder
Tatoeëerder
|
Publicaties
De grote Borneo-expeditie (1996)
Heet van de naald (2004)
1000 Tattoos (2005)
Lexicon der tatoeages (2008)
Onderhuids (2010)
The Mingins Photo Collection (2011, publicatie Amsterdam Tattoo Museum)
Lexicon der tatoeages van A tot Z (2012, herdruk paperback)
Moeder (2012, publicatie Amsterdam Tattoo Museum)
Getekend! (2014)
| 3 |
tattoo, tatoeagezaak, tattooshop
|
638 |
BedDetails
|
218336
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/S%C3%B6lden%20%28Oostenrijk%29
|
Sölden (Oostenrijk)
|
Sölden is een gemeente aan het eind van het Ötztal in het district Imst van de Oostenrijkse deelstaat Tirol. Sölden is qua oppervlakte de grootste gemeente van Oostenrijk.
Met meer dan twee miljoen overnachtingen per jaar en 15.000 hotelbedden is Sölden na Wenen de grootste toeristische trekpleister van Oostenrijk. Sölden is een skigebied met name georiënteerd op het wintertoerisme.
Geografie
Het gemeentegebied van Sölden strekt zich uit van de groene vierde Ötztaler terrashelling tot aan de grens met Italië in het zuiden. Gletsjers bedekken 146 km² van het gemeenteoppervlak, 321 km² wordt ingenomen door bergen, alpenweiden en bossen en slechts 1 km² is bebouwd gebied. Tot de gemeente behoren de dorpen Sölden, Hochsölden, Zwieselstein, Gurgl, Heiligkreuz en Vent.
Geschiedenis
Reeds in de steentijd zochten jagers en herders de hooggelegen alpenweiden in het meest zuidelijke deel van het Ötztal op. Het bewijs hiervoor werd geleverd door de vondst van een ijsmummie uit de steentijd. Herders trokken vanuit het zuiden over de hoofdkam van de Alpen en rond 4500 v.Chr. vergrootten zij de bruikbare weidegrond door de bossen aan de rand plat te branden. Het binnenste Ötztal werd in het begin alleen gebruikt als bergweide vanuit de Vinschgau (Italiaans: Val Venosta) in het Italiaanse Zuid-Tirol. Langzamerhand werd het dal vanuit het zuiden uit bewoond, wat heeft geleid tot talrijke plaatsnamen van Reto-Romaanse afkomst, met name in het Venter Tal. Het dialect dat wordt gesproken in het zuidelijkste puntje van het Ötztal bevat relatief veel Retoromaanse uitdrukkingen.
De plaatsnaam Sölden is afkomstig van het woord selda, wat zoiets als kleinste grootte van boerenbezit betekent. Sölden werd voor het eerst in 1150 in een officieel document vermeld als Seldon. In 1811 vormde Sölden een van de tien advocaatschappen van de rechtbank Petersberg en werd in 1817 tot zelfstandige gemeente uitgeroepen. In 1854 werd de gemeente Vent, tot en met 1826 nog vallend onder de rechtbank van Kastelbell in de Vinschgau, bij de gemeente Sölden gevoegd. Vanaf 1923 viel ook het deel van de gemeente Schnals (Italiaans: Senales) dat na de scheiding tussen Zuid-Tirol en de rest van Tirol in 1919 tot Oostenrijk bleef behoren onder de gemeente Sölden.
Totdat het toerisme opkwam voorzagen de bewoners in hun levensonderhoud door het bedrijven van veeteelt en het drijven van handel over de passen Timmelsjoch en Hochjoch. In 1891 werden Sölden, Gurgl en Vent zelfstandige parochies. Halverwege de 19e eeuw begon de eerste toestroom van toeristen op gang te komen, nadat diverse schuilhutten en wegen waren gebouwd, mede op initiatief van de gletsjerpastoor Franz Senn.
Skigebied
De verdere ontwikkeling tot een wintersportcentrum begon in 1948 toen de eerste kabelbanen operationeel werden. In 1975 en 1981 werden respectievelijk de Rettenbachferner en de Tiefenbachferner door middel van stoeltjesliften bereikbaar. Het skigebied rond Sölden is inmiddels geheel door middel van 39 liften en gondels op elkaar aangesloten. Twee kabelbanen, op de bergen Giggijoch en Gaislachkogel brengen de wintersporters vanuit het dal (1377 m) boven de hoogtegrens van 2000 m. In het gehele skigebied bevindt zich 147 kilometer piste van wisselende moeilijkheidsgraad.
Dorpen in de gemeente
Sölden
Het voormalige dorpje Rettenbach vormt met zijn laatgotische kerk het centrum van Sölden. Rettenbach is met omliggende buurtschappen aan elkaar gegroeid tot een straatdorp, waar zich het toeristische centrum van de gemeente bevindt. In het zuiden van Sölden start de kabelbaan over de Gaislachkogel tot een hoogte van 3056 m. In het dorpsdeel Pitze splitst de dertien kilometer lange Ötztaler Gletscherstraße zich af van de Ötztalstraße (B186) in de richting van de skigebieden op de gletsjer Rettenbachferner en via de hoogstgelegen tunnel in de Alpen naar de gletsjer Tiefenbachferner.
Hochsölden
Boven het dal ligt op ongeveer 2000 m hoogte het hotelcomplex Hochsölden, dat zowel via de weg als via een kabelbaan vanuit het dal bereikbaar is.
Zwieselstein
Bij Zwieselstein deelt (Duits: zwieselt) het achterste deel van het Ötztal zich in het Venter Tal en het Gurgler Tal. In dit dorp zijn nog steeds vele oude houten huizen te vinden, waardoor het dorpskarakter bewaard is gebleven. Zwieselstein werd in 1269 voor het eerst als Twiselsteyn officieel vermeld.
Heiligkreuz
Heiligkreuz ligt op 1712 m hoogte en bestaat uit meerdere woonkernen die over een afstand van 8 km in het Venter Tal verspreid liggen. In 1956 werd begonnen met de aanleg van een weg naar deze huizen. Deze weg is inmiddels door middel van galerijen beschermd tegen lawines.
Vent
Het bergbeklimmersdorp Vent ligt op een hoogte van 1900 m aan het einde van het Venter Tal. Op een hoogte van 2014 m ligt de alpenboerderij Rofenhofen, de hoogstgelegen boerderij in de oostelijke Alpen die het gehele jaar wordt bewoond. Vent werd voor het eerst vermeld in 1241 als Fende, wat zoiets als plaats zou kunnen betekenen. Net zoals deze naam zijn veel veldnamen van Reto-Romaanse oorsprong.
Het naburige gerecht Kastelbell sprak lange tijd recht over Vent. Bovendien waren alle alpenboerderijen eigendom van de grondheren uit Vinschgau. Pas vanaf 1827 viel Vent onder de rechtbank in Silz.
Ieder jaar trekken ongeveer 2000 schapen vanuit het Schnalstal (Italiaans: Val Senales) voor enkele maanden naar de zomerweiden bij Vent. De vondst van Ötzi dicht bij Hauslabjoch bewijst dat deze weg reeds vele duizenden jaren wordt bewandeld.
Obergurgl en Hochgurgl
Aan het einde van het Gurgler Tal liggen Obergurgl, dat gelegen op een hoogte van 1930 m het hoogste kerkdorp van Oostenrijk is, en het hotelcomplex Hochgurgl, dat iets hoger op een hoogte van 2150 m aan de weg over de Timmelsjoch ligt en door middel van een kabelbaan met Obergurgl verbonden is. Beide plaatsen gelden als geliefd wintersportoord. Obergurgl is daarnaast ook standplaats van het Universiteitscentrum Obergurgl, een congres- en evenementscentrum van de Universiteit van Innsbruck. Obergurgl kreeg grotere toeristische bekendheid nadat de Zwitserse wetenschapper Auguste Piccard er op 27 mei 1933 op de Gurgler Ferner een noodlanding moest maken met zijn stratosfeerballon.
Externe links
Website van de gemeente
Gemeente in Tirol
Skigebied in Tirol
|
Met meer dan twee miljoen overnachtingen per jaar en 15.000 hotelbedden is Sölden na Wenen de grootste toeristische trekpleister van Oostenrijk. Sölden is een skigebied met name georiënteerd op het wintertoerisme.
| 1 |
bedtypes, hotelbedden, aantalbedden
|
2,437 |
DataCatalog
|
3995683
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Opendataportaal%20van%20de%20EU
|
Opendataportaal van de EU
|
Het opendataportaal van de Europese Unie is een portaal dat toegang geeft tot data van instellingen, agentschappen en andere organen van de Europese Unie. Het portaal is een onderdeel van de EU-strategie voor open data.
Rechtsgrond en totstandkoming
In december 2012 is een bètaversie van het portaal van start gegaan, nadat de Commissie op 12 december 2011 (Besluit 2011/833/EU betreffende het hergebruik van documenten van de Commissie) formeel had besloten de toegankelijkheid en het hergebruik van EU-gegevens te bevorderen.
Het portaal wordt beheerd door het Bureau voor publicaties van de Europese Unie, terwijl de uitvoering van de opendatabeleid onder de verantwoordelijkheid van het directoraat-generaal Communicatienetwerken, Inhoud en Technologie van de Europese Commissie valt.
Kenmerken
Iedereen mag de gegevens op het portaal gratis downloaden, verwerken en verspreiden, ook voor commerciële doeleinden. Zoeken kan via de metadatacatalogus. Via deze catalogus krijgen gebruikers toegang tot data op websites van instellingen, agentschappen en andere organen van de EU.
Semantische technologie biedt nieuwe mogelijkheden. Zoeken in de metadata kan interactief (via de tab "Data") of met een SPARQL-zoekopdracht (tab "Linked data").
Op het portaal staan ook voorbeelden van applicaties die met de open data zijn gemaakt.
Bezoekers kunnen laten weten welke data zij graag op het portaal zouden vinden, ze kunnen feedback geven over de kwaliteit van de beschikbare data en met andere gebruikers hun toepassingen delen.
De website bestaat in de 24 officiële talen van de EU, terwijl de meeste metadata maar in een beperkt aantal talen beschikaar zijn (Engels, Frans en Duits). Sommige metadata (bijvoorbeeld namen van de gegevensverstrekkers, geografische dekking) zijn wel in 24 talen vertaald op basis van standaardvocabularia.
Gebruiksvoorwaarden
De meeste data die via het Europese opendataportaal toegankelijk zijn, vallen onder de juridische voorwaarden van de Europa-website en kunnen gratis worden gebruikt, ook voor commerciële doeleinden, mits de bron wordt vermeld. Voor een klein aantal datasets gelden specifieke voorwaarden voor hergebruik, hoofdzakelijk met betrekking tot de bescherming van intellectuele-eigendomsrechten.
Beschikbare data
Het portaal bevat allerlei hoogwaardige open data voor uiteenlopende EU-beleidsterreinen, zoals ook omschreven in het Open Data Charter van de G8: economie, werkgelegenheid, wetenschap, milieu, onderwijs enz.
Tot dusverre hebben zo'n 70 Europese instellingen, instanties of diensten (waaronder Eurostat, het Europees Milieuagentschap, het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek, allerlei directoraten-generaal van de Europese Commissie en tal van EU-agentschappen) datasets beschikbaar gesteld, in totaal meer dan 11700.
Het portaal geeft toegang tot die open data en bevat applicaties die met de data zijn gemaakt.
Structuur van het portaal
Het portaal is opgebouwd met opensourcemateriaal, zoals het contentmanagementsysteem Drupal en de door de Open Knowledge Foundation ontwikkelde datacatalogussoftware CKAN. Virtuoso wordt gebruikt als RDF-database en het portaal heeft een SPARQL-endpoint.
De metadatacatalogus is gebaseerd op internationale normen zoals de Dublin Core, het DCAT-vocabularium en het schema voor de beschrijving van metadata ADMS.
Zie ook
Instellingen van de Europese Unie
Agentschappen van de Europese Unie
Externe links
Officiële website
Europa 2020 - De Europese groeistrategie
Digital Agenda for Europe
Open gegevens Motor voor innovatie, groei en transparante governance, mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's
Europese Commissie
Semantisch web
|
Structuur van het portaal
Het portaal is opgebouwd met opensourcemateriaal, zoals het contentmanagementsysteem Drupal en de door de Open Knowledge Foundation ontwikkelde datacatalogussoftware CKAN. Virtuoso wordt gebruikt als RDF-database en het portaal heeft een SPARQL-endpoint.
De metadatacatalogus is gebaseerd op internationale normen zoals de Dublin Core, het DCAT-vocabularium en het schema voor de beschrijving van metadata ADMS.
| 2 |
datacatalogus, datasets, gegevensverzameling
|
11,498 |
Integer
|
137522
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Japanse%20getallen
|
Japanse getallen
|
De Japanse getallen, de telwoorden die gebruikt worden in de Japanse taal, zijn volledig gebaseerd op de Chinese cijfers en volgen de Chinese traditie waarbij de getallen worden gegroepeerd per groottes 10.000. Er zijn twee manieren van uitspraak voor de getallen in het Japans. De eerste manier is gebaseerd op de Sino-Japanse (on'yomi) manier van lezen van de Chinese karakters en de tweede is gebaseerd op de Japanse yamato kotoba (inheemse kun'yomi-manier van lezen).
Meest gebruikte getallen in het Japans
Er zijn twee manieren om getallen te schrijven in het Japans; dat zijn het gebruik van Arabische cijfers (1, 2, 3, ...) of de Chinese cijfers (一, 二, 三, ...). In horizontale regels (yokogaki) worden vaker Arabische cijfers gebruikt en in verticale regels (tategaki) Chinese cijfers.
Sommige getallen hebben meerdere namen.
{| class="wikitable" summary="een overzicht van de meest gebruikte getallen in het Japans" style="margin: 1em auto 1em auto;"
! Getallen
! Karakter
! Normale uitspraak
! On-uitspraak
! Kun-uitspraak
|-
| align="right" | 0
| 零 / 〇 *
| zero
| rei / れい
| zero / ぜろ
|-
| align="right" | 1
| 一
| ichi
| ichi / いち
| hito(tsu) / ひと・つ
|-
| align="right" | 2
| 二
| ni
| ni, ji / に, じ
| futa(tsu) / ふた・つ
|-
| align="right" | 3
| 三
| san
| san / さん
| mi(ttsu) / み・っつ
|-
| align="right" | 4
| 四
| yon
| shi / し
| yon, yo(ttsu) / よん、よ・っつ
|-
| align="right" | 5
| 五
| go
| go / ご
| itsu(tsu) / いつ・つ
|-
| align="right" | 6
| 六
| roku
| roku / ろく
| mu(ttsu) / む・っつ
|-
| align="right" | 7
| 七
| nana
| shichi / しち
| nana(tsu) / なな・つ
|-
| align="right" | 8
| 八
| hachi
| hachi / はち
| ya(ttsu) / や・っつ
|-
| align="right" | 9
| 九
| kyū
| kyū, ku / きゅう, く
| kokono(tsu) / ここの・つ
|-
| align="right" | 10
| 十
| jū
| jū / じゅう
| tō / とお
|-
| align="right" | 20
| 二十
| ni-jū
| ni-jū / にじゅう
| hata(chi) / はた・ち
|-
| align="right" | 30
| 三十
| san-jū
| san-jū / さんじゅう
| miso / みそ
|-
| align="right" | 100
| 百
| hyaku
| hyaku / ひゃく
| (momo / もも)
|-
| align="right" | 1.000
| 千
| sen
| sen / せん
| (chi / ち)
|-
| align="right" | 10.000
| 万
| man
| man / まん
| (yorozu / よろず)
|-
| align="right" | 100.000.000
| 億
| oku
| oku / おく
| -
|-
| align="right" | 1.000.000.000.000
| 兆
| chō
| chō / ちょう
| -
|-
| align="right" | 10.000.000.000.000.000
| 京
| kei
| kei / けい
| -
|}
* De speciale manier van lezen van 〇, maru (wat "rond" of "cirkel" betekent) kan ook gevonden worden in teksten. Het wordt gebruikt om individuele cijfers in getallen uit te spreken. Een populair voorbeeld hiervan is de beroemde winkel "109" in Shibuya (Tokio), wat gelezen moet worden als een-nul-negen met als uitspraak ichi-maru-kyū. (Het kan ook gelezen worden als tien-negen met als uitspraak tō-kyū wat een woordspeling is op de naam van het Tokyu-warenhuis, die het gebouw waarin de winkel gevestigd is, bezit. Als getal wordt het altijd geschreven als 0 of als .
Vanaf 万, beginnen alle cijfers die een macht van 10.000 aanduiden met 一 (ichi) indien er geen andere cijfers voorstaan. Dit houdt in dat 100 enkel 百 hyaku is, 1000 enkel 千 sen, maar 10.000 is 一万 ichiman en niet man.
De getallen 4 en 9 worden gezien als ongeluksgetallen in Japan: 4, dat uitgesproken wordt als shi, heeft dezelfde uitspraak als . 9, dat uitgesproken wordt als ku, heeft dezelfde uitspraak als . Zie tetraphobie voor meer uitleg. Het getal 13 wordt soms ook gezien als een ongeluksgetal, dit komt door invloed van westelijke tradities.
In modern Japans wordt voor alle getallen de on-uitspraak gebruikt met uitzondering van de getallen 4 en 7, die yon en nana heten. Alternatieve uitspraken worden gebruikt in de namen van maanden, dagen, gezegden en uitspraken. Bijvoorbeeld de decimale fractie 4,79 wordt altijd uitgesproken als yon-ten nana kyū, terwijl april, juli en september de namen shi-gatsu (4de maand), shichi-gatsu (7de maand) en ku-gatsu (9de maand) hebben.
Met de cijfers worden getallen gemaakt door de geprefereerde methode van uitspraak van het getal te combineren met de uitspraak van de getallen met de uitspraak van een karakter dat een meervoud is van 10:
tientallen van 20 tot 90 zijn "(getal)-jū",
honderdtallen van 200 tot 900 zijn "(getal)-hyaku",
duizendtallen van 2.000 tot 9.000 zijn "(getal)-sen",
tienduizendtallen van 20.000 tot 90.000 zijn "(getal)-man",
enzovoort.
Aanvullend, de tientallen van 30 tot 90 worden met de kun manier van uitspraak gevormd door "(getal)-so", waarbij het getal ook de kun uitspraak gebruikt: miso (30), yoso (40), iso (50), muso (60), nanaso (70), yaso (80), kokonoso (90). Variaties hierop zijn het gebruiken van i voor 50 en het achtervoegsel -ji voor 20 tot 90, maar deze variaties worden over het algemeen niet gebruikt in modern Japans.
Er zijn een aantal fonologische veranderingen bij grotere getallen die te maken hebben met intonatie of geminatie van zekere medeklinkers, wat typerend is voor Japans dankzij rendaku. Bijvoorbeeld: roku("zes") en hyaku("honderd") vormen samen roppyaku "zeshonderd".
Bij grote getallen worden elementen gecombineerd van grootste naar kleinste en zijn alle nullen impliciet.
Bij het berekenen van het getal kan de volgende regel gevolgd worden: Als een eenheid voor een tiental of hoger staat, dan is het keer. Als een tiental voor een eenheid staat dan is het optellen. Bijvoorbeeld: de cijfers "七"(7) en "十"(10). Indien de 7 voor de 10 staat (七十) dan is het 七(7) × 十(10) = 70. indien de 10 voor de 7 staat (十七) dan is het 十(10) + 七(7) = 17.
In de tweede tabel hieronder zijn de elementen gekleurd om aan te geven wat de grootte is van elk element.
* Hyaku wordt byaku dankzij rendaku.
Machten van 10
Grote getallen
Naar aanleiding van de Chinese traditie worden grote getallen gegroepeerd per myriaden (elke 10.000) in plaats van het groeperen per 1000 zoals in het Westen gebruikelijk is.
De variatie in de waarden komt door Jinkōki, de oudste wiskundetekst van Japan. De eerste editie werd gepubliceerd in 1627, en bevatte veel fouten. Veel van deze fouten werden verbeterd in de tweede editie uit 1631. In 1634 was er een derde editie die opnieuw een aantal waardes veranderde. De bovenstaande variaties zijn het gevolg van de verschillen tussen de tweede en de derde editie. In de bovenstaande tabel is de eerst genoemde waarde, de versie uit de derde editie, de meest gebruikelijke betekenis.
Voorbeelden: (scheidingen per groep van vier cijfers is ter verduidelijking van de voorbeelden)
1 0000 : 一万 (ichi-man)
983 6703 : 九百八十三万 六千七百三 (kyū-hyaku hachi-jū san man, roku-sen nana-hyaku san)
20 3652 1801 : 二十億 三千六百五十二万 千八百一 (ni-jū oku, san-zen rop-pyaku go-jū ni-man, sen hap-pyaku ichi)
Getallen die geschreven worden met Arabische cijfers, worden gescheiden met komma's per groep van drie cijfers volgens Westerse conventies. Indien Arabische cijfers en kanji gecombineerd worden, is het gebruikelijk alleen waarden kleiner dan 10.000 te schrijven met daarachter de macht in kanji. Bijvoorbeeld: 2,500万 voor 25,000,000).
In het Japans is het gebruikelijk om, wanneer een nummer geschreven wordt in kanji, de nullen niet op te schrijven voor alle machten van tien. Dus 4002 is 四千二 (in tegenstelling tot het Chinees waarbij het verplicht is om 零 te gebruiken, indien er een of meer nullen staan. 4002 is dan 四千零二). In tegenstelling hiermee wordt de nul soms uitgesproken als tobi (飛び) of tonde (飛んで) om aan te geven dat er een of meer nullen niet opgeschreven zijn. Bijvoorbeeld: yon-sen tobi ni of yon-sen tonde ni kan gebruikt worden in plaats van het gebruikelijke yon-sen ni.
Decimale fracties
Het Japans heeft twee systemen om decimale fracties aan te geven. Ze worden beide nog maar weinig gebruikt behalve voor het noteren van het slaggemiddelde en veldgemiddelde van spelers bij honkbal, winstpercentage van sportteams, zekere idiomen zoals 五分五分の勝負 "een kans van fifty-fifty") en bij het vermelden van een kortingspercentage.
Het eerste systeem is als volgt:
Dit systeem maakt gebruik van de traditionele Japanse meeteenheden. Een aantal van deze namen die gebruikt worden, vertegenwoordigen een fractie van een shaku.
Het andere systeem voor het weergeven van fracties voor kortingen maakt gebruik van de bovenstaande waarden maar deelt deze door tien. Hierdoor wordt bu een honderdste, enzovoort. De eenheid voor "een tiende" wordt wari:
Dit wordt veel gebruikt bij prijzen. Als voorbeelden:
一割五分引き (ichi-wari go-bu biki): 15% korting
打率三割八分九厘 (daritsu san-wari hachi-bu kyū-rin): een slaggemiddelde van .389
Met uitzondering van wari en bu worden deze waarden maar zelden gebruikt in moderne tijden. Decimale fracties worden over het algemeen geschreven met Kanji (verticaal) of met Arabische cijfers (horizontaal) met een decimale punt ervoor. In geschreven vorm kunnen ze de gecombineerd worden met het traditionele systeem om nummers uit te drukken, (bijvoorbeeld: 42.195 kilometer: 四十二・一九五 キロメートル, waarbij het getal achter de komma(・) in machten van tien wordt uitgedrukt), of met het Chinese systeem van plaatswaardes, waarbij de nul expliciet geschreven wordt (50.04 procent: 五〇・〇四 パーセント.). In beide gevallen wordt de traditionele manier van lezen gebruikt. (dus yon-jū ni-ten ichi-kyū go kiromētoru voor 42.195 kilometer en go ju-tten rei-yon pāsento voor 50.04 procent.)
Boeddhistische invloeden
De boeddhistische invloeden komen uit het boeddhistische verleden en komen tot uiting in de ongebruikelijk lange namen van sommige waarden. Een voorbeeld hiervan is , dat letterlijk vertaald "zand van de Ganges" betekent, en gezien werd als de belichaming van de oneindigheid van de wereld. Het woord , tegenwoordig geschreven in verkorte vorm als , betekent mysterieus, mirakel of capaciteiten van een Boeddha. De laatste macht van tien, , betekent letterlijk ontelbaar groot getal.
De kleinste fractie, , refereert aan Nirwana.
Formele getallen
Net als bij de Chinese cijfers bestaat er in Japan een aparte set kanji met de naam daiji (大字) die gebruikt worden als cijfers in juridische en financiële documenten om individuen met kwade bedoelingen ervan te weerhouden een aantal strepen toe te voegen om zodoende een 1 te veranderen in een 2 of een 3. De formele getallen zijn identiek aan de Chinese formele getallen op een aantal kleine variaties na. Tegenwoordig worden alleen de formele getallen voor 1, 2, 3 en 10 gebruik in juridische documenten.
Dit zijn de vier karakters waarvan de waarde veranderd kan worden in een hogere waarde door strepen toe te voegen. (1 naar 2, 2 naar 3, 3 naar 5. 10 naar 1000). In sommige gevallen wordt het cijfer 1 expliciet geschreven zoals 壱百壱拾 voor 110 in plaats van 百十 zoals het normaal geschreven wordt.
De huidige vier bankbiljetten van de Japanse yen: 1000-yen, 2000-yen, 5000-yen en 10000-yen, gebruiken de formele getallen 千, 弐千, 五千, en 壱万 respectievelijk.
Oud-Japans
Oud-Japans heeft enkele overeenkomsten met de latere periodes, maar had ook een aantal unieke getallen, die tegenwoordig niet meer gebruikt worden.
Opmerkingen:
De transcriptie is gebaseerd op het foneem en is niet fonetisch.
Zie Jōdai Tokushu Kanazukai voor meer informatie over de subscript getallen.
Externe links
大数の名前について (Namen van de grote getallen)
Het Oud Japanse nummersysteem
Converteer kanji nummers naar Arabische nummers
Referenties
Wetenschap in Japan
Cijfers
Getalsysteem
|
Meest gebruikte getallen in het Japans
Er zijn twee manieren om getallen te schrijven in het Japans; dat zijn het gebruik van Arabische cijfers (1, 2, 3, ...) of de Chinese cijfers (一, 二, 三, ...). In horizontale regels (yokogaki) worden vaker Arabische cijfers gebruikt en in verticale regels (tategaki) Chinese cijfers.
| 4 |
geheel getal, integer, cijfer
|
6,189 |
OfferCatalog
|
623317
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gids
|
Gids
|
gids (scouting), een leeftijdscategorie voor meisjes in de scouting
een naslagwerk of handboek, zoals:
een verkoopcatalogus van een postorderbedrijf
iemand die anderen inlicht over de route en bijzonderheden op een bepaalde plek; bijzondere vormen hiervan zijn:
gids (toerisme), rondleider die vertelt over bezienswaardigheden
gids (militair), die militairen de weg wijst op vreemd terrein
als titel of naam:
De Gids (tijdschrift), een literair tijdschrift
De Gids N.V., een voormalige Belgische uitgeverij
Zie ook
De Nieuwe Gids (België), een Vlaams dagblad
De Nieuwe Gids (Nederland), een literair tijdschrift
De Litteraire Gids, een literair tijdschrift
De Vlaamse Gids, een literair tijdschrift
|
gids (scouting), een leeftijdscategorie voor meisjes in de scouting
een naslagwerk of handboek, zoals:
een verkoopcatalogus van een postorderbedrijf
iemand die anderen inlicht over de route en bijzonderheden op een bepaalde plek; bijzondere vormen hiervan zijn:
gids (toerisme), rondleider die vertelt over bezienswaardigheden
gids (militair), die militairen de weg wijst op vreemd terrein
| 1 |
offerteoverzicht, productbundel, verkoopcatalogus
|
599 |
AdultEntertainment
|
5075096
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Club%20Diana
|
Club Diana
|
Club Diana, tot en met 2014 Sauna Diana, is een luxe seksclub in de Noord-Brabantse plaats Zundert. Sauna Diana werd in 1978 opgericht door het echtpaar Corrie en Frans Siemons. Het kreeg in de jaren 1980 en 1990 bekendheid als sponsor van een amateurwielerploeg en via de aanwezigheid van hun ploegbus in de Tour de France. Sauna Diana stopte in 1997 met haar activiteiten in de wielersport.
Dubbeldekker: 1980-heden
Het echtpaar Siemons had drie zonen, Jan, Marc en Ruud, die alle drie lid werden van de 'Zundertse wielervereniging'. Omdat Jan, Marc en Ruud zich na een wielerwedstrijd altijd op straat moesten omkleden, bedachten Corrie en Frans een oplossing. Ze bouwden een Engelse dubbeldeksbus om tot wielerbus waarin de junioren van de vereniging zich na de wedstrijd konden douchen en omkleden, en waarin ook gekookt kon worden. Dit in een tijd waarin professionele wielrenners zich na een wedstrijd nog moeten behelpen met een washandje in de auto van de ploegleider. Behalve het leveren van een bus, waar de jeugdteams van de wielerclub meerdere jaren plezier van had, werd Sauna Diana vanaf 1981 ook hoofdsponsor van de lokale vereniging.
De dubbeldeksbus zou tot eind jaren 1980 bij wielerwedstrijden gebruikt worden, maar bleef daarna in de familie. Naar aanleiding van de start van de Tour de France 2015 in Utrecht werd de bus in Het Spoorwegmuseum tentoongesteld.
Amateurploeg "Sauna Diana": 1986-1990
In 1986 kreeg Sauna Diana toestemming van de KNWU om vanaf het jaar erop een amateurploeg op te zetten. Piet Liebregts zou aantreden als technisch directeur, maar trok zich nog voor de start van het seizoen terug. Zijn plaatsvervanger werd Fré Bos. De amateurploeg participeerde zowel in nationale als internationale wedstrijden, waaronder de Tour de Trump in Amerika in 1989, waar Sauna-Diana-renner Eddy Bouwmans zich bij de profploegen in de kijker weet te fietsen.
De amateurwielerploeg hield in 1991 op te bestaan.
Touringcar "Sauna Diana": ±1990-1997
In 1986 verruilde zoon Jan het amateurwielrennen voor het professioneel wielrennen. Enkele jaren later schafte de familie een grote touringcar aan om mee te rijden naar internationale wedstrijden. Aanvankelijk werd de bus alleen gebruikt als verblijfplaats voor het gezin Siemons, later werd het gezin met bus en al als verzorgingsbus ingehuurd door verschillende ploegen, zoals in 1991 door de TVM-ploeg waar zoon Jan op dat moment voor fietste, en in 1993 en 1994 door GB-MG en Technogym. De gesponsorde Sauna Diana-bus (met schaars geklede vrouwen als bestickering) werd een begrip in de Tour de France en zou nog tot 1997 meerijden.
Het gemak van meereizende verzorging vond navolging. Veel ploegen zagen de meerwaarde en investeerden later in eigen bussen.
Bordeel
Wielerploeg
|
Club Diana, tot en met 2014 Sauna Diana, is een luxe seksclub in de Noord-Brabantse plaats Zundert. Sauna Diana werd in 1978 opgericht door het echtpaar Corrie en Frans Siemons. Het kreeg in de jaren 1980 en 1990 bekendheid als sponsor van een amateurwielerploeg en via de aanwezigheid van hun ploegbus in de Tour de France. Sauna Diana stopte in 1997 met haar activiteiten in de wielersport.
| 1 |
volwassenenentertainment, erotisch bedrijf, seksclub
|
5,492 |
PublicationEvent
|
476896
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Free%20Culture-beweging
|
Free Culture-beweging
|
De Free Culture-beweging is een losse beweging van bedrijven, organisaties en mensen die als doel hebben het verspreiden van creatieve werken op (voornamelijk) het internet onder een copyleft-, Creative Commons- of andere licentie dan het normale auteursrecht. De Creative Commons licentie staat makers niet toe, inkomen te genereren met hun werk. Het normale auteursrecht onder de Berner Conventie, dat België en Nederland ratificeerden, geeft makers de vrijheid te bepalen onder welke rechten een werk voor publicatie of verkoop wordt aangeboden.
Omschrijving
De aanhangers van de Free Culture gedachte zijn ervan overtuigd dat de huidige auteursrechtwetten te streng zijn en niet meer passen in de huidige, digitale samenleving: ze zouden een aanslag plegen op het creatieve proces. Niet beredeneerd wordt, op welke manier makers gehinderd worden in het creatieve proces, wanneer ze middels auteursrechtelijke regels inkomen genereren met hun werk.
De beweging heeft haar wortels in de vrije software- en opensourcesoftware-beweging en in digitale burgerrechtenorganisaties als de Amerikaanse EFF en het Nederlandse Bits of Freedom (tevens de voormalige Digitale Burgerbeweging Nederland). Ook bedrijven als Google en Facebook, of een organisatie als de Wikimedia Foundation, ondersteunen verspreiding van deze manier van denken en doen. Een andere organisatie die belangrijk is in deze context is Creative Commons, een organisatie die standaard-licenties naar Amerikaans recht aanbiedt waarmee makers beperkt worden in hun rechten, inkomsten uit hun werk te genereren.
Veel van de standpunten van de beweging worden verwoord in het boek Free Culture van de Amerikaanse rechtenprofessor Lawrence Lessig. Lessig is een prominent figuur in de wereld van vrije software en een van de oprichters van Creative Commons. Lessig pleit in dit boek voor een betere balans tussen het Amerikaanse copyright-stelsel, dat werken tot 200 jaar na verschijnen kan beschermen, en complete vrijheid, Lessig pleit niet voor vrijwilligerswerk.
Wikipedia
Wikipedia zou het grootste free culture-project ter wereld genoemd kunnen worden aangezien de complete inhoud onder een vrije licentie te verkrijgen is: de GFDL en ten hoogste de Creative Commons Naamsvermelding GelijkDelen 3.0 Unported-licentie.
Jimmy Wales, de oprichter van Wikipedia en van de huidige eigenaar, de Wikimedia Foundation, heeft tijdens het Wikimania-congres in 2005 tien dingen genoemd die volgens hem vrij zouden moeten zijn in het volgende decennium:
Encyclopedie – in alle talen (Wikipedia)
Woordenboek – in en voor alle talen (Wiktionary)
Studieboeken – in alle talen en voor elk niveau (Wikibooks)
Muziek
Kunst
Bestandsformaten
Kaarten (OpenStreetMap)
Identificatiesystemen voor producten (zoals streepjescodes, RFID-chips e.d.)
Programmagegevens van televisieprogramma's
Gemeenschappen ('communities')
Anno 2022 genereert de Wikimedia Foundation content door de inzet van een wereldwijde gemeenschap van vrijwilligers en inkomsten door sponsors, donaties en verkoop van de door vrijwilligers gegenereerde content aan bedrijven als Google. De inkomsten worden (tot nu toe) niet gedeeld met de makersgemeenschap.
Zie ook
Vrije kennis
Creative Commons
Vrijschrift.org
Auteursrecht
Externe links
Homepage van de internationale Free Culture-beweging
Creative Commons Nederland
Free Culture Nederland
Website Copyright for Artists
Organisatie op het gebied van intellectueel eigendomsrecht
Beweging
|
De Free Culture-beweging is een losse beweging van bedrijven, organisaties en mensen die als doel hebben het verspreiden van creatieve werken op (voornamelijk) het internet onder een copyleft-, Creative Commons- of andere licentie dan het normale auteursrecht. De Creative Commons licentie staat makers niet toe, inkomen te genereren met hun werk. Het normale auteursrecht onder de Berner Conventie, dat België en Nederland ratificeerden, geeft makers de vrijheid te bepalen onder welke rechten een werk voor publicatie of verkoop wordt aangeboden.
| 1 |
publicatie-evenement, creatieve werken, mediaverspreiding
|
7,792 |
Library
|
5640368
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijksmonument%20335336
|
Rijksmonument 335336
|
Rijksmonument 335336 omvat een bouwblok aan de rand van Brink, Betondorp, Amsterdam-Oost. Het gebouw staat deels op Brink (huisnummers 43-45) en deels in de Landbouwstraat (huisnummer 61).
Het gebouw werd in de jaren 1926-1928 neergezet als bibliotheek annex leeszaal in de wijk Betondorp. Al eerder verschenen hier woningen en winkels. Het gehele complex rondom Brink is ontworpen door architect Dick Greiner, die alles ontwierp als een soort totaalontwerp. Hij hanteerde daarbij een combinatie van Amsterdamse School en Nieuwe Bouwen. Het gebouw is de tegenhanger van het verenigingsgebouw, rijksmonument 335330 en is daarmee mee verbonden via een galerij, rijksmonument 335342. Het gebouw op Brink 43-45, Landbouwstraat 61, is op eerste blik het spiegelbeeld van dat verenigingsgebouw, maar een blik op de achterzijde levert verschillen op. De bibliotheek mist een erker en ook de ruitverdeling binnen de raampartijen verschillen.
Het geheel is opgetrokken uit beton, het hier alom aanwezige korrelbeton, dat alles hier een grijze kleur geeft. Opvallend zijn daardoor de toegangsdeuren Brink 43 en 45 die uitgevoerd zijn in diepgroen en knalrood. Op de knalrode deur zijn twee stroken aangebracht met de letters Leeszaal in de typografie van de Amsterdamse School. Ook is de plint ter plaatste van de toegangsdeuren voorzien van tegeltableaus in zwart-wit.
In 1972 moest er actie ondernomen worden. Het gebouw bevond zich in een deplorabele staat en kwam eigenlijk in aanmerking voor sloop. Dit werd uiteindelijk verhinderd door het tot een (vermoedelijk gemeentelijk) monument te verklaren. Dat laatste zou er toe leiden dat sloopplannen binnen geheel Betondorp van tafel verdwenen; de woningbouwvereniging zag geen rendabele verbouwing en toekomst van de woninkjes; ze zouden allemaal blijven staan.
Het gebouw werd na die dreigende ineenstorting van het hoge deel in de jaren tachtig gerenoveerd. Het kreeg daarbij een nieuwe buitenwand bestaande uit polystyreen voorzien van een laag spuitpleister, waarbij ze haar oorspronkelijk uiterlijk behield. Bij GGH Architecten werkte toen de zoon van de architect, Onno Greiner.
Het gebouw is sinds april 1988 een rijksmonument. In 1991 volgde nog een plaquette ter ere van Arie Keppler.
Een ander verschil is terug te vinden in de aanbouw richting het zuidwesten, dit waren oorspronkelijk allemaal garages (met een dubbele deur), maar de oostelijke (Landbouwstraat 63) daarvan werden in 1981-1984 omgebouwd tot buurthuis. Daarbij werd ook aandacht besteed aan het oorspronkelijke glas-in-lood.
Afbeeldingen
Rijksmonument in Amsterdam
Bouwwerk in Amsterdam-Oost
|
Het gebouw werd in de jaren 1926-1928 neergezet als bibliotheek annex leeszaal in de wijk Betondorp. Al eerder verschenen hier woningen en winkels. Het gehele complex rondom Brink is ontworpen door architect Dick Greiner, die alles ontwierp als een soort totaalontwerp. Hij hanteerde daarbij een combinatie van Amsterdamse School en Nieuwe Bouwen. Het gebouw is de tegenhanger van het verenigingsgebouw, rijksmonument 335330 en is daarmee mee verbonden via een galerij, rijksmonument 335342. Het gebouw op Brink 43-45, Landbouwstraat 61, is op eerste blik het spiegelbeeld van dat verenigingsgebouw, maar een blik op de achterzijde levert verschillen op. De bibliotheek mist een erker en ook de ruitverdeling binnen de raampartijen verschillen.
| 3 |
bibliotheek, openbare bibliotheek, leeszaal
|
7,209 |
MovieTheater
|
2740752
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tip%20Top%20Theater
|
Tip Top Theater
|
Het Tip Top Theater in de Jodenbreestraat 25-27 in Amsterdam was een typisch door joden en inwoners van de oostelijke eilanden bezocht filmtheater, geëxploiteerd door Jozef Kroonenberg.
De eerste geluidsfilm was Sonny Boy met Al Jolson, bekeken door 450 toeschouwers. In het tijdperk voor de geluidsfilm was Charles van Biene de explicateur die zijn teksten al lopend door de zaal voordroeg, begeleid door een pianist. Iedere middag en avond draaide operateur Piet Westendorp twee films en tijdens de pauze tussen de films verkocht oom Sander zijn consumpties.
Bovendien mocht een kruidenierswinkel op de hoek 's avonds langer open blijven voor de verkoop van pinda's aan het theaterpubliek.
Tussen 2 hoofdfilms in traden Variétéartiesten op zoals Louis en Heintje Davids, Sylvain Poons en Max Tak.
Er werden ook authentieke joodse films vertoond zoals: Dybuk, een Pools-Joodse film, Jiddel met de Fiddel en Simche en Sores. Er was ook regelmatig Joods cabaret.
Op zondag werd het theater gebruikt voor educatie aan het Joodse arbeidersproletariaat.
In 1940-1941, tijdens de bezetting, was het theater uitsluitend toegankelijk voor Joodse bezoekers.
Op 22 februari 1941 werd de bioscoop op last van de Duitse bezetter gesloten. Het huizenblok waarin dit theater stond was door razzia's leeg komen te staan en
werd in de hongerwinter geplunderd door Amsterdammers, die op zoek waren naar stookmateriaal.
Het pand is in de oktober 1953 gesloopt om plaats te maken voor het Maupoleum. Sinds 1997 staat op deze plek de Academie voor Theater en Dans. Deze school heeft als herinnering aan het Tip Top theater haar kleine zaal Tip Top genoemd. Het staat niet exact op dezelfde vierkante meters. Als u voor het schoolgebouw staat, valt de glazen pui van de hijsvide op. Dat was de plek waar het historische theater heeft gestaan.
Bioscoop in Amsterdam
Voormalig bouwwerk in Amsterdam
Bouwwerk in Amsterdam-Centrum
|
Het Tip Top Theater in de Jodenbreestraat 25-27 in Amsterdam was een typisch door joden en inwoners van de oostelijke eilanden bezocht filmtheater, geëxploiteerd door Jozef Kroonenberg.
| 1 |
bioscoop, filmtheater, cinemazaal
|
10,787 |
ElectronicsStore
|
1685255
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/RadioShack
|
RadioShack
|
RadioShack is een Amerikaanse keten van consumentenelektronica met hoofdzetel in Fort Worth, Texas.
Geschiedenis
RadioShack werd in 1921 opgericht door de gebroeders Theodore en Milton Deutschmann, die in Boston startten met een eerste winkel en een postorderbedrijf van radio's.
In 1963 werd het overgenomen door Tandy (Technology and You), een bedrijf dat in 1919 werd opgericht door Norton Hinckley and Dave L. Tandy (1889-1966). Tandy was aanvankelijk gespecialiseerd in de verwerking van schoenleder, maar koos na de overname voor de elektronica. In 1977 lanceerde het zijn eigen computer TRS-80, in die pionierstijd werden er 200.000 van verkocht.
Vanaf de jaren zeventig had de keten ook elektronicawinkels in Europa onder de naam Tandy. De winkels in Nederland werden begin jaren negentig gesloten. In België sloot de laatste Tandy winkel in 2011 zijn deuren.
Vanaf 2000 ging het gefuseerde bedrijf verder onder de naam RadioShack. In de 4.400 winkels werken 35.000 personen, de omzet bedroeg in 2008 $ 4,81 miljard (€ 3,38 miljard) en men telde 30 miljoen klanten.
Vanwege aanhoudende verliescijfers overwoog RadioShack in 2014 om 1.100 van zijn vestigingen in de VS te sluiten, in de hoop op deze wijze het tij te kunnen keren.
Sponsoring
In juli 2009 maakte RadioShack bekend dat het sponsor werd van een nieuw te vormen wielerploeg rond Lance Armstrong. Daarnaast is het bedrijf ook sponsor in de NASCAR-autoraces en eerder ook in het basketbal.
Externe link
Website RadioShack
Referenties
Elektronicabedrijf
Amerikaans bedrijf
Economie van Texas
Fort Worth
|
Vanaf de jaren zeventig had de keten ook elektronicawinkels in Europa onder de naam Tandy. De winkels in Nederland werden begin jaren negentig gesloten. In België sloot de laatste Tandy winkel in 2011 zijn deuren.
| 1 |
elektronicawinkel, elektronicazaak, elektronica speciaalzaak
|
3,250 |
Preschool
|
710167
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wet%20kinderopvang%20en%20kwaliteitseisen%20peuterspeelzalen
|
Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen
|
De Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen was een Nederlandse wet van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die kinderopvangtoeslag regelde en ook als doel had de kwaliteit van kinderopvang en peuterspeelzalen te waarborgen en de arbeidsparticipatie van jonge ouders te verhogen.
Deze wet was geldend van tot en met 31 augustus 2017 en is vervangen door de Wet Kinderopvang.
Afbakening
In de wet is kinderopvang het bedrijfsmatig of anders dan om niet verzorgen, opvoeden en bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen tot de eerste dag van de maand waarop het voortgezet onderwijs voor die kinderen begint.
Een kindercentrum is een voorziening waar kinderopvang plaatsvindt, anders dan gastouderopvang.
Peuterspeelzaalwerk is de verzorging, de opvoeding en het bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen uitsluitend bestemd voor kinderen vanaf de leeftijd van twee jaar tot het tijdstip waarop die kinderen kunnen deelnemen aan het basisonderwijs.
Een peuterspeelzaal is een voorziening waar peuterspeelzaalwerk plaatsvindt, anders dan gastouderopvang of kinderopvang in een kindercentrum.
Bepaalde regels zijn voor peuterspeelzalen soepeler dan voor kindercentra, zoals de eisen voor de leider-kindratio en het opleidingsniveau van de leiders. Bovendien zijn de inrichtingseisen voor peuterspeelzalen gemeentelijk beleid. Deze verschillen hangen samen met de doelgroep van peuterspeelzalen (2- en 3-jarigen) en het feit dat peuterspeelzalen slechts enkele uren per dag worden bezocht. Kinderen in een kindercentrum verblijven er doorgaans langer. Ook hangen deze verschillen samen met mogelijkheden tot gemeentelijk maatwerk en de functie van peuterspeelzalen als laagdrempelige buurtvoorziening.
Kinderopvangtoeslag
Een ouder heeft aanspraak op een kinderopvangtoeslag in de door hem of zijn partner te betalen kosten, indien het betreft:
kinderopvang in een geregistreerd kindercentrum; of
gastouderopvang in een geregistreerde voorziening voor gastouderopvang die plaatsvindt door tussenkomst van een geregistreerd gastouderbureau.
Ouders die allebei werken (arbeidsinkomsten hebben) hebben samen, en een alleenstaande ouder die werkt heeft individueel, recht op kinderopvangtoeslag, een inkomensafhankelijke toeslag: het is een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang. Hoe hoger het inkomen hoe lager de toeslag, maar met een minimum. Anders gezegd: de toeslag is voor een deel inkomensonafhankelijk.
De belastingdienst betaalt de toeslag uit. De toeslag bestaat uit een werkgeversbijdrage (via de belastingdienst betaald door het collectief van werkgevers) en een "tegemoetkoming Rijk".
De vergoeding is een percentage van de in aanmerking komende kosten. De percentages staan in de Bijlage I, behorende bij artikel 6 van het Besluit kinderopvangtoeslag.
De toeslagpercentages zijn verschillend voor het eerste kind enerzijds, en elk van de volgende kinderen anderzijds, voor een aantal intervallen van (gezamenlijke) toetsingsinkomens. In 2014 geldt: voor het eerste kind is het toeslagpercentage, afhankelijk van het inkomen, tussen de 18% en 90,7%; voor het tweede en de volgende kinderen is het toeslagpercentage voor ieder kind gelijk, en wel, afhankelijk van het inkomen, tussen de 58,2% en 93,3%. De laagste percentages (18% en 58,2%) gelden bij inkomens vanaf € 103.574 respectievelijk € 171.540 per jaar.
Per kind worden maximaal 230 uur opvang per maand in aanmerking genomen, en een tarief (afhankelijk van het soort opvang) van maximaal € 6,70 (2014) per uur, dus worden maximaal € 1541 (2014) opvangkosten per kind per maand in aanmerking genomen.
Ouders moeten de kinderopvangtoeslag van de overheid aanvragen bij de belastingdienst, deze kinderopvangtoeslag wordt maandelijks vooraf door de belastingdienst betaald aan de ouders of naar keuze aan het kindercentrum. Ouders kunnen alleen in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag als ze gebruikmaken van een kinderopvangvoorziening die in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP) staat.
Bijdragen voor ouders zonder werkgever
Ouders die geen werkgever hebben, maar wel bezig zijn met een opleiding, een traject naar werk of inburgering, kunnen een bijdrage in de kosten voor kinderopvang krijgen van de gemeente.
Het gaat om:
Ouders in een re-integratietraject met een uitkering op grond van de:
Wet werk en bijstand (Wwb);
Wet werk en inkomen kunstenaars (WIK);
Algemene nabestaandenwet (Anw);
Wet inkomensvoorziening ouderen en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW);
Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ).
Ouders die geen uitkering hebben, maar wel als werkzoekende geregistreerd staan bij het UWV WERKbedrijf en een traject naar werk volgen;
Nieuwkomers die een inburgeringstraject volgen (WIN);
Ouders jonger dan 18 jaar die een opleiding/studie volgen;
Studenten.
Ouders met een sociaal-medische indicatie voor kinderopvang
Ouders met een sociaal-medische indicatie voor kinderopvang zijn als doelgroep opgenomen in de wet. In sommige gezinssituaties en voor sommige kinderen is het voor de persoonlijke ontwikkeling van het kind goed om een aantal dagdelen gebruik te maken van kinderopvang. Deze indicatie geeft ouders recht op een tegemoetkoming in de kosten van kinderopvang.
Uitkeringsfraude en ander verwijtbaar gedrag
De Wet aanscherping handhaving en sanctiebeleid SZW-wetgeving heeft ook betrekking op kinderopvangtoeslag.
Tot de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in 2019 van mening veranderde, werd de kinderopvangtoeslag voor een berekeningsjaar op nul gesteld (en de uitbetaalde voorschotten dus teruggevorderd) als niet aan alle voorwaarden was voldaan.
Bovendien geldt:
Degene die op grond van de Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen en de daarop berustende bepalingen gehouden is tot het verstrekken van gegevens of inlichtingen en aan wiens opzet of grove schuld het is te wijten dat geen gegevens of inlichtingen zijn verstrekt dan wel degene aan wiens opzet of grove schuld het is te wijten dat onjuiste of onvolledige gegevens of inlichtingen zijn verstrekt, begaat een vergrijp ter zake waarvan de Belastingdienst/Toeslagen hem een bestuurlijke boete kan opleggen van ten hoogste 100 percent van het bedrag dat van de belanghebbende in verband daarmee is of zou zijn teruggevorderd.
Toeslagenaffaire
In de jaren 2010 is er een kinderopvangtoeslagaffaire, ook toeslagenaffaire genoemd, met onder andere de zaak CAF-11 (CAF staat voor Combiteam Aanpak Facilitators), waarbij veel ouders grote bedragen aan kinderopvangtoeslag moesten terugbetalen wegens onterechte verdenkingen van fraude. In 2018 schreven Trouw en RTL Nieuws dat de belastingdienst in de jaren daarvoor ouders tegenwerkte in het uitoefenen van hun rechten. Deze affaire heeft onder meer geleid tot het aftreden van staatssecretaris Menno Snel in 2019 en het aftreden van het kabinet-Rutte III in 2021.
Uitvoering door gemeenten
Register
Gemeenten hebben de plicht een register bij te houden van voorzieningen die onder de wet vallen. De houder van een voorziening is verplicht zich te melden bij de gemeente. Wanneer houders niet aan de verplichtingen van de wet voldoen beschikt de gemeente over een reeks van instrumenten om de naleving van de wettelijke eisen te bevorderen en zo nodig af te dwingen.
Er zijn verschillende vormen van opvang die als kindercentrum bij de gemeente geregistreerd worden t.w.
Kinderdagverblijf
Buitenschoolse opvang
Gastouderopvang
Tussenschoolse opvang
Peuterspeelzalen
Bij melding van een kindercentrum wordt meestal naast het wettelijk GGD-toezicht ook standaard een melding gedaan aan de afdeling Milieu en Bouwen in verband met handhaving van het bestemmingsplan en aan de brandweer in verband met handhaving van de brandveiligheidsvoorschriften.
Geen arbeidsinkomsten en toch bijdrage in de kinderopvangkosten
Zonder arbeidsinkomsten komen voor kinderopvangtoeslag toch in aanmerking:
ouders die geen uitkering krijgen, als werkzoekende geregistreerd staan bij het UWV WERKbedrijf en een re-integratietraject volgen;
kunstenaars met een uitkering op grond van de Wet werk en inkomen kunstenaars WIK;
tienermoeders met een bijstandsuitkering die een opleiding volgen;
studenten die een vmbo-, havo- of vwo-opleiding volgen, of een bachelor- of masteropleiding, of een beroepsopleiding in het middelbaar beroepsonderwijs.
Buitenwettelijke bijdrage
Buiten de wettelijke taken kunnen gemeenten op basis van eigen gemeentelijk beleid ouders met een sociaal-medische indicatie een tegemoetkoming verlenen. Hiertoe stelde het Rijk, voorlopig tot 2009, via het gemeentefonds middelen beschikbaar.
Verslag toezicht
De gemeente is wettelijk verplicht verslag te doen over de uitvoering van toezicht en handhaving. Op basis van de wet is voor het verslag een model vastgesteld. Het rapport wordt jaarlijks voor 1 juli volgend op het verslagjaar aan de gemeenteraad aangeboden en aan de Onderwijsinspectie, die namens het Ministerie het tweedelijns toezicht houdt op de gemeenten.
Uitvoering door de GGD
Gemeenten zijn wettelijk verantwoordelijk voor het handhaven van de kwaliteit van de kinderopvang.
De wet voorziet in landelijk uniforme kwaliteitseisen. De eisen dragen bij aan een goede en gezonde ontwikkeling van het kind en een veilige en gezonde omgeving. Het toezicht op naleving van de Wet kinderopvang is op grond van de wet toegewezen aan de GGD. De wet voorziet in beleidsregels voor de werkwijze van de GGD als toezichthouder. Voor de verschillende vormen van kinderopvang voor de controle vastgesteld. Voorts zijn er modellen voor de wijze van rapporteren door de GGD vastgesteld.
Uitvoering door kinderopvangvoorzieningen
Elke vorm van kinderopvang moet voldoen aan wettelijke kwaliteitseisen over:
de betrokkenheid en inspraak van ouders;
de deskundigheid van het personeel;
de veiligheid en gezondheid;
de accommodatie en inrichting;
de groepsgrootte en het aantal kinderen per pedagogisch medewerker;
pedagogisch beleid en praktijk;
de omgang met klachten.
Eind 2008 waren er 2.354 organisaties die kinderopvang (dagopvang en/of buitenschoolse opvang en/of gastouderopvang) aanbieden. Ondanks de schaalvergroting bestaat het grootste deel van de organisaties die actief zijn in de kinderopvang uit ‘eenpitters’ met een of twee vestigingen.
Kosten en middelen
De aanbieders van kinderopvang bepalen de prijs van de aangeboden kinderopvang. De oudercommissies hebben hierover een wettelijk adviesrecht. Het gemiddelde uurtarief bedroeg in 2008 € 5,73 voor kinderopvang tot vier jaar en € 5,77 voor kinderopvang vanaf vier jaar. De hoogte van de kinderopvangtoeslag is gebonden aan de maximum uurprijs. Voor 2008 geldt er één maximum uurprijs van € 6,10 voor alle soorten opvang.
Onder de wet is de kinderopvang afgelopen jaren sterk gegroeid, zowel qua capaciteit als omzet. De capaciteit is in 2008 toegenomen met bijna 22%. De omzet steeg in 2008 met meer dan een derde, van ongeveer € 2,5 miljard in 2007 naar bijna € 3,5 miljard. Het totale aantal kindplaatsen in kinderdagverblijven nam toe van 112.000 in 2004 naar 149.000 in 2008. In 2009 maakten ouders van 800.000 kinderen gebruik van kinderopvang.
Kinderopvang vormt een stelsel van vraagfinanciering en met financiering door ouders, werkgevers en overheid. In 2008 heeft de rijksoverheid € 2.166 miljoen euro aan kinderopvangtoeslag uitgegeven. Ouders hebben na aftrek van de bijdragen van de overheid en van werkgevers (circa € 659 miljoen ) € 625 miljoen aan kinderopvang uitgegeven.
In totaal gaat er jaarlijks ruim € 76 miljoen naar de gemeenten voor de uitvoering van de Wet kinderopvang via de algemene uitkering van het gemeentefonds. De gemeente financiert de GGD o.a. voor het kinderopvangtoezicht.
Kwaliteit van de kinderopvang
De kwaliteit van kinderopvang is geregeld in de Wet kinderopvang die per januari 2005 is ingegaan. In deze wet staan geen gedetailleerde eisen voor de kwaliteit meer. De werkgevers in de kinderopvang hebben samen met de belangenvereniging van ouders (Boink) normen voor de kwaliteit afgesproken in een convenant. De minister heeft de kwaliteitseisen uit het convenant allemaal overgenomen in de beleidsregels kwaliteit, die als aanvulling op de Wet kinderopvang de kwaliteit regelen.
Voor de kwaliteit en de controle daarop is de lokale overheid verantwoordelijk. Hiertoe zijn de GGD's aangewezen, die moeten de controle op de kwaliteit van de kinderopvang uitvoeren. Zij controleren onder meer op de betrokkenheid en inspraak van ouders, de opleiding en deskundigheid van het personeel, de veiligheid en gezondheid, de accommodatie en inrichting en de groepsgrootte en het aantal kinderen per beroepskracht (beroepskracht-kindratio). Op de website van het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen zijn de GGD-rapportages van alle kindercentra, gastouderbureaus en gastouders in te zien. Kinderopvangorganisaties dienen de rapportages ook via hun websites toegankelijk te maken.
Daarnaast is er een certificatie-traject, in het kader van de ISO 9000-normen, waaraan de kinderopvangorganisaties zich kunnen laten toetsen en certificeren.
HKZ
De stichting Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ) beoordeelt de kwaliteit van organisaties in de kinderopvang. Eenmaal verleende certificaten worden via audits volgens strenge regels gecontroleerd.
VVE
VVE staat voor Voor- en Vroegschoolse Educatie. De doelstelling van VVE is om de ontwikkeling van kinderen al op jonge leeftijd zo te stimuleren dat hun kansen op een goede schoolloopbaan worden vergroot. Piramide is het meest gebruikte VVE-programma en is ontwikkeld door Cito. De methode voldoet aan de kwaliteitskenmerken voor programma’s voor jonge kinderen. Zowel Nederlandse als buitenlandse onderzoeken tonen de positieve effecten ervan aan op de ontwikkeling van kinderen.
Effectiviteit
Het Centraal Planbureau heeft in 2011 onderzoek gedaan naar de effecten van de Wet kinderopvang. De wijzigingen die vanaf 2005 zijn doorgevoerd hadden als belangrijkste doel het stimuleren van de arbeidsparticipatie van jonge ouders. In de periode 2005-2009 zijn de overheidsuitgaven aan kinderopvang verdrievoudigd, van € 1,0 miljard naar € 3,0 miljard en de uitgaven aan inkomensafhankelijke combinatiekorting met € 1 miljard naar € 1,3 miljard. Deze extra uitgaven van € 3 miljard op jaarbasis hebben volgens de berekeningen van het Centraal Planbureau tot marginale resultaten geleid. Werkende moeders zijn als gevolg van dit beleid iets meer uren per week gaan werken, maar werkende vaders juist minder. Per saldo heeft het beleid 30.000 volledige banen opgeleverd. Bij een toename van opvangkosten van € 3 miljard per jaar kost iedere additionele baan € 100.000 per jaar aan kinderopvangkosten.
Nieuwe regels vanaf 2012 en coulanceregeling
Sinds 1 januari 2012 werd de toeslag gekoppeld aan het aantal uren van de ouder met het minste aantal werkuren. Om rekening te houden met de reistijd van de werkende ouder geldt de toeslag bij dagopvang, voor kinderen van 0-4 jaar, over 140% van het aantal werkuren. Bij de naschoolse opvang, voor kinderen van 4-12 jaar, geldt de toeslag slechts over 70% van de gewerkte uren.
Verder ging de toeslag omlaag voor ouders met hogere inkomens. Voor de hoogste inkomenscategorie gaat de toeslag voor het tweede en daaropvolgende kind omlaag van 82% naar 58% van de kosten van kinderopvang. Ouders die samen meer dan € 118.189 per jaar verdienen krijgen vanaf 2013 helemaal geen toeslag meer voor het eerste kind.
Ten slotte gaan alle ouders vanaf 2013 een vaste bijdrage van € 15 per maand betalen.
Nieuw is dat de toeslag maar beperkt met terugwerkende kracht kan worden aangevraagd voor een voorbij tijdvak. Het maximum van de terugwerkende kracht is de mogelijkheid om nog toeslag aan te vragen voor de maand ervoor.
Op 29 maart 2013 maakte het ministerie bekend dat de toeslag alsnog met terugwerkende kracht kan worden aangevraagd.
Externe links
Volledige wettekst
Brochure veranderingen 2012
Info over beroepsprocedure (kinderopvang-)toeslagen op Rechtspraak.nl
Belasting in Nederland
kinderopvang
kinderopvang
kinderopvang
Kinderopvang
|
Een peuterspeelzaal is een voorziening waar peuterspeelzaalwerk plaatsvindt, anders dan gastouderopvang of kinderopvang in een kindercentrum.
| 2 |
kleuterschool, voorschool, peuterspeelzaal
|
11,827 |
WearAction
|
143211
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Roland%20Freisler
|
Roland Freisler
|
Roland Freisler (Celle, 30 oktober 1893 – Berlijn, 3 februari 1945) was een Duitse nationaalsocialistische jurist, staatssecretaris van het ministerie van Justitie en voorzitter van het zogeheten Volksgerichtshof. Hij nam deel aan de Wannseeconferentie, veroordeelde Hans Scholl en Sophie Scholl ter dood en leidde de schijnprocessen tegen de deelnemers aan de militaire samenzwering tegen Hitler van 20 juli 1944.
Levensloop
Freisler als communist
De jurist Freisler diende in de Eerste Wereldoorlog als luitenant in het Duitse leger aan het oostfront. In 1915 kwam hij in Russische krijgsgevangenschap terecht. Volgens sommige geruchten leerde hij Russisch, werd communist en werd mogelijk bolsjewistisch commissaris. De enige aanwijzing hiervoor is echter dat Freisler na het opheffen van het Russische krijgsgevangenenkamp na de Oktoberrevolutie in 1917 nog twee jaar in Rusland bleef.
In 1920 keerde hij terug naar Duitsland. Twee jaar later promoveerde hij aan de universiteit van Jena in de rechtsgeleerdheid op het onderwerp "Grundsätzliches über die Betriebsorganisation" (Grondbeginselen van de bedrijfsorganisatie). Hierna begon hij een advocatenpraktijk.
Vroege NSDAP-carrière
In 1925 werd Freisler lid van de NSDAP. In de Weimarrepubliek verdedigde hij regelmatig nazi's. Daarnaast werd hij afgevaardigde in de Pruisische Landdag en later lid van de Rijksdag.
Een Gauleiter van de Kasselse NSDAP karakteriseerde Freisler in 1927 als volgt:
Van 1933 tot 1934 was Freisler staatssecretaris bij het Pruisische ministerie van justitie, van 1934 tot 1942 bij het rijksministerie van justitie. In die hoedanigheid trad hij op bij de Wannseeconferentie. Hij combineerde sublieme kennis van de wetteksten, scherpzinnigheid en overweldigend spraakgebruik met trouw aan de partijlijn en een fascistische ideologie. Dit maakte hem tot de meest gevreesde rechter in Duitsland en tot personificatie van de meest radicaal antiliberale rechtsstandpunten van de nazi's.
Dat hij toch niet verder is doorgestoten in de rangen van de partij, komt volgens Uwe Wesel door het volgende:
Freisler was een einzelgänger, hij had geen invloedrijke mensen achter zich staan die hem een hoger baantje hadden kunnen geven.
In de ogen van de nationaalsocialistische elite werd Freisler door het optreden van zijn broer Oswald gecompromitteerd. Oswald Freisler overtrad vooral de partijlijn, doordat hij in politiek belangrijke processen die de NSDAP voor propagandadoeleinden wilde gebruiken, als verdediger optrad en daarbij het NSDAP-insigne duidelijk zichtbaar droeg. Dat maakte een eenduidige interpretatie van het standpunt van de partij wat moeilijker. Propagandaminister Joseph Goebbels berispte Roland Freisler over het gedrag van zijn broer en meldde dit voorval aan Hitler, die besloot om Oswald onmiddellijk uit de NSDAP te stoten.
President van het Volksgerichtshof
Op 20 augustus 1942 werd Freisler door Adolf Hitler aangewezen als opvolger van Otto Georg Thierack (die de nieuwe rijksminister van justitie werd) als president van het Volksgerichtshof, het nazistische tribunaal voor in de ogen van de nazi's politieke misdrijven. De competentie van het Volksgerichtshof werd uitgebreid naar onder meer economische delicten en benadeling van de Wehrmacht.
Onder Freisler nam het aantal veroordelingen tot de doodstraf sterk toe. Ongeveer 90 procent van alle rechtszaken eindigden met een vaak van tevoren vaststaande doodstraf of levenslange gevangenisstraf. Tussen 1942 en 1945 werden meer dan 5000 doodvonnissen geveld, waarvan ongeveer 2600 door de door Freisler zelf geleide "Eerste Senaat" van het gerecht. Daarmee is Freisler in zijn eentje in de drie jaar dat hij bij het Volksgerichtshof werkte voor evenveel doodvonnissen verantwoordelijk als alle andere kamers van het hof tezamen in de totale tijd van zijn bestaan van 1934 tot 1945.
Freisler combineerde de functies van rechter en aanklager in één persoon. Hij stond bekend om het vernederen en toeschreeuwen van de verdachten en werd niet voor niets spottend "Razende Roland" genoemd. Freisler leidde onder andere de showprocessen tegen leden van de verzetsgroep Die Weiße Rose en tegen de leden van de aanslag op Hitler van 20 juli 1944. Deze processen liet hij filmen. Om de verdachten belachelijk te maken tijdens het proces liet Freisler hun bretels, riemen en stropdassen wegnemen. Ook liet hij hen een te grote broek aantrekken, zodat zij tijdens de behandeling van hun zaak hun broek met hun handen vast moesten houden. Freisler schreeuwde tijdens het verloop van het proces zo hard dat de technici, die voor de filmopname moesten zorgen, grote problemen hadden om de woorden van de verdachten hoorbaar te maken.
Freisler schreeuwde meteen bij aanvang van het tweede showproces tegen de leden van Die Weiße Rose dat het nationaalsocialisme tegen "zulke verraders" geen wetboek nodig had om tot een veroordeling te komen. Een medewerker aan de rechtbanktafel schoof een wetboek door naar Freisler. Deze pakte het wetboek en smeet dit vervolgens demonstratief de rechtszaal in en schreeuwde: "Ik heb geen wetboek nodig meneer, IK ben de wet hier!" Dit was een duidelijk signaal voor de veroordeelden: hier regeerde volstrekte wetteloosheid, uitgevoerd door Freisler zelf.
Een treffend voorbeeld is de volgende dialoog in het proces tegen Graf Schwerin von Schwanenfeld:
Freisler: "Waar beschuldigt u het nationaalsocialisme van?"
Graf Schwerin: "Ik dacht aan de vele moorden."
Freisler: "Moorden?"
Graf Schwerin: "In binnen- en buitenland."
Freisler: "U bent een vuile schoft! Bezwijkt u niet onder uw laagheid? Ja of nee?"
Graf Schwerin: "Meneer de president!"
Freisler: "Ja of nee, ik wil een duidelijk antwoord!"
Graf Schwerin: "Nee."
Freisler: "U kunt ook niet meer bezwijken want u bent niet meer dan een hoopje ellende dat geen enkel respect meer voor zichzelf heeft!"
Als Freisler zelf de leiding van het proces had, bestemde hij zichzelf vaak als griffier. Zo was hij dus ook bevoegd tot het opstellen van het schriftelijke vonnis. Beraadslagingen in de raadkamer leidde hij bij tijd en wijle in met "die kop moet eraf".
Overlijden
Bij een geallieerd bombardement op Berlijn op 3 februari 1945 werd Freisler door een omvallende zuil, of een neervallende balk verpletterd, althans, dat is de gangbare lezing. Volgens andere bronnen was hij echter gewond geraakt door bomscherven en doodgebloed. Het is niet duidelijk, of hij stierf, omdat hij niet op tijd in de schuilkelder kon komen, of, omdat hij nog enige aktes in het archief wilde inzien.
Pensioenaffaire rond Freislers weduwe
In 1985 ontstond nog een schandaaltje vanwege het pensioen van Freislers weduwe, Marion Freisler, die na de oorlog onder een andere naam in München woonde. In 1974 was het pensioen van de weduwe door het Versorgungsamt (het bureau voor de verzorging van oorlogsslachtoffers) met DM 400 verhoogd met als reden dat haar overleden echtgenoot, als hij niet overleden zou zijn, vanwege zijn beroepsmatige kwaliteiten na de oorlog waarschijnlijk als officier van justitie of als hoge ambtenaar had kunnen werken.
Deze beslissing werd door een lid van het Beierse parlement scherp veroordeeld. De Beierse landsregering zag echter geen aanleiding om maatregelen te nemen. Marion Freisler overleed in 1997.
Literatuur
Beatrice en Helmut Heiber (Hrg.): Die Rückseite des Hakenkreuzes. Absonderliches aus den Akten des Dritten Reiches. München: dtv dokumente 1993.
Ingo Müller: Furchtbare Juristen. Die unbewältigte Vergangenheit unserer Justiz. München: Kindler 1987.
Helmut Ortner: Der Hinrichter.
Zie ook
Hans Frank
Carl Schmitt
Otto Georg Thierack
Externe links
Biografie Roland Freisler
Biografie en foto's van Freisler
Uwe Wesel: Drei Todesurteile pro Tag, artikel over Roland Freisler op www.zeit.de, 3 februari 2005
Foto
Duits advocaat
Duits communist
Duits militair in de Eerste Wereldoorlog
Duits persoon in de Tweede Wereldoorlog
Duits staatssecretaris
Duits rechter
Holocaustpleger
NSDAP-lid
Pruisisch Landdaglid
|
Freisler combineerde de functies van rechter en aanklager in één persoon. Hij stond bekend om het vernederen en toeschreeuwen van de verdachten en werd niet voor niets spottend "Razende Roland" genoemd. Freisler leidde onder andere de showprocessen tegen leden van de verzetsgroep Die Weiße Rose en tegen de leden van de aanslag op Hitler van 20 juli 1944. Deze processen liet hij filmen. Om de verdachten belachelijk te maken tijdens het proces liet Freisler hun bretels, riemen en stropdassen wegnemen. Ook liet hij hen een te grote broek aantrekken, zodat zij tijdens de behandeling van hun zaak hun broek met hun handen vast moesten houden. Freisler schreeuwde tijdens het verloop van het proces zo hard dat de technici, die voor de filmopname moesten zorgen, grote problemen hadden om de woorden van de verdachten hoorbaar te maken.
| 1 |
aantrekken, kleding dragen, aankleden
|
10,193 |
FinancialService
|
5748939
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ecobank
|
Ecobank
|
Ecobank, waarvan de officiële naam Ecobank Transnational Inc (ETI) luidt, is een Afrikaans bankconglomeraat met bankactiviteiten in 33 Afrikaanse landen. Het is de belangrijkste onafhankelijke regionale bankgroep in West- en Centraal-Afrika, die zowel groot- als kleinhandelaren bedient. De bank heeft ook dochterondernemingen in Oost- en Zuidelijk Afrika.
ETI heeft een filiaal in Frankrijk, en vertegenwoordigingen in China, Dubai, Zuid-Afrika en het Verenigd Koninkrijk.
Geschiedenis
ETI naamloze vennootschap werd in 1985 opgericht als bankholding, op initiatief van de Federation of West African Chambers of Commerce and Industry, met de steun van de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS). Begin jaren tachtig was het bankwezen in West-Afrika nog gedomineerd door buitenlandse banken en staatsbanken. Er waren nauwelijks commerciële banken in West-Afrika die eigendom waren van en beheerd werden door de Afrikaanse privésector. ETI werd opgericht om dit vacuüm op te vullen.
De bank was onderwerp van controverses, na onthullingen in het onderzoek van Congo Hold-up, en publiek bekendgeraakte bestuurscrises.
Afrikaanse bank
Mens en maatschappij in Togo
|
Ecobank, waarvan de officiële naam Ecobank Transnational Inc (ETI) luidt, is een Afrikaans bankconglomeraat met bankactiviteiten in 33 Afrikaanse landen. Het is de belangrijkste onafhankelijke regionale bankgroep in West- en Centraal-Afrika, die zowel groot- als kleinhandelaren bedient. De bank heeft ook dochterondernemingen in Oost- en Zuidelijk Afrika.
| 6 |
bank, verzekeraar, financiële instelling
|
1,816 |
CafeOrCoffeeShop
|
5230984
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oude%20Koornmarkt
|
Oude Koornmarkt
|
De Oude Koornmarkt is een straat in het historische centrum van Antwerpen. De straat loopt van de Grote Markt tot aan de Kammenstraat en staat bekend om zijn talrijke restaurants en cafés. De Vlaaikensgang is een zijsteeg van de Oude Koornmarkt.
Geschiedenis
De Oude Koornmarkt dankt haar naam aan de wekelijkse graanmarkten die hier tot in de 15de eeuw werden gehouden. De brouwerijen waren in de Kammenstraat dichtbij. In de 16de eeuw verplaatste de graanmarkt zich naar de "Brabantse Korenmarkt".
Straat in Antwerpen (stad)
|
De Oude Koornmarkt is een straat in het historische centrum van Antwerpen. De straat loopt van de Grote Markt tot aan de Kammenstraat en staat bekend om zijn talrijke restaurants en cafés. De Vlaaikensgang is een zijsteeg van de Oude Koornmarkt.
| 1 |
café, koffiebar, koffiezaak
|
613 |
ArriveAction
|
1353516
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Chef%20de%20mission
|
Chef de mission
|
Een chef de mission is de persoon die de leiding heeft over een Olympisch of Paralympisch landenteam.
Bij de spelen is de chef de mission de contactpersoon voor het Internationaal Olympisch Comité (IOC) of Internationaal Paralympisch Comité (IPC) en het organiserende nationale comité. Ook is de chef de mission het aanspreekpunt voor atleten, trainers en nationale officials voor wie hij ook verantwoordelijk is. Gedurende de spelen houdt de chef de mission zich op in het olympisch dorp. De chef de mission vertegenwoordigt de delegatie, regelt de persmomenten, organiseert de aankomst en het vertrek en verkent de faciliteiten.
De chef de mission van het Nederlandse team wordt gekozen door het bestuur van het NOC*NSF.
Nederlandse chefs de mission
Sportterminologie
|
Bij de spelen is de chef de mission de contactpersoon voor het Internationaal Olympisch Comité (IOC) of Internationaal Paralympisch Comité (IPC) en het organiserende nationale comité. Ook is de chef de mission het aanspreekpunt voor atleten, trainers en nationale officials voor wie hij ook verantwoordelijk is. Gedurende de spelen houdt de chef de mission zich op in het olympisch dorp. De chef de mission vertegenwoordigt de delegatie, regelt de persmomenten, organiseert de aankomst en het vertrek en verkent de faciliteiten.
| 1 |
aankomst, bestemming, locatie
|
2,672 |
Periodical
|
1384335
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jobat%20%28krant%29
|
Jobat (krant)
|
Jobat, vroeger Job@, is een Vlaamse krant en website, gericht op werk, vacatures en carrière. Het is een onderdeel van het Vlaamse mediabedrijf Mediahuis, vroeger Corelio.
De krant verschijnt hoofdzakelijk als een zaterdagse bijlage van de kranten De Standaard, Het Nieuwsblad en De Gentenaar, en bevat artikelen in verband met werk en carrière, gevolgd door jobaanbiedingen.
Jobat heeft ook een website met vacatures, carrièretips en bedrijfsinformatie. Werkzoekenden kunnen er hun cv online zetten voor potentiële werkgevers. De jobsite is marktleider op de Belgische markt, voor onder meer Vacature.
Zowel in 2010 als in 2011 won Jobat.be de titel van Jobsite van het Jaar, in de Site van het Jaar verkiezing van Clickx Magazine.
In naam van Jobat worden ook jaarlijkse jobbeurzen georganiseerd in de grootste Vlaamse steden. Deze gaan door het leven als Jobat Career Launch.
Externe link
http://www.jobat.be Website
Vlaamse krant
Arbeid in Vlaanderen
Corelio
Mediahuis
|
De krant verschijnt hoofdzakelijk als een zaterdagse bijlage van de kranten De Standaard, Het Nieuwsblad en De Gentenaar, en bevat artikelen in verband met werk en carrière, gevolgd door jobaanbiedingen.
| 2 |
tijdschrift, wetenschappelijk tijdschrift, krant
|
10,865 |
HowToItem
|
22177
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zeis
|
Zeis
|
Een zeis is een landbouwhandwerktuig om grassen, graan of ruigte te maaien. Het bestaat uit een lang, gebogen, stalen mes dat bevestigd is aan een lange houten of metalen steel met doorgaans twee handvatten. Een zeis met korte werft om granen te oogsten is een zicht.
Tijdens de La Tène-periode in Centraal-Europa ontwikkelde men uit de sikkel een werktuig met ijzeren lemmet om grassen te maaien. Tijdens de oudheid en middeleeuwen verbreidde het gebruik van de stalen zeis met lange steel zich over Europa. In de 16e eeuw concentreerde de productie zich in Oostenrijk en werd het smeedproces op punt gesteld. Aan het begin van de 19e eeuw ging men het werktuig ook gebruiken om granen te oogsten, wat tot dan steeds met de sikkel gebeurde. Later in de 19e eeuw begon de mechanisering en werd de zeis vervangen door gemotoriseerde machines. Sindsdien is de zeis nog slechts op kleine schaal in gebruik op het noordelijk halfrond, al kent het werktuig een beperkte heropleving eind 20e en begin 21e eeuw. Behalve als werktuig is de zeis ook gebruikt als gevechtswapen in boerenopstanden van de 16e tot de 20e eeuw.
De zeis is het traditionele attribuut van Magere Hein en andere personificaties van de Dood in het Westen.
Geschiedenis
Oudheid
De zeis ontstond in Centraal-Europa tijdens de IJzertijd als variant van de sikkel. Terwijl de sikkel een van de oudste en meest wijdverspreide gereedschappen is, is de zeis hooguit 2200 jaar oud.
In het Centraal-Europese neolithicum, toen er voor het eerst aan akkerbouw werd gedaan, kende men primitieve stenen sikkels. In de bronstijd en de vroege ijzertijd (Hallstattcultuur) verschenen in heel Europa bronzen sikkels met een typische sikkelvorm. Een mes vervaardigen uit brons was echter moeilijk; grotere stukken brons met voldoende veerkracht waren niet vanzelfsprekend. De eerste zeisbladen, die langer en breder waren dan sikkels, werden gemaakt van ijzer nadat de winning en bewerking van dat materiaal bekend was geraakt in Centraal-Europa. Men begon met de vervaardiging van zeisen tijdens de La Tène-periode, die geassocieerd wordt met de (Proto-)Kelten. De zeis werd ontwikkeld vanuit de nood om grasland te maaien en zo hooi te maken waarmee men het vee in de wintermaanden kon voeden. De zeis is daarmee het oudste werktuig speciaal ontworpen om grassen te oogsten; om granen te oogsten bleef men de sikkel gebruiken.
De oudste vondsten werden gemaakt in La Tène (Zwitserland) en Römhild (Duitsland) en dateren uit de 2e eeuw v.Chr. De gevonden zeisen vertonen grote onderlinge verschillen. De zeisbladen maten hoogstens 40 centimeter en de stelen waren met 75 à 84 centimeter betrekkelijk kort, wat doet vermoeden dat de maaier geknield werkte. Op al deze vlakken vertonen ze gelijkenissen met de latere Russische gorboesjka. Net zoals bij latere zeisen werd het blad met de steel verbonden door een U-vormige ring. Dat er, met name in Römhild, zoveel exemplaren zijn teruggevonden, wijst op wijdverspreid gebruik en professionele productie. Bij Sanzeno (Italië) werden bladen van verschillende types uit de 1e eeuw v.Chr. teruggevonden, waaronder een model dat sterk lijkt op een moderne zeis met versterkte rug. Latere vondsten, zoals die nabij Oxford (Engeland, 2e eeuw n.Chr.), Frankfurt an der Oder (Duitsland; 3e of 4e eeuw n.Chr.), Skarbimierz (Polen) en Moekatsjevo (Oekraïne), wijzen erop dat het werktuig was overgenomen door Germaanse volken. Ook Romeinen en Slaven leerden de zeis kennen. In zijn Naturalis historia (77 n.Chr.) schreef Plinius dat er twee types bestonden: de zware 'Gallische' zeis met lange steel en twee handgrepen en de korte 'Italiaanse' zeis, mogelijk een zicht. Al in de oudheid leek de zeis met lange steel het dominante type te worden. In de oudheid werd zowel niet-getemperd ijzer als al dan niet gehard staal gebruikt.
Middeleeuwen
Uit de vroege middeleeuwen zijn amper werktuigen overgeleverd, maar vermoed wordt dat de zeis in Midden-Europa ononderbroken in gebruik bleef na de Romeinse periode. Terwijl de metallurgie na de Germaanse volksverhuizingen verloren ging in het noorden, herontdekten de Germaanse volken de kunst opnieuw in de Alpen, waar nog Kelten woonden. Onder de Bajuwaren kwam er een felle uitbreiding van ijzerertswinning. In Gallië, waar veel grote landgoederen waren ten tijde van het Keizerrijk, won de zeis met lange steel aan belang doordat de vraag naar veevoer toenam en men efficiëntere manieren nodig had om de nieuwe weilanden te maaien. De zeis raakte langzaam ingeburgerd in de Karolingische periode om hooi te oogsten waarmee het vee in de winter gevoed kon worden. In Karel de Grotes landgoederenverordening (ca. 812) worden sikkels en zeisen vermeld, al gaat het om erg lage aantallen.
In een Oostenrijks manuscript (ca. 818), vermoedelijk naar Noord-Frans origineel, is een zeis met lange steel afgebeeld, in een Engels manuscript (midden 10e eeuw) maaien boeren gras met zeisen met lange steel en twee handgrepen. Daarna neemt het aantal afbeeldingen stelselmatig toe. Die beelden tonen een geleidelijke evolutie in de 12e en 13e eeuw in de vorm van het blad. Terwijl de baard van het zeisblad almaar breder wordt, komt de tang er zo goed als volledig van los te staan, met enkel de hiel als smal, getorst bevestigingspunt. Met deze verbetering viel het gemaaide gras vlotter neer.
In de loop van de middeleeuwen kreeg het werktuig een andere symbolische betekenis. Terwijl het voor de Romeinen, als landbouwhulpmiddel, nog stond voor vruchtbaarheid en de oogst (positieve invulling), werden zeis en sikkel nu meer met de dood geassocieerd. Deze associatie werd in de geesten gegrift door de in de 14e eeuw zo populaire dodendans-iconografie.
16e eeuw
De productie van zeisen in Europa onderging een ingrijpende verandering in de 16e eeuw.
In de late middeleeuwen nam de productie en handel van zeisen toe. De vraag vanuit Duitsland, Frankrijk, Bohemen en Polen bleef bijvoorbeeld toenemen. Historische bronnen wijzen uit dat er eind 15e en begin 16e eeuw gespecialiseerde zeissmidses waren in tal van Duitse steden. In zo'n smidse was een meester aan de slag met tot wel tien gezellen; uit Oostenrijks halffabricaat smeedden ze gezamenlijk – voornamelijk met spierkracht – tot 60 zeisbladen per dag.
Tezelfdertijd werden er in de Oostenrijkse bergdalen tal van nieuwe hamersmidses opgericht. De grote hamersmidsen uit de dalen rond Innerberg (Eisenerz) konden de vraag naar halffabricaat namelijk niet aan; bovendien waren de met waterkracht aangedreven hamers te zwaar voor fijn smeedwerk. In de nieuwe smidses werden de halffabrikaten uit de zware staalindustrie verwerkt tot fijner halffabricaat, waarmee zeissmeden in heel Europa aan de slag konden. Om hun aanvoer veilig te stellen, richtten verschillende zeissmeden zelf fijne hamersmidses op. Met deze werkwijze kon een typische zeissmidse nog steeds zo'n 60 bladen per dag opleveren, zij het met minder fysieke arbeid als input en gelijkmatigere zeisen als output.
Ook aangespoord door de sterke vraag, maakten messensmeden uit Steinbach an der Steyr de overstap naar zeisbladen smeden. Hun lucratieve handel in messen met Venetië was immers stilgevallen, nadat de Portugezen een zeeroute naar India hadden ontdekt. Overal in Oostenrijk doken nieuwe smidses op. In 1574 zag keizer Maximiliaan II erop toe dat de zeissmeden van Kirchdorf als eerste het staal van Innerberg aangeleverd kregen. In 1583 werd de productie van fijn halffabricaat voor zeisen door de zware industrie verboden, om zo de zeissmeden in Stiermarken te beschermen. Zonder dat halffabricaat konden de smidses in de steden buiten Oostenrijk, waar met de hand werd gesmeed, niet concurreren met de Stiermarkse zeisindustrie, die met minder inspanning betere bladen produceerde. Lokale zeissmidses verdwenen en de Oostenrijkse zeis deed zijn intrede in heel Europa.
Hoewel sommige auteurs wijzen op Ottomaanse invloeden om de doorbraak van de 16e-eeuwse Oostenrijkse zeisindustrie te verklaren, kan dat niet bevestigd worden door betrouwbare bronnen.
17e - 20e eeuw
De zeis raakte stelselmatig verder verbreid. In een van de uithoeken van Europa, Schotland, raakte het werktuig rond 1800 ingeburgerd om grasland te maaien. Rond de wisseling van de 18e naar de 19e eeuw werd het in grote delen van Europa gebruikelijk om granen te oogsten met de zeis, iets wat daarvoor bijna overal met de sikkel gebeurde; deze evolutie voltrok zich echter geleidelijk en niet compleet.
Vanaf de 19e eeuw werd de zeis grotendeels vervangen door machines, zoals de zwadmaaier en later de pikdorser.<ref name="history"> Simon Fairlie, [http://scytheassociation.org/history/ "History - Notes on the History of the Scythe and its Manufacture], The Scythe Association, 2006, online geraadpleegd op 8 juni 2018.</ref> Het gebruik nam eerst af in de geïndustrialiseerde landen, waardoor een almaar kleiner aantal Europese producenten zich voornamelijk op de export moest richten. In 1889 telden Stiermarken, Neder- en Opper-Oostenrijk 69 zeissmederijen; in 1914 ging het om 29 smidses. In 1914 produceerden zij samen 33.600 messen per dag. Een aanzienlijk deel was bedoeld voor de export, met Rusland als grootste afnemer.
Tegen het midden van de 20e eeuw was de zeis verdwenen uit de Europese en Noord-Amerikaanse landbouw, die in grote mate geïndustrialiseerd was. Gebruik ervan beperkte zich tot het maaien van kanten in tuinen en op boerenhoven.
De zeis was nog op kleine schaal in gebruik, ook in delen van Azië, op plaatsen waar machines niet bij kunnen of als duurzaam alternatief.
21e eeuw
De zeis wordt nog op kleine schaal geproduceerd en gebruikt in extensieve landbouw en natuurbeheer. Twee nog actieve producenten van gesmede zeisbladen volgens traditioneel Oostenrijks vakmanschap zijn de firma Schröckenfux en de Italiaanse fabriek Falci. De Russische firma Arti produceert zeisen uit gewalst staal. Sinds het begin van de 21e eeuw bestaat er een wereldwijde gemeenschap van liefhebbers die het vakmanschap opnieuw populariseren. Van in 1998 tot zijn overlijden in 2018 was de Slovaaks-Canadese Peter Vido de internationale goeroe van zeisontwerp en -techniek. "Peter Vido", Scythe Association of Britain and Ireland, Google Groups, 29 juni 2018, online geraadpleegd op 18 april 2020. Door de inspanningen van Vido en anderen zijn er in de 21e eeuw lesgevers en verkopers actief in de meeste westerse landen en worden er opnieuw zeismaaicompetities georganiseerd.
Beschrijving
Een zeis voor het maaien van graan heeft een licht gebogen metalen blad met een brede rug, eindigend in een punt, met een lengte van 70 tot 100 centimeter. Het mes of 'blad' staat haaks op een lange houten of holle metalen steel (of zeisboom) die in lengte varieert tussen 150 en 200 centimeter. De verbinding tussen steel en blad gebeurt door middel van een ring en een wig of een schroef, zodat de hoek gewijzigd kan worden en zodat het blad gemakkelijk afgenomen kan worden om het te haren of te vervoeren. De steel kan recht, licht S-vormig of zelfs Y-vormig zijn, zonder handvatten of met één of twee handvatten, die doorgaans verstelbaar zijn. De precieze plaats van de handvatten wordt bepaald door de lichaamsgrootte van de maaier.
Voor verschillende omstandigheden of te maaien vegetatie bestaan er diverse maaibladen: van circa 30 cm voor nauwkeurig maaien tot meer dan 60 cm voor grote vlakten. Ook bestaan er zware ruigtebladen waarmee ook verhoute planten kunnen worden gemaaid.
Bij traditionele graanzeisen bevindt zich onderaan de zeis, boven op het blad, soms een houten of metalen beugel of een rijfachtig houten raster. Daarmee werden de gemaaide halmen meteen bijeengehouden, zodat ze gemakkelijker waren in te binden. "Foto van pik, pikhaak, zeis, sikkel en graanhark", ErfgoedInzicht.be, online geraadpleegd op 16 juni 2018.
Gebruik
Maaien
De gebruiker staat lichtjes voorovergebogen met de benen geopend, de voeten op een lijn of de rechtervoet wat meer naar voren, en houdt de handvatten of de steel in beide handen vast. Het blad rust in de beginpositie op of net boven het maaiveld rechts van de maaier, met het mespunt op dezelfde lijn als de voeten. In een vloeiende maar niet te krachtige zwaai laat de maaier het zeisblad over de grond glijden in een boogvorm rond het eigen lichaam. De hoek tussen blad en steel eindigt links van de maaier en vormt daar een hoopje staande halmen. Vervolgens laat de maaier de zeis terugglijden naar de beginpositie, zet hij een kleine stap vooruit en hij herhaalt hij de maaibeweging. Eén snede en de hoeveelheid gemaaid gewas heet een zwad.
Sommige maaiers draaien tijdens het maaien met de heupen, anderen draaien louter met de schouders mee, wat minder belastend is voor de knieën. De armen en handen blijven steeds dicht bij de romp, tenzij de maaier – bijvoorbeeld in kampioenschappen – zo snel mogelijk zo veel mogelijk wil maaien. In dat laatste geval kan hij de voeten ook verder uit elkaar zetten, meer voorovergebukt staan en tijdens de zwaai zijn zwaartepunt verschuiven van het ene been naar het andere.
Maaien gebeurt traditioneel in groep. In een veelvoorkomende opstelling vertrekt de eerste maaier helemaal links op het perceel, waarna een tweede maaier rechts van hem begint, en een derde opnieuw rechts van hem, enzovoort, zodat zij trapsgewijs voortgang maken, nooit in elkaars werkgebied komen en hun maaibeweging niet hoeven te beginnen in de gemaaide halmen van een voorganger. Er zijn ook spiraalvormige opstellingen bekend. Jeremy Hastings, "The Russian Peasant’s Workout", The New York Times, 11 juni 2016, online geraadpleegd op 20 juli 2018.
Kanten of ruigteplanten zoals netels, distels, bramen, riet en zaailingen van bomen kan men maaien met een korter en sterker blad – een ruigteblad – en in kleinere halen.
Scherpen
De zeis werkt het best als ze vlijmscherp is. Een botte lemmer dwingt om veel kracht te zetten, terwijl een maaier met een haarscherp mes haast moeiteloos te werk kan gaan.
Zachtstalen zeisbladen om gras te maaien worden voor het maaien gehaard en tijdens het maaien gewet. Nicole van der Sijs, "Wetten (scherpen)", etymologiedatabank.nl, 2010, online geraadpleegd op 11 juni 2018. Bij het haren wordt het lemmer met behulp van een speciaal aambeeld (haarspit) en een haarhamer scherp gemaakt. Er bestaan convexe veldaambeelden, die men in de grond slaat, en aambeelden die men op een houtblok kan bevestigen. Men plaatst het snijvlak van de zeis op het aambeeld en tikt erop met de haarhamer. De bot geworden snijrand wordt zo uitgerekt en opnieuw flinterdun gemaakt. Dit herhaalt men over de gehele lengte van het mes. De snijrand van een gehaarde zeis is zo dun dat als men er tegen duwt met de duimnagel of een stukje hout, de snijrand meebuigt. Haren is een specifieke handvaardigheid die enige ervaring vereist. In het veld was bij ploegen van maaiers vaak één persoon constant bezig met het haren van de zeisen.
Tijdens het maaien wordt het mes regelmatig gescherpt met een wetsteen of strekel om het scherp te houden. Eerst wordt het mes schoongeveegd met een doek of met een bundel versgemaaid gras. Een strekel beweegt men met lange zwaaiende bewegingen vanaf de breedste kant naar de punt. Een wetsteen, die vooraf wordt nat gemaakt of die nat wordt bewaard, plaatst men haaks op het mes op de bovenkant en trekt of duwt men vervolgens over het snijvlak, ofwel in een rechte beweging ofwel door de pols te draaien naar de mespunt toe. Die beweging herhaalt men van de breedste kant naar de punt. Vervolgens draait men het mes om en herhaalt men die beweging aan de onderkant – de bolle, glanzende zijde – maar dan zachter. Zo braamt men de snijrand af en zorgt men ervoor dat die niet naar onderen staat omgebogen.
Dikkere, hardere bladen worden niet gehaard. Tijdens het maaien worden ze gewet met een ruwere wetsteen. Wanneer het mes bot wordt, kan het geslepen worden.
Onderhoud
Behalve het scherpen, vergt een zeis weinig onderhoud. Om roest te voorkomen moet men het mes na gebruik schoonwrijven en kan men het inoliën met minerale olie. Beginnend roest kan men wegwerken met staalwol en door opnieuw in te oliën.
Een zeis veilig opbergen doet men doorgaans op een van twee manieren. Ofwel hangt men het mes hoog op, bijvoorbeeld aan een balk, zodat alleen de steel binnen handbereik is. Ofwel demonteert men de onderdelen en wikkelt men het mes in stof of steekt men het in een beschermhoes.
Zeismaaien als sport
Voor de teloorgang van de zeis als gemeengoed landbouwwerktuig was competitiemaaien een populair tijdverdrijf in landelijke gemeenschappen in Europa en Noord-Amerika. Bronnen wijzen uit dat er zeiswedstrijden plaatsvonden in de Verenigde Staten tot midden 19e eeuw. Segalaritza (zeismaaien) is een traditionele Baskische sport sinds zeker de jaren 1880.
Sinds de heropleving van maaien met de zeis eind 20e eeuw zijn er nieuwe wedstrijden bijgekomen. Het Poolse kampioenschap in nationaal park Biebrza wordt georganiseerd sinds 1998. Om de twee jaar vindt het Europees kampioenschap zeismaaien plaats in een ander land. In verschillende Europese landen bestaan er nationale competities.
In Nederland wordt tijdens de Flaeijelfeesten in Oude- en Nieuwehorne het Fries kampioenschap zeismaaien gehouden. In het Gelderse Wapenveld op de Veluwe wordt in september het "Wapenvelds kampioenschap zeismaaien" gehouden op Padd'ndag. De Nederlandse kampioenschappen zeismaaien vinden elk jaar plaats in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. Jaarlijks wordt tijdens de feestweek in Surhuizum (Friesland) het wereldkampioenschap zeisharen gehouden. In België werd in 2021 een eerste kampioenschap georganiseerd in Vlierbeek.
Gebruik als wapen
In oorlogstijd, bij verzet en schermutselingen, bedienden boeren en andere plattelandsbewoners zich vaak van landbouwwerktuigen als gevechtswapens. Dat was niet anders bij de zeis. Van de 16e tot de 20e eeuw waren zeisen overal voorhanden. Het werktuig kon met een betrekkelijk kleine aanpassing gevechtsklaar gemaakt worden. Een onaangepaste zeis, met het mes in een scherpe hoek, is een onhandig wapen. Daarom werd het blad meestal anders gemonteerd: rechtopstaand op de steel.
'Oorlogszeisen' werden vanaf de 16e tot in de 20e eeuw relatief vaak gebruikt in continentaal Europa, en in mindere mate op de Britse Eilanden, in kolonies als India en in Noord-Amerika. Historici hebben op basis van overgeleverde teksten of beeltenissen achterhaald dat zeisen gebruikt werden bij tal van boerenopstanden, maar ook in oorlogen door milities. Nergens werd de oorlogszeis zo vaak gebruikt dan in Polen in de 18e en 19e eeuw, en nog een aantal maal begin 20e eeuw. Onder andere door het (uiteindelijk vergeefse) verzet in september 1939 van 2000 mannen gewapend met een zeis tegen de Duitse aanvaller, staan kosynierzy (zeismannen) symbool voor de Poolse soevereiniteit. Een oorlogszeis was doeltreffend in het bijzonder tegen cavalerie; een troep met oorlogszeisen kwam ook erg bedreigend over. Boeren of rebellen met oorlogszeisen waren echter zelden opgewassen tegen professionele troepen. Het wapen heeft dan ook zelden of nooit een beslissende rol gespeeld in een gevecht.
De zeis is een populair gevechtswapen in heel wat fantasygames, mogelijk door de associatie met Magere Hein en de dood. Het gaat echter zelden om een realistische landbouwzeis noch om een historisch accurate oorlogszeis, maar om een fantastische interpretatie van het wapen.
Symboliek
In de symboliek heeft de figuur van de dood een zeis bij zich. Magere Hein wordt ook de 'de man met de zeis' genoemd. Magere Hein wordt behalve de Dood – in Vlaanderen Pietje de Dood of Heintje de Dood – in Nederland ook Maaijeman'' genoemd, een verwijzing naar zijn zeis. Sinds de renaissance dragen in de beeldende kunst ook de Griekse mythologische figuur Chronos en Vadertje Tijd een zeis.
Zie ook
Grastrimmer en bosmaaier, soms 'elektrische zeis', 'gemotoriseerde zeis' of 'motorzeis' genoemd
|
Oudheid
De zeis ontstond in Centraal-Europa tijdens de IJzertijd als variant van de sikkel. Terwijl de sikkel een van de oudste en meest wijdverspreide gereedschappen is, is de zeis hooguit 2200 jaar oud.
In het Centraal-Europese neolithicum, toen er voor het eerst aan akkerbouw werd gedaan, kende men primitieve stenen sikkels. In de bronstijd en de vroege ijzertijd (Hallstattcultuur) verschenen in heel Europa bronzen sikkels met een typische sikkelvorm. Een mes vervaardigen uit brons was echter moeilijk; grotere stukken brons met voldoende veerkracht waren niet vanzelfsprekend. De eerste zeisbladen, die langer en breder waren dan sikkels, werden gemaakt van ijzer nadat de winning en bewerking van dat materiaal bekend was geraakt in Centraal-Europa. Men begon met de vervaardiging van zeisen tijdens de La Tène-periode, die geassocieerd wordt met de (Proto-)Kelten. De zeis werd ontwikkeld vanuit de nood om grasland te maaien en zo hooi te maken waarmee men het vee in de wintermaanden kon voeden. De zeis is daarmee het oudste werktuig speciaal ontworpen om grassen te oogsten; om granen te oogsten bleef men de sikkel gebruiken.
| 1 |
gereedschap, benodigdheden, hulpmiddel
|
2,003 |
InternetCafe
|
4755977
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Warung
|
Warung
|
Een warung is een kleine winkel, meestal een restaurant of café in Indonesië of Maleisië. Een warung is een belangrijk onderdeel van het dagelijkse leven in Indonesië. Vandaag de dag is de betekenis van de term warung iets veranderd. Vooral in Nederland is een warung bijna altijd een Indonesisch restaurant.
Soorten warungs
Er zijn veel verschillende soorten warungs. Sommige als winkeltje die koude dranken verkoopt, snoep, sigaretten of snacks en andere dagelijkse boodschappen. Sommige zijn iets groter en zijn plekken waar men ook kan eten. Een warung verkoopt meestal lokaal voedsel, zoals pisang goreng of nasi goreng (gebakken rijst) of bami goreng (gebakken noodles).
In Bali en Lombok, is een warung soms een toeristische hut, waar men lokaal voedsel kan eten, of voedsel uit de Aziatische of Westerse keuken. Bijvoorbeeld soepen, biefstuk, friet, sandwiches of gegrilde vis.
Soorten warungs zijn:
Warung rokok een winkeltje gemaakt van hout, bamboe of tin, meestal niet groter dan 2 m². Men verkoopt er rokok (sigaretten), koude dranken, snacks en snoep, kroepoek, zeep, tandpasta en andere dagelijkse benodigdheden. Het is de meest voorkomende soort warung, meestal te vinden in straatjes of op stoepen.
Warkop of warung kopi is een klein café of coffeeshop. Men verkoopt er koffie en thee, geroosterde pinda's rempeyek, kroepoek, pisang goreng en brood.
Warung nasi is een nederig klein restaurant dat vooral nasi (rijst) en andere kleine Indonesische gerechten verkoopt. Meestal staan er geen tafels en stoelen maar een lange bar waar aan men kan staan.
Warteg of warung tegal is een meer specifieke warung nasi, opgericht door Javanen uit de stad Tegal in Java. Men verkoopt vooral Javaans eten dat veelal van tevoren is bereid en achter glas in vitrines ligt. Ze staan bekend om redelijk normaal geprijsde gerechten, populair onder arbeiders in de grote steden.
Warung padang is een klein Padang restaurant. Meestal met een bar en krukken in plaats van tafels en stoelen. Grotere Padang restaurants staan ook bekend als rumah makan padang of Padang restaurant.
Warung jamu verkoopt vooral jamu'', een soort traditionele medicinale kruiden.
Warnet of warung internet is een internetcafé.
Wartel of warung telepon is een bemande telefooncel.
Economie van Indonesië
Restaurant
|
Soorten warungs zijn:
Warung rokok een winkeltje gemaakt van hout, bamboe of tin, meestal niet groter dan 2 m². Men verkoopt er rokok (sigaretten), koude dranken, snacks en snoep, kroepoek, zeep, tandpasta en andere dagelijkse benodigdheden. Het is de meest voorkomende soort warung, meestal te vinden in straatjes of op stoepen.
Warkop of warung kopi is een klein café of coffeeshop. Men verkoopt er koffie en thee, geroosterde pinda's rempeyek, kroepoek, pisang goreng en brood.
Warung nasi is een nederig klein restaurant dat vooral nasi (rijst) en andere kleine Indonesische gerechten verkoopt. Meestal staan er geen tafels en stoelen maar een lange bar waar aan men kan staan.
Warteg of warung tegal is een meer specifieke warung nasi, opgericht door Javanen uit de stad Tegal in Java. Men verkoopt vooral Javaans eten dat veelal van tevoren is bereid en achter glas in vitrines ligt. Ze staan bekend om redelijk normaal geprijsde gerechten, populair onder arbeiders in de grote steden.
Warung padang is een klein Padang restaurant. Meestal met een bar en krukken in plaats van tafels en stoelen. Grotere Padang restaurants staan ook bekend als rumah makan padang of Padang restaurant.
Warung jamu verkoopt vooral jamu'', een soort traditionele medicinale kruiden.
Warnet of warung internet is een internetcafé.
Wartel of warung telepon is een bemande telefooncel.
| 1 |
internetcafé, openbare computers, wifi-locatie
|
2,233 |
SuspendAction
|
418059
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Power%20Rangers
|
Power Rangers
|
Power Rangers is een Amerikaanse liveactiontelevisieserie die sinds 28 augustus 1993 wordt uitgezonden. De serie werd van 1993 tot 2001 geproduceerd door Saban Entertainment, van 2002 tot 2009 door Disney en sinds 2010 weer door Saban Entertainment. Productie vond tijdens de Saban-jaren plaats in de Verenigde Staten, en tegenwoordig in Nieuw-Zeeland.
Power Rangers is gebaseerd op de Japanse Super Sentai-series. Echter, de serie is geen nasynchronisatie van Super Sentai, maar een compleet nieuwe productie met Amerikaanse acteurs in de hoofdrollen, afgewisseld met beeldmateriaal uit de Sentai-series. Ook wordt het verhaal vaak wat aangepast om meer aan te sluiten bij een westers publiek. Veel van het speelgoed, vooral de zords (enorme robots), wordt vaak rechtstreeks overgenomen uit Japan en wordt geproduceerd door Bandai.
De serie stond gedurende de eerste drie seizoenen bekend als Mighty Morphin Power Rangers. Daarna kreeg de serie elk seizoen een andere naam, beginnend met Power Rangers: Zeo, en werd Power Rangers de algemene overkoepelende naam voor de gehele serie.
Geschiedenis
Start
Saban Entertainment had voor 1993 al een tijdje het idee om de Japanse Sentai shows om te zetten naar een Amerikaanse show. De eerste keus van het bedrijf was Choujin Sentai Jetman. Saban maakte een paar afleveringen en liet die door een testpubliek keuren. Daar het testpubliek de afleveringen afkeurde ging het plan voor een complete serie niet door.
Saban-jaren
In tegenstelling tot bij de Super Sentai-series probeerde Saban van Power Rangers een doorlopende serie te maken. Gedurende de eerste zes seizoenen van de serie was elk nieuw seizoen een direct vervolg op het vorige, vaak met voor een groot deel dezelfde acteurs. Power Rangers: In Space (1998) was de laatste serie waarbij dit werd gedaan. Omdat de serie door de slechte kijkcijfers van het seizoen ervoor dreigde te moeten stoppen, werd de doorlopende verhaallijn in "In Space" tot een einde gebracht. Tevens werden in dit seizoen alle losse eindjes van de vorige seizoenen aan elkaar geknoopt.
Toen de serie toch een zevende seizoen kreeg, besloot Saban om niet weer met een doorlopend verhaal te beginnen. Dit seizoen, Power Rangers: Lost Galaxy, nam daarom al meer afstand van de voorgaande seizoenen. Zo had dit seizoen een nieuw team, thema en verhaal. Wel vertoonde Power Rangers: Lost Galaxy nog kenmerken van eerdere series. Zo gebruiken de Galaxy Rangers het Astro Megaship uit Power Rangers: In Space, was Alpha 6 nog steeds hun helper en waren Bulk en Professor Phenomonous (personages uit het voorgaande seizoen) verspreid over het seizoen te zien. Boven alles kwam Karone (voorheen Astronema, hoofdschurk in In Space) terug in de rol van Roze Galaxy Ranger.
Vanaf het achtste seizoen, Power Rangers: Lightspeed Rescue, stapte Saban met Power Rangers over op hetzelfde concept als Super Sentai; met in elk seizoen een vrijwel geheel opzichzelfstaand verhaal en een nieuw team.
Overname door Disney
In 2001, halverwege het seizoen Power Rangers: Wild Force, werd de Power Rangers-franchise overgenomen door Walt Disney Company als onderdeel van de verkoop van het Fox Family-kanaal. Aanvankelijk wilde Disney de serie niet voortzetten daar de productiekosten te hoog waren. Power Rangers: Wild Force zou het laatste seizoen worden. Producers Doug Sloan en Ann Austin slaagden er echter in een deal te maken met Village Roadshow in Nieuw-Zeeland om de productie van Power Rangers daarheen te verhuizen. Opnames in Nieuw-Zeeland waren stukken goedkoper dan in de Verenigde Staten, dus zette Disney de serie toch voort met Power Rangers: Ninja Storm.
In 2007 besloot Disney wederom dat de productiekosten te hoog dreigden te worden. Disney kwam hierop met het idee voor een Power Rangers-animatieserie, dat echter werd verworpen.
Annulering en terugkoop door Saban
In maart 2009 werd aangekondigd dat Power Rangers na zeventien seizoenen zou stoppen. In plaats van een nieuw seizoen zond Disney in 2010 bij wijze van alternatief achttiende seizoen de eerste 32 afleveringen van de originele serie, Mighty Morphin Power Rangers, opnieuw uit in een geremasterde vorm.
Halverwege 2010 kocht Saban de rechten op Power Rangers weer terug van Disney met het plan de serie alsnog een nieuw seizoen te geven. Deze werd in 2011 uitgezonden op Nickelodeon. Tevens werd aangekondigd dat Saban een nieuwe Power Rangers-film wil uitbrengen. De titel van dit seizoen luidt Power Rangers Samurai.
Verhaal
Power Rangers volgt qua verhaal hetzelfde principe als Super Sentai: Een vijand (meestal een buitenaards leger of een eeuwenoud kwaad) bedreigt de aarde. Om deze vijand te verslaan, krijgt een team van meestal vijf personen op magische of technische manier superkrachten, waardoor zij kunnen transformeren in sterke krijgers. Net als in Super Sentai dragen de helden gekleurde spandex kostuums en gebruiken ze vechtsport samen met geavanceerde wapens. Ook de enorme robots uit de Sentai Series worden in Power Rangers gebruikt, al worden die daar over het algemeen Zords genoemd (vernoemd naar Zordon, de mentor van de Power Rangers in de eerste vijf seizoenen).
In tegenstelling tot Super Sentai vinden alle Power Rangers seizoenen plaats binnen hetzelfde fictieve universum. De seizoenen Mighty Morphin Power Rangers tot Power Rangers in Space sluiten direct op elkaar aan en in bijna elk seizoen daarna vindt een zogeheten "team-up" plaats waarin het team van dat jaar het team van het vorige jaar ontmoet. In Power Rangers: Wild Force vond zelfs een speciale team-up plaats tussen alle rode rangers van de vorige seizoenen ter viering van het tienjarig bestaan van de show. Deze aflevering was Forever Red. In Power Rangers: Operation Overdrive vond een tweedelige team-up plaats met vijf verschillende rangers uit voorgaande seizoenen. Dit was Once a Ranger.
Seizoenen
Films
In totaal zijn er drie Power Rangers films uitgebracht:
Mighty Morphin Power Rangers: The Movie: de eerste film. Deze had echter niets te maken met de serie maar speelde zich af in een alternatief universum.
Turbo: A Power Rangers Movie: deze film diende als overgang van Power Rangers: Zeo naar Power Rangers: Turbo.
Power Rangers, uitgebracht in 2017.
Productie
Samenstelling aflevering
Power Rangers is een combinatie van Japans en Amerikaans beeldmateriaal. Voor de rangers in hun dagelijkse leven worden Amerikaanse acteurs gebruikt, maar voor de gevechtsscènes (vooral met de Zords) wordt beeldmateriaal uit de Japanse Super Sentai serie van het jaar daarvoor gebruikt.
Af en toe worden er wel nieuwe gevechtsscènes toegevoegd gefilmd in Amerika. Vaak betreft dit alleen gevechtsscènes voor de rangers, maar soms worden er zelfs nieuwe Zord gevechten gefilmd.
In de eerdere seizoenen was vaak nog duidelijk te zien wanneer er werd overgeschakeld van Power Rangers naar Super Sentai om dat het beeld dan wat donkerder werd. Tegenwoordig is dit niet meer het geval.
Verhaallijn
De mate waarin een Power Rangers seizoen het verhaal van de Sentai-serie waarop hij gebaseerd is volgt varieert sterk. Sommige seizoenen zoals Power Rangers: Lost Galaxy en Power Rangers: RPM hebben een compleet nieuw verhaal, terwijl andere seizoenen zoals Power Rangers: Wild Force vrijwel alles letterlijk overnemen uit de Sentai-serie. Dit heeft vaak te maken met het feit dat sommige Sentai-series typisch Japanse elementen bevatten die bij een westers publiek doorgaans niet bekend zijn.
Belangrijkste verschillen
Een van de belangrijkste verschillen tussen Super Sentai en Power Rangers is de mate van geweld. In de Super Sentai shows is het geweld realistischer, in die zin dat de helden vaak zelf gewond raken, soms tot bloedens toe. Ook is het al een aantal keer voor gekomen dat een van de helden voor het eind van de serie sterft. In Power Rangers is het tot nu toe maar een keer voorgekomen dat een van de rangers sterft. Namelijk in Power Rangers: Lost Galaxy.
Verder heeft Power Rangers vaak een minder ingewikkeld plot dan Super Sentai.
Amerikaanse toevoegingen
Hoewel het meeste uit Power Rangers direct is overgenomen uit Super Sentai zijn er een paar dingen wel Amerikaans:
In bijna elk Power Rangers seizoen komt een vijand voor die er voor de Amerikaanse versie bij is bedacht en geen Super Sentai tegenhanger heeft.
Sinds Power Rangers: In Space krijgt de rode ranger van elk team halverwege de serie een speciale power-up, vaak battlizer genoemd. Deze komen in de Japanse versie niet voor. Enige uitzondering is de battlizer uit Power Rangers: SPD, die door Toei werd overgenomen voor de Dekaranger vs. Magiranger team-up. Alleen Power Rangers: Jungle Fury brak met deze traditie.
Soms worden er voor Power Rangers zelfs compleet nieuwe rangers bijbedacht, welke niet voorkomen in de Sentaiseries. In Power Rangers: Lightspeed Rescue (2000) kwam de Titanium Ranger voor als zesde lid van het team. Dit was de eerste geheel Amerikaanse ranger. In Power Rangers: S.P.D. kwam een compleet team van vijf extra rangers voor, de A-Squad. In Power Rangers: Jungle Fury deden drie nieuwe rangers mee en in het speelgoed van Power Rangers: RPM waren 3 nieuwe rangers.
Achtergrond
Power Ranger
Een Power Ranger is een individu die kan transformeren in een superheld met behulp van een apparaat genaamd een "morpher" (letterlijk te vertalen als "omvormer"). Deze held draagt altijd een kostuum in een specifieke kleur. Dit kostuum is gemaakt van spandex, en altijd voorzien van een helm die het gehele gezicht bedekt. De kostuums verschijnen en verdwijnen altijd spontaan als de ranger transformeert of detransformeert. Een transformatie kan ook ongedaan worden gemaakt door een sterke fysieke aanval. Op de kleurverschillen en soms de bouw van de helm na zijn de kostuums van alle rangers in een team identiek.
Hoewel de verschillende rangerteams allemaal andere krachtbronnen en morphers gebruiken, hebben ze een ding gemeen: ze zijn allemaal verbonden met de "Universal Morphin Grid". Wat deze Morphin Grid precies is wordt in de series niet onthuld, maar vast staat is dat de Morphin Grid de ware krachtbron is van alle rangers. Hun afzonderlijke Morphers en krachtbronnen zijn hier allemaal op aangesloten. Als deze verbinding wordt verbroken, verliest een ranger zijn krachten (wat onder andere te zien is in de aflevering Once a Ranger).
In getransformeerde vorm beschikt een ranger over bovenmenselijke kracht, uithoudingsvermogen en snelheid. Soms heeft een ranger ook buiten zijn getransformeerde vorm om een speciale gave. De kostuums van een ranger zijn vrijwel onverwoestbaar en bieden bescherming tegen de meeste fysieke aanvallen.
Rangers opereren meestal in teams van vijf, waar later in de serie een zesde teamlid bij komt. Andere variaties zijn een kernteam van drie waar later meerdere extra rangers bij komen. Sinds Power Rangers: Zeo hebben de rangers die pas later in het team komen andere morphers dan de rangers die in het hoofdteam zitten, en een eigen transformatiefilmpje als ze transformeren in een ranger. De extra nieuwe rangers die pas later in het seizoen rangers worden zijn vrijwel altijd mannelijk. De twee keren dat een vrouw een nieuwe ranger werd na aflevering één waren, Kat, die de roze ranger werd in seizoen 13 en Gemma die in seizoen 17 de zilveren ranger werd.
Rangers zijn vrijwel altijd gebonden aan regels. Zo mogen ze vaak hun ware identiteit niet onthullen, hun rangerkrachten niet voor persoonlijk gewin gebruiken, en geen gevecht laten escaleren. Onder dat laatste wordt verstaan dat ze bijvoorbeeld hun zords alleen mogen oproepen indien een vijand hen daartoe dwingt, niet om zelf mee ten strijde te trekken.
Het wapenarsenaal van een rangerteam bestaat vaak uit een standaard wapen dat door alle rangers wordt gedragen (meestal een zwaard-lasercombinatie), en een persoonlijk wapen voor elke ranger. Deze persoonlijke wapens kunnen vaak ook nog combineren tot een superwapen.
Vaak gaan het gehele wapenarsenaal en de krachten van een ranger verloren in de finale van een serie.
Kleuren
Elke ranger heeft zijn eigen specifieke kleur kostuum. De kleuren rood, geel en blauw zijn de “primaire” kleuren die in elk team voorkomen. Meestal komt elke kleur maar 1 keer voor in het team. Vaak draagt een ranger in het dagelijks leven ook kleding in dezelfde kleur als zijn rangerkostuum.
Rood: een van de drie primaire kleuren. Rode rangers komen in elk seizoen voor, en zijn altijd lid van het hoofdteam. De rode ranger is meestal de teamleider (met uitzondering van Rocky DeSantos, Aurico, Wesley Collins, Conner McKnight en Mack Hartford) en ontvangt om die reden vaak ook de sterkste wapens. De meeste rode rangers vechten met een zwaard. Sinds Power Rangers in Space krijgt de rode ranger later in het seizoen een speciaal wapen genaamd een Battlizer. De rode ranger is in principe altijd een man. De enige vrouwelijke rode rangers tot dusver waren de leider van de A-Squad Rangers uit Power Rangers S.P.D. en Lauren Shiba uit Power Rangers Samurai die de daadwerkelijke rode ranger is in die serie.
Geel: een van de drie primaire kleuren. Gele rangers komen in elk seizoen voor behalve in Power Rangers Dino Charge en Power Rangers Super Dino Charge, en zijn altijd lid van het hoofdteam. Een gele ranger kan zowel een man als een vrouw zijn, maar vrouwelijke gele rangers zijn in de meerderheid. De gele ranger heeft niet echt een specifieke rol in het team, behalve Taylor uit Power Rangers: Wild Force (zij was de teamleider voordat Cole, de rode ranger, kwam). Gele rangers vechten meestal met een set kleine handwapens zoals dolken.
Blauw: een van de drie primaire kleuren. Blauwe rangers komen in elk seizoen voor, en zijn altijd lid van het hoofdteam. Een blauwe ranger kan zowel een man als een vrouw zijn, maar mannelijke blauwe rangers zijn in de meerderheid. Mannelijke blauwe rangers dragen over het algemeen een donkerdere tint blauw dan vrouwelijke blauwe rangers. De blauwe ranger is meestal de co-leider van het team, en een van de slimste teamleden.
Roze: Na rood, geel en blauw de meest gebruikte kleur. Een roze ranger is altijd een vrouw, en altijd lid van het hoofdteam. De roze ranger heeft vaak geen specifieke rol in een team, met uitzondering van Jen Scotts uit Power Rangers: Time Force (zij was de teamleider in die serie).
Zwart: een wat minder gebruikte kleur. Meestal wisselen zwart en groen elkaar om het seizoen af. Een zwarte ranger is altijd een man. De kleur zwart kan zowel voor een ranger uit het hoofdteam, als voor een speciale ranger die later bij het team komt worden gebruikt.
Groen: een wat minder gebruikte kleur. Net als bij zwart geldt dat de groene ranger altijd een man is, en dat deze kleur zowel voor een ranger uit het hoofdteam als voor een extra ranger kan worden gebruikt.
Wit: een van de minst gebruikte kleuren. Een witte ranger kan zowel een man als een vrouw zijn. Mannelijke witte rangers zijn altijd speciale rangers die pas later bij een team komen. Zij vechten doorgaans met een zwaard. Vrouwelijke witte rangers zijn meestal lid van het hoofdteam, en dienen als vervanger van de roze ranger. Alleen Udonna uit Power Rangers: Mystic Force was een witte vrouwelijke ranger die niet bij het hoofdteam hoorde.
Overig: regelmatig komen er rangers voor die buiten de zeven hoofdkleuren vallen. Zij worden soms ook wel “zesde rangers” genoemd daar ze meestal een aanvulling vormen op het hoofdteam van vijf, maar deze term is incorrect daar een zesde teamlid ook een van bovengenoemde kleuren kan hebben. Enkele voorbeelden zijn goud, zilver en titanium.
Een overzicht van de kleuren per seizoen:
Zords
Kenmerkend voor een Power Rangers-serie zijn de kolossale gevechtsmachines waarmee de rangers reusachtige vijanden bevechten. Deze zords zijn overgenomen van de mecha uit Super Sentai, en komen meestal voor aan het einde van een aflevering.
Kritiek
Saban kreeg in het begin veel kritiek over het feit dat het acteurs gebruikte die geen lid waren van de SAG, en over de eenzijdige contracten die het hun bood.
Veel mensen vonden dat de Power Rangers vaak onnodig veel geweld gebruikten.
Er kwamen veel klachten binnen over de vocale muziek die tijdens vechtscènes in Mighty Morphin' Power Rangers werd gebruikt. Ze zouden té sadistische tekst bevatten voor een serie gericht op kinderen.
Veel oudere fans vinden het jammer dat de serie geen vaste verhaallijn meer heeft die van seizoen op seizoen doorloopt (met in de latere seizoenen regelmatig gastoptredens van vijanden en helden uit de oudere seizoenen).
Veel Tokusatsu-fans (de verzamelnaam voor Japanse superhelden shows zoals Super Sentai) hebben ook kritiek op Power Rangers. Volgens hen maakt Power Rangers niet alleen Super Sentai belachelijk maar ook andere eraan verbonden shows zoals Ultraman en Kamen Rider.
Acteurs
Uitzendingen in Nederland en België
De series Mighty Morphin Power Rangers t/m Power Rangers: Wild Force zijn ook in Nederland uitgezonden in originele Engelstalige versie. Power Rangers: Ninja Storm werd aanvankelijk ook in Nederland uitgezonden, maar stopte halverwege. Verder is Power Rangers: Operation Overdrive in Nederland uitgezonden in nagesynchroniseerde versie. Power Rangers Samurai was in 2012 in nagesynchroniseerde versie te zien op Nickelodeon. Tegenwoordig worden de nieuwe seizoenen in nagesynchroniseerde versie uitgezonden tijdens het ochtendprogramma van RTL 7.
In Vlaanderen werd alles tot en met de reeks Power Rangers R.P.M. vertoond op VTMmet ondertiteling. Sinds Nickelodeon de rechten heeft overgekocht is VTM hiermee (moeten) stoppen.
Anno 1996 keken gemiddeld 200.000 mensen naar de Nederlandse uitzendingen van de eerste seizoenen Mighty Morphin' Power Rangers op RTL 5. De serie was deel van uitzendblokken met titels als 'Powertime' en 'Summertime', vergelijkbaar met het huidige Zappelin van Nederland 3 en RTL Telekids. Ook was de serie te zien op RTL 4 (Telekids) en RTL Veronica. 24/02/96, Volkskrant.
Trivia
Acteur Jason David Frank heeft in meer afleveringen gespeeld dan enig andere Power Rangers-acteur. Zijn personage Tommy Oliver heeft ook de meeste verschillende kleuren gedragen: groen, wit, twee keer rood en zwart.
In Japan wordt Power Rangers ook uitgezonden, maar nagesynchroniseerd. De stemacteurs hiervoor zijn meestal castleden van de Super Sentai-series.
Hoewel Power Rangers een tijdje na de eerste uitzending wel op kinderen gericht bleek te zijn, omschreven een aantal Amerikaanse tijdschriften de serie, voor de eerste uitzending, als een 'tienerserie'.
De acteurs die het langste meegingen en in de meeste afleveringen voorkwamen als niet-rangerpersonages, waren Paul Schrier en Jason Narvy, in hun rollen als Bulk en Skull. Ze waren samen in totaal 6 jaar in de serie te zien in zo'n 250 tot 300 afleveringen en beide films. Jason Narvy hield er na seizoen 6 (1998) mee op (hoewel hij nog een kleine verschijning van een paar seconden had in de eerste aflevering van Lost Galaxy), maar Paul Schrier deed ook mee in seizoen 7 (1999). Verder kwamen ze beiden nog eens terug voor de speciale reünie-aflevering Forever Red, in seizoen 10 (2002).
Hoewel Power Rangers sinds 2002 wordt opgenomen in Nieuw-Zeeland, is de serie daar vrijwel nooit op tv vertoond. Alleen in 1993 werd Power Rangers even uitgezonden in Nieuw-Zeeland, maar de Broadcasting Standards Authority vond de serie te gewelddadig.
In vrijwel elke aflevering draagt een ranger een keer kleding in de kleur van zijn/haar rangerkostuum, in sommige gevallen is dat niet zo bijvoorbeeld bij de introductie van nieuwe rangers, dat ze een moeilijke kleur hebben (Goud, Zilver) of dat ze een speciaal trainingsuniform hebben.
Externe links
Officiële website
Power Rangers - TV.com
The Writers Guide To The Power Rangers Universe (gearchiveerd)
Power Rangers Wiki
Amerikaans kinderprogramma op televisie
Nieuw-Zeelandse televisieserie
Bandai
Programma van Jetix
|
Power Ranger
Een Power Ranger is een individu die kan transformeren in een superheld met behulp van een apparaat genaamd een "morpher" (letterlijk te vertalen als "omvormer"). Deze held draagt altijd een kostuum in een specifieke kleur. Dit kostuum is gemaakt van spandex, en altijd voorzien van een helm die het gehele gezicht bedekt. De kostuums verschijnen en verdwijnen altijd spontaan als de ranger transformeert of detransformeert. Een transformatie kan ook ongedaan worden gemaakt door een sterke fysieke aanval. Op de kleurverschillen en soms de bouw van de helm na zijn de kostuums van alle rangers in een team identiek.
| 1 |
pauzeren, onderbreken, apparaat
|
11,259 |
AutoRepair
|
1380274
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Damster%20Auto-Maatschappij
|
Damster Auto-Maatschappij
|
De N.V. Damster Auto-Maatschappij, afgekort DAM te Appingedam, opgericht in 1920, was een bedrijf dat van 1921 tot 1970 openbaar vervoer per autobus verzorgde in de landstreek Fivelingo in noordoostelijk Groningen en daarnaast van 1928 tot aan het faillissement in 1983 een fabriek voor trailers, aanhangwagens en een garagebedrijf voor vrachtauto's en personenauto's bezat. Damster is het streekgebonden synoniem voor Appingedammer.
Geschiedenis
Ontstaan
Piet Smith Tzn., zakenman te Appingedam, richtte op 6 april 1920 de Damster Auto-Maatschappij op en koos daarvoor de nv-vorm om voldoende startkapitaal te verkrijgen. Hij wist vooraanstaande plaatsgenoten, onder wie Jan Brons, mr. A.T. Vos en later O.J. Scherphuis, te interesseren voor een positie in de Raad van commissarissen. Aanvankelijk hield het bedrijf zich alleen bezig met de autohandel, maar reeds in 1921 werd een autobusdienst Appingedam-Hoogezand begonnen, al snel uitgebreid met een lijn van Appingedam met een lusvormige route via Delfzijl en Farmsum terug naar Appingedam en verder via Ten Boer naar Groningen langs het Damsterdiep. Deze route was korter dan de omweg die de spoorlijn Delfzijl-Appingedam-Groningen via Sauwerd maakte en drong bovendien door tot in het hart van de stad Groningen. Daardoor werd deze buslijn al spoedig een solide basis van het snel groeiende bedrijf.
Eerste bloei
In 1929 kreeg de DAM het rijk alleen op de busroute Appingedam / Delfzijl-Groningen, toen de concessie van de concurrerende Eerste Appingedammer Auto Garage (EAAG) van de firmanten Harmanni en Dijkman werd overgenomen. Ook de lijndienst Expresse van de ondernemer Lubbers was inmiddels verdwenen. Bij beide bedrijven ging het om voormalige DAM-chauffeurs die hun geluk als zelfstandig ondernemer hadden beproefd. Gemeenschappelijke regelingen werden getroffen met de autobusfirma Scheper & Mulder te Holwierde over het vervoer langs het Damsterdiep tussen Garrelsweer en Groningen en met de Stoomtramweg-Maatschappij Oostelijk Groningen over het vervoer via de Oosterhoek naar Woldendorp.
De DAM bleef ook actief in de autohandel. Aan de Wijkstraat in Appingedam, waar de bussen hun standplaats hadden aan de Paardewasch bij de Oosterdraaibrug, werden in 1929 een modern kantoor en een directeurswoning neergezet in de stijl van de Amsterdamse School, ontworpen door de architect Evert Rozema. Daarnaast werd de reparatiewerkplaats uitgebouwd tot een trailerfabriek, die in 1928 haar eerste producten afleverde en in de jaren dertig zeer innovatief was, vooral op het gebied van gewichtsbesparing en verhoging van het laadvermogen. Er werden zowel opleggers als vierwielige aanhangwagens gebouwd. Landelijk trok de fabriek aandacht door een aantal opvallende vindingen:
de DAM-oprijkoppeling (1930)
de DAM-lichtgewichttrailer (1934)
de DAM-constructieaanhangwagen (1935)
het DAM-oliebaddraaistel (1937)
de driezijdige hydraulische DAM-kipper (1938)
de DAM-vacuümsnelrem.
Mede dankzij de verkoopsuccessen van de trailerfabriek was de DAM ondanks de economische crisis in de jaren dertig een bloeiende onderneming.
Juridische strijd
De DAM heeft in de loop van haar 50-jarig bestaan een aantal rechtszaken meegemaakt die het bedrijf in zijn bestaan bedreigden, maar deze procedures werden uiteindelijk in het voordeel van de DAM beslecht.
Er was jarenlang strijd met de NS, die de eigen spoorlijn wenste te beschermen en de DAM het eindpuntenvervoer tussen Delfzijl/Appingedam en Groningen betwistte. Bij de periodieke verlenging van de concessies moest de DAM zich steeds weer verdedigen tegen bezwaarschriften die door de NS werden ingediend.
In 1930 ontstond een conflict tussen DAM en GADO enerzijds en de gemeente Groningen anderzijds over de gekozen vertrekplaats op de Grote Markt. De gemeente liet enkele bussen in beslag nemen en tegen de chauffeurs werd proces-verbaal opgemaakt. Een compromis werd gevonden door een nieuwe standplaats in te richten op het Gedempte Zuiderdiep, die het centrale punt werd voor alle regionale busdiensten die de stad Groningen bedienden. De DAM en de EDS exploiteerden hier een gezamenlijke wachtkamer met restauratie.
Halverwege de jaren dertig kreeg de DAM last van een Delfzijls taxibedrijf, dat passagiers oppikte aan de bushaltes. Er was een rechtszaak nodig om deze concurrent van de weg te krijgen. De jurisprudentie hierbij had landelijk belang, want in het Nederlandse openbaar vervoer vreesde men voor het afromen van de eigen diensten door "wilde taxi's" die zich alleen richtten op winstgevende trajecten, terwijl busbedrijven de maatschappelijke verplichting hadden ook de verlieslatende lijnen te bedienen.
Oorlogsjaren
In 1940 werd onder druk van de Commissie Vervoer Vergunningen, die streefde naar concentraties in de bedrijfstak, het busbedrijf Scheper & Mulder te Holwierde overgenomen. Hierdoor werd het vervoergebied uitgebreid met een aantal routes op het Hogeland. Al sinds de jaren dertig reed de DAM hier op zondagen, omdat de Scheper en Mulder de zondagsrust bewaarden en geen buspassagiers op zondag wilden vervoeren. Overnameonderhandelingen met het busbedrijf Roland te Slochteren, dat een lijn exploiteerde door de Woldstreek, werden niet met succes bekroond.
Zoals alle busbedrijven ondervond ook de DAM in de oorlogsjaren grote problemen. Personeel werd via de Arbeitseinsatz in Duitsland tewerkgesteld of moest onderduiken. Bussen werden door de bezetters gevorderd en naar Duitsland afgevoerd. Twee bussen, die onder het hooi verstopt waren in een boerenschuur in Tjamsweer, werden niet ontdekt en konden direct na de bevrijding weer gaan rijden. Door brandstofschaarste gedwongen vervaardigde de DAM zelf een op turf werkende gasgenerator die achter op de bussen werd gehangen en ook aan andere bedrijven werd verkocht. Na een rechterlijke uitspraak over plagiaat van een bestaand octrooi moest dit product uit de handel worden genomen.
Naoorlogse ontwikkelingen
Na 1945 exploiteerde de DAM - naast de hoofdlijn van Appingedam/Delfzijl-Ten Boer-Groningen - ook andere lijnen in het noordoostelijk deel van de provincie Groningen. Deze verliesgevende lijnen werden uit de inkomsten van de succesvolle hoofdlijn gefinancierd. Hoekpunten van het vervoersgebied waren Hoogezand, Woldendorp, Spijk, Roodeschool en Groningen. In 1949 verplaatste de DAM - samen met Roland - haar standplaats in laatstgenoemde stad van het Zuiderdiep naar een nieuw busstation aan het Binnen-Damsterdiep. Vanaf 1956 ging een deel van de DAM-bussen doorrijden naar het autobusstation bij het Hoofdstation. Het bedrijf bleef zich uitbreiden, maar het protest van de NS was ook na de oorlog niet verstomd: zij diende opnieuw een bezwaarschrift in tegen verlenging van de concessie. Door de komst van nieuw dieselmaterieel (de Blauwe Engel) op de spoorlijn Groningen - Delfzijl in 1954 meende het spoorwegbedrijf dat de oranjerode bussen overbodig waren geworden. In eerste instantie had de NS gedeeltelijk succes bij de Commissie Vervoervergunningen, maar na een uitspraak van de Raad van State in 1957 was de DAM alsnog verzekerd van verlenging zonder nadere voorwaarden. Op het hoogtepunt, begin jaren zestig, bestond het wagenpark uit ongeveer 35 autobussen. Van de 180 werknemers telde de autobusafdeling er 60.
De DAM deed ook aan touringcarreizen en dagtochten en had zich aangesloten bij reisbureau Cebuto Groningen, een samenwerkingsverband waaraan ook GADO, Marnedienst en Roland deelnamen.
Einde
Later in datzelfde decennium liep de winst van zowel het busbedrijf als de trailerfabriek zodanig terug dat het voortbestaan van de gehele onderneming in gevaar kwam. De loonkosten in het openbaar vervoer stegen explosief en subsidieregelingen kwamen slechts aarzelend op gang. Tegelijk kwam er minder vraag naar trailers en de vroeger zo innovatieve DAM wist niet bijtijds de bakens te verzetten. Alleen het derde bedrijfsonderdeel, de autogarage, leverde nog enige winst op. Tot de dealerschappen van het DAM-garagebedrijf door de jaren behoorden voor de oorlog Ford en Dodge en na de oorlog DAF-vrachtauto's, DAF personenauto's, Simca en Volkswagen. Het busbedrijf werd in 1970 verkocht aan de GADO, zodat het moederbedrijf NS uiteindelijk toch het DAM-streekvervoer in handen kreeg.
De DAM zelf zette haar andere activiteiten nog voort en stemde op gemeentelijk aandringen in met een verhuizing vanuit het centrum van Appingedam naar een bedrijventerrein, waar het fabrieksgebouw van het failliet gegane Ter Borg & Mensinga beschikbaar was. De daarvoor benodigde investeringen betekenden echter de financiële nekslag, zodat de DAM het lot van Ter Borg & Mensinga volgde en in 1983 eveneens failliet ging.
Na de DAM
De GADO heeft het openbaar vervoer per bus in deze regio voortgezet tot 1999. Daarna kwam dit in handen van het Britse Arriva krachtens de Concessie GGD - Groningen Provincie. Deze ging in december 2009 over naar Qbuzz, dat sindsdien het openbaar vervoer in het voormalige DAM-vervoergebied exploiteert.
Het dealerschap van DAF vrachtauto's van het DAM-garagebedrijf werd onderdeel van ESA-garagebedrijven te Groningen, zelf ook een voormalig busbedrijf.
In het Nationaal Bus Museum in Hoogezand bevindt zich in rijvaardige staat de voormalige DAM-bus nr. 154 van het merk DAF, gebouwd in 1965 door carrosseriebedrijf Smit in Appingedam.
Van de bedrijfsgebouwen van de DAM is in Appingedam de voormalige directeurswoning (ook een ontwerp van architect Rozema) bij de Oosterdraaibrug terug te vinden als woonhuis. Aan het Damsterdiep in Groningen staat nog de voormalige DAM-wachtkamer als eetcafé. De wachtkamer die DAM en EDS tot 1949 gezamenlijk exploiteerden aan het Zuiderdiep in Groningen is een café.
Busmaterieel
De bussen hadden een oranjerode (vermiljoen) kleur met groene biezen en een zwart dak. Voor oranje werd gekozen bij het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina in 1923. Deze bedrijfskleuren zijn tot aan 1970 dezelfde gebleven. De keuze van busmaterieel was gerelateerd aan de merken waarvan de DAM als autohandelaar het dealerschap had. In 1921 werd begonnen met Ford als hoofdmerk - de eerste bussen waren drie T-Fords. Rond 1930 stapte men over op Dodge. Daarnaast werden bussen van diverse andere merken aangeschaft, zoals Renault en Mason Road King in de jaren twintig en De Dion-Bouton, NAG, Citroën, International, MAN en Diamond T in de jaren dertig. Bijzonder waren een Ford AA met tandemas, een Indiana-bus met een Bronsmotor - een experiment dat niet slaagde - en drie Kromhout-bussen van het trambus-model.
Toen na de Tweede Wereldoorlog het wagenpark opnieuw moest worden opgebouwd, werd het beeld aanvankelijk bepaald door White en opnieuw Dodge. De DAM zelf bouwde in haar trailerfabriek een opleggerbus die met de bijbehorende Dodge-trekker een opvallende combinatie vormde. Begin jaren vijftig behoorde de DAM - met Maarse & Kroon te Aalsmeer en LAB te Leeuwarden - tot de eerste Nederlandse busbedrijven die de populaire Leyland-bussen met underfloor motor aanschaften. Via Morris, opnieuw MAN en Scania-Vabis kwam men uiteindelijk uit bij DAF als hoofdmerk, waarvan de DAM 35 bussen in dienst heeft gehad met de bouwjaren 1953 tot 1967. De GADO, die de DAM-busdiensten in 1970 overnam, heeft ongeveer 20 van deze bussen in bedrijf gehouden tot in de late jaren zeventig.
De carrosserieën van deze DAM-bussen werden opgebouwd in Appingedam zelf, bij de firma Bos (1921-35) - later Groenewold & Smit genaamd (1935-45) en nog later Smit Appingedam (1945-67) - en bij de firma Medema (1928-60). Daarnaast hebben de carrosseriebedrijven Jurgens te Winschoten en Renkema te Middelstum (later Hoogkerk) in de jaren twintig en dertig een aantal bussen geleverd. Ook bezat de DAM enkele bussen met een carrosserie van Den Oudsten & Domburg te Woerden en Beijnes te Haarlem, maar het is uniek voor Nederland dat een busbedrijf het overgrote deel van zijn materieel kon laten opbouwen in de eigen gemeente.
Diversen
Het fietsenvervoer, waarbij rijwielen in een imperiaal op het dak van de bus werden meegenomen, werd door de DAM afgeschaft in 1959, toen de hoofdlijn Appingedam/Delfzijl-Groningen grotendeels via de toen geopende rijksweg 41 (nu de provinciale weg 360) ging rijden.
De DAM behoorde (met Citosa en Tensen) tot de allerlaatste streekvervoerders die nog tweemansbediening toepasten; op de hoofdlijn bleven de conducteurs actief tot aan de overname door de GADO in 1970.
De DAM-trailerfabriek heeft zich - naast de bouw van bovengenoemde Dodge-opleggerbus voor het eigen bedrijf - tweemaal op autobusgebied begeven:
voor de NBM te Zeist werden in 1953-55 vier Ford-Verheul-"trambussen" verbouwd tot aanhangwagens;
voor de ENHABO te Landsmeer werden in 1982 vier fietsaanhangwagens gebouwd voor een buslijn door de Coentunnel in Amsterdam.
Een kortstondig succes van de trailerfabriek was rond 1960 de DAM-stoomreiniger voor de reiniging van grote oppervlakten zoals fabrieksterreinen e.d.
Er waren ook projecten die niet doorgingen:
Een opleggerbus die in 1946 bij de DAM besteld werd door de DABO te Meppel is er, op grond van bezwaren van de Rijksdienst voor het Wegverkeer, niet gekomen.
Volgens berichten van voormalige werknemers zou de trailerfabriek in de jaren vijftig ook gewerkt hebben aan de ontwikkeling van een gelede bus. Concrete bewijzen daarvan ontbreken.
Voor de Tweede Wereldoorlog
De DAM reed de volgende trajecten:
Appingedam - Delfzijl - Appingedam - Garrelsweer - Ten Boer - Groningen (uurdienst).
Appingedam - Siddeburen - Slochteren - Hoogezand (enkele ritten per dag).
Appingedam - Holwierde - Spijk (alleen 's zondags).
Appingedam - Leermens - 't Zandt - Loppersum - Garrelsweer (alleen 's zondags).
Appingedam - Farmsum - Termunten - Woldendorp (rond 1930; na een belangenovereenkomst met Oostelijk Groningen opgeschort).
Appingedam - Garrelsweer - Overschild - Woltersum - Ten Boer - Groningen (rond 1936).
De fa. Scheper & Mulder, handelend onder de naam Holwierder Auto Dienst Onderneming (HADO), reed (niet op zondag) de trajecten:
Holwierde - Appingedam - Leermens - 't Zandt - Roodeschool - Oudeschip.
Delfzijl - Holwierde - Spijk - Roodeschool - Uithuizen.
Holwierde - Spijk - Godlinze - Schatsborg - Loppersum - Garrelsweer - Ten Boer - Groningen.
Na de Tweede Wereldoorlog
1: Appingedam - Delfzijl - Appingedam - Garrelsweer - Ten Boer - Groningen (½-uurdienst).
1E: Appingedam - Ekenstein (sinds 1959, alleen 's zomers).
2: Appingedam - Holwierde - Spijk - Godlinze - 't Zandt - Loppersum - Garrelsweer - Ten Boer - Groningen (1½-uurdienst).
3: Appingedam - Delfzijl - Termunten - Woldendorp (2-uurdienst).
4: Appingedam - Siddeburen - Slochteren - Hoogezand (2-uurdienst).
5: Appingedam - Leermens - 't Zandt - Roodeschool (tot 1948 door naar Uithuizen; dit lijngedeelte werd overgedaan aan de Marnedienst).
6: Appingedam - Tjuchem - Meedhuizen - Delfzijl (sinds 1966).
7: Appingedam - Garrelsweer - Loppersum - Stedum - Thesinge - Groningen.
8: Appingedam - Overschild - Woltersum - Ten Boer - Groningen.
Op de lijnen 5 t.m. 8 werden slechts enkele ritten per dag gereden.
Literatuur
Vos, A.T. (1945). Een kwart eeuw D.A.M. bedrijf, 1920-1945 : een herinneringsbeeld. D.A.M., Appingedam. 64 p., 16 p.pl. Herdenkingsboek 25-jarig bestaan D.A.M.
Giezen, J.S. (red.) (1989). Damster Auto Maatschappij : 50 jaar personenvervoer door de naamloze vennootschap Damster Auto Maatschappij (D.A.M.) in het noordoosten van de provincie Groningen. Profiel, Bedum. 120 p. ISBN 90-70287-77-3. Uitg. i.s.m. de Stichting Noordelijk Busmuseum.
Hofman, Beno (2015). Van omnibus tot Q-link : de geschiedenis van het busvervoer in Groningen en Drenthe. OV-Bureau Groningen Drenthe, Assen. 112 p. ISBN 978-90-77989-82-1
Appingedam
Economie in Eemsdelta
Openbaar vervoer in Groningen (provincie)
Voormalig Nederlands busbedrijf
|
Einde
Later in datzelfde decennium liep de winst van zowel het busbedrijf als de trailerfabriek zodanig terug dat het voortbestaan van de gehele onderneming in gevaar kwam. De loonkosten in het openbaar vervoer stegen explosief en subsidieregelingen kwamen slechts aarzelend op gang. Tegelijk kwam er minder vraag naar trailers en de vroeger zo innovatieve DAM wist niet bijtijds de bakens te verzetten. Alleen het derde bedrijfsonderdeel, de autogarage, leverde nog enige winst op. Tot de dealerschappen van het DAM-garagebedrijf door de jaren behoorden voor de oorlog Ford en Dodge en na de oorlog DAF-vrachtauto's, DAF personenauto's, Simca en Volkswagen. Het busbedrijf werd in 1970 verkocht aan de GADO, zodat het moederbedrijf NS uiteindelijk toch het DAM-streekvervoer in handen kreeg.
| 1 |
autogarage, autoreparatiebedrijf, autoservice
|
385 |
Permit
|
872149
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Super%20League%20%28Europa%29
|
Super League (Europa)
|
De Super League (Europa) is de enige volledig professionele Rugby League competitie in Europa. De meeste teams komen uit Groot-Brittannië, maar in de beginjaren van de competitie deed het Franse rugbyteam van Paris Saint Germain ook mee. Paris Saint Germain stopte na twee jaar in 1997. Sinds het seizoen 2006 speelt een nieuw Frans team mee in de competitie; de Catalans Dragons. Vanwege de verzekeringsbank engage Mutual Assurance, die de competitie sponsort, heet de competitie officieel de engage Rugby Super League.
De Super League (Europa) (SLE) is begonnen in maart 1996. Elk team speelt tijdens de competitie 28 wedstrijden, verdeeld over 28 ronden in een periode van februari tot en met september. Aan het eind van het seizoen komen de 6 beste teams elkaar tegen in de playoffs, die wordt afgesloten met een finale.
Elk jaar speelt de competitiewinnaar van de SLE tegen de competitiewinnaar van de Australische rugby competitie, de NRL. Deze wedstrijd wordt de World Club Challenge genoemd.
Elk team mag drie niet-Engels spelers (ook wel quota-spelers) hebben. De Harlequins Rugby League mag vier quota-spelers laten spelen, aangezien zij als een niet-heartland team worden beschouwd. Het Franse Catalan Dragons mag 8 niet-Franse spelers in het veld hebben.
Teams in seizoen 2009
Geschiedenis
De competitie is mede ontstaan door conglomeraat Rupert Murdoch, die de uitzendrechten van de Australische Rugby League had. Hij benaderde Britse topclubs om een Europese Super League op te richten, de SLE. Een grote som geld zorgde voor de positieve uitkomst en de competitie begon in 1996. Een deel van de overeenkomst was dat het seizoen 's zomers gespeeld werd en niet meer in de winter zoals daarvoor.
Aan het begin werden er verscheidene fusies tussen bestaande clubs voorgesteld:
Castleford, Wakefield en Featherstone Rovers zouden Calder gaan heten.
Hull FC en Hull Kingston Rovers zouden Humberside gaan heten.
Whitehaven RLFC, Workington Town, Barrow en Carlisle zouden Cumbria worden.
Warrington en Widnes zouden Cheshire worden.
Salford en Oldham konden Manchester worden.
Sheffield en Doncaster zouden South Yorkshire gaan heten.
Ze zouden dan samen worden gevoegd met de volgende teams:
St Helens
Wigan
Leeds
Bradford
Halifax
London
Paris
Toulouse
Het samenvoegen van de teams bleek echter zo impopulair te zijn, dat werd besloten alleen bestaande teams toe te laten. Verschillende topclubs werden uitgesloten van deelname waardoor veel oproer ontstond. Om de competitie een Franse en Europese dimensie te geven, werd Paris Saint Germain opgericht.
Na 2 jaar stapte Parijs uit de competitie, waardoor Europa in de naam van de competitie niet meer relevant was. Toch werd besloten de naam te behouden. Promotie en degradatie tussen de Super League en de Rugby League National Leagues (de lager divisies) werd mogelijk. Later in 2002 werd de Super League (Europa) volledig toegevoegd binnen de Rugby Football League, een internationale organisatie van verschillende competities. In 2006 keerde er een nieuw Frans team, de Catalans Dragons, terug in de competitie om de naam Europa weer nieuw leven in te blazen. Om de Fransen toe te kunnen laten werden er aan het eind van seizoen 2005 twee teams gedegradeerd, terwijl er maar één promoveerde. Samen met de Catalans Dragons waren er dus 12 teams.
De toekomst
Na 2009 zal er geen degradatie of promotie naar andere competities meer mogelijk zijn. Ook worden alleen teams met een bepaalde vergunning gebaseerd op bepaalde voorwaarden toegelaten. Na drie jaar wordt gekeken of de vergunning wordt ingenomen of verlengd. Zo kunnen ambitieuze clubs onderaan in de competitie succesvol blijven. Bij de kampioen van 2006 St Helens RLFC en de gepromoveerde Hulk Kingston Rovers en Wakefield Trinity Wildcats is het nog niet zeker of het team aan de voorwaarden zal voldoen.
Competitiestructuur
In het huidige seizoen spelen er 12 teams in de competitie. Elk team ontmoet elke tegenstander tweemaal. Er wordt een thuis- en uitwedstrijd gehouden. Na deze wedstrijden zijn er 22 ronden gespeeld. Er worden daarbij nog 5 extra ronden gespeeld. Hierbij zit ook het Magic Millennium weekend (vóór 2007 werden er nog 6 extra ronden gespeeld).
Het team dat laatste wordt degradeert normaliter naar de National League 1.
De eerste zes teams zijn dan gekwalificeerd voor de playoffs. Uit deze playoffs komen twee winnaars die in de Super League Grand Final bepalen wie de kampioen wordt.
Week 1
Week 2
Week 3
Week 4
Einduitslagen
De resultaten van de SLE, vanaf het begin in 1996.
Man of Steel Award
De Man of Steel Award is een prijs die jaarlijks wordt toegekend aan de beste speler van de Super League (Europa).
Seizoen 2006
De officiële naam van het seizoen 2006 is de Super League XI.
De aftrap van de competitie werd genomen na de wedstrijd van de World Club Challenge tussen de Bradford Bulls en de Wests Tigers. In dit seizoen deed het Franse Catalans Dragons voor het eerst mee sinds Paris Saint Germain in 1997 gestopt is.
Omdat de Catalans Dragons als twaalfde eindigen en zij uitgesloten waren voor degradatie, degradeerde nummer 11: de Castleford Tigers.
In de finale versloeg St. Helens op Old Trafford, Hull FC met 26-4. Met 72,575 toeschouwers was dit de best bezochte finalewedstrijd in de SLE ooit. Na de eerste helft was het 10-4. In de tweede helft bouwden de Saints hun voorsprong verder uit. Met verschillende tries werd het uiteindelijk 26-4 in het voordeel van St Helens. Naast deze overwinning werd St Helens ook eerste in de competitie en ze wonnen de World Cup Chalenge. Hierdoor waren de Saints drievoudig kampioen.
De Super League 2006 was het best bezochte competitiejaar in het 11-jarige bestaan. Het gemiddelde aantal toeschouwers per wedstrijd was 9.026. Er waren 1.516.342 supporters die de sport volgden. In vergelijking met het seizoen 2005 was dit een gemiddelde stijging 8.887%.
Seizoen 2007
De Super League XII is de officiële naam voor het seizoen 2007. De St. Helens is de verdedigend competitiekampioen en bekerwinnaar. Hull Kingston Rovers speelt dit seizoen voor het eerst mee, nadat het in 2006 uit de National League 1 gepromoveerd is. Dit seizoen werd ook voor het eerst het Millennium Magic weekend gehouden. Dat was een hele competitieronde die gespeeld is op 5 en 6 mei 2007. In dit weekend werden alle wedstrijden gespeeld in het Millennium Stadium in Cardiff.
De Super League XII heeft 12 teams die 27 ronden spelen (inclusief de Millennium Magic ronde). Na de 27 ronden zijn de eerste 6 teams gekwalificeerd voor de playoffs en het team dat laatste staat degradeert naar de National League 1. Dit is niet het geval als de Catalans Dragons laatste staan, dan degradeert het team dat op de elfde plaats staat omdat de Catalan Dragons vrijgesteld van degradatie zijn.
Externe links
Officiële website
Website van de Rugby Football League
Rugby league
Rugbywedstrijd
|
Na 2009 zal er geen degradatie of promotie naar andere competities meer mogelijk zijn. Ook worden alleen teams met een bepaalde vergunning gebaseerd op bepaalde voorwaarden toegelaten. Na drie jaar wordt gekeken of de vergunning wordt ingenomen of verlengd. Zo kunnen ambitieuze clubs onderaan in de competitie succesvol blijven. Bij de kampioen van 2006 St Helens RLFC en de gepromoveerde Hulk Kingston Rovers en Wakefield Trinity Wildcats is het nog niet zeker of het team aan de voorwaarden zal voldoen.
| 2 |
vergunning, toelating, pas
|
827 |
Hotel
|
3846984
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Blow%20Up%20Hall%2050%2050
|
Blow Up Hall 50 50
|
De Blow Up Hall 50 50 is een avant-garde 5-sterren hotel in de Poolse stad Poznań. In het hotel, dat veel weg heeft van een museum, is doorgaand een expositie te zien van hedendaagse kunst.
Achtergrond
Het hotel is gevestigd in de oude bierbrouwerij Stary Browar die eind 20e, begin 21e eeuw geheel omgebouwd werd tot een zakelijk en cultureel centrum en in 2005 werd uitgeroepen tot het beste middelgrote winkelcentrum ter wereld. De eigenares van het hotel is miljardair en kunstpromotor Grażyna Kulczyk. De naam van het hotel is ontleend aan de cultfilm Blowup uit 1966 van regisseur Michelangelo Antonioni. De toevoeging 50 50 verwijst naar de filosofie van Kulczyk voor al haar projecten, waarbij er telkens een verdeling bestaat van 50 procent voor kunst en 50 procent voor bijkomende elementen.
In het 5-sterren hotel bevinden zich 22 luxe kamers die allemaal anders zijn ingericht, een bar en een restaurant. De kamers zijn niet genummerd en de gasten krijgen bij het inchecken een iPhone mee waarop een app staat die hen naar de kamer leidt, voor hen de deur opent en sluit en apparaten in de kamer bedient. In de hal hangt een video-installatie die alle bewegingen van de bezoekers vastlegt en in een artistieke video-collage van 2,400 beelden op een monitor presenteert.
De entree van het hotel bestaat uit een hal met een beeld van de Poolse kunstenaar Sylwester Ambroziak die aan de voet van een trap met een paarse loper staat opgesteld. Bovenaan de trap hangt een artistiek tapijt aan de muur van Pjotr Uklański.
Het hotel claimt het meest futuristische hotel ter wereld te zijn. The Guardian noemt dit het mogelijk meest indrukwekkende hotel van Polen.
Externe link
Officiële website
{{DISPLAYTITLE:Blow Up Hall 50 50}}
Beeldende kunst in Polen
Hotel in Polen
Museum in Polen
Bouwwerk in Poznań
|
Achtergrond
Het hotel is gevestigd in de oude bierbrouwerij Stary Browar die eind 20e, begin 21e eeuw geheel omgebouwd werd tot een zakelijk en cultureel centrum en in 2005 werd uitgeroepen tot het beste middelgrote winkelcentrum ter wereld. De eigenares van het hotel is miljardair en kunstpromotor Grażyna Kulczyk. De naam van het hotel is ontleend aan de cultfilm Blowup uit 1966 van regisseur Michelangelo Antonioni. De toevoeging 50 50 verwijst naar de filosofie van Kulczyk voor al haar projecten, waarbij er telkens een verdeling bestaat van 50 procent voor kunst en 50 procent voor bijkomende elementen.
| 3 |
hotel, accommodatie, logies
|
1,692 |
TrainStation
|
1093980
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Station%20Praha-Sm%C3%ADchov
|
Station Praha-Smíchov
|
Station Praha-Smíchov (Tsjechisch: Nádraží Praha-Smíchov en in spreektaal ook smíchovské nádraží) is een spoorwegstation in de Tsjechische hoofdstad Praag. Het station is gelegen in de wijk Smíchov, op de westoever van de Moldau. Het station is de schakel tussen het hoofdstation van Praag en de gebieden ten zuidwesten van de stad.
Treinverkeer
De volgende spoorlijnen lopen vanaf/naar het station Praha-Smíchov:
lijn 122: Praha hlavní nádraží - Praha-Smíchov - Hostivice - Rudná
lijn 171: Praha hlavní nádraží - Praha-Smíchov - Beroun
lijn 173: Praha-Smíchov - Rudná - Beroun
lijn 221: Praha-Smíchov - Čerčany - Benešov
De volgende lijnen van de Esko Praha (netwerk van stadstreinen) stoppen te Smíchov:
S6 Praha-Smíchov - Beroun (over lijn 173 via Rudná u Prahy)
S7 Praha hl. n. - Beroun (over lijn 171 via Řevnice)
Metro
Op station Smíchov kan men overstappen op lijn B van de metro van Praag. Dit metrostation heet Smíchovské nádraží.
Spoorwegstation in Praag
|
Station Praha-Smíchov (Tsjechisch: Nádraží Praha-Smíchov en in spreektaal ook smíchovské nádraží) is een spoorwegstation in de Tsjechische hoofdstad Praag. Het station is gelegen in de wijk Smíchov, op de westoever van de Moldau. Het station is de schakel tussen het hoofdstation van Praag en de gebieden ten zuidwesten van de stad.
| 6 |
treinstation, spoorwegstation, station
|
1,564 |
ProfilePage
|
4796398
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mariano%20M%C3%A9ndez
|
Mariano Méndez
|
Mariano Méndez is een Argentijnse sterrenkundige. Hij is sinds 2016 hoogleraar hoge-energie astrofysica aan de Rijksuniversiteit Groningen; werkzaam bij het Kapteyn Instituut.
Loopbaan
Méndez promoveerde in 1989 aan de Universidad Nacional de La Plata. In 1996 kwam hij naar Nederland voor een postdoc aan de Universiteit van Amsterdam. In 2001 zette hij zijn onderzoek voort bij SRON. Vanaf 2007 is hij werkzaam aan de Universiteit van Groningen.
Externe links
Profielpagina Universiteit Groningen
Linkedin
Argentijns astronoom
Hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen
|
Externe links
Profielpagina Universiteit Groningen
Linkedin
| 1 |
profielpagina, webpagina, gebruikersprofiel
|
7,917 |
ProductModel
|
5717668
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Macintosh%20LC%20580
|
Macintosh LC 580
|
De Macintosh LC 580 is een personal computer die ontworpen, gefabriceerd en verkocht werd op de onderwijsmarkt door Apple Computer van april 1995 tot mei 1996. De consumentenversies werden alleen buiten de Verenigde Staten aangeboden als de Performa 580CD en 588CD.
De LC 580 is net als de LC 575 opgebouwd rond een 68LC040-processor met een kloksnelheid van 33 MHz. In plaats van een moederbord te gebruiken dat gebaseerd is op de LC 475/Quadra 605 zoals de LC 575, gebruikt de 580 het grotere moederbord van de Performa 630. Dit zorgde voor lagere prijzen maar ook voor lagere prestaties. De LC 580 had IDE-schijven in plaats van SCSI-schijven en het videogeheugen bestond uit 1 MB DRAM op het moederbord gesoldeerd. Ook het Trinitron-beeldscherm van de 575 verdween en werd vervangen door een goedkopere beeldbuis. Een voordeel van deze wijziging was dan weer de mogelijkheid om dezelfde video- en tv-kaarten te gebruiken die ontworpen waren voor de Performa 630.
De LC 580 en LC 630 DOS Compatible, die tegelijkertijd werden geïntroduceerd, waren de laatste Macintosh-desktopsystemen die een processor uit de Motorola 68000-serie gebruikten. Zijn vervanger, de Power Macintosh 5200 LC, is voorzien van een PowerPC-processor. Apple bood ook een upgrade aan voor de 580 in de vorm van een PowerPC Macintosh Processor Upgrade.
Modellen
Beschikbaar vanaf 3 april 1995:
Macintosh LC 580: 8 MB RAM en 500 MB harde schijf (uitsluitend voor Amerikaanse onderwijsinstellingen)
Beschikbaar vanaf 13 april 1995:
Macintosh Performa 588CD: consumentenversie van de LC 580 voor de Europese en Aziatische markt
Beschikbaar vanaf 1 mei 1995:
Macintosh Performa 580CD: consumentenversie van de LC 580 voor de Canadese, Aziatische, Australische en Nieuw-Zeelandse markt
Specificaties
Processor: Motorola 68LC040, 33 MHz
FPU : geen
Systeembus snelheid: 33 MHz
ROM-grootte: 1 MB
Databus: 32 bit
RAM-type: 80 ns 72-pin SIMM
Standaard RAM-geheugen: 8 MB
Uitbreidbaar tot maximaal 52 MB
RAM-sleuven: 2
Standaard video-geheugen: 1 MB DRAM
Uitbreidbaar tot maximaal 1 MB DRAM
Standaard diskettestation: 3,5-inch, 1,44 MB (manuele ingave)
Standaard harde schijf: 500 MB (IDE)
Standaard optische schijf: ingebouwde Apple CD 300+ cd-romspeler (SCSI)
Uitbreidingssleuven: PDS, comm, video
Type batterij: 4,5 volt Alkaline
Beeldscherm: 14-inch (35,5 cm) CRT-kleurenscherm
Uitgangen:
1 ADB-poort (mini-DIN-4) voor toetsenbord en muis
1 SCSI-poort (DB-25)
2 seriële poorten (mini-DIN-8) voor een printer en (mini-DIN-9) voor een modem
1 audio-uit (3,5 mm jackplug)
1 audio-in (3,5 mm jackplug)
1 hoofdtelefoon (3,5 mm jackplug)
Ondersteunde systeemversies: 7.1.2P t/m 8.1
Afmetingen: 45,5 cm x 34,4 cm x 42,0 cm (h×b×d)
Gewicht: 18,4 kg
LC 580
|
Specificaties
Processor: Motorola 68LC040, 33 MHz
FPU : geen
Systeembus snelheid: 33 MHz
ROM-grootte: 1 MB
Databus: 32 bit
RAM-type: 80 ns 72-pin SIMM
Standaard RAM-geheugen: 8 MB
Uitbreidbaar tot maximaal 52 MB
RAM-sleuven: 2
Standaard video-geheugen: 1 MB DRAM
Uitbreidbaar tot maximaal 1 MB DRAM
Standaard diskettestation: 3,5-inch, 1,44 MB (manuele ingave)
Standaard harde schijf: 500 MB (IDE)
Standaard optische schijf: ingebouwde Apple CD 300+ cd-romspeler (SCSI)
Uitbreidingssleuven: PDS, comm, video
Type batterij: 4,5 volt Alkaline
Beeldscherm: 14-inch (35,5 cm) CRT-kleurenscherm
Uitgangen:
1 ADB-poort (mini-DIN-4) voor toetsenbord en muis
1 SCSI-poort (DB-25)
2 seriële poorten (mini-DIN-8) voor een printer en (mini-DIN-9) voor een modem
1 audio-uit (3,5 mm jackplug)
1 audio-in (3,5 mm jackplug)
1 hoofdtelefoon (3,5 mm jackplug)
Ondersteunde systeemversies: 7.1.2P t/m 8.1
Afmetingen: 45,5 cm x 34,4 cm x 42,0 cm (h×b×d)
Gewicht: 18,4 kg
| 1 |
productmodel, datasheet, specificatie
|
1,233 |
BusStop
|
4833658
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oudergem-Shopping%20%28tramhalte%29
|
Oudergem-Shopping (tramhalte)
|
Oudergem Shopping (Frans: Auderghem Shopping) is een tram- en bushalte van de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB, gelegen in de gemeente Oudergem.
Geschiedenis
De halte Vorstlaan werd tot 21 september 1976 bediend door tramlijn 25 dat tussen Sint-Katelijne en Transvaal reed, en tot 17 juni 1977 door tramlijn 35 dat tussen Naamsepoort en Transvaal reed. Nadien werd de trambediening afgeschaft.
Het is pas op 14 maart 2011 ter verlenging van tramlijn 94 van Herrmann-Debroux tot Trammuseum dat er opnieuw een tramhalte in dienst werd genomen ter hoogte van het kruispunt van de Vorstlaan met de Waversesteenweg. Sinds 29 september 2018 bedienen de trams de halte niet meer als halte van de voormalige tramlijn 94 maar als onderdeel van de verlengde tramlijn 8.
Situering
De tramhalte Vorstlaan, dat afgeschaft werd in 1977 bevond zich op de middenberm van de Vorstlaan, aan de binnenzijde van twee rijen bomen, ter hoogte van de Pierre Devislaan. De huidige tramhalte bevindt zich ter hoogte van het kruispunt met de Waversesteenweg, voor de verkeerslichten richting Trammuseum, en na de verkeerslichten richting Herrmann-Debroux. Ook bedienen twee buslijnen deze halte, maar deze zijn gelegen in de Waversesteenweg.
Dankzij de goede ligging en bediening wordt de halte voornamelijk gebruikt door mensen die zich naar de Hypermarkt Carrefour begeven.
Overige
Op de halteaankondigingsschermen in de trams wordt de naam van de halte verkort tot "Auderghem-Shop./Oudergem-Shop.".
Afbeeldingen
Brusselse tramhalte
|
Oudergem Shopping (Frans: Auderghem Shopping) is een tram- en bushalte van de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB, gelegen in de gemeente Oudergem.
| 1 |
bushalte, openbaar vervoer, halteplaats
|
5,389 |
MediaSubscription
|
4013587
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/De%20Thundermans
|
De Thundermans
|
De Thundermans is een live-actioncomedy over een familie van superhelden.
Geschiedenis
De serie begon in de Verenigde Staten op 2 november 2013 en in Nederland en Vlaanderen op 30 maart 2014, na de Kids' Choice Awards. De intro Livin' a Double Life werd geschreven door Scott Simons en gezongen door Kira Kosarin en Jack Griffo. Op 20 december 2013 kocht Nickelodeon een tweede seizoen aan. Dit seizoen ging in de VS van start op 13 september 2014. Op 4 maart 2015 werd dit gevolgd door een derde seizoen, dat in de VS startte op 27 juni 2015. Op 2 maart 2016 werd een vierde seizoen aangekondigd voor 13 afleveringen. Later dat jaar werd het verlengd tot 26 afleveringen. In mei 2017 werden daar nog 6 afleveringen aan toegevoegd, wat het totaal van het seizoen 32 maakt. Hierdoor zal de serie meer dan 100 afleveringen hebben. Seizoen 4 is het laatste seizoen van de serie, en productie eindigde in augustus 2017.
In 2015, 2016, 2017 en 2018 werden hoofdrolspelers Kira Kosarin en Jack Griffo genomineerd voor een Kids' Choice Award als favoriete tv-actrice en -acteur. In 2016, 2017 en 2018 werd het programma zelf ook genomineerd voor een Kids' Choice Award (in de categorie Favorite TV Show). De prijs werd alleen in 2016 gewonnen.
Rolbezetting
Hoofdrollen
|-
| Kira Kosarin || Phoebe Thunderman
|-
| Jack Griffo || Max Thunderman
|-
| Addison Riecke || Nora Thunderman
|-
| Diego Velázquez || Billy Thunderman
|-
| Chris Tallman || Hank Thunderman
|-
| Rosa Blasi || Barbara Thunderman
|-
| Maya Le Clark || Chloe Thunderman
|}
Bijrollen
|-
| Dana Snyder || Dr. Collosso
|-
| Audrey Whitby || Cherry
|-
| Haley Tju || Darcy Wong
|-
| Teala Dunn || Kelsey
|-
| Harvey Guillen || Neef Blobbin
|-
| Helen Hong || Mvr. Wong
|-
| Tanner Stine || Oyster
|-
| Kenny Ridwan || Gideon
|-
| Keely Marshall || Sarah
|-
| Jeff Meacham || Directeur Bradford
|-
| Barrett Carnahan || Link Evilman
|-
| Ryan Newman || Allison
|-
| Tati Gabrielle || Hacksaw
|}
Afleveringen
Seizoen 1
Adventures in Supersitting
Phoebe vs. Max
Dinner Party
Report Card
Ditch Day
This Looks Like a Job For...
Weekend Guest
You Stole My Thunder, Man
Weird Science Fair
Crime After Crime
Going Wonkers
Restaurant Crashers
Thundersense
Phoebe's a Clone Now
Have an Ice Birthday
Nothing to Lose Sleepover
Pretty Little Choirs
Paging Dr. Thunderman
Up, Up, and Vacay!
Breaking Dad
Seizoen 2
Four Supes and a Baby
Max's Minions
Pheebs Will Rock You
Haunted Thundermans
Shred It Go
Blue Detective
Cheer and Present Danger
Change of Art
Winter Thunderland
Parents Just Don't Thunderstand
Meet the Evilmans
The Neverfriending Story
You've Got Fail
Doubles Trouble
Who's Your Mommy?
The Amazing Rat Race
Mall Time Crooks
It's Not What You Link
Cape Fear
Call of Lunch Duty
One Hit Thunder
The Girl with the Dragon Snafu
A Hero is Born, Part 1
A Hero is Born, Part 2
Seizoen 3
Phoebe vs. Max: The Sequel
On the Straight and Arrow
Why You Buggin'?
Exit Stage Theft
Are You Afraid Of The Park?
Evil Never Sleeps
Doppel-Gamers
Floral Support
Patch Me If You Can
Give Me a Break-Up
No Country for Old Mentors
Date Expectations
He Got Game Night
Kiss Me Nate
Dog Day After-School
Original Prankster
Chutes and Splatters
I'm Gonna Forget You, Sucka!
Beat the Parents
Can't Spy Me Love
Robin Hood: Prince of Pheebs
Aunt Misbehavin'
Stealing Home
Back to School
Thundermans: Geheim Revealed, Deel 1
Thundermans: Geheim Revealed, Deel 2
Seizoen 4
Happy Heroween
Thundermans: Banished! Part 1
Thundermans: Banished! Part 2
Smells Like Team Spirit
Max to the Future
Better Off Wed
Parks & T-Rex
Date of Emergency
Orange is the New Max
Ditch Perfect
May Z-Force Be with You
21 Dump Street
Super Dupers
Come What Mayhem
Thunder in Paradise, Part 1
Thunder in Paradise, Part 2
Save the Past Dance
Z's All That
Can't Hardly Date
Revenge of the Smith
Nowhere to Slide
Significant Brother
Rhythm n' Shoes
Make It Pop Pop
Side-Kicking and Screaming
Cookie Mistake
All the President's Thunder-Men
Mad Max: Beyond Thunderhome
The Thundreth
Looperheroes
The Thunder Games, Part 1
The Thunder Games, Part 2
Streamingdiensten
Sinds de lancering van SkyShowtime in Nederland op 25 oktober 2022, zijn alle seizoenen en afleveringen van De Thundermans beschikbaar op deze streamingdienst. Al langer zijn seizoenen 1 en 2 beschikbaar op Netflix in Nederland.
Thundermans, De
|
Streamingdiensten
Sinds de lancering van SkyShowtime in Nederland op 25 oktober 2022, zijn alle seizoenen en afleveringen van De Thundermans beschikbaar op deze streamingdienst. Al langer zijn seizoenen 1 en 2 beschikbaar op Netflix in Nederland.
| 2 |
mediabonnement, streamingdienst, digitale toegang
|
10,190 |
Festival
|
4896150
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Olympisch%20Paleis%20%28Tbilisi%29
|
Olympisch Paleis (Tbilisi)
|
Het Olympisch Paleis (Georgisch: ოლიმპიური სასახლე) is een multifunctioneel sportstadion, gelegen in Tbilisi, Georgië.
Geschiedenis
Het complex werd gebouwd ter gelegenheid van het Europees Jeugd Olympisch Festival, dat in 2015 in Tbilisi werd georganiseerd. Het Olympisch Paleis werd op 13 juli 2015 officieel geopend door de premier van Georgië, Irakli Garibasjvili. Het complex omvat twee grote hallen die verschillende sporten kunnen huisvesten. Het Olympisch Paleis kan ook dienst doen als concerthal. Het diende ook als locatie voor het Junior Eurovisiesongfestival 2017.
Bouwwerk in Tbilisi
Poppodium
|
Geschiedenis
Het complex werd gebouwd ter gelegenheid van het Europees Jeugd Olympisch Festival, dat in 2015 in Tbilisi werd georganiseerd. Het Olympisch Paleis werd op 13 juli 2015 officieel geopend door de premier van Georgië, Irakli Garibasjvili. Het complex omvat twee grote hallen die verschillende sporten kunnen huisvesten. Het Olympisch Paleis kan ook dienst doen als concerthal. Het diende ook als locatie voor het Junior Eurovisiesongfestival 2017.
| 2 |
festival, muziekfestival, cultuurfestival
|
4,908 |
Physician
|
2102005
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zuidbroek%20%28Apeldoorn%29
|
Zuidbroek (Apeldoorn)
|
Zuidbroek is een nieuwbouwwijk van de Nederlandse stad Apeldoorn, die deel uitmaakt van Apeldoorn Noordoost.
Geschiedenis
In 1256 is er sprake van de hofstede Sprenkelaar. Deze lag in het gebied tussen waar nu de Nocturnestraat is en de huidige tennishal Sprenkelaar. Het gebied rondom behoorde tot de goederen van het kapittel van Sint Marie in Utrecht. De hofstede zelf is in 1629 door brand verwoest.
Na 1348 is er voor het eerst sprake van een waterschapsbestel, zeer waarschijnlijk door de Kartuizer monniken uit het klooster Monnikhuizen bij Arnhem. Deze waren zeer actief in het gebied in en rondom Zuidbroek. Uit dezelfde periode stamt ook de vlakbij gelegen Wenumse Molen. Verschillende authentieke boerderijen getuigen ervan dat hier eeuwenlang mensen hebben gewoond. Een omgracht complex werd in 1992 opgegraven. Men vermoedt dat het een uithof was van de kartuizers die de ontginningen in dit gebied hebben geleid.
Ligging
Zuidbroek ligt in het noordoosten van Apeldoorn, tussen de wijk Zevenhuizen, het Bedrijvenpark Apeldoorn-Noord en de A50.
De wijk is opgezet voor ca. 3100 huizen en bestaat uit drie deelgebieden: Het Mozaïek, Het Rooster en De Wellen. De in het gebied liggende voormalige vuilnisstortplaats De Vellert is gesaneerd en omgevormd tot een heuvelachtig park. Zo'n duizend huizen zijn inmiddels gerealiseerd. Verdere bouw is als gevolg van de kredietcrisis sterk teruggelopen.
In 2021 is de bouw in Zuidbroek weer langzaam op gang gekomen, en anno 2023 zijn ze volop aan het bouwen in Zuidbroek, en vliegen de woningen uit de grond.
Facaliteiten
Zuidbroek mocht ten tijde van de bouw maar één supermarkt hebben, dit om de klandizie bij het nader gelegen winkelcentrum Anklaar niet in de weg te zitten. Ook zit hier al jaren een cafetaria, een tandartspraktijk, dokterspraktijk en fysiotherapie praktijk.
Voor de kinderen in de relatief veilige, maar steeds duurder wordende wijk Zuidbroek zijn er voldoende speelmogelijkheden, en is de hele wijk ingericht als 30 kilometer zone. Ook is er bij het "centrum" van Zuidbroek een sportschool waar onder andere karate gegeven word. Verder zit er aan de rand van Zuidbroek een Tennis vereniging, al hoort die weer bij de naastgelegen wijk Zevenhuizen.
Scholen
Zuidbroek is een jonge wijk met veel (jonge) gezinnen, en daarom heeft Zuidbroek buiten een grote school voor kinderen met een beperking ook een aantal basisscholen
Industrie
Zuidbroek heeft een industrieterrein aan de wijk vast zitten, hier zitten in het eerste stuk veel auto garages, vooral merk dealers, tuincentra, en andere bedrijven. Verderop is er ook ruimte voor één van de grootste horeca groothandels welke vanuit hier grote delen van Nederland bevoorraad. Ook vind je hier een grote en mooie motorzaak
Veiligheid en criminaliteit
Zuidbroek is vanaf de start van de wijk altijd een veilige wijk geweest. in 2021 merkte ook Zuidbroek dat er invloed van buitenaf kwam waardoor ook de bewoners van Zuidbroek opgeschrikt werden door auto inbraken, diefstallen en inbraken en zelfs meerdere schietpartijen. Over het algemeen heeft 70 % van de woningen cameratoezicht. Dit schijnt wel aanzienlijk te helpen in combinatie met een buurt whatsapp alert groep.
Woningen
Zuidbroek bestaat uit sociale huurwoningen, vrije sector huurwoningen, en koopwoningen. Deze staan kris kras door elke straat door elkaar. Deze keuze is bewust gemaakt zodat er geen onderscheid kan ontstaan tussen huurders en kopers, en wilden juist dat de "oude wijkbuurtjes" weer terug komen waarin mensen elkaar nog helpen, en op elkaar letten. In sommige buurten is dit tot heden gelukt, het merendeel helaas niet.
De huurwoningen van vrije sector gaan tot en met ruim € 6000.00 per maand, en daar waar een tussenwoning in 2012 nog € 225.000 V.O.N. waard was, is hij heden 2023 € 449.000 waard.
Milieu
Zuidbroek is gebouwd met het oog op de toekomst.
Dit uit zich daar alle woningen geen gasaansluiting hebben, allen warmte krijgen van één leverancier. Dit is afgesproken voor een periode van 30 jaar met de gemeente Apeldoorn (gemeente). De woningen worden allemaal verwarmd door de warmte die gewonnen word bij de waterzuiveringsmaatschappij een paar kilometer verderop. Daar deze tot heden 2023 gekoppeld is aan de huidige gasprijs betaal je relatief veel aan warmte en stroom in Zuidbroek.
Alle woningen zijn duurzaam gebouwd, vele hebben natuurlijke afwateringssystemen waarbij al het regenwater in bakken onder de grond in de tuin opgeslagen worden, en zo de tuin gevoed word. Met de huidige klimaat wijzigingen staan vele tuinen tegenwoordig bij een regenbui blank.
Alle woningen zijn vanaf het begin volledig geïsoleerd, en allen voorzien van driedubbel geïsoleerd glas in combinatie met kunststof kozijnen.
Afvalinzameling gaat gescheiden door de hele wijk, en openbare bakken staan onder de grond, alsmede die van appartementenbewoners.
Openbaar vervoer
Zuidbroek is met het openbaar vervoer te bereiken met lijnen 2 en 8.
Externe links
Wijkraad Zevenhuizen-Zuidbroek
Wijk in Apeldoorn
|
Facaliteiten
Zuidbroek mocht ten tijde van de bouw maar één supermarkt hebben, dit om de klandizie bij het nader gelegen winkelcentrum Anklaar niet in de weg te zitten. Ook zit hier al jaren een cafetaria, een tandartspraktijk, dokterspraktijk en fysiotherapie praktijk.
| 1 |
arts, huisarts, medisch organisatie
|
7,891 |
Periodical
|
2002832
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuwe%20Venlosche%20Courant
|
Nieuwe Venlosche Courant
|
De Nieuwe Venlosche Courant was een krant die van 2 april 1908 tot en met 4 november 1944 in Venlo verscheen, aanvankelijk als anderdaagse courant (drie keer per week) en vanaf 2 mei 1921 als dagblad.
Geschiedenis
De krant werd uitgegeven door de Maatschappij Nieuwe Venlosche Courant, die was opgericht door een groep katholieke Venlose notabelen. Deze groep had in 1907 het initiatief genomen om een goede en in alle opzichten katholiek voorlichtende courant op te gaan zetten. Daartoe kocht de groep beide in Venlo verschijnende bladen, het Venloosch Weekblad en de Venlosche Courant, op en voegde deze samen. De nieuwe krant kreeg een eigen kantoorgebouw in de Venlose binnenstad. Eerste hoofdredacteur werd Theodoor van Emstede, terwijl de priester-staatsman Willem Hubert Nolens tot 16 juni 1917 als politiek commentator fungeerde, iets wat deze ook al voor de Venloosche Courant had gedaan. De drukker was de firma W. van der Sloot. Deze bleef dat doen tot 2 mei 1921 toen de Nieuwe Venlosche Courant een dagblad werd en voor het drukken daarvan zelf persen aanschafte. De Nieuwe Venlosche Courant was een katholieke krant pur sang, die dat ook nadrukkelijk duidelijk maakte en bijvoorbeeld in verkiezingstijd partij koos en zelfs campagne voerde voor de katholieke kandidaten. De stukken van het kamerlid Nolens versterkten dat katholieke karakter nog eens. Buiten de politieke beschouwingen, hoofdartikelen en commentaren bevatte de Nieuwe Venlosche Courant binnenlands, buitenlands en regionaal nieuws. Daarnaast advertenties en rubrieken als Varia.
De redactie zelf bestond aanvankelijk uit twee man, maar werd in de loop van de tijd tot vier man uitgebreid. Ze verwerkte het nieuws dat afkomstig was van pers- en correspondentiebureaus als Reuters en Havas of uit andere kranten werd geknipt. Voor het lokale nieuws zorgde de redactie deels zelf en maakte ze gebruik van plaatselijke correspondenten. Foto's of illustraties werden zeer spaarzaam gebruikt.
Terwijl op het moment van samenvoeging het Venloosch Weekblad en de Venloosche Courant samen ongeveer 6500 abonnees telden, had de Nieuwe Venlosche Courant er eind december 1912 al meer dan 10.000. Ook financieel ging het de krant goed, zodat ze gestaag kon worden uitgebouwd, met als hoogtepunt de omzetting tot dagblad op 2 mei 1921. Dat dagblad stond onder leiding van hoofdredacteur Theo Vianen. Deze was Van Emstede op 1 januari 1919 opgevolgd en zou tot 31 maart 1927 hoofdredacteur blijven. De hoofdredacteuren die na hem kwamen, waren Mathias Kemp (1 april 1927 tot 1 april 1928), Jan Bechtold (september 1940-oktober 1941), Gerard Bertels (plaatsvervangend hoofdredacteur van november 1941 tot april 1942) en Thijs Peters (mei 1942 tot november 1944). Ook de dagblad-uitgave was een succes en had al snel 9000 abonnees. Het hoogste abonnementaantal haalde de Nieuwe Venlosche Courant in 1943, namelijk 17.481. Niet lang daarna, in november 1944, hield het Venlose dagblad op te bestaan.
De in hevigheid toenemende oorlog maakte het uitbrengen van een krant onmogelijk. De directeur had er alles voor over, dus ook samenwerking met de Duitsers, om zijn bedrijf voort te kunnen zetten. De redactie, die zich voor de oorlog nog een fel tegenstander van de NSB had getoond, liep (vooral na mei 1942 toen de oorspronkelijke redactie om principiële redenen was opgestapt) aan de hand van de bezetter. Toen in 1945 plannen werden gemaakt voor de uitgave van een nieuwe krant in Venlo, mocht de naam Nieuwe Venlosche Courant van overheidswege dan ook niet meer worden gebruikt.
Nederlandse krant
Geschiedenis van Venlo
Media in Venlo
|
Geschiedenis
De krant werd uitgegeven door de Maatschappij Nieuwe Venlosche Courant, die was opgericht door een groep katholieke Venlose notabelen. Deze groep had in 1907 het initiatief genomen om een goede en in alle opzichten katholiek voorlichtende courant op te gaan zetten. Daartoe kocht de groep beide in Venlo verschijnende bladen, het Venloosch Weekblad en de Venlosche Courant, op en voegde deze samen. De nieuwe krant kreeg een eigen kantoorgebouw in de Venlose binnenstad. Eerste hoofdredacteur werd Theodoor van Emstede, terwijl de priester-staatsman Willem Hubert Nolens tot 16 juni 1917 als politiek commentator fungeerde, iets wat deze ook al voor de Venloosche Courant had gedaan. De drukker was de firma W. van der Sloot. Deze bleef dat doen tot 2 mei 1921 toen de Nieuwe Venlosche Courant een dagblad werd en voor het drukken daarvan zelf persen aanschafte. De Nieuwe Venlosche Courant was een katholieke krant pur sang, die dat ook nadrukkelijk duidelijk maakte en bijvoorbeeld in verkiezingstijd partij koos en zelfs campagne voerde voor de katholieke kandidaten. De stukken van het kamerlid Nolens versterkten dat katholieke karakter nog eens. Buiten de politieke beschouwingen, hoofdartikelen en commentaren bevatte de Nieuwe Venlosche Courant binnenlands, buitenlands en regionaal nieuws. Daarnaast advertenties en rubrieken als Varia.
| 3 |
tijdschrift, krant, wetenschappelijk tijdschrift
|
9,408 |
BefriendAction
|
5172090
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/LikeMe
|
LikeMe
|
#LikeMe is een Belgische muzikale jeugdserie die werd uitgezonden sinds 2019. De serie gaat over Caro en haar vrienden in hun avonturen in een middelbare school: het SAS (School Aan de Stroom).
De serie werd bedacht en geproduceerd door Thomas Van Goethem en is een coproductie tussen Fabric Magic en Ketnet, die de serie ook uitzendt. Elke aflevering bevat twee musicalnummers, telkens gebaseerd op bekende Belgische en Nederlandse klassiekers. Naast de hoofdcast, die volledig uit jongeren bestaat, zijn er veel gekende acteurs in ondersteunende rollen.
De seizoenen van de serie werden tijdens de zomervakantie opgenomen in en rond Antwerpen, de PTS in Boom fungeert als locatie.
Verhaal
Caro woont met haar familie in een dorpje in de Ardennen. Ze heeft een goede vriendengroep en krijgt veel liefde van haar ouders. Wanneer haar mama ziek wordt en behandeling nodig heeft in het ziekenhuis, verhuist Caro naar Antwerpen en schrijft zich in aan de middelbare school het SAS. Ze moet opnieuw vrienden maken in de nieuwe school. Doordat ze verlegen is, loopt het contact met haar leeftijdsgenoten niet zo gemakkelijk. Ze kruipt liever weg in haar boeken. Maar al snel maakt Caro nieuwe vrienden, waaronder de sportieve Vince en de gevoelige Yemi. De stoere Camille, die verliefd is op Vince en de hoofdrol in de musical wil spelen, maakt het niet makkelijk voor Caro.
In het tweede seizoen loopt de zomervakantie ten einde en iedereen in Antwerpen maakt zich op voor een nieuwe start. Caro keert samen met haar vader, Peter Timmers, terug naar de Ardennen. Deze verandering blijkt echter moeilijker dan verwacht zonder haar moeder, Kristel. Ook in Antwerpen is niets meer zoals vroeger. Camille ondervindt de gevolgen van haar daden van het afgelopen jaar en het is Merel, haar voormalige beste vriendin, die de nieuwe "Queen Bee" is geworden.
In het derde seizoen keren Caro en Vince terug van planeet "Varo", meer verliefd dan ooit. En toch lijken hun werelden soms ver weg. Caro worstelt met de liefde en met zichzelf. Emma, een nieuwe SAS-student begint aan nieuwe avonturen. Haar rebelse acties leiden tot chaos op school en conflicten met vrienden. De vrolijke en goedlachse Yemi heeft het moeilijk. Hij wordt gepest door Dennis, een jongen in het rugbyteam, omdat hij homo is.
In het vierde seizoen zijn de vrienden in hun laatste jaar. Yemi wil het meeste uit hun laatste jaar SAS halen en stelt zijn bucketlist voor. Titin wordt gediagnosticeerd met de ziekte van Alzheimer en het raakt Caro hard. Het afstuderen nadert. Caro besluit literatuur te gaan studeren in Engeland en samen met Vince te vertrekken. Uiteindelijk besluit zij toch in België te blijven bij Titin en gaan Caro en Vince als vrienden uit elkaar.
Personages
Hoofdrollen
Caroline "Caro" Timmers (Pommelien Thijs) is een introvert meisje met een positieve kijk op het leven. Ze is net verhuisd en worstelt om vrienden te maken op haar nieuwe school.
Vince Dubois (Maksim Stojanac) is een populaire jongen op school. Hij is de zoon van een bekende voetballer.
Yemi Mwamba (Francisco Schuster) is een vrolijke jongen die iedereens vriend wil zijn.
Camille Van Beem (Camille Dhont) is de grootste diva van de bende. Toch heeft zij ook een menselijke kant.
Emma Wolfs (Lotte De Clerck) is een rebellerende tiener en nichtje van de directeur. (S3-4)
Maria Hernandez (Sali Haidara) is heel eigenwijs en durft dingen te zeggen waarvan anderen dit niet durven te zeggen. (S2-4)
Kyona Wen (Joey Kwan) is een intelligent meisje. Net als Caro leest ze graag boeken. (S1-2)
Scott Klijnen (Danny Dorland) is een mysterieuze jongen. Hij was Camille's vriendje, maar ze kunnen elkaar niet meer uitstaan. (S2-4)
Bijrollen
Afleveringen
Concerten
Op 7 april 2019 kwam de cast naar de Lotto Arena in Antwerpen met #LikeMe in Concert. Dit was het eerste concert van de vijf hoofdpersonages Caro, Vince, Camille, Yemi en Kyona. Het eerste concert was in een mum van tijd uitverkocht, waardoor er een tweede werd toegevoegd. Ook dit concert raakte uitverkocht. Tijdens het concert zong de cast, zo goed als, alle hits uit de reeks, zoals Porselein van Yasmine en Ik wil je van de Kreuners. Ook Hugo Sigal en Janine Bischops traden mee op met hun liedjes uit de reeks. Na het concert verraste Ketnetwrapper Charlotte Leysen samen met Hugo en Janine de jongerencast met een gouden plaat voor de verkoop van 10.000 stuks van hun eerste album.
Tijdens het Ketnet Feestweekend 2019 in Plopsaland De Panne werd de cast verrast met een platina plaat en werd bekendgemaakt dat #LikeMe in Concert in 2020 terugkomt. Wegens het grote succes waren er in totaal 12 concerten aangekondigd in april en mei 2020.
Vanwege de Coronacrisis in België werd besloten om de concerten uit te stellen naar 5 en 6 september 2020. In plaats van 12 concerten in de Lotto Arena zouden ze 4 concerten in het Sportpaleis geven.
Aangezien de coronamaatregelen massa-evenementen nog niet toelieten, werden deze concerten opnieuw uitgesteld naar 13 en 14 maart 2021, tevens in het Sportpaleis. In februari 2021 werden de concerten opnieuw uitgesteld naar augustus 2021 (opnieuw door Covid-19) en vervolgens naar december.
Bij de aankondiging van seizoen 3 maakte de cast bekend dat de liveconcerten niet door zullen gaan maar dat het volledige concert wel zonder publiek wordt opgenomen om uit te zenden op nieuwjaarsdag. Dit werd in de Lotto Arena opgenomen.
Vervolgens werden de geplande concerten uitgesteld naar april 2022, maar die zouden dan rond seizoen 3 draaien. Deze concerten konden wel doorgaan. Op 9 en 10 april 2022 stond de cast eindelijk op het podium van het Sportpaleis.
Op 8 en 9 april 2023 gaven ze opnieuw vier concerten in het Sportpaleis in Antwerpen, waarbij de show draaide rond seizoen 4.
Merchandise
Boeken
#LikeMe, het verhaal van Caro
#LikeMe, het verhaal van Kyona
#LikeMe, het verhaal van Vince
#LikeMe, het verhaal van Yemi
#LikeMe, het verhaal van Camille
#LikeMe, het grote fanboek
#LikeMe, het verhaal van Merel
#LikeMe, het verhaal van Caro Reeks 2
#LikeMe, het grote fanboek Reeks 2
#LikeMe, het verhaal van Maria Reeks 2
#LikeMe, het verhaal van Scott Reeks 2
#LikeMe, het verhaal van Camille Reeks 2
#LikeMe, het verhaal van Caro Reeks 3
#LikeMe, het verhaal van Emma Reeks 3
#LikeMe, het verhaal van Yemi Reeks 3
#Likeme, het grote fanboek Reeks 3
#LikeMe, Avonturen In Japan van Camille
#LikeMe, het grote fanboek Reeks 4
#LikeMe, Groetjes uit Parijs
#LikeMe, Festivalkriebels
Strips
#LikeMe, de verdwijning van Botty
#LikeMe, een onvergetelijke date
#LikeMe, het schoolreglement
#LikeMe, wie speelt er vals?
#LikeMe, vrienden in gevaar
Cd's
#LikeMe, cd met alle liedjes van seizoen 1
#LikeMe, cd met alle liedjes van seizoen 2
#LikeMe, cd Gelukkig zijn met nummers van specials en akoestische nummers
#LikeMe, cd met alle liedjes van seizoen 3
#LikeMe, cd met alle liedjes van seizoen 4
Dvd's
#LikeMe Seizoen 1, dvd met alle afleveringen van seizoen 1
#LikeMe Seizoen 2, dvd met alle afleveringen van seizoen 2 (inclusief #LikeMe In Concert 1)
#LikeMe Seizoen 3, dvd met alle afleveringen van seizoen 3 (inclusief #LikeMe In Concert 2)
Gezelschapsspellen
#LikeMe het bordspel
#LikeMe escapegame
Discografie
De serie bevat covers van talloze liedjes die door de personages op het scherm worden gezongen. Liedjes die in de serie verschijnen, zijn onder meer "Zie ze doen" van Niels William, "Zij heeft stijl" van De Kreuners, "Per Spoor" van Guus Meeuwis, "De tegenpartij" van Clouseau en "Porselein" van Yasmine. In totaal bracht #LikeMe 6 albums en 112 nummers uit.
Het volledige album van seizoen 1 werd het best verkochte album van 2019 en kwam meteen op de eerste plaats op de Ultratop Album Top 100. Ook het album van seizoen 2 kwam ook meteen met ruime voorsprong op de eerste plaats van de Ultratop Album Top 100. De albums van Seizoen 1 en 2 scoorden dubbel platina. Het album van het derde seizoen kreeg platina. De muziek van de eerste drie seizoenen werd meer dan 90 miljoen keer gestreamed op Spotify.
Albums
|-align=center
|align=left|#LikeMe - Seizoen 1||15-03-2019||23-03-2019||1 (5wk)||184*|| 2x Platina / Bestverkochte album van 2019
|-
|align=left|#LikeMe - Seizoen 2||13-03-2020||21-03-2020||1 (7wk)||126*|| 2x Platina
|-
|align=left|#LikeMe - Gelukkig zijn||08-06-2021||16-06-2021||3||18||
|-
|align=left|#LikeMe - Seizoen 3||08-04-2022||16-04-2022||1 (2wk)||24*|| Platina
|}
Singles
|- align=center
|align=left|Allemaal||2019||02-03-2019||tip23|| || Nr. 13 in de Radio 2 Top 30
|-
|align=left|Porselein||2019||23-03-2019||tip|| ||
|-
|align=left|Het is over||2019||30-03-2019||tip|| ||
|-
|align=left|Vlaanderen m'n land||2019||13-07-2019||44||1||
|-
|align=left|J'aime la vie||2020||25-01-2020||tip42|| ||
|-
|align=left|Goeiemorgen, morgen||2020||02-02-2020||tip37|| ||
|-
|align=left|Soldiers of Love||2020||02-02-2020||tip14||||
|-
|align=left|Zie ze doen||2020||02-03-2020||12||11||
|-
|align=left|Laat ons een bloem||2020||30-05-2020||9||11||
|}
Prijzen en nominaties
Trivia
Sinds 10 maart 2020 is het eerste seizoen van #LikeMe ook te zien in Nederland via de streamingdienst Videoland.
Sinds 28 augustus 2021 wordt #LikeMe ook uitgezonden op France 4, de dialogen zijn door andere acteurs gedubd in het Frans, de liedjes zijn vertaald naar het Engels. Pommelien, Francisco, Maksim, Sali, Lotte en Joey behouden hun zangrollen, de zangstukken van de andere castleden zijn ingezongen door andere artiesten. Ondertussen is de serie al gedubd in 10 verschillende talen. Sinds juli 2023 zijn de Engelse liedjes ook te beluisteren op YouTube en Spotify.
Op 26 mei 2022 opende de nieuwe Ketnet-zone in Plopsaland De Panne. In deze zone werd de voormalige Viktors Race geherthematiseerd naar de #LikeMe coaster. Bezoekers betreden tijdens het wachten eerst de school van de reeks en komen onderweg via videobeelden enkele personages tegen. Het idee om #LikeMe te vereeuwigen in het park zag Plopsa als logisch gevolg door de enorme populariteit van de serie binnen hun doelgroep.
Externe links
#LikeMe op Ketnet.be
Programma van Ketnet
Vlaamse jeugdserie
|
Verhaal
Caro woont met haar familie in een dorpje in de Ardennen. Ze heeft een goede vriendengroep en krijgt veel liefde van haar ouders. Wanneer haar mama ziek wordt en behandeling nodig heeft in het ziekenhuis, verhuist Caro naar Antwerpen en schrijft zich in aan de middelbare school het SAS. Ze moet opnieuw vrienden maken in de nieuwe school. Doordat ze verlegen is, loopt het contact met haar leeftijdsgenoten niet zo gemakkelijk. Ze kruipt liever weg in haar boeken. Maar al snel maakt Caro nieuwe vrienden, waaronder de sportieve Vince en de gevoelige Yemi. De stoere Camille, die verliefd is op Vince en de hoofdrol in de musical wil spelen, maakt het niet makkelijk voor Caro.
| 1 |
vrienden maken, vriendschap sluiten, persoonlijke connectie
|
5,100 |
AMRadioChannel
|
351521
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Middengolfzender%20Flevoland
|
Middengolfzender Flevoland
|
De middengolfzender Flevoland werd gebruikt voor radio-uitzendingen op de middengolf. Hij stond dicht bij Zeewolde in de Nederlandse provincie Flevoland. Het zendstation werd op 24 april 1980 officieel geopend door toenmalig staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat Neelie Smit-Kroes. Op 9 januari 2019 zijn de zendmasten neergehaald.
De twee zenders werden gebruikt voor het uitzenden op 747 kHz en 1008 kHz. Oorspronkelijk hadden deze een vermogen van maximaal 600 kW, waarbij in de praktijk met maximaal 400 kW werd uitgezonden. Door de antenneconstructie met twee masten kende het stralingsdiagram een maximum van ca. 4 dB in noordoostelijke en zuidwestelijke richting, waardoor het effectief uitgestraalde vermogen dan maximaal 1000 kW was. De masten waren 207 meter hoog, daartussen bevonden zich de kabels die de feitelijke antenne vormden.
Een paar kilometer verderop bevindt zich het kortegolfzendstation Flevo.
Geschiedenis
Dit zendstation is gebouwd ter vervanging van de middengolfzender Lopik, die daarna werd gebruikt als reserve (tot 2015). Oorspronkelijk zond Lopik de programma's Hilversum 2 en Hilversum 1 uit op respectievelijk 298 en 402 meter, wat overeenkwam met 1007 en 746 kHz.
Omstreeks de jaren 70 werden niet meer de golflengtes maar de frequenties gepubliceerd, bovendien werden de frequenties volgens Europese afspraak gestandaardiseerd op een veelvoud van 9 kHz, en dus veranderden ze in 1008 en 747 kHz.
De benamingen van Hilversum 1 en 2 werden veranderd in Radio 1 en 2.
Vanaf 1 december 1985 kon men Radio 1 en Radio 5 op 747 respectievelijk 1008 kHz beluisteren.
Op 1 april 2001 werden deze frequenties verwisseld.
1008 kHz
In 2003 werd de uitzending van Radio 1 op 1008 kHz gestaakt en de frequentie geveild in het kader van de Zerobase-herverdeling.
Van 2004 tot 2007 zond Radio 10 Gold hierop uit en sinds 1 december 2007 Groot Nieuws Radio.
Deze bleef nog in de lucht tot en met december 2018.
747 kHz
In september 2014 maakte de NPO bekend dat de uitzendingen op de middengolf van NPO Radio 5 per 1 september 2015 zullen worden gestaakt. Op 29 augustus 2015 werd het programma van Radio 5 op 747 kHz vervangen door een 'rondloper' met een melding dat de zender op 1 september zou worden afgeschakeld. Op 1 september 2015 om 00.02 uur verdween de 747 kHz uit de ether.
Toren in Flevoland
Radio- en televisietoren in Nederland
Bouwwerk in Zeewolde
|
De middengolfzender Flevoland werd gebruikt voor radio-uitzendingen op de middengolf. Hij stond dicht bij Zeewolde in de Nederlandse provincie Flevoland. Het zendstation werd op 24 april 1980 officieel geopend door toenmalig staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat Neelie Smit-Kroes. Op 9 januari 2019 zijn de zendmasten neergehaald.
| 2 |
AM-radio, radiokanaal, middengolf
|
709 |
CookAction
|
4268587
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/LA%20Chill
|
LA Chill
|
Peter QSA, ook tijdlang LA Chill geheten, is een radioprogramma dat van 1 november 2014 tot 17 december 2017 werd uitgezonden op Qmusic. Het werd rechtstreeks gepresenteerd door Peter Verhoeven vanuit de Verenigde Staten, meer bepaald Los Angeles.
Achtergrond
Peter Verhoeven presenteerde vanaf 2011 het vrijdagavondprogramma Que Pasa, tot dit na de zomer van 2014 plotseling uit de ether verdween. De weken daarop maakte Verhoeven via de sociale media duidelijk dat hij zich inmiddels in Los Angeles bevond en er aan een radioproject werkte. Eind oktober 2014 werd bekendgemaakt dat Verhoeven definitief naar Los Angeles was verhuisd en er een volwaardige homestudio had gebouwd, van waaruit hij voor Q-music een weekendprogramma zou gaan maken. Vanaf 1 november 2014 was hij iedere zaterdag- en zondagavond te horen met dit programma, dat de toepasselijke naam Peter QSA (een woordspeling op USA) kreeg.
Na een zomerstop in 2015, keerde het programma in het najaar terug onder een nieuwe naam: LA Chill. Sindsdien werd het enkel nog op zondagavond uitgezonden, maar is de zendtijd wel verlengd. Inhoudelijk en vormelijk bleef het programma bij deze overgang quasi hetzelfde, al werd wel gekozen voor meer rustige muziek.
Na de zomerstop van 2016 keerde het programma weer terug onder de oorspronkelijke noemer Peter QSA, met opnieuw een uitzending van drie uur lang op zowel zaterdag- als zondagavond. Op zondag 17 december 2017 werd het programma voor het laatst uitgezonden.
Format
Het programma was voornamelijk opgezet om (showbizz)nieuws vanuit de Verenigde Staten tot bij de Vlaamse luisteraar te brengen. Vaak werd er tijdens de uitzending contact gelegd met Vlamingen die in de Verenigde Staten woonden of werkten, of er iets verwezenlijkt hadden. Er kwamen ook geregeld Bekende Vlamingen langs in de studio. Daarnaast waren er telefoongesprekken met luisteraars, veelal over hun weekendactiviteiten.
Tussen de gesprekken en vaste programmarubrieken door, werd voornamelijk (nieuwe) muziek gedraaid die op dat moment in de Verenigde Staten werd gesmaakt. Op zaterdag was er geregeld ook ruimte voor elektronische dansmuziek in de vorm van remixes en mash-ups, terwijl de muziekkeuze op zondag doorgaans - op aangeven van Qmusic - iets rustiger was. Het spelen van de popnummers uit de reguliere speellijsten van Qmusic, werd hoe dan ook tot een minimum beperkt.
Tijdens de zaterdagavonduitzendingen van november 2014 tot juni 2015 werd het laatste uur steevast ingevuld door een dj-set vanop locatie in Vlaanderen.
Vaste rubrieken
Kristien Morato (november 2014 - december 2017): journaliste Kristien Morato, die woont en werkt in de VS, bespreekt het belangrijkste showbizznieuws uit de VS en heeft het over haar interviews met bekende acteurs.
Serge De Marre (november 2014 - september 2015): (voormalig) Q-dj Serge De Marre, die nu woont en werkt in de VS, vertelt een onvoorstelbaar verhaal vanop Amerikaanse bodem. De luisteraar die als eerste correct kan inschatten of Serge de waarheid sprak, wint tien filmtickets.
Greet Ramaekers (november 2014 - juni 2015): journaliste Greet Ramaekers, die woont en werkt in de VS, bespreekt drie films die aanstaande woensdag in Vlaanderen in de bioscoop verschijnen.
Astrid Roelants (november 2014 - juni 2015): zangeres Astrid Roelants (ook bekend als Ameerah), die woont en werkt in de VS, bespreekt het belangrijkste nieuws uit de (Amerikaanse) muziekindustrie.
Cook a meal (november 2014 - juni 2015): foodblogger Amylia De Schepper tracht Peter Verhoeven te overtuigen terug te keren naar België, door tegenover de stereotiepe Amerikaanse fastfoodproducten een van haar smakelijke recepten uit de doeken te doen.
Technische realisatie
In tegenstelling tot wat tot dan toe gebruikelijk was in het Belgische landelijke radiolandschap, stond Peter Verhoeven eigenhandig in voor de volledige realisatie van het radioprogramma. Hij deed immers de presentatie, de redactie, de radiotechniek en de beeldregie. Verhoeven stelde telkens zelf de muziekmix samen en beheerde ook zelf de beeldkeuze die simultaan via de videokanalen van Qmusic werd vertoond. De gewoonlijke camerabeelden vanuit de studio, werden door hem afgewisseld met livebeelden vanuit diverse plekken in Los Angeles, met Youtube-video's en met videoclips van de muziek die op dat moment in de ether te horen was. Ook werden er geregeld - veelal in het kader van een vaste programmarubriek - Skype-videogesprekken live in beeld getoond.
Trivia
Tijdens de nacht van 22 op 23 februari 2015 werd van 22 uur tot 6 uur onder de titel Peter QSA: Oscar Night een extra lange uitzending gemaakt die volledig in het teken stond van de Amerikaanse filmprijzen die op dat moment werden uitgereikt. Ook het daaropvolgende jaar was er een soortgelijke Oscar-uitzending, tijdens de nacht van 28 op 29 februari 2016, vanaf middernacht tot 6 uur.
Hoewel de omvorming van Peter QSA naar LA Chill al inging op 6 september 2015, werd de benaming LA Chill pas in de ether gebruikt sinds 27 september 2015. De uitzendingen op 6, 13 en 20 september 2015 werden in de ether gewoon als Peter Verhoeven benoemd.
Het stopzetten van Peter QSA betekende het einde van de meer dan 16 jaar lange carrière van Peter Verhoeven bij Qmusic. Hij presenteerde de weken nadien enkel nog twee weken lang een vervangprogramma tijdens de kerstvakantie, om uiteindelijk afscheid te nemen in de nacht van 5 op 6 januari 2018.
Qmusic (Vlaanderen)
|
Vaste rubrieken
Kristien Morato (november 2014 - december 2017): journaliste Kristien Morato, die woont en werkt in de VS, bespreekt het belangrijkste showbizznieuws uit de VS en heeft het over haar interviews met bekende acteurs.
Serge De Marre (november 2014 - september 2015): (voormalig) Q-dj Serge De Marre, die nu woont en werkt in de VS, vertelt een onvoorstelbaar verhaal vanop Amerikaanse bodem. De luisteraar die als eerste correct kan inschatten of Serge de waarheid sprak, wint tien filmtickets.
Greet Ramaekers (november 2014 - juni 2015): journaliste Greet Ramaekers, die woont en werkt in de VS, bespreekt drie films die aanstaande woensdag in Vlaanderen in de bioscoop verschijnen.
Astrid Roelants (november 2014 - juni 2015): zangeres Astrid Roelants (ook bekend als Ameerah), die woont en werkt in de VS, bespreekt het belangrijkste nieuws uit de (Amerikaanse) muziekindustrie.
Cook a meal (november 2014 - juni 2015): foodblogger Amylia De Schepper tracht Peter Verhoeven te overtuigen terug te keren naar België, door tegenover de stereotiepe Amerikaanse fastfoodproducten een van haar smakelijke recepten uit de doeken te doen.
| 1 |
koken, voedselbereiding, recept
|
5,732 |
RentalCarReservation
|
329321
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Worldspan
|
Worldspan
|
Worldspan GDS is een realtime globaal distributiesysteem ontworpen voor luchtvaartreserveringen (lijnvluchten). De kernactiviteit is het distribueren van producten aangeleverd door zogenaamde vendors. De meeste transacties vinden plaats op het gebied van airlinereserveringen, gevolgd door hotelboekingen en autohuur. Ook treinen, cruises en tours kunnen via het systeem worden geboekt.
Sinds augustus 2007 is Worldspan onderdeel van het bedrijf Travelport, dat ook eigenaar is van Galileo en een meerderheidsaandeel heeft in het internetreisportaal Orbitz.
Als CRS (computerreserveringssysteem) valt Worldspan onder de Europese CRS Code of Conduct (1989).
Netwerk
Worldspan werkt samen met Expedia, Priceline en Pegasus. Tevens zijn er internetportalen en computerreserveringssystemen van derden op aangesloten. Daarnaast is het verbonden met Atpco, een computersysteem waarin de laatste prijsinformatie van de meeste luchtvaartmaatschappijen is opgeslagen. Leveranciers van vluchtgegevens zijn onder andere de leden van de allianties Skyteam, Oneworld Alliance en Star Alliance.
Worldspan is lid van OTA, SITA Sc en IATA en klant van SITA Inc.
Uitgebreid
Software
Het datacenter is gehuisvest in Atlanta, VS.
De reisbureaus kunnen met het realtime CRS Worldspan GO prijzen en beschikbaarheid van de vluchten in de Worldspandatabase opvragen, hiermee reclame maken en deze bij opdracht reserveren.
Privacy en transparantie
In globale distributiesystemen, zoals Amadeus, Galileo, Worldspan of Sabre, resulteert codesharing tot dezelfde vlucht met verschillende vluchtnummers.
Alle reserveringen die wereldwijd gemaakt worden met Worldspan, worden opgeslagen in de VS, de gegevens die hierbij opgeslagen worden zijn derhalve, door het gebruik van Capps en Capps II, onder controle van de CIA en FBI. Privacy-organisaties maken zich zorgen om deze ontwikkeling omdat niet duidelijk is welke gegevens er gebruikt worden.
Geschiedenis
Worldspan is opgericht in 1990 door Trans World Airlines, Delta Air Lines en Northwest Airlines. American Airlines verkreeg het aandeel van Trans World Airlines toen het die maatschappij overnam. De huidige eigenaar is Worldspan Technologies Inc; de aandelen zijn overgenomen in 2003 door Citigroup Venture Capital met gebruik van clausules.
Amerikaans softwarebedrijf
Luchtvaart
Consortium
Bedrijfssoftware
Bedrijf genoteerd aan de New York Stock Exchange
Economie van Georgia
Atlanta
|
Worldspan GDS is een realtime globaal distributiesysteem ontworpen voor luchtvaartreserveringen (lijnvluchten). De kernactiviteit is het distribueren van producten aangeleverd door zogenaamde vendors. De meeste transacties vinden plaats op het gebied van airlinereserveringen, gevolgd door hotelboekingen en autohuur. Ook treinen, cruises en tours kunnen via het systeem worden geboekt.
| 2 |
autoverhuurreservering, huurautoreservering, reservering
|
10,067 |
Casino
|
212489
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hamilton%20%28Nieuw-Zeeland%29
|
Hamilton (Nieuw-Zeeland)
|
Hamilton (Maori: Kirikiriroa) is een stad in Nieuw-Zeeland. Het is het op drie na grootste stedelijk gebied van het land, en ligt in de regio Waikato op het Noordereiland. Het ligt ongeveer 150km ten zuiden van Auckland. Het heeft een inwoneraantal van ongeveer 150.400 (2005) in de stad. De Waikato Rivier deelt de stad in tweeën.
Het gebied waar de stad zich tegenwoordig uitspreidt was van oudsher de locatie voor een handvol Maori-dorpjes waaronder Kirikiriroa, waar de Maori-naam voor de stad vandaan komt. Tegen de tijd dat de Engelse kolonisten arriveerden woonden er bijna geen mensen meer in deze dorpjes rondom de Waikato-rivier. De nieuwe Britse kolonie werd vernoemd naar Captain Fance Charles Hamilton, de populaire kapitein van de HMS Esk die om was gekomen in de Slag bij Gate Pa, Tauranga.
De stad ligt aan de zuidelijkste bevaarbare ingang van de rivier de Waikato, in een van de vruchtbaarste gebieden van het land. De industrie was in eerste instantie dan ook voornamelijk agricultureel, alhoewel er tegenwoordig een goede mix bestaat van verschillende industrieën. Hamilton houdt jaarlijks een grote beurs op het gebied van landbouw, en de universiteit, met een onderzoekscentrum voor deze discipline, is verantwoordelijk voor veel van de vernieuwingen binnen deze bron van inkomsten voor Nieuw-Zeeland.
De stad heeft twee universiteiten, de University of Waikato en de Waikato Institute of Technology, en biedt ruimte aan 25.000 studenten. De stad heeft ook een vliegveld dat toegankelijk is gemaakt voor internationale vluchten, alhoewel in 2005 dit nog beperkt is tot vluchten over de Tasmanzee en naar Polynesië.
De Hamilton Gardens (Tuinen van Hamilton) zijn een populaire trekpleister, met name tijdens het zomerfestival ieder jaar. Andere toeristische attracties zijn de dierentuin, het Waikato Museum of Art en Culture en het Sky Riverside casino. 20 minuten buiten de stad ligt Ngaruawahia, de locatie van de marae van de Turangawaewae en huis van de koningin van de Maori.
Geboren
Helen Clark (1950), politica en minister-president
Julian Dean (1975), wielrenner
Mark Porter (1975-2006), Australisch autocoureur
Evelyn Williamson (1978), triatlete
Jacinda Ardern (1980), premier van Nieuw-Zeeland (2017-heden)
Kimbra (1990) zangeres, songwriter
Marco Rojas (1991), voetballer
Scott McLaughlin (1993), autocoureur
Nico Porteous (2001), freestyleskiër
Externe links
Hamilton overheidssite
Waikato University
Stad in Nieuw-Zeeland
Waikato
Plaats in Nieuw-Zeeland (Noordereiland)
|
De Hamilton Gardens (Tuinen van Hamilton) zijn een populaire trekpleister, met name tijdens het zomerfestival ieder jaar. Andere toeristische attracties zijn de dierentuin, het Waikato Museum of Art en Culture en het Sky Riverside casino. 20 minuten buiten de stad ligt Ngaruawahia, de locatie van de marae van de Turangawaewae en huis van de koningin van de Maori.
| 1 |
casino, gokhal, speelhal
|
45 |
AutomotiveBusiness
|
5503863
|
https://nl.wikipedia.org/wiki/Overtoom%20373CD%20%28Amsterdam%29
|
Overtoom 373CD (Amsterdam)
|
Overtoom 373-CD, Amsterdam is een gebouw aan de Overtoom in Amsterdam-West.
Geschiedenis
De Overtoom en Overtoomsche Vaart vormden eeuwenlang een verbinding tussen Amsterdam-Centrum en de gebieden ten zuidwesten van de stad. Het was naast een verbindingsweg/vaart ook een industriegebied. Dat laatste veranderde in de tweede helft van de 19e eeuw, wanneer Amsterdam grond nodig heeft voor woningbouw etc. Als ook de gegoede burgerij dan ook nog de voorloper van het Vondelpark aan laat leggen (1864-1865) is er geen houden meer aan. De gemeente Amsterdam annexeerde steeds delen van buurgemeente Nieuwer-Amstel en er wordt al dan niet in overleg gebouwd. Daarbij wordt soms gebruik gemaakt van afwateringsslootjes van het Vondelpark, zoals bijvoorbeeld bij het Johannapark, die dwars op de Overtoom gesitueerd zijn.
De uitbreiding leidde tot de aanleg tot een spoorbaan (trambaan) vanaf het Leidseplein op de Vondelskade (kade van de Overtoomsche Vaart) tot aan de Amstelveenseweg onder leiding van ingenieur-architect Dolf van Gendt.
Bouw
Rond 1877 raakt ook de Amsterdamsche Omnibus Maatschappij tot hier. Ze heeft paardenstallen en remise nodig voor de paardentrams als ook een kantoor. Daarbij werd het kantoor geplaatst aan de Overtoom 373; de stallen op het achterterrein. Meerdere van die stallen verdeeld over de stad werden ontworpen door Dolf van Gendt, zo ook deze. Van Gendt kwam met een ontwerp in eclectische stijl. Behalve de stallen ontwierp hij ook een ziekenstal en smederij. Het zijn in baksteen opgetrokken gebouwtjes onder een zadeldak waarbij de nok steeds een kwartslag draait. Van het hoofdgebouw staat ze dwars op de Overtoom; van de bijgebouwen parallel daaraan. De gevel wordt opgesierd door drie houten overkragende dakjes, waaronder hijsbalkjes zijn geplaatst. De zolders dienden immers tot opslag van hooi en stro. Gevelopeningen zijn aangepast aan het gebruik van de achterliggende ruimten, zo zijn er deuren onder boogconstructies maar ook schuifdeuren (smederij). De toegangen van de ziekenstal en smederij konden vanwege het gebruik hun deuren plaatsen aan de koppen van het geheel (ziekenstal bij de Overtoom; smederij bij het Vondelpark).
Het complex werd tussen 1900 en 1906 overbodig toen Amsterdam overschakelde op de elektrische trams. In 1936 vestigde zich hier een autobedrijf dat er ongeveer vijftig jaar haar bedrijf zou uitoefenen; het leverde een bijnaam op: Spijkersterrein (bedrijf groeide uit van autoverhuurbedrijf tot het "Spijkers Cebuto touringcarbedrijf"). Een projectontwikkelaar kocht het terrein met gebouwen met plannen voor sloop en nieuwbouw. Omwonenden hielden dat tegen onder andere onder aanvoering van het historisch karakter. Uiteindelijk kocht Stadsherstel het complex na 13 jaar leegstand en dus ook in verval. Directe zicht op herstel was er niet vanwege krakers die via onderhandelingen uiteindelijk de gebouwen rond 2003 verlieten. Architectenbureau Kenti en Partners begeleidden de verbouw tot herbestemming in woningen, winkels en er kwam nieuwbouw (dat buiten het monument valt) voor een kleinschalige zorginstelling voor gehandicapten (Villa Spijker), in 2015 kwam daar Villa Wereldkids. De verbouwing ging gepaard met sanering van de gronden, die vervuild bleken. Stadsherstel kon dat niet zelf betalen en kreeg bijdragen uit monumentenzorg en Stadsdeel Oud-West.
Het complex kreeg al op 13 oktober 1999 de status van rijksmonument, waarbij als redenen werden aangevoerd:
cultuurhistorische waarde
zeldzaamheidswaarde (veel van de paardentramremises werd weer afgebroken)
typologische waarde als paardentramremise
industriële vormgeving voor werkplaatsen etc.
vroeg ontwerp van Dolf van Gendt
architecturele detaillering
geschiedenis van de Amsterdamsche Omnibus Maatschappij
Sinds de aanleg onder leiding van Van Gendt zijn er altijd trams blijven rijden over de Overtoom, ook na de demping in 1903, al kwam ze toen in het midden te liggen. Als herinnering aan de tramremise liggen er twee tramrails in de toerit, deze zijn vermoedelijk niet origineel, maar geplaatst na de herbestemming.
Bouwwerk in Amsterdam-West
Rijksmonument in Amsterdam
Woning in Amsterdam
|
Het complex werd tussen 1900 en 1906 overbodig toen Amsterdam overschakelde op de elektrische trams. In 1936 vestigde zich hier een autobedrijf dat er ongeveer vijftig jaar haar bedrijf zou uitoefenen; het leverde een bijnaam op: Spijkersterrein (bedrijf groeide uit van autoverhuurbedrijf tot het "Spijkers Cebuto touringcarbedrijf"). Een projectontwikkelaar kocht het terrein met gebouwen met plannen voor sloop en nieuwbouw. Omwonenden hielden dat tegen onder andere onder aanvoering van het historisch karakter. Uiteindelijk kocht Stadsherstel het complex na 13 jaar leegstand en dus ook in verval. Directe zicht op herstel was er niet vanwege krakers die via onderhandelingen uiteindelijk de gebouwen rond 2003 verlieten. Architectenbureau Kenti en Partners begeleidden de verbouw tot herbestemming in woningen, winkels en er kwam nieuwbouw (dat buiten het monument valt) voor een kleinschalige zorginstelling voor gehandicapten (Villa Spijker), in 2015 kwam daar Villa Wereldkids. De verbouwing ging gepaard met sanering van de gronden, die vervuild bleken. Stadsherstel kon dat niet zelf betalen en kreeg bijdragen uit monumentenzorg en Stadsdeel Oud-West.
| 1 |
autobedrijf, autoreparatie, auto-onderdelen
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.