Split (1)

train · 34.7k rows

vi stringlengths 846 10.5k	en stringlengths 799 10.5k
Chuyện tình của nhà thơ Tố Hữu và hai lần mai mối với ‘nàng thơ’ Trước khi qua đời, bà Vũ Thị Thanh – người bạn đời, đồng chí của nhà thơ Tố Hữu đã kịp viết và in xong cuốn hồi ký nhan đề ‘Ký ức người ở lại’. Lúc sinh thời, người con gái xứ Thanh ấy vẫn giữ nguyên những kỷ niệm đẹp về mối tình đầu với chàng trai trẻ xứ Huế , nhà hoạt động cách mạng Tố Hữu . Họ đã là bạn đường, bạn đời của nhau cho đến khi nhà thơ “Tạm biệt cuộc đời yêu quý nhất”. Tố Hữu đã có lần tự nhận đó là một mối tình đẹp cả trong đời và trong thơ . Nên duyên từ hai lần mai mối Chuyện rằng, vào năm nhà thơ Tố Hữu 16 tuổi đã có một tiếng guốc đi qua cuộc đời nhà thơ. Một cô gái xinh đẹp, mảnh mai đã yêu ông. Nhưng cô không chịu được cuộc chia ly khắc nghiệt. Hai tháng sau khi nhà thơ bị bắt giam trong nhà lao Thừa Phủ, cô gái đi lấy chồng… Ngày tháng trôi, sau khi vượt ngục, anh Tố Hữu vẫn say sưa hoạt động cách mạng bí mật. Vào một ngày tháng Bảy mưa ngâu, anh bất ngờ bị chị Thái, Tỉnh ủy viên Thanh Hóa hỏi: “Đến tuổi lấy vợ rồi, sao không lấy vợ đi?”. Lúc này, anh đang làm Chủ tịch Ủy ban Khởi nghĩa Huế. Anh Tố Hữu ngẩn người rồi cười: – Chị xem có cô nào, giới thiệu giùm. Chị Thái đáp: – Giá anh ra được Thanh Hóa thì hay quá. Ngoài ấy có mấy cô chưa chồng. Tôi thấy cô Thanh, nữ sinh Đồng Khánh, Huế hợp với anh hơn cả. Cô ấy vừa xinh, vừa ngoan, lại rất say sưa hoạt động cách mạng. Anh Tố Hữu tò mò muốn gặp Thanh . Khu nội trú trường Đồng Khánh, Huế, cách nhà lao Thừa Phủ một con đường nhỏ. Ngày bị địch bắt giam, anh Tố Hữu vẫn thường nhìn sang khu nội trú, một thế giới tự do ríu rít các cô áo dài dịu dàng, xinh đẹp. Khát khao tự do của người tù với tâm hồn lãng mạn của nhà thơ đã làm anh Tố Hữu nhớ mãi các cô nữ sinh Đồng Khánh. Anh nhận lời với chị Thái: “Khi nào có dịp ra Thanh Hóa, các chị giúp tôi với nhé!”. Nhà thơ Tố Hữu và phu nhân. Câu chuyện tưởng như chuyện vui bị quên đi trong nhịp độ gấp gáp, khẩn trương của những ngày đầu khởi nghĩa. Anh Tố Hữu nghe thì biết vậy chứ có gặp hay có biết gì hơn đâu. Khởi nghĩa vừa thành công, anh sợ vướng vào vợ con sẽ ảnh hưởng đến công tác nên không nghĩ đến. Sau ngày toàn quốc kháng chiến (tháng 12/1946), anh Tố Hữu được cử làm chủ nhiệm lớp Việt Minh, Thanh Hóa. Anh phụ trách lớp học chính trị đào tạo cán bộ ở thị xã. Có một nữ sinh xinh xắn, dễ thương, ngày nào cũng ngồi bàn đầu say sưa nghe giảng. Khuôn mặt tròn trĩnh, nước da trắng hồng với cặp mắt nâu ướt làm thầy giáo trẻ nhiều khi lúng túng phải nhìn đi chỗ khác. Đấy chính là cô Thanh ngày nào chị Thái định giới thiệu cho anh. Bẵng đi một thời gian, anh được điều động về Thanh Hóa làm Bí thư Tỉnh ủy lần thứ hai. Còn người con gái tên Thanh, sau khi ra trường ở lại thị xã làm cán bộ phụ nữ cứu quốc một năm thì được điều về huyện. Thời gian này, anh bắt đầu để ý đến chị. Chị gặp anh mỗi lần đồng chí Bí thư Tỉnh ủy xuống làm việc với cơ sở, anh gặp chị mỗi khi lên Phủ Thiệu họp hành. Từ đó anh mới biết rõ “cô Thanh” mà chị Thái đã giới thiệu cho mình hồi trước. Dù vậy, anh vẫn chưa bộc lộ ý định của mình. Anh nhờ chị Hào – một cán bộ, người chị đỡ đầu của cô Thanh làm bà mai cho. Anh cẩn thận nhờ chị Hào hỏi xem “vườn hồng đã có ai vào hay chưa” cho chắc chắn. Một hôm, chị Hào gọi Thanh từ huyện lên nhà chị chơi ở thị xã. Cả ngày hôm đó chị chỉ dòm hình, dòm ý mà không nói gì. Đêm nằm ngủ, chị mới thủ thỉ nói: “Anh Tố Hữu thương em đấy, em thấy thế nào?”. Nhờ bóng đêm mà chị Hào không thấy khuôn mặt ửng đỏ của cô Thanh. Khi đó cô Thanh còn ngần ngại vì biết có một chị cán bộ ở trong tỉnh rất yêu anh Tố Hữu. Người con gái này xinh đẹp nên cô Thanh không muốn mình làm kẻ thứ ba xen vào, cô Thanh chỉ trả lời chị Hào rằng: “Chị để em suy nghĩ đã”. Một thời gian sau, anh Tố Hữu hỏi chị Hào: “Chị đã hỏi Thanh chưa? Ý Thanh thế nào?”. Chị Hào sắp xếp cho hai người một cuộc hẹn trong một căn nhà đổ đang phá hoại ở phố Ga. Đứng trên lập trường Mácxít, anh phải nói thật anh đã có ai chưa? Lúc bấy giờ hai người đã biết nhau rồi, anh cũng đã thăm dò các anh chị cán bộ trong tỉnh về Thanh nên khi gặp Thanh, anh hỏi luôn: “Tôi thương Thanh, ý Thanh thế nào?” – Cô Thanh đặt vấn đề: “Trong tỉnh đã có người thương anh, sao anh còn hỏi tôi?”. Anh liền thanh minh: “Chị ấy thương tôi nhưng chỉ là một phía thôi”. Nghe “Bí thư Tỉnh ủy” nói thế là Thanh tin ngay, nhưng cũng chỉ trả lời một câu “Vâng”. Sau đó anh đã nắm lấy tay chị một lúc lâu. Chị để yên, không rút tay lại. – Ai cũng bảo tôi với Thanh đẹp đôi đấy. Em có đồng ý không? Thanh thấy má mình nóng bừng. Chị lí nhí: – Anh liều thật, lỡ Thanh không đồng ý thì sao? Rồi Thanh lấy hết can đảm nói một mạch: – Đứng trên lập trường Mácxít, anh phải nói thật anh đã có ai chưa? Anh Tố Hữu thật thà thanh minh: – Anh có ai đâu. Sao em lại không tin? Và chuyện tình của hai người chính thức bắt đầu từ đó. Bài thơ “Anh cùng em” được Tố Hữu viết chính là mô tả lại hoàn cảnh lúc đó. Ngày ấy, chị không cho anh gọi chị bằng “em” mà chỉ xưng hô bằng tên vì chị cho rằng như vậy mới bình đẳng. Sau này, bà Thanh vẫn nhắc lại chuyện đó rằng: “Cách mạng đã đưa tôi đến với anh. Tôi gặp anh qua các lớp chính trị mà anh là giảng viên hay qua các hội nghị mà anh tới dự với tư cách Bí thư Tỉnh ủy. Nghe thầy giáo Lành (bí danh của Tố Hữu) giảng bài với tràn đầy nhiệt huyết như vậy làm sao khỏi xúc động cho được. Những lần tiếp xúc gặp gỡ này, càng làm tăng thêm lòng cảm mến của tôi với nhà thơ. Lắm khi tôi như người mất hồn từ sau khi gặp anh. Thâm tâm tôi được yêu anh là tôi đã gặp được người trong mộng của mình”. Từ đó, đồng chí Bí thư năng về huyện hơn nhưng lần gặp nào cũng chóng vánh vì công việc. Buổi chiều sau khi xong việc, anh cho gọi cô Thanh sang nói chuyện. Thời gian đó, cứ đến cuối tuần, nhà thơ Tố Hữu “trút áo” Bí thư Tỉnh ủy, cưỡi xe đạp về huyện thăm người yêu. Chàng trai vừa đạp xe vừa huýt sáo, làm thơ, có lần còn suýt bị rơi xuống hố giao thông hào chữ chi dọc đường cầu Hàm Rồng. Và mỗi chiều Chủ nhật, chị lại lắng nghe tiếng chuông xe đạp anh về. Tuần anh về được, tuần không. Cứ thế kéo dài hơn 1 năm. Đến tháng 8/1947, Trung ương có lệnh điều anh lên Việt Bắc làm công tác tuyên truyền. Lúc đó chị Thanh mới 19 tuổi, tham gia phong trào chưa lâu nên đang muốn phấn đấu hơn nữa, nghĩ mình còn non dại chị chưa từng nghĩ đến chuyện cưới xin. Nhưng ý anh muốn cưới chị để hai người cùng lên Việt Bắc, kẻo địch ở Khu 3 tràn vào Khu 4 thì chẳng biết đến khi nào gặp lại. Anh thuyết phục được chị và xin phép Tỉnh ủy để được làm đám cưới. Nhận tin phải lên Việt Bắc công tác, anh Tố Hữu bàn với Thanh: – Ta tính ngày cưới đi em. Thanh lo lắng: – Sao cưới sớm thế anh? Em phải bỏ công tác ngay à? – Anh sắp phải lên Việt Bắc xa lắm. Anh sợ phải xa em. “Kháng chiến trường kỳ” biết lúc nào gặp lại nhau. Anh muốn em cùng lên Việt Bắc với anh. Anh sẽ về gặp các anh huyện ủy để bàn chuyển cho em lên đấy công tác. Anh sẽ nhờ người đến xin cưới với bố mẹ em. Nghe Thanh rụt rè xin phép lấy chồng, mẹ chị sửng sốt. Lâu nay chị vẫn giấu mẹ. Bà hỏi tỉ mỉ về anh Tố Hữu. Bà bảo chị: – Mẹ lo cho con lấy chồng xa, anh ấy lại bận việc đi suốt, mẹ sợ con vất vả. Mẹ chị lúc đó đã để ý cho chị một anh cán bộ huyện cùng quê. Bà quan niệm: “Có con mà gả chồng gần. Có bát canh cần nó cũng đem cho. Có con mà gả chồng xa. Trước là mất giỗ sau là mất con”. Bà thấy Việt Minh cũng có vẻ hay hay nhưng cách mạng thế nào thì bà không biết. Bao nhiêu người giàu có đến hỏi, Thanh lại không ưng, trong khi cái anh lành ở đâu đâu, biết thế nào mà gả con. Cưới xong hai đứa lại đem nhau đi luôn. Bà không đồng ý và đắp chiếu tuyệt thực. Thanh phải nhờ chị Nghiên là người có uy tín trong họ, cùng hoạt động cách mạng, đến thuyết phục mãi bà mới đồng ý. Lễ cưới được tổ chức vào đầu tháng 8/1947.	Chuyện tình của nhà thơ Tố Hữu và hai lần mai mối với ‘nàng thơ’ Trước khi qua đời, bà Vũ Thị Thanh – người bạn đời, đồng chí của nhà thơ Tố Hữu đã kịp viết và in xong cuốn hồi ký nhan đề ‘Ký ức người ở lại’. Lúc sinh thời, người con gái xứ Thanh ấy vẫn giữ nguyên những kỷ niệm đẹp về mối tình đầu với chàng trai trẻ xứ Huế , nhà hoạt động cách mạng Tố Hữu . Họ đã là bạn đường, bạn đời của nhau cho đến khi nhà thơ “Tạm biệt cuộc đời yêu quý nhất”. Tố Hữu đã có lần tự nhận đó là một mối tình đẹp cả trong đời và trong thơ . Nên duyên từ hai lần mai mối Chuyện rằng, vào năm nhà thơ Tố Hữu 16 tuổi đã có một tiếng guốc đi qua cuộc đời nhà thơ. Một cô gái xinh đẹp, mảnh mai đã yêu ông. Nhưng cô không chịu được cuộc chia ly khắc nghiệt. Hai tháng sau khi nhà thơ bị bắt giam trong nhà lao Thừa Phủ, cô gái đi lấy chồng… Ngày tháng trôi, sau khi vượt ngục, anh Tố Hữu vẫn say sưa hoạt động cách mạng bí mật. Vào một ngày tháng Bảy mưa ngâu, anh bất ngờ bị chị Thái, Tỉnh ủy viên Thanh Hóa hỏi: “Đến tuổi lấy vợ rồi, sao không lấy vợ đi?”. Lúc này, anh đang làm Chủ tịch Ủy ban Khởi nghĩa Huế. Anh Tố Hữu ngẩn người rồi cười: – Chị xem có cô nào, giới thiệu giùm. Chị Thái đáp: – Giá anh ra được Thanh Hóa thì hay quá. Ngoài ấy có mấy cô chưa chồng. Tôi thấy cô Thanh, nữ sinh Đồng Khánh, Huế hợp với anh hơn cả. Cô ấy vừa xinh, vừa ngoan, lại rất say sưa hoạt động cách mạng. Anh Tố Hữu tò mò muốn gặp Thanh . Khu nội trú trường Đồng Khánh, Huế, cách nhà lao Thừa Phủ một con đường nhỏ. Ngày bị địch bắt giam, anh Tố Hữu vẫn thường nhìn sang khu nội trú, một thế giới tự do ríu rít các cô áo dài dịu dàng, xinh đẹp. Khát khao tự do của người tù với tâm hồn lãng mạn của nhà thơ đã làm anh Tố Hữu nhớ mãi các cô nữ sinh Đồng Khánh. Anh nhận lời với chị Thái: “Khi nào có dịp ra Thanh Hóa, các chị giúp tôi với nhé!”. Nhà thơ Tố Hữu và phu nhân. Câu chuyện tưởng như chuyện vui bị quên đi trong nhịp độ gấp gáp, khẩn trương của những ngày đầu khởi nghĩa. Anh Tố Hữu nghe thì biết vậy chứ có gặp hay có biết gì hơn đâu. Khởi nghĩa vừa thành công, anh sợ vướng vào vợ con sẽ ảnh hưởng đến công tác nên không nghĩ đến. Sau ngày toàn quốc kháng chiến (tháng 12/1946), anh Tố Hữu được cử làm chủ nhiệm lớp Việt Minh, Thanh Hóa. Anh phụ trách lớp học chính trị đào tạo cán bộ ở thị xã. Có một nữ sinh xinh xắn, dễ thương, ngày nào cũng ngồi bàn đầu say sưa nghe giảng. Khuôn mặt tròn trĩnh, nước da trắng hồng với cặp mắt nâu ướt làm thầy giáo trẻ nhiều khi lúng túng phải nhìn đi chỗ khác. Đấy chính là cô Thanh ngày nào chị Thái định giới thiệu cho anh. Bẵng đi một thời gian, anh được điều động về Thanh Hóa làm Bí thư Tỉnh ủy lần thứ hai. Còn người con gái tên Thanh, sau khi ra trường ở lại thị xã làm cán bộ phụ nữ cứu quốc một năm thì được điều về huyện. Thời gian này, anh bắt đầu để ý đến chị. Chị gặp anh mỗi lần đồng chí Bí thư Tỉnh ủy xuống làm việc với cơ sở, anh gặp chị mỗi khi lên Phủ Thiệu họp hành. Từ đó anh mới biết rõ “cô Thanh” mà chị Thái đã giới thiệu cho mình hồi trước. Dù vậy, anh vẫn chưa bộc lộ ý định của mình. Anh nhờ chị Hào – một cán bộ, người chị đỡ đầu của cô Thanh làm bà mai cho. Anh cẩn thận nhờ chị Hào hỏi xem “vườn hồng đã có ai vào hay chưa” cho chắc chắn. Một hôm, chị Hào gọi Thanh từ huyện lên nhà chị chơi ở thị xã. Cả ngày hôm đó chị chỉ dòm hình, dòm ý mà không nói gì. Đêm nằm ngủ, chị mới thủ thỉ nói: “Anh Tố Hữu thương em đấy, em thấy thế nào?”. Nhờ bóng đêm mà chị Hào không thấy khuôn mặt ửng đỏ của cô Thanh. Khi đó cô Thanh còn ngần ngại vì biết có một chị cán bộ ở trong tỉnh rất yêu anh Tố Hữu. Người con gái này xinh đẹp nên cô Thanh không muốn mình làm kẻ thứ ba xen vào, cô Thanh chỉ trả lời chị Hào rằng: “Chị để em suy nghĩ đã”. Một thời gian sau, anh Tố Hữu hỏi chị Hào: “Chị đã hỏi Thanh chưa? Ý Thanh thế nào?”. Chị Hào sắp xếp cho hai người một cuộc hẹn trong một căn nhà đổ đang phá hoại ở phố Ga. Đứng trên lập trường Mácxít, anh phải nói thật anh đã có ai chưa? Lúc bấy giờ hai người đã biết nhau rồi, anh cũng đã thăm dò các anh chị cán bộ trong tỉnh về Thanh nên khi gặp Thanh, anh hỏi luôn: “Tôi thương Thanh, ý Thanh thế nào?” – Cô Thanh đặt vấn đề: “Trong tỉnh đã có người thương anh, sao anh còn hỏi tôi?”. Anh liền thanh minh: “Chị ấy thương tôi nhưng chỉ là một phía thôi”. Nghe “Bí thư Tỉnh ủy” nói thế là Thanh tin ngay, nhưng cũng chỉ trả lời một câu “Vâng”. Sau đó anh đã nắm lấy tay chị một lúc lâu. Chị để yên, không rút tay lại. – Ai cũng bảo tôi với Thanh đẹp đôi đấy. Em có đồng ý không? Thanh thấy má mình nóng bừng. Chị lí nhí: – Anh liều thật, lỡ Thanh không đồng ý thì sao? Rồi Thanh lấy hết can đảm nói một mạch: – Đứng trên lập trường Mácxít, anh phải nói thật anh đã có ai chưa? Anh Tố Hữu thật thà thanh minh: – Anh có ai đâu. Sao em lại không tin? Và chuyện tình của hai người chính thức bắt đầu từ đó. Bài thơ “Anh cùng em” được Tố Hữu viết chính là mô tả lại hoàn cảnh lúc đó. Ngày ấy, chị không cho anh gọi chị bằng “em” mà chỉ xưng hô bằng tên vì chị cho rằng như vậy mới bình đẳng. Sau này, bà Thanh vẫn nhắc lại chuyện đó rằng: “Cách mạng đã đưa tôi đến với anh. Tôi gặp anh qua các lớp chính trị mà anh là giảng viên hay qua các hội nghị mà anh tới dự với tư cách Bí thư Tỉnh ủy. Nghe thầy giáo Lành (bí danh của Tố Hữu) giảng bài với tràn đầy nhiệt huyết như vậy làm sao khỏi xúc động cho được. Những lần tiếp xúc gặp gỡ này, càng làm tăng thêm lòng cảm mến của tôi với nhà thơ. Lắm khi tôi như người mất hồn từ sau khi gặp anh. Thâm tâm tôi được yêu anh là tôi đã gặp được người trong mộng của mình”. Từ đó, đồng chí Bí thư năng về huyện hơn nhưng lần gặp nào cũng chóng vánh vì công việc. Buổi chiều sau khi xong việc, anh cho gọi cô Thanh sang nói chuyện. Thời gian đó, cứ đến cuối tuần, nhà thơ Tố Hữu “trút áo” Bí thư Tỉnh ủy, cưỡi xe đạp về huyện thăm người yêu. Chàng trai vừa đạp xe vừa huýt sáo, làm thơ, có lần còn suýt bị rơi xuống hố giao thông hào chữ chi dọc đường cầu Hàm Rồng. Và mỗi chiều Chủ nhật, chị lại lắng nghe tiếng chuông xe đạp anh về. Tuần anh về được, tuần không. Cứ thế kéo dài hơn 1 năm. Đến tháng 8/1947, Trung ương có lệnh điều anh lên Việt Bắc làm công tác tuyên truyền. Lúc đó chị Thanh mới 19 tuổi, tham gia phong trào chưa lâu nên đang muốn phấn đấu hơn nữa, nghĩ mình còn non dại chị chưa từng nghĩ đến chuyện cưới xin. Nhưng ý anh muốn cưới chị để hai người cùng lên Việt Bắc, kẻo địch ở Khu 3 tràn vào Khu 4 thì chẳng biết đến khi nào gặp lại. Anh thuyết phục được chị và xin phép Tỉnh ủy để được làm đám cưới. Nhận tin phải lên Việt Bắc công tác, anh Tố Hữu bàn với Thanh: – Ta tính ngày cưới đi em. Thanh lo lắng: – Sao cưới sớm thế anh? Em phải bỏ công tác ngay à? – Anh sắp phải lên Việt Bắc xa lắm. Anh sợ phải xa em. “Kháng chiến trường kỳ” biết lúc nào gặp lại nhau. Anh muốn em cùng lên Việt Bắc với anh. Anh sẽ về gặp các anh huyện ủy để bàn chuyển cho em lên đấy công tác. Anh sẽ nhờ người đến xin cưới với bố mẹ em. Nghe Thanh rụt rè xin phép lấy chồng, mẹ chị sửng sốt. Lâu nay chị vẫn giấu mẹ. Bà hỏi tỉ mỉ về anh Tố Hữu. Bà bảo chị: – Mẹ lo cho con lấy chồng xa, anh ấy lại bận việc đi suốt, mẹ sợ con vất vả. Mẹ chị lúc đó đã để ý cho chị một anh cán bộ huyện cùng quê. Bà quan niệm: “Có con mà gả chồng gần. Có bát canh cần nó cũng đem cho. Có con mà gả chồng xa. Trước là mất giỗ sau là mất con”. Bà thấy Việt Minh cũng có vẻ hay hay nhưng cách mạng thế nào thì bà không biết. Bao nhiêu người giàu có đến hỏi, Thanh lại không ưng, trong khi cái anh lành ở đâu đâu, biết thế nào mà gả con. Cưới xong hai đứa lại đem nhau đi luôn. Bà không đồng ý và đắp chiếu tuyệt thực. Thanh phải nhờ chị Nghiên là người có uy tín trong họ, cùng hoạt động cách mạng, đến thuyết phục mãi bà mới đồng ý. Lễ cưới được tổ chức vào đầu tháng 8/1947.
Dư luận hoan nghênh tuyên bố chung của 5 cường quốc về vấn đề hạt nhân Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc, đại diện Bộ Ngoại giao Nga, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc hoan nghênh tuyên bố chung của 5 thành viên thường trực Hội đồng Bảo an về vấn đề hạt nhân . Theo hãng tin Sputnik, Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc Abdulla Shahid đã hoan nghênh tuyên bố chung ngày 3/1 của 5 thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về vấn đề hạt nhân. Trao đổi với hãng tin Sputnik, ông Paulina Kubiak – người phát ngôn của ông Shahid cho biết: “Chủ tịch Abdulla Shahid hoan nghênh tuyên bố chung của 5 cường quốc hạt nhân, những quốc gia thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an. Các cam kết theo nghĩa vụ của Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT), bao gồm nghĩa vụ theo Điều VI và mong muốn tăng cường sự hiểu biết, cũng như tin cậy lẫn nhau, đồng thời ngăn chặn một cuộc chạy đua vũ trang không mang lại lợi ích và gây nguy hiểm cho tất cả. Đây là thông điệp đúng đắn đối với thế giới trong bối cảnh chúng ta bắt đầu Năm mới.” Cũng trong ngày 3/1, Bộ Ngoại giao Nga bày tỏ hy vọng tuyên bố của các cường quốc hạt nhân trên thế giới sẽ giúp xoa dịu căng thẳng trong bối cảnh tình hình an ninh có nhiều biến động hiện nay. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga nêu rõ: “Chúng tôi hy vọng rằng trong điều kiện khó khăn chung của tình hình an ninh quốc tế hiện nay, việc thông qua một tuyên bố chính trị như vậy sẽ giúp giảm căng thẳng quốc tế.” Trả lời hãng thông tấn RIA Novosti, người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov nêu rõ Moskva vẫn coi hội nghị thượng đỉnh giữa các cường quốc hạt nhân lớn trên thế giới là điều cần thiết. [Đề xuất tổ chức hội nghị LHQ không phổ biến vũ khí hạt nhân vào mùa Hè] Trong khi đó, Trung Quốc khẳng định tuyên bố này giúp tăng cường sự tin cậy lẫn nhau giữa các cường quốc thế giới. Tân Hoa xã dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Mã Triều Húc nhấn mạnh: “Tuyên bố chung của 5 nhà lãnh đạo các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân sẽ giúp tăng cường sự tin cậy lẫn nhau và thay thế sự cạnh tranh giữa các cường quốc bằng sự hợp tác .” Ngày 3/1, Trung Quốc, Nga, Anh, Mỹ và Pháp đã nhất trí ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân và tránh để xảy ra chiến tranh hạt nhân. Trong một tuyên bố hiếm hoi, 5 cường quốc hạt nhân của thế giới đồng thời là 5 quốc gia thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc khẳng định “không thể có quốc gia nào giành chiến thắng trong một cuộc chiến tranh hạt nhân” và cuộc chiến này không bao giờ nên xảy ra. Tuyên bố chung nhấn mạnh: “Việc sử dụng hạt nhân sẽ gây ra những hậu quả sâu rộng, chúng tôi cũng khẳng định rằng, đến khi nào chúng ta còn tồn tại, vũ khí hạt nhân phải phục vụ các mục đích phòng thủ, ngăn chặn sự xâm lược và chiến tranh. Chúng tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng cần phải ngăn chặn sự phổ biến rộng rãi hơn nữa của những loại vũ khí này.” Tuyên bố trên được công bố trước thềm một hội nghị dự kiến của Liên hợp quốc nhằm rà soát Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân. Các hội nghị rà soát được tổ chức 5 năm một lần kể từ năm 1975./. Thanh Phương (TTXVN/Vietnam+)	Public opinion welcomed the joint statement of the five major powers on the nuclear issue The President of the United Nations General Assembly, representatives of the Russian Ministry of Foreign Affairs, and Deputy Foreign Minister of China welcomed the joint statement of the five permanent members of the Security Council on the issue. Nuclear . According to Sputnik news agency, President of the United Nations General Assembly Abdulla Shahid welcomed the January 3 joint statement of the five permanent members of the United Nations Security Council on the nuclear issue. Talking to Sputnik news agency, Mr. Paulina Kubiak - Mr. Shahid's spokesperson said: "President Abdulla Shahid welcomes the joint statement of the five nuclear powers, permanent members of the Security Council. Commitments under the obligations of the Nuclear Non-Proliferation Treaty (NPT), including obligations under Article VI and the desire to enhance mutual understanding and trust, and to prevent a runaway Arms racing brings no benefits and is dangerous for all. This is the right message for the world as we begin the New Year.” Also on January 3, the Russian Foreign Ministry expressed hope that the statement by the world's nuclear powers will help ease tensions amid the current volatile security situation. The statement of the Russian Foreign Ministry stated: “We hope that in the generally difficult conditions of the current international security situation, the adoption of such a political declaration will help reduce international tensions. ” Responding to RIA Novosti news agency, Kremlin spokesman Dmitry Peskov stated that Moscow still considers a summit between the world's major nuclear powers to be necessary. [Proposal to hold a UN nuclear non-proliferation conference in the summer] Meanwhile, China affirms that this statement helps strengthen mutual trust between world powers. Xinhua news agency quoted Deputy Foreign Minister Ma Trieu Xu as emphasizing: "The joint statement of the five leaders of countries possessing nuclear weapons will help strengthen mutual trust and replace competition between countries." power by force cooperate .” On January 3, China, Russia, Britain, the US and France agreed to prevent the proliferation of nuclear weapons and avoid nuclear war. In a rare statement, the world's five nuclear powers and five permanent members of the United Nations Security Council affirmed that "no country can win in a nuclear war." and this war should never have happened. The joint statement emphasized: "The use of nuclear weapons will have far-reaching consequences. We also affirm that, as long as we exist, nuclear weapons must serve defensive purposes, prevent invasion and war. We strongly believe that it is necessary to prevent further proliferation of these weapons.” The above statement was announced on the eve of a planned United Nations conference to review the Treaty on the Non-Proliferation of Nuclear Weapons. Review conferences have been held every 5 years since 1975./. Thanh Phuong (VNA/Vietnam+)
Bộ Văn hóa đề nghị không bắn pháo hoa, tổ chức lễ hội 2022 Trước diễn biến của dịch Covid-19, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị các địa phương tạm dừng bắn pháo hoa và lễ hội trong Tết Nhâm Dần 2022. Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy vừa ký văn bản gửi các sở quản lý văn hóa cả nước về kế hoạch tổ chức lễ hội dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc tổ chức Tết Nhâm Dần 2022 an toàn, tiết kiệm, lãnh đạo Bộ đề nghị các sở văn hóa trình UBND tỉnh quyết định việc tạm dừng tổ chức các loại hình lễ hội và hoạt động bắn pháo, hoa nổ. Các sở căn cứ tình hình diễn biến dịch bệnh tại địa phương để tổ chức các hoạt động du lịch , thể thao; hoạt động tại các bảo tàng, di tích, thư viện, rạp chiếu phim, địa điểm biểu diễn… theo hướng dẫn tạm thời thích ứng an toàn, linh hoạt với dịch Covid-19 do Bộ Văn hóa ban hành. Cơ quan quản lý nhà nước về du lịch tại địa phương hướng dẫn các điểm du lịch, cơ sở kinh doanh du lịch trên địa bàn chủ động xây dựng phương án phục vụ khách du lịch trong dịp Tết Nguyên đán. Bộ Văn hóa cũng yêu cầu địa phương quản lý việc tổ chức tang lễ, việc cưới, tảo mộ, mừng thọ, lễ kỷ niệm… đảm bảo phù hợp với quy định của ngành y tế trên địa bàn. Tính đến nay, ngành văn hóa đã trải qua 2 mùa Tết Nguyên đán (2020 và 2021) phải dừng các lễ hội đầu xuân do ảnh hưởng của dịch bệnh. Hiện nay, một số địa phương đã lên kế hoạch tổ chức bắn pháo hoa trong Tết Nhâm Dần 2022. Cụ thể, Hà Nội dự kiến bắn pháo hoa tại một điểm duy nhất là công viên Thống Nhất. Hải Phòng dự kiến bắn tại 3 điểm gồm Nhà hát thành phố, Khu công nghiệp VSIP huyện Thủy Nguyên và huyện Vĩnh Bảo. Trong khi đó, nhiều địa phương như Cần Thơ , Đồng Tháp , Bạc Liêu , Đắk Lắk … khẳng định không bắn pháo hoa trong Tết Nguyên đán. Ngọc Tân	The Ministry of Culture proposed not to display fireworks or organize the 2022 festival In response to the developments of the Covid-19 epidemic, the Ministry of Culture, Sports and Tourism requested localities to temporarily suspend fireworks displays and festivals during the 2022 Year of the Tiger. Deputy Minister of Culture, Sports and Tourism Trinh Thi Thuy has just signed a document sent to cultural management departments nationwide on the plan to organize festivals during the 2022 Lunar New Year. Implementing the Government's direction on organizing the 2022 Year of the Tiger safely and economically, the Ministry's leaders requested the cultural departments to submit to the Provincial People's Committee to decide on the temporary suspension of all types of festivals and fireworks activities. , flowers explode. Departments base on local epidemic developments to organize activities tourism , sport; operating at museums, monuments, libraries, cinemas, performance venues... according to temporary guidelines for safely and flexibly adapting to the Covid-19 epidemic issued by the Ministry of Culture. The local state management agency for tourism guides tourist attractions and tourism businesses in the area to proactively develop plans to serve tourists during the Lunar New Year. The Ministry of Culture also requested local Manage the organization of funerals, weddings, grave sweeping, life celebrations, anniversaries... ensuring compliance with regulations of the health sector in the area. Up to now, the cultural industry has experienced two Lunar New Year seasons (2020 and 2021) having to stop early spring festivals due to the impact of the epidemic. Currently, some localities have planned to organize fireworks displays during the Year of the Tiger 2022. Specifically, Hanoi Fireworks are expected to be displayed at a single location, Thong Nhat Park. Hai Phong It is expected to shoot at 3 locations including the City Theater, VSIP Industrial Park, Thuy Nguyen district and Vinh Bao district. Meanwhile, many localities such as Can Tho , Dong Thap , Bac Lieu , Dak Lak …affirms no fireworks display during Lunar New Year. Ngoc Tan
Campuchia luôn ghi nhớ công lao của quân tình nguyện Việt Nam Thủ tướng Hun Sen khẳng định Campchia luôn ghi nhớ công lao to lớn của bộ đội tình nguyện Việt Nam đã đổ xương máu và anh dũng hy sinh trong cuộc chiến đấu lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot. Theo phóng viên TTXVN tại Phnom Penh, ngày 7/1, nhân dịp kỷ niệm 43 năm Chiến thắng chế độ diệt chủng Pol Pot (7/1/1979-7/1/2022), Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) cầm quyền, Thủ tướng Samdech Techo Hun Sen đã phát đi thông điệp nêu rõ: “Ngày 7/1/2022 là ngày kỷ niệm 43 năm chiến thắng lịch sử của nhân dân Campuchia lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot, kịp thời cứu dân tộc hồi sinh, kết thúc thời kỳ đen tối, mở ra kỷ nguyên mới độc lập, tự do, dân chủ và phát triển xã hội của Campuchia.” Thông điệp nhấn mạnh sau chiến thắng lịch sử đó, CPP, Mặt trận Đoàn kết cứu nước Campuchia và chính quyền nhân dân đã tập hợp sức mạnh toàn dân, khắc phục mọi khó khăn, gian khó để bảo vệ, khôi phục và xây dựng lại đất nước từ con số 0. Thành công trong việc thực hiện những nhiệm vụ chiến lược này đã tạo cơ sở cho việc tìm kiếm hòa bình, hòa hợp dân tộc, tiếp tục khôi phục và phát triển đất nước trên mọi lĩnh vực để đạt được sự tiến bộ đến ngày nay. Ngày 7/1/1979 được nhân dân Campuchia tôn vinh là “sinh nhật lần thứ 2 của mình,” nếu không có chiến thắng 7/1, người dân Campuchia không thể có cuộc sống đến ngày nay. [Chiến thắng Pol Pot: Thắng lợi của tình đoàn kết Việt Nam-Campuchia] Thủ tướng Hun Sen khẳng định: “Chúng ta kỷ niệm sự kiện lịch sử này với tinh thần luôn ghi sâu tội ác tày trời của chế độ diệt chủng Pol Pot gây ra với Tổ quốc và nhân dân Campuchia, cũng như luôn ghi nhớ công lao to lớn của cán bộ, chiến sỹ Mặt trận Đoàn kết cứu nước Campuchia và bộ đội tình nguyện Việt Nam đã đổ xương máu và anh dũng hy sinh trong cuộc chiến đấu lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot và ngăn chặn chúng quay trở lại.” Thông điệp nhấn mạnh năm 2020-2021 vừa qua, dịch COVID-19 đã tác động nặng nề lên đời sống xã hội Campuchia. Đối mặt với hoàn cảnh này, Chính phủ Hoàng gia Campuchia đã đề ra nhiều kế hoạch chiến lược và biện pháp mang tính thực tiễn để ngăn chặn dịch bệnh, bao gồm cả biện pháp hành chính, y tế, an ninh, kinh tế và xã hội, đặc biệt là chiến dịch tiêm vaccine toàn quốc để bảo đảm tính mạng nhân dân, giữ gìn ổn định xã hội, duy trì cân bằng kinh tế và đời sống với sự tham gia nhiệt tình của người dân. Đến cuối năm 2021, Campuchia đã giảm số ca mắc COVID-19 xuống mức thấp, đồng thời tạo được miễn dịch cộng đồng, qua đó cho phép Chính phủ tuyên bố mở cửa lại đất nước trên mọi lĩnh vực trong trạng thái bình thường mới từ ngày 1/11/2021. Đến nay, tình hình ngày càng tốt lên, phản ánh thắng lợi của Campuchia trong việc ngăn ngừa dịch COVID-19 , đồng thời đưa đến những dự đoán tích cực về khôi phục và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong năm 2022. Cũng trong dịp này, báo chí và các cơ cơ quan truyền thông Campuchia đồng loạt đưa nhiều tin bài về dịp kỷ niệm 43 năm Chiến thắng chế độ diệt chủng Pol Pot (7/1/1979-7/1/2022). Báo Khmer Times nêu rõ 43 năm trước, quân tình nguyện Việt Nam cùng các chiến sỹ lực lượng kháng chiến Campuchia, Mặt trận Đoàn kết dân tộc cứu nước Campuchia (KUFNS) đã mở cuộc tổng tấn công lật đổ chế độ Khmer Đỏ tàn bạo, khởi đầu giai đoạn hòa bình cho đất nước bị chiến tranh tàn phá suốt nhiều năm. Ngày Chiến thắng được kỷ niệm hằng năm tại đất nước Chùa tháp, tưởng niệm 1,7 triệu người dân chết vì bị hành quyết, chết đói, lao động khổ sai và dịch bệnh trong chế độ diệt chủng. Vì lý do giảm nguy cơ bùng phát dịch COVID-19, CPP tổ chức kỷ niệm 43 năm chiến thắng với quy mô nhỏ trên cả nước. Thủ tướng Hun Sen, đồng thời là Chủ tịch CPP, trước đó đã thông báo hủy lễ tổ chức đông người. Hãng thông tấn quốc gia Campuchia (AKP) đưa tin các nhà lãnh đạo Campuchia gồm Thủ tướng Samdech Techo Hun Sen và Chủ tịch Thượng viện Samdech Heng Samrin gửi lời chúc mừng trên trang Facebook cá nhân nhân dịp kỷ niệm 43 năm chiến thắng chế độ diệt chủng Khmer Đỏ. Các nhà lãnh đạo Campuchia khẳng định trong thời gian qua, Vương quốc Campuchia đã lấy lại được uy tín của đất nước trên trường quốc tế và đóng góp tích cực vào việc xây dựng hòa bình và phát triển bền vững trong khu vực và trên thế giới./.	Cambodia always remembers the contributions of Vietnamese volunteers Prime Minister Hun Sen affirmed that Cambodia will always remember the great contributions of Vietnamese volunteer soldiers who shed blood and heroically sacrificed their lives in the fight to overthrow the genocidal regime of Pol Pot. According to Vietnam News Agency correspondent in Phnom Penh, January 7, on the occasion of the 43rd anniversary Victory over the genocidal regime of Pol Pot (January 7, 1979-January 7, 2022), Chairman of the ruling Cambodian People's Party (CPP), Prime Minister Samdech Techo Hun Sen sent out a message stating: "January 7, 2022 is the day commemorating the 43rd anniversary of the historic victory of the Cambodian people to overthrow the genocidal regime of Pol Pot, promptly revive the nation, and end the period of dark, opening a new era of independence, freedom, democracy and Social Development of Cambodia.” Emphatic message after victory history Meanwhile, the CPP, the Cambodian Solidarity Front for National Salvation and the people's government have gathered the strength of the entire people, overcoming all difficulties and hardships to protect, restore and rebuild the country from zero. Success in implementing these strategic tasks has created the basis for seeking peace and national harmony, continuing to restore and develop the country in all fields to achieve progress to this day. . January 7, 1979 is honored by the Cambodian people as "their second birthday." Without the victory of January 7, the Cambodian people could not have a life to this day. [Victory over Pol Pot: Victory of Vietnam-Cambodia solidarity] Prime Minister Hun Sen affirmed: "We commemorate this historic event in the spirit of always remembering the heinous crimes committed by the genocidal regime of Pol Pot against the Fatherland and people of Cambodia, as well as always remembering the The heroic efforts of officers and soldiers of the Cambodian Solidarity Front for National Salvation and Vietnamese volunteer soldiers who shed blood and heroically sacrificed their lives in the fight to overthrow the genocidal regime of Pol Pot and prevent their return. again." The message emphasized that in the past 2020-2021, the COVID-19 epidemic had a heavy impact on Cambodian social life. Faced with this situation, the Royal Government of Cambodia has proposed many strategic plans and practical measures to prevent the epidemic, including administrative, health, security, economic and social measures. society, especially the nationwide vaccination campaign to ensure people's lives, preserve social stability, maintain economic and life balance with the enthusiastic participation of the people. By the end of 2021, Cambodia had reduced the number of COVID-19 cases to a low level, while creating community immunity, thereby allowing the Government to declare reopening the country in all areas in a new normal state. from November 1, 2021. To date, the situation is getting better and better, reflecting Cambodia's success in preventing the epidemic COVID-19 , while also leading to positive predictions about recovery and promoting economic growth in 2022. Also on this occasion, Cambodian newspapers and media agencies simultaneously published many news stories about the 43rd anniversary of the victory over the genocidal regime of Pol Pot (January 7, 1979 - January 7, 2022). Khmer Times newspaper stated that 43 years ago, Vietnamese volunteer troops and soldiers of the Cambodian resistance force, the Cambodian National United Front for National Salvation (KUFNS) launched a general attack to overthrow the brutal Khmer Rouge regime. , starting a period of peace for a country devastated by war for many years. Victory Day is celebrated every year in the country of Pagodas and Towers, commemorating the 1.7 million people who died from execution, starvation, forced labor and disease during the genocidal regime. For the reason of reducing the risk of COVID-19 outbreak, the CPP celebrated the 43rd anniversary of victory on a small scale across the country. Prime Minister Hun Sen, who is also Chairman of the CPP, previously announced the cancellation of the crowded ceremony. Cambodian National News Agency (AKP) reported that Cambodian leaders including Prime Minister Samdech Techo Hun Sen and Senate President Samdech Heng Samrin sent congratulations on their personal Facebook pages on the occasion of the 43rd anniversary of victory over the regime. Khmer Rouge genocide. Cambodian leaders affirmed that in recent times, the Kingdom of Cambodia has regained the country's reputation in the international arena and actively contributed to building peace and sustainable development in the region and the world. gender./.
Dự đoán bức tranh xuất bản năm 2022 Với kinh nghiệm hai năm đối mặt dịch bệnh, người làm sách đang nỗ lực tìm ra hướng đi mới cho toàn ngành. Trải qua năm thứ hai phải hứng chịu những tác động của đại dịch Covid-19, ngành xuất bản, in và phát hành gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Số lượng xuất bản phẩm phát hành và doanh thu sụt giảm nghiêm trọng. Các đợt giãn cách khiến một số nhà sách phải đóng cửa hoặc thu hẹp quy mô. Hiện tượng in và phát hành sách lậu chưa được khắc phục kịp thời. Trước những tồn đọng trên, bước sang thềm năm mới 2022, người làm sách đề xuất một số biện pháp và dự báo tình hình xuất bản trong thời gian tới, một mặt nhằm khắc phục tồn đọng, mặt khác tạo ra điểm sáng cho toàn ngành. Xuất bản điện tử là một trong những mục tiêu toàn ngành hướng tới trong năm 2022. Ảnh: Quỳnh Trang. Ông Trần Chí Đạt – Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông – nhìn nhận năm qua, hoạt động phát hành xuất bản phẩm bị ảnh hưởng nặng nề do dịch Covid-19. Cụ thể, nhiều cơ sở phát hành bị gián đoạn kinh doanh trong thời gian dài, khả năng phục hồi thấp. Đặc biệt, một trong những tồn đọng dễ nhận thấy là chưa có nhiều đơn vị tham gia thực hiện xuất bản phẩm điện tử. “Có thể thấy xuất bản điện tử phát triển còn chậm do khả năng ứng dụng công nghệ chưa đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Hoạt động xuất bản, in và phát hành chưa có bước phát triển mang tính đột phá. Chất lượng một số mảng sách chưa cao”, ông Đạt nhận định. Bên cạnh những mặt hạn chế, giới làm sách nỗ lực hoàn thành nhiều kế hoạch đề ra dù trong điều kiện dịch bệnh. Một số điểm sáng có thể kể đến như: Tổ chức Ngày sách và văn hóa đọc, Hội sách trực tuyến quốc gia lần thứ tám, đẩy mạnh các kênh bán hàng trực tuyến… Trong đó, lễ trao Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ tư đã thực sự gây được tiếng vang trong dư luận. 24 công trình có giá trị đã được vinh danh , gồm nhiều thể loại, chủ đề khác nhau. Năm 2021, Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ Thông tin và Truyền thông) cũng tổ chức thành công nhiều hội nghị, tọa đàm kết hợp thực địa và trực tuyến như: Hội nghị triển khai công tác xuất bản, phát hành tại TP.HCM, hội nghị triển khai công tác xuất nhập khẩu xuất bản phẩm năm 2021 tại Hà Nội, hội thảo về ứng dụng công nghệ trong hoạt động xuất bản, hội thảo chuyển đổi số trong xuất bản… Trước những tồn đọng của năm 2021, ông Trần Chí Đạt đề xuất một số giải pháp. Thứ nhất, chuyển đổi phương thức xuất bản, phát hành xuất bản phẩm điện tử theo hướng hiện đại, phù hợp xu thế hội nhập. Thứ hai, nâng cấp và hoàn thiện hạ tầng hệ thống dữ liệu quản lý của lĩnh vực xuất bản, in và phát hành để đảm bảo đáp ứng được yêu cầu về chuyển đổi số. Thứ ba, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào quản lý, nâng cao hiệu quả xuất bản và chất lượng nguồn nhân lực ngành. Thứ tư, đẩy mạnh hợp tác quốc tế và thông tin đối ngoại. “Cần mở rộng hợp tác quốc tế với các nước thông qua việc tham gia Hội chợ sách quốc tế Seoul, Tokyo, Bắc Kinh, New York, Frankfurt; tổ chức hội chợ bản quyền với Hàn Quốc, Nhật Bản và các nước Đông Nam Á tại Việt Nam. Thứ năm, tăng số lượng các nhà xuất bản và đơn vị phát hành tham gia thực hiện xuất bản phẩm điện tử; đầu tư chủ lực cho những xuất bản phẩm có giá trị cao, quan trọng phục vụ phát triển đất nước; đẩy mạnh liên kết giữa nhà xuất bản với các đơn vị phát hành mạnh, từ đó hình thành chuỗi liên kết đủ năng lực dẫn dắt thị trường. Bà Vũ Thị Quỳnh Liên – Phó giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Kim Đồng – cho rằng 2022 có thể vẫn là năm mà ngành xuất bản chịu nhiều ảnh hưởng do Covid-19. Tuy nhiên, trải qua hai năm dịch bệnh, đơn vị của bà đã rút ra một số bài học và hướng đi cụ thể. Theo đại diện Nhà xuất bản Kim Đồng, điểm quan trọng và ưu tiên hàng đầu vẫn là đảm bảo an toàn và động viên tinh thần cho cán bộ, công nhân viên chức trong đơn vị. Xuất bản phẩm điện tử, đặc biệt là audio book sẽ phát triển lớn mạnh hơn trong năm 2022. Bà Trần Nhật Hoàng Phương – Giám đốc Marketing Phương Nam Books “Dịch bệnh kéo dài nên chúng tôi luôn trang bị nguồn lực dự phòng, đảm bảo sự linh hoạt, hiệu quả trong quá trình triển khai kế hoạch. Năm 2022, các đơn vị xuất bản cần nắm bắt thời cơ để bứt phá trong phát hành và kinh doanh, đồng thời lựa chọn và xây dựng các đề tài phù hợp từng thời điểm”, bà Quỳnh Liên nói. Một trong những xu hướng nổi bật trong năm 2022 được đại diện Phương Nam Books dự đoán là sự phát triển và đón nhận mạnh mẽ của xuất bản phẩm điện tử. Bà Trần Nhật Hoàng Phương – Giám đốc Marketing Phương Nam Books – cho rằng ebook đã có mặt ở Việt Nam từ lâu. Audio book cũng tạo được chỗ đứng nhất định và sẽ ngày càng được đón nhận. “Trước những xu hướng của thị trường và nhu cầu đa dạng của độc giả, chắc chắn xuất bản phẩm điện tử, đặc biệt là audio book sẽ phát triển lớn mạnh hơn trong năm 2022”, bà Hoàng Phương nêu quan điểm. Để đón đầu xu hướng này, đại diện Phương Nam Books tiết lộ sắp tới, đơn vị này tham gia vào mảng audio book với ứng dụng “KOMO audio”, dự kiến ra mắt vào quý đầu tiên của năm 2022. Bà Hoàng Phương cũng dự đoán chủ đề sách trong năm 2022 ngày càng đa dạng. “Trong hai năm chịu ảnh hưởng của đại dịch, độc giả đã quan tâm hơn tới những dòng sách kỹ năng hướng tới thế giới nội tâm. Bên cạnh đó, các thể loại sách về lối sống xanh cũng được đón đọc”, bà Phương chia sẻ. Dòng sách trong năm 2022 cũng được nhận định là sẽ có chiều sâu hơn. “Một số cuốn sách mới phát hành như Chim chóc chưa bao giờ ngốc , Tâm tư của bạch tuộc , Đế chế hải ly của chúng tôi tưởng chỉ đem đến kiến thức khoa học thường thức cho thiếu nhi về động vật, nhưng vẫn tạo được sự phiêu lưu, hồi hộp như khi đọc tiểu thuyết. Tôi tin nhiều tựa sách chuyên biệt, phục vụ nhu cầu tìm hiểu sâu sẽ sớm ra mắt bạn đọc”, bà Hoàng Phương nói thêm. Thu Huệ	Prediction of the painting published in 2022 With two years of experience facing the epidemic, bookmakers are trying to find a new direction for the entire industry. Experiencing the second year of suffering from the impacts of the Covid-19 pandemic, the publishing, printing and distribution industry encountered many difficulties in production and business activities. The number of published publications and revenue decreased seriously. The lockdown caused some bookstores to close or downsize. The phenomenon of printing and distributing pirated books has not been resolved in a timely manner. Faced with the above backlog, entering the new year of 2022, bookmakers propose a number of measures and forecast the publishing situation in the coming time, on the one hand to overcome the backlog, on the other hand, creating a bright spot for the entire industry. branch. Electronic publishing is one of the goals the entire industry is aiming for in 2022. Photo: Quynh Trang. Mr. Tran Chi Dat - Director, Editor-in-Chief of Information and Communications Publishing House - looks at the past year, publishing activities publish Products were severely affected by the Covid-19 epidemic. Specifically, many issuing establishments have had their business interrupted for a long time, with low recovery ability. In particular, one of the noticeable shortcomings is that there are not many units involved in implementing electronic publications. “It can be seen that the development of electronic publishing is still slow because the ability to apply technology has not met the requirements of digital transformation. Publishing, printing and distribution activities have not yet had breakthrough developments. The quality of some books is not high," Mr. Dat commented. Besides the limitations, the book makers are trying to complete many proposed plans even under epidemic conditions. Some bright spots include: Organizing Book and Reading Culture Day, the eighth National Online Book Fair, promoting online sales channels... Among them, the fourth National Book Awards ceremony really resonated with public opinion. 24 valuable works have been completed honors , including many different genres and topics. In 2021, the Department of Publishing, Printing and Distribution (Ministry of Information and Communications) also successfully organized many conferences and seminars combining field and online such as: Conference on implementing publishing and distribution work in Ho Chi Minh City, conference to deploy the import and export of publications in 2021 in Hanoi, workshop on technology application in publishing activities, digital transformation workshop in publishing... Facing the backlog of 2021, Mr. Tran Chi Dat proposed some solutions. Firstly, transform the method of publishing and releasing electronic publications in a modern direction, consistent with the integration trend. Second, upgrade and complete the management data system infrastructure of the publishing, printing and distribution sectors to ensure that it meets the requirements of digital transformation. Third, promote the application of science and technology in management, improve publishing efficiency and the quality of human resources in the industry. Fourth, promote international cooperation and foreign information. “It is necessary to expand international cooperation with other countries through participating in the Seoul, Tokyo, Beijing, New York, Frankfurt International Book Fairs; Organize copyright fairs with Korea, Japan and Southeast Asian countries in Vietnam. Fifth, increase the number of publishers and distribution units participating in implementing electronic publications; major investments in high-value and important publications serving national development; Promote links between publishers and strong publishing units, thereby forming a chain of links capable of leading the market. Ms. Vu Thi Quynh Lien - Deputy Director, Editor-in-Chief of Kim Dong Publishing House - said that 2022 may still be the year when the publishing industry is greatly affected by Covid-19. However, through two years of the epidemic, her unit has learned some specific lessons and directions. According to the representative of Kim Dong Publishing House, the important point and top priority is still ensuring safety and motivating the staff and employees in the unit. Electronic publications, especially audio books, will grow stronger in 2022. Ms. Tran Nhat Hoang Phuong - Marketing Director of Phuong Nam Books “The epidemic is prolonged, so we are always equipped with backup resources, ensuring flexibility and efficiency in the process of implementing the plan. In 2022, publishing units need to seize the opportunity to make breakthroughs in publishing and business, and at the same time choose and develop appropriate topics for each time", Ms. Quynh Lien said. One of the prominent trends in 2022 predicted by Phuong Nam Books representative is the strong development and acceptance of electronic publications. Ms. Tran Nhat Hoang Phuong - Marketing Director of Phuong Nam Books - said that ebooks have been present in Vietnam for a long time. Audio books have also created a certain position and will be increasingly accepted. "Faced with market trends and diverse needs of readers, electronic publications, especially audio books, will certainly grow stronger in 2022," Ms. Hoang Phuong stated. To stay ahead of this trend, a representative of Phuong Nam Books revealed that in the near future, this unit will participate in the audio book segment with the application "KOMO audio", expected to launch in the first quarter of 2022. Ms. Hoang Phuong also predicted that book topics in 2022 will become increasingly diverse. “During the two years affected by the pandemic, readers have become more interested in skill books aimed at the inner world. Besides, books about green lifestyle are also read," Ms. Phuong shared. The book line in 2022 is also expected to have more depth. “Some newly released books such as Birds are never stupid , Octopus's thoughts , Beaver Empire Our concept only brings common scientific knowledge to children about animals, but still creates adventure and suspense like when reading a novel. I believe that many specialized book titles serving the need for in-depth understanding will soon be released to readers," Ms. Hoang Phuong added. Thu Hue
NGUYỄN THANH HẢI Tên thật là Nguyễn Thanh Hải. Tốt nghiệp Đại học sư phạm – Khoa Cử nhân Tiểu học. Hội viên Hội Văn học và Nghệ thuật tỉnh Tiền Giang, anh hiện đang làm việc tại Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cái Bè , tỉnh Tiền Giang . Anh đã về nhất cuộc thi thơ Đồng bằng sông Cửu Long lần thứ VI năm 2020; Hạng nhì và giải khuyến khích cuộc thi thơ khu vực Đồng bằng sông Cửu Long lần thứ V năm 2013. Ngoài ra, gần đây (năm 2020) đã đứng thứ nhì cuộc thi thơ Đồng Nai và hạng ba cuộc thi Thơ và Bút ký tỉnh Bến Tre (2019-2020). Anh cũng từng đoạt giải trong cuộc thi thơ lục bát “Ngàn năm hồn Việt” do phối hợp với báo Người Cao Tuổi và Câu lạc bộ thơ Việt Nam tổ chức năm 2011. Trong số nhiều chiến công của anh, anh còn tự hào về các giải quốc gia như đoạt giải ba tại cuộc thi thơ Kỷ niệm 40 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam và kỷ niệm 30 năm đổi mới đất nước do Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Tiền Giang tổ chức. Trong thập kỷ qua, anh đã xuất bản ba tập thơ: “Cúi chiều nhặt sóng” (2013); “Mùa dang tay tha thứ những quay về” (2020); “Nước mắt không làm sáng hơn bầu trời chạng vạng” (2020). Tác phẩm của anh đã được đăng trên các báo, tạp chí trong và ngoài nước, thơ của anh được dịch ra nhiều thứ tiếng như Anh, Serbia, Uzbekistan, Tây Ban Nha, … Ngoài ra, tác phẩm của anh còn xuất hiện trên trang của Hội Nhà văn Thế giới. (AWW); Của các nhà thơ tiếng Anh Tập 1 Tạp chí Cooch Behar Thành phố Cooch Behar, Ấn Độ; Tạp chí Văn học Thổ Nhĩ Kỳ; và Đài phát thanh Mexico UMRO. TRUYỆN NGẮN NƯỚC NGOÀI Abdumominov Abdulloh, sinh ngày 29 tháng 11 năm 2008 tại Tashkent. Em đang học lớp 7, trường 102, Cộng hòa Uzbekistan, Tashkent. Năm tuổi em ấy bắt đầu học phương đông và văn học, đọc sách. Từ nhỏ em đã thích văn chương. Em bắt đầu viết truyện khi mới 10 tuổi, truyện của em đã được dịch ra nhiều thứ tiếng và xuất bản ở nhiều nước, em đã tham gia các cuộc thi quốc tế và đoạt giải. Mục đích của việc viết truyện là để truyền cho trẻ em ý thức về thời gian và văn hóa. Các tác phẩm của em đã được đăng trên các báo, tạp chí và các trang web của Uzbekistan. Nó cũng đã được xuất bản ở Nga, Pakistan, Ấn Độ, Kazakhstan, Dagestan, Indonesia, Israel, Châu Phi, Bỉ, Romania, Mỹ, Argentina, Trung Quốc. Cũng được xuất bản bằng tiếng Nga, Anh, Kazakhstan, Indonesia, Irvitic, Romania, Tây Ban Nha, Trung Quốc. Hiện em đang là Điều phối viên cho Uzbekistan của tờ báo châu Phi Kenya Times, tạp chí Ấn Độ Namaste India Magazine. Xin giới thiệu truyện ngắn của Abdumominov Abdulloh Kẻ trộm thời gian Truyện ngắn của Abdumominov Abdulloh (13 tuổi) Học sinh trường số 102, quận Shayhantahur, Tashkent, Uzbekistan. Tên tôi là Doniyor. Người hàng xóm của tôi, Abdullah và tôi đã trở thành bạn thân của nhau. Một ngày, chúng tôi không thể tìm thấy bất kỳ cách nào để vui chơi. Chúng tôi không có mục tiêu. Chúng tôi không biết phải làm gì. Khi chúng tôi đang làm một cái gì đó từ một mảnh gỗ, cha tôi đột nhiên thức dậy. Đôi mắt ông ấy mở hờ khi ông ấy nói: “Này, những tên trộm thời gian! Các con có đang lãng phí thời gian của mình không? ” Tôi hoàn toàn không hiểu ý nghĩa của từ “kẻ trộm thời gian” của cha tôi. Tôi muốn hỏi, nhưng ông ta ngủ quên mất. Bạn tôi, Abdullah cũng hỏi “Chúng ta có phải là kẻ trộm không?” Khi ánh sáng ban ngày ló dạng, Abdullah đi vào nhà của bạn ấy. Tôi cũng lăn ra ngủ vì kiệt sức. Nhưng tôi nhớ mình sẽ đi học muộn nên nhanh chóng rửa mặt, uống trà vội vàng. Tôi không nhớ mình đã ăn gì. Tôi nghĩ mình sẽ đến trường muộn, nhưng giờ học vẫn chưa bắt đầu. Vừa đến nơi thì cô giáo đã bước vào, chúng tôi cùng chào hỏi một cách kính cẩn. “Các em học sinh thân mến của tôi! Tôi vui mừng khôn xiết khi được gặp các em. Niềm vui của tôi là vô bờ bến”. Ngay khi giáo viên của chúng tôi đang giải thích chủ đề cho chúng tôi, một trong những người bạn cùng lớp của tôi bước vào và nói: “Thưa cô, con xin lỗi vì hôm nay con đến muộn.” “Em đừng đến muộn nữa.” Cô giáo nói: “Lần này tôi tha thứ cho em, nhưng lần sau tôi sẽ trừng phạt em”. “Các em học sinh thân mến,” cô giáo nói “Các em phải xây dựng một đất nước Uzbekistan mới, đồng thời chứng minh cho sự tin tưởng của cha mẹ các em, sẵn sàng hy sinh mạng sống của họ vì các em. Nếu các em trở nên nổi tiếng, tôi sẽ tự hào nói trên đường phố rằng tôi đã dạy học sinh này!”. Những lời này của giáo viên đã có một tác dụng đặc biệt đối với tôi và làm tăng sự tự tin của tôi. Nhiều tiếng xì xào bắt đầu trong lớp học. “Ngày mai anh có đến dự sinh nhật em không?” Tôi cũng nghe thấy những lời đó. Rõ ràng là giáo viên của chúng tôi cũng đã nghe thấy những lời này. “Kẻ trộm thời gian”, cô giáo nói. Ánh mắt sắc lạnh của cô nhìn học sinh lộ rõ vẻ tiếc nuối: “Kẻ trộm thời gian”. Tôi đã nghe những lời này từ cha tôi khi tôi đang chơi với bạn tôi. Đó là lý do tại sao tôi không ngạc nhiên khi nghe họ. Các bạn cùng lớp của tôi đã choáng váng. Tôi run lên vì sợ hãi, như thể tôi, bạn của anh ta, Abdullah, đã phạm tội. “Doniyor, tại sao em lại run rẩy?” cô giáo hỏi. “Cô đã gọi chúng em là những tên trộm, phải không? Rốt cuộc, những kẻ ăn cắp không bị trừng phạt sao? ” “Kẻ trộm thời gian bị trừng phạt bởi chính thời gian. Làm như vậy, em đang tự làm hại chính mình. ” giáo viên nói. “Thưa cô giáo, em không hiểu ý nghĩa của câu này chút nào. Hãy nói cho chúng em biết về hành vi đánh cắp thời gian”. “Thông thường, những người ăn cắp sẽ bị trừng phạt,” cô giáo nói. “Kẻ trộm thời gian cũng không ngoại lệ. Đúng là kẻ trộm thời gian không bị trừng phạt ngay. Anh ta thậm chí không phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Nhưng lãng phí thời gian của em bây giờ cũng tương tự như đánh cắp thời gian của em, tương lai của em. Nếu em dành toàn bộ thời gian cho khoa học, em sẽ tiết kiệm được thời gian và trở thành một người trưởng thành trong tương lai”. Ồ, bạn của tôi, Abdullah và tôi là kẻ trộm tương lai của chúng ta. Tôi nghĩ. Những lời này của người thầy đã truyền cảm hứng cho tôi và ngay lúc đó, tôi nhận ra thế nào là “kẻ trộm thời gian”. Tôi thậm chí còn đến nhà bạn một cách vội vàng: “Anvar, bạn có ở đó không? Bắt đầu từ hôm nay, tôi có thể nói rằng tôi hiểu giá trị của thời gian. “Vâng, Doniyor, bạn hiểu đấy, bây giờ chúng ta không đánh cắp thời gian của mình, chúng ta chỉ đang đi theo con đường tri thức. Trong tương lai, chúng ta sẽ nằm trong số những người trưởng thành được cô giáo nhắc đến. Tôi đồng ý với bạn. Đừng lãng phí thời gian của mình!” Nguyễn Thanh Hải ( dịch ) Thieves of time (Story) My name is Doniyor. My neighbor Abdullah and I have become close friends. One day we couldn’t find any any way to have fun. We had no goal. We didn’t know what to do. When we were making something from a piece of wood, my father suddenly woke up. His eyes were half open when hesaid: “ Hey, thieves of time! Are you wasting your time?” I didn’t understand the meaning of my father’s “time thieves” at all. I wanted to ask, but he fell asleep. My friend Abdullah also asked “Are we thieves?” When daylight came, he went into his house. I also fell asleep from exhaustion. But I remembered that I was late for school, so I quickly washed my face and drank tea in a hurry. I do not remember what I ate.. I thought I would be late for school, but class had not yet begun. As soon as I arrived, the teacher came in. We all greeted the teacher with respect “ My dear students! I am overjoyed to see you. My joy is boundless.“ Just as our teacher was explaining the subject to us, one of my classmates came in and said,”Teacher, I’m sorry I’m late today.” “Doniyor, don’t be late anymore., the teacher said.“This time I forgive you, but next time I will punish you.” “Dear students,” the teacher said, “you must build a new Uzbekistan, and at the same time justify the trust of your parents, ready to give their lives for you. If you become famous, I will be proud to say on the street that I taught this student, “ shesaid. These words of my teacher had a special effect on me and increased my self-confidence. Various whispers began in the classroom. “Will you come to my birthday tomorrow?” I heard also those words. It was clear that our teacher also heard these words. “Time thieves,” said the teacherHer sharp gaze at the students was marked by regret. “Thieves of time”. I had heard these words from my father while I was playing with my friend. That’s why I was not surprised to hear them. My classmates were stunned. Doniyor, trembled with fear, as if I, his friend Abdullah, ,had committed a crime. “Doniyor, why are you trembling?” the teacher asked. “You called us thieves, didn’t you? After all, aren’t those who steal punished?“ “Time thieves are punished by time itself. By doing so, you are hurting yourself. “ the teacher said. “Teacher, I do not understand the meaning of this sentence at all. Please tell us about the theft of time.” “Usually, those who steal are punished,” said the teacher. “Time thieves are no exception. True, the thief of time is not punished. He is not even accountable before the law. But wasting your time now is tantamount to stealing your time, your future. If you spend all your time in science, you will save time and become a mature person in the future. Ohh, my friend Abdullah and I are the thieves of our future. Doniyor thought. These words of the teacher inspired Doniyorm andat that moment, he realized what a “time thief” was. He even came to our house in a hurry: “Anvar, are you there? Starting today, I can say that I understand the value of time. “Yes, Abdullah, you understand, now we are not stealing our time, we are just following the path of knowledge. In the future, we will be among the mature people mentioned by my teacher. I agree with you. Don’t waste your time! I will always remember that it is a trophy! Author: Abdumominov Abdulloh Pupil of school No. 102, Shayhantahur district, Tashkent, Uzbekistan. Age: 13	NGUYỄN THANH HẢI Tên thật là Nguyễn Thanh Hải. Tốt nghiệp Đại học sư phạm – Khoa Cử nhân Tiểu học. Hội viên Hội Văn học và Nghệ thuật tỉnh Tiền Giang, anh hiện đang làm việc tại Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Cái Bè , tỉnh Tiền Giang . Anh đã về nhất cuộc thi thơ Đồng bằng sông Cửu Long lần thứ VI năm 2020; Hạng nhì và giải khuyến khích cuộc thi thơ khu vực Đồng bằng sông Cửu Long lần thứ V năm 2013. Ngoài ra, gần đây (năm 2020) đã đứng thứ nhì cuộc thi thơ Đồng Nai và hạng ba cuộc thi Thơ và Bút ký tỉnh Bến Tre (2019-2020). Anh cũng từng đoạt giải trong cuộc thi thơ lục bát “Ngàn năm hồn Việt” do phối hợp với báo Người Cao Tuổi và Câu lạc bộ thơ Việt Nam tổ chức năm 2011. Trong số nhiều chiến công của anh, anh còn tự hào về các giải quốc gia như đoạt giải ba tại cuộc thi thơ Kỷ niệm 40 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam và kỷ niệm 30 năm đổi mới đất nước do Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Tiền Giang tổ chức. Trong thập kỷ qua, anh đã xuất bản ba tập thơ: “Cúi chiều nhặt sóng” (2013); “Mùa dang tay tha thứ những quay về” (2020); “Nước mắt không làm sáng hơn bầu trời chạng vạng” (2020). Tác phẩm của anh đã được đăng trên các báo, tạp chí trong và ngoài nước, thơ của anh được dịch ra nhiều thứ tiếng như Anh, Serbia, Uzbekistan, Tây Ban Nha, … Ngoài ra, tác phẩm của anh còn xuất hiện trên trang của Hội Nhà văn Thế giới. (AWW); Của các nhà thơ tiếng Anh Tập 1 Tạp chí Cooch Behar Thành phố Cooch Behar, Ấn Độ; Tạp chí Văn học Thổ Nhĩ Kỳ; và Đài phát thanh Mexico UMRO. TRUYỆN NGẮN NƯỚC NGOÀI Abdumominov Abdulloh, sinh ngày 29 tháng 11 năm 2008 tại Tashkent. Em đang học lớp 7, trường 102, Cộng hòa Uzbekistan, Tashkent. Năm tuổi em ấy bắt đầu học phương đông và văn học, đọc sách. Từ nhỏ em đã thích văn chương. Em bắt đầu viết truyện khi mới 10 tuổi, truyện của em đã được dịch ra nhiều thứ tiếng và xuất bản ở nhiều nước, em đã tham gia các cuộc thi quốc tế và đoạt giải. Mục đích của việc viết truyện là để truyền cho trẻ em ý thức về thời gian và văn hóa. Các tác phẩm của em đã được đăng trên các báo, tạp chí và các trang web của Uzbekistan. Nó cũng đã được xuất bản ở Nga, Pakistan, Ấn Độ, Kazakhstan, Dagestan, Indonesia, Israel, Châu Phi, Bỉ, Romania, Mỹ, Argentina, Trung Quốc. Cũng được xuất bản bằng tiếng Nga, Anh, Kazakhstan, Indonesia, Irvitic, Romania, Tây Ban Nha, Trung Quốc. Hiện em đang là Điều phối viên cho Uzbekistan của tờ báo châu Phi Kenya Times, tạp chí Ấn Độ Namaste India Magazine. Xin giới thiệu truyện ngắn của Abdumominov Abdulloh Kẻ trộm thời gian Truyện ngắn của Abdumominov Abdulloh (13 tuổi) Học sinh trường số 102, quận Shayhantahur, Tashkent, Uzbekistan. Tên tôi là Doniyor. Người hàng xóm của tôi, Abdullah và tôi đã trở thành bạn thân của nhau. Một ngày, chúng tôi không thể tìm thấy bất kỳ cách nào để vui chơi. Chúng tôi không có mục tiêu. Chúng tôi không biết phải làm gì. Khi chúng tôi đang làm một cái gì đó từ một mảnh gỗ, cha tôi đột nhiên thức dậy. Đôi mắt ông ấy mở hờ khi ông ấy nói: “Này, những tên trộm thời gian! Các con có đang lãng phí thời gian của mình không? ” Tôi hoàn toàn không hiểu ý nghĩa của từ “kẻ trộm thời gian” của cha tôi. Tôi muốn hỏi, nhưng ông ta ngủ quên mất. Bạn tôi, Abdullah cũng hỏi “Chúng ta có phải là kẻ trộm không?” Khi ánh sáng ban ngày ló dạng, Abdullah đi vào nhà của bạn ấy. Tôi cũng lăn ra ngủ vì kiệt sức. Nhưng tôi nhớ mình sẽ đi học muộn nên nhanh chóng rửa mặt, uống trà vội vàng. Tôi không nhớ mình đã ăn gì. Tôi nghĩ mình sẽ đến trường muộn, nhưng giờ học vẫn chưa bắt đầu. Vừa đến nơi thì cô giáo đã bước vào, chúng tôi cùng chào hỏi một cách kính cẩn. “Các em học sinh thân mến của tôi! Tôi vui mừng khôn xiết khi được gặp các em. Niềm vui của tôi là vô bờ bến”. Ngay khi giáo viên của chúng tôi đang giải thích chủ đề cho chúng tôi, một trong những người bạn cùng lớp của tôi bước vào và nói: “Thưa cô, con xin lỗi vì hôm nay con đến muộn.” “Em đừng đến muộn nữa.” Cô giáo nói: “Lần này tôi tha thứ cho em, nhưng lần sau tôi sẽ trừng phạt em”. “Các em học sinh thân mến,” cô giáo nói “Các em phải xây dựng một đất nước Uzbekistan mới, đồng thời chứng minh cho sự tin tưởng của cha mẹ các em, sẵn sàng hy sinh mạng sống của họ vì các em. Nếu các em trở nên nổi tiếng, tôi sẽ tự hào nói trên đường phố rằng tôi đã dạy học sinh này!”. Những lời này của giáo viên đã có một tác dụng đặc biệt đối với tôi và làm tăng sự tự tin của tôi. Nhiều tiếng xì xào bắt đầu trong lớp học. “Ngày mai anh có đến dự sinh nhật em không?” Tôi cũng nghe thấy những lời đó. Rõ ràng là giáo viên của chúng tôi cũng đã nghe thấy những lời này. “Kẻ trộm thời gian”, cô giáo nói. Ánh mắt sắc lạnh của cô nhìn học sinh lộ rõ vẻ tiếc nuối: “Kẻ trộm thời gian”. Tôi đã nghe những lời này từ cha tôi khi tôi đang chơi với bạn tôi. Đó là lý do tại sao tôi không ngạc nhiên khi nghe họ. Các bạn cùng lớp của tôi đã choáng váng. Tôi run lên vì sợ hãi, như thể tôi, bạn của anh ta, Abdullah, đã phạm tội. “Doniyor, tại sao em lại run rẩy?” cô giáo hỏi. “Cô đã gọi chúng em là những tên trộm, phải không? Rốt cuộc, những kẻ ăn cắp không bị trừng phạt sao? ” “Kẻ trộm thời gian bị trừng phạt bởi chính thời gian. Làm như vậy, em đang tự làm hại chính mình. ” giáo viên nói. “Thưa cô giáo, em không hiểu ý nghĩa của câu này chút nào. Hãy nói cho chúng em biết về hành vi đánh cắp thời gian”. “Thông thường, những người ăn cắp sẽ bị trừng phạt,” cô giáo nói. “Kẻ trộm thời gian cũng không ngoại lệ. Đúng là kẻ trộm thời gian không bị trừng phạt ngay. Anh ta thậm chí không phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Nhưng lãng phí thời gian của em bây giờ cũng tương tự như đánh cắp thời gian của em, tương lai của em. Nếu em dành toàn bộ thời gian cho khoa học, em sẽ tiết kiệm được thời gian và trở thành một người trưởng thành trong tương lai”. Ồ, bạn của tôi, Abdullah và tôi là kẻ trộm tương lai của chúng ta. Tôi nghĩ. Những lời này của người thầy đã truyền cảm hứng cho tôi và ngay lúc đó, tôi nhận ra thế nào là “kẻ trộm thời gian”. Tôi thậm chí còn đến nhà bạn một cách vội vàng: “Anvar, bạn có ở đó không? Bắt đầu từ hôm nay, tôi có thể nói rằng tôi hiểu giá trị của thời gian. “Vâng, Doniyor, bạn hiểu đấy, bây giờ chúng ta không đánh cắp thời gian của mình, chúng ta chỉ đang đi theo con đường tri thức. Trong tương lai, chúng ta sẽ nằm trong số những người trưởng thành được cô giáo nhắc đến. Tôi đồng ý với bạn. Đừng lãng phí thời gian của mình!” Nguyễn Thanh Hải ( dịch ) Thieves of time (Story) My name is Doniyor. My neighbor Abdullah and I have become close friends. One day we couldn’t find any any way to have fun. We had no goal. We didn’t know what to do. When we were making something from a piece of wood, my father suddenly woke up. His eyes were half open when hesaid: “ Hey, thieves of time! Are you wasting your time?” I didn’t understand the meaning of my father’s “time thieves” at all. I wanted to ask, but he fell asleep. My friend Abdullah also asked “Are we thieves?” When daylight came, he went into his house. I also fell asleep from exhaustion. But I remembered that I was late for school, so I quickly washed my face and drank tea in a hurry. I do not remember what I ate.. I thought I would be late for school, but class had not yet begun. As soon as I arrived, the teacher came in. We all greeted the teacher with respect “ My dear students! I am overjoyed to see you. My joy is boundless.“ Just as our teacher was explaining the subject to us, one of my classmates came in and said,”Teacher, I’m sorry I’m late today.” “Doniyor, don’t be late anymore., the teacher said.“This time I forgive you, but next time I will punish you.” “Dear students,” the teacher said, “you must build a new Uzbekistan, and at the same time justify the trust of your parents, ready to give their lives for you. If you become famous, I will be proud to say on the street that I taught this student, “ shesaid. These words of my teacher had a special effect on me and increased my self-confidence. Various whispers began in the classroom. “Will you come to my birthday tomorrow?” I heard also those words. It was clear that our teacher also heard these words. “Time thieves,” said the teacherHer sharp gaze at the students was marked by regret. “Thieves of time”. I had heard these words from my father while I was playing with my friend. That’s why I was not surprised to hear them. My classmates were stunned. Doniyor, trembled with fear, as if I, his friend Abdullah, ,had committed a crime. “Doniyor, why are you trembling?” the teacher asked. “You called us thieves, didn’t you? After all, aren’t those who steal punished?“ “Time thieves are punished by time itself. By doing so, you are hurting yourself. “ the teacher said. “Teacher, I do not understand the meaning of this sentence at all. Please tell us about the theft of time.” “Usually, those who steal are punished,” said the teacher. “Time thieves are no exception. True, the thief of time is not punished. He is not even accountable before the law. But wasting your time now is tantamount to stealing your time, your future. If you spend all your time in science, you will save time and become a mature person in the future. Ohh, my friend Abdullah and I are the thieves of our future. Doniyor thought. These words of the teacher inspired Doniyorm andat that moment, he realized what a “time thief” was. He even came to our house in a hurry: “Anvar, are you there? Starting today, I can say that I understand the value of time. “Yes, Abdullah, you understand, now we are not stealing our time, we are just following the path of knowledge. In the future, we will be among the mature people mentioned by my teacher. I agree with you. Don’t waste your time! I will always remember that it is a trophy! Author: Abdumominov Abdulloh Pupil of school Không. 102, Shayhantahur district, Tashkent, Uzbekistan. Age: 13
Kính viễn vọng Không gian James Webb hoàn thành giai đoạn mở gương đầy rủi ro, đang bay từ từ đến điểm cuối chuyến hành trình Giới khoa học và cũng như những người quan tâm tới khoa học công nghệ đã có thể thở phào nhẹ nhõm sau nhiều ngày căng thẳng. NASA thông báo Kính viễn vọng Không gian James Webb đã hoàn thành giai đoạn triển khai các bộ phận về đúng chỗ, và hiện đang chờ thời điểm kiểm tra và khởi động. Thiết bị trị giá 10 tỷ USD mở thành công “cánh” cuối cùng, dàn gương đã đạt kích thước tối đa sau giai đoạn ẩn chứa nhiều rủi ro. Vào lúc 1h17 phút sáng nay theo giờ Việt Nam, dàn gương của Kính viễn vọng Không gian James Webb (JWST) chính thức cố định trong tiếng vỗ tay của các chuyên viên cơ quan hàng không vũ trụ . “ Chúng ta đã sở hữu một kính viễn vọng hoàn thiện trên quỹ đạo! Một kĩnh viễn vọng tuyển hảo thế giới chưa từng chiêm ngưỡng! ”, trưởng ban khoa học của NASA, ông Thomas Zurbuchen tuyên bố. “ Tôi cảm thấy như bừng sáng vậy, bạn biết đó, bừng hết cả người khi chứng kiến tất cả các tấm gương đã đều mở thành công ”, nhà vật lý thiên văn Michelle Thaller hồ hởi bộc bạch. Kích cỡ khổng lồ của dàn gương tỷ đô sẽ đem đến cho nhân lại “ cơ hội nhìn vũ trụ, có lẽ là chỉ khoảng 100 triệu năm sau sự kiện Big Bang ”. Kính James Webb được tối ưu để theo dõi dấu vết của ánh sáng hồng ngoại, là những bước sóng ánh sáng thường được mô tả dưới dạng nhiệt. Vì vậy, kính phải nằm trong không gian lạnh lẽo, đồng thời sở hữu một tấm rèm khổng lồ để có thể ẩn mình nghiên cứu . Toàn bộ thiết bị quá lớn để nằm vừa trong khoang chứa của tàu du hành, vì thế các nhà khoa học đã gập gọn tất cả, để rồi điều khiển giai đoạn mở kính từ mặt đất. “ Kính thiên văn Webb sở hữu tất cả 50 cơ chế mở chính … và 178 cơ chế mở khác để kích hoạt 50 cơ chế kia ”, kỹ sư Mike Menzel tới từ NASA nhận định. “ Tất cả chúng đều phải hoạt động. Không nghi ngờ gì, công đoạn mở kính Webb là một trong những hoạt động phức tạp nhất với tàu du hành mà chúng tôi từng thực hiện Toàn bộ giai đoạn mở gương và căng tấm chắn mặt trời diễn ra trong khi kính James Webb di chuyển tới vị trí Lagrange 2 (L2), là điểm trong không gian mà tại đó, kính Webb nằm thẳng hàng với Mặt Trời, Mặt Trăng và Trái Đất, cho phép một tấm chắn mặt trời có thể chặn bức xạ từ ba thiên thể lớn. Đến ngày 23-24/1 tới đây, JWST sẽ mở động cơ đẩy thiết bị vào quỹ đạo. Sau đó, nhóm nghiên cứu đa quốc gia sẽ thực hiện kiểm tra và cân chính kính trước khi tiến hành nghiên cứu. Dự kiến, quá trình sẽ kéo dài khoảng 5 tháng. Nếu mọi chuyện diễn ra suôn sẻ, Kính viễn vọng Không gian James Webb sẽ đi vào hoạt động vào khoảng cuối tháng Sáu, đầu tháng Bảy năm nay, và sẽ nghiên cứu trong ít nhất 5 năm.	The James Webb Space Telescope completes its risky mirror opening phase, flying slowly toward the end of its journey Scientists and those interested in science and technology can breathe a sigh of relief after many stressful days. NASA announced that the James Webb Space Telescope has completed the phase of deploying components into place, and is currently awaiting testing and launch. The device worth 10 billion USD successfully opened the last "wing", the mirror array has reached its maximum size after a period fraught with many risks. At 1:17 a.m. Vietnam time this morning, the mirrors of the James Webb Space Telescope (JWST) were officially fixed amid the applause of space agency experts. universe . “ We now have a complete telescope in orbit! A telescope the world has never seen before! ”, announced NASA's chief scientist, Mr. Thomas Zurbuchen. “ I felt like I was lit up, you know, lit up when I saw all the mirrors had opened successfully. ”, astrophysicist Michelle Thaller enthusiastically confided. The huge size of the billion-dollar mirror system will bring humanity " opportunity to see the universe, perhaps only about 100 million years after the Big Bang ”. The James Webb glasses are optimized to track traces of infrared light, which are wavelengths of light typically described as heat. Therefore, the glass must be in a cold space, and at the same time have a giant curtain to hide study . The entire device was too large to fit in the capsule of the spacecraft, so scientists folded it all, then controlled the opening phase from the ground. “ The Webb Telescope has 50 main opening mechanisms in total… and another 178 opening mechanisms to activate the other 50 ”, commented engineer Mike Menzel from NASA. “ They all have to work. Without a doubt, opening the Webb glass is one of the most complex operations on a spacecraft we have ever performed. The entire phase of opening the mirror and stretching the sun shield takes place while the James Webb glass moves to the Lagrange 2 position (L2), which is the point in space where the Webb glass is in line with the Sun and Moon. and Earth, allowing a solar shield to block radiation from three large celestial bodies. On January 23-24, JWST will turn on the engine to push the device into orbit. Then, the multinational research team will check and weigh the glass before conducting research. It is expected that the process will last about 5 months. If all goes well, the James Webb Space Telescope will go in work around the end of June, early July this year, and will study for at least 5 years.
Phú Quốc: Căn hộ Premier Boutique House có gì hấp dẫn nhà đầu tư? Trực thuộc những tòa tháp căn hộ của dự án Sun Grand City Hillside Residence, Premier Boutique House lần đầu tiên xuất hiện tại Phú Quốc là lời giải cho những nhà đầu tư đang tìm kiếm một ngôi nhà đa năng, đón trọn luồng khách khổng lồ đến với thành phố đảo. “Món ăn lạ” đắt giá của BĐS Phú Quốc Không mạnh mẽ như làn sóng đầu tư căn hộ The Sea , The Hill điển hình thời gian qua, Premier Boutique House chiếm trọn cảm tình của nhà đầu tư nhờ tính đa năng và vô số lợi ích mở ra cho chủ nhân. Nằm tại tầng 1 tòa tháp, Premier Boutique House có diện tích sàn xây dựng đa dạng từ 55,8 m2 – 313,5 m2. Premier Boutique House có diện tích sàn xây dựng đa dạng từ 55,8 m2 – 313,5 m2. Dù có diện tích tương đương căn hộ 1 phòng ngủ hay xấp xỉ một biệt thự sân vườn, các căn hộ Premier Boutique House đều sở hữu chung yếu tố đặc biệt – đó là sự tiện lợi của một bất động sản khối đế. Ở Premier Boutique House, gia chủ có thể một bước xuống phố, đi về thuận tiện riêng tư, xóa đi nỗi lo các vấn đề vận hành tòa nhà như thang máy, thoát hiểm khi có sự cố. Làm chủ thời gian, đảm bảo tính an toàn từ những điều nhỏ nhặt nhất, ngay cả việc vận chuyển đồ đạc, làm nội thất cũng dễ dàng hơn nhiều lần so với các căn hộ cao tầng. Tọa lạc tại tầng trệt còn giúp mỗi căn Premier Boutique House hưởng nền nhiệt độ thấp, mát mẻ hơn với các tiểu cảnh mặt nước, công viên cây xanh xung quanh. Premier Boutique House sở hữu sự tiện lợi của một bất động sản khối đế. Bên cạnh tính chất cơ bản của bất động sản khối đế, diện mạo của Premier Boutique House là điểm mạnh ấn tượng. Căn hộ này sở hữu mặt tiền điển hình rộng từ 7,4m đến 14m với thiết kế kính độc đáo đem lại tính thẩm mỹ đủ sức hài lòng nhà đầu tư khó tính. Hệ cửa kính theo tiêu chuẩn 5 sao giúp căn hộ đảm bảo an toàn, chống tiếng ồn, đón ánh sáng tự nhiên tối đa, bổ trợ cho tầm nhìn panorama từ trên đồi cao. Ngoài hệ thống kính đạt tiêu chuẩn tương đương khách sạn 5 sao hay văn phòng hạng A ở TP HCM và Hà Nội , Premier Boutique House được bàn giao thô, tạo dư địa cho chủ sở hữu sáng tạo thiết kế tùy theo công năng sử dụng. Bảo chứng về tiềm năng tăng trưởng Theo đại diện chủ đầu tư Sun Property, sự đa năng của Premier Boutique House không chỉ đến từ quy hoạch diện tích hay không gian căn hộ mà xuất phát từ vị trí mà dòng sản phẩm này nắm giữ nơi tâm điểm của thị trấn Địa Trung Hải. Một bước xuống phố từ căn hộ Premier Boutique House Thừa hưởng lợi thế vị trí của Sun Grand City Hillside Residence, căn hộ Premier Boutique House vừa nằm gần kề các công trình biểu tượng như Sun Signature Gallery; Tháp đồng hồ; Quảng trường Con sò; khách sạn La Festa Phú Quốc – Curio Collection by Hilton… Mặt khác, tiếp cận trực tiếp hai tuyến đường huyết mạch của thị trấn Địa Trung Hải là Milan và Burano. Từ đây, cũng dễ dàng di chuyển tới khu vực bãi biển chung hay ga đi cáp treo Hòn Thơm. Như vậy bên cạnh chuỗi tiện ích nội khu đẳng cấp gồm bể bơi vô cực, vườn trên cao, sky lounge… Premier Boutique House chính là điểm giao thoa kết nối tới hệ thống gần 60 tiện ích toàn khu vực Thị trấn Địa Trung Hải. Đây là yếu tố vô cùng độc đáo và hiếm có với các sản phẩm căn hộ. Đó cũng là lý do Sun Grand City Hillside Residence chỉ đem đến số lượng vô cùng giới hạn cho Premier Boutique House, chiếm chưa tới 5% tổng số căn hộ. Mang trong mình “DNA vị trí” xuất sắc của Sun Grand City Hillside Residence, đồng thời thửa riêng những lợi thế đặc biệt, Premier Boutique House không khó để chinh phục các nhà đầu tư có sự am hiểu về BĐS Phú Quốc . Premier Boutique House dễ dàng tiếp cận các công trình biểu tượng ở thị trấn Địa Trung Hải Đặc biệt, với pháp lý sở hữu lâu dài và uy tín được khẳng định của Sun Property – nhà phát triển BĐS gắn với du lịch nghỉ dưỡng hàng đầu Việt Nam, Premier Boutique House sẽ được nhân lên giá trị cộng hưởng đặc sắc trong suốt vòng đời dự án. Có thể kể đến sự đầu tư mạnh mẽ của Sun Property cho lĩnh vực kinh doanh thương mại bằng sự hợp tác cùng các thương hiệu, nhãn hàng danh tiếng hay chuỗi sự kiện, lễ hội đẳng cấp được tổ chức quanh năm tại Phú Quốc… Theo cùng tiến độ dự án, tiến độ hoàn thiện của các công trình biểu tượng Cầu Hôn, Show Votex đang cấp tập triển khai để hoàn thiện năm sau, các căn hộ Premier Boutique House sẽ được bảo chứng khả năng tăng trưởng mạnh mẽ về giá trị. Dòng căn hộ đa năng tiên phong cho xu hướng mới ở Phú Quốc đang gọi tên Premier Boutique House và các nhà đầu tư thông minh.	Phu Quoc: What is attractive about Premier Boutique House apartments for investors? Belonging to the apartment towers of the project Sun Grand City Hillside Residence, Premier Boutique House appearing for the first time in Phu Quoc is the solution for investors looking for a multi-purpose house, welcoming the huge flow of visitors to the island city. Expensive "strange dishes" of Phu Quoc real estate Not as strong as the apartment investment wave The Sea , a typical The Hill recently, Premier Boutique House won the hearts of investors thanks to its versatility and countless benefits open to owners. Located on the first floor of the tower, Premier Boutique House has a diverse construction floor area from 55.8 m2 - 313.5 m2. Premier Boutique House has a diverse construction floor area from 55.8 m2 - 313.5 m2. Whether the area is equivalent to a 1-bedroom apartment or approximately a garden villa, Premier Boutique House apartments all possess the same special factor - the convenience of a podium real estate. At Premier Boutique House, homeowners can walk down the street in one step, conveniently and privately, eliminating worries about building operation issues such as elevators and fire escapes in case of an incident. Control your time, ensure safety from the smallest things, even transporting furniture and making furniture is many times easier than in high-rise apartments. Located on the ground floor also helps each Premier Boutique House enjoy a cooler, lower temperature with surrounding water features and green parks. Premier Boutique House possesses the convenience of a podium real estate. Besides the basic nature of podium real estate, Premier Boutique House's appearance is an impressive strength. This apartment has a typical facade from 7.4m to 14m wide with a unique glass design that brings aesthetics enough to satisfy demanding investors. The 5-star standard glass door system helps the apartment ensure safety, prevent noise, receive maximum natural light, and complement the panoramic view from high on the hill. In addition to the glass system meeting standards equivalent to a 5-star hotel or Grade A office in Ho Chi Minh City and Hanoi , Premier Boutique House is handed over raw, creating space for the owner to create a design depending on the usage. Guaranteed growth potential According to the representative of investor Sun Property, the versatility of Premier Boutique House does not only come from the area planning or apartment space but also from the location that this product line holds at the heart of the Mediterranean town. Sea. One step down the street from Premier Boutique House apartment Inheriting the location advantage of Sun Grand City Hillside Residence, Premier Boutique House apartment is located near iconic works such as Sun Signature Gallery; Clock tower; Scallop Square; La Festa Phu Quoc hotel - Curio Collection by Hilton... On the other hand, direct access to the two main roads of the Mediterranean town, Milan and Burano. From here, it is also easy to move to the common beach area or Hon Thom cable car station. Thus, in addition to a series of high-class internal amenities including infinity swimming pool, sky garden, sky lounge... Premier Boutique House is the intersection point connecting to a system of nearly 60 amenities throughout the Mediterranean Town area. This is an extremely unique and rare element for apartment products. That is also the reason why Sun Grand City Hillside Residence only offers a very limited number of Premier Boutique Houses, accounting for less than 5% of the total number of apartments. Carrying with it the excellent "location DNA" of Sun Grand City Hillside Residence, while also having its own special advantages, Premier Boutique House is not difficult to conquer investors with knowledge of real estate. Phu Quoc . Premier Boutique House offers easy access to iconic buildings in the Mediterranean town In particular, with its long-term legal ownership and established reputation Sun Property – the leading real estate developer associated with resort tourism in Vietnam, Premier Boutique House will have unique resonance values multiplied throughout the project's life cycle. We can mention Sun Property's strong investment in the commercial business sector through cooperation with famous brands, or a series of classy events and festivals held all year round in Phu Quoc... Following the same project progress and completion progress of the iconic Cau Hon and Show Votex projects that are being focused on being completed next year, Premier Boutique House apartments will be guaranteed strong growth in terms of value. value. The multi-purpose apartment line pioneering a new trend in Phu Quoc is calling Premier Boutique House and smart investors.
Mỹ thực hiện ca cấy ghép tim lợn cho người đầu tiên Các bác sĩ ở Mỹ đã cấy ghép một quả tim lợn cho bệnh nhân 57 tuổi. Hiện sức khỏe của người này vẫn đang ổn định. Mặc dù còn quá sớm để biết liệu ca phẫu thuật có thành công hay không, nhưng điều này đánh dấu một bước tiến trong nỗ lực kéo dài hàng thập kỷ sử dụng nội tạng động vật để cấy ghép cho con người. Theo các bác sĩ tại Trung tâm Y tế Đại học Maryland, ca cấy ghép cho thấy một quả tim từ động vật biến đổi gen có thể hoạt động trong cơ thể người mà không bị đào thải ngay lập tức. Bệnh nhân, David Bennett, 57 tuổi, sống ở Maryland, biết rằng không có gì đảm bảo thử nghiệm sẽ thành công. Nhưng ông đang nguy kịch, không đủ điều kiện để cấy ghép tim người và không còn lựa chọn nào khác. “Hoặc là chết hoặc thực hiện ca cấy ghép này. Tôi muốn sống. Đó là lựa chọn cuối cùng của tôi”, ông Bennett chia sẻ một ngày trước khi phẫu thuật. Ca phẫu thuật vào ngày 7/1 kéo dài 7 giờ tại Bệnh viện Baltimore. Tiến sĩ Bartley Griffith cho biết tình trạng của bệnh nhân – suy tim và nhịp tim không đều – khiến ông không đủ điều kiện để cấy ghép tim người hoặc bơm tim. Griffith đã cấy ghép tim lợn vào khoảng 50 con khỉ đầu chó trong hơn 5 năm, trước khi đưa ra lựa chọn cho Bennett. Van tim lợn cũng đã được sử dụng thành công trong nhiều thập kỷ ở người. Con trai của Bennett cho biết, cha anh đã nhận được van tim cách đây khoảng 10 năm. Ngày 10/1, ông Bennett đã thở được trong khi vẫn kết nối với máy tim phổi. Vài tuần tới sẽ rất quan trọng khi ông Bennett hồi phục sau ca mổ. Các bác sĩ sẽ theo dõi sát tình trạng tim của ông. Sự thiếu hụt rất lớn các bộ phận cơ thể người để cấy ghép khiến giới khoa học phải cố gắng tìm ra cách sử dụng nội tạng động vật để thay thế. Tiến sĩ Muhammad Mohiuddin, Giám đốc khoa học Chương trình cấy ghép động vật sang người, Đại học Maryland, nói: “Nếu giải pháp này thành công, sẽ có một nguồn cung cấp vô tận cho những bệnh nhân đang nguy kịch”. Nhưng những ca cấy ghép như vậy trước đây đều thất bại, phần lớn do cơ thể bệnh nhân nhanh chóng từ chối nội tạng động vật. Năm 1984, Baby Fae, một trẻ sơ sinh, đã sống 21 ngày với trái tim khỉ đầu chó. Nhưng lần này, các bác sĩ phẫu thuật ở Maryland sử dụng quả tim từ một con lợn đã trải qua quá trình chỉnh sửa gen. Họ loại bỏ một loại đường trong tế bào của lợn, nguyên nhân gây ra sự đào thải nội tạng siêu nhanh. Một số công ty công nghệ sinh học đang phát triển nội tạng lợn để cấy ghép cho người. Trong nhiều năm, các nhà khoa học đã chuyển hướng nghiên cứu từ động vật linh trưởng sang lợn. Tháng 9/2021, các nhà nghiên cứu ở New York đã thực hiện thí nghiệm cho thấy những loại lợn biến đổi gen có thể sử dụng cho việc cấy ghép từ động vật sang người. Các bác sĩ đã tạm thời gắn quả thận lợn vào cơ thể người đã chết. An Yên (Theo NYPost )	The US performed the first pig heart transplant to a human Doctors in America transplanted a pig heart to a 57-year-old patient. Currently, this person's health is still stable. While it's too early to know whether the surgery will be successful, this marks a step forward in the decades-long effort to use animal organs for human transplants. According to doctors at the University of Maryland Medical Center, the transplant shows that a heart from a genetically modified animal can function in the human body without being immediately rejected. The patient, David Bennett, 57, who lives in Maryland, knew there was no guarantee the trial would be successful. But he is in critical condition, not eligible for a human heart transplant and is no longer available select any other. “Either die or have this transplant. I want to live. That was my last choice,” Mr. Bennett shared the day before surgery. The surgery on January 7 lasted 7 hours at Baltimore Hospital. Dr. Bartley Griffith said the patient's condition — heart failure and irregular heartbeat — made him ineligible for a human heart transplant or a heart pump. Griffith transplanted pig hearts into about 50 baboons over five years, before making the choice for Bennett. Pig heart valves have also been used successfully for decades in humans. Bennett's son said his father received a heart valve about 10 years ago. On January 10, Mr. Bennett was able to breathe while still connected to the heart-lung machine. The next few weeks will be crucial as Mr Bennett recovers from surgery. Doctors will closely monitor his heart condition. The huge shortage of human organs for transplant causes scientists to try to find ways to use animal organs instead. “If this solution is successful, there will be an endless supply of critically ill patients,” said Dr. Muhammad Mohiuddin, scientific director of the Animal-to-Human Transplantation Program at the University of Maryland. But previous such transplants have failed, largely because the patient's body quickly rejected the animal's organs. In 1984, Baby Fae, an infant, lived for 21 days with a baboon heart. But this time, surgeons in Maryland used a heart from a pig that had undergone gene editing. They removed a sugar in the pig's cells that causes super-rapid organ rejection. Several biotechnology companies are developing pig organs for human transplant. Over the years, scientists have shifted gears study from primates to pigs. In September 2021, researchers in New York conducted experiments showing that genetically modified pigs could be used for animal-to-human transplantation. Doctors temporarily attached a pig kidney to a dead human body. An Yen (According to NYPost )
Trình diễn áo dài truyền thống Việt Nam qua “Hội ngộ sắc xuân 2022” tại Séc Dưới sự bảo trợ của Liên hiệp Hội người Việt Nam tại châu Âu, Hội Văn hóa nghệ thuật tại Séc, tối 8/1 tại Praha, Cộng hòa Séc, đã diễn ra chương trình nghệ thuật Hội ngộ sắc xuân 2022. Tới dự có Đại sứ Việt Nam tại CH Séc Thái Xuân Dũng cùng đại diện cộng đồng người Việt Nam tại các nước CH Séc, Ba Lan và Đức. Mở đầu chương trình là tiết mục văn nghệ đặc sắc đến từ các thành viên trong Hội Văn hóa Nghệ thuật tại Séc cùng các vị khách mời. Tiếp đó là phần trình diễn các trang phục áo dài truyền thống của các phu nhân đại diện cho các vùng miền đến từ các nước châu Âu. Đây cũng là hoạt động nhằm tôn vinh vẻ đẹp người phụ nữ Việt Nam, nét đẹp và giá trị của áo dài Việt Nam, qua đó lan tỏa tình yêu áo dài đến mọi người, đồng thời góp phần tạo không gian nghệ thuật đặc sắc trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Được tổ chức từ năm 2018, Hoa hậu Áo dài phu Nhân toàn châu Âu là cuộc thi của các phu nhân sống tại châu Âu với tiêu chí tôn vinh những người phụ nữ có tâm, có sắc và nhiệt huyết với cộng đồng – xã hội. Cuộc thi cũng nhằm quảng bá vẻ đẹp của tà Áo dài Việt Nam đến bạn bè quốc tế, đồng thời khuyến khích thế hệ trẻ Việt Nam sống ở nước ngoài hiểu và thêm yêu tà Áo dài Việt Nam. Ông Hoàng Đình Thắng chia sẻ cuộc thi Áo dài phu nhân 2018 đã được sự hưởng ứng và đánh giá cao của bà con cộng đồng các nước châu Âu. Tuy nhiên, do dịch bệnh nên đã phải hoãn lại vào năm 2020 tại Đức. Năm nay, trước sự nỗ lực của chính phủ các nước, ông kỳ vọng dịch bệnh sẽ được đầy lùi, chương trình văn hóa đặc biệt dành cho phụ nữ Việt Nam tại châu Âu sẽ được tái khởi động và thu hút đông đảo sự tham gia của bà con cộng đồng qua đó thể hiện tinh thần truyền thống, sự kết nối giữa người Việt Nam ở các nước châu Âu với nhau. Đại sứ Thái Xuân Dũng cùng đại diện Liên hiệp hội người Việt Nam tại Séc, Hội người Việt Nam tại Séc và Hội Văn hóa nghệ thuật tại Séc. Tại buổi lễ, Đại sứ Thái Xuân Dũng đánh giá cao, bên cạnh việc tổ chức những hoạt động nghệ thuật, tôn vinh vẻ đẹp người phụ nữ cũng như tà áo dài Việt Nam tới các bạn bè châu Âu, từ cuộc thi Áo dài phu nhân, một Quỹ Nhân ái đã được ra đời với mục đích giúp đỡ những kiều bào còn gặp khó khăn trong cuộc sống và các hoạt động hướng về quê hương đất nước. Đến nay, Quỹ nhân ái đã có nhiều việc làm thiết thực, ý nghĩa quan trọng như chung tay cùng cộng đồng người Việt tại các nước châu Âu ủng hộ tài chính, vật chất, các dụng cụ y tế tới người dân sở tại cũng như quê hương phòng chống dịch, ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bởi lũ lụt tại Việt Nam. Đại sứ Thái Xuân Dũng cho rằng tiếp nối những truyền thống tốt đẹp kể từ ngày thành lập, Ban Tổ chức Cuộc thi Áo dài phu nhân sẽ tiếp tục có nhiều hoạt động ý nghĩa, nhân văn hơn nữa để tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam, cùng với đó là các hoạt động thiện nguyện hướng về quê hương đất nước. Đại sứ cũng gửi lời chúc Cuộc thi Hoa hậu Áo dài phu nhân lần II dự kiến tổ chức vào 7/2022 sẽ thành công tốt đẹp./.	Performing traditional Vietnamese ao dai through "Spring Color Reunion 2022" in the Czech Republic Under the sponsorship of the Union of Vietnamese Associations in Europe, the Cultural and Arts Association in the Czech Republic, on the evening of January 8 in Prague, Czech Republic, the program took place. art Spring reunion 2022. Attending were Vietnamese Ambassador to the Czech Republic Thai Xuan Dung and representatives of the Vietnamese community in the Czech Republic, Poland and Germany. The program opened with a special musical performance from members of the Czech Culture and Arts Association and invited guests. Next was the performance of traditional ao dai costumes by ladies representing regions from European countries. This is also an activity to honor the beauty of Vietnamese women, the beauty and value of Vietnamese ao dai, thereby spreading the love of ao dai to everyone, while contributing to creating a unique art space. in the Vietnamese community abroad. Held since 2018, Miss European Ao Dai is a competition for ladies living in Europe with the criteria of honoring women with heart, beauty and enthusiasm for the community and society. . The competition also aims advertise the beauty of Vietnamese Ao Dai to international friends, and at the same time encourage the young Vietnamese generation living abroad to understand and love Vietnamese Ao Dai more. Mr. Hoang Dinh Thang shared that the 2018 Ao Dai contest has received the response and appreciation of people from the European community. However, due to the epidemic, it had to be postponed to 2020 in Germany. This year, with the efforts of governments of other countries, he expects the epidemic will be reversed, special cultural programs for Vietnamese women in Europe will be restarted and attract a large number of participants. members of the community thereby expressing the spirit of tradition and connect between Vietnamese people in European countries. Ambassador Thai Xuan Dung and representatives of the Vietnamese Federation in the Czech Republic, the Vietnamese Association in the Czech Republic and the Cultural and Arts Association in the Czech Republic. At the ceremony, Ambassador Thai Xuan Dung highly appreciated, in addition to organizing artistic activities, honoring the beauty of women as well as Vietnamese ao dai to European friends, from the Ao Dai contest. Lady, a Charity Fund was established with the purpose of helping overseas Vietnamese who are still facing difficulties in life and activities towards their homeland. Up to now, the Charity Fund has done many practical and important tasks such as joining hands with the Vietnamese community in European countries to provide financial, material, and medical equipment support to local people as well as like the homeland to prevent epidemics and support people affected by floods in Vietnam. Ambassador Thai Xuan Dung said that continuing the good traditions since its founding, the Organizing Committee of the Ao Dai Contest will continue to have more meaningful and humane activities to honor the beauty of women. Vietnamese women, along with volunteer activities towards their homeland. The Ambassador also sent wishes for the second Miss Ao Dai contest scheduled to be held in July 2022 to be a great success./.
Từ “Hát lên Việt Nam”: VOV3 cất cánh trong không gian âm nhạc mới Kết thúc năm 2021, sau khi thực hiện thành công Cuộc thi sáng tác ca khúc “Hát lên Việt Nam – Let’s sing Viet Nam”, VOV3 – kênh âm nhạc chuyên biệt của Đài Tiếng nói Việt Nam đã cho ra mắt khung chương trình phát thanh mới. Đúng 4h45 phút ngày đầu năm mới 1/1/2022, những âm thanh đầu tiên vang lên tín hiệu vui cho thính giả yêu âm nhạc trên sóng phát thanh và những nhạc sĩ bạn bè, đồng nghiệp về một điểm hẹn mới trên VOV3 (Đài TNVN) đã ra đời. Đây là bước chuyển mình, bứt phá đi lên của một kênh sóng âm nhạc quốc gia có truyền thống hơn bảy thập niên, đi suốt chiều dài của lịch sử phát thanh Việt Nam hiện đại. Thừa hưởng những thành tựu của hình thức phát thanh truyền thống, VOV3 đã tạo nên một diện mạo mới trong cách tổ chức, bố cục nội dung các chương trình âm nhạc được sắp xếp một cách hợp lý, khoa học. Nhạc sĩ, NSƯT Doãn Trường Nguyên – Trưởng Ban âm nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam cho biết: “Khung sóng mới mỗi số có thời lượng 60 phút. Những số này thay thế cho những chương trình nhỏ lẻ trước đây có thời lượng từ 10-30 phút. Chương trình phát sóng mới kéo dài thành một vệt từ thứ 2 đến thứ 6, đặc biệt có những chương trình phát sóng tất cả các ngày trong tuần để tạo điểm nhấn, điểm hẹn chương trình yêu thích cho những người yêu nhạc trên sóng VOV3. Ví dụ như chương trình Bài ca đi cùng năm tháng, Hát lên Việt Nam, Một thế giới màu xanh…, các chương trình mới như Tâm hồn Việt gói trọn các chuyên mục dân ca như Ơn nghĩa sinh thành, Dư địa chí dân ca, Dân ca lời cổ…; VOV3 Show điểm đến dành cho những ai yêu thích những ca khúc quốc tế bất hủ đồng thời cập nhật các ca khúc Việt thịnh hành đang đứng ở vị trí cao trên các bảng xếp hạng; Today Playlist mỗi ngày giới thiệu tới người yêu nhạc một thể loại âm nhạc cùng với những ca khúc hay gắn với thể loại âm nhạc đó; Một thế giới màu xanh đưa người nghe đến với không gian âm nhạc bán cổ điển quốc tế nổi tiếng. Các chương trình cho thiếu nhi cũng cập nhật hơn với đời sống như GenZ tài năng, Khu vườn âm nhạc. Bên cạnh đó là một số chuyên mục mới tạo được ấn tượng trên sóng và hấp dẫn như Khách mời M Studio, 8 Showbiz, Nhạc Pháp tuyển chọn, Tám Mai Văn Lạng, Nhật ký thứ 7, Cafe cổ điển… 1 tiết mục trong lễ trao giải cuộc thi sáng tác các ca khúc Hát lên Việt Nam. Những chương trình đã ghi dấu ấn trên kênh VOV3 như: Âm nhạc 168 giờ, Thông tin và đời sống âm nhạc trong nước, Dòng chảy classic, Nhịp sóng vẫn tiếp tục được duy trì. Mặc dù có nhiều đổi mới theo hướng phát thanh hiện đại và tăng cường tính giải trí để tiếp cận nhiều hơn với đối tượng thính giả trẻ, tuy nhiên VOV3 vẫn thực hiện đầy đủ chức năng tuyên truyền, giáo dục, định hướng thẩm mỹ âm nhạc cho người nghe. Như vậy bức tranh âm thanh mới trên VOV3 tạo được sự đa dạng, phong phú và hấp dẫn”. Với sức mạnh nội sinh cùng sự phát triển đi lên của Đài Tiếng nói Việt Nam, Ban âm nhạc đã được thành lập trên cơ sở các phòng Ca nhạc mới, Dân ca và nhạc cổ truyền, ca nhạc thiếu nhi được tách ra từ Ban Văn nghệ và bao gồm cả Đoàn Ca nhạc Đài và Chương trình Âm nhạc-Tin tức FM 90 MZH. Diện mạo mới của VOV3 hôm nay đã thừa hưởng tất cả những thành tựu ấy cùng một “di sản âm thanh” đồ sộ được lưu giữ trong “ngân hàng tư liệu” phát thanh với hàng nghìn, hàng vạn bài hát của các thế hệ nhạc sĩ Việt Nam. BTC trao giải nhất cho nhạc sĩ Tào Tấn Phương với ca khúc “Quê hương Việt Nam tôi”, phổ thơ Lê Tự Minh. Từ “Hát lên Việt Nam”, VOV3 đang cất cánh bay lên trong Tiếng hát Việt Nam, Tiếng nói Việt Nam mà ngọn cờ 100 năm của Đảng và của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đang vẫy gọi tới các dấu mốc lịch sử năm 2030 và 2045./.	From "Sing Up Vietnam": VOV3 takes off in a new music space At the end of 2021, after successfully implementing the song writing contest "Let's sing Viet Nam", VOV3 - the specialized music channel of the Voice of Vietnam has launched a broadcast program frame. new bar. At exactly 4:45 a.m. on New Year's Day, January 1, 2022, the first sounds rang out as a happy signal for music lovers on the radio and musicians, friends and colleagues about a new rendezvous on VOV3 ( TNVN Radio) was born. This is a transformation and breakthrough for a national music channel with a tradition of more than seven decades, spanning the entire length of modern Vietnamese radio history. Inheriting the achievements of traditional radio, VOV3 has created a new look in the way of organizing and arranging the content of music programs in a reasonable and scientific manner. Musician, Meritorious Artist Doan Truong Nguyen - Head of the Voice of Vietnam Music Department said: "Each new broadcast has a duration of 60 minutes. These numbers replace the previous small programs with a duration of 10-30 minutes. The new broadcast program lasts from Monday to Friday, especially with programs broadcast every day of the week to create a highlight and a favorite meeting point for music lovers on VOV3. . For example, the programs Songs that accompany the years, Sing to Vietnam, A Blue World..., new programs such as Vietnamese Soul include folk song categories such as Gratitude for Birth, Du Dia Chi folk songs , Folk songs with ancient lyrics...; VOV3 Show is a destination for those who love timeless international songs while also updating popular Vietnamese songs that are ranked high on the charts; Today Playlist every day introduce to music lovers of a musical genre along with good songs associated with that musical genre; A blue world takes listeners to the famous international semi-classical music space. Children's programs are also more updated with real life such as talented GenZ and Music Garden. Besides, there are a number of new categories that make an impression on the air and are attractive such as Guest M Studio, 8 Showbiz, Selected French Music, Tam Mai Van Lang, Saturday Diary, Classic Cafe... 1 performance at the award ceremony of the song writing contest Sing Up Vietnam. Programs that have made their mark on VOV3 channel such as: 168 hours music, Information and domestic music life, Classic flow, Wave rhythm continue to be maintained. Although there are many innovations in the direction of modern radio and enhanced entertainment to reach more young listeners, VOV3 still fully performs the functions of propaganda, education, and aesthetic orientation. music for listeners. Thus, the new sound picture on VOV3 creates diversity, richness and appeal." With the endogenous strength and growing development of the Voice of Vietnam, the Music Department was established on the basis of the departments of New Music, Folk and Traditional Music, and Children's Music being separated from the Department. Performing arts and including Radio Music Ensemble and FM 90 MZH Music-News Program. The new look of VOV3 today inherits all those achievements and a massive "sound heritage" stored in the radio "document bank" with thousands and thousands of songs from generations. Vietnamese musician. The Organizing Committee awarded the first prize to musician Cao Tan Phuong with the song "My Vietnamese Homeland", poem by Le Tu Minh. From "Sing for Vietnam", VOV3 is taking off in the Voice of Vietnam, the Voice of Vietnam, the 100-year flag of the Party and the Socialist Republic of Vietnam is waving to historical milestones. history in 2030 and 2045./.
Ngắm ‘cánh diều bay cao’, công viên APEC độc đáo tại Đà Nẵng Sáng 10-1, TP Đà Nẵng đã khánh thành công trình Vườn tượng APEC mở rộng nằm bên bờ sông Hàn. Công trình được xây dựng trên khu đất có diện tích 8.668m 2 nằm bên bờ sông Hàn, thuộc quận Hải Châu . Phía đông giáp đường Bạch Đằng nối dài, phía tây giáp đường 2 Tháng 9, phía nam giáp đường Bình Minh 4 và phía bắc giáp Vườn tượng APEC. Công viên APEC mở rộng có tổng mức đầu tư 759 tỉ đồng – chi phí đền bù giải tỏa hơn 623,3 tỉ đồng, chi phí xây dựng, đầu tư thiết bị 130 tỉ đồng – từ nguồn vốn ngân sách của thành phố. Tổ hợp công trình bao gồm khu công viên cây xanh, thảm cỏ, lối đi bộ, vườn dạo… được nâng cốt từ thấp đến cao. Công viên bố trí tầng hầm là khu vực để xe công cộng và các phòng kỹ thuật. Tầng 1 là không gian nghỉ ngơi, khu dịch vụ bán hàng lưu niệm, khu thông tin du lịch phục vụ du khách tham quan. Tầng 2 (mái vòm) là không gian sinh hoạt cộng đồng, đường dốc, lối đi bộ, hồ nước, cây xanh để tạo điểm nhấn cảnh quan. Tầng 2 mái vòm có diện tích 790m² bố trí không gian sinh hoạt cộng đồng, đường dốc, lối đi bộ, hồ nước, cây xanh Mái vòm độc đáo là điểm nhấn ấn tượng của công viên APEC dựa trên ý tưởng “cánh diều bay cao”, có diện tích 790m 2 , được tạo thành từ 200 tấn thép nguyên liệu. Các lối đi xung quang cũng được “phủ” cây xanh… Ông Lê Trung Chinh – chủ tịch UBND TP Đà Nẵng – nhấn mạnh: “Công trình không chỉ thể hiện tinh thần hội nhập quốc tế, khát vọng vươn xa của người dân thành phố mà còn là mong ước về một thành phố xanh, thân thiện, hài hòa với thiên nhiên, một thành phố an bình”. Ông Chinh mong muốn công viên Vườn tượng APEC mở rộng thực sự trở thành một điểm nhấn xanh, hài hòa trong không gian kiến trúc cảnh quan đô thị, là điểm đến du lịch, giải trí mới cho người dân và du khách, là nơi để tổ chức các hoạt động văn hóa lễ hội đặc sắc của thành phố trong thời gian tới.	Watch the 'kite flying high', the unique APEC park in Da Nang Morning of January 10, City Danang inaugurated the expanded APEC Sculpture Garden located on the banks of the Han River. The project is built on a land area of 8,668 square meters 2 Located on the banks of the Han River, in the district Hai Chau . The east borders extended Bach Dang Street, the west borders September 2 Street, the south borders Binh Minh 4 Street and the north borders APEC Sculpture Garden. The expanded APEC Park has a total investment of 759 billion VND - clearance compensation costs of more than 623.3 billion VND, construction costs, equipment investment of 130 billion VND - from the city's budget capital. The complex includes green parks, lawns, walkways, walking gardens... raised from low to high. The park has a basement for public parking and technical rooms. The first floor is a rest space, souvenir sales service area, and tourist information area to serve visitors. The 2nd floor (dome) is a community living space, ramps, walkways, lakes, and trees to create landscape highlights. The dome 2nd floor has an area of 790m² with community living space, ramps, walkways, lakes, and trees. The unique dome is an impressive highlight of APEC park based on the idea of "high-flying kites", with an area of 790m2. 2 , made up of 200 tons of raw steel. The surrounding paths are also "covered" with green trees... Mr. Le Trung Chinh - Chairman of Da Nang City People's Committee - emphasized: "The project not only demonstrates the spirit of international integration and the desire to reach out of the city's people but also the wish for a green, friendly city." friendly, in harmony with nature, a peaceful city." Mr. Chinh hopes that the expanded APEC Sculpture Garden park will truly become a green, harmonious highlight in the urban landscape architectural space, a new tourist and entertainment destination for people and visitors, and a place to organize unique cultural and festival activities of the city in the near future.
Người đàn ông cứu bé gái khỏi đám cháy Nghe tiếng kêu cứu, Trung Văn Nam, 34 tuổi, nhanh như chớp đạp bung cửa sổ, lao vào đám cháy đang bùng to, đưa bé gái 14 tuổi thoát ra ngoài. Trưa 12/1, khi đang ngồi ăn cơm, Trung Văn Nam nghe tiếng tri hô của người dân xung quanh về cháy đang bốc lên từ căn nhà cũ hai tầng trên phố Lương Khánh Thiện (quận Hoàng Mai , Hà Nội ). Bỏ bát đũa, Nam cùng vài đồng nghiệp là thợ sửa điều hoà lao ra ngoài. Thấy đám cháy đang bốc lên ngùn ngụt, người đàn ông quê Thanh Hoá cùng mọi người lấy bình cứu hoả ra xịt nhưng lửa ngày một bùng to hơn. “Tôi nghĩ không ổn nên tìm cách leo lên tầng hai”, anh Nam kể. Khi lên tới tới, trong đám khói mù mịt, Nam thấy một bóng người, rồi vọng ra tiếng nói yếu ớt: “Chú ơi cứu cháu với”. Mất vài giây trấn tĩnh, Nam tìm cách để vào bên trong. Xung quanh tầng hai căn nhà cháy được quây tôn kín mít, lối vào duy nhất là chiếc cửa sổ có song sắt chỉ vừa một người chui. Nam lấy hai tay rung rung để kiểm tra độ chắc trước khi cố hết sức đạp cho bung ra. Hiện trường vụ cháy. Ảnh: Phạm Chiểu “Lúc đấy lửa bắt đầu bùng, tôi cũng không nhìn thấy gì, giơ tay khua khua thì chạm đúng bé gái. Tôi khá mệt, chỉ cố hết sức để đưa được bé ra ngoài”, Nam kể. Khi kéo lê bé gái cách chỗ cháy chừng 5 mét, lửa bắt đầu bùng lên dữ dội. Khi bé gái được Nam đưa ra ngoài, xe cẩu của cảnh sát phòng cháy chữa cháy đã đợi sẵn để đưa xuống dưới, chuyển đi cấp cứu. Bé gái bị bỏng tay, chân. “Đến giờ tôi vẫn chưa hiểu sao mình lại lên tầng hai nhanh như vậy, nếu leo lại thì chưa chắc đã làm được”, Nam nói và cho rằng ai trong trường hợp như anh cũng sẽ làm như vậy. Công an quận Hoàng Mai xác định vụ cháy xảy ra vào khoảng 12h35 tại gia đình ông Vũ Mạnh Cường (70 tuổi). Một người cháu ngoại 6 tuổi chạy được ra ngoài, cô chị bị kẹt lại trên tầng hai. Ông Cường cho biết, trưa 12/1, ông và vợ đang rửa bát phía ngoài thì đám cháy xảy ra trong nhà. “Đứa nhỏ 6 tuổi chạy ra báo cháy, nghĩ nói đùa nên tôi không để ý, lúc sau thì lửa bùng lên”, ông Cường nói. Căn nhà bốn người sinh sống đã bị thiêu rụi nhiều đồ đạc. Lãnh đạo UBND phường Tương Mai, quận Hoàng Mai, cho biết, nguyên nhân ban đầu được xác định do chập thiết bị điện, sau đó lan ra các thiết bị khác. Phạm Chiểu	The man saved the little girl from the fire Hearing calls for help, Trung Van Nam, 34 years old, quickly kicked open the window, rushed into the raging fire, and helped the 14-year-old girl escape. On the afternoon of January 12, while sitting down to eat, Trung Van Nam heard the surrounding people shouting about a fire rising from an old two-story house on Luong Khanh Thien street (District 1). Hoang Mai , Hanoi ). Dropping his bowl and chopsticks, Nam and a few colleagues who were air conditioner repairmen rushed out. Seeing the fire raging, the man from the countryside Thanh Hoa Everyone took out the fire extinguisher and sprayed it, but the fire grew bigger and bigger. "I thought it wasn't right so I tried to climb to the second floor," Mr. Nam said. When he reached the top, in the cloud of smoke, Nam saw a shadow of a person, then a weak voice echoed: "Uncle, please help me." Taking a few seconds to calm down, Nam found a way to get inside. The second floor of the burning house was covered with corrugated iron, the only entrance was a window with iron bars that could only fit one person. Nam shook his hands to check its strength before trying his best to kick it open. Fire scene. Photo: Pham Chieu “At that time the fire started to flare up, I couldn't see anything, I raised my hand and waved it and touched the little girl. I was quite tired, just trying my best to get the baby out," Nam said. While dragging the little girl about 5 meters away from the fire, the fire began to flare up fiercely. When the little girl was taken out by Nam, the fire department's crane was waiting to take her down and take her to the emergency room. The little girl had burns on her hands and feet. "Until now I still don't understand why I got to the second floor so quickly. If I climbed back up, I wouldn't have been able to do it," Nam said, assuming that anyone in his situation would do the same. Hoang Mai District Police determined that the fire occurred at around 12:35 a.m. at the family of Mr. Vu Manh Cuong (70 years old). A 6-year-old grandchild ran out, but her older sister was stuck on the second floor. Mr. Cuong said that on the afternoon of January 12, he and his wife were washing dishes outside when a fire broke out in the house. "The 6-year-old child ran out to report the fire. He thought it was a joke, so I didn't pay attention. A moment later, the fire broke out," Mr. Cuong said. The house where four people lived had burned down many of their belongings. The leader of the People's Committee of Tuong Mai ward, Hoang Mai district, said that the initial cause was determined to be due to a short circuit in electrical equipment, which then spread to other equipment. Pham Chieu
Việt Nam đã thành công trong ‘ngoại giao vắc xin’, vì sao? Trong bối cảnh dịch COVID-19 bị chính trị hóa cao độ, công cuộc huy động vắc xin của Việt Nam có được thành công nhờ chính sách ngoại giao đa phương khéo léo, đưa đất nước từ chỗ ‘đi sau’ thành ‘về trước’ trong tiến trình phủ vắc xin toàn quốc. Đó là nhận định của đại tá Lê Thế Mẫu – nhà bình luận quốc tế của Viện Chiến lược quốc phòng, Bộ Quốc phòng – trong khuôn khổ Diễn đàn thế giới thường niên chủ đề “Cuộc chạy đua vaccine COVID-19 và cạnh tranh ảnh hưởng giữa các quốc gia” được Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức ngày 12-1. Sự kiện thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia chính sách và chính trị quốc tế đầu ngành nhằm thảo luận, trao đổi các vấn đề về tác động vai trò của vắc xin COVID-19 đến quan hệ quốc tế trên thế giới, trong đó có Việt Nam giữa bối cảnh đại địch. Mở đầu diễn đàn, TS Đặng Xuân Thanh – phó chủ tịch Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam – chỉ ra rằng các quốc gia trên thế giới không chỉ hứng chịu bất ổn từ đại dịch COVID-19 mà còn đương đầu với cạnh tranh quyền lực giữa các nước lớn, đặc biệt Mỹ – Trung Quốc. Trong bối cảnh này, dịch COVID-19 bị chính trị hóa cao độ và vắc xin cùng các hỗ trợ vật tư y tế, công nghệ sản xuất thuốc trở thành công cụ để các siêu cường mở rộng tầm ảnh hưởng. Mặc dù vậy, sự cạnh tranh của các nước về ngoại giao vắc xin cũng mang lại lợi ích cho Việt Nam, khi bất kỳ sự gia tăng nguồn cung vắc xin nào cũng là cơ hội cứu sống nhiều người. Theo đại tá Lê Thế Mẫu, trong lúc mã gene của virus SARS-CoV-2 biển đổi khó lường, tình hình cạnh tranh quyền lực của các nước lớn cũng có thể được coi là biến thể của một cuộc chiến, trong đó các nước phát triển như Việt Nam cần có bản lĩnh nhất định để chung sống với các siêu cường. Bình luận về chủ đề triển khai vắc xin, TS Nguyễn Phúc Thái – Viện Y học dự phòng quân đội – hoan nghênh các điều chỉnh chính sách linh hoạt theo thực tiễn đã giải quyết nhiều áp lực mà các y bác sĩ gặp phải trong giai đoạn đầu triển khai tiêm chủng, giúp tăng độ phủ vắc xin mà vẫn đảm bảo an toàn. Tính đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đang là 1 trong 6 quốc gia có độ phủ vắc xin cao nhất thế giới, với hơn 90% dân số đã tiêm mũi 2. TS Nguyễn Mạnh Tiến, phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội, khẳng định Việt Nam có nhiều cơ hội trong cuộc chơi sản xuất vắc xin của thế giới – Ảnh: XUÂN TÙNG Đề cập đến vấn đề vắc xin do Việt Nam sản xuất, TS Nguyễn Mạnh Tiến – phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội – khẳng định các cơ sở trong nước có cơ hội trong đầu tư sản xuất vắc xin của thế giới, tuy nhiên các đơn vị đang gặp nhiều cản trở bởi hàng rào quy định chưa được tháo gỡ. Theo đó, Việt Nam dành ngân sách tương đương 2% GDP hằng năm cho ngành y tế, đặc biệt các hạng mục nghiên cứu khoa học, tuy nhiên con số này thường không được giải ngân hết. Theo TS Tiến, các chính sách tháo gỡ cơ chế, tạo điều kiện nghiên cứu , sản xuất vắc xin trong nước đang được Quốc hội khóa XV xem xét. Ông cũng chỉ ra truyền thống và nền tảng nghiên cứu vắc xin sẵn có của Việt Nam, đồng thời đặt niềm tin vào thành công của vắc xin sản xuất trong nước trong thời gian tới, tạo tiền đề cho “chiến lược thuốc” góp phần đưa COVID-19 trở thành một dịch cúm mùa có ảnh hưởng thấp tại Việt Nam trong tương lai không xa. XUÂN TÙNG	Vietnam has succeeded in 'vaccine diplomacy', why? In the context of the highly politicized COVID-19 epidemic, Vietnam's vaccine mobilization was successful thanks to skillful multilateral diplomacy, moving the country from 'behind' to 'ahead' ' in the nationwide vaccine coverage process. That is the opinion of Colonel Le The Mau - international commentator of the Institute of Defense Strategy, Ministry of National Defense - within the framework of the annual World Forum on the topic "The vaccine race". COVID-19 and competition for influence between countries" organized by the Vietnam Academy of Social Sciences on January 12. The event attracted the participation of many leading international political and policy experts to discuss and exchange issues about the impact of the role of COVID-19 vaccines on international relations around the world, in That is Vietnam in the midst of a great enemy. Opening the forum, Dr. Dang Xuan Thanh - vice president of the Academy of Sciences society Vietnam - points out that countries around the world not only suffer from instability from the COVID-19 pandemic but also face power competition between major countries, especially the US and China. In this context, the COVID-19 epidemic is highly politicized and vaccines, along with support for medical supplies and drug production technology, have become tools for superpowers to expand their influence. Even so, countries' competition over vaccine diplomacy also benefits Vietnam, as any increase in vaccine supply is an opportunity to save many lives. According to Colonel Le The Mau, while the genetic code of the SARS-CoV-2 virus changes unpredictably, the power competition situation of major countries can also be considered a variation of a war, in which countries compete for power. develop as Vietnam It takes a certain bravery to live with superpowers. Commenting on the topic of vaccine deployment, Dr. Nguyen Phuc Thai - Military Institute of Preventive Medicine - welcomed the flexible policy adjustments according to practice that have resolved many pressures that doctors and nurses face during the period. The first phase of vaccination implementation helps increase vaccine coverage while still ensuring safety. Up to now, Vietnam is one of the six countries with the highest vaccine coverage in the world, with more than 90% of the population having received the second dose. Dr. Nguyen Manh Tien, deputy head of the National Assembly Foreign Affairs Committee, affirmed that Vietnam has many opportunities in the world's vaccine production game - Photo: XUAN Tung Referring to the issue of vaccines produced in Vietnam, Dr. Nguyen Manh Tien - deputy head of the National Assembly's Foreign Affairs Committee - affirmed that domestic facilities have opportunities to invest in the world's vaccine production. However, units are facing many obstacles because regulatory barriers have not been removed. Accordingly, Vietnam spends a budget equivalent to 2% of annual GDP on the health sector, especially scientific research items, but this amount is often not fully disbursed. According to Dr. Tien, policies remove mechanisms and create conditions study , domestic vaccine production is being considered by the 15th National Assembly. He also pointed out Vietnam's tradition and existing vaccine research foundation, and placed faith in the success of domestically produced vaccines in the coming time, creating a premise for a "medicine strategy" to contribute turning COVID-19 into a low-impact seasonal flu epidemic in Vietnam in the near future. SPARE SPRING
Hai lễ hội của Bắc Giang được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành quyết định về việc công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Trong đó tỉnh Bắc Giang có Lễ hội Tiên Lục và Lễ hội vật cầu nước làng Vân được công nhận. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu Chủ tịch UBND các cấp nơi có di sản văn hóa phi vật thể được công nhận, căn cứ vào phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình, thực hiện việc quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa . Lễ hội Tiên Lục (xã Tiên Lục, huyện Lạng Giang ) là nơi có cây Dã Hương nghìn năm tuổi còn tồn tại duy nhất trên thế giới, cùng với cụm di tích kiến trúc, nghệ thuật đình, đền, chùa. Cụm di tích Tiên Lục đã được Nhà nước công nhận là di tích Kiến trúc – Nghệ thuật cấp quốc gia từ năm 1989, bao gồm: Cây Dã Hương, đình Viễn Sơn, chùa Phúc Quang, đền Thánh Cả (còn gọi là đền Tiên Lục), đình Thuận Hòa. Lễ hội Tiên Lục đã có từ lâu đời cũng là lễ hội mùa xuân cuối cùng của địa phương , diễn ra vào các ngày 18, 19 và 20/3 âm lịch hằng năm, điểm nhấn của Lễ hội Tiên Lục chính là trùng với kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 nên thu hút được đông đảo dân cư địa phương và du khách ở khắp nơi tới tham dự. Lễ hội vật cầu nước làng Vân (xã Vân Hà, huyện Việt Yên ) là lễ hội mang nét đặc trưng của văn hóa lúa nước, thể hiện niềm khao khát của cư dân nông nghiệp cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Vật cầu nước làng Vân đã có từ rất lâu đời nhưng một thời gian dài trước đây bị gián đoạn bởi chiến tranh. Sau ngày thống nhất đất nước, Lễ hội lại được khôi phục và từ năm 2002 đến nay chiếu theo lệ làng cứ 4 năm địa phương lại tổ chức lễ hội một lần. Theo Cổng TTĐT tỉnh	Two festivals of Bac Giang were recognized as national intangible cultural heritage The Ministry of Culture, Sports and Tourism has just issued a decision on announcing the National Intangible Cultural Heritage List. In that province Bac Giang There is the recognized Tien Luc Festival and Van village water wrestling festival. The Ministry of Culture, Sports and Tourism requests Chairmen of People's Committees at all levels where intangible cultural heritage is recognized, based on the scope of their tasks and powers, to carry out state management according to provisions of law on heritage culture . Tien Luc Festival (Tien Luc commune, district Lang Giang ) is home to the only thousand-year-old Da Huong tree still in existence in the world, along with a cluster of architectural and artistic relics of communal houses, temples, and pagodas. The Tien Luc relic cluster has been recognized by the State as a national Architectural - Artistic relic since 1989, including: Da Huong Tree, Vien Son Communal House, Phuc Quang Pagoda, Thanh Ca Temple (also known as Tien Luc Temple). Luc), Thuan Hoa communal house. Tien Luc Festival has been around for a long time and is also the last spring festival of the year local Taking place on the 18th, 19th and 20th of the third lunar month every year, the highlight of the Tien Luc Festival is coinciding with the holidays of April 30 and May 1, so it attracts a large number of local and traveler from everywhere to attend. Van village water wrestling festival (Van Ha commune, district Vietnamese yen ) is a festival with characteristics of wet rice culture, expressing the desire of agricultural residents to pray for a year of good weather and good harvests. Van village's water prayer has existed for a long time but was interrupted by war a long time ago. After the day of national unification, the Festival was restored and from 2002 until now, according to village custom, the locality has held the festival once every 4 years. According to the Provincial Information Portal
10 bức tranh nổi tiếng nhất thế giới Trong số hàng triệu bức tranh hiện diện trong các phòng trưng bày và bảo tàng trên khắp thế giới, chỉ một số ít có thể vượt qua thời gian và tạo nên lịch sử . Dưới đây là danh sách 10 bức tranh nổi tiếng nhất thế giới. Mona Lisa – Leonardo da Vinci. Bức tranh nổi tiếng nhất trên thế giới là điểm thu hút chính của Bảo tàng Louvre ở Paris, nơi mỗi năm có 6 triệu người đến tham quan. Leonardo da Vinci đã vẽ bức tranh này từ năm 1503 hoặc 1504 trong khoảng thời gian ngắn trước khi ông qua đời năm 1519. Bữa ăn tối cuối cùng – Leonardo da Vinci. Bức tranh nổi tiếng thế giới này không được trưng bày trong một viện bảo tàng, mà nằm trên bức tường phía sau phòng ăn ở tu viện Santa Maria delle Grazie tại Milan, Italy. Bức tranh được vẽ vào cuối thế kỷ 15. Bức tranh vẽ lại khung cảnh Bữa ăn tối cuối cùng của Chúa Jesu với các môn đệ. Kiệt tác này được trưng bày trong tu viện nhỏ thực sự là một trong những điểm tham quan thú vị nhất Milan. Sáng tạo của Adam – Michelangelo. Tác phẩm nằm trên trần của Nhà thờ Sistine ở thành phố Vatican, Rome. Sáng tạo của Adam được Michelangelo vẽ từ năm 1508 đến năm 1512 và là 1 trong 9 cảnh trong sách Genesis được vẽ trên trung tâm của trần nhà của nhà nguyện. Đêm đầy sao – Vincent van Gogh. Bức tranh được vẽ vào năm 1889, Đêm đầy sao là một trong những bức tranh nổi tiếng nhất trong nền văn hóa hiện đại. Bức tranh là một phần trong bộ sưu tập lâu đời của Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại ở New York. Bức tranh là nguồn cảm hứng cho bài hát “Vincent” (còn được gọi là “Đêm đầy sao”) của Don McLean. Tiếng Thét (The Scream) – Edvard Munch. Đây là bức tranh nổi tiếng nhất của Edvard Munch, vẽ khoảng năm 1893. Tranh được sơn bằng dầu và pastel trên bìa cứng. Bức tranh có cái tên “đáng sợ” này được trưng bày tại Phòng trưng bày Quốc gia ở Oslo, Na Uy. Sự dai dẳng của ký ức – Salvador Dali. Bức tranh được họa sỹ người Tây Ban nha vẽ năm 1931. Đây là là một trong những tác phẩm được biết đến nhiều nhất trong lịch sử nghệ thuật. Tác phẩm nghệ thuật này làm cho mọi người suy nghĩ về cách sống và sử dụng thời gian của mình. Bức tranh tuyệt vời này được lấy cảm hứng từ Thuyết tương đối của Albert Einstein Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai – Johannes Vermeer. Được nhiều người coi là “Mona Lisa của Hà Lan” hay “Mona Lisa của phương Bắc”, bức tranh của hoạ sĩ người Hà Lan Johannes Vermeer, cũng … vẽ một cô gái đeo hoa tai ngọc trai. Bức tranh được hoàn thành vào năm 1665 và được trưng bày tại Phòng trưng bày Mauritshuis ở Hague, Hà Lan Tuần tra đêm – Rembrandt van Rijn. Hoàn thành vào năm 1642, tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng này được trưng bày tại Rijksmuseum ở Amsterdam. Bức tranh mô tả đội bảo vệ thành phố đang làm nhiệm vụ, đi đầu là Đại úy Frans Banning Cocq, trung uý và những thành viên khác có vũ trang trong đội bảo vệ. Chân dung tự họa không râu của Vincent van Gogh. Mặc dù Van Gogh đã vẽ rất nhiều bức tranh chân dung của chính ông, bức tranh này nổi bật nhất vì là bức chân dung tự họa cuối cùng của ông và là một trong số ít bức ảnh mô tả ông không có râu. Bức tranh được tặng cho mẹ ông như một món quà sinh nhật. Đây cũng là một trong những bức tranh đắt nhất mọi thời đại, được bán với giá 71,5 triệu USD vào năm 1998 và hiện đang nằm trong bộ sưu tập của một cá nhân. Guernica – Pablo Picasso. Đây là bức tranh nổi tiếng nhất của Picasso, hoàn thành vào năm 1937. Bức tranh được vẽ ở Paris và lấy cảm hứng từ vụ đánh bom Guernica ở Tây Ban Nha trong cuộc Nội chiến Tây Ban Nha. Bức tranh được trưng bày tại Museo Reina Sofía, Madrid, Tây Ban Nha.	10 most famous paintings in the world Of the millions of paintings present in galleries and museums around the world, only a few have been able to transcend time and create history . Below is a list of the 10 most famous paintings in the world. Mona Lisa – Leonardo da Vinci. The most famous painting in the world is the main attraction of the Louvre Museum in Paris, where 6 million people visit every year. Leonardo da Vinci painted this painting in 1503 or 1504 shortly before his death in 1519. The Last Supper – Leonardo da Vinci. This world-famous painting is not displayed in a museum, but is located on the wall behind the refectory at the convent of Santa Maria delle Grazie in Milan, Italy. The painting was painted in the late 15th century. The painting depicts the scene of Jesus' Last Supper with his disciples. This masterpiece displayed in a small monastery is truly one of Milan's most interesting sights. Adam's creation – Michelangelo. The work is located on the ceiling of the Sistine Chapel in Vatican City, Rome. The Creation of Adam was painted by Michelangelo between 1508 and 1512 and is one of nine scenes from the book of Genesis painted on the center of the chapel's ceiling. Starry Night – Vincent van Gogh. Painted in 1889, Starry Night is one of the most famous paintings in modern culture. The painting is part of the permanent collection of the Museum of Modern Art in New York. The painting was the inspiration for the song “Vincent” (also known as “Starry Night”) by Don McLean. The Scream – Edvard Munch. This is Edvard Munch's most famous painting, painted around 1893. The painting is painted with oil and pastel on cardboard. This painting with a "scary" name is displayed at the National Gallery in Oslo, Norway. The Persistence of Memory – Salvador Dali. The painting was painted by a Spanish artist in 1931. This is one of the most known works in art history. This work of art makes people think about how they live and spend their time. This amazing painting is inspired by Albert Einstein's Theory of Relativity Young woman wearing a pearl earring – Johannes Vermeer. Considered by many to be the "Mona Lisa of the Netherlands" or the "Mona Lisa of the North", the painting by Dutch artist Johannes Vermeer, also... depicts a girl wearing a pearl earring. The painting was completed in 1665 and is displayed at the Mauritshuis Gallery in The Hague, Netherlands Night Patrol – Rembrandt van Rijn. Completed in 1642, this famous work of art is displayed at the Rijksmuseum in Amsterdam. The painting depicts the city guard on duty, led by Captain Frans Banning Cocq, a lieutenant, and other armed members of the guard. Self-portrait without beard by Vincent van Gogh. Although Van Gogh painted many portraits of himself, this painting stands out as his last self-portrait and one of the few to depict him without a beard. The painting was given to his mother as a birthday gift. This is also one of the most expensive paintings of all time, sold for $71.5 million in 1998 and is currently in a private collection. Guernica – Pablo Picasso. This is Picasso's most famous painting, completed in 1937. The painting was painted in Paris and inspired by the bombing of Guernica in Spain during the Spanish Civil War. The painting is displayed at Museo Reina Sofía, Madrid, Spain.
Việt Nam đứng đầu ASEAN về quy mô công suất nguồn điện Có thêm hơn 3.400 MW năng lượng tái tạo vận hành năm 2021, giúp quy mô hệ thống điện Việt Nam đứng đầu ASEAN về công suất nguồn. Thông tin trên được ông Trần Đình Nhân, Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết tại hội nghị tổng kết của tập đoàn này ngày 14/1. Theo ông Nhân, đến cuối năm ngoái, hệ thống có thêm 7.500 MW công suất lắp đặt nguồn điện vào vận hành, nâng tổng công suất lên 76.620 MW. Trong đó, nguồn điện năng lượng tái tạo (gió, mặt trời) là 20.670 MW, tăng 3.420 MW so với năm 2020, chiếm 27% tổng công suất nguồn. Với công suất nguồn điện như vậy, quy mô hệ thống điện Việt Nam vươn lên đứng đầu khu vực Đông Nam Á (ASEAN). Năm ngoái, sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu toàn hệ thống là hơn 256 tỷ kWh, tăng 3,9% so với năm 2020. Trong đó, điện sản xuất và mua của EVN là trên 246 tỷ kWh, tăng 3,25% so với năm 2020. Điện thương phẩm đạt khoảng 225 tỷ kWh, tăng 3,85% so với 2020. Quy mô công suất nguồn điện của Việt Nam đứng đầu khu vực, nhưng với tỷ trọng năng lượng tái tạo ngày càng lớn, EVN lo chi phí sản xuất điện tăng và khó khăn trong điều hành hệ thống. Ông Nhân thông tin, năm qua, có thời điểm hệ thống huy động nguồn từ năng lượng tái tạo lên tới 60%, trong khi nhu cầu điện giảm thấp do ảnh hưởng nặng nề của Covid-19 . Việc này gây khó khăn trong điều hành hệ thống và dẫn tới tình trạng “thừa nguồn”. Chưa kể, chi phí đầu vào của sản xuất điện tăng cao do tỷ trọng nguồn phát có giá thành cao như năng lượng tái tạo, giá than, giá khí… Chẳng hạn, giá mua mỗi kWh từ dự án điện mặt trời hiện là 9,35 cent (với dự án vào trước thời điểm tháng 7/2019); 7,09-8,38 cent một kWh nếu dự án vận hành trong giai đoạn 7/2019 – 12/2020. Còn giá điện gió là 8,5 cent một kWh nếu dự án vận hành trước 31/10/2021. Các mức giá mua này đều cao hơn giá mua từ các nguồn nhiệt điện, thuỷ điện… Ngoài ra, ông Dương Quang Thành, Chủ tịch EVN cho biết thêm, đảm bảo cân đối tài chính của EVN cũng chịu ảnh hưởng lớn của các yếu tố đầu vào biến động khó dự báo như giá nhiên liệu, tỷ giá ngoại tệ, cơ cấu sản lượng điện phát, chính sách tín dụng, tiền tệ. Các dự án đầu tư nguồn, lưới gặp nhiều thách thức về huy động vốn, bố trí quỹ đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng và công tác bồi thường giải phóng mặt bằng… Điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến tiến độ triển khai các dự án lưới điện truyền tải. “Nhiệm vụ đặt ra của EVN trong năm nay nặng nề cả ở khía cạnh cung ứng điện và cân đối tài chính”, lãnh đạo EVN nhận định. Dự báo tình hình thời tiết cực đoan trong mùa nắng nóng 2022 có thể ảnh hưởng tới cung ứng điện . Bà Đỗ Nguyệt Ánh, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) cho biết, tính toán của đơn vị này trong cao điểm nắng nóng vào tháng 6, tiết giảm điện ở miền Bắc có thể lên tới 2.100 MW. “Những tháng cao điểm nắng nóng, miền Bắc có thể thiếu điện, trong khi miền Nam, miền Trung lại dư thừa”, bà Đỗ Nguyệt Ánh cho hay. Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty điện lực Hà Nội (EVNHN) cho hay, doanh nghiệp đã xây dựng các phương án, đảm bảo cung cấp đủ điện, nhưng “vẫn mong có sự chia sẻ của khách hàng nếu tình trạng thiếu điện xảy ra”. Để đủ điện cho miền Bắc trong mùa hè tới, nữ Chủ tịch EVNNPC kiến nghị, tập đoàn tính toán phương án đảm bảo tối đa độ khả dụng nguồn điện cho miền Bắc. Bà cũng đề nghị EVN phê duyệt phương thức vận hành các tháng nắng nóng để khách hàng công nghiệp có phương án sản xuất kinh doanh hợp lý, dành nguồn cho khối khách hàng sinh hoạt. Về phía EVN, tập đoàn này kiến nghị Chính phủ sớm ban hành quy hoạch điện VIII để có cơ sở triển khai, đầu tư các dự án nguồn, lưới điện. Năm ngoái, tổng giá trị tài sản hợp nhất toàn EVN là 731.000 tỷ đồng, trong đó vốn chủ sở hữu là 255.000 tỷ đồng (tăng 6,2% so với năm 2020). Tập đoàn này nộp ngân sách 22.440 tỷ đồng. Năm nay, EVN dự báo nhu cầu tăng trưởng điện không cao khi tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp và nguồn năng lượng tái tạo chiếm tỷ trọng lớn. Sản lượng điện thương phẩm gần 242,4 tỷ kWh, tăng 7,6% so với 2021. Tập đoàn này dự kiến đầu tư với tổng vốn 96.500 tỷ đồng; năng suất lao động tăng 8-10%. Anh Minh	Vietnam ranks first in ASEAN in terms of power capacity capacity There will be more than 3,400 MW of renewable energy operating in 2021, helping the scale of Vietnam's power system top ASEAN in terms of source capacity. The above information was said by Mr. Tran Dinh Nhan, General Director of Vietnam Electricity Group (EVN) at the group's summary conference on January 14. According to Mr. Nhan, by the end of last year, the system had an additional 7,500 MW of installed power capacity in operation, bringing the total capacity to 76,620 MW. Of which, renewable energy sources (wind, solar) are 20,670 MW, an increase of 3,420 MW compared to 2020, accounting for 27% of total source capacity. With such power capacity, the scale of Vietnam's power system rises to the top of Southeast Asia (ASEAN). Last year, the entire system's produced and imported electricity output was more than 256 billion kWh, an increase of 3.9% compared to 2020. Of which, EVN's produced and purchased electricity was over 246 billion kWh, an increase of 3.25%. % compared to 2020. Commercial electricity reached about 225 billion kWh, an increase of 3.85% compared to 2020. The scale of Vietnam's power source capacity is at the top of the region, but with the increasing proportion of renewable energy, EVN is worried about increasing electricity production costs and difficulties in operating the system. Mr. Nhan informed that, last year, there was a time when the system mobilized resources from renewable energy up to 60%, while electricity demand decreased due to the severe impact of climate change. Covid-19 . This causes difficulty in operating the system and leads to a situation of "redundant resources". Not to mention, input costs of electricity production have increased due to the proportion of high-cost generation sources such as renewable energy, coal prices, gas prices... For example, the purchase price per kWh from a solar power project is currently 9.35 cents (for projects before July 2019); 7.09-8.38 cents per kWh if the project operates in the period July 2019 - December 2020. The price of wind power is 8.5 cents per kWh if project Operate before October 31, 2021. These purchase prices are all higher than the purchase prices from thermal power sources, hydroelectric power sources... In addition, Mr. Duong Quang Thanh, Chairman of EVN, added that ensuring EVN's financial balance is also greatly influenced by volatile input factors that are difficult to forecast such as fuel prices, foreign exchange rates, and foreign currency exchange rates. structure of electricity generation output, credit and monetary policies. Source and grid investment projects face many challenges in terms of capital mobilization, land fund arrangement, conversion of forest land use purposes and site clearance compensation... This will greatly affect the progress of development. Deploy power transmission grid projects. "EVN's set tasks this year are heavy both in terms of electricity supply and financial balance," EVN leaders commented. Forecasts of extreme weather during the 2022 hot season may affect electricity supply . Ms. Do Nguyet Anh, Chairman of the Board of Directors of the Northern Power Corporation (EVNNPC), said that this unit's calculations during the peak heat wave in June, the electricity reduction in the North could be up to 2,100 MW. "During peak hot months, the North may lack electricity, while the South and Central regions have a surplus," said Ms. Do Nguyet Anh. Mr. Nguyen Anh Tuan, Chairman of the Board of Directors of Hanoi Electricity Corporation (EVNHN), said that the enterprise has developed plans to ensure sufficient electricity supply, but "still hopes to have the sharing of customers if the situation arises." Electricity shortage occurs. To have enough electricity for the North next summer, the female Chairwoman of EVNNPC proposed that the corporation calculate a plan to ensure maximum power availability for the North. She also asked EVN to approve the operating method during hot months so that industrial customers have reasonable production and business plans, reserving resources for domestic customers. As for EVN, this group recommends that the Government soon issue electricity planning VIII to have a basis for implementing and investing in power source and grid projects. Last year, the total consolidated asset value of EVN was 731,000 billion VND, of which equity was 255,000 billion VND (up 6.2% compared to 2020). This group paid 22,440 billion VND to the budget. This year, EVN forecasts that electricity demand growth will not be high as the epidemic situation remains complicated and renewable energy sources account for a large proportion. Commercial electricity output is nearly 242.4 billion kWh, an increase of 7.6% compared to 2021. This group plans to invest with a total capital of 96,500 billion VND; Labor productivity increased by 8-10%. Mr. Minh
Tại quận Bình Thạnh – thành phố Hồ Chí Minh có một con đường được mang tên Cao Xuân Huy. Giáo sư Cao Xuân Huy (1900 – 1983) là một nhà giáo mẫu mực, tận tuỵ; nhà Đông phương học sâu sắc được giới học thuật trong nước và quốc tế vô cùng mến mộ. Những năm cuối đời, ông là linh hồn của lớp Đại học Hán học đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (1965 – 1968), người thầy có công lao to lớn trong việc dạy dỗ hầu hết lứa cán bộ nòng cốt trong Viện Nghiên cứu Hán Nôm hiện nay. Có thể nói, Giáo sư Cao Xuân Huy như một cây đại thụ xum xuê, tỏa bóng bao trùm lên ngành Hán học Việt Nam hôm nay. Có điều, trọn nửa thế kỷ đứng trên bục giảng, ông không hề để lại một bộ giáo trình chính thức nào về các tác phẩm triết học kinh điển – nhất là các bài giảng sâu sắc của ông như Kinh Dịch, Trang Tử, Lão Tử – những bài giảng đã khiến giới học thuật nước ta tôn xưng ông là nhà Đạo học. Chúng tôi muốn trình bày một phần bài giảng của ông về sách Lão Tử, nhằm lưu lại chút “tinh anh” của một bậc thầy mà “thể phách” đã hoà vào “cõi Đạo”, hy vọng được bạn đọc xem như một chút tư liệu tham khảo trong cuộc hành trình tìm hiểu Triết học phương Đông.	In the district Binh Thanh – Ho Chi Minh City has a street named Cao Xuan Huy. Professor Cao Xuan Huy (1900 - 1983) was an exemplary and dedicated teacher; A profound Orientalist, he is greatly admired by domestic and international academic circles. In the last years of his life, he was the soul of the first Sinology University class of the Democratic Republic of Vietnam (1965 - 1968), a teacher who made great contributions in educating most of the core cadres in Institute of Han Nom Studies today. It can be said that Professor Cao Xuan Huy is like a luxuriant giant tree, casting a shadow over the field of Vietnamese Sinology today. However, after half a century of standing on the podium, he did not leave behind any official textbooks on teachings work classic philosophy - especially his profound lectures such as the I Ching, Chuang Tzu, Lao Tzu - lectures that have made our country's academic community honor him as a Taoist. We would like to present a part of his lecture on the book Lao Tzu, in order to retain a bit of the "elite" of a master whose "body" has merged into the "realm of Tao", hoping to be seen by readers as a bit of Reference material in the journey to learn Eastern Philosophy.
Phát hiện hồ cá bỏ hoang nổi lên như một công trình cổ giữa biển ở Việt Nam Cũng chính bởi khu vực này nằm sát biển, lại có những dãy tường bao quanh cho nên khung cảnh càng trở nên kỳ lạ và quyến rũ. Đảo Phú Quý hiện ra như một viên ngọc thô ẩn mình giữa biển cả với những đường nét mộc mạc, hoang sơ. Cách đất liền khoảng 110km, để tới hòn đảo, hiện nay chỉ có một cách duy nhất là đi tàu từ cảng Phan Thiết với thời gian di chuyển từ 2 – 2,5 tiếng. Cũng vì lí do này mà Phú Quý chưa có quá nhiều khách du lịch và vẫn giữ được những màu sắc sơ nguyên của riêng mình. (Ảnh: havicotour) Vì hòn đảo còn hoang sơ nên vẫn còn nhiều địa điểm đẹp mà khách du lịch chưa biết tới, điển hình là hồ cá bỏ hoang, tọa lạc ở gần khu vực Mộ Thầy. (Ảnh: Tâm Linh) Vì hòn đảo còn hoang sơ nên vẫn còn nhiều địa điểm đẹp mà khách du lịch chưa biết tới, điển hình là hồ cá bỏ hoang, tọa lạc ở gần khu vực Mộ Thầy. (Ảnh: nq.hoag0206) (Ảnh: Phạm Quốc Cường) (Ảnh: Phạm Quốc Cường) Hồ cá bỏ hoang này có cực nhiều góc đẹp để khám phá, chụp ảnh với địa thế nằm giữa làn nước biển xanh ngắt kết hợp với “hiệu ứng” sóng biển sủi bọt trắng xóa. Từ mọi góc, khách du lịch đều có thể ngắm tầm mắt bắt những khung hình hài hòa, có trời, có biển và có cả màu xám nâu cũ kỹ, bám rêu cổ kính của những bức tường chắn sóng. (Ảnh: Mạnh Tiến Khôi) (Ảnh: Tiểu Trúc) Từ cửa sổ của những ngôi nhà nhỏ cạnh đó, nhiều bạn trẻ cũng đã canh góc chụp và cho ra những bức hình check-in để đời. (Ảnh: Ngoc Le) (Ảnh: Lee Hà Linh) Cứ như thế dần dần ngày càng có nhiều bức ảnh chụp tại đây được ra đời. Đập Gành Hang cũng dần trở thành một trong những điểm không thể bỏ qua khi tới du lịch đảo. (Ảnh: vntravellive) (Ảnh: Khoa Beo)	Discovering an abandoned aquarium emerging as an ancient structure in the middle of the sea in Vietnam Because this area is located close to the sea and surrounded by walls, the scene becomes even more strange and charming. Phu Quy Island appears like a rough gem hidden in the middle of the sea with rustic, wild lines. About 110km from the mainland, to get to the island, there is currently only one way: by boat from Phan Thiet port with a travel time of 2 - 2.5 hours. For this reason, Phu Quy does not have too many tourists and still retains its own pristine colors. (Photo: havicotour) Because the island is still wild, there are still many beautiful places that tourists do not know about, typically the abandoned aquarium, located near the Thay Tomb area. (Photo: Tam Linh) Because the island is still wild, there are still many beautiful places that tourists do not know about, typically the abandoned aquarium, located near the Thay Tomb area. (Photo: nq.hoag0206) (Photo: Pham Quoc Cuong) (Photo: Pham Quoc Cuong) This abandoned aquarium has many beautiful corners to explore and take photos with its location in the middle of blue sea water combined with the "effect" of white foamy ocean waves. From every corner, tourists can catch a glimpse of harmonious frames, including the sky, the sea and the old grey-brown, mossy color of the seawalls. (Photo: Manh Tien Khoi) (Photo: Tieu Truc) From the windows of the small houses nearby, many young people also guarded the angle and took the check-in photos of a lifetime. (Photo: Ngoc Le) (Photo: Lee Ha Linh) Just like that, gradually more and more photos taken here were born. Ganh Hang Dam is also gradually becoming one of the places not to be missed when traveling to the island. (Photo: vntravellive) (Photo: Khoa Beo)
72 tác phẩm được trao Giải thưởng văn học nghệ thuật năm 2021 Trong 72 tác phẩm được trao giải, 9 giải thưởng thuộc về Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành TW, 1 giải thưởng về đề tài chống COVID-19 và 62 giải thuộc về Hội Văn học nghệ thuật tỉnh, thành phố. Ngày 15/1, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam đã tổ chức Lễ trao giải thưởng văn học nghệ thuật năm 2021 cho các tác giả có tác phẩm văn học, nghệ thuật xuất sắc trong năm 2021. Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam dự và trao giải thưởng cho các tác giả. Theo Ban Tổ chức, năm 2021, có 55/63 Hội Văn học nghệ thuật tỉnh, thành phố gửi tác phẩm tham dự giải thưởng hàng năm của Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam. Tính đến ngày 24/12/2021, Ban tổ chức đã nhận được 9 tác phẩm có giá trị xuất sắc của 9 Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương; nhận được 375 tác phẩm của các tác giả, nhóm tác giả thuộc 55 Hội Văn học nghệ thuật tỉnh, thành phố gửi xét giải thưởng. Các tác phẩm tham gia dự giải thuộc các thể loại thơ, văn xuôi, lý luận phê bình văn học , mỹ thuật, nhiếp ảnh, điện ảnh, âm nhạc, múa, văn nghệ dân gian, sân khấu. Sau khi tham khảo ý kiến từ các Hội đồng giám khảo chuyên ngành, Thường trực Đoàn Chủ tịch đã ra quyết định trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật năm 2021 cho 72 tác phẩm, gồm 9 giải thưởng cho các tác phẩm xuất sắc của các Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương, 1 giải thưởng xuất sắc về đề tài phòng chống COVID-19 và 62 giải thưởng cho tác phẩm của các tác giả là các hội viên Hội Văn học nghệ thuật tỉnh, thành phố. Cụ thể, 9 giải thưởng cho các tác phẩm xuất sắc của các Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương gồm: Tập thơ “ Xứ – Rung một ngọn cây ” của tác giả Trần Lê Khánh (Hội Nhà văn Việt Nam); Ca khúc “ Đẹp nhất bông sen,” nhạc và lời của nhạc sỹ Trương Quang Lục (Hội Nhạc sỹ Việt Nam); tác phẩm kịch nói “ Làng song sinh ” của Nhà hát Kịch Hà Nội, đạo diễn-nghệ sỹ nhân dân Nguyễn Trung Hiếu, tác giả kịch bản-nhà văn Xuân Đức (Hội Nghệ sỹ Sân khấu Việt Nam); phim tài liệu truyền hình “ Thành trì cuối cùng,” đạo diễn Ngô Quang Thịnh, Hãng phim Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh (Hội Điện ảnh Việt Nam); sách nghiên cứu “ Người Dao Tiền ở Việt Nam ” của tác giả Lý Hành Sơn (Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam). Bên cạnh đó còn có tác phẩm ảnh nghệ thuật “ Chốt kiểm soát bảo vệ biên giới phòng chống COVID-19 ” của tác giả Huỳnh Văn Truyền (Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam); tiểu thuyết “ Rừng có tiếng người ” của tác giả Đinh Công Diệp (Hội Văn học nghệ thuật các Dân tộc thiểu số Việt Nam); tổ khúc múa “ Ánh sáng tâm hồn,” chỉ đạo nghệ thuật – nghệ sỹ Nhân dân Phạm Anh Phương, tác giả kịch bản và tổng đạo diễn – biên đạo múa Tuyết Minh (Hội Nghệ sỹ Múa Việt Nam); công trình kiến trúc “Cầu vàng” của Kiến trúc sư Vũ Việt Anh – kiến trúc sư Nguyễn Quang Hữu (Hội Kiến trúc sư Việt Nam). Giải thưởng xuất sắc về đề tài phòng chống COVID-19 được trao cho tác phẩm “ Niềm tin tất thắng ” của Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Vĩnh Phúc . Trong số 62 giải thưởng cho tác phẩm của các tác giả là hội viên Hội Văn học nghệ thuật tỉnh, thành phố, 3 giải A gồm: Tác phẩm ảnh nghệ thuật “ Vụ Xuân trên núi ” của tác giả Phạm Pa Ri (Hội Văn học nghệ thuật Yên Bái); tác phẩm gốm mỹ thuật “ Tuổi thơ 1 ” của tác giả Phạm Văn Hòa (Hội Văn học nghệ thuật Hà Nam ); tiểu thuyết “ Nghiệp chướng ” của tác giả Lưu Vĩ Lân (Hội Văn học nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh). Ngoài ra, Ban tổ chức còn trao 14 giải B, 16 giải C, 27 giải khuyến khích và 2 giải dành cho tác giả trẻ. Các giải thưởng được trao thuộc nhiều chuyên ngành như: văn học (26 tác phẩm), mỹ thuật (11 tác phẩm), âm nhạc (6 tác phẩm), điện ảnh (2 tác phẩm), kiến trúc (2 tác phẩm), nhiếp ảnh (9 tác phẩm), múa (2 tác phẩm), văn nghệ dân gian (4 tác phẩm). Phát biểu tại lễ trao giải, Phó giáo sư, tiến sỹ Đỗ Hồng Quân, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam nhấn mạnh Hội Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam (tiền thân là Hội Văn nghệ Việt Nam) đã trải qua chặng đường dài 74 năm, gắn bó với đất nước anh hùng, đồng hành cùng các tầng lớp nhân dân trên những cột mốc lịch sử vẻ vang của dân tộc. Các chiến sỹ văn hóa văn nghệ trên cương vị chính trị, xã hội-nghề nghiệp của mình đã góp phần xứng đáng để “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi” – như lời Bác Hồ đã dạy tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất – 24/11/1946. Kể từ Giải thưởng lần thứ nhất của Hội Văn nghệ Việt Nam (1952) trao tặng các tác phẩm văn nghệ tiêu biểu thuộc các thể loại truyện và ký sự; thơ; bài hát; kịch; văn học dịch và hội họa, đến nay Giải thưởng Văn nghệ Việt Nam đã tròn 70 năm. Giải thưởng Văn học nghệ thuật của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam trao tặng hằng năm là Giải thưởng tầm cỡ quốc gia, thu hút sự quan tâm, hưởng ứng của đông đảo văn nghệ sỹ. “Qua mỗi mùa giải thưởng, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam đã phấn đấu nâng cao chất lượng, coi trọng tính chuyên nghiệp, để giải thưởng trở thành danh giá và vinh dự của giới văn học nghệ thuật. Giải thưởng còn thể hiện khát vọng của văn nghệ sỹ góp phần xứng đáng cùng toàn dân tộc, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, xây dựng con người mới Việt Nam – nguồn nội lực quan trọng nhất của sự phát triển đất nước, thực hiện thành công các mục tiêu phát triển đất nước, phát triển văn hóa, văn học nghệ thuật mà Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã đề ra,” Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam Đỗ Hồng Quân khẳng định./. Phương Lan (TTXVN/Vietnam+)	72 works were awarded the 2021 Literature and Arts Awards Of the 72 works awarded, 9 awards went to the Central Association of Literature and Arts, 1 award was on the topic of anti-COVID-19 and 62 awards went to the Association of Literature and Arts of provinces and cities. On January 15, in Hanoi, the Vietnam Union of Literature and Arts Associations held the 2021 Literary and Arts Award Ceremony for authors with outstanding literary and artistic works in 2021. Deputy Prime Minister Vu Duc Dam attended and awarded awards to the authors. According to the Organizing Committee, in 2021, there are 55/63 Provincial and City Literature and Arts Associations submitting works to participate in the annual awards of the Vietnam Union of Literature and Arts Associations. As of December 24, 2021, the Organizing Committee has received 9 works of outstanding value from 9 Central specialized Literature and Art Associations; received 375 works from authors and groups author of 55 Provincial and City Literature and Arts Associations submitted for award consideration. The works participating in the award belong to the genres of poetry, prose, and critical theory literature , fine arts, photography, cinema, music, dance, folk arts, theater. After consulting with specialized jury councils, the Standing Committee of the Presidium decided to award the 2021 Union of Literature and Arts Associations Literature and Arts Awards to 72 works, including 9 awards. for excellent works of the Central specialized Literature and Art Associations, 1 excellent award on the topic of COVID-19 prevention and 62 awards for works by authors who are members of the Literature and Arts Association province and city. Specifically, 9 awards for excellent works from the Central Literature and Art Associations include: Poetry collection " Origin – Shake a tree top ” by author Tran Le Khanh (Vietnam Writers Association); Song " The most beautiful lotus,” music and lyrics by musician Truong Quang Luc (Vietnam Musicians Association); dramatic work" Twin village ” by Hanoi Drama Theater, director-people's artist Nguyen Trung Hieu, scriptwriter-writer Xuan Duc (Vietnam Theater Artists Association); TV documentary" The Last Stronghold,” director Ngo Quang Thinh, Ho Chi Minh City Television Studio (Vietnam Cinema Association); research book" Dao Tien people in Vietnam ” by author Ly Hanh Son (Vietnam Folk Arts Association). Besides, there are also works of art " Border protection control post to prevent COVID-19 ” by author Huynh Van Truyen (Vietnam Association of Photographic Artists); novel " The forest has human voices ” by author Dinh Cong Diep (Vietnam Ethnic Minorities Literature and Arts Association); dance suite" Light of the soul,” Artistic director - People's Artist Pham Anh Phuong, scriptwriter and general director - choreographer Tuyet Minh (Vietnam Dance Artists Association); The architectural work "Golden Bridge" by architect Vu Viet Anh - architect Nguyen Quang Huu (Vietnam Association of Architects). The excellent award on the topic of COVID-19 prevention was awarded to the work " Faith wins ” of the Provincial Literature and Arts Association Vinh Phuc . Among the 62 awards for works by authors who are members of the Provincial and City Literature and Arts Association, 3 A prizes include: Artistic photo works " Spring crop on the mountain ” by author Pham Pa Ri (Yen Bai Literature and Arts Association); fine ceramic works" Childhood 1 ” by author Pham Van Hoa (Literature and Arts Association Ha Nam ); novel " Karma ” by author Luu Vi Lan (Ho Chi Minh City Literature and Arts Association). In addition, the Organizing Committee also awarded 14 B prizes, 16 C prizes, 27 consolation prizes and 2 prizes for young authors. The awards were given in many majors such as: literature (26 works), fine arts (11 works), music (6 works), cinema (2 works), architecture (2 works) , photography (9 works), dance (2 works), folk arts (4 works). Speaking at the award ceremony, Associate Professor, Dr. Do Hong Quan, Secretary of the Party Youth Union, Chairman of the Vietnam Union of Literature and Arts Associations emphasized the Vietnam Union of Literature and Arts Associations (predecessor (Vietnam Arts Association) has gone through a long journey of 74 years, sticking with the heroic country, accompanying people from all walks of life on glorious historical milestones of the nation. Soldiers art culture In my political, social and professional position, I have made a worthy contribution to "Culture lights the way for the nation" - as Uncle Ho taught at the first National Cultural Conference - November 24. /1946. Since the first award of the Vietnam Arts Association (1952) awarded typical literary works in the genres of stories and memoirs; poem; song; dramatic; literature pandemic and painting, the Vietnam Arts Awards have now completed 70 years. The Literature and Arts Award given annually by the Vietnam Union of Literature and Arts Associations is a national award, attracting the attention and response of a large number of writers and artists. “Through each award season, the Vietnam Union of Literature and Arts Associations has strived to improve quality, attach importance to professionalism, so that the award becomes prestigious and honorable for the literary and artistic world. The award also demonstrates the aspirations of writers and artists to make a worthy contribution to the entire nation, building an advanced culture, rich in national identity, and building a new Vietnamese people - the most important source of internal resources of the nation. the develop country, successfully implementing the goals of national development, cultural, literary and artistic development set by the 13th Party Congress," Chairman of the Union of Vietnamese Literature and Art Associations Do Hong Quan affirmed./. Phuong Lan (VNA/Vietnam+)
Việt Nam lên tiếng về tài liệu Mỹ bác ‘đường 9 đoạn’ ở Biển Đông Việt Nam khẳng định luôn phản đối mọi yêu sách không phù hợp với UNCLOS, sau khi Mỹ công bố tài liệu bác yêu sách “đường 9 đoạn” của Trung Quốc ở Biển Đông. “Việt Nam ghi nhận việc Bộ Ngoại giao Mỹ công bố Báo cáo số 150 về các ranh giới biển”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết trong thông cáo ngày 14/1, khi được hỏi về phản ứng của Việt Nam liên quan đến tài liệu của Mỹ bác yêu sách của Trung Quốc tại Biển Đông. Bà Hằng cho biết liên quan đến các tranh chấp tại Biển Đông, Việt Nam nhiều lần khẳng định quan điểm nhất quán và rõ ràng rằng “luôn phản đối và không chấp nhận mọi yêu sách liên quan không phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS)”. “Việt Nam một lần nữa đề nghị các bên liên quan tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở Biển Đông , tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, đóng góp tích cực và thực chất nhằm duy trì hòa bình, ổn định, bảo vệ an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, tính toàn vẹn của UNCLOS và trật tự dựa trên luật lệ”, bà Hằng cho biết. Cục Đại dương, Môi trường Quốc tế và Các vấn đề khoa học thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 12/1 công bố tài liệu nghiên cứu cho biết Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền phi pháp hoặc một số hình thức “thẩm quyền riêng” đối với hầu hết Biển Đông. “Những tuyên bố này làm suy yếu nghiêm trọng pháp quyền ở các đại dương và nhiều quy định được công nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế được nêu trong UNCLOS”, tài liệu có đoạn. Tài liệu 47 trang là bản cập nhật của một nghiên cứu tiến hành năm 2014, trong đó bác bỏ cái gọi là “đường chín đoạn” của Trung Quốc ở Biển Đông. Bộ Ngoại giao Mỹ tiếp tục kêu gọi Trung Quốc “ngừng các hoạt động trái pháp luật và cưỡng chế trên Biển Đông”. Báo cáo mới được đưa ra trong bối cảnh Mỹ ngày càng thách thức Trung Quốc trên toàn cầu, khi cho rằng sự trỗi dậy của quốc gia này là mối đe dọa lâu dài với Washington. Năm 2020, ngoại trưởng Mỹ khi đó là Mike Pompeo công khai ủng hộ tuyên bố chủ quyền của các quốc gia Đông Nam Á ở Biển Đông, vượt xa lập trường của Mỹ trước đây là thách thức Trung Quốc nhưng không chỉ rõ ràng quốc gia nào có quyền hợp pháp. “Đường 9 đoạn” mà Trung Quốc đơn phương vẽ ra đòi yêu sách chủ quyền phi lý với gần như toàn bộ diện tích Biển Đông. Trung Quốc cũng bồi đắp phi pháp 7 đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, biến chúng thành đảo nhân tạo và quân sự hóa thành tiền đồn trên biển. Nguyễn Tiến	Vietnam speaks out about the US document rejecting the '9-dash line' in the East Sea Vietnam affirmed that it always opposes all claims inconsistent with UNCLOS, after the US published a document refuting China's "9-dash line" claim in the East Sea. "Vietnam acknowledges the US State Department's publication of Report Không. 150 on maritime boundaries," Foreign Ministry spokeswoman Le Thi Thu Hang said in a statement on January 14, when asked about the country's reaction. Vietnam related document of the US rejects China's claims in the East Sea. Ms. Hang said that regarding disputes in the East Sea, Vietnam has repeatedly affirmed its consistent and clear position that "always opposes and does not accept all related claims that are inconsistent with international law, including the 1982 United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS). “Vietnam once again requests that relevant parties respect Vietnam's sovereignty, sovereign rights and jurisdiction in East Sea , respect diplomatic and legal processes, make positive and substantive contributions to maintaining peace, stability, protecting security, safety, freedom of navigation and aviation, the integrity of UNCLOS and order is based on the law," Ms. Hang said. The Bureau of Oceans, International Environment and Scientific Affairs of the US Department of State on January 12 published a research document saying China has illegally claimed sovereignty or some form of “exclusive jurisdiction” over most of the South China Sea. “These declarations seriously undermine the rule of law in the oceans and many of the widely recognized provisions of international law contained in UNCLOS,” the document said. The 47-page document is an update of one study conducted in 2014, which rejected China's so-called "nine-dash line" in the East Sea. The US State Department continues to call on China to "stop illegal and coercive activities in the East Sea". The new report comes in the context of the US increasingly challenging China globally, arguing that the country's rise is a long-term threat to Washington. In 2020, then US Secretary of State Mike Pompeo went public donate claims of sovereignty of Southeast Asian countries in the East Sea, going beyond the previous US stance of challenging China but not clearly indicating which country has legal rights. The "9-dash line" that China unilaterally drew claims unreasonable sovereignty over almost the entire area of the East Sea. China also illegally built up 7 rocks in the archipelago Truong Sa of Vietnam, turning them into artificial islands and militarizing them into sea outposts. Nguyen Tien
Thành cổ Nam bộ: Dấu tích thành Gia Định Trung tâm hành chính Gia Định có từ những năm 1623 với các đồn thu thuế đầu tiên của chính quyền chúa Nguyễn đặt tại khu vực Cầu Kho, Q.1 , TP.HCM hiện nay. Năm 1698, chúa Nguyễn Phúc Chu cho lập phủ Gia Định, phủ lỵ được đặt tại thôn Tân Khai (nay thuộc vị trí khu vực đường Hàm Nghi, Nguyễn Trung Trực). Năm 1775, trước sự tấn công của chúa Trịnh và phong trào Tây Sơn , Nguyễn Ánh đã phải rời bỏ Phú Xuân và chọn Gia Định làm nơi định đô, biến nơi đây thành trung tâm quyền lực chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa cho đến trước khi hoàn thành nhiệm vụ đại định thiên hạ (1802). Cấu trúc và quy mô thành Gia Định Sự kiện Nguyễn Ánh cho xây dựng thành Gia Định (còn gọi là thành Bát Quái, thành Quy, thành Phiên An) được chính sử triều Nguyễn ghi chép như sau: Ngày Kỷ Sửu, tháng 3 năm 1790, đắp thành đất Gia Định. Vua thấy thành cũ ở thôn Tân Khai chật hẹp, bàn mở rộng thêm. Dụ rằng: “Vương công giữ nước, tất phải đặt nơi hiểm yếu trước. Nay đất Gia Định mới thu phục, cần sửa thành trì cho bền vững để chỗ dựa được vững mạnh”. Nguyễn Ánh huy động hơn 3 vạn dân phu và chủ yếu sử dụng đá ong Biên Hòa để xây thành, hẹn trong 10 ngày đắp xong. Thành đắp theo kiểu thành Vauban phương Tây (do Oliver de Puymanel, một kỹ sư công binh người Pháp được Nguyễn Ánh giao thiết kế và chỉ huy xây dựng), mở tám cửa, ở giữa là cung điện, bên tả dựng nhà Thái Miếu, phía sau miếu là kho tàng, bên hữu đặt cục chế tạo, chung quanh là nhà tranh cho quân túc vệ ở. Giữa dựng kỳ đài ba tầng, trên làm tòa vọng đẩu bát giác, ban ngày kéo cờ, ban đêm thì kéo đèn làm hiệu lệnh cho các quân. Thành đắp xong, gọi tên là Kinh thành Gia Định. Năm 1800, Gia Long đổi tên Kinh thành Gia Định thành trấn Gia Định. Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức có các ghi chép rất chi tiết về quy hoạch, cấu trúc, hệ thống các công trình kiến trúc, cơ sở hạ tầng của thành Gia Định cũng như hoạt động thị dân trong thành vào năm 1816. Các nguồn tư liệu bản đồ cho thấy, để bảo vệ thành Gia Định, phía trước còn có hai đồn binh lực lớn án ngữ cửa sông Sài Gòn gọi là đồn Cá Trê (Giác Ngư) nằm bên trái trong khu đô thị mới Thủ Thiêm hiện nay và đồn Thảo Câu nằm bên phải khu vực Cảng Sài Gòn hiện nay. Cả hai dấu tích này đều đã bị phá hủy bởi hoạt động xây dựng thời hiện đại mà không có bất kỳ một cuộc khảo sát nào. Vị trí thành Gia Định năm 1790 trên bản đồ vệ tinh TP.HCM ngày nay Cuộc nổi loạn của Lê Văn Khôi và công cuộc triệt phá Thành Gia Định Sau khi Tả quân Tổng trấn thành Gia Định Lê Văn Duyệt qua đời, người con nuôi của ông là Lê Văn Khôi đã tiến hành cuộc bạo loạn từ năm 1833. Nhiều lúc triều đình Minh Mạng tưởng như bất lực, có nguy cơ phải chia đôi san hà khi không thể dẹp loạn bởi Lê Văn Khôi đã chiếm giữ thành Gia Định kiên cố và hầu hết các tỉnh thành Nam bộ, gây ra nhiều hệ lụy: trong nước hao mòn binh lực, kinh tế bị phá hủy…; ngoài biên cương giặc Xiêm xâm lấn, phên giậu Cao Miên cũng bội phản. Mãi đến giữa năm 1835, cuộc bạo loạn mới bị dập tắt. Tháng 7 năm 1835, sau khi dẹp xong loạn Lê Văn Khôi, Minh Mạng ra lệnh triệt phá thành Phiên An. Vua bảo Bộ Công rằng: “Thành Phiên An trước, kiểu mẫu hơi quá cao rộng. Đó thực là bởi Lê Văn Duyệt tiếm lạm, vượt bậc, để đến gây thành tai vạ về sau. Nay nghịch tặc đã yên, đáng nên sửa lại. Ngặt vì mới lấy lại được, quân sĩ vừa được vui mừng nghỉ vai, chưa nên vội dùng đến sức họ. Vậy sai dụ quan tỉnh Gia Định liệu thuê dân chúng trong hạt, trước hãy san phẳng những chỗ núi đất, lũy đất ở ngoài thành; còn thân thành và trong thành không sửa chữa vội, luống phí nhân công”. Sau đó, quan tỉnh xin thuê 3.000 dân trong hạt, và dân 2 tỉnh Vĩnh Long , Định Tường mỗi tỉnh 1.000 người, dỡ gạch, đá, san hào, lũy. Vua y cho (Đại Nam thực lục). Tường thành đá ong của Thành Gia Định năm 1790 phát hiện tại khu vực góc đường Lê Thánh Tôn – Đồng Khởi ngày nay Dấu tích thành Quy Căn cứ vào bản vẽ của Giám thành sứ Trần Văn Học, cùng một số dấu tích hiện tồn, năm 1936, nhà khảo cổ học nổi danh người Pháp là Louis Malleret đã có nghiên cứu mô tả đầu tiên về cấu trúc “Tòa thành của Gia Long”: “Thành xây trên một diện tích hình tứ giác với các đường cạnh là 1.000 m x 1.200 m, phía tây bắc giáp đường Richaud (nay là đường Nguyễn Đình Chiểu); phía đông nam vượt qua đường Espagne (nay là đường Lê Thánh Tôn); phía tây nam vượt qua phố Max Mahon (nay là đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa), ở quảng trường Phủ Toàn quyền hiện nay, phía bắc – đông bắc giáp đại lộ Luso (nay là đường Tôn Đức Thắng kéo dài qua đường Đinh Tiên Hoàng). Theo ông, thành Gia Định có cấu tạo tường thành bốn phía, các cửa thành, các pháo đài góc và pháo đài giữa cùng với các con hào vây quanh để phòng thủ. Năm 1877, khi đào móng xây Vương cung Thánh đường, người ta đã thu nhặt được gạch đá, gỗ, tiền kẽm, súng đạn… Năm 1926, khi đào móng xây Catinat, đã phát hiện nhiều đá ong “Biên Hòa” ở góc đường Đồng Khởi – Lý Tự Trọng (ngày nay). Năm 1936, phát hiện nhiều di vật của phế thành ở phạm vi Bệnh viện Đồn Đất (nay là Bệnh viện Nhi đồng 2) và góc đường Lý Tự Trọng – Chu Mạnh Trinh (ngày nay).	Southern ancient citadel: Vestiges of Gia Dinh citadel Gia Dinh administrative center dates back to 1623 with the first tax collection stations of Lord Nguyen's government located in the Cau Kho area, Q.1 , Ho Chi Minh City Currently. In 1698, Lord Nguyen Phuc Chu established Gia Dinh palace, the capital was located in Tan Khai village (now located in the area of Ham Nghi street, Nguyen Trung Truc). In 1775, before the attack of Lord Trinh and the movement Tay Son , Nguyen Anh had to leave Phu Xuan and choose Gia Dinh as the capital, turning this place into the center of political, military, economic, and cultural power until completing the task of establishing the world ( 1802). Structure and scale of Gia Dinh citadel The event of Nguyen Anh building Gia Dinh citadel (also known as Bat Quai citadel, Quy citadel, Phien An citadel) was recorded by the Nguyen dynasty's official history as follows: On Ky Suu day, March 1790, Gia Dinh citadel was built. The king saw that the old citadel in Tan Khai village was narrow, so he expanded it further. For example: "If the king protects the country, he must put it in the most dangerous place first. Now that Gia Dinh land has just been conquered, it is necessary to repair the stronghold so that the base can be strong." Nguyen Anh mobilized more than 30,000 workers and mainly used Bien Hoa laterite to build the citadel, promising to complete it within 10 days. The citadel was built in the style of Western Vauban citadel (designed and built by Oliver de Puymanel, a French military engineer assigned by Nguyen Anh), with eight gates open, in the middle was the palace, on the left was the Thai Mieu. , behind the temple is the warehouse, on the right is the manufacturing department, surrounded by cottages for the guards to live in. In the middle, a three-storey flag was built, the top was an octagonal ottoman, flags were hoisted during the day, lights were hoisted at night to serve as signals to the troops. After the citadel was completed, it was named Gia Dinh Citadel. In 1800, Gia Long changed the name of Gia Dinh Citadel to Gia Dinh town. Trinh Hoai Duc's Gia Dinh citadel has very detailed records on planning, structure, systems of architectural works, the infrastructure of Gia Dinh citadel as well as civic activities in the citadel in 1816. Sources Data The map shows that, in order to protect Gia Dinh citadel, in front there are two large military posts at the mouth of the Saigon River called Ca Tre (Giac Ngu) post located on the left in the current Thu Thiem new urban area and the current Thu Thiem new urban area. Thao Cau is located to the right of the current Saigon Port area. Both of these vestiges were destroyed by modern construction activities without any survey. Location of Gia Dinh citadel in 1790 on today's satellite map of Ho Chi Minh City Le Van Khoi's rebellion and the destruction of Gia Dinh Citadel After the Left Army Governor of Gia Dinh Citadel Le Van Duyet passed away, his adopted son Le Van Khoi waged a riot since 1833. Many times the Minh Mang court seemed helpless, at risk of being divided. Sometimes the rebellion could not be quelled because Le Van Khoi had occupied the fortified Gia Dinh citadel and most of the Southern provinces, causing many consequences: the country's military was depleted, the economy was destroyed...; Outside the border, the Siamese enemy invaded, and Cambodian invaders also betrayed. It was not until mid-1835 that the riot was quelled. In July 1835, after suppressing Le Van Khoi's rebellion, Minh Mang ordered the destruction of Phien An citadel. The King told the Ministry of Public Works: "The previous Phien An citadel, the model was a bit too high and wide. That was really because Le Van Duyet took advantage of it and went above and beyond, leading to a disaster later on. Now that the bandits are at peace, it should be corrected. Strictly because it has just been taken back, the soldiers have just been happy to retire, so they should not rush to use their strength. So, order the governor of Gia Dinh province to hire the people in the county, first to level the mountains and mounds of land outside the city; As for the city itself and inside the city, if it is not repaired in a hurry, it will be a waste of labor." After that, the provincial government asked to hire 3,000 people in the county, and people from 2 provinces Vinh Long 1,000 people from each province in Dinh Tuong to remove bricks and stones, level trenches and ramparts. The king gave him (Dai Nam Thuc Luc). Laterite wall of Gia Dinh Citadel in 1790 discovered at the corner of Le Thanh Ton - Dong Khoi street today Traces of Quy citadel Based on the drawings of Citadel Director Tran Van Hoc, and some existing vestiges, in 1936, the famous French archaeologist Louis Malleret conducted the first descriptive research on the structure "Citadel of Gia Long": "The citadel was built on a quadrilateral area with sides of 1,000 m x 1,200 m, the northwest bordered Richaud street (now Nguyen Dinh Chieu street); southeast across Espagne Street (now Le Thanh Ton Street); The southwest passes Max Mahon Street (now Nam Ky Khoi Nghia Street), at the current Governor's Palace Square, the North - Northeast borders Luso Avenue (now Ton Duc Thang Street, extending through Dinh Tien Hoang Street). ). According to him, Gia Dinh citadel has four-sided walls, gates, corner fortresses and middle fortresses along with surrounding moats for defense. In 1877, when digging the foundation to build the Basilica, people collected bricks, stones, wood, zinc coins, guns and bullets... In 1926, when digging the foundation to build Catinat, many "Bien Hoa" laterite stones were discovered at the corner. Dong Khoi - Ly Tu Trong street (today). In 1936, many relics of the abandoned city were discovered in the area of Don Dat Hospital (now Children's Hospital 2) and the corner of Ly Tu Trong - Chu Manh Trinh street (today).
Một sĩ quan hy sinh trong khi làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc Trung tá Đỗ Anh hy sinh trong khi thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc. Lễ viếng, lễ truy điệu liệt sĩ, trung tá Đỗ Anh sẽ diễn ra vào ngày 19-1 tại nhà tang lễ Quốc gia, Hà Nội . Chiều 17-1, thông tin từ Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam cho biết lễ viếng, lễ truy điệu liệt sĩ, trung tá Đỗ Anh sẽ diễn ra vào ngày 19-1 tại nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội. Lễ viếng tổ chức từ 7h30 đến 9h. Lễ truy điệu, đưa tang và hỏa táng từ 9h30 đến 13h cùng ngày; an táng tại nghĩa trang liệt sĩ Nhổn ( Bắc Từ Liêm , Hà Nội). Liệt sĩ, Trung tá Đỗ Anh sinh ngày 25-10-1983 tại xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường , tỉnh Nam Định , trú quán phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Anh là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam; Trợ lý Phái bộ, Phòng Công tác địa bàn, Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam. Năm 2021, anh được Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng cử đi làm nhiệm vụ Sĩ quan quan sát viên quân sự tại Phái bộ Cộng hòa Trung Phi. Ngày 8-1-2022, Phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc tại Cộng hòa Trung Phi (MINUSCA) phối hợp Bộ Quốc phòng Việt Nam tổ chức trực tuyến Lễ truy điệu liệt sĩ, Trung tá Đỗ Anh. Ngày 15-1-2022, Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam đã tổ chức Lễ đón thi hài của liệt sĩ, Trung tá Đỗ Anh từ phía Liên Hiệp Quốc. Với công lao cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của nhân dân và Quân đội, cho sứ mệnh gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc, anh Đỗ Anh đã được Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định công nhận liệt sĩ và cấp Bằng Tổ quốc ghi công; Bộ Quốc phòng đã truy thăng quân hàm từ Thiếu tá lên Trung tá. HÀ THANH	An officer died while on a United Nations peacekeeping mission Lieutenant Colonel Do Anh died while performing a United Nations peacekeeping mission. The visitation and memorial service for martyr, Lieutenant Colonel Do Anh will take place on January 19 at the National Funeral House, Hanoi . On the afternoon of January 17, information from the Vietnam Department of Peacekeeping said that the visitation and memorial service for martyr Lieutenant Colonel Do Anh will take place on January 19 at the National Funeral Home, Không. 5 Tran Thanh Tong. , Hanoi. The visitation is held from 7:30 a.m. to 9 a.m. Memorial, funeral and cremation ceremony from 9:30 a.m. to 1:00 p.m. the same day; Buried at Nhon martyrs cemetery ( Bac Tu Liem , Hanoi). Martyr, Lieutenant Colonel Do Anh was born on October 25, 1983 in Xuan Hong commune, District Xuan Truong , conscious Nam Dinh , residing in Co Nhue 1 ward, Bac Tu Liem district, Hanoi city. He is a member of the Communist Party of Vietnam; Mission Assistant, Field Affairs Department, Vietnam Department of Peacekeeping. In 2021, he was sent by the President of the Socialist Republic of Vietnam and the Minister of Defense to serve as a military observer officer at the Central African Republic Mission. January 8, 2022, Peacekeeping Mission United Nation in the Central African Republic (MINUSCA) in coordination with the Ministry of National Defense of Vietnam to organize an online memorial ceremony for martyr, Lieutenant Colonel Do Anh. On January 15, 2022, the Vietnam Department of Peacekeeping held a ceremony to welcome the body of martyr, Lieutenant Colonel Do Anh from the United Nations. With his contributions to the revolutionary cause of the Party, the people and the Army, and to the United Nations peacekeeping mission, Mr. Do Anh was signed by the Prime Minister on a Decision recognizing martyrs and granted a Degree. The Fatherland takes credit; The Ministry of National Defense has promoted the military rank from Major to Lieutenant Colonel. HA THANH
Khẩu trang giúp phụ nữ hấp dẫn hơn trong mắt nam giới Nghiên cứu mới đây của Đại học Cardiff (Vương quốc Anh) cho thấy khi đeo khẩu trang che nửa dưới khuôn mặt, bạn sẽ trông đẹp hơn trong mắt người khác. Nghiên cứu thực hiện tại Vương quốc Anh, được đăng tải trên tạp chí Cognitive Research: Principles and Implications . Theo đó, nhóm phụ nữ tham gia nghiên cứu đã thực hiện một khảo sát đánh giá mức độ hấp dẫn ở cùng những người đàn ông trong từng trường hợp: khi không đeo khẩu trang, khi đeo khẩu trang vải trơn, khẩu trang y tế dùng một lần và khi cầm một quyển sổ che mặt. Kết quả cho thấy với cùng một người, mức độ hấp dẫn của người đó khi mang khẩu trang sẽ cao hơn hẳn so với khi không đeo. Giữa 2 loại khẩu trang vải và khẩu trang y tế, các tình nguyện viên trong khảo sát cảm giác thích hình ảnh người đeo khẩu trang y tế hơn. Tiến sĩ Michael Lewis, từ Đại học Cardiff, lý giải nếu bạn đeo khẩu trang, người khác sẽ tập trung vào đôi mắt khi ngắm nhìn bạn, mà đôi mắt vốn rất có sức hút. Ngoài ra, bộ não của người nhìn còn có xu hướng hình dung những chi tiết của đối phương đang bị khẩu trang che khuất sao cho hài hòa nhất với đôi mắt và tổng thể khuôn mặt. Vì vậy, người nhìn sẽ có cảm giác đối phương đẹp hơn khi đeo khẩu trang. Thậm chí, chỉ cần che đi nửa khuôn mặt, bạn đã có thể trông hấp dẫn hơn đáng kể. Một nghiên cứu khác được thực hiện tại Mỹ cũng cho thấy điều tương tự. Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Temple và Đại học Pennsylvania đã phân loại một số gương mặt vào các nhóm “kém hấp dẫn”, “trung bình” hoặc “hấp dẫn”. 4 trường hợp khuôn mặt trong nghiên cứu của Đại học Cardiff – Ảnh: Đại học Cardiff Tiếp đó, nhóm xử lý lại các hình ảnh trên, chèn thêm khẩu trang cho những gương mặt ấy. Kết quả, đánh giá của người nhìn đã chuyển biến bất ngờ. Tất cả những gương mặt trước thuộc nhóm “kém hấp dẫn” đã trở nên đẹp hơn với điểm tăng gần 50%. Xu hướng này giống nhau ở cả nam và nữ. Theo tiến sĩ David B. Sarwer từ Đại học Temple, nhiều người tin rằng đôi mắt là yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất đến độ hấp dẫn của một khuôn mặt, tuy nhiên cũng không thể loại trừ các yếu tố khác. Một khuôn mặt được đánh giá là đẹp khi mũi, môi, hàm, cổ phải có được sự hài hòa. Vì vậy khi các chi tiết ấy nằm dưới lớp khẩu trang, một số khuyết điểm sẽ bị che lại, giúp cảm nhận thẩm mỹ ở người đối diện sẽ tăng lên . Hình ảnh trong nghiên cứu của tiến sĩ David B. Sarwer – Ảnh: Đại học Temple Tiến sĩ Michael Lewis cho biết thêm dịch bệnh đã thay đổi quan điểm về cái đẹp của nhiều người phương Tây khi nhìn một người đeo khẩu trang. Những định kiến đeo khẩu trang là những người đang mang trong mình mầm bệnh, cần phải tránh xa, đã giảm bớt. Ngược lại, người đeo khẩu trang tạo được cảm giác an tâm, tin tưởng cho người đối diện.	Masks help women become more attractive in the eyes of men Recent research by University Cardiff (UK) shows that when you wear a mask that covers the lower half of your face, you will look more beautiful in the eyes of others. Research conducted in the UK, published in the journal Cognitive Research: Principles and Implications . Accordingly, a group of women participated study conducted a survey to evaluate the level of attractiveness in the same men in each case: when not wearing a mask, when wearing a plain cloth mask, a disposable medical mask and when holding a notebook. face. The results show that for the same person, that person's attractiveness level when wearing a mask will be much higher than when not wearing a mask. Between the two types of cloth masks and medical masks, the volunteers in the survey liked the image of a person wearing a medical mask more. Dr. Michael Lewis, from Cardiff University, explains that if you wear a mask, others will focus on your eyes when looking at you, and eyes are inherently very attractive. In addition, the viewer's brain also tends to visualize the details of the other person that are obscured by the mask in a way that best harmonizes with the eyes and overall face. Therefore, the viewer will feel that the other person is more beautiful when wearing a mask. Even just by covering half of your face, you can look significantly more attractive. Another study conducted in the US also showed the same thing. Researchers at Temple University and the University of Pennsylvania classified a number of faces into “unattractive,” “average,” or “attractive” groups. 4 facial cases in Cardiff University's study - Photo: Cardiff University Next, the team reprocessed the above images, adding masks to those faces. As a result, viewers' assessments have changed unexpectedly. All faces previously in the "unattractive" group have become more beautiful with scores increasing by nearly 50%. This trend is the same in both men and women. According to Dr. David B. Sarwer from Temple University, many people believe that the eyes are the factor that most strongly influences the attractiveness of a face, but other factors cannot be ruled out. A face is considered beautiful when the nose, lips, jaw, and neck are in harmony. Therefore, when those details are under the mask, some imperfections will be covered, helping the other person's aesthetic perception. increase . Image in research by Dr. David B. Sarwer - Photo: Temple University Dr. Michael Lewis added that the epidemic has changed many Westerners' views on beauty when looking at a person wearing a mask. The stereotype that wearing masks is that people are carrying germs and need to stay away has decreased. On the contrary, the person wearing a mask creates a feeling of peace of mind and trust for the other person.
10 phát minh hàng đầu thay đổi thế giới Bánh xe, máy in, điện thoại, bóng đèn, penicillin, Internet, thuốc tránh thai… là những phát minh đã làm thay đổi thế giới. Cuộc sống của chúng ta sẽ không giống như ngày nay nếu không có những phát minh này. Bánh xe Bánh xe được phát minh vào khoảng 3.500 năm trước Công nguyên, và nhanh chóng lan rộng khắp toàn cầu. Xe đẩy hàng ra đời đã tạo điều kiện thuận lợi cho nông nghiệp và thương mại bằng cách cho phép vận chuyển hàng hóa đến và đi từ các chợ, cũng như giảm bớt gánh nặng cho những người đi du lịch xa. Giờ đây, bánh xe rất quan trọng đối với cách sống của chúng ta, được tìm thấy trong mọi thứ, từ đồng hồ, xe cộ đến tua bin. Đinh vít Phát minh quan trọng này có từ hơn 2.000 năm trước thời kỳ La Mã cổ đại và chỉ trở nên khả thi sau khi con người phát triển khả năng đúc và tạo hình kim loại. Trước đây, các cấu trúc gỗ phải được xây dựng bằng các tấm ván liền kề lồng vào nhau, một quá trình xây dựng gian khổ hơn nhiều. Sau khi Henry Bessemer phát triển một quy trình để sản xuất hàng loạt thép từ sắt, những chiếc đinh sắt trong những năm qua từ từ suy yếu và đến năm 1886, 10% đinh của Mỹ được tạo ra từ dây thép mềm, theo Đại học Vermont. Đến năm 1913, 90% đinh được sản xuất ở Mỹ là dây thép. Việc phát minh ra chiếc đinh vít – một loại dây buộc chắc hơn – được cho là của học giả người Hy Lạp Archimedes vào thế kỷ thứ ba trước Công nguyên, nhưng có lẽ được phát minh bởi nhà triết học Pythagore, Archytas ở Tarentum. La bàn Bản sao của la bàn đầu tiên trên thế giới Các nhà thủy quân lục chiến cổ đại sử dụng các vì sao để điều hướng, nhưng phương pháp này không hoạt động được vào ban ngày hoặc vào những đêm nhiều mây, gây nguy hiểm khi đi xa đất liền. La bàn đầu tiên được phát minh ở Trung Quốc trong triều đại nhà Hán giữa thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên và thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên. Nó được làm bằng đá vôi, một loại quặng sắt có từ tính tự nhiên. Tuy nhiên, nó được sử dụng để điều hướng lần đầu tiên vào thời nhà Tống, giữa thế kỷ 11 và 12. Ngay sau đó, công nghệ đến phương Tây thông qua hải trình. La bàn cho phép các nhà hàng hải điều hướng an toàn xa đất liền, mở ra thế giới để khám phá và sự phát triển sau này của thương mại toàn cầu. Một công cụ vẫn được sử dụng rộng rãi ngày nay, la bàn đã biến đổi kiến thức và hiểu biết của chúng ta về Trái đất . Máy in Nhà phát minh người Đức Johannes Gutenberg đã phát minh ra máy in vào khoảng giữa năm 1440 và 1450. Mặc dù những người khác trước ông – bao gồm cả các nhà phát minh ở Trung Quốc và Hàn Quốc – đã phát triển loại có thể di chuyển được làm từ kim loại, Gutenberg là người đầu tiên tạo ra một quy trình cơ giới hóa để chuyển mực (mà ông làm từ dầu lanh và bồ hóng) sang giấy. Với quy trình này, máy in ấn đã tăng tốc độ in sách lên theo cấp số nhân, và do đó dẫn đến việc phổ biến kiến thức một cách nhanh chóng và rộng rãi lần đầu tiên trong lịch sử. Trong cuốn sách “ Cuộc cách mạng in ấn ở châu Âu thời hiện đại ” (Nhà xuất bản Đại học Cambridge, 2012), nhà sử học quá cố Elizabeth L. Eisenstein đã viết, các xưởng in sẽ được tìm thấy ở mọi trung tâm thành phố quan trọng vào năm 1500. Người ta ước tính rằng có tới hai mươi triệu tập đã được in ở Tây Âu vào năm 1500, mặc dù Eisenstein ước tính rằng con số đó là khoảng tám triệu. Động cơ đốt trong Trong các động cơ này, quá trình đốt cháy nhiên liệu sẽ giải phóng một chất khí có nhiệt độ cao, khi nó nở ra, tác dụng một lực lên một pít-tông, làm chuyển động nó. Như vậy, động cơ đốt trong biến đổi hóa năng thành công cơ học. Nhiều thập kỷ kỹ thuật của nhiều nhà khoa học đã đi vào thiết kế động cơ đốt trong, có dạng hiện đại vào nửa sau của thế kỷ 19. Động cơ đốt trong mở ra Thời đại Công nghiệp, cũng như cho phép phát minh ra nhiều loại máy móc, bao gồm cả ô tô và máy bay hiện đại. Điện thoại Một số nhà phát minh đã làm công việc tiên phong trong lĩnh vực truyền giọng nói điện tử – nhiều người sau đó đã đệ đơn kiện sở hữu trí tuệ khi việc sử dụng điện thoại bùng nổ – nhưng chính nhà phát minh người Scotland Alexander Graham Bell mới là người đầu tiên được trao bằng sáng chế cho điện thoại vào ngày 7 tháng 3 năm 1876. Phát minh này nhanh chóng thành công và cách mạng hóa hoạt động kinh doanh và truyền thông toàn cầu. Khi Bell qua đời vào ngày 2/8/1922, tất cả các dịch vụ điện thoại ở Mỹ và Canada đã ngừng hoạt động trong một phút để vinh danh ông. Bóng đèn Việc phát minh ra bóng đèn đã thay đổi thế giới của chúng ta bằng cách loại bỏ sự phụ thuộc vào ánh sáng tự nhiên, cho phép chúng ta làm việc hiệu quả bất cứ lúc nào, ngày hay đêm. Một số nhà phát minh đã có công trong việc phát triển công nghệ mang tính cách mạng này trong suốt những năm 1800; Thomas Edison được ghi nhận là nhà phát minh chính vì ông đã tạo ra một hệ thống chiếu sáng hoàn toàn hoạt động, bao gồm máy phát điện và hệ thống dây điện cũng như bóng đèn dây tóc carbon vào năm 1879. Cùng với việc mở đầu cho việc đưa điện vào các ngôi nhà trên khắp thế giới phương Tây, phát minh này cũng gây ra một hệ quả khá bất ngờ là thay đổi cách ngủ và thời gian ngủ của con người . Penicillin Đó là một trong những câu chuyện khám phá nổi tiếng nhất trong lịch sử. Năm 1928, nhà khoa học người Scotland Alexander Fleming nhận thấy một chiếc đĩa Petri chứa đầy vi khuẩn trong phòng thí nghiệm của mình với nắp của nó vô tình bị mở. Mẫu đã bị nhiễm nấm mốc, và ở khắp mọi nơi có nấm mốc là vi khuẩn đã chết. Loại nấm mốc kháng sinh đó hóa ra là nấm Penicillium, và trong hai thập kỷ tiếp theo, các nhà hóa học đã tinh chế nó và phát triển loại thuốc penicillin , chống lại một số lượng lớn các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn ở người mà không gây hại cho chính con người. Penicillin đã được sản xuất hàng loạt vào năm 1944 và được các quân nhân trong Thế chiến II dùng để trị bệnh hoa liễu. Thuốc tránh thai Không chỉ thuốc tránh thai, bao cao su và các hình thức tránh thai khác đã tạo nên một cuộc cách mạng tình dục ở các nước phát triển bằng cách cho phép nam giới và phụ nữ quan hệ tình dục để giải trí thay vì sinh con. Chúng còn làm giảm đáng kể tỉ lệ sinh ở phụ nữ bằng việc sử dụng thuốc tránh thai. Với ít miệng ăn hơn, các gia đình hiện đại đã đạt được mức sống cao hơn và có thể cung cấp chăm sóc tốt hơn cho mỗi đứa trẻ. Trong khi đó, trên phạm vi toàn cầu, các biện pháp tránh thai đang giúp dân số loài người chững lại dần. Một số biện pháp tránh thai khác, chẳng hạn như bao cao su, cũng hạn chế sự lây lan của các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Biện pháp tránh thai tự nhiên và thảo dược đã được sử dụng trong nhiều thiên niên kỷ. Theo học giả Jessica Borge, bao cao su đã tồn tại ở dạng này hay dạng khác từ thời cổ đại , với bao cao su được phát triển vào thế kỷ 19. Trong khi đó, FDA đã phê duyệt loại thuốc uống tránh thai đầu tiên ở Mỹ vào năm 1960 và đến năm 1965, hơn 6,5 triệu phụ nữ Mỹ đã sử dụng loại thuốc này, theo tác giả Jonathan Eig. Internet Internet là một hệ thống toàn cầu gồm các mạng máy tính kết nối với nhau được sử dụng bởi hàng tỷ người trên toàn thế giới. Vào những năm 1960, một nhóm các nhà khoa học máy tính làm việc cho ARPA (Cơ quan Dự án Nghiên cứu Tiên tiến) của Bộ Quốc phòng Mỹ đã xây dựng một mạng truyền thông để kết nối các máy tính trong cơ quan, được gọi là ARPANET, tiền thân của internet. Nó sử dụng một phương pháp truyền dữ liệu được gọi là “chuyển mạch gói”, được phát triển bởi nhà khoa học máy tính và thành viên nhóm Lawrence Roberts. Công nghệ này đạt được tiến bộ vào những năm 1970 bởi các nhà khoa học Robert Kahn và Vinton Cerf, những người đã phát triển các giao thức truyền thông quan trọng cho Internet, Giao thức Điều khiển Truyền (TCP) và Giao thức Internet (IP), Kahn và Cerf được coi là “nhà phát minh ra Internet”. Năm 1989, Internet phát triển hơn nữa nhờ sự phát minh ra World Wide Web của nhà khoa học máy tính Tim Berners-Lee khi đang làm việc tại CERN (Tổ chức Nghiên cứu Hạt nhân Châu Âu). Sự phát triển của WWW đã mở ra thế giới Internet cho tất cả mọi người và kết nối thế giới theo cách mà nó chưa từng có trước đây. Hà Thu	10 phát minh hàng đầu thay đổi thế giới Bánh xe, máy in, điện thoại, bóng đèn, penicillin, Internet, thuốc tránh thai… là những phát minh đã làm thay đổi thế giới. Cuộc sống của chúng ta sẽ không giống như ngày nay nếu không có những phát minh này. Bánh xe Bánh xe được phát minh vào khoảng 3.500 năm trước Công nguyên, và nhanh chóng lan rộng khắp toàn cầu. Xe đẩy hàng ra đời đã tạo điều kiện thuận lợi cho nông nghiệp và thương mại bằng cách cho phép vận chuyển hàng hóa đến và đi từ các chợ, cũng như giảm bớt gánh nặng cho những người đi du lịch xa. Giờ đây, bánh xe rất quan trọng đối với cách sống của chúng ta, được tìm thấy trong mọi thứ, từ đồng hồ, xe cộ đến tua bin. Đinh vít Phát minh quan trọng này có từ hơn 2.000 năm trước thời kỳ La Mã cổ đại và chỉ trở nên khả thi sau khi con người phát triển khả năng đúc và tạo hình kim loại. Trước đây, các cấu trúc gỗ phải được xây dựng bằng các tấm ván liền kề lồng vào nhau, một quá trình xây dựng gian khổ hơn nhiều. Sau khi Henry Bessemer phát triển một quy trình để sản xuất hàng loạt thép từ sắt, những chiếc đinh sắt trong những năm qua từ từ suy yếu và đến năm 1886, 10% đinh của Mỹ được tạo ra từ dây thép mềm, theo Đại học Vermont. Đến năm 1913, 90% đinh được sản xuất ở Mỹ là dây thép. Việc phát minh ra chiếc đinh vít – một loại dây buộc chắc hơn – được cho là của học giả người Hy Lạp Archimedes vào thế kỷ thứ ba trước Công nguyên, nhưng có lẽ được phát minh bởi nhà triết học Pythagore, Archytas ở Tarentum. La bàn Bản sao của la bàn đầu tiên trên thế giới Các nhà thủy quân lục chiến cổ đại sử dụng các vì sao để điều hướng, nhưng phương pháp này không hoạt động được vào ban ngày hoặc vào những đêm nhiều mây, gây nguy hiểm khi đi xa đất liền. La bàn đầu tiên được phát minh ở Trung Quốc trong triều đại nhà Hán giữa thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên và thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên. Nó được làm bằng đá vôi, một loại quặng sắt có từ tính tự nhiên. Tuy nhiên, nó được sử dụng để điều hướng lần đầu tiên vào thời nhà Tống, giữa thế kỷ 11 và 12. Ngay sau đó, công nghệ đến phương Tây thông qua hải trình. La bàn cho phép các nhà hàng hải điều hướng an toàn xa đất liền, mở ra thế giới để khám phá và sự phát triển sau này của thương mại toàn cầu. Một công cụ vẫn được sử dụng rộng rãi ngày nay, la bàn đã biến đổi kiến thức và hiểu biết của chúng ta về Trái đất . Máy in Nhà phát minh người Đức Johannes Gutenberg đã phát minh ra máy in vào khoảng giữa năm 1440 và 1450. Mặc dù những người khác trước ông – bao gồm cả các nhà phát minh ở Trung Quốc và Hàn Quốc – đã phát triển loại có thể di chuyển được làm từ kim loại, Gutenberg là người đầu tiên tạo ra một quy trình cơ giới hóa để chuyển mực (mà ông làm từ dầu lanh và bồ hóng) sang giấy. Với quy trình này, máy in ấn đã tăng tốc độ in sách lên theo cấp số nhân, và do đó dẫn đến việc phổ biến kiến thức một cách nhanh chóng và rộng rãi lần đầu tiên trong lịch sử. Trong cuốn sách “ Cuộc cách mạng in ấn ở châu Âu thời hiện đại ” (Nhà xuất bản Đại học Cambridge, 2012), nhà sử học quá cố Elizabeth L. Eisenstein đã viết, các xưởng in sẽ được tìm thấy ở mọi trung tâm thành phố quan trọng vào năm 1500. Người ta ước tính rằng có tới hai mươi triệu tập đã được in ở Tây Âu vào năm 1500, mặc dù Eisenstein ước tính rằng con số đó là khoảng tám triệu. Động cơ đốt trong Trong các động cơ này, quá trình đốt cháy nhiên liệu sẽ giải phóng một chất khí có nhiệt độ cao, khi nó nở ra, tác dụng một lực lên một pít-tông, làm chuyển động nó. Như vậy, động cơ đốt trong biến đổi hóa năng thành công cơ học. Nhiều thập kỷ kỹ thuật của nhiều nhà khoa học đã đi vào thiết kế động cơ đốt trong, có dạng hiện đại vào nửa sau của thế kỷ 19. Động cơ đốt trong mở ra Thời đại Công nghiệp, cũng như cho phép phát minh ra nhiều loại máy móc, bao gồm cả ô tô và máy bay hiện đại. Điện thoại Một số nhà phát minh đã làm công việc tiên phong trong lĩnh vực truyền giọng nói điện tử – nhiều người sau đó đã đệ đơn kiện sở hữu trí tuệ khi việc sử dụng điện thoại bùng nổ – nhưng chính nhà phát minh người Scotland Alexander Graham Bell mới là người đầu tiên được trao bằng sáng chế cho điện thoại vào ngày 7 tháng 3 năm 1876. Phát minh này nhanh chóng thành công và cách mạng hóa hoạt động kinh doanh và truyền thông toàn cầu. Khi Bell qua đời vào ngày 2/8/1922, tất cả các dịch vụ điện thoại ở Mỹ và Canada đã ngừng hoạt động trong một phút để vinh danh ông. Bóng đèn Việc phát minh ra bóng đèn đã thay đổi thế giới của chúng ta bằng cách loại bỏ sự phụ thuộc vào ánh sáng tự nhiên, cho phép chúng ta làm việc hiệu quả bất cứ lúc nào, ngày hay đêm. Một số nhà phát minh đã có công trong việc phát triển công nghệ mang tính cách mạng này trong suốt những năm 1800; Thomas Edison được ghi nhận là nhà phát minh chính vì ông đã tạo ra một hệ thống chiếu sáng hoàn toàn hoạt động, bao gồm máy phát điện và hệ thống dây điện cũng như bóng đèn dây tóc carbon vào năm 1879. Cùng với việc mở đầu cho việc đưa điện vào các ngôi nhà trên khắp thế giới phương Tây, phát minh này cũng gây ra một hệ quả khá bất ngờ là thay đổi cách ngủ và thời gian ngủ của con người . Penicillin Đó là một trong những câu chuyện khám phá nổi tiếng nhất trong lịch sử. Năm 1928, nhà khoa học người Scotland Alexander Fleming nhận thấy một chiếc đĩa Petri chứa đầy vi khuẩn trong phòng thí nghiệm của mình với nắp của nó vô tình bị mở. Mẫu đã bị nhiễm nấm mốc, và ở khắp mọi nơi có nấm mốc là vi khuẩn đã chết. Loại nấm mốc kháng sinh đó hóa ra là nấm Penicillium, và trong hai thập kỷ tiếp theo, các nhà hóa học đã tinh chế nó và phát triển loại thuốc penicillin , chống lại một số lượng lớn các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn ở người mà không gây hại cho chính con người. Penicillin đã được sản xuất hàng loạt vào năm 1944 và được các quân nhân trong Thế chiến II dùng để trị bệnh hoa liễu. Thuốc tránh thai Không chỉ thuốc tránh thai, bao cao su và các hình thức tránh thai khác đã tạo nên một cuộc cách mạng tình dục ở các nước phát triển bằng cách cho phép nam giới và phụ nữ quan hệ tình dục để giải trí thay vì sinh con. Chúng còn làm giảm đáng kể tỉ lệ sinh ở phụ nữ bằng việc sử dụng thuốc tránh thai. Với ít miệng ăn hơn, các gia đình hiện đại đã đạt được mức sống cao hơn và có thể cung cấp chăm sóc tốt hơn cho mỗi đứa trẻ. Trong khi đó, trên phạm vi toàn cầu, các biện pháp tránh thai đang giúp dân số loài người chững lại dần. Một số biện pháp tránh thai khác, chẳng hạn như bao cao su, cũng hạn chế sự lây lan của các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Biện pháp tránh thai tự nhiên và thảo dược đã được sử dụng trong nhiều thiên niên kỷ. Theo học giả Jessica Borge, bao cao su đã tồn tại ở dạng này hay dạng khác từ thời cổ đại , với bao cao su được phát triển vào thế kỷ 19. Trong khi đó, FDA đã phê duyệt loại thuốc uống tránh thai đầu tiên ở Mỹ vào năm 1960 và đến năm 1965, hơn 6,5 triệu phụ nữ Mỹ đã sử dụng loại thuốc này, theo tác giả Jonathan Eig. Internet Internet là một hệ thống toàn cầu gồm các mạng máy tính kết nối với nhau được sử dụng bởi hàng tỷ người trên toàn thế giới. Vào những năm 1960, một nhóm các nhà khoa học máy tính làm việc cho ARPA (Cơ quan Dự án Nghiên cứu Tiên tiến) của Bộ Quốc phòng Mỹ đã xây dựng một mạng truyền thông để kết nối các máy tính trong cơ quan, được gọi là ARPANET, tiền thân của internet. Nó sử dụng một phương pháp truyền dữ liệu được gọi là “chuyển mạch gói”, được phát triển bởi nhà khoa học máy tính và thành viên nhóm Lawrence Roberts. Công nghệ này đạt được tiến bộ vào những năm 1970 bởi các nhà khoa học Robert Kahn và Vinton Cerf, những người đã phát triển các giao thức truyền thông quan trọng cho Internet, Giao thức Điều khiển Truyền (TCP) và Giao thức Internet (IP), Kahn và Cerf được coi là “nhà phát minh ra Internet”. Năm 1989, Internet phát triển hơn nữa nhờ sự phát minh ra World Wide Web của nhà khoa học máy tính Tim Berners-Lee khi đang làm việc tại CERN (Tổ chức Nghiên cứu Hạt nhân Châu Âu). Sự phát triển của WWW đã mở ra thế giới Internet cho tất cả mọi người và kết nối thế giới theo cách mà nó chưa từng có trước đây. Hà Thu
Nguồn gốc cổ xưa của lễ đón năm mới Vào ngày 1/1 hằng năm, nhiều quốc gia trên thế giới tổ chức lễ đón năm mới. Nhưng đây không phải là điều gì đó quá mới lạ. Trên thực tế, các lễ hội và lễ kỷ niệm đánh dấu ngày đầu tiên của năm đã có từ hàng nghìn năm trước. Trong khi một số lễ hội đón năm mới chỉ đơn giản là dịp để uống rượu và vui chơi, nhiều lễ hội khác có liên quan đến các sự kiện nông nghiệp hoặc thiên văn. Ví dụ, năm mới của người Ai Cập cổ đại bắt đầu với lũ lụt hằng năm của sông Nile, trùng với sự xuất hiện của ngôi sao Thiên Lang (Sirius) trên bầu trời đêm. Người Phoenicia và người Ba Tư bắt đầu năm mới của họ bằng ngày xuân phân, và người Hy Lạp kỷ niệm nó vào ngày Đông chí. Trong khi đó, ngày khởi đầu năm mới của Trung Quốc trùng với lần trăng non thứ hai sau ngày Đông chí. Lễ hội Akitu ở Babylon Lễ hội đón năm mới sớm nhất thế giới đã diễn ra cách đây khoảng 4.000 năm ở Babylon cổ đại, và nó gắn bó sâu sắc với tôn giáo và thần thoại. Đối với người Babylon ở vùng Lưỡng Hà, trăng non đầu tiên sau điểm xuân phân – ngày gần cuối tháng ba với thời gian ngày và đêm ngang bằng nhau – báo hiệu năm mới bắt đầu và đại diện cho sự tái sinh của thế giới tự nhiên. Người Babylon đánh dấu sự kiện này bằng một lễ hội tôn giáo lớn gọi là Akitu. Thuật ngữ “Akitu” bắt nguồn từ tiếng Sumer có nghĩa là lúa mạch – loại ngũ cốc được thu hoạch vào mùa xuân. Bức tranh của người Ai Cập cổ đại về các vũ công và người thổi sáo trong lễ hội đón năm mới. Ảnh: Ancient Origins Trong lễ hội Akitu, người dân mang tượng của các vị thần đi diễu hành qua những con đường trong thành phố, đồng thời thực hiện một số nghi thức nhằm tôn vinh chiến thắng của họ trước các thế lực thù địch. Thông qua những nghi lễ này, người Babylon tin rằng các vị thần đã gột rửa và tái sinh thế giới để chuẩn bị cho năm mới và mùa xuân trở lại. Ngoài dịp năm mới, người Babylon cũng tổ chức lễ hội Akitu để kỷ niệm chiến thắng thần thoại của thần bầu trời Marduk đối với nữ thần biển xấu xa Tiamat. Lễ hội cũng diễn ra khi đất nước có những thay đổi quan trọng về mặt chính trị, chẳng hạn như khi một vị vua mới lên ngôi. Năm mới của người La Mã cổ đại Lịch của người La Mã thời kỳ đầu bao gồm 10 tháng (304 ngày), và năm mới bắt đầu vào ngày xuân phân. Romulus – người sáng lập thành Rome – đã tạo ra bộ lịch này vào thế kỷ thứ 8 trước Công nguyên. Nhưng qua nhiều thế kỷ, cách tính lịch của Romulus không đồng bộ với chuyển động của Mặt trời và bộc lộ nhiều hạn chế. Đến năm 46 trước Công nguyên, hoàng đế Julius Caesar đã khắc phục vấn đề trên bằng cách tham khảo ý kiến các nhà thiên văn và toán học lỗi lạc nhất trong thời đại của ông. Nhà vua đưa vào sử dụng lịch Julian, một loại lịch dựa trên chu kỳ chuyển động của Mặt trời, gần giống với lịch Gregory hiện đại mà hầu hết các quốc gia trên thế giới sử dụng ngày nay. Trong cuộc cải cách của mình, Caesar đã thiết lập ngày 1/1 là ngày đầu tiên của năm, một phần là để tôn vinh tên gọi của tháng một: Janus – vị thần La Mã đại diện cho sự thay đổi và khởi đầu mới. Vị thần Janus có hai khuôn mặt để nhìn về quá khứ và tương lai. Sau cải cách lịch của Caesar, ngày 1/1 trở thành mốc thời gian chuyển đổi từ năm này sang năm tiếp theo. Người La Mã cổ đại tổ chức lễ kỷ niệm ngày 1/1 bằng cách cúng tế thần Janus với hy vọng sẽ có nhiều may mắn trong năm mới. Họ trang trí nhà cửa bằng những cành nguyệt quế và tham gia những bữa tiệc thịnh soạn. Ngày đầu năm được coi là tiền đề cho mười hai tháng tiếp theo. Do đó, bạn bè và hàng xóm thường trao nhau những lời chúc an lành và những món quà để có khởi đầu tích cực cho năm mới. Thời kỳ Trung Cổ Nhưng ở châu Âu vào thời Trung cổ, các lễ kỷ niệm dùng để chào đón năm mới được coi là ngoại giáo và không phù hợp với Cơ Đốc giáo. Đến năm 567 sau Công nguyên, Hội đồng thành phố Tours [nơi đặt trụ sở cũ của Cơ đốc giáo] đã bãi bỏ ngày 1/1 là ngày bắt đầu của năm, thay thế nó bằng những ngày mang ý nghĩa tôn giáo hơn chẳng hạn như ngày 25/12, hoặc ngày Lễ Truyền tin (25/3) hay còn gọi là “Ngày của Phụ nữ”. Lịch Gregory (Dương lịch) Năm 1582, sau khi cải cách lịch Gregory, Giáo hoàng Gregory XIII đã thiết lập lại ngày 1/1 là ngày đầu năm mới. Mặc dù các quốc gia với người dân chủ yếu theo đạo Thiên chúa đã sử dụng lịch Gregory gần như ngay lập tức, nhưng nó chỉ từng bước được áp dụng tại những quốc gia chủ yếu theo đạo Tin lành . Ví dụ, người Anh không dùng lịch cải cách cho đến năm 1752. Trước thời điểm đó, Đế quốc Anh và các thuộc địa của họ ở châu Mỹ vẫn tổ chức lễ đón năm mới vào tháng ba. Tết Nguyên đán và quái vật khát máu Một trong những truyền thống lâu đời nhất vẫn còn tồn tại đến ngày nay là Tết Nguyên Đán. Người dân sống trong thời nhà Thương ở Trung Quốc đã tổ chức lễ hội này từ cách đây khoảng ba thiên niên kỷ. Ban đầu, Tết Nguyên Đán là cách để người dân đánh dấu sự khởi đầu của thời vụ gieo trồng vào mùa xuân. Nhưng sau đó, lễ hội gắn liền nhiều hơn với các câu chuyện thần thoại và truyền thuyết. Người Trung Quốc cổ đại tin rằng, một sinh vật khát máu tên là Nian (tiếng Trung Quốc có nghĩa là “Năm”) luôn rình rập ở các ngôi làng vào mỗi dịp năm mới để ăn gia súc, mùa màng và thậm chí cả con người. Để xua đuổi thú đói, dân làng đã trang hoàng nhà cửa bằng những đồ trang trí màu đỏ, đốt tre (sau này được thay thế bằng pháo) và tạo ra những tiếng ồn lớn. Kết quả là quái vật Nian không bao giờ dám xuất hiện nữa. Những màu sắc và ánh sáng rực rỡ nhằm mục đích khiến quái vật Nian sợ hãi cuối cùng trở thành phong tục lưu truyền cho đến ngày nay. Ngày nay, Tết Nguyên Đán là dịp để các thành viên trong gia đình sum họp bên nhau. Người ta thường nấu những món ăn ngon, tặng nhau phong bao lì xì (thường có màu đỏ) và trang trí nhiều thứ màu đỏ khác trong nhà nhằm mục đích cầu may. Các điệu múa lân và rồng, trống, pháo hoa, và các loại hình giải trí khác tràn ngập các con phố trong ngày lễ này. Vì Tết Nguyên Đán dựa trên lịch âm, nên ngày lễ thường rơi vào cuối tháng một hoặc đầu tháng hai tính theo dương lịch, vào lần trăng non thứ hai sau ngày Đông chí. Mỗi năm gắn liền với một trong mười hai con giáp bao gồm: chuột, trâu, hổ, mèo (hoặc thỏ), rồng, rắn, ngựa, dê, khỉ, gà, chó và lợn. Theo Ancient Origins	Ancient origins of the New Year celebration On January 1 every year, many countries around the world celebrate New Year. But this is not something new. In fact, festivals and celebrations marking the first day of the year date back thousands of years. While some New Year's festivals are simply occasions for drinking and merrymaking, many others are related to event agriculture or astronomy. For example, the ancient Egyptian new year began with the annual flooding of the Nile River, coinciding with the appearance of the star Sirius in the night sky. The Phoenicians and Persians began their new year with the spring equinox, and people Greek celebrate it on the Winter Solstice. Meanwhile, the start of the Chinese new year coincides with the second new moon after the winter solstice. Akitu Festival in Babylon The world's earliest New Year's celebration took place about 4,000 years ago in ancient Babylon, and it is deeply tied to religion and mythology. For the Babylonians of Mesopotamia, the first new moon after the vernal equinox – the day near the end of March with equal lengths of day and night – signaled the beginning of the new year and represented the rebirth of the natural world. course. The Babylonians marked this event with a major religious festival called Akitu. The term “Akitu” comes from the Sumerian word for barley – a grain harvested in the spring. Ancient Egyptian painting of dancers and flute players during the New Year festival. Photo: Ancient Origins During the Akitu festival, people carry statues of gods to parade through the streets of the city, and perform a number of rituals to honor their victory over hostile forces. Through these rituals, the Babylonians believed that the gods cleansed and reborn the world in preparation for the new year and the return of spring. In addition to the New Year, the Babylonians also celebrated the Akitu festival to commemorate the mythical victory of the sky god Marduk over the evil sea goddess Tiamat. The festival also takes place when the country experiences important political changes, such as when a new king ascends the throne. New Year of the ancient Romans The early Roman calendar consisted of 10 months (304 days), and the new year began on the spring equinox. Romulus – founder of Rome – created this calendar in the 8th century BC. But over the centuries, Romulus's calendar calculation became out of sync with the Sun's movement and revealed many limitations. By 46 BC, emperor Julius Caesar overcame the problem by consulting the most prominent astronomers and mathematicians of his time. The king introduced the Julian calendar, a calendar based on the Sun's movement cycle, similar to the modern Gregorian calendar that most countries around the world use today. During his reforms, Caesar established January 1 as the first day of the year, partly to honor January's name: Janus - the Roman god representing change and new beginnings. . The god Janus has two faces to look to the past and the future. After Caesar's calendar reform, January 1 became the transition date from one year to the next. Ancient Romans celebrated January 1 by making offerings to the god Janus in the hope of good luck in the new year. They decorated their homes with laurel branches and attended sumptuous feasts. The first day of the year is considered the premise for the next twelve months. Therefore, friends and neighbors often exchange good wishes and gifts to have a positive start to the new year. Medieval period But in Europe during the Middle Ages, the celebrations used to welcome the new year were considered pagan and incompatible with Christianity. By 567 AD, the City Council of Tours [the former seat of Christianity] abolished January 1 as the start of the year, replacing it with more religious days such as such as December 25, or the Feast of the Annunciation (March 25), also known as "Women's Day". Gregorian calendar (Gregorian calendar) In 1582, after reforming the Gregorian calendar, Pope Gregory XIII re-established January 1 as New Year's Day. Although predominantly Christian countries adopted the Gregorian calendar almost immediately, it was only gradually adopted in predominantly Catholic countries. Good news . For example, the British did not use a reformed calendar until 1752. Before that time, the British Empire and its colonies in the Americas still celebrated New Year's in March. Lunar New Year and bloodthirsty monsters One of the oldest traditions that still exists today is the Lunar New Year. People living during the Shang Dynasty in China celebrated this festival about three millennia ago. Initially, Lunar New Year was a way for people to mark the beginning of the spring planting season. But then, the festival is more associated with myths and legends. The ancient Chinese believed that a bloodthirsty creature named Nian (Chinese for “Year”) always stalked the villages every New Year to eat livestock, crops and even animals. human. To scare away hungry animals, villagers decorated their houses with red decorations, burned bamboo (later replaced by firecrackers), and made loud noises. As a result, the monster Nian never dared to appear again. The bright colors and lights intended to frighten the Nian monster eventually became a custom that has passed down to this day. Nowadays, Lunar New Year is an opportunity for family members to gather together. People often cook delicious dishes, give each other lucky money envelopes (usually red) and decorate many other red things in the house for good luck. Lion and dragon dances, drums, fireworks, and other forms of entertainment fill the streets during this holiday. Because Lunar New Year is based on the lunar calendar, the holiday usually falls in late January or early February according to the solar calendar, on the second new moon after the winter solstice. Each year is associated with one of twelve zodiac animals including: rat, buffalo, tiger, cat (or rabbit), dragon, snake, horse, goat, monkey, rooster, dog and pig. According to Ancient Origins
Những bảo vật quốc gia mới: Lá đề chim phượng Hoàng thành Thăng Long Cuối tháng 12.2021, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã ký Quyết định 2198 công nhận 23 hiện vật hết sức quý hiếm, có ý nghĩa lịch sử – văn hóa sâu sắc là những bảo vật quốc gia. Thanh Niên xin giới thiệu một số hiện vật trong nhóm bảo vật quốc gia mới này. Bảo vật quốc gia Lá đề chim phượng Hoàng thành Thăng Long không chỉ cân đối và tuyệt đẹp. Biểu tượng chim phượng còn được cho là báo điềm lành. Các nhà khảo cổ học vẫn còn nhớ bảo vật quốc gia Lá đề chim phượng Hoàng thành Thăng Long xuất lộ năm 2002 trong lớp đất chứa nhiều gạch ngói và các thành phần trang trí kiến trúc thời Lý, thời Trần. “Xung quanh nơi lá đề xuất lộ có nhiều cấu kiện trang trí mái kiến trúc được cho là thời Lý. Đó là tượng đầu phượng, thân rồng… Chúng có thể là vật liệu kiến trúc của cùng một bộ mái”, PGS-TS Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam, nhớ lại. Hồ sơ khảo cổ cho thấy khi đó lá đề còn đủ dáng bao gồm thân và bệ. Phần bệ bị vỡ và mất một số mảnh nhỏ, thân bị nứt vỡ do áp lực đất phía trên đè xuống. Các nhà khoa học đã phục chế hiện vật. Sau đó, hiện vật này được đưa vào không gian thời Lý của Phòng trưng bày Thăng Long – Hà Nội, lịch sử nghìn năm từ lòng đất. Theo Cục Di sản văn hóa (Bộ VH-TT-DL), lá đề gồm 2 phần thân và bệ. Thân lá đề có hình dáng giống hình lá cây bồ đề, ở hai mặt trang trí đôi chim phượng. Kích thước phần thân lá đề cao tổng cộng 77 cm, điểm rộng nhất 74 cm. Phần bệ lá đề có mặt cắt ngang uốn cong để khớp với ngói lợp bò nóc của mái, điều này khiến nhiều người gọi loại cấu kiện này là ngói nóc có gắn lá đề. Khi mới xuất lộ, phần đế đã bị vỡ và mất một số mảnh, nay được phục nguyên. So với những lá đề cùng loại đã được phát hiện thì đây là hiện vật lá đề còn đầy đủ và đẹp nhất. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng trang trí trên bộ mái kiến trúc thời Lý hết sức cầu kỳ với nhiều thành tố khác nhau. Những thành tố trang trí căn bản trên bộ mái thời Lý thường có: lá đề cân ở giữa bò mái, đầu rồng/đầu phượng, lá đề lệch… Lá đề chim phượng Hoàng thành Thăng Long này là một trong những minh chứng quan trọng giúp các nhà nghiên cứu nhận diện bộ mái kiến trúc thời Lý. Hiện vật này do đó là tư liệu quan trọng có giá trị cho việc nghiên cứu nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc thời Lý. Theo hồ sơ bảo vật quốc gia, Lá đề chim phượng Hoàng thành Thăng Long, trung tâm của lá đề trang trí hình đôi chim phượng dâng ngọc báu trên nền văn sen dây lá. Đồ án đôi chim phượng được thể hiện ở tư thế nhún đẩy dâng ngọc báu, đầu ngẩng cao, hai mỏ chụm lại nâng đỡ ngọc báu. Bốn hình tượng phượng trên lá tương đồng nhau với mỏ to và mào lớn hướng về phía trước giống như mỏ và mào của chim công. Mắt, hàm to và tròn giống chim trĩ, hai bên hàm bờm dài uốn ngược về phía trước cùng nhịp với mào và đuôi. Cổ cao giống cổ chim công, cánh dang rộng, thân tròn, đuôi dài giống đuôi chim công. Đuôi dài được diễn tả với nhiều lớp, uốn lượn nhiều khúc chụm và tụ lên đỉnh lá đề. Thân không có vảy mà được đặc tả bằng những lớp lông rất chi tiết. Cũng theo hồ sơ bảo vật, hình tượng phượng này có nhiều nét khác biệt với chuẩn mực tạo hình chim phượng Trung Hoa. Tạo hình Trung Hoa có quy tắc: phượng có mỏ giống mỏ chim, hàm giống hàm én, cổ giống cổ rắn, nửa thân trước giống thân hươu cao cổ; nửa thân sau giống thân hươu, lưng giống lưng rùa và đuôi giống đuôi cá. Tuy nhiên, bản phượng ở hoàng thành này lại có nhiều nét giống công và trĩ là những loại chim đẹp thuộc họ trĩ sống phổ biến ở Đông Nam Á, trong đó có Đại Việt. TS Nguyễn Văn Anh, Trường ĐH Khoa học xã hội – Nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội), cũng có những so sánh về các hiện vật lá đề thời Lý Trần từng tìm thấy. Theo đó, bảo vật lá đề này là sản phẩm đơn chiếc và độc bản, không có hiện vật nào hoàn toàn giống với hiện vật này. Tại Hoàng thành Thăng Long, có ít nhất 3 tiêu bản trang trí phương, 1 tiêu bản trang trí rồng. Tuy nhiên, chúng đều có kích thước nhỏ hơn so với lá đề phượng này, trang trí cũng kém tinh xảo hơn, được cho là có niên đại thời Trần. Hồ sơ bảo vật quốc gia cũng phân tích bên cạnh giá trị nghệ thuật, đồ án trang trí lá đề phượng Hoàng thành Thăng Long còn có giá trị tư tưởng sâu sắc. Cụ thể, hình dáng của lá đề đã hàm chứa giá trị biểu tượng. Lá đề là lá của cây bồ đề, có nghĩa là tốt lành. Cây bồ đề cũng được các tôn giáo trong đó có Phật giáo coi là cây thiêng. Lá đề kết hợp đồ án trang trí phượng vừa phản ánh giá trị biểu trưng của hoàng gia, vừa phản ảnh giá trị biểu trưng của Phật giáo. Điều này tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa biểu tượng và triết lý của Phật giáo với biểu trưng uy quyền của hoàng gia. Chim phượng là loài chim thần thoại báo hiệu điềm lành, đánh dấu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới hòa bình và thịnh trị. “Xét trong bối cảnh thời Lý với sự phổ biến và phát triển mạnh Phật giáo Tịnh độ và tục thờ A Di Đà, việc lá đề trang trí hình đôi chim phượng nâng đỡ ngọc báu chính là một trong những hình tượng thể hiện tư tưởng của Phật giáo trong nghệ thuật trang trí kiến trúc thời Lý”, hồ sơ bảo vật nêu. (còn tiếp) Trinh Nguyễn	New national treasures: Thang Long citadel phoenix leaf At the end of December 2021, Deputy Prime Minister Vu Duc Dam signed Decision 2198 recognizing 23 extremely rare artifacts with profound historical and cultural significance as national treasures. Thanh Nien please introduce Some artifacts in this new group of national treasures. National treasure The Thang Long phoenix decal leaves are not only balanced and beautiful. The phoenix symbol is also said to be a good omen. Archaeologists still remember National treasures The Thang Long citadel's phoenix leaf was discovered in 2002 in a layer of soil containing many bricks, tiles and decorative architectural components of the Ly and Tran dynasties. “Around where the leaves are proposed to be exposed, there are many decorative roof architectural structures believed to be from the Ly Dynasty. Those are statues of a phoenix head and a dragon body... They could be architectural materials of the same roof set," Associate Professor-Dr. Tong Trung Tin, Chairman of the Vietnam Archaeological Association, recalled. Archaeological records show that at that time the leaves still had all shapes including stem and base. The pedestal was broken and lost a number of small pieces, and the body was cracked due to the pressure of the earth above. Scientists have restored the artifact. After that, this artifact was brought into the Ly Dynasty space of Thang Long Gallery - Hanoi, history thousand years from the ground. According to the Department of Heritage culture (Ministry of Culture, Sports and Tourism), the leaf consists of 2 parts: body and pedestal. The stem of the Bodhi tree leaf is shaped like a Bodhi tree leaf, with a pair of phoenix birds decorated on both sides. The height of the leaf stem measures a total of 77 cm, the widest point is 74 cm. The leaf pedestal part has a curved cross-section to match the roof tiles of the roof, which makes many people call this type of structure roof tiles with leaf roofs attached. When it first appeared, the base was broken and lost some pieces, but has now been restored. Compared to other leaves of the same type that have been discovered, this is the most complete and beautiful leaf artifact. Research also shows that the decoration on the architectural roofs of the Ly Dynasty was extremely elaborate with many different elements. The basic decorative elements on the Ly dynasty's roof set often include: the golden leaf in the middle of the female cow, the dragon/phoenix head, the deviated leaf... This Thang Long citadel phoenix leaf is one of the important proofs. helps researchers identify the architectural roofs of the Ly Dynasty. This artifact is therefore an important and valuable document for the study of architectural and sculptural art of the Ly Dynasty. According to the national treasure records, the Thang Long citadel phoenix leaf, the center of the leaf is decorated with a pair of phoenix birds offering precious gems on a lotus leaf pattern. The design of a pair of phoenix birds is shown in a bouncing position to offer precious gems, their heads held high, their two beaks bunched together to support the precious gems. The four phoenix images on the leaves are similar to each other with a large beak and large crest facing forward like the beak and crest of a peacock. The eyes and jaw are large and round like a pheasant, with long manes on both sides of the jaw curving forward in rhythm with the crest and tail. The neck is high like a peacock's neck, the wings are spread wide, the body is round, and the tail is long like a peacock's tail. The long tail is depicted with many layers, winding with many convex sections and converging to the top of the leaf. The body has no scales but is characterized by very detailed layers of hair. Also according to treasure records, this phoenix image has many differences with the standard of Chinese phoenix image. Chinese shaping has rules: the phoenix has a beak like a bird's beak, a jaw like a swallow's jaw, a neck like a snake's neck, and the front half of its body like a giraffe's body; The hind half of the body resembles a deer's body, the back resembles a turtle's back, and the tail resembles a fish's tail. However, this phoenix in the royal citadel has many similarities to peacocks and pheasants, beautiful birds of the pheasant family that are popular in Southeast Asia, including Dai Viet. Dr. Nguyen Van Anh, University of Social Sciences and Humanities (Vietnam National University, Hanoi), also made comparisons about leaf-leaf artifacts found during the Ly Tran period. Accordingly, this card leaf treasure is a single and unique product, there is no other artifact that is completely similar to this artifact. At Thang Long Imperial Citadel, there are at least 3 specimens decorated with dragons and 1 specimen decorated with dragons. However, they are all smaller in size than this phoenix leaf, and the decoration is less sophisticated, and is believed to date from the Tran dynasty. The national treasure profile also analyzed that in addition to artistic value, the Thang Long citadel's phoenix leaf decoration project also has profound ideological value. Specifically, the shape of the card contains symbolic value. Bodhi leaf is the leaf of the Bodhi tree, which means good. The Bodhi tree is also considered a sacred tree by religions including Buddhism. The card combined with a phoenix decoration design reflects both the symbolic value of royalty and the symbolic value of Buddhism. This creates a harmonious combination between the symbolism and philosophy of Buddhism with the symbol of royal authority. The phoenix is a mythical bird that signals good omen, marking the beginning of a new era of peace and prosperity. “Considered in the context of the Ly Dynasty with the popularity and strong development of Pure Land Buddhism and the custom of worshiping Amitabha, the leaves decorated with the image of a pair of phoenix birds supporting precious gems is one of the images expressing the ideology of Buddhism in the architectural decorative art of the Ly Dynasty", the treasure dossier stated. (to be continued) Trinh Nguyen
‘Hoàng Sa là lãnh thổ máu thịt không thể tách rời’ Ngày 19-1, UBND huyện Hoàng Sa ( Đà Nẵng ) đã đến thăm, viếng các nhân chứng Hoàng Sa ở thành phố Đà Nẵng. Ông Võ Ngọc Đồng, chủ tịch UBND huyện Hoàng Sa , cho biết hoạt động thăm các nhân chứng còn sống và đến nhà thắp hương tri ân những nhân chứng Hoàng Sa đã mất được tổ chức thường xuyên trong dịp 19-1. Đây là dịp để thế hệ hôm nay ghi nhớ, biết ơn các thế hệ trước, trong công cuộc đấu tranh, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc, nhất là những nhân chứng từng sống, làm việc và công tác tại quần đảo Hoàng Sa. “Hoàng Sa là lãnh thổ máu thịt không thể tách rời. Các chú, các bác là nhân chứng sống khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với vùng đảo thiêng liêng này” – ông Đồng nói. UBND huyện Hoàng Sa đã đến thắp hương nhân chứng Hoàng Sa Võ Như Dân. Ông Võ Như Dân từng là nhân viên Trạm quan trắc Hoàng Sa, sống trên quần đảo Hoàng Sa hơn 10 năm từ năm 1956. Ông mất năm 2021, hưởng thọ 84 tuổi. Theo ông Lê Tiến Công, phó giám đốc phụ trách Nhà trưng bày Hoàng Sa, không chỉ riêng dịp 19-1 mới tổ chức các đợt gặp gỡ nhân chứng Hoàng Sa, mà trong nhiều năm qua đơn vị luôn nhận được sự hỗ trợ của thế hệ trước. Trong đó rất nhiều hiện vật, tư liệu có liên quan đến Hoàng Sa đã được những nhân chứng sống quyên góp để cùng hình thành nên Nhà trưng bày Hoàng Sa, giúp thế hệ sau có thêm hiểu biết về vùng biển đảo quê hương. Trong các sự kiện quan trọng mà UBND huyện Hoàng Sa tổ chức đều có mặt các nhân chứng sống để họ làm cầu nối kể chuyện, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về các thế hệ giữ đảo Hoàng Sa. Ông Lê Tiến Công, phó giám đốc phụ trách Nhà trưng bày Hoàng Sa (bên phải), trao quà tri ân đến ông Lê Đình Rê – Ảnh: TRƯỜNG TRUNG Tới thăm gia đình ông Lê Đình Rê, đoàn công tác cũng đã lắng nghe những câu chuyện trong quá trình bảo vệ quần đảo Hoàng Sa năm 1974 mà ông Rê là người chứng kiến. Ông Rê năm nay 79 tuổi. Thời điểm Trung Quốc dùng vũ lực cưỡng chiếm Hoàng Sa, vi phạm luật pháp quốc tế 19-1-1974, ông Rê là trung úy tàu Quân vận QV 9708 tham gia cứu hộ người bị thương trong quá trình giữ đảo Hoàng Sa. “Tôi ước mơ một ngày nào đó lại ra khơi, có mặt ở Hoàng Sa. Dù lúc đó không còn sức, phải nằm lại Hoàng Sa, tôi cũng cam lòng”, ông Rê nói. TRƯỜNG TRUNG	'Hoang Sa is an inseparable territory of flesh and blood' On January 19, Hoang Sa District People's Committee ( Danang ) visited and visited Hoang Sa witnesses in Da Nang city. Mr. Vo Ngoc Dong, Chairman of the District People's Committee Hoang Sa , said that activities of visiting living witnesses and going to homes to burn incense to pay tribute to the deceased Hoang Sa witnesses are held regularly on January 19. This is an opportunity for today's generation to remember and be grateful to previous generations in the struggle and protection of the sacred territorial sovereignty of the Fatherland, especially the witnesses who lived, worked and worked in the country. Hoang Sa islands. “Hoang Sa is an inseparable territory of flesh and blood. You guys are living witnesses affirming Vietnam's sovereignty over this sacred island" - Mr. Dong said. The People's Committee of Hoang Sa district came to burn incense to witness Hoang Sa Vo Nhu Dan. Mr. Vo Nhu Dan used to be an employee of the Hoang Sa Monitoring Station, living on the Hoang Sa archipelago for more than 10 years since 1956. He died in 2021, at the age of 84. According to Mr. Le Tien Cong, deputy director in charge of Hoang Sa Exhibition House, not only on January 19 have meetings with Hoang Sa witnesses been held, but over the years the unit has always received support from previous generation. Many of the artifacts and documents related to Hoang Sa were donated by living witnesses to form the Hoang Sa Exhibition House, helping future generations gain more knowledge about their homeland's islands and seas. In these event The important events that the People's Committee of Hoang Sa district organize include the presence of living witnesses so that they can serve as a bridge to tell stories, helping the younger generation better understand the generations that kept Hoang Sa island. Mr. Le Tien Cong, deputy director in charge of Hoang Sa Exhibition House (right), presented a gift of gratitude to Mr. Le Dinh Re - Photo: TRUONG TRUNG Visiting Mr. Le Dinh Re's family, the delegation also listened to stories during the process of protecting the Hoang Sa archipelago in 1974 that Mr. Re was a witness. Mr. Re is 79 years old this year. When China used force to take over Hoang Sa, violating international law on January 19, 1974, Mr. Re was a lieutenant on the Military Transport Ship QV 9708, participating in rescuing injured people while holding Hoang Sa Island. “I dream of one day going to sea again and being in Hoang Sa. Even though I had no strength at that time and had to stay in Hoang Sa, I was willing," Mr. Re said. TRUNG TRUONG
MỐI QUAN HỆ PHI THƯỜNG CỦA THƠ Bùi Xuân “Sao đêm nay kiều diễm như bức tranh linh động thế này? Tôi muốn hỏi xem chị tôi có thấy ngọt ngào trong cổ họng như vừa uống xong một ngụm nước lạnh, mát đến tê cả lưỡi và hàm răng. Chị tôi làm thinh – mà từng lá trăng rơi lên xiêm áo như những mảnh nhạc vàng. Động là một thứ hòn non bằng cát trắng quá, trắng hơn da thịt của người tiên, của lụa bạch, hơn phẩm giá của tiết trinh – một màu trắng mà tôi cứ muốn lăn lộn điên cuồng, muốn kề môi hôn, hay áp má lên để hưởng sức mát rượi dịu dàng của cát…” (Hàn Mặc Tử – Chơi giữa mùa trăng). Ánh trăng trong Chơi giữa mùa trăng như dắt chúng ta vào cái đẹp nguyên sơ, thanh khiết, thiêng liêng và hư ảo, cái vẻ đẹp như được hôn phối bởi ánh trăng và cái màu trắng mịn màng của cát, ta không còn nhận biết đâu là màu của cát và đâu là ánh sáng của trăng. Có thể nói cái thực và cái hư, âm nhạc và màu sắc, nội tâm và ngoại giới là những cặp song sinh và ở mức độ đậm nhạt về sự hoà hợp, gắn kết giữa các cặp song sinh này đã làm nên sự phong phú đa dạng của thơ Hàn Mặc Tử. Ở mấy năm cuối đời, trong cô đơn và nỗi đau tê dại của chứng bệnh phong, cảm hứng tôn giáo trong thơ Tử như trở nên chủ đạo, hay nói như Hoài Thanh: “Hàn Mạc Tử đã dựng riêng một ngôi đền để thờ Chúa”. “Với Hàn Mạc Tử Chúa gần lắm. Người đã tìm lại những rung cảm mạnh mẽ của các tín đồ đời Thượng cổ. Ta thấy phảng phất cái không khí Athalie. Cho nên mặc dầu thỉnh thoảng còn sót lại một hai dấu tích Phật giáo chắc những người đồng đạo chẳng vì thế mà làm khó dễ với di cảo của thi nhân”. Thưa, với Hàn Mặc Tử Chúa thật gần và Phật cũng gần, không hẳn “chỉ sót lại một hai dấu tích”. Trong thơ Tử nhiều chỗ hình ảnh Chúa được bao bọc, tôn vinh bằng ngôn ngữ nhà Phật, làm cho nội dung câu thơ vượt khỏi giới hạn một tôn giáo để trở thành nhân loại, trở thành tiếng nói chung về tinh thần nhân bản, tính nhân văn, khát vọng vượt lên bể khổ trầm luân để tìm nguồn vui sống của con người. Là người bạn thiết của Hàn Mặc Tử, Quách Tấn có một nhận xét rất đáng lưu ý: “Trong tâm hồn Tử không có những bức thành kiên cố ngăn cách tôn giáo của mình và tôn giáo của người nhất là đối với Phật giáo. Vì không có những bức thành kiên cố ngăn cách giữa tôn giáo mình và tôn giáo người nên Tử đã đi tìm nguồn cảm hứng trong Đạo Bồ Đề. Và mặc dù tự xưng mình là “Thi sĩ của đạo quân Thánh Giá”. Tử vẫn không ngần ngại đem những từ ngữ, những hình ảnh của Phật giáo vào dùng trong văn thơ mình, dùng cả vào trong những bài có tinh thần Thiên Chúa giáo nhiều nhất. Như bài Thánh Nữ Đồng Trinh là một” . Quách Tấn dẫn ra hàng loạt từ ngữ Phật giáo trong thơ Hàn Mặc Tử như các từ: “Từ bi” “ba ngàn thế giới” trong bài Ave Maria, “hằng hà sa số”, “mười phương” trong bài Cuối thu, “mười phương” trong bài Điềm lạ và bài Nguồn thơm; đặc biệt là những từ “Đao Ly” và “Đâu Suất” trong bài Phan Thiết, là những cõi Trời xa xăm đầy nhạc và hương và ánh trăng; cõi ấy được dát vàng lưu ly cùng mã não theo kinh nhà Phật. Trên bình diện so sánh – đối chiếu, Hàn Mặc Tử có những điểm gần kề với Rabindranath Tagore – tác giả Thơ Dâng, tập thơ đã đem lại cho ông giải thưởng Nobel văn học vào năm 1913, một người không ngớt lời ca ngợi Thượng đế. Giọng thơ sùng kính của R. Tagore thể hiện khát vọng vươn tới hoà hợp giữa Atman (linh hồn cá thể) và Brahman (đấng sáng tạo tuyệt đối, linh hồn vũ trụ). Còn Hàn Mặc Tử ca ngợi Chúa với tâm thế của con người thân phận cô đơn, tuyệt vọng, đau khổ với căn bệnh nan y của mình. “Với Hàn Mạc Tử thơ có một sự quan hệ phi thường. Thơ chẳng những để ca tụng Thượng đế mà cũng để nối người ta với Thượng đế, để ban ơn phước cho cả thiên hạ”(Hoài Thanh). Tử ngợi ca Chúa với tư cách con người cá nhân nhuốm màu đau thương với giọng điệu của một con chiên mong được Chúa chở che, cứu rỗi: MARIA! Linh hồn tôi ớn lạnh. Run như run thần tử thấy long nhan Run như run hơi thở chạm tơ vàng… Nhưng lòng vẫn thấm nhuần ơn trìu mến. …. Cho tôi thắp hai hàng cây bạch lạp Khói nghiêm trang sẽ dâng lên tràn ngập Cả hàn giang cả màu sắc thiên không Lút trí khôn và ám ảnh hương lòng Cho sốt sắng cho đê mê nguyện ước… (Ave Maria ) Ở một bình diện khác, theo Quách Tấn: “Tử tìm vào Đạo – Đạo Thiên Chúa cũng như Đạo Phật chỉ để tìm nguồn cảm hứng, để tìm nguồn an ủi khi bị tình đời phụ rẫy hoặc thể xác dày vò. Lý tưởng chính của Tử là Thơ. Tôn giáo chỉ là những yếu tố phụ vào để làm cho thơ thêm giầu sang và trọng vọng. Do đó nhiều khi bị hứng thơ lôi cuốn, Tử đã thốt ra những lời có thể gọi là “phạm thượng” đối với những Đấng Thiêng Liêng Tử phụng thờ. …Và tất cả những gì đã thâu nhập được trong tôn giáo, trong Phật giáo cũng như trong Thiên Chúa Giáo – một khi đã vào thơ Tử thì không còn giữ nguyên chất vì đã bị tâm hồn Tử biến thể pha trộn theo quan niệm và sở thích của mình. Tử thường nói cùng bạn rằng: -Tôi lợi dụng văn chương và triết lý nhà Phật để làm thơ mà thôi. Tôi dung hòa cả hai thể văn và tôn giáo: Thiên Chúa và nhà Phật. Đó chính là muốn làm giầu cho nền văn chương chung” . Các nhà thơ tiêu biểu của thời kỳ thơ mới đều đã làm như Tử, họ tìm cho mình hướng đi riêng trên con đường gập ghềnh vạn dặm của thơ ca. Cũng từ đó nói đến Lưu Trọng Lư người ta nghĩ đến hình ảnh “con nai vàng ngơ ngác/ đạp trên lá vàng khô”. Nói đến Chế Lan Viên người ta nhớ đến những chiếc Tháp Chàm và cảnh tượng “muôn ma Hời sờ soạng dắt nhau đi”. Nhắc đến Đinh Hùng người ta nghĩ về những con người nguyên thuỷ và bài ca man rợ… Và Tử cũng vậy. Tử đã tạo cho mình cái bản sắc riêng. Với một nền tảng kiến thức vững chắc và vốn từ ngữ phong phú cả về Chúa và Phật, với ý thức dung hợp cả hai tinh tuý đó vào thơ, Tử đã vượt lên đau thương, đi trên con đường độc đạo của mình. Và Tử đã thành công, trở thành một nguồn thơ rào rạt lạ lùng, một hiện tượng kì lạ vào bậc nhất của phong trào thơ mới. Có nên hoài nghi về dự phóng này của Chế Lan Viên: “Tôi xin hứa hẹn với các người rằng mai sau những cái tầm thường mực thước kia sẽ biến tan đi và còn lại của cái thời kỳ này chút gì đáng kể đó là Hàn Mặc Tử.” Song chắc hẳn là Tử sẽ còn, còn như một ngôi sao băng vuốt qua bầu trời với cái đuôi chói loà rực rỡ như Chế đã viết. B.X 1.Tập thơ văn xuôi của Hàn Mặc Tử, Nxb Ngày mới xuất bản năm 1945, sau này Nxb An Tiêm đã tái bản. 2.Ảnh hưởng đạo Phật trong thơ Hàn Mặc Tử, 1961. 3.Ảnh hưởng đạo Phật trong thơ Hàn Mặc Tử, 1961. 4.Dẫn theo: Thi nhân Việt Nam của Hoài Thanh, Hoài Chân.	THE EXTRAORDINARY RELATIONSHIP OF POETRY Bui Xuan “Why is this night so lovely like a moving painting? I want to ask my sister if she feels a sweet taste in her throat like she just drank a sip of cold water, so cool that it numbs her tongue and teeth. My sister remained silent - each moon leaf fell on her shirt like pieces of golden music. The cave is a kind of island made of sand so white, whiter than the flesh of an elves, white silk, than the dignity of virginity - a white color that makes me want to roll around like crazy, want to kiss my lips, or press my cheeks. Come up to enjoy the gentle coolness of the sand..." (Han Mac Tu - Playing in the middle of the moon). The moonlight in Moonlight Play seems to lead us into the pristine, pure, sacred and unreal beauty, the beauty that seems to be married by the moonlight and the smooth white color of the sand, we no longer recognize it. Where is the color of the sand and where is the light of the moon? It can be said that the real and the imaginary, music and color, inner and outer world are twins and the strong level of harmony and connection between these twins has created richness. diversity of Han Mac Tu's poetry. In the last few years of his life, in loneliness and the numbing pain of leprosy, religious inspiration in Tu's poetry seemed to become dominant, or as Hoai Thanh said: "Han Mac Tu built a separate temple to worship him." God". “Lord Han Mac Tu is very close. He rediscovered the strong vibes of the ancient believers. We see a hint of Athalie's atmosphere. Therefore, even though occasionally one or two traces of Buddhism remain, surely fellow believers will not make things difficult for the poet's posthumous legacy. Dear, to Han Mac Tu, God is very close and Buddha is also close, not really "only one or two traces left behind". In many places in Tu's poetry, the image of God is surrounded and glorified in Buddhist language, causing the content of the verse to go beyond the limits of a religion to become humanity, becoming a common voice of the human spirit. humanity, the desire to overcome the ocean of suffering to find the source of human joy. As a close friend of Han Mac Tu, Quach Tan had a very notable comment: "In Tu's soul there are no solid walls separating his religion and the religion of others, especially Buddhism. Because there were no solid walls separating his religion from the religions of others, Tu sought inspiration in Bodhi Buddhism. And even though he calls himself "The Poet of the Holy Cross Army". Tu still did not hesitate to use Buddhist words and images in his poetry, even in the songs with the most Christian spirit. Like the song "The Virgin Mary is one". Quach Tan cited a series of Buddhist words in Han Mac Tu's poetry such as: "Compassion", "three thousand worlds" in Ave Maria, "infinite numbers", "ten directions" in Last Autumn, “ten directions” in the song Strange Signs and the song Source of Fragrance; especially the words "Dao Ly" and "Dau Suat" in the song Phan Thiet, are distant Heavens filled with music and incense and moonlight; That realm is plated with lapis lazuli and agate according to Buddhist scriptures. In terms of comparison and contrast, Han Mac Tu has points close to Rabindranath Tagore - author of Tho Dang, a collection of poems that won him the Nobel Prize for Literature in 1913, a man who constantly praised God. sole. R. Tagore's devotional poetry expresses the desire to reach harmony between Atman (individual soul) and Brahman (absolute creator, universal soul). And Han Mac Tu praises God with the mindset of a person who is lonely, desperate, and suffering from his incurable disease. “With Han Mac Tu poetry has an extraordinary relationship. Poetry is not only to praise God but also to connect people with God, to bestow blessings on the whole world" (Hoai Thanh). Tu praises God as an individual, tinged with pain, with the tone of a sheep hoping for God's protection and salvation: MARIA! My soul chills. Trembling like a god seeing a dragon's face Trembling like a trembling breath touching a golden thread... But my heart is still filled with gratitude affectionate. …. Let me light two rows of eucalyptus trees Solemn smoke will rise overrun The whole row and the colors Heaven Blinds the mind and haunts the heart Give enthusiasm and ecstasy wishes… (Ave Maria) On another level, according to Quach Tan: "Tu looked to Taoism - Catholicism as well as Buddhism just to find inspiration, to find comfort when he was abandoned by love or physically tormented. Tu's main ideal is Poetry. Religion is just an additional element to make poetry richer and more important. Therefore, many times, inspired by poetry, Tu uttered words that could be called "blasphemy" towards the Divine Beings he worshiped. ...And everything that has been absorbed in religion, in Buddhism as well as in Christianity - once entered into Tu's poetry, it no longer retains its original essence because it has been mixed and mixed by Tu's soul according to Tu's concepts and ideas. your preferences. Tu often told his friends: -I only take advantage of Buddhist literature and philosophy to write poetry. I harmonize both literature and religion: God and Buddhism. That is wanting to enrich the common literature." The typical poets of the new poetry period all did the same as Tu, they found their own direction on the bumpy road of poetry. From there, when talking about Luu Trong Lu, people think of the image of "a bewildered golden deer / stepping on dry yellow leaves". When talking about Che Lan Vien, people remember the Cham Towers and the scene of "many Hoi ghosts groping and leading each other". When mentioning Dinh Hung, people think of primitive people and barbaric songs... And so is Tu. Tu has created his own identity. With a solid foundation of knowledge and rich vocabulary about both God and Buddha, and the sense of integrating both essences into poetry, Tu overcame pain and walked on his unique path. And Tu succeeded, becoming a source of strange poetry, the most strange phenomenon of the new poetry movement. Should we be skeptical about this projection of Che Lan Vien: "I promise you that in the future, those trivial things will disappear and what will remain of this period is something remarkable, which is Korea." Mac Tu.” But surely Tu will remain, just like a shooting star sweeping across the sky with a dazzling tail as Che wrote. B.X 1. A collection of prose poems by Han Mac Tu, published in 1945 by New Day Publishing House, later republished by An Tiem Publishing House. 2.Buddhist influence in Han Mac Tu's poetry, 1961. 3.Buddhist influence in Han Mac Tu's poetry, 1961. 4.According to: Vietnamese poets by Hoai Thanh, Hoai Chan.
Tiết lộ về bức tượng mất đầu trong bảo tàng Louvre Tượng thần chiến thắng Samothrace dù thiếu phần đầu vẫn là một kiệt tác đá cẩm thạch thu hút sự chú ý đặc biệt của khách tham quan khi tới thăm bảo tàng Louvre ở Paris, Pháp. Bảo tàng Louvre bên bờ sông Seine ở Paris, Pháp là một trong những viện bảo tàng nổi tiếng và thu hút du khách nhất thế giới. Louvre là điểm tham quan thu phí được viếng thăm nhiều nhất Paris. Nơi đây trưng bày những tác phẩm nổi tiếng bậc nhất của lịch sử nghệ thuật ví như tượng thần Vệ Nữ, bức tranh Mona Lisa, bức tranh nữ thần tự do dẫn dắt nhân dân, các hiện vật giá trị về những nền văn minh cổ như phiến đá ghi bộ luật Hammurabi, tấm bia Mesha…. Tại bảo tàng nổi tiếng này, tượng thần chiến thắng Samothrace cũng là một trong những kiệt tác nghệ thuật thu hút lượng người xem đông đảo. Tượng thần chiến thắng Samothrace là một trong những tác phẩm điêu khắc cổ nổi tiếng nhất hiện nay nhưng nhiều người có thể không biết về lịch sử của nó – bao gồm nguồn gốc cổ xưa và ảnh hưởng sâu rộng của nó đến nghệ thuật hiện đại và đương đại. Theo Louvre, bức tượng này có thể được người dân Rhodes, một hòn đảo của Hy Lạp chế tác vào đầu thế kỷ thứ hai trước công nguyên. Bức tượng được sáng tạo trong thời kỳ Hy Lạp hóa. Phong trào nghệ thuật khi đó đặc biệt nổi tiếng với các tác phẩm điêu khắc diễn tả biểu cảm của các chủ thể thần thoại đang chuyển động, đó là lý do bức tượng này có đôi cánh tuyệt đẹp. Tác phẩm điêu khắc tượng thần chiến thắng Samothrace cao khoảng 5,5 m mô tả Nike, nữ thần chiến thắng của Hy Lạp. Bức tượng “mặc” bộ đồ xếp nếp bị ướt và bị gió thổi bộ đồ bám chặt vào cơ thể cô. Bức tượng có đôi cánh tuyệt đẹp đứng trước mũi một con tàu. Vì thế các nhà sử học kết luận rằng bức tượng được tạo ra để kỷ niệm một trận thủy chiến thành công trên biển. Bức tượng mất đầu thu hút đông đảo khách tham quan (Ảnh: Shutterstock) Tượng thần chiến thắng Samothrace là một trong nhiều tác phẩm đá cẩm thạch trang trí cho Thánh địa của các vị thần vĩ đại, một khu phức hợp đền cổ trên đảo Samothrace, Hy Lạp. Ngôi đền bên bờ biển này được dành riêng cho tôn giáo mang tên Bí ẩn, hay còn gọi là Mẹ vĩ đại. Với sự phổ biến của các trận hải chiến trong thời kỳ này và sự gần gũi với các tuyến đường hàng hải được sử dụng rộng rãi trên biển Aegea, ngôi đền có một số di tích lấy cảm hứng từ biển. Chúng bao gồm những cột đá chuyên dụng đặc biệt, những con tàu đặc biệt quan trọng và tượng thần chiến thắng Samothrace – được đặt trong một hốc đá (có thể là một hang động) nhìn ra nhà hát của ngôi đền. Nhà ngoại giao kiêm nhà khảo cổ nghiệp dư người Pháp Charles Champoiseau đã khai quật được bức tượng tuyệt đẹp này vào tháng 4 năm 1863. Trong khi tập hợp 23 khối đá để tạo nên con tàu, ông đã gửi bức tượng thần chiến thắng trở lại Paris gồm ba mảnh với phần đế, thân, chân và cánh trái. Sau khi tới bảo tàng Louvre, bức tượng được lắp ráp lại trong phòng cổ vật cổ điển Carytid. Bảo tàng đã thêm vào cho bức tượng một cánh thạch cao nhưng không tái tạo phần đầu bị biến mất hoặc cánh tay. Gần 90 năm sau khi Champoiseau tìm thấy tác phẩm điêu khắc tuyệt đẹp này, các nhà khảo cổ học từ Austria đã phát hiện ra những mảnh khác của bức tượng bao gồm cả bàn tay phải của Nike. Thật không may, không có cách nào có thể gắn lại bàn tay vào tác phẩm điêu khắc, vì bức tượng không có phần cánh tay. Tuy nhiên, việc khai quật được bàn tay của bức tượng là cực kỳ quan trọng, vì bàn tay này đã bác bỏ giả thuyết ban đầu rằng bức tượng sẽ có bàn tay đang nắm lấy một vật thể. Bảo tàng Louvre giải thích: “Có ý kiến cho rằng bức tượng có thể đã cầm một chiếc kèn, một vòng hoa hoặc một dải lụa trên tay phải của mình. Tuy nhiên, bàn tay được tìm thấy ở Samothrace năm 1950 có lòng bàn tay mở và hai ngón tay xòe ra, cho thấy rằng bức tượng không cầm bất cứ thứ gì và chỉ đơn thuần đang giơ tay lên để chào hỏi”. Ngày nay, phần bàn tay bị rời ra khỏi bức tượng được trưng bày ở trên cùng của cầu thang Daru của bảo tàng Louvre, nơi tượng thần chiến thắng Samothrace có cánh đã được trưng bày từ năm 1883. Giống như các tác phẩm điêu khắc Hy Lạp khác, tượng thần chiến thắng Samothrace được ngưỡng mộ vì nó là một bức tượng hoàn mĩ, mô tả chân thực về chuyển động. Để gợi ý một cơ thể đang chuyển động, nghệ sĩ điêu khắc đã định vị Nike ở tư thế không đối xứng, tư thế này ngụ ý chuyển động thông qua việc sử dụng phân bổ trọng lượng thực tế và cơ thể hình chữ S. Các tác phẩm điêu khắc nổi tiếng khác thể hiện cách tiếp cận cổ điển này để truyền tải vẻ đẹp của cơ thể con người là The Walking Man của Rodin và David của Michelangelo. Một yếu tố khác giúp bức tượng như đang chuyển động là lớp vải phủ khắp cơ thể của nhân vật. Khi Nike tiến về phía trước, chiếc áo có vẻ trong mờ xoắn quanh eo và quấn quanh chân cô. Theo bảo tàng Louvre: ” bức tượng mang tính trình diễn đỉnh cao và rất sống động khi kết hợp vẻ hoàn hảo của nữ thần, sải cánh rộng và sức sống của một cơ thể đang tiến về phía trước”. Ngày nay, tượng thần chiến thắng Samothrace luôn là một trong những tác phẩm điêu khắc nổi tiếng nhất trên thế giới. Kể từ khi ra mắt lần đầu tiên tại Louvre vào thế kỷ 19, nó đã truyền cảm hứng cho vô số nghệ sĩ ví như nghệ sĩ theo chủ nghĩa siêu thực Salvador Dalí, nhà tương lai học Umberto Boccioni. Mặc dù đã có một số tác phẩm hiện đại nắm bắt được tinh thần của tượng thần chiến thắng nhưng chắc chắn không có tác phẩm nào có thể khiến người xem mê mẩn như khi chiêm ngưỡng tận mắt vẻ đẹp của tượng thần chiến thắng Samothrace nguyên bản.	Revealing the headless statue in the Louvre museum Even though the statue of the god of victory of Samothrace is missing its head, it is still a marble masterpiece that attracts special attention from visitors when visiting the Louvre museum in Paris, France. The Louvre Museum on the banks of the Seine River in Paris, France is one of the most famous and tourist-attracting museums in the world. The Louvre is the most visited paid attraction in Paris. This place exhibits the work most famous in art history such as the statue of Venus, the Mona Lisa, the painting of the Goddess of Liberty leading the people, valuable artifacts of ancient civilizations such as the stone slab inscribed with Hammurabi's Code of Laws. , Mesha stele…. At this famous museum, the statue of the god of victory Samothrace is also one of the masterpieces art attracts a large number of viewers. The Statue of Victory of Samothrace is one of the most famous ancient sculptures today, but many people may not be aware of its history – including its ancient origins and its profound influence on modern art. and contemporary. According to the Louvre, this statue may have been crafted by the people of Rhodes, a Greek island, in the early second century BC. The statue was created during the Hellenistic period. The art movement at that time was special famous with sculptures depicting the expressions of mythological subjects in motion, which is why this statue has beautiful wings. The approximately 5.5 m tall sculpture of the Statue of Victory of Samothrace depicts Nike, the Greek goddess of victory. The statue "wore" a frilly outfit that got wet and was blown by the wind, clinging tightly to her body. The statue has beautiful wings standing in front of a ship. Therefore, historians conclude that the statue was created to commemorate a successful naval battle at sea. The headless statue attracts many visitors (Photo: Shutterstock) The Statue of Victory of Samothrace is one of many marble compositions that decorate the Sanctuary of the Great Gods, an ancient temple complex on the island of Samothrace, Greece. This seaside temple is dedicated to the religion called the Mysteries, also known as the Great Mother. Given the popularity of naval battles during this period and its proximity to widely used shipping routes across the Aegean Sea, the temple contains a number of marine-inspired monuments. These include specially dedicated stone columns, particularly important ships and the statue of the victorious god Samothrace – placed in a rock niche (possibly a cave) overlooking the temple's theater. French diplomat and amateur archaeologist Charles Champoiseau unearthed this beautiful statue in April 1863. While gathering 23 blocks of stone to create the ship, he sent the statue of the god of victory back. Paris consists of three pieces with the base, body, legs and left wing. After arriving at the Louvre, the statue was reassembled in the Carytid room of classical antiquities. The museum added a plaster wing to the statue but did not recreate the missing head or arms. Nearly 90 years after Champoiseau found this beautiful sculpture, archaeologists from Austria discovered other pieces of the statue including Nike's right hand. Unfortunately, there is no way to reattach the hand to the sculpture, as the statue does not have an arm. However, the excavation of the statue's hand was extremely important, as this hand refuted the original hypothesis that the statue would have a hand grasping an object. “It has been suggested that the statue may have held a trumpet, a wreath or a silk ribbon in her right hand,” the Louvre explains. However, the hand found in Samothrace in 1950 had an open palm and two fingers spread out, suggesting that the statue was not holding anything and was merely raising its hand in greeting. Today, the severed hand from the statue is displayed at the top of the Daru staircase of the Louvre, where the winged statue of Samothrace has been on display since 1883. Like other Greek sculptures, the Statue of Victory of Samothrace was admired for its flawless, realistic depiction of movement. To suggest a body in motion, the sculptor positioned Nike in an asymmetrical pose, which implies movement through the use of realistic weight distribution and an S-shaped body. Other famous sculptures that demonstrate this classical approach to conveying the beauty of the human body are Rodin's The Walking Man and Michelangelo's David. Another element that helps the statue appear to be moving is the fabric covering the figure's body. As Nike moved forward, the seemingly translucent shirt twisted around her waist and wrapped around her legs. According to the Louvre museum: "The statue has the ultimate performance and is very lively, combining the perfection of the goddess, the wide wingspan and the vitality of a body moving forward." Today, the Statue of Victory of Samothrace is one of the most famous sculptures in the world. Since its debut at the Louvre in the 19th century, it has inspired countless artists such as surrealist artist Salvador Dalí and futurist Umberto Boccioni. Although there have been a number of modern works that capture the spirit of the Statue of Victory, there is certainly no work that can fascinate viewers like when admiring firsthand the beauty of the original Statue of Victory of Samothrace. copy.
10 quốc gia trên thế giới ‘vắng bóng’ COVID-19 trong suốt 2 năm qua Nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới gần như ‘vắng bóng’ các ca nhiễm COVID-19 trong hai năm qua, nhờ vào đóng cửa biên giới, tỉ lệ tiêm chủng cao hoặc ít khách du lịch . Từ khi bùng phát tại Vũ Hán, Trung Quốc vào tháng 12/2019, đại dịch COVID-19 đã lan rộng trên toàn cầu, khiến 5.564.959 tử vong – theo số liệu cập nhật của Worldometer tính đến ngày 18/1. Nhưng cũng trong hơn hai năm qua, vẫn có nhiều nước không ghi nhận hoặc ghi nhận rất ít số ca mắc COVID-19. Dưới đây là danh sách 10 nước hầu như “vắng bóng” COVID-19, với dữ liệu cập nhật đến ngày 18/1. Tuvalu: Đây là nước ít được viếng thăm nhất trên thế giới, khi trung bình mỗi năm chỉ đón khoảng 200 khách. Nằm ở Thái Bình Dương giữa Hawaii và Australia, Tuvalu với dân số 11.646 người không ghi nhận ca nhiễm COVID-19 kể từ đầu đại dịch. Hiện Tuvalu đóng cửa biên giới với bên ngoài. Số liệu tiêm chủng: Đã tiêm được 12.114 liều vaccine AstraZeneca. Tổng ca mắc: 0. Nauru: Đảo quốc nhỏ bé này nằm ở trung tâm châu Đại Dương và là quốc gia có diện tích bé thứ ba thế giới, với dân số 10.670 người. Khi dịch bùng phát trên thế giới, Nauru lập tức siết chặt lệnh cấm đi lại, nhập cảnh và mới chỉ nới lỏng mở cửa biên giới vào tháng 12 vừa qua. Khách nhập cảnh sẽ phải trình xét nghiệm âm tính PCR có hiệu lực trong vòng 72 tiếng. Tuyến hàng không duy nhất tới được Nauru là từ Brisbane (Australia), với tần suất chỉ là 2 tuần/chuyến. Số liệu tiêm chủng: Đã tiêm được 15.128 liều vaccine. Tổng ca mắc: 0. Kiribati: Là một quốc đảo độc lập ở châu Đại Dương, với dân số 119.000 và cũng chưa ghi nhận ca mắc COVID-19. Hiện Kiribati vẫn đóng cửa biên giới với du khách quốc tế. Kiribati siết rất chặt quy định nhập cảnh, với tuyên bố ngay cả khi mở cửa biên giới cũng sẽ không cho nhập cảnh với khách đến từ nước hoặc quá cảnh từ một nước mà trong 14 ngày trước đó vẫn có ca lây nhiễm cộng đồng. Số liệu tiêm chủng: Đã tiêm được 111.686 liều vaccine. Tổng ca mắc: 0. Quần đảo Cook : Được hình thành từ 15 đảo ở nam Thái Bình Dương, Quần đảo Cook (Cook Islands) là một quốc gia tự trị, với nền dân chủ đại nghị với hệ thống nghị viện trong mối liên kết với New Zealand. Quần đảo này đóng cửa với tất cả khách du lịch, ngoại trừ một số trường hợp miễn trừ và số này đều phải có sự chấp thuận bằng văn bản của Bộ trưởng Ngoại giao và Di trú. Số liệu tiêm chủng: Đã tiêm được 25.601 liều vaccine. Tổng ca mắc: 0. Turkmenistan: Quốc gia Trung Á này đã đóng cửa biên giới, không tiếp nhận các chuyến bay từ nước ngoài, ngoại trừ các chuyến bay hồi hương, giải cứu công dân. Người từ nước ngoài trở về phải bảo đảm tiêu chí tiêm đủ liều vaccine và có xét nghiệm âm tính với COVID-19. Tuần trước, chính phủ Turkmenistan áp dụng lệnh phong tỏa mà không có công bố chính thức. Theo đó, các địa điểm công cộng, ngoại trừ cửa hàng bán đồ thực phẩm, nhu yếu phẩm thiết yếu, buộc phải đóng cửa. Trước đó, Turkmenistan cũng trải qua kỳ phong tỏa kéo dài 4 tháng, tới tháng 12/2021. Tổng số ca mắc: 0. Triều Tioeen: Đến thời điểm này, Triều Tiên chưa chính thức ghi nhận ca nhiễm COVID-19 nào kể từ khi đại dịch bùng phát và là một trong số ít các nước thực thi lệnh đóng cửa biên giới nghiêm ngặt nhất. Tổng số ca mắc: 0. Hình ảnh về Tonga sau thảm họa kép núi lửa và sóng thần hôm 15/1 vừa qua. Ảnh: AP Tonga: Ca mắc COVID-19 duy nhất tính đến thời điểm này ở Tonga được ghi nhận hôm 29/10/2021. Tonga áp dụng đóng cửa biên giới với toàn bộ du khách quốc tế, ngoại trừ một số ít trường hợp đặc biệt có giấy chấp thuận của chính phủ. Trong số này có cả nhóm đối tượng là khách du lịch trên các du thuyền hạng sang. Số liệu tiêm chủng: Đã tiêm được 137.609 liều vaccine. Tổng ca mắc: 1. Micronesia: Liên bang Micronesia – một quốc gia được tạo thành từ 600 hòn đảo ở tây Thái Bình Dương, chỉ ghi nhận một ca nhiễm COVID-19 trên tổng dân số 104.468 người. Ca nhiễm đầu tiên và duy nhất này được ghi nhận hôm 8/1/2021, là một thủy thủ làm việc trên một tàu chở hàng nhưng đã chủ động cách ly và không tạo ra nguy cơ lây nhiễm. Số liệu tiêm chủng: Đã tiêm được 82.358 liều vaccine. Tổng ca mắc: 1. Saint Helena: Vùng thổ hải ngoại của Amh nằm ở phía nam Đại Tây Dương này cũng mới chỉ ghi nhận hai ca nhiễm SARS-CoV-2. Mọi khách nhập cảnh bằng đường hàng không vào Saint Helena đều phải có xét nghiệm PCR âm tính trong thời hạn 72 giờ trước khởi hành và phải cách ly bắt buộc 10 ngày sau nhập cảnh, với hai lần xét nghiệm trong ngày thứ nhất và ngày thứ mười. Tính đến ngày 5/5/2021, đã có 3.528 người dân Saint Helena được tiêm đủ liều, tương đương với 95,1% số người trưởng thành và 77,8% dân số của vùng lãnh thổ này. Tổng ca mắc: 2. Samoa: Với dân số 202.506 người, Nhà nước Độc lập Samoa – một quốc gia nằm ở phía tây quần đảo Samoa, mới chỉ có ba ca nhiễm COVID-19 kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát và lây lan trên thế giới. Theo lệnh tình trạng khẩn cấp đang còn hiệu lực, Samoa đóng cửa biên giới với khách quốc tế. Một số trường hợp ngoại lệ phải được chính phủ thông qua, như các chuyến bay giải cứu, hồi hương công dân. Hoài Thanh/Báo Tin tức (Theo Walesonline)	10 countries in the world have been 'absent' of COVID-19 for the past 2 years Many countries and territories around the world have had almost 'absence' of COVID-19 infections over the past two years, thanks to border closures, high vaccination rates or few visitors. tourism . Since the outbreak in Wuhan, China in December 2019, the COVID-19 pandemic has spread globally, causing 5,564,959 deaths - according to Worldometer's updated data as of January 18. But over the past two years, there are still many countries that have not recorded or recorded very few COVID-19 cases. Below is a list of 10 countries that are almost "absent" of COVID-19, with data updated as of January 18. Tuvalu: This is the least visited country in the world, with an average of only about 200 visitors per year. Located in the Pacific Ocean between Hawaii and Australia, Tuvalu with a population of 11,646 has not recorded a case of COVID-19 since the beginning of the pandemic. Currently, Tuvalu closes its borders to the outside world. Vaccination data: 12,114 doses of AstraZeneca vaccine have been administered. Total cases: 0. Nauru: This small island nation is located in the center of Oceania and is the third smallest country in the world, with a population of 10,670 people. When the epidemic broke out in the world, Nauru immediately tightened the ban on travel and entry and only relaxed the border opening in December. Visitors entering the country will have to present a negative PCR test valid within 72 hours. The only airline route to Nauru is from Brisbane (Australia), with a frequency of only 2 weeks/trip. Vaccination data: 15,128 doses of vaccine have been administered. Total cases: 0. Kiribati: It is an independent island country in Oceania, with a population of 119,000 and has not recorded any cases of COVID-19. Currently, Kiribati still closes its borders to international tourists. Kiribati has tightened entry regulations, declaring that even when the border opens, it will not allow entry to visitors coming from or transiting from a country where in the previous 14 days there has been a case of community infection. Vaccination data: 111,686 doses of vaccine have been administered. Total cases: 0. Cook Islands : Made up of 15 islands in the South Pacific, the Cook Islands are a self-governing nation, with a representative democracy with a parliamentary system in association with New Zealand. The islands are closed to all tourists, except for a few exemptions, which require written approval from the Secretary of State for Foreign Affairs and Immigration. Vaccination data: 25,601 doses of vaccine have been administered. Total cases: 0. Turkmenistan: This Central Asian country has closed its borders and does not accept flights from abroad, except for repatriation and citizen rescue flights. People returning from abroad must meet the criteria for receiving the full dose of vaccine and have a negative COVID-19 test. Last week, the Turkmenistan government imposed a blockade without official announcement. Accordingly, public places, except for stores selling food and essential necessities, are forced to close. Previously, Turkmenistan also went through a 4-month blockade, until December 2021. Total cases: 0. Tioeen Dynasty: Up to this point, North Korea has not officially recorded any COVID-19 cases since the pandemic broke out and is one of the few countries that enforces the strictest border closures. Total cases: 0. Images of Tonga after the double volcano and tsunami disaster on January 15. Photo: AP Tonga: The only case of COVID-19 to date in Tonga was recorded on October 29, 2021. Tonga closes its borders to all international visitors, except for a few special cases with government approval. Among these are tourists on luxury cruise ships. Vaccination data: 137,609 doses of vaccine have been administered. Total cases: 1. Micronesia: The Federated States of Micronesia – a country made up of 600 islands in the western Pacific Ocean, has recorded only one case of COVID-19 in a total population of 104,468 people. This first and only case was recorded on January 8, 2021, and was a sailor working on a cargo ship but proactively quarantined and did not create a risk of infection. Vaccination data: 82,358 doses of vaccine have been administered. Total cases: 1. Saint Helena: Amh's overseas territory located in the south Atlantic Ocean has only recorded two cases of SARS-CoV-2 infection. All visitors entering Saint Helena by air must have a negative PCR test within 72 hours before departure and must quarantine for 10 days after entry, with two tests on day one and day one. tenth. As of May 5, 2021, 3,528 Saint Helena residents have been fully vaccinated, equivalent to 95.1% of adults and 77.8% of the population of this territory. Total cases: 2. Samoa: With a population of 202,506 people, the Independent State of Samoa - a country located in the western part of the Samoa archipelago, has only had three cases of COVID-19 since the COVID-19 pandemic broke out and spread around the world. . Under the current state of emergency, Samoa closed its borders to international visitors. Some exceptions must be approved by the government, such as rescue flights and repatriation of citizens. Hoai Thanh/News Newspaper (According to Walesonline)
110 hãng hàng không quy tụ tại thành phố biển Đà Nẵng vào tháng 6 TP. Đà Nẵng là địa điểm đăng cai Diễn đàn Phát triển đường bay Châu Á (Routes Asia) lần thứ 16 dự kiến diễn ra vào tháng 6/2022 với sự tham gia của 500 đại biểu từ 110 hãng hàng không, 30 đơn vị lữ hành… Đây là thông tin được đưa ra trong khuôn khổ hội nghị trực tuyến “Hợp tác Du lịch – Hàng không và Xúc tiến đường bay đến Đà Nẵng” do Sở Du lịch địa phương này vừa tổ chức. “Hiện Đà Nẵng chỉ khai thác 8 đường bay nội địa với tần suất 200 chuyến/tuần. Trong khi đó, các đường bay quốc tế gần như đình trệ từ tháng 3/2021 khiến ngành du lịch gặp nhiều khó khăn hơn”, ô ng Trần Phước Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng cho hay. Năm 2022 được định hướng là “Năm thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh và phục hồi, phát triển kinh tế xã hội” cùng với lộ trình mở cửa lại các đường bay quốc tế thường lệ vào ngày 1/1/2022, cho thấy một kịch bản lạc quan về phục hồi và phát triển các đường bay quốc tế đến Đà Nẵng, từng bước khôi phục du lịch Đà Nẵng trong thời gian đến. Sở Du lịch Đà Nẵng dự kiến 02 kịch bản đón khách trong năm 2022. Cụ thể, kịch bản 1 , phấn đấu tổng lượng khách lưu trú dự kiến đạt 3,5 triệu lượt khách, tăng 3 lần so với ước thực hiện năm 2021. Trong đó, khách quốc tế ước đạt 180 ngàn lượt, tăng 1,6 lần và khách nội địa ước đạt hơn 3,32 triệu lượt, tăng 3 lần. Doanh thu lưu trú, lữ hành ước đạt trên 6.700 tỷ đồng, tăng 2,6 lần so với ước thực hiện năm 2021. Kịch bản 2 , phấn đấu lượng khách do cơ sở lưu trú phục vụ ước đạt khoảng 2,1 triệu lượt khách, tăng 87,8% so với năm 2021. Trong đó, khách quốc tế ước đạt 100 ngàn lượt và khách nội địa ước đạt 2 triệu lượt, tăng 2 lần so với năm 2021. Doanh thu lưu trú, lữ hành ước đạt hơn 4.000 tỷ đồng, tăng 2 lần so với ước thực hiện năm 2021. Để đẩy mạnh kế hoạch đón khách quốc tế, thành phố phê duyệt đăng cai Diễn đàn Phát triển đường bay châu Á. Đây là sự kiện phát triển đường bay duy nhất tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, tạo cơ hội kết nối các cảng hàng không và các điểm du lịch. Diễn đàn Phát triển đường bay Châu Á 2022 là cơ hội quý giá để quảng bá hình ảnh năng động, thân thiện, mến khách của TP. Đà Nẵng. Đồng thời cũng là sự kiện xúc tiến các đường bay quốc tế đến Đà Nẵng góp phần phục hồi kinh tế , đặc biệt là du lịch. Với việc đăng cai sự kiện này, Đà Nẵng tiếp tục khẳng định là điểm đến sự kiện lễ hội hàng đầu châu Á, là trung tâm phát triển hàng không, du lịch năng động của Việt Nam và khu vực. Được biết, Diễn đàn Phát triển đường bay châu Á (Routes Asia) đầu tiên tổ chức vào năm 2003, kết nối ngành vận tải hàng không và mạng lưới bay duy nhất tại châu Á – Thái Bình Dương. Các đơn vị đăng cai Routes Asia trong các năm gần đây bao gồm bang Sarawak, Malaysia (2012), Côn Minh – Trung Quốc (2015), Manila – Philipines (2016), Okinawa – Nhật Bản (2017), Brisbane, Úc (2018). Riêng năm 2019, có hơn 1.000 đại biểu, 25 diễn giả từ hơn 60 quốc gia và 113 hãng hàng không quốc tế đến Cebu, Philipines tham dự Routes Asia 2019. Năm 2021 là một năm hết sức khó khăn đối với ngành hàng không nói chung và Cảng Hàng không Quốc tế Đà Nẵng nói riêng. Sau thời gian dài hạn chế khai thác vì dịch bệnh, các đường bay nội địa được khôi phục trở lại từ ngày 10/10/2021. Theo kế hoạch khai thác từ ngày 01/01/2022, dự kiến các hãng sẽ có hơn 630 chuyến/tuần đi và đến Đà Nẵng, khai thác 08 đường bay nội địa gồm: Hồ Chí Minh , Hà Nội , Đà Lạt , Nha Trang , Phú Quốc , Buôn Mê Thuột , Hải Phòng , Cần Thơ . Anh Tú	110 airlines gathered in the coastal city of Da Nang in June City. Danang is the host location for the 16th Asia Route Development Forum (Routes Asia) scheduled to take place in June 2022 with the participation of 500 delegates from 110 airlines, 30 travel agencies... This information was given within the framework of the online conference "Tourism - Aviation Cooperation and Flight Promotion to Da Nang" recently organized by the local Department of Tourism. “Currently, Da Nang only operates 8 domestic routes with a frequency of 200 flights/week. Meanwhile, international flights have almost stagnated since March 2021, causing more difficulties for the tourism industry. Tran Phuoc Son, Vice Chairman of the City People's Committee. Da Nang said. The year 2022 is oriented to be "The year of safe and flexible adaptation, effective epidemic control and socio-economic recovery and development" along with a roadmap to reopen regular international routes on January 1. January 2022, shows an optimistic scenario of recovery and development of international flights to Da Nang, gradually restoring Da Nang tourism in the coming time. Da Nang Department of Tourism plans 02 scenarios to welcome visitors in 2022. Specifically, scenario 1 , striving for the total number of expected guests to reach 3.5 million visitors, an increase of 3 times compared to the estimate for 2021. Of which, international visitors are estimated at 180 thousand, an increase of 1.6 times, and domestic visitors are estimated at more than 3.32 million, an increase of 3 times. Accommodation and travel revenue is estimated to reach over VND 6,700 billion, an increase of 2.6 times compared to the estimate for 2021. Scenario 2 , striving for an estimated number of visitors served by accommodation establishments of about 2.1 million visitors, an increase of 87.8% compared to 2021. Of which, international visitors are estimated to reach 100 thousand and domestic visitors are estimated to reach 2 million, an increase of 2 times compared to 2021. Accommodation and travel revenue is estimated to reach more than 4,000 billion VND, an increase of 2 times compared to actual estimates. currently 2021. To promote plans to welcome international visitors, the city approved hosting the Asian Flight Development Forum. This is the only flight development event in the Asia-Pacific region, creating opportunities to connect airports and tourist destinations. The Asia Flight Development Forum 2022 is a valuable opportunity to promote the city's dynamic, friendly and hospitable image. Danang. At the same time, it is also an event to promote international flights to Da Nang to contribute to recovery economy , especially travel. By hosting this event, Da Nang continues to affirm itself as Asia's leading festival event destination, and the dynamic aviation and tourism development center of Vietnam and the region. It is known that the first Asian Route Development Forum (Routes Asia) was held in 2003, connecting the air transport industry and the only flight network in Asia - Pacific. Hosts of Routes Asia in recent years include Sarawak state, Malaysia (2012), Kunming - China (2015), Manila - Philippines (2016), Okinawa - Japan (2017), Brisbane, Australia (2017). 2018). In 2019 alone, there were more than 1,000 delegates, 25 speakers from more than 60 countries and 113 international airlines coming to Cebu, Philippines to attend Routes Asia 2019. 2021 is an extremely difficult year for the aviation industry in general and Da Nang International Airport in particular. After a long period of limited operations due to the epidemic, domestic flight routes were restored from October 10, 2021. According to the operation plan from January 1, 2022, it is expected that airlines will have more than 630 flights/week to and from Da Nang, operating 08 domestic routes including: Ho Chi Minh , Hanoi , Da Lat , Nha Trang , Phu Quoc , Buon Me Thuot , Hai Phong , Can Tho . Mr. Tu
Thăng Long tứ trấn được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Thăng Long tứ trấn gồm đền Bạch Mã, đền Voi Phục, đền Quán Thánh, đền Kim Liên vừa được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt đợt 12. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa ký Quyết định số 93/QĐ-TTg ngày 18-1-2022 xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (đợt 12) đối với 5 di tích. Bên cạnh Thăng Long tứ trấn được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt lần này còn có: Di tích lịch sử Quần thể di tích Tây Sơn Thượng Đạo, thị xã An Khê, huyện Đak Pơ , huyện Kbang và huyện Kông Chro , tỉnh Gia Lai ; Di tích lịch sử Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô, huyện Cô Tô, tỉnh Quảng Ninh; Di tích lịch sử Khu di tích lịch sử cách mạng Việt Nam – Lào, huyện Yên Châu , tỉnh Sơn La ; Di tích lịch sử Điểm cao 1015 và Điểm cao 1049, huyện Sa Thầy và huyện Đắk Tô , tỉnh Kon Tum bổ sung vào di tích quốc gia đặc biệt Địa điểm Chiến thắng Đắk Tô – Tân Cảnh được xếp hạng tại Quyết định số 2499/QĐ-TTg ngày 22-12-2016 của Thủ tướng Chính phủ. Thăng Long tứ trấn là khái niệm xuất hiện trong dân gian để chỉ về bốn ngôi đền thiêng trấn giữ các hướng Đông Tây Nam Bắc của thành Thăng Long , hoặc bốn kinh trấn hay còn gọi là nội trấn (ngoài ra là các phiên trấn) bao quanh kinh thành Thăng Long. Thăng Long Tứ Trấn gồm: Đền Bạch Mã, đền Voi Phục, đền Kim Liên và đền Quán Thánh. Đây là 4 ngôi đền thiêng được dựng lên để thờ 4 vị thần trấn giữ những vị trí huyết mạch của mảnh đất Thăng Long. Thời xưa, những ngôi đền này thường được nhà vua đến dâng hương vào dịp đầu năm. Đến ngày nay, truyền thống đó vẫn được người dân thủ đô tiếp nối. Mỗi ngôi đền lại mang ý nghĩa và những nét đặc trưng riêng. Hương Thủy	Thang Long four towns are ranked as special national relics Thang Long's four-town historical and architectural artistic relics, including Bach Ma temple, Voi Phuc temple, Quan Thanh temple, and Kim Lien temple, have just been ranked as special national relics in the 12th round. Deputy Prime Minister Vu Duc Dam has just signed Decision Không. 93/QD-TTg dated January 18, 2022, classifying 5 relics as special national relics (phase 12). Besides Thang Long four towns ranked as special national relics this time, there are also: Historical relics of Tay Son Thuong Dao relic complex, An Khe town, district Dak Po , district Kbang and district Kong Chro , conscious Gia Lai ; Historical relic of President Ho Chi Minh memorial area on Co To island, Co To district, Quang Ninh province; Historical relics Vietnam - Laos revolutionary historical relic site, district Yen Chau , conscious Son La ; Historical relics High point 1015 and High point 1049, district Sa Thay and district Dak To , conscious Kon Tum added to the special national monument Dak To - Tan Canh Victory Site ranked in Decision Không. 2499/QD-TTg dated December 22, 2016 of the Prime Minister. Thang Long four towns is a concept that appears in folklore to refer to four sacred temples guarding the East, West, South, North directions of the city. Thang Long , or four capital towns, also known as inner towns (in addition, sub-towns) surrounding Thang Long citadel. Thang Long Tu Tran includes: Bach Ma Temple, Voi Phuc Temple, Kim Lien Temple and Quan Thanh Temple. These are 4 sacred temples built to worship 4 gods who guard the vital positions of the land of Thang Long. In ancient times, these temples were often visited by the king to offer incense at the beginning of the year. To this day, that tradition is still continued by the people of the capital. Each temple has its own meaning and unique characteristics. Huong Thuy
Vinh danh khoa học vì con người Theo nhận định của những nhà khoa học hàng đầu thế giới, điểm khác biệt của giải thưởng VinFuture, một trong những giải thưởng khoa học công nghệ (KH&CN) thường niên giá trị nhất thế giới, là sự vinh danh những công trình khoa học vì con người, giúp thay đổi cuộc sống của hàng triệu người trên toàn cầu. Quy tụ các công trình khoa học 6 châu lục Tối nay (20/1) tại Nhà hát Lớn ( Hà Nội ) sẽ diễn ra lễ trao giải VinFuture lần thứ Nhất – Giải thưởng KH&CN do Quỹ VinFuture của Chủ tịch Tập đoàn Vingroup – ông Phạm Nhật Vượng và vợ – bà Phạm Thu Hương sáng lập. VinFuture gây ấn tượng mạnh với giới khoa học quốc tế và trong nước trước hết bởi giải thưởng chính lên tới 3 triệu USD – một trong những giải thưởng KH&CN có giá trị lớn nhất trên thế giới. Ngoài ra, Ban Tổ chức còn trao ba Giải Đặc biệt, mỗi giải trị giá 500 nghìn USD cho các nhà khoa học nữ, các nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển và các nhà khoa học nghiên cứu những lĩnh vực mới. VinFuture cũng gây chú ý bởi đội ngũ cầm cân nảy mực là những nhà khoa học hàng đầu thế giới. Chủ tịch Hội đồng giải thưởng là GS Sir Richard Henry Friend (Đại học Cambridge – Anh), một trong những nhà vật lí có ảnh hưởng nhất thế giới với hơn 20 bằng sáng chế, 164.623 trích dẫn khoa học trong các công bố khoa học uy tín trên thế giới. Giáo sư Gérard Albert Mourou, nhà khoa học Pháp, người tiên phong trong lĩnh vực Kỹ thuật điện và Laser, được trao giải Nobel Vật lí năm 2018. GS Nguyễn Thục Quyên (Đại học California, Santa Barbara (UCSB) – top 1% nhà nghiên cứu Khoa học Vật liệu được trích dẫn nhiều nhất thế giới của Thomson Reuters và Clarivate Analytics. Ngoài ra, hội đồng giám khảo còn có nhiều tên tuổi khác như TS Padmanabhan Anandan, nhà khoa học nổi tiếng toàn cầu về Thị giác Máy tính và Trí tuệ nhân tạo. GS Đặng Văn Chí, nhà Huyết học – Ung thư học nổi tiếng toàn cầu. GS Albert P. Pisano, Đại học California, San Diego (Hoa Kỳ), nhà đồng sáng chế được liệt kê trên hơn 20 bằng sáng chế và là đồng tác giả của hơn 300 ấn phẩm lưu trữ. Ngay mùa giải đầu tiên, VinFuture ghi nhận 599 dự án tranh giải đến từ 60 quốc gia ở sáu châu lục, trong đó số dự án đến từ Bắc Mỹ và Liên minh châu Âu chiếm hơn một nửa số dự án tranh giải. Việt Nam có 17 dự án tham gia. Theo đại diện Ban Tổ chức, trong số 599 dự án tranh giải, có gần 100 dự án đến từ các nhà khoa học nằm trong top 2% các nhà khoa học được trích dẫn nhiều nhất thế giới. Nhiều người trong số họ từng nhận các giải thưởng cao quý như: Nobel, Breakthrough, Tang Prize, Japan Prize… Các nhà khoa học hàng đầu thế giới hội tụ tại Việt Nam Lễ trao giải thưởng VinFuture tối nay sẽ được tổ chức theo nghi lễ trang trọng nhất với sự chứng kiến của lãnh đạo Nhà nước Việt Nam và các nhà khoa học kiệt xuất, là chủ nhân của những giải thưởng khoa học danh giá thế giới như Nobel, Millennium Technology, Turing… GS Friend, thành viên Hội đồng Giải thưởng bày tỏ: “Ban đầu tôi nghĩ 200 đề cử là tốt lắm rồi. Con số 599 là một bất ngờ lớn. Ban Tổ chức đã làm quá tốt để có kết quả này”. Giáo sư Albert P. Pisano chia sẻ: “Tôi ngạc nhiên nhưng không sốc đâu, vì giải thưởng đã lựa chọn chủ đề quá tốt”. Trong khi đó, GS Nguyễn Thục Quyên nói “Tôi vô cùng hạnh phúc vì biết cả thế giới quan tâm tới giải thưởng. Sứ mệnh giải thưởng đã chạm tới trái tim nhiều người”. GS Đặng Văn Chí thì nhận định, số lượng hồ sơ từ sáu châu lục chứng minh Việt Nam đã làm được việc thu hút sự quan tâm của bạn bè trên thế giới. Khoa học vị nhân sinh Nói về sứ mệnh của giải thưởng, đại diện Ban Tổ chức chia sẻ VinFuture mong muốn thúc đẩy khoa học phụng sự nhân loại, tôn vinh những công trình khoa học kiệt xuất có tính ứng dụng cao, có thể tạo ra sự thay đổi tích cực cho cuộc sống của hàng triệu người trên thế giới. Bà Lê Mai Lan, Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup cho biết thêm, trên toàn cầu, khoa học công nghệ là bài toán duy nhất, lâu dài nhất để tạo ra sự thay đổi cho tất cả mọi người. Việc thành lập Quỹ VinFuture là một phần trong hành trình mang lại điều tốt đẹp hơn cho cuộc sống của mọi người. Chất lượng các dự án tranh giải rất tuyệt vời Chia sẻ về chất lượng các công trình khoa học tham gia đề cử, GS Friend nói: “Quý vị yên tâm là chất lượng quá tuyệt vời. Chúng tôi nhận được hồ sơ không chỉ tốt về số lượng mà còn tốt về chất lượng, chúng ta hoàn toàn có thể tự hào”. GS Pisano kể, trong các cuộc trao đổi vòng sơ khảo, hội đồng luôn đánh giá và tìm kiếm các cơ hội để đánh giá, đo lường tác động của công trình khoa học tới cộng đồng theo đúng sứ mệnh của giải thưởng. Đại diện Ban Tổ chức cho biết thêm, 599 dự án được đề cử năm nay được các Hội đồng đánh giá có chất lượng cao, vượt trội về tính khoa học, tiên phong về công nghệ, hứa hẹn mang lại tác động tích cực cho hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người trên thế giới. Những vấn đề mà các dự án này tập trung giải quyết bao gồm công nghệ y sinh để ứng phó với đại dịch, ngăn ngừa sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm, sáng tạo vật liệu mới để lưu trữ và sản xuất năng lượng sạch và giá rẻ, nông nghiệp bền vững, công nghệ tiên tiến để tạo ra nguồn nước sạch cho các nước nghèo, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán, điều trị bệnh hiểm nghèo và tạo ra các cơ hội bình đẳng trong giáo dục. Chia sẻ về sự khác biệt của VinFuture với các giải thưởng KHCN lâu đời và uy tín khác trên thế giới, GS Friend cho rằng, giải thưởng vinh danh những công trình khoa học có tác động đến con người trên toàn cầu. Là người sinh ra ở miền quê nghèo 16 năm không có điện, GS Nguyễn Thục Quyên nhận định, sự nổi bật và khác biệt ở giải thưởng là vinh danh những công trình khoa học có tác động trực tiếp đến hàng triệu người nghèo ít có cơ hội tiếp cận thành tựu khoa học công nghệ. “Giải thưởng đã nhắc nhở những người làm khoa học rằng, chúng ta không bao giờ được quên mục tiêu chính của khoa học là phục vụ con người, đây là một cách tiếp cận rất là nhân văn”, GS Pisano chia sẻ. Là một nhà khoa học nghiên cứu về ung thư, GS Đặng Văn Chí cho hay, giải thưởng nhắc tôi nhớ rằng, chúng ta cần tôn vinh các nhà khoa học và tôn vinh những giá trị khoa học hướng đến con người. “Giải thưởng này có một ý nghĩa rất đặc biệt khi ghi nhận những công trình khoa học tạo sự khác biệt to lớn cho hàng triệu người, cả người giàu lẫn người nghèo, đây có thể là điều trước đây chưa từng có”, GS Chí nói. NGUYỄN HOÀI	Honor science for people According to the world's leading scientists, the difference of the VinFuture Award, one of the most valuable annual science and technology (S&T) awards in the world, is the honor of scientific works. for people, helping change the lives of millions of people globally. Gathering scientific works from 6 continents Tonight (January 20) at the Opera House ( Hanoi ) will take place the 1st VinFuture Awards - Science and Technology Awards founded by the VinFuture Foundation of Vingroup Chairman - Mr. Pham Nhat Vuong and his wife - Ms. Pham Thu Huong. VinFuture made a strong impression on the international and domestic scientific community, first of all because of the main prize of up to 3 million USD - one of the most valuable S&T awards in the world. In addition, the Organizing Committee also awarded three Special Prizes, each worth 500 thousand USD to female scientists, scientists from developing countries and scientists study new fields. VinFuture also attracts attention because of its dedicated management team, which are the world's leading scientists. The Chairman of the Award Council is Professor Sir Richard Henry Friend (Cambridge University - UK), one of the most influential physicists in the world with more than 20 patents and 164,623 scientific citations in scientific publications. reputation in the world. Professor Gérard Albert Mourou, French scientist, pioneer in the field of Electrical and Laser Engineering, was awarded the Nobel Prize in Physics in 2018. Professor Nguyen Thuc Quyen (University of California, Santa Barbara (UCSB) - top 1% the world's most cited Materials Science researcher by Thomson Reuters and Clarivate Analytics. In addition, the jury also includes many other names such as Dr. Padmanabhan Anandan, a globally famous scientist in Computer Vision and Artificial Intelligence. Professor Dang Van Chi, a globally famous hematologist and oncologist. Professor Albert P. Pisano, University of California, San Diego (USA), co-inventor listed on more than 20 patents and co-inventor author of more than 300 archived publications. In the first season, VinFuture recorded 599 competing projects from 60 countries in six continents, of which the number of projects from North America and the European Union accounted for more than half of the total. project compete for prizes. Vietnam has 17 participating projects. According to a representative of the Organizing Committee, among the 599 projects competing, there are nearly 100 projects from scientists in the top 2% of the most cited scientists in the world. Many of them have received noble awards such as: Nobel, Breakthrough, Tang Prize, Japan Prize... The world's leading scientists gather in Vietnam Tonight's VinFuture Award Ceremony will be held in the most solemn ceremony with the presence of Vietnamese State leaders and outstanding scientists, owners of prestigious world science awards such as Nobel, Millennium Technology, Turing… Professor Friend, a member of the Awards Council, expressed: "Initially, I thought 200 nominations was very good. The number 599 is a big surprise. The Organizing Committee has done so well to get this result." Professor Albert P. Pisano shared: "I'm surprised but not shocked, because the award chose the topic so well." Meanwhile, Professor Nguyen Thuc Quyen said, "I am extremely happy because I know the whole world is interested in the award. The award's mission has touched the hearts of many people." Professor Dang Van Chi commented that the number of applications from six continents proves that Vietnam has been able to attract the attention of friends around the world. Science for humanity Talking about the mission of the award, the representative of the Organizing Committee shared that VinFuture wishes to promote science to serve humanity, honor outstanding scientific works with high applicability, and can create positive change. positive for the lives of millions of people around the world. Ms. Le Mai Lan, Vice President of Vingroup, added that globally, science and technology is the only, most lasting problem to create change for everyone. The establishment of the VinFuture Foundation is part of the journey to bring better things to people's lives. The quality of the competing projects is excellent Sharing about the quality of the scientific works participating in the nomination, Professor Friend said: "You can rest assured that the quality is excellent. We received applications that were not only good in quantity but also good in quality, which we can be completely proud of." Professor Pisano said, during the preliminary round discussions, the council always evaluated and looked for opportunities to evaluate and measure the impact of scientific work on the community in accordance with the award's mission. The representative of the Organizing Committee added that the 599 projects nominated this year were assessed by the Councils as having high quality, outstanding scientificity, and pioneering technology, promising to bring positive impacts to society. millions, even billions of people around the world. The problems these projects focus on include biomedical technology to respond to pandemics, prevent the spread of infectious diseases, and create new materials for storage and clean energy production. and cheap, sustainable agriculture, advanced technology to create clean water sources for poor countries, applying artificial intelligence in diagnosing and treating serious diseases and creating equal opportunities in education . Sharing about the difference between VinFuture and other long-standing and prestigious science and technology awards in the world, Professor Friend said that the award honors scientific works that have an impact on people globally. As someone who was born in a poor countryside and had no electricity for 16 years, Professor Nguyen Thuc Quyen said that the highlight and difference in the award is honoring scientific works that have a direct impact on millions of poor people. opportunities to access scientific and technological achievements. "The award has reminded scientists that we must never forget the main goal of science is to serve humanity, this is a very humane approach," Professor Pisano shared. As a cancer research scientist, Professor Dang Van Chi said, the award reminds me that we need to honor scientists and honor human-oriented scientific values. "This award has a very special meaning when it recognizes scientific works that make a huge difference for millions of people, both rich and poor, this may be something that has never happened before," Prof. Chi said. NGUYEN HOAI
Những bảo vật quốc gia mới: Ngôi mộ – trống đồng Gia Phú Theo PGS-TS Bùi Văn Liêm, trống đồng Gia Phú là ngôi mộ của người có vị trí cao trong xã hội. Nó cũng cho thấy cương vực của văn hóa Đông Sơn. Tháng 3.2019, cuộc san gạt đất làm nhà của gia đình bà Hoàng Thị Vắng (thôn Tả Thàng, xã Gia Phú, H.Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) đã phải tạm dừng khi chạm vào một vật cứng. Đó là chiếc trống đồng và một số di vật xương, rìu đồng, khuyên tai đá… bên trong. “Bảo tàng tỉnh Lào Cai phối hợp với H.Bảo Thắng, các cơ quan chuyên môn vận động gia đình giao nộp, vận chuyển về bảo tàng quản lý”, hồ sơ bảo vật quốc gia Trống đồng Gia Phú cho biết. Chiếc trống được phát hiện ở một gò cao nằm bên tả ngạn con ngòi lớn đổ vào sông Hồng . Gò này nằm dưới chân dãy Fansipan . Theo vết tích để lại và chỉ dẫn của chủ nhà, trống được phát hiện ở trạng thái nằm ngửa như một cái nồi đứng lớn bằng đồng. “Mặt trống cũng chính là đáy mộ, cách bề mặt đất bên trên gò khoảng 4 m. Sàng lọc phần đất còn lại đã tìm được dấu vết xương, răng người và một số đồ đồng cùng trang sức đá”, PGS-TS Bùi Văn Liêm, Phó chủ tịch Hội Khảo cổ học VN, cho biết. Theo hồ sơ bảo vật quốc gia Trống đồng Gia Phú, hiện vật có nguồn gốc xuất xứ rất rõ, được chôn trong lòng đất, ở độ sâu gần 4 m; công cụ, đồ trang sức chôn theo có niên đại tương đồng văn hóa Đông Sơn . Theo Bảo tàng tỉnh Lào Cai , trống bị nứt một đường từ chân lên thân dài khoảng 29 cm. Thân bị thủng một miếng nhỏ. Chân trống bị vỡ 2 miếng nhỏ. Trong trống đồng Gia Phú này có một số đồ tùy táng chôn theo. Trong đó có một phần di cốt người gồm nhiều mảnh xương có kích cỡ to, nhỏ khác nhau. Hầu hết các mẩu xương đã bị mủn, vỡ. Bước đầu có thể nhận dạng được một số xương ngón chân, ngón tay và 27 chiếc răng. Dựa trên kích thước răng hàm có thể đoán người chết là một phụ nữ khoảng 25 – 30 tuổi. Các hiện vật còn lại gồm: 5 chiếc khuyên tai đá ngọc đều màu xanh lá mạ đậm, hình vành khăn có khe hở để đeo vào tai; 1 rìu có họng dài, mũi nhọn, gót gần như vuông; mảnh đồng rời có thể của chân trống vỡ, vết vỡ còn mới. “Căn cứ vào hình dáng, kích thước, kỹ thuật chế tạo và hoa văn trang trí có thể nhận định trống Gia Phú và những hiện vật chôn theo có niên đại văn hóa Đông Sơn, 2.500 – 2.000 năm cách ngày nay”, bảo tàng cho biết. Trống đồng Gia Phú khi mới đưa về Bảo tàng Lào Cai Cũng theo hồ sơ, đây là lần đầu tiên ở Lào Cai phát hiện được trống đồng bên trong có xương cốt, răng, rìu đồng, khuyên tai đá và than tro… Những tư liệu này khẳng định trống Gia Phú là ngôi mộ chôn cất người chết, bản thân trống đồng là quan tài. “Những hiện vật phát hiện bên trong trống Gia Phú minh chứng chủ nhân là người có vị trí cao trong xã hội đương thời”, PGS-TS Bùi Văn Liêm nói. Trước đây, các nhà khảo cổ cũng từng phát hiện loại hình mộ có quan tài là trống đồng ở Quảng Thắng, Quảng Xương và Nga Văn, Nga Sơn ( Thanh Hóa ). Tuy nhiên, trống trồng Gia Phú khác biệt ở chỗ còn gần nguyên vẹn, hoa văn trang trí rõ nét. Các hiện vật xương răng cũng rất khác biệt ở chỗ còn có thể nghiên cứu được về đặc điểm nhân chủng, tuổi tác và giới tính, hiện vật chôn theo phong phú. Đặc biệt, sưu tập 5 khuyên tai hình vành khăn, chế tác từ đá ngọc, loại nguyên liệu quý hiếm và rất có giá trị . Các hoa văn trên mặt, tang và thân trống trang trí rất phong phú: chim xòe cánh rộng, thuyền, bò, hoa văn hình học… Đây đều là những hoa văn điển hình của văn hóa Đông Sơn. Tuy nhiên, chúng còn mang những nét độc đáo của loại hình trống Đông Sơn miền núi. Đó là việc đặc tả được đời sống thực tại và những sinh hoạt thường nhật của cư dân miền núi, sông nước… Theo PGS-TS Bùi Văn Liêm, trống Gia Phú góp phần chứng minh quá trình cư trú ổn định, lâu dài của người Việt cổ thời Đông Sơn cách ngày nay trên 2.000 năm tại khu vực Lào Cai. “Trống Gia Phú biểu trưng tinh thần, khí phách Đông Sơn ở vùng biên viễn với những sắc thái văn hóa khác nhau. Trống thể hiện một bộ phận của văn hóa Đông Sơn hiện hữu ở vùng núi, chân núi phía bắc. Cùng với trống Pha Long, trống Quảng Chính (2 bảo vật quốc gia), trống Gia Phú chứng minh cương vực của văn hóa Đông Sơn kéo dài trên một khu vực rộng lớn từ núi cao đến ven biển”, ông Liêm nói. Thêm vào đó, trống Gia Phú cùng với 3 bảo vật quốc gia khác (trống Pha Long Lào Cai, thạp đồng Đào Thịnh Yên Bái, thạp đồng Hợp Minh Yên Bái) và hệ thống các di tích, di vật Đông Sơn khác ở Lào Cai, Yên Bái , đã tạo nên một trung tâm Đông Sơn thịnh vượng ở vùng núi, chân núi phía bắc VN. “Chúng khẳng định cương vực nhà nước Văn Lang thời các vua Hùng, tô đậm nét son nơi cội nguồn nền văn minh sông Hồng, văn minh Âu Lạc mà đỉnh cao là văn hóa Đông Sơn, văn minh Việt cổ”, PGS-TS Liêm cho biết. (còn tiếp) Trinh Nguyên	New national treasures: Tomb – Gia Phu bronze drum According to Associate Professor-Dr. Bui Van Liem, Gia Phu bronze drums are the tombs of people with high positions in society. It also shows the territory of culture Dong Son. In March 2019, the leveling of land to build a house by Ms. Hoang Thi Vang's family (Ta Thang village, Gia Phu commune, Bao Thang district, Lao Cai province) had to be paused when it touched a hard object. It is a bronze drum and some bone relics, bronze axes, stone earrings... inside. "Lao Cai Provincial Museum coordinated with H.Bao Thang and specialized agencies to mobilize families to hand over and transport them to the museum for management," said the national treasure records of Gia Phu Bronze Drum. The drum was discovered on a high mound on the left bank of a large river flowing into it Hong river . This mound is located at the foot of the range Fansipan . According to the traces left behind and the owner's instructions, the drum was discovered lying on its back like a large standing bronze pot. “The empty surface is also the bottom of the grave, about 4 m from the ground surface above the mound. Sifting through the remaining soil found traces of bones, human teeth and some bronze objects and stone jewelry," Associate Professor Dr. Bui Van Liem, Vice President of the Vietnam Archaeological Association, said. According to the national treasure file of Gia Phu Bronze Drum, the artifact has a very clear origin, buried in the ground, at a depth of nearly 4 m; Buried tools and jewelry have similar dates Dong Son culture . According to the Provincial Museum Lao Cai , the cock has a crack from the leg to the body about 29 cm long. The body has a small hole in it. The drum's leg is broken into 2 small pieces. In this Gia Phu bronze drum, there are a number of burial items buried with it. There is a portion of human remains including many bone fragments of different sizes. Most of the bones were worn out and broken. Initially, some toe and finger bones and 27 teeth can be identified. Based on the size of the molars, we can guess that the deceased was a woman about 25 - 30 years old. The remaining artifacts include: 5 jade earrings, all dark green, scarf-shaped with slits to wear in the ears; 1 ax with long throat, sharp tip, almost square heel; The loose piece of copper could be from a broken drum leg, the breakage is still fresh. "Based on the shape, size, manufacturing techniques and decorative patterns, we can determine that Gia Phu drums and buried artifacts date back to the Dong Son culture, 2,500 - 2,000 years ago," the museum said. museum said. Gia Phu bronze drum when first brought to Lao Cai Museum Also according to records, this is the first time it has been discovered in Lao Cai drums Inside there are bones, teeth, bronze axes, stone earrings and ash... These documents confirm that the Gia Phu drum is a tomb to bury the dead, and the bronze drum itself is a coffin. "The artifacts discovered inside the Gia Phu drum prove that the owner was a person with a high position in contemporary society," Associate Professor-Dr. Bui Van Liem said. Previously, archaeologists also discovered a type of tomb with a bronze drum coffin in Quang Thang, Quang Xuong and Nga Van, Nga Son ( Thanh Hoa ). However, Gia Phu planted drums are different in that they are nearly intact and have clear decorative patterns. Dental and bone artifacts are also very different in that they can still be studied about their anthropological characteristics, age and gender, and the buried artifacts are abundant. Especially, collectible 5 scarf-shaped earrings, crafted from jade, a rare and very available material value . The decorative patterns on the drum's face, body and body are very rich: birds with wide wings, boats, cows, geometric patterns... These are all typical patterns of Dong Son culture. However, they also have unique features of the mountainous Dong Son drums. It is about describing the real life and daily activities of mountain and river residents... According to Associate Professor, Dr. Bui Van Liem, Gia Phu drums contribute to proving the stable, long-term residence of ancient Vietnamese people in the Dong Son period more than 2,000 years ago in the Lao Cai area. “The Gia Phu drum symbolizes the spirit and spirit of Dong Son in the remote region with different cultural nuances. Drums represent a part of Dong Son culture existing in the mountains and northern foothills. Together with the Pha Long drum and the Quang Chinh drum (2 national treasures), the Gia Phu drum proves that the boundaries of Dong Son culture extend over a large area from high mountains to the coast," Mr. Liem said. In addition, the Gia Phu drum along with 3 other national treasures (Pha Long Lao Cai drum, Dao Thinh Yen Bai bronze jar, Hop Minh Yen Bai bronze jar) and a system of other Dong Son relics and relics in Laos Quit, Yen Bai , has created a prosperous Dong Son center in the mountains and foothills of northern Vietnam. "They affirmed the state of Van Lang during the time of the Hung kings, highlighting the origins of the Red River civilization and Au Lac civilization, culminating in Dong Son culture and ancient Vietnamese civilization", Associate Professor-Dr. Liem said. (to be continued) Virginal
3 nhà khoa học nghiên cứu vắc-xin mRNA được vinh danh tại VinFuture Tác giả của các công trình nghiên cứu : Công nghệ gốc vắc-xin mRNA; Vật liệu khung cơ-kim (MOFs); Vật liệu điện tử hữu cơ có tính năng như da người và công trình nghiên cứu giúp ngăn nguy cơ lây nhiễm HIV và giảm gánh nặng bệnh AIDS đã được vinh danh tại Lễ trao giải VinFuture lần thứ nhất. Lễ trao giải VinFuture lần thứ nhất được tổ chức tối 20-1 tại Hà Nội sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Đại sứ nhiều quốc gia, các doanh nhân hàng đầu và đặc biệt là các nhà khoa học nổi tiếng thế giới. Giải thưởng Chính trị giá 3 triệu đô la Mỹ đã được trao cho 3 nhà khoa học Katalin Kariko, Drew Weissman (Mỹ) và Pieter Cullis (Canada) với công nghệ mRNA, mở đường tạo ra các loại vắc-xin ngăn ngừa Covid-19 hiệu quả. Theo đó, công nghệ sử dụng mRNA đã được sửa đổi, bao bọc trong các hạt nano lipid giúp ngăn hệ thống miễn dịch phản ứng với mRNA khi được đưa vào cơ thể và không gây ra các phản ứng cytokine, không gây độc tính hoặc tác dụng phụ. Dựa trên khám phá của Kariko và Weissman cùng với việc tạo ra hạt nano lipid của Cullis, các công ty dược phẩm như Pfizer-BioNTech, Moderna đã sản xuất được các loại vắc-xin phòng chống Covid -19 hữu hiệu trong thời gian kỷ lục. Không chỉ tạo ra vũ khí ngăn chặn nguy cơ lây lan và tử vong do đại dịch trên phạm vi toàn cầu, công nghệ mRNA còn có tiềm năng tạo các loại vắc-xin ngăn ngừa HIV, ung thư, miễn dịch và các bệnh di truyền…có thể bảo vệ sức khỏe cho hàng tỉ người trên thế giới trong tương lai. Cùng với Giải thưởng chính là 3 giải Đặc biệt, mỗi giải trị giá 500.000 đô la Mỹ dành cho các nhà khoa học nghiên cứu trong các lĩnh vực mới; nhà khoa học nữ và nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển. Hạng mục Giải Đặc biệt dành cho “Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới” được trao cho Giáo sư Omar Yaghi (Mỹ) với công trình tiên phong khám phá ra vật liệu khung cơ-kim (MOFs). MOFs là một loại vật liệu mới bao gồm các liên kết hữu cơ tích điện và các ion kim loại, có độ xốp vĩnh viễn, sự ổn định ấn tượng trên diện tích bề mặt lớn. Với kích thước lỗ xốp có thể điều chỉnh tạo thành mạng lưới 3D, cho phép hấp thụ và lưu trữ các phân tử khí và nước, MOFs tạo ra giải pháp thu nhận, lưu trữ, phân tách và kiểm soát thành phần hoá học của nhiều loại khí và phân tử, có khả năng làm sạch môi trường, mang lại bầu không khí, nguồn năng lượng và nguồn nước sạch hơn. Đặc biệt, máy thu nước MOF của giáo sư Yaghi có tiềm năng cung cấp nước sạch từ không khí. Nếu được ứng dụng thành công, vật liệu mới MOFs sẽ thay đổi cuộc sống của hàng triệu người đang sinh sống tại những nơi khan hiếm nguồn nước sạch, giúp tự chủ về nguồn nước và nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày. Giải Đặc biệt thứ 2 dành cho “Nhà khoa học nữ” được trao cho Giáo sư Zhenan Bao (Mỹ) với công trình nghiên cứu các vật liệu điện tử hữu cơ có đặc tính của da người. Đây là một loại vật liệu hữu cơ cho phép biến các thiết bị điện tử thành một phần trên cơ thể người với khả năng co giãn, tự chữa lành và tự phân hủy sinh học. Những chức năng trên rất hữu ích trong chẩn đoán và điều trị chăm sóc sức khỏe thông minh, đồng thời có thể được ứng dụng vào các thiết bị điện tử để đeo và cấy ghép, mang lại trải nghiệm sống trọn vẹn hơn cho hàng triệu người khiếm khuyết các bộ phận cơ thể trên khắp thế giới hiện tại, cũng như tạo ra các đột phá về y tế trong tương lai. Vợ chồng nhà khoa học từ Nam Phi, bà Salim Abdool Karim và ông Quarraisha Abdool Karim nhận giải đặc biệt Giải Đặc biệt dành cho “Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển” thuộc về vợ chồng hai nhà khoa học đến từ Nam Phi, Giáo sư Salim Abdool Karim và Giáo sư Quarraisha Abdool Karim, với công trình nghiên cứu giúp ngăn nguy cơ lây nhiễm HIV và giảm gánh nặng bệnh AIDS. Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực dịch tễ, hai nhà khoa học đã phát triển một loại gel có chứa dược chất tenofovir giúp kháng virus HIV và ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm, qua đó đặt nền móng cho phương pháp điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP). Salim Abdool Karim và Quarraisha Abdool Karim cũng tạo ra thuốc dạng uống nhằm thiết lập chiến lược phòng ngừa HIV đặc biệt dành cho phụ nữ trẻ và nữ vị thành niên và hạn chế nguy cơ lây nhiễm HIV cho trẻ sơ sinh. Nghiên cứu của vợ chồng Giáo sư Karim đã được UNAIDS và WHO công nhận là đột phá khoa học quan trọng, có tác động to lớn đến nỗ lực ngăn ngừa đại dịch thế kỷ tại châu Phi và trên toàn thế giới. Phát biểu về kết quả của mùa giải VinFuture đầu tiên, Giáo sư Sir Richard Henry Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture, cho biết: “Giải thưởng VinFuture 2021 đã nhìn nhận và tôn vinh những công trình khoa học thực sự xuất sắc đang và sẽ tiếp tục tạo ra những ảnh hưởng tích cực đến cuộc sống của hàng triệu, thậm chí hàng tỉ người trên thế giới. Các nhà khoa học được vinh danh đã mang đến những giải pháp mới, giải quyết những thách thức lớn nhất mà nhân loại đang phải đối mặt, như các bệnh dịch truyền nhiễm hay nhu cầu bức thiết đối với các nguồn năng lượng sạch. Giải thưởng VinFuture tôn vinh sức mạnh của khoa học và công nghệ, để góp phần giải quyết các vấn đề toàn cầu.” Đại diện cho những người đoạt giải, Giáo sư Katalin Kariko chia sẻ rất vinh dự được lựa chọn là chủ nhân của Giải thưởng Chính VinFuture. “Là những nhà khoa học, chúng tôi ngày ngày thực hiện các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và mong rằng, một ngày nào đó trong cuộc đời mình, những thành tựu nghiên cứu của mình sẽ mang lại lợi ích chung cho nhiều người. Thật vui mừng vì những khám phá của chúng tôi đã đặt nền móng cho các loại vắc-xin mRNA. Cũng cần lưu ý rằng, các loại vắc-xin này đã được phát triển dựa trên thành quả khoa học và kỹ thuật của cả thế kỷ cùng những khám phá của hàng trăm nghìn nhà khoa học, bác sĩ, kỹ sư và các chuyên gia để tạo nên tính hiệu quả và độ an toàn. Chúng tôi hy vọng rằng cuộc phiêu lưu khoa học của mình sẽ truyền cảm hứng cho thế hệ các nhà nghiên cứu tiếp theo, để những đóng góp của họ sẽ nâng cao các kiến thức khoa học của nhân loại, chăm sóc và cải thiện cuộc sống của con người” – Giáo sư Katalin Kariko nói. Yến Anh	3 scientists researching mRNA vaccines were honored at VinFuture Author of works study : mRNA vaccine original technology; Metal-organic framework materials (MOFs); Organic electronic materials with properties similar to human skin and research that helps prevent the risk of HIV infection and reduce the burden of AIDS were honored at the first VinFuture Awards. The first VinFuture Awards ceremony was held on the evening of January 20 in Hanoi with the attendance of Prime Minister Pham Minh Chinh, Ambassadors of many countries, leading businessmen and especially scientists. famous world. The Main Prize worth 3 million USD was awarded to 3 scientists Katalin Kariko, Drew Weissman (USA) and Pieter Cullis (Canada) with mRNA technology, paving the way to create vaccines to prevent Covid-19. 19 effective. Accordingly, the technology uses modified mRNA, encapsulated in lipid nanoparticles to help prevent the immune system from reacting to mRNA when introduced into the body and does not cause cytokine reactions, does not cause toxicity or toxicity. side effects. Based on the discoveries of Kariko and Weissman along with the creation of lipid nanoparticles by Cullis, pharmaceutical companies such as Pfizer-BioNTech and Moderna have produced effective vaccines to prevent Covid -19 in a century. green. Not only does it create weapons to prevent the spread and death from pandemics globally, mRNA technology also has the potential to create vaccines to prevent HIV, cancer, immunity and genetic diseases. transmission...can protect the health of billions of people around the world in the future. Along with the Main Prize are 3 Special Prizes, each worth 500,000 USD for scientists researching in new fields; female scientists and scientists from developing countries. The Special Award category for "Scientist researching new fields" was awarded to Professor Omar Yaghi (USA) for his pioneering work in discovering metal-organic framework materials (MOFs). MOFs are a new class of materials composed of charged organic bonds and metal ions, with permanent porosity and impressive stability over large surface areas. With adjustable pore sizes forming a 3D network, allowing the absorption and storage of gas and water molecules, MOFs create a solution for capturing, storing, separating and controlling the chemical composition of many types of gases and molecules, capable of cleaning the environment, providing a cleaner atmosphere, energy source and water source. In particular, Professor Yaghi's MOF water collector has the potential to provide clean water from the air. If applied successfully, new materials MOFs will change the lives of millions of people living in places where clean water is scarce, helping to be self-reliant on water sources and improve the quality of daily life. The second Special Award for "Female Scientist" was awarded to Professor Zhenan Bao (USA) for her research on organic electronic materials with the properties of human skin. This is an organic material that allows electronic devices to become part of the human body with the ability to stretch, heal and biodegrade. The above functions are very useful in smart healthcare diagnosis and treatment, and can be applied to wearable and implantable electronic devices, bringing a more complete life experience to millions. people with body defects around the world today, as well as creating medical breakthroughs in the future. Scientist couple from South Africa, Ms. Salim Abdool Karim and Mr. Quarraisha Abdool Karim received a special award The Special Award for "Scientists from Developing Countries" went to husband and wife scientists from South Africa, Professor Salim Abdool Karim and Professor Quarraisha Abdool Karim, for their research that helps prevent dangerous risk of HIV infection and reducing the burden of AIDS. With many years of experience in the field of epidemiology, two scientists have developed a gel containing the drug tenofovir to help fight the HIV virus and prevent the risk of infection, thereby laying the foundation for preventive treatment. Pre-exposure to HIV (PrEP). Salim Abdool Karim and Quarraisha Abdool Karim also created oral medications to establish HIV prevention strategies specifically for young women and adolescent girls and limit the risk of HIV transmission to infants. The research of Professor Karim and his wife has been recognized by UNAIDS and WHO as an important scientific breakthrough, having a huge impact on efforts to prevent the pandemic of the century in Africa and around the world. Speaking about the results of the season VinFuture First, Professor Sir Richard Henry Friend, Chairman of the VinFuture Prize Council, said: "The 2021 VinFuture Prize recognizes and honors truly outstanding scientific works that are and will continue to create lasting impacts." positively affect the lives of millions, even billions of people around the world. The honored scientists have brought new solutions to the biggest challenges facing humanity, such as infectious diseases or the urgent need for clean energy sources. The VinFuture Award honors the power of science and technology to contribute to solving global problems." Representing the award winners, Professor Katalin Kariko shared that she was honored to be selected as the owner of the VinFuture Main Award. “As scientists, we conduct research in the laboratory every day and hope that one day in our lives, our research achievements will bring common benefits to many people. It's exciting that our discoveries have laid the foundation for mRNA vaccines. It should also be noted that these vaccines have been developed based on a century of scientific and technical achievements and the discoveries of hundreds of thousands of scientists, doctors, engineers and other experts. to create efficiency and safety. We hope that our scientific adventure will inspire the next generation of researchers, so that their contributions will advance humanity's scientific knowledge, care for and improve life. human life" - Professor Katalin Kariko said. Yen Anh
Thiền sư Nhất Hạnh viên tịch tại Tổ đình Từ Hiếu Thiền sư Nhất Hạnh đã viên tịch vào lúc 00:00 giờ ngày 22.1.2022 (nhằm ngày 20 tháng Chạp năm Tân Sửu) tại Tổ đình Từ Hiếu, TP.Huế. Rạng sáng nay 22.1, nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân, dẫn nguồn từ Cộng đồng Làng Mai Quốc tế thông báo Thiền sư Nhất Hạnh đã viên tịch tại Chùa Từ Hiếu ( TP.Huế , Thừa Thiên – Huế) lúc 00:00 giờ ngày 22.1.2022 (nhằm ngày 20 tháng Chạp năm Tân Sửu). Trong lần trở về này, tăng thân Làng Mai cũng đã công bố bức thư ghi ngày 26.10.2018, được Thiền sư Thích Nhất Hạnh đóng dấu ấn chứng sau khi thiền sư về tới Đà Nẵng , nêu rõ tâm nguyện mong muốn được tịnh dưỡng lâu dài cho đến cuối đời tại Tổ đình Từ Hiếu (TP.Huế, Thừa Thiên- Huế ).Thiền sư Nhất Hạnh, trở về chùa Từ Hiếu từ tháng 10.2018 và và an trú từ đó đến nay. Trước đó, sau khi hồi phục sau đợt tai biến, từ Pháp ngài đã trở về Làng Mai tại Thái Lan một thời gian. Thiền sư Nhất hạnh trở về chùa Từ Hiếu từ tháng 10 năm, 2018 và tịnh dưỡng từ đó đến nay Trong bức thư có đoạn “Sứ mệnh hoằng pháp độ sinh cho cả Đông Tây đã phần nào được thành tựu. Vòng tròn giờ đây đang khép lại, tôi thấy rằng, đã đến lúc tôi cần trở về Tổ đình để chung sống cùng chư huynh đệ trong những năm tháng này. Ao ước được trở về nơi đất Tổ và xây dựng nề nếp tu học tại Tổ đình là thao thức thâm sâu nhất của tôi trong suốt những năm qua. Do đó, tôi đã quyết định trở về Việt Nam, để được sống nơi đất Tổ, có mặt cùng chư huynh đệ và con cháu của Tổ đình cho đến ngày tôi chuyển bỏ hóa thân này. Không những thế, giờ đây chúng ta đã có hàng triệu con cháu của Tổ đình Từ Hiếu từ những quốc gia khác nhau khắp nơi trên thế giới. Vì lòng thương tưởng đàn hậu học, tấm lòng lân mẫn đến những thế hệ tương lai, tôi muốn nhập diệt tại chốn Tổ để con cháu Tổ đình có gốc rễ và nơi chốn quay về nương tựa”. Từ ngày trở về đến nay, ngài chỉ an trú tịnh dưỡng trong chùa Từ Hiếu trong tình trạng sức khỏe ngày một yếu. Bùi Ngọc Long	Zen Master Nhat Hanh passed away at Tu Hieu Ancestral Temple Zen Master Nhat Hanh passed away at 00:00 on January 22, 2022 (December 20, Tan Suu year) at Tu Hieu Ancestral Temple, Hue City. This morning, January 22, researcher Nguyen Dac Xuan, citing sources from the International Plum Village Community, announced that Zen Master Nhat Hanh had passed away at Tu Hieu Pagoda ( Hue City , Thua Thien - Hue) at 00:00 on January 22, 2022 (on December 20, Tan Suu year). During this return, the Plum Village Sangha also published a letter dated October 26, 2018, stamped by Zen Master Thich Nhat Hanh after his return. Danang , stating his wish to have a long-term rest until the end of his life at Tu Hieu Ancestral Temple (Hue City, Thua Thien - Hue ).Zen Master Nhat Hanh returned to Tu Hieu Pagoda in October 2018 and has been residing since then. Before that, after recovering from a stroke, from France he returned to Plum Village in Thailand for a while. Zen Master Nhat Hanh returned to Tu Hieu Pagoda in October 2018 and has been resting since then. In the letter, there is a paragraph: "The mission of propagating Dharma to save lives in both East and West has been partly achieved. The circle is now closing, I see that it is time for me to return to the Ancestral Temple to live with my brothers during these years. The desire to return to the ancestral land and build a practice of learning at the Patriarchal Temple has been my deepest desire throughout the years. Therefore, I decided to return to Vietnam, to live in the Ancestor's land, to be present with the brothers and descendants of the Ancestor until the day I leave this incarnation. Not only that, we now have millions of descendants of Tu Hieu Ancestral Temple from different countries everywhere In the world. Because of my compassion for the future generations and my compassion for future generations, I want to enter nirvana in the ancestral place so that the ancestors' descendants will have roots and a place to return to take refuge." From the day he returned until now, he has only resided in Tu Hieu pagoda in his increasingly weak health. Bui Ngoc Long
Những bảo vật quốc gia mới: Bát sứ ngự dụng tinh mỹ Hoàng thành Thăng Long Hai chiếc bát được sản xuất bằng kỹ thuật cao, thấu quang và có chữ quan. Các nhà khảo cổ cho rằng đây là bát ngự dụng. Ngoại giao… bát sứ Hai chiếc bát sứ ngự dụng ở Hoàng thành Thăng Long đã nổi tiếng trước cả khi trở thành bảo vật quốc gia, thậm chí trước cả khi Hoàng thành trở thành Di sản văn hóa UNESCO công nhận. Từ năm 2004, khi Tổng thống Pháp Jacques René Chirac và Thủ tướng Nhật Bản Junichiro Koizumi thăm khu di tích Hoàng thành Thăng Long, hai chiếc bát sứ men trắng thời Lê này đã được đưa ra để hai vị khách quý chiêm ngưỡng. PGS-TS Bùi Minh Trí, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh thành, cho biết: “Từ khi phát hiện, chiếc bát đã trở nên rất nổi tiếng, trở thành di sản quý giá của Hoàng thành Thăng Long và nó đã được công bố nhiều trên các sách và tạp chí trong, ngoài nước. Hai vị khách đều thán phục, ngợi ca về phẩm cấp cao quý, chất lượng tuyệt hảo, vẻ đẹp tinh mỹ của đồ án hình rồng khi chiêm ngưỡng chiếc bát này”. Hai chiếc bát có kích thước khác nhau, nhưng cùng lớn hơn so với loại bát thường dùng để ăn cơm phổ biến hiện nay. Bát có dáng hình cầu, thân cong tròn đều, miệng loe, mép miệng vê tròn và hơi bẻ ra bên ngoài. Chân đế cao, thành rất mỏng, thường được ví như vỏ trứng, xương trắng đục, men trong, hoa văn in nổi trong lòng trước khi phủ men. Mép chân đế vê tròn và cạo men nhằm giảm diện tiếp xúc và giảm độ dính khi kê xếp lên vật khác khi nung. Khi được tìm thấy, bát nằm trong lớp trầm tích chứa nhiều hiện vật gồm đồ sành, gốm men thời Lê sơ. Một trong hai chiếc bị vỡ và mất một số mảnh, các mảnh vỡ còn nằm tại vị trí, điều đó chứng tỏ bát bị vỡ do sức ép của các lớp đất phía trên. Sau khi được nhấc lên, các mảnh vỡ đã được ghép lại, phần mảnh bị mất đã được phục nguyên bằng chất liệu bột đá và keo. Năm 2017, Viện Nghiên cứu kinh thành bàn giao hiện vật này cùng với một số hiện vật khác cho Trung tâm bảo tồn di sản Thăng Long – Hà Nội phục vụ trưng bày giới thiệu tại Phòng trưng bày đồ gốm trong Hoàng cung Thăng Long thời Lê. Theo hồ sơ bảo vật quốc gia, mặc dù có chút khác nhau về kích thước nhưng cấu trúc, đề tài và kỹ thuật trang trí hoa văn trên 2 bát giống nhau gần như hoàn toàn. Hoa văn được trang trí trong lòng bát. Đồ án hoa văn chính là đôi rồng được thể hiện trong tư thế đang bay lượn trong mây tạo thành hình vòng tròn trên thành bát, hướng vận động theo chiều kim đồng hồ. Giữa lòng bát in nổi một chữ quan. Rồng được thể hiện ở tư thế bay lượn, đầu ngẩng cao, miệng nhả ngọc, thân uốn thành nhiều khúc, đuôi duỗi thẳng về phía sau như cái bánh lái, vây dương cao, các chân thể hiện tư thế vận động như đang đạp vào mây. Chân rồng có 5 ngón dang rộng như đang muốn cầm nắm lấy ngọc báu ở phía trước. “Mặc dù thân rồng không còn uốn tròn kiểu thắt “túi vải” như rồng thời Lý, Trần, nhưng tư thế vận động hết sức mạnh mẽ được mô tả qua những chi tiết giải phẫu của thân và hoạt động của các bắp chân”, hồ sơ bảo vật nêu. Hồ sơ cũng nhấn mạnh việc chân rồng có 5 ngón với móng vuốt sắc nhọn. Đây là hình tượng rồng tiêu biểu dành riêng cho hoàng đế. Thêm vào đó, lòng bát in hình chữ quan, có nghĩa là sản phẩm của lò quan, là lò do quan xưởng thiết lập, chuyên sản xuất các vật dụng dành cho triều đình. Nguyên liệu tinh khiết, kỹ thuật nung cao cho sản phẩm thấu quang Kỹ thuật gốm đỉnh cao thời Lê sơ PGS-TS Bùi Minh Trí cho biết bát có xương gốm rất mỏng, được ví như vỏ trứng. Độ trong của xương rất cao, ánh sáng có thể xuyên qua. Điều này cho thấy trình độ kỹ thuật sản xuất gốm sứ thời Lê sơ đã đạt đến trình độ rất cao. “Nguyên liệu được lựa chọn cẩn thận, quá trình xử lý, gạn lọc tạp chất được tiến hành rất kỹ càng, tạo dáng bằng phương pháp chuốt dáng trên bàn xoay, lớp men rất mỏng và trong”, PGS-TS Trí cho biết. TS Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia , cho biết hiện mới chỉ tìm thấy bát sứ men trắng trang trí rồng có xương mỏng ở Lam Kinh và Hoàng thành Thăng Long. Tại Lam Kinh, vốn được coi là kinh đô thứ hai của nhà Hậu Lê cũng phát hiện một số mảnh bát sứ trắng in nổi hình rồng 5 móng giống như hai hiện vật này. Tuy nhiên, tất cả hiện vật phát hiện tại Lam Kinh đều bị vỡ, cũng không đủ mảnh để ghép đủ dáng. Các bát sứ trắng trang trí rồng thời Lê sơ tìm thấy ở Hoàng thành Thăng Long là những hiện vật còn đầy đủ dáng nhất trong bộ sưu tập bát sứ trắng cao cấp trang trí rồng và đồ ngự dụng thời Lê sơ hiện có. Hồ sơ bảo vật cũng cho thấy hai chiếc bát là minh chứng cho trình độ phát triển cao của kỹ nghệ sản xuất gốm sứ Đại Việt thời Lê sơ. Nguyên liệu của bát là cao lanh có độ tinh khiết cao, được nung nhiệt độ cao giúp cho sản phẩm có xương rất mỏng mà vẫn đảm bảo độ bền và thấu quang. Thêm vào đó, để in được các chi tiết hoa văn nhỏ thì việc in ấn phải diễn ra khi cốt còn ướt. Trong bối cảnh xương rất mỏng như vậy việc in ấn hoa văn khi cốt còn ướt với yêu cầu độ chính xác gần như tuyệt đối cho thấy trình độ tuyệt vời của người thợ gốm. Phân tích hóa học còn cho thấy trên cả hai bát đều xuất hiện nguyên tố vàng. Việc xuất hiện vàng ở đây đặt ra vấn đề, có thể bát vốn còn được vẽ vàng. Cũng không thể loại trừ khả năng này bởi đây vốn là các đồ cao cấp và người thợ gốm thời Lê sơ hoàn toàn làm chủ công nghệ vẽ vàng trên đồ sứ. (còn tiếp) Trinh Nguyên	New national treasures: Porcelain bowls using the beauty of Thang Long Imperial Citadel The two bowls are produced with high technology, are transparent and have mandarin letters. Archaeologists believe that this is the royal bowl. Diplomacy… porcelain bowl Two porcelain bowls are used here Imperial Citadel of Thang Long was famous before it became a national treasure, even before the Imperial Citadel became one Cultural heritage UNESCO recognized. Since 2004, when French President Jacques René Chirac and Japanese Prime Minister Junichiro Koizumi visited the Thang Long Imperial Citadel relic site, these two white enamel bowls of the Le Dynasty were brought out for the two distinguished guests to admire. Associate Professor Dr. Bui Minh Tri, Director of the Institute of Imperial Citadel Studies, said: "Since its discovery, the bowl has become very famous, becoming a precious heritage of Thang Long Imperial Citadel and it has been published. many books and magazines at home and abroad. Both guests admired and praised the noble quality, excellent quality, and exquisite beauty of the dragon design when admiring this bowl." The two bowls are different sizes, but both are larger than the bowls commonly used to eat rice today. The bowl has a spherical shape, an evenly curved body, a flared mouth, and a rounded mouth edge slightly bent outward. The base is high, the walls are very thin, often compared to eggshells, opaque white bones, clear enamel, embossed patterns on the inside before covering with enamel. The edge of the base is rounded and glazed to reduce contact area and stickiness when placed on other objects during firing. When found, the bowl was located in a layer of sediment containing many artifacts including crockery and glazed ceramics of the early Le period. One of the two bowls was broken and lost some pieces, the broken pieces were still in place, which proved that the bowl was broken due to the pressure of the soil layers above. After being lifted, the broken pieces were reassembled, and the lost pieces were restored using stone powder and glue. In 2017, the Imperial Citadel Research Institute handed over this artifact along with a number of other artifacts to the Conservation Center. Thang Long - Hanoi heritage served as an introductory display at the Pottery Gallery in the Thang Long Imperial Palace during the Le Dynasty. According to national treasure records, although there are slight differences in size, the structure, theme and decorative techniques on the two bowls are almost completely the same. Patterns are decorated in the bowl. The main pattern is a pair of dragons shown in a flying position in the clouds, forming a circle on the edge of the bowl, moving clockwise. In the middle of the bowl is embossed the word mandarin. The dragon is shown in a flying position, with its head held high, its mouth spitting pearls, its body bent into many sections, its tail stretched straight back like a rudder, its fins high, its legs showing a moving position as if it were pedaling. into the clouds. The dragon's legs have 5 fingers spread out as if trying to grasp the precious pearl in front. "Although the dragon's body is no longer curved like a "cloth bag" like dragons of the Ly and Tran dynasties, the extremely powerful movement posture is described through the anatomical details of the body and the activities of the calves." , the treasure records stated. The records also emphasize that the dragon's feet have 5 fingers and sharp claws. This is a typical dragon image reserved for the emperor. In addition, the inside of the bowl is printed with the word quan, meaning the product of the mandarin furnace, a furnace set up by the mandarin factory, specializing in producing items for the royal court. Pure raw materials, high heating technique for transparent products Ceramic technology was at its peak during the early Le period Associate Professor Dr. Bui Minh Tri said that the bowl has very thin ceramic bones, likened to an eggshell. The transparency of bone is very high, light can pass through. This shows the technical level of production ceramics During the early Le period, it reached a very high level. "The raw materials are carefully selected, the process of processing and filtering impurities is carried out very carefully, the shape is shaped by sharpening on a turntable, the enamel layer is very thin and clear," Associate Professor-Dr. Tri said. . Dr. Nguyen Van Doan, Director of the Museum National history , said that white enamel ceramic bowls decorated with dragons with thin bones have only been found at Lam Kinh and Thang Long Imperial Citadel. At Lam Kinh, considered the second capital of the Later Le Dynasty, several pieces of white porcelain bowls embossed with a five-clawed dragon like these two artifacts were also discovered. However, all the artifacts discovered at Lam Kinh were broken, and there were not enough pieces to assemble them in full shape. The white porcelain bowls decorated with dragons of the Early Le Dynasty found at Thang Long Imperial Citadel are the most complete artifacts in the existing collection of high-quality white porcelain bowls decorated with dragons and royal utensils of the Early Le Dynasty. File Museum piece also shows that two bowls are evidence of the high level of development of Dai Viet ceramic production industry during the early Le period. The raw material of the bowl is high purity kaolin, fired at high temperature, giving the product a very thin bone while still ensuring durability and transparency. In addition, to print small pattern details, printing must take place while the core is still wet. In such a context where the bone is very thin, printing patterns while the bone is still wet with almost absolute precision shows the excellent level of the potter. Chemical analysis also showed that gold elements appeared on both bowls. The appearance of gold here poses a problem, perhaps the bowl was originally painted with gold. This possibility cannot be ruled out because these are inherently objects high-class and the potters of the Early Le Dynasty completely mastered the technology of painting gold on porcelain. (to be continued) Virginal
Vinfuture công bố chủ nhân các giải thưởng phụng sự nhân loại năm 2021 Giải thưởng chính 3 triệu USD đã được trao cho 3 nhà khoa học Katalin Kariko, Drew Weissman và Pieter Cullis với công nghệ mRNA, mở đường tạo ra các loại vắc xin ngăn ngừa Covid-19 hiệu quả. Tác giả của các công trình nghiên cứu: Công nghệ gốc vắc xin mRNA; Vật liệu khung cơ-kim (MOFs); Vật liệu điện tử hữu cơ có tính năng như da người và công trình nghiên cứu giúp ngăn nguy cơ lây nhiễm HIV và giảm gánh nặng bệnh AIDS đã được vinh danh tại Lễ trao giải VinFuture lần thứ nhất. Đây là những thành tựu khoa học xuất chúng, có khả năng tạo ra ảnh hưởng tích cực và rộng rãi nhất đến cuộc sống của hàng tỷ người trên khắp thế giới trong hiện tại và tương lai. Sự kiện Lễ trao giải VinFuture lần thứ nhất được phát trực tiếp trên các kênh truyền thông lớn của Việt Nam và thế giới với sự hiện diện của Thủ tướng Phạm Minh Chính, lãnh đạo các bộ ban ngành trong nước, Đại sứ nhiều quốc gia; các doanh nhân hàng đầu và đặc biệt là các nhà khoa học nổi tiếng thế giới. GS. Sir Richard Henry Friend – Chủ tịch Hội đồng giải thưởng phát biểu tại sự kiện Trong đó, Giải thưởng Chính trị giá 3 triệu đô la Mỹ đã được trao cho 3 nhà khoa học Katalin Kariko, Drew Weissman (Mỹ) và Pieter Cullis (Canada) với công nghệ mRNA, mở đường tạo ra các loại vắc xin ngăn ngừa Covid-19 hiệu quả. Theo đó, công nghệ sử dụng mRNA đã được sửa đổi, bao bọc trong các hạt nano lipid giúp ngăn hệ thống miễn dịch phản ứng với mRNA khi được đưa vào cơ thể và không gây ra các phản ứng cytokine, không gây độc tính hoặc tác dụng phụ. Dựa trên khám phá của Kariko và Weissman cùng với việc tạo ra hạt nano lipid của Cullis, các công ty dược phẩm như Pfizer-BioNTech, Moderna đã sản xuất được các loại vắc xin phòng chống Covid-19 hữu hiệu trong thời gian kỷ lục. Hội đồng sơ khảo và Hội đồng giải thưởng VinFuture Không chỉ tạo ra vũ khí ngăn chặn nguy cơ lây lan và tử vong do đại dịch trên phạm vi toàn cầu, công nghệ mRNA còn có tiềm năng tạo các loại vaccine ngăn ngừa HIV, ung thư, miễn dịch và các bệnh di truyền…có thể bảo vệ sức khỏe cho hàng tỷ người trên thế giới trong tương lai. GS. Omar Yaghi nhận giải Đặc biệt cho “Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới” Cùng với Giải thưởng Chính là 3 giải Đặc biệt, mỗi giải trị giá 500.000 đô la Mỹ dành cho các nhà khoa học nghiên cứu trong các lĩnh vực mới; nhà khoa học nữ và nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển. Đầu tiên, hạng mục Giải Đặc biệt dành cho “Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới” được trao cho GS. Omar Yaghi (Mỹ) với công trình tiên phong khám phá ra vật liệu khung cơ-kim (MOFs). MOFs là một loại vật liệu mới bao gồm các liên kết hữu cơ tích điện và các ion kim loại, có độ xốp vĩnh viễn, sự ổn định ấn tượng trên diện tích bề mặt lớn. Với kích thước lỗ xốp có thể điều chỉnh tạo thành mạng lưới 3D, cho phép hấp thụ và lưu trữ các phân tử khí và nước, MOFs tạo ra giải pháp thu nhận, lưu trữ, phân tách và kiểm soát thành phần hoá học của nhiều loại khí và phân tử, có khả năng làm sạch môi trường, mang lại bầu không khí, nguồn năng lượng và nguồn nước sạch hơn. GS. Zhenan Bao nhận giải Đặc biệt cho nhà khoa học nữ Đặc biệt, máy thu nước MOF của GS. Omar Yaghi có tiềm năng cung cấp nước sạch từ không khí. Nếu được ứng dụng thành công, vật liệu mới MOFs sẽ thay đổi cuộc sống của hàng triệu người đang sinh sống tại những nơi khan hiếm nguồn nước sạch, giúp tự chủ về nguồn nước và nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày. Màn biểu diễn của NSND Đặng Thái Sơn Giải Đặc biệt thứ 2 dành cho “Nhà khoa học nữ” đã được trao cho GS. Zhenan Bao (Mỹ) với công trình nghiên cứu các vật liệu điện tử hữu cơ có đặc tính của da người. Đây là một loại vật liệu hữu cơ cho phép biến các thiết bị điện tử thành một phần trên cơ thể người với khả năng co giãn, tự chữa lành và tự phân hủy sinh học. Những chức năng trên rất hữu ích trong chẩn đoán và điều trị chăm sóc sức khỏe thông minh, đồng thời có thể được ứng dụng vào các thiết bị điện tử để đeo và cấy ghép, mang lại trải nghiệm sống trọn vẹn hơn cho hàng triệu người khiếm khuyết các bộ phận cơ thể trên khắp thế giới hiện tại, cũng như tạo ra các đột phá về y tế trong tương lai Ca sĩ nổi tiếng thế giới John Legend biểu diễn tại chương trình Giải Đặc biệt dành cho “Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển ” thuộc về vợ chồng hai nhà khoa học đến từ Nam Phi, GS. Salim Abdool Karim và GS. Quarraisha Abdool Karim, với công trình nghiên cứu giúp ngăn nguy cơ lây nhiễm HIV và giảm gánh nặng bệnh AIDS. Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực dịch tễ, hai nhà khoa học đã phát triển một loại gel có chứa dược chất tenofovir giúp kháng virus HIV và ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm, qua đó đặt nền móng cho phương pháp điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP). Salim Abdool Karim và Quarraisha Abdool Karim cũng tạo ra thuốc dạng uống nhằm thiết lập chiến lược phòng ngừa HIV đặc biệt dành cho phụ nữ trẻ và nữ vị thành niên và hạn chế nguy cơ lây nhiễm HIV cho trẻ sơ sinh. GS. Salim Abdool Karim và GS. Quarraisha Abdool Karim nhận giải thưởng VinFuture Nghiên cứu của vợ chồng GS. Karim đã được UNAIDS và WHO công nhận là đột phá khoa học quan trọng, có tác động to lớn đến nỗ lực ngăn ngừa đại dịch thế kỷ tại châu Phi và trên toàn thế giới. GS. Katalin Kariko nhận giải chính VinFuture Phát biểu về kết quả của mùa giải VinFuture đầu tiên, GS. Sir Richard Henry Friend – Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture cho biết: “Giải thưởng VinFuture 2021 đã nhìn nhận và tôn vinh những công trình khoa học thực sự xuất sắc đang và sẽ tiếp tục tạo ra những ảnh hưởng tích cực đến cuộc sống của hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người trên thế giới. Các nhà khoa học được vinh danh đã mang đến những giải pháp mới, giải quyết những thách thức lớn nhất mà nhân loại đang phải đối mặt, như các bệnh dịch truyền nhiễm hay nhu cầu bức thiết đối với các nguồn năng lượng sạch. Giải thưởng VinFuture tôn vinh sức mạnh của khoa học và công nghệ, để góp phần giải quyết các vấn đề toàn cầu.” Bản giao hưởng số 9 Beethoven kết thúc chương trình Đại diện cho những người đoạt giải, GS. Katalin Kariko chia sẻ: “Chúng tôi rất vinh dự được lựa chọn là chủ nhân của Giải thưởng Chính VinFuture. Là những nhà khoa học, chúng tôi ngày ngày thực hiện các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và mong rằng, một ngày nào đó trong cuộc đời mình, những thành tựu nghiên cứu của mình sẽ mang lại lợi ích chung cho nhiều người. Thật vui mừng vì những khám phá của chúng tôi đã đặt nền móng cho các loại vaccine mRNA. Cũng cần lưu ý rằng, các loại vaccine này đã được phát triển dựa trên thành quả khoa học và kỹ thuật của cả thế kỷ cùng những khám phá của hàng trăm nghìn nhà khoa học, bác sĩ, kỹ sư và các chuyên gia để tạo nên tính hiệu quả và độ an toàn. Chúng tôi hy vọng rằng cuộc phiêu lưu khoa học của mình sẽ truyền cảm hứng cho thế hệ các nhà nghiên cứu tiếp theo, để những đóng góp của họ sẽ nâng cao các kiến thức khoa học của nhân loại, chăm sóc và cải thiện cuộc sống của con người.” Màn múa Nàng sen của nghệ sĩ Linh Nga Sự kiện Lễ trao giải đã khép lại mùa giải VinFuture đầu tiên với chất lượng vượt kỳ vọng của Hội đồng Giải thưởng cả về số lượng, chất lượng lẫn khả năng ứng dụng thực tiễn của các đề cử. Thành công bước đầu của Giải thưởng đã tạo lập nền móng cho việc mở rộng tầm ảnh hưởng của Giải thưởng trong những năm tiếp theo, cổ vũ và thúc đẩy các nhà khoa học tìm kiếm giải pháp cho các thách thức của nhân loại, góp phần mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho mọi người, kiến tạo môi trường sống bền vững cho các thế hệ mai sau. Chính thức khởi động Giải thưởng VinFuture lần thứ II Ngay sau khi kết thúc Tuần lễ trao giải VinFuture lần thứ nhất, mùa giải VinFuture năm thứ hai chính thức khởi động. Quỹ VinFuture sẽ mở cổng tiếp nhận đề cử từ ngày 15/2/2022 cho đến ngày 3/6/2022 Thế Định	Vinfuture công bố chủ nhân các giải thưởng phụng sự nhân loại năm 2021 Giải thưởng chính 3 triệu USD đã được trao cho 3 nhà khoa học Katalin Kariko, Drew Weissman và Pieter Cullis với công nghệ mRNA, mở đường tạo ra các loại vắc xin ngăn ngừa Covid-19 hiệu quả. Tác giả của các công trình nghiên cứu: Công nghệ gốc vắc xin mRNA; Vật liệu khung cơ-kim (MOFs); Vật liệu điện tử hữu cơ có tính năng như da người và công trình nghiên cứu giúp ngăn nguy cơ lây nhiễm HIV và giảm gánh nặng bệnh AIDS đã được vinh danh tại Lễ trao giải VinFuture lần thứ nhất. Đây là những thành tựu khoa học xuất chúng, có khả năng tạo ra ảnh hưởng tích cực và rộng rãi nhất đến cuộc sống của hàng tỷ người trên khắp thế giới trong hiện tại và tương lai. Sự kiện Lễ trao giải VinFuture lần thứ nhất được phát trực tiếp trên các kênh truyền thông lớn của Việt Nam và thế giới với sự hiện diện của Thủ tướng Phạm Minh Chính, lãnh đạo các bộ ban ngành trong nước, Đại sứ nhiều quốc gia; các doanh nhân hàng đầu và đặc biệt là các nhà khoa học nổi tiếng thế giới. GS. Sir Richard Henry Friend – Chủ tịch Hội đồng giải thưởng phát biểu tại sự kiện Trong đó, Giải thưởng Chính trị giá 3 triệu đô la Mỹ đã được trao cho 3 nhà khoa học Katalin Kariko, Drew Weissman (Mỹ) và Pieter Cullis (Canada) với công nghệ mRNA, mở đường tạo ra các loại vắc xin ngăn ngừa Covid-19 hiệu quả. Theo đó, công nghệ sử dụng mRNA đã được sửa đổi, bao bọc trong các hạt nano lipid giúp ngăn hệ thống miễn dịch phản ứng với mRNA khi được đưa vào cơ thể và không gây ra các phản ứng cytokine, không gây độc tính hoặc tác dụng phụ. Dựa trên khám phá của Kariko và Weissman cùng với việc tạo ra hạt nano lipid của Cullis, các công ty dược phẩm như Pfizer-BioNTech, Moderna đã sản xuất được các loại vắc xin phòng chống Covid-19 hữu hiệu trong thời gian kỷ lục. Hội đồng sơ khảo và Hội đồng giải thưởng VinFuture Không chỉ tạo ra vũ khí ngăn chặn nguy cơ lây lan và tử vong do đại dịch trên phạm vi toàn cầu, công nghệ mRNA còn có tiềm năng tạo các loại vaccine ngăn ngừa HIV, ung thư, miễn dịch và các bệnh di truyền…có thể bảo vệ sức khỏe cho hàng tỷ người trên thế giới trong tương lai. GS. Omar Yaghi nhận giải Đặc biệt cho “Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới” Cùng với Giải thưởng Chính là 3 giải Đặc biệt, mỗi giải trị giá 500.000 đô la Mỹ dành cho các nhà khoa học nghiên cứu trong các lĩnh vực mới; nhà khoa học nữ và nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển. Đầu tiên, hạng mục Giải Đặc biệt dành cho “Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới” được trao cho GS. Omar Yaghi (Mỹ) với công trình tiên phong khám phá ra vật liệu khung cơ-kim (MOFs). MOFs là một loại vật liệu mới bao gồm các liên kết hữu cơ tích điện và các ion kim loại, có độ xốp vĩnh viễn, sự ổn định ấn tượng trên diện tích bề mặt lớn. Với kích thước lỗ xốp có thể điều chỉnh tạo thành mạng lưới 3D, cho phép hấp thụ và lưu trữ các phân tử khí và nước, MOFs tạo ra giải pháp thu nhận, lưu trữ, phân tách và kiểm soát thành phần hoá học của nhiều loại khí và phân tử, có khả năng làm sạch môi trường, mang lại bầu không khí, nguồn năng lượng và nguồn nước sạch hơn. GS. Zhenan Bao nhận giải Đặc biệt cho nhà khoa học nữ Đặc biệt, máy thu nước MOF của GS. Omar Yaghi có tiềm năng cung cấp nước sạch từ không khí. Nếu được ứng dụng thành công, vật liệu mới MOFs sẽ thay đổi cuộc sống của hàng triệu người đang sinh sống tại những nơi khan hiếm nguồn nước sạch, giúp tự chủ về nguồn nước và nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày. Màn biểu diễn của NSND Đặng Thái Sơn Giải Đặc biệt thứ 2 dành cho “Nhà khoa học nữ” đã được trao cho GS. Zhenan Bao (Mỹ) với công trình nghiên cứu các vật liệu điện tử hữu cơ có đặc tính của da người. Đây là một loại vật liệu hữu cơ cho phép biến các thiết bị điện tử thành một phần trên cơ thể người với khả năng co giãn, tự chữa lành và tự phân hủy sinh học. Những chức năng trên rất hữu ích trong chẩn đoán và điều trị chăm sóc sức khỏe thông minh, đồng thời có thể được ứng dụng vào các thiết bị điện tử để đeo và cấy ghép, mang lại trải nghiệm sống trọn vẹn hơn cho hàng triệu người khiếm khuyết các bộ phận cơ thể trên khắp thế giới hiện tại, cũng như tạo ra các đột phá về y tế trong tương lai Ca sĩ nổi tiếng thế giới John Legend biểu diễn tại chương trình Giải Đặc biệt dành cho “Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển ” thuộc về vợ chồng hai nhà khoa học đến từ Nam Phi, GS. Salim Abdool Karim và GS. Quarraisha Abdool Karim, với công trình nghiên cứu giúp ngăn nguy cơ lây nhiễm HIV và giảm gánh nặng bệnh AIDS. Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực dịch tễ, hai nhà khoa học đã phát triển một loại gel có chứa dược chất tenofovir giúp kháng virus HIV và ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm, qua đó đặt nền móng cho phương pháp điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP). Salim Abdool Karim và Quarraisha Abdool Karim cũng tạo ra thuốc dạng uống nhằm thiết lập chiến lược phòng ngừa HIV đặc biệt dành cho phụ nữ trẻ và nữ vị thành niên và hạn chế nguy cơ lây nhiễm HIV cho trẻ sơ sinh. GS. Salim Abdool Karim và GS. Quarraisha Abdool Karim nhận giải thưởng VinFuture Nghiên cứu của vợ chồng GS. Karim đã được UNAIDS và WHO công nhận là đột phá khoa học quan trọng, có tác động to lớn đến nỗ lực ngăn ngừa đại dịch thế kỷ tại châu Phi và trên toàn thế giới. GS. Katalin Kariko nhận giải chính VinFuture Phát biểu về kết quả của mùa giải VinFuture đầu tiên, GS. Sir Richard Henry Friend – Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture cho biết: “Giải thưởng VinFuture 2021 đã nhìn nhận và tôn vinh những công trình khoa học thực sự xuất sắc đang và sẽ tiếp tục tạo ra những ảnh hưởng tích cực đến cuộc sống của hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người trên thế giới. Các nhà khoa học được vinh danh đã mang đến những giải pháp mới, giải quyết những thách thức lớn nhất mà nhân loại đang phải đối mặt, như các bệnh dịch truyền nhiễm hay nhu cầu bức thiết đối với các nguồn năng lượng sạch. Giải thưởng VinFuture tôn vinh sức mạnh của khoa học và công nghệ, để góp phần giải quyết các vấn đề toàn cầu.” Bản giao hưởng số 9 Beethoven kết thúc chương trình Đại diện cho những người đoạt giải, GS. Katalin Kariko chia sẻ: “Chúng tôi rất vinh dự được lựa chọn là chủ nhân của Giải thưởng Chính VinFuture. Là những nhà khoa học, chúng tôi ngày ngày thực hiện các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và mong rằng, một ngày nào đó trong cuộc đời mình, những thành tựu nghiên cứu của mình sẽ mang lại lợi ích chung cho nhiều người. Thật vui mừng vì những khám phá của chúng tôi đã đặt nền móng cho các loại vaccine mRNA. Cũng cần lưu ý rằng, các loại vaccine này đã được phát triển dựa trên thành quả khoa học và kỹ thuật của cả thế kỷ cùng những khám phá của hàng trăm nghìn nhà khoa học, bác sĩ, kỹ sư và các chuyên gia để tạo nên tính hiệu quả và độ an toàn. Chúng tôi hy vọng rằng cuộc phiêu lưu khoa học của mình sẽ truyền cảm hứng cho thế hệ các nhà nghiên cứu tiếp theo, để những đóng góp của họ sẽ nâng cao các kiến thức khoa học của nhân loại, chăm sóc và cải thiện cuộc sống của con người.” Màn múa Nàng sen của nghệ sĩ Linh Nga Sự kiện Lễ trao giải đã khép lại mùa giải VinFuture đầu tiên với chất lượng vượt kỳ vọng của Hội đồng Giải thưởng cả về số lượng, chất lượng lẫn khả năng ứng dụng thực tiễn của các đề cử. Thành công bước đầu của Giải thưởng đã tạo lập nền móng cho việc mở rộng tầm ảnh hưởng của Giải thưởng trong những năm tiếp theo, cổ vũ và thúc đẩy các nhà khoa học tìm kiếm giải pháp cho các thách thức của nhân loại, góp phần mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho mọi người, kiến tạo môi trường sống bền vững cho các thế hệ mai sau. Chính thức khởi động Giải thưởng VinFuture lần thứ II Ngay sau khi kết thúc Tuần lễ trao giải VinFuture lần thứ nhất, mùa giải VinFuture năm thứ hai chính thức khởi động. Quỹ VinFuture sẽ mở cổng tiếp nhận đề cử từ ngày 15/2/2022 cho đến ngày 3/6/2022 Thế Định
Lễ tang của Thiền sư Thích Nhất Hạnh sẽ diễn ra dưới hình thức tâm tang Ban truyền thông của Làng Mai đã thông báo di huấn của Thiền sư Thích Nhất Hạnh trước lúc viên tịch. Theo đó, tang lễ của thiền sư sẽ diễn ra dưới hình thức tâm tang – khóa tu im lặng. Sáng 22-1, trên trang web của Đạo Tràng Mai Thôn (Làng Mai) vừa thông báo di huấn của Thiền sư Thích Nhất Hạnh . Theo đó, các nhà sư tại Tổ đình Từ Hiếu và tăng thân Làng Mai sẽ sắp xếp tang lễ theo nghi thức tâm tang. Tang lễ sẽ kéo dài trong 7 ngày theo hình thức của một khóa tu im lặng. Trong suốt thời gian đó, ban tang lễ mong mọi người đến thăm viếng trong im lặng, trang nghiêm, thanh tịnh, tĩnh lặng và nhẹ nhàng. Lễ nhập quan sẽ diễn ra vào 8h sáng 23-1 (nhằm 21 tháng chạp âm lịch) và lễ Trà Tỳ (di quan và hỏa táng) sẽ diễn ra vào 7h sáng 29-1 (nhằm 27 tháng chạp âm lịch). Sau lễ Trà Tỳ, xá lợi của thiền sư sẽ được an vị tại Tổ đình Từ Hiếu và các trung tâm khác của Làng Mai khắp nơi trên thế giới mà không cần phải xây bảo tháp. Ban lễ tang cũng mong mọi người không phúng điếu vòng hoa, trường liên. Thiền sư Thích Nhất Hạnh trở về Huế sau đợt tịnh dưỡng ở Thái Lan vào đầu năm 2020 – Ảnh: NHẬT LINH Nhiều tăng ni, Phật tử ở TP Huế đã đến chùa Từ Hiếu sau khi hay tin Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch – Ảnh: NHẬT LINH Xe đẩy của sư ông thường dùng tại Tịnh thất Lắng Nghe ở chùa Từ Hiếu – Ảnh: NHẬT LINH Cũng trong sáng 22-1, tại chùa Từ Hiếu (phường Thủy Xuân, TP Huế). Không khí ở đây khá yên tĩnh. Ở Tịnh thất Lắng Nghe – nơi Thiền sư Nhất Hạnh an dưỡng thường ngày, các đệ tử của Làng Mai tập trung bên người lo lắng hậu sự. Nhiều Phật tử ở Huế cũng đã đến chùa Từ Hiếu sau khi nghe tin thiền sư viên tịch. Tất cả đều diễn ra trong không khí yên lặng, an nhiên. NHẬT LINH	The funeral of Zen Master Thich Nhat Hanh will take place in the form of a funeral Plum Village's communications department announced the teachings of Zen Master Thich Nhat Hanh before his death. Accordingly, the Zen master's funeral will take place in the form of a funeral - a silent retreat. On the morning of January 22, on the website of the Mai Thon Dharma School (Plum Village) just announced the teachings of the Zen Master. Thich Nhat Hanh . Accordingly, the monks at Tu Hieu Ancestral Temple and the Sangha of Plum Village will arrange the funeral according to the funeral rite. The funeral will last for 7 days in the form of a silent retreat. During that time, the funeral committee hopes everyone will visit in silence, solemnity, serenity, stillness and gentleness. The entombment ceremony will take place at 8:00 a.m. on January 23 (on the 21st of the twelfth lunar month) and the Tra Ty ceremony (exit and cremation) will take place at 7:00 a.m. on January 29 (on the 27th of the twelfth lunar month). After the Tra Ty ceremony, the Zen master's relics will be enshrined at Tu Hieu Ancestral Temple and other Plum Village centers around the world without the need to build stupas. The funeral committee also hopes that people will not pay their respects with wreaths and lotus flowers. Zen master Thich Nhat Hanh returns Hue after a retreat in Thailand in early 2020 - Photo: NHAT LINH Many monks, nuns and Buddhists live here Hue City came to Tu Hieu Pagoda after hearing the news that Zen Master Thich Nhat Hanh passed away - Photo: NHAT LINH The monk's cart is often used at the Listening Retreat at Tu Hieu Pagoda - Photo: NHAT LINH Also on the morning of January 22, at Tu Hieu Pagoda (Thuy Xuan Ward, Hue City). The atmosphere here is quite quiet. At the Listening Retreat - where Zen Master Nhat Hanh rests every day, the disciples of Plum Village gathered around him to worry about the afterlife. Many Buddhists in Hue also came to Tu Hieu pagoda after hearing the news of the Zen master's passing. Everything takes place in a quiet, peaceful atmosphere. UPDATE SPIRITUALITY
TPHCM sắp có thêm 5 quận mới Trước năm 2030, dự kiến 5 huyện ngoại thành của TPHCM sẽ lên quận. Tuy nhiên, so với 30 tiêu chí của cấp quận thì huyện Hóc Môn mới đạt 23/30 tiêu chí, Bình Chánh đạt 26/30, Nhà Bè 23/30, Củ Chi 23/30 và huyện Cần Giờ đạt 19/30. Theo Kế hoạch xây dựng đề án đầu tư các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TPHCM) giai đoạn 2021-2030 do UBND TPHCM vừa ban hành, huyện Hóc Môn, Bình Chánh , Nhà Bè sẽ thành quận (hoặc thành phố thuộc thành phố) trước năm 2025; huyện Củ Chi và Cần Giờ thành quận trong giai đoạn 2025-2030. UBND TPHCM phân công từng sở, ngành thực hiện các đề án riêng để 5 huyện lên quận, gồm kinh tế đô thị (Sở Kế hoạch Đầu tư); văn hóa đô thị (Sở Văn hóa và Thể thao); hạ tầng đô thị (Sở Quy hoạch Kiến trúc); con người đô thị (Viện Nghiên cứu phát triển), quản lý nhà nước (Sở Nội vụ). UBND TPHCM sẽ ưu tiên ngân sách để lập, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch phân khu đô thị, phát triển hạ tầng, khu đô thị mới. TPHCM cũng tạo điều kiện huy động nguồn lực người dân, doanh nghiệp phát triển các khu đô thị, khu công nghiệp, khu du lịch, khu thương mại… Đất tại các đô thị mới sẽ được đấu giá để tạo vốn phát triển hạ tầng. UBND TPHCM yêu cầu UBND 5 huyện rà soát, đánh giá hiện trạng từng loại tiêu chí (dân số, diện tích, số đơn vị hành chính, cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế xã hội, hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị) theo các tiêu chuẩn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Từ đó, các địa phương đề xuất mô hình đơn vị hành chính đô thị cần thiết phù hợp với thế mạnh, đặc thù của huyện. Việc này phải hoàn thành trong tháng 1/2022. Một góc của huyện Nhà Bè. Dự kiến, huyện này sẽ lên quận trước năm 2025. Sau khi được Ban Chỉ đạo xây dựng 5 huyện thành quận hoặc TPHCM đóng góp ý kiến, tổ chức các hội nghị, hội thảo để lấy ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học và các cơ quan quản lý nhà nước; hoàn thiện trình UBND TPHCM báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy. Trên cơ sở hiện trạng các tiêu chí, tiêu chuẩn của huyện, xã thị trấn và đề xuất mô hình của huyện, Sở Nội vụ xây dựng các phương án, báo cáo UBND TPHCM trình Ban Thường vụ Thành ủy thống nhất chủ trương về chuyển đổi huyện thành quận hoặc thành phố. Khi chủ trương chuyển đổi được phê duyệt, Sở Quy hoạch Kiến trúc và Sở Kế hoạch Đầu tư trình UBND TPHCM bổ sung phương án chuyển huyện thành quận hoặc thành phố vào Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TPHCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060 và Quy hoạch TPHCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050. Tiếp đó, các huyện sẽ tiến hành xây dựng đề án phân loại đô thị huyện, xã-thị trấn (hoặc lập báo cáo rà soát theo tiêu chí của quận, phường) và đề án thành lập quận (hoặc thành phố thuộc TPHCM) trình cấp có thẩm quyền công nhận. Huyện Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, Củ Chi và Cần Giờ nằm ở các vị trí cửa ngõ của TPHCM, kết nối các tỉnh miền Đông và Tây Nam Bộ. Những năm qua, các địa phương này có tốc độ đô thị hoá nhanh, nhiều khu đô thị, hạ tầng, tuyến cao tốc đã và đang hình thành. Trình độ dân trí, lối sống đô thị ở 5 huyện này không khác nhiều các quận nội thành. Tuy nhiên, so với 30 tiêu chí của cấp quận thì huyện Hóc Môn đạt 23/30 tiêu chí, Bình Chánh đạt 26/30, Nhà Bè 23/30, Củ Chi 23/30 và huyện Cần Giờ đạt 19/30. Duy Quang	Ho Chi Minh City is about to have 5 new districts Before 2030, it is expected that 5 suburban districts of Ho Chi Minh City will become districts. However, compared to 30 criteria at the district level, district Hormone only achieved 23/30 criteria, Binh Chanh achieved 26/30, Nha Be 23/30, Cu Chi 23/30 and district Can Gio reached 19/30. According to the Plan to build investment projects for districts into districts (or cities in Ho Chi Minh City) for the period 2021-2030 recently issued by the People's Committee of Ho Chi Minh City, Hoc Mon district, Binh Chanh , Nha Be will become a district (or city within a city) before 2025; Cu Chi and Can Gio districts will become districts in the period 2025-2030. Ho Chi Minh City People's Committee assigned each department and sector to implement separate projects to upgrade 5 districts to districts, including urban economy (Department of Planning and Investment); urban culture (Department of Culture and Sports); urban infrastructure (Department of Planning and Architecture); urban people (Institute for Development Studies), state management (Department of Home Affairs). People's Committee Ho Chi Minh City will prioritize the budget to establish, adjust, and supplement urban zoning plans, infrastructure development, and new urban areas. Ho Chi Minh City also creates conditions to mobilize resources from people and businesses to develop urban areas, industrial parks, tourist areas, commercial areas... Land in new urban areas will be auctioned to create capital for infrastructure development. . Ho Chi Minh City People's Committee requested the People's Committees of 5 districts to review and evaluate the current status of each type of criteria (population, area, number of administrative units, structure and level of development). economy society, urban infrastructure system) according to the standards of the National Assembly Standing Committee. From there, localities propose the necessary urban administrative unit model suitable to the district's strengths and characteristics. This must be completed in January 2022. A corner of Nha Be district. It is expected that this district will become a district before 2025. After receiving comments from the Steering Committee for building 5 districts into districts or Ho Chi Minh City, conferences and seminars were organized to get opinions from experts, scientists and state management agencies; Complete and submit to Ho Chi Minh City People's Committee to report to the Standing Committee of the City Party Committee. Based on the current status of criteria and standards of districts, communes and towns and the proposed model of the district, the Department of Home Affairs develops plans and reports to the Ho Chi Minh City People's Committee to submit to the Standing Committee of the City Party Committee to agree on the policy of transforming Change district to district or city. When the conversion policy is approved, the Department of Planning and Architecture and the Department of Planning and Investment submit to the Ho Chi Minh City People's Committee to add a plan to convert the district into a district or city into the Master Planning Adjustment Project of Ho Chi Minh City to 2040, vision to 2060. and Ho Chi Minh City Planning for the period 2021-2030, vision 2050. Next, the districts will develop a project to classify urban districts, communes and towns (or prepare a review report according to district and ward criteria) and a project to establish a district (or city in Ho Chi Minh City). submitted to competent authorities for recognition. Hoc Mon, Binh Chanh, Nha Be, Cu Chi and Can Gio districts are located at the gateway of Ho Chi Minh City, connecting the Eastern and Southwestern provinces. In recent years, these localities have had a rapid urbanization rate, many urban areas, infrastructure, and highways have been and are being formed. The educational level and urban lifestyle in these 5 districts are not much different from inner-city districts. However, compared to 30 criteria at the district level, Hoc Mon district achieved 23/30 criteria, Binh Chanh achieved 26/30, Nha Be 23/30, Cu Chi 23/30 and Can Gio district achieved 19/30. Duy Quang
Nghi thức cúng ông, Công ông Táo Lễ cúng ông Công, ông Táo được tiến hành từ ngày 17 đến ngày 23 tháng Chạp, lễ vật tùy từng gia đình nhưng phải có 3 bộ mũ áo, hài và cá chép. Lễ cúng Táo quân gắn với sự tích ông Táo với nhiều dị bản. Các thư tịch cổ liên quan đều cho rằng tập quán này có nguồn từ tục thờ “Ngũ tự”, để trả công cho 5 vị thần trong gia đình: thần Cổng (Môn thần), thần Cửa (Hộ thần), thần Cửa sổ (Trung lưu thần), thần Bếp (Táo thần) và thần Đường đi trong nhà (Hành thần). Lại có thuyết khác nói “Ngũ tự” gồm 5 vị: thần Bếp (Táo thần), thần Giếng (Tĩnh thần), thần Cửa (Môn thần), thần Nhà (Hộ thần), thần Cửa sổ (Trung lưu thần) hoặc 5 vị: thần Bếp (Táo thần), thần Đất (Thổ công), tổ nghề (Tiên sư), thần cửa (Môn gia hộ úy), thần bảo hộ sức khỏe con người và vật nuôi (nhân súc Y thần)… Trong 5 vị gia thần, Táo quân , Thổ địa và Môn thần được thờ cúng phổ biến nhất. Táo quân được coi là vị thần chủ về phúc đức trong gia đình với tên gọi đầy đủ là “Đông trù tư mệnh Táo phủ thần quân”. Trong “Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam ” của Nguyễn Đổng Chi, sự tích ba ông đầu rau nói về nguồn gốc “vua bếp hai ông một bà” gồm người vợ là Thị Nhi (Nhi nghĩa là nhừ, chín nhừ), người chồng trước là Trọng Cao (Cao nghĩa là tinh bột, ám chỉ gạo) và người chồng sau là Phạm Lang (Lang còn có âm đọc là Canh – món canh). Khi “cơm không lành, canh không ngọt”, cả ba người gặp bi kịch mà phải chịu thân phận đen đủi, lem luốc của ba ông đầu rau. Họ hóa thân cho bếp lửa gia đình luôn ấm cúng. Có lẽ từ ý nghĩa này mà dân gian gọi Táo quân là vị thần định phúc, quản về nhân sự trong gia đình. Từ đó, hàng năm vào ngày 23 tháng Chạp, các gia đình làm lễ tiễn Táo quân về chầu Ngọc hoàng, gọi là Tết Táo quân. Lâu dần có nơi tổ chức lễ cúng Táo quân vào ba ngày khác nhau. Vua quan cúng ngày 23, thứ dân cúng ngày 24 và những người làm nghề chài lưới, ngư dân cúng vào ngày 25. Gần đây có thể cúng Táo quân từ ngày 17 đến ngày 23 tháng Chạp. Mâm cơm lễ ông Công, ông Táo cần những gì? Lễ vật cúng Táo quân chủ yếu phụ thuộc vào điều kiện của từng gia đình, phổ biến là xôi, cơm canh, rượu nước, vàng mã, cau trầu, thịt gà, thịt lợn và hoa quả… Điều đặc biệt phải có 3 bộ mũ áo, hài; một hoặc 3 con cá chép (cá sống hoặc bằng giấy mã). Sách “ Việt Nam phong tục ” của Phan Kế Bính ghi: “Mua hai mũ ông, một mũ bà để thờ và mua con cá chép để làm ngựa cho Táo quân lên chầu trời”. Những năm 1990 trở về trước, ở miền Bắc, nhiều gia đình bất kể lễ vật nhiều hay ít, luôn cố gắng có một đĩa bánh kẹo (bánh mật, kẹo mạch nha, kẹo lạc, kẹo vừng, kẹo kéo…) hoặc một bát mật mía. Dân gian cho rằng Táo quân về chầu Ngọc hoàng cần “ngọt giọng” tấu báo những điều tốt đẹp về gia đình mình, cầu mong Ngọc hoàng ban phúc lành cho gia đình trong năm mới. Ở một số địa phương khu vực Bắc Trung bộ như Thọ Xuân , Cẩm Thủy ( Thanh Hóa ), lễ vật cúng Táo quân không dùng canh, vì ba ông Táo (ba ông đầu rau) được đắp bằng đất sét, cúng canh sợ làm Táo quân bị “thũng” chân. Chuyện dân gian ở đây kể rằng, xưa có gia đình do lười biếng nên nghèo khổ, quanh năm chẳng có gì ăn, cuối năm cũng không có gì cúng Táo quân. Ngày 23 tháng Chạp, chủ nhà sang hàng xóm xin nước luộc chân giò về cúng Táo quân khiến ông bị sũng nước (phù thũng), bởi vậy nhân dân một số xã trong vùng kiêng bày canh trong mâm lễ. Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng phong tục cúng Táo quân ở nước ta cơ bản thống nhất, cả về quan niệm, nghi thức, lễ vật và văn – sớ, chỉ có một vài yếu tố khác biệt mang tính dị bản trong sự tích ông Táo, vốn là thuộc tính của văn hóa dân gian. Một mâm lễ cúng ông Công, ông Táo của một gia đình ở Hà Nội. Ảnh: Bùi Thủy Cúng Táo quân thời điểm nào? Lễ cúng Táo quân đã được ấn định vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, không cần chọn giờ, chỉ cần cúng xong trước 23h là được. Cúng Táo quân gia chủ nên tự khấn vì ông Táo là thần trong nhà, không cần sớ tấu. Văn khấn là lời tiễn biệt, tâm sự, mong muốn của gia chủ đối với Táo quân trước khi ngài lên đường về trời chầu Ngọc hoàng. Những điều cần chú ý trong lễ cúng ông Công, ông Táo Chủ nhà khi cúng Táo quân phải thành tâm điểm lại những sai lầm, việc xấu đã phạm phải trong năm, đã xảy ra trong gia đình; kiểm điểm, sám hối, hứa quyết tâm sửa đổi lỗi lầm và cầu xin Táo quân chỉ tấu báo những điều tốt đẹp, mong Ngọc hoàng ban phúc cho gia đình. Trước đây nhiều gia đình khi cúng Táo quân gọi hết con cháu đến nghe lời khấn, để cùng kiểm điểm với bố mẹ, cùng sám hối và biết phấn đấu, tu dưỡng trong năm mới. Hoặc trong bữa cơm sau lễ cúng Táo quân, ông bà, cha mẹ kể lại sự tích Táo quân và căn dặn con cháu phải ăn ở phúc đức, chăm ngoan, không được làm việc xấu, trung thực. Đây là điểm quan trọng nhất trong lễ cúng Táo quân vì nó mang tính giáo dục, tinh thần hướng thiện sâu sắc. Thả cá chép xuống sông sau lễ cúng để ông Táo lấy “phương tiện” lên trời báo cáo. Người dân thường thả cá ở sông vì sông sẽ chảy ra biển lớn; còn ao, hồ là chỗ nước đọng ít được chọn hơn. Ảnh: Gia Chính Văn khấn Nôm lễ Táo quân hàng năm (tham khảo) Bày lễ, thắp hương xong khấn như sau: Kính lạy ngài bản gia Đông Trù tư mệnh Táo phủ thần quân! Kính lạy các ngài bản gia thần linh, thần hoàng bản thổ, ngũ phương ngũ lộ long mạch tài thần, ngũ phương ngũ thổ phúc đức chính thần, bản gia chấp sự chư tôn thần! Tiến chủ con là: ( tên ông bà cha mẹ, con cháu… ) đồng gia đẳng. Hôm nay là ngày ngài Đông Trù tư mệnh Táo phủ thần quân về trời phụng mệnh Ngọc đế. Tiến chủ chúng con thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, xiêm hài áo mũ, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, dâng hiến tôn thần, đốt nén tâm hương dốc lòng bái thỉnh. Chúng con kính mời: Ngài Đông Trù tư mệnh Táo phủ thần quân giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật. Kính mời các ngài bản gia thần linh, thần hoàng bản thổ, ngũ phương ngũ lộ long mạch tài thần, ngũ phương ngũ thổ phúc đức chính thần, bản gia chấp sự chư tôn thần đồng tọa, thụ hưởng lễ vật. Tuân theo lệ cũ, ngài Đông Trù tư mệnh Táo phủ thần quân là chủ Ngũ Tự. Cúi xin ngài soi xét lòng trần, gia ban phúc lộc. Trong năm gia đình chúng con có những sai phạm, lỗi lầm gì xin tôn thần gia ân châm chước (đến đây gia chủ có thể bộc bạch những điều tốt – xấu của gia đình, nhận lỗi, sám hối, hứa sửa đổi) . Ngài về trời chầu Ngọc đế, tấu xin Ngọc đế gia ân ban phước, phù hộ toàn gia chúng con trai gái trẻ già được an ninh khang thái! Chúng con xin giải bày tấm lòng thành thực. Cúi xin các vị thần minh chứng giám! Cẩn cáo, thượng hưởng! Nhà nghiên cứu văn hóa Phạm Đình Hải	Ritual to worship him, Cong Ong Tao The ceremony to worship Mr. Cong and Mr. Tao is conducted from December 17 to 23. The offerings depend on each family but must include 3 sets of hats, clothes, and carp. The Tao Quan worshiping ceremony is associated with the legend of Mr. Tao with many variations. Relevant ancient documents all believe that this practice originated from the custom of worshiping the "Five Words", to pay the 5 gods in the family: the Gate god (Mon Than), the Door God (Guardian God), and the Window God. (Middle Class God), Kitchen God (Apples God) and House Path God (Hanh God). There is another theory that says the "Five Words" include 5 gods: the Kitchen God (Apples God), the Well God (Tinh Than), the Door God (Mon Than), the House God (Guardian God), the Window God (Middle Class God) or 5 deities: Kitchen God (Apple God), Earth God (Earth Worker), Crafts Patriarch (Fairy Master), Door God (Mon Gia Household), God of protection of human and livestock health (Animal Medicine God)... Among the 5 family gods, Kitchen God , Earth God and Mon God are most commonly worshiped. Kitchen God is considered the god of good fortune in the family with the full name "Dong Tru Tu Menh Kitchen God". In “Treasure of Vietnamese fairy tales ” by Nguyen Dong Chi, the story of the three vegetable heads talks about the origin of the “two-man-one-woman kitchen king” including the wife Thi Nhi (Nhi means tender, ripe), the previous husband is Trong Cao (Cao means starch, referring to rice) and her next husband, Pham Lang (Lang is also pronounced Canh - soup). When "the rice is not good, the soup is not sweet", all three people encounter tragedy and have to suffer the unlucky and dirty fate of the three vegetable heads. They incarnate the family kitchen to always be cozy. Perhaps from this meaning, people call Tao Quan the god of fortune and prosperity, in charge of human resources in the family. Since then, every year on December 23, families hold a ceremony to send off the Kitchen God to the Jade Emperor, called Tet Kitchen God. Over time, there are places where the Tao Quan worshiping ceremony is held on three different days. Kings and mandarins worship on the 23rd, common people worship on the 24th and fishermen and fishermen worship on the 25th. Recently, Tao Quan can be worshiped from the 17th to the 23rd of December. What do you need for the feast of Mr. Cong and Mr. Tao? Offerings to Tao Quan mainly depend on the conditions of each family, popularly include sticky rice, rice soup, wine, votive paper, betel nut, chicken, pork and fruits... The special thing is that there must be 3 sets hats and shirts; one or 3 carp (raw fish or with code paper). Book " Vietnamese customs ” by Phan Ke Binh recorded: “Buy two grandfather hats, one grandmother hat to worship and buy a carp to make a horse for the Kitchen God to go to heaven.” In the 1990s and earlier, in the North, many families, no matter how large or small the offerings, always tried to have a plate of candies (honey cake, malt candy, peanut candy, sesame candy, pulled candy...) or a bowl of molasses. Folklore believes that when the Kitchen God comes to worship the Jade Emperor, he needs to "sweetly" announce good things about his family, praying for the Jade Emperor to bestow blessings on his family in the new year. In some localities in the North Central region such as Tho Xuan , Cam Thuy ( Thanh Hoa ), offerings to the Tao Quan do not use soup, because the three Kitchen Gods (three vegetable heads) are covered with clay, so offering soup is afraid of making the Kitchen God's legs "sunken". Folk tales here say that, in the past, there was a family who was poor due to laziness, had nothing to eat all year round, and at the end of the year had nothing to offer to the Kitchen God. On December 23, the homeowner went to the neighbor to ask for water to boil pig's feet to offer to Kitchen God, causing him to become soggy (edema), so people in some communes in the area abstain from serving the soup in the ceremony tray. Folklore researcher Nguyen Hung Vi, National University Hanoi believes that the custom of worshiping the Kitchen God in our country is basically unified, both in terms of concepts, rituals, offerings and literature, with only a few different elements that are unique in the story of the Kitchen God, which is properties of culture folk. A tray of offerings to Mr. Cong and Mr. Tao of a family in Hanoi. Photo: Bui Thuy When to worship Kitchen Gods? The Tao Quan worshiping ceremony has been fixed on December 23 every year, there is no need to choose a time, just need to finish worshiping before 11pm. When worshiping the Kitchen God, the homeowner should pray himself because the Kitchen God is the god of the house, there is no need for prayers. The vow is the homeowner's farewell, confidence, and wishes for Kitchen God before he departs to heaven to worship the Jade Emperor. Things to pay attention to in worshiping Mr. Cong and Mr. Tao When worshiping the Kitchen God, the homeowner must pay attention to the mistakes and bad things committed during the year and that have happened in the family; reflect, repent, promise to be determined to correct mistakes and ask the Kitchen God to only report good things, hoping the Jade Emperor will bless the family. In the past, many families, when worshiping the Kitchen God, called all their children and grandchildren to listen to the vow, to review with their parents, repent and know how to strive and cultivate in the new year. Or during the meal after the Tao Quan worshiping ceremony, grandparents and parents tell the story of the Kitchen God and instruct their children to live virtuously, be obedient, not do bad things, and be honest. This is the point important especially in the Tao Quan worshiping ceremony because it has a profound educational and spiritual spirit. Release the carp into the river after the worshiping ceremony so that Mr. Tao can use the "means" to report to heaven. People often release fish in the river because the river will flow into the ocean; Ponds and lakes are less chosen places for stagnant water. Photo: Gia Chinh Nom prayers for the annual Tao Quan ceremony (reference) Present the ceremony, burn incense and pray as follows: I respectfully bow to the Dong Tru family of the God of Kitchen God! I respectfully bow to the gods of this family, the gods of the land, the gods of the five directions and five routes of dragon veins, the gods of the five directions and five lands of blessings and virtues, and the deacons of this family! My boss is: ( Names of grandparents, parents, children and grandchildren... ) same family. Today is the day when Mr. Dong Tru ordered the Kitchen God to return to heaven to serve the Jade Emperor. Our masters sincerely prepare incense, flowers, clothes, clothes, bows and rituals, present before the court, make offerings to the gods, burn incense sticks, and pray wholeheartedly. We respectfully invite: Mr. Dong Tru, from the Kitchen God Palace, came before the judge and received the gifts. We respectfully invite the gods of this family, the gods of the land, the gods of the five directions and five routes of dragon veins, the gods of the five directions and five lands of blessings and virtues, and the deacons of this family to sit together and enjoy the offerings. Following the old rules, Mr. Dong Tru appointed the Kitchen God to be the master of Ngu Tu. I pray that you will examine my heart and give me blessings. During the year, if our family has made any mistakes or mistakes, please forgive them (Here the homeowner can confide the good and bad things of the family, admit mistakes, repent, and promise to change) . He returned to heaven to worship the Jade Emperor, asking for the Jade Emperor's blessings and blessings to bless the entire family, young and old, male and female, with safety and health! We would like to express our sincere hearts. Pray to the gods for proof! Be careful, enjoy! Cultural researcher Pham Dinh Hai
Những bảo vật quốc gia mới: Nhẫn vàng thiêng hình bò Nandin Chiếc nhẫn vàng Nandin Giồng Cát cho thấy kỹ thuật làm đồ trang sức siêu hạng của cư dân văn hóa Óc Eo . Chiếc nhẫn duy nhất trong địa tầng Cuộc khai quật khảo cổ di tích Óc Eo – Ba Thê (TT.Óc Eo, H. Thoại Sơn , An Giang ) kéo dài từ tháng 8.2017 – 6.2020. PGS-TS Nguyễn Gia Đối, Viện trưởng Viện Khảo cổ học, cho biết chiếc nhẫn có hình bò Nandin ở Giồng Cát là một phát hiện quan trọng của cuộc khai quật này. “Nhẫn kim loại màu vàng được đúc nguyên khối, phía trên là hình ảnh bò thần Nandin (vật thiêng để cưỡi của thần Shiva) được tạo hình theo phong cách tả thực tai, mắt, sừng, móng, chùm lông ở đuôi. Hai bên thành nhẫn phía sau và phía trước của bò Nandin được trang trí hoa văn cánh hoa sen hay hình lá cây trông như hình chiếc đinh ba”, thông tin từ Viện Khảo cổ học cho biết. Hồ sơ bảo vật quốc gia nhẫn có hình bò Nandin mô tả đây là chiếc nhẫn vàng hình tròn trơn. Mặt nhẫn là hình tượng bò đúc khối rất hiện thực, trong tư thế nằm xếp chân. Hình tượng bò được tạo hình nằm hơi nghiêng về bên phải, sống lưng hạ thấp, mông co lại, u vai nổi cao. Đầu ngẩng cao, nhìn thẳng khá thoải mái nhưng trang nghiêm. Cặp sừng cong nhọn hướng lên trên, đôi tai mở rộng, hai mắt to; lớp da phần gáy và cổ cũng tạo nhiều nếp tả thực… PGS-TS Bùi Chí Hoàng, thành viên Hội đồng Di sản quốc gia, cho biết khi được phát hiện chiếc nhẫn nằm ở lớp văn hóa thuộc giai đoạn thế kỷ 3 – 5, sâu khoảng 1,5 m so với lớp đất mặt. “Nhẫn không có nhiều. Trước đây chúng ta từng phát hiện khoảng 8 chiếc trong dân. Trong khi đó, chiếc nhẫn này lại phát hiện trong địa tầng. Đây là nhẫn duy nhất được phát hiện trong địa tầng văn hóa, đấy là giá trị đặc biệt của nó”, PGS-TS Hoàng nói. Trong khi đó, hồ sơ bảo vật quốc gia nêu: “Tính hiện vật gốc độc bản thể hiện ở chỗ chiếc nhẫn này là duy nhất phát hiện trong địa tầng khảo cổ cho đến nay. Địa tầng khảo cổ ổn định, không bị xáo trộn. Điều này giúp cho việc làm tăng giá trị của hiện vật cũng như có thể xác định niên đại hiện vật một cách tương đối chính xác”. Hồ sơ cũng cho biết một số nhẫn vàng khác thu thập được ở Óc Eo – Ba Thê không phải là hiện vật khai quật được nên chưa rõ nguồn gốc xuất xứ. Theo hồ sơ bảo vật quốc gia , nhẫn Nandin Giồng Cát được chế tác với kỹ thuật kết hợp đúc và chạm, là loại hình có số lượng tìm thấy không nhiều trong văn hóa Óc Eo, đặc biệt là nhẫn có mặt hình động vật. “Hiện vật được chế tác với những chi tiết nhỏ, tinh tế, đòi hỏi trình độ chế tác rất cao, thuần thục. Người thợ kim hoàn thời kỳ này đã rất thành thục các kỹ thuật chế tác phức tạp và đạt tới trình độ điêu luyện từ luyện vàng đến khâu đúc hay dát mỏng, kéo thành sợi, cắt, giũa”, hồ sơ viết. Các thành viên Hội đồng Di sản quốc gia còn cho rằng đặc điểm hình dạng và cấu trúc tổng thể của hiện vật cho thấy đây là hiện vật thuộc loại đẹp nhất trong khu di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo – Ba Thê. Không có bất cứ hiện vật nào trong số các hiện vật cùng loại đã được biết có cùng kiểu thể hiện như hiện vật tìm được tại Giồng Cát. Cũng theo hồ sơ này, nhẫn Nandin Giồng Cát có giá trị mỹ thuật cao nhất so với các nhẫn Nandin cùng loại trong văn hóa Óc Eo. “Nhẫn được thể hiện khá chi tiết, có đầy đủ chân, mắt, mũi, trong tư thế nằm được đúc, chạm với dáng vẻ trang nghiêm nhưng không kém phần sinh động. Nhẫn được tạo tác trong sự kết hợp hài hòa giữa nội dung tôn giáo với bàn tay khéo léo và óc sáng tạo để tạo ra sản phẩm vừa đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ, vừa thỏa mãn yêu cầu nội dung tôn giáo, trở thành loại hình vật dụng có giá trị kinh tế cao đủ sức chinh phục được mọi đối tượng khách hàng”, hồ sơ viết. PGS-TS Bùi Chí Hoàng chia sẻ: “Nó thể hiện trình độ nghề kim hoàn rất cao, rất nghệ thuật . Đúc được tượng nằm trên mặt nhẫn, tượng bò ở tư thế đó rất là khó. Thế kỷ thứ 4 – 5 mà làm được như vậy trình độ kim hoàn của cộng đồng ở vùng này cực kỳ xuất sắc. Đó là cái giá trị nhất”. Nó cũng cho thấy cộng đồng cư dân ở Óc Eo – Ba Thê là một cộng đồng có trình độ làm sản phẩm thủ công, đặc biệt là đồ trang sức. Khối lượng đồ thủy tinh rất lớn, và các trang sức ở Óc Eo – Ba Thê cho thấy cư dân ở đây trong thế kỷ thứ 4 đã đạt đỉnh cao của các nghề thủ công mỹ nghệ như tạc tượng, đồ trang sức, thổi thủy tinh…”. “Nhẫn Nandin cùng với nhiều hiện vật và vàng lá tìm được trong văn hóa Óc Eo, minh chứng Óc Eo có một nền kinh tế rất phát triển và có giao lưu thương mại với nhiều nước trên thế giới qua con đường tơ lụa trên biển”, hồ sơ nêu rõ. Bên cạnh đó, nhẫn Nandin Giồng Cát được một số nhà khoa học đánh giá là hiện vật được các quý tộc sử dụng. PGS-TS Bùi Chí Hoàng phân tích, chiếc nhẫn vàng bò Nandin Giồng Cát không chỉ là chỉ báo về giao lưu thương mại. Chiếc nhẫn cũng không chỉ là đồ trang sức đơn thuần mà nó còn là vật thiêng. “Về giao lưu không chỉ là giao lưu thương mại mà còn là giao lưu văn hóa và tôn giáo của cả vùng đất Nam bộ Việt Nam và các vùng xa hơn như Trung Cận Đông, Ấn Độ… Đó là những quan hệ giao thương cực mạnh của cộng đồng cư dân vùng Óc Eo, vùng Nam bộ. Ngoài những sản phẩm xuất đi từ Óc Eo còn có từ vùng khác đến. Điều đó chứng tỏ thương cảng Óc Eo đã rực rỡ thế nào”, ông Hoàng nói. (còn tiếp) Trinh Nguyên	New national treasures: Nandin bull-shaped sacred gold ring The Nandin Giong Cat gold ring shows the superior jewelry making techniques of the residents Oc Eo culture . The only ring in the stratigraphy Archaeological excavation of Oc Eo - Ba The relic (Óc Eo Town, H. Thoai Son , An Giang ) lasts from August 2017 to June 2020. Associate Professor, Dr. Nguyen Gia Doi, Director of the Institute of Archeology, said that the ring with the image of Nandin bull in Giong Cat is an important discovery of this excavation. "The yellow metal ring is cast in one piece, above is the image of the sacred bull Nandin (the sacred riding object of the god Shiva) shaped in a realistic style of ears, eyes, horns, hooves, and tail plume. The two sides of the ring, the back and front of the Nandin cow, are decorated with lotus petal patterns or leaf shapes that look like a trident," information from the Institute of Archeology said. File National treasures ring with cow image Nandin describes this as a plain round gold ring. The face of the ring is a very realistic block-cast image of a cow, in a cross-legged position. The cow image is shaped to lie slightly to the right, the spine is lowered, the buttocks are contracted, and the shoulder blades are raised high. Head held high, looking straight, quite relaxed but dignified. The sharp curved horns point upward, the ears are wide open, and the eyes are large; The skin on the nape and neck also creates many realistic folds... Associate Professor Dr. Bui Chi Hoang, a member of the National Heritage Council, said that when the ring was discovered, it was located in the cultural layer of the 3rd - 5th centuries, about 1.5 m deep compared to the topsoil. “There aren't many rings. Previously, we discovered about 8 of them in the population. Meanwhile, this ring was discovered in strata. This is the only ring discovered in cultural strata, that is its special value," Associate Professor Dr. Hoang said. Meanwhile, the national treasure records state: "The uniqueness of the artifact is shown in the fact that this ring is the only one discovered in archaeological strata to date. Archaeological strata are stable and undisturbed. This helps increase the value of artifacts as well as determine the age of artifacts relatively accurately." The records also show that some other gold rings collected in Oc Eo - Ba The were not excavated artifacts, so their origin is unknown. According to treasure records nation , Nandin Giong Cat rings are crafted with a combination of casting and engraving techniques, a type that is not found in large numbers in Oc Eo culture, especially rings with animal-shaped faces. “Artifacts are crafted with small, delicate details, requiring a very high level of mastery. Jewelers of this period were very skilled in complex manufacturing techniques and reached a level of mastery from gold smelting to casting or thinning, spinning, cutting, and filing," the profile reads. Members of the National Heritage Council also said that the overall shape and structure of the artifact shows that this is the most beautiful artifact in the special national relic site Oc Eo - Ba The. None of the known artifacts of the same type have the same type of expression as the artifacts found at Giong Cat. Also according to this record, Nandin Giong Cat rings have the highest aesthetic value compared to other Nandin rings of the same type in Oc Eo culture. “The ring is shown in quite detail, complete with legs, eyes, nose, in a lying position, carved, carved with a solemn but no less lively appearance. Rings are crafted in a harmonious combination of religious content with skillful hands and creativity to create products that both meet aesthetic needs and satisfy religious content requirements, becoming a type of ring. The shape of a device with high economic value is enough to conquer all types of customers," the document reads. Associate Professor, Dr. Bui Chi Hoang shared: "It shows a very high level of goldsmithing art . It is very difficult to cast a statue lying on the face of a ring or a cow statue in that position. In the 4th and 5th centuries, the goldsmithing level of the community in this region was extremely excellent. That is the most valuable thing." It also shows that the community of residents in Oc Eo - Ba The is a community skilled in making handicraft products, especially jewelry. The volume of glassware is very large, and the jewelry at Oc Eo - Ba The shows that the residents here in the 4th century reached the peak of handicrafts such as sculpting, jewelry, and water blowing. pure…". “The Nandin ring, along with many artifacts and gold leaves found in Oc Eo culture, proves that Oc Eo had a very developed economy and had trade exchanges with many countries around the world. world through the maritime Silk Road," the document stated. In addition, the Nandin Giong Cat ring is considered by some scientists to be an artifact used by nobles. Associate Professor Dr. Bui Chi Hoang analyzed that the Nandin Giong Cat gold ring is not only an indicator of trade exchanges. The ring is not just a simple piece of jewelry, it is also a sacred object. “In terms of exchange, it is not only commercial exchange but also cultural and religious exchange of the entire Southern region of Vietnam and further regions such as the Middle East, India... Those are extremely important trade relations. strength of the Oc Eo community, the Southern region. In addition to products exported from Oc Eo, there are also products from other regions. That proves how brilliant Oc Eo commercial port was," Mr. Hoang said. (to be continued) Virginal
“Tâm tính” sông Hương Một chuyến đi, dù bằng bất cứ phương tiện gì, trong bất cứ khoảng thời gian nào đều mang lại sự trải nghiệm. Nhất là sự trải nghiệm ấy lại gắn với dòng sông nổi tiếng của Huế . Những mảng màu văn hóa như ẩn hiện, tiềm khuất và đổi thay trong suốt dọc hành trình, từ thượng nguồn cho đến hạ nguồn… Dòng Hương và xứ Huế Chuyện kể rằng, từ rất xa xưa khi đón nàng công chúa Huyền Trân nhà Trần về làm vợ, vị vua Chàm Chế Mân (Jaya Simhavarman III) đã đưa nàng du ngoạn trên dòng sông hoang sơ miền Ô, Lý. Và rồi, trong mối tình lãng mạn, nàng đã ưu ái đặt tên Hương cho dòng sông, bởi hương thơm tràn ngập không gian của loại cỏ Thạch Xương Bồ phủ kín đôi bờ. Dòng sông Hương thơm từ đó mang tên gọi và mỗi ngày, mỗi ngày làm đẹp thêm cho Huế bằng làn nước êm ả, trong xanh. Người Huế thường ví dòng sông như tâm tính của con người xứ Huế, thoạt trông hiền hòa, trầm lặng, bình thản, tĩnh tại… pha lẫn chút huyền bí, nhưng luôn chứa đựng sự dữ dội. Rồi dưới một giác độ nào đó, sự dùng dằng, lưỡng lự trong suy nghĩ cũng gần như là thuộc tính, tựa câu viết của Thu Bồn: “Con sông dùng dằng con sông không chảy / Sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu”. Cứ thế, trải bao cuộc bể dâu, vật đổi sao dời, dòng sông cứ lặng lờ trôi như ôm hết vào lòng tâm tình của người dân xứ Huế. Sương sớm trên dòng sông. Xuôi hạ nguồn… Trong suốt 143 năm là kinh đô dưới thời quân chủ, Huế đã làm nên hình ảnh riêng có cho mình với những lăng tẩm, lầu, đài, cung điện, phủ đệ vàng son một thủa dọc đôi bờ. Những sắc màu cổ kính của kiến trúc, sự huyền bí của những cổ vật nhúng đậm màu thời gian, nét sang trọng của những khu vườn Ngự, vẻ đài các của những phủ đệ, hoa viên… từ rất sớm đã hòa lẫn vào cuộc sống của người dân xứ Huế. Họ nhìn thấy, họ quan sát và chiêm nghiệm mỗi ngày, để rồi, có thể nói không ngoa, mỗi một người Huế chính là di sản. Một chuyến đi dọc dòng sông trên chiếc đò Chằm (đò dọc) – phương tiện hiện chỉ còn là lưu ảnh trong ký ức của phần đông người Huế, hiển hiện trong tầm mắt là nối tiếp những ngôi miếu thờ sát bên những khúc quanh của dòng sông. Miếu Bà Đá/Mệ Nằm, điện Hòn Chén/Huệ Nam, chùa Thiên Mụ…, hay miếu thờ Mẫu Thoải ở khu vực cồn Hến là những ví dụ tiêu biểu. Có lẽ như để phòng hờ, và có thể cũng là để ứng phó mỗi khi dòng sông trở nên trái tính, những địa điểm thiêng đã được nhiều thế hệ tiền nhân tạo dựng làm nơi kết tụ tâm linh cho cộng đồng. Những câu chuyện ly kỳ về hòn đá mỗi ngày một phình to ở miếu Mệ Nằm; về vị Ngọc Trản sơn thần, Thiên Y A Na thánh mẫu ở ngọn Hương Uyển; về Bà Trời Áo đỏ mang nhiều dấu ấn bản địa trên ngọn Hà Khê… cứ thế lan truyền qua nhiều thế hệ người dân Huế về những địa điểm linh thiêng trong mạch sống tinh thần. Xuôi về hạ nguồn, trước khi hòa mình với sông Bồ ở ngã ba Sình làm nên dòng Linh giang sâu và rộng, dòng sông là nền cảnh, là nguồn sống cho những làng quê yên ả. Ngược phía thượng nguồn, chen lẫn giữa không gian phố thị, giữa những vùng cư trú gò đồi là những ngôi cổ tự mái ngói rêu phong, ngày ngày mang tiếng chuông chùa buổi sớm, hòa lẫn vào màn sương bàng bạc, vọng xuống dòng sông, va vào mặt nước và lan tỏa thanh âm đi khắp nẻo vùng Huế. Cứ như thế, Huế đẹp và thơ mộng từ ban sớm mỗi ngày. Rồi từ ngã ba Bằng Lãng, ngược về phía Tây theo hai dòng Tả và Hữu trạch, hình ảnh những bản làng miền Thượng sẽ hiện lên trong tầm mắt. Hình ảnh con người với hành trang văn hóa khác lạ, với cuộc sống khá dị biệt so với miền châu thổ, như những sắc màu điểm xuyết cho bức tranh sinh động của đôi bờ. Và rồi, người Huế thường kể cho nhau nghe về bài vè của cư dân thủy diện – những cộng đồng người cư trú trên mặt nước dòng sông, sống bằng nghề bán buôn tre nứa. Cứ mỗi buổi chiều, trên chiếc xe đạp cùng với cặp lồng cơm, nước, họ đi đến các bản làng miền Thượng, sau khi mua lấy những thứ mình cần, họ sẽ kết thành bè và chống về thành phố giữa đêm tối mịt mù. Những tri thức đúc kết bởi nhiều thế hệ trong bài vè thủy diện sẽ giúp họ tránh được những vực nước hiểm nguy, những bãi bồi, hay những rạn đá ngầm tiềm ẩn. Hoàng hôn trên sông Hương. … về miền đất Cố Đô Với Huế, dòng sông đôi lúc được ví như một con đường, một lối đi, một không gian mở, lan tỏa những ảnh hưởng của chốn cung đình đến hầu khắp các làng xã dân gian. Nếu có thể, hãy dành chút thời gian để đi dọc dòng sông khi đến Huế. Có thể bằng chiếc thuyền xuôi dòng đến vùng đầm phá Tam Giang – Cầu Hai, chiêm nghiệm và cảm nhận vùng sinh cảnh nước lợ. Có thể bằng chiếc xe đạp hoặc xe máy, trong một biên độ thời gian nhất định, bạn sẽ nhìn thấy những sinh hoạt ở các làng quê giàu truyền thống, nơi vẫn còn đây đó nét mộc mạc, dung dị bên cạnh sự nhộn nhịp của phố thị; hình ảnh những khu phố cổ đậm dấu ấn thời gian… Những lúc như thế, nghỉ ngơi đôi chút dưới mái chùa tĩnh lặng, ngẫm suy về cõi vô thường trong rừng thông nơi lăng tẩm, hoặc bạn sẽ được hòa mình vào cuộc sống của người miền Thượng, lạ lẫm, nhưng không kém phần lý thú. “Đò về Đông Ba đò qua Đập Đá/Đò về Vĩ Dạ thẳng ngã Ba Sình…” câu hò Mái Nhì thường vọng lại trên dòng sông cùng với tiếng mái chèo khua nước, rồi những Bao Vinh, Thanh Hà, Địa Linh, Tiên Nộn; rồi những Cồn Hến, Dã Viên, Nguyệt Biều, Kim Long, Phường Đúc, Vọng Cảnh, ngã Ba Tuần…, những địa danh cứ như tiếp nối, cứ mãi sinh tồn với dòng chảy dòng Hương. Cứ như tự nhiên đã sinh ra dòng sông ấy để xứ sở này thêm đẹp, thêm thơ mộng, thêm phần sâu lắng. Men dọc theo dòng sông Hương, bạn đã đặt bước chân của mình lên một phần lịch sử, khi những cung đường bạn trải bước hôm nay chính là con đường triều cống, là tỉnh lộ, huyện lộ, là hương lộ kết nối với con đường thiên lý một thời ở kinh đô dưới thời quân chủ. BÀI: BẢO ĐÀN – ẢNH: VĂN ĐÌNH HUY	"Mind" of Perfume River A trip, by any means, for any length of time brings an experience. Especially that experience is associated with the famous river of Hue . Patches of color culture as hidden, hidden and changing throughout the journey, from upstream to downstream... The Perfume Line and Hue The story goes that, long ago, when he welcomed Princess Huyen Tran of the Tran Dynasty as his wife, the Cham king Che Man (Jaya Simhavarman III) took her on a trip on the wild river in the O and Ly region. And then, in their romance, she lovingly named the river Huong, because the scent filled the air of the Thach Xuong Bo grass that covered the banks. The Perfume River takes its name from there and becomes more beautiful every day Hue with calm, clear blue water. Hue people often compare the river to the mentality of the people of Hue, at first glance it looks gentle, quiet, calm, tranquil... mixed with a bit of mystery, but always contains fierceness. Then, in a certain sense, hesitation and hesitancy in thinking are almost attributes, like Thu Bon's writing: "The river that hesitates, the river that does not flow / The river flows into the heart, so Hue is very deep." . Just like that, through many storms, things change and move, the river flows silently as if embracing all the feelings of the people of Hue. Morning mist on the river. Downstream… During 143 years as the capital under the monarchy, Hue has created its own image with golden mausoleums, buildings, dais, palaces, and palaces along its banks. The ancient colors of architecture, the mystery of antiquities steeped in time, the elegance of the Royal gardens, the grandeur of palaces and gardens... from a very early age were mixed into the daily life. life of the people of Hue. They see, they observe and contemplate every day, and then, it can be said without exaggeration, that each Hue person is a legacy. A trip along the river on the Cham boat (vertical boat) - a means of transport that is now only a lasting image in the memories of most Hue people, visible in sight is a succession of temples close to the bends of the river. River. Ba Da/Me Liet Temple, Hon Chen/Hue Nam Palace, Thien Mu Pagoda..., or Mau Thoai Temple in Hen Islet area are typical examples. Perhaps as a precaution, and perhaps also to respond when the river becomes erratic, sacred places have been created by many generations of ancestors as a spiritual gathering place for the community. Thrilling stories about the stone growing bigger every day at Me Liet temple; about the mountain god Ngoc Tran, the holy mother Thien Y A Na at Huong Uyen mountain; about the Red-Shirted Heavenly Lady with many indigenous marks on Ha Khe mountain... thus spreading through many generations of Hue people about sacred places in the spiritual life. Going downstream, before merging with the Bo River at the Sinh junction, creating the deep and wide Linh River, the river is the backdrop and the source of life for peaceful villages. Upstream, interspersed in the urban space, among the hilly residential areas, are ancient temples with mossy tiled roofs, each day carrying the sound of early morning temple bells, mixed with the silver mist, echoing down the stream. river, hitting the water surface and spreading the sound go everywhere Hue region. Just like that, Hue is beautiful and poetic from dawn every day. Then from Bang Lang intersection, heading west along the Left and Right streams, images of villages in the Upper region will appear in sight. Images of people with strange cultural baggage, with lives quite different from those in the delta, are like colors dotting the vivid picture of the banks. And then, Hue people often tell each other about the rhymes of the water surface residents - communities of people residing on the river's surface, living by selling bamboo. Every afternoon, on bicycles with bags of rice and water, they go to the villages in the Upper region. After buying what they need, they form rafts and return to the city in the middle of the dark night. . The knowledge gathered by many generations in hydrodynamics will help them avoid dangerous water bodies, mudflats, or hidden reefs. Sunset on the Perfume River. … back to the land of the Ancient Capital For Hue, the river is sometimes compared to a road, a path, an open space, spreading the influence of the royal court to almost all folk villages. If possible, take some time to walk along the river when coming to Hue. You can take a boat down the river to the Tam Giang - Cau Hai lagoon, contemplate and feel the brackish water habitat. Maybe by bicycle or motorbike, within a certain time limit, you will see activities in traditional villages, where there are still rustic and simple features next to the bustle. of urban areas; images of ancient neighborhoods imbued with time... At times like that, rest a bit under the quiet roof of the pagoda, reflect on impermanence in the pine forest where the mausoleum is, or you will be immersed in the life of Upland people, strange, but no less interesting. "The boat to Dong Ba passes through Dap Da/The boat to Vi Da goes straight to Ba Sinh..." Mai Nhi's chant often echoes on the river along with the sound of oars splashing water, then Bao Vinh, Thanh Ha, Dia Linh, Tien Non; Then Con Hen, Da Vien, Nguyet Bieu, Kim Long, Phuong Duc, Vong Canh, Ba Tuan intersection..., these places seem to continue, forever existing with the flow of the Perfume River. It's as if nature gave birth to that river to make this country more beautiful, more poetic, and more profound. Walking along the Perfume River, you have placed your footsteps on a part of history, when the roads you walk today are tribute roads, provincial roads, district roads, incense roads connecting with the river. Thien Ly Street was once in the capital during the monarchy. ARTICLE: BAO DAN – PHOTO: VAN DINH HUY
Thiền sư Thích Nhất Hạnh và thi ca Thiền sư Thích Nhất Hạnh từng sáng tác hàng trăm bài thơ với nhiều thi phẩm uyên áo về cuộc sống, tình yêu quê hương. Thiền sư viên tịch để lại nhiều tiếc thương trong lòng công chúng. Hãng thông tấn Reuters dẫn cáo phó của tăng đoàn Làng Mai, gọi ông là một “nhà thơ, nhà hoạt động vì hòa bình”. Trong những di sản ông để lại cho đời có hàng trăm bài thơ, đa dạng thể loại, đề tài. Khi trả lời phỏng vấn với tác giả Mỹ Studs Terkel tháng 4/1971, ông nói: “Thơ là một phần của cuộc sống…”. Thích Nhất Hạnh làm thơ khoảng năm 12 tuổi, khi còn là một chú tiểu. Ông đưa ngôn ngữ Phật học vào sáng tác. Trong bài viết A Buddhist Poet in Vietnam – trên tạp chí New York Review of Books số ra tháng 6/1966, thiền sư cho biết phần lớn thơ của ông mang chất “triết lý”. Một số bạn bè của Thích Nhất Hạnh cho rằng thơ ông có nhiều nét tương đồng sáng tác của Rabindranath Tagore – nhà thơ Ấn Độ, ít nhất là ở chỗ khó dịch sang tiếng Anh. Thích Nhất Hạnh sáng tác nhiều thơ thiền, gửi gắm những triết lý về nhân sinh và cuộc đời. Ông có ba tập thơ thiền là Tích môn bản môn, Truyền đăng tục diệm, Nến ngọc . Ngoài ra, một số tác phẩm nằm rải rác trong cuốn Tiếng đập cánh loài chim lớn, Dấu chân trên cát , Thơ từng ôm và mặt trời từng hạt, Call me by my true names … Cuốn “Call Me By My True Names” tuyển tập hơn 50 bài thơ phát hành tháng 8/2001 Mỗi bài thơ là sự kết hợp giữa trí tuệ và lòng từ bi dành cho cuộc đời, vạn vật. Từng câu chữ gợi cảm giác về sự giác ngộ, lặn sâu vào thế giới của tâm hồn nhưng cũng bay bổng, sảng khoái như “tiếng đập cánh loài chim lớn”. Người đọc có thể tìm thấy sự bình yên, vững chãi và niềm tin yêu về cuộc sống khi thưởng thức từng dòng thơ của thiền sư. Họ cũng có thể thấy lòng lắng lại với sự trăn trở, nhập thế của một người ưu tư khi bất công và sự bất hạnh vẫn còn hiện hữu trong cuộc sống con người. Bài thơ Tìm nhau là hành trình ông đến với Phật giáo – từ thuở thơ bé đến khi là nhà hoạt động xã hội và là nhà lãnh đạo Phật giáo có ảnh hưởng ở phương Tây, chỉ sau Đạt Lai Lạt Ma, theo đánh giá của một số hãng tin nước ngoài. Tác phẩm biểu hiện đời sống nội tâm, phản chiếu sự thực về cuộc sống hàng ngày của ông. “Con đã đi tìm Thế Tôn Từ hồi còn ấu thơ Con đã nghe tiếng gọi của Thế Tôn Từ khi mới bắt đầu biết thở. Con đã ruổi rong Vạn nẻo đời hiểm trở Đã từng đau khắc khoải Với trăm thương ngàn nhớ Trên bước đường hành hương”… Trong buổi phỏng vấn với Oprah Winfrey hồi 2010, Thích Nhất Hạnh cho biết năm tám tuổi, lần đầu nhìn thấy hình ảnh Đức Phật trên sách báo, ông có cảm giác quen thuộc khó tả. Từ đó, ông dần nuôi giấc mộng tu hành. Năm 1942, khi mới 16 tuổi, ông xuất gia tại Tổ đình Từ Hiếu với thiền sư Thanh Quý Chân Thật, được ban pháp danh Trừng Quang. Khi sáng tác thơ thiền, ông dùng kinh nghiệm, nỗi đau khổ của bản thân. “Tôi viết bằng cuộc đời và sự luyện tập của chính mình, chứ không phải bằng trí tuệ hay nghiên cứu “, ông nói. Padmapani ra đời năm 1974, trong lần dự hội nghị Tôn giáo với sự sống chung hòa bình ở Sri Lanka, ông được ghé thăm động Ajanta. Thiền sư ấn tượng với chân dung bồ tát Padmapani được vẽ trên vách đá rồi xuất khẩu thành thơ: “Bồ tát cầm đóa sen/ Dáng nghiêng trời nghệ thuật / Trên cánh đồng sao mọc/ Nụ cười trăng mới lên”… Bài Sinh tử gồm bốn câu, với hai từ sinh và tử được ông viết ngay trong hội nghị năm đó, là ẩn ý về sự sống và cái chết. “Sinh sinh, sinh tử sinh/ Tử sinh sinh tử sinh/ Tử sinh sinh, sinh tử/ Tử sinh tử, sinh sinh”. Bài Thông điệp khai thác đề tài về vòng tuần hoàn của đời người với những câu từ: “Trán tôi đã từng nhăn và ưu tư của cuộc đời đã về ghi dấu chân nặng nề trên khoảng trời mai ấy nhưng trẻ thơ tâm hồn tôi hôm nay trở lại hoa lá về trên nụ cười buông thả vô tình xóa mờ những nếp nhăn đi như mưa chiều nay xóa đi những dấu chân trên bãi vắng – qua một chu kỳ…” Sáng tác này được Thích Nhất Hạnh dịch sang tiếng Anh khoảng năm 1965, sau đó được nhạc sĩ Donald Swann phổ nhạc và trình diễn tại Đại nhạc hội ở London, Anh tháng 3/1971. Tại Mỹ, bài hát được Richard Wunder trình diễn với phần đệm đàn dương cầm của Mary Ellen O’Neil trong sự kiện tại Salt Lake City năm 1976. Tác phẩm còn được Michele Chamant dịch ra tiếng Pháp và nhạc sĩ Graeme Allwright phổ nhạc, đưa vào CD Questions , trình diễn nhiều nơi. Hơn bốn thập kỷ sống tại nước ngoài, tình yêu quê hương, đất nước được ông gửi gắm trong nhiều tác phẩm . Bướm bay vườn cải hoa vàng được sáng tác vào đầu tháng 11/1963 tại New York, là những hoài niệm của ông về quê hương, thuở còn bé ở bên mẹ. Đồng thời nhắc nhở trân trọng những gì tốt đẹp ở hiện tại. “Mười năm vườn xưa xanh tốt Hai mươi năm nắng rọi lều tranh Mẹ tôi gọi tôi về bên giếng nước rửa chân Hơ tay trên bếp lửa hồng Đợi cơm chiều khi màn đêm buông xuống” Sinh thời, Thích Nhất Hạnh nói đây là một trong những bài thơ vui nhất của ông. Tác phẩm gửi gắm các giáo lý nhà Phật như: sống an lạc, thảnh thơi trong từng giây phút. Hình ảnh hoa cải vàng cũng xuất hiện trong bài Bước lạc quê hương. Tại Phương Vân Am ở miền Đông Nam của Paris, ông có một khu vườn nhỏ trồng nhiều loại rau đặc trưng của Việt Nam như húng quế, tía tô, kinh giới, tần ô, cải vàng… Những lúc không bận, ông thường ra vườn nhổ cỏ, tưới nước, nhớ về quê hương. Tôi về lật lại trang xưa được Thích Nhất Hạnh viết trong chuyến công tác năm 1971. Nơi đất khách, ông nhớ nhà, ao ước bữa cơm dưới trời mưa, ngửi thấy mùi hương lá tía tô thoang thoảng đâu đó… Ông chắp tay thành búp sen và cầu nguyện. “những bức tường che gió sương tạo thành một không gian góc ấm lửa nến lung linh cười nhẹ hương trầm ngày nguyên đán một bữa cơm trời mưa hương tía tô thu tóm quê nhà sắc, hương, hơi thở” Có lần, trong một chuyến đi, máy bay bị hỏng khiến ông phải ngồi đợi gần tám giờ đồng hồ. Ở sân bay, khi mọi người tranh thủ ngủ, ông nhìn ra cửa sổ thấy vầng mặt trời đỏ như máu. Đến lúc máy bay chuẩn bị cất cánh, mặt trời chuyển thành ánh trăng rất đỗi hiền dịu. Từ nguồn cảm hứng đó, ông nhớ về quê hương và viết Tịch tĩnh : “Bàn tay nâng chiếc đũa người nghệ sĩ tài ba Lừa vũ trụ âm thanh Về ngưng tụ Vào điểm không Tịch tĩnh”… Tờ San Francisco Chronicle viết: “Tâm trí trong sáng, tĩnh lặng của thiền sư làm nảy sinh những hình ảnh xuyên suốt hết lần này đến lần khác. Thích Nhất Hạnh là một nhà thơ tài năng vốn có. Chính những tác phẩm thơ này, hơn cả những bài luận hay bài giảng của ông, đã cho thấy Thích Nhất Hạnh rõ ràng là một nhà thiền học huyền bí”. Hiểu Nhân	Zen master Thich Nhat Hanh and poetry Zen master Thich Nhat Hanh has composed hundreds of poems with many profound poems about life and love for the homeland. The Zen master passed away left a lot of regret in the hearts of the public. News agency Reuters quoting the obituary of the Plum Village Sangha, calling him a "poet and activist for peace". Among the legacies he left behind are hundreds of poems, with diverse genres and themes. In an interview with American author Studs Terkel in April 1971, he said: "Poetry is a part of life...". Thich Nhat Hanh wrote poetry around the age of 12, when he was still a novice monk. He brought Buddhist language into his compositions. In the writing A Buddhist Poet in Vietnam – in the magazine New York Review of Books In the June 1966 issue, the Zen master said that most of his poems were "philosophical". Some of Thich Nhat Hanh's friends believe that his poetry has many similarities to Thich Nhat Hanh's composition Rabindranath Tagore – Indian poet, at least in a way that is difficult to translate into English. Thich Nhat Hanh composed many Zen poems, conveying philosophies about humanity and life. He has three volumes Zen poetry To be Accumulate the original gate, Transmit lamps and candles, Jade candles . In addition, some works are scattered throughout the book The sound of a big bird's wings flapping, Footprints in the sand , Poetry once hugged and the sun each grain, Call me by my true names … The book "Call Me By My True Names" is a collection of more than 50 poems released in August 2001. Each poem is a combination of wisdom and compassion for life and all things. Each word evokes a feeling of enlightenment, diving deep into the world of the soul but also flying and refreshing like "the sound of a big bird's wings flapping". Readers can find peace, stability and love life while enjoying each line of the Zen master's poetry. They can also feel their hearts calm down with concern, entering the world of a worried person when injustice and unhappiness still exist in human life. Poem Find each other is the journey he came to Buddhism – from childhood to being a social activist and influential Buddhist leader in the West, second only to the Dalai Lama, according to some foreign news agencies. The work represents his inner life, reflecting the truth about his daily life. “I went to find the World-Honored One Since childhood I heard the World-Honored One's call Since I first learned to breathe. I have been wandering The paths of life are dangerous Used to be in pain With hundreds of love and thousands of memories On the pilgrimage path”… In an interview with Oprah Winfrey in 2010, Thich Nhat Hanh said that when he was eight years old, the first time he saw images of Buddha in books and newspapers, he had an indescribable feeling of familiarity. From then on, he gradually nurtured his dream of becoming a monk. In 1942, when he was only 16 years old, he became a monk at Tu Hieu Ancestral Temple with Zen master Thanh Quy Chan That, and was given the Dharma name Trung Quang. When composing Zen poetry, he used his own experiences and suffering. “I write with my own life and practice, not with good wisdom study “, he said. Padmapani was born in 1974, during a conference Religion and peaceful coexistence In Sri Lanka, he visited Ajanta cave. The Zen master was impressed with the portrait of Bodhisattva Padmapani painted on a cliff and then exported it as a poem: "Bodhisattva holding a lotus / Leaning towards the sky." art / In the field of rising stars / The smile of the new moon”… Post Life and death consisting of four sentences, with the two words life and death, which he wrote right at the conference that year, are hidden meanings about life and death. “Birth and birth, birth and death, birth/Death, birth and death, birth/Death, birth, birth and death/Death, birth and death, birth and death.” Post Message Explore the topic of the cycle of human life with the words: “My forehead used to be wrinkled and the worries of life have returned and left a heavy footprint in that morning sky But my childhood spirit returned today Flowers and leaves return to a relaxed smile accidentally erases wrinkles Like this afternoon's rain erasing footprints on a deserted beach - through a cycle..." This composition was translated into English by Thich Nhat Hanh around 1965, then put to music by musician Donald Swann and performed at the Great Music Festival in London, England in March 1971. In the US, the song was performed by Richard Wunder with piano accompaniment by Mary Ellen O'Neil at an event in Salt Lake City in 1976. The work was also translated into French by Michele Chamant and set to music by musician Graeme Allwright. put on CD Questions , performed in many places. Having lived abroad for more than four decades, he expressed his love for his homeland and country in many works . Butterfly flying in the garden of yellow mustard flowers Composed in early November 1963 in New York, are his memories of his hometown and his childhood with his mother. At the same time, remind us to appreciate what is good in the present. “Ten years ago the garden was green and lush Twenty years of sunshine illuminated the thatched tent My mother called me to the well to wash my feet Warm your hands on a hot stove Waiting for dinner when night falls" During his lifetime, Thich Nhat Hanh said this was one of his happiest poems. Work Conveying Buddhist teachings such as: living peacefully and leisurely in every moment. Images of yellow mustard flowers also appear in the article Lost in the homeland. At Phuong Van Am in the Southeast of Paris, he has a small garden growing many typical Vietnamese vegetables such as basil, perilla, marjoram, ash, mustard greens... When he is not busy, he often goes out. weed the garden, water it, remember your homeland. I went back and turned the old page written by Thich Nhat Hanh during a business trip in 1971. In a foreign land, he missed home, longed for a meal in the rain, smelling the faint scent of perilla leaves somewhere... He clasped his hands into lotus buds and prayed. “Walls shield the wind and mist create a warm corner space flickering candle flames Smiling lightly with incense on Lunar New Year's Day a rainy day meal perilla flavor Capturing the beauty, scent, and breath of my homeland" One time, during a trip, the plane broke down, forcing him to wait nearly eight hours. At the airport, while everyone was sleeping, he looked out the window and saw a blood-red sun. When the plane was about to take off, the sun turned into a very gentle moonlight. From that inspiration, he remembered his homeland and wrote Tranquility : “The hand holding the chopsticks of a talented artist Trick the sonic universe About condensation Enter point zero Tranquility”… Sheet San Francisco Chronicle writes: “The clear, quiet mind of the Zen master gives rise to piercing images over and over again. Thich Nhat Hanh is an inherently talented poet. The works themselves poem This, more than his essays or lectures, clearly shows that Thich Nhat Hanh is a mystical Zen practitioner. Understand Nhan
Giáo sư, viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu qua đời Ngày 23-1, thông tin từ Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết giáo sư, viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu đã từ trần ở tuổi 92. Giáo sư, viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu (sinh năm 1938) là nhà vật lý nổi tiếng , từng giữ chức viện trưởng Viện Khoa học Việt Nam, giám đốc Trung tâm Khoa học tự nhiên và công nghệ quốc gia. Ông được đánh giá là một giáo sư ngành vật lý lý thuyết và vật lý toán học xuất sắc của Việt Nam, là viện sĩ nước ngoài của Viện hàn lâm Khoa học Liên Xô. Ông còn là hiệu trưởng sáng lập Trường đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội). Thông tin từ Trường đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội), giáo sư, viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu còn là tác giả, đồng tác giả nhiều công trình lớn như công trình thoát lũ miền Tây, công trình chống sốt rét bằng nguyên liệu trong nước… Ông là một trong những nhà khoa học đầu tiên đặt nền móng cho ngành khoa học và công nghệ vũ trụ Việt Nam thông qua chương trình Interkosmos… Ông đã được trao tặng nhiều giải thưởng về khoa học có uy tín trong và ngoài nước, như Giải thưởng Lê-nin về khoa học và kỹ thuật năm 1986, Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt 1 về khoa học và kỹ thuật năm 1996. Ông được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng nhất (năm 2009), danh hiệu Nhà giáo nhân dân (năm 2010). HOÀNG THI	Professor and academician Nguyen Van Hieu passed away January 23, information from National University Hanoi announced that professor and academician Nguyen Van Hieu passed away at the age of 92. Professor and academician Nguyen Van Hieu (born in 1938) is a physicist famous , once held the position of director of the Vietnam Academy of Sciences, director of the National Center for Natural Science and Technology. He is considered an excellent professor of theoretical physics and mathematical physics in Vietnam, and is a foreign academician of the Soviet Academy of Sciences. He is also the founding principal of the University of Technology (Hanoi National University). Information from the University of Technology (Hanoi National University), professor and academician Nguyen Van Hieu is also the author and co-author of many major projects such as the flood drainage project in the West and the anti-malaria project. using domestic ingredients... He was one of the first scientists to lay the foundation for Vietnam's space science and technology industry through the Interkosmos program... He has been awarded many prestigious science awards at home and abroad, such as the Lenin Prize for science and technology in 1986, the first Ho Chi Minh Prize for science and technology in 1996. He was awarded the Independence Medal, first class (2009) and the title of People's Teacher (2010) by the President. QUEEN CONTEST
Cao nguyên xanh hy vọng vào du lịch “Biển – Rừng” Gia Lai – 2 năm dịch bệnh COVID-19 liên tục khiến ngành du lịch tỉnh Gia Lai thiệt hại nặng nề, tuy nhiên bước vào năm 2022, cơ quan chức năng vẫn hy vọng đột phá về du lịch với hình thức kết nối “Biển –Rừng” trên cao nguyên. Ngày 9.1, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai cho biết, năm 2022, chính quyền tỉnh đưa ra mục tiêu phấn đấu tổng lượt khách tham quan du lịch đạt 850.000 lượt, tăng 2,5 lần so với năm 2021. Trong đó khách quốc tế là 3.000 lượt, khách nội địa 847.000 lượt, tổng thu du lịch phấn đấu 500 tỉ đồng, tăng 2,5 lần so với năm 2021. Gia Lai hiện đang phát triển đô thị thông minh với mô hình hài hòa với thiên nhiên ở khu vực Tây Nguyên. Các thắng cảnh nổi tiếng như núi lửa Chư Đang Ya, đồi chè Biển Hồ, chè Bàu Cạn có từ thời Pháp thuộc, hoa muồng vàng Chư Prông, cánh đồng quạt gió Đăk Đoa, không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên…. đều xác định có tiềm năng lớn về du lịch. Vẻ đẹp của suối đá hình thành từ núi lửa thu hút khách du lịch tại Gia Lai. Ảnh TĐ Ngoài việc thu hút du khách dọc tuyến Tây Nguyên theo “con đường xanh” kết nối với các tỉnh, Gia Lai kỳ vọng khi tuyến Quốc lộ 19 nối với tỉnh Bình Định đang được đầu tư, triển khai mở rộng sẽ thu hút, hấp dẫn được nhiều khách du lịch theo hướng “Biển – Rừng”. Các tuyến đường vào các điểm du lịch trên địa bàn đã được rải thảm nhựa khang trang, sạch đẹp. Nhiều homestay, farmstay phố núi được các nhà đầu tư mở ra thu hút giới trẻ khắp nơi đến khám phá vẻ đẹp thiên nhiên. Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai xác định, mục tiêu năm 2022 của du lịch sẽ được kích cầu với thông điệp “Người Việt Nam đi du lịch Việt Nam” và “Du lịch Việt Nam an toàn hấp dẫn”. Được biết, năm 2021 du lịch Gia Lai giảm sút nghiêm trọng do dịch bệnh COVID-19, tổng thu du lịch là 200 tỉ đồng, đạt 47,62% kế hoạch, bằng 52,63% so với năm 2020. Nhiều nhà hàng, khách sạn trên địa bàn phải đóng cửa hoặc rao bán do không có khách, các hoạt động văn hóa, lễ hội cũng buộc tạm dừng để chống dịch. THANH TUẤN	Green Highlands hopes for "Sea - Forest" tourism Gia Lai – Two years of continuous COVID-19 epidemic have caused heavy losses to Gia Lai province's tourism industry, however, entering 2022, authorities still hope for a breakthrough in tourism with the form of "Sea - Forest" connection. ” on the plateau. On January 9, the Department of Culture, Sports and Tourism of Gia Lai province said that in 2022, the provincial government set a goal to strive for the total number of tourist visitors to reach 850,000, an increase of 2.5 times compared to 2021. Of which international visitors are 3,000, domestic visitors are 847,000, total revenue tourism strive for 500 billion VND, an increase of 2.5 times compared to 2021. Gia Lai is currently developing a smart urban area with a model in harmony with nature in the Central Highlands region. Famous landscapes such as Chu Dang Ya volcano, Bien Ho tea hill, Bau Can tea dating back to the French colonial period, Chu Prong yellow cassia flowers, Dak Doa windmill fields, space culture Tay Nguyen gongs…. are identified as having great potential for tourism. The beauty of the rocky stream formed from volcanoes attracts tourists in Gia Lai. TD photo In addition to attracting tourists along the Central Highlands route along the "green road" connect With the provinces, Gia Lai hopes that when National Highway 19 connecting with Binh Dinh province is being invested and expanded, it will attract many tourists in the "Sea - Forest" direction. The roads leading to tourist attractions in the area have been paved with spacious, clean and beautiful asphalt carpets. Many homestays and farmstays in mountain towns have been opened by investors to attract young people from everywhere to explore natural beauty. The Department of Culture, Sports and Tourism of Gia Lai province determined that the 2022 target of tourism will be stimulated with the messages "Vietnamese people travel to Vietnam" and "Vietnam tourism is safe and attractive". It is known that in 2021 Gia Lai tourism will seriously decline due to the COVID-19 epidemic, total tourism revenue is 200 billion VND, reaching 47.62% of the plan, equal to 52.63% compared to 2020. Many restaurants , hotels in the area had to close or sell due to lack of customers, cultural activities and festivals were also forced to temporarily stop to fight the epidemic. THANH TUAN
Múa rối nước Nhân Hòa đón Bằng công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Sáng 21-4, tại Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia đình Nhân Mục, xã Nhân Hòa, huyện Vĩnh Bảo long trọng diễn ra Lễ đón nhận Bằng công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Nghệ thuật trình diễn dân gian múa rối nước Nhân Hòa. Dự lễ đón nhận có đồng chí Lê Khắc Nam, Phó chủ tịch UBND thành phố; đại diện lãnh đạo một số sở, ngành thành phố, huyện Vĩnh Bảo… cùng đông đảo người dân địa phương và du khách. Tiết mục múa rối nước quen thuộc được các nghệ nhân phường múa rối nước Nhân Hòa biểu diễn tại lễ đón nhận. Theo lời của các bậc cao niên trong vùng, năm Nhâm Tý 1911, cụ Nguyễn Văn Ngại đi học rồi truyền nghề múa rối nước cho các thành viên trong gia đình. Sau đó, hình thành phường rối nước Nhân Hòa. Sau một thời gian hoạt động cầm chừng, đến năm 1991, phường rối nước Nhân Hòa chính thức được khôi phục, củng cố và hoạt động ổn định đến nay. Năm 1994, phường rối được hỗ trợ xây nhà thủy đình biểu diễn múa rối trong khuôn viên đình Nhân Mục. Có không gian sinh hoạt riêng, rối nước Nhân Hòa ngày càng đông vui, nhộn nhịp. Quanh năm suốt tháng, nhà thủy đình rộn ràng bước chân người dân và du khách tới thưởng thức các tiết mục trình diễn của nghệ nhân hoặc tham quan quá trình chuẩn bị các tiết mục mới. Đông đảo người dân, du khách thập phương thưởng thức nghệ thuật múa rối nước Nhân Hòa tại lễ đón nhận Bằng công nhận di sản văn hóa phi vật thể. Với những giá trị lịch sử , văn hóa quý báu, ngày 20-12-2019, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ra quyết định đưa Nghệ thuật trình diễn dân gian múa rối nước Nhân Hòa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, đến nay, huyện Vĩnh Bảo, xã Nhân Hòa mới có dịp tổ chức lễ đón nhận. Lễ đón nhận trùng với hội làng Nhân Mục nên thu hút đông đảo người dân địa phương, con em của làng Nhân Mục từ khắp nơi và du khách tham dự./. TIN VÀ ẢNH: THÁI PHAN	Nhan Hoa Water Puppet Show received the Certificate of recognition as a national intangible cultural heritage On the morning of April 21, at the National Historical and Architectural Artistic Monument of Nhan Muc Family, Nhan Hoa Commune, District Vinh Bao Ceremony to receive the Certificate of recognition of national intangible cultural heritage of Nhan Hoa water puppet folk performance art solemnly took place. Attending the welcoming ceremony were comrade Le Khac Nam, Vice Chairman of the City People's Committee; Representatives of leaders of a number of departments and branches of the city, Vinh Bao district... along with a large number of local people and tourists. The familiar water puppetry performance was performed by artists of Nhan Hoa water puppetry ward at the reception ceremony. According to the elders in the area, in the year of the Rat, 1911, Mr. Nguyen Van Ngai went to school and then passed on the water puppetry profession to family members. After that, the Nhan Hoa water puppetry guild was formed. After a period of moderate operation, in 1991, Nhan Hoa water puppetry was officially restored, consolidated and has been operating stably until now. In 1994, the puppet ward was supported to build a water pavilion to perform puppet shows in the grounds of Nhan Muc communal house. Having its own living space, Nhan Hoa water puppetry is increasingly crowded and bustling. All year round, the water house is bustling with people's footsteps traveler Come enjoy performances by artisans or visit the process of preparing new performances. A large number of people and tourists from all over enjoy the art of Nhan Hoa water puppetry at the ceremony to receive the Certificate of recognition of intangible cultural heritage. With values history , precious culture, on December 20, 2019, the Minister of Culture, Sports and Tourism decided to include Nhan Hoa Water Puppet Folk Performing Arts in the list of heritage culture national intangible. However, due to the impact of the COVID-19 epidemic, until now, Vinh Bao district and Nhan Hoa commune have had the opportunity to hold a welcoming ceremony. The reception ceremony coincided with the Nhan Muc village festival, so it attracted a large number of local people, children of Nhan Muc village from all over and tourists to attend./. NEWS AND PHOTOS: THAI PHAN
Chuyện về bảo vật quốc gia bia đá hình hộp Bia bằng đá, gồm hai phần, có thể tháo ra, lắp vào như chiếc hộp. Bia ghi thân thế, công lao của trạng nguyên Giáp Hải – danh nhân tiêu biểu thời nhà Mạc. Việc tìm và lưu giữ bia vô cùng độc đáo này nhờ công sức và tấm lòng của người dân với văn hóa truyền thống. Ông Hà Thành Duy, nguyên trưởng thôn Cốc, xã Dĩnh Trì, TP Bắc Giang , tỉnh Bắc Giang nhớ lại, năm 1998, trong một lần cải tạo, nâng cấp đường thôn, ông phát hiện một phiến đá hình chữ nhật. Nhìn phiến đá cổ khắc đầy chữ Hán, người dân tò mò, bàn tán cho rằng đó là mộ cổ có chứa nhiều báu vật. Cơ quan chuyên môn xác định, đó là tấm bia có từ thời nhà Mạc liên quan đến trạng nguyên Giáp Hải. Sau đó, tấm bia được giao cho ông Duy gìn giữ suốt mười năm, trước khi cổ vật được đưa lên lưu giữ tại đền Giáp Hải như ngày nay. Hiện tại, bia được đặt trong Đền thờ trạng nguyên Giáp Hải ở thôn Cốc, xã Dĩnh Trì. Bia có hình chữ nhật gồm hai phần: Phần bia và phần nắp đậy, ôm khít vào nhau. Phần nắp đậy cao 72 cm, rộng 49 cm, dày 16cm. Lòng nắp và mặt thân bia đều được mài phẳng, nhẵn, khắc văn tự Hán cổ và chữ Nôm. Ba diềm cạnh của bia khắc chìm họa tiết hoa dây cuốn. Diềm trên khắc chữ khổ to, nét kép dòng chữ “Thái Bảo Giáp phủ quân mộ chí”. Bia được các nghệ nhân dân gian xưa sử dụng liên hoàn các kỹ thuật thủ công thô sơ như: Xẻ đá, mài, chạm khắc chữ và hoa văn. Chữ trên bia là kiểu chữ khải, đường nét mảnh, khắc nông. Tuy vậy, những họa tiết hoa văn và nghệ thuật khắc chữ đã đạt đến độ tinh xảo thường gặp ở các tác phẩm điêu khắc đá thời Mạc. Nội dung văn bia là tư liệu quý về thân thế, sự nghiệp của Trạng nguyên Giáp Hải và Khánh Sơn tiên sinh – thân phụ của Trạng nguyên Giáp Hải. Văn bia còn làm sáng tỏ những huyền thoại ly kỳ liên quan đến thân phận Trạng nguyên dưới triều nhà Mạc. Là một cổ vật được tạo tác cách đây gần 500 năm, bia hộp đá thời Mạc mang nhiều thông tin có giá trị lịch sử , văn hóa , khoa học. Ngày 25/12/2017, Thủ tướng Chính phủ ra quyết định công nhận là bảo vật quốc gia. Quốc Hưng	The story of the box-shaped stone stele national treasure The stone stele consists of two parts, which can be disassembled and assembled like a box. The stele records the background and achievements of the poet Giap Hai - a typical famous man of the Mac Dynasty. Finding and preserving this extremely unique beer is thanks to the efforts and hearts of the people with traditional culture. Mr. Ha Thanh Duy, former head of Coc village, Dinh Tri commune, Bac Giang City , conscious Bac Giang Recall that in 1998, while renovating and upgrading a village road, he discovered a rectangular stone slab. Looking at the ancient stone slab engraved with Chinese characters, people were curious and discussed that it was an ancient tomb containing many treasures. Expert agencies determined that it was a stele from the Mac Dynasty related to the poinsettia Giap Hai. After that, the stele was entrusted to Mr. Duy to preserve for ten years, before the antique was kept at Giap Hai temple as it is today. Currently, the stele is placed in Giap Hai Poinsettia Temple in Coc village, Dinh Tri commune. The beer has a rectangular shape consisting of two parts: The beer part and the lid, which fit tightly together. The lid is 72 cm high, 49 cm wide, and 16 cm thick. The inside of the lid and the surface of the stele's body are both smooth and flat, engraved with ancient Chinese and Nom characters. The three edges of the stele are engraved with a floral motif. The upper border is engraved in large, double strokes with the words "Thai Bao Giap Phu Quan Mo Chi". Ancient folk artists used a combination of rudimentary craft techniques such as cutting stone, grinding, carving letters and patterns. The writing on the stele is in Khai script, with thin lines and shallow engravings. However, the floral motifs and engraved art have reached the level of sophistication commonly found in temples work Stone sculpture of the Mac Dynasty. The content of the epitaph is Data appreciate the background and career of Poinsettia Giap Hai and Mr. Khanh Son - the father of Poinsettia Giap Hai. The epitaph also sheds light on thrilling legends related to the status of Poinsettia under the Mac Dynasty. As an ancient artifact created nearly 500 years ago, the Mac Dynasty stone box stele carries a lot of valuable information. history , culture , science. On December 25, 2017, the Prime Minister issued a decision to recognize Museum piece nation. manic states
Những câu nói nổi tiếng của thiền sư Thích Nhất Hạnh Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã đúc kết triết lý về cuộc đời, chiến tranh và chánh niệm bằng những câu nói giàu tính suy tưởng và chiêm nghiệm, theo NYTimes. Thiền sư Thích Nhất Hạnh được đánh giá là tác giả, nhà thơ và giảng viên xuất sắc, người khởi xướng “Phật giáo dấn thân”, áp dụng nguyên tắc của Phật giáo vào những vấn đề xã hội lẫn cuộc sống hàng ngày. Để nhấn mạnh những triết lý của ông, báo Mỹ NY Times ngày 22/1 tổng hợp một số câu nói nổi tiếng của ông từ các cuốn sách, bài phát biểu và các cuộc phỏng vấn. Về sống chậm “Không cần phải chạy đuổi theo, tìm kiếm hay đấu tranh. Chỉ cần trở về với mình. Chỉ cần tận hưởng hết những gì đang diễn ra đã là cách thực hành thiền định sâu nhất. Hầu hết mọi người không tin rằng chỉ cần bước đi như thể bạn chẳng có nơi nào để đi đã là đủ rồi”, thiền sư kêu gọi. “Nhiều người trong số chúng ta đã chạy cả đời, hãy tập dừng lại”, thiền sư đưa ra lời khuyên. “Hãy cho phép bản thân được an lạc, được nghỉ ngơi”. “Mọi người thường nói về việc nhập niết bàn. Nhưng chúng ta đã ở đó rồi”. Về cái chết Bàn về cái chết, thiền sư Thích Nhất Hạnh nói rằng “nỗi sợ hãi lớn nhất là khi chết đi, chúng ta sẽ hóa thành hư không. Nhiều người trong chúng ta tin rằng toàn bộ quá trình tồn tại của mình là tuổi thọ bắt đầu từ lúc sinh ra hoặc được thụ thai và kết thúc lúc chúng ta chết đi. Chúng ta tin rằng mình sinh ra từ hư không và khi chết đi lại hóa thành hư không, do đó chúng ta tràn ngập nỗi sợ hãi về sự hủy diệt”. “Đức Phật có cách hiểu rất khác về sự tồn tại của chúng ta, rằng sinh và tử là ý niệm. Chúng không có thật. Việc chúng ta nghĩ rằng chúng có thật tạo ra ảo tưởng mạnh mẽ dẫn đến đau khổ. Đức Phật dạy rằng không có sinh, không có tử, không có sắp tới, không có ra đi, không có giống, không có khác, không có cái tôi vĩnh viễn, không có sự hủy diệt”. “Khi chúng ta hiểu rằng mình không thể bị tiêu diệt, chúng ta được giải thoát khỏi nỗi sợ hãi. Chúng ta có thể tận hưởng cuộc sống và nhìn nhận nó theo cách mới”. “Cơ thể này không phải của ta, ta không bị giới hạn bởi cơ thể này. Ta là cuộc sống không có ranh giới. Ta chưa bao giờ được sinh ra. Ta chưa bao giờ chết”. Về thiền định Khi đề cập đến thực hành thiền định, thiền sư Thích Nhất Hạnh khuyên phải thật thư thái, “đừng cố gắng gượng ép”. “Hãy để bản thân giống như viên sỏi nằm dưới đáy sông, không phải làm gì cả. Khi bạn đi bộ, bạn thư thái. Khi bạn ngồi, bạn cũng thư thái”. “ Thiền có nghĩa là trở về ngôi nhà với chính mình, bạn sẽ biết cách lo liệu những điều đang xảy ra bên trong bạn và những điều xảy ra xung quanh”. Về chiến tranh Thiền như Thích Nhất Hạnh đã dành nhiều nỗ lực để thúc đẩy hòa bình. Ông khẳng định “máy bay, súng và bom đạn không thể xóa bỏ những nhận thức sai lầm. Chỉ có lời nói bác ái và lắng nghe bằng lòng từ bi mới có thể giúp con người sửa chữa những điều đó”. “Gây ra chiến tranh, khiến hàng triệu người đàn ông và phụ nữ gieo rắc chết chóc ngày đêm trong trái tim họ là gieo hàng triệu hạt giống bạo lực, giận dữ, thất vọng và sợ hãi. Những hạt giống đó rồi sẽ truyền lại cho các thế hệ mai sau”. “Giữ hòa bình và hòa giải là một trong những hành động quan trọng và mang tính nghệ thuật nhất của con người”, ông nói. Về chánh niệm Năm 2019, tạp chí Time đã gọi thiền sư Thích Nhất Hạnh là người “dạy cho thế giới về chánh niệm”. Ông cho rằng với chánh niệm, mọi người có thể “sống trọn bản thân trong hiện tại để chạm đến những điều kỳ diệu của cuộc sống trong khoảnh khắc đó. Nhiều người còn sống nhưng không chạm vào được điều kỳ diệu của cuộc sống”. “Hãy uống ly trà của bạn chậm rãi và tôn kính, như thể nó là trục quay của cả Trái Đất , từ từ, đều đặn, không vội đuổi theo tương lai. Sống đúng khoảnh khắc đang diễn ra. Chỉ khoảnh khắc đó là cuộc sống”. Về khổ đau Thiền sư Thích Nhất Hạnh nói “chúng ta có xu hướng chạy trốn khỏi đau khổ và tìm kiếm hạnh phúc. Nhưng trên thực tế, nếu bạn chưa đau khổ, bạn sẽ không có cơ hội trải nghiệm hạnh phúc thực sự”. Ông khẳng định “không có con đường nào dẫn đến hạnh phúc, hạnh phúc là con đường”. “Đạo Phật dạy chúng ta đừng cố gắng chạy trốn khỏi đau khổ. Bạn phải đương đầu với đau khổ, bạn phải nhìn sâu vào bản chất của đau khổ để nhận ra nguyên nhân của nó”, ông cho biết. “Mọi người rất khó buông bỏ đau khổ. Họ thích những nỗi đau khổ quen thuộc hơn vì sợ hãi những điều chưa biết”. Về nỗi sợ Ông cho rằng “hầu hết chúng ta đều phải trải qua cuộc sống đầy những khoảnh khắc tuyệt vời và khó khăn. Nhưng với nhiều người trong chúng ta, dù khi vui mừng nhất, đằng sau đó vẫn có nỗi sợ hãi”. “Không sợ hãi không chỉ là điều khả thi, mà còn là nỗi vui sướng tột cùng. Khi bạn không sợ điều gì cả, bạn tự do”. Về hạnh phúc “Không có con đường nào dẫn tới hạnh phúc. Hạnh phúc chính là con đường đó”, ông nói. Trong cuộc phỏng vấn với người dẫn chương trình truyền hình Mỹ Oprah Winfrey tại New York, Mỹ hồi tháng 9/2009, ông cho rằng hạnh phúc là chấm dứt đau khổ, là sống khỏe mạnh và vui vẻ. “Ví dụ khi tôi hít vào, tôi nhận thức được đôi mắt của mình, khi thở ra, tôi mỉm cười với đôi mắt và nhận ra chúng vẫn còn tốt”, thiền sư nói. “Thiên đường có rất nhiều hình dạng và màu sắc trên thế giới này. Vì bạn còn đôi mắt tốt, bạn có thể cảm nhận thiên đường đó. Nên khi tôi ý thức được về đôi mắt của mình, tôi đã có một trong những điều kiện để hạnh phúc. Khi tôi chạm vào đó, hạnh phúc cũng xuất hiện”. Nguyễn Tiến (Theo NY Times )	Famous sayings of Zen master Thich Nhat Hanh Zen master Thich Nhat Hanh summarized his philosophy of life, war and mindfulness in thoughtful and contemplative sayings, according to NYTimes. Zen master Thich Nhat Hanh is considered an excellent author, poet and lecturer, the originator of "engaged Buddhism", applying Buddhist principles to social issues and daily life. To emphasize his philosophies, American newspaper NY Times On January 22, a collection of some sayings famous from his books, speeches and interviews. About living slowly “There is no need to chase, search or fight. Just come back to me. Just enjoying everything that is happening is the deepest meditation practice. Most people don't believe that just walking as if you have nowhere to go is enough," the Zen master urged. "Many of us have been running all our lives, learn to stop," the Zen master advised. “Allow yourself to be at peace, to rest.” “People often talk about entering nirvana. But we are already there.” About death Talking about death, Zen master Thich Nhat Hanh said that “our greatest fear is that when we die, we will become nothing. Many of us believe that our entire existence is a lifespan that begins at birth or conception and ends at death. We believe that we are born from nothing and when we die we become nothing, so we are filled with fear of annihilation.” “Buddha had a very different understanding of our existence, that birth and death are ideas. They aren't real. Our thinking that they are real creates strong illusions that lead to suffering. The Buddha taught that there is no birth, no death, no coming, no going, no sameness, no difference, no eternal self, no destruction.” “When we understand that we are indestructible, we are freed from fear. We can enjoy life and see it in a new way." “This body is not mine, I am not limited by this body. I am life without boundaries. I was never born. I have never died." About meditation When it comes to practicing meditation, Zen master Thich Nhat Hanh advises to be very relaxed, "don't try to force it." “Let yourself be like a pebble lying at the bottom of a river, doing nothing. When you walk, you relax. When you sit, you also relax.” “ Meditation means returning home to yourself, you will know how to take care of what is happening inside you and what is happening around you. About war Zen practitioners like Thich Nhat Hanh have devoted much effort to promoting peace. He asserted that “airplanes, guns and bombs cannot erase misconceptions. Only words of charity and listening with compassion can help people correct those things." “To cause war, to make millions of men and women sow death day and night in their hearts, is to sow millions of seeds of violence, anger, frustration and fear. Those seeds will then be passed on to future generations." “Keeping peace and reconciliation is one of the most important and artistic human actions,” he said. About mindfulness 2019, magazine Time called Zen master Thich Nhat Hanh the one who "taught the world about mindfulness." He believes that with mindfulness, people can "live fully in the present to touch the miracles of life in that moment. Many people are alive but cannot touch the miracle of life." “Drink your tea slowly and reverently, as if it were the axis on which the world revolves Earth , slowly, steadily, without rushing to chase the future. Live in the moment as it happens. Just that moment is life.” About suffering Zen Master Thich Nhat Hanh says “we tend to run away from suffering and seek happiness. But in reality, if you haven't suffered, you won't have a chance to experience true happiness." He affirmed that "there is no path to happiness, happiness is the path". “Buddhism teaches us not to try to run away from suffering. You have to confront suffering, you have to look deeply into the nature of suffering to realize its cause," he said. “It is very difficult for people to let go of suffering. They prefer familiar suffering because they fear the unknown.” About fear He said that “most of us have to go through life full of wonderful and difficult moments. But for many of us, even when we are most excited, there is still fear behind it." “Fearlessness is not only possible, but also the ultimate joy. When you are not afraid of anything, you are free.” About happiness “There is no path to happiness. Happiness is that path,” he said. In an interview with American TV host Oprah Winfrey in New York, USA in September 2009, he said that happiness is the end of suffering, is living healthily and happily. “For example, when I breathe in, I am aware of my eyes, when I breathe out, I smile with my eyes and realize they are still good,” the Zen master said. “Heaven comes in many shapes and colors in this world. Because you have good eyes, you can feel that paradise. So when I became aware of my eyes, I had one of the conditions for happiness. When I touch it, happiness also appears." Nguyen Tien (According to NY Times )
Cách thế giới lan tỏa chánh niệm của thiền sư Thích Nhất Hạnh Chánh niệm của thiền sư Thích Nhất Hạnh đã lan tỏa tới các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới và đặt nền móng cho một liệu pháp chữa trầm cảm. Tháng 9/2013, Google, một trong những tập đoàn công nghệ hùng mạnh nhất thế giới, mời thiền sư Thích Nhất Hạnh tới trụ sở chính ở California để giảng trọn một ngày về chánh niệm. Họ muốn biết những lời khuyên của thiền sư sẽ giúp Google trở nên hiệu quả và đồng cảm hơn như thế nào. “Có cảm giác như chúng ta đang bị ngập trong thông tin. Chúng ta không cần nhiều thông tin đến vậy”, thiền sư nói với các nhân viên Google trong cuộc gặp. Kể từ đó, thực hành chánh niệm ngày càng phát triển bên trong môi trường làm việc của gã khổng lồ công nghệ này. Nhiều người tham gia các khóa học chánh niệm chính thức, những phòng thiền cũng được thiết lập trong văn phòng của công ty. Mỗi hai tháng, Google tổ chức “bữa trưa chánh niệm”, trong đó mọi người dùng bữa trong im lặng hoàn toàn, ngoại trừ tiếng chuông. Các hoạt động thực hành chánh niệm của Google giúp nhân viên tìm thấy sự bình yên trong nội tâm và giải tỏa tâm trí để kiểm soát căng thẳng và tiêu cực. Trong chuyến đi đến California năm 2013, thiền sư Thích Nhất Hạnh còn gặp hơn 20 CEO của các công ty công nghệ hàng đầu Mỹ tại Thung lũng Silicon, để trao đổi về nghệ thuật “sống với những gì đang diễn ra”. Bên cạnh vai trò giảng viên, nhà văn, nhà thơ, nhà hoạt động xã hội, thiền sư Thích Nhất Hạnh còn nổi tiếng là một trong những lãnh đạo Phật giáo có ảnh hưởng lớn nhất phương Tây, đưa ra khái niệm “Phật giáo dấn thân” và được coi là “cha đẻ của chánh niệm”. Chánh niệm có nghĩa là biết rõ những gì đang có mặt, đang xảy ra. Theo thiền sư Thích Nhất Hạnh, thực hành chánh niệm giúp nhận diện niềm đau, nỗi khổ và chuyển hóa chúng. “Chánh niệm cho chúng ta thấy những gì đang xảy ra trong cơ thể, cảm xúc, tâm trí chúng ta và thế giới. Nhờ chánh niệm, chúng ta có thể tránh làm hại bản thân và người khác”, ông nói. Ngoài lĩnh vực công nghệ, chánh niệm của thiền sư Thích Nhất Hạnh còn được lan tỏa trong tâm lý học lâm sàng. Cuốn sách “Điều kỳ diệu của chánh niệm” xuất bản lần đầu năm 1975 của thiền sư đã đặt nền móng cho liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm, được áp dụng để điều trị trầm cảm. “Thầy đã có mặt ngay từ đầu hành trình lan tỏa chánh niệm từ đông sang tây”, Mark Williams, giáo sư danh dự về tâm lý học lâm sàng tại Đại học Oxford của Anh, đồng thời là giám đốc sáng lập Trung tâm Chánh niệm Oxford, cho biết. Williams lần đầu tiên biết tới chánh niệm nhờ Marsha Linehan, giáo sư tâm lý học lâm sàng tại Đại học Washington của Mỹ, người luôn giữ cuốn “Điều kỳ diệu của chánh niệm” của thầy Thích Nhất Hạnh trong túi và gọi đó là “kinh thánh” của bà. “Tôi gặp Linehan lần đầu vào cuối thập niên 1980, còn cuốn sách được xuất bản năm 1975. Linehan thu nhận ảnh hưởng từ cuốn sách, sau đó những công việc và lời khuyên từ bà ấy đã tác động tới chúng tôi khi nỗ lực kết hợp chánh niệm vào cách tiếp cận của mình để ngăn ngừa trầm cảm. Đây chính là liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm mà chúng ta biết đến”, Williams cho hay. Nhờ tác dụng giúp người tập đạt được sự tập trung và giảm bớt phân tâm, chánh niệm còn được quân đội Mỹ và một số quốc gia khác chú trọng. Từ năm 2019, các lính bộ binh Mỹ tại Schofield Barracks, Hawaii, đã bắt đầu sử dụng chánh niệm để cải thiện kỹ năng bắn súng, như tập trung vào thời điểm bóp cò trong môi trường hỗn loạn để tránh gây thương vong cho dân thường. Thiếu tướng Walter Piatt, chỉ huy lực lượng Mỹ ở Iraq, cho biết chánh niệm đã giúp ông đưa ra những quyết định chính xác nhất. Piatt thường bắt đầu ngày mới bằng cách hít thở thong thả, thả lỏng cằm, dồn tập trung vào một cây cọ. Ông cho biết phương pháp này dựa trên kết quả nghiên cứu của Amishi Jha, phó giáo sư tâm lý học tại Đại học Miami của Mỹ. Theo một bài báo hồi tháng 12/2018 của Jha, những binh sĩ trải qua chế độ huấn luyện kéo dài một tháng, trong đó có hoạt động tập luyện chánh niệm, có thể nhận diện thông tin quan trọng trong hoàn cảnh hỗn loạn tốt hơn và được tăng cường khả năng ghi nhớ. Họ cũng được báo cáo mắc ít lỗi về nhận thức hơn so với những binh sĩ không thực hành chánh niệm. Hải quân Hoàng gia Anh và Lực lượng Phòng vệ New Zealand cũng tổ chức rèn luyện chánh niệm cho các binh sĩ. Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) từng tổ chức hội nghị để thảo luận về bằng chứng cho thấy hiệu quả của chánh niệm trong quân đội. Chánh niệm còn được đánh giá có tầm ảnh hưởng rộng rãi đối với gen Z (những người sinh ra từ giữa thập niên 1990 đến đầu thập niên 2010), thế hệ khá chú trọng sức khỏe tinh thần và cảm xúc, đặc biệt sau khi Covid-19 càn quét thế giới. Theo khảo sát năm ngoái của công ty nghiên cứu thị trường YPulse, 32% người trả lời trong độ tuổi 13-39 cho biết họ đã thực hành thiền và chánh niệm thường xuyên trong năm qua để xua tan lo âu. Các ứng dụng thiền cũng ngày càng được hưởng ứng, với 1/3 số người trả lời khảo sát cho biết họ đã tải về. Bên cạnh đó, 36% tin rằng chủ lao động nên cung cấp các khóa dạy thiền hoặc chánh niệm tại nơi làm việc để giúp nhân viên tránh tình trạng kiệt sức. Giờ đây, chánh niệm trở thành thuật ngữ phổ biến trong cuộc sống hiện đại, nhưng Williams tin rằng nếu không nhờ tầm ảnh hưởng của thiền sư Thích Nhất Hạnh, chánh niệm sẽ không được lan tỏa ở phương Tây như hiện nay. “Thầy ấy đã truyền đạt những điểm cốt yếu của Phật giáo và khiến chúng trở nên dễ tiếp cận với người dân khắp thế giới, đồng thời xây dựng cầu nối giữa lĩnh vực khoa học tâm lý hiện đại, hệ thống chăm sóc sức khỏe hiện đại và phương pháp thực hành tâm trí cổ xưa này. Rồi thầy lại tiếp tục làm điều đó thông qua công việc giảng dạy”, Williams nói. Những người từng gặp thiền sư Thích Nhất Hạnh cho hay sự hiện diện của thầy khác với bất cứ ai mà họ từng biết, như Anabel Temple, thành viên Tăng đoàn Trái tim London thuộc mạng lưới thiền viện của thầy. Temple lần đầu biết đến các bài giảng qua cuốn “Muốn an được an” của thiền sư Thích Nhất Hạnh 30 năm trước. Bà từng đồng hành cùng thiền sư tại Trung Quốc và Việt Nam hồi năm 2005. “Khi bạn bước vào căn phòng có hàng trăm người trong buổi Pháp thoại, thầy Thích Nhất Hạnh vẫn có khả năng khiến bạn cảm thấy thầy đang chú ý riêng đến bạn, trò chuyện trực tiếp với bạn”, Temple cho biết. “Thầy vô cùng khiêm tốn, đức hạnh. Thầy cũng hài hước, có những lúc giận dữ và buồn đau, mang niềm vui thích như trẻ thơ với mọi điều”. Thiền sư Thích Nhất Hạnh cũng để lại ấn tượng sâu sắc đối với Suryagupta, chủ tịch Trung tâm Phật giáo London, người gặp thầy lần đầu trong một khóa thiền ở Anh khoảng 25 năm trước. “Điều vô cùng ấn tượng là bất cứ lúc nào thầy bước vào một không gian, đôi khi có tới hàng trăm người, sự hiện diện của thầy sẽ ngay lập tức tạo ra sự bình lặng, yên tĩnh và mềm mại giữa đám đông dù thầy chưa nói lời nào. Bằng một cách nào đó, bạn cảm thấy bản thân được thả lỏng và tỉnh táo trước sự hiện diện của thầy”, Suryagupta cho hay. “Thầy cho thấy Phật giáo thực sự đón nhận tất cả mọi người. Đối với một phụ nữ da màu như tôi, điều đó vô cùng quan trọng”, bà nói. Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch tại Tổ đình Từ Hiếu, TP Huế , ở tuổi 96. Nhiều chính trị gia, nhà ngoại giao và lãnh đạo tôn giáo khắp thế giới đã đăng lời chia buồn sau khi nghe tin. “Thiền sư Thích Nhất Hạnh là một người thầy tâm linh vĩ đại, giúp hàng triệu người khắp thế giới hiểu sâu sắc hơn về các triết lý của Phật giáo, cũng như cách áp dụng trong cuộc sống hàng ngày”, Marianne Williamson, tác giả, giảng viên người Mỹ, cho hay. “Món quà thầy ấy gửi tặng thế giới này quá lớn, nên tôi nghĩ chúng sẽ không phai mờ theo bất kỳ cách nào sau khi thầy ra đi”, Williamson nói. Ánh Ngọc (Theo Guardian, NY Times, YPulse )	Cách thế giới lan tỏa chánh niệm của thiền sư Thích Nhất Hạnh Chánh niệm của thiền sư Thích Nhất Hạnh đã lan tỏa tới các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới và đặt nền móng cho một liệu pháp chữa trầm cảm. Tháng 9/2013, Google, một trong những tập đoàn công nghệ hùng mạnh nhất thế giới, mời thiền sư Thích Nhất Hạnh tới trụ sở chính ở California để giảng trọn một ngày về chánh niệm. Họ muốn biết những lời khuyên của thiền sư sẽ giúp Google trở nên hiệu quả và đồng cảm hơn như thế nào. “Có cảm giác như chúng ta đang bị ngập trong thông tin. Chúng ta không cần nhiều thông tin đến vậy”, thiền sư nói với các nhân viên Google trong cuộc gặp. Kể từ đó, thực hành chánh niệm ngày càng phát triển bên trong môi trường làm việc của gã khổng lồ công nghệ này. Nhiều người tham gia các khóa học chánh niệm chính thức, những phòng thiền cũng được thiết lập trong văn phòng của công ty. Mỗi hai tháng, Google tổ chức “bữa trưa chánh niệm”, trong đó mọi người dùng bữa trong im lặng hoàn toàn, ngoại trừ tiếng chuông. Các hoạt động thực hành chánh niệm của Google giúp nhân viên tìm thấy sự bình yên trong nội tâm và giải tỏa tâm trí để kiểm soát căng thẳng và tiêu cực. Trong chuyến đi đến California năm 2013, thiền sư Thích Nhất Hạnh còn gặp hơn 20 CEO của các công ty công nghệ hàng đầu Mỹ tại Thung lũng Silicon, để trao đổi về nghệ thuật “sống với những gì đang diễn ra”. Bên cạnh vai trò giảng viên, nhà văn, nhà thơ, nhà hoạt động xã hội, thiền sư Thích Nhất Hạnh còn nổi tiếng là một trong những lãnh đạo Phật giáo có ảnh hưởng lớn nhất phương Tây, đưa ra khái niệm “Phật giáo dấn thân” và được coi là “cha đẻ của chánh niệm”. Chánh niệm có nghĩa là biết rõ những gì đang có mặt, đang xảy ra. Theo thiền sư Thích Nhất Hạnh, thực hành chánh niệm giúp nhận diện niềm đau, nỗi khổ và chuyển hóa chúng. “Chánh niệm cho chúng ta thấy những gì đang xảy ra trong cơ thể, cảm xúc, tâm trí chúng ta và thế giới. Nhờ chánh niệm, chúng ta có thể tránh làm hại bản thân và người khác”, ông nói. Ngoài lĩnh vực công nghệ, chánh niệm của thiền sư Thích Nhất Hạnh còn được lan tỏa trong tâm lý học lâm sàng. Cuốn sách “Điều kỳ diệu của chánh niệm” xuất bản lần đầu năm 1975 của thiền sư đã đặt nền móng cho liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm, được áp dụng để điều trị trầm cảm. “Thầy đã có mặt ngay từ đầu hành trình lan tỏa chánh niệm từ đông sang tây”, Mark Williams, giáo sư danh dự về tâm lý học lâm sàng tại Đại học Oxford của Anh, đồng thời là giám đốc sáng lập Trung tâm Chánh niệm Oxford, cho biết. Williams lần đầu tiên biết tới chánh niệm nhờ Marsha Linehan, giáo sư tâm lý học lâm sàng tại Đại học Washington của Mỹ, người luôn giữ cuốn “Điều kỳ diệu của chánh niệm” của thầy Thích Nhất Hạnh trong túi và gọi đó là “kinh thánh” của bà. “Tôi gặp Linehan lần đầu vào cuối thập niên 1980, còn cuốn sách được xuất bản năm 1975. Linehan thu nhận ảnh hưởng từ cuốn sách, sau đó những công việc và lời khuyên từ bà ấy đã tác động tới chúng tôi khi nỗ lực kết hợp chánh niệm vào cách tiếp cận của mình để ngăn ngừa trầm cảm. Đây chính là liệu pháp nhận thức dựa trên chánh niệm mà chúng ta biết đến”, Williams cho hay. Nhờ tác dụng giúp người tập đạt được sự tập trung và giảm bớt phân tâm, chánh niệm còn được quân đội Mỹ và một số quốc gia khác chú trọng. Từ năm 2019, các lính bộ binh Mỹ tại Schofield Barracks, Hawaii, đã bắt đầu sử dụng chánh niệm để cải thiện kỹ năng bắn súng, như tập trung vào thời điểm bóp cò trong môi trường hỗn loạn để tránh gây thương vong cho dân thường. Thiếu tướng Walter Piatt, chỉ huy lực lượng Mỹ ở Iraq, cho biết chánh niệm đã giúp ông đưa ra những quyết định chính xác nhất. Piatt thường bắt đầu ngày mới bằng cách hít thở thong thả, thả lỏng cằm, dồn tập trung vào một cây cọ. Ông cho biết phương pháp này dựa trên kết quả nghiên cứu của Amishi Jha, phó giáo sư tâm lý học tại Đại học Miami của Mỹ. Theo một bài báo hồi tháng 12/2018 của Jha, những binh sĩ trải qua chế độ huấn luyện kéo dài một tháng, trong đó có hoạt động tập luyện chánh niệm, có thể nhận diện thông tin quan trọng trong hoàn cảnh hỗn loạn tốt hơn và được tăng cường khả năng ghi nhớ. Họ cũng được báo cáo mắc ít lỗi về nhận thức hơn so với những binh sĩ không thực hành chánh niệm. Hải quân Hoàng gia Anh và Lực lượng Phòng vệ New Zealand cũng tổ chức rèn luyện chánh niệm cho các binh sĩ. Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) từng tổ chức hội nghị để thảo luận về bằng chứng cho thấy hiệu quả của chánh niệm trong quân đội. Chánh niệm còn được đánh giá có tầm ảnh hưởng rộng rãi đối với gen Z (những người sinh ra từ giữa thập niên 1990 đến đầu thập niên 2010), thế hệ khá chú trọng sức khỏe tinh thần và cảm xúc, đặc biệt sau khi Covid-19 càn quét thế giới. Theo khảo sát năm ngoái của công ty nghiên cứu thị trường YPulse, 32% người trả lời trong độ tuổi 13-39 cho biết họ đã thực hành thiền và chánh niệm thường xuyên trong năm qua để xua tan lo âu. Các ứng dụng thiền cũng ngày càng được hưởng ứng, với 1/3 số người trả lời khảo sát cho biết họ đã tải về. Bên cạnh đó, 36% tin rằng chủ lao động nên cung cấp các khóa dạy thiền hoặc chánh niệm tại nơi làm việc để giúp nhân viên tránh tình trạng kiệt sức. Giờ đây, chánh niệm trở thành thuật ngữ phổ biến trong cuộc sống hiện đại, nhưng Williams tin rằng nếu không nhờ tầm ảnh hưởng của thiền sư Thích Nhất Hạnh, chánh niệm sẽ không được lan tỏa ở phương Tây như hiện nay. “Thầy ấy đã truyền đạt những điểm cốt yếu của Phật giáo và khiến chúng trở nên dễ tiếp cận với người dân khắp thế giới, đồng thời xây dựng cầu nối giữa lĩnh vực khoa học tâm lý hiện đại, hệ thống chăm sóc sức khỏe hiện đại và phương pháp thực hành tâm trí cổ xưa này. Rồi thầy lại tiếp tục làm điều đó thông qua công việc giảng dạy”, Williams nói. Những người từng gặp thiền sư Thích Nhất Hạnh cho hay sự hiện diện của thầy khác với bất cứ ai mà họ từng biết, như Anabel Temple, thành viên Tăng đoàn Trái tim London thuộc mạng lưới thiền viện của thầy. Temple lần đầu biết đến các bài giảng qua cuốn “Muốn an được an” của thiền sư Thích Nhất Hạnh 30 năm trước. Bà từng đồng hành cùng thiền sư tại Trung Quốc và Việt Nam hồi năm 2005. “Khi bạn bước vào căn phòng có hàng trăm người trong buổi Pháp thoại, thầy Thích Nhất Hạnh vẫn có khả năng khiến bạn cảm thấy thầy đang chú ý riêng đến bạn, trò chuyện trực tiếp với bạn”, Temple cho biết. “Thầy vô cùng khiêm tốn, đức hạnh. Thầy cũng hài hước, có những lúc giận dữ và buồn đau, mang niềm vui thích như trẻ thơ với mọi điều”. Thiền sư Thích Nhất Hạnh cũng để lại ấn tượng sâu sắc đối với Suryagupta, chủ tịch Trung tâm Phật giáo London, người gặp thầy lần đầu trong một khóa thiền ở Anh khoảng 25 năm trước. “Điều vô cùng ấn tượng là bất cứ lúc nào thầy bước vào một không gian, đôi khi có tới hàng trăm người, sự hiện diện của thầy sẽ ngay lập tức tạo ra sự bình lặng, yên tĩnh và mềm mại giữa đám đông dù thầy chưa nói lời nào. Bằng một cách nào đó, bạn cảm thấy bản thân được thả lỏng và tỉnh táo trước sự hiện diện của thầy”, Suryagupta cho hay. “Thầy cho thấy Phật giáo thực sự đón nhận tất cả mọi người. Đối với một phụ nữ da màu như tôi, điều đó vô cùng quan trọng”, bà nói. Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch tại Tổ đình Từ Hiếu, TP Huế , ở tuổi 96. Nhiều chính trị gia, nhà ngoại giao và lãnh đạo tôn giáo khắp thế giới đã đăng lời chia buồn sau khi nghe tin. “Thiền sư Thích Nhất Hạnh là một người thầy tâm linh vĩ đại, giúp hàng triệu người khắp thế giới hiểu sâu sắc hơn về các triết lý của Phật giáo, cũng như cách áp dụng trong cuộc sống hàng ngày”, Marianne Williamson, tác giả, giảng viên người Mỹ, cho hay. “Món quà thầy ấy gửi tặng thế giới này quá lớn, nên tôi nghĩ chúng sẽ không phai mờ theo bất kỳ cách nào sau khi thầy ra đi”, Williamson nói. Ánh Ngọc (Theo Guardian, NY Times, YPulse )
Thiền sư Thích Nhất Hạnh về miền mây trắng Thiền sư Thích Nhất Hạnh không chỉ là một nhà tu hành nổi tiếng trên toàn thế giới mà ông còn là một nhà cách mạng thực sự đã luôn đem đến những cái mới mẻ cho cuộc đời tu hành và cho việc xiển dương (sáng danh) Phật pháp. Ðất mẹ Việt Nam Thầy Thích Nhất Hạnh xuất thân tu tập ở chùa Từ Hiếu, TP Huế . Những năm 2000, lúc đó nhà sư chưa về Việt Nam, tôi đã thường ghé qua ngôi chùa thanh tịnh, cổ kính rêu phong này. Các vị sư trẻ chiều chiều ngoài luyện võ còn chơi đá bóng rất hay. Họ thường nói với tôi về một bậc đại sư đang tu tập thuyết pháp ở nước ngoài, vốn là người của chùa Từ Hiếu, đó là sư Thích Nhất Hạnh. Các sư trẻ nói: “Chùa chúng tôi là tổ đình của thầy Thích Nhất Hạnh, chúng tôi đều tự hào và muốn noi gương thầy”. Nguyên do tôi hay ghé chùa, dạo đó tôi muốn về Huế sinh sống nên có mua một mảnh đất gần chùa Từ Hiếu. Mọi người nói với tôi: “Đất này trước là ruộng của chùa Từ Hiếu đó. Ngày xưa, thời phong kiến, các sư rất giỏi làm ruộng, biết cày cấy, tự tay mưu sinh, không cần nhờ vả ai hết. Đó chính là lối sống lối tu của chùa Từ Hiếu”. Cái tên chùa Từ Hiếu, gắn với vị cao tăng Hòa thượng Nhất Định. Vị hòa thượng này vì thương mẹ bị bệnh đã đi mua thịt cá cho mẹ ăn, mặc người đời chê cười, nên được vua Tự Đức ban phong cho “Sắc tứ Từ Hiếu tự” . Bia trong chùa có ghi rằng: “ Từ là đức lớn của Phật, nếu không từ thì lấy gì tiếp độ tứ sanh cứu giúp vạn loại. Hiếu là đầu hạnh của Phật, nếu không hiếu thì lấy gì để đạt thông cõi nhiệm bao phủ đất trời”. Việc gắn tu tập với chữ hiếu là một nét đặc sắc của Phật giáo Việt Nam mà có lẽ tiêu biểu là ngôi chùa Từ Hiếu. Thiền sư Thích Nhất Hạnh xuất gia tu ở chùa Từ Hiếu, nổi tiếng hiếu học, mộ đạo và cực kỳ thông minh. Tính ra nhà sư đã viết khoảng 120 cuốn sách, tác phẩm để đời. Người ta mấy ai không biết tới bài thơ “ Bông hồng cài áo ” của Thiền sư Thích Nhất Hạnh viết về người mẹ: “ Mẹ, mẹ là dòng suối dịu hiền/ Mẹ, mẹ là bài hát thần tiên/ Là bóng mát trên cao/ Là mắt sáng trăng sao/ Là ánh đuốc trong đêm khi lạc lối ”. Suối mát hòa bình Nghe tin Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch, Đức Dalai Lama đã gửi điện chia buồn có đoạn viết: “ Với công cuộc vận động hòa bình, phản đối chiến tranh tại Việt Nam, sự ủng hộ của Ngài dành cho Martin Luther King và hơn hết là sự cống hiến của Ngài trong việc truyền bá phương pháp Chánh niệm và Từ bi để không chỉ nhằm đạt được bình an nội tâm mà qua đó, mỗi cá nhân, bằng việc nuôi dưỡng an lạc trong tâm mình sẽ đóng góp cho nền hòa bình đích thực của thế giới, Thầy đã sống một cuộc đời thực sự có ý nghĩa”. Mục sư Martin Luther King từng gọi Thiền sư Thích Nhất Hạnh là “tông đồ của hòa bình và bất bạo động”, đồng thời đề cử Thiền sư cho Giải Nobel Hòa bình năm 1967. Thiền sư Thích Nhất Hạnh viết thư pháp Thiền sư Thích Nhất Hạnh giải thích quan điểm đấu tranh hòa bình, “bất bạo động” đó là cuộc đấu tranh nhằm vào việc thay đổi suy nghĩ nhận thức của con người, chứ không phải là đấu tranh nhằm vào cá nhân những con người. Trong tuyên bố chung của mục sư Martin Luther King Jr và Thiền sư Thích Nhất Hạnh những năm 1960 đã viết rõ: “Kẻ thù của những người đấu tranh cho tự do và dân chủ không phải con người, mà là sự phân biệt đối xử, chuyên quyền, tham lam, hận thù và bạo lực, những điều nằm trong trái tim con người. Đó mới là kẻ thù thực sự, không phải bản thân con người”. Cả cuộc đời mình, Thiền sư Thích Nhất Hạnh đấu tranh để bảo vệ con người, bảo vệ nhân phẩm của con người, bảo vệ môi trường sống của con người và vạn vật. Trong một bài giảng, thiền sư nói rằng: “Chỉ khi ta có thể chấp nhận tính vô thường của nền văn minh này với tâm bình an, chúng ta mới có thể giải phóng chính mình ra khỏi nỗi sợ. Khi đó mình có đầy đủ sức mạnh, sự tỉnh thức và tình yêu để đem mọi người lại với nhau. Tâm tình với Mẹ Đất yêu quý – yêu lấy Mẹ Đất – không phải là một điều bắt buộc. Đó chính là chất liệu có trong mỗi con người, trong niềm hạnh phúc chung và cả trong sự sống còn”. Ðức Phật là một người thầy Cuộc cách mạng lớn nhất của Thiền sư Thích Nhất Hạnh có lẽ đó là xóa bỏ màn sương huyền bí về Đức Phật và đạo Phật, đưa người ta ra khỏi sự sùng kính lẫn sợ hãi, mà đến với Đức Phật và đạo Phật một cách giản dị, gần gũi và tỉnh táo. Bởi vì sư Thích Nhất Hạnh đã coi đức Phật là một người thầy. Thiền sư Thích Nhất Hạnh từng bộc bạch: “Sau nhiều thập niên, khi khám phá ra được con người thật của Bụt rồi, thầy mới nuôi giấc mộng là viết một cuốn sách để cho người ta thấy rằng Bụt không phải là một vị thần linh đầy phép lạ mà là một vị thầy. Do đó, thầy đã để hết tấm lòng của mình để viết cuốn “Đường Xưa Mây Trắng”, để lột ra khỏi Bụt những vòng hào quang, những vòng thần bí, để Bụt có thể hiện rõ như một con người, một vị thầy mà mình có thể tiếp cận được”. Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã nhiều năm qua giảng giải về Đức Phật như một nhà tri thức uyên thâm, chứ không phải là một vị thánh thần. Nhà sư tự đánh giá công sức của mình đó là: “Giúp phục hồi được hình ảnh của một vị thầy (tức là Đức Phật – PV) sống đơn giản, không sử dụng quyền phép mà chỉ sử dụng tuệ giác và từ bi để giải quyết tất cả mọi vấn đề”. Tôi đã đến nghe Thiền sư Thích Nhất Hạnh thuyết pháp ngay trong lần đầu tiên nhà sư có mặt tại Hà Nội vào những năm 2000. Cuộc thuyết pháp ấy có khoảng 80% thính giả là người nước ngoài. Tôi không nghĩ họ là những người theo đạo Phật. Song tất cả đều chăm chú nghe bài giảng. Căn duyên của bùn và sen Tôi sinh ra lớn lên ở miền Trung, miền Bắc, vốn đã quen với những ngôi chùa làng yên tĩnh, nhà sư hầu như chỉ quay mặt vào tường thiền định mà rất ít khi tiếp xúc với người bên ngoài. Mọi chuyện trong chùa, kể cả tiền nong, tu sửa chùa chiền đều do làng xã lo cả. Bởi vậy, khi gặp Thiền sư Thích Nhất Hạnh, tôi khá “sốc”. Bởi đập vào mắt tôi là hình ảnh tăng đoàn rất nhiều người nước ngoài, mỗi lần di chuyển đều ngăn nắp hàng lối. Trong bài giảng của nhà sư lại có rất nhiều khúc hát đồng ca. Nhà sư giảng cả bằng tiếng Anh, tiếng Pháp, chỉ nói tiếng Việt với người “đồng hương”. Sau dần tìm hiểu, tôi biết nhà sư mở nhiều khóa tu ở Pháp, ở Đông Nam Á… cho mọi người đến từ khắp các châu lục. Còn trong bài giảng của mình, sư Thích Nhất Hạnh thường xuyên đặt ra các câu hỏi là các Phật tử và Phật giáo ngày nay phải làm gì để thích nghi với cuộc sống hiện đại? Với nhà sư Thích Nhất Hạnh , đạo Phật không phải là quá khứ, không phải là tương lai, mà chính là hiện tại. Người ta thường nói rằng thiền là “an trú trong hơi thở”, nhưng Thiền sư Thích Nhất Hạnh lại nói rằng thiền là “an trú trong hiện tại” – an trú trong chính cuộc sống này. Trong tác phẩm “Con đường thành thiện”, thiền sư viết rằng: “Nơi nào không có bùn thì không có sen”, vì chính bùn là chất liệu làm ra sen. Và rằng, “nhờ tiếp xúc được với khổ đau, lắng nghe khổ đau thì ta mới phát hiện được cái hiểu biết và cái thương yêu. Hiểu biết và thương yêu là chất liệu làm nên hạnh phúc”. 1/2022 TRẦN NGUYỄN ANH Lễ tang Thiền sư Thích Nhất Hạnh Theo Công văn số 016/HĐTS-VP1 của Trung ương GHPGVN sáng 22/1 gửi đến Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Thừa Thiên – Huế, tang lễ Trưởng lão Hòa thượng Thích Nhất Hạnh tổ chức theo nghi thức cấp cao của GHPGVN và thực hiện theo di nguyện tâm tang của ngài. Trưởng lão Hòa thượng Thích Nhất Hạnh (1926-2022) có di nguyện tang lễ được tổ chức theo nghi thức tâm tang. Môn đồ, pháp quyến tổ đình Từ Hiếu cũng mong muốn được tổ chức tang lễ của Trưởng lão Hòa thượng theo di nguyện của ngài. Lễ nhập Kim quan của Thiền sư Thích Nhất Hạnh lúc 8h ngày 23/1/2022. Lễ Trà Tỳ (di quan và hỏa táng) diễn ra vào 7h ngày 29/1/2022. Tang lễ kéo dài trong 7 ngày theo hình thức của một khóa tu im lặng. Xá Lợi sẽ được an vị tại Tổ đình Từ Hiếu và các trung tâm khác của Làng Mai khắp nơi trên thế giới mà không cần phải xây bảo tháp theo di nguyện của Thiền sư.	Thiền sư Thích Nhất Hạnh về miền mây trắng Thiền sư Thích Nhất Hạnh không chỉ là một nhà tu hành nổi tiếng trên toàn thế giới mà ông còn là một nhà cách mạng thực sự đã luôn đem đến những cái mới mẻ cho cuộc đời tu hành và cho việc xiển dương (sáng danh) Phật pháp. Ðất mẹ Việt Nam Thầy Thích Nhất Hạnh xuất thân tu tập ở chùa Từ Hiếu, TP Huế . Những năm 2000, lúc đó nhà sư chưa về Việt Nam, tôi đã thường ghé qua ngôi chùa thanh tịnh, cổ kính rêu phong này. Các vị sư trẻ chiều chiều ngoài luyện võ còn chơi đá bóng rất hay. Họ thường nói với tôi về một bậc đại sư đang tu tập thuyết pháp ở nước ngoài, vốn là người của chùa Từ Hiếu, đó là sư Thích Nhất Hạnh. Các sư trẻ nói: “Chùa chúng tôi là tổ đình của thầy Thích Nhất Hạnh, chúng tôi đều tự hào và muốn noi gương thầy”. Nguyên do tôi hay ghé chùa, dạo đó tôi muốn về Huế sinh sống nên có mua một mảnh đất gần chùa Từ Hiếu. Mọi người nói với tôi: “Đất này trước là ruộng của chùa Từ Hiếu đó. Ngày xưa, thời phong kiến, các sư rất giỏi làm ruộng, biết cày cấy, tự tay mưu sinh, không cần nhờ vả ai hết. Đó chính là lối sống lối tu của chùa Từ Hiếu”. Cái tên chùa Từ Hiếu, gắn với vị cao tăng Hòa thượng Nhất Định. Vị hòa thượng này vì thương mẹ bị bệnh đã đi mua thịt cá cho mẹ ăn, mặc người đời chê cười, nên được vua Tự Đức ban phong cho “Sắc tứ Từ Hiếu tự” . Bia trong chùa có ghi rằng: “ Từ là đức lớn của Phật, nếu không từ thì lấy gì tiếp độ tứ sanh cứu giúp vạn loại. Hiếu là đầu hạnh của Phật, nếu không hiếu thì lấy gì để đạt thông cõi nhiệm bao phủ đất trời”. Việc gắn tu tập với chữ hiếu là một nét đặc sắc của Phật giáo Việt Nam mà có lẽ tiêu biểu là ngôi chùa Từ Hiếu. Thiền sư Thích Nhất Hạnh xuất gia tu ở chùa Từ Hiếu, nổi tiếng hiếu học, mộ đạo và cực kỳ thông minh. Tính ra nhà sư đã viết khoảng 120 cuốn sách, tác phẩm để đời. Người ta mấy ai không biết tới bài thơ “ Bông hồng cài áo ” của Thiền sư Thích Nhất Hạnh viết về người mẹ: “ Mẹ, mẹ là dòng suối dịu hiền/ Mẹ, mẹ là bài hát thần tiên/ Là bóng mát trên cao/ Là mắt sáng trăng sao/ Là ánh đuốc trong đêm khi lạc lối ”. Suối mát hòa bình Nghe tin Thiền sư Thích Nhất Hạnh viên tịch, Đức Dalai Lama đã gửi điện chia buồn có đoạn viết: “ Với công cuộc vận động hòa bình, phản đối chiến tranh tại Việt Nam, sự ủng hộ của Ngài dành cho Martin Luther King và hơn hết là sự cống hiến của Ngài trong việc truyền bá phương pháp Chánh niệm và Từ bi để không chỉ nhằm đạt được bình an nội tâm mà qua đó, mỗi cá nhân, bằng việc nuôi dưỡng an lạc trong tâm mình sẽ đóng góp cho nền hòa bình đích thực của thế giới, Thầy đã sống một cuộc đời thực sự có ý nghĩa”. Mục sư Martin Luther King từng gọi Thiền sư Thích Nhất Hạnh là “tông đồ của hòa bình và bất bạo động”, đồng thời đề cử Thiền sư cho Giải Nobel Hòa bình năm 1967. Thiền sư Thích Nhất Hạnh viết thư pháp Thiền sư Thích Nhất Hạnh giải thích quan điểm đấu tranh hòa bình, “bất bạo động” đó là cuộc đấu tranh nhằm vào việc thay đổi suy nghĩ nhận thức của con người, chứ không phải là đấu tranh nhằm vào cá nhân những con người. Trong tuyên bố chung của mục sư Martin Luther King Jr và Thiền sư Thích Nhất Hạnh những năm 1960 đã viết rõ: “Kẻ thù của những người đấu tranh cho tự do và dân chủ không phải con người, mà là sự phân biệt đối xử, chuyên quyền, tham lam, hận thù và bạo lực, những điều nằm trong trái tim con người. Đó mới là kẻ thù thực sự, không phải bản thân con người”. Cả cuộc đời mình, Thiền sư Thích Nhất Hạnh đấu tranh để bảo vệ con người, bảo vệ nhân phẩm của con người, bảo vệ môi trường sống của con người và vạn vật. Trong một bài giảng, thiền sư nói rằng: “Chỉ khi ta có thể chấp nhận tính vô thường của nền văn minh này với tâm bình an, chúng ta mới có thể giải phóng chính mình ra khỏi nỗi sợ. Khi đó mình có đầy đủ sức mạnh, sự tỉnh thức và tình yêu để đem mọi người lại với nhau. Tâm tình với Mẹ Đất yêu quý – yêu lấy Mẹ Đất – không phải là một điều bắt buộc. Đó chính là chất liệu có trong mỗi con người, trong niềm hạnh phúc chung và cả trong sự sống còn”. Ðức Phật là một người thầy Cuộc cách mạng lớn nhất của Thiền sư Thích Nhất Hạnh có lẽ đó là xóa bỏ màn sương huyền bí về Đức Phật và đạo Phật, đưa người ta ra khỏi sự sùng kính lẫn sợ hãi, mà đến với Đức Phật và đạo Phật một cách giản dị, gần gũi và tỉnh táo. Bởi vì sư Thích Nhất Hạnh đã coi đức Phật là một người thầy. Thiền sư Thích Nhất Hạnh từng bộc bạch: “Sau nhiều thập niên, khi khám phá ra được con người thật của Bụt rồi, thầy mới nuôi giấc mộng là viết một cuốn sách để cho người ta thấy rằng Bụt không phải là một vị thần linh đầy phép lạ mà là một vị thầy. Do đó, thầy đã để hết tấm lòng của mình để viết cuốn “Đường Xưa Mây Trắng”, để lột ra khỏi Bụt những vòng hào quang, những vòng thần bí, để Bụt có thể hiện rõ như một con người, một vị thầy mà mình có thể tiếp cận được”. Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã nhiều năm qua giảng giải về Đức Phật như một nhà tri thức uyên thâm, chứ không phải là một vị thánh thần. Nhà sư tự đánh giá công sức của mình đó là: “Giúp phục hồi được hình ảnh của một vị thầy (tức là Đức Phật – PV) sống đơn giản, không sử dụng quyền phép mà chỉ sử dụng tuệ giác và từ bi để giải quyết tất cả mọi vấn đề”. Tôi đã đến nghe Thiền sư Thích Nhất Hạnh thuyết pháp ngay trong lần đầu tiên nhà sư có mặt tại Hà Nội vào những năm 2000. Cuộc thuyết pháp ấy có khoảng 80% thính giả là người nước ngoài. Tôi không nghĩ họ là những người theo đạo Phật. Song tất cả đều chăm chú nghe bài giảng. Căn duyên của bùn và sen Tôi sinh ra lớn lên ở miền Trung, miền Bắc, vốn đã quen với những ngôi chùa làng yên tĩnh, nhà sư hầu như chỉ quay mặt vào tường thiền định mà rất ít khi tiếp xúc với người bên ngoài. Mọi chuyện trong chùa, kể cả tiền nong, tu sửa chùa chiền đều do làng xã lo cả. Bởi vậy, khi gặp Thiền sư Thích Nhất Hạnh, tôi khá “sốc”. Bởi đập vào mắt tôi là hình ảnh tăng đoàn rất nhiều người nước ngoài, mỗi lần di chuyển đều ngăn nắp hàng lối. Trong bài giảng của nhà sư lại có rất nhiều khúc hát đồng ca. Nhà sư giảng cả bằng tiếng Anh, tiếng Pháp, chỉ nói tiếng Việt với người “đồng hương”. Sau dần tìm hiểu, tôi biết nhà sư mở nhiều khóa tu ở Pháp, ở Đông Nam Á… cho mọi người đến từ khắp các châu lục. Còn trong bài giảng của mình, sư Thích Nhất Hạnh thường xuyên đặt ra các câu hỏi là các Phật tử và Phật giáo ngày nay phải làm gì để thích nghi với cuộc sống hiện đại? Với nhà sư Thích Nhất Hạnh , đạo Phật không phải là quá khứ, không phải là tương lai, mà chính là hiện tại. Người ta thường nói rằng thiền là “an trú trong hơi thở”, nhưng Thiền sư Thích Nhất Hạnh lại nói rằng thiền là “an trú trong hiện tại” – an trú trong chính cuộc sống này. Trong tác phẩm “Con đường thành thiện”, thiền sư viết rằng: “Nơi nào không có bùn thì không có sen”, vì chính bùn là chất liệu làm ra sen. Và rằng, “nhờ tiếp xúc được với khổ đau, lắng nghe khổ đau thì ta mới phát hiện được cái hiểu biết và cái thương yêu. Hiểu biết và thương yêu là chất liệu làm nên hạnh phúc”. 1/2022 TRẦN NGUYỄN ANH Lễ tang Thiền sư Thích Nhất Hạnh Theo Công văn số 016/HĐTS-VP1 của Trung ương GHPGVN sáng 22/1 gửi đến Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Thừa Thiên – Huế, tang lễ Trưởng lão Hòa thượng Thích Nhất Hạnh tổ chức theo nghi thức cấp cao của GHPGVN và thực hiện theo di nguyện tâm tang của ngài. Trưởng lão Hòa thượng Thích Nhất Hạnh (1926-2022) có di nguyện tang lễ được tổ chức theo nghi thức tâm tang. Môn đồ, pháp quyến tổ đình Từ Hiếu cũng mong muốn được tổ chức tang lễ của Trưởng lão Hòa thượng theo di nguyện của ngài. Lễ nhập Kim quan của Thiền sư Thích Nhất Hạnh lúc 8h ngày 23/1/2022. Lễ Trà Tỳ (di quan và hỏa táng) diễn ra vào 7h ngày 29/1/2022. Tang lễ kéo dài trong 7 ngày theo hình thức của một khóa tu im lặng. Xá Lợi sẽ được an vị tại Tổ đình Từ Hiếu và các trung tâm khác của Làng Mai khắp nơi trên thế giới mà không cần phải xây bảo tháp theo di nguyện của Thiền sư.
Sẽ có lúc con người đạt ‘siêu miễn dịch’ đối với COVID-19? Nghiên cứu mới trong phòng thí nghiệm của Đại học Khoa học & Sức khỏe Oregon – OHSU (Mỹ) cho thấy có những cách thức hướng tới khả năng miễn dịch mạnh mẽ khỏi COVID-19. Nghiên cứu này đã được công bố trực tuyến trên tạp chí chuyên ngành Khoa học Miễn dịch học. Cụ thể, cách thức miễn dịch – nhiễm trùng đột phá sau khi tiêm chủng hoặc nhiễm trùng tự nhiên – có thể cung cấp mức độ bảo vệ tăng gần như ngang nhau. Phó giáo sư về vi sinh phân tử và miễn dịch học Fikadu Tafesse thuộc Trường OHSU – đồng tác giả nghiên cứu cho biết: “Không có gì khác biệt cho dù bạn bị nhiễm và sau đó tiêm chủng, hoặc nếu bạn được tiêm phòng và sau đó bị nhiễm trùng. Trong cả hai trường hợp, bạn sẽ nhận được phản ứng miễn dịch thực sự, cao một cách đáng kinh ngạc”. Nghiên cứu này đã mô tả mức độ phản ứng miễn dịch cực cao sau các đợt nhiễm trùng đột phá – được gọi là “siêu miễn dịch”. Đây là nghiên cứu đầu tiên sử dụng nhiều biến thể SARS-CoV-2 sống để đo sự trung hòa chéo của huyết thanh từ các trường hợp đột phá. Nghiên cứu mới phát hiện ra rằng việc một người nào đó bị nhiễm trùng hay được tiêm phòng sau khi bị nhiễm trùng tự nhiên không quan trọng. Trong cả hai trường hợp, phản ứng miễn dịch được đo cho thấy các kháng thể dồi dào hơn và mạnh hơn – ít nhất là gấp 10 lần – so với khả năng miễn dịch được tạo ra bằng cách tiêm chủng đơn thuần. Nghiên cứu được thực hiện trước khi xuất hiện biến thể Omicron , nhưng các nhà nghiên cứu hy vọng các phản ứng miễn dịch lai sẽ tương tự. “Khả năng bị lây nhiễm đột phá là rất cao vì có rất nhiều virus xung quanh chúng ta. Nhưng chúng ta bảo vệ bản thân tốt hơn bằng cách tiêm chủng. Và nếu virus xuất hiện, chúng ta chỉ bị bệnh nhẹ và mang siêu miễn dịch sau khi khỏi bệnh ” – PGS Tafesse cho biết. Các nhà nghiên cứu đã tuyển tổng cộng 104 người, tất cả đã được tiêm vaccine Pfizer, sau đó chia họ thành 3 nhóm: 42 người được tiêm phòng không bị nhiễm trùng, 31 người được tiêm phòng sau khi bị nhiễm và 31 người bị nhiễm trùng đột phá sau khi tiêm phòng. Kiểm soát độ tuổi, giới tính và thời gian kể từ khi tiêm phòng và lây nhiễm, các nhà nghiên cứu đã lấy mẫu máu của mỗi người tham gia và cho các mẫu này tiếp xúc với 3 biến thể của virus SARS-CoV-2 sống. Các nhà khoa học nhận thấy cả hai nhóm có “miễn dịch lai” đều tạo ra mức độ miễn dịch cao. Các nhà khoa học kỳ vọng rằng với biến thể Omicron có khả năng lây lan dữ dội hiện đang lưu hành trên toàn cầu, mỗi lần lây nhiễm đột phá mới có khả năng đưa đại dịch đến gần hồi kết. Theo thời gian, virus sẽ đi vào vùng miễn dịch ngày càng mở rộng của con người. “Những kết quả này, cùng với các nghiên cứu trước đây, chỉ ra rằng sẽ có thời điểm khi SARS-CoV-2 có thể trở thành một bệnh nhiễm trùng lưu hành nhẹ như nhiễm trùng đường hô hấp theo mùa, thay vì một đại dịch trên toàn thế giới” – PGS Tafesse cho hay. Hà Anh (Theo OSHU)	Will there ever be a time when humans will achieve 'super immunity' to COVID-19? Study New research in the laboratory of Oregon Health & Science University – OHSU (USA) shows that there are ways towards strong immunity from COVID-19. This study was published online in the journal Immunology Science. Specifically, the mode of immunity – breakthrough infection after vaccination or natural infection – can provide almost equal levels of increased protection. “It makes no difference whether you were infected and then vaccinated, or if you were vaccinated and then vaccinated,” said study co-author Fikadu Tafesse, OHSU assistant professor of molecular microbiology and immunology. then get infected. In both cases, you get a really, surprisingly high immune response.” This study described extremely high levels of immune response following breakthrough infections – known as “hyperimmunity”. This is the first study to use multiple live SARS-CoV-2 variants to measure cross-neutralization of sera from breakthrough cases. New research finds that it doesn't matter whether someone gets the infection or is vaccinated after a natural infection. In both cases, the measured immune response showed antibodies that were more abundant and stronger – at least 10 times more potent – than the immunity produced by vaccination alone. The study was conducted before the variant emerged Omicron , but researchers expect hybrid immune responses to be similar. “The possibility of a breakthrough infection is very high because there are so many viruses around us. But we protect ourselves better by getting vaccinated. And if the virus appears, we will only get mildly sick and have super immunity after recovering from the disease" - Associate Professor Tafesse said. The researchers recruited a total of 104 people, all of whom had received the Pfizer vaccine, then divided them into three groups: 42 vaccinated without infection, 31 vaccinated after infection, and 31 with breakthrough infection after vaccination. Controlling for age, sex, and time since vaccination and infection, the researchers took blood samples from each participant and exposed them to three variants of the SARS-CoV-2 virus. living. Scientists found that both “hybrid immune” groups produced high levels of immunity. Scientists expect that with the highly contagious Omicron variant now circulating globally, each new breakthrough infection has the potential to bring the pandemic closer to an end. Over time, the virus will enter the immune zone more and more extend of human. “These results, along with previous studies, indicate that there will be a time when SARS-CoV-2 may become a mild endemic infection such as a seasonal respiratory infection, rather than a pandemic worldwide" - Associate Professor Tafesse said. ha Anh (According to OSHU)
Đức Dalai Lama gửi thư phân ưu về sự viên tịch của Thiền sư Thích Nhất Hạnh Trong bức thư gửi đi ngày 22-1, Đức Dalai Lama đã có lời phân ưu về sự viên tịch của Thiền sư Thích Nhất Hạnh , “một người bạn, người huynh đệ trong Chánh pháp” của ngài. Thư phân ưu của Đức Dalai Lama về sự viên tịch của Thiền sư Thích Nhất Hạnh Bức điện phân ưu của Đức Dalai Lama có nội dung: “Tôi rất buồn khi biết tin Thầy Thích Nhất Hạnh, người bạn, người huynh đệ trong Chánh pháp của tôi đã thâu thần viên tịch. Tôi gửi lời phân ưu đến môn đồ của Ngài ở Việt Nam cũng như trên toàn thế giới. Với công cuộc vận động hòa bình, phản đối chiến tranh tại Việt Nam , sự ủng hộ của Ngài dành cho Martin Luther King và hơn hết là sự cống hiến của Ngài trong việc truyền bá phương pháp Chánh niệm và Từ bi để không chỉ nhằm đạt được bình an nội tâm mà qua đó, mỗi cá nhân, bằng việc nuôi dưỡng an lạc trong tâm mình sẽ đóng góp cho nền hòa bình đích thực của thế giới, Thầy đã sống một cuộc đời thực sự có ý nghĩa. Tôi tin chắc rằng cách tốt nhất để chúng ta thể hiện lòng tri ân của mình đối với Ngài là tiếp nối những việc làm của Ngài trong công cuộc thúc đẩy hòa bình trên thế giới. Ngày 22 tháng 1 năm 2022” Bản tin truyền hình của Giác Ngộ TV Phổ Tịnh/Báo Giác Ngộ chuyển ngữ	His Holiness the Dalai Lama sent a letter of condolences on the passing away of Zen Master Thich Nhat Hanh In a letter sent on January 22, His Holiness the Dalai Lama expressed his condolences on the Zen Master's passing away. Thich Nhat Hanh , his "friend and brother in the Dharma". Condolence letter from His Holiness the Dalai Lama on the passing away of Zen Master Thich Nhat Hanh The Dalai Lama's telegram of condolences has the following content: “I am very sad to hear that Master Thich Nhat Hanh, my friend and brother in Dharma, has passed away. I send my condolences to His disciples in Vietnam as well as around the world. With the campaign for peace and opposition to war in Vietnam , his support for Martin Luther King and most of all his dedication to spreading the method of Mindfulness and Compassion to not only achieve inner peace but through which, each individual, by Cultivating peace in your mind will contribute to true world peace. You have lived a truly meaningful life. I firmly believe that the best way for us to show our gratitude to Him is to continue His work in promoting peace in the world. January 22, 2022” Television news of Giac Ngo TV Pho Tinh/Enlightenment Newspaper transliterated
Xuân về thung lũng ‘Mắt Trời’ Cũng như nhiều dân tộc khác, đồng bào Xạ Phang ở bản Thèn Pả, xã Sa Lông, huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên ngày nay đã ăn tết cùng với Tết cổ truyền của dân tộc. Tuy nhiên, họ có những phong tục đón tết rất đặc trưng, mang đậm nét văn hóa của dân tộc mình. Bản Thèn Pả những ngày này rộn rã tiếng nói cười khi bà con háo hức đón xuân sang. Theo phong tục, ngày mùng 1 tết, người Xạ Phang dành riêng để tổ chức các lễ cúng và mừng tuổi những người trong gia đình. Từ ngày mùng 2 trở đi mọi người mới ra khỏi nhà đi chúc tết, mừng tuổi bà con, bạn bè làng xóm. Chị Thàn Chấn Hóa chuẩn bị cho chồng, con những bộ trang phục đẹp nhất để đón tết. Đón mùa xuân mới năm nay, chị Thàn Chấn Hóa ở bản Thèn Pả cũng sửa soạn cho các con và chồng bộ trang phục đẹp nhất. Con gái được mẹ mặc cho chiếc áo truyền thống với những hoa văn tinh xảo được thêu tỉ mỉ ở cổ và tay áo, tạo nên nét duyên dáng của người phụ nữ Xạ Phang. Chồng và con trai được chị chuẩn bị những đôi giày thêu hoa bắt mắt đi chơi tết. Những bộ trang phục đó là nét đẹp văn hóa truyền thống mà người Xạ Phang gìn giữ từ bao đời nay. “Trong những ngày tết người Xạ Phang thường mặc trang phục truyền thống của dân tộc. Đôi giày thêu, bộ quần áo này là những thứ tôi đã chuẩn bị cho chồng, con cái. Để làm xong trước tết tôi đã phải chuẩn bị nguyên liệu và làm từ mấy tháng trước rồi. Nhìn thấy chồng con mặc đẹp trong những ngày tết tôi rất vui và cảm thấy công sức mình bỏ ra thêu thùa, may vá trong những ngày qua cũng xứng đáng lắm”, chị Thàn Chấn Hóa chia sẻ. Ngày tết, người dân tộc Xạ Phang thường mổ lợn sau đó ướp muối để chế biến thành thịt hun khói và ăn dần. Cùng với trang phục truyền thống, trong mâm cơm ngày tết của người Xạ Phang không thể không có món thịt lợn hun khói. Món ăn này đã trở thành một nét ẩm thực trong ngày tết của người Xạ Phang ở thung lũng được mệnh danh là “Mắt Trời” Thèn Pả. Thịt lợn được người Xạ Phang chuẩn bị từ trước tết nhiều ngày, thậm chí cả tháng để cúng ông bà tổ tiên và mang đi chúc tết gia đình thông gia; hay dùng để chế biến thành các món ăn mời anh em, bạn bè người thân trong ngày tết. Ông Sần Lao Ngai, Già làng bản Thèn Pả, xã Sa Lông, huyện Mường Chà cho biết: Việc mổ lợn ngày tết, sau đó ướp muối để chế biến thành thịt hun khói và ăn dần đã trở thành truyền thống, nét đặc trưng của người Xạ Phang ở Thèn Pả. Tùy theo điều kiện của mỗi gia đình nhưng ngày tết, hầu hết mọi nhà trong bản đều mổ lợn ăn tết. “Năm nay dịch bệnh COVID-19 nên con cháu không đi làm ăn được cũng khó khăn, nhưng phong tục của dân tộc mình năm nào cũng phải mổ một con lợn tết để mời anh em đến ăn. Tùy theo từng gia đình, song việc mổ lợn để đón tết thường diễn ra vào những ngày cận tết nguyên đán, sau đó nhà nào cũng treo lên gác bếp để dùng chế biến ăn dần. Riêng đầu lợn và một chân trước, một chân sau để dành cho nghi thức cúng gia tiên ngày 30 tết. Nó đã trở thành một nét đặc trưng của dân tộc và được duy trì từ đời này sang đời khác”, ông Sần Lao Ngai nói. Một mùa xuân mới lại về nơi thung lũng “Mắt trời” Thèn Pả. Ngày nay, khi xã hội càng phát triển, nhiều tục lệ trong ngày lễ, tết của người Xạ Phang ở Thèn Pả đã có nhiều thay đổi tích cực, các hủ tục đã được đẩy lùi. Anh Sần Seo Ngấn, Trưởng bản Thèn Pả chia sẻ: Tết là dịp để đồng bào dân tộc Xạ Phang được diện những bộ quần áo đẹp nhất để đi thăm nhau. Trong không khí ngập tràn sắc xuân, họ gửi trao cho nhau những lời chúc tốt đẹp và cùng mong một năm mới nhiều may mắn. “Dân tộc Xạ Phang chúng tôi cũng ăn Tết trùng với Tết Nguyên đán của dân tộc Kinh. Tết thì chúng tôi có các trò chơi như làm đu gỗ để quay, đánh tù lu… Trước Tết thì dân tộc chúng tôi có chuẩn bị một con lợn mổ đến tết để mời anh em ra ăn tết cùng, xong còn chuẩn bị giày dép cho trẻ em gái, trẻ em trai thì chỉ làm giầy. Còn về việc chuẩn bị tết thì thêm phần làm bánh khẩu của dân tộc nữa”, anh Sần Seo Ngấn cho hay. Những phong tục đẹp, nét văn hóa đặc sắc trong ngày tết vẫn được đồng bào dân tộc Xạ Phang ở Thèn Pả bảo tồn, gìn giữ. Chắc chắn, những ai từng một lần đến với thung lũng “Mắt Trời” này đều khó có thể quên những nét đẹp đặc sắc ấy, nhất là mỗi độ tết đến, xuân về./. Vũ Lợi/VOV-Tây Bắc	Spring comes to the 'Eye of Heaven' valley Like many other ethnic groups, the Xa Phang people in Then Pa village, Sa Long commune, Muong Cha district, Bac Ninh province. Dien Bien Nowadays, Tet is celebrated along with the nation's traditional Tet. However, they have very specific and bold customs to celebrate Tet culture of their nation. Then Pa village is bustling with laughter and laughter these days as people eagerly welcome spring. According to custom, the first day of the new year is reserved for Xa Phang people to organize worshiping ceremonies and celebrate the coming of age of family members. From the 2nd day onwards, people only leave their homes to wish New Year and celebrate the coming of age to relatives and friends in the village. Ms. Than Chan Hoa prepares her husband and children the most beautiful outfits to celebrate Tet. To welcome the new spring this year, Ms. Than Chan Hoa in Then Pa village also prepared the most beautiful outfits for her children and husband. The daughter is dressed by her mother in a traditional shirt with delicate patterns meticulously embroidered on the neck and sleeves, creating the charm of the Xa Phang woman. She prepared eye-catching flower-embroidered shoes for her husband and son to go out during Tet. Those costumes are the traditional cultural beauty that Xa Phang people have preserved for many generations. “During Tet days, Xa Phang people often wear traditional ethnic costumes. These embroidered shoes and clothes are what I prepared for my husband and children. To finish it before Tet, I had to prepare the ingredients and make it several months ago. Seeing my husband and children dressed beautifully during the Tet holidays makes me very happy and feels that the effort I put into embroidering and sewing in the past days is well worth it," Ms. Than Chan Hoa shared. During Tet, Xa Phang ethnic people often slaughter pigs and then salt them to process them into smoked meat and eat them gradually. Along with traditional costumes, the Tet tray of Xa Phang people cannot be without smoked pork. This dish has become a culinary feature during Tet of the Xa Phang people in the valley known as the "Eye of Heaven" Then Pa. Pork is prepared by Xa Phang people many days, even months, before Tet to worship ancestors and bring New Year wishes to in-laws; Or used to prepare dishes for brothers, friends and relatives during Tet. Mr. San Lao Ngai, village elder of Then Pa village, Sa Long commune, Muong Cha district, said: Slaughtering pigs on Tet holiday, then salting them to process into smoked meat and eat gradually has become a tradition and characteristic. of the Xa Phang people in Then Pa. Depending on each family's conditions, on Tet, almost every family in the village slaughters pigs to celebrate Tet. “This year there is an epidemic COVID-19 So it's difficult for our children and grandchildren to not be able to work, but our ethnic custom is to slaughter a New Year pig every year to invite our brothers to eat. Depending on each family, pig slaughtering to celebrate Tet usually takes place in the days leading up to the Lunar New Year, then every family hangs it up in the kitchen to gradually prepare and eat. As for the pig's head, one front leg and one hind leg, they are reserved for ancestral worship rituals on the 30th day of the new year. It has become a characteristic of the nation and is maintained from generation to generation," Mr. San Lao Ngai said. A new spring has returned to the "Eye of the Sky" Then Pa valley. Today, as society develops more and more, many traditions during holidays and New Year of the Xa Phang people in Then Pa have had many positive changes, and bad customs have been pushed back. Mr. San Seo Ngan, Head of Then Pa village shared: Tet is an opportunity for Xa Phang ethnic people to wear their best clothes to visit each other. In an atmosphere filled with spring colors, they sent each other good wishes and hoped for a lucky new year. “We, the Xa Phang ethnic group, also celebrate Tet at the same time Lunar New Year of the Kinh people. During Tet, we have games such as making wooden swings to spin, beating horns... Before Tet, our people prepare a slaughtered pig for Tet to invite our brothers to celebrate Tet with us, and then prepare shoes. For girls and boys, they only make shoes. As for preparing for Tet, there is also the part of making national banh khau," said Mr. San Seo Ngan. The beautiful customs and unique cultural features of Tet are still preserved and preserved by the Xa Phang ethnic people in Then Pa. Certainly, those who have once been to this "Eye of Heaven" valley can hardly forget those unique beauties, especially every Tet holiday and spring./. Vu Loi/VOV-Northwest
Những bảo vật quốc gia mới: Ấn vàng quý nặng gần 9kg của vua Minh Mạng Ấn vàng quý của vua Minh Mạng – ấn Hoàng đế Tôn thân chi bảo – được nhà Nguyễn giao lại cho Chính phủ từ năm 1945. Sau Cách mạng Tháng Tám, ấn Hoàng đế Tôn thân chi bảo đã được chuyển giao quyền sở hữu. Cuộc chuyển giao này diễn ra vào 30.8.1945, tại lầu Ngũ Phụng trên nền đài Ngọ Môn trước Đại nội Huế. Ở đó, kiếm thoái vị của vua Bảo Đại được trao cho phái đoàn đại diện của Chính phủ Cách mạng lâm thời VN Dân chủ Cộng hòa, gồm các ông Trần Huy Liệu, Nguyễn Lương Bằng và Cù Huy Cận. Tài sản của vương triều cũng được thống nhất bàn giao. Sau lễ thoái vị, toàn bộ số bảo vật, trong đó có ấn Hoàng đế Tôn thân chi bảo, được chuyển ra Hà Nội . Bảo tàng Lịch sử quốc gia cho biết chiếc ấn Hoàng đế Tôn thân chi bảo sau đó được đưa vào nhiều kho rất nhiều lần. Tháng 12.1946, ấn được cất giữ khi toàn quốc kháng chiến bùng nổ. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ 1954, ấn lại về kho Bộ Tài chính quản lý. Tới 1959, Bảo tàng Lịch sử được giao giữ ấn. Năm 1962, bảo tàng gửi bộ sưu tập hiện vật, trong đó có ấn này sang Ngân hàng Nhà nước lưu giữ theo chế độ đặc biệt. “Trong suốt gần nửa thế kỷ, sưu tập hoàn toàn bị đóng kín, rất ít người biết đến sự tồn tại của chúng. Mỗi năm một lần, bảo tàng cử người có trách nhiệm đến kho ngân hàng kiểm tra niêm phong”, thông tin từ Bảo tàng Lịch sử quốc gia cho biết. Phải tới năm 2007, sau khi Bảo tàng Lịch sử VN (tên cũ của Bảo tàng Lịch sử quốc gia) cải tạo, nâng cấp kho bảo quản đặc biệt, đầu tư, lắp đặt trang thiết bị đảm bảo an ninh, an toàn thì chiếc ấn mới được nhận về. Theo hồ sơ bảo vật quốc gia, ấn Hoàng đế Tôn thân chi bảo được đúc vào niên hiệu Minh Mạng thứ 8 (1827), với chức năng là dâng tiến tên hiệu, huy hiệu cho các hoàng đế và vương hậu triều Nguyễn. Hồ sơ dẫn sách Đại Nam Thực lục: “Bắt đầu đúc ấn Hoàng đế Tôn thân, vuông 3 tấc 2 phân, dày 3 phân 6 ly; ấn Sắc mệnh chi bảo vuông 3 tấc 2 phân, dày 3 phân 2 ly, đều núm hình rồng cuốn,… Dùng vàng mười mà đúc. Sai Bộ Lễ hội đồng với Nội vụ và Vũ khố coi việc đúc ấn”. Sách Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ cũng ghi, năm Minh Mạng thứ 8: “Xuống chỉ cho Bộ Lễ chọn ngày tốt, hội đồng với phủ Nội vụ, ty Vũ khố, kính cẩn đúc một quả Hoàng đế Tôn thân chi bảo vuông 3 tấc 2 phân, dày 3 phân 6 ly”. Ấn đúc bằng vàng 10 tuổi, tạo thành 2 cấp hình vuông. Quai là tượng rồng uốn khúc, đầu vươn về phía trước, 2 sừng dài, đuôi xòe 9 dải hình ngọn lửa, chân rồng 5 móng. Trên lưng ấn khắc 2 dòng chữ Hán. Bên phải ghi: “Đúc vào ngày lành tháng 10 năm Minh Mạng thứ 8, 1827”. Bên trái ghi: “Vàng 10 tuổi, nặng 234 lạng 4 tiền 3 phân”. Mặt ấn đúc nổi 6 chữ Hoàng đế Tôn thân chi bảo. Ấn hiện có một số vết xước nhỏ, móp ở rìa mặt ấn; giữa mặt ấn có lỗ thủng nhỏ. Theo hồ sơ đề nghị công nhận Bảo vật quốc gia, ấn nặng 8,983 kg. Ấn Hoàng đế tôn thân chi bảo được làm bằng vàng Trinh Nguyễn	New national treasures: Precious gold seal weighing nearly 9kg of King Minh Mang The precious golden seal of King Minh Mang - Emperor Ton Than chi Bao seal - was handed over to the Government by the Nguyen Dynasty in 1945. After the August Revolution, the Emperor Ton Than Chi Bao's seal was transferred to ownership. This transfer took place on August 30, 1945, at the Ngu Phung floor on the Ngo Mon platform in front of the Hue Citadel. There, King Bao Dai's abdication sword was given to the representative delegation of the Provisional Revolutionary Government of the Democratic Republic of Vietnam, including Tran Huy Lieu, Nguyen Luong Bang and Cu Huy Can. The dynasty's assets were also agreed to be handed over. After the abdication ceremony, all treasures, including the Emperor Ton's seal, were transferred Hanoi . The National Museum of History said that the Emperor Ton Than chi Bao seal was then put into many warehouses many times. In December 1946, the seal was stored when nationwide Resistance broke out. After the Dien Bien Phu victory in 1954, the prints were returned to the warehouse managed by the Ministry of Finance. By 1959, the History Museum was assigned to keep the seal. In 1962, the museum sent its collection of artifacts, including this seal, to the State Bank for storage under a special regime. “For nearly half a century, the collection was completely closed, very few people knew of its existence. Once a year, the museum sends a responsible person to the bank warehouse to check the seals,” information from the Museum History said the country. It was not until 2007, after the Vietnam History Museum (former name of the Museum History national) renovate and upgrade special storage warehouses, invest and install equipment to ensure security and safety, then the seal will be received. According to national treasure records, the Emperor Ton Than Chi Bao seal was cast in the 8th year of Minh Mang (1827), with the function of presenting names and badges to the emperors and queens of the Nguyen Dynasty. The records quote the book Dai Nam Thuc Luc: "Begin casting the seal of Emperor Ton's body, 3 inches 2 centimeters square, 3 centimeters 6 centimeters thick; The Sac destiny chi bao seal is 3 inches and 2 centimeters square, 3 centimeters and 2 centimeters thick, has a dragon-shaped knob,... Used ten gold to cast it. The Ministry of Ceremonies, together with the Ministry of Internal Affairs and the Treasury, will consider casting the seal." The book Kham Dinh Dai Nam Hoi Hoi Tien Dien also recorded, in the 8th year of Minh Mang's reign: "Go down to order the Ministry of Rites to choose an auspicious day, hold a council with the Department of Internal Affairs, the Department of Military Treasury, and respectfully cast a royal treasure of the Emperor's body." 3 inches 2 centimeters square, 3 centimeters 6 centimeters thick. The seal is cast in 10-year-old gold, forming 2 square levels. The handle is a meandering dragon statue, head reaching forward, 2 long horns, tail spreading with 9 flame-shaped strips, dragon feet with 5 claws. On the back of the seal are engraved two lines of Chinese characters. On the right side is written: "Cast on the auspicious day of the 10th month of the 8th year of Minh Mang, 1827". On the left is written: "Gold is 10 years old, weighs 234 ounces, 4 coins and 3 centimeters." The seal's face is embossed with 6 words: Emperor's body, body, treasure. The seal currently has some small scratches and dents on the edge of the seal; There is a small hole in the middle of the seal. According to the application for recognition as a National Treasure, the seal weighs 8,983 kg. The Emperor's seal of honor is made of gold Trinh Nguyen
Bàn về ẩm thực trên mâm cỗ Tết xưa và nay NHÀ VĂN BÙI VIỆT THẮNG Ngày Tết nói chuyện ẩm thực là để nhằm gợi cái thú tao nhã trong hưởng thụ vật chất. Theo cách diễn đạt của nhà văn Nguyễn Tuân, quan trọng của nghệ thuật ẩm thực là trong không gian nào, cùng với ai và tâm thế nào. Đó chính là văn hóa ẩm thực. Ẩm thực tết truyền thống “Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ/ Cây nêu tràng pháo bánh chưng xanh” ánh phản hương sắc Tết truyền thống hàng nghìn năm của người Việt. Trong văn hóa ẩm thực truyền thống thì rõ ràng thực (món ăn) nhiều hơn ẩm (đồ uống). Trên mâm cỗ Tết truyền thống của người Việt, nếu tính theo “vị thế” thì sẽ thấy hiện diện các món thực như: Bánh chưng (miền Bắc) hay bánh tét (miền Nam), giò chả, gà luộc, xôi, thịt lợn (luộc hay rán), thịt đông, nem rán, măng, miến, dưa hành, nộm,… Mỗi mâm thường là “bốn bát sáu đĩa” đuề huề. Ẩm dù dồi dào phong phú đến mấy cũng kém hấp dẫn (ngon miệng, đẹp mắt) nếu thiếu gia vị: Rau sống (lách, diếp, muống), hành, tỏi, gừng, sả, mùi, húng, ớt, tiêu, chanh, dấm,… Gia vị vừa kích thích ăn ngon lại cũng có khí vị của các bài thuốc nam điều hoà âm dương. Ẩm (đồ uống) ngày xưa không có gì nhiều hay khác là rượu quê với đặc sản của rượu men lá ( Lạng Sơn ), rượu ngô Mèo Vạc ( Hà Giang ), rượu làng Mơ (Kinh kỳ), rượu làng Vân ( Bắc Giang ), rượu Kim Sơn ( Ninh Bình ), rượu Bàu Đá ( Bình Định ), rượu Gò Đen ( Long An ),… món ẩm giải khát thì có nước chè mạn (chè khô) hay chè xanh, nước chanh hay cam (giải rượu). Món tráng miệng thì có các loại kẹo bánh (khảo, đậu xanh, lạc…), được ưa thích nhất vẫn là chè lam, kẹo lạc hay kẹo dồi chị em sinh đôi; hoặc giả là các loại mứt truyền thống như sen, gừng, lạc, bí, dừa (có lẽ vì nó hợp với nước chè). Ẩm thực Tết truyền thống được hỗ trợ bởi các yếu tố khác đó là “câu đối đỏ – cây nêu – tràng pháo”. Nếu nói vui thì ẩm thực là “nội cảnh”, còn “ngoại cảnh” chính là màu sắc – âm thanh – sự vật đặc trưng cùng góp vào sự đa thanh sắc của Tết cổ truyền. Thời bao cấp và chiến tranh khó khăn về kinh tế, mâm cỗ tết vẫn được mọi người duy trì, chăm bẵm giữ vẹn nguyên hương vị cổ truyền. Nhưng thấp thoáng và điểm xuyết thêm vài sắc màu mới. Phần ẩm, có thêm một vài loại rượu quốc doanh (sản xuất công nghiệp, nhãn mác bắt mắt) như chanh, cam, cà phê,… màu sắc hấp dẫn, hương vị đậm đà. Nếu trên ban thờ “ngự” thêm hai chai rượu màu (chanh/cam) thì tự nhiên trông sang trọng hẳn lên và có không khí thời đại. Đồ ẩm sẽ được bổ sung thêm các loại chè gói quốc doanh có chất lượng cao như Ba Đình, Hồng Đào, Thanh Hương,.. Các cụ già khi thưởng thức trà gói mới cũng thường nhấm nháp, gật gù khen ngợi. Nhất là khi cụ nào châm thêm một điếu thuốc lá thơm Thủ đô, Điện Biên thì hương trà quấn quýt với khói thuốc tạo nên một hòa cảm hương vị tuyệt vời. Món ẩm tráng miệng bánh kẹo mứt có thêm các nhãn hiệu nổi tiếng tham dự và chia sẻ cảm giác như Hải Hà, Hải Châu, Hà Nội ,… Ẩm thực Tết thời hiện đại Các yếu tố cổ truyền đã ít dần đi như cây nêu (ở các đô thị lớn và một phần các địa phương khác), hoặc biến mất hay bị xóa sổ do luật pháp quy định (như pháo, song năm nay người dân lại được phép bắn pháo hoa). Để chuẩn bị cho mâm cỗ tết nói riêng các bà nội trợ vẫn cứ đinh ninh công thức truyền thống “4 bát 6 đĩa” (nhưng riêng bát canh bóng vài năm nay suy giảm dần trên mâm cỗ, nhiều gia đình quay lưng với món canh bóng vì e dè, lo sợ vấn đề an ninh thực phẩm khi xem các băng video về các cơ sở thủ công sản xuất bóng bì). Cũng như trong sinh hoạt của người dân, chợ truyền thống vẫn còn nhiều hấp lực khi đua tranh với hình thái chợ hiện đại – siêu thị (supermarket). Trong thế giới phẳng, đổi thay là tất yếu,. Nhà nghiên cứu văn hóa Phan Ngọc đã có lý khi nhận xét: “Tiếp xúc có nghĩa là thỏa hiệp cả từ hai phía. Do đó sớm hay muộn, văn hóa Việt Nam cũng sẽ mang những sắc thái mới có tính chất khu vực Đông Nam Á và thế giới”. Xét đại cục, phần ẩm thay đổi nhiều hơn, mạnh mẽ hơn phần thực trong văn hóa ẩm thực Tết của người Việt hiện nay. Các nhà nghiên cứu văn hóa đã đề cập đến khái niệm “văn hoá rượu vang”, “văn hóa bia” khi bàn về ẩm thực tết Việt. Người Châu Á (đặc biệt là Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam) vốn có truyền thống uống rượu cất bằng gạo. Ngày nay cư dân của các quốc gia điển hình trên đang giảm bớt uống rượu gạo và tăng cường các đồ uống vốn có xuất xứ từ phương Tây (hiểu là Âu- Mỹ) là rượu vang và bia. Trên ban thờ gia đình, quanh mâm cỗ truyền thống đã không thấy ngự những chai rượu quê “nút lá chuối” nữa. Thay vào đó là những chai rượu vang nhẹ độ (của Ý, Pháp, Tây Ban Nha,…), hay rượụ mạnh cao độ thuộc các dòng Cognac hay Whisky. Cũng có gia chủ bày trên ban thờ bên cạnh mâm cỗ Tết những lon bia hay nước giải khát Coca Cola, Pepsi nội hay ngoại nhập đẹp mắt, với tâm niệm “dương sao âm vậy”. Xu hướng chung của người hiện đại, nhất là lớp trẻ, trọng ẩm hơn thực. Trong ẩm thì bia thường được ưa dùng, thậm chí trở thành “mode” suốt từ Nam chí Bắc. Người cao tuổi và phụ nữ, trẻ nhỏ thì thưởng rượu vang, nước giải khát nhiều hương vị quyến rũ. Có một “ kỷ lục ” cũng không đáng vui hay tự hào: Mỗi năm người Việt tiêu thụ hết khoảng 4 tỉ lít bia (thống kê năm 2020), tức tiêu tốn chừng 4 tỉ USD (!?). Ngày xưa, người Việt gặp nhau thường là “miếng giầu là đầu câu chuyện”. Nay thì cốc bia (hay rượu là đầu câu chuyện). Nhưng “văn hóa bia rượu” chính là cái ngưỡng cần thiết của nó, để không biến thành “bia bọt”, hay ‘‘rượu chè” hàm nghĩa tiêu cực. B.V.T	Discussing cuisine on Tet trays past and present WRITER BUI VIET THANG On Tet, talking about food is to evoke the elegant pleasures of material enjoyment. According to writer Nguyen Tuan's expression, the important thing about culinary art is in what space, with whom and with what mindset. That is culture cuisine. Traditional Tet cuisine “Fat meat, pickled onions, red couplets/ Green banh chung firecrackers” reflects the thousands of years of traditional Tet flavor of the Vietnamese people. In traditional culinary culture, it is clear that food (food) is more important than food (drinks). On the traditional Tet tray of Vietnamese people, if calculated according to "position", there will be the presence of real dishes such as: Banh chung (North) or banh tet (South), sausage, boiled chicken, sticky rice, meat pork (boiled or fried), frozen meat, fried spring rolls, bamboo shoots, vermicelli, pickled onions, salad, etc. Each tray is usually "four bowls and six plates". No matter how abundant the food is, it will be less attractive (delicious, beautiful) if it lacks spices: Raw vegetables (spleen, lettuce, water spinach), onions, garlic, ginger, lemongrass, coriander, basil, chili, pepper, Lemon, vinegar,... Spices not only stimulate appetite but also have the flavor of traditional herbal remedies to harmonize yin and yang. Moist (drink) in the past did not have much or anything other than country wine with the specialty of leaf yeast wine ( Lang Son ), Meo Vac corn wine ( Ha Giang ), Mo village wine (Kinh Ky), Van village wine ( Bac Giang ), Kim Son wine ( Ninh Binh ), Bau Da wine ( Pacify ), Go Den wine ( Long An ),... for refreshments, there are green tea (dried tea) or green tea, lemon or orange juice (hangover relief). Desserts include candies (chao, green beans, peanuts...), the most popular are still che lam, peanut candy or twin sister sausage candy; or traditional jams such as lotus, ginger, peanuts, squash, and coconut (perhaps because it goes well with tea). Traditional Tet cuisine is supported by other factors such as "red couplets - neem tree - fireworks". If we're joking, food is the "inner scene", while the "outer scene" is the typical colors - sounds - things that contribute to the diversity of colors of the traditional Tet. During times of economic subsidies and war, Tet feasts were still maintained and cared for by everyone, keeping the traditional flavors intact. But looming and dotted with a few new colors. In the wet part, there are a few state-owned wines (industrial production, eye-catching labels) such as lemon, orange, coffee,... with attractive colors and rich flavors. If two bottles of colored wine (lemon/orange) are placed on the altar, it will naturally look more luxurious and have a modern atmosphere. The food will be supplemented with high quality state-owned packaged tea such as Ba Dinh, Hong Dao, Thanh Huong, etc. When the old people enjoy the new packaged tea, they often sip it and nod in praise. Especially when someone lights up a fragrant cigarette in the Capital or Dien Bien, the scent of tea mixed with the smoke creates a wonderful flavor harmony. Desserts such as confectionery and jam have famous brands participating and sharing their feelings such as Hai Ha, Hai Chau, Hanoi ,… Modern Tet cuisine Traditional elements have gradually decreased, such as bamboo trees (in large cities and parts of other localities), or disappeared or been wiped out due to legal regulations (such as firecrackers, but this year people are allowed to fireworks). To prepare for Tet feasts in particular, housewives still insist on the traditional recipe "4 bowls, 6 plates" (but in recent years, bowls of soup have gradually declined on feasts, many families have turned their backs on this dish. because of shyness and fear of food security issues when watching videos about manual establishments producing taro balls). Just like in people's daily activities, traditional markets still have a lot of appeal when competing with modern markets - supermarkets. In a flat world, change is inevitable. Home study culture Phan Ngoc was right when he commented: “Contact means compromise from both sides. Therefore, sooner or later, Vietnamese culture will also take on new nuances that are unique to Southeast Asia and the world." Considering the overall situation, the culinary part changes more and more strongly than the real part in the Tet culinary culture of Vietnamese people today. Cultural researchers have mentioned the concepts of "wine culture" and "beer culture" when discussing Vietnamese Tet cuisine. Asians (especially Japanese, Chinese, and Vietnamese) have a tradition of drinking wine distilled from rice. Nowadays, residents of the above typical countries are reducing their consumption of rice wine and increasing their consumption of drinks originating from the West (understood as Europe-America), such as wine and beer. On the family altar, around the traditional feast tray, the "banana leaf corked" bottles of country wine no longer appear. Instead, there are bottles of light wine (from Italy, France, Spain, etc.), or strong spirits of the Cognac or Whiskey lines. There are also homeowners who display on the altar next to the Tet feast tray beautiful cans of beer or domestic or imported Coca Cola and Pepsi soft drinks, with the mindset of "If there is yang then there is yin". The general tendency of modern people, especially young people, is to emphasize food more than food. In humid times, beer is often used, even becoming a "mode" from South to North. Elderly people, women, and children enjoy wine and soft drinks with many attractive flavors. Only one " record ” is not something to be happy or proud of: Every year Vietnamese people consume about 4 billion liters of beer (2020 statistics), which means spending about 4 billion USD (!?). In the past, when Vietnamese people met each other, it was often "the first part of the story". Now, a glass of beer (or wine is the beginning of the story). But "beer and alcohol culture" is its necessary threshold, so as not to turn into "foam beer", or "booze" with negative connotations. B.V.T
Con hổ trong một số tác phẩm văn học Hổ là loài thú dữ ăn thịt và chẳng bao giờ sống chung được với người. Nhưng trong đời sống tinh thần của con người, nó lại rất gần gũi. Người ta thường sống trong lời ăn tiếng nói của dân gian, mượn chuyện con hổ để răn mình và nhắc nhở người. Ngoài ra người ta còn vẽ tranh, tạc tượng về con hổ rất nhiều và khiến cho nó trở thành những nhân vật trung tâm của một số tác phẩm văn học nghệ thuật . Đặc biệt, trong văn học, chúng ta cũng bắt gặp hình ảnh con hổ rất nhiều. Nhắc đến con hổ là nhắc đến loài ác thú. Bởi thế, trong văn học dân gian xưa, người ta vẫn thường sao chép y nguyên hình tượng ấy vào văn học. Mà sau này, câu thông dụng nhất để chỉ con người hung hăng cũng là “dữ như cọp”. Hay người xưa vẫn thường nhắc đến sự oai phong của con hổ nơi rừng xanh: “Đồng Nai xứ sở lạ lùng/ Dưới sông cá sấu, trên rừng cọp um”. Hoặc chỉ sự hung dữ của con hổ, ông bà còn răn con cháu: “Chớ thấy hùm ngủ vuốt râu/ Đến khi hùm dậy đầu lâu chẳng còn”. Câu này vừa thực mà vừa ẩn dụ. Con người cũng như con hổ vậy. Bản ác chưa trỗi dậy thì thôi, nếu đã bị đánh thức thì “nhai đến tận xương”. Chính sự hung bạo ấy, nên: “Mèo tha miếng thịt thì gào/ Hùm tha con lợn thì nào thấy ai”. Và cũng vì sự hung bạo, oai phong ấy mà người ta còn ví von: “Cáo mượn oai hùm” hay “Miệng hùm gan sứa”,… Hình ảnh con hổ đã được sao chép và khi vào văn học dân gian, nó vẫn giữ nguyên bản. Bởi trong đời sống thường nhật, ngoài sự sợ hãi ra thì hổ chưa bao giờ giúp được gì cho nhân dân. Bởi thế trong văn học dân gian, con cọp với bản tính hung bạo thường được dùng ám chỉ những kẻ bản tính hung dữ hoặc tượng trưng cho tên hung thần trong mỗi con người. Cũng như để răn dạy con người. Câu chuyện ở làng Đông Triều được tác giả Vũ Trinh hư cấu. Một con hổ đực đến nhờ bà Trần đến đỡ đẻ cho hổ cái. Sau khi hổ cái sinh được ba hổ con, hổ đực đào một cục bạc để trả ơn. Và lưu luyến khi bà trở về. Nhờ cục bạc đó mà bà Trần đã sống sót qua mùa đói kém. Một lần khác, bác tiều phu vào rừng đốn củi. Khi ấy, vô tình ông ta bắt gặp một con hổ đang nằm đấy đau đớn, quằn quại và vẻ bất lực. Biết rằng con hổ bị hóc xương, nên bác cố lấy hết can đảm dùng tay lấy khúc xương ấy ra. Chính ân nghĩa đó, nên hổ thường mang nai đến biếu cho bác. Và khi bác mất, hằng năm, người ta vẫn thấy hổ mang bò, dê… đến tế bác. Khi đã đi vào văn học viết, hình tượng con hổ không còn đơn thuần là dã thú. Nó đã bắt đầu mang một ý thức, nhằm truyền tải về đạo lý nhân nghĩa giữa con người với nhau, cũng như khuyên bảo con người hãy chan hòa với loài vật. Trong tiểu thuyết Tây du ký (Ngô Thừa Ân), ở chương bốn lăm và bốn sáu, khi thầy trò Huyền Trang đến Xa Trì quốc thì gặp ba tên quốc sư do ba yêu quái giả dạng. Ngoài Dương Lực đại tiên và Lộc Lực đại tiên, còn có một tên với danh xưng là Hổ Lực đại tiên. Tên này, sau khi bị Tôn Hành Giả và hai sư đệ bày mưu chơi khăm thì tức lắm. Khi Đường Tam Tạng mang “Thông quan văn điệp” đến, tên này năm lần bảy lượt bày mưu hãm hại bốn thầy trò. Một lần hắn đăng đàn làm phép cầu mưa, nhưng bị Ngộ Không phá tan phép thần. Một lần khác, hắn đọ tài chém đầu rồi làm hoàn lại như cũ. Khi đầu Hổ Lực vừa rơi xuống, Bật Mã Ôn liền hóa ra con chó phèn và tha đầu hắn bỏ xuống sông. Hổ tinh hiện nguyên hình khiến ai nấy khiếp sợ. Đó là khi con hổ bước vào trang viết của Nguyễn Du . Hổ không chỉ hung dữ mà còn rất oai phong bởi nó là chúa sơn lâm. Nên rất nhiều những câu thơ, đại thi hào đã mượn hình ảnh ấy để miêu tả Từ Hải đã quen thuộc với người Việt: “Râu hùm, hàm én, mày ngài/ Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao” thể hiện sự oai phong, đường bệ của Từ Hải. Rồi để tả sự uy nghi của anh hùng họ Từ khi làm chủ tọa phiên tòa báo ân, báo oán: “Trướng hùm mở giữa trung quân/ Từ công sánh với phu nhân cùng ngồi”. Và lần cuối cùng nhắc đến con hùm trong truyện là lúc Từ Hải hết vai: “Đang khi bất ý chẳng ngờ/ Hùm thiêng khi đã sa cơ cũng hèn/ Tử sanh liều giữa trận tiền/ Dạn dày cho biết gan hiền tướng quân”. Nhưng hổ dữ không chống nổi sói bầy. Từ Hải lâm trận và tử trận đầy oan ức bởi anh hùng lỡ vận. Song hình ảnh Từ Hải vẫn oai phong lẫm liệt, xứng danh là hổ tướng. Ở Truyện Kiều , hổ được mượn để diễn tả tướng mạo và phong thái của Từ Hải. Còn La Quán Trung, trong Tam quốc diễn nghĩa đã dùng “Ngũ hổ tướng” để chỉ những mãnh tướng như Quan Vũ, Trương Phi, Hoàng Trung, Mã Siêu và Triệu Vân. Đây là một chức danh hư cấu, La Quán Trung theo dân gian mà đặt ra. Nhưng cũng đủ thể hiện được sức mạnh, sự dũng mãnh của những vị chiến tướng này. Nếu chẳng có tay hổ cứu mạng, e Vân Tiên đã bị Trịnh Hâm hãm hại. Con hổ đã cởi trói cho tiểu đồng, cứu Lục Vân Tiên khỏi hang Thương Tòng. Nguyên bản con hổ vẫn là ác thú, nên Trịnh Hâm mới bày mưu tính kế trói tiểu đồng vào gốc cây hòng: “Trước cho hùm cọp ăn mày/ Hại Tiên phải dụng mưu này mới xong/ Vân Tiên ngồi mãi đợi trông/ Trịnh Hâm về nói tiểu đồng cọp ăn” . Với một diện mạo khác, con hổ là vị cứu tinh và được thần thánh hóa: “Sơn thần ghé lại một bên/ Cắn dây mở trói cõng lên ra đàng” (khi cứu tiểu đồng) và “Du thần xem thấy ai hoài/ Xét trong mình gã có bài phù tiên/ Mới hay là Lục Vân Tiên/ Cùng nhau dìu dắt đều liền đem ra” (khi cứu Tiên khỏi hang Thương Tòng). Trong Lục Vân Tiên , con hổ không còn là mãnh thú mà là đại diện cho cái thiện, thể hiện được tinh thần của tác phẩm. Bởi không chỉ Vân Tiên mà con hổ cũng trừng trị cái ác khi tha mẹ con Thể Loan bỏ vào hang Thương Tòng. Hổ không ăn thịt, làm vậy cốt là để mẹ con y chịu báo ứng. Trong tứ đại kỳ thư, Thủy hử (Thi Nại Am) đã nhắc đến một con hổ bất khả chiến bại. Mà chính con hổ ấy đã dựng nên một nhân vật nổi tiếng – Võ Tòng. Câu chuyện “Võ Tòng đả hổ” quá quen thuộc. Dù chưa ai biết nội dung, nhưng vẫn thần tượng vị hào kiệt này bởi sức mạnh phi thường. Nhưng ít ai biết rằng trước khi con hổ này vào cuộc chiến với Võ Tòng, móng vuốt của nó đã hạ gục ba mươi dũng sĩ. Khi ấy Võ Tòng đã chén chú chén anh gần hết chum “Thấu bình hương tửu” – thứ rượu mà “Ba chén không qua được núi”. Và được chủ quán rượu khuyên ngủ lại rồi sáng hẵng lên đường. Nghĩ rằng chủ quán lừa mình, nên Võ Nhị Lang đã phớt lờ lời nói của chủ quán. Đơn thương độc mã lên núi Cảnh Dương và vị hảo hán đã có một cuộc chiến nảy lửa với con hổ mà ai nghe cũng khiếp vía. Võ Tòng tay không bắt hổ. Sau một hồi co vật, Võ Tòng đã chiếm thế thượng phong. Tay hảo hán đã giữ chặt bờm, đè con hổ xuống rồi đấm cho vài mươi cái, sau lại dùng gậy phang thêm mấy chục đòn. Thế là con hổ máu me bê bết, lăn ra chết tươi. Và ai nấy phục Võ Tòng sát đất, tung hô là đại hảo hán. Nguyễn Nhật Thanh	Con hổ trong một số tác phẩm văn học Hổ là loài thú dữ ăn thịt và chẳng bao giờ sống chung được với người. Nhưng trong đời sống tinh thần của con người, nó lại rất gần gũi. Người ta thường sống trong lời ăn tiếng nói của dân gian, mượn chuyện con hổ để răn mình và nhắc nhở người. Ngoài ra người ta còn vẽ tranh, tạc tượng về con hổ rất nhiều và khiến cho nó trở thành những nhân vật trung tâm của một số tác phẩm văn học nghệ thuật . Đặc biệt, trong văn học, chúng ta cũng bắt gặp hình ảnh con hổ rất nhiều. Nhắc đến con hổ là nhắc đến loài ác thú. Bởi thế, trong văn học dân gian xưa, người ta vẫn thường sao chép y nguyên hình tượng ấy vào văn học. Mà sau này, câu thông dụng nhất để chỉ con người hung hăng cũng là “dữ như cọp”. Hay người xưa vẫn thường nhắc đến sự oai phong của con hổ nơi rừng xanh: “Đồng Nai xứ sở lạ lùng/ Dưới sông cá sấu, trên rừng cọp um”. Hoặc chỉ sự hung dữ của con hổ, ông bà còn răn con cháu: “Chớ thấy hùm ngủ vuốt râu/ Đến khi hùm dậy đầu lâu chẳng còn”. Câu này vừa thực mà vừa ẩn dụ. Con người cũng như con hổ vậy. Bản ác chưa trỗi dậy thì thôi, nếu đã bị đánh thức thì “nhai đến tận xương”. Chính sự hung bạo ấy, nên: “Mèo tha miếng thịt thì gào/ Hùm tha con lợn thì nào thấy ai”. Và cũng vì sự hung bạo, oai phong ấy mà người ta còn ví von: “Cáo mượn oai hùm” hay “Miệng hùm gan sứa”,… Hình ảnh con hổ đã được sao chép và khi vào văn học dân gian, nó vẫn giữ nguyên bản. Bởi trong đời sống thường nhật, ngoài sự sợ hãi ra thì hổ chưa bao giờ giúp được gì cho nhân dân. Bởi thế trong văn học dân gian, con cọp với bản tính hung bạo thường được dùng ám chỉ những kẻ bản tính hung dữ hoặc tượng trưng cho tên hung thần trong mỗi con người. Cũng như để răn dạy con người. Câu chuyện ở làng Đông Triều được tác giả Vũ Trinh hư cấu. Một con hổ đực đến nhờ bà Trần đến đỡ đẻ cho hổ cái. Sau khi hổ cái sinh được ba hổ con, hổ đực đào một cục bạc để trả ơn. Và lưu luyến khi bà trở về. Nhờ cục bạc đó mà bà Trần đã sống sót qua mùa đói kém. Một lần khác, bác tiều phu vào rừng đốn củi. Khi ấy, vô tình ông ta bắt gặp một con hổ đang nằm đấy đau đớn, quằn quại và vẻ bất lực. Biết rằng con hổ bị hóc xương, nên bác cố lấy hết can đảm dùng tay lấy khúc xương ấy ra. Chính ân nghĩa đó, nên hổ thường mang nai đến biếu cho bác. Và khi bác mất, hằng năm, người ta vẫn thấy hổ mang bò, dê… đến tế bác. Khi đã đi vào văn học viết, hình tượng con hổ không còn đơn thuần là dã thú. Nó đã bắt đầu mang một ý thức, nhằm truyền tải về đạo lý nhân nghĩa giữa con người với nhau, cũng như khuyên bảo con người hãy chan hòa với loài vật. Trong tiểu thuyết Tây du ký (Ngô Thừa Ân), ở chương bốn lăm và bốn sáu, khi thầy trò Huyền Trang đến Xa Trì quốc thì gặp ba tên quốc sư do ba yêu quái giả dạng. Ngoài Dương Lực đại tiên và Lộc Lực đại tiên, còn có một tên với danh xưng là Hổ Lực đại tiên. Tên này, sau khi bị Tôn Hành Giả và hai sư đệ bày mưu chơi khăm thì tức lắm. Khi Đường Tam Tạng mang “Thông quan văn điệp” đến, tên này năm lần bảy lượt bày mưu hãm hại bốn thầy trò. Một lần hắn đăng đàn làm phép cầu mưa, nhưng bị Ngộ Không phá tan phép thần. Một lần khác, hắn đọ tài chém đầu rồi làm hoàn lại như cũ. Khi đầu Hổ Lực vừa rơi xuống, Bật Mã Ôn liền hóa ra con chó phèn và tha đầu hắn bỏ xuống sông. Hổ tinh hiện nguyên hình khiến ai nấy khiếp sợ. Đó là khi con hổ bước vào trang viết của Nguyễn Du . Hổ không chỉ hung dữ mà còn rất oai phong bởi nó là chúa sơn lâm. Nên rất nhiều những câu thơ, đại thi hào đã mượn hình ảnh ấy để miêu tả Từ Hải đã quen thuộc với người Việt: “Râu hùm, hàm én, mày ngài/ Vai năm tấc rộng, thân mười thước cao” thể hiện sự oai phong, đường bệ của Từ Hải. Rồi để tả sự uy nghi của anh hùng họ Từ khi làm chủ tọa phiên tòa báo ân, báo oán: “Trướng hùm mở giữa trung quân/ Từ công sánh với phu nhân cùng ngồi”. Và lần cuối cùng nhắc đến con hùm trong truyện là lúc Từ Hải hết vai: “Đang khi bất ý chẳng ngờ/ Hùm thiêng khi đã sa cơ cũng hèn/ Tử sanh liều giữa trận tiền/ Dạn dày cho biết gan hiền tướng quân”. Nhưng hổ dữ không chống nổi sói bầy. Từ Hải lâm trận và tử trận đầy oan ức bởi anh hùng lỡ vận. Song hình ảnh Từ Hải vẫn oai phong lẫm liệt, xứng danh là hổ tướng. Ở Truyện Kiều , hổ được mượn để diễn tả tướng mạo và phong thái của Từ Hải. Còn La Quán Trung, trong Tam quốc diễn nghĩa đã dùng “Ngũ hổ tướng” để chỉ những mãnh tướng như Quan Vũ, Trương Phi, Hoàng Trung, Mã Siêu và Triệu Vân. Đây là một chức danh hư cấu, La Quán Trung theo dân gian mà đặt ra. Nhưng cũng đủ thể hiện được sức mạnh, sự dũng mãnh của những vị chiến tướng này. Nếu chẳng có tay hổ cứu mạng, e Vân Tiên đã bị Trịnh Hâm hãm hại. Con hổ đã cởi trói cho tiểu đồng, cứu Lục Vân Tiên khỏi hang Thương Tòng. Nguyên bản con hổ vẫn là ác thú, nên Trịnh Hâm mới bày mưu tính kế trói tiểu đồng vào gốc cây hòng: “Trước cho hùm cọp ăn mày/ Hại Tiên phải dụng mưu này mới xong/ Vân Tiên ngồi mãi đợi trông/ Trịnh Hâm về nói tiểu đồng cọp ăn” . Với một diện mạo khác, con hổ là vị cứu tinh và được thần thánh hóa: “Sơn thần ghé lại một bên/ Cắn dây mở trói cõng lên ra đàng” (khi cứu tiểu đồng) và “Du thần xem thấy ai hoài/ Xét trong mình gã có bài phù tiên/ Mới hay là Lục Vân Tiên/ Cùng nhau dìu dắt đều liền đem ra” (khi cứu Tiên khỏi hang Thương Tòng). Trong Lục Vân Tiên , con hổ không còn là mãnh thú mà là đại diện cho cái thiện, thể hiện được tinh thần của tác phẩm. Bởi không chỉ Vân Tiên mà con hổ cũng trừng trị cái ác khi tha mẹ con Thể Loan bỏ vào hang Thương Tòng. Hổ không ăn thịt, làm vậy cốt là để mẹ con y chịu báo ứng. Trong tứ đại kỳ thư, Thủy hử (Thi Nại Am) đã nhắc đến một con hổ bất khả chiến bại. Mà chính con hổ ấy đã dựng nên một nhân vật nổi tiếng – Võ Tòng. Câu chuyện “Võ Tòng đả hổ” quá quen thuộc. Dù chưa ai biết nội dung, nhưng vẫn thần tượng vị hào kiệt này bởi sức mạnh phi thường. Nhưng ít ai biết rằng trước khi con hổ này vào cuộc chiến với Võ Tòng, móng vuốt của nó đã hạ gục ba mươi dũng sĩ. Khi ấy Võ Tòng đã chén chú chén anh gần hết chum “Thấu bình hương tửu” – thứ rượu mà “Ba chén không qua được núi”. Và được chủ quán rượu khuyên ngủ lại rồi sáng hẵng lên đường. Nghĩ rằng chủ quán lừa mình, nên Võ Nhị Lang đã phớt lờ lời nói của chủ quán. Đơn thương độc mã lên núi Cảnh Dương và vị hảo hán đã có một cuộc chiến nảy lửa với con hổ mà ai nghe cũng khiếp vía. Võ Tòng tay không bắt hổ. Sau một hồi co vật, Võ Tòng đã chiếm thế thượng phong. Tay hảo hán đã giữ chặt bờm, đè con hổ xuống rồi đấm cho vài mươi cái, sau lại dùng gậy phang thêm mấy chục đòn. Thế là con hổ máu me bê bết, lăn ra chết tươi. Và ai nấy phục Võ Tòng sát đất, tung hô là đại hảo hán. Nguyễn Nhật Thanh
Phát hiện mới: Chiếc trống đồng có xuất xứ ở Mường Lát Chiếc trống đồng mới được phát hiện có xuất xứ từ huyện Mường Lát , tỉnh Thanh Hoá , hiện được ông Nguyễn Văn Kính ( Hà Nội ) sưu tầm và sở hữu. Chiếc trống này thuộc loại trống Đông Sơn, còn gọi là trống đồng loại I theo cách phân loại của học giả người Áo F. Heger. Trống xuất xứ ở Mường Lát còn tương đối nguyên vẹn, dáng cân đối, mặt trống hình tròn, rìa mặt chưa chờm ra khỏi tang. Thân trống được chia thành 3 phần rõ rệt: Phần tang trống có độ nở đều, phần lưng trống có hình gần nón cụt, phần chân trống hơi loe. Giữa tang và lưng của trống có 4 cặp quai trống, nằm đối xứng qua trục tâm trống. Rìa mặt trống và khắp thân trống có dấu vết “con kê” hình vuông, được rải đều. Dọc hai bên thân trống có dấu vết đường chỉ nổi đánh dấu vết ghép hai mang khuôn thân. Đó là những chứng cứ quan trọng về cách tạo mang khuôn đúc loại trống Đông Sơn . Trống không có các cặp tượng cóc ở rìa mặt như các trống Đông Sơn muộn. Có 4 cặp quai trống trang trí 8 hàng hoa văn bông lúa. 1. Kích thước Đây là một chiếc trống Đông Sơn thuộc loại có kích thước lớn nhất được biết cho đến nay ở Việt Nam, với đường kính mặt 100,5cm; chiều cao 71,5cm; đường kính chân 102,5cm. Chiều cao của quai 12,0cm; chiều rộng của quai 7,0cm. Trống có các chỉ số kích thước đường kính mặt, chiều cao và đường kính chân lớn hơn cả những chiếc trống thuộc nhóm A1 được biết như trống Ngọc Lũ, Hoàng Hạ, Sông Đà, Cổ Loa và Kính Hoa. 2. Hoa văn mặt trống Hoa văn trên trống xuất xứ ở Mường Lát còn sắc nét. Giữa mặt có ngôi sao đúc nổi có 12 cánh. Giữa các cánh sao là hoa văn hình lông công xen kẽ với hoa văn hình gạch ngắn. Xung quanh hình ngôi sao giữa mặt trống có 10 vành hoa văn với độ rộng không đều nhau, miêu tả các mô típ hình động vật và các hoa văn hình học. – Vành 1 trang trí hình hồi văn. – Vành 2, 9 trang trí hình vòng tròn đồng tâm chấm giữa, tiếp tuyến. – Vành 3, 8, 10 trang trí hoa văn gạch ngắn song song. – Vành 5 trang trí hoa văn hình 4 ngôi nhà sàn, hình người múa hoá trang. – Vành 6 trang trí hình chim bay, xoè cánh rộng. Đây là những hoa văn chuẩn mực của văn hoá Đông Sơn, đã tìm được trên một số trống khác. 3. Hoa văn tang trống Một số hoa văn trên tang trống đã bị mờ. Những hoa văn còn nhận thấy được, từ trên xuống dưới: – Vành 1, 3 trang trí hoa văn gạch ngắn song song. – Vành 2 trang trí hoa văn vòng tròn chấm giữa tiếp tuyến. – Vành 4 là vành hoa văn chủ đạo, rộng nhất, trang trí hoa văn hình thuyền, trên thuyền có hình người hoá trang và cả người đang cầm mái chèo. Ở khoảng cách giữa hai thuyền còn được trang trí hình chim đứng, có thể là hình chim bồ nông với mỏ dài. 4. Hoa văn lưng trống Từ trên xuống dưới có những vành hoa văn: – Vành 1 là hoa văn chủ đạo, rộng nhất, trang trí hình người múa hoá trang cách điệu, mảng hoa văn này còn được ngăn cách bởi những cột hoa văn đứng, trang trí hoa văn hình học: Hai cột hoa văn gạch chéo, ở giữa có hoa văn vòng tròn chấm giữa tiếp tuyến. – Vành 2, 4 trang trí hoa văn gạch ngắn song song. – Vành 3 trang trí hoa văn vòng tròn tiếp tuyến chấm giữa. 5. Chân trống: Không trang trí. Chiếc trống xuất xứ ở Mường Lát này là một chiếc trống Đông Sơn đẹp, đã cho chúng ta một số tư liệu và nhận thức mới về trống đồng nói riêng và nền văn hoá Đông Sơn nói chung. Hoa văn 2 con bồ nông đang đứng phía trên quai trống Hoa văn chim bay, người hoá trang cách điệu trên mặt trống. Hoa văn hình nhà sàn trên mặt trống. Hoa văn ngôi sao giữa mặt trống. Ảnh: Trịnh Sinh Trống xuất xứ ở Mường Lát được đúc với kỹ thuật luyện kim khá cao, dùng khuôn đúc đất sét tạo thành 3 mang khuôn: 1 khuôn mặt, 2 khuôn thân. Bên trong lại còn có khuôn trong (còn được gọi là “thao”). Trống có hệ thống “con kê” được rải đều, găm vào giữa khuôn ngoài và khuôn trong trước khi đổ đồng để tránh sập khuôn. Đáng chú ý là một số hoa văn hình chim bồ nông đứng xen kẽ giữa các thuyền. Chim có mỏ dài và to, đôi chân cao, đuôi dài, toàn thân được trang trí hoa văn gạch ngắn song song. Chim bồ nông trên trống này khá giống với trang trí trên trống Sông Đà. Hoa văn chim bồ nông đứng còn được thấy trang trí trên trống đồng Ngọc Lũ. Hoa văn 4 ngôi nhà sàn rất đẹp. Đó là ngôi nhà có mái hình thang lộn ngược giống với kiểu nhà sàn mái cong trên các trống Ngọc Lũ, Hoàng Hạ, Cổ Loa… Đặc biệt ngôi nhà sàn này rất giống với 2 ngôi nhà trang trí trên trống Quảng Xương, Thanh Hoá. Ngôi nhà trang trí trên trống xuất xứ ở Mường Lát đẹp hơn, hoa văn sắc nét hơn nhà trên trống Quảng Xương. Đầu hồi của nhà trang trí hoa văn hình đầu chim, còn có cả mắt tròn. Ngôi nhà có sàn cao và có cầu thang lên xuống ở hai bên. Bước đầu có thể xếp trống xuất xứ ở Mường Lát vào nhóm A, niên đại vào khoảng 2.300 – 2.200 năm cách ngày nay. Đây là chiếc trống quý và hiếm, bổ sung vào kho di sản trống Đông Sơn độc đáo của Việt Nam . GS.TS TRỊNH SINH	New discovery: The bronze drum originated in Muong Lat The newly discovered bronze drum originated from the district Muong Lat , conscious Thanh Hoa , currently managed by Mr. Nguyen Van Kinh ( Hanoi ) collect and own. This drum belongs to the Dong Son drum, also known as type I bronze drum according to the classification of Austrian scholar F. Heger. The drum originating from Muong Lat is still relatively intact, with a balanced shape, the drum's face is round, the edge of the face does not protrude from the drum. The body of the drum is divided into 3 distinct parts: The drum part has an even expansion, the drum's back part is shaped like a truncated cone, and the drum's legs are slightly flared. Between the drum and the back of the drum there are 4 pairs of drum handles, located symmetrically about the drum's center axis. The edge of the drum surface and the entire body of the drum have square "chicken" traces, evenly spread. Along both sides of the drum's body, there are traces of raised lines marking the seam of the two body molds. These are important evidences on how to create blank casting molds Dong Son . The drum does not have pairs of toad statues on the edge of its face like the late Dong Son drums. There are 4 pairs of drum handles decorated with 8 rows of rice flower patterns. 1. Size This is a Dong Son drum of the largest size known to date in Vietnam, with a face diameter of 100.5cm; height 71.5cm; foot diameter 102.5cm. Height of strap 12.0cm; width of strap 7.0cm. The drum has dimensions of face diameter, height and leg diameter that are larger than drums belonging to the A1 group known as Ngoc Lu, Hoang Ha, Song Da, Co Loa and Kinh Hoa drums. 2. Drum face pattern The patterns on the drums originating in Muong Lat are still sharp. In the middle of the face is an embossed star with 12 points. Between the star wings is a peacock feather pattern alternating with a short dash pattern. Around the star shape in the middle of the drum surface, there are 10 patterned rims with uneven widths, depicting animal motifs and geometric patterns. – Rim 1 is decorated with a text image. – Rims 2 and 9 are decorated with concentric circles with a dot in the middle and a tangent. – Rims 3, 8, 10 are decorated with short parallel brick patterns. – Rim 5 is decorated with patterns of 4 stilt houses and people dancing in costumes. – Rim 6 is decorated with a flying bird shape, spreading its wings wide. These are standard patterns of Dong Son culture, found on some other drums. 3. Drum pattern Some patterns on the drum have faded. The patterns are still discernible, from top to bottom: – Rims 1 and 3 are decorated with short parallel brick patterns. – Rim 2 is decorated with a dotted circle pattern in the middle of the tangent. – Rim 4 is the main pattern rim, the widest, decorated with a boat-shaped pattern, on the boat there is a figure of a person in costume and a person holding an oar. In the distance between the two boats is also decorated with a standing bird, possibly a pelican with a long beak. 4. Empty back pattern From top to bottom there are patterned rims: – Ring 1 is the main, widest pattern, decorated with a stylized figure of a costumed dancer. This pattern array is also separated by vertical pattern columns, decorated with geometric patterns: Two diagonal pattern columns , in the middle there is a tangent dotted circle pattern. – Rims 2 and 4 are decorated with short parallel brick patterns. – Rim 3 is decorated with a tangent circle pattern with a dot in the middle. 5. Empty legs: No decoration. This drum originating in Muong Lat is a beautiful Dong Son drum, which has given us some Data and new awareness about bronze drums in particular and the background culture Dong Son in general. Pattern of 2 pelicans standing above the drum handle Patterns of birds flying and people in disguise are stylized on the drum surface. Stilt-shaped house pattern on the drum surface. Star pattern in the middle of the drum. Photo: Trinh Sinh Drums originating in Muong Lat are cast with quite high metallurgical techniques, using clay molds to create 3 molds: 1 face, 2 body molds. Inside there is also an inner mold (also known as "sports"). The drum has a system of "sockets" that are spread evenly and stuck between the outer and inner molds before pouring copper to avoid mold collapse. Notably, there are a number of pelican-shaped patterns alternating between the boats. The bird has a long and large beak, high legs, a long tail, and its entire body is decorated with short parallel tile patterns. The pelican on this drum is quite similar to the decoration on the Song Da drum. The standing pelican pattern is also seen decorated on Ngoc Lu bronze drums. The pattern of the 4 stilt houses is very beautiful. It is a house with an upside-down trapezoidal roof similar to the style of stilt houses with curved roofs on Ngoc Lu, Hoang Ha, Co Loa drums... In particular, this stilt house is very similar to the two decorated houses on Quang Xuong, Thanh Hoa drums. . The house decorated on the drum originating in Muong Lat is more beautiful and has sharper patterns than the house on the Quang Xuong drum. The gable end of the house is decorated with a bird's head pattern, and also has round eyes. The house has high floors and stairs up and down on both sides. Initially, drums originating in Muong Lat can be classified into group A, dating from about 2,300 - 2,200 years ago today. This is a precious and rare drum, adding to Dong Son's unique drum heritage Vietnam . Prof. Dr. TRINH Sinh
Vì sao Nguyễn Trãi dạy con: ‘Áo mặc miễn là cho cật ấm; Cơm ăn chẳng lọ kén mùi ngon’? Ngày nay, những gia đình có điều kiện thường cho con em trong nhà ăn ngon, mặc đẹp. Nhưng những bậc hiền nhân trong lịch sử lại dạy con sinh hoạt tiết kiệm đạm bạc, mà Nguyễn Trãi là một trong số đó. Nguyễn Trãi (1380 – 1442), hiệu Ức Trai, là khai quốc công thần nhà Lê sơ và cũng là một nhà văn hoá lớn. Phan Huy Chú nhận xét: “Ông Nguyễn Trãi tuổi trẻ đã văn chương nổi tiếng . Kinh sử, bách gia, binh thư thao lược, đều am hiểu cả” (Lịch triều hiến chương loại chí, 1961). Bên cạnh các tác phẩm văn chương chính luận như “Bình Ngô đại cáo”, “Quân trung từ mệnh tập”, hay các trước tác về lịch sử , địa lý , thơ chữ Hán…, ít ai biết rằng Nguyễn Trãi còn để lại những bài thơ Nôm giản dị dạy con, gìn giữ nếp nhà. Nguyễn Trãi còn để lại những bài thơ Nôm giản dị dạy con, gìn giữ nếp nhà. (Ảnh: Trong bài thơ “Huấn nam tử” (Dạy con trai), Nguyễn Trãi căn dặn con phải sống cần kiệm, đạm bạc, không biếng nhác xa hoa: Cơm ăn và áo mặc trong quan niệm của người xưa chỉ là để cho no bụng ấm thân mà thôi, no bụng và ấm thân là để có sức lực mà tu tâm dưỡng tính, khổ luyện thành tài, tạo phúc cho dân chúng. Chỉ có những người ích kỷ, vô đức mới truy cầu ăn ngon mặc đẹp để hưởng thụ và phô trương. “Áo mặc miễn là cho cật ấm Cơm ăn chẳng lọ kén mùi ngon” Hai câu thơ giản dị, hàm súc chứa đựng cốt cách thanh bạch của một nhà Nho quân tử. Trong lịch sử, những bậc hiền nhân đều lấy chữ “Kiệm” để răn dạy cháu con. Gia Cát Lượng viết thư cho con là Gia Cát Kiều, nói về cách rèn luyện tu dưỡng nhân cách và học vấn, mở đầu bằng hai câu: “Phu quân tử chi hành, tĩnh dĩ tu thân, kiệm dĩ dưỡng đức. Phi đạm bạc vô dĩ minh chí, phi ninh tĩnh vô dĩ trí viễn”. Tạm dịch: “Hành động của người quân tử là lấy tĩnh lặng để tu thân, lấy cần kiệm để dưỡng đức. Không đạm bạc thì không thể có trí tuệ sáng suốt, không yên tĩnh thì không suy nghĩ được xa”. “Chu Tử gia huấn”, bản gia huấn kinh điển quản lý gia đình giáo dục con cái cuối đời nhà Minh cũng có mấy câu như sau: “Cuộc sống cần phải tiết kiệm, làm tân khách chớ liên miên. Đồ dùng bền lại sạch, gốm sứ hơn bạc vàng. Ăn uống kiệm lại tinh, rau vườn hơn yến tiệc”. Và để dạy dỗ con cái thành công, bản thân người làm cha mẹ phải là tấm gương mẫu mực. (Ảnh: Và để dạy dỗ con cái thành công, bản thân người làm cha mẹ phải là tấm gương mẫu mực. Trong “Quốc Âm thi tập” có rất nhiều bài thơ miêu tả cuộc sống thanh bạch chốn quê mùa của vị khai quốc công thần triều Lê – Nguyễn Trãi: “Tả lòng thanh, vị núc nác, Vun đất ải, luống mồng tơi. Liêm cần tiết cả, tua hằng nắm, Trung hiếu niềm xưa, mựa nỡ dời”. (“Ngôn chí kỳ 09”, hay “Sang cùng khó”) hay: “Ao cạn vớt bèo cấy muống Đìa thanh phát cỏ ương sen Kho thu phong nguyệt đầy qua nóc Thuyền chở yên hà nặng vạy then”. (“Thuật hứng bài 24”) Người quân tử lập chí ở cao xa, nên giữa cảnh đồng quê thôn dã với những núc nác, mồng tơi vẫn không quên tiết thanh liêm, niềm trung hiếu; khi vớt bèo cấy muống, phát cỏ ương sen mà tâm hồn khoáng đạt chứa được cả phong nguyệt yên hà. Nếu dạy con lập được chí hướng cao xa như vậy, thì lo gì con không chịu được khổ cực phong ba, lo gì con sa ngã trong những thú vui trần tục thấp hèn. Nếu dạy con lập được chí hướng cao xa như vậy, thì lo gì con không chịu được khổ cực phong ba, lo gì con sa ngã trong những thú vui trần tục thấp hèn. (Ảnh: cryptorich.mobi) Bài thơ “Huấn nam tử” trọng điểm xoay quanh đức tính cần kiệm, thực ra cũng là một phương diện chủ yếu của Đức. Những bậc cha mẹ thông thái đều hiểu rằng Đức kia mới là cội gốc làm người, bao nhiêu phúc phận của đời người cũng đều từ Đức mà ra cả. Người ăn ở không có Đức thì về sau sẽ phải hứng chịu đủ thứ tai ương, nhân quả báo ứng vốn không sai bao giờ. Cho nên, Nguyễn Trãi còn có một bài thơ “Dạy con ở cho có Đức”, xin chép ra để quý độc giả cùng chiêm nghiệm. “Lấy điều ăn ở dạy con, Dẫu mà gặp tiết nước non chuyền vần. Ở cho có đức có nhân, Mới mong đời trị được ăn lộc trời. Thương người tất tả ngược xuôi, Thương người lỡ bước, thương người bơ vơ. Thương người ôm dắt trẻ thơ, Thương người tuổi tác già nua bần hàn. Thương người quan quả, cô đơn, Thương người lỡ bước lầm than kêu đường. Thấy ai đói rách thì thương, Rách thường cho mặc, đói thường cho ăn. Thương người như thể thương thân, Người ta phải bước khó khăn đến nhà. Đồng tiền bát gạo mang ra, Rằng đây “cần kiệm” gọi là làm duyên. May ra ở chốn bình yên, Còn người tàn phá chẳng nên cầm lòng. Tiếng rằng: ngày đói tháng đông, Ở phải có nhân có nghì, Thơm danh vả lại làm bia miệng người. Hiền lành lấy tiếng với đời, Lòng người yêu dấu, là trời hộ ta. Tai ương hoạn nạn đều qua, Bụi trần giũ sạch thực là từ đây. Vàng trời tuy chẳng trao tay, Bình an hai chữ xem tày mấy mươi. Mai sau bạc chín tài mười, Sống lâu ăn mãi của đời về sau. Kìa người ăn ở cơ cầu, Ở thì chẳng biết về sau phòng mình, Thấy ai đói rách thì khinh, Cách nào là cách ích mình thì khen. Hứng tay dưới với tay trên, Lọc lừa từng tí, bon chen từng đồng! Ở thì phất giấy đan lồng, Nói thì mở miệng như rồng như tiên. Gan thì quá ngỡ sắt đèn, Miệng thơn thớt nghĩ rơi tiền bạc ra. Mặt lành khéo nói thực thà, Tưởng như xẻ cửa xẻ nhà cho nhau. Ở nào mùi mẽ chi đâu, Như tuồng cuội đất giấu đầu hở đuôi. Nói lời lại nuốt lấy lời, Một lưng bát xáo mười voi chưa đầy. Cho nên mới phải lúc này: Cửa nhà tàn phá phút rày sạch trơn. Kẻ thì mắc phải vận nàn, Cửa nhà một khắc lại tàn như tro. Kẻ thì phải lính, phải phu, Đem mình vào chốn quân gia trận tiền. Kẻ thì mắc phải dịch ôn, Kẻ thì thủy hỏa gian nan kia là! Thấy người mà phải lo ta, Sờ sờ trước mắt thực là thương thay, Khuyên ai chớ bắt chước rày, Ở lòng nhân nghĩa cho đầy mới khôn. Lời cha dạy bảo nỉ non, Trước sau ghi chép khuyên con nghe lời. Nghe thì mới phải là người, Chẳng nghe thì cũng là đời bỏ đi”.	Why does Nguyen Trai teach his children: 'Wear clothes as long as they keep them warm; The food is not picky about the delicious taste'? Nowadays, wealthy families often feed their children well and dress them well. But the sages in history teaches his children to live frugally and frugally, and Nguyen Trai is one of them. Nguyen Trai (1380 - 1442), alias Uc Trai, was the founder of the country and a great man of culture. Phan Huy Chu commented: "Mr. Nguyen Trai was already literary when he was young famous . Historical scriptures, hundreds of scholars, military books and strategies, all are knowledgeable" (Lich Trieu Hien Chuong Loai Chi, 1961). Next to the work Political literature such as "Binh Ngo Dai Cao", "Quan Trung Tu Menh Tap", or other works about history , geography , Chinese poetry..., few people know that Nguyen Trai also left behind simple Nom poems to teach children and maintain family order. Nguyen Trai also left behind simple Nom poems to teach children and maintain family order. (Image: In the poem "Huan Nam Tu" (Teaching Sons), Nguyen Trai advised his children to live frugally, frugally, and not be lazy and extravagant: Food and clothing in the ancient people's concept were only to fill the stomach and warm the body. A full stomach and warm body were to have the strength to cultivate the mind and nourish character, practice hard work to become talented, and create blessings for the people. Only selfish and unvirtuous people pursue delicious food and beautiful clothes to enjoy and show off. “Wear clothes as long as they keep you warm The food is not too picky about its delicious taste." These two simple, concise verses contain the pure essence of a Confucian gentleman. In history, sages used the word "Kiem" to teach their children. Zhuge Liang wrote a letter to his son Zhuge Qiao, talking about how to cultivate character and education, starting with two sentences: “A gentleman's way of doing things is to be calm and cultivate the body, and to be frugal and cultivate virtue. Without being frugal, there is no reason for clarity, if there is no calmness, there is no reason for far-reaching wisdom. Roughly translated: “The action of a gentleman is to use tranquility to cultivate himself, to use frugality to cultivate virtue. If you are not frugal, you cannot have a clear mind; if you are not quiet, you cannot think far." "Zhu Zi's family teachings", the classic family teachings on family management and educating children at the end of the Ming Dynasty, also has the following sentences: “Life needs to be frugal, not constantly being a guest. Utensils are durable and clean, ceramic is better than silver and gold. Eat and drink sparingly, garden vegetables are better than banquets. And to successfully raise children, parents themselves must be exemplary role models. (Image: And to successfully raise children, parents themselves must be exemplary role models. In "Quoc Am Thi Tap" there are many poems describing the pure life in the countryside of the founder of the Le Dynasty - Nguyen Trai: “Describing a pure heart, a rich taste, Cultivate the land and grow a bed of spinach. Diligent and meticulous, always working hard, Loyal to old beliefs, reluctant to move. (“Ngon chi period 09”, or “Rich and difficult”) or: “The pond is dry, we collect water hyacinth and plant water spinach The Thanh Thanh field grows lotus seeding grass The warehouse is full of wind and moon through the roof The boat carrying the saddle is very heavy." (“Inspiration lesson 24”) The gentleman is determined to live far away, so in the midst of the countryside and fields of water and bamboo shoots, he still does not forget his integrity and filial piety; When picking up water hyacinth and planting water spinach, growing grass to grow lotus, the generous soul can accommodate even the wind, moon, and rivers. If you teach your child to set such lofty ambitions, then why worry that he won't be able to endure the hardships and hardships, or worry that he will fall into lowly worldly pleasures? If you teach your child to set such lofty ambitions, then why worry that he won't be able to endure the hardships and hardships, or worry that he will fall into lowly worldly pleasures? (Photo: cryptorich.mobi) The poem "Training Men" focuses on the virtue of frugality, which is actually also a key aspect of Virtue. Wise parents understand that Virtue is the root of being human, and that many of the blessings of human life come from Virtue. People who live without Virtue will later suffer all kinds of disasters. Karma and retribution are never wrong. Therefore, Nguyen Trai also has a poem "Teaching children to live with Virtue", please copy it down for readers to contemplate. “Teach your children by living and living, Even if you encounter the flow of young water. Live for virtue and benevolence, I just hope that life will be blessed with heavenly blessings. Loving people goes back and forth, Love those who have lost their way, love those who are helpless. I love the person who hugs and guides children, I pity people who are old and poor. Loving people who are bureaucratic and lonely, Feel sorry for the person who lost their way and cried for help. When you see someone hungry, feel sorry for them. We are often given clothes when we are torn, but we are often given food when we are hungry. Injured person as yourself, One has to walk with difficulty to the house. Coins and rice bowls brought out, That this "thriftiness" is called making love. Luckily in a peaceful place, And those who cause destruction should not hold back. The voice says: Hungry day, winter month, There must be a cause and a thousand, It's fragrant and makes people's mouths beer. Kindness makes a name for itself in life, The heart of the beloved person is heaven's protector. All misfortunes and misfortunes are over, The dust of the world is really shaken off from here. Even though the gold of heaven does not change hands, The two words "Peace" look ten times too long. In the future, you will have nine fortunes, Live long and enjoy the rest of your life. Behold the one who lives in the base, When I live, I don't know where to go to my room. When you see someone hungry, you despise them. Praise any way that is beneficial to me. Catch the lower hand with the upper hand, Deceive every bit, compete for every penny! At home, we spread paper and weave cages, When speaking, open your mouth like a dragon or a fairy. The liver is so confused by iron and light, Mouth thin, thinking about money falling out. A good face speaks honestly, It's like cutting doors and houses for each other. Where is the strong smell? It's like a piece of dirt hiding its head and revealing its tail. Say your words and then swallow them, A bowl full of ten elephants is less than full. So now is the time: The house's door was destroyed and cleared clean in minutes. Some people suffer from bad luck, In a moment, the door of the house was ash as ashes. One must be a soldier, the other must be a husband, Bring yourself into the place of war. Some people are infected with pestilence, Some people are arduous, water and fire are! When I see someone, I have to worry about me, Touching it before your eyes is truly pitiful, I advise everyone not to imitate this. Only by filling your heart with kindness will you become wise. Father's teachings are tender, Take notes before and after to encourage your child to listen. To hear is to be human, If you don't listen, your life will be wasted."
Ban Sứ mệnh Khoa học của NASA: Phòng Khoa học Trái đất Trái đất là một hệ thống phức tạp, biến động mà chúng ta vẫn chưa hiểu được đầy đủ. Hệ thống Trái đất, giống như cơ thể con người, bao gồm các thành phần đa dạng tương tác theo những cách phức tạp. Chúng ta cần hiểu khí quyển, thạch quyển, thủy quyển, băng quyển, và sinh quyển của Trái đất như một hệ thống kết nối duy nhất. Hành tinh của chúng ta đang thay đổi trên tất cả các thước đo không gian và thời gian. Mục đích của chương trình khoa học Trái đất của NASA là nhằm phát triển kiến thức khoa học về hệ thống của Trái đất và phản ứng của nó với các thay đổi tự nhiên hoặc do con người gây ra, và nhằm cải thiện dự báo khí hậu , thời tiết, và thiên tai. Một thành phần quan trọng của Phòng Khoa học Trái đất của NASA là một chuỗi hoạt động phối hợp các sứ mệnh vệ tinh và trên không nhằm quan sát lâu dài trên toàn cầu bề mặt lục địa, sinh quyển, lục địa, khí quyển, và đại dương. Phương pháp tiếp cận phối hợp này cho phép nâng cao kiến thức về Trái đất như một hệ thống kết hợp. NASA đang hoàn tất phát triển và ra mắt một tập hợp các sứ mệnh Nền tảng, sứ mệnh Khảo sát Thập kỷ mới, và sứ mệnh Liên tục Khí hậu. Các sứ mệnh Nền tảng là các sứ mệnh đang trong quá trình phát triển tại thời điểm công bố khảo sát thập kỷ và bao gồm CLARREO, Aquarius, Cộng tác Quỹ đạo cực Quốc gia Suomi (Suomi National Polar- orbiting Partnership, S-NPP), Sứ mệnh Liên tục Dữ liệu Landsat (Landsat Data Continuity Mission, LDCM), và Đo Lượng mưa Toàn cầu (Global Precipitation Measurement, GPM). Sứ mệnh Khảo sát Thập kỷ là những sứ mệnh được định hướng bởi khảo sát thập kỷ được cung cấp bởi Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia của Viện hàn lâm Khoa học Quốc gia và được công bố năm 2007. Các sứ mệnh này bao gồm Độ ẩm Đất Chủ động-Thụ động (Soil Moisture Active-Passive, SMAP), Vệ tinh Băng, Mây và Độ cao Đất (Ice, Cloud and land Elevation Satellite, ICESat-II), Tạo ảnh Hồng ngoại Siêu phổ (Hyperspectral Infrared Imager, HyspIRI), Chủ động Theo dõi Lượng khí CO2 Trong Đêm, Ngày, và các Mùa (Active Sensing of CO2 Emissions Over Nights, Days, and Seasons, ASCENDS), Nước và Địa hình Bề mặt (Surface Water and Topography, SWOT), Địa tĩnh Ven biển và các Hiện tượng Ô nhiễm Không khí (Geostationary Coastal and Air Pollution Events, GEO-CAPE), và Sol khí-Mây-Hệ sinh thái (Aerosol-Clouds-Ecosystems, ACE). Earth Venture, cũng là một khuyến nghị của khảo sát thập kỷ, bao gồm các sứ mệnh dưới quỹ đạo và quỹ đạo chạy đua, chi phí thấp cũng như các công cụ cho các Sứ mệnh Cơ hội. Các sứ mệnh Liên tục Khí hậu bao gồm Đài thiên văn Cacbon Trên quỹ đạo-2 (Orbiting Carbon Observatory-2, OCO-2), Sol khí Bình lưu và Thí nghiệm Khí – III (Stratospheric Aerosol and Gas Experiment – III, SAGE III), Khôi phục Lực hấp dẫn và Theo dõi Thí nghiệm Khí hậu (Gravity Recovery and Climate Experiment Follow-on, GRACE-FO), và Tiền Sol khí, Mây, và Hệ sinh thái Đại dương (Pre-Aerosol, Clouds, and Ocean Ecosystem, PACE). Trong những thập kỷ tới, NASA và các đối tác nghiên cứu của Tổ chức sẽ tiếp tục đi tiên phong trong việc sử dụng cả hai phép đo trên không gian và máy bay để mô tả đặc tính, hiểu và dự đoán biến động và xu hướng trong hệ thống của Trái đất cho cả mục đích nghiên cứu và ứng dụng. Trái đất là hành tinh duy nhất chúng ta biết có khả năng duy trì sự sống. Nó là phao cứu sinh của chúng ta trong không gian rộng lớn. Trong hơn 50 năm qua, dân số thế giới đã tăng gấp đôi, sản lượng ngũ cốc đã tăng gấp ba và sản lượng kinh tế đã tăng trưởng gấp bảy. Nghiên cứu khoa học trái đất có thể xác định liệu Trái đất có thể duy trì tốc độ tăng trưởng này trong tương lai không và bằng cách nào. Ngoài ra, hơn một phần ba kinh tế Hoa Kỳ—$3 nghìn tỷ mỗi năm—cũng chịu ảnh hưởng của khí hậu, thời tiết, và thiên tai, là động lực kinh tế để nghiên cứu Trái đất. Khoa học Hệ thống Trái đất của NASA tiến hành và tài trợ nghiên cứu, thu thập những quan sát mới, phát triển công nghệ và mở rộng giáo dục về khoa học và công nghệ cho người học ở mọi lứa tuổi. Chúng tôi làm việc chặt chẽ với các đối tác toàn cầu trong chính phủ, công nghiệp, và công cộng để tăng cường an ninh kinh tế, và quản lý môi trường, mang lại lợi ích cho xã hội theo nhiều cách hữu hình. Chúng tôi tiến hành và tài trợ nghiên cứu để trả lời các câu hỏi khoa học cơ bản về những thay đổi mà chúng ta thấy trong khí hậu, thời tiết, và thiên tai, và cung cấp kiến thức khoa học sâu sắc để giúp những người ra quyết định có các quyết định sáng suốt. Chúng tôi truyền cảm hứng cho các thế hệ nhà thám hiểm tiếp theo bằng cách cung cấp cơ hội cho người học ở mọi lứa tuổi để nghiên cứu về hệ thống Trái đất bằng các nguồn lực độc đáo của NASA, và nghiên cứu Hệ thống Trái đất của chúng tôi sẽ giúp tăng cường giáo dục khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học trên toàn quốc. Câu hỏi Lớn Khả năng của NASA quan sát được thay đổi toàn cầu trên quy mô khu vực và tiến hành nghiên cứu về nguyên nhân và hệ quả của thay đổi giúp NASA có vị thế giải quyết mục tiêu chiến lược của Tổ chức về Khoa học trái đất, nhằm nâng cao kiến thức về Trái đất như một hệ thống để đáp ứng những thách thức của biến đổi môi trường, và để cải thiện cuộc sống trên hành tinh của chúng ta. NASA giải quyết các vấn đề và cơ hội của biến đổi khí hậu và nhạy cảm môi trường bằng cách trả lời các câu hỏi khoa học quan trọng sau đây thông qua chương trình Khoa học trái đất của chúng tôi: Lĩnh vực Trọng tâm Hành tinh của chúng ta đang thay đổi trên tất cả các thước đo không gian và thời gian và cần nghiên cứu về Trái đất như một hệ thống phức tạp để tìm hiểu nguyên nhân và hệ quả của biến đổi khí hậu và các lo ngại về môi trường toàn cầu khác. Mục đích của Chương trình Nghiên cứu và Phân tích Khoa học Trái đất của NASA là nhằm nâng cao hiểu biết khoa học của chúng ta về Trái đất như một hệ thống và phản ứng của Trái đất với các thay đổi tự nhiên và do con người gây ra và nhằm cải thiện khả năng dự đoán khí hậu, thời tiết, và thiên tai. Các thành phần này liên quan đến nhiều quá trình phức tạp và liên kết xảy ra liên tục trong các thước đo không gian và thời gian và ảnh hưởng đến khí hậu, chất lượng không khí, nguồn nước, đa dạng sinh học, và các đặc điểm khác cho phép Trái đất của chúng ta duy trì sự sống và xã hội. Chương trình Nghiên cứu và Phân tích Khoa học Trái đất cho phép có những tiến bộ trong Khoa học về Hệ thống Trái đất bằng cách hỗ trợ phân tích dữ liệu từ vệ tinh và máy bay của NASA, cũng như của các đối tác quốc tế của chúng ta, trong khi phối hợp với các hoạt động của các đối tác trong nước và quốc tế của NASA, và ghi lại kết quả của chương trình trong tài liệu được đồng nghiệp xem xét trong khi chia sẻ kết quả với công chúng. Chương trình cho phép quan sát trên mặt đất và trên không hệ thống Trái đất để cung cấp cả kiến thức và thông tin về quá trình mà đều bổ trợ và giúp hiệu chuẩn/xác nhận thông tin cho các chương trình vệ tinh của NASA. Chương trình cũng phát triển và áp dụng các phương pháp tiếp cận mô hình hóa mà có thể được sử dụng để thử nghiệm định lượng các giả thiết cho hành vi của hệ thống Trái đất và để mô phỏng sự tiến hóa trong quá khứ, hiện tại, và tương lai của nó với thông tin từ các quan sát. Chương trình tài trợ cho nghiên cứu liên quan đến sáu Lĩnh vực Trọng tâm, bao gồm: Thành phần Khí quyển, Thời tiết, Chu trình Cacbon và Hệ sinh thái, Chu trình Nước và Năng lượng, Biến động và Biến đổi Khí hậu, và Bề mặt và Bên trong Trái đất. Có thể xem chi tiết về các câu hỏi nghiên cứu trọng điểm, sứ mệnh vệ tinh và trên không liên quan đến chương trình nghiên cứu, các yếu tố chương trình thu hút, và nhiều hoạt động hợp tác và hoạt động liên tổ chức/quốc tế đa dạng tương ứng với mỗi Lĩnh vực Trọng tâm ở dưới đây. Thành phần Khí quyển: Lĩnh vực trọng tâm Thành phần Khí quyển bao gồm nghiên cứu về thành phần khí quyển Trái đất, đặc biệt là của tầng đối lưu và tầng bình lưu, liên quan đến cưỡng bức khí hậu, ôzôn và sol khí trong khí quyển, các hiệu ứng mặt trời, chất lượng không khí, và lượng khí và bụi thải có nguồn hoạt tính bức xạ và hóa học trên bề mặt. Thời tiết: Hệ thống thời tiết của chúng tôi bao gồm các động thái của khí quyển và tương tác của nó với đại dương và lục địa liên quan đến các hiện tượng từ các quá trình cục bộ hoặc vật lý vĩ mô kéo dài vài phút đến các hiện tượng quy mô toàn cầu có thể dự đoán trước lên đến hai tuần. Biến động và Biến đổi Khí hậu: Vai trò của NASA trong nghiên cứu biến động khí hậu chú trọng vào việc cung cấp bộ dữ liệu quan sát quy mô toàn cầu về đại dương và băng, hiệu ứng cưỡng bức của chúng, và tương tác với toàn bộ hệ thống Trái đất. Chu trình Nước và Năng lượng: Lĩnh vực trọng tâm Chu trình Nước và Năng lượng nghiên cứu sự phân phối, vận chuyển và chuyển đổi của nước và năng lượng trong Hệ thống Trái đất, với mục tiêu dài hạn nhằm cải thiện dự báo bão, định lượng mưa nhiệt đới và cuối cùng bắt đầu cân bằng kho tàng nước ở quy mô toàn cầu và khu vực. Chu trình Cacbon và Hệ sinh thái: Lĩnh vực Trọng tâm này nghiên cứu chu trình cacbon trong các nguồn chứa và hệ sinh thái khi nó thay đổi một cách tự nhiên, thay đổi do con người, và bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Bề mặt và Bên trong Trái đất: Lĩnh vực trọng tâm Bề mặt và Bên trong Trái đất của NASA hỗ trợ nghiên cứu và phân tích các quá trình và tính chất của lục địa từ lớp vỏ đến nhân. Điều này bao gồm cung cấp quan trắc không gian và các sản phẩm nền tảng cho nhiều sứ mệnh không gian.	Ban Sứ mệnh Khoa học của NASA: Phòng Khoa học Trái đất Trái đất là một hệ thống phức tạp, biến động mà chúng ta vẫn chưa hiểu được đầy đủ. Hệ thống Trái đất, giống như cơ thể con người, bao gồm các thành phần đa dạng tương tác theo những cách phức tạp. Chúng ta cần hiểu khí quyển, thạch quyển, thủy quyển, băng quyển, và sinh quyển của Trái đất như một hệ thống kết nối duy nhất. Hành tinh của chúng ta đang thay đổi trên tất cả các thước đo không gian và thời gian. Mục đích của chương trình khoa học Trái đất của NASA là nhằm phát triển kiến thức khoa học về hệ thống của Trái đất và phản ứng của nó với các thay đổi tự nhiên hoặc do con người gây ra, và nhằm cải thiện dự báo khí hậu , thời tiết, và thiên tai. Một thành phần quan trọng của Phòng Khoa học Trái đất của NASA là một chuỗi hoạt động phối hợp các sứ mệnh vệ tinh và trên không nhằm quan sát lâu dài trên toàn cầu bề mặt lục địa, sinh quyển, lục địa, khí quyển, và đại dương. Phương pháp tiếp cận phối hợp này cho phép nâng cao kiến thức về Trái đất như một hệ thống kết hợp. NASA đang hoàn tất phát triển và ra mắt một tập hợp các sứ mệnh Nền tảng, sứ mệnh Khảo sát Thập kỷ mới, và sứ mệnh Liên tục Khí hậu. Các sứ mệnh Nền tảng là các sứ mệnh đang trong quá trình phát triển tại thời điểm công bố khảo sát thập kỷ và bao gồm CLARREO, Aquarius, Cộng tác Quỹ đạo cực Quốc gia Suomi (Suomi National Polar- orbiting Partnership, S-NPP), Sứ mệnh Liên tục Dữ liệu Landsat (Landsat Data Continuity Mission, LDCM), và Đo Lượng mưa Toàn cầu (Global Precipitation Measurement, GPM). Sứ mệnh Khảo sát Thập kỷ là những sứ mệnh được định hướng bởi khảo sát thập kỷ được cung cấp bởi Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia của Viện hàn lâm Khoa học Quốc gia và được công bố năm 2007. Các sứ mệnh này bao gồm Độ ẩm Đất Chủ động-Thụ động (Soil Moisture Active-Passive, SMAP), Vệ tinh Băng, Mây và Độ cao Đất (Ice, Cloud and land Elevation Satellite, ICESat-II), Tạo ảnh Hồng ngoại Siêu phổ (Hyperspectral Infrared Imager, HyspIRI), Chủ động Theo dõi Lượng khí CO2 Trong Đêm, Ngày, và các Mùa (Active Sensing of CO2 Emissions Over Nights, Days, and Seasons, ASCENDS), Nước và Địa hình Bề mặt (Surface Water and Topography, SWOT), Địa tĩnh Ven biển và các Hiện tượng Ô nhiễm Không khí (Geostationary Coastal and Air Pollution Events, GEO-CAPE), và Sol khí-Mây-Hệ sinh thái (Aerosol-Clouds-Ecosystems, ACE). Earth Venture, cũng là một khuyến nghị của khảo sát thập kỷ, bao gồm các sứ mệnh dưới quỹ đạo và quỹ đạo chạy đua, chi phí thấp cũng như các công cụ cho các Sứ mệnh Cơ hội. Các sứ mệnh Liên tục Khí hậu bao gồm Đài thiên văn Cacbon Trên quỹ đạo-2 (Orbiting Carbon Observatory-2, OCO-2), Sol khí Bình lưu và Thí nghiệm Khí – III (Stratospheric Aerosol and Gas Experiment – III, SAGE III), Khôi phục Lực hấp dẫn và Theo dõi Thí nghiệm Khí hậu (Gravity Recovery and Climate Experiment Follow-on, GRACE-FO), và Tiền Sol khí, Mây, và Hệ sinh thái Đại dương (Pre-Aerosol, Clouds, and Ocean Ecosystem, PACE). Trong những thập kỷ tới, NASA và các đối tác nghiên cứu của Tổ chức sẽ tiếp tục đi tiên phong trong việc sử dụng cả hai phép đo trên không gian và máy bay để mô tả đặc tính, hiểu và dự đoán biến động và xu hướng trong hệ thống của Trái đất cho cả mục đích nghiên cứu và ứng dụng. Trái đất là hành tinh duy nhất chúng ta biết có khả năng duy trì sự sống. Nó là phao cứu sinh của chúng ta trong không gian rộng lớn. Trong hơn 50 năm qua, dân số thế giới đã tăng gấp đôi, sản lượng ngũ cốc đã tăng gấp ba và sản lượng kinh tế đã tăng trưởng gấp bảy. Nghiên cứu khoa học trái đất có thể xác định liệu Trái đất có thể duy trì tốc độ tăng trưởng này trong tương lai không và bằng cách nào. Ngoài ra, hơn một phần ba kinh tế Hoa Kỳ—$3 nghìn tỷ mỗi năm—cũng chịu ảnh hưởng của khí hậu, thời tiết, và thiên tai, là động lực kinh tế để nghiên cứu Trái đất. Khoa học Hệ thống Trái đất của NASA tiến hành và tài trợ nghiên cứu, thu thập những quan sát mới, phát triển công nghệ và mở rộng giáo dục về khoa học và công nghệ cho người học ở mọi lứa tuổi. Chúng tôi làm việc chặt chẽ với các đối tác toàn cầu trong chính phủ, công nghiệp, và công cộng để tăng cường an ninh kinh tế, và quản lý môi trường, mang lại lợi ích cho xã hội theo nhiều cách hữu hình. Chúng tôi tiến hành và tài trợ nghiên cứu để trả lời các câu hỏi khoa học cơ bản về những thay đổi mà chúng ta thấy trong khí hậu, thời tiết, và thiên tai, và cung cấp kiến thức khoa học sâu sắc để giúp những người ra quyết định có các quyết định sáng suốt. Chúng tôi truyền cảm hứng cho các thế hệ nhà thám hiểm tiếp theo bằng cách cung cấp cơ hội cho người học ở mọi lứa tuổi để nghiên cứu về hệ thống Trái đất bằng các nguồn lực độc đáo của NASA, và nghiên cứu Hệ thống Trái đất của chúng tôi sẽ giúp tăng cường giáo dục khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học trên toàn quốc. Câu hỏi Lớn Khả năng của NASA quan sát được thay đổi toàn cầu trên quy mô khu vực và tiến hành nghiên cứu về nguyên nhân và hệ quả của thay đổi giúp NASA có vị thế giải quyết mục tiêu chiến lược của Tổ chức về Khoa học trái đất, nhằm nâng cao kiến thức về Trái đất như một hệ thống để đáp ứng những thách thức của biến đổi môi trường, và để cải thiện cuộc sống trên hành tinh của chúng ta. NASA giải quyết các vấn đề và cơ hội của biến đổi khí hậu và nhạy cảm môi trường bằng cách trả lời các câu hỏi khoa học quan trọng sau đây thông qua chương trình Khoa học trái đất của chúng tôi: Lĩnh vực Trọng tâm Hành tinh của chúng ta đang thay đổi trên tất cả các thước đo không gian và thời gian và cần nghiên cứu về Trái đất như một hệ thống phức tạp để tìm hiểu nguyên nhân và hệ quả của biến đổi khí hậu và các lo ngại về môi trường toàn cầu khác. Mục đích của Chương trình Nghiên cứu và Phân tích Khoa học Trái đất của NASA là nhằm nâng cao hiểu biết khoa học của chúng ta về Trái đất như một hệ thống và phản ứng của Trái đất với các thay đổi tự nhiên và do con người gây ra và nhằm cải thiện khả năng dự đoán khí hậu, thời tiết, và thiên tai. Các thành phần này liên quan đến nhiều quá trình phức tạp và liên kết xảy ra liên tục trong các thước đo không gian và thời gian và ảnh hưởng đến khí hậu, chất lượng không khí, nguồn nước, đa dạng sinh học, và các đặc điểm khác cho phép Trái đất của chúng ta duy trì sự sống và xã hội. Chương trình Nghiên cứu và Phân tích Khoa học Trái đất cho phép có những tiến bộ trong Khoa học về Hệ thống Trái đất bằng cách hỗ trợ phân tích dữ liệu từ vệ tinh và máy bay của NASA, cũng như của các đối tác quốc tế của chúng ta, trong khi phối hợp với các hoạt động của các đối tác trong nước và quốc tế của NASA, và ghi lại kết quả của chương trình trong tài liệu được đồng nghiệp xem xét trong khi chia sẻ kết quả với công chúng. Chương trình cho phép quan sát trên mặt đất và trên không hệ thống Trái đất để cung cấp cả kiến thức và thông tin về quá trình mà đều bổ trợ và giúp hiệu chuẩn/xác nhận thông tin cho các chương trình vệ tinh của NASA. Chương trình cũng phát triển và áp dụng các phương pháp tiếp cận mô hình hóa mà có thể được sử dụng để thử nghiệm định lượng các giả thiết cho hành vi của hệ thống Trái đất và để mô phỏng sự tiến hóa trong quá khứ, hiện tại, và tương lai của nó với thông tin từ các quan sát. Chương trình tài trợ cho nghiên cứu liên quan đến sáu Lĩnh vực Trọng tâm, bao gồm: Thành phần Khí quyển, Thời tiết, Chu trình Cacbon và Hệ sinh thái, Chu trình Nước và Năng lượng, Biến động và Biến đổi Khí hậu, và Bề mặt và Bên trong Trái đất. Có thể xem chi tiết về các câu hỏi nghiên cứu trọng điểm, sứ mệnh vệ tinh và trên không liên quan đến chương trình nghiên cứu, các yếu tố chương trình thu hút, và nhiều hoạt động hợp tác và hoạt động liên tổ chức/quốc tế đa dạng tương ứng với mỗi Lĩnh vực Trọng tâm ở dưới đây. Thành phần Khí quyển: Lĩnh vực trọng tâm Thành phần Khí quyển bao gồm nghiên cứu về thành phần khí quyển Trái đất, đặc biệt là của tầng đối lưu và tầng bình lưu, liên quan đến cưỡng bức khí hậu, ôzôn và sol khí trong khí quyển, các hiệu ứng mặt trời, chất lượng không khí, và lượng khí và bụi thải có nguồn hoạt tính bức xạ và hóa học trên bề mặt. Thời tiết: Hệ thống thời tiết của chúng tôi bao gồm các động thái của khí quyển và tương tác của nó với đại dương và lục địa liên quan đến các hiện tượng từ các quá trình cục bộ hoặc vật lý vĩ mô kéo dài vài phút đến các hiện tượng quy mô toàn cầu có thể dự đoán trước lên đến hai tuần. Biến động và Biến đổi Khí hậu: Vai trò của NASA trong nghiên cứu biến động khí hậu chú trọng vào việc cung cấp bộ dữ liệu quan sát quy mô toàn cầu về đại dương và băng, hiệu ứng cưỡng bức của chúng, và tương tác với toàn bộ hệ thống Trái đất. Chu trình Nước và Năng lượng: Lĩnh vực trọng tâm Chu trình Nước và Năng lượng nghiên cứu sự phân phối, vận chuyển và chuyển đổi của nước và năng lượng trong Hệ thống Trái đất, với mục tiêu dài hạn nhằm cải thiện dự báo bão, định lượng mưa nhiệt đới và cuối cùng bắt đầu cân bằng kho tàng nước ở quy mô toàn cầu và khu vực. Chu trình Cacbon và Hệ sinh thái: Lĩnh vực Trọng tâm này nghiên cứu chu trình cacbon trong các nguồn chứa và hệ sinh thái khi nó thay đổi một cách tự nhiên, thay đổi do con người, và bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Bề mặt và Bên trong Trái đất: Lĩnh vực trọng tâm Bề mặt và Bên trong Trái đất của NASA hỗ trợ nghiên cứu và phân tích các quá trình và tính chất của lục địa từ lớp vỏ đến nhân. Điều này bao gồm cung cấp quan trắc không gian và các sản phẩm nền tảng cho nhiều sứ mệnh không gian.
NGUYỄN THÁNH NGÃ – Sinh năm 1958 tại Ba Gia, Sơn Tịnh , Quảng Ngãi – Đã xuất bản 6 tập thơ. – Hội viên Hội Nhà Văn Việt Nam – Hội viên Hội thơ Haiku Thế giới WHA – Hiện sống và viết tại Lâm Đồng – Đà Lạt và Tp HCM . 1. TỰA GỐC THÔNG NHỚ NGUYỄN CÔNG TRỨ Chiều buồn ngồi tựa gốc thông Nhớ xưa Uy Viễn Tướng Công “khóc – cười”… Khóc là nước chảy hoa trôi Cười là gõ khúc mặn môi vắn dài Người từ “bỉ cực thái lai” “Thuyền quyên ứ hự…” đào phai má đào Gặp cơn hoạn lộ chênh chao Vẫn ngông khí phách, vẫn cao ngất tầm Đọc Người dưới gốc trăm năm() Mà nghe vi vút bổng trầm cheo leo Ai từ vạn kiếp mà trèo, Ai từ vách đá bay vèo cánh chim?… Trải bao hưng phế nổi chìm Người trong trời đất vẫn tìm về nghe Cây thông Người đứng chở che Tiếng reo chứng ngộ, tiếng the thắt buồn Nắng nôi ngạo nghễ mưa tuôn Uy nghi vách núi đầu nguồn trong xanh Vươn lên thẳng tắp lá cành Một đời “chịu rét” mới thành tự do! Lúc Dinh Điền sứ chăm lo “Dân nghèo yên nghiệp” , cỡi bò rong chơi… Nhớ người lính thú thế thời Thương người trong ngục vẫn cười…điềm nhiên! Hai trăm năm, bóng người hiền Vẫn về dưới cội thông thiền vi vu Bóng cây lẫn bóng sương mù Câu thơ Người vẫn thiên thu tót vời! Đà Lạt 2008 () Đà Lạt 115 năm 2. NHỮNG CÁNH RỪNG TỰ DO ĐÃ CHẾT – Giữa thế kỷ bạo tàn Tôi ca ngợi tự do… (Puskin) Đã chết rồi những đóa hoa thinh lặng tỏa đầy hương thơm Đã chết rồi những tảng đá nặng trĩu đã bị đập tan… Bàn tay thợ đục đá đã làm khủng hoảng những đám mây Hơi đá không có quyền được bốc hơi Rêu phong không có quyền để mọc Những chú bướm mùa thu không có quyền được thở Chồn hoang không có quyền để sống Bầy đom đóm không có cơ hội để yêu nhau và phát sáng… Lúc tự do đang chết Chúng đập đầu vào đá hỏi tự do là gì? Tự do nào cho ngọn đồi trọc? Tự do nào cho những cánh rừng vá víu? Tự do nào cho loài cây bị triệt hạ? Tự do nào cho loài thú hoang? Tự do là tự do, Nhưng không có tự do cho cái chết! Chúng đã bị hành hình trong bàn tay thế kỷ Sự bạo tàn đeo lộng lẫy trên ngực núi trầm tư Ôi tự do là gì nhỉ? Hỡi cánh rừng, ngọn núi, thú hoang… Những ngọn thác gào lên giãy giụa Những ngọn núi gục đầu đeo tang Những cánh rừng phanh thây cháy trụi Xác muôn loài cây gục ngã Loài thú hoang vấy máu dưới trăng… Những cánh rừng tự do đã chết Tức tưởi…. 3. PHỐ CON MÈO CÂU CÁ() Ôi Paris Paris vụt hiện trong tôi chàng họa sĩ… Lê Bá Đảng tựa lưng vào tường – cơn đói lả bỗng con mèo phố nhỏ như tia chớp thần kỳ vụt qua vỏ não sau tiếng thét tâm linh ”Rue du Chat-qui-Pêche” (phố con mèo câu cá) một buổi sáng mùa thu Paris cả đất trời mách bảo những con mèo một nét cuộn mình trên lá vàng từng chiếc từng chiếc đẹp như giọt nước mắt yêu thương… khắp Paris ẩn hiện một chú mèo một con đường nhỏ một bờ sông Seine – người lữ khách đã vẽ đến tận cùng sinh mệnh chú mèo hoang mèo hoang mèo người định mệnh gắn bó như chim bay như rắn cuộn người họa sĩ Việt Nam thắp sáng niềm tin về cái nhìn sâu thẳm ám gợi nỗi đau nhân thế ám gợi hai mặt cuộc đời bốn mặt tang thương… (theo nhà báo Vương Tâm) 4. THỜI ĐẠI CHÚNG TA Thời đại chúng ta “phật phật ma ma” Những tin đồn biến dạng… Những ngàn năm ùa về Những thực tại không thước đo Xâm thực thời gian “hậu sự thật”() Chúng ta sống giữa thời đại hoa hồng đầy gai nhọn Thời đại rượu vang cổ nhất thế giới Thời đại của những cơn say tưởng tượng… Chiều qua, Một buổi chiều Brexit() Con chuồn chuồn biết tin ai Khi đôi mắt không hề nhắm mắt Chúng ta đành uống những chai cocacola sủi bọt Và ca ngợi cuộc đời ngọt quá… Chúng ta đâu biết Những con sẻ nâu lặng lẽ khóc cọng rơm Những con giun đất khóc cánh đồng trôi dạt Những cơn mưa khóc bầu trời… Chúng ta đem quả đất đổi lấy đồng tiền Và chấp nhận sự cai trị của đồng tiền Ý nghĩa của sự tưởng tượng vô giá Sự gian dối niềm tin… Đêm nay, Một đêm đen như mực Tin tức biển Đông nổi sóng Khổng Tử đâu ngờ cháu con mình phản trắc Những kinh dạy làm người quân tử có còn không? Thời đại chúng ta Thời buổi “corona” Chúng ta bỗng độc ác với mình Khi hồn nhiên uống đầy chén đắng Và nỗi trầm cảm truyền đời… ———————- () theo Harari tác giả cuốn Hậu sự thật () EU : European Union – Khối Liên Âu Brexit là cụm từ ghép từ Britain chỉ nước Anh và exit chỉ hành động rời khỏi EU/ tin đồn mỗi tuần nước Anh mất 350 triệu bảng cho EU là tin giả 5. TIẾNG VŨ LONG LANH (Viết cho ngày sinh 17.4 nhà thơ lớn LQV) Khi đọc thơ Lưu Quang Vũ Ông đã đi xa rồi Tôi không hiểu vì sao ông chết Trong khi thơ ông chưa có quyền được chết! Vì đất nước đang cần những tài năng… Nhiều người đi vì một lẽ thường tình Lưu thi sĩ một hồn thơ đầy ứ Những bi kịch, những câu thơ tràn vào lịch sử Bay ra thành tiếng Vũ long lanh… Ôi trái tim nhỏ bé mênh mông Đang khẽ đập “dưới hồi chuông vô tận…”() Phải chăng cái ngày ấy đừng đi Đừng vỡ nát một con thuyền và biển Ông sẽ ở lại cho đến ngày kết thúc Tiếp tục đóng đinh thành “dấu mốc chủ quyền”() Tôi đã đọc Maiacovski Hay Nguyễn Trãi, Puskin Và nhiều nhà thơ ẩn ức Nhưng Lưu Quang Vũ ơi, thi sĩ rất dịu dàng Ông viết bài thơ “chiều chuyển gió” Hay chuyển đời ông, những dự cảm cuối cùng!(*) Sao ông không sống khi thơ ông còn sống? Để chuyện trò với bến sông xưa Những châu chấu ma, gọng vó, chuồn chuồn kim Ngơ ngác tiếc một tài năng như sao mai buổi sớm Những tháng tư của đời ông Mùa rươm rướm Có bao người lặng lẽ đọc. Và tôi… ()thơ LQV ()theo NHQ (*)theo NVC 6. MA RỪNG QUÁN Treo trên mõm đá Quán gỉ màu cánh gián Chiếc cửa gỗ vừa mở ra một làn mây bốc khói Từ trăm búp nụ hồng nhạt Đêm qua đã ướp xong cho một ngày nữa Cô chủ nhẹ tay bưng ly cafe đặt xuống Mùi hương của thế giới hoang vu len kín giác quan Không gỡ được Không gỡ nổi cơn ma rừng Ám lữ khách Ám cô hồn khất thực giấc khứu thơm Ngoài kia Những thi sĩ choáng men đã ngồi vào ghế Họ thưởng thức trên đầu lưỡi Vị của thơ Gió của núi Và cơn lạnh của hơi đá táp vào râu tóc Long lanh hàng mi… Họ nhìn từng đợt sương bay Những lá thông kim lặng lẽ khô trong bếp lửa Cô chủ quán pha trà nhón những ngón tay thơm Và ánh nhìn như nắng hé Chiếc váy trắng che kín những lỗ chân lông rêu phong Cứ thế Nàng châm cho khách những giấc mơ về bầu trời Và tiếng chim hót trên cây như tiếng nàng chào đón Những thi sĩ đến từ hôm qua Thơ họ có lẽ đang ngủ Đừng chạm vào trang sách họ đặt trên bàn Những câu thơ sẽ bay mất Cho đến khi Có giọt mật lăn ra từ câu thơ đẹp nhất Một thi sĩ vừa nghĩ trong đầu… 7. VŨ KHÚC ĐEN như những nghệ sĩ sân khấu bầy corona bay vào không khí thực hiện giấc mơ đen… sàn diễn của chúng là hơi thở chúng ta dù không nhìn thấy nhưng chúng ta biết chúng đang nhảy múa làm nên những cái chết đen để ca ngợi ngày khải hoàn ma quái những loài virus trận dịch tả đã từng làm hại Thi hào Nguyễn Du và hàng trăm nghìn người khác chúng là cơn bão bàng hoàng băng qua năm ấy, trần gian… hàng bao thế kỷ chúng ta đứng nhìn vũ điệu toàn cầu hóa một đế chế Inca vĩ đại sụp đổ trước bệnh đậu mùa một làn sóng vó ngựa Mông Cổ bại trận trước con virus dịch hạch một Napoleon lẫy lừng bị đánh gục dưới mùa đông nước Nga bởi vũ điệu lây truyền khiến đạo quân bách chiến tan rã phải chăng, chúng là hệ quả của giống loài khi loài người phá rừng chiếm đất ăn thịt thú hoang!? chúng đã làm thay đổi trang sử nhân loại làm vong phế bao triều đại chỉ bằng vũ điệu tang tóc mong manh… ôi con đường tơ lụa chuột và bọ chét và vi khuẩn du hành toàn cầu những chiếc khẩu trang tăng giá! chúng là cơn bão sinh học càn quét các nền văn minh thử thách các thể chế thử thách chúng ta… 8. LẶNG NGHE KHÚC HÁT DA VÀNG Thuở nhỏ Nghe Khánh Ly hát khúc Da vàng Đứa học trò bật khóc… 40 năm sau Khúc Da vàng vẫn thế Nhưng đau hơn thế Rồi bình yên như thế Khúc hát lặng lẽ chìm vào thời thế Khi lặng nghe Cái nghe thinh lặng Mới hiểu nổi gia tài của mẹ Người mẹ cặm cụi Người mẹ đau thương Người mẹ hy sinh Và nhiều người mẹ… Đã cho con tiếng nói thật thà Con nỡ lòng nào gian trá Con nỡ lòng nào Bóng tối có làm con e dè, Bạo lực có làm con khiếp vía… Lặng nghe khúc hát Da vàng Có làm con thấm thía… Khi nhìn những đôi bồ câu Ngậm cành cây bay về Đắp mộ cho những nỗi buồn… 9. JAZZ Trong khu vườn Những đóa thanh âm Rạn vỡ như nắng sớm phá đỉnh sương mù Mặt trời đã vung gươm Hàng cây đã tuốt kiếm Ảo thuật sợi dây đàn Những ký âm Morning Jazz Jazz Jazz Jazz bài Can’t Take My Eyes Off you Giọt trumpet bên bờ sông vô tận Chảy ngoằn ngoèo trên những ngón hồn em Lửa đã vun vòm cây Uốn rung trên cung đan xen violin Chợt vỡ bầy ong râm ran bay đi hình ông già chống gậy Cuốn trôi giấc mơ xa xưa bên vũng lầy Này Jazz Hàng cây im ru nghe mưa Và ta như cối xay quay đều trong khu vườn cất tiếng nói Để thanh âm không bị lãng quên Không có tên trong trí nhớ mờ sương Ngôi nhà tắc kè hoa kia Sẽ dội lại Giọt coffee lên bức tường Sụp đổ hoa tường vi bên bức tường… 10. NGÀY THƠ TĨNH LẶNG Tôi yêu sự tĩnh lặng Dẫu ngày thơ không về Em ở đâu vậy hỡi đê mê Có lẽ Thơ là tĩnh trong động Lặng trong vượt trội phi thường Nên vẫn thế Thơ im lìm cô đọng trong mỗi trái tim Đâu cần sự hào nhoáng đỏng đảnh Đâu cần sự tung hô của một ngón tay Đâu cần sự ve vuốt nghèo nàn đơn điệu… Thơ lặng huy hoàng trong cuộc sống ngoài kia Nguy nan có thơ cứu rỗi Cô độc có thơ đi cùng Trong ngõ ngách của bóng tối Thơ như đốm lửa ân cần Soi một chấm đỏ trên khuôn mặt dính bụi Để nhận ra từng giọt mồ hôi… Thơ tôi Chưa trình diễn Chưa biết lên gân Bởi nhỏ bé ngang lề đường xó chợ Nhìn ngắm cuộc sống tan trong từ Chảy vào câu chữ Gió bụi lập ngôn Hồn nhiên lập ý Có thể vì thô sơ Vì ngạc nhiên niềm sống Sự tĩnh lặng làm nên mạch ngầm… N.T.N	NGUYỄN THÁNH NGÃ – Sinh năm 1958 tại Ba Gia, Sơn Tịnh , Quảng Ngãi – Đã xuất bản 6 tập thơ. – Hội viên Hội Nhà Văn Việt Nam – Hội viên Hội thơ Haiku Thế giới WHA – Hiện sống và viết tại Lâm Đồng – Đà Lạt và Tp HCM . 1. TỰA GỐC THÔNG NHỚ NGUYỄN CÔNG TRỨ Chiều buồn ngồi tựa gốc thông Nhớ xưa Uy Viễn Tướng Công “khóc – cười”… Khóc là nước chảy hoa trôi Cười là gõ khúc mặn môi vắn dài Người từ “bỉ cực thái lai” “Thuyền quyên ứ hự…” đào phai má đào Gặp cơn hoạn lộ chênh chao Vẫn ngông khí phách, vẫn cao ngất tầm Đọc Người dưới gốc trăm năm() Mà nghe vi vút bổng trầm cheo leo Ai từ vạn kiếp mà trèo, Ai từ vách đá bay vèo cánh chim?… Trải bao hưng phế nổi chìm Người trong trời đất vẫn tìm về nghe Cây thông Người đứng chở che Tiếng reo chứng ngộ, tiếng the thắt buồn Nắng nôi ngạo nghễ mưa tuôn Uy nghi vách núi đầu nguồn trong xanh Vươn lên thẳng tắp lá cành Một đời “chịu rét” mới thành tự do! Lúc Dinh Điền sứ chăm lo “Dân nghèo yên nghiệp” , cỡi bò rong chơi… Nhớ người lính thú thế thời Thương người trong ngục vẫn cười…điềm nhiên! Hai trăm năm, bóng người hiền Vẫn về dưới cội thông thiền vi vu Bóng cây lẫn bóng sương mù Câu thơ Người vẫn thiên thu tót vời! Đà Lạt 2008 () Đà Lạt 115 năm 2. NHỮNG CÁNH RỪNG TỰ DO ĐÃ CHẾT – Giữa thế kỷ bạo tàn Tôi ca ngợi tự do… (Puskin) Đã chết rồi những đóa hoa thinh lặng tỏa đầy hương thơm Đã chết rồi những tảng đá nặng trĩu đã bị đập tan… Bàn tay thợ đục đá đã làm khủng hoảng những đám mây Hơi đá không có quyền được bốc hơi Rêu phong không có quyền để mọc Những chú bướm mùa thu không có quyền được thở Chồn hoang không có quyền để sống Bầy đom đóm không có cơ hội để yêu nhau và phát sáng… Lúc tự do đang chết Chúng đập đầu vào đá hỏi tự do là gì? Tự do nào cho ngọn đồi trọc? Tự do nào cho những cánh rừng vá víu? Tự do nào cho loài cây bị triệt hạ? Tự do nào cho loài thú hoang? Tự do là tự do, Nhưng không có tự do cho cái chết! Chúng đã bị hành hình trong bàn tay thế kỷ Sự bạo tàn đeo lộng lẫy trên ngực núi trầm tư Ôi tự do là gì nhỉ? Hỡi cánh rừng, ngọn núi, thú hoang… Những ngọn thác gào lên giãy giụa Những ngọn núi gục đầu đeo tang Những cánh rừng phanh thây cháy trụi Xác muôn loài cây gục ngã Loài thú hoang vấy máu dưới trăng… Những cánh rừng tự do đã chết Tức tưởi…. 3. PHỐ CON MÈO CÂU CÁ() Ôi Paris Paris vụt hiện trong tôi chàng họa sĩ… Lê Bá Đảng tựa lưng vào tường – cơn đói lả bỗng con mèo phố nhỏ như tia chớp thần kỳ vụt qua vỏ não sau tiếng thét tâm linh ”Rue du Chat-qui-Pêche” (phố con mèo câu cá) một buổi sáng mùa thu Paris cả đất trời mách bảo những con mèo một nét cuộn mình trên lá vàng từng chiếc từng chiếc đẹp như giọt nước mắt yêu thương… khắp Paris ẩn hiện một chú mèo một con đường nhỏ một bờ sông Seine – người lữ khách đã vẽ đến tận cùng sinh mệnh chú mèo hoang mèo hoang mèo người định mệnh gắn bó như chim bay như rắn cuộn người họa sĩ Việt Nam thắp sáng niềm tin về cái nhìn sâu thẳm ám gợi nỗi đau nhân thế ám gợi hai mặt cuộc đời bốn mặt tang thương… (theo nhà báo Vương Tâm) 4. THỜI ĐẠI CHÚNG TA Thời đại chúng ta “phật phật ma ma” Những tin đồn biến dạng… Những ngàn năm ùa về Những thực tại không thước đo Xâm thực thời gian “hậu sự thật”() Chúng ta sống giữa thời đại hoa hồng đầy gai nhọn Thời đại rượu vang cổ nhất thế giới Thời đại của những cơn say tưởng tượng… Chiều qua, Một buổi chiều Brexit() Con chuồn chuồn biết tin ai Khi đôi mắt không hề nhắm mắt Chúng ta đành uống những chai cocacola sủi bọt Và ca ngợi cuộc đời ngọt quá… Chúng ta đâu biết Những con sẻ nâu lặng lẽ khóc cọng rơm Những con giun đất khóc cánh đồng trôi dạt Những cơn mưa khóc bầu trời… Chúng ta đem quả đất đổi lấy đồng tiền Và chấp nhận sự cai trị của đồng tiền Ý nghĩa của sự tưởng tượng vô giá Sự gian dối niềm tin… Đêm nay, Một đêm đen như mực Tin tức biển Đông nổi sóng Khổng Tử đâu ngờ cháu con mình phản trắc Những kinh dạy làm người quân tử có còn không? Thời đại chúng ta Thời buổi “corona” Chúng ta bỗng độc ác với mình Khi hồn nhiên uống đầy chén đắng Và nỗi trầm cảm truyền đời… ———————- () theo Harari tác giả cuốn Hậu sự thật () EU : European Union – Khối Liên Âu Brexit là cụm từ ghép từ Britain chỉ nước Anh và exit chỉ hành động rời khỏi EU/ tin đồn mỗi tuần nước Anh mất 350 triệu bảng cho EU là tin giả 5. TIẾNG VŨ LONG LANH (Viết cho ngày sinh 17.4 nhà thơ lớn LQV) Khi đọc thơ Lưu Quang Vũ Ông đã đi xa rồi Tôi không hiểu vì sao ông chết Trong khi thơ ông chưa có quyền được chết! Vì đất nước đang cần những tài năng… Nhiều người đi vì một lẽ thường tình Lưu thi sĩ một hồn thơ đầy ứ Những bi kịch, những câu thơ tràn vào lịch sử Bay ra thành tiếng Vũ long lanh… Ôi trái tim nhỏ bé mênh mông Đang khẽ đập “dưới hồi chuông vô tận…”() Phải chăng cái ngày ấy đừng đi Đừng vỡ nát một con thuyền và biển Ông sẽ ở lại cho đến ngày kết thúc Tiếp tục đóng đinh thành “dấu mốc chủ quyền”() Tôi đã đọc Maiacovski Hay Nguyễn Trãi, Puskin Và nhiều nhà thơ ẩn ức Nhưng Lưu Quang Vũ ơi, thi sĩ rất dịu dàng Ông viết bài thơ “chiều chuyển gió” Hay chuyển đời ông, những dự cảm cuối cùng!(*) Sao ông không sống khi thơ ông còn sống? Để chuyện trò với bến sông xưa Những châu chấu ma, gọng vó, chuồn chuồn kim Ngơ ngác tiếc một tài năng như sao mai buổi sớm Những tháng tư của đời ông Mùa rươm rướm Có bao người lặng lẽ đọc. Và tôi… ()thơ LQV ()theo NHQ (*)theo NVC 6. MA RỪNG QUÁN Treo trên mõm đá Quán gỉ màu cánh gián Chiếc cửa gỗ vừa mở ra một làn mây bốc khói Từ trăm búp nụ hồng nhạt Đêm qua đã ướp xong cho một ngày nữa Cô chủ nhẹ tay bưng ly cafe đặt xuống Mùi hương của thế giới hoang vu len kín giác quan Không gỡ được Không gỡ nổi cơn ma rừng Ám lữ khách Ám cô hồn khất thực giấc khứu thơm Ngoài kia Những thi sĩ choáng men đã ngồi vào ghế Họ thưởng thức trên đầu lưỡi Vị của thơ Gió của núi Và cơn lạnh của hơi đá táp vào râu tóc Long lanh hàng mi… Họ nhìn từng đợt sương bay Những lá thông kim lặng lẽ khô trong bếp lửa Cô chủ quán pha trà nhón những ngón tay thơm Và ánh nhìn như nắng hé Chiếc váy trắng che kín những lỗ chân lông rêu phong Cứ thế Nàng châm cho khách những giấc mơ về bầu trời Và tiếng chim hót trên cây như tiếng nàng chào đón Những thi sĩ đến từ hôm qua Thơ họ có lẽ đang ngủ Đừng chạm vào trang sách họ đặt trên bàn Những câu thơ sẽ bay mất Cho đến khi Có giọt mật lăn ra từ câu thơ đẹp nhất Một thi sĩ vừa nghĩ trong đầu… 7. VŨ KHÚC ĐEN như những nghệ sĩ sân khấu bầy corona bay vào không khí thực hiện giấc mơ đen… sàn diễn của chúng là hơi thở chúng ta dù không nhìn thấy nhưng chúng ta biết chúng đang nhảy múa làm nên những cái chết đen để ca ngợi ngày khải hoàn ma quái những loài virus trận dịch tả đã từng làm hại Thi hào Nguyễn Du và hàng trăm nghìn người khác chúng là cơn bão bàng hoàng băng qua năm ấy, trần gian… hàng bao thế kỷ chúng ta đứng nhìn vũ điệu toàn cầu hóa một đế chế Inca vĩ đại sụp đổ trước bệnh đậu mùa một làn sóng vó ngựa Mông Cổ bại trận trước con virus dịch hạch một Napoleon lẫy lừng bị đánh gục dưới mùa đông nước Nga bởi vũ điệu lây truyền khiến đạo quân bách chiến tan rã phải chăng, chúng là hệ quả của giống loài khi loài người phá rừng chiếm đất ăn thịt thú hoang!? chúng đã làm thay đổi trang sử nhân loại làm vong phế bao triều đại chỉ bằng vũ điệu tang tóc mong manh… ôi con đường tơ lụa chuột và bọ chét và vi khuẩn du hành toàn cầu những chiếc khẩu trang tăng giá! chúng là cơn bão sinh học càn quét các nền văn minh thử thách các thể chế thử thách chúng ta… 8. LẶNG NGHE KHÚC HÁT DA VÀNG Thuở nhỏ Nghe Khánh Ly hát khúc Da vàng Đứa học trò bật khóc… 40 năm sau Khúc Da vàng vẫn thế Nhưng đau hơn thế Rồi bình yên như thế Khúc hát lặng lẽ chìm vào thời thế Khi lặng nghe Cái nghe thinh lặng Mới hiểu nổi gia tài của mẹ Người mẹ cặm cụi Người mẹ đau thương Người mẹ hy sinh Và nhiều người mẹ… Đã cho con tiếng nói thật thà Con nỡ lòng nào gian trá Con nỡ lòng nào Bóng tối có làm con e dè, Bạo lực có làm con khiếp vía… Lặng nghe khúc hát Da vàng Có làm con thấm thía… Khi nhìn những đôi bồ câu Ngậm cành cây bay về Đắp mộ cho những nỗi buồn… 9. JAZZ Trong khu vườn Những đóa thanh âm Rạn vỡ như nắng sớm phá đỉnh sương mù Mặt trời đã vung gươm Hàng cây đã tuốt kiếm Ảo thuật sợi dây đàn Những ký âm Morning Jazz Jazz Jazz Jazz bài Can’t Take My Eyes Off you Giọt trumpet bên bờ sông vô tận Chảy ngoằn ngoèo trên những ngón hồn em Lửa đã vun vòm cây Uốn rung trên cung đan xen violin Chợt vỡ bầy ong râm ran bay đi hình ông già chống gậy Cuốn trôi giấc mơ xa xưa bên vũng lầy Này Jazz Hàng cây im ru nghe mưa Và ta như cối xay quay đều trong khu vườn cất tiếng nói Để thanh âm không bị lãng quên Không có tên trong trí nhớ mờ sương Ngôi nhà tắc kè hoa kia Sẽ dội lại Giọt coffee lên bức tường Sụp đổ hoa tường vi bên bức tường… 10. NGÀY THƠ TĨNH LẶNG Tôi yêu sự tĩnh lặng Dẫu ngày thơ không về Em ở đâu vậy hỡi đê mê Có lẽ Thơ là tĩnh trong động Lặng trong vượt trội phi thường Nên vẫn thế Thơ im lìm cô đọng trong mỗi trái tim Đâu cần sự hào nhoáng đỏng đảnh Đâu cần sự tung hô của một ngón tay Đâu cần sự ve vuốt nghèo nàn đơn điệu… Thơ lặng huy hoàng trong cuộc sống ngoài kia Nguy nan có thơ cứu rỗi Cô độc có thơ đi cùng Trong ngõ ngách của bóng tối Thơ như đốm lửa ân cần Soi một chấm đỏ trên khuôn mặt dính bụi Để nhận ra từng giọt mồ hôi… Thơ tôi Chưa trình diễn Chưa biết lên gân Bởi nhỏ bé ngang lề đường xó chợ Nhìn ngắm cuộc sống tan trong từ Chảy vào câu chữ Gió bụi lập ngôn Hồn nhiên lập ý Có thể vì thô sơ Vì ngạc nhiên niềm sống Sự tĩnh lặng làm nên mạch ngầm… N.T.N
Những lời chúc Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 hay và ý nghĩa nhất Trong ngày đầu năm mới hãy cùng trao nhau những lời chúc Tết ý nghĩa, ấm áp để đón chào một năm bình an, hạnh phúc. 1. Năm Nhâm Dần 2022 – Chúc bạn luôn: Đong cho đầy hạnh phúc – Gói cho trọn lộc tài – Giữ cho mãi an khang – Thắt cho chặt phú quý. 2. Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua. Phúc lộc đưa nhau đến từng nhà. Vài lời cung chúc tân niên mới. Vạn sự an khang vạn sự lành. 3. Hoa đào nở, chim én về, mùa xuân lại đến. Chúc một năm mới: nghìn sự như ý, vạn sự như mơ, triệu sự bất ngờ, tỷ lần hạnh phúc. 4. Chúc mừng năm mới Nhâm Dần 2022. Chúc năm mới sức khỏe dẻo dai, công việc thuận lợi thăng tiến dài dài, phi những nước đại tiến tới thành công. 5. Chúc mừng năm mới. Chúc 365 ngày hạnh phúc, 52 tuần như ý, 12 tháng an vui, 8.760 giờ thoải mái, 52.600 phút may mắn và một năm mới an khang thịnh vượng – phát tài phát lộc. 6. Năm hết tết đến kính chúc mọi người thật nhiều sức khỏe, miệng cười vui vẻ, tiền vào mạnh mẽ, cái gì cũng được suôn sẻ, để sống tiếp một cuộc đời thật là đẹp đẽ. 7. Cung chúc tân niên một chữ nhàn. Chúc mừng gia quyến đặng bình an. Tân niên đem lại niềm hạnh phúc. Xuân đến rồi hưởng trọn niềm vui. 11. Cung chúc tân niên, Sức khỏe vô biên, Thành công liên miên, Hạnh phúc triền miên, Túi luôn đầy tiền, Sung sướng như tiên. Chúc mừng năm mới! 12. Cung chúc tân xuân phước vĩnh cửu – Chúc trong gia quyến được an khương – Tân niên lai đáo đa phú quý – Xuân đến an khương vạn thọ tường. 13. Kính chúc mọi người một năm mới tràn đầy niềm vui và hạnh phúc: Vui trong sức khỏe, trẻ trong tâm hồn, khôn trong lý tưởng và trưởng thành mọi lĩnh vực. 14. Năm mới chúc nhau sức khỏe nhiều. Bạc tiền rủng rỉnh thoải mái tiêu. Gia đình hạnh phúc bè bạn quý. Thanh thản vui chơi mọi buổi chiều. Cung kính mời nhau chén rượu nồng. Chúc mừng năm đến, tiễn năm xong. Tân niên phúc lộc khơi vừa dạ. Xuân mới tài danh khởi thỏa lòng. Vạn chuyện lo toan thay đổi hết. Sự gì bế tắc thảy hanh thông. Như anh, như chị, bằng bè bạn. Ý nguyện, duyên lành, đẹp ước mong. 15. Mùa xuân xin chúc – Khúc ca an bình – Năm mới phát tài – Vạn sự như ý – Già trẻ lớn bé – Đầy ắp tiếng cười – Trên mặt ngời ngời – Tràn đầy hạnh phúc – Xuân đến hy vọng – Ấm no mọi nhà – Kính chúc ông bà – Sống lâu trăm tuổi – Kính chúc ba mẹ – Sức khỏe dồi dào – Đôi lứa yêu nhau – Càng thêm nồng ấm – Các em bé nhỏ – Học giỏi chăm ngoan – Chúc Tết mọi người – Năm mới hoan hỉ – Gặp nhiều niềm vui. 16. Tôi cầu mong rằng năm 2022 sẽ đến với bạn sức khỏe và giàu có, hạnh phúc và nụ cười, may mắn và thành công. Chúc bạn được ở bên cạnh những người thân yêu của mình và ngày càng tận hưởng nhiều hơn những giây phút vui vẻ và tận hưởng bên họ. Chúc tết 2022, xuận Nhâm Dần. 17. Năm hết Tết đến – Chúc dồi dào sức khỏe – Có nhiều niềm vui – Tiền xu nặng túi – Tiền giấy đầy bao – Đi ăn được khao – Về nhà người rước – Tiền vô như nước – Tình vào đầy tim – Chăn ấm nệm êm – Sung sướng ban đêm – Hạnh phúc ban ngày – Luôn luôn gặp may – Tràn đầy hạnh phúc. 18. Năm mới Tết đến – Rước hên vào nhà – Quà cáp bao la – Mọi nhà no đủ – Vàng bạc đầy tủ – Gia chủ phát tài – Già trẻ gái trai – Sum vầy hạnh phúc – Cầu tài chúc phúc – Lộc đến quanh năm – An khang thịnh vượng. 19. 1 nụ cười cho lòng thêm ấm áp. 1 ánh mắt cho hạnh phúc tràn đầy. 1 lời nói cho trọn vẹn niềm tin. 1 cái nắm tay cho yêu thương còn mãi. 1 sự chờ đợi cho tình mãi bền lâu. 1 chút hờn ghen cho yêu thương tỏa sáng. 1 trái tim hồng cho tình yêu thủy chung. 20. Đong cho đầy Hạnh phúc. Gói cho trọn Lộc tài. Giữ cho mãi An Khang. Thắt cho chặt Phú quý. Cùng chúc nhau Như ý, Hứng cho tròn An Khang, Chúc năm mới Bình An. Cả nhà đều Sung túc. 21. Mừng 2022 phát tài phát lộc. Sức khỏe có dư, công danh tấn tới. Tình duyên phơi phới, hạnh phúc thăng hoa. Xin chúc mọi nhà một năm đại thắng. 22. Chúc mừng năm mới 2022! Hãy luôn đón tết 2022 mới với một tinh thần mới, nụ cười trên môi, tình yêu trong tim và những suy nghĩ tốt đẹp trong tâm trí bạn. 23. Đầu xuân kính chúc mọi nhà/Giàu sang sung túc thuận hòa an vui/ Hạnh phúc đến với muôn người/ Dồi dào sức khỏe, tươi cười cả năm. 24. Năm mới chúc nhau sức khỏe nhiều. Bạc tiền rủng rỉnh thoải mái tiêu. Gia đình hạnh phúc bè bạn quý. Thanh thản vui chơi mọi buổi chiều. 25. Cung chúc tân xuân phước vĩnh cửu – Chúc trong gia quyến được an khương – Tân niên lai đáo đa phú quý – Xuân đến an khương vạn thọ tường. 26. Đầu xuân năm mới chúc bình an. Chúc luôn tuổi trẻ chúc an khang. Chúc sang năm mới nhiều tài lộc. Công thành danh toại chúc vinh quang. 27. Mừng xuân Nhâm Dần, chúc sức khỏe cả nhà an khang. Chúc cho cuộc sống giàu sang. Gia đình hạnh phúc ấm no sum vầy. 28. Kính chúc mọi người một năm mới tràn đầy niềm vui và hạnh phúc: Vui trong sức khỏe, trẻ trong tâm hồn, khôn trong lý tưởng và trưởng thành mọi lĩnh vực. 29. Vừa sang Nhâm Dần, chúc điều bạn cần đều được thỏa chí, vạn sự như ý, tiền tỉ đến nhà, sức khỏe bao la, cả nhà hạnh phúc. 30. Chúc mừng năm mới. Chúc cho bạn và những người thân yêu sẽ có những khoảng thời gian tươi đẹp hơn, hạnh phúc hơn và thành công hơn trong năm Nhâm Dần 2022 này./.	The best and most meaningful Lunar New Year 2022 wishes On the first day of the new year, let's exchange meaningful and warm New Year wishes to welcome a year of peace and happiness. one year Nham Dan 2022 - Wishing you always: Pack it full of happiness - Pack it full of fortune - Keep it forever in peace - Tighten it with wealth. 2. This spring is much better than the past springs. Blessings bring each other to each house. Some wishes for the new year. Thousands of thousands of healthy wellbeing. 3. Peach blossoms bloom, swallows return, spring comes again. Wishing a new year: thousands of wishes, ten thousand dreams, a million surprises, a billion times happiness. 4. Happy New Year Nham Dan 2022. Wishing you good health, good work, long-term advancement, and galloping towards success. 5. Happy New Year. Wishing you 365 days of happiness, 52 weeks of wishes, 12 months of peace, 8,760 hours of comfort, 52,600 minutes of luck and a happy and prosperous new year - good fortune and prosperity. 6. As the year ends, I wish everyone good health, happy smiles, strong money coming in, everything goes smoothly, to continue living a truly beautiful life. 7. Wishing a happy new year. Wishing the family peace. New age brings happiness. Sring comes, fullfill happiness. 11. New year wishes, Boundless health, Continuous success, Constant happiness, Pocket always full of money, Happy like a fairy. Happy New Year! 12. Wishing the New Year eternal blessings - Wishing the family a peaceful life - A new year filled with wealth and prosperity - Spring comes with peace and longevity. 13. Wishing everyone a new year full of joy and happiness: Happy in health, young in soul, wise in ideals and mature in all areas. 14. Wishing each other good health in the new year. Plenty of money to spend comfortably. Happy family and precious friends. Enjoy leisurely every afternoon. Respectfully invite each other to a cup of strong wine. Congratulations on the coming year, farewell to the end of the year. The new year is full of blessings and blessings. In the new spring, wealth and fame arise with satisfaction. All worries have changed. Everything that is stuck is cleared up. Like a brother, like a sister, like a friend. The will, good conditions, good wishes. 15. Spring wishes - A song of peace - A prosperous new year - Everything goes well - Old and young - Full of laughter - Bright faces - Full of happiness - Spring comes with hope - Warmth for everyone house – Wishing grandparents – Live a hundred years – Wishing parents – Good health – Couples love each other – More warmth – Little children – Study well and be good – Happy New Year to everyone – Happy New Year joy – Having a lot of joy. 16. I pray that 2022 will bring you health and wealth, happiness and smiles, luck and success. Wishing you to be with your loved ones and enjoy more and more moments of joy and enjoyment with them. Happy New Year 2022, year of the Tiger. 17. As the year ends, Tet comes - Wishing you good health - Lots of joy - Coins are heavy - Paper money is full - Going out to eat is delicious - Returning to your family's house - Money flows in like water - Love fills your heart - Warm blankets Soft mattress – Happiness at night – Happiness during the day – Always lucky – Full of happiness. 18. New Year Tet comes - Bring good luck into the house - Gifts are abundant - Every house is full - Gold and silver are full - Homeowners get rich - Young and old - Bring happiness together - Pray for fortune and blessings - Fortune comes around year – Peace and prosperity. 19. A smile warms the heart. A look full of happiness. One word for complete faith. One hand holding for love lasts forever. A wait for lasting love. A little jealousy makes love shine. 1 pink heart for faithful love. 20. Fill it with Happiness. Package for complete fortune. Keep An Khang forever. Tighten Phu Quy. Let's wish each other Good Wishes, Hope for An Khang, Wishing a Peaceful New Year. The whole family is prosperous. 21. Celebrate a prosperous 2022. If you have good health, your career will increase. Love, breezy, uplifting happiness. Wishing everyone a successful year. 22. Happy New Year 2022! Always welcome the new 2022 New Year with a new spirit, a smile on your lips, love in your heart and good thoughts in your mind. 23. At the beginning of spring, I wish everyone / Wealth, prosperity, peace and joy / Happiness to everyone / Good health and smiles all year long. 24. Wishing each other good health in the new year. Plenty of money to spend comfortably. Happy family and precious friends. Enjoy leisurely every afternoon. 25. Wishing the new spring eternal blessings - Wishing the family a peaceful life - A new year full of wealth and prosperity - Spring comes with a peaceful and long life. 26. Wishing you peace at the beginning of the new year. Wishing you always a happy and prosperous youth. Wishing you a prosperous new year. Successful success and wish you glory. 27. Happy New Year of the Tiger, wish everyone good health and prosperity. Wishing you a rich life. The family is happy and prosperous. 28. Wishing everyone a new year full of joy and happiness: Happy in health, young in soul, wise in ideals and mature in all areas. 29. Just arrived at Nham Dan, I hope everything you need will be satisfied, everything will be as you wish, billions of money will come to your house, great health, and happiness for the whole family. 30. Happy New Year. Wishing you and your loved ones better, happier times and success more in this Year of the Tiger 2022./.
Nhâm Dần – Tết con cọp hay Tết con hổ? Tết Nhâm Dần đã cận kề, tự dưng người bạn vong niên hỏi, năm nay ăn Tết cọp hay ăn Tết hổ? Người viết chợt ngẫm lại, trong vô vàn điển hình phong phú về tiếng Việt, hai chữ cọp và hổ cũng là một ngẫu tượng thú vị. Trước hết hãy nói về chữ hổ . Nhân gian chẳng xa lạ gì hình ảnh con vật nổi tiếng bá chủ sơn lâm này. Từ xưa đến nay, hổ luôn được nhắc đến với đầy đủ ý nghĩa biểu trưng cho sức mạnh loài vật cuồng dã trong tự nhiên. Trong chữ Hán, hổ (虎) được vẽ đủ hình về con vật mạnh mẽ, có đủ cả nanh vuốt, tấm thân vằn vện và chiếc đuôi dài. Những người thích chiết tự còn ví luận, trong chữ hổ có chữ thất (七) và chữ kỷ (cơ, 几) hàm nghĩa thú vị rằng, “gặp con vật này, bạn chỉ có thất cơ lỡ mệnh thôi”. Trong hệ số đếm chu kỳ Thiên Can Địa Chi của triết học Đông phương, hổ là con vật được chọn đứng thứ ba, viết Dần (寅). Năm Tân Sửu qua, năm Nhâm Dần tới, người ta sẽ gọi tiễn Trâu đón Hổ, là theo canh vị này. Nhưng đó là gọi theo chữ Hán, Dần được viết là hổ. Còn trong tiếng Việt, Dần sẽ viết là cọp. Cọp là một từ thuần nôm của người Việt, trong tiếng Hán không có chữ này. Với dạng chữ Nôm, cọp viết là chữ ?, hoặc ?, và chữ ?. Tất cả đều ghép từ bộ chữ Hán, mượn âm chữ Hán tương tự mà thành. Chữ ? hay ?, lấy bộ trỉ hoặc bộ khuyển, chỉ vào nghĩa “con thú”, và chữ cập 及 mượn âm; hàm nghĩa con thú đọc như chữ cập, chính là chữ cọp. Chữ ? cũng lấy bộ trỉ và chữ hợp (合) mượn âm, đọc là cọp. Với cách hiểu như vậy, gọi năm Dần, là năm Hổ, tức dùng nghĩa chữ Hán và năm Cọp, tức dùng nghĩa chữ Nôm. Theo đó, gọi Tết này là Tết con Cọp, chắc chắn là gọi theo tiếng Việt, là cách gọi của người Việt . Chữ cọp, với nghĩa nôm như vậy, chỉ vào con cọp, động vật ăn thịt có sức mạnh trong thiên nhiên. Người Việt ăn Tết năm con cọp, chứ không phải ăn Tết năm con hổ như chữ Hán thể hiện. Chữ cọp, sau thời kỳ đô hộ của thực dân Pháp, bởi sự du nhập đa dạng vào tiếng Việt, còn biến ra nghĩa khác. Đó là chữ “copy”, tức sao chép, đọc vắn tắt là cọp. Trong tiếng Việt, nhất là ngôn ngữ phía nam, “cọp” thêm nghĩa “sao chép, xem trộm”. Đọc sách “cọp”, đọc báo “cọp”, nghĩa là đọc sách báo không trả tiền. Học sinh cọp bài, tức là quay cóp trong thi cử. Ăn Tết con cọp, là từ dùng theo nghĩa tiếng Việt, ai cũng hiểu. Tuy nhiên, người Quảng Nam vốn tiếu lâm, thích nói lái, lại né chữ cọp, chuyển qua dùng chữ hổ. Bởi nói Tết con cọp, chắc chắn dân xứ Quảng Nam sẽ lửng lơ “năm Dần chắc sẽ bắt được con cọp” rồi cười ha hả. Tết con cọp 2022 ở xứ Quảng , thú vị thay, lại là Tết con hổ mà thôi! NGUYÊN ĐỨC	Nham Dan – Tet of the Tiger or Tet of the Tiger? Nham Dan Tet It's almost here, suddenly a long-time friend asked, is this year the Tiger Tet or the Tiger Tet? The writer suddenly reflected that among the countless rich examples of the Vietnamese language, the two words tiger and tiger are also an interesting idol. First, let's talk about words tiger . The world is no stranger to the image of this famous animal dominating the forest. From ancient times until now, tigers have always been mentioned with full meaning, symbolizing the power of wild animals in nature. In Chinese characters, tiger (虎) is depicted as a strong animal, complete with fangs and claws, a striped body and a long tail. Those who like to extract characters also argue that in the word tiger there is the word that (七) and the word ky (co, 几) which has an interesting meaning that, "meeting this animal, you will only lose your chance and miss your destiny." In the Heavenly Stem and Earthly Branch cycle counting system of Eastern philosophy, tiger is the third chosen animal, written Tiger (寅). The year of Tan Suu has passed and the year of Nham Dan comes, people will call the Buffalo to welcome the Tiger, following this watch. But that is called according to Chinese characters, Tiger is written as tiger. In Vietnamese, Dan will be written as tiger. Tiger is a pure Vietnamese word, in Chinese there is no such word. In Nom script, tiger is written as ?, or ?, and ?. All of them are composed from a set of Chinese characters, borrowing similar sounds from Chinese characters. Letter ? or ?, using the tri or dog part, pointing to the meaning “beast”, and the word 及 borrows the sound; The meaning of animal is read like the word "tiger", which is the word "tiger". Letter ? also take the tri and the word hop (合) to borrow the sound, read as tiger. With such an understanding, the year of the Tiger is called the year of the Tiger, using the Chinese meaning and the year of the Tiger, using the Nom meaning. Accordingly, calling this Tet the Tiger's Tet is definitely the Vietnamese way of calling it Vietnamese people . The word tiger, with its simple meaning, refers to the tiger, a powerful predator in nature. Vietnamese people celebrate Tet in the year of the tiger, not Tet in the year of the tiger as the Chinese characters show. The word tiger, after the French colonial period, due to its diverse introduction into Vietnamese, also took on another meaning. That is the word "copy", which means to copy, in short it means tiger. In Vietnamese, especially southern languages, "tiger" adds the meaning of "copy, peek". Reading "tiger" books, reading "tiger" newspapers means reading books and newspapers without paying. Students cheat, which means cheating in exams. Eating tiger on Tet is a word used in Vietnamese meaning, everyone understands. However, Quang Nam people, who are inherently humorous and like to talk nonsense, avoid the word tiger and instead use the word tiger. Because it is said that it is the Tiger's New Year, it is certain that the people of the country Quang Nam will say, "The year of the Tiger will surely catch the tiger" and then laugh. Tet Tiger 2022 in the country Quang , interestingly enough, it's just the New Year of the Tiger! NGUYEN DUC
Giữ gìn bản sắc văn hóa Dao trong ngày xuân Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng với các nền văn hóa khác, nhiều nét văn hóa của đồng bào Dao đang dần bị mai một. Ý thức được điều này, nhiều người am hiểu về văn hóa dân tộc Dao đã tranh thủ các dịp lễ tết, hay những ngày nông nhàn để truyền dạy văn hóa truyền thống cho con cháu. Dân tộc Dao ở Yên Bái có nhiều ngành, như: Dao đỏ, Dao làn tuyển, Dao quần trắng, Dao quần chẹt…, ngoài các điểm chung, mỗi ngành Dao còn có những nét văn hóa đặc sắc riêng. Trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng với các nền văn hóa khác, nhiều nét văn hóa của đồng bào Dao đang dần bị mai một. Ý thức được điều này, nhiều người am hiểu về văn hóa dân tộc Dao đã tranh thủ các dịp lễ tết, hay những ngày nông nhàn để truyền dạy văn hóa truyền thống của dân tộc mình cho con cháu. Người Dao Minh A vui xuân. Là người am hiểu về văn hóa, phong tục, tập quán, chữ viết của người Dao, ông Dương Trung Vi ở xã Minh An, huyện Văn Chấn , tỉnh Yên Bái luôn trăn trở về việc bảo tồn, gìn giữ các nét văn hóa dân tộc mình, bởi lớp trẻ ngày nay không nhiều người quan tâm đến việc lưu giữ, bảo tồn truyền thống văn hóa của dân tộc . Từ thực tế ấy, mỗi dịp tết đến xuân về, ông Vi lại cùng những người hiểu về chữ viết, nghi thức người Dao ở xã tổ chức buổi gặp mặt để vừa thăm chúc nhau, vừa khơi dậy niềm tự hào văn hóa dân tộc, từ đó vận động lớp trẻ tham gia vào các lớp học chữ Nôm Dao do nhóm ông truyền dạy. Ông Vi cho biết, lớp trẻ người Dao không còn nhiều hứng thú với việc học chữ của dân tộc mình, nên người truyền dạy phải tâm huyết, tỉ mỉ, vừa dạy vừa động viên, chia sẻ với người học. Ông Dương Trung Vi nói: “Chữ Nôm Dao cũng có các cấp độ như chữ Quốc ngữ. Nội dung trong các sách Nôm Dao rất hay và sâu xa, chủ yếu là răn dạy làm người, những điều cấm kỵ không được phạm phải, rồi đến các nghi lễ trong đời sống. Hiện nay, có nhiều nguyên nhân nên chữ Nôm Dao đang bị mai một, ở một số thôn bản không ai biết chữ Nôm Dao. Vì vậy ngoài nỗ lực của chúng tôi, rất mong các cấp, các ngành quan tâm giúp đỡ để mở được những lớp học chữ Nôm Dao bài bản hơn cho lớp trẻ”. Phụ nữ Dao Văn Chấn trao đổi với nhau về cách tạo ra những bộ trang phục truyền thống. Nôm Dao là loại chữ tượng hình, khó viết, khó học. Mỗi người học thường phải theo từ 2 đến 3 năm liên tục mới có thể biết đọc, biết viết cơ bản. Vì thời gian học kéo dài, nên để không ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, phát triển kinh tế của người học, các lớp dạy học chữ Nôm Dao ở Minh An được tổ chức vào buổi tối; riêng các ngày lễ, ngày tết thì học vào ban ngày. Để cho người học hứng thú, có thêm kinh nghiệm, hạn chế bỏ dở giữa chừng, người truyền dạy (các thầy cúng) cũng thường tổ chức cho các học viên đi thực tế qua các nghi lễ cấp sắc, tết nhảy, giải hạn, lễ cưới… Anh Dương Trung Lưu, người dân ở Minh An cho biết mình rất vui khi bằng sự kiên trì, tích cực học hỏi, từ một người “mù” chữ nôm Dao, nay anh đã có thể đọc thông, viết thạo loại chữ này: “Em thấy biết sử dụng chữ Nộm Dao rất hữu ích trong cuộc sống, các việc như lễ cấp sắc, tết nhảy, lễ giải hạn, xem ngày làm nhà, đám cưới…đều nằm trong đó. Bây giờ rất ít người biết chữ Dao nên em đã cố gắng theo học, tích lũy kiến thức để phục vụ đời sống hằng ngày và để lưu giữ bản sắc văn hóa của dân tộc mình”. Thổ cẩm là loại vải được đồng bào dệt thủ công, qua bàn tay khéo léo của người phụ nữ Dao đã trở thành những bộ trang phục với họa tiết, hoa văn độc đáo, là nét văn hóa truyền thống đặc sắc của đồng bào Dao trong may mặc, cũng như trong đời sống sinh hoạt thường ngày. Để lưu giữ nét văn hóa truyền thống ấy, cứ vào dịp tết, ngày lễ, những khoảng thời gian nông nhàn, chị em phụ nữ Dao ở Minh An lại tụ họp tại nhà văn hóa thôn để vừa vui xuân, vừa chia sẻ, trao đổi với nhau về cách thêu những hoa văn, họa tiết trên trang phục người Dao như: hình ảnh chim muông, thú rừng, đồi núi, các loài hoa… Bà Triệu Thị Duyên – người dệt thổ cẩm rất khéo ở xã Minh An, huyện Văn Chấn cho biết: “Tôi cảm thấy mình cần phải có trách nhiệm với dân tộc mình, mình biết thêu, mình phải dạy con cháu để truyền đời này sang đời khác, nếu không lớp già qua đi sẽ không còn ai biết nữa. Tôi luôn tâm niệm, là người Dao mình cần phải lưu giữ những gì thuộc về truyền thống, khi tham dự các ngày lễ, đi chơi tết thì nên mặc nó, nó là sắc màu dân tộc”. Cùng với chữ viết và trang phục truyền thống, dân ca cũng là một phần không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt của người Dao ở Minh An nói riêng, tỉnh Yên Bái nói chung. Trước đây, mỗi khi rảnh rỗi, hay mỗi dịp lễ tết, vào nhà mới, đám cưới… bà con thường hát những bài dân ca Dao truyền thống nói về tình yêu đôi lứa, những điều răn dạy, quá trình xây dựng cuộc sống mới; các nghệ nhân còn sáng tác lời mới có nội dung ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương đất nước… Ngày nay do xu thế hội nhập, giao thoa văn hóa giữa các dân tộc, thế hệ trẻ người Dao không còn mấy ai biết hát những làn điệu dân ca dân tộc mình, thậm chí nhiều người còn không biết nói tiếng Dao. Với mong muốn bản sắc văn hóa dân tộc được phát huy, một số nghệ nhân người Dao ở Minh An đã tham gia vào các đội văn hóa, văn nghệ ở thôn, bản để tổ chức truyền dạy cho lớp trẻ những điệu múa, những bài hát giao duyên truyền thống, múa chuông, múa bắt ba ba, múa kiếm, múa đao của người Dao… Bà Triệu Thị Dong, một trong những người vừa biết hát, vừa biết sáng tác dân ca dân tộc Dao nói: “Tôi thích hát từ khi tôi còn nhỏ, lớn lên được bố mẹ dạy hát, tôi thấy bài hát người Dao mình rất gần gũi với cuộc sống. Ngày nay, bài hát Dao không chỉ được sử dụng trong các nghi lễ, mà còn có trong các hội diễn nữa, vì thế, thời gian qua tôi đã cố gắng truyền dạy cho lớp trẻ biết hát làn điệu dân ca Dao”. Buổi sinh hoạt của những người am hiểu về văn hóa dân tộc Dao ở xã Minh An. Ông Dương Đức Tơ, Chủ tịch Hội người Cao tuổi xã Minh An, huyện Văn Chấn – người được xã phân công phụ trách việc bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc Dao ở Minh An cho biết: Ông thường xuyên lồng ghép nội dung về lưu giữ, bảo tồn văn hóa vào các cuộc họp thôn, bản. Hiện tuy chưa mở thành lớp học, hay câu lạc bộ chính thức, nhưng các nghệ nhân và chị em phụ nữ ở xã đã lập thành các nhóm nhỏ, hoặc từng nhóm tự dạy và học chữ nôm Dao, học hát dân ca Dao… “Mấy năm qua, nhận thức được vấn đề chữ viết rất cần thiết. Do đó, dù chưa có chủ trương, chưa có kinh phí, nhưng bà con ở các thôn đã mở một số lớp do các nghệ nhân truyền dạy. Qua các lớp này cũng đã có một số người viết được, đọc được, dịch được, hiểu được và áp dụng được vào trong cuộc sống. Đối với thêu thùa và hát dân ca thì chưa mở lớp được, nhưng ở các thôn bản đã có học theo nhóm và được chính quyền khuyến khích”. Đón xuân này, bà con người Dao ở Minh An nói riêng, ở tỉnh Yên Bái nói chung rất phấn khởi khi qua một năm, bản làng lại có thêm những người biết đọc, biết viết chữ Nôm Dao; biết thêu; biết hát dân ca dân tộc mình. Cùng với đó, là có thêm nhiều hộ thoát nghèo, thêm những bản làng thay da đổi thịt. Vui hơn nữa là vào quý II năm nay, với sự hỗ trợ của Hội khuyến học tỉnh Yên Bái, lần đầu tiên trên địa bàn xã Minh An, huyện Văn Chấn sẽ có một lớp học về văn hóa Dao được tổ chức bài bản. Đây sẽ là cơ hội tốt để các nét văn hóa của đồng bào được lưu truyền mãi mãi./.	Giữ gìn bản sắc văn hóa Dao trong ngày xuân Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng với các nền văn hóa khác, nhiều nét văn hóa của đồng bào Dao đang dần bị mai một. Ý thức được điều này, nhiều người am hiểu về văn hóa dân tộc Dao đã tranh thủ các dịp lễ tết, hay những ngày nông nhàn để truyền dạy văn hóa truyền thống cho con cháu. Dân tộc Dao ở Yên Bái có nhiều ngành, như: Dao đỏ, Dao làn tuyển, Dao quần trắng, Dao quần chẹt…, ngoài các điểm chung, mỗi ngành Dao còn có những nét văn hóa đặc sắc riêng. Trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng với các nền văn hóa khác, nhiều nét văn hóa của đồng bào Dao đang dần bị mai một. Ý thức được điều này, nhiều người am hiểu về văn hóa dân tộc Dao đã tranh thủ các dịp lễ tết, hay những ngày nông nhàn để truyền dạy văn hóa truyền thống của dân tộc mình cho con cháu. Người Dao Minh A vui xuân. Là người am hiểu về văn hóa, phong tục, tập quán, chữ viết của người Dao, ông Dương Trung Vi ở xã Minh An, huyện Văn Chấn , tỉnh Yên Bái luôn trăn trở về việc bảo tồn, gìn giữ các nét văn hóa dân tộc mình, bởi lớp trẻ ngày nay không nhiều người quan tâm đến việc lưu giữ, bảo tồn truyền thống văn hóa của dân tộc . Từ thực tế ấy, mỗi dịp tết đến xuân về, ông Vi lại cùng những người hiểu về chữ viết, nghi thức người Dao ở xã tổ chức buổi gặp mặt để vừa thăm chúc nhau, vừa khơi dậy niềm tự hào văn hóa dân tộc, từ đó vận động lớp trẻ tham gia vào các lớp học chữ Nôm Dao do nhóm ông truyền dạy. Ông Vi cho biết, lớp trẻ người Dao không còn nhiều hứng thú với việc học chữ của dân tộc mình, nên người truyền dạy phải tâm huyết, tỉ mỉ, vừa dạy vừa động viên, chia sẻ với người học. Ông Dương Trung Vi nói: “Chữ Nôm Dao cũng có các cấp độ như chữ Quốc ngữ. Nội dung trong các sách Nôm Dao rất hay và sâu xa, chủ yếu là răn dạy làm người, những điều cấm kỵ không được phạm phải, rồi đến các nghi lễ trong đời sống. Hiện nay, có nhiều nguyên nhân nên chữ Nôm Dao đang bị mai một, ở một số thôn bản không ai biết chữ Nôm Dao. Vì vậy ngoài nỗ lực của chúng tôi, rất mong các cấp, các ngành quan tâm giúp đỡ để mở được những lớp học chữ Nôm Dao bài bản hơn cho lớp trẻ”. Phụ nữ Dao Văn Chấn trao đổi với nhau về cách tạo ra những bộ trang phục truyền thống. Nôm Dao là loại chữ tượng hình, khó viết, khó học. Mỗi người học thường phải theo từ 2 đến 3 năm liên tục mới có thể biết đọc, biết viết cơ bản. Vì thời gian học kéo dài, nên để không ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, phát triển kinh tế của người học, các lớp dạy học chữ Nôm Dao ở Minh An được tổ chức vào buổi tối; riêng các ngày lễ, ngày tết thì học vào ban ngày. Để cho người học hứng thú, có thêm kinh nghiệm, hạn chế bỏ dở giữa chừng, người truyền dạy (các thầy cúng) cũng thường tổ chức cho các học viên đi thực tế qua các nghi lễ cấp sắc, tết nhảy, giải hạn, lễ cưới… Anh Dương Trung Lưu, người dân ở Minh An cho biết mình rất vui khi bằng sự kiên trì, tích cực học hỏi, từ một người “mù” chữ nôm Dao, nay anh đã có thể đọc thông, viết thạo loại chữ này: “Em thấy biết sử dụng chữ Nộm Dao rất hữu ích trong cuộc sống, các việc như lễ cấp sắc, tết nhảy, lễ giải hạn, xem ngày làm nhà, đám cưới…đều nằm trong đó. Bây giờ rất ít người biết chữ Dao nên em đã cố gắng theo học, tích lũy kiến thức để phục vụ đời sống hằng ngày và để lưu giữ bản sắc văn hóa của dân tộc mình”. Thổ cẩm là loại vải được đồng bào dệt thủ công, qua bàn tay khéo léo của người phụ nữ Dao đã trở thành những bộ trang phục với họa tiết, hoa văn độc đáo, là nét văn hóa truyền thống đặc sắc của đồng bào Dao trong may mặc, cũng như trong đời sống sinh hoạt thường ngày. Để lưu giữ nét văn hóa truyền thống ấy, cứ vào dịp tết, ngày lễ, những khoảng thời gian nông nhàn, chị em phụ nữ Dao ở Minh An lại tụ họp tại nhà văn hóa thôn để vừa vui xuân, vừa chia sẻ, trao đổi với nhau về cách thêu những hoa văn, họa tiết trên trang phục người Dao như: hình ảnh chim muông, thú rừng, đồi núi, các loài hoa… Bà Triệu Thị Duyên – người dệt thổ cẩm rất khéo ở xã Minh An, huyện Văn Chấn cho biết: “Tôi cảm thấy mình cần phải có trách nhiệm với dân tộc mình, mình biết thêu, mình phải dạy con cháu để truyền đời này sang đời khác, nếu không lớp già qua đi sẽ không còn ai biết nữa. Tôi luôn tâm niệm, là người Dao mình cần phải lưu giữ những gì thuộc về truyền thống, khi tham dự các ngày lễ, đi chơi tết thì nên mặc nó, nó là sắc màu dân tộc”. Cùng với chữ viết và trang phục truyền thống, dân ca cũng là một phần không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt của người Dao ở Minh An nói riêng, tỉnh Yên Bái nói chung. Trước đây, mỗi khi rảnh rỗi, hay mỗi dịp lễ tết, vào nhà mới, đám cưới… bà con thường hát những bài dân ca Dao truyền thống nói về tình yêu đôi lứa, những điều răn dạy, quá trình xây dựng cuộc sống mới; các nghệ nhân còn sáng tác lời mới có nội dung ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương đất nước… Ngày nay do xu thế hội nhập, giao thoa văn hóa giữa các dân tộc, thế hệ trẻ người Dao không còn mấy ai biết hát những làn điệu dân ca dân tộc mình, thậm chí nhiều người còn không biết nói tiếng Dao. Với mong muốn bản sắc văn hóa dân tộc được phát huy, một số nghệ nhân người Dao ở Minh An đã tham gia vào các đội văn hóa, văn nghệ ở thôn, bản để tổ chức truyền dạy cho lớp trẻ những điệu múa, những bài hát giao duyên truyền thống, múa chuông, múa bắt ba ba, múa kiếm, múa đao của người Dao… Bà Triệu Thị Dong, một trong những người vừa biết hát, vừa biết sáng tác dân ca dân tộc Dao nói: “Tôi thích hát từ khi tôi còn nhỏ, lớn lên được bố mẹ dạy hát, tôi thấy bài hát người Dao mình rất gần gũi với cuộc sống. Ngày nay, bài hát Dao không chỉ được sử dụng trong các nghi lễ, mà còn có trong các hội diễn nữa, vì thế, thời gian qua tôi đã cố gắng truyền dạy cho lớp trẻ biết hát làn điệu dân ca Dao”. Buổi sinh hoạt của những người am hiểu về văn hóa dân tộc Dao ở xã Minh An. Ông Dương Đức Tơ, Chủ tịch Hội người Cao tuổi xã Minh An, huyện Văn Chấn – người được xã phân công phụ trách việc bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc Dao ở Minh An cho biết: Ông thường xuyên lồng ghép nội dung về lưu giữ, bảo tồn văn hóa vào các cuộc họp thôn, bản. Hiện tuy chưa mở thành lớp học, hay câu lạc bộ chính thức, nhưng các nghệ nhân và chị em phụ nữ ở xã đã lập thành các nhóm nhỏ, hoặc từng nhóm tự dạy và học chữ nôm Dao, học hát dân ca Dao… “Mấy năm qua, nhận thức được vấn đề chữ viết rất cần thiết. Do đó, dù chưa có chủ trương, chưa có kinh phí, nhưng bà con ở các thôn đã mở một số lớp do các nghệ nhân truyền dạy. Qua các lớp này cũng đã có một số người viết được, đọc được, dịch được, hiểu được và áp dụng được vào trong cuộc sống. Đối với thêu thùa và hát dân ca thì chưa mở lớp được, nhưng ở các thôn bản đã có học theo nhóm và được chính quyền khuyến khích”. Đón xuân này, bà con người Dao ở Minh An nói riêng, ở tỉnh Yên Bái nói chung rất phấn khởi khi qua một năm, bản làng lại có thêm những người biết đọc, biết viết chữ Nôm Dao; biết thêu; biết hát dân ca dân tộc mình. Cùng với đó, là có thêm nhiều hộ thoát nghèo, thêm những bản làng thay da đổi thịt. Vui hơn nữa là vào quý II năm nay, với sự hỗ trợ của Hội khuyến học tỉnh Yên Bái, lần đầu tiên trên địa bàn xã Minh An, huyện Văn Chấn sẽ có một lớp học về văn hóa Dao được tổ chức bài bản. Đây sẽ là cơ hội tốt để các nét văn hóa của đồng bào được lưu truyền mãi mãi./.
Nguồn gốc và ý nghĩa của tục hái lộc sau đêm Giao thừa Sau Giao thừa , người dân Việt Nam thường có tục đến đình chùa thắp hương và hái lộc mang về với hy vọng sẽ rước được nhiều tài lộc về nhà. Nguồn gốc tục hái lộc đầu năm Theo sách “Lễ tục trong gia đình người Việt” của tác giả Bùi Xuân Mỹ do Nhà xuất bản Văn hoá – Tôn giáo phát hành, tục hái lộc bắt nguồn từ truyền thuyết vua Hùng đi chơi xuân, hái cành lộc mang về với mục đích truyền điềm tốt lành cho con cháu. Truyền thuyết kể, từ thời Vua Hùng đã xuất hiện tục hái lộc. Khi các con đã khôn lớn, Vua Hùng chọn ngày lành tháng tốt làm lễ tế trời đất trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh (thuộc tỉnh Phú Thọ hiện nay), cầu trời đất phù hộ cho mưa thuận gió hòa, muôn dân no ấm. Chờ lúc sang canh Vua cùng Hoàng hậu vào rừng hái lộc đầu xuân. Sáng sớm, khi mặt trời xuất hiện đằng Đông, Vua chia cho mỗi người con một cành lộc và dạy rằng: “Non ở nhà, già đi ấp. Chẵn lên non, còn xuống biển. Các con hãy mang cành lộc này đi trấn giữ các phương, răn dạy dân làm ăn trên đường đi nếu gặp điều gì không may, các con hãy mang cành lộc còn đượm sương sớm này mà vẩy lên trời thì thú dữ, ma tà sẽ bỏ chạy không hại được các con”. Trải qua mấy nghìn năm, nét đẹp này còn lưu truyền mãi mãi. Đến nay cứ sau giao thừa, người ta làm cuộc du xuân cầu cúng tìm may. Chọn được hướng đi xuất hành tốt, mọi người đến đền, chùa làm lễ. Ý nghĩa của hái lộc Theo phong tục cổ truyền và quan niệm của người xưa, hái lộc xuân từ những cây thuốc thuộc bộ tứ linh thực vật (đa, sung, sanh, si) sẽ mang đến cho mọi người những điều may mắn nhất vì những cây này tương ứng với bộ tứ linh động vật (long, lân, quy, phụng) trấn ải vùng ngoại thất, còn những lộc hái từ những cây thuộc bộ tứ quý thực vật (tùng, cúc trúc, mai) ứng với tứ bình thuộc phạm vi nội thất. Bốn góc nhà sẽ phối hợp tạo niềm vui, hạnh phúc và sức khỏe cho mọi người trong gia đình. “Lộc” có 2 nghĩa, nghĩa thứ nhất là nhánh cây non và nghĩa thứ 2 là bổng lộc. Theo đó, trong cụm từ “ hái lộc đầu xuân” sẽ mang ý nghĩa là một mầm non vừa nhú ra từ thân cây, từ nách lá. Theo tục người xưa, đầu năm, mọi người sau khi đến đình, chùa thắp hương đầu năm sẽ hái một nhánh cây non mang về treo trước nhà hoặc bày trên bàn thờ với hy vọng có thể đem phước lộc về cho gia đình. Khi hái xong thì niệm chú: “Xin lộc lấy may!” rồi mới ngắt. Nhất thiết không được cho lộc nếu cho lộc sẻ mất lộc. Có trường hợp nhiều khi quá đông người, không thể vào lễ trước bàn thờ, phải đứng ngoài sân cầm hương thắp khấu đầu vái và khẩn cầu. Có người mang theo về vài ba nén hương gọi là hương lộc đem cắm vào bát hương Táo quân ở nhà. Lửa đỏ ở mấy nén hương là lộc Phật Thánh bàn, biểu tượng cho thịnh vượng. Tuy nhiên, ngày nay, tục lệ hái lộc nên đi kèm với việc bảo vệ thiên nhiên, tránh phá hoại cây cối. Một số người lựa chọn thay vì hái lộc có thể mua cây mía để thay thế. HƯƠNG LÊ	Origin and meaning of the custom of picking fortune after New Year's Eve After New Year Eve , Vietnamese people often have the custom of going to temples and pagodas to burn incense and pick up fortune to bring home with the hope of bringing a lot of fortune home. Origin of the custom of picking fortune at the beginning of the year According to the book "Customs in Vietnamese Families" by author Bui Xuan My, published by the Culture and Religion Publishing House, the custom of picking buds originates from the legend of King Hung going out in the spring, picking bud branches to bring back with the goal The purpose is to pass on good news to children and grandchildren. Legend has it that since the time of King Hung, the custom of picking buds has appeared. When his children had grown up, King Hung chose an auspicious day and month to hold a ceremony to worship heaven and earth on the top of Nghia Linh mountain (in present-day Phu Tho province), praying to heaven and earth to bless the people with favorable weather and good weather. Waiting for dawn, the King and Queen went into the forest to pick buds of early spring. Early in the morning, when the sun appeared in the East, the King gave each child a branch of buds and taught: "Young people stay at home, old people go to work. Some go up the mountain, some go down to the sea. Please carry this branch of bud to guard the directions, warn people to do business along the way. If anything unfortunate happens, you should take this bud branch still covered with morning dew and shake it into the sky, then evil beasts and evil spirits will come. Running away won't harm you." After thousands of years, this beauty has been passed down forever. To this day, after New Year's Eve, people make spring trips to pray for good luck. Choosing a good departure direction, everyone goes to temples and pagodas to hold ceremonies. Meaning of picking fortune According to traditional customs and beliefs of the ancients, picking spring buds from medicinal plants belonging to the four sacred plants (banyan, fig, sanh, and si) will bring people the luckiest things because these plants are similar to each other. corresponds to the four sacred animals (dragon, unicorn, tortoise, phoenix) that control the outer area, and the buds picked from the four precious plants (pine, chrysanthemum, apricot) correspond to the four vases in the range interior. The four corners of the house will coordinate to create joy, happiness and health for everyone in the family. “Loc” has two meanings, the first meaning is a young tree branch and the second meaning is benefits. Accordingly, in the phrase “ reap fortune "early spring" will mean a young shoot has just sprouted from the tree trunk, from the leaf axils. According to ancient custom, at the beginning of the year, after going to the communal house or pagoda to burn incense, people will pick a young tree branch to bring home and hang it in front of the house or display it on the altar in the hope of bringing blessings to the family. When you finish picking, chant the mantra: "May you have good luck!" then cut off. You must not give fortune if you give fortune and you will lose fortune. There are many cases where there are too many people, so we cannot enter the ceremony in front of the altar, we have to stand outside in the yard, hold incense, light a bow, bow, and pray. Some people bring home a few incense sticks called incense sticks and put them in the Tao Quan incense bowl at home. The red fire in the incense sticks is the blessing of the Buddha and the Holy Table, symbolizing prosperity. However, today, the custom of picking buds should be accompanied by protecting nature and avoiding destroying trees. Some people choose to buy sugarcane instead. HUONG LE
Mâm cơm Tất niên ở các nước châu Á khác nhau như thế nào? Đối với các nước châu Á, lễ Tất niên là một sự kiện trọng đại và mang ý nghĩa lớn về mặt tinh thần. Tổ chức Tất niên được xem là một nghi thức truyền thống của nhiều quốc gia trên thế giới. Đây là dịp cả gia đình sum họp, quây quần bên nhau, cùng tiễn biệt năm cũ và chuẩn bị đón năm mới. Trung Quốc Mâm cơm tất niên truyền thống của người Trung Quốc. Ảnh: Xinhua Bữa cơm Tất niên của người Trung Quốc không chỉ vô cùng phong phú, đặc sắc mà còn có những ý nghĩa sâu xa. Trước khi ăn thì phải cúng bái thần linh, tổ tiên, sau đó mới bắt đầu ăn uống. Thông thường, trong bữa cơm đoàn viên này sẽ có những món ăn đồng âm với những điều may mắn như gà (ngụ ý có kế hoạch), cá (ngụ ý năm năm đều dư thừa), hàu (ngụ ý có chuyện tốt), tóc tiên (ngụ ý phát tài), váng đậu (ngụ ý giàu có, đầy đủ), ngó sen (ngụ ý thông minh), rau sống (ngụ ý phát tài), tỏi sống (ngụ ý biết tính toán),… Cơm Tất niên của người Trung Quốc không chỉ là bữa cơm gia đình đầm ấm, đồ ăn phong phú mà quan trọng nhất chính là nhất định phải ăn vào buổi tối. Hàn Quốc Tết của người dân Hàn Quốc được tổ chức theo âm lịch, gọi là Tết Seolla. Bữa tiệc Tất niên của người Hàn luôn mang đậm hơi thở truyền thống trong xã hội hiện đại. Những món ăn quen thuộc như bánh gạo, canh rong biển, kim chi, đậu hũ, canh tương… cùng rượu gạo, rượu soju đã trở thành những món ăn quen thuộc trong bữa tiệc chào đón năm mới của họ. Mâm cơm truyền thống của người Hàn Quốc. Ảnh: KBS Người Hàn quây quần bên bàn ăn lớn với nhiều thế hệ, bạn bè nhằm tạo cảm giác ấm áp, xôm tụ. Các nghi thức để bày tỏ lòng hiếu thuận của con cháu, sự kính trên nhường dưới cũng được thể hiện rõ trong bữa tiệc tất niên của người Hàn. Nhật Bản Sushi và sashimi, những món ăn thường thấy trong bàn tiệc của người Nhật. Ảnh: TL Không giống một số quốc gia ở châu Á khác, Nhật Bản đón Tết theo lịch dương chứ không phải lịch âm. Vào dịp cuối năm, người dân xứ sở phù tang sẽ tổ chức bữa tiệc năm mới mang tên Bonenkai (tiệc từ biệt năm cũ). Tất cả món ăn năm mới được để trong hộp quét sơn đỏ mới hy vọng nhiều may mắn mới. Đặc biệt, các món ăn truyền thống như sushi, sashimi, mì toshikoshi soba, bánh gạo mochi… cũng xuất hiện trong bữa tiệc với mong muốn về sức khỏe, sự trường thọ và thật nhiều may mắn đang chào đón họ vào năm mới. Singapore và Malaysia Món Yu Sheng nổi tiếng. Ảnh: TL Món ăn truyền thống nổi tiếng của Singapore và Malaysia trong ngày tết là Yu Sheng. Đó là một loại gỏi với cá hồi sống và nhiều loại rau củ thái sợi như đu đủ, khoai môn, bưởi, gừng chua… Trước khi ăn món này, người ta sẽ đặt một số bao lì xì ở bên cạnh để tung tất cả lên không trung sao cho càng cao càng tốt, vừa có nghĩa là trộn đều, vừa có nghĩa là thịnh vượng. DIỄM QUỲNH	How are New Year's Eve meals different in Asian countries? For Asian countries, the New Year's Eve celebration is an important event with great spiritual significance. Celebrating the New Year is considered a traditional ritual in many countries around the world. This is an opportunity for the whole family to gather together, say goodbye to the old year and prepare to welcome the new year. China Traditional Chinese New Year's Eve meal. Photo: Xinhua The Chinese New Year's Eve meal is not only extremely rich and unique, but also has many benefits meaning profound. Before eating, you must worship the gods and ancestors, then start eating. Normally, at this reunion dinner, there will be dishes that have the same sound as good luck such as chicken (implying a plan), fish (implying a yearly surplus), oysters (implying good things). , fairy hair (implies prosperity), bean curd (implies wealth, completeness), lotus root (implies intelligence), raw vegetables (implies prosperity), raw garlic (implies calculation skills), … Chinese New Year's Eve rice is not only a warm family meal with rich food, but most importantly, it must be eaten in the evening. Korea Korean New Year is celebrated according to the lunar calendar, called Seolla Tet. The Korean New Year's Eve party always carries a strong sense of tradition in modern society. Familiar dishes such as rice cakes, seaweed soup, kimchi, tofu, soy sauce... along with rice wine and soju have become familiar dishes at their New Year's welcome party. Traditional Korean rice tray. Photo: KBS Koreans gather around a large dining table with many generations and friends to create a warm, gathering feeling. Rituals to express filial piety and respect for superiors and subordinates are also clearly shown in the Korean year-end party. Japan Sushi and sashimi, dishes commonly found at Japanese banquet tables. Photo: TL Unlike some other Asian countries, Japan celebrates New Year according to the solar calendar, not the lunar calendar. At the end of the year, people in the land of mourning will hold a New Year's party called Bonenkai (farewell party for the old year). All New Year's dishes are placed in boxes painted red to hope for new luck. In particular, traditional dishes such as sushi, sashimi, toshikoshi soba noodles, mochi rice cakes... also appear at the party with wishes for health, longevity and lots of luck welcoming them in the new year. Singapore and Malaysia Famous Yu Sheng dish. Photo: TL The famous traditional dish of Singapore and Malaysia during Tet is Yu Sheng. It is a type of salad with raw salmon and many types of shredded vegetables such as papaya, taro, grapefruit, sour ginger... Before eating this dish, people will place some lucky money envelopes next to them to throw them all in the air as high as possible, which means both mixing well and prosperity. DIEM QUYNH
Ngôn ngữ nghệ thuật trong tiểu thuyết “Trong vô tận” của Vĩnh Quyền TIẾN SĨ NGUYỄN THỊ TỊNH THY Lời kể, lời tả và lời bình luận trong Trong vô tận được tác giả tạo nên nét riêng biệt. Các kiểu lời đó đậm dấu ấn cảm quan lịch sử lẫn tố chất văn hóa hoàng gia trong ngòi bút Vĩnh Quyền. Ông từng chinh phục người đọc bởi vẻ quý phái trong Qua miền phủ đệ, tập tản văn về cố đô Huế, với tư cách là một người con của Huế, một hậu duệ của hoàng gia. Trong tiểu thuyết cũng vậy, văn phong của Vĩnh Quyền thư thái, ung dung. Lối kể chậm rãi, khoan thai đó phù hợp với kiểu truyện giàu chất hồi cố như Trong vô tận. Ngôn ngữ kể chuyện mang tính tự thuật trong Trong vô tận luôn nặng cảm xúc và suy tư, thể hiện nội tâm phức tạp của nhân vật. Với người kể chuyện 1, nhân vật người con, giọng kể dường như là sự khẳng định những chiêm nghiệm của chính mình: “Với tôi, hình thức ngôn từ nào, kể cả thơ và nhạc,đều bất lực và thậm chí lệch lạc khi cất tiếng nói về mẹ, dẫu với chính mình, vì khi ấy mẹ là nhân vật, là khách thể. Tôi chỉ muốn kết nối với mẹ bằng sợi nhau vô hình trong niềm cô quạnh vô biên của vũ trụ” (tr.21). Ngôn từ thật nhẹ nhàng nhưng da diết nỗi niềm. Dòng hồi ức miên man trong cơn hôn mê của người kể chuyện 2, nhân vật người cha, cũng thấm đẫm cảm xúc, dù là với những kỉ niệm khô khan nhất của tuổi thơ. Mỗi đứa trẻ trong gia đình Tôn Thất của ông đều phải chép gia phả như một cách tìm hiểu dần lịch sử dòng tộc. “Bài học vỡ lòng về lịch sử dòng tộc và đất nước cứ tự nhiên chảy thấu vào kí ức mỗi đứa trẻ… bởi sao chép là một cách ghi nhớ có hiệu quả. Khi đứng tuổi, có dịp về phủ thờ, mở xem cuốn gia phả chính tay mình cày cục chép, ai cũng xúc động như đang khẽ chạm vào tuổi thơ, chạm vào một thời đẹp đẽ đã xa và khôngthể không bật cười rớm nước mắt thấy lại nét chữ non dại của mình ở những chương đầu” (tr.48).Trong lời kể đan lồng lời tả và bình luận, ngôn ngữ kể chuyện trở thành ngôn ngữ độc thoại, đối diện với chính mình trong nỗi xúc động về một kỉ niệm đã xa. Tiểu thuyết “Trong vô tận“. Có những trường đoạn ngôn ngữ kể chuyện của Trong vô tận xen lẫn miêu tả, có sức lay động hồn người từ không gian, thời gian cho đến hành động và suy nghĩ của nhân vật. Với người kể chuyện 2,từ khi còn là thơ ấu, cậu đã chú ý đến thanh kiếm treo đầu giường ông nội. Cậu kể lại rằng, toàn thấy ông đem kiếm ra lau bụi, mà cậu thì rất muốn được xem ông múa kiếm. Ông cười, giọng trầm hẳn và xa xôi: “Thời của kiếm cũng như thời của ta qua lâu rồi” (tr.135). Cuối cùng, cậu cũng được xem ông múa kiếm, nhưng không như mong đợi. Cuối thu năm ấy, trời lạnh nhẹ, gió khuya bỗng thổi mạnh,cậu bé tỉnh giấc nhìn ra sân, “sửng sốt với cảnh ông điều khiển xe lăn bằng tay trái, nhanh nhẹn tiến thoái, xoay trở trong khi tay phải múa thanh kiếm vun vút giữa cơn mưa lá vàng đêm trở gió. Hết bài kiếm, người ông rũ xuống như chẳng còn sức lực, hai vai nhô lên rung khẽ. Không nghe nhưng tôi biết ông khóc. Đó là lần đầu tiên và duy nhất tôi thấy ông khóc… Rồi tôi nhận ra vị mặn nước mắt trên môi mình. Khi tôi quyết định mở mắt ra, ông tôi và chiếc xe lăn đã biến mất, gió cũng thôi xao xác, chỉ xác lá còn vương vãi trên sân im ắng” (tr.136). Đây không chỉ là cảnh (dù cảnh rất đẹp) hay mộtmàn nghệ thuật (dù nghệ thuật cao siêu), mà còn là tình – tình của người xem và của người múa kiếm. Người xem thì cảm thông, người múa kiếm thì chua xót. Không một lời giãi bày hay an ủi, sự im lặng của con người, của đất trời như thấu được nỗi buồn của người người tráng sĩ chí lớn chưa thành thân đã bại, anh hùng để hận đến nghìn năm. Ngôn ngữ văn chương của Trong vô tận giàu tính triết luận và luận đề. Vì thế, rất nhiều thông điệp được chuyển tải trực tiếp đến người đọc: “Một đất nước như Việt Nam, nếu được cho là cường quốc vào một thời kì nào đó, thì xuất phát điểm không hoàn toàn thuộc về thành tựu khoa học, kinh tế, quân sự mà chính là sự hưng thịnh của nguyên khí quốc gia. Nói cách khác, tùy thuộc vào việc đào tạo hiền tài và sử dụng hiền tài”; “Người Việt khác người Hoa, một trong nghìn cái khác là xã hội người Việt không tồn tại giới hiệp khách giang hồ. Người Việt xưa chỉ động đến cây thương, thanh kiếm khi tính mạng bị đe dọa, đất nước bị xâm lăng. Đuổi giặc rồi, họ quay về với con trâu cái cày, với ca dao. Có lẽ vì vậy, hầu như người Việt không có những danh tướng sở hữu vũ khí tinh xảo quý giá hay lưu danh thiên cổ. Bảo tàng Trung Hoa, Nhật Bản giữ được nhiều bảo kiếm của các nhân vậtlịch sử, còn bảo tàng của ta chỉ có vài thanh kiếm cũ cùn mẻ, han gỉ là vậy” (tr. 222, 137). Chínhnhững câu nói mang tính suy nghiệm đó đã khiến cho người đọc cảm thấy như đang trò chuyện với những nhà thông thái khi đọc Trong vô tận. Qua cách miêu tả của Vĩnh Quyền, không gian Trong vô tận đẫm chất thơ , chất thiền của văn hóa Huế . Chính đặc trưng văn hóa đã đem lại cho tác phẩm một phong cách nghệ thuật độc đáo. Chỉ cần điểm xuyết trong không gian truyện một vài chi tiết, vài hình ảnh, vài ngôn từ, thì cái chất quý tộc, chất cố đô đã hiển hiện: “Hàng năm vào hai dịp tết và hè, đại gia đình tôi tổ chức cho con cháu khắp nơi về phủ thờ gặp nhau để sau này biết anh biết em, vừa vui chơi vừa tìm hiểu dần lịch sử dòng tộc, trong đó có mục chép gia phả”; “Cái cổng mái vòm ngoài đời trông chẳng khác mấy trong ảnh chụp… Từ dạo ấy, nơi đây đã rêu phong đến độ không thể rêu phong hơn”; “Hạnh đưa tôi lên chùa cổ lưng chừng núi Kim Phụng đầu nguồn sông Hương, nơi bảy đời gia đình tôi quy y” (tr.48, 84, 81). Không gian hoài cổ, không khí tịch liêu, lễ nghi nghiêm túc và cách giới thiệu “bảy đời gia đình tôi” chính là chất Huế không lẫn vào đâu được. Đôi khi, văn chương khiến người ta rung cảm chỉ vì một vài chữ gieo thả tự nhiên như chảy ra từ trong huyết thống của người cầm bút. Một vài chữ đó trong văn của Vĩnh Quyền là bóng dáng của thời hoàng kim một đi không trở lại của xứ Huế… Chạm đến hầu hết những “chủ đề vĩnh cửu” của văn chương nên nội dung của Trong vô tận đề cập muôn mặt của cuộc sống. Đồng thời, kết cấu dung hợp thể loại đã khiến cho ngôn ngữ của văn bản mang tính liên văn bản. Để trình bày quan điểm lịch sử, chính trị, nhân vật của Trong vô tận thường sử dụng kiểu ngôn ngữ giàu tính chính luận và tính khoa học như những trích dẫn minh chứng để tăng tính thuyết phục. Cuộc tranh luận giữa người kể chuyện 1 và người bạn làm báo về đề tài “Nước Đại Nam – cường quốc Đông Á” là sự kết hợp thành công giữa văn phong nghệ thuật và văn phongkhoa học: “Nghĩ xem, một nước ba lần cản vó ngựa quân Mông Cổ từng chinh phục Trung Hoa, Nga, hàng chục nước Tây Á và châu Âu mà không cường quốc thì là gì? Một nước hơn một ngàn năm, từ năm 111 trước công nguyên đến năm 905 không ngừng kháng chiến chống Tàu để cuối cùng giành được độc lập mà không cường quốc thì là gì? Người Pháp chỉ cần ba tháng đến ba năm để đánh bại và đặt nền đô hộ lên hàng chục nước trên thế giới, nhưng phải mất ba mươi năm mới lập được chế độ bảo hộ trên toàn cõi Việt Nam, đất nước như vậy không cường quốc thì là gì? Trong hồi kí L’Empired’Annam xuất bản năm 1904 của đại úy Charles Gosselin và hồi kí L’Indochine Francais xuất bảnnăm 1905 của toàn quyền Paul Doumer, về sau là Tổng thống Pháp, đều tự hào nước Pháp của họ thắngđược một cường quốc tại Đông Á là Annam” (tr.17). Việc chêm chen ngôn ngữ khoa học vào tiểu thuyết là mục đích nghiên cứu quá khứ để có một tầm nhìn rõ hơn về hiện nay chứ không xuất phát từ tâm thế của típ người xem quá khứ mới là thời hoàng kim . Đó chính là mục đích sử dụng ngôn ngữ mà Vĩnh Quyền đã bày tỏ. Theo nhà nghiên cứu Lã Nguyên, “văn bản nghệ thuật không phải là cái bọc đựng nghĩa một cách thụ động, mà là tổ chức truyền đạt, lưu giữ và sáng tạo thông tin”, “nó là thiết chế có phẩm chất trí tuệ”. Thiết chế đó trong cấu trúc của Trong vô tận là sự đa dạng của chủ đề, cốt truyện và kết cấu; được Vĩnh Quyền tổ chức từ một kiểu “ngôn ngữ đặc biệt” với mã văn hóa riêng thể hiện sự tìm tòi, sáng tạo của một cây bút mang phong cách hậu hiện đại. Được chưng cất từ văn hóa và lịch sử, đồng thời mang đậm hơi thở của thời đại, ngôn ngữ nghệ thuật của nhà văn Vĩnh Quyền trong tiểu thuyết Trong vô tận vừa sống động, vừa mực thước, đa biến và ảo diệu. Ngôn ngữ nghệ thuật đã là một ấn tượng đặc biệt mà Trong vô tận khắc ghi trong sự tiếp nhận của người đọc. Đó cũng là điểm để khẳng định thành công trong cấu trúc văn bản nghệ thuật của tác phẩm . Giải thưởng Văn học Đông Nam Á/ Southeast Asian Writers Award gọi tên nhà văn Vĩnh Quyền (nguyên Trưởng VPĐD báo LĐ tại miền Trung-Tây nguyên) với Trong vô tận (NXB Trẻ, 2019). Tác phẩm này đã nhận giải nhì – Giải Tiểu thuyết 2016-2019 của Hội Nhà văn VN. Bài báo khoa học của Ts Nguyễn Thị Tịnh Thy phân tích một trong những yếu tố làm nên thành công của Trong vô tận: cấu trúc nghệ thuật trên bốn bình diện: chủ đề, cốt truyện, kết cấu và ngôn ngữ. Được tác giả vui lòng chia sẻ, Lao Động trân trọng giới thiệu đến bạn đọc phần trích về ngôn ngữ. TIẾN SĨ NGUYỄN THỊ TỊNH THY	Ngôn ngữ nghệ thuật trong tiểu thuyết “Trong vô tận” của Vĩnh Quyền TIẾN SĨ NGUYỄN THỊ TỊNH THY Lời kể, lời tả và lời bình luận trong Trong vô tận được tác giả tạo nên nét riêng biệt. Các kiểu lời đó đậm dấu ấn cảm quan lịch sử lẫn tố chất văn hóa hoàng gia trong ngòi bút Vĩnh Quyền. Ông từng chinh phục người đọc bởi vẻ quý phái trong Qua miền phủ đệ, tập tản văn về cố đô Huế, với tư cách là một người con của Huế, một hậu duệ của hoàng gia. Trong tiểu thuyết cũng vậy, văn phong của Vĩnh Quyền thư thái, ung dung. Lối kể chậm rãi, khoan thai đó phù hợp với kiểu truyện giàu chất hồi cố như Trong vô tận. Ngôn ngữ kể chuyện mang tính tự thuật trong Trong vô tận luôn nặng cảm xúc và suy tư, thể hiện nội tâm phức tạp của nhân vật. Với người kể chuyện 1, nhân vật người con, giọng kể dường như là sự khẳng định những chiêm nghiệm của chính mình: “Với tôi, hình thức ngôn từ nào, kể cả thơ và nhạc,đều bất lực và thậm chí lệch lạc khi cất tiếng nói về mẹ, dẫu với chính mình, vì khi ấy mẹ là nhân vật, là khách thể. Tôi chỉ muốn kết nối với mẹ bằng sợi nhau vô hình trong niềm cô quạnh vô biên của vũ trụ” (tr.21). Ngôn từ thật nhẹ nhàng nhưng da diết nỗi niềm. Dòng hồi ức miên man trong cơn hôn mê của người kể chuyện 2, nhân vật người cha, cũng thấm đẫm cảm xúc, dù là với những kỉ niệm khô khan nhất của tuổi thơ. Mỗi đứa trẻ trong gia đình Tôn Thất của ông đều phải chép gia phả như một cách tìm hiểu dần lịch sử dòng tộc. “Bài học vỡ lòng về lịch sử dòng tộc và đất nước cứ tự nhiên chảy thấu vào kí ức mỗi đứa trẻ… bởi sao chép là một cách ghi nhớ có hiệu quả. Khi đứng tuổi, có dịp về phủ thờ, mở xem cuốn gia phả chính tay mình cày cục chép, ai cũng xúc động như đang khẽ chạm vào tuổi thơ, chạm vào một thời đẹp đẽ đã xa và khôngthể không bật cười rớm nước mắt thấy lại nét chữ non dại của mình ở những chương đầu” (tr.48).Trong lời kể đan lồng lời tả và bình luận, ngôn ngữ kể chuyện trở thành ngôn ngữ độc thoại, đối diện với chính mình trong nỗi xúc động về một kỉ niệm đã xa. Tiểu thuyết “Trong vô tận“. Có những trường đoạn ngôn ngữ kể chuyện của Trong vô tận xen lẫn miêu tả, có sức lay động hồn người từ không gian, thời gian cho đến hành động và suy nghĩ của nhân vật. Với người kể chuyện 2,từ khi còn là thơ ấu, cậu đã chú ý đến thanh kiếm treo đầu giường ông nội. Cậu kể lại rằng, toàn thấy ông đem kiếm ra lau bụi, mà cậu thì rất muốn được xem ông múa kiếm. Ông cười, giọng trầm hẳn và xa xôi: “Thời của kiếm cũng như thời của ta qua lâu rồi” (tr.135). Cuối cùng, cậu cũng được xem ông múa kiếm, nhưng không như mong đợi. Cuối thu năm ấy, trời lạnh nhẹ, gió khuya bỗng thổi mạnh,cậu bé tỉnh giấc nhìn ra sân, “sửng sốt với cảnh ông điều khiển xe lăn bằng tay trái, nhanh nhẹn tiến thoái, xoay trở trong khi tay phải múa thanh kiếm vun vút giữa cơn mưa lá vàng đêm trở gió. Hết bài kiếm, người ông rũ xuống như chẳng còn sức lực, hai vai nhô lên rung khẽ. Không nghe nhưng tôi biết ông khóc. Đó là lần đầu tiên và duy nhất tôi thấy ông khóc… Rồi tôi nhận ra vị mặn nước mắt trên môi mình. Khi tôi quyết định mở mắt ra, ông tôi và chiếc xe lăn đã biến mất, gió cũng thôi xao xác, chỉ xác lá còn vương vãi trên sân im ắng” (tr.136). Đây không chỉ là cảnh (dù cảnh rất đẹp) hay mộtmàn nghệ thuật (dù nghệ thuật cao siêu), mà còn là tình – tình của người xem và của người múa kiếm. Người xem thì cảm thông, người múa kiếm thì chua xót. Không một lời giãi bày hay an ủi, sự im lặng của con người, của đất trời như thấu được nỗi buồn của người người tráng sĩ chí lớn chưa thành thân đã bại, anh hùng để hận đến nghìn năm. Ngôn ngữ văn chương của Trong vô tận giàu tính triết luận và luận đề. Vì thế, rất nhiều thông điệp được chuyển tải trực tiếp đến người đọc: “Một đất nước như Việt Nam, nếu được cho là cường quốc vào một thời kì nào đó, thì xuất phát điểm không hoàn toàn thuộc về thành tựu khoa học, kinh tế, quân sự mà chính là sự hưng thịnh của nguyên khí quốc gia. Nói cách khác, tùy thuộc vào việc đào tạo hiền tài và sử dụng hiền tài”; “Người Việt khác người Hoa, một trong nghìn cái khác là xã hội người Việt không tồn tại giới hiệp khách giang hồ. Người Việt xưa chỉ động đến cây thương, thanh kiếm khi tính mạng bị đe dọa, đất nước bị xâm lăng. Đuổi giặc rồi, họ quay về với con trâu cái cày, với ca dao. Có lẽ vì vậy, hầu như người Việt không có những danh tướng sở hữu vũ khí tinh xảo quý giá hay lưu danh thiên cổ. Bảo tàng Trung Hoa, Nhật Bản giữ được nhiều bảo kiếm của các nhân vậtlịch sử, còn bảo tàng của ta chỉ có vài thanh kiếm cũ cùn mẻ, han gỉ là vậy” (tr. 222, 137). Chínhnhững câu nói mang tính suy nghiệm đó đã khiến cho người đọc cảm thấy như đang trò chuyện với những nhà thông thái khi đọc Trong vô tận. Qua cách miêu tả của Vĩnh Quyền, không gian Trong vô tận đẫm chất thơ , chất thiền của văn hóa Huế . Chính đặc trưng văn hóa đã đem lại cho tác phẩm một phong cách nghệ thuật độc đáo. Chỉ cần điểm xuyết trong không gian truyện một vài chi tiết, vài hình ảnh, vài ngôn từ, thì cái chất quý tộc, chất cố đô đã hiển hiện: “Hàng năm vào hai dịp tết và hè, đại gia đình tôi tổ chức cho con cháu khắp nơi về phủ thờ gặp nhau để sau này biết anh biết em, vừa vui chơi vừa tìm hiểu dần lịch sử dòng tộc, trong đó có mục chép gia phả”; “Cái cổng mái vòm ngoài đời trông chẳng khác mấy trong ảnh chụp… Từ dạo ấy, nơi đây đã rêu phong đến độ không thể rêu phong hơn”; “Hạnh đưa tôi lên chùa cổ lưng chừng núi Kim Phụng đầu nguồn sông Hương, nơi bảy đời gia đình tôi quy y” (tr.48, 84, 81). Không gian hoài cổ, không khí tịch liêu, lễ nghi nghiêm túc và cách giới thiệu “bảy đời gia đình tôi” chính là chất Huế không lẫn vào đâu được. Đôi khi, văn chương khiến người ta rung cảm chỉ vì một vài chữ gieo thả tự nhiên như chảy ra từ trong huyết thống của người cầm bút. Một vài chữ đó trong văn của Vĩnh Quyền là bóng dáng của thời hoàng kim một đi không trở lại của xứ Huế… Chạm đến hầu hết những “chủ đề vĩnh cửu” của văn chương nên nội dung của Trong vô tận đề cập muôn mặt của cuộc sống. Đồng thời, kết cấu dung hợp thể loại đã khiến cho ngôn ngữ của văn bản mang tính liên văn bản. Để trình bày quan điểm lịch sử, chính trị, nhân vật của Trong vô tận thường sử dụng kiểu ngôn ngữ giàu tính chính luận và tính khoa học như những trích dẫn minh chứng để tăng tính thuyết phục. Cuộc tranh luận giữa người kể chuyện 1 và người bạn làm báo về đề tài “Nước Đại Nam – cường quốc Đông Á” là sự kết hợp thành công giữa văn phong nghệ thuật và văn phongkhoa học: “Nghĩ xem, một nước ba lần cản vó ngựa quân Mông Cổ từng chinh phục Trung Hoa, Nga, hàng chục nước Tây Á và châu Âu mà không cường quốc thì là gì? Một nước hơn một ngàn năm, từ năm 111 trước công nguyên đến năm 905 không ngừng kháng chiến chống Tàu để cuối cùng giành được độc lập mà không cường quốc thì là gì? Người Pháp chỉ cần ba tháng đến ba năm để đánh bại và đặt nền đô hộ lên hàng chục nước trên thế giới, nhưng phải mất ba mươi năm mới lập được chế độ bảo hộ trên toàn cõi Việt Nam, đất nước như vậy không cường quốc thì là gì? Trong hồi kí L’Empired’Annam xuất bản năm 1904 của đại úy Charles Gosselin và hồi kí L’Indochine Francais xuất bảnnăm 1905 của toàn quyền Paul Doumer, về sau là Tổng thống Pháp, đều tự hào nước Pháp của họ thắngđược một cường quốc tại Đông Á là Annam” (tr.17). Việc chêm chen ngôn ngữ khoa học vào tiểu thuyết là mục đích nghiên cứu quá khứ để có một tầm nhìn rõ hơn về hiện nay chứ không xuất phát từ tâm thế của típ người xem quá khứ mới là thời hoàng kim . Đó chính là mục đích sử dụng ngôn ngữ mà Vĩnh Quyền đã bày tỏ. Theo nhà nghiên cứu Lã Nguyên, “văn bản nghệ thuật không phải là cái bọc đựng nghĩa một cách thụ động, mà là tổ chức truyền đạt, lưu giữ và sáng tạo thông tin”, “nó là thiết chế có phẩm chất trí tuệ”. Thiết chế đó trong cấu trúc của Trong vô tận là sự đa dạng của chủ đề, cốt truyện và kết cấu; được Vĩnh Quyền tổ chức từ một kiểu “ngôn ngữ đặc biệt” với mã văn hóa riêng thể hiện sự tìm tòi, sáng tạo của một cây bút mang phong cách hậu hiện đại. Được chưng cất từ văn hóa và lịch sử, đồng thời mang đậm hơi thở của thời đại, ngôn ngữ nghệ thuật của nhà văn Vĩnh Quyền trong tiểu thuyết Trong vô tận vừa sống động, vừa mực thước, đa biến và ảo diệu. Ngôn ngữ nghệ thuật đã là một ấn tượng đặc biệt mà Trong vô tận khắc ghi trong sự tiếp nhận của người đọc. Đó cũng là điểm để khẳng định thành công trong cấu trúc văn bản nghệ thuật của tác phẩm . Giải thưởng Văn học Đông Nam Á/ Southeast Asian Writers Award gọi tên nhà văn Vĩnh Quyền (nguyên Trưởng VPĐD báo LĐ tại miền Trung-Tây nguyên) với Trong vô tận (NXB Trẻ, 2019). Tác phẩm này đã nhận giải nhì – Giải Tiểu thuyết 2016-2019 của Hội Nhà văn VN. Bài báo khoa học của Ts Nguyễn Thị Tịnh Thy phân tích một trong những yếu tố làm nên thành công của Trong vô tận: cấu trúc nghệ thuật trên bốn bình diện: chủ đề, cốt truyện, kết cấu và ngôn ngữ. Được tác giả vui lòng chia sẻ, Lao Động trân trọng giới thiệu đến bạn đọc phần trích về ngôn ngữ. TIẾN SĨ NGUYỄN THỊ TỊNH THY
Tết xưa trong hoàng cung Vào thời Nguyễn ở Huế , khác với không khí Tết cổ truyền trong nhân gian, Tết tại hoàng cung được tổ chức rất long trọng với nhiều nghi lễ. Từ ngày mùng 1 tháng 12 (Âm lịch), triều đình đã tổ chức lễ Ban Sóc (ban lịch năm mới). Trước đây, lễ Ban Sóc tổ chức tại điện Thái Hòa, nhưng vào năm 1840, vua Minh Mạng cho tổ chức ở Ngọ Môn với nhiều nghi tiết trọng thể. Các loại lịch được ban hành trong hoàng cung và hoàng gia như Ngự lịch, Long lịch, Phụng lịch, Vạn niên thọ; ban cho quan lại như lịch Thất chính, Vạn toàn tùy theo thứ bậc, phẩm trật; ban cho thần dân chủ yếu là lịch Hiệp kỷ. Sau khi các quan đầu tỉnh được nhận lịch, các viên này có nhiệm vụ tổ chức họp các huyện quan lại để lĩnh quan lịch phát cho thần dân. Sau lễ Ban Sóc, vào tiết lập xuân, có một cuộc lễ khác không kém phần quan trọng đó là lễ Tiến xuân. Người xưa làm một hình nộm gọi là Mang thần (thần Chăn trâu) và một con trâu đất với kích thước tượng trưng, ứng với số tháng, ngày trong một năm và tiến hành làm lễ rước, nên lễ này còn gọi là lễ Tiến xuân (đưa trâu đất tiến xuân). Cuộc rước diễn qua một vài nơi trong Hoàng Thành và kết thúc bằng việc quan phủ Thừa Thiên đưa trâu (đất) ra đánh ba roi tượng trưng cho sự khuyến cày. Cuộc lễ này có ý nghĩa khuyên răn công việc đồng áng, quan hệ gần gũi đối với đời sống của nhân dân, biểu hiện ước mơ về một đời sống vật chất đầy đủ trong một năm mới. Tuy nhiên, hai cuộc lễ trên chỉ là sự báo hiệu của việc kết thúc một năm cũ, đón chào một năm mới, phải một thời gian sau khi ngày Tết cổ truyền lại gần, không khí trong hoàng cung bấy giờ mới thật sự thấm đẫm hương vị, màu sắc của chốn lầu son gác tía. Từ ngày 25 tháng chạp đến 11 tháng giêng (Âm lịch) là thời gian vui Tết trong hoàng cung. Triều đình cho trang hoàng các cung điện để đón Tết. Đặc biệt, khu vực từ Ngọ Môn đến điện Thái Hòa, điện Cần Chánh cùng một số nơi ở của hoàng gia (trong Tử Cấm Thành) được trang trí lộng lẫy hơn cả, với các loại lồng đèn, cờ xí, hoa, câu đối Tết… Riêng ở điện Thái Hòa, ngày Nguyên đán hai bên tả hữu được đặt hai hương án để hạ biểu mừng của các quan đại thần và quan các địa phương. Gian giữa điện được trải chiếu hoa, làm nơi bái mạng của các hoàng thân; hai bên là vị trí của các tôn tước và quan lại từ tam phẩm trở lên; các quan từ tứ phẩm trở xuống thì đứng ở sân Đại triều và hai bên sân được bố trí các bộ nhạc khí cùng các đội vũ sinh. Theo định lệ từ đời Gia Long, vào ngày mùng 1 Tết, vua ngự ở điện Thái Hòa, đặt đại triều, bá quan làm lễ Khánh hạ. Lúc mờ sáng mùng 1, chiếc đại kỳ thêu rồng và các loại cờ khánh hỷ nhiều màu sắc đã được kéo lên rợp sắc cả Kỳ Đài. Sau khi viên quan ở Khâm Thiên Giám báo giờ tốt, vua mặc triều phục ra điện Cần Chánh chuẩn bị thực hiện lễ Nguyên đán. Tiếp đến, trong tiếng tiểu nhạc, vua bước lên Ngự liễn cùng đội Nghi trượng ra Đại Cung Môn, lên điện Thái Hòa làm lễ. Bấy giờ, từ Ngọ Môn, chuông trống gióng lên để đón chào, vua xuống kiệu và tiến vào điện trong âm thanh đại nhạc. Chín phát đại bác báo hiệu, vua ngự ở ngai vàng và buổi lễ Nguyên đán diễn ra bắt đầu bằng nghi tiết như các quan làm lễ bái, dâng biểu mừng. Ngoài ra, trong những nghi tiết này còn có sự chen lẫn của những tiết mục múa hát cung đình. Buổi lễ kết thúc bằng khúc Hòa bình chi chương và âm thanh rộn rã của ban đại nhạc. Trong những buổi đại lễ như vậy, ban múa hát cung đình đều phải tấu 5 bài dùng chữ Bình như Lý Bình, Túc Bình, Khánh Bình, Di Bình và Hòa Bình. Nguyễn Phước Hải Trung	Old Tet in the royal palace During Nguyen's reign Hue , different from the traditional Tet atmosphere in the human world, Tet at the royal palace is held very solemnly with many rituals. From the 1st day of the 12th month (lunar calendar), the royal court held the Ban Soc ceremony (new year calendar). Previously, the Ban Soc ceremony was held at Thai Hoa Palace, but in 1840, King Minh Mang organized it at Ngo Mon with many solemn ceremonies. Types of calendars issued in the royal palace and royal family include Ngu calendar, Long calendar, Phung calendar, and Van Nien Tho; bestowed upon mandarins according to the calendar of Seven majors and ten thousand depending on rank and order; bestowed upon the subjects mainly the Hiep Ky calendar. After the provincial mandarins receive the calendar, these officials are responsible for organizing meetings of district officials to receive calendars to distribute to the people. After the Ban Soc ceremony, at the beginning of spring, there is another equally important ceremony, the Tien Xuan ceremony. The ancients made an effigy called Mang Than (Buffalo Shepherd God) and a buffalo with symbolic size corresponding to the number of months and days in a year and conducted a procession ceremony, so this ceremony is also called Tien ceremony. spring (bringing buffalo to spring). The procession went through several places in the Imperial Citadel and ended with the Thua Thien government mandarin bringing out the buffalo (earth) to be beaten with three whips to symbolize plowing encouragement. This ceremony has the meaning of advising on farming work, has a close relationship with the people's lives, and represents the dream of a life Full material in a new year. However, the above two ceremonies are only a signal of ending the old year and welcoming a new year. It will be some time after the traditional Tet holiday approaches that the atmosphere in the palace will truly absorb the new year. imbued with the flavors and colors of this place. From December 25 to January 11 (Lunar calendar) is a happy time for Tet in the palace. The court decorated the palaces to celebrate Tet. In particular, the area from Ngo Mon to Thai Hoa Palace, Can Chanh Palace and some royal residences (in the Forbidden City) are most splendidly decorated, with all kinds of lanterns, flags, flowers, and lanterns. for Tet… Particularly at Thai Hoa Palace, on Lunar New Year, two incense burners are placed on both left and right sides to honor the high-ranking mandarins and local mandarins. The middle of the palace is covered with flower mats, serving as a place to worship the lives of princes; On both sides are the positions of nobles and mandarins of the third rank and above; Mandarins of fourth rank and below stood in the Dai Trieu yard and on both sides of the yard were musical instruments and dance teams. According to regulations from Gia Long's reign, on the first day of the Lunar New Year, the king resided at Thai Hoa Palace, appointed court officials and officials to hold the Opening Ceremony. At dawn on the 1st, the great flag embroidered with dragons and colorful celebration flags was hoisted to fill the whole Ky Dai. After the official at Kham Thien Giam announced the auspicious time, the king dressed in royal clothes and went to Can Chanh palace to prepare to perform the Lunar New Year ceremony. Next, amid the sound of small music, the king stepped onto the Royal Palace and accompanied the ceremonial staff to the Grand Palace Gate and went to Thai Hoa Palace to hold the ceremony. At that time, from Ngo Mon Gate, bells and drums rang to welcome, the king got down from the palanquin and entered the palace in the sound of great music. Nine cannon shots signaled, the king sat on the throne and the Lunar New Year ceremony took place starting with rituals such as the mandarins worshiping and presenting congratulations. In addition, these rituals also include royal dance and song performances. The ceremony ended with the song Hoa Chi Chuong and the bustling sound of the band. During such ceremonies, the royal singing and dancing band must play five songs using the word Binh such as Ly Binh, Tuc Binh, Khanh Binh, Di Binh and Hoa Binh. Nguyen Phuoc Hai Trung
Cây nêu ngày Tết của người Tày, Nùng Trong quan niệm của người Tày, người Nùng và nhiều dân tộc khác, cây nêu là biểu tượng của sức mạnh siêu nhiên nhằm xua đuổi ma quỷ, tiêu trừ những điều xui xẻo của năm cũ. Mỗi dịp Tết đến, đồng bào Tày, Nùng không chỉ chú ý sửa sang nhà cửa, sắm sửa bánh trái… mà còn một công việc quan trọng: Chọn và trồng cây nêu chiều 30 Tết. Đây là truyền thống đã có từ lâu đời và đến ngày nay vẫn được duy trì, bởi cây nêu không đơn thuần là một hình thức trang trí mà câu nêu còn mang rất nhiều ý nghĩa thiêng liêng trong đời sống tinh thần. Trong quan niệm của người Tày, người Nùng và nhiều dân tộc khác, cây nêu là biểu tượng của sức mạnh siêu nhiên nhằm xua đuổi ma quỷ, tiêu trừ những điều xui xẻo của năm cũ. Ông Nông Quốc Chiến (70 tuổi) ở xã Thụy Hùng, huyện Cao Lộc , tỉnh Lạng Sơn kể: Đến ngày 30 Tết, mọi gia đình trong bản rủ nhau vào rừng chọn cây tre đẹp nhất, không sâu, không cụt ngọn, lá xanh tốt mang về trồng làm nêu. “Chọn cây nêu phải chọn cây có thân thật thẳng, các dóng thật dài, tán ngọn phải tròn, cây không quá già hoặc quá non, bầu đất lúc đào lên phải còn nguyên vẹn thì khi trồng mới được tươi lâu. Đến chiều 30 Tết, nhà nào cũng dựng một cây nêu, trên cây nêu thường treo giấy đỏ và buộc một que hương rồi mới dựng lên. Dựng lên rồi mới thắp hương vào gốc cây nêu để xua đuổi tà ma, bảo vệ mọi người trong gia đình”- ông Nông Quốc Chiến cho biết. Sau khi lựa chọn cây tre ưng ý, đúng vào chiều 30 Tết, người đàn ông trụ cột của gia đình sẽ dựng cây nêu sát mép sàn ngoài – nơi thường được bà con phơi ngô, phơi thóc khi mùa vụ. Tùy từng địa phương có cách trang trí cây Nêu khác nhau. Thường bà con treo lên cây nêu 1 tờ giấy đỏ, 3 nén hương, bên cạnh cây nêu được buộc cây vầu nhỏ có ngọn lá xanh mướt và treo thêm một lá cờ Tổ quốc. Cũng có nơi cầu kỳ hơn khi treo thêm chiếc bánh chưng xanh hay tờ phướn ngũ sắc cùng các loại nhạc cụ như sáo, xóc nhạc then… Theo ông Hoàng Đức Hiền (hơn 80 tuổi) ở thành phố Cao Bằng , tỉnh Cao Bằng thì người Tày, người Nùng treo giấy đỏ, tờ phướn và nén hương trên cây nêu để xua tà ma; còn bánh chưng xanh và các vật phẩm khác là để dâng lên các đấng thần linh với ước nguyện về một năm mới no đủ, nhà nhà yên vui. “Mỗi địa phương có một nét riêng. Thường thì buộc vào ngọn cây Nêu tiền vàng và một nén hương, ngọn cây nêu thì đếm từ trên xuống để từ 3-5 cành, đặc biệt cuối cùng là phải đầy đủ nhất, lá phải to và xanh, lá có sâu ăn vào thì không lấy. Trước khi dựng cây nêu, lấy thêm một cây vầu nhỏ cũng để ngọn như thế làm chổi quét đuổi tà ma, xua tan ám khí trong nhà. Chủ nhà cầm cây quét nhà này, huơ khắp nơi trong nhà, vừa đi vừa lẩm nhẩm: cái xấu thì đi ngay, cái tốt thì về…” – ông Hoàng Đức Hiền cho biết. Chuẩn bị dựng cây Nêu ngày Tết ở bản Tày Thái Hải (Thành phố Thái Nguyên ) Khi cây nêu dựng xong, người già thường ngắm ngọn nêu đu đưa trong gió mà kể lại cho con cháu rằng “Xưa kia, quỷ dữ là bóng đen bao trùm, nắm giữ sức mạnh và toàn bộ đất đai trên mặt đất. Con người muốn làm nhà nên xin quỷ cho khoảnh đất bằng, nhưng không được. Sau đó, người chỉ xin cắm một cây vầu lúc tờ mờ sáng và nhận phần đất đúng bằng bóng cây mà thôi. Quỷ nghe nói “lọt tai” nên ưng thuận nhưng đến khi mặt trời lên, bóng cây vầu trải dài đến đâu thì đất của người đến đó. Quỷ bị đuổi ra biển nên đành xin người mỗi năm cho về đất liền thăm mồ mả tổ tiên vào dịp Tết Nguyên đán. Và khi đó, cây nêu được dựng để cấm loài quỷ đến chỗ con người đang ở…”. Câu chuyện về sự tích cây nêu được kể đi kể lại nhiều lần, được con trẻ nghe nhiều đến mức thuộc lòng từng chữ, nhưng dưới bóng cây nêu chiều 30 Tết vẫn vô cùng hấp dẫn. Hình ảnh cây nêu được dựng bên sàn luôn gợi nên cảm giác ấm cúng của gia đình đoàn tụ ngày Tết… Bản Tày vui Xuân, đón Tết Với những người Tày, Nùng phải ly hương kiếm sống nơi đất khách quê người, cây nêu ngày Tết còn thể hiện cái “tâm” hướng về cội nguồn, quê hương bản quán. Bà Nông Thị Ranh người Tày gốc Hà Quảng (Cao Bằng), nay lập nghiệp ở tỉnh Bình Phước cho hay, gia đình bà chuyển vào Bình Phước sinh sống được 30 năm nhưng vẫn giữ được các phong tục của dân tộc, đặc biệt trong ngày Tết không thể thiếu được tục dựng cây nêu. Khi dựng cây nêu, nhà bà thường treo lên ngọn các loại bánh sừng bò, tiền vàng, một que hương để xin lộc đầu năm… Ở Bình Phước không có cây tre như ngoài Bắc, nên bà thường lấy cây vông về để làm cây nêu. Trong các lễ hội xuân, cây nêu cũng được dựng lên, báo cho cộng đồng người Tày, người Nùng ở khắp mọi nơi và các dân tộc anh em khác cùng về vui hội. Dưới bóng cây nêu, đồng bào gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm sản xuất, cũng uống chén rượu xuân và cùng trao nhau những lời chúc tốt đẹp về một năm mới mùa màng bội thu, cuộc sống đủ đầy, êm ấm… Cây nêu ngày Tết đã trở thành biểu tượng gắn kết sức mạnh cộng đồng ./.	The tree marks the Tet holiday of the Tay and Nung people In the beliefs of the Tay, Nung and many other ethnic groups, the neem tree is a symbol of supernatural power to ward off demons and eliminate bad luck of the old year. Every occasion Tet Coming, the Tay and Nung people not only pay attention to repairing houses, buying cakes and fruits... but also an important job: Choosing and planting trees on the afternoon of the 30th day of Tet. This is a long-standing tradition and is still maintained today, because the tree is not simply a form of decoration but the tree also carries many sacred meanings in spiritual life. In the beliefs of the Tay, Nung and many other ethnic groups, the neem tree is a symbol of supernatural power to ward off demons and eliminate bad luck of the old year. Mr. Nong Quoc Chien (70 years old) lives in Thuy Hung commune, district Cao Loc , conscious Lang Son Story: On the 30th day of the Lunar New Year, every family in the village invites each other to go to the forest to choose the most beautiful bamboo tree, no worms, no dead ends, and good green leaves to bring back to plant as bamboo. “When choosing a tree, you must choose a tree with a very straight trunk, very long branches, a round crown, a tree that is not too old or too young, and the soil when dug up must be intact so that it will stay fresh for a long time when planted. By the afternoon of the 30th day of the Lunar New Year, every house sets up a New Year tree. On the New Year tree, red paper is often hung and an incense stick is tied before erecting it. After setting it up, burn incense at the base of the tree to ward off evil spirits and protect everyone in the family" - Mr. Nong Quoc Chien said. After choosing a suitable bamboo tree, on the afternoon of the 30th day of Tet, the breadwinner of the family will set up the bamboo tree close to the edge of the outside floor - where people often dry corn and rice during the harvest season. Depending on each locality, there are different ways to decorate the Neu tree. Usually, people hang a piece of red paper and 3 sticks of incense on the tree. Next to the tree, tie a small vase with green leaves and hang a national flag. There are also places that are more elaborate when hanging green banh chung or five-colored banners along with musical instruments such as flutes, musical instruments, etc. According to Mr. Hoang Duc Hien (over 80 years old) in the city As tall as , conscious As tall as The Tay and Nung people hang red paper, banners and incense sticks on bamboo trees to ward off evil spirits; Green banh chung and other items are offered to the gods with the wish for a prosperous new year and a happy home. “Each locality has its own characteristics. Usually it is tied to the top of the tree. If you have gold coins and a stick of incense, then count from top to bottom to have 3-5 branches, especially the last one must be the most complete, the leaves must be big and green, the leaves must be eaten by worms. don't take it. Before setting up the bamboo tree, take a small vase tree and leave it at the top like that to make a broom to chase away evil spirits and dispel evil spirits in the house. The homeowner holds this sweeper, swings it everywhere in the house, mumbling as he walks: the bad things go now, the good things go home..." - Mr. Hoang Duc Hien said. Preparing to erect a Tet tree in Tay Thai Hai village (City Thai Nguyen ) When the tree is finished being erected, the elderly often watch the tree top swaying in the wind and tell their children: "Once upon a time, the devil was an enveloping shadow, holding power and all the land on earth. People wanted to build a house so they asked the devil for a piece of land, but they couldn't. After that, he only asked to plant a tree at dawn and received land exactly equal to the shade of the tree. The ghost heard that it "fell in his ear" so he agreed, but when the sun rose, wherever the shadow of the cassia tree stretched, that was where the people's land went. The ghosts were chased out to sea, so they had to ask people to let them return to the mainland every year to visit their ancestors' graves during the Lunar New Year. And at that time, the tree was built to prevent demons from coming to where people were staying...". The story of the legend of the neem tree has been told over and over again, and children have heard it so much that they memorize every word, but under the shade of the neem tree on the afternoon of the 30th day of Tet is still extremely attractive. The image of a tree planted on the floor always evokes the cozy feeling of family reunion on Tet... Tay village celebrates Spring and welcomes Tet For the Tay and Nung people who have to leave their homeland to make a living in foreign lands, the Tet tree also represents the "heart" towards their roots and homeland. Ms. Nong Thi Ranh is a Tay person originally from Ha Quang (Cao Bang), now starting a business in the province Binh Phuoc She said that her family moved to Binh Phuoc to live 30 years ago but still retains the ethnic customs, especially during Tet, the indispensable custom of erecting a tree. When setting up a bamboo tree, her family often hangs croissants, gold coins, and an incense stick to ask for good fortune at the beginning of the year... In Binh Phuoc, there is no bamboo like in the North, so she often takes a bamboo tree to make a tree. state. During spring festivals, neem trees are also erected, signaling the Tay and Nung communities everywhere and other ethnic groups to come and enjoy the festival. Under the shade of the neem tree, people meet, interact, exchange production experiences, drink a cup of spring wine and exchange good wishes for a new year with good harvests and a full and peaceful life. … The Tet tree has become a symbol of strength community ./.
Tết của dân tộc Thái ở Tây Bắc Nền văn hóa của người Thái được tính lịch theo mặt trăng (Âm lịch) nên từ nhiều đời nay người Thái ăn Tết trùng với Tết Nguyên đán của dân tộc Việt Nam. Tuy vậy, Tết của đồng bào Thái lại có những nét văn hóa đặc sắc riêng mang yếu tố tâm linh và thần thoại. Tết của dân tộc Thái – rất chung và cũng rất riêng Đồng bào Thái ở Tây Bắc thường chuẩn bị đón Tết trước khoảng 10 ngày, mọi công việc ruộng nương đều cố gắng hoàn thành trước Tết để đón một cái Tết vui vẻ, thoải mái mà không phải vướng bận những lo toan. Từ ngày 25 Tết, mỗi gia đình đều cử người tham gia quét dọn, vệ sinh đường làng ngõ xóm, phơi giặt chăn đệm và trang trí nhà cửa. Trong ngày 29 Tết, những người phụ nữ trong gia đình sẽ quét dọn sạch sẽ trên nhà, dưới sàn và sân vườn. Theo nghệ nhân Tòng Văn Hân – tác giả bài thơ “Mẹ tôi chửi kẻ trộm”, người có nhiều năm nghiên cứu về văn hóa dân tộc Thái và văn nghệ dân gian thì Tết của người Thái có một số yếu tố độc đáo mang tính bắt buộc như: Nhà nào cũng phải gói bánh chưng (kiểu bánh chưng gù). Khi luộc bánh thì phải luộc ngoài trời để cho các thần linh được hưởng cái hương thơm, cái tinh túy của bánh trước để phù hộ cho gia đình, con cháu… Mâm lễ cúng giao thừa của người Thái thường được bày rất nhiều món trong đó là các nông sản, sản vật ngon nhất mà gia đình trồng được như cơm nếp, các loại bánh làm từ ngô, khoai, sắn… Bên cạnh đó là các loại thực phẩm gia đình chăn nuôi, săn bắt được như thịt lợn, gà, cua, cá, sóc… Đêm 30 Tết, hầu như mỗi gia đình người Thái đều thức thâu đêm để đón Giao thừa, đèn luôn được thắp sáng, bếp luôn đỏ lửa và hương trên bàn thờ tổ tiên không được tàn. Trong đêm giao thừa, mọi người cũng chú ý lắng nghe xem thấy tiếng kêu của con vật gì trước để phán đoán vận hạn cho năm mới. Đúng thời khắc giao thừa cũng là lúc đặt mâm lễ lên bàn thờ để cúng tổ tiên, cầu mong một năm mới an lành, gặp nhiều may mắn. Khi cúng tổ tiên xong, họ dọn mâm để cả gia đình ngồi quây quần cùng ăn bữa cơm đầu năm mới, mời nhau những chén rượu và nói những lời chúc tốt đẹp. Bữa ăn có thể kéo dài đến 2-3 giờ sáng, họ vừa ăn, uống rượu và kể cho nhau những câu chuyện vui, những dự định và mục tiêu trong năm mới… Sáng mùng Một, mọi người dậy sớm đi lấy nước mới ở suối hoặc ở “mó nước” để lấy lộc đầu năm. Người đi múc nước sẽ rửa mặt bằng nước năm mới tại suối hay mó rồi gánh nước về để cả nhà rửa mặt. Họ quan niệm rằng, nước là điều may mắn, đem lại sự sống, sự đầy đủ, sạch sẽ, tốt tươi nên ống nước cúng tổ tiên cũng phải được thay nước mới. Đậm nét văn hóa cộng đồng Theo tục lệ của người Thái, trong mấy ngày Tết, mỗi gia đình sẽ chọn một ngày nhất định để tổ chức ăn Tết hay còn gọi là ngày cúng tổ tiên (sơ). Vào ngày đó họ sẽ mời anh em họ hàng và và người dân trong bản. Người Thái cúng tổ tiên theo lịch can chi (12 con giáp), có nơi 5 ngày cúng một lần, có nơi 10 ngày. Do vậy nếu ngày cúng trùng một trong các ngày tết thì họ sẽ chọn đúng ngày đó để mời anh em họ hàng. Nếu không trùng sẽ phải chọn một ngày khác nhưng phải là ngày ít kiêng kỵ đối với gia đình họ. Trong những ngày Tết, tiếng trống, tiếng chiêng rộn ràng khắp các bản, đặc biệt là buổi chiều và buổi tối sau khi mọi người đã đi chúc Tết xong. Già trẻ gái trai cùng nắm tay nhau trong điệu múa xòe tại những khoảng đất rộng, bằng phẳng hoặc ở khoảng sân rộng của một gia đình trong bản. VĂN THÀNH CHƯƠNG	Tet of the Thai people in the Northwest Thai culture is based on the lunar calendar, so for many generations Thai people have celebrated Tet coinciding with the Lunar New Year of the Vietnamese people. However, the Thai people's Tet has its own features culture unique characteristics with spiritual and mythological elements. Tet of the Thai people - very common and also very personal Thai people in the Northwest often prepare to celebrate Tet about 10 days in advance. All field work is tried to be completed before Tet to have a happy and comfortable Tet without having to worry about it. From the 25th day of the Lunar New Year, each family sends someone to participate in cleaning the streets and alleys, drying blankets and bedding, and decorating the house. On the 29th day of Tet, the women in the family will clean the house, floor and garden. According to artist Tong Van Han - author of the poem "My mother curses the thief", who has many years of research on Thai ethnic culture and folk arts, Thai Tet has a number of unique and meaningful elements. Compulsory things like: Every house must wrap banh chung (banh chung with hunchback). When boiling the cake, it must be boiled outdoors so that the gods can enjoy the fragrance and essence of the cake first to bless the family, children and grandchildren... Ceremony tray Thai New Year's Eve offerings are often presented with many dishes, including the most delicious agricultural products that the family can grow such as sticky rice, cakes made from corn, potatoes, cassava... Besides, there are other types of food. Family-raised and hunted products such as pork, chicken, crab, fish, squirrels... On the night of the 30th day of Tet, almost every Thai family stays up all night to celebrate New Year's Eve, the lights are always lit, the stove is always blazing and the incense on the ancestral altar is not allowed to burn out. On New Year's Eve, people also pay attention to listen to see what animals cry first to predict the fortune for the new year. Right on New Year's Eve is also the time to place the offering tray on the altar to worship ancestors, praying for a peaceful and lucky new year. When they finish worshiping their ancestors, they prepare a tray for the whole family to sit around and eat the first meal of the new year, offering each other cups of wine and saying good wishes. Meals can last until 2-3 am, they eat, drink wine and tell each other funny stories, plans and goals for the new year... On the morning of the first day, people get up early to get new water from the stream or "water pool" to get good fortune at the beginning of the year. The person who fetches water will wash his face with New Year's water at the stream and then carry the water back for the whole family to wash their faces. They believe that water is a blessing, bringing life, fullness, cleanliness, and goodness, so the water pipes offered to ancestors must also be replaced with new water. Strong community culture According to Thai customs, during the few days of Tet, each family will choose a certain day to celebrate Tet, also known as the day of worshiping ancestors. On that day they will invite relatives and people in the village. Thai people worship their ancestors according to the can chi calendar (12 zodiac animals), in some places once every 5 days, in some places every 10 days. Therefore, if the worship day coincides with one of the New Year days, they will choose that day to invite their relatives. If they do not match, they will have to choose another day but it must be a day that is less taboo for their family. During Tet days, the sounds of drums and gongs are bustling throughout the villages. special is the afternoon and evening after everyone has finished wishing New Year. Young and old, boys and girls hold hands in the spread dance on large, flat lands or in the large yard of a family in the village. VAN THANH CHUONG
Phong tục đón Tết cổ truyền của người Dao đỏ Lào Cai Người Dao đỏ Lào Cai quan niệm một năm có 2 tết chính, đó là rằm tháng bảy và Tết Nguyên đán.Tết Nguyên đán là tết lớn nhất trong năm được đồng bào chuẩn bị từ sớm để con cháu vui xuân đón Tết , với mong muốn một năm mới bình an, no ấm. Cũng giống như nhiều dân tộc khác, người Dao đỏ Lào Cai đón Tết cổ truyền theo lịch âm. Bà con quan niệm, Tết là dịp để cả nhà nghỉ ngơi, sum họp sau một năm lao động sản xuất và báo cáo tổ tiên mọi thành quả lao động sản xuất, mọi chuyện vui, buồn xảy ra trong năm. Vì vậy, ngay từ giữa tháng chạp, đồng bào đã chuẩn bị đồ lễ và cúng Tết. Tùy theo điều kiện của từng gia đình mà sẽ làm mâm cỗ to hay nhỏ cho phù hợp. “Người Dao Lào Cai ăn Tết Nguyên đán như các dân tộc anh em, trong lễ cúng tết của người Dao nhất thiết phải mổ lợn, làm bánh dày nhân hạt bí, hoặc nhân lạc để cúng tết. Báo cáo ông bà tổ tiên thành quả lao động, sản xuất của gia đình sau một năm, với mong muốn một năm mới bình an, làm ăn tấn tới”- Ông Tẩn Vần Siệu, nghệ nhân ưu tú thôn Sả Séng, xã Tả Phìn, thị xã Sa Pa , tỉnh Lào Cai cho biết. Lễ cúng gia tiên. Đồng bào giã bánh dày cúng tổ tiên. Đặc biệt, người Dao đỏ Lào Cai có phong tục mổ lợn làm lễ cúng tết. Gia đình nào có điều kiện sẽ mổ từ 2 đến 3 con lợn, hoặc ít nhất cũng phải một con để làm 2 đến 3 mâm cơm cúng tết. Lợn sau khi mổ làm sạch sẽ được cắt làm 3 phần: đầu, 2 đùi trước và 2 đùi sau, cùng 6 chiếc bánh dày, 3 chén nước, 1 chén rượu và 1 bát hương, tiền giấy (giấy bản) được đặt lên bàn cúng. Thầy trong lễ cúng tết phải là thầy cúng hay người lớn tuổi có uy tín trong cộng đồng. Trước sự có mặt đông đủ của mọi thành viên trong gia đình, thầy cúng thay mặt gia chủ làm lễ cúng giải hạn để xua đi tất cả những điều rủi ro, không may mắn trong năm cũ, đồng thời mời ông bà, tổ tiên và những người đã khuất về ăn Tết, cầu xin sức khỏe, may mắn và sự bình an cho tất cả mọi người, xin cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, trâu bò, lợn gà khỏe mạnh. Thầy cúng Lý Sài Ngan, thôn Vù Lùng Sung, xã Trung Chải, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai cho biết nội dung bài cúng tết như sau: “Hôm nay gia đình tổ chức mâm cỗ Tết gồm lợn, bánh trái, rượu, tiền vàng…báo cáo ông bà, tổ tiên về chứng giám và phù hộ cho con cháu trong gia đình. Cầu cho mưa thuận gió hoà, cây trồng xanh tốt, bội thu, mọi thành viên trong gia đình mạng khoẻ, làm ăn tấn tới”. Quây quần bữa cơm sum họp ngày tết. Sau khi kết thúc lễ cúng Tết, đồ lễ được gia chủ dọn xuống, đem chế biến các mâm cơm, mời anh em họ hàng, người thân đến ăn tết cùng gia đình, tiễn năm cũ qua đi, đón một năm mới tới với mong muốn vạn sự bình an. Bà con tổ chức đón Tết theo từng nhà và quay vòng cho bằng hết các hộ gia đình trong bản. Ngày 30 Tết, các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau, chuẩn bị cho đêm giao thừa thật ấm cúng. Từ người lớn đến trẻ nhỏ tự chọn cho mình những bộ trang phục Dao đẹp nhất để đón giao thừa. Sáng ngày mồng một tết cũng là một ngày đặc biệt nhất trong năm mới, người Dao nơi đây quan niệm: một năm mới được khởi đầu từ ngày mới, vì vậy tục hái lộc đầu xuân lúc trời còn tờ mờ sáng được người Dao đỏ rất coi trọng. “Sáng sớm mồng một tết tất cả các thành viên trong gia đình đi ra cửa chính, về hướng đông đến một gốc cây để hái lộc đầu xuân, cầu mong một năm mới vạn sự như ý, mọi thành viên được bình an”- Ông Tẩn Vần Siệu, nghệ nhân văn hoá, thôn Sả Séng, xã Tả Phìn, thị xã Sa Pa cho biết thêm. Xông nhà đầu năm cũng là nét văn hoá có từ bao đời nay, vẫn được người Dao duy trì, phát huy như một nét văn hoá không thể thiếu. Vì vậy, người được gia đình mời đến xông nhà cũng phải là người được chọn lựa kỹ như: tuổi tác, lối sống….phải phù hợp với gia đình, gia đình nào chưa có người đến xông nhà thì tuyệt đối không ai được tự tiện đến chơi. Chuẩn bị trang phục đi chơi tết. Trong những ngày Tết, sau khi đi chúc năm mới những người trong họ thì già trẻ, trai gái lại nô nức kéo nhau về nơi sinh hoạt cộng đồng, thường là bãi đất rộng (nay là nhà văn hóa thôn bản). Tại đây, người lớn tuổi cùng nhau ôn lại truyền thống và những phong tục, bản sắc văn hóa của dân tộc mình, lớp thanh niên thì chia thành tốp ca hát, nhảy múa, chơi các trò chơi dân gian. Đây cũng chính là dịp để những chàng trai, cô gái Dao gặp gỡ, tìm hiểu rồi ướm lời nhau qua những lời hát tỏ tình, giao duyên, nhiều đôi đã nên nghĩa vợ chồng cũng từ những buổi đi chơi xuân như thế. Tết Nguyên Đán 2022 cũng là một Tết đặc biệt, bởi dịch Covid-19 vẫn còn diễn biến rất phức tạp, các hoạt động văn hóa, văn nghệ chào xuân sẽ có những hạn chế. Hiện tại cấp ủy chính quyền các địa phương đều rất quan tâm đến công tác tuyên truyền, vận động bà con nhân dân vui xuân đón tết trong không khí vui tươi, ấm áp và quan trọng hơn cả là đảm bảo công tác phòng chống dịch Covid 19. Có thể thấy, cho đến nay dù đời sống kinh tế đã phát triển về mọi mặt, song người Dao đỏ ở bất cứ nơi đâu vẫn luôn giữ được những phong tục đón Tết truyền thống, đã trở thành nét đặc trưng riêng có giúp người Dao đỏ ở Sa Pa, Lào Cai phát triển du lịch và phát triển kinh tế, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa của các dân tộc Việt Nam. Cũng với việc vui xuân đón Tết, chính quyền địa phương cũng đặc biệt quan tâm đến công tác đảm bảo phòng chống dịch vocid 19, với phương châm đảm bảo sức khoẻ của người dân là trên hết ”- Ông Lý Quẩy Dảo, Phó Chủ tịch UBND xã Ngũ Chỉ Sơn, thị xã Sa Pa nhấn mạnh. Phong tục đón Tết cổ truyền dân tộc được cộng đồng người Dao đỏ ở Lào Cai gìn giữ qua các thế hệ, là dịp để gia đình, cộng đồng thêm gắn kết, xây dựng bản làng no ấm./.	Traditional New Year customs of Lao Cai Red Dao people The Lao Cai Red Dao people believe that there are two main festivals in a year, which are the full moon day of the seventh month and the Lunar New Year. Lunar New Year is the biggest festival of the year and is prepared early by the people so that their children and grandchildren can welcome spring. Tet , with wishes for a peaceful and prosperous new year. Like many other ethnic groups, the Red Dao people Lao Cai Celebrate traditional Tet according to the lunar calendar. People believe that Tet is an opportunity for the whole family to rest and reunite after a year of productive labor and to report to their ancestors all the results of productive labor, all the happy and sad things that happened during the year. Therefore, right from the middle of December, people have prepared offerings and offerings for Tet. Depending on the conditions of each family, the tray will be made large or small accordingly. "Lao Cai Dao people celebrate the Lunar New Year like other ethnic groups. During the Dao's New Year's worship ceremony, it is necessary to slaughter pigs, make thick cakes filled with pumpkin seeds, or peanuts to worship. Report to the ancestors on the results of the family's labor and production after one year, with the hope of a peaceful new year and prosperous business" - Mr. Tan Van Sieu, elite artisan of Sa Seng village, Ta commune Phin, town Sa Pa , Lao Cai province said. Ancestor worship ceremony. People pound banh day to worship their ancestors. In particular, the Lao Cai Red Dao people have the custom of slaughtering pigs for New Year offerings. Any family that can afford it will slaughter 2 to 3 pigs, or at least one pig to make 2 to 3 trays of rice for Tet offerings. After being slaughtered and cleaned, the pig will be cut into 3 parts: the head, 2 front thighs and 2 hind thighs, along with 6 thick cakes, 3 cups of water, 1 cup of wine and 1 bowl of incense, paper money (copy paper) is placed on top. offering table. The teacher in the New Year worship ceremony must be a shaman or a reputable elder in the community. In the presence of all family members, the shaman, on behalf of the homeowner, performs a drought-relieving ceremony to dispel all misfortunes and bad luck in the old year, and invites grandparents and ancestors. and the deceased return to celebrate Tet, praying for health, luck and peace for everyone, for favorable weather, lush crops, and healthy cattle, pigs, and chickens. Priest Ly Sai Ngan, Vu Lung Sung village, Trung Chai commune, Sa Pa town, Lao Cai province said the content of the New Year offering is as follows: "Today the family organizes a Tet feast including pigs, fruit cakes, and wine. , gold coins...report to grandparents and ancestors to testify and bless children and grandchildren in the family. Pray for good weather, good green crops, abundant harvests, good health for all family members, and prosperous business." Gather for a reunion dinner on Tet holiday. After the end of the Tet worshiping ceremony, the homeowner moves down the offerings, prepares the trays of rice, invites relatives and friends to celebrate Tet with the family, say goodbye to the old year, and welcome a new year. Wishing all peace. People celebrate Tet by each house and rotate to cover all the households in the village. On the 30th of Tet, family members gather together to prepare for a cozy New Year's Eve. From adults to children, choose for themselves the most beautiful Dao costumes to celebrate New Year's Eve. The morning of the first day of the new year is also the most special day of the new year. The Dao people here believe that a new year begins with a new day, so the custom of picking buds in early spring when it is still early morning is practiced by the Dao people. very seriously. "Early in the morning of the first day of the New Year, all family members go out to the main door, to the east to a tree to pick the first spring buds, praying for a new year that goes well and all members are safe" - Mr. Tan Van Sieu, cultural artist, Sa Seng village, Ta Phin commune, Sa Pa town added. Rushing into the house at the beginning of the year is also a cultural feature that has existed for many generations, and is still maintained and promoted by the Dao people as an indispensable cultural feature. Therefore, the person invited by the family to come to the house must also be carefully selected such as: age, lifestyle... must be suitable for the family. Absolutely no one will be allowed to come to the family. Feel free to come and play. Prepare outfits for Tet holiday. During Tet days, after going to wish the new year, family members, young and old, boys and girls, enthusiastically flock to the community meeting place, usually a large field of land (now a village cultural house). Here, the elders review the traditions, customs, and cultural identities of their people together, and the youth are divided into groups to sing, dance, and play folk games. This is also an opportunity for Dao boys and girls to meet, get to know each other and flirt with each other through songs of love confession and lovemaking. Many couples have become husband and wife from such spring outings. Lunar New Year 2022 is also a special Tet, because the Covid-19 epidemic is still very complicated, cultural and artistic activities to welcome spring will have limitations. Currently, local government committees at all levels are very interested in propaganda work, mobilizing people to celebrate Tet in a joyful, warm atmosphere, and most importantly, ensuring epidemic prevention. Covid 19. It can be seen that up to now, although economic life has developed in all aspects, the Red Dao people everywhere still maintain their traditional Tet customs, which have become their own unique characteristics. helped the Red Dao people in Sa Pa and Lao Cai develop tourism and economic development, contributing to enriching the cultural identity of the Vietnamese people. Along with celebrating spring and Tet, local authorities also pay special attention to ensuring the prevention of the epidemic of Vocid 19, with the motto of ensuring people's health comes first" - Mr. Ly Quay Dao, Vice President Chairman of the People's Committee of Ngu Chi Son commune, Sa Pa town emphasized. The traditional custom of celebrating Tet has been preserved by the Red Dao community in Lao Cai for generations, and is an opportunity for families and communities to become more connected and build a prosperous village./.
Nhà lúa – nét văn hóa độc đáo của người Mơ Nâm Ấn tượng khi đến vùng đất Kon Tum, đặc biệt là Kon Plông nơi có người Mơ Nâm (một nhánh của dân tộc Xê Đăng) sinh sống chính là sự khác lạ. Chính sự khác lạ từ tập tục, ăn ở, sinh hoạt… đã tạo nên những nét văn hóa độc đáo của riêng họ. Những ngày cuối năm, chúng tôi đến với thôn Kon Chênh, xã Măng Cành, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum vào thời điểm không khí lạnh đậm đặc bất ngờ chiếm chỗ những ngày nắng đẹp. Trong cái lạnh chưa đủ thời gian để thích ứng đó, sự gần gũi mến khách của người Mơ Nâm thực sự đã xóa đi khoảng cách vùng, miền và cũng đã xua tan làn rét mướt đầu đông. Theo chân cán bộ văn hóa xã, lời giới thiệu về nét văn hóa đặc trưng của người Mơ Nâm khiến bước chân của chúng tôi thêm phần gấp gáp. Thực sự những thứ như nhà lúa, món mắm Giố, chiếc Tà Vẩu, rượu ghè… đều lạ lẫm với “người miền xuôi” chúng tôi. Nếu như mắm Giố, rượu ghè là đặc sản ẩm thực; Tà Vẩu là nét đặc trưng trong đời sống văn hóa tinh thần thì nhà lúa của người Mơ Nâm lại mang một ý nghĩa vô cùng đặc biệt, bởi nó được coi là “ngôi nhà thứ 2” cất giữ “ấm no” của một gia đình. Già làng A Nuông nói về kho lúa của người Mơ Nâm Biết chúng tôi ấn tượng với nhà lúa, cán bộ xã dẫn đường men theo Quốc lộ 24, tìm đến già làng A Nuông (65 tuổi, làng Kon Chênh), người hiểu rõ nhất về những phong tục, tập quán, nét đẹp văn hóa của buôn làng. Trong nếp nhà sàn, già A Nuông không giấu được vui mừng, nói với chúng tôi: “Năm nay gia đình già vui lắm vì được trời thương nên khí hậu, thời tiết thuận lợi, mùa màng bội thu hơn so với năm ngoái. Kho lúa của gia đình già năm này chứa đầy tươm, gia đình không phải lo thiếu gạo trong một năm”. Theo lời già làng A Nuông, nhà lúa được coi là “ngôi nhà thứ 2” của người Mơ Nâm, là nơi cất giữ lúa gạo, mang lại ấm no cho dân làng. Sự ra đời của nhà lúa đến già làng cũng không thể biết chính xác. Chỉ biết, khi già làng còn là đứa trẻ thì nhà lúa đã tồn tại trong mỗi gia đình, sự ra đời của nó có lẽ gắn với sự ra đời của người Mơ Nâm. Nhà lúa được làm tương tự như mái nhà sàn nhưng được thu nhỏ lại, rộng khoảng chừng 5 – 10m2, để đựng vừa những bao lúa mới gặt, thực phẩm dự trữ hay hạt giống chờ đến mùa vụ sau. Vách được làm bằng ván gỗ hoặc tấm liếp nứa đan kín, không để lúa rơi ra ngoài nhưng vẫn giữ được độ thông thoáng. Giữa chân kho lúa được gắn 4 tấm ván tròn hoặc bôi lớp dầu trơn để chuột, sóc không trèo lên cắn phá lúa. Tùy theo lượng lúa thu hoạch của từng hộ gia đình mà mỗi nhà có từ 2 – 3 nhà lúa. Nhà lúa được cất ngay cạnh nhà sàn lớn, cũng có nhiều trường hợp khác dựng ngay trên nương, rẫy. Thấy chúng tôi thắc mắc vì sao lại phải làm nhà lúa tách riêng nơi ở, thậm chí nhiều nhà lúa nằm ngay trên nương liệu có bị người xấu phá hoại, mất trộm? Sau làn hơi nóng bốc lên từ chén trà tiếp khách, nụ cười đậm của già làng A Nuông kéo dài ra đầy tự hào. Già nói: “Người dân ở đây ai cũng hiền lành, thiệt cái bụng, ai cũng có kho lúa riêng, ai cũng ấm no nên để lúa ở kho sẽ không ai ăn trộm cả. Lúa ở đây của nhà nào, nhà đó sẽ tự bảo quản, khi ăn hết thì ra nhà lúa lấy về đi máy (đi xay – PV) ra ăn tiếp chứ không mang về nhà nhiều…”. Theo già làng A Nuông, lý do cho lúa “ở riêng” cũng rất đơn giản đó là để đảm bảo an toàn trong trường hợp nấu đồ ăn, đốt củi không may nhà cháy thì sẽ cháy hết, mất hết lương thực. Cánh đồng lúa chín vàng, tuyệt đẹp của người dân nơi đây Không chỉ vậy, người Mơ Nâm nơi đây xưa nay tin rằng, mọi vật trên đời này đều có thần cai quản và lúa, kho lúa cũng không ngoại lệ. Cho nên, cứ vào dịp thu hoạch lúa xong, phơi khô và cho lúa nhập kho thì đêm hôm ấy, chủ kho lúa phải mang những hạt lúa thơm ngon nhất nấu lễ và mang con gà trống ra làm thịt để cúng thần. Theo quan niệm của các già làng, việc cúng kho lúa như vậy sẽ mang lại cho gia đình nhiều may mắn và kho lúa sẽ không có kiến, chuột đến phá. Đồng thời việc cúng kho lúa sẽ mang lại cho gia đình nhiều điều may mắn, năm sau mùa màng sẽ bội thu. Khi được hỏi về phong tục ăn Tết của người Mơ Nâm, già làng A Nuông cho biết trước đây người dân Mơ Nâm không ăn Tết Nguyên đán như người Kinh mà chỉ tổ chức ăn Tết Chuồng trâu, một lễ hội được tổ chức thường niên, lâu đời vào tháng 3 hằng năm sau dịp Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, nhiều năm trở lại đây người Mơ Nâm đã nhập Tết Chuồng trâu cùng ngày với Tết Nguyên đán. Người dân Mơ Nâm cho rằng, con trâu là đầu cơ nghiệp, là loài vật gắn với mảnh ruộng, giúp người đồng bào có cơm no áo ấm. Vào những ngày cuối năm, người dân trong làng ai cũng chuẩn bị gỗ, cây để sửa sang lại chuồng trâu. Chuồng trâu sẽ được xây dựng đơn giản, cách nhà chủ chừng vài trăm mét, để chủ nhà dễ chăm sóc. Sau khi chuồng trâu được sửa xong thì gia chủ sẽ tiến hành cúng. Ai có gà cúng gà, có heo cúng heo và sẽ tổ chức cúng vào đêm 30, cùng với đêm giao thừa. Đặc biệt, sau khi làm gà, heo để cúng thần thì phải giữ lại máu. Máu của con gà, con heo sẽ được đem đi bôi lên đầu con trâu với quan niệm làm như vậy sẽ giúp con trâu khỏe mạnh, không đau ốm, giúp dân làng cày bừa, mùa màng bội thu. Đối với người Mơ Nâm tại thôn Kon Chênh thì lễ cúng kho lúa và tổ chức ăn Tết Chuồng trâu là một nét đẹp trong đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào người Mơ Nâm từ bao đời nay. Đây cũng là cách cộng đồng người Mơ Nâm trả ơn loài trâu, trả ơn “thần lúa” đã giúp người dân có cái ăn, no đủ trong dịp tết và cả năm. Đến với người Mơ Nâm chúng tôi thực sự ấn tượng và bị thu hút bởi vô số điều mới lạ từ những nét văn hóa độc đáo của họ. Chia tay già làng A Nuông và người dân Mơ Nâm đầy bịn rịn, luyến nhớ. Lời hẹn “ngày gặp lại” để một lần nữa được uống rượu ghè rồi ăn cơm với mắm Giố, đắm chìm tiếng Tà vẩu trong lễ hội cồng chiêng của người Mơ Nâm… thực sự níu lòng người giã biệt. Văn Hà	Rice house - unique cultural feature of the Mo Nam people Impressive when coming to Kon Tum land, especially Kon Plong Where the Mo Nam people (a branch of the Xe Dang ethnic group) live is the difference. It is the differences in customs, accommodation, living... that create their own unique cultural features. In the last days of the year, we went to Kon Chenh village, Mang Canh commune, Kon Plong district, province Kon Tum at a time when dense cold air suddenly takes the place of beautiful sunny days. In the cold that did not have enough time to adapt, the closeness and hospitality of the Mo Nam people really erased regional differences and also dispelled the coldness of early winter. Follow the staff culture commune, the introduction to the unique culture of the Mo Nam people made our steps more urgent. Actually, things like rice houses, Gio fish sauce, Ta Vau dishes, ghe wine... are all strange to us "lowland people". If Gio fish sauce and ghe wine are culinary specialties; While Ta Vau is a characteristic feature of the cultural and spiritual life, the rice house of the Mo Nam people has a very special meaning, because it is considered the "second house" that stores the "well-being" of a family. family. Village elder A Nuong talks about the rice warehouse of the Mo Nam people Knowing that we were impressed with the rice house, the commune officials led the way along Highway 24 to find village elder A Nuong (65 years old, Kon Chenh village), the person who best understood the customs, traditions, and cultural beauty. culture of the village. In the stilt house, old A Nuong could not hide his joy, telling us: "This year, my family is very happy because God has favored us, the climate and weather are favorable, and the harvest is better than last year. The old family's rice warehouse is full this year, the family does not have to worry about lacking rice for a year." According to village elder A Nuong, the rice house is considered the "second house" of the Mo Nam people, a place to store rice, bringing prosperity to the villagers. Even the village elders cannot know the exact birth of the rice house. Just know, when the village elder was still a child, the rice house existed in every family, its birth was probably associated with the birth of the Mo Nam people. The rice house is made similar to a stilt roof but is scaled down, about 5 - 10m2 wide, to fit bags of newly harvested rice, stored food or seeds waiting for the next crop. The walls are made of wooden planks or tightly woven bamboo panels, preventing the rice from falling out but still maintaining ventilation. In the middle of the leg of the rice warehouse are attached 4 round boards or coated with a layer of slippery oil to prevent mice and squirrels from climbing up and destroying the rice. Depending on the amount of rice harvested by each household, each house has 2-3 rice houses. Rice houses are built right next to large stilt houses. There are also many other cases built right on fields and fields. Seeing that we wondered why we had to build separate rice houses to live in. Even if many rice houses are located right on the fields, will bad people be vandalized or stolen? After the hot steam rising from the cup of tea to receive guests, the bold smile of village elder A Nuong stretched out proudly. The old man said: "The people here are all gentle and kind, everyone has their own rice warehouse, everyone is prosperous, so if you leave rice in the warehouse, no one will steal it. Whichever family's rice here belongs to, that family will preserve it themselves. When they finish eating it, they go to the rice family's house to take it back to the rice mill (to grind - PV) and continue to eat it, but don't bring much home...". According to village elder A Nuong, the reason for the "separate" rice is also very simple: to ensure safety in case of cooking food or burning firewood, if the house catches fire, it will burn out and all the food will be lost. Beautiful, golden ripe rice fields of the people here Not only that, the Mo Nam people here have long believed that everything in this world is governed by gods and rice and rice warehouses are no exception. Therefore, every time the rice is harvested, dried and put into storage, that night, the owner of the rice warehouse must bring the most delicious rice grains to cook and bring the rooster to slaughter to worship the gods. According to the beliefs of the village elders, making such offerings to the rice warehouse will bring the family good luck and the rice warehouse will not be damaged by ants or rats. At the same time, worshiping the rice warehouse will bring the family a lot of luck, and next year will have a good harvest. When asked about the New Year customs of the Mo Nam people, village elder A Nuong said that in the past, the Mo Nam people did not celebrate the Lunar New Year like the Kinh people, but only celebrated Buffalo Barn Tet, an annual festival. , established in March every year after the Lunar New Year. However, in recent years, the Mo Nam people have celebrated the Buffalo Barn Festival on the same day as the Lunar New Year. Mo Nam people believe that the buffalo is the beginning of their fortune, an animal attached to the field, helping the people have enough food and warm clothes. In the last days of the year, everyone in the village prepares wood and trees to repair the buffalo barn. The buffalo barn will be built simply, a few hundred meters from the homeowner's house, so that the homeowner can easily take care of it. After the buffalo barn is repaired, the homeowner will perform the offering. Those who have chickens offer chickens, those who have pigs offer pigs, and will hold offerings on the night of the 30th, along with New Year's Eve. In particular, after making chickens or pigs to worship gods, the blood must be kept. The blood of chickens and pigs will be applied to the buffalo's head with the belief that doing so will help the buffalo stay healthy, not get sick, help the villagers plow and have a good harvest. For the Mo Nam people in Kon Chenh village, the ceremony of worshiping rice warehouses and organizing the Buffalo Barn Tet celebration has been a beautiful feature in the cultural and spiritual life of the Mo Nam people for many generations. This is also the way community The Mo Nam people repay the buffaloes and the "rice god" for helping people eat and be full during Tet and throughout the year. Coming to the Mo Nam people, we were really impressed and attracted by countless new things from their unique culture. Saying goodbye to village elder A Nuong and the people of Mo Nam with sadness and nostalgia. The promise of "meeting again" to once again drink wine and eat rice with Gio fish sauce, immerse yourself in the Ta Vau language in the gong festival of the Mo Nam people... really holds the heart of the person saying goodbye. Van Ha
Dưới triều Nguyễn, vì sao mô hình đồn điền được vua chúa đặc biệt chú trọng? Nhà nghiên cứu Lê Nguyễn Người xưa có câu: “Cao su đi dễ khó về/Khi đi trai tráng khi về bủng beo”. Dưới triều Nguyễn, chính những rừng cao su “đồn điền” đó bắt hàng triệu người dân thuộc địa phải còng lưng làm việc, bỏ mạng nơi rừng thiêng nước độc. Qua các tài liệu mới có được dưới triều Nguyễn, nhà nghiên cứu Lê Nguyễn trong cuốn sách Xã hội Việt Nam thời Lê – Nguyễn (do Dtbooks và NXB Hồng Đức) ấn hành viết: “Phần lớn người dân Việt lúc bấy giờ, hai từ ‘đồn điền’ là một ám ảnh về sự bóc lột, áp bức của giới chủ da trắng và nỗi khốn khổ, chết chóc của người dân thuộc địa đói nghèo. Song có một điều mà nhiều người trong chúng ta không nắm rõ, đó là hàng 7 – 8 mươi năm trước khi chế độ thực dân Pháp hình thành trên đất nước ta (từ thập niên 1860), thì mô hình đồn điền đã được thực hiện với một mục tiêu phát triển dân sinh tốt đẹp”. Chân dung vua Minh Mạng (1820-1841) T.L CỦA LÊ NGUYỄN Cụ thể là ngay trong cuộc xung đột dai dẳng với nhà Tây Sơn , chưa đầy hai năm sau khi thu phục lại đất Gia Định, thì trong tháng 10 ÂL năm 1790, chúa Nguyễn Ánh đã tiến hành ban chỉ dụ tổ chức các đồn điền, ra lệnh cho các hạng quân “ra vỡ ruộng ở Vàm Cỏ, đặt tên là trại Đồn Điền, cấp cho trâu bò điền khí và thóc ngô đậu giống. Đến ngày thu hoạch đem hết về kho (tức kho Chừ Tích, sau đổi làm kho Đồn Điền)”. Sách đã dẫn cho biết: “Song song với việc tổ chức cho quân đội làm kinh tế , chúa Nguyễn cũng ra lệnh mộ dân lập các đội đồn điền, mỗi người được cấp đất canh tác và hằng năm nộp cho triều đình 6 hộc lúa (mỗi hộc khoảng 30 kg). Như vậy, từ cuối thế kỷ XVIII, đã có hai thành phần chính tham gia thực hiện chính sách đồn điền, một là binh lính, vừa chiến đấu bảo vệ lãnh thổ, vừa làm kinh tế; và hai là lưu dân tứ xứ được tập hợp lại để khẩn hoang, mưu tìm sự an cư lạc nghiệp”. Rồi vào tháng 4 ÂL 1804, sau khi đã lên ngôi và lấy niên hiệu mới, vua Gia Long định lệ phân cấp công điền công thổ, theo từng phẩm cấp, thứ bậc khác nhau. Sang tháng 5 ÂL năm sau (1805), ông định lệ cho những lưu dân từ Nghệ An trở ra Bắc được lãnh trưng ruộng đất. Đây là những thân phận phải xiêu tán để tránh hậu quả của cuộc nội chiến, nay trở về làng cũ được hưởng chính sách nhận đất và tha thuế, tha lính trong ba năm. Một quan đại thần thời Minh Mạng T.L CỦA LÊ NGUYỄN Nhà nghiên cứu Lê Nguyễn kể: “Đến thập niên 1810, sau khi đã ổn định tình hình trong nước, vua Gia Long cho đẩy mạnh chính sách đồn điền, quân sự hóa một phần dân mộ, lấy phân nửa số dân các phủ huyện lập thành hương binh, có việc thì làm lính, không việc thì làm ruộng. Khoảng 5-10 năm sau, khi tổ chức đã ổn rồi, các đồn điền biến thành hương ấp, là đơn vị hành chánh cơ bản trong guồng máy cai trị”. Cho đến triều Minh Mạng (1820-1841), Tổng trấn Gia Định thành Tả quân Lê Văn Duyệt từng lên tâu với nhà vua rằng: “ Dân Gia Định phần nhiều là dân giang hồ trú ngụ, đặt ra đồn điền để dồn bọn du thủ cho nương tựa vào đồng ruộng vốn là phép tốt. Nếu không cho đồn điền tăng tục thêm dân thì bọn ấy đi lại không định, sợ hoặc để lụy cho dân …”. Như vậy rõ ràng trong thời kỳ này đã có thêm một thành phần cư dân nữa trong tổ chức đồn điền, đó là những người tuy chưa phải là tội phạm, nhưng thuộc loại du thủ du thực, nếu sống ngoài tổ chức có thể gây ra những tổn hại cho trật tự trị an. “Dựa vào tình thế lúc bấy giờ, vua Minh Mạng chấp thuận đề nghị của ông Duyệt, cho hương lý các làng xã được tùy nghi chọn người ở lại làng hay sung vào đồn điền. Đến năm 1836, trong thời gian mang quân qua bảo hộ nước Chân Lạp (nay là Campuchia), triều đình Huế đưa nhiều phạm nhân sang Trấn Tây thành để lập đồn điền mới. Đây là một trong những sách lược đáng ghi nhận của vua Minh Mạng qua việc sử dụng phạm nhân đi làm kinh tế, tạo điều kiện cho họ tham gia sản xuất. Ở những đồn điền do quân lính mới khẩn hoang và canh tác, nhà vua cho sử dụng hết những hoa lợi làm ra. Vài năm sau, khi mùa vụ đã ổn định, mới tính khẩu phần thuế phải nộp. Như vậy, trong gần nửa đầu thế kỷ 19, tổ chức đồn điền đã có qui củ”, nhà nghiên cứu Lê Nguyễn khẳng định. (Còn tiếp) L.N	During the Nguyen Dynasty, why did the kings pay special attention to the plantation model? Researcher Le Nguyen There is an ancient saying: "If you leave easily, it is difficult to return. When you leave, you will be a man and when you return, you will be rich." During the Nguyen Dynasty, it was those "plantation" rubber forests that forced millions of colonial people to work hard and die in the sacred forest and poisonous water. Through new documents obtained during the Nguyen Dynasty, the house study Le Nguyen in the book Vietnamese society during the Le - Nguyen dynasties (published by Dtbooks and Hong Duc Publishing House) writes: “For most Vietnamese people at that time, the two words 'plantation' were an obsession with exploitation and oppression by white owners and misery and death. the lives of the poor colonial people. But there is one thing that many of us do not understand, which is that 7 - 80 years before the French colonial regime was established in our country (since the 1860s), the plantation model was practiced. present with the goal of developing a good people's livelihood". Portrait of King Minh Mang (1820-1841) T.L. BY LE NGUYEN Specifically, right in the midst of persistent conflict with home Tay Son , less than two years after reclaiming Gia Dinh land, in October 1790, Lord Nguyen Anh issued an edict to organize the plantations, ordering the troops to "go to the fields in Vam Co". , named Don Dien camp, provided with gas for cattle, rice, corn and beans. On harvest day, bring everything to the warehouse (ie Chu Tich warehouse, later changed to Don Dien warehouse). The book cited: "In parallel with organizing the army to do work economy , Lord Nguyen also ordered the people to form plantation teams, each person was given land to cultivate and annually submit 6 rice boxes to the court (each box is about 30 kg). Thus, since the late 18th century, there have been two main components participating in implementing the plantation policy, one is the soldiers, both fighting to protect the territory and doing business; and secondly, migrants from all over the world are gathered together to reclaim land and seek peace and prosperity." Then in April 1804, after ascending the throne and taking a new era name, King Gia Long established regulations to decentralize public fields and lands, according to different levels and ranks. In the 5th month of the following year (1805), he established a rule for refugees Nghe An Returning to the North, he was given land. These are the people who had to evacuate to avoid the consequences of the civil war, but now return to their old villages and enjoy the policy of receiving land, tax forgiveness, and soldiers for three years. A mandarin during the Minh Mang Dynasty T.L OF LE NGUYEN Researcher Le Nguyen said: "In the 1810s, after stabilizing the situation in the country, King Gia Long promoted the plantation policy, militarized a part of the grave population, and took half of the population of district offices. Established a military base, if there was a job, he worked as a soldier, if he didn't have a job, he worked in the fields. About 5-10 years later, when the organization was stable, the plantations turned into hamlets, the basic administrative units in the governing apparatus. Until the tide Minh Mang (1820-1841), Governor of Gia Dinh Citadel Le Van Duyet once told the king: " Gia Dinh's people are mostly wanderers, so setting up plantations to corner wanderers so they can rely on the fields is a good thing. If we don't allow the plantation to increase its population, they will move around erratically, in fear, or at the expense of the people …”. Thus, it is clear that during this period, there was another group of residents in the plantation organization, those who were not yet criminals, but were nomads, and if they lived outside the organization, they could cause trouble. causing damage to public order and security. “Based on the situation at that time, King Minh Mang approved Mr. Duyet's proposal, allowing villages and communes to freely choose people to stay in the village or join the plantations. In 1836, while bringing troops to protect Chenla (now Cambodia), the Hue court brought many prisoners to Tran Tay Citadel to establish a new plantation. This is one of the remarkable strategies of King Minh Mang by using prisoners to do economic work, creating conditions for them to participate in production. In the plantations reclaimed and cultivated by new soldiers, the king allowed all the fruits produced to be used. A few years later, when the crop has stabilized, the tax ration to be paid will be calculated. Thus, for nearly the first half of the 19th century, the plantation organization had regulations," researcher Le Nguyen affirmed. (To be continued) L.N
Nguồn gốc Tết Nguyên đán ở Việt Nam trong mắt nhà sử học Bài viết “Nguồn gốc Tết Nguyên đán ở Việt Nam” của nhà sử học Trần Văn Giáp viết nhân dịp Tết Nguyên đán năm 1963 đã lý giải về nguồn gốc Tết của Việt Nam, hiện đang được bảo quản, lưu giữ tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III. Đây là một tài liệu quý, ý nghĩa nghiên cứu về Tết Nguyên đán của Việt Nam cũng như về văn hóa , truyền thống dân tộc Việt Nam. Nhân dịp Tết Nguyên đán cổ truyền Nhâm Dần 2022, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước đã giới thiệu khái quát nội dung bài nghiên cứu của nhà sử học Trần Văn Giáp, như một góc nhìn, một kết quả nghiên cứu về một mùa lễ hội của dân tộc. Bản thảo viết tay “Nguồn gốc Tết Nguyên đán ở Việt Nam” của Nhà sử học Trần Văn Giáp. Nguồn: Trung tâm Lưu trữ quốc gia III, Phông Nhà sử học Trần Văn Giáp. Tết Nguyên đán là gì? Trong bài viết “Nguồn gốc Tết Nguyên đán ở Việt Nam”, viết nhân dịp Tết Nguyên đán năm 1963, nhà sử học Trần Văn Giáp đã lý giải về nguồn gốc Tết ở nước ta. Theo đó, “Tết” chúng ta thường hiểu gốc chữ Hán là chữ “Tiết”, ở đây có nghĩa là “thời tiết” tức là “Bát tiết” và “khí tiết”. “Bát tiết” theo chữ Hán là Tám ngày thay đổi khí hậu (khí tiết) trong bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông, ấy là: Lập Xuân, Lập Hạ, Lập thu, Lập Đông, Xuân phân, Thu phân, Hạ Chí và Đông Chí. Trong tiếng Việt, Tết hay tiết là dịp hội hè, cũng lễ vui vẻ, bát tiết của Việt Nam không phải là Lập xuân, Xuân phân… mà là những ngày Tết có cúng lễ, gồm: Nguyên đán, Thượng nguyên, Hàn thực, Đoan ngọ , Trung nguyên, Trung thu , Thường tân, Đông chí. Trong tám ngày Tết ấy, Nguyên đán là ngày tết đầu năm, cho nên gọi là Tết Cả, cùng với các tết khác, ở các đình, chùa, đền, miếu đều có cúng lễ linh đình, ở các nhà thờ họ, các nhà riêng đều có làm cỗ bàn cúng lễ và hội họp vui vẻ. Hai chữ “Nguyên đán” là một danh từ chữ Hán, theo sách cổ, sau thời nguyên thủy người ta đã biết định ra thế nào là một năm, thì lấy ngày thứ nhất của một năm gọi là Nguyên đán. “Nguyên” nghĩa là đầu; “đán” nghĩa là buổi sớm; “Nguyên đán” là buổi sớm đầu năm… Tết Nguyên đán ở Việt Nam có từ bao giờ? Đó là một câu hỏi, một ý niệm thời gian về Tết nhưng không phải bất kỳ người dân Việt Nam nào cũng có thể trả lời và biết được. Có rất nhiều cách lý giải về thời điểm ra đời của Tết Nguyên đán ở Việt Nam. Với truyền thống lịch sử bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước đã hun đúc một bề dày văn hóa truyền thống đậm đà bản sắc dân tộc Việt, Tết Nguyên đán của Việt Nam cũng dần hình thành. Theo truyền thuyết và nguồn gốc lịch sử , những yếu tố văn hóa Tết Nguyên đán của người Việt xuất hiện khi nói về bánh chưng, bánh dày… từ nguồn lương thực chính từ gạo, và cũng chính là gắn với đặc trưng văn hóa của nền nông nghiệp trồng lúa nước. Còn theo nghiên cứu của nhà sử học Trần Văn Giáp, Tết Nguyên đán ở Việt Nam có từ bao giờ, là một vấn đề “khá phức tạp”. Có nhiều cách chia thời gian thành từng tháng, từng năm. Từ khởi thủy, mỗi dân tộc có một lối riêng, cách chia tháng, chia năm khác nhau. Theo nghiên cứu của Nhà sử học Trần Văn Giáp, ngày “Tết Nguyên đán” ở Việt Nam đã có từ đầu thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên. Nguồn gốc chữ Tết cũng như nghĩa chữ “Tết Nguyên đán” cũng được phổ biến từ thời đó. Những yếu tố văn hóa Tết Nguyên đán của người Việt xuất hiện khi nói về bánh chưng, bánh dày Thực vậy, trải qua hàng nghìn năm lịch sử , Tết Nguyên đán Việt Nam luôn là ngày Tết cổ truyền đậm chất dân tộc Việt, là một hoạt động văn hóa, tinh thần mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc của sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Tết là dịp để các thành viên trong gia đình đoàn viên, quây quần vui vẻ, cùng ôn lại một năm lao động, học tập, công tác, là thời khắc thiêng liêng để ước mong cho những điều tốt đẹp nhất trong năm mới, là dịp để trao nhau những lời chúc tốt đẹp của những người trong cộng đồng, cơ quan, làng xóm, họ tộc… cũng là dịp để con người cảm nhận những thay đổi đặc biệt của thiên nhiên trời đất, vạn vật… Hồng Minh	Origin of Lunar New Year in Vietnam in the eyes of historians The article "Origin of Lunar New Year in Vietnam" by historian Tran Van Giap written on the occasion of Lunar New Year in 1963 explains the origin of Tet in Vietnam, currently being preserved and kept at the Archives Center. national reserve III. This is a valuable document, meaningful for research on Vietnam's Lunar New Year as well as about culture , Vietnamese national tradition. On the occasion of the traditional Lunar New Year Nham Dan 2022, the Department of State Records and Archives has introduce summarizes the content of historian Tran Van Giap's research article, as a perspective, a research result about a national festival season. Handwritten manuscript "Origin of Lunar New Year in Vietnam" by Historian Tran Van Giap. Source: National Archives Center III, Historian Tran Van Giap's font. What is Lunar New Year? In the article "Origin of Lunar New Year in Vietnam", written on the occasion of Lunar New Year in 1963, historian Tran Van Giap explained the origin of Tet in our country. Accordingly, "Tet" we often understand the Chinese root is the word "Tiet", which here means "weather" i.e. "Eight periods" and "weather". "Eight periods" in Chinese characters are eight days of climate change in four seasons: Spring, Summer, Autumn, Winter, that is: Lap Spring, Lap Ha, Lap Autumn, Lap Winter, Spring Equinox, Autumn Equinox , Summer Solstice and Winter Solstice. In Vietnamese, Tet or Tet is a festive occasion, also a happy holiday, the eight periods of Vietnam are not Spring, Spring equinox... but Tet days with worship, including: Lunar New Year, Thuong Nguyen, Han Thuc. , Doan Ngo , Central Highlands, Mid-Autumn , Evergreen, Winter solstice. During those eight days of Tet, the Lunar New Year is the first day of the year, so it is called Tet Ca. Along with other Tet holidays, there are lavish offerings at communal houses, pagodas, temples, and shrines, at family churches, and temples. Every private house has a table for offerings and happy meetings. The two words "Nguyen Dan" are a Chinese noun. According to ancient books, after primitive times, people knew what a year was, so the first day of a year was called Nguyen. “Nguyen” means head; “Dan” means early morning; "Nguyen Lunar New Year" is the morning at the beginning of the year... When did Lunar New Year begin in Vietnam? That is a question, a timeless concept about Tet, but not every Vietnamese person can answer or know. There are many explanations for the time of its birth Lunar New Year In Vietnam. With a four-thousand-year historical tradition of building and defending the country that has forged a rich traditional culture imbued with Vietnamese national identity, Vietnam's Lunar New Year is also gradually taking shape. According to legend and origin history , cultural elements of Vietnamese Lunar New Year appear when talking about banh chung, banh day... from the main food source of rice, and are also associated with cultural characteristics of wet rice agriculture. According to research by historian Tran Van Giap, when did the Lunar New Year in Vietnam originate, it is a "quite complicated" issue. There are many ways to divide time into months and years. From the beginning, each nation has its own way, different ways of dividing months and years. According to study According to historian Tran Van Giap, "Lunar New Year" in Vietnam has existed since the early first century AD. The origin of the word Tet as well as the meaning of the word "Lunar New Year" were also popularized at that time. Vietnamese Lunar New Year cultural elements appear when talking about banh chung and banh day Indeed, over thousands of years history , Vietnam's Lunar New Year is always a traditional Tet holiday imbued with Vietnamese nationality, a cultural and spiritual activity with profound humanistic meaning of the transition between the old year and the new year. Tet is an opportunity for family members to reunite, gather happily, review a year of labor, study, and work, and is a sacred moment to wish for the best things in the new year. An opportunity to exchange good wishes from people in the community, agencies, villages, clans... is also an opportunity for people to feel the special changes in nature, heaven and earth, and all things... Hong Minh
Tết trong ký ức văn thi sĩ: ‘Tết sẻ chia’ của gia đình Bà Tùng Long Nói tới Bà Tùng Long, nhiều độc giả trung niên hẳn sẽ nhớ tới những tiểu thuyết gắn liền với nữ văn sĩ này như Chúa tiền chúa bạc, Lầu tỉnh mộng, Giang sơn nhà chồng… Quen thuộc với độc giả qua bút hiệu Bà Tùng Long, nhưng họ tên thật của bà, là Lê Thị Bạch Vân (1915-2006). Về bút danh Bà Tùng Long, nữ văn sĩ có lần giãi bày “Các vị nho học của chúng ta có câu: “Vân Tùng Long, Phong Tùng Hổ”, nghĩa là mây theo rồng, gió theo cọp, cho nên thuở xưa, người nào lấy biệt danh Tùng Hổ thì biết người ấy tên là Phong. Tôi tên Vân cho nên lấy bút danh Tùng Long” . Và việc thêm chữ Bà trước Tùng Long, đơn giản là để độc giả phân biệt, không hiểu lầm là đàn ông. Hồi ký Viết là niềm vui muôn thuở của tôi… của Bà Tùng Long Từ ngôi trường tiểu học tình thương Trước khi đến với con đường làm tiểu thuyết gia và ổn định cuộc sống tại đất Sài Gòn hoa lệ cùng người chồng, nhà báo Hồng Tiêu Nguyễn Đức Huy, Bà Tùng Long cũng đôi phen di chuyển đây đó theo chồng hoặc vì thời cuộc. Trong đó, có lần về ở Thạch Bích Tà Dương ở Quảng Ngãi . Số là năm 1943, máy bay Đồng minh thả bom Sài Gòn , Hồng Tiêu đang làm việc tại Huế nhắn tin cho Bà Tùng Long đưa con cái về Quảng Ngãi tránh bom. Cuộc sống ở đây tạm ổn. Đến Cách mạng Tháng Tám, Nhật hàng nhưng Quảng Ngãi phải tiêu thổ vì hạm đội Mỹ đang ngoài biển. Cả nhà di tản về chợ Gò Mỹ Thịnh, thuộc xã Nghĩa Thắng, quận Tư Nghĩa khi đó, được biết đến là xã nghèo trong vùng, dân chỉ biết mưu sinh bằng trồng sắn, khoai lang, làm thuê hoặc đốt than, đốn củi. Và tại đây, một cái Tết viên mãn mãi không quên trong kỷ niệm của nữ văn sĩ, được bà ghi lại nơi hồi ký Viết là niềm vui muôn thuở của tôi… Tại đất Thạch Bích Tà Dương, nhân cơ duyên thấy trẻ con nơi đây nhiều em thất học, Bà Tùng Long từ việc tự nguyện kèm cặp đứa trẻ chăn bò học, rồi tiếng lành đồn xa, nhiều em nhỏ gia cảnh nghèo khó, học hành dở dang cũng theo học. Thậm chí, có những người đã có vợ con, có người là nông dân cũng tìm đến kiếm con chữ. Học sinh ngày một đông, Hồng Tiêu nhờ bạn bè mỗi người một tay, dựng lên ngôi trường vách đất rộng rãi để cô trò dạy học. Về sau, Bà Tùng Long xin mở trường Tiểu học tư thục Tân Dân. Vợ dạy từ lớp ba trở lên, còn lớp vỡ lòng dạy chữ ban đầu, Hồng Tiêu xung phong đảm nhận. Việc dạy mỗi người một cách. Trong khi Bà Tùng Long nghiêm khắc, học ra học, không đùa giỡn, thì Hồng Tiêu lại khác. Sau khi cùng học trò gò lưng ê a học chữ, viết tập, là thầy trò chạy ra sân đá bóng, đá cầu. Công sức chữ nghĩa rồi cũng có ngày thành tựu, 5 em học sinh đi thi Tiểu học thì đậu cả 5. Về sau có em đậu vào trường Trung học Bình Dân, Rừng Xanh… giúp cho tiếng trường Tân Dân được vang xa. Dạy học mất thời gian, vất vả kèm cặp là thế, nhưng theo Bà Tùng Long cho hay, học phí không đòi hỏi, học sinh có gì trả nấy. Và thế là em nào nhà có điều kiện thì đóng tiền, em nào nhà khó khăn thì hoặc vài lon gạo, hoặc đường, hoặc đậu, hoặc khoai, bầu bí… thậm chí em nhà nghèo quá không có gì cũng đối xử công bằng như những em khác. Đến cái Tết giàu nghĩa, đậm tình Năm Mậu Tý 1948 rồi cũng qua, chuẩn bị bước sang năm Kỷ Sửu 1949, gia đình Hồng Tiêu – Bà Tùng Long chuẩn bị đón Tết . Chị gái Hồng Tiêu gánh gạo, bánh chưng, bánh tét lên cho vợ chồng Bà Tùng Long, còn em gái Bà Tùng Long cũng mang đến vịt cùng thịt heo, thịt bò cho chị gái ăn Tết. Mà nào đã hết. Thật đẹp cho cái nghĩa thầy trò khi học trò Thạch Bích Tà Dương nhân Tết đến, em thì mang gạo, em biếu tiền, thậm chí có em gia đình nghèo không có quà, đã đi bắt cá biếu thầy cô cả xâu cá bống, cá diếc làm quà Tết. Chẳng những thế, đêm ngày 29, gia đình còn được làng chia thịt. Ngày đầu năm mới Tết Nguyên đán, nhiều học trò đến xông đất nhà thầy cô Hồng Tiêu – Bà Tùng Long, “ngay từ bảy giờ sáng, mỗi em mỗi quả bánh mứt nối nhau đến xông đất nhà tôi. Có em được cha mẹ cùng đi, áo quần mới, mặt mày rạng rỡ, tay bưng quả bánh sơn đỏ. Rồi thì lời chúc mừng, cảm tạ nổ lên thay pháo” , hồi ký Viết là niềm vui muôn thuở của tôi… thuật lại. Quà của học trò mỗi em một chút, mà bày khắp nơi trong nhà với những bánh thuẫn, bánh nổ, bánh in, bánh ít rồi bánh tét cho đến trà rượu, bánh mứt. “Bao nhiêu tình nghĩa trải ra trước mắt bằng những hiện vật được làm công phu, khéo léo với cả tấm lòng” , Bà Tùng Long xúc động trải lòng. Và rồi, lộc bất tận hưởng, hoặc nói vui là “Tết sẻ chia”. Hồng Tiêu và con gái lớn hai cha con mỗi người một túi vải, ở trong là bánh mứt đi vào xóm nghèo ở đầu làng “phát tặng bánh cho các gia đình suốt ngày làm thuê làm mướn mà cái Tết chỉ là những bữa cơm đạm bạc” . Tặng hết xóm này lại về nhà lấy đầy hai túi khác lên tặng xóm trên. Sau ba lần đi thì số bánh mứt còn lại đủ cho cả nhà hưởng một cái Tết đủ đầy. Còn bé con gái lớn được đi phát quà cùng cha, vui mừng nói với mẹ: “Thật cảm động, mẹ ạ. Người ta đón tiếp thầy và con như là đón tiếp ông già Noel vậy!” . Năm 1994, nhớ về cái Tết ấy sau 45 năm, Bà Tùng Long vẫn còn nguyên sự xúc đồng về cái Tết nghĩa tình: “Hôm nay ngồi nhớ lại cái Tết kỳ diệu, ấm áp tình người, đầy tình nghĩa thầy trò của năm 1949 ấy, tôi thật không khỏi bùi ngùi cảm xúc, và chính tình cảm cao quý của đám học trò lúc ấy đã cho tôi một niềm tin về đạo lý con người”.	Tet in the memory of poets: 'Sharing Tet' of Mrs. Tung Long's family Speaking of Mrs. Tung Long, many middle-aged readers will probably remember novels associated with this female writer such as: Lord of money, lord of silver, House of waking dreams, Giang Son of husband's house... Familiar to readers through the pen name Mrs. Tung Long, but her real name is Le Thi Bach Van (1915-2006). About the pen name Ba Tung Long, female literature The monk once confided "Our Confucian scholars have a saying: "Van Tung Long, Phong Tung Ho", meaning the clouds follow the dragon, the wind follows the tiger, so in the past, anyone with the nickname Tung Ho knew that person's name was Phong. . My name is Van, so I took the pen name Tung Long." . And adding the word Ba before Tung Long is simply for readers to distinguish and not misunderstand him as a man. Memoir Writing is my eternal joy... by Mrs. Tung Long From the elementary school of love Before embarking on the path of becoming a novelist and settling down to life in the magnificent land of Saigon with her husband, journalist Hong Tieu Nguyen Duc Huy, Mrs. Tung Long also sometimes moved here and there to follow her husband or because of the times. Among them, there was a time when he returned to live in Thach Bich Ta Duong Quang Ngai . The number is 1943, Allied planes dropped bombs Saigon , Hong Tieu, who was working in Hue, texted Mrs. Tung Long to take her children back to Quang Ngai to avoid bombs. Life here is okay. By the August Revolution, Japan surrendered but Quang Ngai had to be destroyed because the American fleet was at sea. The whole family evacuated to Go My Thinh market, in Nghia Thang commune, Tu Nghia district at that time, known as a poor commune in the area, people only knew how to make a living by growing cassava, sweet potatoes, working as hired laborers or burning coal and cutting firewood. . And here, a perfect Tet will never be forgotten in the memories of the female writer, which she recorded in her memoirs. Writing is my eternal joy… In Thach Bich Ta Duong land, taking advantage of the opportunity to see that many children here were illiterate, Mrs. Tung Long volunteered to tutor cowherd children to learn, and then the good news spread far and wide, many children from poor families, studied unfinished students also study. There are even people who have wives and children, and some who are farmers, who also come to seek education. With more and more students, Hong Tieu asked his friends to lend a hand and build a spacious mud-walled school for his students to teach. Later, Mrs. Tung Long asked to open Tan Dan Private Primary School. His wife taught from third grade up, and Hong Tieu volunteered to teach the initial literacy class. Teaching each person differently. While Mrs. Tung Long is strict, well-educated, and doesn't joke around, Hong Tieu is different. After studying and writing with the students, the teacher and students ran to the field to play soccer and shuttlecock. All the hard work and words will eventually be successful, 5 students took the Primary School exam and all 5 passed. Later, one student passed into Binh Dan High School, Rung Xanh... helping the reputation of Tan Dan school to spread far and wide. Teaching takes time and tutoring is hard, but according to Ms. Tung Long, tuition is not required, students pay whatever they want. And so, those whose families have the means pay money, those whose families are poor get a few cans of rice, or sugar, or beans, or potatoes, gourds... even those whose families are too poor and have nothing are treated fairly. like other children. Come a Tet filled with meaning and love The Year of the Rat 1948 has passed, preparing to enter the Year of the Ox 1949, Hong Tieu's family - Mrs. Tung Long prepares to welcome Tet . Hong Tieu's sister carried rice, banh chung, and banh tet for Mrs. Tung Long and her husband, and Mrs. Tung Long's sister also brought duck along with pork and beef for her sister to celebrate Tet. Which is over. It's beautiful for the meaning of teacher and student when Thach Bich Ta Duong's student came to Tet, he brought rice, he gave money, there was even a student from a poor family who had no gifts, he went to catch fish to give the teacher a string of goby fish. crucian carp as a Tet gift. Not only that, on the night of the 29th, the family also received meat from the village. On the first day of the Lunar New Year, many students came to the house of teacher Hong Tieu - Mrs. Tung Long, “Right from seven o'clock in the morning, each child, each with a cake and jam, came to my house. Some children were accompanied by their parents, with new clothes, radiant faces, and holding a red cake in their hands. Then congratulations and thanks explode instead of firecrackers. , Memoir Writing is my eternal joy… report. Each student's gift was a little, but displayed everywhere in the house with banh chung, banh chung, banh in, banh it, banh tet, tea, wine, and jam. "So much love is spread out before our eyes with artifacts that are elaborately and skillfully made with all our heart" , Ms. Tung Long emotionally opened her heart. And then, the fortune is enjoyed, or jokingly called "Tet of sharing". Hong Tieu and her eldest daughter each had a cloth bag with cake and jam inside and went to the poor neighborhood at the beginning of the village "Giving cakes to families who work all day long but Tet is just meager meals" . Donate to this neighbor, then go home and fill two other bags to give to the neighbor above. After three trips, there was enough cake and jam left for the whole family to enjoy a full Tet. As for the older daughter, who was able to deliver gifts with her father, she happily told her mother: “It's so touching, Mom. People welcome you and me like they welcome Santa Claus! . In 1994, remembering that Tet after 45 years, Mrs. Tung Long still had the same emotions about the meaningful Tet: “Today, remembering that magical, warm, humane Tet, full of teacher-student affection in 1949, I can't help but feel sad, and it was the noble feelings of the students at that time that gave me a belief in human morality".
Thủ tướng quyết định xếp hạng 5 di tích quốc gia đặc biệt Trong các di tích được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, có Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Quảng Ninh và Quần thể di tích Tây Sơn Thượng Đạo ở Gia Lai . Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam vừa ký Quyết định số 93/QĐ-TTg xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (đợt 12) đối với 5 di tích. Cụ thể là: – Di tích lịch sử Quần thể di tích Tây Sơn Thượng Đạo, thị xã An Khê, huyện Đak Pơ , huyện Kbang và huyện Kông Chro (tỉnh Gia Lai). – Di tích lịch sử Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đảo Cô Tô, huyện Cô Tô (tỉnh Quảng Ninh). – Di tích lịch sử Khu di tích lịch sử cách mạng Việt Nam-Lào, huyện Yên Châu (tỉnh Sơn La ). – Di tích lịch sử Điểm cao 1015 và Điểm cao 1049, huyện Sa Thầy và huyện Đắk Tô (tỉnh Kon Tum ) bổ sung vào di tích quốc gia đặc biệt Địa điểm Chiến thắng Đắk Tô-Tân Cảnh xếp hạng tại Quyết định số 2499/QĐ-TTg ngày 22/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ. – Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Thăng Long tứ trấn, gồm đền Bạch Mã, quận Hoàn Kiếm ; đền Voi Phục và đền Quán Thánh, quận Ba Đình ; đền Kim Liên, quận Đống Đa (thành phố Hà Nội ). Khu vực bảo vệ di tích được xác định theo biên bản và bản đồ các khu vực bảo vệ di tích trong hồ sơ. Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp nơi có di tích được xếp hạng nêu trên trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình thực hiện việc quản lý Nhà nước đối với di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa./.	The Prime Minister decided to rank 5 special national monuments Among the relics ranked as special national relics by decision of the Prime Minister, there is the Memorial Area of President Ho Chi Minh in Ho Chi Minh City. Quang Ninh and Tay Son Thuong Dao relic complex in Gia Lai . Deputy Prime Minister Vu Duc Dam has just signed Decision Không. 93/QD-TTg classifying 5 relics as special national relics (phase 12). Detail: – Historical relic Tay Son Thuong Dao relic complex, An Khe town, district Dak Po , district Kbang and district Kong Chro (Gia Lai province). – Historical relic of President Ho Chi Minh memorial area on Co To island, district Co To (Quang Ninh Province). – Historical site, Vietnam-Laos revolutionary historical site, district Yen Chau (conscious Son La ). – Historical relics High point 1015 and High point 1049, Sa Thay district and district Dak To (conscious Kon Tum ) added to the special national monument Dak To-Tan Canh Victory Site ranked in Decision Không. 2499/QD-TTg dated December 22, 2016 of the Prime Minister. – Thang Long historical and architectural and artistic relics of four towns, including Bach Ma temple, district Hoan Kiem ; Voi Phuc Temple and Quan Thanh Temple, district Ba Dinh ; Kim Lien temple, district Dong Da (city Hanoi ). The relic protection area is determined according to the records and maps of relic protection areas in the file. Minister of Culture, Sports and Tourism, Chairman of People's Committees at all levels where the relics are located ratings above, within the scope of their duties and powers, carry out State management of relics in accordance with the provisions of law on cultural heritage./.
Tết trong ký ức văn thi sĩ: Vũ Bằng lan man Tết Bắc, Tết Nam Nói tới Vũ Bằng (1913-1984), là nhớ tới Bốn mươi năm “nói láo, Thương nhớ mười hai … Thuở thanh niên sống nơi đất Hà thành, và quãng đời sau, là đất Sài thành. Chính vì thế, trong ký ức về Tết của Vũ Bằng, có cả Tết Bắc, Tết Nam. Trong dòng ký ức miên man nhớ về Tết cả hai miền Bắc – Nam được ghi lại nơi tác phẩm Thương nhớ mười hai , Vũ Bằng cũng vì thế, có những ghi chép đứt đoạn, rời rạc những ấn tượng riêng có còn đọng lại về Tết hai miền. Tết Bắc là “về quê ăn Tết” Nói đến Tết miền Bắc, tác giả của Món ngon Hà Nội nhớ nhiều về Tết ở Hà Nội với biết bao nhiêu kỷ niệm còn đọng lại. Trước hết, ấy là sự sắm Tết. Ngay từ đầu tháng Chạp, những quần áo mới, đồ nấu Tết, vật dụng trang trí đã được sắm sửa dần dần rồi. Riêng về món hoa chưng Tết, thực không thể thiếu được. Có thể là cành đào, cây mai, là chậu cúc, cụm hồng hay hoa đỗ quyên. Và thủy tiên thì gần như là nét riêng Tết Hà Nội với những chăm sóc, cắt tỉa thật cầu kỳ. Phong tục Tết thì thật lắm thứ, mà phần nào cũng tốt đẹp, đáng quý cả, “bao nhiêu thù oán xếp lại, tình đoàn kết được đề cao, sự lo buồn lộn xộn quẳng đi một xó. Người ta thăm hỏi nhau, kiêng mắng chó chửi mèo, kiêng hốt rác, rồi trồng nêu, vạch vôi vẽ cung tên, chẳng qua chỉ để hy vọng năm sắp tới bản thân mình, gia đình mình, làng nước mình sẽ khôn ngoan hơn, khỏe mạnh hơn, sinh sản nhiều hơn” . Và chẳng cứ gì tết Bắc hay tết Nam, đã là người Việt, nếu có đi làm nơi đâu xa, thì khi Tết đến, cái lệ “về quê ăn Tết” như là điều phải làm. Bởi vì về quê ăn Tết, là về với cội nguồn, với tinh thần lạc quan, tình yêu thương và những kỷ niệm thân thuộc quanh mình. Bánh tét đủ loại nhân, được dùng để ăn chơi trong ngày Tết phương Nam Trong dòng miên man về tết miền Bắc, Vũ Bằng có lúc không phân định rõ Tết trong gia đình, với Tết chung, cứ nhớ gì ghi nấy, nhưng tựu chung, vẫn giúp độc giả cảm nhận được cái không khí chung của Tết vùng Đồng bằng sông Hồng . Nào sắm Tết, trang trí, nào tục lệ rồi lại đến vui chơi. Là vùng đất của nghìn năm văn vật, thế nên trong dịp Tết, các lễ hội cũng vì thế không thể thiếu. Thế nên “ngày Tết ở Bắc, rỗi rãi mà đi xem hết hội này đến lễ kia như thế, phải nói thật quả là mình sung sướng như tiên” . Đó là những: Bơi Đăm, rước Giá, hội Thầy, Vui thì vui vậy chẳng tầy Giã La. Tết Nam nắng vàng chói chang Tết Bắc là đắm mình trong những phong tục, lễ nghi truyền thống đặc trưng. Còn tết nơi đất Nam, ngoài những phong tục căn bản của ngày Tết cổ truyền, có những nét riêng biệt mang đặc trưng vùng miền. Chẳng nói đâu xa, Vũ Bằng cho biết, đôi khi vào Tết, cũng là dịp nghỉ ngơi, có những gia đình rời thành phố náo nhiệt, cùng nhau đi du lịch Đà Lạt, Vũng Tàu hay Nha Trang, điều mà ở miền Bắc vào dịp Tết, hầu như không có. Cái Tết nơi miền Nam, với sự ưu ái của thổ nhưỡng, thời tiết , là trái cây vô vàn để ăn Tết mà nơi Bắc hay Trung không có được. Gần Tết những xe, ghe thuyền từ miền Tây đem về thành phố biết bao loại trái cây thơm ngon đủ vị, từ dưa hấu, sầu riêng, măng cụt cho đến vú sữa, chùm ruột… Tết miền Nam, có lúc đơn giản đến bất ngờ mà đôi mắt của nhà báo họ Vũ có lúc “ đã thấy có nhiều người vào những ngày Tết chói chang nắng lửa, sà vào một cái quán cóc, uống ực một ly đế rồi đưa cay một miếng thơm hay vài quả chùm ruột chấm mắm nêm cũng đã ngon “quá xá” rồi. Bầy vẽ nhiều, mệt lắm”. Chưa hết đâu ở khoản ẩm thực. Chỉ riêng thức uống thôi, nữ thì dùng xá xị, nước cam, nước sâm, nam giới thì ít nhất cũng uống lave, hoặc dăm chén “đưa cay” mà theo lời tác giả là “cứ trông thấy họ uống mà bắt tởn”. Nam giới ngồi nhậu với nhau, đưa cay xong là miếng bánh tét hoặc nhân thịt, hoặc nhân chuối ăn chơi. Đồ ăn có lúc lại dùng cả hủ tiếu, bánh xèo, gỏi cuốn, bùn bò giò heo, thực muôn hình vạn kiểu chứ không quá câu nệ. Nhưng đã là Tết , dù có thoải mái, cũng có những cái tươi mới khác lạ so với ngày thường. Áo dài may kiểu mới thay thế cho áo bà ba; nhà cửa được trang trí trang trọng, dọn dẹp tươm tất hơn. Món hoa cũng là một thứ khác lạ của Tết phương Nam, “sướng cái bao tử đã đành, nhưng sướng cả con mắt nữa vì miền Nam có một cái đặc biệt là có rất nhiều mai: mai vàng, mai trắng, mai tứ thời. Người xa nhà thấy mai nở nhiều như thế cũng dịu được phần nào lòng thương nhớ quê hương…” . Những ghi chép, hồi ức về Tết ở trên, cũng nên chú ý rằng, tác giả Thương nhớ mười hai viết trong những năm 1960-1970 của một thời, đã xa so với hiện tại. Trần Đình Ba	Tet in the memory of poets: Vu Bang rambles on Northern Tet and Southern Tet When we talk about Vu Bang (1913-1984), we remember him Forty years “said lie, I miss twelve … When I was young, I lived in Hanoi, and in my later life, in Saigon. That's why, in Vu Bang's memories of Tet, there are both Northern Tet and Southern Tet. In the stream of endless memories of Tet in both North and South regions, it is recorded in the work I miss twelve , Vu Bang also has broken and fragmentary records of his personal impressions about Tet in the two regions. Tet Bac means "going home to celebrate Tet" Talking about Tet in the North, the author of Delicious dishes in Hanoi I remember a lot about Tet Hanoi with so many memories remaining. First of all, it is Tet shopping. Right from the beginning of December, new clothes, Tet cooking utensils, and decorative items have been gradually purchased. As for the Tet flower dish, it is indispensable. It could be a peach branch, an apricot tree, a pot of daisies, a cluster of roses or azalea flowers. And daffodils are almost a unique feature of Hanoi Tet with meticulous care and pruning. There are many different Tet customs, but all of them are good and precious. “So many grudges are put aside, solidarity is enhanced, messy worries are thrown away. People visit each other, abstain from scolding dogs and cursing cats, abstaining from taking out trash, planting bamboo shoots, drawing bows and arrows, just to hope that in the coming year, they, their families, and their villages will be wiser. , healthier, more fertile” . And no matter whether it's Tet in the North or Tet in the South, as a Vietnamese, if you go to work somewhere far away, then when Tet comes, the custom of "going home to celebrate Tet" is like a must. Because returning home to celebrate Tet means returning to your roots, with optimism, love and familiar memories around you. Banh Tet with all kinds of fillings is used to celebrate the Southern New Year In his endless flow about Tet in the North, Vu Bang sometimes does not clearly distinguish Tet in the family from Tet in general, just remember whatever you remember, but in general, still helps readers feel the general atmosphere of Tet in the region. Delta Hong river . Let's do Tet shopping, decorations, customs and then come to have fun. As a land of thousands of years of literature, during Tet, festivals are also indispensable. So "On Tet holiday in the North, when I have free time to go see festival after festival like that, I have to say that I am truly happy like a fairy." . That is the: Swimming Dam, Gia procession, Teacher Assembly, It's fun, it's not like Gia La. The Southern New Year is sunny and bright Tet Bac is about immersing yourself in typical traditional customs and rituals. As for Tet in the South, in addition to the basic customs of traditional Tet, there are unique regional features. Without going too far, Vu Bang said that sometimes during Tet, which is also an opportunity to rest, there are families who leave the bustling city and go together. tourism Da Lat, Vung Tau or Nha Trang, something that in the North during Tet, is almost non-existent. Tet in the South, with the favor of the soil, weather , are countless fruits to celebrate Tet that cannot be found in the North or Central. Near Tet, cars and boats from the West bring to the city many delicious fruits of all flavors, from watermelon, durian, mangosteen to star apple, gooseberry... Southern Tet, sometimes surprisingly simple, but the eyes of journalist Vu sometimes " I have seen many people on the hot and sunny days of Tet, go to a toad shop, drink a glass of sole and then give them a spicy piece of pineapple or a few gooseberries dipped in fish sauce, which is already "too delicious". I draw a lot and it's tiring." That's not all in terms of cuisine. As for drinks, women use sassafras, orange juice, ginseng juice, men at least drink lave, or a few bowls of "spicy food" which, according to the author, "makes me angry just seeing them drink." . Men sit and drink together, and then eat a piece of banh tet or meat or banana filling to have fun. The food sometimes includes noodles, pancakes, spring rolls, beef and pork sausage, and the dishes come in all shapes and sizes without being too formal. But it was Tet , even though it's comfortable, there are also some fresh and different things compared to normal days. Newly tailored ao dai replaces Ba Ba ao dai; The house is decorated solemnly and cleaned more neatly. Flower dishes are also a strange thing of Southern Tet. “The stomach is happy, but the eyes are also happy because the South has a special thing: there are many apricot trees: yellow apricot, white apricot, four-season apricot. People far from home, seeing so many apricot blossoms, somehow eases their longing for their homeland..." . In the above notes and memories of Tet, it should also be noted that the author Miss twelve Written in the 1960s and 1970s, a time long gone from the present. Tran Dinh Ba
Dân tộc trường tồn nhờ bồi đắp cội nguồn văn hóa Đại tá, ThS. Nguyễn Văn Hải Hơn hai thế kỷ trôi qua, người Việt thời nay không còn nhuộm răng đen, để tóc dài, nhưng tinh thần, ý nghĩa từ lời hịch bất hủ của Anh hùng dân tộc áo vải cờ đào Quang Trung-Nguyễn Huệ về bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc vẫn còn giá trị. Lịch sử Việt Nam ghi lại, sau hơn 15 năm khởi nghĩa, quân Tây Sơn đã đánh đổ 3 tập đoàn phong kiến thống trị là Nguyễn, Trịnh, Lê. Nước nhà được thống nhất từ Hà Tiên đến cả miền Bắc. Từ lời cầu cứu của Lê Chiêu Thống, triều đình phong kiến Mãn Thanh đã cho Tôn Sĩ Nghị đưa quân xâm lược vào chiếm đóng Thăng Long ngày 17/12/1788. Năm ngày sau đó, ngày 22/12/1788 (tức ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân), được sự chấp thuận, ủng hộ của hàng vạn tướng sĩ và cũng là làm sáng tỏ tính chính danh, chính nghĩa đối với muôn dân, Nguyễn Huệ lập đàn ở phía nam núi Ngự Bình (Huế) làm lễ trọng thể tế cáo trời đất, lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung. Trước ba quân tướng sĩ, Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ tuyên thệ hùng hồn: “Đánh cho để dài tóc/ Đánh cho để đen răng/ Đánh cho nó chích luân bất phản/ Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn/ Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ!”. Lời hịch trên được hiểu là: Quyết đánh kẻ thù để giữ gìn, bảo tồn phong tục, tập quán của tổ tiên ông cha để lại, vẫn để được tóc dài, vẫn nhuộm được răng đen. Đánh cho nó một chiếc xe để chạy về nước cũng không có. Đánh cho nó một mảnh giáp cũng chẳng còn. Đánh cho lịch sử muôn đời biết nước Nam anh hùng là có chủ. Theo sử sách truyền lại, người Việt xưa có phong tục nhuộm răng đen. Duy trì phong tục này, một mặt nhằm bảo đảm cho răng được bền chắc, tránh bị sâu răng; mặt khác, cũng là một cách chống lại mưu đồ đồng hóa của kẻ thù đối với nhân dân ta dưới thời kỳ đô hộ nghìn năm Bắc thuộc. Phong tục nhuộm răng đen từng là một nét đẹp tao nhã, duyên dáng của người phụ nữ Việt thuở trước. Vẻ đẹp đó được thể hiện qua bài ca dao “Mười thương” với hai câu: “Ba thương má lúm đồng tiền/ Bốn thương răng nhánh hạt huyền kém thua” (răng hạt huyền là răng đã được nhuộm đen). Trong bài thơ nổi tiếng “Bên kia sông Đuống” của thi sĩ Hoàng Cầm (sáng tác tháng 4/1948) cũng có những câu thơ rất đẹp, rất hay về hình ảnh người phụ nữ vùng Kinh Bắc trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp: “Ai về bên kia sông Đuống/ Có nhớ từng khuôn mặt búp sen/ Những cô hàng xén răng đen/ Cười như mùa thu tỏa nắng” . Hiện nay, tuy phụ nữ Việt không duy trì phong tục nhuộm răng đen, nhưng chúng ta vẫn bắt gặp nhiều bà lão ở độ tuổi 70 trở lên nơi vùng nông thôn Bắc Bộ vẫn còn răng đen, nhai trầu đỏ môi. Đó là nét văn hóa xưa còn lưu lại trong xã hội hiện đại. Lễ hội gò Đống Đa là niềm tự hào, sự quật cường của cả một dân tộc và được tổ chức để tưởng nhớ chiến công lẫy lừng của vua Quang Trung – người Anh hùng “áo vải, cờ đào” trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc. Ngoài nhuộm răng đen, người Việt cũng có phong tục để tóc dài. Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, việc để tóc dài của người Việt kéo dài từ khoảng thế kỷ 15 đến gần cuối thế kỷ 18. Xưa kia, đàn bà để tóc dài thể hiện sự đoan trang, thùy mị. Còn đàn ông để tóc dài thì cuốn thành búi trên đầu rồi để phía sau gáy cho gọn gàng. Có thể khẳng định rằng, lời hịch của Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ thể hiện rõ ràng ở 3 khía cạnh: “Đánh cho để dài tóc/ Đánh cho để răng đen” nhằm mục tiêu bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc; “Đánh cho nó chích luân bất phản/ Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn” nhằm mục tiêu thắng lợi về mặt quân sự; “Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ” nhằm đạt mục tiêu chính trị là giành lại vị thế, khẳng định nước Nam đã có chủ. Vì sao Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ lại đặt mục tiêu giữ gìn phong tục, tập quán, bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc lên trước mục tiêu thắng lợi quân sự và mục tiêu giành lại vị thế chính trị của đất nước? Vì “răng đen, tóc dài” không đơn thuần là những bộ phận trên cơ thể của người Việt xưa, mà hơn thế, đó là hình ảnh thân thuộc của đồng bào ta qua bao đời, đó cũng là phong tục, tập quán văn hóa của người Việt Nam tồn tại từ lâu. Lời hịch thực chất là lời quyết chiến, quyết đánh đuổi quân xâm lược đến cùng để bảo toàn những giá trị gốc gác của người Việt, của linh hồn văn hóa truyền thống Việt. Có thể khẳng định rằng, lời hịch của Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ góp phần thức tỉnh tâm can, lay động lòng người, vì thế quy tụ, lôi cuốn được muôn dân đồng tâm hiệp lực thành sức mạnh phi thường để đánh tan 29 vạn quân xâm lược Thanh trong mùa xuân Kỷ Dậu 1789, làm nên trận đại thắng Ngọc Hồi-Đống Đa lẫy lừng trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Ở hàm ý sâu xa hơn, người anh hùng dân tộc áo vải cờ đào muốn gửi thông điệp tới các thế hệ con cháu mai sau, những gì thuộc về giá trị bản sắc văn hóa, phong tục, tập quán của tổ tiên, ông cha từ ngàn đời thì phải luôn có trách nhiệm lưu giữ, bảo tồn để dân tộc Việt không bao giờ bị mất gốc hay trở thành “bản sao” của dân tộc khác. Hơn 230 năm trôi qua, tinh thần, ý nghĩa từ lời hịch bất hủ của Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ về bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc vẫn còn giá trị. Trong thời đại toàn cầu hóa hiện nay, một trong những thách thức lớn nhất mà các quốc gia-dân tộc phải đối mặt là dễ bị phai mờ, thậm chí đánh mất bản sắc văn hóa dân tộc. Vì vậy, chúng ta càng phải nhận thức thấu đáo hơn nữa vị trí, ý nghĩa đặc biệt quan trọng về bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc, từ đó đề cao trách nhiệm và có những giải pháp căn cơ, đồng bộ để giữ gìn bằng được những giá trị văn hóa mà ông cha ta đã bền bỉ xây dựng, sáng tạo, hun đúc từ thời đại Hùng Vương dựng nước đến thời đại Hồ Chí Minh. Những tinh hoa văn hóa đó là hệ thống giá trị di sản vật thể, phi vật thể văn hóa và tất cả những gì góp phần làm nên đặc trưng tính cách Việt, tâm hồn Việt, nhân cách Việt từ thời mở nước đến nay. Có câu danh ngôn, “Văn hóa là những gì còn lại khi tất cả những cái khác mất đi”. Trải qua mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước, trong đó lịch sử đấu tranh giữ nước chiếm phần lớn thời gian trong tiến trình dân tộc đã cho chúng ta một chân lý: Nước có thể mất, nhà có thể tan, nhưng nhất định không thể để mất tổ tiên, gia phả, dòng họ, không thể mất phong tục, tập quán của ông cha để lại. Lịch sử Việt đã đúc kết rằng, sức sống bền bỉ, trường tồn, mãnh liệt của dân tộc Việt chủ yếu bắt nguồn từ “sức mạnh mềm”, tức là từ văn hóa, bản lĩnh, khí phách của con người Việt Nam . Muốn giữ được quê cha đất tổ lâu dài, muốn cho tổ tiên không bị mất gốc thì không bao giờ được phép lãng quên và làm “đứt gãy” mạch nguồn văn hóa được người Việt vun trồng, bồi đắp, trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Bài học về sự kiên trì, ý chí kiên quyết bảo vệ các giá trị văn hóa đã làm nên căn tính, cốt cách dân tộc cách nay cả ngàn năm chưa bao giờ mất đi ý nghĩa của nó, mà vẫn còn sức sống mãnh liệt đến hôm nay và mai sau. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Cái gốc của văn hóa mới là dân tộc”. Gốc có vững, cây mới bền. Giữ được cái gốc dân tộc của văn hóa, đó không chỉ là cơ sở vững vàng để bảo vệ thống nhất, độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, mà còn là thành trì chắc chắn để bảo vệ nền văn hóa dân tộc trong thời đại toàn cầu hóa hiện nay./. N.V.H	Dân tộc trường tồn nhờ bồi đắp cội nguồn văn hóa Đại tá, ThS. Nguyễn Văn Hải Hơn hai thế kỷ trôi qua, người Việt thời nay không còn nhuộm răng đen, để tóc dài, nhưng tinh thần, ý nghĩa từ lời hịch bất hủ của Anh hùng dân tộc áo vải cờ đào Quang Trung-Nguyễn Huệ về bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc vẫn còn giá trị. Lịch sử Việt Nam ghi lại, sau hơn 15 năm khởi nghĩa, quân Tây Sơn đã đánh đổ 3 tập đoàn phong kiến thống trị là Nguyễn, Trịnh, Lê. Nước nhà được thống nhất từ Hà Tiên đến cả miền Bắc. Từ lời cầu cứu của Lê Chiêu Thống, triều đình phong kiến Mãn Thanh đã cho Tôn Sĩ Nghị đưa quân xâm lược vào chiếm đóng Thăng Long ngày 17/12/1788. Năm ngày sau đó, ngày 22/12/1788 (tức ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân), được sự chấp thuận, ủng hộ của hàng vạn tướng sĩ và cũng là làm sáng tỏ tính chính danh, chính nghĩa đối với muôn dân, Nguyễn Huệ lập đàn ở phía nam núi Ngự Bình (Huế) làm lễ trọng thể tế cáo trời đất, lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung. Trước ba quân tướng sĩ, Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ tuyên thệ hùng hồn: “Đánh cho để dài tóc/ Đánh cho để đen răng/ Đánh cho nó chích luân bất phản/ Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn/ Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ!”. Lời hịch trên được hiểu là: Quyết đánh kẻ thù để giữ gìn, bảo tồn phong tục, tập quán của tổ tiên ông cha để lại, vẫn để được tóc dài, vẫn nhuộm được răng đen. Đánh cho nó một chiếc xe để chạy về nước cũng không có. Đánh cho nó một mảnh giáp cũng chẳng còn. Đánh cho lịch sử muôn đời biết nước Nam anh hùng là có chủ. Theo sử sách truyền lại, người Việt xưa có phong tục nhuộm răng đen. Duy trì phong tục này, một mặt nhằm bảo đảm cho răng được bền chắc, tránh bị sâu răng; mặt khác, cũng là một cách chống lại mưu đồ đồng hóa của kẻ thù đối với nhân dân ta dưới thời kỳ đô hộ nghìn năm Bắc thuộc. Phong tục nhuộm răng đen từng là một nét đẹp tao nhã, duyên dáng của người phụ nữ Việt thuở trước. Vẻ đẹp đó được thể hiện qua bài ca dao “Mười thương” với hai câu: “Ba thương má lúm đồng tiền/ Bốn thương răng nhánh hạt huyền kém thua” (răng hạt huyền là răng đã được nhuộm đen). Trong bài thơ nổi tiếng “Bên kia sông Đuống” của thi sĩ Hoàng Cầm (sáng tác tháng 4/1948) cũng có những câu thơ rất đẹp, rất hay về hình ảnh người phụ nữ vùng Kinh Bắc trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp: “Ai về bên kia sông Đuống/ Có nhớ từng khuôn mặt búp sen/ Những cô hàng xén răng đen/ Cười như mùa thu tỏa nắng” . Hiện nay, tuy phụ nữ Việt không duy trì phong tục nhuộm răng đen, nhưng chúng ta vẫn bắt gặp nhiều bà lão ở độ tuổi 70 trở lên nơi vùng nông thôn Bắc Bộ vẫn còn răng đen, nhai trầu đỏ môi. Đó là nét văn hóa xưa còn lưu lại trong xã hội hiện đại. Lễ hội gò Đống Đa là niềm tự hào, sự quật cường của cả một dân tộc và được tổ chức để tưởng nhớ chiến công lẫy lừng của vua Quang Trung – người Anh hùng “áo vải, cờ đào” trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc. Ngoài nhuộm răng đen, người Việt cũng có phong tục để tóc dài. Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, việc để tóc dài của người Việt kéo dài từ khoảng thế kỷ 15 đến gần cuối thế kỷ 18. Xưa kia, đàn bà để tóc dài thể hiện sự đoan trang, thùy mị. Còn đàn ông để tóc dài thì cuốn thành búi trên đầu rồi để phía sau gáy cho gọn gàng. Có thể khẳng định rằng, lời hịch của Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ thể hiện rõ ràng ở 3 khía cạnh: “Đánh cho để dài tóc/ Đánh cho để răng đen” nhằm mục tiêu bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc; “Đánh cho nó chích luân bất phản/ Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn” nhằm mục tiêu thắng lợi về mặt quân sự; “Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ” nhằm đạt mục tiêu chính trị là giành lại vị thế, khẳng định nước Nam đã có chủ. Vì sao Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ lại đặt mục tiêu giữ gìn phong tục, tập quán, bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc lên trước mục tiêu thắng lợi quân sự và mục tiêu giành lại vị thế chính trị của đất nước? Vì “răng đen, tóc dài” không đơn thuần là những bộ phận trên cơ thể của người Việt xưa, mà hơn thế, đó là hình ảnh thân thuộc của đồng bào ta qua bao đời, đó cũng là phong tục, tập quán văn hóa của người Việt Nam tồn tại từ lâu. Lời hịch thực chất là lời quyết chiến, quyết đánh đuổi quân xâm lược đến cùng để bảo toàn những giá trị gốc gác của người Việt, của linh hồn văn hóa truyền thống Việt. Có thể khẳng định rằng, lời hịch của Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ góp phần thức tỉnh tâm can, lay động lòng người, vì thế quy tụ, lôi cuốn được muôn dân đồng tâm hiệp lực thành sức mạnh phi thường để đánh tan 29 vạn quân xâm lược Thanh trong mùa xuân Kỷ Dậu 1789, làm nên trận đại thắng Ngọc Hồi-Đống Đa lẫy lừng trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Ở hàm ý sâu xa hơn, người anh hùng dân tộc áo vải cờ đào muốn gửi thông điệp tới các thế hệ con cháu mai sau, những gì thuộc về giá trị bản sắc văn hóa, phong tục, tập quán của tổ tiên, ông cha từ ngàn đời thì phải luôn có trách nhiệm lưu giữ, bảo tồn để dân tộc Việt không bao giờ bị mất gốc hay trở thành “bản sao” của dân tộc khác. Hơn 230 năm trôi qua, tinh thần, ý nghĩa từ lời hịch bất hủ của Hoàng đế Quang Trung-Nguyễn Huệ về bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc vẫn còn giá trị. Trong thời đại toàn cầu hóa hiện nay, một trong những thách thức lớn nhất mà các quốc gia-dân tộc phải đối mặt là dễ bị phai mờ, thậm chí đánh mất bản sắc văn hóa dân tộc. Vì vậy, chúng ta càng phải nhận thức thấu đáo hơn nữa vị trí, ý nghĩa đặc biệt quan trọng về bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc, từ đó đề cao trách nhiệm và có những giải pháp căn cơ, đồng bộ để giữ gìn bằng được những giá trị văn hóa mà ông cha ta đã bền bỉ xây dựng, sáng tạo, hun đúc từ thời đại Hùng Vương dựng nước đến thời đại Hồ Chí Minh. Những tinh hoa văn hóa đó là hệ thống giá trị di sản vật thể, phi vật thể văn hóa và tất cả những gì góp phần làm nên đặc trưng tính cách Việt, tâm hồn Việt, nhân cách Việt từ thời mở nước đến nay. Có câu danh ngôn, “Văn hóa là những gì còn lại khi tất cả những cái khác mất đi”. Trải qua mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước, trong đó lịch sử đấu tranh giữ nước chiếm phần lớn thời gian trong tiến trình dân tộc đã cho chúng ta một chân lý: Nước có thể mất, nhà có thể tan, nhưng nhất định không thể để mất tổ tiên, gia phả, dòng họ, không thể mất phong tục, tập quán của ông cha để lại. Lịch sử Việt đã đúc kết rằng, sức sống bền bỉ, trường tồn, mãnh liệt của dân tộc Việt chủ yếu bắt nguồn từ “sức mạnh mềm”, tức là từ văn hóa, bản lĩnh, khí phách của con người Việt Nam . Muốn giữ được quê cha đất tổ lâu dài, muốn cho tổ tiên không bị mất gốc thì không bao giờ được phép lãng quên và làm “đứt gãy” mạch nguồn văn hóa được người Việt vun trồng, bồi đắp, trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Bài học về sự kiên trì, ý chí kiên quyết bảo vệ các giá trị văn hóa đã làm nên căn tính, cốt cách dân tộc cách nay cả ngàn năm chưa bao giờ mất đi ý nghĩa của nó, mà vẫn còn sức sống mãnh liệt đến hôm nay và mai sau. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Cái gốc của văn hóa mới là dân tộc”. Gốc có vững, cây mới bền. Giữ được cái gốc dân tộc của văn hóa, đó không chỉ là cơ sở vững vàng để bảo vệ thống nhất, độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, mà còn là thành trì chắc chắn để bảo vệ nền văn hóa dân tộc trong thời đại toàn cầu hóa hiện nay./. N.V.H
Những bảo vật quốc gia mới: Tượng thần Vishnu Bình Hòa Bảo vật quốc gia tượng thần Vishnu Bình Hòa cho thấy việc sùng tượng Vishnu vào thế kỷ 6 – 7. Bảo vật quốc gia tượng thần Vishnu Bình Hòa đã được ghép lại sau 2 lần may mắn được tìm thấy 2 phần khác nhau. Phần chân đế bằng đá có dính hai bàn chân trần của pho tượng được tìm thấy ở đoạn sông thuộc TP. Biên Hòa ( Đồng Nai ) hồi năm 1976. Ông Nguyễn Văn Hưng, công nhân Xí nghiệp khai thác cát Hóa An, đã múc được phần chân đế này. Tới năm 1977, cũng tại đoạn sông đó, vẫn là ông Hưng đã múc tiếp được phần thân tượng. Hai phần tượng này khi đem về gắn thì thấy khớp sát với nhau. Sau đó, tượng và đế tượng được bảo quản tại kho của xí nghiệp. Tháng 4.1977, tượng được bàn giao cho Bảo tàng Đồng Nai. Hồ sơ bảo vật quốc gia miêu tả tượng có niên đại thế kỷ 6 – 7, được tạc bằng sa thạch, có kết cấu hạt mịn, cứng, màu xám đen. Tượng cao 167 cm, nặng 220 kg. Tượng thần Vishnu Bình Hòa được tạc trong tư thế đứng chính diện, khá cao như kích thước người thật, thể hình thanh thoát, hơi lệch hông về bên phải. Đầu đội mũ hình trụ thẳng, dưới vành mũ trước trán để lộ những lọn tóc. Tượng thần Vishnu có khuôn mặt bầu; trán cao vừa phải; miệng rộng, hơi mỉm cười tự nhiên; cổ tròn bạnh, ngắn; vai hơi xuôi, bả vai hơi vuông tròn; ngực nở; bụng lép, lưng eo, rốn sâu. Dưới thân quấn sampot dài đến gần đầu gối, vắt từ phải sang trái, mép dưới kéo lên bụng, làm nổi rõ bắp vế hơi nở và mông đầy tròn phía sau. Chân tượng thần thẳng, hơi dạng ra và được gắn lại với hai bàn chân vốn được tạc liền với một bệ tượng hình chữ nhật. Theo Bảo tàng Đồng Nai, pho tượng có 4 tay, các tay đã bị gãy đến phần cùi chỏ. Chân gãy mất một đoạn từ ống quyển đến mắt cá chân (trái). Hai chân tượng bị gãy rời ra khỏi bàn chân. “Dù thực tế hoàn cảnh phát hiện cho thấy hầu hết các tượng Vishnu đều trong tình trạng gãy vỡ, gây khó khăn rất nhiều cho việc phân loại, nhưng do pho tượng này có kích thước to lớn như người thật, hơn hẳn các pho tượng Vishnu khác”, Bảo tàng Đồng Nai cho biết. Cũng theo Bảo tàng Đồng Nai, pho tượng đẹp và còn khá nguyên vẹn này được xác định là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo thuộc về Vishnu giáo. Bảo vật quốc gia tượng Vishnu Bình Hòa có thân hình mềm mại, ít cơ bắp, tạo nên vẻ hoàn mỹ đặc trưng. Nhờ đó, các nhà khảo cổ dễ dàng nhận định tượng mang đậm dấu ấn phong cách nghệ thuật Phnom Da – Angkor Borei (Campuchia). Thậm chí, bảo vật này có thể là “anh em sinh đôi” với tượng thần Vishnu Toul Da Buon, hiện đang được lưu giữ tại Bảo tàng quốc gia Campuchia. Bảo vật tượng thần Vishnu Bình Hòa có giải pháp đỡ tượng không phức tạp như các tượng Phnom Da – Angkor Borei thường thấy. Tượng sử dụng 2 cây gậy vừa làm vật tùy thân của thần, vừa là cây chống đứng thẳng từ bàn tay trái xuống bệ. Có thể nói, khung giá đỡ kiểu Phnom Da đã được giản lược để làm lộ rõ hình khối tượng tròn. Đây có thể coi là một sản phẩm nghệ thuật tôn giáo vào loại đẹp và hiếm thấy trong sưu tập tượng tròn cổ ở đồng bằng Nam bộ. Theo hồ sơ bảo vật, sự xuất hiện của tượng thần Vishnu Bình Hòa góp phần cho các nhà nghiên cứu suy đoán: vào thế kỷ 7 – 8 có 2 trung tâm chế tác tượng theo 2 phong cách khác nhau tuy giải pháp làm bộ phận đỡ tượng khá giống nhau. Một trong 2 phong cách đó là phong cách Phnom Da với không gian phân bố chủ yếu trên vùng đất đông nam Campuchia. Phong cách này tạc tượng cao lớn, mảnh mai, thân hình mềm mại, dáng đẹp. Giới khoa học Pháp gọi đó là nghệ thuật tượng tròn tiền Angkor. Nó cũng cho thấy sự sùng tượng của cư dân thời đó ở vùng Biên Hòa – Đồng Nai. Hồ sơ cho biết tượng Vishnu này góp phần khẳng định rằng nghệ thuật điêu khắc tượng tròn vào thế kỷ 5 – 7 đã đạt đến đỉnh cao của chuẩn mực hình khối, kích thước. Các chi tiết giải phẫu được làm theo khuynh hướng hiện thực sống động và đầy sáng tạo. “Vẻ hồn hậu sinh động, mang những nét đẹp chuẩn mực và thánh thiện của các vị thần linh khiến cho tôn giáo gần gũi hơn với đời sống hằng ngày và hướng con người tới điều thiện, điều phúc. Ngược lại cũng phản ánh rằng xã hội thời bấy giờ thịnh vượng, an lành, đã tạo nên nguồn cảm hứng cho nghệ sĩ điêu khắc tạo nên những tác phẩm tuyệt mỹ độc đáo này”, hồ sơ bảo vật quốc gia viết. Cũng theo hồ sơ bảo vật quốc gia, tượng thần Vishnu Bình Hòa là hiện vật gốc mang tính độc bản, độc đáo, có nhiều giá trị về lịch sử , văn hóa, nghệ thuật và khoa học. Tượng còn là tác phẩm nổi tiếng, được nhiều nước khác nhau trên thế giới mượn của VN để giới thiệu về văn hóa Óc Eo . “Chính vì thế mà năm 2010, tượng Vishnu đã được tổ chức Asia Society (New York) chọn đưa sang Houston và New York (Mỹ) trong trưng bày Nghệ thuật cổ VN – từ đồng bằng đến biển khơi”, hồ sơ bảo vật quốc gia viết. (còn tiếp)	New national treasures: Statue of Vishnu Binh Hoa National treasures The statue of Vishnu in Binh Hoa shows the worship of Vishnu in the 6th - 7th centuries. The national treasure statue of Vishnu in Binh Hoa was reassembled after luckily finding two different parts. The stone base with two bare feet of the statue attached was found in a river section of the city. Bien Hoa ( Dong Nai ) in 1976. Mr. Nguyen Van Hung, a worker at Hoa An Sand Mining Enterprise, scooped out this base. In 1977, at the same river, Mr. Hung was able to scoop up the statue's body. When these two parts of the statue were installed, they were found to fit together closely. After that, the statue and statue base are preserved at the factory's warehouse. In April 1977, the statue was handed over to Dong Nai Museum. National treasure records describe the statue as dating from the 6th - 7th centuries, carved from sandstone, with a fine-grained, hard, dark gray texture. The statue is 167 cm tall and weighs 220 kg. The statue of Vishnu Binh Hoa is carved in a frontal standing position, quite tall like a real person, with an elegant body, slightly offset from the hips to the right. The head is wearing a straight cylindrical hat, with curls of hair showing under the brim of the forehead. The statue of Lord Vishnu has a gourd face; moderately high forehead; wide mouth, slightly smiling naturally; round neck, short; Shoulders slightly sloping, shoulder blades slightly square and rounded; enlarged breasts; Flat stomach, low back, deep navel. The bottom of the body is wrapped with a long sampot that reaches nearly the knees, draped from right to left, the bottom edge pulled up to the abdomen, highlighting the slightly wide thighs and round buttocks behind. The god statue's legs are straight, slightly spread out and attached to the two feet, which were carved together with a rectangular pedestal. According to Dong Nai Museum, the statue has 4 arms, the arms were broken up to the elbow. The leg is broken and a section is missing from the shin to the ankle (left). The statue's two legs were broken off from its feet. "Although the actual circumstances of the discovery showed that most of the Vishnu statues were in a broken state, making classification very difficult, but because this statue is as large as a real person, it is much larger than other statues. another Vishnu statue," Dong Nai Museum said. Also according to Dong Nai Museum, this beautiful and intact statue is identified as a work art Uniquely belongs to Vishnu religion. The national treasure statue of Vishnu Binh Hoa has a soft body with few muscles, creating a characteristic perfect look. Thanks to that, archaeologists can easily identify the statue as bearing the artistic style of Phnom Da - Angkor Borei (Cambodia). This treasure may even be a "twin brother" with the statue of Vishnu Toul Da Buon, currently being preserved. save at the National Museum of Cambodia. The treasure of the statue of Vishnu in Binh Hoa has a solution to support the statue that is not as complicated as the usual Phnom Da - Angkor Borei statues. The statue uses two sticks as both the god's personal belongings and as a support to stand straight from the left hand to the pedestal. It can be said that the Phnom Da-style support frame has been simplified to clearly reveal the round shape of the statue. This can be considered a beautiful and rarely seen religious art product in the collection of ancient round statues in the Southern Delta. According to treasure records, the appearance of the statue of Vishnu in Binh Hoa has contributed to researchers speculating: in the 7th and 8th centuries, there were 2 centers that crafted statues in 2 different styles, although the solution was to make parts. The statue supports are quite similar. One of those two styles is the Phnom Da style with space distributed mainly in the southeastern region of Cambodia. This style sculpts tall, slender statues with soft, beautiful bodies. French scientists call it the art of pre-Angkorian round statues. It also shows the idolatry of residents at that time in the Bien Hoa - Dong Nai region. Records show that this Vishnu statue contributes to affirming that the art of sculpting round statues in the 5th - 7th centuries reached the peak of standard shapes and sizes. Anatomical details are made in a lively and creative realistic direction. “The lively soulfulness, standard beauty and holiness of the gods makes religion closer to daily life and guides people towards goodness and happiness. On the contrary, it also reflects that the society at that time was prosperous and peaceful, creating inspiration for sculptors to create these unique and beautiful works," the national treasure records read. Also according to the national treasure records, the statue of Vishnu in Binh Hoa is an original, unique artifact with many cultural values. history , culture, arts and sciences. The statue is also a famous work, seen in many different countries world borrowed from Vietnam to introduce Oc Eo culture . "That is why in 2010, the Vishnu statue was chosen by Asia Society (New York) to be brought to Houston and New York (USA) in the exhibition of Vietnamese Ancient Art - from the plains to the sea", treasure records writing country. (to be continued)
Những điều ít biết về cầu Trường Tiền Cầu Trường Tiền ở Huế đã trở nên nổi tiếng và quen thuộc với nhiều người. Sách sử, báo chí và thơ ca nhạc họa đã viết quá nhiều về chiếc cầu cổ xưa ấy suốt hơn một thế kỷ qua. Vậy mà có những chuyện của cây cầu lịch sử ấy hóa ra không như ta đã biết. Từ chỉ dụ của Vua Thành Thái “nên làm một cây cầu sắt để tiện thông hành”, Viện Cơ mật của triều đình đã cùng tòa Khâm sứ Trung Kỳ của Pháp triển khai việc này. Trường Tiền là cây cầu đầu tiên được bắc qua sông Hương (TP. Huế hiện tại), nối liền con đường thiên lý Bắc – Nam cách đò trở giang suốt mấy thế kỷ, chấm dứt sự chia cắt ngay giữa kinh đô Huế. Đây cũng là một trong những cây cầu sắt đầu tiên của Đông Dương được xây dựng bằng kỹ thuật mới vào cuối thế kỷ XIX – đầu XX. Cầu Trường Tiền nhìn từ trên cao. Ảnh: Nguyễn Phong. Khởi công và hoàn thành năm nào? Nhiều tài liệu và sách báo đang lưu hành đều ghi: cầu Trường Tiền xây dựng năm 1897, và hoàn thành vào năm 1899. Thông tin này dựa vào sách Đại Nam Nhất Thống Chí, bộ địa chí nước Đại Nam do Quốc sử quán triều Nguyễn biên soạn vào thời Tự Đức, biên soạn lại vào thời Thành Thái và xuất bản vào thời Duy Tân (năm 1910). Trong khi đó, sách Đại Nam Thực Lục (chính biên đệ lục kỷ phụ biên), bộ chính sử của nước Đại Nam cũng do Quốc sử quán triều Nguyễn thực hiện, được soạn vào thời Khải Định và Bảo Đại, thì ghi: cầu khởi công vào tháng 10 năm Thành Thái thứ 10 (tức tháng 11.1898), đến tháng 10 năm Thành Thái thứ 12 (tức tháng 11.1900) khánh thành. Thông tin về cầu Thành Thái trong hồ sơ cầu kim loại do hãng Schneider et Cie thi công ở Đông Dương và thế giới, cuối thế kỷ 19. Ảnh chụp lại từ tư liệu của thư viện quốc gia Pháp. Tuy nhiên, trong bản báo cáo “Tình hình Đông Dương từ năm 1897 đến năm 1901” gửi Chính phủ Pháp, Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer ghi rõ: công trình được khởi công vào tháng 5.1899, việc lắp ráp các cấu kiện kim loại vào tháng 11.1899, hoàn thành vào tháng 10.1900, thông xe vào ngày 18.12.1900 (Situation de l’Indo-Chine 1897-1901 Rapport par M. Paul Doumer, gouverneur général, trang 199). Cả ba sử liệu chính thống nhưng lại ghi thời điểm xây dựng cầu khác nhau. Vậy thì chọn thời điểm nào là chính xác? PGS.TS Đỗ Bang – Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử VN – cho rằng cầu Trường Tiền do người Pháp trực tiếp tổ chức xây dựng và thi công, vì vậy căn cứ vào tài liệu của Pháp là phù hợp hơn. Như vậy, nếu chọn tư liệu của Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer thì công trình khởi công vào tháng 5.1899, hoàn thành vào tháng 10.1900, tổng thời gian thi công là 17 tháng. Trong cuốn hồi ký “Xứ Đông Dương”, Paul Doumer đã viết: “Chúng ta khánh thành cây cầu vào năm 1900 và lấy hiệu vua Thành Thái đặt tên cho nó”. Ai mới là tác giả cầu Trường Tiền? Sách báo viết về cầu Trường Tiền lâu nay đều ghi một cách chắc chắn rằng: cầu Trường Tiền do hãng Eiffel (Pháp) xây dựng. Nhưng các tài liệu lưu trữ trong văn khố nước Pháp đã cho thấy rất rõ không phải là Eiffel. Sau cuộc “đại trùng tu” vào năm 1937 do hãng Eiffel thực hiện, cầu Trường Tiền được làm đẹp và rộng rãi hơn nhờ mở thêm hành lang cho người đi bộ hai bên cầu. Ảnh: AAVH. Có 5 hồ sơ dự án tham gia đấu thầu xây dựng chiếc cầu qua sông Huế (sông Hương, theo cách gọi của người Pháp). Sau khi xem xét báo cáo của ủy ban xét chọn thầu, Toàn quyền Đông Dương đã phê duyệt dự án của nhà thầu Société Schneider et Cie et Letellier, đại diện là kỹ sư Dessoliers ở Hà Nội. Số tiền được phép chi cho công việc này là 723,826,50 francs, từ ngân sách của chính quyền Bảo hộ ở Trung Kỳ và Bắc Kỳ (tức của Pháp), năm tài chính 1898 (theo Công báo Đông Dương, số 11.1897). Trong bốn dự án bị loại, có dự án của nhà thầu Société de Levallois-Perret, chính là “hậu duệ” của Công ty Etablissements Eiffel. Bản báo cáo “Tình hình Đông Dương từ năm 1897 đến năm 1901” của Toàn quyền Đông Dương P.Doumer cho biết dự án của Schneider et Cie et Letellier được đánh giá là vượt trội so với các nhà thầu khác. Việc xây dựng cây cầu này đã chính thức giao cho nhà thầu Schneider et Cie et Letellier vào ngày 23.11.1897. Schneider et Cie et Letellier là liên danh của hai công ty: Schneider et Cie và Letellier et Cie. Vào thời điểm đó, Schneider et Cie là một trong vài tập đoàn công nghiệp đầu tiên của Pháp đạt đẳng cấp quốc tế, đã tham gia tích cực vào cuộc khai thác thuộc địa của Pháp ở các châu lục. Năm 1913, Schneider et Cie là một trong hai công ty công nghiệp có tên trong danh sách 20 công ty tư bản hàng đầu của Pháp. Letellier et Cie cũng là một công ty của Pháp, là nhà thầu thi công nhà máy nước Yên Phụ (Hà Nội) vào năm 1894, và sau đó thi công mạng lưới cấp nước cho thành phố Hà Nội . Cầu Trường Tiền trong sương sớm. Ảnh: Nguyễn Phong Không phải là tác giả cầu Thành Thái – Trường Tiền, nhưng công ty Eiffel lại ghi dấu ấn sâu đậm với chiếc cầu này, bởi họ chính là nhà thầu thực hiện cuộc “đại trùng tu” kéo dài trong hai năm 1937-1939, vào thời Bảo Đại. Đó là chiếc cầu Trường Tiền được mở rộng và tạo dáng yêu kiều cho đến sau này. Tiếp đó, năm 1953, cũng chính hãng Eiffel đã được mời trở lại để tái thiết chiếc cầu đã bị sụp đổ ba vài vì bom đạn. Mấy lần thay tên đổi họ? Cầu Trường Tiền ra đời in đậm dấu ấn kiến tạo của hai nhân vật chính của lịch sử Việt Nam giai đoạn cuối thế kỷ 19 – đầu thế kỷ 20, đó là Vua Thành Thái và Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer. Chính người Pháp đã lấy niên hiệu của vua để đặt tên là cầu Thành Thái. Nhưng mối bất bình giữa ông vua có đầu óc canh tân này với thực dân Pháp ngày càng căng thẳng hơn. Tháng 7.1907, người Pháp cho rằng vua bị bệnh điên nên buộc vua phải thoái vị. Tháng 11.1916, ông bị đày sang đảo Reunion (châu Phi). Từ ngày 14.7.1919, Toàn quyền Đông Dương đã quyết định đổi tên cầu Thành Thái thành cầu Clemenceau, tên của thủ tướng nước Pháp vào thời điểm đó. Cầu Trường Tiền lung linh về đêm. Ảnh: P. Đạt. Tên cầu Clemenceau được đổi thành cầu Nguyễn Hoàng vào tháng 5.1945, gắn liền với chủ trương “xóa bỏ tên tây” của chính phủ Trần Trọng Kim, ngay sau khi Nhật vừa đảo chính Pháp. Tuy nhiên, tên cầu Nguyễn Hoàng rất ít được nhắc đến. Người Pháp vẫn gọi tên cầu Clemenceau. Trong khi đó, các văn bản của chính quyền cách mạng lâm thời bấy giờ cũng như các sách báo của Việt Nam thời kỳ sau đó đều gọi là cầu Trường Tiền. “Trường Tiền”, chữ Hán có nghĩa là xưởng đúc tiền. Năm 1775 chúa Trịnh sau khi chiếm được thành Phú Xuân đã cho lập xưởng đúc tiền ở phía bờ bắc sông Hương. Bến đò cạnh đó được gọi là bến đò Trường Tiền. Và cây cầu sắt xây dựng chỗ bến đò cũng được dân gian gọi là cầu Trường Tiền. Cái tên đó lưu truyền suốt hơn thế kỷ qua và mặc nhiên trở thành tên gọi chính thức, dẫu cho ai muốn thay tên đổi họ. Du khách chụp ảnh lưu niệm trên cầu Trường Tiền. Ảnh: P. Đạt. Cầu Mây cầu Mống có đúng vậy không? Trang Wikipedia viết về cầu Trường Tiền, đã đưa ra một thông tin khiến nhiều người bối rối. “Căn cứ bài thơ “Thuận Hóa thành tức sự” của nhà thơ Thái Thuận, thi sĩ Quách Tấn đã cho rằng dưới thời vua Lê Thánh Tông, sông Hương đã có cầu. Chiếc cầu đó, được làm bằng song mây bó chặt lại với nhau và nối liền nhau, nên có tên là cầu Mây. Vì cầu có hình cái mống úp lên sông, nên còn có tên là cầu Mống”. Và cho rằng cầu Mây, cầu Mống chính là thời kỳ đầu tiên của cầu Trường Tiền. Thông tin này đã được ông Quách Tấn đưa ra trong bài “Lại nói chuyện cầu Trường Tiền” đăng trên Tạp chí Sông Hương số 23 tháng 1-1987. Sau đó, in lại trong tập “Bước lãng du”, Nhà xuất bản Trẻ 1996. Tuy nhiên, ngay trên tạp chí Sông Hương số 28 tháng 12-1987, với bài nghiên cứu “Cầu Trường Tiền có từ lúc nào?”, nhà nghiên cứu Hồ Tấn Phan đã bác bỏ thông tin đó. Theo ông Hồ Tấn Phan, Thái Thuận là nhà thơ thời Lê Thánh Tông. Lúc đó, lỵ sở của Thuận Hóa chưa đặt bên bờ sông Hương như sau này, mà “Thuận Hóa thành” chính là thành Hóa Châu bên sông Bồ. Tại đó, có một chiếc cầu tên là Đan Điền đã được mô tả trong sách “Ô châu cận lục” từ năm 1555. Ngoài ra, câu thơ của Thái Thuận “Hồng kiều hoành xứ thuỷ môn khai” đã được Quách Tấn dịch là “Cầu Mống giăng sông cửa nước chừa”. Các từ điển Hán Việt đều dịch “hồng kiều” là “cầu vồng”. Mặc khác, các thông tin về cuộc xây dựng chiếc cầu này từ tư liệu của Pháp và triều Nguyễn mà chúng tôi đã trình bày trên đây, đã cho thấy quá rõ lai lịch của cầu Trường Tiền. Wikipedia nên chỉnh sửa lại thông tin “cầu Mây, cầu Mống” để khỏi tiếp tục gây sai lệch. MINH TỰ	Những điều ít biết về cầu Trường Tiền Cầu Trường Tiền ở Huế đã trở nên nổi tiếng và quen thuộc với nhiều người. Sách sử, báo chí và thơ ca nhạc họa đã viết quá nhiều về chiếc cầu cổ xưa ấy suốt hơn một thế kỷ qua. Vậy mà có những chuyện của cây cầu lịch sử ấy hóa ra không như ta đã biết. Từ chỉ dụ của Vua Thành Thái “nên làm một cây cầu sắt để tiện thông hành”, Viện Cơ mật của triều đình đã cùng tòa Khâm sứ Trung Kỳ của Pháp triển khai việc này. Trường Tiền là cây cầu đầu tiên được bắc qua sông Hương (TP. Huế hiện tại), nối liền con đường thiên lý Bắc – Nam cách đò trở giang suốt mấy thế kỷ, chấm dứt sự chia cắt ngay giữa kinh đô Huế. Đây cũng là một trong những cây cầu sắt đầu tiên của Đông Dương được xây dựng bằng kỹ thuật mới vào cuối thế kỷ XIX – đầu XX. Cầu Trường Tiền nhìn từ trên cao. Ảnh: Nguyễn Phong. Khởi công và hoàn thành năm nào? Nhiều tài liệu và sách báo đang lưu hành đều ghi: cầu Trường Tiền xây dựng năm 1897, và hoàn thành vào năm 1899. Thông tin này dựa vào sách Đại Nam Nhất Thống Chí, bộ địa chí nước Đại Nam do Quốc sử quán triều Nguyễn biên soạn vào thời Tự Đức, biên soạn lại vào thời Thành Thái và xuất bản vào thời Duy Tân (năm 1910). Trong khi đó, sách Đại Nam Thực Lục (chính biên đệ lục kỷ phụ biên), bộ chính sử của nước Đại Nam cũng do Quốc sử quán triều Nguyễn thực hiện, được soạn vào thời Khải Định và Bảo Đại, thì ghi: cầu khởi công vào tháng 10 năm Thành Thái thứ 10 (tức tháng 11.1898), đến tháng 10 năm Thành Thái thứ 12 (tức tháng 11.1900) khánh thành. Thông tin về cầu Thành Thái trong hồ sơ cầu kim loại do hãng Schneider et Cie thi công ở Đông Dương và thế giới, cuối thế kỷ 19. Ảnh chụp lại từ tư liệu của thư viện quốc gia Pháp. Tuy nhiên, trong bản báo cáo “Tình hình Đông Dương từ năm 1897 đến năm 1901” gửi Chính phủ Pháp, Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer ghi rõ: công trình được khởi công vào tháng 5.1899, việc lắp ráp các cấu kiện kim loại vào tháng 11.1899, hoàn thành vào tháng 10.1900, thông xe vào ngày 18.12.1900 (Situation de l’Indo-Chine 1897-1901 Rapport par M. Paul Doumer, gouverneur général, trang 199). Cả ba sử liệu chính thống nhưng lại ghi thời điểm xây dựng cầu khác nhau. Vậy thì chọn thời điểm nào là chính xác? PGS.TS Đỗ Bang – Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử VN – cho rằng cầu Trường Tiền do người Pháp trực tiếp tổ chức xây dựng và thi công, vì vậy căn cứ vào tài liệu của Pháp là phù hợp hơn. Như vậy, nếu chọn tư liệu của Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer thì công trình khởi công vào tháng 5.1899, hoàn thành vào tháng 10.1900, tổng thời gian thi công là 17 tháng. Trong cuốn hồi ký “Xứ Đông Dương”, Paul Doumer đã viết: “Chúng ta khánh thành cây cầu vào năm 1900 và lấy hiệu vua Thành Thái đặt tên cho nó”. Ai mới là tác giả cầu Trường Tiền? Sách báo viết về cầu Trường Tiền lâu nay đều ghi một cách chắc chắn rằng: cầu Trường Tiền do hãng Eiffel (Pháp) xây dựng. Nhưng các tài liệu lưu trữ trong văn khố nước Pháp đã cho thấy rất rõ không phải là Eiffel. Sau cuộc “đại trùng tu” vào năm 1937 do hãng Eiffel thực hiện, cầu Trường Tiền được làm đẹp và rộng rãi hơn nhờ mở thêm hành lang cho người đi bộ hai bên cầu. Ảnh: AAVH. Có 5 hồ sơ dự án tham gia đấu thầu xây dựng chiếc cầu qua sông Huế (sông Hương, theo cách gọi của người Pháp). Sau khi xem xét báo cáo của ủy ban xét chọn thầu, Toàn quyền Đông Dương đã phê duyệt dự án của nhà thầu Société Schneider et Cie et Letellier, đại diện là kỹ sư Dessoliers ở Hà Nội. Số tiền được phép chi cho công việc này là 723,826,50 francs, từ ngân sách của chính quyền Bảo hộ ở Trung Kỳ và Bắc Kỳ (tức của Pháp), năm tài chính 1898 (theo Công báo Đông Dương, số 11.1897). Trong bốn dự án bị loại, có dự án của nhà thầu Société de Levallois-Perret, chính là “hậu duệ” của Công ty Etablissements Eiffel. Bản báo cáo “Tình hình Đông Dương từ năm 1897 đến năm 1901” của Toàn quyền Đông Dương P.Doumer cho biết dự án của Schneider et Cie et Letellier được đánh giá là vượt trội so với các nhà thầu khác. Việc xây dựng cây cầu này đã chính thức giao cho nhà thầu Schneider et Cie et Letellier vào ngày 23.11.1897. Schneider et Cie et Letellier là liên danh của hai công ty: Schneider et Cie và Letellier et Cie. Vào thời điểm đó, Schneider et Cie là một trong vài tập đoàn công nghiệp đầu tiên của Pháp đạt đẳng cấp quốc tế, đã tham gia tích cực vào cuộc khai thác thuộc địa của Pháp ở các châu lục. Năm 1913, Schneider et Cie là một trong hai công ty công nghiệp có tên trong danh sách 20 công ty tư bản hàng đầu của Pháp. Letellier et Cie cũng là một công ty của Pháp, là nhà thầu thi công nhà máy nước Yên Phụ (Hà Nội) vào năm 1894, và sau đó thi công mạng lưới cấp nước cho thành phố Hà Nội . Cầu Trường Tiền trong sương sớm. Ảnh: Nguyễn Phong Không phải là tác giả cầu Thành Thái – Trường Tiền, nhưng công ty Eiffel lại ghi dấu ấn sâu đậm với chiếc cầu này, bởi họ chính là nhà thầu thực hiện cuộc “đại trùng tu” kéo dài trong hai năm 1937-1939, vào thời Bảo Đại. Đó là chiếc cầu Trường Tiền được mở rộng và tạo dáng yêu kiều cho đến sau này. Tiếp đó, năm 1953, cũng chính hãng Eiffel đã được mời trở lại để tái thiết chiếc cầu đã bị sụp đổ ba vài vì bom đạn. Mấy lần thay tên đổi họ? Cầu Trường Tiền ra đời in đậm dấu ấn kiến tạo của hai nhân vật chính của lịch sử Việt Nam giai đoạn cuối thế kỷ 19 – đầu thế kỷ 20, đó là Vua Thành Thái và Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer. Chính người Pháp đã lấy niên hiệu của vua để đặt tên là cầu Thành Thái. Nhưng mối bất bình giữa ông vua có đầu óc canh tân này với thực dân Pháp ngày càng căng thẳng hơn. Tháng 7.1907, người Pháp cho rằng vua bị bệnh điên nên buộc vua phải thoái vị. Tháng 11.1916, ông bị đày sang đảo Reunion (châu Phi). Từ ngày 14.7.1919, Toàn quyền Đông Dương đã quyết định đổi tên cầu Thành Thái thành cầu Clemenceau, tên của thủ tướng nước Pháp vào thời điểm đó. Cầu Trường Tiền lung linh về đêm. Ảnh: P. Đạt. Tên cầu Clemenceau được đổi thành cầu Nguyễn Hoàng vào tháng 5.1945, gắn liền với chủ trương “xóa bỏ tên tây” của chính phủ Trần Trọng Kim, ngay sau khi Nhật vừa đảo chính Pháp. Tuy nhiên, tên cầu Nguyễn Hoàng rất ít được nhắc đến. Người Pháp vẫn gọi tên cầu Clemenceau. Trong khi đó, các văn bản của chính quyền cách mạng lâm thời bấy giờ cũng như các sách báo của Việt Nam thời kỳ sau đó đều gọi là cầu Trường Tiền. “Trường Tiền”, chữ Hán có nghĩa là xưởng đúc tiền. Năm 1775 chúa Trịnh sau khi chiếm được thành Phú Xuân đã cho lập xưởng đúc tiền ở phía bờ bắc sông Hương. Bến đò cạnh đó được gọi là bến đò Trường Tiền. Và cây cầu sắt xây dựng chỗ bến đò cũng được dân gian gọi là cầu Trường Tiền. Cái tên đó lưu truyền suốt hơn thế kỷ qua và mặc nhiên trở thành tên gọi chính thức, dẫu cho ai muốn thay tên đổi họ. Du khách chụp ảnh lưu niệm trên cầu Trường Tiền. Ảnh: P. Đạt. Cầu Mây cầu Mống có đúng vậy không? Trang Wikipedia viết về cầu Trường Tiền, đã đưa ra một thông tin khiến nhiều người bối rối. “Căn cứ bài thơ “Thuận Hóa thành tức sự” của nhà thơ Thái Thuận, thi sĩ Quách Tấn đã cho rằng dưới thời vua Lê Thánh Tông, sông Hương đã có cầu. Chiếc cầu đó, được làm bằng song mây bó chặt lại với nhau và nối liền nhau, nên có tên là cầu Mây. Vì cầu có hình cái mống úp lên sông, nên còn có tên là cầu Mống”. Và cho rằng cầu Mây, cầu Mống chính là thời kỳ đầu tiên của cầu Trường Tiền. Thông tin này đã được ông Quách Tấn đưa ra trong bài “Lại nói chuyện cầu Trường Tiền” đăng trên Tạp chí Sông Hương số 23 tháng 1-1987. Sau đó, in lại trong tập “Bước lãng du”, Nhà xuất bản Trẻ 1996. Tuy nhiên, ngay trên tạp chí Sông Hương số 28 tháng 12-1987, với bài nghiên cứu “Cầu Trường Tiền có từ lúc nào?”, nhà nghiên cứu Hồ Tấn Phan đã bác bỏ thông tin đó. Theo ông Hồ Tấn Phan, Thái Thuận là nhà thơ thời Lê Thánh Tông. Lúc đó, lỵ sở của Thuận Hóa chưa đặt bên bờ sông Hương như sau này, mà “Thuận Hóa thành” chính là thành Hóa Châu bên sông Bồ. Tại đó, có một chiếc cầu tên là Đan Điền đã được mô tả trong sách “Ô châu cận lục” từ năm 1555. Ngoài ra, câu thơ của Thái Thuận “Hồng kiều hoành xứ thuỷ môn khai” đã được Quách Tấn dịch là “Cầu Mống giăng sông cửa nước chừa”. Các từ điển Hán Việt đều dịch “hồng kiều” là “cầu vồng”. Mặc khác, các thông tin về cuộc xây dựng chiếc cầu này từ tư liệu của Pháp và triều Nguyễn mà chúng tôi đã trình bày trên đây, đã cho thấy quá rõ lai lịch của cầu Trường Tiền. Wikipedia nên chỉnh sửa lại thông tin “cầu Mây, cầu Mống” để khỏi tiếp tục gây sai lệch. MINH TỰ
Tướng Hiệu nói về bài viết ‘Vũ khí của vua Quang Trung…’ “Tôi rất hoan nghênh đã đăng bài viết chi tiết về các vũ khí của vua Quang Trung trong chiến thắng lịch sử mùa Xuân Kỷ Dậu 1789 đập tan quân xâm lược chỉ trong 5 ngày”. Khi bài viết đăng tải có rất nhiều ý kiến phản hồi, để rộng đường dư luận, Tuần Việt Nam có cuộc trao đổi với Thượng tướng, Viện sĩ Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Nghệ thuật chỉ huy luôn gắn liền với kỹ thuật quân sự Thưa Thượng tướng, ông đánh giá thế nào về chiến thắng mùa Xuân Kỷ Dậu 1789? Chiến thắng mùa Xuân Kỷ Dậu đã bảo vệ vững chắc chủ quyền của đất nước. Chiến thắng này còn thêm giá trị ở chỗ, đất nước ta trải qua 200 năm chia cắt, nội chiến liên miên, sức người sức của bị suy kiệt trong khi nhà Thanh thịnh trị dưới thời Càn Long. Chúng ta chiến thắng là nhờ có thiên tài quân sự – vua Quang Trung cùng nhân dân đồng lòng ủng hộ. Như tôi đã nhiều lần nhấn mạnh, xuất phát từ kinh nghiệm chiến đấu chống Mỹ: nghệ thuật chỉ huy luôn luôn gắn liền với kỹ thuật quân sự. Vũ khí thế nào sẽ có cách đánh tương ứng như thế. Trong kháng chiến chống Mỹ, khi nhận được tên lửa chống tăng có điều khiển B72, chúng tôi đã tiêu diệt hàng loạt xe tăng Mỹ, nhanh hơn nhiều so với lúc chưa có loại vũ khí hiện đại này. Và thiên tài quân sự Quang Trung cũng vậy. Vua có cách đánh giặc của mình tất nhiên dựa trên trang bị vũ khí sẵn có. Theo hịch của chủ tướng quân Thanh, giặc có tới 50 vạn quân và mỗi tên quân có một tên phu. Như vậy là tổng có 1 triệu quân. Để tiêu diệt đạo quân xâm lược đó trong 5 ngày với đồn bốt kiên cố, chắc chắn không thể là gươm giáo – đúng như thông tin bài báo đã đưa. Tôi cũng hoàn toàn đồng tình với bài báo khi nêu lên ý kiến rằng, quân Thanh hoàn toàn không bị bất ngờ như những gì sử sách viết. Vua Quang Trung tổ chức tuyển quân, duyệt binh rầm rộ, tuyên bố tiêu diệt gần 3 vạn địch trong một trận, chỉ vài ngày đánh tan quân xâm lược, chắc chắn phải khiến quân Thanh đề phòng. Lịch sử cũng chứng minh rõ ràng là trong những ngày tết, quân Thanh gấp rút xây một loạt đồn bốt. Còn về vũ khí mà vua Quang Trung đã sử dụng để dẹp tan quân Thanh như đã nêu trong bài báo, thưa Thượng tướng? Từ trước tới nay, ta đưa ít thông tin về vũ khí của quân đội Việt, chủ yếu chỉ nói về gươm giáo. Trong khi đó, chính sử sách nhà Thanh nêu quân lệnh thời đó ghi rõ ràng về hỏa hổ, hỏa cầu, về việc quân Việt bắn hỏa tiễn, hỏa châu tới tấp, ngồi trên voi ném hỏa cầu. Bài báo của VietNamNet đề cập tới cấu trúc, cách sử dụng hỏa hổ, hỏa cầu – hai vũ khí chính của quân Việt mà sử nhà Thanh mô tả rõ ràng nhiều lần và khẳng định rằng, quân Thanh thua vì hai vũ khí này. Vũ khí trong bài báo hoàn toàn trùng hợp với những hiện vật là hỏa hổ và hỏa cầu ở các bảo tàng trên khắp Việt Nam. Hai vũ khí này chắc chắn phải rất uy lực thì vua Quang Trung – vị tư lệnh của chiến dịch mới có thể lên kế hoạch tác chiến rồi sau đó thực hiện thành công kế hoạch đó trong thời gian rất ngắn với số quân ít hơn rất nhiều quân địch. Thêm nữa, quân địch lại phòng thủ trong đồn lũy kiên cố. Tôi hoàn toàn đồng tình với bài báo là quân Thanh không bị bất ngờ. Quân Việt có hai vũ khí vô cùng uy lực hay như cách dùng từ của VietNamNet, đó là siêu vũ khí thì mới có được chiến thắng chóng vánh trước đội quân xâm lược nhà nghề đông gấp nhiều lần quân ta. Chắc chắn hỏa hổ, hỏa cầu của quân Việt phải khác biệt, có uy lực đặc biệt mà nhà Thanh không hề tính tới. Vụ nổ phốt pho Thượng tướng chia sẻ thế nào khi bài viết nêu thông tin về việc hỏa hổ, hỏa cầu sử dụng phốt pho? Về thông tin báo nêu là hỏa hổ, hỏa cầu sử dụng phốt pho và chất lỏng hơn cả napan ngày nay, theo tôi, chúng ta cần mở hội thảo, thực hiện thử nghiệm và thu thập thêm bằng chứng để củng cố giả thuyết này. Là một vị tướng trải qua chiến tranh từng đối phó với bom phốt pho của Mỹ ở chiến trường Quảng Trị, tôi thấy rằng các thông tin mà sử sách nhà Thanh mô tả về vụ nổ hỏa cầu hoàn toàn trùng hợp với vụ nổ phốt pho. Vết bỏng như thò tay vạc dầu là đặc trưng của bỏng phốt pho, rồi cái chết hoặc mất sức chiến đấu trong chốc lát của quân Thanh mà sử Thanh mô tả cũng trùng hợp với hiệu ứng không có ô xy của bom phốt pho mà chính tôi đã gặp phải trong chiến tranh. Sáng mùng 5 Tết Nhâm Dần 2022, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu cùng đoàn cựu chiến binh dâng hương tại gò Đống Đa (Hà Nội) nhân kỷ niệm 233 năm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa Cũng không có gì lạ là thời đó quân Thanh không có biện pháp hữu hiệu để đối phó với bom phốt pho và tất nhiên phải rất hoảng sợ vũ khí này đúng như sử sách đã mô tả. Bài báo cũng mô tả một cách có trình tự việc vận chuyển phốt pho đựng trong các thùng nước, thùng nước đặt trong thuyền nhỏ phù hợp với hình ảnh khi hành quân của quân Tây Sơn, rồi khi chiến đấu tra thuốc nổ vào khối phốt pho lấy từ nước ra cũng hoàn toàn hợp lý. Sử sách nhà Thanh mô tả quân ta ném hỏa cầu từ trên voi đang di chuyển mà không đề cập đến việc ném hỏa cầu từ quân lính, điều này lại càng khẳng định hỏa cầu đó chính có chứa phốt pho. Báo chưa đề cập đến một việc mà tôi nhận thấy trong sử sách có ghi lại là, quân Tây Sơn khi tấn công có tính đến hướng gió thổi và điều này lại càng khẳng định là họ biết đến hiệu ứng thiếu ô xy của vũ khí phốt pho gây ra. Tôi thấy rằng cách lý giải về việc sản xuất phốt pho trong bài báo là có cơ sở. Từ việc sản xuất phốt pho rất đơn giản nhờ cách chưng cất nước tiểu của ông Hannig Brand năm 1669 – trước vua Quang Trung cả 100 năm, rồi việc phân dơi tích tụ trong các hang từ hàng nghìn năm có thành phần phốt pho cao hơn rất nhiều lần nước tiểu của người, tới việc chỉ cần cải tiến nhỏ là thay lưu huỳnh trong thiết kế hỏa cầu cũng là cách dẫn dắt có cơ sở. Chi tiết xoa phốt pho vào mắt, nhờ độ ẩm của phốt pho giữ cho phốt pho không cháy mà chỉ phát sáng trong đêm nếu kiểm chứng và thử nghiệm đúng như trong báo mô tả về mắt của vua Quang Trung thì đây là một chi tiết rất thú vị, chứng minh rõ ràng vua Quang Trung biết đến phốt pho. Tôi cho rằng, việc vua Quang Trung sản xuất được phốt pho cũng không có gì lạ vì nhiều thông tin đưa rằng, phốt pho đã được pha vào dầu đèn trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng và các lăng mộ cổ Trung Quốc từ rất lâu rồi. Người chỉ huy kiệt xuất Còn cách thức sử dụng vũ khí hỏa hổ ra sao, thưa Thượng tướng? Về giả thuyết quân Tây Sơn có chất lỏng hơn napan ngày nay thì theo tôi, thế giới đã có chất lỏng Lửa Hy Lạp từ lâu, mà chất lỏng này còn hơn cả napan. Công thức chế tạo Lửa Hy Lạp đến nay đã thất truyền nhưng cả thế giới đều biết về sự tồn tại và uy lực của nó. Chất lỏng của quân Tây Sơn thì được chính sử nhà Nguyễn ghi lại. Về mô tả cách sử dụng vũ khí hỏa hổ dựa trên nguyên lý pháo hoa, pháo thăng thiên là hoàn toàn có cơ sở. Vì, pháo hoa và pháo thăng thiên đã có từ rất lâu và vua Quang Trung chỉ thay phần lõi mà thôi. Rất thuyết phục khi các hình ảnh hỏa hổ, các tư thế sử dụng hỏa hổ trùng hợp với mẫu vật hỏa hổ của quân Tây Sơn trong các bảo tàng. Hàng năm vào ngày mùng 5 Tết tôi đều đến dâng hương ở di tích gò Đống Đa. Bản thân tôi luôn coi vua Quang Trung là hình mẫu của người chỉ huy mà tôi đã nhập tâm từ khi bắt đầu đảm nhận nhiệm vụ chỉ huy trong kháng chiến chống Mỹ. Diệu Thúy	Tướng Hiệu nói về bài viết ‘Vũ khí của vua Quang Trung…’ “Tôi rất hoan nghênh đã đăng bài viết chi tiết về các vũ khí của vua Quang Trung trong chiến thắng lịch sử mùa Xuân Kỷ Dậu 1789 đập tan quân xâm lược chỉ trong 5 ngày”. Khi bài viết đăng tải có rất nhiều ý kiến phản hồi, để rộng đường dư luận, Tuần Việt Nam có cuộc trao đổi với Thượng tướng, Viện sĩ Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Nghệ thuật chỉ huy luôn gắn liền với kỹ thuật quân sự Thưa Thượng tướng, ông đánh giá thế nào về chiến thắng mùa Xuân Kỷ Dậu 1789? Chiến thắng mùa Xuân Kỷ Dậu đã bảo vệ vững chắc chủ quyền của đất nước. Chiến thắng này còn thêm giá trị ở chỗ, đất nước ta trải qua 200 năm chia cắt, nội chiến liên miên, sức người sức của bị suy kiệt trong khi nhà Thanh thịnh trị dưới thời Càn Long. Chúng ta chiến thắng là nhờ có thiên tài quân sự – vua Quang Trung cùng nhân dân đồng lòng ủng hộ. Như tôi đã nhiều lần nhấn mạnh, xuất phát từ kinh nghiệm chiến đấu chống Mỹ: nghệ thuật chỉ huy luôn luôn gắn liền với kỹ thuật quân sự. Vũ khí thế nào sẽ có cách đánh tương ứng như thế. Trong kháng chiến chống Mỹ, khi nhận được tên lửa chống tăng có điều khiển B72, chúng tôi đã tiêu diệt hàng loạt xe tăng Mỹ, nhanh hơn nhiều so với lúc chưa có loại vũ khí hiện đại này. Và thiên tài quân sự Quang Trung cũng vậy. Vua có cách đánh giặc của mình tất nhiên dựa trên trang bị vũ khí sẵn có. Theo hịch của chủ tướng quân Thanh, giặc có tới 50 vạn quân và mỗi tên quân có một tên phu. Như vậy là tổng có 1 triệu quân. Để tiêu diệt đạo quân xâm lược đó trong 5 ngày với đồn bốt kiên cố, chắc chắn không thể là gươm giáo – đúng như thông tin bài báo đã đưa. Tôi cũng hoàn toàn đồng tình với bài báo khi nêu lên ý kiến rằng, quân Thanh hoàn toàn không bị bất ngờ như những gì sử sách viết. Vua Quang Trung tổ chức tuyển quân, duyệt binh rầm rộ, tuyên bố tiêu diệt gần 3 vạn địch trong một trận, chỉ vài ngày đánh tan quân xâm lược, chắc chắn phải khiến quân Thanh đề phòng. Lịch sử cũng chứng minh rõ ràng là trong những ngày tết, quân Thanh gấp rút xây một loạt đồn bốt. Còn về vũ khí mà vua Quang Trung đã sử dụng để dẹp tan quân Thanh như đã nêu trong bài báo, thưa Thượng tướng? Từ trước tới nay, ta đưa ít thông tin về vũ khí của quân đội Việt, chủ yếu chỉ nói về gươm giáo. Trong khi đó, chính sử sách nhà Thanh nêu quân lệnh thời đó ghi rõ ràng về hỏa hổ, hỏa cầu, về việc quân Việt bắn hỏa tiễn, hỏa châu tới tấp, ngồi trên voi ném hỏa cầu. Bài báo của VietNamNet đề cập tới cấu trúc, cách sử dụng hỏa hổ, hỏa cầu – hai vũ khí chính của quân Việt mà sử nhà Thanh mô tả rõ ràng nhiều lần và khẳng định rằng, quân Thanh thua vì hai vũ khí này. Vũ khí trong bài báo hoàn toàn trùng hợp với những hiện vật là hỏa hổ và hỏa cầu ở các bảo tàng trên khắp Việt Nam. Hai vũ khí này chắc chắn phải rất uy lực thì vua Quang Trung – vị tư lệnh của chiến dịch mới có thể lên kế hoạch tác chiến rồi sau đó thực hiện thành công kế hoạch đó trong thời gian rất ngắn với số quân ít hơn rất nhiều quân địch. Thêm nữa, quân địch lại phòng thủ trong đồn lũy kiên cố. Tôi hoàn toàn đồng tình với bài báo là quân Thanh không bị bất ngờ. Quân Việt có hai vũ khí vô cùng uy lực hay như cách dùng từ của VietNamNet, đó là siêu vũ khí thì mới có được chiến thắng chóng vánh trước đội quân xâm lược nhà nghề đông gấp nhiều lần quân ta. Chắc chắn hỏa hổ, hỏa cầu của quân Việt phải khác biệt, có uy lực đặc biệt mà nhà Thanh không hề tính tới. Vụ nổ phốt pho Thượng tướng chia sẻ thế nào khi bài viết nêu thông tin về việc hỏa hổ, hỏa cầu sử dụng phốt pho? Về thông tin báo nêu là hỏa hổ, hỏa cầu sử dụng phốt pho và chất lỏng hơn cả napan ngày nay, theo tôi, chúng ta cần mở hội thảo, thực hiện thử nghiệm và thu thập thêm bằng chứng để củng cố giả thuyết này. Là một vị tướng trải qua chiến tranh từng đối phó với bom phốt pho của Mỹ ở chiến trường Quảng Trị, tôi thấy rằng các thông tin mà sử sách nhà Thanh mô tả về vụ nổ hỏa cầu hoàn toàn trùng hợp với vụ nổ phốt pho. Vết bỏng như thò tay vạc dầu là đặc trưng của bỏng phốt pho, rồi cái chết hoặc mất sức chiến đấu trong chốc lát của quân Thanh mà sử Thanh mô tả cũng trùng hợp với hiệu ứng không có ô xy của bom phốt pho mà chính tôi đã gặp phải trong chiến tranh. Sáng mùng 5 Tết Nhâm Dần 2022, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu cùng đoàn cựu chiến binh dâng hương tại gò Đống Đa (Hà Nội) nhân kỷ niệm 233 năm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa Cũng không có gì lạ là thời đó quân Thanh không có biện pháp hữu hiệu để đối phó với bom phốt pho và tất nhiên phải rất hoảng sợ vũ khí này đúng như sử sách đã mô tả. Bài báo cũng mô tả một cách có trình tự việc vận chuyển phốt pho đựng trong các thùng nước, thùng nước đặt trong thuyền nhỏ phù hợp với hình ảnh khi hành quân của quân Tây Sơn, rồi khi chiến đấu tra thuốc nổ vào khối phốt pho lấy từ nước ra cũng hoàn toàn hợp lý. Sử sách nhà Thanh mô tả quân ta ném hỏa cầu từ trên voi đang di chuyển mà không đề cập đến việc ném hỏa cầu từ quân lính, điều này lại càng khẳng định hỏa cầu đó chính có chứa phốt pho. Báo chưa đề cập đến một việc mà tôi nhận thấy trong sử sách có ghi lại là, quân Tây Sơn khi tấn công có tính đến hướng gió thổi và điều này lại càng khẳng định là họ biết đến hiệu ứng thiếu ô xy của vũ khí phốt pho gây ra. Tôi thấy rằng cách lý giải về việc sản xuất phốt pho trong bài báo là có cơ sở. Từ việc sản xuất phốt pho rất đơn giản nhờ cách chưng cất nước tiểu của ông Hannig Brand năm 1669 – trước vua Quang Trung cả 100 năm, rồi việc phân dơi tích tụ trong các hang từ hàng nghìn năm có thành phần phốt pho cao hơn rất nhiều lần nước tiểu của người, tới việc chỉ cần cải tiến nhỏ là thay lưu huỳnh trong thiết kế hỏa cầu cũng là cách dẫn dắt có cơ sở. Chi tiết xoa phốt pho vào mắt, nhờ độ ẩm của phốt pho giữ cho phốt pho không cháy mà chỉ phát sáng trong đêm nếu kiểm chứng và thử nghiệm đúng như trong báo mô tả về mắt của vua Quang Trung thì đây là một chi tiết rất thú vị, chứng minh rõ ràng vua Quang Trung biết đến phốt pho. Tôi cho rằng, việc vua Quang Trung sản xuất được phốt pho cũng không có gì lạ vì nhiều thông tin đưa rằng, phốt pho đã được pha vào dầu đèn trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng và các lăng mộ cổ Trung Quốc từ rất lâu rồi. Người chỉ huy kiệt xuất Còn cách thức sử dụng vũ khí hỏa hổ ra sao, thưa Thượng tướng? Về giả thuyết quân Tây Sơn có chất lỏng hơn napan ngày nay thì theo tôi, thế giới đã có chất lỏng Lửa Hy Lạp từ lâu, mà chất lỏng này còn hơn cả napan. Công thức chế tạo Lửa Hy Lạp đến nay đã thất truyền nhưng cả thế giới đều biết về sự tồn tại và uy lực của nó. Chất lỏng của quân Tây Sơn thì được chính sử nhà Nguyễn ghi lại. Về mô tả cách sử dụng vũ khí hỏa hổ dựa trên nguyên lý pháo hoa, pháo thăng thiên là hoàn toàn có cơ sở. Vì, pháo hoa và pháo thăng thiên đã có từ rất lâu và vua Quang Trung chỉ thay phần lõi mà thôi. Rất thuyết phục khi các hình ảnh hỏa hổ, các tư thế sử dụng hỏa hổ trùng hợp với mẫu vật hỏa hổ của quân Tây Sơn trong các bảo tàng. Hàng năm vào ngày mùng 5 Tết tôi đều đến dâng hương ở di tích gò Đống Đa. Bản thân tôi luôn coi vua Quang Trung là hình mẫu của người chỉ huy mà tôi đã nhập tâm từ khi bắt đầu đảm nhận nhiệm vụ chỉ huy trong kháng chiến chống Mỹ. Diệu Thúy
Nhà thơ Y Phương – tác giả bài thơ ‘Nói với con’ – đột ngột qua đời Nhà thơ Y Phương (Hứa Vĩnh Sước) – tác giả bài thơ “Nói với con”, “Tiếng hát tháng giêng” – đã đột ngột qua đời vào 20h50 ngày 9-2 tại Hà Nội , hưởng thọ 74 tuổi. Thông tin được con rể ông là họa sĩ, nhà văn Hoàng A Sáng xác nhận khuya 9-2. Nhận tin dữ, nhà thơ Trần Hùng cùng nhiều bạn văn, thơ đều bày tỏ nỗi đau đớn bởi sự ra đi đột ngột của nhà thơ Y Phương. Mới đó họ còn gọi nhau chúc Tết. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều – chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam – “không tin đó là sự thật, bởi trước Tết ông còn đến Hội Nhà văn dự sự kiện và còn nói chuyện vui vẻ với mọi người”. Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, nhà thơ Y Phương là người dân tộc Tày ở Cao Bằng nhưng sau này theo con về Hà Nội sinh sống. Sống nơi thị thành, nhà thơ dân tộc Tày luôn vọng nhớ núi đồi, nắng gió quê hương. Ông Thiều đánh giá Y Phương là “một tài năng đặc biệt và một nhân cách lớn”. Ông cho biết Hội Nhà văn Việt Nam sẽ tổ chức tang lễ ông. Nhà thơ Y Phương có tên khai sinh là Hứa Vĩnh Sước, sinh năm 1948, quê ở huyện Trùng Khánh , tỉnh Cao Bằng , là ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa VI. Ông có niềm đam mê với văn chương từ nhỏ nhưng chỉ học hết cấp 3. Dù là con một, ông xung phong đi bộ đội, nhập ngũ năm 1968 làm lính đặc công, phục vụ trong quân ngũ cho tới năm 1981. Ông đến với thơ ca từ những năm tháng quân ngũ này và cũng đi học tiếp từ trong quân ngũ. Sau đó ông chuyển sang công tác tại Sở Văn hóa – thông tin Cao Bằng, Hội Văn học nghệ thuật Cao Bằng, Hội Nhà văn Việt Nam. Ông sáng tác nhiều tập thơ , trong đó có các tập thơ song ngữ. Bài thơ Nói với con của ông được đưa vào chương trình ngữ văn lớp 9. Ông đoạt giải cuộc thi thơ tạp chí Văn Nghệ Quân Đội , giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1987 với tập thơ Tiếng hát tháng giêng , Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2007 và một số giải thưởng văn chương khác. Chân phải bước tới cha Chân trái bước tới mẹ Một bước chạm tiếng nói Hai bước tới tiếng cười Người đồng mình yêu lắm con ơi Đan lờ cài nan hoa Vách nhà ken câu hát Rừng cho hoa Con đường cho những tấm lòng Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời. Người đồng mình thương lắm con ơi Cao đo nỗi buồn Xa nuôi chí lớn Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn Sống trên đá không chê đá gập ghềnh Sống trong thung không chê thung nghèo đói Sống như sông như suối Lên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọc Người đồng mình thô sơ da thịt Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương Còn quê hương thì làm phong tục Con ơi tuy thô sơ da thịt Lên đường Không bao giờ nhỏ bé được Nghe con.	Poet Y Phuong - author of the poem 'Talk to your children' - suddenly passed away Poet Y Phuong (Hua Vinh Suoc) - author of the poems "Talk to your children", "The voice of January" - passed away suddenly at 8:50 p.m. on February 9 in Ho Chi Minh City. Hanoi , at the age of 74. The information was confirmed by his son-in-law, artist and writer Hoang A Sang, late on February 9. Receiving the bad news, poet Tran Hung and many of his literary and poetic friends expressed their pain at the sudden passing of poet Y Phuong. Just then they called each other to wish each other a Happy New Year. Poet Nguyen Quang Thieu – President of the Vietnam Writers Association – "didn't believe it was true, because before Tet he even went to the Writers Association to attend an event and even talked happily with everyone." According to poet Nguyen Quang Thieu, poet Y Phuong was from the Tay ethnic group in Cao Bang but later followed his children to live in Hanoi. Living in the city, Tay ethnic poets always long for the mountains, hills, sunshine and wind of their homeland. Mr. Thieu assessed Y Phuong as "a special talent and a great personality". He said the Vietnam Writers Association will hold his funeral. Poet Y Phuong's birth name is Hua Vinh Suoc, born in 1948, from the district Chongqing , conscious As tall as , is a member of the Executive Committee of the Vietnam Writers Association term VI. He had a passion for literature from a young age but only finished high school. Even though he was an only child, he volunteered to join the army, enlisted in 1968 as a special forces soldier, and served in the army until 1981. He came to poetry during his military years and also continued studying while in the army. Then he moved to work at the Department Culture – Cao Bang information, Cao Bang Literature and Arts Association, Vietnam Writers Association. He composed many volumes poem , including bilingual poetry collections. Poem Talk to your child His was included in the 9th grade literature program. He won a magazine poetry contest Military Arts , Vietnam Writers Association Award in 1987 with a collection of poems January singing , State Award for Literature and Arts in 2007 and a number of other literary awards. Right foot steps towards father Left foot steps towards mother One step to touch the voice Two steps to laughter The person I love so much, my child Weaving with spokes The walls of the house sing songs The forest gives flowers The path for the hearts Parents always remember their wedding day The most beautiful first day in the world. My comrades love me very much, my child Cao measures sadness Far from raising great ambition No matter what, dad still wants it Living on rocks doesn't mean rocks are bumpy Living in the valley does not condemn poverty Live like a river like a stream Up the waterfall and down the rapids Don't worry about hardship People with rough skin and flesh Not many people are small The fellows themselves chiseled rocks to elevate their homeland As for the homeland, it is customary My child, although the skin is rough Let's go Never be small Listen to me.
FIFA tăng tiền thưởng World Cup 2023 lên 60 triệu USD, tuyển nữ Việt Nam hưởng lợi Chủ tịch FIFA, ông Gianni Infantino đã cam kết tiền thưởng cho các đội tham dự World Cup nữ 2023 được tổ chức ở Úc và New Zealand sẽ tăng lên đến 60 triệu USD. Số tiền thưởng này tăng gấp đôi so với kỳ World Cup 2019 tổ chức ở Pháp (30 triệu USD) khi đó có 24 đội góp mặt ở vòng chung kết (VCK). Còn tại World Cup 2023, FIFA bên cạnh tăng tiền thưởng cũng tăng số lượng đội tham gia từ 24 lên 32 đội. Tại World Cup 2019, một đội tuyển góp mặt ở VCK thi đấu tại vòng bảng được FIFA chia thưởng khoảng 750.000 USD. Sau đó, số tiền thưởng này sẽ được tăng lên nhờ cộng thêm từ các thành tích thi đấu và thứ tự xếp hạng, cũng như việc tiến sâu vào giải như góp mặt ở vòng 1/8, tứ kết, bán kết và tranh chung kết (có giải thưởng 4 triệu USD). Các Liên đoàn thành viên của FIFA có đội tuyển tham dự VCK cũng được chia tiền thưởng, tương tự là các CLB có cầu thủ được chọn thi đấu ở World Cup cũng được cơ quan bóng đá thế giới chia tiền hỗ trợ… Cũng tại World Cup 2019, FIFA cho biết đã có đến 1,12 tỷ người xem, do đó sức hút của bóng đá nữ thế giới đang ngày càng tăng lên và vì thế nhu cầu quảng bá cùng các hoạt động thương mại khác đã giúp tăng doanh thu rất “khủng” cho cơ quan bóng đá thế giới. Việc tăng giải thưởng ở World Cup nữ là cấp thiết, cũng như để dần rút ngắn khoảng cách đang quá xa so với World Cup bóng đá nam (như năm 2022 ở Qatar, FIFA dự kiến tăng tiền thưởng tổng cộng lên đến 440 triệu USD so với mức 400 triệu ở kỳ World Cup 2018 ở Nga). Hiện FIFA chưa công bố cụ thể các mức thưởng và hỗ trợ ở kỳ World Cup 2023 dành cho bóng đá nữ, nhưng việc tăng số tiền thưởng lên gấp đôi so với năm 2019 đã gần như được thông qua. Tuyển nữ Việt Nam lần đầu tiên giành quyền góp mặt ở VCK World Cup cũng sẽ được hưởng lợi rất lớn từ việc chia thưởng của FIFA sau khi được tăng lên đáng kể. Tương tự là LĐBĐ Việt Nam, và các CLB bóng đá nữ Việt Nam cũng được hưởng một phần từ tiền chia của cơ quan bóng đá thế giới ở kỳ World Cup 2023	FIFA increases the 2023 World Cup bonus to 60 million USD, the Vietnamese women's team benefits FIFA President Gianni Infantino has pledged that bonuses for teams participating in the 2023 Women's World Cup held in Australia and New Zealand will increase to 60 million USD. This prize money doubled compared to the 2019 World Cup held in France (30 million USD) when there were 24 teams participating in the final round (VCK). At the 2023 World Cup, FIFA, in addition to increasing prize money, also increased the number of participating teams from 24 to 32 teams. At the 2019 World Cup, a team participating in the finals competing in the group stage received a reward of about 750,000 USD from FIFA. After that, this bonus amount will be increased thanks to the addition of competition achievements and ranking order, as well as progressing deeper into the tournament such as participating in the 1/8 round, quarter-finals, semi-finals and finals. (with a prize of 4 million USD). FIFA member federations with teams participating in the finals also receive bonuses, similarly clubs with players selected to compete in the World Cup also receive financial support from the world football agency... Also at the 2019 World Cup, FIFA said there were 1.12 billion viewers, so the attraction of world women's football is increasing and therefore the need for promotion and other commercial activities has increased. helps increase revenue very "huge" for the world football agency. Increasing the prize money at the Women's World Cup is urgent, as well as gradually shortening the gap that is too far compared to the Men's World Cup (like in 2022 in Qatar, FIFA plans to increase the total prize money up to 440 million USD). compared to 400 million at the 2018 World Cup in Russia). Currently, FIFA has not announced specific bonuses and support levels for the 2023 World Cup for women's football, but the increase in bonus amounts to double compared to 2019 has almost been approved. The Vietnamese women's team, which won the right to participate in the World Cup finals for the first time, will also benefit greatly from FIFA's prize distribution after being significantly increased. Similarly, the Vietnam Football Federation and Vietnamese women's football clubs also benefit from a portion of the world football agency's money in the 2023 World Cup.
Ông Lê Trung Chinh: Đà Nẵng vẫn còn dư địa và nhiều tiềm năng lớn Nhân những ngày đầu xuân Nhâm Dần 2022 , Danang IT Park tổ chức lễ ra quân đầu năm với quyết tâm cao độ, tập trung nguồn lực, cam kết về chất lượng và tiến độ công trình, tạo động lực thu hút đầu tư và phát triển kinh tế, góp phần đưa Đà Nẵng trở thành một trong những trung tâm kinh tế-xã hội lớn của Việt Nam và Đông Nam Á. Tại buổi lễ, lô hàng máy tính bảng đầu năm thuộc chương trình “Sóng và máy tính cho em” của Bộ TT&TT phát động cũng đã được Trungnam EMS cho xuất xưởng. Sự kiện này tạo một dấu mốc quan trọng trong quá trình hợp tác với đối tác Xelex trên lộ trình sản xuất những sản phẩm mang dấu ấn “Make in Việt Nam”. Theo Trungnam EMS, máy tính bảng Gama Xelex8 là một sản phẩm mang trong mình nhiều ý nghĩa, là máy tính bảng được thiết kế bởi người Việt, được sản xuất bởi chính những con người Đà Nẵng tại Đà Nẵng cùng với các thương hiệu tên tuổi khác tham gia chương trình “Sóng và máy tính cho em” của Chính phủ, Bộ TT&TT, Bộ GD&ĐT phát động. Phát biểu tại buổi lễ, ông Lê Trung Chinh, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, cho biết: Lô hàng máy tính bảng là sản phẩm giáo dục có ý nghĩa để cùng với ngành giáo dục – đào tạo có thể đa dạng hoá các hình thức dạy học trong bối cảnh chúng ta đón nhận những diễn biến phức tạp của dịch bệnh. Đây cũng là sản phẩm mang lại đa dạng hoá và phong phú hoá sản phẩm của Khu CNTT tập trung của thành phố, khẳng định chủ trương của chính quyền thành phố và sự đầu tư của nhà đầu tư là đúng hướng và có hiệu quả. Lãnh đạo thành phố sẽ cùng với nhà đầu tư trong thời gian sớm nhất sẽ xem xét tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để sớm triển khai giai đoạn 2 của Khu CNTT tập trung này, đây là chủ trương lớn được thành phố đặc biệt quan tâm… “Chúng tôi cũng xin kêu gọi tất cả các nhà đầu tư đã và đang đầu tư, các nhà đầu tư tiềm năng tiếp tục quan tâm, hướng về TP Đà Nẵng, đầu tư cho TP Đà Nẵng. TP Đà Nẵng vẫn còn dư địa và còn nhiều tiềm năng lớn. TP Đà Nẵng cam kết hỗ trợ hết sức mình để tạo điều kiện cho các nhà đầu tư hoạt động sản xuất kinh doanh, đầu tư có hiệu quả tại thành phố”, ông Chinh cho biết. Quang cảnh buổi lễ Trong bối cảnh bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19 trong năm 2021 vừa qua, được sự hỗ trợ nhiệt tình của chính quyền Đà Nẵng về việc tháo gỡ khó khăn về thủ tục, cấp phép cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án động lực phát triển, Khu CNTT tập trung Đà Nẵng cũng đã đạt được những thành quả đáng khích lệ. Năm nhà máy quy mô lớn từ 4.000 – 6.000m2/sàn tại phân khu sản xuất A2 sẽ đi vào hoạt động trong vòng hơn 1 tháng tới đây. Bốn căn biệt thự mẫu thuộc khu chuyên gia đã hoàn thành và sẽ đồng loạt triển khai hoàn thiện 60 căn biệt thự còn lại sau theo tiêu chuẩn 5 sao. Khu công viên sinh thái, công viên thể thao cũng đã sẵn sàng. Các tiện ích khác như: Club House, khu công viên trung tâm….cũng đang trong giai đoạn đi vào hoàn thiện. Với tiến độ xây dựng và những tín hiệu tích cực từ thu hút sự quan tâm, đầu tư của các đối tác quốc tế như hiện nay, đặc biệt là việc hợp tác triển khai xây dựng Data Center với đối tác Singapore là những mảnh ghép quan trọng trong việc khớp nối hoàn chỉnh hệ sinh thái Khu CNTT tập trung (Phân khu Data Center với Khu R&D 20ha: 10ha nằm giai đoạn 1 và 10ha nằm ở giai đoạn 2 của dự án, các toà nhà văn phòng…), tạo thành một Khu CNTT tập trung quy mô và hoàn chỉnh tại Việt Nam.	Mr. Le Trung Chinh: Da Nang still has room and great potential During the first days Nham Dan Spring 2022 , Danang IT Park held the launching ceremony at the beginning of the year with high determination, focusing resources, commitment to quality and progress of projects, creating motivation to attract investment and economic development, contributing to bringing Da Nang has become one of the major socio-economic centers of Vietnam and Southeast Asia. At the ceremony, the first shipment of tablet computers of the year under the program "Wave and computer for children" launched by the Ministry of Information and Communications was also released by Trungnam EMS. This event creates an important milestone in the process of cooperation with partner Xelex on the roadmap to produce products bearing the "Make in Vietnam" mark. According to Trungnam EMS, the Gama Xelex8 tablet is a product with many meanings, it is a tablet designed by Vietnamese people, manufactured by Da Nang people in Da Nang. Danang along with other famous brands participating in the program "Wave and computer for children" launched by the Government, Ministry of Information and Communications, Ministry of Education and Training. Speaking at the ceremony, Mr. Le Trung Chinh, Chairman of the People's Committee of Da Nang City, said: The tablet shipment is a meaningful educational product that, together with the education and training industry, can diversify forms of education. teaching methods in the context of us embracing the complex developments of the epidemic. This is also a product that diversifies and enriches the products of the city's centralized IT Park, affirming that the city government's policies and investors' investments are in the right direction and effective. City leaders, together with investors, will consider removing difficulties and obstacles as soon as possible to soon deploy phase 2 of this centralized IT Park. This is a major policy that the city pays special attention to. heart… “We would also like to call on all investors who have been investing and potential investors to continue to pay attention to Da Nang City and invest in Da Nang City. Da Nang City still has room and great potential. Da Nang City is committed to providing all possible support to create conditions for investors to operate production, business and investment activities effectively in the city," Mr. Chinh said. View of the ceremony In the context of being heavily affected by the COVID-19 pandemic in 2021, with the enthusiastic support of the Da Nang government in removing difficulties in procedures, licensing as well as creating favorable conditions. For development driving projects, Da Nang IT Park has also achieved encouraging results. Five large-scale factories with an area of 4,000 - 6,000 square meters/floor in the A2 production zone will come into operation within the next month. Four model villas in the expert area have been completed and the remaining 60 villas will be completed at the same time according to 5-star standards. The ecological park and sports park are also ready. Other amenities such as: Club House, central park... are also in the completion stage. With the current construction progress and positive signals from attracting attention and investment from international partners, especially the cooperation in implementing Data Center construction with Singaporean partners, these are pieces of the puzzle. important for complete coupling Ecosystem Centralized IT Park (Data Center Subdivision with 20ha R&D Area: 10ha in phase 1 and 10ha in phase 2 of the project, office buildings...), forming a large-scale and complete centralized IT Park in Viet Nam.
Vai trò Kinh lược sứ Nguyễn Tri Phương trong chính sách đồn điền thời vua Tự Đức Rất nhiều chính sách cải cách đồn điền dưới thời vua Tự Đức được đại thần Nguyễn Tri Phương hoàn thiện khi ông làm Kinh lược sứ Nam kỳ, sau này đã có nhiều đóng góp to lớn cho công cuộc kháng chiến chống Pháp. Khẳng định công lao to lớn của đại thần Nguyễn Tri Phương trong những chính sách đồn điền dưới triều vua Tự Đức, tác phẩm mới Xã hội Việt Nam thời Lê – Nguyễn của tác giả Lê Nguyễn (do Dtbooks và NXB Hồng Đức ấn hành) viết: “Phải đợi đến đầu thập niên 1850, khi đại thần Nguyễn Tri Phương được cử làm Kinh lược sứ Nam kỳ, chính sách đồn điền mới thực sự hoàn chỉnh. Tháng giêng năm 1854, căn cứ vào lời tâu của cụ Nguyễn, vua Tự Đức đã chấp thuận cho cụ thực hiện những cải cách trong chính sách đồn điền”. Vua Tự Đức Theo đó, cụ Nguyễn Tri Phương có đề nghị triều đình khuyến khích những người có điền sản đứng ra chiêu mộ dân, lập đồn điền, tuân thủ những quy định chặt chẽ về mặt tổ chức. Cứ 50 người lập thành một đội, 10 đội thành một cơ. Ai mộ đủ 50 người được cử làm chánh đội trưởng suất đội (chánh thất phẩm), mộ 500 người (một cơ) được cử làm Phó Quản cơ (chánh lục phẩm) . Ông còn yêu cầu có định lệ ban thưởng: người nào mộ 30 dân được miễn xâu thuế trọn đời, mộ 50 dân được ban hàm chánh cửu phẩm, mộ 100 dân được hàm chánh bát phẩm. Riêng các phạm nhân, cứ lập một đội 50 người có làng xã đứng ra bảo chứng thì được tha tội, giao cho hai tỉnh An Giang và Hà Tiên bố trí canh tác tại các đồn điền thuộc tỉnh. Khi đời sống tại các đồn điền đã ổn định, các đội sẽ biến thành ấp, các cơ biến thành tổng, Suất đội kiêm nhiệm Trưởng ấp, Phó quản cơ kiêm nhiệm Tổng trưởng. Sách đã dẫn của nhà nghiên cứu Lê Nguyễn cho biết thêm: “Về phần chính quyền cấp phủ, huyện, để ngăn chặn tình trạng biếng nhác của họ, vua Tự Đức cũng đặt ra lệ thưởng phạt. Phủ huyện nào mộ được 30 dân đinh, canh tác 60 mẫu ruộng thì được hưởng hết; chỉ được 1/5 số đó thì không được hưởng, còn không mộ được ai sẽ bị nghiêm trị. Vì lẽ đó, chính sách đồn điền không phải lúc nào cũng được đồng tình hoàn toàn”. Với tấm lòng nhiệt huyết trước nhiệm vụ nặng nề được triều đình giao phó, đặt niềm tin cho Nguyễn Tri Phương, cứ ngỡ mọi việc xuôi chèo mát mái. Nhưng không, một số quan chức dưới quyền Kinh lược sứ Nguyễn Tri Phương vẫn có nhiều ý kiến bất đồng. Qua các tài liệu có được, nhà nghiên cứu Lê Nguyễn điểm mặt: “Tiêu biểu trong nhóm này phải kể đến Tổng đốc An Hà (An Giang – Hà Tiên) Cao Hữu Bằng, Tri phủ Nguyễn Cửu Trường, Bố chánh Định Tường Nguyễn Đình Tân, Án sát Định Tường Vương Sĩ Kiệt. Họ lập luận rằng có nhiều người lợi dụng chính sách đồn điền để chiếm canh thục điền (ruộng đã cày cấy thành điền rồi), người ứng mộ không có căn cước dễ trốn đi; cho phạm nhân mở mang hoang địa là giúp họ có cơ hội trốn tránh, tiếp tục tái phạm”.	The role of Imperial Ambassador Nguyen Tri Phuong in the plantation policy during the reign of King Tu Duc Many plantation reform policies under King Tu Duc were perfected by the great mandarin Nguyen Tri Phuong when he served as Ambassador of Southern Vietnam, later making great contributions to the resistance war against the French. Affirming the great contributions of the great mandarin Nguyen Tri Phuong in the plantation policies under the reign of King Tu Duc, the new work Vietnamese society during the Le - Nguyen dynasties by author Le Nguyen (published by Dtbooks and Hong Duc Publishing House) wrote: "It was not until the early 1850s, when the great mandarin Nguyen Tri Phuong was appointed as the Ambassador of Southern Vietnam, that the plantation policy was truly complete. . In January 1854, based on Mr. Nguyen's words, King Tu Duc approved him to carry out reforms in plantation policy. King Tu Duc Accordingly, Mr. Nguyen Tri Phuong proposed that the court encourage people with real estate to recruit people, establish plantations, and comply with strict organizational regulations. Every 50 people form a team, every 10 teams form a team. Whoever recruits 50 people is appointed as the team leader (rank seven), and whoever recruits 500 people (one team) is appointed Deputy Manager (rank six). He also requested that there be a reward rule: those who buried 30 people would be exempted from paying taxes for life, those who buried 50 people would be given the rank of ninth rank, and those who buried 100 people would be given the rank of eighth rank. As for prisoners, if they form a team of 50 people with the village as guarantor, they will be forgiven and assigned to An Giang and Ha Tien provinces to arrange cultivation on plantations in the province. When life on the plantations has stabilized, the teams will turn into hamlets, the agencies will turn into generals, the Team Leader will also be the Head of the hamlet, the Deputy Manager will also be the Chief. Books cited by the house study Le Nguyen added: "As for the government and district authorities, to prevent their laziness, King Tu Duc also set rules for rewards and punishments. Any district government that recruits 30 people and cultivates 60 acres of fields will enjoy them all; If you only get 1/5 of that number, you will not be entitled to it, and if you cannot find anyone, you will be severely punished. For that reason, plantation policy is not always fully agreed upon. With enthusiasm for the heavy task assigned to him by the royal court, he placed his trust in Nguyen Tri Phuong and thought everything would go smoothly. But no, some officials under Kinh strategist Nguyen Tri Phuong still have many disagreements. Through the available documents, researcher Le Nguyen points out: "Typical members of this group include Governor of An Ha (An Giang - Ha Tien) Cao Huu Bang, Governor Nguyen Cuu Truong, and Chief Minister Dinh Tuong Nguyen. Dinh Tan, Murder of Dinh Tuong Vuong Si Kiet. They argued that there were many people who took advantage of the plantation policy to take over cultivated fields (fields that had already been cultivated into plantations), and applicants without identification could easily escape; Allowing prisoners to open up the wilderness is to help them have the opportunity to escape and continue to reoffend."
Tết trong ký ức văn thi sĩ: Tác giả ‘Tràng giang’ nhớ Tết chiến khu Trong ký ức của nhà thơ Huy Cận (1919-2005), được ghi lại nơi Hồi ký song đôi , một trong những cái Tết đáng nhớ, là Tết chiến khu năm 1952 nơi “thủ đô gió ngàn”. Khi ấy, cơ quan Phủ Chủ tịch và Phủ Thủ tướng ở cạnh nhau bên núi, bên rừng chiến khu Việt Bắc tại bản Vèn, thuộc tỉnh Bắc Kạn . Nhà thơ Huy Cận vẫn còn nhớ, hôm ấy là chiều cuối năm của ngày 30 tháng Chạp, trời tạnh ráo nhưng gió buốt làm cho cái rét càng như cắt da cắt thịt. Lán trại của cơ quan khi ấy được làm dưới những tán cây to. Trước thời khắc năm cũ sắp qua, năm mới đang đến, “chúng tôi, anh em ở Phủ Thủ tướng đốt củi để sưởi ấm, nướng mấy củ sắn, ngồi nói chuyện, kể những kỷ niệm về Tết ở quê nhà cho đỡ buồn, cho đỡ nhớ gia đình” . Bên bếp lửa được đốt bằng những khúc cây to chụm lại lấy ánh sáng và sức nóng đẩy lùi giá rét, mọi người thi nhau kể những kỷ niệm đáng nhớ về cái Tết ở quê nhà. Nào là Tết lúc ấu thơ, nào là thú đốt pháo, nào là những phiên chợ Tết theo cha mẹ đi sắm Tết. Biết bao chuyện về Tết đã qua để kể trong chiều 30 tháng Chạp trong lúc đón chờ năm mới sang. Câu chuyện đang đượm thì vẫn lời Huy Cận, lúc ấy, Bác Hồ đi tới. Mọi người đứng dậy chào vị Chủ tịch nước. Bác giơ tay ra hiệu cho tất cả ngồi xuống. Người cũng ngồi xen vào bên cạnh anh em đang quây quần bên bếp lửa. Chỗ Người ngồi, là một khúc gỗ được cưa bằng. Tác giả của Lửa thiêng thuật tiếp. “Bác hỏi chúng tôi đã nấu bánh chưng chưa, và chương trình Tết của chúng tôi như thế nào. Chúng tôi báo cáo với Bác những trò vui mà chúng tôi định tổ chức với nhau ba ngày Tết. Bác dặn ngay là phải đi thăm đồng bào trong bản, cùng đồng bào tổ chức vui chơi ngày tết, đánh còn, thi bắn chim, thi bắt cá trong hang suối…”. Lời dặn dò ấy, không chỉ là sự quan tâm về hoạt động Tết của đội ngũ cán bộ nhà nước, mà còn là chính sách dân vận của Người, là thuận theo lời xưa “nhập gia tùy tục”. Sau lời dặn dò của Người, một đồng chí đứng dậy, mạnh dạn xin phép: “Thưa Bác tha cho, cho con được hỏi Bác một câu”. “Chú cứ hỏi, và chú cứ ngồi xuống nói chuyện”, Bác đáp. Thế rồi, đồng chí kia mạnh dạn hỏi thật, về việc vì sao Người không lập gia đình. Những tưởng sẽ bị Bác mắng nhưng không, Người trầm ngâm rồi giọng thấp xuống như tâm sự, ai cũng mong muốn có một gia đình riêng đầm ấm. Nhưng hoàn cảnh đời Bác không cho phép Bác được lập gia đình. Nói rồi, Người cười tiếp lời: “Bây giờ gia đình Bác là tất cả các cô các chú, là tất cả bà con, đồng bào. Không có gia đình riêng, thì Bác lấy gia đình chung làm cái vui của Bác, làm cái ấm áp của Bác”. Nhiều đồng chí xúc động trước tâm sự của Người, trước sự hy sinh hạnh phúc riêng tư của vị lãnh tụ kính yêu vì hạnh phúc, vì độc lập, tự do của dân tộc. Bên bếp lửa, những câu chuyện Tết được kể Để khuấy động không khí đang trầm lắng, Bác nói mọi người cùng hát cho vui và bới sắn đang nướng cho Bác ăn cùng. Những bài hát kháng chiến sau đó được cất lên giữa núi rừng Việt Bắc trong chiều cuối năm, “còn sắn thì mải câu chuyện, không ai lật trở cho đều, cho nên đã cháy thui gần hết. Tuy vậy Bác cũng cầm một mẩu nhỏ cùng ăn và khen “sắn cháy càng thơm”. Trong đời chúng tôi đã ăn bao nhiêu cái Tết vui, ấm, lúc trong gia đình, khi xa quê hương, nhưng chưa bao giờ lại có được một buổi chiều cuối năm ấm lòng như chiều tết ở bản Vèn, bên cạnh Bác”, nhà thơ Huy Cận hồi tưởng. Nhớ lời Bác dặn trong chiều cuối năm bên bếp lửa, đến sáng ngày mùng một Tết, các đồng chí trong cơ quan của Phủ Thủ tướng tham gia vui Tết cùng đồng bào, người đi đánh còn, người đi chúc Tết, người lội suốt bắt cá… Cái Tết giữa đại ngàn trong thời gian kháng chiến đầy gian khó, nhưng đậm tình quân dân, thắm tình đồng chí và gần gũi giữa lãnh tụ cùng cán bộ mãi không quên trong ký ức tác giả Tràng giang . Trần Đình Ba	Tet in the memory of poets: The author of 'Trang Giang' remembers Tet in the war zone In the memory of poet Huy Can (1919-2005), the place was recorded Parallel memoirs , one of the memorable Tet, is the Tet war zone in 1952 where "capital of thousands of winds". At that time, the Presidential Palace and the Prime Minister's Office were located next to each other on the mountain, next to the forest of the Viet Bac war zone in Ven village, in the province. Bac Kan . Poet Huy Can still remembers, that day was the last afternoon of the year on December 30, the weather was cool but the cold wind made the cold even more cutting. The agency's camp at that time was built under large trees. Before the old year is about to pass and the new year is coming, "We, brothers at the Prime Minister's Palace, burned wood for heat, grilled some cassava, sat and talked, and told memories of Tet back home to relieve sadness and miss our families." . Next to the fire burning with large logs gathered together to use light and heat to repel the cold, everyone competes to tell memorable memories of the year. Tet at home. Which is Tet When I was a child, I loved setting off firecrackers and going to Tet markets with my parents to go shopping for Tet. There are so many stories about the past Tet to tell on the afternoon of December 30 while waiting for the new year. While the story was going on, Huy Can still said, at that time, Uncle Ho came. Everyone stood up to greet the President. Uncle raised his hand to signal everyone to sit down. People also sat next to the brothers gathered around the fire. The place where he sat was a sawn piece of wood. Author belong to Sacred fire continue narration. “He asked if we had cooked banh chung yet, and what our Tet program was like. We reported to Uncle Ho the fun activities we planned to organize together during the three days of Tet. Uncle immediately told us to visit the people in the village, and join them in organizing Tet fun, fighting shuttlecocks, bird shooting competitions, and fish-catching competitions in stream caves...". That advice is not only the concern for Tet activities of the state officials, but also his public policy, which is to follow the old saying "join the family according to customs". After his instructions, a comrade stood up and boldly asked for permission: "Dear sir, please forgive me, let me ask you a question." "You just ask, and you just sit down and talk," Uncle replied. Then, the other comrade boldly asked the truth about why he did not get married. I thought I would be scolded by Uncle Ho but I didn't. He was thoughtful and then lowered his voice as if confiding that everyone wanted to have a warm family of their own. But the circumstances of Uncle Ho's life did not allow him to get married. Having said that, he smiled and continued: “Now Uncle's family is all the aunts and uncles, all the relatives and compatriots. Without a family of his own, Uncle used the common family as his joy, as his warmth. Many comrades were moved by his confession, by the beloved leader's sacrifice of his personal happiness for the happiness, independence, and freedom of the nation. By the fire, Tet stories are told To stir up the quiet atmosphere, Uncle Ho asked everyone to sing for fun and dig up roasted cassava for Uncle to eat. Resistance songs were then sung among the mountains and forests of Viet Bac in the late afternoon of the year. “As for the cassava, they were so busy talking that no one turned it over properly, so most of it burned to the ground. However, Uncle Ho also took a small piece to eat and praised "burnt cassava is more fragrant". In our lives, we have had many happy and warm Tet holidays, both at home and away from home, but we have never had a year-end afternoon as heart-warming as the Tet afternoon in Ven village, next to Uncle Ho. Poet Huy Can recalls. Remembering what Uncle Ho told us on the last afternoon of the year around the fire, on the morning of the first day of Tet, comrades in the Prime Minister's Office joined in the Tet fun with their compatriots, some went to play shuttlecocks, some went to wish New Year wishes, some waded all the way through. catching fish... Tet among the thousands during the resistance war was full of hardships, but filled with love for the army and people, the love for comrades and the closeness between leaders and cadres that will never be forgotten in the author's memory. Trang Giang . Tran Dinh Ba
Những bảo vật quốc gia mới: Phù điêu thần Hộ pháp Mả Chùa Bảo vật quốc gia Phù điêu thần Hộ pháp gò Mả Chùa là tác phẩm Hộ pháp duy nhất đại diện cho phong cách Bình Định. Phù điêu thần Hộ pháp Mả Chùa được phát hiện năm 1992. Khi đó, trong lúc đào đất để xây dựng công trình dân cư, người dân thôn Đại Hòa (xã Nhơn Hậu, TX.An Nhơn , Bình Định) đã tình cờ phát hiện bảo vật quốc gia này. Tại thời điểm phát hiện, phù điêu nằm trong lòng đất, ở tư thế nằm sấp. Sau đó, phù điêu được đưa về Trung tâm văn hóa – thông tin H.An Nhơn. Năm 1999, phù điêu được đưa về trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Bình Định . Phù điêu được đặt tên gắn với phế tích nơi đã tìm ra nó là gò Mả Chùa. Bảo tàng Bình Định cho biết: “Vị trí phế tích nằm phía tây của thành Đồ Bàn, kinh đô vương quốc Champa xưa”. Tại bề mặt gò đất cũng là phế tích này còn nhiều loại vật liệu kiến trúc Champa nằm vương vãi như mảnh gạch, đá ong, gốm trang trí điểm góc…, với phạm vi phân bố rộng khoảng 5.000 m 2 . Điều này chứng tỏ nơi đây từng tồn tại kiến trúc tôn giáo của người Champa xưa. Khảo tả của Bảo tàng Bình Định cho biết Phù điêu thần Hộ pháp Mả Chùa (thế kỷ 12) làm bằng đá sa thạch, cao 110 cm, nặng 500 kg. Phù điêu được chạm nổi trên khối sa thạch, thể hiện là một nam thần. Thần đội vương miện hai tầng, khuôn mặt vuông dữ tợn. Đồ trang sức là những vòng kiềng để trơn, không trang trí hoa văn. Thần trong tư thế vững chãi, chân phải gập chùng xuống và chân trái quỳ đầu gối sát đất. Thần mặc chiếc quần ngắn (sampot) bó sát đùi, với nhiều nếp gấp. “Phù điêu thần Hộ pháp Mả Chùa là một tác phẩm nghệ thuật điêu khắc đá Champa, thuộc phong cách tháp Mẫm thế kỷ 12”, bảo tàng cho biết. Theo truyền thuyết của Hindu giáo, thần Hộ pháp hay thần Dvarapala là vị môn thần canh giữ cổng hoặc cửa của những ngôi đền tháp. Thần có nhiệm vụ bảo vệ đạo pháp, người tu hành, người đến hành lễ. Thần thường thể hiện theo cặp đối xứng, đặt ở hai bên cửa ra vào đền tháp Champa. Theo hồ sơ bảo vật, Phù điêu thần Hộ pháp Mả Chùa, về cơ bản, có tư thế, động tác và khuôn mặt là tiếp nối truyền thống của phong cách nghệ thuật Đồng Dương. Đó là khuôn mặt to dữ tợn với đôi mắt dô ra ngoài tròng, hai lỗ mũi phình ra, cặp răng nanh hàm trên chìa ra, đôi lông mày to uốn cong hai đầu… Trinh Nguyễn	New national treasures: Bas-relief of the Dharma Protector God Ma Chua National treasure The relief of the Dharma Protector on Ma Chua mound is work The only dharma protector representing Binh Dinh style. The relief of the Dharma Protector God Ma Chua was discovered in 1992. At that time, while digging soil to build residential projects, people in Dai Hoa village (Nhon Hau commune, An Nhon town , Binh Dinh) was accidentally discovered National treasures This. At the time of discovery, the relief was in the ground, in a prone position. After that, the relief was brought to the Hanoi Cultural and Information Center. In 1999, the relief was put on display at the Provincial Museum Pacify . The relief is named after the ruins where it was found, Ma Chua mound. Binh Dinh Museum said: "The location of the ruins is located west of Do Ban citadel, the capital of the ancient Champa kingdom." At the surface of this mound, which is also a ruin, there are many types of Champa architectural materials scattered such as pieces of bricks, laterite, ceramics decorating corner points..., with a wide distribution range of about 5,000 m 2 . This proves that the religious architecture of the ancient Champa people once existed here. The Binh Dinh Museum's description shows that the Buddha Protector God Ma Chua relief (12th century) is made of sandstone, 110 cm high, weighs 500 kg. The relief is embossed on a sandstone block, representing a male god. The god wears a two-tiered crown and has a fierce square face. Jewelry is plain bracelets, not decorated with patterns. The god is in a steady posture, his right leg bent down and his left leg kneeling close to the ground. The god wears short pants (sampot) that are tight around the thighs, with many folds. "The relief of the Dharma Protector God Ma Chua is a work of Champa stone sculpture, belonging to the Mam tower style of the 12th century," the museum said. According to Hindu legend, the Dharma Protector or Dvarapala is the deity that guards the gates or doors of temples and towers. Gods have the duty to protect the Dharma, those who practice, and those who come to perform ceremonies. Gods are often shown in symmetrical pairs, placed on both sides of the entrance to the Champa temple tower. According to the treasure records, the relief of the Dharma Protector of Ma Chua, basically, has postures, movements and faces that continue the tradition of the style. art Dong Duong. It was a big, fierce face with protruding eyes, bulging nostrils, protruding upper fangs, and large eyebrows curved at both ends... Trinh Nguyen
Bảo tồn Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo, công nhận hai bảo vật quốc gia Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo – Ba Thê (An Giang) đã được Thủ tướng ra quyết định bảo tồn, đồng thời công nhận hai bảo vật quốc gia. Ngày 10.2, tại Ban Quản lý di tích văn hóa Óc Eo (H. Thoại Sơn ), UBND tỉnh An Giang tổ chức lễ công bố quyết định phê duyệt quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo – Ba Thê và quyết định của Thủ tướng về việc công nhận hai bảo vật quốc gia . Theo quyết định của Thủ tướng khu quy hoạch bảo tồn, tu bổ và phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo – Ba Thê có tổng diện tích quy hoạch là 433,2 ha nhằm bảo vệ các điểm di tích, di vật đã phát lộ của di tích. Đồng thời, nghiên cứu, khảo sát di tích trong mối liên hệ với các di tích, di chỉ khảo cổ học liên quan đến văn hóa, văn minh Óc Eo rực rỡ đã từng tồn tại, góp phần phát triển kinh tế – xã hội, văn hóa, du lịch của tỉnh An Giang . Qua nhiều năm khai quật tại khu di tích, các nhà khoa học thu về hàng ngàn hiện vật có giá trị, trong đó tỉnh An Giang đã chọn lựa, đề nghị và được Thủ tướng công nhận hai bảo vật quốc gia gồm: Phù điêu Phật Linh Sơn Bắc, niên đại thế kỷ thứ III-IV trước Công Nguyên và Nhẫn Nandin Giồng Cát, niên đại thế kỷ V trước Công Nguyên. Cả hai bảo vật quốc gia này hiện được lưu giữ tại Ban Quản lý di tích Văn hóa Óc Eo. Nhẫn Nandin Giồng Cát, niên đại thế kỷ V trước Công Nguyên được công nhận là bảo vật quốc gia. TRẦN NGỌC Cũng tại buổi lễ, tỉnh An Giang giới thiệu 2 quyển sách: Khảo cổ học đồng bằng sông Mê Kông của Louis Malleret và Na Phật Na – Kinh đô đầu tiên và cuối cùng của Vương quốc Phù Nam do PGS.TS Đặng Văn Thắng, nguyên Giám đốc Bảo tàng TP.HCM làm chủ biên. Đây là những tài liệu quý giá, tạo tiền đề cho nhiều nghiên cứu về sau. TRẦN NGỌC	Preserving Oc Eo Special National Monument, recognizing two national treasures The special national relic Oc Eo - Ba The (An Giang) has been decided to preserve by the Prime Minister, and at the same time recognized two national treasures. February 10, at the Cultural Relics Management Board Oc Eo (H. Thoai Son ), An Giang Provincial People's Committee held a ceremony to announce the decision approving the planning for preservation, renovation and restoration of Oc Eo - Ba The special national relic and the Prime Minister's decision on recognizing two National treasures . According to the Prime Minister's decision, the planning area for conservation, repair and restoration of Oc Eo - Ba The special national relic has a total planning area of 433.2 hectares to protect relics and relics that have been discovered. discovery of relics. At the same time, researching and surveying relics in relation to relics and archaeological sites related to the brilliant Oc Eo culture and civilization that once existed, contributes to economic development – society, culture, tourism of the province An Giang . Over many years of excavation at the relic site, scientists have recovered thousands of valuable artifacts, of which An Giang province has selected, proposed and been recognized by the Prime Minister as two national treasures including: Reliefs Phat Linh Son Bac, dated 3rd-4th centuries BC and Nandin Ring Giong Cat, dated 5th century BC. Both of these national treasures are currently kept at the Monuments Management Board Culture Oc Eo. Nandin Giong Cat Ring, dated 5th century BC, is recognized as a national treasure. TRAN NGOC Also at the ceremony, An Giang province introduced two books: Archeology of the Mekong Delta by Louis Malleret and Na Phat Na – The first and last capital of the Funan Kingdom edited by Associate Professor, Dr. Dang Van Thang, former Director of Ho Chi Minh City Museum. These are valuable documents, creating a foundation for many future studies. TRAN NGOC
NSƯT Tiến Hợi – diễn viên đóng vai Bác Hồ thành công nhất qua đời NSƯT Tiến Hợi đã có hơn 40 lần vào vai Bác Hồ trong các vở kịch và phim điện ảnh hay phim truyền hình và hàng trăm lần vào vai Bác trong những sự kiện chương trình lễ hội, lễ kỷ niệm… “4 giờ sáng nay, đúng ngày 10 Tết, trái tim của bạn tôi, NSƯT Tiến Hợi ngừng đập. Vĩnh biệt bạn. Vô cùng thương xót”, nhà văn Nguyễn Quang Vinh vừa chia sẻ trên trang cá nhân sáng sớm nay. Chia sẻ thêm, nhà văn Nguyễn Quang Vinh cho biết ông bàng hoàng và thương xót khi nhận được tin buồn từ người thân của NSƯT Tiến Hợi: “Sáng sớm nay, vợ anh Tiến Hợi chỉ kịp nhắn cho bạn bè một câu, chưa kịp nói gì về nguyên nhân hay bệnh tình. Trước đó, cũng có thông tin anh từng điều trị bệnh liên quan đến tim hoặc cao huyết áp…”. NSƯT Tiến Hợi (bên trái) thể hiện vai Nguyễn Tất Thành trong phim “Hẹn gặp lại Sài Gòn” (Ảnh: TL). Theo nhà văn Nguyễn Quang Vinh, kế hoạch NSƯT Tiến Hợi tham gia chương trình ngày 7/5 Đại tướng Võ Nguyên Giáp – Người con của làng do ông làm đạo diễn đã không trở thành hiện thực. “Tiến Hợi là một trong những diễn viên hiếm hoi nhất thể hiện tốt nhất hình tượng Bác Hồ. Một là anh có ngoại hình giống, hai là tiếng nói chuyện cũng giống hệt luôn, ba là anh tham gia rất nhiều vai diễn về Bác Hồ từ điện ảnh, truyền hình, sân khấu, sự kiện…”, nhà văn Nguyễn Quang Vinh nói. NSƯT Tiến Hợi, tên thật là Nguyễn Văn Hợi, sinh năm 1959, công tác tại Đoàn 2 Nhà hát Kịch Hà Nội từ năm 1988 đến nay. Lần đầu tiên, NSƯT Tiến Hợi được vinh dự thể hiện hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh là năm 1987 trong vở kịch Đêm trắng của Đoàn Nghệ thuật Trường Sơn Quân khu 2 (tác giả Lưu Quang Hà; đạo diễn, NSND Doãn Hoàng Giang). NSƯT Tiến Hợi tâm sự, bằng tấm lòng yêu quý Bác Hồ – vị cha già của dân tộc Việt Nam, trong mọi tác phẩm ông thể hiện (sân khấu, điện ảnh, truyền hình và phát thanh) ông đều cố gắng nuôi dưỡng cảm xúc nguyên vẹn với mỗi lần hóa thân hình tượng Bác. 34 năm kể từ lần đầu tiên vào vai Bác Hồ kính yêu của dân tộc, đến nay NSƯT Tiến Hợi vẫn được đánh giá là diễn viên thể hiện vai Bác Hồ xuất sắc nhất trên cả hai lĩnh vực sân khấu và điện ảnh. Nghệ sĩ Vương Đạm Thủy ân cần hóa trang cho chồng vào vai Bác Hồ (Ảnh: ST). Vợ chồng NSƯT Tiến Hợi cơ duyên đến với nhau cũng từ vai diễn về Bác Hồ (Ảnh: ST). Ông đã từng tham gia các vở kịch của Nhà hát như: Xin lĩnh án tử hình, Vùng lạnh, Chùm hài Oái oăm Đời!, Sám hối, Vòng đời, Vị thánh trong mơ, Những người con Hà Nội… Các tác phẩm truyền hình, điện ảnh ông đã tham gia gồm: Hà Nội – mùa đông 46, Hẹn gặp lại Sài Gòn, Hoa ban trắng, Hoa ban đỏ, Dãy bàn 4 người, Cảnh sát hình sự, Người phán xử, Bi kịch chưa đặt tên… Ông từng đạt giải Huy chương Vàng Hội diễn Sân khấu toàn quốc năm 1992 vở Xin lĩnh án tử hình vai Chủ tịch Hồ Chí Minh; Huy Bạc vở Vùng lạnh Liên hoan Sân khấu Toàn quốc năm 2018 vai ông Sinh.	Meritorious Artist Tien Hoi - the actor who most successfully played the role of Uncle Ho, passed away Meritorious Artist Tien Hoi has played Uncle Ho more than 40 times in plays, movies, and television series, and hundreds of times he has played Uncle Ho in other plays. event Festival programs, celebrations... “At 4 o'clock this morning, on the 10th day of Tet, the heart of my friend, Meritorious Artist Tien Hoi, stopped beating. Good bye. Extremely merciful," writer Nguyen Quang Vinh just shared on his personal page early this morning. Sharing more, writer Nguyen Quang Vinh said he was shocked and saddened when he received the sad news from Meritorious Artist Tien Hoi's relatives: "Early this morning, Mr. Tien Hoi's wife only had time to text her friends one sentence, not yet. say anything about the cause or illness. Previously, there was also information that he had been treated for heart-related diseases or high blood pressure...". Meritorious Artist Tien Hoi (left) plays the role of Nguyen Tat Thanh in the movie "See You Again in Saigon" (Photo: TL). According to writer Nguyen Quang Vinh, Meritorious Artist Tien Hoi plans to participate in the program on May 7 General Vo Nguyen Giap – Son of the village directed by him did not come true. “Tien Hoi is one of the rare actors who best portrays the image of Uncle Ho. One is that he has the same appearance, two is that he speaks exactly the same, three is that he has participated in many roles about Uncle Ho from cinema, television, stage, events...", writer Nguyen Quang Vinh speak. Meritorious Artist Tien Hoi, real name is Nguyen Van Hoi, born in 1959, works at Troupe 2 of the Drama Theater Hanoi from 1988 to present. For the first time, Meritorious Artist Tien Hoi was honored to portray the image of President Ho Chi Minh in 1987 in the play White Night of Truong Son Military Region 2 Art Troupe (author Luu Quang Ha; director, People's Artist Doan Hoang Giang). Meritorious Artist Tien Hoi confided, with all his heart, he loves Uncle Ho - the godfather of the Vietnamese nation, in every way. work In his performances (on stage, cinema, television and radio), he tried to nurture intact emotions with each incarnation of Uncle Ho's image. 34 years since he first played the role of the nation's beloved Uncle Ho, up to now Meritorious Artist Tien Hoi is still considered the actor who best portrayed Uncle Ho in both theater and film. Artist Vuong Dam Thuy graciously dressed up her husband to play Uncle Ho (Photo: ST). Meritorious Artist Tien Hoi and his wife met each other through their role of Uncle Ho (Photo: ST). He has participated in Theater plays such as: Please receive the death penalty, Cold Zone, Comedy series Ouch Life!, Repentance, Life Cycle, Dream Saint, Children of Hanoi... The television and film works he has participated in include: Hanoi - winter 46, See you again in Saigon, White flowers, Red flowers, 4-person table row, Criminal police, Judge, Unnamed tragedy... He won the Gold Medal of the National Theater Festival in 1992 for his play Please receive the death penalty role of President Ho Chi Minh; Huy Bac notebook Cold area National Theater Festival 2018 as Mr. Sinh.
HLV Mai Đức Chung: ‘Chưa giải nào gian khổ thế này’ Trở về sau khi giành vé dự World Cup nữ 2023, HLV Mai Đức Chung tiết lộ ông sụt cân vì nhiều đêm không ngủ và áp lực chưa từng thấy trong sự nghiệp. – Ông đã trải qua giải đấu như thế nào tại Asian Cup 2022? – Tôi tụt hơn 5 kg đấy, vì lo lắng và áp lực đè nặng trước cũng như trong các trận đấu. Trong sự nghiệp của tôi, chưa giải đấu nào gian khổ như lần này. Việc một loạt thành viên mắc Covid-19 và kẹt lại Tây Ban Nha khiến đội tuyển chỉ có thể sang Ấn Độ với sáu cầu thủ cùng ba HLV và Trưởng đoàn Trương Hải Tùng. Từ con số ban đầu đó, lần lượt hao hụt xuống năm, bốn rồi cuối cùng chỉ ba cầu thủ đủ điều kiện ra sân tập. Không giáo án nào cho ngần ấy con người. HLV Mai Đức Chung trả lời phỏng vấn trưa 10/2, tại trụ sở Liên đoàn Bóng đá Việt Nam. Ảnh: Ngọc Thành Vì thế, sau giờ sinh hoạt và tập luyện, tôi phải thức đêm, mày mò nghĩ cách cho các cầu thủ đỡ chán nản. Hầu như đêm nào tôi cũng mất ngủ, cùng lắm chỉ chợp mắt được một đến hai tiếng. Đêm cuối trước trận thắng Đài Loan ở vòng play-off, tôi thức trắng. Nhưng phận là HLV, tôi không thể buông xuôi, nếu không sẽ ảnh hưởng đến cầu thủ và có thể hủy hoại mọi công sức đã chuẩn bị. – Rơi vào bảng đấu với Nhật Bản và Hàn Quốc, gặp Trung Quốc ở tứ kết rồi đối đầu Thái Lan và Đài Loan ở play-off, theo ông đâu là trận đấu có tính b ước ngoặt với Việt Nam? – Chính là trận Trung Quốc. Dù thua ngược 1-3, trận đấu đó đem lại cho chúng tôi rất nhiều giá trị, nhất là sự chuẩn bị cho loạt play-off. Chúng tôi ở cùng khách sạn với Trung Quốc, và nhận thấy họ có vẻ chủ quan khi thấy Việt Nam mất nhiều người. Có lần họ bật cười khi thấy chúng tôi ra sân tập với chỉ ba cầu thủ. Dù vậy, tôi không đè nặng áp lực kết quả, kể cả khi ở quê nhà, mọi người kỳ vọng vào trận đấu này. Tôi là HLV trưởng, tôi quyết định, chịu trách nhiệm và khi tôi phổ biến các mục tiêu, cả đội tuyển đều nhất trí. Trận đó, tôi đảo hết vị trí, không trụ cột nào đá chính. Tôi muốn các cầu thủ mới bình phục sau Covid-19 được thi đấu, lấy đó làm cữ dượt cho giai đoạn quan trọng tiếp theo. Nhưng tôi vẫn xác định với cầu thủ rằng phải thua ít nhất có thể và tránh chấn thương trước Trung Quốc. Bên cạnh đó là không bị thẻ phạt, vì nếu rơi vào các vị trí chủ lực thì không thể đá play-off. Nhờ thế, chúng tôi có được nhân sự và thể lực tốt cho hai trận quyết đấu với Thái Lan rồi Đài Loan. – Khi còn ở Ấn Độ, ông từng nhắc đến khả năng bỏ giải vì hàng loạt cầu thủ mắc Covid-19. Thực hư chuyện này thế nào? – Đúng là tôi đã định đề nghị Liên đoàn Bóng đá Việt Nam bỏ giải vì hoàn cảnh nhân sự lúc đó rất khó khăn. 16 người nhiễm bệnh phải ở lại Tây Ban Nha, trong khi sáu người sang Ấn Độ thì hao hụt còn ba. Điều lệ giải quy định nếu không đủ 13 cầu thủ để đăng ký thì huỷ trận đấu. Lúc đó, tôi sốt ruột vô cùng. Chúng tôi phải trao đổi liên tục, đề nghị VFF mua thêm thẻ sim để gần như làm cầu truyền hình trực tiếp với nhóm còn lại ở Tây Ban Nha. Lần cuối cùng, khi được thông báo đã có 12 cầu thủ âm tính, tôi bảo sang Ấn Độ ngay. Nhưng khổ nỗi, chưa có chuyến bay nên lại phải chờ. Khi ra đón, tôi vui mừng vô cùng, chẳng sợ Covid-19 gì cả, cứ ôm lấy họ như cha ôm lấy con vậy. Đấy có lẽ là những khoảnh khắc khó khăn nhất đời HLV của tôi. Covid-19 quá tai hại, làm đội tuyển rơi vào tình trạng khó khăn nhân sự chưa từng thấy. Nhưng ơn Trời, đội tuyển chỉ nhiễm bệnh trước khi vào giải. Các nữ cầu thủ Việt Nam chạy về phía Ban huấn luyện, ăn mừng sau khi giành vé dự World Cup nữ 2023. Ảnh: AFC – Vậy lúc vào giải, ông ứng phó thế nào, nhất là khi Việt Nam nằm trong bảng “Tử thần” với hai đối thủ mạnh nhất châu Á và Myanmar – cũng thuộc dạng khó chơi ở khu vực Đông Nam Á? – Trước giải, tôi đã nghĩ không hiểu tại sao Việt Nam rơi vào bảng khó thế. Nhưng khi bình tĩnh lại, tôi thấy cửa tranh vé World Cup cũng sáng sủa vì có suất đi tiếp cho đội thứ ba xuất sắc và các vòng play-off tiếp theo. Vì thế, tôi bảo các cầu thủ là cứ bình thản vì chưa biết thế nào. Hai trận đầu vòng bảng gặp Hàn Quốc và Nhật Bản, tôi biết rất khó nhằn. Tôi không bi quan đâu nhưng đối thủ ở đẳng cấp hoàn toàn khác. Kể cả đủ quân và khỏe mạnh, Việt Nam cũng không thắng được. Vì thế, tôi không căng thẳng gì, mà chỉ xác định với các cầu thủ rằng cần hạn chế số bàn thua, cố gắng không thua quá ba bàn như trường hợp ký giấy bỏ giải và chịu thua 0-3. Tôi xem các trận đầu đó như một cữ dượt cho các cầu thủ vừa trở lại sau Covid-19. – Khi vừa xuống sân bay Nội Bài sáng nay, ông nói: “Bây giờ mới là Tết”. Vì sao lại như thế? – Đặc thù công việc khiến tôi ăn Tết xa nhà nhiều rồi, nhưng đây là lần xa nhà lâu nhất. Tôi biết, vợ tôi rất mong chờ ngày đoàn tụ. Cô ấy ở nhà rất vất vả, vì nhà đang sửa sang, đến 27 Tết mới xong. Có con cái hỗ trợ nhưng đồ đạc vẫn ngổn ngang, đang chờ tôi về phụ dọn thêm. HLV Mai Đức Chung cùng vợ và các con, cháu trong một dịp đi du lịch. Ảnh: Huy Minh – Vợ ông cảm thấy thế nào khi ông đi biền biệt như thế? – Vợ tôi không giận dỗi gì đâu, mà hoàn toàn thông cảm vì biết tôi tận tâm với nghề. Cô ấy chỉ dặn là làm gì thì cũng phải cố gắng giữ sức khoẻ. Tôi biết cô ấy vất vả, vì tôi đi xa nhà nhiều từ lúc còn trẻ, một thân một mình lo toan việc nuôi dạy các con. Cho nên, tôi rất thương. Nhưng vì hoàn cảnh, công việc và kinh tế, tôi cũng phải đi làm mới hỗ trợ được cho gia đình. – Hàng chục năm qua, ông làm việc trong môi trường toàn phái nữ. Vợ ông cảm thấy thế nào? – Cũng có ghen đấy, vì tôi đi xa nhà suốt. Nhưng tôi không có bất kỳ vấn đề gì bên ngoài. Cái thời của tôi, cầm được tay đã là khó khăn lắm rồi. Hơn nữa, tôi cũng xác định mình làm bóng đá nữ, xem họ như các cháu, các em, các con của mình. Nếu tôi không gương mẫu về chuyện tình cảm, họ coi tôi ra gì. Nếu cầu thủ nào có vấn đề, vướng mắc về sinh hoạt hay chuyên môn, tôi luôn gọi họ ra riêng trên sân để trao đổi chứ không bao giờ vào phòng. Hoặc không, tôi trao đổi với trợ lý, để họ truyền đạt lại với các cầu thủ. – Chứng kiến áp lực công việc, vợ ông có bao giờ khuyên giải nghệ không? – Có chứ. Vợ tôi bảo ‘Anh xem thế nào, căng thẳng quá thì nghỉ đi, chứ để ảnh hưởng đến sức khoẻ là không hay’. Nhưng tôi chỉ có một nghề làm HLV bóng đá, và trời cho sức khoẻ nên còn bao nhiêu thời gian thì cứ cố gắng cống hiến. Với lại, không phải lúc nào cũng làm, có lúc tôi cũng được nghỉ ngơi khi không có giải đấu. Bản thân tôi không ngại áp lực vì lăn lộn với nghề này lâu rồi. Tim của tôi tốt, trí nhớ tốt, thần kinh cũng tốt. Có thể tôi đã cao tuổi, sức khoẻ không như trước, nhưng tôi vẫn đáp ứng đủ công việc. Tôi vẫn ra sân tập luyện, có thể không nhanh bằng cầu thủ nhưng sút bóng, tì đè vẫn tốt. Ở Ấn Độ, có lúc nắng 33 độ nhưng có lúc mưa như trút, nhiều người không chịu nổi. Nếu không có sức khỏe thì không chịu được áp lực và công việc như thế. Nhưng các bạn thấy đấy, tôi có thể đứng liền hai tiếng dưới trời nắng mà không làm sao cả. – Tại sao sau trận đấu với Đài Loan, ông lại có ý định không dẫn dắt đội tuyển dự World Cup nữ 2023? – Trận đấu đó quá quan trọng và kịch tính, vì thế tôi cảm thấy căng thẳng nên bảo rằng muốn nghỉ ngơi một chút. Quả thực, tôi chưa thể nói trước là có thể dẫn dắt đội tuyển ở World Cup hay không, vì còn phụ thuộc vào sức khoẻ nữa. Nhưng chắc chắn, từ giờ đến hết năm 2022, tôi vẫn làm việc vì còn hợp đồng với VFF. Hành trình lịch sử của đội tuyển nữ Việt Nam Ngày 27/12/2021: Sang Tây Ban Nha tập huấn Ngày 11/1/2022: Bốn cầu thủ và một bác sỹ được xác định dương tính với Covid-19 Ngày 13/1: Thêm 11 trường hợp nhiễm Covid-19 (chín cầu thủ và hai bác sỹ) Ngày 14/1: HLV Mai Đức Chung và sáu cầu thủ đến Ấn Độ Ngày 16/1: Thêm ba cầu thủ nhiễm Covid-19 khi ở Ấn Độ Ngày 18/1: 14 cầu thủ khỏi bệnh bay từ Tây Ban Nha sang Ấn Độ Ngày 21/1: Thua Hàn Quốc 0-3 ở trận ra quân Ngày 24/1: Thua đương kim vô địch Nhật Bản 0-3 Ngày 27/1: Hòa Myanamar 2-2, vào tứ kết Ngày 30/1: Thua ngược Trung Quốc 1-3 ở tứ kết Ngày 2/2: Thắng Thái Lan 2-0 ở lượt đầu vòng play-off Ngày 6/2: Thắng Đài Loan 2-1 ở lượt cuối vòng play-off, giành vé dự World Cup 2023 Lâm Thỏa – Minh Kha	HLV Mai Đức Chung: ‘Chưa giải nào gian khổ thế này’ Trở về sau khi giành vé dự World Cup nữ 2023, HLV Mai Đức Chung tiết lộ ông sụt cân vì nhiều đêm không ngủ và áp lực chưa từng thấy trong sự nghiệp. – Ông đã trải qua giải đấu như thế nào tại Asian Cup 2022? – Tôi tụt hơn 5 kg đấy, vì lo lắng và áp lực đè nặng trước cũng như trong các trận đấu. Trong sự nghiệp của tôi, chưa giải đấu nào gian khổ như lần này. Việc một loạt thành viên mắc Covid-19 và kẹt lại Tây Ban Nha khiến đội tuyển chỉ có thể sang Ấn Độ với sáu cầu thủ cùng ba HLV và Trưởng đoàn Trương Hải Tùng. Từ con số ban đầu đó, lần lượt hao hụt xuống năm, bốn rồi cuối cùng chỉ ba cầu thủ đủ điều kiện ra sân tập. Không giáo án nào cho ngần ấy con người. HLV Mai Đức Chung trả lời phỏng vấn trưa 10/2, tại trụ sở Liên đoàn Bóng đá Việt Nam. Ảnh: Ngọc Thành Vì thế, sau giờ sinh hoạt và tập luyện, tôi phải thức đêm, mày mò nghĩ cách cho các cầu thủ đỡ chán nản. Hầu như đêm nào tôi cũng mất ngủ, cùng lắm chỉ chợp mắt được một đến hai tiếng. Đêm cuối trước trận thắng Đài Loan ở vòng play-off, tôi thức trắng. Nhưng phận là HLV, tôi không thể buông xuôi, nếu không sẽ ảnh hưởng đến cầu thủ và có thể hủy hoại mọi công sức đã chuẩn bị. – Rơi vào bảng đấu với Nhật Bản và Hàn Quốc, gặp Trung Quốc ở tứ kết rồi đối đầu Thái Lan và Đài Loan ở play-off, theo ông đâu là trận đấu có tính b ước ngoặt với Việt Nam? – Chính là trận Trung Quốc. Dù thua ngược 1-3, trận đấu đó đem lại cho chúng tôi rất nhiều giá trị, nhất là sự chuẩn bị cho loạt play-off. Chúng tôi ở cùng khách sạn với Trung Quốc, và nhận thấy họ có vẻ chủ quan khi thấy Việt Nam mất nhiều người. Có lần họ bật cười khi thấy chúng tôi ra sân tập với chỉ ba cầu thủ. Dù vậy, tôi không đè nặng áp lực kết quả, kể cả khi ở quê nhà, mọi người kỳ vọng vào trận đấu này. Tôi là HLV trưởng, tôi quyết định, chịu trách nhiệm và khi tôi phổ biến các mục tiêu, cả đội tuyển đều nhất trí. Trận đó, tôi đảo hết vị trí, không trụ cột nào đá chính. Tôi muốn các cầu thủ mới bình phục sau Covid-19 được thi đấu, lấy đó làm cữ dượt cho giai đoạn quan trọng tiếp theo. Nhưng tôi vẫn xác định với cầu thủ rằng phải thua ít nhất có thể và tránh chấn thương trước Trung Quốc. Bên cạnh đó là không bị thẻ phạt, vì nếu rơi vào các vị trí chủ lực thì không thể đá play-off. Nhờ thế, chúng tôi có được nhân sự và thể lực tốt cho hai trận quyết đấu với Thái Lan rồi Đài Loan. – Khi còn ở Ấn Độ, ông từng nhắc đến khả năng bỏ giải vì hàng loạt cầu thủ mắc Covid-19. Thực hư chuyện này thế nào? – Đúng là tôi đã định đề nghị Liên đoàn Bóng đá Việt Nam bỏ giải vì hoàn cảnh nhân sự lúc đó rất khó khăn. 16 người nhiễm bệnh phải ở lại Tây Ban Nha, trong khi sáu người sang Ấn Độ thì hao hụt còn ba. Điều lệ giải quy định nếu không đủ 13 cầu thủ để đăng ký thì huỷ trận đấu. Lúc đó, tôi sốt ruột vô cùng. Chúng tôi phải trao đổi liên tục, đề nghị VFF mua thêm thẻ sim để gần như làm cầu truyền hình trực tiếp với nhóm còn lại ở Tây Ban Nha. Lần cuối cùng, khi được thông báo đã có 12 cầu thủ âm tính, tôi bảo sang Ấn Độ ngay. Nhưng khổ nỗi, chưa có chuyến bay nên lại phải chờ. Khi ra đón, tôi vui mừng vô cùng, chẳng sợ Covid-19 gì cả, cứ ôm lấy họ như cha ôm lấy con vậy. Đấy có lẽ là những khoảnh khắc khó khăn nhất đời HLV của tôi. Covid-19 quá tai hại, làm đội tuyển rơi vào tình trạng khó khăn nhân sự chưa từng thấy. Nhưng ơn Trời, đội tuyển chỉ nhiễm bệnh trước khi vào giải. Các nữ cầu thủ Việt Nam chạy về phía Ban huấn luyện, ăn mừng sau khi giành vé dự World Cup nữ 2023. Ảnh: AFC – Vậy lúc vào giải, ông ứng phó thế nào, nhất là khi Việt Nam nằm trong bảng “Tử thần” với hai đối thủ mạnh nhất châu Á và Myanmar – cũng thuộc dạng khó chơi ở khu vực Đông Nam Á? – Trước giải, tôi đã nghĩ không hiểu tại sao Việt Nam rơi vào bảng khó thế. Nhưng khi bình tĩnh lại, tôi thấy cửa tranh vé World Cup cũng sáng sủa vì có suất đi tiếp cho đội thứ ba xuất sắc và các vòng play-off tiếp theo. Vì thế, tôi bảo các cầu thủ là cứ bình thản vì chưa biết thế nào. Hai trận đầu vòng bảng gặp Hàn Quốc và Nhật Bản, tôi biết rất khó nhằn. Tôi không bi quan đâu nhưng đối thủ ở đẳng cấp hoàn toàn khác. Kể cả đủ quân và khỏe mạnh, Việt Nam cũng không thắng được. Vì thế, tôi không căng thẳng gì, mà chỉ xác định với các cầu thủ rằng cần hạn chế số bàn thua, cố gắng không thua quá ba bàn như trường hợp ký giấy bỏ giải và chịu thua 0-3. Tôi xem các trận đầu đó như một cữ dượt cho các cầu thủ vừa trở lại sau Covid-19. – Khi vừa xuống sân bay Nội Bài sáng nay, ông nói: “Bây giờ mới là Tết”. Vì sao lại như thế? – Đặc thù công việc khiến tôi ăn Tết xa nhà nhiều rồi, nhưng đây là lần xa nhà lâu nhất. Tôi biết, vợ tôi rất mong chờ ngày đoàn tụ. Cô ấy ở nhà rất vất vả, vì nhà đang sửa sang, đến 27 Tết mới xong. Có con cái hỗ trợ nhưng đồ đạc vẫn ngổn ngang, đang chờ tôi về phụ dọn thêm. HLV Mai Đức Chung cùng vợ và các con, cháu trong một dịp đi du lịch. Ảnh: Huy Minh – Vợ ông cảm thấy thế nào khi ông đi biền biệt như thế? – Vợ tôi không giận dỗi gì đâu, mà hoàn toàn thông cảm vì biết tôi tận tâm với nghề. Cô ấy chỉ dặn là làm gì thì cũng phải cố gắng giữ sức khoẻ. Tôi biết cô ấy vất vả, vì tôi đi xa nhà nhiều từ lúc còn trẻ, một thân một mình lo toan việc nuôi dạy các con. Cho nên, tôi rất thương. Nhưng vì hoàn cảnh, công việc và kinh tế, tôi cũng phải đi làm mới hỗ trợ được cho gia đình. – Hàng chục năm qua, ông làm việc trong môi trường toàn phái nữ. Vợ ông cảm thấy thế nào? – Cũng có ghen đấy, vì tôi đi xa nhà suốt. Nhưng tôi không có bất kỳ vấn đề gì bên ngoài. Cái thời của tôi, cầm được tay đã là khó khăn lắm rồi. Hơn nữa, tôi cũng xác định mình làm bóng đá nữ, xem họ như các cháu, các em, các con của mình. Nếu tôi không gương mẫu về chuyện tình cảm, họ coi tôi ra gì. Nếu cầu thủ nào có vấn đề, vướng mắc về sinh hoạt hay chuyên môn, tôi luôn gọi họ ra riêng trên sân để trao đổi chứ không bao giờ vào phòng. Hoặc không, tôi trao đổi với trợ lý, để họ truyền đạt lại với các cầu thủ. – Chứng kiến áp lực công việc, vợ ông có bao giờ khuyên giải nghệ không? – Có chứ. Vợ tôi bảo ‘Anh xem thế nào, căng thẳng quá thì nghỉ đi, chứ để ảnh hưởng đến sức khoẻ là không hay’. Nhưng tôi chỉ có một nghề làm HLV bóng đá, và trời cho sức khoẻ nên còn bao nhiêu thời gian thì cứ cố gắng cống hiến. Với lại, không phải lúc nào cũng làm, có lúc tôi cũng được nghỉ ngơi khi không có giải đấu. Bản thân tôi không ngại áp lực vì lăn lộn với nghề này lâu rồi. Tim của tôi tốt, trí nhớ tốt, thần kinh cũng tốt. Có thể tôi đã cao tuổi, sức khoẻ không như trước, nhưng tôi vẫn đáp ứng đủ công việc. Tôi vẫn ra sân tập luyện, có thể không nhanh bằng cầu thủ nhưng sút bóng, tì đè vẫn tốt. Ở Ấn Độ, có lúc nắng 33 độ nhưng có lúc mưa như trút, nhiều người không chịu nổi. Nếu không có sức khỏe thì không chịu được áp lực và công việc như thế. Nhưng các bạn thấy đấy, tôi có thể đứng liền hai tiếng dưới trời nắng mà không làm sao cả. – Tại sao sau trận đấu với Đài Loan, ông lại có ý định không dẫn dắt đội tuyển dự World Cup nữ 2023? – Trận đấu đó quá quan trọng và kịch tính, vì thế tôi cảm thấy căng thẳng nên bảo rằng muốn nghỉ ngơi một chút. Quả thực, tôi chưa thể nói trước là có thể dẫn dắt đội tuyển ở World Cup hay không, vì còn phụ thuộc vào sức khoẻ nữa. Nhưng chắc chắn, từ giờ đến hết năm 2022, tôi vẫn làm việc vì còn hợp đồng với VFF. Hành trình lịch sử của đội tuyển nữ Việt Nam Ngày 27/12/2021: Sang Tây Ban Nha tập huấn Ngày 11/1/2022: Bốn cầu thủ và một bác sỹ được xác định dương tính với Covid-19 Ngày 13/1: Thêm 11 trường hợp nhiễm Covid-19 (chín cầu thủ và hai bác sỹ) Ngày 14/1: HLV Mai Đức Chung và sáu cầu thủ đến Ấn Độ Ngày 16/1: Thêm ba cầu thủ nhiễm Covid-19 khi ở Ấn Độ Ngày 18/1: 14 cầu thủ khỏi bệnh bay từ Tây Ban Nha sang Ấn Độ Ngày 21/1: Thua Hàn Quốc 0-3 ở trận ra quân Ngày 24/1: Thua đương kim vô địch Nhật Bản 0-3 Ngày 27/1: Hòa Myanamar 2-2, vào tứ kết Ngày 30/1: Thua ngược Trung Quốc 1-3 ở tứ kết Ngày 2/2: Thắng Thái Lan 2-0 ở lượt đầu vòng play-off Ngày 6/2: Thắng Đài Loan 2-1 ở lượt cuối vòng play-off, giành vé dự World Cup 2023 Lâm Thỏa – Minh Kha
Nhiều chính sách hỗ trợ sẽ ‘tiếp sức’ phục hồi thị trường lao động Các chính sách hỗ trợ phục hồi thị trường lao động đã được ban hành, cả người lao động và doanh nghiệp đều đang mong ngóng tiến độ thực hiện chính sách sẽ được đẩy nhanh nhất có thể. Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội. Theo đó, hàng loạt các chính sách hỗ trợ tiền mặt, cho vay vốn ưu đãi dành cho người lao động sẽ được triển khai ngay trong 6 tháng đầu năm. Hỗ trợ tiền thuê nhà trọ cho công nhân Ông Lê Văn Thanh, Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cho biết với mục tiêu phục hồi, phát triển nhanh hoạt động sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy các động lực tăng trưởng, ưu tiên một số ngành, lĩnh vực quan trọng, ngày 30/1, Chính phủ đã ban hành Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội. Một trong những nhóm giải pháp được Chính phủ đưa ra là đảm bảo an sinh xã hội và hỗ trợ việc làm cho người lao động. Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội dự kiến gói hỗ trợ tiền thuê nhà trọ cho người lao động nhằm nhanh chóng ổn định thị trường lao động sẽ trị giá khoảng 6.600 tỷ đồng. Chính sách hỗ trợ tiền mặt trực tiếp được thực hiện lần này là hỗ trợ 3 tháng tiền thuê nhà trọ cho người lao động có quan hệ lao động, đang ở thuê, ở trọ, làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu vực kinh tế trọng điểm và người lao động quay trở lại thị trường lao động. [Sản xuất phục hồi đạt 85%: Thiếu hụt lao động sau Tết ít hơn mọi năm] Có 2 mức hỗ trợ, đối với người lao động đang làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu vực kinh tế trọng điểm là 500.000 đồng/tháng; đối với người lao động về quê quay trở lại làm việc được hỗ trợ 1 triệu đồng, tối đa trong 3 tháng. Ngoài chính sách hỗ trợ tiền mặt, Chính phủ còn có chính sách cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm, cho công nhân vay ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân. Tổng nguồn vốn cho vay với các chính sách này tối đa là 25.000 tỷ đồng. Để tạo việc làm ổn định cho người lao động, Chính phủ cũng ban hành các chính sách hỗ trợ phục hồi sản xuất cho doanh nghiệp. Chính phủ tiếp tục cấp vốn cho Ngân hàng Chính sách xã hội để người sử dụng lao động vay trả lương ngừng việc, trả lương phục hồi sản xuất cho người lao động, bảo đảm tính khả thi và tổ chức triển khai nhanh trong thực tế. Tư vấn đào tạo nghề, giới thiệu việc làm cho người lao động. (Ảnh: Hồng Giang/TTXVN) Thứ trưởng Lê Văn Thanh cho hay: “Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội sẽ tiếp tục đầu tư tăng cường kết nối cung-cầu lao động toàn quốc trên nền tảng trực tuyến phục vụ công tác tư vấn, giới thiệu việc làm và cung ứng lao động. Bên cạnh đó, xây mới, cải tạo, nâng cấp, mở rộng và hiện đại hóa các cơ sở đào tạo, dạy nghề, giải quyết việc làm, nhất là trường cao đẳng chất lượng cao, trọng điểm và thực hiện chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp.” Đẩy nhanh tiến độ thực hiện hỗ trợ Phó giáo sư, tiến sỹ Vũ Quang Thọ, nguyên Viện trưởng Viện Công nhân-Công đoàn (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) đánh giá việc ban hành chính sách hỗ trợ trong năm 2022 của Chính phủ rất kịp thời, phù hợp với mong muốn của công nhân các khu công nghiệp, khu chế xuất hiện nay. Theo ông Vũ Quang Thọ đời sống của công nhân sau đại dịch rất khó khăn, mặc dù số tiền hỗ trợ chỉ từ 500.000-1.000.000 đồng/tháng nhưng vô cùng đáng quý, có thể ví như món quà tiếp sức cho người lao động. Đối với một nước chưa giàu như Việt Nam thì việc dành ra hàng nghìn tỷ đồng để hỗ trợ, giúp đỡ người lao động là một nỗ lực, cố gắng lớn của Chính phủ trong bối cảnh khó khăn. Cũng đánh giá cao gói hỗ trợ của Chính phủ, tuy nhiên ông Thân Đức Việt, Tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần May 10 cũng bày tỏ lo ngại gói hỗ trợ trực tiếp cho người lao động sẽ có những rào cản về thời gian, thủ tục hành chính. “Chúng ta cần thúc đẩy nhanh, kịp thời và sớm để người lao động được thụ hưởng sớm. Không chỉ sau đại dịch, thông thường nhiều doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng sau Tết Âm lịch để cho năm mới. Nếu chính sách không kịp thời sẽ qua mất mùa tuyển dụng, làm lỡ hết kế hoạch sản xuất của doanh nghiệp,” ông Thân Đức Việt kiến nghị. Đồng quan điểm cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện gói hỗ trợ, ông Vũ Quang Thọ nhìn nhận sau Tết là thời điểm người lao động rất cần khoản hỗ trợ, các cơ quan Nhà nước thúc đẩy nhanh hoạt động để tiền đến sớm hơn với người lao động. Cần biến chính sách thành hành động cụ thể, đó là rút ngắn thời gian, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy nhanh tốc độ giải ngân tiền hỗ trợ người lao động chỉ cần xuất trình giấy tờ thì có thể nhận được tiền. Liên quan tiến độ triển khai gói hỗ trợ, Thứ trưởng Lê Văn Thanh cho hay: “Ngay trong những ngày đầu tiên của năm mới, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã bắt tay xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật. Ngày 15/2 tới đây chúng tôi sẽ trình Chính phủ thông qua hướng dẫn thực hiện hỗ trợ. Về cơ bản gói hỗ trợ sẽ triển khai trong tháng 2, thời gian thực hiện trong 6 tháng đầu năm 2022”./.	Many support policies will 'reinforce' the recovery of the labor market Policies to support labor market recovery have been issued, and both workers and businesses are looking forward to the fastest possible progress in implementing the policies. The Government has just issued Resolution 11/NQ-CP dated January 30, 2022 on the Socio-economic recovery and development program. Accordingly, a series of cash support and preferential loan policies for workers will be implemented in the first 6 months of the year. Housing rental support for workers Mr. Le Van Thanh, Deputy Minister of Labor, War Invalids and Social Affairs, said that with the goal of recovering and quickly developing production and business activities, promoting growth drivers, prioritizing a number of industries and fields. In important areas, on January 30, the Government issued the Socio-Economic Recovery and Development Program. One of the groups of solutions proposed by the Government is to ensure social security and employment support for workers. The Ministry of Labor, War Invalids and Social Affairs expects that the accommodation rental support package for workers to quickly stabilize the labor market will be worth about VND 6,600 billion. The direct cash support policy implemented this time is to support 3 months of housing rent for workers who have labor relations, are renting, boarding, and working in industrial parks and export processing zones. , key economic areas and workers returning to the labor market. [Production recovery reached 85%: Labor shortage after Tet is less than usual] There are 2 levels of support, for workers working in industrial parks, export processing zones, and key economic areas is 500,000 VND/month; For workers returning home to return to work, they will receive a support of 1 million VND, maximum for 3 months. In addition to the cash support policy, the Government also has a lending policy to support job creation, maintain and expand employment, and give workers preferential loans to buy, rent, and purchase social housing and public housing. core. The maximum total loan capital with these policies is VND 25,000 billion. To create stable jobs for workers, the Government also issued policies to support production recovery for businesses. The Government continues to provide capital to the Bank for Social Policies so that employers can borrow to pay wages for stopping work, pay wages to restore production to workers, ensuring feasibility and organizing quick implementation in practice. . Consulting on vocational training and job introduction for workers. (Photo: Hong Giang/TTXVN) Deputy Minister Le Van Thanh said: "The Ministry of Labor, War Invalids and Social Affairs will continue to invest in strengthening the connection between labor supply and demand nationwide on the online platform to serve consulting, introduce employment and labor supply. In addition, build, renovate, upgrade, expand and modernize training and vocational training facilities, create jobs, especially high-quality, key colleges and implement digital transformation. in the field of vocational education.” Accelerate the progress of support implementation Associate Professor, Doctor Vu Quang Tho, former Director of the Institute of Workers and Trade Unions (Vietnam General Confederation of Labor) assessed that the Government's issuance of support policies in 2022 is very timely and consistent with the needs of the Government. wishes of workers in industrial parks and export processing zones today. According to Mr. Vu Quang Tho life It is very difficult for workers after the pandemic. Although the support amount is only 500,000-1,000,000 VND/month, it is extremely valuable and can be compared to a gift of strength for workers. For a not-so-rich country like Vietnam, spending trillions of dong to support and help workers is a great effort of the Government in a difficult context. Also appreciating the Government's support package, however, Mr. Than Duc Viet, General Director of Garment 10 Joint Stock Corporation also expressed concern that the direct support package for workers will have time barriers. , administrative procedures. “We need to promote quickly, promptly and early so that workers can benefit early. Not only after the pandemic, many businesses usually have recruitment needs later Tet Lunar calendar for the new year. If the policy is not timely, the recruitment season will be missed and the enterprise's production plan will be missed," Mr. Than Duc Viet suggested. Sharing the same view that it is necessary to speed up the implementation of the support package, Mr. Vu Quang Tho commented later Tet This is a time when workers really need support, State agencies are speeding up activities so that money can reach workers sooner. It is necessary to turn policies into specific actions, which is to shorten time, simplify administrative procedures, and speed up the disbursement of money to support workers who only need to present documents to receive money. Regarding the progress of implementing the support package, Deputy Minister Le Van Thanh said: "Right in the first days of the new year, the Ministry of Labor, War Invalids and Social Affairs has begun to develop legal documents. . On February 15, we will submit to the Government instructions for implementing support. Basically, the support package will be deployed in February, with implementation period in the first 6 months of 2022"./.
Những bảo vật quốc gia mới: Qua đồng Long Giao – món quà của các thủ lĩnh Đồng Nai Qua đồng Long Giao cho thấy quyền lực của các thủ lĩnh Đồng Nai. Cùng với mộ Cự thạch Hàng Gòn, qua đồng cho thấy tổ chức lao động chặt chẽ, sáng tạo thời sơ sử. Năm 1982 trở thành mốc quan trọng của địa điểm khảo cổ học Long Giao (TT.Long Giao, H. Cẩm Mỹ , Đồng Nai). Trong khi đào giếng làm rẫy tại một sườn đồi, bên miệng núi lửa cổ, một người dân là ông Nguyễn Đăng Khánh đã phát hiện cả một kho vũ khí đồng thau. Một năm sau, ông Khánh hiến tặng bộ sưu tập 15 tiêu bản qua đồng (một loại vũ khí giáp chiến với tác dụng chủ đạo là bổ, chém và móc) cho Bảo tàng Đồng Nai. “Đây là một bộ sưu tập qua đồng đồ sộ, chưa từng thấy ở bất cứ vùng nào ở VN về quy mô, sức nặng và họa tiết trang trí trên thân”, hồ sơ của Bảo tàng Đồng Nai cho biết. Thời điểm phát hiện, sưu tập qua đồng Long Giao còn khá nguyên vẹn, chỉ một số tiêu bản bị gãy lưỡi nhưng không mất. Đa số bị phong hóa ngả màu xanh lục hoặc xám nâu. Hầu như toàn bộ rìa lưỡi đều bị mẻ dạng răng cưa. Họa tiết hoa văn trang trí trên qua đồng Long Giao phong phú và còn nhìn rõ. Các nhà nghiên cứu xác định bộ sưu tập có niên đại thế kỷ 1 đến thế kỷ 3. Cũng theo Bảo tàng Đồng Nai, hoa văn qua đồng Long Giao làm bằng kỹ thuật đắp nổi và khắc vẽ. Qua có những băng trang trí hình học cân xứng ở hai mặt, dày đặc, tinh vi và sắc sảo. Đó là những vòng tròn xoáy ốc tiếp tuyến, những hình tam giác độc lập hay xếp như răng cưa, những vạch ngắn song song và chấm nổi. Đặc biệt, có cả hoa văn hình mặt trời (hoặc những cánh sao), dạng hoa văn chủ đạo và trang trọng nhất trên mặt trống đồng. Hồ sơ bảo vật quốc gia cho biết các nghiên cứu giám định, so sánh cho thấy nhóm qua đồng Long Giao chính là sản phẩm của người thợ đúc bản địa Đồng Nai thời Sơ kỳ đồ sắt. Tại Đồng Nai, hiện tượng qua đồng được tìm thấy cùng chỗ với rìu cũng phổ biến. Sưu tập qua Long Giao tìm thấy cùng với 1 rìu đồng lưỡi trũng, qua Phú Túc tìm thấy cùng 3 rìu, qua La Ngà tìm thấy cùng 5 rìu đồng. Sự có mặt của qua đồng cạnh những chiếc rìu đồng sản phẩm bản địa được chế tạo tại chỗ với hàng trăm khuôn đúc sa thạch rất có ý nghĩa. Chính chúng xác nhận nguồn gốc của sưu tập qua đồng trên mảnh đất này. Nhóm qua này có những đặc trưng chung của các sưu tập qua đồng hiện biết ở VN và Đông Nam Á. Bên cạnh đó, chúng còn có những khác biệt về kiểu dáng mang tính độc bản. Hình thức qua Long Giao khác với những nhóm qua khác tại Trung Nguyên (Hoa Bắc, Hoa Trung), Nội Mông, Triều Tiên và cả với sưu tập qua thuộc văn hóa Đông Sơn. Tất cả những điều này cho thấy văn hóa Tiền – Sơ sử Đồng Nai, giai đoạn hậu kỳ đồng – sắt sớm có sự giao lưu mạnh mẽ với các khu vực Trung Nguyên, trong địa bàn phân bố của văn hóa Đông Sơn . Hồ sơ bảo vật cũng cho biết những năm gần đây trên mảnh đất Đồng Nai còn phát hiện nhiều qua đồng khác như ở Long Giao, Định Quán, Biên Hòa; và cả ở Tân Uyên, Thủ Đức . Điều đó chứng tỏ vùng đất này trong buổi sơ kỳ Thời đại sắt cũng không còn thanh bình. Những qua đồng biểu tượng quyền lực của thủ lĩnh cộng đồng; trống đồng, kiếm sắt tìm được cho thấy chức năng quân sự và chính trị của đẳng cấp xã hội thực quyền. Vì thế, hồ sơ cho rằng Đồng Nai cũng chính là “một trung tâm sinh tụ – trung tâm tinh thần” một thời vang bóng của người cổ Đồng Nai. Theo hồ sơ bảo vật, không phải ngẫu nhiên mà GS Eiji Nitta (Đại học Kagoshima, Nhật Bản) khi nghiên cứu văn hóa cổ Đồng Nai lại đặc biệt quan tâm tới kho vũ khí qua đồng Long Giao và di tích quốc gia đặc biệt mộ Cự thạch Hàng Gòn cách đó 4 km. Ông nhận định nhóm vũ khí qua đồng Long Giao được tích lũy và dự trữ qua nhiều thế hệ như “biểu tượng dành cho thủ lĩnh” của vùng này. Vị thủ lĩnh chiếm hữu sưu tập qua như biểu tượng uy quyền của mình có thể được chôn chính trong mộ Cự thạch Hàng Gòn. GS Eiji Nitta còn cho rằng, sau khi lưu truyền vài thế hệ, sưu tập qua đồng mới được chôn xuống kho tàng Long Giao có thể vì ở Nam bộ đã xuất hiện các “biểu tượng mới” của quyền uy thủ lĩnh thay thế chúng. Một giáo sư Nhật Bản khác là ông Keiji Imamura (Đại học Tokyo) cũng có quan điểm tương đồng về giá trị tinh thần của “kho tàng qua đồng Long Giao”. Nếu như qua đồng Long Giao được đánh giá là đỉnh cao của nghệ thuật luyện kim Đông Nam bộ thời Sơ sắt, thì mộ Cự thạch Hàng Gòn lại là quần thể kiến trúc cự thạch độc nhất vô nhị ở miền đất này. Mộ cho thấy tài tổ chức lao động tập thể, việc khai thác vận chuyển đường trường hàng trăm tấn cự thạch và sáng tạo kiến trúc mô hình. Đó là các sản phẩm văn hóa dành riêng cho đại thủ lĩnh – các thủ lĩnh Đồng Nai. Nó cũng cho thấy “tầm cao văn hóa” của riêng Đồng Nai, khác về chất với “tầm cao Sa Huỳnh” và “tầm cao Đông Sơn” ở VN thời Sơ sắt. “Từ những đỉnh cao văn hóa – văn minh Sơ sử Đồng Nai ấy, xã hội tiền lập quốc và cuộc sống cổ sử Nam bộ lại bước sang giai đoạn phát triển mới”, hồ sơ bảo vật quốc gia cho biết. (còn tiếp) Trinh Nguyễn	New national treasures: Through Long Giao field - a gift from Dong Nai leaders Through Long Giao bronze, the power of Dong Nai leaders is shown. Along with the Hang Gon megalithic tomb, the fields show the strict and creative labor organization of early history. The year 1982 became an important milestone for the Long Giao archaeological site (Long Giao Town, H. Cam My , Dong Nai). While digging a well for farming on a hillside, next to an ancient volcano, a resident, Mr. Nguyen Dang Khanh, discovered a whole arsenal of brass weapons. One year later, Mr. Khanh donated a collection of 15 specimens of the bronze hammer (a type of hand-to-hand combat weapon with the main effects of chopping, slashing and hooking) to the Dong Nai Museum. "This is a massive bronze collection, never before seen in any region in Vietnam in terms of scale, weight and decorative motifs on the body," Dong Nai Museum records said. At the time of discovery, the Long Giao bronze collection was still quite intact, only a few specimens had broken blades but were not lost. Most are weathered to a green or gray-brown color. Almost the entire edge of the blade is chipped in a jagged shape. The decorative patterns on Long Giao bronze are rich and clearly visible. Researchers date the collection to the 1st to 3rd centuries. Also according to Dong Nai Museum, Long Giao bronze patterns are made using embossing and engraving techniques. There are symmetrical geometric decorative bands on both sides, dense, sophisticated and sharp. These are tangential spiral circles, independent triangles or serrated shapes, short parallel lines and embossed dots. In particular, there are sun-shaped patterns (or star wings), the main and most solemn pattern on the bronze drum surface. National treasure records show that appraisal and comparison studies show that the Long Giao copper bronze group is the product of Dong Nai native casters during the Early Iron Age. In Dong Nai, the phenomenon of crossing fields found in the same place as axes is also common. Collected in Long Giao found 1 bronze ax with sunken blade, found in Phu Tuc with 3 axes, found in La Nga with 5 bronze axes. The presence of copper bronze axes next to indigenous bronze axes made on the spot with hundreds of sandstone molds is very significant. They themselves confirm the origin of copper collections on this land. This group of bronze coins has common characteristics of bronze coin collections currently known in Vietnam and Southeast Asia. Besides, they also have unique design differences. The form of Long Giao cross is different from other groups in the Central Plains (North China, Central China), Inner Mongolia, Korea and even from the collection of Dong Son culture. All of this shows that Dong Nai pre-historic culture, the post-early bronze and iron period, had strong exchanges with the Central Plains areas, in the distribution area of Dong Son culture . Treasure records also show that in recent years, many other fields in Dong Nai have been discovered such as in Long Giao, Dinh Quan, Bien Hoa; and also in Tan Uyen, Thu Duc . This proves that this land in the early Iron Age was no longer peaceful. The bronze crosses symbolize the power of the community leader; Bronze drums and iron swords found indicate their functions military and the politics of real social class. Therefore, records say that Dong Nai is also "a gathering center - a spiritual center" that once echoed the glory of the ancient people of Dong Nai. According to treasure records, it was no coincidence that Professor Eiji Nitta (Kagoshima University, Japan) when study Dong Nai ancient culture is especially interested in the armory through Long Giao field and the special national relic of the Hang Gon Megalith tomb 4 km away. He identified a group of weapons through the Long Giao bronze that had been accumulated and reserved for many generations as "a symbol for the leader" of this region. The leader who possessed the collection as a symbol of his authority could be buried in the Hang Gon Megalith tomb. Professor Eiji Nitta also believes that, after being passed down for several generations, the bronze collection was buried in the Long Giao treasury, possibly because in the South, "new symbols" of leader authority appeared to replace them. . Another Japanese professor, Mr. Keiji Imamura (Tokyo University), also has a similar opinion about the spiritual value of "Long Giao copper treasure". If passing through Long Giao field is considered the pinnacle of art metallurgy in the Southeast during the Early Iron period, the Hang Gon Megalithic tomb is a unique megalithic architectural complex in this land. The tomb shows talent in organizing collective labor, exploiting and transporting hundreds of tons of megaliths over long distances, and creating model architecture. These are cultural products dedicated to great leaders - Dong Nai leaders. It also shows the "cultural height" of Dong Nai alone, which is qualitatively different from the "Sa Huynh height" and "Dong Son height" in Vietnam during the Early Iron period. "From those peaks of culture and civilization in the Early History of Dong Nai, pre-national society and ancient life in the South entered a new stage of development", treasure records nation said. (to be continued) Trinh Nguyen
Về sự tử tế, đặc điểm của trí thức và sự giáo dục DMITRY LIKHACHYOV – TRẦN HẬU dịch “Trí thức là người có khả năng hiểu biết, khả năng tri giác, có thái độ bao dung đối với thế giới và con người”. Học giả Nga Dmitry Likhachyov bàn về sự tử tế, đặc điểm của trí thức và sự giáo dục: “Kẻ ngu ngốc không thích người thông minh, kẻ vô học không thích người có học, kẻ vô giáo dục không thích người có giáo dục,…” Về sự tử tế Ở đâu đó, trong những bức thư của mình, nhà phê bình văn học Nga Belinsky có đưa ra một ý tưởng thế này: những kẻ vô lại luôn chiến thắng những người tử tế vì chúng đối xử với những người tử tế như những kẻ vô lại. Còn những người tử tế vẫn tiếp tục đối xử với những kẻ vô lại như những người tử tế. Kẻ ngu ngốc không thích người thông minh, kẻ vô học không thích người có học, kẻ vô giáo dục không thích người có giáo dục, v.v… Và tất cả điều đó được ngụy trang bằng những câu nói: “Tôi là người đơn giản …”, “Tôi không thích triết lý hão”, “Tôi sống cuộc đời mình mà không cần những thứ đó”, v.v… Còn trong lòng thì đầy hận thù, đố kỵ, tự ti. Về đặc điểm của trí thức Nhiều người nghĩ: trí thức là người đọc nhiều, học vấn cao (thậm chí đa phần là học vấn nhân văn), đi nhiều, biết nhiều ngoại ngữ. Trong khi, một người có thể sở hữu tất cả những phẩm chất đó, nhưng không phải là trí thức, hoặc anh ta có thể thiếu phần lớn những phẩm chất đó, nhưng bên trong vẫn là một trí thức. Đặc điểm của trí thức không chỉ ở kiến thức mà còn ở khả năng thấu hiểu người khác. Nó được thể hiện ở hàng ngàn, hàng ngàn điều nhỏ nhặt: ở kỹ năng tranh luận, ứng xử khiêm nhường bên bàn ăn, kỹ năng âm thầm (tôi nhấn mạnh âm thầm) giúp đỡ người khác, bảo vệ thiên nhiên, không xả rác ra xung quanh – không vứt đầu thuốc lá hay văng tục, không có những ý nghĩ xấu xa… Tôi biết ở miền Bắc nước Nga có những người nông dân là trí thức thực sự. Họ giữ gìn nhà cửa hết sức sạch sẽ, biết quý trọng những bài hát hay, biết kể những câu chuyện thực tế xảy ra với họ và những người khác, họ sống ngăn nắp, gọn gàng, mến khách, cởi mở, thấu hiểu nỗi đau và niềm vui của người khác. Trí thức là người có khả năng hiểu biết, khả năng tri giác, có thái độ bao dung đối với thế giới và con người. Về người có giáo dục Con người có thể được tiếp thu một nền giáo dục tốt không những trong gia đình hoặc ở nhà trường mà còn … ở chính bản thân mình. Chỉ cần biết thế nào là người thực sự có giáo dục. Tôi không dám đưa ra những “định nghĩa” về người có giáo dục, vì bản thân tôi không coi mình là người được giáo dục kiểu mẫu. Nhưng tôi xin chia sẻ một vài suy nghĩ với bạn đọc. Chẳng hạn, tôi tin rằng sự giáo dục thực sự trước hết được thể hiện ở nhà mình, ở gia đình mình, trong quan hệ với những người ruột thịt. Nếu trên đường phố, người đàn ông không nhường đường cho người phụ nữ không quen biết (kể cả trên xe buýt), còn ở nhà không giúp người vợ bận bịu rửa bát, – anh ta không phải là người có giáo dục. Nếu như anh ta lịch sự với những người quen biết, còn gắt gỏng với người nhà vì bất cứ lý do gì, – anh ta không phải là người có giáo dục. Nếu anh ta không tôn trọng tính cách, tâm lý, thói quen và nguyện vọng của những người thân của mình, – anh ta không có giáo dục. Nếu như ở tuổi trưởng thành, anh ta coi sự giúp đỡ của bố mẹ như một lẽ đương nhiên và không nhận thấy họ cần được giúp đỡ, – anh ta không phải là người có giáo dục. Nếu anh ta mở đài và ti-vi oang oang hoặc đơn giản là nói chuyện ầm ĩ khi có ai đó trong nhà đang học bài hay đọc sách (thậm chí đó là những đứa con nhỏ của anh ta), – anh ta không phải là người có giáo dục và không bao giờ dạy con mình trở thành người có giáo dục. Nếu anh ta thích bỡn cợt vợ hoặc con cái, bất chấp lòng tự ái của họ, đặc biệt khi có người ngoài, thì anh ta (xin lỗi!) quả là một kẻ ngu ngốc. Người có giáo dục là người muốn và biết tôn trọng người khác. Đó là người ứng xử lịch sự với tất cả mọi người, không phân biệt tuổi tác và địa vị. Người có giáo dục là người không tỏ ra “đao to búa lớn”, biết tiết kiệm thời gian của người khác, nghiêm túc thực hiện những lời hứa với người khác, không quan trọng hóa, không lên mặt và luôn luôn là chính mình: ở nhà, ở trường học, ở cơ quan, trong cửa hiệu, trên xe buýt. DMITRY LIKHACHYOV – TRẦN HẬU dịch	About kindness, characteristics of intelligence and education Translated by DMITRY LIKHACHYOV – TRAN HAU "An intellectual is a person who has the ability to understand, perceive, and have a tolerant attitude toward the world and people." Russian scholar Dmitry Likhachyov discusses kindness, characteristics of intellectuals and education: “Stupid people do not like intelligent people, uneducated people do not like educated people, uneducated people do not like educated people ,…” About kindness Somewhere, in his letters, the critic literature Nga Belinsky came up with this idea: scoundrels always win over decent people because they treat decent people like scoundrels. And nice people continue to treat scoundrels like nice people. Stupid people don't like intelligent people, uneducated people don't like educated people, uneducated people don't like educated people, etc. And all of that is disguised by sayings: “I am a simple person…”, “I don't like vain philosophy”, “I live my life without those things”, etc. And in my heart, I am full of hatred, jealousy, and inferiority. On the characteristics of intellectuals Many people think: intellectuals are people who read a lot, are highly educated (even mostly educated in the humanities), travel a lot, and know many foreign languages. While, a person can possess all those qualities, but not be an intellectual, or he can lack most of those qualities, but still be an intellectual inside. The characteristic of intellectuals is not only knowledge but also the ability to understand others. It is expressed in thousands and thousands of small things: in debate skills, humble behavior at the dinner table, the skill of silently (I emphasize silently) helping others, protecting nature, not Litter around – don't throw cigarette butts or swear words, don't have bad thoughts... I know that in the North of Russia there are peasants who are real intellectuals. They keep their homes extremely clean, know how to appreciate good songs, know how to tell real stories that happen to them and others, they live orderly, neat, hospitable, open, and understanding. the pain and joy of others. An intellectual is a person who has the ability to understand, perceive, and have a tolerant attitude towards world and human. About educated people People can receive a good education not only in the family or at school but also... within themselves. Just know what a truly educated person is. I do not dare to give "definitions" of educated people, because I myself do not consider myself a model educated person. But I would like to share a few thoughts with readers. For example, I believe that true education is first shown in one's home, in one's family, in relationships with relatives. If on the street, a man does not give way to an unknown woman (even on the bus), and at home does not help his busy wife wash dishes, - he is not an educated person. If he is polite to people he knows, but grumpy to his family for any reason, - he is not an educated person. If he does not respect the character, psychology, habits and aspirations of his relatives, – he is not educated. If, in adulthood, he takes the help of his parents for granted and does not realize that they need help, - he is not an educated person. If he has the radio and TV blaring or simply talking loudly when someone in the house is studying or reading (even if it's his young children), – he is not is an educated person and never teaches his children to become educated people. If he likes to make fun of his wife or children, regardless of their pride, especially in the presence of outsiders, then he is (sorry!) a fool. An educated person is someone who wants and knows how to respect others. That is someone who behaves politely with everyone, regardless of age and status. An educated person is someone who doesn't show off, knows how to save other people's time, seriously fulfills promises made to others, doesn't take things too seriously, doesn't show off and is always himself. : at home, at school, at work, in the store, on the bus. DMITRY LIKHACHYOV – TRAN HAU pandemic
Tết trong ký ức văn thi sĩ: Học giả Nguyễn Hiến Lê nhớ hoa nhắc Tết Cả cuộc đời say sưa bên trang viết để hiến cho đời biết bao tác phẩm nghiên cứu, sáng tác và dịch thuật, nhưng trong góc ký ức của mình, học giả Nguyễn Hiến Lê (1912-1984) vẫn dành một phần, dù là ít ỏi, cho kỷ niệm về Tết. Đọc Hồi ký Nguyễn Hiến Lê , được biết sinh quán của Lộc Đình (tên tự) ở ngõ Phất Lộc, Hà Nội , nhưng tổ quán thì thuộc làng Phương Khê, huyện Ba Vì . Sinh trưởng và lớn lên, theo học tại đất ngàn năm văn vật và sau này dành phần lớn quãng đời tại Sài Gòn, nhưng khi nhớ về cái Tết đất Bắc, cũng là nhớ về người cha kính yêu của mình, là Nguyễn Hiến Lê nhớ đến hình ảnh của hoa Tết. Cũng như nhiều văn thi sĩ như Vũ Ngọc Phan (hồi ký Những năm tháng ấy ), Nguyễn Công Hoan (hồi ức Nhớ gì ghi nấy ), Vũ Bằng ( Thương nhớ mười hai )… nói về thú chơi thủy tiên dịp Tết, Nguyễn Hiến Lê cũng không ngoại lệ, bởi thú chơi này gần gũi, khi nó gắn với đấng sinh thành cũng như nhiều người đất Hà Nội. Thú vui lớn nhất của cụ thân sinh Nguyễn Hiến Lê, có lẽ là chơi hoa. Cứ đến gần dịp Tết nào “người cũng ham mê gọt thủy tiên và săn sóc (ngắt lá) hai gốc đào trồng trong khu sân nhỏ sau lưng nhà thờ” . Lộc Đình vẫn nhớ như in, hai gốc đào ấy, một gốc nhỏ cao chỉ độ một thước được trồng ngay dưới mái hiên trong một cái thống. Đây là loại đào thất thốn có hoa, lại là hoa kép nhưng không có quả. Khi Tết đến, hoa nở nhiều, đỏ thắm kín cành. Một gốc đào khác thì lớn hơn, được trồng trong một cái bệ sát tường nhà thờ. Đây là loại đào ăn quả có hoa đơn, màu phơn phớt hồng và hoa ít nở xen với những lộc non xanh mới nhú. Đào chưng ngày Tết, là cái hồn không thể thiếu của cái Tết đất Bắc xưa nay. Đào thất thốn đỏ thắm những hoa T.L Đấy là đào nơi đất Kẻ Chợ, còn ở miền rừng núi buốt lạnh mỗi dịp xuân, cái cảnh tựa như đào nguyên của Đào Tiềm là ở Sapa thuộc Lào Cai mà Nguyễn Hiến Lê được bạn kể cho hay rằng nơi ấy, những ngọn đồi toàn đào nối tiếp nhau, nên mỗi dịp xuân về, trông từ xa cả cây số nhìn như những mâm hồng, “cánh đào hồng nhạt rụng xuống mặt cỏ xanh, bay lả tả trên dòng suối, đẹp như cảnh tiên”. Cũng vì ấn tượng về loài hoa gắn liền với Tết Việt nơi đất Bắc mà về sau, học giả họ Nguyễn đã viết Hoa đào năm trước cho… vơi nỗi nhớ. Riêng về món thủy tiên, thì phải kỳ công tỉa tót, chăm sóc lắm. Năm nào Tết gần kề, để sắm thủy tiên, người cha của Lộc Đình cũng ra phố Hàng Buồm, mua một giỏ thủy tiên nhỏ của Hoa kiều đem về, tỉ mẩn gọt tỉa để “ba mươi tết lựa lấy hai giò đơn đẹp nhất và nở kịp tết để bày trong hai cái cốc thủy tinh có chân như cốc Champagne, miệng lớn bằng bàn tay xòe ra, một cốc màu hồng, một cốc không màu. Giò thủy tinh đặt trong những cốc đó thật vừa khít, mà nhìn qua thành thủy tinh thấy rõ những rễ trắng muốt của hoa. Ai tới chơi cũng trầm trồ khen và bảo không thấy nhà nào khác có thứ cốc đó”. Ký ức về thủy tiên ngày Tết , cứ rõ mồn một trong những dòng hồi ký của tác giả các thiên du ký Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, Đế Thiên đế Thích… Vẫn trong dòng ký ức về hoa thủy tiên dịp Tết, Nguyễn Hiến Lê cho rằng, hoa thủy tiên quý cả hai thứ: sắc và hương, và xứng với mỹ danh được người đời gọi là “tiên trong nước”. Chẳng thế mà cụ Phan Bội Châu đã vịnh hoa thủy tiên trong một bài hát nói, trong đó có những câu ngợi ca: Sơn bất tại cao hữu tiên tắc danh Tiên trên non mà hiếm đã đành Chân thị thuỷ trung tiên càng hiếm hiếm Muôn tía nghìn hồng thây tục phẩm Năm hồ bốn biển nhớ tiền sinh. Nét điểm trang con tạo khéo đa tình Nhụy kìa vàng, hoa kìa bạc, lá kìa xanh Trên mặt nước long lanh trời với bóng… Hồi tưởng lại những loài hoa đất Bắc dịp Tết khi đang sống nơi đất Sài Gòn đầy nắng vàng miền Nam mỗi dịp Tết sang, dẫu nhớ da diết những hoa đào, những thủy tiên, nhưng Nguyễn Hiến Lê cũng bày tỏ quan điểm của bản thân về đất nào hoa ấy. Bởi ông thấy dạo thời gian gần đây (cuối những năm 1970, đầu những năm 1980), khi Tết gần đến, đường Nguyễn Huệ có bày bán một ít những cành đào được chở bằng máy bay vào, nhưng ông không thích điều ấy. “Loài hoa nào cũng phải hợp với thủy thổ của nó thì mới đẹp. Hoa đào mà đày vô miền nắng cháy này thì lam lũ, đáng thương như thiếu nữ đài các, mơn mởn mà phải tát nước hay nhổ mạ dưới nắng hè. Ở xứ nào chỉ nên chơi hoa xứ đó”, Hồi ký Nguyễn Hiến Lê ghi rõ . Lại nói về hoa Tết của miền Nam, Nguyễn Hiến Lê cho rằng, mai vàng thực là hợp cảnh, hợp người khi nó có màu sắc rực rỡ, “có vẻ phú quý, lại có ám hương thoang thoảng lúc ban mai, mà gốc mai thịnh khai nổi bật trong vườn lá xanh, coi thật hòa nhã”. Nhận xét ấy, hẳn người chơi hoa Tết, thảy thảy đồng tình chứ ai phản đối cho nổi.	Tet in the memory of poets: Scholar Nguyen Hien Le remembers flowers to remind Tet All his life he was absorbed in writing, dedicating countless works of research, writing and translation to the world, but in the corner of his memory, scholar Nguyen Hien Le (1912-1984) still reserved a part, even if it was little, for memories of Tet. Read Memoirs of Nguyen Hien Le , it is known that Loc Dinh's birthplace (self-name) is in Phat Loc alley, Hanoi , but the ancestral hall is in Phuong Khe village, district Ba Vi . Born and raised, studying in the land of thousands of years of literature and later spending most of his life in Saigon, but when he remembers Tet in the North, he also remembers his beloved father, Nguyen Hien Le. Remember the image of Tet flowers. As well as many writers and poets such as Vu Ngoc Phan (memoir Those years ), Nguyen Cong Hoan (memories Write down whatever you remember ), Vu Bang ( Miss twelve )… talking about the hobby of daffodils during Tet, Nguyen Hien Le is no exception, because this hobby is close, as it is associated with his parents as well as many people in Hanoi. His father Nguyen Hien Le's greatest hobby is probably playing with flowers. Come closer to Tet "People are also passionate about peeling daffodils and taking care of (picking leaves) two peach trees planted in the small yard behind the church." . Loc Dinh still vividly remembers those two peach trees, one small tree only about a meter high, planted right under the eaves in a basket. This is a type of peach that has flowers, double flowers but no fruit. When Tet comes, flowers bloom in abundance, crimson covering the branches. Another peach tree is larger, planted in a pedestal close to the church wall. This is a type of fruit peach with single flowers, pinkish in color and rarely blooming flowers interspersed with newly sprouting green buds. Distilled peaches on Tet are an indispensable soul of things Tet Northern land in the past. Peach blossoms are crimson red with T.L. flowers This is digging in the land of Ke Cho, but in the cold mountainous areas every spring, the scene similar to peaches of Dao Tiem is in Sapa belong Lao Cai Nguyen Hien Le was told by a friend that there, the hills are all peaches one after another, so every spring, from a kilometer away, they look like trays of roses. "Pale pink peach petals fall onto the green grass, flying on the stream, beautiful like a fairy scene." Also because of the impression of flowers associated with Vietnamese Tet in the North, later, scholar Nguyen wrote Last year's peach blossoms for... with nostalgia. As for daffodils, it takes a lot of work to prune and take care of them. Every year when Tet is near, to buy daffodils, Loc Dinh's father also goes to Hang Buom street, buys a small basket of daffodils from overseas Chinese, and carefully trims them to make them look beautiful. "Thirty days, choose the two most beautiful single spring rolls that will bloom in time for Tet to display in two glass cups with legs like Champagne glasses, mouths as big as an outstretched hand, one pink cup, one colorless cup. The glass legs placed in those cups fit so snugly, that looking through the glass walls, you can clearly see the white roots of the flowers. Everyone who comes to visit admires it and says they don't see any other house having that kind of cup." Memories of daffodils Tet , is clearly evident in one of the memoirs of the author of the travelogues Seven days in Dong Thap Muoi, Emperor Thien Thich… Still in the memory of daffodils during Tet, Nguyen Hien Le said that daffodils are precious in both: beauty and fragrance, and are worthy of the beautiful name people call "domestic fairy". That's not the case, old man Phan Boi Chau praised daffodils in a song, which included the following lines of praise: Son is not famous for being a high-ranking immortal Fairies on the mountains are rare True Thi Thuy Trung Immortal is even more rare Thousands of purple and thousands of red carcasses of mundane products Five lakes and four seas remember the past birth. The child's makeup is cleverly created with affection The pistil is gold, the flower is silver, the leaves are green On the surface of the water, the sky sparkles with shadows... Reminisce about Northern flowers during Tet while living in the land Saigon full of golden sunshine in the South every Tet holiday, even though he misses peach blossoms and daffodils, Nguyen Hien Le also expressed his opinion about the land where the flowers are. Because he saw that recently (late 1970s, early 1980s), when Tet was approaching, Nguyen Hue Street had some peach branches brought in by plane for sale, but he didn't like that. “Every flower must match its water and soil to be beautiful. If peach blossoms are exiled to this scorching sun, they will be flooded, as pitiful as a dainty, tender girl who has to be watered or plucked under the summer sun. In any country, you should only play with that country's flowers", Memoir of Nguyen Hien Le clearly state . Talking about Tet flowers in the South, Nguyen Hien Le said that yellow apricot is truly suitable for the scene and people when it has bright colors. "It looks rich and has a faint fragrance in the morning, and the thriving apricot tree stands out in the garden of green leaves, looking so gentle." With that comment, everyone who buys Tet flowers must agree, but no one can disagree.
Có chính sách hỗ trợ ổn định với lao động nhập cư Lao động nhập cư có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của các tỉnh thành phố, vùng kinh tế trọng điểm. Đó là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) Đào Ngọc Dung trong công văn mới đây gửi Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Phạm Thị Kiều và Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông . Tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khoá XV, ĐBQH Phạm Thị Kiều chất vấn kết quả cũng như những vướng mắc trong thực hiện Nghị quyết 116/NQ-CP về triển khai hỗ trợ người lao động (NLĐ) bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 từ quỹ Bảo hiểm (BH) thất nghiệp. Đồng thời, ĐBQH cũng cho rằng, qua đại dịch, nhiều doanh nghiệp (DN), địa phương mới nhận thấy vai trò đích thực và tính cấp thiết của lao động nhập cư. Theo Bộ LĐTBXH, để họ không được coi là công dân hạng 2, những điều cần quan tâm nhất trong xác định chính sách hỗ trợ là gì? Đối với lao động nhập cư, Bộ LĐTBXH khẳng định có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của các tỉnh, thành phố, vùng kinh tế trọng điểm. Để phát huy vai trò, vị trí của lao động nhập cư cần quan tâm nhất trong xác định chính sách hỗ trợ gồm: Tăng cường cơ hội có việc làm, bảo đảm thu nhập tối thiểu và giảm nghèo bền vững cho lao động di cư thông qua các hoạt động hỗ trợ bằng tín dụng, kết nối thông tin với thị trường lao động và chuyển đổi nghề nghiệp; mở rộng cơ hội cho lao động di cư tham gia hệ thống chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp để chủ động đối phó khi thu nhập bị suy giảm hoặc bị mất hẳn việc làm do đại dịch; hỗ trợ thường xuyên đối với lao động di cư có hoàn cảnh đặc thù và hỗ trợ đột xuất khi họ gặp các rủi ro không lường trước hoặc vượt quá khả năng kiểm soát thông qua các khoản tiền mặt và hiện vật do ngân sách Nhà nước bảo đảm; tăng tiếp cận của lao động di cư với hệ thống dịch vụ xã hội cơ bản như giáo dục, y tế, nhà ở, nước sạch, vệ sinh môi trường… Cụ thể, về giải pháp hỗ trợ DN duy trì sản xuất và việc làm gồm chính sách tài khoá (giảm thuế, gia hạn thời hạn nộp thuế, giảm thu một số khoản phí, lệ phí); chính sách hỗ trợ tín dụng (hỗ trợ giải ngân, giãn nợ, hỗ trợ lãi suất cho DN vay để phát triển sản xuất); các gói tín dụng cho vay ưu đãi; chính sách hỗ trợ DN thuộc chính sách an sinh xã hội để giúp DN duy trì việc làm cho NLĐ như giảm mức đóng BH tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN), giảm các khoản đóng quỹ Công đoàn; tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ tay nghề để duy trì việc làm cho NLĐ; vay vốn không lãi suất để trả lương ngừng việc, phục hồi sản xuất. Về giải pháp giúp DN thực hiện duy trì việc làm, “giữ chân NLĐ” gồm nỗ lực phòng chống dịch, bảo đảm an toàn, bảo đảm duy trì việc làm với chính sách “tại chỗ” và di chuyển từ nơi ở đến nơi làm việc, cùng các hình thức khác phù hợp với từng DN để duy trì việc làm; thực hiện các chế độ bảo đảm an toàn phòng chống dịch để NLĐ yên tâm sản xuất kinh doanh. Đối với NLĐ ngừng việc do DN phải tạm dừng sản xuất hoặc NLĐ không thực hiện làm việc mà về quê, các DN thực hiện các biện pháp nhằm giữ chân NLĐ như: Chủ động giữ thông tin liên lạc để sẵn sàng kêu gọi NLĐ quay trở lại sản xuất khi tình hình dịch được kiểm soát thông qua lập các nhóm trên mạng xã hội, internet với NLĐ; thực hiện các chế độ hỗ trợ NLĐ (trả lương ngừng việc, hỗ trợ bằng tiền đối với một số ngày nhất định khi tạm hoãn, nghỉ việc không lương), nhiều DN đảm bảo chế độ cao hơn pháp luật quy định và cố gắng tìm các giải pháp để không chấm dứt quan hệ lao động như dùng biện pháp ngừng việc có trả lương, hoặc nếu thời gian quá dài mà phải tạm hoãn/nghỉ việc không lương thì vẫn duy trì đóng BHXH để giữ chân NLĐ. Ngoài ra, điều tiết thị trường lao động ở cấp quốc gia và từng địa phương (sinh viên các trường nghề, thanh niên đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự); tiếp tục đẩy mạnh và mở rộng các giải pháp, chính sách hỗ trợ người dân, nhất là các gói hỗ trợ an sinh xã hội khẩn cấp… nhằm thực hiện “mục tiêu kép”; hỗ trợ theo Nghị quyết 68, Nghị quyết 116 và hỗ trợ gạo cho người dân gặp khó khăn trong đợt dịch lần thứ 4… Về vấn đề hỗ trợ theo Nghị quyết 116, Bộ trưởng Bộ LĐTBXH cho biết, theo báo cáo của BHXH Việt Nam, về cơ bản đã hoàn thành xong việc xác định số giảm đóng cho 363.600 đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ), tương ứng 9,68 triệu NLĐ, với số tiền tạm tính được điều chỉnh giảm đóng (từ tháng 10/2021 đến tháng 9/2022) khoảng 7.595 tỷ đồng. Cơ quan BHXH các cấp đã rà soát và gửi danh sách NLĐ thuộc đối tượng hỗ trợ đến 375.861 đơn vị SDLĐ, tương ứng với 11.868.907 NLĐ thuộc diện được hỗ trợ. Trong đó, có 343.157 đơn vị đã gửi danh sách xác nhận hưởng hỗ trợ cho 11.366.801 NLĐ đang tham gia BH thất nghiệp. Số NLĐ đã dừng tham gia BH thất nghiệp đề nghị hỗ trợ là 1.289.332 người. Có 28.038 NLĐ đang tham gia BH thất nghiệp nhưng tự nguyện không nhận hỗ trợ. BHXH các cấp cũng giải quyết hưởng hỗ trợ cho 12.201.710 NLĐ (11.338.951 NLĐ đang tham gia BH thất nghiệp và 862.759 NLĐ đã dừng tham gia) với số tiền hỗ trợ trên 28.966 tỷ đồng và đa số chi trả qua tài khoản cá nhân. Trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết 116, BHXH các địa phương gặp vướng mắc về việc xác định đối tượng hưởng hỗ trợ đối với các đơn vị sự nghiệp công lập như: Ngân hàng Chính sách xã hội, Đài Phát thanh – Truyền hình các tỉnh và Trung ương, tổ chức xã hội như Trung tâm Giao lưu văn hoá … có thuộc đối tượng được Ngân sách Nhà nước (NSNN) bảo đảm chi thường xuyên theo quy định hay không? Ngoài ra, một bộ phận NLĐ đã dừng tham gia BH thất nghiệp di chuyển về các địa phương sau đợt dịch thứ 4 thuộc đối tượng hưởng hỗ trợ nhưng chưa tiếp nhận đầy đủ thông tin về chính sách để chủ động liên hệ với cơ quan BHXH địa phương. Do vậy, để khắc phục những khó khăn, vướng mắc trên, Bộ LĐTBXH đã chỉ đạo các địa phương tập trung rà soát để hỗ trợ đối với đơn vị sự nghiệp công lập và NLĐ đang làm việc theo chế độ hợp đồng lao động (HĐLĐ) tại các đơn vị sự nghiệp công lập không được ngân sách bảo đảm chi thường xuyên theo quy định. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, rà soát đối tượng là NLĐ đã dừng tham gia BH thất nghiệp để NLĐ được tiếp nhận đầy đủ thông tin và hưởng chính sách hỗ trợ này.	Have a stable support policy for immigrant workers Migrant workers play an important role in the socio-economic development of provinces, cities and key economic regions. That is the assertion of Minister of Labor, War Invalids and Social Affairs (MOLISA) Dao Ngoc Dung in a recent dispatch sent to National Assembly Delegate Pham Thi Kieu and the Provincial National Assembly Delegation. Dak Nong . At the 2nd Session of the 15th National Assembly, National Assembly Delegate Pham Thi Kieu questioned the results and problems in implementing Resolution 116/NQ-CP on supporting workers affected by the pandemic. COVID-19 epidemic from the Unemployment Insurance (BH) fund. At the same time, the National Assembly also said that, through the pandemic, many businesses and localities have realized the true role and urgency of immigrant workers. According to the Ministry of Labor, Invalids and Social Affairs, so that they are not considered second-class citizens, what are the things that need the most attention in determining support policies? For immigrant workers, the Ministry of Labor, Invalids and Social Affairs affirms that it plays an important role in the socio-economic development of provinces, cities and key economic regions. To promote the role and position of immigrant workers, the most important consideration in determining support policies is: Increasing employment opportunities, ensuring minimum income and sustainable poverty reduction for migrant workers. through credit support activities, connecting information with the labor market and career change; Expand opportunities for migrant workers to participate in the social insurance, health insurance, and unemployment insurance policy systems to proactively cope with reduced income or complete job loss due to the pandemic; Regular support for migrant workers with specific circumstances and unexpected support when they encounter unforeseen risks or beyond their control through cash and in-kind amounts from the State budget. guaranteed; Increase migrant workers' access to basic social service systems such as education, healthcare, housing, clean water, environmental sanitation... Specifically, solutions to support businesses in maintaining production and employment include fiscal policies (tax reduction, extension of tax payment deadline, reduction of some fees and charges); credit support policies (disbursement support, debt rescheduling, interest rate support for businesses to borrow to develop production); preferential loan credit packages; Support policies for businesses under social security policies to help businesses maintain jobs for employees such as reducing insurance premiums for labor accidents and occupational diseases (Occupational Accidents and Occupational Diseases), reducing Trade Union fund contributions; Temporarily suspend contributions to retirement and death benefit funds; Support training, fostering, and improving skills to maintain jobs for employees; Interest-free loans to pay wages and restore production. Regarding solutions to help businesses maintain jobs and "retain workers" including efforts to prevent epidemics, ensure safety, and ensure job maintenance with "on-site" policies and moving from place to place work, along with other forms suitable for each enterprise to maintain jobs; Implement safety and epidemic prevention regimes so that employees can feel secure in production and business. For employees who stop working because businesses have to temporarily stop production or employees do not work but return to their hometowns, businesses take measures to retain employees such as: Proactively maintain contact information to be ready to call employees back to work. Return to production when the epidemic situation is under control through setting up groups on social networks and the internet with workers; Implementing employee support regimes (paying wages for stopping work, monetary support for certain days when temporarily suspended or on unpaid leave), many businesses ensure higher regimes than prescribed by law and try to Find solutions to avoid terminating the labor relationship, such as using paid work stoppages, or if the time is too long and you have to postpone/leave work without pay, still maintain social insurance payments to retain employees. In addition, regulate the labor market at the level nation and each locality (students of vocational schools, young people who have completed military service); continue to promote and expand solutions and policies to support people, especially emergency social security support packages... to achieve "dual goals"; Support according to Resolution 68, Resolution 116 and rice support for people facing difficulties during the 4th epidemic... Regarding the issue of support under Resolution 116, the Minister of Labor, Invalids and Social Affairs said that according to the report of Vietnam Social Insurance, the determination of contribution reductions for 363,600 labor-employing units (SDLD) has basically been completed. corresponding to 9.68 million employees, with a temporary adjusted amount of contributions (from October 2021 to September 2022) of about VND 7,595 billion. Social insurance agencies at all levels have reviewed and sent the list of employees eligible for support to 375,861 labor units, corresponding to 11,868,907 employees eligible for support. Of these, 343,157 units have sent confirmation lists of support for 11,366,801 employees participating in unemployment insurance. The number of employees who have stopped participating in unemployment insurance requesting support is 1,289,332 people. There are 28,038 employees participating in unemployment insurance but voluntarily not receiving support. Social insurance at all levels also provided support for 12,201,710 employees (11,338,951 employees are participating in unemployment insurance and 862,759 employees have stopped participating) with a support amount of over VND 28,966 billion and the majority paid via accounts. individual. During the implementation of Resolution 116, local social insurance agencies encountered difficulties in determining beneficiaries of support for public service units such as: Bank for Social Policies, Radio and Television Station. form the provinces and central government, social organizations such as the Exchange Center culture … is it subject to regular expenditures guaranteed by the State Budget according to regulations? In addition, a part of employees who stopped participating in unemployment insurance and moved to localities after the 4th epidemic are eligible for support but have not received enough information about the policy to proactively contact the agency. Local social insurance. Therefore, to overcome the above difficulties and problems, the Ministry of Labor, Invalids and Social Affairs has directed localities to focus on reviewing and supporting public service units and employees working under labor contracts ( Labor Contract) at public service units that are not guaranteed regular expenditures by the budget according to regulations. At the same time, promote propaganda and review of employees who have stopped participating in unemployment insurance so that employees can receive full information and enjoy this support policy.
Ai cắt tóc đê… VĂN GIÁ Tiếng lách cách của lưỡi kéo giòn tan trong những trưa cuối đông gió bấc nắng hanh vào kỳ giáp Tết năm xưa như vọng lại đâu đây… Ôi tuổi thơ ta đã xa lơ xa lắc tự khi nào. Chẳng biết ở phố thế nào, chứ ở các làng quê miền Bắc ngày xưa, quãng trước năm 1975, thường có những người đàn ông đi cắt tóc dạo khắp các xóm làng. Đồ nghề của họ rất đơn giản bao gồm một cái hòm gỗ nhỏ, vuông vức (tựa như cái hộp đựng bánh gato để vận chuyển bây giờ), có quai xách. Trong cái hộp nhỏ đó là đủ thứ bà rằn: kéo, tông đơ, dao cạo, đá mài, chiếc dây da dùng để liếc dao, que ngoáy tai, một cái bàn chải lông để phủi tóc, một cái chổi lông nhỏ hơn để quệt nước xà phòng cạo tóc, một cái khay nhỏ đựng miếng xà phòng thơm phức… Ngoài ra, ông thợ còn có một cái ghế gấp nho nhỏ, mặt ghế bằng vải, tiện di chuyển hoặc đặt bất cứ chỗ nào. Đồ lề chỉ có thế thôi mà thợ cắt tóc dạo đã góp phần làm nên những gương mặt người sáng láng… Vào những ngày mùa bận rộn, thợ cắt tóc không mấy khi đến. Bởi trong những ngày đó, người lớn trẻ con phải bận việc ngoài đồng, nếu có ở nhà thì cũng luôn chân luôn tay đủ thứ. Thí dụ vào mùa gặt tháng Năm tháng Mười chẳng hạn, người lớn ra đồng gặt lúa chở lúa, còn trẻ em ở nhà nấu cơm, phơi thóc phơi rơm… Chỉ có những khi vào lúc nông nhàn, các thợ cắt tóc dạo mới đến các làng. “Ai cắt tóc đê!”. Cái tiếng của hai chữ đầu “cắt tóc” có khi bị nuốt âm hoặc lược giản, chỉ còn nghe rõ mỗi “Tóc đê!” mà ai cũng hiểu. Lúc ấy, bố mẹ liếc xem đứa con nào trong nhà tóc đã dài thì giục giã chuẩn bị xếp hàng. Tuy nhiên, người cắt tóc đông nhất là vào dịp những ngày sắp Tết. Ôi chao, không chỉ trẻ con, mà người lớn cũng cần cắt tóc. Làm đẹp cho Tết cơ mà. Cả năm ăn mặc thế nào chả ai lấy làm điều, nhưng ngày Tết mà không có mái tóc mới, bộ quần áo mới, đôi dép mới cũng thấy tủi tủi trong lòng. Ban đầu, ông thợ cắt tóc đi một vòng khắp xóm rao “Ai… tóc đê. Tóc đê!…”. Xong rồi, ông ấy hạ đồ lề tại gốc đa giữa làng, nơi ngã ba giao nhau của con đường liên xóm. Thời đó chưa cầu kỳ đến mức có treo gương to đâu, mà có mang gương to đi cũng lỉnh kỉnh, chỉ cần một cái gương nhỏ bằng bàn tay, nếu ai muốn thì sau khi cắt xong, có thể soi vào đấy ngắm mái tóc của mình chút. Giời ạ, vừa đặt ghế xong, ông thợ đã cầm chiếc kéo khua một trận âm thanh lách cách lách cách giòn tan, ai nghe cũng phải thèm những đường kéo điệu nghệ và bén ngọt của ông thợ “làm xiếc” trên mái tóc. Tiếng kéo khua giòn như khiêu khích, như mời gọi, như dụ dỗ tất cả đám trẻ con và các đàn ông trong xóm. Ai cũng nhấp nhổm không yên. Có người nghe tiếng kéo “ngon” quá, tóc chưa đến kỳ cũng cứ xin được cắt. Người mà tôi nói trên kia chính là ông Ý. Ông người bên kia sông, cách làng tôi một con đò. Mỗi khi sang làng tôi, ông thường đi bộ. Ngày ấy nhà nào có cái xe đạp cũng được gọi là khá giả. Mỗi xóm ông ở vài ba ngày tùy từng lượng khách. Tối đến, ông thường xin ở lại nhà tôi. Ông trạc tuổi bố tôi. Bố tôi là người dễ tính, quảng đại. Người ta cũng là người nghèo khó, thật thà. Giúp người ta vài ba ngày cũng chẳng đáng là bao. Không hiểu do ông giữ ý theo kiểu làm khách hay do ăn ít thực, tôi nhớ ông ăn chậm, chỉ một hai lần xới. Ông lại không hay rượu, chỉ nhâm nhi cả bữa hết một cái chén con con. Dường như để trả công cho nhà tôi, ông thường cắt tóc cho mấy bố con tôi không lấy tiền. Bố tôi đưa thế nào cũng không lấy. Tôi nhớ mãi có lần vào ban trưa trời đang nắng gắt. Bố tôi đi họp hành đâu đó, còn u tôi đi chợ chưa về. Mấy chị em tôi ở nhà tự nấu cơm rồi định ăn trước. Chưa kịp ăn thì ông Ý đến nhà. Biết là ông vào có ý định ăn cùng, chúng tôi săm sắn mời ông. Cơm thì độn sắn, thức ăn chẳng có gì. Chị tôi vội bóc ít lạc rang lên, xát vỏ rồi bỏ vào bát mắm, cùng với bát rau muống luộc, mời ông ăn cùng. Khi xới cơm cho ông, chị tôi biết ý, gạt sắn ra, lựa lấy bát cơm mời ông. Buổi tối, bố tôi về. Trong bữa ăn, bố tôi bảo: “Chiều nay bố gặp ông Ý. Ông ấy khoe trưa nay ăn cơm nhà. Ông ấy khen các con lắm”. Trầm ngâm một lúc, bố tôi chậm rãi: “Ừ, bữa cơm chẳng đáng là bao. Các con làm thế là biết ăn biết ở…”. Sau này, mỗi lần ông sang làng tôi cắt tóc, khi ở lại ăn cơm nhà tôi, ông Ý vẫn hay nhắc lại bữa cơm hôm ấy, cứ nắc nỏm khen các cháu ngoan quá các cháu ngoan quá, ông bà thật là có phúc… Không rõ ông ấy cắt tóc cho cánh đàn ông, con trai làng tôi từ khi nào? Tôi còn nhớ, khi còn rất bé đã được ông cắt tóc. Ông cắt cho đứa bé trai đang còn thò lò mũi xanh cho đến những cụ già đầu bạc. Lâu lâu không thấy ông, khối người ngóng, nhất là khi tóc đã quá kỳ. Trước Tết một hai tuần, vào cữ trung tuần tháng Chạp, nếu không thấy bóng ông, bao người đã nhắc, thấp thỏm đợi chờ. Thường thì ông sang đúng dịp, mặc dù chẳng có cách gì để có thể mời mọc, hẹn hò (ngày đó làm gì đã có điện thoại như bây giờ). Thời gian là do áng chừng, nhớ kỳ mà đến. Sau vài ba ngày, cánh đàn ông và con trai làng tôi đều mang những cái đầu mới coóng, được cắt tỉa gọn gàng, chân tóc được cạo bằng những đường kẻ chỉ sắc lẹm. Những đứa trẻ như tôi khi mang trên đầu bộ tóc mới dường như đi đứng có vẻ mạnh bạo hơn, cái đầu ngẩng cao hơn thường ngày. Mỗi khi ra đường, được các bà các cô khen: “Úi chà chà, tóc mới đẹp trai ghê”, lũ trẻ mặt nở ra sung sướng. Dân quê vốn sống thuần phác. “Bác ơi, cứ cắt hết cho ba đứa nhà em, nhưng mà hôm nay em chửa có đủ tiền đâu” – tiếng người đàn bà tuổi sồn sồn… Ông Ý tươi cười: “Thì cơm không ăn gạo còn đấy. Lo gì”. Bà ta giả lả: “Mai mốt bác sang là em trả đủ. Bác yên tâm. Còn cái thân em đây, em trốn làm sao được”… Ông Ý xem chừng ngượng nghịu. Mấy ông trung niên ngồi cạnh đấy được dịp tán xôm trò. Nghĩ lại cũng vui vui. Có bà mẹ lùa bốn năm thằng con trai ra cùng cắt tóc, xong ngày mai phải gánh mấy con gà đi chợ bán để trả nợ cho ông Ý. Cái việc nợ nợ vay vay lặt vặt ở thôn quê cứ như cơm bữa. Người nhà quê không phải lúc nào cũng sẵn tiền trong túi. Sau này, khi tôi lớn lên, đi công tác xa nhà, hình ảnh ông Ý cắt tóc cũng mờ dần theo năm tháng. Hôm vừa rồi về thăm quê, khi ngồi cà kê trà nước, tôi bỗng sực nhớ hình ảnh ông Ý cắt tóc dạo khi xưa, hỏi ông anh cả nay cũng đã có tuổi. Anh cho biết ông Ý mất đã lâu rồi. Ừ, ông ấy mất lâu rồi là phải. Có dễ đến vài ba chục năm rồi còn gì. Ông mất trước cả bố mẹ mình. Thì mấy anh em mình cũng đã có tuổi cả rồi… Tiếng lách cách của lưỡi kéo giòn tan trong những trưa cuối đông gió bấc nắng hanh vào kỳ giáp Tết năm xưa như vọng lại đâu đây… Ôi tuổi thơ ta đã xa lơ xa lắc tự khi nào. V.G	Someone cut my hair... VAN GIA The sound of the sharp clicking of scissors blades in the late afternoons of winter with the harsh north wind and sunshine during the Tet holiday of the past years seemed to echo somewhere... Oh, when did my childhood go so far away? I don't know what it was like in the streets, but in the Northern villages in the past, before 1975, there were often men going around the villages getting haircuts. Their tools are very simple, including a small, square wooden box (like a cake box for transportation nowadays), with handles. In that small box were all sorts of things: scissors, clippers, razors, sharpening stones, a leather strap used to hold the knife, an ear pick, a brush to brush off hair, and a smaller brush to brush hair. wipe soapy water to shave hair, a small tray containing fragrant soap... In addition, the worker also has a small folding chair with a fabric seat, convenient to move or place anywhere. Hairdressing is just that, but barbers have contributed to making people's faces bright... During busy seasons, barbers rarely come. Because in those days, adults and children had to be busy working in the fields, and if they were at home, they were always busy with everything. For example, during the harvest season in May and October, for example, adults go to the fields to harvest rice and transport rice, while children stay home to cook rice, dry rice to dry straw... Only during leisure time do barbers come. villages. "Someone cut my hair!". The sound of the first two words "haircut" is sometimes swallowed or simplified, leaving only "Haircut!" that everyone understands. At that time, the parents glanced to see which child in the family had long hair and urged them to prepare to line up. However, the largest number of people getting their hair cut is on the days leading up to Tet. Oh my, not only children, but adults also need a haircut. Beauty for Tet. No one cares about how they dress all year round, but on Tet without new hair, new clothes, new sandals, they feel sad inside. Initially, the barber went around the neighborhood announcing, "Who... has dyke hair?" Damn hair!...". After finishing, he unloaded his belongings at the banyan tree in the middle of the village, at the intersection of the inter-village road. At that time, it wasn't so sophisticated that we could hang a big mirror. Even if we carried a big mirror, it was still cumbersome. All we needed was a small mirror the size of our hand. If we wanted, we could look in there and look at our hair after cutting it. a little bit of mine. Gosh, as soon as the chair was placed, the worker held the scissors and made a crisp clicking sound, making everyone who heard it crave the skillful and sweet scissors of the "circus" worker on the hair. The crisp sound of the scissors seemed to provoke, invite, and entice all the children and men in the neighborhood. Everyone was restless. Some people hear the sound of scissors being so "delicious" that even if their hair is not yet on its period, they keep asking to be cut. The person I mentioned above is Mr. Y. He lives on the other side of the river, one boat away from my village. Every time he comes to my village, he often walks. In those days, any family that had a bicycle was considered well-off. In each hamlet he stays for a few days depending on the number of visitors. At night, he often asked to stay at my house. He was about the same age as my father. My father is an easy-going, generous person. People are also poor and honest people. Helping people for a few days is not worth much. I don't know if it was because he was acting like a guest or because he ate less food. I remember he ate slowly, only scooping once or twice. He doesn't drink alcohol and only sips from a small bowl for the whole meal. It seems that to pay my family, he often cuts my children's hair for free. No matter what my father gave me, he didn't take it. I always remember that there was a time when the sun was hot at noon. My dad went to a meeting somewhere, and my dad hasn't returned from the market yet. My sisters and I cooked at home and planned to eat first. Before we could eat, Mr. Y came to the house. Knowing that he came in with the intention of eating with us, we eagerly invited him. The rice is stuffed with cassava, the food is nothing. My sister quickly peeled some roasted peanuts, rubbed them and put them in a bowl of fish sauce, along with a bowl of boiled water spinach, inviting him to eat with her. When preparing rice for him, my sister knew what she meant, pushed away the cassava, picked out a bowl of rice and offered it to him. In the evening, my father returned. During the meal, my father said: “I met Mr. Y this afternoon. He boasted about having dinner at home this afternoon. He praised the children very much." Pondering for a moment, my father slowly said: “Yes, the meal is not worth much. If you do that, you will know how to eat and live...". Later, every time he came to my village to get a haircut, and when he stayed to eat at my house, Mr. Y would often recall the meal that day, constantly praising how good the children were, how good they were, how blessed they were. … Not sure when he cut the hair of the men and boys of my village? I still remember, when I was very young, he cut my hair. He cut it for little boys whose noses were still hanging out, to old men with gray hair. Haven't seen him for a long time, many people wait, especially when his hair is so strange. Before Tet One or two weeks, in the middle of December, if he did not see his shadow, many people would remind him and wait anxiously. Usually he came over on the right occasion, even though there was no way to invite him or go on a date (there were no phones back then like now). Time comes by guessing and remembering. After a few days, the men and boys of my village all had brand new, neatly trimmed heads, their hairlines shaved with sharp lines. Children like me, when wearing new hair, seem to walk more boldly, with their heads held higher than usual. Every time they go out and are complimented by ladies and gentlemen: "Wow, my new hair is so handsome", the children's faces brighten with joy. Rural people live a simple life. "Uncle, just cut it all for the three of us, but today I don't have enough money" - the voice of an old woman... Mr. Y smiled: "If you don't eat rice, you still have rice. What to worry about? She pretended: "Tomorrow, when you come over, I'll pay you in full." Uncle rest assured. As for my body, how can I hide?"... Mr. Y looked embarrassed. A few middle-aged men sitting nearby had the opportunity to chat. It's fun to think about. There was a mother who took four or five of her sons out to cut their hair, and then tomorrow she had to carry a few chickens to the market to sell to pay off Mr. Y's debt. Small debts and loans in the countryside are like a daily routine. Country people don't always have money in their pockets. Later, when I grew up and went away from home for work, the image of Mr. Y cutting my hair gradually faded over the years. The other day when I visited my hometown, while sitting and drinking tea, I suddenly remembered the image of Mr. Y cutting his hair in the past, and asked my eldest brother who was now old. He said Mr. Y passed away a long time ago. Yes, he passed away a long time ago. It could easily have been a few decades or so. He died before his parents. Well, my brothers are already old... The crunching sound of the scissor blades in the late winter afternoons with the harsh north wind and sunshine during the period of the year Tet The old years seem to echo somewhere... Oh, when did my childhood drift so far away? V.G
Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ – tác giả ca khúc ‘Xa khơi’ qua đời Nhạc sĩ Nguyễn Lân Cường cho hay, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đã từ trần vào hồi 9h07 ngày 11/2, hưởng thọ 87 tuổi. Nhạc sĩ Nguyễn Lân Cường cho biết, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ từng bị Covid-19 và đi điều trị tại Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cơ sở Đông Anh. Sau khi điều trị khỏi bệnh, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ lại mắc bệnh về phổi nên được gia đình đưa vào Bệnh viện Việt Xô nhưng ông không qua khỏi. Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ sinh 15/5/1936 tại xã Thanh Văn, huyện Thành Chương, tỉnh Nghệ An. Dù không trải qua các trường đào tạo âm nhạc, nhưng nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ có rất nhiều ca khúc nổi tiếng , đặc biệt là những ca khúc về truyền thống, cách mạng. Trong đó, tác phẩm “Xa khơi” của ông được đánh giá là một ca khúc rất chuẩn mực về âm nhạc. Không chỉ “Xa khơi” mà rất nhiều ca khúc khác của ông đã sống mãi với thời gian. Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đến với âm nhạc từ niềm say mê từ thời tuổi thơ. Ông mê mẩn với những điệu “ví dặm” những khúc hát “đò đưa” của quê hương. Nửa về nửa lại buồn đây, về thì nhớ mẹ mà ở đây thì nhớ nhà – có lúc ông đã khóc vì những câu hát đó. Năm 1955, khi học hết cấp 3, Nguyễn Tài Tuệ ra Hà Nội . Bố ông muốn con trai đi theo con đường văn chương để làm thầy giáo. Học được một thời gian, Nguyễn Tài Tuệ mới thấy âm nhạc là cái nghiệp của mình chứ không phải văn chương và ông đi theo tiếng gọi của nó. Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ từng làm diễn viên của Đoàn ca múa nhân dân Trung ương hát với những ca sĩ Quốc Hương, Mai Khanh, Chu Minh, Thương Huyền trong một dàn hợp xướng và đồng thời đi theo còn đường sáng tác. Ðầu năm 1957, Nguyễn Tài Tuệ lên công tác tại Ðoàn ca múa Lao – Hà Yên. Tại đó ông được tiếp xúc nhiều với dân ca các dân tộc Tày, Nùng, Mông, Dáy… và có sáng tác được nhiều ca khúc bất hủ như Mùa xuân gọi bạn, Suối Mường Hum còn chảy mã i, hợp xướng Xuân về trên bản.. Đầu năm 1959, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ về Hà Nội công tác tại Ban nghiên cứu âm nhạc dân gian – tiền thân của Viện Nghiên cứu âm nhạc dân gian hiện nay. Clip ca sĩ Anh Thơ hát ”Xa khơi’: Năm 1963, ông về công tác ở Sở Văn hóa Quảng Ninh. Bài “Tiếng hát giữa rừng Pắc Bó” và “Xa khơi” là những ca khúc giá trị thời đó. Từ năm 1966 đến năm 1972, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ được cử đi học sáng tác âm nhạc bậc Đại học tại Nhạc viện Bình Nhưỡng. Trở về nước, ông tiếp tục công tác ở Nhà hát Ca Múa Nhạc Việt Nam với tư cách là nhạc sĩ sáng tác và chỉ đạo nghệ thuật. Ông viết ca khúc đều đặn và các tác phẩm của ông đều gần gũi với âm hưởng dân gian. Ngoài ca khúc, ông còn viết một số tác phẩm khí nhạc, đặc biệt cho nhạc cụ dân tộc. Ngoài ra, ông còn viết phần âm nhạc cho múa và một số ca cảnh, tổ khúc dân ca. Các ca khúc chính như: Lời ca gửi noọng, Tiếng hát giữa rừng Pắc Bó, Xuân về trên bản Nhắng, Về mỏ, Xôn xao bến nước… Về khí nhạc, ông có giao hưởng thơ “Những cánh chim cao nguyên”, “Kỷ niệm quê hương” (cello và piano). Ngoài ra, nhạc sĩ cũng dã xuất bản “Tuyển chọn ca khúc Nguyễn Tài Tuệ” và album riêng tác giả. Với những cống hiến của mình cho nền âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đã được Nhà nước tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học – Nghệ thuật đợt I (2001), Huân chương Lao động hạng Nhì; được trao Huy chương Vì sự nghiệp Âm nhạc Việt Nam và một số giải thưởng của Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ VHTT&DL). Tình Lê	Musician Nguyen Tai Tue - author of the song 'Far Offshore' passed away Musician Nguyen Lan Cuong said that musician Nguyen Tai Tue passed away at 9:07 a.m. on February 11, at the age of 87. Musician Nguyen Lan Cuong said that musician Nguyen Tai Tue once had Covid-19 and went for treatment at the Central Tropical Hospital, Dong Anh facility. After being cured, musician Nguyen Tai Tue suffered from lung disease so his family took him to Viet Soviet Hospital but he did not survive. Musician Nguyen Tai Tue was born on May 15, 1936 in Thanh Van commune, Thanh Chuong district, Nghe An province. Although he did not go through music training schools, musician Nguyen Tai Tue has many songs famous , especially songs about tradition and revolution. Among them, his work "Far Offshore" is considered a very standard song in terms of music. Not only "Far Offshore" but many of his other songs have lived forever. Musician Nguyen Tai Tue came to music from a passion from childhood. He was fascinated with the "vi mile" melodies and "ferry boat" songs of his homeland. Half home, half sad, when he comes home he misses his mother and when he's here he misses home - sometimes he cried because of those lyrics. In 1955, when he finished high school, Nguyen Tai Tue graduated Hanoi . His father wanted his son to follow the literary path to become a teacher. After studying for a while, Nguyen Tai Tue realized that music was his career, not literature, and he followed its calling. Musician Nguyen Tai Tue used to work as an actor of the Central People's Song and Dance Troupe, singing with singers Quoc Huong, Mai Khanh, Chu Minh, Thuong Huyen in a choir and at the same time followed the path of composing. In early 1957, Nguyen Tai Tue went to work at the Lao Song and Dance Troupe - Ha Yen. There he had a lot of contact with folk songs of the Tay, Nung, Mong, Day... ethnic groups and composed many immortal songs such as Spring is calling you, Muong Hum Stream is still flowing i, chorus Spring comes to the village.. In early 1959, musician Nguyen Tai Tue returned to Hanoi to work at the Department study folk music - the predecessor of the current Folk Music Research Institute. Clip of singer Anh Tho singing "Far Offshore": In 1963, he returned to work at the Quang Ninh Department of Culture. The songs "Singing in the middle of Pac Bo forest" and "Far from the sea" were valuable songs at that time. From 1966 to 1972, musician Nguyen Tai Tue was sent to study music composition at the University level at the Pyongyang Conservatory of Music. Returning to his country, he continued to work at the Vietnam Music and Dance Theater as a composer and artistic director. He writes songs regularly and the work His songs are all close to folk sounds. In addition to songs, he also wrote a number of instrumental works, especially for traditional instruments. In addition, he also wrote music for dances and a number of folk scenes and song suites. Main songs include: Singing songs to the nong, Singing in the Pac Bo forest, Spring returning to the Nheng village, Returning to the mine, Turmoil at the water wharf... Regarding instrumental music, he has symphonic poems "Highland Birds" and "Memories of the Homeland" (cello and piano). In addition, the musician also published "Nguyen Tai Tue's song selection" and his own album. For his contributions to Vietnamese music, musician Nguyen Tai Tue was awarded the State Award for Literature – Art phase I (2001), Second Class Labor Medal; was awarded the Medal for the cause of Vietnamese Music and a number of awards from the Vietnam Musicians Association and the Ministry Culture – Information (now the Ministry of Culture, Sports and Tourism). Tinh Le
Lời chúc Valentine 14/2 dành cho người yêu ngọt ngào và ý nghĩa Lại một mùa Valentine nữa đến, hãy dành cho người yêu thương của bạn những lời chúc ngọt ngào, lãng mạn nhất nhé. 1. Cảm ơn em vì đã đến bên đời anh. Cầu mong cho tình yêu của chúng ta mãi ngọt ngào, hạnh phúc. Mãi yêu em. Chúc mừng ngày Valentine. 2. Em yêu à, anh hứa sẽ luôn nắm chặt tay em, cùng em đi đến cuối con đường tình yêu của hai chúng mình. Chúc em một Valentine hạnh phúc. Mãi mãi là của nhau em nhé! 3. Anh ước 1 ngày có 48 tiếng để anh được ở bên em nhiều hơn, được chăm sóc và chia sẻ với em nhiều hơn. Hãy nắm chặt tay anh đi đến suốt cuộc đời này nhé. Yêu em nhiều! Chúc em một ngày Valentine ấm áp. 4. Hôm nay là ngày hạnh phúc nhất của hai chúng mình, là ngày anh muốn nói với em ngàn lời yêu thương. Chúc mừng Valentine em yêu nhé. Anh sẽ dành cho em một món quà bất ngờ. 5. Từ trong đáy lòng, anh muốn nói với em rằng, em luôn là người con gái anh yêu nhất và mãi mãi sẽ luôn là như thế. Thiếu em, cuộc sống của anh thật tẻ nhạt và chẳng còn ý nghĩa gì nữa. Chúc mừng em yêu của anh nhân ngày Valentine. 6. Em muốn nói với anh rằng, anh là cả cuộc đời em. Em yêu anh tận sâu thẳm trong tim, em không thể thiếu anh. Vậy nên, hãy nắm tay em đi hết cuộc đời này nhé. Chúc anh yêu ngày Valentine ấm áp, hạnh phúc và vui vẻ. 7. Anh yêu! Em yêu anh không vì anh đẹp trai, không vì anh giàu có mà đơn giản là em yêu anh. Hôm nay Valentine đã đến, em hi vọng chúng ta sẽ có thêm thật nhiều ngày Valentine ở bên nhau được không anh? 8. Có lẽ anh chưa cảm nhận được tình yêu em dành cho anh nhiều như thế nào vì chúng ta mới bắt đầu chuyện tình cảm. Nhưng em tin, thời gian sẽ chứng minh em là người con gái yêu anh hơn tất cả. Em mong chúng ta sẽ tìm được bến bờ hạnh phúc khi ở bên cạnh nhau, hãy tin em. Chúc anh của em ngày Valentine thật hạnh phúc. 9. Hạnh phúc của em là được ở bên cạnh anh. Nếu không có anh, cuộc sống này không còn ý nghĩa gì với em cả. Em mong anh cũng luôn yêu thương em. Valentine này em chỉ cần có anh bên cạnh mà thôi. 10. Anh hỏi em muốn quà gì anh tặng nhân ngày Valentine. Em chẳng cần gì cả vì anh là món quà vô giá ông trời ban cho em rồi. Chỉ cần anh luôn vui vẻ, hạnh phúc là em cũng thấy vui. Chúc mừng tình yêu của hai chúng ta ngày Valentine. 11. Em muốn nói với chồng rằng em yêu ông xã của em nhiều lắm. Chúc anh một mùa Valentine ấm áp bên vợ nhé. Chỉ cần mãi hạnh phúc như thế này là đủ phải không chồng? 12. Chúng ta đã có với nhau những năm tháng hạnh phúc và hai cô con gái xinh xắn. Tình yêu của em, anh cũng đã hiểu. Vậy đâu cần phải nói nhiều phải không anh? Hãy cùng nhau nắm tay đi tiếp những đoạn đường khó khăn phía trước nhé. Chúc mừng Valentine chồng yêu của em! 13. Nhân ngày lễ Tình nhân, ngày Valentine anh muốn nói rằng: “Anh yêu em. Anh chúc vợ yêu của anh một ngày lễ Valentine ngọt ngào nhất”. 14. Có em trong đời là may mắn của bố con anh. Anh muốn gửi tới vợ yêu ngàn lời cảm ơn và những lời yêu thương chân thành nhất từ trái tim anh. Chúng ta mãi là gia đình hạnh phúc nhé vợ của anh. Valentine ấm áp vì có em, có các con! 15. Anh biết ơn vì vợ đã bỏ qua những lỗi lầm của anh, giúp anh trở thành người đàn ông chững chạc hơn, có trách nhiệm hơn. Anh nhận ra, cuộc đời này nếu em không phải là vợ anh thì sẽ chẳng thể là ai khác. Anh yêu em và biết ơn em rất nhiều. Chúc vợ anh ngày Valentine ấm áp, vui vẻ. 1. Anh chỉ ước có em ở bên cạnh anh vào giây phút này, khi đó, anh sẽ ôm chặt em và cho em biết cảm giác nhớ em nhiều đến chừng nào. Chúc em của anh ngày Valentine ấm áp, vui vẻ. Hãy nhắm mắt và nghĩ đến anh em nhé, vì lúc đó anh cũng đang nghĩ về em. 2. Valentine năm nay chúng ta không ở bên nhau, nhưng không vì thế mà tình cảm anh dành cho em vơi đi. Anh hi vọng ngày Valentine năm sau và nhiều năm sau nữa sẽ được nắm tay em, ôm em thật chặt. Yêu em! 3. Mỗi buổi sáng khi tỉnh giấc, em luôn nghĩ về anh. Em yêu anh, cho dù anh không ở đây, cảm giác này sẽ không thay đổi. Gửi đến anh hơi ấm ngày Valentine! 4. Anh à, dù ở đâu, chúng ta luôn yêu và luôn hạnh phúc vì cả hai đều luôn nghĩ về nhau phải không anh? Chúc anh một ngày Valentine vui vẻ và ấm áp! 5. Anh đang nhớ em, không biết lúc này em có nhớ anh không? Chỉ cần nghĩ đến nụ cười của em là anh thấy đủ ấm áp rồi. Chúc em yêu ngày Valentine ấm áp, hạnh phúc. Mong sớm gặp em. 6. Em yêu, chúc em một ngày Valentine vui vẻ và ấm áp. Dù giờ này không được ngồi cạnh nhau nhưng anh mong rằng món quà anh tặng sẽ giúp em nguôi đi nỗi nhớ anh. Anh yêu em nhiều. 7. Valentine ấm áp em nhé. Anh sẽ luôn là tia nắng trong em, nắm chặt tay em vào một ngày thật gần. Gửi đến em món quà em thích nhất và một ngàn nụ hôn em nhé. 8. Chúc em ngày Valentine luôn hạnh phúc. Mong rằng thời gian trôi qua thật là nhanh để anh được về bên cạnh người anh yêu nhất. Nhớ em và yêu em nhiều. 9. Khoảng cách chỉ có thể ngăn cản anh nhìn thấy em, chạm vào em nhưng không thể ngăn được tình yêu và nỗi nhớ mà anh dành cho em từng ngày. Chúc em Valentine ấm áp, vui vẻ. Mong sớm được gặp em. 10. Mỗi sáng thức dậy, việc đầu tiên anh làm là nghĩ đến em. Ngày Valentine hôm nay anh nhớ em quay quắt. Anh mong sớm được gặp người yêu của mình. Em có nhớ anh không? Thanh Tú (tổng hợp)	Valentine's February 14 wishes for your lover are sweet and meaningful Another Valentine's season is coming, give your loved one the sweetest and most romantic wishes. 1. Thank you for coming into my life. May our love always be sweet and happy. Love you forever. Happy Valentine's Day. 2. Darling, I promise to always hold your hand tightly and walk with you to the end of our love journey. Wishing you a happy Valentine's Day. Let's be together forever! 3. I wish there were 48 hours in a day so I could be with you more, take care of you and share more with you. Please hold my hand tightly for the rest of your life. Love you much! Wishing you a warm Valentine's Day. 4. Today is the happiest day for the two of us, the day I want to tell you thousands of words of love. Happy Valentine's Day my dear. I will give you a surprise gift. 5. From the bottom of my heart, I want to tell you that you are always the girl I love the most and will always be like that. Without you, my life is boring and has no meaning anymore. Congratulations my darling on Valentine's Day. 6. I want to tell you that you are my whole life. I love you from the bottom of my heart, I can't be without you. So, please hold my hand through this life. Wishing you a warm, happy and joyful Valentine's Day. 7. Darling! I love you not because you are handsome, not because you are rich, but simply because I love you. Today Valentine has come, I hope we will have many more Valentine's days together, okay? 8. Maybe you haven't felt how much love I have for you because we just started our relationship. But I believe, time will prove that I am the girl who loves you more than anything. I hope we will find happiness when we are together, believe me. Wishing my brother a very happy Valentine's Day. 9. My happiness is being with you. Without you, this life has no meaning to me. I hope you always love me too. This Valentine's Day, I just need you by my side. 10. He asked me what gift I wanted for Valentine's Day. I don't need anything because you are a priceless gift that God has given me. As long as you're always cheerful and happy, I'm happy too. Congratulations to our love on Valentine's Day. 11. I want to tell my husband that I love him very much. Wishing you a warm Valentine's season with your wife. Just being happy like this is enough, right husband? 12. We have had many happy years together and two beautiful daughters. My love, I also understand. So there's no need to say much, right? Let's hold hands together to continue the difficult roads ahead. Happy Valentine's Day my beloved husband! 13. On Valentine's Day, Valentine's Day, I want to say: "I love you. I wish my beloved wife the sweetest Valentine's Day." 14. Having you in my life is my father's luck. I want to send my beloved wife thousands of thanks and the most sincere words of love from my heart. We will always be a happy family, my wife. Valentine's day is warm because I have you and my children! 15. I am grateful that my wife has overlooked my mistakes and helped me become a more mature and responsible man. I realized that in this life, if you weren't my wife, I wouldn't be anyone else. I love you and thank you so much. Wishing your wife a warm and happy Valentine's Day. 1. I just wish to have you by my side at this moment, then I will hug you tightly and let you know how much I miss you. Wishing my sister a warm and happy Valentine's Day. Close your eyes and think of me, because at that moment I'm also thinking of you. 2. This Valentine's Day we won't be together, but that doesn't mean my love for you is any less. I hope that on Valentine's Day next year and many years to come, I will be able to hold your hand and hug you tightly. Love you! 3. Every morning when I wake up, I always think about you. I love you, even if you're not here, this feeling won't change. Sending you warmth on Valentine's Day! 4. Honey, no matter where we are, we are always in love and always happy because we are both always thinking about each other, right? Wishing you a happy and warm Valentine's Day! 5. I'm missing you, I wonder if you miss me right now? Just thinking about your smile makes me feel warm enough. Wishing my beloved a warm and happy Valentine's Day. Hope to see you soon. 6. Darling, I wish you a happy and warm Valentine's Day. Even though we can't sit next to each other right now, I hope that the gift I gave you will help you ease your missing me. I love you much. 7. Warm Valentine's Day. I will always be your ray of sunshine, holding your hand tightly one day soon. Send me your favorite gift and a thousand kisses. 8. Wishing you a happy Valentine's Day. I hope time passes quickly so you can be with the person you love the most. Miss you and love you very much. 9. Distance can only prevent me from seeing you and touching you, but it cannot stop the love and nostalgia that I have for you every day. Wishing you a warm and happy Valentine's day. Hope to see you soon. 10. Every morning when I wake up, the first thing I do is think of you. Today's Valentine's Day, I miss you so much. He hopes to meet his lover soon. Do you miss me? Delicate (synthetic)
SỰ PHÊ PHÁN CÓ TÍNH PHÊ PHÁN VỚI TÍNH CÁCH LÀ SỰ YÊN TĨNH CỦA NHẬN THỨC HAY LÀ SỰ PHÊ PHÁN CÓ TÍNH PHÊ PHÁN THỂ HIỆN Ở ÔNG ÉT-GA TÌNH YÊU KARL MARX (1818-1883) Muốn đạt tới “sự yên tĩnh của nhận thức” hoàn mỹ thì trước hết sự phê phán có tính phê phán phải ra sức thoát khỏi tình yêu . Tình yêu là một thứ tình dục, mà đối với sự yên tĩnh của nhận thức thì chẳng có gì nguy hiểm hơn là tình dục. Cho nên ông Ét-ga đã nhờ vào những cuốn tiểu thuyết của bà Phôn Pa-li-xốp mà ông ta cam đoan “đã nghiên cứu đến nơi đến chốn”, để khắc phục “cái hành động ấu trĩ mà người ta gọi là tình yêu” . Tình yêu là nỗi kinh khủng và quái vật. Nó gây ra sự giận dữ, sự phẫn nộ, thậm chí sự điên cuồng của sự phê phán có tính phê phán. “Tình yêu… là một hung thần; giống như tất cả các vị thần khác, nó muốn chi phối toàn bộ con người và chỉ thoả mãn khi nào người ta không những trao cho nó linh hồn mà còn trao cho nó cả “cái tôi” thể xác của mình nữa. Sự sùng bái tình yêu là sự đau khổ, đỉnh cao nhất của sự sùng bái đó là sự hy sinh, là sự tự sát”. Muốn biến tình yêu thành “Mô-lốc”, thành hiện thân của ma quỷ, ông Ét-ga trước hết biến nó thành thần. Sau khi được biến thành thần, nghĩa là đối tượng của thần học thì dĩ nhiên là tình yêu sẽ phải chịu sự phê phán của thần học; mà như người ta đều biết, thần và ma quỷ cũng chẳng khác nhau mấy tí. Ông Ét-ga biến tình yêu thành “thần”, hơn nữa thành “hung thần”, bằng cách biến người đi yêu , biến tình yêu của con người , thành con người của tình yêu , – bằng cách tách “tình yêu” , coi là một bản chất đặt biệt, khỏi con người và đem lại cho tình yêu với tính cách là tình yêu một sự tồn tại độc lập. Thông qua quá trình giản đơn như vậy, thông qua sự biến đổi tân từ thành chủ từ như vậy thì có thể cải tạo một cách phê phán mọi quy định và biểu hiện vốn có của con người thành những quái vật cá biệt và sự tự tha hoá của bản chất con người. Chẳng hạn, sự phê phán có tính phê phán biến sự phê phán, coi là tân từ và hoạt động của con người, thành chủ từ đặc biệt, thành sự phê phán chĩa vào chính bản thân mình, do đó thành sự phê phán có tính phê phán, tức là thành “Mô-lốc” – mà sự sùng bái Mô-lốc là sự tự hy sinh, ở sự tự sát của con người, nhất là của năng lực tư duy của con người . “Đối tượng” – sự yên tĩnh của nhận thức kêu lên như vậy – “đối tượng là một từ thích đáng bởi chưng đối với người đi yêu thì người được yêu” (không có giống cái) “chỉ quan trọng với tính cách là cái khách thể bên ngoài mà anh ta say mê với tính cách là khách thể , trong đó anh ta muốn tìm thấy sự thoả mãn cho dục vọng ích kỷ của mình”. Đối tượng! Đáng sợ thay! Không có gì đáng ghét hơn, thô tục hơn và có tính quần chúng hơn là đối tượng , – đả đảo đối tượng! Làm thế nào mà tính chủ quan tuyệt đối, actus purus1, sự phê phán “thuần tuý” có thể không coi tình yêu là bête noire2, là hiện thân của quỷ Xa-tăng, cái tình yêu nó lần đầu tiên thực sự dạy người ta tin vào thế giới đối tượng ở bên ngoài bản thân, nó không những biến con người thành đối tượng mà còn biến đối tượng thành con người! Sự yên tĩnh của nhận thức phát khùng lên nói tiếp: tình yêu không yên tâm ngay cả về chỗ đã biến một con người thành phạm trù “khách thể” đối với người khác; nó còn biến anh ta thành một khách thế hiện thực, nhất định, thành cái khách thể bên ngoài có tính chất cá nhân xấu này (xem “Hiện tượng học” của Hê-ghen 12 nói về hai phạm trù “Cái này” và “Cái kia”, một cuốn sách trong đó cũng đã tranh luận chống lại “Cái này” xấu) cái khách thể tồn tại không những chỉ bên trong, ẩn giấu trong đầu óc mà còn có thể sờ mó được. “Tình yêu Không phải chỉ bị giam hãm trong đầu óc” Không, người được yêu là đối tượng cảm tính . Mà sự phê phán có tính phê phán, nếu buộc phải hạ mình xuống thừa nhận một đối tượng nào đó, thì ít ra cũng sẽ yêu cầu đối tượng phải là một đối tượng phi cảm tính . Thế nhưng tình yêu lại là nhà duy vật phi phê phán và phi Cơ Đốc giáo. Sau hết, tình yêu tìm cách thậm chí biến một con người thành “cái khách thể bên ngoài ấy của sự say đắm” của một người khác, thành khách thể thoả mãn dục vọng ích kỷ của một người khác, ích kỷ vì nó muốn tìm thấy bản chất của chính mình ở người khác, mà điều đó thì không nên. Sự phê phán có tính phê phán không mảy may có tính ích kỷ đến mức có thể tìm thấy đầy đủ nội dung toàn bộ của bản chất con người ở “cái tôi” của chính nó. Dĩ nhiên ông Ét-ga không cho chúng ta biết có cái gì khác nhau giữa người được yêu và tất cả “những khách thể bên ngoài” khác “làm người ta say mê, dùng để thoả mãn dục vọng ích kỷ của người ta”. Đối với sự yên tĩnh của nhận thức, cái đối tượng tình yêu quyến rũ con người, đa tình và phong phú về nội dung, chẳng qua chỉ là một mô hình trừu tượng: “cái khách thể bên ngoài làm người ta say mê”, – cũng y như đối với nhà triết học tự nhiên tư biện, sao chổi chẳng qua chỉ là phạm trù “âm” mà thôi. Trong khi biến một người khác thành khách thể bên ngoài mà mình say mê, con người quả thực – như sự phê phán có tính phê phán thừa nhận – là đã gán cho nó “tính chất trọng yếu”, nhưng đó là cái gọi là tính chất trọng yếu của đối tượng, thế nhưng tính chất trọng yếu mà sự phê phán gán cho đối tượng lại chẳng phải là cái gì khác mà là tính chất trọng yếu mà sự phê phán tự gán cho bản thân mình. Do đó “tính chất trọng yếu” có tính phê phán đó tự biểu hiện ra không phải trong “tồn tại xấu bên ngoài” mà là trong “hư không” của đối tượng trọng yếu của sự phê phán. Nếu như sự yên tĩnh của nhận thức không có được đối tượng là con người hiện thực thì trái lại nó có được sự nghiệp là loài người . Điều mà tình yêu có tính phê phán “đề phòng nhất là vì cá nhân mà quên mất sự nghiệp, sự nghiệp này không phải là cái gì khác mà là sự nghiệp của loài người”. Còn tình yêu không có tính phê phán thì lại không tách rời loài người với con người cá biệt, với cá nhân. “Với tính cách là một thứ tình dục trừu tượng , không biết từ đâu đến cũng không biết đi đâu, bản thân tình yêu không có hứng thú đối với sự phát triển bên trong “. Vì theo cách nói tư biện , tức là cách gọi cái cụ thể là trừu tượng và gọi cái trừu tượng là cái cụ thể, nên dưới con mắt của sự yên tĩnh của nhận thức, tình yêu là tình dục trừu tượng. “Cô gái không sinh ra nơi lũng nhỏ, Cô từ đâu đến, ai nào hay biết. Nhưng giờ đây, nàng ra đi, ly biệt, Và bóng dáng của nàng cũng biến mất theo”. Dưới con mắt của sự trừu tượng, tình yêu là “Cô gái từ nơi khác đến” , không có hộ chiếu biện chứng nên bị cảnh sát có tính phê phán trục xuất. Tình dục của tình yêu không cảm thấy thích thú đối với sự phát triển bên trong vì nó không thể được cấu tạo ra a priori, vì sự phát triển của nó là sự phát triển hiện thực xảy ra trong thế giới cảm tính và giữa những cá nhân hiện thực. Còn sự thích thú chủ yếu của kết cấu tư biện là “từ đâu đến” và “đi đâu”. “Từ đâu đến” chính là “tính tất nhiên của khái niệm, là sự chứng minh và sự diễn dịch của nó” (Hê-ghen). “Đi đâu” là một quy định “nhờ nó mà mỗi khâu riêng biệt trong cái xích tư biện, coi như nội dung đầy sinh khí của phương pháp, lại đồng thời là khởi điểm của một khâu mới” (Hê-ghen). Như vậy là chỉ khi nào có thể cấu tạo ra a priori cái “từ đâu đến” và “đi đâu” của tình yêu thì tình yêu mới đáng được sự phê phán tư biện “quan tâm”. Ở đây, sự phê phán có tính phê phán không những chỉ đấu tranh chống tình yêu mà còn đấu tranh chống tất cả những cái có sự sống, tất cả những cái trực tiếp, mọi kinh nghiệm cảm tính, mọi kinh nghiệm thực tế nói chung, tức là những kinh nghiệm mà chúng ta không bao giờ biết trước được chúng “từ đâu đến” và “đi đâu”. Thông qua sự khắc phục tình yêu, ông Ét-ga hoàn toàn khẳng định bản thân mình là “sự yên tĩnh của nhận thức”. Tiếp đó, ông ta lại lập tức thông qua Pru-đông để tỏ rõ kỳ tài to lớn của mình về nhận thức – đối với nhận thức này “đối tượng” không còn là “cái khách thể bên ngoài này” nữa – và nhân tiện cũng tỏ rõ sự không ưa thích nhiều hơn của mình đối với tiếng Pháp. 1* – hoạt động thuần tuý 2* – nghĩa đen là con vật đen, nghĩa bóng là con ngoáo ộp, người hoặc vật mà mình ghét nhất.	SỰ PHÊ PHÁN CÓ TÍNH PHÊ PHÁN VỚI TÍNH CÁCH LÀ SỰ YÊN TĨNH CỦA NHẬN THỨC HAY LÀ SỰ PHÊ PHÁN CÓ TÍNH PHÊ PHÁN THỂ HIỆN Ở ÔNG ÉT-GA TÌNH YÊU KARL MARX (1818-1883) Muốn đạt tới “sự yên tĩnh của nhận thức” hoàn mỹ thì trước hết sự phê phán có tính phê phán phải ra sức thoát khỏi tình yêu . Tình yêu là một thứ tình dục, mà đối với sự yên tĩnh của nhận thức thì chẳng có gì nguy hiểm hơn là tình dục. Cho nên ông Ét-ga đã nhờ vào những cuốn tiểu thuyết của bà Phôn Pa-li-xốp mà ông ta cam đoan “đã nghiên cứu đến nơi đến chốn”, để khắc phục “cái hành động ấu trĩ mà người ta gọi là tình yêu” . Tình yêu là nỗi kinh khủng và quái vật. Nó gây ra sự giận dữ, sự phẫn nộ, thậm chí sự điên cuồng của sự phê phán có tính phê phán. “Tình yêu… là một hung thần; giống như tất cả các vị thần khác, nó muốn chi phối toàn bộ con người và chỉ thoả mãn khi nào người ta không những trao cho nó linh hồn mà còn trao cho nó cả “cái tôi” thể xác của mình nữa. Sự sùng bái tình yêu là sự đau khổ, đỉnh cao nhất của sự sùng bái đó là sự hy sinh, là sự tự sát”. Muốn biến tình yêu thành “Mô-lốc”, thành hiện thân của ma quỷ, ông Ét-ga trước hết biến nó thành thần. Sau khi được biến thành thần, nghĩa là đối tượng của thần học thì dĩ nhiên là tình yêu sẽ phải chịu sự phê phán của thần học; mà như người ta đều biết, thần và ma quỷ cũng chẳng khác nhau mấy tí. Ông Ét-ga biến tình yêu thành “thần”, hơn nữa thành “hung thần”, bằng cách biến người đi yêu , biến tình yêu của con người , thành con người của tình yêu , – bằng cách tách “tình yêu” , coi là một bản chất đặt biệt, khỏi con người và đem lại cho tình yêu với tính cách là tình yêu một sự tồn tại độc lập. Thông qua quá trình giản đơn như vậy, thông qua sự biến đổi tân từ thành chủ từ như vậy thì có thể cải tạo một cách phê phán mọi quy định và biểu hiện vốn có của con người thành những quái vật cá biệt và sự tự tha hoá của bản chất con người. Chẳng hạn, sự phê phán có tính phê phán biến sự phê phán, coi là tân từ và hoạt động của con người, thành chủ từ đặc biệt, thành sự phê phán chĩa vào chính bản thân mình, do đó thành sự phê phán có tính phê phán, tức là thành “Mô-lốc” – mà sự sùng bái Mô-lốc là sự tự hy sinh, ở sự tự sát của con người, nhất là của năng lực tư duy của con người . “Đối tượng” – sự yên tĩnh của nhận thức kêu lên như vậy – “đối tượng là một từ thích đáng bởi chưng đối với người đi yêu thì người được yêu” (không có giống cái) “chỉ quan trọng với tính cách là cái khách thể bên ngoài mà anh ta say mê với tính cách là khách thể , trong đó anh ta muốn tìm thấy sự thoả mãn cho dục vọng ích kỷ của mình”. Đối tượng! Đáng sợ thay! Không có gì đáng ghét hơn, thô tục hơn và có tính quần chúng hơn là đối tượng , – đả đảo đối tượng! Làm thế nào mà tính chủ quan tuyệt đối, actus purus1, sự phê phán “thuần tuý” có thể không coi tình yêu là bête noire2, là hiện thân của quỷ Xa-tăng, cái tình yêu nó lần đầu tiên thực sự dạy người ta tin vào thế giới đối tượng ở bên ngoài bản thân, nó không những biến con người thành đối tượng mà còn biến đối tượng thành con người! Sự yên tĩnh của nhận thức phát khùng lên nói tiếp: tình yêu không yên tâm ngay cả về chỗ đã biến một con người thành phạm trù “khách thể” đối với người khác; nó còn biến anh ta thành một khách thế hiện thực, nhất định, thành cái khách thể bên ngoài có tính chất cá nhân xấu này (xem “Hiện tượng học” của Hê-ghen 12 nói về hai phạm trù “Cái này” và “Cái kia”, một cuốn sách trong đó cũng đã tranh luận chống lại “Cái này” xấu) cái khách thể tồn tại không những chỉ bên trong, ẩn giấu trong đầu óc mà còn có thể sờ mó được. “Tình yêu Không phải chỉ bị giam hãm trong đầu óc” Không, người được yêu là đối tượng cảm tính . Mà sự phê phán có tính phê phán, nếu buộc phải hạ mình xuống thừa nhận một đối tượng nào đó, thì ít ra cũng sẽ yêu cầu đối tượng phải là một đối tượng phi cảm tính . Thế nhưng tình yêu lại là nhà duy vật phi phê phán và phi Cơ Đốc giáo. Sau hết, tình yêu tìm cách thậm chí biến một con người thành “cái khách thể bên ngoài ấy của sự say đắm” của một người khác, thành khách thể thoả mãn dục vọng ích kỷ của một người khác, ích kỷ vì nó muốn tìm thấy bản chất của chính mình ở người khác, mà điều đó thì không nên. Sự phê phán có tính phê phán không mảy may có tính ích kỷ đến mức có thể tìm thấy đầy đủ nội dung toàn bộ của bản chất con người ở “cái tôi” của chính nó. Dĩ nhiên ông Ét-ga không cho chúng ta biết có cái gì khác nhau giữa người được yêu và tất cả “những khách thể bên ngoài” khác “làm người ta say mê, dùng để thoả mãn dục vọng ích kỷ của người ta”. Đối với sự yên tĩnh của nhận thức, cái đối tượng tình yêu quyến rũ con người, đa tình và phong phú về nội dung, chẳng qua chỉ là một mô hình trừu tượng: “cái khách thể bên ngoài làm người ta say mê”, – cũng y như đối với nhà triết học tự nhiên tư biện, sao chổi chẳng qua chỉ là phạm trù “âm” mà thôi. Trong khi biến một người khác thành khách thể bên ngoài mà mình say mê, con người quả thực – như sự phê phán có tính phê phán thừa nhận – là đã gán cho nó “tính chất trọng yếu”, nhưng đó là cái gọi là tính chất trọng yếu của đối tượng, thế nhưng tính chất trọng yếu mà sự phê phán gán cho đối tượng lại chẳng phải là cái gì khác mà là tính chất trọng yếu mà sự phê phán tự gán cho bản thân mình. Do đó “tính chất trọng yếu” có tính phê phán đó tự biểu hiện ra không phải trong “tồn tại xấu bên ngoài” mà là trong “hư không” của đối tượng trọng yếu của sự phê phán. Nếu như sự yên tĩnh của nhận thức không có được đối tượng là con người hiện thực thì trái lại nó có được sự nghiệp là loài người . Điều mà tình yêu có tính phê phán “đề phòng nhất là vì cá nhân mà quên mất sự nghiệp, sự nghiệp này không phải là cái gì khác mà là sự nghiệp của loài người”. Còn tình yêu không có tính phê phán thì lại không tách rời loài người với con người cá biệt, với cá nhân. “Với tính cách là một thứ tình dục trừu tượng , không biết từ đâu đến cũng không biết đi đâu, bản thân tình yêu không có hứng thú đối với sự phát triển bên trong “. Vì theo cách nói tư biện , tức là cách gọi cái cụ thể là trừu tượng và gọi cái trừu tượng là cái cụ thể, nên dưới con mắt của sự yên tĩnh của nhận thức, tình yêu là tình dục trừu tượng. “Cô gái không sinh ra nơi lũng nhỏ, Cô từ đâu đến, ai nào hay biết. Nhưng giờ đây, nàng ra đi, ly biệt, Và bóng dáng của nàng cũng biến mất theo”. Dưới con mắt của sự trừu tượng, tình yêu là “Cô gái từ nơi khác đến” , không có hộ chiếu biện chứng nên bị cảnh sát có tính phê phán trục xuất. Tình dục của tình yêu không cảm thấy thích thú đối với sự phát triển bên trong vì nó không thể được cấu tạo ra a priori, vì sự phát triển của nó là sự phát triển hiện thực xảy ra trong thế giới cảm tính và giữa những cá nhân hiện thực. Còn sự thích thú chủ yếu của kết cấu tư biện là “từ đâu đến” và “đi đâu”. “Từ đâu đến” chính là “tính tất nhiên của khái niệm, là sự chứng minh và sự diễn dịch của nó” (Hê-ghen). “Đi đâu” là một quy định “nhờ nó mà mỗi khâu riêng biệt trong cái xích tư biện, coi như nội dung đầy sinh khí của phương pháp, lại đồng thời là khởi điểm của một khâu mới” (Hê-ghen). Như vậy là chỉ khi nào có thể cấu tạo ra a priori cái “từ đâu đến” và “đi đâu” của tình yêu thì tình yêu mới đáng được sự phê phán tư biện “quan tâm”. Ở đây, sự phê phán có tính phê phán không những chỉ đấu tranh chống tình yêu mà còn đấu tranh chống tất cả những cái có sự sống, tất cả những cái trực tiếp, mọi kinh nghiệm cảm tính, mọi kinh nghiệm thực tế nói chung, tức là những kinh nghiệm mà chúng ta không bao giờ biết trước được chúng “từ đâu đến” và “đi đâu”. Thông qua sự khắc phục tình yêu, ông Ét-ga hoàn toàn khẳng định bản thân mình là “sự yên tĩnh của nhận thức”. Tiếp đó, ông ta lại lập tức thông qua Pru-đông để tỏ rõ kỳ tài to lớn của mình về nhận thức – đối với nhận thức này “đối tượng” không còn là “cái khách thể bên ngoài này” nữa – và nhân tiện cũng tỏ rõ sự không ưa thích nhiều hơn của mình đối với tiếng Pháp. 1* – hoạt động thuần tuý 2* – nghĩa đen là con vật đen, nghĩa bóng là con ngoáo ộp, người hoặc vật mà mình ghét nhất.

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.