word
stringlengths 2
77
| meaning
stringlengths 0
255
| province
stringclasses 42
values | sentence_example
listlengths 0
36
|
|---|---|---|---|
เนาะ
|
ว่าไหม
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "..ป๊าด..มือพิณผู้นิ่ร้ายกาจเนาะ..",
"translated": "โอโห มือพิณคนนี้เล่นเก่งมากเลยว่าไหม"
}
] |
ซำเฮี้ย
|
พร่ำเพรื่อ
|
ขอนแก่น
|
[] |
ตั่งนั่ง
|
เก้าอี้นั่ง
|
บุรีรัมย์
|
[] |
ซวดลวด
|
ตะกละ/เห็นของอร่อยไม่ได้อยากกิน
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "ซวดลวด",
"translated": "ตะกละ เห็นของอร่อยไม่ได้อยากกิน"
}
] |
เป็นยังบุญ, เป็นยังคุณ
|
ความโชคดี, โชคลาภ, สิ่งดีๆ, คุณความดี
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "การเฮ็ดบุญเทือนี่กะขอให้เป็นยังบุญยังคุณเด้อ",
"translated": "การมาทำบุญครั้งนี่ขอให้มีแต่ความความความโชคดีนะ"
}
] |
คิง
|
ร่างกาย
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อย่าเด้ออ้าย อย่ามาซูนคิงน้อง มันสิขะลำเด้อ้าย",
"translated": "อยานะพี่ อย่ามาสัมผัสร่างกายน้องนะ มันไม่ควรเดี๋ยวผิดประเพณี"
}
] |
แค้นข้าว
|
ข้าวติดคอ
|
มุกดาหาร
|
[] |
บ่จัก
|
ไม่ทราบ/ไม่รู้
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "ถาม เห็นหนังสือข่อยบ่, ตอบ ข้าน้อยบ่จักเด้อ",
"translated": "เห็นหนังสือผม(ฉัน)ไหม ผู้ถูกถามจึงตอบว่า ไม่ทราบ( ข้าน้อยเป็นคำสรรพนามแทนตัวเองที่สุภาพและอ่อนน้อมของคนอีสานเทียบเท่าคำว่ากระผมหรือฉัน ดิฉัน)"
}
] |
หลา
|
อุปกรณ์หรือเครื่องมือในปั่นฝ้ายให้เป็นเส้น/การปั่นฝ้ายให้เป็นเส้นเรียกว่า เข็นฝ้าย
|
มุกดาหาร
|
[] |
เป็นอีหยัง
|
เป็นอะไร
|
ยโสธร
|
[
{
"sentence": "ข้อยบ่เป็นหยัง",
"translated": "ฉันไม่เป็นอะไร"
}
] |
เพิ่นว่า
|
เขาว่า
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "มื้อนี้อาจารย์เพิ่ลว่าไผมาซ้อมบ่ตรงเวลาปรับเงินเด้อ..",
"translated": "วันนี้อาจารย์บอกไว้ว่าใครมาซ้อมไม่ตรงเวลาอาจารย์จาปรับเงิน"
}
] |
กะเซอะกะเซิง
|
ฟูไม่เป็นระเบียบเรียบร้อย
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ป้าดโธ้ ทรงผมอ้ายทิดกะเซอะกะเซิงคือถืกผีหลอกแท้บาดนี่",
"translated": "โอ้โฮ้ ... ทรงผมพี่ไม่เป็นระเบียบเรียบร้อยเลยฟูเหมือนโดนผีหรอก"
}
] |
เอาน้อง
|
เลี้ยงน้อง/ดูแลน้อง
|
บุรีรัมย์
|
[] |
เจ่ หลัง
|
เกี่ย แบกใส่หลัง
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "ป้อแม่มันหอบอุ้มเจ่ใส่หลัง",
"translated": ""
}
] |
ผยา,ผญา
|
สุภาษิตโบราณ/คำปรัชญา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มาบักหล่า อีนาง พ่อสิเว้าผยาให่ฟัง\n\"ลูกเอ้ย คันบ่ออกจากบ้านกะบ่เห็นด่านแดนไกล คันบ่ไปหาเฮียนกะบ่มีความฮู้.\"",
"translated": "ลูกเอ๋ย หากไม่ออกจากบ้านก็ไม่มีทางเห็นในสิ่งที่ยังไม่เห็น เช่นกัน หากไม่ไปร่ำเรียนไฉนเลยจะมีความรู้"
}
] |
เคิ้น
|
ครึกครื้น/อารมณ์ดี/มีชีวิตชีวา
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "อ้ายหน่อพ้อพุสาว คือเคิ้นคัก แท้น้อ",
"translated": "พี่หน่อ คงพบหน้าสาวๆมา จึงครึกครื้นอารมณ์ดี จังนะ"
},
{
"sentence": "อ้ายจารย์ ถืกเลขมาบ่น้อ..คือสี เคิ้นๆ แถะ มื้อนี่",
"translated": "พี่จารย์ คงถูกหวยมารึเปล่า วันนี้ดูมีชีวิตชีวาจัง"
}
] |
งิงแข่ว
|
อ้าปากแยกฟันใหดู
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "อีหล่าลองงิงแข่วให้หมอเบิ่งก่อนนา",
"translated": "น้อง ไหนลองอ้าปากแยกฟันให้หมอดูซิ"
},
{
"sentence": "ข่อยงิงแข่วแล้วคุณหมอ( ฉันแยกฟันให้ดูแล้วจ้า)",
"translated": "ฉันแยกฟันให้ดูแล้วจ้า"
},
{
"sentence": "ปาดติโธ้ แข่วเจ้ายังเบิดทุกเล่มเนาะ เซางิงแข่วซะ",
"translated": "โอ้โฮ้ ฟันเหลือทุกซี่นะ ปิดปากซะ"
}
] |
ไผเป็นหยัง
|
ใครเป็นอะไร
|
มุกดาหาร
|
[] |
เฮือน
|
บ้าน
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "โอยนอยามได๋บักหล่าสิเมือเฮือนจั๊กเทื่อน้อ",
"translated": "เมื่อไหร่ลูกจะกลับบ้านมาซักทีน้อ"
}
] |
บุ้นท้อง
|
อาการที่มีลักษณะคลื่นไส้ /ท้องเกิดธาตุแปรปรวนเหมือนจะอาเจียน
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "น้องจีจ้าย่างไปตลาดกับอ้ายรุทธิ์ไปได้กลิ่นปลาแดกที่เขาวางขาย เลยเป็นสีบุ้นท้อง พะนะ",
"translated": "น้องจีจ้าเดินไปตลาดกับพี่รุทธิ์ ไปสะดุดกับกลิ่นของปลาร้าที่เขาวางขายอยู่ ก็เลยเกิดอาการคลื่นไส้ขึ้นมาซ๊ะอย่างงั้น"
}
] |
สะแหล๋น
|
การสะเออะ/เข้าไปยุ่งอย่างไม่จำเป็น
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "อีนางนี้มาคือสะแหล๋นแท้ แลนนำผู้บ่าว แล้วยังไปนอนอยู่นำเขาเป็นเดือนพู้น",
"translated": "ผู้หญิงคนนี้ ทำไมเข้ายุ่งยากมากมาย (การสะเออะ,เข้าไปยุ่งอย่างไม่จำเป็น) วิ่งตามผู้ชาย แล้วยังไปนอนอยู่กับเขาตั้งเป็นเดือนแล้วนะ"
}
] |
ฮ้าง
|
พัง/เสีย.ใช้งานไม่ได้
|
อำนาจเจริญ
|
[
{
"sentence": "โทรศัพท์ของข่อยมัน \"ฮ้าง\"",
"translated": "โทรศัพท์ของผมเสีย,พัง,ใช้งานไม่ได้"
}
] |
โองโลง
|
ลอยไปมา
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ลูกบอลหลูดตกน้ำ ลอยโองโลงไปแล้ว สิเฮ็ดจังได่ดีบาดที่เนี่ย",
"translated": "ลูกบอลหล่นลงน้ำ ลอยไปแล้ว จะทำยังไงดีละคราวนี้"
}
] |
ข่อย
|
ฉัน
|
สุรินทร์
|
[
{
"sentence": "ข่อยส่ง",
"translated": ""
}
] |
จิ๊กลิ๊ก จอกหลอก
|
พิเรน ซอกแซก
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "อ้าว แล้วอึ่งคอสั้น กะคืฮ้องเสียงดัง คะซั้น",
"translated": "แล้วอึ่งคอสั้น กะคืฮ้องเสียงดัง คะซั้น"
},
{
"sentence": "พ่อ \"ฮื้ย สูนี่ ถามหยัง จิ๊กหลิ๊ก จอกหลอก หลายเว่ย",
"translated": "ถามอะไรพิเรน ๆ ทำนองนั้น"
}
] |
เส็ง
|
การแข่งขันกัน เช่น เส็งกลอง คือการแข่งขันการตีกลอง เส็งบั้งไฟ แข่งขันบั้งไฟ
|
มุกดาหาร
|
[] |
ฝนเอี้ยน
|
ฝนซา
|
ขอนแก่น
|
[] |
โต
|
คุณ
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "เอ๋าเขาซ้อมอยู่แหม๋โตสิไปไส..มาซ้อมให้เสร็จซะก่อน",
"translated": "อ้าวพวกเขาซ้อมอยู่คุณจะไปไหน..ซ้อมให้เสร็จก่อนแล้วค่อยไป"
}
] |
เฮา
|
เรา
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "ป๊ะๆสูมื้อนี่เฮาไปแข่งดนตรีอยู่ขอนแก่น..สู่ๆๆ",
"translated": "ไปกันเถอะวันนี้พวกเราแข่งดนตรีอยู่ที่จ.ขอนแก่น..สู้ๆ"
}
] |
เบิ่ง
|
ดู
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "ค่อยอยากเบิ่งควย",
"translated": "ฉันอยากดูควาย"
},
{
"sentence": "ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย",
"translated": "เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย"
}
] |
คะนิง
|
คิดถึง-คำนึงหา
|
บุรีรัมย์
|
[] |
อ่ง
|
หยิ่ง/ทะนงตัว
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้าคือมาอ่งแท้หละนาง หันมาเว้ากับอ้ายจั๊กควมแหน่",
"translated": "เจ้าอย่ามาหยิ่งนักนาง หันหน้ามาพูดกับพี่สักคำหน่อยได้ไหม"
}
] |
พอก่ำก่า
|
ครึ่งๆกลางๆ/พอได้/ไม่แข็งแรง
|
ชัยภูมิ
|
[
{
"sentence": "ขี่สักกะหวิงพอก่ำก่านี่ก๊ะสิขึ้นไปขี่เทงถนนใหญ่",
"translated": "ขี่จักรยานไม่แข็งแรงก็จะขึ้นไปขี่บนถนนลาดยาง"
}
] |
ลิโตน หลูโตน
|
สงสาร
|
บุรีรัมย์
|
[] |
ขี้เดียด
|
รังเกียจ/ขยะแขยง/ไม่ชอบ
|
สกลนคร
|
[] |
หงายหมา/หงายเงิบ
|
หงายหลัง/ลักษณะของการที่ถูกทำให้หงาย เช่น โดนถีบ เตะ
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "บักนั่นเว้ากวนหมู่หลาย เขาเลยถีบหงายหลังตกแคร่",
"translated": "หมอนั่นชอบพูดยียวนกวนเพื่อน เขาเลยถีบหงายตกแคร่"
}
] |
ทำ
|
กระทืบ , การใช้ฝ่าเท้ากระแทก,ถีบ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "น้องพอลล่า เคียดให่แม่ เพราะว่าแม่บ่ให่ไปเบิ่งบ่าวหน่อเล่นคอนเสิร์ต กะเลยย่าง \"ทำ\" แป้นเฮือน ดังตื้มๆปานแป้นสิหลู เอาโล้ด",
"translated": "น้องพอลล่า โกรธให้คุณแม่ที่ไม่อนุญาตให้ไปดูคอนเสิร์ตของบ่าวหน่อ ก็เลยเดิน \"กระทืบ\" ไม้กระดานบ้านประชดแม่ เสียงดังโครมๆจนเหมือนกระดานบ้านจะถล่มไปเลย"
},
{
"sentence": "มื่อคืนมหาบัติลาวไปหาเล่น หาเที่ยวเดิก กลับมาเฮือนเมียลาวเคียดแฮง กะเลยถืกเมียใช้ตีน \"ทำ\" บักแอว จนแอวเค่น เกือบตาย พะนะ",
"translated": "เมื่อคืนที่ผ่านมา มหาบัติแกไปเที่ยวมาจนดึกดื่น กลับมาถึงบ้าน ภรรยาแกโมโหมาก ก็เลยใช้เท้า \"กระแทก\" เข้าที่เอว จนเอวเคล็ด เกือบตาย พะนะ"
}
] |
เฝือนตาย
|
วอนตาย
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "ฮ่วยหมอนี่แมะ เฝือนตายแต่น้อยแท้ อยู่ดีๆบ่อเป็นบ้อ",
"translated": "เอ๊ะ ไอ้คนนี้นี่ วอนตายก่อนวัยอันควรเสียละ อยู่ดีๆไม่ว่าดี"
}
] |
สะเมน
|
เขม่น/กระดิก
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ตัวน้อยๆซ่ำเจ้า ข่อยบ่ย้าน ขนคิงบ่สะเมนดอก",
"translated": "ตัวเล็กเท่าคุณนั้น ผมไม่กลัวเส้นขนไม่กระดุกกระดิกหรอก"
}
] |
ขนมเส้น ภาษาไทยเรียกว่าขนมจีน แต่นี่เป็นภาษาเรียกของคนยวนอ.สีคิ้ว.นครราขสีมา
|
เป็นขนมที่ทำด้วยแป้งข้าวเจ้า ถ้าภาษาภาษาไทยเรียกว่า ขนมจีน
|
นครราชสีมา
|
[
{
"sentence": "ก็คือขนมจีนตามที่เข้าใจกัน",
"translated": ""
}
] |
ดำขื่อหมื่อ
|
ดำเหมือนถ่านไฟ
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "น้องหล่าอย่าไปตากแดดหลาย เบิ่งแนหล่ะ ดำขื่อหมื่อแล้ว",
"translated": "น้องสาวอย่าออกไปยืนตากแดดมากเกินไป ดูสิครับดำเหมือนถ่านไฟแล้ว"
}
] |
ส่วยคิง
|
ล้างเนื้อล้างตัว
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "เฮ็ดงานมาเมื่อยๆ ได้ส่วยคิงคือสิมีแฮงเนาะ",
"translated": "ทำงานกลับมาเหนื่อยๆ ได้ล้างเนื้อล้างตัวคงจะรู้สึกดีและสดชื่น"
}
] |
ไม้คันหลาว
|
ไม้สำหรับหาบข้าวที่เกี่ยวแล้ว
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เกี่ยวเข่าแล้ว อย่าลืมเฮ็ดไม้คันหลาวให่จักอันแหน่เด้อ บ่าวหน่อ สิได้เอาไปหาบเข่า",
"translated": "เกี่ยวข้าวเสร็จแล้ว อย่าลืมทำไม้สำหรับหาบข้าวให้สักอันนะ บ่าวหน่อ จะได้นะไปหาบข้าว"
}
] |
ละเวิดละเวอร์
|
กระวนกระวาย
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "อ้ายเป็นละเวิดละเวอร์แท้ บ่ได้เห็นน่าเจ้า",
"translated": ""
}
] |
สีแข้ว
|
แปรงฟัน/ขัดฟัน(เป็นคำเก่า ปัจจุบันใช้ แปรงฟัน)
|
มุกดาหาร
|
[] |
ก้อ
|
ม้วน, พัน, การพันม้วนเข้าหากัน
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ก้อด้าย",
"translated": "ม้วนของเชือกเส้นเล็กๆ"
},
{
"sentence": "ก้อสาด",
"translated": "ม้วนเสื่อ การเก็บม้วนเสื่อ"
},
{
"sentence": "ก้อเซียกว่าว",
"translated": "การม้วนเชือกที่ใช้ผูกว่าวเข้าไว้เพื่อเก็บไว้"
},
{
"sentence": "ก้อกอกยา",
"translated": "การพันยาเส้น เพื่อให้เป็นยาสูบ"
},
{
"sentence": "ก้อแขนเสี่ย",
"translated": "การพันแขนเสื้อขึ้น"
}
] |
หลงส้น
|
เล่าจนกลับไปหาจุดที่เล่าไม่ถูก
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "พ่อใหญ่ดลเลาเป็นคนขี้โม้ เลาเว้านิทานคนเลาหลงส้นจะของ",
"translated": "พ่อดล แกเป็นคนขี้โม้ แกเล่านิทานจนลืมว่าจุดที่เริ่มต้นมันอยู่ที่ไหน"
}
] |
คักขนาด
|
อย่างเลิศ/อย่างดีเยี่ยม(=พลังแรง)
|
_มณฑลเทศาภิบาลอุดร_
|
[
{
"sentence": "ป้าดโถ้ ฝีมือบ่แม่นขี้ ๆ เลยตั่วหนิ คักขนาดเลย!!",
"translated": "อะโห ฝีมือไม่ใช่เล่น ๆ เลยนะนี่ สุดยอดจริง ๆ (ประมาณนั้น)"
}
] |
อุ๊ยุอ๊ะยะ
|
รุงรัง/ไม่เป็นระเบียบ
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "เฮือนซานกะบ่เม้ียน เฮ็ดอุ๊ยุ๊อะยะ",
"translated": "บ้านช่องก็ไม่เก็บ ทำให้รกรุงรัง ไม่เรียบร้อย"
}
] |
ปี้
|
พี่ชาย พี่สาว
|
อุบลราชธานี
|
[] |
ขอขะมา
|
ขอโทษ/ขออภัย
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อ: น้องแพนเค้ก เฮามาเก็บเสื่อผ่า หนีไปอยู่นำกัน เถาะหล่า พ่อ กับแม่ของน้องแพนเค้ก เอิ้นค่าดอง แพงโพด ตั้งว่า 5 แสน อ้ายสิไปหาเงินมาแต่ไส กะด้อกะเดี้ย มาแต่งนาง\nน้องแพนเค้ก: คันเฮาเฮ็ดจั่งซั่น อี่พ่อหล่า สิบ่นำเมี่ยน เฮาบ่อ้าย\nบ่าวหน่อ: เฮากะพากันหนีไปไกลๆ ไปมีลูกนำกันจักคน ตั้งใจเฮ็ดงาน ตั้งหลักตั้งฐาน แล้วกะจั่งค่อย พาหลานมา \"ขอขะมา\" พ่อ \"ขอขะมา\" แม่ เฮ็ดพิธี \"ขอขะมา ลาโทษ\" เพิ่นเห็นหน้าหลานน้อยแล้ว คงสิใจอ่อนอยู่ดอก\nน้องแพนเค้ก: คันอ้ายว่าจั่งซั่น เฮากะไปกันเถาะ แป๊ะ...",
"translated": "บ่าวหน่อ: น้องแพนเค้กจ๊ะ เรามาเก็บเสื้อเก็บผ้า หนีไปอยู่ด้วยกัน เถอะ พ่อ กับแม่ของน้องแพนเค้ก เรียกสินสอด แพงมากเลย ตั้ง 5 แสน พี่จะไปหาเงินมาจากไหน มากมายก่ายกอง ขนาดนั้น มาเป็นค่าสินสอดแต่งงานกับน้อง\nน้องแพนเค้ก: ถ้าเราทำอย่างนั้น คุณพ่อของน้อง จะไม่ตามไปฆ่า พวกเราหรือจ๊ะพี่\nบ่าวหน่อ: พวกเราก็หนีไปไกลๆสิ ไปมีลูกด้วยกันสักคน ตั้งใจทำการทำงาน สร้างเนื้อสร้างตัว แล้วค่อย พาหลานมา \"ขอโทษ\" พ่อ \"ขออภัย\" แม่ ทำพิธี \"ขออภัยอย่างเป็นทางการ\" ท่านเห็นหน้าหลานน้อยแล้ว คงใจอ่อนให้อภัยพวกเรา\nน้องแพนเค้ก: ถ้าพี่ว่าอย่างนั้น เราก็ไปกันเถอะ แป๊ะ..."
}
] |
ขะเจ้า
|
พวกเขา
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "บักเท่โตสิไปแก่เข่าส่อยขะเจ้าบ่",
"translated": "เท่แกจะไปขนข้าวช่วยพวกเขามั้ย"
}
] |
ขี้ กะ เทิก
|
เสมหะ หรือ เสลด
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "ขี้ กะ เทิก แปลว่า เสมหะ หรือ เสลดพันคอ",
"translated": ""
}
] |
ถือพา
|
ตั้งท้อง/ตั้งครรภ์
|
ศรีสะเกษ
|
[
{
"sentence": "แม่ยาย \"บักทิด (ผู้ชายที่บวชสึกจากการเป็นพระ)บ่อแม่นเมียมึงถือพาบ้อ มันจั่งค่อยฮาก\"(อวก อาเจียน)",
"translated": "นี่ลูก ไม่ใช่เมียแกท้องเหรอ ถึงอวกแบบนี้"
},
{
"sentence": "ถือพาได้จักเดือนละหล่า",
"translated": "ท้องได้กี่เดือนละหนู"
}
] |
โพ่โว่
|
โผล่ออกมา
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "มื่อนั่น ขากลับจากไปแสดงอยู่เขาใหญ่ ก่อนฮอดรังสิต รถคันที่เฮานั่งอยู่กำลังแล่นด้วยควมเร็วเติบ กะมีรถสิบล้อคันหนึ่งโพ่โว่ออกมาจากเลนตรงข้าม เหยียบแมนตำกัน ดีตั้วที่คนขับหักหลบทัน",
"translated": "วันนั้น ขากลับจากการแสดงที่เขาใหญ่ ก่อนถึงรังสิต รถคันที่เรานั่งอยู่กำลังวิ่งด้วยความเร็วสูงมาก ก็มีรถสิบล้อคันหนึ่งโผล่หัวออกมาจากเลนตรงข้าม เกือบชนกัน ดีที่คนขับหักหลบทัน"
}
] |
หัวซา
|
การเอาใจใส่
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บ่าวบุญโฮม ลาวกะเป็นจั่งซี้หล่ะ อย่าสิไปหัวซาลาวเลย",
"translated": "บ่าวบุญโฮม เขาก็เป็นอย่างนี้หละ อย่าใส่ใจเขามากนักเลย"
}
] |
ขี่แข่ว
|
ขี้ฟัน
|
ยโสธร
|
[
{
"sentence": "ป้าด...คือขี่แข่วหลายแท้",
"translated": "โห..ทำไมขี้ฟันเยอะจัง"
}
] |
เป็นลาว ,เป็นล่าว
|
ไปตามๆกัน
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "มื่อคืนนี่พายุฝนตกแฮง ลมกะแฮงคัก ยามมื่อเซ่าขึ่นมา เหลียวออกไปนอกท่ง ต้นไม้ล้ม \"เป็นลาว\" เหลียวไปทางนา น้ำกะมาก เฮ็ดไห่ คันแทขาดโสก \"เป็นล่าว\" คือกัน",
"translated": "มื่อคืนนี้พายุฝนตกหนัก ลมแรงมาก ตอนเช้าขึ้นมา มองออกไปที่ชายทุ่ง ต้นไม้โค่นล้ม \"ไปตามๆกัน\" มองไปที่ทุ่งนา น้ำก็หลาก ทำให้คันนา ขาดโสก \"ไปตามๆกัน\""
},
{
"sentence": "ปีนี้อยู่เฮือนเลี้ยงไก่ไว่บักหลาย ว่าสิเอาไว้ต้มสู่หมู่กินยามหมู่มายามสั่นดอก แต่พอเข่าหน้าฝนมา ไก่กะพากัน เป็นพาก ตาย \"เป็นลาว\" เป็นตาเสียดายคัก",
"translated": "ปีนี้ที่บ้านเลี้ยงไก่ไว้เยอะ ว่าจะเอาไว้ต้มกินกับเพื่อน เวลาเพื่อนมาเยี่ยม แต่พอเข้าหน้าฝนมา ไก่ก็พากันเป็นโรคห่า ตาย \"เป็นเบือ\" น่าเสียดายมาก"
}
] |
ตำอิด
|
นานมาก / ตั้งแต่สมัยโบราญ
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "ผ่อไหญ่นั่นเพิ่นอยู่บ้านนี่มาตั่งแต่ตำอิดพุ้นหนะ",
"translated": "ตาคนนั้นท่านอยู่บ้านนี้มานานมากแล้ว"
}
] |
ก่ำก่า
|
ยังไม่ชำนาญในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "น้องปูเรียนหนังสือพอก่ำก่า",
"translated": "หมายถึงยังไม่เก่งพอ"
}
] |
หย่าม
|
เคยตัว/ทำแล้วอยากทำอีก
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เจ้าอย่าปล่อยให่งัวน้อยออกไปกินกล้าเด้อ มันสิหย่าม ให้มันกินเฟียงหลายๆ มันจั่งสิบ่เปลือง",
"translated": "คุณอย่าปล่อยให้ลูกวัว ออกไปกินต้นกล้า (ค้นข้าวที่รอการนำไปแบ่งดำ) นะ มันจะเคยตัว ให้มันกินฟางข้าวไปก่อนเยอะๆ จะได้ไม่เปลือง"
}
] |
ทางเคยเทียว/เคยเทียว
|
ที่หรือทางที่เราใช้ ไปมาเป็นประจำ / ที่หรือทางที่เราเคยไปเคยมา / เคยไปเคยมา
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ผมเคยเทียวไปบุรีรัมย์หลายเทื่อแล้ว",
"translated": "ผมเคยไปเคยมาที่บุรีรัมย์ หลายครั้งแล้ว"
}
] |
สีอิด
|
สีม่วง
|
นครพนม
|
[] |
ซวดลวด
|
โผล่มาโดยไม่มีใครต้องการ/ไม่มีใครรับเชิญ
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "อีหล่าจักซวดลวดมาแต่ไส อยู่ก็มากินเนื้อย่างกับเฮา",
"translated": ""
}
] |
เซาเถาะ
|
หยุดเถาะ
|
บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "จารย์ใหญ่เฮ็ดงานมื้อนี้เมื่อยหลาย เซาเถาะเนาะ",
"translated": "จารย์ใหญ่วันนี้ทำงานเหนื่อยจังเลย ผมว่าหยุดพักเหอะ พอแค่นี้แหล่ะ"
}
] |
ป๋า
|
ทิ้ง/ปล่อยทิ้ง/ละทิ้ง/ปล่อยปะละทิ้ง
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "คนอื่นเขาไปป๋าเหมิดแล้ว",
"translated": "คนอื่นไปกันหมดแล้ว ทิ้งเราไว้คนเดียว"
},
{
"sentence": "ป๋าโต",
"translated": "เปลือยกายไม่ใส่เสื้อ"
},
{
"sentence": "ป๋าถิ้ม",
"translated": "ปล่อยทิ้งไว้"
}
] |
บ่ฮู้
|
ไม่รู้ ความหมายเดียวกันกับคำว่า บ่จัก ถ้าเป็นคำว่า บ่ฮู้จัก แปลว่า ไม่รู้จัก
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "บ่ฮู้ว่า ไปไส",
"translated": "ไม่รู้ว่าไปไหน"
}
] |
มืน
|
ลื่น
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ฝนตกแล้วใหม่ๆดินจื้นๆระวังมืนเด้อ",
"translated": "ฝนเพิ่งหยุดตกพื้นแฉะระวังลื่นนะ"
}
] |
ตัวะ
|
โกหก
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "เจ้าอย่าเว้าตัวะหน้าตัวะหลังหลาย",
"translated": "คุณอย่าพูดโกหกไปโกหกมาเลย"
}
] |
หยังเกาะ/อิหยังเกาะ
|
อะไรนะ
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "มื้อกี้ เจ้าว่าหยังเกาะ",
"translated": "เมื่อกี้ คุณว่าอะไรนะ"
}
] |
จังหัน
|
อาหารเช้า/ถวายอาหารเช้า(ใช้เฉพาะกับพระ)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ไปจังหัน",
"translated": "ไปถวายอาหารเช้า"
}
] |
ฮ่ำฮี่ ฮ่ำฮอน
|
รำพึง รำพัน
|
อุบลราชธานี
|
[
{
"sentence": "เขาบ่อฮักเฮาแล้ว โตสิไปฮ่ำฮี ฮำฮอน นำเขาเฮ็ดหยั่ง",
"translated": "เขาไม่รักเราแล้ว เธอจะไปรำพึงรำพันกับเขาทำไม"
}
] |
ปามขอโทษ
|
ปาม
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "ปามบีขอโทษ",
"translated": ""
}
] |
ขี้ดื้อขี้มึน
|
ซุกซน
|
กาฬสินธุ์
|
[
{
"sentence": "อย่าขี้ดื้อขี้มึนหลาย",
"translated": "อย่าซนให้มันมากนัก"
}
] |
หนักขี้ไก่เดียม
|
จั๊กกะจี้
|
หนองคาย
|
[
{
"sentence": "เด็กน้อยมักไปหยอกตู้มี เอานิ้วไปแหย่เลา เลาหนักขี้ไก่เดียม จนว่าสะเดิด เลย",
"translated": "เด็กๆชอบไปแหย่ลุงมีเอานิ้วไปจิ้ม แกจั๊กกะจี้ เลยสะดุ้งเลย"
}
] |
ฮำฮอน
|
การอาลัยอาวรณ์/การห่วงหาอาวรณ์
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "ผู้บ่าวเจ้าไปเฮ็ดงานอยู่กรุงเทพ กะอย่าสิฮำฮอนนำมันหลาย ถ่าอีก 2 เดือนเขากะสิกลับมาแล้ว",
"translated": "คนรักของท่านไปทำงานที่กรุงเทพฯ ก็อย่าอาลัยอาวรณ์ รอ(ถ่า) อีก 2 เดือน เขาก็กลับมาแล้ว นะ"
}
] |
ห่าน...ข้อเยาะๆ
|
เดิน..กะโผลกกะเผลก
|
บุรีรัมย์
|
[
{
"sentence": "พ่อใหญ่คำถืกเมียเอาไม้ตีขา เบิ่งลาวห่าน...ข้อเยาะๆ มาอยู่พู้นน่ะ",
"translated": "พ่อใหญ่คำถูกเมียเอาไม้ตีขา ดูแกเดินกะโผลกกะเผลกมาโน้นแน่ะ"
}
] |
เผิ่นว่า
|
เขาว่า/เขาเล่าว่า/ว่ายังไง(ใช้เวลา พูดอ้างถึงผู้อื่นที่มีอาวุโสกว่า หรือกล่าวถึงเป็นการทั่วไปโดยรวม)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "หลวงพ่อเผิ่นว่าจั่งได๋",
"translated": "หลวงพ่อท่านว่ายังไง"
},
{
"sentence": "ตั้งแต่กี้ เผิ่นว่าจั่งซี้",
"translated": "แต่ก่อน ท่านว่าอย่างนี้"
}
] |
แปด
|
1.เปื้อน 2.ติดต่อ
|
มหาสารคาม
|
[
{
"sentence": "อีหล่าเอ้ย ขนมก้อนนั่นอย่าไปกินมันเด้อ มันหล่นลงพื่น มัน \"แปด\" ขี่ดินแล้ว มันสกปรก",
"translated": "อีหล่าเอ้ย ขนมก้อนนั่นอย่าไปกินมันเด้อ มันหล่นลงพื่น มัน \"เปื้อน\" ขี่ดินแล้ว มันสกปรก"
},
{
"sentence": "เวลาเจ้าเป็นตาแดง เจ้าอย่าไปโรงเรียนเด้อ เดี๋ยวสิเอาโรคตาแดงไป \"แปด\" หมู่",
"translated": "เวลาคุณเป็นโรคตาแดง คุณอย่าไปโรงเรียนนะ เดี๋ยวจะเอาโรคตาแดงไป \"ติดต่อ\" สู่เพื่อน"
}
] |
โต่น
|
ขาวหม่น/สีขาวเทา/สีควันบุหรี่/สีหมอก
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อ จับไก่โตได๋ไปฆ่ามื้อแลง ฮึ",
"translated": "บ่าวหน่อ จับไก่ตัวไหนไปฆ่าตอนเย็นดีหละ"
},
{
"sentence": "บ่าวลุ่ม เอาไก่แม่โต่น นั่นเด่",
"translated": "บ่าวลุ่ม เอาไก่ตัวเมีย สีขาวเทานั้นไง"
}
] |
หลุบทุน, หลุดทุน
|
ขาดทุน, ไม่ได้ดังหวัง
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บ่าวหน่อซื้อเลขงวดนี้ ไปซาวนึง ยามเลขออกมาแล้วสุยหน้าสุยหลัง บ่ถืกจักบาท เป็นอันวา งวดนี้หลุบทุน กะยังวา",
"translated": "บ่าวหน่อ ซื้อหวยงวดนี้ (เล่นหวยไม่ดังหวังครับ) ไป 20 ยาท ตอนหวยออก เฉียดหน้าเฉียดหลัง ไปถูกซักบาท เป็นอันว่า งวดนี้ บ่าวหน่อ ขาดทุน"
}
] |
มื้ออื่น
|
พรุ่งนี้/วันพรุ่งนี้
|
มุกดาหาร
|
[] |
แมนหยัง
|
อะไร / อาราย
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "แมนหยังละ",
"translated": "อะไรละ"
}
] |
ย้อน
|
เพราะว่า/การเต้น/และมีประโยชน์
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "เป็นย้อนว่ากินเหล่านั้นหละ ข่อยจั่งได้ย้อนด้าวๆจั่งซี้",
"translated": "เป็นเพราะว่ากินสุรานั่นแหละ ผมถึงได้เต้นแร้งเต้นกาอย่างนี้"
},
{
"sentence": "มื้อนี้บ่าวหน่อคือมาได้ย้อนแท้หน้อ",
"translated": "วันนี้บ่าวหน่อมาได้ประโยชน์แท้ๆ"
}
] |
บ่เป็นตาสีแตก
|
ไม่ได้เรื่อง/ไม่เอาถ่าน
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "บักแดงมันเป็นคนบ่เป็นตาสีแตก",
"translated": ""
}
] |
กะหย่า
|
ช่างเถอะ/ก็ช่าง(มีความหมายเดียวกันกับคำว่า กะส่าง/กะซาง)
|
มุกดาหาร
|
[] |
จาวขาย
|
ประกาศขาย
|
อีสานทั่วไป
|
[
{
"sentence": "มาเบิ่งโตอย่างกันเลย ควยบักตู่ อยู่บ้านพ่อใหญ่ดล มันบ่คูนตั๊ว ไถนากะแส่วซ้ายแส่วขัว บ่กงตามฮอยเก่าเลย แล้วกะมักแนมนำตะควยโตแม พ่อใหญ่ดลเลาจาวขายตั๊ว ถืกๆนึงดอก โตนั้นเลาวาสิขาย จัก 20 ร้อยนึง",
"translated": "ความเขาทู่ (หรือ หน้าทู่) ที่อยู่บ้านตาดล มันไม่ดี (ชอบออกนอกรีดนอกรอย) ไถนาก็เบี่ยงซ้ายบ้างเบี่ยงขวาบ้าง ไม่ตรงรอยเดิมที่เคยไถเลย แล้วก็ชอบมองตามความตัวเมีย (โดยเฉพาะสาวๆ) พ่อใหญ่ดลแกเลยประกาศขาย ถูกๆ ความตัวนั้นแกขายแค่ 2000 บาท เอง"
}
] |
บักหุ่ง,หมากหุ่ง (ผลไม้)
|
มะละกอ
|
ขอนแก่น
|
[] |
ตะฝั่ง/ตาฝั่ง
|
ตลิ่ง/ริ่มฝั่ง
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ตาฝั่งหว้ยมีแต่กอไผ่",
"translated": "ริมฝั่งห้วยมีแต่ต้นไผ่"
}
] |
เดิ๋ก
|
ดึก / ค่ำมืดแล้ว / ดึกมากแล้ว
|
ขอนแก่น
|
[
{
"sentence": "โตอย่าง : เอ้าอ้ายบัติกับอ้ายดล หมู่เจ่ามาหยังเดิ๋กปานนี่ ชมรมเขาแสดงแล้วแต่โดนแล้ว เฒ่าแล้วหลงหน้าลงหลัง เนอะหมู่เจ่ากะดาย",
"translated": "เอ้า พี่บัติกับพี่ดล มาทำอะไรดึกปานนี้ ชมรมเขาแสดงเสร็จนานแล้ว แก่แล้วขี้หลงขี้ลืมจริงๆ พี่ๆนี่"
}
] |
เมี้ยน
|
การจัดเก็บหรือเก็บกวาด/การทำให้เรียบร้อยดูดี/ตายไปแล้ว/จัดการ(เป็นคำเก่า)
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "ไปเมี้ยนให้เรียบร้อย",
"translated": "ไปจัดเก็บให้เรียบร้อย"
}
] |
อีหลีอีหลอ
|
จริงๆนะ
|
สกลนคร
|
[
{
"sentence": "อีหลีอีหลอ กะด้อกะเดี้ย",
"translated": "จริงๆนะ แบบว่าโคตรจะจริงเลย"
}
] |
น่าฮัก
|
น่ารัก
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "ผู้หญิงคนนั้นน่าฮักจัง",
"translated": "ผู้หญิงคนนั้นน่ารักจัง"
}
] |
กินเข่าแลง
|
รับประทานอาหารมื้อเย็น หรือมื้อค่ำ
|
บุรีรัมย์
|
[] |
คักแล้ว
|
ดีแล้ว / เข้าท่าแล้ว
|
มุกดาหาร
|
[
{
"sentence": "เซียงรุทธิ์ ร้องเพลงคักแล้ว",
"translated": "เซียงรุทธิ์ ร้องเพลงเข้าท่าแล้ว"
},
{
"sentence": "หิวคักแล้ว",
"translated": "หิวมากแล้ว"
},
{
"sentence": "อิ่มคักแล้ว",
"translated": "อิ่มมากแล้ว"
}
] |
แป๊ด
|
โผล่ออกมาให้เห็น หรือ หลุดออกมาเล็กน้อย
|
อุดรธานี
|
[
{
"sentence": "อีสีนั่งทับสมุดแล้วนั่งทับบ่มิด มุมของสมุดเลย\"แป๊ด\"ออกมา",
"translated": "เด็กหญิงสีนั่งทับสมุด แต่นั่งทับไม่สนิท มุมของสมุดเลยโผล่ออกมา"
},
{
"sentence": "พ่อใหญ่ก้อนคำนั่งอยู่ซือๆหล่อยตด\"แป๊ด\"ออกมาเหม็นกันเบิดเฮือน",
"translated": "คุณลุงก้อนคำขณะที่นั่งอยู่ เผลอผายลมออกมานิดหนึ่ง ส่งกลิ่นเหม็นทั่วบ้าน"
}
] |
เหนี่ยง
|
บีบเล่น/คลึง/เหนี่ยงคั้น/มีความหมายคล้ายกันกับคำว่า เหนี่ยน
|
มุกดาหาร
|
[] |
เหิ่ม
|
ห่ามๆ ใกล้สุกแล้วแต่ยังไม่สุก
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บักเขียบหนังอยู่ในสวนของพ่อใหญ่ดลยังเหิ่มๆอยู่ บ่าวหน่อถ่าบักเขียบหน่วยนั่นบ่ไหวแล้ว กะเลยปิดเอามาซะหน่วยหนึ่ง ปิดมาแล้ว บ่อยากถ่าสั่นแหล่ว อยากให้มันสุกเร็วๆ กะเลยเนียนเอาสั่นแหลว",
"translated": "น้อยหน่าพันธ์หนังที่อยู่ในสวนของตาดลนั้นกำลังจะสุก (ยังไม่สุกดี) บ่าวหน่อ รอไม่ไหวก็เลยเก็บเอาลงมาลูกนึง เก็บมาแล้วอยากกินก็กินไม่ได้ อยากให้มันสุกเร็วๆ ก็เลยเอามาคลึง (บีบไปบีบมา.. อย่าคิดลึก) คลึงไปคลึงมา จนมันเหมือนจะสุก"
}
] |
เฮ็ดจั่งได๋
|
ทำอย่างไร
|
ร้อยเอ็ด
|
[
{
"sentence": "บ่อฮู้สิเฮ็ดจั่งได๋",
"translated": "ไม่รู้จะทำอย่างไร"
},
{
"sentence": "สิให้เฮ็ดจั่งได๋",
"translated": "จะให้ทำอย่างไร"
}
] |
จัวน้อย
|
สามเณรน้อย
|
ร้อยเอ็ด
|
[] |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.